8
jif{ !^ c+s # ;Tofu|x ;fKtflxs @)&! ;fn ebf} !@ ut] laxLaf/ (August 28, 2014) k[i7 * d"No ¿= !).– ;Tofu|x SATYAGRAHA WEEKLY ;fKtflxs vfnsf] ;+oGq gagfpg] lg0f{o u/]sf] xf] . To:tf] ;+oGq agfP/ To;sf] ;+of]hs gagfP;Dd cfkm"n] ;+ljwfg;d]t aGg glbg] wDsL k|r08af6 cfO;s]sf] 5 . d+unaf/ ;+;bdf af]Nb} k|r08n] ;+;b rNg glbg] s'/f atfPsf x'g\ . ToxL ;+oGq / To;sf] ;+of]hs gagfOlbPsf] eGb} k|d'v tLg bnsf] a}7s ;d]t alxisf/ ul/;s]sf 5g\ pgn] . b]zJofkL ¿kdf uPsf] af9Lklx/f] / p4f/ tyf /fxtsf] l:ylt cjnf]sg ug{ Ps xKtf;Dd ;+;b :yut ePkl5sf] of] klxnf] a}7s xf] . b]zel/ g} kof{kt /fxt gk'u]sf] kLl8tx¿sf] l:ylt cToGt gfh's /x]sf] cj:yfdf klg To; lbgsf] of] ljifon] ;+;bdf k|j]z kfPg . To; lbg sl/a %) ldg]6 efif0f u/]sf k|r08n] clwsf+z ;do oxL ;+oGq lgdf{0f dfq hf]8 lbO /x] . o;n] ljkIfL bn b]z / b'lgofFsf kL8fdfly slt a]va/ /x]5 eGg] a'emfpF5 . ;+ljwfg;ef g} alxisf/ ug] { eg]kl5 To; a]nf zLif{ g]tfx¿ /xg] u/L pRr:t/Lo ;ldlt agfpg] / To;n] ;+ljwfgsf ljifox¿df ;xdlt h'6fpg] eGg] To; a]nf ;Demf}tf ePsf] lyof] . Tof] rf/ a'Fb] ;Demf}tfsf tLg j6f a'Fbf ;+oGqsf gfddf ;Qf vf]Hb} k|r08 csf]{ ;/sf/ agfpg' xf] . sd{rf/Lx¿sf] sfd rnfp ;/sf/ /x]sf a]nf To;nfO{ /fhgLlts :j¿k lbg tTsflng cj:yfdf o:tf] ;+oGq u7g ePsf] lyof] . To; a]nf o;sf] ;+of]hs cfnf]– kfnf] ug]{ ul/Psf] lyof] . clxn]sf] ;+oGqdf To:tf] cfnf]–kfnf] ug]{ Joj:yf klg x'g x'Gg eGg] k|r08sf] /x]sf] 5 . :yfoL / To;sf] ;+of]hs cfkm}+ eO/xg] k|r08sf] dfun] lgotdfly g} k|Zg v8f u/]kl5 ;Qf?9 bn o;sf] ljkIfdf plqPsf x'g\ . ;+ljwfg;Fu ;DalGwt ljifo eP Tof] cfkm\g} ;+of]hsTjdf sfof{Gjogdf cfO;s]sf 5g\ . of] ;Demf}tf x'Fbf ;+ljwfg;ef u7g g} eO;s]sf] lyPg . kl5 ;+ljwfg;ef ag]/ To;n] ljleGg ;ldlt v8f ul/;s]sf] cj:yf 5 . To;df /x]sf] Pp6f ;ldlt hf] ;+ljwfg lgdf{0f ;Gbe{df dxTjk"0f{ cy{ /fVb5, /fhgLlts ;Djfb tyf ;xdlt ;ldlt of] bns} ;+of]hsTjdf u7g eP/ clxn] To;n] sfd ul//x]sf] 5 . oxL ;ldltcGtu{t sltko ljifodf ;j{bnLo 5nkmn eP/ ;xdlt h'6fpg] sfd;d]t eO/x]sf] 5 . To:tf] cj:yfdf ;+ljwfg;ef aflx/af6 csf]{ ;ldlt agfpg' eg]sf] ;/sf/dfly lgoGq0f ug]{ ) df3 * ut] ;+ljwfg t gcfpg] g} eof] xf]Og < –To:tf] cj:yf cfPsf] 5}g . ) bnx¿sf] ultljwL t To:t} 5 < – kqsf/x¿n] o:tf] k|Zg p7fpg' :jefljs g} xf] . bnx¿sf] sf/0f s]xL k|Zgx¿ p7\g yfn]sf 5g . t/ clxn] g} xfdL gsf/fTds lgisif{df k'Ug' x' Fb}g . lsgeg] xfdL clxn];Dd ;+ljwfg lgdf{0fsf] sfo{tflnsf cg';f/ g} cl3 al9/x]sf 5f} . bnx¿n] ;dod} ;+ljwfg lgdf{0f ug]{ ljifodf cfkm\gf] k|lta4tf hfx]/ ul/g} /x]sf 5g\ . pgLx¿ clxn];Dd Tof] k|ltj4tfaf6 kl5 xl6;s]sf] cj:yf 5}g . ) ebf} @! ut]leq ;+ljwfgsf] cGt{j:t'df ;xdlt vf]Hg] ;Defjgf t b]lvb}g lg < – clxn] ;Dej x'g ;s]g eGg] lgisif{df k'Ug] a]nf ePsf] 5}g . of] ljifodf ebf} @! jf @@ ut] 5nkmn ug{ pko'Qm x'G5 . clxn] xfd|f] cufl8 ebf} @! ut];Ddsf] ;do k|fKt 5 . ;+afb ;ldlt / To;df /x]sf bnx¿n] xfdL Tof] a]nf;Dd sfd x6nfOg M Clif wdnf lg/fz x'g'kg] { cj:yf 5}g – ;+ljwfg;efsf cWoIf ;'jf;rGb| g]Djfª afFsL k[i7 ^ df b]z k|fs[lts ljklQn] cfqmfGt k/]sf] a]nf ljkIfL bnrflx+ ;Qf k|flKtsf] clGtd n8fOdf h'6]sf] 5 . ;/sf/ lgdf{0f x' Fbf ljkIfdf a:g] lg0f{o u/L ;/sf/sf] r'gfj ;d]t alxisf/ u/]sf] Pdfcf]jfbL ;/sf/eGbf 7"nf] pRr:t/Lo ;+oGq agfP/ To;sf] ;+of]hs agfO lbg xb};Ddsf] xtv08fdf plqPsf] 5 . ;QfkIf ;+ljwfg;efleqsf] To:tf] ;+oGqdf Pdfcf]jfbL g} x/]sf sf/0f ;/sf/eGbf 7"nf] s'g} lgsfo gagfpg] kIfdf cl8u /x]sf] 5 . ;/sf/ lgdf{0fkl5 klxnf] k6s o;} xKtf a;]sf] ;Qf?9 u7aGwgsf] ;+o'Qm a}7sn] Pdfcf]jfbL cWoIfn] eg]h:tf] ;/sf/nfO{ g} lgoGq0f ug]{ u5f}{ eg]/ elg/xg' ePsf] 5 . ) bnsf g]tfx¿ t Ps csf{ lj?4sf] cf/f]k–k|Tof/f]kdf plqg yfn] lg < – bnx¿ cf/f]k k|Tof/f]kdf pqg] / s]xL ljifox¿df ljjfb ug]{ qmd z'? ePs} xf] . Joj:yflksf ;+;bsf] a}7ssf] ;DaGwdf klg k|ltkIfn] k|Zg p7fPsf] d}n] kfO/x]sf] 5' . bnx¿sf] a}7sdf klg ‘lxGb" /fi6« cleofg’ ulh{g] afFsL k[i7 ^ df Pdfn] g]tf /fHosf nflu dx+uf ;flat x' Fb} ;Qf?9 bn g]skf Pdfn]sf g]tfx¿ /fi6«sf nflu w]/} dx+uf ;flat x'Fb} uPsf 5g\ . o;sf cWoIf tyf ;+;bLo bnsf g]tf s]kLzdf{ cf]nLn] b'O{ dlxgfsf aLr sl/a # s/f]8 ¿k}ofFsf] :jf:Yo pkrf/ /fHoaf6 u/fPsf] nut}kl5 km]l/ pgL /fHosf]ifaf6} vr{ Joxf]g]{ u/L lbNnL hfg] tof/L u/]kl5 o:tf] cj:yf cfPsf] xf] . oxL d];f]df k"j{ cWoIfemngfy vgfnsf] a]nfotdf pkrf/ ubf{ nfUg] ;Dk"0f{ vr{ /fHon] Joxf]g]{ u/L dlGqkl/ifbn] lg0f{o ul/;s]sf] 5 . jfdb]j uf}tdn] o:tf] k|:tfj nfFbf dlGqkl/ifb\df rsf]{ ljjfb;d]t ePsf] lyof] . vgfnsf] /f]u s] xf] eGg] gv'lnsg} tLg hgfsf] a]nfot e|d0f / pkrf/ qmddf nfUg] ;a} vr{ Joxf]l/g] eGg] Joxf]/fsf] of] k|:tfj cfpFbf pkrf/sf nflu ljb]z hfg'kg]{ eGg] st}af6 klg l;kmfl/; ePsf] lyPg . l;kmfl/; geO o:tf] lg0f{o ug{ ldNb}g . s]xL dGqLn] oxL s'/f p7fPkl5 uf}tdn] g]lj;+3sf] lgjf{rg g/f]lsg] g]kfnL sf+u|];sf s]Gb|Lo ;b:o gjLGb|/fh hf]zLn] g]kfn ljBfyL{ ;+3sf] s]Gb|Lo dxflwj]zg s'g} klg xfntdf /f]lsg g;lsg] atfPsf 5g\ . g]lj;+3 wflbª lhNnf clwj]zgsf] d+unaf/ pb\3f6g ub}{ hf]zLn] pQm s'/f atfPsf x'g\ . sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub}{ pgn] g]lj;+3sf] dxflwj]zg ;dodf gx'Fbf y'k|} ljBfyL{ g]tfn] g]t[Tj txaf6 kl5 x6\g'k/]sf] atfP . ;fy} ca gofF g]t[Tj k|fKt ub{} g]lj;+3 lqmofzLn x'g]df cfk" ljZj:t /x]sf] hf]zLsf] egfO lyof] . lhNnf clwj]zg pb\3f6g sfo{qmddf g]kfnL sf+u| ]; wflbªsf ;efklt /fdgfy clwsf/L, ;ef;b\ lbndfg kflv|gnufotsf jQmfx¿n] nf]stflGqs ljrf/nfO{ cufl8 a9fpg ljBfyL{x¿nfO{ ;+ul7t eP/ cufl8 a9\g'kg] {df hf]8 lbPsf lyP . afFsL k[i7 ^ df hgcfGbf]ngaf6 k|fKt /fhgLlts DofG8]6sf] andf g]kfnaf6 b'O{ ;o rfln; jif{ k'/fgf] /fh;+:yf labf eof] . g]kfn ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq /fi6« ePsf] 3f]if0ff eof] . g]kfn ;+3Lotfdf hfg] eof] / ca g]kfn u0ftGq klg eof] . oL b'j} 3f]if0ff hgcfGbf]ng / dw]z cfGbf]ngsf k|ToIf jf k/f]If Dof08]6df cfwfl/t lyof] . To;afx]s, s'g} cfGbf]ngsf/Lsf] s'g} tKsfaf6 clnslt klg dfu;Dd gul/Psf] …dfuÚ k"/f eof] . To;/L g]kYoaf6 PSsf;L nflbPsf] / k'/f ePsf] …dfu lyof]– wd{lg/k]Iftf . hah{:tL nflbPsf] ToxL lg0f{osf lj?4 …lxGb" /fi6« cleofgÚ hf]8bf/n] ulh{g] ePsf] 5 . cgof;} g]kfn wd{lg/k]If /fi6« aGg k'u]sf]df clxn] ;a}nfO{ k5'tf] nflu/x]sf] b]lvG5 . To;}n] hfg]/÷ghfg]/ g]kfnnfO{ wd{lg/k]Iftf agfpg]x¿nfO{ g} clxn] Tof] 3fF8f] ;flat ePsf] 5 . w/}sf nflu of] ljifo s'g} cgfynfO{ kfn]/–kf];]/ cufl8 a9fPjfkt c+z lbg'kg]{ cj:yf cfP em} ePsf] 5 . of] ljifodf cfkm"x¿ a]sf/df km;]sf] / o;af6 /fi6«nfO{ / tt\ tt\ bnsf nflu kmfObfeGbf a]kmfOFbf 5 eg]/ a'em\bf–a'em\b} klg cf}krfl/s ¿kdf ulNt :jLsfg]{ cfF6 eg] s;}nfO{ ePsf] 5}g . JolQmut ¿kdf s'/f ubf{ eg] wd{lg/k]Iftfsf slyt kIfkf]ifsx¿ g} o;nfO{ g/fd|f] eGg lxrlsrfpFb}gg\ . lxGb"Tj eg]sf] hftkftdf cfwfl/t zf]if0f xf] eg]/ JofVof ub}{ slyt tNnf] hftnfO{ ef]6 a}+ssf ¿kdf :yflkt ug]{ /0fgLlt af]s]sf …qmflGtsf/LÚ / o;nfO{ cj;/sf ¿kdf k|of]u u/]/ cfkm\gf] wd{ g]kfnLnfO{ nfb\g] ;kgf af]s]sf ;d'b|kf/sf cf:yfsf Jofkf/Lx¿aLrsf] ldnf]dtf]df cgfo; …wd{ lg/k]IftfÚ sf] cjt/0f ePsf] xf] . oxL qmddf wd{lg/k]Iftf eg]sf] u}/lxGb" -u}/ ;gftg, u}/ çsf/ kl/jf/_ x¿nfO{ dgk/L ug]{ :jtGqtf / ;gftg wd{jnDaLnfO{ rf/}lt/af6 3]/]/ lxgefjgfsf] /f]uL agfpg] / cGttM g]kfnsf] klxrfg k'/} d]6\g] if8oGqsf] afFsL k[i7 ^ df ;/f]h ld>

Satyagrha issue 3

Embed Size (px)

DESCRIPTION

सत्याग्रह साप्ताहिकको आजको नयाँ अंक ।

Citation preview

Page 1: Satyagrha issue 3

jif{ !^ c+s # ;Tofu|x ;fKtflxs @)&! ;fn ebf} !@ ut] laxLaf/ (August 28, 2014) k[i7 * d"No ¿= !).–

;Tofu|xSATYAGRAHA WEEKLY

;fKtflxs

vfnsf] ;+oGq gagfpg] lg0f{o u/]sf]xf] . To:tf] ;+oGq agfP/ To;sf] ;+of]hsgagfP;Dd cfkm"n] ;+ljwfg;d]t aGgglbg] wDsL k|r08af6 cfO;s]sf] 5 .d+unaf/ ;+;bdf af]Nb} k|r08n] ;+;brNg glbg] s'/f atfPsf x'g\ . ToxL;+oGq / To;sf] ;+of]hs gagfOlbPsf]eGb} k|d'v tLg bnsf] a}7s ;d]talxisf/ ul/;s]sf 5g\ pgn] . b]zJofkL¿kdf uPsf] af9Lklx/f] / p4f/ tyf/fxtsf] l:ylt cjnf]sg ug{ PsxKtf;Dd ;+;b :yut ePkl5sf] of]klxnf] a}7s xf] . b]zel/ g} kof{kt /fxtgk'u]sf] kLl8tx¿sf] l:ylt cToGtgfh's /x]sf] cj:yfdf klg To; lbgsf]of] ljifon] ;+;bdf k|j]z kfPg . To;lbg sl/a %) ldg]6 efif0f u/]sfk|r08n] clwsf+z ;do oxL ;+oGqlgdf{0f dfq hf]8 lbO /x] . o;n] ljkIfLbn b]z / b'lgofFsf kL8fdfly slt a]va//x]5 eGg] a'emfpF5 .

;+ljwfg;ef g} alxisf/ ug]{ eg]kl5To; a]nf zLif { g]tfx¿ /xg] u/LpRr:t/Lo ;ldlt agfpg] / To;n];+ljwfgsf ljifox¿df ;xdlt h'6fpg]eGg] To; a]nf ;Demf}tf ePsf] lyof] .Tof] rf/ a'Fb] ;Demf}tfsf tLg j6f a'Fbf

;+oGqsf gfddf ;Qf vf]Hb} k|r08csf]{ ;/sf/ agfpg' xf] . sd{rf/Lx¿sf]sfd rnfp ;/sf/ /x]sf a]nf To;nfO{/fhgLlts :j¿k lbg tTsflngcj:yfdf o:tf] ;+oGq u7g ePsf]lyof] . To; a]nf o;sf] ;+of]hs cfnf]–kfnf] ug]{ ul/Psf] lyof] . clxn]sf];+oGqdf To:tf] cfnf]–kfnf] ug]{ Joj:yfklg x'g x'Gg eGg] k|r08sf] /x]sf] 5 .:yfoL / To;sf] ;+of]hs cfkm}+ eO/xg]k|r08sf] dfun] lgotdfly g} k|Zg v8fu/]kl5 ;Qf?9 bn o;sf] ljkIfdfplqPsf x'g\ . ;+ljwfg;Fu ;DalGwtljifo eP Tof] cfkm\g} ;+of]hsTjdf

sfof{Gjogdf cfO;s]sf 5g\ . of ];Demf}tf x' Fbf ;+ljwfg;ef u7g g}eO;s]sf] lyPg . kl5 ;+ljwfg;ef ag]/To;n] ljleGg ;ldlt v8f ul/;s]sf]cj:yf 5 . To;df /x]sf] Pp6f ;ldlthf] ;+ljwfg lgdf{0f ;Gbe{df dxTjk"0f{cy{ /fVb5, /fhgLlts ;Djfb tyf;xdlt ;ldlt of] bns} ;+of]hsTjdfu7g eP/ clxn] To;n] sfd ul//x]sf]5 . oxL ;ldltcGtu{t sltko ljifodf;j{bnLo 5nkmn eP/ ;xdlt h'6fpg]sfd;d]t eO/x]sf] 5 . To:tf] cj:yfdf;+ljwfg;ef aflx/af6 csf] { ;ldltagfpg' eg]sf] ;/sf/dfly lgoGq0f ug]{

) df3 * ut] ;+ljwfg t gcfpg] g}eof] xf]Og <

–To:tf] cj:yf cfPsf] 5}g .) bnx¿sf] ultljwL t To:t} 5 <

– kqsf/x¿n] o:tf] k|Zg p7fpg':jefljs g} xf] . bnx¿sf] sf/0f s]xLk|Zgx¿ p7\g yfn]sf 5g . t/ clxn]g} xfdL gsf/fTds lgisif{df k'Ug' x'Fb}g .lsgeg] xfdL clxn];Dd ;+ljwfglgdf{0fsf] sfo{tflnsf cg';f/ g} cl3al9/x]sf 5f} . bnx¿n] ;dod} ;+ljwfglgdf{0f ug]{ ljifodf cfkm\gf] k|lta4tfhfx]/ ul/g} /x]sf 5g\ . pgLx¿clxn];Dd Tof] k|ltj4tfaf6 kl5xl6;s]sf] cj:yf 5}g .) ebf} @! ut]leq ;+ljwfgsf] cGt{j:t'df;xdlt vf]Hg] ;Defjgf t b]lvb}g lg <

– clxn] ;Dej x'g ;s]g eGg]lgisif{df k'Ug] a]nfePsf ] 5 }g . of ]ljifodf ebf} @! jf@@ ut] 5nkmn ug{ pko'Qm x'G5 .clxn] xfd|f] cufl8 ebf} @! ut];Ddsf];do k|fKt 5 . ;+afb ;ldlt / To;df/x]sf bnx¿n] xfdL Tof] a]nf;Dd sfd

x6nfOg M Clif wdnf

lg/fz x'g'kg]{ cj:yf 5}g– ;+ljwfg;efsf cWoIf ;'jf;rGb| g]Djfª

afFsL k[i7 ^ df

b]z k|fs[lts ljklQn] cfqmfGt k/]sf] a]nf ljkIfL bnrflx+ ;Qf k|flKtsf] clGtd n8fOdf h'6]sf] 5 . ;/sf/ lgdf{0f x'Fbf ljkIfdf a:g] lg0f{o u/L ;/sf/sf]r'gfj ;d]t alxisf/ u/]sf] Pdfcf]jfbL ;/sf/eGbf 7"nf] pRr:t/Lo ;+oGq agfP/ To;sf] ;+of]hs agfO lbg xb};Ddsf] xtv08fdf plqPsf] 5 . ;QfkIf;+ljwfg;efleqsf] To:tf] ;+oGqdf Pdfcf]jfbL g} x/]sf sf/0f ;/sf/eGbf 7"nf] s'g} lgsfo gagfpg] kIfdf cl8u /x]sf] 5 . ;/sf/ lgdf{0fkl5 klxnf] k6so;} xKtf a;]sf] ;Qf?9 u7aGwgsf] ;+o'Qm a}7sn] Pdfcf]jfbL cWoIfn] eg]h:tf] ;/sf/nfO{ g} lgoGq0f ug]{

u5f}{ eg]/ elg/xg' ePsf] 5 .) bnsf g]tfx¿ t Ps csf{ lj?4sf]

cf/f]k–k|Tof/f]kdf plqg yfn] lg <– bnx¿ cf/f]k k|Tof/f]kdf pqg]

/ s]xL ljifox¿dfljjfb ug]{ qmd z'?ePs } x f ] .

Joj:yflksf ;+;bsf] a}7ssf] ;DaGwdfklg k | ltkIfn ] k |Zg p7fPsf ] d }n ]kfO/x]sf] 5' . bnx¿sf] a}7sdf klg

‘lxGb" /fi6« cleofg’ ulh{g]

afFsL k[i7 ^ df

Pdfn] g]tf /fHosfnflu dx+uf ;flat x'Fb}

;Qf?9 bn g]skf Pdfn]sf g]tfx¿/fi6«sf nflu w]/} dx+uf ;flat x'Fb} uPsf5g\ . o;sf cWoIf tyf ;+;bLo bnsfg]tf s]kLzdf{ cf]nLn] b'O{ dlxgfsf aLrsl/a # s/f]8 ¿k}ofFsf] :jf:Yo pkrf//fHoaf6 u/fPsf] nut}kl5 km]l/ pgL/fHosf]ifaf6} vr{ Joxf]g]{ u/L lbNnLhfg] tof/L u/]kl5 o:tf] cj:yf cfPsf]xf] . oxL d];f]df k"j{ cWoIfemngfyvgfnsf] a]nfotdf pkrf/ ubf{ nfUg];Dk "0 f { vr{ /fHon ] Joxf ]g ] { u/LdlGqkl/ifbn] lg0f{o ul/;s]sf] 5 .jfdb]j uf}tdn] o:tf] k|:tfj nfFbfdlGqkl/ifb\df rsf]{ ljjfb;d]t ePsf]lyof ] . vgfnsf] /f ]u s] xf ] eGg]gv'lnsg} tLg hgfsf] a]nfot e|d0f/ pkrf/ qmddf nfUg] ;a} vr{Joxf]l/g] eGg] Joxf]/fsf] of] k|:tfjcfpFbf pkrf/sf nflu ljb]z hfg'kg]{eGg] st}af6 klg l;kmfl/; ePsf]lyPg . l;kmfl/; geO o:tf] lg0f{oug{ ldNb}g . s]xL dGqLn] oxL s'/fp7fPkl5 uf}tdn]

g]lj;+3sf]lgjf{rg g/f]lsg]

g]kfnL sf+u| ];sf s]Gb|Lo ;b:ogjLGb|/fh hf]zLn] g]kfn ljBfyL{ ;+3sf]s]Gb|Lo dxflwj]zg s'g} klg xfntdf/f]lsg g;lsg] atfPsf 5g\ . g]lj;+3wflbª lhNnf clwj]zgsf] d+unaf/pb\3f6g ub}{ hf]zLn] pQm s'/f atfPsfx'g\ . sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub}{ pgn]g]lj;+3sf] dxflwj]zg ;dodf gx'Fbf y'k|}ljBfyL { g ]tfn] g]t [Tj txaf6 kl5x6\g'k/]sf] atfP . ;fy} ca gofF g]t[Tjk|fKt ub{} g]lj;+3 lqmofzLn x'g]df cfk"ljZj:t /x]sf] hf]zLsf] egfO lyof] .

lhNnf clwj]zg pb\3f6g sfo{qmddfg]kfnL sf+u|]; wflbªsf ;efklt /fdgfyclwsf/L, ;ef;b\ lbndfg kflv|gnufotsfjQmfx¿n] nf]stflGqs ljrf/nfO{ cufl8a9fpg ljBfyL{x¿nfO{ ;+ul7t eP/ cufl8a9\g'kg]{df hf]8 lbPsf lyP .

afFsL k[i7 ^ df

hgcfGbf]ngaf6 k|fKt /fhgLltsDofG8]6sf] andf g]kfnaf6 b'O{ ;orfln; jif{ k'/fgf] /fh;+:yf labf eof] .g]kfn ;+3Lo nf]stflGqs u0ftGq /fi6«ePsf] 3f]if0ff eof] . g]kfn ;+3Lotfdfhfg] eof] / ca g]kfn u0ftGq klgeof] . oL b'j} 3f]if0ff hgcfGbf]ng /dw]z cfGbf]ngsf k|ToIf jf k/f]IfDof08]6df cfwfl/t lyof] . To;afx]s,s'g} cfGbf]ngsf/Lsf] s'g} tKsfaf6clnslt klg dfu;Dd gul/Psf] …dfuÚk"/f eof] . To;/L g]kYoaf6 PSsf;LnflbPsf] / k'/f ePsf] …dfu lyof]–wd{lg/k]Iftf . hah{:tL nflbPsf] ToxLlg0f{osf lj?4 …lxGb" /fi6« cleofgÚhf]8bf/n] ulh{g] ePsf] 5 .

cgof;} g]kfn wd{lg/k]If /fi6« aGgk 'u ]sf ]d f clxn ] ;a }nfO { k5 'tf ]n f lu/x ]s f ] b ] lv G5 . To; }n ]hfg]/÷ghfg]/ g]kfnnfO{ wd{lg/k]Iftfagfpg]x¿nfO{ g} clxn] Tof] 3fF8f];flat ePsf] 5 . w/}sf nflu of] ljifos'g} cgfynfO{ kfn]/–kf];]/ cufl8a9fPjfkt c+z lbg'kg]{ cj:yf cfPem} ePsf] 5 . of] ljifodf cfkm"x¿a]sf/df km;]sf] / o;af6 /fi6«nfO{ /tt\ tt\ bnsf nflu kmfObfeGbfa]kmfOFbf 5 eg]/ a'em\bf–a'em\b} klgcf}krfl/s ¿kdf ulNt :jLsfg]{ cfF6eg] s;}nfO{ ePsf] 5}g . JolQmut¿kdf s'/f ubf{ eg] wd{lg/k]Iftfsfslyt kIfkf]ifsx¿ g} o;nfO{ g/fd|f]eGg lxrlsrfpFb}gg\ .

lxGb"Tj eg]sf] hftkftdf cfwfl/tzf]if0f xf] eg]/ JofVof ub}{ slyt tNnf]

hftnfO{ ef]6 a}}+ssf ¿kdf :yflkt ug]{/0fgLlt af]s]sf …qmflGtsf/LÚ / o;nfO{cj;/sf ¿kdf k|of]u u/]/ cfkm\gf] wd{g ]kfnLnfO { nfb \g ] ;kgf af ]s ]sf;d'b|kf/sf cf:yfsf Jofkf/Lx¿aLrsf]ldnf]dtf]df cgfo; …wd{ lg/k]IftfÚ sf]cjt/0f ePsf] xf] .

oxL qmddf wd{lg/k]Iftf eg]sf]u}/lxGb" -u}/ ;gftg,u}/ çsf/ kl/jf/_x¿nfO{ dgk/L ug]{:jtGqtf / ;gftgw d { j n D a L n f O {rf/ } lt/af6 3 ]/ ] /lxgefjgfsf ] /f ]uLagfpg] / cGttMg]kfnsf] klxrfg k'/}d ]6 \g ] i f8oGqsf ]

afFsL k[i7 ^ df

;/f]h ld>

Page 2: Satyagrha issue 3

sf=lh=b=g+= !$@÷)%%÷%^, uf]=x'=sf=b=g+= !$@÷)^#÷^$ *laxLaf/, ebf} !@, @)&!

