B Psychologie en pedagogische wetenschappen Leuven 15-16

KU LEUVENOude Markt 13 bus 5005

3000 [email protected]

www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven

2015

-201

6 PsychologiePedagogische wetenschappen

DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

APR.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.

OKT. OPENLESWEEKVolg les tussen de studenten en snuif de sfeer opvan je toekomstige studie omgeving.

8 www.kuleuven.be/openles/leuven

OPENLESWEEK27-31 oktober 2014(herfstvakantie)

OPENLESWEEK16-20 februari 2015(krokusvakantie)

INFODAG

14 maart 2015

INFOBEURS9 mei 2015

INFOBEURS5 september 2015

INFODAGKom een kijkje nemen in je toekomstige faculteit.Je kunt infosessies en rondleidingen volgen,spreken met studenten, proffen enstudie(traject)begeleiders …

8 www.kuleuven.be/infodag/leuven

INFOBEURSBezoek de Infobeurs in de Universiteitshalmet informatie over de opleidingen enstudentenvoorzieningen.

8 www.kuleuven.be/infobeurs

8 www.kuleuven.be/infomomenten

LE

UV

EN

t Infomomenten



www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven

2015

-201


DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

APR.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.





INFODAG

14 maart 2015

INFOBEURS9 mei 2015







LE

UV

EN

t Infomomenten

Psychologie 2

Beginprofiel 4

Eindprofiel 5

Bacheloropleiding 9

■ Opbouw 9■ Studieprogramma 10■ Opleidingsonderdelen van de eerste fase 13■ Week van een student psychologie 15

Master in de psychologie en loopbaan 16

Andere masteropleidingen 20

Pedagogische wetenschappen 22

Beginprofiel 24

Eindprofiel 25

Bacheloropleiding 29

■ Opbouw 30■ Studieprogramma 31■ Opleidingsonderdelen van de eerste fase 33■ Week van een student pedagogische wetenschappen 35

Master in de pedagogische wetenschappen en loopbaan 36


Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen 40

Studiebegeleiding 40

Internationale ervaring 42

Verderstudeermogelijkheden 43

Campussen van de faculteit 44

Alle opleidingen van de faculteit 45

Praktisch 46

Inschrijven 46

Sociale Dienst 47

Huisvestingsdienst 47

Gelijke kansen 47

Overzicht academiejaar 48

Studeren in Leuven 50

Stadsplan en contactgegevens 52

Nuttige websites 57

Nuttige websitesde meest recente informatie over de opleidingen

8 www.onderwijsaanbod.kuleuven.be

je toekomstige faculteit

8 www.ppw.kuleuven.be

publicaties downloaden of bestellenje voorkennis online testen of meer zin in een zomercursus?een handig overzicht van alle infomomenten

8 www.bachelorskuleuven.be

studeren aan de KU Leuven, ook buiten Leuven

8 www.kuleuven.be/campussen

studentendiensten

8 www.kuleuven.be/studentenvoorzieningen

inschrijven

8 www.kuleuven.be/inschrijven

Openlesweek

8 www.kuleuven.be/openles

Infodag

8 www.kuleuven.be/infodag

op de hoogte blijven van al onze infomomenten

8 www.bachelorskuleuven.be/opdehoogte

www.facebook.com/kuleuven

57

Psychologie 2

Beginprofiel 4

Eindprofiel 5

Bacheloropleiding 9





Beginprofiel 24

Eindprofiel 25











Praktisch 46

Inschrijven 46

Sociale Dienst 47


Gelijke kansen 47




Nuttige websites 57









studentendiensten


inschrijven


Openlesweek


Infodag





57

Kwaliteitsvol onderwijs,gevoed door innovatiefonderzoek

De faculteit biedt aan ruim 4 000 studenten met 49 verschillende nationaliteiten een uitdagende en dynamische studieomgeving, waar onderzoeken onderwijs met elkaar in dialoog treden. In deopleidingen wordt er gestreefd naar divers, boeienden onderzoeksgebaseerd onderwijs van hogeacademische kwaliteit, met hoge maatschappelijkerelevantie en met aandacht voor de praktijk.

Uitstekendestudiebegeleiding

De faculteit schenkt veel aandacht aan een goedestudiebegeleiding. Docenten en assistenten,je persoonlijk aanspreekpunt en de ombudsdienststaan klaar om je te begeleiden tijdens je heleopleiding.

Verruiming vanje horizon

Je krijgt alle kansen om je horizon te verruimen.Je kunt les volgen aan een buitenlandseuniversiteit of op stage gaan buiten onze grenzen,bijvoorbeeld in Peru, India of Zuid-Afrika.

Maatschappelijkerelevantie

Psychologen en pedagogen zijn actief inde maatschappelijk relevante domeinenvan opvoeding, vorming, onderwijs, welzijn,arbeid, gezondheid en sociaal-cultureel werk.Docenten zijn actief betrokken bij belangrijkemaatschappelijke en culturele ontwikkelingen,en tonen dat via de vele wetenschappelijkepublicaties en de mate waarin ze in de perskomen. Het onderwijs en onderzoek monden uitin maatschappelijke dienstverlening waarvan hetfacultair praktijkcentrum, PraxisP, het bekendsteresultaat is.

Ticket naar dearbeidsmarkt

Onderzoek wees uit dat een diploma vande KU Leuven een van de meest gewaardeerdediploma’s blijft. De studie Schoolverlaters 2014uitgevoerd door de VDAB toont aan dat meerdan 90 % van de afgestudeerde psychologenen pedagogen na één jaar tewerkgesteld zijn.

Psychologische Kring enPedagogische Kring

De studentenverenigingen verzorgen eencursus dienst, vertegenwoordigen je in allerleionderwijs raden en zorgen natuurlijk ook voor amusement, cultuur en sport.

Waarom kiezen voor psychologie ofpedagogische wetenschappen in Leuven?

1

1

5

2

6

3

4

De KU Leuven is een onderzoeks- en onderwijsinstelling met internationale uitstraling.Alle opleidingen aan de KU Leuven zijn gebaseerd op het innovatieve onderzoek vanhaar wetenschappers en professoren. Ze prikkelen je nieuwsgierigheid en leiden je optot een kritische en zelfstandige student.

2

Psychologie

Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde masteren de verschillende mogelijkheden tijdens dat traject.

Bacheloropleiding

Beg

inp

rofi

el ►

p. 4

Bachelor in de psychologie (180 sp.) ► p. 9

Fase 1 ► p. 13 Fase 2

Optie arbeids- en organisatie -psychologie ► p. 12

Optie school -psychologie ► p. 12

Optie klinischeen gezondheids-psychologie ► p. 12

Optie theorie en onderzoek ► p. 12

Fase 3

3

Masteropleidingen

Ein

dp

rofi

el ►

p. 5

Master in de psychologie (120 sp.) ► p. 16

Afstudeerrichting arbeids- en organisatiepsychologie ► p. 16

Afstudeerrichting schoolpsychologie ► p. 17

Afstudeerrichting klinische en gezondheidspsychologie ► p. 18

Afstudeerrichting theorie en onderzoek ► p. 19

Internationale ervaring ► p. 42

Stage ► p. 19

Master of Psychology: Theory and Research (120 sp.) ► p. 20

PSYCHOLOGIE

Master in de seksuologie (120 sp.) ► p. 20

Master in de sociale en culturele antropologie (120 sp.) ► p. 20

Master in de statistiek (120 sp.) ► p. 21

4

Beginprofiel

Is psychologie iets voor jou?

Interesse in

• de wetenschappelijke studie van hetmenselijk gedrag in al zijn aspecten

• psychologische processen en problemen

• biologie en neurowetenschappen

Kennis en vaardigheden

• voldoende wiskunde en wetenschappen(minstens pakket van negen uur invooropleiding)

• goede kennis van het Engels

• goed analytisch en logisch kunnenredeneren

• kritische blik en een scherpeopmerkingszin

• nodige luisterbereidheid en empathie

• sociale vaardigheden en emotionelestabiliteit

Voorbereidende cursussen

Wil je je wiskundekennis of je manier van wiskundig redeneren wat opfrissen, dan kun je devakantie cursus wiskunde volgen die begin september plaatsvindt. De cursus is bedoeld alsopfrissing, niet als voorafgaande opleiding of training. Statistiek of kansberekening wordt tijdensde cursus niet behandeld. Enkel de wiskundige topics die direct relevant zijn voor de statistiek,komen aan bod.

8 www.bachelorskuleuven.be/voorbereidendecursussen

5PSYCHOLOGIE

Eindprofiel

Vanuit je toegenomen kennis en vaardigheden heb je je eigen kijk op de wereld ontwikkeld.Daardoor kun je binnen het vakgebied psychologie je eigen bijdrage leveren.

• Als student in de psychologie word je gestimuleerd om zelfstandig en analytisch te denkenen te handelen. Na de opleiding beschik je over een grote theoretische bagage en eendeskundigheid om concrete problemen aan te pakken. Je bent sterk in onderlinge interactieen in onderbouwde, kritische rapporteringen. Je bent gegroeid als persoon en sterkergeworden in je communicatie.

6

Psychologie in de actualiteit

Het is niet verwonderlijk dat een faculteit met de mens als centraal studieobject op veel terreinenonderzoek verricht. Die diversiteit wordt weerspiegeld in de verschillende afstudeerrichtingen,maar ook in de onderwerpen waarmee de professoren regelmatig in de actualiteit komen.Een kleine bloemlezing uit de geschreven pers:

Paargedrag bepaald door luchtdruk

(...) “Voor een insect is een kortetermijnvoorspelling waardevol, omdat de

generatie tijd kort is en ze weinig broedzorg aan hun nakomelingen besteden”,

zegt Rudi D'Hooge, professor in biologische psychologie aan de KU Leuven.

“Ze planten zich voort als het weer het gunstigst is.” “Voor zoogdieren en dus ook

de mens, waarbij de nakomelingen een lange periode worden verzorgd, zijn zulke

onmiddellijke weergebonden factoren van minder belang. Mensen kennen zelfs

geen echte seizoensvoortplanting, maar de testosteronspiegels bij mannen zijn

hoger in de herfst. Dat is wellicht een overblijfsel van een biologisch regulatie -

mechanisme waardoor meer kinderen tijdens het warmere deel van het jaar

worden geboren.”

Het Belang van Limburg

11 oktober 2013

Ongelukkig? Zoek vrienden

Het Amerikaanse tijdschrift Time ploegde door tientallen studies op zoek

naar de sleutel tot geluk. Wat blijkt: die hebben we voor een stuk zelf in

handen. 'Geluk is het gevoel hebben dat je voor iemand iets betekent',

zegt Patrick Luyten, die aan de KU Leuven het welbevinden van bijna

achtduizend Vlamingen onderzoekt.

Eerst het goede nieuws: geluk is maakbaar. Of toch een beetje.

Psycholoog Patrick Luyten (KU Leuven) schat dat we 10 à 20 procent van ons

welbevinden zelf kunnen kneden. Hoe dat precies werkt, onderzoekt hij op dit

moment met 7 700 respondenten in Vlaanderen. Hij kan wel bevestigen wat

Time concludeert: werk en relaties zijn cruciaal voor een gelukkig leven.

De Morgen

10 maart 2014

7

Hoe ga je om met een vechtscheiding?Klasse vraagt het aan Hilde Colpin, professor schoolpsychologie (KU Leuven).“Ik geef les aan Gust (8). Zijn ouders vechten een scheiding uit met de kinderen als inzet.

Gust is daardoor heel ongelukkig, zit suf in de klas en haalt slechte resultaten. Bovendien komt

zijn moeder geregeld bij mij uithuilen. Hoe kan ik Gust en zijn moeder helpen?”

(Robin P.)

Wat je ook doet, zorg ervoor dat je neutraal blijft. Kies geen partij voor een van beide ouders.

Ouders proberen wel eens om leraren voor hun kar te spannen. Als Gust de kant van een van zijn

ouders kiest, moet je dat niet verbieden, maar ook niet bevestigen. Een kind blijft altijd loyaal

aan beide ouders, ook al toont het dat even niet.Toon ook begrip, vooral in een periode dat het kind lijdt onder de scheiding en tijdens de eerste

praktische rompslomp van wekelijks verhuizen. Wat extra aandacht kan een verschil maken op die

moeilijke momenten. Let vooral op de signalen die Gust geeft. Sommige kinderen hebben baat bij

een extra schouderklopje of complimentje, terwijl anderen meer nood hebben aan een luisterend

oor. Wees alert als het gedrag van een leerling verandert. Als een plichtsbewuste leerling plots

slechte resultaten haalt en zijn huiswerk niet meer maakt, kan dat een signaal zijn dat het fout

loopt.

