4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 17th. FeB., 2017 to 17th. March., 2017 delivery :09-06-2017 (FrI) Time :9AM-ll stock Stock : 256 DBC and 19kg. comm. available Hmasawnna Thar Vol - 32/230 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy THLAdo (june) 09, 2017 ZirTAwpni (fridAy) Contact Numbers pawimaw : dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Control room: 03874- 233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 Sp Hotline number 7085-256-377 NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI DC, CCPur inhmu- pui thei hun CCpur: Deputy Com- missioner, Churachandpur chun mipui han an inhmu- pui thei hun ding a ruot. Hi dungzui hin haptakar tin Nilaini le Inrinni ti lo haiah chun nitin 11:00AM TO 1:00PM inkar haiah inhmupui thei ning a tih. Amiruokchu emergency or official thil a ni ruok chun Assistant Private Secretary to Deputy Commissioner, Churachandpur fethlenga phalna lakin DC hi inhmu- pui thei ning a tih Activa motor inruk hmang CCpur: June 6, 2017 chawhnung dar 12:30 vel khan Bijang khawsunga in- thawk Thangneimawi, w/o Thangkholun Touthang of Bijang Activa motor MN0B-4061 chu rukru han an inruk hmang. Hi thu hi Activa motor neitu chun Churachandpur Police Sta- tion-ah report a pek a, Po- lice han an suizui mek. Northern Thanlon Chief Assn. in PDDC an thlawp CCpur: June 8, 2017 khan khuo 30 \hangna Northern Thanlon Chiefs Association chun Meeet- ing pawimaw tak neiin Pherzawl District chun- gthuah resolution pahni an passed niin zanita Thangkholam, Presient, Northern Thanlon Chief Association:Pherzawl in thusuok a siema chun an ziek. Thusuok a chun, Pher- zawl District Demand Committee hmalakna le thil ngen hai, a bikin sawrkar hmasa in district a puong, district headquarters dinga Pherzawl ruotna hai keikir lo ding le staff indaitawk an hmatienga sie dinga an ngenna full support an pek thu; PDDC in invitation- cum-reminder Manipur CM kuoma an pek le an hmatienga Pherzawl Dis- trict headquarter sir dinga an fielna chu \ha tiin lawm an ti thu hai an ziek. Sagolmang CHC-ah emergen- cy service suktawp ding impHAL: June 10, 2017 a inthawk Sagolmang Community Health Centre (CHC) & Hospital-ah Doc- tor indai naw leiin emer- gency service a um tan aw ding a nih tiin zanikhan hi Hospital Gate-ah tar a nih. Hi thu an hriet le inruolin Sagolmang mipui chun a dodalnain hi Hospital tuo- lah hin nuorna an nei. State Health Department hnuoiah Doctors sin (post) 1092 a ruok laiin tu tak hin Docyor thawk lai mek 590 an um niin ei thu dawngna chun a hril. Dum hmanga siem thil hai man impHAL: Food Safety Enforcement Wing, Imphal East District chun zanikhan Hatta Golapati a inthawk Checkon chen duma siem thilhai dapna le manna sin an la sunzawm pei. Duma siem (Tobacco products) tam tak an man nawk a, a neituhai leh an inchubuoi nasa hle. Hi thil tlung hi Police tam lem tir a va con- trol a nih. Zani hmasa khan tobacco products Rs 12 lakh manhu vel an lo man ta bawk. Chun, zani hmasa ma khan CCPur Police Food Safety Officer Biso- sana Loitongbam le a staff hai \hangruolin Chura- chandpur a khawm tobacco products an dap a, tobacco products Rs 5 lakh manhu vel an man. Parliamentary Secretary Dingo in sawisel a hlaw impHAL: Heikham Din- go Singh chun tulai hin nuhmei chungah sawisel a hlaw hle. Dingo hin ngaizawng a nei a, election zoah inneipui dingin a tiem a, sienkhawm an neipui ta sinaw leia sawisel hi a hung hlaw nia hril a nih. Dingo hi 11th Manipur Legisla- tive Assembly election a kha BJP ticket-a Sekmai A/C a inthawka thlangtling a nih. Tuhin Parliamentary Secretary, Rural Develop- ment & Panchayati Raj sin a chel mek a nih. A biel mi- hai chun intuma a umna hi a hming suksiet tumna lei a nih tiin an hril. Sienkhawm zanikhan Thangmeiband United Club le Thangmeiband Apunba Meira Paibi Lup hai chun Dingo hi nuhmei chunga a chet indik naw leiin MLA le a portfolio haia inthawka inban dingin an phut bakah a thil thaw dodalna an nei. Sawrkâr sin kher lova fâk hmu tum ding a nih: Th Biswajit Kum tin \halai 1.5 lakh fâk hmuna ding sin siempek tum a nih impHAL: Commerce and Industries Minister Mr Thongam Biswajit Singh chun, mi tukhawm sawrkâr sin kher kher nei/thaw tum lova mani kut suok ngeia fak hmua intodel tum lem dingin an fui. Sawrkâr thil- tum chu, kum tinin \halai nuoi khat le sing nga (1.5 lakh) hai kuomah fak an hmu theina sin siempek a nih tiin a hril. Hi thu hi Ningani (June 8)-a Arcus Modern Han- dloom and Handicraft Enterprise, e-Commerce Platform hawng \anna Nambol Maibamlotpa Ch- ing Leimaram Lamkhai-a a hawngna hunah entrepre- neurs hai le mipui pung- khawmhai kuoma a hril a nih. Manipur ah chu Nupi Lan a inthawkin nuhmei- haiin nasatakin hma an \ huoi a. Fak le dawn zawng- na le intodelna kawngah khawm nuhmeihaiin hrât taka hma\huoitu an ni thu a hril a. Manipur mi abîkin nuhmei tamtak ta ding chun thlai chingna le lo neina (Agriculture) chau ni lovin, Handloom le Handicraft khawm fak hmuna \ha tak pakhat a ni thu a hril bawk. Hmasawnna kawn- gah, state sawrkâr thiltum tak chu Manipur phairam le tlangram inkhuongruol taka hma sawn a ni a. Tlangrama hmasawnna hrât naw taluo leiin hnam hran hranhai lai buoina a suok hlak niin a hril. Fak le dawn intodel nâwkna le sin in- dainawna hai leiin inremna le muongna a um thei naw niin a hril a. Unemployment prob- lem hi si solved pha pha ei state ah inremna le muon- gna um thei chau a tih tiin a hril bawk. Department hran hranhai chu beneficiary hai kuomah \hangpuina/ham\ hatna (benefit) an pek pha, thlier bik nei lova pe hlak dingin a hril tâwl bawk. Minister chun, Manipur hming inthangna pakhat, Handloom khawm a nêka hma a sawn theina ding le hun tawi lema sin tamlem le product tamlem an siem suok theina dingin ‘solar power loom’ sem a ni vat ta ding niin a hril a. Pat- zai siemna ding Pat (Cot- ton) chingna dingin Jiribam le Moreh ah ‘soil testing’ thaw a ni vat ta ding niin a hril bawk. Puon khawngtuhai ta dingin, hun sawtnawte ah, an in sengah pat an hmu/ inchâwk theina dingin sawrkâr chun lampui a ngaituo zing thu a hril a. Department sinthaw a hrât nawk zuol theina dingin thla tinin Departmental Meeting nei ni zie’ng a ta. Meeting-a hin thawktuhai chun an harsatna le thil \ul- hai an intlun zung zung thei ding niin a hril. Oinam bieltu MLA le Pollution Control Board Chairman ni bawk, Mr Laishram Radhakishore Singh chun, Manipur an todel theina ding chun \halaihai lai sinthaw inhnikna (work cul- ture) \hatak siem a \ul thu a hril a. Moirang MLA Mr P. Sarachandra Singh chun, mihriem thiemna le theina sukhrât (capacity building) a \ul thu a hril bawk. Hunsera hin Direc- torate of Handloom and Handicraft hotuhai, pu- onkhawngtuhai le tuol- sung mi mipui iemani zat an \hang bawk. ATSUM inrawinain Consulta- tion on MEWAR University CCpur: All Tribal Stu- dents’ Union Manipur (AT - SUM) chun Hmar Students’ Association (HSA) CCPur Jt. HQ le \hangruolin June 8, 2017, 2:30PM a inthawk khan JJ Plaza, Rengkai Road, CCPur h munah Consultation on MEWAR University nei a nih. ME- WAR University hi Rajas- than a, Chittorgarh hmuna um a ni a, Tribal students hai ta dinga hi University- a ham\hatna dang dang um hai inhrilhrietna dinga consultation hi nei a nih. Hi huna hin Joseph R. Hmar, Tribunal Secre- try, ATSUM chu Event Coordinator-a \hangin hun hmangna hi an rawi a, ME- WAR University a inthawk Aza, Coordinator, North East India chun University chungthu hrilna a nei a, Va- reiyo Shatsang, President, ATSUM in thuhrilna a nei bawk. Hi huna Aza in thu a hrilnaa chun, Mewar Uni- versity hi Mewar hnam sunga mi iemanizat \hangruol han an indin a ni thu a hrilin tlangmi hai ta dinga ham\hatna ding tam tak a um thu, ATSUM fethlenga admission thaw han ham\hatna tam tak an dawng dign thu a hril. Vareyo Shatsang chun, Mewar University-ah hin University dang hai ang loin tlangmi hai ta dinga ham\hatna tam tak a um thu le University danga Course um hai a um vawng bakah Course fee khawm a tlawm a, khawpui puotieng deua um a ni leiin lekha inchuk nuom tak tak hai ta dingin hmun \ha tak a ni thu a hril. Hi University a kai tlangmi hai ta dingin an Scholarship le intuoka Course fee University in a thaw pek thei ding thu, Mess fee khawm instal- ment a pek thei a ni thu a hril bawk. Hi huna hin Student Or- ganisation tum tuma leaders le student \hahnem- tawk tak an \hang. ATWU in an sunzawm CCpur: All Tribal Wom- en Union (ATWU), CCPur chun zanikhan Jehova Jire Home, Beulahlane hmunah Tribal movement an fepui peina le inzawmin \awng\ airuolna an nei. CMO in khaw lum leia fimkhur dingin a hril CCpur: Dr Kim Simte, Chief Medical Officer, CC- Pur chun tulai boruok lum nasa taka a hung zuolkai le inzawmin natna dang dang hung um thei a ni leiin mi- tin fimkhur dingin a hril. Khaw lum taluo leiin sun stroke um thei laka himna dingin Nisa lum hnuoia um lo ding le stu- dent school kai hai chu tui thienghlim dawn ding chawia a tam thei ang tui dawn dingin CMO, CC- Pur chun a hril a. Boruok lum hung zuolkai pei lei hin sungkhaw um thei a ni bawk leiiin mitin invawng thienghlim a, fak le dawn uluk dingin a hril a, thil fak ding huna kut \ha taka sawpfai hlak ding le nupui nau pawm lai hai khawmin naute nene an pek hmain \ha taka sawpfai hlak din- gin a hril. Sungkhaw an lo um chun an rang thei anga ORS indawntir ding ani thu, Santen a ni chun dam- dawi dang pek ding a ni thu, ruosur leia tuihawk intlingkhawm haia inthawk le Thokang se a inthawk natna dang dang hieng Ma- laria, Dengue le Japanese Encephalitis hai hung um thei a ni thu CMO chun a hril a. Malaria hi hrietsuok ani huna damdawi \ha taka faka damfel vat thei a ni laiin Dengue le JE hai hi damdawi faka dam el lo an ni leiin hieng natna hai laka him theina dingin In kawl le kieng hai fai le thieng- hlim taka sie a pawimaw thu, thokang laka himna dingin thokang hlo (mos- quito repellant) hmang ding le zakuo bantluon le kekawr tluon bun ding a a ni thu; khawsik, luna nei chun an rang thei anga doc- tor pan dingin a hril. Kim Joe Gas in PMUY LPG Connection an pek CCpur: M/s Kim Joe Gas Service, Nehru Marg, CCPur chun Pradhan Mantri Ujjwala Yojana (PMUY) hnuoiah zan- ikhan Lawmching of Zenhang Lamka le Langn- gaihniang hai kuomah LPG Connection an inh- lan. PMUY Scheme hi June 5, 2017 khan Ma- nipur Chief Minister N. Biren Singh chun DoNER Minister Mr Jitendra Singh hrietpuiinain Imphal hmu- na a lo hawng ta a nih. Hi Scheme hi mirethei sungkuo, a bikin hmeithai BPL sungkuo, thlaisuong- na LPG Connection la nei lo hai inman lem (subsidy) a Gas connection pekna a nih. impHAL: Kuki Libera- tion Army (KLA) Com- mander- in- Chief Letkho- sei Khongsai @ Timothy, s/o Khupun Khongsai chu kap hlum a nih. A ruong hi zani zingkar khan Kang- pokpi District a Saikul Police Station huop sunga Tamgkanphai Village-a hmu a nih. Timothy hi KLA Faction dang han an kap hlum nia hril a nih. Thadou Students Asso- ciation (TSA) Gen. Hqrts chun June 6, 2017 zan dar 11:45 vela SoO hnuoia um Kuki Revolutionary Army/ Kuki National Organisa- tion (KRA/KNO) in ni dinga ringhla han Mr Kai- kam Kipgen S/o (L) Shri Tonglal Kipgen, Kangchup Phaijol Local Church Sec- retary, Kangpokpi District a an sawisak chu an dem thu an puong a, hienganga kohran \huoitu in sawisak- na a tuok chu thil vangdu- oithlak tak a ni thu an hril. Chun, SoO signatory Kuki National Organization ni dinga ring han June 8, 2017, 9:30AM vela Thang- kanphai village, Saikul Police station, Kangpokpi district a Kuki Liberation Army / Kuki Liberation Organization (KLA/KLO) Chief-in-Commander Mr Timothy Lhanghal an kap hlumna chu an dem thu an puong bawk. KLA C-in-C kap hlum a nih; TSA in an dem thu an puong Ram in\hanglienna Dingin \halai sukhrat an \ul: Karam Shyam Food Safety Department kutah an peklut CCpur: District police hnuoia Civil Police, Wom- en Police le VDF \hangruol han June 6-8, 2017 inkar sunga New Bazar le Tiddim Road area haia dawr tum tum haia duma siem thil (tobacco products), Burma fak thei chi dang dang an man hai chu zanikhan Food Safety Department kutah an pekdawk a, Khuga Dam tienga ADC hmunhnawk dehawnna hmuna rawh- mang an nih. Zanita fakthei le thil dang dang raw hmanga um hi Rs. 80,000 vel mahu ni dinga hisap a nih. Hmatieng peiah Police de- partment le Food Safety Department chun khawpui sunga dapna an la sunzawm pei ding thu an hril. Ni 3 sung Police Dept. le Food Safety Depart- ment han dawr tum tum an dapkuol huna khan dawr \ henkhatin thil inchawtu hai kuomah pawisa nawi umnaw suonlamin sweet (chithlum) hun bo (expired) ta hnung pawisa nawi aiin an pek hlak ti hmusuok a ni bawk a nih. Hieng a ni lei hin Food Safety Dept. CC- Pur chun, “fssai” trademark umlo thil zawr hai le siem hun le expiry date um lo thil hai chu inchaw ngailo dingin mipui hai an inhriet- tir. impHAL: Revenue, CAF & PD Minister Mr Karam Shaym chun ram in\hangli- enna ding le hmasawnna ding chun \halaihai sukhrât an \ul tiin a hril a. Mi tukhawmin hnam le \awng, sakhuo le culture, nuhmei- pasal nîna thila inhmusitna le inthlierhangna hrim hrim chu thei tawpa kal ding a nih a. Hnam le hnam inthli- erhrangna le North East mi- hai chunga nunrawngnahai hi National Youth Festival hai anga hin hrillang hlak ding a nih, tiin a hril. Hi thu hi zani ta North East NSS Youth Festival 2017, Centenary Hall, Ma- nipur University, Imphal-a an nei, hun hawngnaa a hril a nih. Ama chun, hieng anga National Service Scheme (NSS) Cell, MU-in a huoi- hawta inthawk hin \halaihai personality development dam, cultural exchange program dam sukhratin, ei ram le hnam inpumkhatna dinga pawimaw inhmaina le remna le muongna hai an tlun ding a nih tiin, “|halai- haiin an hrâtna le thiemna lampui indika hmang phât chau ram le hnamin hma- sawnna indikin hma a sawn hlak” tiin a hril. “Democratic process indiktak a um theina ding chun \halaihai an \hang ve ngei a ngai a nih. |halaihai khawm mani Fundamental Duties le Rights ei theing- hil ding an nawh. Ei Rights ei ngiet lai zingin ei thaw ding (Duties) khawm ei hlen suok ding a nih. Ram le hnam ta dinga ei râwng bawl theina awlsamtak chu mani Duty (mawphurna) thaw a nih” tiin a hril bawk. Guest of Honour anga thu hrilin, Prof M Shy- amkesho Singh, Registrar i/c, MU chun, Festival sûnga participants hai in- biekpawna le inpawlnaa in- thawk hin North East state 8 hai culture le tradition inhrietpawna \hatak an tlun ding a nih thu a hril. Guest of Honour tho Prof. Kh Tomba Singh, Dean of Students’ Welfare, MU chun, ei ramin socio- economic harsatna (chal- lenge) a nei pakhat chu \halaihai sin neilo tam hi a nih. |halaihaiin sin an hmu theina dingin employ- ment opportunities tamlem ei siem a \ul a nih, tiin a hril. June 4 a inthawka \an tah NE NSS Youth Festi- val-a hin state hran hran Arunachal Pradesh, Assam, Meghalaya, Nagaland, Mizoram, Tripura le Ma- nipur haia inthawkin vol- unteer le program officers 300 vel le state a mi lien le diplomats iemani zat an \ hang a. Personality devel- opment, laughing therapy le meditation hai inchuk a nih a. Program Officers hai le participants hai kuomah lawmman sem a nih bawk. Keith Urban-in 2017 CMT Music Award pali-P4

