ΛΟΡΑ

Ν Γ

ΚΟΝ

ΤΕ

Η

ΣΤΕ

ΡΝΗ

ΤΟ

Υ ΣΥ

ΝΟ

∆ΕΙΑ

ΛΟΡΑΝΓΚΟΝΤΕΗ ΣΤΕΡΝΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΚΛΑΙΡ ΝΕΒΕ, ΕΥΗ ΣΙΟΥΓΓΑΡΗ

ISBN 978-960-566-247-9

ΒOΗΘ. ΚΩΔ. ΜΗΧ/ΣΗΣ 6247

Ο Λοράν Γκοντέ γεννήθηκε το 1972. Έχει γράψει θεατρικά έργα και μυθιστορήματα. Για το μυθιστόρημά του Κάτω από τον ήλιο του Νότου (2004, ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ) τιμήθηκε με τη σημαντικότερη διάκριση στη Γαλλία, το Βραβείο Goncourt. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και γνωρίζουν διεθνή επιτυχία. Περισσότερα για τον Λοράν Γκοντέ και τα βιβλία του θα βρείτε στο προσωπικό του site www.laurent-gaude.com και στον διαδικτυακό τόπο των εκδόσεων ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ www.metaixmio.gr

Από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ κυκλοφορούν τα βιβλία του:

Ο θάνατος του βασιλιά Τσονγκόρ (Βραβείο Goncourt των μαθητών Λυκείου 2002 και Βραβείο των γάλλων βιβλιοπωλών το 2003)

Κάτω από τον ήλιο του Νότου (Βραβείο Goncourt 2004)

Ελντοράντο (Βραβείο Euregio 2010)

Η πύλη της Κόλασης (Βραβείο του περιοδικού Gaël – Βέλγιο 2009)

Στο έλεος του κυκλώνα

ΒΡΑΒΕΙΟ GONCOURT 2004Από τον συγγραφέα του βιβλίου Κάτω από τον ήλιο του Νότου

ιστορικό µυθιστόρηµα

Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ, στη διάρκεια ενός γλεντιού, στη Βαβυλώνα, νιώθει δυνατούς πόνους. Οι παρευρισκόμενοι νομίζουν ότι είναι μεθυσμένος, εκείνος όμως καταρρέει και δεν θα σηκωθεί πια. Πεθαίνει... Έτσι ξεκινά η μεγάλη πορεία για τον ενταφιασμό του, η οποία εξελίσσεται παράλληλα με τη μάχη για τη διαδοχή που ξεσπά αμέσως μετά την τελευταία του πνοή. Στην πορεία αυτή με προορισμό την Πέλλα της Μακεδονίας συμμετέχουν χιλιάδες μοιρολογίστρες, στρατός και απλοί πολίτες. Όμως η πομπή αλλάζει προορισμό και κατευθύνεται προς την Αίγυπτο. Επειδή διαφαίνεται ότι η σορός του στρατηλάτη θα γίνει αντικείμενο προπαγάνδας του ενός ή του άλλου σφετεριστή του θρόνου, οι πιστοί του σύντροφοι θα φροντίσουν ο Μέγας Αλέξανδρος να πραγματοποιήσει την τελευταία του... εκστρατεία προς την Ινδία.

Το πνεύµα του Αλέξανδρου δεν θα ησυχάσει, παρά µόνο αν µπορέσει να ατενίσει για τελευταία φορά την απεραντοσύνη του κόσµου που δεν γνώρισε. «Είστε η στερνή του συνοδεία. Οι καβαλάρηδες της τελευταίας πνοής. Εσείς θα αναλάβετε να τον συνοδέψετε µέχρι εκείνες τις αχανείς εκτάσεις που τόσο αγαπούσε».

[

]

7

I

Χορός στη Βαβυλώνα

Στον πρώτο σπασμο, κανείς δεν αντιλαμβάνεται κάτι το ιδιαίτερο

και όλοι όσοι βρίσκονται πλάι του συνεχίζουν να γελούν. Κάνει

μια κίνηση με τους ώμους, ανεπαίσθητη, σαν να προσπαθεί ν’

αποφύγει ένα αόρατο χτύπημα, μια αμυδρή σύσπαση που χάνε-

ται μέσα στη σύγχυση του συμποσίου, και διπλώνεται ελαφρά

στα δύο ακουμπώντας το χέρι του στην κοιλιά. Ο πόνος είναι

τόσο έντονος που νιώθει να παραλύει για μερικά δευτερόλεπτα,

αλλά εξαφανίζεται πριν εκείνος φωνάξει, πριν ακόμη προλάβει

να φοβηθεί. Η μουσική γύρω του γίνεται όλο και πιο δυνατή,

ένα εκκωφαντικό συνονθύλευμα ήχων από γέλια, φλογέρες και

τύμπανα. Ξαναβρίσκει την αναπνοή του. Ένιωσε αυτό το πράγ-

μα να γεννιέται μέσα στα σπλάχνα του – κάπως σαν να βούλιαζε

το σώμα του, αλλά ο πόνος ήταν τόσο σύντομος που ξαφνιάστη-

κε κι ο ίδιος. Σηκώνει το κεφάλι, διαπιστώνει ότι οι συνδαιτυμό-

νες γύρω του συνεχίζουν να γελούν, χωρίς να έχει αντιληφθεί

κανείς τίποτα, και τότε ζητάει να του ξαναβάλουν κρασί.

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

8

Εκείνη μόλις ξύπνησε και, αντίκρυ στα ψηλά βουνά της Αρίας,

ο πρωινός αέρας είναι κενός από τους ήχους του κόσμου: το

πέταγμα των πουλιών, το φύσημα του ανέμου, τη μακρινή

βοή… Τα πάντα είναι παγερά και ακίνητα. Βρίσκεται μακριά

από τη Βαβυλώνα, στον εξώστη αυτού του ναού, που αιωρεί-

ται πάνω απ’ το κενό και που έχει διαλέξει για καταφύγιο. Οι

ιερείς ξυπνούν κι εκείνοι, ο ένας μετά τον άλλον, όπως κάθε

πρωί κι ο καθένας καταπιάνεται σιωπηλά με τις ασχολίες του.

Και τότε, ξαφνικά, ένας απ’ αυτούς σταματά πάνω στα τείχη

σημαδεύοντας με το δάχτυλο ένα σημείο στην πεδιάδα. «Κοι-

τάξτε!» Εκείνη, όπως και όλοι τους, προχωράει βιαστικά προς

τον περίβολο, ανυπομονώντας να δει τι είναι αυτό που τους

δείχνει, αλλά τη στιγμή που ακουμπά το χέρι στην άκρη του

τοίχου αισθάνεται τον αέρα γύρω της να γεμίζει απειλές.