KLASSE 25 februari 2013

Werknemers moeten niet altijd bereikbaar zijnVolgens arbeidspyscholoog Hans De Witte (KU Leuven) moeten alle bedrijven ophouden

met totale bereikbaarheid te eisen van hun werknemers. "Dat is nefast voor de werknemer

én de werkgever. Het vermindert het psychosociale welzijn, de productiviteit, en zet de onderlinge

samenwerking onder druk."De Morgen14 februari 2014

PSYCHOLOGIE

Ken je deze onderwijstermen al?

■ Opleidingsonderdeel

Officiële term voor ‘vak’

■ Opleiding

Verzameling van opleidingsonderdelen.Er zijn bachelor- en masteropleidingen.De bacheloropleiding gaat altijd voorafaan de masteropleiding.

■ Studiepunt

Drukt het aandeel van een opleidings -onderdeel binnen de totale opleiding uit:een opleidingsonderdeel van 6 studie puntenweegt dus zwaarder door dan een van 3.Eén studiepunt komt overeen met 25 tot30 uur studietijd: voorbereidingen maken,college of practicum volgen, stage lopen,opdrachten maken, examens afleggen …

■ Opleidingsfase

Een opleiding bestaat uit fases vaneen bepaalde hoeveelheid studiepunten.Zo bestaat een bacheloropleiding altijd uit driefases van telkens ongeveer 60 studiepunten;de totale opleiding beslaat altijd 180 studie -

punten. Een masteropleiding bestaat uitminstens één fase van 60 studiepunten.

8

9

Bacheloropleiding

Psychologie is de wetenschappelijke studie van het menselijk gedrag. Zo bestuderen psychologenwat mensen motiveert, hoe ze zich in groep gedragen, wat hun emoties zijn, hoe ze keuzes maken en nog veel andere typisch menselijke gedragskenmerken. Hoewel de psychologie dus verschillende aspecten bestudeert, staan steeds de mens en zijn functioneren centraal.

Psychologie is een wetenschappelijke discipline: je maakt kennis met wetenschappelijke vraagstellingen,onderzoeksmethoden, dataverwerking, literatuur en discussies. Je leert die kennis integreren entoepassen in verschillende professionele situaties: in bedrijven en organisaties, in scholen en centra voorleerlingbegeleiding, in algemene en psychiatrische ziekenhuizen, in organisaties voor psychologischehulpverlening ... Na de bacheloropleiding stroom je door naar de masteropleiding. De laatste opleidings -fase bestaat voor een groot deel uit een stage.

Enkele troeven:

• Je krijgt een stevige theoretische achtergrond en wordt getraind in onderzoek zodat je later bijde uitoefening van je beroep kunt terugvallen op een degelijke wetenschappelijke achtergrond.

• Er is een brede waaier aan keuzemogelijkheden en specialisatietrajecten, die je de kans bieden je eigen interesses te ontwikkelen en eigen accenten te leggen.

• Door de verschillende onderwijsvormen ontwikkel je ook vaardigheden zoals zelfstandig denken,goed communiceren (zowel mondeling als schriftelijk) en samenwerken.

• De opleiding biedt ruime tewerkstellingsperspectieven.

Opbouw

De bacheloropleiding omvat 180 studiepunten, verdeeld over drie opleidingsfases van telkensongeveer 60 studiepunten. Het programma van de eerste twee opleidingsfases ligt vast. In de derdeopleidingsfase kies je, naast de gemeenschappelijke opleidingsonderdelen, voor een optie vaneen 26-tal studiepunten. Daarnaast kies je nog een extra keuzeopleidingsonderdeel.

Als ik nu opnieuw een studiekeuze zou moeten maken, koos ik weer voorpsychologie. Door mijn opleiding heb ik meer inzicht gekregen in intermenselijkeprocessen, wat me helpt om leiding te geven.

(Oud-student)

Psychologie studeer je niet vanaf een afstand. De studie is een grondig vormings -proces waar je de nodige wetenschappelijke achtergrond krijgt om kritisch na te denken en de dingen in vraag te stellen. Je wordt als het ware opgenomenin de wereld van psychologische processen. Je krijgt een denkkader waarmee je het leven gaat aanschouwen. Zelfs door alledaagse gebeurtenissen merk ik dat mijn manier van denken voor altijd veranderd is. Deze studie heeft me ‘gevormd’.

(Oud-student)

PSYCHOLOGIE

10

Studieprogramma

SP.: studiepunten

Eerste fase

BASISDISCIPLINES SP.

■ Gedragsneurowetenschappen, deel 1 6 ■ Functieleer, deel 1 6 ■ Sociale psychologie, deel 1 6 ■ Ontwikkelingspsychologie 6 ■ Psychologie van de individuele verschillen, deel 1 6

METHODOLOGIE

■ Statistiek voor psychologen, deel 1, met practicum 8 ■ Methoden van het wetenschappelijk onderzoek, m.i.v. medewerking aan onderzoek 9

AANVERWANTE WETENSCHAPPEN

■ Sociologie 4 ■ Inleiding tot de wijsbegeerte 4 ■ Human Biology 4

Tweede fase

BASISDISCIPLINES SP.

■ Ontwikkelingspsychologie, deel 2 4 ■ Sociale psychologie, deel 2 4 ■ Psychologie van individuele verschillen, deel 2 4 ■ Gedragsneurowetenschappen, deel 2 4 ■ Functieleer, deel 2 4

WERKCOLLEGES BASISDISCIPLINES

■ Rapporteringsvaardigheden in de psychologie 4

METHODOLOGIE

■ Statistiek voor psychologen, deel 2, met practicum 8 ■ Practicum methoden van onderzoek 6 ■ Inleiding tot de psychodiagnostiek, met practicum 8

AANVERWANTE WETENSCHAPPEN

■ Psychopathologie en psychiatrie 6

GESCHIEDENIS

■ Geschiedenis van de psychologie 4

WERKVELDEN EN BEROEPSETHIEK

■ Psychologen aan het werk 6

11

Derde fase

VAST PROGRAMMA SP.

■ Geïntegreerd werkcollege in de basisdisciplines, deel 2 3■ Gezondheidspsychologie 4■ Crossculturele psychologie (m.i.v. psychologische aspecten

van de multiculturele samenleving) 5■ Statistiek voor psychologen, deel 3, met practicum 3■ Psychometrie en constructie van psychodiagnostische instrumenten, met practicum 7■ Religie, zingeving en levensbeschouwing 3■ Beroepsethiek 3■ Menselijke erfelijkheidsleer 4

KEUZEOPLEIDINGSONDERDEEL

Je kiest één nog niet-gekozen opleidingsonderdeel. 4 of 5■ Arbeidspsychologie, deel 1■ Personeelspsychologie, deel 1■ Psychodiagnostiek in de leerlingenbegeleiding ■ Pedagogische hulpverlening aan personen met een leerstoornis ■ Psychodynamische psychologie■ Inleiding tot de sociale en culturele antropologie ■ Leerpsychologie■ Gebruik van de computer in de psychologie, met practicum■ Psychology, Culture and Society ■ Pedagogiek

PSYCHOLOGIE

Ik merk dat de theoretische basis, die vooral in de eerste vier jaar is gelegd,voldoende houvast biedt om bepaalde vraagstellingen op te lossen en bijkomendegespecialiseerde literatuur te raadplegen. Ik vind het zinvol dat we een brede basishebben kunnen opbouwen door uit veel verschillende wetenschappelijke domeinen kennis op te doen. Dat vergemakkelijkt het om vanuit uiteenlopende visies een probleem te benaderen.

(Oud-student)

12

Derde fase

OPTIES SP.

Je kiest een van onderstaande opties.

■ OPTIE A: ARBEIDS- EN ORGANISATIEPSYCHOLOGIE 26- Arbeidspsychologie, deel 1 4- Organisatiepsychologie, deel 1 4- Groepsdynamica, deel 1 4- Personeelspsychologie, deel 1 4- Gethematiseerde bedrijfsbezoeken 3- Individuele gespreksvoering in arbeidssituaties 7

■ OPTIE B: SCHOOLPSYCHOLOGIE 26- Psychodiagnostiek in de leerlingenbegeleiding 4- Pedagogische hulpverlening aan personen met een leerstoornis 4- Psychologische begeleiding, counseling en consultatie

m.i.v. training van basisvaardigheden 4- Practicum schoolpsychologische begeleiding: training van basisvaardigheden 3- Practicum psychodiagnostiek in de leerlingenbegeleiding, deel 1 3- Schoolpsychologisch werk: basisprincipes en kijkstage 8

■ OPTIE C: KLINISCHE EN GEZONDHEIDSPSYCHOLOGIE 26- Psychologische begeleiding, counseling en consultatie

m.i.v. training van basisvaardigheden 4- Klinische neuropsychologie 4- Klinische psychodiagnostiek 4- Psychodynamische psychologie 4- Leerpsychologie 4- Practicum psychologische begeleiding: training van basisvaardigheden 3- Observatiestage in de klinische en gezondheidspsychologie 3

■ OPTIE D: THEORIE EN ONDERZOEK 26- Gebruik van de computer in de psychologie, met practicum 5- Wiskundige propedeuse, deel 1 5- Evolutionaire psychologie 4- Psychophysics 4- Colloquia theorie en onderzoek 4- Student-onderzoeker 4

Dit is het studieprogramma voor academiejaar 2014-2015, er kunnen dus wijzigingen gebeuren.

13

Opleidingsonderdelen van de eerste fase

■ Gedragsneurowetenschappen

Je bestudeert de biologische basis van de psychologie, met een klemtoon op de neurologischestructuren en processen die onderliggend zijn aan het menselijk functioneren.

■ Functieleer

Je kijkt maar je ziet het niet. Je weet dat je het weet, maar je kunt het antwoord niet geven. Je kunt ersoms je aandacht niet bijhouden. Hoe werken al die functies eigenlijk? Aan de hand van experimentelestudies ontdek je hoe waarneming, geheugen en aandacht werken, en je soms ook in de steek laten.

■ Ontwikkelingspsychologie

Je bestudeert de psychologie van de menselijke levensloop in zijn diverse fases en ontwikkelingen,van voor de geboorte tot de jongvolwassenheid. De ontwikkelingsmodellen en onderzoeksmethodenworden overlopen, maar ook de verschillende ontwikkelingsfases komen uitgebreid aan bod. Je bespreekt de hoofdlijnen van de psychomotorische, cognitieve, dynamisch-affectieve en socialeontwikkeling van alle fases.

■ Sociale psychologie

Je onderzoekt hoe mensen omgaan met anderen en zichzelf, zowel in hun openlijk waarneembareals in hun niet-openlijk waarneembare gedrag. Je leert hoe sociaalpsychologen de oorzaken engevolgen van interpersoonlijk gedrag bestuderen en welke inzichten dat oplevert.

■ Psychologie van de individuele verschillen, deel 1

Je krijgt inzicht in wat ieder van ons uniek maakt. Mensen kunnen sterk van elkaar verschillen op het vlak van hun gedrag, gedachten, gevoelens en prestaties. Je bestudeert de psychologie van verschillen tussen mensen op het gebied van persoonlijkheid en intelligentie.

■ Statistiek voor psychologen, deel 1, met practicum

Om psychologische gegevens op een juiste en zo informatief mogelijke manier samen te vatten en erconclusies uit te trekken, is het nodig om de basisprincipes van de statistiek te kennen. De theoretischeachtergrond komt tijdens de hoorcolleges aan bod en je oefent de principes tijdens de practica.

■ Methoden van het wetenschappelijk onderzoek, m.i.v. medewerking aan onderzoek

Om op psychologische vragen een antwoord te geven, moet je een onderzoek op wetenschappelijkewijze ontwerpen en uitvoeren. Je leert die onderzoeksmethoden via oefeningen in kleine groepen en brengt ze in de praktijk.

