Tradicionalna Yoga - priracnik

INSTITUT ZA UNIVERZALNA ENERGIJA I.Z.U.E. - Skopje

P R I R A^ N I K za

prakticirawe tradicionalna joga

Skopje, 2009 godina

Prira~nik za prakticirawe tradicionalna joga

Predgovor

Ovoj Prira~nik e nastanat kako rezultat na zaedni~kiot trud i napor na instruktorite i praktikantite na tradicionalna joga vo Institutot za univerzalna energija - Skopje. Posebna blagodarnost na Ivona Krstevska za nesebi~niot trud okolu preveduvawe i tehni~ka podgotovka na tekstot. Prira~nikot ima za cel da im pomogne na praktikantite na tradicionalna joga vo prodlabo~uvawe na nivnite iskustveni znaewa dobieni vo praksa pod vodstvo na ovlastenite instruktori. Svetlinata na znaeweto sekoga[ bila prioritet vo Institutot i ovoj trud e naso~en vo pravec na dodatno razbirawe na joga praksata i nejzinite efekti vrz teloto, energijata i umot vo pravec na nivna harmonija. Znaeweto i verbata odat raka pod raka i se dve neophodni krila vo duhovniot let koj sekoj praktikant go iskusuva vo ovaa inkarnacija. Se nadevame deka Prira~nikot ]e posluì na zaedni~kata kauza na postoewe na Institutot, istraùvawe na vistinata i nejzina primena za ublaùvawe na stradawata na ~ove[tvoto. Izrazuvame ogromna blagodarnost kon linijata na duhovni u~iteli ~ii znaewa se prakticiraat vo Institutot a osobeno Siva - Maha Yogi, Swami Satyananda Saraswati od Biharskata [kola na joga ~ii metodi se prakticiraat vo delot na asanite, pranajamot, mudrite i bandite, Ye Tzun Milarepa vo prakticiraweto na Anutara Joga Tantra i meditacijata na Golemata Mandala. Beskrajna blagodarnost na mojot Guru, Luong Minh Dang, ~ija svetlina i ponatamu go osvetluva patot i po negovoto zaminuvawe od fizi~kata stvarnost. Izrazuvame iskrena po~it i verba kon Lady Theresa, koja bezrezervno go prifati na ple]i ogromniot tovar na misijata na Master Dang. Neka mo]niot Manjusri go za[titi ova delo.

Vladimir Pendovski Skopje, Maj 2009 godina

I.Z.U.E. 2


I. VOVED VO ASANI Mnogu lu|e smetaat deka asanite se vid na gimnasti~ki ve`bi ili tehnika za izgradba na teloto(body building).Toa e potpolno pogre{no mislewe bidej}i asanite ne se nameneti nitu za akrobatski dvièwa nitu za razvivawe na ogromni i nepotrebni muskuli. Joga zna~i edinstvo so svoeto vnatre{no bitie. Ova edinstvo doa|a koga }e se nadmine dvojnosta na umot i materijata. Asana zna~i polo`ba na teloto vo koja {to dolgo vreme moète da ostanete stabilno, mirno i udobno, i fizi~ki i mentalno. Vo eden dreven tekst za jogata, napi{an od Patanxali vo “Yoga Sutrama” postoi kratka definicija za asanite Sthiram Sukham Asanam :stabilna i udobna polo`ba. Vo ovoj kontekst, asanite se izveduvaat za razvivawe sposobnost za sedewe vo edna polo`ba podolgo vreme,kako {to e toa za vreme na meditacija. Asanite isto taka moè da se pravat so cel da se izle~i nekoja bolest,kako i za odrùvawe na zdravjeto na visoko nivo. So blago istegnuvawe na muskulite, masaà na vnatre{nite organi i tonizirawe na nervite vo celiot organizam, zdravjeto na onoj {to gi pravi asanite moè mnogu da se podobri, a mnogu bolesti, duri i onie koi se narekuvaat “neizle~ivi”, moàt da se olesnat ili potpolno da se otstranat. Joga asani i drugite zdravstveni sistemi Celta na joga asanite ima dlaboka smisla i vrednost vo razvojot na li~nosta,kako vo fizi~ki taka i vo mentalen i duhoven pogled, dodeka obi~nite ve`bi voglavno imaat fizi~ki efekt na muskulite i koskite. Fizi~kite ve`bi se izveduvaat so brzi dvièwa i so mnogu napregnato di{ewe. Akrobatskite i gimnasti~kite ve`bi, kako i ve`bite za digawe teìna se pogodni za zdravi lu|e ~ija {to cel e razvoj na masivni muskuli i postignuvawe elasti~nost na teloto. Golemi i masivni muskuli baraat pove}e hranlivi materii i pove}e krv. Zaradi toa srceto i sistemot za di{ewe imaat golemo dodatno opteretuvawe. Na toj na~in se iscrpuva vitalnata energija. Po zavr{uvaweto na takvite ve`bi moè da se ~uvstvuvate poletno i zdravo,no kako {to se staree telesnite funkcii se usporuvaat,se pojavuvaat problemi so vko~anetost i revmatizam poradi preteraniot pritisok na zglobnata rskavica. Preterano razvienite muskuli stanuvaat mlitavi i ja gubat svojata cvrstina. Muskulnoto tkivo se smaluva,a na negovo mesto se nataloùva masno tkivo. Duri i kaj mladite lu|e,nabrzo po

I.Z.U.E. 3


prestanuvaweto so telesni ve`bi na mestoto na zgolemenite muskuli se sozdavaat masni naslagi. Gimnasti~kite ve`bi, digaweto na teìna i drugite oblici na fizi~ka kultura ne se pogodni za sekogo. Bolnite i slabi lu|e, malite deca i starite lu|e sigurno ne moàt da gi izveduvaat. Osven toa tie ve`bi ne obezbeduvaat opu{tawe od napnatosta i osveùvawe koe {to na tie lu|e im e potrebno. Dali joga asanite se poinakvi? Da, tie se rabotat poleka so opu{tawe i koncentracija. Na toj na~in se vlijae i na nadvore{nite i na vnatre{nite sistemi na teloto. Nervniot sistem,`lezdite so vnatre{no la~ewe, vnatre{nite organi kako i muskulite se stimuliraat na normalna i harmoni~na rabota. Zna~i, asanite imaat fizi~ki i psihosomatski efekti koi se od golema pomo{ vo otstranuvaweto na razni nedostatoci. Asanite moàt da gi pravat zdravi i bolni, mladi i stari. Tie se mnogu korisni za koncentracija i meditacija. Drugite sistemi na fizi~ka kultura go zgolemuvaat nivoto na toksini vo teloto dodeka asanite toa nivo go namaluvaat. Op{ti povolni vlijanija Fizi~ki: Harmonizirawe na va`niot sistem na `lezdi za vnatre{no la~ewe, {to se odrazuva na fizi~kata blagosostojba na ~ovekot i negoviot mentalen stav sprema ìvotot. Poznato e deka do gubewe na zdravjeto doa|a i pri poremetuvawe na funkcijata na edna od ovie `lezdi. So redovno prakticirawe na asanite ovoj sistem se odrùva vo najdobra mo`na funkcija.Na ovoj na~in i drugi organi moàt da se oporavat, podmladat i da po~nat normalno da ja vr{at svojata funkcija. Muskulite, koskite, nervite, `lezdite, di{niot i cirkulatorniot sistem, kako i organite za izla~uvawe, sorabotuvaat taka {to pravilno si pomagaat eden na drug. Asanite postepeno go pravat teloto elasti~no i sposobno za lesno prilagoduvawe na promenite vo okolinata. Tie ja stimuliraat funkcijata na varewe predizvikuvaj}i la~ewe na razni digestivni sokovi, simpati~kiot i parasimpati~kiot sistem se doveduvaat vo sostojba na ramnoteà koja se odrazuva i na harmonizirawe na organite koi ovie sistemi gi reguliraat (beli drobovi, srce, èludnik, creva, crn drob, bubrezi i dr). Nakratko, moè da se kaè deka asanite go odrùvaat fizi~koto telo vo najdobra forma, a bolnoto telo go pottiknuva da zakrepne. Mentalni: Preku asanite umot stanuva posilen i posposoben da izdrì bolka i nesre}a, se razviva koncentracijata i umot se zdobiva so ramnoteà i ìvost. ]e bidete vo sostojba mnogu polesno da se soo~ite so tagata, voznemirenosta i sekojdnevnite problemi mirno bez panika i dramatizirawe. Se razviva stabilnost na umot, ìvotot stanuva polesen, te{kotiite stanuvaat kameni podlogi za podobruvawe na mentalnoto zdravje.Ve`baweto asani gi osloboduva uspienite potencijali, taka da ~ovekot e vo sostojba da zra~i so sigurnost, doverba i da gi inspirira drugite so svojot govor,odnesuvawe i dela.

I.Z.U.E. 4


Duhovni: Asanite se tretiot ~ekor vo osmostepeniot pat na Raxa joga. Vo toj kontekst dejstvoto e naso~eno kon usovr{uvawe na stabilni polo`bi na teloto za povisokite tehniki kako {to se PRATYAHARA (isklu~uvawe na setilata), DHARANA (koncentracija), DHYANA (meditacija) - se do kulminacijata - SAMADHI (univerzalna realizacija). Vo Hata joga koja se zanimava so priprema na teloto za povisoki duhovni tehniki, golemo zna~ewe se dava na pro~istuvawe na teloto so asani. Tie se detalno opi{ani vo stari tekstovi kako {to e Hatha Yoga Pradipika i Gherand Samhita. Asanite sami po sebe ne moraat da dovedat do duhovna realizacija, no sepak tie se skalilo vo duhovniot pat. Nekoi lu|e mislat deka asanite se samo fizi~ki ve`bi i deka nemaat vrska nitu upotrebna vrednost vo duhovniot pat. Toa e potpolno pogre{en koncept, bidej}i asanite se neophodni za duhovnite aspiranti i za budewe na nivnite psihi~ki sposobnosti. Asanite treba da se smetaat kako oblik na meditacija i psihi~ko pro~istuvawe. Joga asani za moderniot ~ovek Moderniot ~ovek ima na raspolagawe brojni pogodnosti kako za fizi~ka udobnost taka i za setilni uìvawa. Toj raboti vo kancelarija, spie na debel du{ek, odi nasekade so kola i izlaga vo kino i no}ni klubovi na rekreacija. Toj upotrebuva piluli za spiewe i najrazli~ni lekovi da dobie malku mir i da gi ublaì negativnite vlijanija {to gi nosi moderniot ìvot. No namesto mir, sre}a i odmor toj dobiva fizi~ka, mentalna i emocionalna napnatost. Tuka se postavuva pra{aweto dali postoi nekakov izlez od vavvata sostojba? Da, postoi, preku jogata. Pravej}i gi asanite toj }e moè da se oslobodi od zaboluvawata povrzani so moderniot ìvot kako {to se revmatizam, zatvor, krutost, frustracii i napnatost. Lu|eto sto gi praktikuvaat asanite }e imaat pove}e sila i energija da se soo~at so problemite i odgovornostite vo ìvotot. Site semejni i op{testveni odnosi stanuvaat poharmoni~ni. Izgleda kontradiktorno no e vistinito toa {to vo ovaa moderna era na nau~ni otkritija koga postojat bezbroj izumi za udobnost vo ìvotot mal broj na luge se sposobni da uìvaat vo tie blagodeti. Mnogu lu|e se bogati no vsu{nost tie ìveat vo siroma{tija, tie nemaat nitu sila nitu interes da uìvaat vo ìvotot i se se}avaat samo na sre}ata od nivnoto detstvo. Asanite moàt da go popravat toj na~in na ìvot. Vie moète da zapo~nete nov ìvot so pove}e vitalnost, }e razviete po{irok pogled na ìvotot i }e moète polesno da gi razberete problemite na drugite. Poleka }e po~nete da se ~uvstvuvate kako del od celokupnoto ~ove{tvo. Onie lu|e koi se zanimavaat so fizi~ka rabota moàt da se odràt vo dobra kondicija i da se oslobodat od napnatosta i naporot posle te{kiot raboten den, a onie koi se zanimavaat so umstvena rabota }e imaat pojasen um i }e ja zgolemat svojata koncentracija.

I.Z.U.E. 5


Vo poslednive godini golem broj na lu|e, posebno mladi, se svrteni kon upotreba na narkoti~ni sredstva so cel da ja pronajdat smislata na svojot ìvot. Jogata vo celina, vklu~uvaj}i gi i asanite, e sovr{en na~in za tie lu|e da najdat nova smisla vo ìvotot. Istorija i mitologija Joga asanite kako fizi~ka, mentalna i duhovna kultura poteknuvaat u{te od damne{ni vremiwa. Tie se spomenuvaat vo najstarata poznata literatura na ~ove{tvoto - Vedite - koi {to se polni so duhovni mudrosti, napi{ani od golemite mudreci i svetci od toa vreme. Se veruva deka naukata za jogata e mnogu stara, duri postara i od Vedite. Vo arheolo{kite iskopuvawa vo Harapi i Mohenxodaro, vo predelite na sega{en Pakistan, pronajdeni se mnogu statui na koi [iva i Parvati(negovata èna) se vo razni polo`bi na joga asani. Ovie yidini vo damne{ni vremiwa bile prestojuvali{te na lu|eto od pred-Vedskiot period, duri i pred Arievskata civilizacija, koja po~nala da cveta na Indiskiot podkontinent. Spored tradicionalnite veruvawa i spisi, Bogot [iva e osnova~ na jogata, vklu~uvaj}i gi i asanite. Toj gi kreiral asanite i go podu~uval svojot prv u~enik, Parvati. Se veli deka originalno postoele 8400000 asani, {to pretstavuva 8400000 inkarnacii niz koi {to sekoja individua treba da pomine pred da dostigne osloboduvawe od ciklusot na ra|awe i umirawe. Asanite predstavuvaat progresivna evolucija od najprostiot oblik na ìvot do potpolno realiziran ~ovek. Se veruva deka preku ve`bawe na asanite taa evolucija moè zna~itelno da se zabrza i da se trasira napredok od eden ìvot vo drug. So tekot na vekovite asanite se modificirani i nivniot broj e namalen na samo nekolku stotini polo`bi od strana na brojni jogini i mudreci. Od tie asani detalno se obraboteni 84, a obi~ni se smeta deka za moderniot ~ovek se korisni samo okolu 30 asani. Bogot [iva se smeta za simbol ili otelotvoruvawe na najvisokata svest. Koga individualniot duh }e se oslobodi od vrzanosta so svetot,toj postignuva sostojba na ~ista svest. Parvati se smeta za majka na celiot univerzum, taa e otelotvoruvawe na vrhovnoto znaewe. So nejziniot blagoslov li~nosta stanuva oslobodena(MUKTA), i soedineta so najvisokata svest. Se veli deka taa od qubovta i so~uvstvoto za svoite deca go prenela svoeto tajno znaewe vo oblikot na tantra {astri. Taa e aspektot na majka koj ja pretstavuva golemata energija koja leì zaspana vo site nas. Taa golema energija ([AKTI) e poznata i kako KUNDALINI. Tantra e kombinacija od dva zbora-TANOTI i TRAYATI {to zna~at ekspanzija ili pro{iruvawe i osloboduvawe. Spored toa tantra e nauka za {irewe na svesnosta i nejzino osloboduvawe od ograni~uvawata. Jogata e eden ogranok od tantrata, taka {to ne moème

I.Z.U.E. 6


da gi oddelime edna od druga. Tie dvete doa|aat od [iva i [akti. Svesnosta i materijata ne moàt da se razdvojat, tie se nadopolnuvaat, odat zaedno, isto kako ognot i toplinata. Vo tantrata najprvin mora da se spoznaat ograni~uvawata i sposobnostite na teloto i umot. Posle toa tantrata propi{uva tehniki za {irewe na svetovnata svesnost vo “boèstvena svesnost”, a potoa vo ~ista oslobodena svest. Raznite asani, pranajam, mudri i bandi se praktikuvaat za pro~istuvawe na teloto, umot i svesta, so {to e jasno deka izvorot na istite tehniki vo jogata e vo tantrata. Prviot, istoriski zabeleàn majstor na joga asani bil golemiot jogin GORAKHNATH. Vo negovo vreme jogata ne bila popularna, no toj gi nau~il svoite bliski u~enici na joga asani. Joginite od toa vreme nastojuvale da ìveat vo planini i {umi, kade {to vodele ìvot vo odvoenost i strogost, dobivaj}i ja seta potpora za ìvotot od prirodata. Golemi u~iteli na ovie jogini bile ìvotnite,bidej}i tie ìveele priroden ìvot oslobodeni od bolesti i svetski problemi. Divite ìvotni nemaat nitu doktor nitu lekovi za svoite zaboluvawa,prirodata e nivniot edinstven pomo{nik. Mnogu od joga tehnikite se razvieni preku nabquduvawe i prou~uvawe na {umskite bitija. Pa toga{ dali e ~udno toa {to jogata e priroden i efikasen na~in za lekuvawe na razni bolesti? Sega vo ovaa moderna era jogata po~na da se {iri niz celiot svet. Mnogu doktori i nau~nici prepora~uvaat da se ve`ba joga. Lu|eto sva}aat deka jogata ne e samo za asketite koi se odrekle od svetot i se povlekle vo samotija, jogata e za sekogo. Podelba na asanite Ne e neophodno da se ve`baat site asani , nitu e toa vozmo`no za moderniot i prezafaten ~ovek koj ima ograni~eno slobodno vreme. Asanite se podeleni vo tri grupi:po~etni~ki, sredni i napredni. Grupata asani za po~etnici treba da gi praktikuvaat onie koi nikoga{ porano ne ve`bale, onie koi imaat bilo kakvi o{tetuvawa,ili se slabi, bolni i nesposobni za tie ve`bi. Ovaa grupa asani se sostoi od osnovnite tehniki izraboteni so cel da go podgotvat teloto i umot za pote{kite asani i meditativni polo`bi. No ovie ve`bi vo nikoj pogled ne se pomalku vredni od asanite za naprednite u~enici i mnogu se korisni za podobruvawe na fizi~koto zdravje. Vo ovaa grupa se vklu~eni i serija na ve`bi-PAWANMUKTASANA, kako i predmeditativni i meditativni polo`bi. Srednata grupa asani sodrì ve`bi za lu|e koi po~etni~kite ve`bi gi pravat bez nikakov napor i neprijatnosti, a se te{ki za onie koi nemaat prethodno iskustvo. Kaj ovie asani se bara pogolem stepen na stabilnost, koncentracija i koordinacija so zdivot. Vo ovaa grupa se vklu~eni ve`bi kako {to se yoga mudra,surya namaskar, i dr. Naprednata grupa asani e predvidena za lu|e koi ve}e ja sovladale srednata grupa, i imaat golema kontrola nad svoite muskulite i nervniot sistem. Lu|eto ne treba da bidat nestrplivi i èlni da gi

I.Z.U.E. 7


po~nat ovie asani. Za niv e najdobro da se ve`baat pod vodstvo na iskusen joga instruktor. Asanite isto taka moè da se podelat na dinami~ni i stati~ni. Dinami~ni ve`bi se onie koi vklu~uvaat energi~ni dvièwa na teloto. Vsu{nost toa se obi~ni ve`bi no tuka gi narekuvame asana {to zna~i “stabilna polo`ba”. Toa se ve`bi predvideni da gi opu{tat muskulite i zglobovite i da ja podignat krvta od razni delovi na teloto. Tie ja zategnuvaat koàta i muskulite,gi zajaknuvaat belite drobovi i go zabrzuvaat sistemot za varewe. Vo dinami~nite ve`bi spa|aat Surya namaskar, pawanmuktasana, dinami~en oblik na pashimotanasana, dinami~en oblik na bhujangasana, tibetanskite rituali i dr. Stati~nite ve`bi se izveduvaat ili bez ili so malku dvièwa. Vo niv teloto ostanuva vo edna polo`ba po nekolku minuti ili pove}e. Ovie ve`bi se predvideni za ne`na masaà na vnatre{nite organi, `lezdi, muskuli, kako i za opu{tawe na nervniot sistem po celoto telo. Tie se zanimavaat so doveduvawe mir vo umot i priprema na praktikantot za povisokite ve`bi kako {to e meditacijata. Nekoi od ovie ve`bi go podgotvuvaat teloto za meditacija pravej}i go postabilno i pocvrsto, a nekoi se korisni za vlez vo sostojba vo koja site setila se isklu~eni. Vo ovie asani brzinata na di{ewe e namalena, a praktikantot ja naso~uva svesta na odreden del od teloto vo zavisnost od asanata {to ja pravi. Skoro site asani pripa|aat vo ovaa grupa.

SOVETI I PREDUPREDUVAWA Pred da se po~ne so ve`bawe treba vnimatelno da se prou~at slednive soveti. Asanite stanuvaat efikasni i dobrotvorni samo ako se rabotat na pravilen na~in, posle pravilna podgotovka. Praznewe na crevata: Pred da se po~ne so ve`bawe poèlno e mo~niot meur i crevata da bidat prazni. Ako imate tvrda stolica(zapek),napijte se 2-3 ~a{i blago solena voda , a potoa napravete gi ovie ~etiri asani(tiryaka tadasana, kati chakraasana, tiryaka bhujangasana i udarakarshan asana). No ako toa ne pomogne, toga{ bi trebalo da gi napravite ve`bite od serijata pawanmuktasana. Isto taka moète da odberete odreden del od denot koga }e odite vo toalet pred da zapo~nete so ve`bite. Nemojte da se napregate, nastojuvajte da go opu{tite celoto telo. Po nekolku nedeli va{ite creva avtomatski }e se praznat vo odredeno vreme. Obidete se da ja izbegnete upotrebata na laksativni lekovi za pro~istuvawe. Prazen èludnik: @eludnikot treba da bide prazen vo tekot na izveduvaweto na asanite. Pred da se po~ne so ve`bite treba da pominat 2-3 saati od posledniot obrok. Toa e edna od pri~inite poradi koja se prepora~uva ve`bawe nautro, koga èludnikot e prazen. Son~awe: Nikoga{ ne gi pravite asanite po podolgotrajno son~awe. Di{ewe: Dokolku ne e dadeno specijalno upatstvo,sekoga{ treba da di{ete na nos. Obidete se da go usoglasite di{eweto so asanata koja ja pravite.

I.Z.U.E. 8


Prostirka: Moète da upotrebite previtkano }ebe kako prostirka za ve`bawe. Mesto za ve`bawe: Asanite treba da se pravat vo dobro provetrena prostorija kade {to ima mir i ti{ina. Vozduhot vo sobata treba da bide sve` za da moè slobodno da vdi{uvate. Moète da ve`bate i nadvor, kako na primer vo nekoj ubav park so drva i cve}iwa. No ne treba da ve`bate po vetrovito i ladno vreme,nitu onamu kade {to ima zagaden vozduh. Ne ve`bajte vo blizina na name{taj ili ne{to drugo {to bi spre~ilo sloboden pad na podot, osobeno pri pravewe na asana kako {to e stoj na glava. Napor: Nikoga{ ne vloùvajte pregolem napor ili sila za vreme na ve`baweto. Po~etnicite na po~etokot }e zabeleàt deka muskulite im se kruti, no posle nekolku nedeli redovno ve`bawe }e bidat iznenadeni od elasti~nosta na svoite muskuli. Starosna granica: Asanite moàt da gi izveduvaat site lu|e bez razlika na godinite. Ograni~uvawa: Lu|e koi {to imale skr{eni koski ili onie so hroni~ni zaboluvawa kako {to se ~ir, tuberkuloza i drugi, pred da po~nat so prakticirawe na ve`bite treba da se konsultiraat so doktor ili so joga instruktorot. Isto taka ako nekoj smeta deka ima bilo kakva pri~ina da ne pravi nekoja asana ,treba da pobara sovet od instruktorot. Vreme za ve`bawe: Asanite moè da se praktikuvaat vo sekoj del od denot,osven neposredno po jadewe. No najdobroto vreme za joga e od 4 do 6 ~asot nautro. Na sanskrit toj period e poznat kako brahmamuhurta. Vo toj del od denot atmosferata e ~ista, mirna i polna so son~evi zraci; nema aktivnost na èludnikot i crevata; a umot e prazen i se priprema za denot {to zapo~nuva. Redosled: Najprvo se izveduvaat asanite, pa potoa sledi pranayama i na krajot meditacija. Svesnost za teloto: Koga gi pravite asanite sekoga{ nastojuvajte da gi izveduvate poleka i so polna svesnost za teloto. Ako po~uvstvuvate bolka ili zadovolstvo obidete se da ne reagirate na toa, bidete samo svesni za toa ~uvstvo. Na toj na~in }e razviete mo} na koncentracija i izdr`livost. Obleka: Dodeka se izveduvaat asanite poèlno e oblekata da bide lesna, {iroka i udobna. Pred da zapo~nete otstranete gi nao~arite, ~asovnicite i nakitot. Kapewe: Vie moète da se tu{irate eden ~as po ve`baweto ,ili pak ako e mo`no pred ve`bite da se istu{irate so ladna voda. Opu{tawe: Pravete ja shavasana pred, vo tekot i posle ve`baweto asani, obiduvaj}i se da go opu{tite teloto kolku {to e mo`no pove}e. [avasana izgleda mnogu lesno, no nejzinoto pravilno izveduvawe e vsu{nost te{ko. Ishrana: Ne postojat posebni pravila na ishrana za praktikantite na joga, no sepak e podobro ako se se jade prirodna hrana vo umereni koli~ini. Nasproti voobi~aenoto mislewe jogata ne bara da stanete vegeterijanec, iako toa se prepora~uva na povisokite stepeni. Onie koi se zanimavaat so joga se sovetuvaat polovina stomak da go

I.Z.U.E. 9


I.Z.U.E. 10

ispolnat so hrana, edna ~etvrtina so voda, a preostanatata ~etvrtina da ja ostavat prazna. Treba da jadete onolku kolku {to treba da go zadovolite gladot, a ne tolku da se prejadete pa potoa da se ~uvstvuvate te{ki i mrzlivi. Jadi za da preìvee{ ,a ne ìvej za da jade{. Dokolku asanite se pravat so cel za duhoven napredok, toga{ treba da se izbegnuva hrana koja predizvikuva kiselini i gasovi vo sistemot za varewe. Prekin na asana: Ako nekoj po~uvstvuva golema bolka vo bilo koj del od teloto, asanata treba vedna{ da se prekine, i da se pobara sovet od instruktorot. Nemojte da ostanuvate vo nitu edna asana ako ~uvstvuvate golema neudobnost. Obratni polo`bi: Nemojte da izveduvate nitu edna od obratnite asani dokolku ~uvstvuvate gasovi ili te{kotii vo vareweto vo crevata ili ako e krvta ne~ista. Ova e va`no da se znae za da se spre~i odeweto na toksini vo mozokot {to bi moèlo da predizvika o{tetuvawe. II. OPU[TAWE NA TELOTO Vo mnogu joga {koli se smeta za prv i najbite ~ekor vo prakticiraweto na joga. Nekoi u~iteli tvrdat deka 50% od tajnite na jogata leàt vo uspehot na potpolnoto opu{tawe na teloto. Va`nosta na polo`bite za opu{tawe ne moè da bide prenaglasena. Treba da se izveduvaat neposredno pred asanite i vo sekoa vreme koga teloto e zamoreno. Asanite od ovaa grupa izgledaat ednostavno i mnogu lesno na prv pogled, no pravilnoto izveduvawe e mnogu te{ko, bidej}i site muskuli treba da bidat svesno opu{teni; lu|eto ~esto mislat deka deka sosema gi opu{tile muskulite i toga{ koga napnatosta i ponatamu e prisutna vo teloto. Vo modernata era na naukata, lu}eto se izloèni na brojni stresovi i voznemiruvawa; tie te{ko se opu{taat duri i za vreme na spieweto. Slednite asani }e bidat korisni za ovie lu|e za da mu donesat odmor na teloto koj im e tolku potreben, Posebno lesna, no voedno i mo}en metod na opu{tawe na umot i teloto e tehnikata na Joga Nidra koja redovno se prakticira vo joga sesiite vo Institutot. Metodot se sostoi od svesno vodewe na vnimanieto na umot (budnata svest) sprema odredeni delovi od teloto so svesna namera i komanda "OPU[TAM.....". Prethodno, praktikantot e vo pozicija na Savasana (polo`ba na mrtvo telo) ili Anandasana (polo`ba na blaènstvo) i po kusa podgotovka na naso~uvawe na svesta kon teloto, odnosno napu{tawe na nadvore{niot svet, zapo~nuva pro{etkata po fizi~koto telo od prstite na nozete pa se do o~ite i mozokot. Na toj na~in koncentriranata svest ja zamenuva ulogata na avtonomniot nerven sistem koj voobi~aeno e zadolèn za ovaa funkcija no bez prisustvo na na{ata voqa.

