Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
การเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN
ภทร ภทรโสภสกล
การศกษารายบคคลนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานเทศศาสตร คณะนเทศศาสตร
มหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ.2561
ฉ
Digital Storytelling in CNN’s Disaster News Coverage
Pattaree Pattarasopasakul
A Individual Study Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements
for the Degree of Master Communication Arts
Department of Communication Arts
Faculty of Communication Arts, Dhurakijpundit University
2018
ฆ
หวขอการศกษารายบคคล การเลาเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN
ชอผเขยน ภทร ภทรโสภสกล อาจารยทปรกษา ดร.ชนญสรา อรนพ ณ อยธยา สาขาวชา นเทศศาสตร ปการศกษา 2560
บทคดยอ งานวจยเรอง การเลาเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN มวตถประสงคในการวจยเพอศกษาการเลาเรองโดยใชสอดจทลของส านกขาว CNN ในการรายงานขาวภยพบต กรณเฮอรเคนมาเรย และเพอเปรยบเทยบนโยบายและกระบวนการผลตของหองขาวดจทล ระหวางกรณการท าขาวภยพบตและขาวปกตทวไป โดยเปนการวจยเชงคณภาพทใชระเบยบวธวจย 2 วธ ไดแกการวเคราะหเนอหาวดโอขาวจากเวบไซต CNN จ านวน 34 วดโอ โดยวเคราะหสอดจทล (digital media) ทใชในการเลาเรอง ไดแก เสยง ขอความ ภาพกราฟกและ ภาพวดโอ ตามองคประกอบของการเลาเรองโดยใชสอดจทล ประกอบกบการสมภาษณเชงลก ผสอขาว โปรดวเซอร และบรรณาธการดจทลของส านกขาว CNN จ านวน 3 คน
ผลการศกษาพบวา 1) มมมองการเลาเรอง (point of view) เปนองคประกอบของ การเลาเรองโดยใชสอดจทลทส าคญทสดของการรายงานขาว โดยผานทงทางขอความ เสยงของผ ประกาศ/ผสอขาว กราฟกและภาพวดโอ 2) ค าถามทเราความสนใจ (dramatic question) ใชผานเสยงเปนหลก โดยค าถามจะอยในชวงตนของวดโอ และในวดโอทมค าถามอาจจะไมมค าตอบกได แตค าตอบนนจะถกถายทอดออกมาผานไดทงขอความ เสยง กราฟกและภาพวดโอ 3) เนอหาทเปยมไปดวยความ รสก (emotional content) พบความโดดเดนผานการใชภาพวดโอและเสยง ประกอบดวยภาพการสงผสอขาวลงพนท ภาพความเสยหายของบานเรอน ภาพมมสง ภาพผประสบภย และการเปรยบเทยบภาพสถานทกอนและหลงถกพายถลม สวนเสยงทสรางความรสกใหกบผชมทสดคอเสยงของผประสบภย 4) ลกษณะของน าเสยง (Voice) จะแตกตางกนออกไปตามมมมองการเลาเรอง 5) เพลงประกอบ (Soundtrack) พบการใชเพลงประกอบกบวดโอทเปนประเภท caption video เท าน น 6) การใชขอมลทพอเหมาะ (Economy) พบความโดดเดนจากการใชภาพกราฟกเขามาประกอบเพอไมใหขอมลทมากเกนไปกบผชม 7) จงหวะ (pacing) การเลาเรองในภาพรวมทงหมดจะกระชบ ไมเยนเยอ
ง
นโยบายและกระบวนการผลตในการรายงานขาวภยพบตของ CNN ไมไดแตกตางจากชวงเวลาปกตทวไป แตสงทแตกตางคอการปฏบตตามคมอททางหองขาวยดถอในการลงพนทไปท าขาวภยพบตไดแก 1) การเขาพนทควรไปกบเจาหนาทหรอทมกภย และ 2) เตรยมอาหารและอปกรณทจ าเปนใหพรอมเพอไมใหเปนภาระใคร สวนนโยบายในการท างานนนพบวา แมวาจะมต าแหนงในหองขาวดจทลทแตกตางกนออกไป แตในการท างานจรง บรรณาธการดจทลกท างานรวมกบฝายอนๆ บทเรยนจากการเลาเรองโดยใชสอดจทลในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN สามารถน ามาพจารณาปรบใชกบสอมวลชนไทยไดเพอการพฒนาศกยภาพในการแขงขนในยคดจทล โดยเฉพาะการพฒนาคมอในการรายงานขาวภยพบตเพอเพมมาตรฐานในการรายงานขาว
จ
Individual Study Title Digital Storytelling in CNN’s Disaster News Coverage Author Pattaree Pattarasopakul Individual Study Advisor Dr. Chanansara Oranop Na Ayutthaya Department Communication Arts Academic Year 2017
ABSTRACT
The study of Digital storytelling in CNN’s Disaster News Coverage aimed 1) to seek how CNN use the digital storytelling in disaster news coverage, in case of Hurricane Maria and 2) to compare the policy and process of digital newsroom between in normal situation and disaster situation. This study employed 2 methods including content analysis and in-depth interview. The subjects of content analysis were 3 4 video clips from www.cnn.com covering Hurricane Maria; then analyzed digital media including text, audio, graphics and video. The study also interviewed 3 staffs from CNN, including a correspondent, a producer and a digital editor.
The study found that 1) point of view is the key element of digital storytelling and can be transmitted by all digital media which include text, audio, graphics and video. 2) dramatic question is always found in audio and the question is always in the beginning of the video clip but It does not need to has answer for every answer and the answer can be transmitted by text, audio, graphics and video. 3) Emotional content is mostly found in audio, the victim’s sound has the most effect on the audient, and video including picture of the journalist in the field, picture of damage, aerial view, picture of the victim and picture of before & after. 4) Voice depends on the point of view. 5) Soundtrack is only found in caption video. 6) Economy is the key for better experience of the audient and the key of digital media is Graphic. 7) Pacing, The rhythm of the story always not too quickly or slowly progresses.
The policy and process of CNN newsroom during disaster were not different from normal situation but CNN followed the handbook, as follows: deploying to the field with rescue team and official and preparing food and necessities. The result from the digital storytelling in CNN’s disaster news coverage is able to adapt for all news agencies in Thailand, and increase
ฉ
potential to be competitive in the digital edge, especially by developing the handbook for disaster news coverage as the international coverage standard.
ช
กตตกรรมประกาศ งานวจยชนนจะส าเรจลงไปไดถาหากขาดค าแนะน าจาก ดร.ชนญสรา อรนพ ณ อยธยา ซงท าหนาทเปนทปรกษา คอยใหค าชแนะและเสยสละเวลาในการชวยพฒนางานวจยชนนจนกระทงเสรจสมบรณออกมาเปนรปเลม รวมถงขอบพระคณอาจารยมนตและพกงทคอยชวยดแลผวจยตลอดระยะเวลาทศกษาอยทคณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตยแหงน ขอบพระคณครอบครวทสนบสนนในทกๆดานเพราะเชอมนในการตดสนใจของผวจย ขอบคณตอปทอยเคยงขางและใหก าลงใจตลอดระยะเวลา 2 ปทผานมา อกหนงกลมคนส าคญทอยเบองหลงความส าคญคอ โตะตางประเทศ สปรงนวส ขอบคณพมกก บรรณาธการทคอยชวยเหลอสนบสนน พๆนองๆทโตะทกคน โดยเฉพาะนองพนทถงแมจะลาออกไปแลวแตคอยชวยเหลอมาตลอด และขอบคณบคลากรของ CNN ทยนดใหสมภาษณเพอน าไปใชในงานวจยชนน ทายทสดขอขอบคณเพอนๆแกงนางฟาทชวยเหลอกนตลอดมาและเพอนๆ DPU รน 59 ทกคน
ภทร ภทรโสภสกล
ซ
สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ จ กตตกรรมประกาศ ฉ สารบญ ช สารบญตาราง ฌ สารบญภาพประกอบ ญ บทท 1. บทน า 1 1.1 ทมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการวจย 5 1.3 ปญหาน าวจย 5 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6 1.5 นยามศพท 6 1.6 กรอบแนวคดการวจย 9 2. แนวคด ทฤษฎและผลงานวจยทเกยวของ 10 2.1 แนวคดเกยวกบการเลาเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) 10 2.2 แนวคดเรองการรายงานขาว 16 2.3 แนวคดเรองการรายงานขาวภยพบต 20 2.4 แนวคดเรองหองขาวดจทล (digital newsroom) 24 2.5 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 32 3. ระเบยบวธวจย 37 3.1 การวเคราะหเนอหา (content analysis) 37 3.2 การศกษาขอมลจากการสมภาษณเชงลก (in-depth interview) 45 4. ผลการศกษา 47 4.1 ผลการวเคราะหขอมลจากการวเคราะหเนอหา (content analysis) 47 4.2 การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณ (interview) 89 5. บทสรปและขอเสนอแนะ 95 5.1 สรปผลการศกษา 95
ฌ
สารบญ(ตอ) บทท หนา 5.2 อภปรายผลการศกษา 98 5.3 ขอเสนอแนะ 102 บรรณานกรม 104 ภาคผนวก 110 ประวตผเขยน 113
ญ
สารบญตาราง ตารางท หนา 2.1 ตารางแสดงการแบงจงหวะเพลงและการสงผลตอความรสก 12 3.1 ตารางแสดงการคดเลอกกลมตวอยาง 39 3.2 ตารางแสดงกลมตวอยางในชวงท 1 40 3.3 ตารางแสดงกลมตวอยางในชวงท 2 40 3.4 ตารางแสดงกลมตวอยางในชวงท 3 41 4.1 ตารางแสดงกลมตวอยางและความยาวของคลปในชวงท 1 48 4.2 ตารางวเคราะหมมมองการเลาเรองโดยใชสอดจทลของชวงท 1 49 4.3 ตารางวเคราะหค าถามทชวยเราความสนใจของชวงท 1 51 4.4 ตารางวเคราะหเนอหาทเปยมไปดวยความรสกของชวงท 53 4.5 ตารางวเคราะหเสยงและเพลงประกอบของชวงท 1 55 4.6 ตารางวเคราะหจงหวะการเดนเรองของชวงท 1 56 4.7 ตารางแสดงกลมตวอยางและความยาวของคลปในชวงท 2 57 4.8 ตารางวเคราะหมมมองการเลาเรองของชวงท 2 58 4.9 ตารางวเคราะหค าถามทชวยเราความสนใจของชวงท 2 62 4.10 ตารางวเคราะหเนอหาทเปยมไปดวยความรสกของชวงท 2 63 4.11 ตารางวเคราะหลกษณะน าเสยงและเพลงประกอบของชวงท 2 68 4.12 ตารางวเคราะหจงหวะการเดนเรองของชวงท 2 70 4.13 ตารางแสดงกลมตวอยางและความยาวของคลปในชวงท 3 71 4.14 ตารางวเคราะหมมมองการเลาเรองของชวงท 3 73 4.15 ตารางวเคราะหค าถามทชวยเราความสนใจของชวงท 3 80 4.16 ตารางวเคราะหเนอหาทเปยมไปดวยความรสกของชวงท 3 82 4.17 ตารางวเคราะหลกษณะน าเสยงและเพลงประกอบชวงท 3 87
ฎ
สารบญภาพ ภาพท หนา 2.1 ภาพแสดงเสนทางการเคลอนตวผานของพายเฮอรเคนมาเรย 4 4.1 แสดงขอความทสะทอนมมมองการเลาเรองในขาวทปรากฏ ในขาว Tropical Storm Maria threatening Caribbean 52 4.2 วดโอ Hurricane Maria follows Irma's path 52 4.3 วดโอ NASA watches Maria intensify from space 54 4.4 ตวอยางภาพกราฟฟกในวดโอ Hurricane Maria travels close to Irma's path 57 4.5 วดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria 59 4.6 วดโอ Where is Hurricane Maria headed next? 60 4.7 ภาพความเสยหายมมสงจากวดโอ Aerial view of Dominica devastation 60 4.8 ตวอยางภาพความเสยหายในวดโอ Puerto Rican residents face uncertain future 61 4.9 ภาพความเสยหายในวดโอ Survivor Hurricane came with a vengeance 61 4.10 ภาพความเสยหายในวดโอ Hurricane Maria leaves trail of devastation 62 4.11 ภาพผสอขาวในพนทจากวดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria 64 4.12 ผสอขาวรายงานในวดโอ CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico 64 4.13 ภาพผประสบภยรองไหในวดโอ Puerto Rican residents face uncertain future 65 4.14 ความเสยหายในวดโอ Survivor Hurricane came with a vengeance 66 4.15 ภาพเรมตนของวดโอ Puerto Rican residents face uncertain future 67 4.16 ภาพมมสงจากวดโอ Aerial view of Dominica devastation 67 4.17 ภาพกราฟฟควดโอ Where is Hurricane Maria headed next? 69 4.18 วดโอ San Juan mayor: You don't put debt over people 75 4.19 วดโอ FEMA: Doing everything we can in Puerto Rico 75 4.20 วดโอ San Juan mayor: We're dying here 76 4.21 วดโอ Trump meets storm victims in Puerto Rico 76 4.22 วดโอ Weeks after Maria, survivors scramble for help 77 4.23 ภาพในวดโอ Weeks after Maria, survivors scramble for help 78 4.24 ภาพความเสยหายในWeeks after Maria, survivors scramble for help 78 4.25 วดโอ Puerto Rico struggles to find drinking water 79
ฏ
สารบญภาพ (ตอ) ภาพท หนา 4.26 วดโอ Puerto Rico one month after Hurricane Maria 79 4.27 วดโอ Puerto Rico a month later is 'post-apocalyptic' 81 4.28 วดโอPuerto Rico one month after Hurricane Maria 83 4.29 วดโอ Weeks after Maria, survivors scramble for help 83 4.30 วดโอ Visiting a hurricane survivor's home 84 4.31 ภาพจากวดโอ See: Before and after rainforest was destroyed 85 4.32 ภาพเรมเรองในวดโอ Visiting a hurricane survivor's home 85 4.33 วดโอ Cooper scores Trump's response to Puerto Rico 86
บทท 1 บทน ำ
1.1 ทมำและควำมส ำคญของปญหำ องคกรสอคอองคกรส ำคญทมบทบำทและหนำทในกำรรำยงำนขำวและขอเทจจรงใหแกประชำชนไดรบร และเปนสวนส ำคญขององคำพยพในกำรเผยแพรขอมลขำวสำรเมอเกดภยพบตทำงธรรมชำต (natural disaster) โดยองคกรสอจะกลำยเปนแหลงขอมลภยพบตทส ำคญทสดส ำหรบประชำชน เนองจำกมชองทำงในกำรเขำถงประชำชนไดอยำงรวดเรว ซงกำรรำยงำนขำวในชวงเกดภยพบตนน ถำหำกวำลำชำเกนไปกอำจจะกอใหเกดควำมเสยหำยตอชวตและทรพยสนได ดงนนนอกจำกควำมรวดเรวและถกตองแลว องคกรสอยงตองรำยงำนขำวภยพบตใหประชำชนเขำใจงำยทสดดวย ซงในยคดจทล (digital age) นนกำรเผยแพรขำวสำรสำมำรถท ำไดอยำงรวดเรวเมอเทยบกบยคสมยกอน และกำรรำยงำนขำวใหประชำชนเขำใจงำยทสดกสำมำรถท ำไดดวยกำรใชเครองมอตำงๆเขำมำชวยในกำรสรำงเนอหำจนเกดเปนสอดจทล (digital media) ซงประกอบไปดวยขอควำม เสยง ภำพวดโอและกรำฟก (Sikarwar,2016) Mario Garcia (2017) ไดกลำวเอำไวในบทควำมเรอง Digital Storytelling: A Marriage Between Journalism and Design วำ ในสมยกอน กำรใชศำสตรของกำรออกแบบเขำมำชวยในกำรท ำขำวไมไดมควำมส ำคญเปนอนดบแรก แตในตอนน กำรออกแบบขำวใหนำดถอวำมควำมส ำคญอยำงยงในทกหองขำว (newsroom) สมยใหม และทกวนน “เรอง” (stories) มกปรำกฏพรอมกบวดโอ กรำฟกและองคประกอบอนๆ ซงชวยสรำงประสบกำรณทจบตองไดใหแกผชมผำนวธกำรตำงๆ โดยส ำนกขำวใหญๆเชน นวยอรกไทม, วอชงตนโพสต และอนๆ กมกำรปรบตวเชนกน
กำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) เปนอกวธหนงในกำรออกแบบขำวเพอชวยท ำใหกำรรำยงำนขำวสำมำรถถำยทอดเรองรำวออกมำไดอยำงนำสนใจ เขำใจงำย และเขำถงผชมไดงำยขน โดยศนย Digital Storytelling หรอ ศนยซดเอส ใหค ำจ ำกดควำมของกำรเลำเรองดจทลวำ เปนวธกำรเลำเรองซงใชอปกรณตำงๆบนคอมพวเตอรในกำรเลำเรอง เชน สำรคดดจทล บทควำมดจทล เปนตน แตโดยทวไปแลว มนคอกำรรวมศลปะกำรเลำเรองเขำไวกบมลตมเดย เชน กรำฟก เสยง วดโอ เปนตน (University of Houston,n.d.) ปจจบน องคกรสอไดน ำเอำกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ไปใชในกำรสรำงสรรคเนอหำและเผยแพรขอมลขำวสำรดวย เชนเดยวกบส ำนกขำว CNN ทเปนหนงใน
2
ส ำนกขำวระดบโลกทมกำรใชสอดจทล (digital media) เขำมำบรณำกำรในกำรท ำงำนของหองขำว และมกำรใชวธกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ในกำรรำยงำนขำว โดยส ำนกขำว CNN เรมตนเผยแพรขำวสำรออนไลนตงแตป ค.ศ. 1993 (Krumsvik,2010) กอนจะเปดตวเวบไซตอยำงเปนทำงกำรครงแรกในป ค.ศ. 2005 นบจำกนน ส ำนกขำว CNN ไดพฒนำเครองมอดจทลมำโดยตลอด จนกระทงนบจนถงป ค.ศ.2017 น ส ำนกขำว CNN มแพลตฟอรม (Platform) ในกำรเผยแพรขำวสำรออนไลนทงหมด 10 ชองทำง ประกอบไปดวย ทวตเตอร เฟซบก ยทป อนสตำแกรม ไลน เฟซบกเมสเสนเจอร คค สแนปแชท แอปเปลนวส และทมเบลอร (Niemanlab, 2017) ส ำนกขำว CNN ยงเปนส ำนกขำวทใหควำมส ำคญกบกำรรำยงำนขำวภยพบต โดย ส ำนกขำว CNN มกองขำวพยำกรณอำกำศภำยใตชอ CNN Weather และมทมนกพยำกรณอำกำศเปนของตนเองท ำใหสำมำรถรำยงำนขำวไดอยำงรวดเรวและถกตองแมนย ำ นอกจำกน ส ำนกขำว CNN ยงสงสญญำณเพอออกอำกำศไปยง 212 ประเทศทวโลก ท ำใหส ำนกขำว CNN มฐำนผชมทกวำงมำก และนอกจำก ส ำนกขำว CNN จะมส ำนกงำนใหญในเมองแอตแลนตำ ประเทศสหรฐฯแลว ยงมส ำนกขำวในอก 31 เมองใหญทวโลกดวย (CNN Worldwide Fact Sheet) (Niemanlab, 2017) นอกจำกยงออกอำกำศในฐำนะสถำนโทรทศน 24 ชวโมงแลว นอกจำกน ส ำนกขำว CNN ยงมประสบกำรณในกำรรำยงำนขำวภยพบต เชน กรณกำรเกดพำยไตฝ นไหเยยนพดถลมฟลปปนสเมอปพ.ศ.2556 นบเปนซเปอรไตฝ นระดบ 5 จนท ำใหมผเสยชวตอยำงนอย 3,976 คน (CNN Staff, 2013) โดยเฉพำะยงในเหตกำรณภยพบตจำกอทธพลของพำยเฮอรเคนมำเรยเมอเดอนกนยำยนถงตลำคม พ.ศ. 2560 นน ส ำนกขำว CNN ไดเกำะตดสถำนกำรณภยพบตดงกลำวอยำงตอเนอง นบตงแตพำยเฮอรเคนมำเรยเรมกอตวขนเปนพำยโซนรอนเมอวนท 16 กนยำยนพ.ศ. 2560 ในมหำสมทรแอตแลนตก (Meyer, 2017) หลงจำกนนในวนท 20 กนยำยน พ.ศ. 2560 เฮอรเคนมำเรยยงคงทวก ำลงแรงอยำงตอเนอง จนกระทงกลำยเปนเฮอรเคนระดบ 4 และพดเขำชำยฝงเปอรโตรโก ซงกอใหเกดฝนตกหนกวดปรมำณน ำฝนไดสงถง 30 นวภำยในระยะเวลำเพยง 1 วน เกดลมกระโชกแรงคลำยกบพำยทอรนำโดและท ำใหไฟฟำดบทงเกำะ สำธำรณปโภคถกท ำลำย ประชำชนจ ำนวนมำกกลำยเปนคนไรทอยอำศย โดยศำสตรำจำรยทรเซย วอชเทนดอรฟ แหงมหำวทยำลยเดลำแวรในสหรฐ ซงศกษำเกยวกบกำรบรรเทำสถำนกำรณภยพบตกลำวถงเฮอรเคนมำเรยเอำไววำ มำเรยมองคประกอบมำกมำยของควำมเปนโศกนำฏกรรม และไมไดเปนเพยงภยพบตเทำนน (Meyer, 2017)
หลงจำกพำยพดถลมได 5 วน ในวนท 25 กนยำยน พ.ศ. 2560 เจำหนำรฐบำลสหรฐภำยใตกำรน ำของประธำนำธบดโดนลด ทรมปชดแรกไดเดนทำงไปยงเปอรโตรโกเพอส ำรวจควำม
3
เสยหำยทเกดขน ในฐำนะทเปนดนแดนในปกครองของสหรฐ ขณะเดยวกนเกดเสยงวพำกษวจำรณอยำงหนกถงกำรรบมอของรฐบำลสหรฐวำลำชำเกนไป เพรำะหลงพำยพดถลมไดเกอบสองสปดำหประชำชนเกอบทงเปอรโตรโกยงคงไมมไฟฟำใชและน ำสะอำดดม กอนทประธำนำธบดโดนลด ทรมปจะตดสนใจเดนทำงลงพนทในวนท 4 ตลำคม พ.ศ. 2560 (Meyer, 2017) อยำงไรกตำม พำยมำเรยไมไดพดขนชำยฝงสหรฐ แตไดเคลอนตวผำนชำยฝงรฐนอรทแคโรไลนำในวนท 26 กนยำยน พ.ศ. 2560 โดยอทธพลของพำยท ำใหเกดลมกระโชกแรง คลนสง และน ำทวม กอนพำยจะสลำยตวในวนท 3 ตลำคม พ.ศ. 2560 กำรรำยงำนขำวเรองพำยเฮอรเคนมำเรยของ ส ำนกขำว CNN จะเนนไปยงเหตกำรณทเกดขนในเปอรโตรโกเปนหลก เนองจำกเปนดนแดนของสหรฐและเปนพนทประสบภยพบตซงไดรบควำมเสยหำยอยำงหนก นอกจำกน ยงเปนกำรเผชญพำยลกท 2 ในรอบ 1 เดอน หลงจำกทกอนหนำนเปอรโตรโกเพงถกพำยเฮอรเคนเออรมำเขำพดถลม เมอวนท 7 กนยำยน 2560 ดงนน ผวจยจงแบงชวงเวลำกำรรำยงำนขำวของ ส ำนกขำว CNN ตำมกำรพฒนำของสถำนกำรณพำยเฮอรเคน โดยแบงออกไดเปน 3 ชวงดงน 1. ชวงทหนง ระหวำงวนท 16-19 กนยำยน พ.ศ. 2560 (4 วน) เปนชวงทพำยก ำลงกอตวและเตรยมเขำพดถลมเปอรโตรโก ลกษณะกำรรำยงำนขำวในชวงนของ ส ำนกขำว CNN จะเนนไปทกำรเตอนภยและเฝำระวงสถำนกำรณ เพอใหประชำชนเตรยมควำมพรอมรบมอเหตกำรณ 2. ชวงทสอง ระหวำงวนท 20-24 กนยำยน พ.ศ. 2560 (5 วน) ชวงพำยเขำพดถลมและกอใหเกดควำมเสยหำยอยำงหนก ลกษณะกำรรำยงำนขำวในชวงนของ ส ำนกขำว CNN จะเนนไปทรำยงำนเหตกำรณทเกดขน ลกษณะควำมเสยหำย ตวเลขควำมเสยหำย 3. ชวงทสำม ระหวำงวนท 25 กนยำยนจนถงวนท 31 ตลำคม พ.ศ. 2560 (36 วน) ชวงประเมนควำมเสยหำย ควำมชวยเหลอและฟนฟ ลกษณะกำรรำยงำนขำวในชวงนของส ำนกขำว CNN จะเนนไปยงกำรรำยงำนควำมเสยหำยทเกดขน ส ำรวจควำมชวยเหลอและกำรฟนฟวำมเพยงพอหรอไมและประชำชนตองกำรอะไร รวมไปถงกำรตรวจสอบกำรท ำงำนของภำครฐวำสำมำรถรบมอกบสถำนกำรณไดอยำงทนทวงทหรอไม
4
ภำพท 1.1 ภำพแสดงเสนทำงกำรเคลอนตวผำนของพำยเฮอรเคนมำเรย (AFP,2017) กำรท ำงำนของสอมวลชนในกรณ ท เปนข ำวภยพบตน น บ อยค รงมกจะถกวพำกษวจำรณในกำรรำยงำนขำววำน ำเสนอขำวแบบ “ดรำมำ” ดวยกำรตอกย ำควำมหำยนะในทกภำคสวน จนท ำใหคนทดขำวเกดควำมเครยดและตนตระหนกเกนควำมจรง เชน ในชวงทประเทศไทยเกดภยพบตน ำทวมใหญเมอป พ.ศ. 2554 กำรตดตำมขำวสำรจำกสอท ำใหประชำชนเกดควำมเครยด เพรำะสอมวลชนหลำยส ำนกตำงพยำยำมแขงขนกนอยำงรนแรงเพอแยงชงเรตตงและคนด (ณฐำ ฉำงชโต , 2554) ดงน นกำรถอดบทเรยนจำกกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ในกำรรำยงำนขำวภยพบตของส ำนกขำว CNN ซงถอวำเปนสอทไดกำรยกยองวำมมำตรฐำนกำรท ำงำนระดบโลก จงจะเปนประโยชนในกำรรำยงำนขำวภยพบตตอไปส ำหรบสอมวลชนไทย
นอกจำกในแงของภำคปฏบตแลวทกำรลงพนทรำยงำนขำวภยพบตในทกครงมกจะมอปสรรคและควำมยำกล ำบำกกวำกำรรำยงำนขำวปกตทวไป นโยบำยของหองขำวซงท ำหนำทเปนศนยกลำงขำวทถกผลตขนกถอวำมควำมส ำคญในกำรก ำหนดกำรรำยงำนขำวของ โดยศนยระหวำงประเทศเพอผสอขำว (ICFJ) มขอแนะน ำวำทกหองขำวควรจะมแผนกำรรบมอภยพบตและบคลำกรทกคนควรจะมคมอเอำไวโดยเฉพำะ (Potter and Ricchiardi, 2009) จงนำสนใจวำหองขำวของส ำนกขำว CNN ซงเปนหองขำวดจทล (digital newsroom) น นมนโยบำยและกระบวนกำรผลตเหมอนหรอแตกตำงกนระหวำงกรณกำรท ำขำวภยพบตและกำรรำยงำนขำวปกตทวไป
ดงนน งำนวจยเรอง “กำรศกษำกำรเลำเรองโดยใชสอดจทลของส ำนกขำว CNN ในกำรรำยงำนขำวภยพบต กรณเฮอรเคนมำเรย” จงมงศกษำกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital
5
storytelling) ในกำรรำยงำนขำวภยพบตของส ำนกขำว CNN กรณเฮอรเคนมำเรยซงเปนพำยทกอใหเกดควำมเสยหำยอยำงหนกและถกสอวพำกษวจำรณถงควำมชวยเหลอจำกภำครฐวำเปนไปอยำงลำชำ โดยศกษำผำนสอดจทล (digital media) ทปรำกฏผำนทำงหนำจอ ไดแก เสยง ขอควำม ภำพกรำฟกและ ภำพวดโอ ผำนองคประกอบของกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ตำมหลกกำรของ University of Houston (n.d.) ซงมองคประกอบหลกท งหมด 7 องคประกอบ ไดแก มมมองกำรเลำเรอง ค ำถำมทชวยเรำควำมสนใจ เนอหำทเปยมไปดวยควำมรสก เสยง เพลงประกอบ ขอมลทมปรมำณพอเหมำะและเขำใจงำย และจงหวะ
นอกจำกนยงตองกำรศกษำวำ หองขำวดจทล (digital newsroom) ของส ำนกขำว CNN มนโยบำยและกระบวนกำรผลตอยำงไรเปรยบเทยบระหวำงกรณกำรท ำขำวภยพบตและกำรรำยงำนขำวปกตทวไป เนองจำกนโยบำยมสวนส ำคญในกำรตดสนใจวำองคกรสอนนๆจะน ำกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) มำใชหรอไม ทำมกลำงกำรท ำงำนในยคดจทลซงเทคโนโลยเขำมำมบทบำทอยำงมำก
ผวจยมงหวงวำกำรศกษำนจะชวยเพมพนควำมเขำใจเกยวกบแนวคดเรองกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) แกภำควชำกำรนเทศศำสตร และยงสำมำรถน ำไปใชเปนแนวทำงในกำรปรบใชกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ในกำรรำยงำนขำวภยพบตของสอมวลชนไทยในอนำคต เพอท ำใหขำวนนมควำมนำสนใจและเขำถงผชมไดงำยขน ลดปญหำกำรถกวพำกษวจำรณในกำรรำยงำนขำวภยพบตท ำงำนของสอ อนเปนกำรสงเสรมกำรพฒนำมำตรฐำนกำรรำยงำนขำวของสอมวลไทย อนจะเปนประโยชนตอประชำชนผเปดรบขอมลขำวสำรในเหตกำรณภยพบตทอำจเกดขนในอนำคต 1.2 วตถประสงคของกำรวจย 1) เพอศกษำกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ของส ำนกขำว CNN ในกำรรำยงำนขำวภยพบต กรณพำยเฮอรเคนมำเรย 2) เพอเปรยบเทยบนโยบำยและกระบวนกำรผลตของหองขำวดจทล (digital newsroom) ระหวำงกรณกำรท ำขำวภยพบตและกำรรำยงำนขำวปกตทวไป 1.3 ปญหำน ำวจย 1) ส ำนกขำว CNN มวธกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ในกำรรำยงำนขำวภยพบต กรณเฮอรเคนมำเรยอยำงไร
6