Basisdisciplines

Methodologie

PSYCHOLOGIE

14

■ Sociologie

Om de mens goed te begrijpen, moet je rekening houden met de bredere context: de groepen en de maatschappij waarin iemand leeft en de invloed die daarvan uitgaat. In dit opleidingsonderdeelkrijg je inzicht in die context.

■ Inleiding tot de wijsbegeerte

De wijsbegeerte is een bron van reflectie die van belang is voor elke wetenschap, ook voor de psychologie. Wijsbegeerte gaat namelijk ook over de fundamentele vragen die verbonden zijn met het menselijk bestaan.

■ Human Biology

Je leert de basis van het biologische functioneren van het menselijk lichaam. Je wordt ook voorbereidom in een multidisciplinaire en vaak gezondheidswetenschappelijke beroepsomgeving te werken.

■ Werkcolleges bij de basisdisciplines

Je werkt in kleine groepen aan een reeks oefeningen. Dat gebeurt via een combinatie van zelfstandigwerk en directe begeleiding. De werkcolleges streven naar een beter inzicht in de functieleer, de ontwikkelingspsychologie, de sociale psychologie en de differentiële psychologie. Ze zorgen erook voor dat je de opleidingsonderdelen op een persoonlijke manier kunt koppelen aan herkenbarepsychologische fenomenen.

Aanverwante wetenschappen

Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleiding en voor het uurrooster:

8 www.kuleuven.be/ba/bpsychl

Gedragsneurowetenschappen, statistiek en het opleidingsonderdeel Human Biologymaken een groot deel uit van het pakket in de eerste bachelorfase. Dat zijnopleidingsonderdelen waar ik serieus op heb moeten zwoegen, maar uiteindelijk ben ik wel trots dat ik ervoor geslaagd ben!

(Oud-student)

Inzicht in de gedragswetenschappen vormt hoe dan ook een enorme meer -waarde in het dagelijkse beroepsleven. Het aanvoelen van het waarom van bepaald gedrag is vaak een middel tot het gewenste resultaat.

(Oud-student)

15

Week van een student psychologie

Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studietijd omvat niet enkelcollege volgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie …Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning.

Een overzicht van een academiejaar vind je op ► p. 48

Uitslapen!!!

Verjaardag Lies

Naar huis

gsm-lader meenemen

+ loopschoenen.

Naar Leuven

Filmavond

Psychologische Kring

MAANDAG

09-11 u. Hoorcollege sociologie

11-13 u. Zelfstudie sociologie

14-16 u. Statistiek voor psychologen,

deel 1: hoorcollege

16-18 u. Practicum statistiek

voorbereiden

DINSDAG

09-11 u. Practicum statistiek

11-13 u. Zelfstudie statistiek

14-16 u. Sessie studiebegeleiding

16-18 u. Statistiek voor psychologen,

deel 1: hoorcollege

19-20 u. Eten in alma

WOENSDAG

11-13 u. Zelfstudie statistiek

14-16 u. Hoorcollege methoden v.h.

wetenschappelijk onderzoek

16-19 u. Werkcollege sociale

psychologie, deel 1

voorbereiden

STUK-café

DONDERDAG

10-13 u. Werkcollege sociale

psychologie, deel 1

13-16 u. Hoorcollege functieleer

16-19 u. Werkcollege functie leer

voorbereiden

Feestje in Pavlov ;-)

VRIJDAG

11-13 u. Werkcollege functieleer

14-16 u. Hoorcollege sociale

psychologie, deel 1

16 u. Koffer maken + afwas

ZATERDAG

11-15 u. Zelfstudie functieleer,

deel 1

16-19 u. Zelfstudie sociale

psychologie, deel 1

-> Jan en Jeroen

ZONDAG

Scouts

TO DO

Joggen

PSYCHOLOGIE

16

Master in de psychologie en loopbaan(120 studiepunten)

De masteropleiding biedt een doorgedreven specialisatie in een van de vier onderstaandeafstudeerrichtingen.

Arbeids- en organisatiepsychologie

Ben je geïnteresseerd in hoe mensen werken en wil je een bijdrage leveren aan gezond, plezierig enproductief werk, dan is wellicht de richting arbeids- en organisatiepsychologie voor jou een goedekeuze. Als arbeids-, personeels- en organisatiepsycholoog ben je bezig met vraagstukken rond mensen arbeid in de context van de organisatie en de arbeidsmarkt.

Je kunt je eigen focus leggen en verschillende richtingen uitgaan:

• individuele medewerkers begeleiden, bijvoorbeeld begeleiding en coaching bij stressklachten,timemanagement, problemen met een leidinggevende, selectie en werving, prestatiemanagement,opleiding, verloning en uitstroom van een medewerker;

• groepen medewerkers begeleiden, bijvoorbeeld bij problemen in de samenwerking en conflicten; • vraagstukken oplossen die voor een volledige afdeling of organisatie gelden, bijvoorbeeld een

goed werkrooster voor een ziekenhuis opstellen en een bedrijf reorganiseren.

Arbeids- en organisatiepsychologen komen in verschillende jobs terecht:

• preventie- en gezondheidsdiensten• adviesbureaus voor diagnose en verbetering van de arbeidssituatie (verhoging tevredenheid en groei,

vermindering van stress en burn-out)• personeelsafdelingen in bedrijven, overheidsinstellingen, ziekenhuizen …• wervings- en selectiebureaus, uitzendkantoren• adviesbureaus voor loopbaanbegeleiding en -coaching• adviesbureaus voor diagnose en verbetering van organisatiestructuren en -processen• wetenschappelijk onderzoek

Sommige diploma's van het hoger onderwijs geven toegang tot de master in de psychologievia een schakelprogramma (45-90 studiepunten).

8 www.kuleuven.be/sp/spsychnl

Schoolpsychologie

Schoolpsychologen bevorderen de ontwikkeling van kinderen en jongeren in een schoolse context. Ze baseren zich daarbij op wetenschappelijke theorieën en onderzoek. Meer bepaald focussen zij op drie domeinen:

• de leer- en cognitieve ontwikkeling, bijvoorbeeld leerstoornissen• de psychosociale ontwikkeling, bijvoorbeeld gedrag en welbevinden• de schoolloopbaan en studiekeuzes

Ze worden ingeschakeld bij diagnostiek (bv. bij vermoeden van hoogbegaafdheid of ADHD) en bijpreventie (bv. van pesten op school). Ze begeleiden leerlingen rechtstreeks (bv. faalangstbegeleiding,begeleiding bij heroriëntering van de studiekeuze) of onrechtstreeks (bv. begeleiding van ouders enleerkrachten bij moeilijk gedrag van een kleuter), en doen onderzoek en beleidsvoering (bv. scholenondersteunen in hun samenwerking met ouders).

Een bevraging van afgestudeerden 2005-2011 toonde een zeer hoge tewerkstellingsgraad in functiesop masterniveau die aansluiten bij het diploma.

Schoolpsychologen komen terecht in:

• centra voor leerlingenbegeleiding• scholen voor basis- en secundair onderwijs, gewoon en buitengewoon onderwijs• diensten voor studentenbegeleiding in hogescholen en universiteiten• hulpverleningsorganisaties rond de school: revalidatiecentra, centra voor leerstoornissen, thuisbegeleiding• zelfstandig schoolpsycholoog• wetenschappelijk onderzoek

17PSYCHOLOGIE

Klinische en gezondheidspsychologie

Klinisch en gezondheidspsychologen worden opgeleid om hulp te bieden aan mensen met persoonlijke,familiale, relationele of psychosociale problemen. Je kunt kiezen tussen twee opties:

• volwassenen • kinderen en adolescenten

Je maakt kennis met allerhande preventiemogelijkheden en je bekwaamt je in diagnose en behandeling.

Gediplomeerde masters in de klinische en gezondheidspsychologie zijn actief in de geestelijke,lichamelijke en preventieve gezondheidszorg en in de gezondheidspromotie: ze houden zich bezig met de diagnose, de begeleiding en de behandeling van mensen met psychologische problemen. Klinisch en gezondheidspsychologen (al dan niet met een psychotherapeutische scholing) kunnen zich ook als zelfstandige vestigen.

Het werkveld van de klinisch en gezondheidspsychologen is breed en gevarieerd:

• diensten voor geestelijke gezondheidszorg• psychiatrische centra• observatie- en behandelingscentra• revalidatiecentra• bijzondere jeugdbijstand• gezondheidspromotie• tehuizen voor mensen met een handicap• vluchthuizen• consultatiebureaus voor huwelijks- en gezinsproblemen• poliklinieken kinderen jeugdpsychiatrie• samenwerkingsverbanden met huisartsen• forensische centra• wetenschappelijk onderzoek

18

19

Theorie en onderzoek

Je wordt opgeleid tot een zelfstandig onderzoeker. Afgestudeerden zijn grondig geschoold in de basis -disciplines, statistiek en methodologie. Ze specialiseren zich in een van de onderzoeksdomeinen.

Deze afgestudeerde psychologen komen in heel uiteenlopende functies terecht:

• wetenschappelijk onderzoek aan de universiteit - eerst als assistent, doctoraatsbursaal, wetenschappelijke medewerker- na het behalen van een doctoraat: als postdoctoraal onderzoek, academische benoeming

in binnen- of buitenland• onderzoek buiten de universiteit (functies waar kennis van bijzondere dataverwerking nodig is)• hoger onderwijs• marketing• informatie- en kennistechnologie• mediasector• banken• centra voor verkeersveiligheid• centra voor jeugdplaatsing • ziekenhuizen• neuropsychologische revalidatiecentra• farmaceutische sector • softwarefirma’s• profit- of non-profitsector als kwaliteitscoördinator

Psychologen die sterk methodologisch geschoold zijn (eventueel na een aanvullende opleiding alsinformatica of statistiek), komen ook terecht in functies waar bijzondere dataverwerking nodig is.Daarnaast kun je, door je studie met een van de drie andere afstudeerrichtingen te combineren, ook in de domeinen van die afstudeerrichtingen terecht.

PSYCHOLOGIE

In de masteropleiding schrijf je een masterproef en volg je in de gekozen studierichting een stage.Je kunt zelf kiezen of je het theoretische gedeelte van de lerarenopleiding integreert in de masteropleiding (zie ► p. 43).

8 www.kuleuven.be/ma/mpsychnl

Stage

Tijdens de stage krijg je een praktische kennismaking met het werkveld van de psycholoogen leer je stapsgewijs onder begeleiding het beroep uitoefenen.

• De stage duurt ongeveer dertig weken en maakt daardoor een vierde van je masteropleiding uit. • Je stageplaats kies je in functie van je afstudeerrichting.• In alle afstudeerrichtingen kun je kiezen uit een combinatie van praktijken onderzoeksstage.

20

Andere masteropleidingen

■ Master of Psychology: Theory and Research (E) (120 studiepunten)

Je wordt opgeleid tot onafhankelijke onderzoeker in het vakgebied psychologie. Een doorgedreventraining in statistiek en onderzoeksmethodologie en een diepgaande studie van de basisdisciplinesvan psychologie staan daarom centraal.

8 www.kuleuven.be/ma/mpsychel

■ Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 studiepunten) (Faculteit Sociale Wetenschappen)

Dit is een unieke opleiding in Vlaanderen.

Als antropoloog bestudeer je problemen als identiteitsvorming, globalisering, de relatie mens-natuur,kolonisatie of etniciteit.

De opleiding bestaat uit verschillende onderdelen:

• basisconcepten en theoretische benaderingen van de antropologie;• principes en toepassing van kwalitatief onderzoek;• culturele verscheidenheid en samenlevingsproblemen;• seminarie in Afrikastudies of in multiculturalisme, migratie en minderheden;• masterproef: eigen onderzoek.

8 www.kuleuven.be/ma/mscanl

■ Master in de seksuologie (120 studiepunten) (Faculteit Geneeskunde)

De wetenschappelijke studie van het brede domein van seksualiteit en samenlevingsrelaties staat centraal.

• Multidisciplinaire opleiding met aandacht voor psychologie, pedagogische wetenschappen,geneeskunde, biologie, sociologie, recht en ethiek

• Kritische en wetenschappelijke benadering • Een eerste aanzet tot klinisch werk rond seksuele problemen en tot preventiewerk in het kader

van seksuele voorlichting en opvoeding

De basisopleiding heeft niet als doel om therapeuten op te leiden. Daarvoor wordt een meer praktischtherapeutisch gericht programma aangeboden in de voortgezette klinische specialisatie opleiding.