k|sfzs÷k|wfg;Dkfbs M ;Ltf/fd 9'+u]n, lgb]{zsM g/f]h cof{n Joj:yfks M O{Zj/ a:g]t, sfof{no M gof“afg]Zj/, sf7df8f}+, kmf]g M $$*%$*@,)!–@@(^@)# kf]=j=g+= @!%!), E-mail : [email protected], d'b|0f M PS;k|]; sn/ k|]; k|fln a'4gu/, ;Dkfbs M /fh]z ;fksf]6f

;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

j]:6g{ o'lgogåf/f gjf}+ lah]tf 3f]if0ffj]:6g{ o'lgogn] gjf}+ lah]tf 3f]if0ff

u/]sf] 5 . o'lgogn] cfkm\gf] @)cf}+ jflif{spT;jsf] cj;/df NofPsf] ;fKtflxs k};fbf]Aa/ of]hgfsf] gjf} + lah]tfsf] ¿kdfdLgfs'df/L /fO{ vfk'nfO{ 3f]if0ff u/]sf] xf] .lhl/lvlDt, t]x|y'd lgjf;L dLgfn] o'lgogsf];a Ph]G6af6 o;} xKtf /]ld6\ofG; k|fKtu/ ]sL lyOg \ eg ] o; xKtf j ] :6g {o ' lgogdfkm {t /sd k | f Kt ug { ] ;a }u|fxsx¿nfO{ o; nSsL 8«df ;dfj]z ul/Psf] lyof] .o'lgogsf cg';f/ u|fxsx¿n] hlt w]/} k6s j]:6g{o'lgogdfkm{t e'QmfgL lnG5g\ Tolt g} w]/} lhTg] ;Defjgfa9L x'g hfG5 . sDkgLsf] cg';f/ of]hgfcGtu{t x/]sxKtf j]:6g{ o'lgogsf] Pdl6l;Pg sf]8af6 nSsL 8«ul/G5 / u|fxsx¿nfO{ cfkm"n] kfPsf] /sd a/fa/s}/sd bf]Aa/ ug{] cj;/ lbOG5, h;df clwstd %)

xhf/ jf cfkm"n] kfPsf] /sd a/fa/sf] /sddWo] h'gsd x'G5, ToxL pkxf/df x:tfGt/0f ul/G5 . @)xKtf;Dd rNg] o; k|j4{g of]hgfsf] cjlwel/ x/]sxKtf clwstd %) xhf/ u/L of]hgf cjlwe/ s'n !)nfvsf] k'/:sf/ lhTg ;lsg] / x/]s ;f]daf/ nSsL8«x¿ ul/g] sDkgLn] hgfPsf] 5 .

k|j4{g cjlwe/ j]:6g{ o'lgogsf Ph]G6x¿dfkm{tg]kfndf j]:6g{ o'lgog cGt/f{li6«o dlg6«fG;km/sf] ;]jf k|of]u u/]sf !* jif{dflysf ;a} g]kfnL gful/sx¿n] efu lng;Sg]5g\ . k|j4{g cjlwe/ Ps k6s ljh]tf3f]lift ePsf u|fxsn] o'lgogsf] ;]jf csf{]xKtf k'gM pkef]u u/]sf] v08df ;d]t k'gMnSsL 8«df efu lng kfpg]5g\ . ;fy} ;]jfk|of]u ubf{ u|fxsx¿n] pNn]v u/]sf] ;Dks{ljj/0fdfkm{t nSsL 8« ul/Psf] lbg kmf]g

cyjf P;PdP;dfkm{t lah]tfx¿nfO{ ;Dks{ ul/g]sDkgLn] hgfPsf] 5 . o'lgogn] ;g\ @)!# df ;+;f/el/u|fxs;Fusf] sf/f]af/sf nflu @$ s/f]8 @) nfvu|fxs ;+Vof k"/f u/]sf] lyof], u|fxsx¿sf] aLrdf *@ca{ 8n/ /sd kl/rfng u/]sf] lyof] / $% s/f]8() nfv lahg]; k]d]G6 k|bfg u/]sf] lyof] .

af9L kLl8tnfO{OGe]i6d]G6 a}+ssf] b; nfv

g]kfn OGe]i6d]G6 a}+sn]b ]zsf ljleGg 7fp FdfcfPsf ] af9L klx/f ]sfkLl8tx¿nfO{ !) nfv¿k}ofF ;xof]u u/]sf] 5 .k|wfgdGqL b}jL k|sf]k p2f/sf]ifdf a} +sn] ;f] /sdpknAw u/fPsf] xf] . a}+ssfk|d'v sfo{sf/L clws[tHof]lt kf08]n] k|wfgdGqL;'zLn sf]O/fnfnfO{ ;f]daf/ laxfg r]s x:tfGt/0f u/] . r]s a'em\b} k|wfgdGqLsf]O/fnfn] b]zdf ljkt cfOkbf{ ;a} g]kfnLn] ;xof]u u5{g\ eGg] s'/f l;4 x'Fb}uPsf] atfP . a}+ssf ;LOcf] kf08]n] skf{]/]6 ;fdflhs pQ/bfloTj cGtu{taf9L kLl8tnfO{ ;xof]u ul/Psf] atfP .

x'G8fO{sf] bz}–ltxf/ of]hgfg]kfnl:yt x'G8fO uf8Lsf] cflwsf/ls ljqm]tf nIdL OG6/slG6g]G6nn]

bz}+–ltxf/ of]hgf cGtu{t ld:;L, afbzfx, PSsf of]hgf 3f]if0ff u/]sf] 5 .o; of]hgf cGtu{t u|fxsx¿n]tLg j6f 7"nf pkxf/ lhTg] df}sfkfpg]5g\ / x'08fO ufl8 vl/bug{] x/]s u|fxsx¿n] ? % nfv;Ddsf] gub 5'6 kfpg] 5g\ . of]of]hgf efbf} ( ut]b]lv nfu" ePsf]5 . ld:;L of]hgf cGtu{t bzhgf efUozfnL hf]8Ln] dn]lzof/ a}+ssf] lgMz'Ns ofqf ug{] df}sfkfpg] 5g\ . To;}u/L afbzfx of]hgf cGtu{t Pshgf efUozfnL ljh]tfn]x'08fO cfOh]g cfO @) lhTg] cj;/ kfpg] 5g\ . PSsf of]hgf cGt{utPshgf efUozfnL ljh]tfn] x'08fOsf] n'l8s e]/fgf lhTg] 5g\ . pNn]lvtefUozfnL ljh]tfx¿ nSsL 8«dfkm{t 5flgg] 5g\ . x'08fOsf] g]kfne/ !#j6f zf]?d /x]sf 5g h;dWo] !! j6f sf7df8f} pkTosf aflx/ 5g\ eg] @j6f sf7df8f}leq /x]sf 5g\ .

;flgdfsf] zfvf sGrgk'/df;flgdf a}+s lnld6]8n] ;Dk"0f{ a}lsª ;'ljwf;lxt dx]Gb|gu/sf] sGrgk'/df

zfvf vf]n]sf] 5 . a}+ssf] of] @(cf}+zfvf sfof{no xf] . zfvfsf] pb\3f6g;flgdfsf a|fG8 k|j4{s dbgs[i0f >]i7,xl/j+z cfrfo{, a}s ;~rfns ;ldltsfcWoIf ljgos'df/ >]i7 / k|d'vsfo{sf/L clws[t e'jgs'df/ bfxfnn];+o'Qm ¿kdf u/]sf 5g\ . a}sn] lgs6eljiodf g} yk zfvfx¿ vf]n]/u|fxsx¿;Fu kx'Fr cem} lj:tf/ ug{nfu]sf] hgfPsf] 5 . ut aif{ a}+ssf]v/fa shf{ )=)@ k|ltzt 5 eg] k'FhL sf]if !@=%% k|ltzt 5 . a}+ssf] v'bt/ntf @^=&! k|ltzt / l/on:6]6df $=%^ k|ltzt shf{ nufgL 5 .

lacf]s]sf] ls;fg qm]l86 sf8{ls;fgx¿nfO{ s[lifhGo ;fdu|Lx¿sf] vl/b ug{ ;xof]u k'¥ofpg] p2]Zon]

a}+s ckm sf7df08"n]lgDa;;Fu ;xsfo{ ub{}…lacf]s] ls;fg qm]l86sf8 { Ú ;~rfngdfNofPsf] 5 . lacf]s] ls;fg sf8{ ls;fgx¿n] lgDa; s[lif s]Gb|df pknAws[lifhGo ;fdu|L vl/b ug{ k|of]u ug{ ;Sg] a}+s ckm sf7df08"sf sfo{sf/Lk|d'v cho >]i7n] hfgsf/L u/fPsf 5g\ . of] ;Demf}tfdf a}+s ckm sf7df08"sfk|d'v cho >]i7 / lgDa;sf] tkm{af6 k|d'v cfgGb aufl/ofn] cfOtaf/x:tfIf/ u/]sf 5g\ .

O{Zj/ a:g]tskf]{/]6 O{Zj/ a:g]t

lx/f]sf] u|fxsnfO{ yk ;'ljwflx/f] df]6/;fOsn tyf :s'6/sf u|fxsn] yk ;le{; ;'ljwf kfpg] ePsf

5g\ . g]kfnsf nflu lx/f ] df ]6/;fOsn tyf:s'6/sf cflwsfl/s clws[t ljqm]tf g]kfn hg/ndfs]{l6ª k|flnn] ljqmL ljt/0f ub}{ cfPsf] lx/f]a|f08sf df]6/;fOsn tyf :s'6/df o:tf] yk;le {; ; ' ljw f pknAw u/ fPsf ] x f ] . Pslj1lKtdfkm{t ;f] k|flnn] hgfP cg';f/ o;cl3 ^j6f lk|m;le{; / % jif{sf] jf/]G6L kfpg] u/]sfdfcu:6 !! kl5 ljqmL ePsf lx/f] a|f08sf ;a}df]6/;fOsn tyf :s'6/df yk tLg j6f ;lxtgf} j6f ;le{; ;'ljwf k|bfg ul/g]5 . sDkgLsfcg';f/ ;f] ;'ljwf lngsf nflu lx/f]sf u|fxsn]o; sDkgLn] tf]s]sf] ;le{; ;DaGwL ljleGg ;t{

kfngf ug'{kg]{ 5 . h;df qmdzM ^ j6f k|mL ;le{l;ª u/]kl5 ;ftf}, gjf} + / !! cf}+k]8 ;le{; x'g]5g\ eg] cf7f}, b;f}+ / afx«f} ;le{; k|mL x'g]5 .

Pe/]i6sf] %#cf}+ zfvf nlntk'/dfPe/ ]i6 a } +sn ] nlntk '/sf ]

afu8f]ndf zfvf vf]n]sf] 5 . a}+ssf]of] %#cf}+ zfvf sfof{no xf] . a}+ssf]Pl6Pd ;+Vof &% k'lu;s]sf] 5 .zfvfsf] pb\3f6g nlntk'/ RofDa/ckm sd{zsf cWoIf ch/dfg hf]zL/ a}+ssf cWoIf las] >]i7n] ;+o'Qm¿kdf u/]sf 5g\ . sfo{qmddf a}ssf]Pl6Pdsf] ;d]t pb\3f6g ul/Psf]lyof] . a}+ssf kfFr PS;6]G;g sfpG6/,@# /fhZj ;+sng sfpG6/ 5g .

lxdfnog a}+ssf] o'lgog k] sf8{lxdfnog a}+sn] g]kfnd} klxnf] k6s …PrjLPn o'lgog k] OG6/g];gn

sf8{Ú NofPsf] 5 . a}+sn] rLgsf] rfOgf o'lgog k] cGtu{tsf] o'lgog k]OG6/g];gn;Fu ;xsfo{ u/L of] sf8{ NofPsf] xf] . a}+sn] /fhwfgLdf kqsf/;Dd]ng u/L sf8{ ;fj{hlgs u/]sf] xf] . g]kfnsf nflu lrlgof /fhb"t pr'GtfO, a}+ssf cWoIf czf]s /f0ff / o'lgog k] OG6/g];gnsf k|d'v ;~rfng

clws[t 8]le8 nLn] ;+o'Qm ¿kdfsf8{ ;fj{hlgs u/]sf x'g\ . rLgtyf cGo d'n'ssf] ofqfdf sf8{cGoGt ;xof]uL /xg] a}+ssf]egfO 5 . of] sf8{ ;fdfg, ;]jf

vl/b tyf e'QmfgLsf nflu ;lhnf] ;'/lIft / e/kbf{] /x]sf] a}+ssf] egfO 5 . of]! ;o $) eGbf a9L d'n'ssf P6LPd / dl;gdf k|of]u ug{ ;lsg] hgfOPsf]5 . /fhb"t r'GtfOn] g]kfn / rLgaLr a9\b} uPsf] cfly{s ;DaGwnfO{ ;xhagfpg o:tf ;]jf yk ;xof]uL x'g] pNn]v u/] .

PgPdaLsf] dfGohg d'2lt vftfPgPdaL a}+sn] afa'sf] d'v x]g{] lbgsf] cj;/df Ho]i7 gful/ssf] ;Ddfgdf

PgPdaL a}+s dfGohg d'2tL vftf ;+rfngdf NofPsf] 5 . %$ jif{dfly pd]/sfJolQmn] vf]Ng ;Sg] d'2lt vftfn] d'n'ssf Ho]i7 gful/snfO{ cjsfzkl5sf

cfjZostfk " lt { ug {;3fpg] ljZjf; a}+sn]lnPsf] 5 . vftfcGtu{tlgIf]kstf{n] jflif{s ;f9];ft k|ltzt;Ddsf b/n]Jo fh kfpg ] a } +sn ]

hfgsf/L lbPsf] 5 . Jofhsf] e'QmfgL dfl;s ¿kdf x'g] klg sDkgLn] hf/L k|];lj1lKtdf 5 . Ps nfv ¿k}ofF Go"gtd lgIf]k /x]sf] vftfsf lgIf]kstf{n]cfjZos kbf{ shf{ lng ;lsg] ;'ljwf klg /x]sf] a}+sn] hfgsf/L lbPsf] 5 .

l;6L PS;k|]; / l;4fy{ a}+saLr /]ld6\ofG; ;Demf}tfl;6L PS;k|]; dgL 6«fG;km/ / l;4fy{

a}+s lnld6]8aLr /]ld6\ofG; e'QmfgL;DaGwL;Demf}tf ePsf] 5 . ;Demf}tfkl5 ljb]zaf6l;6L PS;k | ]; dgL 6 « f G;km/dfk { mtk7fOPsf] ¿k}ofF l;4fy{ a}+s lnld6]8sfs'g} klg zfvfx¿af6 e'QmfgL lng ;lsg]ePsf] 5 . l;6L PS;k|];sf k|aGw lgb{]zsrGb| 608g / l;4fy{ a} +ssf gfoadx fk | a Gws ; ' G b /k |; f b s F8 ]nn ];Demf}tfkqdf x:tfIf/ u/]sf lyP . l;6LPSk|];n] cf7 jif{ cl3b]lv g} cd]l/sf,;fpbL c/a, stf/, dn]l;of, a]nfot,

hf]8g, O/fs, hfkfg nufotsf b]zaf6/]ld6\ofG; sDkgLx¿;Fusf] ;xsfo{dfg]kfndf /]ld6\ofG; leq\ofpFb} cfPsf] 5 .kl5Nnf lbgx¿df ;~hfn lj:tf/nfO{

tLj|tf lbPsf] l;6L PS;k| ];n] b]zsfclwsf+z …sÚ ju{sf a}+s, ljsf; a}+s, kmfOgfG;sDkgL nufot;Fu klg /]ld6\ofG; e'QmfgL

;Demf}tf ul/;s]sf] 5 . l;4fy{ a}+s;Fusf];Demf}tf;Fu} d'n'se/af6 l;6L PS;k|];sf]sl/a #% ;o a9L :yfgx¿af6 cflwsfl/s;]jf lng ;lsg] ;|f]tn] hgfPsf] 5 .

T o; } u / L l ;6 L P S;k | ] ; dg L6«fG;km/ k|flnn] l;Gw'kfNrf]ssf] h'/ ]dfuPsf] klx/f]df k/]sf kLl8t kl/jf/nfO{

cfly {s Pj+ ef } lts ;xof ]u u/]sf ] 5 .;fdflhs pQ/bfloTj sfo{qmdcGtu{t;'gsf ]zL klx/f ]kLl8t c:yfoL k'gjf {;s]Gb | nfdf ];f F3 ' k 'u ]/ klx/f ]kLl8tnfO{;f ]daf/ /fxt ljt/0f u/]sf ] sDkgLn]h g f Ps f ] 5 . l ; 6 L P S ; k | ] ; s fpkk|aGws dfwj kGyLn] l;Gw'kfNrf]ssfk |d 'v lhNnf clwsf/L uf ]kfnk |;fbk/fh'nLdfkm {t kLl8t kl/jf/nfO{ gub%% xhf/ kf Fr ;o %% ¿k}of F / Psnfv a/fa/sf ] Ps ;o yfg Hofs]6k|bfg u/]sf x'g\ .

l;l6hG; a}+s ef]hk'/dfl;l6hG; a}+s lnld6]8n]

ef]hk'/df cfˆgf] $^ cf}+ zfVff;+rfngdf NofPsf] 5 . ef]hk'/sf]6S;f/df a}+sf gfoj k|d'v sfo{sf/Lclws[t u0f]z/fh kf]v/]nn] pb\3fgu/]sf] pQm sfo{qmddf ;/sf/Lsfof{nosf k|d'vx¿, ef]hk'/sfpBf]uklt, Jofkf/L, ljleGg ;+3;+:yfsf k|d'v tyf k|ltlglwx¿nufotsf] pkl:ylt /x]sf] a}7sn]

hgfPsf] 5 . zfvf ;'?jft u/]sf]pknIodf a}+sn] cfˆgf] ;+:yfut;fdflhs pQ/bfloTj cGt/utef]hk'/df /x]sf] ljBf]]bo pRrdfWolds ljBfno / hg;]jf lgDgdfWolds ljBfnosf] k':tsfnosfnflu cfly{s ;xof]u ;d]t k|bfgu/]sf] 5 . b]zsf] !$ c~rndfkm}lnPsf o; a}+sn]] k"jf{~rnsf]lj/f6gu/, laQf{df]9, ufO{3f6,O6x/Laf6 ;d]t a}lsª ;]jf lbb}+cfPsf] 5 . a}+ssf] $^ j6f zfvf,#* j6f P=l6=Pd= sfpG6/ / @@%j6f zfvf/lxt cfw'lgs a}lsª;]jfaf6 sl/a # nfv u|fxsx¿nfO{;]jf k|bfg ub}{ cfPsf] a}+sn]hgfPsf] 5 .

Page 3: Satyagrha issue 3

of] ;ftf

;DkfbsLo

jif{ !^, c+s #, @)&! ;fn ebf} !@ ut] laxLaf/

@laxLaf/, ebf} !@, @)&!

pk]Gb| emf

klxnf] ;+ljwfg;efdf lgwf{l/t/fhgLltsf] /f]8Dofksf] lj¿4 zLif{bnx¿sf] ;flhzk"0f{ Jojxf/af6 ;z+lst; +3Lotf kI fw/ zlQmx¿ cacfGbf]ngsf] ljsNk g/x]sf] lg0f{odf k'Ubfolb bf]>f] ;+ljwfg;efn] klg hgkIfLo;+ljwfg …;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqÚsf ] kIfdf lg0f {o lbg ;s]g eg]tyfslyt nf ]stflGqs k |0ffnLsf ]k fZj {efudf eLi f0 f cfGbf ]ngsf ]Hjfnfd 'vL rls {g ] / k/Dk/fut/fHo;Qfsf] cf}lrTo g} ;dfKt x'g] b'ef{Uon's]sf] oyfy{nfO{ cf}+Nofpb} Clifdgn];a} ;d'bfonfO{ ;d]6]/ ;+ljwfg agfpg]g/]G› df]bLn] ;Daf]wgdfkm{t\ ;a} zLif{/fhgLlts bnx¿nfO{ cfu|x ug'{ eof] .cfGbf]ngsf] dfusf] oyfy{tf tyf ljutsf];+ljwfg;efdf /fhgLlts bnx¿sf];z+lst e"ldsfaLrsf] k|lt:kwf{n]g]kfndf bL3{sfnLg åGå ;dfwfg x'gg;Sg] s'/fk|lt ;+j]bgzLn aGb} ef/tLok|wfgdGqLn] …ClifdgÚ zAb k|of]u ug'{ePsf ] xf ] . clwsf/sf ] af F8kmf F8nf]stflGqs k4ltsf] d"n dd{ g} /x]sf]n]klg To;k|lt ;+j]bgzLn x'g g/]Gb|df]bLn] ;a}nfO{ cfu|x ug'{ eof] .

hgclwsf/sf ] ;'lglZrttfk|ltpbf;Lg tyf hgfb ]z ljkl/tsf ]e"ldsfdf /x]sf /fhgLlts bnx¿;Fulg/fz ag]sf g]kfnL hgtf bf ]>f ];+ljwfg;efk|lt cfZj:t x'g ;s]sf]5 }g . of ] lg/fzfsf ] jftfj/0fdfhgtfk|ltsf] bfloTj cem al9 ePsf]n]klg o;k|lt ;hu /xg ef/tLo kfx'gfsf]cfu|x k|z+;gLo 5 . oyfl:yltjfbL tyfk|ultzLn zlQmsf] ljutsf] c:j:yk|lt:kwf{sf sf/0f pTkGg :t/xLg/fhgLlts ult/f]wsf] sl:;Psf] ufF7f]clxn];Dd klg km'Sg g;s]sf] sf/0fo;n] /fhgLltsf] ;sf/fTds lgsf; lbgg;Sg] ljZjf; hgdfg;df JofKt/x]sf]n] of] ;+zonfO{ x6fP/ zLif {bnx¿n] zlQm ;Gt'ngsf] sfo{ef/ k"/fug'{ kb{5 eGg] cfzo g/]Gb| df]bLn] JoQmug'{ ePsf] lyof] .

g]kfn åGåu|:t /Xof] eg] ef/t klgzflGt;Fu a:g g;Sg] / dxfzlQm b]zsf]x}l;otn] Pp6f l5d]sL d'n'sdf zflGt

ljWj+zs dfgl;stfn] cfGbf]lnt agfp“5;Tofu|xSATYAGRAHA WEEKLY

;fKtflxs

;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

;+ljwfgsf] d:of}bf c;f]hdf tof/ agfpg] xf] eg] rfn" ebf} dlxgfjftf{ / ;xdltsf] cj;/ xf] t/ of] dlxgf laTg nfUbf klg dxTjk"0f{ljifodf p7fg ;d]t ePsf] 5}g . o;n] bf];|f] ;+ljwf;gef klg klxn]s}kl/l:yltdf k'Ug] xf] ls eGg] z+sf pTkGg x'g yfn]sf] 5 .

k|wfgdGqLsf] kxndf ;+ljwfg;ef aflx/ /x]sf bn;Fu jftf{ u/]/Pp6f lgSof}{ndf k'Ug l9nf] eO;s]sf] 5 . of] ;d"xn] ;+ljwfg lgdf{0fdf;3fpm k'¥ofnf eGg] s;}n] ck]Iff u/]sf 5}gg\ . t/ klg Tof];Fu jftf{u/]/ l5gf]kmfgf] u/] Pp6f ;Gb]z hfg]5 . jftf{kl5 klg o;n] o:t} lgx"Fvf]lh/Xof] eg] of] bn cfkm}+ gf+luFb} hfg]5 . clxn];Dd p;n] eg]sf]s'/f ;'lgPsf] cj:yf 5}g . jftf{ gePs} sf/0f p;n] ;+ljwfg;ef e+uu/]/ To; aflx/af6 ;+ljwfg 3f]if0ff ug'{k5{ eGg kfO/x]sf] 5, h'gc;Dej dfq} xf]Og, hgtfsf] 3f]/ ckdfg x'g] ;d]t s'/f xf] . t/Tof];Fu jftf{ g} gug]{ x'Fbf p;sf] s'/fx¿ dfly kg{ uO/x]sf 5 . cao:tf] l:yltnfO{ w]/} nDofpg' x'Fb}g .

b]zdf nf]stflGqs ;+3Lo u0ftGq :yflkt eO;s]sf] 5 . klxnf];+ljwfg;efn] kfl/t u/]sf] of] ljifodf 5nkmn x'g];Ddsf] qmddf klg5}g . hftLo /fHo h;n] klxnf] ;ef clgl0f{t agfof], To;sf sf/0fx¿klg ca ablnPsf] cj:yfdf 5 . hftLo /fHosf] jsfnft ug]{ Pdfcf]jfbLclxn] p;nfO{ Tof] 3fF8f] eO/x]sf] 5 . xfdL hftLo /fHosf kIfdfxf]Og, lj/f]wLx¿n] o:tf] k|rf/ u/] egL p;sf cfkm\gf s'/fnfO{{ cfkm}+n]vl08t ug{ x/t/n] nfluk/]sf] cj:yfn] of] Pp6f l5gf]kmfgf] eO;s]sf]ljifodf k/]sf] eGg ;lsG5 . j}B ;d"xn] p7fPsf s'/fdWo] w]/} s'/fldNg afFsL 5}g . d"n l;4fGt u0ftflGqs g]kfn xf], Tof] s'/fdf s;}n]lj/f]w u/]sf 5}gg\ . kl/jlt{t cj:yfsf] l5d]sL b]zn] ;d]t u0ftflGqsg]kfnsf] ;Ddfg ul/;s]sf] 5 . ef/tLo k|wfgdGqL g/]Gb| df]bLsf] ;+;bdf;Daf]wgn] g} Tof] s'/f a'emfO;s]sf] xf] .

c;f]hleq d:of}bf lbg] xf] eg] ebf}sf afFsL lbgnfO{ jftf{sf lbgagfpg} k5{ . To;dWo]df k|wfgdGqLsf] kxndf j}B ;d"xnfO{ cf}krfl/skq n]v]/ lgDtf lbg] / olb p;n] dfg]sf] v08df oxL ;efdf p;sf] ;d]tk|ltlglwTj u/fpg ;lsof] eg] Tof] bnsf clxn];Ddsf c8fg cfkm}+vl08t x'G5g\ / ;+ljwfg ;xdltsf] b:tfj]hsf ¿kdf cfpg]5 . o;} xKtfk|wfgdGqLn] ;+ljwfg;efleq / aflx/sf zlQmx¿ ;lxtsf] ;+o'Qm a}7saf]nfpg] tof/L ul/Psf] hfgsf/L k|fKt ePsf] 5 . h'g ;sf/fTds xf] . t/o:tf] s'/f s]jn s'/fd} l;ldt /Xof] eg] o;n] k|ltkmn lbFb}g . b'O{dlxgfcl3 klg Ps k6s o:tf] kxn ePsf] lyof] . k|wfgdGqLsf] nfdf]:jf:Yo pkrf/sf sf/0f To;n] cfsf/ lng ;s]g . lbg nlDaFb} hfFbfc? Jojwfgx¿ v8f x'G5g\ . ;+ljwfg;efdf /x]sf] / ;Djfb ;ldltsf];+of]hs ;d]t /x]sf] Pdfcf]jfbLn] lgx"F vf]Hg yfln;s]sf] 5 . jftf{ /lgZsif{ 3lge"t gx'Fbf hlGdPsf gofF kl/l:ylt x'g\ oL . j}B ;d"x, h;n];ef g} alxisf/ ul//x]sf] 5, Tof] kIf;Fu ;+ljwfgsf cGt/j:t'df ;xdlth'6\g ;s]sf] eP k|r08x¿ af+lug kfpg] lyPgg\ .

