1

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาของปญหาและปญหา ปจจบนสงคมมนษยไดกาวสการปฏว ตค รงส าคญอกครงหนงใน

ประวตศาสตร คอการกาวสยค “โลกาภวตน” (Globalization) เปนยคแหงสารสนเทศ และการแขงขน อนมผลกระทบตอการด าเนนชวตของมนษยในทกดาน โดยเฉพาะอยางยงในสภาวะปจจบน มการพฒนาเปลยนแปลงของสงคมไทยทมงไปสสงคมนานาชาต โดยเนนการคา การบรโภคและการด ารงชวตตามวฒนธรรมตะวนตก การเปลยนแปลงเหลานกอใหเกดความผนผวนและความสบสนในวถชวต และการเปลยนแปลงคานยมของคนไทยเปนอยางมาก การมงเนนการแขงขน การเอาชนะและชวงชงผลประโยชน ท าใหคนในสงคมเกดความแตกแยกแตกตางและโดดเดยว ดงนนบคคลและสงคมจ าเปนตองมปญญาทจะเรยนร เขาใจ สามารถวเคราะหวจารณเพอใหเกดความร ความคดและคานยมทเหมาะสมถกตอง ทนสมย (ไพฑรย สนลารตน, 2549: 48)

การเปลยนแปลงทเกดขนในสงคมดงกลาวจงมผลกระทบตอวถชวตทท าใหเกดปญหาและความไมลงตวในสงคม การสรางระบบระเบยบทสอดคลองกบวถชวตทเปลยนแปลงไปสมดลกบจ านวนของปญญาชนทถกผลตจากแหลงการเรยนรและสถาบนตางๆทมจ านวนมากขนเรอยๆ คอตวชวดความเจรญของสงคมในแงวทยาการ การสรางงาน หรอการเดนสสงคมอยางผทมความรความสามารถ มคณธรรมและจรยธรรมอยางแทจรง

ดงกลาวนท าใหสงคมตองยอนกลบมาดแนวทางการสรางคนทแตละสถาบนตางอวดอางสรรพคณในการผลตบณฑตออกสสงคมมคณภาพมากนอยแคไหน เปนจรงและพสจนไดหรอเปลา นคอขบวนการขบเคลอนทชดเจนทสดในการทจะสามารถตรวจสอบจากสถานศกษา โดยผานการปฏรปการศกษาตามแผนการศกษาแหงชาต

การจดการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาทมงเนนในการผลตบณฑตใหมความเปนเลศทางวชาการ เปนผทมความสามารถทางวชาชพทมากขน มคณภาพและประสทธภาพ ตรงตามความตองการของสงคมนน มปจจยอยหลายประการ ไดแก วธการสอน หลกสตร ประสทธภาพของอาจารย กจกรรมการเรยนการสอน และองคประกอบอน ๆ (ล าพอง บญชวย,2530 อางถงในอาภรณ ใจเทยง,2553 : 5)ไดกลาวถงองคประกอบของการเรยนการสอนไว 7 ประการ ไดแก ครผสอน ผเรยน หลกสตร วธสอน วตถประสงคของการสอน สอการสอนและการประเมนผล

มหาวทยาลยหรอสถาบนอดมศกษามหนาทสอนและถายทอดความรใหแกเยาวชนและผเรยน พรอมๆกบท าหนาทรวบรวม สงเคราะหวเคราะห สรางและเผยแพร “ความร” ผานกระบวนการศกษาวจยโลกในอดต สงทเปนอยในปจจบน และสงทอาจเกดขนใน

2 อนาคต ผลทสงคมควรไดรบจากมหาวทยาลยคอ “บณฑต” ทมความร สามารถเขาสชวตการท างาน เปนพลเมองทไดรบการขดเขลาทางสงคมและวฒนธรรมมาเปนอยางด สวนความรและองคความรทเปนผลตผลของมหาวทยาลย นอกจากจะเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศโดยเฉพาะอยางยงทางเศรษฐกจแลว ยงจะตองชวยน าพาสงคมไปสความเปนอายรประเทศอยางย งยนอกดวย (กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551 ‟ 2565), 2551:1)

