Sanayee Development Organization:

Chahrai Ansari, 5th Street, New Mohd Alam Fiazad High School, Shahr-e Naw Kabul, Afghanistan

UNISDR welcomes this partnership effort in simplified disaster risk

reduction terminology. This terminology is adapted to country contexts

for ensuring better understanding of disaster risks amongst

communities. It is not meant to be used for legal or other purpose of

any official nature.

The original English terminology, developed by the United Nations

International Strategy for Disaster Reduction (UNISDR) is available at:

www.unisdr.org/publications

ADRRN Secretariat: MERCY Malaysia, Level 2, Podium Block, City Point, Kompleks Dayabumi, Jalan Sultan Hishamuddin, P.O. Box 1121650050 Kuala Lumpur Malaysia

Web: www.adrrn.net

íÑíÐ� ÈíÓ áæãÚã ÑæØÈ ÏÇÝÊÓÇ åÏÑÊÓ� á Ô åÈ ÇÑËÇÏ

ÕÇäÚ ÇÊ ÏÏÑ�íã å ÑÈ ÑÏ Òíä ÇÑ ÊíÖæÑÚã ÑÏ å ÏÑ�íã ÑÈ ÑÏ ÇÑ .ÏÑí�

ÒÇ äÊÝÑ� ÑÇÑÞ ÖÑÚã ÑÓ Çí ãÊÓíÓ )ÏÔÇÈíã ÇÏÌ äÂ

äíÇ(åÚãÇÌ ˜í ,åíÇãÑÔã æ Ê?ÇÍ ÝíÑÚÊ

Ïä íã . åÞ?ÚíÐ ÑÕÇäÚ ÊÇ.

ÏÑÇÏ ÑÇÑÞ ËÍÈ ÏÑæã åÏÑÊÓ� ÑæØ åÈ ÞæÝ ãíå ÇÝã åÏÇÝÇ.*ÇÝÊÓÇ å ÏíÏÌ ãíå ÇÝã ÑæåÙ .ÊÝÇí Ïäå ÇæÎ ÑíÛÊ ?ÇãÊÍÇ æ

.ÏÑÇÏ ? áÓã ãå ã ØÈÑ ?áæ ÏÑÇÏ ÑÊã åÏ

åÈ ÇÝØá ?Óíá�äÇ åÎÓä íÇÑÈ(˜äá )ÏííÇãä åÚÌÇÑã äíÑíÒ . Ïäæí�

34

? íŽæáÇä Ê ÞÇÝÊÇ

Çå ÔæÑ ,å íÑÔÈ íÇå ÊíáÇÚÝ Çí Çå ÇäÈÑíÒ ÈíÑÎÊÇÊ?ÇÍ æ ? íŽæáÇä Ê ä ÇÔäã å ÞÇÝÊÇ ,˜ÇäÑØÎ í ÊÇÝÏÇÕÊ áãÇÔ å Ïäíæ� ÇÑ ÏÔÇÈ ÊÚäÕ åÈ ØæÈÑã

ÑíÇÓ Çí íÑÇãíÈ ?ÊÇÍæÑÌ ?Ñíã æ �Ñã ËÚÇÈ äÏÇÏ ÊÓÏ ÒÇ ?Çå Êíáã åÈ ÊÇÑÇÓÎ ?íÍÕ ÊÇÑËÇ íÏÇÕÊÞÇ æ íÚÇãÊÌÇ íÑÇÌäå Çä ?ÊÇãÏÎ æ ÊíÔíÚã

ÏÏÑ� íØíÍã äÇíÒ

Ê ,äí: Ñå Ò È?ÖÇÝÊÊÍíÖæÊÇ íÇå åäæãä ,íÇ åÊÓå ÚÔÚÔ

 áãÇÔ ? íŽæáÇä Ê ÞÇÝÊŽæáÇä Ê ÞÇÝÊÇ , ÊÚäÕ ?� åÏæáŽ

ÞÇÝÊÇ ãÇÏ ÑËÇ ÒÇ ÏíÇÔ ? ííÑ æ ÔÊ .Ïå Ï ÎÑ ?íÚÈØ

ÑÈÇÝ ÑÏ ÑÇÌÝäÇ ,íæÇíãí ÔÒíÝÇÑÊ ÊÇÝÏÇÕÊ ,ÊÇÌ å í

.äÇÏÑ�È íÇå ÏäÈ ÊÓ Ô ,?

Çå äÇíÒ ÊíÇåä ÑÏ æ ÏÑÇÏ ØÇÈÊÑÇ ÑÇÏíÇ� ÝÇÔ äÇ ÑÕÇäÚå ÊÏÑí�íã ÊÑæÕ ÑÊåÈ ÝÇÔ äÇ í?å ÊíáÇÚÝæ åÊÝÇí Ô.

íÑíÐ� ÈíÓÂ

åíÇãÑÓ Çí ãÇÙä åÚãÇÌ ˜í ÊÇÕÎÔã æ Ê?ÇÍ ÒÇ ÈíÓ ÞÇÝÊÇ ˜í ÑÇæ�Çä ÊÇÑËÇ áÈÇÞã ÑÏ ÇÑä å ÊÓÇ

.ÏÒÇÓíã ÑíÐ�

åÏÇã ÊÇãÇÏÞÇ .ÞÑÝ åÚãÇÌ ˜í ÑÏ äÇãÒ ÊÔÐ� ÇÈ íÑíÐ� ÈíÓ ÊíÑíÏã áÈÇÞã ÑÏ ?ÝÇ åÌæÊ ãÏÚ æ ÊÇÑØÎ áÈÇÞãÑÏ ?� ÓÑÏ ÊÎÇäÔ æ åãÇÚ ÊÇãæáÚã æ ?å Ç� ãÏÚ ,ÊÓíÒ ØíÍã

íÇÒíÏ áãÇÔ íÇå áÇËã ,Çå åíÇãÑÓ ÒÇ ÊÙÇÝÍ ãÏÚ ,ÊÇÑØÎ ÊÇ ,ÏÏÑ�íã ÏÇÌíÇ ?ØíÍã æ íÏÇÕÊÞÇ .Çå äÇãÊÎÇÓ ÈæáØã Çä ä

å ÑæÊÝ ÑËÇ ÒÇ ÒÇ ÏÑÇÏ ÏÏÚÊã íÇå åÈäÌ íÑíÐ� ÈíÓ ,?ÚÇãÊÌ ÍíÖæÊ :? íÒÝ íÇ

33

ÑÇÏíÇ� ÝÇÔ äÇ

ÏæÎ íÇå ÊÑæÑÖ åÈ ?áÚÝ áÓä ä ÑÏ å ÝÇÔ äÇ ÊãÓÞ ÑÏ íÏÚÈ íÇå áÓä ?íÇäÇæÊ äÏÑ ã äæÏÈ

.Ïí áí?ä äÇÔ ÊÇ ÑæÑÖ ÚÝÑ

Íã æ íÏÇÕÊÞÇ .åÚÌÇÝ ÑØÎÇ åÏäÇãíÞÇÈ ÝíÑÚÊ äíÇ ÑÏ ?Øí

,?ÚÇãÊÌÇ íÇå åÓæÑ� ,ÊÓÔÝ ?áíÎ å åÏÔ åÊÝÑ� Ô

íÒ Ê?ÇæÓ ÇãÇ ÊÓÇ åÏÑÑÏ ÇÕæÕÎ ÈÇæÌíÈ ÏÇ

7ÝÇÔ äÇ ÝíÑÚÊ ÊãÓÞ ÒÇ å ÞæÝ ÝíÑÚÊ198

ÇÈÓÍíÖæÊ : ÏäáÊ ÏäÇÑÈ ä Óíã ÑÇÏíÇ�Çä ÝÇÔ äÇ ÑÕÇäÚ

ÇÈ åÚÌÇÝ ÑØÎ Ôå Ç ÇãÇ ?ØíÍã ?íÇÓæÑÝ áËã ÏÑÇÏ åØÈÇÑ

ÊÇãÇ: Ç íÇå åäæãäÊÊÍíÖæÊ íÇå Ïæ áãÇÔ íÑÇÊÎÇÓ ÑíÛ

ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ äíäÇæÞ äÇãÊÎÇÓÇÑã áíáÍÊ æ ÞíÞÍÊ ?ÖÇÑÇ íÇå åãÇäÑÈ æ ?ÊÇãæáÚãÒ

ÇÕÍ .ÏäÇ åãÇÚ ?å Ç�ÂãÚÊ ÓæäÇíÞÇ ÌÇæãÇ ÏÖ íÇå Ñ

åÇä� æ åáÒáÒ ÏÖ íÇå Ñí áãÇÔ íÑÇÊÎÇÓ ÊÇãÇÏÞÇ íÇå åäæãä ,Çå ÑÈ áíÓ ,ÏäÔÇÈíã Çå åÇ�

íÇå äÇãÊÎÇÓ í. È ÏæÏÍã ÑæØ åÈÈ íÇå ÏäÈÑÇãÚÑÇ ?äíÒÊ íÇå ÊíáÇÚÝ ÑíÇÓ ÏÏÑ�íã åÏÇÝÊÓÇ ÑÇÔÝ ÊÍÊÇÑ

ÇÈ åÊÔÇÏ ÏÇí åÈ ÏíÇÈ"íÑÇÊÎÇÓ "ÏäæÔíã åÊÝ� ?äÇãÊÎÇÓ ÑíÛ íÇå . Í?ØÕÇ ?äÇãÊÎÇÓ íÑíäíÌäÇ ÊÇÍ?ØÕÇ ÑÏ å ãíÔ

.íÑÇÊÎÇÓ ÊÇãÇÏÞÇ :Ïä ÊäÇãÖ ÇÑ íÇå

ØÎ Ôå Ç ËÚÇÈ å ? íÒÝ ÊÇãÇÏÞÇ ÒÇ ÒÌÈ ãÇÏÞÇ ÑåÔäÇÏ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ ä ÑÏ å ÏÏÑ� ä ÑÇæ�Çä ÈÞÇæÚ æ Ñ

æã åãÇÚ ?å Ç� äíäÇæÞ Çå ?ÓíáÇ� Çå ÏÇÏ ÑÇÑÞ .íÑÇÊÎÇÓ ÑíÛ ÊÇãÇÏÞÇ :ÏäÇ áãÇÔ ÔÑæÑ� æ ÔÒ

32

íÚÈØ ?ÚÇãÊÌÇ ÞÇÝÊÇ

æ ? íÒÝ æíÌ ÑÇÈ åÚÌÇÝ ÊÇÞÇÝÊÇ ÚæÞæ åÏíÏ� æ äíãÒ ÔíÇÓÑÝ Ç? È?íÓ ˜íŽæáæÑÊíãæÑÏíÇå

Ý Çí æ äíãÒ ÒÇ ÏÍ ÒÇ ÔíÈ åÏÇÝÊÓÇ ÑËÇÒÇ å ?áÇÓ ÔÎ ÏääÇã ,ÏÔÇÈ åÏã ?ØíÍã ÚÈÇäã Ñ�íÏ æ äíãÒ ÔíÇÓÑ

.äíãÒ ÔÒÛá

å Ïå : ã äÇÔä Ïå ÇæÔÊÊÍíÖæÊåÍ íÇÑÈ åŽÇæ äíÇ .ÊÇÚÌÇÝ ÚÝ å ÏæÔíã åÏÇÝÊÓÇ Ê?ÇÊÇÞÇÝÊÇ ÚæÞæ ?äÇÓäÇ ÊíáÇ

ÈÈÓ ä ?ÚÈØ ÏÍ ÒÇ ÑÊÔíÈ ÇÑ ÑÇÏÇ å ÊÇÞÇÝÊÇ Úæä äíÇ ÏæÔíã

äÇæÊíã åÏÔ íÑí�æáÌ æ Ôå Ç ?ØíÍã ÚÈÇäã æ äíãÒ áæÞÚã å .ÏæÔíã ÇãäæÑ ÊÇÞÇÝÊÇ æ�ãå ÒÇ ÑÊ�ÑÒÈ .Ï

íÇå åæíÔ äíÑÊ ÝæÑÚã ÒÇ í˜í åãíÈ :ÍíÖæÊ ÑËÇ ÒÇ ÝÑÇÕã ä ÑÏ å˜ ÏÔÇÈíã ÑØÎ áÇÞÊäÇ

åãíÈ .ÏæÔíã åÊÎÇÏÑ� åÏää˜ åãíÈ ØÓæÊ åÚÌÇÝ åÈ å˜ äíÚã ÑÇÏÞã ÊÎÇÏÑ� ÇÈ ÇÑ ÔÇÏÇ� äíÇ åÏäæÔ åÈ ÑØÎ áÇÞÊäÇ .Ïä˜íã ÐÎÇ åÊÎÇÏÑ� åÏää˜ åãíÈ

Òíä åÚãÇÌ æ áíãÇÝ äíÈ ÑÏ íãÓÑ ÑíÛ á˜Ô ˜ã˜ Çí äÏÇÏ åÝÍÊ ÇÈ Úæä äíÇ å˜ .ÏÏÑ�íã ÇÑÌÇ

íÇå ʘÑÔ æ ÊáæÏ ÝÑØ ÒÇ íãÓÑ á˜Ô åÈ æ íáÇã ÇÑÌÇ �ÑÒÈ ÊÇÓÓæã Ñ�íÏ æ Çå ˜äÇÈ ,åãíÈ

ÇÈ åáÏÇÌã áãÚáÇÒÑØ ÏÇÌíÇ ä ÑæÙäã å˜ ÏÏÑ�íã ÑÏ Çå åæíÔ æ�ãå .ÏÔÇÈíã åÚÌÇÝ ÒÇ íÔÇä íÇå äÇíÒÒÇÏäÇ Ó� ÞæÏäÕ æ ÏÏÌã åãíÈ æ åãíÈ åÏäÑí� Ñ

