Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
CFat^umeflregnum mundi huius doraini nollri dCcbtifheius Apo.capitulotxL
PROHOEMIVM.cxckad&Igonbas:temHtotum}i«uocibas ad mete redeutes Guiflo N^uno
coiUrubmicniaaaC&Adtoabltm bapti^iatcfaciini initiad:dextrasdedeiuc
Imp«i9 milicands eccidix.Osfatet fu^etaat Rooiasa maieAate fupccbirqui
ctodem pofl Maityrum fbages ;poft facratas Deo animas : fua feiicace:poii
ceBtatamtoCKf fi'enel?fiCbuaaais8ediuinis lembus peiTuadatusprofequv
eam cbdi^ai tuminisexdndHonem : thieno cefere lubentes : maiore ChrifH
Dei foliiifpoteilacem ueaerad. Iani<|; igitur Chridi patuitdiuinicas : manife
iUef Deiiigaa uiditmnndus . Obfbipdcuncinnumed mortuos ad uicara euo
catosrcreoSuideKrmntosfoquidatroaesiMos optare metesiRegesfceptra
dimittere sphibfopbos diuinis OidftiaQX rej^oais hciere dogmatibus:Nobilii&aas ubgines Si corpori SC metes Deo fetare: quos oes nec^ mors:necp
uitameq^ prmeipatusmet^ pocei^aces a chadciteChi^* Tepatare uaiet.Hocce
tmpediim milields Eccicffa; ad Tmes uf^ fecali duraturu:qaanta ite palfurum:
qardoi enafurum:quos tdumphos r quluegloriam ad exH thronum iic dda
turmas Deus imortalis in facris uolumiuibus expofuit. Profundi funtillom
fenfus: dC cu peditate pofte exithmauens: equods in medio te quamuis altum
ingfaio c6praes« Natat equidem ibidem eiephasq^cditac agnustgurgite u3{i^o
ad plenum nemini patente.Qijirqui5laonaimm faaos codices adire aipiuerit
profundiora intelledturussDeinumenimpIoretsaras frequendus colatx^uo
niam puniTimas exigit nienccs diuina fapienda : nec io tnafiuolam animam in
trabimuc habitabit in corporefubdico peccadsjflhxc igitur prarfad uoluedm
uados cemporu decurfus Imperii militandsecclefixhoc uldtro libro explana
turussquo (ed^orem ingenuum premouitum effidamsataldiltmosdminarum
rerum codices pcrpecuouenetans difjjucadonibus fequcncibus catholice flu
dean fandiorum uidlus audtorieacibu5:ne’qua9 deuagetuRar^ rationibus per
rusfus : facili ingenio in noflram deucniat fenteeriam.
Licar avARTX titvlvs primvs
^Titulus Ptimusjde ftatibus rcmpo-fu Imperii miliuntisEcciefi*
a pdicatione Eaangelii.
CVM TEMPORA Impe-rii militantis ecclefis a prc'^
dicarioe euangelii duo prin
dpalirer futura defctibatur
a diuinis lineris.PrimamXpcedens Anachriftum : Se^c&dum fubt^ranidc ipflus
Antichriiliddeo determina"
turi de conditionibus tem^^
potum Imperii militantis ccclefi* a pditario
ne Fiuangelii Cquando fuperiorum tempopscodirioneshydorite in apeno fatis pftimit )duo principaliter impfentiapt agefflU5.Primo
nacg de conditionibus primi temporis deter"
minabimus:Secundo uero de condidonib^
fecundi.Circa primum duplex erit con&de^ratio . Nam primo difputabitut de diuiiione
primi temporisfecundu fiatus:iaxta comunetterptatione do^opsexponetiu Apocalipfis
libru. Secundo deeuentibns fubeodepriolenmore . Circa primum at quemnrat duo.|]^Prio.An ftatus Impii militatiseccl^tc a pdi
earioe Eaangelii 9uenieterenumerftutfq)te.
tCSccundo.An correclio Imperii militantis
ccciefiteperdecuifnm feptcmftatuum coasenienter fut fub tvrpo feptcm Epifcopoius
quibus.B.IoatinesIcribit in ApocilipS.
Vtrum ftatus Imperii militantis ecclefiae
a predicatione euangelii : conue^
nientet enumerentur feptemt
CXusftio Prima.
D primi quaeftionc
(ic procedimt. V^ide
tur ftatus Imperamilitantis eccleiiz a^dicatione euange'9'
lii no cDumeteinut
! conueoknter fepte.
Primo quidem: Viti
ma etas non diuidi
tursfed tempus a ^dicatione euangelii com"paratur ultims stati : cuftt ultinuboraprl^
JoXecundo.Filioli nooiftima horaeft.Igirui:
no uidctur puenieiiter diuidi per fepte ftaais<
(^Praterca. Scatus a ftado dicitunfed t^usein ptinuo ftaxuiut dicitur quarto pby&copt
ab Ariftotele. fgitnr t6s a pdicari6e euageiit
no uidetui puenieter diUidi per fepi^ ftatui.
fEPKeteteatNuUnm tepus omnino nobis in
cognitam ^maddurationerdebet diuidi
in aIiqaa.Cum diuifto quldtatis fada per at"
tem plupponat notidam totius quantiXod td
poris quautasa pdicatione euangeliiteftno^bis incogniu:iuxra illud a<^u priO. Non eft
uefttum nofte tepora uei-momeia. igitur ndenametani conuenieniet fepte ftatus Impe-^’
rii militantis eccleftz a pdicationceoangelii*
n oppofitn cft quod habef Apoc.primo.'
Et audimpoftme uoce magnam tanq mbxdicentis: ^uod uidesXcrilwin Ubre!& mitte
fepteeccleQis.Vbj Albenus Magnusac Do"dotes comunitetdicnntKp nomine fepte ec
cleGaram Bmueifaliseccleliadellgnac pto*^
ptet feptem ftatus eiuldem ecclcfiartquspct
nomina fepte eccleGatu inteiligunl
CR.ESPONDEOD:ICENDVM q»decufIus totius tuoris a pdicatione euange(ii:con
uenientetin Tepte ftatus diftinguipoteft. NIecclefta; tempora dici cdgtuar ftarus poftunt
Kter ftabilirate ac imobilitate.FuRdataai*
:pei firma pctzamtaiaeilus qua Portae iti
fedndpualebunt .^tionequoi^iediffinueac putmimse intentionistqui Chriftus madauitfideiibos ueluci pecfedimmisfupei oeshomines fuperiorn temporum .Nam cu Deusludcis lege fuam fettiatibus fcelicitate etiam
temporale fuerit pollicitus : Chriftus dixitln
mundo piTuiam habebids. Cum^ nulla alia
.
lex a Deo fit fequutura euangelifcmenfo di"
ucrfa tepora illius nole ftatus circulctibunE
CeSEPrEM ITIDEM enumerancufcp adaduencu antichiifti rubt)'po fepte eccleiiaru
quibus fccibit.B.1 oanes in Apocalipil dices:
^od uides feribe in libro. 6i mine fepte ecclefiisquaR funtin Aiia;Ephefo:&Smirns:&Pergamotde Ihiatirx »&Sardls:& Philadel#phis:& Laodicise. Petephefum ftgnat ftatus
tiporisprimitiua ecclcfias in quo fuit Beata
.
Virgo Maria df Apoftoli:in quosprofundiftlmedilapfa eft gratia Spiritus fandi.lnterprtetatuc uero.-EphcIuslapfus^fundusPerSmicnam delignaC fta usfubtepcftate Maitytu:qui letantes gaudebat mori pro chrifto dno:SmimauerointttprstafCanticij.Hoc quoijtempore fandi int« pfequmoresChrifti laudes perfonabatauxta illud aduu.iiu.No pof"fumus que audiuimus & uidimus no loqui.Per Petgamii ftatus ipfius leporehercticOR:-quando diuifi funt multi a fide ueta perrores eotft. f ntetptstat aate pergamusmiiiftocarminfi . PerThyadtifignaE ftatus ecclefi*
iempore:Confenbra & Ctodorft: qui jllumi"
AA M>
Libri avARTi
nanerStecclefiam uetbo &exep!o.Thiatira
autemteipce(aturiUummata.Per Saidisimct
preacihiuseccle^;tepore Sancloru fim'pliciuoiiqao dmiris dace fune cccleSx. Sit
dis u«o mteiptetaf pdiic«ps:&neprincipat^
pulchatudmis.PcfphiUdelphiam iignaf lempasfcatemiucutquod inccepic a fanetis Do''/
minico^ Francifeo^poitquos iiiumetsin-'
ftitutxfunt fratemitatesin eccleSa Od.Phi^laddphia ono interpretaf amor fraternalis.
Per laodiciafignaftepus ante aduenru andchtifhnn quo eeperienNiripfe^iinmiiac alii
iniqdinii.Interpca £.n.iaodtcia:atdicit B^a:trib^ amabilis dtii ud que fuit in uomttosqd
bene conueniet llatui ecclelix illius teporis.
CTCOMVEMIENTER qaocj fepteoano
numero diibngaunfsquonta stas hominis pfepee tepora diuidlf . Hzc edam tepora funi
in quibus fepte dona fpiritas uberius redpiu
lut tnibradonerept? facrarnencoruecclefix:
ati^iHotum ufa.Fnnc fepte fpiritus alleiit.0.
lo.Apoc^no: in c6rpe<.^u throni diuinieife
&xpmeccleiia gubernarem in medio fepte
cidelabroru aureo9!.Srpie quo^ stat es Chii
lii aduentu pceiTeTurscuiusMaielUtereptiesi
d e laudat ecclefia! Dies aero numero feptef
natio peruoluurur.
CTAdprimuergodkedoiipxtascoitei Ista
Ks no diuidtbred in alia tpaihcui et hora nodioidif in horas: fed in mometa uel minuta.
(TAd fecundudicendu:(^ tepus qde dtunea
uero que fub tepore agunf a pdicationc eua
geliiftabiiiaac imobiliapmaneDtatide uni^
lcg''s nun^ deilruis:ut difHl cft«
(I'Ad tertiu dicendG: q tepus fututu uf^ ad
di^ iudiciiu]uantu ad decerminats quicitans
certu ieiminu:nobis efl penimsiucognitam.
Quia uero eius qnricateduraturap anos mulcos nouim'^:ideoin diuertas ptesfecan pot&queadmodu tota quiritas e nobis incognita:
ita partiu aliquaru dutatione pcifamnoslate
ce necefte eft . Eo itac^modo quo totu nobis
notu eitdn ptes fecac fircundu acte.
corrcftjo Impii militantis ecclefisp
decutfHm fepte ftaiiiu puenietet fiat fubtypo repree6opeqbus.B.Ioanesf£ribU
in Apocaiipfi.Quxibo Secunda.
fecundaqftionelicprocediE: Vicorrectio Impeni milithisec
1-^*1 P decorfum fepte flatuu coi
. uenietetno Fiat Tub ty^o fepte epoCusqbusJS.IoInes fetiba in Apocalipd : Prio
qdfm p epm Ephefi:m difiu fuit Ifapedctf
q‘nonehgnatusfuit ftatustpis primitiuxtc
cleds:i quo fuit BriiTima uirgo Mana di Apofioliifed correftio facta in epifrola ad eudemepmtq Statas ille chatirare pftina dereligttco
tlnet;qdn6eftajiretedS de illo liatu.l^f in
couenienterfieri dicif coneclio imperii mlli
tantis eccleilspetilias epiflolas.
g^^Prxterea, Talis CotrecHo ndfulcif alicui^
digna auclonrateiautrdne aliqua cogere : ut
uidrf,fgi£ cade facilitatecomentfrqua |)baf»
07Pr*Krea.Ex folo fenfu litterali diuinaji Iit
teraru fumiC efficax argumMrut mgr B.Au'^
guftinas: fed expolitio pfataru epiilolaru detali conedioneno eft fecondii fenfiim litte>
raletigif ineif(caxt& p coleques no pncniei.
oppo6tueft:qdDoclo^c6isexpof!dotenet I principio fecudi capituli Apocaltpfis:
ubi dide epin tota ptefsqntis operis Apoca]ip6s ptio infonnaf eccleda qiiaru ad mores& corrigibfecudo rcuelanC ferrera futiiia.
ITRESPONDEO DICENDVMrepfnislibri ApocaIipfis:& interptario nominii eccle
fiamqaapt cpisfcribir.B.IoanesI ApocalipOr
ac ea q ibid5 fcribunbrSnabiliternescogunt
dicerefub typo ecdefiaru fepte conigi lept5
ftat^ecciefixtac I morib‘’informari.Veru qas
utpbabiliter coniicerepoffbm^^tnos I fine fex
ri ftat^iaut In prldpio feprimi fum^.de corte
£honehom duo^ dicedu eft exters omjiTis.
CuSGIENtDVM ita9qj.B.Io3nesfcribens
Angelo Phy^ladelphtx iuxta fenfum Httctalet
feribit Saifto CLuadrato eporqfuitdoflor p-clariffim^:& fub Adriano fidei defenfioes c6fctipfitiut teftaCEufebi^ t ^no libro ccclcfia
fticx hyftorixsMonet aut illa dices:Eccc de-»
di cora te oftiu apertu qdnemo pot claudeh
qamodicahes uifUte &fu3ftiuetbumem& no negafti nome mrt.Ecce dabo de fyna
goga g£cu{ fe iudeosme& ndronnfcd metiunEEcce fiicia ilioi ut nenilt;& adorit ante
pedes nios:& fdentqa ego dilexi te:Q.uonil
feruafti uerbu patientix mes:& ego feruabo
ce ab hora centationis:q uetura e in orbe uni
uerfum tencare habitares i terra.Q.{]ibus uec
Ih's iuxta (enfum allegoricu nonuHa ponunffexro ftarui: g otdiflu foinincfpnfub Bearis
Dnico St Francifeo reformatoribuseccleli**
CLuos ftquuti funt multi ordineseiufdc modi ulnedi.Huic itai^ ftarui pmitnf: u’ ex cet^
bis^miflliall^oriccexpofitis haberi pot^intet dioinatu Ittreraru abundati»? ^dicatio p«’biDd:9uerfiomuIroR iudeoit?qoe famfi*ft' nuxie in Hifpania.S£abilita$ i fide ptra
TITVLVS SECVNDVS
ioV SJrpe rctfTistu.Ec cp In hoc Sito n6 uc^niet Antixps : ftcut multi opinati funt. du xoTahac tepeftate euenifle hy^iibri* docent.
CCrRCA SEPTIMVM flata dVfignaiu p Epm eccris laodicefis fcieda q).B4
ro.Apbc.ifi.in hsc uerba pfato fcribfRS
Angelo laodiciateccfis fcribetriec dicit Am:teilis fidelis & uerusrg eS priricipiu creaturae
DeifScio dpa niatga necj frigidasemM ea
HdulVfina frigidus eiTes aut calidasjfed qite'p'id‘’esicipia teeuotnereex orefnco,Q.Bia
dicis dines fu& 16cupt<tatuS!5; nullius ^eovE t nefcis qa tunnfer <?s!&mircMbiliS!& paupt
cecus:& iiud^. Suadeo tibi a me emere amuignitu &,pbatS' ni locuples fiast& ueflimetis
albis iridiiaristut no appeat pfiifid riudiratis
tute.Er cotlirioinunge oculostuoi nt uideas.
Ego qurisamo arguo:& caffigo'. Emularcct
go &pniamage:£cce ffoadoiliu &p’u!fo:S{
qsauaierit uocetn mea Sc a'pueh*tmini ianwa
intrabo' S coenabd cG iliosi ipfc mecuduibusuetbBfeptepditSttlnuunf/ufurifepdmtilatns iperii mMitInsecclel!* t de qbus habes
difPufeI qftioe fecud^a feqntisimediate tifuli','
CJAd p‘rim& ergo dicedueil,: ^ licet
ma Virgo iicg Apoiloli rio defecerint i feroo’
recharitaris!'alntumulridefecerDm.Vfi &pfefiiffima regula demodo uioedi ucditis oJb^
bonissuniusrfariter no obferuarefu^rcoa-fli . M^ulti q.ibvB magnis herefibus ea tetnpc
flate dedereinitiSsut par«m' hyllbriis.
<17Ad fecfidu diceduscp mufri doflores ut AIbe^tu'^^Pett•’ Aafeolistc Nicola^ deLyra glo
fis iffiffte^fanfid^ huic etpoGtfpni hetets^-^
ujs n6 ita ptlcuTariter loqbafifXfl quo<5 nc-?
rifinitlisac textui pforinissut diflu eft.
UJAd tatiu diceridmcpcx foIoTenfu diuina
rum’lit»'raru fumifefficax argumetu ad ali-?
quidpfoband&ih fidesad atdifiutione ucro’
motu ab omnibus fenfibus.
^Titulu^fecudassde euentibus fubuaria te
^fiatef&tuG Impii militantis ecclefiae.
DEINDE pfidetatfdu eft de! euentibus fub uarjd^peflate
ilatuu Impbtii mHfiltis eccle
fi*. Circa qd prio' ^derabif
II
de eHenrib9ciru'^m impe!ratore maximfit fcdo de his
rq«u«fijuntr ipfoT^o miU-fitisecclefis.Adquopt expian^tfene qnarunt tria,
GPno'.An xps I ol tepdlate fhmu uniformi
tei fedear in thronoImp^ fhijitddjedcteg^.
CtSecundo . AneucntusfobaariatepeflatCfldtuu Imperii militantis ecclefi*pofitritali>
^uo modo ex diuifiisliRcriipricbgnbfcf.
.
C7TeTOo.An eult^ fub uaria t^ftateftatuSImpii militatis eccIeS* fub iliqrio cetto nU^nierO cdprehendi poUiht ex litteris diuiriis*
CjAn Ghriilds ih dmri j tepeftate fiatiiu utli*«
formitcr fedcat in throno rmpwiimilf-
kntisecclefise.CiuifHcf^ma.
D prima qftiorii fie
^cedsf. Videf q» Apiin omni ifptfia(€lfd
tuQ h6 unifofmitec
fedear in throno Inipetii fnilitsti^eccri*;
CPr!mo£4esi.Vnfforrtiratem IdSenfs
defigriat unifotmitas
^efluu a throno exeuritiusfed no exefit in ot
tepellate {lataas aniform'eseffe^hs d throno
ChrifU:a(pstet;& figucatiuehabetur Apoc.'
&if.ubic{icif. Etde throno pcede^t fulguras
2;uo'c^&tonitrua.£rgd!i6 aidef xpsuntfor
feitet fieret tfiroViolnipnmilftatiscccfi*.
,
CJPfstereasSicut fe hab« fol I gubtinarfoe
celotu & pferuatoe ac'^uclGe retu natutallG^
ita & xpisq foli aiTimiraf jn I mpiom litahn^
eccfi*. fed foi nd tenet unifotmf motfi. Nadicif in fecundo degfiatioescp fcdm acdefia
uel ^eiiurii folis i circulo pbl^o fiOnt gilaf
tiories & corruptioes apud n^.ergo aec xpsunifomtf felTione. Sdriilifutfo amphaspale^pral.qmodecimo.in folepofuit tabernacula
fuu:&ipfeta^fp6fuspcMesd£tha!amofurir.'
CCP^^tr«4Ghrirf^ femp ambularedide t oftepefiate feptf ftariidftieccr!* .Na ApdC.il.
dicif. Hec mcit :q‘ tenet fepte ftellas i de:wera
& amb»ilatt m^dio candelabro^ aitreorG
go no uidef dicMum cp uniformiter fedear.
«rfnoppoBtuf qd<DfApoc.ifii.&fedespbfiratratin cxlos&fupta fedefedls.
exponif aute coite* fedes fit ecclefalind*.
haymo' ihide air.Eccfla <5 eft fedes deh licet f
hac carae nerfef tu mfte la celfi inhabitat. Se_
des et efl xppcup uniformitate fededi muitAp6 cfi paulo Iferi^ dicifs&.re^m nfi nebitdie ac nbcteicentift Sicl^il^^sSactus DnsDeus' oipotoist qeratsS n eih& q ueraraseil.
frRESPONDtO,dicendiira!<p nnifotiui-tas fedendi efl unifonnitas imptnditi^ ateen
di pot triplkltecspuo ode fii pfoita impantis
AA iui
LIBR.I aVART\
‘1 PP <liuinit.ne Sibdcadine pfe^laanlx& corpominuiia potelie difToimttas.
