Tina Van Havere – Voorstelling doctoraatsseminarie - 03/11/2010 Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen – Vakgroep Orthopedagogiek Prevalentie

Tina Van Havere – Voorstelling doctoraatsseminarie - 03/11/2010Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen – Vakgroep Orthopedagogiek

Prevalentie en preventie van middelengebruik in het uitgangsleven

Prevalence and prevention of substance use in nightlife.

Doctoranda: Tina Van HaverePromotor: Prof. Dr. Eric Broekaert


1. Situering2. Onderzoeksdoelstellingen3. Methodologie4. Resultaten


1.1. Situering Situering


ProbleemstellingProbleemstelling

Link tussen muziek en drugs bestaat al langShapiro, 1988.

Uitgaanders meer ervaring met druggebruikForsyth, 1997; Measham et al., 2001; Yacoubian, 2003;

McCaughan, et al., 2005; Winstock et al., 2001, EWDD, 2002

Link tussen drugs, muziek en nachtleven is meermaals aangetoond

Bellis, et al., 2002; Riley et al., 2001; Tossmann et al., 2001…

Ongerustheid bij het druggebruik van bepaalde subculturen zoals dance scene


Nood aan meer onderzoekNood aan meer onderzoek

Veel media-aandacht, veel ongerustheid, maar beperkt onderzoek

Winstock et al., 2001

Welke factoren bepalen mee het druggebruik?Bestaan er risicogroepen binnen deze groep van uitgaanders?Worden er initiatieven genomen?


Wat weten we al? MensWat weten we al? Mens

Geslachtsverschillen Calafat et al., 1999; Measham et al., 2001; Parsons et al., 2006

versusMannen en vrouwen beginnen Parker et al., 1998; Holmila & Raitasalo, 2005;

op elkaar te lijken Zilberman et al.,

2003 totGeen geslachtsverschillen Akram & Galt, 1999


Wat weten we al? MensWat weten we al? Mens

Leeftijd en verantwoordelijkhedenhoe ouder de uitgaander, hoe frequenter zijn

druggebruikMeasham et al., 2001

XTC gelinkt aan jonge uitgaanders, coke aan een oudere populatie

EWDD, 2006

andere levensomstandigheden leiden tot verminderen of stoppen met druggebruik

Measham et al., 2001; Plant et al., 2002


Wat weten we al? MilieuWat weten we al? Milieu

Elektronische muziek en druggebruikForsyth et al., 1997; Adlaf & Smart, 1997; ter Bogt et al., 2005

Gay sceneVan Havere et al., 2005; Mattison et al., 2001; Ross et al., 2003

GOA sceneVan der Elst, 2009; Van Havere et al., 2005


Wat weten we al? MiddelWat weten we al? Middel

Evolutie van het middel zelf Golub et al., 2005

Incubation phaseExpansion phasePlateau phaseDecline phase

Belangrijk om preventie en hulpverlening tijdig te kunnen afstemmen op nieuwe trends

Riley & Hayward, 2004


Nood aan preventieNood aan preventie

Groeiend aantal initiatieven van harm reduction, over peer support tot ‘clubs without drugs’.

Healthy Nightlife ToolboxDemocracy, Cities and DrugsClub Health


2.2.Doelstellingen &Doelstellingen &

OnderzoeksvragenOnderzoeksvragen


DoelstellingenDoelstellingen

o In kaart brengen van het druggebruik in het uitgangsleven in Vlaanderen en de relatie met demografische gegevens.o Nagaan van de relatie tussen specifieke uitgaanspatronen (locatie, muziekvoorkeur en frequentie van uitgaan) en druggebruiko Evoluties in druggebruik in het uitgangsleven in kaart brengen.o Een dieper inzicht krijgen in het druggebruik van de GOA sceneo Handvatten voor preventie aanreiken


OnderzoeksvragenOnderzoeksvragen

1. Welke rol spelen leeftijd en geslacht in het druggebruik van uitgaanders?

2. Is er een verband tussen specifieke uitgangspatronen (zoals de locatie, frequentie van uitgaan of de muziekvoorkeur) en het druggebruik?

3.Welke nieuwe evoluties zien we in het uitgangsleven en welke populaire middelen zijn nog steeds aanwezig in deze scene?

4. Welke betekenis heeft het druggebruik in de GOA scene? Is het een noodzakelijke voorwaarde?

5. Welke preventie-initiatieven zijn reeds geëvalueerd in het uitgangsleven? Welke handvatten kunnen we aanreiken aan preventiewerkers en hulpverleners?