;+ljwfg;efdfleq /x]sf bnx¿aLr ;+ljwfgsf af/] Ps k|sf/sf];xdlt eO;s]sf] cj:yf 5 . tL bnsf lgjf{rg 3f]if0ffkqnfO{ cfwf/dfGg] xf] eg] s'g} klg ljifosf lg0f{odf k'Ug s'g} cj/f]w cfpFb}g .3f]if0ffkq d} ;s];Dd ;xdltdf k'Ug] / geP cGTodf k|lqmofdf uP/ klgPs jif{leq ;+ljwfg hf/L ul/;Sg] eGg] pNn]v 5 . Ps k6s o:tf]3f]if0ff kq gePsf bn;Fu s'/f u/]/ ltgsf ;d]t ljifo. olb tL s]jncQf] yfKgsf nflu dfq xf]Ogg\ eg] ;+ljwfgdf kfg{ g;lsg] xf]Ogg\ .cfkm\gf s'/f ;+ljwfgdf k/] eg] ltgn] lj/f]w ug]{ ljifo klg /xFb}g .o;sf/0f klg jftf{ k|lqmofsf nflu l56f] z'? ug{ cfXjfg ug'{k/]sf] xf] .

jftf{ k|lqmof l56f] z'? xf];\

ebf} % ut] lalxaf/–g]skf–dfcf]jfbL;lxt !) bnsf k|ltlglwåf/f ljB't Jofkf/ ;Demf}tf tTsfng

gug{ dfu ub}{ k|wfgdGqL ;'zLn sf]O/fnf;dIf 1fkgkq, /fi6«lxt ljkl/t x'g]u/L s'g} ;Demf}tf gug]{ k|wfgdGqL sf]O/fnfsf] cfZjf;g .

ebf} ^ ut] z'qmaf/–:jf:Yo ;]jf P]gcg';f/ ;lrj lgo'lQm geP d'n'sel/sf :jf:Yo ;]jfx¿

7Kk kfg]{ g]kfn lrlsT;s ;+3sf] ;/sf/nfO{ r]tfjgL .ebf} & ut] zlgaf/–ebf}leq g} ;+ljwfgsf] cGt/j:t'df ;xdlt ul/;Sg] k|d'v tLg bnsf]

k|ltj4tf .ebf} * ut] cfOtaf/–:jtGq ljBfyL{ o'lgosf] kl5Nnf] k6s lgjf{lrt sfo{ ;ldltsf] Dofb

;lsPsfn] pgLx¿af6 s'g} klg sfdsf/jfxL ug{ glbg ;jf]{Rr cbfntsf]cGtl/d cfb]z .

ebf} ( ut] ;f]daf/–dWoklZrdf~rn ljZjljBfnosf pks'nklt k|f=8f= kbdnfn b]jsf]6f;lxt

!^ hgflj?4 clVtof/åf/f e|i6frf/ d'2f bfo/ .ebf} !) ut] d+unaf/–k'g/fj]bgf cbfntdf l/Qm d'Vo Gofoflwz;lxt !^ hgf GofofwLzsf]

lgo'Qm .ebf} !! ut] a'waf/– Pdfcf]jfbLsf] s]lGb|o ;ldltnfO{ lj36g u/L dxflwj]zg cfof]hts ;ldlt

agfpg] kf]ln6Jo'/f] ;b:ox?aLr cgf}krfl/s ;xdlt .

xfdL b'MvL 5f}+xfn} l;Gw'kfNrf]s, afFs], alb{of, ;'v]{tnufot b]zsf ljleGg 7fpFx¿df

af9L / klx/f]sf sf/0f 7"nf] wg–hgsf] Iflt ePsf]df ##–bnLo /fli6«o df]rf{,g]kfn b'Mlvt ePsf] 5 . ;f]xL af9L / klx/f]df k/L y'k|} JolQmx¿sf] d[To'ePsf]df df]rf{ ulx/f] b'Mv JoQm ub{5 / ltgLx¿sf zf]s–;GtKt kl/jf/x¿k|ltxflb{s ;dj]bgf JoQm ub{5 .

t/ b]zdf olt 7"nf] Iflt x'g'sf afjh"b ;/sf/ /ldt] tyf d's bz{sh:t}ag]sf] 5 . xfdL ;/sf/sf] lgliqmotf, pk]Iff tyf pbf;Lgtfsf] 3f]/ lj/f]wub{5f}+ tyf af9L / klx/f]sf sf/0f cfkmGtx¿ u'dfpg'sf ;fy} ljleGg si6 /sl7gfOx¿ em]ln/x]sf kLl8t hgtfsf] p4f/ ug{ tyf ltgLx¿nfO{ /fxt;fdu|Lx¿ t'¿Gt ;lqmotfk"j{s Pj+ lgikIf ¿kdf pknAw u/fpg g]kfn;/sf/;Fu hf]8bf/ dfu ub{5f}+ .

;fy}, b]zsf h'g–h'g 7fpFdf af9L / klx/f]sf sf/0f hgtf kLl8t ag]sf5g\, tL–tL 7fpFx¿df hgtfnfO{ ;xof]u ug{sf nflu cfˆgf sfo{stf{x¿nfO{kl/rfng ug{ klg o; df]rf{df cfa4 ;Dk"0f{ 36sx¿nfO{ ##–bnLo /fli6«odf]rf{, g]kfn, s]Gb|Lo ;+of]hg ;ldlt xflb{s cfu|x ub{5 .

–b]j u'¿ª_;+of]hs

##–bnLo /fli6«o df]rf{, g]kfn .

k|wfgdGqL ;'zLn sf]O/fnf d lul/hfafa's} lnu];Ldf 5' eGg'x'G5 . t/ljutsf ;xdltnfO{ cjd"Nog ul/Psf] 5 . zflGt k|lqmof, P]ltxfl;shgcfGbf]ng, hgo'4sf] dxTj a'em\g] JolQmsf] cefj d b]lv/x]sf] 5' . o:t}eO/x] b]z uDeL/ b'3{6gfdf kg{ ;S5 .

–ebf} !) ut] ;+;bdf af]Nb}Pdfcf]jfbL cWoIf k'iksdn bfxfn

hgtfnfO{ dfGo gx'g] ;+ljwfg agfpg] s;/t eO/x]sf] 5 . To;f] ePdfg]skf–dfcf]jfbL cfGbf]ngdf hfG5 . ;/sf/ /fhgLlts lgsf; rfxG5 eg]tTsfn ;+ljwfg;ef lj36g ug'{k5{ / ;j{kIfLo /fhgLlts ;ef ug'{k5{ .

–ebf} ( ut] kfNkfdf af]Nb}g]skf–dfcf]jfbLsf cWoIf df]xg j}B

ufO{ cflbjf;L hghfltsf] cfxf/f xf] . t/ ToxL ufO{ sf6]sf] cf/f]kdf oxfFdfG5] dfl/G5 . To;}n] s;}n] gvfg] s's'/nfO{ /fli6«o hgjf/ agfpg'k5{ /To;nfO{ ;+ljwfg /fVg] kxn u/f}+ .

–ebf} ( ut] ;+;bdf af]Nb}/fli6«o hgd'lQm kf6L{sf ;ef;b lzjnfn yfkf

#% xhf/ dfG5] 6'Fl8v]ndf hDdf kf/]/ g]kfnL em08f agfpg] sfo{df /fhf1fg]Gb| / b]zLljb]zL cltlxGb"jfbL zlQmsf] #% nfv nufgL ePsf] 5 . o;/LagfOPsf] em08fnfO{ cflbjf;L hghflt, blnt / d'lZnd 3f]/ cfklQ k|s6ub{5 . lsgls rGb|, ;"o{ c+lst em08f g]kfnsf] /fli6«o em08f x'g ;Sb}g .

–ebf} * ut] km]za'sdf;+3Lo ;dfhjfbL kf6L{sf g]tf cfªsfhL z]kf{

lbg]z clwsf/L r/Lsf] zjdf d}n] Pdfn]sf] em08f cf]9f/ 7Ls u/] . pxfFPdfn]sf] ;+ul7t ;b:o x'g'x'GYof], o'jf kl/rfngdf pxfFn] kf6L{df 7"nf] of]ubfgug'{ePsf] lyof] . Tof] of]ubfgsf] sb/ xfdLn] zjdfly em08f cf]9fP u/]sf 5f}+ .

–ebf} & ut] Ps ;~rf/;+:yf;Fu af]Nb}g]skf Pdfn]sf s]lGb|o ;b:o v]d nf]xgL

kq d~h'iff kf]=a=g+= M @!%!)

O{d]n M [email protected]

axfn ug{ g;Sbf cGt/f{li6«o hutdfg} o;sf] gsf/fTds k|efj Jof]xf]g'{ kg]{s'/fn] klg ef/tnfO{ al9 lhDd]bf/agfPsf] 5 . g]kfnsf] ;d[l4, k|ultnfO{/0 fg L lts } ¿kdf lnP/ ef/tn ]g]kfnk|ltsf] gjLg wf/0ff agfPsf]n] klgoxfFsf /fhgLltsdL{x¿df gofF xf};nfk|bfg u/]sf] 5 . ;zQm¿kdf pbfPsf]ef/t ;/sf/n] g]kfnnfO{ k|fyldstfdf/fVg] lg0f{o u/]/ k/Dk/fut s"6gLlts;DaGwnfO{ cem alnof] agfpg] gofFb[li6sf]0f lnPsf] ;/fxgLo 5 .

ef/tn] g]kfnk|lt lnPsf] gjLgwf/0ffnfO{ cj;/sf] ¿kdf u|x0f ul/g]kfnn] o;sf] e/k"/ kmfObf p7fpg'kb{5 . ef/tn] lnPsf] ;f]r h:t} b]zsf];d:ofnfO{ plrt ;dfwfgsf] af6f]dfg]kfnn] klg ;sf/fTds ;f]r lnP/gjg]kfn lgdf{0fsf] k|lqmofnfO{ cufl8a9fpg' kb{5 . /fhgLlts cl:y/tfnfO{;sf/fTds ;f]rsf ;fy ;dfwfg u/]/b]z ljsf;sf] lbzfdf cu|;/ x'g' kb{5 .cgfjZos ;+zon] lgDg:t/Lo ;f]rnfO{kl/eflift t u5{ g}, b]znfO{ klgcwf]ultlt/ 8f ]¥ofpFb5 . ljutsf]cj:yfn] oxL kf7 l;sfPsf] 5 .

/fhgLlts cfj/0fdf …Ouf]Ú nfO{ dfqcuf8L a9fpg] k |of;n] /fhgLltwldlnPsf ] 5 . ;xh¿kdf a9\g ]/fhgLltnfO{ /f]s]/ nIoxLg agfOPsf] 5 .;dod} k"/f ul/g] sfo{ef/nfO{ cgfjZos¿kdf nDAofOPsf] 5 . ;+3Lo nf]stflGqsu0ftGqsf] uGtJonfO{ ablng] k|of;ul/Psf] 5 . unt lbzflt/sf] /fhgLltsofqfsf] ;DefjgfnfO{ p2]Zo agfpgyflnPsf] 5 . cGof]nu|:t cj:yfdfljkl/t lbzflt/ a9\g] k|of;nfO{ afWotfsf]kl/efiff lbg vf]lhPsf] 5 . hgflwsf/;'lglZrt ug]{ gfddf hgfb]z lnP/ efUgvf]Hg] dfgl;stf ;zQm ¿kdf bf]>f];+ljwfg;efdf b]vf k/]sf] clgi6sf/Lcj:yfnfO{ cg'ej u/]/ g/]Gb| df]bLn]hgpQ/bfoL aGg ;'emfpg' ePsf] lyof] .

;+3Lo nf]stflGqs u0ftGqk|ltsf]k|ltj4tf b]vfpg] bnx¿ kl5 o;sf]lj¿4df hgdt tof/ ug{ ul/Psfk|of;x¿n] ;du| /fhgLlts cj:yfnfO{g} cGof]nu|:t / b'lift agfPsf] 5 .k |u ltzLn / k | ltufdL ;f ]rsf ]/:;fs;Ldf ;xh¿ksf] /fhgLlts

t'h's

sfo{ef/ g} u'd]sf] 5 . cgfjZos ¿kdfv8f ul/Psf] /fhgLlts ult/f]wn] lglb{i6lbzf / lgwf{l/t ;do ;a} ;dfKt ul//fhgLlts bnx¿nfO{ klg e8\sfPsf]5 . unt lbzflt/sf] ofqfdf nfdf] b"/Lto ul/ ;s]sf] cj:yf, a9fOPsf]ult/f]w cfkm\g} nflu unkf;f] ag]sf]cj:yf cflb sf/0fn] klg bnx¿ lglb{i6lbzflt/ cfpg s7Lg g} nfU5 .

ljkl/t lbzflt/sf ] lrGtg;zQm¿kdf ljsl;t ePsf] / hgclwsf/lbnfpg] zlQmx¿ clt g} sdhf]/ cj:yfdfb]lvPsf] ljBdfg kl/l:yltdf Pscsf{nfO{;dfKt kfg]{ k|lt:kwf{ k|jn¿kdf cufl8a9]sf] b]vf kg{ yfn]sf] 5 . ;+ljwfg;efdfg]kfnL sf+u|];, Pdfn] ;zQm¿kdf cfPklgb'a} kf6L{sf] g]t[Tj sdhf]/ b]lvPsf] 5 .kf6L{leqsf] cj;/jfbL cGtlj{/f]wn]zlQmxLg agfpFb} nu]sf] 5 . k|ltkIf;f+lVos¿kdf sdhf]/ b]lvPklg zlQm;+ro ul/ k|xf/ ug]{ /0fgLlt lnPsf] 5 .bnx¿sf] lqsf]0ffTds zlQm ;Gt'ngsf]cj:yf sNkgf aflx/sf] s'/f /x]sf] 5 .ax'dt k|fKt g]kfnL sf+u|]; / Pdfn] ldn]/;/sf/ agfPklg sdhf]/ g]t[Tjsf sf/0fzlQm ;Gt'lnt /xg ;s]sf] 5}g . zlQmzfnLeP/ zLif{:yfg cf]u6\g] oL b'O{ bnsf nflu:j]R5frfl/tf nfb\g s7Lg g} 5 . Pscsf{sf] p2]Zo k"/f x'g glbg] c:j:yk|lt:kwf{ lg/Gt/ rln/xG5 . s'g} lsl;dsf]lgsf; eg] lg:sb}g . /fhgLltsc:j:ytfnfO{ x6fpg, ;do kl/l:yltn]lbPsf] /fhgLlts sfo{ef/ OdfGbf/Lk"j{sk"/f ug{ tyf åGå lj:yfkgsf] :yfoL;dfwfg lgsfNg bnx¿nfO{ c:j:yk|lt:kwf{af6 aflx/ cfP/ bfloTjjf]w u/fpg;r]t u/fOPsf] xf] . b]z lgdf{0fsf] 7"nf]bfloTjnfO{ lgM:jfy{efjn] dfq k"/f ug{;lsG5 eGg] cjd"Nog ePsf] dfGotfnfO{:d/0f ug{ h¿/L ePsf] 5 . kf6L{ut:jfy{eGbf dfly p7]/ lrGtg ug]{ a]nfdfcltjfbL lrGtgn] /fhgLltsf] :t/ g}36fPsf]n] ;du| /fhgLlt ab\gfd ePsf];a}n] dx;'; u/]sf 5g\ .

Eff/tn] dw]znfO{ prfn]sf] e|dn]klg /fhgLlts bnx¿nfO{ lbUe|ldtagfPsf] 5 . xfn} Pshgf gfd rn]sfkqsf/n] ef/tLo b}lgs klqsfdfkm{t\of] ;Gb]xnfO{ ;fj{hlgs u/]sf] 5 .o;df lsl~rt ;Totf 5}g . g]kfnL

/fHo;Qfaf6 dw]zdfly ul/Psf] e]befj/fli6«o ;d:of alg ;s]sf] 5 . s}G;/h:t} lj:tf/ eO/x]sf] of] /f]u cabafpg] cj:yfdf 5}g/: . ;jf s/f]8hg;+Vof ePsf] dw]zn] )^# ;fndfnfdf] ;dob]lv ef]lu/x]sf] e]befjsf]lj¿4 cfgbf]ngdfkm{t\ ;f/f ;+;f/nfO{cfkmgf] kL8f ;fj{hlgs¿kn] JoQmul/;s]sf] 5 . @! cf}+ ztfAbLdf k|j]zu/]sf] ;Eo ag]sf dflg;n] o;/LcdfgjLo 9 +un ] e ]befj ug ' {dfgjflwsf/ lj¿4sf] cfr/0f ePsf] /;f]k|lt ;b\efj b]vfpg] ef/tnfO{ cf/f]lktug'{ cnf]stflGqs Jojxf/ xf] . a¿;/sf/ g} ef/tsf] ljZjf;kfq /x]sf]dw]zsf] ;gftgL dfGotf /lxcfPsf] 5 .

nf]stGqsf] gfddf Psn jr{:jsf]ckl/jt{gLo s]Gb|Ls[t /fHo;QfnfO{ cg]sljlw k|of; ub}{ oxfF;Dd cfOk'Ug ;kmng} /x]sf]n] cem klg /fHo;QfnfO{oyfl:yltdf /fVg efuL/y k|of;df lngoL bnx¿ cfkm"n] clVtof/ u/]sf] af6f];xL xf] eg]/ k|dfl0ft u/fpg nflu k/]sf5g\ . o;df zlQms]Gb|x¿n] klg ;3fP/o;sf] dgf]an pRr kf/]sf] cj:yfdfw/ftnLo oyfy{lt/ Wofg df]l8g klgd'lZsn g} ePsf] 5 . cfkm"n] ;f]r]sf]s'/f g} ;d:ofsf] ;dfwfg xf] eg]/ cufl8a9]sf] /fhgLlts bnx¿ o;} …Ouf]Ú nfO{oyfy{df abNg nflu k/]sf] b]lvG5 .cfkm\gf] :jfy{ l;4 ug]{ zlQms]Gb|x¿ klg/fhgL lts bnx¿nfO { w/ftnLooyfy{eGbf 6f9f cfkmgf] k|efjdf /fv]sf5g\ . k/fl>t dfgl;stfsf /f]uLx¿sf]h;n] ;xfotf u¥of] p;}sf] s'/f /fd|f]nfUg] ljsl;t ;+:sf/ ky ljrlntcj:yfdf g} /xg] ;To xf] .

;Qfdf /x]sf /fhgLlts bnx¿sf] s'g}/fhgLlts Ph]08f g} 5}g . a¿ ljsf;sfPh]08f x'g ;Snf . afWofTds kl/l:yltdf:jLsf/ ul/Psf] /fhgLlts Ph]08fnfO{ af]sL/fVg] ca eg] afWofTds kl/l:ylt 5}g .a¿ df]bLn] eg] h:t} ljsf;sf] Ph]08fNofP/ b]z / dw]zsf] Jofks ljsf; u¥of]eg] dw]zn] ;+3Lotfsf] e"tnfO{ TofUg;Sb5 eGg] dfgl;stf klg lnPsf] x'g;Sb5 oL bnx¿n] . of ] ljWj+zsdfgl;stfn] lgZro klg dw]znfO{cfGbf]lnt ug]{5 . ;DejtM ;don] klgoxL dfu u/]sf] h:tf] nfUb5 .

;Qfdf /x]sf /fhgLlts bnx¿sf] s'g} /fhgLlts Ph]08f g} 5}g . a¿ ljsf;sf Ph]08f x'g;Snf . afWofTds kl/l:yltdf :jLsf/ ul/Psf] /fhgLlts Ph]08fnfO{ af]sL /fVg] ca eg]afWofTds kl/l:ylt 5}g . a¿ df]bLn] eg] h:t} ljsf;sf] Ph]08f NofP/ b]z / dw]zsf]Jofks ljsf; u¥of] eg] dw]zn] ;+3Lotfsf] e"tnfO{ TofUg ;Sb5 eGg] dfgl;stf klg

lnPsf] x'g ;Sb5 oL bnx¿n] . of] ljWj+zs dfgl;stfn] lgZro klg dw]znfO{ cfGbf]lntug]{5 . ;DejtM ;don] klg oxL dfu u/]sf] 5 .

Page 4: Satyagrha issue 3

#laxLaf/, ebf} !@, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

;fDojfbsf bfz{lgs d"n;|f]tx¿k|;+u

s]bf/ ;'j]bL

Pp6f xfjf h:tf] eP/ ljZjdf ;fDojfb cfof] / sl/a &) jif{;Dd;+;f/e/L sDtLdf @# b]zdf 7"nf] ljt08f dRrfP/ xf¥of] . ?;df !(!& /afFsL b]zdf !(%) sf] x/fxf/Ldf of] Joj:yf lj:tf/ ePsf] xf] . !(() sf]bzsdf oL ;a} Pp6f pQ/ sf]l/of afx]s cg]sg ;'wf/ u/L gfd dfqsf]sDo'lgi6 /fv]/ rn] . clxn] oxL gfd dfqsf] sDo'lgi6 klg kfFr j6f b]zdfdfq 5g\ . afFsL ;a}lt/ nf]stflGqs kl4t z'? eO;s]sf] 5 . ltgLx¿ s;/LcfP / s;/L lanfP, nf]stflGqs Joj:yf / sDo'lgi6 l;4fGt cyf{t\;fDojfbdf s] 5 eGg] of] k6sM

!= sfn{dfS;{ -;g\ !*!*–!**#_cfw'lgs ;fDojfb h'g cfhsn

k|rlnt 5, Tof] sfn{dfS;{sf] ljrf/af6k"0f{tM k|efljt /fhgLlts l;4fGt xf] .To;}n] ;fDojfbnO{ dfS;{jfb klg eGg]ul/G5 . dfS;{nfO{ cfw'lgs ;fDojfbtyf clwsf+z ;dfhjfbL /fhgLltsbz {gx¿sf k | 0 f ] t f k lg elgG5 .;fDofjhbsf] d"n l;4fGt ;+/rgf ug]{dfS;{ /fhg}lts bfz{lgs dfq gegL;fdfhj}1flgs klg eGg ] ul/G5 .lsgeg] pgn] ;dfhsf ljljw kIfx¿sf]af/]df cfkm\g} bz{g lbPsf 5g\, oBlkdfS;{sf bz{g Ps csf{d} lj/f]wfef;k"0f{5g\ . dfS;{sf ts{x¿ w]/} To:tf 5g\,hf ] cfk;df aflemG5g\ . ;dfhleqljBdfg /xg] JolQmjfbL ljs[ltx¿sf];dfwfgfy{ pgn] lbPsf ljsNkx¿ kl5uP/ pgs} r]nf tyf cg'ofoLx¿n] cem}ljs[t agfP klg bfz{lgs sfn{dfS;{sf]d"ne"t ljifo cfh;Dd klg cToGtrf;f ]s f ] lj i fo /x ]s f 5 . ljZj/fhgLlts Oltxf;df dfS;{jfb h:tf]s'g} klg To:tf cGo /fhg}lts l;4fGt5 }g– h;sf ] sf/0 fn ] nfvf } + –nfvdflg;x¿sf] Hofg uof] . Pp6f alxgLn]cfkm\gf] ;xf]b/ bfh'nfO{ lgwf/df /utsf]6Lsf nufpg ;d]t lxrlsrfpFlbgg\ .dfS;{sf] bz{gleq s'g} To:tf] sfnf]hfb' cGt/lglxt 5, h;sf] d"n dGqn]dfgl;leq /x ]sf ] kfzljs u'0fnfO {Jo'Femfpg ;S5 . To;}n] dfS;{jfb Pp6fk|nosf/L e"sDk xf], h;sf] lj:kmf]6gn]dfgj ;Eotf / cd"No hLjg If0fe/dfljzgf ug{;S5, zflGt, ; ' l:y/tf,ljsf;, j}olQms :jtGqtf / k|hftGqw/fzfoL x'G5 .

dfS;{sf] ;du| bz{gsf] ;+/rgf pgsf]hLjg, ldqx¿, tTsfnLg ljZj kl/l:ylttyf cGo k|rlnt ljleGg bz{gx¿sf]7"nf] of]ubfg 5, h;sf] k|efjn] dfS;{jfbsf]hGd x'g;Sof] . sfn{dfS;{sf] dfg;k6ndfk|efljt kfg]{ pQm cj:yfx¿nfO{ oxfF5f]6s/Ldf k|:t't ul/Psf] 5 .hLjgL

afns sfnb]lv g} a8f] d]wfjL /s';fu|a'l4 ePsf sfn{dfS;{sf] hGd ;g\!*!* df hd{gLsf] l6«Ah gfds :yfgdfPp6f dWod juL{o ox'bL kl/jf/df ePsf]xf] . kl5 O;fO{ wd{ u|x0f u/]sf pgsflktf k]zfdf jlsn lyP / cfkm\gf] 5f]/fsfn{dfS;nfO{ kg jsln g} agfpg] :jKgb]v]sf lyP . xfO{:s'nsf] cWoog k"/ful/;s]kl5 sfn{dfS;{nfO{ af]g / aln{gljZjljBfnodf pRr lzIfsf nfuk7fOof] . kl/>d / nugzLn ePsf] sf/0f;g\ !*$! df @# jif{sf] pd]/df pgn]ef}ltsjfb ljifodf 8fO/]S6/sf] pkflwlng ;kmn x'g] sfn{dfS;{ cjZo klgxf]gxf/ x'g'kb{5 . cWoog k"/f u/L;s]kl5 pgsf] OR5f ljZjljBfnodfk|fWofks aGg'kg] { ePtf klg df }sfgldNgfsf] sf/0f pgL Pp6f kqsf/ aGgk'u] . kl/l:yltn] dfS;{sf] hLjgnfO{8f]¥ofpFb} nUof] .

tTsfnLg cj:yfdf o'/f]kLo b]zx¿dfcf}Bf]lus qmflGtsf] kmn:j¿k k"FhLjfbsf]ljsf; eO/x ]sf ] lyof ] . k ' FhLjfbLcy{Joj:yfsf] sf/0f >ldsx¿sf] xfntbogLo lyof ] . To; }sf/0 f pgsf;dfrf/x¿df klg log } >dhL ljdhb"/x¿sf] syfn] g} a9L :yfg kfPsf]b]lvG5 . To;} ;dob]lv pgsf] ;xfg"e"ltu/La dhb"/x¿sf] kIfdf /xg uPsf] xf]egL Oltxf;sf/sf] /fo 5 . tTsfnLgcj:yfdf hd{gL ;/sf/sf] lj/4 lj:tf/}hgtfdf kl/jt{gsf] rfxgfx¿ b]lvFb}uPsf] lyhof] . h;df o'jf kqsf/ dfS;{sf]pu| ljrf/x¿n] hgtf emg\ e8\lsg ;Sg]x'gfn] dfS;{n] hd{gL 5f]8L k]l/; hfg'k¥of] .ToxL pgsf] csf{ k|v/ ljåfg PGh]n;Fuldqtf z'? eof], hf] hLjg ko{Gt;Ddgªdf;' em} Ps–csf{sf] k"/s eP/ /x] .sfn{dfS;{sf] ljrf/sf] k|lts"n k|efjtTsfnLg k|mfG; ;/sf/nfO{ klg kg]{ePsfn ] pgn ] k | m f G;af6 k lglg:sg'k¥of] . To;kl5 dfS;{sf] cf>La|';]N:df ePsf] b]lvG5 . ;g\ !*$$ dfhd{gL ;/sf/ lj/f]wL cfGbf]ngdf dfS;{sf]

;lqmo ;xeflutf /Xof] . t/ b'ef{UojzqmflGt ljkmn x'gfsf] sf/0f pgn] k'gMk]l/; efUg'k¥of] . Ps qmflGtsf/L x'gfsf]gftfn] ToxfF klg af; gkfpFbf ;g\ !*$*df k|hftGqsf] hggL dflgg] a]nfotsf]n08gdf dfq pgsf nflu :yfg /Xof] .k|hftGqsf] sfv ;a}nfO{ ;dfg x'G5, oBlkp;}sf] xTof lsg gxf];\ . k|hftGqsf] Gofgf]sfvdf a;]/ sfn{dfS;{n] k|hftGqsf] lj?4uxg lrGtg ug{ yfn] . n08gdf /xFbfpgsf] w]/ }h;f] hLjg la|l6z lx:6«LDo'lhod k':tsfnodf / dhb"/x¿sf]ljZjJofkL ;+u7g ug{df g} lat]sf]b]lvG5 . n08gdf /xFbf g} dfS;{n] cfkm\gfuxlsnf k':tsx¿ ljZj dhb"/sf nflulbg ;s] . dfS;{jfbsf] k|jQmfsf] ¿kdf/x]sf tL k':tsx¿ k'FhL / sDo'lgi6kf6L{sf] 3f]if0ffkq, !*$* x'g\ . pgsfs[ltx¿dWo] dxTjk"0f{ dflgg] sDo'lgi6kf6tL{sf] 3f]if0ffkq n]Vbf pgsf] pd]/#) jif{ dfq lyof] . pQm s[lt tof/ kfbf{#) jif]{ hf]lznf] pd]/ ePsf sf/0fn] klgxf]nf, dfS;{sf] n]vg cToGt qmflGtsf/Lju{;+3if{ h:tf lx+;fTds efj /x]sf]ljåfgx¿ ;f]Rb5g\ . n08gsf] lr;f]hf8f ]df Pp6f dxfg \ ;dfhzf:qL,cy{zf:qL tyf bfz{lgs sfn{dfS;{ !$df{r, !**# df ^% jif{sf] pd]/df ;bfsfnflu lr/ lgb|fdf /x] . pgsf] lrgfjPs cfofd agL /fhgLlt ug{ hgtfnfO{lg/Gt/ Jo'FemfO/x]sf] 5 . o'4sf] 6'ª\uf]nflu ljZj hgdt k|hftGqlt/ pGd'veO/xsf] gjLg k"jf{ef; x'G5 .@ k|m]l8«s PGh]N; -;g\ !*@)–!*(%_

x ]unjfb L t?0 f b fz { lgssfn{dfS;{sf ] kl/ro pgsf ] cgGo;xof]uL ldq k|m]l8«s PGh]N; sf] kl/rolagf k"0f{ x'g ;Sb}g . ;g\ !*@) dfhGd]sf] PGh]N; dfS;{eGbf 8]9 jif{ dfqsfG5f] ePtf klg ljrf/df pgL dfS;{sf;dsIfl g} lyPeGbf cltzof]lQm gxf]nf .kl;{og pTklQsf PGh]N; Ps ;Dd[4k' FhLklt kl/jf/sf lyP, hf] w]/} jif{cufl8b]lv g} Oª\Nof08df a;f ]af;ub{y] . d}Gr]:6/df pgLx¿sf] Pp6fsf/vfgf klg lyof] . ;g\ !*$$ dfsfn{dfS;{;Fu klxnf] e]6 ePkl5 b'j} Ps–csf{;Fu k|efljt eP . cfh ;+;f/df oLb'j} ;dfh j}1flgsx¿sf] ldqtf Pp6fclåtLo pbfx/0f aGg k'u]sf] 5 . PGh]N;cfkm] Pp6f pBf]ukltsf ;fy} cfly{slrGts ePsf] sf/0fn] pgn] d}Gr]:6/sfcf}Bf]lus dhb"/x¿sf] vf]hk"0f{ cWoogu/L ;g\ !*$% tfsf Pp6f n]v k|sflztu/]sf lyP– O+un}08sf >lds ju{sf]cj:yf . p;tf sfn{dfS;{ klg >ldsju{sf] pTyfgdf nfu]sf / tL b'j} hgfsf]nIo Ps} ePsfn] ldqtf cem alnof]x'g uof] . sfn{dfS;{ / k|m]l8«s PGh]N;n]hLjge/ Ps;yf sfd u/], k':ts n]v],ts{ u/] tyf cWoog / ;++u7gdf cfj4eP . o;sf/0f s'g s[lt dfS;{sf] /s'g sfo{ PGh]N;sf] egL 5'6\ofpg cToGtufx«f] x'G5 .