C5ECVMDD i mo impandisi quo dccf kpmnSumfociiritatesuuxtadece uniformitates
i ceie^i liinufall lepus.Motie fut noue otdi-
mi agelo^! decia e holum sb agelis faldm di
uerlitate naturx difttcla. i cidead Qmilitudine
dece corpo^ celeiiiu: quofc motu i uariabili
gabttn»nt ifetiora.Sunt.n.dece orbesX.repie
pLanetccxlu f^^deiu qd firmametu dici&cxlfi
aqiieu St cxlu chiiilaUnu ut Ptolemeus Si.S.
Thoma$'i.ii.di.xiiiiA(re:uc.AdIiUt quoi$ de'
cc pcepio^t qbus hoium uita lecle gubeinaS.
(T Pria itacp uniformitas i aptipnis.Scmp.n.
patet oibus porta igrediendi Impetiti mUita
tisecc!ix:pp duo.ptlo pp facrametopcptinul
£t uaiuetfale efficacia.ldeo facrametu Baptif
mi ailimilaitnxii. Apoc.tiii.&i pfpefiu ledis
tanq mare uitreu ilmiie cridallo . lecudo ppfcciptuiarGciaTaiceUigetilApocdii.Eccede'
di cora te ofliu apturit pueibio^.xxyit.Apta
fum pcata.Ite luce.xxiiii, Tuc apuitiUisfeii'^
rummiaperirent fcriptucas.
^'Secunda e unifornntasdire^ionlstpp Teie
til ifaUbiletdicece pCaU pfe.n.nouii ablcodita
cordistit pp nunq deSiura tecdciimtoiie.hic
c:t.u.calix noui X eierni teflameti: q pro uo
biseflfji i remiiTione p€Ccato^.Luce.xxii.
CCTertia e unifonnitas lurifdifHonistq i pfi
bus noui tedanieti ab Apfis defcedir pfeuera
cura uf^l fine.Ma:ut ait S-rhoQiasi.ini.cori.
gen.:apro.lxxyiMamfcftue tp x^s I neceiTa'
riiseccAxfus nodefuitqua dllexic&^ea
fanguine fuuflidit ;cu& de r)'nagoga djca£
p diim.duid ultra debui facete uinex mex&nQfecir£ra,y'.I^eigiCdubiu qn ex ordi
narioe xpi un^eccftx toti pBnapud que.r.reS
deat au:locIus.B.Pet{i capitis ApPotuni.Hac
uniformitate rignificauit.B.Io. Apoc.iiii.pec
xaiiit.reinoresredetesicKCuuu fcdis chriHii.
(EQuarta umforraitase punitidisn penaxCecnasX tpali . Macth.>'ii.Oi$ atbor q no facit
ffu'fu bonu excidef( .f.p pena rpale33t i igne
inittwarp xtecna.pfai.lxxp.lliuxetui cor^»
rufeatoes tus orbi tcrtXJomora € & otremuic
terra. \poc,iHi.£tdc ihtono proccddaatftil'
gjrx jruocestc^ton.tiua.
<I7Q.ui’.ua uniformitas e prolatiolspifpira-
ndts . Ego fto ad oftiudt pulfo.Apoc.iii.pec
uocesCa-a ii.En dilctus meus loquiC mihfe
Siugeamica tnea-:p feptenona fpus.Et fepte
1 ip-ries arietet ante thtonitg funt fepte fpus
i >ei inte Itiiearit. Dona rpiata0anch t qaccc.iiam Si ilmmiaant.
eSexta uniformitas e pgregatoisbonopi
nialo^:Matcli.xui. Siniteufa^ crefceie
admtiTe.Etex olfa'* getib‘’.C6g.sga nos denadoib’’ ut pfuCimur noi facio tuo. pfalxyr.
C^Septiae pdicat >is:ha r an tatis xpudiuinl-
tatisei^sac tnnita isdtuiiu^’pfona^.Cl.ux pdicatio exprimit p qa.ioi .tiaiianded docirl''
na ^ttuoc Euagelifla^ rcpfentato^ p ^ttuoc
aialiaXdioIem.boue : leone aqliiiXux te
gem n5 hfit : tded no cenabit pdicatio fuxdocfrinsdieac noife;diceua:fan61usf4dus
factus diis Deus otpores:qetac;K qetjt q ulrat^e.ApociiiiHinc ede edi^u.Eft hd Macthe^juitul*» lucasileo March'’. Virgo loinesauistquattuor rla De'^x ,n. hd du uiuit : dumocifui uitul^Imolat*^:^!^ refurgitleo.Auis
quando fupetna peiit.
^O^auanniformitaseiaudadonisuocefii.ope.Apoc,iiii.Etc;u daret illa aialia gloria Si
honore& benediilione fedeu fup thronu u!
uemil fecula feculo^pcidebatuigmtiquattuor feniores ante fede<ite inthrono St ado^tabani umente in fecula feculo^:& mitte!:^
coronas fuas ance thronu dicctes . Dignus es
duedeus nf accipe gloria.Vbi Gregoh*’ ait.
Coronasanre thronu Deimiicereie cenami-^
na fnopi uiAoriasnd fibi tribuere: fed aefori.
Vtad illum referant gloria laudis: a quo fe
fciunt diresaccepilTe certaminis.
^Nona& decia funt uniformitas dationis
legd naturalis & euagelicx. Na Ius naturale
ecdeapdoeoutait Idldot^ilibro eihymologiaiK.Vna.n.elex natu,x apud oesA Imumbtlisiut pbat.S. f homaspr7a4i.q.xciiiiPanter
lex euagelii duratura i i fine recult.Hinc
ai%S.Thomas ptla.:i.q.xcyn.at.iiii. Statui no'
uc legis nullus alios ifatus faccedet:CLd qdiibide angelice probat •
CCfcttio pdt anediuniforrnicasimpxndi expte eoRt qbns imperac:dt hoc tnd nd e unifoc
mitis fed difformiiastfcdm (p Impiu milita'#
tts eccf.x diueclificatur fcdm diuerfa loca 86
tpa.St pfonasttnqtugfa fpullaniffi pfe^H^ udminus pfeifleheiur ab aliqburSt diuerfa eue
niunt a rpibus retrOaclIs-Nd e tfiexpe^andu
ut aliqs fufuiutus:! quo gfa fpufla^pfeffius heaf q ha:len^ hita faenc& maxteabApFiStq primitias fpuifacH accepemnttiK rpe
pri^ Si cet«isabud3t.us:ut dicit giofa.ad Ro.Viii Etp hec patet rTi fio ad prlum St »d fcdm,in^Ad tertiu ergodicedii e:q> abulatio Si fef'
fiodicanf hicmetaphorice:ideourra<$ no in
9gruexpo 9penr.Indei*vmoibidcait . Ambulat dm i medio cadelabxo^ qn dona g'rx
TITVLVS SECVNDVS
fusillis diffuniitifcietucio qu Qngulopt mericadiiudicat ratione exiges de inunenb^^col
Uustdat ec cercatesadmuado.Hec Aimo.Paritu xps aliqu dc ec I iiiedio i mpii nulitatis <ecriX:Apoc.y'.Ec uidi:3;ccce i medio throni 8i
quuoraUliu medio fenio» agna datctali
qu It 1 citcu3tu.pfal.cxxttu.Dris i citeuitu po
p uli fuitex hoc nuc dc uf^ i fecuIilSed hocn5rpaenH.Na e imedio Impii militaris ec-f
clctlsiui plides popus creanois.In initio tu
diie terta fundani'& ops manuo tuape lut cae
h.pral.cijjt doces-pop^redcptiois ab aialib'^
dercciprii.Matc[i.xi.Difcue a me: ut iudicast
p opus glorificat ois, .Vfatth.uldmb.DataeS
mihi oTsptas.In circuitu ueto Impetit milita
lis ecefis e(tatnbi^s& adiuuas.pfaLxx^i.Dus
mihi adiutormo timebo qdfaciat mihiboi
CCVtrfieuetusfub uariatepeftateftatuu rm>perii militaris eccfizpofTmtaliquo md exdtuinisifis pcognofcl.CXocftio Sccuda.
^ Ilione ^edif. Vide£l^/n^lcpeult^Impii militatueccfiznuUo^ ‘^^rnd polTimex diurnis Ihspcogno
rci.Prio qde qih ppheua ceiTauit . Matth.xi.
Oes j>phens& lex ufij ad loine.ergo uidef
q? nulio md tales euetus pcognofci polTunt.
^Przterca.St futuri euetusfub uatia tepefta
te idaiuu ImpiiniilitariseccfizpoiTet aliquonid pcognofci ex diuinis ItiSs^cipue elTent il
Iiq[untmaximipddetis:ficucrezdif:cat}o ci
uitarishierulalrxui^ deflmflione pnuciauit
fa]uatoc:luce,xpi.£f nd reUnqnt Ite lapidemfup lapideq nddlruafiticut multe herefes 8C
fepatiomulta^ uabonu:St ^cipuegreco^abunitate eccfi£:ncuttEana[io linpiip ecclerii
2 grecismediatepfona Cacoli magni in ger-
manos: Iiepfequurio qua {tulit Mahumethdiuerredo mtilcas puiciasal^de xpi &ad noul Ifi delitam (ege puenedo:fed ifb no fuetut
^cogniti: altas inanitet uiderenf poSri { diula
iiir ri poiuilTet pcognofcit& fi fuiflet pcogni
^rgo nulli Tal« ex dtuis Itis pfitpcognofci.
(C^Przter^.Inftituriodiueriaw religionuiac
qiitio 1 rqpii Romanitmultiplicatio docloprt
ino-iariiff c-remdia» fant peiariora q eueise
ratfobutfmcpeilateflamu Impii militatis
eccfiztq tu nd fuere puira.e>'go nd uide£ cp
fdb uaria repc&ate datuu ipii miliutis eccfis
euet‘-'pofT{taiiquom'5exdiuisln$ pcognofci.
Crinoppoiitume: p air Aprs.ii.ad Thimofteum.iii, lnnoiJ!iTimi«dieb'^inftabunt tpa
picuiofa:dr erunt lioles fcipfos aoiantestcupi
diielatfcSf e«era . Q.uiba$ uttbls molri TOet^
in Imperio militanrisecclerixexprimuntur«
CrRefpondeodicedum.In hac qfticefunt
pnotida ndnullatdelde faufiaciedom qtico*
^ITAQ.VE PRI .ViOaduertcdunjK^pcognirio fuiurofi: i Impio eccfiz utilis e ad pacieret toletadas adueriitates.Io.xv.Meihtoce
fermdisquedixiuobis. Nde feiuus maiorduo fuo.Si rrieplequuri Iui:& uos preqniur.
Ad fide fitinadatlo.xiu.An d dico uobispri'^
qfianutcflfaclu fuerit CicdansiAdcariiatecu
iio<Uedl.io.xy'i.SedhecIoquut^fu uobis:ut
Cii uenetit hora eo|^ remintfcamlnitqa egodixi uobis.Hzc at uobisab imtio nd dixi:qa
uobifcuera. Adfpequo.'^ llabilieda lo.xvi,
lnmMopfutahebins:r$pfidite:ego uicimudiiuCii at utfupra di^iaerxps i oibi* urilib‘*ac
necdTaris Impio militaris eccfiz nd deficiat:
cu illud gubernet Matthei ultlo.Ecce ego uobifcufum ufi^adpCumarione feculbdicedn
r!(p l diUinislrisola q ad HabiliMu pleiuadd
9 hoc Impi& necenkriaaot utilia (ut pnncc.
IndeGilbetiUsT ^logo fup Apoc.air,Piopce
reauides Deuspf mbulaudes quas paiTuri
erateccfiaab Apfisfudatafopra peiiaxpmtnt minus timearidirpoiuic una Cu filio &:fpu
fanclo eas reuelace,ReueUuit It tota triniial
xpo ^ecundu humaniutetChriilus ucto 1oI«
ni p angelutioines eccie(i£.Ea ueto;q in d{
uinis litteris uenrura Bgmficatat indubie ue-^
nient : Si abfolute Hc eritiitaa ndeft ^pberil
cdinariuaaacpiittdacalicut fuit illa lonz pphetctdefubuetfideMiniue: Vit Matth.xxijiu
Celu Si terta (ratibutiuetba It mea nn ctliibut*
CPiaenotadu.fcdo.cpcu magna diff.cultatc
fututa fciie poiTumusex diuinis Iris.PcIo quidl pp altitudine fnliru quas in oi loco lib^diuinafelcriptuaiu prinericcclc.prIo.A rirudi
ne ceii ci latitudini certs: Si pfundu abi^iti
ideft feriptur* qs dimefuseft.ii.pp multipli-
citate inielligenriatd . Inde .Bdiiero.ad Paalinu dc Apocalipli loqns aiun uerbis fmgu^lis multz latet intelltgeris.iii.pp obfcuriratS
myllerioru. Efaie.iiit. Sectem meu mihi. iiii.
pp uelamen politu fup facie legenuum quoueldine chnfKi diuina pfonate tn facris uoiaminib'"aut ndpfeiSa fide intuenftaut debili
cantate di!igut:proprilsinCedentes:5{ amoteeecleftz fuz nd magni faciece»'.! nie Paulus
deiudeistfecade al.Cor.ili. v'f.a hodie curti
legiE Mo>'fes:uelameeftpo6tufiipra corda
eotiL Aiifetedu igiv eft uelame totis coatib’!
ati^omni Hudio defrdandu eftpro caritate
ac uetitace Impii militantis eccleue.Bz uxio
LIBRI aVARTI
qitfpia decipiat amor ^prius.t aat deing^idfuo fiduciaudhei^iidueit expofidoni fan"
^oru&glo(arunQ improbata^ceU fapieti
tiiltme maiidac.Robisiri ofdjne pdicatorutrt
noiicx pflituTioties: S>c.n.)n diificillinioruni
I eritate dignofc^nda ifCedendu 5:fjc qilo^egercfantiiflimi dociores ccclefie t pfeftim
diii“^Augus pira I uliatifi/itaecciefia fecit i pct
ha iugduiiefttHiquoGtcgon‘^deCim^ pcrd
iietiiaiii inter iaunasStgrecosobottampeCaufcoritatejfancloru deteiirtinauiduthefin
libru.rifde fumAia fi.ca.e3p.ftdd.ide.
egicClemes qnmsinpcilicf Vicnehfidncr-i'
nunis qftione dee}feclubaptifmi.Itlde
no.fupcapftj Meiriltatistah. d-uifeqtauclff
ntatesfanclo^tnd pot deietneiitaceafgui.
^Pi:£nocidum.iit.(|f diiftcuitas pfata.multd
habet nnexa faiatia.Afnmiiaf enim itineti Ia
cob;q lapfa^ tx itineie cu no^e fupuemeceobdormiret Iapide fiippo6to capiiiitnagnu
fulatsuhabuh uitionitfcaletin q Angeliafc^
debac Si defcendebattuthabeCGejtxym.Pa'
liter lioc ftudiuieft ueiat i itet helie:cui ab Atfgelo folatiu panis fubcinettcif pditQ fuiuec>
tii.Regumi.x>X.Itcrti itineri Thobia::queRa *
phael Atchlgclus ia oibus ptcxit.Habet ita<^
ea difficultas i folatium^dulcedine uerbop; fa
cre fcnptutspfai.xy.Defiderabilia fupau-f'
cam& laptde pciorim?& dulciora fapmet 86
fauuiVarias hmginesrQmihtudmestac tropo'
logiasiexqbtismagnugaudiupueictimenb^duntpfal.xxx.Cl.uj magna muitittfdo dulce
dtnis t'uedHeq'abfc6di£ dmetlbus te.Eihxc
dixeri ptet fti^us merito^ teXcogitabiles.
A‘MTVM »dfm c&Co Kitirieu?t9
put pdderzri tgrire:auti fpecieixutndiuiduo.^
1n gue qdetm faturas ee tdbulatdestcalalniu
tes& beila.In fpeciemt cribulatioes tyrlnoiu
occidetiu xpilos: hetefumtSi maiora ptta bo'
nos.ln idiuiduo uetd qu i pticolartfutmi ali
q tribulano ^nuciafeat puta.pt>ficiatio fiibacr
fidts lerufalep Romaosimorris uioIente. S.Peiriipfcquutoum.B.Pauli.Si ita<5 1 gile acci
piaRit enft'us fub uaria tepeftatc ftatuum Impii militatis rtcfceffc f dicere cf oes pfit prxcog.iofci ex diuh hfterft.N4 tales euetus aut fla
tum reporalfImpii nrliildseccKsrcfptcifit:
aut fpirituale.& mri.5 aUt funt f^piiawtad'?
uerfi.pfpi& tporales aut refplciunt principes'
St refIores:aut tefficiunl fubditos 6i infctso-J^
rcs.Sum atfcelices Reges& pticipes fi aduet
farios fupeni:fi beTla iceflim extinguatifi fcis
legibus populos gubemetjfi pofteris filios re
Gnqte fpent rectores: fi apopulis diligatac.
futurum itaij Impium militaris ecefixtepotale St fpiiale tradituros ChrillusB.Petto acfuccefforibus eius dixiuEt ego d‘co nbuTuR Perrus:8tfuphac petra xdificaboeccl^im
mea.Stabile ita^ e Impium mihcaris eccPixr
Et portx Iferi nd pualebtlt adueifus «.Ergoaduerfantia fupabitrterha A'e<itema:tepora
lia ac fpCalilEt qdcG^Iigaueris fup terram
eritiigatfi&l ccIistStqdcuqifdliiertserir To"
lutujgif fiififliK urpotc quas De® appbaftIubleHupopulu giibernafJiliesj^fi fe
relinqtf^tiftooferuitctq ut fuprt di^ cfi:
i nec^^xiis nd deefi fux Mcfix. Daufd quoc^pnuciitetPrdpacnbiistuisnatffuiir tibi fi
hiipfljtuescos prfCipR rupoemteff5<DeIdcamor?popuIo|Kfubinfert:Propterea populi
pfitebunC ribiu teteinfi & I feculu fxculi pfal.
xIiiii.AduetfaltteporaIiafBnt!eumReges3c
prteipes occldufiKaut regnis eiiciurbaut bel
ia paciunbcu errabudi deuaga nft cu populi
fedacuLC^x futura i Impio ntilftariseccflx
pdixic Chriflustdices Matth.xrih MuM enimucnier i nolemeo dicetesqa ego fumiSt mnltos redaclr.Cam audieiiris b^Ia St opinioes
bellojfetie dmu€ritis:oportet.n'Jtxc fieri pri-
m’lN1uIta quor^Ieode cap.et deaduerfitati
busfpaalib^dicunEpcipaeubidf: Exritget
n.pfeudo {^hetxiStdabutfigna StpOrienu
ad fedacedois et fi fietipdfcelecios.Quauisat
Ampliofa Iduceie pofFem^ cx diuinis litte: s:
qa tu fupHaitrtp aboibusfere^edaf fu gnre
fuiSi^^uCiata' oia Impii milit^sfiatQ peer"
netia ad eiiSt^ fecuridu fpem dcfcendemris.
<C'R-ELlCfIs VERO ptetitis riffi iriqtu Gmul cu futurispri&cianL^aemusdehisq uefQtafumfecfiduexpofitiene do^o^fuplib.Apoe.B.rff.Euagebilx ab hac tcpefla-e ufij
ad tepus tribularidisAndxpiiVbi qdi repien
lutdieeda i feqfitibus titulis 4 fpeftat ad p-rente.hoc fiet ne pfundaE ordo diuittx Apocalipfis& diftincii^ac fecurius iiti rnj'ffena i
luce utcG^ pdeat (uifragate Chriflomaxio,
^Sit ita^ prima ppofuio declaras euet® Iu
turos.Impiu militatis cccfix fp pliabif aduet
f® gladiu matCTialethcrefcsSfhgpocritastpiia
q fingulati cetamie uifum fuit aiiqn pugnaui(re.Ptobaf fecuda pS ppofiri6is<f,q> i mpiamilitatisEccRx fingulare cename uifu
fuerit fubiifle ^tra gladiu maieriale:herere'^&
h>'poc:iras.Na ex hgftoriis didicimnsdecempfequuridesexcrtatasptra Eccfiamsfub qui'^
busgladioniatetiali inumtrimterepti funt.