Πιάνει ξανά το ποτήρι του και πίνει σαν Μακεδόνας, όπως

έπινε ο πατέρας του, με μεγάλες γουλιές, χωρίς να νερώνει το

κρασί του, μέχρι να μεθύσει και ν’ αρχίσει να τρεκλίζει. Μόλις

ακουμπά και πάλι το κύπελλο πάνω στο τραπέζι, δοκιμάζει

να σηκωθεί, αλλά δεν τα καταφέρνει και πέφτει ξανά βαρύς

στο κάθισμά του. Το οινόπνευμα του φέρνει ζάλη. Νιώθει τα

βλέμματα πάνω του. Κανείς δεν παρατήρησε τίποτα όταν τον

διαπέρασε ο πόνος, αλλά τώρα έχουν καταλάβει όλοι τους ότι

είναι μεθυσμένος. Τα πρόσωπα γύρω του αλλάζουν όψη. Όταν

είναι πιωμένος τους τρομάζει. Από τότε, στο συμπόσιο στη

Σαμαρκάνδη, όπου σκότωσε με τα ίδια του τα χέρια τον αδελ-

φοποιτό του τον Κλείτο, τρέμουν όταν τον βλέπουν να πνίγει

τον αυτοέλεγχό του μέσα στο κρασί. Κανείς πια δεν μπορεί να

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

9

πει τι θα συμβεί όταν η μέθη θολώνει το βλέμμα του και αλ-

λοιώνει την ομιλία του… Προσπαθεί να πιάσει το κύπελλο που

βρίσκεται ξανά γεμάτο μπροστά του, αλλά οι κινήσεις του

είναι αδέξιες. Το χέρι του μοιάζει να μην του ανήκει πια. Κι-

νείται με μια περίεργη βραδύτητα, παρακάμπτοντας τα αντι-

κείμενα που προσπαθεί να πιάσει. Πλάι του, ο Σέλευκος το

αντιλαμβάνεται, καθώς βλέπει τον Αλέξανδρο να θέλει να

μιλήσει και να μην τα καταφέρνει, αλλά δεν λέει τίποτα. Δεν

τολμά. Στην άλλη άκρη της αίθουσας, μια παρέα χειροκροτεί

τον Πτολεμαίο, που χορεύει ανάμεσα στους μουσικούς, προ-

σπαθώντας να μιμηθεί τις γυναίκες του βασιλείου του Σάμ-

βου. Με το στήθος γυμνό, το σώμα λερωμένο με κρασί, ο

μακεδόνας στρατηγός ουρλιάζει, γελάει και όλοι όσοι βρίσκο-

νται γύρω του χτυπούν παλαμάκια, κρατώντας τον ρυθμό του

χυδαίου χορού του. Ο Αλέξανδρος τους κοιτάζει επίμονα,

χωρίς να μπορεί να πει αν η φασαρία που κάνουν τον εκνευ-

ρίζει ή τον ευφραίνει. Εδώ και εβδομάδες ζουν έτσι, από συ-

μπόσιο σε συμπόσιο, εδώ και εβδομάδες αποφεύγουν το φως

της ημέρας, που τους τρυπά το κεφάλι μετά τις νύχτες μεθυ-

σιού. Κάθε φορά τρώνε λες και είναι το τελευταίο γεύμα τους,

κάθε βράδυ τραγουδούν σαν να θέλουν να απομακρύνουν όσο

γίνεται περισσότερο τη στιγμή όπου η μέρα θα ανατείλει θλι-

βερά πάνω στους έρημους δρόμους της Βαβυλώνας.

Στην αρχή, δεν μπορεί να δει τίποτα. Μισοκλείνει τα μάτια.

Η φωνή του ιερέα αντηχεί ξανά. «… Κάποιος έρχεται…» Από

τον εξώστη του ναού το βλέμμα αγκαλιάζει ολόκληρη την πε-

διάδα. Παρατηρεί προσεκτικά το τοπίο χαμηλά και τότε μόνο

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

10

διακρίνει ένα μακρύ σύννεφο σκόνης να προχωρά προς το

μέρος τους. Οι ιερείς μαζεύονται όλοι στην άκρη του εξώστη,

γεμάτοι περιέργεια και ανησυχία. Για την ώρα, δεν βλέπουν

τίποτ’ άλλο παρά σκόνη πέρα μακριά. Πρέπει να περιμένουν

και ο χρόνος μοιάζει ατελείωτος. Δεν χάνει στιγμή τον ορίζο-

ντα από τα μάτια της. Δεν μπορεί να είναι ένας άνδρας μόνο.

Σηκώνεται πολλή σκόνη. Πρέπει να είναι αρκετοί. Πλησιά-

ζουν γρήγορα. Οι ιερείς περιμένουν. Τους κυριεύει μια νευ-

ρικότητα, μια ταραχή. Κοιτούν το τοπίο κάτω, προσπαθώντας

να υπολογίσουν την απόσταση που τους χωρίζει από την πο-

μπή που πλησιάζει. Ο ναός κρέμεται από τον βράχο, αιωρείται

στους ανέμους, συνδέεται με τον κόσμο των ανθρώπων με

μια μοναδική σκάλα, που έχτισαν οι ίδιοι με τα χέρια τους.

Πόση ώρα θα χρειαστούν οι καβαλάρηδες για να φτάσουν ως

την άκρη της μεγάλης σκάλας και να αρχίσουν την ανάβασή

τους μέχρι την πύλη του ναού; Και τι να γυρεύουν άραγε; Ίσως

να περάσουν μόνο αργά κάτω από τον ναό, χωρίς να σταμα-

τήσουν, και να συνεχίσουν την πορεία τους προς τη Σογδιανή.

Ίσως έρχονται να ζητήσουν τροφή και νερό. Εκείνη δεν σα-

λεύει, δεν λέει λέξη. Το έχει ξαναζήσει αυτό. Ακριβώς εδώ,

μερικά χρόνια νωρίτερα, αυτή την ίδια στιγμή που αφήνει

ξαφνικά μετέωρο τον αέρα της ημέρας. Δεν γνωρίζει ποιοι

είναι, αλλά γεννιέται μέσα της η βεβαιότητα ότι έρχονται για

εκείνη.

