สารบญ

หนา

1. หลกการและเหตผล 1

2. วตถประสงค 2

3. ความรจากหลกวชา ทฤษฎ 2

3.1 แนวคด 2

3.2 บทวเคราะห 4

3.3 รายการของขอมลตลาดแรงงาน 6

4. ผลทคาดวาจะไดรบ 12

5. ตวชวดความส าเรจ 13

6. แนวทางการพฒนา 13

2

การจดการความร การจดท าขอมลตลาดแรงงาน

1. หลกการและเหตผล

กรมการจดหางานเปนหนวยงานในสงกดกระทรวงแรงงาน มภารกจในการพฒนาระบบและใหบรการจดหางานทงในและตางประเทศ รวมกบสงเสรม พฒนา ใหบรการแนะแนวอาชพและการประกอบอาชพ รวมทงสงเสรม ก ากบดแลการจดหางานและคมครองคนหางาน ตลอดจนพฒนาระบบ สรางเครอขาย และผลตขอมลขาวสารตลาดแรงงาน นอกจากนยงมภารกจในการจดระบบการท างานของคนตางดาวทเขามาท างานเพอบรรเทาการขาดแคลนแรงงานของไทย จากภารกจทงหมดทกลาวมานนหวใจส าคญคอการสงเสรมการมงานท าของกรมการจดหางานทเปนสวนสนบสนนสงเสรมใหประชาชนทกชวงวยสามารถมงานท า และมรายไดทเหมาะสมตลอดชวต ในกระบวนการท างานเพอใหบรการประชาชนนนสงส าคญทสดคอขอมลทถกตอง เหมาะสม สามารถแนะน าแนวทาง การประกอบอาชพใหกบทกคนทตองการท างานได

กองบรหารขอมลตลาดแรงงาน มภารกจในการรวบรวมและว เคราะหภาวะตลาดแรงงานแนวโนมความตองการแรงงาน ผลตขอมลขาวสารตลาดแรงงาน พฒนาระบบและสรางเครอขาย ประสานการใหบรการขอมลขาวสารตลาดแรงงานแกประชาชนถงระดบต าบลและหมบาน พรอมทงประสานความรวมมอในการวางแผนพฒนาก าลงแรงงานใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน ซงมหนวยงานในการด าเนนการทงในสวนกลางและศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตาง ๆ ทรบผดชอบขอมลของจงหวดในพนท ไดแก ศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคเหนอตงอยทจงหวดล าปาง ศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอตงอย ทจงหวดขอนแกน ศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนออกตงอยทจงหวดระยอง ศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนตกตงอยทจงหวดราชบร ศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคใตตงอยทจงหวดสงขลา การท าภารกจเหลานหวใจส าคญคอการจดท าและเผยแพรขอมลขาวสารตลาดแรงงาน เพอใหหนวยงานทเกยวของสามารถน าไปใชประโยชนในการพฒนาและวางแผนก าลงคน ลดปญหาความไมสอดคลองในดานการผลตและการใชก าลงคนทเกดขนในปจจบน

การจดท าขอมลขาวสารตลาดแรงงานในปจจบนสามารถแบงออกเปน 3 รปแบบ ไดแก 1) วารสารสถานการณตลาดแรงงานรายเดอน ไตรมาส ครงป และรายป 2) ผลการศกษาวจยดานตลาดแรงงาน และ 3) ขอมลสถตทเกยวของกบตลาดแรงงาน ซงในสวนของการพฒนาและจดท าขอมลตาง ๆ เหลานนนสวนใหญยงอยในรปแบบของการใชขอมลทมอยแลวจากหนวยงานภายในกรมการจดหางาน และหนวยงานทเกยวของ ซงขอมลดงกลาวเปนรปแบบของขอมลมตเดยวทยงไมม การเชอมโยงใหเหนถงสภาพของการเปลยนแปลงของตลาดแรงงานไดอยางทวถง เมอมการสนบสนนใหมการเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลระหวางหนวยงาน (Big Data) จะท าใหการจดท าขอมลขาวสารตลาดแรงงานพฒนาไปอกระดบ ซงจะแสดงใหเหนความเคลอนไหวของสถานการณตลาดแรงงานรวมถงแนวโนมทจะเกดขนไดอยางมมตทหลากหลายมากขน ดงนนการจดท าขอมลตลาดแรงงานทตอเนองและระบรายละเอยดไดมากขนจะชวยยกระดบคณภาพการใหบรการขอมลขาวสารไดเพมมากขน

3

2. วตถประสงค 1) เพอรวบรวมขอมลดานตลาดแรงงานใหมความหลากหลายและตอเนอง 2) เพอจดหมวดหมในการรวบรวมขอมลใหเปนมาตรฐาน