THLAdo (june) 09, 2017 ZirTAwpni (fridAy) Thar/2017/June/HT-09-06-2017.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 17th. FeB.,

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: THLAdo (june) 09, 2017 ZirTAwpni (fridAy) Thar/2017/June/HT-09-06-2017.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 17th. FeB.,

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984

GAS NEWS Agency : KIM JOEBooking : 17th. FeB., 2017 to 17th. March., 2017delivery :09-06-2017 (FrI) Time :9AM-tillstockStock :256DBC and 19kg.comm.available

HmasawnnaTharVol-32/230 | Churachandpur | email:[email protected] | Phone:+91-3874-236846 | Rs6/-percopy

THLAdo (june) 09, 2017 ZirTAwpni (fridAy)

Contact Numbers pawimaw : dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police station : 03874-202248 sp Control room: 03874- 233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600

Sp Hotline number 7085-256-377

NEWS TOMkiMCHANCHIN LAKTAWIDC, CCPur inhmu-

pui thei hunCCpur: Deputy Com-missioner, Churachandpur chun mipui han an inhmu-pui thei hun ding a ruot. Hi dungzui hin haptakar tin Nilaini le Inrinni ti lo haiah chun nitin 11:00AM TO 1:00PM inkar haiah inhmupui thei ning a tih. Amiruokchu emergency or official thil a ni ruok chun Assistant Private Secretary to Deputy Commissioner, Churachandpur fethlenga phalna lakin DC hi inhmu-pui thei ning a tih

Activa motor inruk hmang

CCpur: June 6, 2017 chawhnung dar 12:30 vel khan Bijang khawsunga in-thawk Thangneimawi, w/o Thangkholun Touthang of Bijang Activa motor MN0B-4061 chu rukru han an inruk hmang. Hi thu hi Activa motor neitu chun Churachandpur Police Sta-tion-ah report a pek a, Po-lice han an suizui mek.

Northern Thanlon Chief Assn. in PDDC an thlawp CCpur: June 8, 2017 khan khuo 30 \hangna Northern Thanlon Chiefs Association chun Meeet-ing pawimaw tak neiin Pherzawl District chun-gthuah resolution pahni an passed niin zanita Thangkholam, Presient, Northern Thanlon Chief

Association:Pherzawl in thusuok a siema chun an ziek. Thusuok a chun, Pher-zawl District Demand Committee hmalakna le thil ngen hai, a bikin sawrkar hmasa in district a puong, district headquarters dinga Pherzawl ruotna hai keikir

lo ding le staff indaitawk an hmatienga sie dinga an ngenna full support an pek thu; PDDC in invitation-cum-reminder Manipur CM kuoma an pek le an hmatienga Pherzawl Dis-trict headquarter sir dinga an fielna chu \ha tiin lawm an ti thu hai an ziek.

Sagolmang CHC-ah emergen-cy service suktawp ding

impHAL: June 10, 2017 a inthawk Sagolmang Community Health Centre (CHC) & Hospital-ah Doc-tor indai naw leiin emer-gency service a um tan aw ding a nih tiin zanikhan hi Hospital Gate-ah tar a nih. Hi thu an hriet le inruolin

Sagolmang mipui chun a dodalnain hi Hospital tuo-lah hin nuorna an nei. State Health Department hnuoiah Doctors sin (post) 1092 a ruok laiin tu tak hin Docyor thawk lai mek 590 an um niin ei thu dawngna chun a hril.

Dum hmanga siem thil hai manimpHAL: Food Safety Enforcement Wing, Imphal East District chun zanikhan Hatta Golapati a inthawk Checkon chen duma siem thilhai dapna le manna sin an la sunzawm pei. Duma siem (Tobacco products) tam tak an man nawk a, a neituhai leh an inchubuoi nasa hle. Hi thil tlung hi Police tam lem tir a va con-

trol a nih. Zani hmasa khan tobacco products Rs 12 lakh manhu vel an lo man ta bawk. Chun, zani hmasa ma khan CCPur Police Food Safety Officer Biso-sana Loitongbam le a staff hai \hangruolin Chura-chandpur a khawm tobacco products an dap a, tobacco products Rs 5 lakh manhu vel an man.

Parliamentary Secretary Dingo in sawisel a hlaw

impHAL: Heikham Din-go Singh chun tulai hin nuhmei chungah sawisel a hlaw hle. Dingo hin ngaizawng a nei a, election zoah inneipui dingin a tiem a, sienkhawm an neipui ta sinaw leia sawisel hi a hung hlaw nia hril a nih. Dingo hi 11th Manipur Legisla-tive Assembly election a kha BJP ticket-a Sekmai A/C a inthawka thlangtling a nih. Tuhin Parliamentary Secretary, Rural Develop-

ment & Panchayati Raj sin a chel mek a nih. A biel mi-hai chun intuma a umna hi a hming suksiet tumna lei a nih tiin an hril. Sienkhawm zanikhan Thangmeiband United Club le Thangmeiband Apunba Meira Paibi Lup hai chun Dingo hi nuhmei chunga a chet indik naw leiin MLA le a portfolio haia inthawka inban dingin an phut bakah a thil thaw dodalna an nei.