hd{gL ljrf/wf/f -;g\ !*$^ /;fDojfbL bnsf] 3f]if0ffkq -;g\ !*$*_df klg sfn{dfS;{;Fu pgsf] ;xn]vgsf]o f ]ub fg 5 . elgG5– dfS; {nfO {cy{zf:q;DaGwL Tolt ?lr lyPg t//fhgLtldf cy{tGqnfO{ leGg /fVgg;lsg] x'gfn] dfS;{sf] Wofg /fg}ltscy{tGqdf cfs[i6 u/fpg] k|efjzfnL JolQmklg PGh]N; g} lyP . k'FhL o;sf] ;kmnpbfx/0f xf] . PGh]N; :jod\n] klg sof}k ':ts tyf n]vx¿ n]v] . dfS;{sf]d[To'kl5 pgsf ck|sflzt s[ltx¿sf]k|sfzg tyf pgsf] bz{gsf] af/]dfdxTjk"0f{ JofVofgx¿ u/L dfS;{nfO{cufl8 a9fpgdf PGh]N;sf] of]ufbgct'ngLo dflgG5 .

sfn{dfS;{ lhGbuL e/ cfkm \gf ]cfbz{sf nflu /fhgLltdf ;dlk{t ePsfx'gfn] pgn] eo+s/ u/LaLsf] hLjglatfpg'k¥of] . elgG5– dfS;{nfO{ o:tf]klg ;do cfof] ls pgL;Fu n08gsf]hf8f] 5]Sg] Pp6f /fd|f] sf]6;Dd lyPg .dfS;{n] cfkm\gf] o:tf] cj:yfdf klg la|l6zDo'lhodsf] k':tsfnodf ;of}+ lbg u'hfg{;s] . oL ;Dk"0f{ If0fx¿df PGh]N;n] ldq

dfS;{nfO{ k|z:t ;xof]u lbPsf lyP .k'FhLktL PGh]N; lagf dfS;{sf n]vg tyfcWoog sfo{x¿ ;xh lyPgg\ eGg] w]/}ljåfgx¿sf] /fo kfOG5 . ;dli6df k'FhLkltPGh]N; g} sfn{dfS;{sf] r/d ;kmntfsf]d"n r'/f] lyP . t/ dfS;{n] hLjgkof{Gtk'FhLklt ju{sf] lj/f]w u/] .

sfn{dfS;{ / PGh]N; ljrf/s tyfu|Gysf/ dfq lyPgg\ . pgLx¿n] cfkm\gf]bz{g cg'¿k ljZjsf ;j{xf/f ju{nfO{qmflGtsf/L g]t[Tj ;d]t lbg vf]h]sf]pbfx/0f 5, h;af6 pgLx¿sf] ljrf/n]cem vf/g] df}sf kfpg ;Sof] .#= tTsfnLg ljZj cj:yf

sfn {dfS; {sf ] ljrf/ cfw ' lgs;fDojfbsf] d"n ;|f]t xf] . ;fDojfbLljrf/sf] k|fb'ef{j x'g'df c7f/f}+ ztfAbLsf]pQ/fw{ tyf pGgfO;f} ztfAbL k"j{sf]ljBdfg ljz]if kl/l:ylt g} lyof] eGg'dfunt x'g] 5}g . of] ljz]if kl/l:yltsf];"qkft cf}Bf]lus qmflGtn] lgDTofPsf7"nf–7"nf sf/vfgfåf/f ePsf] pTkfbgk|0ffnL g} Ps ;zQm sf/0f lyof] .

;g\ !&^)–!*^) sf] ;o jif{sf]cjlwnfO{ cf}Bf]lus qmflGtsf jif{x¿elgG5g\ . o;} Ps–Ps jfik OlGhgx¿tyf /]nsf] cljisf/ x'g uof], h;sf]kl/0fltdf ;fdflhsf Joj:yfdf PSsf;L7"nf] kl/jt{gsf] xnrn cfof] . oGqcfljisf/sf] ljz]if pknAwLsf] >]oa ]nfotsf j }1flgsx¿nfO { hfG5 .tTsfnLg cj:yfdf k|m]Gr /fHoqmflGtn]Jofks ;fdflhs kl/jt{g NofPsf] x'gfn]pBf ]ux¿df ePsf ] o; qmflGtnfO {cf}Bf]lus qmflGt elgPsf] xf] .

cf}Bf]lus qmflGt x'g'cufl8 pTkfbgk|0ffnL dflg; jf kz'ansf cfwf/dfx ' G Yo f ] . ta ca pTk fbgsf o L;fwfgx¿df 7"nf–7"nf oGqn] cfkm\gf] 7fpFlng yfn] . cf}Bf]lus qmfGtsf] kmn:j¿kd] lzgx¿åf/f ;~rflnt 7 "nf–7 "nfs f/vfg fx¿sf ] :y fkg f eof ] .sf/vfgaf6 j:t'x¿ cToGt w]/} dfqfdf,;:tf] tyf c;n u'0f:t/sf] pTkfbgeof] . h;sf] k|lt:kwf{ 3/]n' s'l6/pBf]ux¿n] ug{ ;s]gg\ . h;sf] kl/0ffd3/]n' lzNksf/ tyf sflnu9x¿ a]sf/x'g yfn] . ;j{;fwf/0f hgtfdf sf/vgf:yfkgf ug{ rflxg] k|z:t k'FhL nufgLsf]cefj x'g' :jefljs x'G5, hf] ltgLx¿sf];fdYo{eGbf w]/ } 6f9fsf ] s'/f xf ] .d]lzg;Fu k|ltof]lutf ug{ gg;Sbf k'/fgf3/ ]n ' lzNksf/ tyf sf lnu9x¿/f ]huf/sf] vf ]hLdf nfUg'kg] { eof ] .pgLx¿ cfkm\gf] ufpF3/ 5f]8L sf/vfgfj/k/ dhb"/L ug{ hfg nfu] . o; k|sf/n]hxfF hxfF sf/vfgfx¿ lyP, ToxfF dhb"/tyf sfdbf/x¿ a9L ;+Vofdf Pslqtx'gfn] ljzfn gu/x¿sf] :yfkgf x'guof] . /f ]hfu/sf] vf ]hLdf lelqPsf;a}sf nflu g t k|of{Kt sfd ldNof] gt a:g] ;fyg g} . sfdsf nflu k|lt:kwf{x'gfn] dhb"/x¿sf] kl/l:yltaf6 nfep7fP/ ldn tyf sf/vfgf dflnsx¿n]pgLx¿af6 sdeGbf sd tna b/dfw]/}eGbf w]/} sfd lng] gLlt lnP . ;a}k'?if, l:q / afnsx¿ lbgsf] c7f/ c7f/306f sfd ug{ afWo eP . t}klg tLdhb"/x¿n] cfkm\gf hLjg lgjf{xsf nfluoy]i6 dhb"/L kfpGgy] . gofF gu/x¿df3/;+Vof oy]i6 gx'Fbf 3/ef8f lgs} rsf]{lyof] . kmntM cf7–cf7, bz–bz hgfsf]kl/jf/n] s]jn Pp6f ;fgf] sf]7fdf /ftu'hfg{ k¥of ] . o;af6 dhb"/x¿sf]:jf:Yo tyf g}ltstf b'j}df k|lts"nk|efj kg{ uO{ pgLx¿sf] bzf a8f];f]rgLo xfntdf k'Uof] . ca csfndfdg]{x¿sf] ;+Vof sd gx'g] eof] .

sfdbf/ dhb"x¿sf] o:tf] bogLocj:yf b]v]/ s'g} klg dfgjtfjfbLJolQmsf] dg dfj /Ifsf nflu cl:y//xg' :jfefljs x'G5 . ToxL ljz]ifkl/l:yltsf] gsf/fTds k|efjsf] sf/0ft?0f sfn {dfS; {df dfgjtfjfbsf ]aLhf/f]kf0f eof] . sfn{dfS;{ / PGh]N;n]cfkm \g ]f O +un}08sf] a;fOdf ;Dk"0f {kl/l:yltsf] s];|f s];|f s]nfpg] df}sfkfP . cf}Bf]lus qmflGtn] lgDTofPsf]JolQmjfbL tyf k' FhLjfbL Joj:yfsf]ljsNksf] vf]hdf dfS;{ / PGh]N; nfUg]lrGtg ug{ yfn], h;sf] lgrf]8 g}

dfS;{jfb xf] .JolQmjfbsf] d"ndGq cg';f/ k|To]s

JolQmnfO{ cfkm\gf] lxtsf nflu w]/}eGbfw]/ } :jtGqtf k|bfg ug' { xf ] . oxLJolQmjfbL gLltsf] kl/0fltn] ;dfhdfcfly{s tyf cGo dfldnfdf /fHosf]cx:tIf]k gLltsf] ;"qkft eof] . of] gLltljz]ifu/L dLn dflns jf k'FhLkltx¿sfnflu a9L nfebfos l;4 x'g k'Uof] .lsgls pgLx¿ dhb"/x¿sf] c;xfocj:yfsf] nfe p7fO sdeGbf sd dhb"/Lb/df w]/} sfd lng ;Sg] eP . ;dfhsf]k'FhL s]xL wgL ju{df dfq ;Lldt /xLk'FhLljxLg ju{sf] cfly{s zf]if0f x'g' g}k'FhLjfbL /fhg}lts kl/kf6Lsf] Pp6f 7"nf]gsf/fTds cfly{s kIf xf] . k'FhLjfbLlj;+ultx¿sf] ljsNkdf w]/} ;dfhzf:qL,/fhgLlt1 Pj bfz{lgsx¿n] cf–cfkm\gfljrf/x¿ lbPsf 5g\ . h;dWo] dfS;{ /PGh]N;sf] ;fDojfbL bz{g klg Ps xf] .k'FhLjfbsf] ljgfz ug'{ cfjZos 5 eGg]wf/0ffsf] aLhf/f]k0f dhb"/x¿nfO{ lbnfpg'g} ;fDojfbL bz{gsf] ;a}eGbf 7"nf]pknlAw dflgG5 . t/ k ' FhLjfbsf ]ljgfzkl5 dfS;{jfbn] u/]sf] ;fDojfbL:jKg ;+;f/sf] kl/sNkgf eg] cfh ljZjhgdtn] Ps} :j/df lj/f]w u/]sf 5g\ .jt{dfg kl/k|]Ifdf ;fDojfbL bz{g c;kmneO;s]sf] 5 . x'g t dfS;{jfbsf] lj/f]wTo; :yfkgfsfndf klg ePsf] lyof] .dfS;{sf ts{x¿ k|lt tLj| lj/f]w ug]{cg]sf} + /fhgLlts bfz{lgsx¿dWo]sf]nfddf hd{gL lgjf;L O8jf8{ jg{:6fOg-;g\ !*%)–!(#@_ klg Ps dflgG5g\ .jg{:6fgn] w]/} dxTjk"0f{ ljrf/ dfS;{jfbLbz {gsf ] v08gdf lbnPsf x 'gfn ]sfp6\:sLn] pgnfO{ k'?TyfgjfbL egLcfnf]rgf u/]sf lyP . ;fDojfbL /fhg}ltsOltxf;df k'g?Tyfgjfb zAbsf] k|of]ug} klxnf] kN6 sfp6\:sLaf6 ePsf] xf] .jg{:6fOgn] dfS;{jfbsf] v08g ub}{ eg]sflyP– k ' Fh Lj fbaf6 ;fDojfb Pj +;dfhjfbdf kl/jt{g x' Fbf qmflGt g}cfjZos x'g uof] eg] klg ;j{x/f ju{n]xf/ vfg'kg]{ x'G5 . jg{:6fOg ;dfhjfbsf]nflu ;+;bsf] k|of]u ul/g'kb{5 eGg]ljrf/df cl8u lyP .

tTsfnLg cj:yfdf dhb"/x¿sf]lau|bf ] cfly{s hLjg lyof ] , To:tf ]cj:yfdf sfn{dfS;{ / PGh]N;sf ljrf/x¿a8f] cfsif{s x'g' :jefljs eof] . tL b'O{bfz{lgsx¿sf] ljrf/nfO{ pko'Qm ahf/ldNof] . x'g t dhb"/x¿sf] To:tf] alu|bf]xfntsf] ;'wf/df tTsfnLg /fhg]tf tyfljåfgx¿n] pko'Qm sdbx¿ k|z:trfn]sf lyP . dhb"/x¿sf] xslxtdfJofks ;'wf/ u/L pgLx¿sf] hLjg:t/;'wfl/g'k5{ eGg] cg]sf}+ ax;x¿ ;d]tePsf lyP . n8{ zfkm\6:j/L / cGoljj]szLn JolQmx¿n] dhb"/x¿sf] o;b'b{zfk"0f{ zf]if0fsf lj?4 ;+;bsf] Wofgcfs[i6 u/L pgLx¿sf] ;d:ofsf] plrthfFrsf nflu Ps cGj]if0f ;ldltsf] dfuklg u/]sf lyP . kmn:j¿k ;g\ !*#$df g} O+un}08 h:tf k|hftflGqs b]zx¿dfdhb"/x¿sf] xs–lxtsf] ;+/If0fsf nflukm}S6«L sfg"g aGg k'Uof] . ToxL sfg"gåf/fdhb"/x¿sf] b}lgs sfdsf] 306f lgwf{/0fu/L :qL / afnsx¿nfO{ sl7g sfo{ ug{sfg"gåf/f k|ltaGw nfUof] . pgLx¿sf]:jf:Yo / lzIff;DaGwL lgodx¿ aGof] .;dofg's"n dhb"/x¿sf] xslxtsf] ;+/If0f/ ;Dj4{gsf nflu sfg"gx¿ lgdf{0f eof] .kmntM dhb"/x¿sf] cj:yf sDo'lgi6b]zx¿df eGbf sof}+ u'0ff /fd|f] k|hftflGqsd'n'sx¿df /xg uof] .

k'FhLjfbL JolQmjfbsf] b'ikl/0ffdsf]sf/0f dflg;x¿df ;fdflhs efjgfsf]pbo eof] . dflg;x¿ ;f]Rg yfn] lsJolQmsf] lxteGbf ;dfhsf] lxt–;fwgf>]i7 x'G5 / Tolt a]nfb]lv g} ;dfhjfbLcjwf/0ff / dfS;{–PGh]N;sf] ;fDojfbLwf/0ffx¿sf] d"n tTjdf g} km/s 5, t/h] xf];\ oL b'j} ;}4flGts ljrf/x¿sf]k[i7e"ld JolQmjfbL k'FhLjfbsf] ljsNksf]pkh xf] eGg'df cTo'lQm x'g] 5}g . dfS;{/ PGh]N;n] dhb"/x¿sf] bogLo b'b{zfx6fpg JolQmut k'FhLsf] pGd"ng u/L;/sf/ jf sDo'gåf/f lgolGqt k' FhL;~rnfgdf cfkm\gf] bz{g lbP, h'g s8Lg} dfS;{jfbsf] h8 xf ] . kl5 To;

s8LnfO { k ' li6 ug{sf nflu lbPsf ]åGbfTds ef}ltsjfb tyf Oltxf;sf]cfly {s JofVof dfS;{ / PGh]N;sftk l;nsf s ' / f d fq lyP . t/;fdfhjfbLx¿ ;fDojfbn] h:tf] ;Dk"0f{JolQmut k''FhL pGd'nsf] xsdf hfFb}gg\ .$ dfS;{ k|efljt ePsf tLg dxTjk"0f{bfz{lgsx¿

dfly pNn]lvt u/]cg';f/ cf}Bf]lusqmflGtsf] kmn:j¿k cfly{s pTkfbgsf]cj:yfdf /fIf;L kl/jt{g eof] . kl/0ffdtMk|To]s JolQmsf] ;fdlfhs tyf /fhg}ltshLjgdf ct'ngL km/s eof] . To;n]hg;+Vofsf] k"0f{ agfj6 tyf ;~rf/,hLjgz}nL, gftfuf]tf / ;DaGwx¿, wd{,g}ltstf tyf /fhg}lts ;+:yfx¿df ;d]tk|efj kf¥of] . dfq sfn{dfS;{ / PGh]N;sf]dfg;k6ndf k/]g . tyflk pgLx¿nfO{Tolta]nfsf] dfgj ;f]rfOdf nf]slk|o/x]sf] b'O{ JolQmx¿sf] bz{gzf:qn] lgs}k|efj kf/sf] lyof] . dfs;{ / PGh]N;nfO{k|efj kfg]{ tL ax'rlr{t ljrf/x¿ lyP–bfz{lgs x]un / No'l8s km\onfo/afv .oL b 'O { bfz{ lgsx¿sf ] af/ ]df oxf F5f]6s/Ldf pNn]v ul/Psf] 5 .s_ x]6nM ;g\ !&&)–!*#!

hd{gLsf] ax'rlr{t bfz{lgs x]unnfO{cfw'lgs cfbz{jfbsf] hGdbftf klgdflgG5 . cfkm\gf] ;dodf x]unsf bfz{lgslugfdn] 7"nf ] k|efj kf/]sf ] lyof ] .dflg;x¿ cfkm"nfO{ x]unjfbL eGg uf}/jub{y] . x]unsf] bfz{gnfO{ ljleGg kIftyf ljifox¿df af8\g ;lsG5 t/ pgsf];a}eGbf dxTjk"0f{ efu åGåjfb l;4fGtxf] . bfz{lgs x]unsf] åGåjfb l;4fGtsf]k"0f{ k|efj t?0f dfS;{df k¥of] . To;sf/0fpgnfO{ sltko ljåfgx¿ x]unjfbLbfz{lgs klg eGg] ub{5g\ .

x]unsf] åGåjfb 1fg, ljrf/ tyfcfbz{x¿df cfwfl/t 5 . sfn{dfS;{n] of]åGåjfbsf] c:qnfO{ ef}ltsjfb;Fu hf]8Lcem zlQmzfnL gofF c:q agfPsf lyP–åGåfTds ef}ltsjfb, x]unn] k|ltkfbgu/]sf] åGåjfbn] s'g} ljsf; k|lqmofåGåfGtds :j¿kdf x'G5 eGg] k'li6 ub{5 .x]unsf] cg';f/ ljsf;sf r/0fx¿nfO{hDdf tLg efudf afF8\g ;lsG5 .c_ jfbcf_ k|ltjfbO_ ;+jfb

åGåjfbsf] l;4fGtcg';f/ ;+;f/dfrf/–cr/ j:t' tyf ljrf/x¿ csf6\ojf l:yt 5}g . k|To]s ljrf/sf] ljsNk5, k|To]s ;[li6sf] ljgfz x'G5 cyf{t\k|To]s j:t' ultzLn tyf kl/jt{gzLnx'G5 eGg] d"n egfO g} x]unsf] xf] . of]kl/jt{g s]jn jfb, k|ltjfb / ;+jfbaf6cufl8 a9]sf] x'G5 . pgsf cg';f/ of]vfg' jf gvfg', of] /fd|f] jf g/fd|f], of]lbg z'e jf cz'e eGg] ljjfbx¿dfPp6f jfb xf] . jfb leq cf+lzs ;Tot x'G5 g} t/ kl/jt{g ;do, sfn /kl/l:yltdf dflg;x¿sf] a'l4 tyfljj]sdf tL lgodx¿ k/:k/ lj/f]wL aGb}hfG5g\ . jfbleq /x]sf] cf+lzs ;Totfdfjfbljjfb, cfnf]rgf, ;dfnf]rgf x'Fb} uO{uNtLx¿ lgsflnG5g\ . Tof ] klxnf ]Joj:yfsf ] 7Ls cfnf ]rgfdf a:g ]Joj:yfnfO{ g} x]unn] k|ltjfbdf klgq'l6x¿ cf}+NofpFb5g\ . cGtdf jfb /k|ltjfbsf] c;n u'0fx¿af6 ;jfb aGbx'G5 . ;dosf] ultdf ;+jfb k'gM jfb–k|ltjfbsf r/0fx¿ kf/ ug'{kg]{ k|fs[ltslgodnfO{ x]un] a8f] /fd|f];Fu cfkm\gf]åGåjfbsf] l;4fGtdf JofVof u/]sf 5g\ .

dfS;{n] x]unsf] åGåjfbL ljsf;l;4fGtsf] aflx/L cfj/0fnfO{ dfq :jLsf/u/L l;4fGtsf] k|f0fnfO{ kmflnlbP . lsgeg]x]unsf] bz{gdf åGåTds ljsf; cfTd1fg,cfTdaf ]w tyf a' l4jfb /x ]sf ] 5 .sfn{dfS;{n] x]unsf] åGåjfbnfO{ dfGotft lbP t/ a'l4jfbsf] l;4fGtnfO{ eg]sf]/f sfNklgs ;DemL c:jLsf/ u/] .dfS;{n] cfTd1fg tyf a'l4jfbsf] :yfgdfef}ltsjfbnfO{ k|lt:yflkt u/fP . dfS;{sf]ts{cg';f/ cfTdf tyf a' l4 s]jnsfNklgs ePsf] sf/0fn] o;sf] s'g}k|of]hg dflgPg . h'g j:t'nfO{ xfdLb]Vg ;Sb}gf}+ To:tf] a:t' x'g' jf gx'g'sf]s'g} cy{ x'Fb}g . dfS;{sf] hf]8 ;j{yfef}lts j:t'k|lt lyof] . h:t} df6f], 9+uf,x8\8L–df;' h'g k|ToIf b]lvG5 t/ cg'ej/ ug{ ;lsG5 . oBlk sfn{dfS;{n]x]u]lnog bz{gsf] d"N efu dfq lnPsflyP, t/ t'ngf ubf{ dfS;{jfbL bz{gs/La s/La ljk/Lt b]lvG5 . dfS;{sf]cfTdfsf] 7fpFdf ef}lts tTjsf] k|wfgtflbP . sfn{dfS;{n] cfkm\gf] cle|k|fo pgsf]

ljzjljVoft k':tssf] e"ldsfdf n]v]sf5g\– x]unsf] bz{gnfO{ lz/, -dl:tis,cfTdf_ sf] andf c8]sf] kfPF . t/ d}n]To;nfO{ v'§fsf] an -k[YjL, ef}ltscfwf/_df /fv]sf] 5' . sfn{dfS;{ x]unsf]sdhf]/ kIf cfTd1fgsf] wf/0fnfO{ of]ef}ltsjfbL b'lgofFdf cy{xLg ;flat ug{;kmn eP . dfS;{jfbL bz{gsf] d"n ;|f]tx]un g} lyhP eGbf sfn{dfS;{nfO{cjd"Nog u/]sf] 7xl/g] 5}g .v_ km\ofo/jfv -;g\ !*)$–!*&@_

csf { rlr {t hd {g bz { lgskm\ofo/jfv klg cfkm\gf ;dosf dxTjk"0f{ef}ltsjfbL bfz{lgsx¿dwo] ulgGy] .pgn ] cWof Tdjfbsf ] lj/ f ]w ubf {ef } ltsjfbsf ] JofVof u/ ]sf ] lyP .tTsfnLg ;fdflhs kl/kf6Ldf JolQmx¿wd{ tyf cg]sf}+ cfWoflTds cGwljZjf;dfhsl8Psf x'gfn] wd{eL? x'g' :jefljslyof] . wfld{s cGwljZjf;n] JofKt;dfhdf O{Zj/fnfO{ ;jf]{k/L dfGby] . o;;+;f/sf] k|To]s ;[li6x¿ O{Zj/n] agfPsfx'gfn] bofsf kfq 5g\ eGg] wf/0ff cem;Ddklg ljsl;t ;dfhdf ;d]t kfpg;lsG5 . JolQmx¿ 7fGby], dflg;sf] ;[li6klg O{Zj/n] g} u/]sf x'g\ . t/ bfz{lgskm\of/jfv ;DejtM klxnf] bfz{lgs x'g\,h;n] tTsfnLg ;dfhdf ;]rfo{ ljkl/teg]sf lyP ls O{Zj/n] dlfg;nf{ agfPsfxf]Ogg\, clkt' O{Zj/nfO{ g} dflg;n]agfPsf x'g\ . gjLg qmflGtsf/L wf/0ff/fVg] km\ofo/jfv eGby]– dflg;n] wd{agfpF5, wd{n] dflg;nfO{ x}g .

km\ofo/jfvsf] o:tf} ef}ltsjfbLcjwf/0ffn] dfS;{nfO{ k|ToIf k|efj kf¥of] .ToxL k|]/0ff:j¿k sfn{dfS;{sf] cfkm\g]fdflysf JofVofx¿af6 s] :ki6 x'G5 eg]sfn{dfS;{n] åGåjfbsf] l;4fGt x]uaf6 /ef}ltsjfbL cjwf/0ff km\ofo/jfvaf6cfoft u/]sf lyP lgs sfn{dfS;{sf]df}lns . h]xf];\ dfS;{ / PGh]N; klxnfTo:tf JolQm x'g\, h;n] a8f] sl6nJofVofsf ;fy x]un / km\ofo/jfvsfbz{gx¿nfO{ k"0f {t lbO{ …åGåfGtdsef}ltsjfb h:tf] clt wfl/nf] xltof/sf]lgdf{0f u/] . oxL wfl/nf] xltof/ åf/fsDo'lgi6x¿n] k'FhLkltx¿sf] dfq xTofu/]gg\ clkt' ;j{xf/fx¿sf] klg k|f0f kv]?p8fO{ lbPsf 5g\ .u_ 8fla{g -;g\ !*)(–!**@_

x]unsf ] åGåjfb / kmo/jfusf ]ef}ltsjfbsf] k|efj dfS;{–PGh]N:nfo{k/]sf] lyof] g} To;afx]s pgLx¿df rfN;/f]a6 8flj{gsf] k|efj klg TolQs} k/]sf]b ]lvG5 . 8flj{gsf] hLjg pTklQsf]l;4fGtn] tTsfnLg k/Dk/fjfbL, ?l9jfbLPj+ wfld{s ;dfhdf 7"n} e"sDk NoflbPsflyP . To;a]nfdf clwsf+z dflg;x¿k |s [ ltdf /x ]sf ] s 'g } hLj, hf lt,k|hfltx¿ O{Zj/n] ;[li6 u/]sf x'g\ eGg]dfGotf /fVby] . h;nfO{ wd{k|lt sdljZjf; lyof], pgLx¿nfO{ klg hLjgpTklQsf] ljsf; af/]df s'g} 7f]; j}1flgscfwf/sf] 1fg gePsfn] pQm ljifodfax; ug{ ;Sb}g y] .

a]noft cg';Gwfgstf{ Pj+ k|fs[ltsj}1flgs 8flj{gn] ;+;f/sf clwsf+z:yfgx¿df u/]sf] ;fd'lb|s vf]hd'nsofqf / ToxfF cfkm"n] 7fpF ljz]if /fv]sf]jg:klt / k | f0 f Lx¿sf ] t 'ngfTdscWoogkl5 Pp6f lgisif{df k'u]sf lyP,To;}nfO{ 8flj{lghd\ elgPsf] xf] . 8flagl;4fGtcg';f/– s'g} klg hLjgx¿sf]hflt, k|hfltsf] pTklQ x'g'df k|fs[ltscj:yfs]f k|lt:kwf{ / ;an u'0f ePsf]hfltsf] 5gf}6 k|d'v x'G5 . cfkm\gf]k':ts …b jlh{g ckm :kfO;LÚ df pgn]k|fs[lts 5gf}6 x'Fb} qmlds ¿kdf gofFk|hfltsf] ljsf; x'g] hgfpFb} k|fs[lts5gf} tyf pko'Qm k|0fLx¿ dfq afFR5gegL n]v]sf 5g\ .