åÊÈáÇ ,ÏÏÑ�íã ÇÑÌÇ ÏäÔÇÈ åÏÇÏ ãÇÌäÇ áÈÞ ÒÇ å åÑíÛ æ äÏÇÏ ÏæÓ

íÑÇÊÎÇÓ ÑíÛ æ íÑÇÊÎÇÓ ÊÇãÇÏÞÇ

ÊÇÑËÇ ÒÇ íÑí�æáÌ Çí Ôå Ç ÑæÙäã åÈ ? íÒÝ ÑÇãÚÇ íÑíäÌäÇ íÇå åæíÔ äÊÝÑ� ÑÇ åÈ Çí ÊÇÞÇÝÊÇ ÑÇæ�æä

ãÊÓíÓ æ ÇåäÇãÊÎÇÓ íÑÇÏíÇ� æ ÊãæÇÞã ÏäÇæÊÈ å˜

31

ÑØÎ ÊíÑíÏã

ÊÇãÇåÈÇ åÑÇÏÇ Çí æ ÇÈ ÏÑæÎÑÈ ÒÑØ ãÙäã åæíÔ.åæÞáÇÈ íÇå äÇíÒ æ ÑÇÑÖÇ Ôå Ç Êå

ÑØÎ ÊíÑíÏã :ÍíÖæÊ æ íÈÇíÒÑÇ áãÇÔ

ÞíÈØÊ æ ÑØÎ áíáÍÊ æ íÇå íŽíÊÇÑÊÓÇ

ÕÎÔã íÇå ÊíáÇÚÝ ÑæÙäã åÈ å˜ ÏÔÇÈíã

Ôåǘ ,áæÑÊä˜ ÊÓÏ íæÑ ÑØÎ áÇÞÊäÇæ

.ÏæÔíã åÊÝÑ� ÊÇÓÓæã ØÓæÊ ÊÑÔíÈ ÑØÎ ÊíÑíÏã

åíÇãÑÓ ãíãÕÊ ÊãÓÞ ÑÏ å˜ ÏÏÑ�íã ÞíÈØÊ ÊÇÑØÎ ÏääÇæÊÈ ÇÊ ÏäÊÓå áíÎÏ íÑÇÒ�

ÑÏ íãǘÇä ,ÑÇÈæ Ñǘ äÏÔ áÊÎã ÏääÇã íáÇãÊÍÇ íÇå äÇíÒ ,ÊÓíÒ ØíÍã åÈ åÑÇÓÎ ,ÏíáæÊ

Çå íÒæÓ ÔÊ ÊÈÇÈ ÒÇ å˜ íÇå äÇíÒ æ íÚÇãÊÌÇ åäíãÒ ÑÏ æ íÈÇíÒÑÇ ÇÑ ííÚÈØ ÊÑÇÓÎ Ñ�íÏ æ ÚæÖæã ÑØÎ ÊíÑíÏã .Ïää˜ ÐÎÇ áæÞÚã ãíãÕÊ

Ò ØíÍã .ÏíãÇä Òíä ÑØÎ áíáÍÊ åÓæÑ� äÇæÊíã ÇÑ Çå ÊíáÇÚ ËÏÇæÍ ÇÈ åáÏÇÌã íÇå ÊíÝÑÙ ÊíÑËæã ?ÈÇíÒÑÇ æ ÊÓí

ÊÓíä ÊÓÑÏ íæÕÊÇÑØÎ áÇÞÊäÇ

?áÇã ÈÞÇæÚ ?ãÓÑ ÑíÛ Çí ?ãÓÑ áÇÞÊäÇ åÓæÑ� ÇÑ Ñ�íÏ ÍÇäÌ åÈ ÍÇäÌ ˜í ÒÇ ÕÎÔã ÊÇÑØÎ

Çí Ê ÑÔ åÚãÇÌ åÏÇæ? ÇÎ ˜ ä åáíÓæÈ å Ïäíæ� ÍÇäÌ ÒÇ åÚÌÇÝ ˜í ÒÇ ÏÚÈ ÇÑ ÚÈÇäã ?ÊáæÏ äÇ�ÑÇ

Çí ?ÚÇãÊÌÇ Ê ÒÇíÊãÇ ÕíÕÎÊ áÏÈ ÑÏ áÈÇÞã .Ï ä íã áÕÇÍ åØæÈÑã ÍÇäÌ åÈ?áÇ

30

ÑØÎ

ÇÑäÇ ÑÇæ�Çä ÈÞÇæÚ ÇÈ åÇÑãå åËÏÇÍ ˜í áÇãÊÍÇ ÈíÑÊ.Ïäíæ

73ÇãÔ ISO/IEC íÑÚÊ åÈ ˜íÏÒä ÞæÝ ÝíÑÚÊ

ÍíÖæÊ :Çãäå Ñ ÝíÑ Çí ÑØÎ .åÈ ä ãÇÚ ?äÚãÏÑÇÏ ÕÎÔã ?äÚã æÏ ˜

ØÎ áÇÞÊäÇ æ ÑØÎ ÊíÑíÏãÇãíÞÇÈ ÑØÎ ,ÑØÎ ?ÈÇíÒÑÇ ,ÑÇ

Ç ä?� ,ÏíÏÔ ÑØÎ ,åÏäåÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ ÊíÑíÏã ,åÚÌÇÝ ÑØÎ Ôå Ç ,åÚÌÇÝ ÑØÎ Ôå å

ÑØÎ åÈ ØæÈÑã Ñ�íÏ åŽÇæ åÈ :áæÈÞ áÈÇÞ ÑØÎ ,åÚÌÇÝ ÑØÎ ,ÏÑã å ÊÓÇ íÑæ ÏÇí áÈÇÞ .ÏÔÇÈíã ÇåäíÇ áãÇÔ å ÏæÔ åÚÌÇÑãáÊÎã ÊÇÑØÎ Êíãå Ç æ ÈÇÈÓÇ åÈ ÚÌÇÑ ÊæÇÝÊã ÊÔÇÏÑÈ åãå ã

ÑÇÑÖÇ "ÊáÇÍ ÑÏ ,ÏÔÇÈíã ÕÇÎ äÇãÒ æ äÇ ã .ÏäÑÇÏ Ý í?ÇÈ ÈÞÇæÚ ÑÈ ?äÚã ÏíÇÊ ? íäÎÊ ÙÇÍá ÒÇ ÇãÇ"?áÇãÊÍÇ

íã åÑÇÔÇ äÇ ãÇ Çí áÇãÊÍÇ . ?Ëã "? íÝÇÑÊ åËÏÇÍ ˜í ÑØÎ ".Ïä

ÑØÎ ?ÈÇíÒÑÇ

Ñã åÈ ÊÓÇ åÊÓÈÇæ ä åÈ ãÏÑã å ØíÍã æ ÊÇãÏÎÏÏÑ�íã ÇÑÌÇ ÏäÇÓÑÈ ÊáÇÍ æ�ãå åÈ ÖæÑÚã ãÏ

Ñ ÑØÎ ÊÚÓæ æ ÊíÚæä äíÚÊ åæíÔ ,íÑÇÏ ,ÊÔíÚã ,å ÊáÇÍ ?ÈÇíÒÑÇ æ ÑØÎ áíáÍÊ ØÓæÊ å Ïäíæ� Ç .áÇã åÈ äÇíÒ ÏääÇæÊÈ å íÑíÐ� ÈíÓ ÏæÌæã íÇ

Ê ÊÇíÕæÕÎ ÑÈ ÑæÑãã ÑÙä ÒÇ ÊÇÞÇÝÊÇ ? íäÎ

Ê?ÇãÊÍÇ æ ÈæÇäÊ ÊÏÔ äÇÓ áãÇÔ å íÑíÐ� ÈíÓ áíáÍÊ

:ÍÕ ? íÒÝ íÑíÐ� Èí ãÇÔ ÑØÎ ?íÇÓÇäÔ æ ?ÈÇíÒÑÇ

ÍíÖæÊ :ÏæÔíã ÇåäíÇ?áÝ åÚæã? äíÇ ÏÇÕÊÞÇ

æ ÔäÇæ æ ?ÈÇíÒÇÈ äÇíã ÊæÇÝÊáÇÚÝ ?ÖÚÈ ?Ëã ÊÓíä ÍÖÇá

íã ÏÇí Òíä .ÔäÇæ æ íÇå ÊíÏÒ åÚÌÇÝ åÈ ˜ã "ÏÏÑ�ÇÝ áÈÇÞã ÑÏ ÔäÇæ"äÇ� å

æ íÑæÝ íÇåíÏäãÒÇíä í?ÇÈ åÚÌå ÏÔÇÈíã Ò ÑãÊã ÊÏã åÇÊæ å

ÏääÇã ÍíÖæÊ : ãÇä ÇÖÚÈ È æ ä Óã ÊÇãÏÎ åÖÑÚ åÏíÏÑ� ÇÑÌÇ ?ÊÞæã á Ô åÈ

.ÏÈÇí åãÇÏÇ Òíä åÚÌÇÝ åÏÇÚÇ åáÍÑã ÑÏ Çí æ ÇÊ ÏíÇÔ ÇãÇ

ãÇ ÍÊÓÇ

ÑÏ ÇÊ Ïäíæ� ÇÑ ÏæÌæã íÇå ÑÇÊÎÇÓ ÊíæÞÊ æ ãÇ ÍÊÓÇ ?�ÏÇÊÓíÇ æ ÊãæÇÞã ÊÇÞÇÝÊÇ ?ÈíÑÎÊ ÊÇÑËÇ áÈÇÞã

.Ïää ÈÓ ÑÊÔíÈ

ÑÏ ãÇ ÊÓÇ íÇå áÇËãÊ:ÍíÖæÊ ãÇ ÍÊÓÇ ÏäÇæÊíã åÚÌÇÝ áÈÇÞã

ÈÕä Çå åíÇ� åíæÞÊ ÑÇæíÏÑÏ íÏ?æÝ íÇå åÏää ÊÓæí�ãáÝ ÈÕä ÝÞÓ æ ÑÇæíÏ äíÈ

íÑí�æáÌ åÔíÔ äÏíÔÇ� ÒÇ å ÑíãÚÊ ÊÙÇÝÍ æ Ïä íã

ÓÇ .ÏäÔÇÈ Ê? äÇãÇÓ æ ÊÇÇÏ ÑÙä ÑÏ ÇÈ ÏíÇÈ ãÇ ÍÊ

ÇãÊÎÇÓ åÝíÙæ æ ÍÑØ ÊÔÇåÈ åÏÑÇæ ?áÇãÊÍÇ ÑÇÔÝ ? äÕã æ ÞíÈØÊ æ äÇãÊÎÇÓ

?ãÇ ÍÊÓÇ íÇå åäíÒ� ÝÑÇ .ÏæÔ ÇÑÌÇ

28

ÊÓíä ÊÓÑÏ ÑíæÕÊ åÏäÇãíÇÈ ÑØÎ

ÇÚÇ íÇå ÊíÝÑÙ æ ÚíÑÓ ÔäÇæ ÊáÇÍ æ�ãå íÇÑÈ?È? ÑÏ ÊÓÇ ä ãã ÊáÇÍ äíÇ .Ïæãä ÙÝÍ ÏíÇÈ ÇÑ åÏÈ?

.ÏäÇãÈ ?ÞÇÈ åÚÌÇÝ ÑØÎ Ôå Ç íÇÑÈ ÑËæã ÊÇãÇÏÞÇ í .ÏÔÇÈ åÏäÇãíÞÇÈ ãÙäã Çä á Ô åÈ å Ïäíæ� ÇÑ íÑØÎ

ÑØÎ : ÏæÌæãÊÊÍíÖæÊ ÊíÝÑÙ äÏÑÈ ÏäáÈ åÈ ÒÇíä åÏäÇãíÞÇÈ

ÇÑ áÌÇÚ ÊÇÚÞÇæ áÈÇÞã ÑÏ Çå ÔäÇæ ?�ÏÇã ä ÑÏ å ÏÑÇÏ

íÇå ?ÓíáÇ� ÇÈ ãÇæÊ ?ÈÇíÒÇÈ æ ÏÔÇÈ áãÇÔ íÏÇÕÊÞÇ æ ?ÚÇãÊÌÇ

å ÈÔ ÏÇÌíÇ æ ÑØÎ áÇÞÊäÇ íÇå áãÚáÇÒÑØ ÍÑØ áÇËã ÑæØÈ.?ÚÇãÊÌÇ ÊíäæÆÕã í

?� åÏÇÊÓíÇ æ íÑÇÏíÇ�

?�ÏäÒ ØíÇÑÔ æ ÊÔíÚã Ê?íåÓÊ ÏæÈåÈ æ ÇíÍÇ ÊåÌ Çå Ô?Ê äÇä�ãå æ Ïäíæ� ÇÑ åÏÒ åÚÌÇÝ ÚãÇæÌ

.ÊÓÇ áãÇÔ äÇÑÏ Òíä åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå ǘ

åÚãÇ: ˜í íÑÇÏíÇ�ÊÊÍíÖæÊ ?áÇãÊÍÇ ÊÇÑØÎ áÈÇÞã ÑÏ

ÚÈÇäã ÊÔÇÏ ÑÙä ÑÏ ÇÈ åÚÌÇÝ Çåä íÏäãäÇæÊ æ åÊÔÇÏ ÊÓÏ ÑÏ æ áÈÞ ãÇÌÓäÇ ÊãÓÞ ÑÏ

äíÚÊ åÚÌÇÝ ÚæÞæ äÇíÑÌ .ÏÏÑ�íã

ÔäÇæ äÇíÑÌ ÑÏ åãÇÚ íÇå ˜ã æ áÌÇÚ ÊÇãÏÎ åÖÑÚ å Ïäíæ� ÇÑ åÚÌÇÝ ˜í ÚæÞæ ÒÇ ÏÚÈ åáÕÇÝ?È Çí æ

?ÍÕ ÑÇÑÖÇ Ôå ǘÊÇ Í ÊÇÌä ÑæÙäã åÈ ÒÇ ÑÑÖÊã ÏÇÑÝÇ åÈ ?äÇÓÑ ˜ã æ åãÇÚ ÊíäæÕã

.ÏÏÑ�íã ÇÑÌÇ åÚÌÇÝ

27

åãÇÚ ?å Ç�Â

áãÇæÚ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ ÏÑæã ÑÏ ãÏÑã ?ãæãÚ ÔäÇÏ åÕÑÚ ÑÏ ?ÚæãÌã æ íÏÇÑÝäÇ ÊÇãÇÏÞÇ æ åÚÌÇÝ ÇÑ ÊÇÞÇÝÊÇ åÈ íÑíÐ� ÈíÓ æ ÊíÖæÑÚã Ôå ǘ