2) หองขำวดจทล (digital newsroom) ของ ส ำนกขำว CNN มนโยบำยและกระบวนกำรผลตระหวำงกรณกำรท ำขำวภยพบตและกำรรำยงำนขำวปกตทวไปแตกตำงกนหรอไมอยำงไร 1.4 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1) เพอถอดแนวปฏบตกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ของส ำนกขำว CNN ในกำรรำยงำนขำวภยพบต กรณเฮอรเคนมำเรย เพอเพมพนควำมเขำใจเกยวกบแนวคดเรองกำรเลำเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ส ำหรบแวดวงวชำกำรทำงวำรสำรศำสตร และเปนประโยชนตอองคกรสอในประเทศไทยทจะน ำไปปรบใชในกำรรำยงำนขำวภยพบต 2) เพอเขำใจเกยวกบควำมเหมอนหรอควำมแตกตำงของนโยบำยและกระบวนกำรผลตของหองขำวดจทลของส ำนกขำว CNN ในยคดจทลระหวำงกรณท ำขำวภยพบตและกรณปกตแตกตำงกนหรอไม อนจะเปนประโยชนของหองขำวดจทลขององคกรสอในประเทศไทยน ำมำปรบใชในกำรวำงนโยบำยและกระบวนกำรผลตของรำยงำนขำวภยพบต 1.5 นยำมศพท สอดจทล หมำยถง สอทใชเทคโนโลยและอปกรณบนคอมพวเตอรเขำมำผลต เพอใชในกำรเลำเรองในงำนขำว ประกอบดวยเสยง ขอควำม ภำพกรำฟก และภำพวดโอ เสยง หมำยถง สอดจทลประเภทหนงทมกำรถำยทอดผำนกำรใชเสยงในวดโอ ไดแก เสยงผประกำศ/ผสอขำว เสยงผอยในเหตกำรณ และเสยงบรรยำกำศ ขอควำม หมำยถง สอดจทลประเภทหนงทเปนขอควำมหรอเปนตวหนงสอทปรำกฏอยบนหนำจอ
ภำพกรำฟก หมำยถง สอดจทลประเภทหนงทเปนภำพสรำงขนจำกโปรแกรมคอมพวเตอร เพอใชสอควำมหมำยของขอมลตำง ๆ ใหนำสนใจยงขน
ภำพวดโอ หมำยถง ภำพทถำยท ำดวยกลองและผำนกระบวนกำรตดตอสรำงเปนคลปวดโอ กำรเลำเรองโดยใชสอดจทล หมำยถง กำรเลำเรองดวยเนอหำ ภำพ และเสยง โดยใชสอดจทลเขำมำชวยเหลอ โดยวธกำรเลำเรองโดยใชสอดจทลมองคประกอบหลกท งหมด 7 องคประกอบ ไดแก มมมองกำรเลำเรอง ค ำถำมทชวยเรำควำมสนใจ เนอหำทเปยมไปดวยควำมรสก เสยง เพลงประกอบ ขอมลทมปรมำณพอเหมำะและเขำใจงำย และจงหวะ
7
มมมองกำรเลำเรอง (point of view) หมำยถง แกนหรอจดประสงคของขำวภยพบตเฮอรเคนทส ำนกขำว CNN ถำยทอดใหผชมรบรและเขำใจในแตละชวง โดยขำวแตละชนอำจมมมมองในกำรเลำเรองทแตกตำงกน ค ำถำมทชวยเรำควำมสนใจ (dramatic question) หมำยถง ค ำถำมทแฝงอยในขำวแตละชน ทผรำยงำนขำวและผสอขำวของส ำนกขำว CNN ตองกำรใหผชมเกดค ำถำมบำงอยำงขนในใจในตอนตนและจะชวยหำค ำตอบใหในตอนทำย วดจำกกำรมค ำถำมหรอไมมค ำถำม และมค ำตอบในตอนทำยหรอไมมค ำตอบในตอนทำย เนอหำทเปยมไปดวยควำมรสก (emotional content) หมำยถง เนอหำขำวทส ำนกขำว CNN แสดงใหเหนถงผลกระทบทภยพบตเฮอรเคนมตอคนรอบตวหรอชวตของผคนในพนท วดจำกเนอหำนนเกยวของกบผลกระทบตอผคนหรอไม ลกษณะของน ำเสยงเสยง (voice) หมำยถง เสยงของคนทบรรยำยอยในเนอหำขำวภยพบตเฮอรเคนของส ำนกขำว CNN แตละชนเพอท ำใหเรองรำวทถกถำยทอดออกมำนนสมบรณขน วดจำกเสยงน นมกำรใชโทนเสยง (tone of voice) ซงประกอบไปดวยโทน (tone), ระดบเสยง (pitch), ควำมเรว (speed), จงหวะ (rhythm), ท ำนอง (melody), ส ำเนยง (accent) เพลงประกอบ (Soundtrack) หมำยถงเสยงเพลงทประกอบเนอหำขำวภยพบตเฮอรเคนของส ำนกขำว CNN แตละชน วดจำกควำมเรว-ชำ ระดบควำมดงของเพลงและควำมสอดคลองกบเนอหำขำว ขอมลมปรมำณพอเหมำะและเขำใจงำย (economy) หมำยถง ศลปะในกำรน ำเสนอเนอหำขำวภยพบตเฮอรเคนของส ำนกขำว CNN ทท ำใหผชมเขำใจขอมลตำงๆ ไดงำยขน โดยกำรใชกำรแสดงขอมลใหเหนเปนภำพ (Data Visualization) คอกำรใชคอมพวเตอรเขำมำชวยในกำรยอยขอมลใหอยในรปแบบของภำพ แผนภม แผนผง สญลกษณ หรอกรำฟ จงหวะ (pacing) หมำยถง จงหวะควำมเรว-ชำของน ำเสยงของผรำยงำนขำวและผสอขำวของส ำนกขำว CNN ทเหมำะสมกบเนอหำขำวภยพบตเฮอรเคนแตละชน
กำรรำยงำนขำวภยพบต หมำยถง กำรท ำขำวทเกยวของกบภยพบตทสรำงควำมสญเสยใหแกผคนในวงกวำง โดยหลกกำรในกำรท ำงำนเพอกำรรำยงำนขำวภยพบตนนจะแตกตำงจำกขำวทวไป เนองจำกสอจะเปนแหลงขอมลทส ำคญทสดส ำหรบประชำชน สอจงมบทบำทส ำคญในกำรเพมควำมตระหนกรและใหขอมลตอประชำชนทวไป ในงำนนหมำยถงเฉพำะ กำรรำยงำนขำวภยพบตเฮอรเคน
หองขำว หมำยถง สวนหนงขององคกรสอมวลชน ซงเปนผรบผดชอบดแลงำนในสวนขำวทงหมด ถอเปนสวนส ำคญเพรำะมหนำทวำงนโยบำยและกระบวนกำรผลต
8
หองขำวดจทล หมำยถง ผรบผดชอบดแลงำนในสวนขำวทงหมดทงหมด โดยหองขำวดจทลตองมกำรใชสอดจทลเขำมำชวยเหลอหรอบรณำกำรในกำรท ำงำนและท ำงำนรวมกบต ำแหนงตำงๆในหองขำวทวไป ดงนนจงตองมต ำแหนงบรรณำธกำรสอใหมหรอฝำยดจทลเพมเขำ นโยบำยหองขำวดจทล หมำยถง ค ำสงทหองขำวดจทลมลงไปตอพนกงำนในสวนตำงๆทอยในหองขำว กระบวนกำรผลตหองขำวดจทล หมำยถง กระบวนกำรผลตขำวแตละชนซงตองผำนขนตอนกำรท ำงำนของหองขำวดจทล
9
1.6 กรอบแนวคดกำรวจย 1.มมมองกำรเลำเรอง 2.ค ำถำมทชวยเรำควำมสนใจ 3.เนอหำทเปยมไปดวย ควำมรสก 4.เสยง 5.เพลงประกอบ 6. ขอมลทมปรมำณพอเหมำะ และเขำใจงำย 7.จงหวะ
วธกำรเลำเรองโดยใช
สอดจทล (Digital
Storytelling)
กำรรำยงำนขำวภยพบตของส ำนกขำว CNN
กรณเฮอรเคนมำเรย
หองขำวดจทล
(Digital Newsroom)
นโยบำยหองขำวดจทล
กระบวนกำรผลตดจทล
บทท 2 ทฤษฎ แนวคด และผลงานวจยทเกยวของ
ในการศกษาเรอง “การเลาเรองโดยใชสอดจทลในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN” ผวจยไดท าการศกษาคนควาทฤษฎ แนวคด และงานวจยตางๆ ทเปนประโยชนตองานวจยดงน 2.1 แนวคดเกยวกบการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ผวจยน าแนวคดเกยวกบการเลาเรองโดยใชสอดจทลมาใช เพอศกษา ความหมายและองคประกอบของการเลาเรองโดยใชสอดจทล ตลอดจนประโยชนของการเลาเรองโดยใชสอดจทล 2.2 แนวคดเรองขาว ผวจยใชแนวคดเรองขาวเพอศกษาถงความส าคญในการรายงานขาว บทบาทของสอมวลชนในภาวะปกตทวไป 2.3 แนวคดเรองการรายงานขาวภยพบต ผวจยใชแนวคดเรองการรายงานขาวภยพบตเพอศกษาถงบทบาทของสอมวลชนในการรายงานขาวเวลาเกดสถานการณภยพบตวามความแตกตางจากการท าหนาทในภาวะปกตทวไปอยางไรบาง 2.4 แนวคดเรองหองขาวดจทล (Digital Newsroom) ผวจยใชแนวคดเรองหองขาวดจทลเพอศกษาถงลกษณะการท างานในหองขาวดจทล โดยเฉพาะนโยบายหองขาวและกระบวนการผลตดจทล 2.1 แนวคดเกยวกบการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) 2.1.1 ความหมายของการเลาเรองโดยใชสอดจทล การเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) เปนแนวความคดพนฐานในการเลาเรอง ซงสามารถถกน าไปใชในการเลาเรองทกประเภท และปจจบนมการปรบใชในการหลายวงการ ทงการท าขาวของสอมวลชน การเรยนการสอนในหองเรยน การท าสอสารการตลาด โดยมการใหความหมายของค าวา Digital Storytelling เอาไวดงน
11
ศนย Digital Storytelling หรอ ศนยซดเอส ใหความจ ากดความของการเลาเรองดจทลวา เปนวธการเลาเรองซงใชอปกรณตางๆบนคอมพวเตอรในการเลาเรอง เชน สารคดดจทล บทความดจทล เปนตน แตโดยทวไปแลว มนคอการรวมศลปะการเลาเรองเขาไวกบมลตมเดย เชน กราฟก เสยง วดโอ เปนตน (Digital Storytelling Center [DSC], 2017) John Seely Brown (2005) นกวจยและทปรกษาดานวฒนธรรมดจทล อธบายค าวาการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) วา เปนวธใหมในการใชสอมลตมเดยในการเลาเรอง และดวยความสามารถของเยาวชนยคใหมทเตบโตมาในโลกแหงดจทล ท าใหพวกเขาคนพบวธใหมในการเลาเรอง Ventura Ana Boa (2010) ก ล าวไวในหน ง ส อ Making news with digital stories: digital storytelling as a forma of citizen journalism – case Studies analysis in the U.S., UK and Portugal วา การเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) คอ การเลาเรองโดยใชเครองมอตางๆในคอมพวเตอร เครองมอเหลานนใชกบคอนเทนท ซงอาจจะเปนเสยง ขอความ ภาพนง หรอภาพเคลอนไหว Digital stories เปนผลผลตจากกระบวนการน และเรองราวนมกไดรบการเผยแพรผานทางออนไลน 2.1.2 องคประกอบของการเลาเรองโดยใชสอดจทล ศนย Digital Storytelling ในประเทศสหรฐอเมรกายงเปนผ พ ฒนาและเผยแพร 7 องคประกอบทส าคญของการเลาเรองโดยใชสอดจทล โดยหลกการพนฐานของการเลาเรองแบบนจะประกอบไปดวย (University of Houston,n.d.) 1. มมมองการเลาเรอง (point of view) คอจดส าคญทสดในการเลาเรองและคอความคดหรอมมมองของคนเลาเรอง เมอนกถงมมมองการเลาเรอง ผเลาเรองจะตองนกตอวาขอความอะไรทก าลงจะสอสารออกไป ค าตอบของค าถามนจะชวยท าใหผเลาเรองวางกรอบเรองนนๆได การเขาใจถงขอความจะท าใหผเลาเรองสามารถเลาเรองใหสนและกระชบลงได 2. ค าถามทชวยเราความสนใจ (dramatic question) ค าถามส าคญทท าใหผชมสนใจและสรางแกนหลกของเรอง มกจะมค าถามในตอนตนเรองหรอมกจะเปนประโยคแรก และประโยคนจะสรางค าถามในใจของคนทฟงเรองนอย กอนจะไดรบค าตอบในตอนทาย 3. เนอหาทเปยมไปดวยความรสก (emotional content) คนรนใหมมกจะถกดงดดใหเขาหาเรองราวทเปนจรง คอเรองราวเกยวกบสถานการณทสงผลกระทบตอคนรอบตวหรอชวตของผคน อยางไรกตาม การท าใหเรองราวนนสมจรง ตองมการเลาเรองจากแกนแทหรอหวใจของเรองนนๆ เนองจากผคนจะไมซาบซงกบอะไรทพวกเขาคดวาหลอกลวง
12
4. เสยง (Voice) เสยงคอ องคประกอบทชวยสรางชวตใหแกสครปต เสยงของแตละคนแตกตางกน ถอยค าในสครปจะสอสารถงขอมลทเราอยากจะสงถงผชม แตเราสอสารความรสกผานเสยง สวนการวดนนวดไดจากการใชโทนเสยง (Tone of voice) ซงประกอบไปดวยโทน (tone), ระดบเสยง (pitch), ความเรว (speed), จงหวะ (rhythm), ท านอง (melody), ส าเนยง (accent) 5. เพลงประกอบ (Soundtrack) เสยงเพลงหรอเพลงประกอบมกถกใชเพอเลาเรองราว และมนสามารถเปนองคประกอบหลกทส าคญส าหรบเรองราวในยคดจทล แตมนกไมไดจ าเปนเสมอไป เรองราวทดบางครงกไมตองการเสยงเพลงประกอบ หลกการในการเลอกเพลงประกอบนนเชน บทเพลงควรคอยๆแผวลงเปนเพยงเพลงประกอบในขณะทเสยงบรรยายดงขน หลกเลยงการใชเพลงทมระดบความดงเปลยนแปลงไปมา และเสยงเพลงควรจะชวยเตมเตมเรองราวนนๆ เปนตน ส าหรบเพลงประกอบนนจะมจงหวะดนตร(Beat) ทแตกตางกนออกไป และมการสงผลตอความรสกของคนฟงแตกตางกน ตารางท 2.1 ตารางแสดงการแบงจงหวะเพลงและการสงผลตอความรสก อตราจงหวะ อตราจงหวะชา-เรว
บท (Beat) ตอนาท การสงผลตอความรสก
ชา 60-94 นมนวล ออนหวาน กระตนระบบความทรงจ า จตใจออนโยน สงบ
ปานกลาง 95-115 สนกสนาน มชวตชวา สดใส เรว 115-150 สรางความเขมแขง ปลกใจ ตนเตน เรวมาก 150 ขนไป ไมสบาย ตงเครยด และอาจสงผลเสยตอสขภาพ ผสม รวมจงหวะเพลงเดยว แปลกใหม กระตนความสนใจ ทมา : หนงสอ ดนตรแสนสข
6. เนอหาทมจ านวนพอเหมาะ (Economy) ใชคอนเทนททไมมากเกนไปในการเลาเรอง ท าใหผชมรสกวาไมโดนยดเยยดขอมลเยอะไป เรองราวในยคดจทลนนมกจะส น เรองทดควรอยระหวาง 250 – 350 ค า และควรจะคดอยางรอบคอบในทกค าทใช นอกจากนควรมศลปะในการน าเสนอเพอใหผคนเขาใจขอมลไดงาย
13
7. จงหวะ (Pacing) จงหวะความเรวชาของน าเสยงและการเลาเรองเปนสวนส าคญในการสรางเสยงทท าใหผฟงรสกถงเหตการณ เปนเรองส าคญทเราควรจะพดใหเปนธรรมชาตมากทสดเทาทจะท าไดในตอนลงเสยง เรองของจงหวะอาจจะเปนความทาทายทสดส าหรบใครหลายๆคนทรสกไมมนใจในน าเสยงหรอกลวการลงเสยง การลงเสยงควรจะมเรวและชาตามแตชวงเวลาทเหมาะสมและมเสยงสงเสยงต าเพอสะทอนความรสกของเรองราวนนๆออกมา องคประกอบส าคญอกหนงสวนของ Digital Storytelling คอ เรอง (Stroy) หนงสอ digital storytelling cookbook ของศนย Center of Digital Storytelling หรอ CDS (2010) อธบายความหมายของเรอง วา อาจจะเปนเรองราวส นๆ อยางเชน ท าไมคณซอบานหรอรถคนแรก หรออาจจะเปนเรองยาวๆอยางสงครามและสนตภาพ เรองราวการตดสนใจในชวตของคณ หรออาจจะเปนเรองรายแรงทคณตองเผชญ ชนดของเรองแบงออกเปน (1) เรองราวทเกยวของกบบคคลทส าคญ เรองราวประเภทนจะเกยวพนทงกบตวบคคลและความทรงจ า ท าไมเราถงรก หรอไดรบแรงบนดาลใจจากบคคลคนนน หรอตองการร าลกถง ทกสงลวนเปนมมมองดานตางๆของชวตของคน เรองราวสวนใหญในหมวดนมกเปนเรองเกยวกบความสมพนธ และการยกยองหรอร าลกถงบคคลซงมความส าคญ เรองราวเหลานมกจะถายทอดออกจากดวยประสบการณทยากล าบากและเจบปวด แตมกเปนเรองททรงพลงมากทสด (2) เรองราวเกยวกบเหตการณในชวต แบงออกเปนสองสวน คอเรองราวการผจญภยและเรองราวความส าเรจ มนษยชนชอบการหลกหนความธรรมดาในชวตและสรางความทรงจ าใหม เพอเปลยนมมมองของชวต และทบทวนความหมายของชวต สวนเรองราวความส าเรจ มกเปนเรองราวเกยวกบการบรรลเปาหมาย เชน การส าเรจการศกษา (3) เรองราวเกยวกบสถานทในชวต นบจนถงปจจบนน 90เปอรเซนตของประชากรโลก เสยชวตลงในรศมเพยง 10 ไมลจากบานของตนเอง ดงนนมนอาจจะเปนเรองยากส าหรบผคนทจะจนตนาการถงสถานทตางๆทไมเคยไป แตเรองสถานทกยงเปนพนฐานของการเลาเรอง หนงในตวอยางทด คอ โครงการ 1000 rooms ซงเปนโครงการของคนเยอรมน เชญชวนประชาชนใหรวมกนสงรปภาพหองๆหนงเขามา และบอกเลาเรองราว ความผกพนกบหองๆนน ประชาชนหลายรอยคนใหความสนใจเขารวมโครงการน (4) เรองราวเกยวกบสงทเราท า ส าหรบหลายคนทมอาชพการงานเปนนกวชาการ เรองราวชวตของพวกเขาดนาสนใจดวยอาชพ บางครงกอาจจะเปนเรองงาน หรองานอดเรก หรอการท างานเพอสวนรวมกได เรองราวทดมกมาจากการมองหาในสงทเราคนเคย แตในวธใหมๆ หรอดวยความหมายใหมๆ
14
(5) เรองราวสวนตวอนๆ แบงออกไดเปนสามประเภท คอ เรองราวการเอาชนะความทาทาย แบงปนประสบการณการเอาชนะความทาทายในชวต คอตนแบบในการสรางเรองของมนษย, เรองราวความรก ครก ครอบครว หรอความรกแบบอนๆ และเรองราวการคนพบขอเทจจรงทกลายมาเปนเรองจรง ไมวาเรองนนจะเปนแคการซอมจกรยาน หรอการพฒนาผลตภณฑใหม การไดมาซงเรองราวทนาสนใจกมวธทแตกตางกนออกไป หากเปนเรองราวของตนเอง ผเลากจะสามารถถายทอดออกไปไดงาย แตถาหากเปนเรองราวของผอน การสมภาษณ คออกหนงวธทท าใหเราไดเรองราวมาไดดทสด หนงสอ Digital Storytelling Cookbook บอกสวธขอแนะน าส าหรบคนทตองไปสมภาษณผอนไวดงน (1) ศกษาค าถามใหด เพอทผสมภาษณจะไดไมตองอานค าถามจากกระดาษ ท าตวใหสบาย และสบตากบผถกสมภาษณ (2) ปลอยใหผถกสมภาษณมเวลาครนคด ใหเวลาผถกสมภาษณไดทบทวนและคด การรบกวนอาจจะไปท าใหความคดของอกฝายแตกกระเจง ในกรณทค าถามเปนเรองตอบไดยากและมความรสกมาเกยวของ ปลอยใหผถกสมภาษณบอกเองวา เขาหรอเธอจะจบประโยคหรอยง (3) เมอทกอยางลงตวแลว ใชสญชาตญาณของตวเราในการตงค าถามเพอใหไดค าตอบทมรายละเอยดลกลงไปอก (4) หากเรองนนมนเปนเรองราวทเจบปวดหรอดรามาของชวต ใหระมดระวง อยาคดวาจ าเปนตองไดบทสมภาษณทเตมไปดวยความเจบปวดหรอดรามาเพอใหบทสมภาษณมคณคา ท าใหทกสงออกมาเปนธรรมชาต หนงสอ Digital Storytelling Cookbook ย งก ล าวถ ง 7 ข นตอนส าคญ ใน Digital Storytelling เอาไว ตงแตขนเรมตนจนจบไดแก ขนตอนท 1 เขาใจตวเองอยางลกซง ท าความเขาใจเรองทจะเลา และตองเขาใจเรองทเราจะเลาอยางกระจาง และเรองนจะเกยวของกบชวตของผคนอยางไร วธทเลาเรองจะขนอยกบวา เลาใหใครฟง พยายามจะบอกอะไร คนฟงรแลวหรอยงไมร และผเลาตองการใหเขารอะไร ขนตอนท 2 เขาใจอารมณ เมอเราเขาใจเรองทจะเลาแลว กตองเขาใจความหมายทมนอยในเรองราวนนๆดวย โดยเฉพาะอารมณของเรองนน ค าถามทมกจะถามในขนตอนนกคอ ตอนทคณแบงปนเรองราวน คณรสกอยางไร และค าถามทวา ความรสกอะไรทนาจะชวยใหผชมเขาใจเรองราวนไดดทสด การเขาใจถงอารมณของเรอง จะชวยใหผชมเขาใจและเขาถงเรองราวนนๆ เพราะอะไรกตามทมอารมณแบบเกนจรง ผชมมกจะรสกวามนไมจรง แตถาหากเรองนนไรซงอารมณ ผชมกจะไมเชอถอเหมอนกน
15
ขนตอนท 3 ตามหาชวงเวลาทส าคญใหเจอ ชวงเวลาบางชวงเวลามความหมายมากกวาชวงเวลาอน โดยเฉพาะชวงเวลาแหงการเปลยนแปลงอาจจะเปนชวงเวลาทนาจดจ าทสดหรอดรามาทสด ผชมชอบฟงเกยวกบความเปลยนแปลง พวกเขาจะรอค าตอบวาเรองราวนนๆเปลยนชวตของผคนไดอยางไรบาง ขนตอนท 4 มองเหนเรองราว เพอทเราจะไดเหนเรองราว เราตองมภาพในใจ ตามหาหรอสรางภาพนนใหเกดขน ภาพทเราเลอกจะชวยสรางความหมายทหลากหลายของเรองราวนนๆ ขนตอนท 5 ไดยนเรองราว เมอเราทราบอารมณของเรองราวนน เสยงคอสงส าคญทสดทจะถายทอดมนออกมา ผานค าพดทพดออกมา ในเรองราวดจทล เสยงไมใชเปนการเลาเรอง แตยงเปนแกนส าคญ คนเลาเรองจะตองเลอกค าทจะใช อารมณทจะใช และอาจจะใชเสยงทวไปทผคนไดยนในชวตประจ าวนเขาไป เสยงพวกนชวยสรางความรสกใหแกผชมรวาทเกดเหตคอทไหน และท าใหผชมเขาใจสถานการณดขน ขนตอนท 6 รวบรวมเรองราว เมอเรามวตถดบทงหมดแลว กประกอบเรองราวผานสครปทและสตอรบอรด เราตองวางโครงสรางของเรอง วาจดส าคญของเรองจะอยสวนไหนตอนเรมเรอง กลาง หรอตอนจบ หรอแบงใหมจดส าคญทแตกตางกนอยท วทงเรอง ขนตอนท 7 แบงปนเรองของคณ แบงปนเรอง แตตองถามตวเองกอนวา ใครคอกลมผชม วตถประสงคของเรองราวทเราสรางขน เราจะเผยแพรเรองราวนทไหนดวย 2.1.3 ประโยชนของการเลาเรองโดยใชสอดจทล Daniel Meadows อดตผน าโครงการทมชอวา Capture Wales ของส านกขาว BBC ทเกดขนระหวางปค.ศ. 2001-2008 เขาบอกวา โมเดลในการผลตสอดจทลไมไดอาศยแคทกษะในหลายดาน แตยงจ าเปนตองพ งพางานเทคนคทมมาตรฐานสง เชน กลอง ตดตอ เสยง กราฟก กระบวนการหลงการผลต โดยประโยชนของโปรเจคนคอ ท าใหสามารถเขาถงผชมทเขาถงไดยาก ในบทความเดยวกนนยงระบถงประโยชนของ digital storytelling อกวา ชวยเพมอ านาจใหแกผบรโภค เพราะทกคนสามารถเปนนกเขยนได และ digital ท าใหเกดชองทางการแบงปนเรองราวทเสมอภาคกน (Ventura, 2010) การใชเทคโนโลยททนสมยในการเลาเรองมประโยชนหลายอยาง โดยประโยชนส าคญหนงประการคอ เพมความเปนไปไดในการเขาถงผชมทอยตางประเทศ หรอบคคลทมขอจ ากดเรองการอานเขยน นอกจากน ผานการใชสอมลตมเดย เชน วทย โทรทศน และเวบไซต การเลาเรองดวยภาพหรอเสยงทสรางขนผานการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ยงสามารถเผยแพรไดอยางกวางขวางในทนทและพรอมๆกน นอกจากน เทคโนโลยสมยใหมยงถกน ามาใชเพอดงดดความสนใจจากคนรนใหมทมกจะใชโซเชยลมเดยเปนหลกในชวตประจ าวน เมอ
16
ใชในทางทด การเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) สามารถสรางผลกระทบอนทรงพลงไดในการสงขอความ และยงมประโยชนหลายอยาง มนสามารถผลตออกมาในรปแบบของวดโอหรอเสยง สามารถผลตทใดกไดทสามารถเขาถงเทคโนโลยดจทลได เชน ทบาน ทท างาน หรอโรงเรยน และแมแตอปกรณทพกกาได และสามารถเขาถงประชาชนไดทกวย ทกกลมและทกภาษา ( “nindibaajimomin”, 2017) บทความชอ SHARE YOUR STORY : A How-to Guide for Digital Storytelling ของ หนวยงาน Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHA, 2017) ระบวา การเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling)อยรอบตวเรา ทงในวดโอ และโฆษณา ทมการใชค าพดรวมเขากบภาพ เพอแบงปนเรองราวทมความหมายนนในกลมคนหมมาก การเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ยงชวยใหเราเขาถงผคนไมวาเขาจะอยทใด เราสามารถเรยนรเรองราวนนไดจากโทรศพทมอถอ แทบเลต หรอคอมพวเตอร จากการทบทวนแนวคดเกยวกบการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ผวจยน าแนวคดดงกลาวมาเปนกรอบในการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) โดยอาศยองคประกอบหลกมทงหมด 7 ขอประกอบไปดวย มมมองการเลาเรอง ค าถามทชวยเราความสนใจ เนอหาทเปยมไปดวยความรสก เสยง เพลงประกอบ จ านวนชดขอมลและจงหวะ ซงประโยชนของการน าวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) มาใชจะชวยใหเขาถงผชมไดงายขน แมจะเปนกลมคนทเขาถงไดยาก เชน กลมคนทมปญหาเรองการอานออกเขยนใด หรอมความแตกตางดานภาษา เปนตน นอกจากนยงสามารถน าไปเผยแพรไดอยางกวางขวางและรวดเรว อกทงยงชวยดงดดความสนใจจากคนรนใหมไดอกดวย 2.2 แนวคดเรองการรายงานขาว 2.2.1 ความหมาย มการใหความหมายและนยามของ “ขาว” ไวมากมาย แตสวนใหญแลวมกมองวาขาวคอเรองราว โดยพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานใหความหมายขาวไววาคอ ค าบอกเลาเรองราวซงโดยปกตมกเปนเรองทเกดใหมหรอเปนทสนใจ สวนชารลส เอ.ดานา (Charles A. Dana) เจาของหนงสอพมพนวยอรกซน (New York Sun) ในชวง ค.ศ. 1869-1897 ระบวา ขาวคอเรองราวบางอยางทมความนาสนใจตอคนกลมใหญซงคนกลมนนไมเคยทราบมากอน พศษฐ ชวาลาธวช ใหความหมายวา ขาวคอความเปนจรงสมบรณ (Completely true) เปนเรองราวหรอเหตการณทเกดขนจากอดตสปจจบนอยางมความสมพนธตอเนอง เรองราวนนอาจจะสงผลกระทบตอคนหมมาก ไมวาจะเปนในระดบทองถน ระดบประเทศ หรอระดบโลก สวน
17
ส รทพย ขนสวรรณ กลาววา ขาว คอรายงานเหตการณหรอความคดเหน ซงผ สอขาวและบรรณาธการทมฐานะเปนตวแทนของประชาชนไดเลอกแลวเพราะเชอมนวาเรองราวนนจะเปนทสนใจของผรบสารสวนใหญหรอบางสวน มาล บญศรพนธ อธบายวา ขาวหมายถง รายงานเหตการณหรอเรองราวทเกดขน แคเฉพาะเหตการณไมใชขาว แตขาวจะตองเปนเหตการณทมการรายงานใหผรบสารไดทราบถงสาระส าคญของขาว ซงผสอขาวและบรรณาธการเหนพองตองกนวามความส าคญ และนาสนใจมากพอทประชาชนควรหรอตองรตามหลกการประเมนคณคาของขาว เชน กรณการเกดคลนยกษสนาม หากไมมการรายงานออกมา ประชาชนกจะไมทราบวาจะเกดอะไรขน เมอประชาชนไมร กจะไมมการเตรยมตวปองกนหรอรบมอ (สรพร มนะนนทน, 2557) จากความหมายทรวบรวมมา ผวจยพบวาทกคนใหความหมายของขาวไปในทศทางเดยวกน คอไมใชวาทกเรองราว ทกเหตการณทเกดขน จะสามารถเปนขาวได แตตองเปนเรองราวหรอเหตการณทไดรบการพจารณาวามประโยชนและมผลกระทบตอประชาชนกลมใดกลมหนง 2.2.2 คณคาของขาว การพจารณาวาขาวใดควรเปนขาว กมหลกเกณฑทยดถอกน โดยบรรณาธการหรอผสอขาวจะอาศยปจจยบางประการวาสงใดควรเปนขาวใหเปนตวชวด ซงตวชวดเหลานนเรยกกนวา “คณคาของขาว” (the news worthiness or news values) โดยมเกณฑในการพจารณาดงน 1) ความรวดเรวหรอทนเหตการณ (timeliness or immediacy) เมอเกดเหตการณขนแลวผสอจาวสามารถน าเสนอหรอรายงานขาวไดอยางรวดเรว ขาวนนกจะยงมคณคาเพมขน แตความรวดเรวไมไดหมายถงเฉพาะเหตการณทเพงจะเกดขนเทานน แตหากเปนเหตการณทเกดมานานแลวแตเพงจะมการเปดเผยหรอเผยแพร กรณนถอวาเปนคณคาความรวดเรวเชนกน 2) ความใกลชด (proximity or nearness) ธรรมชาตของมนษยน นมกจะสนใจเรองทใกลตวหรอมความของใกลชดกบตนเอง เหตการณใดมความใกลชดกบผรบสารมาก เหตการณนนกจะไดรบความสนใจมากขนเทานน สวนเหตการณทเกดขนไกลตวออกไป คณคาขาวกจะลดนอยลงไป แตนอกจากเรองของความใกลไกลแลว ความใกลชดทางจตใจกจดอยในคณคาขาวขอนดวย แมวาเหตการณนนเปนเรองไกลตว แตหากมบคคลทมความสมพนธหรอเกยวของกบผรบสาร เหตการณนนกจะคอวามคณคาความใกลชดเชนกน 3) ความเดนหรอความมชอเสยง (prominence) ในทน ความเดนไมไดหมายถงเฉพาะความเดนของเหตการณเทานน แตยงหมายถงความเดนของบคคล สถานท หรอเวลาดวย เชน ขาวการเสยชวตของไมเคล แจกสน มความเดนเรองของบคคล ขาวการเปดตกทสงทสดในโลก มความเดนเรองสถานท เปนตน
18