Sawrkâr sin kher lova fâk hmu tum ding a nih: Th BiswajitKum tin \halai 1.5 lakh fâk hmuna ding sin siempek tum a nih

impHAL: Commerce and Industries Minister Mr Thongam Biswajit Singh chun, mi tukhawm sawrkâr sin kher kher nei/thaw tum lova mani kut suok ngeia fak hmua intodel tum lem dingin an fui. Sawrkâr thil-tum chu, kum tinin \halai nuoi khat le sing nga (1.5 lakh) hai kuomah fak an hmu theina sin siempek a nih tiin a hril. Hi thu hi Ningani (June 8)-a Arcus Modern Han-dloom and Handicraft Enterprise, e-Commerce Platform hawng \anna Nambol Maibamlotpa Ch-ing Leimaram Lamkhai-a a hawngna hunah entrepre-neurs hai le mipui pung-khawmhai kuoma a hril a nih. Manipur ah chu Nupi Lan a inthawkin nuhmei-

haiin nasatakin hma an \huoi a. Fak le dawn zawng-na le intodelna kawngah khawm nuhmeihaiin hrât taka hma\huoitu an ni thu a hril a. Manipur mi abîkin nuhmei tamtak ta ding chun thlai chingna le lo neina (Agriculture) chau ni lovin, Handloom le Handicraft

khawm fak hmuna \ha tak pakhat a ni thu a hril bawk. Hmasawnna kawn-gah, state sawrkâr thiltum tak chu Manipur phairam le tlangram inkhuongruol taka hma sawn a ni a. Tlangrama hmasawnna hrât naw taluo leiin hnam hran hranhai lai buoina a suok

hlak niin a hril. Fak le dawn intodel nâwkna le sin in-dainawna hai leiin inremna le muongna a um thei naw niin a hril a. Unemployment prob-lem hi si solved pha pha ei state ah inremna le muon-gna um thei chau a tih tiin a hril bawk. Department hran

hranhai chu beneficiary hai kuomah \hangpuina/ham\hatna (benefit) an pek pha, thlier bik nei lova pe hlak dingin a hril tâwl bawk. Minister chun, Manipur hming inthangna pakhat, Handloom khawm a nêka hma a sawn theina ding le hun tawi lema sin tamlem le product tamlem an siem suok theina dingin ‘solar power loom’ sem a ni vat ta ding niin a hril a. Pat-zai siemna ding Pat (Cot-ton) chingna dingin Jiribam le Moreh ah ‘soil testing’ thaw a ni vat ta ding niin a hril bawk. Puon khawngtuhai ta dingin, hun sawtnawte ah, an in sengah pat an hmu/inchâwk theina dingin sawrkâr chun lampui a ngaituo zing thu a hril a. Department sinthaw a hrât

nawk zuol theina dingin thla tinin Departmental Meeting nei ni zie’ng a ta. Meeting-a hin thawktuhai chun an harsatna le thil \ul-hai an intlun zung zung thei ding niin a hril. Oinam bieltu MLA le Pollution Control Board Chairman ni bawk, Mr Laishram Radhakishore Singh chun, Manipur an todel theina ding chun \halaihai lai sinthaw inhnikna (work cul-ture) \hatak siem a \ul thu a hril a. Moirang MLA Mr P. Sarachandra Singh chun, mihriem thiemna le theina sukhrât (capacity building) a \ul thu a hril bawk. Hunsera hin Direc-torate of Handloom and Handicraft hotuhai, pu-onkhawngtuhai le tuol-sung mi mipui iemani zat an \hang bawk.

ATSUM inrawinain Consulta-tion on MEWAR University

CCpur: All Tribal Stu-dents’ Union Manipur (AT-SUM) chun Hmar Students’ Association (HSA) CCPur Jt. HQ le \hangruolin June 8, 2017, 2:30PM a inthawk khan JJ Plaza, Rengkai Road, CCPur h munah Consultation on MEWAR University nei a nih. ME-WAR University hi Rajas-than a, Chittorgarh hmuna um a ni a, Tribal students hai ta dinga hi University-a ham\hatna dang dang um hai inhrilhrietna dinga consultation hi nei a nih. Hi huna hin Joseph R. Hmar, Tribunal Secre-try, ATSUM chu Event Coordinator-a \hangin hun hmangna hi an rawi a, ME-WAR University a inthawk Aza, Coordinator, North East India chun University chungthu hrilna a nei a, Va-reiyo Shatsang, President, ATSUM in thuhrilna a nei bawk. Hi huna Aza in thu a hrilnaa chun, Mewar Uni-versity hi Mewar hnam

sunga mi iemanizat \hangruol han an indin a ni thu a hrilin tlangmi hai ta dinga ham\hatna ding tam tak a um thu, ATSUM fethlenga admission thaw han ham\hatna tam tak an dawng dign thu a hril. Vareyo Shatsang chun, Mewar University-ah hin University dang hai ang loin tlangmi hai ta dinga ham\hatna tam tak a um thu le University danga Course um hai a um vawng bakah Course fee khawm a tlawm a, khawpui puotieng deua um a ni leiin lekha inchuk nuom tak tak hai ta dingin hmun \ha tak a ni thu a hril. Hi University a kai tlangmi hai ta dingin an Scholarship le intuoka Course fee University in a thaw pek thei ding thu, Mess fee khawm instal-ment a pek thei a ni thu a hril bawk. Hi huna hin Student Or-ganisation tum tuma leaders le student \hahnem-tawk tak an \hang.

ATWU in an sunzawm

CCpur: All Tribal Wom-en Union (ATWU), CCPur chun zanikhan Jehova Jire Home, Beulahlane hmunah Tribal movement an fepui peina le inzawmin \awng\airuolna an nei.

CMO in khaw lum leia fimkhur dingin a hril

CCpur: Dr Kim Simte, Chief Medical Officer, CC-Pur chun tulai boruok lum nasa taka a hung zuolkai le inzawmin natna dang dang hung um thei a ni leiin mi-tin fimkhur dingin a hril. Khaw lum taluo leiin sun stroke um thei laka himna dingin Nisa lum hnuoia um lo ding le stu-dent school kai hai chu tui thienghlim dawn ding chawia a tam thei ang tui dawn dingin CMO, CC-

Pur chun a hril a. Boruok lum hung zuolkai pei lei hin sungkhaw um thei a ni bawk leiiin mitin invawng thienghlim a, fak le dawn uluk dingin a hril a, thil fak ding huna kut \ha taka sawpfai hlak ding le nupui nau pawm lai hai khawmin naute nene an pek hmain \ha taka sawpfai hlak din-gin a hril. Sungkhaw an lo um chun an rang thei anga ORS indawntir ding ani

thu, Santen a ni chun dam-dawi dang pek ding a ni thu, ruosur leia tuihawk intlingkhawm haia inthawk le Thokang se a inthawk natna dang dang hieng Ma-laria, Dengue le Japanese Encephalitis hai hung um thei a ni thu CMO chun a hril a. Malaria hi hrietsuok ani huna damdawi \ha taka faka damfel vat thei a ni laiin Dengue le JE hai hi damdawi faka dam el lo an ni leiin hieng natna hai laka him theina dingin In kawl le kieng hai fai le thieng-hlim taka sie a pawimaw thu, thokang laka himna dingin thokang hlo (mos-quito repellant) hmang ding le zakuo bantluon le kekawr tluon bun ding a a ni thu; khawsik, luna nei chun an rang thei anga doc-tor pan dingin a hril.

Kim Joe Gas in PMUY LPG Connection an pek

CCpur: M/s Kim Joe Gas Service, Nehru Marg, CCPur chun Pradhan Mantri Ujjwala Yojana (PMUY) hnuoiah zan-ikhan Lawmching of Zenhang Lamka le Langn-gaihniang hai kuomah

LPG Connection an inh-lan. PMUY Scheme hi June 5, 2017 khan Ma-nipur Chief Minister N. Biren Singh chun DoNER Minister Mr Jitendra Singh hrietpuiinain Imphal hmu-

na a lo hawng ta a nih. Hi Scheme hi mirethei sungkuo, a bikin hmeithai BPL sungkuo, thlaisuong-na LPG Connection la nei lo hai inman lem (subsidy) a Gas connection pekna a nih.

impHAL: Kuki Libera-tion Army (KLA) Com-mander- in- Chief Letkho-sei Khongsai @ Timothy, s/o Khupun Khongsai chu kap hlum a nih. A ruong hi zani zingkar khan Kang-pokpi District a Saikul Police Station huop sunga Tamgkanphai Village-a hmu a nih. Timothy hi KLA Faction dang han an kap hlum nia hril a nih. Thadou Students Asso-ciation (TSA) Gen. Hqrts

chun June 6, 2017 zan dar 11:45 vela SoO hnuoia um Kuki Revolutionary Army/Kuki National Organisa-tion (KRA/KNO) in ni dinga ringhla han Mr Kai-kam Kipgen S/o (L) Shri Tonglal Kipgen, Kangchup Phaijol Local Church Sec-retary, Kangpokpi District a an sawisak chu an dem thu an puong a, hienganga kohran \huoitu in sawisak-na a tuok chu thil vangdu-oithlak tak a ni thu an hril. Chun, SoO signatory Kuki National Organization ni dinga ring han June 8, 2017, 9:30AM vela Thang-kanphai village, Saikul Police station, Kangpokpi district a Kuki Liberation Army / Kuki Liberation Organization (KLA/KLO) Chief-in-Commander Mr Timothy Lhanghal an kap hlumna chu an dem thu an puong bawk.

KLA C-in-C kap hlum a nih; TSA in an dem thu an puong

Ram in\hanglienna Dingin \halai sukhrat an \ul: Karam Shyam

Food Safety Department kutah an peklutCCpur: District police hnuoia Civil Police, Wom-en Police le VDF \hangruol han June 6-8, 2017 inkar sunga New Bazar le Tiddim Road area haia dawr tum tum haia duma siem thil (tobacco products), Burma fak thei chi dang dang an man hai chu zanikhan Food Safety Department kutah an pekdawk a, Khuga Dam tienga ADC hmunhnawk dehawnna hmuna rawh-mang an nih. Zanita fakthei le thil

dang dang raw hmanga um hi Rs. 80,000 vel mahu ni dinga hisap a nih. Hmatieng peiah Police de-partment le Food Safety

Department chun khawpui sunga dapna an la sunzawm pei ding thu an hril. Ni 3 sung Police Dept. le Food Safety Depart-

ment han dawr tum tum an dapkuol huna khan dawr \henkhatin thil inchawtu hai kuomah pawisa nawi umnaw suonlamin sweet (chithlum) hun bo (expired) ta hnung pawisa nawi aiin an pek hlak ti hmusuok a ni bawk a nih. Hieng a ni lei hin Food Safety Dept. CC-Pur chun, “fssai” trademark umlo thil zawr hai le siem hun le expiry date um lo thil hai chu inchaw ngailo dingin mipui hai an inhriet-tir.

impHAL: Revenue, CAF & PD Minister Mr Karam Shaym chun ram in\hangli-enna ding le hmasawnna ding chun \halaihai sukhrât an \ul tiin a hril a. Mi tukhawmin hnam le \awng, sakhuo le culture, nuhmei-pasal nîna thila inhmusitna le inthlierhangna hrim hrim chu thei tawpa kal ding a nih a. Hnam le hnam inthli-erhrangna le North East mi-hai chunga nunrawngnahai hi National Youth Festival hai anga hin hrillang hlak ding a nih, tiin a hril. Hi thu hi zani ta North East NSS Youth Festival 2017, Centenary Hall, Ma-nipur University, Imphal-a an nei, hun hawngnaa a hril a nih. Ama chun, hieng anga National Service Scheme (NSS) Cell, MU-in a huoi-hawta inthawk hin \halaihai personality development dam, cultural exchange program dam sukhratin, ei ram le hnam inpumkhatna dinga pawimaw inhmaina le remna le muongna hai an tlun ding a nih tiin, “|halai-haiin an hrâtna le thiemna lampui indika hmang phât chau ram le hnamin hma-sawnna indikin hma a sawn hlak” tiin a hril. “Democratic process indiktak a um theina ding chun \halaihai an \hang ve ngei a ngai a nih. |halaihai khawm mani Fundamental Duties le Rights ei theing-hil ding an nawh. Ei Rights

ei ngiet lai zingin ei thaw ding (Duties) khawm ei hlen suok ding a nih. Ram le hnam ta dinga ei râwng bawl theina awlsamtak chu mani Duty (mawphurna) thaw a nih” tiin a hril bawk. Guest of Honour anga thu hrilin, Prof M Shy-amkesho Singh, Registrar i/c, MU chun, Festival sûnga participants hai in-biekpawna le inpawlnaa in-thawk hin North East state 8 hai culture le tradition inhrietpawna \hatak an tlun ding a nih thu a hril. Guest of Honour tho Prof. Kh Tomba Singh, Dean of Students’ Welfare, MU chun, ei ramin socio-economic harsatna (chal-lenge) a nei pakhat chu \halaihai sin neilo tam hi a nih. |halaihaiin sin an hmu theina dingin employ-ment opportunities tamlem ei siem a \ul a nih, tiin a hril. June 4 a inthawka \an tah NE NSS Youth Festi-val-a hin state hran hran Arunachal Pradesh, Assam, Meghalaya, Nagaland, Mizoram, Tripura le Ma-nipur haia inthawkin vol-unteer le program officers 300 vel le state a mi lien le diplomats iemani zat an \hang a. Personality devel-opment, laughing therapy le meditation hai inchuk a nih a. Program Officers hai le participants hai kuomah lawmman sem a nih bawk.

