Republic of the Philippines Department of Education

Regional Office IX, Zamboanga Peninsula

Zest for Progress

Zeal of Partnership

Araling Panlipunan Ikalawang Markahan- Modyul 2

“ANG MGA KONTRIBUSYON NG

KABIHASNANG ROMANO”

8

Name of Learner: ___________________________

Grade & Section: ___________________________

Name of School: ___________________________

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Fely A. Bagood

Editor: Florence S. Gallemit,

Julito H. Abne

Tagasuri: Lindo O. Adasa Jr.

Florence S. Gallemit Dr. Jephone Yorong

Tagaguhit/Tagakuha ng Larawan: Fely A. Bagood

Tagalapat: Peter Alavanza, Name of layout artist

Tagapamahala: Dr. Ella Grace M. Tagupa

Dr. Jephone P. Yorong

Florence S. Gallemit

Jr simed Joseph B. Saguin

Sa mudyol na ito, ang mga mag-aaral ay nakapapaliwang sa kontribusyon ng kabihasnang Romano. AP8DKT-IIc-3

Balikan

Panuto:Basahing mabuti ang bawat aytem o tanong.Piliin ang titik ng tamang sagot at isulat sa inyong kwaderno.

1.Ang lupain ng Greece ay mabato at bulubundukin.Ang mga sumusunod ay Ay naging epekto nito sa kabuuang lupain Maliban sa; A. Naging sagabal sa mabilis na pagdaloy ng kumunikasyon. B. Naging mabagal ang paglago ng mga kaisipan at teknolohiya. C. Naging dahilan upang magkaroon ng kaugnayan sa iba’t ibang uri ng ng tao. D. Ang bawat lungsod istado ay nagkaroon ng kani-kanyang natatanging Katangian na nagpapayaman ng kanilang kultura. 2. Sa kabihasnang Minoan,ano ang kinikilala na isang makapangyarihang Lungsod na sumakop sa kabuuang Crete? A. Knossos C. Greece B. Aegean D. Mycenea 3. Ang mga sumusunod ay mga katangian ng kabihasnang Minoan Maliban sa Isa: A. Walang sistema ng pagsulat. B. Magagaling din silang mandaragat. C. Nakatira sila sa mga bahay na yari sa laryo bricks. D. Mahuhusay gumamit ng metal at iba pang teknolohiya. 4. Paano narating ng kabihasnang Minoan ang tugatog ng pag-unlad? A. Sa pamamagitan ng palakasan. B. Sa pamamagitan ng pakikipagkalakalan. C. Sa pamamagitan ng pangingisda at pagsasaka. D. Sa pamamagitan ng pagbebenta ng bagay na gawa sa metal. 5.Paano nagwakas ang kabihasnang Minoan? A. Dahil sa pagkawasak ng mga lupain. B. Dahil sa kalamidad tulad ng pagbaha at Lindol. C. Nang sinalakay ito ng di kinikilalang mananalakay. D. Dahil sa pagkakaroon ng sakit na ikinamatay ng mga tao.

Alamin

6. Anong kabihasnan ang matatagpuan 16 kilometro ang layo sa aplaya ng Dagat Aegean? A. Minoan C. Knossos B. Mycenaean D. Dorian 7. Ang mga sumusunod ay katangian ng Kabihasnang Mycenaea Maliban sa isa; A. May kakayahan sa pagpipinta. B. Naging napakalakas na mandaragat. C. Napapaligiran ng makapal na pader ang lungsod. D. Ang mga lungsod ay pinag-uugnay ng maayos na daanan at at tulay. 8. Ano ang pangkat ng tao na mula sa hilaga na pumasok sa Greece at iginupo ng mga Mycenean? A. Ionia C. Dorian B. Minoan D. Dravidian 9. Noong 1100 BCE isang pangkat ng tao ang tumungo sa timog ng Greece at nag tatag ng kanilang pamayanan.Sino ang mga ito? A. Ionian C. Mycenaean B. Dorian D. Minoan 10. Ang pagpasok ng dalawang pangkat ng tao sa Greece ay tinaguriang Dark Age o madilim na panahon na tumagal nang halos 300 taon.Bakit tinawag itong Dark Age? A. Naging palasak ang digmaan ng iba’t ibang kaharian. B. Ang paglago ng sining at pagsulat ay unti-unting naudlot. C. Nahinto ang kalakalan,pagsasaka at ibang gawaing pangkabuhayan. D. Lahat na nabanggit.

Ang Rome ay itinatag sa kalagitnaan ng ikawalong siglo BCE ng mga unang Roman na nagsasaliata ng Latin.Sila ay lumipat sa gitnang Italy at nagtayo ng sakahang pamayanan sa Latium Plain.