http://images.google.com/imgres?imgurl=http://www.toursoperatorindia.com/Yoga/img/shavasana.gif&imgrefurl=http://www.toursoperatorindia.com/Yoga/Yoga_Posses.html&usg=__G9Nbm36FICkKq_6EgU_ZQlscYjE=&h=150&w=300&sz=8&hl=en&start=3&um=1&tbnid=0i-xo-5ZByyL-M:&tbnh=58&tbnw=116&prev=/images%3Fq%3Dsavasana%2Bpose%26hl%3Den%26rlz%3D1T4PCTA_enMK295MK296%26sa%3DN%26um%3D1

http://images.google.com/imgres?imgurl=http://www.toursoperatorindia.com/Yoga/img/shavasana.gif&imgrefurl=http://www.toursoperatorindia.com/Yoga/Yoga_Posses.html&usg=__G9Nbm36FICkKq_6EgU_ZQlscYjE=&h=150&w=300&sz=8&hl=en&start=3&um=1&tbnid=0i-xo-5ZByyL-M:&tbnh=58&tbnw=116&prev=/images%3Fq%3Dsavasana%2Bpose%26hl%3Den%26rlz%3D1T4PCTA_enMK295MK296%26sa%3DN%26um%3D1


Savasana (Anandasana) Legnete na grb so racete pokraj teloto so dlankite zavrteni nagore. Nozete da bidat blago ra{ireni vo udobna polo`ba a o~ite zatvoreni. Opu{tete go celoto telo. Nemojte da go dviìve nieden del od teloto duri ni vo slu~aj da se pojavi nekakva nelagodnost. Zdivot neka vi postane ritmi~en i priroden. Stanete svesni za vdi{uvaweto i izdi{uvaweto. Brojte gi vdi{uvawata: 1 vdi{uvawe 1 izdi{uvawe, 2 vdi{uvawe 2 izdi{uvawe i sl. Prodolète da broite nekolku minuti. Ako umot po~ne da luta, vratete se povtorno na broeweto. Ako uspeete da go zadrìte umot na zdivot nekolku minuti, umot i teloto }e se opu{tat. Traewe Vo princip {to podolgo toa podobro. Vo tekot na ve`bawe na asanite, 1-2 minuti. Koncentracija Usmerete go vnimaniete na di{eweto i broeweto. Koristi Se opu{ta celiot psohofizi~ki sistem. Idealno e da se ve`ba pred spiewe, pred i vo tek na ve`baweto na asani a osobeno po izveduvawe na dinami~ni asani (pozdrav na sonceto, tibetanski rituali i sl.). III. PAVANMUKTASANA SERIJA

PAWAN zna~i veter; MUKTA zna~i “da se oslobodi{“, a ASANA zna~i polo`ba. Spored toa pavanmuktasana e grupa na ve`bi so koi se otstranuvaat vetrovi i gasovi od teloto. Ova e ednostavna serija ve`bi, no mnogu efikasna vo reguliraweto na ona {to vo Indija se smeta za telesna te~nost: sluz(kapha), veter(vata), i kiselina ili òl~ka(pitta). Spored drevnata medicinska nauka poznata pod imeto AYURVEDA ovie tri sostojki gi kontroliraat site funkcii na teloto. Dokolku vo nivnoto funkcionirawe dojde do bilo kakvo poremetuvawe, toga{ se slu~uva negativna reakcija vo metabolizmot na teloto i nastanuva bolest. Veter(vata) ne se odnesuva samo na èludo~nite i crevni gasovi tuku i na zglobovite, bidej}i poradi nepravilni biohemiski reakcii se pojavuva revmatska bolka i vko~anetost. Kiselinata i òl~kata se odnesuvaat na sokovite neophodni za varewe na hranata , i na sostojkite kako {to e urinarnata kiselina, koja treba redovno da se isfrla od teloto. Ako vo sistemot se pojavi pogolemo koli~estvo kiselina , toga{ doa|a do nepravilno funkcionirawe na odredeni organi. Praktikuvaweto na pavanmuktasana ve`bite pomaga da se otsrani

I.Z.U.E. 11


vi{okot na gasovi i kiselini od teloto, posebno od zglobovite. Ovie ve`bi se od ogromna korist za rekonvalescenti, invalidi i lu|e koi te{ko gi dviàt racete i nozete. Pawanmuktasana serijata ve`bi e podelena vo dve razli~ni grupi: antirevmati~na i anti-gastriti~na grupa. Ovie dve grupi na ve`bi treba da se pravat po redosledot po koi se dadeni.

ANTI-REVMATI^NI VE@BI Ovie ve`bi deluvaat blagotvorno na raznite zglobovi i organi. Izgledaat mnogu ednostavno, no imaat golemi efekti nad praktikantot. Ovaa grupa na ve`bi vo sanskrit e poznata kako sukshma vyayama {to zna~i “suptilni ve`bi”. Tie se predvideni za po~etnici, za slabi i bolni lu|e , potoa za lu|e so srcevi problemi ili visok krven pritisok, i za onie ~ii {to tela se premnogu vko~aneti za izveduvawe na drugi asani. Ovaa serija se izveduva na po~etokot na ve`baweto za da se razdviàt zglobovite i muskulite. Pred da zapo~nete so pawanmuktasana ve`bite treba da izvedete shavasana za fizi~ko i mentalno opu{tawe. Legnete ramno na grb, so malku razdeleni noze i race pokraj teloto i so dlankite svrteni nagore. Nastojuvajte da gi opu{tite site muskuli i zglobovi. Oslobodete se od sekakva napnatost. ûvstvuvajte go svoeto telo; stanete svesni za zdivot. Vie se opu{tate. Posmatrajte go svojot zdiv; gledate deka toj e priroden, spontan i bez napor. Brojte gi svoite vdi{uvawa. Vo tekot na broeweto ne potisnuvajte nitu edna misla; posmatrajte gi mislite kako svedok, bez emocionalno vklu~uvawe. Va{ata glavna grià e da gi opu{tite umot i teloto. Za toa vreme zaboravete gi site griì, voznemiruvawa i sekojdnevni problemi. Po nekolku minuti poleka krenete gi racete i nozete i sednete. Sega ste mentalno i fizi~ki spremni da gi zapo~nete ve`bite od serijata pavanmuktasana.

SVITKUVAWE NA PRSTITE NA STOPALATA I SVITKUVAWE NA ZGLOBOVITE

Ve`ba 1: Svitkuvawe na prstite Zavzemete ja osnovnata polo`ba so nozete ispruèni pred teloto.

I.Z.U.E. 12


I.Z.U.E. 13

Postavete gi dlankite na pod pokraj trupot. Navednete se nanazad potpiraj}i se na ispruènite race. Stanete svesni za prstite na stopalata. Dviète gi prstite na dvete stopala nazad i napred, i drèj}i gi stopalata pravi i vko~aneti. Povtorete go ova 10 pati.

Ve`ba 2: Svitkuvawe na zglobovite Ostanete vo osnovnata polo`ba kako vo ve`ba 1. Dviète gi stapalata napred i nazad kolku moète, vitkaj}i gi vo sko~niot zglob. Povtorete go ova 10 pati.

AKTIVNA I PASIVNA ROTACIJA NA ZGLOBOVITE Ve`ba 3: Aktivna rotacija na zglobovite Ostanete vo osnovnata polo~ba kako vo prvata ve`ba. Razdelete gi nozete drèj}i gi pravi. Petite treba da go dopiraat podot. Vrtete gi dvete stopala vo pravec na dvièwe na skazalkite na ~asovnikot 10 pati. Istoto napravete go i vo sprotivniot pravec 10 pati.


Ve`ba 4: Zavzemete ja osnovnata polo`ba. Stavete go desniot zglob na levata butina. So pomo{ na levata raka vrtete go desnoto stopalo vo pravec na skazalkite na ~asovnikot 10 pati, a potoa i vo sprotivniot pravec isto taka 10 pati. Povtorete go istoto i so levoto stopalo.

SVITKUVAWE NA KOLENOTO I KRU@NO DVI@EWE VO KOLENOTO

Ve`ba 5: Svitkuvawe na kolenoto Zavzemete ja osnovnata polo`ba. Svitkajte ja desnata noga vo kolenoto, prepletete gi prstite na racete i postavete gi pod desnata butina. Ispravete ja desnata noga ne dozvoluvaj}i nitu na petata nitu na prstite na stopaloto da go doprat dnoto. Drète gi racete pod desnata butina, no ovozmoète im na racete da se ispravat. Svitkajte ja desnata noga vo kolenoto kolku {to moète,pribliùvaj}i ja petata kon desnata butina. Povtorete go ova 10 pati. Napravete go istovo i so levata noga.

I.Z.U.E. 14


Varijacija na ve`ba 5: Rotacija na kolenoto Zazemete ja osnovnata polo`ba. Namesto da ja ispruìte desnata noga drète ja butinata do teloto i rotirajte ja potkolenicata kru`no vo kolenoto. Povtorete go ova 10 pati vo pravec na skazalkite na ~asovnikot i 10 pati obratno. Napravete go istovo i so levata noga.

DINAMI^NO ZAVRTUVAWE NA RBETOT Ve`ba 6: Dinami~no zavrtuvawe na rbetot Zazemete ja osnovnata polo`ba. Razdelete gi nozete kolku {to moète. Ispruète gi dvete race pa so desnata dlanka doprete go palecot na levoto stopalo, a levata raka ispruète ja pozadi grbot. Dvete race neka bidat vo ramna linija. Svrtete ja glavata nanazad i naso~ete go pogledot na levata raka. Svrtete go trupot vo sprotiven pravec ; so levata dlanka doprete go palecot na desnoto stopalo, a desnata raka ispruète ja pozadi grbot. Ova e eden ciklus. Povtorete go 10 pati. Na po~etokot pravete ja ve`bata poleka,a potoa postepeno zgolemuvajte ja brzinata .

I.Z.U.E. 15


POLUPEPERUTKA I ROTACIJA NA KOLENATA Ve`ba 7: Polupeperutka Svitkajte ja desnata noga i postavete go desnoto stopalo na levata butina. Levata raka stavete ja na levoto koleno,a desnata na vrvot na svitkanoto desno koleno. So desnata raka dviète ja svitkanata noga nadole i nagore, opu{taj}i gi muskulite na nogata kolku {to e mo`no. Prodolète so ovaa ve`ba se dodeka desnoto koleno ne po~ne da go dopira podot. Povtorete go istovo i so levata noga. Po nekolku denovi ili nedeli kolenoto udobno }e leì na podot bez nikakov napor. Ve`ba 8: Rotacija na kolenata Ostanete vo ista polo`ba kako vo ve`ba 7, no drète gi prstite na desnoto stopalo so levata raka. Dviète go kru`no desnoto koleno, nastojuvaj}i postepeno da go zgolemuvate krugot. Napravete go ova 10 pati vo pravec na skazalkite na ~asovnikot, a potoa 10 pati obratno. Povtorete go istovo so levoto koleno.

POLNA PEPERUTKA Ve`ba 9 (1): Polna peperutka Vo osnovnata polo`ba sostavete gi stopalata zaedno. Obidete se da gi dobliìte petite {to poblisku do teloto. Opfatete gi stapalata so prepleteni prsti,postavete gi laktite na listovi i odete so teloto nanapred dvièj}i gi kolenata sprema podot. Nastojuvajte da go doprete podot so glava. Ve`ba 9 (2): Polna peperutka Drète gi stopalata zaedno, a racete postavete gi na kolenata. So racete turkajte gi kolenata sprema podot, dozvoluvaj}i im povtorno da se vratat gore. Pvtorete go ova pove}e od 20 pati. Ve`ba 9 (3): Polna peperutka Zadrète ja istata polo`ba, no sega stavete gi racete na pod pokraj ili pozadi teloto, drèj}i gi racete ispruèni. Dviète gi kolenata gore- dole. Povtorete 20 ili pove}e pati.

I.Z.U.E. 16


ÊKOREWE NA GAVRANOT Ve`ba 10: êkorewe na gavranot Kleknete na pod. Postavete gi dlankite na kolena. Po~nete da ~ekorite vo kle~e~ka polo`ba. Moète da odite na prsti ili na celi stapala; izberete go ona {to vi e pote{ko. Pravete ja ovaa ve`ba kratko i bez napor. êkorete kle~e~ki , dopiraj}i go podot so kolenata pri sekoj ~ekor. Ova e mnogu dobra ve`ba za podgotovka na nozete za meditativnite polo`bi. Se prepora~uva da ja pravat lu|e so slaba cirkulacija na krvta vo nozete. Na onie koi imaat tvrda stolica(zapek) ovaa ve`ba mnogu }e im koristi. Treba da se napiete dve ~a{i voda i da odite kle~e~ki edna minuta. Potoa povtorno treba da se napiete dve ~a{i voda i da odite kle~e~ki. Povtorete go ova 3-4 pati.

ZATVORAWE NA DLANKITE I SVITKUVAWE NA RA^NITE ZGLOBOVI

Ve`ba 11: Zatvorawe na dlankite Ispruète gi racete pred teloto da bidat vo horizontala so ramenata. Ispruète gi i zategnete gi prstite na dlankite , svitkajte gi prstite preku palecot pravej}i cvrsta tupanica. Povtorno ispruète gi i zetegnete gi prstite. Povtorete go ova dvièwe 10 pati.

I.Z.U.E. 17


Ve`ba 12: Svitkuvawe na ra~nite zglobovi Zadrète ja istata polo`ba kako vo ve`ba 11. Svitkajte gi dlankite vo zglobovite taka kako da gi pritiskate dlankite na nekoj yid. Potoa svitkajte gi dlankite nadolu. Pa povtorno nagore. Povtorete 10 pati.

ROTACIJA NA RA^NIOT ZGLOB Ve`ba 13: Rotacija na ra~niot zglob Ostanete vo ista polo`ba kako vo ve`ba 12, no neka vi bide ispruèna samo desnata raka. Napravete tupanica i kru`no dviète ja dlankata 10 pati vo pravec na skazalkite na ~asovnikot i 10 pati vo sprotivniot pravec. Povtorete go istoto i so levata raka. Ispruète gi dvete race pred teloto,a so dlankite formirajte tupanici. Rotirajte gi zaedno vo pravec na skazalkite na ~asovnikot , i potoa 10 pati obratno.

SVITKUVAWE NA LAKTITE I ROTACIJA NA RAMENITE ZGLOBOVI

Ve`ba 14(1): Svitkuvawe na laktite Zadrète ja istata polo`ba kako vo ve`ba13. Ispruète gi dvete race so dlankite otvoreni i svrteni nagore.

I.Z.U.E. 18


Svitkajte gi dvete race vo laktite , doprete gi ramenata so prstite, i potoa povtorno ispruète gi racete. Povtorete ja ovaa ve`ba 10 pati. Ve`ba14 (2): Svitkuvawe na laktite Napravete ja istata ve`ba samo sega so racete ispruèni na strana. Ve`ba15: Rotacija na ramenite zglobovi Ostanete vo ista polo`ba kako vo ve`ba 14(2). Postavete gi prstite na racete na ramenata i pravete kru`ni dvièwa od ramenite zglobovi. Deset pati vo pravec na dvièwe na skazalkite na ~asovnikot i deset pati obratno. Obidete se kru`nite dvièwa na laktite da bidat {to pogolemi, i ako e mo`no tie da se dopiraat pri poa|aweto od pred gradite.

DVI@EWE NA VRATOT Ve`ba16(1): Dvièwe na vratot Namestete se vo osnovnata polo`ba. Poleka dviète ja glavata napred i nazad 10 pati.

I.Z.U.E. 19


Ve`ba16(2): Dvièwe na vratot Poleka navednete ja glavata na levo i na desno,prvo so liceto napred, a potoa dviète ja glavata na strana odnosno na desno i na levo. Povtorete gi dvata na~ina 10 pati. Ve`ba16(3): Dvièwe na vratot Poleka dviète ja glavata vo {to po{irok krug 10 pati vo pravec na dvièwe na skazalkite na ~asovnikot,a potoa povtorete go istoto vo sprotivniot pravec. Nemojte da se napregate. Dejstvo: Site nervi koi gi povrzuvaat raznite delovi od teloto so mozokot moraat da pominat niz vratot. So ovie dvièwa taa vitalna raskrsnica se ve`ba i tonizira.

ANTI - GASTRITI^NI VE@BI Ovie ve`bi se najkorisni za odstranuvawe na gasovi od èludnikot i crevata. Tie }e gi oslobodat lu|eto {to imaat problemi so tvrda stolica i slabo varewe. Ovoj vtor del od pavanmuktasana e od golema pomo{ vo pripremata na teloto za pote{kite ve`bi,a se upotrebuvaat i za rehabilitacija na lu|e so site tipovi na nevromuskulni poremetuvawa, skr{eni koski itn. Pred da se zapo~ne so ve`bawe teloto i umot treba da bidat mirni i opu{teni. Najdobar na~in da se postigne toa e ve`bata shavasana, koja e opi{ana na po~etokot na anti-revmati~nata serija na pavanmuktasana.

I.Z.U.E. 20


ROTACIJA SO NOZETE Ve`ba17: Rotacija na nozete Legnete na grb so nozete ispraveni i racete postaveni pokraj teloto. Podignete ja desnata noga, rotirajte ja 10 pati vo pravec na skazalkite na ~asovnikot i 10 pati obratno. Povtorete go istoto i so levata noga. Po kratka pauza podignete gi dvete noze zaedno drèj}i gi pravi i preipieni edna do druga. Rotirajte 10 pati vo pravec na skazalkite na ~asovnikot i potoa 10 pati vo sprotivniot pravec. Ostanatiot del od teloto vklu~uvaj}i ja i glavata drète gi ramno na podot. Po celata ve`ba odmorete se dodeka di{eweto ne se vrati vo normala. Obidete se da ne se napregate.

KRU@EWE Ve`ba18(1): Kruèwe Podignete ja desnata noga i napravete 10 kru`ni dvièwa napred, a potoa 10 kru`ni dvièwa vo sprotiven pravec. Povtorete go istoto i so levata noga. Ve`ba18(2): Kruèwe So dvete noze napravete naizmeni~no kru`no dvièwe po 10 pati napred i nazad. Ve`ba18(3): Kruèwe Sega drète gi dvete noze edna do druga i napravete 10 dvièwa napred i 10 dvièwa nazad. Ostanatiot del od teloto , vklu~uvaj}i ja i glavata, treba da gi drìte ramno na podot. Po ve`bata ostanete na podot se dodeka di{eweto ne vi se vrati vo normala.

POLO@BA NA ZATVORENI NOZE

Ve`ba19(1): Polo`ba na zatvoreni noze Legnete na grb. Svitkajte ja desnata noga i pribliète ja butinata do gradite. Prepletete gi prstite na racete i stavete gi preku kolenoto. Vdi{ete dlaboko, zadrùvaj}i go zdivot, podignete ja glavata i gorniot del od gradite pa obidete se so ~eloto da go doprete kolenoto. Potoa na izdi{uvawe, vratete se poleka vo po~etnata polo`ba. Opu{tete go celoto telo. Povtorete go ova 10 pati so sekoja noga. Ve`ba19(2): Polo`ba na zatvoreni noze Svitkajte gi dvete noze i so racete obfatete gi kolenata. Podignete ja glavata i gorniot del od gradite 10 pati. Vnimavajte di{eweto da bide vo sklad so fizi~kite dvièwa.

I.Z.U.E. 21


Dejstvo: Ovaa ve`ba direktno go masira stomakot, i mnogu e korisna vo otstranuvaweto na gasovi i tvrda stolica(zapek).

LULAWE I SVITKUVAWE Ve`ba20(1):Lulawe i svitkuvawe Legnete ramno na pod. Svitkajte gi dvete noze do gradi. Prepletete gi prstite i stavete gi pod glavata. Vitkajte go teloto na edna i na druga strana, a laktite drète gi na pod. Napravete ja ovaa ve`ba 10 pati. Ve`ba20(2): Lulawe i svitkuvawe Ostanete vo istata polo`ba; obvitkajte gi racete okolu kolenata i zalulajte go celoto telo. Obidete se da dojdete na stopala vo kle~e~ka polo`ba. Zabele{ka: Za ovaa ve`ba koristete svitkano }ebe za da ne go o{tetite rbetot, i pazete da ne udrite so glavata na pod. Ograni~uvawa: Ovaa ve`ba ne treba da ja pravat lu|e koi imaat problemi so rbetot. Dejstvo: So ovaa ve`ba se masira grbot, zadnikot i kolkovite. Najdobro vreme za da se pravi e rano nautro posle budewe.

NAUKASANA Ve`ba 21(1): Naukasana (polo`ba na ~un) Legnete ramno na grb so racete pokraj telo i dlankite svrteni nadolu. Vdi{ete i podignete ja glavata, racete, trupot i nozete. Glavata i nozete ne treba da bidat podignati pove}e od edna stapka od podot. Racete treba da bidat vo ista linija so prstite na nozete. Zadrète ja ovaa polo`ba kolku vi e prijatno, i potoa na izdi{uvawe vratete se vo po~etnata polo`ba. Opu{tete go celo telo. Napravete ja ve`bava 5 pati. Ve`ba 21(2): Naukasana Povtorete go istovo, no sega koga ste vo podignata polo`ba svitkajte gi dlankite vo tupanici i kolku {to moète zategnete go celo telo. Na izdi{uvawe brzo vratete se na pod ,no pazete da ne se povredite. Vedna{ opu{tete go teloto. Zdiv: Vdi{ete dodeka go podigate teloto, izdi{ete koga go spu{tate.

I.Z.U.E. 22


Dodeka ste vo podignata polo`ba napravete vnatre{na kumbhaka -zadrète go zdivot. Zabele{ka: Podignatata polo`ba moè da se drì se dodeka stoma~nite muskuli ne po~nat da treperat. Dejstvo: Ova e mnogu dobra asana za opu{tawe na muskulite i zglobovite. Taa treba da se pravi na krajot od serijata pavanmuktasana, a i po utrinskoto budewe. Korisna e za nervno napnati li~nosti, pomaga vo odstranuvaweto na crevni paraziti i go podobruva procesot na varewe.

VE@BI ZA OÎ Slednive ve`bi moàt da izle~at pogolem broj od o~nite zaboluvawa, kako muskulni taka i opti~ki, pa zatoa treba da se izveduvaat strplivo, vnimatelno i uporno. Mnogu lu|e koi gi prakticirale ovie ve`bi podolgo vreme se oslobodile od nosewe o~ila. Po sekoja ve`ba o~ite treba da gi zatvorite i da gi odmorite najmalku pola minuta. Kolku se rabotat po~esto tolku rezultatite }e bidat podobri. No ako nemate vreme vo tekot na denot , dovolno e da se napravi cela serija edna{ nautro i edna{ nave~er. Ako ve`bite gi izveduvata na ovoj na~in toga{ treba da gi pravite so najgolemo mo`no vnimanie i svesnost. Ve`ba 1: So pomo{ na dlankite Sednete i zatvorete gi o~ite. Protrijte gi dlankite dodeka ne stanat topli. Postavete gi dlankite preku o~ite. Ostanete vo taa polo`ba nekoe vreme. Po~uvstvuvajte kako toplinata i energijata od dlankite se prenesuva na o~ite. Povolnosti: Ovaa asana gi opu{ta , zajaknuva i gi polni so energija o~nite nervi. Ve`ba 2: Gledawe na strana Sednete vo osnovnata polo`ba so nozete ispruèni pravo pred teloto. Ra{irete gi racete na strana drèj}i gi pravo vo nivo na ramenata,so palcite krenati nagore. Bez da ja dviìte glavata naso~ete go pogledot niz slednive to~ki:

a) lev palec b) vrvot na nosot c) desen palec d) vrvot na nosot

Povtorete go ovoj ciklus 10 do 20 pati, potoa odmorete gi o~ite. Ve`ba 3: Gledawe napred i na strana Zadrète ja istata polo`ba kako vo ve`ba 2, no sega stavete go leviot palec na levoto koleno. Desnata raka ispruète ja na strana drèj}i go palecot krenat nagore.

I.Z.U.E. 23


Bez da ja dviìte glavata, naso~ete go pogledot na leviot palec, potoa na palecot na desnata raka, pa povtorno na palecot na levata raka. Povtorete ja ve`bava 15 do 20 pati ,potoa odmorete se , zatvorete gi o~ite i ve`bajte mentalno. Napravete go istovo i na levata strana. Ve`ba 4: Kru`no gledawe Ostanete vo istata polo`ba kako vo ve`ba 3. Stavete ja levata raka na levo koleno, a desnata dlanka svitkajte ja vo tupanica i drète ja nad desnata noga. Desnata raka treba da bide ispruèna so palecot krenat nagore. Napravete {iroko kru`no dvièwe so desnata raka; trgnete na levo ,potoa nagore, prodolùvate nadesno i se vra}ate vo po~etnata polo`ba. Drète gi o~ite fokusirani na palecot i sledete go negovoto dvièwe bez da ja pomrdnuvate glavata. Povtorete ja ovaa ve`ba 5 pati vo pravec na dvièwe na skazalkite na ~asovnikot i 5 pati vo sprotivniot pravec so sekoja raka. Na krajot zatvorete gi o~ite i odmorete se. Ve`ba 5: Gledawe gore-dole Ostanete vo ista polo`ba kako vo ve`ba 4. Svitkajte gi dvete dlanki vo tupanici so palcite nagore i stavete gi na kolenata. Poleka podigajte ja desnata raka nagore a so o~ite sledete go dvièweto na palecot. Koga }e ja dostignete najvisokata to~ka poleka vratete se vo po~etnata polo`ba, drèj}i gi o~ite fokusirani na palecot na desnata raka, bez da ja dviìte glavata. Povtorete go istoto dvièwe i so leviot palec. Povtorete po 5 pati so sekoj palec. Po ve`bata zatvorete gi o~ite i odmorete se. Ve`ba 6: Gledawe na blisku i na daleku Sednete vo ista polo`ba kako vo ve`ba 5, i opu{tete gi racete. Naso~ete go pogledot na svojot nos. Potoa fokusirajte go pogledot na nekoj odale~en predmet. Povtorno vratete go pogledot na nosot. Povtorete go ova pove}e pati. Na krajot zatvorete gi o~ite i odmorete se.