4) ผลกระทบ (impact or consequence) ธรรมชาตของมนษยมกจะใหความสนใจกบเหตการณทสงผลกระทบกบตนเอง ดงนน เหตการณหรอเรองราวใดกตามทเกดขนแลวมผลกระทบตอผคนจ านวนมาก ไมวาจะเปนการท าใหชวตดขนหรอแยลง เหตการณนนยอมมคณคาขาวสงกวาเหตการณทมผลกระทบตอผคนจ านวนนอย เชน การประกาศขนราคาน ามนยอมมคณคาขาวสงกวาการทะเลาะกนของพรรคการเมอง 5) ความมเงอนง า (suspense) เหตการณใดกตามทเกดขนแลว แตยงไมสามารถระบสาเหตทแทจรงหรอคลคลายเหตการณไดอยางชดเจนนน ยอมท าใหคนทวไปเกดความสงสยถงขอเทจจรงและอยากตดตามขาวนนไปจนกวาความจรงจะถกเปดเผยออกมา เชน การเสยชวตของนกรองชอดงระดบโลก ซงยงเปนขอกงขาวาเกดจากสาเหตใดกนแน ยงเหตการณทเกดขนมความซบซอนและมความเกยวของบคคลทมชอเสยงหรอผมอทธพล เหตการณนนยอมมคณคาความเปนขาวสงมากขนตามไปดวย 6) ความผดปกตหรอผดธรรมชาต (unusualness or oddity) เรองทผดปกต แปลกประหลาด หรอสงทไมเคยพบเหนมากอน เหตการณเหลานนมกจะเรยกความสนใจจากผรบสารเสมอ เชน ผหญงคนหนงคลอดลกแฝด 3 คนทมล าตวตดกน นอกจากนน ความแปลกประหลาดยงรวมไปถงการกระท าบางอยางของมนษยทแปลกไปจากปกตหรอไมนาเชอวาจะท าได เชน การแตงงานใตทองทะเล อยางไรกตาม การน าเสนอขาวแบบนควรจะท าดวยความระมดระวง ตองอางองแหลงขาวใหถกตองและใชภาษาใหถกตอง อกทงตองไมใชภาษาทเกนความเปนจรงเพอทจะเรยกรองความสนใจ และผเขยนบทขาวจะตองไมใสความคดเหนสวนตวหรอขอความใดๆทจะสรางความบดเบอนลงไป 7) ความขดแยงหรอการแขงขน (conflict or combat) ความขดแยงเปนธรรมชาตอยางหนงของมนษย โดยมกจะเปนเรองราวเกยวกบความไมลงรอยหรอเขากนไมไดทงในเรองความคด ความเชอ เปาหมาย ผลประโยชน และวถชวต เมอคนทมความไมลงรอยใดๆกตามมาอยรวมกน ยอมเกดความขดแยงขน แตมนษยกมกจะสนใจและอยากรความขดแยงของบคคลอน ดงนน ยงเหตการณใดมลกษณะความขดแยงสง เหตการณนนยอมมคณคาของความเปนขาวมากเทานน เชน ขาวการท าสงครามระหวางสหรฐอเมรกากบอรก ซงเปนความขดแยงในเรองของอดมการณและผลประโยชน หรอขาวความขดแยงระหวางชาวบานกบหนวยงานราชการเกยวกบสทธท ากนและการใชทรพยากรธรรมชาต ส าหรบคณคาของขาวทมความขดแยงนน หากเปนความขดแยงทางกายมกจะมคณคาขาวมากกวาความขดแยงทางใจ เนองจากวาความขดแยงทางกายสามารถมองเหนภาพไดงายกวา เชน การท าสงคราม การประทวง ซงมการท าลายชวตและทรพยสนมกจะไดรบความ
19
สนใจ ถกน ามารายงานเปนขาวมากกวาเหตการณทเปนการขดแยงทางความคด เนองจากเปนเรองยากกวาทจะสอเปนภาพออกมาใหเหนอยางชดเจน 8) ความสนใจของมนษยป ถชนทวไปหรอความเราอารมณ (human interest or emotion) มนษยลวนแสวงหาเพอตอบสนองความอยากร แตนอกจากขอเทจจรงตางๆ มนษยยงมความตองการอกลกษณะหนง คอ อารมณและความรสก เหตการณทกอใหเกดอารมณพนฐานของมนษยนบตงแตอารมณโศกเศรา เหนใจ ยนด รก เกลยด โกรธ กลว อจฉา รษยา ขบขน ฯลฯ มกจะเปนเหตการณทท าใหมนษยทวไปเกดความสนใจอยางยง การรายงานเหตการณเหลานจงมกจะท าใหผรบสารเกดอารมณหรอความรสกรวมไปกบขาว เชน ลกกตญญทพยายามหาเงนมารกษาแม ผทสญเสยครอบครวไปกบเหตการณสนามจนเหลอเพยงตวคนเดยว เปนตน ซงจะชวยสรางอารมณรวมใหกบผรบสาร เพราะท าใหผรบสารเกดความรสกสงสาร โศกเศรา หรอชนชม ยงเหตการณใดกอใหเกดความรสกทางใจหรอเราความรสกมากขนเพยงใด เหตการณนนกจะยงมคณคาความเปนขาวมากขนเทานน 9) เรองทางเพศหรอเรองออฉาว (sex and scandals) เรองทางเพศในทนไมไดหมายถงเฉพาะเรองเกยวกบความสมพนธทางเพศหรอสงย วยทางเพศเทานน หากแตยงรวมไปถงเหตการณตางๆทมสาเหตส าคญอนเกดมาจากความแตกตางทางเพศดวย เชน กลมเพศทสามเรยกรองการยอมรบของสงคม เปนตน สาเหตทเรองเกยวกบเพศมคณคาของความเปนขาว กเพราะเปนเรองใกลตวของมนษย ดงนน เรองราวใดทมความเกยวของกบเรองเพศ ไมวาจะเปนดานดหรอดานออฉาว ยอมไดรบความสนใจจากผรบสารอยเสมอ และถาหากเหตการณนนมคณคาขาวดานอนๆอยดวย กจะท าใหเหตการณนนนาสนใจมากยงขนไปอก 10) ความกาวหนาและความเปลยนแปลง (progress and change) มนษยยอมมความสนใจทเรยนรสงใหมๆ ยงถาหากหากสงนนสามารถน ามาปรบปรงหรอเปลยนแปลงชวตของตนไปในทศทางทดขน มนษยกจะสนใจมากเปนพเศษ ดงนน เหตการณทเกยวของกบวทยาการสมยใหมในสาขาตางๆ ไมวาจะเปนความกาวหนาทางเทคโนโลย การประดษฐ นวตกรรมใหมๆ การคนพบวธปองกนและรกษาโรค ยอมเปนเหตการณทมคณคาของความเปนขาวทงสน (สรพร มนะนนทน, 2557) 2.2.3 ความสาคญของการรายงานขาว การรายงานขาวถอเปนอกหนงหนาทของสอมวลชน ซงถอวามความส าคญตอประชาชน ชมชนและสงคมอกดวย เนองจากการรายงานขาวจะกอใหเกดสงส าคญดงตอไปน (ฤทยวรรณ โชคทวพาณชย, 2559) (1) รายงานขาวกอใหเกดการเปลยนแปลงทงความร ทศนคด และพฤตกรรม
20
(2) การรายงานขาวใหสงคมเกดความรกและความสามคคกนมากขน เชนการรายงานขาวเกยวกบน าทวม ซงมพนองประชาชนชวยเหลอสนบสนนเงนทอง สงของอปโภคบรโภค หรอการรายงานขาวผาปาชวยชาตของหลวงตามหาบว เปนตน (3) การรายงานขาวเปนการใชขาวสารเกยวกบชวตประจ าวนใหหลงไหลไปสสาธารณชน เชน การรายงานขาวหน เปนตน (4) การรายงานขาวชวยเตอนใหประชาชนไดรบรถงอนตรายทใกลจะเกดขน หรอก าลงจะเกดขนใหไดระมดระวงตว และปองกนอนตรายไมใหเกดขน (5) การรายงานขาวชวยถายทอดมรดกและวฒนธรรมอนดงามของชาต เปนการรายงานขาวทเนนไปถงวฒนธรรมอนดงาม และประเพณอนงดงามของชาต (6) การรายงานขาวกอใหเกดการวพากษวจารณอนน าไปสการสรางสาธารณมตและการเปลยนแปลง
จากการทบทวนแนวคดเกยวกบขาว พบวา ไมใชวาทกเรองราว ทกเหตการณทเกดขนจะสามารถเปนขาวได แตตองเปนเรองราวหรอเหตการณทไดรบการพจารณาวามประโยชนและมผลกระทบตอประชาชนกลมใดกลมหนง ซงภยพบตทางธรรมชาตถอวามคณคาขาวในแงของการมผลกระทบตอคนกลมใหญ และมความส าคญเพราะการรายงานขาวจะชวยเตอนใหประชาชนไดรบรถงอนตรายทใกลจะเกดขน หรอก าลงจะเกดขนใหไดระมดระวงตว และปองกนอนตรายไมใหเกดขน 2.3 แนวคดเรองการรายงานขาวภยพบต 2.3.1 ความหมายของภยพบต ราชบณฑตยสถานใหความหมายของค าวา ภยพบต ไววา อนตรายทน าไปสหายนะ หรอหายนะทเปนอนตราย มทงทเกดจากภยธรรมชาตและเกดจากการกระท าของมนษย โดยภยทเกดจากธรรมชาต เชน น าทวม แผนดนไหว พายไซโคลน ภเขาไฟระเบด เปนตน ขณะทภยพบตทเกดจากการกระท าของมนษย ไดแก เครองบนตก เรอลม รถไฟตกราง สงคราม เปนตน ขณะท J. Brian Houston , Betty Pfefferbaum and Cathy Ellen Rosenholtz (2012) ใหความหมายไววา ภยพบต คอ เหตการณทเตมไปดวยความเจบปวดทคนสวนรวมไดประสบพบเจอ เกดขนโดยฉบพลน และไมมระยะเวลาก าหนด ภยพบตอาจจะหมายถงภยพบตทางธรรมชาต ทางเทคโนโลย หรอภยพบตทเกดขนจากฝมอมนษย ส าหรบภยพบตทางธรรมชาต หมายถงเหตการณ เชน พายเฮอรเคน ทอรนาโด แผนดนไหว เปนตน
21
สวน Iqbal J Muhammad, Ali M Fatima and Khursheed B Muhammad (2014) กลาววา ภยพบตคอสงทน ามาซงความวนวายครงใหญตอกจกรรมในชมชมหรอสงคม และอาจกอใหเกดความเสยหายตอชวต การด ารงชวต และสงแวดลอม ซงในกรณน เฮอรเคนมาเรยทผวจยสนใจจะศกษาเปนภยพบตทางธรรมชาตประเภทหนง ซงน ามาซงความเสยหายตอชวตและทรพยสน 2.3.2 บทบาทของสอในการรายงานขาวภยพบต ในระหวางเกดภยพบตนน สอจะมหนาทส าคญในการรายงานขาวสถานการณภยพบต โดยสอนบเปนแหลงขอมลเหตความรนแรงและภยพบตทส าคญทสดส าหรบประชาชน สอมบทบาทส าคญในการเพมความตระหนกรและใหขอมลตอประชาชนทวไป บทบาทนจะส าคญอยางยงในเวลาทสอรายงานขาวในระหวางการเกดภยพบต Goidel Robert and Miller Andrea (2009) ระบไววา องคกรสอท าหนาทรวบรวมและกระจายขาวสารขอมลระหวางชวงเวลาการเกดภยพบตทางธรรมชาต ซงสามารถชวยเหลอประชาชนและรฐบาลเขาใจขอบเขตของสถานการณทเกดขน สาเหต และผลสรปของภยพบตทเกดขน 2.3.3 หลกการทางานของสอระหวางรายงานขาวภยพบต ในระหวางการรายงานขาวภยพบตนน สอมวลชนมกประสบปญหาในการท าขาวหลายประการทามกลางสงแวดลอมทไมเปนปกต ดงนนนกขาวจงตองเตรยมตวกอนจะลงพนท โดย คณะกรรมการสากลเพอปกปองนกขาว (Committee for Protection Journalists: CPJ) มคมอส าหรบการรายงานขาวในกรณเกดภยพบตทางธรรมชาต ซงไดรบการยอมรบและปฏบตตามจาก ส านกขาว CNN รวมถงจากหนวยงานภาครฐในหลายประเทศและส านกขาวอนๆ เชน Reuters, Fox News, ส านกขาว CNN, BBC เปนตน (https://cpj.org/reports/2012/04/natural-disasters.php) โดยใจความส าคญของคมอการรายงานขาวในกรณเกดภยพบตทางธรรมชาตนนมหลกการใหญอย 4 ประการไดแก (1) การรายงานขาวในกรณเกดภยพบตมความเสยง ซงกรณดงกลาวอาจสรางโอกาสใหแกผสอขาวอสระ แตขณะเดยวกนกตองมความเขาใจวามนมความเสยงและยอมรบผลทจะตามมาได (2) ผบรหารของหองขาวตองเตรยมตวและอพเดทรายละเอยดของแผนงานกอน ในพนททมกไมประสบเหตภยพบตทางธรรมชาต บรรณาธการควรอพเดทแผนฉกเฉนทกปและพนกงานทงหมดตองรบรถงหนาทความรบผดชอบและบทบาททพวกเขาตองท าตาม สวนใน
22
แผนการการรบมอนนควรจะตองมเบอรโทรศพททส าคญ อเมลลของบคลากรทกคนในหองขาวและขอมลของแหลงขาว รวมถงขอมลตดตอเจาหนาทของรฐดวย (3) ผสอขาวควรตองศกษาวาอปกรณอะไรทควรน าไปดวยในกรณทเกดไฟดบหรอกรณตางๆ เชน เครองปนไฟ ไฟฉกเฉน แบตเตอร หรออปกรณจพเอส เครองมอชวยเหลอทางการแพทยในเบองตน รวมทงอาหารหรอน าดม สวนยานพาหนะนนควรจะตองมอปกรณชวยเหลอทางการแพทย ผาหมและขาวของเครองใชอนๆดวย สวนในหองขาว สงของทตองมคอแผนทซงระบสถานทตงของโรงพยาบาล คลนก ทหลบภยหรอโรงเรยนเอาไว (4) หลกเลยงการพาตนเองไปอยในสถานการณเสยงอนตราย และอยาท าตวเปนภาระตอทมกภยฉกกเฉนและเพอนรวมงาน ผสอขาวควรท างานเปนทมและควรมอยางนอยสองทม สวนเวลาการท างานในภาคสนามนน ผสอขาวตองเฝาระวงสถานการณตลอดเวลาและในกรณทเดนทางไปท าขาวภยพบตในตางประเทศ หองขาวควรมอปกรณเสรมอนๆให เชน อปกรณจพเอสและโทรศพทดาวเทยม เปนตน ดานเครอขายผสอขาวระหวางประเทศใหค าแนะน าส าหรบผสอขาวทตองไปท าขาวภยพบตทางธรรมชาตไวดงน (Goswami, 2015)
1) ระหวางเกดภยพบต ขอมลทนาเชอถอไดมความส าคญอยางยง สอบสวนหาขอมลเพอคนหาวา การประกาศเตอนภยและค าแนะน าใหเตรยมความพรอมนนเพยงพอแลวหรอยง
2) ท าใหขอมลนนเปนทเขาใจงายขน 3) พกพาและเตรยมอปกรณทางเทคนคไปเอง เชน แหลงใหพลงงานไฟฟา ไวไฟ
อาหาร เปนตน 4) เมอภยพบตนนยดเยอ ใหเดนหนารายงานประเดนนนตอไป แมวาผอานหรอผชม
จะดไมคอยสนใจแลวกตาม 5) อยาพาดหวใหญเกนไปหรอเกนความเปนจรงจนเกนเหต เพราะหลายคนอาจจะ
ยงคงเจบปวดจากภยพบตนน 6) อยาสรางความแตกตน แตใหเผยแพรขอมลและความรเกยวกบภยพบตนนแทน
International news safety institute (INSI, 2017) ใหค าแนะน าไววา ผ ส อข าวควรเรยนรประเภทของภยพบตทเราจะตองไปท าขาวใหมากทสด เชน เฮอรเคน แผนดนไหว คลนยกษสนาม เปนตน และตองสรางความมนใจวาคณไดจดการประเมนความเสยงเชงลกและเตรยมความพรอมเพอใหมชวตรอดในสงแวดลอมอนทาทาย นอกจากนประเมนสถานการณและประเมนวาปลอดภยหรอไมทจะตองสงคนเขาไปในเหตการณดงกลาว หรอวาคณจ าเปนตองสวมอปกรณปองกนหรอไม สวมใสเสอผาและอปกรณปองกนทเหมาะสม รวมทงท าใหแนใจวาอปกรณปองกน
23
ดพอทจะรบมอกบเหตการณนนๆ และนกขาวหรอทมงานไดรบการฝกอบรมในการใชชวตและท างานภายในสภาพแวดลอมเชนนน นอกจากน อยาไปขวางทางเจาหนาทก ภ ยหรอเจาหนาทบรรเทาทกข พงพาตนเองใหไดมากทสด และอยาเปนภาระผอน ปฏบตตามค าเตอนของเจาหนาทและผเชยวชาญดานภยพบต อยาขามเสนขอปฏบตของเจาหนาทต ารวจ ทส าคญควรเฝาตดตามสภาพอากาศ เพราะอาจจะมพาย หมะ หรออากาศรอนจด และตนสงกดตองรรวาผสอขาวอยทไหนและตงใจจะท าอะไร ถาหากยายจดตองมการแจงตนสงกด ซงองคกรสอนนๆตองเตรยมวธอนๆเอาไวเพอใชตดตอในกรณทนกขาวหายไป
สวมล จนะมล และพระ จรโสภณ (2559) กลาวในงานวจยเรองบทบาทสอโทรทศนยคดจทลในการรายขาวแผนดนไหวประเทศเนปาลของสถานโทรทศนพพทวเอาไววา การรายงานขาวของสถานโทรทศนพพทวในฐานะสอมวลชนยคดจทล เปนไปตามรปแบบขนตอนการรายงานขาว แตมการปรบเปลยนและลดขนตอนการท างานบางอยางลงดวยการใชเทคโนโลยการสอสารยคดจทลมาเปนตวชวย สวนกระบวนการผลตเนอหา ศกษาในสวนของการเปนนายประตขาวสาร การก าหนดวาระขาวสารและการใหคณคาขาววาเปนไปตามทฤษฎนายประตขาวสาร (Gatekeeper) อยางไรกตาม ในกระบวนการผลตเนอหา งานวจยชนนไมไดศกษาวธการเลาเรองของการรายงานขาวภยพบต
สวน R K Dave กลาวไวในหนงสอ Role of Media in Disaster Management (2014) ระบวา สอพยายามอยางหนกทจะเชอมโยงภาคสวนประชาชนและหนวยงานดานความฉกเฉนเขาไวดวยกน และมบทบาทส าคญอยางยงในการเผยแพรขอมลทส าคญมากใหแกสาธารณชน ทงกอน ระหวางและหลงเกดภยพบต สอใหความชวยเหลอในการจดการภยพบตดวยการใหความรสาธารณชนเกยวกบภยพบต ค าเตอนความรนแรง รวบรวมและกระจายขอมลเกยวกบพนทประสบภย กระตนและเตอนเจาหนาทรฐ หนวยงานบรรเทาทกข และประชาชน ถงความตองการตางๆ และถกเถยงถงการเตรยมการและการรบมอเพอใหเกดการปรบปรงตอเนอง เพอชวยใหสอท าหนาทไดสมบรณแบบ ควรจะสรางหรอคงไวซงความสมพนธโดยตรงและมประสทธภาพระหวางสอและหนวยงานจดการภยพบต แตในหนงสอเลมนไมไดกลาวถงวธการเลาเรองในการรายงานขาวภยพบต
สวนการรายงานขาวภยพบตของสอญ ปนน น งานวจยเรอง How Did the Media Report on the Great East Japan Earthquake? Objectivity and Emotionality Seeking in Japanese Media Coverage (2015) ของ Yukiko Uchida พบวา การรายงานขาวของสอญ ปนเมอตอนเกดแผนดนไหวครงใหญเมอป 2554 นนมการรายงานแตเฉพาะขอเทจจรงมากทสด รองลงมาคอการรายงานขอมลความเปนจรงในแงลบ แตระหวางโทรทศนกบสออนๆแลว โทรทศนเปนองคกรสอท
24
ใสขอวจารณหรอความคดเหนของนกขาวลงไปในการรายงานขาวมากทสด และค าพดของนกขาว บทสมภาษณเหยอผ ประสบภย รวมถงเจาหนาทกภ ยมกจะเปนขอมลในแงลบมากกวาเปนขอเทจจรงทงหมด ในขณะทบทสมภาษณจากผเชยวชาญและเจาหนาทของรฐบาลจะใหขอมลทเปนกลางมากกวา
จากการทบทวนแนวคดนพบวา ในระหวางเกดภยพบตนน สอจะมบทบาทหนาททเปลยนแปลงไปอยางมนยส าคญ เพราะสอจะเปนแหลงขอมลทส าคญทสดส าหรบประชาชน สอจงมบทบาทส าคญในการเพมความตระหนกรและใหขอมลตอประชาชนทวไป บทบาทนจะส าคญอยางยงในเวลาทสอรายงานขาวในระหวางการเกดภยพบต ซงในระหวางการท างานนน สอตองมหลกการอยางเขมงวดเพราะตองดแลความปลอดภยของสอเองในระหวางการลงพนท ตองน าเสนอขอมลอยางถกตองและเขาใจงาย อกทงตองพ งพงตนเองใหไดมากทสดและอยาไปรบกวนการท างานหรอปฏบตการชวยเหลอกภยของเจาหนาท ดงนนกอนการลงพนทรายงานขาวภยพบต สอตองมการเตรยมตวใหไดมากทสดแตกตางจากการท าขาวประเภทอนๆ
2.4 แนวคดเรองหองขาวดจทล (Digital Newsroom) หองขาว (Newsroom) ท าหนาทเปนศนยกลางทผสอขาว ผรายงานขาว บรรณาธการ และโปรดวเซอร รวมถงพนกงานคนอนๆ ท างานรวมกนเพอรวบรวมขาวส าหรบเผยแพรตามชองทางตางๆ ทงหนงสอพมพ หนงสอพมพออนไลน นตยสาร วทย โทรทศน เคเบลทว การเขามาของยคดจทลท าใหการท างานของหองขาวเปลยนแปลงไป โดย Stephen Quinn (2002) ไดกลาวไวในหนงสอ Knowledge Management in the Digital Newsroom วา ความยากของการท าขาวในยคดจทลคอการทเทคโนโลยท าใหเกดขอมลขาวสารจ านวนมากเกนไป ทกคนจมอยภายใตการคนหาขอมล ผสอขาวจงจ าเปนตองเอาตวรอด เรยนรใหไว และคนเคยกบเทคโนโลยใหมๆทตอนนกลายมาเปนสวนหนงของหองขาวทกแหงแลว อยางไรกตาม การเปลยนแปลงของหองขาวสการเปนหองขาวดจทล มกเกยวของกบนโยบายและกลยทธของผบรหารโดยตรง โดยงานวจย Strategy and Structure for Online News Production – Case Studies of ส านกขาว CNN and NRK (Krumsvik ,2010) กลาวถงกลยทธและโครงสรางหองขาว (Newsroom) วามความส าคญอยางยง เพราะการผลตและกระจายขาวเปนกจกรรมหลกทส าคญทสดของการท าขาว และบอยครงเปนสวนทใชงบประมาณมากทสดในงานผลตของบรษทขาวทวไป เนองจากจ านวนการลงทนและการใหความส าคญอยางยงตอเนอหา กลยทธในการพฒนาและกระจายขาวจงเปนใจกลางส าคญของกลยทธทงหมดของบรษท
25
2.4.1 ตาแหนงในหองขาว ต าแหนงในหองขาวน น ประกอบไปดวยหลายต าแหนง Rich Underwood (2007) สรปไวในหนงสอ Roll! Shooting TV News: Views from Behind the Lens ถงสายงานในหองขาว (Newsroom) ไวดงน
(1) ผจดการทวไป (General manager) ต าแหนงนคอต าแหนงทอยดานบนสดของหวงโซสายงานหองขาว ซงผจดการทวไปจะรบผดชอบงานในสถานทงหมด ทงงานขาว งานขาย และรายการ นอกจากนยงตองรบผดชอบเปนหวหนาฝายตางๆทอยใตบงคบบญชา ประกอบดวย ผอ านวยการขาว หวหนาฝายรายการ หวหนาฝายขาย หรอฝายตางๆททางสถานม ผจดการทวไปจะท าหนาทตงวสยทศนและลกษณะขององคกร
(2) ผอ านวยการขาว (News director) เปนผท าหนาทรองรบค าสงจากผจดการทวไป และมหนาทรายงานสถานทเกดขนโดยตรงกบผจดการทวไป ผอ านวยการขาวเปนคนวางแนวทางในการท างานของฝายขาว ซงตงอยบนพนฐานของวสยทศนของผจดการทวไป ทงน ผอ านวยการขาวอาจเปนผก าหนดวาผสอขาวและชางภาพควรจะมรปแบบในการรายงานขาวและถายภาพเชนไร
(3) โปรดวเซอรบรหารและผ ชวยผอ านวยการขาว (Executive Producer/ Assistant News director) ส าหรบโปรดวเซอรบรหารนนจะท างานรวมกบโปรดวเซอรรายการและจะไมเกยวของกบทมงานภาคสนาม โดยโปรดวเซอรบรหารอาจจะมทมงานโปรดวเซอรอยใตความรบผดชอบของตน และท าหนาทรบผดชอบภาพรวมทงหมดของรายการ เพอดความเรยบรอย ซงบางครง โปรดวเซอรบรหารกอาจจะเปนต าแหนงเดยวกนกบผชวยผอ านวยการฝายขาว ขนอยกบโครงสรางของสถานนนๆ
(4) บรรณาธการ (Assignment Editor) บรรณาธการผมหนาทสงงานจะรวมประชมพรอมกบผอ านวยการขาวและโปรดวเซอรบรหาร รวมถงสมาชกของคนอนๆในหองขาว อาจจะรวมถงผสอขาวและชางภาพ โดยผสอขาวจะเปนผทเสนอความคด ไอเดยตางๆ ขณะทบรรณาธการจะท างานรวมกบผอ านวยการขาวและโปรดวเซอรบรหารวาควรจะใหผสอขาวออกไปท าขาวอะไร หรอรายงานขาวอะไรในวนน นอกจากน บรรณาธการซงประจ าการอยทโตะขาวจะคอยประสานงานกบผสอขาวและชางภาพ
(5) หวหนาชางภาพ (Chief Photogharpher) ต าแหนงหวหนาชางภาพจะขนตรงกบผอ านวยการขาว และท าหนาทรวมกนวางแนวทางกบผอ านวยการขาววาภาพวดโอทออกมาควรจะเปนเชนไร หลงจากน นจะท าหนาทในการสงตอแนวทางการท างานไปใหชางภาพและกอง
26
บรรณาธการ นอกจากน หวหนาชางภาพตองเปนผรบผดชอบตรวจเชคอปกรณวาท างานไดดและชางภาพทกคนมอปกรณทตองใช
(6) โปรดวเซอรรายการ (Show Producer) รบผดชอบรายการแตละรายการทออกอากาศ โดยพวกเขาจะท าหนทตรวจเชควาวนนควรจะน าเสนอเรองอะไร
(7) ผสอขาว (Reporter) ผสอขาวท าหนาทรายงานเรองราวหรอเหตการณ หองขาวจะท าหนาทสงงานผสอขาว ซงการท างานระหวางชางภาพและผสอขาวนนจะตองเขาขากน ไมมใครสส าคญกวากน ทงสองคนตองท างานรวมกนและชวยเหลอซงกนและกนเพอใหงานออกมาด
(8) ผเรยบเรยงขาว (Writer) ท าหนาทเรยบเรยงและเขยนขาวส าหรบหองขาว โดยไดขอมลจากอนเทอรเนต บรการไวรเซอรวส จดหมายขาว และเรยบเรยงกอนจะสงตอใหผประกาศขาว
(9) กองบรรณาธการ (Editors) ท าหนาทรวบรวมขาวและขอมลททกฝายสงมอบให โดยกองบรรณาธการจะท างานโดยตรงรวมกบโปรดวเซอรรายการ ผสขาว ชางภาพ และหวหนาชางภาพ ในบางหองขาว จะมต าแหนงหวหนากองบรรณาธการซงคอยสงงานทมงานและท าใหกระบวนการท างานในแตละวนลนไหลไดเปนอยางด
(10) ผประกาศขาว (Anchor) ผประกาศขาวท าหนาทน าเสนอขาวทหองขาวผลตในทกๆวน พวกเขาเปนกลมคนทอยหนากลองทตองรายงานขาว ดงน นพวกเขาจงมหนาทสรางความส าเรจใหแกสถาน ซงความส าเรจของสถานหมายถง ทกคนในสถานยงคงมงานท า ไดขนเงนเดอน มเงนซอบานได ทงน เรตตงของทางสถานจะเกยวของกบผประกาศอยางมาก อยางไรกตาม ผประกาศไมใชคนทมหนาตาดเพยงอยางเดยว ผประกาศขาวจ านวนมากเปนผสอขาวทมความสามารถ บางคนอาจจะมต าแหนงบรหารในหองขาวดวย และพวกเขามกเปนกลมคนทมอทธพลในการวางประเดนขาวพอสมควร
(11) พนกงานฝายเสยง (Sound Operator) สถานทใหญๆจะมทมงานฝายเสยง ผคนทท างานเกยวของกบขาวจะบอกวา เสยงคอสงส าคญไมแพภาพเลยทเดยว และบางครง อาจจะส าคญกวาดวยซ าไป ซงเสยงกถอเปนคอนเทนทรปแบบหนงทสามารถสรางเรองราวได
(12) โปรดวเซอรภาคสนาม (Field Producer) ท าหนาทรบผดชอบในการผลตขาว ความแตกตางระหวางโปรดวเซอรภาคสนามและผสอขาวคอความสามารถในการรายงานขาวออกหนาจอโทรทศน บางครงโปรดวเซอรภาคสนามจะท าหนาทรางบทสมภาษณใหแกนกขาว หรอสมภาษณแหลงขาวในเบองตนกอนผสอขาวจะสมภาษณจรง นอกจากน ยงรบผดชอบดแลการเดนทางของทมขาว ดแลอาหารและทพก
27
(13) ชางภาพ (Photographer) ท าหนาทถายภาพและดแลงานดานแสง พวกเขาท างานรวมกบผสอขาว หรอไดรบการสงงานใหออกไปถายภาพขาวดวยตนเองตามทหองขาวสงดวย
ดาน Janet Kolodzy (2006) กลาวไวในหนงสอ Convergence Journalism: Writing and Reporting across the News Media เกยวกบโครงสรางของรปแบบทมรายงานขาววา ขาวโทรทศนนนจะตองมทมงานทมากกวาขาวหนงสอพมพ โดยผสอขาวจะถกสงงานใหออกไปท าขาวรวมกบชางภาพ นอกจากนนอาจจะมต าแหนงอนๆ อยางโปรดวเซอรภาคสนามออกไปดวย ซงโปรดวเซอรภาคสนามจะคอยชวยประสานงานทกฝาย และมกจะท าหนาทเปนคนคอยรวบรวมขอมลใหแกผสอขาวในกรณทมการรายงานสด บางกรณ ผสอขาว โปรดวเซอรภาคสนามและชางภาพจะท างานรวมกนเปนหนงทมในการพฒนารปแบบการรายงานขาวและการเลาเรอง
แตในหองขาวดจทลน น มกจะเกดต าแหนงใหม ขนมาอกหนงต าแหนง น นคอบรรณาธการดจทล (Digital editor) ซงท าหนาทหลายอยางเหมอนสวมหมวกหลายใบ ท งเปนผ พ ฒนาเนอหา (Content) วางกลยท ธ เนอหา โปรดวเซอร ผ จ ดการ บรรณาธการจดการ บรรณาธการโปรเจค พสจนอกษร ผเชยวชาญดานการใชงาน ผเชยวชาญดานโปรแกรมคนหา (Search engine) ผจดการดานโซเชยลมเดย ดงนนบรรณาธการดจทลจงตองเปนเหมอนยอดมนษย บรรณาธการดจทลอาจจะตองท างานเกยวกบการผลตสอมลตมเดย การทวตขอความ (Tweet) หรอลงพนทภาคสนามเพอรายงานขาว โดยยคหลอมรวมสอท าใหเกดการหลอมรวมบทบาทเขาดวยกน (Carroll, 2014) 2.4.2 การเปลยนแปลงในหองขาวของสานกขาว CNN งานวจย เรอง Strategy and Structure for Online News Production – Case Studies of ส านกขาว CNN and NRK (Krumsvik, 2010) ระบถงการเปลยนแปลงทเกดขนในการท างานของหองขาว (Newsroom) ของส านกขาว CNN ตงแตยคทเรมมกจกรรมบนอนเทอรเนต โดยไดแบงชวงเรมตนของ ส านกขาว CNN เอาไวทงหมด 3 ยคดวยกนตงแตปค.ศ. 1993 -2007 ไดแก (1) ยคแรกของ ส านกขาว CNN ปค.ศ. 1993-1999 ส านกขาว CNN เรมมความเคลอนไหวออนไลนบนคอมพวเซรฟ (บอรดอนเทอรเนตชนดหนง) ตงแตป 1993 พรอมกบฟอรมออนไลนทถกสรางขนมาพรอมๆกบรายการทอลคแบค ในป 1994 ส านกขาว CNNเรมมการรายงานพาดหวขาวในคอมพวเซรฟ ความเคลอนไหวนเปนจดเรมตนของกระบวนการสรางแผนงานธรกจส าหรบกจกรรมออนไลนของส านกขาว CNN จนกระทงในเดอนมนาคมป 1995 ส านกขาว CNN คนพบวา เวลดไวดเวบ (www) เปนโอกาสทจะเขาถงโลกทงใบ ซงเปนเรองส าคญมากส าหรบส านกขาว CNN และเขาถงบางอยางทพวกเขาไมสามารถท าไดจากการใชคอมพวเซรฟ
28
เวบไซตนนตอบโจทยความกงวลเกยวกบวงจรการผลตและการเขาถงตลาด และในเดอนสงหาคม 2005 พวกเขาไดเปดตว www.ส านกขาว CNN.com พนกงานแผนก Interactive ของส านกขาว CNNเพมจ านวนขนจาก 5 คนในเดอนมนาคมเปนราว 60 คนในชวงเวลาทมการเปดตวเวบไซต แตเนองจากการขาดระบบจดการคอนเทนทส าหรบการเผยแพรขาวออนไลน จ านวนพนกงานจงเพมขนตอเนอง ทกๆเวบเพจตองอาศยเวบมาสเตอรในการสรางและอพเดท ในทสด เวบไซต ส านกขาว CNN.com ตองจางพนกงานเทคนคไวถง 45 คนทส านกงานใหญในเมองแอตแลนตา เวบไซต ส านกขาว CNN.com ยงไดขยายความเปนสากลกบการแบงประเภทขาวออกเปนยโรป เอเชย ตะวนออกกลาง และในความรวมมอกบพนธมตร มการเปดตวเวบไซตในภาษาอนๆ ทงอาราบก เดนมารก อตาล นอรเวย สเปน สวเดนและตรก (2) ยคทสองของ ส านกขาว CNN ปค.ศ. 1999-2004 หลงจากการควบรวมของไทมวอรเนอรและอเมรกาออนไลน และเขาสยควกฤตของเวบไซตดอทคอมตางๆในป 2001 กเกดการลดขนาดของฝาย Interactive ลง และส านกขาว CNNเรมกลบมาพงเปาใหความส าคญในกจกรรมบนเวบไซตส านกขาว CNNอกครง ในปค.ศ. 2005 พนกงานเทคนคถกลดลงกวา 70 % จาก 60 เหลอเพยง 12 คน ทงในส านกงานใหญทแอตแลนตา และโตะขาวตางประเทศในส านกงานทกรงลอนดอน ฮองกง และซดนยเหลอบรรณาธการขาวอาวโสเพยงแค 8 คน นอกเหนอไปกวานน ในเวบไซต ส านกขาว CNN.com สวนภายในประเทศ มการรวมขาวตางประเทศเขาไป สวนโครงการภาษาตางประเทศถกยกเลกอนเนองมาจากวกฤตอนเทอรเนตชวงป 2001 แตมการเปดตวการแปลขาวเปนภาษาอาราบกหลงเกดวนาศกรรม 9/11 สวนพนกงานฝายออนไลนบางคนทถกเลกจางจากส านกงานใหญแอตแลนตาทมประวตการท างานเกยวกบระบบสงขาวสารไปยงสอตางๆ (Wire Sevice) ถกจางกลบเขาท างานในระบบสงขาว (Wire Sevice) ของ ส านกขาว CNN อกครง หลงจากน นเกดการท างานแบบ 24 ชวโมงตอ 7 วน เพอผลตเนอหามอบใหแกชองทางตางๆและรายการของส านกขาว CNN ระบบนไดกลายมาเปนสวนทส าคญทสดในการผลตขาวของส านกขาว CNN (3) ยคท 3 ของ ส านกขาว CNN ปค.ศ. 2005-2007 ในป 2005 ไมมชองทางออกอากาศทางใดของส านกขาว CNN รวมถงเวบไซต ทมผสอขาวและนกขาวเปนของตนเองอกตอไป ทกขาวถกสงเขามายงหองขาว (Newsroom)หลกในส านกงานใหญแอตแลนตา และไดรบการอนมตกอนทจะน าไปออกอากาศทางชองทางตางๆของส านกขาว CNN สงเหลานกลายเปนวธในการเขาถงการผลตขาวอยางมประสทธภาพแบบดงเดม