Διάλεξα να ζήσω κρυμμένη εδώ, μακριά απ’ τον κόσμο των

ανθρώπων, μακριά απ’ τα βλέμματα, μαζί με τον γιο μου,

μόνη ανάμεσα στους ιερείς, που δεν ρωτούν τίποτα και που

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

11

αφήνουν τον χρόνο να κυλά αργά πάνω στην κάθε καινούργια

μέρα. Διάλεξα να τρυπώσω μέσα στον βράχο ετούτων των

βουνών για να με ξεχάσουν, αλλά ξέρω τι είναι αυτό που έρ-

χεται προς τα δω. Έρχεται η Αυτοκρατορία. Δεν θα με αφήσει

ποτέ σε ησυχία. Κάνει πως με ξεχνά, ύστερα με παίρνει πάλι

πίσω, παίζει μαζί μου ασταμάτητα, όπου και να κρυφτώ, με

την άκρη του ποδαριού της, κυνική σαν γάτα. Δεν ανήκω στον

εαυτό μου. Σήμερα πάλι, ο κόσμος με βρήκε. Τι ζητά από

μένα; Πλησιάζει. Δεν σαλεύω. Τι περιμένει από μένα; Δεν

πρέπει να εμπιστεύεται κανείς τη σιωπή της πεδιάδας, αυτό

που έρχεται είναι η συντριβή…

«Αφ Ασρά!...» ο Αλέξανδρος σηκώνεται όρθιος. Όλοι στρέφο-

νται προς το μέρος του και τον κοιτάζουν έκπληκτοι. Επανα-

λαμβάνει δυνατά: «Αφ Ασρά!» επιτακτικά, σαν να βρισκόταν

στο πεδίο της μάχης, σαν να ήθελε, σηκώνοντας το χέρι, να

χτυπήσει ένα σωρό περικεφαλαίες και κοντάρια εκεί μπροστά

του. Οι μουσικοί σιωπούν. Ο Πτολεμαίος σταματάει τον χορό

του και μένει ακίνητος στη μέση της αίθουσας, με τα χέρια να

κρέμονται, τον ιδρώτα να στάζει, μ’ ένα χαμόγελο στο πρό-

σωπο, μην ξέροντας τι να κάνει, αιφνιδιασμένος που τα γέλια

έσβησαν έτσι απότομα. Μπορεί και να ξαναθυμάται το πρη-

σμένο πρόσωπο του Κλείτου, που βογκούσε με το στόμα ανοι-

χτό, τη γλώσσα μπλαβιά, αναζητώντας λίγο αέρα την ώρα που

τα χέρια του Αλέξανδρου τον σκότωναν… Μπορεί και να φο-

βάται τον φίλο του, γι’ αυτό τώρα, διαβιβάζοντας τη διαταγή

του Αλέξανδρου, φωνάζει: «Φέρτε τον Αφ Ασρά…». Ο Πείθω-

νας φεύγει από την αίθουσα και πηγαίνει να φέρει τον νεαρό

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

12

που ζητούν. Ο Αλέξανδρος περιμένει ακίνητος. Αφουγκρά-

ζεται το σώμα του. Νιώθει ότι κάτι συντελείται μέσα του αυτήν

τη στιγμή, αλλά δεν θέλει να το σκέφτεται. Θέλει τον Αφ

Ασρά, γιατί είναι ο μόνος που μπορεί να διώξει αυτό που τον

βασανίζει. Δεν θέλει να σκέφτεται άλλο τον αγγελιαφόρο που

έφτασε το ίδιο πρωί κατευθείαν από τις Αιγές, για να του

μεταφέρει τα λόγια της μητέρας του, της Ολυμπιάδας. Του

έστελνε χαιρετισμό γεμάτο αγάπη. Εδώ και έντεκα χρόνια δεν

είχε δει τον γιο της και παραπονιόταν τρυφερά γι’ αυτό. Αλλά

ήταν κι εκείνη η ερώτηση, στο τέλος του μακροσκελούς μη-

νύματος, εκείνη η ερώτηση που τον κυνηγάει από τότε: «Σε

ποιον ανήκεις, Αλέξανδρε;». Είναι η Ολυμπιάδα, η ίδια του

η μητέρα που έθεσε το ερώτημα αυτό μέσω της φωνής του

αγγελιαφόρου, και οι λέξεις αντηχούν ακόμη στ’ αυτιά του. Κα-

ταλαβαίνει ότι είναι ανίκανος να δώσει απάντηση. Σε ποιον

ανήκει; Στη Μακεδονία, στο όνομα της οποίας έκαψε την Περ-

σέπολη, κι ας μην το ήθελε; Ή μήπως στη δυναστεία των Αχαι-

μενιδών, της οποίας φοράει τώρα τα εμβλήματα; Σε ποιον;…

Η ερώτηση τον τυραννά σε βαθμό που τον πιάνει ίλιγγος.

Κρατιέται από το τραπέζι μπροστά του. Πρέπει να τα διώξει

όλα αυτά από το μυαλό του. Κάνει μια κίνηση με το χέρι, σαν

να ήταν μύγες αυτές οι εικόνες και να πετούσαν γύρω του.

Έχει ανάγκη τη μουσική για να σκορπίσει τις ερωτήσεις της

Ολυμπιάδας. Έχει ανάγκη τη μουσική για να ξεχάσει την τα-

ραχή και τον πόνο του. Έχει τώρα την εντύπωση πως η μητέ-

ρα του στέκει μπροστά του. Ακούει αυτά που δεν λέει, αυτά

που δεν είναι ανάγκη να του πει αλλά που κρύβει μέσα της η

ερώτησή της: τον κατηγορεί για τη δολοφονία του Κλείτου.

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

13

Τον κατηγορεί για τον γάμο του με τη Ρωξάνη, για το νεκρό

παιδί που γεννήθηκε απ’ αυτή την ένωση. Την ακούει και

χρειάζεται τη μουσική για να τα διώξει όλα, «Σε ποιον ανή-

κεις, Αλέξανδρε;». Τον κατηγορεί για την εξέγερση των φα-

λαγγιτών στην Ώπη, των πιο παλιών του στρατιωτών, των

πιστών παλαίμαχων της εκστρατείας του, που ξεσηκώθηκαν

κι εκείνος τους κατέστειλε βίαια, ναι, σκοτώνει Έλληνες τώ-

ρα, πρέπει να έρθει η μουσική και να τα καλύψει όλα, πιάνε-

ται από το τραπέζι, είναι μεθυσμένος, ένας από τους δυο γιους

του Αντίπατρου, ο Ιόλας ίσως, εκτός κι αν είναι ο άλλος, συ-

νεχώς τους μπερδεύει, έρχεται κοντά του για να τον υποβα-

στάξει. Εκείνος τον κοιτάζει αγριεμένος και ο νεαρός, χλωμός

σαν το πανί, κάνει πίσω. Όλοι τον φοβούνται. «Σε ποιον ανή-

κεις, Αλέξανδρε;» Απαντάει τότε, για τον εαυτό του και μόνο,

με χείλη που τρέμουν: στη μουσική, και λέει ξανά: «Φέρτε

τον Αφ Ασρά».

Δεν με περιμένεις, όμως εγώ έρχομαι, είμαι όλο και πιο κο-

ντά. Έχω ξεκινήσει εδώ και πολύ καιρό. Πού να φανταστείς,

Αλέξανδρε… Θα εκπλαγείς όταν θα με δεις, θα τα χάσεις. Δεν

χάνω δευτερόλεπτο. Δεν το ξέρεις ακόμη, αλλά ο χρόνος μας

είναι μετρημένος. Θέλω να σε δω ξανά, έχω τόσα να σου πω,

Αλέξανδρε. Όταν θα με δεις, θα κλονιστείς. Θα επαναλάβεις

δύσπιστος: Ερικλέοπα;… Ερικλέοπα;… Εσύ είσαι στ’ αλή-

θεια;… Ναι. Εγώ είμαι. Επιστρέφω σ’ εσένα. Πρέπει να δια-

σχίσω ολόκληρη την Αυτοκρατορία, αλλά τώρα πια τίποτα δεν

με κουράζει.

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

14

Το αναγνωρίζει από μακριά, είναι το οικόσημο του Αλέξαν-

δρου. Η πομπή φαίνεται τώρα καθαρά: είναι οκτώ καβαλάρη-

δες, ίσως εννέα… Ένα από τα άλογα φέρει ένα αραχνοΰφαντο

πέπλο, που καλύπτει σαν ομπρέλα τον καβαλάρη του, για να

τον προστατεύει από τον ήλιο και να τον κρύβει από τα βλέμ-

ματα. Θα είναι κάποιος επίσημος επισκέπτης. Ένα άλλο άλο-

γο φέρει τα χρώματα του βασιλείου. Πρέπει να έρχονται από

τη Βαβυλώνα. Πρόκειται για τη βασιλική φρουρά. Οι ιερείς

παρατηρούν, όπως κι εκείνη, κάθε λεπτομέρεια. Ο χρόνος

είναι ατελείωτος. Η πομπή προχωρά αργά. Αλλά ξάφνου ο

καβαλάρης που την οδηγεί κεντρίζει τα πλευρά του αλόγου

του και τρέχει καλπάζοντας κατευθείαν στη βάση της μεγάλης

σκάλας που οδηγεί στον ναό. Δεν υπάρχει πια καμία αμφιβο-

λία: είναι σίγουρο ότι πηγαίνουν εκεί. Η υπόλοιπη πομπή

παρεκκλίνει αργά από τον δρόμο και πλησιάζει με τη σειρά

της. Παρατηρούν τότε ότι κανείς δεν καβαλικεύει το άλογο

με την ομπρέλα από μαύρη γάζα. «Αυτό προορίζεται για μένα»

σκέφτεται εκείνη αμέσως. Δεν λέει κουβέντα. Ο καβαλάρης

που είχε φύγει για ανίχνευση αρχίζει την ανάβαση. Δεν κατε-

βαίνει απ’ το άλογο. Κεντρίζει τα πλευρά του ζώου, υποχρεώ-

νοντάς το ν’ ανεβεί τα σκαλοπάτια. Είναι δυνατόν να γνωρίζει

το μέρος; Αλλιώς πώς θα ήξερε ότι η σκάλα είναι αρκετά φαρ-

διά, ώστε να μπορεί κανείς να χωρέσει καβάλα πάνω σε άλογο;

Οι ιερείς γύρω της στέκονται ακίνητοι κι αφήνουν τις οπλές

να γεμίσουν τον αέρα με τον ήχο τους. Σε μερικά λεπτά ο

καβαλάρης θα έχει φτάσει και όλα θα τελειώσουν. Δεν θα νιώ-

σει ποτέ ξανά την ηρεμία αυτών των λαμπερών ημερών που

τα πάντα μοιάζουν απέραντα. Μια ιδέα περνάει τότε απ’ το

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

15

μυαλό της. Γονατίζει, με το κεφάλι σκυμμένο, χωρίς να κοι-

τάζει κανέναν από τους ιερείς, και τους μιλά με δυνατή φωνή.

