Upload
robert-de-jong
View
83
Download
2
Tags:
Embed Size (px)
Citation preview
Resulaten Rosetta missiet/m juli 2015
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 1
Komeet 67PChuryumov-Gerasimenko
Doel• The comet observations will help
scientists learn more about the origin and evolution of our solar system and the role comets may have played in providing Earth with water, and perhaps even life.
Agenda• Wat is een komeet?• Wat is komeet 67P / Churyumov-
Gerasimenko• Geologische diversiteit• ‘Mission value’
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 4
Wat is een komeet?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 5
Wat is een komeet?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 6
PeriheliumPerihelium
PeriheliumPerihelium
Elke komeet heeft minstens één perihelium passageElke komeet heeft minstens één perihelium passage
•In de buurt van de Zon•Vluchtige stoffen onder oppervlak•Ovaalvormige baan•Oppervlak kan poreus worden•Zit nog niet zo lang in zijn baan•In de buurt van de Aarde
Wat is een komeet?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 7
Een planetoïde met een staart
Waardoor zijn komeetkernen zo interessant?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 8
Agenda• Wat is een komeet?• Wat is komeet 67P / Churyumov-
Gerasimenko• Geologische diversiteit• ‘Mission value’
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 9
• The highlight for me is the remarkable diversity of the nucleus itself
• You see an enourmoud range of surface structures
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 10
Baanbeweging om de Zon• 55000 km/uur• Tussen 1.243 / 5.68 AE van de Zon• Periodiek 6½ jaar (Jupiter+, Mars /
Aarde)• Rotatie = 12.4043 uur
– Gedurende maanden variabel met vele minuten
• Eccentriciteit = 0.640• Inclinatie omloop = 7.04
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 11
Donkerder dan houtskool• 1.00 Eceladus• 0.80 Verse sneeuw• 0.55 Nieuw beton• 0.40 Woestijnzand• 0.34 Aarde• 0.12 Maan / Versleten asfalt• 0.04 Verse asfalt / Komeet 67P/C-G
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 12
Computermodel
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 13
Comet 67P/Churyumov-Gerasimenko
De nek
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 16
NavCam
Opname I / II
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 17
Lijnen
Chaotisch landschap
Opname III / IV
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 18
Grottenbende(6-hoek krater)
Kliffen
Opname V / VI
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 19
Nog niet geërodeerd
Zand/stofvlakte
Opname VII / VIII / IX
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 20
Opname X (in kleur …)
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 21
Zonbeschenen en donker
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 22
Zonbeschenen en donker Gasuitstroom in de nek
Agenda• Wat is een komeet?• Wat is komeet 67P / Churyumov-
Gerasimenko• Geologische diversiteit• ‘Mission value’
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 23
De geologie van het marsoppervlak
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 24
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 25
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Stenen zijn poreusStenen zijn poreusRotsblok gespleten en de stukken Rotsblok gespleten en de stukken liggen ernaastliggen ernaast
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 26
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Oppervlak in lagen opgebouwdOppervlak in lagen opgebouwdEerst de rots, dan het stof eromheenEerst de rots, dan het stof eromheen
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 27
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Recente aardverschuivingHelderder materiaal aan de voet van de klif. Bovenop is er nog meer.
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 28
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Scheuren waar de komeet gas en stof uit Scheuren waar de komeet gas en stof uit komtkomtStof valt in een geul naar benedenStof valt in een geul naar beneden
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 29
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Ineenstorting van het oppervlakIneenstorting van het oppervlakDeze komeetkern is een grottenbendeDeze komeetkern is een grottenbende
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 30
• NAVCAM camera (combinatie van 4 foto’s).• Afstand 7.8 km van oppervlak (09-10-2014)• Resolutie 66 cm/pixel, dus 1024 x 1024 pixel frame = 676 m x 676 m
Onthou: Alles is bijna zo zwart als kool
Geologie in beweging
Rotsen schuiven naar benedenRotsen schuiven naar benedenGeulen in de rotswandGeulen in de rotswand
04/18/23 Sterrenkundig jaarverslag 31
Een detail van het oppervlak
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 32
Materiaal met een lage hardheidMateriaal met een lage hardheidScheuren en klontenScheuren en klonten
Details van 1 mm
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 33
Andere eigenschappen• Chemische samenstelling
– Water, CO, CO2
– Ammonia, Methaan, Methanol
• Temp Opp: 205-230 K (07/08-2014)• Temp onder Opp. = 30 – 160 K (08-
2014)• Geur van rotte eieren• Stof tussen 20 / 400 micron
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 34
Agenda• Wat is een komeet?• Wat is komeet 67P / Churyumov-
Gerasimenko• Geologische diversiteit• ‘Mission value’
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 35
Hoe lang gaat een komeet mee?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 36
73P
Hoe lang gaat een komeet mee?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 37
V = 4/3πR3 ρ = M / V
Hoe lang gaat een komeet mee?