IV. MEDITATIVNI POLO@BI Glavnata cel na meditativnite polo`bi e da mu ovozmoàt na praktikantot da sedi vo edna polo`ba podolgo vreme. Za uspe{na meditacija neophodno e teloto da bide stabilno i mirno, bez dvièwa i bez fizi~ka nelagodnost. Asanite od ovaa grupa moè da se odrùvaat dolgo vreme bez napor i neprijatnosti. Drugi asani moè da se odrùvaat podolgo vreme, no tie imaat tendencija da stanat neudobni ili baraat svesno vnimanie za da se odràt. Sledniot faktor e toa {to za dlaboka meditacija e potrebno rbetniot stolb da e prav, a toj uslov go zadovoluvaat samo mal broj asani. Vo povisokite stepeni na meditacija praktikantot gubi kontrola nad muskulite na svoeto telo, pa zatoa meditativnata asana mora avtomatski da se odrùva vo

I.Z.U.E. 24


stabilna polo`ba , bez svesen napor. Ako e taka, toga{ zo{to za meditacija da ne se legne vo {avasana, bidej}i taa gi ispolnuva site uslovi? Odgovorot e ednostaven: osnovnoto pravilo vo meditacija e praktikantot da ne zaspie vo tekot na predmeditativnite tehniki koi go opu{taat umot i teloto. Vo prvite obidi da se dojde do meditativno iskustvo po~etnicite moè da sedat vo sukhasana. Toa e mnogu ednostavna polo`ba i ne bara golema elasti~nost na teloto. No sepak treba redovna rabota na predmeditativnite ve`bi za da se spremi teloto za klasi~nite meditativni asani kako {to se padmasana i sidhasana. Svami Sivananda za asanite i meditacijata go rekol slednovo: “Morate da bidete vo sostojba da sedite vo edna od meditativnite polo`bi polni tri ~asa bez prekin i bez zatreperuvawe na teloto. Samo na toj na~in }e zagospodarite so asanata. Toga{ moè da gi ve`bate povisokite nivoa na pranayama(kontrola na zdivot) i dhyana(meditacija).Bez stabilna asana ne moète dobro da napreduvate vo meditacijata. Kolku pove}e ste stabilni vo asana tolku ste posposobni da se koncentrirate so umot. Ako moète da ostanete stabilni vo edna polo`ba eden ~as, vie }e bidete vo sostojba da postignete i da po~uvstvuvate bezgrani~en mir i du{evno blaènstvo vo sebe.” Dodeka sedite vo meditativna polo`ba si mislite: Cvrst sum kako karpa; ni{to ne moè da me razni{a. Povtorete si go toa vo umot desetina pati. Na toj na~in asanata brzo }e stane stabilna. Koga zazemate polo`ba za meditacija mora da se pretvorite vo ìva statua, bidej}i samo toga{ asanata }e bide stabilna. Po edna godina redovno ve`bawe }e imate uspeh i }e bidete vo sostojba da sedite tri ~asa bez prekin. Za pove}eto lu|e vo po~etokot }e bide te{ko da sedat vo edna polo`ba podolgo vreme. No, ne treba da se razo~aruvate, treba da bidete uporni vo ve`baweto na predmeditativnite asani. Naskoro na svoe iznenaduvawe }e otkriete deka kratko vreme moète da sedite vo nekoja od meditativnite polo`bi. Na toj stadium postepeno prodolùvajte go traeweto za pola minuta dnevno. Duri i onie lu|e so kruti tela }e moàt da sedat vo padmasana, ako se uporni i ako ne gi preskoknuvaat sekojdnevnite predmeditativni ve`bi. Sposobnosta da se sedi vo padmasana ne zavisi samo od elasti~nosta na teloto ,tuku i od sostojbata na umot. So drugi zborovi, ako veruva{ vo svojot um i vo sposobnosta deka moè{ da sedne{ vo padmasana, toga{ toa najverojatno i }e se slu~i. Odnosot pome|u umot i teloto e mnogu blizok; umot go podgotvuva teloto za ulogata koja toj mu ja sugerira(dava). Klasi~ni meditativni asani se:

a) Padmasana b) Siddhasana (za maì)

v) Siddha yoni asana (za èni) g) Swastikasana

I.Z.U.E. 25


Poednostavni meditativni asani za po~etnici se: a) Sukhasana b) Ardha padmasana Pokraj ovie, za meditativna praksa se upotrebuvaat i:

a) Vajrasana b) Ananda madirasana v) Padadirasana

Predupreduvawe Ako po~uvstvuvate bolka vo nozete po izvesno vreme vo meditativna polo`ba, poleka ispravete gi i masirajte. Potoa povtorno sednete vo istata asana. Nikoga{ nemojte da se napregate ili da koristite nepotrebna sila za da ostanete vo asana.

PADMASANA Padmasana (polo`ba na lotus) Sednete so nozete ispruèni pred teloto. Svitkajte ja ednata noga i postavete go stopaloto na sprotivnata butina. Tabanot na stopaloto mora da bide svrten nagore, a petata treba da ja dopira pubi~nata koska. Svitkajte ja i drugata noga i postavete go drugoto stopalo na vrvot od drugata butina. Zabele{ka Padmasana moè da se ve`ba povrzana so gyana(gijana)mudra, ili so chin(~in)mudra. Dodeka pravite padmasana rbetot mora da bide stabilen i potpolno prav, kako da e pricvrsten za zemjata. Mnogu lu|e , a posebno po~etnicite, polesno ja izveduvaat ovaa ve`ba ako imaat perni~e pod zadnikot. Predupreduvawe Ovaa asana ne treba da se pravi se dodeka nozete ne stanat elasti~ni so ve`bawe na predmeditativnite ve`bi. Ograni~uvawa Lu|e so i{ijas i sakralni infekcii ne treba da ja izveduvaat ovaa ve`ba. Dejstvo Otkako }e se sovlada, ovaa asana ovozmoùva praktikantot da go odrì svoeto telo stabilno podolg vremenski period. Bidej}i teloto i umot se povrzani i se kontroliraat edno so drugo, stabilnosta na teloto doveduva do stabilnost na umot. Ovaa asana naso~uva pravilen tok na prana od muladara ~akra (vo perineumot) do sahashara (vo glavata). Padmasana gi osveùva koksigealnite i sakralnite nervi snabduvaj}i gi so pogolemo koli~estvo na krv(golemoto koli~estvo krv koe normakno odi vo nozete se prenaso~uva na abdomenalniot region). Taa go stimulira procesot na varewe. Padmasana pomaga i vo odstranuvaweto na mnogu fizi~ki, nervni i emocionalni problemi.

I.Z.U.E. 26


SIDDHASANA Siddhasana (krajna polo`ba) Sednete so nozete ispruèni napred. Svitkajte ja desnata noga i postavete go tabanot do levata butina taka {to petata da go pritiska perineumot, predelot pome|u genitaliite i anusot. Svitkajte ja levata noga i postavete go stopaloto na vrvot na desnata potkolenica. So levata peta pritisnete ja karli~nata koska direktno nad polovite organi. Prstite i nadvore{niot rab na levoto stopalo treba da gi postavite vo prostorot pome|u desnata potkolenica i butniot muskul. Fatete gi prstite na desnoto stopalo i povle~ete gi nagore vo prostorot pome|u levata potkolenica i butina. Sega nozete treba da bidat kako fiksirani so kolenicite na pod, a levata peta da bide nad desnata. Rbetot treba da bide prav i stabilen, kako da e zasaden vo zemja. Zabele{ka Sidasana moàt da ja izveduvaat samo maì. Moè da se pravi so bilo koja noga postavena gore i sekoga{ se pravi vo kombinacija so gyana i chin mudra. Po~etnicite polesno }e se odràt vo ovaa polo`ba ako pod zadnikot stavat tenko perni~e. Ograni~uvawe Ovaa asana ne treba da ja izveduvaat lu|e so i{ijas i so infekcii vo sakralniot predel. Dejstvo Sidasana e meditativna polo`ba vo koja dolgo vreme moè da se odrì stabilnost na rbetot. Taa avtomatski aktivira dve psihomuskulni to~ki, seksualno povrzani to~ki(moola bandha i vajroli mudra ) koi gi prenaso~uvaat seksualnite nervni impulsi nazad vo rbetniot stolb i vo mozokot. Na onoj koj {to ja izveduva mu dava kontrola nad seksualnata funkcija, koja moè da ja upotrebi za naso~uvawe na seksualnata energija vo duhovni celi. Sidasana ima smiruva~ki efekt vrz celiot nerven sistem.

I.Z.U.E. 27


SIDDHA YONI ASANA Siddha yoni asana (krajna polo`ba za èni) Sednete so nozete ispruèni pred sebe. Svitkajte ja desnata noga i postavete go tabanot ramno na vnatre{niot del od levata butina. Postavete ja petata pome|u vaginalnite usni. Svitkajte ja levata noga i postavete go stopaloto vrz desniot list. Povle~ete gi prstite na desnoto stopalo nagore vo prostorot pome|u potkolenicata i butinata. Drète go rbetot prav, kako da e so svojot kraj zasaden dlaboko vo zemjata. Zabele{ka Sidda yoni asana moè da se pravi so bilo koja noga postavena gore, i sekoga{ vo kombinacija so gyana mudra . Na mnogumina }e im bide polesno ovaa polo`ba da ja izveduvaat so tenko perni~e pod zadnikot. Ograni~uvawa Ovaa ve`ba ne treba da ja pravat èni koi patat od akutni napadi na i{ijas ili onie so infekcii vo sakralniot predel. Dejstvo Sidda yoni asana e meditativna polo`ba koja im ovozmoùva na ènite da ja zadràt fizi~kata stabilnost koja e neophodna za dolga meditacija. Taa ima direktno vlijanie vrz nervnite spletovi koi gi kontroliraat ènskite reproduktivni organi. Dava kontrola vrz nevropsihi~kite impulsi koi joginite gi upotrebuvaat za duhovno i meditativno usovr{uvawe, a kaj drugi lu|e za polno uìvawe.

SWASTIKASANA Swastikasana(tainstvena ili ~udna polo`ba) Zavzemete ja osnovnata polo`ba, svitkajte ja levata noga i postavete go stopaloto do desnata butina. Svitkajte ja desnata noga i vtisnete go stopaloto pome|u levata butina i potkolenica. Prstite od dvete stapala treba da leàt pome|u butinata i potkolenicata na nogata. Dlankite moè da se postavat na kolenata vo polo`ba na gyana ili chin mudra. Zabela{ki Ova e najlesnata klasi~na meditativna asana. Ograni~uvawa Ovaa asana ne treba da ja praktikuvaat lu|e so i{ijas ili infekcii vo sakralniot predel. Dejstvo Dejstvoto e isto kako kaj siddasana i sidda yoni asana no vo pomala mera bidej}i vo ovaa polo`ba perineumot ne e pritisnat.

I.Z.U.E. 28


SUKHASANA

Sukhasana (lesna polo`ba) Sednete so nozete ispruèni pred teloto. Svitkajte go desnoto stopalo pod levata butina. Svitkajte go levito stopalo pod desnata butina. Stavete gi dlenkite na kolena. Drète gi pravo glavata, vratot i grbot. Varijanta Sukhasana moè da se odrì podolgo vreme ako stavite pojas okolu kolenata i grbot. Ova e idealna meditativna polo`ba za po~etnici na koi im e te{ko sedeweto vo bilo koja od klasi~nite meditativni asani. Zabele{ka Koga na praktikantot }e mu stane udobno vo bilo koja od drugite meditativni asani - sukhasana treba da se otfrli.

ARDHA PADMASANA

Ardha padmasana (polo`ba polulotos) Sednete so nozete ispruèni pred teloto. Svitkajte ja levata noga i postavete go stopaloto pokraj desnata butina. Svitkajte ja desnata noga i stavete go stopaloto vrz levata butina. Grbot, vratot i glavata drète gi pravi. Zabele{ki So naizmeni~no postavuvawe na sekoe stopalo gore vo izdignata polo`ba praktikantot poleka gi podgotvuva nozete za izveduvawe padmasana (lotus) i drugi meditativni asani. Ograni~uvawa Ovaa asana ne e za onie koi imaat i{ijas i zaboluvawa vo sakralniot predel.

I.Z.U.E. 29


BADDHA YONI ASANA Baddha yoni asana (izvorna polo`ba) Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba. Napravete yoni mudra (poglednete vo poglavieto za mudri). Koncentracijata na bindu ~akra. Dejstvo Ova e odli~na polo`ba za naso~uvawe na umot kon vnatre i za osloboduvawe od voznemiruvawata od nadvore{niot svet. Baddha yoni asana e edna od najva`nite asani vo Nada Joga- joga na psihi~kiot zvuk. Fizi~kata poleznost od ovaa polo`ba e toa {to e mnogu efikasna vo osloboduvawe od bolesti na o~ite, nosot i mozokot.

V. ASANI KOI SE IZVEDUVAAT VO ILI OD

VAJRASANA

Vajra e naziv za glavniot nadi (prana kanalot) koj e direktno povrzan so genito-urinarniot sistem. Vo starite spisi e kaàno deka onoj koj moè svesno da go kontrolira ovoj kanal, stanuva mnogu mo}en. Toj ja regulira seksualnata energija vo teloto. Ovoj kanal e kral na site setila. Koga ima{ kontrola vrz vajra nadi toga{ umot se osposobuva za kontrola vrz seksualnata energija. Spored toa, vajrasana i asanite {to od nea se izveduvaat se dobrotvorni vo pove}e pravci, a se mnogu lesni za pravewe. Kaj po~etnicite moè da se javat bolki vo stapalata po kratko vreme vo ovaa polo`ba. Vo toj slu~aj nozete treba da gi ispravite, da gi protresete stapalata dodeka vko~anetosta ne prestane i potoa moè povtorno da sednete vo vajrasana.

VAJRASANA Vajrasana (polo`ba na grom) Zastanete na kolena so stapalata ispruèni nazad, palcite vkrsteni i petite razdeleni. Kolenata treba da bidat edno do drugo. Spu{tete go zadnikot pome|u petite. Stavete gi racete na kolena so dlankite svrteni nadolu.

I.Z.U.E. 30


Vremetraewe Pravete ja ovaa asana kolku {to moète. Taa go podobruva vareweto pa zatoa se prepora~uva da se pravi posle jadewe. Kocentracija Koncentrirajte se na di{eweto zatvorete gi o~ite, toa }e vi donese mir vo umot. Zabele{ka Vajrasana e molitvena polo`ba kaj muslimanite i meditativna polo`ba kaj japonskite budisti. Dejstvo Ovaa asana go menuva protokot na krv i nervnite impulsi vo pubisot i visceralnite regioni. Korisna e kako polo`ba posle jadewe , osobeno za lu|e koi imaat problemi so varewe na hranata. Go reducira tokot na krv kon genitaliite i gi masira nervnite vlakna koi gi ishranuvaat. Ovoj efekt ja pravi ovaa ve`ba korisna za maì so zgolemeni testisi. Gi zajaknuva karli~nite muskuli {to e dobra prevencija protiv kila i pomaga vo poroduvaweto. Vajrasana e mnogu korisna za osloboduvawe od stoma~ni tegobi kako {to se ~ir na èludnik ili zgolemena kiselina. Ova e edinstvena meditativna polo`ba za lu|e so i{ijas i sakralni infekcii.

SUPTA VAJRASANA

Supta vajrasana( polo`ba na zaspan grom) Sednete vo vajrasana. Svitkajte se nanazad potpiraj}i se na racete i laktovite dodeka so glavata ne go doprete podot, a grbot vi bide vo forma na lak. Stavete gi racete na butinite dokolku kolenata celosno leàt na podot. Zatvorete o~i i opu{tete go teloto. Di{ewe Lesno, bavno i dlaboko. Vremetraewe Za fizi~ko zdravje dovolno e nekolku minuti. Za duhoven napredok pravete ja podolgo vreme. Koncentracija Fizi~ka: Na grbot, stomakot i di{eweto. Duhovna: Na anahata ~akra koja se nao|a na rbetot vo linija na srceto. Redosled Ovaa asana e dobro da se pravi po asani vo koi teloto se svitkuva napred.

I.Z.U.E. 31


I.Z.U.E. 32

Predupreduvawe Vo obidot da go doprete podot so kolenata treba da vnimavate da ne se prenapregnat muskulite i ligamentite na butinite i kolenata. Ograni~uvawa Ovaa ve`ba ne treba da ja pravat onie koi imaat zaboluvawa vo sakralniot predel. Dejstvo Supta vajrasana e dobra za stoma~ni zaboluvawa. Gi osveùva rbetnite nervi.

SUPTA VAJRASANA Supta vajrasana – varijanta Se e isto kako vo prethodnata ve`ba, osven {to tuka glavata ne go dopira podot tuku e smestena na svitkani podlaktici, kako {to e na slikata. Nastojuvajte kolenata da ostanat na podot. Zatvorete gi o~ite i opu{tete se. Dejstvo Ova e va`na varijanta koja go podzasiluva istegnuvaweto na stoma~niot predel , no ne vlijae na vratot kako prethodnata ve`ba. Zabele{ka Osnovnata polo`ba i nejzinata varijanta treba da se izveduvaat eden po drug so isto vremetraewe.

SHASHANKASANA Shashankasana (polo`ba na mese~ina) Sednete vo vajrasana i stavete gi racete na kolena. Na vdi{uvawe podignete gi racete taka da bidat vertikalno ispruèni nad glavata. Na izdi{uvawe svitkajte go teloto napred drèj}i gi racete vo linija na trupot. Na krajot na dvièweto racete i ~eloto treba da bidat na podot pred teloto. Zadrète go zdivot kolku vi e lagodno i potoa na vdi{uvawe poleka vratete se vo vertikalnata polo`ba. Povtorno na izdi{uvawe poleka spu{tete se na pod. Povtorete go ova 10 pati. Zabele{ka Vo spu{tena polo`ba moè da ostanete podolgo vreme so normalno ili dlaboko di{ewe.


SHASHANKASANA

Shashankasana - varijanta 1 Sednete vo vajrasana i zatvorete o~i. Pozadi grbot so levata raka fatete go desniot ra~en zglob. Vdi{ete, a potoa na izdi{uvawe poleka svitkajte se napred i so ~eloto doprete go podot. Ostanete vo ovaa polo`ba kolku vi e udobno, so normalno di{ewe. Na vdi{uvawe vratete se vo po~etnata polo`ba. Shashankasana – varijanta 2 Sednete vo vajrasana i postavete gi tupanicite vo dolniot del od stomakot. Vdi{ete, a potoa na izdi{uvawe vitkajte se napred dodeka so ~eloto ne go doprete podot. Tupanicite }e vr{at pritisok na dolniot del od stomakot i na crevata. Zadrète go zdivot kolku moète. Na vdi{uvawe vratete se vo prvobitnata polo`ba. Koncentracija Na muladhara ~akra(crvena svetlosna topka) ili na manipura ~akra (òlta svetlosna topka), ili pak na zdivot. Dejstvo Ovaa asana gi osveùva muskulite na karlicata, gi opu{ta i{ijadi~nite nervi, ja regulira rabotata na nadbubre`nite `lezdi, osloboduva od gasovi i i{ijas. Korisna e za èni so slabo razviena karlica, i e mnogu efikasna vo otstranuvawe na seksualni poremetuvawa.

MARJARI ASANA Marjari asana (polo`ba na ma~ka koja se istegnuva) Sednete vo vajrasana. Podignete go zadnikot i zastanete na kolena. Postavete gi racete na pod taka {to dlankite da dojdat pod ramenata. Vdi{ete, podignete ja glavata nagore, a grbot spu{tete go nadolu. Izdi{ete, spu{tete ja glavata nadolu, a grbot podignete go nagore. Drète gi racete pravi i vertikalni. Napravete go ova 10 pati. Dejstvo Ovaa asana gi odrùva elasti~ni vratot, ramenata i rbetot. Ne`no go masira ènskiot reproduktiven sistem i odli~na za trudnici do tretiot mesec na bremenosta. Od golema korist e za èni koi imaat menstrualni poremetuvawa i zgolemena sekrecija. Moè da se izveduva i za vreme na menstruacija bidej}i pomaga vo otstranuvawe na bolkite.

I.Z.U.E. 33


Zabele{ka Dejstvoto na ovaa asana se zgolemuva dokolku pri izdi{uvawe se kontrahira stomakot.

SUMERU ASANA Sumeru asana(polo`ba na vrv) Sednete polo`ba na vajrasana, potoa zavzemete polo`ba na ma~ka. Podignete go zadnikot i ispravete gi kolenata. Grbot i racete treba da bidat pravi, odnosno da formiraat prava linija so glavata pome|u laktovite. Teloto treba da ima polo`ba na triagolnik. Postavete gi petite na pod. Moè da gi podignuvata i da gi spu{tate za vreme na ve`bata ako ne moète da gi drìte ramno. Podignete gi petite i vratete se vo polo`ba na ma~ka. Potoa vratete se vo vajrasana. Di{ewe Vdi{ete dodeka go podignuvate zadnikot. Izdi{ete koga se vra}ate vo polo`ba na ma~ka. Dodeka ste vo polo`ba na triagolnik di{ete normalno. Vremetraewe Povtorete go ova 10 pati. Vo zavr{nata polo`ba ostanete do 30 sekundi. Ograni~uvawa Ovaa ve`ba ne treba da ja pravat lu|e koi imaat vrtoglavici ili visok krven pritisok. Dejstvo Ovaa asana ja istegnuva ahilovata peta, muskulite na nozete i gi tonizira i{ijadi~nite nervi.

VYAGHRASANA

Vyaghrasana (polo`ba na tigar) Sednete vo vajrasana. Zavzemete ja polo`bata na ma~ka i gledajte napred. Ispruète ja desnata noga nanazad paralelno so podot. Svitkajte go desnoto koleno i naso~ete gi prstite na stopaloto sprema glavata. Gledajte nagore. Desnata noga svitkajte ja pod kolkovite i pritisnete go kolenoto na gradi. Ne dozvoluvajte prstite od stapalata da go doprat podot. Poglednete nadolu i doprete go kolenoto so nosot. Vo taa polo`ba rbetot }e vi bide svitkan nagore vo forma na lak. Povtorno podignete go stopaloto i ispravete ja glavata. Potoa svitkajte go kolenoto i povtorete gi site dvièwa.

I.Z.U.E. 34


Di{ewe Na vdi{uvawe ja ispruàte nogata nazad. Zadrète go zdivot dodeka go vitkate kolenoto. Na izdi{uvawe go nosite kolenoto do gradi. Vremetraewe Napravete ja ve`bava po 5 pati so sekoja noga. Koncentracija Na opu{tawe na celoto telo i na fizi~koto dvièwe. Dejstvo Polo`bata na tigar e korisna za rbetot, nervite na nozete. Taa gi tonizira ènskite reproduktivni organi i e mnogu pogodna za ènite po poroduvaweto. Osloboduva od i{ijas i go smaluva prekumernoto salo na kolkovite i butinite.

VI. TIBETANSKI RITUALI

Ritual br. 1. Se izveduva od pozicija na stoewe. Dvete race ispruèni na strana i pravat krst so torzoto , dlankite naso~eni kon podot. Koncentracijata na umot na stopalata, na dopirot so podot. O~ite (pogledot) defokusirani, ili fokusiran na edna stati~na to~ka vo okolinata. Se izveduva so lesno vrtewe okolu oskata na teloto vo pravec na skazalkite na ~asovnikot (od levo na desno), 3 polni kruga do makimum 21 krug. Po zavr[uvawe so vrteweto, dlankite spoeni na gradnata koska, i se ~eka da se smiri centarot za ramnoteà. Ritual br. 2 Se izveduva od pozicija na leèwe na grb, bez nikakvi podmetoci pod teloto (perni~iwa i sl.) Racete postaveni pokraj teloto, dlankite sprema podot. Pred po~etokot, teì[teto se prefrla na dlankite (se pritiska so dlankite na podot). Ritualot po~nuva so potpolno vdi[uvawe. Otkoga zavr[ilo vdi[uvaweto, lesno glavata se dviì sprema gradniot ko[ (xalandara banda) a nozete (ispraveni), se podigaat pod prav agol vo odnos na torzoto vo linija na kolkovite.

I.Z.U.E. 35


Vo kone~nata pozicija, se zadrùva zdivot kolku [to e lagodno. Potoa, se spu[taat nozete na pod i se vra]a glavata na pod. Ritualot zavr[uva so potpolno izdi[uvawe. Se izveduva minimum 3 pati a maksimum 21 pat no sekoga[ podednakvo so brojot na izveduvawe na ostanatite rituali. Ritual br. 3 Se izveduva od pozicija na polu-kle~ewe (koleni~ewe). Torzoto i nadkolenicite vo prava pozicija, dlankite na zadniot del od nadkolenicite, prstite na stopalata svitkani nanapred. Ritualot zapo~nuva so potpolno izdi[uvawe. Po izdi[uvaweto, glavata se upatuva kon gradniot ko[ po mo`nost vrvot na bradata da ja dopre gradnata koska (xalandara banda). Se zadrùva zdivot bez vozduh kolku [to e lagodno. Potoa, glavata se vra]a vo normalna pozicija i potpolno se vdi[uva. Po vdi[uvaweto, ramenicite lesno se dviàt nanazad a glavata bavno nagore i nanazad. Kuso se zadr`ùva zdivot vo krajnata pozicija. Potoa, glavata i ramenicite se vra]aat vo po~etnata pozicija i potpolno se izdi[uva. Ritual br. 4 Ritualot se izveduva od pozicija na sedewe, rbetot prav, nozete izpruèni i ra[ireni adekvatno na [irinata na ramenicite. Dlankite postaveni paralelno so kolkovite, racete pravi. Ritualot zapo~nuva so potpolno izdi[uvawe, identi~no kako vo prethodniot ritual. Po izdi[uvaweto, glavata se dviì vo pravec na graniot ko[, nadolu, po mo`nost bradata da ja dopre gradnata koska (xalandara banda). Se zadrùva zdivot bez vozduh kolku e lagodno. Potoa, se isprava glavata vo normalna pozicija i potpolno se vdi[uva. Po vdi[uvaweto, torzoto se dviì vo pravec napred i nagore, dlankite i stopalata fiksni.Vo kone~na pozicija na polu-most, glavata se pu[ta lesno da visi nanazad i nadolu i se zadrùva zdivot kolku [to e lagodno. Potoa, torzoto se vra]a vo po~etna pozicija, nanazad i nadolu, i koga ]e se postavi vo sede~ka pozicija, potpolno se izdi[uva. Ritual br. 5 Ritualot se izveduva od pozicija na stoewe, stapalata ra[ireni adekvatno na [irinata na ramenicite. Lesno se lazi nanapred i dlankite se postabuvaat to~no pod ramenicite, ra[ireni podednakvo kako i stopalata. Pozicijata na dlankite i stopalata e fiksna za vreme na izveduvawe na ritualot. Torzoto lesno se pu[ta na visi nadolu bez da se dopre podot so kolenata (vise~ka kobra). Ritualot zapo~nuva so potpolno vdi[uvawe. Potoa, torzoto lesno se dviì nanazad i nagore, stopalata lesno se vitkaat nanazad so tendencija peticata da go dopre podot. Vo kone~nata pozicija, glavata se dviì sprema gradniot ko[ so tendencija bradata da

I.Z.U.E. 36


ja dopre gradnata koska (xalandara banda). Se zadrùva zdivot kolku [to e lagodno. Potoa, torzoto se vra]a vo po~etna pozicija, nadolu i nanapred, se isprava glavata i potpolno se izdi[uva.

Ritual br. 1 Ritual br. 2

Ritual br. 3 Ritual br. 4

I.Z.U.E. 37


Ritual br. 5 Udijana banda stoe~ki

VI. SURYA NAMASKARA (pozdrav na sonceto)

Ovaa dinami~na ve`ba tradicionalno ne se smetala kako joga ve`ba, no taa e odli~en metod za opu{tawe na site zglobovi i muskuli na teloto, kako i za masaà na site vnatre{ni organi. Dobro e da se pravi nautro po tu{iraweto i pred drugite joga ve`bi. Ako se po~ustvuvate umorni vo bilo koj del od denot ovaa ve`ba }e ja povrati va{ata ìvost kako fizi~ki taka i umstveno. Sarya Namaskara se sostoi od 12 povrzani polo`bi, od koi sekoja odgovara na eden od 12 horoskopski znaci. Eden ciklus od ovaa ve`ba se sostoi od dve serii na dvanaesette polo`bi. So sekoja polo`ba e vklu~ena i mantra, ~ie verbalno ili mentalno povtoruvawe go zgolemuva efektot na ve`bata.

PRANAMASAMA

Polo`ba 1: PRANAMASANA (polo`ba na molitva) Zastanete ispraveno so spoeni stopala.

I.Z.U.E. 38


Spojte gi dlankite i postavete gi pred gradite, isto kako koga se molite. Opu{tete go celoto telo. Di{ewe - Normalno Koncentracija Na anahata ~akra (zelena svetlosna topka) Mantra Om Mitraja Namaha (Pozdrav prijatelu na site) Dejstvo Vospostavuva koncentracija i mir ,{to e dobra podgotovka za ponatamo{nite ve`bi.

HASTA UTTNASANA

Polo`ba 2: HASTA UTTANASANA (polo`ba na podignati race) Poleka podignete gi dvete race vo {irina na ramenata. Svitkajte ja glavata i gorniot del od trupot nanazad. Di{ewe Vdi{ete dodeka gi podignuvate racete. Koncentracija na vishuddi ~akra (plava svetlosna topka). Mantra Om Ravaje Namaha (Pozdrav na svetliot) Dejstvo Gi istegnuva i masira stoma~nite organi, go otstranuva vi{okot na salo i go podobruva vareweto. Gi zajaknuva rbetnite nervi i gi otvara site delovi na belite drobovi.