Cepit at hoc cerrame fub Nerone CxfarcStduuait ufif «d tepora Cdfiaum Magm:ln>
TfITVLVS PRIMVS
ttrmedio uero tepor fnerutnouepfequurionessScdifab Domitiae: Tertia fubTcaiano?
eXuarta fub Anton-o ; Cl.uin:a fub Seuetos
Sexta fub MaximiaetSeptIa fub DeciotOc^aua fub ValciiaotNoiia fub AureliancsDecia
fub Diocler^aitoImpatoribustqfigiiificaRE
p beftia huce decc Cornua; Danielis gnco:ut
ait.B.Aug.xviu.de Gi.Dei.Secadu cerumenfmgulate fuitjrrahereticostE:hccquo^ cei
rame i h^ftori:s maaifefliffimu e.Inde G!o.Apoc,yi.Vides diabolusfep aptaspfecuto>
res iK> pfeciiTesimitmhereticostg falfisroib^
ptedacr^i facilius decipiatTcrtiu certame fiii
gulare fuit ptia hj^pocritastde quo dfisdixic
Matthyii.Aitedire a faifis ^pheriaq ueniunt
aduosi aeilimetis ouiusintrinfecus at funt
lupi rapaces, [ndeglofa interlineatis fup uec
bo cu apuiifecrigiUu quartutainVides diaboIus necp aptas tribuladdes:necp aptasbere»
fes fe poife pficerepmitiit falfosftatiCsrg fubhabicu religiois obt.net njrara eg ruffi & ni-?
gri.H£C tria certamina fin^tukria fignat tres
eg egreifi poft equu a',b'i cui data e corona& arcus:it exiuit umces uinceretmtexponit g]ct^poc.yi.C3p.DeindepbatutprIapar3
j)poli£i6is.f.5» iSa tria certamina fep erunt!
eccl\anuxta illad Saluatoris.In mudo piTura
hebitis . De btlio gde ptra gladlu maieriaif
lictu r Apoc.vi.ubi alabus fan^lo^i ultima.re-
furreflionecapientibusdiclu fuit ut teqefce
ret adhuc tnodicu tpt; ionec ppleacurpferui
eo^:& fratreseo^ g iierficiedi lUnt ficut &tl
li.De herefib^ ingt Ap6!& nos dclarauim^
in prio lib'0;oportethercfesee.HKpoctiue
fum falfirxatreji.fi xpiani puerfng bcisfempmixti pfeuerabdt uf-sad die iudtcibucluti i
pnobb-diffafi^^ibatu e. Nulli qaotj aetate
impii militatis Eccfistab his bellis fuiife Imune docethyflottar.Cluottidjequoi} holucn
inouatut malitia:rubcrefcui herdestat^ Ifide
les gladiotfideliu regioes occupare nituntur.
<rSecuda ppofitiotChrill'’ i fuis electisfein
peruicloriofuseuadet intrib* pdiflis certa-
msnib^spbaf: Tu pp pt.^te Chrifti «terna 3t
uniuetfale.DanleHs.i-i! ptisei isptis eterna.
Matth.uIno.Data e m'hl oesptasin czlo Si
iterra.Tuppp-n'iTio.ie f.iota elerlisfuis.La-
C«,xxiiDabo uobis os & iaplam:cui no poterunt reiitlere cis a •iue’farii ufi.Tum pp re
iielaionefaria.B.Io.Euaugeiifls deui-Soria
fedetis Prp equu albu-p que figniHcaS Chri-
flus uiclor in tribu* iain di-^is certaminibus.
Sic.nexponucG!ori;uereabi!i5'3cda;Albct
xus nugnusiac multi tui docloies cstholki.
propoSriosAmia qbus uti^oria ol»
tinet Impiu militatis ecclefiz aduerfus pdiflos tres aducifarios;e ^catio RefunectdisSaluatoristpaifionis eiusthumanitacis Atdiui
nicatis . Senfus uero e huius ppofuionis; q»teporegladu materialis magis Spui^ancius fa
ciet q; in ipio militatis ecctix pdic.^rbit paEioac refurreclio Saluatoiis gesteris tepotibus.
Similiter tepore hereticop: magis ptficabitur
humanitas Ghriftiicirca quam perpue ort«funt herefes in cccFia.Tepore uero hypocrita
tu magis pdicabitdiuinitas Chriili:cui9 uirta
tchrpocritapiuirtusfupabic-t^atctifta jipoii
tiorNa.B.Ioanes euagelifta Apoc.yi.dicit fe
audiffeiegreffu equoji uoce qrtuor afahu:p
q fignificacquadruplex ordo pdicatoss tefur
teclionistpaffsonisrnumanitaiisiitdiuinitatis
Chrif!:fecudu expofitioni Alberri Magni fe
qncis gIofai& uenerabilis6ed« iterptarione.
CrQ,VAR,TA jyofirioefccudfiexpoGiio
neeojKtg dicutp f^ce ejios fepte ecciiapi fi-
gnificari fepte uat^ fmpii miKtitis Eccfis pcedetes tps Antixpbut di(flu ei titulopcedeti.
Iil«pditides etutdecurfus eccRa; u(^ ad ui
cinutpsappariddisAntixp!.Pria:edteo^iti9
maieftatis Chhfli impatoristq erit euidetioc
in hoc ipe g in ptetiris.Ethsc pdirio e ualde
ta:!dabilis:&m in fine ei naturaliil cognofei
m9 pfeclionl ordinato^ ad nne.Secuda:eri£
inuetio magn« tepiditatis i reUotibus Impii
militacis Eccfis . £ft actepiditas mediocritas
qda inter bonuSf malu. Bomtas.n.p calidita
te fignificafsqmi dilccioe &charitate pfifiit*
Malitia at apta p frigiditate repI^taEQui er
go i apto mal9 no esfed bonis opib9 exteri^
fulgent Itetius chaiitatc caret ; aut illam
penumero perdit pp lapfumi merraleiguis
et fspius rerurgatsmerito t^td*^ a diuina fert
ptuta noiatut.Hi tepidi difficili^ ad fonu uec
bi Dei puerrunfiut notat Albenus Magnusfingularitec fup Apccalipfis«tu cap*.TcrtiareriC
ubertas diuitia^ tepotaliQ ac rpualifirputa fdentia^oium diuina^ & humana^ auflorita
tlsteporalis & apfcz.CLuartaietitcareda utjt
ru diuitia^iiuel potius charicas:liueegefias:q
fum rpualisitelligeria diuina^tlittctai^irboni-
tasmo^ ex fpuali fanitate pcedes . CEuintat
erit defecius religiofopj in faucre charitatisS
populopi I publicis pcccatis:Do51opj & pdi-?
cacoj^i bonisdOiSrininqm a pdicatioe quat
ruor alaliu deuiates ad fabulas & inane do>drinam conuerientur, Sextatciic cultus ma-y
gnarum tribulationumtq erunt ad correfrio
nem-Si noiad deilsucHonem « Septimarctk
LIBRI avARTI
Huer* fan^Iorfi Dei quoje latebit CancKta*.
jrProbanEueroiftaforaratftate ueritaieex
pofi tiois Itrodufiaetqlictt n6 fit cuides rto tfi
uideE here neceffariasiprObationessNa fecu
du [jf4ti'inferptatione: Inepiftolafeprima
fcripta B^o LaodieenfitcotrigiE Se pfolaCImpiu militatis EccIeQx i ultio ^tu.ergo iili defe fiusatqt ilis pfolatifies tiic ertints Nifi.n,ita
eiTe^fruftra Cotrigcrefraut pfolaref.Sed in pfata e’p?a pditfla feptc:ordiiiatepdnen£. fgif
illa eiiittfi uera e pdi(?ia expofitio.Dedaraiut
iltquonia o dinate illa prineaf I ea epFa q habcf Apoc iii.Et prima qde fatis pater. I bidl.n
.
dicifiHec dicit AmettefHs fidelis Sduerustq e
principia crcaturs Dei.Ame qde impfentia>
r& ilat no adnerbialiterificm lo.yi.Ame amedico uobisiideil uereq modus ^apud eccRaufitatiffimujtred nolaiitetndeft ucritasicomu
tabilis.Soleiac apponi in fine abccclefia.Pet
quod inuiCi^iH hoc ftatii poCTiimasncTirate
Chnili pfiderareiq iam p tot curricula Inofit
pprobaca fuitSecudo heiurcu ait.Scio opatuatqa necj frigidus estnec^ calid^.Vtina fti-'
gtdus effes aut calidustfed qa tepiduses inci
pia te euomete ex ore meo. uero debet
denominati aliqua multitudo nifi fundanie
tu denominabdisfaltein multis repiaL Mecp
ifta eget pbationc. Tertia pditio fubinfemir
dices: CLuia dicis diues fum Si locupletatus»
& nulli^egco. Cl,uana?ditio fnbiu^CC aitt
Etnefeis qamifet es:& mifer3bilist&p3up:&
cscus:3Cnud'^.Cl.uIta ibi tangifSuadeo tibi
emere auru ignitutqtu ad reiigiofost&uefh'’
mcdsalbis Iduadstui no appateatpfuQo nuditatis tustquatu ad peccata publica populotu .'Et coIUiio inunge oculos tuos ut uideast
Na colliriu pafTione fignat Ghrifiuut expoit
Albere^ magn^tq oculos dofloft illuminat!
(icutoculi Thobtxfuerut illuminati fellepi-’
fcis.Thobia:.xii. Sexcitagum uerba feqnria!
Ego quos amo cortigo:&; cafbgo. Septima
demu ibi ponif: Ecce fto adoftiu& puIfotSi
qs audierit uoce mea & spuerit mihi ; iaiam
intrabo Si cenabo cu illo. Sancli uero huius
ftatus uocanCttib** amabilis DniTceu Tterpraf
Laodicia Hic e flat^deqno df. .Matth.xxiiif,
Statim at pofl tribulatione dierv illoie fol obfcurabic:3i luna no dabit lumcfuii.Obfcura
tio uero folis Silune incipiet imcdiate po^l
decurfumhui'^ fcptimiftaf^tut hewr Apoc.
yi.Hi funt dies de qbus uideE loq Apfs ^ecu
dxad Tnymo.ii.1n nouiffimis dieb’’ Iftabut
tepora piciilofar5^ erut hoiesfdpfosamatest
capj-iiteUti:fupetbi;blarphemi;3f reliqua.
ItrVERVMCIRCA eoenmsin particnlari
taCedu potius q aliqd dicedutcu fecudu fclas
rariSales particularia Hnt ab arte extranea. Si
quisautem ingenio pcUf-^tfpu magnificus!
ulia rimaricapiattmemineritilli'^ prophetici
diiSi ! Dicite nobis q uentura funt.f.I parricu
laritSi dicemus qa diieftis.Fateof ego ipfe cutimore 5i tremore prxfenriame feribere
.
<^Ad primum ergodiceoducil:» oispphecia de Chrifto uenturoin cameruitufcpadloanem.Multxucrxfunrpropherix deflatu
Imperii militantis Ecclcfix et pofl loanemtutpaterfingnlanflimcin libro Apocalipfis.
<^AdfecundudicendiS:q>ea^funtmaximiponderis in imperio militatis eccleHx aiu explicire autimpiicitehabenrurex dininis litte
ris ! Etptimo rcxdificario ciuiratis Hiemfalc
mnicfecfidxad theralo-ii-cu de Annchriflo
dicitunfta ut T t'pIo Dei fe-leautag fit De‘\Deftmflu e ante templuDehquod erat temporib^.B, Paulwiu xta uaticiniom tSa) ra toris.
Igitur necelTario rcxdificanda Wernfale inni
tur.utglo.ibideexpfTededucit.Reliquanero
implicite pnunciantur aSa'ua'Ofe cumsir.
Matth.xxiiii.Et multi pfcudo ppher* Turget
&feducent multos. Itemfecunduexpofitio
nemultOft» DoifloFta.B.Ioaneordinate in
Apocalipfi oTa fpef^antia ad flatu imiuerfall
fnunciamunutin fequentiqffione dicetur,
<CAd tertium dicedu!<p rnnouatioceremo..
niaru inecclefla Si ampliatio culf’ ditilni pofl
apoftolos pnuciara fuinfecudu Petru AureoIi ac moltosalios pclaros inrerprxies . Apoc,vm.Nam utaiunt.B.Io.poftdefcriptionfp«
fequutionu Ecccicfix factarum per tyrsnos
ita feribinSf altus Angelusuenit Sfletitante
altarehus thoribalum aureum:S£ data funt ei
incenfa m'ulra:ut daret de orationibus fanflo
tum ommfifupet ahare aurcutquod efl amethronnm Oei.Et afeendit fumus incenfommde orationibus faiiifiorum de manu Angeli
coram Deo.Proquotii uetbotumintelligetia
notant ^ Damafus Papa ad infligatione.B,
Hieronymi tepotibtJ5‘Valentis Imperatoris!
inftituit ut in fine cui^Ifbet pfal cantareftglo''
tia patri si filio & fpifitui fantflo . Inflituitet
pfal . in ecclefia nofie diecj cantari. & hocefl quod in hoc loco Io
.prxdixit .Dicitn.q»
alius Angelus.fPapa Damafus : uenit 5^ flerit
ante altare urimpleret oTictum facerdotale
hns thuribulu aureumtcor.fdeuotioe & chati
tateptcnumj&datafunrei incenfa multat
ideft liber pfalmotfl: qui plenus efl orariotb**
fenietiflimis&odorifctis.Vt daret: ideft ordi
tjtvLvs sec/ndvs
narctperto:u oibni:dcorationibnsatifc iltace miicilaris dininsrEt afcenditfii-'
mnsir.ceiifori coram doniinorquiahec confticariofjit falubris EccleSanS multii places
Deo. Accepitautem ifie Angelas thuribuluoi
aureu pletm igtie altaris di mific in terrarquia
declarauit tori ecclelix p orbe diitufa; ^ntadeuotide& chatitateaga Deumicoi eius xftoarets^f exemplo eius fa^^a fumtonirruarS^
noces Si fulgnra:quia diueili fan<5H illo teoi'
pore furrexerurittquorum quidam fuerunt
exceilenusdofiores figniflcad per uoces: ut
Ambrofins:Hiefonyni®:Gregoii‘^ Naslzen^Si Auguftinussa quibus- mult* profliixerum
religione5<Cl.uidamuetoheremita,lignificati
per fulgutatut MachariuftMoyfesrPaulust&pUues alii per sgyptSiqni conforrium uitx
non cQ exteris ‘mortaItbus:fcd cu fupernis
Angelishabete uidebantur.Quida ueto cofef
fores Smiraculoiu faf)oies:Scut Martinus
Turotienfis eps& plures aliitdeftgnantur per
toiiitiuaipp flupore miraculorum:Hec Auie-^
olus.Acqujfitio uero nonfoluimpn Romanifedetiam totiusorbincuiusaucloiitatem conceflit Dominus Petro Matth.xyiCLuodcfiijligaaerisruper reriam eritligarum &mcelistfmgulariterprxnunciatur a Daniele 4>phera
Dani.xii. In diebus inqnirillis: hoc eilpoil
quattuor Monarchias -AfflriortlrPeriaranS
Medorij s Grarcorum & Romanorum : fofei
tabit dominus regnum ccibq» in xternu nondiiTipabirunde regnum cius alceri non trad^& cominuet uaioetfa regna hec:& jpfu dabit
jn xtemuQi.
An wentas fub oaria tempeffatt datnotn
Imperii militantis HccleGx fub ali
quo cerro numero comptdiedanmr.^uxdio Tertia.
D Tertiam qaxdione 6c prace^ditur.Videtor cp euentusiob oa-*
ria tempedate^uu Imperii mi
j
litantis ecclcGs fub aliqoo certo
nomerocomprdiendai^PrimoqtudnqnoaJain fapicnrix.xi.didmr.Omniain '^mero pondere & rr^Iura ftciRL
C: Prarterea-Apoc.yiiididcur-Et uidi feptemA^ecJosdatesincSrpefla Odr&dattfuntillis reptem tubxiquodBeda exponens aiL
5 ib fpecie feptem Angelorum taba canen*tiiim feptem epentus ecclefix defcnlwn^tar.EigooeniusImpeziimilitaDas ecck&c
fub feptenario namero eomprehendawur.CPf«t«ea-euentu$ finitos neceffe eft com-prehendi fub ceno numere»: fed euentus imperii militandse.clefiz funt fiairi : tutn quiafinito tempore durabunntum quia fin^ hominibuseueniencrgiiuieuems fubuatiatjpefbie impetiimiliianrisccclelixfabceno
numero comptehenduntur.CTInoppofimmcfi.quod dicitur in^S.M{(ericordfx cius no ell numerus.ClAESPONDEO DlCENDVMtrpenentus Imperii militantis eccledx mpanicularieumfoli Deonociadplcnu cxifUntib ho-mine mortaSiad certum numeru deduci ndpoftunufed in uniueifallad certu alique tm-metum deducunf audotitate diuinarit litce-
tarumiUcctdiuccfimode . Nam decorfosecil
cleSx fepte States habett uariof^ euentus in
omn{2tate.Poteranti{a(peuems Imperii mllitatis ecclefis ad scates rcdactfiRfan
tis:paeritix:adulerccnri2.4uuentuds:uiri]ira-
rinreaedutis&deccepbx. De infantia ecclef
fix aic.B.HieranyRt^.Ad^ apoftolocu nu^qoide oidemar fonate h>'ftoriam:& nafcetutis ecclefix infantiam texese.
crPuoiriaecclenx fuit abapoftolis of^adtempus.S.SiiueftrjK]uod tempasfi;ic,ccci.ati
noriLIn hoc tempore fiagdlan a tyrdnis di-didtexerdtiu cmtnium oinuriLVariosbaiits
temporis euetus pn>requiEB.Aogoffitiasitt
libeodeduitate Deitpropterquoderii diddlibmm ilxit EofecuU ^acio iofinita popoOmultitudo p morti : Chrifto domino fuodedicata e{h& coiunflaAC fuS Ducem & principlefi fe^aici. In pueritia Iginu inibra fuaaugeas & fortificans ecdefiatita fsKriseftcf-
fiecla'.9illam'nee aentbnecplaoLrtnec qoe#cnn^procdbe dittet&rupafljonunxad qturucuni^petrarbationuoi poifiuuobcaece
.
CTTonpasadalefcentixincepica ConfiatiioImpmK»teufi)ad tlpiisDainafi Papas
& Valentis [mpetatom.Poft^.ecdefix tni
bn aeuenmt fomora effeAarprinccps eccle
fix DHlttands dominas note IrfesOmihifmundi domjna CdAantinampemiiTam le-
wfanauitfopea humani oiitntfXlua probaca : cetir Vicario z^B. ^oeftro*.coi iure
dioino debebatur. In qoa quidem ceffione
ita adelemtecclefia:ts(pnlraalj r^noad-ionfbini fit ten^ocaledpiriCQalt tmnenre in
fuo utgofc. d-oia illad per fe ^cidebe; a
fitUflmaftad aero fixfidario tao^ '.'offiagifi
pritnUUtBE cdoa imaxioac&Qx^Tonc
Libri avARH
adimpletum eftsquoddiiflumeft per Efaiamjpphetam de Imperio Chriftt. Multiplicabtf
eius pacisno eritfnis.Hoctenjpo
re herefe multe infurrexcriit t & f.lius Con-f’
ftantini Imperatoris herefi Arrian* adhefit.
Vndcfubeopain funt exilium folenncs ec
clefix doftercssHilarius Pi<naoienfis:& Athanafuis A!exadrin®.Epircopi:ac Eufcbi^ Vercelienfis Si multi alii ecclefiarum dofiores&clcricirnccno& caput eccleh^ fumusponti^fex Liberi*^ in uerirate fidei uacillauit ex multaprequurioneCoftantiitut hylloiis rcferut.