จากสถานการณการเปลยนแปลงและปจจยเสยงในอนาคตทคาดวาจะเปนอปสรรคส าคญในการพฒนาคนคอการไมยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางในการด าเนนชวต ส าหรบหลกการพนฐานส าคญทคนไทยคอตองมความร ใฝเรยนร ตดสนใจดวยความระมดระวง มส านกในศลธรรมและจรยธรรม ด าเนนชวตดวยความเพยร อดทน มสตใชปญญา จะน าไปสความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนตอผลกระทบจากการเปลยนแปลง สามารถด าเนนชวตอยางสมดลทกดาน จงจ าเปนตองสรางภมคมกนใหคนและสงคมไทย ในประเดนส าคญ ดงน (แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11, ม.ป.ป. : 43)

1) คนไทยมการเรยนรตลอดชวต ใหมการเรยนรอยางตอเนองทงในเรองการศกษา ทกษะการท างาน และการด าเนนชวต เพอเปนภมคมกนส าคญในการด ารงชวตและปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของโลกในยคศตวรรษท 21

2) คนไทยตระหนกถงคณคาวฒนธรรมและภมปญญาไทย สรางจตส านกทด มคานยมทพงประสงคอยรวมกนดวยความรก ความสามคค เปนอนหนงใจเดยวกน บนความแตกตางหลากหลายทางวฒนธรรม เพอเปนฐานในการกาวไปสสงคมทมความใสใจและแบงปนตอผอน ตลอดจนน าไปสการสรางและพฒนานวตกรรมและผลตภณฑทางวฒนธรรมทเชอมตอกบเศรษฐกจสรางสรรคของประเทศในอนาคต

3) สถาบนทางสงคมมความเขมแขง ท าหนาทและบทบาทของตนเองไดอยางเหมาะสมกบสถานการณทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ทงสถาบนครอบครว สถาบนศาสนา สถาบนการศกษา และชมชนใหเปนสถาบนหลกในการพฒนาความร ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม คานยมทดงาม

ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 34 ก าหนดใหคณะกรรมการการอดมศกษาจดท ามาตรฐานการอดมศกษาใหสอดคลองกบความตองการตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาตโดยค านงถงความเปนอสระ และความเปนเลศทางวชาการของสถาบนอดมศกษา และไดมการจดท าและประกาศใชไววา มาตรฐานการอดมศกษาประกอบดวยมาตรฐาน 3 ดาน12 ตวบงช และมาตรฐานดานการผลตบณฑตนนคอบณฑตระดบอดมศกษาเปนผ ทมความร มคณธรรมจรยธรรม มความสามารถในการเรยนรและพฒนาตนเอง สามารถประยกตใช

3 ความรเพอการด ารงชวตในสงคมไดอยางมความสขทงรางกายและจตใจ มความส านกและความรบผดชอบในฐานะพลเมองและพลโลกโดยมตวบงชดงน

1) บณฑตมความร ความเชยวชาญในศาสตรของตน สามารถเรยนร สรางและประยกตใชความรเพอพฒนาตนเอง สามารถปฏบตงานและสรางงานเพอพฒนาสงคมใหสามารถแขงขนไดในระดบสากล

2) บณฑตมจตส านก ด ารงชวต และปฏบตหนาทตามความรบผดชอบโดยยดหลกคณธรรมและจรยธรรม

3) บณฑตมสขภาพดทงทางดานรางกายและจตใจ มการดแล เอาใจใสรกษาสขภาพของตนเองอยางถกตองเหมาะสม (กระทรวงศกษาธการ, 2549: 2)

