หนวยท 1พนฐานของการสอสารขอมลและเครอขายคอมพวเตอร

การสอสารขอมล

รปท 1.1

ชนดของการสอสารการสอสารขอมลระหวางผรบกบผสงสามารถแบงไดเปน 3 ประเภท1 การสอสารขอมลทศทางเดยว (Simplex Transmission) เปนการ

ตดตอสอสารเพยงทศทางเดยว คอผสงจะสงขอมลเพยงฝงเดยวและโดยฝงรบไมมการตอบกลบ เชน การกระจายเสยงของสถานวทย การสง e-mail เปนตน แสดงดงรปท 1.2

2. การสอสารขอมลสองทศทางสลบกน (Half Duplex Transmission) เปนการสอสาร 2 ทศทางแตคนละเวลากน เชน วทยสอสาร เปนตน แสดงดงรปท 1.3

รปท 1.3 แสดงการสอสารขอมลสองทศทางสลบกน

รปท 1.2 แสดงการสอสารขอมลทศทางเดยว

3. การสอสารขอมลสองทศทางพรอมกน (Full Duplex Transmission) เปนการสอสาร 2 ทศทาง โดยสามารถสงขอมลในเวลาเดยวกนได เชน การคยโทรศพท เปนตน แสดงดงรปท 1.4

รปท 1.4 แสดงการสอสารขอมลสองทศทางพรอมกน

การสอสารขอมลทางคอมพวเตอรการสอสารขอมลทางคอมพวเตอร หมายถง การโอนถาย (Transmission)

ขอมลหรอการแลกเปลยนขอมลระหวางผสงตนทางกบผรบปลายทาง ทงขอมลประเภท ขอความ รปภาพ เสยง หรอขอมลสอผสม โดยผสงตนทางสงขอมลผานอปกรณอเลกทรอนกสหรอคอมพวเตอร ซงมหนาทแปลงขอมลเหลานนใหอยในรปสญญาณทางไฟฟา (Electronic data) จากนนถงสงไปยงอปกรณหรอคอมพวเตอรปลายทาง

1 ประเภทของสญญาณขอมลทใชในการสอสารขอมลทางคอมพวเตอร ตองเปนขอมลทอยในรป

สญญาณทางไฟฟา ซงสามารถจำาแนกสญญาณได 2 ลกษณะ- สญญาณแบบดจตอล(Digitals signal) เปนสญญาณทถกแบง

เปนชวงๆ อยางไมตอเนอง (Discrete) โดยลกษณะของสญญาณจะแบงออกเปนสองระดบเพอแทนสถานะ

สองสถานะ คอ สถานะของบต 0 และสถานะของบต 1 โดยแตละสถานะคอ การใหแรงดนทางไฟฟาทแตกตางกน การทำางานในคอมพวเตอรใชสญญาณดจทล แสดงดงรปท 1.5

รปท 1.5 แสดงสญญาณแบบดจทล

- สญญาณอนาลอก (Analog Signal) เปนสญญาณคลนแมเหลกไฟฟาทมความตอเนองของสญญาณ โดยไมเปลยนแปลงแบบทนททนใดเหมอนกบสญญาณดจตอลเชน เสยงพด หรออณหภมในอากาศเมอเทยบกบเวลาทเปลยนแปลงอยางตอเนอง แสดงดงรปท 1.6

รปท 1.6 แสดงสญญาณแบบอนาลอก

ในทนจะขอกลาวเฉพาะสญญาณดจตอลเทานน ซงสญญาณดจตอลจะมการใชรหสทใชแทนขอมลในการสอสาร   การตดตอสอสารแบบใชสญญาณทเปนดจตอลนน สวนใหญเปนการตดตอระหวางอปกรณอเลกทรอนกส เพอใชถายทอดขอมลบางอยางซงกนและกน ในระบบการสอสารขอมลนนจะตองเกดการสงขอมลไมวาจะเปนตวอกษร ตวเลข หรอสญลกษณพเศษ จากจดหนงไปยงอกจดหนง แตขาวสารแบบนจะถกเปลยนจากรปแบบทมนษยเขาใจใหกลายเปนขาวสารทเครองคอมพวเตอรจดเกบไวได รหสทใชในการสอสารทงหมดจะอยในรปแบบของระบบไบนารหรอ เลขฐานสอง ซงรหสมาตรฐานทใชในการสอสารขอมลเชน รหส ASCII เปนตน ความเรวในการสงขอมลจะมหนวยเปนบตตอวนาท (bit per second หรอ bps)

รปแบบการมอตดเลตสญญาณดจตอลการมอดเลตสญญาณดจตอล (Digital Modulation) เขากบคลนพาหทเปน

สญญาณไซนนนมอยหลายรปแบบ ทงนกเพอตองการใหสญญาณดจตอลเหลานนสามารถสงผานตวกลางทออกแบบมาสำาหรบสญญาณแบบ แอนะลอกได เชน โครงขายโทรศพทพนฐาน ไมโครเวฟ เปนตน การมอดเลตทใชกนทวไปไดแก

1. การมอดเลตเชงเลขทางแอมพลจด (Amplitude shift keying หรอ ASK)

2. การมอดเลตเชงเลขทางความถ (Frequency shift keying หรอ FSK )

3. การมอดเลตเชงเลขทางเฟส (Phase shift keying หรอ PSK) 4. การมอดเลตแบบควอเดรเจอรแคเรยรแอมพลจด (Quadrature carrier Amplitude Modulation หรอ QAM)

แนวคดเกยวกบระบบเครอขายคอมพวเตอร การประดษฐคอมพวเตอรในสมยแรกมจดประสงค เพอจะใหคอมพวเตอรทำางานบางอยางแทนมนษย เชน การคำานวณเลข เพราะคอมพวเตอรสามารถคำานวณไดเรวกวา อกทงยงมความแมนยำาและมความผดพลาดนอยกวามนษย การทำางานนนถาจะใหมประสทธภาพสงจะตองทำาเปนหมคณะ หรอทมเวรค (Teamwork) คอมพวเตอรกเชนกนหากทำาการเชอมตอกนเปนเครอขาย กยอมมประสทธภาพมากกวาการทำางานแบบเดยว ๆ การทำางานเปนกลมของคอมพวเตอรนจะเรยกวา เครอขาย “ ” (Network)

ความหมายของเครอขายคอมพวเตอร เครอขายคอมพวเตอร (Computer Network) คอระบบทมคอมพวเตอรอยางนอยสองเครองเชอมตอกนโดยใชสอกลาง และสามารถสอสารขอมลกนไดอยางมประสทธภาพ ซงทำาใหผใชคอมพวเตอรแตละเครองสามารถแลกเปลยนขอมลซงกนและกนได นอกจากนยงสามารถใชทรพยากรทมอยในเครอขายรวมกนได เชน เครองพมพ ซดรอม สแกนเนอร ฮารดดสก เปนตน การใชทรพยากรเหลานรวมกนทำาใหประหยดคาใชจายไดมาก เมอมการเชอมตอกบเครอขายอน ๆ ทอยหางไกล เชน ระบบอนเทอรเนต ซงเปนเครอขายทเชอมตอคอมพวเตอรทวโลก ทำาใหสามารถแลกเปลยนขอมลไดกบคนทวโลก