8 www.kuleuven.be/ma/mseksl

■ Master in gender en diversiteit (60 sp.)

8 www.kuleuven.be/ma/mgdl

(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.

21

■ Master in de statistiek (E) (120 studiepunten) (Faculteit Wetenschappen)

Je krijgt een brede opleiding in de statistiek op een wetenschappelijk niveau.

Zes belangrijke specialisaties

• Biometrie• Statistiek in de sociale, gedrags- en pedagogische wetenschappen• Businessstatistiek• Industriële statistiek• Algemene statistische methodologie • Statistiek en onderwijs

Theoretische en praktische aspecten van de statistiek

Je leert de basisconcepten en methodes hanteren en een probleemoplossende houding aannemen.

Onderzoek

De docenten komen uit verschillende departementen en faculteiten en voeren actief onderzoek. Ze verrijken je opleiding door aan te tonen in welke disciplines en op welke domeinspecifieke manierde statistiek beoefend wordt.

8 www.kuleuven.be/ma/mstatnl

PSYCHOLOGIE

22

Pedagogische wetenschappen

Onderstaand schema schetst je studietraject van beginnende bachelor tot afgestudeerde master en de verschillende mogelijkheden tijdens dat traject.

Bacheloropleiding

Beg

inp

rofi

el ►

p. 2

4

Bachelor in de pedagogische wetenschappen (180 sp.) ► p. 29

Fase 1 ► p. 33 Fase 2

Optie onder wijs- en opleidings kunde

► p. 32

Optie sociale enculturelepedagogiek ► p. 32

Optie ortho -pedagogiek ► p. 32

Fase 3

23

Masteropleidingen

Ein

dp

rofi

el ►

p. 2

5

Master in de pedagogische wetenschappen (120 sp.) ► p. 36

Master in de educatieve studies (60 sp.) ► p. 38

Afstudeerrichting onderwijs- en opleidingskunde ► p. 36

Afstudeerrichting sociale en culturele pedagogiek ► p. 36

Afstudeerrichting orthopedagogiek ► p. 37

Internationale ervaring ► p. 42

Praktijkervaring ► p. 28

PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN

Master in de sociale en culturele antropologie (120 sp.) ► p. 20

Master in de seksuologie (120 sp.) ► p. 20

Master in de statistiek (120 sp.) ► p. 21

24

Beginprofiel

Is pedagogische wetenschappen iets voor jou?

Interesse in

• onderwijs, opvoeding en vorming

• het (sociale en culturele) maatschappelijkgebeuren, de ontwikkeling van mensenen de context van hun ontwikkeling

• een abstracte, filosofische en eenwetenschappelijke invalshoek

Kennis en vaardigheden

• algemene vakken, zoals talen,geschiedenis en wiskunde

• actieve kennis van het Frans en het Engels

• goed inlevingsvermogen, met een kritische blik

• luisterbereid, vlot in de omgang,sociaal betrokken en communicatief

• graag met anderen samenwerken

25

• Je hebt je een beeld gevormd over mens en opvoeding, ingebed in de maatschappelijk-culturele werkelijkheid, zodat je het pedagogische handelen begrijpt en optimaliseert om zoindividuen, groepen en organisaties te begeleiden in de context van opvoeding, vorming,onderwijs en opleiding.

• Je bent in staat om aan te geven wat een pedagogische vraagstelling is, die vraagstelling te verantwoorden en op wetenschappelijk onderbouwde wijze te analyseren en de invals -hoeken aan te geven van waaruit ze kan worden benaderd. Je kunt ze in een brede,wetenschappelijke, wetenschaps filosofische en maatschappelijk-culturele context plaatsen.

• Je hebt een eigen pedagogisch denkkader ontwikkeld dankzij de ruime wetenschappelijkebasis vorming in de pedagogische wetenschappen en aanverwante basisdisciplines,zoals de medische, de ethisch-wijsgerige, de economische en de juridische basisdisciplines.

Eindprofiel

Vanuit je toegenomen kennis en vaardigheden heb je je eigen kijk op de wereld ontwikkeld.Daardoor kun je binnen het vakgebied pedagogische wetenschappen je eigen bijdrage leveren.

De professionele bacheloropleidingen van het hoger onderwijs (bijvoorbeeld leerkrachten,kleuter leiders, opvoeders en sociaal assistenten) bereiden deels voor op dezelfde beroepenvelden,maar wel voor andere functies. Zo hebben masters in de pedagogische wetenschappen ook toegangtot meer wetenschappelijke en beleidsgerichte functies.


26

Blijven oefenen is de boodschap

Stilaan krijgen we zicht op de neurologische afwijkingen die aan de basis

liggen van leerstoornissen. De ploeg rond neuropedagoog Bert De Smedt

van de KU Leuven bracht begin dit jaar een analyse van het belang van de

kwaliteit van de 'witte stof' in de hersenen voor rekenoefeningen. De witte stof

verzorgt de verbindingen tussen hersencellen. Hoe efficiënter die verbindingen,

hoe makkelijker een kind kan optellen en vermenigvuldigen. 'Dat zijn bewerkingen

die sterk steunen op automatisering, op wat je uit het hoofd leert', zegt De Smedt.

'Het lijkt erop dat hier klankstructuren in het spel zijn. Het afdreunen van de

maaltafels wordt zo bijna een rijm. Bepaalde berekeningen slaan we dus blijkbaar

verbaal op. Voor aftrekken en delen is dat minder relevant, omdat kinderen daar,

net als volwassenen, tussenstappen gebruiken. De link met klanken kan verklaren

waarom we bij kinderen met dyslexie vaak ook reken problemen vaststellen,

en bij kinderen met dyscalculie leesproblemen.'

Knack

7 maart 2014

Kleuterjuffen moeten niet zo zeuren

Als ouders vandaag peuters naar school sturen die nog niet zindelijk zijn,

falen ze dan als opvoeders? Het onderwijs vindt van wel. Maar ouders

en opvoedingsexperts zijn massaal een andere mening toegedaan.

'Alsof de school er alleen is voor de geest, en niet voor het lichaam.'

(...) 'De boodschappen die we vandaag aan ouders geven, zijn inderdaad erg

dubbel', zegt Stefan Ramaekers, docent aan het laboratorium voor Educatie

en Samenleving van de KU Leuven. 'Iedereen móét productief zijn, en in deze

tijd wordt het zelfs moeilijk om niet met twee te werken, want dan dreig je in

armoede te belanden. Je moet ook zo veel mogelijk met je kinderen bezig zijn.

En tegelijk worden ouders aangemaand om hun kinderen zo vroeg mogelijk

naar school te sturen.'

De Standaard

10 januari 2014

Pedagogische wetenschappen in de actualiteit

Vorming en opvoeding, of ruimer, de mens in ontwikkeling heeft een belangrijke plaats in vele facettenvan onze samenleving. De professoren en onderzoekers in pedagogische wetenschappen hebben danook een breed onderzoeks veld en komen met hun onderzoek regelmatig in de actualiteit, of ze wordengevraagd hun professionele visie te geven op bepaalde maatschappelijke fenomenen. Een korte bloemlezing uit de geschreven pers:

27PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN

Liever de waterval dan zittenblijven (of toch niet)Meer dan één op de tien leerlingen in het tweede en vierde middelbaar krijgt een B-attest

gepresenteerd. Zij kunnen dan blijven zitten of doorstromen naar een andere studierichting

én toch overgaan. Onderzoeker Carl Lamote (KU Leuven) concludeert, nadat hij met

collega's negen jaar lang 6 411 leerlingen volgde, dat zij het best voor de laatste optie kiezen.

"Een jaar overdoen heeft geen positieve effecten en zorgt bij veel leerlingen voor een deuk

in het zelfvertrouwen. En dan kunnen we ons de vraag stellen of we met die praktijk moeten

doorgaan." Lamotes stelling sluit aan bij die van Bieke De Fraine (KU Leuven) die vorig jaar

al het zittenblijven in vraag stelde.De Morgen26 november 2013

Kinderen vinden niet dat ouders lievelingetje hebben Ook al behandelen ze niet al hun kinderen gelijk, ouders hebben geen favorietje. Of zo ervaren de

kinderen het alleszins toch. Dat is de conclusie van het doctoraatsonderzoek van Rozemarijn Jeannin

(KU Leuven). Dat hun broer of zus meer mag van mama en papa, vindt een kind niet meer dan

eerlijk. "Zolang ze gelijkwaardig behandeld worden", klinkt het.Het Laatste Nieuws30 oktober 2013

Ken je deze onderwijstermen al?

■ Opleidingsonderdeel

Officiële term voor ‘vak’

■ Opleiding

Verzameling van opleidingsonderdelen.Er zijn bachelor- en masteropleidingen.De bacheloropleiding gaat altijd voorafaan de masteropleiding.

■ Studiepunt

Drukt het aandeel van een opleidings -onderdeel binnen de totale opleiding uit:een opleidingsonderdeel van 6 studie puntenweegt dus zwaarder door dan een van 3.Eén studiepunt komt overeen met 25 tot30 uur studietijd: voorbereidingen maken,college of practicum volgen, stage lopen,opdrachten maken, examens afleggen …

■ Opleidingsfase

Een opleiding bestaat uit fases vaneen bepaalde hoeveelheid studiepunten.Zo bestaat een bacheloropleiding altijd uit driefases van telkens ongeveer 60 studiepunten;de totale opleiding beslaat altijd 180 studie -

punten. Een masteropleiding bestaat uitminstens één fase van 60 studiepunten.

28

Praktijkervaring in de opleidingpedagogische wetenschappen

Praktijk komt onder verschillendevormen aan bod. Van voorbeeldenen concrete casussen overinterview- en observatie opdrachtenen getuigenissen tot een kortestage en/of projectonderwijs in dederde bachelorfase en een langestage van één semester in delaatste masterfase. De stage -plaatsen kies je in functie vanje afstudeerrichting.

Je maakt zo kennis met de werk -velden van de pedagoog, je leert je theoretische kennis te koppelenaan concrete situaties en actueleproblematieken en je krijgt meerinzicht in beleids kwesties enonderzoeks vragen uit de praktijk.

29

Bacheloropleiding

De thema’s opvoeding, onderwijs, opleiding en vorming staan centraal. Je wordt uitgedaagd om na te denken over vragen als: Wat is de specifieke aard van opvoeding, vorming en leren?Hoe is de opvoedingsrelatie geëvolueerd? Hoe worden theorieën daarover door eenmaatschappelijke, historische en culturele context bepaald? Opvoeding wordt immers niet vrijblijvend beoefend, maar gaat samen met opvattingen over mens en samenleving.

Pedagogische theorieën, fenomenen en praktijken

Je leert opvoeding, onderwijs, opleiding en vorming begrijpen en optimaliseren om individuen, groepen,instellingen en beleidsinstanties te begeleiden. Zo verdiep je je o.a. in onderzoek naar leren en werken inteam, de effecten van probleemgestuurd leren, diverse leerstoornissen, nieuwe technologieën in vormingen opleiding en de meerwaarde van jeugdwerk in kansarme buurten. Tot slot krijg je ook een inleiding in de domeinspecifieke pedagogische disciplines, zodat je in de derde opleidingsfase geïnformeerd kuntkiezen voor een optie.

Verschillende wetenschapsdomeinen

Je leert out-of-the-box te denken door de verschillende wetenschapsdomeinen die aan bod komen.De ruime gemeenschappelijke basisvorming uit de eerste en tweede opleidingsfase zorgt ervoor dat jeje een beeld vormt over mens en opvoeding, ingebed in de maatschappelijke werkelijkheid. De opleidingis in de eerste plaats theoretisch en wetenschappelijk, maar voorziet ook een kennismaking metde pedagogische praktijk.

Onderzoek en onderwijs

Er gaat bijzondere aandacht naar methodologie, statistiek en de vorming van een onderzoekende houding.Bij alle opleidingsonderdelen staat een kritische benadering centraal en wordt wetenschappelijk denkenaangemoedigd. De methodologische opleidingsonderdelen stellen je in staat om het onderzoek tebegrijpen, te analyseren en te evalueren en om zelfstandig wetenschappelijke literatuur te verwerken.