CTTemp-Js iuuenturis duiauit ufqi ad tepus
Caroli magni.In hoc tepore ecclefiae tofau^
fliilim»: omnes quafi Imperatores obedientes & teacrentes foerum Romanae ecclefia::
ta.nq ipfa principatu tenccettfiue refpeflu fpi
ritualis donriniincuc lynodusfancla MicenadifTiniuiriliue temporalis,
CrTempusuirilitatisaCarolo Magno inci-
piensidurauitufqi ad tempus quoiamfei.e
fcenti mSdo duo lumina ncuadonauit Deus.nSancIosDominicu & Francdcu.Quo re
pore multafcifmata euenerurin ecciefia.Im
piuSMahumet opinione cteuir.Studta littera
tu apud Catholicos inlmenfum aucia (unc,
ClMHOC ETIAM tepore inuariabilepfe
u«;auit ImperiuRomanii: qdptius uanauerat qtu ad triaPrto qtu ad modu eligedi.ii.q
ad modu fuccedendl.iii. qtu ad modunidendi.Natranflato Imperio per Conflanti
numapud Conftatinopolimiq prius Siranri
nm dicebaturpreuerauit in ea Impenatis fc'
des uf^ ad cfpora Adriani Paps.Q,oi cogre
gato Romte Cocilio Imperiu a grscis traflu
Iit ad Germanos.Grauata.n ecclefia a Longobardis 3t Conflandnopolis Imperii auxilm
non fcrenteiquia forte no poterat cius pote
tia dirninuraiiduocauit Romanus pontite-X
ad (ui defenfone contra predi^^os barbaros
Regem Franchoru.Primo quidem PipmumSthephanuspapas^t fucceflor ZachanerpuaAfliilph'! rfgfni logobatdoru.Deinde Adri^
anns S’ LeoTaroluni magniicontia Defide
ttnm A flnlphi filium.Antc iginir tepoca Ca^toliin ehgendo tmpatoreferuabatur mod^antiquiK AIfqu-indo.o.affumebatur deeodeg>1e-a’iq>' alinndetStallquado pei pt neipes
fipH.it clerrio aHquando per exercitum. Sedinflitii"! Caro!o re(Tauit ciectioiSl p focf efTi
one aiTummrbattsr dc eodem genetcrut femperprimoeentEusept Imperator.St hoc dura
Bit ur9 ad feprima generationem, dua etia
deficiete tepore Lodooici a Catolo feptimu
cumecclefiaucxaretur a Romanis: aduo^
carus eft Otto dux Saxonu in ecclefie fubfi
diu-Liberataijt ecclefia a iicxarionc logobar*
dot&SRomanoiuac Deregarii tyraniiititi
I mperatorem coronarurjt. Le6efeptimo’genere Alemano:qui & Impotium tenuit ufeg
ad tertiam generationem t quorum quilibet
uocatuscft Onos& cx tuc uthyfloriattradut
per Gregoriiimq«intu:g<nerenmilitet TeU'?tonicumiproiiifa efl electiotut u delicct per
fepte principes Alemanis fiar. Ctus ad iRa
ufjten^oia pfeucrat . Et tm durabit quatuRomana ecclefiasq fiipmum gradu in prin-
cipatu tenet xpitfdclibus expedies iudicaiie
rinFfic ueroannnse nvllefim'* qngctelinius
qnri’dccim‘*:qanadfeneir!ute impii milita
lis ecclefisE perrineacan ad decrepircmiam'?
bigirar. Decrepitse uero incerta tepora funt:
Senonudeeteraruetatu annos ruperar^CLua
re dfCnAis huius criuisinceniffimus e-.Tuni
nt dies lateat iudtciiiTom ne oiciniiatc ulrimi
dteiiuiti preclariflimi ab miortalirate dignis
opcribustabfimeam.Vtcfl nonas urbes con-dereioolumina confcriberciatcp talia huiur-?
moditqasab «temiratis appetitu fatpenume
ro oriuntur.
CTHIC VERO MVMERVS feptenarius
facratuseflin fignifcmoeeuenrnu totius ec
clefisE dccurfus .Na Apocalipfis.yu-apitiilo:
Septem figilli aperiunt per Agnu t qiu fic di
ftinguunffecundum Beda, Nam hi primo fi
giilo ofleditur ftafusprimitiuar ecclefia:. 1 n tti
bus fequcnribus bellfi cotra Ecclefiam trifor
me.In qnto triumphantiu in hocbello glo.-
ria.In Sexto perfequutio Antirhrifli uentura.
In feptimo qetis ztfrns hiiriS.Patiicr Apor,
yiii. Septe Angeliifepte tubas pparant ad denunciandufepriforiiie encnru imperii militi
ttsecclcfiie.TtidequTnrodecirno capitulo eiuf
dem libri referunt feptem Angelhqui exierut
de templo habentes fepte plagas rionilTimas.
Septe uero plag^euniuerlam ultione DcJfi'?
gnanteominante malis.SeptenafUsenimna
merussuniuerfifatis eft. Adhuc eode c.apitele
gituf:q>
quattuor animalibus dedit
feptem An£e’is fept«ti phialas aureas plenas
iracudis Oei ui-ienris in fsculafxculorum.
leitiir feptenario numero claufi cucrtus fub
taria tenipeftate ftacufi imperii militantis Ec
clefi* numero coprehendetmuniPP^ali.Atinindiniduo foli Deo notos efle
ctcdimus.&p« hcc patet rufio ad argamita.
T1TVLV5 TER.TfVS
CTitiilus tert:us:delfelicitate Tmpedi mstiiiasecclefie futora tcnj
poribus Antichdfti.
OST confiderationemcorumiqUfpenincm adfeptem ftatus teroporu
precedentium apparitio
nem antichnfti determi
nandum eft: de pdirio-»
nibus temporum feque[ tiumuf^adfincm im^^
Iperii militantis eccleCis
inclufiue.Eram arduo tepora. Prima erit te-
pus tyra nidis anrichtiiU.* Secundum erit poft
interitu eiuide . Citea primu,quadruplex occutnt'^ridetario . Maprio difputabif de hisq
adpidnaatichridipiinetitaceiuspot^tii: malitiaat^ rytanide:qbus Tmperiu militatis ec'}
cleiire opprimcnSecundo de pugna Imperii
milicatis ecclcfits aduetfus diabolu ac eius fe
quaces.Tertio de otine predicatoru predici
tui aduetfus anrichriftu . duarto de uictoraImpeiitniliiatis ecclefistcotra diabolu 8i Antichtiiiu ac eo^ lequaces. Cicca pfona uero
ancichnlii &cd:cquentia quemniui: duo
.
f£rtimo.An Anuchriftusenthonio.
4r^Sccuiido.AnAntichriftusceteros homi-nes tytanide iuperabit.
CVttum Antichriftusetfthomo
dueitio Pnma.
t) prima qaeftione
llc proceditur Videtur.qj Ancrchrift^rno
ent homo. Primo qdem Antichrift‘’erit
capur omnium ma-lorii . Nam Iob.xxi«
fup illud: Interroga
te quemlibet deuialonb^tdictt.glofa Du dc oium malopj corpOte loqiiif fubito ad olum iniqitofv caput antichnftu uerba quertir. fcdw caput oium maioriiiactribuiEdiabolosDicit.n. fup illud lob.
xyiii-Memoriaiili*’ peatde tena.gio.DeunoquocR iniquodicihut ad caput ideft diaboiu
puertaf.efgo Antixpus no erir ho fed diabol‘>.
^Prererea.Nullus homo ancequa finaliquid
oper.m poteft .fed Antichrifrus iam aliquid
opetatur.fccudumi-lud fecundead Thefalo.
fecundosMiileriu iam operaE iniquitatis.etgo
Antichtiffus noellfunmishosfedpotiof eff,
^Ptetetea.Antichrift^’ miracula faciet «2
gna magna dabit Si portenta, ut dicK Matdrtxxiii Surgetn.pfeudoxpi drpfeudo ppheiei
Si dabut 6gna magna & pdfgiarica ut in er-f
rore inducant e»ia fi ficti poteft eleclijfed 1 fta
no pueniunt hoUuxta illud psi.Q.oi facit mirabdia magna fol^.igjfAniichrift^ no erit h6«
(^Inoppofitti ejqd expones illud Apocxiil.
duihetintelleclu coputet numeiu beftiede
Anrixpo loqoesDfda dicit. Nrmet*^ bciscft
nx eu putemus iuxta quoruda opinione uel
diabolu ee uel deu : fed unum de hoibustin
quo totus Sathan habitaturus e corporaliter.
CRefpondeo dteenduun hac qftione funt
explanada d«o.Primu eft unde necdlitasac-
cipiaE credHi expiicite futiuom Antichriftu»
Sccunducftrefponfioad queftionf.
trCIRCA PRlMVM.Sciendu:q>quadrijplici aucloritare cogknut expiicite credere fu
tucu que pia oi malignitate r^letn:q amplio
ta ceteris olbus fiagitiofis facienin opprobriu
xpi & Impii militatis cccF^-Pria e ppheticat
fa eulge1ica<tenU Apoftolica.Q.uarta canonica.DanieIis,n.yii,capfo legiE reuelatio fafla
dc qttuor monarchiis uideiicet Alliriopijq icc
pit icduinonullos a Nino Rege Si Medopwqlcepit a Dario : Gtecora; q fub Alexi
dto Macedoe potiOtme Hotuicac Romaopnqfublulio ortuhHnpfc-fliflimafuitfub Au^gufto.hac declinate & circa fine mudi ! decfptesdiuifatuidit Daniel oriri cornu puu:quodabaEitelligi antichriftus fecudu expofitorest
qdCut ide Daniel inqt)faciebat bellu aduer-
fus lac^osS pualebac donec uenit atiqu^ die
ru.Hecaff.rmat.B.AHgnslib.xxiii.de.CtDei.
C7Secunda aucloritas eft euangelica . Na:uthabecMatrh xxiiihqueretib® apoftolis de diciud eii: rcfponditaduentu fuufcripraeffein
Dan:ele& tp anreiudiciu tjenietaptichiift9,
<rTertiaau(.ftoritaseftapoftolica .Na ApoftoI‘’ai,ad Thefalonfcenfes fecundo theit cp
anteq ueniat dies ludic li: Primu iieniet filius
perduionmq aduerfitiu & extollit fup omneqd dicitur Deus.ita ut in tep^o Dei fedeat
oftendensfe taq fi: Deas-glofi exponit dcAnrichrifto.Subinfctt deindeapofioFtq tuc
uenietdifcefno.g’o.getesdifcedenta Romanoimpio & a fpirituali obedientia Romaneecclefic.Hiir-cooeniutea-q ab Apoftolo loanne .apoc-xiii.dicurtir de beftia de n ari af-cedcnrei habete cornua dt ce pqU3.i’t in-
feti‘’tlaQ'? exponetur Antichriftus figmficaE^
tiBRi av^ati
^duartaauf^oritaseftcaonica.MI Glo.iU
lud^sinoniCoftltuedrielegis Utore fupet
iUosiexpDit iliud deatttichrifte.B.quoi» Qtegott^. x:xxii.inoraIi&ex^ns illud lobuStri
giiBreiWthcaudaquau cedr^tiirent.Antl'
chilltu fututu atiKdi# iudicit mulu de illo^fequ^.Item in capitulo, puetlit de coafe,di.
iiiiutui^ Aadchrift^ affertf . Taceo reliquo!;
doi^cesrquonid explorata habit fntamfideles de uetituco Antichriilo.
C:CIRCA SEaVNDVM:neceae«dieeteAndchridu put&homine fotutum. No enimDeus etitiaut eiushGartitas a Deoaifumetutut efl in homine chtlftotcG Dd maximus^aduerfafius exi!lec.Non etia humanitas eius af
rumctata,diabolo i unitati pfonesflcut
manitaschrtdi afilio Dei:qa illa alTumptio,
infinita uiftutem exigit in aQamete.Diabol^
Utto finiceeduittutis.EritigitnEput9 homoinqnem diabolusfuamaiitil cminetius in
fluetiuggcrendo q omnibus aIiis.Orietui ita
9 Antichriit^ in Babilonedgnobilit de tribu
Dant& tefte Damafceno libra,iiii. ex fornica
done Cdcipietur. Q,uo cocepro & animato:
ut dicit V!agiiletinhyftorial^claolailica:de-
fcendetdiabolusin uteru matris ad impleii'^
dum efi omni malitia: ut uafe fuo . Si quauis
Angelum bonQ habebit Scut Si ceteti hemi^^
nesadcuBodiasnt (licit.B.Thomas in prima{tatte.q.cxiii-tami rationis c^os:cu incipiet
maiicta uti:nullGeSellum euiradiein e& exer
cebit,eo ebftinato . Hic Antichtiilus. ut dicit
Methodius Martinqui multa ^^xit de fum"dsnouiitimisapparebitCoreaaimiqueeft ct
Uitas uicina uideenuttief in Nasaieth:tegna
te incipiet in CaphamaQ : Demum ueniet in
letufalet Si ibi faciet le ciicuncidiiut oftedat
fe conforme panibus iudeofi: & dicet fe meffiam in lege eis ptomi{rum.&iudciineu cre
dent Si ut MeiTia fufcipiec St uenatabunf.Et
hoc efl qd xpsdixinloanisqmo.Ego ueni I
nofepa^ mei& no me recipifiis . Alius ue^
nict in noic fuoCfcilicet AntichriftusJ)^n5
gloriampioprilft illum accipietis(fcilicet uc
netum chtidum.,)
^I^VERVM CVMfingulis hominibus no-mina confueucrint propria imponi:uidenduefl de proprio nole illius malcdiifti hominis.In cumsiueftigationeifapientii ac inteUeflu
opus efl. De quo dicif Apoc.xiii. CLui habet
intellecluirrcomputec numeru beftis.Numetus enimhominiseftat numeruscius fexcenfi fexaginta fex,Adhoc ueto intcUigendum:
noiandum.cj» lib« ApecalipRsin grecofcil
pcus fuitV^tideiecundum mori greco^nu^mtrus iile huius nols accipieduseii.Gtect autl luceris exprimunt numeros: fecundCi^ in
alphabeto ponunC.Verbigfa.4 .Alphaqd I
pcimuelemltum figiiat unii &4uo.& cetera
ufi$ ad.), ioratquod decimo loco poniC& fi
gmficaideclfcqoens uetoXK.fignatxx.ret
qnens.xxx. Si iic femp proc«lendo uf^ a4centu.Vndt.i.cenrulignaufequens uero da^centa Ggnat iic {icedendo ur>$ ad mille.hoc
uifosdc facili inuenif nomen bcfiis Si numetus hominis fecuudum Beda hoc nomi efl
Teytan: qd Intcrpreratur gigas.hoc.n.nomlt
qoafi oispotentia anteceUacmfurpabit AndchtiflusuaClans fefilfi de quo dicit fiso.xyiii.
Exultauitmt gigas .NumtrusautI huius no»minis eil Dclxyi.Cl.uodpacetBc.T.iignat.
ccc.e,qn9.y.x.T. ccc.a.unum.n.qnquagmia.
CIu£ fimulpgregata faciunr DclXyi. l nter-
pretatur etia' foi:qailie affirmabirle eifc foll
mflitiz Si ueta lucl:qiliuminat oeni hoiemuenienrl in hunc mundu . Ice lacinis uetbist
nomemhabens iflum numerum eil.Dic iux.
Q.uodbene cdpctitei: q cuilibetdicet. Dic
lux ( idefi dic me ciTe lucej £t in hoc quodeil dic luxmumetQ pdidu leperimus.D emmapud nos quingentos Iignat,i unu.c.centu.L
qnquaginta y.qn9.x-decem.q fimui fumptaDclxvi. perficiunt # Item aliud nome ponic
Bedaicoplens eutidl numerum . CLuod cil
Amemos.&imeTpta (ut honor c6tcatius.Q.d
quidi conuemt Antichiifio:qui honori ;qui
folichnllo debetut:ericpttati'’.A,{ignat unfi.
n.quinquaginta.t.ccc.equinq.ni.quadragin
ta.o.lxx.5.dticenta .q fimulfumpta reddunt
eunde numcrB.hoc idem repitur in alio no<S
minetquodell Atuxme .duod interptatuR
segoiduod benecduenit Antichiifto :qui
negabit chriftiieffe Deum ueru.&copletnu-
mem pdiflom.A unu fignat . R.ccii;um.V‘.
qnquaginta.xxccc. Mj:iuadra^nta.E.qui:5.
ex predicHs patet quod bt nome beftia:: Si qs
fit numetusnominis eius. Hcc magnus Do#clot Albcrtus fuper Apoc.xiiii.capuulo.
^Ad primum ergo dkendu eftjcp in capite
naturali tria repeiiunf.f.ordoipfc(flio Si uitt^
influldi.Chriftus quidi caput cft ecclefis Te
eundum fimilitodml intetins& exterius gu-bernandotDiabol^: ueiocapmeft maloifeex
tetius giibemando.Dirigit,n.ma!os quos gubemat adhuc fmlsuua E)eo aucttant.Dedia
boiodicif leb. quadiagefime-Iprelrex fup
T1TVLV5 TERTiVS
oniaerfo'ifitio?r'p'ois.Antichri<P aut caputeft omniu tmlorn fecun.-^u pfsclionem.Vn-J’
de fap fecudar ad ThciTaloni.r ondens fe ta
^ fit l5eus:dicic glofa Sicut iChrifio ois ple^
nirudo Deitatis inhabisauit ita in AnrichtiRo
omnis ma!ie:s plenitudo.
fUAd fecundum dicendiimtcpqa diabolus
fuatn malicia eminentius A ntichrifio influet
fuggetendo qommbus a!iis:recundumhoc
omnes alii mali g pceneruntfuntquafi qdafigura Antichrifti.OperaEergo iam mvReriuiniqtacis Antichriftupdum maii qiilumnguranttopeta excreent iniqua.
<]JAdteniHm dicedueft:q»folus Densfacit
mirabilia: q o?ni uim fecundare caufarum
excednnt.DiaboIusueto ac miniftri eius: Si
fingulanter Ansiclirifius facient nonoqacfingalatilT'mein nouiiTimisdiebusiq tamenuA excedent uimueni caurarum fecundatu.
Erunt tamen mirabilia hoTbus ignorantibus
tales fecudas caiifas. Fdeo uccat Saluator ea
non mirabiba propneifed figna mirabilium.
Habcbunt.n.vtm^nem eore mirabiUu qu«folus Deus ficere poteil . Apellat cria ea pot**
tentatiieft monfira: q generantiirprer coemordinem comoniter generatorumt& liabcnt
caufas naturales ea producentes.
^rVtrnm Antichnflus csretos bominfsty^ianidefuperabit.Q.U5ft:o Secuda.
D fecunda quafiion? ficjicedt
lurVideturcp AnHchriftuscxte
lOfbominestpfdnide ndfupcra
bir.Piin-oqdctTiDanicIis.rii.legi
tuntfinre' cornuadec?
Itid oriri cornu paruulu: ppquodfig*^*^^^^
Anrichr illunac poteria einj;m comuniter ex
ponutDo qores.rgitur uidcf q» tyranidc fiuc
poteria priores principes nd fupabit Anrixps.
ICPf*terea. Apoc.xiii.capimlo dicic de pon^
tentia AntichriftisSi uidi be^ia afcedcntede
lerrat&habebarcornua duo fimiliaagni.Sed
poretia agni Ghtifii fuit in offenfiouehnmi
litatistquam femp docuit. Mattb.' iDifcitea
meqamit-s fum.^V humilis corde.O ui
uenit miailTrari fcdminifirare.IpiF .Anrixps
fiicuid’? )ctEreror hoiestvraiiidew'^ uipera
binfed fe humile ac m nfueruofieode'.
^Praiterea, Tvranides in diuiris lit^^
lfgnar.-e per aniniitia ctndeliatficur paw Da
nieiis-vii. Sedderrrari.ie Annchril^i
Apoc.xiii. E: bcfiia qua Uidi 6?« erat pardo:
& pedes efus 0cot pedes nrfl 8i ot efds fieoi
leonis,Non uidenc at prnrdicla cfTe crude’ ifii
ma ataiia q a'iqoando domeflica fiunt . IgiS
Anrixps tyramde cataosholes no rupttabir,
CJ’!» oppofitu eft qd Apoc.xiii.dicif deA ntl
chiifloi^iois fimilis befiia::& quispoieiu pugnate cumea^Qjiod exponens Avmodiciti
Veru dicunt qui hanc befiia* adorantiqa ne^in feculari potentia: nt cp in mirae ulo^t frau^
dein retroaclis teporibus 6mi‘is ei apparuit.