Εγώ, η Δρύπετη, κόρη των αιώνων, κάθομαι γονατιστή και

σας παρακαλώ: μην ανοίξετε. Προστατέψτε με. Φωνάξτε πίσω

από την πύλη στον επισκέπτη, όποιος κι αν είναι αυτός, ότι

δεν θα με αφήσετε να φύγω για δεύτερη φορά. Το ξέρετε:

ήρθα εδώ για να ζήσω ήσυχα, μακριά απ’ τον κόσμο και από

τα πάντα. Θέλω να μείνω έξω από τον χρόνο. Με το παιδί μου,

μόνη. Ήρθα εδώ για να πάψω να είμαι η κόρη του Δαρείου.

Απαρνήθηκα την αδελφή μου –τη γυναίκα του Αλέξανδρου–

και βρήκα τη δύναμη να το κάνω γιατί, εγκαταλείποντας το

όνομά μου, έφευγα μακριά από την ήττα και το πένθος. Σας

ικετεύω. Πέφτω στα πόδια σας. Μην με παραδώσετε σ’ αυ-

τούς που έρχονται.

Νιώθει ένα χέρι να την ακουμπάει στον ώμο, έπειτα ένα άλλο

να την πιάνει από το μπράτσο, απαλά αλλά αποφασιστικά.

«Είναι θέλημα του Αλέξανδρου…» ακούει να λένε. Ίσως όμως

δεν μίλησε κάποιος ιερέας. Ίσως μόνη της να φαντάστηκε

αυτά τα λόγια. Τα πρόσωπα γύρω της μένουν ανέκφραστα.

Θα ανοίξουν τις πόρτες του ναού, το ξέρει. Θα το κάνουν,

γιατί δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Δεν μπορούν να πάνε ενά-

ντια σ’ αυτό που έρχεται. Στέκονται γύρω της ήρεμα, γεμάτοι

σεβασμό. Είναι τέσσερις, ίσως και περισσότεροι. Τη σηκώ-

νουν αργά. Δεν μπορεί να γλιτώσει από αυτό που πλησιάζει.

Τη σηκώνουν και στέκεται όρθια ξανά. Δεν τους κρατά κακία.

Ο κόσμος την καλεί και δεν υπάρχει καταφύγιο. Οι ιερείς δεν

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

16

μπορούν να τη βοηθήσουν. Και τότε στρέφεται προς αυτούς

που βρίσκονται γύρω της, τους κοιτάζει έναν έναν και με

φωνή ήρεμη, επιβλητική, σαν να ήταν η βασίλισσα αυτού του

μέρους, λέει: «Αφήστε τον να μπει».

Ο Αλέξανδρος κοιτάει για ώρα τον νεαρό άνδρα που μόλις

μπήκε στην αίθουσα. Τον Αφ Ασρά. Θυμάται την πρώτη φορά

που τον είδε. Ήταν δυο χρόνια νωρίτερα, στα βουνά του Ιν-

δοκαύκασου. Ηγούνταν εκεί μιας εξουθενωτικής εκστρατείας,

εξερευνώντας την κάθε πεδιάδα, ψάχνοντας επί ώρες τα ορει-

νά περάσματα, παραμονεύοντας κάθε χωριό κρυμμένο μέσα

στους βράχους, αποδεκατίζοντας τους πληθυσμούς που αρ-

νούνταν να υποταχθούν. Κι αυτό είχε κρατήσει για μήνες, έτσι

που σε λίγο καιρό δεν ήξερε πια αν αυτοί που πολεμούσε ήταν

Ασσακηνοί, Σάκες ή Μασσαγέτες. Έμοιαζαν όλοι μεταξύ

τους, ζούσαν όλοι σε ρυπαρές καλύβες κρεμασμένες σε από-

κρημνα βουνά, που μύριζαν έντονα ζώο και υγρό βράχο. Για

μέρες προχωρούσαν αργά, κάτω από μια βροχή ασταμάτητη,

βγάζοντας τον εχθρό απ’ το κρησφύγετό του, καίγοντας τα

σπίτια. Η αργοπορία και οι κακουχίες τον είχαν πια αηδιάσει,

μέχρι την ημέρα που διέταξε να του φέρουν μουσικούς. Δεν

άντεχε πια να βλέπει σφαγμένα κορμιά μέσα στο κρύο, ανοιγ-

μένες κοιλιές μέσα στην πρωινή παγωνιά, ήθελε να χορέψει.

Του έφεραν μια ομάδα πέντε μουσικών. Ήταν Πέρσες από τον

Βορρά, νομάδες. Φορούσαν ρούχα από βαθύ μπλε ύφασμα,

που άφηνε ίχνη χρώματος πάνω στο δέρμα τους. Ο νεότερος

πρέπει να ήταν δεκατεσσάρων ή δεκαπέντε ετών. Είχε μεγάλα

μαύρα μάτια που αιχμαλώτιζαν το φως του ουρανού και μα-

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

17

κριές βλεφαρίδες κοριτσιού. Ήταν αυτός, ο Αφ Ασρά, που

τους ταξίδεψε μέσα στη μουσική. Οι μουσικοί εξήγησαν στον

Αλέξανδρο ότι μόνο εκείνος ήξερε πού βρισκόταν η μουσική.

Κι έπαιξαν για κείνον πάνω στις βουνοκορφές του Ινδοκαύ-

κασου, κυρίαρχοι του κόσμου, κάνοντάς τον να ξεχάσει για

λίγο τους φόνους και τα ουρλιαχτά των μαχών. Έπαιξαν και ο

Αφ Ασρά τραγούδησε σαν παράξενος θεός, που αρνείται τις

τιμές και κρύβεται μέσα στα σπλάχνα των βουνών. Αυτό ακρι-

βώς θέλει να ξαναζήσει τώρα. Στην αίθουσα τα γέλια έχουν

πάψει. Το κρασί που κυλά από τα αναποδογυρισμένα ποτήρια

χύνεται πάνω στα τραπέζια. Ζητάει από τον Αφ Ασρά το ίδιο

πράγμα όπως δύο χρόνια πριν. Του ζητάει να του πει πού

βρίσκεται η μουσική, και το αγόρι, απόλυτα ήρεμο, του δεί-

χνει τον εξώστη και μουρμουρίζει απλά: «Εκεί».

Ο καβαλάρης χτυπάει με τη γροθιά του τα ξύλινα φύλλα της

θύρας του ναού. Οι ιερείς τρέχουν και του ανοίγουν. Εκείνη

έχει μείνει πάνω στα τείχη. Η πομπή έφτασε στη βάση του

βράχου. Οι καβαλάρηδες δεν ξεπεζεύουν από τα άλογά τους.

«Δεν έρχονται να ζητήσουν φιλοξενία ή τρόφιμα» σκέφτεται.