Enkele troeven:

• Je volgt een coherent opgebouwde opleiding, waarbij de verschillende wetenschaps -domeinen aan bod komen vanuit een expliciet pedagogische interesse.

• Je maakt kennis met verschillende onderwijsvormen en de nieuwste educatievetechnologieën.

• Er is een brede waaier aan keuzemogelijkheden en specialisatietrajecten die je de kansbieden je eigen interesses te ontwikkelen en eigen accenten te leggen.

• De opleiding biedt zeer brede tewerkstellingsmogelijkheden.


30

Opbouw

Het bachelorprogramma omvat 180 studiepunten, verdeeld over drie opleidingsfases van telkensongeveer 60 studiepunten. Het programma van de eerste twee opleidingsfases ligt vast.In de derde opleidingsfase kies je naast de gemeenschappelijke opleidingsonderdelen voor een optievan 20 à 30 studiepunten. Daarnaast vul je je opleiding aan met keuzeopleidingsonderdelen tot je180 studiepunten hebt. Door die keuzeruimte kun je je opleiding laten aansluiten bij je persoonlijkeinteresses.

Tijdens de hele bacheloropleiding vorm je een goed beeld van de verschillendedomeinen. Zo krijg je een zeer gedifferentieerd overzicht van het werkveldvan pedagogen. Door de vele keuzeopleidingsonderdelen kun je je opleiding een beetje sturen naar je eigen interesses, je kunt je eigen accenten leggen.

(Student)


Studieprogramma

SP.: studiepunten

Eerste fase

PEDAGOGISCHE PRAKTIJK SP.

■ Analyse van vraag en aanbod van opvoeding, onderwijs en vorming 5

METHODOLOGIE

■ Methoden van pedagogisch onderzoek, deel 1 4 ■ Statistiek voor pedagogen, deel 1 6

PEDAGOGISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN

■ Wijsgerige pedagogiek, deel 1 5 ■ Gezinspedagogiek 5■ Sociale en culturele pedagogiek 5■ Geschiedenis van opvoeding, vorming en onderwijs, deel 1 5■ Instructiepsychologie en -technologie 5■ Kinderen en jongeren met specifieke noden: een orthopedagogisch perspectief 5■ Filosofie van de pedagogische wetenschappen 4

AANVERWANTE BASISDISCIPLINES

■ Inleiding tot de psychologie 5■ Ontwikkelingspsychologie 5

Tweede fase

PEDAGOGISCHE PRAKTIJK SP.

■ Theorie en praktijk van groepswerk 4

METHODOLOGIE

■ Interpretatieve benaderingen in het pedagogisch onderzoek, deel 1 4■ Statistiek voor pedagogen, deel 2 5

PEDAGOGISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN

■ Geschiedenis van opvoeding, onderwijs en vorming, deel 2 5■ Levenslang leren en gelijke kansen 4■ De pedagogiek als wetenschap: een introductie in diverse stromingen 4■ Neuropedagogiek 4■ Wijsgerige pedagogiek, deel 2 5■ Globale en interculturele pedagogiek 5■ Beleid en organisatie in het onderwijs 5■ Opvoedingsproblemen in gezin en school 5

AANVERWANTE BASISDISCIPLINES

■ Psychodiagnostiek 6■ Sociologie 4

32

Derde fase

VAST PROGRAMMA SP.

■ Religie, zingeving en levensbeschouwing 3■ Methoden van pedagogisch onderzoek, deel 2 4■ Statistiek voor pedagogen, deel 3 6■ Interpretatieve benaderingen in het pedagogisch onderzoek, deel 2 4

OPTIES

Je kiest een van onderstaande opties.

■ OPTIE ONDERWIJS- EN OPLEIDINGSKUNDE 43- Didactiek van instrumentele vaardigheden: taal en wiskunde 5- Onderwijs in relatie tot samenleving en cultuur 5- Projectonderwijs arbeidspedagogiek 10- Didactiek van het ervaringsgericht onderwijs 5- Schoollopen in het secundair onderwijs 5- Vraagstukken uit educatieve technologie 5- Keuzeopleidingsonderdeel 3- Korte stage onderwijskunde 5

■ OPTIE SOCIALE EN CULTURELE PEDAGOGIEK 43- Theorie en praktijk van volwassenvorming 5- Onderwijs in relatie tot samenleving en cultuur 5- Hoor- en werkcollege videoproductie 5- Inleiding tot de sociale en culturele antropologie 4- Vraagstukken uit de educatieve technologie 5- Kritische maatschappijtheorie 4- Keuzeopleidingsonderdeel 5- Projectonderwijs educatie en samenleving m.i.v. korte stage 10

■ OPTIE ORTHOPEDAGOGIEK 44- Pedagogische hulpverlening aan personen met een leerstoornis 5- Pedagogische hulpverlening aan personen met een handicap 5- Psychopathologie en psychiatrie 6- Psychologische begeleiding, counseling en consultatie

m.i.v. training van basisvaardigheden 4- Menselijke erfelijkheidsleer 4- Gedragsneurowetenschappen, deel 1 6- Keuzeopleidingsonderdelen 9- Korte stage orthopedagogiek 5

Dit is het studieprogramma voor academiejaar 2014-2015, er kunnen dus wijzigingen gebeuren.

33

Opleidingsonderdelen van de eerste fase

■ Analyse van vraag en aanbod van opvoeding, onderwijs en vorming

Je leert de noden, uitdagingen en problemen van individuen en groepen kennen vanuit eenpedagogische context. Daarnaast krijg je inzicht in de rol van pedagogen en in hun bijdrage aan de formulering en oplossing van pedagogische vragen.

■ Methoden van pedagogisch onderzoek, deel 1

Je beschrijft en evalueert verschillende technieken in het pedagogisch onderzoek. Daarnaast leer je hoe je literatuur kunt opzoeken en hoe je op een correcte manier moet omgaan met bronnenmateriaal.

■ Statistiek voor pedagogen, deel 1

Je krijgt een overzicht van hoe je met verkennende en grafische technieken inzicht verwerft in de grote hoeveelheid gegevens die met empirisch-pedagogisch onderzoek worden verzameld. Je leert ook zelf een eenvoudige analyse uitvoeren en interpreteren.

■ Filosofie van de pedagogische wetenschappen

Je krijgt een inleiding tot de filosofie van de pedagogische wetenschappen als onderdeel van de gedrags- en maatschappijwetenschappen.

■ Geschiedenis van opvoeding, onderwijs en vorming, deel 1

Je krijgt kennis en inzicht in de ontwikkeling van het pedagogische denken en handelen in de West-Europese samenleving vanaf de middeleeuwen tot heden.

■ Gezinspedagogiek

Je bestudeert de opvoeding in hedendaagse gezinnen. Thema’s die aan bod komen zijn:theoretische kaders voor gezinspedagogisch onderzoek, ouderrollen, gender en zorg in de opvoeding, roldoorbrekend opvoeden, de betekenis van kinderopvang, opvoeden in bijzondere gezinssituaties (zoals adoptiegezinnen en holebigezinnen) opvoeding bij medisch begeleide voortplanting en gezinsvormen tijdens en na de scheiding.

■ Wijsgerige pedagogiek, deel 1

De figuur van de pedagoog/filosoof staat centraal. Kernbegrippen zijn samenleven, waarheid en vrijheid en hun invulling in de loop van de tijd. Je wordt uitgedaagd je te buigen over vragen als: Wat moeten we van onszelf maken? Wie zijn wij? Wat kunnen we legitiem kennen en zeggen?

■ Sociale en culturele pedagogiek

Aan de hand van voorbeelden van praktijken uit de sociale en culturele pedagogiek behandel jethema’s als democratisch burgerschap, focus op emancipatie, ruimte voor levensverhalen en het omgaan met vreemdheid.

■ Instructiepsychologie en -technologie

Op grond van onderzoek ga je na hoe leerlingen en studenten iets kunnen leren. Je maakt kennismet verschillende theorieën over leren. Je gaat ook na hoe die verschillende theorieën over lerenhelpen om na te denken over de vormgeving van onderwijs.


34

■ Kinderen en jongeren met specifieke noden: een orthopedagogisch perspectief

Je krijgt een overzicht van doelgroepen in de orthopedagogiek: kinderen en jongeren met leerproblemen,gedrags- en emotionele problemen, ontwikkelingsproblemen en handicap. Gezondheidszorg- enonderwijs voorzieningen die zich op die doelgroepen richten, worden ook besproken.

■ Ontwikkelingspsychologie

Je krijgt een chronologisch overzicht van de verschillende ontwikkelingsfases, waarbij telkens de hoofdlijnen van de cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling worden besproken. Specifieke ontwikkelingsperspectieven en -theorieën komen ook aan bod.

■ Inleiding tot de psychologie

Je bestudeert de belangrijkste historische ontwikkelingen en hedendaagse inzichten van de psychologie. Ook het studieobject en de onderzoeksmethoden van psychologie komen aan bod, evenals de waar neming, het leerproces, het geheugen, de motivatie en de emotie, de sociale perceptie en de zelfperceptie.

Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen van de volledige bacheloropleiding en voor het uurrooster:

8 www.kuleuven.be/ba/bpwl

Stemsystemen tijdens de colleges

Ik combineer het gebruik van stemsystemen met lesopnames in een flipped classroom-model. Studenten bekijken de lesopname van het college van het voorgaande jaar en bedenken er vragen bij. Vervolgens baseer ik het college op de vragen van studenten, die ik met een stemsysteem aan de hele groep stel.

Professor Jan Elen, instructiepsychologie en -technologie

35

Week van een student pedagogische wetenschappen

Deze fictieve agenda geeft je een idee hoe je week er kan uitzien. Je studietijd omvat niet enkelcollege volgen, maar ook achteraf je notities overlopen, naar de bibliotheek gaan, zelfstudie …Zo zit je al snel aan een 40 à 50 urenweek. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor ontspanning.

Een overzicht van een academiejaar vind je op ► p. 48

Uitslapen!!!

Naar huis

gsm-lader meenemen

+ loopschoenen.

Naar Leuven

FakavondPedagogische Kring

MAANDAG

09-11 u. Ontwikkelingspsychologie

16-18 u. Leessessie Rancière

19-21 u. zelfstudie gezins -

pedagogiek

DINSDAG

11-13 u. Inleiding tot de psychologie

14-16 u. Methoden van pedagogisch

onderzoek, deel 1

18-20 u. Wijsgerige pedagogiek, deel 1

WOENSDAG

09-11 u. Statistiek deel 1

16-18 u. Samenkomst groepswerk

methoden in AGORA

14-17 u. aanduiden wijsgerige

pedagogiek, deel 1

18u. Eten met vrienden

DONDERDAG

10-13 u. Sessie studiebegeleiding

14-16 u. Gezinspedagogiek

17-19 u. aanduiden statistiek

Eentje gaan drinken

op de Oude Markt ;-)

VRIJDAG

10-13 u. Voorbereidenwerkcollege

14-16 u. Werkcollege statistiek

ZATERDAG

11-13 u. Aanduidenontwikkelings -psychologie

14u. Scouts

ZONDAG

10-13 u. Aanduiden methoden

van pedagogischonderzoek

14-17 u. Aanduiden inleiding

tot de psychologie

TO DO

Opruimen kot

Joggen


13u. dessertenslagPedagogische Kring

Master in de pedagogische wetenschappenen loopbaan (120 studiepunten)

Je gaat dieper in op de veelzijdige benaderingen van mens en maatschappij, op opvoedings- envormings modellen en op de onderlinge relatie tussen die modellen. Je krijgt methodes aangereikt om een pedagogisch probleem op een wetenschappelijk verantwoorde manier te kaderen en aan te pakken.Naast het pakket gemeenschappelijke opleidingsonderdelen specialiseer je je in één bepaald domein.

Onderwijs- en opleidingskunde

Onderwijs- en opleidingsdeskundigen optimaliseren leer- en vormingsprocessen in een brede waaiervan contexten: zowel in een onderwijscontext, als bij opleidingen in bedrijven of bij het stimuleren vanlevenslang leren.