29
ของส านกขาว CNN ซงท าใหซเอนสามารถออกอากาศโทรทศนไดตลอด 24 ชวโมง โดยมคาใชจายทนอยกวาการท าขาวของโทรทศนทวไปสหรฐ ทงทสถานเหลานนมชวโมงการออกอากาศนอยกวาส านกขาว CNN การรายงานขาวทงหมดของเวบไซต ส านกขาว CNN.com มขนหลงไดรบการอนมตจากบรรณาธการอาวโสในส านกงานใหญทแอตแลนตา โดย Mitch Gelman โปรดวเซอรบรหารของ ส านกขาว CNN เคยใหสมภาษณไววา ส านกขาว CNN คอการสอสารขาวและขอมลตางๆใหไปถงประชาชนใหไดมากทสดเทาทจะเปนไปได และในหลากหลายชองทางทสดเทาท และสงท ส านกขาว CNN ยดมนคอขาวและขอมลทมความถกตองแมนย า เชอถอได รวดเรวและครอบคลม และมวธมากมายทจะท าแบบนน ส านกขาว CNN ผลตขาวผานโทรศพทมอถอ ผานคอมพวเตอร และผานโทรทศน วทย แมวาการรายงานขาวหลกๆจะตองมมาตรฐาน แตการขยายประเดนขาวนนจะแตกตางกนออกไปแตละชองทาง ขนอยกบกลมเปาหมายและคนดโดย Richard T. Grifiths บรรณาธการอ านวยการของ ส านกขาว CNN เปดเผยวา อนเทอรเนตเปลยนแปลงกลไกของการท าขาวโทรทศนตลอดกาล เพราะวาคนสวนใหญไมไดรอดขาวเมอตอนทพวกเขาถงบานในตอนเยนหรอฟงวทยบนรถระหวางกลบบานแลว พวกเขาแอบดขาวขณะท างานระหวางวน พวกเขารวาเกดอะไรขนตอนทพวกเขากลบถงบาน ดงนน ถาหากสอตองการมอบอะไรใหคนดในชวงไพรมไทม จะตองมอบสงทท าใหคนดรสกวาเหนอกวาขาวทวไป 2.4.3 การเปลยนแปลงลกษณะการทางานในหองขาวดจทล การเขามาของยคดจทลท าใหลกษณะการท าขาวแบบด งเดม หรอท เรยกกนวา Traditional Journalism เปลยนแปลงไป โดยบทบาทส าคญของผสอขาวละกองบรรณาธการในองคกรขาวคอ การคดเลอกขาว และการน าเสนอเรองทผานการกรอง โดยพจารณาถงความส าคญทจะตองเผยแพรใหประชาชนไดรบทราบ กอนจะสงตรงผานไปยงผรบสาร (Nip,2006) แตในยคดจทลนน การบรหารจดการในหองขาวเปลยนแปลงไป ซงจะมการท างานโดยใชสอดจทลเขามาชวยและบรณาการเทคโนโลยเขาไวดวยกน เนองจากการจดการหองขาวในยคดจทลนนจะตองใชทงความร ความช านาญ ศลปะในการสอสารและการบรหารจดการแบบเฉพาะ เพราะบางครงวงการวชาการดานสออาจกาวไมทนความเปลยนแปลงดานการท างานของสอ การบรหารจดการสอและหองขาวในยคดจทลจงมความละเอยดออนและซบซอนกวาในอดต (ฐตนน คอมมอน,2559) ส าหรบตวอยางการเปลยนแปลงในหองขาวนน เนองจากการท างานของหองขาวและวธการเขาถงขอมลตองไดรบค าสงจากผบรหารเบองบน นนหมายความวา ไมใชเฉพาะผสอขาวเทานนทตองไดรบการฝกอบรมและมความรเกยวกบวธใหมๆในการท างาน บรรณาธการและคน
30
รนเกาในทกๆหองขาวจ าเปนตองมศกยภาพเทากบคนรนใหม มกจะมบรรณาธการและผจดการในหองขาวของเกอบทกบรษททจะหวาดกลวเทคโนโลย บางคนกยงคงไมเรยนรความเปนดจทล ดงนนจงไมสามารถบรรลความเปนไปไดทผบรหารจะประสบความส าเรจในการสรางหองขาวดจทลในปจจบนหรออนาคต ดงนนวธทความเปนดจทลจะเขาถงการท าขาวและการบรหารจดการรวมถงการรวบรวมขอมล หมายถงการอบรมและการฝกฝน (Quinn, 2002) Anja Kroll (2015) กลาวไวในงานวจย The role of Journalism in the Digital Age วา บทบาทหนาทของผสอขาวทดตองรจกการกลนกรอง แกไข ตรวจสอบ รวบรวม วเคราะหและแสดงความคดเหน ซงทงหมดเปนพนฐานของการพสจนหาความจรงทมมานานหลายสบปและวธการเหลานจะไมมวนลาสมย แมแตในยคดจทลกตาม แตสงทจะเปลยนแปลงไปคอความเรว วธการ ขอเทจจรงทวาความกดดนจากสภาพเศรษฐกจคอยกดดนท าใหเกดขาวสารมากมายและจ านวนผสอขาวลดลงแตตองท างานหนกขน การท าขาวไมไดหมายถงการตแผเรองราวใดเรองราวหนงเปนคนแรกอกตอไป เพราะผสอขาวไมสามารถแขงขนความเรวกบเฟซบคหรอทวตเตอรได ดงนนถงแมวธการและความเรวจะเปลยนไป แตหลกการในการท างานนนยงคงเหมอนเดม
Alejando อางถงใน สอสงคมกบการเปลยนแปลงกระบวนการสอขาวของสกลศร ศรสารคาม (2554) กลาวไววา ธรรมชาตของต าแหนงและงานทรบผดชอบของแตละคนในหองขาวนนจะเปลยนไป จากเดมททกคน ไมวาจะเปนผสอขาว บรรณาธการ ชางภาพ และต าแหนงอนๆจะมหนาทเฉพาะ แตทกคนตองสามารถท าไดทกอยาง หรอทเรยกวา Muti-skill journalist ขณะทกระบวนการรวบรวมขอมลเพอท าขาวกมวธการทเปลยนแปลง โดยใชศกยภาพจากสอสงคมออนไลนทเกดขนในยคนเขามาชวยเหลอ ไดแก
1. สอสงคมออนไลนเปนเครองมอหรอชองทางในการท า หรอน าไปสประเดนของการท าขาวของผสอขาวในยคน
2. สอสงคมออนไลนชวยใหผสอขาวสามารถเขาถงแหลงขาวไดงายขน 3. ผสอขาวตองมบทบาทในการคดกรองขาวสารมากขน จากเดมทกองบรรณาธการ
จะเปนผตรวจสอบให เนองจากผสอขาวสามารถรายงานขาวผานทางสอสงคมออนไลนไดทนท
2.4.4 การทางานของหองขาว (Newsroom) ในกรณรายงานขาวภยพบต ทกหองขาวควรจะมแผนการรบมอภยพบตและบคลากรทกคนควรจะมคมอเอาไว ในขณะทแตละองคกรขาวพฒนาแผนรบมอของตน โดยศนยระหวางประเทศเพอผสอขาวมขอแนะน าวาแผนรบมอการรายงานขาวภยพบตควรจะมองคประกอบดงน (Potter and Ricchiardi, 2009)
31
1. มขอมลตดตอส าหรบพนกงานทกคน รวมถงทอย ซงถาหากเกดภยพบต ผทอยใกลภยพบตทสดจะถกโทรศพทตามและถกสงลงพนท
2. มแผนรองรบวาควรจะแจงพนกงานเมอไหรและดวยวธการอะไร ตองมนใจวาแผนการนนครอบคลมแมกระทงบคลากรทอยนอกหองขาว (Newsroom) ซงรวมถงฝายโฆษณา ฝายขาย ฝายผลตและผบรหารระดบสง
3. มคมอเพอใหทกคนในหองขาว (Newsroom) สามารถปฏบตตามไดเพอใหเกดการท าขาวในทนท
4. มการมอบหมายงานตามความรบผดชอบและอยางเจาะจงใหแกบคลากรในหองขาว โดยผสอขาวจะเปนคนทถกสงไปลงพนทมากทสดหรอไม และใครจะอยในสถานเพอคอยเรยบเรยงขาวและรายงานสถานการณผานทางโทรทศน แผนการดงกลาวควรจะมการมอบหมายงานใหแกคนทอยนอกหองขาว (Newsroom) ใหชวยสนบสนนงานขาว เชน การตอบค าถามผานทางโทรศพทหรอจดหาอาหารให
5. ควรท าใหตารางงานวางเขาไว เพราะอาจมกรณทตองสงงานบคลากรขาวใหท างานเกนเวลางาน
6. มขอมลตดตอเจาหนาททรบผดชอบงานสถานการณฉกเฉน หนวยงานขนาดใหญ และผเชยวชาญดานภยพบต
7. มขอมลตดตอส าหรบบคลากรหนวยสนบสนน เชน ฟรแลนซ ซงอาจจะจ าเปนในการชวยสนบสนนบคลากรในหองขาว (Newsroom)
8. ขอมลตดตอบรการใหเชาอปกรณทจ าเปน เชน เครองก าเนดพลงงาน การขนสง การสอสาร เปนตน
จากการทบทวนแนวคดเรองหองขาวดจทล (Digital newsroom) พบวา หองขาวในยคดจทลมลกษณะการท างานทแตกตางจากเมอกอน เนองจากมการน าสอดจทลเขามาบรณาการในการท างาน ท าใหต าแหนงตางๆในหองขาวมการเปลยนแปลงไปและมต าแหนงใหมเกดขน อยางต าแหนงบรรณาธการดจทล โดยปจจบนบคลากรในหองขาวตองสามารถท างานไดมากกวาหนงต าแหนง อยางไรกตาม แมลกษณะการท างานอาจจะเปลยนแปลงไป แตนโยบายจากหองขาวยงคงเปนสงส าคญเพราะยงคงเปนกรอบการท างานของผสอขาวและบคลากรในหองขาวทกคน ซงเปนตวก าหนดวา องคกรสอนนๆจะมวธการเลาเรอง (Storytelling) อยางไร สวนในกรณทมรายการรายงานขาวภยพบต หองขาวจะมการท างานทแตกตางออกไปเพราะตองแผนรองรบในการท างานโดยเฉพาะ
32
2.5 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ณฐา ฉางชโต (2554) ศกษาเรอง “พฤตกรรมการเปดรบขาวสารเกยวกบน าทวมและ
ระดบความเครยดของประชากรในเขตกรงเทพมหานคร” โดยพบวา ในชวงเกดน าทวมประชาชนจะเปดรบขาวสารมากกวาเดม และสอโทรทศนเปนสอทเปดรบมากทสด แตการน าเสนอขาวจะกอใหเกดความเครยด เพราะสอมอทธพลตอความกงวล ไมสบายใจของผรบสาร ดงนนการน าเสนอขาวของสอจงตองค านงถงผลกระทบทจะเกดขนกบผรบสารดวย งานวจยดงกลาวสรปผลและขอเสนอแนะน าวา สอของน าเสนอเนอหาในภาวะวกฤตอยางตรงไปตรงมา ไมน าเสนอขาวทเนนการกระตนอารมณ ใสความคดเหนและความรสกของผรายงานขาวและผประกาศขาวในการน าเสนอ ไมควรใชภาพหรอภาษาทเกนจรงหรอท าใหดนากลว ภาพทกระตนความรสก ท าใหเกดความหดห ดงนนสอจงไมควรน าเสนอเรองราวเดมๆซ าๆ และควรน าเสนอเนอหาสรางสรรค ควรมมมมองของกลมผทเกยวของกลมตางๆน าเสนอขอมลรอบดาน ทส าคญคอ สอตองใหความส าคญกบความนาเชอถอของขอมล
แตในงานวจยชนน ผวจยไมไดเสนอแนะถงวธการน าเสนอขาวหรอวธการเลาเรองวา สอควรจะมวธการน าเสนอหรอรายงานขาวอยางไรเพอใหการน าเสนอขาวในชวงเกดภยพบตไมสรางความเครยดหรอความตนตระหนกใหแกประชาชน
ดานวสยศ งามข า (2559) สรปไวในเอกสารการประชมวชาการเรองการประสานงานสอในการจดการภยพบตวา องคสอในประเทศไทยไมมการก าหนดกรอบหรอกตกาในการน าเสนอขาวดรามาหรอขาวภยพบต ในขณะทส านกขาว BBC มการระบในคมอการปฏบตงานไวชดเจนวา การลงพนทชวยเหลอผประสบภยและการสรางภาพลกษณองคกรในสถานการณวกฤตน าทวม มกเหนภาพผสอขาวลงพนทหรอเยยมเยยนผประสบภย เพราะเปนหนาทของสอสาธารณะทพงกระท าดวยความระมดระวง มใหเปนการซ าเตมหรอสรางความรสกกดดน ควรเนนใหความชวยเหลอเพอมนษยธรรมมากกวาการสรางเสรมภาพลกษณใหองคกร อกทงควรปฏบตกบผประสบภยอยางเทาเทยม
ในเอกสารชนนผวจยเหนวาจะชวยใหเขาใจถงบทบาทหนาทของสอและการย าวาสอในประเทศไทยนนไมมคมอในการปฏบตงานในการรายงานขาวภยพบตอยางชดเจน และมเพยงสถานโทรทศนชอง 3 และชองไทยพบเอสเทานนทมโตะขาวภยพบตอยางชดเจน ในขณะทสถานขาวอนๆมกใชโตะเฉพาะกจ โตะอาชญากรรมหรอโตะอนๆในการท าขาวภยพบต
ดาน อนทพ มพ เล ศว รยะไพ บลย (2554) ได ศกษาข าวและรายการขาวของสถานโทรทศนไทยพบเอสในชวงวกฤตน าทวมใหญประเทศไทย ป 2554 พบรปแบบในการน าเสนอผานการรายงานขาว 2 รปแบบคอ การรายงานในหองสงและการรายงานสงภาคสนาม ซง
33
การรายงานสดในหองสงแบงวธการน าเสนอออกเปน 4 วธ คอ 1) ผสอขาวรายงาน 2) รายงานพเศษ 3) การสมภาษณทางโทรศพท และ 4) การสมภาษณสดในหองสงเปนวธการน าเสนอทนอยทสด
สวนภาพทน าเสนอผานการรายงานขาวแบงไดทงหมด 4 ประเภทคอ 1) ภาพขาวทวไป เปนภาพเหตการณของสถานการณโดยทวไปทไมไดสงผลตออารมณและความรสก 2) ภาพกราฟก ซงใชเทคนคพเศษทางเทคโนโลยเพอชวยท าใหผชมสามารถเขาใจขอมลขาวสารไดงายขน เชน รายละเอยดความชวยเหลอ เอกสารทจะตองเตรยมเพอขอรบความชวยเหลอจากภาครฐ เปนตน 3) ภาพเราอารมณเชงบวก ไดแก ภาพการชวยเหลอระหวางผประสบภย หรอคนทเขาไปใหความชวยเหลอ รวมถงภาพประกอบเพลงใหก าลงใจ และ 4) ภาพเราอารมณเชงลบ เปนภาพขาวแสดงความโศกเศราของผประสบภยหรอความล าบากของประชาชน
ขณะทประเดนขาวทสถานโทรทศนไทยพบเอสน าเสนอมทงหมด 7 รปแบบ ไดแก 1) การรายงานสถานการณน า ปรมาณน า เสนทางการไหลของน า 2) การจดการปญหาน า ท งการระบายน า การจดการสวสดภาพชวตและทรพยสน การจดการปญหาสภาพแวดลอม จดการรวมกบองคกรตางประเทศ และจดการดานเศรษฐกจ 3) การรายงานขาวประเดนการชวยเหลอ 4) การรายงานขาวเตอนภย มการเตอนภยสองรปแบบ คอการน าเสนอขอมลเตอนภยใหแกประชาชน และการตดตามตรวจสอบขอมลการเตอนภยของภาครฐ 5) การรายงานขาวประเดนการฟนฟ ประกอบไปดวยการฟนฟ 7 ดานไดแก ดานพนท ดานทรพยสน ดานสขภาพ ดานเศรษฐกจ ดานสงแวดลอม ดานศาสนาและวฒนธรรม ดานธรรมชาตและสงแวดลอม 6) การรายงานขาวประเดนผลกระทบ แบงเปน 3 ดาน ไดแก เศรษฐกจ สงคม และธรรมชาตสงแวดลอม 7) การรายงานขาวประเดนความขดแยง เนนการตรวจสอบในสองรปแบบคอ ความขดแยงจากการจดการน าทวม และความขดแยงจากการตรวจสอบการท างานของภาครฐ สวนบคคลทจะถกน าเสนอมากทสดจากงานวจยดงกลาวคอ ผประสบภยหรอผรบความชวยเหลอ
งานวจยดงกลาวไดแบงชวงเวลาการเกดวกฤตออกเปน 3 ชวงคอ 1) กอนเกดภาวะวกฤต มงเนนการใหขอมล แจงเตอนประชาชนและการเตอนภยลวงหนาเพอใหประชาชนไดระมดระวงและเตรยมความพรอม หรอปฏบตตามค าแนะน าของภาครฐ 2) ในระหวางภาวะวกฤต รายงานความเปนอยของผประสบภย ทงทตองอพยพหรออยในศนยพกพงชวคราว 3) หลงภาวะวกฤต เนนเรองการฟนฟ ความชวยเหลอ เยยวยาผประสบภยจากภาครฐ โดยบทบาทของไทยพบเอสในชวงเกดวกฤตน าทวมป พ.ศ.2554 ในทงสามชวงนนจะแตกตางกนออกไป โดยในชวงกอนเกดวกฤต ไทยพบเอสท าหนาทเปนการใหขอมลสถานการณ เตอนภยลวงหนาและใหขอมลเตรยมความพรอม สวนในชวงระหวางเกดวกฤต บทบาทของไทยพบเอสคอการถายทอดชวตความเปนอย น าเสนอความเปนอย สมภาษณผประสบภยถงสถานการณปจจบน ใหค าแนะน าเรองการใช
34
ชวตในน าทวมและการใหขอมลถงผลกระทบ ในขณะทชวงหลงภาวะวกฤต ไทยพบเอสมบทบาทส าคญในเรองการสอสารเรองแผนการฟนฟ โดยตรวจสอบไปยงภาครฐ ประชาชนและสวนตางๆเกยวกบการพนฟ การรองขอความชวยเหลอและระดมทรพยากรชวยเหลอผประสบภย
ผวจยเหนวางานวจยของอนทพมพ เลศวรยะไพบลย (2554) จะชวยสรางความเขาใจถงการรายงานขาวภยพบตของสอไทย ทงรปแบบในการน าเสนอ ภาพทน าเสนอ ประเดนทน าเสนอและบทบาทหนาทของไทยพบเอสในชวงรายงานขาวภยพบต ซงแบงออกเปน 3 ชวงไดแก กอนเกดภาวะวกฤต ระหวางเกดภาวะวกฤตและหลงเกดภาวะวกฤต วณา แกวประดบ (2548) สรปไวในรายงานการวจยเรองบทบาทของสอวทยโทรทศนตอการเสนอขาวสารในสถานการณวกฤต ในชวงเกดวกฤต สอวทยโทรทศนทกสถานเนนการท าหนาทหลกคอการน าเสนอขอมลขาวสาร เนองจากเหตการณทเกดขนเปนเรองฉบพลนและรายแรงถงชวต ดงนนหากสอไมน าเสนอขาวดงกลาวอยางรวดเรวจะท าใหเกดขาวลอบานปลายและอาจเกดความชลมนวนวายตามมาได สวนหนาทรองลงมาคอการประสานสมพนธ เพอชวยบรรเทาความทกขของผประสบภยทงทางตรงและทางออม อยางในกรณเกดคลนยกษสนาม มการใหค าอธบาย ความรเกยวกบภยพบตสนาม เนองจากในชวงเวลานนเกดขนในไทยเปนครงแรก คนไทยจงยงไมรจก สวนอกหนาทหนงทนอกเหนอจากการท าหนาทตามปกตของสอแลว สอยงท าหนาทรบบรจาคสงของและความชวยเหลอใหแกผประสบภยดวย งานวจยของวณายงชวยใหเขาใจวานอกจากการท าหนาทของสอวทยโทรทศนในประเทศไทยในชวงเกดวกฤต นอกจากจะรายงานขาวตามปกตแลว ยงท าหนาทเปนผรบบรจาคสงของและความชวยเหลอใหผประสบภยอกดวย
สวนงานวจยเรองบทบาทสอโทรทศนยคดจทลในการรายงานขาวแผนดนไหวประเทศเนปาลของ สถานโทรทศนพพทว ของพระ จรโสภณ และสวมล จนะมล (2559) ทพบวาการรายงานขาวแผนดนไหวของของสถานโทรทศนพพทว ไดแสดงถงบทบาทสอมวลชน 4 ดาน คอ 1.การท าหนาทใหขอมล 2.การใหความร 3.การประสานสงคม และ4.การรณรงคชวยเหลอ ขณะทกระบวนการหลกๆในการรายงานขาว เปนไปตามรปแบบปกตคอ เรมตนจากกระบวนการหาขอมล ตรวจสอบขอเทจจรง ลงพนท หาขอมลเพมเตม รายงานขาว และเผยแพรขาวสาร งานวจยของพระ จรโสภณ และสวมล จนะมล (2559) จะชวยใหเขาใจถงบทบาทของสถานโทรทศนไทยในชวงรายงานขาวภยพบต ซงนอกจากจะใหขอมลและความร ประสานสงคมแลว ยงมการรณรงคชวยเหลออกดวย รวมถงกระบวนการผลตขาวซงเปนไปตามรปแบบปกตไมไดมความแตกตาง
35
แตงานวจยเรองบทบาทของเทคโนโลยโซเชยลมเดยตอกระบวนการท าขาวชวงมหาอทกภยประเทศไทย ป 2554 ของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ของมยร ไพบลยกลกร (2556) ไดสรปไววา กระบวนการท าข าวโทรทศนในชวงมหาอทกภยประเทศไทยป 2554 ของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 มความแตกตางจากการท าขาวในชวงสถานการณปกต เพราะ 1) ใหความส าคญกบเหตการณทเกดขน ดวยการก าหนดจดรายงานสดครอบคลมพนทเกดเหตน าทวม และใหระยะเวลาน าเสนอ 3 นาท ซงมากกวาการรายงานขาวทวไปซงจะใหเวลาในการรายขาวประมาณ 1-2 นาท 2) ตอบสนองความตองการของผรบชมรายการโทรทศนทมชองทางในการรบขอมลมากขน และน าเสนอเรองราวผานทาง Social media รวมถงเปดพนท Social media ผานเวบไซตของทางสถานเพอใหผชมน าเสนอเรองราวหรอสอบถามรายละเอยดขาวได 3) กอตงทมขาวเฉพาะกจ ชอหางเสอ 7 ส โดยคดเลอกผสอขาวทรายงานสดไดด มความคลองตว วายน าได สขภาพแขงแรง และสามารถขบเรอได พรอมเผชญเหต 4) มการก าหนดจดรายงานสดกระจายทวทกพนททไดรบผลกระทบ เพอแยงชงความรวดเรว และ 5) ใหความส าคญดานการน าเสนอดวยการใหน าหนกขาวและเรองราวทสงผลกระทบตอประชาชนมากกวาการน าเสนอขาวสารจากหนวยงานรฐหรอภาคเอกชน โดยเอาประชาชนเปนทตง งานวจยดงกลาวจะชวยให เขาใจถงกระบวนการท าขาวของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ซงมความแตกตางจากสถานการณทวไปทงหมด 5 ประเดน ดาน Arne Krumsvik (2010) ไดกลาวไวในงานวจยเรอง Strategy and Structure for Online News Production – Case Studies of ส าน กข าว CNN and NRK เก ยวกบ กลยท ธ แล ะโครงสรางหองขาว (Newsroom) โดยมองวา หองขาวนนเปนสวนทมความส าคญอยางยง เพราะการผลตและกระจายขาวเปนกจกรรมหลกทส าคญทสดของการท าขาว นอกจากน ยงไดกลาวถงกลยทธในการผลตขาวออนไลนของส านกขาว CNN งานวจยชนนเนนไปทบทบาทการท างานขาวหองขาวและกลยทธในการผลตขาวของ ส านกขาว CNN จนเขาสยคดจทล แตไมไดศกษาบทบาทการท างานของหองขาวดจทล และไมไดพดถงการน าการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) เขามาใชในการรายงานขาวแตอยางใด งานวจยชนนยงไดพดถงการเปลยนแปลงทเกดขนในการท างานของหองขาว (Newsroom) ของส านกขาว CNN ตงแตยคทเรมมกจกรรมบนอนเทอรเนต โดยไดแบงชวงเรมตนของ ส านกขาว CNN เอาไวทงหมด 3 ยคดวยกนตงแตปค.ศ. 1993 -2007 แตไมไดระบถงการท างานของหองขาวตงแตป 2007 จนถงปจจบน และไมไดระบถงการท างานและกระบวนการผลตของ ส านกขาว CNN ในชวงทตองท าขาวภยพบต
36
และจากการทบทวนงานวจยทเกยวของ พบวายงไมมงานวจยตวใดทศกษาเกยวกบการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) โดยตรง และน ามาใชในการรายงานขาวภยพบต เพอลดปญหาการเกดเสยงวพากษวจารณต าหนการท างานของสอมวลชน
บทท 3 ระเบยบวธวจย
ระเบยบวธวจยในงานวจย “การเลาเรองโดยใชสอดจทลในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN” เปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยใชการวเคราะหเนอหา (Content analysis) และการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) โดยมรายละเอยดดงตอไปน 3.1 การวเคราะหเนอหา (Content analysis) ผวจยจะวเคราะหวดโอทเกยวของกบเฮอรเคนมาเรยบนเวบไซต www.ส านกขาว CNN.com เพอวเคราะหวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling)ในงานขาวภยพบตทไดรบการเผยแพรออกมาของส านกขาว CNN กรณพายเฮอรเคนมาเรย เพอตอบค าถามวจยในขอท 1 คอการตองการศกษาถงวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตของ ส านกขาว CNN กรณพายเฮอรเคนมาเรย โดยจะศกษาวธการเลาเรอง (storytelling) ตามองคประกอบ 7 อยาง ไดแก มมมองการเลาเรอง ค าถามทเราความสนใจ เนอหาทเปยมไปดวยความรสก เสยง เพลงประกอบ เนอหาทมจ านวนพอเหมาะและจงหวะ ผานสงทแสดงออกมาผานทางหนาจอของสอดจทล (digital media) อนประกอบไปดวยเสยง ขอความ ภาพกราฟก และภาพวดโอ ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากรในการวเคราะหเนอหา คอวดโอขาวทเกยวของกบกรณเฮอรเคนมาเรยเผยแพรบนเวบไซต www. CNN.com ระหวางวนท 16 กนยายน -31 ตลาคม พ.ศ.2560 โดยเลอกจากการคนหาค าหลก (Keyword) วา ‘Hurricane Maria’ ในเวบไซต WWW.CNN.COM ซงเปนเวบไซตหลกอยางเปนทางการของส านกขาว CNN และ ส านกขาว CNN เปนเจาของเอง จากการคนหาในหมวดวดโอพบวดโอทเกยวของท งหมด 137 วดโอ แตพบวามวดโอทเกยวของกบเหตการณพาย เฮอรเคนพดถลมระหวางวนท 16 กนยายน – 31 ตลาคม พ.ศ. 2560 ทงหมด 117 วดโอ แตเนองจากส านกขาว CNN ไดน าคลปวดโอการถกประเดนแบบ Panel ในภายหลง ดงนน กลมประชากรจงมจ านวน 97 วดโอ ดงนน กลมประชากรวดโอขาวภยพบตเฮอรเคนมาเรยม 7 รปแบบ ประกอบดวย
38
1. รายงานจากสตดโอ คอการน าเสนอขาวทมการรายงานสถานการณทเกดขนจากในสตดโอ โดยอาจจะมภาพประกอบ (Insert) เปนภาพจากสถานทเกดเหต หรอเปนการถายทอดสถานการณในพนทแตไมมผสอขาวในพนท 2. Caption video คอวดโอทประกอบไปดวยภาพและเสยงเพลง โดยมขอความบรรยายเรองประกอบ แตไมมเสยงผสอขาวรายงาน 3. รายงานสด คอ ผ สอขาวรายงานเหตการณจากสถานท เกดเหต โดยเปนการถายทอดสดในเวลานนๆ 4. รายงาน คอวดโอขาวทผสอขาวในพนทเปนคนผลต โดยจะเปนการเลาเรองทผานการเรยบเรยงมาแลว พรอมมเสยงผสอขาวเปนคนบรรยาย บางครงอาจจะมการปลอยเสยงสมภาษณผอยในเหตการณหรอผเกยวของ 5. แถลงขาว คอวดโอภาพการแถลงขาวของบคคลส าคญทเกยวของในเหตการณนนๆ 6. วดโอ คอ วดโอทบนทกภาพเหตการณส าคญๆ โดยมเฉพาะเสยงเหตการณจรงทเกดขน ไมมเสยงผประกาศขาวหรอผสอขาวรวมอยดวย 7. สมภาษณ คอวดโอทบนทกภาพและบทสนทนา ระหวางผด าเนนรายการและผเกยวของกบเหตการณนนๆซงจะถอวาเปนแขกรบเชญของรายการ โดยจะมการตงค าถามจากผ ด าเนนรายการ และแขกรบเชญ แตจะเปนการสมภาษณแขกรบเชญคราวละ 1 คนเทานน
การเลอกกลมตวอยาง การเลอกกลมตวอยางวดโอขาวภยพบตเฮอรเคนมาเรยเพอน ามาวเคราะหเนอหาด าเนนการดงตอไปน
1. ค านงถงการกระจายตวตามชวงเวลาพฒนาการของเฮอรเคนมาเรย 3 ชวง โดยก าหนดสดสวนแตละชวงเวลาดวยอตราสวน 1:1:1
2. ค านงถงความหลากหลายของรปแบบทมการน าเสนอ เพอใหกลมตวอยางครอบคลมท ง รายงานจากสตดโอ Caption video รายงานสด รายงาน แถลงขาว วดโอ และสมภาษณ
จ านวนวดโอขาวภยพบตเฮอรเคนมาเรยทไดรบการคดเลอกเปนกลมตวอยางในแตละชวง มดงน
(1) ชวงทหนง ระหวางวนท 16-19 กนยายน 2560 ชวงพายก าลงกอตวและเตรยมเขาพดถลมเปอรโตรโก มทงหมด 11 วดโอ ถกคดเลอกเปนกลมตวอยาง 4 วดโอ แบงออกเปนวดโอรายงานจากสตดโอ 3 วดโอ และ Caption Video 1 วดโอ
39
(2) ชวงทสอง ระหวางวนท 20-24 กนยายน 2560 ชวงพายเขาพดถลมและกอใหเกดความเสยหายอยางหนก มท งหมด 21 วดโอ ถกคดเลอกเปนกลมตวอยาง 7 วดโอ แบงออกเปนวดโอรายงานจากสตดโอ 2 วดโอ Caption Video 2 วดโอ รายงานสด 1 วดโอและรายงาน 2 วดโอ
(3) ชวงทสาม ระหวางวนท 25 กนยายนจนถงวนท 31 ตลาคม 2560 ชวงประเมนความเสยหาย ความชวยเหลอและฟนฟ มทงหมด 65 วดโอ ถกคดเลอกเปนกลมตวอยาง 23 วดโอ แบงออกเปนวดโอรายงานจากสตดโอ 4 วดโอ Caption Video 3 วดโอ รายงาน 9 วดโอ วดโอ 1 วดโอ สมภาษณ 4 วดโอ และแถลงขาว 1 วดโอ
รวมกลมตวอยางทงสน 34 วดโอ (รายละเอยดดงตารางท 2)
ตารางท 3.1 แสดงการคดเลอกกลมตวอยาง รปแบบการน าเสนอ ชวงทหนง
(จ านวนวดโอ) ชวงทสอง (จ านวนวดโอ)
ชวงทสาม (จ านวนวดโอ)
รายงานจากสตดโอ 9 8 10 Caption Video 2 6 8 รายงานสด 2 รายงาน 5 30 วดโอ 1 สมภาษณ 13 แถลงขาว 3
11 21 65
3.63 ปดเปน 4
6.93 ปดเปน 7
22.66 ปดเปน 23
รวม = 34 วดโอ
รายละเอยดของวดโอทเปนกลมตวอยางในแตละชวงเหตการณปรากฎตามตารางท 3
ตารางท 4 และ ตารางท 5
สดสวนกลมตวอยางใน
3 ชวง อตราสวน 1:1:1
40
ตารางท 3.2 ตารางแสดงกลมตวอยางในชวงท 1
วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว 18 ก.ย. สองวนหลงพายกอตว Hurricane Maria travels close
to Irma's path รายงานจากสตดโอ
19 ก.ย. พ าย ถ ล ม โด ม น กนกอใหเกดความเสยหายหนก
Hurricane Maria follows Irma's path
รายงานจากสตดโอ
NASA watches Maria intensify from space
Caption video
ตารางท 3.3 ตารางแสดงกลมตวอยางในชวงท 2
วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว 20 ก.ย. พายเขาเปอรโตรโก Puerto Rico braces for direct
hit from Maria รายงานจากสตดโอ
ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico
รายงานสด
21 ก.ย. 1 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
Where is Hurricane Maria headed next?