Είναι έξι φρουροί και μια γυναίκα πάνω σ’ ένα καστανόχρωμο

άλογο. Ακούει τις φωνές των ιερέων που καλωσορίζουν τον

επισκέπτη. Από εκεί που στέκεται δεν διακρίνει τι λένε, αλλά

δεν έχει σημασία. Τα ξέρει όλα αυτά. Η σκηνή επαναλαμβά-

νεται πανομοιότυπη, όπως έναν χρόνο πριν. Ίδιο αχανές

πρωινό, όπου τα πουλιά μοιάζουν έκπληκτα μπροστά στην

απεραντοσύνη του ουρανού και πετούν χαμηλά. Ίδια ξηρή

παγωνιά των βουνών, που αφήνει στον λαιμό τη γεύση της

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

18

πέτρας. Η συζήτηση δείχνει να κρατάει για ώρα. Πρέπει να

τους εξηγεί ο καβαλάρης τον λόγο του ερχομού του. Ζούσε

διαρκώς με τον φόβο αυτής της στιγμής. Από τότε που επέ-

στρεψε εδώ, από τότε που γεννήθηκε ο γιος της το φοβόταν:

ότι θα τη θυμούνταν και θα έρχονταν να την πάρουν. Ίσως

πάλι να το φοβόταν από ακόμα πιο παλιά. Από τότε που γνώ-

ρισε την ήττα, από τότε που ο κόσμος της ράγισε, από τότε

που η ιστορία μπήκε στη ζωή της και μόλυνε τα πάντα. Επι-

θυμούσε να ζήσει κρυμμένη. Γιατί ο κόσμος να την καλεί

διαρκώς; Γιατί να μην μπορεί να χαθεί σ’ αυτόν τον κρεμαστό

ναό που αγαπά και που διάλεξε γιατί βρισκόταν στην άκρη του

βασιλείου, σ’ αυτή την περιοχή της Αρίας, όπου την αυγή η

χλόη πιάνει πάχνη και, όταν την πατάς, κάνει έναν ξερό θό-

ρυβο, σαν κλαρί που σπάει. Αγαπά αυτό το μέρος όπου οι

σχισμάδες ανάμεσα στα βουνά καταβροχθίζουν την ανθρώπι-

νη φωνή και όπου δεν μένει παρά μια σιωπή που πάλλεται στο

φως. Δεν θέλει να γνωρίσει τίποτ’ άλλο το παιδί της. Αγαπά

αυτούς τους ιερείς που ζουν πλάι της. Δεν είναι ακόμη καλά

καλά είκοσι πέντε χρονών, αλλά νιώθει γριά σαν κι αυτούς.

Κάθε πρωί ξεκινούν τη μέρα τους πετώντας στον άνεμο, ψηλά

πάνω απ’ τα τείχη, μια χούφτα σκόνη κρόκου. Παρά τη μεγά-

λη αξία αυτού του μπαχαρικού, το κάνουν για να ευχαριστή-

σουν τους θεούς. Κάθε πρωί, στον ήχο μιας καμπάνας που

χτυπά αργά, αυτή είναι η πρώτη τους κίνηση. Οι θεοί πεινούν

κι εκείνοι έχουν αναλάβει –χωρίς να το ξέρει κανείς– να τους

ταΐζουν, για να μην ουρλιάζουν τις νύχτες όταν βαδίζουν ξυ-

στά στους τοίχους των χωριών, για να μην περνούν λαίμαργοι

κάτω από τις χαραμάδες, έτοιμοι να πνίξουν τα νεογέννητα ή

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

19

να πάρουν την ψυχή των γερόντων. Οι ιερείς τούς τρέφουν

κάθε πρωί με μια χούφτα κρόκο, ώστε να μπορεί ο κόσμος να

ζει εν ειρήνη. Αγαπά τις αργές κινήσεις τους. Αυτές με τις

οποίες εκπληρώνουν την υποχρέωσή τους προς τους θεούς ή

αυτές με τις οποίες της έπλυναν το πρόσωπο μόλις έφτασε

εκεί. Την πρώτη φορά δεν τη γνώριζαν. Την υποδέχθηκαν σαν

να ήταν κόρη των βουνών. Ο πιο ηλικιωμένος απ’ όλους άγ-

γιξε με τα χέρια του το πρόσωπό της, με τις παλάμες ανοιχτές,

και τ’ άφησε να γλιστρήσουν απαλά. Ένιωσε τότε, για πρώτη

φορά στη ζωή της, να την απαλλάσσουν από αυτό που ήταν:

πάνε τα φορέματα της πριγκίπισσας που μύριζαν μάχες, πάει

ο δειλός πατέρας της, που δολοφονήθηκε άδοξα σε μια σκο-

νισμένη στράτα, πάνε η πτώση της αυτοκρατορίας των Αχαι-

μενιδών και η γριά Σισύγαμβρη, η νόνα της, η μητέρα όλων

των Περσών, που ζει κλεισμένη σ’ ένα άδειο παλάτι και φτύ-

νει όποιον έρχεται να τη δει, πάνε η φθορά και η ήττα, τα

χέρια την απάλλασσαν από όλα αυτά πετώντας τα στα πόδια

της. Και όταν επανήλθε, μόλις έναν χρόνο πριν, αποφασισμέ-

νη αυτήν τη φορά να μην ξαναφύγει, ένας άλλος ιερέας έκανε

το ίδιο κι εκείνη ένιωσε ξανά να την απελευθερώνουν. Πάει ο

άγριος βήχας του Ηφαιστίωνα, οι εμετοί όπου ξερνούσε τη

χολή του, πάει και το πένθος που πρέπει να φορά για πάντα,

σαν να είχε έρθει στον κόσμο μοναχά για να θρηνεί. Όλα έπε-

φταν μακριά από εκείνη και ήξερε ότι είχε βρει το σπίτι της,

το μοναδικό μέρος στον κόσμο ίσως όπου τίποτα δεν μπορού-

σε να την αγγίξει, αφού εδώ βασιλεύουν μονάχα η σιωπή και

η λήθη.

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

20

Η μουσική υψώνεται στον αέρα με βασανιστική βραδύτητα.

Όλοι έχουν βγει έξω ακολουθώντας τον Αλέξανδρο, αφήνο-

ντας πίσω τους τη μιασμένη ατμόσφαιρα του συμποσίου, τους

λεκέδες από λίπος πάνω στα μαξιλάρια, τα κόκαλα απ’ τα

κοτόπουλα που λερώνουν το πάτωμα. Ο Αλέξανδρος χορεύει

στον ρυθμό της τάμπλας και της φλογέρας. Η μουσική γίνεται

όλο και πιο γρήγορη. Ο Αλέξανδρος στροβιλίζεται. Θέλει να

τα ξεχάσει όλα. Να πέσουν στα πόδια του όλες οι αναμνήσεις

που τον βαραίνουν. Ο Αφ Ασρά φοράει κουδουνάκια στους

αστραγάλους και χτυπάει το πάτωμα με δύναμη. Ο Αλέξαν-

δρος στρέφεται εντός του, με τα μάτια κλειστά, αφήνει τον

ρυθμό να μπει μέσα του. Δεν υπάρχει πια τίποτα γύρω του,

ούτε η Ολυμπιάδα ούτε το συμπόσιο, τίποτα εκτός από το

σώμα του που χορεύει.

Εγώ, η Δρύπετη, βασίλισσα των ηττημένων, ρωτάω τη σιωπή

που με περιβάλλει: πού να πάω τώρα;… Έχω ζήσει τόσα πολ-

λά. Έχασα τον πατέρα μου, τον θρόνο μου, τα παλάτια μου.

Εκδιώχθηκα από την αιωνιότητα της εξουσίας, κυνηγημένη

από ορδές καβαλάρηδων που καταβρόχθιζαν με χαρά τη γη.