อยางไรกตามจากการวเคราะหการด าเนนการของแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 8 นนพบวามปญหาและอปสรรคหลายประการทยงไมสามารถบรรลเปาหมายได ทงนเนองจากการจดอดมศกษาของประเทศไทยประสบกบวกฤตทส าคญอย 7 ประการคอ (ไพฑรย สนลารตน, 2542: 95 - 99) 1) วกฤตทางความคด โดยสถาบนอดมศกษาไมสงเสรมและสรางความคดทถกตองเหมาะสม ความคด วเคราะหวจารณ ความคดรเรมสรางสรรค และความคดในการแกปญหาอยางชาญฉลาดใหกบบณฑต อดมศกษาเนนตวสาระทกษะการท าตามและเนนความส าเรจของคะแนนมากกวากระบวนการทางปญญา ซงควรเปนฐานเนอแทของอดมศกษา 2) วกฤตของความร คอรบความรจากตางประเทศ โดยขาดการพฒนา สรางสรรคองคความรบนพนฐานของสงคมไทย 3) วกฤตทางสงคม สถาบนอดมศกษาไทยโดยเฉพาะมหาวทยาลยสรางความแปลกแยก เหนหางจากสงคม ท าใหนสตและบณฑตใสใจในปญหาของสงคมนอย ขาดส านกทางสงคม การสรางสรรคสงคมจงไมเกดขนอยางเพยงพอ 4) วกฤตทางคณภาพ คอระบบและกระบวนการทจะดแลในเรองคณภาพของอดมศกษาในประเทศไทยยงลาสมย ใหความเชอใจกบความสามารถของอาจารยแตเพยงประการเดยว ขาดมาตรฐานทเหมาะสมกบบรบทและวฒนธรรมของชาตทมคณคาเทาเทยมกบนานาชาต 5) วกฤตทางการบรหารเพราะกจการอดมศกษามการขยายตวอยางกวางขวางจนท าใหการจดการเกยวกบอดมศกษาไมสามารถด าเนนไปตามสามญส านก ความรสก และความชอบของผบรหาร การอดมศกษาในอนาคตตองการความเขาใจในสาระและกจกรรมของอดมศกษา ตองการความรและวธการในการบรหาร ตองการระบบและกระบวนการ 6) วกฤตทางทรพยากรและการเงน มความขาดแคลนทรพยากรบคคลทงในดานคณภาพและปรมาณอยางตอเนองและยาวนาน นอกจากนในดานการเงน รฐยงไมสามารถทมเทใหแกการศกษาไดอยางจรงจง 7) วกฤตทางสทธและความเสมอภาค อดมศกษาไทยใหคณประโยชนแกคนสวนนอยบางกลม รบใชและสนองตอบตอผมโอกาสมากกวาจากปญหาตางๆ

4 ในขางตนท าใหอดมศกษาไทยจงควรเปลยนภาพใหมบางประการเพอใหเหมาะสมกบกระแสนานาชาต และกระแสระดบชาต

แหละนคอมมมองปญหาทสถาบนอดมศกษาตางๆประสบอยและเปนอปสรรคในการผลตทรพยากรมนษยทมศกยภาพและมคณภาพได ส าหรบปญหาทเกดขนพรอมกบการเปลยนแปลงในปจจปน ผวจยจงพยายามตกรอบปญหาทเปนผลพวงของการจดการเรยนการสอนทไมไดเนนคณธรรมและจรยธรรมอยางแทจรงเพราะการสรางสงคมสนตสขมนไมไดหมายถงการผลตคนเกงออกสสงคมเพยงอยางเดยวแตมนคอการสรางคนใหสามารถปรบเปลยนสงคมใหเดนอยบนความกาวหนาทนสมยอยางมคณธรรมควบคไปดวย

ปญหาของการแขงขนเพอตอสกบกระแสสงคมทพฒนาไปอยางรวดเรวนจงเกดขนกบทกๆวงการไมไดเฉพาะสถานศกษาเพยงอยางเดยว ท าใหการแกปญหาจงมสสนขนซงสะทอนความแตกตางในการแกใขปญหาสงคมไทยทแตกตางกนออกไป