ประโยชนของเครอขายคอมพวเตอรการเชอมตอกนเปนเครอขายนนมขอดหรอประโยชนดงน1. สามารถแลกเปลยนขอมลอยางมประสทธภาพ2. สามารถแชรทรพยากร เชน เครองพมพ ฮารดดสก ไวในเครอขายคอมพวเตอร เปนตน

3. ประหยดเนองจากสามารถแชรทรพยากรรวมกนได4. สามารถแชรเอกสาร เชน ตารางขอมลตางๆ ใบสงของ ใบรายการสนคา เปนตน5. สามารถใชจดหมายอเลกทรอนกสหรออเมล ในการตดตอผทอยหางไกลไดอยางรวดเรว6. การสนทนาผานเครอขาย หรอการแชต (Chat)7. การประชมระยะไกล (Videoconference)8. การแชรไฟลตาง ๆ เชน รปภาพ วดโอ เพลง เปนตน9. การแชรซอฟตแวรตาง ๆ เชน ไมโครซอฟตออฟฟศ โปรแกรมฐานขอมล

องคประกอบพนฐานของเครอขาย การทคอมพวเตอรเชอมตอกนเปนเครอขายได ตองมองคประกอบพนฐานดงตอไปน 1. คอมพวเตอร อยางนอย 2 เครอง 2. เนตเวรคการด หรอ NIC (Network Interface Card) เปนการดทเสยบเขากบชองบนเมนบอรดของคอมพวเตอร ซงเปนจดเชอมตอระหวางคอมพวเตอรและเครอขาย

3. สอกลางและอปกรณสำาหรบการรบสงขอมล เชน สายสญญาณ สายสญญาณทนยมในเครอขาย เชน สายโคแอกเชยล สายคเกลยวบด และสายใยแกวนำาแสง เปนตน สวนอปกรณเครอขาย เชน ฮบ สวตช เราทเตอร เกตเวย เปนตน

4. โปรโตคอล (Protocol) โปรโตคอลเปนภาษาทคอมพวเตอรใชสอสารกนผานเครอขายคอมพวเตอร ทสามารถสอสารกนไดนนจำาเปนทตองใช ภาษา หรอ“ ”โปรโตคอลเดยวกน เชน OSI, TCP/IP, IPX/SPX เปนตน

5. ระบบปฏบตการเครอขาย หรอ NOS (Network Operating System) ระบบปฏบตการเครอขายจะเปนตวทคอยจดการเกยวกบการใชงานเครอขายของผใชแตละคน หรอเปนตวจดการและควบคมการใชทรพยากรตาง ๆ ของเครอขาย ระบบปฏบตการเครอขายทเปนทนยม

1.) คอมพวเตอร

เครอขายคอมพวเตอรยอมตองมคอมพวเตอรอยางนอย 2 เครองทเชอมตอกน คอมพวเตอรเหลานไมจำาเปนตองเปนเครองทมประสทธภาพสงมากนก แตควรมประสทธภาพเพยงพอทจะรองรบการทำางานของผใชของเครองนน ๆ ได สวนการเชอมตอเขากบเครอขายไมไดใชทรพยากรของเครองเพมมากนก ดงนนไมจำาเปนตองอพเกรดเครองเพอทจะใหสามารถเชอมตอกบเครอขายได นอกเสยจากวาจะเปนเครองเซรฟเวอรททำาหนาทใหบรการตาง ๆ กบผใชอนในเครอขาย แตถาเปนเซรฟเวอรแลวเครองนนควรมประสทธภาพสงพอทจะรองรบการใหบรการทางเครอขายได

2.) เนตเวรคการด เนตเวรคการดเปนจดเชอมตอระหวางคอมพวเตอรและระบบเครอขาย สวนใหญจะเรยกวา “NIC (Network Interface Card)” หรอบางทกเรยกวา “LAN การด (LAN Card)” อปกรณนจะทำาหนาทแปลงขอมลเปนสญญาณทสามารถสงไปตามสายสญญาณหรอสอแบบอนได ปจจบนนมการดหลายประเภท ซงถกออกแบบใหใชกบเครอขายประเภทตาง ๆ เชน อเธอรเนตการด โทเคนรงการด เปนตน การดแตละประเภทอาจใชไดกบสายสญญาณบางชนดเทานน หรออาจจะใชไดกบสญญาณหลายชนด

เนตเวรคการดจะตดตงกบคอมพวเตอรโดยเสยบเขากบชองบนเมนบอรดของคอมพวเตอร สวนมากคอมพวเตอรทผลตในปจจบนจะมเฉพาะชอง PCI ซงจะใชบสขนาด 32 บต อยางไรกตามยงมคอมพวเตอรรนเกาทยงมชองแบบ ISA อย ซงมบสขนาด 16 บต การดทเปนแบบ ISA จะประมวลผลขอมลชากวา PCI อตราขอมลทสามารถสงผานไดมหลายระดบ เชน 10 Mbps, 100 Mbps หรอ 1,000 Mbps บางการดอาจทำางานไดทความเรวเดยว สวนบางการดอาจสามารถทำางานไดหลายระดบความเรว เชน การดทระบวาเปนแบบ 10/100 หมายความวาการดนใชไดกบเครอขายทมความเรวทง 10 Mbps และ 100 Mbps การเลอกอตราขอมลจะขนอยกบฮบหรอสวตชทคอมพวเตอรเครองนตองเชอมตอเขา อยางไรกตามการเลอกชนดของการดขนอยกบงบประมาณและประเภทของเครอขาย การเลอกควรเผอไวสำาหรบการขยายเครอขายในอนาคตดวย

3.) สอกลางและอปกรณสำาหรบการรบสงขอมล สายสญญาณ

ปจจบนมสายสญญาณทใชเปนมาตรฐานในระบบเครอขายคอมพวเตอรอย 3 ประเภท คอ 1. สายคเกลยวบด (Twisted Pairs) 2. สายโคแอกเชยล (Coaxial Cable) 3. สายใยแกวนำาแสง (Fiber Optic)

1. สายคเกลยวบด (Twisted Pairs) สายคตเกลยวแบงออกเปนสายคตเกลยวไมหมฉนวนเรยกสนๆ วา UTP

(Unshielded Twisted Pair) และสายคตเกลยวหมฉนวน (Shielded Twisted Pair)

- UTP (Unshielded Twisted Pair) คสายในสายคตเกลยวไมหมฉนวนคลายสายโทรศพท มหลายเสน

ซงแตละเสนกจะมสแตกตางไปและตลอดทงสายนนจะถกหมดวยพลาสตก(Plastic Cover) ซงการตเกลยวลกษณะนจะชวยใหมนมคณสมบตในการปองกนสญญาณรบกวนจากอปกรณไฟฟาอนๆ เชน จากเครองถายเอกสารทอยใกลๆ เปนตน ปจจบนเปนสายทไดรบความนยมมากทสด เนองจากราคาถกและตดตงไดงาย แสดงดงรปท 1.1