3. ความรจากหลกวชา ทฤษฎ 3.1 แนวคด

แนวโนมส าคญของการพฒนารฐบาลดจทล 1 หนวยงานภาครฐสามารถน าเอาเทคโนโลยเหลานนมาปรบใชกบการใหบรการประชาชน การบรหารจดการภาครฐ การก าหนดนโยบายตาง ๆ รวมไปถงการแกไขปญหา อปสรรค หรอความทาทายตาง ๆ ทเกดขน ซงจะท าใหรปแบบ การท างาน การใหบรการ และการด าเนนการตาง ๆ ของภาครฐเปลยนแปลงไปจากเดม กลาวคอมความเปนรฐบาลดจทลมากยงขน โดยปจจบน แนวโนมเทคโนโลยทส าคญตอการพฒนาเพอมงไปสการเปนรฐบาลดจทล มดงตอไปน

1) Virtual Reality / Augmented Reality การน าเทคโนโลย Virtual Reality (VR) และ Augmented Reality (AR) มาปรบใชในการจ าลองภาพหรอสถานการณเหมอนจรง เพอบรหารจดการความปลอดภยสาธารณะ การขยายพนทการรกษาสขภาพไปยงพนทหางไกล (Telemedicine) รวมถงการเพมรปแบบใหม ๆ ในการเรยน การสอน และการทองเทยว

2) Advanced Geographic Information System การน าเทคโนโลย Advanced Geographic Information System มาใชในการบรหารจดการขอมลในเ ชงพน ท โดยสามารถประยกตใชส าหรบการจดสรรทรพยากรดานการเกษตร การบรหารจดการระบบคมนาคมขนสง และดานอน ๆ

3) Big Data การน าขอมล Big Data มาประมวล และใชเปนเครองมอใน การคาดการณ และประเมนสภาพธรกจการใหบรการ โดยอาศยเทคโนโลย IoT และ Smart Machine เพอใหการวเคราะหและตอบสนองตอผรบบรการเปนแบบ real-time

4) Open Any Data การเปดเผยขอมล (Open Data) ทเปนประโยชนแกผรบบรการ โดยปรบปรงเวบไซต และฐานขอมล เพอสรางการเขาถงจากสาธารณะมากขน และผลกดนใหเกดการเชอมโยงขอมลทเปดเผยเหลานนกบหนวยงานทกภาคสวน

5) Smart Machines / Artificial Intelligence การน าเทคโนโลย Smart Machine หรอ Artificial Intelligence (AI) มาปรบใชเพอใหเกดการบรหารจดการ และตอบสนอง การใหบรการอตโนมต โดยระบบ Smart Machine จะพฒนาขน และสามารถประเมนปญหา และจดการสมดลตลอดหวงโซการบรการ

6) Cloud Computing การน าเทคโนโลยดาน Cloud Computing มาปรบใชในการเกบขอมล เพอลดความยงยากในการตดตงระบบ ลดตนทนในการดแลระบบ และตนทนส าหรบ การสรางเครอขายดวยตนเอง

7) Cyber Security การค านงถงความปลอดภยทางไซเบอร (Cyber Security) โดยจดท ามาตรฐานความปลอดภยทางไซเบอร ปรบปรงกฎระเบยบทเกยวของใหทนตอเหตการณ และมความยดหยน อกทงปรบเปลยนMindset ในการจดการประเดนดานความปลอดภยทางไซเบอร

1 http://waa.inter.nstda.or.th/stks/pub/2017/20171208-draft-dg-plan-2560-2564.pdf

4

8) Internet of Things (IoT) ก า ร อา ศ ย เทค โน โลย Internet of Things (IoT) สรางสภาพแวดลอมใหภาครฐปรบเปลยนรปแบบบรการเปนดจทลมากยงขน ขณะเดยวกน เทคโนโลยดงกลาวยงสนบสนนภาครฐในดานตาง ๆ อาท การสอสาร การใชโมบายเทคโนโลย การวเคราะห Big Data รวมไปถงการประสานงานกบภาคธรกจและเอกชน

9) Block Chain / Distributed Ledger Technology การประยกตใชเทคโนโลย Block Chain หรอ Distributed Ledger Technology ในการจดเกบขอมลและใชประโยชนจากเครอขายเพอตรวจสอบความถกตอง และลดภาระการพงพาคนกลางในการท าธรกรรม ภายใต ความปลอดภยทมความนาเชอถอ

ภาครฐตองการน าแนวคดนมาด าเนนการเพราะสามารถน ามาใชวเคราะหสงเคราะหสนบสนนการตดสนใจวางแผนขบเคลอนการบรหารราชการแผนดนอยางอจฉรยะ และตอบสนองความตองการในการยกระดบคณภาพชวตของประชาชน อยางงรวดเรว ตรงจด และยงยน

ความส าคญของ Big Data กบการท างานภาครฐ มดงน2 1) สงเสรมการมสวนรวมจากทกภาคสวน (Openness & Accountability) 2) ปรบปรงประสทธภาพและความโปรงใสของการท างานของภาครฐ (Efficiency

& Transparency) 3) สนบสนนนโยบายการท างานในเชงรก ทม ง ส ผลลพธ (Result-Oriented

Proactivity) 4) ตอบสนองไดตรงตามความตองการของประชาชน (Citizen Centricity) 5) สงเสรมการใหบรการประชาชน (Service Excellence)