8flj{gsf] of] hLjg ljsf;;DaGwLl;4fGtn] tTsfnLg ;dfhdf txNsfdrfOlbof ] . af Fb/x¿nfO{ dflg;sf ]k'vf{ s;/L dfGg ;lsG5 eGg] af/]dfax; ub } { s ]xL wf ld {s kl08tx¿;}4flGts a;xdf plqP . 8flj{gsf]ljrf/n ] cfPsf ] of ] dgf ]j }1 f lgskl/jt{g, ef}ltsjfbLx¿nfO{ cr's c:qkfPem} eof] .

dfS;{ 8flj{gaf6 w]/} k|efljt lyPeGg] jf:tljstf PGh]N;n] 7fpF7fpFdfu/]sf] cleJolQmaf6 klg k'li6 x'G5 .cfkm\gf] ;fd'lb|s vf]h ofqfsf] qmddf 7fpFljz]ifdf e]l6Psf Pp6f hftLsf r/fx¿dfb]lvPsf] k|s[ltcg';f/sf] :j¿k kl/jt{gg} sfnGt/df gofF k|hfltsf] ljsf; x'G5eGg] 8flj{gsf] dfGotf lyof] .

Page 5: Satyagrha issue 3

$laxLaf/, ebf} !@, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

;Tofu|x 8]:s

cWofTd÷bz{g;'bz{g clwsf/L

xfdL eujfgsf] bz{g ug{ / O{Zj/Lo ;]jfsf] nflu k"hf cr{gf, Wofg,hktkh:tf sfo{x¿ ub{5f}{ + . ;fwgf / of]uåf/f dgnfO{ PslrQ u/L cfkm\gf]WofgnfO{ ;fy{s agfpg ;lsG5 . dfgjsf] dgdf ha;Dd z'4tf cfpFb}gcyjf cGo ljifodf Wofg hfFb}g ta dfq eufjg k|flKtsf] dfu{ v'Nb5 .xfdLn] P]gf x]bf{v]/L olb To; P]gfdf w'nfsf] txn] 9flsPsf] 5 eg] cfkm\gf]d'xf/ b]g ;lsFb}g . To;}u/L xfd|f] dgdf c1fg¿kL d}nf jf w'nf] 5 eg]eujfg k|flKt ug{ ;lsGg . dgdf ePsf c1fgtfnfO{ x6fpg nf]e–df]x,db–dfT;o{ cx+sf/ h:tf dfgjLo b'u{'0fx¿nfO{ ;bfsf nflu TofUg'k5{ .

dfgjn] s'g} klg sd{ ;DkGg ug]{ b[9tfk"j{s ;+sNk u/L cufl8 a9\5eg] lg/Gt/sf] k|of;df cjZo g} ;kmntf k|fKt ug{ ;lsG5 eGg] tYonfO{k|dfl0ft ug{ Pp6f b[i6fGt h'g k| ]/s k|;+u 5, To;nfO{ x]/f} +– Ps lbgcfkm\gf] j[4 lktf, h;sf] pd]/ () jif{ eO;s]sf] lyof], pgn] cfkm\gf]k/Dk/fcg';f/ ;a} d[To'kj{sf sd{x¿ bzbfg ;d]t u/]/ cfo{3f6df /flvPsf]lyof] . To;a]nf pgsf 5f]/fx¿n] ;f]w], …af tkfOFsf] clGtddf xfdLnfO{s]xL pkb]z lbg'xf];\ . cyjf tkfOFsf] clGtd OR5f s] 5, atfpg'xf];\xfdLnfO{, xfdL To;nfO{ k"/f u5f+ } { .Ú ta tL j[4f lktfn] eg]– dnfO{ tLkNnf] ufpFsL kmnfgf] gfdsL dlxnf;Fu ljjfx ug]{ OR5f 5 . To;sf]aGbf]a:t ldnfcf] eg]/ c/fP . ca tL 5f]/fx¿ h;n] clGtd OR5fsfaf/]df ;f]w]sf lyP, pgLx¿nfO{ cfkt k¥of] . lsgeg] 5f]/f5f/L, gfltgfltgf;d]t ePsf j[4fnfO{ s;/L cfo{3f6df /fv]sf] af;Fu ljjfx ug]{ xf] eg]/k|Zg ug]{ < eGg] bf]dg / 8/df k/] . t}klg ljleGg pkfoåf/f ljjfxsf]k|:tfj /fv] t/ pgsf 5f]/f5f]/Ln] n¶L / ef6f lnP/ o:tf] pd]/df To:tf]ljjfxsf] k|:tfj Nofpg] eg]/ nv]6] . lktfsf] ;dLkdf cfP/ ;a} 5f]/fx¿n]eg] ls xfdLn] To:tf] k|:tfj /fVbf o;/L xfdLnfO{ lk6\b} nv]6] ca s] ug]{< pgn] eg]– km]l/ hfcf] dnfO{ ToxL dlxnf;Fu ljjfx ug]{ OR5f 5, h;/LeP klg dgfpg] sfo{ u/ .

km]l/ bf];|f] k6s klg ToxL eGb} uP t/ To;k6s d'8\sL b]vfpFb} emkfb}{nv]6] ls To:tf k|:tfj lnP/ cfpg] < eg]/ Tof] s'/f km]l/ lktfnfO{ eg] t/pgL slt klg lrQ a'emfpg]tkm{ guO{ To;};Fu ljjfx ug{sf nflu d~h'/u/fcf] . t];|f] k6s klg tLg} dlxnfnfO{ ToxL k|:tfj /fVb} uP . To;a]nfpgLx¿n] /fd|/L of] pd]/df ca d To:tf j[4f;Fu ljjfx u/]/ ab\gfd aGgrfxGg afa' xf] eg]/ /fd|/L ;DemfP/ k7fP . rf}yf] k6s klg pQm k|:tfjlnP/ cfP, j[4sf 5f]/fx¿ ca eg] aNn aNn ltgL dlxnf ltg} j[4f;Fuljjfx ug{ /fhL eP/ cfOg\ . …af xfdLn] tkfOFsf] OR5fcg'¿k ljjfx u/]/a:g pxfFnfO{ /fhL u/fof}+Ú eg] .

ta j[4 lktfn] hjfkm lbP– …x]/ afa' xf] dnfO{ ljjfx ug'{ 5}g, d}n]ltdLx¿nfO{ s'g} klg c;xh b]lvg] sfo{ lg/Gt/ k|of; u/]df cjZo g};kmn eOG5 eGg] b[i6fGtnfO{ Jojxf/df k|bz{g u/]/ b]vfpgsf nflu dfq}eg]sf] lyP, h'g b]lvof] klg .Ú To;kl5 ;a} rlts eP j[4 lktfn] xfdLdfk|of]u ug{sf nflu dfq} eg]sf /x]5g\ eg]/ . o; uDeL/ k|s[ltsf] b[i6fGtaf6xfdLn] dxTjk"0f{ lzIff kfpF5f} ls hlt;'s} sl7g / c;Dej 7flgPsf] sfo{klg lg/Gt/ k|of; u/]df ;kmntfk"j{s ;DkGg ug{ ;lsG5 eGg] . To;}n]dfgjn] cfkm\gf] nIocg'¿k sfo{ klg nuftf/ ug{ ;Sg'k5{ . To;sf nfluk6s–k6s k|of; ug{ eg] emGem6 dfGg' x'Fb}g .

o;n] hf];'s} JolQmn] klg cfkm"n] rfx]sf] s'/fnfO{ k|flKt ug{sf nfluPs b'O{ k6ssf] c;kmntfn] x/]z gvfO nuftf/ k|of;sf nflu tof/ /x]/p2]Zo k|flKt ug{ ;lsG5 . rfx] Tof] ljBfyL{ x'g\ of eQm jf ;fwgfåf/fcfkm\gf] dgdf jf lrQdf ePsf c1fg¿kL cGwsf/nfO{ qmlds¿kn] x6fP/h;/L P]gfsf] / dfgj cg'xf/sf] aLrsf] w'nf]sf] tx gx6fP;Dd d'xf/b]lvFb}g, To:t} dgsf d}nf] x6fpg ;s]df dfq eujfg k|flKt jf 1fgk|flKt u/L ;kmn dfgj aGg ;lsG5 . Ifl0fs / c:yfoL s'/fk|lt df]lxteP/ ;j{>]i7 dfgj hLjgnfO{ c1fgdf g} /fv]/ u'dfpg' x' Fb}g . nfdf];dosf] clj/n k|of;sf] kl/0ffd jf kmn ;a}eGbf dL7f] / dxTjk"0f{ x'G5eGg] ;TonfO{ ;bf dgg ug'{k5{ .

kl/>dsf] kl/0ffd

Jojl:yt ubf{ pN6f] ;f:tL

O6x/Ll:yt /fli6«o jfl0fHo a}+sdflgs} eL8 lyof] . dWofGxsf] rsf]{ 3fddfk+lQmdf lyP dflg; . bf];|f ] tnfdf/x ]sf ] a } +sleq dfq geP/ k + lQmaflx/;Dd} lyof] . k+lQmdf ;s;k"0f{cj:yfdf lyP ;fdflhs ;'/Iff eQflng al;/x]sf j[4f tyf Psn dlxnf .ToxL k+lQmdf lyOg\ O6x/L cfFkuf5LsL&@ jifL{of t'n;L ;'j]bL . nfdf] ;dopleg g;s]kl5 pgL 5]p nflug\ .leQfdf c8]; nfu]/ yrSs a;]sL;'j]bL Ps}l5gdf e';'Ss lgbfOg\ .>Ldfg\n] emsemSofPkl5 Ao'FlemPsLpgn] xfF:b} elgg\, …Ps 3G6f eof]nfOg a;]sf], pleg} ;lsgF .Ú

pgL;Fu} lyOg\ O6x/L–$ sL ^$jifL{of cf;dtL rf}w/L . pleFbf pleFbfv'§f un]kl5 6'qm'Ss a;]sL lyOg\ pgL .Ps 3G6feGbf a9L ;do k+lQmdf a:bfk lg kfnf ] gcfPkl5 e¥ofªel/al;/x]sf j[4j[4fnfO{ x]b}{ pgn] u'gf;f]ul/g\, …v} eQf lbg xf] ls b'Mv lbg xf]xfdLnfO{ pEofPsf] <Ú

;/sf/n] ;fdflhs ;'/Iff eQfnfO{a}+sdfkm{t\ ljt/0f ug]{ gLlt lnPkl5To;sf] k|efj ;sf/fTds dfq} 5}g .j[4f tyf Psn dlxnfnfO{ k};f kfpgw]/} ;d:of x'g] u/]sf] 5 . pgLx¿sfnflu a}+saf6 k};f kfpg' oftgfem}+ ePsf]5 . ;'g;/Lsf cf7j6f uflj; / tLgj6fgu/kflnsfdf a}+sdfkm{t\ ;fdflhs;'/Iff eQf afF8\g yflnPsf] 5 . t/,k};f lng nfOg a;]sf j[4f / Psndlxnfsf] ef]ufO b]Vg]nfO{ c;lhnf] nfUg]vfnsf] 5 . ;a}eGbf uf¥xf] dlxnfnfO{ePsf] 5 . t'n;L / cf;dtLn] eQfyfk]s} lbg j[4eQf lng k'u]sL Ps j[4f/fli6«o jfl0fHo a}+ssf] sfof{nod} a]xf];

sd{rf/L ;~hLj v8\sf eG5g\, …a}+sn]ufpF3/d} SofDk v8f u/]/ ljt/0f ug{;s] dlxnfnfO{ 3/sf] sfd EofP/ klgeQf lng ;Sg] ;'ljwf x'g] lyof] .Ú

O6x/L gu/kflnsfsf sd{rf/L eg]a}+sdf nfUg] k+lQm / ;s;nfO{ a}+sJoj:yfkgn] g } ;dfwfg ug ' {kg ] {atfpF5g\ . gu/kflnsfsf] tkm{af6;fdflhs ;'/Iff eQf x]g]{ lhDdf kfPsfsd{rf/L k|f]If0f kf]v/]nsf cg';f/ lhNnfljsf; ;ldltn] l;w} a}+s;Fu ;Demf}tfu/]/ ljt/0f ug]{ x'Fbf gu/kflnsfsf]bfloTj ;Lldt x'G5 . a}+ssf] eL8nfO{Jojl:yt ug{ a}+s k|zf;g g} lhDd]jf/x'g'kg]{ pgsf] ts{ 5 . pgL eG5g\,…;xsf/Laf6 jf c¿ s'g} ;+oGqdfkm{t;/n ¿kdf ljt/0f ug{'k5{ .Ú

;'g;/Lsf :yfgLo ljsf; clwsf/L/fh]Gb|b]j kf08] klg a}+snfO{ g} bf]iflbG5g\ . cfkm"n] a}+sx¿nfO{ ;xhtfsf;fy ljt/0f ul/lbg cg'/f]w u/]sf] pgsf]egfO 5 . O6x/L, w/fg, Og?jf, em'Dsf,b'xaLnufot ljleGg cfwf bh{g :yfgsfa}+sdfkm{t\ ;fdflhs ;'/Iff eQf ljt/0ful/Psf] lhNnf ljsf; ;ldlt ;'g;/Lsfsd{rf/L pQd vltj8fn] atfP . u|fdL0fIf]qsf a}+sx¿;d]t cr]n ;fdflhs;'/Iff eQf ljt/0f ug]{ lhDd]jf/L dfUgcfO/x]sf] pgL atfpF5g\ .

)%! b]lv j[4nfO{ j[4eQfsf] gfddf;fdflhs ;'/Iff eQf ljt/0f ug{yflnPsf]df clxn] ;/sf/n] Ho]i7gful/s, Psn dlxnf, cflbjf;Lhghflt, ckf+utf ePsf JolQmx¿nfO{;d]t ;fdflhs ;'/Iff eQf lbG5 . &)jif{ pd]/ k'u]sfn] dfl;s kfFr ;o¿k}ofF, Psn dlxnfnfO{ kfFr ;o,cflbjf;L hghflt x'g\ eg] Ps xhf/¿k}ofF, cf+lzs / k"0f{ ckf+utf ePsfnfO{kfFr ;ob]lv Ps xhf/ ¿k}ofF;Dd eQflbg] Joj:yf 5 . lhNnf ljsf; ;ldltn]pQm /sd a } +s tyf uf lj;,gu/kflnsfdfkm{t\ ljt/0f u5{ .

dfl;s kfFr ;ob]lv Ps xhf/;DdkfOg] ;fdflhs ;'/Iff eQf JolQmsf]cfjZostf / d"Noj[l4sf] bfFhf]df cltck'u /sd xf] . dlxgfsf] kfFr ;on] s'g}klg dflg;sf] dlxgfel/sf] ;fdfGocfjZostf klg k"/f x'g ;Sb}g .To;dfly k'?ifk|wfg ;dfhdf dlxnfcfly{s ultljlwdf ;d]t sd} dfq ;+nUgx'g kfpF5g\ . >Ldfg\ u'dfPsf / j[4 ePsfdlxnf ;a}eGbf w]/} df/df k5{g\ . h;nfO{j[4eQfn] yf]/} eP klg ;xfg'e"lt lbPsf]5 . …cf}iflw lsGg, ld7fO lsGg / ;fdfGovr{ ug{ ;lhnf] x'G5, 5f]/f5f]/L;FudfUg'kb}{g,Ú rf/ dlxgfsf] eQf Ps}k6scfpFbf xtfl/Fb} a}+s;Dd cfpg] u/]sL j[4ft'n;L ;'j]bL elG5g\, …a9fP/ lbP t emg\;'lj:tf x'GYof] .Ú

klZrd g]kfnsf s]xL lhNnfdfa}+sdfkm{t\ j[4x¿nfO{ 3/d} k'u]/ j[4eQflbg] sfo{sf] yfngL ePsf] 5 . :yfgLolgsfon] klg To;sf] lhDd]jf/L lng;Sg] j [4f tyf Psn dlxnfnfO {pgLx¿sf] 3/b}nf]d} eQf k'¥ofpg'kg]{;d]t dlxnf clwsf/sdL{sf] dfu 5 .xfF;kf];fsf emG8} kfFr ;o dlxnfnfO{;Lk ljsf;, /f]huf/Ldf ;+nUg u/fpFb};zQmLs/0fsf sfo {qmdsf ] g ]t [Tjul/;s]sL xfF;kf];fl:yt cfdf ;d"xsL;+:yfks cWoIf sdnf v8\sf j[4f tyfPsn dlxnfnfO{ ufpF3/d} eQf pknAwu/fOlbg dfu ul5{g\ . v8\sfsf] a'emfOdfdlxgfsf] kf Fr ;o t cfpF5, t/kfpgnfO{ ;f¥x} ;d:of ePsf] u'gf;f]lbbLalxgLsf] 5 . sltko j[4fnfO{:jf:Yo ;d:of / pd]/n] c;/ kf5{eg] sfd u/]/ hLljsf]kfh{g ug'{kg]{dlxnf lbgel/sf] sfd dfof df/]/ a}+sdfnfOg a:g hfg'kg]{ cj:yf 5 . v8\sfelG5g\, …ufpF7fpFd} k'u]/ ;fdflhs;'/Iff eQf lbP cfdf lbbLx¿sf] cfzLjf{b;/sf/n] kfpFYof] .Ú

-n]vs lxdfno 6]lnlehgsfO6x/L ;+jfbbftf x'g\ ._

eP/ 9n]sL lyOg\ .Ho]i7 gful/snfO{ 3G6f} + k+lQmdf

pEofpg' pgLx¿k|ltsf] cGofo dfG5g\vf]6fªsf 6+sk|;fb /]UdL . cfkm\gLcfdfnfO{ eQf lng Nofpg] ;f]r agfPsf/]UdL eG5g\, …nfdf] k+lQm / j[4j[4fn]v]Kg'k/]sf] ;f:tL b]v]kl5 cfdfnfO{Nofpg} 8/ nfUof] .Ú ;/sf/n] 3/3/d}uP/ j[4eQf lbg'kg]{ pgsf] wf/0ff 5 ./]UdL eG5g\, …Tolt t Ho]i7 gful/sk|ltxfd|f] bfloTj klg xf] lg .Ú

O6x/LsL (! jifL {of xL/fdfof>]i7nfO{ lxF8\g ;d:of 5 . ;lsg;sLa}+ssf] e¥ofª r9]sf] b]Vg]x¿n] pgnfO{r9\g / cf ]n {g d2t ul/lbG5g\ .pgL; Fu k ' Ub f ] ;Dk lQ k lg 5 .O6x/Lrf]sd} 3/ / k;n 5 . t/,;/sf/n] lbPsf] k};f lng pgnfO{ a}+sk'Ug}k5{ . xL/fdfof elG5g\, …o:tf] si6;x]/ k+lQm nfUg' gk/] x'GYof] .Ú

a}+sdfkm{t\ ;fdflhs ;'/Iff eQfljt/0f ug'{cl3 uflj;n] ufpFaf6} ljt/0fuYof]{ . d[To'kl5 klg j[4eQf lbPsf]b]lvPsf], sd{rf/Ln] g} vfOlbPsf]h:tfa]lyltx¿ ;~rf/dfWodn] v'nf;f u/] .o;kl5 ;/sf/n] ;fdflhs ;'/Iff eQfa}+sdfkm{t\ ljt/0f ug{ yfNof] . ;/sf/sf]of] sbdn] cfkm\g} ufpFdf kfOg] eQflng nfdf] ofqf / a}+sdf k+lQm nfUg'kg]{b'Mv Joxf]g{ afWo ePsf 5g\ j[4x¿ .sltkosf egfOdf e|i6frf/ ug] {Pp6f÷b'O{j6f uflj; ;lrjnfO{ sf/afxLug{ g;Sg] ;/sf/n] To;sf] ;hfo j[4f/ Psn dlxnfnfO{ lbO/x]sf] 5 .

eQf lng k+lQm a:bfsf] ;f:tL;Fu}ufpFb]lv a}+s;Dd wfpFbf kg]{ zf/Ll/s,dfgl;s tyf cfly{s ;d:of klg 5 .O6x/Lrf]sdf /x]sf] s[lif ljsf; a}+sdfeQf lng xfF;kf];f uflj;sf] Pp6fs'gfdf a:g] JolQmnfO{ emG8} rf/ 3G6f;do nfU5 . O6x/L hfg] a; r9\gt/x/f rf]s;Dd k'Ug b'O{ 3G6feGbf a9LlxF8\g'kg] { x'G5 . xfF;kf];f uflj;sf

v]n ;+;f/ ;Tofu|x 8]:s

lxdfn bfxfn

zflGt ;]gfsf] eQf / ;dofjwL a9fOg]ljb'/ clwsf/L

;+o'Qm /fi6«;+3n] zflGt ;]gfdf efulnPjfktsf] zflGt ;]gfsf] Go"gtd eQf/sd / ;do ;Ldf a9fpg] ePsf] 5 .xfn;Dd o;cl3 zflGt ;}lgsn] eQfjfktsl/a dfl;s (* xhf/ ^ ;o ** ¿k}ofFcyf{t Ps xhf/ @* cd]l/sL 8n/ kfpFb}cfPsf lyP . ;+o'Qm /fi6« ;+3af6 cfPsf]g]kfnL ;]gf zflGt ;]gf lgb{]zgfnon] lbPsf]hfgsf/L cg';f/ /fi6«;+3n] gofF k|:tfjdf)&! ;fn c;f/ dlxgfb]lv Go"gtd eQfPs xhf/ # ;o #@ 8n/ / Ps jif{;dofjlw k'¥ofpg u[xsfo{ eO/x]sf] 5 .

lgb{]zgfnosf ;xfos /yL tf/faxfb'/sfsL{n] ;+o'Qm /fi6« ;+3af6 zflGt ;]gfsf]eQf /sd / ;dofjlw b'j} yksf] af/]dfu[xsfo{ eO/x]sf] hfgsf/L lbP . ;}lgs

hg;Dks{ lgb{]zgfnoåf/f cfof]lht kqsf/;Dd]ngdf ;xfos /yL sfsL{n] ;g\ @)!^df zflGt ;}lgssf] /sd Ps xhf/ # ;o^% cd]l/sL 8n/ / ;g\ @)!& df Psxhf/ $ ;o !) cd]l/sL 8n/ k'¥ofpg]hfgsf/L cfPsf] atfP . xfn g]kfnL ;]gfsfzflGt ;}lgs ;+o'Qm /fi6« ;+3sf] cfXjfgdfvl6g] ld;gdf ^ dlxgfsf nflu vl6g]ub{y] . gofF Joj:yfaf6 zflGt ;]gfdf;xeflutf x'g] ;+Vof eg] 36\g] b]lvPsf]5 . …ca zflGt ;]gf 5gf}6 k|lqmofsf]sfo{ljlwdf kl/jt{g ug{ cfjZos b]lvPsf]5Ú ;xfos /yL sfsL{n] eg] . xfn;DdzflGt ;]gfdf ;xeflutf gePsf g]kfnL;}lgssf] ;+Vof sl/a #@ xhf/ /x]sf] 5 .

o;}u/L g]kfnL ;]gfsf] sNof0fsf/Lsf]ifdf xfn;Dds} pRrtd j[l4 ePsf]5 . ut jif{sf] c;f/ d;fGtb]lv o;jif{sf]

c;f/ d;fGt;Dddf tLg ca{ %& s/f]8!^ nfv $! xhf/ j[l4 eO{ sf]ifsf] hDdf@^ ca{ ** s/f]8 @& nfv k'u]sf] 5 .sf]ifcGtu{t ljleGg lgsfodf @)&! c;f/d;fGt;Dd ul/Psf] nufgL b'O{ ca{ $$s/f]8 ^& nfv kfFr xhf/ ¿k}ofF u/Lsf]ifsf] s"n ;DklQ @( ca{ #@ s/f]8($ nfv % xhf/ k'u]sf] ;}lgs hg;Dks{lgb{]zgfnon] hgfPsf] 5 . ;}lgs P]g@)^# tyf ;}lgs sNof0fsf/L sf]iflgodfjnL @)^% cGtu{t sf]if ;~rflnt5 . k|wfg;]gfkltsf] cWoIftfdf ;ft;b:oLo sNof0fsf/L sf]if tyf ;~rfngtyf Joj:yfkg ;ldlt /xg] Joj:yf5 . sf]ifcGtu{t g]kfnL ;]gf sNof0fsf/Laf]8{ /x]sf] 5 . ;+o'Qm /fi6« ;ª\3sf]cfXjfgdf zflGt ;]gfdf efu lnPjfkt,a}Fs tyf ljQLo ;:yfx¿df /x]sf] lgIf]k

/sdaf6 k|fKt Aofhh:tf d'Vo If]qcfoaf6 hDdf x'g] sf]ifaf6 :jf:Yo, lzIff,cfly{s /fxt tyf ladfh:tf sNof0fsf/Lsfo{x¿df nufgL x'g] ub{5 . /

kqsf/;Dd]ngdf sf]ifsf sfo{sf/Llgb{]zs ;xfos /yL wgLbf; sfsL{n]sf]ifsf] /sd …sÚ ju{sf a}Fs, …vÚ ju{sfljsf; a}Fs / …uÚ ju{sf ljQ sDkgLdfdf}Hbft /x]sf] hfgsf/L lbP . df}Hbft/sdaf6 k|fKt Aofh g} sf]ifsf] d'Vo cfox'g]5 . o; jif{ ;j{;fwf/0f hgtf / e"tk"j{;]gfnfO{ ;z'Ns :jf:Yo pkrf/ ;]jf k|bfgug{ dxfsf+nl:yt lqrGb| ldln6/L c:ktfnkl/;/df $ ;o %( z}Øfsf] c:ktfn lgdf{0fsfo{ k|f/De ePsf], k|fljlws lzIff tyfJoj;flos tflnd kl/ifb\sf] ;DaGwgdfkf]ln6]lSgs :yfkgf ug{ nfluPsf] hfgsf/Lklg sfsL{n] lbPsf 5g\ .

sf]sfsf]nf sk zlgaf/af6sf7df8f}+ . sf]sfsf]nf cGt/ ljBfno /fli6«o 5fq km'6ansf] clGtd r/0f

cfufdL zlgaf/b]lv x'g] ePsf] 5 . lhNnf / If]qLo k|ltof]lutf x'Fb} 5gf]6 ePsf!^ 5fq tyf * 5fqf 6f]nLn] clGtd r/0fdf ;xeflutf hgfpg] 5g\ . clGtdr/0fdf 5fqtkm{ pkTosfaf6 * tyf rf/ ljsf; If]qaf6 b'O{/b'O{ u/L * 6f]nLn]k|lt:kwf{ ug{] clvn g]kfn km'6an ;+3 -PGkmf_ n] hgfPsf] 5 .

o;}u/L 5fqfdf pkTosfaf6 rf/ tyf afFsL rf/ ljsf; If]qaf6 Ps/Psu/L rf/ 6f]nL 5flgPsf 5g\ . PGkmfn] dWodf~rnsf] k|lt:kwf{df sf7df8f} +pkTosfsf tLg lhNnf afx]snfO{ k|lt:kwf{ u/fPsf] lyof] eg] dWo / ;'b"/klZrdf~rnnfO{ Pp6} If]qsf] ¿kdf 5gf}6 k|ltof]lutfdf ;xeflu u/fPsf]lyof] . 5fqtkm{ 5gf]6 x'g]df k"jf{~rnaf6 emfkfsf] Go' xf]k / cfbz{ pRrdflj, dWodf~rnaf6 ;nf{lxsf] cfOl8on / dxf]Q/Lsf] >L pRr dflj 5g\ .o;}u/L klZrdf~rnaf6 kf]v/fsf ;}lgs cfjf;Lo dxfljBfno, e'k' ;}lgsOªln; af]l8{ª, dWo tyf ;'b"/ klZrdaf6 alb{ofsf] >L u'/f; / afFs]sf]l8«dNofG8 5flgPsf 5g\ . pkTosfaf6 dx]Gb| cfbz{, Kof/fug, 1fgf]bo,uh'/d"lv, n8{ a'4, km\o'hg, ;}lgs cfjf;Lo / b/jf/ xfO:s'n /fli6«ok|ltof]lutfnfO{ 5flgPsf 5g\ .