Έκλαψα πάνω στις πέτρες των λεηλατημένων μας πόλεων,

έπειτα οι νικητές με σήκωσαν και πάλι όρθια και μ’ έκαναν

ξανά βασίλισσα, γυναίκα του Ηφαιστίωνα. Με κοίταξαν με

θαυμασμό. Από τα σπλάχνα μου θα γεννιούνταν τα παιδιά

μιας καινούργιας αυτοκρατορίας. Από τα σπλάχνα μου και απ’

τα σπλάχνα των αδελφών μου, θα γεννιόταν το όνειρο του

Αλέξανδρου. Αλλά ο θάνατος μου πήρε τον Ηφαιστίωνα και

δεν είμαι πια τίποτα. Γιατί η Αυτοκρατορία με καλεί πάλι; Δεν

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

21

θέλω πια τον κόσμο. Γιατί ο κόσμος δεν με ξεχνά;… Γιατί

πάντα βρίσκουν ένα πρόσχημα για να με σύρουν ξανά στη

δίνη της ιστορίας, όπου σήμερα όπως και χθες, το ξέρω, δεν

θα δεχτώ τίποτ’ άλλο παρά χαστούκια;…

Ο Αλέξανδρος σε έξαψη στριφογυρίζει, με το κεφάλι ριγμένο

προς τα πίσω, με το στόμα ανοιχτό προς τον ουρανό. Νιώθει

καλά. Ξέρει ότι δεν θα έπρεπε να εξαντλείται έτσι, νιώθει ότι

το σώμα του δεν έχει τη δύναμη, κι όμως αυτό τον μεθά,

«Είναι η τελευταία φορά» συλλογίζεται. Χορεύει με λύσσα.

Κοιτάζει ξανά τα πρόσωπα γύρω του, αλλά δεν είναι πια τα

ίδια με πριν, είναι οι νεκροί του σύντροφοι. Είναι εκεί ο Ηφαι-

στίωνας, που χτυπάει τα χέρια του δυνατά κρατώντας τον

ρυθμό, ο Ηφαιστίωνας που τον θρηνούσε τρεις μέρες και τρεις

νύχτες, ο μόνος που του έμοιαζε πραγματικά, ο μόνος που θα

μπορούσε να τον διαδεχτεί. Συνεχίζει να περιστρέφεται γύρω

απ’ τον εαυτό του, στον ρυθμό της μουσικής. Είναι αδύναμος,

το νιώθει. Αν η μουσική δεν τον κρατούσε θα σωριαζόταν,

εκείνος όμως θέλει να χορέψει κι άλλο για να τα ξεχάσει όλα.

«Σε ποιον ανήκεις, Αλέξανδρε;…» Δεν ακούει πια τη φωνή

της μητέρας του, τώρα βρίσκεται μακριά, πάνω στις κορυφές

του Ινδοκαύκασου, αψηφώντας το κρύο, κάτω από το έκπλη-

κτο βλέμμα των αετών. Νιώθει καλά. Η μουσική είναι πιο

δυνατή απ’ όλα. Συγκεντρώνεται σ’ αυτή. Δεν θέλει πια ν’

ακούει τίποτα, ούτε τα γέλια των συντρόφων του ούτε τον ήχο

της δικής του φωνής όταν διατάζει. Είναι η τελευταία φορά

που χορεύει. Κάτι έχει γεννηθεί μέσα του, κάτι που δεν θα

σταματήσει να τον εξασθενεί κι εκείνος πρέπει να το πολεμή-

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

22

σει. Θέλει να πάρει δύναμη από τη μουσική, Τραγούδα, Αφ

Ασρά, και στριφογυρνά, Τραγούδα, και ο νεαρός άνδρας τρα-

γουδά με τραχιά φωνή, με μια φωνή πέτρινη, έρρινη, απότο-

μη σαν τους κακοτράχαλους δρόμους που κατέστρεφαν τις

οπλές των αλόγων, με μια φωνή παγωμένη από τους ανέμους,

τραγουδά και η μουσική τον μεθά. Ο χρόνος δεν υπάρχει πια,

τίποτα πια δεν μετράει. Οι μουσικοί χτυπούν πιο δυνατά τώ-

ρα σαν να φεύγουν για πόλεμο. Το έδαφος τρέμει από τη

δόνηση των τυμπάνων, ο Αλέξανδρος τεντώνει τα χέρια παρά

την αδυναμία του, για να κρατηθεί απ’ τον αέρα. Αυτό που

βλέπουν οι καλεσμένοι εκείνη τη στιγμή είναι μια μεθυσμένη

μαριονέτα που κινδυνεύει διαρκώς να βρεθεί καταγής, όμως

κάνουν λάθος, είναι δυνατός σαν αετός, η μουσική τον τυλίγει

και τον συγκρατεί. Ίσως κάτι μπορεί να γίνει τώρα που τα

τύμπανα χτυπούν τον κόσμο, κάτι μπορεί να απαλειφθεί, να

ξεχαστεί… Δεν υπάρχει τίποτα πιο στιβαρό από το χέρι του Αφ

Ασρά, που χτυπά την επιφάνεια της τάμπλας με δύναμη. Είναι

μεθυσμένος και νιώθει απαλλαγμένος από το ανθρώπινο βά-

ρος του. Είναι η τελευταία φορά που χορεύει, το ξέρει, αλλά

θέλει να κερδίσει το κάθε λεπτό και θέλει, όταν ο πόνος ξα-

νάρθει, να τον πετύχει στην καρδιά του χορού.

Σε βλέπω που χορεύεις, Αλέξανδρε. Είσαι χλωμός, αλλά χαμο-

γελάς. Η μουσική σε μεθάει. Την ακούω να υψώνεται μέσα

στον νυχτερινό αέρα, κι ας βρίσκομαι τόσο μακριά. Δεν υπο-

ψιάζεσαι ότι έρχομαι κοντά σου. Θα πάρει χρόνο, αλλά θα

επιστρέψω. Έχω εκπληρώσει την αποστολή μου. Θυμάσαι τι

μου είχες ζητήσει; Εγώ δεν έχω ξεχάσει τίποτα. Θυμάμαι ακό-

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

23

μη ξεκάθαρα εκείνη την ημέρα που ο στρατός συνωστιζόταν

στις όχθες του Ινδού κοιτάζοντας ακίνητος την πολιτεία των

Μαλλών. Όλοι σου έλεγαν να μην επιτεθείς. Όλοι σου επανα-

λάμβαναν ότι θα φλεγόταν η Ινδία αν άγγιζες την πόλη των

βραχμάνων, μάταια όμως. Τίποτα δεν μπορούσε να σε κάνει

ν’ αλλάξεις γνώμη. Πιστεύω ότι μας κρατούσες κακία ύστερα

από εκείνο το επεισόδιο στον ποταμό Ύφαση κι ότι ήθελες να

μας τιμωρήσεις για την προσβλητική συμπεριφορά μας τότε.

Ναι, από εκείνη την ημέρα που αρνηθήκαμε να σε ακολουθή-

σουμε, όταν ξαφνικά καθηλώσαμε τα άλογά μας στην όχθη

εκείνου του παραπόταμου, από εκείνη την ημέρα που προ-

σπάθησες με κάθε τρόπο να μας αλλάξεις γνώμη, μιλώντας για

ώρες, φωνάζοντας κι ύστερα παραπονούμενος, εκλιπαρώντας

μας, ενώ εμείς, απαθείς, κοιτάζαμε επίμονα τον ορίζοντα σαν

ξεροκέφαλα παιδιά, από εκείνη την ημέρα που σε προδώσαμε,

το μίσος μπήκε ανάμεσα σ’ εσένα και σ’ εμάς. Ήθελες να μας

τιμωρήσεις γι’ αυτό που έγινε στον Ύφαση και ίσως γι’ αυτό

αποφάσισες να βαδίσεις προς την πρωτεύουσα των Μαλλών.