Keith Urban-in 2017 CMT Music Award pali-P4

Page 2: THLAdo (june) 09, 2017 ZirTAwpni (fridAy) Thar/2017/June/HT-09-06-2017.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 17th. FeB.,

Hmasawnna Thar2THLAdo (june) 09, 2017ZirTAwpni (fridAy) ARTICLE/HEALTH & EMPLOYMENT NEWS

Editorial

Editorial Boardlalmalsawm sellate:Editor&Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute:Freelancelalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien:ComputerAssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

ALL INDIA RADIO: CHURACHANDPUR PROGRAMMEdate: june 9, 2017 (Zirtawpni)

TrAnSmiSSion- FM-101.4 Megahertz

Hours Studio/ Programme

4.53pm CR/P Signature

4.55pm Vande Mataram, Time Reading, Opening Announcement

5.00pm P Hyms to God : (Hmar) Jessy Thanzam Sungte

5.05pm P Local Announcement/Prog. Summary

5.10pm P Minor Dialect (Kabui): Yangam Golmei (mod)

5.25pm PHealth Hints (Hmar): Asthma-causes and preventive mea-sures- by Dr Phirthanglien Buhril

5.30pm P

PAITE Prog. Sig. Tune & Announcement Announcer: Gousianmung1) Chinngaihlian & party (dev)2) This Week in CCPur

6.00pm P

HMAR Prog., sig. Tune & Announcement Announcer: Edith1) Laldawngkim & partner (mod)2) This Week in CCPur

7:00PM P

THADOU Prog., sig. Tune & Announcement Announcer: Nemjanieng1) Esther Sitlhou (dev)2) This Week in CCPur

Farm & Home: Hmar1. Emma Lalawmpuii Pachhuau (mod)2. Talk: “Plantation of parkia” by Lalthazuol

Sawrkar hrietpui ni-hai sienla

VAWISUN THUPUIChun Sardis khaw vantirko kuoma chun

hienghin ziek rawh; Pathien Thlarau pasari le arasi pasari neitu khan hieng thu hi a hril a nih: I thil thawziehai ka hriet, thi zing si a, hring hming i put hi. Inveng la, thil la um, thi vangvanghai kha suknghet rawh; i thilthawhai

hrim ka Pathien mit tlung zovin ka hmu si nawh. - Johan Thupun 3:1-2

India ram hmun hran hran haia an thaw hlak ang thoin Manipur a khawm Bank or Financial Institution tehlem dam, Company tehlem dam, Agency tehlem dam, Marup tehlem dam, Job Centre tehlem dam le inhlemna chi hran hran a um ta hlak. A tehlema thil thaw hlak hai leiin harsatna nasa tak ei tuok hlak. |henkhatin an pawisa cheng singtel le nuoitel an inhmang ta bakah \henkhatin an in le lo hai chen khawm an lo chan pha ta bawk. Hiengang inhlemna thilah hin ei fimkhur hle nuom a um. Hiengang inhlemna thil thawtuhai hi \awngbau an thiem a, a tak ang ela hrilmawi thiem an ni leiin mihai lungril an hne thei hlak a nih ti khawm hriet tlat ding a nih. Manipur a inlar em em el chu marup hi a nih. Marup hi thil \ha lo a ni naw a, thil \ha takel a nih. Marup huoi-hawttu, a pu or a mahajon an dik a, a ringum phawt chun marup hi mihriem ngirsuok theina a nih. Marup hi a pu an indik a, an ringum phawt chun \hang ve chi a nih. Amiruokchu, ei ramah hin mi ringum lo, marup thaw hi a tam lem an ni leiin fimkhur hle ding a nih. Man huna tawp pei chi (stop payment) marup-a ruok hin chu \hang lo a \hain a him tak. A pu indik marup a ruok chun \hang thei chun \hang ve a \ha. Marup-a \hang leia inhmun nei lo, inhmun le in bawl thei pha tam tak hriet le hmu ding an um tah. Ei ni rawi hi Bank or Post Office haia sum siekhawl hi harsa ei ti a, marup hi ei ta ding chun sum siekhawlna \ha tak a nih. Manipur-ah sin nei lo kiem nekin pung tieng ei pan pei a. Tuchena Manipur State sunga Employment Ex-change tum tum haia Sawrkar sin dit leia hming zieklut chu mi 8,0,000 an tling \ep tah. Employment Exchange a hming ziek lut kher lo hai leh lem chu sin zawng hi nuoi-tel ei tling ring a um. Sin zawng ei tam lei hin Job Centre le Employment Agency hawng an tam em em el. Hien-gang Centre le Agency um hai po po hi a tehlem vawng chu an ni nawh. Amiruokchu, a tam lem hi a tehlem an ni nuom. Hi lei hin hiengang Job Centre or Agency fe thlenga sin zawnghai chun Job Centre/Agency indik le ringum an ni am ti hi belchieng hmasa phawt hlak ding a nih. Chanchinbu, Radio le TV haia advertisement thaw-tu hai po po hi a tak (genuine) an ni vawng ngai kher nawh. A tak an um zing lai hin a tehlem an um hlak ti hi theinghil ngai der lo ding a nih. Airlines, Banks, Lawng, Company, Hospital le a dang dang haia sin ruok um thu hi Chanchinbu, Radio le TV haiah nitin deuthawin Advertisement thawa um hi ei hmu rawp hlak. Hiengang Agency-hai hi a tak le a tehlem an ni le ni naw hi apply hma ngeiin fie hmasa phawt ding a nih. Fie hmasa lova apply le sum pe, sin hmu si lo le an sum pek hmukir thei ta lo an um thu hi hriet ding a um nuol tah. Hi taka inthawk khawm hin var pha le sim pha ding a nih. Khawvelin hma a sawn le changkang tieng a pan pei leiin ei ramah hiengang Centre/Agency hi an um a \ul hrim a nih. Amiruokchu, a tehlem ni lo, Sawrkar hrietpui le Company hrietpui (recognition) an ni ngei ding a nih. Ei rama Job Centre, Private Bank, Private Financial Institution, Private Company, Private Agency or Marup thawtuhai hi Sawrkar hrietpui le permit nei vawng ni hai sienla duthusam a nih. Sawrkar hrietpui le Sawrkarin permit a pek an ni chun thil indiklo le harsatna hungt-lung sienkhawm suizui thei a hung ni ding an leiin mipui ta ding chun a him ding a nih. Ei State Sawrkar khawmin hiengang thil thawtuhai po po hi dan angin an register tir le permit a pek a \ul a nih. Chuonganga thaw a hung ni chun Sawrkar khawma revenue a hung hmu thei ding a nih. Ei State a hin students, nu le pa han coaching ei ngaina a. Hi lei hin ei ramah Private Coaching Centre a tam ta hle. State dang haia chun Sawrkar phalna lo le hrietpui lovin Coaching Centre hawng phal a ni nawh. Ei State a ruok chun thil iengkim el hi a zalen a, a hawng thei thei han Coaching Centre hi an hawng el niin an lang. Coaching Centre haiah hin sum a lut (involved) rawn hle a, Sawrkarin hi kawngah hin dan siem ve sien-la, dan angin Coaching Centre hi hawng ni hlak sienla nuom a um.

Hajong in Ampati hmuna mukul Sangma inkhingpui an huom

TurA: Zani hmasa lai ela Garo Hills a BJP zawm thar bureaucrats hlui Ba-kul Hajong chun, BJP in an thlawp a, party ticket an pek a ni phawt chun Meghalaya Assembly Election hung um dinga hin Ampati hmunah tuta Meghalaya Chief Minister ni lai mek Mukul Sangma inkhingpui an huom thu le hneban ngei an beisei thu a hril. Mr Hajong hi tukuma Sericulture and Weaving Director a ninaa inthawk

voluntary pension laa BJP zawm a ni a, kum 2018-a Meghalaya Assembly Elec-tion hung um dingah Chief Minister Mukul Sangma inkhingpuitu tak hung ni dinga beisei a nih. Hieng laizing hin United Democratic Party (UDP) MDC H.S. Shylla chun kum 2018 Meghalaya Assembly Election hung um dinga khin Nongkrem A/C a inthawk in can-didate a tum thu a hril a, sienkhawm UDP ticket-a ngir a tumnaw thu a hril.

A tui insilnaah Awle in a se hlumKAnpur: Uttar Pradesh-a Etawah district a chun zani hmasa khan nuhmei kum 20 mi Neeraj chu Chakarnagar area-a Na-tional Chambal Sanctuary huomsunga vadunga tui an sil laiin Awle (crocodile) in a hung bei a, hi thil tlung lai hin ama ruola hi Sanc-tuary-a fe a sung hai chun hmuin sansuok an tum a, sienkhawm Awle hin in-rang takin tui sungah fen-lutin a se hlum a nih. Thuneitu hai chun Po-lice le divers hai le \hang- ruolin Awle in tui sunga a fenlut nuhmei ruong hi hmukir tumin an zawng

zing. Awle hai intuit hun a ni leiin an tui venghim tumna leiin Awle pui hai chu an huoi hun lai a ni leia Awle hin vadung kama tui insil nunghak hi a hung bei ni dinga an ring thu Envi-ronmentalist hai chun an hril. Tu ang hun lai hin va-dung bul hnaia um lo dingin Anil Patel, Divisional For-est Officer, Chambal chun mipui hai a hril. National Chambal Sanctuary hi Awle za ie-manizat zet umna nia hril a ni a, census nuhnung tak dungzuiin Awle 500 chu-ong an um niin forest offi-cial hai chun an hril. (TNN)

Sai helin Coffee chingtu a thatBengALuru: Karnata-ka-a Hassan district sunga Sakleshpur hmuna chun Coffee chingtu pakhat Arun Kumar (40) Sai helin a ngawna manin a that. Sai puiin te a nei lai thla a lo lak a, chu huna Sai hin a bei nia hril a nih. Thla khat liemta sunga Sakhlespur region-a Sai in mihriem a that a pa-lina a nitah. Hi thil hi June 3, 2017 nia kha tlung a ni a, Kumar hi natakin a hliem leiin hospital-ah enkawl a ni a, sienkhawm damzo lovin June 4, 2017 khan a thi a nih. Sai puiin te a nei lai hi

a mobile phone in thla a lo lak a, chu lai tak chun Sai dang pakhatin Kumar hi a ngawna lain boruok in-sang takah a vawr a, hnuoi chungah na takin a hung tla nawk a, chu taka a hliemna tuorzo lova thi niin ei thu dawngna chun a hril. Hassan district biel-tu minister A. Manju le Sakhlespur MLA H.K. Kumaraswamy hai chun Kumar sunghai kuomah zangnadawmna Rs. 5 lakh pek dingin an puong a, hi laia Rs. 2 lakh chu an pek nghal. (TNN)

A hlaw cheltang leiin an hotupa chemin mumBAi: Laxmi Indus-trial Estate office-a peon sinthaw Ashok Shrivastav (48) chun a ruoitu Tushar Patwa (60) in a hlaw a cheltang pek leia lungs-enin zani hmasa khan cut-ter blade hmangin an office hmun (Adheri)-ah a bei a, Patwa hi na takin a hliem

leiin hospital-ah admit a nih. Mr Shrivastav hin thla hmasaa a hlaw pe din-gin Patwa hi a ngen a, sienkhawm Patwa hin a pek nuomnaw leia a bei el nia hril a nih. Shrivastav hi IPC hnuoiah tuolthat tumna case siemkhum a nih. (TNN)

Bhim Sena Chief Chan-drasekhar man a nih

LuCKnow: Tulai hnaia Sharanpur hmuna tharum insuona le buoina tlung le inzawmin Bhim Sena Chief Chandrasekhar chu zanikhan Special Investi-gation Team (SIT) pawlin Himachal Pradesh-a Dal-housie hmunah an man. Chandrasekhar hi Dalit hnam hai tharum thaw dinga infuipawrtu le social media haia thudiklo thedar-a pawisa dawlkhawmtua intumna leia FIR file khum le Police han man a ni thei-na dinga a umna hril theitu

hai kuomah lawmman Rs. 12000/- luman neia a lo puong ta a nih. Buoina hi May 23, 2017 nia BSP leader Ms May-awati in public meeting a neinaa va \hang pasal pahni In an inlawi tienga bei an nia inthawka in\an a ni a, hi thila inrawlna neia in-tum mi 3 hai khawm Police han an man ta bakah May 9, 2017 nia Police outpost bei le motors 20 lai zet raw a nina le inzawma inrawlna nei mi 2 Police han an man ta bawk a nih. (AIR)

employment news1. manipur university hnuoiah Professor Post 25, Associate Professor post 51 le Assistant Professor 39 a ruok. Hieng sin hai hni thei ding han University website: www.manipuruniversity.ac.in annawleh University Cash Counter-ah thuchieng lem hmu thei le proforma Rs. 100/- peka lak thei ning a tih. Application peklut theina hun nuhnung tak July 10, 2017 a nih. 2. upSC - ndA And nAvAL ACAdemy Union Public Service Commission (UPSC) has released a recruitment notification for 390 vacancies in National Defence Academy and Naval Academy. Interested can-didates may check the eligibility criteria and apply on-line from 07-06-2017 to 30-06-2017. More details about recruitment under National De-fence Academy (Army, Navy and Air Force) and Naval Academy (Cadet Entry Scheme), including number of vacancies, eligibility criteria, selection procedure, how to apply and important dates, are given below:Vacancy Details:•post name: National Defence Academy•no. of vacancies: 335•pay Scale: Rs. 15,600-39,100•pay Scale: Rs. 5,400