รายงานจากสตดโอ
Hurricane Maria leaves trail of devastation
Caption Video
Aerial view of Dominica devastation
รายงานสด
22 ก.ย. 2 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
Puerto Rican residents face uncertain future
รายงาน
24 ก.ย. 3 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
Survivor: Hurricane came with a vengeance
รายงาน
41
ตารางท 3.4 แสดงกลมประชากรในชวงท 3
วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว 26 ก.ย. 5 วนหลงพายเขา
เปอรโตรโก San Juan mayor: You don't put debt over people
รายงานจากสตดโอ
27 ก.ย. 6 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
FEMA: Doing everything we can in Puerto Rico
รายงานจากสตดโอ
28 ก.ย. หนงสปดาหหลงพายเขาเปอรโตรโก
FEMA Chief falsely claims media not focused on Puerto Rico
รายงานจากสตดโอ
29 ก.ย. 8 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
Fear of health crisis in Puerto Rico grow
รายงาน
30 ก.ย. 9 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
San Juan mayor: We're dying here
สมภาษณ
1 ต.ค. 10 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
Navarro on Trump's P.R. tweets: How dare he
สมภาษณ
3 ต.ค. พายสลายตว Trump: Puerto Rico threw budget out of whack
แถลงขาว
Scenes of devastation across Puerto Rico
Caption video
4 ต.ค. ทรมปลงพนท Trump meets storm victims in Puerto Rico
สมภาษณ
5 ต.ค. Weir: Puerto Rico crisis 'a monster problem'
รายงาน
6 ต.ค. Dominica resident returns to apartment after storm
วดโอ
8 ต.ค. Visiting a hurricane survivor's home
รายงาน
10 ต.ค. How do hurricane recovery efforts compare?
รายงานจากสตดโอ
42
ตารางท 3.4 (ตอ)
วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว 12 ต.ค. Autism research in danger
after Maria รายงาน
13 ต.ค. Weeks after Maria, survivors scramble for help
รายงาน
16 ต.ค. Puerto Rico struggles to find drinking water
สมภาษณ
18 ต.ค. Survivor of Hurricane Maria desperately need aid
Caption video
19 ต.ค. ครบรอบ 1 เดอนพายถลม
Puerto Rico a month later is 'post-apocalyptic'
รายงาน
20 ต.ค. Cooper scores trump’s respond to Puerto Rico
รายงานจากสตดโอ
21 ต.ค. Puerto Rico one month after Hurricane Maria
รายงาน
22 ต.ค. Puerto Rico schools converted to shelters
รายงาน
23 ต.ค. Puerto Rico: Concerns grow over debris buildup
รายงาน
31 ต.ค. See: Before and after rainforest was destroyed
Caption video
เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวเคราะหเนอหาเกยวกบวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital
Storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตเฮอรเคนมาเรย ของส านกขาว CNN จะใชแบบตารางลงรหส (Coding Sheet) เปนเครองมอในการรวบรวมขอมล (ดจากภาคผนวก) จากการดวดโอทเปนกลมตวอยาง โดยในแตละวดโอ ผวจยจะศกษาการเลาเรองโดยใชสอดจทล (digital storytelling) ตามองคประกอบของศนย Digital Storytelling ประกอบไปดวย
43
1. มมมองการเลาเรอง (Point of view) หมายถง แกนหรอจดประสงคของขาวภยพบตเฮอรเคนทส านกขาว CNN ถายทอดใหผชมรบรและเขาใจในแตละชวง โดยขาวแตละชนอาจมมมมองในการเลาเรองทแตกตางกน 2. ค าถามทชวยเราความสนใจ (Dramatic Question) หมายถง ค าถามทแฝงอยในขาวแตละชน ทผรายงานขาวและผสอขาวของส านกขาว CNN ตองการใหผชมเกดค าถามบางอยางขนในใจในตอนตนและจะชวยหาค าตอบใหในตอนทาย วดจากการมค าถามหรอไมมค าถาม และมค าตอบในตอนทายหรอไมมค าตอบในตอนทาย 3. เนอหาทเปยมไปดวยความรสก (Emotional Content) หมายถง เนอหาขาวทส านกขาว CNN แสดงใหเหนถงผลกระทบทภยพบตเฮอรเคนมตอคนรอบตวหรอชวตของผคนในพนท วดจากเนอหานนเกยวของกบผลกระทบตอผคนหรอไม 4. ลกษณะของน าเสยง (Voice) หมายถง เสยงของคนทบรรยายอยในเนอหาขาวภยพบตเฮอรเคนของส านกขาว CNN แตละชนเพอท าใหเรองราวทถกถายทอดออกมานนสมบรณขน วดจากเสยงนนมการใชโทนเสยง (Tone of Voice) ซงประกอบไปดวยโทน (tone), ระดบเสยง (pitch), ความเรว (speed), จงหวะ (rhythm), ท านอง (melody), ส าเนยง (accent) 5. เพลงประกอบ (Soundtrack) หมายถงเสยงเพลงทประกอบเนอหาขาวภยพบตเฮอรเคนของส านกขาว CNN แตละชน วดจากความเรว-ชา ระดบความดงของเพลงและความสอดคลองกบเนอหาขาว 6. ขอมลมปรมาณพอเหมาะและเขาใจงาย (economy) หมายถง ศลปะในการน าเสนอเนอหาขาวภยพบตเฮอรเคนของส านกขาว CNN ทท าใหผชมเขาใจขอมลตางๆ ไดงายขน โดยการใชการแสดงขอมลใหเหนเปนภาพ (Data Visualization) คอการใชคอมพวเตอรเขามาชวยในการยอยขอมลใหอยในรปแบบของภาพ แผนภม แผนผง สญลกษณ หรอกราฟ 7. จงหวะ (pacing) หมายถง จงหวะความเรว-ชาของน าเสยงของผรายงานขาวและผสอขาวของส านกขาว CNN ทเหมาะสมกบเนอหาขาวภยพบตเฮอรเคนแตละชน
โดยจะศกษาการเลาเรองโดยใชสอดจทล (digital storyteliing) ผานสอดจทลทปรากฏผานหนาจอดงตอไปน
1. เสยง คอเสยงทปรากฏจากคลป ท งเสยงของผ ประกาศ ผ สอขาว เสยงผ อยในเหตการณ เสยงดนตรประกอบ และเสยงจากสภาพแวดลอมจรงในทเกดเหต
2. ขอความ ขอความทปรากฏอยบนหนาจอ โดยเปนตวหนงสอ 3. ภาพกราฟก ภาพทสรางขนจากโปรแกรมคอมพวเตอร เพอใชสอความหมายของ
ขอมลตาง ๆ ใหนาสนใจยงขน
44
4. ภาพวดโอ ภาพทถายท าดวยกลองและผานกระบวนการตดตอสรางเปนคลปวดโอ การตรวจสอบเครองมอ กอนทจะท าการวเคราะหเนอหา ผวจยตองท าการตรวจสอบเครองมอทจะใชในการ
วเคราะห ซงกคอ ตารางลงรหส (Coding Sheet) วามความนาเชอถอและความเทยงตรงดงน 1. การตรวจสอบความนาเชอถอ (Reliability) ของหนวยวเคราะหเนอหา ผวจยไดใช
สถตเพอตรวจสอบความนาเชอถอ โดยใชวธ Intercoder Reliability คอการท าการลงรหสรวมกบผชวยวจยอกสองทาน โดยจะท าการลงรหสในแบบตารางลงรหสในขอมลเดยวกน แลวพจารณาความสอดคลองหรอแตกตาง ดวยการค านวณจากสตรของ Holsti ดงน R = N (C1 ,C2 C3) C1 + C2+C3 C1,C2,C3 = จ านวนของขอมลทผลงรหสทง 3 คน มความเหนตรงกน C1+C2+ C3 = จ านวนของขอมลทงหมดทผลงรหสทง 3 คนศกษา N = จ านวนผลงรหส
คาทค านวณไดจากสตรนไมควรต ากวา 0.75 จงจะถอวาเครองมอมความนาเชอถอ ซงผลการตรวจสอบ ผศกษาและผรวมลงรหสไดสมตวอยางดวยวธสมอยางงายมา 30 ตวอยาง และน ามาลงรหสในตาราง ซงผลการลงรหสปรากฏดงน R = 3(27) 30 + 30 + 30 = 81 90 = 0.9
คาความเชออยท 0.9 ซงถอวาสงกวาคาเฉลยตามสตรของ Holsti จงจดวาการลงรหสมความนาเชอถอ
2. การตรวจสอบความเทยงตรง (Validity) ผวจยตรวจสอบความเทยงของเนอหา (content validity) โดยไดรบค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาเพอใหเกดความเทยงตรงในการวจยยงขน
การเกบรวบรวมและวเคราะหขอมล ผวจยท าการศกษา วเคราะหและรวบรวมขอมลจากการศกษาวดโอการรายงานขาวของ
ส านกขาว CNN ในการรายงานขาวภยพบต กรณพายเฮอรเคนมาเรย โดยเปนขาวทเกดขน16
45
กนยายน – 31 ตลาคม 2560 ทงหมด 34 วดโอ เพอศกษาวามการเลาเรองโดยใชสอดจทลหรอไม ซงการเกบขอมลจะพจารณาจากเนอหาดวยการอานจากหนาจอคอมพวเตอร ดคลปและฟงเสยงประกอบ และลงขอมลในตารางลงรหส (Coding Sheet)
การรายงานผลการวเคราะหขอมล ในการรายงานผลการวเคราะหเนอหาเกยวกบวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital
Storytelling) ในวดโอทเกยวของกบการรายงานขาวเกยวกบพายเฮอรเคนมาเรยของ ส านกขาว CNN ผวจยจะใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic)
3.2 การศกษาขอมลจากการสมภาษณเชงลก (in-depth interview) ผวจยจะด าเนนการสมภาษณบคลากรในหองขาวของส านกขาว CNN ดวยวธการสมภาษณผใหขอมลโดยตรง หรอ Personal Interview เพอศกษาถงวธการเลาเรองโดยใชสอดจทลของส านกขาวส านกขาว CNNและลกษณะการท างานของหองขาวดจทล (Digital newsroom) ของส านกขาว CNN เพอตอบค าถามวจยขอท 1 และ 2 คอวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN และนโยบายและกระบวนการผลตของหองขาวดจทลของ ส านกขาว CNN ในภาวะปกตและภาวการณท าขาวภยพบต
ผใหขอมลส าคญ (Key Informants) ในการวจยครงนใชวธการเลอกผใหขอมลส าคญ (Key Informants) แบบเจาะจงตาม
วตถประสงควจย โดยมคณสมบตดงตอไปน 1) เปนผมประสบการณในการท าขาวภยพบต 2) เปนผทไดรบการยอมรบจากวงการสอวามความโดดเดนในการท าขาว เชน ไดรบ
รางวลจากการรายงานขาว 3) เปนผทใชสอดจทลเขามาใชในการท างานขาว ไดแก 3.1) Ben Wedeman ผสอขาว ประจ าตะวนออกกลางของ ส านกขาว CNN เรมตน
ท างานกบส านกขาว CNN เมอปค.ศ. 1994 และเคยไดรบรางวลเอมมอวอรดและรางวลเอดเวรดเมอรโรวจากการรายงานขาว 3.2) Pamela Boykoff โปรดวเซอรภาคสนาม ประจ าส านกงานใหญภาคพนเอเชยแปซฟกทฮองกงของ ส านกขาว CNN เคยผานประสบการณการรายงานขาวภยพบตทส าคญๆในภมภาคเอเชยมากอน ทงเหตแผนดนไหวทเนปาลเมอป พ.ศ.2558 และเหตไตฝ นไหเยยนพดถลมฟลปปนสเมอปพ.ศ. 2556 จนท าใหเธอไดรบรางวลจาก ส านกขาว CNN
46
3.3) Hilary Whiteman บรรณาธการอาวโสฝายดจทล ประจ าส านกงานใหญภาคพนเอเชยแปซฟกทฮองกงของ ส านกขาว CNN คอบคคลทมบทบาทส าคญในการก าหนดนโยบายของหองขาวดจทล (Digital Newsroom) ดงนนจงไมใชบคคลทมหนาทในการท าขาวในพนทโดยตรง ค าถามจงจะไมมงเนนไปยงวธการเลาเรองโดยใชสอดจทลโดยทงหมด
เครองมอทใชในการวจย ส าห รบ เค รองมอ ท ใช ในการส มภาษ ณ เช งลก (In-depth interview) เพ อตอบ
วตถประสงคของงานวจยในขอ1 และ 2 คอค าถามการสมภาษณ ซงใชค าถามสมภาษณชดเดยวกนทง 3 คน ดงน
การเกบรวบรวมขอมล ผ วจยไดด าเนนการสมภาษณผ ใหขอมลส าคญ (Key Informants) โดยด าเนนการ
สมภาษณโดยใชวธการจดบนทกและการบนทกเสยง หลงจากนนไดรวบรวมขอมลจากผใหขอมลส าคญแลวน ามาถอดเทปและแปล กอนจะวเคราะห
วธการวเคราะหขอมล ในการศกษาครงนใชการวเคราะหขอมลวธการเชงคณภาพ โดยเปนการวเคราะห
ขอมลแบบบรรยายและพรรณนา (Descriptive Research) เมอผวจยเกบรวบรวมขอมลแลว ผวจยไดท าการวเคราะหขอมลขนตนแลวสรปออกมา เพอเปนแนวทางในการวเคราะหและหาขอมลเพมเตมตอไป
ค าถาม 1. ในการรายงานขาวภยพบตมการใชการเลาเรองโดยใชสอดจทลหรอไม อยางไร และเหตผลทใชสอดจทลในการรายงานขาวภยพบต (หรอไมใช) คออะไร
1.1 มมมมองในการเลาเรองเวลารายงานขาวภยพบตอยางไร 1.2 มการตงค าถามทเราความสนใจหรอไม
1.3 มการใชการเลาเนอหาทเปยมไปดวยอารมณหรอไม 1.4 มการลงเสยงโดยถายทอดอารมณความรสกใหสอดคลองกบเนอหาหรอไม 1.5 มการใชดนตรประกอบทเหมาะสมกบเนอหาหรอไม 1.6 มการใชขอมลทพอเหมาะ เวลาไมมากไมนอยจนเกนไป และใช Data
Visualization มาชวยเพอท าใหขอมลนนเขาใจงายขนหรอไม 1.7 มการเดนเรองและใชเสยงดวยจงหวะทเหมาะสมหรอไม
2. การท างานทงการรบนโยบายจากหองขาวและกระบวนการผลตของหองขาวในชวงการท าขาวภยพบตกบชวงปกตเหมอนหรอตางกนอยางไร
บทท 4 ผลการศกษา
ผวจยไดวเคราะหวดโอทเกยวของกบเฮอรเคนมาเรยบนเวบไซต www.ส านกขาว CNN.com เพอวเคราะหวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling)ในงานขาวภยพบตทไดรบการเผยแพรออกมาของส านกขาว CNN กรณพายเฮอรเคนมาเรย เพอตอบค าถามวจยในขอท 1 คอการตองการศกษาถงวธการเลาเรองโดยใชสอดจทลในการรายงานขาวภยพบตของ ส านกขาว CNN กรณพายเฮอรเคนมาเรย โดยจากการ วดโอทไดเปนกลมตวอยางการวเคราะหจะประกอบไปดวยวดโอทงหมด 34 วดโอ แบงออกเปน 3 ชวง ไดแก (1) ชวงทหนง ระหวางวนท 16-19 กนยายน 2560 ชวงพายก าลงกอตวและเตรยมเขาพดถลมเปอรโตรโก เลอกมาทงหมด 4 วดโอ
(2) ชวงทสอง ระหวางวนท 20-24 กนยายน 2560 ชวงพายเขาพดถลมและกอใหเกดความเสยหายอยางหนก เลอกมาทงหมด 7 วดโอ
(3) ชวงทสาม ระหวางวนท 25 กนยายนจนถงวนท 31 ตลาคม 2560 ชวงประเมนความเสยหาย ความชวยเหลอและฟนฟ เลอกมาทงหมด 23 วดโอ
ขณะเดยวกนผวจยไดใชวธสมภาษณบคลากรในหองขาวของส านกขาว CNN เพอศกษาถงวธการเลาเรองโดยใชสอดจทลของส านกขาวส านกขาว CNNและลกษณะการท างานของหองขาวดจทล (Digital newsroom) ของส านกขาว CNN เพอตอบค าถามวจยขอท 1 และ 2 คอวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN และนโยบายและกระบวนการผลตของหองขาวดจทลของ ส านกขาว CNN ในภาวะปกตและภาวการณท าขาวภยพบต ผลการศกษาทง 2 สวนปรากฏดงตอไปน 4.1 ผลการวเคราะหขอมลจากการวเคราะหเนอหา (Content analysis) 4.1.1. ชวงทหนง ระหวางวนท 16-19 กนยายน 2560 ชวงพายก าลงกอตวและเตรยมเขาพดถลมเปอรโตรโก เลอกมาทงหมด 4 วดโอ แบงออกเปนวดโอรายงานจากสตดโอ 3 วดโอ ไดแกวดโอชอ Tropical Storm Maria threatening Caribbean, Hurricane Maria travels close to Irma's path แ ล ะ
48
Hurricane Maria follows Irma's path ส วน Caption Video ม 1 ว ด โอ ไดแ ก ว ด โอ ช อ NASA watches Maria intensify from space ตารางท 4.1 ตารางแสดงกลมตวอยางและความยาวของคลปในชวงท 1
วดโอท วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว ความยาว(นาท)
1 17 ก.ย. หนงวนหลงพายกอตว Tropical Storm Maria threatening Caribbean
รายงานจากสตดโอ
1.21
2 18 ก.ย. สองวนหลงพายกอตว Hurricane Maria travels close to Irma's path
รายงานจากสตดโอ
2.29
3
4
19 ก.ย. พายถลมโดมนกนกอใหเกดความเสยหาย
หนก
Hurricane Maria follows Irma's path
รายงานจากสตดโอ
2.33
NASA watches Maria intensify from space
Caption video 0.49
โดยเมอพจารณาจากสอดจทล (digital media) อนประกอบไปดวยเสยง ขอความ
ภาพกราฟก และภาพวดโอตาม 7 องคประกอบทส าคญของวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) แลวพบวา
4.1.1.1 มมมองการเลาเรอง (Point of View) ส าหรบมมมองการเลาเรองในชวงท 1 พบมมมองการเลาเรองเปนการเตอนภยในทง 4
วดโอ และไมพบมมมองแบบรายงานความเสยหายและตรวจสอบความชวยเหลอจากภาครฐ โดยสวนใหญใชสอดจทลในการเลาเรองทง 4 รปแบบ ไดแก เสยง ขอความ กราฟก และภาพวดโอ (ดตารางท 4.2)
49
ตารางท 4.2 ตารางวเคราะหมมมองการเลาเรองโดยใชสอดจทลของชวงท 1
วดโอท มมมองการเลาเรอง
เตอนภย ความเสยหาย ตรวจสอบความชวยเหลอจากรฐ
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ ไมพบ ไมพบ 1 / / / / 2 / / / / 3 / / / / 4 / / / ไมพบ ไมพบ
รวม เตอนภย 4 วดโอ
โดยในวดโอชนท 1 รายงานจากสตดโอเรอง Tropical Storm Maria threatening Caribbean (พายโซนรอนมาเรยก าลงคกคามคารบเบยน) พบขอความทเปนการเตอนและเฝาระวงพาย “Storm watch” (เฝาระวงพาย) และ “Three storms to watch” (เฝาระวงพาย 3 ลก) รวมถง มขอความปรากฏบนหนาจอวา “New tropical storm churns in Atlantic as Jose approaches” (พายโซนรอนลกใหมกอตวขนในแอตแลนตกขณะทพายโฮเซก าลงมงหนามา) พรอมกบภาพกราฟกของพาย 3 ลกในมหาสมทรแอตแลนตก (ดภาพท 4.1) สวนเสยงทพบเปนเสยงของผประกาศเพยงคนเดยว
ภาพท 4.1 แสดงขอความทสะทอนมมมองการเลาเรองในขาว Tropical Storm Maria threatening Caribbean
50
ในวดโอท 1 ยงพบการใชภาพกราฟกเปนการรายงานจดของพายวาอยตรงไหนบาง โดยเปนภาพแผนทและเสนทางการเคลอนทของพายเปนหลก สวนภาพวดโอนนในภาพรวมเปนภาพจากในสตดโอทผประกาศยนอยหนาจอ เชนเดยวกบ วดโอชนท 2 รายงานจากสตดโอเรอง Hurricane Maria travels close to Irma's path (เฮอรเคนมาเรยก าลงเดนทางเขาใกลเสนทางของพายเออรมา) ทมเสยงของผประกาศขาวรายงานเนอหาเปนการเตอนภยใหระวงพายมาเรยทตอนนทวความรนแรงขนและเสนทางของพายใกลเคยงกบเสนทางเดมของพายเออรมาทเขาถลมบรเวณดงกลาวไปกอนหนาน ส าหรบวดโอชนท 3 รายงานจากสตดโอเรอง Hurricane Maria follows Irma's path (เฮอรเคนมาเรยตามรอยเสนทางพายเออรมา) กมเนอหาในรายงานเปนการเตอนภย โดยขนขอความใน Breaking news (ขาวดวน) วา Maria quickly intensifies to cat 3 hurricane (พายมาเรยทวความรนแรงอยางรวดเรวกลายเปนเฮอรเคนระดบท 3) นอกจากน วดโอชนท 4 ซงเปน Caption Video ชอ NASA watches Maria intensify from space ประกอบไปดวยขอความวา
“Nasa has been keeping an eye on hurricane Maria from space. The storm took only 15 hours to intensify from Category 1 to Category 5. This GOES satellite timelapse shows Maria approaching Dominica. The hurricane struck Dominica as a category 5 storm causing widespread devastation. After briefly falling to Category 4 , the storm headed toward Puerto Rico as a Category 5. Maria is passing through the Caribbean just two weeks after Category 5 Hurricane Irma. It’s been 10 years since two hurricanes reached Category 5 in the same season”
“นาซาไดเฝาจบตามองเฮอรเคนมาเรยจากอวกาศ พายไดใชเวลาเพยงแค 15 ชวโมงทวความรนแรงจากระดบ 1 เปนระดบ 5 ภาพจากไทมแลปสของดาวเทยมส ารวจแสดงใหเหนวา พายมาเรยก าลงเคลอนตวเขาใกลโดมนกน พายเฮอรเคนลกนจะเขาถลมโดมนกนขณะเปนพายระดบ 5 ซงจะสรางความเสยหายอยางใหญหลวง หลงจากลดระดบในชวงสนๆเปนพายระดบ 4 เฮอรเคนมาเรยไดมงหนาไปยงเปอรโตรโกในฐานะพายเฮอรเคนระดบ 5 พายมาเรยไดเคลอนตวผานทะเลแครบเบยนเพยงแคสองสปดาหหลงจากพายเฮอรเคนเออรมาซงมความรนแรงระดบ 5 พดถลม เปนเวลาถง 10 ปเลยทเดยวทเคยมเฮอรเคนสองลกมความรนแรงระดบ 5 เกดขนในชวงเดยวกน” กลาวโดยสรป มมมองการเลาเรอง (Point of View) ในชวงท 1 ระหวางวนท 16-19 กนยายน 2560 ซงผเลาเรองวางไวเปนกรอบหลกของเรอง คอมมมองการเตอนภย โดยจากทง 4 วดโอนน พบวาวดโอท 1 วดโอท 2 และวดโอท 3 ใชสอดจทลในการเลาเรองครบทง 4 รปแบบคอ
51
เสยง ขอความ ภาพกราฟกและภาพวดโอ มเพยงวดโอท 4 ทเปน caption video เทานนทใชเพยงเสยง ขอความและภาพกราฟก
สวนความโดดเดนของการใชสอดจทลในการเลาเรองเพอสะทอนมมมองการเตอนภยของส านกขาว CNN จะใชขอความดวยตวหนงสอสขาวและพนสแดง ค าทใชสวนใหญนน ไดแก “Storm watch” (เฝาระวงพาย) และ “Three storms to watch” (เฝาระวงพาย 3 ลก) รวมท งขนขอความย าวา นเปนขาวทมความส าคญดวยการใชค าวา Breaking news (ขาวดวน) สวนวดโอท 1 วดโอท 2 และวดโอท 3 ใชเสยงผ ประกาศบอกเลาเนอหาเพอเตอนภยใหแกประชาชน ใชภาพกราฟกแผนทและการเคลอนทของพาย รวมถงการคาดการณวาพายจะไปทางไหน และภาพวดโอมลกษณะเหมอนกนคอเปนภาพจากสตดโอทมผประกาศยนอยหนาจอ ในขณะทวดโอท 4 เปนเพยงวดโอเดยวทใชเพลงประกอบ ไมมภาพกราฟกและภาพวดโอทพบเปนภาพถายดาวเทยมแสดงการกอตวของพาย
4.1.1.2 ค าถามทชวยเราความสนใจ (Dramatic Question) ในชวงท 1 พบค าถามทชวยเราความสนใจใน 2 วดโอ โดยพบการถายทอดผานทาง
เสยง สวนอก 2 วดโอไมพบค าถามทชวยเราความสนใจ
ตารางท 4.3 ตารางวเคราะหค าถามทชวยเราความสนใจของชวงท 1 วดโอท ค าถาม ค าตอบ
ม ไมม
เสยง
ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
ไมม
1 / / 2 / - - - / 3 / - - - / 4 / / 2 0 0 0 2 2 0 0 0 2
ในวดโอชนท 2 รายงานจากสตดโอเรอง Hurricane Maria travels close to Irma's path ผประกาศไดตงค าถามในตอนตนสดของวดโอวา “Where is Maria now?” แปลวา “ตอนนพายมาเรยอยไหนแลว?” ซงเปนการตงค าถามกบคนด กอนจะอธบายถงจดทเฮอรเคนมาเรยอย และ
52
ทศทางทเฮอรเคนอาจจะไปดวยกราฟก โดยการตอบค าถามในวดโอชนนนนถกถายทอดผานเสยงของผประกาศขาวและกราฟกทแสดงแผนทของพาย
เชนเดยวกบ วดโอชนท 3 รายงานจากสตดโอเรอง Hurricane Maria follows Irma's path ผประกาศชายดานซายมอตงค าถามกบผชม และตอบค าถามโดยผประกาศขาวพยากรณอากาศ โดยผประกาศตงค าถามในตอนเรมตนวา “พายมาเรยก าลงจะพดขนฝงบายนแลว และหลงจากนจะเปนเชนไร?” กอนจะโยนใหผประกาศพยากรณอากาศโดยเฉพาะเขามารายงานอธบายถงทศทางทพายมาเรยจะไปและความเสยหายทอาจเกดขน กอนทผประกาศหลกจะตงค าถามอกวา “แลวจะสงผลกระทบตอสหรฐหรอเปลา?” (ดภาพท 4.2)
สวนค าตอบนนถายทอดผานเสยงของผประกาศพยากรณอากาศและกราฟกทแสดงใหเหนวาพายจะสงผลกระทบตอสหรฐหรอเปลา ซงค าตอบทไดคอไมกระทบ
ภาพท 4.2 วดโอ Hurricane Maria follows Irma's path แตไมพบการตงค าถามในวดโอท 1 และ 4 กลาวโดยสรป ในวดโอท 2 และ 3 มการตงค าถามในตอนตนและมการใหค าตอบในตอนทาย โดยสอดจทลทใชตงค าถามคอ เสยงของผประกาศ ในขณะทในวดโอท 1 และ 4 นนไมพบการต งค าถาม สวนความโดดเดนทพบในการต งค าถามทชวยเราความสนใจ (Dramatic Question) คอ การตงค าถามจะอยในชวงเรมตนของวดโอ เพอเราความสนใจของผชม แตค าตอบนนสามารถถายทอดผานทงเสยงและกราฟก
53
4.1.1.3 เนอหาทเปยมไปดวยความรสก (Emotional Content) เนอหาทเปยมไปดวยความรสกในชวงน จะพจารณาจากการรายงานเนอหาขาวพายเฮ
อรเคนมาเรย เกยวกบผลกระทบทจะเกดขนตอประชาชนในประเทศแถบแครบเบยน เชน เปอรโตรโก โดมนกน และประชาชนในสหรฐอเมรกา โดยเปนเนอหาทเปยมไปดวยความรสก ตารางท 4.4 ตารางวเคราะหเนอหาทเปยมไปดวยความรสกของชวงท 1 วดโอท กระทบตอผคน
ม เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ ไมม 1 / / / / / 2 / / / / / 3 / / / / / 4 / / / - /
รวม 4 ในวดโอชนท 1 รายงานจากสตดโอเรอง Tropical Storm Maria threatening Caribbean ผประกาศเรมตนดวยการยกตวอยางวา “ตอนนในทะเลแครบเบยนมพายอยท งหมด 3 ลก แตลกทนา กงวลทสดคอพายมาเรย เพราะอาจจะสงผลกระทบตอชายฝงของหลายประเทศ รวมถงเปอรโตรโก” แตย าวา พายจะไมสงผลกระทบตอชายฝงของสหรฐ อยางไรกตาม มการเนนวา “นคอพายลกทรนแรงทสดนบตงแตป 2012” เพอท าใหผชมรสกวานเปนเรองทนาสนใจ สวนบนหนาจอวาขนขอความวา “New tropical storm churns in Atlantic as Jose approaches” (พายโซนรอนลกใหมกอตวขนในแอตแลนตกขณะทพายโฮเซก าลงมงหนามา) ขณะทภาพกราฟกเนนเปนภาพของแผนท ซงจะแสดงทตงของประเทศตางๆ รวมถงสหรฐดวย เนองจากส านกขาว CNN เปนส านกขาวทมส านกงานใหญในสหรฐ สวนวดโอชนท 2 รายงานจากสตดโอเรอง Hurricane Maria travels close to Irma's path น นเนนไปทอทธพลของพายจะกอใหเกดอะไร โดยย าถงความรนแรงของพายททวความรนแรงขนอยางรวดเรว และอาจกอใหเกดฝนตก 10 -20 นวในบางพนทไดในเปอรโตรโกและโดมนกน ซงในวดโอน พบเหนการเชอมโยงวา สหรฐจะไมไดรบผลกระทบเชนกน แตกย าในตอนทายวา พนทของประเทศในแถบแครบเบยนนนนาเปนหวงมาก สวนภาพกราฟกเนนเปนภาพของแผนท ซงจะแสดงทตงของประเทศตางๆ รวมถงสหรฐดวยเชนกน
54
ส าหรบวดโอชนท 3 รายงานจากสตดโอเรอง Hurricane Maria follows Irma's path เนนไปทการทวความรนแรงอยางรวดเรวของพายมาเรยภายในเวลา 24 ชวโมง และย าวาโดมนกนและเปอรโตรโก รวมถงประเทศในแครบเบยนจะไดรบผลกระทบจากอทธพลของพาย และเปรยบเทยบกบเสนทางพายเออรมาทถลมพนทดงกลาวกอนหนาน แตกยงคงพดถงชายฝงสหรฐวาอาจจะไดรบผลกระทบอยางไรบาง ซงจะไมรายแรงเทาพายเออรมากอนหนาน สวนวดโอ NASA watches Maria intensify from space จะเนนไปทการเปดเผยภาพวดโออนนาตกใจของกลมพายทมองมาจากนอกอวกาศ (ดภาพท 4.3)
ภาพท 4.3 วดโอ NASA watches Maria intensify from space จากวดโอในชวงท 1 จะพบวา ส านกขาว CNN . ใชวธการเลาเนอหาทเปยมไปดวยความรสก (Emotional Content) ดวยการเลาวาพายจะสงผลกระทบตอผคนใน 2 พนทไดแก 1) ประชาชนในประเทศแถบแครบเบยน เชน เปอรโตรโก โดมนกน ซงต งอยในเสนทางของพายและมการพยากรณเอาไวต งแตพายเรมกอตววาจะเขาพดถลมประเทศแถบนน ดงนนจงมการเตอนถงความรนแรงของพายตลอดในชวงท 1 2) ประชาชนในสหรฐ เนองจากส านกขาว CNN เปนส านกขาวของประเทศสหรฐ และเปอรโตรโกกเปนดนแดนทรฐบาลกลางสหรฐปกครองอย ดงนนจงมการรายงานขาวตอประชาชนในประเทศสหรฐวาพวกเขาจะไดรบผลกระทบจากอทธพลของพายหรอไมอยางไร กลาวโดยสรปในชวงท 1 นน ในวดโอท 1 วดโอท 2 และ 3 ส านกขาว CNN มการรายงานขาวดวยเนอหาทเปยมไปดวยความรสกผานสอดจทลดวยการใชเสยงของผประกาศเปน
55
หลก และพยายามจะโยงใหเกยวของกบประเทศแถบแครบเบยนและสหรฐ โดยการใชภาพกราฟกของแผนทเขามาชวย สวนภาพวดโอนนไมเดนนก แตในวดโอท 4 CNN รายงานขาวดวยเนอหาทเปยมไปดวยความรสกดวยการใชภาพวดโอ ซงเปนภาพจากดาวเทยมแสดงใหเหนถงการกอตวของพาย 4.1.1.4 ลกษณะของน าเสยง (Voice)
ลกษณะของน าเสยงในชวงท 1 น นจะพบการใชลกษณะน าเสยงท เหมอนกน สอดคลองกนกบมมมองการเลาเรอง โดยดไดจากตารางท 4.5 ตารางท 4.5 ตารางวเคราะหเสยงและเพลงประกอบของชวงท 1 วดโอท ลกษณะของน าเสยง เพลงประกอบ
โทนเสยง ระดบเสยง ความเรว ม เรว ชา ผสม ไมม
สง กลาง ต า ดง ปานกลาง
เบา เรว ปานกลาง
ชา
1 / / / / 2 / / / / 3 / / / / 4 / / / / /
รวม 4 4 4 1 1 3 เสยงในวดโอ 3 ชนคอวดโอชนท 1 วดโอท 2 และวดโอท 3 จะเปนเสยงผประกาศโดย
เมอวเคราะหเสยงของผประกาศตามความหมายของโทนเสยง (Tone of voice) แลวนนจะพบวา ผ ประกาศใชโทนเสยงระดบกลาง ไมต าและไมสง สวนความเรวของการพดนนปานกลางแตเตมไปดวยความกระตอรอรน มจงหวะในการพด เนองจากผ ประกาศตองการใชเสยงเพอเตอนภยประชาชน โดยไมถงกบสรางความวตกกงวลใหผคนแตกตน แตกจะเปนน าเสยงทขงขงและจรงจงเพอสรางความนาเชอถอทงหมด สวนวดโอท 4 ไมมเสยงผประกาศ
4.1.1.5 เพลงประกอบ (Soundtrack) ในทงหมด 4 วดโอนน จะมเพยงแค Caption Video คอวดโอท 4 ชอ NASA watches Maria intensify from space ทมเพลงประกอบเทานน (ดตารางท 4.5)
56
โดยเพลงประกอบจะไมมเสยงรองและมลกษณะเปนการใชจงหวะผสม ทงชาและเรวสลบกนไป ซงจะสงผลตอความรสกของผชมใหรสกวาเรองทชมเปนเรองแปลกใหมและกระตนความสนใจ
4.1.1.6 จงหวะการเดนเรอง (Pacing) จงหวะการเดนเรองในชวงท 1 จะสอดคลองกนกบมมมองการเลาเรองเชนกน โดยดได
จากตารางท 4.6 ตารางท 4.6 ตารางวเคราะหจงหวะการเดนเรองของชวงท 1
วดโอท เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
1 / /
2 / / /
3 / / /
4 / /
จงหวะการเดนเรองของวดโอในชวงท 1 นโดยภาพรวมนนคอ สน กระชบ แตน าเสนอสงทเปนประโยชนตอผชมนนคอการเตอนภยวาพายอาจจะสรางความเสยหายทใดไดบาง พนทใดควรระวง เปนตน และดวยลกษณะการเตอนภยนนตองพยายามสงสารไปถงผชมใหได จงมการเดนเรองทคอนขางเรวแตกระชบทงการใชเสยงของผประกาศในทง 4 วดโอ และเสยงดนตรทเปนจงหวะผสมในวดโอท 4 แตในวดโอท 1-3 จะใหความส าคญกบภาพกราฟกเพราะตองการสรางความเขาใจงายใหแกผชม
4.1.1.7 เนอหาทมจ านวนพอเหมาะ (Economy) เนอหาทมจ านวนพอเหมาะจะท าใหผชมเขาใจเรองราวไดงายขน โดยจะสอดคลองกน
กบทงความยาวและจงหวะการเลาเรอง ซงความยาวของคลปตางๆนนดไดจากตารางท 6 ใน ว ด โอ Tropical Storm Maria threatening Caribbean ม ค ว าม ยาว 1 .21 น าท ,
Hurricane Maria travels close to Irma's path มความยาว 2.29 นาท และ Hurricane Maria follows Irma's path มความยาว 2.33 นาท สวน Caption Video ชอ NASA watches Maria intensify from space มความยาว 0.50 นาท ซงจะสงเกตไดวา caption video จะมความยาวสนทสด ดงจะเหนไดวา ความยาวของวดโออยระหวาง 0.50 – 2.33 นาท ซงเปนการน าเสนอเนอหาทไมยาวจนเกนไปและไมท าใหผชมรสกวาถกยดเยยดขอมล นอกจากน ยงพบเหนการใช Visualization มาชวยในวดโอทกชนอกดวย ท าใหผชมเขาใจไดงาย โดยเปนการน ามาใชเพอแสดงแผนทและการเคลอนไหวของพาย รวมทงคาดการณ
57
เสนทางทพายอาจจะเดนทางผาน (ดภาพท 4.4) โดยพบเหนการใชภาพวดโอกราฟกในวดโอท 1-3 และไมพบการใชวดโอกราฟกในวดโอท 4
ภาพท 4.4 ตวอยางภาพกราฟกในวดโอ Hurricane Maria travels close to Irma's path
4.1.2 ชวงทสอง ระหวางวนท 20-24 กนยายน 2560 ชวงพายเขาพดถลมและกอใหเกดความเสยหายอยางหนก เลอกมาทงหมด 7 วดโอ ดไดจากตารางท 4.7
ตารางท 4.7 ตารางแสดงกลมตวอยางและความยาวคลปในชวงท 2
วดโอท วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว ความยาว(นาท) 1 2
20 ก.ย. พายเขาเปอรโตรโก
Puerto Rico braces for direct hit from Maria
รายงานจากสตดโอ
2.34
ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico
รายงานสด 1.45
3 4 5 6
21 ก.ย. 1 วนหลงพายเขาปอรโตรโก
Where is Hurricane Maria headed next?