รปท 1.8 UTP (Unshielded Twisted Pair)สาย UTP แบงออกเปนหลายขนด และรจกกนในรปแบบสาย CAT1 (Category 1) CAT2 CAT 3 CAT4 หรอ CAT 5 สายแตละชนดม คณสมบตทแตกตางกน แตทนยมใชกนในขณะนเปน CAT 3 ขนไป

รปท 1.9 Category of UTP (Unshielded Twisted Pair)สาย UTP เปนสายทใชเชอมโยง คอมพวเตอรไปยงอปกรณสอสารตาม

มาตรฐาน กำาหนดความยาวไดไมเกน 100 เมตร ทใชเปนสายแบบทมตวนำาทองแดง 4 คโดย ทวไปเปนสายทใชลวดตวนำาทมขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 0.5 มลลเมตร หรอเปนลวดตวนำาทองแดงตามมาตรฐาน AWG เบอร 24 อยางไรกดมสาย UTP ทผลตโดย บรษทใชสายตวนำาทองแดง ททำาดวยลวดตวนำา เบอร 22 ขนาด 0.63 มลลเมตร สาย 4 คทตเกลยวสลบกนดงนนจงจำาเปนตองมสเพอกำาหนดสายเพอใหการเลอก ตอสายทปลายทงสองไดถกตอง จงมการกำาหนดสใหเปนรหส บงบอกสาย สทปรากฎทสาย UTP ทใชในมาตรฐานนมดงนสายคท 1 ใชสขาว - ฟา ตวยอ (W-BL) สายคท 2 ใชสขาว - สม ตวยอ (W-O) สายคท 3 ใชสขาว - เขยว ตวยอ (W-G) สายคท 4 ใชสขาว - นำาตาล ตวยอ (W- BR)

- STP (Shield Twisted Pair) เปนสายคลกษณะคลายกนกบสาย UTP แตมฉนวนปองกนสญญาณรบกวน สายคตเกลยวหมฉนวนทเปนโลหะถกเปนรางแหโลหะหรอฟอยส ซงรางแหนจะมคณสมบตเปนเกราะในการปองกนสญญาณรบกวนตางๆ ภาษาเทคนคเรยกเกราะนวา ชลด (Shield) จะใชในกรณทเชอมตอเปนระยะทางไกลเกนกวาระยะทางทจะใชสาย UTP แสดงดงรปท 1.10

รปท 1.10 สายคตเกลยวหมฉนวน (Shielded Twisted Pair)

หวตอ (Connector)ทใชกบสาย Twisted pair เรยกวา หวตอ RJ-45 ดงรปท 1.11

1.2 สายโคแอกเชยล (Coaxial Cable) สายโคแอกเชยล (Coaxial Cable) เปนสายสญญาณประเภทแรกทใช และเปนทนยมมากในเครอขายคอมพวเตอรสมยแรก ๆ  แตในปจจบนเครอขายสวนใหญจะใชสายคเกลยวบตและสายใยแกวนำาแสง สวนสายโคแอกซถอไดวาเปนสายทลาสมยสำาหรบเครอขายคอมพวเตอรในปจจบน อยางไรกตามยงมระบบเครอขายบางประเภททยงใชสายประเภทนอย สายโคแอกเชยล (Coaxial Cable) สวนใหญจะเรยกสน ๆ วาสายโคแอกซ (Coax) จะมตวนำาไฟฟาอยสองสวน คำาวา โคแอกซ มความหมายวา "มแกนรวมกน" ซงชอกบอกความหมายวาตนนำาทงสองตวมแกนรวมกนนนเอง โครงสรางของสายโคแอกซประกอบดวยสายทองแดงเปนแกนกลาง แลวหอหมดวยวสดทเปนฉนวน ชนตอมาจะเปนตวนำาไฟฟาอกชนหนง ซงจะเปนแผนโลหะบาง ๆ หรออาจจะเปนใยโลหะทถกเปยปมอกชนหนง สดทายกหมดวยฉนวนและวสดปองกนสายสญญาณแสดงดงรปท 3.4

รปท 1.12 โครงสรางสายโคแอกเชยล

รปท 1.11 หวตอ RJ-45

สวนแกนเปนสวนทนำาสญญาณขอมล สวนชนใยขายเปนชนทใชปองกนสญญาณรบกวนจากภายนอกและเปนสายดนในตว ดงนนสองสวนนตองไมเชอมตอกนมฉะนนอาจเกดไฟชอตได ถงแมวาสวนใหญโคแอกซจะมลกษณะคลายกน แตกแบงออกไดหลายประเภทขนอยกบชนดของเครอขายทใช สายโคแอกซจะถกแยกเปนประเภทตาง ๆ โดยใชมาตรา RG (Radio Grade Scale) เชน สายโคแอกซแบบ RG-58 จะใชไดกบเครอขายอเธอรเนตแบบ 10Base2 ซงมคาความตานทานท 50 โอหม

รปท 1.13 สายโคแอกเชยล

สายโคแอกซแบงออกเปน 2 ประเภท คอ       1. สายโคแอกซแบบบาง (Thin Coaxial Cable)       2. สายโคแอกซแบบหนา (Thick Coaxial Cable)

สายโคแอกซแบบบางสายโคแอกซแบบบาง (Thin Coaxial Cable หรอ Thinnet Cable) เปน

สายทมขนาดเลก เสนผานศนยกลางประมาณ 0.64 cm เนองจากสายประเภทนมขนาดเลกและมความยดหยนสงจงสามารถใชไดกบการตดตงเครอขายเกอบทกประเภท สายประเภทนสามารถนำาสญญาณไดไกลถง 185 เมตร กอนทสญญาณจะเรมออนกำาลงลง บรษทผผลตสายโคแอกซไดลงความเหนรวมกนในการแบงประเภทของสายโคแอกซ สายโคแอกซแบบบางไดถกรวมไวในสายประเภท RG-58 ซงสายประเภทนจะมความตานทาน (Impedance) ท 50 โอหม สายประเภทนจะมแกนกลางอย 2 ลกษณะคอ แบบทเปนสายทองแดงเสนเดยวและแบบทเปนใยโลหะหลายเสน

สายโคแอกซแบบหนาสายโคแอกซแบบหนา (Thicknet Cable) เปนสายโคแอกซทคอนขางแขง

และขนาดใหญกวาสายโคแอกซแบบบาง โดยมเสนผานศนยกลางประมาณ 1.27 cm

สายโคแอกซแบบหนานเปนสายสญญาณประเภทแรกทใชกบเครอขายแบบอเธอรเนต สวนแกนกลางทเปนสายทองแดงของสายโคแอกซแบบหนาจะมขนาดใหญกวา ดงนนสายโคแอกซแบบหนานจงสามารถนำาสญญาณไดไกลกวาแบบบาง โดยสามารถนำาสญญาณไดไกลถง 500 เมตร ดวยความสามารถนสายโคแอกซแบบหนาจงนยมใชในการเชอมตอเสนทางหลกของขอมล หรอ แบคโบน (Backbone) ของเครอขายสมยแรก ๆ แตปจจบนไดเลกใชสายโคแอกซแลว โดยสายทนยมใชทำาเปนแบคโบน คอ สายใยแกวนำาแสง ซงจะไดกลาวในรายละเอยดในสวนตอไป