Ayon sa isang matandang alamat ang Rome ay itinatag ng kambal na sina Romulus at Remus.Habang mga sanggol pa lamang,inilagay sila sa isang basket at ipaanod sa Tiber River ng kanilang amain sa takot na angkinin ng kambal ang kaniyang trono.

Ang mga Roman ay tinalo ng mga Etruscan,ang kalapit na tribo sa hilaga ng Rome.Sila ay magagaling sa sining,musika,at sayaw.Dalubhasa rin sila sa arkitektura,gawaing metal at kalakalan.Tinuruan nila ang mga Roman sa pagpapatayo ng mga gusaling may arko,mga aqueduct,mga barko,paggamit ng tanso,paggawa ng mga sandata sa pakikipagdigma,pagtatanim ng ubas,at paggawa ng mga alak.

Sang-ayon sa tradisyon,pinaalis ng mga Roman ang punong Etruscan at nagtayo ng Republika,isang pamahalaang walang Hari.Republika lamang sa pangalan ang mga pamahalaan dahil laan lamang ito sa mga maharlika o patrician.Pawang mga patrician ang dalawang konsul,ang diktador,at ang lahat na kasaping senado.Mga kapos sa kabuhayan ang plebeian at kasapi ng Assembly na binubuo ng mandirigmang mamamayan.

Gayon pa man,narito ang mga kontribusyon ng kabihasnang Romano:

BATAS - *Ang mga Romano ay kinikilalang pinakadakilang mambabatas ng sina- Sinaunang panahon. *Ang kahalagahan ng twelve Tables na wala itong tinatanging uri ng Lipunan. Ito ay batas para sa lahat patrician o plebian man. Naka- saad dito ang karapatan ng mamamayan at kaukulang parusa kung may nagkasala. PANITIKAN-* Ang panitikan ng Rome ay nagsimula noong kalagitnaan ng Rome ay Nagsimula noong kalagitnaan ng ikatlong siglo BCE.Subalit ang mga Ito ay salin lamang ng mga tula at dula ng Greece.Narito ang mga Sumusunod: 1.Si Livius Andronicus na nagsalin ng “ Odyssey”sa Latin. 2.Si Marcus Palutus at Terence ay mga unang manunulat ng comedy. 3.Si Cicero naman ay isang manunulat at orador na nagpapahalaga Sa batas.Ayon sa kanya,ang batas ay hindi dapat maimplu- Wensiyahan ng mga kapangyarihan o sirain ng pera.

INHENYERIYA - *Nagtayo sila ng mga daan at tulay upang pag ugnayin ang buong imperyo kabilang ang malalayong lugar.Ang mga sumusunod ay ginawa nila: 1. Appian Way-na nag-uugnay sa Rome at timog Italy. 2. Aqueduct-upang dalhin ang tubig sa lungsod. PANANAMIT - * Ang mga sumusunod ay kasuotan ng mga lalaking Roman;

Tuklasin

1. Tunic-kasuotang pambahay na hanggang tuhod. 2. Toga-ay isinusuot sa ibabaw ng tunic kung sila ay lumalabas ng bahay. * Ang mga sumusunod ay kasuotan ng mga babaing Roman; 1. Stola-Ang kasuotang pambahay. 2. Palla-Ay isinusuot sa ibabaw ng stola. ARKITEKTURA - * Ang mga Roman ay tumuklas ng “Semento” Stucco-ang isang plaster na pampahid at pantakip sa labas ng pader. * Umaangkat sila ng mga marmol mula Greece. * Ang Arch ay ginagamit sa mga templo,aqueduct at iba pang gusali.Halimbawa na gusali na ipinakilala ng mga Roman ay basilica,isang bulwagan na nagsilbing korte.Pampublikong paliguan at pamilihan.

• Coliseum-isang amphitheater para sa mga labanan ng mga gladiator.

Suriin

Daloy ng mga pangyayari. Pagsulat ng mga datos at pagpapaliwanag.

Batay sa paksang tinalakay, isulat ang limang mahahalagang kontribusyon ng kabihasnang Romano at ipapaliwang ito sa pamamagitan ng malikhaing pagsulat na patula.

Rubric sa pagmamarka:

Nilalaman ------------------------------------ 10 puntos

Malikhaing pagsulat ----------------------------------- 5 puntos

Gumamit ng tamang pagbabantas ------------------ 5 puntos

KABUUAN ---------------------------------- 20 PUNTOS

Panuto: Basahing mabuti ang bawat aytem o tanong.Piliin ang titik ng tamang tamang sagot at isulat sa inyong sagutang papel.

1. Ang mga Roman ay kinikilala bilang pinakadakilang mambabatas ng sinaunang panahon.Alin sa mga sumusunod ang tinatawag na batas para sa lahat?