การเชอมโยงขอมลภายในกระทรวงแรงงานไดเรมด าเนนการในรปแบบของ ศนยขอมลแรงงานแหงชาต (National Labour Information Center) และขบเคลอนชดเจนมากขนตามแนวนโยบายของรฐบาล ซงไดมการจดท าแผนพฒนารฐบาลดจทลของประเทศไทย 2560 – 2564 ณ ปจจบนขอมลทแตละหนวยงานในกระทรวงแรงงานไดมการเชอมโยง ไดแก

(1) กรมการจดหางาน - จ านวนคนตางดาวทไดรบอนญาตท างานคงเหลออยในประเทศไทย

จ าแนกรายจงหวด - การใหบรการจดหางานในประเทศ จ าแนกรายจงหวด - การใหบรการจดหางานตางประเทศ จ าแนกรายจงหวด - จ านวนความตองการแรงงาน - สรปยอดรวมการจดทะเบยนแรงงานตางดาว ณ ศนยบรการจด

ทะเบยนแรงงานตางดาว (One Stop Service : OSS) ทวประเทศ - ผลการสงเสรมการมงานท าใหคนพการ - ความตองการแรงงานของสถานประกอบการทไดรบอนญาตให

ประกอบกจการโรงงาน

2

http://www.sepo.go.th/assets/document/file/Big%20Data%20%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0

%20Digital%20Transformation.pdf

5

(2) กรมพฒนาฝมอแรงงาน - การฝกอบรมฝมอแรงงาน - การทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงาน - การสงเสรมการพฒนาฝมอแรงงาน

(3) กรมสวสดการและคมครองแรงงาน - ขอมลการคมครองแรงงานจากการยนค ารอง - ขอมลการคมครองแรงงาน - ขอมลการแกไขปญหาแรงงาน - ขอมลสวสดการนอกเหนอกฎหมาย - ขอมลการคมครองความปลอดภย

(4) ส านกงานประกนสงคม - จ านวนผประกนตน จ าแนกรายจงหวด - จ านวนสถานประกอบการ จ าแนกรายจงหวด - อตราเตบโตเดอนนเทยบเดอนกอน - อตราเตบโตเดอนนเทยบเดอนกอนจ าแนกรายจงหวด - อตราเตบโตปนเทยบปกอน - อตราเตบโตปนเทยบปกอนจ าแนกรายจงหวด - ผรบประโยชนทดแทนกรณวางงานจ าแนกรายอตสาหกรรม - รายงานกองทนเงนทดแทน

(5) ส านกงานปลดกระทรวงแรงงาน - Demand Supply ดานแรงงาน - อตราคาจางตามระดบฝมอ - อตราคาจางขนต า จ าแนกตามจงหวด

นอกจากนไดมการเชอมโยงรวมกบหนวยงานภายนอก เชน กระทรวงศกษาธการ และอยในการประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ อกหลายหนวยงาน

3.2 บทวเคราะห การวเคราะหและวจย เพอการจดท าขอมลขาวสารตลาดแรงงานในปจจบนนน

ประกอบไปดวยขอมลจากแหลงตาง ๆ ดงน 1) สถานการณเศรษฐกจ ไดอธบายถงสถานการณดานเศรษฐกจทรวบรวมจาก

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ขอมลทน าเสนอ ไดแก เศรษฐกจโลก เศรษฐกจอเมรกา เศรษฐกจกลมประเทศยโรโซน เศรษฐกจญปน เศรษฐกจสาธารณรฐประชาชนจน เศรษฐกจกลมประเทศอาเซยน เศรษฐกจอนโดนเซย เศรษฐกจมาเลเซย และในสวนสดทายเกยวกบเศรษฐกจประเทศไทยไดน าเสนอขอมล ดงน อตราการขยายตวทางเศรษฐกจของไทย ดชนผลผลตอตสาหกรรม อตราการใชก าลงการผลต ดชนการลงทนภาคเอกชน ดชนการอปโภคบรโภคภาคเอกชน การสงออกและการน าเขา

2) ภาวะการมงานท าและการวางงาน รวบรวมขอมลจากส ารวจภาวะการท างานของประชากร ส านกงานสถตแหงชาตประกอบดวยขอมลตาง ๆ ดงน ผมงานท าจ าแนกตามภาคการผลต ผมงานท าจ าแนกตามประเภทอาชพ ผมงานท าจ าแนกตามระดบการศกษา ผมงานท าจ าแนกตาม

6

สถานภาพการท างาน จ านวนและอตราการวางงานจ าแนกตามระดบการศกษา จ านวนผวางงานและอตราการวางงานจ าแนกตามภาค จ านวนและอตราการวางงานจ าแนกตามกลมอาย