PADAHASTASANA

Polo`ba 3: PADAHASTASANA (polo`ba race do stapala) Od prethodnata polo`ba svitkajte se napred dodeka prstite ne go doprat podot pokraj ili pred stapala. Nastojuvajte so ~eloto da gi

I.Z.U.E. 39


doprete kolenata, no ne se napregajte. Kolenata treba da ostanat ispraveni. Di{ewe Izdi{ete dodeka se svitkuvate napred. Vo zavr{nata polo`ba obidete se da go zategnete stomakot za da moàt belite drobovi celosno da se ispraznat. Koncentracija Na swadhisthana ~akra (portokalova svetlosna topka). Mantra Om Suryaya Namaha (Pozdrav na onoj {to ne dviì) Dejstvo Deluva povolno na stoma~ni i crevni zaboluvawa. Go namaluva vi{okot na salo vo predelot na stomakot, go podobruva vareweto i pomaga vo otstranuvawe na tvrda stolica(zapek). Ja podobruva cirkulacijata na krvta, go pravi grbot poelasti~en i gi zacvrstuva rbetnite nervi.

ASHWA SANCHALANASANA Polo`ba 4: ASHWA SANCHALANASANA (polo`ba na kowot) Ispruète ja desnata noga nazad kolku {to moète. Istovremeno svitkajte ja levata noga vo kle~e~ka polo`ba, drèj}i go levoto stopalo vo mesto. Dlankite ostanuvaat na svoeto mesto a racete se pravi. Vo zavr{nata polo`ba teìnata na teloto treba da bide na racete, levoto stopalo, desnoto koleno i prstite na desnoto stopalo. Glavata treba da bide frlena nanazad, vratot la~no svitkan i pogledot naso~en nagore. Di{ewe Vdi{ete dodeka ja ispruàte desnata noga nazad. Koncentracija Na ajna ~akra (bela svetlosna topka) Mantra Om Bahandve Namaha (Pozdrav na onoj koj osvetluva) Dejstvo Gi masira stoma~nite organi i ja podobruva nivnata funkcija. Gi zajaknuva muskulite na nozete i vodi kon nervna ramniteà.

I.Z.U.E. 40


PARVATASANA

Polo`ba 5: PARVATASANA (polo`ba na planina) Ispruète ja i levata noga nazad i postavete go levoto stopalo do desnoto. Podignete go zadnikot nagore, a glavata treba da leì pome|u racete. Teloto e vo vid na triagolnik. Vo zavr{nata polo`ba nozete i racete treba da bidat pravi. Obidete se petite da ne gi oddeluvate od podot. Di{ewe Izdi{ete dodeka ja ispruàte levata noga i go vitkate trupot. Koncentracija Na vishuddi ~akra (plava svetlosna topka). Mantra Om Khagaya Namaha (Pozdrav na onoj {to po neboto plovi) Dejstvo Gi zajaknuva muskulite na nozete i racete. Go vitka rbetot vo sprotiven pravec od prethodnata polo`ba i so toa pomaga vo zdobivawe i odrùvawe na elasti~nosta na rbetniot stolb. Gi zajaknuva rbetnite nervi i go podobruva krvotokot okolu niv.

ASHTANGA NAMASKARA Polo`ba 6: ASHTANGA NAMASKARA (osmokrak pozdrav) Spu{tete se so teloto na pod, pri {to vo zavr{nata polo`ba tloto da go dopiraat samo prstite na stapalata, kolenata, gradite, dlankite i bradata. Kolkovite i stomakot ne go dopiraat podot. Di{ewe Belite drobovi se isprazneti. Go zadrùvate zdivot. Koncentracija Na manipura ~akra (òlta svetlosna topka). Mantra Om Pushne Namaha (Pozdrav na onoj {to dava sila) Dejstvo Gi zajaknuva muskulite na nozete i racete i gi razviva gradite.

I.Z.U.E. 41


BHUJANGASANA Polo`ba 7: BHUJANGASANA (polo`ba na kobra) Ispravuvaj}i gi racete podignete go teloto od strukot nagore. Zafrlete ja glavata nanazad. Butinite i kolkovite treba da ostanat na podot. Di{ewe Vdi{ete dodeka ja podignuvate glavata i go svitkuvate grbot. Koncentracija Na swadhisthana ~akra (portokalova svetlosna topka) Mantra Om Hiranya Garbhaya Namaha (Pozdrav na zlatnoto vselensko bitie). Dejstvo Pomaga vo potisnuvawe na krvta od stoma~nite organi i go zabrzuva prilivot na sveà krv. Ovaa polo`ba e korisna za site stoma~ni zabolovawa, vklu~uvaj}i gi i slaboto varewe i tvrda stolica(zapek). Svitkuvaweto na grbot go masira rbetot, muskulite gi pravi poelasti~ni i gi osveùva rbetnite nervi.

PARVATASANA Polo`ba 8: PARVATASANA (polo`ba na planina) Ovaa polo`ba e povtoruvawe na polo`bata 5. Od prethodno svitkanata polo`ba, zavzemete polo`ba na planina kako {to e opi{ano vo polo`ba 5. Di{ewe Izdi{ete dodeka go podigate zadnikot. Koncentracija Na visuddi ~akra (plava svetlosna topka). Mantra Om Marichaye Namaha (Pozdrav na gospodarot na mugrata)

I.Z.U.E. 42


ASHWA SANCHALANASANA

Polo`ba 9: ASHWA SANCHALANASANA (java~ka polo`ba) Ovaa polo`ba e ista kako polo`ba 4. Svitkajte ja levata noga i donesete go levoto stopalo napred, taka da leì blizu rakata. Istovremeno spu{tete go desnoto koleno na pod. Di{ewe Vdi{ete dodeka go izveduvate dvièweto. Koncentracija Na ajna ~akra (bela svetlosna topka). Mantra Om Adityaya Namaha (Pozdrav na sinot na Aditi) Zbele{ka (Aditi e edno od imiwata na beskrajnata vselenska majka)

PADAHASTASANA

Polo`ba 10: PADAHASTANA (polo`ba na racete do stopala) Se povtoruva polo`bata 3. Povle~ete go desnoto stopalo do levoto. Ispravete gi nozete vo kolenata i obidete se ~eloto da go donesete {to poblizu do kolenata. Ako ne moète nemojte da go pravite na sila. Bitno e kolenata da se pravi, a ne do kade moète da ja svitkate glavata. Di{ewe Izdi{ete pri svitkuvawe na teloto. Koncentracija Na Swadhistana ~akra (portokalova svetlosna topka). Mantra Om Savitre Namaha (Pozdrav na dobronamernata majka)

HASTA UTTANASANA Polo`ba 11: HASTA UTTANASANA (polo`ba na podignati race) Ova e povtoruvawe na polo`ba 2. Istegnete go celo telo nanazad i podignete gi racete nad glava.

I.Z.U.E. 43


Drète gi racete razdvoeni vo {irina na ramena. Di{ewe Vdi{ete dodeka go podignuvate i istegnuvate teloto. Koncentracija Na vishuddi ~akra (plava svetlosna topka). Mantra Om Arkaya Namaha (Pozdrav na onoj {to zasluùva po~it)

PRANAMASANA

Polo`ba 12: PRANAMASANA ( Polo`ba na molitva) Ova e krajnata polo`ba i e ista kako po~etnata. Postavete gi spoenite dlanki pred gradite. Opu{tete go celoto telo. Di{ewe Se izdi{uva pri spu{tawe na racete od prethodnata polo`ba vo ovaa. Koncentracija Na anahata ~akra ( zelena svetlosna topka). Mantra Om Bhaskaraya Namaha (Pozdrav na onoj {to vodi kon prosvetluvawe)

POLO@BI 13-24 Polo`bite od 1 do 12 so~inuvaat polovina od ciklusot Surye namaskar. Vo drugata polovina polo`bite od 1 do 12 se povtoruvaat, no so mali izmeni:

a) Vo polo`bata br.4 levata noga odi nanazad namesto desnata. b) Vo polo`bata br.9 se vitka desnata noga i desnoto stopalo se

postavuva napred pome|u racete. Bija Mantri Namesto dvanaeset imiwa na sonceto postoi serija bija mantri ili su{testveni slogovi. Ovie mantri nemaat nikakvo bukvalno zna~ewe, no predizvikuvaat mo}ni vibracii na energija vo umot i teloto. Postojat 6 Bija mantri koi se povtoruvaat edna po druga po sledniov redosled- 4 pati vo tekot na kompletniot ciklus na Pozdrav na sonceto.

I.Z.U.E. 44


1. Om Hram 2. Om Hrim 3. Om Hroom 4. Om Hraim 5. Om Hraum 6. Om Hrah

Koga Pozdrav na sonceto se izveduva brzo, namesto mantrite na sonceto, se izgovaraat bija mantrite. Vremetraewe Za duhovna korist poèlno e poleka da se izvedat 3 do 12 ciklusi. Za fizi~ka sveìna treba da se izvedat 3 ili pove}e brzi ciklusi. Po~etnicite moè da po~nat so 2-3 ciklusi i da dodavaat po eden sekoj sleden den. Iskusnite studenti dokolku sakaat moàt da pravat pogolem broj ciklusi na Pozdrav na sonceto. Redosled Najdobro e Surya namaskar da se izveduva pred drugite asani. Ovaa serija go opu{ta celo telo i ja odstranuva pospanosta. Po pozdrav na sonceto se prepora~uva shavasana nekolku minuti. Toa go odmara srceto, go smiruva di{eweto i gi opu{ta site muskuli na teloto dokolku se rabotat brzi ciklusi. Predupreduvawe Ovaa ve`ba treba da ja prekinete ako se pojavi treska poradi zgolemeni toksini vo krvta. Ovie toksini }e bidat otstraneti so izveduvaweto na drugite asani. Potoa moète povtorno da ja izveduvate surya namaskar. Ograni~uvawa Starosna granica za ovaa ve`ba ne postoi. Taa e dobra i za mladi i za stari. @enite ne treba da ja pravat ovaa ve`ba za vreme na menstruacija i posle ~etvrtiot mesec od bremenosta. Dejstva Vo opisot na sekoja polo`ba e daden i efektot {to taa go predizvikuva. No, pozdrav na sonceto dava beskraen broj korisni efekti koi ne moàt da se prepi{at na poedine~nite polo`bi, tuku tie se posledica na kompletnata ve`ba. Surya namaskar ima golemo vlijanie na site sistemi vo teloto: `lezdite so vnatre{no la~ewe, krvotokot, di{niot sistem, sistemot za varewe, itn. i pomaga vo vospostavuvawe harmonija pome|u niv. Vsu{nost, mnogu od bolestite se javuvaat koga eden ili pove}e sistemi se neuramnoteèni. Pozdrav na sonceto e odli~na preventiva i pomo{ za odrùvawe i so~uvuvawe na harmonijata vo teloto. Sekojdnevnoto izveduvawe na ovaa serija go odrùva teloto zdravo i go otstranuva vi{okot salo. Go osveùva teloto i umot i ja pravi mislata pomo}na. Site stoma~ni organi naizmeni~no se istegnuvaat i pritiskaat. Ako momentalno organite ne rabotat efikasno, ovaa ve`ba ja zabrzuva nivnata rabota. Mnogu lu|e ne di{at na pravilen na~in. Sinhronizacijata na zdivot so fizi~kite dvièwa vo tekot na izveduvaweto na pozdrav na sonceto na praktikantot mu obezbeduva barem nekolku minuti dlaboko

I.Z.U.E. 45


i ritmi~no di{ewe. So toa se odstranuva zaostanatiot vozduh od belite drobovi i se zamenuva so sve` vozduh bogat so kislorod. Pod vlijanie na sveìot kislorod vo krvta mozokot podobro se ishranuva i doveduva do pogolema mentalna jasnost. Poteweto e eden od va`nite na~ini preku koi teloto odstranuva nekoi otpadni materii. Ako lu|eto nikoga{ ne pravat fizi~ki aktivnosti ovie ne~istotii ostanuvaat vo teloto i predizvikuvaat oslabuvawe na organizmot ili problemi so koàta. So pozdrav na sonceto vakvite problemi i problemite so ~irevi i akni se podobruvaat. Vo ovoj brz i modern svet mnogu lu|e patat od nervni problemi. Redovnoto ve`bawe na pozdrav na sonceto ja otstranuva nervnata napnatost, voznemirenost i gi namaluva posledicite od stresot. Gi masira i osveùva nervite na celoto telo ovozmoùvaj}i im da se opu{tat i revitaliziraat. Nakratko re~eno, surya namaskar e idealna ve`ba za vospostavuvawe i odrùvawe dobro zdravje. Se prepora~uva na site lu|e , bez razlika na godini starost, pol i zdravstvena sostojba.

VIII. SREDNA GRUPA NA ASANI

MATSYASANA Matsyasana, varijanta 1 (polo`ba na riba) Svitkajte edna noga i postavete go stopaloto na sprotivnata butina. Drugat noga drète ja pravo pred teloto. Poleka podignete se na lakti, svitkajte se nanazad i spu{tete ja glavta na pod. Drète go stopaloto na svitkanata noga so dvete race. Naglasete go lakot na grbot. Ostanete vo zavr{nata polo`ba kolku moète bez napregawe, a potoa vratete se vo po~etnata polo`ba. Kako alternativa moè na pod da se spu{tite na tilot namesto na temeto na glavata. Matsyasana, varijanta 2 Ispruète gi dvete noze pravo pred teloto. Svitkajte se nanazad i potprete se so temeto na pod. Naglasete go lakot na grboti stavete gi dlankite na butinite. Koga }e po~nete da ~uvstvuvate nelagodnost vratete se vo po~etna polo`ba.

I.Z.U.E. 46


Dejstvo Isto e kako za osnovnata varijanta, no so namalen obem. Zabele{ka Site drugi detali se isti kako za osnovnata polo`ba, polna matsyasana.

BHUJANGASANA

Bhujangasana (polo`ba kobra) Legnete na stomak, ispruète gi nozete i stapalata pravo edno pokraj drugo. êloto na pod. Postavete gi dlankite pokraj gradi. Opu{tete go teloto. Poleka podignete gi glavata i ramenata od podot, svitkuvaj}i ja glavata nazad kolku {to e toa mo`no. Nastojuvajte ramenata da gi podignete bez upotreba na racete, koristej}i gi samo grbnite muskuli. Potoa potprete se na racete i poleka svitkajte se nanazad , dodeka racete ne vi se ispravat. Papokot treba da ostane na pod. Zadrète ja ovaa polo`ba kolku moète bez napregawe. Povtorete ja ovaa ve`ba 5 pati. Di{ewe Vdi{ete poleka dodeka go izdignuvata teloto od podot. Di{ete normalno dodeka ste vo zavr{nata polo`ba. Ako ostanete kratko vo zavr{nata polo`ba zadrète go zdivot dodeka ne po~nete da se spu{tate nazad. Ograni~uvawa Ovaa asana ne treba da ja pravat lu|e koi imaat ~ir na èludnikot, hernija na dijafragmata, stoma~na tuberkuloza i hipertireodizam (zgolemena funkcija na {titnite `lezdi). Dejstvo Ovaa ve`ba pomaga vo otstranuvawe na razni poremetuvawa na ènskite polovi organi, kako {to se menstrualni poremetuvawa, belo prawe i amenorea. Gi osveùva jajnicite i matkata, odstranuva tvrda stolica(zapek). Ovaa asana e korisna za site stoma~ni organi, a posebno za crniot drob i bubrezite. Ja otstranuva bolkata vo grbot, go ispravuva iskrivuvaweto na rbetniot stolb i go odrùva rbetot elasti~en i zdrav.

BHUJANGASANA Bhujangasana - varijanta 1(polo`ba na sfinga) Postavete gi podlakticite ramno na pod, so dlankite svrteni nadolu. Postapkata e identi~na kako vo osnovnata polo`ba osven toa {to grbot go podignuvate potpiraj}i se na laktite. Vo zavr{nata polo`ba gorniot del na racete e vertikalen. Ova e ednostavna forma na kobra i im se prepora~uva na po~etnicite.

I.Z.U.E. 47


Bhujangasana - varijanta 2: sarpasana (polo`ba na zmija) Legnete na stomak. Stavete gi racete pozadi na grb i opfatete gi dlankite edna za druga. Zategnete gi muskulite na racete i grbot i podignete gi gradite od podot kolku moète. Glavata nanazad, bradata izdadena. Zadrète ja ovaa polo`ba kolku {to moète. Povtorete ja asanava do 5 pati. Di{ewe Vdi{ete dlaboko neposredno pred da go podignete trupot. Zadrète go zdivot dodeka se izdignuvate. Izdi{ete koga go spu{tate teloto na pod. Dejstvo Isti kako kaj osnovnata polo`ba na kobra.

TIRYAKA I POORNA BHUJANGASANA

Tiryaka bhujangasana ( zavrtena kobra polo`ba) Zavzemete ja zavr{nata polo`ba na kobra. Svrtete go gorniot del od trupot i glavata na edna strana i gledajte go vrvot na petata na sprotivnoto stopalo. Potoa napravete go istoto i na drugata strana. Vrtete go teloto do 10 pati na sekoja strana. Zabele{ka Ovaa ve`ba se koristi kaj shankaprashalana - pro~istuvawe na sistemot za varewe. Dejstvo Dejstvoto e isto kako kaj osnovnata polo`ba no so zgolemeno dejstvo na muskulite na crevata. Poorna bhujangasana (polna kobra) Zavzemete ja osnovnata polo`ba na kobra, potoa svitkajte gi kolenata nastojuvajte so glavata da gi doprete stapalata. Di{ewe Vdi{ete dodeka se podignuvate. Izdi{ete koga gi svitkuvate kolenata i dopirate stapalata so glava. Di{ete normalno vo zavr{nata polo`ba. Nemojte da se razo~arate ako ne moète ova da go napravite. Ovaa varijanta e samo za deca i za lu|e so mnogu elasti~en grb.

I.Z.U.E. 48


SHALABHASANA

Shalabhasana (polo`ba na skakulec) Legnete na stomak. Postavete gi racete pokraj kolkovite so dlankite na pod svrteni nadolu. Istegnete gi nozete i zategnete gi muskulite na racete. Podignete gi nozete i stomakot kolku moète, bez da gi vitkate kolenata. Povtorete ja ovaa asana do 5 pati. Di{ewe Vdi{ete dlaboko dodeka leìte. Zadrète go vozduhot dodeka gi podignuvate nozete. Izdi{ete dodeka se vra}ate vo po~etnata polo`ba. Koncentracija Duhovna: na vishuddi ~akra (plava svetlosna topka). Fizi~ka: Na stomakot, dolniot del od grbot i srceto. Redosled Sekoga{ da se izveduva vo grupa so kobra i lak. Ograni~uvawa Ovaa ve`ba ne se prepora~uva na lu|e koi imaat ~ir na èludnik, stoma~na tuberkuloza, hernija, i slabo srce. Dejstvo Ovaa asana gi osveùva i gi podobruva crniot drob, crevata, pankreasot i bubrezite. Mnogu e korisna za otstranuvawe zboluvawa na vnatre{nite organi. Go podobruva apetitot. Go zajaknuva dolniot del od rbetot, srseto i gi osveùva i{ijasnite nervi.

ARDHA SHALABHASANA

Ardha shalabhasana ( poluskakulec) Legnete na stomak so racete pokraj kolkovite i dlankite na pod. Drète gi dvete noze pravi vo tekot na celata ve`ba. Podignete edna noga kolku moète pove}e, a drugata drète ja ramno na pod. Zadrète ja ovaa polo`ba kolku vi e lagodno, a potoa spu{tete ja nogata na pod. Po~ekajte di{eweto da se vrati vo normala. Povtorete go istovo i so drugata noga. Di{ewe Vdi{ete dodeka leìte na pod vo po~etna polo`ba. Zadrète go zdivot dodeka ja podignuvate nogata vo zavr{na polo`ba. Izdi{ete dodeka se vra}ate vo po~etna polo`ba. Zabele{ka Ova e poednostaven oblik na skakulec za po~etnici i za site onie koi ne moàt da ja napravat polnata asana.

I.Z.U.E. 49


DHANURASANA Dhanurasana (polo`ba na lak) Legnete na stomak. Svitkajte gi kolenata i so dlankite fatete gi sko~nite zglobovi. Zategnete gi muskulite na nozete i svitkajte go grbot vo forma na lak. Istovremeno podignete ja glavata, gradite i butinite. Drète gi racete ispraveni. Zadrète ja ovaa polo`ba kolku {to moète. Napravete ja ovaa ve`ba do 5 pati. Zabele{ka Vo zavr{nata polo`ba probajte da se zani{ate napred - nazad. Pome|u dve ve`bi odmorete se dodeka di{eweto ne se vrati vo normala. Di{ewe Vdi{ete dodeka se podignuvate nagore, zadrète go zdivot vo zavr{nata polo`ba, izdi{ete koga se vra}ate nazad vo po~etna polo`ba. Druga varijanta e dodeka ste vo zavr{na polo`ba da di{ete dlaboko i poleka. Koncentracija Duhovna: Na vishuddi ~akra (plava svetlosna topka). Fizi~ka: Na predelot na stomakot i grbot. Ograni~uvawa Ovaa asana ne treba da ja izveduvaat lu|e koi patat od hernija, ~ir na èludnikot, crevna tuberkuloza ili deformiran rbeten stolb. Dejstvo Gi masira stoma~nite organi i muskuli. Odstranuva èludo~no-crevni poremetuvawa kako {to se slabo varewe, hroni~na tvrda stolica(zapek) i slaba funkcija na crniot drob. Go zabrzuva odstranuvaweto na vi{okot salo od predelot na stomakot.

PASCHIMOTTANASANA Paschimottanasana (polo`ba na istegnat grb) Sednete na pod, so nozete ispruèni napred pred teloto. Postavate gi racete na butinite. Opu{tete go celo telo. Poleka vitkajte se nanapred lizgaj}i gi dlankite dol` nozete. Nastojuvajte da gi dofatite palcite na stapalata. Ako toa ne e mo`no obidete se da gi opfatite petite, sko~nite zglobovi ili nozete {to poblisku do stapalata. Povtorno svesno opu{tete gi muskulite na nozete i grbot. Kolenata treba da bidat ispraveni. Sega nastojuvajte da se spu{tate podolu bez da gi napregate grbnite muskuli. Toa treba da bide ne`na postapka bez nikakvi iznenadni dvièwa ili pak bilo kakov napor vo bilo koj del od teloto. Ako e mo`no doprete go ~eloto do kolenata. Vo zavr{nata polo`ba opu{tete se i ostanete vo nea kolku {to moète bez nikakvi neprijatnosti. Potoa poleka vratete se vo po~etnata polo`ba. Zabele{ka Kolenata treba da ostanat pravi celo vreme bidej}i istegnuvaweto na zadnite muskuli na nozete e edna od celite na ovaa asana. Nemojte da se

I.Z.U.E. 50


napregate. So tekot na vremeto }e bidete se poelasti~ni. Posle nekolku nedeli ili meseci redovni ve`bi }e bidete vo sostojba da go doprete ~eloto do kolenata, a moèbi duri i so bradata. Di{ewe Di{ete normalno vo sede~ka polo`ba. Izdi{ete poleka dodeka se spu{tate nanapred. Vdi{ete dodeka go drìte teloto nepodvi`no. Izdi{ete dodeka so racete go istegate teloto nanapred. Di{ete poleka i dlaboko vo zavr{nata polo`ba. Vdi{ete dodeka se vra}ate vo po~etnata polo`ba. Ako ne se zadrùvate dolgo vreme vo zavr{nata polo`ba, zdivot moète da go zadrìte posle izdi{uvaweto. Vremetraewe Ako vi e udobno, zavr{nata polo`ba moè da se drì do pet minuti. Ovaa asana po~etnicite treba da ja napravat pove}e pati ostanuvaj}i kratko vreme vo zavr{nata polo`ba. Duhovnite aspiranti treba da nastojuvaat da ostanat mnogu dolgo vreme vo zavr{nata polo`ba so potpolno opu{teno telo. Koncentracija Duhovna: Na swadhisthana ~akra (portokalova svetlosna topka). Fizi~ka i mentalna: Na stomakot, opu{tawe na grbnite muskuli ili na zdivot. Redosled Ovaa asana treba da se pravi vo kombinacija so asanite za svitkuvawe na teloto nanazad. Ograni~uvawa Lu|eto so problemati~en rbet, i{ijas, hroni~no vospaleni zglobovi i infekcija vo predelot na rbetot, ne treba da ja pravat ovaa asana. Dejstvo Praktikuvaweto na ovaa asana gi istegnuva zadnite muskuli na nozete i gi opu{ta zglobovite na kolkovite. Efikasno go otstranuva vi{okot na salo vo predelot na stomakot. Gi masira site stoma~ni organi i povolno deluva na licata zaboleni od dijabetis. Gi aktivira bubrezite, crniot drob, pankreasot i nadbubre`nite `lezdi. Gi zajaknuva karli~nite organi i e korisna za otstranuvawe na problemite na ènskiot polov sistem. Ja podobruva cirkulacijata na krvta vi grbnite muskuli, a i okolu rbetnite nervi, {to blagotvorno dejstvuva na ovoj predel i na zdravjeto voop{to. Ova e mnogu mo}na asana za duhovno budewe i zavzama visoko mesto vo starite joga tekstovi.

ARDHA MATSYENDRASANA

Ardha Matsyendrasana (polusvrtuvawe na rbetot) Sednete so nozete pravo pred teloto. Svitkajte ja levata noga i postavete ja levata peta do desniot del na zadnikot. Stavete go desnoto stopalo ramno na pod od nadvore{nata strana na levoto koleno. Postavete ja levata raka na nadvore{nata strana na desnata noga i so levata dlanka fatete go desnoto stopalo ili sko~niot zglob. Desnoto koleno treba da bide {to poblisku do levata pazuva. Svrtete go teloto na desno, a desnata raka stavete ja pozadi grbot.

I.Z.U.E. 51


Zavrtete go grbot, a potoa i vratot {to e mo`no ponadesno, no bez napregawe. Ostanete vo zavr{nata polo`ba kratko vreme, a potoa poleka vratete se vo po~etnata polo`ba. Smenete gi nozete i povtorete ja ve`bata na drugata strana. Poednostavena varijanta za po~etnici Lu|e koi imaat mnogu vko~aneto telo moàt levata noga da ja ostavat pravo pred teloto. Se drugo e isto kako vo osnovnata asana. Koga teloto }e stane poelasti~no treba da se premine na polnata asana. Di{ewe Izdi{ete dodeka go vrtite teloto. Vo zavr{nata polo`ba di{ete dlaboko no bez napregawe. Vdi{ete koga se vra}ate vo po~etna polo`ba. Zabele{ka Ovaa asana treba da se pravi barem edna{ dnevno. Vremetraewe Koga muskulite }e stanat elasti~ni nastojuvajte da ostanete vo zavr{nata polo`ba po edna minuta za sekoja strana na teloto. Koncentracija Duhovna: Na ajna ~akra (bela svetlosna topka). Fizi~ka: Na di{eweto vo zavr{nata polo`ba. Dejstvo Gi osveùva rbetnite nervi,a muskulite i vrskite pome|u pr{lenite gi pravi elasti~ni. Gi masira stoma~nite organi so {to pomaga vo odstranuvawe na problemite so vareweto. Go regulira la~eweto na adrenalin od nadbubre`nite `lezdi. Go aktivira pankreasot pa e mnogu korisna zabolenite od dijabetis. Pomaga vo le~eweto na lumbago i muskulen revmatizam. Osveùva golem broj nervi koi izleguvaat od rbetot vo predelot na grbot. Vlijae na mnogu nervi koi go povrzuvaat mozokot so teloto obezbeduvaj}i mu na nervniot sistem pogolema efikasnost i zdravje. Ovaa asana e mnogu korisna za le~ewe poblagi oblici na deformiteti na rbetot.