ดงกลาวนจงน าเสนอมหาวทยาลยอสลามยะลาซงเปนอทยานในการสรางสงคมแหงการเรยนรโดยมเปาหมายในการผลตบญฑตทมความรความสามารถสสงคมแหงคณธรรมทจะตองสรางสรรและเปนตวขบเคลอนใหเกดขนอยางเปนรปธรรมทสด เปนสถาบนอดมศกษาเอกชนทสอนอสลามศกษาแหงแรกในประเทศไทยสงกดทบวงมหาวทยาลยในอดตและปจจบนสงกดส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทจดการศกษาระดบปรญญาตรและระดบบณฑตศกษาในคณะอสลามศกษาและสาขาวชาชพมหาวทยาลยหรอสถาบนอดมศกษามหนาทสอนและถายทอดความรใหแกเยาวชนและผเรยน พรอมๆกบท าหนาทรวบรวม สงเคราะหวเคราะห สรางและเผยแพร “ความร” ผานกระบวนการศกษาวจยโลกในอดต สงทเปนอยในปจจบน และสงทอาจเกดขนในอนาคต ผลทสงคมควรไดรบจากมหาวทยาลยคอ “บณฑต” ทมความร สามารถเขาสชวตการท างาน เปนพลเมองทไดรบการขดเขลาทางสงคมและวฒนธรรมมาเปนอยางด สวนความรและองคความรทเปนผลตผลของมหาวทยาลย นอกจากจะเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศโดยเฉพาะอยางยงทางเศรษฐกจแลว ยงจะตองชวยน าพาสงคมไปสความเปนอายรประเทศอยางย งยนอกดวย (กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551 ‟ 2565), 2551:1)

จากการวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT Analysis) ของมหาวทยาลยอสลามยะลาพบวา จดแขง (Strengths) ของมหาวทยาลยอสลามยะลา 1)ดานการเรยนการสอน /ผลตบณฑตเปนหลกสตรทเปดสอนมเอกลกษณและมการบรณาการจดเดนของหลกสตรทกแขนงวชาทมในสถาบนอดมศกษาอสลามชนน าทวโลก เนนคณธรรมจรยธรรมตามแนวทางอสลามและสอดคลองกบความตองการของสงคม และบณฑตมคณธรรม จรยธรรม 2)ดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมคอ ศลปวฒนธรรมของอสลามเปนวถชวต การด ารงอยของมสลมในทกอากปกรยา

5 และมทนทางศาสนาและวฒนธรรมอยในระดบสง 4)ดานบคลากรคอมความพรอมในการท างานและทมเทท างานดวยจตวญญาณโดยไมค านงสงจงใจภายนอก ความหลากหลายของบคลากรทงดานวชาการ ภาษา และประสบการณ มความสมานสามคคมคานยมทดรวมกนมคณธรรมจรยธรรม มหาวทยาลยไดพฒนาบคลกภาพบคลากรอยางตอเนอง และบคลากรมความจรงใจในการท าปฎบตงานสงผลใหมความพรอมในการพฒนา 5)ดานการบรหารจดการคอ บรหารจดการโดยใชอสลามวถ มวฒนธรรมความเปนพนองในองคกรสง

ส าหรบโอกาส (Opportunities) ของมหาวทยาลยอสลามยะลานนสามารถสรปไดดงนคอ 1)ดานนโยบายของรฐบาลคอ กระแสปฏรปการศกษา นโยบายของรฐในการกระจายอ านาจการจดการศกษาสทองถน ไดรบการสนบสนนเชงนโยบายจากส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 2)ดานเศรษฐกจคอเปนทางเลอกส าหรบนกศกษาทจะเขาเรยนในสถาบนการศกษาทปลอดระบบดอกเบย 3)ดานกระแสโลกาภวฒนและเทคโนโลยสารสนเทศคอ สามารถใชเทคโนโลยสรางหลกสตรคแฝด เชอมโยงสถาบนในเครอขายนานาชาต 4)ดานภมศาสตรทตงคอเปนศนยกลางทสามารถเชอมโยงสนานาชาต สถานทตงเปนเมองประวตศาสตรแหงการเรยนร 5)ดานสงคมคอ ความคาดหวงของผปกครองทตองการสงบตรหลานเขาศกษาในสถาบนทมความพรอมทงดานวชาการและดานคณธรรมอยในระดบสง เปนสถาบนอดมศกษาเอกชนหนงเดยวใน 3 จงหวดชายแดนภาคใต และเปนมหาวทยาลยอสลามเอกชนหนงเดยวในประเทศไทย 6)ดานสงคมนานาชาตคอ สรางความรวมมอ เปนสมาชกสมาพนธมหาวทยาลยอสลามโลก ความเชอมน ความพรอมในการสนบสนนจากองคกรตางประเทศท งภาครฐและเอกชนโดยเฉพาะประเทศแถบตะวนออกกลาง