.Ïäíæ�íã åãÇÚ ?å Ç�Ç

åãÇÚ ?å Ç�Ç ÍØÓ äÏÑÈ ÏäáÈ å ÏÑÇÏ ÑÇÑÞ íÑí�í� ÊÍÊ

ÑæÊÝ åãÇÚ ?å Ç� .ÞíÑØ ÒÇÊÇÑØÎ Ôå Ç ÊãÓÞ ÑÏ íÏíá

Ê :ÏæÑíã ÈÇÓÍ åÈ åÚÌÇÝ ,äæí íæáÊ íÇå áÇäÇ ÍíÖæ

ÞíÑØ ÒÇ ÊÇãæáÚã ÔÎ�ÏÍÇ ,Çå ? ÈÔ , Çå åäÇÓÑ

ÏÇÏ ?ÊÇÚÇãÊÌÇ ÚÇãÊÌ? ?äÇÓÑ?, ãæáÚã Ò ÇÑã ÓÇ.ÏÑÈ ãÇä äÇæÊíã ?ÚÇãÊÌÇ æ ?ÊáæÏ äíÐÝäÊã ØÓæÊ ?å ÇæÎ

?ÜÜÈÇíÒÇÜÜÈ

?�ÏäÒ ØíÇÑÔ æ ÊÔíÚã Ê?íåÓÊ ÏæÈåÈ æ ÇíÍÇ ÊåÌ Çå Ô?Ê äÇä�ãå æ Ïäíæ� ÇÑ åÏÒ åÚÌÇÝ ÚãÇæÌ

.ÊÓÇ áãÇÔ äÇÑÏ Òíä åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå ǘ

ã ãå ÇÑÝ åÚÌÇÝ ˜í ÒÇ ÏÚÈäÑÈ"åÑÇÈæÏ ÑÊåÈ ÑÇãÚÇ "ÏÒÇÓí

ÇÈ åÇÑãå ?ÈÇíÒÇÈ íÇå åãÇÝ ãÏÑã ˜ÇÑÊÔÇ æ ?å Ç�Ç

ÏÞÇ ÞíÈØÊ ÊåÌ ÇÑ ?ÈæÎ ÊÕÑÕÇ æ ÊÇÑØÎ Ôå Ç ÊÇãÇ

ÓÇÓÇ ÑÈ ÏíÇÈ ÊíÑæãÇã äíÇ . áíÇå ?ÓíáÇ� æ Çå íŽíÊÇÑÊÓ

í� ÊÑæÕ åÏÔ ÍÑØ áÈÞ ÒÇ Ó ÍÖÇæ ÇÑ ØÈÑíÐ íÇå äÇ�ÑÇ íÇå ÊíáææÓã ÏäÇæÊÈ å ÏíÑ

ÇÈ æ åÏÇÚÇ ÊíÑæãÇã .ÏÔÎÈ áíåÓÊ Òíä ÇÑ ãÏÑã ÊíáæãÔ æ åÊÎÇ:ÏÏÑ�íã ÒÇÛ íÑÇÑØÙÇ åáÍÑã ãÇÊÊÎÇ ÒÇ ÏÚÈ íÒÇÓÒ

.ÍíÖæÊ

26

íÑí�æáÌ

ÇÑ åÚÌÇÝ æ ÊÇÞÇÝÊÇ ÁæÓ ÊÇÑËÇ ÒÇ áãÇ ÈÇäÊÌÇ.Ïäíæ�

Ê?ÇÍ ÑÏÌÍíÖæÊ íÑí�æáÌÈ íÑí�æáÌ åŽÇæ íÏÇÚ

Ç åŽÇæ ÇÈ ÝÏÇÑÊã á Ô å�æáÌ .ÏæÔíã åÏÑÈ ÑÇ åÈ Ôå

Óíä ä ãã ËÏÇæÍ ÒÇ áãÇ íÑí Ôå Ç ?äÚã íÑí�æáÌ ÇäÈ Êí�æáÌ .Ïä íã åÏÇÝÇ Òíä ÇÑ

ÖÇÑÚ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇÒÇ íÑÖÈíã ÑØÎ åÈ ÖæÑÚã å ?

ÌäÇ íÇå åæíÔ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ æ ÏäÔÇÊ ÈíÑÎÊ áÇãÊÍÇ å íÑíä

åáÒáÒ áÈÇÞã ÑÏ ÇÑ ÊÇÑíãÚÑÇãÚÇ áãÇÔ åÚÌÇÝ íÑí�æáÌ íÇå áÇËã ,ÏäÔÇÈíã Ïäå Ïíã Ôå Ç .Ïä íã íÑí�æáÌ È?íÓ ÒÇ å íæÙÝÇÍã íÇå ÑÇæíÏæ È ÏäÈ

å Ïäíæ� ÇÑ ËÏÇæÍ æ ÊÇÑØÎ ÈæáØã Çä ÌíÇÊä áãÇ ÈÇäÊÌÇ å.ÏÏÑ�íã ÇÑÌÇ åËÏÇÍ ÚæÞæ ÒÇ á

åÏäí ÑÏ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ ÊíÑíÏã

ÝÇÔ äÇ ÒÇ íÑí�æáÌ ÊåÌ å ?ÊíÑíÏã íÇå ÊíáÇÚÝ.ÏäæÔíã ãÇÌäÇ åÚÌÇÝ ÏíÏÌ Çí ÏæÌæã ÊÇÑØÎ

Ç ?Í: Ç ÊíÑíÏãÊÊÍíÖæÊÇ ÇÑ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå

Ýã äíÇ .ÏííÇãä åÙÍ?ã ÒíäÈÓä å íÊÇÑØÎ í?ÇÈ ãæå

Çå ?ÓíáÇ� ÊíÏæÌæã ãÏÚ ÊÑÏ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå Ç íÈÓä ÏíÏÑ� Ïå ÇæÎ ÇãäæÑ åÏäí È

È Ò ÑãÊ ÏæÌæã ÊÇÑØÎ åÈ Ê.ÏíÇãäíã ÑÊÔí.

25

?� åÏÇãÂ

? áÓã íÇå äÇ�ÑÇ ?ÊáæÏ ?ÝÇ ÊíÝÑÙ æ ÔäÇÏ ÑæØÈ å Ïíæ� ÇÑ ÏÇÑÝÇ æ ÚãÇæÌ ?åÏÇÚÇ æ ?�ÏÇãÇ

æ ÚæÞæáÇ ÈíÑÞ ÊÇÞÇÝÊÇ æ Ê?ÇÍ ÊÇÑíËÇÊ ÑËæã ÊÇÌä äÇ ÒÇ æ åÏÇÏ ÎÓÇ� åÏæãä ?äíÈÔí� ÇÑ íÑÇÌ

.ÏÈÇí

íÇ åÑæÌ ?ÚÈØ ÊÇÞÇÝÊÇ ÇÖÚÈÓ ?Ëã ÏäÔÇÈíã ÝÚÇÖã Çí Ó

ÝæØ ÑËÇ ÒÇ å È?íÇÈ åÏã ÏæÌæ åÈ ÏíÏÔ äÇ

áÒáÒ ØÓæÊ ?ãÇäæÓ Çí æ ÏÔÒ .ÏÔÇÈ åÏíÏÑ� ÏÇÌíÇ å

ÑÎÊ ÇÑ ÏæÏÍã ÞØÇäã ?æãÚã æ ÏäÑÇÏ åÇÊæ ÊÏã Çå åáÒáÏÑ ÝÇÔ äÇ ?ÌíÑÏÊ á ÔÈ Çå ?áÇÓ ÔÎ ÇãÇ Ïää íã ÈíÑÏ

æ äÇÔ ÈíÑÎÊ åÍÇÓ ä íá ÏäæÑíã äÇíã ÒÇ ÇÌíÑÏÊ æ å .ÏäÔÇÈíã ÚíÓ

ÇÓÇ å: ?�ÏÇãÂÊÊÍíÖæÊ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ áíáÍÊ Ó

ÏÔå ãÊÓíÓ åÈ ÈæÎ ØÇÈÊÑÇ æãÊ æ ÏÑí�íã ÊÑæÕ ?å ÏÑÇíÑ åãÇäÑÈ äæ� Çå ÊíáÇÚÝ ãÇííÒÇÓ åÑíÎÐ ?ØÇíÊÍÇ íÒ

ÊíÑíÏã Èæ�ÑÇ� ÒÇ ÒÌ ?�ÏÇã .ÊÇÒíåÌÊ æ áíÇÓæ ÑÈ ÊíÝÑÙ äÏÑÈ ÏäáÈ äÇ ÝÏå æ åÏæÈ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ

æÍÊ äÏÇÏ ãÇÌäÇ æ íÑÇÑØÙÇ Ê?ÇÍ ÚÇæäÇ ãÇãÊ åÑÇÏÇ íÇäÇæÊ åÈÏÔÇÈíã ÊÈÇË åÏÇÚÇ ?áÇ ?å ÏÎÓÇ� Ò ÊÈËã á

æ íÑæÝ ÑæØ åÈ ÊÑæÑÖ ÊÞæ ÑÏ å Ïä íã Êá?Ï íÏäã . åØæÈÑã åŽÇæ "?�ÏÇã "ÏÑí� ÊÑæÕ Ôä Çæ ÈÓÇäãæ ?äæäÇÞ åäíÏÇåä ?ãÓÑ íÇå ÊíÝÑÙ ØÓæÊ ÏíÇÈ åãå äíÇ

?åíáÎÊ ??�äå Çãå ÊÇ ÑÇÏÊ ?ãíÙäÊ .ÏÏÑ� åíÇãÍ ?áÇÜÜã Ï ÇÑ ?áãÚ ÊÇäíÑãÊ æ åØæÈÑã íÇå ÔÒæãÇ ?åãÇÚ ?å Ç�Ç

24

åÚÌÇÝ ÑØÎ Ôå Ç íÇÑÈ ?áã äÇ�ÑÇ

?ááã áãÚáÇÒÑØÈ? ÑÈ ÊÓÇã? æãÚ Í?ØÕÇ ˜? Ôå ǘÇ�ÇåÇ? áÇ� �? å Ñ ? ? äå ? å Êå ÑØÑæÊÓ ä Ïä� áÕÇ ÑÏ å ÊÓÇ å?ÌÇÝ ÊÇÑ?

æ äÏã ÚãÇÌ Çå ÏÇåä ?Êáæ? äÇ ÑÏ æ ? æÈ ? äÑÇÏ?Ê áæãÔ ÚÝ?ÏÐ ÚÌÇÑã?ÑÝÇÓ æÚÌÕÎ

æ� .ÑØÎ Ôå Ç :ÍíÖæÊÏÔ åÊÝÑ� æ�æíå íÑÇ Êǘ� ÒÇ ÞæÝ ÝíÑÚÊ10ÊÓÇ å

ÒÇíäåÚÌÇÝ ÑÇãÔ ÞÑæ ÇÎã íÇå Ñ ÊÓÔäÇÏ åÈ

ÊÓã ÑíÛ æ ãíÞÊÓã ÑæØÈ ÝáÊ æ åÏÔ ÑÑÖÊã åÚÌÇÝ ÒÇ ãíÞ

ÈÞ ÑÏ ÇÊ ÏäÑÇÏ ÊíáææÓãåÚÌÇÝ æ Ê?ÇÍ æ�ãå áÇ ÊíÝÑÙ .Ïää åÒÑÇÈã Çå

ãÒÇÓ áæãÔ åÈ ÏÏÚÊã ÊÇÓÓæã æ Çå ÑæÊÓ ÊÇíÑÙä æ ÇåÇãä äÇ�ÑÇ äíÇ äÂÑÈ åæ?Ú .ÏÑÇÏ ?áã ÍØÓ åÈ ÏÍÊã ááã äÇÇ

Ôå Ç íŽíÊÇÑÊÓÇ ÑÏ ÇÑ ?áã íÇå áãÚáÇÒÑØ ?� åÏäíáÚ ÊÇãÇÏÞÇ ÏíÏÔÊ åäíãÒ åÚÌÇÝ ÏÖ ?áã íÇå äÇ�ÑÇ .ÊÇÑØÎá

?ááãáÇ äíÈ ÍØÓ ÑÏ åÚÌÇÝÏÒÇÓí ãå ÇÑÝ ÇÑ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ åí .ÏÑÇ

íÚÈØ ÞÇÝÊÇ

?Ñíã æ �Ñã ËÚÇÈ å ?íÚÈØ íÇå åÏíÏ� Çå ÏäæÑ åÈ ÊÇÑÇÓÎ ?íÍÕ ÊÇÑËÇ ÑíÇÓ Çí íÑÇãíÈ ?ÊÇÍæÑÌ

Çä ?ÊÇãÏÎ æ ÊíÔíÚã äÏÇÏ ÊÓÏ ÒÇ ?Çå ÊíáãÏÏÑ� íØíÍã äÇíÒ æ íÏÇÕÊÞÇ æ íÚÇãÊÌÇ íÑÇÌ.