SIRSHASANA

Sirshasana (stoj na glava) Sednete vo vajrasana. Svitkajte se napred i stavete gi podlakticite na pod so prstite prepleteni. Laktite neka vi bidat neposredno pred kolenata. Postavete go vrvot na glavata vo prepletenite dlanki. (stadium 1) Osigurete se spojot na glavata i prstite da bide cvrst, taka da ne moè da se pridviùva nanazad koga }e se zgolemi pritisokot na glavata. Ispravete gi kolenata i podignete go zadnikot. (stadium 2). Poleka pribliète gi nozete kon trupot. Pu{tete gi kolenata malku da se svitkaat za da moè grbot da se ispravi i butinite da go pritisnat stomakot i dolniot del na gradite. Poleka prenesete ja teìnata na teloto od stapala na glava i race i malku podignete go od pod ednoto stopalo. Podignete go i drugoto stopalo i drète ramnoteà na glavata i racete (stadium 3). Dodeka balansirate podignete gi i ispravete gi kolkovite taka {to butinite da se oddelat od gradite i da

I.Z.U.E. 52


se krenat nagore (stadium 4 i 5). Ispravete gi nozete. Vo zavr{nata polo`ba celoto teloto treba da bide ispraveno. Zadrète ja ovaa polo`ba nekoe vreme, a potoa povtorno svitkajte go teloto i nozete ipoleka spu{tete gi stapalata na pod. Di{ewe Zadrète go zdivot dodeka ja zavzemate i koga se vra}ate od ovaa asana. Di{ete normalno vo zavr{nata polo`ba. Kako {to se priviknuvate na ovaa polo`ba di{eweto treba da stane se pomeko. Vremetraewe Eksperti stoj na glava moàt da ja dràt i do 30 minuti. Za po~etnici e dovolno 30 sekundi. Ova vreme moè sekojdnevno da se prodolùva, taka {to nedelno da se dodava po 1 minuta se dodeka ne se postigne posakuvaniot period. Za op{to zdravje dovolno e 3 do 5 minuti. Koncentracija Duhovna: Na Sahasrara ~akra. Fizi~ka: Na mozok, di{ewe i rmnoteà. Redosled Po~etnicite treba da ja pravat stoj na glava na krajot od serijata ve`bi proprateni samo so tadasana, a potoa shavasana.Iskusnite u~enici moè ovaa asana da ja izveduvaat ili na po~etokot ili na krajot od serijata ve`bi. Ograni~uvawa Ovaa asana ne treba da ja izveduvaat lu|e so visok krven pritisok, vrtoglavica, srcevi problemi, tromboza, hroni~na tvrda stolica(zapek) i drugi zaboluvawa koi predizvikuvaat nasobirawe na otpadni materii vo krvta. Ovaa asana ne treba ni da se proba da se napravi dodeka ne se sovladaat podgotvitelnite ve`bi. Dejstvo Sirshasana go zgolemuva protokot na krv vo mozokot i vo hipofizata(glavnata kontrolna `lezda), {to deluva blagotvorno na mnogu nervni i `lezdeni poremetuvawa, a osobeno na onie koi se vo vrska so reproduktivniot sistem. Zna~itelno koli~estvo zastoena krv se povlekuva od nozete i stoma~nite organi {to pomaga vo regeneracija i podmladuvawe na tkivata. Otstranuva psihi~ki pre~ki, glavobolka, astma, polenska treska, nodostatok na energija itn. Se smeta deka ova e najkorisnata od site asani, bidej}i potpolno go revitalizira teloto i umot.

I.Z.U.E. 53


SARVANGASANA

Sarvangasana ( stoj na ramewa, sve}a) Legnete ramno na grb so spoeni stapala. Racete se pokraj telo, dlankite na pod. Koristej}i gi racete kako lost poleka podignete gi nozete i grbot vo vertikalna polo`ba. Svitkajte gi laktite koristej}i gi racete kako potpora da go zacvrstite grbot. Trupot i nozete treba da stojat pod prav agol vo odnos na vratot, a bradata da ja pritiska gradnata koska. Varijanta (1) Svitkajte go desnoto koleno i postavete go desnoto stopalo na levata butina. Svitkajte gi kolkovite napred i stavete go desnoto koleno na ~elo. Oddelete go desnoto stopalo od levata butina. Svitkajte ja levata noga i doprete go ~eloto so kolenoto. Varijanta(2) Od sve}a svitkajte gi kolkovite napred taka {to nozete da dojdat vo horizontalna polo`ba nad glava. Di{ewe Zadrète go zdivot dodeka ja zavzemate polo`bata i koga se vra}ate nazad. Di{ete normalno dodeka stabilno ja odrùvate zavr{nata polo`ba. Vremetraewe Poiskusnite praktikanti moè da ja dràt ovaa polo`ba i do 15 minuti. Po~etnicite treba da ja ve`baat nekolku sekundi i da dodavaat po nekolku sekundi dnevno. Za op{to zdravje dovolno e 3 do 5 minuti. Koncentracija Duhovna: Na vishuddi ~akra (plava svetlosna topka) Fizi~ka: Na {titnata `lezda ili di{eweto. Redosled Sarvangasana e najdobro da se pravi pred halasana. Obratna polo`ba moè da bide Matsyasana, ushtrasana ili supta vajrasana koi bi trebalo da gi drìte polovina od vkupnoto vreme za halasana i sarvangasana. Ograni~uvawa Ovaa asana ne e za onie koi imaat zgolemena {titna `lezda, crn drob ili slezina, zgolemen krven pritisok ili za onie koi imaat nekoja srceva bolest. Dejstvo Ovaa asana ja pottiknuva {titnata `lezda i ja podobruva ramnoteàta na cirkulatorniot, digestivniot, reproduktivniot, nervniot i `lezdeniot sistem. Povolno vlijae na slu~ai na nepravilen rast i gi ublaùva psihi~kite poremetuvawa so zgolemuvawe na cirkulacijata vo mozokot. Mnogu e dobra za le~ewe astma, bronhitis i elefantijaza. Go osloboduva gravitaciskiot pritisok od analnite muskuli, gi zajaknuva nozete, stomakot, ènskite reproduktivni organi, grbot i vratot. Go otstranuva vi{okot na salo okolu strukot. Povolno vlijae na dijabetes i leukorea. Sovr{enoto vladeewe na ovaa asana dava mo} na svesna kontrola na telesnata temperatura.

I.Z.U.E. 54


VIPAREETA KARANI MUDRA

Vipareeta karani mudra ( obraten stav) Metodot e ist kako i za sarvangasana, osven {to bradata ne pritiska na gradite vo zavr{nata polo`ba. Trupot namesto pod prav se drì pod agol od 45 stepeni. Zabele{ka Ovaa asana e mnogu sli~na na sve}ata vo sekoj pogled. Polesna e i se prepora~uva na po~etnicite i lu|eto so vko~anet vrat koi ne moàt da ja napravat sve}ata. Site drugi poedinosti se isti kako i za sarvangasana.

POORWA HALASANA

Poorwa halasana (podgotvitelna polo`ba za plug) Legnete na pod so dlankite vo tupanici pod zadnikot. Nozete treba da bodat pravi, so teìnata na zadnikot na tupanicite. Podignete gi nozete vo vertikalna polo`ba i svitkajte gi preku glavata da bidat pod agol od 45 stepeni. Razdvojte gi nozete na strana kolku moète. Povtorno spojte gi i vratete se vo po~etna polo`ba. Napravete ja ve`bava najmnogu 10 pati. Di{ewe Vdi{ete dodeka leìte. Zadrète go zdivot dodeka se podignuvate, gi razdvojuvate i spu{tate nozete. Izdi{ete dodeka se vra}ate vo po~etna polo`ba. Koncentracija Duhovna: Na vishuddi ~akra (plava svetlosna topka). Fizi~ka: Na {titnata `lezda, stomakot ili di{eweto. Redosled Po ovaa asana treba da se napravat nekoi od sprotivnite polo`bi. Ograni~uvawa Ovaa asana ne treba da ja pravat mnogu stari lu|e, lu|e koi patat od i{ijas, ili imaat problemi so rbetot.

I.Z.U.E. 55


Dejstvo Se istegnuva karlicata, se masiraat bibrezite, se aktiviraat crevata i se otsranuva vi{okot na salo. Ovaa asana treba dobro da se sovlada pred da se izveduva halasana.

HALASANA

Halasana (polo`ba na plug) Legnete na grb so racete pokraj telo i dlankite svrteni nadolu. Drèj}i gi nozete pravo podignete gi do vertikalna polo`ba nad teloto. Za podignuvawe na nozete upotrebete gi samo stoma~nite muskuli. Ne si pomagajte so racete. Istovremeno svitkajte go trupot nagore. Poleka spu{tete gi nozete preku glava i doprete go podot so prstite na stapalata. Drète gi nozete pravo, svitkajte gi racete i stavete gi dlankite na polovina, kako vo sve}a. Opu{tete go celo telo. Zadrète se vo zavr{nata polo`ba kolku vi e udobno. Potoa vratete se vo po~etna polo`ba, ili moète da gi izvedete slednive dodatni ve`bi:

1. Oddale~uvajte gi poleka stapalata od glavata, dodeka teloto ne bide celosno istegnato, a bradata cvrsto pritisnata na gradite.

2. Potoa pridviète gi stapalata sprema glavata, dodeka grbot ne bide celosno zategnat. Drète gi nozete pravo nad glava. So racete fatete gi prstite na stapalata. Zadrète se vo ovaa polo`ba kolku {to vi e udobno, a potoa vratete se vo po~etna polo`ba.

Di{ewe Zadrète go zdivot dodeka ja zavzemate polo`bata i koga se vra}ate nazad. Di{ete poleka i dlaboko dodeka ste vo zavr{nata polo`ba. Vremetraewe Iskusnite praktikanti moàt da ostanat vo ovaa asana i po 10 minuti. Po~etnicite vo prvata nedela moàt sekoja polo`ba da ja dràt po 15 sekundi, povtoruvaj}i ja polo`bata i do ~etiri pati po red. Potoa moè da se dodava po 15 sekundi sekoja nedela dodeka ne se postigne po edna minuta za sekoja polo`ba. Koncentracija Duhovna: Na vishuddi ili manipura ~akra (plava ili òlta svetlosna topka). Fizi~ka i mentalna: Na stomak, opu{tawe na muskulite na grbot, di{ewe ili na {titnata `lezda. Redosled Ako e mo`no izveduvajte ja halasana vedna{ po sarvangasana. Po halasana dobro e da se pravat matsyasana ili supta vajrasana, koi treba da se dràt polovina od vkupnoto vreme na sarvangasana i halasana. Predupreduvawe Po~etnicite treba da ja izveduvaat poorwa halasana , se dodeka grbnite muskuli ne stanat dovolno elasti~ni. Ograni~uvawa Ovaa asana ne e za stari i slabi lu|e, nitu za onie koi boleduvaat od i{ijas ili visok krven pritisok.

I.Z.U.E. 56


Dejstvo Ja regulira rabotata na stoma~nite organi, osobeno na bubrezite, crniot drob i pankreasot. Go aktivira vareweto, odstranuva tvrda stolica (zapek) i saloto od strukot. Blagotvorno deluva na site stoma~ni organi. Pokraj ova, ja regulira i rabotata na {titnite `lezdi so {to go uramnoteùva metabolizmot. Pomaga vo le~ewe na dijabetes, gi opu{ta rbetnite pr{leni i gi masira i osveùva rbetnite nervi, pomagaj}i vo vospostavuvawe podobro zdravje.

EKA PADA PRANAMASANA

Eka pada pranamasana (molitvena polo`ba na edna noga; asana za ramnoteà) Zastanete pravo so racete na strana. Podignete go ednoto stopalo i postavete go na vnatre{nata strana na drugata butina. Petata treba da bide {to poblisku do perineumot. Podignete gi racete i sostavete gi dlankite pred gradi, gledaj}i vo edna to~ka pravo pred va{ite o~i. Vremetraewe Zadrète ja ovaa polo`ba kolku {to moète. Koncentracija Na to~kata na koja e fiksiran pogledot ili na stopaloto na koe stoite. Dejstvo Razviva nervna uramnoteènost, gi zajaknuva nozete, zglobovite i muskulite na stapalata.

I.Z.U.E. 57


IX. VOVED VO PRANAJAM Prana e ìvotna ili eteri~na sila koja go opfa}a celiot kosmos. Ja ima vo se {to postoi: vo kamenot, vo insektite, ìvotnite i ~ovekot. Iako e mnogu blisko povrzana so vozduhot koj go di{eme toa ne e potpolno isto. Pranata e posuptilna od vozduhot i moè da se definira kako energetska osnova na se {to postoi vo univerzumot. Jama zna~i da kontrolira{. Pranajama moè da se definira kako niz od tehniki koi ja stimuliraat i zgolemuvaat ìvotnata energija i na krajot doveduvaat do sovr{ena kontrola na tokot na pranata vo teloto. Pranajam ne treba da se smete samo kako ve`ba na di{ewe so koja se vnesuva pogolemo koli~estvo kislorod vo plu}ata i teloto, iako i toa samo po sebe ima mnogu dobar efekt. So pranajam di{eweto se koristi za naso~uvawe na tekot na pranata vo nadite (prana kanalite) i pranamaya kosha (bioenergetskoto telo). Taa gi pro~istuva ovie kanali i doveduva do fizi~ka i mentalna stabilnost. Ve`bata kumbhaka (zadrùvawe na zdivot) doveduva do kontrola na pranata i kone~no zavladuvawe so umot. DETALEN OPIS Tradicionalno, pranata vo teloto se deli na pet osnovni dela koi zaedno se vikaat pancha prana (pet prani). Toa se: prana, apana, samana, udana i vyana. Prana Vo potesna smisla pranata pripa|a na delot od teloto pome|u grklanot i dijafragmata. Povrzana e so respiratornite organi, organite za govor i grloto, zaedno so muskulite i nervite koi niv gi aktiviraat. Toa e sila so koja zdivot se vovlekuva vnatre. Apana Taa e smestena pod nivoto na papokot i obezbeduva energija za debeloto crevo, bubrezite, anusot i genitaliite. Nejzinata funkcija e da ja isfrla pranata niz nosot, ustata i zavr{niot del na debeloto crevo. Samana Samana se nao|a vo predelot pome|u srceto i papokot. Taa go aktivira i kontrolira sistemot za varewe, crniot drob, tenkoto crevo, pankreasot, èludnikot i se {to tie la~at. Samana isto taka go aktivira i srceto i krvotokot. Odgovorna e za pravilna asimilacija na hranlivite materii. Udana Udana gi kontrolira delovite na teloto {to se nao|aat nad grklanot. Spored toa o~ite, nosot, u{ite i site senzorni receptori se aktiviraat so ovaa prana. Bez nea ne bi moèle da mislime nitu da bideme svesni za nadvore{niot svet. Vyana Ova e vitalna energija koja go opfa}a celoto telo. Gi regulira i kontrolira site dvièwa na teloto, i gi doveduva vo harmonija drugite ìvotni energii. Gi harmonizira i aktivira muskulite, ligamentite,

I.Z.U.E. 58


nervite i zglobovite. Taa isto taka e odgovorna i za ispravenata polo`ba na teloto. Upa prana Postojat pet upa prana: naga, krikara, devadutta i dhananjaya. Tie se povrzani so pomali aktivnosti kako {to se kivawe, zevawe, jade`, podrignuvawe, ikawe i glad. Vayu Site ovie prani gi kontrolira vaju. Sekoj vaju e zdruèn so edna od pranite i ima isto ime. Taka na primer, apana vayu ja kontrolira apana vitalnata energija. Vayu se sozdavaat vo tekot na procesot na di{ewe i preku niv pranajama moè da vlijae na vitalnata sila na teloto. Di{eweto i ìvotniot proces ôvekoviot ìvot mnogu zavisi od na~inot na di{ewe. Li~nosta koja di{e so kratok i brz zdiv najverojatno }e ima pokratok ìvot od onoj koj di{i poleka i dlaboko. Drevnite jogini ìvotot go merele po brojot na zdivovi, a ne po godini. Tie smetale deka na sekogo mu se dodeleni to~no odreden broj zdivovi vo ìvotot, koj e razli~en od ~ovek do ~ovek. Ako sekoe vdi{uvawe i izdi{uvawe se napravi podolgo toga{ i ìvotot podolgo }e trae. Dlabokoto di{ewe obezbeduva pove}e ìvotna energija ili prana pri sekoe vdi{uvawe. Drevnite jogini ìveele vo {umi i izolirani predeli. Tie nemale nikakvi nadvore{ni dol`nosti nitu voznemiruvawa pa bile vo mo`nost do detali da gi prou~uvaat divite ìvotni. Zabeleàle deka ìvotnite so baven ritam na di{ewe, kako {to se zmiite, slonot i èlkite ìveat dolgo. @ivotnite pak ~ij ritam na di{ewe e brz kako {to se pticite, ku~iwata, zajcite itn. ìveat samo po nekolku godini. Od ovie nabquduvawa tie ja sfatile va`nosta na bavnoto di{ewe. Di{eweto e direktno povrzano so srceto. Bavnoto di{ewe odi so pobaven srcev ritam, a toa obezbeduva podolg ìvot. Srceto na glu{ecot na primer, ~uka i do 1000 pati vo minuta. Zatoa tie imaat mnogu kratok ìvoten vek. Srceviot ritam na kitot e samo 16 pati vo minuta, a na slonot okolu 25, i dvata vida se poznati po dolgiot vek na ìveewe. Swara yoga Swara yoga e prou~uvawe na zdivot. Ovaa nauka otkriva mnogu skrieni tajni za ìvotot. Pratej}i gi promenite na tokot na vozduhot niz nozdrvite svara joga e vo sostojba da doznae {to }e se slu~i vo idnina. Di{eweto se menuva spored situacijata. Na primer koga nekoj se quti ili e emocionalno voznemiren, brzinata i silata na di{eweto se zgolemuva, a koga e zadovolen negovoto di{ewe e bavno i mirno. Slednata tabela ja pokaùva oddale~enosta na nosot od koj moè da se po~uvstvuva vozduhot vo tekot na izdi{uvaweto vo razli~ni raspoloènija: normalno - 6 angula emocionalno - 12 angula peewe - 16 angula vo tekot na jadewe - 20 angula odewe - 24 angula spiewe - 30 angula

I.Z.U.E. 59


za vreme na seks - 36 angula pri ve`bawe - 36 angula Zabele{ka: Eden angul odgovara na {irinata na eden prst. Ova se samo nekoi grubi primeri, no vozmo`no e da se dobijat podlaboki informacii za nekoja li~nost od na~inot na nejzinoto di{ewe. Tokot na vozduhot niz sekoja nozdrva go odreduva raspoloènieto kaj sekogo. Koga tokot na vozduh e pogolem niz levata nozdrva najverojatno toga{ li~nosta e pove}e nakloneta kon razmisluvawe. Koga tokot e pogolem niz desnata nozdrva toga{ li~nosta e pove}e nakloneta kon fizi~ka aktivnost. Spored svara joga ovoj tok postojano se menuva, pa taka protokot nekoga{ e pogolem niz levata , a nekoga{ niz desnata nozdrva. Se veli deka toj protok se menuva pribli`no sekoj ~as {to odgovara na promenite na aktivnostite na ~ovekot. Traeweto na vdi{uvaweto vo tekot na denot go doveduva umot na ~ovekot vo odnos so nadvore{nata okolina. Vremetraeweto na izdi{uvaweto vo tekot na sonot i mu ovozmoùva na ~ovekot mir i odmor. Prani~na vrska Pranata e posrednik koj go povrzuva teloto so duhot. Toa e vrzivnata sila pome|u svesta i materijata. Taa go aktivira fizi~koto telo preku nadite(energetskite kanali). Pranata go podrùva i odrùva ìvotot obezbeduvaj}i ìvotna sila na ona {to inaku bi bilo bezìvotno. Pranajama i duhovniot aspirant Pranajam pred se obezbeduva sloboden tok na pranata niz vitalnoto telo(Pranamaya kosha). Toa go odrùva teloto zdravo. Od druga strana duhovniot aspirant postignuva mir na umot. Vo tekot na nekoi ve`bi di{eweto poleka se zabavuva i silata na izdi{uvawe se namaluva. Vo nekoi ve`bi se koristi kumbhaka (zadrùvawe na zdivot) so {to procesot na di{ewe na kratko se prekinuva. Ova doveduva do kontrola na tokot na pranata vo vitalnoto telo {to go smiruva umot i go ograni~uva procesot na mislewe {to e neophoden voved za duhovnite ve`bi. Tokot na vozduhot niz levata nozdrva e tesno povrzan so tokot na pranata vo ida nadi (ènskiot kanal). Koga tokot na vozduh e podednakov vo dvete nozdrvi, tokot na pranata vo ida i pingala nadi e isto taka izedna~en.Toga{ pranata zapo~nuva da te~e niz najva`nata nadi(kanal) vo vitalnoto telo - sushumna. Vo takvi uslovi e vozmo`na dlaboka koncentracija, koja ovozmoùva dostignuvawe na visoki sostojbi na meditacija. Vo knigata Nauka za Pranajam, Svami Sivananda veli: “Di{eweto, nervnite tokovi i kontrolata na vnatre{nata vitalna sila-prana se tesno povrzani. Pranata stanuva vidliva na fizi~ko nivo vo vid na dvièwa i aktivnosti, a na mentalno nivo vo vid na misli. Pranajam e sredstvo so koe joginite nastojuvaat vo svoeto malo telo da go spoznaat ìvotot na celiot univerzum, i se obiduvaat da dostignat sovr{enstvo preku zdobivawe na site mo}i na univerzumot”.

I.Z.U.E. 60


Pravilno di{ewe Pogolemiot del od lu|eto di{at nepravilno, upotrebuvaj}i samo mal del od kapacitetot na belite drobovi. Na{eto di{ewe e plitko pa zaradi toa teloto i mozokot gladuvaat , {to e potpolno nepotrebno poradi postoeweto na golemi koli~estva kislorod vo vozduhot nasekade okolu nas. So plitko di{ewe nie go zgolemuvame koli~estvoto na zastoen vozduh vo dolnite delovi na belite drobovi. Toa im e pogodno na mnogu bolesti, kako {to e na primer tiberkulozata. Zatoa sega }e nau~ime pravilno da di{eme i da se zdobieme so dobro zdravje. Zapomnete, bez di{ewe ne moème da ìveeme, a so polovi~no di{ewe polovi~no i ìveeme. Di{niot proces moè da se podeli na dva dela:

1) Abdomenalno di{ewe Poznato e u{te i kako dijafragmalno di{ewe. Moète da go po~uvstvuvate ako sednete ili legnete ramno na grb i ja postavite ednata dlanka na papok. Vdi{ete dlaboko i va{ata raka }e se krene nagore zaedno so {ireweto na stoma~niot yid. Dijafragmata e silna muskulna membrana koja go oddeluva gradniot ko{ od stomakot. Kolku ponisko }e se spu{ti pri vdi{uvaweto, tolku pove}e vozduh se vnesuva vo plu}ata. Izdi{ete dlaboko i }e zabeleìte kako va{ata raka se spu{ta nadolu zaedno so sobiraweto na stoma~niot yid. Ako so kontrakcijata na stomakot se naglasi dijafragmata }e se pomesti u{te pove}e. Na toj na~in se izdi{uva maksimalnoto koli~estvo vozduh. Vo tekot na ovaa ve`ba ne gi dviète ni graniot ko{ ni ramenata. 2) Torakalno ili gradno di{ewe Vdi{ete {irej}i go gradniot ko{ i rebrata taka {to rebrata da se dviàt na strana i nagore. Izdi{ete i rebrata se dviàt navnatre i nadole. Nastojuvajte voop{to da ne go dviìte stomakot.

Joga di{ewe So kombinirawe na ovie dva vida na di{ewe se ovozmoùva vnesuvawe na optimalno koli~estvo vozduh, i izdi{uvawe maksimalno koli~estvo iskoristen vozduh. Vakviot na~in na di{ewe se narekuva potpolno ili jogi~ko di{ewe. Se praktikuva na sledniov na~in: Vdi{ete {irej}i go prvo stomakot, a potoa gradniot ko{ vo bavno i lesno dvièwe se dodeka plu}ata ne ja napolnite so maksimalno koli~estvo vozduh. Izdi{ete opu{taj}i go prvo gradniot ko{, a potoa stomakot. Na krajot, {tom }e go istisnete maksimalnoto koli~estvo vozduh od plu}ata, naglasete ja kontrakcijata na stoma~nite muskuli. Celoto dvièweod stomak do gradi i od gradi kon stomak treba da bide mnogu glatko, isto kako bran. Ovaa postapka treba da ja primenite na sekoe vdi{uvawe i izdi{uvawe. Vo po~etokot, poradi neuve`banost }e morate toa da go pravite svesno, po nekolku minuti sekoj den, najdobro pred ve`bite pranajam. Ponatamu, celata postapka }e se odviva avtomatski i treba da se pravi po cel den. ]e bide prekrasno da se nabquduva promenata vo va{iot ìvot.

I.Z.U.E. 61


]e bidete pomalku nakloneti kon zaboluvawa kako {to se nastinki, ka{lica i seriozni bolesti kako {to se bronhitis i astma. Va{ata vitalnost }e se podobri i nema lesno i brzo da se zamoruvate. Mislovnata mo} }e se podobri i }e bidete pomalku podlo`ni na stres i voznemirenost.

VE@BI KOI PRETHODAT NA PRANAJAM Slednite ednostavni ve`bi na di{ewe se mnogu korisni za pro~istuvawe na belite drobovi pred pranajam ili vo bilo koj del od denot. So niv se otstranuva nasobraniot zastoen vozduh od dolnite delovi na belite drobovi. Metod 1: Zavzemete stoe~ka ili sede~ka polo`ba. Drète go grbot prav, ako sedite stavete gi racete na pod, ili ako stoite postavete gi na butinite. Racete treba da ostanat pravi. Vdi{ete od stomak i istovremeno poleka podignete gi dvete race nad glava. So podignuvaweto na racete gradniot ko{ se {iri i moè da se vnese maksimalno koli~estvo vozduh vo plu}ata. Izdi{ete spu{taj}i gi racete i kontrahiraj}i gi stoma~nite muskuli. So toa se istisnuva maksimalno koli~estvo vozduh od plu}ata. Povtoruvajte go toa nekolku minuti. Metod 2: Zadrète ja istata polo`ba kako vo metodot 1. Vdi{ete {irej}i go stomakot i podignuvaj}i gi racete nad glava. Zavr{ete go vdi{uvaweto so {irewe na racete na strana i {irewe na gradniot ko{. Izdi{ete pribliùvaj}i gi racete edna do druga vo tekot na spu{taweto, a potoa kontrahirajte gi stoma~nite muskuli. Povtoruvajte go ova nekolku minuti. Metod 3: Zastanete ispraveno so stapalata razdvoeni okolu polovina metar. Vdi{ete dlaboko dodeka gi podignuvate racete nad glava. Potoa pu{tete go celoto telo poleka da se svitka napred vo tekot na izdi{uvaweto. Koga se svitkuvate napred izdi{ete so zvukot ha-ha-ha i do deset pati se dodeka plu}ata ne bide potpolno prazna. Vdi{ete poleka dodeka se vra}ate vo ispravena polo`ba so racete povtorno nad glava. Povtoruvajte nekolku minuti. Ova e izvonreden metod za provetruvawe na belite drobovi i odstranuvawe na zastoeniot vozduh.

SOVETI I PREDUPREDUVAWA Pred da zapo~nete so ve`bite pranayama treba da gi imate vo predvid slednive napomeni: a) Pred da zapo~nete so pranajam po~ekajte najmalku ~etiri ~asa posle jadewe, bidej}i be{ikata, èludnikot i crevata treba da bidat prazni. b) Ve`bajte pranajam posle asani, a pred meditacija. v) Vo tekot na ve`bata teloto treba da bide opu{teno kolku {to e toa mo`no. Grbot, vratot i glavata treba da bidat pravi vo edna linija. g) Ne treba da ima nikakvo napregawe. Zdivot ne treba da se zadrùva podolgo otkolku {to e toa lagodno. Ova e najbitnata rabota bidej}i belite drobovi se mnogu osetliv organ i sekoja neodgovorna postapka moè da gi o{teti.

I.Z.U.E. 62


d) Ve`bajte vo dobro provetrena, ~ista i prijatna sredina. Ne ve`bajte pranajam vo soba koja neprijatno mirisa, ili vo zadimena i pravliva prostorija. |) Vo po~etokot na praktikuvaweto na pranajam moè da se slu~i da imate blag zapek i namaleno koli~estvo urina. Vo slu~aj na zapek prestanete so upotreba na sol i za~ini. Dokolku se javi proliv prestanete so pranajam nekolku dena i konzunmirajte jogurt i oriz. e) Prefrlete preku sebe nekoj prekriva~ ili }ebe za da ve za{titi od insekti. `) Siddhasana i siddha joni asana se najdobri polo`bi za pranajam bidej}i go zgolemuvaat rasponot na ramenata do maksimum. z) Povisokite stepeni na pranajam treba da gi u~ite samo vo prisustvo na kvalifikuvan instruktor. y) Lu|eto koi intenzivno praktikuvaat pranajam ne bi trebalo da pu{at tutun ili bilo {to drugo.

