ΤΟ ΠΕΖΙΚΟΤΟ ΚΥΡΙΑΡΧΟ ΟΠΛΟ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣΤΕΥΧΟΣ 7

Δελτία τύπου Σχολής Πεζικού

Η μάχη της Χαιρώνειας και η αρχή της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας

Η μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης τον Αύγουστο του 1917

Αφιέρωμα στο μουσείο Ερμιτάζ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ CERN

(Επιστημονικά επιτεύγματα – στόχοι – αποτελέσματα πειράματος

ASACUSA)

ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΝΤΟΧΗ (προβλήματα και τρόποι αντιμετώπισης)

DEUTSCHEBANKΤι συμβαίνει με τη Γερμανική

Τράπεζα κολοσσό;

Σχέσεις Ελλάδας – Κίνας. Πώς διαφαίνεται η επόμενη μέρα;

ΙΣΤΟΡΙΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ# 7ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2016 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2017

Σελ. 6….. Η μάχη της Χαιρώνειας και η αρχή της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας

Σελ. 12….. Σχέσεις Ελλάδας – Κίνας. Πώς διαφαίνεται η επόμενη μέρα;

Σελ. 18….. DEUTSCHEBANK Τι συμβαίνει με τη Γερμανική Τράπεζα κολοσσό;

Σελ. 24….. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ CERN (Επιστημονικά επιτεύγματα – στόχοι – αποτελέσματα πειράματος ASACUSA)

Σελ. 30….. Αφιέρωμα στο μουσείο Ερμιτάζ

Σελ. 35….. Η μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης τον Αύγουστο του 1917Σελ. 40….. ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΝΤΟΧΗ (προβλήματα και τρόποι αντιμετώπισης)

4

ΤΟ ΠΕΖΙΚΟΕκδότηςΣχολή ΠεζικούΑρχισυντάκτηςΔιοικητής Σχολής ΠεζικούΣυντακτική ΟμάδαΣχης (ΠΖ) Ιωάννης ΚιόκιαςΔντής ΓΜΕΛγός (ΤΘ-ΕΥ) Γεώργιος ΧαΐληςΤμηματάρχης ΓΜΕΗλεκτρονική ΣελιδοποίησηΤΥΕΣΔιεύθυνση Περιοδικού:Σχολή Πεζικού Τέρμα ΛιάσκαΧαλκίδα ΤΚ 34100

Τηλέφωνα ΕπικοινωνίαςΣΠΖ/ΓΜΕ 2221067141-14ΣΠΖ/ΚΕΠΙΚ 2221067100 ΟΡΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣΤο περιοδικό «ΤΟ ΠΕΖΙΚΟ:Το Κυρίαρχο Όπλο στο πεδίο της μάχης», είναι περιοδικό το οποίο δέχεται για δημοσίευση εργασίες που αφορούν κυρίως τις δραστηριότητες της Σχολής Πεζικού και το όπλο του Πεζικού γενικότερα, καθώς επίσης και λοιπά θέματα γενικού ενδιαφέροντος, κοι-νωνικά, ιστορικά, μελέτες κλπ εφόσον τα τελευταία είναι τεκμηριωμένα επιστημονικά με την ανάλογη βιβλιογραφία.Οι εργασίες προς δημοσίευση πρέπει να υποβάλλονται σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή στο ΓΜΕ της Σχολής Πεζικού. Είναι δυνατόν οι εργασίες να αποσταλούν ηλεκτρονικά, στο email της Σχολής ενημερώ-νοντας παράλληλα τηλεφωνικά το ΓΜΕ.Δικαίωμα συγγραφής κειμένων ή αποστολή φωτογραφιών, έχει το προ-σωπικό της Σχολής (μόνιμη δύναμη-εκπαιδευόμενοι-οπλίτες, Μόνιμοι Υπάλληλοι). Επίσης μπορούν να στέλνουν εργασίες για δημοσίευση και οι εν αποστρατεία Αξκοί –Υπξκοί του ΠΕΖΙΚΟΥ, αλλά και οιουδήποτε Όπλου και Σώματος καθώς επίσης και το έφεδρο προσωπικό των συν-δέσμων Πεζικού.Η γλώσσα που θα χρησιμοποιείται θα είναι η δημοτική, χωρίς υπερβο-λές και ακρότητες.Οι εργασίες που θα υποβάλλονται δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερες από 7 σελίδες.Υπόψη ότι τα κείμενα που θα δημοσιεύονται θα εκφράζουν τη γνώμη και την άποψη καθώς επίσης και τη σκέψη των συντακτών – συγγραφέ-ων και όχι τις αντιλήψεις της Σχολής Πεζικού.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΧΟΛΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ

Η Σχολή Πεζικού Ιδρύθηκε στην Αθήνα το

1926 από τη Γαλλική στρατιωτική αποστολή, όπου

και λειτούργησε μέχρι το 1935 με την επωνυμία

«Σχολή Εφαρμογής Πεζικού», στην περιοχή του

πεδίου του Άρεως στο στρατόπεδο της παλαιάς

Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων. Το 1935 μετα-

στάθμευσε στη Θεσσαλονίκη, όπου λειτούργη-

σε μέχρι το 1940, στο στρατόπεδο της σημε-

ρινής Ανωτάτης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου.

Το1940 διέκοψε τη λειτουργία της, λόγω του πολέ-

μου και επαναλειτούργησε μετά την απελευθέρω-

ση και μέχρι το 1946 στην Αθήνα, ως Τάγμα του

«Γενικού Κέντρου Εκπαίδευσης Αξιωματικών». Το

1947 μεταστάθμευσε στη Χαλκίδα, όπου και λει-

τουργεί μέχρι σήμερα. Το στρατόπεδο που εδρεύ-

ει η Σχολή φέρει το όνομα του ήρωα Ταγματάρχη

(ΠΖ) Βελισσαρίου Ιωάννη, ο οποίος καταγόταν από

την Κύμη Ευβοίας και έπεσε ηρωικά μαχόμενος στο

ύψωμα 1378 του Όρβηλου την 13 Ιουλίου 1913.

5

6

Η μάχη της Χαιρώνειας και η αρχή της Μακεδονικής

Αυτοκρατορίας

ΕισαγωγήΗ έκβαση της Ιστορίας ενός τόπου είναι κοινώς αποδεκτό ότι κρίνεται μέσα από μάχες και πολιτικές αποφάσεις. Η Μάχη της Χαιρώνειας απο-τελεί ένα κόμβο στην Ελληνική Ιστορία, διότι αποτελεί μία μάχη, που η έκβαση της πυροδότησε μία αλληλουχία πολιτικών αποφάσεων, καθορι-στικές για το μέλον του τόπου,πουοδήγησαν εν τέλει την μικρά Ελλάδα να επιτεθεί και να κατακτήσει την αχανή Περσική αυτοκρατορία. Ως αυτο-σκοπός του παρόντος άρθρου καθορίζεται σαφώς, η εισήγηση στο ιστο-ρικό πλαίσιο της εποχής, η λεπτομερής αφήγηση της μάχης καιτέλος η εμπέδωση της αξίας της, ως προς την κατακόρυφα ανοδική πορεία της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας.

ΠΖ ΙΣΤΟΡΙΑτου Ανθλγού (ΠΖ) Παρασίδη Γεώργιου-Ραφαήλ

Ιστορικό πλαίσιο

Ο σοφός λαός τονίζει ότι η ημιμάθεια είναι χει-ρότερη της αμάθειας. Πιστοί στις προστα-

γές του, η ανάγκη της παράθεσης του υπόβα-θρου του Μακεδονικού βασιλείου προβάλλει επι-τακτική. Συνοπτικά λοιπόν, ας παρακολουθήσου-με τη πορεία του βασιλείου μέχρι και την Μάχη της Χαιρώνειας, καθώς και την συνεχή αλληλεπιδρα-στική σχέση των Μακεδόνων με τους Έλληνες του Νότου.

Τον 7ο αιώνα π.Χ. οΠερδίκκας Α’ ιδρύει το βασί-λειο της Μακεδονίας.Επανηλειμένα εισβάλουν οι βόρειοι γείτονες του βασιλείου, τους οποίους απω-θούν ο ίδιος και οι διάδοχοι του. Κοινή προσπάθεια όλων είναι η επέκταση των περιορισμένων συνό-ρων του.

«Ο Ήλιος της Βεργίνας, θυρεός των Μακεδόνων Βασιλεών»

Ο Αλέξανδρος Α’ ο οποίος κυβέρνησε το 495 – 454 π.Χ. δεν επιτυγχάνει μόνο την σημαντική επέ-κταση του βασιλείου, αλλά κυριότερο επίτευγμα του είναι οι αριστοτεχνικοί χειρισμοί που υλοποιεί για να εκφύγει της άβολης θέσης της Μακεδονίας

στην Περσική εκστρατεία, ως υποτελούς επαρχί-ας. Αναγκαζόμενος να πολεμήσει με τους Έλληνες της νότιας Ελλάδας, επιδεικνύει γνήσια πατριωτι-κά αισθήματα δρώντας συστηματικά εναντίον των Περσών, προειδοποιώντας κατ’επανάληψη τους Έλληνες για τα σχέδια τους. Ολοκλήρωσε την επι-τυχία των Ελλήνων αφού συγκρούστηκε με τα απο-μεινάρια του στρατού του Ξέρξη νικώντας τα και αποκτώντας ξανά την ανεξαρτησία του βασιλεί-ου του. Του αποδόθηκε ο τίτλος «Φιλέλλην» για τις προσφορές του στο έθνος, του απονεμήθηκαν τιμητικοί τίτλοι από τις πόλεις της Αθήνας και της Θήβας και τέλος συμμετείχε στους Ολυμπιακούς αγώνες το 496 π.Χ. πιστοποιώντας την αυταπόδει-κτη ελληνικότητα της Μακεδονίας.

Επί της βασιλείας του διαδόχου του, Περδίκκα Β’ (454 – 413 π.Χ.) ξεκινάει η μακροχρόνια σύγκρου-ση της Μακεδονίας με τις πόλεις – κράτη της Νότιας Ελλάδας και ιδιαίτερα με την Αθήνα. Ησύγκρουση του Περδίκκα Γ’ (365 – 359 π.Χ.) με τους Ιλλυρίους οδηγεί στη φόνευσή του στο πεδίο της μάχης, συμβάλλοντας στην άνοδο του θεμελειωτή του Μακεδονικού μεγαλείου, του Φιλίππου Β’ (359 – 336 π.Χ) που μέσω ανατροπής του νεαρού ανη-ψιού του, καταλαμβάνει την εξουσία.

Ωστόσο η πορεία του ίδιου του Φιλίππου δεν είναι ρόδινη. Έχοντας μεγαλώσει ως όμηρος στην αυλή της Θήβας, γαλουχήθηκε από το πνεύμα της Νοτίου Ελλάδας και πιο συγκεκριμένα των μεγάλων ανδρών της Θήβας, Επαμεινώνδα και Πελοπίδα. Εισάγοντας γενναίες μεταρυθμίσεις στο στράτευμα, με κυριότερες τη χρήση της σάρισ-σας, της λοξής φάλαγγας και τέλος την εκτεταμένη χρήση του βαρέως ιππικού, κατάρτησε ένα ασυνα-γώνιστο στράτευμα.

Στα χέρια του το βασίλειο αποκτά τις προϋ-ποθέσεις για να ηγηθεί των Ελλήνων έναντι των Περσών. Αφού εκστρατεύσει ανατολικά με στόχο

7

ΠΖ

8

τη Θράκη και απώτερο σκοπό τα ορυχεία χρυσού-του όρους Παγγαίου και τα στενά του Βοσπόρου, κινητοποιεί όλες του τις δυνάμεις για να ενώσει την πολυδιασπασμένη Ελλάδα σε μία κοινή προσπά-θεια έναντι του πραγματικού εχθρού.

Η αφορμή για να ξεκινήσει η επέμβαση δόθηκε το 354 π.Χ. κατόπιντης έκκλησης βοηθείας της συμ-μάχου του,Θεσσαλίας, στον Γ’ Ιερό Πόλεμο έναντι των συμμάχων της Αθήνας, Φωκαέων. Ο Φίλιππος το 352 π.Χ. επικρατεί επί των αντιπάλων του με τη μάχη του Κρόκιου Πεδίου, επιτυγχάνοντας παράλ-ληλα δύο επιφανείς νίκες σε διπλωματικό επίπε-δο: πρώτον την πλήρη υποταγή της Θεσσαλίας και δεύτερον την αποδοχή της εισόδου της Μακεδονίας στο Αμφικτυονικό Συνέδριο των Δελφών. Με αυτό το τρόπο κατέστησε την Μακεδονία παράγοντα σταθερότητας και ρυθμιστή τωνπολιτικών τεκτενο-μένων στην Ελλάδα, καθότι κατείχε πλειοψηφία στο συνέδριο.

«Η προτομή του Φιλίππου Β’. Χαρακτηριστικό

του ανδρός είναι το τραύμα στο μάτι του»

Απόρροια αυτού ήταν η γιγάντωση του αντι-Μακεδονικού ρεύματος στην Νότιο Ελλάδα, απο-τελούμενο από πλειάδα πόλεων.Κυριότερη εξ αυτών,η Αθήνα μεεπιφανέστερο εκφραστή τον Δημοσθένη και τους Φιλιππικούς του λόγους, προ-

τάσσει τον πόλεμο έναντι των Μακεδόνων, ως μονόδρομο.

Η ευκαρία παρουσιάστηκε όταν το Συνέδριο κύρηξε το 339 π.Χ. τον Δ’ Ιερό Πόλεμο κατά της Άμφισσας. Η Μακεδονία αναλαμβάνει να εκτε-λέσει τη τιμωρία της και καταλαμβάνει αρχικώς την Ελάτεια, γεγονός που συγκλονίζει πλήθος πόλεων στη Νότια Ελλάδα. Έτσι στο πλευρό της Άμφισσας τάσσονται πλήθος απειλούμενων πόλε-ων και πολλώ δε μάλλον η Αθήνα και η Θήβα, που διαβλέπουν ότι οι σφαίρες επιρροής τους απειλού-νται. Το338 π.Χ. με διαταγή του Φιλίππου, ο στρα-τηγός Παρμενίων καταλαμβάνει την Άμφισσα και το σύνολο των Μακεδονικών δυνάμεων σπεύδει να αντιμετωπίσει τους συνασπισμένους Έλληνες έξω από τη πόλη της Χαιρώνειας.

Η Μάχη της ΧαιρώνειαςΟ Φίλιππος, επικεφαλής στρατεύματος που

αριθμεί 30000 πεζούς και 2000 ιππείςκαταφθά-νει το 338 π.Χ. στη πεδιάδα της Χαιρώνειας. Ο συνασπισμός των υπόλοιπων Ελλήνων αριθμού-σε 35000 πεζούς και 2000 ιππείς με επικεφαλείς τους Αθηναίους Λυσικλή, Χάρη, Στρατοκλή και τον Θηβαίο Θεαγένη. Ο Αλέξανδρος, ο νεαρός γιος του Φιλίππου, πρωτοστάτησε στη μάχηόντας επικεφα-λής του βαρέως ιππικού.

Η παράταξη των Μακεδόνων ήταν η εξής: Στοδεξιό κέρας τάχθηκε ο Φίλιππος με ελαφρύ ιππικό και τα σώματα των επίλεκτων φαλαγγι-τών, των υπασπιστών. Στο κέντρο τάχθηκε η κυρί-ως μακεδονική φάλαγγα, ενώ στο αριστερό κέρας τάχθηκε ο δεκαοχτάχρονος Αλέξανδρος με το βαρύ μακεδονικό καθώς και το άριστο θεσσαλικό ιππικό και τμήματα πεζεταίρων.

Από την άλλη πλευρά, η παράταξη του συνασπι-σμού είχε την εξής μορφή: Στο δεξιό κέρας, απέ-

ΙΣΤΟΡΙΑ

9

ναντι από τον Αλέξανδρο, τάχθηκαν οι Βοιωτοί με επικεφαλής τον Βοιωτάρχη Θεαγένη και με προεξέ-χουσα δύναμη τους Θηβαίους και ιδιαίτερα το επί-λεκτο σώμα, τον Ιερό Λόχο. Στο κέντρο επικεφα-λής ορίσθηκε ο Χάρης, όπου τάχθηκαν οι Αχαιοί, οι Κορίνθιοι, οι λοιποί σύμμαχοι και οι μισθοφό-ροι, ενώ στο αριστερό κέρας τοποθετήθηκε ο Στρατοκλής με τη φάλαγγα των Αθηναίων.