รายงานจากสตดโอ
1.42
Hurricane Maria leaves trail of devastation
Caption Video 1.28
Aerial view of Dominica devastation
รายงานสด 1.59
Puerto Rican residents face uncertain future
รายงาน 1.35
58
ตารางท 4.7 (ตอ)
วดโอท วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว ความยาว(นาท) 7 22 ก.ย. 2 วนหลงพายเขา
ปอรโตรโก Survivor: Hurricane came with a
vengeance รายงาน 3.31
โดยเมอพจารณาตาม 7 องคประกอบทส าคญของวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) แลวพบวา
4.1.2.1 มมมองการเลาเรอง (Point of View) มมมองการเลาเรองในชวงท 2 นนพจารณาจากทง 7 วดโอ โดยพจารณาจากองคประกอบ
ตางๆ ดไดจากตารางท 4.8 ตารางท 4.8 ตารางวเคราหมมมองการเลาเรองของชวงท 2
วดโอท มมมองการเลาเรอง
เตอนภย ความเสยหาย ตรวจสอบความชวยเหลอจากรฐ
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
ไมพบ
1 / / / / 2 / / / / 3 / / / 4 / / / 5 / / / 6 / / / 7 / / / ไมพบ
รวม เตอนภย 2 ความเสยหาย 5 ไมพบ ในชวงทสองนน มมมองการเลาเรองจะผสมผสานกนไประหวาง การเตอนภยและการ
รายงานความเสยหาย โดยในชวงตนคอ วดโอท 1และ 2 วนท 20 กนยายน 2560 คอวดโอ Puerto
59
Rico braces for direct hit from Maria และว ด โอ ส าน กข าว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico มมมองการเลาเรองยงเปนการเตอนภยอย เพราะพายยงไมเขาหรออยระหวางพายเขาพอด ดงนนรปภาพการรายงานของคลปวดโอทงสองจะคอนขางคลายกบชวงท 1 โดยในคลปวดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria ซงใชขอความพาดหววา พายมาเรยซงจดอยในเฮอรเคนระดบ 5 เตรยมเขาถลมเปอรโตรโก และหมเกาะเวอรจนของ (ดรปภาพท 4.5) แตหลงจากวนท 21 กนยายน 2560 เปนตนไป เนอหาจะเรมปรบเปนการรายงานถงความเสยหายทเกดขนโดยในวดโอ Where is Hurricane Maria headed next? มขอความพาดหวขาววา ส านกงานผวาการเผย ทวทงเปอรโตรโกไมมไฟฟาใช มมมองการเลาเรองเปลยนไปเปนการรายงานความเสยหาย (ดรปภาพท 4.6) สวนในวดโอ Aerial view of Dominica devastation , Puerto Rican residents face uncertain future , Survivor: Hurricane came with a vengeance แ ล ะ Hurricane Maria leaves trail of devastation กเปนการรายงานภาพความเสยหายทงหมดโดยสะทอนผานจากขอความทปรากฏบนหนาจอ และภาพวดโอทใช (ดภาพท 4.7, 4.8, 4.9,4.10)
ภาพท 4.5 วดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria
60
ภาพท 4.6 วดโอ Where is Hurricane Maria headed next?
ภาพท 4.7 ภาพความเสยหายมมสงจากวดโอ Aerial view of Dominica devastation
61
ภาพท 4.8 ตวอยางภาพความเสยหายในวดโอ Puerto Rican residents face uncertain future
ภาพท 4.9 ภาพความเสยหายในวดโอ Survivor Hurricane came with a vengeance
62
ภาพท 4.10 ภาพความเสยหายในวดโอ Hurricane Maria leaves trail of devastation 4.1.2.2 ค าถามทชวยเราความสนใจ (Dramatic Question)
ในชวงท 2 ค าถามนนพบการตงค าถามเพยงแคในคลปวดโอท 1 Puerto Rico braces for direct hit from Maria ยงคงใชเสยงเปนสอดจทลหลก ดไดจากตารางท 14
ตารางท 4.9 ตารางวเคราะหค าถามทชวยเราความสนใจของชวงท 2
วดโอท ค าถาม ค าตอบ
ม ไมม ม ไมม
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 1 0 0 0 6 1 0 0 0 0
63
ส าหรบในวดโอท 1 นนผประกาศตงค าถามกบผสอขาวในพนทเปอรโตรโก โดยถามวา จากทผประกาศในพนทสงเกต เปอรโตรโกมความพรอมแลวหรอยงในการรบมอกบพาย สวนค าตอบนนถายทอดผานทางเสยงของผสอขาวทรายงานมาจากเปอรโตรโก ผานทางขอความทขนห น า จ อ ว า Puerto Rico Governor: Hurrican Maria will be Catastrophic แ ป ล ว า ผ ว า ก า รเปอรโตรโก: เฮอรเคนมาเรยจะเปนหายนะอยางใหญหลวง นอกจากนยงมอบค าตอบผานทางกราฟกทแสดงแผนทของพาย และภาพวดโอ 4.1.2.3 เนอหาทเปยมไปดวยความรสก (Emotional Content)
ในชวงทสองนจะสงเกตพบวธการใชเนอหาทเปยมไปดวยความรสกทเลาถงผลกระทบตอคนรอบตวหรอชวตของผคนผานสอดจทลจากตารางท 4.10 ตารางท 4.10 ตารางแสดงเนอหาทเปยมไปดวยความรสกในชวงท 2 วดโอท กระทบตอผคน
ม เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ ไมม
1 / / / / / 2 / / / - / 3 / / / - / 4 / / / - / 5 / / / - / 6 / / / - / 7 / / / /
รวม 7 7 7 1 7
1) ขอความ ยงคงใชขอความทปรากฏบนหนาจอทแสดงใหเหนวานเปนขาวดวนดวยค าวา breaking news และเวลาผสอขาวรายงานจากในพนทจะพบวามการระบชดเจนวาผสอขาวอยทไหน เหมอนดงในวดโอท 1 กจะระบวา ผสอขาวยนอยทเปอรโตรโก (ดภาพท 4.11 และ 4.12)
64
ภาพท 4.11 ภาพผสอขาวในพนทจากวดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria
ภาพท 4.12 ผสอขาวรายงานในวดโอ ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico
2) เสยง ในวดโอท 3-7 น น เปนวดโอทบนทกภาพเหตการณหลงพายเขา มการน าเสนอบทสมภาษณผประสบเหต ใหบคคลเหลานนออกมาบอกเลาความรสกของการสญเสยทเกดขนจากอทธพลของพายมาเรย ซงจะพบภาพทสะเทอนใจปรากฏในหลายคลปวดโอ เชน วดโอ Puerto Rican residents face uncertain future (ดภาพท 4.13) นกขาวสมภาษณผประสบเหตซงเลา
65
ถงความสญเสย และพบวาในบรรดาผประสบเหตทนกขาวน าบทสมภาษณมาเผยแพรมการน าเสนอภาพของผประสบเหตสองคนทรองไหและเชดน าตา
ภาพท 4.13 ภาพผประสบภยรองไหในวดโอ Puerto Rican residents face uncertain future
3) ภาพวดโอ ในชวงตนคอ วดโอของวนท 20 กนยายน 2560 คอวดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria และว ดโอ ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico จะใชวธสงผสอขาวสงพนทเพอแสดงใหเหนถงความตงเครยดของสถานการณวารนแรงแคไหน โดยภาพจากว ด โอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria ผ ส อข าวอย ในพ น ทชายหาดพลมาสเดลมารในเปอรโตรโก เฝาสงเกตการณการเตรยมพรอมรบมอพายของเปอรโตรโก (ดจากภาพท 4.11 ) สวนในวดโอ ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico เราจะ
66
เหนภาพผประกาศยนอยทามกลางพายฝนและลมกระโชกแรงอยางหนก ซงท าใหผชมเขาใจสถานการณเปนอยางด (ดภาพท 4.12) ภาพจากวดโอ ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico จะเหนผ ประกาศอยทจดเดม แตสถานการณเปลยนไปเนองจากพายเขาแลว ซงในวดโอจะเหนผประกาศรายงานขาวทามกลางพายและลมกระโชกแรง ฝนตกหนก แมวาเสยงรายงานจะไมชดเจนแตเปยมไปดวยความรสกวาตอนนสถานการณรายแรงเพยงใด นอกจากนยงมภาพความเสยหายทวไปของอาคาร บานเรอนและสาธารณปโภค หลงพายเขา ภาพจะเนนไปทความเสยหายเปนหลก ทงภาพบานเมอง ภาพถนน สะพานและโครงสรางสาธารณปโภคอนๆ นอกจากน เชน ในวดโอ Survivor Hurricane came with a vengeance พบการน าเสนอภาพความเสยหายของบานเรอนและถนนทใชการไมได ท าใหประชาชนตองอพยพออกจากเมองดงกลาวดวยการเดนเทา (ภาพท 4.14) ซงรปแบบนจะพบในวดโอทมมมมองการเลาเรองแบบรายงานความเสยหาย
ภาพท 4.14 ความเสยหายในวดโอ Survivor Hurricane came with a vengeance อกทงยงพบการเรมตนน าเสนอดวยภาพมมสง พบการน าเสนอดวยการใชภาพเรมตนเปนภาพมมสง เชน ในวดโอ Puerto Rican residents face uncertain future (ดภาพท 4.15) มการใชค าเรมตนรายงานดวยค าวา “หลงจากทพายมาเรยถลมเปอรโตรโก นคอสงทพายไดทงเอาไว” พรอมทงเผยภาพมมสง สวนในวดโอ Aerial view of Dominica devastation (ดภาพท 4.16 ) กเรมตนมาดวยภาพมมสงเชนกน ซงรปแบบนจะพบในวดโอทมมมมองการเลาเรองแบบรายงานความเสยหาย
67
ภาพท 4.15 ภาพเรมตนของวดโอ Puerto Rican residents face uncertain future
ภาพท 4.16 ภาพมมสงจากวดโอ Aerial view of Dominica devastation
4.1.2.4 ลกษณะของน าเสยง (Voice) เสยงในชวงนจะเรมแบงเปนทง เสยงผประกาศและเสยง voice over ดไดจากตารางท
4.11
68
ตารางท 4.11 ตารางวเคราะหลกษณะน าเสยงและเพลงประกอบในชวงท 2
วดโอท ลกษณะของน าเสยง เพลงประกอบ
โทนเสยง ระดบเสยง ความเรว ม เรว ชา ผสม ไมม
สง กลาง ต า ดง ปานกลาง
เบา เรว ปานกลาง
ชา
1 / / / / 2 / / / / 3 / / / / 4 / / / / 5 / / / / 6 / / / / 7 / / / /
รวม 2 5 7 2 5 7
โดยวดโอท เปนเสยงผ ประกาศคอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria ,
Where is Hurricane Maria headed next?, และวดโอ ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico โดยลกษณะจะเปนเหมอนชวงแรก โดยเมอวเคราะหเสยงของผ ประกาศตามความหมายของโทนเสยง (Tone of voice) แลวนนจะพบวา ผประกาศใชโทนเสยงระดบกลาง ไมต าและไมสง สวนความเรวของการพดนนจะคอนขางชา มจงหวะในการพด นอกจากนยงพบวา เสยงผประกาศจะใชในวดโอรายงานจากสตดโอหรอในพนทเปนหลก สวนในวดโอท เหลอ Aerial view of Dominica devastation ,Puerto Rican residents face uncertain future ,Survivor: Hurricane came with a vengeance และ Hurricane Maria leaves trail of devastation ใชเสยง voice over คอเสยงนกขาวหรอผประกาศพากษ น าเสยงในวดโอเหลานจะแตกตางจากวดโอสามชนแรกทกลาวถงดานบน เพราะมมมองการเลาเรองของทงสวดโอนลวนแลวแตเปนการรายงานความเสยหาย ความล าบากของประชาชนผประสบเหตพาย ดงนนเมอวเคราะหเสยง Voice over ตามความหมายของโทนเสยง (Tone of voice) แลวจะพบวา มการใชโทนเสยงต า พดชาลง ทงจงหวะคอนขางนาน น าเสยงเปลยนเปนโศกเศราเลกนอย ไมถงกบมาก เปนการแสดงความเสยใจและเหนใจผทประสบภย
69
4.1.2.5 เพลงประกอบ (Soundtrack) มเพยงเสยงจรงจากสถานทตอนถายภาพเทานน เชนในวดโอ Hurricane Maria leaves trail of devastation ซงเปน Caption Video กไมมเสยงเพลง แตเปนเสยงฝนตกและเสยงคนพดคยกน สวนวดโออก 6 วดโอนนไมมเสยงประกอบ (ดตารางท 16) 4.1.2.6 เนอหาทมจ านวนพอเหมาะ (Economy) ความยาวโดยเฉลยของคลปวดโอในชวงนจะอยทประมาณ 1 -2 นาทเทานน ม Survivor: Hurricane came with a vengeance ทมความยาวทสดคอ 3.31 นาท สวนการใชกราฟกมาชวยน นพบในวดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria และ Where is Hurricane Maria headed next? (ดจากภาพท 4.17) ซงแตกตางจากวดโอทเหลอในชวงท 2 คอ เปนสองวดโอทมมมมองการเลาเรองแบบเตอนภย ในขณะทเหลอมมมองการเลาเรองแบบการรายงานความเสยหาย
ภาพท 4.17 ภาพกราฟกวดโอ Where is Hurricane Maria headed next?
4.1.2.7 จงหวะการเดนเรอง (Pacing) จงหวะการเดนเรองในชวงนจะสอดคลองกบมมมองการเลาเรอง ซงพบ 2 แบบคอ การ
เตอนภยและการรายงานความเสยหาย (ดจากตารางท 4.12)
70
ตารางท 4.12 ตารางวเคราะหจงหวะการเดนเรองของชวงท 2
วดโอท เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
1 / / /
2 / / /
3 / /
4 / /
5 / /
6 / /
7 / / การเดนเรองโดยภาพรวมยงคงกระชบ โดยวดโอในชวงท 3 ทมมมมองการเลาเรอง
แบบเตอนภย ไดแก คอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria , Where is Hurricane Maria headed next?, และวดโอ ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico จะเนนการเลาเรองอยางรวดเรวและกระชบ สวนในวดโอทเหลอ Aerial view of Dominica devastation ,Puerto Rican residents face uncertain future ,Survivor: Hurricane came with a vengeance แ ล ะ Hurricane Maria leaves trail of devastation ซงมมมมองการเลาเรองแบบการรายงานความเสยหาย จงหวะในการเลาเรองจะชาลงมาอยางเหนไดชด กลาวโดยสรป มมมองการเลาเรอง (Point of View) ในชวงทสองนน มมมองการเลาเรองจะผสมผสานกนไประหวางการเตอนภยและการรายงานความเสยหาย โดยในชวงตนกอนทพายจะเขาพดถลมมมมองการเลาเรองจะยงคงเปนการเตอนภย โดยพบค าเชน braces for หรอเตรยมตวรบมอในคลปวดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria แตหลงจากวนท 21 กนยายน 2560 เปนตนไป เนอหาจะเรมปรบเปนการรายงานถงความเสยหายทเกดขน สวนเนอหาทเปยมไปดวยความรสกนน จะพบรปแบบการรายงานเนอหาทนาสนใจทงหมด 4 รปแบบในชวงน ไดแก 1.) การสงผสอขาวลงพนทจรง 2.)เสยงสมภาษณและภาพของผประสบภย 3.) ภาพความเสยหายทวไปของอาคาร บานเรอนและสาธารณปโภค และ 4.) การเรมตนน าเสนอดวยภาพมมสง ในชวงทสองนยงไมพบเพลงประกอบในวดโอ โดยจะมการใชเสยงบรรยากาศจรงในคลปทงหมด สวนการใชกราฟกเขามาชวยนนจะพบในเฉพาะวดโอทมมมมองการเลาเรองแบบเตอนภย คอในว ดโอ Puerto Rico braces for direct hit from Maria , Where is Hurricane Maria
71
headed next?, และวดโอ ส านกขาว CNN reporter lashed by winds in Puerto Rico เทานน ซงท งสามตวจะเนนการเลาเรองอยางรวดเรวและกระชบ สวนในวดโอทเหลอ Aerial view of Dominica devastation ,Puerto Rican residents face uncertain future ,Survivor: Hurricane came with a vengeance และ Hurricane Maria leaves trail of devastation ซงมมมมองการเลาเรองแบบการรายงานความเสยหาย จงหวะในการเลาเรองจะชาลงมาอยางเหนไดชด 4.1.3. ชวงทสาม ระหวางวนท 25 กนยายนจนถงวนท 31 ตลาคม 2560 ชวงประเมนความเสยหาย ความชวยเหลอและฟนฟ เลอกมาทงหมด 22 วดโอ แบงออกเปน รายงานจากสตดโอ 4 ชน แถลงขาว 1 ชน สมภาษณ 4 ชน รายงาน 9 ชน วดโอประเภท caption video 3 ชน วดโอ 1 ชน (ดตารางท 4.13 ) ตารางท 4.13 แสดงกลมตวอยางและความยาวคลปในชวงท 3
วดโอท วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว ความยาว(นาท)
1 26 ก.ย. 5 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
San Juan mayor: You don't put debt over people
รายงานจากสตดโอ
1.58
2 27 ก.ย. 6 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
FEMA: Doing everything we can in Puerto Rico
รายงานจากสตดโอ
2.11
3 28 ก.ย. หนงสปดาหหลงพายเขาเปอรโตรโก
FEMA Chief falsely claims media not focused on Puerto Rico
รายงานจากสตดโอ
2.19
4 29 ก.ย. 8 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
Fear of health crisis in Puerto Rico grow
รายงาน 3.59
5 30 ก.ย. 9 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
San Juan mayor:We're dying here สมภาษณ 1.31
6 1 ต.ค. 10 วนหลงพายเขาเปอรโตรโก
Navarro on Trump's P.R. tweets: How dare he
สมภาษณ 1.36
7 3 ต.ค. พายสลายตว Trump: Puerto Rico threw budget out of whack
แถลงขาว 1.05
8 Scenes of devastation across Puerto Rico
Caption video 2.23
72
ตารางท 4.13 (ตอ)
วดโอท วนท เหตการณส าคญ ชอขาว ประเภทขาว ความยาว(นาท)
9 4 ต.ค. ทรมปลงพนท Trump meets storm victims in Puerto Rico
สมภาษณ 1.20
10 5 ต.ค. Weir: Puerto Rico crisis 'a monster problem'
รายงาน 1.34
11 6 ต.ค. Dominica resident returns to apartment after storm
วดโอ 2.03
12 8 ต.ค. Visiting a hurricane survivor's home รายงาน 2.04 13 10 ต.ค. How do hurricane recovery efforts
compare? รายงานจากสตดโอ
2.09
14 12 ต.ค. Autism research in danger after Maria รายงาน 2.05 15 13 ต.ค. Weeks after Maria, survivors scramble
for help รายงาน 4.06
16 16 ต.ค. Puerto Rico struggles to find drinking water
สมภาษณ 1.42
17 18 ต.ค. Survivor of Hurricane Maria desperately need aid
Caption video 1.00
18 19 ต.ค. ครบรอบ 1 เดอนพายถลม
Puerto Rico a month later is 'post-apocalyptic'
รายงาน 4.28
19 20 ต.ค. Cooper scores trump’s respond to Puerto Rico
รายงานจากสตดโอ
3.16
20 21 ต.ค. Puerto Rico one month after Hurricane Maria
รายงาน 2.27
21 22 ต.ค. Puerto Rico schools converted to shelters รายงาน 2.04 22 23 ต.ค. Puerto Rico: Concerns grow over debris
buildup รายงาน 1.50
23 31 ต.ค. See: Before and after rainforest was destroyed
Caption video 0.45
73
โดยเมอพจารณาตาม 7 องคประกอบทส าคญของวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) แลวพบวา
4.1.3.1 มมมองการเลาเรอง (Point of View) ในชวงท 3 นน มมมองการเลาเรองจะเนนการประเมนความเสยหาย ความชวยเหลอและฟนฟภายหลงทพายถลมมาหลายวนแลว รวมทง เนนการตรวจสอบวารฐบาลใหความชวยเหลอเพยงพอหรอไม และชาวบานไดรบความชวยเหลอเพยงพอหรอเปลา โดยมมมองการเลาเรองจะถกเลาผานวธการสามรปแบบ (ดตารางท 4.14) ดงรายละเอยดตอไปน
ตารางท 4.14 ตารางวเคราะหมมมองการเลาเรองในชวงท 3 วดโอท มมมองการเลาเรอง
เตอนภย ความเสยหาย ตรวจสอบความชวยเหลอจากรฐ ไมพบ ไมพบ เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
1 / / - / 2 / / - / 3 / / - / 4 / / - / 5 / / - / 6 / / - / 7 / / - / 8 / / - / 9 / / - /
10 / / - / 11 / / - / 12 / / - / 13 / / - / 14 / / - / 15 / / - / 16 / / - / 17 / / - / 18 / / - /
74
ตารางท 4.14 (ตอ) วดโอท มมมองการเลาเรอง
เตอนภย ความเสยหาย ตรวจสอบความชวยเหลอจากรฐ ไมพบ ไมพบ เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
19 / / - / 20 / / - / 21 / / - / 22 / / - / 23 / / - /
ไมพบ ไมพบ 23 23 0 23 รวม ไมพบ ไมพบ ตรวจสอบความชวยเหลอจากรฐ 23 วดโอ
1) การใชเสยงสมภาษณเจาหนาท หนวยงานภาครฐ รฐบาลทองถน หรอรฐบาลกลาง ผานสอดจทลประเภทเสยง ซงการสมภาษณเจาหนาทของรฐนน วดโอสวนใหญจะเปนประเภทส ม ภ าษ ณ เช น ว ด โอ San Juan mayor: You don't put debt over people ม ก ารส ม ภ าษ ณนายกเทศมนตรกรงซานฮวน เมองหลวงของเปอรโตรโก ถงการทประธานาธบดโดนลด ทรมปของสหรฐออกมาทวตขอความถงความเสยหายในเปอรโตรโกวาเกดจากปญหาเดมทฝงลกอยแลว ทงระบบสาธารณปโภคพนฐานทไมดและหนสนจ านวนมาก และบอกวาตอนนตองมการรบมอกบทงดานการเงน รวมถงความชวยเหลอทางน า อาหารและยารกษาโรค สวนนายกเทศมนตรกรงซานฮวน เมองหลวงของเปอรโตรโกทตอบโตทรมปวา สงททรมปพดถงไมควรจะถกใชเปนสาเหตในการกลาวโทษวาเพราะเหตใดเปอรโตรโกถงไดรบความเสยหายหนกจากพายมาเรย (ดภาพท 4.18)
75
ภาพท 4.18 วดโอ San Juan mayor: You don't put debt over people
ภาพท 4.19 วดโอ FEMA: Doing everything we can in Puerto Rico สวนวดโอ FEMA: Doing everything we can in Puerto Rico (ดภาพท 4.19) มการสมภาษณนายบรอก ลอง ประธานหนวยงานจดการเหตฉกเฉนแหงรฐ ซงเปดเผยกบผสอขาววา เจาหนาทก าลงท าทกอยางเทาทสามารถท าไดในการฟนฟความเสยหายจากพายมาเรยในเปอรโตรโก ดานวดโอ San Juan mayor: We're dying here เปนการสมภาษณนายกเทศมนตรอกครงวาไดรบความชวยเหลอจากรฐบาลกลางสหรฐขนาดไหน เพราะกอนหนานเธอออกมาขอความชวยเหลอแตถกประธานาธบดโดนลด ทรมปโจมต (ดภาพท 4.20) อกทงยงมการรายงานขาวเรอง
76
โดนลด ทรมป ประธานาธบดสหรฐลงพนทเยยมผประสบภยในเปอรโตรโกในวดโอ Trump meets storm victims in Puerto Rico (ดภาพท 4.21)
ภาพท 4.20 วดโอ San Juan mayor: We're dying here
ภาพท 4.21 วดโอ Trump meets storm victims in Puerto Rico 2) การใชภาพวดโอนกขาวลงพนทไปตรวจสอบวาไดรบความชวยเหลอและมการฟนฟความเสยหายแลวหรอยง เปนการถายทอดผานสอดจทลประเภทภาพวดโอ เชนในวดโอ
77
Weeks after Maria, survivors scramble for help เปนวดโอประเภทรายงานทท าขนดวยการสงผสอขาวลงพนทเมองควบราดลลา หลงผานไป 3 สปดาหจากเหตการณพายมาเรยถลม (ดภาพท 4 .22) โดยภาพจากว ด โอ ใชค าวา Three weeks after Maria, Puerto Rico still unrecognizable แปลวา สามสปดาหหลงมาเรยถลม เปอรโตรโกยงคงมสภาพแทบจ าไมได ผสอขาวยงมการไปพดคยกบผประสบภยซงเลาทงน าตาวา ตงแตเกดพายถลมกยงไมมหนวยงานใดลงพนทมายงเมองนเลย และยงไมมไฟฟาหรอน าประปาใช (ดภาพท 4.23) นอกจากนผสอขาวยงพาไปดความเสยหายอกเมอง และมการใชขอความวา More than 80 percent of Puerto Rico without power แปลวา กวา 80 เปอรเซนตของเปอรโตรโกไมมไฟฟาใช (4.24)
ภาพท 4.22 วดโอ Weeks after Maria, survivors scramble for help
78
ภาพท 4.23 ภาพในวดโอ Weeks after Maria, survivors scramble for help
ภาพท 4.24 ภาพความเสยหายในWeeks after Maria, survivors scramble for help
3) การใชขอความเนนย าระยะเวลาวาผานมานานเพยงใด มมมองการเลาเรองในบางวดโออาจจะใกลเคยงจากการรายงานความเสยหายในชวงแรก แตทแตกตางคอการสะทอนวาระยะเวลาผานมาเทาไรแลวและชาวบานไดรบการฟนฟดแลอยางไรบาง ดงน นเราจะพบเหนประโยคทบงบอกถงระยะเวลาทผานไป เชน วดโอ Puerto Rico struggles to find drinking water นกขาวลงเสยงดวยการขนตนประโยคมาดวยค าวา ผานมานานเกอบหนงเดอนแลวหลงพายเฮอรเคนมาเรยถลม แตประชาชนในเมองยงคงไมมน าประปาใช และใชขอความขนวา Puerto Rico
79
drink water from hazardous waste site แปลวา ชาวเปอรโตรโกดมน าจากแหลงน าทงอนตราย (ดภาพท 4.25)
ภาพท 4.25 วดโอ Puerto Rico struggles to find drinking water
สวนในวดโอ Puerto Rico one month after Hurricane Maria ผสอขาวยงคงเนนย าวา เหตการณผานมาแลว 1 เดอนแลวหลงพายเฮอรเคนมาเรยถลม แตความเสยหายยงคงอยและชาวบานยงคงใชชวตกนอยางเดอดรอนอยางไร
ภาพท 4.26 วดโอ Puerto Rico one month after Hurricane Maria
80
4.1.3.2 ค าถามทชวยเราความสนใจ (Dramatic Question) ในชวงท 3 ซงมมมองการเลาเรองเปลยนเปนการประเมนความเสยหาย ความชวยเหลอและฟนฟ การตงค าถามจะคลายคลงกน คอในตอนตนของเรองจะตงค าถามวา ระยะเวลาผานไปนานแลว ชาวบานไดรบความชวยเหลอขนาดไหน โดยเปนการตงค าถามดวยเสยง ซงลกษณะการตงค าถามมกจะพบในวดโอประเภทรายงาน เชน ใน วดโอ Puerto Rico a month later is 'post-apocalyptic' ตงค าถามดวยผสอขาวในตอนตนวา ผานมาแลวหนงเดอน ไปดกนวาเปอรโตรโกเปนอยางไรบาง สวนค าตอบนนจะถกถายทอดผานเสยง ขอความและภาพวดโอ เนองจากในชวงท 3 นไมพบการใชกราฟก (ดภาพท 4.28) ตารางท 4.15 ตารางวเคราะหค าถามทชวยเราความสนใจในชวงท 3
วดโอท ค าถาม ค าตอบ
ม ไมม
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
ไมม
1 / - - - - / / - / - 2 / - - - - / / - / - 3 / - - - - / / - / - 4 / - - - - / / - / - 5 / - - - - / / - / - 6 / - - - - / / - / - 7 - - - - / - - - - / 8 - - - - / - - - - / 9 / - - - - / / - / -
10 / - - - - / / - / - 11 - - - - / - - - - / 12 / - - - - / / - / - 13 / - - - - / / - / - 14 / - - - - / / - / - 15 / - - - - / / - / - 16 / - - - - / / - / - 17 - - - - / - - - - /
81
ตารางท 4.15 (ตอ)
วดโอท ค าถาม ค าตอบ
ม ไมม
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ
ไมม
18 / - - - - / / - / - 19 / - - - - / / - / - 20 / - - - - / / - / - 21 / - - - - / / - / - 22 / - - - - / / - / - 23 - - - - / - - - - /
18 0 0 0 5 18 18 0 18 5
ภาพท 4.27 วดโอ Puerto Rico a month later is 'post-apocalyptic' 4.1.3.3 เนอหาทเปยมไปดวยความรสก (Emotional Content) โดยในชวงทสามยงคงพบลกษณะทโดดเดนสรปแบบ ซงใชเสยงและภาพวดโอเปนหลก (ดจากตารางท 4.16)
82
ตารางท 4.16 ตารางวเคราะหเนอหาทเปยมไปดวยความรสกของชวงท 3 วดโอท กระทบตอผคน
ม เสยง ขอความ กราฟก ภาพวดโอ ไมม 1 / / - - / 2 / / - - / 3 / / - - / 4 / / - - / 5 / / - - / 6 / / - - / 7 / / - - / 8 / - / - / 9 / / - - /
10 / / - - / 11 / / - - / 12 / / - - / 13 / / - - / 14 / / - - / 15 / / - - / 16 / / - - / 17 / - / - / 18 / / - - / 19 / / - - / 20 / / - - / 21 / / - - / 22 / / - - / 23 / - / - /
23 20 3 0 23
83
1) การใชผสอขาวลงพนทและสมภาษณผประสบภยดวยตนเอง โดยมการปลอยภาพผประสบภยรองไหหรออยในความเครยดอยางหนก มกพบภาพลกษณะนในวดโอประเภทรายงาน เชน ในวดโอ Puerto Rico one month after Hurricane Maria ผ ส อข าวลงพ น ทไปกบผประสบภยทพาไปดสภาพบานของเขาหลงเกดเหต ซงหลงผานมาหนงเดอน บานของเขากยงคงมสภาพเสยหายอยางหนก (ดภาพท 4.29)
ภาพท 4.28 วดโอPuerto Rico one month after Hurricane Maria
ภาพท 4.29 วดโอ Weeks after Maria, survivors scramble for help
84
การใชภาพทแสดงความเสยหายในชวงท 3 จะมผประสบภยเขามาเกยวของตลอด โดยบางตอนใชผประสบภยเปนตวหลก อาจจะมเพยงคนเดยวหรอมากกวานน เชนในวดโอ Weeks after Maria, survivors scramble for help กใชผหญงในภาพทก าลงกอดผสอขาวเปนตวเลาเรอง (ดภาพท 4.30) สวนวดโอ Visiting a hurricane survivor's home ผสอขาวพาไปเยยมบานของผชายคนหนงทเมองควเปยบาโจ ซงบานไดรบความเสยหายจากพาย (ดภาพท 4.31)
ภาพท 4.30 วดโอ Visiting a hurricane survivor's home
2) การเปรยบเทยบภาพและหลงกอนเกดเหต ในวดโอประเภท caption video นน จะเนนไปทภาพทสะเทอนใจ เชน วดโอ See: Before and after rainforest was destroyed พาไปดภาพเปรยบเทยบผนปาแหงหนงในเปอรโตรโกกอนและหลงเฮอรเคนมาเรยถลม
85