NADI SHODANA PRANAYAMA

Nadi shodana pranayama (pro~istivawe na psihi~kata mreà) Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba, kako {to se padmasana, siddhasana, sukhasana itn. no ne i vo vajrasana(dijamatska polo`ba). Toa treba da bide polo`ba vo koja moète da ostanete udobno barem 15 minuti. Stavete gi dlankite na kolena, ispravete go grbot, drète ja glavata ispravena,taka da gledate pravo napred i opu{tete go teloto. Zatvorete gi o~ite i mentalno podgotvete go teloto za ve`bata koja sledi. Nekolku minuti bidete svesni samo za teloto i zdivot. Sega moè da zapo~nete. Stadium 1 Levata raka neka ostane na kolenoto vo chin mudra (palecot i pokazalecot spoeni,dlankata svrtena nagore), a desnata raka podignete ja. Prstite na desnata raka treba da go kontroliraat tokot na vozduhot niz nozdrvite na sledniov na~in: Postavete gi pokazalecot i sredniot prst vo centarot pome|u ve|ite (brumadhiya). Tie }e ostanat tuka vo tekot na celata ve`ba. Palecot treba da bide blizu desnata nozdrva, za da moè da go kontrolira tokot na vozduh niz nea so pritiskawe. Domaliot prst treba da bide pokraj levata nozdrva. So palecot zatvorete ja desnata nozdrva. Vdi{ete niz leva nozdrva, a potoa izdi{ete niz nea. Brzinata na vdi{uvaweto i izdi{uvaweto treba da bide normalna. Povtorete go ova pet pati. Sega otvorete ja desnata, a so domaliot prst zatvorete ja levata nozdrva. Vdi{ete i izdi{ete niz desnata nozdrva. Brzinata na di{ewe treba da bide normalana.

I.Z.U.E. 63


Povtorete go ova pet pati. Di{eweto po pet pati niz sekoja nozdrva so~inuva eden ciklus. Napravete 25 ciklusi. Di{eweto ne smee da bide naporno i ne treba da se slu{a zvuk dodeka vozduhot pominuva niz nozdrvite. Stadium 2: naizmeni~no di{ewe niz nozdrvite So palecot zatvorete ja desnata nozdrva. Vdi{ete niz leva nozdrva. Na krajot na vdi{uvaweto so domaliot prst zatvorete ja levata, otvorete ja desnata i izdi{ete niz nea. Potoa vdi{ete niz desna nozdrva. Na krajot od vdi{uvaweto zatvorete desna, otvorete leva nozdrva i izdi{ete niz leva nozdrva. Ova e eden ciklus. Vo ovaa ve`ba praktikantot treba da ja broi dolìnata na sekoe vdi{uvawe i izdi{uvawe. Vremeto na vdi{uvawe i izdi{uvawe treba da bide isto. Na primer vdi{uvam do 5 i izdi{uvam do 5, ili do koj broj vi e lagodno. Vo nikoj slu~aj ne se napragajte. Po nekolku dena obidete se da go zgolemite traeweto na vdi{uvaweto i izdi{uvaweto zadrùvaj}i go istiot odnos 1:1. Ne go forsirajte di{eweto na bilo koj na~in. Bidete pretpazlivi da ne go zabrzate broeweto vo tekot na izdi{uvaweto za da go nadomestite nedostatokot na vozduh. I pri najmal znak na nelagodnost namalete go traeweto na sekoe vdi{uvawe i izdi{uvawe, ili prekinete so ve`bata eden den. Stadium 3: antaranga kumbhaka(vnatre{no zadrùvawe) Zatvorete ja desnata nozdrva. Vdi{ete niz levata. Na krajot od vdi{uvaweto zatvorete gi dvete nozdrvi. Zadrète broej}i do 5. Izdi{ete niz desna nozdrva. Potoa vdi{ete niz desna nozdrva dodeka levata e zatvorena. Povtorno zadrète go zdivot do 5, zatvoraj}i gi dvete nozdrvi. Izdi{ete niz leva nozdrva, drèj}i ja desnata i ponatamu zatvorena. Toa e eden ciklus. Napravete go 25 pati. Posle nekolku dena ve`bawe smenete go odnosot na vdi{uvawe, zadr{ka na zdivot, i izdi{uvawe na 1:2:2. Na primer ako vdi{ete do 5, nastojuvajte da go zadrìte zdivot broej}i do 10 i izdi{ete isto taka broej}i do 10. Koga vdi{uvaweto, zadr{kata i izdi{uvaweto }e se usovr{at bez da postoi ni najmala nelagodnost povtorno zgolemete ja dolìnata na sekoja faza. Nivniot odnos treba da ostane ist. Po nekolku nedeli ili meseci ve`bawe odnosot treba da se promeni na 1:4:2. Koga toa dobro }e go sovladate, promenete go odnosot na 1:6:4, pa koga toa }e go usovr{ite promenete go odnosot na 1:8:6. Koga kone~no }e go usovr{ite i ovoj odnos moète na napravite 25 ciklusi vo potpolna opu{tenost i bez potreba za odmor. Stadium 4: Antaranga i bahiranga kumbhaka (Vnatre{no i nadvore{no zadrùvawe) Vdi{ete niz leva nozdrva. Zadrète go vozduhot vnatre. Izdi{ete niz desna nozdrva. Zadrète go zdivot. Vdi{ete sega niz desna nozdrva. Zadrète go zdivot vnatre. Izdi{ete niz leva nozdrva. Zadrète go zdivot. Toa e eden ciklus. Povtorete 15 pati. Odnosot na poedine~nite fazi vo po~etokot treba da bide 1:4:2:2, 1-vdi{uvawe, 4-vnatre{no zadrùvawe, 2- izdi{uvawe i 2- zadrùvawe

I.Z.U.E. 64


posle izdi{uvawe. Praktikantot poleka treba da go zgolemuva vremetraeweto na vdi{uvaweto od 5 na 6 pa na 7 itn. So toa zgolemuvawe se prodolùvaat i site ostanati fazi. Napreden praktikant vo tekot na ~etvrtata faza moè da pravi i jalandhara ili moola bandha. Redosled Nadi shodhan pranayam moè da ja rabotite po asani, a pred meditacija. Predupreduvawe Ne go zadrùvajte zdivot podolgo od {to vi e lagodno. Preminete na sledniot odnos samo ako ste go usovr{ile prethodniot stepen. Ograni~uvawa U~ete pranajam pretpazlivo i pod vodstvo na iskusen u~itel. Dejstvo Nadi shodhan e neophoden voved vo ponaprednite meditativni tehniki. Doveduva do dlaboka smirenost. Gi ~isti od blokada site pati{ta na pranata. Tokot na pranata vo ida i pingala se izedna~uva. Krvta se ~isti od toksini. Celoto telo se hrani so pogolemo koli~estvo na kislorod, a jaglerodioksidot se eliminira. Sevkupniot rezultat e celosno podobruvawe na zdravjeto. So pro~istuvawe na mozo~nite kletki, mozo~nite centri se podtiknuvaat da rabotat blisku do svojot optimalen kapacitet. Od belite drobovi se otstranuva celiot zastoen vozduh.

SHEETALI PRANAYAMA

Sheetali pranayama (zdiv koj razladuva) Sednete vo bili koja meditativna polo`ba so dlankite na kolena. Isplazete go jazikot i svitkajte go vo forma na tesna cevka. Vdi{ete poleka i dlaboko niz taka svitkaniot jazik. Primenete jogi~ko di{ewe kako {to e opi{ano vo vovedniot del. Zadrète go zdivot vnatre i napravete jalandhara bandha. Po karatko vreme opu{tete ja jalandhara bandha i izdi{ete niz nos. Vremetraewe Ako se raboti so drugi ciklusi na pranajam, toga{ 9 pati e dovolno. Lu|e so visok krven pritisok treba da zapo~nat so 9 ciklusi i poleka da zgolemuvaat do 60. Zabele{ka Cev~esto svitkaniot jazik go ladi vozduhot pri pominuvaweto niz belite drobovi i na toj na~in go razladuva celiot organizam. Redosled Se izveduva po asani i drugi ciklusi na pranajam.

I.Z.U.E. 65


Dejstvo Predizvikuva opu{tawe na muskulite i mentalna smirenost. Obezbeduva sloboden tok na pranata niz celoto telo. Go odstranuva ~uvstvoto na èd i ja pro~istuva krvta.

SHEETKARI PRANAYAMA

Sheetkari pranayam(zdiv koj {u{ti) Ova e mnogu sli~no na sheetali pranayam i se pravi na ist na~in osven {to polo`bata na jazikot e poinakva. Jazikot treba da go svitkate nanazad taka da negovata dolna strana go dopira gornoto nepce. Stisnete gi zabite, a usnite otvorete gi kolku {to moète. Vdi{ete niz zabi. Site ostanati detali se isti kako za sheetali pranayam.

BHRAMARI PRANAYAMA Bhramari pranayama (kontrola na pranata so zuewe) Sednete vo udobna meditativna polo`ba. Grbot i glavata treba da bidat pravi. Zatvorete gi o~ite i opu{tete go teloto. Ustata treba da bide zatvorena vo tekot na celata ve`ba. Vdi{ete dlaboko niz dvete nozdrvi. Zadrète go zdivot i napravete jalandhara bandha ili moola bandha. Po 5 sekundi opu{tete ja bandata i zatvorete gi u{ite so pokazalcite. Drèj}i ja ustata zatvorena, malku razdvojte gi zabite i poleka izdi{ete priozveduvaj}i zvuk na zuewe na p~ela. Izdi{uvaweto treba da bide bavno i izedna~eno. ûvstvuvajte ja vibracijata na zvukot vo mozokot i bidete svesni samo za zvukot. Toa e eden ciklus. Zapo~nete so 5 ciklusa i poleka zgolemuvajte go nivniot broj. Predupreduvawe Ne ve`bajte vo navednata polo`ba i ne ja napregajte plu}ata. Dejstvo Ja opu{ta mozo~nata napnatost; odstranuva bes, voznemirenost i frustracii; go namaluva krvniot pritisok. Go le~i zabolenoto grlo; go

I.Z.U.E. 66


zajaknuva i podobruva glasot. Vospostavuva svesnost za nadite (psihi~ki zvuk).

BHASTRIKA PRANAYAMA

Bhastrika pranayama( zdivot na stomakot, kova~ki mev) Zavzemete udobna meditativna polo`ba. Grbot i glavata da bidat pravi. Zatvorete gi o~ite i opu{tete se. Stadium 1 Postavete ja levata dlanka na levoto koleno, a pokazalecot i sredniot prst od desnata raka na ~elo. Stavete go palecot pokraj desnata nozdrva, a domaliot prst pokraj levata nozdrva. So palecot zatvorete ja desnata nozdrva. Vdi{ete i izdi{ete brzo 20 pati {irej}i kontrahiraj}i go stomakot. Potoa vdi{ete edna{ dlaboko, ztvorete gi dvete nozdrvi i napravete jalandhara ili moola bandha. Zadrète go zdivot kolku vi e lagodno, potoa opu{tete ja bandata i izdi{ete. Zatvorete ja levata nozdrva so domaliot prst. Di{ete brzo niz desnata nozdrva 20 pati so ritmi~no {irewe i kontrahirawe na stoma~nite muskuli. Potoa vdi{ete dlaboko, zatvorete gi dvete nozdrvi i napravete jalandhara ili moola bandha. Zadrète gi nekoe vreme pa potoa izdi{ete. Ova e eden ciklus. Napravete tri ciklusa, a potoa preminete na stadium dva. Stadium 2 Sednete vo ista polo`ba so racete na kolena. Di{ete brzo 20 pati niz dvete nozdrvi. Potoa vdi{ete dlaboko, zadrète go zdivot i napravete jalandhara ili moola bandha. Zadrète ja bandata kolku {to vi e udobno, a potoa opu{tete ja bandata i izdi{ete. Toa e eden ciklus. Napravete 3 ciklusa. Toa e krajot na kompletnata ve`ba bhastrika. Ponaprednite praktikanti moàt da go zgolemat brojot na vdi{uvawa i izdi{uvawa i na 50 pati, abrojot na ciklusi moè da se zgolemi i do 5 pati za sekoj stadium. Predupreduvawe ûvstvo na vrtoglavica ili potewe e znak deka ve`bata ne se izveduva pravilno. Izbegnuvajte nasilno di{ewe, gr~ewe na liceto i preterano tresewe na teloto. Dokolku se pojavi bilo koj od ovie simptomi treba da pobarate sovet od joga u~itelot. Bidete opu{teni vo tekot na ve`bata i odmorete se posle sekoj ciklus. Ovaa ve`ba vo tekot na prvite nekolku nedeli treba da ja pravite poleka. Kako {to plu}ata se pove}e se zajaknuva, taka postepeno zgolemuvajte ja brzinata na di{ewe.

I.Z.U.E. 67


Ograni~uvawa Bhastrika ne e za lu|e so visok krven pritisok, vrtoglavici ili srcevi problemi. Po~etnicite treba da ve`baat mnogu vnimatelno i pod stru~no vodstvo. Dejstvo Ova e izvonreden metod za pro~istuvawe na belite drobovi od nesakani gasovi i mikroorganizmi. Odli~na e za lu|e koi patat od astma, tuberkuloza itd. Pomaga pri vospaluvawe na grloto I ja otsranuva seta nasobrana sluz. Doveduva do smirenost i jasnost na umot. Zabele{ka Vo ovaa ve`ba belite drobovi funkcioniraat kako kova~ki mev.

KAPALBHATI PRANAYAMA

Kapalbhati pranayama (pro~istuvawe na ~elniot del od mozokot) Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba. Zatvorete gi o~ite i opu{tete se. Napravete 60 do 100 brzi vdi{uvawa i izdi{uvawa. Za razlika od bhastrika vdi{uvaweto treba da bide spontano, so naglasok na izdi{uvaweto. Potoa izdi{ete dlaboko i simultano napravete jalandhara bandha, uddyana i moola bandha. Meditirajte na to~kata vo predelot pome|u ve|ite, ~uvstvuvaj}i kako proniknuvate vo se pogolema praznina i mir. Opu{tete gi bandite, poleka vdi{ete i opu{tete se. Ova e eden ciklus. Povtorete go do 5 pati. Vremetraewe Ponaprednite praktikanti moàt da go zgolemat brojot na ciklusi na 10 ili pove}e. Dejstvoto se zgolemuva ako zadrùvaweto na zdivot e podolgo, no ne treba da se preteruva. Moète poleka da go prodolùvate vremeto na zadrùvawe na zdivot vo tekot na nekolku meseci ve`bawe. Redosled Ve`bajte neposredno pred meditacija. Predupreduvawe Ne go zadrùvajte zdivot podolgo otkolku {to vi e udobno. Site ostanati predupreduvawa se isti kako i za bastrika. Dejstvo Ovaa postapka go pro~istuva ~elniot del od mozokot. Mislite avtomatski zastanuvaat, {to ovozmoùva umot da se odmori i osveì. Ova e izvonredna tehnika za otstranuvawe na cerebralna tromboza. Zabele{ka Ova e dobra podgotvitelna tehnika za meditacija.

I.Z.U.E. 68


UJJAYI PRANAYAMA

Ujjayi pranayama (psihi~ko di{ewe) Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba. Kontrahirajte gi glasnite ìci vo grloto i napravete khecari mudra, odnosno svitkajte go jazikot taka da negovata dolna strana go pritisne gornoto nepce. Di{ete dlaboko i meko, kako pri blago r~ewe na zaspano bebe. ûvstvuvajte kako di{ete samo niz grklan. Vremetraewe Po dolgo ve`bawe moè da se pravi so ~asovi. Dejstvo Ovaa ednostavna ve`ba ima suptilno vlijanie na celoto telo. Ima povolno dejstvo na nervniot sistem i go smiruva umot. Lu|e koi patat od nesonica treba da ja pravat ovaa ve`ba vo {avasana i bez khecari mudra. Ja zabavuva rabotata na srceto i zatoa e korisna za lu|e so visok krven pritisok. Ovaa ve`ba ima suptilni efekti i na psihi~ki plan, pa se upotrebuva vo mnogu drugi mudri i meditativni tehniki.

SURYA BHEDA PRANAYAMA

Surya bheda pranayama (tehnika za podtiknuvawe na vitalnosta) Zavzemete udobna meditativna polo`ba. Ispravete gi grbot i glavata i postavete gi racete na kolena. Zatvorete gi o~ite i opu{tete go celoto telo. Podignete ja desnata raka, postavete gi pokazalecot i sredniot prst pome|u ve|ite, a palecot i domaliot prst pokraj nozdrvite. So domaliot prst zatvorete ja levata nozdrva i dlaboko vdi{ete niz desnata nozdrva. Zatvorete gi dvete nozdrvi, zadrète go zdivot i napravete jalandhara i moola bandha. Zadrète gi bandite kolku {to vi e lagodno. Opu{tete ja moola bandha, a potoa i jalandhara bandha. Izdi{ete niz desna nozdrva, drèj}i ja levata zatvorena so domaliot prst. Toa e eden ciklus. Vremetraewe Napravete do 10 ciklusi. Obidete se poleka so tekot na nedelite da go prodolìte vremeto na zadrùvawe na zdivot. Predupreduvawe Ne ve`bajte neposredno pred ili po jadewe, bidej}i toga{ na teloto mu e potrebna energija za varewe.

I.Z.U.E. 69


Ovaa ve`ba treba da ja u~ite vnimatelno pod vodstvo na iskusen u~itel. Dejstvo Ovaa ve`ba ja aktivira pingala nadi, pa spored toa na praktikantot mu dava pove}e dinami~nost za podobro izvr{uvawe na fizi~kite aktivnosti.

MOORCHHA PRANAYAMA Moorchha pranayama (blaga nesvestica) Za ovaa ve`ba treba da ste vo stabilna i cvrsta polo`ba kako na primer padmasana ili siddhasana. Vdi{ete niz dvete nozdrvi, svitkuvaj}i ja glavata nanazad i pravej}i shambhavi mudra. Vdi{uvaweto treba da bide bavno i dlaboko. Zadrète go zdivot kolku vi e lagodno, i odrùvajte ja shambhavi mudra. Drète gi racete pravo i so dlankite pritiskajte na kolenata. Potoa izdi{ete dodeka gi svitkuvate racete, zatvoraj}i gi o~ite i vra}aj}i ja glavata poleka napred. Opu{tete go celoto telo nekolku sekundi, drète gi o~ite zatvoreni i po~uvstvuvajte mir i lesnotija vo teloto i umot. Ova e eden ciklus. Povtorete ja istava postapka. Zabele{ka Vo tekot na ve`bata di{ete samo niz nos. Vremetraewe Pravete go sekoj ciklus {to podolgo, no bez napregawe. Nastojuvajte poleka da go zgolemuvate vremetraeweto na ve`bata. Napravete onolku ciklusi kolku {to e potrebno da po~uvstvuvate blaga nesvestica. Redosled Duhoven: Pred meditacija. Fizi~ki i mentalen: Po asani ili pred spiewe. Ograni~uvawa Ovaa ve`ba treba da se pravi vnimatelno pod nadzor na ekspert. Ne e za lu|e so visok krven pritisok i vrtoglavici. Dejstvo Ova e odli~na podgotvitelna ve`ba za meditacija. Taa ovozmoùva umot da se povle~e vnatre i da dostigne psihi~ka sostojba vo koja se gubat nadvore{nite senzacii kako {to se zvuci i osetlivost. Predizvikuva mir vo celoto telo i um, pa zatoa e korisna za otstranuvawe napnatost, voznemirenost i bes.

I.Z.U.E. 70


X. PRANAMAYA KOSHA - ENERGETSKO TELO

- OP[TI NAPOMENI

âkra 7: Locirana na vrvot na glavata. Taa upravuva so celoto telo t.e. nervniot system, metabolizmot i limfniot system.

Ja regulira aktivnosta na endokriniot system. Taa e povrzana so mentalni rastrojstva i problemi vo ili nadvor od poleto na aktivnosta na drugite ~akri. âkra 6: Locirana vo sredinata na ~eloto. Taa e povrzana so ne-setilnata percepcija i popoznata kako treto oko. âkra 5: Locirana na rbetot pome\u povisokiot del od ramenite koski. Taa e povrzana so respiratorniot sistem (nos, grlo, beli drobovi i sl.) i so koàta. âkra 4: Locirana na rbetot na nivo na srceto. Povrzana e so cirkulatorniot system ( srce, koronarni sadovi i sl.) âkra 3: Locirana na rbetot na nivo na papokot. Povrzana so digestivniot sistem (èludnik, crn drob, crevata, slezinata i sl) ekskrecijata, produkcijata na krv i urinarniot system âkra 2: Locirana na nivo na kokusot. Povrzana so seksualniot i reproduktivniot sistem (genitaliite, regulacija na menstrualen period, gravidnost i ra\awe, matkata, jajnicite i sl. âkra 1: Locirana pome\u anusot i genitaliite.

I.Z.U.E. 71


. GLAVNITE 7 ENERGETSKI CENTRI ILI ÂKRI

Ovde davame kus opis na glavnite vitalni to~ki koi gi narekuvame "~akri" i koi se osnova na Energetskoto telo zaedno so energetskite kanali.

âkra 1 (Muladhara na Sanskrit)

Predstavena e kako lotos so 4 latici. Locirana e na najtajniot del od teloto, pome\u anusot i genitaliite, mestoto kade [to eden opstojuva eden specijalen ogan. Ovoj ogan se dviì nagore (ottuka terminot-struja na ognena zmija-) po rbetot vo prazen kanal nare~en Su[umna direktno vo mozokot.Ovaa struja moè lesno da se podigne i toga[ mnogu individui koi ja isku[uvaat ovaa ognena struja stanuvaat posednati od duhovi. Kako i da e, ako praktikantot gi razbira pri~inite za ovaa opasnost i gi izbegne niv so permanenten trening za eliminirawe na ne~istotiite so cel da se is~isti teloto i da go napravi svetlo, kako i naporite da gi deblokira svoite energetski kanali za da ovozmoì slobodna cirkulacija, ili sretne osoba koja e sposobna da gi is~isti negovite ~akri za nego, toga[ ovaa opasnost is~znuva. Edna[ kova ovie inicijalni pote[kotii se sovladani, praktikantot seu[te ]e pominuva niz bolni probi, no so skromnost i èlba da ~ini dobro i so istrajnost...toj ]e uspee vo ostvaruvaweto na svoite èlbi.

âkra 2 (Swadishthana na Sanskrit)

Predstavena e kako lotos so 6 latici. Locirana e na nivo na opa[kata, ovaa ~akra ja regulira i ja zasiluva fizi~kata sila na teloto isto kako i vnatre[nata energija na ~ove~koto bitie. Ako se stremime kon niski zadovolstva nie prirodno gubime golem del od ovaa sila bez na~in taa da se vrati nazad, pa na[eto telo postepeno slabee. No, od druga strana, ako sme dovolno mudri da ja za~uvame ovaa ìvotna sila nedoprena, ovaa ~akra ]e postane visoko razviena i ]e ja usmeruva ovaa sila vo mozokot so cel za pomo[ vo negovata aktivnost pravej]i ne se poperceptivni od den na den se dodeka ne dostigneme sovr[eno prosvetluvawe i ja osoznaeme penetrira~kata vistina za site ne[ta. Ova nivo e mo`no dokolku prevezot na neznaeweto bide odstranet.

I.Z.U.E. 72

http://images.google.com/imgres?imgurl=http://mountainsoul.com.au/images/chakra/sanskrit/1%2520Base%2520Mooladhara.png&imgrefurl=http://mountainsoul.com.au/healing/2-chakra/chakra_images_3.htm&usg=__YoDpT2zxEsxsNMpwwKPO9TbxFwE=&h=1200&w=1200&sz=107&hl=en&start=6&um=1&tbnid=p_k5fipAdJzBWM:&tbnh=150&tbnw=150&prev=/images%3Fq%3DMOOLADHARA%26hl%3Den%26rlz%3D1T4PCTA_enMK295MK296%26sa%3DN%26um%3D1


âkra 3 (Manipura na Sanskrit)

Predstavena kako lotos so deset latici. Locirana e na rbetot vo linija na papokot; ovaa golema vitalna to~ka regulira se [to se odnesuva na digestijata, ekskrecijata i produkcijata na krv za teloto, i ja upotrebuva energijata sodràna vo dnevnite obroci na hrana za da ja odrùva na[ata vnatre[na energija ili ìvotna energija. Ovaa ~akra konstantno ja regulira temperaturata na teloto i go aktivira èludnikot, bubrezite, crniot xiger, slezinata i crevniot sistem.

âkra 4 (Anahata na Sanskrit)

Predstavena e kako lotos so deset ili dvanaeset latici. Locirana e na rbetot na nivo na srceto ovaa ~akra se povrzuva so du[ata; milosta, somilosta, ~istotata, blagorodnosta na du[ata, apsolutnata dobrina, tolerancijata, prostuvaweto i posebno beskrajnata qubov koja go pregrnuva Univerzumot. Ovaa ~akra isto taka e Budisti~ka osobina. Koga ovaa golema vitalna to~ka e deblokirana, ~akrata zapo~nuva da rotira so mnogu golema brzina i site kletki vo na[eto telo vibriraat na takva visoka frekvencija taka [to se vo sostojba da ja izrazime na[ata wubov i somilost sprema ~ove[tvoto. Ako ovaa ~akra ostane zape~atena i ne funkcionira, nie moème da zboruvame za milost, na[ite zborovi ]e nemaat konkreten efekt. Dokolku moème da ja iskaème na[ata qubov i somilost so maksimalna vibratorna sila, toga[ ovaa qubov i somilost ]e

bidat vo sostojba da go rastovarat ôve[tvoto od golem del od negovite karmi.

âkra 5 (Vishudda na Sanskrit)

Predstavena e kako lotos so [esnaeset latici. Ovaa ~akra se griì za respiratorniot sistem, nosot, belite drobovi, grloto i koàta. Koga ~akra 5 e deblokirana, mnogu od di[nite zaboluvawa se podobruvaat.

I.Z.U.E. 73


âkra 6 (Ajna na Sanskrit)

Predstavena e kako lotos so dve latici, no ako se ispituva odblizu taa ima sto mali latici. Locirana e na sredinata me\u ve\ite. otprilika dva santimetra pod linijata na kosata. Ova e bo`joto oko ili tretoto oko ili misti~noto oko. Za da moème da go koristime bo`joto oko, nie treba da imame vi[ok na vnatre[na energija. Ova e pri~inata zo[to site ~akri moraat da bidat najprvo deblokirani i pri~inata zo[to morame da gi eliminirame site ne~istotii i da se samodisciplinirame za da go po~uvstvuvame dramati~noto poka~uvawena na[ata vnatre[na energija.

Bo`joto oko moè da gleda prikazi na du[ata od minatoto, sega[nosta i idninata za sekoj. Bo`joto oko moè isto taka da ja upotrebi bo`jata svetlina kako isklu~itelno silen reflektor i da gi is~isti site ne~istotii ili stradawa na odredeno mesto kako i da spasi delovi [to bile pogodeni od nesre]i i prirodni katastrofi. Vo zavisnost od individuata, efikasnosta na bo`joto oko varira vo soglasnost so sudbinata i karmata. Kako i da e, tretoto oko e eden isklu~itelno skapocen biser za onie koi prakticiraat duhovnost.

âkra 7 ( Sahasrara na Sanskrit)

Predstavena e kako lotos so iljada latici. Locirana e na vrvot na glavata, ovaa ~akra stanuva svetlo òlta so isklu~itelna ubavina koga stepenot na evolucija na individuata e na visoko nivo.Taa podsetuva na iljadalati~en lotos koj ja pokriva gornata polovina od glavata.

Na glavite na mnogu lu\e normalno e da se vidi neprozirna belo-siva, kafejava ili crna boja [to e indikator za ne~istotiite koi se pove]e ili pomalku povrzani so mozokot. Ako sretneme lu\e so izrazito crna ~akra 7, nie ne bi trebalo da razgovarame so niv za vera, bi bilo bezkorisno da razgovarame za religija ako samite ne ve zamolat da im pomognete; i samo toga[, dokolku imame dovolna koli~ina na vnatre[na energija i silna sveta svetlina koja ]e se probie niz tie ne~istotii. Koga sudbinata napravila nie da gi sretneme ovie virtuozni du[i i ako tie iskreno prakticiraat meditacija , nie treba da nastojuvame da im pomogneme i ne smeeme da gi odbieme. Ako nie odbieme ili izbegneme da pomogneme na onie so virtuozna du[a , toga[ nie za sebe ]e stvorime karma na sebi~nost i nedostatok na somilost i moè da iskusime kako Najvisokoto Bitie odbiva da ni pomaga na nas.