Η μάχη ξεκίνησε με τις δυνάμεις να συγκρούο-νται ομοιόμορφα. Ο Φίλιππος, έχοντας συλλάβει λαμπρό τέχνασμα, διατάσσει τακτική οπισθοχώ-ρηση του δεξιού κέρατος που ηγούνταν, με αντι-μέτωπους τους Αθηναίους. Οι τελευταίοι μη έχο-ντας καταλάβει το στρατήγημα, ξεκινούν καταδίωξη του Φιλίππου με τον επικεφαλής τους, Στρατοκλή, να αναφωνεί «ες Μακεδονίαν», δηλαδή καταδιώξτε τους ως τη Μακεδονία. Το κέντρο των Μακεδόνων παρέμεινε αδιάρρηκτο ακολουθώντας συγκροτημέ-να το στρατήγημα, ενώ το κέντρο του Συνασπισμού διερράγη προκαλώντας ένα μεγάλο κενό μετα-ξύ αυτού και του δεξιού κέρατος,στο οποίο μάχο-νταν οι Θηβαίοι. Εκμεταλλευόμενοςαυτό το ρήγμα, ο Αλέξανδρος επιτέθηκε κεραυνοβόλα με το ιππι-κό του, κατά της Θηβαικής φάλαγγας. Ταυτόχρονα,

ο Φίλιππος ανακόπτει την οπισθοχώρηση και αντε-πιτίθεται σθεναρά έναντι των Αθηναίων, οι οποί-οι αρχικώς επιχειρούν να τον αναχαιτήσουν, όμως γρήγορα υποχωρούν άτακτα προς Νότο, αφήνο-ντας πίσω τους περί τους 1000 νεκρούς και 2000 αιχμαλώτους. Οι Θηβαίοι δέχονται τη μετωπική πίεση της μακεδονικής φάλαγγας, ενώ παράλληλα ο Αλέξανδρος εφορμά από τα πλάγια και τα μετό-πισθεν. Υπό αυτές τις συνθήκες, το στράτευμα τους υποχωρεί στη Λεβαδεία. Το μόνο τμήμα που κράτη-σε τις θέσεις του δεν ήταν άλλο από τον Ιερό Λόχο που πολέμησε μέχρι και του τελευταίου οπλίτη.

Ο απόηχος της ΜάχηςΗ Μάχη της Χαιρώνειας λήγει με αδιαμφισβήτητο

νικητή τον Φίλιππο και τις πόλεις-κράτη της Νοτίας Ελλάδας αποδεκατισμένες. Μολαταύτα, γιατί αυτή η συγκεκριμένη μάχη σηματοδοτεί τεκτονικές αλλα-γές για το μέλλον της Ελλάδας και όχι απλά μια αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων;

Ο πιο πρόσφορος τρόπος για να κατανοήσουμε μέσα από λίγες γραμμές τη πραγματική αξία ενός σημαντικού και παράλληλα πολυσύνθετου γεγο-νότος, είναι αφού το ερευνήσουμε συστηματικά και

ΠΖ

10

σε βάθος, να το δούμε αφαιρετικά υπό το πρίσμα μίας αναλογίας. Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι η πολύ-χρονη ζωή του ελληνικού έθνους, προσωποιείται σε ένα υπέργηρο ενήλικα. Πιο συγκεκριμένα, έστω λοιπόν ότι τα περισσότερα από 4000 χρόνια ελλη-νικής ιστορίας, αναλογούν στη ζωή ενός ογδοντά-χρονου ενήλικα.

Η πορεία της ζωής αυτού του ανθρώπου δια-μορφώθηκε βάσει μίας διαρκούς ακολουθίας γεγο-νότων. Μερικά εξ αυτών μπορούν να χαρακτηρι-στούν ως κομβικά σημεία που διαμόρφωσαν εν πολλοίς, τη συνέχεια της προαναφερθείσας πορεί-ας. Παραδείγματος χάριν: η επιτυχία του συγκεκρι-μένου ανθρώπου στις εισαγωγικές εξετάσεις για την Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, αποτελεί ένα γεγονός που συναίβει στα 18 έτη της ηλικίας του. Ωστόσο ο αντίκτυπος αυτής της επιτυχίας θα καθο-ρίσει δραστικά όλη την μετέπειτα ζωή του, διότι θα γαλουχηθεί με τις αρετές του Ευέλπιδος, θα απο-φοιτήσει και θα καταχθεί στους κόλπους της οικογέ-νειας των αξιωματικών και θα επωμιστεί την ευθύ-νη της διοίκησης μικρών κλιμακίων εώς και μείζονες Σχηματισμούς. Παρόλου αυτά, τίποτα εξ αυτώνδεν θα ήταν εφικτό αν αποτύγχανε στις συγκεκριμένες εξετάσεις, που έλαβαν χώρα στα 18 του έτη.

Κατ’αναλογία, η Μάχη της Χαιρώνειας αποτε-λεί κομβικόσημείο για την Ελλάδα και τη μετέπει-τα πορεία της, καθώς η νικηφόρα έκβαση της για τον Φίλιππο, ανοίγει το δρόμο για τη σύγκληση ενός Πανελλήνιου Συνέδριου και την σφυρηλάτη-ση της ηγεμόνιας του επί των υπόλοιπων Ελλήνων. Το 337 π.Χ. στη Κόρινθο συγκαλείται το άνωθεν

συνέδριο, που περιλαμβάνει αντιπροσώπους απ’ό-λες τις πόλεις, πλην των Λακεδαιμονίων, και ορίζει σαφώς κατόπιν συμφωνίας τα κάτωθι: πλήρη αυτο-νομία της κάθε πόλης, απαγόρευση της οποιαδή-ποτε σύγκρουσης μεταξύ αυτών, προστασία της ελεύθερης ναυσιπλοίας και κυρίοτερο την ίδρυ-ση της πανελλήνιας συμμαχίας με ισόβιο ηγέτη το Φίλιππο Β’.Αντιλαμβανόμαστε άμεσα, ότι η παρα-πάνω μάχη δημιουργεί τις απαραίτητες προυπο-θεσεις για την εκκίνηση μίας σειράς γεγονότων, που καταλήγουνστην υπερεξάπλωση του ελληνι-κού στοιχείουστα άκρα του πάλαι ποτέ γνωστού κόσμου, καθώς και την ανατολή του οικουμενικού Ελληνιστικού πολιτισμού.

ΕπίλογοςΟ Αλέξανδρος Β’ έχοντας όλα αυτά ως παρα-

καταθήκη από το πατέρα του, κληρονομεί επίσης το φιλόδοξο σχέδιο του για εισβολή στην Περσία. Αφού επιβεβαιώνει την κυριαρχία του επί των υπό-λοιπων Ελλήνων, επαναλαμβάνει τη σύγκλιση του Συνεδρίου της Κορίνθου και αναλαμβάνει την αρχη-γία του Στρατού σύσσωμης της Ελλάδας.Υλοποιεί με εντυπωσιακή ταχύτητα, μοναδική ευφυία και διαχρονική στρατηγική σκέψη την κατάκτηση της Ασίας, γεγονόςπου τον κατατάσσει σε περίοπτη θέση ανάμεσα στις τάξεις των «Μεγάλων» της Ιστορίας.Παρ’ όλα αυτά, αξίζει να αναρρωτηθού-με αν το εγχείρημα του Αλέξανδρου θα ήταν εφι-κτό, δίχως τον θρίαμβο του Φιλίππου στη Μάχη της Χαιρώνειας.

ΙΣΤΟΡΙΑ

11

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1. Λουκοπούλου Λουίζα, Χατζόπουλος Μιλτιάδης. Φίλιππος Βασιλεύς Μσκεδόνων.

Αθήνα: Εκδόσεις Αθηνών, 1980. 2. Στάινχάουερ, Γεώργιος. Ο Πόλεμος στην Αρχαία Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις

Παπαδήμα, 2005.3. Lee Lanning, Michael.The Battle 100: The Stories Behind History’s Most Influential

Battles. Μετάφρ. Κεκροπούλου, Ελένη. Αθήνα: Ενάλιος 2004.4. Πασχίδης, Πασχάλης etal. Διπλωματία και Πολιτική: Ιστορική Προσέγγιση / Συλλογικό

Έργο. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 2005 5. Παπαρρηγόπουλος, Κωνσταντίνος. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Αθήνα, 1860-746. Ζενάκος, Αυγουστίνος. «Χαιρώνεια 338 π.Χ.: Η Μακεδονική Φάλαγγα» Το Βήμα

13/04/20037. Μαυραγάνης, Κώστας. «Μάχη της Χαιρώνειας, 2 Αυγούστου 338 π.Χ: Ο Φίλιππος

Β’ κυρίαρχος της Ελλάδας» TheHuffingtonPost 02/08/20168. Μαυρίδης, Βασίλειος. «Η Στρατηγική κσι Πολιτική Ιδιοφυία του Φίλιππου του Β’ της

Μακεδονίας» Θεσσαλονίκη: Διπλωματική Εργασία 20169. Δουργούτη, Μαρία «Τα Όπλα και οι Τακτικές Μάχης στην Αρχαία Ελλάδα» Πάτρα:

Διπλωματική Εργασία

12

Σχέσεις Ελλάδας – Κίνας. Πώς διαφαίνεται η επόμενη μέρα;

ΕΙΣΑΓΩΓΗΗ Ελλάδα και η Κίνα συνήψαν διπλωματικές σχέσεις στις 5 Ιουνίου 1972. Το 2006 οι δύο χώρες αναβάθμισαν τη σχέση τους σε στρατηγική εταιρική σχέση αποβλέποντας στην ανάπτυ-ξη μιας σταθερά εξελισσόμενης, αμοιβαία επωφελούς και πολυ-επίπεδης συνεργασίας. Η διοργάνωση με επιτυχία των ολυμπι-ακών αγώνων στην Αθήνα το 2004 και στο Πεκίνο, για πρώτη φορά το 2008, έδωσαν την ευκαιρία για ανταλλαγή επισκέψεων και τεχνογνωσίας συμβάλλοντας σε στενότερη συνεργασία των δύο χωρών.

ΠΖ

13

ΠΟΛΙΤΙΚΗτου Τχη (ΠΖ) Δαμουλάρη Γεώργιου

Η θάλασσα υπήρξε και αποτελεί μέχρι σήμε-ρα συνδετικό στοιχείο των δύο χωρών. Το

2015 ανακηρύχθηκε «έτος θαλάσσιας συνεργασί-ας Ελλάδος-Κίνας», συμβάλλοντας στην περαιτέ-ρω προσέγγιση και αμοιβαία επωφελή συνεργασία στους τομείς ναυτιλίας, εμπορίου και τουρισμού.

ΣΚΟΠΟΣΣκοπός του παρόντος άρθρου είναι να αναλυ-

θούν οι σχέσεις Ελλάδας – Κίνας και πως διαφαί-νεται η επόμενη ημέρα.

ΑΝΑΛΥΣΗΙστορική ΑναδρομήΌπως προαναφέρθηκε οι δύο χώρες συνήψαν

διπλωματικές σχέσεις το 1972. Η ουσιαστική προ-σέγγιση Ελλάδας-Κίνας σημειώθηκε μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Από τότε οι διμερείς σχέ-σεις βρίσκονται σε άριστο επίπεδο και χαρακτηρί-ζονται από ανταλλαγές επισκέψεων και τη σύναψη συμφωνιών συνεργασίας στους τομείς των μεταφο-ρών, του εμπορίου, της ναυτιλίας, του τουρισμού, του πολιτισμού και των ναυπηγοεπισκευών.

Κρίνεται σκόπιμο να σας παραθέσουμε τις επί-σημες επισκέψεις – συναντήσεις μεταξύ Ελλάδας – Κίνας από το 2000 έως σήμερα.

28/2/2000: Υπογράφηκε πρωτόκολλο δια-βουλεύσεων, μεταξύ των υπουργείων εξωτερικών Ελλάδας και Κίνας.

21/4/2000: Επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα, πραγματοποίησε ο πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, Τζιάν Τζεμίν, την πρώτη Κινέζου προέδρου στη χώρα μας, η οποία χαρα-κτηρίστηκε «ιστορική». Τα βασικά θέματα των συνομιλιών ήταν η οικονομική συνεργασία και οι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, καθώς και μείζο-να διεθνή προβλήματα.

7-9/4/2002: Ο υπουργός Εξωτερικών (ΥΠΕΞ) της Ελλάδας συναντήθηκε στην Κίνα με την πολι-τική ηγεσία της χώρας. Στο επίκεντρο των συνο-μιλιών βρέθηκαν η κρίση στη Μέση Ανατολή, το Κυπριακό, αλλά και οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 στην Αθήνα και του 2008, στο Πεκίνο.

8/5/2002: Τα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης και συνεργασίας στον τομέα του τουρισμού ανά-μεσα σε Ελλάδα και Κίνα τέθηκαν στη συνάντη-ση που είχαν στην Αθήνα η ηγεσία του ΕΟΤ με την κινεζική αντιπροσωπεία.

3/6/2002: Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, πραγματοποίησε στην Κίνα επίσημη επίσκεψη μετά από 16 χρόνια. Στις συναντήσεις διαπιστώ-θηκε ταύτιση απόψεων για τα διεθνή προβλήματα, αλλά και καλό κλίμα για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων. Μετά το τέλος των συνομιλιών υπογρά-φηκαν μία συμφωνία για την αποφυγή της διπλής φορολογίας και δύο πρωτόκολλα για την προώθη-ση του ελαιολάδου στην Κίνα και για θέματα δασι-κής πολιτικής.

4/6/2002: Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, μιλώντας σε φόρουμ επιχειρηματιών, στο Πεκίνο, αναφέρθηκε στις δυνατότητες οικονομικής συνερ-γασίας Ελλάδας-Κίνας, επισημαίνοντας πέντε τομείς (τους Ολυμπιακούς αγώνες, τον τουρισμό, το εμπόριο, τη ναυτιλία και την τεχνογνωσία).

9/6/2004: Κοινή διακήρυξη για στενότερη τουριστική συνεργασία ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κίνα υπογράφηκε στο Πεκίνο.

8-15/1/2005: Επίσημη επίσκεψη στο Πεκίνο πραγματοποίησε ο υπουργός δημόσιας τάξης της Ελλάδας. Στις συνομιλίες που είχε με Κινέζους υπουργούς και αξιωματούχους, εξετάστηκε το θέμα της ασφάλειας των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου το 2008. Σύμφωνα με τον Έλληνα υπουρ-γό η Κίνα εκδήλωσε έντονο ενδιαφέρον για τη μετα-φορά της ελληνικής εμπειρίας και τεχνογνωσίας στο Πεκίνο σε ότι αφορά ζητήματα ασφάλειας.

18/5/2005: Οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας-Κίνας και οι Ολυμπιακοί αγώνες του Πεκίνου το 2008 κυριάρχησαν στη συνάντηση που είχε στην Αθήνα η αντιπρόεδρος της Κίνας με τον πρωθυ-πουργό της Ελλάδας.

22/6/2005: Την υπογραφή διευρυμένης ελλη-νοκινεζικής συμφωνίας για τον τουρισμό και τη ναυτιλία, εξήγγειλε ο υπουργός Τουρισμού της Ελλάδας, στη διάρκεια των εγκαινίων των νέων γραφείων του ΕΟΤ στο Πεκίνο. Επίσης, ο υπουρ-

ΠΖ

14

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

γός εγκαινίασε τη διεθνή τουριστική έκθεση «BITE” του Πεκίνου, στην οποία η Ελλάδα ήταν η τιμώμε-νη χώρα.

2/9/2005: Η διεύρυνση και η εμβάθυνση της συνεργασίας Ελλάδας-Κίνας στον τομέα της αμυ-ντικής βιομηχανίας, εξετάστηκε κατά την επίση-μη επίσκεψη του υπουργού Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας, στην Κίνα.

27-29/9/2005: Συνάντηση με την αντιπρό-εδρο της κινεζικής κυβέρνησης, με τους υπουρ-γούς εξωτερικών και αθλητισμού και με τον πρόε-δρο της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών αγώνων «Πεκίνο 2008», είχε στην Κίνα η δήμαρ-χος Αθηναίων.

3/11/2005: Μνημόνιο συνεργασίας υπεγράφη μεταξύ Ελλάδας και Κίνας σε θέματα ασφάλειας για τους ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου, στα πλαί-σια της μεταφοράς εμπειρίας και τεχνογνωσίας που απέκτησε η ΕΛΑΣ από το σχεδιασμό και την εφαρ-μογή του μοντέλου ολυμπιακής ασφάλειας.