([^Rerpondeo;dicendri qiporefiasfiutprin
cipatus Antichrifti ©ium pnneipumqui ali'5’
quando fuere fupabit po-entiam . P butmJlquoqj ea Antiocho ac Ncronecrudelioteffefiu$:Erit9 talis tribulatio qualis non fuit abinltio ita ut fi fieri poiTiuetiam elet^imoueantur.ut dicitur Matrh-xxiiii .Procedet Cserarfi
ac Regumomm qui ante illum extiteterpo
tefiatem ac dominatu.Primo quide in prin-
cipatus amplitudines Nam faper oia mundiregna cito acqretdfiiu : uthabrf Apoc.xiii.
Et data eft illi poteras in oem tributn & po-palum:&linguam:& gente.Vbi Ayme inqtt
Inlingua 8i gente oes gentium nationes in.-
rel!igimns.Dehac quo9 poteftare hemt Da-niehs.yii.9 otietecornuparuuIo.f.Antixpot
ut comunifcr exponitururia cornua de dec€cornibus quart* bcftiarfignificantis imperifi
Rominoreranulfa funtiquonid Amichrifius
tres regesffejiiet Aphrici:Aegypti ^ Aethio
pi*)tnterficier.Alii feptemin quostunc Ro-manu imperiu erit diuifirm-ei colla fubmit-
tent ut uiefori. .Secundo in theraurorii mult?
tudinejNamtut dicitur Danielk.ii.diuidet rej
ram gratuitorfi’ thefatiri copiofi fibtmanife
ftabuf.Reuelabicn.fibidiabolusthcfaurosoc
culcostut ft dicit Albertus Magnusfuper.xsii,
cap.Apoc. Itidem Danieli-oi^auo habetur:
q» I copia reru nlum occidet plurimos. Dicit
autem.S.Vincennus ordinis poftii-cppdira-
tores Anrichrifii aua ririam f-dicarorib''' Chrlfti obiicientes aurum S' ? rgenram multu gta
ti' dabunt Terrio in f<.ia? celfinidinct
propter quod d:cif de eo 0.iniel : Oculi eius
quafi hommis^ideft fubnlis SCalta eiusintdlf
gemiain dininare ftripmraru notir-f.-ac om-Jnium fuecuiabiliu profunda cognitione:po-
nlTimefecretore naturx > qhus magica artemfuperoesmundi ’’oJts exercebit in fgnisSportentinita ut erra ignem defirendere *ariar
de cslointertT in con^peflu hoTummthabemr .Apoc.xiii.Di iimnonulU-rtrjag^us Docloribidemiiy pdicateresAuticbrifiar^lpfi
BO
Libri avARTi
mi<; ipH: AnrichtidiDtdabunt fpititu malignit
in fpecie ignis are magtca:ricut Apoiloli cureceperunt rpiiitufan^u in linguis igneis. Mirania q fierir teporibus Anrchrifti uocai Sal
nator iigna Sc portenta: Maith.xxiiii. Et licet
tnitabilta multa operabiC atre magica: nulla
ta nenuera miracula Taciet: qahocfoliuseii
Dei Q.iitno erit potentia Amichtifti magnain no .Illegis inlUtntide . Ideo Daniel de Antichriftoloqiies ait:Et putabar:(p pofRt mutare tepora & leges Si iudiciu . Glofa fup illud
praLnono-Conditue duclegtilatore fup eos:
uc feianegetesquonia holes faneexponitde
AncichnAo: eXui dicesfeeife MeiTiam pro»mtfTum iudeisin lege Moraicaiafhbitad fe
rpe.'i3 e cddere noua legem.& legem qdemMofaicind reprobabirtexponens defemultaibidem pnundata.Moralia legis male intet
prstabifiut de ufunstlibello lepudiiipfequa
tione inin}ico^:& huiufmodi.^ ola cocedet:
legales cerimonias ut data s a Deoidicetob'feraaias 8t ut dicic.de pre.d i.iii.pecueiu Ipfe
faciet celebrari a fuis die fabbari ut placeat iu
dsistcu hoc Iit in lege eoru:3f die diiica inueneratione fus no Chridi refurreiflidis . Dicet
n.fc moriturus^ tertia dte tefjrrefturu.Vndeibide dicic.q> feiliitites fabbatd it dfiici funt
^dicatoies Antlxpi:q uttunr^ faciet celebrarL
^0,uimo in diuinitatis ufurpatione: NamAntichnll'^ cexdincaiis Hiaufaieni ac teploi
ut ait Aprs.ii.adThefralo.ii.rn t^lo£>eife
debittiq fit Deurfaciensfe pro Deo uezo ac
MelTia iudeocii adorari. Et hoc erii flgnuo}
maxinveruinre Hicrufalem rpualistidefl ec^
cfixtq tamen nudex toto defxiet.Chrilium
alTeuerabit fuilTe ?ec^totem.£a q habentur
in lege Mo^rli de Me>Tia:ot eil illud Deutero.
xyiii.PfOpheri furcitabit Dc'* de fratiib^ tuis:
iprumtanq me audiedsj: dicet de fepnuncia
ta. duapp locusrefidenrise eius eritiiiHie^
cufalemta quanuncios libi limilespet totumtertarum orbem mittet . Cui mdei propriampa^ia hierotoltino^ Ihabitaturi ai^sisbat.
De a iorarione ueto lineculcu Antichnfli habecur Apoc.xiii.Et faciet ut quicu^ nonadoraueric ymagine bediz occtdaEEr faciet oespuliilos Sc magnos: dt diuites ic paupeces:3i
liberos Si feruos habere chara flere in dextera
mamnautin ffonribiis fuis.V''bj AlbertusMagnusdiciun? ponecaliquod liguum in dexte
ra manu ad luceraraucinfiomibus fu;$: ideft
in capifibuitper quod cognofeantur effie defartiiiia Andchdihtlicutiudei portat aLquod
fignu p qd cognorcanc . Oesue^ difhibni*
pro lingulis giribus : nd p lingulis generiC^Tyranide uero feuiciam9 Anrichnfti de^fc[ibit.S.Gregoriuslibto.xxxii.Mora]iumdi
cens.Videndum ualde eftcum Beemoth ille
cauda fuam ut cedtu fubleua t ? in quo tunc
atrocioi quuc fe erexerltfurgat. Ctus enimpocnaium genera nouimusiq non iam uires
martptuexetcuifl^ gandem^:& poft nonuUafubinfert .Cum ergo Beemoth ille caudamfuamiin fme mundi amplius dilatatquid in
illis tormentis tunc atrociusexurgiunifi illud
qd ineuangeliodns dicit? Surgenrpfeodoprophetat & dabant figna magna Si pdigia:
ia ut in ecioicm mittantur fi fieri porellietii
eleclLNuncji.fideles noftti mira agunteumpetueefapatiuntur:Tunc autem Beemoth huIUS ratellitesfcihcetAntichnIli; etiam cu pra
ua ingmim mira afluii fune. Penfemus igi£
q ehe illahumante mentis tetaciotquadopius
matt^r & corpus totmeiisingerict&' came an^te oculos eius mira tortor facit.Cui^ tunc uir
tus no abipfo cogirationa fundo quatihquldo is q flagris ccuciat Tignis corrufcar.Sic et>
go Beemoth iltingit cauda fua quali cediil:
quia nimirum & altus cuncetituenerarione
pdigil'& durus cmdelitatetonneti.HxcGre'#'
gonu$«Permiuet uero deus cata euenire ma«Ia ad danationem tepcoborutlaudem uero acmeritu bonorum.£t ut Eccieiix niiluancis impetiumrquodiamad miiphantis brauium ui
emum eriuplenoexercitio uirtumm Algeat.
Quodetiam miris tunc donabit muneribus:pfettim incetiot)bus:uc ualldius pugnate qar.
Non enim potent diabolus eccfts militantis
imperium atiq-.iadoexcinguere:quin debile
eifedum uahdius confurgauccu in fequen^tibusexplanace fatagemus,
^Ad primum ergo dicendum eftrqi Antif
Grilli potentia per cornu paruulum iignifi-'
caturipp Tuam ignobitttatem.Narceturji.de
tdbu uan ignobiiiiCum Uan natus fit de Ancilla:3?( ut legiturin libro conformitatum.B.
Ftancifci^ab Ordine profeflote humilitatis
initium accipieuu eluti fuilTe teuelatum faiv
Fraiicifco ibidem tegitur
.
CE Ad fecundum dicend umtqr per illam beIliam fignaccorpiis Ancichrillf.|nde A}'mo«
Prior beHia Antichrilluse(l:feqnsuero ior^
pus eius: maxime qui eampdicaturi fune.
Duo uerocornua funt utra cZfcientia.Sed
quia non habebit 1 ia fecundu uentaiemfed
per 6muIaiionem:ideo nondicithnipEcitei:
tITvLV5 avARTVS
fed fiinilia agni,Vd cJuo cornua Tant dofJri
na di potcftasfaciendi miracula p<r llmula-
iioneniinoii fecuniuni uerscatctn . Vti duocucnua funtduatcf^amenra quibus delendi
tui eccfiaiqux hat>ebit per fcicittiz cognitio
nem: nonperuitarfanchtacem: perufuipa-
iionem:non fecundam ueritateni. Vnde fc"
qiutuc liniilu agni . Vel duo cotnua fimilia
agm funtdileciio Dei oc proximi Itnmlatatq
erum eis.VndeGlola.Si qnid boni in eis ui
debicuiiimutano ent.H^ec iMagnus DocioiAibeicu sexponetis padduciauciba.
^ Adtertiuin dicendueH ut mquic A>'mo :
Pardus ed bcllia fariutlima atqi impaticiinili'
niatiC uaiiecace cutis difcolortSC ftgnificat hypoctiiimiq erit m Antichtiilo Si iiicbris eius:
ut ecia hab«c> Uan>e!is.yii.Poii hoc afpiciebas
dcecceaiiabeihaquaii Patdus: & pedes eius
ticui Ulli.Pedes Amichiifii funreius pdicato
ccspmunduipfuniteretes.kt dicunt ticutpe
des uciitqa utlus e!i animal iaiundu concul-
cans pedious Sideuoiansiamansniel Si dul-
cia.£t 2lliemnclaiundi perluxuiiaiconculca
bunteosjq noluerint acqcfccre^Dulcia amat!
ideiitepOralia:5c de.ccianones cacnales.Dici-
tiK.n.Danielis.xi.6Cen:m cocupifcetiisicrmi
nuu.pei ieone uevo q eii auiinai fuperbum:imeUigit fuperbia Anuthriiti-Us cius eft eius
loquuiio jscedes ex fupeibia Sreuicla quoigAntxhnitiiiu: dicit iViagiilei in hyflocia fdiolaflica: lignata fiitpet Antiochii ctudeluli'^
mutii:qui matcv ncaii fecit mane cum filus
fuis feptes^ muUos alios propter ubferuais'?
tiam legts.Hiiic nunullidixere Merone Anti
chriftum fuiile propter erudeljtai^ioi dicit.i3.
Augudinuslibro.xx.de Ouiute Dei.
^^Tiiulus quartas de Pugna impefii
militantis iacclcfis aduetfus dia
bolum ac cius fequaces
tempoie Antkhrillt,
DETNDE confiderandttm
cftdepogua impetiimiii^
tantis bcciefix aduetius dia
bolum ac eius fequaces te-
poie Antichnfti erit: uero
huius tituli unica qua-flio.
(^Vttum Imperium militantis EccIeQ*
prziiabituraduerlus diabolumac
eiusfequices tempore AOti-
chrill:sCl,ua:iho Viiica*
D banc qnzftione
fic proceditur: Videfur^ Imperium militancis eccleiix tempote AntichrifHndprsliabitutadtierfus
diabolu ac fequaces
cius . Piimo qdem.Ecclefia tunc fociet
in defVrrnmJgifnr no 6Iiabinir. Anrecc«njprobafpecidqtioddicic A^oc.xii.de eccFia
fub figura mulieris per qua eccleda bgnati
Er datrr funt inquit mulieri als duie aqmi^magntet uf oolatctin defer&in lOcum fuu:
obi alatur pcrtcpus&tempora: Si dimidiamtemporisddeft toto tepore pdicarionis Ami'^
chrifti^qd crttrfbusinis &di'mtd!O.S:c,nxd
fuetuduiudcisecoputarepicpttsarijsp tepOradtios anosta’ p dimidiu tpisdinildiuaiiCi,
rrPnrierea De AnfichriHo dlcif Apoc,xiii.
CLuis ilmilisbeflist&qspoteritpngnarecu
«afquafi dicat nullus. Igitur nec 1 mperifi mllirantis ecdefiic pliabinir aduerfas A ntixpm.CTIn oppoQfum efl quod habcl Apoc.xii.
Et facium eftplium magnu in cxlotMichael
& Angeli eiuspllabantur cum Dracone, Ite
Daniclis.xti.habftur de Michaele pugnantepro Ecclefia tempore Antichtifti.
<]7Refpondco:dicendum q> temporis Anti
chri'fi max ma fatura pugna in uatiis locis
diuins feratur* deferibitur .Et prfo.Apoc.
nono ubi mciiut:Et fextus Angelus tut» ce
cinit:& cerA‘a uf^ ad finem Capitu1i,Q.uibus
uerbis prio declaratur Vndepoteftas milirii
Antichrifli tantati^ criiexhoc:q> diuinaper-y
mitTioe foiueturqttuor Ailgeli mali fiue Detnocstq alligati futi flamle magnoEuphrate:££hi malitia St diligent! afiarupatanpoteies
prlcipesfufcitabutogregabQt exercitu eq lite#
Ent uero nuet^^eqftris exefeit^ uicies tnilies
dena milia:utntcies milies ndfmeru milirutiT
eqftrifi lignetdiabolu Dena ttiilia Impii inili
titisEccfis.hinclnqt AynioJNumerusponiEreproboruiSt fimilitet fanclo^i-. Sunt quo^ qtotum pfatu numeru ad exercuu Oiaboli ex-
plananduapphcetsq» nulla ibid^ fiatmeeti®
de fan^lis.Numerushic eft fignansi&no nu-
meransjut quales fint futnnilli defignef : qdno feretp numera numCtanfe.Pon^f itai$ fi-
nitu pro infinitosaut gradi nimis numero di
cic uigics miliesrideft uiglnii milia: qa pdica
toresdiaboiiermUpafgrefforesdecalogi.Mi
ledicuntga pfcucrabutin uafgreiTiOnctai^ ^ BB ti
LIBRI aVARTI
Cumaur finf-noue ordines Angclois ad deci
mu q .;ecidit dena milia referunc. Arma p.fa»
ti exercicuscfui loricjr ignes &- fulphures;&
hiacfntinx.iXuibus femorirs in fscuii piin
cipibusdimulario faneiitacis in pdicacotibus:
teror doctnnsin puerfisDofiotib® firplatis
iigaatai' : la qbiis regnabit fupbia: cupiditas
rerreno^rae luxtiris fetens fulphurmt ibide i
textu rnbiungic.Modusueropliadi defcribiC
a.B.Io.in hsc uerba t Ptas equopt in oreeo^cll:& i caudis eo^. Na cauda; eoi^ iimiles fer
pentibus haberes capitarSt in hiS nocec.os ap"
ta malo^ pdicatioiie fignancauda oLCuUa:f>
ue os rationu uim repfentancauda largitione
bonoi» teporalin: q in fme uenenuinfundut.trCONlRA EXERCiTVM diaboli fic
ordinatum erit exercitus fanclo^ no publice
fcdocculcc pugnans s muneribus csleftibus
ringularitera Deo tuc acceptis: Qus magnisuerbo^ facramentis a.5.Io.capitulo.x.inie
diate fubinferunrur.
CCPtimuCTitaccenfip amoris Chrifti fldclm
ergaliumanitateacdiuinitatc Cliriftidicut t
primkiua extirtc ecclefia,
<1'Secundum erit: quoniam reperientur oiri
conreplatiui terrena omnino deferetes.
ir;Terriu q>f>dicatotes quauis occulte pdica
bunnatueru S£ puiilTimuueibu Dei Chriili fi
delibus anunciabunt.
trQ.uauuerit:qm EceP-a illuminabifuero
mtellcv^u diuiru^ littera^idus illuminatio
femp fuit femu inexpugnabile Imperii mili
tantis Ecc?)x.Si textus padduclus attete pii^
deretunida lignificate uidebirur.
CSECVNDO PVGNA Diaboli futura tS
pore Antichrifli pera impenu mtlitaiiseccFiie
nabef Apoc,xii.Et uifum ed ait aliud fignu i
csIoiEc eccedraco magnus ruffus: habisca
pita fepte SC cornua dece : dc in capitib'^ fuis
(epte ciiademitar&cauda eius trahebat teitia
parte llella^ esii.Quibus ucibis Aftucia dia-
boli declataF in fututa pugna cu dicif draco:
porenria m uerbo magnas:fa;uiciauero cumtufftis aflriid hic habiturus e& feptem capita:
idert fepr? malos fpmtusr ptra fepte dona fpi
timlTan-^i.Decl cornua funt decc regesiuthabet Dan.vn.fepte diademata funt fepte uiaorisqiias obtinebit de fuccubentib'* in bello.
Cauda enr falfa pdicatio fuoife fequaciusuel
dcceprio <im’ i^atatuel h/pocrifis. Tertia parsftePante l emh pars.-ingelofis q cu Luciferoceciderunr.Ni.uc mqt Albertus Magnus i expofutonehmus textus: Pama pars Angelopj
funt aiTiHf/uesirccudu psrs bomminlRrdtcs:Tertia pars eo^a q ucc airifte-c nccnnnidiaie
uoluerutsfed Lucifero pier,retut.H> oejfuffia
gabunc Antixfoac/eqob"' ci*> gtuualeLur-
j^ECONTRA Si.Abir mpriumilitaas
EccFatficot dicif .n prjfdi^locaf-Pa.MuIier:
ideft eccfiaiamirta loksfcilice? ChriitorSt lu-
nandeftaPernn hunis niudr que tunc pffene
tantes in ecePa pfecte ptenen.ndeo dicif fub
pedibus eius: &' incapneeius corona flella^
duodecim: idefl in Chriflo cap>te duodecimfruiSuQ ornatus & habiMitjq tunc uberti ftiUa
bunt i corda fideiiu a Cbr ifo.Habebit quoeg
ea tepeftateprincipf Ect La? gloriofiiTima SaMichaele cu exercitu pote tiffimo Deaionc
Angclop^iq pugnabunt proimpwio militatis
EccFitPsiifincapFo.xii laadduflo habtfipari
ter& a Daniele ppheta. Veru cu pdiclis fatis
pofiit pngna? ordo pcipHgenuo leclort dioi
natu littera^ alcioresfenfus nattaLn iattelopi:
Doeloffe uerprariores iueftigadasielinqmos.
fPAd primu ergo dicendu ef^:q>p illa folitu
dinc intclligere polTum*^ humiliatione exte-
riore EccL^rNa tunc fanfn fere ofs latebunt
interiori Wiopognaniescorradiabolu. .
(jJAdfecitndu dicendutilla elTe uerba fequa
ciu Anrichriftiiqnii dicit AymiotuerG dicut^
cum ad hoctqa neqt poteriasnec^ miraculo^fesude r retroagis tpibus fimilis ei apparuit,
fimiliret de pugna fecu!aridiciFucre:cp'nuU9
rex rpalis poierftpBgnare ru eo Falfum ue-^
to dicunt ft depugna fpimualilteil^gaf qtScpugnabit impiu militatis Ecifis cu Anrix^.
ILTituIus qntns de Ordine pdicatop?prjEdi
canrium adueifus Antichriduii).
B Einde conliderandum efide ordi-
ne prsdfcatotum prsdicaaum ad‘«
ueifusAntichrilIam:entacto huius
tituli umcaquxfho.
CTVttum tfpore AnricbrifH Pni faturi pr*-dicatoresaduerfus Anrichrifhimprsdi
cantesClQsilio Vnica.