I.Z.U.E. 74


Od druga strana, ako na[eto bo`jo oko vidi zlobna du[a od zlite su[testva, lu\eto koi nemaat -virtuozna du[a- ili koi baraat na~in samo kako da kreiraat pre~ki na nas, da ja zamatat na[ata ~iatotija toga[ nie treba ve[to da gi odbegneme tie du[i.

So cel na[ata du[a da bide naso~ena napred kon doblesti na ~ist i miren na~in, nie ne smeeme da dozvolime da bideme voznemireni ili vnatre[no agitiranii posebno morame da izbegnuvame sukobewe so drugi i omrazata sprema niv ili sudeweto na drugite ili vozdignuvawe na na[ite talenti i sposobnosti. Nie mora da gi zatvorime na[ite o~i i u[i za da ne dozvolime nadvore[nite nastani da ne voznemirat.

Edna[ deblokirana, golemata vitalna to~ka na ~akra 7 moè da stane edna nevidliva vrata (da ne go me[ame ova so fraktura na ~erepot) koja moè da postane bo`ja voqa, svet ogan i ìvotna sila na univerzumot. Ponekoga[, na nea ]e i bide dadeno da primi kosmi~ki zraci, bilo radioaktivni ili ne, bez nie da bideme uni[teni od nivnite ekstremno visoki temperaturi. Iako ovaa informacija moè da go pro[iri na[eto znaewe, sepak ne sme go postignale dovolnoto nivo da go primenuvame ova znaewe. Ognenata zmija isto taka e tip na ogan od univerzumot koj e ekstremno èòk i ~ist.

âkra 7 se spravuva so setilnata percepcija, raspoloènieto, inteligencijata, razbiraweto, refleksijata, svesvoto i podsvesnoto, voqata i rezoniraweto. âkra 7 e potpomognata od specijalni nervni kletki nare~eni "ultra-kletki". Od denot koga ~ove[tvoto potonalo vo zlo, vo karmata na arogantna gordost, izmamata i suetata, oddale~uvaj]i se od ìvotot na duhovnata sre]a, na inteligencija, qubovta i somilosta na Bog., ôve[tvoto isto taka zaboravilo za svoite ultra-kletki i pove]e ne pameti kako da gi koristi niv. Treba da se odbeleì deka ~akra 7 i ultra-kletkite imaat treperliva zlatna svetlina so ekstremno visoka frekvencija. Ovaa frekfencija gi pretvara drugite kletki na na[eto telo, pravej]i da vibriraat na povisoka i povisoka frekvencija sekoj den, se dodeka tie ne dostignat nirvana ili rajska sre]a. Ovie ultra-kletki imaat specijalen izgled. Za moment nie ]e gi nare~eme kletki koi proizveduvaat svetle~ki eletricitet. Tie ja sledat besmrtnata i postojanata du[a i koga taa ]e se inkarnira vo telo, tie vleguvaat vo mozokot na toa telo. Nie moè da gi smetame niv kako eden elektri~en generator na nadprirodna sila so mnogu funkcii i efekti i so neograni~ena primena. Ako nau~ime da gi koristime ovie ultra-kletki nie ]e bideme sposobni da postignuvame nadprirodni dela i, prirodno, ]e postaneme specijalni ~ove~ki bitija.

Meditacijata ]e ni pomogne da gi koristime ultra-kletkite pravilno. Meditacijata ne e obi~en akt na sedewe so saati i na krajot da zaspieme ili da iskusime bolka vo kolenata so cel da li~ime na statuata na Buda i li da vidime ne[to.

Vo stvarnosta, so ultra-kletkite koi ve]e gi imame vo nas, nie treba da sme ektremno inteligentni, mudri i treba da imame ogromno znaewe i visoko razvien um nad vulgarniot. No [tom nie sme tolku slabi, glupavi, sebi~ni, gordi, al~ni i surovi, ne~istotiite formirale debel i mra~en film okolu ultra-kletkite koj gi pokriva so milioni ìvoti. Toa e crniot

I.Z.U.E. 75


I.Z.U.E.

prevez na neznaeweto koj ne vodi vo degeneracija i ne potonal vo zaboravot na stradawata i reinkarnacijata.

Nie nemame potreba da u~ime ili ~itame bezvredni teorii ili prazni misli, tuku ednostavno da go primenime toa [to drugive ve]e go postignale, bidej]i tie im pripa\aat na drugite a ne na nas.

Od druga strana, ako prifatime deka nie treba da nastojuvame da gi eliminirame ne~istotiite od na[ite tela, toga[ site bolesti ]e bidat olesneti, site lo[i naviki ]e is~eznat i nie prirodno ]e postaneme inteligentni, lucidni, se pove]e i pove]e perceptivni bidej]i imame vo nas bogatstvo ispolneto so svetlina i site iskustva na mudrosta vo na[ata podsvest vo na[ite ultra-kletki.Nastrana od predmetot za ognenata zmija i ~akrite, nie mora da bideme ekstremno vnimatelni vo eliminacijata na ne~istotiite i podigaweto na na[ata vnatre[na energija za da bideme gospodari na nadprirodnite sili koi leàt vo sekoj od nas.

Master Luong Minh Dang

76


XI. VOVED VO BANDI Ova e mala no mnogu bitna grupa na joga ve`bi. Ovie fizi~ki tehniki, na onie koi gi praktikuvaat im ovozmoùvaat da kontroliraat razni organi i nervi vo teloto. Zborot “banda” vo prevod zna~i “da drì{ ili da stegne{“ {to to~no gi opi{uva fizi~kite postapki koi se neophodni za izveduvawe na ovie ve`bi. Ne`no no silno se kontrahiraat odredeni delovi od teloto. Ova deluva kako masaà za vnatre{nite organi, ja otstranuva zastoenata krv i gi stimulira i regulira nervite na tie organi. Seto ova go podobruva funkcioniraweto i zdravjeto na teloto. Pokraj toa {to ovie bandi se izveduvaat fizi~ki tie imaat i suptilno dejstvo na ~akrite, vo pogled na prilivot na psihi~kite vibracii niz celoto va{e telo. Tie pomagaat da se oslobodat granthi(psihi~ki ~vorovi)Brahma granthi, Vishnu granthi i Shiva Granthi, koi go spre~uvaat slobodniot tok na pranata niz sushumna nadi. Na ovoj na~in se osloboduva spiritualnata sila. Ponaprednite praktikanti moàt da iskusat stegawe na sushumna nadi {to e siguren znak deka ovaa psihi~ka energija se manifestira. Bandite zaedno so drugi joga tehniki Dodeka se razvicaat i usovr{uvaat bandite moè da se pravat posebno. No kako {to praktikantot napreduva vo jogata, bandite treba da se priklu~at na tehnikite na mudri i pranajam. Na ovoj na~in se postignuva maksimalno dejstvo, bidej}i koga tokot na pranata se stimulira kako {to e toa so pranajam, bandite go kontroliraat nejziniot tok i go naso~uvaat vo odredeni delovi od teloto i taka spre~uvaat nejzino popusto tro{ewe. Koga joga tehnikite }e zapo~nat da se kombiniraat, psihi~kata sposobnost na individuata se budi i toga{ zapo~nuva visoka joga. Kumbhaka(zadrùvawe na zdivot) Bandite baraat od praktikantite da go zadrùvaat zdivot. Vo po~etokot zadrùvaweto treba da bide kratko, no kako {to gi razvivate svoite sposobnosti toa }e stanuva se podolgo i podolgo. Zadrùvaweto moè da bide vnatre{no i nadvore{no. Aktivnosta na belite drobovi moè privremeno da se prekine, posle dlaboko izdi{uvawe ili zdivot moè da se zadrì vo belite drobovi po vdi{uvawe. Ovaa ve`ba e su{tinski vaèn del od bandite i od pranajam pa praktikantot se sovetuva poleka da go razviva svojot kapacitet na zadrùvawe na zdivot. Periodot na zadrùvawe treba da se zgolemuva postepeno vo tekot na nekolku nedeli ili meseci bez da se nametnuva pregolem napor na belite drobovi.

I.Z.U.E. 77


JALANDHARA BANDHA Jalandhara bandha (blokada so bradata) Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba koja ovozmuùva kolenata da go doprat podot. Lu|eto koi ne moàt da sedat vo padmasana, siddhasana,itn. ovaa banda moè da ja izveduvaat vo stoe~ka polo`ba. Postavete gi dlankite na vrvot od kolenata. Opu{tete go teloto i zatvorete gi o~ite. Vdi{ete dlaboko, zadrète go zdivot vnatre, svitkajte ja glavata napred i pritisnete ja bradata na gradi(poto~no na gradnata koska). Ispravete gi racete i fiksirajte gi vo taa polo`ba, istovremeno potturnete gi ramenata nagore i napred, toa }e obezbedi racete da ostanat cvrsti. Dlankite treba da ostanat na kolena. Ostanete vo krajnata polo`ba onolku kolku vi e lagodno da go zadrìte zdivot. Potoa opu{tete gi ramenata, svitkajte gi racete, podignete ja glavata i izdi{ete. Povtorete ja ovaa postapka koga di{eweto }e se vrati vo normala. Zabele{ka Isto taka celata ve`ba moè da se izvede so zadrùvawe na zdivot po izdi{uvaweto. Vremetraewe Ve`bata moè da trae onolku vreme kolku {to vam vi e lagodno da go zadrìte zdivot. Povtorete ja do 10 pati. Koncentracija Na vishuddi ~akra (plava svetlosna topka). Redosled Najdobro e da se izvede zaedno so pranajam i mudri. Ako ja izveduvate posebno toga{ pravete ja po asani i pranajam no pred meditacija. Predupreduvawe Nikoga{ ne vdi{uvate ili izdi{uvate se dodeka ne se oslobodi pritisokot na bradata i glavata ne se ispravi. Ograni~uvawa Lu|e so visok pritisok ili so srcevi zaboluvawa ne treba da ve`baat bez stru~en nadzor. Dejstvo Prtisokot na bradata go zatvora du{nikot i vr{i kompresija na razli~ni oragani vklu~uvaj}i gi tuka i sinusnite receptori koi se nao|aat vo predelot na grloto. Ovie receptori se osetlivi na krvniot pritisok vo venata koja go snabduva mozokot so krv. Ako pritisokot e visok receptorite pra}aat poraka na mozokot i srceto, koi toga{ ja zabavuvaat svojata rabota. Ako pritisokot e nizok toga{ srceto se zabrzuva na ist na~in. Receptorite se osetlivi na pritisok pa zatoa kompresijata koja ja primaat za vreme na jalandhara bandha go zabavuva srceto i doveduva do mir vo umot. Tiroidnata i paratiroidnata `lezda se masiraat i nivnata funkcija se podobruva. Ovie `lezdi, a posebno tiroidata, imaat mnogu golemo vlijanie na ~ovekoviot organizam, rast i seksualnata funkcija. Ovaa tehnika go otstranuva stresot, voznemirenosta i lutinata. Ova e odli~na podgotovka za meditacija.

I.Z.U.E. 78


JALANDHARA BANDHA VO STOE^KA POLO@BA

Jalandhara bandha - vo stoe~ka polo`ba Zavzemete stoe~ka polo`ba. Razdvojte gi stapalata okolu polovina metar. Navednete se napred i postavete gi dlankite malku nad kolena. Izdi{ete (ili vdi{ete) napravete blokada so bradata izadrète gi zdivot. Zadrète ja krajnata polo`ba onolku vreme kolku {to vi e lagodno. Potoa oslobodete go pritisokot na bradata, ispravete ja glavata i poleka izdi{ete ili vdi{ete vo zavisnost od toa kako ste ja po~nale ve`bata. Povtorete ja povtorno. Site ostanati detali se isti kako za jalandhara bandha vo sede~ka polo`ba.

MOOLA BANDHA

Moola bandha (blokada so kontrakcija na vratot i perineumot) Sednete vo meditativna polo`ba so kolenata cvrsto na zemja. Najdobra asana e siddhasana, sidda yoni asana ili moolabandhasana, bidej}i tie so petata go pritiskaat perineumot i na toj na~in pomagaat bandata podobro da se izvede. Postavete gi dlankite na kolena. Zatvorete gi o~ite i opu{tete go teloto. Vdi{ete dlaboko, zdrète go zdivot i napravete jalandhara bandha(kontrakcija na vratot). Potoa kontrahirajte gi muskulite vo predelot na perineumot i vovle~ete gi nagore. Toa e zvr{nata polo`ba. Zadrète ja ovaa polo`ba kolku vi e lagodno. Opu{tete ja kontrakcijata na perineumot, poleka podignete ja glavata i poleka izdi{ete. Zabele{ka Ovaa banda isto taka moè da se izvede prvo so izdi{uvawe i zadrùvawe na zdivot posle izdi{uvaweto dodeka ja izveduvate blokadata, ili dodeka ja zadrùvate kontrakcijata podolg vremenski period so normalno di{ewe no bez jalandhara bandha. Vremetraewe Bandata moè da trae onolku dolgo kolku {to praktikantot e vo sostojba da go zadrì zdivot. Povtorete ja bandata do deset pati. Koncentracija Na mooladhara ~akra (crvena svetlosna topka).

I.Z.U.E. 79


Redosled Bandite se izveduvaat po asani i pranajam no pred meditacija. No najdobro e tie da se pravat vo kombinacija so mudrite i pranajam. Predupreduvawe Ovaa banda mora vnimatelno da se usovr{uva i pod vodstvo na u~itel. Ograni~uvawa Ograni~uvawata se isti kako i za jalandhara bandha. Podgotvitelna tehnika Na po~etnicite moè da im bide te{ko silno da gi kontrahiraat muskulite na perineumot i da ja zadràt kontrakcijata onolku vreme kolku {to go zadrùvaat zdivot. Zatoa se prepora~uva da redovno ve`baat ashwini mudra so koja }e gi zajaknat muskulite i }e razvijat kontrola nad niv. Dejstvo Vo ovaa banda predelot vo koj se nao|a mooladhara chakra (predelot pome|u genitaliite i anusot) se kontrahira i se povlekuva nagore. Vakvata postapka ja prinuduva apana vayu (vitalnata energija vo predelot na abdomenot pod papokot) da te~e nagore i na toj na~in da se soedini so prana vayu (vitalnata energija vo predelot pome|u grloto i srceto). Ova ja zgolemuva vitalnosta i pomaga vo budeweto na kundalini. Taa pomaga da se zacvrsti brahmacharya i ja sublimira seksualnata energija vo povisokite centri. Dejstvata od jalandhara bandha na ovoj na~in se udvojuvaat. Se stimuliraat karli~nite nervi i deluvaat povolno na seksualnite organi. Gi zajaknuvaat muskulite na anusot, a se stimulira i crevnata peristaltika.

UDDIYANA BANDHA

Uddiyana bandha (blokada so kontrakcija i vovlekuvawe na stomakot) Sednete vo meditativna polo`ba. Postavete gi dlankite na kolena. Zatvorete gi o~ite i opu{tete go teloto. Izdi{ete dlaboko i zadrète go zdivot. Napravete jalandhara bandha i potoa kontrahirajte gi stoma~nite muskuli kolku {to moète navnatre i nagore. Ova e krajnata polo`ba. Zadrète ja ovaa blokada kolku {to }e go zadrìte zdivot. Potoa poleka opu{tete gi stoma~nite muskuli, podignete ja glavata i vdi{ete. Povtorete ja postapkata do 10 pati. Koncentracija Na manipura ~akra (òlta svetlosna topka).

I.Z.U.E. 80


Redosled Ovaa banda moè da se izveduva pred meditacija, a posle asani i pranajam. Najdobro e da ja izveduvate naporedno so pranajam i mudri. Predupreduvawe Praktikuvajte ja ovaa banda samo koga èludnikot i crevata vi se prazni. Ograni~uvawa Lu|e so srcevi problemi, ~ir na èludnikot i dvanaestopala~noto crevo i trudnici ne treba da ja izveduvaat ovaa ve`ba. Dejstvo Vo ovaa ve`ba dijafragmata se povlekuva nagore sprema gradniot ko{, a abdomenalnite organi se vovle~eni sprema rbetot. So Udiyana bandha se otstranuvaat site èludo~ni i stoma~ni poremetuvawa kako {to se tvrda stolica(zapek), lo{o varewe, glisti, dijabetes itn. Se masiraat stoma~nite organi: crniot drob, pankreasot, bubrezite slezinata itn. i stanuvaat poefikasni, pozdravi, a so redovna ve`ba se otstranuvaat i bolestite koi se povrzani so niv. Nadbubre`nite `lezdi koi se smesteni nad bubrezite se normaliziraat. Se stimuliraat simpati~kite nervi na solarniot pleksus. Bidej}i ovie nervi se del od stoma~nite organi (kako i poradi masaàta koja se vr{i) funkcioniraweto na site ovie organi se podobruva. Se stimulira i Manipura ~akra koja se nao|a vo predelot na papokot. Ova e centarot na pranata vo teloto i na toj na~in distribucijata i tokot na pranata se zgolemuva i se pottiknuva de se podigne vo sushumna nadi.

UDDIYANA BANDHA

VO STOE^KA POLO@BA

Uddiyana bandha vo stoe~ka polo`ba Zastanete ispraveno so stopalata razdvoeni okolu polovina metro. Navednete se malku napred i postavete gi dlankite na predniot del od butinite. Gledajte napred, vdi{ete dlaboko i potoa izdi{ete. Kontrahirajte gi stoma~nite muskuli i vovle~ete go stomakot. Ne gledajte nadolu. Zadrète ja ova polo`ba nekoe vreme i potoa opu{tete ja blokadata, poleka vdi{ete i opu{tete se. Zabele{ka Ovaa varijanta vo stoe~ka polo`ba e polesna za izveduvawe pa zatoa im se prepora~uva na po~etnicite.

I.Z.U.E. 81


Site ostanati detali se isti kako za uddiyana bandha vo sede~ka polo`ba.

MAHA BANDHA Maha bandha (trojna blokada) Sednete vo meditativna polo`ba, po mo`nost vo siddhasana ili siddha yoni asana. Dlaboko vdi{ete i potoa izdi{ete. Napravete jalandhara bandha, uddiyana bandha i na kraj moola bandha. Svesno koncentrirajte se na slednive ~akri po red i mentalno povtoruvajte gi nivnite imiwa:

- mooladhara - manipura - vishuddi

Bidete svesni za sekoja ~akra po nekolku sekundi i potoa preminete na slednata. Koga ve}e ste ja naso~ile svesta na site tri ~akri, ste gi pominale edna po druga, vratete se na mooladhara i povtorete ja postapkata. Prodolète se dodeka vi e lagodno da go zadrìte zdivot podolgo vreme. Potoa opu{tete ja prvo moola bandha, pa uddiyana bandha, i na krajot jalandhara bandha. Poleka vdi{ete. U{te edna{ vdi{ete i izdi{ete, pa povtorno izvedete ja maha bandha. Zabele{ka Ovaa banda ima najgolem efekt ako zdivot se zadrùva {to e mo`no podolgo vreme. Praktikantot treba da nastojuva poleka i ne`no da go zgolemuva svojata sposobnost za zadrùvawe na zdivot,no bez napregawe. Vremetraewe Moète da izvedete do 9 ciklusi. Predupreduvawe Maha bandha ne treba da se izveduva se dodeka ne se usovr{at drugite tri bandi. Ograni~uvawa Ograni~uvawata se isti kako i za poedine~nite bandi. Dejstvo Dejstvata se isti kako i za poedine~nite bandi. No Maha bandha e posebno korisna za duhovnite aspiranti bidej}i e mnogu mo}en metod za stimulirawe na tokot na psihi~kata energija i doveduvawe na umot vo introvertna sostojba pred meditacija.

I.Z.U.E. 82


XII. VOVED VO MUDRI

Znaewata za joga ve`bite kako {to se asanite i pranajam ve}e iljadnici godini se lesno dostapni za pogolemiot broj na lu|e vo Indija,a posebno ako se iskreni traga~i na vistinata. No, znaewata za povisokite i pomo}ni ve`bi bilo ~uvano kako dragocenost od strana na nekolkumina odbrani i duhovno razvieni poedinci, taka {to bilo prenesuvano od guru na u~enik, ili bilo prevzemano od sanskritski tekstovi. Denes e golem brojot na lu|eto koi se spremni i zainteresirani da ja zabrzaat svojata evolucija. Traga~ite na dene{nicata se polni so pra{awa i se vo potraga na patot na samorealizacija. Ova novo vreme e karakteristi~no po op{toto {irewe na ve`bite koi bile strogo ~uvani tajni. Edni od najva`nite me|u ovie ve`bi se mudrite vo jogata. Se veli deka mudrite se pomo}ni i pobitni duri i od asanite i pranajam, bidej}i tie pomagaat vo budeweto na zaspanata zmiska sila vo ~ovekot - kundalini shakti. Najpoznatiot dreven tekst koj se odnesuva na mudrite (i drugi joga praksi) e Gherand Samhita - rasprava za hatha yoga od Rishija Gerande. Vo Gherald Samhiti objasneti se vkupno 25 mudri. Golem del od niv moàt da se praktikuvaat samo pod vodstvo na u~itel. Nikomu ne se prepora~uva da zapo~ne so bilo kakva povisoka praksa bez prethodna podgotovka i obuka, pa zatoa ovde se pretstaveni nekolku mudri vo poednostavena forma. Mudrata moè da se objasni kako odredena polo`ba ili stav koj simboli~no ja pretstavuva psihata. Vo sistemot na indiskiot klasi~en tanc mudra zna~i simboli~en gest so koj se povikuva izvesno raspoloènie ili emocija vo vnatre{noto bitie. Mnogu od mudrite vo jogata se izveduvaat so race, kako {to se yoni ili chin mudra. Tie ja imaat istata cel kako i kaj raznite na~ini na tancuvawe, da se povika introvertno, duhovno raspoloènie kaj onie koi gi izveduvaat, upotrebuvaat mudrite. Nekoi mudri se koristat za kontrola na fiziolo{ki procesi, koi se odvivaat normalno nadvor od na{ata sekojdnevna svesnost. Mudrite mu ovozmoùvaat na praktikantot da ja razvie svesta za tokot na vitalnata energija (prana) vnatre vo suptilnoto telo i kone~no da postigne svesna kontrola nad ovie sili. So ova praktikantot se osposobuva po svoja volja da gi naso~i vo bilo koj del od teloto(so cel za samoisceluvawe) ili nadvor od teloto sprema nekoe drugo telo (so cel za psihi~ko ili prani~no isceluvawe na drugi lu|e). Mnogu od ovie mudri se sostaven del od razli~ni bandi, asani i pranajam, obedineti vo edna ve`ba. Ova sozdava mnogu mo}na kombinacija, bidej}i sekoj od sostavnite delovi ima svoe to~no odredeno dejstvo. Mudrite go podgotvuvaat umot za meditacija podtiknuvaj}i povlekuvawe na setilata od vrzuvawe so nadvore{nite objekti (pratyahara) pravej}i go umot ednonaso~en (ekagrata). Pokraj toa {to nivnata cel e prvenstveno spiritualna, mnogu mudri imaat i odredeni mentalni i fizi~ki dejstva koi se nazna~eni vo opisite na sekoja poedine~na mudra.

I.Z.U.E. 83


GYANA MUDRA I CHIN MUDRA Gyana mudra (psihi~ki gest na znaeweto) Zavzemete meditativna polo`ba. Pokazalcite na dvete race doprete gi so odgovara~kiot palec. Preostanatite tri prsta na sekoja raka ispruète gi taka da ima malku rastojanie me|u niv. Postavete gi racete na kolena so dlankite svrteni nadolu. Chin mudra (pshi~ki gest na svesta) Chin mudra se pravi isto kako gyana mudra, samo {to tuka dlankite na dvete race se svrteni nagore. Vremetraewe Moète da napravite edna od ovie dve mudri sekoga{ koga }e zavzemete nekoja od meditativnite polo`bi. Dejstvo Gyana mudra i Chin mudra se ednostavni, no mnogu bitni psihi~ko-nervni polo`bi koi gi nadopolnuvaat meditativnite i drugite asani i gi pravat pomo}ni. Prenaso~uvaweto na svesnite nervni impulsi od racete mu pomaga na praktikantot da uspee podolgo vreme da se zadrì vo cvrsta i opu{tena polo`ba.

SHAMBHAVI MUDRA Shambhavi mudra (gledawe na to~kata pome|u ve|ite) Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba, ispravete go grbot i postavete gi racete na kolena vo chin ili gyana mudra. Naso~ete go pogledot napred vo edna to~ka vo prostorot. Potoa bez da ja dviìte glavata, podignete go pogledot nagore i fokusirajte se na to~kata pome|u ve|ite. Obidete se da gi prekinete mislite i meditirajte na univerzalnata svest. Vremetraewe Za po~etok moè da ja pravite po nekolku minuti. No, poleka so ve`bawe vremeto moè da se prodolì. Dejstvo Ova e edna od ve`bite na koi vo jogata i tantra shastrama (drevni tekstovi) im se posvetuva golemo vnimanie. Onoj koj e specijalist vo ovaa praksa moè da gi transcedentira umot, intelektot i egoto, i da vleze vo spiritualnite oblasti na svesta. Ova e mo}na tehnika za budewe na ajna chakra. Fizi~ki, taa gi zajaknuva muskulite na o~ite. Mentalno, go smiruva umot i osloboduva od stres i bes.

I.Z.U.E. 84


NISIKAGRA DRISHTI

Nisikagra drishti (gledawe vo vrvot na nosot) Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba, grbot israven i so liceto svrteno napred. Naso~ete gi o~nite jabolka na vrvot na nosot. Di{ewe Moète kratko da go zadrìte zdivot nadvor ili vnatre. Vo ovoj slu~aj o~ite moàt da ostanat naso~eni na vrvot na nosot dodeka vdi{uvate i izdi{uvate pome|u zadr{kite. Ako se ve`ba podolgo vreme di{eweto treba da bide normalno. Predupreduvawe Ne gi napregajte o~ite. So tekot na vremeto, vo narednite nedeli i meseci poleka zgolemuvajte go broeweto. Dejstvo Ovaa mudra ja razviva koncentracijata, ja budi mooladhara chakra i ja razviva introvertnosta kaj praktikantot.

ASHWINI MUDRA Ashwini mudra (mudrata na kowot) Stadium 1 Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba. Opu{tete go teloto. Zatvorete gi o~ite i di{ete normalno. Zategnete gi muskulite na anusot nekolku sekundi, a potoa opu{tete gi nekolku sekundi. Povtorete ja ovaa postapka nekolku pati. Stadium 2 Kontrahirajte gi muskulite na anusot, a potoa vdi{ete. Zadrète go zdivot i u{te pove}e zategnete gi muskulite na anusot. Opu{tete ja kontrakcijata na anusot i izdi{ete. Povtorete go ova onolku pati kolku {to vi e lagodno. Ne se napregajte. Koncentracija Duhovna: Na mooladhara chakra (crvena svetlosna topka). Fizi~ka: Na anusot. Redosled Moè da se pravi vo bilo koj del od denot ili vo tekot na joga programata. Dejstvo Prakticiraweto na ovaa mudra ovozmoùva da se postigne kontrola nad muskulite na anusot na ist na~in kako {to kowot ima kontrola. Onoj {to moè sovr{eno da ja izveduva ovaa mudra moè da go spre~i istekuvaweto na pranata od teloto. Na toj na~in vitalnata sila moè da se so~uva i da

I.Z.U.E. 85


se naso~i vo povisoki duhovni celi. Ova e izvonredna podgotvitelna ve`ba za moola bandha. Mnogu e korisna za lu|e koi imaat hemoroidi i za otstranuvawe na tvrda stolica(zapek).

KHECHARI MUDRA Khechari mudra (blokada so jazikot) Raja yoga tehnika Zatvorete ja ustata. Svitkajte go jazikot nanazad taka da dolnata strana go dopira gornoto nepce. Obidete se vrvot na jazikot da go turnete {to ponazad. Pravete go ova {to e mo`no podolgo. Opu{tete go jazikot po nekolku sekundi , a potoa povtorete ja postapkata. So ovaa ve`ba jazikot avtomatski }e se podigne do sinusot stimuliraj}i mnogu vitalni nervni centri vo mozokot. Vremetraewe [to e mo`no podolgo, posebno koga ste vo vreme na mir i relaksacija. Dejstvo Ovaa mudra ima mnogu suptilno vlijanie na ~ovekovoto telo. Vo zadnata {uplina na nepceto postojat razli~ni to~ki na pritisok i `lezdi koi imaat golema kontrola nad telesnite aktivnosti. So svitkuvaweto na jazikot se stimulira nivnoto la~ewe. Od toa teloto ima zna~itelna zdravstvena korist. Se sozdava i plunka koja go otstranuva ~uvstvoto na èd i glad. Ovaa mudra ja budi kundalini shakti i pomaga vo za~uvuvaweto na vitalnata energija na teloto.

