4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 20th. sept. , 2017 to 20th. OCt.,2017 delivery :04-01-2018 (wed) Time :9AM-ll stock Stock : 306 New Rate Rs. 848/- 19 kg. & 5kg @ Rs.1544&Rs.316 Hmasawnna Thar Vol - 33/82 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY) NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI GAS NEWS Agency : SAS Booking :25th. sept. , 2017 to 25th. Oct. 2017 delivery :04-01-2018 (wed) Time : 9AM ll stock last stOCK : 309/-rate:Rs. 849/- UGC NET an hlawtling CCPUR: Central Board of Secondary Educa- tion (CBSE) huoihawtna hnuoia University Grants Commission (UGC) National Eligibility Test (NET) Exam November, 2017- a nei result puong a ni tah. Tuchena hlawtlingna chang ei hriet thei hai chu- Nk. Nancy Malsawmkim, d/o Lal\anpuia of Saikawt, Kanaan, CCPur; Nk. Grace Ramhlunkim Tus- ing, d/o John Tusing of Apollo Veng, CCPur; Nk. Cindy Lalhmingmawi of Parbung, Pherzawl District le Nk. Ema Lalneimawi Hmar, CCPur; Nk. Es- ther Lalringzo |hiek of Sielmat/New Delhi; Nk. Rose Lalbuotsai of Cachar, Assam hai an nih. Hlawtlingna changtuhai po po ei Chanchinbu chun a lawmpui hle. (input: Saikawt News & Virthli) DTO/CCPur in Thla 9 sungin motor 2356 a registered; Revenue Rs. 1,34,15,608 an hmusuok CCPUR: Financial Year in\anna March, 2017 a inthawk November, 2017 thla 9 liemta sung khan District Transport Office (DTO), Churachandpur chun motor dang dang 2356 an registered bakah hi hun sunga Revenue (Sie) an lakkhawm/hmu- suok chu Rs. 1,34,15,608 a tling phak niin Pi Laihlizo, DTO, CCPur a inthawk ei thu dawngna chun a hril. November, 2017 thla sung ringawt khawm DTO, CCPur chun motor 385 an registered a. Hieng- hai lai hin Heavy Truck 9, Medium Truck 3, LCV 38, Heavy Bus 2, Maxi Cab 1, Auto Rickshaw 24, Car 3, Gypsy 26, motorcycle 87 le Others 2 registered a nih. March –November, 2017 sunga motor registra- tion thaw hai lai hin Heavy Truck 34, Med. Truck 10; LCV 128; Heavy Bus 02; Med. Bus 1; LPV 9; Maxi Cab 2; Autorickshaw 219; Car 824; Gypsy 76; Motorcycle 1031 le Oth- ers 20 a \hang a, a renga belkhawm chu 2356 a nih. Chun, November, 2017 thla sunga Revenue (Sie) an hmusuok chu Rs. 13, 31,640 a ni a, March- November, 2017 sunga Revenue an hmusuok chu Rs. 1,34,15,608/- a nih. Revenue an hmu hai laia Rs. 8780620 chu To- ken Tax a an hmu a ni a, Goods Tax Rs. 480,881/-; Passenger Tax Rs. 548, 545/-; Permit Fee Rs. 387, 297/-; Inspection fee Rs. 459, 960/-; Registra- tion Fee Rs. 544, 640; PUC Fee Rs. 8,965; Com- pounding Fee Rs. 16,700; Penalty Fee Rs. 1,78,270/- le Misc Rs. 20,09,730 a nih. THANGKO CCPUR: Pi Vanlalven @ Veni (92), m/o L. Hming- sang Joute of Rengkai, CC- Pur chu January 3, 2017 khan a thi a, January 4, 2017 hin Rengkai thlan- muolah ruong vuiliem ning a tih. Solar le Computer set an pek CCPUR: 25-Assam Rifles chun January 2, 2018 khan Military Civic Action pro- gramme fethlengin Happi- ness Home, Thingkangphai kuomah Solar lights bakah Computer set an pek a. Hi Home-a um naupang hai inpawlpuina an nei bawk. Kum 2017 sung Helpawl 37 le ralthuom 36 an man CCPUR: Churachandpur Police chun kum 2017 sung khan helpawl group tum tuma mi cadres 37 an man bakah ralthuom dang dang 36 an man niin District Po- lice report chun a hril. Ralthuom an man hai lai Long Range weapon 21, small arms 15, Detonators 28, Gelatine 9 bakah motor inruksa 16 hmukir a ni a, mi 191 man an ni a, Human trafficking victims 14 san- suok an ni bawk. Chun, Vehicle Challan in Rs. 1074 le Vehicle fine Rs. 1,55,100 hmu a ni a, NSA hnuoia hrentang mi 2 an um. Hienghai baka hin inruithei Heroin grams 313.50; Opium kg. 20.208; WY mum 5998; SP mum 2007 an man bawk. In- ruithei mana um hi Rs. 30,07,360 vel manhu ni dinga hisap a ni a, sum- faia an man khawm Rs. 12,90,000 vel a tling phak. Thinglhang Post Editor hlui a thi CCPUR: Pu Jamsei Haokip (58), District Headquarters Tuibong, CCPur chu zani 12:30PM vel khan enkawla a umna Imphal Hospital-ah a thi a, vawisun hin DHQ Th- lanmuol, Tuibong, CCPur hmunah a ruong vuiliem ning a tih. Pu Jamsei Haokip hi hun sawt takel Thinglhang Post Daily Editor sin lo thaw a nih. Mithi sunghai ei Chanchinbu chun a tuorpui hle. Ama hi natna chi tum tum leia hun sawt takel enkawla lo um ta a nih. Exam Form fill up thei hun suksei ImPHAL: Council of Higher Secondary Educa- tion, Manipur hnuoia Class X le Higher Secondary Ex- amination, 2018 a dinga Exam form fill up thei hun chu fine Rs. 400 pein Janu- ary 10, 2018 le January 11, 2018 chena ding ve vein suksei nawk a nih tiin Sec- retary, Council of Higher Secondary Education, Ma- nipur chun inhriettirna a siem. Seri. Dip. Course training thei ImPHAL: Sericulture Training Institute, Kwakta, Bish- nupur District, Manipur a thla 12 sung Diploma Course in Sericulture Training nuom hai ta dingin hnina lekha 15- 01-2018 chena peklut thei a nih. Rs. 500 pein Application form chu Director of Sericulture, Manipur, Project Man- agement Complex, Sangaipat-ah lak thei a nih. Thiemna Class-XII Science pasi a \ul. Hi training hi Academic Ses- sion 2018-19 sunga mi ding a nih. IGAR(S) in CM an hmupui ImPHAL: Zani hmasa khan IGAR(S) Major General Virendra Singh chun CM N. Biren Singh an hmupui a, security ngirhmun an hriltlang. Major General Viren- dra Singh chun CM chu kum thar chibai a buk bakah Indo-Myanmar ramri zula Security ngirh- mun le Assam Rifles han ramri zula chenghai hma- sawnna ding le thil \ha chi tum tum an thawpek tahai chanchin a hril. CM le IGAR(S) hai hin hmatieng peia hmalak dan dinghai an hriltlang bawk. Hand Grenade pakhat hmu ImPHAL: Zani zingkar dar 9:30 vel khan Porompat Police Station huop sunga Khurai Cheithabi hmu- nah Cement zawrna dawr pakhatah China siem Hand Grenade pakhat hmu a ni a, Police han an va lak a, pawitawklo dingin an sukpuok. Cement dawr neitu hi P. Singhajit Singh a nih. Hand Grenade hi tu pawl va sie am ti hriet a la ni nawh. Zirtirtu 5 suspend na Order ImPHAL: Zanikhan Th. Kirankumar, Director of Education (S), Govt. of Manipur chun Zirtirtu 5 Suspend-na Order an suo. Suspend-a um Zirtir- tuhai chu, Bengi Primary School a Primary Teacher K. Shyamkeshor Singh; Tanjeng Khunou Primary School-a Headmaster (JB/ PS), tuta Hiyanglam Awa- ng Hanja Hiden Primary School-a Utilized a um mek Md. Nizamuddin; Kakch- ing Khunou New Primary School a Primary Teacher Khumukcham Kritichand Singh; Gelnel Hr. Second- ary School-a Arts Graduate teacher Sonjangam Haokip le Konthoujam Maning Tribal Primary School a Primary Teacher G. Maiten Kabuini hai an nih. Hieng zirtirtuhai hi an sin an thaw \hatnaw leia suspend an nih. Car baw leiin mi 1 thi ImPHAL: Zani hmasa zan khan Imphal East a NRL Pump bul, Hapta Lamlong-ah Santo Car MN0K-6455 in a bat batin mi 4 a baw a, mi 4 hai laia pakhat Thangjam Paka (65), s/o Yaima of Khurai a thi a, midang 3 an hliem a, Hospital panpui an nih. A hnungah Police han Car le a Driver Pangei hmunah an man. Hi thil tlung leia mipui lungsenin Porompat Police Sta- tion an va hlukhum a, Car driver hi an kutah pesuok dingin an va ngen. OC, CCPur PS dingin L. Khogen Singh CCPUR: Manipur sawrkar in January 3, 2018 nia Po- lice Inspectors 3 sin chel sawidanglamna order an suo dungzuiin Inspector L. Khogen Singh, OC Nambol PS chu OC, Churachandpur PS dinga hung sawn a nih. Under Secretary in a kaisang CCPUR: Departmental Promotion Committee rec- ommendation dungzuiin Section Officers/Category- V (Direct Recruit) Ma- nipur Secretariat Service (MSS) Officers 18 hai chu Category-IV (Under Secre- tary) a inkaisangtir an nih. Under Secretary a inkaisangtir hai lai hin Pu Zorisang T. Pangote khawm a \hang ve. A kai- sangna hi ei Chanchinbu chun a lawmpui hle. Under Secretary a kai- sang hai lai hin Anthony M. Haokip, Thangliansiam Taitom le L. Thangkho- mang Khongsai hai an \hangsa. An sin chel ding chu a hnungah Order insuo ning a tih. Pune buoina leia Parliament rorel nasataka inselbuoi leiin Inchawltir a nih BJP sawrkar hin hnam hnuoihnung Dalit hai a hmusit bik a nih: Oposition New DeLHI: Pune, Maharashtra- a Bhima-Koregaon buoina le inza- wma Congress \huoi selkaltu pawl han BJP sawrkar chu Dalit hnam hai hmusittu le buoina ngaisak lova an intumna leia inselna nasa taluo leiin Parliament inpui pahnihai ro- rel lai sukchawl an nih. Inpui insang lem Rajya Sabha chu rorel dinga an hei in\hung cha- rin buoina leiin sukchawl nawk pei a nih. Zani ta rorel dinga an hei \hung hmasatakini BSP hotu Satish Shar- ma le midang dangin Pune buoina thu an hung put lut a, insel buoina leiin rorel sukchawl a nih. Zantieng dar 3pm in\hung nawk a nih a. Selkaltu Congress \huoitu Ghulam Nabi Azad chun, BJP sawrkar chu Dalit hnamhai hmu- sittu le ngaisak nawtua intumin in- selna nasatak a um leiin ro rel thei lovin chawl puong nawk a nih. Selkaltuhai intumna hi Finance Minister Arun Jaitley chun Maha- rashtra-a thil tlung a nih a, sawrkar thlungpui mawphurna iengkhawm a um naw ti hre dingin selkaltuhai a hrila chu a \angkai nawh. Lok Sabha ah Zero Hour ah Congress hotu Mallikarjun Kharge chun, hi buoina le inzawmin Su- preme Court Judge hnuoia suitu ding indin ding le Prime Minister Narendra Modi-in hrilfiena pek a ngen leiin insel buoina a suok a. Mr Kharge chun, BJP hai ro- relna state reng reng ah Dalit hai hmusitna le neksawrna a hluor bik a nih tiin, kum tinin hi ni Bhima- Koregaon hi inser hlak a nih a, buoina a suok ngai nawh. BJP an inlal charin Dalit hai an hmusit leiin an sukbuoi a nih, tiin an tum. Pune, Maharashtra-a Dalit hai chun British East India Company han Peshwa army hai an hnena Bhima-Koregaon kum 200 tling lawmna an nei laiin BJP kulmut \henkhatin an lo chawkbuoi leia buoina suok a nih. Peshwa hnam hai hi Brahmin an nih a. British East India Company tieng sipai iemani zat an \hang lei- in British hai henna chu an ta dinga hming\hatnaa ngaiin hi indona Bhi- ma-Koregaon hi kum tin ‘Dalit hai hnena ni’ tiin an inser hlak a nih. Tu tak hin Maharastra chu BJP sawrkar a nih leiin sawrkar chu Dalit hai ngaisak lova intum a nih. Buoina leia Bandh leiin Mumbai khawpui sung bakah Delhi le khawpui hran hran infepawnahai chawkbuoiin a um a, flight 12 cancelled le 235 de- layed-in sang tel an buoi pha a nih. Congress le selkaltu party dan- ghai chun Maharastra ah Dalit han kum tamtak hi ‘hnena ni’ hi an lo lawm tah hlaka, buoina a suok ngai nawh. BJP an lal charin Dalit hai an hmusit leiin buoina a suok nghal a nih, tiin an intum a nih. >>sunzawmna page 4-ah Zu \hahnemtawk tak an man CCPUR: December 30 le 31, 2017 zan hai khan Police team han hmun tum tum an dapnaah Zu \hahnemtawk tak an man. Dec. 30, 2017 khan SDPO Thanlon, SDPO, CCPur PS, Women Po- lice le Reserve line a um Police team Zouveng, Tuibong Bazar le New Bazar Bus parking lai an dapnaah DIC Zu litres 150; Rum (McDonald) full bottle 9 le quarter bottles 5; Whishky quar- ter bottles 6 le Kingfisher Beer case 5 an man a, CC- Pur Police station-ah an peklut. Chun, Dec. 31, 2017 nia New Bazar area Police han an dapnaah Whisky bottles 6, Rum bottle 17, DIC bottles 65, Cane Beer 17 le full bottles 2 an man a, CCPur Police station- ah an peklut bawk. Literary-cum-UPSC Workshop nei CCPUR: January 2, 2018, 11AM khan District Ad- ministration le Ropiang Foundation hai huoihawt- nain District Training Cen- tre (DTC) Hall, Tuibong ah Literary-cum-UPSC work- shop nei a nih. Session hmasaah V. Hangkhanlian, Minister (Agri, Vety & AH) khuol- lienin a \hang a, lamp sitva- rin Workshop hi a hawng. Thu a hrilnaah, India sawrkarin ei rama sin nei lo (unemployment) sukbona dingin 9th plan fethlengin hma nasa takin a lak a, hi 9th Plan hnuoia mi tam ta- kin sin an hmu mek ta a nih tiin a hril. Workshop-a \hang hai chu UPSC chau tum loa, sawrkara sin dang dang hai khawm ngaiven dingin Pu V. Hangkhanlian chun an fui a, ‘Confession of a Dy- ing Mind’ ti lekhabu ziek- tu Mr Haulianlal Guite, IAS chu inpakum a ti thu hrilin, lekhabu ziek hi thil >>sunzawmna page 4-ah Muolvaiphei khawsungah Truck an tang CCPUR: Zani zan khan Muolvaiphei khawsung-a Presbyterian Biekin thlan- ga Culvert siem leia lam- pui a helna (diversion) ah Leingoi phur Truck pakhat an tang a, hi lei hin motor dang fe thei loin a um mek. Thuneitu han an rang thei angin ngaiven hai sienla thil\ha le mipui lawm ni ngei a tih. Chura-Sugnu Road Blacktopping thaw ding lei hin Rengkai a laia in- thawk hmun tam takah Culvert siem a ni leiin tu- lai hin Sugnu Road lampui chu an tep hle a, Muolvai- phei khawsunga Truck a hang intang nawk lem chun lampui hi a ping tawp ti ding ngirhmuna um a nih. Loktak Dil suksetuhai chu na taka hrem ning an tih: Minister ImPHAL: Forest & Envi- ronment Minister Mr Thou- naojam Shyamkumar chun, a department chun Loktak Dil \ha tak le him taka a um theina dingin \ha takin a enkai zing a. A suksiet ding zawnga thil thawtuhai chu a nat thei ang taka hrem pei ning an tih tiin a hril. Zanita a office chamber ah Loktak Development Authority (LDA) Calendar 2018 tlangzarna hunser an hmangnaa chun, Loktak laia vate inpem hlak hai le ramsahai hrim hrim thattu le pel hlaktuhai chu na taka hrem an ni ding thu hrilin, nganamtuhai khawm zana chu nga man ngai lo dingin a hril. LDA Calendar 2018 a tlangzara hin a department Forest & Environment hmalakna hnuoia project hran hran hai, Loktak Dil mawi tak tak le ramsa lim- hai inchuon a nih. Minister hril dan chun, a department thawktuhai chu Northeast a tui thieng- hlim dil (fresh water lake) lientak humhalna dingin theitawpin sin an thaw niin a hril a. Loktak Dil le a kawl laia chenghai khawm sawrkar department hmal- akna le sinthawna project hai chu \ha taka lo thlawp pei dingin a ngen bawk. LDA Calendar 2018 tlangzarna hunsera hin LDA staff hai bakah biel, Khestrigao MLA Mr N. In- drajit Singh hai khawm an \hang. (DIPR). Arjuna Awardee Suanjoy le Sar- jubala Devi Han CM Inhmupui ImPHAL: Boxing coach le Arjuna Awardee Mr M. Suranjoy Singh le Inerna- tional boxer Ms Sh Sar- jubala Devi hai chun zani khan Chief Minister Mr N. Biren Singh chu a office sinthawna Secretariat ah an inhmupui. Mr Suranjoy le Ms Sarjubala Devi hai chun Chief Minister kuomah thu infiemna khawvel tieng thu tamtak bakah abikin \hangthar hai lai Box- ing hrilmawi le chawilar a pawimaw zie an hril a. Chief Minister a thei dan danin Manipur \halaihai Boxing tieng an inhnika an thaw hlawk ve theina dinga a mimal le state sawrkarin a \hangpui pei ding thu a lo hril pek. (DIPR) HYA GHQ hmalaknain Free Medical Camp nei CCPUR: Riruong-a lo um ta angina Hmar Youth Association (HYA) GHQ inrawinain December 30, 2017 khan Thenmuol JB School-ah Free Medical Camp hlawtling taka nei a lo nitah. Medical camp huna hin Dr Jire Pudaite in inen dinga hi hmuna va fe hai hriselna enin, damdawi ma- maw hai kuomah a thlawnin damdawi sem a ni bawk.

TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY) Thar/2018/January/HT-04-01-2018.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur :

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY) Thar/2018/January/HT-04-01-2018.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur :

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

GAS NEWS Agency : KIM JOEBooking : 20th. sept. , 2017 to 20th. OCt.,2017delivery :04-01-2018 (wed) Time :9AM-tillstockStock :306New Rate Rs. 848/-19 kg. & 5kg @ Rs.1544&Rs.316

HmasawnnaTharVol-33/82 | Churachandpur | email:[email protected] | Phone:+91-3874-236846 | Rs6/-percopy

TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY)

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

GAS NEWS Agency : SASBooking :25th. sept. , 2017 to 25th. Oct. 2017delivery :04-01-2018 (wed) Time : 9AM till stock laststOCK : 309/-rate:Rs. 849/-

UGC NET an hlawtling

CCPUR: Central Board of Secondary Educa-tion (CBSE) huoihawtna hnuoia University Grants Commission (UGC) National Eligibility Test (NET) Exam November, 2017- a nei result puong a ni tah. Tuchena hlawtlingna chang ei hriet thei hai chu- Nk. Nancy Malsawmkim, d/o Lal\anpuia of Saikawt, Kanaan, CCPur; Nk. Grace Ramhlunkim Tus-ing, d/o John Tusing of Apollo Veng, CCPur; Nk. Cindy Lalhmingmawi of Parbung, Pherzawl District le Nk. Ema Lalneimawi Hmar, CCPur; Nk. Es-ther Lalringzo |hiek of Sielmat/New Delhi; Nk. Rose Lalbuotsai of Cachar, Assam hai an nih. Hlawtlingna changtuhai po po ei Chanchinbu chun a lawmpui hle. (input: Saikawt News & Virthli)

DTO/ccPur in Thla 9 sungin motor 2356 a registered;Revenue Rs. 1,34,15,608 an hmusuok

CCPUR: Financial Year in\anna March, 2017 a inthawk November, 2017 thla 9 liemta sung khan District Transport Office (DTO), Churachandpur chun motor dang dang 2356 an registered bakah hi hun sunga Revenue (Sie) an lakkhawm/hmu-suok chu Rs. 1,34,15,608 a tling phak niin Pi Laihlizo, DTO, CCPur a inthawk ei thu dawngna chun a hril. November, 2017 thla sung ringawt khawm DTO, CCPur chun motor 385 an registered a. Hieng-hai lai hin Heavy Truck 9, Medium Truck 3, LCV 38, Heavy Bus 2, Maxi Cab 1, Auto Rickshaw 24, Car 3, Gypsy 26, motorcycle 87 le Others 2 registered a nih. March –November, 2017 sunga motor registra-

tion thaw hai lai hin Heavy Truck 34, Med. Truck 10; LCV 128; Heavy Bus 02; Med. Bus 1; LPV 9; Maxi Cab 2; Autorickshaw 219; Car 824; Gypsy 76; Motorcycle 1031 le Oth-ers 20 a \hang a, a renga belkhawm chu 2356 a nih. Chun, November, 2017 thla sunga Revenue (Sie) an hmusuok chu Rs. 13, 31,640 a ni a, March-November, 2017 sunga Revenue an hmusuok chu

Rs. 1,34,15,608/- a nih. Revenue an hmu hai laia Rs. 8780620 chu To-ken Tax a an hmu a ni a, Goods Tax Rs. 480,881/-; Passenger Tax Rs. 548, 545/-; Permit Fee Rs. 387, 297/-; Inspection fee Rs. 459, 960/-; Registra-tion Fee Rs. 544, 640; PUC Fee Rs. 8,965; Com-pounding Fee Rs. 16,700; Penalty Fee Rs. 1,78,270/- le Misc Rs. 20,09,730 a nih.

ThangkoCCPUR: Pi Vanlalven @ Veni (92), m/o L. Hming-sang Joute of Rengkai, CC-Pur chu January 3, 2017 khan a thi a, January 4, 2017 hin Rengkai thlan-muolah ruong vuiliem ning a tih.

Solar le Computer set an pek

CCPUR: 25-Assam Rifles chun January 2, 2018 khan Military Civic Action pro-gramme fethlengin Happi-ness Home, Thingkangphai kuomah Solar lights bakah Computer set an pek a. Hi Home-a um naupang hai inpawlpuina an nei bawk.

kum 2017 sung helpawl 37 le ralthuom 36 an manCCPUR: Churachandpur Police chun kum 2017 sung khan helpawl group tum tuma mi cadres 37 an man bakah ralthuom dang dang 36 an man niin District Po-lice report chun a hril. Ralthuom an man hai lai Long Range weapon 21, small arms 15, Detonators

28, Gelatine 9 bakah motor inruksa 16 hmukir a ni a, mi 191 man an ni a, Human trafficking victims 14 san-suok an ni bawk. Chun, Vehicle Challan in Rs. 1074 le Vehicle fine Rs. 1,55,100 hmu a ni a, NSA hnuoia hrentang mi 2 an um.

Hienghai baka hin inruithei Heroin grams 313.50; Opium kg. 20.208; WY mum 5998; SP mum 2007 an man bawk. In-ruithei mana um hi Rs. 30,07,360 vel manhu ni dinga hisap a ni a, sum-faia an man khawm Rs. 12,90,000 vel a tling phak.

Thinglhang Post Editor

hlui a thiCCPUR: Pu Jamsei Haokip (58), District Headquarters Tuibong, CCPur chu zani 12:30PM vel khan enkawla a umna Imphal Hospital-ah a thi a, vawisun hin DHQ Th-lanmuol, Tuibong, CCPur hmunah a ruong vuiliem ning a tih. Pu Jamsei Haokip hi hun sawt takel Thinglhang Post Daily Editor sin lo thaw a nih. Mithi sunghai ei Chanchinbu chun a tuorpui hle. Ama hi natna chi tum tum leia hun sawt takel enkawla lo um ta a nih.

Exam Form fill up thei hun sukseiImPHAL: Council of Higher Secondary Educa-tion, Manipur hnuoia Class X le Higher Secondary Ex-amination, 2018 a dinga Exam form fill up thei hun chu fine Rs. 400 pein Janu-

ary 10, 2018 le January 11, 2018 chena ding ve vein suksei nawk a nih tiin Sec-retary, Council of Higher Secondary Education, Ma-nipur chun inhriettirna a siem.

Seri. Dip. Course training theiImPHAL: Sericulture Training Institute, Kwakta, Bish-nupur District, Manipur a thla 12 sung Diploma Course in Sericulture Training nuom hai ta dingin hnina lekha 15-01-2018 chena peklut thei a nih. Rs. 500 pein Application form chu Director of Sericulture, Manipur, Project Man-agement Complex, Sangaipat-ah lak thei a nih. Thiemna Class-XII Science pasi a \ul. Hi training hi Academic Ses-sion 2018-19 sunga mi ding a nih.

IGAR(S) in CM an hmupuiImPHAL: Zani hmasa khan IGAR(S) Major General Virendra Singh chun CM N. Biren Singh an hmupui a, security ngirhmun an hriltlang. Major General Viren-dra Singh chun CM chu kum thar chibai a buk bakah Indo-Myanmar

ramri zula Security ngirh-mun le Assam Rifles han ramri zula chenghai hma-sawnna ding le thil \ha chi tum tum an thawpek tahai chanchin a hril. CM le IGAR(S) hai hin hmatieng peia hmalak dan dinghai an hriltlang bawk.

Hand Grenade pakhat hmuImPHAL: Zani zingkar dar 9:30 vel khan Porompat Police Station huop sunga Khurai Cheithabi hmu-nah Cement zawrna dawr pakhatah China siem Hand Grenade pakhat hmu a ni a, Police han an va lak a, pawitawklo dingin an sukpuok. Cement dawr neitu hi P. Singhajit Singh a nih. Hand Grenade hi tu pawl va sie am ti hriet a la ni nawh.

Zirtirtu 5 suspend na OrderImPHAL: Zanikhan Th. Kirankumar, Director of Education (S), Govt. of Manipur chun Zirtirtu 5 Suspend-na Order an suo. Suspend-a um Zirtir-tuhai chu, Bengi Primary School a Primary Teacher K. Shyamkeshor Singh; Tanjeng Khunou Primary School-a Headmaster (JB/PS), tuta Hiyanglam Awa-ng Hanja Hiden Primary School-a Utilized a um mek

Md. Nizamuddin; Kakch-ing Khunou New Primary School a Primary Teacher Khumukcham Kritichand Singh; Gelnel Hr. Second-ary School-a Arts Graduate teacher Sonjangam Haokip le Konthoujam Maning Tribal Primary School a Primary Teacher G. Maiten Kabuini hai an nih. Hieng zirtirtuhai hi an sin an thaw \hatnaw leia suspend an nih.