3) ความตองการแรงงานผานบรการจดหางานโดยรฐ รวบรวมขอมลจาก การใหบรการจดหางานของกรมการจดหางาน ประกอบดวยขอมลตาง ๆ ดงน จ านวนและขนาด สถานประกอบการทมาใชบรการ ความตองการแรงงานจ าแนกตามประเภทอตสาหกรรม ความตองการแรงงานจ าแนกตามประเภทอาชพ ความตองการแรงงานจ าแนกตามระดบการศกษา ผสมครงานจ าแนกตามประเภทอาชพ การเปรยบเทยบจ านวนความตองการแรงงาน ผสมครงาน และการบรรจงานจ าแนกตามชวงอาย การเปรยบเทยบความตองการแรงงานและการบรรจงานจ าแนกตามประเภทอตสาหกรรม การเปรยบเทยบความตองการแรงงานและการบรรจงานจ าแนกตามประเภทอาชพ การเปรยบเทยบความตองการแรงงาน ผสมครงาน และการบรรจงานจ าแนกตามภมภาค

4) ความตองการแรงงานภาครฐ ร ฐวสาหกจ สวนราชการไม สงกดส านกนายกรฐมนตรหรอกระทรวง และองคกรมหาชนผานทางเวบไซต รวบรวมขอมลจากเวบไซตทม การประกาศรบสมครงาน ประกอบดวยขอมลตาง ๆ ดงน การเปรยบเทยบจ านวนความตองการแรงงาน จ าแนกตามระดบการศกษา และต าแหนงงานทมความตองการแรงงานมาก 5 อนดบแรก

5) การไปท างานตางประเทศ รวบรวมขอมลจากกองบรหารแรงงานไปตางประเทศ กรมการจดหางาน ประกอบดวยขอมลตาง ๆ ดงน จ านวนแรงงานไทยทยงท างานอยในตางประเทศ จ านวนแรงงานไทยทประสงคจะเดนทางไปท างานตางประเทศ จ านวนแรงงานไทยทเดนทางไปท างานตางประเทศ สถานการณแรงงานไทยในภมภาคเอเชย สถานการณแรงงานไทยในภมภาคตะวนออกกลาง สถานการณแรงงานไทยในภมภาคยโรปและอเมรกา สถานการณแรงงานไทยในภมภาคแอฟรกา สถานการณแรงงานไทยในภมภาคออสเตรเลย จ านวนแรงงานทเดนทางไปท างานตางประเทศจ าแนกตามประเภทอาชพ

6) การเคลอนยายแรงงานไทยและแรงงานอาเซยน รวบรวมขอมลจากกองบรหารแรงงานไทยไปตางประเทศ และส านกบรหารแรงงานตางดาว กรมการจดหางาน เพอวเคราะหขอมลการเดนทางไปท างานของคนไทยในประเทศอาเซยน และน าสถตการท างานของคนตางดาวทเปน คนอาเซยนมาเปรยบเทยบกน

7) สาระนาร เปนขอมลขาวสารเพอเตอนผทจะเดนทางไปท างานตางประเทศ 8) การท างานของคนตางดาว รวบรวมขอมลจากส านกบรหารแรงงานตางดาว

กรมการจดหางาน ประกอบดวยขอมล จ านวนคนตางดาวประเภทตาง ๆ อาชพของคนตางดาว อตสาหกรรมทมการใชแรงงานตางดาว จ านวนคนตางดาวทไดรบอนญาตใหม

9) บทความทเกยวของกบขอมลขาวสารตลาดแรงงาน การจดท าขอมลขาวสารตลาดแรงงานทท าอยในปจจบนนนสวนใหญใชขอมลทม

การจดท าเรยบรอยแลว เรยกวาขอมลทตยภม (Secondary Data) ซงในการท างานในปจจบนมความลาชามาก เพราะตองรอใหทกหนวยงานจดท าขอมลใหแลวเสรจ จงไดน ามาด าเนนการในสวนของวารสารสถานการณตลาดแรงงาน ยงไปกวานนในรายละเอยดขอมลไมสามารถจะวเคราะหในมตทหลากหลายได เพราะขอมลทมการเผยแพรเปนขอมลทส าเรจรปแลว การปรบหรอขอรายละเอยดเพมเตมเปนไปดวยความยาก และลาชาไมทนตอการตดตามสถานการณ

7

ดวยเหตน จงมแนวคดในการปรบเปลยนการจดท าขอมลและการว เคราะหสถานการณตลาดแรงงานดวยการเชอมโยงและแลกเปลยนฐานขอมลเพอเขาถงขอมลทเปนระดบปฐมภม (Primary Data) ไดอยางแทจรง

3.3 รายการของขอมลตลาดแรงงาน การพฒนาวารสารสถานการณตลาดแรงงานไปส “ความเคลอนไหวตลาดแรงงาน