o;}u/L 5fqftkm{ pkTosfaf6 ufGwL cfbz{, u'?s'n, ;}lgs cfjf;Lo /gGbL dflj 5flgPsf 5g\ eg] k "jf {~rnaf6 df ]/ªsf ] a'4 pRr dflj,dWodf~rnaf6 /f}tx6sf] hgHof]lt, klZrdf~rnaf6 ¿kGb]xLsf] Pk]S; /dWo tyf ;'b"/af6 afFs]sf] bLkHof]lt ljBf>d 5gf]6 ePsf 5:g\ . 5fqfsf]k|lt:kwf{ csf{] a'waf/af6 ;'? x'g] PGkmfn] hfgsf/L u/fPsf] 5 . k|ltof]lutfsf];]ldkmfOgn / kmfOgn v]n bz/y /+uzfnfdf x'g]5g\ eg] cGo v]nx¿ ;fgf]uf}r/0fdf x'g] cfof]hsn] hfgsf/L u/fPsf] 5 . 5fq / 5fqf b'j}sf] kmfOgnebf}+ @& df x'g]5 . 5fqtkm{ ljh]tfn] # nfv ¿k}ofF kfpg]5 eg] pkljh]tfn]! nfv %) xhf/, t];|f] x'g]n] &% xhf/ / rf}yf] x'g]n] %) xhf/ ¿k}ofF k|fKtug{]5g\ . 5fqftkm{ klxnf] x'g] 6f]nLn] @ nfv, bf];|f] x'g]n] ! nfv, t];|f] x'g]n]%) xhf/ / rf}yf] x'g]n] @% xhf/ ¿k}ofF kfpg] PGkmfn] atfof] . PGkmfcWoIf u0f]z yfkfn] ljBfno :t/df pTs[i6 k|b{zg ug{] v]nf8LnfO{ /fli6«o:t/sf] k|lzIf0f sfo{qmddf ;xeflu u/fpg] atfP .

aGb k|lzIf0f cfhaf6

nfDkf8{n] lnP ;Gof;Oª\NofG8sf ld8lkmN8/ k|mf +s nfDkf8{n]

cGt/f{li6«o km'6anaf6 ;GofF;sf] 3f]if0ff u/]sf5g\ . Go"of]s{ l;6Laf6 nf]gdf Dofgr]:6/ l;6LcfPsf r]N;Lsf k"j{ v]nf8L nfDkf8{sf] ljZjskdfsf]:6fl/sf;Fusf] v]n Oª\NofG8af6 clGtd aGof] .lgoldt sKtfg sKtfg :6 ]eg h ]/f8 {sf ]cg'kl:yltdf pgn] ;f] v]ndf Oª\NofG8sf] g]t[Tju/]sf lyP . h]/f8{n] ljZjsk nuQ} cGt/f{li6«osl/o/ 6'+ufpg] 3f]if0ff u/]sf lyP . ;g\ !(((sf] cS6f]a/df …8]Ao'' u/] otf #^ jif{] nfdkf8{n]OªNofG8af6 ! ;o ^ v]ndf ;xeflutf hgfP .Oª\NofG8af6 ;jf{lws v]n v]Ng]df pgL aaLrfN6{g;Fu}+ ;+o'Qm ¿kdf ;ftf}+ gDa/df 5g\ .

ut l;hgsf] ;dflKtkZrft nfDkf8{nfO{ r]N;Ln] km's'jf u/]sf] lyof] . pgn]cd]l/sf hfg' / d]h/ lnu ;s/df v]Ng' g} cGt/f{li6«o km'6anaf6 ;+Gof;lng'sf] d'Vo sf/0f ePsf] atfP . pgn] eg]sf 5g\, …d]/f] Sna sl/o/ clxn]km/s af6f]df lx8]sf] 5 . o:tf] a]nf d}n] cfkm\gf] kl/jf/nfO{ larf/ ug{'kg{]x'G5 . of] afx]s d}n] cfkm\gf] Ifdtf cg';f/ cfufdL s]xL jif{ Sna km'6andfv]ln/xg ;Sg'k5{ .Ú Oª\NofG8af6 % k|d"v k|ltof]lutf v]n]sf nfDkf8{n] @( uf]nu/]sf 5g\ . j]:6 Xofdaf6 v]n hLjgsf] ;'?cft u/]sf nfDkf8{n] r]N;Laf6 ^;o $* v]ndf @ ;o !! uf]n u/]sf lyP .

j;Gt zfxL 7s'/L, ;xfos k|lzIfs /fh'a:g]t, 6f]nL Joj:yfks /l~ht tfdfª,v]nf8L sKtfg ;'ldt dxh{g, clgn v/]n,cflzif kf]v/]n, k|gLt yfkf /ljs'df/ zfx,l/hg 9sfn, lht]Gb|l;+x 7s'/L, /ljrGbnufot !$ v]nf8LnfO{ hgxL ? @)xhf/ k|bfg u¥of] . sfo{qmddf d'Vo

k|lzIfs, ;xfos k|lzIfs / 6f ]nLJoj:yfksn] k|fKt ug{] ? @) xhf/dWo]@% k|ltzt /sd af9LkLl8tnfO{ k|bfgug{] 3f]if0ff u/] . ut ;fpg @( b]lv oxLebf} $ ut];Dd dn]l;ofdf ePsf] Pl;;Lo'–!^ lk|ldo/ lnu lqms]6 k|ltof]lutfdfg]kfnn] pkflw xfl;n u/]sf] lyof] .

cfO{;L;L l8lehg y|Lsf] tof/Lsfnflu cfhaf6 aGb k|lzIf0f z'? ePsf]5 . kf/; v8\sfsf] sKtfgLdf aGbk|lzIf0fdf @$ v]nf8L ;fd]n 5g\ . ;fu/k'g, d]xa'a cfnd, ;f]dkfn sfdL, g/]za'9fo/, z/b e];jfs/, ljgf]b e08f/L,zlQm uf}rg, /fdg/]z lu/L, a;Gt /]UdL,;'jf; vs'/]n, lht]Gb| d'lvof, / cfl/kmz]v aGb k|lzIf0fdf 5g\ . k|lbk P]/L,k'ik yfkg, e'jg sfsL{, clgn d08n,clegfz s0f{, cd[t e§/fO{, d+lht >]i7,dx]z If]qL, /fx'n ljs / o1dfg s'dfnklg aGb k|lzIf0fdf 5g\ .

o;cl3 ;DkGg Pl;;L o'–!^lk|ldo/ lnu lqms]6sf] pkflw lht]/kmls{Psf g]kfnL 6f]nLnfO{ ;/sf/n]hgxL ?= %) lbg] ePsf] 5 . g]kfnlqms]6 ;+3 -Sofg_ åf/f z'qmaf/ cfof]lhtsfo{qmddf v]nf8LnfO{ ;Ddfg ub{} o'jf

tyf v]ns'b dGqL k'?iff]Qd kf}8]nn]dGqfnodf a;]sf] a}7sn] v]nf8LnfO{k|f]T;fxg:j¿k gub lbg] lg0f{o u/]sf]hfgsf/L lbP . pgn] blIf0f sf]l/ofsf]Orf]g ;x/df x'g] Pl;ofnL v]ns'bk|ltof]lutfdf klg ut ;+:s/0feGbfo;k6s g]kfnn] /fd|f] glthf Nofpg]ljZjf; JoQm u/] .

/fli6«o v]ns'b kl/ifb\sf ;b:o;lrj o'j/fh nfdfn] Sofgdf eO/x]sf]ljleGg ;d:ofsf] afah'b 6f]nLn] o;lsl;dsf] ;kmntf xfl;n ug{' eljiosf]lqms]6 v]nsf] ljsf;df z'e ;+s]tb]lvPsf] atfP . ;fy} pgn] lqms]6v ]nnfO { alnof ] agfpgsf nfluljBfno:t/b]lv g} ljleGg k|ltof]lutfsf]cfof]hgf ug{ ;/sf/n] gofF gLlt tyfsfo{qmd Nofpg] atfP . sfo{qmddfSofgn] o'–!^ 6f]nLsf d'Vo k|lzIfs

Page 6: Satyagrha issue 3

%laxLaf/, ebf} !@, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

-k|:t't cfn]v k|l;4 x:t/]vfljb\ sL/f]sf] ;g\ !(!^ df k|sflzt k':ts …;a}sf nflu x:t/]vf lj1fgÚ -kfld:6«L km/cn_ sf] wf/fjflxs cg'jfb xf] . cfkm\gf] eljio hfGg] sf}t'xntf ;+;f/sf ;a} cfl:ts jf gfl:ts dflg;df b]lvPsf]5 . …of] cGwljZjf;df ljZjf; ulb{gFÚ eg]/ kmnfSb} cufl8sf] dflg;n] eljio atfOb]nf eGg] cfzfdf xft km}nfpg]k|j[lQ cToGt} Jofks b]lvG5 . cg'jfbssf] cg'ejdf x:t/]vf Pp6f k|fdfl0fs ljBf xf] . t;y{ cfd kf7sn] cfkm\gf]eljio cfkm}+n] s]nfpg ;s'g\ eGg] p2]Zon] cg'jfb >[+vnf k|:t't ug{ nfluPsf] xf] .

– cg'jfbs_

x:t/]vfn] s] eG5 <

zlg kj{t ;DaGwL yk hfgsf/L

qmdz ===

:jf:Yo ;/f]sf/

afnf /fO{kfunx?nfO{ lgoGq0f ug{ ;Ifd x'G5g\ .cgf }7f ] s '/f ] s ] xf ] eg ] logLx?Joj;flos ¿kdf klg o:tf] k]zfdfcfj4 x'g k'Ub5g\ .

oL JolQmx? w]/} dfqfdf k]6 / kfrgc+usf :gfo' ljsf;af6 u|:t x'G5g\ /;fdfGo pkrf/n] lgsf ] x ' Fb }gg \ .:jfefljs ¿kdf logLx?df Go"g /Qm;+rf/, xftuf]8fdf lr;f]kg, / cToGt};+j]bgLn bfFt h:tf ;d:of kfOG5 .xftuf]8f / 3' ' F8fdf rf]6k6s nfUg]b'3{6gfx? klg oy]i6 e]l6G5 .

logLx? lj/n} alni6 / :j:ydx; '; ub {5g \ . t/ , logLx?dfk | lt/f ]wfTds b [9tf w/ } kfOG5 .cfjZostf k¥of] eg] slt c8\g ;lsG5eGg] s'/f k|blz{t u/]/ c? rlstagfOlbg ;S5g\ . olb cfkm\gf] st{Jojf lhDd]jf/L bfpFdf 5 eGg] dx;';eof] eg] logLx?n] of] Ifdtf ykk|bz{g u/]/ b]vfOlbG5g\ .

p Frf ] zlg cjlwdf hlGdPsfJolQmx?df l/pdfl6Hd, afy, xftuf]8f;'lGgg] jf b'Vg] / xftuf]8f / 3'F8fdfrf]6 k6s nfUg], b'3{6gf tyf sn]hf] /d[uf}nfsf] /f]u, bfFt jf sfgsf] si6b]vf kb{5 .

olb s;}sf] hGd hgj/L @! b]lvkm]a'|c/L !* jf To;eGbf Ps xftfk5fl8;Dd klg ePsf] /x]5 eg] To:tfJolQmnfO{ lgrf] zlg jf dfgl;s zlgePsf] JolQm elgG5 .

logLx? klg cfkm"nfO{ Psf+sL dx;";ub {5g \ . t/ logLx? zlg pm Frf ]JolQmx?sf] t'ngfdf dfgl;s ¿kdfTo:tf] dx;"; ub{5g\ . ts{ / ljrf/sf];Gbe{df logLx? cfkm "nfO { PSnf ]7 f Gb5g \ . zlg pm Fr f ] ePsfJolQmx?rflx+ hLjg jf Joj;fosf];Gbe{df cfkm"nfO{ PSnf] 7fGb5g\ .

lgrf] zlg ePsf JolQmx? a9L;+j]bgzLn x'G5g\ / l5§} efjgfdf 7];k'u]sf] cg'ej ub{5g\ . logLx? csf{sf]

rl/q a'em\g vlKk; x'G5g\ / csf{nfO{;xh} klxNofP/ v'zL /xg ;Sb5g\ .logLx?n] 7luPsf] jf em'SofOPsf] dx;";u/] eg] k|ltsf/df cfqmds eP/ c?nfO{:tAw agfpF5g\ . logLx?n] akmfbf/ /;Rrf ;fyL agfpF5g\ . efjgfdf au]/ldqsf nflu s'g} klg xbsf] alnbfgug{ kl5 x6\b}gg . t/ olb wf]sf ePsf]cg'ej eof] eg]rflx+ abnf lng h'g;'s}xb;Dd hfg klg kl5 kb}{gg\ .

;fj{hlgs lxtsf nflu logLx?;lqmo /xG5g\ . cfkm\gf] wg jf ;doo:tf sfo{df oy]i6 vlr{G5g\ . t/logLx?sf] cfkm\g} 9+u x'G5 . pmFrf]zlg ePsf JolQm h:t} logLx? klgwd{sf] af/]df / ljz]ifM rr{, d7,dlGb/sf] k/Dk/fsf af/]df cfkm \g }:jtGq ts{ x'G5 .

pmFrf] zlg ePsf JolQmsf] t'ngfdflogLx? ;fj{hlgs e]nf jf a}7sdf clwsrf;f] /fVb5g\ . logLx? /+ud+r, sG;6{/ dgf]/~hgkfs{ h:tf ljifox? dg

cf]l:6of]kf]/f]l;;cf]l:6of]kf]/f]l;; x8\8LnfO{ sdhf]/ agfpg] /f]u xf] .

of] cj:yfdf …af]g df;Ú jf …af]g l6Da"Ú sd x'Fb} hfG5 /;fwf/0f rf]6n] klg km}Sr/ x'G5 / km}Sr/ ePkl5 dfq /f]unfu]sf] yfxf x'G5 . cf]l:6of]kf]/f]l;; zfGt k|s[ltsf] /f]uxf] . h;df nIf0fx¿ t'?Gt b]lvFb}g . ;docg';f/ la:tf/}…af]g df;Ú / …af]gsf] 3gTjÚ 36\b} hfG5 / crfgs k~r/ePkl5 dfq yfxf x'G5 . of] /f]u a'9];sfnlt/ a9L b]lvG5eGg] dfGotf ePtf klg clxn]sf] cfw'lgs hLjgz}nL /vfgkfgsf] sf/0f sd pd]sf] JolQmx¿df klg of] /f]ub]lvG5 . of] /f]u ;dodf pkrf/ ePg eg] l8l:kmu/d]G6,n+u8f]kg / slxn]sfxLF d[To' klg x'g ;S5 .

ljZj :jf:Yo ;+3sfcg';f/ dlxgfjf/L /f]lsPsf] dlxnfx¿dWo] x/]s tLgdfPs hgfnfO{ cf]l:6of]kf]/f]l;; x'g] hf]lvd x'G5 . dlxgfjf/L /f]lsPsf] dlxnfx¿dfP:6«f]hg xdf]{gsf] sdLn] ubf{ of] ;d:of a9L b]lvG5 . c? hf]ldv x'g] cj:yfx¿– a9\bf] pd]/, %) jif{eGbf a9Lsf k'?if / dlxnfdf . j+zf0f'ut, kl/jf/df s'g} JolQmnfO{ cf]l:6of]kf]/f]l;;sf] Oltxf; ePdf . cfn:o hLjgz}nL / sd lqmofzLn JolQmx¿df . vfgfdf k|f]l6g / SoflN;odsf] sdL . /S;L÷r'/f]6 ;]jg ugf{n] . 8folal6h jf yfO/fO8sf] ;d:of ePsf JolQmx¿df . le6fldg 8Lsf] sdL . zf/Ll/s agfj6 ;fgf] / b'Anf] JolQmx¿df . cf}ifwLx¿sf] k|of]u h:t} :6]/f]O8 .

cf]l:6of]kf]/f]l;;df ljz]if s'g} nIf0f x'Fb}g . ;fwf/0f rf]6 nfu]df km}Sr/ x'G5, h'grf]6n] :j:y JolQmsf] xf8nfO{ s'g} klg c;/ ub}{g jf km}Sr/ x'Fb}g . k|foM h;f] sDd/,d]?b08 / gf8Lsf] xf8df km}Sr/ x'g] ub{5 . cGo nIf0fx¿df 9f8 b'Vg] -d]?b08sf] xf8efFlrPdf_, prfO{ 36\g], z/L/ s'k|f] x'g] cflb . of] /f]u kQf nufpg jf 8fOUgf]l;;ug{nfO{ PS;–/] / af]g ldg/n 8]gl;8L -aLPd8L_ ug{ ;lsG5 . To;}u/L 8LO PS; -8\o'n OghL{ PS;–/] Pa;]PlK6:uf]d]6«L_ af6 klg 8fOUgf]l;; ug{ ;lsG5 .

cf]l:6of]kf]/f]l;;sf] pkrf/ d]l8sn d]g]hd]G6 / gg d]l8sn d]g]hd]G6 b'a}h?/L x'G5 . d]l8sn d]g]hd]G6df cf}ifwL, OGh]S;g / ck/];g kb{5 . To;}u/L ggd]l8sn d]g]hd]G6 ljlwx¿df xf8nfO{ b¥xf] agfpg Jofofd ug]{, k|f]l6g /SoflN;od vfgfdf yk ug]{ . cf]l:6of]kf]/f]l;;af6 aRgnfO{ zf/Ll/s¿kdf lqmofzLnx'g h?/L x'G5 . x8\8Ldf :6]«; jf bafj kgf{n] klg SoflN;od / ldg/n aG5 /xf8 dha't x'G5 . Jofofdx¿ l:slk+u, hlu+u, s'b\g] jf ;fwf/0f jfs ug{ ;lsG5t/ cf]l:6of]kf]/f]l;; eO;s]kl5 pk|mg], s'b\g] cj:yf xF' Fb}g . To;}n] ;fwf/0flxF88'n :6«]lr+u -tlGsg]_ jf P/f]laS; ug{ ;lsG5 . Jofofd ubf{ cfkm\gf] z/L/sf]Ifdtf cg';f/ ug'{k5{ . To;}u/L ;Gt'lnt vfgf klg Pp6f h?/L kIf xf] . h;n]cf]l:6of]kf]/f]l;; x'gaf6 hf]ufpF5 / ePsfx¿nfO{ klg kmfObf u/fpF5 .

cGTodf, hf] JolQmx¿ cf]l:6of]kf]/f]l;;sf] hf]lvddf k5{g\, h:t} dlxgfjf/L/f]lsPsf dlxnfx¿, pd]/ ePsf JolQmx¿, :6]/f]O8 vfg] JolQm / 8fOlal6h,yfO/fO8 ePsf JolQmx¿n] ;do ;do -aLPd8L_ af]gdf; 8]g;]6L hfFr u/fpgh?/L x'G5 / cGo :j:y JolQmx¿n] klg cfkm\gf] hLjgz}nLdf kl/jt{g NofO{zf/Ll/s¿kdf lqmofzLn x'g] / Jofn]G; 8fO6 vfg] ;fy} /S;L / r'/f]6 ;]jg ug{aGb ug{ h?/L x'G5 . /, cf]l:6of]kf]/f]l;; ePsf JolQmx¿sf] 3/df rf]6k6snfUg ;Sg] hf]lvd x'g] cj:yfx¿nfO{ sd ug{ pgLx¿sf] jftfj/0f ;'/lIftagfpg'kb{5 .

-n]vs lqljljaf6 kLPr8L ub}{5g\_

k/fpF5g\ . t/, ;fFFRr} eGg] xf] eg] logLx?PSnf] dx;"; ub{5g\ .

logLx?sf] cfFvfdf cgf}7f] lgoGq0fzlQm x'G5 . oL JolQmx? cfkm}+ Jou| eP/klg Jou|tf jf pQ]hgfsf /f]uLx? /

g]kfn ;/sf/;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno

;"rgf ljefu

>d ug{ ljb]ztkm{ hfFbf tTsfnkmfOFbf eP klg bL3{sflng¿kdf ;fdflhs / cfly{s

ljrng cfOkg]{ x'Fbf d'n'sleq}kl/>d ug'{ -kl;g aufpg'_ df

g} ;a}sf] enf] 5.

;flxTo l;h{gf

>Ls[i0fk|lt >4f~hln ÛÛ

s:tf] hGd kfof} …>LÚ b'lgofFs} Kof/f]ltd|f] lgwg ;'Gbf v]/L, kTofpg} uf¥xf] ...cfdf afpsf] sfG5f] 5f]/f, cfFvfsf] Yof} gfgL;a}l;t xfF:g] af]Ng], glaemfpg] afgL;Demgfdf cfpFb} ltdL, 3l/ 3l/ ?jfof}dfgj ;fu/ dnfdL y], ;nfdL g} kfof}c;+Vosf] eL8df klg, Pp6} dfG5] tf/f]ltd|f] lgwg ;'Gbf v]/L kTofpg} uf¥xf] ...

/fd|fnfO{ g} nfFbf] /}5 sfnn] 5fgL 5fgLnf]slk|o lyof} ltdL, k|ltefs} vfgL5f]6f] cfo' eg'F eg] chDa/L eof}a'9L cfdf PSn} 5f8L, em'SofP/ uof}c?n] t lj;{G5g\ ls ;+uLgnfO{ ;f¥xf]ltd|f] lgwg ;'Gbf v]/L, kTofpg} uf¥xf] ...

v'zL lyP gj hf]8L, r'F8L nUof} Pp6fnfO{lgi7'/L kf] /}5g\ x/], s] eg'F v} b]ptfnfO{/fd|fnfO{ g} :ju{ eP …>LÚ ltDnfO{ :ju{} ldnf];\oxfF h:t} :ju{df lg, ltd|f] ;w}+ s[lt km}nf];\>4f~hln lbFbf ltDnfO{, aU5 cfF;' wf/f]ltd|f] lgwg ;'Gbf v]/L kTofpg} uf¥xf] ...

-cleg]tf >Ls[i0f >]i7sf] !# cf}+ k'0oltyLdf>4f~hln :j¿k n]lvPsf] sljtf_

cf/fdbfoL ofqfsf] nflu

dsfn' oftfoftnfO{;Demg'xf];\ .

kmf]g g+= M $@&&%%@, $@*!(&@

b}jL k|sf]k kLl8tsfnflu Pg;]nsf] @) s/f]8

Pg;]nn] b]zsf ljleGgefudf cfPsf ] k | fs [ ltsljklQaf6 kLl8t kl/jf/sf nflu@) s/f]8 ¿k}ofF ;xof]u k|bfgu/]sf] 5 . cfkm\gf] Jofj;flos;fdflhs pQ/bfloTjcGtu{tPg;]nn] /fxt tyf p2f/sf nflu@) s/f]8 ¿k}ofF k|wfgdGqLb}jLk|sf]k p2f/ sf]ifnfO{ pknAwu/fPsf] xf] . Pg;]nsf k|d'vsfo{sf/L Pl/d 6fOnfgn/n]z'qmaf/ @) s/f]8 ¿k}ofFsf] r]sk|wfgdGqL ;'zLn sf]O/fnfnfO{

x:tfGt/0f u/] . …s]xL ;dob]lv ePsf] clj/n jiff{;Fu} cfPsf] af9L / klx/f]h:tf k|fs[ltsljklQn] xhf/f}+nfO{ k|efljt kf/]sf] ;dfrf/n] xfdL ddf{xt ePsf 5f}+ . xfd|f] tkm{af6 ePsf]of] ;xof]un] g]kfn ;/sf/nfO{ o; ljklQsf] 38Ldf kLl8tsf] p2f/ / /fxt sfo{df s]xLdfqfdf eP klg ;3fpg]5 eGg] cfzf lnPsf 5f}+Ú, Pg;]nsf sfo{sf/L k|d'v 6fOnfgn/n]eg] . b'O{ xKtfcl3 Pg;]n sd{rf/L tyf Joj:yfkgn] l;Gw'kfNrf]s lhNnfsf af9L–klx/f]kLl8tsf /fxtsf nflu b; nfv ¿k}ofF ;xof]u k|bfg u/]sf lyP . …b]zsf cGoljleGg efudf klg To; lsl;dsf hgwgsf] Iflt ePsf] cj:yfdf tL If]qsf k|efljtsfnflu k|wfgdGqL b}jLk|sf]k p2f/ sf]ifdf Pg;]nsf tkm{af6 yk @) s/f]8 pknAw u/fPsf5f}+,Ú Pg;]nsL skf{]/]6 sDo'lgs];G; lgb{]zs ;~h' sf]O/fnfn] elgg\ .

6]lnsdaf6 @ s/f]8 ;xof]ug]kfn 6]lnsdn] d'n'ssf ljleGg efudf cfPsf] af9L–

klx/f]nufot k|fs[lts k|sf]kaf6 k|efljt gful/ssf];xof]usf nflu k|wfgdGqL b}jL k|sf]k p2f/ sf]ifdf @s/f]8 ¿k}ofF ;xof]u pknAw u/fPsf] 5 . k|wfgdGqL lgjf;afn'jf6f/df utxKtf sDkgLsf] tkm{af6 ;+slnt @ s/f]8¿k}ofFsf] r]s sDkgL ;~rfns ;ldltsf cWoIf Pj+ ;"rgftyf ;~rf/ dGqfnosf ;lrj ;'lgnaxfb'/ dNnn] k|wfgdGqL;'zLn sf]O/fnfnfO{ x:tfGt/0f u/] . ;f] /sddWo] sDkgLdfsfo{/t sd{rf/Lsf] Ps lbgsf] tnaaf6 #^ nfv $(xhf/ & ;o %^ ¿k}ofF, ;~rfns ;ldltsf ;b:osf]tkm{af6 Ps lbgsf] a}7s eQf / afFsL /sd sDkgLsf];l~rt sf]ifaf6 pknAw u/fPsf] k|jQmf u'0fs]z/L k|wfgn]hfgsf/L lbOg\ . ;f] ;xof]u /sd x:tfGt/0f sfo{qmddf;"rgf tyf ;~rf/dGqL dLg]Gb| l/hfn, sDkgLsf lgldQ

k|jGw lgb{]zs a'l4k|;fb cfrfo{ tyf ;~rfns ;ldltsf ;b:osf] ;d]t pkl:ylt lyof] .

:jf:Yo Joj;foL dxf;+3sf] cWoIfdf s}nfz v8\sfg]kfn :jf:Yo Joj;foL dxf;+3sf]

ut xKtf ;DkGg lgjf{rgaf6 cWoIfdfs}nfz v8\sf ljhoL ePsf 5g\ . gjf}+jflif{s ;fwf/0f;ef kl5 ePsf] lgjf{rgdfafof]d]l6«s k|0ffnLsf] lj?ådf ;lqmo ¿kdfnfUb} cfPsf ;'nf]rgf >]i7nfO{ $@ dtcGt/n] k/flht ub{} v8\sf ljhoL ePsfx'g . utxKtf ;DkGg lgjf{rg kl/0ffdcg';f/ v8\sfn] !^) dt NofPsf 5g\eg] pgsf] k|ltåGå >]i7n] !!* dt NofPsf5g\ . dxf;+3df ;+:yfkg kIf / ;+3if{;ldltaLr r'gfjL le8Gt ePsf] lyof] .

dxf;+3sf] al/i7 pkfWoIf, k|ydpkfWoIf / b'O{ hgf ;b:o >]i7 KofgnsfljhoL ePsf 5g\ eg] cGo ;a} kbdfv8\sf Kofgnn] ljhoL xfFl;n u/]sf 5g\ .jl/i7 pkfWoIfdf l;tf/fd /]UdL -!#!_dt NofP/ ljhoL ePsf 5g\ . pgn]/fh]Gb| >]i7nfO{ @ dtn] k/flht u/]sfx'g\ . >]i7n] !@( dt k|fKt u/]sf 5g\ .pkfWoIfd ljhof sf]O{/fnfn] !#( dt

k|fKt u/L ljhoL ePsf 5g\ eg] pgsfk|lt:kwL{n] !#& dt k|Kt u/]sf 5g\ .dxf;lrjdf hLjg s'df/ s] ;Ln] !$@ dtNofO k|ltåGåLeGbf @@ dtn] ljhoL ePsfx'g\ . pgn] bof u'?ª sf] !@) dtnfO{

k/flht u/]sf x'g\ . ;lrjdf lgdL s'df/ltjf/L !!$ dt NofO ljho eP . pgsflgs6td k|ltåGåL u0f]z 9sfnn] !)^NofPsf lyP . To:t} sf]ifWoIfdf dbg k'j{]nfO{x/fpFb} d's'Gb e§/fO{n] !$@ NofP .