Dhanc qftione fic pcedif : VideEqttepore Anrichriiiinofintfma
ri pdicatores adueifus Annchri^ftu pdicantes : Primo qde Chrifti
fideles mne 'atebur ut di>iu e fi mroperionbu;.IgirurtGc f'dicarOrescer3huut,
Dani,ix.dicif<p tunc deficiet ho
T1TVLV5 aVINTVS
il» ^facrificiStSi Hitr.vij-periit obla
ta edcorc eo,«.fgtf :uc ecpdicacorcs dfider.
(^jPrsteica Apoc,xi!i.dicicde Antichriflo:
Et data elttlli poteilas i cem tnbi &'populu:
&lingua;SgeiKe.5.'adorauerrireiiocsqinha
bicam t€tram.Ig!C:Midef q» tpe Amichridi nofine fuiuiipdicaiorescontra eum.
<[JIn oppofimeft qd habee Apoc.nono. Et
Sextus Angelus tuba cecinitr &' audiui uoceuna ex quattuor cornibus a'taris aurei qd eft
ante oculos Dei:dicetefexto Angelo cjiia-J'
bebat tuba.Vbi Beda dicircf hic text®fignat
aptu bellu Antixpj&fuof«. Angel^ ueroh et
iKib: coiter dicutexpofitoresipiicatoresuni
uerfosq futuri funrrpeAntixpi fignificat.
CEI^-ESPONDEO diccdu;q> triplex ordo pdicato^ ifurget ptra Antixpm circa tpa illius.
C"Primus erit ptra herericosiquo^ maior in-
fcftario tepus Antichrifti prurtet : ut inquit
Beda fup nono cap.apocalipfjs : Nam iuxra
exponein ipli9 Beda; uicino tepore Antichri
fti in toto tetrarum orbe ita d ffufa; erut here
fes&fectsimpietarisut raihanasuifurus fit
apui{repiKeuabpfrj:cnius ardentis fornacis
fumus erunt illicherefes; Et hi hereticihebut
regem DiabolmAngelum abilTucui nomenLabaddon hebraice:Apolloniongrffcet extenninas ladne dpugna bumqj iinpetiu milita
lis EccR$ armis ac poietia fecula- i. Ad tanta
quotp deuenictpotetianitChriftifideiesidie
bus illis qfituri fintmoitcrSnoinuenict. Crediderim ego fana ratioe fingulaiiter hcrefmi
Maumethi his uetbis a.B.Ioane fignaii:ac nouas herefes quas I corde chrifiianoru feminabit Diabolus ante tepus Andxpi.Fuit at here
fis illa N'>..omethanorri maximus gladius Fi
dei chrifiianic inter oes quos uftj adhuc fuff i
nuirjdeo loiiiescuagelifia unu ueh ex irib^
q ucniurafunt t imperio militatis EccHa uocat illa dicens: Veh unuabiin&r ccccueniunt
adhuc duo ueh pofthsc. Tribus uero nominibusnominabhebraicc fcilicettgrxcetS: la
line.qm fup holes multos illam uiu iinguaru
potefiate habefaitreotu peccatis exiget bus.
CCONTRA HAS hCTeresnou‘'’ ordo pdi
catoruinfurget: q fide tutabit mcriristuetbot
acfanado-^rina.Ciui ordo piicatoru fignaf
per Angelu qnru tuba canenti ut ait Beda.
Relie uero Angeli ordine pdicato» fignan
qaeternabona nobisnuciauS.' nobis mini-
firantficdt Angeli Deo. Ite quia debet elTe
fpiialcsS nn carinie» pra'.ciii.0.ui facis Angelos ruosfpa$.Ite qadebet ee ptiplaimc
c.rleides.Math.xvI i. Angeli eoHS femp aiditfacie p.atris mei qui i exiis efl. Inter quos exOrdine noSro pdicatotii lutba ell mumeras
g uf^ adhuc exIpiiS accenfi .B, Duici patris
nofifi fangoinedecotati fan^i Petri matfy-risiatt^ inflrufh cathoiics fidei doclrina SanIh DO'^orisThom:ede Aqno’t!erit3tetucnl
chiiilia na. Q,nibus etia donec armat^-extite
titordo pdicatorius fcoitt erit inexpugnabi-
le F.cclefitc contra herefes.
CrSECV'NDV’’SORDO fidicaio-rt erit fpe
Antichiiiliiqu iuisin paruo ctuc numero dic
pdicatores:fcriiffci'te principii pfequutione
adHetfns Chrifii fidclesme! ut nonulli doctores diciltiamore tcrrencru.- ac inuiti ignoratu
factae fcriptoraipp qua nefcictpfutare expofjtioRcscxtortas pdicatorii Antichifti . & ftc
ipleblc iliud .Matth.xtiiii S'eyx cadet de ce-lotidefldoctores decidetab intellectu ac ftu
dio faerx feripturx.
CTTERTryS ordopd-caroTuerireodltpeAnrixpitdeqwo ordine dicunfqn9 Apoc.xi.
(rPrimfi:qi duoerutdehoc crdiiieiEtdabo
inqt diiob’' ceGib‘' meis . Nomina eoiu locopadducto noponunfsfed Helyas nnnserit:
iucxplTeh3befMalacIii.euliinK) . Ecceegriniittd uobis Helia ut puertac corda patru ifi
lios-Diciruruerocoiter cpalcercritEnochrex
co cp traflatus c Ge.y & Enoch ambulauit cil;
Deo &noc(5pariJit:qatu]inI!&Dcus, AI qtudixerCtq» Movfesentille alter, nd pticiGttx
hoc:q’ Chfifius apparuit tribiisdifcipui s cfi
Moyfe c£ Helia.Cocordit tn dofloics fanctf
q> ille fit Enoch.Sccudu e tepus pdicaiioiiis
eorutEtppherabut inqudiebtis mille ducetis
fexaginta:idefttDto rpetyranidis Antixpuqderii ttiu anorfit&dimidii fere. Tertifi e habit*’
ifiius Ordinis:Na amicti erunt faecis ideil iii
lib‘‘pa'nis:A>'mo.Q.U!apr)i3m qud pdicabCt
ore It habitu oifldlr.Q.uani!m I pfccnoarcg
auctorit.isfa,’Ctoru Enoch 5c Helite . hi funt
inqr.B.IoaneseuagcIifta dusoliUff ,GIo:fpi-
ricu uncti qustu ad donu geminte rharitatisr
fciliceiDei & ^ximiq p oltufignabqa ficut
oleum aliis hquorib‘’ fupemmet: ita rharitas
aliis uirtutib^.Et duo ca dclabra GIo, dates Iu
ml aliis.fn pfpeclu dui terrs fiaies.Cio.dd
Deo placet aitldctes.Etfi qsuoluedteisno-cefe:iaeft a bono propofito teuocare : /gnisexietdeorcipfonimtidefifrietia fpualis: q dc
/gnis pp fui uittutl.Etdeuorabitinimicoseo
ru:ideil ipotetes reddecadrefifildu.Hi habet
poteflate claudete c«lu neplaac diei’’ ppb«BB iii
LIQRI aVARTI
titc illOj^-.Expofiiio Albcrti ad litarJtnepluat
tpe eo^rfcilicei p recs shos fete St di
uiicim.Hoc fuit fignraiu tenii.Kegu : tibiad
pces Hslixclanrumecslii ne daretpluuia
iribuj anis & fex mefib^. Et poteftate habet
fup aquas eas -^uertfdil fanguine.Ad lirtcia:
Sicut itgiCfaclui Aegypto. txo.V!i.6£ pcutci
tecta otiini plaga: ficut Moyfespcuffit Acgypcu donec fiiios iftael educerecdc Aegypto,
ded qa no legiccp ilii debeat iuipo:e(iate illa
cpe AnttxpUideo no debet hic attendi fenfus
litiefalls:f5 fpuaIis.Hic Alberi^.Vidcaf ucro
fenfus fpualis in gloiis.CX.uimu St uldtnuieil
mots Si refucteciio Saciotu Enoch St Helis.
£c cu finieiinc mqr,B.ioanes: teiUmoniu futi:
bcifia qux afcedit de abylTo faciet aduetfus
eos beilu : & uincet tllos no uetbis fuperddo:
ff intetficiedo.ideo fubdic:5^ occidet eosiSi
coipora eoiu jacebunt in plateis ciuitausmagnxtquocac fpualitci (bdonia 51 Aegypti:
ubi Si dns eom crucifixus uidebut de tri'
bubus Si populis St linguis Si glnb'i* corpora
eoru pec tres dics & diiuidm: Si corpora eoa:
nb linent pominmoiiunieiitis . £t inhabita
Ks tetra gaudebut fup illosiet iocudabunf:^munera mittet luiceiqrh hi duo ppherx ctu
ciauer&t eos qhabitatfup teiia . bipott dies
tresdtdimidlutfpiticusuitxa L>eo mtrauiti
eost& fteterut fup pedes fuos:& timor magn‘^
cecidit fup eos q uidecat eos: Et audtetut uoce magna de exTo dicente ei» Afcedite huc.
8c afceiideiut in cxlu in nubc&.uidemt illos
inimici eop;.Hec.S.roanes euangeiina.
CTOPfNIO BTIAM aliquoptetutioanis
Duici^f Theophyli : <p loaneseuageliifa noIit adhuc mortui ; fm liiud loanis ultio.Sic
eiluolo numere donec uema:fedin paraditu
letteiice traHacus ueniet Si ipfe pdicatuf^ aduetfus Anuxpm . Huic opinioni quauis aliq
taiio at9 auclontas ipliuimet. B. loanis podtaafi ea q de Enoch St Heliadi^a fuere fuf
ftagenfcno tu coguntCXuate iudicio prudeuds lefioris iila reSinqin^^.St p hec patet lefpo
lio ad primu&ad fecundum.^TAd tetnuergo dicedum c:q» no oes adorabunt Annxptn : Ideo poft illa uerba fcribiC:
CXuo;e no fum feripta nomina in hbto uiueAgni q occifus eft ab origine mundi»
Crfdnlusfextus de uiclotia Imperii tni
litantis Ecclcfix contra Diabolntn5C Antichnllum; ac
eorum fequaces.
^^^^EinJepfideraudu c de ui'!?oria ipe
Vt-'T! niiluantK. :-ccf;i'p:tad!abolKa£
«S3Kpfeni.scontidcrstw;i,: unica qiiio,
erv^trum Impcruim rriiiranris tfc'el;£fu'
petabu Arnchnituni:Quarno umta.
;Dhanc qfiicne Cr .pcedit- Videti Impcriu militatis £ct ta: iic fiq»era
f bic Anrixpmiprlo qdcqifi de .inri^
chiilio dicif Apoc.xi.Eicu fi.itctit leitinionm
futitbeftia q alcedir deabylTo: ideil Aimxps:faciecaduerfusfccds beailsA ufncer 'lior.lg.f
fperiu miIttantisEccfca- no fupabit Antixpm.<CPrxterc3.Fuga e uicUno uii5tetis:f3 eecfia
tuc fugiet i defeitu ut dictu e:ergo n6 uincet.
(rPrsterea,Apoc.xiii.dkif;q> Dcabol** faciet
Qt qcucp no adorauetir ymaginf bcihx.r.An>
tixpi:occidaf.[ gif Diabolus ipe Antixpt oes
fspetabic aut uicloria fpilaifaut corpotali.Et
p pfequesin ea pugna iperiu militatis tcclixnb fupetabit uincensifed fupeiabitur.
Iirln oppofiium e qdhabec.Apoc.xi.Etpie
e draco ilie m3gnus:ferpes aiicjquus:qre
ducit uniuerfum otoei^i fiieclus e ia terta: Si
angeli eius cu eo muli fum. Ei paulo ifenus;
Si ipu uicermu eumpp fanguiae Agni.
(T Refpbdco diceduiqi ui^ioiia Irnpii milita
tis Eccleiis aduetfus diabolum fuit
Petro cum ei xps dixit: esc potts lufcri non pualebut aduetfus el.Ite luce.xxii.Ego logaul
te ut nb deficiat fides tua.pnuciata quue^ pDausd pfahxc.Supalpidc &. oalilifcuamDuU
bis: Si pculcabis leon^ o.' dracone. iVlanifella
bifueto toti mudorprio i mor.e Antixpi: rll
tede Magiilro i hydoriarac nuiUis catholicis
Doclorib'^tpoftq Antixpsafcedciit itatafup
bia utpod fimularione fux mortis ac tefurce
Ctionis dicat fe publice i c£luafccfupc:rupet
monte oliueti ftans fulminabit.De morte Anlixpi qnauis nb ponat mod’? eius^habef expf
fe Danieiis Oi^auo:5f.xi.capEo i tine: St icdx
ad ThefaIo.fecudo.& Apoc.xyii.
Cr<Secudo manifedabif hxc ui5oria:qtn occifo Anrix^ ex fcqcibus fuis mala deficiet:
& «et eos magni orienf tumuit*: Squixciit
i magno timore eiQc: multiqt ad ddda gloria
Deo c*li puerren£.;Que oia fignificac Apoc.
xi.Etf illa hora inqtX.poft afcefum Enoch 66
Hcli£:p qd daCimeVigi cp cito poft uemumEnochS Hella fcquef mors Antixp^TUc'>us e
teuxmotus magnus:^ decima pars ciu.iaus
TITvLvS SEPTIMVS
«dditfSJ occifa funt i tettsmotu nolaholumfeptemilia:& celi^ Iriniore mi(!ifunt:S^ dederut glonl Deo Cisli.Veh fecundu abut:& ecce
ueh tertium ueniet cito.Hxc ibi.
CCAd primu ergo dicedumr ^San^Hillljtra
quos faciet beUu erunt Enoch & Heliasrquos
^cle fupabit morte tpali IterBcicdosfed i patie
tia fua rade Dicetrefutgedo gloriefi ntdem e.
C^Ad fecundu dic€du:q> fugies ad tepus fe-*
peiiumeco uidor euadioquauis di5 1 fuga e in
ferior uidcaEJmperiu militatis Eccfiie pariter
fubcubetegde uidebifuiuente Antixporfed
eo occifo e fuga tediestrophea ui^or referet.
^Ad tertiumdicedujcj» no ola q uolueritAntixps efficere potcrit.Faci€t igiEIege: Iflitacdo
ut occidaf qcu9 feqeu noluerit.Ilkuerolex
M obfouabif elmodetxpo maxio 6delib'9mul
ds pftatia animi pftateaduetfus impii ea lege.
CTTital^Sepdm^de fceliciffima tepeftate futa
la Ilperio militatisEccnscpoHiteritu Antixpu
J OH pSderaHone eo$e q pertinet adpditiones tepo;^ Antixpi difputan-»
dum e de tpe fequeti Itermedio in
ter morte Antixpi & diem iudicii:
Circa quod quaeruntur duo:«pPrimoiAnpoftmorte Antichriffi Imperiumilitantis EccIeQ* aliquo tempore durabitante diem iudicii uniuenalis:
C^SeefidotAn tepefias Itermedia inter morteAntichrifti & diem iudicii eri: fcsliciffima.
CTVtrumpoftmorte Antixpi ImperiS milita
cis Ecefiie aliquo tpe darabit ad die
iudicii uniucifalis . CLua^ilio Prima.
B Dprxma qftione (ic pcedffiVideE (p]poft morte Antixpi Imperiu militan
tis Eccfjte nullo tpe durabit uf^ adiiPtiO qdetqm faluator loqoes de tri
bulationedieru Antixpi dicit Matth.xxiiil.Starim aQt pe& tribulatione dierii ili^-.f.tptsAn(ixpi tfolobfcurabicf & luna no dabitlumcnfuut& ftella: cadent de ctelo: & uirtntesc»Ioj8
?^uebunEs&tSc patebit fignu filii holsl c*loXiudicaturiiutcxfequetibus patet. IgifnuiIum, uidef futurum tepus intermedium poft
Antichrifti Si diem iudidi.
cet^dicess&aduenit ira ma & tepus mortuotuiudicari.IgiE Hidef^aoi nulla aut patuu
tepus intermedifierirpoIlmtineAntixphqof
dichj faitjpoftciior eritmone Enoch& Heiiff»
CrPr^€tea.Apoc.x>iu4ici£ de Babiloni* ti
gno aduerfo imperio militatis EccR»tp An-*
geluspoftimeritn Antixpi exclatmuitin forti
tudinedicest Ocidit cecidit Babilon magnai
8i poft pauca fufainfert? Ideo I una die ueniet
plag® einsimorsSt iaEhis:& famesiSt Igne c6
buteC.IgiEuideE^ pOft morte Antixpi una tl
tG dieBtdnraturu ImperiG miliwntis Eccftff.
fJTIn oppofituHi cftquod Apoc.odano dicit
glofaiPoftmotte Antichriftipax erit i Ecefiai
CRESPONDEO DICENDV.M q.?fide^
tanti diuinas litteras mamfcftu dl imperiu mllitantis EccFis duratu^if p aliquod tepus poft
amichiifti mortetNa Marth.?txiiii4e dieiudi-
ciiloquesralnatorait; Sicutltldiria^Noe ita
erit &aduetusfiliihoIs. Sicut.n.er3cTn diebus
Noe ante diluuififcomedetes & bibecest nubetes& nuptui tcadlccsiQri)i ad eu die quo intra^
it Noel'accha;d(ndcognouerat donec uenit diluuiu& tulit oestira eiic Si aduenras Filti
hoIsJfta na^ nerba fune detpelmediatoantedieiudiciitergo durabit fperiu militatis EccFias
per aliquod tcpustl quo noles uiti deget fteue
nue. CLuod elate exprimit cu dicifmuptui tra
dentes;& rdiqua,Hocteptisddctibitur Apoc.l^iii.Cu.B.Ioanes uidit poft maxima mbulatiane Antixpi fieri filentiu in c{eIo.& cu aperuif'?
fetinqt figiliGfeptimtItfachjm eft filentiu! ese
loquafi media hora.Vbi Beda dicit: Poftin-teriram Antixpi requies aliquatula futura cre
ditur in EccFia,Hanc interpretarione feqnttnf
GlofatMagnus Doclor Albemistac multi.;
CJRatione qoo^ peiruadecsMam Deas eft qpoft tempeftare tranqllum facit. Concenjt.n.
bonitati Dei t qua unicerfi temperat asiones.
Omnium uerotempeftatu maxima erit tribu-
latio AncichrifH. Neij minoris erum bonitatis
hominesilmo maioris funiri tepore Antichri-
fti qfuerinttempore Noe: dequibusdicitat?
Omnis quippe caro coriuperat aiamfiia.GC.
vi.CLuostamcnDeos pet multutpis expefla-uit utpuenetef.rgifpp diuina: bonitatis ratio
ne:& utdetur hoibus tps quo reuerri poffint
ad pMiamrlmperifi miliracisEcefis pfeueraWf.
C^Q-VANTVM VERO fit duratufe multi-plex eftmodus dicendi. Q.uida nanijdicnnt
^ ad minus quadragintaqncj diebus: ex eodicitur . Dan.xii. Bwtus qui expeflat ad dies
M.cccxxxy.Et ante ifta ponitur tepus pfequutionis Antichrifti quo aufereturiege facrificiS
Chtifti : numerus uidelicet die^ mille ducent
BB m
LIBRI aVARTI
nonagintatideS tru anicam dimidio: quibus
addendo quadiagintaqn^ fiunc Mcccxxxv.CJAliusmoibsrefpondendi eftutfae tautii
tpis detur iliis holbus puerccnJi ad Chiitlumquantu eil necdum holbus ame diluai&: q fue
runt ani centu & uigindtut habefGe.capro.vi.
Cuius ratio uidef eiTe:qa hores hoHis «tatis fal
uacocailimjlaukhoibus tpisMoe : utdi^u eii.
GTcthus modus tHdcndiefttqm cps abaduStuChriiii ufqtadfine mundiafp&fan^ouocatut hora, Prix Ioanis.FiIioU hora noui^imaefi.5imilitet Matdi.fecudo. Hlnouiffimi unahora fecerut.dimidia ueto hora uocaf tps poli
incetimni Aatixpi ut difiri fuit.e;it iu^ fecnn
du hunc modum rndedi duratura Eccfia fete
tot anis quot pceiletut uf^ ad aduetu ChdlH.