25/11/2005: Συνάντηση με τον Κινέζο ομόλο-γό του, είχε στο Πεκίνο ο υπουργός Τουρισμού της Ελλάδας. Οι δύο άνδρες συμφώνησαν να ενισχυ-θεί περισσότερο το πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των δύο υπουργείων, ενώ αποφασίστηκε να είναι η Ελλάδα, κάθε χρόνο έως τους ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου, η τιμώμενη χώρα στη μεγάλη έκθεση του Πεκίνου, που διεξάγεται κάθε Ιούνιο.

19-21/1/2006: Συνάντηση με τον Κινέζο ομό-λογό του, είχε στο Πεκίνο ο πρωθυπουργός της Ελλάδας. Στη συνομιλία τονίστηκε από Ελληνικής πλευράς το άριστο επίπεδο των σχέσεων των δύο χωρών, αλλά και η θετική στάση που τηρεί η Κίνα ως μέλος του ΣΑ του ΟΗΕ στα εθνικά μας θέματα και ιδίως στο Κυπριακό.

27/7/2006:Πραγματοποιήθηκε στο Ικόνιο η ονοματοδοσία του πλοίου «Cosco Hellas”(ελληνικής ιδιοκτησίας), το οποίο ναυλώθηκε από την κινεζική εταιρία Cosco.

5/9/2006:Υπογράφηκαν διμερείς συμφωνί-ες για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Κίνας στους τομείς των μεταφορών και ειδικότερα των αερομεταφορών.

25/10/2006:Υπογράφηκε εμπορική συμφωνία για την εξαγωγή ελαιόλαδου από την Ελλάδα στην πόλη Τσινγκτάο.

26-27/10/2006: Διαδοχικές συναντήσεις με τον υπουργό οικονομικής ανάπτυξης και απασχό-λησης του Χονγκ Κονγκ και τους προέδρους των χρηματιστηρίων του Χονγκ Κονγκ είχε ο υπουργός Οικονομίας της Ελλάδας. Στις συναντήσεις εξετά-στηκαν θέματα διμερούς οικονομικού ενδιαφέρο-ντος, ιδιαίτερα η διευκόλυνση του εμπορίου και των μεταφορών.

3/12/2006: Ολοκληρώθηκε η τετραήμερη επί-σκεψη του Έλληνα υπουργού Δικαιοσύνης στην Κίνα. Στις συναντήσεις που είχε με ηγετικούς παρά-γοντες, επιβεβαιώθηκε η πρόθεση των δύο χωρών για εμβάθυνση της δικαστικής συνεργασίας και η ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ των ελληνικών και των κινεζικών λιμένων και ναυτιλιακών επιχειρήσε-ων.

26/4/2007:Υπεγράφη μνημόνιο συνεργασί-ας για το πολιτιστικό έτος της Ελλάδας στην Κίνα (Οκτώβριος 2007 έως την επομένη των ολυμπια-κών αγώνων στο Πεκίνο, το 2008).

10/5/2007: Την ειλημμένη απόφαση του Πεκίνου να αναβαθμίσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα στον οικονομικό, πολιτιστικό και πολιτικό τομέα μετέφερε η κινεζική κυβέρνηση στην ΥΠΕΞ της Ελλάδας.

18/10/2007: Εξασφαλίστηκε η συμμετοχή της Ελλάδας στην πολιτιστική ολυμπιάδα του Πεκίνου.

26/6/2008: Ολοκληρώθηκε η πενθήμερη επί-σημη επίσκεψη του προέδρου της Δημοκρατίας της Ελλάδας στην Κίνα, επίσκεψη που ως βασικό της στόχο είχε την περαιτέρω διεύρυνση των διμερών σχέσεων, ιδιαίτερα στον οικονομικό και επενδυτι-κό τομέα.

2/10/2010: Την επέκταση της οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας και Κίνας σε όλους τους τομείς σηματοδότησε η επίσκεψη του Κινέζου πρω-θυπουργού στη χώρα μας, η πρώτη στην Ελλάδα τα τελευταία 24 χρόνια. Μεταξύ των δύο πλευρών υπογράφηκαν 11 συμφωνίες (δύο διακρατικές και εννέα επιχειρηματικές).

15

14/4/2011:Υπεγράφη συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας της ΔΕΗ με την εταιρία Sinovel Wind Energy Group.

5/11/2011:Μνημόνιο τουριστικής συνεργασί-ας υπεγράφη στο Πεκίνο.

18/5/2013: Ολοκληρώθηκε η τριήμερη επί-σημη επίσκεψη του πρωθυπουργού της Ελλάδας στην Κίνα. Σε κοινή δήλωση που εκδόθηκε, μετά τη συνάντηση του προέδρου της Κίνας με τον Έλληνα πρωθυπουργό, εκφράζεται η βούληση των δύο κυβερνήσεων να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους στους τομείς της ναυτιλίας, των τηλεπικοινωνιών, των υποδομών, των ανανεώσιμων πηγών ενέργει-ας κ.ά.

13/7/2014: Εθελοντής για την προβολή του ελληνικού τουρισμού στην Κίνα, δήλωσε πως θέλει να γίνει ο πρόεδρος της Κίνας, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Ρόδο, ως ενδιάμεσος σταθμός του ταξιδιού του προς τη Βραζιλία.

16/10/2014: Το ενδιαφέρον του Πεκίνου για το ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που περιλαμβάνει αεροδρόμια και σιδηρόδρομους, εξέ-φρασε ο πρωθυπουργός της Κίνας στον πρωθυ-πουργό της Ελλάδας, σε συνάντησή τους στο περι-θώριο της Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Ασίας που έγινε στο Μιλάνο.

2/12/2014: Υπεγράφη σύμφωνο πρόθεσης συνεργασίας Ελλάδας και Κίνας σε τομείς όπως ο τουρισμός, υγείας, η εκπαίδευση των επαγγελματι-ών υγείας και τα γενόσημα φάρμακα.

28/3/2015: Ολοκληρώθηκε η τετραήμερη επί-σκεψη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και του υπουργού εξωτερικών της Ελλάδας στην Κίνα. Στη συνάντηση που είχαν με τον Κινέζο αντιπρόεδρο, εξετάστηκε η προώθηση των ελληνικών εξαγωγών και του τουρισμού, καθώς και η διεύρυνση των κινέ-ζικων επενδύσεων στη χώρα μας, ιδιαίτερα στον τομέα των υποδομών και των μεταφορών.

15/3/2016: Υπεγράφη στο ΓΕΕΘΑ, το πρό-γραμμα στρατιω-τικής συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδος και της Κίνας.

8/4/2016: Πραγματοποιήθηκε η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ του Ταμείου Αξιοποίησης

Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και της Cosco για τη σύμβαση πώλησης του 67% του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά (ΟΛΠ).

9/4/2016: Τον πρόεδρο της Cosco, υποδέ-χθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Ελλάδας, ο οποίος εξέφρασε την ελπίδα η επένδυση της Cosco με την αγορά του 67% του ΟΛΠ να είναι η αφετηρία για πολλές άλλες. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Cosco, τόνισε ότι στόχος της κινεζικής εταιρίας είναι ο Πειραιάς να γίνει το μεγαλύτερο κομβικό λιμάνι της Ευρώπης.

04/7/2016: Πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο Πεκίνο του πρωθυπουργού της Ελλάδας, ο οποί-ος συναντήθηκε με τον ομόλογό του της Κίνας. H ελληνική πλευρά παρουσίασε στην κινεζική, έξι επενδυτικές προτάσεις, που αποτέλεσαν τη βάση της συζήτησης. Συγκεκριμένα οι ελληνικές προτά-σεις αφορούν επενδύσεις με τη συμμετοχή κινε-ζικών εταιρειών στους διαγωνισμούς για Θριάσιο και Καστέλι, καθώς και διερεύνηση της δυνατότη-τας ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας στην Ελλάδα. Επένδυση στον τραπεζικό τομέα, διεύρυν-ση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων και τροφί-μων στην Κίνα, δημιουργία κέντρου Research and Development στην Ελλάδα. Αφορούν ακόμα και σε επενδύσεις σε τουριστικά ακίνητα, αύξηση τουρι-σμού, απ’ ευθείας πτήση Πεκίνο- Αθήνα και συνερ-γασία στον πολιτιστικό τομέα και την εκπαίδευση. Ακολούθησε υπογραφή συμφωνιών για την οικο-νομική και εμπορική συνεργασία Αθήνας- Πεκίνου, με την οποία επιβεβαιώθηκε η νέα εποχή και η νέα ατζέντα που μπαίνει στις σχέσεις των δυο χωρών για την επόμενη δεκαετία.

25/10/2016 πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ του αναπληρωτή. υπουργού έρευνας και καινοτομίας της Ελλάδας και του γενικού γραμμα-τέα του υπουργείου επιστήμης και τεχνολογίας της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Η συνάντηση έγινε με την ευκαιρία ημερίδας για την Ευρω-Ασιατική Συνεργασία (ASEM) με θέμα: επιστήμη, τεχνολο-γία και καινοτομία για την αειφόρο ανάπτυξη, όπου η Ελλάδα ορίσθηκε ως κόμβος του ASEM για την Ευρώπη.

ΠΖ

16

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σχέσεις Ελλάδας - Κίνας α. Διπλωματικές Σχέσεις Μετά την επίσημη σύναψη διπλωματικών σχέσεων συστάθηκε η πρεσβεία της Ελλάδας

στο Πεκίνο (ΦΕΚ 203/17-11-1972). Η Ελλάδα διατηρεί γενικά προξενεία στη Σαγκάη, Γκουανγκζου και στο Χονγκ Κονγκ. Η Ελλάδα τηρεί την αρχή ΕΕ της «μίας Κίνας».

β. Πολιτικές Σχέσεις (1) Διμερείς Σχέσεις Η ανταλλαγή επισκέψεων εκπροσώπων Ελλάδας - Κίνας το Μάρτιο και Ιούνιο

2015 καταγράφονται ως ιδιαίτερα εποικοδομητικές. Επιπλέον η συνάντησή τους στο περιθώριο της 70ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στις 29 Σεπ 15, καταδεικνύει το πολύ καλό επίπεδο σχέσεων των δύο χωρών και τη βούληση εμβάθυνσης της διμερούς συνεργασίας.

(2) Πολυμερείς Σχέσεις Στο πλαίσιο συνεργασίας χωρών Ευρώπης-Ασίας, η Ελλάδα, ως κράτος-μέλος της

ΕΕ και η Κίνα συμμετέχουν στη διαπεριφερειακή διαδικασία διαλόγου Ευρώπης-Ασίας, ASEM. Στις 05 Νοε 15, διεξήχθη η 12η υπουργική διάσκεψη ASEM στο Λουξεμβούργο, ενώ την 11η σύνοδο κορυφής ASEM φιλοξενήσε η Μογγολία την 15-16 Ιουλ16, στο Ουλάν Μπατόρ.

γ. Οικονομικές Σχέσεις Η Ελλάδα και η Κίνα είναι χώρες των οποίων η ιστορία, ο πολιτισμός και η σύγχρονη ιστο-

ρία συνδέονται άρρηκτα με τη θάλασσα και τη ναυτιλία. Ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Μεσογείου, το λιμάνι του Πειραιά, αποτελεί, σήμερα, κόμβο επικοινωνίας συνδέοντας την Κίνα με την Ευρώπη, τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή. Απτό παράδειγμα συνεργασίας, αποτελεί η επένδυση της COSCO στο λιμά-νι του Πειραιά, η οποία αναβαθμίζει τις λιμενικές εγκαταστάσεις και ενισχύει την προοπτική σύνδεσής τους με το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας και της ευρύτερης περιοχής.

Η διμερής συνεργασία στον τομέα των θαλασσίων μεταφορών βασίζεται στη ναυτιλιακή συνεργασία Ε υρωπαϊκής Ένωσης-Κίνας (2008) καθώς και στη στρατηγική ατζέντα 2020, η οποία συνιστά μετεξέλιξη της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ ΕΕ και Κίνας. Ο τομέας ναυτιλίας είναι ένας από τους πιο ακμαί-ους τομείς της ελληνικής οικονομίας και παραγγελίες πλοίων ελληνικών συμφερόντων σε κινεζικά ναυπη-γεία ενδυναμώνουν τη διμερή μας σχέση. Ωστόσο, το εμπορικό ισοζύγιο δύο χωρών καταγράφεται αρνη-τικό εις βάρος της Ελλάδος.

δ. Μορφωτικές, Πολιτιστικές Σχέσεις και Απόδημος Ελληνισμός (1) Τουριστική Συνεργασία Η Ελλάδα αποβλέπει στην ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος Κινέζων πολι-

τών στην Ελλάδα. Για τη διευκόλυνση Κινέζων επισκεπτών έχουν συσταθεί κέντρα έκδοσης θεωρήσεων εισόδου (Visa Centers) σε όλες τις πόλεις που υπάρχει ελληνική διπλωματική ή προξενική εκπροσώπη-ση. Επιπλέον, για την ταχύτερη εξυπηρέτησή τους, από τον Οκτώβριο 2015, έχει τεθεί σε λειτουργία το σύστημα πληροφοριών για τις θεωρήσεις εισόδου (Visa Information System), στο πλαίσιο της συνθήκης Σένγκεν.

17

(2) Πολιτιστική Συνεργασία (α) Ο ελληνικός και κινεζικός πολιτισμός αποτελούν δύο από τους αρχαιότερους

και με βάθος πολιτισμούς στην ιστορία της ανθρωπότητας. (β) Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στην Κίνα πραγματοποιείται σε πανε-

πιστήμια και ιδρύματα της κινεζικής επικράτειας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η έδρα νεοελληνι-κών σπουδών στη Σαγκάη (1972), το κέντρο ελληνικών σπουδών του πανεπιστημίου του Πεκίνου (2001), η έδρα νεοελληνικής γλώσσας στο πανεπιστήμιο ξένων σπουδών του Πεκίνου καθώς και στην έδρα βυζαντινών σπουδών στο πανεπιστήμιο Nankai στο Tianjin (1992). Το 2015 συστάθηκε έδρα κλασικών και νεοελληνικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Tsinghua του Πεκίνου. Το 2008, ιδρύθηκε το ινστιτούτο «Κομφούκιος», στην Αθήνα, με έδρα το οικονομικό πανεπιστήμιο Αθηνών.

(γ) Οι αδελφοποιήσεις ελληνικών και κινεζι-κών δήμων συνεχίζουν να προσφέ-ρουν ευκαιρίες μορφωτικών και πολιτιστικών ανταλλαγών σε τοπικό επίπεδο. Μία από τις πρώτες είναι εκείνη μεταξύ των δήμων Πειραιά και Σαγκάης

(δ) Εκτιμάται ότι ολιγάριθμοι Έλληνες διαμένουν σε διάφορες πόλεις της Κίνας (Πεκίνο, Σαγκάη, Γκουανγκζού, Χονγκ Κονγκ). Στο Χονγκ Κονγκ εδρεύει η υπαγόμενη στο οικουμενικό πατριαρχείο Ιερά Μητρόπολη Χονγκ Κονγκ και Νοτιοανατολικής Ασίας.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΜετά την ανταλλαγή των πρόσφατων επισκέψεων οι οποίες προαναφέρθηκαν, όσον αφορά για τις

Σχέσεις Ελλάδας – Κίνας στο μέλλον, προκύπτει ότι: α. H Ελλάδα εισέρχεται οριστικά σε μια νέα φάση. Με το νέο αναπτυξιακό νόμο δημιουργού-

νται σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες χαμηλού ρίσκου. β. Η Κίνα θα βοηθήσει την Ελλάδα να γίνει πιο δυνατή σε μια δυνατή Ευρώπη. γ. Οι σχέσεις Ελλάδας – Κίνας είναι εντελώς ειλικρινείς, οι κινεζικές επιχειρήσεις βλέπουν θετι-

κά την επενδυτική αγορά της Ελλάδας. δ. Ανοίγονται δυνατότητες για την ελληνική οικονομία μέσω της συνεργασίας με την Κίνα,

δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις προοπτικές που δημιουργούνται στους κλάδους των υποδομών και του τουρισμού.