•post name: Naval Academy•no. of vacancies: 55•pay Scale: Rs. 15,600-39,100•pay Scale: Rs. 5,400job Location: All IndiaEligibility Criteria for NDA and NA Recruitment-2017:educational Qualification: for Army wing: Candidates should have passed 10+2 pattern of School Education or equivalent examination conducted by a State Education Board or a University.for Air force and naval wings of national defence Academy and for the 10+2 Cadet Entry Scheme at the indian naval Academy: Candidates should have passed 10+2 pattern of School Education or equivalent examination (with Physics and Mathematics) conducted by a State Education Board or a University.Age Limit: Born not earlier than 02-January-1999 and not later than 01-January-2002Selection process: Selection of candidates will be made on the basis of the Written Examination, Psychological Test and Intelligence Test.Application fee: General/UR/OBC Candidates have to pay Rs. 100/- through SBI bank challan using net-bank-ing, credit/debit cards or cash. SC/ST Candidates and Wards of JCOs/NCOs/ORs do not have to pay any fee.How to Apply: Interested and eligible candidates may apply online through UPSC website “https://upsconline.nic.in/” from 07-06-2017 to 30-06-2017.Important Dates: • Starting Date for Online Application: 07-06-2017• Last Date for Online Application: 30-06-2017• Date of Written Examination: 10-09-2017

MP HM in Police silai kap leia loneitu hai thi an ni a pawm

BHopAL: Madhya Pradesh Home Minister Bhupendra Singh chun, zani hmasaa Mandsour district hmuna loneitu mi 5 lai zetin in thina an tuok na thuah, loneitu hai kha po-lice hai silai hmetpuok leia thi an nih ti a pawm thu zanikhan chanchinbumihai kuomah a hril. Mr Singh hin a hma chun Police annawleh CRPF han silai an hmet-puok nawh tiin a lo hril a nih. Amiruokchu, kha

huna officers thil umdan an dawn hai khan thu dik tak an lo hriet naw leia khan-ganga \awngkam lo nei a ni thu Mr Singh chun a hril a nih. Mansour district a thil tlung lei khan district col-lector Swatantra Kumar Singh le SP O.P. Tripathi hai chu sawnhmang an ni bakah \henum Neemuch le Ratlam district a collectors hai khawm sawnhmang an nih.

1st Year Diploma Course inchuk theiAcademic Session 2017-2018 a Government Polytechnic, Imphal le Manipur state puotienga 1st Year Diploma in Engineering, Pharmacy le Non-Engineering Courses in-chuk thei a nih. Rs 550 (for General/OBC) le Rs 450 (for ST/SC/PWD) pekin application form chu Controller of Technical Education, Manipur Office, Imphal-ah lak thei a nih. Application Form peklut theina hun nuhnung tak 21-06-2017 a nih. Admit Card June 22 & 23, 2017 haiah sem ning a ta, entrance test June 25, 2017 ah nei ning a tih.

Union Home Minister rawiin Security meeting

AiZAwL: June 12, 2017 khin Union Home Min-ister Rajnath Singh in-rawinain Aizawl-ah high level security meeting nei ning a tih. Hi meeting a hin Manipur CM N.Biren Singh, Nagaland CM Dr Shurhozelie Liezietsu, Arunachal Pradesh CM Prema Khandu, Mizoram

CM Lalthanhawla le hieng states 4 haia Home De-partment a high official-hai thang an tih. Tulai hnaia helpawl han security force-hai lambuna an that hlakna thu, India le Myan-mar ramri zul hnaia um state haia Security chun-gchang hai ennawnna an nei ding ti a nih.

Tuchenah pawisa 83% re-monetised a nitah:RBI

mumBAi: Reserve Bank of India (RBI) chun, sawrkarin Rs. 500 le Rs. 1000 notes hai a that (de-monetised) hnungin tuche-nah 83 percent remonetised a nita a, pawisa notes thua indainawna a um ta nawh tiin a hril. Data nuhnung tak dung-zui chun pawisa remonetised a um ta po hi 82.67 percent a tling tah tiin RBI Deputy Governor BP Kanungo

chun zanikhan reporters hai kuomah a hril. November 8, 2016 a Rs. 500 le Rs. 1000 notes hmang zawm ta lo dinga puong (demonetised) a ni huna khan Rs. 500 notes 17,165 million pieces le Rs. 1,000 notes 6,858 mipui laia in-dar (in circulation) a ni thu Minister of State for Finance Arjun Ram Meghwal chun Lok Sabha hmuna indawn-na um dawnin a hril. (PTI)

Bihar in Lightning censors inbun a tumpATnA: Indian Institute of Tropical Meteorology (IITM), Pune chun tukum 2017-18 sung hin Bihar hmunah |ek hung tlak ding darkar chanve hmaa lo hrietlawk theina ding Lightning-detecting censor

hmun thuma in\hut a tum. Censor hin kms. 150 biel huomsungah |ek tlak ding hai a lo hrietlawk (detect) phak thei dinga hisap a nih. Bihar State hi India ram state hai laia |ek tla tamna tiengah a parukna nia hril a nih.

IOC in June 16 a inthawk nitin petrol man an ennawn ta dingnew deLHi: Indian Oil Corporation (IOC) chun June 16, 2017 a inthawk khin nitin (daily basis) in India ram pumpuia thau-tui man an ennawn ta hlak ding niin ei thu dawngna chun a hril. Hienganga nitin (daily basis) a thautui man en-nawnna hi Vizag, Pu-ducherry, Uddaipur, Jam-shedpur le Chandigarh haiah lo nei hmasa a nita a nih. Tuhin Oil company hai chun International a thautui man pung le kai-sang dungzui le currency

exchange rate dungzuiin India ram pumpuia thautui man hi thla tin ni 1 le ni 16 zatin an ennawn hlak a nih. Indian Oil Corporation, Hindustan Petroleum Cor-

poration le Bharat Petro-leum Corporation han a chunga zieklang khawpui haia hiengang daily basis a thatui man ennawnna hlawtling taka an fepui hnunga India ram pumpui

huopa thaw dinga an suk-thluk niin ei thu dawngna chun a hril. Hi le inzawm hin Pub-lic Sector Oil Marketing Companies hai chun mipui hai hriet dinga thautui man ennawnna (thautui man) chanchinbu le retail oout-les haia tardawk dan ding le sms hmanga thautui man update dan ding an ngaituo mek. Ram changkang (de-veloped countries) tam tak chun daily basis-a Petrol le Diesel man ennawn hi an lo thaw ta hrim a nih.

HPC(D) Assam Region le As-sam sawrkarin SoO an keisei

guwAHATi: Hmar Peo-ples Convention (Demo-cratic) [HPC-D] Assam Re-gion le Assam sawrkar han Suspension of Operation (SoO) an lo ziek ta chu June 7, 2017 khan thla 6 sung, October 31, 2017 chena dingin an keisei nawk. June 7, 2017 khan SoO chungthuah inbiekna nei a

ni a, chu hunah HPC(D) tieng Elvis LB Hmar, Pu Ch. Varte le Pu David L. Hmar hai an \hang a, As-sam sawrkar aiawin Pi LS Changsan, Principal Secre-tary (Home), Govt. of As-sam; IGP (SB) le SP (SOU) hai an \hang a. Chu huna Ceasefire hi keisei nawk a nih. (Virthli)

PM Modi Astana a tlung; Kazakhstan President an hmupuinew deLHi: Prime Minister Narendra Modi chu June 8-9, 2017 sunga Kazakhstan khawpui As-tana hmuna 17th Shanghai Cooperation Organisation (SCO) Summit-a \hang dingin zanikhan New Delhi suoksanin Astana khawpui a pan a, zanikhan a tlung. Tu \um hin India chu mem-ber puitling niin SCO hi a zawm ve ta ding a ni a, Member lo ni tasa 6- Chi-na, Kazakhstan, Kyrgz-

stan, Russia, Tajikistan le Uzbekistan hai a zawm ve ta ding a nih.

PM Modi chun summit sung hin Central Asia –a inremna le muongna a um

theina ding le khawvel pum huop khawma inremna a um thei dan ding hriltlang a ni ding thu a hril. PM Modi hin zanikhan Kazakh President Nursul-tan Nazarbayev chu Astana khawpuiah an hmupui a, an ram pahni hai kara in-laichinna \ha lem a um thei dan ding le thu pawimaw tum tum hai an hriltlang. Pakistan President Nawaz Sharif khawm Summit a hin a \hang ding a nih.

Subject po poah letter marks a hmu vawng

muoLHoi: Assam Board (SEBA) hnuoia kum 2016-17 HSLC (Class X) result suoka khan Nk. Rebecca Lalringdiki Joute, d/o Pu Lalchunghnung Joute of Muolhoi, Dinthar Veng chun marks 87% hmuin Distinction in a passed a, subject po poah letter marks a hmu bawk. Nk. Rebecca hi Ha-flong B. Centre-ah an sang tak niin Nazareth Model High School, Muolhoi a seilien a nih.

Sam Pitroda in Technical Advi-sor a ninaa inthawk an ban

B H u B A n e S H w A r : Technocrat inlar Sam Pitroda chu Odisha gov-ernment-a Technical Ad-viser a ninaa inthawk an ban. Mr Pitroda sin hi Odisha Government-a cabi-net minister rank a ni a, an banna hi zani hmasa zan-tieng khan Chief Minister Naveen Patnaik kuomah a

peklut a, an banna hi pawm pek nghal a nih. Mr Pitroda hi tulai hnai el khan Congress over-seas department Chairman dinga ruot a ni a. National Herald issue-ah inrawlna a nei ve nia intumna thuah Odisha BJP unit chun ban dinga an phut zing a nih. (AIR)

Page 3: THLAdo (june) 09, 2017 ZirTAwpni (fridAy) Thar/2017/June/HT-09-06-2017.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 17th. FeB.,

Hmasawnna Thar3 THLAdo (june) 09, 2017ZirTAwpni (fridAy) nATionAL/inTernATionAL & AdverTiSemenT

LAKTAwi

v. K. TAwnA CoLLegered Cross road, Lamka, manipur.

AdmiSSion open for CLASS Xistreams:

Arts, Commerce & scienceV.K.TawnaCollegeishappytoannouncetothepublicthatfromthisacademicyearwearegoingtointroduceworld-classclassroomsinthetownwithprojectors inallclassroomswithfacilitiesforaccesstocurrenthap-peningsandinventionsaroundtheworld. Build your carrier here and experience the latestteaching methods in our classrooms as it happensaround the world. Bethefirst.Letothersfollow.

sd/- principal

(6, 7, 8, 9, 10, )

VISION ACADEMY Rengkai , Churachandpur – 795128, Manipur, India

CoHSEM Recognised—1/321/09/HSC

AdMIssIOn nOtICeAdmissions openforClass-XI(Arts&Science)forAcademic session 2017.Admission form andprospectuscanbeobtainedfromtheofficeduringofficehours(10:00am–2:00pm)subject offered (Arts) 1. english 2.History 3.political science 4. education 5.sociology 6.Geography 7. MIl/Alternative englishsubject offered (science) 1. english 2.Biology 3.Chemistry 4. physics 5.Mathematics 6.Geography 7. MIl/Alternative english

(6, 7, 8, 9, 10, 11) sd/- prInCIpAl

BLUE STAR ACADEMYChurachandpur, Manipur

ADMISSION NOTICE FOR CLASS XIAdmission for Class XI Science and Arts Stream is open. Any students with 70% and above in HSLC Examination will be given a stipend of Rs. 500 (Five Hundred) per months for ten month. Admis-sion forms are available at the office during office hours.