YOGA MUDRA Yoga mudra(psihi~ko edinstvo) Sednete vo Padmasana-lotus (ako ne moète vo lotus, moè da sednete vo vajrasana-dijamantski stav). Opu{tete go celoto telo i zatvorete gi o~ite. Poleka izdi{ete; zadrète go zdivot i koncentrirajte se na mooladhara chakra(crvena svetlosna topka). Poleka vdi{ete i istovremeno ~uvstvuvajte kako zdivot i svesta postepeno se podignuvaat od mooladhara do ajna chakra. Zadrète go zdivot nekolku sekundi i koncentrirajte se na ajna chakra(bela svetlosna topka). Poleka izdi{ete svitkuvaj}i se napred vo sklad so zdivot. Dvièweto napred treba da po~ne koga }e po~nete so izdi{uvawe ,a ~eloto da go dopre podot koga potpolno }e go isfrlite celiot vozduh od belite drobovi. Istovremeno ~uvstvuvajte kako zdivot i svesta postepeno se dviàt od ajna do mooladhara chakra. Posle izdi{uvawe koncentrirajte se na mooladhara chakra i zadrète go zdivot nekolku sekundi.

I.Z.U.E. 86


Vdi{ete, podignete go teloto i ~uvstvuvajte kako zdivot i svesta se dviàt nagore od mooladhara do ajna chakra. Site ovie dvièwa treba da bidat uskladeni. Koga ste vo ispravena polo`ba, dodeka go zadrùvate zdivot, koncentrirajte se na ajna chakra. Potoa izdi{ete i povtorno navednete se napred za da ja povtorite postapkata. Vremetraewe Naprednite praktikanti moàt da ja pravat ovaa mudra i do 15 minuti. Po~etnicite moè da ja pravat okolu edna minuta, a potoa postepeno da go zgolemuvaat vremeto. Di{eweto treba da e bavno, a vnatre{noto i nadvore{noto zdrùvawe na zdivot treba da bide {to e mo`no podolgo, no bez nikakov napor. Redosled Najdobro e pred meditacija, no moè da se pravi vo bilo koe vreme. Dejstvo Ova e izvonredna podgotvitelna ve`ba za maditacija. Ja razviva svesnosta i kontrolata nad psihi~kata energija. Doveduva do mir i gi otstranuva besot i tenzijata.

PRANA MUDRA

Prana ili shanti mudra (energetska mudra) Sednete vo bilo koja meditativna polo`ba. Ispravete go grbot, zatvorete gi o~ite i spojte gi racete vo skut. Stadium 1 Vdi{ete i izdi{ete {to e mo`no podlaboko, zategnuvaj}i gi stoma~nite muskuli za da isfrlite maksimalno koli~estvo vozduh od belite drobovi. Napravete moola bandha dodeka go zadrùvate zdivot po izdi{uvaweto i koncentrirajte se na mooladhara chakra. Zadrète go zdivot kolku {to vi e lagodno. Stadium 2 Opu{tete ja moola bandha. Vdi{ete poleka i dlaboko, maksimalno {irej}i go stomakot za da vovle~ete {to pove}e vozduh vo belite drobovi. Istovremeno postavete gi racete vo predelot na pubisot. Dlankite se otvoreni, a prstite vpereni edni sprema drugi. Dodeka vdi{uvate od stomak obidete se da po~uvstvuvate kako pranata-vitalnataenergija se povlekuva od mooladhara chakra do manipura chakra. Dvièweto na racete treba da bide vo sklad so stoma~noto vdi{uvawe.

I.Z.U.E. 87


Stadium 3 Prodolète so vdi{uvawe i podignuvawe na racete dodeka ne bidat pred srceto. Dodeka vdi{uvate obidete se da po~uvstvuvate kako vitalnata energija se povlekuva od manipura do anahata chakra. Stadium 4 Podignuvaj}i gi ramenata povle~ete u{te pove}e vozduh vo belite drobovi. Po~uvstvuvajte kako pranata se povlekuva nagore do vishuddhi {irej}i se kako bran do ajna i na krajot do sahasrara chakra. Vo soglasnost so di{eweto podignete gi racete pred grloto. Stadium 5 Zadrète go vozduhot dodeka gi {irite racete na strana. Vo zavr{nata polo`ba dlankite se va nivo na u{ite, racete se ra{ireni no ne ispraveni. Koncentrirajte se na sahasrara. Obidete se da vizualizirate ~ista svetlina kako zra~i od va{ata glava.ûvstvuvate kako celoto va{e telo pra}a vibracija na mir sprema site bitija. Zadrète ja ovaa polo`ba kolku {to moète, bez da ja napregate plu}ata na bilo koj na~in. Dodeka izdi{uvate vratete se vo po~etnata polo`ba i povtorete gi site stadiumi od 1-5. Na krajot od izdi{uvaweto va{ata koncentracija treba da bide na moola bandha. Vo tekot na izdi{uvaweto ~uvstvuvajte kako pranata postepeno se spu{ta niz sekoja ~akra. Opu{tete go teloto, di{ete poleka i dlaboko. Koga ovaa ve`ba }e se usovr{i, zdivot moè da se vizualizira kako tok na bela svetlina koja se podignuva i spu{ta niz sushumna nadi. Redosled Najdobro e da se izveduva pred meditacija. Predupreduvawe Ne ja napregajte plu}ata. Poleka zgolemuvajte go traeweto na vdi{uvaweto, zadrùvaweto na zdivot i izdi{uvaweto. Dejstvo Ovaa mudra ja budi zaspanata energija(prana shakti) i ja rasporeduva niz celoto telo, zgolemuvaj}i gi snagata, li~niot magnetizam i zdravjeto.

VIPAREETA KARANI MUDRA Vipareeta karani mudra( obratna polo`ba) Opu{tete go celoto telo i zatvorete gi o~ite. Napravete Ujjayi pranayama i kheechari mudra. Dodeka poleka vdi{uvate, ~uvstvuvajte kako zdivot i svesta se dviàt od manipura do vishuddi chakra. Dodeka izdi{uvate, zadrète ja mislata na vishuddi. Vo tekot na slednoto vdi{uvawe povtorno ~uvstvuvajte kako zdivot i svesta se dviàt od manipura do vishuddi chakra. Povtorete onolku pati kolku {to vi e lagodno.

I.Z.U.E. 88


Vremetraewe Vremetraeweto od nekolku sekundi na po~etokot poleka prodolùvajte go so tekot na denovite do 15 ili pove}e minuti. Redosled Na krajot od asanite ili mudrite i ako e vozmo`no pred meditacija. Ne ja rabotete posle naporni ve`bi i najmalku tri ~asa po jadewe. Ograni~uvawa Ovaa mudra ne treba da ja praktikuvaat lu|e so zgolemena tiroida, visok krven pritisok i seriozni srcevi problemi. Dejstvo Ovaa mudra predizvikuva suptilni promeni vo tokot na pranata vo teloto. Go zabrzuva tokot na pranata od manipura chakra(prani~niot centar na suptilnoto telo) do vishuddi chakra. Ova pomaga da se pro~isti celoto suptilno telo {to za vozvrat pomaga da se spre~at mnogu bolesti na fizi~ki plan. Vipareeta karani mudra e mnogu va`na ve`ba za sublimirawe na seksualnata energija od poniskite vo povisokite centri.

MAHA MUDRA Maha mudra( golema polo`ba) Sednete na pod. Postavete ja desnata peta pod anusot, a levata noga ispruète ja pravo pred teloto. Navednete se napred i so racete fatete go palecot na levata noga. Opu{tete go celo telo. Vdi{ete dlaboko. Napravete moola bandha i shambhavi mudra. Dodeka go zadrùvate zdivot so mislata dviète se naizmeni~no po ~akrite mooladhara, vishuddhi i ajna. Koncentracijata treba da ostane edna do dve sekundi na sekoja ~akra. Prodolète so vakvoto dvièwe na svesta po ~akrite onolku dolgo kolku {to vi e lagodno da go zadrùvate zdivot. Potoa poleka izdi{ete. Zadrète ja nevednatata polo`ba i povtorete ja celata postapka. Zamenete ja polo`bata na nozete, taka da sega levata peta bide pod anusot i povtorete. Zabele{ka Lu|eto na koi ovaa polo`ba im e te{ka moè da ja pravat maha mudra vo siddhasana ili siddha yoni asana pod uslov so petata da se ovozmoì ist pritisok na analnoto podra~je. Vremetraewe Po~etnicite ovaa ve`ba moè da ja pravat po tri pati so sekoja noga. Ovoj broj moè da se zgolemuva bez ograni~uvawe vo zavisnost od praktikantot. Redosled Ovaa mudra moè da se pravi vo bilo koe vreme, no najmnogu se prepora~uva toa da bide pred meditacija. Predupreduvawe [to podolgo go zadrùvate zdivot toa podobro, no ne smeete da gi napregate belite drobovi.

I.Z.U.E. 89


Dejstvo Ova e mnogu dobra podgotvitelna tehnika za meditacija. Gi uramnoteùva umot i teloto, i go stimulira tokot na psihi~kata energija (prana shakti). Pomaga vo otstranuvaweto na stoma~ni poremetuvawa.

MAHA BHEDA MUDRA Maha bheda mudra( mudra na golemo prodirawe) Sednete taka da levata peta vi e pod anusot, a desnata noga ispruèna. Navednete se napred i so dvete race fatete go palecot na desnata noga. Vdi{ete dlaboko, potoa izdi{ete i zadrète go zdivot. Napravete jalandhara bandha, moola i uddiyana bandha. Pogledot naso~ete go na vrvot na nosot. So umot koncentrirajte se po red na ~akrite: mooladhara, manipura i vishuddhi. Mislete na sekoja ~akra po edna do dve sekundi, a potoa preminete na slednata ~akra: mooladhara-manipura-vishuddi-mooladhara-manipura-vishuddhi. Kruète so svesta po ~akrite se dodeka ste vo sostojba lagodno da go zadrìte zdivot po izdi{uvaweto. Potoa opu{tete ja uddiyana bandha, moola bandha i na krajot jalandhara bandha. Opu{tete gi o~ite. Vdi{ete poleka i dlaboko. Dejstvo Ova e mnogu mo}na mudra za soedinuvawe na sebe si so vnatre{noto bitie, vnatre{noto jas. Bheda – zna~i da prodre{ ili da probie{. Vo ovaa mudra svesnosta prodira niz ~akrite i psihi~kite kanali. Site drugi detali se isti kako za maha mudra.

VAJROLI MUDRA

Vajroli mudra(mudrata na gromot) Sednete vo bilo koja meditativna asana. Racete postavete go na kolena, zatvorete gi o~ite i opu{tete se. Zategnete go urinarniot muskul nagore i potoa vdi{ete. Po vdi{uvaweto u{te pove}e zategnete; opu{tete go urinarniot muskul i izdi{ete. Ista vakva kontrakcija se izveduva koga ~uvstvuvame potreba za mokrewe, a sakame da ja odloìme za nekoe vreme. Koncentracija Na swadhisthana chakra. Dejstvo Ovaa mudra ima golemo vlijanie na vajra nadi (psihi~ki kanal) koj gi snabduva genitaliite so vitalna energija. Praktikantot moè da ja kontrolira vitalnata energija koja normalno se gubi so ejakulacija. Potoa taa energija moè da se transformira ili sublikira za povisoka joga praksa.

I.Z.U.E. 90


YONI MUDRA Yoni ili Shanmukhi mudra (mudra na psihi~kiot izvor) Sednete vo bilo koja udobna meditativna polo`ba, po mo`nost vo padmasana ili siddhasana. Vdi{ete poleka i dlaboko. Zadrète go zdivot. Zatvorete gi u{ite so palcite, o~ite so pokazalcite, nozdrvite so srednite prsti, a domalite i malite prsti stavete gi pod i nad usnite. Dodeka go zadrùvate zdivot vnatre koncentrirajte se na bindu chakra (se nao|a na korenot na temeto na glavat). Obidete se da zabeleìte bilo kakvi zvu~ni manifestacii. Na krajot trgnete gi srednite prsti od nozdrvite i izdi{ete. Drugite prsti neka ostanat na isto mesto. Povtorno vdi{ete i na krajot od vdi{uvaweto zatvorete gi nozdrvite so srednite prsti. Prodolète so istata postapka. Vremetraewe Nema ograni~uvawe vo vremetraeweto, moè da ja pravite onolku dolgo kolku {to vie sakate. Koncentracija Na bindu chakra. Dejstvo Ova e mo}na ve`ba so koja umot se oddeluva od vrzanosta za slu{nite objekti(pratyahara). Izvorot na celiot univerzum e neproizveden zvuk illi vibracija. So ovaa mudra se nastojuva svesta na praktikantot da se sprovede niz razli~nite manifestacii na zvukot, se dodeka ne gi doìvee i najsuptilnite zvuci. Isto taka se stimulira svesnosta za psihi~kite zvuci koi se emitiraat niz bindu ~akrata koja se nao|a na temeto na glavata.

NAUMUKHI MUDRA

Naumukhi mudra (zatvorawe na devet porti) Sednete vo udobna meditativna polo`ba. Opu{tete go celoto telo. Vdi{ete poleka i dlaboko. Istovremeno ~uvstvuvajte kako zdivot i mislata poleka se podignuvaat od mooladhara chakra do sahasrara. Koncentrirajte se po nekolku sekundi na sekoja ~akra po red: mooladhara – swadhistana – manipura- anahata – vishuddhi – ajna – bindu – sahasrara. Zadrète go zdivot vnatre. Zatvorete gi u{ite, o~ite, nosot i ustata na ist na~in kako za yoni mudra. Napravete moola bandha i vajroli mudra. Dodeka go zadrùvate zdivot koncentrirajte se na sahasrara. Zadrète go zdivot kolku {to moète , no bez napregawe. Potoa oslobodete gi nozdrvite i poleka izdi{ete. Vo tekot na izdi{uvaweto opu{tete gi moola bandha i vajroli mudra. So mislata ostanete na sahasrara. Na krajot od izdi{uvaweto opu{tete se nekolku sekundi, pa povtorete ja celata postapka.

I.Z.U.E. 91


Vremetraewe Onolku dolgo kolku {to moète, no bez napor. Zabele{ka Dvete u{i, dvete o~i, dvete nozdrvi, ustata, anusot i urinarniot preod se smetaat za devette porti vo tvrdinata na teloto. So zatvaraweto na ovie porti i povlekuvaweto na umot vnatre, ~ovekot e vo sostojba da prodre niz desettata porta na vrvot na glavata (sahasrara), koja e poznata kako porta na Brahma(povisokata svest). Dejstvo Dejstvoto na ovaa mudra e isto kako i za yoni mudra, no tuka toa e mnogu poizrazeno.

PASHINEE MUDRA Pashinee mudra (svitkana mudra) Ednostaven oblik Izvedete halasana(plug). Razdvojte gi stopalata okolu polovina metar. Svitkajte gi nozete taka {to kolenata i butinite }e gi privle~ete kon gradite. Kolenata treba da gi dopiraat u{ite, ramenata i podot. Racete prefrlete gi okolu zadniot del od nozete i glavata. Di{ete dlaboko i poleka. Koncentrirajte se na manipura chakra (òlta svetlosna topka). Predupreduvawe Ne gi napregajte grbnite muskuli. Dejstvo Pashinee mudra doveduva do uramnoteènost i spokojstvo na celiot nerven sistem. Gi istegnuva grbnite muskuli i gi stimulira rbetnite nervi. Toa vlijae na celoto telo i go pravi pozdravo. Gi masira site stoma~ni organi, a deluva povolno i na genitaliite.

I.Z.U.E. 92


XIII. {TO E DUHOVNA EVOLUCIJA?

Potrebni bea milioni godini za da evoluiraat lu\eto od od na ~etiri noze do stoewe ispraveno na dve noze. Sega, ôve[tvoto ja dostigna presudnniot stadium vo svojata evolucija.

Osven dobri dela i iskreni zborovi, duhovnata evolucija predstavuva napredok na duhot i du[ata kon edno nivo na totalno budewe nare~eno Golemo Prosvetluvawe, so superiorna inteligencija. So cel da se dostigne ova nivo, nime mora da bideme ekstremno trpelivi i da prakticirame so celoto svoe razbirawe na stvarnosta, nekoi osnovni principi. Ova e zna~eweto na meditativnata praksa. Koga edna[ praktikantite dostignale visoko nivo, tie ]e moàt da go primenat ova znaewe za da im pomognat na drugite i da dadat od sebe i na toj na~in akumuliraj]i doblesti dodeka se seu[te na ovoj svet. Ova e ona [to e nare~eno duhovnost.

Za da se evoluira duhovno, e isto taka da se ve`ba mozokot do maksimum so cel da se postigne budewe na vistinata za site ne[ta. Nie moème da go dostigneme ova budewe za sebe si, no nikoj toa nemoè da ni go dade nitu da ni izdade diploma za unapreduvawe vo Bodisatva, Buda ili Hristos. Ostanatite Povisoki Bitija moàt da ne poddràt ili da ni pomognat da go dostigneme ova najvisoko nivo; no da se primi ja ovaa poddr[ka ne e lesno kako [to se misli, osven ako ne~ija du[a ima golemi nadeì za ~ove[tvoto.

MEDITACIJA

Meditacija e poto~no samo eden metod za da mu pomogne na sekoj od nas da napreduva ili da odi kon glavniot pat, ili patot na Vistinata, koj ne vodi kon nivoto na samo-razbuduvawe ili razbuduvawe za Vistinata, znaeweto za site ne[ta [to univerzumot gi kreiral, vidlivite i nevidlivite svetovi i Bog. Ako nekoj metod ne ne vodi kon ova znaewe, koj ne ni pomaga da izbegame od zalivot na slepiloto so cel da ne vodi kon bregovite na prosvetluvaweto, ne moè da bide smetan kako patot na Vistinata.

Modernata nauka bi sakala da ni kaè deka teloto e napraveno od meso i koski i mozok, vklu~uvaj]i gi glavnite neophodni organi, eden cirkulatoren sistem i eden nerven sistem. Osven u~itelite na akupunktura, u~itelite na blagorodnite borbeni ve[tini i avtorite na raskazite za blagorodnite ve[tini, sovremenata nauka seu[te ne priznava deka kako dodatok na stotici poglavni i pomalku bitni to~ki i mreà na kanali koi distribuiraat vnatre[na energija niz celoto telo, ima isto taka 7 osnovni vitalni to~ki vo teloto koi se od presudno zna~ewe. Ovie

osnovni vitalni to~ki se nare~eni ~akri na Sanskrit bidej]i predstavvuvaat trkala koi rotiraat so mnogu golema brzina. Zatoa joga u~itelite voobi~aeno gi narekuvaat "trkala".

I.Z.U.E. 93


Vo ranite po~etoci, koga ôvekot po~nal da zarabotuva lo[i karmi (ili grevovi),najte[kite od niv se arogantna gordost, samoqubie drskost i mislewe deka eden e posuperioren od Bog, negovite nadprirodni sili bile odzemeni i negovite ~akri zape~ateni potpolno poradi negovite ne~istotii. Od ova blokirawe na ~akrite, ~ove[tvoto involuiralo nadolu , tonej]i se podlaboko i podlaboko sekoj den vo lo[i karmi na dekadencija, materijalizam, konflikti ubistva i vojni.

Taka, nie site treba da evoluirame duhovno so cel da postaneme pak povisoki du[i od anti~kite vremiwa. Fakti~ki, nie ne sme po~nale da evoluirame od dnoto za da dojdeme do vrvot; ili poinaku, nie sme zapo~nale od vrvot i sme padnale nadolu do dnoto. Sega, toa si go dolìme sebe si da gi sobereme na[ite sili so cel povtorno da go dobieme predhodnoto mesto i da se oslobodime sebe si od na[ite lo[i karmi vo koi se davime.

Osloboduvaweto od ra\awe, bolest, stradawe i reinkarnacija e ona [to Budizmot go narekuva nirvana. Taka, nie morame da go najdeme na~inot za da go zarabotime toa osloboduvawe.

Neophodno e da se hranime sebe si pravilno so site zajaknuva~ki supstanci koi ni ovozmoùvaat da ja zgolemime na[ata vnatre[na energija i da go zasilime na[ata kleto~na aktivnost. Ako se ograni~ime sebe si samo na vegetarijanska dieta i praktikuvame dolgi posti, na[ite mozo~ni kletki ]e go prekinat nivniot razvoj i aktivnost. Na[ata glava ]e bide prazna i nie nema da imame fizi~ka energija niti vnatre[na energija. U[te pove]e, nie nema da bideme sposobni da meditirame pravilno so cel da go podigneme na[iot mozok i na[iot duh.

Od druga strana, ako ja dostigneme na[ata prekrasna cel, nie ]e go obezbedime budeweto na [estoto setilo ili totalno budewe. Na ovaa to~ka, nie ]e moème da povlekuvame od boèstvenata energija zaradi ishranuvawe. Na[eto telo ve]e se is~istilo samoto sebe i ]e moè lesno da gi eliminira ne~istotiite. Samo toga[ moème da ja sledime vegetarijanskata dieta ili ni[to da ne jademe. Toga[ nema zna~enie.

Hranata e taa so koja se odrùvame na patot; jadeweto na zdrava hrana koja mu odgovara na teloto e neophodno.

Nazad vo anti~kite vremiwa, Buda {akjamuni vodel asketski ìvot pet godini no bez rezultati; Nasproti protiveweto na pet lu\e so koj toj go delel asketskiot ìvot, toj gi napu[til i do[ol do podno`jeto na svetoto drvo sal. Bil tolku obezhrabren i isto[ten taka [to imal samo koà na svoite koski. Toj bil tolku slab taka [to ako ja stavel svojata raka na stomakot, moèl da go fati rbetot. Toj se zakolnal da ne go napu[ti podno`jeto na drvoto se dodeka ne postigne budewe vo Vistinata. Sednal i koga po~nal da meditira, edna èna do[la i mu ponudila sad so mleko. Blagodarej]i na ovoj hranliv napitok, toj se zdobil so dovolno sila da meditira za 49 dena neprekidno se dodeka ne dostignal nirvana.

Moèbi onie koi se vo odli~na forma i sakaat da gi ograni~at nivnite seksualni apetiti, ]e ìveat podolgo so vakva dieta. No, vo stvarnosta, na patot na Vistinata, vi[okot energija, bez razlika na negovata forma, moè da bide pretvoren za da privle~e superprirodni sili i sposobnosti za da mu se pomogne na ~ove[tvpto.

I.Z.U.E. 94


Na[eto telo ima sedum ~akri. Ako nie uspeeme da ja aktivirame ~akra 5, locirana pome\u gorniot del na ramenite koski, i uspeeme da ja koristime dobro, nie ]e se stekneme so bo`je uvo. So bo`joto uvo, nie moème da se molime neprekidno na Povisokite Bitija i da barame da ne vodat za se, da ne u~at na patot na duhovnosta, na znaeweto, da ni dadat sovet za vreme na meditacijata i se razbira, nie ]e moème da slu[ame...

Kako i da e, generalno, duri iako ne se molime, nie seu[te -slu[ame- mnogu u~ewa, no ~esto pati nie mislime deka nie sme producenti na ovie misli i opstojuvame vo odbivaweto da gi poslu[ame lekciite koi doa\aat od Najvisokoto Bitie koi se nare~eni boèstveni misli. Boèstvenite misli se isprateni direktno vo na[iot mozok, no nie veruvame deka nie sme tie koi gi formiraat ovie misli.

Kako i da e, [tom edna[ go otko~ime bo`joto uvo i razbereme deka nie moème da gi slu[ame boèstvenite misli, toga[ ]e ja navedneme na[ata glava iskreno i so po~it da mu zablagodarime na Najvisokoto Bitie, toga[ boèstvenite misli ]e naviraat u[te pove]e vo nas i ]e go preplavat na[iot um. Boèstvenite misli se na[iot U~itel, i nie morame da gi prifatime niv so po~it.

Koga na[ata du[a napreduva kon povisoko nivo nie prirodno ]e znaeme kako da gi upotrebime nadprirodnite sposobnosti i ]e bideme ovlasteni da gi upotrebime vodej]i smetka da ne gi prekr[ime univerzalnite zakoni

na Bog. Nie ]e upotrebime specifi~ni aspekti od ovie kapaciteti. Samo toha[ koga nie ]e moème da gi otklu~ime i upotrebime ovie nadprirodni sposobnosti nie ]e go dostigneme najvisokot i sublimiranoto nivo. {tom ednap sme dostignale edno dovolno izdignato nivo na du[ata, nie prirodno ]e ja razbirame vistinata za se bez potreba da u~ime za toa od smrtnicite. Nie isto taka ]e go vidime tokot na na[ite lesni i bezgrani~ni misli vo harmonija so mislite i duhot na Bog. I toga[, nie ]e svatime deka se e EDNO.

SAMOKONTROLA

So cel da se postigne samokontrola so lesnotija i imame pozitivna ramka na umot vo sekoj daden moment i sekoga[ eden izvor na nepresu[na toplina na raspolagawe, potrebno e da se prakticira kontrolata nad mislite. Ako se obideme da sedneme tivko, da gi zatvorime o~ite, da napravime taka kako da mislime na ni[to, nie brzo ]e zabeleìme deka toa e mnogu te[ko bidej]i na[iot voz na misli e sekoga[ vo dvièwe. Postoi edna anti~ka pogovorka koja veli: Du[a koja se odmara no misli koi galopiraat- za da se opi[e haosot na na[ite misli. Site golemi lu\e se lu\e so visoko razviena samokontrola so koja tie bile sposobni da go pravat toa [to obi~nite lu\e ne moèle.

Nie sme prakticirale i prodolùvame da se trenirame sebe si za da imame nepresu[en izvor na energija so zavladuvawe na Energijata na Univerzumot vo na[eto telo. Na[iot um, dostignuvaj]i go nivoto koga nadvore[nite nastani ne moàt da go voznemirat, e taka ispolnet so

I.Z.U.E. 95


bezgrani~na wubov koja vlijae na na[iot plitok materijalen ìvot; nie spontano ]e se otkaùvame od bez vredni raboti, ozboruvawa i sebi~nost za da po~uvstvuvame dlaboko vo nas retka radost i sre]a.

Golemiot Hindu Joga U~itel Svami Vivekananda edna[ rekol: Onie koi im pomagaat na bolnite i koi imaat vera vo sebe gi u~at lu\eto da veruvaat deka toa od [to stradaat realno ne postoi. Ova dokaùva deka tie go ~istat problemot, principot koj onie koi stradaat ne go razbiraat-.

Ovoj princip e fakti~ki metodot koj mu ovozmoùva na liceto da bide vo dobro raspoloènie i da misli pozitivno. Potpomognato od Univerzalnata Energija koja vleguva vo teloto, ova ]e mu pomogne na liceto da go stavi pretvara~ot na energetski branovi vo pogon so cel da go povrati svoeto normalno zdravje.

I.Z.U.E. 96


S O D R @ I N A I. VOVED VO ASANI --------------------------------------------------3 II. OPU[TAWE NA TELOTO---------------------------------------10 III. PAVANMUKTASANA SERIJA ------------------------------11 Iv. MEDITATIVNI POLO@BI ---------------------------------24 V. ASANI KOI SE IZVEDUVAAT VO ILI OD VAJRASANA ----------------------------------------------------------30 VI. TIBETANSKI RITUALI -------------------------------------35 VII. SURYANAMASKARA (POZDRAV NA SONCETO) ---38 VIII. SREDNA GRUPA NA ASANI ------------------------------46 IX. VOVED VO PRANAJAM ---------------------------------------58 X. PRANAMAYA KOSHA - ENERGETSKO TELO - OP[TI NAPOMENI ----------------------------------------71 XI. VOVED VO BANDI ----------------------------------------------77 XII. VOVED VO MUDRI ---------------------------------------------83 XIII. [TO E DUHOVNA EVOLUCIJA? -----------------------93

I.Z.U.E. 97

Documents

Tradicionalna Yoga - priracnik