äíÇÊ: ÔÇÈíã ÊÇÞÇÝ? ÚæãÌã ÒÇ ÒÌÊÊÚÈØ ÊÇÞÇÝÊÇÊ. íÖæÊ ÑÇ åÈ ÏÔÇÈ äÇåä� å�æ ÑÇ ÔÇ å� åÚÌÇÝ ÍíÖæÊ ÊåÌ åŽÇæ

ÊÏÔ ÚæÑÔ . ÑÙä íÚÈØ ÊÇÞÇÝÊÇ .áÇËã ÑæØ åÈÏæÔíã åÏÑÈ ÏäæÔíã åÊÎÇäÔ ÊÏã æ ÊÚÑÓ ÊÚÓæ

23

ÑÈ ÑÏ: ÓæÑ� äíÇÊÊÍíÖæÊÑ ??íÇÓÇäÔ æ ÊÇÚáÇØã åÏäíÑí�Ç æ ?ØíÍã íÏÇÕÊÞÇ ?ÈÇíÒÑÇ

ãíãÇÕÊ ÐÎÇ ÊÇÞÇÝÊÇ ÑÇã æ ?ÖÇÑÇ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ áíÏÈ

ÊÇÓíÓÇÊ íÇÑÈ Çå ä?� ÍÑØíÑÇÏÇ æ íæÇíÝÇÑÛÌ ÝáÊÎã ÇÑÇ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ ä?� .ÏÔÇÈíã Ç

äÇ ÊãÓÞ ÑÏ ?ÖÏÇíÒ ˜ã ÑãÊÓã ÝÇÔ ÒÇ åÏ. ÊÓÇ ä?�Ïä íã

ÊãÓÞ ÑÏ ÏäÇæÊíã ?ÖÇÑÇ ä Óã ÒÇ Ï ÇæÊíã æ ÏÏÑ� ÚÞÇæ ÑËæã åÚÌÇÝÊÇÑØÎ Ôå ǘ

íÇ ÑÏ ãåã Ê?íåÓÊ Ñ�íÏ È?ÖÝÑÇãÚÇ æ ÏÇÑÝÇ äÏÔ äíÒ�Úã å ä ÇÓã ,ÞÑÈ ,È ,ÏæÔíã åÊÝÑ� ÑÙä Ïã åÓæÑ� äÚ

æ� Ê?íåÓÊ äÇä�ãå æ Ïä íÑí�æáÌ ÏäÔÇÈ ÑØÎ åÈ ÖæÑ�æ

Ôå Ç (ÝíÝÎÊ(

ÇÑ äÇ ÒÇ ?äæäÇÞ åÏÇÝÊÓÇ å íÇå ä?� ÌíæÑÊ æ äíæÏÊ . Ïå Ï åÒÇÌÇ

ÊÇÑí: Ê Ôå Ç ÊÇãÇÏÞÇÊÊÍíÖæÊÇÑíËÇÊ .åÚÌÇÝ æ ÊÇÞÇÝÊÇ æÓ

ÏäÇæÊíãä åÚÌÇÝ æ ÊÇÞÇÝÊÇ æÓ Ê ÇãÇ ÏæÔ íÑí�æáÌ ?á ÑæØ åÈ ŽíÊÇÑÊÓÇ ØÓæÊ ä ÊÏÔ æ ãÌÍ

Êíã ÏÏÚÊã ÊÇãÇÏÞÇ æ Çå í ˜íäÎÊáãÇÔÏÈÇ ÝíÝ Ê ÏäÇæä ÇÓã ÑÇãÚÇ æ íÑíä äÇ íÇ

"ä ÑÏ å ÏÏÑ�íã ÝíÑÚÊ Ñ�íÏ á Ô åÈ ãíáÞÇ ÑííÛÊ åäíãÒ ÑÏ íÇå ?ÓíáÇ� ÍÑØ æ ãæÇÜÜÞã . å ÏÑ äÇÔä ÑØÇÎ ÏíÇÈ"Ôå Ç ÒÇ� íÒÇÓ ÏÇÒ ÝíÝÎÊÏÔÇÈíã åã Ú ?å Ç� æ ?ØíÍã ÑËæã

äÇæäÚ ãíáÞÇ ÑííÛÊ ?áÕÇ áãÇÚ ËíÍäã íÇ åäÇÎ á� íÇå .ÏæÔíã

æ ÊÇÞÇÝÊÇ æÓ ÊÇÑíËÇÊ äÊÎÇÓ ÏæÏÍã Çí æ äÏÑ ã˜ .Ïäíæ� ÇÑ åÚÌÇÝ

22

Ó íÇå äÇÝæØ .Ê?ÇÍ ,ÏäÔÇÈíã Çå È?íÓ æ ?áÍÇå íÑÇÈ ÝÑÈ ,Çå �æ ÝÑÈ

ÇÈ ãÇæÊ ÏíÏÔ íÇå ,ÏíÏÔ íÇÇÝÑÈ

áãÇÚæ? íŽæáæÑÊíã ÑÏíÇå ÔÒÛá ÏääÇã ÊÇÞÇÝÊÇ ÑíÇÓ

áÇÞÊä ,ÏäÇæÊíã åÏÔ Òíä Çå äÇÔÝ ÔÊ ÒÇ åÏäÇãíÞÇÈ ÏÇæã æ ?äíãÒäã íÇå íÒæÓ ÔÊ ,Çå Îáã ÊÝ ,äæÚÇØ ,íÑå Ò ÏÇæã

ÔÍæ ÞØ.

ÏíÏÔÊ ÑØÎ?

æ ãÏÑã ÚíÓæ åÊá ÊíÖæÑÚã ÇÈ ÞÝÇÑÊã ÑØÎ åÈ ÑÌäã å ÊÇÞÇÝÊÇ ÑÈÇÑÈ ÑÏ íÏÇÕÊÞÇ íÇå ÊíáÇÚÝ äÊÝÑ äíÈ ÒÇ æ Ñíã æ �Ñã äæ� ÑÇÈ åÚÌÇÝ Ê?ÇÍ

ÏÏÑ� íæáÊ á Ô åÈ Çå ?íÇÑ.

íÏíÏ: ÑØÎÊÊÍíÖæÊ �ÑÒÈ íÇå ÑåÔ ÊíÕæÕÎ ÓæÝä Ñ� æ ãÍÏÒã ÞØÇäã æ åÈ ÖæÑÚã ÇåäÊ åä å åÏæÈØ Ñ� Ï Çí Çå ?ãÇäæÓ ÑØÎ

Çå È?íÓ ,ÏíÏÔ íÇå äÇÝæÏíÏÔÊ ,ÇåäÇÔÝ ÔÊ ,ÏíÏÔ íÏ

ÏíÏÔ íÇå åáÒáÒ ÏääÇã æ�ãå áÈÇÞã ÑÏ å áÈ ÏäÔÇÈíã

Òíä ÑíÐ� ÈíÓ Ê?ÇÍ .ÏæÔ åÏ ÇÔã Òíä åÏÑÊÓ� ÑØÎ .ÏäÔÇÈíã

?ÖÇÑÇ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ ä?�

ãíãÕÊ æ ?ÈÇíÒÑÇ ??íÇÓÇäÔ ÖÑÛ ?ÊáæÏ ä?� ÇÈ ?ÖÇÑÇ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ íÇå åäíÒ� åÈ åØÈÇÑ ÑÏ íÑí�

?ÚÇãÊÌÇ ?íÏÇÕÊÞÇ ÊÏã ÒÇÑÏ ÏÕÇÞã ÊÔÇÏ ÑÙä ÑÏ æ ??å æÑ� æ ?ÚÇãÊÌÇ ÝáÊÎã ÊÇãÇÒáÊÓÇ ??ØíÍã æ

21

ÞÇÝÊÇ

?ÊáÇÍ?Ç???äÇÓäÇ Ê?áÇ?Ý ?åÏÇã? ?Ï?Ï� ˜? ?Ñíã æ �Ñã ?ÚÇÈ å Ï æ� ÇÑ ˜ÇäÑØÎ

åÈ ÊÇÑÇÓÎ ?íÍÕ ÊÇÑËÇ ÑíÇÓ Çí íÑÇãíÈ ?ÊÇÍæÑÌ Çä ?ÊÇãÏÎ æ ÊíÔíÚã äÏÇÏ ÊÓÏ ÒÇ ?Çå Êíáã

ÏÏÑ� íØíÍã äÇíÒ æ íÏÇÕÊÞÇ æ íÚÇãÊÌÇ íÑÇÌä

Ç Úæä:äíÇÊÚæ æã ÊÍíÖæÊØ ÇÔäã å ÊÇÞÇÝÊÇ ".ÊÇÞÇÝÊ

ÇÞÇÝÊÇ Ñ�íÏ ÇÈ æ ÏÑÇÏ íÚÈã ÇÏÈã å ÑØÎ áÇãÊÍÇ æ Ê"ÏÑÇÏ ? íŽæáÇä Ê æ ?ØíÍ

æ�æíå íÑÇ ÊÇ æ� ... ÊÓÇ áíÐ ÑæØ ÊÓÇ åÏãÂ

Ôå Ç åäíãÒ ÑÏ ÞÇÝÊÇ3íŽæáÇä Ê æ ? íŽæáæíÈ åÑÇãÔ ?ÞÑæ � ÑÏ å ËÏÇæÍ ÑÇÑÖÇ

ÈÓ íÇÑÈ? íŽæáæíÌ ÚÈÇäã ÒÇ ,? íŽæáæÑÊíã ,?Óæ ÇíÞÇ ,?˜ÝÊÇ äæ� ÞÇÝÊÇ åÈ ØæÈÑã ÊÇÍ?ØÕÇ åÈ ÑÊÔíÈ ÊÇãæáÚã

ãÊÌÇ ??ÚÈØ ?? íŽæáæÑÊãæÑÏíÇå ?? íŽæáæíÌ ?? íŽæáæíÈ ÞÇØÈ ÑÙä ÊÇÞÇÝÊÇ ? íäÎÊ ÙÇÍá ÒÇ .ÏæÔ åÚÌÇÑã ?ÊÚäÕ æ ?ÚÇ ÑÏ ?Çåä ÊÏÔ ?ÇåäÇ ÚæÞæ ÑÇÑ Ê å ÏäæÔíã åíÇÑÇ ?Êíã Ñæ

ÏÑ�íã áíáÍÊ ?ÎíÑÇÊ æ ?ãáÚ åÇ� ÏíÏ ÒÇ ÝáÊÎã ÞØÇäã.Ïää íã áãÚ ? ÇÑÊÔÇ á Ô åÈ ÇÖÚÈ æ ÏÑí�íã åãÔ� ÑÓ .Ï

ÞÇÝÊÇ ? íŽæáæÑÊíãæÑÏíÇå

Ì åÏíÏ� Çí ÏäæÑ ,å ÏÔÇÈíã ?ÓæäÇíÞÇ Çí ? íŽæáæÑÏíÇå ÑíÇÓ Çí íÑÇãíÈ ?ÊÇÍæÑÌ ?Ñíã æ �Ñã ËÚÇÈ íæ äÏÇÏ ÊÓÏ ÒÇ ?Çå Êíáã åÈ ÊÇÑÇÓÎ ?íÍÕ ÊÇÑËÇ íÏÇÕÊÞÇ æ íÚÇãÊÌÇ íÑÇÌäå Çä ?ÊÇãÏÎ æ ÊíÔíÚã

ÏÏÑ� íØíÍã äÇíÒ

Ê íÇå : ÇÝæØ ,åáÇŽ ÇÈ ãÇæÊ Çå äÇÝæØ ,Çå ÏÇÈÏÑ� ,ÏÇÈÊÊÍíÖæÊÇå ÞÇÝÊÇ(Çå ÏÇÈ ÏäÊ ,íÑÍÈ íÇå äÇÝæØ æ Çå ÏÇÈ ÏÑ�) ,íÑÏä

?ãÓæã íÇå äÇÝæØ áãÇÔ ? íŽæáæÑÊíãæÑÏí

20

˜íŽæáæíÌ ÊÇÞÇÝÊÇ(íÓÇäÔ äíãÒ(

ÑíÇÓ Çí ÊÇÍæÑÌ ?íÊÇíÍ ÊÇÝáÊ å åÏíÏ� Çí åÓæÑ� ÊÓÏ ÒÇ ?Çå ííÇÑÇÏ åÈ äÇíÒ ?íÍÕ ÑÇæ�Çä ÊÇÑíËÇÊ

æ íÚÇãÊÌÇ Ê? Ôã ?ÚÈÇäã æ ÊÔíÚã äÏÇÏ .ÏÑæ ÑÇÈ åÈ ÇÑ íØíÍã ÊÇÑÇÓÎ Çí æ ?íÏÇÕÊÞÇ

æÑ áãÇÔ ˜íŽæáæíÌ ÊÇÞÇÝÊÇæ� äíãÒ íáÎÇÏ íÇå Ïä

ÊíáÇÚÝ ?Çå åÒÑá äíãÒ äÑ æ ?ä ÚÝÏ æ íäÇÔÝÔÊÇ íÇå� ØæÈÑã í íÒÝæíÌ íÇå Ïäæ

:á ?ííÇ åÏæÊ ÔÈäÌ äæã åÈ Çå íãÇäæÓÛÍíÖæÊ

Ç ÇÈ ºÏäæÔíã íÏäÈ åÞÈØ á ÔÑ�íÏ æ íÑÍÈáÇ ÊÍÊ íÇå åÒ Ñá äíãÒ ØÓæÊ íãÇäæÓ å äÑ

Ç ÑÏ ÇåäíÇ ?ÏäæÔíã ˜íÑÍÊ íÇÓÇäÔ äíãÒ åÈ ØæÈÑã áãÇæÚ ÈÑã íáÍÇÓ ÊÇÞÇÝÊÇ ØÓæÊ å ÏäÔÇÈíã íÑÍÈ íÇå åÓæÑ� áÕÇ ÒÇ íÖÚÈ íÇÑÈ ãå ÜÜÜã íÇå Ïãã .ÏäÏÑ�íã ÑÇ ÔÇ È åÈ Øæ

Ô äíãÒ æ È áãÇæÚ(á íÌæáæÑÊíãæÑÏíÇå )ÏÔÇÈíã Çå ÏäæÑ äííÑÇÌ æ äíãÒ ÍØÓ ØæÞÓ ?åæ ÔÒÛá ?äíãÒ ÔÒ . íÓÇä

.ÏÔÇÈíã í?æ á� æ ÑÇæÇ äÏÔ

ííÇ åäÇÎá� íÇå ÒÇ�

åÏÔ ÌÑÇÎ ÚÔÚÔÊ ?ÒãÑÞ äæÏÇã íÊÑÇÑÍ ÚÔÚÔÊ å˜ÐÌ ÇÑ Çå ÑÈÇ æ ÑíÝÓæãÊÇ ÏæÎ ?äíãÒ ÍØÓ ØÓæÊ

ÈÓ æ íÚÈØ ííÇÒÌÇ(æÌ )Ïä íã ÑÔÊäã ÏæÎ ÒÇ æ È . ÑíÝÓæãÊÇ í

ÊÆíå ÍíÖæÊ :ÝíÑÚÊ äíÇ ÑíÛÊ ÏÑæã ÑÏ áæÏáÇ äíÈÚ íÇå ÒÇ�IPCC Çí ãíáÞÇÇ ÏäÇ ÊÑÇÈÚ ÁåäÇÎá� åÏã

?ÈÂ Ê ÑÇÎÈÊÓÇ .Ò ÓÑÊíÇä ?ÏíÇÓÇ íÇÏ äÈÑǘ

äæÒæÇ æ äÇÊíã ?ÏíÇÓ.