รายเดอน (Monthly Labour Market Movement Report)” นน เปนผลจากการเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลผานแนวคดการปฏรปประเทศดวยการน าขอมลมาเสรมการท างาน (Big Data) ซงจากองคประกอบเนอหาในการจดท าวารสารสถานการณตลาดแรงงานทผานมานน จะมการปรบเปลยนเนอหาทมงเนนขอมลในลกษณะของทะเบยนรายละเอยดของแตละบคคล หรอกจการ และการจดท านนมไดมงเนนแตเฉพาะการน าเสนอในรปของทวประเทศเพยงอยางเดยว แตสามารถลงรายละเอยดตามขอมลในระดบภาค จงหวด หรอระดบยอยไดมากกวานขนอยกบขอมลทมการจดเกบไว การปรบเปลยนในสวนของโดยรปแบบการน าเสนอมดงน

สวนแรก ขอมลความเคลอนไหวดานประชากร จะประกอบดวยขอมลประชากรไทย จากกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย และขอมลคนตางดาว จากส านกงานต ารวจแหงชาต และกรมการจดหางาน ในสวนนตองการน าเสนอภาพรวมของประชากรทมอยในปจจบน ซงสามารถแสดงออกมาในรปแบบของ ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information Systems: GIS) เปนขอมลทแสดงใหเหนถงการกระจกตวของประชากรกลมตาง ๆ เชน คนไทยหนาแนนในพนทใด คนตางชาตพกอยบรเวณไหนมากทสด พนทไหนมการจางคนตางดาวมากทสด

แผนภมท 1 ตวอยางขอมลดานประชากรในประเทศไทย

ทมา: กรมการปกครอง ส านกงานต ารวจแหงชาต และกรมการจดหางาน

สวนทสอง ขอมลความเคลอนไหวการจางงาน เปนขอมลการมงานท าในระบบประกนสงคม ทสามารถแสดงใหเหนถงการใชแรงงานในกจการประเภทตาง ๆ สวนแรงงานนอกระบบจะไดขอมลจากผประกนตนของส านกงานประกนสงคม และหนวยงานอน ๆ เชน กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงการคลง และกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนตน

-

500,000

1,000,000

1,500,000

2,000,000

2,500,000

-

20,000,000

40,000,000

60,000,000

80,000,000

2556 2557 2558 2559 2560

จ ำนวนประชำกรไทยและแรงงำนตำงดำว : คน

ไทย คนตำงชำตเดนทำงเขำไทย แรงงำนตำงดำว (แกนขวำ)

8

ขอมลในสวนนจะแสดงใหเหนการเปลยนแปลงในแตละประเภทกจการ การเขา-ออกงาน (Turn Over Rate) แสดงใหเหนถงผลกระทบดานบวกและลบเมอมปจจยดานตาง ๆ มากระทบตลาดแรงงาน และในสวนของการเปลยนผานใหเศรษฐกจนอกระบบเขาสในระบบมากขน

แผนภมท 2 ตวอยางขอมลการมงานท าและการวางงาน จากขอมลผประกนตน ทวประเทศ/ภาค/ศนย/จงหวด

ทมา: ส านกงานประกนสงคม แผนภมท 3 ตวอยางขอมลการมงานท าตามประเภทอตสาหกรรมจากขอมลผประกนตน ทวประเทศ/ภาค/ศนย/จงหวด

ทมา: ส านกงานประกนสงคม

0

100,000

200,000

300,000

400,000

500,000

10,200,000

10,400,000

10,600,000

10,800,000

11,000,000

11,200,000

11,400,000

11,600,000

11,800,000

จ ำนวนผประกนตน และผขอรบประโยชนทดแทนกรณวำงงำนในระบบประกนสงคม 2561 (คน)

ผประกนตน กรณวำงงำน (แกนขวำ)