จากขอเทจจรงดงกลาวท าใหผ วจ ยเหนถงปญหาทเกดขนและแนวทางแกไขในบางสวนโดยเฉพาะมหาวทยาลยอสลามยะลาทจะมสวนพลกดนในรปแบบองคกรทสามรถผลตบญฑตทมคณภาพไดระดบหนง ดวยสาเหตนเองผวจยจงเลงความจ าเปนทตองมการศกษาถงแนวโนมการผลตบณฑตของมหาวทยาลยอสลามยะลาในทศวรรษหนาเพอเปนการตอบสนองความตองการของชมชนและการเปลยนแปลงของโลกในปจจบนอยางรวดเรวและพฒนาระบบการบรหารการจดการของมหาวทยาลยอสลามในการสรางองคกรทเขมแขงสการเปนสถาบนอดมศกษาทมประสทธภาพตอไป การศกษาแนวโนมดงกลาวไดใชเทคนคการวจยแบบเดลฟาย (Delphi Technique) มาใชในการวจยครงน เพอทราบแนวโนมในอนาคตอนจะเปนประโยชนในการก าหนดนโยบาย การวางแผน การตดสนใจ การจดรปองคกรการบรหารทมประสทธภาพ ตลอดจนประโยชนตอการน าไปใชในการปรบแผนพฒนาและเปนขอมลพนฐานการจดท าแผนพฒนาการศกษาของมหาวทยาลยอสลามยะลาและความมนคงในภมภาคแหงนตอไป

6 1.2 วตถประสงค

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาและรวบรวมความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบแนวโนมการผลตบณฑตของมหาวทยาลยอสลามยะลาในดานหลกสตร ดานอาจารย ดานนกศกษา ดานกจกรรมการเรยนการสอน ดานสงสนบสนนการเรยนการสอน และดานการวดผลและการประเมนผล ในระหวาง พ.ศ. 2555 ‟ 2564

1.3 ความส าคญและประโยชน

1. ไดองคความรใหมเกยวกบแนวโนมการผลตบณฑตของมหาวทยาลยอสลามยะลาในดานหลกสตร ดานอาจารย ดานนกศกษา ดานกจกรรมการเรยนการสอน ดานสงสนบสนนการเรยนการสอน และดานการวดผลและการประเมนผล ในระหวาง พ.ศ. 2555 ‟ 2564 ทงทเปนแนวโนมทสอดคลองและไมสอดคลองกน

2. ไดองคความรใหมทแสดงภาวะอนไมพงประสงคทผเชยวชาญคาดวาจะเกดขนในอนาคต ท าใหสามารถน าไปเตรยมตวปองกนการเกดสถานการณอนไมพงประสงคและหากเกดเหตการณเหลานนจรง คณะผบรหารมหาวทยาลยอสลามยะลาสามารถมแผนการเตรยมการอยางรอบคอบเพอควบคมความเสยหายและผลกระทบตอคณะฯ ใหเกดขนนอยทสด

1.4 ขอบเขตของการวจย การวจยในครงนผวจยไดก าหนดขอบเขตของการศกษาใหครอบคลมดงน

1. ขอบเขตของเนอหา การวจยครงนเปนการวจยเชงบรรยายทมงศกษาภาพอนาคต ในชวงสบป

ขางหนา ระหวางพ.ศ. 2555 - 2564 ซงมขอบเขตเนอหาทจะศกษาและใชในการสรางแบบสอบถาม มดงน

1.1 การผลตบณฑต 1.1.1 หลกสตร 1.1.2 อาจารย 1.1.3 นกศกษา 1.1.4 กจกรรมการเรยนการสอน 1.1.5 สงสนบสนนการเรยนการสอน 1.1.6 การวดผลและการประเมนผล

7

2. ผเชยวชาญ ผวจยไดก าหนดกลมประชากรเปาหมายซงหมายถงผเชยวชาญ (Experts)