Ήθελες να πάρει φωτιά όλη η περιοχή, να συνασπιστούν ενα-

ντίον μας όλοι οι ανομοιογενείς λαοί της κοιλάδας του Ινδού,

ώστε να αναγκαστούμε να πολεμήσουμε, να παραδοθούμε και

πάλι στη θέλησή σου. Η πολιτεία των Μαλλών. Θυμάσαι, Αλέ-

ξανδρε, τα όμορφα τείχη εκείνης της πόλης, κρυμμένης στην

αγκαλιά της κοιλάδας, με τα ήσυχα κοπάδια από αγελάδες

σκόρπια γύρω της; Εκείνη την ημέρα ειδωθήκαμε για τελευ-

ταία φορά. Σε βλέπω να χορεύεις σήμερα και δεν είσαι πια ο

ίδιος: ο πόνος σε γέρασε, αλλοίωσε τα χαρακτηριστικά σου.

Μόνο τα μάτια σου έχουν κρατήσει τη λάμψη τους.

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

24

Κάποιος τη φωνάζει κι εκείνη καταλαβαίνει ότι όλα έχουν

τελειώσει. Ακούει το όνομά της από χαμηλά: «Δρύπετη;…

Δρύπετη;…» Κανείς δεν έχει χρησιμοποιήσει αυτό το όνομα

εδώ και μήνες. Οι ιερείς δεν τη φωνάζουν έτσι. Δεν χρειάζε-

ται να την καλέσουν με τ’ όνομά της. Μένει σιωπηλή για λίγες

στιγμές ακόμα. Προσπαθεί να περισώσει το κάθε δευτερόλε-

πτο. Ξέρει ότι πρέπει να απαντήσει, ξέρει ότι σε λίγο θα πρέ-

πει να κατεβεί, να πάει να προϋπαντήσει τον επισκέπτη, αλ-

λά, όσο δεν το κάνει, ζει ακόμη έξω απ’ τον κόσμο. «Δρύπε-

τη;…» Η Αυτοκρατορία τη φωνάζει με το παλιό όνομα της

ηττημένης πριγκίπισσας, της χήρας του πυρετού, αλλά εκεί-

νη για λίγες στιγμές ακόμα μένει ακίνητη και δεν απαντά.

Αλέξανδρε, θυμάσαι εκείνη την ημέρα που έστειλες να με

φωνάξουν κοντά σου; Οι φαλαγγίτες ήταν ήδη στα όπλα. Αρ-

χικά νόμισα ότι θα μου ανέθετες κάποια σημαντική αποστολή.

Περηφανευόμουν ήδη ότι θα εξαπέλυα εγώ την πρώτη έφοδο

ή ότι θα ηγούμουν εγώ των τοξοτών, αλλά γρήγορα κατάλαβα

ότι δεν επρόκειτο για κάτι τέτοιο. Με πήρες παράμερα. Φρό-

ντισες, το είδα, να μην είναι κανείς κοντά μας, ούτε καν ο

Ηφαιστίωνας, που σε συνόδευε παντού… Μίλησες με φωνή

μυστική, είπες ότι ήθελες να μου αναθέσεις μια δύσκολη απο-

στολή και είπα ναι, χωρίς να ρωτήσω τίποτα περισσότερο.

Ήθελα να νιώσεις την αφοσίωση και την ανδρεία μου. Χαμο-

γέλασες. Έβαλες το χέρι σου πάνω στον ώμο μου, ύστερα

συνέχισες. Είπες ότι θα έπρεπε να φύγω μόνος, σ’ εκείνα τα

μέρη απέναντί μας, επωφελούμενος από τη σύγχυση που είχε

προκαλέσει η επίθεση, ώστε να παρακάμψω την πρωτεύουσα

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

25

των Μαλλών και να συνεχίσω τον δρόμο μου, εισχωρώντας

όλο και πιο βαθιά στην Ανατολή. Είπες ότι σκοπός σου δεν

ήταν να γίνω ανιχνευτής ή κατάσκοπος. Είπα ναι, άλλη μια

φορά. Χωρίς να ξέρω καλά καλά σε τι συναινούσα, μάλλον από

ενθουσιασμό. Πάντα ήξερες να εμπνέεις σε όσους σ’ ακολου-

θούσαν την επιθυμία να πετύχουν το ακατόρθωτο. Είπες ότι

θα έπρεπε να σηκώσω το λάβαρο του στρατού μας, να μην

κρύβομαι, και αυτό μου άρεσε. Έπρεπε οι βάρβαροι, οι Γκα-

νταρίδες, οι Ναβανάντα ή οποιαδήποτε άλλη φυλή της οποίας

αγνοούμε το όνομα, να με βρουν και να με οδηγήσουν στον

βασιλιά τους. Είπες τ’ όνομά του: «Ντάνα Νάντα» και μου

άρεσε. Μίλησες για θυσία και είδα μέσα στα μάτια σου τον

βέβαιο θάνατό μου. Έπειτα με ρώτησες αν δέχομαι. Είπα ναι,

για τρίτη φορά. Θυμάσαι, Αλέξανδρε; Έσκυψες τότε στο αυτί

μου και μου διαβίβασες το μήνυμα που προόριζες για τον

βασιλιά των Ναβανάντα. Το έκρυψα βαθιά μέσα στον νου μου,

σφίγγοντας τη γροθιά μου πάνω του. Αγκαλιαστήκαμε. Ήξε-

ρα ότι δεν θα έπαιρνα μέρος στην επίθεση εναντίον της πόλης

των Μαλλών. Χαιρέτησα τους συντρόφους μου, τον Ηφαι-

στίωνα, τον Πτολεμαίο, τον Περδίκκα. Δεν με ρώτησε τίποτα

κανείς τους, αλλά το είδα μέσα στα μάτια τους, είχαν κατα-

λάβει πως δεν θα ξαναγυρνούσα. Δεν ήμουν λυπημένος. Είχα

μέσα μου το μυστικό σου. Θυμάσαι, Αλέξανδρε;… Εγώ, δεν

έχω ξεχάσει τίποτα. Οι μήνες και τα χρόνια πέρασαν, αλλά

επιστρέφω και θα φτάσω εγκαίρως. Σε βλέπω να χορεύεις

πάνω σ’ αυτόν τον εξώστη στη Βαβυλώνα, με το σώμα μού-

σκεμα στον ιδρώτα, με τα μάτια μισόκλειστα. Πονάς. Πρέπει

ν’ αντέξεις, Αλέξανδρε. Πηγαίνω όσο πιο γρήγορα μπορώ,

Λ Ο Ρ Α Ν Γ Κ Ο Ν Τ Ε

26

αλλά επιστρέφω από μια μεγάλη μάχη που έδωσα στο όνομά

σου και στην οποία νικήθηκα.