Car baw leiin mi 1 thiImPHAL: Zani hmasa zan khan Imphal East a NRL Pump bul, Hapta Lamlong-ah Santo Car MN0K-6455 in a bat batin mi 4 a baw a, mi 4 hai laia pakhat Thangjam Paka (65), s/o Yaima of Khurai a thi a, midang 3 an hliem a, Hospital panpui an nih. A hnungah Police han Car le a Driver Pangei hmunah an man. Hi thil tlung leia mipui lungsenin Porompat Police Sta-tion an va hlukhum a, Car driver hi an kutah pesuok dingin an va ngen.

oC, CCPur PS dingin L. Khogen

SinghCCPUR: Manipur sawrkar in January 3, 2018 nia Po-lice Inspectors 3 sin chel sawidanglamna order an suo dungzuiin Inspector L. Khogen Singh, OC Nambol PS chu OC, Churachandpur PS dinga hung sawn a nih.

Under Secretary in a kaisang

CCPUR: Departmental Promotion Committee rec-ommendation dungzuiin Section Officers/Category-V (Direct Recruit) Ma-nipur Secretariat Service (MSS) Officers 18 hai chu

Category-IV (Under Secre-tary) a inkaisangtir an nih. Under Secretary a inkaisangtir hai lai hin Pu Zorisang T. Pangote khawm a \hang ve. A kai-sangna hi ei Chanchinbu chun a lawmpui hle. Under Secretary a kai-sang hai lai hin Anthony M. Haokip, Thangliansiam Taitom le L. Thangkho-mang Khongsai hai an \hangsa. An sin chel ding chu a hnungah Order insuo ning a tih.

Pune buoina leia Parliament rorel nasataka inselbuoi leiin Inchawltir a nih

BJP sawrkar hin hnam hnuoihnung Dalit hai a hmusit bik a nih: OpositionNew DeLHI: Pune, Maharashtra-a Bhima-Koregaon buoina le inza-wma Congress \huoi selkaltu pawl han BJP sawrkar chu Dalit hnam hai hmusittu le buoina ngaisak lova an intumna leia inselna nasa taluo leiin Parliament inpui pahnihai ro-rel lai sukchawl an nih. Inpui insang lem Rajya Sabha chu rorel dinga an hei in\hung cha-rin buoina leiin sukchawl nawk pei a nih. Zani ta rorel dinga an hei \hung hmasatakini BSP hotu Satish Shar-ma le midang dangin Pune buoina thu an hung put lut a, insel buoina leiin rorel sukchawl a nih. Zantieng dar 3pm in\hung nawk a nih a. Selkaltu Congress \huoitu Ghulam Nabi Azad chun, BJP sawrkar chu Dalit hnamhai hmu-sittu le ngaisak nawtua intumin in-selna nasatak a um leiin ro rel thei lovin chawl puong nawk a nih. Selkaltuhai intumna hi Finance Minister Arun Jaitley chun Maha-rashtra-a thil tlung a nih a, sawrkar thlungpui mawphurna iengkhawm

a um naw ti hre dingin selkaltuhai a hrila chu a \angkai nawh. Lok Sabha ah Zero Hour ah Congress hotu Mallikarjun Kharge chun, hi buoina le inzawmin Su-preme Court Judge hnuoia suitu ding indin ding le Prime Minister Narendra Modi-in hrilfiena pek a ngen leiin insel buoina a suok a. Mr Kharge chun, BJP hai ro-

relna state reng reng ah Dalit hai hmusitna le neksawrna a hluor bik a nih tiin, kum tinin hi ni Bhima-Koregaon hi inser hlak a nih a, buoina a suok ngai nawh. BJP an inlal charin Dalit hai an hmusit leiin an sukbuoi a nih, tiin an tum. Pune, Maharashtra-a Dalit hai chun British East India Company han Peshwa army hai an hnena

Bhima-Koregaon kum 200 tling lawmna an nei laiin BJP kulmut \henkhatin an lo chawkbuoi leia buoina suok a nih. Peshwa hnam hai hi Brahmin an nih a. British East India Company tieng sipai iemani zat an \hang lei-in British hai henna chu an ta dinga hming\hatnaa ngaiin hi indona Bhi-ma-Koregaon hi kum tin ‘Dalit hai hnena ni’ tiin an inser hlak a nih. Tu tak hin Maharastra chu BJP sawrkar a nih leiin sawrkar chu Dalit hai ngaisak lova intum a nih. Buoina leia Bandh leiin Mumbai khawpui sung bakah Delhi le khawpui hran hran infepawnahai chawkbuoiin a um a, flight 12 cancelled le 235 de-layed-in sang tel an buoi pha a nih. Congress le selkaltu party dan-ghai chun Maharastra ah Dalit han kum tamtak hi ‘hnena ni’ hi an lo lawm tah hlaka, buoina a suok ngai nawh. BJP an lal charin Dalit hai an hmusit leiin buoina a suok nghal a nih, tiin an intum a nih.>>sunzawmna page 4-ah

Zu \hahnemtawk tak an man

CCPUR: December 30 le 31, 2017 zan hai khan Police team han hmun tum tum an dapnaah Zu \hahnemtawk tak an man. Dec. 30, 2017 khan SDPO Thanlon, SDPO, CCPur PS, Women Po-lice le Reserve line a um Police team Zouveng, Tuibong Bazar le New Bazar Bus parking lai an dapnaah DIC Zu litres 150; Rum (McDonald)

full bottle 9 le quarter bottles 5; Whishky quar-ter bottles 6 le Kingfisher Beer case 5 an man a, CC-Pur Police station-ah an peklut. Chun, Dec. 31, 2017 nia New Bazar area Police han an dapnaah Whisky bottles 6, Rum bottle 17, DIC bottles 65, Cane Beer 17 le full bottles 2 an man a, CCPur Police station-ah an peklut bawk.

Literary-cum-UPSC Workshop neiCCPUR: January 2, 2018, 11AM khan District Ad-ministration le Ropiang Foundation hai huoihawt-nain District Training Cen-tre (DTC) Hall, Tuibong ah Literary-cum-UPSC work-shop nei a nih. Session hmasaah V. Hangkhanlian, Minister (Agri, Vety & AH) khuol-lienin a \hang a, lamp sitva-rin Workshop hi a hawng. Thu a hrilnaah, India sawrkarin ei rama sin nei lo (unemployment) sukbona dingin 9th plan fethlengin hma nasa takin a lak a, hi

9th Plan hnuoia mi tam ta-kin sin an hmu mek ta a nih tiin a hril. Workshop-a \hang hai chu UPSC chau tum loa, sawrkara sin dang dang hai khawm ngaiven dingin Pu

V. Hangkhanlian chun an fui a, ‘Confession of a Dy-ing Mind’ ti lekhabu ziek-tu Mr Haulianlal Guite, IAS chu inpakum a ti thu hrilin, lekhabu ziek hi thil >>sunzawmna page 4-ah

Muolvaiphei khawsungah Truck an tang

CCPUR: Zani zan khan Muolvaiphei khawsung-a Presbyterian Biekin thlan-ga Culvert siem leia lam-pui a helna (diversion) ah Leingoi phur Truck pakhat an tang a, hi lei hin motor dang fe thei loin a um mek. Thuneitu han an rang thei angin ngaiven hai sienla thil\ha le mipui lawm ni ngei a tih.

Chura-Sugnu Road Blacktopping thaw ding lei hin Rengkai a laia in-thawk hmun tam takah Culvert siem a ni leiin tu-lai hin Sugnu Road lampui chu an tep hle a, Muolvai-phei khawsunga Truck a hang intang nawk lem chun lampui hi a ping tawp ti ding ngirhmuna um a nih.

Loktak Dil suksetuhai chu na taka hrem ning an tih: Minister

ImPHAL: Forest & Envi-ronment Minister Mr Thou-naojam Shyamkumar chun, a department chun Loktak Dil \ha tak le him taka a um theina dingin \ha takin a enkai zing a. A suksiet ding zawnga thil thawtuhai chu a nat thei ang taka hrem pei ning an tih tiin a hril. Zanita a office chamber ah Loktak Development

Authority (LDA) Calendar 2018 tlangzarna hunser an hmangnaa chun, Loktak laia vate inpem hlak hai le ramsahai hrim hrim thattu le pel hlaktuhai chu na taka hrem an ni ding thu hrilin, nganamtuhai khawm zana chu nga man ngai lo dingin a hril. LDA Calendar 2018 a tlangzara hin a department

Forest & Environment hmalakna hnuoia project hran hran hai, Loktak Dil mawi tak tak le ramsa lim-hai inchuon a nih. Minister hril dan chun, a department thawktuhai chu Northeast a tui thieng-hlim dil (fresh water lake) lientak humhalna dingin theitawpin sin an thaw niin a hril a. Loktak Dil le a kawl laia chenghai khawm sawrkar department hmal-akna le sinthawna project hai chu \ha taka lo thlawp pei dingin a ngen bawk. LDA Calendar 2018 tlangzarna hunsera hin LDA staff hai bakah biel, Khestrigao MLA Mr N. In-drajit Singh hai khawm an \hang. (DIPR).

Arjuna Awardee Suanjoy le Sar-jubala Devi Han CM Inhmupui

ImPHAL: Boxing coach le Arjuna Awardee Mr M. Suranjoy Singh le Inerna-tional boxer Ms Sh Sar-jubala Devi hai chun zani khan Chief Minister Mr N. Biren Singh chu a office sinthawna Secretariat ah an inhmupui. Mr Suranjoy le Ms Sarjubala Devi hai chun Chief Minister kuomah thu

infiemna khawvel tieng thu tamtak bakah abikin \hangthar hai lai Box-ing hrilmawi le chawilar a pawimaw zie an hril a. Chief Minister a thei dan danin Manipur \halaihai Boxing tieng an inhnika an thaw hlawk ve theina dinga a mimal le state sawrkarin a \hangpui pei ding thu a lo hril pek. (DIPR)

HYA GHQ hmalaknain Free Medical camp nei

CCPUR: Riruong-a lo um ta angina Hmar Youth Association (HYA) GHQ inrawinain December 30, 2017 khan Thenmuol JB School-ah Free Medical Camp hlawtling taka nei a

lo nitah. Medical camp huna hin Dr Jire Pudaite in inen dinga hi hmuna va fe hai hriselna enin, damdawi ma-maw hai kuomah a thlawnin damdawi sem a ni bawk.

Page 2: TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY) Thar/2018/January/HT-04-01-2018.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur :

Hmasawnna Thar2 TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY) ARTICLe/HeALTH & emPLOYmeNT NewS

Editorial Boardlalmalsawm sellate:Editor&Publisherroding l. sellate: Jt. Editor ramditum ralsun: Asst. EditorJoseph Joute:Freelancelalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien:ComputerAssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

EditorialKum thar hi

VAWISUN THUPUIChuleichun tukhawm Kristaa a um chun thil siem thar a hung ni ta a; thil hluihai chu a bo ta a, ngai ta u, a hung thar nawk tah. ~2 Korinth 5:17

JeRUSALem, ZION KHAwPUI KHU ZUK THLIR eI TIU“Chun, kawlhn^min thing an ta, hnam tin kuomah sala \huoiin um an tih; Jentailni a kim

hmakhat chu Jerusalem chu Jentailhai sirdein um an tih.”(Luka 21:24)

-Thangsawihmang

JeRUSALem: Jerusalem chu khawvela khawpui upatak pawl, Juda tl^ngrama b^wl a nih. A umna hmun chu Mediterrenian tuipuia inthawkin mel 30 n>ka hla met, saktieng pang chu Tuipui thi a inthawkin mel 20 n>kahla met bawk a nih. Khawpuisaktiengchun Olive tl^ngdung an zamrui a, tl^ngdung bula chun phairuom a um a, chu chu Kidron phairuom a nih. Khawpui thlangtieng phairuom chu ‘Wadi-al Rababi’ an tih. A hming lam rikd^n chu, hnam tum tumin lamd^n tum tum an nei a. Hebrai Old Testament-a chun ‘Yerusalem’ d^m, ‘Yerusalayim’(Jer.26:18) d^m, ‘Yeruslem’(Ezr. 5:14) d^main ziek a nih. Assuria hawrawp chun ‘Urusalim’ d^m, ‘Ur-sa-lim-mu’ ti d^min an ziek a, chu chu ‘Thlamuongna khawpui (City of peace) tina a nih. Grik chun ‘Hierousalem’ ti a na, ‘Hierou’ chu ‘Thienghlim(Holy)’ tina a ni leiin Jerusalem umzie chu ‘Khawpui Thienghlim(Holy City)’ tina a nih. Chun, ei Bible, Henrai 7:1-a chun ‘Melkisedek, Salem la’ ti hmu a.

JUDA KHAwPUI A NI DAN: Jerusalem chu Juda khawpui a ni hma hin hnam tum tumin khawpuiin an lo hmang a nih. Abraham hun lai chun Melkisedek in khawpuiin a lo hmang thu ei hriet a. Mosie thi hnung Joshua r^wia Kanaan an l<t 1400 B. C. v>l lai khan Jerusalem chu Jebus khawpui a ni thu ei hriet a, an lal khawm Adoni-zedek a ni thu ei hriet. Kaleb chun Jebus hnam mi lien, Anak thlahai a hne a; Jerusalem khawm a l^k a nih. Lal Saula thi hnung David a hung inlal chun kum 7, Hebron khawpuiin a hmang hnunga Jerusalem chu Juda khawpuiin a hmang chauh a nih. Hi huna inthawkin Jerusalem chu Juda khawpui a ni ngar ngar a, Babulon Nebukadnezzar-in 587 B.C.-a a suksiet chenin.