3. Methodologie3. Methodologie


Survey: instrumentSurvey: instrument

Vragenlijst gebaseerd op literatuur (Hacourt, 2002; Riley et al., 2001; Tossmann et al., 2001; Calafat et al., 1999; Calafat et al., 1998; Vercaigne & Walgrave, 1995)

Demografische gegevensUitgangspatronenFrequentie van druggebruikPatronen in druggebruikGecombineerd gebruikPreventiemaatregelenTrends (open vraag)


Survey: steekproefSurvey: steekproef

Aantal respondenten:2003 = 6452005 = 6702007 = 7752009 = 607

Bezochte locaties:3 clubs2 dance events2 rockfestivals


Survey: selectie respondentenSurvey: selectie respondenten

At random selectie

Anoniem

Nederlandstalig

Betrouwbaarheidsvraag (NTSC)


Survey: onderzoeksvragenSurvey: onderzoeksvragen

Welke onderzoeksvragen beantwoorden we met deze data?

1.Welke rol spelen geslacht en leeftijd in het druggebruik van uitgaanders?

2. Is er een verband tussen specifieke uitgaanspatronen (zoals de locatie, frequentie van uitgaan of de muziekvoorkeur) en het druggebruik?

3.Welke nieuwe evoluties zien we in het uitgangsleven en welke populaire middelen zijn nog steeds aanwezig in deze scene?


Diepte-interviewsDiepte-interviews

Onderzoeksvraag 4: Welke betekenis heeft het druggebruik in de GOA scene?

Doelgroep: uitgaanders in de GOA scene

Snowball

Minstens 20 interviews

Timing: najaar 2010 interviews, voorjaar start analyses


LiteratuuronderzoekLiteratuuronderzoek

Onderzoeksvraag 5: Welke preventie-initiatieven zijn reeds geëvalueerd in het uitgangsleven? Welke handvatten kunnen we aanreiken aan preventiewerkers en hulpverleners?

Databanken, conferences,… (cf. Club Health, HNT, DC&D)Systematische review (effectevaluaties) cf evidence basedInsteek: verschillende mogelijkheden

meest kwalitatieve programma’s/interventies regionale verspreiding


TijdsschemaTijdsschema

Survey reeds afgelopen 2003, 2005, 2007, 2009artikel 1: 2009 gepubliceerdartikel 2: voorjaar 2010 ingediendartikel 3: najaar 2010 schrijven

Diepte-interviewsartikel 4: fase van dataverzameling najaar 2010

schrijven artikel voorjaar, zomer 2011Literatuurstudie

artikel 5: literatuurstudie eind 2011schrijven artikel 2012


Enkele resultaten: geslacht en Enkele resultaten: geslacht en leeftijdleeftijdOnderzoeksvraag 1 (geslacht en leeftijd): Van Havere, T., Vanderplasschen, W., Broekaert, E., & De Bourdeaudhui, I. (2009). The influence of age and gender On party drug use among young adults attending dance events, clubs, and rock festivals in Belgium. Substance Use & Misuse, 44, 1899-1915.

druggebruik is hoger bij deze doelgroepdruggebruik stijgt met de leeftijd, maar in de oudste groep neemt het af Verschil tussen mannen en vrouwen verkleint


Enkele resultaten: muziek en Enkele resultaten: muziek en drugsdrugsOnderzoeksvraag 2 (link uitgaanspatronen en druggebruik): Van Havere, T., Vanderplasschen, W., Lammertyn, J. & Broekaert, E. Drug use and nightlife in Belgium: More than just dance music. Ingediend bij Youth & Society op 27 april 2010.

Dancemuziekliefhebbers en bezoekers van GOA-feestjes en clubs hebben meer kans om illegale drugs te gebruikenDruggebruik wordt gelinkt aan een breder uitgangsleven: cafégangers hebben meer kans om alcohol en illegale drugs te gebruiken.Rockmuziekliefhebbers gebruiken minder coke en respondenten van rockfestivals hebben de minste kans om illegale drugs te gebruiken.


Adlaf, E.M., & Smart, R.G. (1997). Party subculture of dens of doom? An epidemiological study of rave attendance and drug use patterns among adolescent students. Journal of psychoactive drugs, 29 (2), 193-198.

Akram, G., & Galt, M. (1999). A profile of harm-reduction strategies and co-use of illicit and licit drugs amongst users of dance drugs. Drugs: Education, Prevention and Policy, 6:215–225.

Bellis, M.A., Hughes, K., & Lowey, H. (2002).Healthy nightclubs and recreational substance use: from a harm minimisation to a healthy settings approach. Addictive behaviors, 27, pp. 1025-1035.

Calafat, A., Bohrn, K., Juan, M., Kokkevi, A., Maalst´e, N., Mendes, F., et al. (1999). Night life in Europe and recreative drug use. Sonar 98. Valencia: Irefrea.

Calafat, A., Stocco, P., Mendes, F., Simon, J., van de Wijngaart, Sureda, M.P., Palmer, A., Maalsté, N., & Zavatti, P. (1998). Characteristics and social representation of ecstacy in Europe. Palma de Mallorca: Irefrea.

EMCDDA. (2002). Recreational drug use — a key EU challenge. Drugs in focus [Briefing, Issue no. 6, November-December].