;b:ox¿df lnnfDa/ emf, /fhs'df/ k|wfg,;'o{axfb'/ sfsL{, k[YjL axfb'/ v8\sf,/fdx/L yfkf ljhoL ePsf 5g\ . ;b:ox¿sflnsf kg]? / k|j]z /f]Ssf If]qLsf] dta/fa/ -!)*_ ePkl5 ;xdlt cg';f/uf]nfkyf{ u/]/ glhtf lgsfNbf k|j]z /f]SsfljhoL ePsf x'g\ .

dn]l;of hfg] g]kfnL sfdbf/sf nfluul/g] :jf:Yo k/LIf0fdf afof]d]l6« k|0ffnLnfu" ug{'kg{] dxf;+3 ;+:yfkg kIf / nfu"ug{ gx 'g ] dxf;+3d} cfjå :jf:YoJoj;foLx¿ …;+3if{ ;ldltÚ aLr tLj| ljjfbrn]kl5 ;fwf/0f;efn] gofF g]t[Tj kfPsf]lyof] . o;cl3 aGb;qdf ljwfg kf; ug{]ljjfbn] pu| ¿k lnPkl5 ljjfb ;fDokfg{ k|zf;gs} ;fxf/ lng' k/]sf] lyof] .pQm ljjfb ;dfwfg ePkl5 dtu0fgf ePsf]xf] . lgjf{rgsf] dtu0fgfdf dxf;+3dfcfjå @(# :jf:Yo Joj;foLdWo] @*%hgfn] dfq dtbfg u/]sf lyP .

dlxGb|fsf] b'O{ b'gf rf/dlxGb|f 6' lxn;{n] b;}+/ltxf/sf] cj;/ kf/]/ b'O{ b'gf rf/ pkxf/ of]hgf

NofPsf] 5 . of]hgfdf dlxGb|fsf] afOs vl/bubf{ x/]sn] sDtLdf % xhf/;Dd gub 5'6lglZrt k|fKt ug{]5g\ . o:t} ! nfv;Dd gub5'6 k|fKt ug{] df}sf klg kfpg] 5g\ . c¿ #hgf efUozfnL ljh]tfn] x/]s ;ftf % u|fdsf];'gsf] l;Ssf k|fKt ug{] cj;/ kfpg] 5g\ .aDk/ pkxf/df dlxGb|f af]n]/f] /x]sf] 5 . 6]:6/fO8 ug{ ]nfO{ @ ;osf] l/rfh{ sf8{ k|bfgul/g] lj1lKtdf pNn]v 5 .

;'Gb/ >]i7

Page 7: Satyagrha issue 3

^laxLaf/, ebf} !@, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

k|ljlw

:df6{kmf]g 5 < cFWof/f]df lvRg';\tkfOF;Fu :df6{ kmf]g 5, p;f] eP lagf z'Nsdf

tkfOFsf] kmf]gnfO{ gfO6 lehgdf Sofd/f agfpg ;Sg'x'g]5 . o;sf] nflu tkfOFn] s'g} z'Ns ltg{' kb{}g .u'un Kn] :6f]/df lgz'Ns 8fpgnf]8 ug{ kfOg] …gfO6lehg :kfO{ SofdÚ n] tkfOFsf] ;fwf/0f df]afOnSofd]/fnfO{ gfO6 lehg Sofd]/fdf ablnlbG5 . To;kl5tkfOF /ftsf] ;dodf klg lel8of] lvRg ;Sg'x'G5 .of] PK;sf dfWodaf6 sd k|sfz ePsf] ;dodf klgt:jL/ lvRg ;lsG5 / To:tf] a]nf cfjfh lg:sFb}g .olb tkfOF s;}n] yfxf gkfpg] u/L t:jL/ lvRg]of]hgfdf x'g'x'G5 eg] of] PK; tkfOFsf nflu ;xof]uLx'g;S5 . k|of]ustf{n] a'em\g}kg{] s'/f s] 5 eg] of]rsdGg cFWof/f]df eg] rNb}g . o;sf nflu xNsfk|sfz h?/L x'G5 . of] PlKns];g OG:6n ubf{ tkfOFnfO{Sofd]/f;Fu hf]l8Psf ;a} lkmr/ PS;]; ug{] cg'dlt dfU5 . u'un Kn] :6f]/dfclxn];Dd of] PlKns];g sl/j %) nfv eGbf al9 k|of]ustf{n] 8fpgnf]8 ul/;s]sf5g eg] k|of]ustf{n] kfFrdf tLg÷tLg :6f/ lbPsf 5g\ .

OG6/g]6 lag} hLd]n rNg]OG6/g]6 ljg} Od]n < em§ ;'Gbf

tkfOFnfO{ of] cgf}7f] / c;Dej nfUg;S5 . t/, hLd]ndf o:tf] ;'ljwf klgh;af6 tkfOF lagf OG6/g]6 klg Od]nrnfpg ;Sg'x'G5 . hLd]n of] ;]jf ;'?u/]sf] w]/} eO;s]sf] 5 . t/, sltkok|of]ustf{nfO{ o;af/] yfx} gx'g klg;S5 . xfdL tkfOFnfO{ OG6/g]6 ljg} lhd]n rnfpg] ;'ljwf cyf{t\ …ckmnfOglhd]nÚ af/] hfgsf/L lbFb}5f}+ . hLd]nsf] a|fph/ u'un qmf]ddf dfq of] ;'ljwfpknAw 5 . h;dfkm{t\ tkfOF OG6/g]6 gePsf] a]nf klg hLd]n r]s ug{ ;Sg'x'G5,k|fKt Od]n k9\g ;Sg'x'G5 / Od]n k7fpg klg . t/, c6\ofr 8s'd]G6 k7fpg /8fpgnf]8 ug{ eg] ;lsFb}g . ha tkfOFn] hLd]nnfO{ Od]n;Fu sg]S6 ug{'x'G5, tatkfOFn] k7fPsf ;j} Od]nsf] / k|fKt ePsf Od]n cgnfOg hLd]n;Fu ck8]6x'g]5 . o;sf nflu tkfOFn] u'un qmf]ddf hLd]n vf]n]/ ;]l6ª ldnfpg'kg{] x'G5 .

–olb tkfOFsf] sDKo'6/ jf df]afOndf u'un qmf]d OG:6n ePsf] 5}g eg] OG:6n ug{'xf];\ .–qm f ] d a | f ph/d f o f ] ln +s (https://chrome.google.

com/webstore/detail/gmail -offline/ ejidjjhkpiempkbhm pbfngldlkglhimk) nu]/ k]i6 ul/ vf]Ng'xf];\ jf qmf]d a|fph/d} x'g'x'G5 eg] oxfF lSns ug{'xf];\ .

– bfofFk§L /x]sf] lrGxdf lSns ul/ Pk OG:6n ug{'xf];\ .

:sfO{kdf u|'k slnª lgMz'Ns:sfO {kn ] u | 'k lel8of ]

sGk|m]G;nfO{ lgMz'Ns agfPsf]5 . ;g\ @)!) df of] lkmr/;fj{hlgs eP otf :sfO{kn]u|'k slnªnfO{ lk|ldod ;]jfsf¿kdf k};f ltg{] u|fxsnfO{ dfqpknAw u/fpFb} cfPsf] lyof] .t/ , u 'un Xofªcfp6 \;nufotn] lgMz'Ns u|'k slnª;'ljwf lbPkl5 :sfOkdflypkef]Qmf bjfj kb{ } cfPsf]lyof] . kmn:j¿k :sfO{kn]tTsfnsf nflu Dofs, ljG8f]h/ PS;aS; ;]jf k|of]ustf{sf nflu of] ;]jf lgz'Ns agfpg' k/]sf] k|ljlw kf]6{n6]s qmGrn] hgfPsf] 5 . :sfOkn] l56} ;a} vfn] k|of]ustf{nfO{ of] ;]jf lgz'NspknAw u/fpg] atfPsf] 5 . u'unn] Xofªcfp6 ;]jfdfkm{t\ lgMz'n\s u|'k slnª;'ljwf lbPkl5 Xofªcfp6 nf]slk|o x'Fb} uPsf] 5 .

cfwf s]hLsf] klxnf] :df6{kmf]g:df6{kmf]g cfh ;a}sf] slxNo} g5'6\g] j:t' of

hLjg;fyL ag]sf] 5 . hLjg;fyL ag]sf] :df6{kmf]g;'? ePsf] @) jif{ k'u]sf] 5 . b'lgofFdf ;a}eGbfklxn] ;g\ !(($ cui6 !^ df :df6{kmf]gsf] laqmL ;'?ePsf] lyof] . …cfOlaPd ;fOdgÚ df]8nsf] ;f]:df6{kmf]gsf] tf}n kfFr ;o !) u|fd /x]sf] lyof] .Ps xhf/ (( 8n/ d"No /x]sf] ;f] :df6{kmf]g %)xhf/sf] ;+Vofdf laqmL ePsf] lyof] . ;]No'n/ kmf]gsf]¿kdf cfPsf] o;df 6r:qmLg lyof] . kmf]g l/;Le// 8fonsf] ;'ljwf ePsf] ;f] :df6{kmf]gdf km\ofS; /Od]nsf] klg ;'ljwf /x]sf] lyof] . o;df P8«]; a's,Sofn]08/, ckfOd]G6 ;]8\o'n/, SofNs'n]6/, jN8{ 6fOdSns, On]S6«f]lgs gf]6 Kof8, x:tlnlvt gf]6\;,lk|l8S6Le :6fOn Ogk'6 :qmLg lsaf]8{ klg lyof] .

;+oGqsf ===

k|]; o'lgog eQmk'/df e§/fO{k|]; o'lgog eQmk'/sf] 5}6f}+ clwj]zgn]

k|jn e§/fO{sf] g]t[Tjdf gofF sfo{ ;ldltrog u/]sf] 5 . ut d+unaf/ ePsf]clwj]zgn] ;j{;Ddt ¿kdf e§/fO{nfO{rog u/]sf] 5 . sfo{qmdsf] pb\3f6g k|d'vcltly ;"rgf tyf ;~rf/ dGqL dLg]Gb|l/hfnn] u/]sf lyP .

clwj]zgn] pkfWoIfdf k'is/ a'9fyf]sL,;lrjdf /f]zg lzNksf/, ;x–;lrjdf bLIff/fO{, sf]iffWoIfdf s[i0f g]kfn rog u/]sf]5 . To:t} ;b:ox¿df ljgf]b sf]h', dgf]hkf]v/]n, k|ljg nfv], ;'Gb/ l;Nksf/, afns[i0f>]i7, ljb'/ g]kfn rog ePsf 5g\ .To;}u/L kfif{bx¿df /fh]z ;fksf]6f,slj/ /f0ff, gf/fo0f lsnDa", lblnk yfkfdu/, z]v/ 9'+ufgf, w|'j/fd yfkf,s]bf/gfy sf]O/fnf, k]zn cfrfo{, ljgf]b sfo:y, k'is/ a'9fyf]sL, lzjz/0fvqL, s'df/ e§/fO{, a;Gt yfkf, sdn ;fksf]6f, xl/z/0f ltldlN;gf,afns[i0f >]i7, k'?iff]Qd d'gfsdL{, k|jLg nfv], 1fg]Gb| sfsL{, k|jL0f a'9fyf]sL,h'nL u'?ª, zld{nf >]i7, lg/f l;Ub]n /x]sf 5g\ . To;}u/L ;f]xL sfo{qmddfk| ]; o'lgogn] jl/i7 kqsf/ slj/ /f0ffnfO{ ;Ddfg u/]sf] 5 . /fli6«okqsfl/tf k'/:sf/af6 ;Ddflgt /f0ffnfO{ o'lgogn] ;"rgf tyf ;~rf/dGqLdLg]Gb| l/hfnaf6 ;Ddfg u/]sf] xf] .

lzlIfsfsf gfddf sn+s Ûslnnf afnaflnsfnfO{ dfof–ddtf;lxt lzIff lbIff lbg'kg]{df pgLx¿nfO{

d/0ff;Gg x'g] u/L oftgf lbP/ cWoog–cWofkg u/fOG5 eg] To:tf lzIfs–lzlIfsfnfO{ s] eGg] < cfkm"n] k9fPsf] ljBfyL{ km]n xF'Fbf cfkm\gf] lzIf0f l;sfOg} sdhf]/ /x]sf] km]n ePsf] xf] ls eg]/ ;f]Rg' t stf xf] stf ljBfyL{ km]nePsf] eGb} Ps lzlIfsn] ljBfyL{nfO{ ynf kg]{ u/L oftgf lbPsL l5g\ .h;nfO{ cleefjsx¿n] lzlIfsfsf] ¿kdf sn+s ePsf] eGb} To:tf lzIfs–lzlIfsfnfO{ tTsfn sf/jfxL ug{ ljBfno k|zfgnfO{ dfu u/]sf 5g\ . s'/fdf]/ª lhNnfsf] cfDaf/Ll:yt g]a'nf c+u|]hL :s'nsf] xf] . hxfFsL lzlIfsf ;'ldqflwdfnn] dfl;s kl/Iffdf km]n ePsf] eGb} b; jifL{o afns ;flxn lnDa"nfO{ ^;o rf]6L p7a; u/fpFbf tL afns p7\g g;Sg] u/L ylnPsf 5g\ .

sIff $ df cWoog/t ;flxnnfO{ ut utxKtf lzlIfsfn] p7a; u/fPsLlyOg\ . a]n'sf ;'t]sf pgL ef]lnkN6 cf]5\ofgaf6 p7\g g;s]kl5 cleefjsn]:yfgLo uf]bfj/L c:ktfndf egf{ u/]sf 5g\ . pkrf/kl5 klg pgL clxn]cf]5\ofgaf6 p7\g ;s]sf 5}gg\ . ^ ;o k6s p7a; ug{ eg]sfdf # ;o %)k6s u/]kl5 pgL p7\g g;sg] u/L ljBfnod} 9n]sf lyP . k9\g k7fPsf]5f]/fnfO{ lzlIfsfn] oftfgf lbPkl5 cleefjs cfqmf]lzt ag]sf 5g\ .cleefjsx¿n] oftfgf lbg] lzlIfsfnfO{ klg p7a; u/fpg'kg{] atfPsf 5g\ .;flxnnfO{ p7a; u/fPsf] v'n]kl5 ;f] ljBfnodf cGo ljBfyL{nfO{ klg oftgflbg] u/]sf] ;fj{hlgs ePsf] 5 . ljBfnosf sDKo'6/ lzIfsn] ljBfyL{ s'6\g]u/]sf] atfOPsf] 5 . ;f]xL ljBfnodf sIff ^ df k9\g] lznf lnDa", dlgtflnDa", ;fDoxfª lnDa" ;lxtsf ljBfyL{x¿nfO{ ;d]t p7a; u/fP/ oftfgflbOPsf] v'Ng cfPsf] 5 .

,To;/L 5nkmn x'g ;s]sf] 5}gg lg <– ;+a}wflgs /fhgLlts ;ldltsf]

s]xL a}7sx¿df d klg pkl:yt ePsf]5' . kl5Nnf] ;dodf zlgjf/ ePsf]a}7sdf d lbge/L /x] d}n] of] k|Zgp7fPsf ] 5 ' . c lxn ]s f ] 5nkmnkl/0ffdd'vL eP/ To;nfO{ kl/0ffdd'lvagfpg'k5{ . To;sf] nflu ;/sf/n] a}B;d"x nufotsf ;d"x;Fu 5nkmn ug]{aftfj/0f to ug]{, ;+ljwfg;efdf /x]sfbnx¿sf] aLrdf ;xdlt x'g'k5{ . Tof]clxn] x'g ;s]sf] 5}g . o;df ;+afb;ldltn] klg lrGtf JoQm u/]sf] cj:yf5 t/ clxn ];Dd sfo {tf lnsf g }lalu|;s]sf] cj:yf eg] 5}g .) sfo{tflnsf cg';f/ sfd t x'g ;s]sf]5}g lg <

– sfo{tflnsf cg';f/ h;/L sfdx 'g 'kg ] { xf ] , To;/L ePsf ] 5 }g t/sfo{tflnsfnfO{ c;/ ;d]t kl/;s]sf]cj:yf rfFxL 5}g .) ;+jfb ;ldltsf ;efkltn] t sfo{tflnsfk|efljt x'G5 eg]/ elg;Sg' ePsf] 5 lg <

– afa'/fdhL;Fu d}n] s'/f ubf {clxn];Dd xfdL sfd ub}{ cl3 al9/x]sf5f} eg]/ eGg'ePsf] 5 . sfo{tflnsfdfc;/ kl/;s]sf] s'/f pxfFn] ug'{ePsf] 5}g .cf}krfl/s ¿kdf pxfFn] o:tf] elg;s]sf]cj:yf 5}g . ;ldltsf] a}7sdf ;a}g]tfx¿n] sfo{tflnsfnfO{ ld6 ug]{ u/Lg} sfd u5f}{+ eg]/ k|ltj4tf JoQm ug'{ePsf]5 . ;a} ljjflbt ljifox¿df bnx¿aLrklxnf] ;+ljwfg;efs} a]nfdf w]/} 5nkmneO;s]sf] 5 .) zf;sLo :j¿k / /fHo k'g{;+/rgdfs;/L ;xdlt xf]nf <

– ;+ljwfg lgdf{0f k|lqmof w]/} cl3al9;s]sf] 5 . ljut ;+ljwfg;efdf sfdhxfF k'u]sf] lyof], ToxfFaf6 :jfldTj u|x0fu/]/ xfdL cl3 a9]sf 5f} . h]7 @ sf];]/f]km]/f]df 5f} eGg'sf] cy{ Tof] lbgbnx¿aLr ;a } lj i fodf ;xdlteO{;s]sf] lyof] . ToxfF g} 5f} eGg'sf]cy{ bnx¿aLr ;xdlt eO;Sof] eGg]g} xf] . t/ xfdL 9'Ss eP/ a:g] cj:yfeg] 5}g . d}n] pxfFx¿nfO{ ljb]z klgghfg eg]sf] 5' .) t/ g]tfx¿n] tkfO {x¿sf ] cfu |x;'g ]gg\ lg <

– d}n] t g]tfx¿n] tkfO{x¿ ljb]zhfg'eof] eg] Po/kf]6{d} hgtfn] 3]g{cfpg'knf{ eg]/ ;r]t u/fO{;s]sf] 5' .;+;bd} s8fO{sf ;fy eg]sf] 5' . pkrf/ug]{ ljifo dfgjLo k|Zg xf], To;df dl6Kk0fL ulb{g . t/ pxfFx¿n] lhDd]jf/LlbP/ hfg'k5{ .

To:tf] l;kmfl/; kl5 Nofpg] u/Llg0f{o u/fP/} 5f8] .

vgfnsf] /f]usf af/] elgOPsf] 5,le6fldg 8Lsf ] Joj:yfkg ug' {kg ] {ePsfn] . le6fldg 8Lsf] Joj:yfkg b]zdfpkrf/ gx 'g ] vfnsf ] /f ]u xf ]Og .lrlsT;sx¿ To;} eG5g . ;"qx¿ cg';f/s]xL klxn] ;DkGg dxflwj]zgsf] wk]8Laf6s]xL ;do cf/fd ug{ vgfn a]nfothfg nfu]sf x'g / ToxfF uPsf a]nfpkrf/ k lg ug { nfu ]sf x 'g \ ./fHosf]ifaf6 /sd lng dfq o;nfO{pkrf/ ofqf agfOPsf] xf] .

s]kLzdf{ s]xL klxn] o:t} cf/fdug {sf nf lu ljb ]z uPsf lyP .g ] k fns f c :kt fnd f / x F b fsfo{stf{x¿;Fu e]63f6 eO/xg] eGb}To;af6 5lng sl/a Ps dlxgf pgLljb]zL c:ktfndf a;] . To;sf] s'nvr{ k6s–k6s u/L sl/a # s/f]8sf]x/fxf/Ldf k'u]sf] lyof] . ca lbNnLhfFbf slt vr{ nfUg] xf] eGg] 6' +uf]5}g . :jfefljs 5, dlGqkl/ifbn] of]k6s klg ;Dk"0f{ vr{ Joxf]g] {5 .

lg/fz ===kl5Nnf] ;dodf alx:sf/ nufotsfs'/fx¿ klg p7]sf 5g . t/ ;a}ljjfbn] ;+ljwfg lgdf{0fsf] k|lqmofnfO{c;/ kfb}{g eGg] bnx¿sf] egfO{ 5 .bnx¿n] cfkm\g] k|lta4tfdf s] u5{g\,xfdLx¿n] ;hu / ;ts{ eP/ x]g'{k5{ .olb pgLx¿ ljjfbtkm{ k|j]z u/]5g\eg] Tolta]nf xfdL ;a}n] eGg'k5{,bnx¿n] cfkm\gf] k|lta4tf k'/f u/]gg\,argdf cl8Pgg\ .) d'Vo ljjflbt ljifodf h;/L x'g'kb{Yof]

Pdfn] ===

/x ]sf ] ;ldltaf6 l5gf ]kmfgf ] ug {;lsGYof] . ;+ljwfgnfO{ b]vfP/ ;/sf/rnfpg] lgot /fv]kl5 of] c?sf nflucdfGo x'g' :jfefljs g} xf] .

pRr:t/Lo ;+oGqdfkm{t ;/sf/nfO{lgoGq0f ug{] k|r08 bfpn] cfsf/ kfpnfh:tf] 5}g . of] ;/sf/ ;+;bsf] ;jf{lwsdt b'O{ltxfOeGbf a9Ln] u7g ePsf]xf ] . ljkIfLn] ;Qfdf hfg vf ]Hg'c:jfefljs xf]Og . t/ To;sf nfluk|lqmof x'G5g\ . of] ;/sf/ u7g x'FbfPdfcf]jfbLnfO{ klg ;Qfdf cfpg cfu|xul/Psf] lyof] . To; a]nf p;n] ljkIfdfa:g] lg0f{o u¥of] / To;} a]nfb]lvk|d'v k|ltkIfsf] ;]jf ;'ljwf k|fKtul//x]sf] 5 . ;/sf/df hfg] eP cfem}klg df}sf 5 . ;/sf/n] s]xL dGqfnoafFsL g} /fv]sf] cj:yf 5 . To;af6;Qf k |j ]z x 'g ;Sb5 . t/ Tof ];xeflutfn] k|r08nfO{ k'Ug] h:tf]b]lvPg . /t pgL ;a}eGbf 7"nf] / t];|f]7"nf] bnsf] x}l;otaf6 ul7t ;/sf/nfO{lgjf{rgsf nflu sfd rnfp ;/sf/sf]x}l;otdf /fVg rfxG5g\ . ;+;bdf k|s6ePsf pgsf egfOx¿n] g} oxL s'/fa'emfpF5 . olb o:tf] ;+oGq aGof] eg]of] ;/sf/ klg kmfOn af]s]/ ;+oGq;dIfwfpg] sd{rf/L ;/xsf] x }l;otdfemg]{5 . ;+oGqsf] cg'dltlagf ;s/f/n]s'g} lgo'lQm ug{ kfpF5 g s'g} gofFsfd gfd ;xdlt h'6fpg] elgP klgo;n] htftt} ;/sf/s} sfddf x:tIf]kug{ yfNb5 . o:tf] ;+oGq alg;s]kl5To;sf] ;xdltlagf ;/sf/n] sfd u¥of]eg] ToxLaf6 c;xdltsf] ;"qkft x'G5/ ;/sf/n] cGo lgsfox¿nfO{ a]jf:tfu/]sf] cf/f]k nfUg ;Sb5 . ;ldltagfpg g} ;+;b cj/f]w ug]{ ljkIfLn];ldlt ag]kl5 To;sf] lgb] {zg /lgoGq0f dflgPg eg] ;+;bnfO{ rNgb]nf < of] k|Zg oltv]/ plAhPsf] 5 .

Pp6f pbfx/0f– xfn} k|wfgdGqLn]u/]sf] ;j{kIfLo 5nkmnsf nflu a}7s8fSg] s'/f cfPsf] 5 . o:tf] ;+oGq ag]sf]eP :jefljs 5, Tof] sfd oxL ;+oGqn]ug]{ lyof] . ;+ljwfg;efsf] lgjf{rg qmddfPs k6s To:tf] ;j{bnLo a}7s cfof]hgf

ug]{ / To;nfO{ z'?s} lbg efF8\g] sfd:jo+ k|r08af6 eO;s]sf] pbfx/0f 5 .ToxL xljut bf]xf]l/g] l:ylt cfpg ;Sb5,o:tf] ;+oGq aGof] eg] .

of] ;+oGqn] ;+ljwfg lgdf{0fsf nflus 'g } of ]ubfg k ' ¥ofp Fb }g . a?;+ljwfg;efsf ] /fhgLlts ;Djfb;ldltn] u/]sf sfd pN6\ofpg]tkm{nfU5 . clxn];Dd k|r08af6 h] h:tf;+s]tx¿ cfO/x]sf 5g\, tL ;+ljwfglgdf{0ftkm{ s]lGb|t 5}gg\ . cfkm\g} bnsf]g]t[Tjdf /x]sf] ;Djfb ;ldltnfO{ c;kmnkfg]{ sfd pgLaf6 k6s–k6s eO;s]sf]5 . k|r08sf nflu of] ;Djfb ;ldlt g}3fF6f] eO;s]sf] a'lemG5 . of] ;ldlnt];+ljwfgsf cGt/j:t'df ;xdlt h'6fof]eg] To;sf] >]o afa'/fd e§/fO{n] lng]7DofO pgsf] 5, h;n] pgsf] e"ldsfnfO{kl5;Dd g} ufF7f] agfpF5 . To;sf/0fklg ;+ljwfgsf cGt/j:t'df ;xdlth'6fpg] d"Vo p2]Zo /x]sf] Tof] ;+jfb;ldltsf] cy{ / cf}lrTonfO{ ;dfKt kfg'{pgsf] klxnf] sfd x'g]5 .