JeRUSALem JeNTAIL SIRDe DAN: Lal Kura thup>kin 445 B.C. hin Jerusalem chu tungding nawk hai sienkhawm, Jentail lal hnuoiah sirde a ni ngat ngat a nih. Babulon sal suok hnungin Medo-Persia a hung inlal a, Medo-Persia chuGrik-in a hung hne a, chuongang pei chun Grikchu Rom-in a hung hne a; hiengang hin Jerusalem chu Jentail sirdein a um ngat ngat a nih. Lalpa Isu’n Jerusalem siet ding a hril l^wk kha Rom General Titus-in 70 A.D.-a Jerusalem a suksiet kha niin hril a nih. Hi hnung, kum zabi pathumna hnunga chun Jerusalem chu Byzantine Kristien hnuoiah a um a. Parthian haiin 614 A.D. hin Byzantine Kristien haia inthawkin Jerusalem chu an l^k a. 637 A.D. hin Muslim lal, Caliph Omar chun Jerusalem a l^k a; Muslim (Jentail) sirde a hung nipei a nih. 691 A.D. hin Caliph Abd-al Malik chun Jerusalema Muslim Temple ropui tak a b^wl a. Chu Temple chu ‘Mosque of Omar’ ti a nih. Hi Temple hmun hi Abraham in Isak an hl^n na hmun chie kha a nih leiin Juda le Muslim ta dingin sakhaw tienga an hmun pawimaw ve ve a nih. Chun, hi Temple hi Juda Temple ‘Solomon Temple’ ng$rna hmun tak kha a ni bawk a nih.

JeRUSALem JeNTAIL SIRDe A NI PeI DAN: Khawvel indopui pakhatna, 1914-1919 khan Jerusalem chu British General Allenby chun a l^k a. Indo a hung re chun inremna ‘Treaty of Paris, 1919’ chun Palestine chu Britain v>ngna hnuoia um ding ti a nih. British Law Secretary, Bolfor chun khawvel hriet dingin Palestine chu British enkawlna (mandate) hnuoia um a nithu a puong a, chu chu ‘Bolfor’s Declaration’ ti a nih. Khawvel indopui pahnina, 1939-1945 s<nghin Hitler chun Europe Juda 6,000, 000 chuong a that leiin Juda lai chun m^ni hnam hmangaina (nationalism) a hung zuol a. Kum 1947-a indo a hung re chun, UNO chun ‘Israel le Arab ram’ tia \he dingin thutl<kna an siem a; Israel chun a pawm nuom a, Arab ruok chun a pawm nuom nawh.

Indo a hung re chun Juda haiin beipui an thl^k a, chu chu ‘ZIONIST MOVEMENT’ ti a nih. May 14, 1948 hin David Ben Gurion \huoina hnuoiah Israel Independent State an puong bur a. Great Britain chu Israel State pawm hmasa tak a nih. Amiruokchu, Israel State hin Jerusalem saktieng panga an hmun pawimaw

Muslim Temple umna hmun pawimaw khawm a huom nawh. Chuleiin, Israel khawpui chu Tel-Aviv a nih a; Jerusalem chu Trans-Jordan khawpui a hung nih. Kum 1967, ‘Six Days War’ khan Israel chun Jerusalem a l^k fai vawng a. Amiruokchu, Jerusalem chu Juda le Arab-in khawpui dingin an dit ve ve leiin, khawvel sawrk^r a tam lem ditd^n, tu khawpui khawm ni loin UN enkawlna hnuoia um ding ti a nih. A san chu hi khawpui inchu leiin Juda le Arab buoi an ta, khawvel indopui chawksuok rawi an tih, ti lei a nih.

Kum 1995 khan U.S. Congress chun Jerusalem Embassy Act hnuoiah Israel khawpuiin an lo pawm tah. Amiruokchu, khawvel sawrk^r dang v>ng leiin an thutl<kna chu an phursuok ngam nawh. USA President hmasa, George W. Bush le Clinton khawmin American Judalai vote zawngna’n an lo hmang hlaka chu an thutiem an sukpuitling ngam nawh. December 6, 2017 hin USA President Donald Trump chun ‘Jerusalem chu Israel khawpui indiktak a nih,’ tiin a puong ta bur el a nih. Ama hi Lalpa Isu hrillawkna ‘Luka 21:24’ sukdiktu dinga Pathien ruot a ni ring a um.

JUDA Le mUSLIm TA DINGA JeRUSALem HLUTNA: Jerusalem, Muslim Temple umna hmun kha Judahai ta dingin a hlu a nih. An pu Abraham-in a naupa Isak an hl^nna hmun a ni leiin an ngaina >m >m a nih. Chuongang bawk chun Muslim hai khawmin an pu Ibrahim-in a naupa Isak an hl^nna hmun a ni leiin an ngaina >m >m a nih. Judahai chu Abraham naupa Isak, Isak naupa Jakob (Israel) thla an nih. Chuongangin Arab Muslim khawm Ibrahim naupa Ismael le Ibrahim tupa Esau thla an nih. Chuleiin, USA President, Donald Trump-in ‘Jerusalem chu Israel khawpui a nih,’ ti a puong chun Muslim rambung popo chu USA le Israel do ch^kin an inper ngh^l el a nih. Chuonglai zing chun saktieng lal, Lucifer ni ^wmtak, Kim Jong Un chu indo ch^kin an r<m durdur zing bawk. Juda le Muslim thlatu, Jakob le Esau khawm an nu Rebek s<nga an um lai chen khawm insuol an nih; an thla hai khawm inngei thei d>r lo ui le k>l ang an nih.

JeNTAIL NI KIm: Jentail nikim hun ding chu Daniel hapta, hapta 70-a inthawkin mi thiem \henkhat sui d^n chu hiengang hi a nih. Persia lal Kura chun Jerusalem tungding nawk ding thup>k 536 B. C.(Ezra 1:1-4)-a a siem a. Hapta in\anna Artezerzia chun Kura thup>k chu March 14, 445 B.C. hin an suo a. Hapta khat chu kum 7 a nih; Jerusalem chu hapta 7 s<ng tungding a nih, chu umzie chu kum 49 (7 x 7) a nih. Jerusalem tungding nawk ding thup>k 445 B. C.-a inthawka Messiah un t^wp chen chu (69 x 7) kum 483 a nih. Messia s^tthl^ka a uma inthawka a hung nawk hmapo chu Jentail hun, hapta (Judahapta) tiem theilo a nileiin ‘hapta in’(sleeping week) ti a nih. Jentail nikim chu Jerusalem Jentail sirde a t^wp huna tlung dinga hril a nih.

Jentail nikim hmaa thiltlung ding chu ringtu hai l^kin (rapture) um dingin ring a nih, chu chu eini khawmin ei pawmdet bur a nih. Chu zo char chun hun harsa (tribulation) kum 7 um a ta, chu chu Judahai hun hapta 70 a nina dingin ring a nih. Tuhin USA thupuong leiin Muslim le anni thlawptu rambung hai chu USA le Israel do ch^kin mawnga hawl ang elin an inphu mur mur zing an tah. Israel rama inthawka saktieng lalhai hlak chu indo ch^kin an inr<m dutdut zing bawk. Hi thu hi keini loin, kohran hotu, kei ka n>ka kohran rama \hi be lemin hril hrilhai sien ka nuom ngei el. Jerusalem Jentail sirde a ninaw chara Juda hapta 70-na in\an ding a ni chun Lalpa Isu hung nawkna ding chu a hnai ta ^wm ngei el. Chuleiin, unau, “A khin hmun i changnaw chun, Hremhmun le thina i ta an la ni zing a nih,” aw lo ngaituo rawh.

Kum 2017 hmangzoin kum thar January 4, 2018 ei chuongkai nawk ta a, kum thar mi hlangkaitu ei Pa-thien hi a \ha a, a ropui a, inza a um a, kum 2018 a khawm hin ropuina le chawimawina inchangtir dingin kum bula inthawk khawm hin \hang la seng dingin ei infiel a nih. Ei chanchinbu latu le tiemtuhai po po kum 2018-na kum a dingin Hmasawnna Thar in ditsakna chibai vochuom a buk cheu. Kum thar 2018 hi in renga ta dinga hlimna, lawmna, hriselna, vangneina, malsawmna le hlawtlingna kum hung ni dingin Hma-sawnna Thar chun ditsakna insang tak an hlan cheu. Mihriemhai hin ei thil tuok an ang naw thei em em a. Kum hluiah khan harsatna, buoina, vangduoina, sietna le lusunna tuok khawm in um el thei a, khang ang thil hai kha kum tharah hin chu tuok ta lo dingin Pathienin vengin \huoi pei raw se cheu. Kum thar hin ngaituona thar, lungril thar, hma-sawnna thar, changkangna \ha lem, malsawmna thar, hlawtlingna lawmum le inthlak danglam nuomna hai mi pe seng raw seh. Hiengang thil hai ei nei le hmu theina ding ruok chun a bul \an \hat, taimak le tumruna neihai hi a \ul a nih ti ruok hi chu theinghil ngai der lo ding a nih. Ei dam lai Lawng khaltu seng ei ni a, a pawimaw tak chu mihai an ni naw a, mani hi a pawimaw tak ei nih. Hi lei hin ei damlai lawng khalna kawngah hin ei fimkhur hle a \ul a nih. Ei dam lai lawng hi ei khal \ha chun ra \ha ei sik ngei ding a nih. Khawvela cheng ei la ni leiin ei dam lai lawng ei khalnaah hin suor sietna ei tuok chang khawm um a tih. Amiruokchu, beidawng lova hmatieng pan hram hram ding ei nih. Kum thar hin thil thar le thil \ha hung her suok el naw ni a, mani sengin ei ngaituo le ei thaw ve a \ul a nih. Ei Pathien khawmin ei thei tawk seng thaw dingin a mi phut a nih. Vangneina, hlawtlingna le mal-sawmna hai hi a thlawnin vana inthawk hung tla thla ngai der naw nih. Vangneina dawngtlak, hlawtlingna dawngtlak le malsawmna dawngtlaka sin ei thaw in-rim a \ul a nih. Thlantui kai a, hling le buor laia sin-thaw ding ei nih. Hi thu hi ei Pathien thu khawmin a mi hril tasa a nih. A taka hling le buor laia sin thaw ei lo ni naw khawmin thil \ha ei dit chun ei thil thawna le hmalakna sengah ei inrimin ei sawl ding a nih ti hi chu ei hriet nuom a um. Kum hin iem mi hung intlun a ta ti el lovin iem thawng ka ta ti kawngah hin thutlukna ei siem ding a nih. Kum thar hi mani hmangai sungkhat hai leh khaw-lai hmuna khawm dam le hlim tlanga ei hmu hi a hlu a. Chuleiin hi kum thar 2018-na hungtlungah hin ni-tina ei hun hmang pei dan ding khawm, taksa, hringna, hun, ni, thla le kum hai mi petu dit dana hmang hi Ama (Pathien) dit dana hmang hi Ama malsawmna hnar a ni angin, a malsawmna hai huotdawkna hman-gruo a dingin a \ha tak a ni phawt ring a um. Tuta kum thar a inthawka sutletin, kum ei hmang ral ta zathai, ei thawsuok zathai, harsatna ei tuok danhai, ei hlawtling danhai le ei nunphung danglam tak danhai inang naw hleng a tih. Amiruokchu, thil pakhat inang senga Pa-thien mi pek ruok chu “Hringna” hi a nih. Khawvela mi ropui, milien le milal hai, mi hausa le thuneina in-sang tak tak nei han an nei ve phak ta lo hringna ei la nei bik hi ei vangneina a nih. Aw le, chu Vangneina chu iengang chiein am ei ngai tawl a? Ei ngaihlut dan an ang naw hle ei thei. Hi vangneina “hun” hlu tak el hi tlung ve phak lo hai iengang chiein am ei hlep ve a? Buoina le lun-gril sawlna dam, inruithei thawna dam, sum le pai ringawt buoipuina dam, hmangaihai le hun engthawl le inhawi, inpawl hlimna khawm hmang hman lova puotieng programme vawng dinga hmang hlak dam ei ni am? Hang insut kir inla, ei nun dan le mizieah hin ei lungawi tawk am? Kum nawk hi tlungzo ta lo ding ni inla, ei sunghai, ei \henumhai, ei venghai, ei Kohra-nhai le nitina ei sin thawpuihai ta dingin hrietzing tlak le ngai tlakin ei hun hlu tak hai kha ei hmang am? Ei taksa le thlarau nunah khawm hin a “hma” nek chun “tu” hi a pawimaw lem rawp hlak. A hmain mi hausa, hmel\ha, thilthawthei le hlim thei ni inlakhawm, tuhin ei ni ta si naw chun iengkhawm hlawkna a nei nawh. Chuongang bawkin a hmain misuol, thabo, in-ruithei ngai, tiksie, faru le hlepru hlak ni inlakhawm, tuhin ei sim a, ei ni ta si naw chun iengleiin am lungn-gai ei ta? Thlarau nuna khawm a hmaa piengthar a bansan nawk nek chun tuta piengthara nunpui chun kawngro a sut lem. Chuleiin, kum thara inthawk hin chu, a hmasawn zawnga “tu” hun hi ei hmang \hat a \ulin a pawimaw lem a nih ti hrie seng ei tiu. Ei ni Kristienhai chun a hmasa takin, “kan damsung nihai tiem dan min chuktir rawh, varna lungril kan nei phana dingin” ti Sam 90:12 hi kum bul \anna dinga inhlannain hmang seng ei tiu.