åÏÑÊÓ� ÑØÎ

ÓæÝä ÊíÖæÑÚã ÇÈ åÇÑãå åÏÑÊÓ� ÑØÎ æ ÑÑ Êã íÞÇÝÊÇ Ê?ÇÍ ÑÈÇÑÈ ÑÏ åÏäÜÜÜÜÜÜÜÜÜ�ÇÑ� ÞæÝ ?ð æãÚã ?ÏÑÇÏ ØÓæÊã Çí ã ÊÏÔ å äãÒã ÊÇÑíËÇÊ åÈ ÑÌäã ÏäÇæÊíã å åÏæÈ íÚÖæã åÏÇÚáÇ

.ÏæÔ íå æÑ� ÑÇÈ åÚÌÇÝ

ÑØÎ "ÏííÇãä åÙÍ?ã Òíä ÇÑÚã åÏÑÊÓ� ÑØÎ " .íÏíÏÔÊæ ?ííÇÑ� ÑåÔ ?ÑÞÝ ÇÈ ?ð æã

ÇÑãå ÊÓíÒ ØíÍã ÔíÇÓÑÝ ãÚ åÏÑÊÓ� ÑØÎ .ÏÔÇÈíã åã

ÞØÇäã ÝÇÕæÇ ÒÇ ÇðÊÏã íÑåÔ åãæÍ æ ííÇÊÓæÑ

ã ÊÇÚÇãÊÌÇ å íÇÌ ÏÔÇÈíã?äíãÒ ÔÒÛá ?ÑÑ Êã íÇå È?íÓ åÈ ÑíÐ� ÈíÓ æ ÖæÑÚ

.ÍíÖæÊ :ÏäÔÇÈíã íáÇÓ ÔÎ æ äÇÝæØ

íäÜÜÜÜíÈÔí�

˜í íáÂÜÜÜãÊÍÇ ÚæÞæ íÑÇãÇ äíãÎÊ Çí íÚØÞ åíÑÇåÙÇ.Ïäíæ� ÇÑ ÕÎÔã åÞØäã ˜í íÇÑÈ ÊáÇÍ Çí åËÏÇÍ

ÇäÔ Çæå ÊÇÍ?ØÕÇ ÑÏÇÊáÇÍ åÈ íäíÈÔí� ? íÓ

ÏÏÑ�íã ÚÌÇÑ åÏäí åíÑÇØÎÇ å íáÇÍ ÑÏ

åæÞáÇÈ åÏäí ÊáÇÍ åÈ íã Þ?ØÇ ˜ÇäÑØÎ

.ÍíÖæÊ :ÏÏÑ�

18

ÊÓíÒ ØíÍã ÊÇÑíËÇÊ íÈÇíÒÑÇ

ØæÈÑã íÇå ÏãÇí� äÇ íØ å ÊÓÇ åÓæÑ� ÒÇ ÊÑÇÈÚ åÈ æ ? íÈÇíÒÑÇ åãÇäÑÈ Çí åŽæÑ� ˜í ÊÓíÒ ØíÍã

ãíãÕÊ æ íÑÇÐ� ä?� åÓæÑ� ˜Ýäí? ÒÌ ËíÍã ÊÇÑíËÇÊ Ôå Ç æ ä Ïæãä ÏæÏÍã ÑæÙäã åÈ íÑí�

.ÊÓÇ åÏÔ áæÈÞ åãÇäÑÈ Çí åŽæÑ� ÑÇæ�Çä

ÑÇ áãÇÔ ÏíÇÈ íÈÇíÒÑÇ äíÇ åÏæÈ Çå äÇíÒ íáíÕÝÊ íÈÇíÒ

?áÍ íÇå åÇÑ ? Çå áíÏÈ æã ÊåÌ ÇÑ íÇå åäíÒ� æ

ÏÔ åÊÎÇäÔ Ê? Ôã ÇÈ åáãÇÚÒÑÇ äíÇ .ÏíÇãä ãå ÇÑÝ å

åãÇäÑÈ ÑÏ ÚíÓæ ÑæØÈ íÈÇí� íÑæÙäã åÓæÑ� æ íÒíÑ Çå åŽæÑ� æ íáã íÇå åŽæÑáÇ äíÈ íÝÇÔ äÇ ÊÏÚÇÓã í

ÕÊ íáÇ äÇ ÑæÕÊ ÒÇ ÇÑ Çå ÊíáÇÚÝ .ÏæÔíã åÏÑÈ ÑÇ È íááãíËÇÊ íÈÇíÒÑÇ" ÊÓíÒ ØíÍã ÊÇÑíËÇÊ "Ïä íã ãå ÇÑÝ íÑí� ãíãÇ æ Ïå ÇæÔ å ÊÓÇ íÔã ØÎ åáíÓæ ˜í ÊÓíÒ ØíÍã ÊÇÑÇ

.ÍíÖæÊ : íÈÇíÒÑ

äÊÝÑ� ÑÇÑÞ ÖÑÚã ÑÏ

ÑÏ ÏæÌæã ÑÕÇäÚ Ñ�íÏ æ ãÊÓíÓ ?ííÇÑÇÏ ?ãÏÑã íáÇãÊÍÇ ÊÇÝáÊ ÖÑÚã ÑÏ åáíÓæáÇÈ å ÊÇÞÇÝÊÇ ÊÇÍÇÓ

.ÏäÔÇÈ åÊÔÇÏ ÑÇÑÞ

ã ÏÇÏÚÊ áãÇÔ ÊíÖæÑÚã ÊÚÓæåÍÇÓ ÑÏ Çå Êíáã ÚÇæäÇ æÇ ãÏÑ

ã ÑÕÇäÚ ÇÈ å ÏÔÇÈíã ÇÊ åÏÔ ÇÌ í ÊíÖæÑÚã ÕÎÔ

ÊÇÞÇÝÊÇ ÇÈ åÇÑãå íÑÇÏÞã íÇå äÇíÒ :ÏíÇãä äíãÎÊ ÇÑ åÍÇÓ äÇãå

.ÍíÖæÊ

íÑÇÑØÖÇ ÊÇãÏÎ

æ Çå ÊíáæÆÓã å ÕÕÎÊã íÇå äÇ�ÑÇ åÚæãÌã ÑÏ íÑÇÑØÖÇ Ê?ÇÍ ÑÏ ÇÑ ÕÎÔã ÏÕÇÞã

ííÇÑÇÏ æ ãÏÑã ÊÙÝÇÍã æ ÊÇãÏÎ åÖÑÚ åÕÑÚ .ÏäÑÇÏ åÏåÚ åÈ

:ÍíÖæÊ áãÇÔ íÑÇÑØÖÇ ÊÇãÏÎ ÚÌÇÑã äæ� íÇå äÇ�ÑÇ ?Óíáæ� ?í ÜÜÜáã ÊÙÇÝÍ

äÇäÑÇ ?Óä?æÈãÇ ?åíÇÝØÇ íÈØ ÊÇãÏÎ æ åíáæÇ íÍÕ ÈíáÕ íÇå ÚãÌã ?áÌÇÚ ÏÍÇæ ?ÑãÍÇ á?å æ ÎÑÓ

íÑÇÑØÖÇ íÕÇÕÊÎÇ íÇå ÊÇÑÈÇÎã ?ÊÑæ�ÓäÇÑÊ ?ÞÑÈ

.ÏÔÇÈíã íÊÇãÏÎ íÇå äÇ�ÑÇ ÑíÇÓ æ

ÊÓíÒ ØíÍã ííÇÓæÑÝ

æ ÏÕÇÞã æÝÇ Ê ÊåÌ ÊÓíÒ ØíÍã ÊíÝÑÙ å íÊÞæ ÏÈÇí ÔÜÜÜå Ç ˜íŽæáæÜÜ íÇ æ íÚÇãÊÌÇ ÊÇíÑæÑÖ

.ÏæÔíã åÊÝ� ÊÓíÒ ØíÍã ííÇÓæÑÝ

Ê ?Çæå æ È äíãÒ í�Ïæá ?È ÍØÓ äÊÝÑ ÏäáÈ ?ãíáÞÇ ÊÇÑíÛ� äã)äæÒæÇ ÒÇ� äÊÓÇ æ ÑÍ

ÑÏ íæÑÏæÎ äÇÊÎÑÏ ?ÝæÑ?æØ íÇå åÞÇÓ ÇÈ íáÍÇÓ ÞØÇäã

ííÇÓæÑÝ ÚæäÇ(ÏÇíÒæ íäÓ áãÇÔ æ åÏæÈ ÚæäÊã íÜÜÜÈÓ ÔíÂÜÜÓÑÝ ?äíãÒ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ Áæ?ííÇÒíÑíæ ?äíãÒ ÊÇÚíÇÖ æ

. ÈíÑÎÊ ?ííÇÏÒ á�äÌ ?íÊÇíÍ ÚæäÊ ÝáÊ ?ííÇÑÍÕ ÞíÑÍ ÚÈØ ÊÇÞÇÝÊÇ ÊÏÔ æ ÈæÇäÊ ÏäÇæÊíã ÊÓíÒ ØíÍã ííÇÓæÑÝÚ

:ÏÒÇÓ ÑÊÔíÈ ÇÑ ÚãÇæÌ íÑíÐ� ÈíÓ æ åÏÇÏ ÑíÛÊ ÇÑ í .ÍíÖæÊ

16

ÊÇÑíÛÊ ?ííÇíÑÏ äæ�Ñ�Ï ÊÇÏæÌæã ÏääÇã ÏÔÇÈíã ÑÏ ÊÇÑíÛÊ æ Çå íáÇÓ ÔÎ ?Çå È?íÓ ?íäÇÑÇÈ

.äÇÝæØ ÊÇÕÎÔã

È æäÜÜÜíä áÇ El NiñoÇÓæä åÏíÏ�) ÞÞÞÞÞÞÞ ÍíÖæÊ :ÊãÓÞæÊã ÏÍ ÒÇ ÑÊÔíÈ íÑÍÈ ÊÑÇÑÍ åÌÑÏ äÊÝÑ ÏäáÈ åÈ ÏÏÑ�íã Ñ

Ì íÜÜÜáí� æ æÑí� ?ÑæÏÇæ Ç íÇå ÑæÔ áÍÇæÓ ÑÏ ØÓ ãÇÑ ÓæäÇíÞÇ íÞÑÔ ííÇæÊÓÇ íÇå ÊãÓÞ ãÇãÊ æ æäíä áÇ )íæäÇÑíÛÊ åÈ íÈæäÌ äLa NiñaØÕÇ) ÊãÓÞ å íáÇÍ ÑÏÑÇ

ÈæÓäã íäÇåÌ ííÇæå íÇå ÑÇÔÝ ÊÇÕÎÔã ÑÏ íæãíãÖ Êíã åÇÑãå ÇíäÏ ÝáÊÎã ØÇÞä ÑÏ íãíáÞÇ ÊÇÑíÛÊ ÇÈ å ÏæÔíã í

ÑÇÑÍ åÌÑÏ å íÊÞæ ÏæÔíã ÝØÚ Óæ Úã Ê?ÇÍ åÈ .ÏÔÇÈ .ÇäÜÜÜÜíä ? )ÏæÔ ÑÊ äíÜÜíÇ� ØÓæÊã ÏÍ ÒÇ íÑÍÈ Ê

ÑÇÑØÖÇ ÊíÑíÏã

Çå ÊíáæÆÓã æ ÚÈÇäã ÊíÑíÏã æ ãíÙäÊ ÒÇ ÊÓÇ ÊÑÇÈÚ ÕæÕÎáÇÈ ÑÇÑØÙÇ ÊÇåÌ ãÇãÊ åÈ ?�ÏíÓÑ ÊåÌ.íÒÇÓÒÇÈ æ ÇíÍÇ ííÇÏÊÈÇ ÊÇãÇÏÞÇ æ ÔäÇæ ?í�ÏÇãÂ

ØÖÇ ÑËæã ÊÇãÇÏÞÇÊãÇÎæ ÒÇ ÏäÇæÊíã íÑÇÑÌÇÝ åÈ åÚÞÇæ ˜í ííÇÑ�

ÍÈ .Ïä íÑí�æáÌ åÚÊáÇÍ ˜í ÑÇÑØÖÇ Çí äÇÑáÊÓã å ÏÔÇÈíã ÒíãÇ ÏíÏåÊ æÊ :ÊÓÇ íÑæÝ ÊÇãÇÏÞÇ ãÒÑíÏã "ÏæÔíã åÏÇÝÊÓÇ .ÍíÖ

åÈ "ÑÇÑØÖÇ ÊíÇ ÊíÑíÏã . Í?ØÕÇ ÊÇÞæÇ íÖÚÈ "åÚÌÇÝ ÊíÑíÏã " ÖæÚÇ

?Ê å ÊÓÇ åäíÏÇåä ÑíÈÇÏÊ æ íÒíÑ åãÇäÑÈ áãÇÔ ÑÇÑØÖÑæØ ÇÑ íÕÎÔ æ ÈáØæÇÏ ?íÊáæÏ ÑíÛ ?íÊáæÏ ÑíÇæÏ íÇå Ô