Χορεύει. Η μουσική τον κρατάει όρθιο. Άπλωσε τα χέρια του

στον αέρα, σαν να ήθελε να πετάξει. Δεν έχει πια όριο το

μεθύσι και η ελαφράδα του, Τραγούδα, Αφ Ασρά, βρίσκεται

μέσα στα βουνά του Ινδοκαύκασου, μια μέρα που λαμποκοπά

στο χιόνι, καλπάζει με τα στρατεύματά του μέσα στην πεδιά-

δα των Γαυγαμήλων, Τραγούδα, Αφ Ασρά, είναι παντού, δεν

νιώθει πια το σώμα του, βασιλιάδες γονατίζουν στα πόδια του,

αυτοκρατορίες σωριάζονται με την ανάσα του, γδύνει αργά

γυναίκες με χοντρές μαύρες πλεξούδες, χορεύει πάνω στη ζωή

του, με χαμόγελο στα χείλη, η νύχτα τυλίγεται γύρω απ’ το

κορμί του, νομίζει πως η μουσική θα κρατήσει για πάντα, πως

δεν θα έρθει ποτέ το τέλος. Και τότε, ξαφνικά, στο κορύφωμα

της μέθης, ο πόνος ξανάρχεται. Με τον δεύτερο σπασμό, νιώ-

θει μεμιάς το σώμα του να γίνεται άκαμπτο. Προσπαθεί άλλη

μια φορά να συνεχίσει τον χορό αλλά τρεκλίζει, με τα χέρια

κρεμασμένα, το βλέμμα τρομαγμένο, τα πόδια και τα μπρά-

τσα του είναι βαριά, πονεμένα. Με τον δεύτερο σπασμό, κα-

ταλαβαίνει ότι ο πόνος θέλει να τον συντρίψει και ότι θα

χρειαστεί να παλέψει για να σώσει τη ζωή του. Αναγκάζεται

να σταματήσει, με το κεφάλι γερμένο προς την κοιλιά του, με

τα χέρια πάνω στα γόνατα, με την ανάσα κομμένη. Αυτοί που

βρίσκονται γύρω του νομίζουν ότι ζαλίστηκε, ότι έχασε την

ισορροπία του. Δεν μιλά, ψάχνει αέρα για να αναπνεύσει. Θα

τελειώσουν όλα έτσι; Προλαβαίνει να αναρωτηθεί. Οι θεοί

εγκατέλειψαν τον Αλέξανδρο;… Τι θα γίνει μετά; Συνειδητο-

Η Σ Τ Ε Ρ Ν Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Ο Δ Ε Ι Α

27

ποιεί ακριβώς τότε, τη στιγμή που ο πόνος τον καίει, ότι δεν

έχει διάδοχο, ότι ένα βουητό αγωνίας θα διατρέξει ολόκληρη

την Αυτοκρατορία, αφού κανείς δεν είναι ικανός να σηκώσει

την απεραντοσύνη του βασιλείου που εκείνος έχτισε. Θέλει

να χορέψει ακόμα για να τα ξεχάσει όλα αυτά, να χορέψει γιατί

αυτή είναι η τελευταία φορά που μπορεί να το κάνει και θα

ήθελε αυτή η στιγμή να κρατήσει για πάντα. Θα ήθελε να

μείνει πάνω σ’ αυτόν τον εξώστη, με τη φωνή του Αφ Ασρά.

Κι αν είναι να πεθάνει, τότε ας πέσει νεκρός εδώ, αυτήν τη

στιγμή, με το χτύπημα της τάμπλας στην καρδιά του… Προ-

σπαθεί, κάνει πως ξαναρχίζει, ρίχνει το κεφάλι του πίσω, αλ-

λά αυτήν τη φορά ο πόνος τού σουβλίζει την κοιλιά με απί-

στευτη σφοδρότητα. Με τον τρίτο σπασμό, διπλώνεται στα

δύο και σωριάζεται στο έδαφος, κάνοντας έναν υπόκωφο

θόρυβο. Αμέσως οι μουσικοί αφήνουν μετέωρη την κίνηση

των χεριών τους, βυθίζοντας μεμιάς τον εξώστη σε βαθιά σιω-

πή. Κοιτάζουν με το στόμα ανοιχτό το λιπόθυμο σώμα που

έπεσε καταγής και διαισθάνονται ότι αιτία αυτής της λιποθυ-

μίας δεν είναι ούτε η μέθη ούτε ο ίλιγγος του χορού, αλλά ένας

υπόγειος πόνος, που μόλις έδωσε το πρώτο του χτύπημα, και

τότε το μόνο που απομένει στην ατμόσφαιρα είναι η φωνή του

Πτολεμαίου, παράξενα εύθραυστη, να επαναλαμβάνει σαστι-

σμένη: «Αλέξανδρε;… Αλέξανδρε;…»

ΛΟΡΑ

Ν Γ

ΚΟΝ

ΤΕ

Η

ΣΤΕ

ΡΝΗ

ΤΟ

Υ ΣΥ

ΝΟ

∆ΕΙΑ

ΛΟΡΑΝΓΚΟΝΤΕΗ ΣΤΕΡΝΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟ∆ΕΙΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΚΛΑΙΡ ΝΕΒΕ, ΕΥΗ ΣΙΟΥΓΓΑΡΗ

ISBN 978-960-566-247-9

ΒOΗΘ. ΚΩΔ. ΜΗΧ/ΣΗΣ 6247

Ο Λοράν Γκοντέ γεννήθηκε το 1972. Έχει γράψει θεατρικά έργα και μυθιστορήματα. Για το μυθιστόρημά του Κάτω από τον ήλιο του Νότου (2004, ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ) τιμήθηκε με τη σημαντικότερη διάκριση στη Γαλλία, το Βραβείο Goncourt. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και γνωρίζουν διεθνή επιτυχία. Περισσότερα για τον Λοράν Γκοντέ και τα βιβλία του θα βρείτε στο προσωπικό του site www.laurent-gaude.com και στον διαδικτυακό τόπο των εκδόσεων ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ www.metaixmio.gr

Από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ κυκλοφορούν τα βιβλία του:

Ο θάνατος του βασιλιά Τσονγκόρ (Βραβείο Goncourt των μαθητών Λυκείου 2002 και Βραβείο των γάλλων βιβλιοπωλών το 2003)

Κάτω από τον ήλιο του Νότου (Βραβείο Goncourt 2004)

Ελντοράντο (Βραβείο Euregio 2010)

Η πύλη της Κόλασης (Βραβείο του περιοδικού Gaël – Βέλγιο 2009)

Στο έλεος του κυκλώνα

ΒΡΑΒΕΙΟ GONCOURT 2004Από τον συγγραφέα του βιβλίου Κάτω από τον ήλιο του Νότου

ιστορικό µυθιστόρηµα

Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ, στη διάρκεια ενός γλεντιού, στη Βαβυλώνα, νιώθει δυνατούς πόνους. Οι παρευρισκόμενοι νομίζουν ότι είναι μεθυσμένος, εκείνος όμως καταρρέει και δεν θα σηκωθεί πια. Πεθαίνει... Έτσι ξεκινά η μεγάλη πορεία για τον ενταφιασμό του, η οποία εξελίσσεται παράλληλα με τη μάχη για τη διαδοχή που ξεσπά αμέσως μετά την τελευταία του πνοή. Στην πορεία αυτή με προορισμό την Πέλλα της Μακεδονίας συμμετέχουν χιλιάδες μοιρολογίστρες, στρατός και απλοί πολίτες. Όμως η πομπή αλλάζει προορισμό και κατευθύνεται προς την Αίγυπτο. Επειδή διαφαίνεται ότι η σορός του στρατηλάτη θα γίνει αντικείμενο προπαγάνδας του ενός ή του άλλου σφετεριστή του θρόνου, οι πιστοί του σύντροφοι θα φροντίσουν ο Μέγας Αλέξανδρος να πραγματοποιήσει την τελευταία του... εκστρατεία προς την Ινδία.

Το πνεύµα του Αλέξανδρου δεν θα ησυχάσει, παρά µόνο αν µπορέσει να ατενίσει για τελευταία φορά την απεραντοσύνη του κόσµου που δεν γνώρισε. «Είστε η στερνή του συνοδεία. Οι καβαλάρηδες της τελευταίας πνοής. Εσείς θα αναλάβετε να τον συνοδέψετε µέχρι εκείνες τις αχανείς εκτάσεις που τόσο αγαπούσε».

[

]