JKLF chairman man Umer house arrest SRINAGAR: Jammu and Kashmir Liberation Front (JKLF) Chairman Muhammad Yasin Malik chu zanikhan man a na, a \huoitu chanpui Mirwaiz Umer Farooq khawm house arrest a inumtir a nih. Malik chu Abi Guzar Party office-a ‘preventive custody’ a sie a na, Mirwaiz Farooq chu Srinagar khawhnawm Nigeen laia ama chengna In-ah sie a nih. Hi le inzawmin, ni 3 hnunga house arrest a sie nawk a ni thu le, a thil tuok chun a lung a sukhnuol naw ding zie le theitawpa hma a lak sunzawm pei ding thu Umer Farooq chun Twitter-ah a post.

McS Officers Transfer & Posting1. shri lukyson ngamsha Kachung, MCs, ADC/IE, PD/DRDA,IE&CEO/IEZPasJointSecretary(MI/WRD) 2. shri A. shivadas sharma, MCs,ADC/JiribamasAd-ditionalDirector/SAT&DeputySecy/AR 3. shri n. Gojendro, MCs,ADC/MorehasCEO/Tamen-glongAutonomousDistrictCouncil 4. shri n. Bankim, MCs,DeputySecretary(MI/WARD)asADC/Moreh 5. shri As elias, MCs, ADC/Chandel&PD/DRDAChan-delasPD/DRDA,Bishnupur&CEOBishnupurZP 6. shri d. Gangmei, MCs, CEO/Tamenglong ADC asADC/Bishnupur 7. shri shamim Ahmed shah, MCS, SDO/BDOLungchong Maiphai as ADC/Imphal East, PD/DRDA,ImphalEast&CEOImphalEastZP 8. dr A. Chinglenkhomba, MCs, Dy. Director/Trans-portasADC/Chandel&PD/DRDAChandel 9. shri peter salam,MCS,SDO/Borobekra&BDO/Jiri-bamasADC/Jiribam&BDO/Jiribaminaddition 10. shri david elangbam, SDO/BDO Lhungtin as Dy.Director/Transport 11. shri l. Manikanta singh, MCS,SDO/BDOBungteChiruasSDO/BDOBungteChiru&SDO/BDOLhungtin 12. smt. delina devi,MCS,UnderSecy(DP/Finance)asAO/Hort&SC 13. shri sheikh Abdul Hakim, MCS, Under Secy(Works/Power) & ED/MSPCL as Under Secy (Works/Poer/Finance)&ED/MSPCL 14. shri ph. Bhavananda sharma,McS, SO toCS &UnderSecy/DPasSOtoCS&UnderSecy(DP/Revenue) 15. shri Mangminlian, MCsUnderSecy(PHED)asUn-derSecy(PHED/SC&Tech) 16. shri t. Bimolchand singh,MCS,ACtoDCJiribamasACtoDCJiribam&SDO/Borobekra 17. shri t. Joseph lhungdim, MCs,ACtoDCUkhrulasACtoDCUkhrul&SDO/BDOLungchongMaiphai 18. Md. yasser Ahmed Khan, MCs, US/Home&Dy.ProtocolOfficerasSDO/BDOKhoupum 19. Md. Feroz Khan, MCs,SDO/BDOKhoupumasUn-derSecy/Home&Dy.ProtocolOfficer.

Transfer&posting: Police Inspectors and Revenue Department

1. Inspector K. Chandrasekhar, CID (CB) as OC Nam-bol PS2. Inspector L. Khogen Singh, OC Nambol PS as OC Churachandpur PS3. Inspector M. Nasir Ahmed, OC, Churachandpur PS as CID (CB)December 29, 2017 khan Manipur sawrkar chun Revenue Department a thawktu 108 hai sin sawidanglamna (trans-fer & posting) Order an suo bawk. Revenue Dept. thawktu sawnkuol hai lai hin eini tlang-mi T. Thanghaulun, Maldol, ADC, Moreh chu DSLR, Manipur a dinga sawn a ni a, Thanglal Haokip, Lambu, ADC, Kangpokpi chu SDO, Bungte Chiru office-a sawn a ni a, T. Hemkholen Baite, Lambu, DC, CCPur Office chu DC, Tengnoupal Ofice a sawn a ni a, Thangkhan-mang Guite, Chowkidar, SDO, CCPur Office chu SDO, Sangaikot Office a sawn a ni a, T. Ginkhomang, Zilla-dar, SDC Kumbi Office chu SDO, CCPur Office-a hung sawn a nih.

October thla chen khan Assam mi 20,000 vel foreigner a tiem an nih: RijijuGUwAHATI: Assam mi 20,000 vel ding October, 2017 chen khan Foreign-ers Tribunals (FTs) hnu-oia ramdangmi (foreigner) a tiem le le an chungthu ngaituo dinga sie an nih tiin Union minister Kiren Rijiju chun a hril. Rijiju hin Lok Sabha a zawna dawnna a hi thu hi a hril a na, Assam a FTs hnuoia 19,612 ‘D’ (doubtful/ disputed) voters hai chu October, 2017 chen khan foreigner a tiem an nih tiin a hril. Rijiju in a hril peina a chun, ‘D’ voters hai chu le-gal process dungzuia notice

pek an na, hnuoisie an ni le ni naw thua khawm zawna an siem ngai nawh tiin a hril. FTs hnuoia foreigner a tiem hai naw chun deten-tion centres a sien an ni ngai nawh. Foreigners issue thua

‘white paper’ dungzuiin 1997 kum khan Assam gov-ernment’s Home and Politi-cal Department in thusuok a sie a, ‘D’ (for doubtful/disputed) thumal chu verifi-cation thaw huna Indian cit-

izenship an nina sukchieng thei lo hai hming khela sie a nih tiin Rijiju chun a hril. Verification report dungzuiin hieng voters hai thua rorelna chu Elec-toral Registration Officers (EROs) kuta pek a na, EROs in thutlukna a siem hai chu remtina pe theitu ding thu-neitu hai kuoma intlun nawk an nih. Chu hnungin an hming khela ‘D’ inziek hai chunga rorelna letkaw a na, chu hai chu court in citizenship status a pek thei naw leiin India mi le saa tiem an ni nawh tiin Rijiju chun a hril.

Damnaw hai Rs. 500 seng a pek

CCPUR: Pu Ginsuan-hau, MLA, 60-Singngat le Chairman, MANIREDA chun December 341, 2017 khan District Hospital, CC-Pur-a damnaw hai kanna a nei a, Kumhlui inthlana le Kum Thar chibai bukna

malamin Hospital Ward tum tuma um damnaw hai kuomah Rs. 500/- seng a pek. Damnaw a kan hai chun Pu Ginsuanhau tikphalna chu lawmum tiin a chun-gah lawmthu an hril.

Dec. 30 le 31 haiah accident a tlungCCPUR: Liemtah Decem-ber 30 le 31, 2017 hai khan, CCPur khawpui sung hmun tum tumah eksiden a tlung. Dec. 30, 2017 zan dar 8 vel khan Singngat MLA Ginsuanhau @ GS Haupu PRO Thangsianbiak @ Bi-abiak (48), s/o (L) Kamza-kap of Laimanai Imphal, Vengnuam, CCPur a khaw-

sa chu Bolero hrat taka tlan MN07D/1303 chun a rawt hliem a, District Hospital panpui a ni hnungin Doctor han Raj Medicity panpui dinga an refer a ni a, tuhin RIMS, Imphal-ah enkawl mek a nih. Biabiak hi a ruolpa G. Goukhanthang (45), w/o Niangmanchin of Rengkai

Zion Veng le MLA GS Haupu In bula lo ngir an ni a, Bolero hin fencing khawm a bawchim a nih. Chun, HI zan ma 8-9PM inkar in Suangphumun vil-lage, Singngat Sub-Divi-sion-ah Bike eksiden leiin Suankhanthang of Suang-phuh Village le Suanno of Tangpizawl han hliemna an tuok bawk. Eksiden tlung leia thina tuok an um thu ruok chu hriet a ni nawh.

Lungdaw 7 hawngCCPUR: Dec. 28, 2017 khan Sinzawl khuoah Sinzawl lal Liansuanthang Guite in fam tah Sinzawl Lal Khupchinmang Guite, Tualzaching, Chiinzani-ang, Vungzachiin, Vumza-pau Guite, Khupkhenthang Guite le Pauthianmuan Guite hai lung a daw chu a ruola hawngna nei a nih. Manipur tlangmi chanchina dingin a ruola thlanlung daw hawnga um tam tak la nia hriet a ni a. Lungdawa \hang khawsung mipui han Siel 1, Bawng 1 le Vawk 1 thatin zantieng ruoi an kiltlang.

Page 3: TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY) Thar/2018/January/HT-04-01-2018.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur :

3TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018NINGANI (THURSDAY) NATIONAL/INTeRNATIONAL & ADveRTISemeNT Hmasawnna Thar

LAKTAwI

Estd. 1984

Zia-ul Haque kuoma lawmthu hrilna Hun sawt taka inthawka ka natnahai chu, tawl bula lien tak inbawk, inhnawm thei lo, mawngna, Ngasa, an thak le a al fa thei lova um, fak changa phingsip, inhnawm thei lo, mawng inthak, inhnawm chan-ga ek inkhal le khikdawk ngai, taksa chau le tawla hnai um hai an nih. Hieng ka natna haia inthawka mi enkaw damtu Md. Zia-ul Haque Phusam le Pathien kuomah lawmthu ka hril. In en theina hmunhai:-1. Old Bazar, Zomi Colony, Opp. Muslim Masjid, Ccpur.2. Kekru Villa, North AOC, AMUCO/UCM Gate, Imphal.3. Contact Nos. : 8014254414 / 9615391873.

Lawmthu hriltu, - K. Dalsianpau, Komoi

vISION ACADemYRengkai, Churachandpur, Manipur

Vision Academy-ah Chowkidar sin thaw nuom hai ta dingin sin a ruok a. Inhnikna nei han Vision Academy, Rengkai-ah office kai hun sung 9:30AM-2:30PM inkar sungin ngaiven le thu chienglem hriet thei ning a tih.

Sd/- PrincipalVision Academy(30,4)

tHe pAtHFInder sCHOOlSahei Road, Vengnuam, New Lamka.

I. Admission notice:Admission opens from 5th to 26th January, 2018 forclasses fromNursery toClassX.AdmissionFormscanbeobtainedfromtheschoolofficeduringofficehour.II. teachers wanted: 1.Mathematics:2 2.Science:2Interestedpersonsmayapplyforthefollowinggradu-atepostsbysubmittingtheirhand-writtenapplicationalong with their bio-data on or before 11th January,2018.Dateofwritteninterview:12thJanuary2018at10:00am.

(4,5,10) Contact us at: 8414879571/7005274475

Admission Open AtBEERSHEBA PLAYSKOOL

ChiengkonpangFor Children between 2-5 years

# We encourage children to learn through playway activities# We nurture children to grow in faith, love, confi-dence and independence# We provide after school child care program

For further queries, please visit our schoolMondy-Friday (10:30AM - 2:00PM)# 8414997873/ 9612121488

led tV InstAlMentLED TV/Monitor pendrive support mitin ta dingin in-stalment in kan pek thei. TV la neinaw hai ta ding lem chun lak ngei ngei chi. TV hmaipuom chi nei hai ta ding khawma en inhawi lem le electric bill tlawm lem na dinga thlengna remchang, chun bedroom a special deua en ding khawma \ha takel a nih.Tablet instalment a la nuom hai ta dingin a stock um lai tak a nih.

Hung ro, hung ro.

Add: Sinlung TechNear Appolo Junction

# 8729905213/ 8258051965

(4,6,8,10,12)

Kim Jong Un Le Trump Nuclear Hmetna Dawkna Sie ZingPYONGYANG: North Korea President Kim Jong Un chun New Year ni khan thu hrilin, an ram chu ‘nuclear bomb’ nei rambung a ni ta a, a hmetna khawm ready sain a dawkan ah a um zing tah niin a hril. “Kum 2017 khan Nuclear Ralthuom Nei Rambung kan ni tah a. A hmetna (button) khawm ka dawkana um zing an tah. Hi hi in\hina mei mei nih lovin a tak tak a nih” tiin TV fe thlenga a ram pum huopa thu a hrilnaa chun a hril. A hril pei dan chun, nuclear ralthuom hai a neka tam lem (mass production) siem suokin hmun tamlema sie dar \eu a ni ding niin a hril a. “Hmang nghal thei dingin hmun tamtakah sie pei ning an tih” tiin a hril. Kim Jong Un chun an nuclear bomb phur thei Ballistic Missile hai chun America an kap phak tah

ti thu hrilin, US le South Korea hai pahni chu North Korea-in anni in\hina le chophawknaa a ngai Joint Military Exercise an nei hlak chu tawpsan dingin a ngen a. South Korea le inlaichinna siem\hat a pawimaw tiin South le inpawna \halem nei a rawt bawk. Hienglai zing hin US President Tump chun Kim Jong Un New Year thuhril dawnnain, “North Korea President Kim Jong Un-in nuclear bomb hmetna a dawkanah a sie zing thu a hril a. Tunam a nih lo hril tu, ama ta neka lien lem le

hrat lem hmetna (Nuclear Button) ka nei a. A hring zing a nih, ti hi” tiin Twitter-ah a post. Kum 2017 sung po po han North Korea chun a nuclear bomb le missile hai siemin hun a hmang a, vawi 20 Missile test a nei a, nuclear bomb test vawi ruk a nei bawk a, a nuhnungtak chu September khan a nih a. UNO in a hren pha a nih. Hienga \awngbau inrum tak taka Kim le Trump an inbei lai hin, North Korea chun South Korea le an inbiekpawna 2016 a inthawka

a lo suktan tah chu sukthar nawk a tum le nuom thu South Korea a hril niin Yonhap news agency chun a hril. Thla thara Winter Games (Pyeongchang Games), North Korea-a neina ding le inzawmin North Korea chun mipui an tlawm taluo inlauin, abikin South Korea mi le sa an hung nuom naw ringin infepawna tha tak a um nawk theina dingin inbiekna Hot Line sukhring nawk a hung rawt tah a nih. South Korea official, abikin Reunification Ministry hai chun North Korea in Hot Line sukhring nawk a hung rawt hi tha an tiin an lawmpui hle a. Kim Jong Un khawm Nuclear Bomb invetchila khawvel indona a chawk suok vang vang hnunga lungril fima ngaituona a nei nawkna hmasatak,

an ram pahnihai ta dinga thil \ha nia a hriet thu a hril. Kim Jong Un chun, a New Year speech ah South Korea le an inlaichinna suksiet thei a ni nawzie a hril a. Sumdawngna le thil dang dang, culture le tradition, economic tieng khawm ramdang hai nekin an ram pahni chu an inhnai lem a, inensie thei ding an ni nawizie uor takin a hril a. Kim Jong Un lungril innem \anna niin tamtak chun an ngai. UN-a US palai Nikki Haley ruok chun, hienga Kim Jong Un in \awngbau \ha a hmang lai hin Nuclear Bomb le Missile dang ensin dingin an puocha zing bawk nia hriet a ni leiin, a nuclear bomb program a la tawpsan naw chun South Korea le inbiek a nuom thu a hril khawm thutaka an ngai pek naw ding thuin North Korea a vau.