Onderwijs en vorming zijn alomtegenwoordig in onze samenleving. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat onderwijs- en opleidingskundigen een erg divers werkterrein hebben:

• vormings- en educatieve diensten• onderwijs (als leraar, lector, coördinator, afdelingshoofd, beleidsondersteuner, nascholer,

pedagogisch begeleider)• arbeids- en opleidingsconsultancy, hrm-diensten• opleidingscellen in bedrijven en trainingsinstituten voor profit en social profit • ontwikkelingssamenwerking• beleidsfuncties • onderzoek: in studiediensten, hogescholen en universiteiten

Sociale en culturele pedagogiek

Je denkt na over eigentijdse vormen van educatie en samenleven en wordt uitgedaagd om pedagogischepraktijken te ontwerpen die bijdragen tot reële veranderingen in het persoonlijke en maatschappelijk levenvan kinderen, jongeren en volwassenen. Sociaal en cultureel pedagogen zijn betrokken bij de veleuitdagingen van de samenleving van vandaag: de toenemende multiculturalisering, virtualisering en professionalisering.

Sociaal en cultureel pedagogen proberen, vanuit een kritische houding ten aanzien van maatschappelijkeontwikkelingen, bij te dragen tot nieuwe vormen van opvoeding, vorming en onderwijs.

Het werkveld van de sociaal en cultureel pedagogen is breed en gevarieerd:

• sociale en culturele verenigingen, artistieke organisaties, organisaties die zich richten op vrijetijdsbesteding van diverse doelgroepen …

• vormingsinstellingen, educatieve diensten, onderwijs, scholen en scholengemeenschappen• beleidsfuncties aan de overheid• voorzieningen van de bijzondere jeugdzorg, samenlevingsopbouw, opbouwwerk met mensen

in armoede, jongerenwerk, volwasseneneducatie, vluchtelingen- en migrantenwerking, centra voor maatschappelijk werk, sociale bewegingen, organisaties voor ontwikkelingssamenwerking …

• onderzoek

36

Orthopedagogiek

De focus ligt op de studie van problematische opvoedingssituaties. Je wordt voorbereid om op basisvan een wetenschappelijk onderbouwd orthopedagogisch referentiekader in te staan voor preventie,onderzoek, diagnostiek en interventie van opvoedings-, ontwikkelings-, leer-, gedrags- en emotioneleproblemen en de psychosociale gevolgen ervan bij kinderen, jongeren of volwassenen.

Een orthopedagoog kan op verschillende manieren taken vervullen:

• direct op opvoeders en kinderen gericht, via opvoedingsondersteuning, diagnostiek, handelings -planning, persoonsgerichte begeleiding of behandeling, advies en begeleiding van ouders,leerkrachten, en begeleiders;

• indirecte cliëntgerichte taken, via vormgeving van orthopedagogische hulp, pedagogische beleids -voering, kwaliteitszorg, overleg en onderzoek.

Ze komen in verschillende sectoren terecht:

• welzijnssector: algemeen welzijnswerk, gehandicaptenzorg, bijzondere jeugdbijstand, opvoedings -ondersteuning, Kind & Gezin …

• gezondheidszorg: (kinder)psychiatrie, centra voor geestelijke gezondheidszorg, revalidatiecentra,pediatrie …

• onderwijs en vorming: gewoon en buitengewoon onderwijs, CLB, vormingsdiensten en -organisaties …• overheid• studiediensten, universiteiten en onderzoekscentra• zelfstandige praktijk

8 www.kuleuven.be/ma/mpwl

Heb je al een diploma hoger onderwijs?

Sommige diploma's van het hoger onderwijs geven toegang tot de master in de pedagogischewetenschappen via een voorbereidings- of schakelprogramma (53-65 studiepunten).

8 www.kuleuven.be/vp/vpwl

8 www.kuleuven.be/sp/spwl


Je schrijft binnen een van die domeinen een masterproef. Tijdens de laatste opleidingsfase loop je in dat domein ook gedurende ongeveer twintig weken stage.

38

Andere masteropleidingen

■ Master in de educatieve studies (E) (60 studiepunten)

Onderwijs en educatie worden steeds belangrijker in de hedendaagse samenleving. Scholen enleerkrachten staan voor nieuwe opdrachten en uitdagingen. Denk maar aan maatschappelijkeveranderingen zoals een toenemende multiculturaliteit en diversiteit en de impact daarvan opgroepen en het onderwijsleerproces, of aan de uitdaging van technologische vernieuwingen binnenhet onderwijs.

Wetenschappelijk-professionele basiskennis

Binnen het onderwijsveld is er steeds meer nood aan verdere verbreding en verdieping vande wetenschappelijk-professionele basiskennis en een kritisch-onderzoekende houdingdie betrokkenen wijst op de actuele en maatschappelijke ontwikkelingen en die leert om antwoordente formuleren op de uitdagingen die zich in de klas- en schoolpraktijk vandaag stellen.

Theoretische verdieping en onderzoekende houding

Je wordt niet opgeleid tot een bepaald beroep of specifieke functie, maar krijgt een theoretischeverdieping en een onderzoekende houding om klas- en schoolpraktijken te ontwerpen waarin lerenvoor iedereen zo goed mogelijk kan verlopen. De combinatie van je (professionele of academische)vooropleiding met deze vorming op masterniveau biedt een meerwaarde aan je professioneelhandelen in het onderwijs.

8 www.kuleuven.be/ma/mesnl

■ Master in de sociale en culturele antropologie (E) (120 studiepunten)(Faculteit Sociale Wetenschappen)

Zie psychologie ► p. 20

■ Master in de seksuologie (120 studiepunten) (Faculteit Wetenschappen)


■ Master in de statistiek (E) (120 studiepunten) (Faculteit Wetenschappen)


■ Master in gender en diversiteit (60 sp.)

8 www.kuleuven.be/ma/mgdl

(E) De opleiding wordt ook in het Engels aangeboden.


40

Faculteit Psychologie enPedagogische Wetenschappen

Studiebegeleiding

Aan de KU Leuven word je bij je studie op verschillende manieren begeleid. Naargelang je vragen ofwensen kun je gebruikmaken van verschillende begeleidings formules, zowel aan je faculteit als bijde Dienst Studieadvies. Een overzicht van de studie- en studenten begeleiding die je als (toekomstige)student kunt verwachten, vind je op:

8 www.kuleuven.be/studiebegeleiding

Studiebegeleiding aan de faculteit

Als nieuwe student aan de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen word je niet aan je lotovergelaten. De faculteit kiest namelijk voor een sterk aanbod aan studiebegeleiding. De medewerkersvan de Dienst Onderwijsondersteuning en Studiebegeleiding (DOS) staan klaar om je te begeleiden.

■ Onthaal van nieuwe studenten

Tijdens de eerste week van het academiejaar word je als nieuwe student in kleine groepjes onthaald.Je leert je studiegenoten kennen en je krijgt praktische informatie over studeren en het onderwijs aan de faculteit. Ook maak je kennis met de elektronische toepassingen van de KU Leuven.

■ Studievaardigheden en leerprocesbegeleiding

Goede studievaardigheden helpen je niet enkel tijdens de eerste studiefase, ze renderen je helestudieloopbaan lang. Gedurende het academiejaar worden er daarom workshops georganiseerdrond studiemethode, waarin je aan de slag gaat met je eigen studiemateriaal en verschillendestudievaardigheden leert beheersen en gebruiken. Als je na de workshops toch nog vastloopt, kun je ook individueel terecht bij je aanspreekpunt.

Je wordt ook begeleid bij metacognitieve vaardigheden, zoals planning, motivatie, concentratie en hoe je je kunt voorbereiden op de examens.

■ Je persoonlijk aanspreekpunt

Je kunt terecht bij je persoonlijk aanspreekpunt met vragen over de opleiding, voor advies over een goede studieaanpak of wanneer het studeren om een of andere reden moeilijk loopt.

Je aanspreekpunt helpt je ook om een goede studiekeuze te maken, bijvoorbeeld bij de keuze van een afstudeerrichting of wanneer je twijfels hebt over je studiekeuze.

Zowel tijdens het semester als na de examens kun je bij je aanspreekpunt terecht om je studie -voortgang te bespreken. Na elke examenperiode worden er ook algemene nabesprekingengeorganiseerd waarop je je examenresultaten individueel kunt bespreken met een studiebegeleider.

41

■ Ombudsdienst

Je kunt als student ook terecht bij de examen- en onderwijsombuds van DOS.

• De examenombuds staat klaar om je te helpen met vragen die gerelateerd zijn aan de examens,zoals examenfaciliteiten en -spreiding voor studenten. Tijdens de examenperiodes is er eenexamenombudsbalie, die je kunt bereiken wanneer je bijvoorbeeld ziek wordt en een examenniet kunt afleggen of vragen hebt over het verloop van het examen.

• Bij de onderwijsombuds kun je terecht met een persoonsgebonden probleem bij onderwijs-en begeleidingsactiviteiten of wanneer je klachten hebt over hoe het onderwijs georganiseerd is.Verder staat de onderwijsombuds in voor opvolging van studenten met risico op problemen tijdens studie of stage.

Je kunt het aanbod aan studiebegeleiding aan de Faculteit Psychologie en PedagogischeWetenschappen ook bekijken op:

8 www.ppw.kuleuven.be/dos

■ Studentenkringen

Naast de Dienst Onderwijsondersteuning en Studiebegeleiding zorgen ook de studentenkringen– de Psychologische Kring en de Pedagogische Kring – ervoor dat je snel wegwijs raakt in Leuven.De kringen organiseren samen de verkoop van cursussen, vertegenwoordigen je in allerlei onderwijs -raden, onthalen de nieuwelingen bij het begin van het academiejaar en zorgen natuurlijk ook vooramusement, cultuur en sport. Ten slotte organiseren zij ook sociaal geëngageerde projecten. Zo kun jeo.a. voordrachten of seminaries rond studie, beroep en ruimere maatschappelijke problemen volgen.

Neem al eens een kijkje op hun website:

8 www.psychokring.be en www.pedagogischekring.be

Studiebegeleiding door de Dienst Studieadvies

Ook bij de Dienst Studieadvies kun je, na doorverwijzing door de Dienst Onderwijsondersteuning enStudiebegeleiding, terecht met studieproblemen: je weet niet goed hoe je de leerstof moet verwerken, je vindt de studierichting te zwaar, je bent zo bang voor de examens dat je blokkeert of je vindt nietmeteen het juiste evenwicht tussen studie en ontspanning. Samen met een studentenpsycholoog of -pedagoog kun je jezelf, je studiemogelijkheden en je toekomstverwachtingen leren inschatten. Tijdens en na je studies kun je op de dienst terecht met al je vragen over studiebegeleiding,heroriëntering, verder studeren, naar het buitenland gaan, tewerkstelling …

Maar ook nu al staat de dienst voor je klaar om je te helpen bij het maken van een goede studiekeuze.

8 www.kuleuven.be/studieadvies

Internationale ervaring

Studenten psychologie kunnen kiezen uit een zeventigtal Europese universiteiten in twintig landen. Voor de studenten pedagogische wetenschappen zijn er uitwisselings mogelijkheden met een veertigtal Europese universiteiten in vijftien verschillende landen. Je kunt dus een brede waaier van basis- enspecialisatie opleidings onderdelen aan een Europese universiteit volgen.

Heb jij ook zin om je grenzen te verleggen?

• De KU Leuven biedt Erasmus+ aan, een programma waarbij studenten van de derde bachelorfaseen professoren tussen verschillende Europese universiteiten worden uitgewisseld. Je kunt éénsemester of een volledig academiejaar studeren aan een buitenlandse universiteit.

In de laatste fase van de masteropleiding zijn er binnen verschillende afstudeerrichtingen mogelijkhedenvoor buitenlandse stages binnen Europa of in ontwikkelingslanden.

Een verblijf in het buitenland verlengt je studieduur niet. Het levert je ook geen buitenlands diploma op.Het geeft je KU Leuven-diploma wel een extra dimensie en bezorgt je bovendien een schat aanlevenservaringen. Je maakt immers kennis met een andere taal, een andere cultuur en een anderonderwijssysteem.

Meer info vind je op:

8 www.ppw.kuleuven.be/erasmus

8 www.kuleuven.be/studenten/buitenland/erasmus

■ Erasmuscoördinator:

mevr. H. HendrixVan den Heuvelinstituut – lokaal 00.53Dekenstraat 2, bus 37023000 Leuventel. + 32 16 32 58 78

42

43

Lerarenopleiding

Iedereen met een masterdiploma die als leraar of lerares benoemd wil worden in het secundair onderwijs,moet het ‘diploma van leraar’ halen.