Komeet 67/P• Straal 2½ km• Volume 113 km3
• Massa 65 x 1012 kg• Dichtheid = 470 kg/m3
• g = 0.0007 m/s2
• VOntsnap = 1.8 m/s
• ½ kg water / dag (06-07-2014), niks i.v.m. massa
• Topp = -70ºC
Aarde• Straal 6371 km• Volume 1x1012 km3
• Massa 6 x 1024 kg• Dichtheid = 5515 kg/m3
• g = 10 m/s2
• VOntsnap = 11.2 km/s
• 0 kg water / dag
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 38
Grootste ‘bol’ = 4.1 x 3.2 x 1.3 km. Kleinste = 2.5 x 2.5 x 2.0 km.http://www.wikihow.com/Calculate-Force-of-Gravity
2 delen en los materiaalPlanetoïde Eros
Komeet Wild 2 (81/P)
Komeet Tempel 1 (9/P)
Komeet Borrelley (19/P) Komeet Harley II
Komeet Halley (1/P)
Planetoïde 25143 Itokawa
www.mps.mpg.de/3183526/Dissertation_2008_Tubiana__Cecilia1.pdf
2 delen en los materiaal
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 40
Planetoïde Vesta Planetoïde Ida met Dactyl
Komeet 67/P
"Is this double-lobed structure built from two separate comets that came together in the Solar System's history,
or is it one comet that has eroded dramatically and asymmetrically over time? Rosetta, by design, is in the best
place to study one of these unique objects."Saturnusmaan Hyperion
Geologische variatie (Imhotep)
• Terrace / Smooth
• ‘Rocky’• Accumulation
basins• Boulders• Bright patches
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 44
Imhotep• Grote variatie
aan landschappen
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 45
Terrace / Smooth (geen krater)
• Rand met een interne depressie
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 46
Terrace / Smooth (F)• Rand opgevuld met fijn-
materiaal die er bovenuit bulkt
• Historische ontgassingsleidingen?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 47
Terrace / Smooth (Airfall)• Terrace /
Smooth• ‘Rocky’• Accumulation
basins• Boulders• Bright patches
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 48
‘Rocky’• Geen rots
– Dichtheid is 47% van water. Extreem poreus
• Gebied met veel erosie– Veel rotsblokken en puin– Erosie getriggerd door
sublimerend ijs en zwaartekracht en versterkt door scheuren
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 49
Accumulation basins (ABCDE)
• Definitie– Klein materiaal en
rotsblokken
• Geen inslagkraters, maar grote oergaten in de kern van oudsher gevuld met puin
– Erosie and scheuringen– Ineenstortingen rand
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 50
Boulders (I)• Waar komt die rots
vandaan?• Fijnstof tegen de
achterkant gevallen• 7.1 cm/pixel
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 51
Cheops / 45m
25m hoog
Boulders (Cheops)• Cheops en omringende
cluster van rotsblokken herinneren aan de pyramides te Giza nabij Cairo in Egypte
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 52
45m
Bright patches (I)• 120 gebieden met
waterijs gevonden– Co / CO2 sublimeert te snel
– Blauwer van kleur dan kern (= rood) > Waterijs
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 53
Bright patches (II)• Oorzaak:
– Waterijs onder het ineenstorten van een klif
– Terugevallen op de kern tijdens een periode van activiteit, maar lager dan ontsnappingssnelheid. In gebieden met weinig zonnenergie.
• Dunne warmtedoorlatend stofmantel nam minertalen en organisch materiaal
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 54
Terraces (F)• Fractures komen
niet van onder het oppervlak
• Historische ontgassingsleidingen?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 55
Geen magneetveld
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 56
Binnenkant hol?
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 57
Rosetta scientists show that the comet has a very high porosity of 70 / 80%
Komeetkernen zijn fragiel
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 58
GatGat
KeiKei
RegolithRegolith
Water en ijs zijn zwaarder
Onder het oppervlak• 3 cm stof om een
hardere binnenkant
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 59
De binnenkant• Radiogolven door de
kern (CONSERT) tussen lander en Rosetta
– Klein kern-lob = zeer poreus (75–85%)
– Mix van stof / ijs = 1 / 7.8– Homogeen tot op 10-talle
meters
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 60
Grondstoffen voor het leven• 16 organische koolstof
en stikstofrijke componenten inclusief methyl isocyanate, acetone, propionaldehyde and acetamide (eerste keer)
• Sommige een sleutelrol in voor-synthese van aminozuren, suikers, en nucleobasen > Ingredienten leven
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 61
Formaldehyde > formative van ribose > TACG > In DNA
Sinkholes (genereren jets) (I)
• Sinkholes genereren jets:
1. Warmte veroorzaakt het sublimeren van suboppervlak ijs
2. Dit vormt een holte3. Plafond stort in door
eigen gewicht en een rond gat ontstaat– Opengelegd
materiaal in het gat gaat nu sublimeren
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 62
Sinkholes (genereren jets) (II)
• Foto dat het gas uit de sinkhole komt
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 63
Fijnstructuur in de stofuitstoot
• Velle jets uit ‘de nek’ vormen samen de coma en de staart van de komeet
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 64
Water komt niet van kometen
• Variatie in D/H verhouding van 11 kometen is groot
• Is niet D/H van zeewater op Aarde, behalve van 103P/Hartley 2
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 67
Twee lobbige structuur• Computersimulatie
ijsachtige bolvormige objecten
– ‘Zachte’ botsing en samensmelting na een dag
– Fietssnelheid
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 68
Resultaten• 1e ruimtevaartuig in een baan om de
komeetkern & landing• Zeer gedetailleerde foto’s van het
oppervlak
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 69
Verwachte resultaten• Foto’s waarop te zien is dat het
oppervlak veranderd is, en de uitlegging daarvan hoe dit komt.
• Video (animated gif) van een geyser• In 2015 worden er bij de ESA en bij de
NASA budget toegekend voor de bouw van een nieuwe landing binnen 8 jaar vanaf nu.
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 70
Resulaten van de Rosetta missie
04/18/23 Resultaten van de Rosetta 71
http://blogs.esa.int/rosetta