Maharashtra-ah Mao-ist 3 kaphlum

mUmBAI: Aurangabad district, Maharashtra-ah za-nikhan Security Forces le Maoist hai an inkaptuo a, Maoist 3 kaphlum an nih. Inkaptuona chu Madanpur police station huom sunga tlung niin, CRPF pakhat in a hringna a chan pha bawk. Inkapna a \hang CRFP hai chu Jharkhand ramri zula posting an na, kaphluma um chu West Bengal mi Ashis Patra a nih.

Bullet proof jackets 50,000 siem dingNew DeLHI: Tuta inthaw-ka thla ruk sungin Indian Army hai bullet proof jackets 50,000 siem pek ning an tih tiin Minister of State for De-fence Dr. Subhash Bhamre in zanikhan Lok Sabha a hril. Dr. Subhash Bhamre chun inpui in\hung huna zawna dawnna a hi thu hi a hril a na, bullet proof jacket hai chu rambung dang hai hmang le tekhi khawma in-

situm lo ding le, companies tulai tak takin an siem niin a hril. Sawrkar thlungpui chun bullet prooj jacket chau ni lovin ralthuom le hmangruo tum tum a hma neka awl-sam lema chawi sawn thei ding bakah, buncker Army han lung le pila an siem hai thlaktu dingin bullet proof a siem ning a tih tiin Dr. Sub-hash Bhamre chun a hril sa bawk.

PM in Savitribai Phule inzana a pek

New DeLHI: Zanita so-cial reformer Savitribai Ph-ule a thi champha a tlung le inzawmin Prime Minister Narendra Modi in inzana a pek thu a puong. Prime Minister chun, Savitribai Phule chu mirethei le mi hn-uoihnung hai sukhmasawn le siem changkangna dinga sinthaw hlak a ni thu a hril a, social reform le inchukna ngaina hlak mi a ni thu a hril bawk. India sawrkar chu Savitribai Phule hringna le inchuktirna a pek han na-satakin a \huoi a, a thiltum hlawtling dingin taima takin sin a thaw hlak tiin Prime Minister chun a hril.

Maha-a tharum insuona-ah RSS an inrawl, PM hi ‘muani baba’ a nih: Mallikarjun KhargeNew DeLHI: Opposition \huoitu Mal-likarjun Kharge chun RSS hai chu India mihai hnam thila inthlier hranna lungril inneitirtu le Maharashtra hmuna tharum insuona suksuoktu niin an tum. Dalit hnam han protest an thaw thu Lok Sabha a hril a ni laia opposition \huoitu Mallikarjun Kharge in hi thu hi a hril niin, buoina suok le inzawma \awngbau neia buoina sukre a tum naw leiin Prime Minister Narendra Modi chu “mauni baba” a nih tiin Kharge chun a hril. Kharge chun Maharashtra hmuna dalit hnam hai chu sukrimsi an ni leia tharum insuona suok a nih tiin a hril a. A hril pei-na-ah, India rama hnam tum tum hai \heh-rantu chu RSS hai ‘Hindutva’ hi a nih tiin a hril. Bhima-Koregaon hmuna hratna an chang lawm tum hai sukbuoitu chu Kharge in theitawpin a dem a, “Gujarat khawm nisien, Una, Rajasthan le hmun tum tum BJP inlalna hmun haiah dikna in hmun a chang ta nawh. Hieng thu hai suitu ding hin Supreme Court judge ruoi a ngai a nih” tiin

Kharge chun a hril. Maharashtra hmuna buoina thuah PM a to \awk \awk leiin Kharge chun theitawpin a dem a, “PM hi inpui-ah hungin hrilfiena siem raw seh. Iengleia hieng thil hi a tlung am a na? iengleia iengkhawm thaw loa a to zing am a na?” tiin Kharge chun a hril. BJP \huoitu han Kharge a \awngkam hi theit-awpin an dolet veh a, hi hmaa sawrkarna cheltu UPA sawrkar chu “divide and rule policy” hmangtu a nih tiin an hril.

Dalit hnam hai bandh thaw in Maharashtra-ah nundan pangngai a sukbuoimUmBAI: Dalit hnama mi pawl tum tum \hangruolin zanikhan Maharashtra state pumpui huopin bandh an thaw a, khawpuia dawr le inchukna In hai khar niin, R>l lampui le motor inlawn hai a suk-buoi leiin nundan pangngai a suk-buoi pha hle. Bandh lei hin hmun \henkhatah tharum insuona hiel a suok pha a, bandh thawtu le police hai hmun tam takah an innawr buoi bawk. Maharashtra hmuna hin hun iemanichen liemtah a inthawk khan hnam chunghnung le hnam hnuoih-nung hai inkarah buoina a um \an a, chu le inzawma dalit hnam hai hin bandh an ko a nih. Bandh thlawptu pawl han khawpuia dawr hai chu an thu le hla ni lovin an inkhartir a, Mum-bai a Bandra hmuna lampui lunna ve ve pahni hai chu bandh thawtu pawl han an khar ping bawk. Ghat-

kopar le hmun tum tumah R>l tlan ding hai dang an na, Central Har-bour lines hmuna R>l tam tak chu sukhnuk an nih. Nagpur, Pune le Baramati hmun haiah bandh chu sukkhau zuol an na, Pune khawpui bula khuo Baramati, Sangli, Miraj le khawpui \henkhata hai ‘total shutdown’ puong an nih.

New Delhi a dalit hnam um hai khawmin Maharashtra Sadan bul lai band thaw hai hi protest neiin an lo thlawp ve. Bandh hi Dalit icon BR Ambedkar a tupa Prakash Ambedkar a hmalakna a huoihawt niin, Mumbai khawpuia buoina suok vengtu dingin security per-

sonnel 21,000 neka tam hmang an nih. Zani zantieng khan bandh chu suktawp a ni tah a, sawrkar office, hospital, schools le sawrkar hmun tum tum hai chu zani khawm khan pangngai taka hawng le sinthaw an nih. Liemtah Thaw\anni khan ‘Peshwas or rulers’ laka British sawrkar a inthawk dalit hnam han zalenna an hmu champha vawi 200-na hmang dingin Bhima-Kore-gaon-ah mi lakh tel an pungkhawm a, chu huna zanita bandh an thaw-na san tak buoina chu in\an a nih. Buoina lei hin January 2, 2018 khan police han mi 100 vel an man a, mana um hai chu dalit hnam le protest a \hang hai an nih. Police han an mana inthawk hin buoina chu a hung zuolkai pei a nih. Bandh leia thi le hliemna tuok an um thu report a um nawh.

JNU-ah Drone-cameraNew DeLHI: Yamuna Hostel, Jawaharlal Nehru University, New Delhi-ah camera inbuk drone hmua hril a na, hi chungthu hi po-lice han suichiengna an nei mek niin JNU chief secu-rity officer Naveen Yadav chun a hril. Drone-camera hmu thu hi police-ah inhri-ettir niin, camera hin mem-ory card 5 a um a, video clip tawite te memory card a chun a um niin Mahadeo Dumbere, Deputy Com-missioner of Police (South-west) chun a hril. Video clip a hai chun drone an in-vuongtir lai nuhmei le pasal naupang pahni hmu an na, chuong hai chu zawng suok tuma hma lak zing a nih tiin Dumbere chun a hril bawk.

AAP RS nominee dingin Sanjay, Narayan le Sushil New DeLHI: January 16, 2018 huna Rajya Sabha polls-ah Aam Aadmi Par-ty (AAP) \huoitu Sanjay Singh, Narayan Das Gupta le Sushil Gupta hai chu AAP nominee ning an tih. Delhi Deputy Chief Min-ister le AAP \huoitu Man-ish Sisodia in an hming hai hi a puonglang niin, AAP Political Affairs Commit-tee huna hieng mi 3 hai hi ruot an nih. Rajya Sabha inthlang ding hi seats 4 ah a na, January 5, 2018 chen hi nomination file na dinga hun tawpna a ni tah.

UNO-in Iran Mipui Nuorhai Thina A Ngaimaw

United nations: UNO hotu General Secretary Guterres chun Iran mipui haiin an sawrkar chungah an lungawi naw leia an nuorna le inzawma mi 21 neka tam thina an tuok tah chu pawi a ti thu hrilin, a ram sawrkar chu buoina hi a zaia chingfel vat dan ngaituoa, mipuihai dikna inza dingin a hril. Iran sawrkar thupuongtu chun, mipui lungawi lovin nuorna an nei hi pawi a ti thu hrilin, mi 21 chu an thi tah ti thu an phat nawh a. Mi sang tamtakin lam hrawin nuorna an nei thu le mi tamtak police in an man tah ti thu a hril. Hi thu le inzawm hin UNO thupuongtu chun, “Hringna inhmanghai leiin pawi kan ti em em a. Tuta inthawk chu tharum hmangna le nun inlakpekna em chu um ta naw sien nuom a um. Iran mipuihai dikna le chanvo, tharum hmang loa an nuor theina le

inkhawm theina hi Iran sawrkar khawmin an za pek UNO chun a beisei a nih” tiin Farhan Aziz haq chun a hril. Iran President Ayatollah Khameinei chun Iran mipuihai ni ruk lai nuorna an neina hi selkaltu (Opposition) hai thil thaw niin an tum a. “Hmelmahai hi thangruolin, pawisa, ralthuom, policy le security hai hmangin ka sawrkar mi sukbuoi an tum a nih” tiin a hril. Thawlenni khawm khan nuorna nei mi paruk an thi nawk a, Police station Qahderijan chu mipuiin nasatakin an suksiet hman a nih. Iran sawrkar inthuoi dan dit naw pawl hai an pung deu deu a, sawrkar hmunhai an bei pei a, buoina hi a la tawp el nawh a. Rambung dang dang khawm a kai mat pei lem a nih. France ah khawm Iran mipuihai in hi nuorna hi thlawpin sawrkar ngir lai chu inban dingin an phut a. Hi thu le inzawm hin Iran President Hassan Rouhani chun French President Emmanuel Macron phone-in, an rama ‘helpawlhai’ chetna chu khapdei vat dingin a ngen. “Helpawlhaiin France ah hmunpui an khuora Iran an do hi nasatakin kan dem a. French sawrkarin helhai chunga action a lak kan nghak a nih” tiin Rouhani chun Macron kuomah direct-in a thawn.

NABARD in Rs. 372.51 cr a sanctionNew DeLHI: Tuta finan-cial year quarter tawpna a dingin NABARD chun Rural Infrastructure De-velopment Fund (RIDF) hnuoia tlangrama leilak dawna ding le loneituhai sukhmasawnna dingin Rs. 372.51 crore Odisha a sanc-tioned. Fund hai laia Rs. 130.17 crore chu ‘irrigation projects’ 17,322 siemna a hmang ning an ta, chu hai lai chun well chi tum tum bore wells, shallow tube wells, digging wells, micro river lifts hai \hang an ta, lo-neitu 40,000 hai chu 36,440

hectares a lien lo neina ding hmun pek ni bawk an tih. NABARD chun RIDF loan \hangpuina in tlan-grama leilak ‘Rural Bridge Projects’ 14 siemna ding Rs. 242.34 crore khawm a sanctioned sa bawk a, tlangram khuo 322 a 4.56 lakh mihriem han an \ang-kaipui ding 6222.89 metres a sei leilak siem ning a tih. 1995-96 kuma RIDF hi \an niin, 2.24 lakh zet proj-ect sukpuitlingna dingin Rs. 19,950 crore Odisha sawrkar a sanctioned tah a nih.

Human rights bawsiet thuah J&K Assembly a buoi

JAmmU: Zanikhan Jam-mu and Kashmir Assem-bly in\hung a na, Kashmir phairuoma anti-militancy operations huna human rights dan bawsiet nia op-position han intumna an siem leiin inpui in\hung an sukbuoi pha hle. Hu-man rights dan bawisetna thu hi inpui in\hung a ni le inruolin National Confer-ence, Congress le CPI (M) hai \hangin opposition par-ty tum tum han an ngirpui a, inpui in\hung boruok an

suklum hle. Hi thua hin opposition han debate nei an rawt a, Speaker Kavinder Gupta in zero hour huna ngaituo dinga a hril anga hriltlang a nih. State Parliamen-tary Affairs Minister AR Veeri le sawrkar tienga mi \henkhatin opposition hai thil rawt chu special debate neina tham an nawh tia hri-lin nasatakin an inselbuoi pha a, opposition hai lung-senin inpuia inthawk an suok tau pha.