A.Twelve Tables C. Ten Tables B.Five Tables D. Eleven Tables

2. Kinikila din ang mga Roman sa larangan ng Panitikan.Sino-sino ang mga unang manunulat ng comedy? A. Si Marcus Palutus at Terence. C. Si Cicero at Terence B. Si Livius Andronicus at Cicero D. Si Terence at Livius Andronicus

3. Sino ang isang manunulat at orador na nagpapahalaga sa batas? A. Cicero C. Lucretius B. Catullus D. Livius

4. Ipinakita ng mga Romano ang kanilang galling sa inhenyeriya.Ano ang kanilang itinayo upang pag- ugnayin ang buong imperyo kabilang ang malalayong lugar?

A. Nagtayo sila ng mga daan at tulay. B. Nagtayo sila ng mga aqueduct at templo C. Nagtayo sila ng mga basilica at templo D. Nagtayo sila ng mga Bulwagan at Forum.

5. Alin sa mga sumusunod ang daan na nag-uugnay sa Rome at timog Italy? A. Appian Way C. Aqueduct Way B. Arch Way D. Stucco Way

6. Ano ginamit ng mga Roman upang dalhin ang tubig sa lungsod? A. Daan C. Tulay B. Aqueduct D. Semento

7. Alin sa mga sumusunod ang kasuotang pambahay ng mga Romanong lalaki? A. toga C. stola B. tunic D. palla

8. Ang mga babaing Roman ay may kasuotan ding pambahay.Alin sa mga sumusunod ang kasuutang pambahay ng mga babaing Romano?

A. toga C. tunic B. stola D. palla

9. Ang mga Roman ay tumuklas ng semento.Alin sa mga ito na ginamit ng mga Roman na pampahid at pantakip sa labas ng pader?

A. gladiator C. aqueduct B. stucco D. arch

Pagyamanin

10. Ayon sa isang matandang alamat ang Rome ay itinatag ng kambal na sina Rumulus at Remus.Habang sanggol pa sila inilagay sila sa isang basket at ipinaanod sa Tiber river ng kanilang amain sa takot na angkinin ng kambal ang kaniyang trono.Sino ang nagsagip at nagaaruga sa kambal?

A. Ang babaing Romano C. Ang lalaking Romano B. Ang babaing lobo D. Ang lalaking lobo

Isaisip

Punan ang patlang ng pangungusap at isulat sa sagutang papel ang tamang sagot.

1. Ang kahalagahan ng _____________________________ay katotohanan na wala itong tinatanging uri ng lipunan.Nakasaad ditto ang karapatan ng mga mamamayan.

2. Ang ______________ay isinusuot sa ibabaw ng tunic kung ang mga lalaking Romano ay lumalabas ng bahay.

3. Ang mga babaing Roman ay dalawa din ang kasuotan.Ang ________________ay kasuotang pambahay ng mga babaing Roman.

4. Stola ang tawag sa kasuotang pambahay ng mga babaing Romano. Samantalang ang____________ang isinusuot sa ibabaw ng stola.

5. Ang mga Roman ay marunong silang gumamit ng____________,isang plaster na pampahid at pantakip sa labas ng pader.

6. Itong____________________ay isang bulwagan na nagsisilbing korte.

7. Ang _________________ay kasuotang pamabahay ng maga lalaking Romano

na hanggang tuhod.

8. Si______________ay isang manunulat at orador na nagpapahalaga sa batas.

9. Ang panitikan ng Rome ay nagsimula noong kalagitnaan ng ________________.

10. Ang mga Roman ay kinikilala bilang pinakadakilang mambabatas ng______________________________________.

Isagawa

Magsulat ng pagpapaliwang sa mga pangyayari o karanasan sa pang araw-araw na buhay na may kaugnayan sa paksang tinalakay sa paraang pagsulat ng maikling kwento.

Rubriks sa Pagmamarka;

Nilalaman ------------------------------------------10 puntos

Maayos ang pagkagawa ---------------------------- 5 puntos

Kalinisan ------------------------------------------ 5 puntos

Kabuuan ------------------------------------------20 puntos

Tayahin

Panuto: Basahing mabuti ang bawat aytem o tanong. Piliin ang titik ng tamang tamang sagot at isulat sa inyong sagutang papel.

1. Ano ginamit ng mga Roman upang dalhin ang tubig sa lungsod? A. Daan C. Tulay B. Aqueduct D. Semento

2. Alin sa mga sumusunod ang kasuotang pambahay ng mga Romanong lalaki? A. toga C. stola B. tunic D. palla

3. Ang mga babaing Roman ay may kasuotan ding pambahay.Alin sa mga sumusunod ang kasuutang pambahay ng mga babaing Romano?

A. toga C. tunic B. stola D. palla

4. Ang mga Roman ay tumuklas ng semento.Alin sa mga ito na ginamit ng mga Roman na pampahid at pantakip sa labas ng pader?