• De specifieke lerarenopleiding telt 60 studiepunten. De helft daarvan (30 studiepunten) bestaat uit praktijk (grotendeels stage).

• Je kunt je praktijk vervullen als stagiair of als personeelslid van een school (Leraar-In-Opleiding of LIO).• Je kunt de specifieke lerarenopleiding afwerken in één academiejaar of spreiden over

meerdere academiejaren.

Psychologie

• Je kunt het theoretische gedeelte van de lerarenopleiding integreren in je opleiding.• Als je de afstudeerrichting schoolpsychologie of theorie en onderzoek kiest, kun je én je master -

diploma én de helft van je opleiding leraar binnen dezelfde studieomvang volbrengen.

Pedagogische wetenschappen

• Binnen de afstudeerrichting onderwijs- en opleidingskunde kun je het volledige theoretische gedeeltevan de lerarenopleiding integreren in je opleiding.

• Binnen de afstudeerrichtingen sociale en culturele pedagogiek en orthopedagogiek kun je een stukvan het theoretische gedeelte afleggen.

8 www.kuleuven.be/slo

Verderstudeermogelijkheden

Na het behalen van je masterdiploma kun je nog een bijkomende masteropleiding volgen.


De Dienst Permanente Vorming van de KU Leuven biedt een uitgebreid aanbod aan bijscholings -mogelijkheden zoals postgraduaten.

8 www.kuleuven.be/levenslangleren

Wie geboeid is door onderzoek, kan ook doctoreren.

8 www.kuleuven.be/doctoreren

44

Campussen van de faculteit

De Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen van de KU Leuven biedt zowel in Leuven als in Kortrijk bacheloropleidingen aan.

In Leuven heb je de keuze tussen de volledige bachelor- en masteropleidingen psychologie enpedagogische wetenschappen.

In Kortrijk kun je de bacheloropleiding in de onderwijskunde volgen. Binnen die bachelor heb jeoverstap mogelijkheden naar de bachelor in de psychologie en in de pedagogische wetenschappenin Leuven.

Onderwijskunde

Je wordt opgeleid om, tegen de achtergrond van psychologische en pedagogische wetenschappen,de lerende mens beter te begrijpen en te begeleiden. Je krijgt een brede waaier aan keuze mogelijk -heden en specialisatietrajecten, die je de kans bieden je eigen interesses te ontwikkelen en eigenaccenten te leggen.

Wil je meer informatie over de bachelor in de onderwijskunde in Kortrijk? Download of bestel de brochure via:

8 www.bachelorskuleuven.be/publicaties

• Leuven• Campus Kulak KortrijkLEUVEN

KORTRIJK

Aan Campus Kulak Kortrijk kun je tijdens de eerste fase van de bachelor in de onderwijskundede doorstroomoptie psychologie of pedagogische wetenschappen volgen.

45

Alle opleidingen van de faculteit

BACHELOR■ Bachelor in de pedagogische wetenschappen ■ o■ Bachelor in de psychologie ■ o■ Bachelor in de onderwijskunde ■

MASTER■ Master in de pedagogische wetenschappen ■

■ Master in de psychologie ■

■ Master in de educatieve studies ■

■ Master of Educational Studies ■

■ Master of Psychology: Theory and Research ■

CAMPUSKULAK

KORTRIJKLEUVEN

Kies je voor het doorstroomoptie psychologie, dan kun je na de eerste fase overschakelen naarde tweede fase van de bachelor in de psychologie in Leuven.

Als je voor het doorstroomoptie pedagogische wetenschappen kiest, dan kun je na de tweede ofderde fase overschakelen naar de derde fase van de bachelor of de eerste fase van de master in depedagogische wetenschappen in Leuven. De overstap naar pedagogische wetenschappen is afhankelijkvan de afstudeerrichting die je kiest. Kies je voor onderwijs- en opleidingskunde, dan volg je de driefases in Kortrijk. Opteer je voor de afstudeerrichting sociale en culturele pedagogiek of orthopedagogiek,dan wordt aangeraden om de overstap reeds na de tweede fase te maken.

Eerste fase

Derde fase

Master in depsychologie

Eerste fase

Tweede fase

Derde fase

Master in depedagogischewetenschappen

Bachelor in de pedagogischewetenschappen(Leuven)

Bachelor in deonder wijs kunde(Kortrijk)

Bachelor in de psychologie(Leuven)

Eerste fase

Tweede fase

Derde fase

Tweede fase

Praktisch

Inschrijven

Je allereerste inschrijving aan de KU Leuven gebeurt in twee stappen.

■ Stap 1: online

De eerste stap verloopt via het web. Je kunt dus van thuis uit aan je inschrijving beginnen,en dat reeds vanaf begin maart. We begeleiden je dan verder via internet.


■ Stap 2: in Leuven

Je definitieve inschrijving breng je in orde bij de Dienst Studentenadministratie in de Universiteitshal.Dat kan vanaf 17 augustus. Je hebt alleen je identiteitskaart en je diploma secundair onderwijs(of een kopie) nodig.

8 www.kuleuven.be/studentenadministratie

46

Prijskaartje

Naast het inschrij

vingsgeld (www.kul

euven.be/inschrijv

ingen) zul je onge

veer

338 euro uitgeven

aan cursussen, han

dboeken, kopieën … Een overz

icht van

de studie- en leef

kosten en van moge

lijke financiële o

ndersteuning vind

je op

www.kuleuven.be/so

cialedienst/studie

financiering

Sociale Dienst

Bij de Sociale Dienst ben je aan het juiste adres voor vragen rond studiefinanciering(studietoelage, kinderbijslag …) en rond je sociaal statuut (werkstudent, buitenlandervaring …).Ook met persoonlijke problemen kun je bij de adviseurs van de Sociale Dienst terecht.

8 www.kuleuven.be/socialedienst

Huisvestingsdienst

Ben je op zoek naar een kot? Wil je een kamer op de privémarkt of liever in een studentenresidentie?Bij de Huisvestingsdienst kun je voor al je vragen over wonen in Leuven terecht.

8 www.kuleuven.be/huisvesting

Gelijke kansen

Elk individu in onze samenleving moet gelijke kansen krijgen om zich in studie, werk en vrije tijdzo veel mogelijk te ontplooien, en dat ongeacht socio-economische achtergrond, geslacht,functiebeperking, religie, etnische origine, leeftijd of seksuele geaardheid. Het gelijkekansen-en diversiteitsbeleid is dan ook een prioriteit aan de KU Leuven.

Informatie over mogelijke faciliteiten:

■ Contactpunt Allochtone Studenten

8 www.kuleuven.be/contactpuntallochtonen

■ Contactpunt Religie- en Levensbeschouwing

✉ [email protected]

■ Cel Studeren met een Functiebeperking

8 www.kuleuven.be/functiebeperking

■ Studeren als topsporter

8 www.kuleuven.be/sport/topsport-en-studie

■ Studeren als kunstenaar

✉ [email protected]

47

48

Overzicht academiejaar 2015-2016

September

Ma Di Wo Do Vr Za Zo

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30

Oktober


1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

November


1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30

December


1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

Januari


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

Februari


1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29

Maart


1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

April


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30

Mei


1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30 31

Juni


1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30

Juli


1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

Augustus


1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 31

September


1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

■ Begin academiejaar ■ Lesperiode ■ Lesvrije periode ■ Blokperiode

■ Examenperiode

49

Studerenin LeuvenVoor wie wil studeren, is Leuvendé studentenstad bij uitstek. Al van in demiddeleeuwen beheerst Leuven de wereldvan de wetenschap. Vandaag is Leuvenmet zijn wereldvermaarde universiteit enspin-offs, toonaangevende hogescholen,baanbrekende onderzoekscentra en

prestigieuze ondernemingen meer dan ooit een voortrekker in de kennismaatschappij.Dat ononderbroken wetenschappelijk onderzoek vertaalt zich onder meer in dearchitectuur van Leuven. Historische monumenten zoals het stadhuis, de Sint-Pieterskerk,het kasteel van Arenberg, het Pauscollege en het Groot Begijnhof van Leuven refereren aande eeuwenoude traditie. Ultramoderne realisaties zoals de imec-toren en het ecologischewoningproject de Balk van Beel geven een blik op de toekomst.

In Leuven is studeren veel meer dan lessen bijwonen en achter je boeken zitten. Ieder jaarwordt de stad overspoeld door zo’n slordige 51 000 bachelors en masters in spe. Dat jongevolkje zorgt voor een bruisende sfeer en een prettige drukte in een stad die leeft op het ritmevan de studenten.

Het hele academiejaar staat bol van activiteiten voor en door studenten. En ook de stadblijft niet achter met evenementen als M-idzomer en Piknik Musik. De uitgaansmogelijkhedenin Leuven zijn talrijk. De Oude Markt staat bekend als ‘de langste toog van Europa’.Overal in de stad vind je gezellige cafés, trendy restaurants en fuifzalen naar ieders smaakén portemonnee. En dan zijn er nog de fakbars: een populaire ontmoetingsplaats,kenmerkend voor de Leuvense studentenstad.

50

Leuven besteedt ook uitgebreidaandacht aan een gezonde geest ineen gezond lichaam. Je hebt de keuzeuit tientallen culturele en sportieveactiviteiten. Wie na het studerengewoon wil relaxen, vindt ongetwijfeldzijn gading in het Leuvense groen,gaande van de Kruidtuin tot hetMeerdaalwoud. Maar bij de eerstezonnestralen móet je in het Sint-Donatuspark, beter gekend als hetstadspark, zijn. Honderden studentenliggen er languit, proberen te studerenof te frisbeeën, of genieten van decircusartiesten en straatmuzikanten.

51

52

G. Geenslaan

Bieststraat

Alfons

Van

Gee

lstra

at

Acacialaan

Brusselsesteenw

Hof te

r

Hof ter Eikenlaan

Diepen

daalw

eg

Bekelaan

HofNeppenlaan

ter

edikherenberg

Terbankstraat

Tweekleinewegenstra

at

He

Tervuursesteenweg

Celestijnenlaan

Ege

nhov

enw

eg

H.Geeraertln

LieveVrouweplein

Sint-Jorislaan

Keib

erg

str

aat

Ter E

lstla

an

Po

puli

erenlaan J. De Haeslaan

J. V

an H

oo

flaan

G.Feremans-

laan

J. Florquinlaan

J. VandenEyndelaan

E. H

ulleb

roeck

enw

eg

Celes

Kapeldreef

Kapeldreef

Dijle

Ecto

rsstraat

Celestijnen

laan

B R U

S S

E31

4

L. D

eVo

chtlaan

Verem

ansln

R.

laan

De Clercqlaan

R.A. M

eule-

manslaan

Sellekensstraat

Gasthuisberg

E L

Naar E40 - E314

Steengroevenlaan

Arenberg III

Arenberg IILangestaart

Voer

NF

E

C

G

D

B

A

K

LSM

n

Bertem

PP

P

P

P

P

I

Stadsplan encontactgegevens

1 StudentenvoorzieningenVan DalecollegeNaamsestraat 80 bus 54153000 LEUVENtel. + 32 16 32 43 [email protected]/studentenvoorzieningen

2 Studentenadministratie - inschrijvenUniversiteitshalNaamsestraat 22 bus 54013000 LEUVENtel. + 32 16 32 40 [email protected]/studentenadministratie