;a}nfO{ ;Demgf 5, otf afa'/fdsf];+of]hsTjdf ;Djfb ;ldlt u7g eO/xFbfk|r08 eg] ;+ljwfg;ef lj36g x'g'k5{eGg] d"n dfu /x]sf] j}B dfcf]jfbL;Fusfo{ut Pstf ug{ k'u] . lj/f6gu/;Dd]ngdf ;+ljwfgeGbf ljb|f]xsf] nfOgkf; u/fP . cNkdtdf /x]sfx¿sf] u7hf]8agfP/ ;+ljwfgsf ljifonfO{ k|lqmofdf nu]b]zdf cfuf] nufpg];Ddsf] wDsL lbgyfn] . k|r08s} sf/0f :yfgLo lgjf{rg/f]lsPsf] huhfx]/ 5 . ;+ljwfg lgdf{0fdfk|lqmof cjnDag ug]{ / ^ dlxgfleq:yfgLo lgjf{rg ;DkGg u/fpg] s'/f3f]if0ffkqdf g} pNn]v lyof] . cfkm\g} xftn]n]v]sf] Tof] 3f]if0fflj?4 ;+ljwfgnfO{k|lqmofdf nfg glbg] s'/f cGttM ;+ljwfgg} aGg glbg];Fu hf]l8g uof] . ;+;bdflj/f]w ug]{;Ddsf] klg dt gk'Ug] ePkl5;8s cfGbf]ngsf] wDsL lbg' h;/L klg;+ljwfgdf afwf k'¥ofpg' g} /x]sf] a'em\g;lsG5 . oL kl/b[Zox¿n] sy+sfn To:tf];+oGq aGof] g} eg] klg To;sf] sfd;xdltsf gfddf lg/Gt/ ljdlt hgfpFb}cfpg' x'g]5 . ;ldlt gaGbf;Dd pmk|ltkIfsf] x}l;otdf /xg]5 eg] ;ldltag]kl5 ;QfkIfLo x'g hfg]5 / ;Qf kIfaf6}

;+ljwfg n]vg /f]lsg yfNof] eg] :jefljs5– ;+ljwfg cfpFb}g . Ps k6s ;ldltu7g ePkl5 Tof] rL/sfn;Dd /xg] kSsf5 . To;nfO{ lj36g ug{ s;}n] ;Sg] 5}g .To;sf/0f klg ko{j]Ifsx¿ of] ;dllt g};+ljwfgsf] afwf x'g] 7fG5g\ . hlxn];Dd;+ljwfg 3f]if0ff x'Fb}g, Tof] a]nf;Dd pgsf]of] ;+of]hsTj sfod /xg]5 . k|ltkIfsf]eGbf 7"nf] e"ldsf kfPkl5 To;nfO{ hlt:yfoL agfpg ;lsG5, Tolt g} ;Qfdfvf]Ng kfOg] x'Fbf cg]s afxgfdf of]kf]lhzgnfO{ pgn] hf]ufO /fVg'kg]{ x'G5 .;+ljwfg;ef g} lj36g ug'{k5{ eGg] dfu/fv]sfx¿;Fu sfo{ut Pstf ug{'n] Tof];efsf] /Iff unf{g\ egL cfzf ug'{ g}lg/y{s x'G5 . jt{dfg ;+ljwfgn] o:tf]dlGqkl/ifbeGbf dfly lgsfo u7g ug{s;}nfO{ clwsf/ lbPsf] 5}g . k|r08sf]dfu of] kIfn] klg k"/f x'g] b]lvFb}g .

lxGb"===k|ltkmn xf], wd{lg/k]Iftf . k|To]s hft,pkhft, ;k|bfo, zfvf, pkzfvf /k|zfvfsf] klxrfgsf] 7"nf ] cfjfhu'Flh/xFbf () k|ltzteGbf a9L g]kfnLsf]klxrfg -lxGb", jf}4, k|fs[t, lzv, h}gcflb OToflb_ ;gftg wd{nfO{rflx+lgld6\ofGg kfg]{ v]n eO/x]sf] 5 . /,Tof] v]ndf klxrfgsf] ;aeGbf 7"nf]k[i7kf]ifs zf]lift kLl8t pTkLl8tsfcu'jf bfjL ug]{ …qmflGtsf/LÚx¿ ag]sf5g\ eg] ltgsf] v]nsf] uf]6Lsf ¿kdfk|of]u ePsf 5g\ :jtGqtfsf kIfw/nf]stGqjfbLx¿ . ;aeGbf cfZro{hgsljifo t wd{lg/k]If /fi6«sf] /fHon] s'g}rr{ jf dl:hbnfO{ rflx+ lgoGq0f gug]{,To:tf rrf{ jf dl:hbsf] cfoJoosf];|f]t s;};fd" v'nfpg' gkg]{ / k|ToIfjf k/f ]If ¿kdf To:tf rrf { jfdl:hbx¿ ;ft ;d'b| kf/Lsf cfsfx¿…cfsfÚx¿sf] lgoGq0fdf /xg] t/kz'kltgfy jf n'DagLrflx+ ;/sf/sf]lgoGq0fdf /xg] Û kz'kltgfy jfn'DagLsf ] ;~rfngdf wd{lg/k ]If/fi6«sf] zfif0fsf] lgoGq0f lsg <

lxGb" /fi6« / /fh;+:yf ljutdf;DalGwt lyP xf]nfg . t/ cfh /fhf jf/fh;+:yf Oltxf; xf] . hlt;'s} 6fpsf]kmf]8] klg ca …>L % dxf/fhlw/fhÚcl:tTjdf cfpg ;Dej 5}g . /fh;+:yf;]tf] xfQL xf] / To;sf] cf}lrTo 5}g ./fhf;lxtsf] lxGb" /fi6«sf] gf/fn] jf:tjdflxGb" cleofgnfO{ sdhf]/ dfq agfpF5/ agfPsf] 5 . lxGb'Tjsf] ;jf{lws ;ankIf eg]sf] ;a} bz{g / kl/jt{gnfO{;dflxt ug{ ;Sg' xf] . uf}td j'4, u'?gfgs / dxfjL/ h:tf k/Dk/f lj/f]wLbz{gnfO{ dfq xf]Og, z'qmfrfo{sf cf;'/LljBf / rfjf{ssf c/fhs ljrf/ klglxGb"Tjsf] dxf;u/df ;dflxt ePsf 5g\ ./fh;+:yf lagfsf] g]kfnnfO{ klg lxGb"Tjn]u|x0f dfq xf]Og, ;xL cy{df dnhnug{ ;Sb5 . u0f / u0fx¿sf] clwkTocyf{t\ u0ftGq klg ;gftg wd{sfljrf/s Pj+ k|of]ustf{x¿sf] lbdfu jfJojxf/sf] pkh xf] .

of ] kl/j]z / kl/k| ]Ifdf slytwd{lg/k]Iftfsf] ljkIfdf / lxGb" /fi6«sf]kIfdf c;/bfoL bjfj l;h{gf ug{ …lxGb"/fi6« cleofgÚ gfd u/]sf] :jtGqgful/s bafj ;d"x lgdf{0f x'g] k|lqmofz'? ePsf] 5 . ljleGg k]zfsdL{ /a'l4lhjLx¿ ;fd]n To; cleofgdf s'g}cWoIf jf dxf;lrj x'g] 5}gg\ . o;;Fucfj4 ;a}af6 ;dfg pRrtd ;lqmotfck]Iff ul/Psf] 5 / p2]Zo k|flKtsf nfluk"0f{ k|ltj4tf ;DaGwgsf nflu Ps dfqzt { /x ]s f ] 5 . of ] c leofgn ]wd{lg/k]Iftfsf ;a} kIfsf af/]df ax;rnfpg] dfq geO{ xfn}sf jif{df o;af6hlGdPsf] ljs[ltnfO{ klg phfu/ ug]{5 .lxGb" /fi6«m: lsg cfjZos 5 < eGg]ljifodf cTolws ax; rnfP/ cfufdL;+ljwfgn] g]kfnnfO{ …lxGb" /fi6«Ú 3f]if0ffug]{ jftfj/0f tof/ ug]{5 .

Page 8: Satyagrha issue 3

/s ca xfF:o rnlrqdf

&laxLaf/, ebf} !@, @)&! ;Tofu|x;fKtflxs

SATYAGRAHA WEEKLY

/f]rs ;+;f/

—Ph]G;Lsf] ;xof]udf

Kn]AjfO{sf] nflu kmf]6f];'6

alnp8sL sfd's ;]lna|]6L zln{g rf]k8fsf] gUg t:jL/n] snf If]qnfO{k6s–k6s crlDdt agfpFb} cfPsf] 5 . pgsf k'0f{ gUg t:jL/x¿ km]l/ klg;fj{hlgs ePsf 5g\ . oL gUg t:jL/x¿ b'O{ jif{ klxn] Kn]AjfO{ Dofulhgsf]nflu ;'6 u/fOPsf] xf] . kmf]6f] ;fj{hlgs ePsf]df zln{g lgs} v';L l5g\ . zln{gcfkm}+ klg oL t:jL/x¿ x]/]/ lgs} b+u /x]sf] ef/tLo ;~rf/ dfWodx¿n]hgfPsf 5g\ . Kn]AjfO{sf] nflu u/]sf] kmf]6f];'6 clxn];Dd u/fOPsf ;a} kmf]6f];'6x¿eGbf lgs} leGg ePsf] pgsf] cg'ej 5 .

bz ldg]6sf] ;Dks{cfgGbbfoL ;do

x/]s k'?if tyf dlxnfdf !) ldg]6sf]of}g ;Dks{ g} ;j}eGbf pQd x'g] s'/f PscWoogn] b]vfPsf] 5 . dflg;x¿nfO{ of}g;Dks{sf a]nfdf nfdf] ;do ePg eGg]lrGtfn] ;tfO/x]sf] a]nfdf of] cWoogn]w]/}nfO{ v';L kfg{] ePsf] 5 . clwsf+zdflg;df of}g ;Dks{sf] nDafO{ nfdf] x'g'k5{ eGg] e|d 5 . t/ jf:tjdf To:tf]xf]Og . ;f];fOl6 km/ ;]S; y]/fkL PG8l/;r{sf %) cg';Gwfgstf{n] u/]sf] PscWoogn ] Ps b ] lv b 'O { ldg ]6sf ]of}g;Dks{sf] ;donfO{ ;f¥x} 5f]6f] / To:tf]of}g;Dks{n] v';L glbg] tyf cfgGb klgglbg] b]vfPsf] 5 eg] tLgb]lv ;ftldg]6;Ddsf] ;Dks{nfO{ dWood:t/sf]cyf{t\ s]xL xb;Dd ;Gt'i6L lng] ;d'xdf/fv]sf] 5 . o;}u/L, cWoogn] !# ldg]6eGbfdflysf] ;Dks{nfO{ cToflws nfdf] of}g lqmofsnfksf] ;+1f lbPsf] 5 . ;]S;y]/flki6x¿ g} ;xeflu ePsf] cg';Gwfgn] ;ft ldg]6 b]lv !# ldg]6;Ddsf] of}g;Dks{nfO{ Psbd /fd|f] ;Dks{ ;do /x]sf] hgfPsf] 5 . h;df klg gf} ldg]6 b]lv!! ldg]6;Ddsf] of}g ;Dks{ r/dpTsif{sf nflu pko'Qm ;do /x]sf / !) ldg]6sf];Dks{ ;a}eGbf cfbz{ / r/d cfgGbbfoL ;do /x]sf] pNn]v u/]sf 5g\ . cg';Gwfgdf;xefuL Ps ;]S; y]/flki6 eG5g\, …!) ldg]6sf] xf/fxf/Ldf of}g;Dks{ /fVg] hf]8Leg]sf] cfbz{ hf]8L x'g\ / pgLx¿n] x/]s k6s of}g;Dks{af6 r/d cfgGb k|fKtug{ ;Sg] 5g\ .Ú pgsf cg';f/ dflg;x¿df hflt nfdf] ;do;Dd of}g;Dks{ /fVg;Sof] Tolt w]/} /fd|f] x'G5 eGg] e|d /x]sf] x'G5 . cg';Gwfgdf g} ;xefuL csf{cg';Gwfgstf{ P/Ls sf]6{]sf cg';f/ clwsf+z k'?if tyf dlxnfx¿ /fte/Lsf] of}glqmofsnfkdf ;xefuL x'g rfxG5 / w]/}n] To;} cg'¿k klg u5{g\ . t/ To:tf]vfnsf] of}g;Dks{n] To:tf hf]8Lx¿df emg ;d:of Nofpg] u/]sf 5 . …dnfO{ nfU5/fte/Lsf] of}g lqmofsnfkdf ;xefuL x'g'k5{ eGg] e|d /x]sfx¿nfO{ of] cg';Gwfgn]of}gsf] cfgGb p7fpg / ;'vdo lhjg ljtfpg ;xof]u k'Ug] 5 .

;q jif{k5L===a]nfotL h]sL a]s To;a]nf 5fFufaf6

v;]h:t} eOg\, ha pgn] yfxf kfOg\ sL pgsf]z/L/df of]gL g} 5}g . of] pd]/;Dd cfkm' / c?dlxnfdf s'g} cGt/ gb]v]sL h]sLn] ;f]r]sLklg lyOgg\ pgL o:tf] cj:yfaf6 u'lh|PsLl5g\ eg]/ . !& jif{sf] pd]/df ha pgnfO{ 9f8b'Vg yfNof] / dlxgfjf/L ;'? ePg ta pgL8fS6/sxfF uOg\ . kl/If0fkl5 8fS6/n] pgnfO{…Pdcf/s]PrÚ gfds b'n{e /f]u nfu]sf] atfP .of] /f]uaf6 kLl8t dlxnfx¿sf] z/L/df uef{zo,/ of]gLåf/ g} x'Fb}g . of] /f]u nfu]sf dlxnfnfO{aflx/af6 x]bf{ lrGg ;lsFb}g hj;Dd pgLx¿dlxgfjf/L x'g] cj:yfdf k'Ub}gg\ jf of}g ;Dks{sf]k|of; ub{}gg\ . pgsf] z/L/df of]gLsf] :yfgdf Ps l5› 5, hf] aflx/af6 x]bf{7\ofSs} of]gLh:tf] b]lvG5 . ca h]sLn] hLjgdf g slxNo} klg of}g;Dks{ ug{;Sg] 5}gg\, g aRrf hGdfpg g} . a]nfotdf kfFr xhf/df Ps dlxnf …Pdcf/s]PrÚaf6 kLl8t /x]sf] atfOPsf] 5 .

pd]/af6 dfq lgolGqt gx'g]Ps zf]wsf cg';f/ sltkosf] a'emfO{df

dlxnfdf ;]S;k|lt OR5f hfu[t x'g'sf] ;DaGwpgLx¿sf] pd]/;Fu 5 . tYo t of] xf] ls dWodpd]/ / a9L pd]/sf dlxnfx¿df of}g ultljlwx¿s]jn pd]/af6 lgolGqt x'Fb}g . pgLx¿sf nflu;fyLsf] :jf:Yo / p;sf] ;Def]uk|ltsf] pT;'stfn]7'nf] cy{ /fVb5 . o;}af6 pgLx¿ k|efljt x'g]ub{5g\ . @* b]lv #% jif{ pd]/ ;d"xsf dlxnfx¿;]S; ug{sf nflu ;lqmo t /xG5g\ t/ pgLx¿;lhn} sfd's Jojxf/ k|bz{g ub{}gg\ . o;ljk/Ltsof+} k6s ;fyLsf] pbfl;gtf, p;sf] :jf:Yo,;fyLleqsf] ;]S;k|ltsf] sd ?emfg cflb s'/fn]klg dlxnfleqsf] ;]S; OR5f ;dfKt kfg{ ;dfKtkfb{5 . Ps cWoogcg';f/ dlxnfx¿ k'?ifsf]zf/Ll/s agfj6df a9L Wofg lbg] ub{5g\ . zlQmzfnL JolQmk|lt zf/Ll/s¿kn]dlxnfx¿ a9L cfslif{t x'g] ub{5g\ . cWoogcg';f/ dlxnfx¿ ;fdfGo k'?ifsf]t'ngfdf Åi6k[i6 k'?iftkm{ a9L cfslif{t x'G5g\ . o;sf ;fy} k'?ifsf] cfqmfds Jojxf/n]klg a9Lh;f] dlxnfnfO{ lvRg] ub{5g\ .

b]x Jofkf/sf] syf atfpg] ;u+|xfnog ]b/NofG8sf ] /fhwfgL

cfD:68{dl:yt …b]jfNn]Ú gfdsf]Pp6f sg {/ 5 . of ] sg {/cfD:68{dsf] ;a}eGbf k'/fgf] /kl/lrt /]8nfO6 Pl/of xf] . oxfF;oeGbf a9L j]Zofno 5g\ . x/]s/ft 9f]sfdf pleP/ o'jtLx¿cfkm\gf u|fxsnfO{ cfslif{t u5{g\ .cfD:68{d gu/kflnsfn] oxfFsf]j]Zofj[lQnfO{ lgs} ;xof]u ug{]u5{ . oxL :yfgdf cfD:68{dsf]klxnf] j]Zofno ;u+|xfno klg lgdf{0f ePsf] 5, h;sf] gfd …/]8nfO6 ;]qm]6;\Ú/flvPsf] 5 . of] ;+u|xfnon] ztfAbLof+}b]lv rln/x]sf] b]x Jofkf/sf] syf atfpF5 .clxn] cfD:68{ddf dfq} ;ft xhf/eGbf a9L of}gsdL{ 5g\ . oxfFsf &% k|ltztof}gsdL{ o'/f]ksf ul/a d'n'saf6 k};f sdfpg cfPsf x'G5g\ . ;/sf/n] pgLx¿sf]ljz]if Vofn /fV5 . pgLx¿nfO{ :jf:Yo ;'ljwf klg pknAw u/fpF5 . oxfF j]Zofj[lQsf]Go"gtd pd]/ xb @! jif{ /x]sf] 5 . of] ;+u|xfnodf j]Zofnoleq x'g] lrhsfgd'gfx¿ /flvPsf 5g\ . u|fxsnfO{ s]6L dg k¥of] eg] 9f]sf 9S9SofP/ leq cfpg]cgd'lt dfU5 . ;+u+|xfnosf] Pp6f leQfdf dflg;x¿n] cfkm\gf] …of}g hLjgÚ sf] /fhaofg u/]sf 5g\ . pgLx¿n] c+u|]hL, :k]lg;, Nofl6g / lxGbL efiffdf cfkm\gf] uf]Kosyf n]v]sf 5g\ . cfD:68{dsf] of] /]8 nfO6 Pl/of laxfg ^ b]lv * ah];Dd aGb/xG5 / afFsL @@ 3G6f v'Nnf /xG5 . ;fdfGotof oxfF Ps ofg}sdL{;Fu ;dolatfpg Ps ;o %) o'/f]] vr{ ug{'kg{] x'G5 .

UNofd/dgf]h yfkf

gf/L ;Ddfg–@)&!af6 gf} gf/L ;Ddflgt

lxGb' gf/Lx¿sf] dxfg rf8 tLhsf]cj;/ kf/]/ nfoG; Sna ckm sf7df8f}+8fod08n] z'qmaf/ /fhwfgLdf ljleGgIf]qdf dxTjk"0f{ of]ubfg k'¥ofpg] gf}hgfgf/Lx¿nfO{ …gf/L ;Ddfg–@)&!Ú af6

;Ddflgt u/]sf] 5 . nfoG;n] ;flxTo,rnlrq, ;~rf/, :jf:Yo, lzIff,snf>[ +uf/, v]ns'b, ;dfh;]jf /;+uLttkm{ dxTjk"0f{ of]ubfg k'¥ofpg]dlxnfx¿nfO{ ;Ddfg u/]sf] xf] .

sfo{qmdsf k|d'v cltly jfl0fHo tyfcfk " lt {dGqL ; ' lgnaxfb '/ yfkfn ]pgLx¿nfO{ ;Ddfg u/]sf x'g\ . ;Ddflgtx'g]x¿df lkmNd If]qaf6 cleg]qL sl/ZdfdfgGw/, ;+uLttkm{af6 uflosf b]ljsf

aGbgf , v ]nf8Ltkm { ; +uLgf j }B,;~rf/tkm{af6 ;~rf/sdL{ clgtf ljGb',lzIfftkm{af6 lzIffljb\ bLlksf l/dfn,;f}Gbo{af6 ;f}Gbo{ljb\ ?jL /f0ff, ;flxTotkm{df ] ldnf hf ]zL, ;dfh;]jftkm {af6;dfh;]jL b'uf{ l3ld/] / :jf:Yotkm{af6:jf:Yo;]jL 8f= rGbf sfsL{ /x]sf 5g\ .pgLx¿nfO{ dGqL yfkfn] ;Ddfgkq /dfnf nufOlbP/ ;Ddfg u/]sf x'g\ .

dGqL yfkfn] ;dfhsf ljleGg If]qdfof]ubfg k'¥ofPsf gf/Lx¿nfO{ ;Dem]/;Ddfg ug{' cfkm+}df uf}/jk"0f{ s'/f ePsf]atfP . nfoG; Sna ckm sf7df08"sfcWoIf uf]kfnk|;fb kf}8\ofnn] ;Ddfgn]cfufdL lbgdf ;Ddflgt JolQmx¿nfO{cem a9L of]ubfg lbg ;Sg] k|]/0ff k|fKtx'g] cfzf JoQm u/] .

rnlrq 7"nL ;kmntftkm{ pGd'vutxKtfb]lv g]kfne/ k|bz{g ePsf]

g]kfnL syfgs rnlrq 7'nL x]g{ bz{ssf]cf]O/f] nfu]sf] 5 . Pe/]i6 snfofqflkmNd;sf] Aofg/df lgld{t lkNd 7"nLk':s/ kGtsf] lgdf{0fdf ag]sf] xf] ./fhwfgL tyf df ]km;nsf ljleGgxnx¿df;a} zf]x¿ xfp;km"n ¿kdfrln/x]sf] lkmNd lgdf{0f kIfn] hgfPsf]5 . g]kfndf k|bz{gkl5 cfpFbf] zlgaf/lkmNdsf lgdftf{ k'is/ kGt vf8L d'n'ssf]stf/ x'Fb} o'/f]k / cd]l/sfdf lkmNdk|bz{gsf nflu hfFb} 5g\ .

7"nL /fhwfgLsf] * j6f kbf{df l/lnhePsf] 5 . 7"nLn] kfPsf] xnsf] cg'kftdfbz{s cToflws x'Fbf w]/} bz{s l6S6 gkfO{3/ kmls{g afWo ePsf 5g\ . /fhwfgLdfw]/} bz{s l6s6 gkfP/ 3/ kmls{Psf xn;~rfnsx¿n] ;d]t k'i6L u/]sf 5g .bz{ssf] rfxgfnfO{ dWogh/ ub{} utcfOtaf/af6 /fhwfgLsf] yk Ps kbf{dflkmNd b]vfpg yflnPsf] 5 . ;Fu;Fu}

l/lnh ePsf] lkmNd tf08jnfO{ lj:yflktub{} 7'nLn] pQm xn kfPsf] xf] .

lkmNdsf] k|:t'lt / snfsf/x¿sf]clegonfO{ bz{sn] pTs[i6 dfg]sf 5g .sf7df8f} aflx/ latf{df]8, bds, w/fg,gf/fo0f3f6, kf]v/f, s}nfnL nufotsf d'Vo:6]zgx¿df lkmNdn] xfp;km'nsf] Aofkf/

ul//x]sf] lkmNdsf ;xfos lgdftf{ k|lbkcof{n atfpF5g\ . o; lkmNdsf lgb]{zsPe/]i6 ;"o{ af]x/f x'g eg] lkmNdsf] sfo{sf/Llgdf{tf ;'lgn a:g]t x'g\ . ;xfoslgdf{tf k|lbk cof{n x'g . lkmNddf hLjgn'OF6]n, ul/df kGt, s~rg 7s'/L, ;'/]gb|zfx nufotsf] clego /x]sf] 5 .

8]le8n] lgb{]zg ug{]Ansa:6/ …Xof/L kf ]6/Ú sf ]

l;l/hdf ag]sf clwsf+z rnlrqx¿lgb{]zg u/]sf 8]le8 o]t];n] lgdf{tfh]s] /f]ln+usf] gofF rnlrq …km]G6fl:6sla6\; P08 Xj]/ 6" kmfOG8 b]dÚ sf]lgb{]zg ug{] ePsf 5g\ . …Xof/L kf]6/Úsf lgdf{tf jfg{/ a|f]; / h]s] /f]ln+uaLr/fd|f] ;DaGw g/x]sf] ePtfklg b'a};Fu/fd|f] ;DaGw /fVg] 8]le8n] xfn /f]ln+usf]gofF rnlrq …km]G6fl:6s la6\; P08Xj]/ 6" kmfOG8 b]dÚ sf] lgb{]zg ug{]ePsf x'g\ . xfn 8]le8 Pn]Sh]G8/:sf;{uf8{ / dfuf{]6 /f]aLO{ clelgtrnlrq …6fh{gÚ sf] lgb{]zg ub{}5g\ ./f]ln+un] agfPsf] …km]G6fl:6s la6\;Údf klg …Xof/L kf]6/Ú df h:t} &) jif{k'/fgf] Go'of]s{ zx/nfO{ k|:t't ul/g]5 .;dfrf/df hgfOPcg';f/ …km]G6fl:6sla6\;Ú klg …Xof/L kf]6/Ú h:t} hfb' /hfb'jfnf hfgj/;Fu ;DalGwt x'g]5 . kmQ]dfgsf] clGtd PNad ;fj{hlgs

jl/i7 ;+uLtsf/, uLtsf/ tyf ufos :juL{okmQ]dfg /fhe08f/Lsf] clGtd PNad …ck'/f] dgÚcfOtaf/ /fhwfgLdf ;fj{hlgs ePsf] 5 . pgn]hLljt /xFbf !& j6f PNad >f]tfnfO{ lbO;s]sf5g\ . of] PNad pgsf] lgwgsf] sl/a Ps jif{kl5;fj{hlgs ul/Psf] xf] . xl/ nD;fnsf] Psn;+uLt / cd]l/sf lgjf;L s[i0f s];Lsf] Psn uLt/x]sf] PNadsf] jl/i7 uLtsf/ /Tgzdz]/ yfkf, jl/i7 ufos tyf ;+uLtsf/ k|]dWjhk|wfg / jl/i7 cleg]tf, lgdf{tf tyf lgb{]zs / g]kfn 6]lnlehgsf cWoIf gL/zfxnufotn] nf]sfk{0f u/] . PNaddf …s] Nofof} /===Ú, …la:tf/} af]n===Ú, …otf uNnL ptfuNnL===Ú, …lt/df a;L===Ú / …uf]nf] uf]nf] cg'xf/===Ú af]nsf uLt 5g\ . s[i0fsf bfh' clgnk|:t'tstf{ /x]sf] PNadnfO{ 6'j]Ne gf]6\;n] ahf/df NofPsf] xf] . sfo{qmddf ljleGg;|i6fx¿n] kmQ]dfgn] g]kfnL ;+uLt If]qdf k'¥ofPsf] of]ubfgsf af/] rrf{ u/]sf lyP .

d+;L/ % ut] cDa/] /fhf cfpg]d+;L/ % ut]af6 …>L % cDa/]Ú

k|bz{gdf cfpg] ePsf] 5 . hLjg;fyLlkmNd;\sf] Jofg/df lgdf{0f ePsf] lkmNd…>L % cDa/]Ú ;dfhdf /x]sf] /fhf aGgrfxg] Ps kfqsf] syfdf cfwfl/t 5,h;sf] zLif{ e"ldsfdf ;f}uft dNn 5g\ .lkmNddf ;f}uft;lxt s]sL clwsf/L, lk|o+sfsfsL{, laqmd l;+x, l;h{gf clwsf/L, oda'4,lbjfh /fO, dfl6{g vfg, /fh uf]bfOnLcflbsf] clego /x]sf] 5 . cledGo'lg/jLn] n]v]sf] of] lkmNdnfO{ …cGt/fnÚlgb{]zs lbkf a:g]tn] lgb{]zg u/]sL x'g\ .

kf ] i6 k | f ]8S;gsf ] sfd clGtdr/0fdf k'u]sf] of] lkmNddf s[i0fxl/ a/fn,sfnLk|;fb afF:sf]6f, od a'4 nufotn]uLt /rgf u/ ]sf 5g \ eg ] a;Gt;fksf]6f, sfnLk|;fb afF:sf]6f, afa'af]u6L, tyf oda'4n] ;+uLt lbPsf 5g\ .rGbg bQsf] ;Dkfbg /x]sf] lkmNdnfO{u0f]z >]i7n] 5fofFsg u/]sf x'g\ . l6Pg

cfrfo{ / lbks cfrfo{ lgdf{tf /x]sf]o; lkmNdnfO{ l8lh6n l;g]df g]kfnn]ljt/0f ug{]5 .

/fd nvgsf] l/d]s aGg]alnp8sf rlr{t lgdf{tf tyf lgb{]zs ;'jf; 3On]

;g\ !(*( df agfPsf] lkmNd …/fd nvgÚ sf] l/d]s aGg]ePsf] 5 . lgdf{tf s/0f hf]x/n] d'Qmf cf6{;\;Fu ldn]/l/d]s ug{ nfu]sf] pQm lkmNdsf] lgb{]zs /f]lxt ;]¶L x'g]5g\ .s/0fsf] wdf{ k|f]8S;gn] 6\jL6 u/]sf] 5, …oxfF Pp6f 7"nf]3f]if0ff x'Fb}5, /f]lxt ;]¶L / s/0f hf]x/n] d'Qmf cf6{;\;Fu;xsfo{ ub{} ;g\ @)!^ df /fd nvgsf] l/d]s ug{]5 .Úcf]l/lhgn …/fd nvgÚ df clgn sk'/, HofsL >fkm, dfw'/LlblIft, l8Dkn skfl8of / /fvLsf] clego /x]sf] 5 .;dfrf/cg';f/ l/d]sdf j?0f wjg / l;4fy{ dnxf]qf jf /0fjL/ l;+x / ch{'g sk'/ ln8

/f]ndf x'g] ;Defjgf /x]sf] 5 . t/, o;sf]6'+uf] eg] nflu;s]sf] 5}g .

…/sÚ sf] gfdn] k|Voft /]:n/ tyf xlnp8sf rlr{tcleg]tf 8\jog hg;g ca xfF:o rnlrqdf klgb]lvg] ePsf 5g\ . xfn} …/sÚ clelgt Ps ;'k/ lx/f]sf]lkmNd …zfdÚ nfO{ ahf/df Nofpg] tof/Ldf /x]sf pgn]cfkm\gf] cfpFbf] lkmNd …cf8dÚ df Ps xfF:o snfsf/sf]e"ldsf lgefPsf] atfPsf 5g\ . s]lx lbg cuf8Lul/Psf] Ps kqsf/ ;Dd]ngdf log} s'/fsf] hfgsf/L

lbFb} cfkm'nfO{ ;'?df o; k|sf/sf]clego ug{ lgs} uf/f] x'g] dxz';

ePsf] atfP . pgn] cfkm' …cf8dÚ gfds lkmNddf ANofscf8dsf] rl/qdf b]lvg] atfP . ;fy} pgn] d]lS;sf]l;6Ldf ePsf] pQm ;Dd]ngdf cfkm' xfn …x/So"ln;Úsf]k|rf/ k|;f/df nfu]sf] ;d]t atfP . pgn] cfkm\gf] cfpFbf]lkmNd …cf8dÚ df cfkm\gf] rl/qsf] af/]df af]Nb} cfkm\gfkm\ofgx¿ cfkm';Fu gl/;fpg] atfP .