เปรยบเทยบระหวาง Thinnet และ Thicknet ตามกฎการนำาสญญาณ สายทใหญกวายอมนำาสญญาณไดดกวาสายธกค

เนต (Thicknet) จะยงยากในการตดตงมากกวาเนองจากเปนสายทคอนขางแขงแรง ในขณะทสายแบบธนเนต (Thinnet) มความยดหยนทดกวาทำาใหงายตอการตดตงและราคากถกกวา ความยดหยนของสายมผลตอการตดตงเมอเดนสายผานทอขนาดเลกทตดบนฝาเพดาน ทำาใหเปนทนยมมากกวา

หวเชอมตอทใชกบสายโคแอกซ         ทงสายแบบ Thinnet และ Thicknet จะใชหวเชอมตอชนดเดยวกน ทเรยกวาหว BNC ซงใชในการเชอมตอระหวางสายสญญาณละเนตเวรคการด หวเชอมตอแบบ BNC นมหลายแบบดงตอไปน

1. หวเชอมสาย BNC (BNC Cable Connector) เปนหวทเชอมเขากบปลายสาย

2. หวเชอมสายรปตว T (BNC T-Connector) เปนหวทใชเชอมตอระหวางสายสญญาณกบเนตเวรคการด          3. หวเชอมสายแบบ Barrel (BNC Barrel Connector) เปนหวทใชในการเชอมตอสายสญญาณเพอใหสายมขนาดยาวขน         4. ตวสนสดสญญาณ (BNC Terminator) เปนหวทใชในการสนสดสญญาณทปลายสายเพอเปนการสนสดสญญาณไมใหสะทอนกลบ ถาไมอยางนนสญญาณะสะทอนกลบทำาใหรบกวนสญญาณทใชนำาขอมลจรง ซงจะทำาใหเครอขายลมเหลวในทสด

          

สายโคแอกซยงแบงออกเปน 2 เกรดแลวแตการใชงาน        1. สายโคแอกซเกรด PVC สายประเภทนจะใชพลาสตกเปนวสดหอหม เปนสายชนดทใชในสำานกงาน เพราะเปนสายทมความยดหยนมาก แตเมอตดไฟจะทำาใหเกดแกสทเปนอนตรายตอมนษย        2. สายโคแอกซเกรด Plenum เปนสายทใชตดตงเพดานหรอระหวางชนหรอพนทมอณหภมตางจากอณหภมหองเพราะเปนสายททนไฟและถาไฟไหมสายแกสทเกดขนกไมเปนอนตรายมาก

1.3 ใยแกวนำาแสง (Fiber-Optic) ลกษณะใยแกวนำาแสงจะสงสญญาณแสงวงผานทอแกวหรอทอพลาสตกเลกๆซงทอแกวนจะถกหมดวยเจลหรอพลาสตก เพอปองกนความเสยหายและการสญเสยของสญญาณ มขอดตรงทสงสญญาณไดระยะทางไกลโดยไมมสญญาณรบกวน แสดงดงรปท 1.16

รปท 1.16 ใยแกวนำาแสง

โครงสรางของสาย Fiber Optic สวนประกอบของ Fiber Optic ประกอบดวยสวนสำาคญหลก 2 ประการ ไดแก - สวนทเปนแกนอยตรงกลางหรอชนใน แลวหมดวยสวนทเรยกวา Cladding จากนนกจะถกหมดวยสวนทปองกน (Coating) โดยทแตละสวนนนทำาดวยวสดทมคาดชนหกเหของแสงทมคาแตกตางกน

รปท 1.14 หวตอ BNC

- แกน เปนสวนตรงกลางของ Fiber Optic และเปนสวนทใชนำาแสงอกดวย โดยมคาดชนของการหกเหของแสงสวนน จะตองมากกวาสวนของ Cladding แลวลำาแสงทผานไปในแกน จะถกขงหรอเคลอนทไปตาม Fiber Optic ดวยขบวนการสะทอนกลบหมดภายใน

- สวนของการปองกน เปนชนทตอจาก Cladding เปนทใชปองกนแสงจากภายนอกไมใหเขามาทเสนFiber Optic อกทงยงใชปองกนมใหแสงจากทอนำาแสง Fiber Optic ภายในใหออกไปสภายนอกไดอกดวย

โครงสรางภายในอาจประกอบดวย ชนของ Plastic หลายๆ ชน นอกจากนสวนปองกนยงทำาหนาทเปนตวปองกนการกระทำาจากแรงภายนอกไดอกดวย ตวอยางของคาดชนหกเห เชน แกนมคาดชนหกเหประมาณ 1.48 สวนของ Cladding และสวนปองกนซงทำาหนาทปองกนแสงจากแกนออกไปทภายนอก และปองกนแสงจากภายนอกรบกวนจะมคาดชนหกเหเปน 1.46 และ 1.52 ตามลำาดบ

ชนดของ Fiber Optic ภายใน Fiber Optic นน จำานวนของลำาแสงทเดนทางหรอเกดขนจะเปนตว

บอก Mode ของแสงทเดนทางภายใน Fiber Optic นนๆ กลาวคอ ถามแนวของลำาแสงอยในแนวเดยว เรยกวา Single Mode Fiber Optic (SMF) แตถาหากภายใน Fiber Optic นนมแนวของลำาแสงอยเปนจำานวนมาก เราเรยกวา Multi-Mode Fiber Optic (MMF) นอกจากการแบงชนดของ Fiber Optic ตาม Mode ของการทำางานแลว ยงสามารถแบงตามวสดททำา เชน เสนใยททำาจากแกว Plastic หรอ Polymer และยงสามารถแบงไดตามลกษณะของรปราง ตามลกษณะของดชนหกเห เชน Fiber ชนด Step Index หรอ Graded Index เปนตน

Single Mode Fiber OpticSingle Mode Fiber Optic มขนาดเสนผานศนยกลางของแกนและ

Cladding ประมาณ 5-10 และ 125 ไมครอน ตามลำาดบ ซงสวนของแกนมขนาดเลกกวา Fiber Optic ชนด Multi-mode มาก และใหแสงออกมาเพยง Mode เดยว ลกษณะหนาตดของเสน Fiber Optic แบบ Single Mode มดงน (รปท 1.17)

รปท 1.17 แสดงลกษณะการทำางานภายในของ Single Mode Fiber Optic

Multimode Fiber OpticMultimode Fiber Optic สวนใหญมขนาดเสนผานศนยกลางของแกนและ

Cladding โดยประมาณ 50 ไมครอน 62.5 ไมครอน โดยม Cladding ขนาด 125 ไมครอน เนองจากขนาดของเสนผานศนยกลางของแกนมขนาดใหญ ดงนนแสงทตกกระทบทดายปลาย Input ของสาย Fiber Optic จะมมมตกกระทบทแตกตางกนหลายคา และจากหลกการสะทอนแสงกลบหมดของแสงทเกดขน ภายในสวนของแกนทำาใหมแนวของลำาแสงเกดขนหลาย Mode โดยแตละ Mode ใชระยะเวลาในการเดนทางทแตกตางกน อนเปนสาเหตททำาใหเกดการแตกกระจายของแสง (Mode Dispersion)