ภาพท 4.31 ภาพจากวดโอ See: Before and after rainforest was destroyed 3) การใชเสยงผประสบภยเปดเรอง โดยในวดโอ Visiting a hurricane survivor's home เปดมาดวยเสยงเลาเรองของผประสบภย กอนจะเปนเสยงผสอขาว (ดภาพท 4.33) และในวดโอ Puerto Rico one month after Hurricane Maria เปดมาดวยเสยงผประสบภยพดวา This is what I left แปลวา นคอสงทผมเหลออย (ดภาพท 4.34)
ภาพท 4.32 ภาพเรมเรองในวดโอ Visiting a hurricane survivor's home
86
4) ผ ประกาศขาวว เคราะหการท างานของรฐ ในวดโอ Cooper scores Trump's response to Puerto Rico (ดภาพท 4.33) พบเหนการทแอนเดอรสน คปเปอร ผประกาศขาวของ ส านกขาว CNN น าเสยงสมภาษณของประธานาธบดทรมปทบอกวา เขาใหคะแนนตวเองเกรด A ในการรบมอกบสถานการณในเปอรโตรโก แตขณะเดยวกน ส านกขาว CNN กน าภาพความเดอดรอนของประชาชนทยงไมไดรบความชวยเหลอมาเลาสลบ เปนการเปรยบเทยบวาประชาชนไดรบความชวยเหลอจรงหรอไม
ภาพท 4.33 วดโอ Cooper scores Trump's response to Puerto Rico 4.1.3.4 ลกษณะของน าเสยง (Voice) การใชน าเสยงของผ ประกาศและผ สอขาวในชวงน คอนขางใกลเคยงกบชวงทสองเปนอยางมาก คอจะใชเสยงโทนต า ทงจงหวะในการพด แสดงความเปนกงวลตอสถานการณ โศกเศราบางในบางจด แตนอกจากจะเนนเสยงของผประกาศ และเสยง voice over แลว ยงพบวามการปลอยเสยงผประสบภยในชวงทสามเกอบทงหมดดวย โดยเฉพาะในชวงตนของวดโอ (ดจากตารางท 4.17)
87
ตารางท 4.17 ตารางแสดงลกษณะของน าเสยงในชวงท 3
วดโอท
ลกษณะของน าเสยง เพลงประกอบ
โทนเสยง ระดบเสยง ความเรว ม เรว ชา ผสม ไมม
สง กลาง ต า ดง ปานกลาง
เบา เรว ปานกลาง
ชา
1 - - / - / - - / - - - - - / 2 - - / - / - - / - - - - - / 3 - - / - / - - / - - - - - / 4 - - / - / - - / - - - - - / 5 - - / - / - - / - - - - - / 6 - - / - / - - / - - - - - / 7 - - / - / - - / - - - - - / 8 - - / - / - - / - / - - / - 9 - - / - / - - / - - - - - /
10 - - / - / - - / - - - - - / 11 - - / - / - - / - - - - - / 12 - - / - / - - / - - - - - / 13 - - / - / - - / - - - - - / 14 - - / - / - - / - - - - - / 15 - - / - / - - / - - - - - / 16 - - / - / - - / - - - - - / 17 - - / - / - - / - / - - / - 18 - - / - / - - / - - - - - / 19 - - / - / - - / - - - - - / 20 - - / - / - - / - - - - - / 21 - - / - / - - / - - - - - / 22 - - / - / - - / - - - - - / 23 - - / - / - - / - / - - / - รวม 0 0 23 0 23 0 0 23 0 3 0 0 3 20
88
4.1.3.5 เพลงประกอบ (Soundtrack) ในทงหมดของชวงทสามพบเพลงประกอบเฉพาะใน Caption Video ท ง 3 ตว แต สงท เดนในชวงน คอการใชเสยงเหตการณจรงเขามาประกอบ เชนเดยวกนกบชวงท 2 4.1.3.6 เนอหาทมจ านวนพอเหมาะ (Economy) ในชวงทสามพบวาวดโอทมความยาวมากทสดยงคงเปนวดโอประเภทรายงาน โดยวดโอเรอง Puerto Rico a month later is 'post-apocalyptic1 มความยาวทสดคอ 4.28 นาท สวนวดโอทสนทสดคอวดโอประเภท caption video นอกจากนยงไมพบเหนการใช Data Vizualization ในชวงทสามเลย 4.1.3.7 จงหวะ (Pacing) การเดนเรองโดยภาพรวมยงคงกระชบ แตวดโอในชวงทสามมความยาวมากทสดกวาชวงทหนงและสอง โดยพบวา วดโอทเปนการสมภาษณเจาหนาทของรฐ ซงทงหมดเปนวดโอประเภทรายงานสดจากสตดโอ สมภาษณและแถลงขาว จะเดนเรองเรวกวาและใชเวลาไมนาน ไดแก วดโอ San Juan mayor: You don't put debt over people , FEMA: Doing everything we can in Puerto Rico , FEMA Chief falsely claims media not focused on Puerto Rico , Trump: Puerto Rico threw budget out of whack , San Juan mayor: We're dying here , Navarro on Trump's P.R. tweets: How dare he , Trump meets storm victims in Puerto Rico, Puerto Rico struggles to find drinking water สวนวดโอประเภท caption video 3 ชน ไดแก Scenes of devastation across Puerto Rico , Survivor of Hurricane Maria desperately need aid และ See: Before and after rainforest was destroyed กเดนเรองเรวเชนกน และสนทสดในบรรดาวดโอทกประเภท โดยเนอหาจะเรมตน สรางปมและขมวดจบภายในเวลาไมนานประมาณ 1 นาท สวนวดโอประเภทรายงาน ไดแก Fear of health crisis in Puerto Rico grow , Weir: Puerto Rico crisis 'a monster problem', Visiting a hurricane survivor's home, Autism research in danger after Maria , Weeks after Maria survivors scramble for help, Puerto Rico a month later is 'post-apocalyptic' , Puerto Rico one month after Hurricane Maria , Puerto Rico schools converted to shelters, Puerto Rico: Concerns grow over debris buildup จะมความยาวทสด และจงหวะในการเลาเรองจะไมกระชบเทาวดโอประเภทอน
กลาวโดยสรป ในชวงท 3 นสงทนาสนใจคอมมมองการเลาเรอง (Point of View) ทจะเนนการประเมนความเสยหาย ความชวยเหลอและฟนฟ เพราะตามระยะเวลาผานการโดนพายถลมมาหลายวนแลว รวมทงตรวจสอบวารฐบาลใหความชวยเหลอเพยงพอหรอไม และชาวบานไดรบความชวยเหลอเพยงพอหรอเปลา โดยการเลาเรองแบบนถกสะทอนผานวธการ 3 แบบ ไดแก 1) การสมภาษณเจาหนาท หนวยงานภาครฐ รฐบาลทองถน หรอรฐบาลกลาง 2)การสงนกขาวลงพนท
89
ไปตรวจสอบวาไดรบความชวยเหลอและมการฟนฟความเสยหายแลวหรอยง และ 3) ผประกาศขาววเคราะหการท างานของรฐ โดยใชวธน าเสยงของฝายรฐบาลมาเปดสลบกบภาพความเสยหายบานเรอนประชาชนและเสยงจากประชาชน ซงมมมองการเลาเรองถกถายทอดผานท งเสยง ขอความและภาพวดโอ สวนเนอหาทเปยมไปดวยความรสกนนมการใชสองรปแบบทนาสนใจ คอ 1) การใชผสอขาวลงพนทและสมภาษณผประสบภยดวยตนเอง และ 2) การเปรยบเทยบภาพและหลงกอนเกดเหต โดยเปนการเลาเรองดวยภาพเสยสวนใหญ สวนในเรองของเสยงนนยงคงเนนใชเสยงจรงจากเหตการณจรง และไมใชเพลงประกอบ นอกจากนยงไมพบเหนการใช Data Vizualization ในชวงทสามเลย ขณะทการเดนเรองโดยภาพรวมยงคงกระชบ แตพบวา วดโอทเปนการสมภาษณเจาหนาทของรฐ ซงทงหมดเปนวดโอประเภทรายงานสดจากสตดโอ สมภาษณและแถลงขาว จะเดนเรองเรวกวาและใชเวลาไมนาน สวนวดโอประเภท caption video 3 เดนเรองเรวเชนกน และสนทสดในบรรดาวดโอทกประเภท โดยเนอหาจะเรมตน สรางปมและขมวดจบภายในเวลาไมนานประมาณ 1 นาท สวนวดโอประเภทรายงาน จะมจงหวะในการเลาเรองจะไมกระชบเทาวดโอประเภทอน 4.2 การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณเชงลก (in-depth interview)
ผวจยไดด าเนนการสมภาษณบคลากรในหองขาวของส านกขาว CNN เพอศกษาถงวธการเลาเรองโดยใชสอดจทลของส านกขาวส านกขาว CNNและลกษณะการท างานของหองขาวดจทล (Digital newsroom) ของ ส านกขาว CNN เพอตอบค าถามวจยขอท 1 และ 2 คอวธการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN และนโยบายและกระบวนการผลตของหองขาวดจทลของ ส านกขาว CNN ในภาวะปกตและภาวการณท าขาวภยพบต
เพอตอบวตถประสงคของงานวจยในขอ 1และ 2 นน ไดท าการสมภาษณบคคลทมหนาทในหองขาวของ ส านกขาว CNN ทงหมด 3 ราย ไดแก
1. Ben Wedeman ผสอขาว ประจ าตะวนออกกลางของ ส านกขาว CNN เรมตนท างานกบส านกขาว CNN เมอปค.ศ. 1994 และเคยไดรบรางวลเอมมอวอรดและรางวลเอดเวรดเมอรโรวจากการรายงานขาว 2. Pamela Boykoff โปรดวเซอรภาคสนาม ประจ าส านกงานใหญภาคพนเอเชยแปซฟกทฮองกงของ ส านกขาว CNN เคยผานประสบการณการรายงานขาวภยพบตทส าคญๆในภมภาค
90
เอเชยมากอน ทงเหตแผนดนไหวทเนปาลเมอป พ.ศ.2558 และเหตไตฝ นไหเยยนพดถลมฟลปปนสเมอปพ.ศ. 2556 จนท าใหเธอไดรบรางวลจาก ส านกขาว CNN 3. Hilary Whiteman บรรณาธการอาวโสฝายดจทล ประจ าส านกงานใหญภาคพนเอเชยแปซฟกทฮองกงของ ส านกขาว CNN คอบคคลทมบทบาทส าคญในการก าหนดนโยบายของหองขาวดจทล (Digital Newsroom) ดงนนจงไมใชบคคลทมหนาทในการท าขาวในพนทโดยตรง ผลการสมภาษณมเนอหาดงตอไปน 4.2.1 วธการใชการเลาเรองโดยใชสอดจทลในการรายงานขาวภยพบต 1) ผสอขาว ส านกขาว CNN ไมรจกการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) และมความเขาใจในวธการเลาเรองแบบนทแตกตางออกไป โดย Ben Wedeman และ Pamela Boykoff ผสอขาวของ ส านกขาว CNN 2 คนไมรจกการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) แตเมออธบายถงองคประกอบส าคญของการเลาเรองโดยใชสอดจทลนนตามนยามศพทของการศกษาน กไดรบค าตอบวามการใชองคประกอบบางอยางจากทงหมด 7 องคประกอบในการรายงานขาวของ ส านกขาว CNN อยแลว ไดแก การตงค าถามทเราความสนใจ การเลาเนอหาทเปยมไปดวยความรสก การใชขอมลทพอเหมาะ และการเดนเรองดวยจงหวะทเหมาะสม รวมถงเสยง แตการรายงานขาวของ ส านกขาว CNN นนจะไมเนนการใชดนตรประกอบเพราะจะเนนการใชเสยงบรรยากาศจรงเปนหลก ดงน นเสยงของผอยในเหตการณจะส าคญมาก
“จรงๆแลวเราไม รจกการเลาเรองโดยใชสอดจทล แตเรามกจะใชบางองคประกอบในการรายงานขาวของเราอยแลว อยางเนอหาทพอเหมาะ เพราะไมมใครชอบเรองราวทยาวจนเกนไป Actually we don’t know the Digital Storytelling but we always use some elements in our reporting like Economy because people doesn’t like any longer story.”(Pamela Boykoff โปรดวเซอรภาคสนาม , การสอสารระหวางบคคล, 25 กนยายน 2560) “Sorry I’ve never heard about it before ผมขอโทษดวย ผมไมเคยไดยนมนมากอน” (Ben Wedeman ผสอขาว, การสอสารระหวางบคคล, 5 ตลาคม 2560)
แตในสวนของ Hilary Whiteman บรรณาธการดจทลของ ส านกขาว CNN นน ชแจงวาเธอเขาใจค าวาการเลาเรองโดยใชสอดจทลแตกตางออกไป เพราะส าหรบ ส านกขาว CNN การเลาเรองโดยใชสอดจทลจะหมายถงวดโอ รปภาพ กราฟกและขอความ
“ไมใช และฉนคดวาองคประกอบของการเลาเรองโดยใชสอดจทลของคณแตกตางจากความเขาใจเรองการเลาเรองโดยใชสอดจทลของเรา เพราะวาส าหรบเรา มนคอวดโอ
91
ภาพ กราฟกและขอความ และรวมทกอยางเขาดวยกน….No, I think this is different from our digital storytelling’s understanding because for us it’s all about video, picture, graphic and text and combination all of it together” (Hilary Whiteman บรรณาธการอาวโสฝายดจทล,การสอสารระหวางบคคล, 24 พฤศจกายน 2560)
กลาวคอ ส านกขาว CNN มความเขาใจในองคประกอบทง 7 ของการเลาเรองโดยใชสอดจทล และรายงานขาวภยพบตโดยใชการเลาเรองโดยใชสอดจทลในบางองคประกอบ ไดแก การตงค าถามทเราความสนใจ การเลาเนอหาทเปยมไปดวยความรสก การใชขอมลทพอเหมาะ และการเดนเรองดวยจงหวะทเหมาะสม รวมถงเสยง และเนนการเลาเรองโดยใชวดโอ ภาพ กราฟกและขอความทงการรายงานขาวภยพบต 2) ภาพและเสยงของผอยในเหตการณเปนองคประกอบทส าคญในการรายงานขาวภยพบต โดยเสยงในทไมจ าเปนตองหมายถงเสยงของผสอขาวหรอผประกาศเสมอไป เพราะมนหมายถงเสยงของผ อยในเหตการณ เสยงผ ประสบภยหรอเสยงของแหลงขาวทเกยวของกบสถานการณกได โดย Ben Wedeman และ Pamela Boykoff ใหความส าคญกบเสยงและมกจะใชเสยงเปดเรอง
“ในรายงานตวหนงของฉน เราใชเสยงของผ สอขาวในตอนตนของเรองขณะทเขาก าลงปนขนเขา มนสามารถสะทอนถงความรสกทยากล าบากของชาวบานทองถนทงทเราไม ตองใชภาพ ดวยซ าไป In one of my report, in the beginning we use his voice while climbing the mountain, can present how hard the local people’s feeling despite we don’t use any picture…”(Pamela Boykoff โปรดวเซอรภาคสนาม, การสอสารระหวางบคคล, 25 กนยายน 2560) “ถาหากคณท าขาวและคณไมคยกบคนอนเลย คณจะท าอยางไร คณจะเขาใจเรองราวไดอยางไร ถาหากคณไมคยกบคน และเสยงของผคนทอยในเหตการณส าคญมาก และถาหากเปนไปได ลองใชเสยงของคนในเหตการณขนตนส ดงนนถาหากคณเหนใครทเขาเกยวของกบเรองราว อยาเปดมาใชภาพคณกอน แลวคนๆนนมาโผลตอนทาย If you do story and you don’t speak to anybody then what do you doing? How do you get to understand the story if you don’t speak to the people and soundbite also important and if possible, try to use soundbite in the beginning of the package. So if you see somebody whose involve in the story , not first you and somebody hit in the bottom” (Ben Wedeman ผสอขาว, การสอสารระหวางบคคล, 5 ตลาคม 2560)
92
สรปคอ ส านกขาว CNN ใหความส าคญกบการใชเสยงและการปรากฏตวของผอยในเหตการณ เพราะจะชวยท าใหคนดเขาใจเรองราวไดเปนอยางด 3) ไมบบคนอารมณคนดจนเกนไป ในองคประกอบทง 7 นนจะมการพดถงค าถามทเราความสนใจ (Dramatic Question) และเนอหาทเปยมไปดวยความรสก (Emotional Content) ซงถงแม Ben Wedeman จะมองวาเปนองคประกอบทส าคญ แตเขาย าวา ควรจะใชท งสององคประกอบอยางสมดล ไมบบคนอารมณจนท าใหคนดรองไห
“จากองคประกอบทงหมด ผมคดวาค าถามทเราความสนใจกบเนอหาทเปยมไปดวยความรสกส าคญทสด อยางไรกตาม คณควรจะตองท าทงสองสงใหสมดลกน ถาหากวาคณมแตเนอหาทเปยมไปดวยความรสก คณกจะท าใหคนรองไหเปนชวโมงเลย คณสามารถมทงสององคประกอบในเรองเดยวได ดงนนควรตองผสมมนเขาดวยกน และในสวนของเนอหาทเปยมไปดวยความรสก ภาพทคณใชกควรจะมขอมลเสรมมาดวย ผคนจะไดเขาใจวาคณก าลงท าขาวอะไรอย ไมใชแคบอกวาผคนสญเสย แตเปนเขาสญเสยไดอยางไร ดงนนคณจ าเปนตองอธบายเบองหลงเหตการณดวย From all the elements, I think the Dramatic Question and Emotional Content are the most important , Anyway you should balance the two because if all you have is Emotional Content, you will make somebody cry for a half and hour. You can have the two (Dramatic Question and Emotional Content) in one thing. So you need to mix it up and also in the Emotional Content, the picture you should have some information.So people will understand the story you covering ,not just for person loss but how the loss it? So you need to explain the background”(Ben Wedeman ผสอขาว, การสอสารระหวางบคคล, 5 ตลาคม 2560)
4.2.2 นโยบายจากหองขาวและกระบวนการผลตของหองขาวดจทลเปรยบเทยบระหวางชวงการท าขาวภยพบตกบชวงปกต จากการสมภาษณพบวา นโยบายและกระบวนการผลตไมแตกตาง แตการท าหนาทของผสอขาวนน การเตรยมตวจะมากกวาปกต โดยมแนวทางดงน 1) ตองมหลกการและคมอในการท าขาว Ben Wedeman และ Pamela Boykoff ระบวา การรบนโยบายจากหองขาวในกรณเกดภยพบตนนจะไมแตกตางจากชวงเวลาปกต แตการท างานจะแตกตางออกไปเพราะตองมหลกการซงมลกษณะเปนคมอในการท าขาว
93
“We also need the protocol, what you should do in that case . And you need to get ready and if they say you go, you have to go, and the best way to get to the field is going with the official or rescue team. And you have to prepare food and all equipment like electric generator or Satellite Phone for your team because I believe no one want to be a burden in that case. คณจ าเปนตองเตรยมตวใหพรอมตลอดเวลาและถาหากหองขาวบอกวา คณตองไป คณกตองไป และทางทดทสดทจะลงพนทคอการเขาไปกบเจาหนาทหรอทมกภย และคณตองเตรยมอาหารกบอปกรณทงหมด เชน เครองปนไฟหรอโทรศพทผานดาวเทยม ส าหรบทมคณใหพรอม เพราะฉนเชอวาไมมใครตองการเปนตวถวงในกรณแบบนน”(Pamela Boykoff โปรดวเซอรภาคสนาม, การสอสารระหวางบคคล, 25 กนยายน 2560) “ผมคดวามนไมแตกตาง I don’t think it’s different”((Ben Wedeman ผสอขาว, การสอสารระหวางบคคล, 5 ตลาคม 2560)
คมอในการท าขาวภยพบตนน ใจความส าคญคอ 1) การเขาพนทควรไปกบเจาหนาทหรอทมกภย และ 2) เตรยมอาหารและอปกรณทจ าเปนใหพรอมเพอไมใหเปนภาระใคร 2) ตองตรวจสอบขอมลอยางละเอยดรอบคอบ
Ben Wedeman ใหขอมลวาลกษณะการท างานของหองขาวในชวงท าขาวภยพบตอาจจะไมไดแตกตางจากเวลาปกต เพยงแตนกขาวตองเตรยมความพรอมและอปกรณใหด รวมทงตรวจสอบขอมลใหด สอดคลองกบ Hilary Whiteman ทเนนย าในเรองการตรวจสอบขอมล
“แตผมคดวาคณควรตองท าขาวอยางรอบคอบ ถาคณไมตรวจสอบขอมลดๆ สงเดยวทผชมจะไดรบกคอขอมลทผดพลาด but I think you should carefully do story. If you don’t double check information so only the viewer get is wrong information” (Ben Wedeman ผสอขาว, การสอสารระหวางบคคล, 5 ตลาคม 2560) “เราเรมตนดวยการหารอกนและหลายครงทเราจะเรมตนดวยเฮดไลน เพราะถาหากคณไมรเฮดไลน มนจะยากมากในการท างาน หลงจากนนเราจะคยกบโปรดวเซอรวา ใครทคณควรไปคยหรอค าถามอะไรทคณควรถาม บางครงเราตองกลบไปตรวจสอบ คณไดรบขอมลมากมายผานโซเชยลมเดย ใครๆกอยากจะเปนทหนงและเรวทสด แตมนมขอมลผดๆอย ดงนนคณตองเชความนจรงหรอเปลาWe begin with discuss the story and many time we begin with the headline because if you don’t know headline, it will be difficult to do story. Then we have to talk to the producer like who you should talk to or what question you should ask. Sometime we need to go back to verify. And you got a lot of information
94
trough social media, everyone want to be first and fast, there also bad information so you have to check what is true?”(Hilary Whiteman บรรณาธการอาวโส ฝายด จทล , การสอสารระหวางบคคล, 24 พฤศจกายน 2560)
สรปคอ สงทบรรณาธการดจทลของส านกขาว CNN ย ากคอการท าขาวไมวาจะเปนขาวอะไรกตาม ตองมการตรวจสอบขอมลใหแนชดหลายครง 3) ทกฝายท างานรวมกนทงฝายโทรทศนและดจทล Hilary Whiteman บรรณาธการฝายดจทลของ ส านกขาว CNN ยงเลาถงนโยบายและกระบวนการผลตในชวงท าขาวภยพบต รวมถงขาวปกตทวไปวาทกฝายตองท างานรวมกน
“ต าแหนงสงสดในหองขาวดจทล แตจรงๆแลวทกคนท างานรวมกน ฉนกท างานรวมกบโปรดวเซอรและบรรณาธการจากฝงทว There is the high rockie in newsroom, I’m a high rockie in digital newsroom but everyone work together, I work with TV producer and TV editor มนจะมต าแหนงสงสดในหองขาว ฉนเปนต าแหนงสงสดในหองขาวดจทล แตจรงๆแลวทกคนท างานรวมกน ฉนท างานกบทงโปรดวเซอรและบรรณาธการฝงทว” ( Hilary Whiteman บรรณาธการอาวโสฝายดจทล , การสอสารระหวางนบคคล , 24 พฤศจกายน 2560)
การท างานในชวงท าขาวปกตหรอภยพบตของ ส านกขาว CNN จะไมแตกตางกนมาก แตผสอขาวตองมการเตรยมตวทมากกวาปกตและตองตรวจสอบขอมลอยางละเอยดรอบคอบ
บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ
การศกษาเรอง “การเลาเรองโดยใชสอดจทลในการรายงานขาวภยพบตของส านกขาว CNN” เปนการศกษาเชงคณภาพ เพอตอบวตถประสงคหลก 2 ขอไดแก 1) เพอศกษาการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ของส านกขาว CNN ในการรายงานขาวภยพบต กรณเฮอรเคนมาเรย 2) เพ อ เป รยบเทยบนโยบายและกระบวนการผลตของหองขาวด จทล (Digital Newsroom) ระหวางกรณการท าขาวภยพบตและการรายงานขาวปกตทวไป สามารถสรปผลทส าคญไดดงน 5.1 สรปผลการศกษา 5.1.1 การเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ของส านกขาว CNN ในการรายงานขาวภยพบต กรณเฮอรเคนมาเรย
จากการวเคราะหเนอหาวดโอทเกยวของกบเฮอรเคนมาเรยบนเวบไซต www.cnn.com โดยการวเคราะห เสยง ขอความ ภาพกราฟกและ ภาพวดโอ ตามองคประกอบของการเลาเรองโดยใชสอดจทล 7 ประการ พบวา CNN มความโดดเดนในการเลาเรองโดยใชสอดจทลในการรายงานขาวภยพบตเฮอรเคนมาเรยดงตอไปน
1) มมมองการเลาเรอง (point of view) ชวงท 1 มมมองการเลาเรองเปนแบบเตอนภยท งหมด โดยเลาเรองผานสอดจทลประเภทขอความมากทสด ขอความทใชคอ ‘storm watch’ แปลวา เฝาระวงพาย ‘three storm watch’ แปลวา เฝาระวงพาย 3 ลก และ ‘breaking news’ แปลวา ขาวดวน โดยจดวางมการใชขอความอยบนหนาจอเพอใหผชมสงเกตเหนงายทสด ชวงท 2 มมมองการเลาเรองผสมกนระหวางการเตอนภยและการรายงานความเสยหาย โดยมมมองการเตอนภยยงคงเลาเรองผานสอดจทลประเภทขอความมากทสด โดยขอความทแสดงให เห น ว าพ าย ก าล ง จะ เข าถ ล ม ค อ ‘Puerto Rico braces for direct hit from Maria’ แป ล ว า เปอรโตรโกพรอมรบการเขาถลมโดยตรงจากมาเรย ซงนอกจากจะใชค าวา ‘hit’ ทแปลวาถลมแลว ยงเตมค าท ‘direct’ ทแปลวาโดยตรงเขาไปอก สวนของมมมองการเลาเรองทเปนรายงานความเสยหาย สอดจทลทโดดเดนทสดคอการใชภาพวดโอและเสยง โดยภาพวดโอมการน าเสนอโดยใช
96
วธตอไปน (1) การสงผสอขาวลงพนท โดยจะย าดวยขอความวาผสอขาวอยทจดใด เปนจดทพายจะเขาถลมและจะไดรบความเสยหาย (2) การรายงานภาพความเสยหายของบานเรอน (3) ภาพมมสง ใชในตอนเรมตนวดโอเพอใหเหนภาพรวม สวนในดานเสยง เรมพบเหนการปลอยเสยงผประสบภย
ชวงท 3 มมมองการเลาเรองเปนแบบตรวจสอบความชวยเหลอจากภาครฐและการฟนฟทงหมด โดยพบวา การน าเสนอมมมองการเลาเรองลกษณะนสามารถท าไดผานทงทางเสยง ขอความและภาพวดโอ แตไมพบภาพกราฟกในชวงน โดยการใชขอความนนจะมการขนค าวา ‘Puerto Rico in Crisis’ แปลวา เปอรโตรโกอยในวกฤต อกท งยงมขอความทแสดงเวลาเขามาเกยวของ เพอแสดงใหเหนวาเวลาผานไปนานเพยงใดแลว เชน ขอความ ‘Three weeks after Maria, Puerto Rico still unrecognizable’ แปลวา สามสปดาหหลงมาเรยถลม เปอรโตรโกยงคงมสภาพแทบจ าไมได สวนการใชเสยงนนจะเนนไปทเสยงสมภาษณเจาหนาท และการใชเสยงของผ ประกาศ/ผสอขาวรายงานสถานการณ ซงสอดคลองกบการใชขอความตรงทจะเนนย าถงชวงเวลาวาผานไปแลวนานเพยงใด สวนการใชภาพวดโอยงคงเนนภาพความเสยหายและความเปนอยของผคนเหมอนในชวงท 2
2) การต งค าถามทเราความสนใจ (Dramatic Question) พบวา มการใชสอดจทลประเภทเสยง ซงเปนเสยงของผประกาศและผสอขาว โดยในมมมองการเลาเรองแบบเตอนภยผ ประกาศขาวจะตงค าถามวาขณะนพายอยตรงจดไหน ใครจะไดรบผลกระทบบาง สวนในมมมองการเลาเรองแบบตรวจสอบความชวยเหลอจากภาครฐ ผประกาศและผสอขาวจะต งค าถามวา ระยะเวลาผานมานานเทาใดแลว และชาวบานไดรบความชวยเหลอมากนอยเพยงใด สวนค าตอบนนพบวา ถกถายทอดออกมาผานทงทางเสยง ขอความ ภาพกราฟกและภาพวดโอ เชน ผประกาศขาวและผสอขาวอาจจะตอบค าถามนนเลยทมการถามผานเสยง หรอเมอพบการต งค าถามถงลกษณะการเคลอนทของพาย มการใชภาพกราฟกซงแสดงเสนทางของพายเปนค าตอบแทน หรอถาหากถามวาชาวบานไดรบความชวยเหลอมากนอยเพยงใด กใชภาพวดโอทแสดงใหเหนถงความเปนอยของชาวบาน สภาพบานเรอนและสาธารณปโภคพนฐานทวไปเปนค าตอบแทน แตทงน ไมพบการตงค าถามทเราความสนใจในมมมองการเลาเรองแบบรายงานความเสยงหาย
3) การเลาเนอหาทเปยมไปดวยความรสก (Emotional Content) พบความโดดเดนผานการใชภาพวดโอและเสยงเปนหลก โดยจากทง 3 มมมองการเลาเรอง ภาพวดโอทใช คอ (1) ภาพการสงผสอขาวลงพนท (2) การรายงานภาพความเสยหายของบานเรอน (3) ภาพมมสง ใชในตอนเรมตนเพอใหเหนภาพรวมทงหมด (4) ภาพผประสบภย มท งภาพดรามาทผประสบภยรองไหโศกเศราเสยใจและภาพการไดรบความเดอดรอน (5) การเปรยบเทยบภาพสถานทกอนและหลงถก
97
พายถลม สวนเสยงทสรางความรสกใหกบผชมทสดคอเสยงของผประสบภยทเลาประสบการณทประสบมา
4) ลกษณะของน าเสยง (Voice) ของผประกาศและผสอขาว ในมมมองการเลาเรองแบบเตอนภย น าสยงจะใชโทนกลาง ความดงปานกลางและความเรวปานกลาง โดยภาพรวมแลวน าเสยงทใชจะกระชบฉบไว สวนมมมองการเลาเรองแบบรายงานความเสยหาย น าเสยงจะใชโทนกลาง ความดงปานกลาง แตความเรวลดลง โดยมการปรบน าเสยงใหเขากบสถานการณทสญเสยของประชาชน สวนมมมองการเลาเรองแบบตรวจสอบความชวยเหลอจากภาครฐ น าเสยงโทนกลาง ความดงปานกลาง และความเรวปานกลางเชนกน
5) เพลงประกอบ (Soundtrack) พบการใชเพลงประกอบกบวดโอทเปนประเภท caption video ซงเปนประเภททใชภาพประกอบกบขอความ ไมมเสยงผประกาศและผสอขาว
6) การใชขอมลทพอเหมาะ (Economy) พบความโดดเดนจากการใชภาพกราฟกเขามาประกอบเพอใหการเลาเรองไดโดยไมใหขอมลทมากเกนไปกบผชม โดยภาพกราฟกจะปรากฏในชวงทเปนมมมองการเลาเรองแบบเตอนภยเทานน พบในรปแบบของภาพกราฟกแสดงแผนทพาย เพราะจะท าใหประชาชนเขาใจงายและรบรวา ตนเองอยในพนทเสยงหรอไม
7) จงหวะ (pacing) การเลาเรองในภาพรวมทงหมดจะกระชบ ไมเยนเยอ และความยาวของวดโอทงหมดประมาณ 2-3 นาทเทานน
สวนผลจากการสมภาษณผใหขอมลหลกซงเปนบคลากรในหองขาวของส านกขาว CNN พบวา ส าหรบส านกขาว CNN ไมรจกองคประกอบของการเลาเรองใชสอดจทล แตทาง CNN มการใชสอดจทลทประกอบไปดวยวดโอ รปภาพ กราฟกและขอความในการท างานอยแลว (Hilary Whiteman, บรรณาธการดจทลของ ส านกขาว CNN, สอสารสวนบคคล, 24 พฤศจกายน 2560) นอกจากน Ben Wedeman ผสอขาวของ CNN (การสอสารระหวางบคคล, 5 ตลาคม 2560) มองวา การใชค าถามทเราความสนใจและเนอหาทเปยมไปดวยความรสกเปนองคประกอบส าคญในการรายงานขาว แตย าวาควรจะใชทงสองออยางสมดล เพอไมใหเปนการบบคนอารมณจนคนดรองไห
สวนองคประกอบดานเสยงและเพลงประกอบนน CNN มการใหความส าคญ โดยเสยงในทนไมจ าเปนตองหมายถงเสยงของผสอขาวหรอผประกาศเสมอไป เพราะอาจหมายถงเสยงของผ อยในเหตการณ เสยงผประสบภยหรอเสยงของแหลงขาวทเกยวของกบสถานการณกได ซง Ben Wedeman ผสอขาวของ CNN (การสอสารระหวางบคคล, 5 ตลาคม 2560) ระบวา ถาหากเราไมคยกบผอยในเหตการณ เราจะเขาใจเรองราวไดอยางไร และ Pamela Boykoff โปรดวเซอรของ CNN (การสอสารระหวางบคคล, 25 กนยายน 2560) แนะน าการใชเสยงเปดเรอง โดยบอกวา เธอเคยใช