Sd/- Principal(6, 7, 8, 9, 10,)

LAWMTHU HRILNAHun iemanichena inthawk ta khan Pile natna ka nei a. Sawt tak tak inhnawmnain hun ka hmang a, a chang changin thisen a suok a, ka tawl a hung lienin a hung puom a, ka kawng a hung na a, Gastric a hung um a, ka ph-ing a hung inri rak rak a, ka tak-sa a hugn chauin ka hung cher deu deu a. Ka beidawngin MV Azad Phusam ka pan a, hun iemanichen a mi enkawl a, tuhin chu ka dam fel tah. Hi lei hin ka lawm hle a, hi chanchinbu hmang hin ka lawmthu MV Azad Phusam chunga ka hung hril a nih. MV Azad Phusam hi nitin 8AM-4:30PM inkar sun-gin Centre Road (Oop. ICI Church, ICI Road) Hiang-tam Lamka, CCPur-ah pan thei le Mobile Phone Nos. 8014025567/ 7628890261 haiah biekrawn thei a nih.

Lawmthu hriltu, Sd/-muon Saikot

ADMISSION OPEN

Minimum Qualification : Class X and above

(8,9)

OFFICe OF tHe HMAr lItArAtUre sOCIety Hqtr: Churachandpur : Manipur.

MIpUIHAI KUOMA InHrIettIrnA Dated the 8th June 2017.

Hung tlung ding June 15, 2017 khin, Board of Sec-ondary Education, Manipur hnuoia kum 2017-a HSA member Class X passed tharhai; nuhmei le pasala mark (aggregate ) hmu ins^ngtak ve ve kuomah Liens^ngvung Award, 2017 p>k dingin programme buotsai a nih a. Hi Award hni (claim) nuomhai chun a hnuoia documents hai khu Pu S N Ngurte, Lamka or Pu H.Zaneisang, Rengkai kuomah June ni 14, 2017 z$ng d^r 10 hma ngeiin p>k/submit ding a nih. Hunbi tiem a ral hnunga submit chu pawm ni naw nih.

1) Cl X Mark Sheet (Attested by Headmaster of the school where he or she passed Cl X)2) Award hnitu chu HSA member a ni ngei ti suk- chiengna, mani ch>ngna khuo HSA Unit President or Secretary lekha kilde sa ding.3) Mani Contact No.

Sd/- L ruoivel pangamte. Secretary.(9,10)

Bawngsa ban tumna a um

nawh: Himantanew deLHi: Sawrkar thlungpuiin ran that a khap chungthua NE biela BJP leaders hai laia lung intarna nasa tak um mek le inza-wmin Assam-a BJP leader le North East Democratic Alliance (NEDA) Convenor Himanta Biswa Sarma chun, Assam state sunga Bawngsa khap tumna a umnaw thu zani hmasa khan a hril.

Cracker factory kang a thi 25 an

tling tahBALAgHAT: Zani hma-sa zantienga Madhya Pradesh-a Balaghat Kheri village-a Cracker siemna factory-a thil puok leia kangmei nasa tak suok leia hliemna tuok mi 2 za-nikhan an thi belsa nawk leiin hi sietna tlunga thi chu mi 25 an tling tah. Thi hai lai hin nuhmei 20 le pas-al 5 an \hang tiin ADGP, Balaghat Range G. Janard-han chun a hril. Madhya Pradesh Cm Shivraj Singh Chouhan chun thina tuok sungkuo hai kuomah Rs. 2 lakh seng zangnadawmna pek dingin a lo puong ta a nih. (PTI)

RAF tirlut an nihmAndSAur: Madhya Pradesh-a Mansaur dis-trict hmuna loneitu han nuorna an nei huna police/security forces hai le inbe-ituona huna loneitu 5 in thina an tuok le inzawm khan boruok a la sosang zing a. Law and Order en-kawltu dingin sawrkar chun Rapid Action Force (RAF) companies pahni a tirlut. Company pakhatah personnel 100 pei an um a, buoina suokna hmun Man-dsaur-a Pipliamandi hmuna venghimna sinthaw dingin an lut a nih. Sawrkar thlungpui chun buoina suok lei hin RAF personnel 1,100 zet a tir-lut a, buoina suokna hmun hran hran haiah an duty a nih.

Officeofthe

All lAnVA yOUtH ClUB(Regd.No.66of2002)

LanvaVillage,Churachandpur–795006Manipur,INDIA

LANVA TUIKIA TOH KISAI A KIPAHTHU GENNAApaisaTarik01/06/2017(Thursday)nitaklamdak3:30velaLanva lui tuilianziakavangsiatnagenvuallouhanatuakunaupaMr.K.LalthanlianofLanvavillagetatenih–MasterLianlunmang(5)lehBabyKimngaihsiam(3)teLanvaluiinataihtohkisaia,aluanguhLamkakhopilehasehvelaPhilanthropicOrganisationstuamtuamtepang-khawmazonahihnungin,Ipankhawmnateuhziakinni5nunginIngeinadanuakivuitheiaiommanunPathianminIphatmasahi. Huan,hiaiInauteuhzonnaahtha-le-zung,sum-leh-paigentaklouhgarituamtuamzangasen-le-pankhawksalouanikhatniapanakimuhdongtatsatlouahonpanpihlehhonzonpihtetengtengmimalmalakipahthuhongensengloukahihmanunhiaiINewsdeihthohtaktungtawninkipahthukahongenuhi. Inteektakapanhonlakpiha,tha-le-zungbanahthilpiaktuamtuamahonpanpih,AllLanvaYouthClub(ALYC)theiphak,khenkhatte:- A. Organisation tuamtuam a Ghq, Block leh Unit level a hon panpihte:-HYA,KKL,TCYA,YMA,YPA,YVA,ZYA,ZYO,SYO,SSPPlehRayburnStafflehStudentteB. Government lam apan:- 1.ShyamlalPoonia,DCCCpur2.RakeshBalwal,SPCCpurlehateamte3.PuJangminlenLuphong,SDCCCpurlehateamte4.MajorPrakashlehateamte5.STC,BSF,G.MualkawiateC. sum-le-pai, thilpiak tuamtuam leh gari a hon panpih:-1. PuT.Khaikhomang(LanvaMDC)–`6000/-+Tarpaulin–12. PuVungzaginValte(MLAThanlon)–`6000/-3. PuV.Khaikhanmung(MDC)–`3000/-4. PuKhaipaoHaokip,ChairmanADCC–`2000/-5. RKAnilOC,CCpurPolice–`1000/-6. T.Phungzathang(Ex-minister)–Bawngnawi5kgs+Chini5kgs+Singpite4kgs.7. PuShyamlalPoonia,DC,CCpur–Mineralwater8. PiNgairemmawi&Family(Gangpimol)–Chini5kgs9. PuLiankhozam–Maupumli10.PuDinanath,Bihari–Iceberg120kgs11.MeiteiSociety,CCpur–Mineralwater12.ZMA,Ghq.–Mineralwater13.ElveeFlexPrinting,Proprietor–Scorpionikhat14.PuLalhmingthang@Naa–DIPickupnithum15.PiNemting–Boleronikhat16.L.Thangzalian-TataSumoapoimohhuntengin.d. siluangte hon muhsak leh aluang uh hon topsak:-1. Mr.Lianlunmang’luanghonmuhsakLanvaluialeingawilate.*AluanghangsantakahonlakkhiatsakMr.L.Thangzalian,LanvaVillage.2. BabyKimngaihsiam’luanghonmuhsak:-a.Paojahao,Haipijang b.Tongminlun,B.Aijalon c.Thanglenlal,Tuibongd.Jamkholet,Tuibong e.Thanggousang,Tuibong f.Khaikhohen,Tuibongg.Letgoulen,Tuibong*AluanghangsantakahontopsakMr.MichaelInfimateofSaidanvillage

HiaitetengtengbanahInauteuhzonnatohkisaiamichihnapanlakdanteulehnakipiakzohnateuhthupikasapetmahua,kipakpetmahkahiuhchihkahonpulakuhi.Huan,tuisungaaluangzonnahonmakaihHYAGhq.tetungahkipahnaaliandiakhi.

NakipiakzohnauhkouAllLanvaYouthClub(ALYC)inhondinzouloudingkahihmanun,Pathian inna liamnabainateuh,nasennapaanteuh lehnagimnatawlnateuhvualzawlnatampiinhonvuklehchihkathumnauhahi.

AllLanvaYouthClubsiklehtangin,

sd/-H. KHUp sIAn MUnG sd/-tHIAnlUnGMUAnPresident Secretary

TABLET A NEITU HRIET LOTablet a nietu hriet lo zani zingkar khan Rengkai B Street lai hmu a ni a, a neitu indik tak chun a um dan hril le chanchinbua thu insuo man pein June 15, 2017 chen khin Hmasawnnathar Office-ah lakir thei a tih. Hun tiemchin sunga a ngaiven an um naw chun a hmu-tu kuomah pek ning a ta, thu buoi siem thei ni naw nih

Sd/- Lalhmangaisang pangamtes/o Lalsansuok Pangamte

Muolvaiphei, CCPur Contact No 8732874952

Manchester bomb bul \anna chau a nih: ISIS

London: Britain-in sawrkâr thar hrât nawk zuola helpawlhai do thei ding siem tuma inthlangpui a nei mek laiin, Muslim helpawlhai khawmin mi an chawkbuoina chu sukhrât nawk zuol sawt tumin hma an lo lak ve mek zing bawk. Islamic helpâwl ISIS hai chun an online news agency Rumiyah magazine-a an ziek dan chun, May 22 zana Manchester a bomb puokna le June 3 zana London Bridge a Jihadist han Truck hmanga mi an rawt hlumna le chemte hmanga tamtak an inhliemna kha, kan ropui zie suklangna dinga kan chetna, Europe kan sukbuoina dinga ‘bul \anna chauh’ a la nih, tiin an ziek. London Bridge beina chu anni thaw a ni thu hrilin, ISIS hai chun Islamic Jihadist hai sawiseltu le hneban tuma thawtuhai chu an hlâwsam mei mei ding zie le, an hma dawm chu hemin tuhin chu “Crusader hai ram” ah lutchilin an bei tak tak ta ding niin an hril. ISIS chun an hmadawm le an tum zawn chu thlengin, tuhin chu Europe tieng an bitum ta ding niin an hril a. Europe zoa saktieng ram hai an pakai pei ding niin an hril bawk.Intelligent \henkhat hril dan chun, ISIS haiin Syria le Iraq an lak zo ta nawh a. An khawpui lak sunhai khawm lakkir nawk niin

anni khawm hnaw chep pei an ni ta leiin tlansuokna ding an nei ta naw leiin suonlam siemin, an suolna chu kawng danga thleng an tum niin an hril. ISIS chun, “Ramadan thla in\an hma kar khat charin khawvêl mit chu Manchester ah a fu a. Jihadist huoisen, Khihlafah sipai pakhat chauvin huoisen takin Terror Operation a thaw a. Mi 20 neka tam thatin 100 neka tam an hliem a. American singer concert thaw a suktawp bawk a. Islam hmêlmahai chu an tlâwm tah” tiin chapo takin a ziek. “Bomb puok leia thlabarin tamtakin an sûnghai an phone kuol a. Police hai an phili a, security an sukkhau a. An insel a. British Muslim \henkhat chun tuor ve an inlau leiin thiemnaw inchangna thu an hung puong a. UK-a \itumna le dan le thupek chu ‘critical’ level a kai a. Politician hai an insel a, national election campaign chen a chawkbuoi a nih. American singer chun a World tour a \hul pha a, Chelsea FC khawmin London-a victory parade ding an \hul bawk. Islam kaltuhai chu suktlawmin an um tah” tiin a ziek a. “Manchester bomb puok kha an hmadawm an thlengna a nih tia intelligent hai hril hi an dik a. Kan chêt dan le kan khaw nghat kan sukdanglam a, Syria le Iraq ah kan tlawm tah ti ruok hi chu an dik nawh. Kan insiemrem \ha a, a let hniin kan pung a, indona thar chawk thoin, ram kan inhmang ta hnunghai lakkir bâkah ram thar, Sham, Sinai, Khurasan hai khawm, khawvêl pumpui leh kan la lak ding a nih” tiin, Islam hmusittu le dotuhai chu ‘suktlawmin’ an um pei ding niin an ziek bawk.