EMCDDA. (2006). Annual report 2006: the state of the drugs problem in Europe. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.

Forsyth, A. J. M., Barnard, M., & McKeganey, N. P. (1997). Musical preference as an indicator of adolescent drug use. Addiction, 92(10):1317–1325.

Golub, A., Johnson, BD, & Dunlap, El. (2005). Subcultural evolution and illicit drug use. Addiction Research and Theory, 13 (3), 217-229.

Hacourt, G. (2002). Ecstasy: pilules sans ordonnances: usages et usagers de nouvelles drogues de synthese. Paris: L’Harmattan

Holmila,M., & Raitasalo, K. (2005). Gender differences in drinking: why do they still exist? Addiction, 100(12):1763–1769.Mattison, A.M., Ross, M.W., Wolfson, T., Franklin, D., & HNRC Group (2001). Circuit part attendance, club drug use, and

unsafe sex in gay men. Journal of Substance Abuse, 13 (1), pp. 119-126.McCaughan J.A., Carlson R.G., Falck R.S., & Siegal H.A. (2005). From “candy kids” to “chemi-kids”: a typology of young

adults who attend raves in the Midwestern United States. Substance Use and Misuse, 40, 1503-1523.Measham, F., Aldridge, J., & Parker, H. (2001). Dancing on drugs: risk, health and hedonism in the British club scene.

London: Free Association Books.Parker, H., Aldridge, J., & Measham, F. (1998). Illegal leisure: the normalization of adolescent recreational drug use.

London: Routledge.Parsons, J. T., Halkitis, P. N., & Bimbi, D. S. (2006). Club drugs use among young adults frequenting dance clubs and other

social venues in New York City. Journal of Child & Adolescent Abuse, 15(3):1–14.


Plant, M. L., Plant, M. A., & Mason, W. (2002). Drinking, smoking and illicit drug use among British adults: gender differences explored. Journal of Substance Use, 7(1):24–33.

Riley, S. C. E., James, C., Gregory, D., Dingle, H., & Cadger, M. (2001). Patterns of recreational drug use at dance events in Edinburgh, Scotland. Addiction, 96(7):1035–1047.

Riley, S., & Hayward, E. (2004). Patterns, trends and meanings of drug use by dance drug users in Edinburgh, Scotland. Drugs: Education, Prevention and Policy, 11(3):243–262.

Ross, M. W., Mattison, A.M., & Franklin, D.R. (2003). Club drugs and sex on drugs are associated with different motivations for gay circuit party attendance in men. Substance use and misuse, 38 (8), pp. 1173-1183.

Shapiro, H. (1988). Waiting for the man: the story of drugs and popular music. London: Quartet Books.Ter Bogt, T. F. M., & Engels, R. C. M. E. (2005). “Partying” hard: party style, motives for and effects of MDMA

use at rave parties. Substance Use & Misuse, 40(9/10):1479–1502.Tossmann, P., Boldt, S., & Tensil, M.-D. (2001). The use of drugs within the techno party scene in European

metropolitan cities. European Addiction Research, 7(1):2–23.Van der Elst, D. (2009). Vrouwelijk druggebruik in scene gezet: een gendergevoelige analyse van druggebruik bij

vrouwen in Electronic Dance Music Scenes. Niet-gepubliceerde doctoraatsscriptie. Van Havere, T., De Donder, E., Geirnaert, M., Schrooten, J., & Vermeulen, V. (2005). Partywise: Kwalitatief

onderzoek naar trends in druggebruik in het uitgaansleven - 2004. Brussel: VAD.Vercaigne, C., & Walgrave, L. (1995). Jeugd tussen (sub)culturen en business:een onderzoek naar megadancings,

house en de last van recreatie. Leuven: Katholieke universiteit faculteit rechtsgeleerdheid afdeling strafrecht, strafvordering en criminologie.

Warson, M. (2007). Beyond the party: analyse van de Vlaamse goascene. Niet-gepubliceerde masterproef.Winstock, A. R., Griffiths, P., & Stewart, D. (2001). Drugs and the dance music scene: a survey of current drug

use patterns among a sample of dance music enthusiasts in the UK. Drug and Alcohol Dependence, 64 (1):9–17.

Yacoubian G.S., Boyle C., Harding C.A., & Loftus E.A. (2003). It’s a rave new world: estimating the prevalence and perceived harm of ecstasy and other drug use among club rave attendees. Journal of Drug Education, 33 (2), 187-196.

Zilberman, M., Tavares,H., & El-Guebaly,N. (2003). Gender similarities and differences: the prevalence and course of alcohol- and other substance-related disorders. Journal of Addictive Diseases,22(4):61–74.

Documents

Tina Van Havere – Voorstelling doctoraatsseminarie - 03/11/2010 Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen – Vakgroep Orthopedagogiek Prevalentie