Multimode Fiber Optic ม 2 แบบไดแก Step Index และ Grade Index

รปท 1.18 ตวอยางของ Multimode Fiber แบบ Step Index

รปท 1.19 แสดงตวอยางการทำางานภายในของ Grade Index Multimode ทนยมใชในระบบเครอขายทวไป

การเชอมตอดวย Connectorการเชอมตอ Fiber Optic ยงสามารถทำาไดโดยการใช Connector อกดวย

ทำาใหมความสะดวกในการถอดไดตามความจำาเปน Connector สำาหรบ Fiber Optic มหลายแบบ ดงน

FC Connector ไดรบการออกแบบโดย NTT ของญปน ทไดรบความนยมมากในญปน รวมทงสหรฐและยโรป สวนมาก Connector แบบน จะถกนำาไปใชงานทางดานเครอขายโทรศพท เนองจาก Connector แบบน อาศยการขนเกลยวเพอยดตดกบหวปรบ ขอดของ Connector ประเภทน ไดแก การเชอมตอทแนนหนา แตขอเสยคอการเชอมตออาจตองเสยเวลามาก

SC Connector ออกแบบโดย AT&T สำาหรบการเชอมตอ Fiber Optic ภายในอาคารสำานกงาน ซงเครอขาย LAN ชนดน เหมาะสำาหรบงานทตองการถอดเปลยน Connector อยางรวดเรว โดยไมสนใจความแนนหนาของ Connector

รปท 1.21 แสดง SC Connector  FDDI Connector ออกแบบโดย American National Standards Institute, (ANSI) สำาหรบใชงานบนเครอขาย FDDI โดยเฉพาะ

รปท 1.22 แสดง FDDI Connector

Connector แบบ SMA เปน Connector อกแบบหนงทไดรบความนยมมาก โดยเฉพาะในงานของ NATO และในกจการทางทหารของสหรฐ ออกแบบโดย Amphenol Corp.

รปท 1.23 แสดงลกษณะ SMA Connector

รปท 1.20 แสดงลกษณะของ FC Connector

ST-Connector เปน Connector ทถกนำามาใชงานสำาหรบสาย Fiber Optic ชนด Single Mode และ Multimode มากทสด โดยท Connector ประเภทน มอตราการสญเสยกำาลงแสงเพยงแคไมเกน 0.5 dB เทานน วธการเชอมตอกเพยงสอดเขาไปทร Connector แลวบดตวเพอใหเกดการลอคตวขน เพมความทนทาน ทำาใหไมเกดปญหาเนองจากการสนสะเทอน ถกนำามาใชกบระบบ LAN Hub หรอ Switches

รปท 1.24 ลกษณะของ ST-Connector และ อปกรณตวแปลงสาย LAN ทใช ST Connector Jack (ขวา)

สายสญญาณแตละประเภทมทงขอดขอเสยทแตกตางกน และเหมาะกบการใชงานในรปแบบทแตกตางกนซงการเลอกใชสายสญญาณเหลานจะขนอยกบประเภทและแบนดวธของเครอขาย รวมทงงบประมาณดวยสอกลางประเภทไรสาย (Wireless Media) การสอสารขอมลแบบไรสาย สอกลางแบบนสามารถสงขอมลไดทกทศทางโดยมอากาศเปนตวกลางในการสอสาร

1) คลนวทย (Radio Wave) วธการสอสารประเภทนจะใชการสงคลนไปในอากาศ เพอสงไปยงเครองรบวทยโดยรวมกบคลนเสยงมความถเสยงทเปนรปแบบของคลนไฟฟา ดงนนการสงวทยกระจายเสยงจงไมตองใชสายสงขอมล และยงสามารถสงคลนสญญาณไปไดระยะไกล ซงจะอยในชวงความถระหวาง 104 - 109 เฮรตซ ดงนนเครองรบวทยจะตองปรบชองความถใหกบคลนวทยทสงมา ทำาใหสามารถรบขอมลไดอยางชดเจน

2) สญญาณไมโครเวฟ (Microwave)

เปนสอกลางในการสอสารทมความเรวสง สงขอมลโดยอาศยสญญาณไมโครเวฟ ซงเปนสญญาณคลนแมเหลกไฟฟาไปในอากาศพรอมกบขอมลทตองการสง และจะตองมสถานททำาหนาทสงและรบขอมล และเนองจากสญญาณไมโครเวฟจะเดนทางเปนเสนตรง ไมสามารถเลยวหรอโคงตามขอบโลกทมความโคงได จงตองมการตงสถานรบ - สงขอมลเปนระยะๆ และสงขอมลตอกนเปนทอดๆ ระหวางสถานตอสถานจนกวาจะถงสถานปลายทาง และแตละสถานจะตงอยในทสง ซงจะอยในชวงความถ 108 - 1012 เฮรตซ

รปท 1.25 การสงสญญาณไมโครเวฟ

3) แสงอนฟราเรด (Infrared) คลนแมเหลกไฟฟาทมความถอยในชวง 1011 – 1014 เฮรตซ หรอความยาวคลน 10-3 – 10-6 เมตร เรยกวา รงสอนฟราเรด หรอเรยกอกอยางหนงวา คลนความถสน (Millimeter waves)ซงจะมยานความถคาบเกยวกบยานความถของคลนไมโครเวฟอยบาง วตถรอน จะแผรงสอนฟราเรดทมความยาวคลนสนกวา 10-4 เมตรออกมา ประสาทสมผสทางผวหนงของมนษยสามารถรบรงสอนฟราเรด ลำาแสงอนฟราเรดเดนทางเปนเสนตรง ไมสามารถผานวตถทบแสง และสามารถสะทอนแสงในวสดผวเรยบไดเหมอนกบแสงทวไปใชมากในการสอสาร ระยะใกล

4) ดาวเทยม (satilite) ไดรบการพฒนาขนมาเพอหลกเลยงขอจำากดของสถานรบ - สงไมโครเวฟบนผวโลก วตถประสงคในการสรางดาวเทยมเพอเปนสถานรบ - สงสญญาณไมโครเวฟบนอวกาศ และทวนสญญาณในแนวโคจรของโลก ในการสงสญญาณดาวเทยมจะตองมสถานภาคพนดนคอยทำาหนาทรบ และสงสญญาณขนไปบนดาวเทยมทโคจรอยสงจากพนโลก 22,300 ไมล โดยดาวเทยมเหลานน จะเคลอนทดวยความเรวทเทากบการหมนของโลก จงเสมอนกบดาวเทยมนนอยนงอย

กบท ขณะทโลกหมนรอบตวเอง ทำาใหการสงสญญาณไมโครเวฟจากสถานหนงขนไปบนดาวเทยมและการกระจายสญญาณ จากดาวเทยมลงมายงสถานตามจดตางๆ บนผวโลกเปนไปอยางแมนยำา ดาวเทยมสามารถโคจรอยได โดยอาศยพลงงานทไดมาจากการเปลยน พลงงานแสงอาทตย ดวย แผงโซลาร (solar panel)