North Korea’n Land-to-Sea Missile Kap Sinp y o n g y A n g : U N Security Council-in nuclear râlthuom le meithallawn (missile) a ensin vet lei le thu a awi naw leia a sumdâwngna le fak le dawn zawngna kawng tamtak a kharpeka a hremna a sukkhau hnung kar khat khawm tling lovin, nuom nuoma tawrawt North Korea chun khawmuola a inthawka tuipuia lawng kapna chi meithallawn (land to sea missile) chu a kap sin nawk tah. South Korea, Joint Chief of Staff office thusuokin a hril dan chun, “Ningani (June 8) zingtieng khan, North Korea saktieng tuipui kama khuo pakhat Wonson a inthawkin, khawmuola

inthawka tuia lawng kapna chi Missile chu saktieng tuipui tieng kap sin a nih a. Missile hi Km 200 (mel 124) vel a vuong” tiin a hril. Hi Missi le kap s in nâwkna hi, South Korea-in Missile lo dangna dinga an \hut, China-in a theida em em le North Korea lunginsenpui bek bek THAAD (Terminal High Altitude Area Defence) hmangruo lan buk zo lohai inbuk zona ding la \hul hria, sin sunzawm ta lo dinga thutlukna a siem zo ni hmasatak ah a tlung a nih. South Korea-in inhrietthiemna le inringzona a um theina ding a ni chun THAAD inbukna chu la

sunzawm lo dinga châwl phawt a rel laiin North Korea chun a missile a lo ensin nawk tah a nih. Kyungnam University’s Far Eastern Studies, Seoul-a mi l i t a ry expe r t , K im Dong-yub chun, Ningania Missile an ensin hi chu

mani le mani invêngna dinga hmang, khawmuol a inthawka tuipuia mi hung runtu lawnghai lo kapna chi nisien a hawi, tiin a hril a. Hi thil hi South Korea President thar Moon-in rorêlna a chel (May 10) hnunga a vawi lina a nih tah. Kar hmasak khan Japan le US-in Joint Military Training ni thum an nei a. North Korea chun a theida em em a. South Korea chun ama le ama invêngna ding tiin an ramri zulah THAAD an \hut bawk a. “Mi ringzo nâwna le a mi hnam zie suklangna, a mi chophawkna” a tih nawk a. Hienghai po po thawpuitu America chu a bul tak nia a hriet leiin America kap phâk ding ICBM siem a tum thu uolau takin inzing utin a khekpui a. A theina chi hran hran a ‘show’ kuol vel zing tah a nih.

T H A A D i n \ h u t n a President hlui Park Geun-hye hun laia lo thaw hi President thar Moon chun en\hat a rawt a. An lo in\hut taa chu, lan \hut hmabak, launcher dang palihai chu, environment an suksiet dan ding \ha taka assessment thaw hma chu lan buk lo dingin Nilaini khan a rel a. Ninganiin North Korea chun Missile a kap sin a nih. THAAD full set paruk in\hut ding laka pahni chu South Korea sim-saktienga khuo pakhat Seongju ah in\hut an ni ta a. Pali dang lan \hut lo an nih. China chun, THAAD hin China sipai ramri vengtuhai radar a chawkbuoi ding a ni leiin in\hut lo dingin a hrila chu US President Trump le South Korea President Park hai chun an in\hut tah tho a nih. South Korea hmalâkna hi China chun lâwmum a tih a. People’s Daily, China official newspaper The Global Times editorial chun, “Environmental studies outcome chu a ieng ieng khawm lo ni rawse, South Korea thutlukna hin boruok chu a sukdei met tah rêng rêng ding a nih” tiin a ziek a. White House comment ruok chu iengkhawm hriet a la ni nawh.

NASA in astronauts 12 a lak thar hai lai Indian-American

HouSTon: American Space Agency NASA in as-tronauts 12 a lak thar hai lai Indian-American a \hangsa. Vanboruok lawng kai dinga training pek ding Astro-nauts laknaa hin applicants 18,000 lai zet an um a, hi lai hin mi 12 thlangsuok an nih. Kum 1959 a inthawk NASA in spaceflight train-ees a lak vawi 22 nai a nita a, tuta \uma mi hi kum 20 liemta sunga trainees a lak tam \um tak a la nih. Astronauts dinga lak thar 12 hai lai hin military officers 6, scientists 3, med-

ical doctors 2 le SpaceX le Nasa research pilot a lead Engineer hai an \hang. Indian-American lak vea um chu Lt. Col. Raja “Grinder” Chari (39) a ni a, 461st Flight Test Squad-ron Commander le F-35 Integrated Test Force at Edwards Air Force Base, California-a director a nih. Waterloo, Iowa hmuna um niin MIT a inthawk aero-nautics and astronautics a Master degree zo, US Naval Test pilot School-a graduate a ni a, a pa chu India mi a nih. (PTI)

SP leader laina hnai Drugs Rs. 40 crore manhu leh mannew deLHi: Delhi Po-lice chun tulai hnai el khan Samajwadi party function-ary Abu Azmi laina hnai Abu Aslam Qasim Azmi le Amit Aggarwal hai \hangin drugs kg. 5, Rs. 40 crores manhu ding zet leh an man niin DCP (Special Cell)

Sanjeev Yadav chun a hril. Amit Aggarwal hi Panch-kula based-businessman a nih. Azmi hi Mumbai hmuna a umna five star hotel-a man a ni a, midang pahni mana um Avadesh le Chandan hai chu a phur-lawntu an nih. (TNN)

Charles Sobraj heart surgery thaw dingnew deLHi: Khawvel-in Bikini killer tia a hrietlar, kum 2003-a Kathmandu-a Casino hmuna inthawk man a nia inthawka damsung lungin intang dinga jail in-tang mek Charles Sobraj (73) chu Paris hmunah open heart surgery thaw ni dinga hril a nih. Mr Sobraj hi lung tieng-pang harsatna a nei leiin tulai hnai el khan khaw hre lovin a tlu a, Gangalal

Heart Centre, Kathmandu hmuna enkawl mek a nih. Gangalal Heart Centre-a senior doctor chun, Mr Sobraj h an rang thei anga valve replacement le sur-gery thaw \ul a ni thu a hril.

Page 4: THLAdo (june) 09, 2017 ZirTAwpni (fridAy) Thar/2017/June/HT-09-06-2017.pdf · (An Independent dAIly newsp Aper) Reg I ost eg M _____ Et GAS NEWS Agency : KIM JOE Booking : 17th. FeB.,

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSTHLAdo (june) 09, 2017ZirTAwpni (fridAy)

TUOLSUNG/ Intl.

Chrissy le John Nau Luna (1), Baseball A KhêlLoS AngeLeS: Thai mi supermodel Chrissy Teigen le mihang hlasakthiem John Legend hai chun an naute kum khat mi Luna chu, a nu lo \hangna hlak Se-attle Mariners le Minnesota Twins hai baseball inkhelna dingah, ball dêng hmasa-taktu dingin an hmang a, an hlim hle.Chrissy hi Washington state ah high school a kai laiin Seattle Mariners (team) hai Cheer leader a lo nih hlak a. A hung puitlinga pasal le nau a nei hnung khawmin Seattle Mariners supporter a la nih zing a. Thawlenni zâna Minnesota Twins hai

le an khelna dingah hin a ball hmasatak dengtu dinga an naunu indengtir hi an lo tum ta rêng a nih. Milar ta châwk chu, an fena na khawvêl hmu, an thil taphawt khawvêl hriet a ni leiin Baseball Game

el khawm nisien, Amer-ica chauvin an inhnikpui khawm nisien, John Legend hai anga milâr le inzawmna an hang nei ding chu Game kheltuhai ta ding khawma inlârna \ha tak a ni leiin ham\ha an inti em em a nih.

Britney Spears Rawl Tak Tak Video YouTube ahLoS AngeLeS: Khawve-la Pop star inlâr le hlasak thiemtaka hril, “Toxic” singer Britney Spears, a râwl a sexy em em ei ti khawm ‘auto tune’ lei dam a lo nih an nawm ie! Auto tune leia râwl nal em em Britney hi ‘auto tune’ bo khawmin a râwl (original) a nal tho ti suklangna dingin YouTube ah “Toxic” hla edit \hak lo a upload a, en thei le ngai thei a nih.Britney Spears-in a hla hit “Toxic” ‘auto tune’ \hang lo audio clip a upload hi a studio album palina In The Zone 2004 a mi a nih a, original a sak ang char, iengkhawm mix um lo a nih. ‘Auto tune’ khan a râwl a sukmawi zuola chu ‘auto tune’ \hang lova a sak hi a nal dan a dang a nih. A fans tamtak a barakhai hle laiin an lâwm hle a, \henkhat chun, “Original nêkin a nal

lem” dam an la tih. Britney Spears hi a debut album “Hit Me Baby One More Time” a inthawk khan an lar nghâl a. A râwl nal bâkah a hmêl \hat lei le lâm a thiem leiin mi ngaisang a hlâw a, 1999 a inthawk khan a hlahai ‘hit’ an kai nghâl a nih. Tuta a upload tak “Toxic” hi 2004 khan hit a kai a. A kum nawk 2005 ah Best Dance Record-ing ah Grammy Award a dawng nghe nghe a nih. “..Baby One More Time” le “Oops....I Did It Again (2000) hai lem khan chu international sales record an break a nih. Pop Icon anga sie tah Britney Spears hi a tleirâwl lai (1992) khan ‘The best-selling teen artist of all time’ ti a nih a, a hung nunghâk a ‘best-selling female art-ist of 2000s’ ti a nih nawk a. Khawvel pumpui ah a

album ‘certified’ vawng 34 million zawr tain, a hlâ lem

chu 100 million a zawr suok an tah.

Britney hi tu tak hin a World Tour le inzawmin Asia a fang lai tak a nih a. June 1 khan Japan a lut a. Japanese kung-fu (exercise) hai thawin an ram a fang kuol bawk a. July 3 khin Israel lutin Asia tour zo a tih. Hlasak tieng a hlâwtling hlea chu nupa nun tieng a hlâwsam nâwk thung a. Tuhin nau pahni puitling ve tah enkawlin ngaizâwng thar a nei mek a, pasalah a nei dim hriet a lan nawh. Britney hin 2004 January khan naupang laia ruol\ha Jason Allen Alexander leh A Little White Wedding Chapel, Nevada ah an innei a. Darkar 55 hnungah an \hiek/sut nawk a. Madon-na leh inthlawpin, lesbian anga inlârin, stage ah chen an in-kiss leiin chanchin a hau hle. Thla ruk hnung July 2004-in American Danc-

er Kevin Federline leh an inhuol a. September 18, 2004-in an inneia chu dan ang tak chun October 6-in an innei chauh a nih. An nau hmasatak Sean naute a ni lai car khalna (steering wheel) incheltira car a khal leiin thubuoi a nei a. Drugs le lesbian thuhaia khawm thubuoi hlabuoi a hau hlea chu rehab lutin an siem \ha nawk pei a. September 2006 khan nau pahnina a nei nawk a. November 2006 in a pasal Federline leh in\he a rawta, July 2007-in an in\he fel a. Tuchen hin pasal nei lovin a la um a. An nauhai chu ‘joint custody’ angin an enkawl. Tuhin Arab tlanval ama nêka naupang leh an inzui nawka iem a ang pei ding, hunin la hung hril a tih. Hausakna le hmingin-thangna khawm hi hlimna tak tak a lo ni nawh.