Annual returns file lo NGOs 10,000 an umNew DeLHI: 2010-11 a inthawk kum 6 sung ‘annu-al income and expenditure estimates’ pelut ta lo NGOs 10,000 vel an um niin Min-ister of State for Home Ki-ren Rijiju in zanikhan Lok Sabha-ah a hril. Foreign

Contribution Regulation Act, 2010 dungzuiin NGOs taphawtin makmaw in ‘an-nual returns’ hi an file ding a na, dan zawm lo hieng NGOs 10,000 hai chu an chunga ‘penal action’ lak a nih tiin Rijiju chun a hril.

cBI court in Tejashwi Yadav notice a pekNew DeLHI: Bihar Deputy Chief Minister hlui Tejashwi Yadav le midang pathum zanikhan RJD chief Lalu Prasad ‘fodder scam case’ leia thiemnaw a changna thuah \awngbau an nei leiin CBI Special court in notice a pek. Tejashwi Yadav a ruola notice pek ve hai chu Minister hlui le senior Rashtriya Janata Dal leader Raghuvansh Prasad,

RJD spokesman Manoj Jha le Congress leader Manish Tiwary hai an nih. December 23, 2017 khan Lalu Prasad hi ‘fodder scam case’ leia thiemnaw inchangtir a na, RJD \huoi-tu hai hin Bihar Chief Min-ister hlui chu a \hang nawna le indiklo taka thiemnaw chang a nih tia hrilin, CBI Court chun hrilfiena nei dingin an ph<t a nih.

FRDI Bill 2017 hin depositor hai him lemin siem a tih: GovtNew DeLHI: Financial Resolution and Deposit Insurance Bill (FRDI) 2017 hin thil iengkhawm sukdanglam a nei nawh a, a hma nekin depositor hai himna le in-pawna \ha lem a siem pek lem ding a nih tiin zanita sawrkar thusuok chun a hril. Fi-nance Ministry in thusuok a siemna a chun, Financial Resolution and Deposit Insur-ance Bill (FRDI) 2017 hin tuta depositor hai himna dinga dan a sukdanglam nawh a, chu nekin a neka \ha lemin a siem a nih tiin a hril. Social media le media tum tum haiah hi bill thu hi indiklo taka hrildar a na, ‘bail-in provisions’ le kawng tum tuma depositor hai himna thlak danglam anga hrilna hi thukhel a nih tiin Finance Minis-try thusuok chun a hril.

Finance Ministry in a hril pei dan chun, tuhin bank a depositor hai chu Rs. 1 lakh chen insurance pek an na, hi dan hi FRDI Bill in a la sawm pei a, Resolution Corpora-tion hin depositor hai insurance a sukpung lem ding a nih tiin a hril. Depositor insur-ance Rs. 1 lakh chen pek lo/nei lo hai chu tuta dan hnuoiah ‘unsecured creditors’ ti an na, sawrkar khawm \hangin bat indik takin an rul ding a nih. FRDI Bill dungzui chun, ‘uninsured depositors’ hai chu sawrkar le ‘unsecured creditors’ hai nekin provision tharah ham\hatna an nei insang lem ding a nih. Chuleiin, tuta dan nei le hmang mek nekin ‘uninsured depositors’ hai chu an him ta lem ding a nih tiin Finance Ministry thusuok chun a hril.cyclone Ockhi a inhmang 141 la hmu lo

New DeLHI: Novem-ber 30, 2017 huna Kerala le Tamil Nadu hai Cy-clone Ockhi in a nuoi leia an umna chin hriet lova inhmang ngamantu 141 hai chu la hmu an ni nawh. Cyclone Ockhi tlung \um khan Kerala ngamantu 75 le Tamil Nadu ngamantu 79 hai an umna chin hriet lovin an inhmang a, zawng suok-

na sin thaw han ngamantu ruong an hmu hai laia 33 chu Kozhikode Medical College-ah lak lovin an la um zing bawk. Central team han cyclone tuor hai a hmu-na an kan huna \hangpuina an pek ngamantu mi 25 sunghai chu zanikhan Ker-ala Chief Minister Pinarayi Vijayan in zangnadawmna sum a cheque in an hlan.

IT han black money Rs. 65 cr

New DeLHI: North Kar-nataka hmuna temple a Hin-du sakhuo zuitu \henkhatin an sam an thawlam zawra um hai dapnaah IT Depart-ment a Investigation Di-rectorate han zanikhan tax peklo pawisa (black money) Rs. 65 crore anghu an dap dawk. Black money mana um hai hi thla 1 sunga man an nih.Investigation Direc-torate hai chu mihriem sam thawn dawka um hai lai bawk Rs. 2.5 crore manhu le 140 kg a rik Gold khawm an dap dawk sa bawk.

Page 4: TUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY) Thar/2018/January/HT-04-01-2018.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur :

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSTUOLBUOL (JANUARY) 04, 2018 NINGANI (THURSDAY)

sun ZAWMnA.......

Zeal Sc Final a kai; Jan. 4 hin Sagang Fc leh Final; motor arrange pek ding

~LRS PuruolteCCPUR: The 1st Running Football Open Tournament, Organised by Tuiring Kom-rem Youth Organisation a chun Rengkai, Churachandpur besan club inlar ve mek Zeal SC chu \hang ve in Final a kai. Final Match chu Jan. 4, 2018 hin Sagang FC leh dar 11:30 AM in Tuiring Ground ah inkhel an tih. Tournament sunga final a kai theina dinga Zeal SC hrat dan hai chu hieng ang hi a nih:Pool- C1st play Zeal SC 1-0 Zangtinphai2nd Play Zeal SC 3-0 Tuiring Youth Club3rd Play Zeal S.C 3-0 Langsei YCQuarter FinalZeal SC 2-1 Moirang MantakSemi FinalZeal SC 1-0 Langsei FCFinalZeal SC vs Sagang FCDate: Jan. 4, 2018Time: 11:30 AM

Venue: Tuiring GroundZeal SC chungchang: * Zeal SC hi 1st Aug. 2012 a kha indin (Estd.) a nih. * 2012 in Seikam Memorial ah Quarter Final chen a kai. * Hmar Martyrs’ Trophy (Manipur) ah Round Of 16 chen a kai. * 2013 in Fuh Sim Pi A Hi ah Semi Fi-nal a kai. * Hmar Martyrs’ Trophy (Manipur) ah Quarter Final chen a kai. * 2014 in Churachandpur District 3rd Div. League ah Runners’ Up a nih. (Pro-moted to 2nd Div.) * Hmar Martyrs’ Trophy (Manipur) ah Round of 16 a kai. * 2016 in Churachandpur District 2nd Div. League ah Runners’ Up a nih. (Pro-moted to 1st Div.) * 2017 in Hmar Martyrs’ Trophy (Ma-nipur) ah Round of 16 a kai. Zeal SC le Sagang FC inkhel hun ah Zeal SC diehard fans/well wishers’ hai fe le hungna ding motor arrange pek ning an tih. Chun, Bu fakkhawp dar 9:00 AM a suok hman dingin Rengkai, Vengthlang a UPC Biekin tuol laia innghakkhawm dinga ti a ni bawk. Hi taka ding hin motor chi tum tum DI, Bolero, Car, Two Wheelers 3 vel a um tah a. A tuok nuom ha’n tuok thei zing a nih.

Premier League standing(as on Jan. 3, 2017)

Team P GD Pts1ManCity 22 51 622ManUtd 22 29 473Chelsea 21 25 454Liverpool 22 25 445Tottenham 21 21 406Arsenal 21 12 387Burnley 22 0 348Leicester 22 2 309Everton 22 -9 2710Watford 22 -9 2511Huddersfield 22 -17 2412Brighton 22 -10 2313Newcastle 22 -10 2214CrystalPalace22 -13 2215Bournemouth 22 -12 2116WestHam 21 -15 2117Southampton22 -11 2018 Stoke 22 -24 2019WestBrom 22 -14 1620 Swansea 22 -21 16

Man. City in Watford 3-1 a hnein point hma an la \huoi pei;Tottenham in Swansea city hnea Arsenal lekhelin top -ah an inhlangkai tah

eTIOHAT: Premier league khel mekah Janu-ary 3, 2017 zingkar khan Etihad stadium-ah Man-chester City chun Wat-ford 3-1 a hnebanin points 62 an hmu ta a, top 2 ni mek Man. United chun points 47 an hmu ve ta a, sienkhawm City le United karah points 15 zet a la tla zing.

City le Watford inkhel huna City ta dinga goal thuntu hai chu Sterling (1’ minutes), Kabasele (13’ minutes og), Agüero (63’ minutes) hai an ni a, Watford ta dinga goal thuntu chu Andre Gray (82 minutes) a nih. Tuta \um hi league season femekah City in a zawna vawi 18 hratna an

changna a nitah. Hieng laizing hin league table-a a parukna ni mek Tottenham Hotspur chun league table-a a mawngdap-a \hang mek Swansea City chu 2-0 a an hneban leiin points 40 an hmu ta leiin a top 5 ngirhmuna um le points 38 hmu tah Arsenal lekhelin Top 5 ngirhmunah an in-

vawrkai tah. Result dangah Crystal Palace chun Southampton 2-1 in an hne a, West Ham in West Brom 2-1 in an hne bawk. Tuchena hin defending champion Chelsea chun points 45 hmuin an ngirna lan sawn thei lovin league table-ah a pathumna an la ni zing.

City striker Gabriel Jesus chawlkar 4 sung a khel theinaw ding

LONDON: Manchester City striker Gabriel Jesus chu December 31, 2017 zana Crystal Palace le inkhel hunah a khuppawi na taka a sukhliem leiin thla 2 deuthaw football a khel theinaw ding nia hril a nih. City Manager Pep Guardiola chun, Gabriel Jesus hi a hliem leiin chawlkar 6-8 sung football

a khel theinaw ding thu a sukchieng tah. Pathienni zana Crystal Palace le Manchester City inkhel huna khan a tu tieng tieng khawm goal thun um loin an indraw a, Gabriel Jesus in khel theilo ding khawpa hliemna a tuok lei hin City manager Pep Guardiola chun option dang hmangin 2018 hmadawm a \an ding a nih.

Atalanta in Italian cup a inthawk Napoli a petdawk tahNAPPLeS: Italian Cup khel mekah zanikhan Se-rie A a hma\huoitu Napoli chu an home-ah Atalanta in 2-1 a hnebanin Italian Cup-a inthawk a lo pet-dawk tah. Napoli in hrat-na an chang le inzawm hin Atalanta chu semifinals an lut ta a, Semifinals-ah three-time defending champion Juventus an-nawleh Torino pakhat lem lem inhmasawn pui an tih. Tuta \um hi 1995/96 season a inthawk Ata-lanta in semifinals chen an lutna hmasa tak a nih. Kum 1963 khan Atalanta hin Italian Cup an lo lak

ta a, 95/96 season a khan runners-up an lo ni bawk a nih. Hieng laizing hin Ital-ian Cup a inthawka pet-dawk tah Napoli hin Se-

rie A-ah points 48 hmuin hma an \huoi mek a, a hnebantu Atalanta hin points 27 chau la hmuin a table-ah a 9-na an ni phak chau a nih.

Mohun Bagan coach Sanjoy Sen an banKOLKATA: Mohun Bagan chief Coach Sanjoy Sen chu I-League khel me-kah Chennai City FC an 1-2 a an hnenaw hnungin zani hmasa khan chief coach a ninaa inthawk an ban. Mohun Bagan hi games 4 ah an lo hrat tanaw bakah home-ah vawi 3- Shillong Lajong FC, NEROCA FC le Indian Arrows hai an lo indraw pui ta leiin mani home ground ngeia hratna chang zo loa an khingpui hai an indrawpui pei leia kum 57-a upa Sanjoy Sen hi coach a ninaa inthawk inban a nih.

Mohun Bagan hi I-League khel mekah points 10 hmu tain league table-ah a 5-na an ni mek a, Shillong Lajong le Defending cham-pion Aizawl FC hai khaw-ma points 10 chit hmu takin

palina le parukna an nih. East Bengal chun points 17 hmuin hma an \huoi a, Minerva chun points 13 le NEROCA chun points 11 hmuin pahnina le pathumna an ni mek a nih. Mr Sen hin 2014-15 khan Mohun Bagan hi I-League title a lo lakpui a, December, 2014 a club in technical director Sub-has Bhowmick an \hepui hnunga head coach dinga ruot a nih. A hmain Kol-kata clubs- Mohammedan Sporting le United Sports Club hai khawm a lo en-kawl ta a nih.