รปท 1.26 การสงสญญาณดาวเทยม

5) บลทธ (Bluetooth) ระบบสอสารของอปกรณอเลคทรอนกสแบบสองทาง ดวยคลนวทยระยะสน (Short-Range Radio Links) โดยปราศจากการใชสายเคเบล หรอ สายสญญาณเชอมตอ และไมจำาเปนจะตองใชการเดนทางแบบเสนตรงเหมอนกบอนฟราเรด ซงถอวาเพมความสะดวกมากกวาการเชอมตอแบบอนฟราเรด ทใชในการเชอมตอระหวางโทรศพทมอถอ กบอปกรณ ในโทรศพทเคลอนทรนกอนๆ และในการวจย ไมไดมงเฉพาะการสงขอมลเพยงอยางเดยว แตยงศกษาถงการสงขอมลทเปนเสยง เพอใชสำาหรบ Headset บนโทรศพทมอถอดวย เทคโนโลย บลทธ เปนเทคโนโลยสำาหรบการเชอมตออปกรณแบบไรสายทนาจบตามองเปนอยาง ยงในปจจบน ทงในเรองความสะดวกในการใชงานสำาหรบผใชทวไป และประสทธภาพในการทำางาน เนองจาก เทคโนโลย บลทธ มราคาถก ใชพลงงานนอย และใชเทคโนโลย short – range ซงในอนาคต จะถกนำามาใชในการพฒนา เพอนำาไปสการแทนทอปกรณตางๆ ทใชสาย เคเบล เชน Headset สำาหรบโทรศพทเคลอนท เทคโนโลยการเชอมโยงหรอการสอสารแบบใหมทถกคดคนขน เปนเทคโนโลยของอนเตอรเฟซทางคลนวทย ตงอยบนพนฐานของการสอสารระยะใกลทปลอดภยผานชองสญญาณความถ 2.4 Ghz โดยทถกพฒนาขนเพอลดขอจำากดของการใชสายเคเบลในการเชอมโยงโดยม ความเรวในการเชอมโยงสงสดท 1 Mbp ระยะครอบคลม 10 เมตร เทคโนโลยการสงคลนวทยของบลทธจะใชการกระโดดเปลยนความถ (Frequency hop) เพราะวาเทคโนโลยนเหมาะทจะใชกบการสงคลนวทยทมกำาลงสงตำาและ ราคาถก โดยจะแบงออกเปนหลายชองความถขนาดเลก ในระหวางทมการเปลยนชองความถทไมแนนอนทำาใหสามารถหลกหนสญญาณรบกวนทเขามา

แทรกแซงได ซงอปกรณทจะไดรบการยอมรบวาเปนเทคโนโลยบลทธ ตองผานการทดสอบจาก Bluetooth SIG (Special Interest Group) เสยกอนเพอยนยนวามนสามารถทจะทำางานรวมกบอปกรณ บลทธตวอนๆ และอนเตอรเนตได

อปกรณเครอขาย อปกรณทใชในระบบเครอขายทำาหนาทจดการเกยวกบการรบสงขอมลใน

เครอขาย หรอใชสำาหรบทวนสญญาณเพอใหการสงขอมลไดในระยะทไกลขน หรอใชสำาหรบขยายเครอขายใหมขนาดใหญขน อปกรณเครอขายทพบเหนโดยทวไป เชน ฮบ สวตช เราทเตอร เปนตน

- ฮบ (Hub) หรอบางทกเรยกวา รพทเตอร “ (Repeater)” คออปกรณทใชเชอมตอกลมของคอมพวเตอรฮบ

มหนาทรบสงเฟรมขอมลทกเฟรมทไดรบจากพอรตหนง ไปยงทก ๆ พอรตทเหลอ คอมพวเตอรทเชอมตอเขากบฮบจะแชรแบนดวธหรออตราขอมลของเครอขาย ฉะนนยงมคอมพวเตอรมาเชอมตอเขากบฮบมากเทาใด ยงทำาใหแบนดวธตอคอมพวเตอรแตละเครองลดลง ในทองตลาดปจจบนมฮบหลายชนดจากหลายบรษท ขอแตกตางระหวางฮบเหลานกเปนจำานวนพอรต สายสญญาณทใช ประเภทเครอขาย และอตราขอมลทฮบรองรบได

- สวตซ (Switch) คออปกรณเครอขายททำาหนาทสงขอมลทไดรบมาจากพอรตหนงไปยงเฉพาะพอรตทเปน

ปลายทางเทานน ทำาใหคอมพวเตอรทเชอมตอกบพอรตทเหลอสามารถสงขอมลถงกนและกนไดในเวลาเดยวกน การทำาเชนนทำาใหอตราการรบสงขอมลหรอแบนดวธไมขนอยกบจำานวนคอมพวเตอรทเชอมตอเขากบสวตช คอมพวเตอรทกเครองจะมแบนดวธของสวตช เนองจากคณสมบตนเครอขายทตดตงใหมในปจจบนสวนใหญจะนยมใชสวตชมากกวาฮบ เพราะจะไมมปญหาเกยวกบการชนกนของขอมลในเครอขาย

- เราทเตอร (Router) เปนอปกรณททำาหนาทกำาหนดหรอเลอกเสนทางทจะสงแพกเกตนนตอไป ในเราท

เตอรจะมขอมลเกยวกบการจดเสนทางใหแพกเกตเรยกวา เราตงเทเบล “ (Routing Table)” หรอตารางการจดเสนทาง ขอมลในตารางนจะเปนขอมลทเราทเตอรใชใน

การเลอกเสนทางทดทสดไปยงปลายทาง ถาเสนทางหลกเกดขดของ เราทเตอรกสามารถเลอกเสนทางใหมได

4.) โปรโตคอลโปรโตคอล (Protocol) เปนมาตรฐานในการสอสารขอมลของคอมพวเตอร

หรออาจกลาวไดวา โปรโตคอลเปน ภาษา ทคอมพวเตอรใชสอสารกน ดงนน“ ”คอมพวเตอรทตองการสอสารกนจำาเปนทตองใช ภาษา หรอโปรโตคอลเดยวกน “ ”เพราะไมเชนนนคอมพวเตอรกจะสอสารกนไมได ปจจบนโปรโตคอลทนยมใชมากทสดคอโปรโตคอล TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) ซงเปนโปรโตคอลทใชในระบบอนเทอรเนตซงเปนระบบเครอขายคอมพวเตอรทใหญทสดในโลก

5.) ระบบปฏบตการเครอขายระบบปฏบตการ หรอ OS (Operating System) ทำาหนาทจดการเกยวกบ

การเขาใชทรพยากรตาง ๆ ของโปรแกรมทรนบนคอมพวเตอร เชน หนวยความจำา ฮารดดสก จอภาพ คยบอรด เมาส เปนตน ถาไมมระบบปฏบตการคอมพวเตอรกจะรนโปรแกรมตาง ๆ ไมได ระบบเครอขายกเชนกน จำาเปนตองมระบบปฏบตการเครอขาย หรอ NOS (Network Operating System) เพอทำาหนาทจดการเกยวกบการสอสารขอมลผานเครอขายและการเขาใชทรพยากรทมอยในเครอขาย เชน เครองพมพ ฮารดดสก ฐานขอมล เปนตน คอมพวเตอรทเชอมตอเขากบเครอขายจำาเปนตองมระบบปฏบตการทงสองประเภท เพอทจะทำาหนาททงจดการภายในคอมพวเตอรและระบบเครอขาย