-

500,000

1,000,000

1,500,000

2,000,000

2,500,000

3,000,000

3,500,000

4,000,000

4,500,000

เกษต

รกรรม กำรปำไม และกำรประมง

กำรท ำเห

มองแร แ

ละเหมองหน

กำรผลต

ไฟฟำ กำซ ไอน ำและระบบกำรปรบอำกำศ

กำรจดหำน ำ ก

ำรจดกำรน ำเส

ยและของเส

ย…

กำรกอสรำง

กำรขำยสงและกำรขำยปลก กำรซอมยำน…

กำรขนสงและสถำนทเกบสนคำ

ทพกแรมและบรกำรดำนอำหำร

ขอมลขำวสำรและกำรสอสำร

กจกรรมทำงกำรเงน

และกำรประกนภย

กจกรรมเกยวกบอสงหำรมทรพย

กจกรรมวชำชพ วทยำศำสตรและกจกรรมทำง…

กจกรรมกำรบรหำรและบรกำรสนบสนน

กำรบรหำรรำชกำร กำรปองกนประเทศและ…

กำรศกษ

ำ

กจกรรมดำนสขภำพและงำนสงคมสงเครำะห

ศลปะ ควำมบ

นเทงและนนทนำกำร

กจกรรมกำรบรกำรดำนอน ๆ

กจกรรมกำรจำงงำนในครวเรอ

น กจกรรมกำร…

กจกรรมขององคกำรระหวำงประเทศและภำค…

กจกำรทไมก ำหนดประเภทกจกำร

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U -

จ ำนวนผประกนตนจ ำแนกตำมอตสำหกรรมรำยไตรมำส ป 2560 - 2561 : คน

2560 2561 Q12561 Q2 2561 Q3

9

สวนทสาม ขอมลความเคลอนไหวดานความตองการตลาดแรงงานในประเทศ ในสวนของความตองการแรงงาน การรวบรวมความตองการแรงงานจะไดมาจากแหลงขอมลตาง ๆ ไดแก เวบไซต Smartjob ระบบการใหบรการจดหางานของกรมการจดหางาน ระบบรายงานต าแหนงงานวางและผลการใหบรการของบรษทจดหางานเอกชน และต าแหนงงานวางทเผยแพรตามเวบไซตตาง ๆ ซงขอมลดานความตองการแรงงาน (Labour Demand) ทไดมานสามารถน ามาท าดชนชวดดานการจางงานทแสดงใหเหนการเปลยนแปลงของประเภทกจการ อาชพ การศกษา สภาพการขาดแคลนแรงงาน และปจจยอน ๆ ได

แผนภมท 4 ตวอยางขอมลความตองการแรงงาน และดชนความตองการแรงงาน ทวประเทศ/ภาค/ศนย/จงหวด

ทมา: กรมการจดหางาน และ job bkk

สวนทส ขอมลความเคลอนไหวดานก าลงแรงงาน เปนขอมลผทก าลงศกษาทมความถนดทางอาชพในดานตาง ๆ ทไดเขามาทดสอบในระบบ vgnew ของกองสงเสรมการมงานท า รวมทงขอมลผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงาน และผสมครงานทอยในระบบบรการจดหางานของกรมการจดหางาน ขอมลนจะแสดงใหเหนการวางงานพรอมแนวโนมได แผนภมท 5 ตวอยางขอมลก าลงแรงงาน และดชนอปทานแรงงาน ทวประเทศ/ภาค/ศนย/จงหวด ทมา: กรมการจดหางาน และส านกงานประกนสงคม

0.00

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

-

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

จ ำนวนควำมตองกำรแรงงำน และดชนควำมตองกำรแรงงำน ป 2561

กกจ. jobbkk ดชนอปสงคแรงงำน (แกนขวำ)

0.00

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

120.00

-

50,000

100,000

150,000

200,000

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

จ ำนวนอปทำนแรงงำน และดชนอปทำนแรงงำน ป 2561

ผสมคร กกจ. ผประกนตนกรณวำงงำน ดชนอปทำนแรงงำน (แกนขวำ)

10

สวนทหา ขอมลความเคลอนไหวดานการเคลอนยายแรงงานระหวางประเทศ เปนขอมลแสดงใหเหนการเดนทางไปท างานตางประเทศ และการจางแรงงานตางดาวในประเทศไทย รวมทงการสะทอนภาพการเคลอนยายแรงงานในภมภาคอาเซยน โดยแสดงใหเหนถงรายละเอยดทส าคญ เชน อตสาหกรรมทมการเคลอนยายแรงงานระหวางประเทศจ านวนมาก หรอจดหมายปลายทางทส าคญของแตละประเทศในการเดนทางไปประกอบอาชพ ระดบคาจางในแตละประเทศ เปนตน

แผนภมท 6 ตวอยางขอมลการเคลอนยายแรงงานเขา-ออกระหวางประเทศ ทวประเทศ/ภาค/ศนย/จงหวด

ทมา: กรมการจดหางาน

สวนทหก ขอมลความเคลอนไหวภาวะการลงทนและเศรษฐกจดานตาง ๆ เปนขอมลเพอแสดงใหเหนการเปลยนแปลงในภาคธรกจตาง ๆ ทจะเชอมโยงถงภาวะตลาดแรงงาน และความไมสอดคลองในตลาดแรงงานทจะเกดขนได แผนภมท 7 ตวอยางขอมลภาวะเศรษฐกจ ทวประเทศ/ภาค/ศนย/จงหวด

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย และกระทรวงอตสาหกรรม

4,69

5

725

21,8

75

3,337

3383,6

26

602

19,0

49

2,22

4

315

4,285

448

21,7

49

5,381

303

ตะวนออกกลาง แอฟรกา เอเชย ยโรป/อเมรกา ออสเตรเลย

Q2/2560 จ านวน 30,970 คน

Q1/2561 จ านวน 25,816 คน

Q2/2561 จ านวน 32,166 คน1,558,406

1,788,964

2,062,8072,189,868 2,333,943

1,382,872

1,606,238

1,876,4092,169,534 2,217,246

0

500,000

1,000,000

1,500,000

2,000,000

2,500,000

Q2/2560 Q3/2560 Q4/2560 Q1/2561 Q2/2561

รวมทงหมด อาเซยน

114.35 107.75 110.96110.37 118.71 110.94

69.61 64.48 67.06 67.35 72.46 66.61

129.70 127.60 127.90150.50

132.33 134.27

114.01117.68 120.64 121.57 118.84

122.81

0.00

50.00

100.00

150.00

200.00

Q1/2560 Q2/2560 Q3/2560 Q4/2560 Q1/2561 Q2/2561

ดชนผลผลตอตสาหกรรม อตราการใชก าลงการผลต ดชนการลงทนภาคเอกชน ดชนการอปโภคบรโภคภาคเอกชน