Isl FixtureJanuary 4, 2017

KeralaBlasterv/sPuneCity-8:00PM

January 3, 2017 resultATK??? Goa

Jessica Alba-in New Year Lawmna Ding Nau Nei

LOS ANGeLeS: Mi \henkhat chu New Year ni taka piengin an pieng ni (Birthday) kum tin khawvelin a lawmpui hlaka, vangnei an inti em em a. Nu le pa khawmin nauhai an uongpui hlak. Jessica Alba ruok chun Kum Thar (New Year) lawmna ding charin December 31 zanin nau a nei a, ‘New Year Gift” indiktak niin a ngai ve thunga a hlim em em. Jessica Alba le a pasal Cash Warren hai nau pathumna ding a ni tah a. December 31, 2017 zana pieng a nih bakah a uhai pahni hming Haven le Honor ti a nih bawk, kum thar lawmna dingin Vanin a Chawimawia Nau Pathumna ding (Trinity) a pek niin a hril.Mi re the iha i t hangpu i tu d inga Hones t Company indintu Jessica Alba chun a social network account ah “12/31/17 Best Gift to ring in the New Year! Cash and I feel so blessed” tiin, Haven le Honor hai chun an sang thar an invetchil deu thawa, an maksan thei tah naw niin a hril. An naute thar hming hi

Hayes Alba Warren ti an sak a. Hospital puon vara la tuom lai thlalak suklangin a fans hai a share a, “Family of Five” tiin an sungkuo number zat a hril. New Year Gift thatak Pathienin a pekna thuah an lawm hle niin a hril bawk a. Film star bau a inthawka suok ding chu a awm naw vang a nih. C a s h W a r r e n

khawm Kum Thar malsawmna dinga naute thar an nei chu a hlim em em a. A naupa Hayes Alba Warren kuomah, kum thar hmangpui thei dinga hung suok leiin a lawm thu a hril a. A hung suokna ni neka an hlimna ni a um naw niin a hril a. “I nu hi nu ka hriet tah lai po poa nu huoisen tak le hrat tak a nih a, nua i nei hi i vangnei a nih. U nuhmei pahni hmangaitu che i nei tah bawk a. I hung pieng a inthawkin hmangai zing hlak ka chea, duot takin enkawl ka che. Welcome to the family my sweet baby Hayes! 12/31/17” tiin a ziek ve. H i e n g l a i z i n g h i n “Fantastic Four” le a dang dang le tulai hnaia “Sin City: A Dame To Kill For” ti changtu Jessica Alba chun sungkuo chanchin hrilin, nau dang chu nei a tum ta naw thu a hril. Nau a pai lai lem chu Humpty Dumpty ang an ti thu dam a hril a. Tuhin chu duthusamin nau pathum, sungkuo member 5 an ni tah a, a huntawk char tah niin a hril.

Denmark Princess mary Khawm An Pa Leh New Year HmangCOPeNHAGeN: Khawvel pumpuiin Christmas a hmang zoa kum thar New Year hung inher suok nawka, rambung awptu lal (Royal Families) hai khawm an hmang ursun thei hle. An sungkuo le ram danhai inzatakin New Year an hmang hlak angin Denmark lalnu la ni ding Princess Mary (45) khawm an pa Prince Frederik leh an hmang a, an nal dun hle. Australia-a rama pieng, Denmark lalnu la nih ding Princess Mary chun Denmark lalhai thaw dan pangngaiin, Amalienborg Palace, Copenhagen ah New Year an hmangna chu a va uop a. A pasal Prince Frederick (49) khawm lal nin an hmepui hle. Hienga New Year event hi an lalnu Queen Margrethe-in a buotsai hlak a nih a. Queen Margrethe a thi phat chun Princess Mary-in a ai a aw ding a nih. Princess Mary chu kum 40 chuongin nau khawm pali zet nei tah a nia chu a la nal tawk hle. Zakuo ban tawi, a kawng lai inreka keimar, a pum duong piengzie ang char suklangna zakuofuol (Gown) sen a hak a. Silfen ropui le inhnawk bur angin an chei nawa, fai vawkin naran takin an cheia chu a lal nina a thup thei chuong nawh. Princess a nina anga a thaw hlak, lallukhum a khum bawk a. Princess inchei dan indiktaka inchei a nih. Lal sin le inzawm a fena phawta a khum hlak, lunghlu le rangkachaka siem Lalukhum (tiara) a khum bawk a, inzakain a phur belsa hle. Hi lallukhum hin Denmark lal sungkuo kutah 1869

a inthawk khan a um tah tiin Court Jeweller chun a hril. Mary hin lallukhum bakah Denmark lal sungkuoa thil hlui upa pawl tak tah Order of the Elephant an ti, zakuoa kildeia awr chi, January 1, the Knight’s Day-a an awr zie hlak khawm a awm lai zakuoa kildein a awr bawk.

Hi ‘The Order of Denmark” hi Denmark Royal Family hai thil hlu le hlui, sakhuona le hun ser le inzawma inchina thil neihai lai chu a upa pawl tak a nih tah a, 1460 kuma mi kha a nih tah. Princess Mary-in a zakuo hmaa a kilde bakah, lunghlu siem nabe a be a, a tarpinu Queen Margereth lim/inchikna (brooch) a awr sa bawk. A pasal Prince Frederick khawmin hi hi a awr bakah Denmark lalhai inchei dan indiktak angin, sipai uniform hakin an thuom a, a pui khuk khuk hle. Lal Sipai zakuo le kekawrhai ang a bun a, lal nina inchikna (insignia) iemani zat a zakuoah bel a ni bakah lukhum intung ut a khum bawk a. Pheikhawk thler deu le kutbawm var leh, Denmark lal indiktak a nih. Princess Mary le Prince Frederick hai hin a piengna ram Australia ah Christmas hmangin an inzin a. Kum za tamtak an lo thaw hlak tah, Denmark lalhaiin New Year, Knight’s Day tia an inser hlak chu an thang naw thei naw leiin an hung hnawta, Danish Parliament-a roreltu, top politician le officials, court tieng thuneituhai le hunser nei hlak chu an hung uop mawi nawk hman a nih. Tulai khawvela Europe khawmuolpuia Royal Family hai lai chu Britain Royal Family ti lovah Denmark Royal Family hi an lar tak dawt an nih a. Denmark zoa inlar nawk le tlanghrieta activitiy nei chu Sweden Royal Family an nih. Europe lalram hai hi rorelna kawngah thu an nei tanaw a, Parliament-in lal aiin ro an rela, lal chu a hminga lu an ni tah.

LOS ANGeLeS: Mihang hlasakthiem, tulai khawvela n u h m e i h l a s a k t h i e m hausatak nih bawk Beyonce chu, kum tina thaw hlak hlasakthiemhai festival ropui Coachella Music and Arts Festival 2018, April thlaa nei ding ah hin perform a tih. Kum 36-a upa, ni kuma nau inphir nei Beyonce hin Inrinni zana Empire Polo Club, Indio a closing act thawng a ta, weekend pahni haia kharna ve ve perform bawk a tih. Beyonce baka hin Eminem khawmin chawlkar pahni haia Zirtawpni le Pathienni hai Opening ah perform veng a tih. Ni kum January 2017 khan Coachella Music Festival organizers hai chun Beyonce chu Festival hma\huoitu ding a ni thu an puong a. Thla khat hnungah nau pai leiin a thei naw ding thu an puong nawk a. Lady Gaga chu Beyonce hai awtu dinga thlang a nih tah a nih. Tu kuma mi dang pahni ‘headliner’ hai chu Radiohead le Kendrick

Lamar hai an nih. Beyonce chun ni kum June thla khan, Ronald Reagan UCLA Medical Center, Los Angeles ah nau inphir Rumi le Sir Carter a nei a. A nauhai khawm an

tlei tah leiin tu kum chu a perform tah ding a nih. Annual Music Festival vawi 19-na ding hi April 13-15 le April 20-25 sung khin nei ning a ta. Hlasakthiem hran hran hi huna perform

Beyonce-in Coachella music Festival 2018 ah Perform Ding

ve dinghai chu: SZA; Haim; Tyler, the Creator; Portugal. The Man; Chic featuring Nile Rodgers; Kygo le Cardi B hai an nih. Hi Festival-a dinga ticket chu Zirtawpni (January 5) a inthawkin coachella.com ah zawr suok \an ning a tih.

ICI Saikawt (N) Silver Jubilee hmangCCPUR: December 30, 2017 khan Saikawt ‘North’ compound-ah Independent Church of India (ICI-N) Sil-ver Jubilee puithu taka hmang a nih. Hi huna hin Rev. H.B. Hluothang in Jubilee lungdaw

hawngna le Pathien kuoma \awng\aia inhlanna a nei a, Upa Dr H.L. Liensang in bal-loon inthlasuokna nei bakah Jubilee darkhuong vuokna nei a ni a, Rev. Dr J.L. Songate, Executive Secretary, ICI in Jubilee Souvenir hawngna le

inhlanna a nei bawk. Hun hmang sung hin ICI Saikawt (N) indin huna hmal-atu hai le fielbik hai kuomah recognition le Appreciation inhlanna nei a ni a, zantieng Jubilee ruoi khawp le tlai taka \he a nih.

Hi thu hi dawnin Parliamentary Minister Ananth Kumar chun selkatluhai chu hi ‘inci-dent’ leia politics khelin an tum. Selkaltuhai chu state assembly election ah an hrat naw leiin lungsenna ding an zawng niin a hril a. Prime Minister Modi sawrkar chun mi tin hmasawnna ding a ngaituo a nih tiin a hril. Inselna a nasa taluo leiin Speaker Sumi-tra Mahajan-in minit 10 rorel a sukchawl a. An in\hung nawkin Congress, SP, RJD, NCP le Left hai an walk out a, rorel thei an tah nawh. Hi thu bakah Muslim nuhmeihai pasalin awlsam deuva “Talaq” vawi thum an ti/hrila a mak theina dan siem\hatna/khapna Triple Talaq Bill leiin Rajya Sabha inpui rorel suk-chawl a nih bawk. Law Minister Ravi Shankar Prasad-in Muslim Women (Protection of Rights on Marriage) Bill 2017 a hung put luta chu Congress le selkaltu han Bhima-Koregaon thubuoi an khekpui bakah TMC han nasa

taka Bill an dodal leiin inpui chu sukchawl a nih. Law Minister chun Lok Sabha-in Bill a passed tah hnung khawma Rajya Sabha ah chawkbuoi a la ni pei hi pawi a ti thu a hril a. Congress le selkaltuhai chun hi Bill hi a \hat lai zingin BJP siem danglam danhai an dit nawh a, Selected Committee indinin la en\hat ni rawse tiin an ngen a nih. Ruling \huoitu Arun Jaitley chun, Select-ed Committee kuta pek a \ul nawh. Hi Bill hi Constitution kal a nih ti Supreme Court-in a hmu phingin a thuneina vawrtawp hman-gin thla ruk sunga dingin a khap a, chu hma ngeia Parliament passed a \ul leiin hun a um ta nawh. Chu hun chu February 22 khin a expire ta ding a ni leiin Parliament-in a pass ngei a ngai tiin thil umdan a hrilfie. Inselna a nasa taluo leiin Dy Chairman PJ Kurien chun inpui chu chawl a puong tah a nih. (IE/AIR/Reuters)

Parliament rorel nasataka inselbuoi leiin Inchawltir a nih

awlsam a ninaw leiin IAS hmu hnunga le-khabu ziekna ding hun nei thil harsa tak a ni laia hiengang lekhabu a hung ziek hi inpak a um hle a nih tiin a hril. Session hninaa chun, Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPUr in ‘Life as a Civ-il Servant’ ti thupui hmangin thu a hril a, Haulianlal Guite, IAS chun “Importance of Academics” ti thupui hmangin thu a hril

a, Rakesh Balwal, IPS, SP, CCPUr chun ‘Civil Service preparation” ti thupui hman-gin thu a hril. Chun, Ms Thari Sitkil, IRS, Dy. Com-missioner of Taxes in “Challenges of Pub-lic Services” ti thupui hmangin thu a hril a, Stephen PD Lun, CEO Ahmedabad in ‘Civil Service as a career” ti thupui hman-gin thu a hril bawk.

Literary-cum-UPSC Workshop nei

Hakshelgi Tengbang awareness neiCCPUR: Manipur CM N. Biren Singh sawrkar-in mirethei hai ta dinga scheme thar a hung \an, Chief Minister-gi Hakshelgi Tengbang le inzawmin zani 11AM a inthawk khan Syn-od Hall, IB Road, CCPur-ah awareness nei a a ni a, Joy Shankay, Project Manager resource person in a \hang. Scheme hi \an la ni chie naw sienkhawm \an a ni hun huna hmang nghal a ni

theina dinga hiengang hun hi buotsai a ni a. Saikawt PHC le Sagang PHC hnuoia ASHA Workers le ASHA Facilitators hai mi 100 chu-ong an \hang. Hi Scheme hi mirethei hai ham\hatna ding Health Assurance Scheme laia mi a ni a, hi thil hin Socio Economic Caste Census a \hang hai huom a ta, Rs. 2 lakh anghu chen a thlawna hospital-a inenkawl thei-

na ding a nih. Hi scheme hnuoia inenkawl thei ding hai chu -Cardiovascular, Cancer, Kal natna, Neo Natal, Neurological, Burns le Thin natna hai niin ei thu dawngna chun a hril a. Hi scheme dawng thei ding hai chu CMHT Health Card pek ning an ta, Card pakhat mi 5 peiin in\awm thei an ta, Card nei han hospital-a an inen man an pek a \ul naw ding a nih.

Minister-in U-16 State Polo Tourney 2018 A HawngImPHAL: Consumers Affairs, Revenue Minister Mr Karam Shaym chun, “Mani-pur-a Polo infiemnaa hmang \angkai tak Sakawr chin chi Pony hai humhalna dingin ei rengin \hangruol ei tiu a, sawrkar khaw-min thei tawpin hma a hung lak ding a nih” tiin a hril. Hi thu hi All Manipur Polo Association

(AMPA) han “Save Pony Save Polo Save Pologround” ti thupui hmanga ‘The 34th Men’s and 13th Women’s and 1st Junior Boys’ under 16 State Polo Tournament 2018’ Mapal Kangjeibung-a an huoihawt khuol lien anga a hawngna huna a hril a nih. AMPA President Dr Konam Saratchandra Singh chu khuol chawngpuin a \hang.