ระบบปฏบตการเครอขายทใชงานในปจจบนสวนใหญจะรองรบการใชงานเครอขายอยแลว แตอาจตองตดตงโปรแกรมบางอยางเพอใหสามารถใชงานเครอขายได ในสภาพแวดลอมของเครอขาย เซรฟเวอรทำาหนาทใหบรการกบไคลเอนท สวนไคลเอนททำาหนาทตดตอใชบรการเหลานนใหสามารถใชไดเสมอนเปนทรพยากรของเครองไคลเอนทเอง ระบบปฏบตการของทงเครองเซรฟเวอรและไคลเอนทตองทำางานรวมกนเพอทจะทำาใหเครอขายทำางานได ระบบปฏบตการทออกแบบสำาหรบทำาหนาทเปน

เซรฟเวอร เชน NetWare ,Windows Server, Sun Solaris และ Linux เปนตน สวนไคลเอนทนนอาจใช Windows หรอ Linux กได

ประเภทของเครอขาย เครอขายสามารถจำาแนกออกไดหลายประเภทแลวแตเกณฑทใช เชน ขนาด ลกษณะการแลกเปลยนขอมลของคอมพวเตอร เปนตน โดยทวไปการจำาแนกประเภทของเครอขายมอย 3 วธคอ

1. แบงตามขนาดทางกายภาพของเครอขายเปนเกณฑ แบงออกไดเปน 2 ประเภทดงน 1.1 LAN (Local Area Network) : หรอเครอขายทองถน 1.2 WAN (Wide Area Network) : หรอเครอขายบรเวณกวาง 2. แบงตามลกษณะหนาทการทำางานของคอมพวเตอรในเครอขายเปนเกณฑ สามารถแบงไดเปน 2 ประเภทดงน 2.1 Peer-to-Peer Network หรอเครอขายแบบเทาเทยม 2.2 Client-Server Network หรอเครอขายแบบผใชบรการและผใหบรการ 3. แบงตามระดบความปลอดภยของขอมลเปนเกณฑ สามารถแบงไดดงนคอ 3.1 Intranet หรอเครอขายสวนบคคล 3.2 Internet หรอเครอขายสาธารณะ 3.3 Extranet หรอเครอขายรวม

1. ประเภทของเครอขายแบงตามขนาดทางกายภาพถาใชขนาดทางกายภาพเปนเกณฑ เครอขายสามารถแบงออกไดเปนสอง

ประเภทคอ LAN หรอ เครอขายทองถน และ WAN หรอเครอขายบรเวณกวาง LAN เปนเครอขายขนาดเลกทครอบคลมพนทบรเวณจำากด เชน ภายในหอง หรอภายในอาคารหนง หรออาจจะครอบคลมหลายอาคารทอยในบรเวณใกลเคยงกน เชน ในวทยาเขตของมหาวทยาลย ซงบางทกเรยกวา เครอขายวทยาเขต “ (Campus Network)” จำานวนของคอมพวเตอรทเชอมตอกนใน LAN อาจมตงแตสองเครอง

ไปจนถงหลายพนเครอง สวน WAN เปนเครอขายทครอบคลมบรเวณกวาง เชน ในพนทเมอง หรออาจจะครอบคลมทวโลกกได เชน เครอขายอนเทอรเนต บางครงอาจแบงเครอขายเปน LAN, MAN, WAN ซง MAN (Metropolitan Area Network) เปนเครอขายขนาดกลางระหวาง LAN และ WAN และครอบคลมพนทเมอง ในชวงหลง ๆ เทคโนโลยทใชใน MAN เปนเทคโนโลยเดยวกบเทคโนโลยของ WAN ดงนนจงไดจดให MAN เปนเครอขายประเภทเดยวกนกบ WAN

เครอขายทองถน (Local Area Network) เปนรากฐานของเครอขายคอมพวเตอรทวไป กลาวคอ เกอบทก ๆ เครอขายตองม LAN เปนองคประกอบ เครอขายแบบ LAN อาจเปนไดตงแตเครอขายแบบงาย ๆ เชน มคอมพวเตอรสองเครองเชอมตอกนดวยสายสญญาณไปจนถงเครอขายทซบซอน เชน มคอมพวเตอรเปนรอย ๆ เครองและมอปกรณเครอขายอน ๆ อกมาก แตลกษณะสำาคญของ LAN กคอ เครอขายจะครอบคลมพนทจำากด เทคโนโลย LAN มหลายประเภท เชน Ethernet, ATM, Token Ring, FDDI เปนตน แตทนยมกนมากทสดในปจจบนคอ อเธอรเนต (Ethernet) ซงในอเธอรเนตเองยงจำาแนกออกไดหลายประเภทยอย ขนอยกบความเรว โทโปโลย (Topology) และสายสญญาณทใช เทคโนโลย LAN แตละประเภทมทงขอดขอเสยทแตกตางกน การเลอกใชเทคโนโลยเหลานควรใหเหมาะกบลกษณะการใชงานเครอขายขององคกร 2. ประเภทเครอขายแบงตามลกษณะหนาทการทำางานของคอมพวเตอร

การแบงเครอขายตามลกษณะหนาทการทำางานของคอมพวเตอรในเครอขายเปนเกณฑ สามารถแบงไดเปน 2 ประเภทดงน

2.1 แบบเพยรทเพยร (Peer to Peer) ระบบเครอขายแบบ Peer to Peer เปนระบบเครอขายขนาดเลก เหมาะสำาหรบหนวยงาน ทมคอมพวเตอรนอยกวา 10 เครอง ระบบ Peer to Peer น คอมพวเตอรแตละเครอง สามารถเขาไปใชไฟลทเกบบนเครองไหนกได ซอรฟแวรทใชคอ Windows for Workgroups, Windows 95,98,2000 การตดตงเพยงแตเพมอปกรณทเรยกวา Lan Card ในแตละเครองคอมพวเตอร และมตอสายแลน เขาไปส อปกรณทเปนตวกลาง ซงเรยกวา HUB

รปท 1.27 เครอขายแบบ peer to peer

ขอดของการตอแบบ Peer to Peer- ประหยดคาใชจายเมอเทยบกบการตอ Network แบบอน ๆ - สามารถแชรขอมล เครองพมพ ของแตละเครองได- งายในการตดตง และสามารถขยายตอไปในอนาคตไดด

2.2 แบบไคลเอนท/เซรฟเวอร (Client / Server ) ระบบเครอขายแบบ Client / Server มคอมพวเตอรหลกเรยกวา File Server (ทำาหนาทเปนศนยรวมในการ เกบขอมล ทำาใหสะดวกในการบรหารขอมล) File Server นจะตองเปดทงไว หามปดในระหวางการใชงาน สวนคอมพวเตอรของผใชงานทว ๆ ไปเราเรยกวา Work Station สำาหรบ อปกรณทจำาเปนในการตดตอระบบเครอขาย คอ สายเคเบล และการดเครอขาย (LAN Card) ซงทำาหนาทควบคมการไหล ของขอมล นอกจากนยงตองม HUB ซงเปนอปกรณในการกระจายสญญาณไปตาม Work Station ตางๆซอรฟแวรทเปนทนยมในระบบเครอขายคอ Netware, Windows NT, Unix เปนตน