(TCluaitasmodus indendi eft:qm fn diuinis
littis mille ani pro una die accjpiumur.pfal.
Ixxxviiii. Q^uonia mille ani ante oculos tuos
tanq dies extema;qux pteriit.Duodecini ueto
funthorx diei.ro.xt.Nene.duodecim funt horx dieifillud aure t^s eritt^sdimidix horx ut
di^ueil. Igif erit illud tepus duodecima pars
mille ano^*. Hunc modu arguendi uidef feq
S.Hieronvmos fup pial.Due refugium.
|[r^dmas modus liidendimt quatius detec>
minau tpisilliss iit nobis penitas ignota tppdi>.^um Saluatocis aflufi primo: No eft ueftru
noHe tpa uel momenta q pater pofuit in fua
poteiiate.Ethunc modufequic.8. Augnftin^
xix.de Ci.dd:in determinatione talium qUionom . Nine Saluatoi de ultima diealc Matth.
xxiiilDiem illu nemofeit niQ foi^ pater.Duoeigo funt nobis nou de illo tpe:^ icilicet erit:
Si<(n6maltuduiabit.Inde Albertus Magn^fupet Apoc.O!fiaue capEb i principio ait : Hicdeietminaf apertio ligiili feptimisqua mamfellatuc flatus EceSx poil t^pus Antlchtifli:qua
do.f.dabif pax EccKx:fed patu durabit . Hxcilledte glo.ibifup uerbo quali media.hora diciuqa cito uenit ad iudiciu. Modi uero arguedi piicii no funt nece(Iarii:qa hora pro rpe indeterminate accipiftAd Ro.xiii, Hora eft lamnesdefomno furgere.Rationequo^ breuicatis iiadm a Chrifto uoca£:qm omne tps etet-nitati ppatacii peipue bteuetueluti ipetceptibile tps eit . Et p hec pacet rcrp6fio ai primum.<E;Ad fecundum ergo diceduni cftiqpm diciEApoc.xJn diebus uocisfeptimi Aneclixu ccperit tubacancre confutnabicmyfteriu Dei- ficuteuan^i2auicp« femosfuos prophetas.aunanbj comae emoiiuiE;l,fd4us fcptlmiAngcbadcftmdiebus utamop: pji„to
lum^f p tmipus Aatichrifli.C3 ceperit taba canete:Aymoscum ceperit fanha EccRa fuam pdicatione iiiTundete GonfuiTabif myfteuumDd: ideii qc.^d modo lateciliuc Ont pmia bonopuiSne tormenta malo^. Sicut euangebza'^
uitperrctuosfuosprophetastQuo^licut Aymo aittomnis imetio Fuit de Domini aduetu
& fscuiiprumadoae ptophetate. tdeoq; tuncpei^cietut ficut ance pdklum ell.Signincamc
icatf <p in illa «taie futupe erittudicium. Cuius
tii xtatis nulla poni! quatius cena dotarionis.
Ad tertium dtcedumeftti^ una illa diesfignU
fleat die iudlcii : utcdltei exponitur:qux n5
Scitui fumta imediatepoilmottE Anrichri'^
ftlldeoncgaiut confequentia.
^Vttum tempeRaslntctmedia inter mortemAntichriHi Sc diem indicii erit fcxlicif
fima: CLuxiEo Secunda.
^.Dfecundam <5ftion«nfic proce^
dimr: Videtur q: tepeliasinterme-'
dia inter motte Antichrifli& diemjiudiciinoerit fceliciflima,Primo'quidcsfub hac tempeftaceuenieni
formidabilia figna formidabilia ultimi iudi^^
citsatercenribusholbus p timore 8l expeclario
neeofu q fupetuenlent unmecfo otbh utdiciE
Lucx.xxi« Igiturtempellas poli interitum Antichrifli nScritfcelicutims,
^Pnrcetea.Charitasin Deum qin populis re
peritur:peipueconfene uidetuc ad fcclicuace
lemporisillcutdiciturin pfal.cxliii.6eatu di^
xermit populum cuihec lunufieatuspopulus
cui^ dits Deus eins.Sed ea tepcllate deficiet Hdes &chariuj : Juxta illudtfilius hominis ae9
niens in tertam fcilicetad iudicandum-^utas
neiuenietfidlinten;aHteMatth.xxiiu. CLuoniam abundabit iniquitasnefrigercet chariias.
Ergo illa tonpefiasnd eritfatliciilima.
CrPrxtetea prime.ad Tidiii.dicifjln nonilR^
fliis diebusinlUbunt tepora pericuIofa.Erunt
homines amices fcipfoucupidiielati : fuperbir
blafphemirparentibus no obedientestingtarit
rcclefticfineaffechonetfinepacctcciminaiores:
inconrinentessimitestfine benigniiatetptodito
testpteruinumidimoluputn amatoresmagif^
Dei: habentes quidemfpcciem pietatis: olrta^
tem ueto eius abnegantes. Igitur ea tempefias
eritinfo&Uciffima.
€7ln oppofitum eft t fla pax omnhnada^in impio mtiitanob Ecenx ut dicit glo.in piici
pio o^u> capituli Apoc , Defindo quo)
TITVLVS OCTAVVS
Antichrilto Diaboli porrtia diminu«ur!&adtertain proiicicf uc liiclum eiUgitut il!a tem-pctlas em fccliciSima.
^Rerpodeo sdicHumt^ iuxta expofitionfi
Do-.^09( llacus {petii miliiicis Eccf^a; poft msAntixpiqudabifpaxEccrix :quall cUufus
lacebst {rcdptura:fed.B.Iu.ipiIcipiooclauira
piculi Apoc.iUa 0 :teiidit dices:£c cu apetauTet
figillu lepumu fartu eft filenuu i celo quaii di
tnidia hota!Q.uo iileiino fututa :eqes ac paxiu Ecc&niignatutpodimeriti!i Antichrirtt ut
ait Beda.Pacs ueto uuius repedatis multas habebu coditioues q ad tceliciute ceicena confezunopaiuei ac fpiiitualem.
CrPnnu erit pax:dc qua iam facis diflum efl.
CCSecuda etiKqm tunc pdicabif fides ac uei^
iateUect^^diuiQa^ littera^, Lcui^ matotillumi
natio cocdiu citca diiuna: fiue ppabundantiagratisetliue pp pdicatione tiioch ot Helix p'cedente l ple.n.rieiiaj exponet fecudu uetu in
tellerlumUtKcasdiuinas:qbus corda patrain
conuertct infil.os:ut dicitur Malachx ultimo.
Tertia conditioerit. Conoertio plenaria iu^*
deorum. Vifo.njmentu Antichntlieffeaodi
uino ludicio ludei de facili ad adorandumChriitunimaximum conuerienturmi haoeioi
aBea'ol?auioad Ro.Viidccio.De hac puet-
flone iudeo^ exponfcut illud pUl.qnquage"tiiBiOi.%ui:Geuenentur ad ueipera:& famempauemuf ut canesiueluu ibide glofa dicitdni
plebitur quocg illud Miches uinnio.Ueponet
oes iniqtates noiltas : & ptoiiciet ©ia peccata
noftta .Hancltpuer&onetn pienaiiamde.-pt
^dixit longe ameAzatiasjspheta occuiiens
Aza Regi 1 uda teuettenria plio cu magna ui
ctoria du ens.ii.para . xy . Ttaniibunt at multi
dies i 1 fciel tbfij facetdocetabfcp dofiete : 6C
abfij Icge.Cutj teuerh fuerint i angoftia fua
ad dum Deunilftael Si qfierimeunnuaiient.
Quarta pditiotOes pene mundi natioes colla
fubmiaemimpio militam Eccftx. dd fi I ali
qua regioe p ipa letroacla n6 fuit fundata ec-
cFia tunc fundabitun 8i cfi effeflu pdicabituc
enigelifiiut illud Saluaioris impleatur Marth,
xxiiii.Etcfipdicatcm foent hoc euangelium
i toto mondoirunc ueniet pfumatio > Nonni
lex Antichriftiaat feqyaceseiusextoto ceffa
but tefie ctB. Vinctn.pdicatore pcipuo i fuis
fermoib^smultis pfeaeratib'* pp obftin^one
ac dei teprobatwnetpcrisillop' id exigeobus.
Qinnca pditiosTutii pdicabunfpoen* futu«
dafiars hoibusac DOTonib^.Hxe pdica'io^
BuricUufuit finguUritci a£.lo£uangelifta
Apoc.xy.&:.xyi‘,p f^te Angelos hfntesfepteplagas noBiffimasu gbnspluTTara eftka Dei.^Sexta pditiotcognofcetur lodicii uP.s cenaypmgtasjlicetanasac dies ignorsbnnc.Nc<5ueto hoisspptereacelTabunt ab his q ad rem
p ublica Ipcrlant humanlrfe-entes ac pUntintesuineastnabetesinuppjj.T; tradentestfed etui
holesCcat ait Saluatot M.itrb.xxiiii.ficDtia
diebasNoeeientes ac bibentestqbus repente
& inexco^tatetficut fari ijocteulrimn (upueniet iudicia.Signa uero ulfimi iudlcii:q nd p'ceffcrumCmniw.n.cdplebuntuEafireaduentuAnrichrifti ati^ illius tpe'^ in ultima partehui'’
tepefiatis pfirnabumuc.Namhuniana genera
tio non ptetibitdonec omnia impleantur « Etper hxc patet refponfio ad primum.CTAd fecudu ergo dicedueitjqf aacloritati
b9 tdduiflis dicuf futnra d dcfirctu-fidei &chariratisnteUigeda funt fore peipue tpe Anrixpiscuiasuicinx tepefiatis: qua ApFs uocatno-'
utffimos diespp ppinquitati aii iadicia nfeSC
qa erit in ultima parte ultimi ftatus impii mih'
tantisEcclefisfupra diefu fuitshomineserunt
amantes feipfost & reliqua q a Beato Panloenartan&perquxpatSTefpoBfio adtenmm,
J^TituIuso^lau* deiodicio nniucrfali
Impetu militantis Eccletix.
^OSTcofiderarione repoje
iecurfusirr-pii militaris Ec*clePx determinandi» eftde>
fne efufdem imperii: Orcaquf tria exp'anandarunt:Fii
mu eft ludicinm uniuetfalc
impii militans crcT z. Secun
duettTnuph** Cbnftiracmt
liram omnia ingredientium cxlefiem htera.*
falem. Tertiam eft inooatio mundi fenfibi>
lisiin qiiotriuphantes uicerunt . Circa iudicifi
uniaerfale unica erit quafiio.
^Vtrum ©mnes homines in teaf^rmptiscot
poribus fimul iudicabuniut a Chri-
* ftotQ-Oxftio Vnica.
HOhancqaxftioremOc proceditur»
Videtur q>omnesbomipes inreafF
fumpris corponbus fcmul a Chrifto
non uritcibuntar.
f^priogderua phsdicitiTecSdo de genera-
rioe» ea quoa: mbfiaHa cortefif ro reiteratsc
eide mjmeroifcdhoiQtn niomio^fubftono»
Libri avARTi
comipu ertilgirut rtfurgere nequeunt & petconfequens nec fimul iudicari.
CrPEi«€rca;Si oes hoiesiudicabuntut fimul
PS^cgAbuniur! aliquo locopticularimelutict
Ioelis.iui.dt .Cdgregabo oesgeiest&deducaeas I ualle loraphattS dirceptabocuds.f5hocuidetut.Ipoitibileinunieraholum exilletrmul
titudineq pet toc annorum milia fueicigicuc
oes Iiomines non Smui iudicabic.
Chriftus oeshoies fimul iudi -
cabitaut fecundu humana natura untauifecu
dum diuina tm:autfecundu utrai^t nofecudShumana tth:qa tunc Didebant filium hois nenicte i nubib'* csli cum potate magna & maiefiace:q ptineiad expfiione diuinicaiis.ergo fe
eundum diuinasqd no : CXuiatunc diuinitas
manifefiacef zeptobiS:q fine gaudio uideii n»p5t.Damnad ueio I fupplicio funt sterno eidiultausgaudio ppetuopriuati.fgic oes holes
i rea(Iumptiscorporib‘^fiPaXpo noiudicabuL^In oppoficum e articulus fidei dices:lnde
uetutus e indicate uiuos&n}Oituos.Adcuius
aduentu oesihoies reddituri funtdefa^propriisrdnem.Item apoc.xxxif.Et nidi mortuosmagnos & pufiUos ftliesi pfpeciu throni : St
libri apti runtt& alitu liber aptusefi q efi uitst
&mduat(funt mortui exhisqfctipta funt
ia librisTecundum opeia eorum.
CRefpodeo dicedujfuppofito cp dtul^qftio
nis afilrmadu^ fit necefiaiio credit^ deciaiada
fut ctia:pnum fpefiatad pced^da iudiciu oft:
fecui^uad ocomitada^ertiumad pfequeda.
CTCIRCAPRIMVM |>batut feqntes pclu-
fidesex doflrina Theologofktpretdmfup.iiir.
fnlarumtpria eft tefurtefHoem mortuoprtqua
fde ten^us.etpbabiliter puincitto naturalis.
Proba£a.S.Thoma ptra gentiles.uii.c3pJxxix.
{icipue:qa nihil ptra natata efi ppetuum:Ala
neceilario remanet corpotedeficienteq et naturalilclinadone piungitui corpori. Suadebitigitur rado naturalis ut aliquando anima fe^
parata fungatur corporirquod eft refurgere.
dn^^ifioibus uero Scoti adactfus putg ronetudim'^ teo opeqddimortaliatc aisiferipdedidimus. CLuanis uero alafepata namtalitetoptet fuo uniri corpori nullu rn acimum ptic i
pium ctMtum poterit aiasfictascorporibuslungercfedfolo Deo opante. Cuius tit aifhoiAumr puiiemm Angeli miniftrltes colligendo cmeres-eafcg ueluti pparado ad reparionehunwn, cotpors.Hiac pris ad Thera.uij.aitApfttDust uoce Archageiidefcendet decslacC mottiu Kfurg^tfHxciruIex diuitads^utlfe
fiota Si q trafmutadSe egetip Angelos admi-mftret.Ita9 refarre(nioismortuo9: tpoq fient
in inftand Deus opabitunq uctoi tpetAngeii,
CrSecunda pciuftotOeshoIes tefurgciCmul
&I eode iftari.Pfobatur fiesOium tefun^^io
erit I ultlo iftatifonitus tubff Angelic*:qd ftit
unam tm.Igituri eodem iftati oIshoieSrefut
gent.Inde ApFs ptix ad Cbr.xy.dicifsrnmo>
mem:i ichi.ocali.Diuetra aero illa q Ezechiel
;ppheta fatura in refurteflide pnnuckt fimni
fient,Cl.Bi populo rudiloqns uelud futera in
tpe exfffitificurSde Moyfe feribenteopa fexdierum:dicit.B.Augus.Cum uero ait Apfs pr!
me adTheniiij.MottD) q T chrifto funt refut^^
gent ptuniiintelligendus eft de primitate nontemporis fed dignitatis.
<j;rerriac6tCl,neq{aiafi]u pprium corp^ re
fumet:Rerarger.n.e iterato furgehEiufde at ecadere difurgerer^uatecu p nionccorp^cadanide qao<j corpnsnecefle e alam rcalTume
rctfi uera exiftitrrturrefiio.HIc Tobxap.cxci.
hac fidem afttuen* inqt.Scio^ tedeprorme^uiuitrSi in nouiffimo diede terra furreclnrus
ram:& I carne mea uidebo Deu . Q,ux igitur
funt i holefubftanrialia eadem refurgerene^
cefteefttaceidentaliaueto minime.
^Circa hora aduenetidumr ait.B. Thomas I
quarto d>.xlK!!.q> determinata hoiatpis quafiet tefurrectio fciri no pdt p ceftotut dicit Magtft«IIittcra.Tamen jibabilitcrfatka qbufdaderq» refutte^io etitquafl in crepufculo fole
extftentel or!ente:Si luna i occidentetqa i tali
difpee fol& luna creduiimr cteatamt fic eoa:
circuUtiocopleaturpenitusadcimddpanfld.
CTGIRCA SECVNDVMtfitprima pclufios
Chriftus i uidmo iudicfo iudicabitnSfolfi in
natata humana:fed Itfecudu naturahutnanl.
Probaitiudicare hoies Chrifto ppetitaliquo
mofecanduil!a!}itura(ecudu’quahetdj^iam
fup IjoIcbSt poteftatl inTOducendi hoies adtcgnSuel exclndendisSt fecunduqua I caputEccRac; Sed ola hsc ppemnt Chtiftotndfolft
fecunda diuina natoratfed Itfecundu huma-'
nam.Ergo Chrifto cdpedt iadicaie nonfojfi
fecundum diutnam naturamifed edamfecundamhumanam.4f;Secunda concIuSoiChriPidiuinitas in fu
dicio a folis bonisatdebittjrt ProbaturtDam'9’
nandi in iudicio uidendo chrlftii non gaudebunefed triftabunf . Sed S 'rtderen: eius dfui
nitatem gauderent 5^ ron rriftarennir . Erganon uidebune Chdftt diuSitaiera.
(Quilibet l ultio iudicio le
TiTvLV5 NOMVS
geie poterit I foa & aliena pftu ola merita Si
dementaj)pria Si aliena.p£oba6Q,uicu9 mamfeite & euidetec cognofcit aliqu.. fniam eeiultd cognorctcmeticafnladifed qlibeti tina
iiiudjciocognofcetniaifefte &euideter fen
teiiria fui SC alio^: en'e iulld » eigo cognofcet
manifetie fua Si aliena merita uel dementa.
^<Xuana CocluUo. Probabile e 9 illud iu
dicium qudtu addirceptatione& fuiam fiac
menuliter Si no uocaIiter.Piobat:Ad ultimd
iudiciu no teqrifiilcumecalis magnitudo tpiy.
Sed d tUud fieret uocaliter illa exigeref.Ergo
fiecmenta!it«.f#inc.5.Augu{tin'^.xxiiii.deCi
uitate OeiinqnSi libet iiieex cuius fctiptura
oes iudicabunfcarnaliter cogicefiqs ei^ magnitudine auc longitudine ualeac sIlimaKtAut quito tpe legi poterit fquofctiptte funt
uit* uniuerfop^fHec Augulhn*:\''nde pbabileeii^illaq dicunfMat.h.xxy-. nouocalicei
fed mentaliterlcelligeda funceite pftcieda.
(TClRCA TERTI VMXata fnlaao ipatof
Chriflo Deobonipmiabanfmcinfequeu ci
talo declarabif. MudusfenQbilispignepucgatus q etic quo^purgatonucgetib^fceiii^epa;nat:extenlione equado omnino mudnsexn^trefolutisolbus copolitisin quattuorelemeta;deieciif9 repbisdemoib‘^achoib9ininfstnucp cetri terra occupabit.De ignecotiagraiionisioqtur Daoid diccstlgnis la
cufpcilu eius exardefcet: Irideni DiuusAU'giiitinus. XX . deciuitase Dei ait s Sicut mundana aquap« lundatioe faccmii eu d.Iamu;n5ita mandanopi ignium pfiagtaiioefigura huius mundipjbitPurgato orbe ceilabit mot*^cseIi folei punflo onetis exifteieiiuna uero i
occideteioibusctfydenbusdecetinime teli-'
dnibus 1 iuxuiliud Apoc.x.Iurauit p uiuete
ifaeculafeculojttqaiepus no entamphus.(TV^eruquiUiS coiterfacridoftotts teneat
iijoius cfio^ delituros poft dic ludicuuio id
tfiautefficaciffimaronesaut diuinatu IfajB
clara pbatorauaoiitace. NaqdeApocalipfiidu.‘;a fuiu nerba de :pe no fimpliciienfed t
quo ofumabumut mpileiia impii militantis
tccfiar iteiiigi pofTunt.Inie fubiuHgifiied 1
diehusfepcinii Angeli cum cepit tuba canerepfumabifmp'lenum Dei.Paroulis neto cemfo'o originali decedenbusuita:locum:&Ofaqiocundifi'!ii)a Deus imonaii>pilab!t:'juaIia
moriaiibus mna minime ee u'.>iuit.i nane ue
fo e taliafocmaji^ii'* rimari di->i.jis Une is ta
ccobus^atger.ii.c humanes ireLe.^unuanar^
CspenuuiCto fuignoptmoesdvfupiia tuau'
bus diiputassnifi eide certa diuitioR; cIoror3fuffragef aucloncas.Quaobre n tcefaaliter fennedii detehnmaifet de puero no r--ptizadsmtndnul iferunnetdc ip ineaneEune^frteor taq clanlTime ratiocinati ex diuL L:s.