แรงงานไทยไปท างานตางประเทศ

แรงงานตางชาตเขามาท างานในไทย

11

สวนสดทายเปนบทสรปความเคลอนไหวของตลาดแรงงาน พรอมแนวโนมทจะเกดขนจากองคประกอบของขอมลตาง ๆ ทแสดงไวขางตน พรอมทงมขอเสนอแนะเชงนโยบายและมาตรการตาง ๆ ทจ าเปนตอหนวยงานทเกยวของน าไปพจารณาด าเนนการตอไป

แผนภมท 8 ตวอยางขอมลดชนภาวะตลาดแรงงาน ทวประเทศ/ภาค/ศนย/จงหวด

ทมา: กองบรหารขอมลตลาดแรงงาน กรมการจดหางาน

กระบวนการจดท าทแสดงตวอยางขางตนเปนกระบวนการท างานทสามารถจดท าไดในกรณของภาพรวมประเทศ และสามารถจ าแนกตามระดบยอยลงมา เชน ระดบภาคและระดบจงหวดโดยตองค านงถงแหลงขอมลทมอยนนมการจดเกบขอมลลงไดถงระดบใด ในการจดท านนจะตองมการพจารณารายละเอยดขอมลทเปนไปตามตองการของแตละพนทดวย โดยสรปกระบวนการจดท าและขอมลทจะน ามาใชของแตละประเดนมตามตาราง ดงน

ตาราง เปรยบเทยบขนตอนการจดท าขอมลขาวสารตลาดแรงงานแบบเดมและปรบปรงใหม

หวขอ กระบวนการแบบเดม กระบวนการแบบปรบปรงใหม

1. ประชากรและก าล งแรงงาน

ส ารวจภาวะการท า ง านของประชากร ส านกงานสถตแหงชาต

1 . ข อม ลประชากร ไทยจาก กรมการปกครอง 2. ขอมลการเดนทางเขา-ออกประเทศ ส านกงานตรวจคนเขาเมอง ส านกงานต ารวจแหงชาต 3. ขอมลแรงงานตางดาว ส านกบรหารแรงงานตางดาว

0

20

40

60

80

100

120

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ดชนอปสงคและอปทำนแรงงำน ป 2561

ดชนอปสงคแรงงำน ดชนอปทำนแรงงำน

12

หวขอ กระบวนการแบบเดม กระบวนการแบบปรบปรงใหม 2 . ก า ร ท า ง า น ข อ งประชากร

1. ส ารวจภาวะการท างานของประชากร ส านกงานสถตแหงชาต 2. ผไ ดรบการบรรจงาน กองพฒนาระบบบรการจดหางาน

1. ส านกงานประกนสงคม 2. กองพฒนาระบบบรการจดหางาน 3 . แ ร ง ง านนอกระบบ จากส า น ก ง า น ป ร ะ ก น ส ง ค ม /กระทรวงพฒนาสงคมแหละความมนคงของมนษย /กระทรวงเกษตรและสหกรณ ฯลฯ

3. ความตองการแรงงาน 1. ต าแหนงงานวาง กองพฒนาระบบบรการจดหางาน

1. Smartjob กองพฒนาระบบบรการจดหางาน 2. ระบบรายงานต าแหนงงานวางและผลการใหบรการของบรษทจดหางานเอกชน กองทะเบยนจดหางานกลางและ คมครองคนหางาน 3. ต าแหนงงานวางทเผยแพรตามเวบไซตตาง ๆ 4 . สร า ง ด ชน ค ว าม ตอ ง ก ารแรงงาน

4. ก าลงแรงงาน 1. ส ารวจภาวะการท างานของประชากร ส านกงานสถตแหงชาต 2. ผสมครรงาน กองพฒนาระบบบรการจดหางาน 3. ผประกนตนกรณว า งง าน ส านกงานประกนสงคม

1. ผท าการทดสอบในระบบ vgnew ของกองสงเสรมการมงานท า 2 . ข อ ม ล ผ ป ร ะ ก น ต น ท ข นทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงาน 3. ผสม คร ง าน ทอย ในระบบบรการจดหางานของกรมการจดหางาน 4. นกเรยน นกศกษาทจะจบก า ร ศ ก ษ า แ ล ะ จ ะ เ ข า สตลาดแรงงาน

5. การเคลอนยายแรงงาน 1 . ก า ร เ ด น ท า ง ไ ป ท า ง า นตางประเทศ กองบรหารแรงงานไทยไปตางประเทศ 2. แรงงานตางดาว ส านกบรหารแรงงานตางดาว