áãÇ ÝíØ åÈ ÇÊ åÏæãä íÑÈå Ñ æ áíÎÏ �äå Çãå æ ÚãÇÌ á .ÏÔÇÈ æ�ÎÓÇ� íÑÇÑØÖÇ ÊÇíÑæÑÖ

15

Ôå ãÊÓíÓ å äíÇ íÇÑÈ ðÇÏíÇÊÔ ÇÑ áÍÇÑã ãÇãÊ íå Ï ÑÇÏ

ä Çæ íáÇ ÊÇÞÇÝÊÇ ÊÎÇäÔ ÒÇåÏÇÝÊÓÇ Ïä íØ íÚÇãÊÌÇ ÔÔå ãÊÓíÓ -ÇÊ -ãÇÌäÇ "ÏæÔíã . Í?ØÕÇ "ãÇÌäÇ íå Ï ÑÇÏ

.åáÕÇæ

ãÊÓíÓæ íÇ ÊÇãÏÎ

ÊÓÏÈ ãÊÓíÓæ íÇ ÒÇ ÚãÇæÌ æ ãÏÑã å ííÇíÇÒã.ÏäÑæÇíã

ÝíÑÚÊ äíÇ :ÍíÖæÊ åÑÇÒå íÈÇíÒÑÇ ÒÇ

åÊÝÑ� ãÊÓíÓæ˜íÇ ÇÑ ííÇíÇÒã .ÊÓÇ åÏÔ

ãÊÓíÓæ˜íÇ å˜ ÊÑÇÈÚ Ïä˜íã ãåÇÑÝ ãíÙäÊ ÊÇãÏÎ " ÒÇ ÏäÇ ãíÙäÊ ÏääÇã "åÏää˜

? Çå È áí ííÇÓæÑÝ ?íáÇÓ˜ÔÎ

ºÈ æ ÇÐÛ ÏääÇã "íÊǘÑÇÏÊ ÊÇãÏÎ " ? ÖÇÑãÇ æ äíãÒ ÏÇæã äÇÑæÏ æ ˜ÇÎ åíåÊ ÏääÇã "íæíÇãÍ ÊÇãÏÎ"

?íåÇÝÑ ííÇíÇÒã ÏääÇã "í�äåÑÝ ÊÇãÏÎ" æ ºííÇÐÛ .íÏÇã ÑíÛ ííÇíÇÒã ÑíÇÓ æ íÈåÐã ?íäÇÍæÑ

å˜ íÊÇíÍ ÚÈÇäã æ È ?äíãÒ ÚãÇÌ ÊíÑíÏã Ïä˜íã ÌíæÑÊ ÇÑ ÊÏã ÒÇÑÏ åÏÇÝÊÓÇ æ ÊÙÇÝÍ

æäÜÜÜíä áÇ íÈæäÌ äÇÓæä åÏíÏ�

ÑíÝÓæãÊÇ æ ãÇÑ íæÑÇÍ ÓæäÇíÞÇ åÏí�í� áãÇÚÊ ˜í æ ËÏÇæÍ ãÙäã ÑíÛ ÚæÞæ åÈ ÑÌäã å ÊÓÇ íäÇåÌ ?ÏÏÑ�íã ÇíäÏ ØÇÞä ÑËÇ ÑÏ ãíáÞÇ æ ÑÇÍÈÇ ÑÏ ÊÇÑíÛÊ

åÇÑãå åÇã äíÏä� íÇÑÈ íÏÌ ÊÇÑíËÇÊ ÇÈ ?ð æãÚã å

14

åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå Ç ä?�å

æ åÓÓæã ?ÑæÊÓ ?ÚÌÑã ˜í ØÓæÊ åÏÔ åíåÊ ÏäÓ íÇÑÈ ÇÑ ÕÎÔã ÏÕÇÞã æ ÝÇÏå Ç å Ê ÑÔ Çí

åØæÈÑã íÇå ÊíáÇÚÝ ÇÈ åÇÑãå åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå ǘ .ÏÔÇÈ åÏæãä ÈíÊÑÊ ÏÕÇÞã äíÇ äÊÎÇÓ åÏÑæÂÑÈ íÇÑÈ

ØÇÈÊÑÇ äÇ ãÇ ÊÑæÕ ÑÏØÇÈ ÞÈÇØÊ íÇå ä?� ÇÈ ÊÇÇ� .ÏÏÑ� ãíÇÞ ãíáÞÇ ÑíÛÊ

áæÆÓã ?íäÇãÒ Èæ�ÑáÈÇäã æ ÞíÈØÊ íÇÑÈ Çå Êí

ä?� ÑÏ ÏíÇÈ áíæãÊ ÚíÇå ä?� .ÏæÔ åÏíäÇÌä�

Ó Ñå íÇÑÈ ÏíÇÈ íáã Ó æ ÕÎÔã ÊÇÑÇÏÇ ÍØ

æ íáã äæ�Çäæ� Ê?ÇÍ åÈ æÌæã íæÇíÝÇÑÛÌ

� ØÓæÊ ÏíÇÈ ËÏÇæÍ ÊÇÑØÎ Ôå Ç íÇå ä?� .ÏÏÑ� ÑÇíÚ ÏÇ åØæÈÑã íÇå ä?� ÇÈ åÇÑãå æ ÏæÔ íÑÈå Ñ æ�æíå Èæ�ÑÇÇæ ÍÑØã åãÇäÑÈ íÇå ÊíáÇÚÝ æ ?ÚÈÇäã ÕÇÕÊÎÇ ?íÝÇÔ äæ

.ÍíÖæÊ :ÏäÏÑ� �äå Çãå

ÚæÞæ ÒÇ áÈÞ íå Ï ÑÇÏÔå ãÊÓíÓ

ÔÎ� æ ÏíáæÊ íÇÑÈ íÑæÑÖ íÇå ÊíÝÑÙ åÚæãÌã åÏÇã ÊåÌ ÚÞæã åÈ æ íÞØäã íÑÇÏÔå ÊÇãæáÚã

ÊÇÞÇÝÊÇ åÈ ÖæÑÚã ÊÇÓÓæã æ ÚãÇæÌ ?ÏÇÑÝÇ äÊÎÇÓ ÊÑÇÓÎ ÒÇ ÇÊ íÝÇ ÊÞæ ÑÏ æ ÈÓÇäã ÊÇãÇÏÞÇ íÇÑÈ

.ÏÑí� ÊÑæÕ íÑí�æáÌ åä ãã äÇíÒ æ

ÊÇØÇÈÊÑÇ ?ÊÇÞÇÝÊÇ íäíÈÔí� æ íÈÇíÒÑÇ ?ÊÑÇÙä ?ÊÇÑØÎ ˜ÑÏÞã åÈ ÔäÇæ ÊåÌ íáÍã íÇå ÊíÝÑÙ æ ?Çå ÑÇÏÔå ÔÎ� æ

íÑæÍã ãÏÑã ííÇÏÊÈÇ íå Ï ÑÇÏÔå ãÊÓíÓ ˜í :íÇå ÑÇÏÔå áÈÇíØ ÝíÑÚÊ äíÇ .ÏÔÇÈíã ÇÑÇÏ ÇÑ íÑæÑÖ ÑÕäÚ ÑÇå�

ÈÇÞã ÑÏ ÑËæã ÎÓÇ� äÏÇÏ ãÇÌäÇ ÊåÌ íÑæÑÖ ÑÕÇäÚ Ý ÍíÖæÊ :ÏÑí�íã ÑÈ ÑÏ ÇÑ Çå ÑÇÏÔå á

13

åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ åÑÇÏÇ ÑæÙäã ÊåÌ ÑíÛÊ æ Ôå Ç íÑí�æáÌ

ÞíÑØ ÒÇ ÊÇÞÇÝÊÇ ÑÇæ�Çä ÊÇÑíËÇÊ åÕÑÚ ÑÏ ÊÇãÇÏÞÇ æ Çå ÊíáÇÚÝ

.ÏÔÇÈíã í�ÏÇã æ ÝíÝÎÊ ?íÑí�æáÌ

åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå ǘ

ÒÇ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå Ç ÇÑÌÇ ÒÑØ æ ãæåÝã áãÇæÚ åÑÇÏÇ æ íÈÇíÒÑÇ ãÙäã íÇå ÔÔæ ÞíÑØ ÑÏ ÊíÖæÑÚã Ôå Ç áãÇÔ å ËÏÇæÍ áæãÚã

æ ãÏÑã íÑíÐ� ÈíÓ Ôå Ç ?ÊÇÞÇÝÊÇ ÑÈÇÑÈ æ ?ÊÓíÒ ØíÍã æ äíãÒ áæÞÚã ÊíÑíÏã ?ííÇÑÇÏ

.ÏÔÇÈíã ÑÇæ�Çä Ê?ÇÍ íÇÑÈ ÑÊåÈ í�ÏÇãÂ.

:ÍíÖæÊ äÇíÒ Ôå Ç ÚãÇÌ ÔæÑ

ØÓæÊ åÚÌÇÝ íÇå ÍíÔæÊ ?æ�æíå Èæ�ÑÇ�

ÏÍÊã ááã äÇãÒÇÓ åÏÔ áÇÓ ÑÏ å åÏÔ åÊÔÇÐ�

ãáÇ äíÈ íŽíÊÇÑÊÓÇ 2005

Ý ÊÇÝáÊ åÙÍ?ã áÈÇÞ Ôå Ç "ÏÔÇÈíã .Çå åËÏÇÍ Ôå Ç íááÝÏÇÕÊÞÇ ?íÚÇãÊÌÇ ííÇÑÇÏ æ íäÇÓäÇ ÊÇíÍ ÑÈ ÏÑÇæ åÚÌÇ

åÊÝÑíÐ� . ä ÚÞæÊã ÏãÇí� "Çå ÑæÔ æ ÚãÇæÌ íØíÍã æ í ?Çå ÊáæÏ(ISDR)ÑÇ ãå åáíÓæ ÊÓÇ åÏÔ

Èæ�ÑÇ� ÞíÈØÊ ÇÊ ÏÔÇÈíã íäÏã åÚãÇÌ äíáÇÚÝ æ ÊÇÓÓæã.Ïä ˜ã ÇÑ Ñæ Ðã

Ç ?ÏÏÑ�íã åÏÇÝÊÓÇ ÊÇÞæÇ íÖÚÈ "ÊÇÑØÎ Ôå Ç ÇÇ å íÏæÌæ ÇÈ å ÊÓÇ Ñ ÐÊ áÈÇÞ"åÚÌÇÝ Ôå Ç " Í?ØÕÇ

æ åÚ ÇÝÊÇÑØÎ åÚÌÇÝ "ÝÇÕæÇ Ñ åÈ ÊÎ äÔ Í?ØÕ .Ïä íã ãå ÇÑÝ ÇÑ ÊÇÑØÎ äíÇ Ôå Ç åÏæÌæã ÊíÝÑÙ

12

åÇÑãå ? íäÇÓäÇ íÚÇãÊÌÇ æ íäÇæÑ í íÒÝ íÏÇãÊ í?ÇÈ íÝäã äÏÇÏ ÊÓÏ ÒÇ ?Çå ííÇÑÇÏ ÈíÑÎÊ ?Çå Êíáã åÈ ÊÇÑÇÓÎ ÇÈ

ííÇÓæÑÝ æ íÏÇÕÊÞÇ æ íÚÇãÊÌÇ í�ÊÓ ÔÑæ ?ÊÇãÏÎ .ÏÔÇÈíã íØíÍã

åÚÌÇÝ ÑØÎ

ÊáÇÍ ?íäÇÓäÇ ÊÇíÍ åÈ åÚÌÇÝ åæÞáÇÈ ÊÇÑÇÓÎ åÈ å Çå ííÇÑÇÏ æ ÊÇãÏÎ ? ÊÔíÚã ?íÍÕ

åÏäí äíÚã ÊÏã ˜í ÑÏ ÕÎÔã åÚãÇÌ Çí ÚÇãÊÌÇ.ÏÏÑ� ÏÑÇæ

åäíãÒ ˜í ÑÏ ÏäÇæÊíã åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ ºäÇÔíÇ íÏÇÕÊÞÇÊÇÞÇÝÊÇ ˜ÑÏ ÇÈ ?ãåä ÇÈ-ÏæÔ íÈÇíÒÑÇ æ ííÇÓÇäÔ ÚíÓæ

æÝä íÏÑÝ ÊÇíÕæÕÎ æ ÇãÊÌÇ ÝÇÔ äÇ æ Ó

áãÇÔ åÚÌÇÝ ÑØÎ .íÚ äÇíÒ ÝáÊÎã ãÇÓÞÇÑÈ

åÈ å ÏÔÇÈíã åæÞáÇÈ íÇåÓÇ ÔíÇãí� áÈÇÞ á Ôã

ÇÝ ÑØÎ ÝíÑÚÊ .ÊÎ ÑÊÇæÊã íÇå ÏãÇí� ËíÍäã åÚÌÇÝ ãæåÝã åÏää Ó Úäã åÚÌ

.ÍíÖæÊ :ÊÓÇ ÏæÌæã ÊÇÑØ

åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ åÑÇÏÇ

?ÊÇÓÓæã ?ííÇÑÌÇ ÑãÇæÇ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ ãÙäã ÏäæÑ ÞíÈØÊ íÇÑÈ Çå ÊíÝÑÙ æ íÊÇíáãÚ íÇå ÊÑÇåã

íæÑÇíæÑ íÇå ÊíÝÑÙ æ Çå ÔæÑ ? Çå íŽíÊÇÑÊÓÇ.Ïäíæ� ÇÑ åÚÌÇÝ ÑÇæ�Çä ÊÇãÏÕ äÊÓÇ ÊåÌ ÑÊåÈ

Ïíã ÑÇÑÞ ËÍÈ ÏÑæã ÇÑ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ ÚæÖæã å ÊÓÇÏ .ÍíÖæÊ : ÑÊ íãæãÚ Í?ØÕÇ äíÇ "ÊÇÑØÎ åÑÇÏÇ "Ïå

11

íÊÇíÍ Ê?íåÓÊ

:ÍíÖæÊ ÑÏÇäÈ æ Çæå ?ÊÑæ�ÓäÇÑÊ ãÊÓíÓ äæ� íÏÑÇæã áãÇÔ ÇåäíÇ Çå åäÇÎÇÝÔ ?ÊÇÑÈÇÎã ãÊÓíÓ æ È ?ÞÑÈ íŽÑäÇ ?íÑÍÈ

ÝØÇ Ò ÇÑã ?íÍÕ Ò ÇÑã æ æ Óíáæ� ÊÑÇÏÇ ?ÔÊ ííÇ

Ê .ÏÔÇÈíã í áã ÊÇãÏÎÒ ÑÕÇäÚ íÊÇíÍ Ê?íåÓ

Ç ÊÇãÏÎ å ÊÓÇ ííÇäÈ Ñí åÚãÇÌ ˜í ÑÏ ÇÑ íÓÇÓ

.Ïä íã åíÇãÍ

æ í íäÎÊ Ê?íåÓÊ ?í íÒÝ ííÇÏÊÈÇ íÇå ÑÇÊÎÇÓ æ íÏÇÕÊÞÇ ?íÚÇãÊÌÇ ÙÇÍá ÒÇ å íÇå ãÊÓíÓ

ÑÏ ãå åÚãÇÌ Çí ÚÇãÊÌÇ ˜í ÊíáÇÚÝ íÇÑÈ íÊÇíáãÚ íÑÇÑØÙÇ ãíÎæ Ê?ÇÍ ÑÏ ãå æ íÏÇÚ Ê?ÇÍ í

ÏÔÇÈíã íÑæÑÖ.