ε. Μετά την συμφωνία για τον ΟΛΠ, δημιουργούνται νέες προοπτικές διεύρυνσης της συνερ-γασίας Ελλάδας - Κίνας στις μεταφορές, τις τηλεπικοινωνίες και την ναυτιλία.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1. http://www.fortunegreece.com/article/to-chroniko-ton-scheseon-

elladas-kinas/2. http://www.mfa.gr/blog/dimereis-sheseis-tis-ellados/china/3. http://www.ert.gr/nea-epochi-stis-schesis-kinas-elladas/4. http://www.express.gr/new/politics/790353oz 201607057905 3.php35. http://www.alfavita.gr/arthron/ekpaideysi/ypoyrgeio-paideias/

anavathmisi-ton-dimeron-sheseon-elladas-kinas-se-themata

18

Ιστορικά ΣτοιχείαΗ Deutsche Bank (κυριολεκτική μετάφραση «γερμανική Τράπεζα») ιδρύθηκε στο Βερολίνο το 1870. Το καταστατικό της τράπεζας εγκρί-θηκε στις 22 Ιανουαρίου 1870 και στις 10 Μαρτίου 1870 η τότε πρωσι-κή κυβέρνηση της χορήγησε τραπεζική άδεια.Το καταστατικό της, έδινε μεγάλη έμφαση στις δραστηριότητες στο εξωτερικό:«Το αντικείμενο της εταιρείας είναι οι συναλλαγές όλων των ειδών, ιδίως για την προώθηση και τη διευκόλυνση των εμπορικών σχέσεων της Γερμανίας με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και τις αγορές του εξωτερι-κού».Τρεις από τους ιδρυτές της, ήταν ο Georg Siemens,ανιψιός του ιδρυτή της Siemens, ο AdelbertDelbrück και ο L. Bamberger.

DEUTSCHEBANKΤι συμβαίνει με τη Γερμανική Τράπεζα κολοσσό;

ΠΖ

19

ΠΟΛΙΤΙΚΗTου Τχη (ΠΖ) Παύλου Καραγιορδανίδη

Από την πρώτη στιγμή η Deutsche Bank (DB) εξειδικεύτηκε στο εξωτερικό εμπόριο, την προ-

ώθηση και διευκόλυνση των γερμανικών εμπορι-κών σχέσεων- επενδύσεων και εξαγωγών σε ξένες χώρες με απώτερο σκοπό την παγίωση της γερμα-νικής οικονομικής ηγεμονίας σε μια σειρά από ευρω-παϊκές αλλά και πιο μακρινές σφαίρες επιρροής.

Γι’ αυτό άλλωστε άνοιξε τα πρώτα της ξένα υπο-καταστήματα στη Σανγκάη, το Λονδίνο και τη Νότια Αμερική και χρηματοδότησε, μεταξύ άλλων, μεγά-λα έργα υποδομών στις ΗΠΑ και την τότε οθω-μανική αυτοκρατορία, ενώ ταυτόχρονα συμμετείχε στη δημιουργία και γιγάντωση των γερμανικών βιο-μηχανικών εξαγωγικών κολοσσών, όπως η χαλυ-βουργία Krupp,η χημική-φαρμακευτική Bayer, και αργότερα η Daimler-Benz, και η Volkswagen- Audi.

Σήμερα η Deutsche Bank AG παρέχει τραπεζι-κές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες παγκοσμί-ως με έδρα της την Deutsche Bank TwinTowers (δίδυμοι πύργοι) στη Φρανκφούρτη .Έχει περισσό-τερους από 100.000 υπαλλήλους σε περισσότερες από 70 χώρες, και έχει μια μεγάλη παρουσία στην Ευρώπη, την Αμερική, την Ασία-Ειρηνικό και τις αναδυόμενες αγορές .Το 2009, η Deutsche Bank ήταν ο μεγαλύτερος έμπορος συναλλάγματος στον κόσμο, με μερίδιο αγοράς 21 τοις εκατό.

Η Deutsche Bank με την πάροδο του χρόνου και με τις επιχειρηματικές της κινήσεις στη σκα-κιέρα του τραπεζικό-οικονομικού στερεώματος,ε-ξελίχθηκε και έπαψε να είναι απλά μια τράπεζα. Εξελίχθηκε σε μια τράπεζα σε ανοιχτή γραμμή με τη γερμανική στρατηγική για παγκόσμια οικονομική ηγεμονία, μια τράπεζα η οποία έγινε ένας από τους

ΠΖ

20

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

μεγαλύτερους κρίκους του παγκόσμιου χρηματοπι-στωτικού συστήματος, μια τράπεζα που ελέγχει και επηρεάζει τις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αξίες, μια τράπεζα η οποία κέρδιζε μόνο από επιχειρημα-τικά deals και χρηματιστηριακά παιχνίδια. Τα κέρδη της από το χρηματιστήριο γίνονταν όλο και πιο εκκωφαντικά και για τον σκοπό αυτό ρίσκαρε όλο και περισσότερο. Έθετε περισσότερα κεφάλαια σε κίνδυνο, με στόχο να γίνει μια «toobigtofail» τράπεζα.

Το χρονικό της κρίσης

Πιθανόν και η ίδια η Γερμανία να μην μπορούσε να φανταστεί ότι η κρίση που ξεκίνησε το 2008 θα έφτανε στο κατώφλι του σπι-τιού της. Η Γερμανία είχε στο σχε-διασμό της ότι η κρίση θα μπορού-σε να περιοριστεί στις άλλες ευρω-παϊκές χώρες οι οποίες θα εφάρμο-ζαν σκληρή δημοσιονομική πολιτι-κή και θα αναδιαρθρώνονταν μέσα από ένα κύκλο χρεοκοπιών και διασώσεων. Όμως, η πραγματι-κότητα ήρθε εντελώς διαφορετική. Η Deutsche Bank βρίσκεται αντι-μέτωπη με τεράστιες κεφαλαιακές ανάγκες και τώρα ξεκινά ο μεγά-λος αγώνας για τη διάσωση της τράπεζας ή για την ενεργοποίη-ση του σεναρίου της ευρωπαϊκής LehmanBrothers.

Αυτό συνέβη διότι η DB ίδρυσε δεκάδες παραρτήματα, on-shore (χερσαία) και off-shore (υπεράκτια), και επιδόθη-κε σε διάφορα τεχνάσματα. Εκμεταλλεύτηκε κάθε νομοθετική ρύθμιση και κάθε πιθανό παράθυρο. Έγινε μια τράπεζα η οποία μέχρι και λίγο μετά την

κρίση του 2008 κέρδιζε πάνω από 3,0 δισ. Ευρώ ανά τρίμηνο μόνο από το tradingdepartment. Στη συνέχεια τα κέρδη αυτά είτε κάλυπταν άλλες ζημιές, είτε απλά «χάνονταν» και δημιουργούσαν μεγαλύ-τερες τρύπες.

Μεγάλος αριθμός προστίμων κατά την τελευταία 10ετία είναι η επιβεβαίωση ενός διοικητικού μοντέ-λου κατά το οποίο: όταν τα κέρδη καλύπτουν το πρόστιμο, τότε όλα επιτρέπονται. Και όλα τα πρό-

21

στιμα είχαν τον ίδιο παρονομαστή, τη χειραγώ-γηση (manipulation).Τα πρόστιμα αφορούν κυρί-ως τη χειραγώγηση της αγοράς των ομολόγων και άλλων προϊόντων, τη χειραγώγηση του επιτοκίου Libor,τη χειραγώγηση των τιμών του χρυσού και του ασημιού όπως και παραγώγων προϊόντων σε χρυσό και ασήμι, αλλά και σε άλλουείδους παρά-νομες δραστηριότητες όπως υποθέσεις συναλλα-γών δισεκατομμυρίων δολαρίων για λογαριασμό Ρώσων πελατών της, χωρίς την ενημέρωση των αρμοδίων αρχών. Το τελευταίο πρόστιμο ύψους 12,5 δις ευρώ, της επιβλήθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, αναφορικά με την υπόθεση πώλησης “τοξικών” τραπεζικών επενδυτικών προϊ-όντων- τιτλοποιημένων ενυπόθηκων δανείων, κατά την περίοδο πριν από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης του 2008 και για το οποίο η DB πέτυχε πρό-σφατα εξωδικαστικό συμβιβασμό με την αμερικανι-κή κυβέρνηση στο ποσό των 7 δις ευρώ.

Η τράπεζα διαθέτει «δίχτυ ασφαλείας» μόλις 5,5 δις ευρώ για πιθανές νομικές περιπέτειες την ίδια ώρα που η χρηματιστηριακή της αξία ανέρχε-ται σε μόλις 14,6 δις ευρώ. Κοινή παραδοχή είναι πως η τιμή της μετοχής είναι ένας αξιόπιστος δεί-κτης για την κατάσταση μιας επιχείρησης. Η άνο-δος της τιμής δηλώνει την ικανοποίηση και την αισιοδοξία της αγοράς για την εν λόγω εταιρεία. Αντίθετα η πτώση συνεπάγεται απώλεια εμπιστο-σύνης, όπως συμβαίνει σήμερα για τη μεγάλη τρά-πεζα της Γερμανίας.

ΗDeutsche Bank βρίσκεται αυτή τη στιγμή με έλλειμμα ρεκόρ, μηδενικά μερίσματα και πολλά χρέη και με τημετοχή της στη χαμηλότερη τιμή της ιστορίας της, στοιχίζοντας μόλις κάτι παραπάνω από 10 ευρώ.

Η Επόμενη Ημέρα και τα Σενάρια Διάσωσης

Η Deutsche Bank βιώνει την βαθύτερη κρίση στα σχεδόν 150 χρόνια της ιστορίας της. Από το ξέσπα-σμα της οικονομικής κρίσης την περίοδο 2007-2008 η γερμανική τράπεζα αγωνίζεται να αποκαταστήσει το κλίμα εμπιστοσύνης των μετόχων.

Καθένας μπορεί να αντιληφθεί τι θα συμβεί αν υπάρξει μια νέα περίπτωση Lehman. Η DB θα επι-χειρηθεί να διασωθεί με κάθε τρόπο. Πιθανό και απίθανο, θεμιτό και αθέμιτο. Η DB αναμένεται να εισέλθει και επίσημα στη φάση της αναζήτησης κεφαλαίων για να μπορέσει να ανταπεξέλθει και να αποφύγει την κατάρρευσή της. Νέους επενδυ-τές όπως φαίνεται θα βρει πολύ δύσκολα. Το πιθα-νότερο σενάριο είναι ότι θα αποφύγει να πληρώ-σει τους κατόχους μετατρέψιμων ομολογιακών της δανείων. Αυτό θα ενισχύσει τα κεφάλαιά της με ένα σημαντικό ποσό. Φυσικά οι κάτοχοι των ομολόγων δεν θα είναι ιδιαίτερα χαρούμενοι με αυτό το bail-in. Επόμενος σταθμός είναι η σκληρή διαπραγμάτευση μεταξύ ενός bail-out και ενός bail-in.

ΠΖ

22

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Λόγω της περίπτωσης της διάσωσης του χρεο-κοπημένου τραπεζικού συστήματος της Ελλάδας από τα κεφάλαια των Ευρωπαίων φορολογούμε-νων, οι κανόνες έχουν πλέον αλλάξει και το bail-out δεν αποτελεί λύση για παρόμοια τραπεζικά προ-βλήματα. Άλλωστε αν και τον Απρίλιο του 2008 κι ενώ διογκωνόταν η κρίση, η κα Μέρκελ υπο-δεχόταν σε δεξίωση για τα 60α της γενέθλια στην

καγκελαρία τον τότε πρόεδρο της Deutsche Bank ΖόσεφΑκερμαν, εννιά χρόνια αργότερα η κυβέρνη-ση της κάνει ότι μπορεί για να κρατήσει αποστάσεις ασφαλείας από την μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας. Για την κα Μέρκελ και το κόμμα της, οποιαδήπο-τε κυβερνητική παρέμβαση (bail-out) είναι εκλογι-κά τοξική, καθώς βρίσκεται ήδη σε δύσκολη θέση λόγω του προσφυγικού κι ενώ σκέφτεται να διεκ-δικήσει τέταρτη θητεία Το bail-in είναι αυτό που ένθερμα υποστήριξε κάθε πλευρά και φυσικά και η γερμανική.

Το ερώτημα είναι αν η Γερμανία θα μείνει πιστή στις αποφάσεις σχετικά με τη διάσωση τραπεζών και θα επιτρέψει, εφόσον χρειαστεί, τη διάσωση

να αναλάβουν οι Γερμανοί πολίτες. Βεβαίως, αν τα πράγματα φτάσουν εκεί, χαμένοι δεν θα είναι μόνο οι Γερμανοί πολίτες, αλλά και πολίτες ολό-κληρης της Ευρώπης, οι οποίοι έχουν τοποθετήσει τις καταθέσεις τους στο γερμανικό κολοσσό. Τι θα συμβεί στις σχέσεις της Γερμανίας και της υπόλοι-πης Ευρωζώνης, αν οι Γερμανοί «κουρέψουν» τις καταθέσεις πολιτών άλλων χωρών; Σίγουρα κάτι τέτοιο μπορεί να είχε ως αποτέλεσμα ακόμη και την αποσταθεροποίηση της Ευρωζώνης.

Δεν είναι λίγοι βέβαια και αυτοί που πιστεύουν ότι είναι πολύ πιθανό να δούμε τελικά μία έμμε-ση κρατική στήριξη. Αυτό, όπως υποστηρίζουν, θα μπορούσε να γίνει με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Deutsche Bank στην οποία θα λάβουν μέρος οι περιφερειακές τράπεζες της χώρας και άρα, επί της ουσίας, κρατικά κονδύλια, χωρίς, όμως, να χρεω-θούν στην κεντρική κυβέρνηση.

Η αλήθεια είναι ότι οι εξελίξεις γύρω από την Deutsche Bank είναι ραγδαίες και αυτή τη στιγμή κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι ακριβώς θα ακο-λουθήσει.

23

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1. http://en.wikipedia.org/wiki/Deutsche_Bank2. http://www.efsyn.gr/arthro/ti-symvainei-me-ti-deutsche-bank3. http://www.thetoc.gr/oikonomia.article/ta-5-senaria-sto-trapezi-gia-ti-diaswsi-tis-

deutsche-bank4. http://www.capital.gr/agores/3158748/tsounami-gia-28-sustimikes-trapezes-an-

katarreusei-i-deutsche-bank5. http://www.iefimerida.gr/news/311116/ipa-prostimo-95-ekat-dolarion-sti-deutsche-

bank-gia-ypothesi-forodiafygis6. http://www.thetoc.gr/diethni/article/anti-gia-14-dis-epese-sta-7-dis-i-poini-tis-

deutsche-bank7. http://f i lonoi.gr/2016/09/27/h-deutsche-bank-tha-katalhksh-se-koyrema-

katatheseon/8. http://www.lifo.gr/now/world/1155869. h t t p : / / w w w . s b c t v . g r / a p o p s e i s - t h e m a t a / i t e m / 5 6 4 4 -

% C E % B C % C E % B 9 % C E % B 1 - % C F % 8 6 % C E % B F % C F % 8 1 % C E % A C -% C E % B A % C E % B 9 - % C E % A D % C E % B D % C E % B 1 % C E % B D -%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%81%CF%8C-%CE%AE%CF%84%CE%B1%CE%-BD-%CE%B7-deutsche-bank%E2%80%A6

24

To CERN διατηρώντας τη σύντμηση (ακρωνύμιο) της αρχικής ονομα-

σίας του Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire, είναι το μεγα-

λύτερο σε έκταση (πειραματικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδι-

κότερα επί της σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο.Βρίσκεται δυτικά

της Γενεύης, στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας Ιδρύθηκε το 1954 από

δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες και σήμερα αριθμεί 20 κράτη-μέλη, μετα-

ξύ των οποίων και η Ελλάδα, η οποία είναι και ιδρυτικό μέλος.