1. กองบรหารแรงงานไทยไปตางประเทศ 2. ส านกบรหารแรงงานตางดาว 3. ส านกงานตรวจคนเขาเมองส านกงานต ารวจแหงชาต

13

หวขอ กระบวนการแบบเดม กระบวนการแบบปรบปรงใหม 6. ดานเศรษฐกจ 1. ตวชวดเศรษฐกจ ธนาคารแหง

ประเทศไทย 2 . อ ต ร า ก า ร ข ย า ย ต ว ท า งเ ศ ร ษ ฐ ก จ ส า น ก ง า น ส ภ าพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 3. ดชนอตสาหกรรม ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม

1. ตวชวดเศรษฐกจ ธนาคารแหงประเทศไทย 2 . อ ต ร า ก า ร ข ย า ย ต ว ท า งเ ศ ร ษ ฐ ก จ ส า น ก ง า น ส ภ าพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 3. ดชนอตสาหกรรม ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม 4. ภาวะการลงทน ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน 5 . ภ า ว ะ เ ศ ร ษ ฐ ก จ ส ภ าอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

7. แนวโนมตลาดแรงงาน - จดท าดชนชภาวะตลาดแรงงานดานอปสงคและอปทานแรงงาน

4. ผลทคาดวาจะไดรบ

4.1 การจดท า “ความเคลอนไหวตลาดแรงงานรายเดอน (Monthly Labour Market Movement Report)” จะเปนการเผยแพรขอมล และสามารถใชเปนเครองมอในการชน าทศทาง การจดการดานบรหารทรพยากรมนษย และเผยแพรขอมลขาวสารตลาดแรงงานใหประชาชนน าไปตดสนใจเรยนและประกอบอาชพในอนาคตได

4.2 การน าเสนอมมตทหลากหลายทงในภาพรวมประเทศ และระดบภมภาคตามขอมลทสามารถหาได เพอใหเหนความเคลอนไหวในมตทแตกตางกน และรวมไปถงแนวทางในการจดการปญหาทตองค านงถงความแตกตางระหวางพนทไดสรางความรความเขาใจไดมากขน เกดการเชอมโยงและแกไขปญหาในเชงพนทไดชดเจนมากยงขน

4.3 การรายงานขอมลนจะชวยใหเกดการท างานรวมกนกบภาคสวนตาง ๆ ไดโดยใชรปแบบการประชมเพอพจารณาใหความเหนตอสาเหตและปจจยทเขามามผลตอการเปลยนแปลงในประเดนตาง ๆ ทปรากฏในรายงานฉบบน

4.4 การสรางภาพลกษณองคกร และการเปดพนทใหมการสอสารตอสาธารณะผานสอตาง ๆ อยางตอเนอง เปนการท างานในเชงรกโดยไมตองใหมการรองขอจากภาคสวนทเกยวของ รวมทงหนวยงานของกรมการจดหางาน ทงศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคและส านกงานจดหางานจงหวด สามารถน าขอมลนไปน าเสนอในทประชมหวหนาสวนราชการระดบจงหวด และยงสามารถน าไปใชในการบรรยายใหความรกบภารกจทเกยวของอน ๆ อกดวย

4.5 ขอมลขาวสารทมการจดท าและพฒนาอยางตอเนองจะชวยแกไขปญหา ความไมสอดคลองในตลาดแรงงานทมอยใหลดนอยลง ซงจะสงผลใหการสรางคณคาในงานของกรมทมอยในปจจบนใหเพมสงขน สามารถขอต าแหนงทางวชาการในระดบทสงขน หรอสามารถขยายหนวยงานโดยการตงส านกงานทเทยบเทากรมขนมาเพอดแลงานดานพฒนาและบรหารทรพยากรมนษยในอนาคตได

14

5. ตวชวดความส าเรจ 5.1 ระดบความส าเรจในการจดท า “ความเคลอนไหวตลาดแรงงานรายเดอน (Monthly

Labour Market Movement Report)” 5.2 จ านวนการเผยแพรขอมล “ความเคลอนไหวตลาดแรงงานรายเดอน (Monthly

Labour Market Movement Report)” 5.3 จ านวนการน าเสนอขอมล “ความเคลอนไหวตลาดแรงงานรายเดอน (Monthly

Labour Market Movement Report)” ในสอส านกขาวตาง ๆ รวมถง สอสงคมออนไลน (Social Media)

6. แนวทางการพฒนา

6.1 กระบวนการรวบรวมขอมลตลาดแรงงานตามแนวทางของการบรหารจดการขอมลขนาดใหญ (Big Data) ตองมการเชอมโยงฐานขอมลของทกหนวยงาน

6.2 การใหบรการและการบนทกขอมลของทกหนวยงานตองจดท าใหอย ในรปอเลกทรอนกสเพอใหสะดวกในการเชอมดยงขอมล

6.3 เจาหนาทควรไดรบการพฒนาทกษะการประมวลผลและวเคราะหขอมลทมขนาดใหญ (Big Data)