98
เสยงของผสอขาวในตอนตนของเรอง เปนเสยงผสอขาวเหนอยหอบขณะเดนขนเขาเพอไปท าขาวเหมองในประเทศอนโดนเซย ซงสะทอนถงความรสกทยากล าบากของชาวบานไดด โดยไมตองใชภาพดวยซ าไป
5.1.2 นโยบายและกระบวนการผลตของหองขาวดจทลเปรยบเทยบระหวางกรณการท าขาวภยพบตและการรายงานขาวปกตทวไปของ CNN ผสอขาวของ ส านกขาว CNN ทง 2 คนระบวาการรบนโยบายจากหองขาวในกรณเกดภยพบตนนจะไมแตกตางจากชวงเวลาปกตมากนก แตการท างานจะแตกตางออกไปเพราะตองเตรยมตวคอนขางมากเมอเทยบกบสถานการณปกต ผสอขาวตองเตรยมความพรอมและอปกรณใหด รวมทงตรวจสอบขอมลใหด สวนการท างานของบรรณาธการดจทลของ ส านกขาว CNN ในชวงท าขาวภยพบตจะไมไดแตกตางจากปกต โดยบรรณาธการดจทลยงคงท างานรวมกบบรรณาธการฝงโทรทศน และจะตองหารอกนกอนเรมตนการท าขาว กอนจะสงงานลงไปทโปรดวเซอร แตสงทบรรณาธการดจทลของ ส านกขาว CNN ย ากคอการท าขาวไมวาจะเปนขาวอะไรกตาม ตองมการตรวจสอบขอมลใหแนชดหลายครง
แตสวนทแตกตางคอการมคมอของหองขาวของส านกขาว CNN ในการรายงานขาวภยพบต โดยผสอขาวของ ส านกขาว CNN เนน 1.) การเขาพนทควรไปกบเจาหนาทหรอทมกภย และ 2.) เตรยมอาหารและอปกรณทจ าเปนใหพรอมเพอไมใหเปนภาระใคร ซงสอดคลองกบแนวคดเรองการรายงานขาวภยพบตทบอกวา ผสอขาวควรตองศกษาวาอปกรณอะไรทควรน าไปดวยในกรณทเกดไฟดบหรอกรณตางๆ เชน เครองปนไฟ ไฟฉกเฉน แบตเตอร หรออปกรณจพเอส เครองมอชวยเหลอทางการแพทยในเบองตน รวมทงอาหารหรอน าดม ซงสอดคลองกบแนวคดเรองการรายงานขาวภยพบต ซงเครอขายผสอขาวระหวางประเทศใหค าแนะน าส าหรบผสอขาวทตองไปท าขาวภยพบตทางธรรมชาตไววา ตองพกพาและเตรยมอปกรณทางเทคนคไปเอง เชน แหลงใหพลงงานไฟฟา ไวไฟ อาหาร เปนตน 5.2 อภปรายผลการศกษา 5.2.1 ความโดดเดนของส านกขาว CNN ในการใชการเลาเรองโดยสอดจทลในการรายงานขาวภยพบต
จากการศกษาพบวา องคประกอบของการเลาเรองโดยใชสอดจทลไดแก มมมองการเลาเรอง ค าถามทเราความสนใจ เนอหาทเปยมไปดวยความรสก สามารถถายทอดมาสผชมผานสอดจทลไดท งขอความ เสยง กราฟกและภาพวดโอ นบเปนคณสมบตของสอดจทลทสามารถ
99
ผสมผสานกนได สอดคลองกบทวศกด กาญจนสวรรณ (2552) วา สอดจทลสามารถผสมผสานกนได เรยกวาสอมลตมเดย ซงขอดของสอมลตมเดยคอการชวยสรางความรสกกบผชมได
สวนมมมองการเลาเรองคอหวใจหลกของการเลาเรอง ซงสามารถถายทอดผานสอดจทลไดทกรปแบบทงขอความ เสยง กราฟกและภาพวดโอ โดยส านกขาว CNN มมมมองการเลาเรองหลกๆ 3 ประการคอ การเตอนภย การรายงานขาวเสยหายและการตรวจสอบการใหความชวยเหลอฟนฟจากภาครฐ ซงสอดคลองกบมมมองการเลาเรองของงานวจยของอนทพมพ เลศวรยะไพบลย (2554) ทวา สถานโทรทศนไทยพบเอสมมมมองในการน าเสนอทงการรายงานสถานการณเพอเตอนภย การรายงานขาวความเสยหาย การรายงานขาวประเดนความชวยเหลอและฟนฟ ประเดนความขดแยงทงความขดแยงจากการจดการน าทวม และความขดแยงจากการตรวจสอบการท างานของภาครฐ
สวนการตงค าถามทเราความสนใจนนจะมการใชเสยงเปนองคประกอบหลกในการตงค าถาม แตค าตอบนน สามารถสงผานทงทางเสยง ขอความ กราฟกและภาพวดโอไดทงหมด สวนการใชองคประกอบเนอหาทเปยมไปดวยความรสก สงทโดดเดนทสดคอภาพวดโอและเสยง โดยเฉพาะภาพและเสยงของผประสบภยจะสรางความรสกใหผชมมากทสด อยางไรกตาม Ben Wedeman ผสอขาวของ CNN เนนย าวา เมอใชค าถามทเราความสนใจกบเนอหาทเปยมไปดวยความรสกดวยกน ควรจะผสมผสานใหพอด ไมเลนกบความรสกคนมากจนเกนไปแตควรใสขอมลและความเปนมาของเหตการณใหคนดดวย ซงกรณดงกลาวสอดคลองกบเอกสารและงานวจยทเกยวของของณฐา ฉางชโต (2554) ซงไดสรปเอาไวในเอกสารการประชมวชาการเรอง พฤตกรรมการเปดรบขาวสารเกยวกบน าทวมและระดบความเครยดของประชากรในเขตกรงเทพมหานครวา การน าเสนอขาวจะกอใหเกดความเครยด ดงนนการน าเสนอขาวของสอจงตองค านงถงผลกระทบทจะเกดขนกบผรบสารดวย งานวจยดงกลาวสรปผลและขอเสนอแนะน าวา สอของน าเสนอเนอหาในภาวะวกฤตอยางตรงไปตรงมา ไมควรใชภาพหรอภาษาทเกนจรงหรอท าใหดนากลว ภาพทกระตนความรสก ท าใหเกดความหดห ดงนนสอจงไมควรน าเสนอเรองราวเดมๆซ าๆ และควรน าเสนอเนอหาสรางสรรค
สวนเพลงประกอบนน พบเฉพาะในวดโอประเภท caption video เทานน ซงสอดคลองกบแนวคดเรองการเลาเรองโดยใชสอดจทลของ University of Houston (n,d,) ทบอกวา เรองราวทดบางครงกไมตองการเสยงเพลงประกอบ
100
5.2.2 การเล าเรองโดยใช สอด จท ล (Digital Storytelling) ในการรายงานข าวภ ยพ บ ตเปรยบเทยบส านกขาว CNN กบสอมวลชนในตางประเทศ
ผสอขาวของ ส านกขาว CNN ไมรจกองคประกอบทง 7 ของการเลาเรองโดยใชสอด จทล (Digital Storytelling) และมความ เขาใจเรอง การเล าเรองโดยใช ส อด จทล (Digital Storytelling) ทแตกตางออกไป แตมการน าองคประกอบตางๆมาใชในการรายงานขาวอยแลว เชนเดยวกบองคสอในตางประเทศ เชน องคกรสอในประเทศอนเดย ซง R K Dave กลาวไวในหนงสอ Role of Media in Disaster Management (2014) ระบวา ส อพยายามอยางหนก ท จะเชอมโยงภาคสวนประชาชนและหนวยงานดานความฉกเฉนเขาไวดวยกน และมบทบาทส าคญอยางยงในการเผยแพรขอมลทส าคญมากใหแกสาธารณชน ทงกอน ระหวางและหลงเกดภยพบต สอใหความชวยเหลอในการจดการภยพบตดวยการใหความรสาธารณชนเกยวกบภยพบต ค าเตอนความรนแรง รวบรวมและกระจายขอมลเกยวกบพนทประสบภย กระตนและเตอนเจาหนาทรฐ หนวยงานบรรเทาทกข และประชาชน ถงความตองการตางๆ และถกเถยงถงการเตรยมการและการรบมอเพอใหเกดการปรบปรงตอเนอง เพอชวยใหสอท าหนาทไดสมบรณแบบ ควรจะสรางหรอคงไวซงความสมพนธโดยตรงและมประสทธภาพระหวางสอและหนวยงานจดการภยพบต ซงสะทอนใหเหนถงบทบาทของสอทไมแตกตางจากส านกขาว CNN ในการรายงานขาวภยพบต
สวนสอมวลชนตางประเทศนนมวธปฏบตงานใกลเคยงกบส านกขาว CNN โดยยดตามคมอของคณะกรรมการสากลเพอปกปองนกขาว (Committee for Protection Journalists: CPJ) ซงคมอดงกลาวไดรบการยอมรบและปฏบตตามจาก ส านกขาว CNN รวมถงจากหนวยงานภาครฐในหลายประเทศและส านกขาวอนๆ เชน Reuters, Fox News, ส านกขาว CNN, BBC เปนตน
สวนการรายงานขาวภยพบตของสอญ ปนน น งานวจยเรอง How Did the Media Report on the Great East Japan Earthquake? Objectivity and Emotionality Seeking in Japanese Media Coverage (2015) ของ Yukiko Uchida พบวา การรายงานขาวของสอญ ปนเมอตอนเกดแผนดนไหวครงใหญเมอป 2554 นนมการรายงานแตเฉพาะขอเทจจรงมากทสด รองลงมาคอการรายงานขอมลความเปนจรงในแงลบ แตระหวางโทรทศนกบสออนๆแลว โทรทศนเปนองคกรสอทใสขอวจารณหรอความคดเหนของนกขาวลงไปในการรายงานขาวมากทสด และค าพดของนกขาว บทสมภาษณเหยอผ ประสบภย รวมถงเจาหนาทกภ ยมกจะเปนขอมลในแงลบมากกวาเปนขอเทจจรงทงหมด ในขณะทบทสมภาษณจากผเชยวชาญและเจาหนาทของรฐบาลจะใหขอมลทเปนกลางมากกวาเสยงของนกขาว เหยอผประสบภยอยในการรายงานขาวแลว มกจะกอใหเกดเนอหาทเปยมไปดวยความรสกมากกวา โดยกรณดงกลาวใกลเคยงกบส านกขาว CNN ซงสรางเนอหาทเปยมไปดวยความรสกจากเสยงสมภาษณและภาพของเหยอผประสบภย
101
5.2.3 นโยบายและกระบวนการผลตในการรายงานขาวภยพบตของหองขาวดจทล (Digital Newsroom) ของส านกขาว CNN
นโยบายและกระบวนการผลตในการรายงานขาวภยพบตของ ส านกขาว CNN ไมไดแตกตางจากชวงเวลาปกตทวไป แตสงทแตกตางคอการปฏบตตามคมอททางหองขาว (Newsroom) ยดถอ โดยผสอขาวของ ส านกขาว CNN ย าวาการลงพนทไปท าขาวภยพบตควรจะตองปฏบตตามหลกการ โดยใจความส าคญของคมอของหองขาวของส านกขาว CNN ในการรายงานขาวภยพบตนน ผสอขาวเปดเผยวา 1.) การเขาพนทควรไปกบเจาหนาทหรอทมกภย และ 2.) เตรยมอาหารและอปกรณทจ าเปนใหพรอมเพอไมใหเปนภาระใคร ซงสอดคลองกบแนวคดเรองการรายงานขาวภยพบตทบอกวา ผสอขาวควรตองศกษาวาอปกรณอะไรทควรน าไปดวยในกรณทเกดไฟดบหรอกรณตางๆ เชน เครองปนไฟ ไฟฉกเฉน แบตเตอร หรออปกรณจพเอส เครองมอชวยเหลอทางการแพทยในเบองตน รวมทงอาหารหรอน าดม ซงสอดคลองกบแนวคดเรองการรายงานขาวภยพบต ซงเครอขายผสอขาวระหวางประเทศใหค าแนะน าส าหรบผสอขาวทตองไปท าขาวภยพบตทางธรรมชาตไววา ตองพกพาและเตรยมอปกรณทางเทคนคไปเอง เชน แหลงใหพลงงานไฟฟา ไวไฟ อาหาร เปนตน
อยางไรกตาม ปจจบนสอมวลชนไทยยงคงมนโยบายและกระบวนการผลตในการรายงานขาวภยพบตเหมอนกบการรายงานขาวทวโป โดยวสยศ งามข า (2559) สรปไวในเอกสารการประชมวชาการเรองการประสานงานสอในการจดการภยพบตวา องคสอในประเทศไทยไมมการก าหนดกรอบหรอกตกาในการน าเสนอขาวดรามาหรอขาวภยพบต แตถงแมแตองคกรสอในประเทศไทยจะไมมกรอบหรอกตกาในการน าเสนอขาวภยพบตอยางเปนทางการทไดรบการยอมรบและปฏบตตามรวมกน หากสอแตละส านกจะมการปรบเปลยนนโยบายและกระบวนการผลตใหคลองตวมากขนเมอตองรายงานขาวภยพบต โดยงานวจยเรองบทบาทของเทคโนโลยโซเชยลมเดยตอกระบวนการท าขาวชวงมหาอทกภยประเทศไทย ป 2554 ของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ของมยร ไพบลยกลกร (2556) ไดสรปไววา กระบวนการท าขาวโทรทศนในชวงมหาอทกภยประเทศไทยป 2554 ของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 มความแตกตางจากการท าขาวในชวงสถานการณปกต เพราะจะใหความส าคญกบเหตการณทเกดขน ดวยการก าหนดจดรายงานสดครอบคลมพนทเกดเหตน าทวม และใหระยะเวลาน าเสนอมากกวาปกต ตอบสนองความตองการของผรบชมรายการโทรทศนทมชองทางในการรบขอมลมากขน และน าเสนอเรองราวผานทาง Social media กอตงทมขาวเฉพาะกจชอหางเสอ 7 ส มการก าหนดจดรายงานสดกระจายทวทกพนททไดรบผลกระทบ เพอแยงชงความรวดเรว และให
102
ความส าคญดานการน าเสนอดวยการใหน าหนกขาวและเรองราวทสงผลกระทบตอประชาชนมากกวาการน าเสนอขาวสารจากหนวยงานรฐหรอภาคเอกชน 5.3 ขอเสนอแนะ 5.3.1 ขอเสนอแนะในการน าไปใชประโยชน
1) สอมวลชนไทยน าการเลาเรองโดยใชสอดจทลไปใชในการรายงานขาวภยพบตเพอสรางความแตกตาง ดงดดความสนใจจากผชมและเพมศกยภาพในการแขงขนในอตสาหกรรมสอ
ปจจบนประเทศไทยมการแขงขนสงในอตสาหกรรมสอ โดยเฉพาะอตสาหกรรมโทรทศนดจทล ท าใหสอหลายแหงตองพยายามอยางหนกเพอแยงชงเรตตง การน าองคประกอบของการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตจะชวยสรางความแตกตางใหแกองคกรสอนนๆ โดยองคประกอบทมความโดดเดนไดแก มมมองการเลาเรอง ซงเมอผเลาเรองตองการจะน าเสนอสารใหผชมเขาใจ จ าเปนตองมมมมองการเลาเรองกอนเพอท าใหผรบสารเขาใจวาเราก าลงตองการสออะไรออกไป และเมอมมมมองการเลาเรองเปนกรอบแลว กระบวนการตอไปกจะท าไดงายขน สวนองคประกอบอนๆทนาสนใจคอ การตงค าถามทเราความสนใจ ซงควรตงในตอนตนของเรองเพอดงดดความสนใจของผชม และการใชเนอหาทเปยมไปดวยความรสก เพอท าใหผชมดแลวรสกวา เรองทเกดขนสงผลกระทบตอเขา นอกจากนยงมการใชเสยงและการใชเพลงประกอบ ซงวธการใชเสยงตามการเลาเรองโดยใชสอดจทลของ ส านกขาว CNN นนนาสนใจมาก เพราะมการใชเสยงผประสบภยขนในตอนตนของเนอหา และบางครงอาจจะเปดเรองมาดวยภาพของผประสบภยดวยซ าไป ซงไมจ าเปนตองเปดเรองมาดวยผสอขาว เนองจากการใชเสยงและภาพของผประสบภยเขามาประกอบจะท าใหผชมเขาใจเรองราวทเกดขนไดดขน ในขณะทการใชเพลงประกอบนน ไมจ าเปนตองมการใชเพลงประกอบในทกวดโอเสมอไป และเมอมการใชเพลงประกอบเขามาชวยกควรจะเลอกใชดนตรทมจงหวะเรวหรอจงหวะผสม เพอท าใหเกดความรสกแปลกใหมและดงดดความสนใจ สวนการท าขอมลใหเขาใจงายนนกสามารถท าไดดวยการใช Visualization เขามาชวย เชน การท ากราฟก ซงปจจบนเองกพบองคกรสอในประเทศไทยใชอยแลว แตควรพฒนาใหสามารถน ามาใชในการเลาขอมลทยากและซบซอนเกยวกบภยพบต หรอการเตอนภยธรรมชาตใหเขาใจงายในเวลารวดเรว เพอใหประชาชนเตรยมตวรบมอกบภยพบตหรอภยธรรมชาตไดทนเวลา
2) สอมวลชนไทยน าการเลาเรองโดยใชสอดจทลไปใชในการรายงานขาวภยพบตเพอชวยแกปญหาการโดนวพากษวจารณวา “สอไทยเนนขายดรามา”
103
ในชวงเกดภาวะวกฤต ทงเหตอทกภย สนามหรอพายฤดรอนถลม สอในประเทศไทยมกโดนวพากษวจารณจากหลายฝายวาท าใหประชาชนเกดความเครยดและน าเสนอขาวเนนไปทดรามามากจนเกนไป จนสรางผลกระทบในแงจตใจตอผประสบภยทไดรบความเดอดรอนอยกอนแลว การน าองคประกอบของการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ในการรายงานขาวภยพบตของ ส านกขาว CNN มาใชจะชวยลดการโดนครหาเรองสรางดรามาได เพราะสอไมจ าเปนตองน าเสนอภาพอนหดหสะเทอนใจเสมอไปเพอเรยกเรตตง แตอาจจะเลอกใชวธการใชภาพทโดดเดนอยางการน าภาพและหลงเกดเหตมาเปรยบเทยบกน หรอการน า Visualization มาอธบายเหตการณทเกดขน ขณะทเมอเลอกใชองคประกอบทสรางผลกระทบทางความรสกและอารมณอยางการตงค าถามทเราความสนใจและการใชเนอหาทเปยมไปดวยความรสกมาใช ผใชงานควรใชทงสององคประกอบนอยางระวดระวงไมใหมากเกนไปและใชอยางสมดล และควรใหขอมลเสรมแกผประสบภยดวย
3) สอมวลชนไทยควรพฒนาคมอในการรายงานขาวภยพบต ปจจบนนองคกรสอในประเทศไทยยงไมมการพฒนาคมอสวนกลางเอาไวใชส าหรบ
การรายงานขาวภยพบตโดยเฉพาะ ซงการท าคมอนนจะชวยใหผสอขาวสามารถท างานไดงายขนและปลอดภยมากขน ขณะเดยวกนยงท าใหผสอขาวไมตองเปนภาระของเจาหนาทของรฐทตองท างานหนกในชวงการดแลและชวยเหลอผประสบภยอยแลว ทส าคญยงสรางความรสกทดใหแกผประสบภยดวย เนองจากผสอขาวควรเตรยมอปกรณ อาหารและสงของตางๆไปเอง เพราะในภาวะเกดภยพบตการทผสอขาวไมเตรยมความพรอมไปเองอาจจะเปนการเขาไปแยงความชวยเหลอของประชาชนทไดรบความเดอดรอนอยกอนแลว 5.3.2 ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
1) ควรศกษาเพมเตมเกยวกบการเลาเรองโดยใชสอดจทล (Digital Storytelling) ขององคกรสอในประเทศไทย ทงในการรายงานขาวภยพบต หรอ ในขาวประเภทอน ๆ เพราะในบางองคประกอบกพบองคการสอในประเทศไทยมการใชอยแลว แตอาจจะมวธการใชทแตกตางออกไปจาก ส านกขาว CNN หรอมความเขาใจทแตกตางออกไปจากของ ส านกขาว CNN รวมถง แนวทางการปรบใชบทเรยนทไดจากส านกขาว CNN จากผลการศกษาน
2) ควรศกษาเพมเตมเกยวกบการพฒนาคมอขององคกรสอในประเทศไทยในการขาวภยพบต โดยสามารถน าค าแนะน าเรองการพฒนาคมอในการรายงานขาวภยพบตจากผลการศกษานไปใชเพอตอยอด และท าใหสอมวลชนไทยมคมอเวลาตองลงพนทเพอรายงานขาวภยพบตโดยเฉพาะ เพอใหเปนมาตรฐานสากลเหมอนองคกรสอในตางประเทศ
บรรณานกรม
105
บรรณานกรม ภาษาไทย กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย. (2556). การลดความเสยงจากสาธารณภย. กรงเทพ: โรงพมพ
ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด กรมอตนยมวทยา. (ม.ป.). ภยธรรมชาตในประเทศไทย. สบคน 18 พฤศจกายน 2560, จาก
https://www.tmd.go.th/info/risk.pdf ฐตนน คอมมอน. (2559). การบรหารจดการสอโทรทศนในยคดจทลหลอมรวม. Suthiparithat,
30(95),212 -222. สบคน 13 พฤศจกายน 2560, จาก http://www.dpu.ac.th/dpurc/assets/uploads/magazine/20533kjwzwlc4o804k.pdf
ณฐา ฉางชโต. (2554). พฤตกรรมการเปดรบขาวสารเกยวกบน าทวมและระดบความเครยดของ ประชากรในเขตกรงเทพมหานคร. ใน การประชมวชาการมหาวทยาลยกรงเทพ (น.3-14). กรงเทพฯ : มหาวทยาลยกรงเทพ.
ธาม เชอสถาปนศร. (2555). ภยพบตน าทวม : สอรฐ สอเกาและสอใหม. สบคน 18 พฤศจกายน 2560, จาก http://www.tcijthai.com/news/2012/02/scoop/130
พระ จรโสภณ และสวมล จนะมล (2559). บทบาทสอโทรทศนยคดจทลในการรายงานขาวแผนดนไหวประเทศเนปาลของ สถานโทรทศนพพทว. สบคน 18 พฤศจกายน 2560, จาก www.dpu.ac.th/graduate/upload/content/files 12559- 12560/vol5-2-62.pdf
แพง ชนพงศ.(2550). ดนตรแสนสข.(พมพครงท3). กรงเทพฯ: บรษท เพาเวอรพรนทจ ากด. ฤทยวรรณ โชคทวพาณชย. (2550). ความรเบองตนเกยวกบขาว. สบคน 20 พฤศจกายน 2560, จาก
http://elearning.nsru.ac.th/2550/report_beginning/บทท1%20หนา%201.html ทวศกด กาญจนสวรรณ. (2552). เทคโนโลยมลตมเดย (Multimedia Technology). กรงเทพฯ :เคทพ
คอมพแอนดคอนซลท. มยร ไพบลยกลกร. (2556). บทบาทของเทคโนโลยโซเชยลมเดยตอกระบวนการท าขาวชวงมหา
อทกภยประเทศไทย ป 2554 ของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต) กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.
วสยศ งามข า. (2559). การประสานงานสอในการจดการภยพบต. ใน การประชมวชาการ International Conference on Magsaysay Awardees : Good Governance and Tramsformative Leadership in Asia (น.369-388). กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรรมศาสตร
106
วณา แกวประดบ. (2548). บทบาทของสอวทยโทรทศนตอการเสนอขาวสารในสถานการณวกฤต.(รายงานการวจย). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.
สกลศร ศรสารคาม. (2554). สอสงคมกบการเปลยนแปลงกระบวนการสอขาว (รายงานผลการวจย). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.
เสกสรร โรจนเมธากล. (2555). เรยกรองสอรายงานขาวภยพบต ‘อยาบดเบอน-ดรามา สรางกระแสการบรจาค’ใหม. สบคน 18 พฤศจกายน 2560, จาก https://www.isranews.org/thaireform-other-news/16980
สรพร มนะนนทน. (ม.ป.ป.). การขาวและการรายงานขาว. สบคน 20 พฤศจกายน 2560, จาก www.teacher.ssru.ac.th/siriporn_me/file.php/1/TVB2301/.../2.news_reporting.pptx
อนทพมพ เลศวรยะไพบลย. (2554). บทบาทหนาทและการรายงานขาวของสถานโทรทศนไทยพบ เอสในชวงวกฤตน าทวมพทธศกราช 2554. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต) กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ภาษาตางประเทศ AFP. (2017). The forecast path of Hurricane Maria as it heads west across the Caribbean.
Retrieved November 13, 2017, from www.facebook.com/AFPnewsenglish/posts/1444991002205565
Brown Seely John. (2000). GROWING UP DIGITAL How the Web Changes Work,Education, and the Ways People Learn. Retrieved November 13, 2017, from http://www.johnseelybrown.com/Growing_up_digital.pdf
Carroll Brian. (2014). Writing and Editing for Digital Media. London: Taylor & Francis Ltd Center of Digital Storytelling. (2010) Digital Storytelling Cookbook. Retrieved November 13,
2017, from https://wrd.as.uky.edu/sites/default/files/cookbook.pdf Committee to Protect Journalists. (2012) CPJ Journalist Security Guide Covering the News in a
Dangerous and Changing World. Retrieved November 13, 2017, from https://cpj.org/reports/2012/04/natural-disasters.php
CNN Staff. (2013). Typhoon Haiyan death toll tops 6,000 in the Philippines. Retrieved November 13, 2017, from http://edition.CNN.com/2013/12/13/world/asia/philippines-typhoon-haiyan/index.html
107
Dave R K. (2017). Role of Media in Disaster management. Retrieved October 29, 2017, from http://www.academia.edu/7402446/Role_of_Media_in_Disaster_management-Dr_Dave-2
Goidel Robert and Miller Andrea. (2009). News Organizations and Information Gathering During a Natural Disaster: Lessons from Hurricane Katrina. Journal of Contingencies and Crisis Management, 17(4), 266-273. Retrieved October 23, 2017, from https://www.researchgate.net/publication/228129926_News_Organizations_and_Information_Gathering_During_a_Natural_Disaster_Lessons_from_Hurricane_Katrina
Goswami Parul. (2015). Advice for journalists covering natural disasters. Retrieved November 13, 2017, from https://ijnet.org/en/blog/advice-journalists-covering-natural-disasters
Houston J. Brian, Pfefferbaum Betty and Rosenholtz Ellen Cathy. (2012). Disaster News: Framing and Frame Changing in Coverage of Major U.S. Natural Disasters, 2000-2010. Journalism and Mass Communication Quarterly, 89(4). Retrieved October 23, 2017, from https://www.questia.com/read/1P3-2882869751/disaster-news-framing-and-frame-changing-in-coverage
Iqbal J Muhammad, Ali M Fatima and Khursheed B Muhammad. (2014). ANALYSIS OF ROLE OF MEDIA IN DISASTER REPORTING IN PAKISTAN. European Scientific Journal, 10(1), 570-575. Retrieved October 23, 2017, from https://eujournal.org/index.php/esj/article/view/3676
Kolodzy Janet. (2006). Convergence Journalism: Writing and Reporting Across the News Media. Maryland: Rowman & Littlefield
Kung Lucy. (2015). Innovators of Digital News. London: I.B.Tauris& Co. Ltd Kroll Anja. (2015). The role of Journalism in the Digital Age. Oxford: n.p. Krumsvik Arne H. (2010). Strategy and Structure for Online News Production – Case Studies of CNN and NRK. Oslo: University of Oslo. Retrieved October 21, 2017, from
https://www.researchgate.net/publication/226168821_Strategy_and_Structure_for_Online_News_Production_-_Case_Studies_of_CNN_and_NRK
108
Lichterman Joseph . (2017). How The New York Times, CNN, and The Huffington Post approach publishing on platforms. Retrieved October 21, 2017, from http://www.niemanlab.org/2017/03/how-the-new-york-times-ส านกขาว CNN-and-the- huffington-post- approach-publishing-on-platforms/
Mario Garcia. (2016). Digital Storytelling: A Marriage Between Journalism and Design. Retrieved October 23, 2017, from https://journalism.columbia.edu/digital-storytelling-marriage-between-journalism-and-design .
Meyer Robinson. (2017). What's Happening With the Relief Effort in Puerto Rico?. Retrieved November 13, 2017, from www.theatlantic.com/science/archive/2017/10/what-happened-in-puerto-rico-a-timeline-of-hurricane-maria/541956/
Nindibaajimomin. (n.d.). LIMITATIONS AND ADVANTAGES OF DIGITAL STORYTELLING. Retrieved October 29, 2017, from http://nindibaajimomin.com/workbooks/limitations-and-advantages-of-digital-storytelling/
Nip Jpyce Y.M.. (2007). EXPLORING THE SECOND PHASE OF PUBLIC JOURNALISM. Journalism Studies, 7(2). Retrieved October 23, 2017, from http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14616700500533528
Potter Deborah and Ricchiardi Sherry. (2009). Disaster and Crisis Coverage. Washington: n.p. Quinn Stephen. (2002). Knowledge Management in the Digital Newsroom. Oxford: Focal Press Sikarwar Rahul. (2016). Definition of Digital Media. Retrieved November 13, 2017, from
https://www.linkedin.com/pulse/definition-digital-media-rahul-sikarwar- digital-marketing-expert
Substance Abuse and Mental Health Services Administration. (2016). SHARE YOUR STORY :A How-to Guide for Digital Storytelling. Retrieved November 13, 2017, from https://www.samhsa.gov/sites/default/files/programs_campaigns/brss_tacs/samhsa-storytelling-guide.pdf
University of Houston. (n.d.). What is Digital Storytelling?. Retrieved October 21, 2017,from http://digitalstorytelling.coe.uh.edu/page.cfm?id=27.
Underwood Rich. (2007). Roll!: Shooting TV News : Views from Behind the Lens. Oxford: Focal Press
109
Ventura Ana Boa. (2008). Making news with digital stories: digital storytelling as a forma of citizen journalism – case Studies analysis in the U.S., UK and Portugal. Prisma, 1(7), 239-259. Retrieved October 23, 2017, from revistas.ua.pt/index.php/prismacom/article/download/674/pdf
ภาคผนวก
Coding Sheet
ชอขาว
มมมองการเลาเรอง ค าถามทเราความสนใจ เนอหาทเปยมไปดวยความรสก เนอหามจ านวนทพอเหมาะ
เตอนภย
ความเสยหาย
ตรวจสอบความชวยเหลอจากรฐ
ภาพ /ขอความ/เสยง (เตมค าอธบาย
)
ค าถาม ค าตอบ กระทบตอผคน ประเภทวดโอ
ความยาว
Data Visualization
ม ไมม
รปแบบหรอลกษณะของอนโฟกราฟฟค (ภาพ แผนภม แผนผง
สญลกษณ หรอกราฟ)
ม รายละเอยดเนอหา
ไมม ม รายละเอยดเนอหา ไมม ม รายละเอยดเนอหา ไมม
111
เสยง เสยงของใครจงระบ .....................................................................
ดนตร
จงหวะ
โทน ระดบเสยง
ความเรว จงหวะ (rhythm)
ท านอง (melody)
ส าเนยง (accent)
ไมม ม
จงหวะ ความดงพอเหมาะ เหมาะสม
ชา เรว ผสม ใช อธบาย ไมใช ใช อธบาย ไมใช
112
113
ประวตผเขยน ชอ สกล ภทร ภทรโสภสกล ประวตการศกษา มธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนผดงนาร ปการศกษา 2548
อกษรศาสตรบณฑต มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2552
ต าแหนงและสถานทท างานปจจบน ผสอขาวและผประกาศขาว สถานโทรทศนสปรงนวส ดจทลทวชอง 19 พธกรรายการเชานมแตเรอง สถานโทรทศนกองทพบกชอง 5