CjAd primuergo dicedu eiij fo a ni naiuixcorrupta pmaiienaeade nd ici erane: diuuia
at mrrutefalfum e.Cui rvfpolionut diciun. c:
humana etro naturalis fumagat.Ponos eifde
pricipi^s naturalibasifi uniaiiTidcreq neceiTe
e.ivUteria uwopriaacaiappetuoremanenqubi leuniac diuina umute ide itdib.t honK>.
^TAd fecudum dicedumrqi 0 ad iiuera uel
ligac uallis lofaphanpphcdedumeftfpatiucucullas qudru opus fuent.l iinumera ut niul
rimdo hoium ibide locabihpcipue c6 uiali i
terta exiftenboii; uero I aera fubieuabnnrur
Clirifto occurretes,VerB-B-Augus i iibro.xx,
de ci.Dciuidet magis hoc releiie ad iteipica-^
tione nois.Inierptac.n.io(aphat tudiciu df.i:
ucl dus iudicat;qli dicat.Congtegabo oes Si
deducaeosIiudKium6cui'’cu:^ l5di'iroiuiii«
CTAd tertiu dicedu:q? dmmitas manifeUa-*
bit reptobisp tigna Si eifeclus potetis infmi
rstqbus cdtreifcet Si dolebundiuinitas uero
p eiTemia foiis inoiefcet bois.Videri autemdiuinitashoc modo nequit 0ne gaudio.
CTTitul* Nonus de TriuphoChri li Impa^tonsae militum omnium impeni mi
luanris hccieiis ingtcdienuum
Cislertem hierulalem.
jfff^^^Einde tohderandu iftde rtiupho
Mfc^^Chnfti maxinn ppeiui reg;s ac
rsl^^ipatcris:mi>nu>.^ oium in piinabia
lis Eccleliac ingrediennum calcile hietuiale.
Ent auce huius pfidcrauvuis unica qua.itio.
CVtruelecli omnes pofi diciudiciisequa
luer cum Clmfto tiiumpnabunt.
Dhac qftionef c pced f: VideE
q» tlec-i oes pr ft d.r mdicii tu
Chriroa-qualiter r.: n phabuc.
((^PjiD qden. qa iutphus ifie
anmiic >x co.pOfstittf
fed lila beatUvidoenteidr-igf :dc niLphus.
f^rs^erea, £sftcii'’inilHt l‘->-;ue:.ij < i.iiiiu
triiimphanrr pa.i pcnpa «ndutiis Sdin..» des
def tbifa bevo :o ipoc xix.d;cue:&: c-.er
citos qfiuit in ci.o feqaebai:E eurriintquis
albis 'lefluio/Tl -.o i.boS’ nredo . Ig-f ble-?
cli omnescu Chrido iquiliia triup.u&ujU.
LIBR.I aVARTI
^Prarerfa.Marh.J x.<Siritnr: Accfpcriit fin
gulosdrnariossper quo? pmiatiooniniutie"
ctort fgnaf ergo ffqualiteroes tnvphabunt.
^^In oppofiiu cfttcpSanfti erCr tuncficut
ftell* in ppetuas sterniratestSed ftella differt
a flella in clariiate:Igif eria fanfli no squali^’
ter cu Crifto triuphabut pofi dic iudicii.
CR.ESPOMDEO DIGENDVMtq.c3militia fituirauerotfi mebroru imperii nwlitatis
EccFianttiuphusuero apudueteres fupmujnonor erat militib'’ donat*’ poft deufcfos lio
ftes:ideo fututa fcclicitas merito coparattria
pho.Ordine aure triCphadi apud Romanosfingnlaritcr accepim*’ ab Appiano Alexadti
no in tertio de Wlopiinicorcnumphu Sci'
picnis Emiliani defcribente.
<rAD GVI VS fimtlitndine Chrifti Maximiac omniu milifu utriuf^ fcx^ triuphu inenat
rabileinexcogirabileijallquomodo baiburie
res expl cem^.Imperatoris Ghrifti primo glo
ria d'cenins!deinqadomniu g-orii attinent
cdemtOemu fingularia in mcdiu deducem**.
(^Chrifli uero gloria.B.Io.Apoc.xix.fic defcribitrEtoidi cxium aptum . Etecce equusalbus:Et q fedebat fup etimnocabatucfidelis
8£ iicraxsSt cu iuHicia iudicat Si pugnat.Ocnh at ei*’ ficut flama ignisiSfin capiteeius dia
dems... uiltathabesnome fcriprQ qd nemonouit nifi tpfe.Et ueft tus eratuefleafpfa fan
guinerot uocabafnomeei'* uerbu Dei, H*cB.foanes.Q.uibusnerbi? gloria humanitatis
ac diuinitatis Chriffi defcribiS Humanitatisqde (5 eritpp unuarc:fidelirate:ueritate
ta:6donorumuItipIicirare . OcuIi.n.Chrii^*'
ut ait glofariona umtSpufTanctiqb^ eccBafua ce^icinquom fructus aptiflime tanc apparebunt . Diademata muita corona ef*^nt
multat ac ppetusab humanitate hirspp^i'uiiiitatl.Harc demu humanitas afpfa faogu»neerinqa tunc apparebit excellentilTime fr“
cruspafTionisChrifti.Gloria uero diuinitatis
ineffabilis ent. Nec.n.hui-mno qfpjg jngenio
attingere pot ea q tunc Deus Imofalis agcts
cuius ninibuscunctafiuein c.elorfug in ter
rafiueintel'ecruu!ge3nt:fiuec9reant:app*au
dere ac illius uirtutem ac maieflatp explanarefttsgent teff.cient : perficient^
.
tCrGLORl A cois oi im rn^lmim impii mMitatis Eccfi-.c tunc ingrediccium hictiifale c®lefte aha erit alxralia co^por•s.A^^q^em ernt
q'h tunc intenusfelicicab^tnrhabfsomrn notici hfiue fxogniPoe Dei fiue p rpesinfufanfiuep acqQtasi.acfciifus qtanc pfccdiffitnc
aelus fuos exercebunt. Videre IrDeumeril
beatitudo eiTentialisiqmmt ait SaluaconHxc
cftuita tetcma: uicognoFcIt re fblom ueru
DeumsSf que mifiih Jefum Chriflu.H«c bea
ritudo eiTentialis corona eft aureas qua oes
pariter coronabunbquaqnoequalis eritpcil
in oibusiUacotonasqbufdl minus diuinl i
telligetibuseffentiasqbufda magis. Oe uolmitate uero dicedumidquodait.B.Auguftiii®in librodepfeflioeiufticiscidices.fn plenita
dinecharitatispricepceptuin illud ipiebiWBDiliges dfim Deum ruum ex toto corde tuos
& ex tota ala tuas3i ex tota mete cua:& ex oi-bus uiribnstuis. Animse igitur fanC'>oru tres
hebunt dotes.f.uifionesdiI«ljon5:& fiuitiO'
nem.aeram corpora eorude qua;tuot dotes
ppetuo poffidcbut CipAffibilirnciru.buHtates
agilitatetac leuirate.CLuas ubi alto phderauerimus ingenio oem lolis ac lunteac fyderu
maieftate fuparertunc corpora noftra h ar^et intelligemusrfarebimurspdicabim**. Null*?
deinde faifusin nobis eritHue interionfiue
exterior s cuius afiuum dulcedineffuauitatei
oblccrati6eftpmamera$ excogitare poffrm^.
Erunt tunc fantafmata purgatilTuira nil nifi
jocunda ac dminuueilcctuirepfencada.Ocu
lussaudimssodorat^ s guftus ac tactus ppri*
feiitietes obiecta mitumhnodu exultabunt.
Mi^fam facieresgloriiciloruq feptepliciter
multiplicabif.-pmiam inumeru beatorusquo
jd colora uoccsdiuinas emutet ac odqre*
(uauitatis jctetnss uirupukhetrimataciu^
itieffabiiiasqd de Corpore Chdfti lefij Impa
tor“ teterm dica fq agn** erit lux at9 ois de^J-
IgCtatio lexcogiiatasgacdiu &’ extiltatio toti*»
colefii? hierufale.Porrosfi fihi 1 ftael no poteicederei facie Moyfi qa Deu uiderat facie
faciesquata ent leticia tuc I-edet b*^ i faciS
q De*»? uet‘*:'Veru Martyres Cbriftiq
*, fide ac uoIuntarisE mone inoieta fubieiui
Juteola fingulari donabuf.Eft ataureoia uejgti patua corona ad dham auretergaudju ac
^id^ntale ppetuu p martyrii pafTj6e.bJe!j! ndt-fciim'’ mitryru cicatnces, fulgore pclanf^
(jtjio ueluti folisradios sternx uitte fociis o|
jjiiS no tore fplcdsdas Chnf^o maxio cefterq
rijiCipulis poft refutreclione fui ©“ledir ma
n isacpcaest&latu$-.i buscicatrrres refulge
bat . CLui eta J uita erudiunt multos noctehuanaadiuinaiacp reie ffodnsuacatest
(jocrorat® au i cola itifignin pecuhari gaodiogcftibunt.VTgines panterq ftaflx amor XpipfeuecatuciuugitatR auieoU duatx leubuE
T^rvr.vs DECIMVS
Necj deerunt nriire: urr^jff fexusqui fcaa^deferent ac manipulos op;rj gradi femoredum {pSshosregcretartus coliecior ; Et alii
qui ^em iriccfnnujii:alil fexagefiniutn t alii
uero centefimum
.
CETALlBVSlGITVRtantifq;ina*remumJnftructimuneribuj Chriilus maximus Injpe
tatot DeusSr homo:cui proximior erit DiuaMater intacta facie fimilisipariij ueluti g'oria
incedens Tcomitantelnumera uniufe^fexus
turba milicu Imperiioiimmilicamis ecePis:
clamadb^ briiTunis Spiridbusifanct^trancf?:
fanctus dfis Deusexercitas:c*Iefte repetent
hiemfale ppetuo deaiotaturi.O Foel/ciflimu
ttiuphnoi :O gloriam ineffabileiqua oculus
non ui.iit:nec auris audiuit : nec in cor hofs
afccdicParcc lector Igenue fi dulcior hsc c6teplatio difputatione me relinquere coegerit
& Rhetoris more fcnbcre. Larius aur iftec ha
benCadiuinis TheoIogisrpcipuca.S.Thoma
fuperquarto fententiaru. Igitur oesquide ui
debunt Dde(renciamsinqua& fcclicitabu
tut .par tamen non erit gloria omniumsfme^entialis:fiueaccidentriis . Etpet h£c patet
cefporiGoad obiecta
.
I^Timlns decimus SCulrimusdeinno
uatjone mundi fenfibiiis : in quo'triumphanies uicetunt.
VLTIMO conSderandumeft de innouatione mundiftnfib'Iis in quo •riumpban-'
tes uicenint . Erit uero huius
pnderatioRis unica
inVtrumpoft diem iudicii 'mundus fenfi'?
biUsinnouabuut,CLusilio Vnica.
D hac^Hionem fic
proccdirur: Videtur
iudicii
fenSbilh n5Primo
qdednnouatioalteqdameftrSed
impoiTibtle unWalterari:quia
a‘terasreduciair ai aliquod alteras nn al
a ui-niodriifecuduloci. monef^quod n6 ,
ex ra iiniuerfnin ponere-ergo nopoceffe
mund rsinnoue^nr.
PrcteieasNouiCas g.ocix in pmium datur
creatur* rarionalrfed nbi no ei! meritC nonpoteiTe pmium. Cum ergo cteatuts infenii
biles nihil meruerint uidet q> r.6 inouabunf*<rPra;tcrearSi mundus inHOoabj»:tjpdpceeritpp ceflatione mor^s c*li:fed r.oeS re-'
celfe catholico credere motu cxli celfaruriS
peildiem mdicii t utfupradi^um eitXrgo
nec necciTario credere tenemur mi-ndi
nouationem fumran- poil diem Itidicii.
(Tliioppolirfi eft qd netur Efaix/xj i.Ecce
ego creo nouos calos S noua terram 1 5?noerun' in memoria piiora; Etnoafcendei fup
corfed gaudebitis & exuitabitis uf:p in fiiii
piiernii.Et Apoc.xxi.Vidicxiu noau:5.' terta
noua.PrimC.n.cxiuin & prima tetra abiir.
^Refpddeo ad hanc qftionem ex.S.Thoa
in quarto (alarum!& in quarto cotra gcttl s
capto.ultimoifeqntibuscoclufionib'’. Priat
Mtindusfenlibilis qcompomf fecundumcoem iniam Aftrologotfi ac theoiogon* pei
pue .S.T h6.T ex dece cslis mobilib' ? qtruor
cleriuiSiac fpecieb;^ uariisex ilhsppoiitis poli
di? iudiCit jnouabif:Prob3f:prio declaiddo
qdp iiiouatione iignificebeftaiuc inonatio
fnudi fufceptio maioris nriuentia: a diuina
bonitate n6uaria'ti$fpede corpojttfedadde
tis cuiulda glorixpteclionc.Arguit c:go fies
Mudus feniibilis ftariihois pp que factus fuit
a Deo feqdebet.fed faclusfuitmimdusrenS •
bilis pp fu. tetatione mtx corporalishoisiaut
pp pteccum diuins cognitidinneucro ai tiic
exiftete hole in fine fuo homo egebit, ergohoisfiatumfeqtnnqtuncinouatuserit.Hinc
apftad Ro-Oclauo:ait.q* ipfa creatura libera
bitur a fetui tute cotrupudism libetfate gfias
filiorum •
CrSecunda conclafio:Reman?tc fubftantia
elemetO?: generabilia & corrop-ibil a deftrtie
tut.pbatur.Ma partes uniuerficlTentialeyruni
perpetuicti motus cxlica eft generabiliu 6C
corcup:ibilium:qcelTabit: utfupra dinu fuit.
Igiiur boie deptoioia generabilia 5c corrupti
bilia deftmeiur.Cofequctia ren«iNa Anfto-
te es in ii-dc genetanoc a t:In aialibus &’pian
tis& hub^f^^odi corporibus fpeciej pperuitas
noofeto^u^n fi fccandupunuatiOwi* mot^caleiftis.Pratterea fine cefia te debet ceftare id
quode ad fneifedaiaiia Stplaotefacla fnnt
ad alalem uua hois fuiVtanaaim dicinir Ge.ix.Sicut oleta uiuenaidedi nobis oem carre.
Sed poft die mdicii ala!is uita i hoie i-o crir.
Ergo nec gcneuDtlia ac conuptibiiu terna'
nere debet.
LfsRi av.'.n.Tr
C^Tertia pcSufio.lux corpopr c.-t-eftiC I il!a
mundi mouatt&e augebitur Piobarut: MCdiinouatro itet a Deosut manifefiioi fiat gloria
DdfScd nunc gloria Dei cognofcim’* io pul
chtttudinecorpoa carleftiumtqpcipuecon^
lirtit in laceiuxta illud EccPiaAici.xTni.Spc^'
ciet carli gloria ftellarum.prima qoo^ patet
Sapientis . xiii . A magnitudine fpecici co^*
g!?blcibi'.irer poterat Creator horum uidett.
'igitur lux cxIorS augebitut.Hinc Efafe.xxx.
dtciE Em lux luns ficur lux foU$i&1ux folis
Icptenipliciter . CXuamitas uero huius lucis
aucts foli Deo cognita creditur
.
Q.uartacon.Cocpora elementorum per-
ficienmtfccundum claritatcmfccundQ mon-
tium fuum,probatur:Nam in ilia mundi ino
noaationcrpiritus inferiores accipient pro-?
pcleratcsfupetioru t fieuc homines angelo^*,
hoies n.erunt ficut Angeli Dciincslistficui
dtci£ MAtth.xx.lgifut incorpora infefora fu
periOj«.N6 tu natura infenorirsquabifnawrs fuperioris. Ideo fcdm fufi modu recipiet
lucem .Tcrra.n.ut dicitur? erit infuperfiCie
exteriori peruia ficut uitrumraqua ficut Cri
ftallus? a« ut csldmrignis nt Itiminaria cseli.
Hinc Apoftol^^primx adCor.vii.inquinPrar
terit figu;ahuiusmandi!Qah*c fpecies qusnunc cO ceflabiufubfiantia nero remanebit.
^Ai primum ergo dicendum eft ? cp ratio
illa procedit de agente naturali agente ex neceiTitate naturs s fedea qus diuinitusfmnt
proceduntex Ubertate uoIuntatis.Vnde De'>
fine aliqua fui imutationc potell nunc hocuelietnunc illud .nia uero mundi Inouatio
a foio Deo efficietur.
Ad fecundum dicendum:q> quis corpota in
fenfibilia non meruerunt illam gloristn pro-ptieloquendo «homo tamen meruit ut illa
gloria toti uniuerfo conferretur in(3rum hoccedit in augmentum gloris hominis: ficur
aliquishomo meretur ut ornatioribus uefii'?
businduatui :quem tamen ornatum nullo
modo ipfa ueftismeretur.
C.7Ad tertium dicendumtqj ut ex prshabi'^
tis pateucogimut fecundum diuinaslineraj
credeie,ftitatam mundiinouarionem poft
dieni judicii:quauisqualitasillius:atalhe«
logis cnattatut : non cadat omnino fub Fi-'
de t Ad cuitisexaltatione tanta fint difla dc
imperio militanris EcchfisChrifti lefu Dei
optimitMaxitriCui Bt honor &’imperiu pec
infinita fsculommfscula. AMEN.ejufiurandum Ancioris,
UjTeflorPaffem : Filium : ac Spiritum fim
^um unum tienic^ Deum: Diuam Mariani
Virginem Dei filii humanam carnem in*
duri matrem inta^lam t Beauffimos omnesfpiritus : fan^los Apofiolopi principes Pettfi
& Paulum aediuum Dominicum Patretti
nofirum unacum tota curia cslefii:ac omniirirtutediuinitusconceffa imperio militantis
Fcclelis i me infctiptls meis intendere ho^norem Dei ac ecetefis?& ueritafem exprime
re ut fentio t fincere&finc fielionenon remporalla fed sterna fperans. CLuamobremomnia Tubmirto corrigenda utchrift^ infilt:
fumo Pontifici Romano catholicotac i DXta
facrasfan/hones ele^o: patribus {ridemOrdinisprsdicatorfiiin quo reperi ? ut opinors
uers uits aedo^rins fan^liim modum: ul
ros uetidicosac re/}os: modocaftigent nO"fira fecundum doctrinam Angebci Do^lo-'
ris.S.Thoms de Aquino t reliu^isuninctfita'»
rumam aliquarum regionum paternis radi
tionibus . Et fic mihi intendenri benefaciat
Deus. amem.CTFinis CLoarti& uU'mi libri de Imperiomilitantis *tccWfis Fratris I fidori de 1 folanis
Mediolancfis facri Ordinis prsdicatoroms
Lefloris Verons i ccenobio.S.Anaftafisun
die San<l^i lacobi Apofioli : idefi.xxy.Iulii,
M.D.XV.C~Iniprcffi uffO Medflani delicrria habita
a Reuctendo domino Othone Caftilioneo
tunc locum renente Reu«endiffiini D.Ar-
chiepifcopi.S. Medtolanenfts Ecclefis t die
xiiii.fOrlobris. M.D.XV I /att^ Venerandi patris fratris Lodouici de Ladriano faersThea
logis Bachatarii licentiati t Vicarif* Reue^
tendi Inquiftoris MllOtdiniaPisdicatotu.
COodusvaicndi ^mpcri) militaris iEccleltae.
©mus^ernardus.
&0!W facc
rc;
iconamvitJiU c^oputo.
kpi mm^cius vcs odit fcitotc
gamepnofc odio Ipa
tisimcem,
1(15 efl fer
uus maiot;25i me pfc
quittiluiu:
•7 vos per
I^RSc—^1
i
p1