Victoria Beckham, Pajama Leh New York ahnew yorK: “Spice Girls” a \hang lai an chei sexy thei vei leh, pasal a neia fashion designer a ni hnungin an chei ho nawk ang renga chuh an chei dan taphawt a fans han ‘fashion’ angin an lo ngai pei nawk tho chu a nih, nu titak le taima tak Victoria Beckham hi. Awlna hun a nei hman meu naw a hawi. Kar hmasak weekend kha London an inah an sungin an hmang a. Thaw\anni a inthawk khan New York ah, a fashion sin le inzawma Spring/Summer 2018 collection neina dinga lo inpuo-cha dingin New York a tlung nawk hman a. Nilaini (June 7) khan khawlai a lêng suok lai hmu a nih nawk tah a nih. Victoria Beckham chu nu zen, inphan var el a ni angin zakuo in-tight deu le puonbil insing deu tihai a hak inkhat hle. Tuta New York khawpui-a a lêng suok khawm hin zan zal zakuo or ina um zakuo Pajama (suit) a pawl dal le var in\iel a hak a. Pajama kekawr tluon le pasal Kamis ang deuva \hui zakuo (suit) hâkin, Aviator sunglass Rs. 20, 000 vel man leh, pheikhawk flat bunin a mansa a pur at a, nal \ek

\ek tak a nih. Victoria fashion thiemna chu, tuta a hak hi tamtak ta ding chun ‘zan zal zakuo’ a nih a. Ama chun tuolah a hang hak dawk a, ‘sun zakuo’ an changtir daih thei a nih. Loose-fitting pajama mei mei leh inhmaw taka New York khawpui kawtthlerhai a hei fe zung

zung chu paparazzi han an hnawtzui sup sup el a nih. New York a tlung thu le a umna san hrilin, “Excited to be in New York to preview my ready-to-wear collection! X VB” tiin Twitter ah a tweeted a. A sûnghai an \hang ve le \hang ve naw ruok chu iengkhawm a hrillang nawh. London-a khan chu an sungin, an pa David Beckham le an nauhai, Brook-lyn, Romeo, Cruz le Harper hai an nih a. Harper lem chu a pa David leh Gym an lut an hung suok tieng nuor buotin a um a, iemani hlim nâwna a nei a hawi a nih. An sikul châwl lai a nih leiin sight-seeing tamtak an fe a. Kum ngaa upa Harper ruok chu a uhai anga an fena hmunhai a ruolhai social media haia thlalâk ‘share’ ding a nei ve naw lei khawm a nih el thei, a hlim naw rieu san hih. Sikul châwl lai an nia chu an châwl khawm kawng danga in-chuknain an hmang nawk pei a nih. Chuong ang khawpa nau enkawla buoi nisi, Victoria hin fashion design-na ding le promote-na dinga inzinna hun a la nei pei thei a nih.

Lionel Messi in Barcelona-ah a career hmang zo a nuomBarcelona playmaker Lio-nel Messi chun Barcelona Club-a la um zing a nuom thu le a football career Barcelona-a hmang zo a nuom thu a hril, chu chu a duthusam le a nuom tak a ni thu a hril. Kum 29-a upa Ar-gentina International hin kum 13 mi chau a nia in-thawk Barcelona zawm a ni a, first-team debut chu kum 17 mi a niin a khel a, tuchena hin Barcelona Club ta dingin goals 500 chuong

a thun ta a nih. La Liga vawi 8 le Champion league vawi 4 a lak ta a, Ballon d’Or world player of the year title vawi

5 zet a dawng ta bawk a nih. Season nuhnung taka khan Luis Enrique coach nina hnuoia Barcelona hi La Liga ah pahnina an nih.

Highest athletes paid list-ah Kohlinew yorK: Forbes in khawvela sportsperson sum lalut rawn tak 100 list a siem thar taka chun Indian Cricket captain Virat Kohli khawm a \hang ve a, Indian athletes hai lai Forbes high-est paid list-a \hang phak umsun a nih. Forbes list a hin soccer star Christiano Ronaldo chu pawisa sum lalut rawk tak (top) a ni a, Kohli (28) hi 2017 Forbes list-ah a 89 na niin ‘The World’s highest paid athletes’ a ni a, a sum laklut zat chu USD 22 mil-lion a ni a, hi taka hin sal-ary le winnings ah USD 3 millions le endorsement-a a laklut 19million a \hangsa. Kohli hin nikum khan a hlaw le match fees in USD 1 million a hlaw tling vang bakah Indian Premier League-ah highest-paid

players a ni bawk a nih. IPL a khan Royal Challengers Bangalore a inthawk UDD 2.3 million hlaw a hmu a nih. Forbes list-a sum hlaw-suok rawn tak Ronaldo sum laklut zat chu 93 mil-lion a ni a, American Bas-ketball star LeBron James chu pahnina niin a sum laklut zat chu USD 86.2 million a ni a, a dawttu chu

Argentina footballer Lionel Messi niin a sum laklut zat 80 million a nih. Roger Federar chu palina niin 64 million a laklut a nih. Golf legend Tiger Woods chu a 17-nain a \hang. List a a hin Novak Djokovic (16) , Rafael Nadal (33), basketball play-er Anthony Davis (44) le soccer star Wayne Rooney (70) haiah an \hang bawk.

Juventus Coach Allegeri con-tract 2020 chena suksei

Juventus Coach Massi-miliano Allegri chun kum 2020 chena dingin contract a ziek thar nawk. Allegri hi kum 2014 a inthawka Turin team in an ruoi \an ta a ni a, ama Coach nina hnuoiah Juven-

tus chun Serie A title a za-wnin vawi thum le Italian Cup a zawnin vawithum an lak ta a nih. Allegri contract hi sea-son khatah 8 million euros (dollar 9 million) a tling phak a hril a nih.

Dortmund in Phillip contract ziek

Borussia Dortmund chun European Championship hung um dinga Germany’s under-21 team member Philipp (23) chu June 2022 chen, kum 5 sunga dingin contract an ziekpui. A con-tract hi dollar 22.5 million niin report chun a hril. Dortmund chu khawve-la club \ha pawl tak a ni thu hrilin, Dortmund in

contract an ziekpui chu a ta dinga chawimawina ropui tak a ni thu Philipp chun a hril. Philipp hi Berlin hmu-na pieng niin Hertha Berlin a inthawk Tennis Borussia Berlin a lutin, hi hnung hin Energie Cottbus le Freit-burg hai a zawm nawk a, season nuhnung taka khan Bundesliga vawi 24 an lang naah goals 9 a thun a nih.

ICC Hall of Fame-ah Muttiah Muralitharan Sri Lankan spin wizard hlui Muttiah Mura-litharan chu zanikhan ICC Hall of Fame-ah laklut a ni a, ICC Chief Executive David Richardson chun Murallitharan hi forman talin ICC Hall of fame-a laklutna a nei a nih. Muralitharan chun ICC Hall of Fame a laklut a ni chu a ta dinga chawimawina ropui tak a ni thu award a lak huna a hril a, ICC chungah lawmthu a hril bawk. Muralitharan hi Test Bawler hlawtling takel niin matches 133 ah wickets 800 zet lo la ta a nih.

Rohan Bopanna le Gabriela Dabrowski han Mixed Open title an lak

French Open 2017 khel me-kah India mi Rohan Bopan-na le Canadian- Gabriela Dabrowski han zanikhan an khingpui German-Co-lombian pair Anna le Lena Groenefeld hai chu mixed double final ah 2-6, 6-2, 12-10 a hnein French Open mixed double title an lak. Leander Paes, Mahesh Bhupathi le Sania Mirza hai hnunga Bopanna hi In-dia mi Grand Slam title la a palina a nih.

Ruosur leiin lampui-ah tui-hawk a luong nasa

CCpur: India ram hmun \henkhat haia boruok lum nasa taka a zuolkai ang bawkin CCPur khawpui sung khawm ni 2 sung boruok lumin nasa taka a tuom hnungin zani chawh-nungtieng khan ruo nasa takin a sur a, ruosur lei hin lampui haia chun vadung angin tuihawk an luong dum duma, ke le motor a inlawn hai ta dingin har-satna an tlun pha. Hieng laizing hin ruo nasa taka a sur lai khan

Lailam Veng-a Mungkho-gin of New Lamka building bawlsap lai mek-a \eklei inrem chu a hung chim a, sienkhawm mihriem thi le hliemna tuok an um naw a, sienkhawm |eklei rem chim hin thil Rs. 11,000 manhu vel ding thil a del-siet. |eklei chimin thil a delsiet hai lai hin Syntex 3 (litre 1000, 500 le 300) a delsiet bakah Mesak Hard-ware store tuola innghat Activa meter box cover a dengsiet bawk a nih.

Free Coaching an pek

CCpur: Khuga Dam \hangsana um Khuga Bat-tallion chun zani 9AM-1:30PM inkar sung khan sin zawng mek \halai hai Free Coaching an pek. Hi huna hin mathematics, Reasoning le General Knowledge hai inchuktir an nih. Coaching hi kum 2015-a

Colonel Anil Kumar, Com-manding Officer, Khuga Battalion a ni hun laia Counseling Centre anga an lo \an a ni a, tuhin lien lemin Coaching Centre in an inlettir a, SSC huoihawtna hnuoia sin hran hran laknaa \hang ding \halai hai kuomah Coaching an pek hlak a nih.

MOAP sum thawkkhat sem zo

CCpur: District So-cial Welfare Office (DSWO), Chiengkonpang, Tipaimukh Road, CCPur a chun Manipur Old Age Pension Scheme hnuoia Purple Card holder hai kuomah pension sum sem mek a ni a, zanikhan Singn-gat A/C hnuoia mi hai sem a ni a, Constituency tina mi hai zanikha vawikhat sem zona a nit ah. Pension sum sem huna

la la hman lo hai ta din-gin June 12, 2017 (Thaw\anni) khin Office kai hun sung pension sum hi sem nawk ning a tih. Damnaw-na le taksa hratnaw leia a hmuna la thei lo han mani umna SDO/BDO haia in-thawk pension sum latu ding a la dam ngei a nih ti sukchiengna lekha chawiin pension sum hi lak thei ni dingin ei thu dawngna chun a hril.

Keith Urban-in 2017 CMT Mu-sic Award Pali Lak

nASHviLLe, uS: Country song, Pathien hla le hla lenglawng sakhai, abîkin music video le TV, fans haiin an ngaisangtak an vote haia inthawka kum tina Award inhlan hlak, CMT Music Award 2017, Nashville, Tennessee, US-a nei hlaka chun country singer Keith Urban chu Award chi li lain Award dawng rawntak a nih. CMT Music Award 11 zet la tah le record cheltu la ni zing country singer tho Carrie Underwood khawm Award pahni lain tuta \um chu Keith Urban leh a la tamtak an nih. Keith Urban hin Video of the Year (Blue Ain’t your Colour), Male Video of the Year (Blue Ain’t Your Colour) le, Social Superstar of the Year hai mimalin a lak a. Collaborative of the Year ah “The Fighter” (Keith Urban feat) Carrie Underwood leh a lak bawk a, pali a lak phak a nih. Carrie Underwood hin “Female Video of the Year” (Church Bells) a lak a, pahni a dawng a nih. Keith Urban chun, Award hai dawng theia a umna san chu an nu Nicole Kidman-in kawng iengkim ah a thlawp \ha em lei niin a hril a. An nu Nicole Kidman khawm a hlim hle. Grammy le Award danghai a lo lak ta nawa chu tuta CMT Music Award pali zet a lak hi, kum sâwm liemtah 2005-a Video of the Year (Days Go By) a laka inthawka a lak nâwkna le, Male Video of the Year a lak phutna a nih leiin a lâwm zuol a nih. Award latuhai chu a hnuoia hai hi an nih: Lo ngaiven ve rawh.video of the year Keith Urban, “Blue Ain’t Your Color” male video of the year Keith Urban, “Blue Ain’t Your Color” female video of the year Carrie Underwood, “Church Bells” duo video of the year Florida Georgia Line, “H.O.L.Y.” group video of the year Little Big Town, “Better Man” Breakthrough video of the year Lauren Alaina, “Road Less Traveled” Collaborative video of the year Keith Urban feat. Carrie Underwood, “The Fighter” CmT performance of the year Jason Derulo and Luke Bryan, “Want to Want Me” (from CMT Crossroads) Social Superstar of the year Keith Urban

Game \an hmain, an naute Luna kum khat mi, Jean kekawr le sport-shoe bunin, Baseball player hai zakuo hak ang, a var a hak a. A nu le pa chu a dum suit vawng inthuomin Baseball Cap an khum ve ve bawk a. Luna-in ball a hei denglai tak thlalâk chu uong deuvin a fans hai kuomah, “I have never been so proud” tiin a shared. Chrissy Teigen le John Legend hi 2007 a inthawk khan an inleng (date) \an tah a. Kum ruk hnung 2013 khan an innei a. Nau an nei thei el naw leiin ‘fertility treatment’ an thaw hnungin April, 2016 khan an naulutir Luna hi an nei tah a nih. Asian nunghâk a ni angin, a nau le sûngkuo hi a hlimpui em em a. “Ka lawmna parte, ka lunglai hnêmtu” a tih hlak.