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ CERN (Επιστημονικά επιτεύγματα – στόχοι – αποτελέσματα πειράματος ASACUSA)

ΠΖ

25

ΕΠΙΣΤΗΜΗΤης Ανθλγού (ΠΖ) Μαρίας Ασίμη

Η σύμβαση για την ίδρυση του CERN κυρώθη-κε στις 29 Σεπτεμβρίου 1954 από 12 χώρες

της Ευρώπης. Το ακρωνύμιο CERN αντιπροσώ-πευε αρχικά από τις γαλλικές λέξεις γιαConseil Européen pour la Recherche Nucleaire (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πυρηνικής Έρευνας), το οποίο ήταν ένα προσωρινό συμβούλιο για την κατασκευή του εργαστηρίου, η οποία συστάθηκε από 12 ευρω-παϊκές κυβερνήσεις το 1952. Το ακρωνύμιο επε-λέγη για το νέο εργαστήριο μετά την διάλυση του προσωρινού συμβουλίου, ακόμη και αν το όνομα άλλαξε στο σημερινό Οργανισμό Européenne pour la Recherche Nucleaire (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών) το 1954. Σύμφωνα με τον Lew Kowarski, πρώην διευθυντής του CERN, όταν το όνομα άλλαξε, το ακρωνύμιο θα μπορούσε να γίνει το άσχημο OERN, και Heisenberg είπε ότι το ακρωνύμιο θα μπορούσε να «εξακολουθεί να είναι CERN, για ιστορικούς λόγους. Πρώτος πρόεδρος του CERN ήταν ο Sir Benjamin Lockspeiser και ο πρώτος γενικός διευθυντής ήταν Eduardo Amaldi. Το εργαστήριο ήταν αρχικά αφιερωμένο στην μελέ-τη των ατομικών πυρήνων, αλλά σύντομα άρχισε να ασχολείται με την Σωματιδιακή φυσική, ασχο-λείται κυρίως με τη μελέτη των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των υποατομικών σωματιδίων. Ως εκ τού-του, το εργαστήριο που λειτουργεί από το CERN συνήθως αναφέρεται ως Ευρωπαϊκό εργαστήριο σωματιδιακής φυσικής (Laboratoire européen pour la physique des particules), το οποίο περιγρά-φει καλύτερα τις έρευνες που πραγματοποιούνται

εκεί. Ωστόσο το πείραμα σταμάτησε το 2013 για λόγους απαραίτητης συντήρησης και αναβάθμι-σης. Τελικά τον Μάρτιο του 2016 το πείραμα τέθη-κε ξανά σε λειτουργία, ύστερα από μια αναβάθμιση κόστους 40 εκατομμυρίων ευρώ, υποσχόμενο να δώσει άλλη διάσταση στο φλέγον ζήτημα της σκο-τεινής ύλης και του ήδη ανακαλυφθέντος «σωματι-δίου του Θεού».

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑΑρκετά σημαντικά επιτεύγματα στο πεδίο της

φυσικής των σωματιδίων έγιναν μέσω πειραμάτων στο CERN. Αυτά περιλαμβάνουν:

• 1973: Η ανακάλυψη των ουδέτερων ρευμά-των στο θάλαμο φυσαλίδων Gargamelle.

• 1983: Η ανακάλυψη των μποζονίων W και Z στα πειράματα UA1 και UA2.1995: Η πρώτη δημιουργία ατόμων αντιυδρογόνου στο πείραμα PS210.

• 1999: Η ανακάλυψη της άμεσης παραβία-σης CP στο πείραμα NA48.

• 2010: Η απομόνωση 38 ατόμων αντιυδρο-γόνου.

• 2011: Η διατήρηση αντιυδρογόνου για πάνω από 15 λεπτά.

• 2012: Ένα μποζόνιο με μάζα περίπου 125 GeV / c2 συνάδει με τον πολυπόθητο μποζόνιο Χιγκς.

ΠΖ

26

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ-ΕΡΕΥΝΑΤα πειράματα του CERN εστιάζουν στη θεμελι-

ώδη έρευνα της φυσικής για τη δομή της ύλης με συμπεράσματα που οδηγούν στη διαδικασία της δημιουργίας του σύμπαντος. Δημιουργούν συνθή-κες της ύλης αντίστοιχες με εκείνες που επικρα-

τούσαν κλάσματα του πρώτου δευτερολέπτου μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Ερωτήματα όπως, από τι είναι φτιαγμένο το Σύμπαν, από πού προέρχεται η ύλη και πώς συγκρατείται για να σχηματίσει τις κοσμι-κές δομές που αναγνωρίζουμε σήμερα (πλανήτες, άστρα, γαλαξίες), βρίσκονται στο κέντρο των ερευ-νών που διεξάγονται στο CERN. Οι φυσικοί ανα-γνωρίζουν ότι το Καθιερωμένο Πρότυπο, όπως έχει

επικρατήσει να λέγεται η γενικά αποδεκτή φυσική θεωρία που συνοψίζει τις γνώσεις μας για τη φυσι-κή των στοιχειωδών σωματιδίων, αν και έχει επι-βεβαιωθεί σε όλους τους πειραματικούς ελέγχους τα τελευταία 50 χρόνια, αφήνει αρκετά αναπάντη-τα ερωτήματα: γιατί στο Σύμπαν επικράτησε η ύλη αντί για την αντι-ύλη, από τι είναι φτιαγμένη η σκο-

τεινή ύλη και κατ’ επέκταση η σκοτεινή ενέργεια, και το «Άγιο Δισκοπότηρο» της Φυσικής, η αναζήτηση μιας ενοποιημένης περιγραφής όλων των θεμελιω-δών αλληλεπιδράσεων της φύσης.

Μια διαδοχή επιταχυντών χρησιμοποιείται για να ενισχύσει προοδευτικά τις δέσμες πρωτονίων σε όλο και υψηλότερες ενέργειες, καταλήγοντας στον LHC που είναι η τελευταία παγκόσμια τεχνολογική

27

κατάκτηση αυτής της αλυσίδας επιταχυντών, όπου τα πρωτόνια επιταχύνονται ως τη μοναδική ενέργεια των 6.5 TeV (1 τρισεκατομμύριο Ηλεκτρονιοβόλτ) ανά δέσμη. Οι περισσότεροι από τους άλλους επι-ταχυντές της αλυσίδας έχουν επιπλέον τους δικούς τους πειραματικούς θαλάμους, όπου οι δέσμες σωματιδίων χρησιμοποιούνται για πειράματα σε χαμηλότερες ενέργειες. Ο επιταχυντής LHC χρησι-μοποιεί μία σήραγγα περιφέρειας 27 χιλιομέτρων και μερικούς από τους ισχυρότερους δίπολους και τετράπολους μαγνήτες και κοιλότητες ραδιοσυχνο-τήτων, όλα από υπεραγώγιμο υλικό (NbTi) που λει-τουργούν σε θερμοκρασία -271.1 ο C. Η σήραγγα βρίσκεται σε μέσο βάθος 100 μέτρων, γιατί ο φλοιός της Γης παρέχει καλή θωράκιση από την εξωτερι-κή ακτινοβολία και δεν εμποδίζει τις τωρινές ή μελ-λοντικές πολιτικές δράσεις στην περιοχή (υπόγειες σήραγγες ύδρευσης, παροχής ενέργειας, συγκοι-νωνία μετρό κ.λπ.). Δέσμες αδρονίων (πρωτονίων ή ιόντων Μόλυβδου 208Pb) ταξιδεύουν σε αντίθε-τες κατευθύνσεις στο εσωτερικό δύο δακτυλίων για πολλές ώρες, καλύπτοντας απόσταση μεγαλύτερη από 10 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (αρκετή για να πάει κανείς στον πλανήτη Ποσειδώνα και να επι-στρέψει), πριν οδηγηθούν σε σύγκρουση στα τέσ-σερα σημεία τομής των δακτυλίων όπου βρίσκονται οι ανιχνευτές των τεσσάρων μεγάλων πειραμάτων ALICE, ATLAS, CMS και LHCb. Από την αλληλεπί-δραση των δεσμών του LHC στα σημεία σύγκρου-σης των πειραμάτων δημιουργούνται ως και 800 εκατομμύρια συγκρούσεις σωματιδίων το δευτερό-λεπτο.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΈνας ζωντανός επιστημονικός οργανισμός με

21 κράτη-μέλη (μεταξύ τους και η Ελλάδα), 2.300 εργαζόμενους και 11.500 επισκέπτες επιστήμονες (πάνω από το 50% του παγκόσμιου επιστημονι-κού δυναμικού στον τομέα των στοιχειωδών σωμα-τιδίων) που προέρχονται από περίπου 700 πανε-πιστήμια και ινστιτούτα σε 113 χώρες σε όλο τον κόσμο, ένα μοναδικό κοινωνικο-οικονομικό φαινό-μενο συνεργασίας μεταξύ ερευνητών ανεξαρτή-

τως φύλου, γλώσσας, θρησκείας, εθνικότητας. «Το πάθος και η αφοσίωση των ερευνητών να εκπλη-ρώσουν τους στόχους τους και να συμμετέχουν ισότιμα με όλους τους άλλους, είναι μοναδικό φαι-νόμενο κοινωνικής συνεργασίας που έχει γίνει αντι-κείμενο μελέτης από ΟΗΕ και ΟΑΣΑ. Η προσφο-ρά του CERN στο παγκόσμιο κοινωνικό και επιστη-μονικό γίγνεσθαι, αναγνωρίστηκε από τον ΟΗΕ, και το CERN προσκλήθηκε να έχει μόνιμη θέση Παρατηρητή στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ από το 2013», λέει ο Ευάγγελος Γαζής, Καθηγητής Σωματιδιακής Φυσικής του ΕΜΠ, Εθνικός Εκπρόσωπος Διασύνδεσης της Βιομηχανίας με το CERN και μέλος της Οικονομικής Επιτροπής του Συμβουλίου του CERN.

ΜΠΟΖΟΝΙΟ ΤΟΥ ΧΙΓΚΣΤο Μποζόνιο του Χιγκς είναι ένα σωματίδιο του

οποίου η ύπαρξηπροβλέπεται από το καθιερωμέ-νο μοντέλο και η αναζήτηση του είναι στις βασικές προτεραιότητες του μεγάλου επιταχυντή αδρονί-ων στο CERN. Το πεδίο που δημιουργεί το σωμα-τίδιο είναι υπεύθυνο και για την ύπαρξη μάζας που έχει σαν αποτέλεσμα χωρίς αυτήν να μην υπάρχει βαρύτητα στο Σύμπαν.

Ένα σωματίδιο που συμπεριφέρεται σαν το μπο-ζόνιο του Χιγκς, ανακαλύφθηκε από τους ερευνη-τές του CERN και ανακοινώθηκε στις 4 Ιουλίου του 2012. Το μποζόνιο του Χιγκς θεωρείται από τους φυσικούς ως το κλειδί της θεμελιώδους δομής της ύλης, το σωματίδιο που δίνει στην ύλη την μάζα της, σύμφωνα με τη θεωρία του «Καθιερωμένου Μοντέλου».

«Διαβήκαμε ένα νέο στάδιο στην κατανόηση της φύσης», δηλώνει σε ανακοίνωσή του ο γενικός διευθυντής του CERN Ρολφ Χόγερ.

«Η ανακάλυψη ενός σωματιδίου τα χαρακτηρι-στικά του οποίου είναι συμβατά με εκείνα του μπο-ζονίου του Χιγκς ανοίγει τον δρόμο για περισσότε-ρο προωθημένες έρευνες, που χρειάζονται περισ-σότερα στατιστικά στοιχεία, και οι οποίες θα προσ-διορίσουν τα χαρακτηριστικά του νέου σωματιδί-ου. Θα ανοίξει τον δρόμο και σε άλλα μυστήρια του

ΠΖ

28

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Σύμπαντός μας», εξηγεί ο γενικός διευθυντής του CERN.

Λίγη ώρα πριν από την ανακοίνωση του Ρολφ Χόγερ, ο Τζο Ινκαντέλα εκπρόσωπος του προγράμ-ματος του CERN ανακοίνωνε πολύ συγκινημένος κατά τη διάρκεια επιστημονικού σεμιναρίου που οργανώνεται από τον ευρωπαϊκό οργανισμό στη Γενεύη την πρόοδο των τελευταίων μηνών.

«Εντοπίσαμε ένα νέο μποζόνιο, αλλά έχουμε ανάγκη από περισσότερα στοιχεία» για να επαλη-θεύσουμε εάν πρόκειται για το μποζόνιο του Χιγκς, εξήγησε ενώπιον ακροατηρίου επιστημόνων.

Το 1964, ο Βρετανός φυσικός Πίτερ Χιγκς είχε προεξοφλήσει την ύπαρξη του μποζονίου που φέρει το όνομά του, διατυπώνοντας μαζί με τους συναδέλφους του Ρόμπερτ Μπράουτ και Φρανσουά Ενγκλερτ, τη θεωρία του πεδίου Χιγκς, ενός πεδί-ου που διαπερνά το Σύμπαν δίνοντας μάζα στα στοιχειώδη σωματίδια.Μάλιστα ο μεγάλος φυσικός Στήβεν Χώκινγκ, συμμετέχοντας ο ίδιος στο CERN είχε υποστηρίξει πως το σωματίδιο του Χιγκς δεν πρόκειται να ανακαλυφθεί ποτέ. Ωστόσο η ανακά-λυψή του το 2012, οδήγησε τον Χώκινγκ να παρα-

δεχθεί το λάθος του και να πει ότι ο Χιγκς θα έπρεπε να πάρει το Νόμπελ Φυσικής, όπως και έγινε.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ ASACUSA

Το πείραμα ASACUSA στο CERN ανακοίνωσε μια νέα ακριβέστερη μέτρη-ση της μάζας του αντιπρωτονίου, ενός σωματιδίου της αντιύλης, σε σχέση με εκείνη του ηλεκτρονίου.

Το νέο επίτευγμα βασίζεται σε φασμα-τοσκοπικές μετρήσεις με τη χρήση περί-που δύο δισεκατομμυρίων αντιπρωτο-νικών ατόμων ηλίου, τα οποία είχαν ψυχθεί σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρα-σίες 1,5 έως 1,7 βαθμών Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν. Στα άτομα αυτά ένα αντιπρωτόνιο παίρνει τη θέση ενός από τα ηλεκτρόνια που περιφέρονται

γύρω από τον πυρήνα.Τέτοιες μετρήσεις επιτρέπουν τη σύγκριση με

μεγάλη ακρίβεια της μάζας ενός σωματιδίου αντιύ-λης με το αντίστοιχό του σωματίδιο ύλης, οι οποίες πρέπει να είναι απόλυτα όμοιες.

«Ένας μεγάλος αριθμός ατόμων που περιέχουν αντιπρωτόνια, ψύχθηκε κάτω από τους μείον 271 βαθμούς Κελσίου. Προκαλεί κατάπληξη το γεγο-νός ότι ένα άτομο που αποτελείται κατά το ήμισυ από αντιύλη, μπορεί να ψυχθεί τόσο απλά, τοπο-θετώντας το σε παγωμένο αέριο ηλίου», δήλωσε ο ιαπωνικής καταγωγής Μασάκι Χόρι του γερμανικού ινστιτούτου κβαντικής οπτικής Μαξ Πλανκ, επικεφα-λής του πειράματος ASACUSA, που έκανε τη σχετι-κή δημοσίευση στο περιοδικό «Science».

Τα σωματίδια ύλης και αντιύλης παράγονται πάντα σε ζεύγη, ως αποτέλεσμα των συγκρούσε-ων σωματιδίων. Σωματίδια και αντισωματίδια έχουν την ίδια μάζα και αντίθετο ηλεκτρικό φορτίο. Η μελέ-τη υψηλής ακριβείας των σωματιδίων αντιύλης παραμένει πάντα μια πρόκληση, επειδή όταν η ύλη και η αντιύλη έρχονται σε επαφή, εξαϋλώνονται με

29

μια λάμψη ενέργειας λόγω της έκλυσης φωτονίων.Ο Επιβραδυντής Αντιπρωτονίων του CERN

παράγει δέσμες αντιπρωτονίων χαμηλής ενέργει-ας για τα πειράματα που μελετούν την αντιύλη. Το ASACUSA μπορεί να δημιουργήσει υβριδικά άτομα αποτελούμενα από ένα μίγμα ύλης και αντιύλης. Αυτά είναι τα αντιπρωτονικά άτομα ηλίου, που απο-τελούνται από ένα αντιπρωτόνιο και ένα ηλεκτρό-νιο, που περιφέρονται γύρω από ένα πυρήνα ηλίου και μπορούν να δημιουργηθούν από την ανάμιξη αντιπρωτονίων με αέριο ήλιο.

ΠΩΣ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΤΟ CERN ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

Η τεχνολογία είναι θα έλεγε κανείς το μέσο με το οποίο η κοινωνία και η καθημερινότητά μας μπολιά-ζεται με την επιστήμη. Η φυσική υψηλών ενεργειών απαιτεί τεχνολογία αιχμής που δεν υπάρχει ακόμη στη βιομηχανία. «Εξήντα χρόνια μετά την ίδρυ-σή του, το CERN αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο παγκόσμιο διεθνή ερευνητικό οργανισμό με σπου-δαία επιτεύγματα όχι μόνο στον τομέα της βασι-κής έρευνας αλλά και με πολλαπλά οφέλη τεχνο-λογικών και καινοτομικών ανακαλύψεων. Από την επιστήμη των υλικών, μέχρι τους υπολογιστές, την ιατρική, την ενέργεια και το περιβάλλον, οι τεχνο-λογίες αιχμής που αναπτύχθηκαν στο CERN μπή-καν για τα καλά στη ζωή μας βελτιώνοντας την καθημερινότητά μας» λέει ο καθηγ. Ε. Γαζής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ανάπτυξη του Παγκόσμιου Ιστού (του γνωστού μας world wide web) που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 1989 από το

CERN και είναι πια αναπόσπαστο μέρος της καθη-μερινότητάς μας, αλλάζοντας για πάντα την συμπε-ριφορά και λειτουργία του σύγχρονου ανθρώπου και των κοινωνιών.