รปท 1.28 เครอขายแบบไคลเอนท/เซรฟเวอร

ขอดของการตอแบบ Client / Server- สามารถแชรขอมล เครองพมพ ของแตละเครองได - มระบบ Security ทดมาก

- รบสงขาวสารในลกษณะของ Email ไดด - สามารถจดสรร แบงปนการใชทรพยากรไดจากจดศนยกลาง

3. ประเภทของเครอขายแบงตามระดบความปลอดภยของขอมล การแบงประเภทเครอขายตามระดบความปลอดภยของขอมล ซงจะแบงออกไดเปน 3 ประเภทคอ อนเทอรเนต (Internet), อนทราเนต (Intranet) และ เอกสทราเนต (Extranet)

3.1 อนเทอรเนต (Internet) อนเทอรเนตเปนเครอขายทครอบคลมทวโลก ซงมคอมพวเตอรเปนลาน ๆ เครองเชอมตอเขากบระบบและยงขยายตวขนเรอย ๆ ทกป ขอเสยของอนเทอรเนตคอ ความปลอดภยของขอมล เนองจากทกคนสามารถเขาถงขอมลทกอยางทแลกเปลยนผานอนเทอรเนตได อนเทอรเนตใชโปรโตคอลทเรยกวา “TCP/IP (Transport Connection Protocol/Internet Protocol)” ในการสอสารขอมลผานเครอขาย ซงโปรโตคอลนเปนผลจากโครงการหนงของกระทรวงกลาโหมสหรฐฯ โครงการนมชอวา ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network) ในป ค.ศ.1975 จดประสงคของโครงการนเพอเชอมตอคอมพวเตอรทอยหางไกลกน และภายหลงจงไดกำาหนดใหเปนโปรโตคอลมาตรฐานในเครอขายอนเทอรเนต

ในปจจบนอนเทอรเนตไดกลายเปนเครอขายสาธารณะ ซงไมมผใดหรอองคกรใดองคกรหนงเปนเจาของอยางแทจรง การเชอมตอเขากบอนเทอรเนตตองเชอมตอผานองคกรทเรยกวา “ISP (Internet Service Provider)” ซงจะทำาหนาทใหบรการในการเชอมตอเขากบอนเทอรเนต นนคอ ขอมลทกอยางทสงผานเครอขาย ทกคนสามารถดได นอกจากจะมการเขารหสลบซงผใชตองทำาเอง

3.2 อนทราเนต (Internet) ตรงกนขามกบอนเทอรเนต อนทราเนตเปนเครอขายสวนบคคลทใชเทคโนโลยอนเทอรเนต เชน เวบ, อเมล, FTP เปนตน อนทราเนตใชโปรโตคอล TCP/IP สำาหรบการรบสงขอมลเชนเดยวกบอนเทอรเนต ซงโปรโตคอลนสามารถใชไดกบฮารดแวรหลายประเภท และสายสญญาณหลายประเภท ฮารดแวรทใชสรางเครอขายไมใชปจจยหลกของอนทราเนต แตเปนซอฟตแวรททำาใหอนทราเนตทำางานได อนทราเนตเปนเครอขายทองคกรสรางขนสำาหรบใหพนกงานขององคกรใชเทานน การแชรขอมลจะอยเฉพาะในอนทราเนตเทานน หรอถามการแลก

เปลยนขอมลกบโลกภายนอกหรออนเทอรเนต องคกรนนสามารถทจะกำาหนดนโยบายได ในขณะทการแชรขอมลอนเทอรเนตนนยงไมมองคกรใดทสามารถควบคมการแลกเปลยนขอมลได เมอเชอมตอเขากบอนเทอรเนต พนกงานบรษทของบรษทสามารถตดตอสอสารกบโลกภายนอกเพอการคนหาขอมลหรอทำาธรกจตาง ๆ การใชโปรโตคอล TCP/IP ทำาใหผใชสามารถเขาใชเครอขายจากทหางไกลได (Remote Access) เชน จากทบาน หรอในเวลาทตองเดนทางเพอตดตอธรกจ การเชอมตอเขากบอนทราเนต โดยการใชโมเดมและสายโทรศพท กเหมอนกบการเชอมตอเขากบอนเทอรเนต แตแตกตางกนทเปนการเชอมตอเขากบเครอขายสวนบคคลแทนทจะเปนเครอขายสาธารณะอยางเชนอนเทอรเนต การเชอมตอกนไดระหวางอนทราเนตกบอนเทอรเนตถอเปนประโยชนทสำาคญอยางหนง

ระบบการรกษาความปลอดภยเปนสงทแยกอนทราเนตออกจากอนเทอรเนต เครอขายอนทราเนตขององคกรจะถกปกปองโดยไฟรวอลล (Firewall) ซงอาจจะเปนไดทงฮารดแวรและซอฟตแวรททำาหนาทกรองขอมลทแลกเปลยนกนระหวางอนทราเนตและอนเทอรเนตเมอทงสองระบบมการเชอมตอกน ดงนนองคกรสามารถกำาหนดนโยบายเพอควบคมการเขาใชงานอนทราเนตได อนทราเนตสามารถสนองความตองการของผใชในองคกรไดหลายอยาง ความงายในการตพมพบนเวบทำาใหเปนทนยมในการประกาศขาวสารขององคกร เชน ขาวภายในองคกร กฎ ระเบยบ และมาตรฐาน การปฏบตงานตาง ๆ เปนตน หรอแมกระทงการเขาถงฐานขอมลขององคกรกงายเชนกน ผใชสามารถทำางานรวมกนไดงาย และมประสทธภาพมากขน

3.3 เอกสทราเนต (Extranet) เอกสทราเนต (Extranet) เปนเครอขายกงอนเทอรเนตกงอนทราเนต กลาวคอ เอกสทราเนตคอเครอขายทเชอมตอระหวางอนทราเนตของสององคกร ดงนนจะมบางสวนของเครอขายทเปนเจาของรวมกนระหวางสององคกรหรอบรษท การสรางอนทราเนตจะไมจำากดดวยเทคโนโลย แตจะยากตรงนโยบายทเกยวกบการรกษาความปลอดภยของขอมลททงสององคกรจะตองตกลงกน เชน องคกรหนงอาจจะอนญาตใหผใชของอกองคกรหนงลอกอนเขาระบบอนทราเนตของตวเองหรอไม เปนตน การสรางเอกสทราเนตจะเนนทระบบการรกษาความปลอดภยขอมล รวมถงการตดตงไฟรวอลลหรอระหวางอนทราเนตและการเขา

รหสขอมลและสงทสำาคญทสดกคอ นโยบายการรกษาความปลอดภยขอมลและการบงคบใช

รปท 1.27 ลกษณะของ Internet , Intranet และ Extranet