ตามคณสมบตตอไปน 2.1 กลมผเชยวชาญระดบสงคอ อธการบด รองอธการบดฝาย

วชาการ 2.2 กลมผเชยวชาญระดบกลาง ประกอบดวยคณบด และรอง

คณบดของแตละคณะ 2.3 กลมผเชยวชาญระดบลาง ประกอบดวยหวหนาสาขาแตละ

คณะ

1.5 นยามศพทเฉพาะ นยามศพทเฉพาะทใชในการวจยครงนมดงน

1. แนวโนม หมายถง การเปลยนแปลงซงมลกษณะตอเนองจากปรากฏการณในอดตมาสปจจบนและคาดวาจะเกดขนในอนาคต ตามความคาดการณของกลมผเชยวชาญใน 10 ป ขางหนาระหวางป พ.ศ. 2555 ‟ 2564

2. การผลตบณฑต หมายถง กระบวนการผลตบณฑตของมหาวทยาลยอสลามยะลา ซงประกอบดวย หลกสตร อาจารย นกศกษา กจกรรมการเรยนการสอน สงสนบสนนการเรยนการสอน และการวดผลและการประเมนผล

2.1 หลกสตร หมายถง การก าหนดจดมงหมายของการศกษาทชดเจน โดยมการระบเนอหาสาระการจดกลม การก าหนดล าดบของเนอหาองคความรของวชาทจดเปนระบบภายใตกรอบระยะเวลาและการก าหนดทรพยากรเพอสรางเสรมศกยภาพของนกศกษาตามหลกสตรนนๆ ในทนหมายถงหลกสตรทมหาวทยาลยอสลามยะลาจดขน

2.2 อาจารย หมายถง ผบรหาร อาจารยทท าหนาทสอนในแตละคณะและสาขาวชา ในมหาวทยาลยอสลามยะลา

2.3 นกศกษา หมายถง นสตนกศกษาทกคณะและสาขาวชา ซงประกอบดวยคณะศลปศาสตรและสงคมศาสตร คณะอสลามศกษา คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยและคณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลยอสลามยะลา

2.4 กจกรรมการเรยนการสอน หมายถง การก าหนดการศกษานอกบทเรยนทงดานกอใหเกดความร สนทนาการ การบ าเพญประโยชนทมงประโยชนสงสดแกผเรยนเตมตามศกยภาพในมหาวทยาลยอสลามยะลา

8

2.5 สงสนบสนนการเรยนการสอน หมายถง ว สด เครองมออปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศ สงทน ามาใชประกอบการเรยนการสอนทสอดคลองตามหลกสตรเพอเพมทกษะความรแกนกศกษาในมหาวทยาลยอสลามยะลา

2.6 ก า ร ว ด ผ ล แ ล ะ ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล หม า ย ถ ง กระบวนการน าขอมลตางๆมาพจารณารวมกนแลวตดสนใจลงสรปเพอการวนจฉยหรอการตราคาอยางมหลกเกณฑของการเรยนการสอนในมหาวทยาลยอสลามยะลา

3. ทศวรรษหนา หมายถง ชวงระยะเวลาป (พ.ศ. 2555 ‟ 2564) 4. ผเชยวชาญ หมายถง บคคลทมความรเกยวกบการผลตบณฑต

ของมหาวทยาลยอสลามยะลา และมคณสมบตดงน 4.1 ก ลมผ เ ช ยวชาญระดบสง คอ อธการบด รอง

อธการบดฝายวชาการ ณ ปจจบน 4.2 กลมผเชยวชาญระดบกลาง ประกอบดวยคณบด

และรองคณบดของแตละคณะ ณ ปจจบน 4.3 กลมผ เ ชยวชาญระดบลาง ประกอบดวยหวหนา

สาขาแตละคณะ ณ ปจจบน 5. มหาวทยาลยอสลามยะลา หมายถง สถาบนการศกษาเอกชน

ระดบอดมศกษา อยในสงกดส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 6. เทคนคเดลฟาย (Delphi Technique ) หมายถง วธการวจยเชง

อนาคตทเกยวของกบเวลา ปรมาณและหรอสถานการณทจะใหเปนไป โดยการระดมความคดเหนของผเชยวชาญทรอบรในเรองการผลตบณฑตของมหาวทยาลยอสลามยะลา