Ο LHC καταναλώνει περίπου 120 MW (230 MW για όλο το CERN) και αντιστοιχεί λίγο-πολύ στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας όλων των νοικο-κυριών στο καντόνι της Γενεύης. Υποθέτοντας ένα μέσο όρο 270 εργάσιμων ημερών του επιταχυντή, η εκτιμώμενη ετήσια κατανάλωση ενέργειας είναι περίπου 800.000 MWh, ανεβάζοντας το συνολι-κό ετήσιο κόστος για τη λειτουργία του LHC στα 19 εκατομμύρια ευρώ. «Το κόστος λειτουργίας για 10 χρόνια του LHC ισοδυναμεί με τα έξοδα 3 ημερών ενός τοπικού πολέμου (π.χ. Ιράκ), ενώ αν προσθέ-σουμε και το κόστος κατασκευής του (περίπου 6 δισ. ευρώ), ισοδυναμεί με το κόστος ενός αεροπλα-νοφόρου» (Καθηγητής ΕΜΠ Νίκος Τράκας).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1. Ελεύθερος Τύπος της

Κυριακής της 14ης Σεπτεμβρίου 2008με θέμα: ‘CERN ΟΛΑ ΟΣΑ ΘΑ ΘΕΛΑΤΕ ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ «ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ».στην ιστοσελίδαhttp://www.e-tipos.com/newsfiles?id=18

2. CERN Wikipedia, https://el.wikipedia.org/wiki/CERN

3. ‘Το πείραμα του αιώνα στο CERN’, naftemporiki.gr,http://www.naftemporiki.

gr/stream/848/to-peirama-tou-aiona-sto-cern

4. ‘ΔύολόγιαγιατοCERN’, http://hep.physics.uoc.gr/DOC/OUTREACH/

MICROCOSM/DETECTORS/whatiscern.html

5. Περιοδικό STRANGE, τεύ-χος 114, Οκτώβριος 2008, ‘SORRY, NOCERN’

30

Αφιέρωμα στο μουσείο

Τα μεγάλα μουσεία προσφέρουν κάτι πολύ περισσότερο από ένα ταξίδι στο χρόνο. Είναι φύλακες του πολιτισμού, μας φέρνουν σε επαφή με την τέχνη και την ιστορία, εξηγούν τη φύση, παρουσιά-ζουν τεχνολογικά επιτεύγματα και συνοψίζουν τη γνώση της ανθρω-πότητας με τρόπο που, πολλές φορές, μπορείς ακόμα και να αγγί-ξεις. Μεγάλα μουσεία υπάρχουν σε πολλές χώρες του κόσμου. Το μεγαλύτερο όμως όλων βρίσκεται στην Αγία Πετρούπολη και είναι το Μουσείο Ερμιτάζ το οποίο καλύπτει μια τεράστια έκταση και είναι 4 φορές μεγαλύτερο από το Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι που είναι το πιο πολυσύχναστο μουσείο στον κόσμο.

Ερμιτάζ

ΠΖ

31

Tου Τχη (ΠΖ) Στάμου Γεώργιου ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η λέξη ερμιτάζ (hermitage) είναι γαλλική, εκ παραφθοράς της ελληνικής λέξης ερημητήριο.

Με τον όρο αυτό αποκαλούσαν οι Γάλλοι οποια-δήποτε εξοχική ή απόκεντρη κατοικία κυρίως για μονήρη ανάπαυση ή αναψυχή. Το μουσείο ιδρύ-θηκε από την Αικατερίνη την Μεγάλη το 1764 και άνοιξε για το κοινό το 1852. Γιορτάζει την επέ-τειο ίδρυσής του κάθε χρόνο στις 7 Δεκεμβρίου,

ημέρα της Αγίας Αικατερίνης. Φιλοξενείται σε ένα συγκρότημα έξι κτιρίων, στις όχθες του ποταμού Νέβα: τα Χειμερινά Ανάκτορα, το Μικρό Ερμιτάζ, το Παλιό και το Νέο Ερμιτάζ, το Θέατρο Ερμιτάζ και τις Αποθήκες. Μόνο τα τέσσερα πρώτα από αυτά τα κτίρια είναι σήμερα ανοικτά για το κοινό. Η

ιστορία του μουσείου ξεκινά το 1754, όταν η τσα-ρίνα Ελισάβετ Α’ κόρη του Μεγάλου Πέτρου, ανα-θέτει στο διάσημο Ιταλό αρχιτέκτονα Φραντσέσκο Μπαρτολομέο Ραστρέλι την ανέγερση ενός τετρά-γωνου διώροφου κτιρίου με αυλή στη μέση, με σκοπό να επεκτείνει το ανάκτορο του πατέρα της γιατί το θεωρεί ανεπαρκές (Χειμερινά Ανάκτορα).

Όταν το 1762 τελειώνουν οι εργασίες την Ελισάβετ έχει διαδεχτεί η Μεγάλη Αικατερίνη. Εγκαθίσταται στο νέο ανάκτορο και ακολουθώ-ντας τη μόδα της εποχής αρχίζει να συλλέγει έργα τέχνης. Το 1764 το οποίο αναφέρεται σαν έτος ιδρύ-σεως του μουσείου, αγοράζει τη συλλογή του εμπό-ρου Γιόχαν Ε. Γκοτσκόφσκυ με 225 πίνακες. Για τη φύλαξη της συλλογής ζητά από τον Γάλλο αρχιτέ-

κτονα Ζαν-Μπατίστ Βαλέν Ντε Λα Μοτ, να οικοδομήσει ένα κτίριο δίπλα από το ανάκτορο το οποίο και ονομάζει Ermitage (ερημητή-ριο).Το 1771 πριν ακόμα ολοκληρωθεί το Ερμιτάζ, παραγ-γέλνει στο Γερμανό αρχιτέκτονα Γκέοργκ Φέλντεν, ένα νέο πιο μεγάλο κτίριο για να στεγάσει τη βιβλιο-θήκη, το γνωστό σαν

ΠΖ

32

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μεγάλο Ερμιτάζ. Το 1783 ξεκίνησε επίσης η κατα-σκευή του Θεάτρου Ερμιτάζ, ένα από τα σημερι-νά κτίρια του μουσείου, η οποία ολοκληρώθηκε το 1787.

Όταν η Μεγάλη Αικατερίνη πέθανε (1796) η συλ-λογή περιλάμβανε 4.000 πίνακες, 7.000 σχέδια, 70.000 χαρακτικά, 10.000 κοσμήματα και 38.000 τόμους βιβλία. Μετά το θάνατο της, τα χειμερι-νά ανάκτορα εγκαταλείφθηκαν ως αυτοκρατορική κατοικία από τον διάδοχο της, Πέτρο Α’, ο οποίος δεν στήριξε την ενίσχυση του μουσείου, εμπλουτί-ζοντας τη συλλογή του μόνο με δύο νέους πίνακες. Αντιθέτως, οι διάδοχοί του, έστρεψαν το ενδιαφέ-ρον τους στο Ερμιτάζ και τα επόμενα χρόνια, επί αυτοκρατορίας του Αλεξάνδρου Α’ και του Νικολάου

Α’ η συλλογή έργων του εμπλουτίστηκε σημαντικά με νέα έργα τέχνης, καλύπτοντας ακόμα και περιό-δους της αρχαιότητας. Το 1837, εξαιτίας μιας πυρ-καγιάς που κατέστρεψε μεγάλο μέρος των ανακτό-ρων, ο Νικόλαος Α’ παρήγγειλε στον Γερμανό αρχι-τέκτονα Λέο φον Κλέντσε, (που είχε χαράξει το σχέ-διο της Αθήνας ως νέας πρωτεύουσας), την κατα-σκευή ενός νέου κτιρίου για τη στέγαση των εκθε-μάτων ,το ΝέοΕρμιτάζ, το οποίο εγκαινιάστηκε τελι-κά στις 5 Φεβρουαρίου του 1852 και αποτέλεσε το πρώτο μουσείο της Ρωσίας, ανοιχτό σε επισκέπτες.

Δυστυχώς στη περίοδο της Ρωσικής επανά-στασης (1917), το αυτοκρατορικό Ερμιτάζ υπέ-στη μεγάλη καταστροφή αν και κηρύχθηκε δημό-σιο μουσείο. Παρά το ότι αυξάνετε ο αριθμός των

33

εκθεμάτων λόγο των κατασχέσεων των ιδιωτικών συλλογών των αριστοκρατών, τα πιο ακριβά κομ-μάτια του μουσείου πουλήθηκαν σε διεθνείς δημο-πρασίες για να ενισχυθούν τα κρατικά ταμεία., Τη διετία 1932-1934, με πρωτοβουλία της Σοβιετικής κυβέρνησης για την εξεύρεση χρημάτων, περίπου 2.880 έργα από τις συλλογές του Ερμιτάζ πωλήθη-καν.Την ίδια περίοδο, έργα μεταφέρθηκαν από το Ερμιτάζ σε άλλα ρωσικά μουσεία όπως το Μουσείο Πούσκιν στη Μόσχα. Η απώλεια έργων συνεχί-στηκε σε μικρότερη κλίμακα και τα επόμενα χρό-νια, μέχρι τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, το 1945. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, το μουσείο αφού πρώτα εκκενώθηκε, υπέστη νέες ζημιές, ενώ σημαντικό μέρος από τις συλλογές του διασώθηκε και φυλάχτηκε σε αποθήκες στα Ουράλια μέχρι την επαναλειτουργία του. Ενδεικτικά αναφέρεται πως κατά την πολιορκία του Λένινγκραντ (1941-1944)

περισσότερα από 100 μέλη του προσωπικού του μουσείου έχασαν τη ζωή τους ενώ πολλοί από τους επιμελητές μεταλαμπάδευαν τις γνώσεις τους από στόμα σε στόμα στους επόμενους για να συνεχί-σουν το έργο τους. Πολλοί ήταν και εκείνοι που ζού-σαν με τις οικογένειές τους στο υπόγειο του μου-σείου.

Τα τελευταία χρόνια, από το 1990 το Ερμιτάζ απέκτησε τη παλιά του αίγλη ακολουθώντας μια μητροπολιτική πολιτιστική ανάπτυξη υιοθετώντας μία σειρά από πρωτοβουλίες συνεργασιών και φιλό-δοξων πολιτιστικών προγραμμάτων. Βρέθηκε στο επίκεντρο της τέχνης μέσα από το ιστορικό δράμα «Ρώσικη Κιβωτός» του Αλεξάντερ Σοκούροφ, το 2002. Τον Ιούνιο του 2000, υπογράφτηκε συμ-φωνία μελλοντικής συνεργασίας του Ερμιτάζ με το Μουσείο Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης,

ΠΖ

34

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ενώ στις 25 Νοεμβρίου του 2000, εγκαινιάστη-κε ειδική πτέρυγα στο ανάκτορο Σόμερσετ του Λονδίνου, με έκθεση έργων που ανήκουν στις συλλογές του Ερμιτάζ. Από τις 24 Φεβρουαρίου του 2004, λειτουργεί επίσης το Ερμιτάζ του Άμστερνταμ, το οποίο αποτελεί παράρτη-μα του μουσείου στην ολλανδική πόλη.

Στις πάνω από 1000 αίθουσες που διαθέ-τει το μουσείο Ερμιτάζ, έκτασης 233.345 τ.μ., από τα οποία τα 66.800 τ.μ. είναι εκθεσιακός χώρος, εκτίθενται έργα τέχνης από διαφορετι-κές κουλτούρες, ο συνο-λικός αριθμός των οποίων ξεπερνά τα 3.000.000! Είναι τόσο «πλούσιο» σε εκθέματα, που λέγεται πως αν κάποιος, αφιερώσει 1 λεπτό σε κάθε έκθε-μα, χρειάζεται 11 χρόνια για να τα δει όλα.

Απίστευτα εκθέματα από την παλαιολιθική έως

την πλέον σύγχρονη εποχή συναρπάζουν τον επισκέ-πτη. Το πιο ενδιαφέρον τμήμα του μουσείου απο-τελεί η πλουσιότατη συλ-λογή ευρωπαϊκής ζωγρα-φικής, από τον 13ο αιώνα μέχρι σχεδόν τις μέρες μας, από τους πιο ξακου-στούς ζωγράφους όλων των χωρών και σχολών (Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ωγκύστ Ροντέν, Πάμπλο Πικάσσο, Ανρί Ματίς, Πωλ Γκωγκέν, Πωλ Σεζάν, Κλωντ Μονέ, Ρέμπραντ κ.α).

Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα εκθέματα από την περίφημη Σιβηρική Συλλογή με χρυσά αντικείμενα των νομαδικών πληθυσμών

της Σιβηρίας, κυρίως των Σκυθών. Φιλοξενούνται ακόμα εκθέματα από την αρχαία Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη Ρώμη, προϊστορικά έργα τέχνης από διάφορες περιοχές της Ρωσίας και της πρώην ΕΣΣΔ καθώς και μεγάλες συλλογές ειδών κοσμη-ματοποιίας.

35

Ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο σχετικά με το μουσείο έχει να κάνει με τους τετράποδους φύλακές του. Μην πάει ο νους σας στα σκυλιά. Αντίθετα, οι γάτες είναι εκείνες που έχουν αναλάβει αυτό το ση-μαντικό καθήκον. Η πρώτη γάτα φιλοξενήθηκε από τον Τσάρο Πέτρο, το 18ο αιώνα, και στα χρόνια της Μεγάλης Αικατερίνης είχαν πια επίσημα το ρόλο του κυνηγού των τρωκτικών. Πλέον, όχι μόνο δεν έχουν απομακρυνθεί από το μουσείο, αλλά υπάρχουν και ειδικοί χώροι για αυτές, προβλέπεται η φροντί-δα τους, ενώ η 28η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η «μέρα της γάτας» για το μουσείο!

Όσες φωτογραφίες και να παρατεθούν από το μουσείο δεν μπορούν να αποδώσουν την αίγλη , το μεγαλείο και τη μαγεία του. Μη χάσετε την ευκαιρία, αν ποτέ σας δοθεί, να το επισκεφτείτε.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1. http://el.thecircumference.org/hermitage-state-museum2. http://www.topontiki.gr/3. http://www.touristorama.com4. http://purple-hazeblogspotcom.blogspot.gr/2011/04/blog-post_11.html5. http://wikipedia.gr/

36

Η μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης τον Αύγουστο του 1917

Πριν από εκατό περίπου χρόνια, στις 18 Αυγούστου 1917, με έντο-νο βαρδάρη εκδηλώθηκε η μεγαλύτερη πυρκαγιά στην ιστορία της Θεσσαλονίκης. Η αρχή που κατέστρεψε τον ιστορικό πυρήνα του εντός των τειχών πολεοδομικού συγκροτήματος και αποτέλεσε την αφορμή για την εκ βάθρων πολεοδομική και αρχιτεκτονική αναμόρ-φωση της πόλης.

ΠΖ

37

ΙΣΤΟΡΙΑTης Ανθλγού (ΠΖ) Σιαμάγκα Ελένης

Η φοβερή πυρκαγιά άρχισε στις 3:30το από-γευμα του Σαββάτου 5 Αυγούστου με το

παλιό ημερολόγιο,δηλαδή 18 Αυγούστου, από ένα παλιό σπίτι στην αρχή της οδού Ολυμπιάδος στην πλατεία Χορχόρ κοντά στο Βαρδάρι.Οι σπί-θες της φωτιάς μεταφέρθηκαν σε ξερά χόρτα της αυλής από την πυρά μιάς νοικοκυράς που τηγά-νιζε. Γρήγορα με τη βοήθεια του ανέμου του βαρ-

δάρη η φωτιά μεταδόθηκε στα γύρω σπίτια και οι φλόγες προς την πόλη επεκτάθηκε με ταχύτητα στη βορειοδυτική πλευρά της πόλης με κατεύθυν-ση προς την παραλία.Οι κατασκευές και οι ξυλοδε-σιες ήταν ξερές από το καυτό και άνυδρο καλοκαί-ρι.Τα σπίτια καιγόνταν το ένα μετά τα άλλο με ιλιγ-γιώδη ταχύτητα.