3 Universitair sportcentrum

4 Stadspark

5 Oude Markt

6 Station

7 Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen

■ Faculteit Psychologie enPedagogische Wetenschappen

Dekenstraat 2 bus 37003000 LEUVEN, België

enstr

aat

Mercierplein

Dekenstraat

Tiensestraat

Inkomststraat

Nie

uw

eM

echels

este

enw

eg

Kareelveld

Biestsestraat

Kareelveld

Oude

Rondelaa

n

Galgebergstraat

weg

Here

stra

at

Here

straat

Hollestraat

Gro

enveld

stra

at

IJze

renm

olenstra

at

lestijnenlaan

Wille

mde

Cro

ylaa

n

Hertog E

ngelbertlaan Eburonenlaan

Wijngaardlaan

atn

Kardin

aal

Mer

cier

laan

J. Vandenbemptla

an

Klooster

laan

Wavers

ebaa

n

Dreefstr

steenw

eg

de Lignestraat

Prins

Sint-Lambertusst

Hertogstraat

Na

am

se

Nac

hteg

a

enst

raat

l

Mezenlaan

Zwal

uwen

laan

W.Va

Gro

enstr

aat

Par

kbos

stra

at

Hertogstraat

Saffranenbergstr

Sparrendreef

n

Abdijstraat

Petrusberg

Norberti

Bru

gstraa

Harb

oo

rtstr

straat

Bie

rbeek

Dela

unois

ln

L. S

chre

ursv

est

Ple

inst

raat

Kerkhofdreef

Kerkhofdreef

Nieuwe

Tivo

li straa

t

Abdij van Park

Matadilaan

PH

ILIP

SS

ITE

L. D

arte

ln

Blo

emen

laan

Vo

lhard

ing

sln

Goede HaardlaanBroekstraat

Molenbeek

Bro

ekstraat

Beekln

Bronlaan

Parkdallaan

Verb

ind

ing

sla

an

Duinberglaan

Duinberglaan

Leeuwerikenstraat

Witho

flaan

Armand Thiérylaan

Heidelaan

Langendaallaan

Voor

dela

an

Pak

enst

raat

Ge

lde

na

aksebaan

Mils

ew

eg

Gro

en

stra

at

Spoorwegstraat

Hoveniersdreef

Krommelaan

Rijcklaan

Zeepweg

E.Ru lensp

ark

E. Ruelensvest

TiensesK

lein

-Rijs

els

tr

Korenstr

Boule

vard

str

S. Stre

Ko

E. Solvaystraat

Rondestr Werk

huize

nstr

Marte

lare

nla

an

Eenm

eila

an

Herfstlaan

Veeweide

laan

Lent

edre

ef

urenst

ra

Ach

t

Vre

Broed

erlij

heidstr

Gel

ijk

heidst

r

Wipstraat

straatJoz

Leuvens

e Paternosterstr

de Becker-

Remyplein

Oude Diestse-

steenweg

Ijzer

en

weg

str

Dijl

ed

re

Aars

ch

ots

este

en

weg

rt

Dijl

e

A. W

oute

rstr

aat

KleineHuizenstr

Eg

ela

ntier- laan

Langerijlaan

Sch

Vergezicht-

laan

Stadsvest

Mechelsesteen

Bra

ambes

-

senl

aan Eiken

Roesel-

berg

dal

meistrTwaa

Achttie

n-

ap

rillaan

Ble

yd

en

berg

laan

ichtla

an

Lefèvrelaan

Ko

l. Beg

au

ltlaan

Aarschotsepoort

Stapelhuisstr

Redersstraat

Zoutstraat

Vaartkom

Vaartkom

Engels Plein

Werk

man

str

aat

J. P. Minckelersstraat

Tweewate

rsst

raat

Kardinaal

Lombaardenstr

St-Maartensdal

Va

art

str

aa

t

J.B. V

an M

onsstra

at

Strijd

ersstraat Weid

estr.Vand

en Tymplestr

Nervierss

traat

Blauw-

putgang

Oppendorp-

gangDiestsestraat

Diestsestraat

Lepelstraat

L.Melsensstr

P.J.Van

Benedenstr.

Putte-.

gang

Sint-M

a

Sint-M

aartenstra

at

artenstraat

V.D.G

heynlaan

Rijschoolst

raat

Vital

Dec

oste

rstraatF.

Smolders

plein

Leops.

Joden

str

Margare

thapl

Rector deSomerplein

Schrij

nmakersstr.Busleidengang

Dirk Boutslaan

Pens-

str

Vissersstr.

Kolveniershof

Augustij-nenstr

van L

oth

ari

K.

ngenstr

Craenendonck

Lei

P.C

ou

reels

traat

Brouwersstr

stra

atR.Claesstr

Halfmaartstraat

Klein

Beg

ijnho

f

Slu

isstr

aat

Valkerij

gang

Burchtstraat

Achte

r de

Latte

n Asstr

aat

Glasb

l azerijstraat

Mechelse-

Keiz

er

bergs

s'Herto

gen-

wijngaard

Verlore

n K

ost

Ridders

stra

at

Zandgang

La

Vig

nett

e

Mechels

estra

at

Penitentienenstraat

PereboomstraatTorentje

Vriesenho

f

Het

Balsem-bloemhof

Leerlo

oie

- rijs

tr

Fo

nte

inst

raat

Mis

pela

ars

-

gang

Do

nk

ers

traa

t

Wijnpersstraat

Delvauxwijk

P.

Ter Boelhage

Brouwersstraat

Petermannen-

straat

Zeven

Sla

pers

str

Fo

nte

instr

aat

Tessenstr

aat

Verbrandepoort

Rid

ders

stra

at

Sint-

straat

Servatius-

Peterselie-gang

Bloemenberg-

gang

Iers

e P

red

ikhere

nst

raat

Noormannenstraat

Hoges

trMec

helseve

st

Den

Bos

ch

Bru

ssel s

epoort

sselse

Gijz

ela

ars

str

Tolh

uiz

enstr

Muurk

ruid

J. B

ule

nsw

ijk

Pre

nte

nG

ang

Paard

en-

w

eg

KaboutermansstraatCardenberch

Horen-gangMgr. Van Waeyenberghlaan

Gro

efst

raat

Groefplein

Groefgang

Pio

en

gan

g

Vesting

gang

Dan

eels

gang

Go

ud

sb

loe

stra

at

Tervuurse

Voorzorgstr

E.

Rem

yvest

Bankstraat

Kart

uiz

ers

str

Heili

ge G

eests

traat

Heili

ge G

eests

traat

A. De Greefstr

A. Bastinstr

Janseniusstraat Janseniuss

traat

Grasmus- hof

Prosper Poulletlaan

Ten Hove

Redingenstraat

Red

inge

n

R.

Van

dervaere

nla

an

Redingenhof

L. C

olin

sla

an

molenlaan

Vo

l

Damiaanplein

Minderbroedersstraat

Ka

pu

cijn

env

oer

Biezenstraat

Hubertusstr

Sint-Jacobs-plein

Hertstr

Kru

isst

rP

elg

rim

str

Wagenw

eg

straat

Predi

kher

enst

r

Predik

-

herin

nens

traat

str

O.-

L.-

Vro

uw

-

Sint- Annanstr. W

ierin

gstr

Sint-Barbarastr

Waais

tr

Dijl

e

DrinkwatersstrRatte

Rijd

ende

Art

iller

ielaan

Parijs

stra

at

Oud

e M

ark

t

Collegeberg

Krakenstr

Zeelstr

Kie

kenstr

Kort

est

r

Grote Markt

Eikstrhandelstr

Muntstraat

Lierg

Hanen

gangs'-Meiersstr

Lakenweversstr.

Sta

nd

onckstr.

hi

elss

trH

oge

school

ple

in

Sint-Antonius

Ramberg

berg

str

aa

tN

aa

mse

Sch

ap

enstr

aat

Zwartzustersstr Karmelieten

berg

St. Begga

Elzas-gang

berg

Schap

enstr

aat

Quin

tens

berg

Sin

t

Tervuurse

vest

Naamse-poort

Verko

rting

straat

Gilbert

str.

V.Belstr.

Giraud

str

A.

E.V

an

Arenberghstr

Consciencestraat

Ver

F.

meylen-

straat

straat

E.Mathieustr

Verhaghen

strP.J.

Lin

denstr

G.V

and

er

de Bayo

P. Lebrunstr

Weldadigheidsstraat

Parkstraat

Parkstraat

F. Lintsstr

C. M

eunie

rstr

aat

Naamsevest

H. Regastraat

Park

poort

Bra

banço

nnestr

aat

F. Lin

tsstraat

RapengangA.

Van't

Sestich- straat

Prelatenstr

Mon-

nikenstr. E. Van Evenstr

Vlamingenstraat

Vesa

liuss

traa

t

Mercierplein

Windmolenveldstraat

Dekenstraat

Gild

enst

rW

indm

ole

n

Sch

epen

enst

rTo

mve

ldst

r

Gel

den

aaks

evest

Tiense-poort

Diestse-poort

str

Tiensestraat

Inkomststraat

Blijde-

Bur

gem

eest

erss

traa

tM

athi

lde

gang

Dagobertstraat

Tie

nse

ve

st

A. N

obel

stra

at

Provincie-plein

Straatjesgang

Jozef II-straat

Lipsiusstraat

Pro

vin

cie

-esp

lanad

e

JustusLeop

old

I-st

r

Wille

mss

traat

Raven

stra

at

Mussen

straat

BogaardenstraatKon

.

Are

nd-

stra

at

Rav

en

H. H

oove

r-pl

ein

C. Deberiotstraat

Savoye

str Vanderkelenstr

L.

Ladeuzeplein

J. S

tass

tr

Bondgenotenlaan

Die

sts

ep

oo

rt

Diestsevest

Vuurkruisenlaan

Zegela

an

weg

mansp.

Vin

kenla

an

Pom

pstraat

p

Zeils

tr.

An

ker

str

.

d'E

ynat

str

aat

Wo

lven-

gang

stra

at

Mar

ia-T

here

sias

traa

t

Hoveniersdreef

Ala

ud

a straat

Kantine-plein

Van L.E.

plein

Eerdekensstraat

Veilingweg

Gro

ot

Beg

ijnho

f

GrootBegijnhof

Conscienceplein

Mic

A.Smets-

Lavo

ren-

berg

Kroeg-berg

Beurs

gang

m

St.

Wijnpers-

straat

Ten W

ijngaa

rd

sing

elBieststraat

Han

dboogh

of

Amerikalaan F.Tie

le-

mansla

an

M. de Layens-

plein

Valken-plein

Ludenscheidsingel

Zwanenberglaan

Tuin

straat

oonz

Scho

rens-

ho

f Mei-

bloemweg

Arenberg

Abdij van P

A.

Burg. J.Burg. S

.

e

Cansgang

HaaggangHofgang

Korbeeklogang

raat

te

De

E.

plein

Wande-lingstr.

s'H

ertogenla

an

straat

Hal

ve

stra

at

straat

H.

Vis

Mark

t

Drie-Engelen- berg

Leeuwerikenstraat

ne

ssin

ge

lR

en

Arenberg I

Theresianen gang

Martelaren- plein

Erasmusplein

Metsysplein

Joanna-Maria Artoisplein

Ooster- tunnel

Tervuurse-poort

Kruidtuin

Boek

Sin

t-

Abdij

Keizersberg

Stadspark

Nens-str.

Arenberg IV

Bru

Randpark

ing

BODART

Bruul

poort

Dijled

reef

Slacht hu

is

laan

Prof. J.

Vounckplein

van Ostaijenlaan

Ste

engro

eve

nl

aan

Studentenwijk ArenbergDe WAAG

Kasteelpark Arenberg

P

P

- Master

i

53

54

55

56

Samenstelling en redactie: Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen - Dienst Marketing KU Leuven Grafisch ontwerp: AlteraDruk: Artoos Foto’s: KU Leuven – Rob StevensBijgewerkt tot augustus 2014© 2014 KU Leuven

Deze brochure biedt een zo volledig mogelijk overzicht van de opleidingen die de KU Leuven tijdenshet academiejaar 2015-2016 organiseert. Tijdens het academiejaar kunnen echter nog wijzigingenop het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. De informatie in deze brochure kande universiteit dan ook juridisch niet binden. De meest recente informatie over het onderwijsaanbodvind je op www.onderwijsaanbod.kuleuven.be

Psychologie 2

Beginprofiel 4

Eindprofiel 5

Bacheloropleiding 9





Beginprofiel 24

Eindprofiel 25











Praktisch 46

Inschrijven 46

Sociale Dienst 47


Gelijke kansen 47




Nuttige websites 57









studentendiensten


inschrijven


Openlesweek


Infodag





57



www.kuleuven.be

v.u.

: Is

abel

le V

an G

eet,

Oud

e M

arkt

13,

300

0 Le

uven

2015

-201


DEC.

JAN.

FEB.

MAA.

APR.

MEI

JUN.

JUL.

AUG.

SEP.

NOV.





INFODAG

14 maart 2015

INFOBEURS9 mei 2015







LE

UV

EN

t Infomomenten

Documents

B Psychologie en pedagogische wetenschappen Leuven 15-16