åÚÌÇÝ

å åÚãÇÌ Çí ÚÇãÊÌÇ ˜í ÝíÇÙæ íÏÌ äÊÝÑ äíÈ ÒÇ íÏÇÕÊÞÇ ?íÏÇã ?íäÇÓäÇ ÑÇæ�Çä ÊÇÑËÇ æ ÊÇÝáÊ ËÚÇÈ ÑÊÔíÈ åÊÔÇÏ ÊÓÏ ÚÈÇäã ÏæÌæ ÇÈ æ ÏÏÑ� íØíÍã æ

.ÏÔÇÈ åÑËÇÊã åÚãÇÌ Çí ãÏÑã íÇå ííÇäÇæÊ ÏÍ ÒÇ

:ÍíÖæÊ ÊíÖæÑÚã äæ� áãÇæÚ ˜ÇÑÊÔÇ åÌíÊä ÑÏ ?ð æãÚã åÚÌÇÝ

ÊíÏæÌæã ãÏÚ æ íÑíÐ� ÈíÓÇ ÏæÌæã Ê?ÇÍ ?ÊÇÞÇÝÊÇ åÈ íÝÇ Çä ÑíÈÇÏÊ æ Çå ÊíÝÑÙ

ÇÑ íÝäã åæÞáÇÈ íÇå ÏãÇí� å˜ ÇãäæÑ Ïä åáÈÇÞã ÇåäÇ ÇÈÇí 㘠áãÇÔ ËÏÇæÍ ÊÇãÏÕíã

ÖÇÑãÇ ?ÊÇÍæÑÌ ?íäÇÌ ÊÇÝáÊ ÊÇÑíËÇÊ ÑíÏæÔ .ÇÓ æ

10

09

?íÏÇåä ÍÖÇæ ÚÈÇäã æ Çå ÔÞä äÊÎÇÓ ÕÎÔã æ �äåã ÑÕÇäÚ íÇÑÈ íÊÇíáãÚ ÊÇÈíÊÑÊ æ íÊÇÚ?ØÇ íÇå ÏäæÑ

.ÍíÖæÊ :ÏæÔíã ÊÑæÑÖ ÊÑæÕ ÑÏ ÕÎÔ

åáÈÇÞã ÊíÝÑÙ

åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå Ç åáÈÇÞã ÊíÝÑÙ áÈÇÞÊ ÍíÖæÊ :ÊíÝÑÙ æ ÚÈÇäã ?ãæÇÏÊã íå Ç�Ç åÈ ÊÑæÑÖ .Ïä íã ˜ã ÇÑ æ

Ú Ê?ÇÍ ÊÓÑÏ ÊíÑíÏãÈ Ê?ÇÍ ÑÏ ãå æ íÏÇÇÑ ÑÇ�ÒÇÓÇä æ íäÇÑÍ

.ÏÑÇÏ

ÚÈÇäã ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ ÇÈ ãÇÙä æ ÊÇÓÓæã ?ãÏÑã ííÇäÇæÊ Ê?ÇÍ ÊíÑíÏã æ äÏã áíÇä íÇÑÈ Çå ÊÑÇå ã æ .Ïäíæ� ÇÑ Çå åÚÌÇÝ æ áÌÇÚ ÊÇÚÞÇæ ?ÑÇ�ÒÇÓ Çä

åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ íÍ?ÕÇ ÊíÑíÏãå

åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå Ç å íÊíÑíÏã íÇå ÊíáÇÚÝ Ïå Ï ÑÇÑÞ Í?ÕÇ æ ÝÏå ÏÑæã ÇÑ åÏæÌæã.

ÝÏå .ÏííÇãä åÙÍ?ã ÇÑ åæÞáÇÈ ÊÇÑØÎ ÊÑíÏã äÇä�ãåÏÇ åÈ ÊÑæÑÖ å ÏæÌæã ÊÇÑØÎ äíÈ ˜íÝÊ ãæåÝã äíÇ

ÑØÎ ÇÈ ÏÑÇÏ Ôå Ç æ åÑÇÏäí ÑÏ ÏíÇÔ å åæÞáÇÈ ÊÇ

íÇÚÑ ãÏÚ ÊÑæÕ ÑÏ åÑØÎ Ôå Ç íÇå íÓíáÇ� Ê

:ÏÔÇÈíã Ïää ÝÇÔ äÇ ÊÇ: .ÍíÖæÊ

È .)ãíáÞÇ ÑíÛÊ ÏÑæã ÑÏ ÏÍÊã ááã Èæ�ÑÇ� äÇãí�)ãUNFCC ÑíÛ Çí ãíÞÊÓã ÑæØ å ãíáÞÇ ÑÏ ÑíÛÊ ( )

íÑÓÇÑÓ ÈíÑÊ æ åÏæÈ ÈæÓäã íäÇÓäÇ ÊíáÇÚÝ åÈ ÇÑ ãíáÞÇ ÑíÛÊ "åæ?Ú æ ÏÒÇÓ äæ�Ñ�Ï ÇÑ ÑíÝÓæãÊÇ å åÏæÈ ãíáÞÇ íÚÈØ ÊÇÑíÛÊ Ïä íã ÝíÑÚÊ äíä�

.ÏæÔíã åÏå ÇÔã åÓíÇÞã áÈÇÞ íäÇãÒ ÑÇæÏÇ íØ

:ÍíÖæÊááã Èæ�ÑÇ� åÏå ÇÚã ÝíÑÚÊå .ãíáÞÇ ÑíÛÊ ÏÑæã ÑÏ ÏÍÊã ãÒ åÈ ÑÙä ÞæÝ ÝíÑÚÊ æÏ Ñ

Ôå Ç ÏÕÇÞã íÇÑÈ ÕÇÎ åäí ÏäÇ ÈÓÇäã ?ËÏÇæÍ ÊÇÑØÎ

áUNFCC ÊÆíå ÝíÑÚÊ ( )

Êíã ãíáÞÇ ÑíÛÊ ÏÑæã ÑÏ áæÏ ÑÊ ÏæÏÍã áÇãÚÊÓÇ .ÏæÔ åØáÇÛã ÑæåÔã åãáÇ ã ÇÈ ÏäÇæ Ïä íã ÏÑ íÚÈØ áãÇæÚ ÊÈÓä åÈ ÇÑ ãíáÞÇ ÑíÛÊ äæ� ÏÑÇÏ

æ ÏäÇãÈ íÞÇÈ ÑÊÔíÈ Çí Çå å å Ï íÇÑÈ å ÑíÛÊ " Ïíæ�íã å˜ ÏÔÇÈ åÊÝÑ� ÇÔäã íäÇÓäÇ ÊíáÇÚÝ Çí íÚÈØ áãÇæÚ ØÓæÊ

.ÏæÔíã åÊÝ� ãíáÞÇ ÑíÛÊ

íØÇíÊÍÇ íÒíÑ åãÇäÑÈ

ÊíáÇÍ æ åÚÌÇÝ å ÊÓÇ íÊíÑíÏã ÏäæÑ ˜ ÇÑ íÊÇÈíÊÑÊ æ åÏæãä áíáÍÊ ÏíÏåÊ åæÞáÇÈ ÕÎÔã ?ÊÞæÈ ííæ�ÎÓÇ� ÇÊ ÏÑí�íã ÊÓÏ íæÑ áÈÞ ÒÇ

æ Çå åÚÌÇÝ ÊÑæÕ ÑÏ ÇÑ ÈÓÇäã æ ?ÑËæã.ÏÒÇÓ ä ãã ÒíãÇ ÏíÏåÊ Ê?ÇÍ.

È ÑÇ È æ åÏÔ ÑÙä ÏíÏÌÊ ãÙäã ÑæØ åÈ ÏíÇÈ íØÇíÊÍÇ íÇå åãÇäÑÈãæãÚ í�ÏÇãÇ ãåã ÔÎÈ íØÇíÊÍÇ íÒíÑ åãÇäÑÈ .ÏäæÔ åÏÑ

ÇÍ íÇå åäíãÒ åÈ ÑÙä .ÊÓÇ íÇÚ åÈ äíÇ ?ÑÇÈ åÚÌÇÝ æ áÌÇÚ Ê?

Ôã ÇÊ Ïå Ïíã åÒÇÌÇ íÏíá ÑÕÇäæÑ íäÇÑÍÈ ÊáÇÍ ÑÏ å ÇÑ Ê? íäíÈÔí� ?ÑæÕÊ ÏÔ Ïå ÇæÎ ÇãäÊÍÇ íÒíÑ åãÇäÑÈ .ÏíÇãä áÍ æÊ

Çãå æ ãÙäã ÊÇãÇÏÞÇ åÈ ÑÌäã íØÇí

08

ÊíÝÑÙ ÝÇÔ ä

Ê íÇå ãÊÓíÓ ?íáÇã ÚÈÇäã ?íÓÇíÓ íå Ç�Ç ?Çå ÏÇåä "ÏÔÇÈíãÊÝæ íÚÇãÊÌÇ ÔÎÈäÇæÊ æ ÑÊ äå� ØíÍã æ ?íŽæáæä

ÝÑÙ Í?ØÕÇ å ÊÓÇ ãæåÝã ÊíÝÑÙ ÝÇÔ äÇ "í�äå ÑÊÎÇÓ ÑÊäå� ÇÑ íÒÇÓ Êí

ÏÇÌíÇ ÏÇÚÈÇ ãÇãÊ ÇÊ å ÊíÝÑÙ ÏÔÑ ãæÇÏÊ æ

ÑÈ ÑÏ äÇãÒ ÑæÑã åÈ ÇÑÑÝ áãÇÔ å ÏÔÇÈ åÊÔÇÏ Ç ÝáÊÎã ÚÇæäÇ æ íÑí�Ç äÇä�ãå ? ÏÔÇÈíã ÔÒæã

íÇÑÈ ãæÇÏÊã Ô?Ê ˜í äíÇ.ÍíÖæÊ : ÝÇÔ äÇ

ÚÇãÊÌÇ æ ÊÇÓÓæã ?ãÏÑã ä ÓÇÓÇ åÈ å ÊÓÇ åÓæÑ� ÇÑ ÏæÎ íÇå ÊíÝÑÙ äÇãÒ ÑæÑã åÈ æ ãÙäã ÑæØ åÈ

íÏÇÕÊÞÇ æ íÚÇãÊÌÇ ÝÇÏå Ç ÇÊ Ïäå Ïíã ÝÇÔäÇ æ ˜íÑÍÊ ? ÔäÇÏ ÍØÓÑÏ íÏæÈåÈ ÞíÑØ ÒÇ å ÏäÏÑæÇ ÊÓÏÈ ÇÑ

.ÏÔÇÈíã ÑíÐ� äÇ ãÇ Çå ÏÇåä æ ãÇÙä ?Çå ÊÑÇåã

ãíáÞÇ ÑíÛÊ

áÇ .)ÑÏ áæÏáÇ äíÈ ÊÆíå )

äíä� ÇÑ ãíáÞÇ ÑíÛ (IPCC) Çí ãíáÞÇ ÑíÛÊ ÏÑæã æÊíã ãíáÞÇ ÑíÛÊ ÊáÇÍ Ïää íã ÝíÑÚÊ" :ÑÏ ÑíÛÊ

Î íÇå æÑíä ?íáÎÇÏ íÚÈØ íÇå ÏäæÑ ËÚÇÈ ÒÇ ÏäÇÊÚíÈØ áãÇ Ê ãæÇÏÊã ÊÇÑíÛÊ ËÚÇÈ ÒÇ Çí ?íÌÑÇÊ

)Ïí ÏæÌæ åÈ äíãÒ åÏÇÝÊÓÇ Çí ÑíÝÓæãÊÇ ÈíÑÊ ÑÏ )ÇãÈ íÞÇÈ ÊÏã ÒÇÑÏ íÇÑÈ æ (ÑÊÔíÈ Çí å å Ï ð?æãÚã .