Τα μεσάνυχτα η φωτιά κατέβηκε στην πλατεία Ελευθερίας καταστρέφοντας το εμπορικό κέντρο της πόλης και την επόμενη μέρα, παρακάμπτο-ντας την εκκλησσία της Αγίας Σοφίας, έφτασε στον Ιππόδρομο.Στη βορειοδυτική πλευρά στα-μάτησε και συνέχισε στην ανατολική πλευρά της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου,αφού κατέκαψε 1200 στρέμματα, το 32% της συνολικής έκτασης της Θεσσαλονίκης με σπίτια, καταστήματα,θρη-σκευτικά και κοινωνικά ιδρύματα,εκκλησίες τζα-μιά και συναγωγές,αφήνοντας αστέγους 72.500 πυροπαθείς (σύμφωνα με τις πρώτες κατατγρα-φές 50.000 Εβραίοι,12.500 Ορθόδοξοι, 10.000

Μουσουλμάνοι).Αξίζει να σημειωθεί ότι 9.500 σπί-τια, 4.070 καταστήματα και μερικά από τα ιστορι-κά κτήρια της πόλης καταστράφηκαν ολοσχερώς από τη φωτιά. Πιο αναλυτικά ο ναός του Αγίου Δημητρίου, η μονή Αγίας Θεοδώρας και ο ναός του Αγίου Νικολάου,έντεκα τζαμιά, δεκαέξι συνα-γωγές, οι μισές σχεδόν που υπήρχαν στην πόλη από τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης των Εβραίων, πολλά σχολεία ξένων αποστολών, το ελληνικό γηροκομείο, καταστήματα και περίφημα ξενοδοχεία όπως το Ιμπεριάλ,Ρώμη, το ξενοδο-χείο της Αγγλίας,οι κινηματογράφοι Πατέ,Ολυμπίας και Έντεν, εργοστάσια, τυπογραφεία μεγάλων εφη-μερίδων,της Νέας Αληθειας.του Νεολόγου, της Αβάντι, της Αβενίρ, οι τράπεζες Οθωμανική και Εθνική κ.ά.

Η πυκνή δόμηση της πόλης με τα ξύλινα σπί-τια που σχεδόν κολλούσαν μεταξύ τους,ο ισχυρός βορειοδυτικός άνεμος, η έλλειψη πυροσβεστικών μέσων και η αδράνεια των συμμαχικών στρατευ-μάτων,Άγγλων και Γάλλων που βρίσκονταν στην πόλη,συνετέλεσαν στην επέκταση της φωτιάς.Η

ιστορική έρευνα καταλογίζει μεγάλες ευθύνες στα συμμαχικά στρατεύματα που αρνήθηκαν, να προ-ωθήσουν τα δίκτυα υδροδότησης των στρατοπέ-δων τους προς το μέτωπο της πυρκαγιάς και να συμμετάσχουν με τα τεχνικά μέσα που διέθεταν το σβήσιμο της.Η αδιαφορία των συνηθισμένων από τις πυρκαγιές γειτόνων.Η βροχή που δεν έπεφτε.Οι

ΠΖ

38

ΙΣΤΟΡΙΑ

αποθήκες με λάδι, οινόπνευμα, μπαρούτι και δυνα-μίτη.Η μνημειώδης βλακεία των συμμάχων που για να δημιουργήσουν αντιπυρικές ζώνες ανατίναξαν ολόκληρα τετράγωνα τα οποία μετατρέπονταν σε νέες εστίες φωτιάς.Μάλιστα, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες και καταγγελίες θυμάτων, οι ξένοι στρατι-ώτες αντί να συνδράμουν στην κατάσβεση, επιδό-θηκαν στη λεηλασία των περιουσιών από τα σπίτια και τα καταστήματα που εγκατέλειπαν, έντρομοι οι ένοικοί τους. Η φωτιά έσβησε στις 23:30 τα μεσά-νυχτα της 19 Αυγούστου, αφού κατέστρεψε ολόκλη-ρο το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης,τα καμέ-να ή η <<πυρίκαυστος ζώνη>> όπως πέρασε στα μεταγενέστερα τοπογραφικά και πολεοδομικά σχέ-δια της πόλης.

Το μεγαλύτερο πλήγμα από τη φοβερή πυρκα-γιά δέχτηκε η εβραική κοινότητα της Θεσσαλονίκης καθώς η φωτιά σάρωσε το μεγαλύτερο μέρος των εβραικών κατοικίων της πόλης.Αποτέφρωσε τα τρία τέταρτα των εβραικών συνοικίων,ιστορικές συνα-γωγές, κοινοτικά και φιλανθρωπικά ιδρύματα, σχο-λεία,καταστήματα και επιχειρήσεις και άφησε άστε-γους πάνω από 52.000 Εβραίους που στεγάστηκαν σε πρόχειρους περαστικούς συνοικισμούς. Επίσης η πυρκαγιά κατέστρεψε όλα τα ιστορικά και διοικη-τικά αρχεία και τις βιβλιοθήκες με σπάνια βιβλία της Κοινότητας.Στη συνέχεια,το 1918, με τον πολεοδο-μικό αναδασμό και το νέο σχέδιο του Εμπράρ στην πυρίκαυστη ζώνη δεν αποκαταστήθηκαν οι παλιές εβραικές συνοικίες ούτε καν οι ιστορικές συναγω-

γές, με αποτέλεσμα οι Εβραίοι να εξοβελιστούν ορι-στικά από το ιστορικό κέντρο της πόλης, το οποίο έχασε τον εβραικό χαρακτήρα που διατηρούσε επί αιώνες.Αρκετοί Εβραίοι, εξαιτίας της καταστρο-φής των επιχειρήσεων και των σπιτιών τους από την πυρκαγιά προτίμησαν να μεταναστεύσουν, στη Γαλλία, την Ιταλία ή την Αμερική.

Η δύσκολη φάση του δράματος ήταν η επόμενη μέρα της αποτίμησης των ζημιών, της αποκατάστα-σης των χιλιάδων πυροπαθών που στεγάστηκαν σε ανοιχτούς χώρους και σε καταυλισμούς γύρω από την πόλη.Η ανταπόκριση της κυβέρνησης υπήρξε άμεση,παρά τα μεγάλα οικονομικά, κοινωνικά και εθνικά προβλήματα που αντιμετώπισε η χώρα.Η περίθαλψη των πυροπαθών άρχισε αμέσως.Οι ελληνικές αρχές δημιούργησαν παραπήγματα για την στέγαση 800 οικογενειών.Οι Βρετανικές αρχές έστησαν τρεις καταυλισμούς με 1300 σκηνές, όπου στέγασαν 7.000 αστέγους και οι Γαλλικές αρχές

έστησαν καταυλισμούς για 300 οικογένειες, ενώ η Ένωση Γαλλίδων Κυρίων η μικρότερη κατασκλη-νωση 100 οικογενειών.Πέντε χιλιάδες άτομα μετα-φέρθηκαν δωρεάν με τρένο και εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, τον Βόλο και τη Λάρισα.Οι ελληνι-κές αρχές έστησαν κέντρα διανομής που μοίραζαν δωρεάν ψωμί σε 30.000 άτομα ενώ ο Αμερικανικός, ο Γαλλικός και ο Αγγλικός Ερυθρός Σταυρός διένει-μαν τρόφιμα.Αμέσως μετά τα πρόχειρα μέτρα ιδρύ-θηκε από την Κυβέρνηση η Διεύθυνση Θυμάτων

39

Πυρκαγιάς για την περίθαλψη των χιλιάδων πυρο-παθών και η κυβέρνηση ενέκρινε σημαντική πίστω-ση για τις πρώτες ανάγκες.

Με απόφαση του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου και βασικό συντονιστή του Υπουργου Μεταφορών Αλέξανδρο Παπαναστασίου, συγκρο-

τήθηκε με την συνεργασία των Άγγλων και Γάλλων επιστημόνων και τεχνιτών που υπηρετούσαν στη στρατιά της Ανατολής, η διεθνής Επιτροπή του Σχεδίου της Θεσσαλονίκης με πρόεδρο τον Ερνεστ Εμπράρ.επιστρατευμένο Γάλλο αρχιτέκτονα και πολεοδόμο, που υπηρετούσε εκείνη την εποχή στον Μακεδονικό Μέτωπο.Οι νόμοι για τον ανασχε-διασμό της πόλης συντάχθηκαν σύντομα και ψηφί-στηκαν από την Βουλή το 1918, αλλά οι συνεχείς μεταβολές και τροποποιήσεις ως το 1937, για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων πλουσίων κατοί-κων που είχαν οικόπεδα,αλλοίωσαν το αρχικό σχέ-διο της << νέας >> πόλης και το όραμα του Εμπράρ.

Ο φιλόδοξος πολεοδομικός σχεδιασμός της Επιτροπής Εμπράρ, μέσα από τις εθνικές περι-

πέτειες και την πλημμυρίδα των προσφύγων, της Μικρασιατικής Καταστροφής δεν μπόρεσε να ολο-κληρωθεί.Έγιναν αρκετές αλλαγές, ένα μεγαλεπή-βολο σύγχρονο πολεοδομικο σχέδιο, αλλά η πόλη δεν μπόρεσε να αξιοποιήσει την ανέλπιστη ευκαιρία που της έδωσε η μεγάλη πυρκαγιά του 1917,ένας μεγάλος σταθμός στην πολεοδομική και κοινωνι-κή ιστορία της Θεσσαλονίκης.Αλλά για το ανασχε-διασμό της πόλης, τις κοινωνικές και δημογραφικές κατατάξεις,το νέο αρχιτεκτονικό τοπίο, τα πλεονε-κτήματα και τα οφέλη, τα λάθη αλλά και τα μεγάλα συμφέροντα οδήγησαν στην ματαίωση του μονα-δικού πολεοδομικού εγχειρήματος μιας σύγχρονης πόλης αυτής της Θεσσαλονίκης.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1. Καραδήμου Γερόλυμπου Αλέκα,

Το χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς, UniversityStudioPress, Θεσσαλονίκη 2002

2. Παπαστάθης Χαράλαμπος, Ένα υπόμνημα για την πυρκαγιά της Θεσσα-λονίκης στα 1917 και την περίθαλψη των θυμάτων, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1978

3. Παπαστάθη Χ.-Χεκίμογλου Ε., << Η Θεσσαλονίκη της πυρκαγιάς: 18-19 Aυγούστου1917>>, περ. Θεσσαλονικέων Πόλις, τευχ. 11(Σεπτέμβριος 2003)

4. Καραδήμου Γερόλυμπου Αλέκα, Η ανοικοδόμηση της Θεσσαλονίκης μετά την πυρκαγιά του 1917, έκδοση Δήμου Θεσσαλονίκης 1985-86.

5. Γιακουμής Χάρης (επιμ.), Ερνέστ Εμπράρ1875-1933: Εικόνες από τη ζωή ενός αρχιτέκτονα: Από την Ελλάδα στην Ινδοκίνα, συλλογικό έργο, εκδ. Ποταμός 2001.

6. Πυρκαγιά Θεσσαλονίκης του 1917 στη wikipedia.org/wiki.

40

ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΝΤΟΧΗ (προβλήματα και

τρόποι αντιμετώπισης)

ΠΖ

41

Tου Ανχη (ΥΙ) Σκιά Ιωάννη ΕΠΙΣΤΗΜΗ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΝΤΟΧΗ;Τα αντιβιοτικά είναι φάρμακα που μπορούν να

καταπολεμήσουν ή και να προλάβουν λοιμώξεις που προκαλούνται από βακτήρια. Ωστόσο, επει-δή τα βακτήρια είναι οργανισμοί που αναπαρά-γονται και μεταλλάσσονται πολύ γρήγορα, ανα-πτύσσουν διαρκώς μηχανισμούςάμυνας, οι οποί-οι τους επιτρέπουν να αντιστέκονται στη δράση των αντιβιοτικών. Όσο περισσότερο χρησιμοποι-είται ένα αντιβιοτικό, τόσο περισσότερα βακτήρια εμφανίζουν αντοχή απέναντί του. Μέχρι πρόσφατα, ξεπερνούσαμε αυτή τη δυσκολία με την ανακάλυ-ψη νέων φαρμακευτικών ουσιών. Τα τελευταία χρό-νια, όμως, η παραγωγή νέων και αποτελεσματικών αντιβιοτικών έχει μειωθεί δραμα-τικά, με αποτέλεσμα να αυξάνε-ται ο αριθμός και των ανθεκτι-κών μικροβίων. Υπολογίζεται ότι ήδη 25.000 Ευρωπαίοι πεθαί-νουν κάθε χρόνο από ανθεκτι-κά βακτήρια και υπάρχει έντονη ανησυχία ότι ο αριθμός αυτός θα αυξάνεται διαρκώς.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ

Η βασική αιτία για την εξάπλω-ση της μικροβιακής αντοχής είναι η κακή και υπερβολική χρήση των αντιβιοτικών. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα εμφανίζει τριπλάσια κατά κεφα-λή κατανάλωση αντιβιοτικών, σε σχέση με τη Σουηδία, ενώ και το ποσοστό των Ελλήνων που δηλώνει ότι παίρνει αντιβιοτικά χωρίς τη συμβουλή γιατρού είναι διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Μία από τις σημαντικότερες αιτίες γι’ αυτό είναι ότι περισ-σότεροι από 7 στους 10 Έλληνες πιστεύουν ότι τα αντιβιοτικά σκοτώνουν ιούς και, επομένως, είναι κατάλληλα για την αντιμετώπιση της γρίπης ή του

κοινού κρυολογήματος. Στην πραγματικότητα, τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία αξία στη θεραπεία ιώσεων. Αντιθέτως, μπορεί να βλάψουν τους ασθε-νείς, γιατί τους κάνουν πιο ευάλωτους σε λοιμώξεις από ανθεκτικά βακτήρια.

Η συνεχώς καταγραφόμενη αύξηση της μικροβι-ακής αντοχής οφείλεται στην κατάχρηση των αντι-μικροβιακών παραγόντων, ειδικότερα των ευρέ-ος φάσματος. Αποτέλεσμα της αυξανόμενης αντο-χής είναι η έξαρση των νοσοκομειακών λοιμώξεων από πολυανθεκτικούς μικροοργανισμούς, με απο-τέλεσμα την αύξηση της νοσηρότητας, της διάρκει-ας νοσηλείας των ασθενών, της θνησιμότητας των νοσηλευμένων ασθενών και τελικά την οικονομική

επιβάρυνση των Συστημάτων Υγείας. Αναλυτικά, σύμφωνα με καταγραφές από το ESAC (European Surveillance of AntimicrobialConsumption), η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της Ευρώπης με συνο-λική - και ειδικότερα εξωνοσοκομειακή - κατανάλω-

Κατανάλωση των σημαντικότερων αντιβιοτικών το 2013

ΠΖ

42

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

ση αντιβιοτικών, με σταδιακή συνεχή αύξηση από το 1997.Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, η συνολική εξωνοσοκομειακή κατανάλωση αντιμι-

κροβιακών για το έτος 2008 στη χώρα μας ήταν σε επίπεδα σχεδόν διπλάσια συγκριτικά με το μέσο όρο που καταγράφηκε στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.Από το έτος 2008 σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την καθιέρωση της 18ης Νοεμβρίου ως Ημέρας Ευαισθητοποίησης για την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών, πραγματοποιούνται συντονισμένες προσπάθειες στο πλαίσιο εκστρατειών ενημέρω-σης, με στόχο την ορθολογική χρήση και τον περι-ορισμό της υπερκατανάλωσης αντιμικροβιακών παραγόντων.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

Αποδέκτες των μηνυμάτων της εκστρατείας είναι το ευρύ κοινό με στόχο την ευαισθητοποίηση ώστε να περιοριστεί η κατανάλωση αντιμικροβιακών,

αλλά πρώτιστα οι Επαγγελματίες Υγείας όλων των βαθμίδων περίθαλψης.

Για την άμεση ατομική σας προστασία, αλλά και για να μην πολλαπλασιάζονται τα ανθεκτικά βακτήρια, πρέπει:

1. Να μη λαμβάνετε αντιβιοτι-κά με δική σας πρωτοβουλία ή μετά προτροπή τρίτων ή κυρίως αν δεν τα έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός σας.

2. Να μην χρησιμοποιείτε φάρμα-κα που έχουν συνταγογραφηθεί για άλλους ανθρώπους ή για άλλα νοσή-ματα.Μη χορηγείτε το ίδιο αντιβιοτικό στους οικείους σας,που εμφανίζουν παρόμοια συμπτώματα με εσάς, με δική σας πρωτοβουλία.

3. Να μην ξεχνάμε ότι κάθε φάρ-μακο μπορεί να εμφανίσει παρενέρ-γειες και πρέπει να λαμβάνεται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο με βάση τις συγκεκριμένες ενδείξεις του.