A. gladiator C. aqueduct B. stucco D. arch

5. Ayon sa isang matandang alamat ang Rome ay itinatag ng kambal na sina Rumulus at Remus.Habang sanggol pa sila inilagay sila sa isang basket at ipinaanod sa Tiber river ng kanilang amain sa takot na angkinin ng kambal ang kaniyang trono.Sino ang nagsagip at nagaaruga sa kambal?

A. Ang babaing Romano C. Ang lalaking Romano B. Ang babaing lobo D. Ang lalaking lobo

6. Ang mga Roman ay kinikilala bilang pinakadakilang mambabatas ng sinaunang panahon.Alin sa mga sumusunod ang tinatawag na batas para sa lahat?

A. Twelve Tables C. Ten Tables B. Five Tables D. Eleven Tables

7. Kinikila din ang mga Roman sa larangan ng Panitikan.Sino-sino ang mga unang manunulat ng comedy?

A. Si Marcus Palutus at Terence.

B. Si Livius Andronicus at Cicero C. Si Cicero at Terence D. Si Terence at Livius Andronicus

8. Sino ang isang manunulat at orador na nagpapahalaga sa batas?

A. Cicero C. Lucretius B. Catullus D. Livius

9. Ipinakita ng mga Romano ang kanilang galling sa inhenyeriya.Ano ang kanilang itinayo upang pag- ugnayin ang buong imperyo kabilang ang malalayong lugar?

A. Nagtayo sila ng mga daan at tulay. B. Nagtayo sila ng mga aqueduct at templo C. Nagtayo sila ng mga basilica at templo D. Nagtayo sila ng mga Bulwagan at Forum.

10. Alin sa mga sumusunod ang daan na nag-uugnay sa Rome at timog Italy? A. Appian Way C. Aqueduct Way B. Arch Way D. Stucco Way

KARAGDAGANG GAWAIN: Gumawa ng tula na binubuo ng 2-3 saknong sa iyong maiaambag sa pamayanan na iyong kinabibilangan bilang kabataan sa makabagong panahon at sa pandemya na ating kinakaharap. Isulat sa sagutang papel. Rubric: Maayos at malinis na pagkagawa-5puntos Nilalaman -10 puntos Malikhaing pagkagawa -5 puntos Total -10 puntos

Susi sa Pagwawasto

Note: Idagdag lang ito para sa pansangay na gamit (hindi ito itinala ng pang- rehiyong template)

Balikan 1.C 2.A 3.A 4.B 5.C 6.B 7.B 8.C 9.A 10.D

Sanggunian Note: Idagdag lang ito para sa pansangay na gamit (hindi ito itinala ng pang- rehiyong template) Batayang Aklat sa Araling Panlipunan 8 Kasaysayan ng Daigdig.

Tayahin

1.B 2.B 3.B 4.B 5.B 6.A 7.A 8.A 9.A 10.A

Pagyamanin

1.A 2.A 3.A 4.A 5.A 6.B 7.B 8.B 9.B 10.B

Isaisip

1.Twelve tables 2.Toga 3.Stola 4.Palla 5.Stucco 6.basilica 7.tunic 8.cicero 9.Ikatlong Siglo

BCE 10.Sinaunang Panahon

Region IX: Zamboanga Peninsula Hymn – Our Eden Land

Here the trees and flowers bloom Here the breezes gently Blow, Here the birds sing Merrily, The liberty forever Stays, Here the Badjaos roam the seas Here the Samals live in peace Here the Tausogs thrive so free With the Yakans in unity

Gallant men And Ladies fair Linger with love and care Golden beams of sunrise and sunset Are visions you’ll never forget Oh! That’s Region IX

Hardworking people Abound, Every valleys and Dale Zamboangueños, Tagalogs, Bicolanos, Cebuanos, Ilocanos, Subanons, Boholanos, Ilongos, All of them are proud and true Region IX our Eden Land

Region IX Our.. Eden... Land...

The Footprints Prayer Trees by Joyce Kilmer One night I had a dream. I dreamed that I was walking along the beach with the LORD.

In the beach, there were two (2) sets of footprints – one belong to me and the other to the LORD.

Then, later, after a long walk, I noticed only one set of footprints.

“And I ask the LORD. Why? Why? Why did you leave me when I am sad and helpless?”

And the LORD replied “My son, My son, I have never left you. There was only one (1) set of footprints in the sand, because it was then that I CARRIED YOU!

I think that I shall never see A poem lovely as a tree. A tree whose hungry mouth is prest Against the earth’s sweet flowing breast; A tree that looks at God all day, And lifts her leafy arms to pray; A tree that may in Summer wear A nest of robins in her hair; Upon whose bosom snow has lain; Who intimately lives with rain. Poems are made by fools like me, But only God can make a tree.