ÇãÇ Çí íæíÇÕÍÇ íÇå ÔíÇãÒÇ ØÓæÊ ??Ëã ) ÏäíáÞÇ / ÏäÇæÊÈ åÏÔ åÊÎÇäÔ äÇ ÊÇÕÎÔã ÚæäÊ Çí(íÑ

.æ ØÓæÇ ÑÏ ÊÇÑíÛÊ ØÓæÊ å ã

07

Þ ÐÇÝä ãÙäã ãíŽÑ ˜í ÊÇíÖÊÞã ÒÇ äæäÇØÊ ÒÇ åíÇãÍ íÊÇíÍ

ÊÎÇÓ ÒãÑ ÑËæã ÞíÈ äíäÇæÞ äíÇ .ÏÔÇÈíã äÇã

ÇÌÊ íÇå ÓÑÏ ÏíÇÈíÇÑÔ åÈ ÑÇ�ÒÇÓ ÏíÇÈ æ ÏÔÇÈ åÊÔÇÏ ÑÈ ÑÏ ÇÑ íááãáÇ äíÈ ÈÑ

æ í äíÎÊ ÊÑÇíÚã äÇãÊÎÇÓ ÒãÑ .ÏäÔÇÈ íáÍã æ íáã Ø .ÍíÖæÊ :ÏÑÇÏ ÑÈ ÑÏ ÇÑ íæÝíÙæ

íÝÑÙ

äÇ ØÓæÊ å ÊÓÇ ÁåÓæÑ� íÇÑÈ åŽÇæ ÊíÝÑÙ íÈÇíÒÑÇÑ�íã íÓÑÑÈ ÈæáØã ÝÇÏå Ç áÈÇÞã ÑÏ åæÑ� ˜í ÊíÝÑÙ

íã ííÇÓÇäÔ ÑÊÔíÈ ÑÇ íÇÑÈ ÊíÝÑÙ íÇå ?Î æ ÏÏÓÇ äÇæÊíã ÇÑ ÊíÝÑÙ .ÏÏÑ�

Ý� Òíä ííÇäÇæÊ æ ÏÇÏÚÊÕÇäÚ áãÇÔ ÊíÝÑÙ .Ê

Çåä ?í íÒÝ æ ííÇäÈÑíÒ Ñ ?ÚãÌ åÊÓÏ ííÇäÇæÊ ?Çå Ï

?íäÇÓäÇ ÔäÇÏ ?íÚÇãÊÌÇÊÓÏ ÊÇÕÎÔã æ Çå ÊÑÇå ã

ÊÇØÇÈÊÑÇ ÏääÇã íÚãÌ å ÑíÏã æ íÑÈå Ñ ?íÚÇãÊÌÇ

.ÍíÖæÊ :ÏÔÇÈ Êí

ÏæÌæã ÚÈÇäã æ ÊÇÕÎÔã ?Çå ÊæÞ ãÇãÊ ÈíÑÊ íÇÑÈ å äÇãÒÇÓ Çí åÚãÇÌ ? ÚÇãÊÌÇ ˜í ÑÏ

ÏæÔ åÏÇÝÊÓÇ åÏÔ åÊÝÑíÐ� ÝÇÏå Ç äÏÑæÇ ÊÓÏÈ .ÏæÔíã åÊÝ� ÊíÝÑÙ

06

íÑÇíÓÈ íÍíÖæÊ :ÊÓÇ åÊÝÑ� ÇÔäã ãíáÞÇ ÊÇÑíÛÊ Ï È ÞÈÇØÊ åÈ ÇãíÞÊÓã åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå Ç íÇå ÔæÑ ÒÇ

.ÞÈÇØÊ .Ïä íã ˜ã ÑÊå

Çí íŽæáæíÈ ÊÇÞÇÝÊ

ÊÇÞÇÝÊÇ íÇå áÇËãÇ ÊÑÇÈÚ í íŽæáæíÈ Ý ÖÇÑãÇ ÚæíÔ ÒÇ Ïä

Ó ÖÇÑãÇ ?Ñí�ÇÑ?ÊÇÊÇÈä æ ÊÇäÇæíÍ íÑÇÔÍ ãæÌå æ äæÚÇØ

ÊÇÏæÌæã ÑíÇÓ æ ÊÇÑ .ÍíÖæÊ :åÏäÒ

Çí ÏÔÇÈ åÊÔÇÏ íæÖÚ ÇÔäã å åÏíÏ� Çí ÏäæÑ Ñå áæãÔ åÈ ÏÏÑ� áÇÞÊäÇ í íŽæáæíÈ áãÇÍ ØÓæÊ

ãÓ ?íÖÑã ãÒíäÇ�ÑæÇæÑ íÇã åÈ äÏÔ ÖæÑÚã ?Ñíã æ �Ñã ËÚÇÈ å í íŽæáæíÈ ÏÇæã æ Çå

?íÍÕ ÊÇÑËÇ ÑíÇÓ Çí íÑÇãíÈ ?ÊÇÍæÑÌ æ ÊíÔíÚã äÏÇÏ ÊÓÏ ÒÇ ?Çå Êíáã åÈ ÊÇÑÇÓÎ äÇíÒ æ íÏÇÕÊÞÇ æ íÚÇãÊÌÇ íÑÇÌäå Çä ?ÊÇãÏÎ

.ÏÏÑ� íØíÍã

äÇãÊÎÇÓ ÒÜÜÜÜãÑ

å ÊÓÇ íÇå ÑÇíÚã æ ÊÇÑÑÞã ?äíäÇæÞ åÚæãÌã áíÏÈÊ æ ÑíÛÊ ?ÏÇæã ?ÊÎÇÓ ?íÍÇÑØ ãíÙäÊ ÊåÌ äíãÇÊ íÇÑÈ å åÏÔ ÚÖæ Çå äÇãÊÎÇÓ ÝÑÕÊ æ ÑÏ å ÏäÔÇÈíã íÑæÑÖ íäÇÓäÇ åÇÝÑ æ ÊíäæÆÕã Òíä ÈíÑÎÊ æ íÔÇ�æÑÝ ÑÈÇÑÈ ÑÏ ÊãæÇÞã åáãÌäÇ

.ÊÓÇ áãÇÔ05

áæÈÞ áÈÇÞ ÑØÎ

ÊåÌÏáæÈÞ áÈÇÞÑØÎÏÍíÖæÊ :íÑ äíÌäÇ ÊÇÍ?ØÕ ÑÏ Òíä íäÇãÊÎÇÓ íÛ æ íä ãÊÎÇÓÊÇãÇÏÞÇ äíÚÊ æ íÈÇíÒÑÇ åÈ áãÍÊ ÏÍ ÇÊ ÊÇÑÇÓÎ Ôå Ç ÊåÌ å ÏÏÑ�íã åÏÇÝÊÓÇ

æ ÊÇãÏÎ ? ííÇÑÇÏ ?ãÏÑãã å˜ Çå ÒãÑ ÞÈÇØã? ãÇÙä

Ï æ ÊÇÞÇÝÊÇ áÇãÊÍÇ ÑÈ íäÈÈíã íÑæÑÖ ÏäÇ áãÇæÚ Ñ�íÎ"åÏÔ áæÈÞ íÇå ÔæÑ "ÏÔÇ

. Çí ÕÇ

ÑÏ ÚÇãÊÌÇ ˜í ÏÒä å ÊÇÑÇÓÎ åæÞáÇÈ äÇÒíã ?í�äå ÑÝ ?íÓÇíÓ ?íÏÇÕÊÞÇ ?íÚÇãÊÌÇ ã ÇÍ ØíÇÑÔ

.ÏæÔíã åÊÔÇÏä� áæÈÞ áÈÇÞ íØíÍã æ í äíÎÊ

( ÞÈÇØÊ(ÔÒÇÓ

íáÇ� ÞíÈØÊ åÌíÊä ÑÏ Çí ?ÑÇÒÇÈ ÊÇÑííÛÊ ÞíÑØ ÒÇ áÇËã ÑæØÝäÈ ÒÑØ åÈ ÏäÇæÊíã ÞÈÇØÊ .ÇÑÈ åÏÔ ÍÑØ íÇå ä?� æ Çå íÓ

Ýã .ÏÑí�È ÊÑæÕ íåÓÏÑæã ÑÏ ÞÈÇØÊ ÑÊÚãÇÌ ãæå

Ý ÏääÇã íãíáÞÇ ÑíÛ áãÇæÚ Ó íäíÔä åÊ Çí ˜ÇÎ ÔíÇÓÑ .Ïä íã ÞÏÕ Òíä äíãÒ ÍØ ÊÇÑíÛÊ íäÇÑ�ä ÝíÑÚÊ äíÇ

ÑÇÑÞ ËÍÈ ÏÑæã ÇÑ ãíáÞÇÑÇ� äÇãí� ÑÊÝÏ ÒÇ å åÏÇÏ

Ñæã ÑÏ ÏÍÊã ááã Èæ�

åÈ ÔäÇæ ÑÏ íäÇÓäÇ Çí íÚÈØ ãÇÙä ÑÏ íÑÇ�ÒÇÓ ÇÑäÇ ÊÇÑËÇ Çí æ íãíáÞÇ åÏÔ íäíÈÔí� Çí íÚÞÇæ ÊÇåÈäã

íÇå ÊÕÑÝ æ åÏÇÏ Ôå Ç ÇÑ ÊÇÑÇÓÎ å Ïäíæ�.ÏÒÇÓíã ÑÇ ÔÇ ÇÑ ÏäãÏæÓ

04

03

ÇÞÇÝÊ

ÇÇÇÇÇ ÇÇÇÇ ? íŽæ áæÑÊíãæÑ

ÎÎÏíÏÔÊ Ñ?

?ÖÇÑÇ ÒÇ åÏÇÝÊÓÇ ä?�

ÊÊ( Ôå Ç (ÝíÝ

åÚÌÇÝ ÑØÎ Ôå Ç íÇÑÈ ?áã äÇ�ÑÇ

íÚÈØ ÞÇÝÊÇ

?� åÏÇãÂ

ÌÌíÑí�æ

åÏäí ÑÏ åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ ÊíÑíÏã

ÂÂÂå ãÇÚ ?å

È?ÜÜÈÇíÒÇÜÜ

ÊÓíä ÊÓÑÏ ÑíæÕÊ åÏäÇãíÞÇÈ ÑØÎ

�?� åÏÇÊÓíÇ æ íÑÇÏíÇ

æÔä Ç

ÇãÇ ÍÊÓ

ÑØÎ

ÇÑØÎ ?ÈÇíÒÑ

ãÑØÎ ÊíÑíÏ

ÊÓíä ÊÓÑÏ íæÕÊÇÑØÎ áÇÞÊäÇ

ÇíÚÈØ ?ÚÇãÊÌÇ ÞÇÝÊ

ÇíÑÇÊÎÇÓ ÑíÛ æ íÑÇÊÎÇÓ ÊÇãÇÏÞ

ÑÇÏíÇ� ÝÇÔ äÇ

Ç? íŽæáÇä Ê ÞÇÝÊ

ÂíÑíÐ� ÈíÓ

20

20

21

21

22

23

23

24

25

25

26

26

27

27

27

28

29

29

30

30

31

31

32

33

33

02

áæÈÞ áÈÇÞ ÑØÎ

ÞÈÇØÊ(ÔÒÇÓ

Çí íŽæáæíÈ ÊÇÞÇÝÊ

ÑäÇãÊÎÇÓ ÒÜÜÜÜã

ÙÊíÝÑ

ÇÊíÝÑÙ ÝÇÔ Ç

ãíáÞÇ ÑíÛÊ

íØÇíÊÍÇ íÒíÑ åãÇäÑÈ

ÙåáÈÇÞã ÊíÝ Ù

ãåÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ íÍ?ÕÇ ÊíÑíÏã

ÊíÊÇíÍ Ê?íåÓ

åÚÌÇÝ

åÚÌÇÝ ÑØÎ

ÇåÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ åÑÇÏ

åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå Ç

�åÚÌÇÝ ÊÇÑØÎ Ôå Ç ä?�

ÓÚæÞæ ÒÇ áÈÞ íå Ï ÑÇÏÔå ãÊÓí

ÎãÊÓíÓæ íÇ ÊÇã Î

æäÜÜÜíä áÇ íÈæäÌ äÇÓæä åÏíÏ�

ÑÇÑØÖÇ ÊíÑíÏã

íÑÇÑØÖÇ ÊÇãÏÎ

ÝÊÓíÒ ØíÍã ííÇÓæÑ

ÇÊÓíÒ ØíÍã ÊÇÑíËÇÊ íÈÇíÒÑ

ÏäÊÝÑ� ÑÇÑÞ ÖÑÚã Ñ

ÎåÏÑÊÓ� ÑØ

íäÜÜÜÜíÈÔí�

Ò( ˜íŽæáæíÌ ÊÇÞÇÝÊÇ(íÓÇäÔ äíã

�ííÇ åäÇÎá� íÇå ÒÇ

4

4

5

5

6

7

7

8

9

9

10

10

11

11

12

13

13

14

14

15

16

16

17

17

18

18

19

19

01

In 2009, the United Nations International Strategy for Disaster Reduction (UNISDR) developed a UNISDR Terminology on Disaster Risk Reduction. The book was the result of an ongoing review process by the UNISDR and consultations with a broad range of experts and practitioners at various international, regional and national levels. It was developed as part of the Hyogo Framework for Action (HFA) which requested the UNISDR to “update and widely disseminate international standard terminology related to disaster risk reduction.”

This Disaster Risk Reduction Terminology Kit, developed by Asian Disaster Reduction and Response Network (ADRRN), builds on the 2009 UNISDR English version. It defines the terms by a single sentence with a comments paragraph underneath to provide additional context, qualification and explanation. The terminology includes words that are central to the contemporary understanding and evolving practice of disaster risk reduction. A number of emerging new concepts that are not in widespread use, but are of growing professional relevance are also incorporated.

This kit goes on to simplify and localize the terminology as much as possible. Involving various members including communities, governments and academic institutions, ADRRN has translated the terminology into nine Asian languages. Each has been vetted by various members post translation to ensure maximum relevancy within the local setting.

At the same time, simple illustrations have been added along with each term to make the terminology accessible to a larger audience.

The kit is beneficial for practitioners on two fronts. First, it will aid the spread of disaster risk reduction knowledge at the local level. Second, it will help standardize definitions of key terms, making it easier to communicate and collaborate on disaster risk reduction activities across the Asian region.

The efforts of the UNISDR Bangkok office and the ADRRN member organizations have been integral to this work. We are equally indebted to the critical support of the Government of Maldives and Government of Afghanistan without whom this publication would not have been possible.

2009

ÊÇÍ?ØÕÇ Ôå Ç ÑØÎ

ÊÇ åÚÌÇÝ

Published by the Asian Disaster

Reduction and Response Network

(ADRRN) with the assistance of UNISDR

Asia and the Pacific Office, Bangkok.

Dari edition, 2010 The translation and adaptation of the

terminology is developed by Sanayee

Development Organization, Afghanistan.

This publication may be freely quoted or

reprinted, but acknowledgment of the

source is requested.

Dari Afghanistan

2009

ÊÇÍ?ØÕÇ Ôå Ç ÑØÎ

ÊÇ åÚÌÇÝ