4. Να μην πιέζετε το γιατρό σας να σας δώσει αντιβίωση. Τα αντιβιο-τικά είναι κατάλληλα μόνο για συγκε-κριμένες λοιμώξεις. Το κοινό κρυο-

λόγημα και η γρίπη είναι ιογενείς λοιμώξεις και δεν αντιμετωπίζονται με τη λήψη αντιβιοτικών. Η χορή-γηση αντιβιοτικών σε ιογενείς λοιμώξεις δεν μειώ-νει τη διάρκεια των συμπτωμάτων, ούτε προστα-

Η μικροβιακή αντοχή στην Ε.Ε. το 2011

43

τεύει τα άτομα του περιβάλλοντος σας ώστε να μη νοσήσουν. Μόνο συγκεκριμένες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος που οφείλο-νται σε βακτήρια(π.χ. η αμυγδαλίτιδα που οφείλεται σε στρεπτοκοκκική λοίμωξη εμφανίζεται σε ποσο-στό μόνο 15% στο σύνολο των αμυγδαλίτιδων στα παιδιά και μόλις 5% στους ενήλικες) χρήζουν αγω-γής με αντιβιοτικά και σίγουρα μετά από την εκτίμη-ση από τον γιατρό σας.

5. Όταν ο για-τρός σας δώσει αντιβιοτικό, να το πάρετε σύμ-φωνα με βάση τις οδηγίες του (δοσολογία,τρό-πος λήψης) και να ολοκληρώσε-τε τη θεραπεία, ακόμα κι αν νιώ-

σετε καλύτερα στο μεταξύ. Αν σταματήσετε την αγωγή νωρίτερα, υπάρχει κίνδυνος να εμφανίσε-τε υποτροπή από ανθεκτικά βακτήρια που θα είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν.

6. Αποφύγε-τε την προμή-θεια ή τη φύλα-ξη των αντιβιο-τικών για μελλο-ντική χρήση.

7. Η υγιεινή των χεριών και ο προληπτικός ε μ β ο λ ι α σ μ ό ς είναι οι πλέον ενδεδειγμένοι και αποτελεσματικοί τρόποι πρόλη-ψης της νόσησης και της διασποράς λοιμώξεων.

Για τους Επαγγελματίες Υγείας οι άξονες δράσης είναι πιο ειδικοί και συγκεκριμένα αφορούν την προ-ώθηση της ορθολογικής συνταγογράφησης των αντιμικροβιακών παραγόντων μέσω :

1. Της χορήγησης αντιμικροβιακών, τόσο στην κοινότητα, όσο και ενδονοσοκομειακά βάσει κατευ-

θυντήριων οδηγιών που αφορούν την σωστή επι-λογή, τη σωστή δοσολογία και διάρκεια χορήγη-σης τους.

2. Της τήρησης των ορθών κανόνων χορήγησης χημειοπροφύλαξης (ορθή επιλογή και άμεση διακο-πή μετά το συνιστώμενο χρονικό διάστημα) και

3. Της εφαρμογής των κανόνων αποκλιμάκωσης της αρχικής εμπειρικής θεραπείας, βάσει των απο-τελεσμάτων των καλλιεργειών.

Η πιστή εφαρμογή των διεθνών κατευθυντηρί-ων οδηγιών για την αντιμετώπιση των λοιμώξε-ων από τους Επαγγελματίες Υγείας - που υπηρε-τούν στην Πρωτοβάθμια Βαθμίδα Υγείας αλλά και στους υπόλοιπους χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας – είναι πρωταρχικής σημασίας. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρία Λοιμώξεων (ΕΕΛ) έχει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες για τη διάγνωση και την εμπειρική θεραπεία των λοιμώ-ξεων, έκδοση που διατίθεται από το ΚΕΕΛΠΝΟ :Περιλαμβάνει αναλυτικές οδηγίες που αφορούν την αρχική προσέγγιση του ασθενούς με στόχο την άμεση και έγκαιρη διάγνωση, την έναρξη εμπειρι-κής αντιμικροβιακής αγωγής, το δοσολογικό σχήμα και τη διάρκεια της αγωγής. Επίσης περιλαμβάνο-νται και οδηγίες χημειοπροφύλαξης, με χαρακτηρι-στικά παραδείγματα τις χειρουργικές λοιμώξεις και την πρόληψη βακτηριακής ενδοκαρδίτιδας.

ΔΡΑΣΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ

Η λανθασμένη χορήγηση των αντιμικροβια-κών παραγόντων αποτελεί ένα από τους κυριότε-ρους παράγοντες που συμβάλλει στην διόγκωση του προβλήματος της αντοχής. Στον όρο «λάθος χρήση» περιλαμβάνονται τα εξής:

1. Συνταγογράφηση αντιβιοτικών, ενώ ουσιαστι-κά δεν έχουν ένδειξη για την συγκεκριμένη νόσο.

2. Χορήγηση εσφαλμένης δοσολογίας αντιβιο-τικού, είτε μεγαλύτερης είτε μικρότερης, που από-κλίνει από την ενδεδειγμένη - βάσει διεθνώς απο-δεκτών κατευθυντήριων οδηγιών.

Ο ιός της γρίπης

Ο πνευμονιόκοκκος

ΠΖ

44

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

3. Λανθασμένη επιλογή αντι-βιοτικού, όσον αφορά το αντιμι-κροβιακό φάσμα κάλυψης.

4. Καθυστέρηση στην έναρξη αντιμικροβιακής αγωγής, ιδιαίτε-ρα σε βαρέως πάσχοντες ασθε-νείς,με πολλαπλά προβλήματα υγείας.

5. Λανθασμένη διάρκεια χορή-γησης (είτε μικρότερη, είτε μεγα-λύτερη από την ενδεδειγμένη).

6. Μη εφαρμογή της αποκλιμάκωσης, μετά τη λήψη των αποτελεσμάτων των καλλιεργειών και παραμονή στο αρχικό εμπειρικό σχήμα ευρέως φάσματος.

Αποφεύγοντας αυτά τα συνήθη λάθη της καθη-μερινής πρακτικής, τόσο σε επίπεδο κοινότητας,

μα κυρίως σε επίπεδο νοσοκομειακής φρο-ντίδας είναι σίγουρο ότι θα επιτευχθεί περι-ορισμός της αντοχής και μείωση της νοση-ρότητας και θνητότη-τας που οφείλεται σε λοιμώξεις από πολυ-ανθεκτικά παθογόνα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΗ μικροβιακή αντοχή είναι ένα από τα σοβαρό-

τερα εξελισσόμενα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο σύγχρονος κόσμος και το κλει-δί της αντιμετώπισης είναι η σωστή ενημέρωση,η αντίστοιχη δράση και η διαρκής συνεργασία της κοινότητας με τους Επαγγελματίες Υγείας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. WHO, Antimicrobial Resistance. Global Report on Surveillance 2014 http://www.who.int/drugresistance/documents/surveillancereport2. Antibiotic resistance threats in the United States, 2013 http://www.cdc.gov/drugresistance/threat-report-20133. Tackling a crisis for the health and wealth of nations. The Review on Antimicrobial Resistance Chaired by Jim O’Neill December 2014 http://amr-review.org/sites/default/files4. Πανελλήνια Μελέτη Αντοχής του Πνευμονιοκόκκου στα Αντιβιοτικά 2010 προκαταρκτικά δεδομένα. Ελληνική Ομάδα Μελέτης της Αντοχής του Πνευμονιοκόκκου. Γαρυφαλλιά Πουλάκου και συν. Προφορική Ανακοίνωση, 37ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο5. Interim results from the European survey on carbapenemase-producing Enterobacteriaceae (EuSCAPE) project 2013 http://www.ecdc.europa.eu/en/publications/Publications/antimicrobial-resistance-carbapenemase-producing-bacteria-europe.pdf6. Antimicrobial resistance interactive database (EARS-Net) 2013 http://www.ecdc.europa.eu/en/healthtopics/antimicrobial_resistance/database/Pages/database.aspx7. November 2014 Summary of the latest data on antibiotic consumption in the EU, 20138. C. Glasner et al,Carbapenemase-producing Enterobacteriaceae in Europe: a survey among national experts from 39 countries, February 2013 Eurosurveillance July 20139. Surveillance of antimicrobial consumption in Europe 2012 (12/9/2014) http://www.ecdc.europa.eu/en/publications/_layouts/forms/Publication_DispForm.

45

ALBUMΔελτία Τύπου Σχολής Πεζικού

46

ALBUM21 Νοεμβρίου 2016

ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΗΜΕΡΑΣ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝΤη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2016 πραγματοποιήθηκε ο εορτασμός της Ημέρας των Ενόπλων Δυνάμεων στη πόλη της Χαλκίδας, ο οποίος περιελάμβανε επί-σημη δοξολογία στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου παρουσία των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών της πόλης, και κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο Πεσόντων. Στην συνέχεια παρατέθηκε επίσημο γεύμα στη ΛΑΦ Χαλκίδας, στις αρχές της πόλης της Χαλκίδας.

47

48

ALBUM25 Νοεμβρίου 2016

ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗ Μ. ΛΧΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΜΥ/2016 ΤΗΣ ΠΤΕΡΥΓΑΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ

Την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2016 πραγματοποιήθηκε στην έδρα της Σχολής Πεζικού, στη Χαλκίδα, η τελετή απο-φοίτησης των Μ. Λχιών ΣΜΥ/2016, της Πτέρυγας Βασικής Εκπαίδευσης, παρουσία του Διοικητή της Σχολής και Αντιπροσωπείας Αξιωματικών.

49

25 Νοεμβρίου 2016ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗ ΛΟΧΑΓΩΝ ΟΠΛΩΝ - ΣΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΤΕΡΥΓΑΣ ΠΡΟΚΕΧΩΡΗΜΕΝΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥΤην Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2016 πραγματοποιήθηκε στην έδρα της Σχολής Πεζικού, στη Χαλκίδα, η τελε-τή αποφοίτησης των Λοχαγών Όπλων - Σωμάτων, της Πτέρυγας Προκεχωρημένης Εκπαίδευσης, παρουσία του Διοικητή της Σχολής και αντιπροσωπείας Αξιωματικών.

50

ALBUM27 Νοεμβρίου 2016

ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΗΜΕΡΑΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Την Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2016 πραγματο-ποιήθηκε ο εορτασμός της Ημέρας Εθνικής Αντίστασης στη πόλη της Χαλκίδας, ο οποί-ος περιελάμβανε επίσημη δοξολογία στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου παρουσία των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών της πόλης, και κατάθε-ση στεφάνων στο Ηρώο Πεσόντων.

51

10 Δεκεμβρίου 2016

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΥΠΟΥ ΤΑΒΕΡΝΑΣΤην Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2016 πραγ-ματοποιήθηκε στη ΛΑΦ Χαλκίδας, εκδήλω-ση τύπου ταβέρνας με την συμμετοχή της ΣΜΣ της ΑΣΔΥΣ.

52

ALBUM

53

15 Δεκεμβρίου 2016ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ

Την Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2016 πραγματοποιήθη-κε στη ΛΑΦ Χαλκίδας, ο παιδικός Χριστουγεννιάτικος χορός με τη συμμετοχή των παιδιών του στρατιωτικού και πολιτικού προσωπικού της Σχολής.

54

ALBUM

ΚΟΠΗ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ

Την Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2017 πραγ-ματοποιήθηκε στη ΛΑΦ Χαλκίδας, η κοπή της βασιλόπιτας της Σχολής.

12 Ιανουαρίου 2017

55

ΠΑΡΑΔΟΣΗ - ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΕΖΙΚΟΥ

Την Τετάρτη 25 Ιαν 17, και ώρα 11:00, έλαβε χώρα η τελετή παράδοσης - παραλαβής της Διοικήσεως της Σχολής Πεζικού, στην έδρα της Σχολής στη Χαλκίδα, από τον απερχόμενο Δκτή Αντιστράτηγο ε.α. Θεόδωρο Τοπούζη στον παραλαμβάνοντα Δκτή Ταξίαρχο Διονύσιο Δ. Γεροντογιάννη, παρουσία αντι-προσωπείας Στελεχών, Οπλιτών και Πολιτικού προ-σωπικού της Σχολής.

25 Ιανουαρίου 2017

56

ALBUMΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ

«ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ»

Την Πέμπτη 02 Φεβ 17, πραγμα-τοποιήθηκε, στην έδρα της Σχολής Πεζικού στη Χαλκίδα, ημερίδα με θέμα «Περιφερειακή Ασφάλεια και Εθνική Άμυνα» που διοργανώθηκε από τη Σχολή, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αξιωματικών Πεζικού (Π.Σ.Α.Π.). Κύριοι ομιλητές ήταν οι, Στγος (ε.α) Ζιαζιάς Κων/νος, επίτιμος Αρχηγός ΓΕΣ, Δρ. Αθανάσιος Ε. Δρούγος, Στρατιωτικός Αναλυτής – Διεθνολόγος, κ. Σταύρος Καρκαλέτσης μέλος της Ομαδας Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, Δρ. Ιωάννης Παπαφλωράτος, Νομικός - Διεθνολόγος, κ. Βασίλειος Κοψαχείλης Δ ι ε θ ν ο λ ό γ ο ς - Γ ε ω σ τ ρ α τ η γ ι κ ό ς Αναλυτής και Υπτγος (ε.α) Λάμπρος Δαβιώτης, Μέλος ΔΣ Ένωσης Πολυτέκνων Ελλάδος. Την Ημερίδα

02 Φεβρουαρίου 2017

παρακολούθησαν τα Στελέχη (Μόνιμοι Δύναμη και εκπαιδευόμενοι Λγοί και Ανθλγοί), το Πολιτικό προσωπικό και αριθμός οπλιτών της Σχολής, καθώς επίσης τα μέλη του Π.Σ.Α.Π.

57

06 Φεβρουαρίου 2017

06 Φεβρουαρίου 2017

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ

ΠΕΖΙΚΟΥΤη Δευτέρα 06 Φεβρουαρίου 2017, πραγμα-τοποιήθηκε στο στρατόπεδο «Βελισσαρίου Ιωάννη» Φρουράς Χαλκίδας (Σχολή Πεζικού), εθελοντική αιμοδοσία του μονίμου και εκπαιδευόμενου στρατιωτικού προσω-πικού της Σχολής Πεζικού. Η εν λόγω δρα-στηριότητα πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της κοινωνικής προσφοράς των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και της συνεργασίας μετα-ξύ του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΟΧΑΓΩΝ Ο-Σ ΠΤΕΡΥΓΑΣ

ΠΡΟΚΕΧΩΡΗΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗΣ

ΠΕΖΙΚΟΥΤη Δευτέρα 06 Φεβρουαρίου 2017, παρουσιάστηκαν στη Σχολή Πεζικού, στη Χαλκίδα, Λοχαγοί Όπλων - Σωμάτων, οι οποίοι θα παρακολου-θήσουν κοινή εκπαίδευση με τους ήδη φοιτούντες Λοχαγούς Πεζικού, στην Πτέρυγα Προκεχωρημένης Εκπαίδευσης της Σχολής. Τους εκπαιδευόμενους Λοχαγούς καλω-σόρισε η Διοίκηση της Σχολής, ενώ ενημερώθηκαν από Αξκούς Επιτελείς, για θέματα εκπαίδευσης και διοικητικής μέριμνας.

58

ALBUM

06-17 Φεβρουαρίου 2017

Πραγματοποιήθηκε από Δευτέρα 06 Φεβρουαρίου έως Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2017, το 10ήμερο επιχειρησιακής εκπαίδευσης των Ανθυπολοχαγών Πεζικού Τάξεως 2016, της Πτέρυγας Βασικής Εκπαίδευσης της Σχολής Πεζικού, στο Πεδίο Βολής Αρμάτων (ΠΒΑ) στο Λιτόχωρο Πιερίας.

Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης διεξήχθησαν Τακτικές Ασκήσεις Μηχανοκίνητης Διμοιρίας σε όλες τις φάσεις του αγώνα και εξετά-στηκαν προβλήματα διεξαγωγής, υποστήριξης μάχης και διοικητικής μέριμνας.

10ΗΜΕΡΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΩΝ ΠΖ ΤΑΞΕΩΣ 2016

59

24 Φεβρουαρίου 2017

ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ

Την Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 2017 πραγματοποιήθηκε στη ΛΑΦ Χαλκίδας, ο παιδικός Αποκριάτικος χορός με τη συμμετοχή των παι-διών του στρατιωτικού και πολιτι-κού προσωπικού της Σχολής.

ΔΙΩΚΕ ΔΟΞΑΝ ΚΑΙ ΑΡΕΤΗΝ