THINK ‘THE IMPORTANT THINg IN SCIENCE IS NOT SO MUCH TO OBTAIN NEW FACTS AS TO DISCOVER NEW WAYS OF THINKINg ABOUT THEM.’ William Lawrence Bragg

‘THINK FOR YOURSELF, qUESTION AUTHORITY.’Tomothy Leary

THINktrends

DE CONSUMENT > Denken en doen > pagina 97

DE MARkT > technology > Levend laboratorium > pagina 103

De vrije wil? Die bestaat niet. Het bewustzijn is niet de

sturende kracht waarvoor we het altijd hebben gehouden

maar sukkelt achter de rest van de hersens aan. Het brein

fascineert ons mateloos. We hangen aan de lippen van

wetenschappers die ons uitleggen hoe het brein, maar ook

het helaal of de natuur, werkt. Onze hersens zijn, bewust

of onbewust, verantwoordelijk voor de meest fantastische

uitvindingen. Die ook nog eens geen toekomstmuziek zijn,

maar zo snel mogelijk in de praktijk worden toegepast.

Van 3D­printers tot robots voor autisten, het levende

laboratorium komt naar je toe.

T HINk > trends > de consument 97

99T HINk > trends > de consument

CONSUMENTENWAARDEN

– verbetering van het menselijk leven

– technologie als brenger van oplossingen

– verbetering van omgeving in plaats van

gedragsverandering

CONSUMENTENTREND

– verklaringen zoeken in het brein

– invloed uitoefenen op onze omgeving

– technologie gebruiken waar mogelijk

DENkEN EN DOENWETENSCHAP EN TECHNOLOgIE ONTWIkkELEN

ZICH SNEL OP VELE TERREINEN EN HEbbEN bEDOELD

EN ONbEDOELD DIRECTE INVLOED OP ONS LEVEN.

De kennis van de werking van het brein neemt sterk toe. Volgens onderzoekers kunnen we in principe binnen niet al te lange tijd 150 jaar worden. Er worden robots ontwikkeld die gebruikt kunnen worden in het dagelijks leven. We oefenen invloed uit op het weer door middel van techniek. Voor vele reële problemen worden technische oplossingen gevonden. En op alle tereinen werkt de invloed van nieuwe vindingen door. De wisselwerking van wetenschap en technologie leidt tot exponentiële ontwikkelingen. Dat biedt mogelijkheden, maar creeërt ook nieuwe vraagstukken.

101T HINk > trends > de consument

ik of mijn breinWe komen steeds meer te weten over ons brein.

Door gebruik van de MRI-scanner zien onderzoekers

precies welke processen en hersendelen er betrok-

ken zijn bij specifieke functies. Britse wetenschap-

pers hebben een nieuwe methode ontwikkeld om

hersenen te analyseren die mogelijk kan leiden tot

een computermodel van het menselijk brein.

Daarmee hopen ze te ontdekken hoe gedachtes

worden gevormd door te achterhalen hoe informatie

door de verschillende hersencircuits stroomt.

Volgens hoogleraar neurobiologie Dick Swaab ligt

alles besloten in ons brein. Hij schreef het boek ‘Wij

zijn ons brein’, waarin hij de mens van conceptie tot

de dood volgt. Hoe zit het precies met de hersenen

van pubers en wat gebeurt er als je verliefd bent?

Ook schrijft Swaab over agressie, moreel gedrag,

geloof en meditatie, hersenbeschadiging en psychi-

sche problemen. Ap Dijksterhuis is hoogleraar

psychologie van het onbewuste en schreef ‘Het

slimme onbewuste’. We zien ons onbewuste als

ondergeschikt, als hulpje van het bewustzijn. In

dit boek schrijft hij dat juist het onbewuste alles-

bepalend is. Het wetenschapsprogramma Labyrint

liet zien dat het brein altijd actief is, ook in de slaap

of onder narcose. Dat zogeheten rustbrein zou

onder meer een kritische rol spelen bij het plannen

van toekomstige activiteiten en het verwerken van

herinneringen. Een paradigmaverschuiving, aldus

Marcus Raichle, de ontdekker van het rustbrein.

grenzen verlegdWetenschap lijkt nieuwe ontdekkingen te gebruiken

om invloed te hebben op de wereld om ons heen,

het weer en ons leven. In Qatar willen ze tijdens het

WK voetbal in 2022 koelte in de stadions brengen

met behulp van kunstmatige wolken. Schotelvormige

constructies komen boven het voetbalstadion te

hangen en worden op afstand bediend. De contruc-

ties worden van stroom voorzien door zonne-energie

en zullen in de lucht worden gehouden door middel

van helium dat zich aan boord bevindt. China

invloed van technologieIn haar boek ‘Alone Together’ betoogt technieksocioloog Sherry Turkle

dat de techniek zal bepalen hoe wij ons gaan gedragen. Turkle meent

dat Facebook en Twitter de menselijke communicatie in de weg staan,

en daarmee ons emotioneel bewustzijn afzwakken. Onderzoeken tonen

volgens haar aan dat de jongste generatie veel minder empathisch is

dan haar voorgangers. ‘We verwachten meer van technologie en minder

van elkaar,’ stelt Turkle. Het wordt volgens haar tijd voor de vraag of

‘we echt zo willen zijn’, te meer omdat de toekomst robotverplegers

en robotschoonmakers belooft. bron: www.nrc.nl, 12 januari 2011

103

investeert in een project om het noordoosten van

het land op regelmatige basis van regen te voorzien.

Al langer wordt ermee geëxperimenteerd; om

oogsten te verbeteren, branden te lijf te gaan,

reservoirs van water te voorzien en om te voor-

komen dat het regent op belangrijke momenten.

Tijdens de openingsceremonie van de Olympische

Spelen werd een substantie de lucht ingeschoten

waarmee in de wolken condensatie werd opgewekt

waardoor juist regen ontstond. Volgens onderzoekers

ligt met de huidige technologische en medische

ontwikkelingen eeuwige jeugd steeds meer binnen

handbereik. Veroudering is uitstelbaar, het proces

is te vertragen.

mechanische hulpDe Wikitherapist is een robotmannetje van 60

centimeter groot, dat kan praten en bewegen. Het

robotje gaat kinderen en jongeren met autisme

helpen met het aangaan van sociale contacten.

Hij spreekt een kind aan als het door een infrarood-

signaal loopt en stelt eenvoudige vragen of geeft

opdrachten om contact te maken. MoMo is een

robot-etalagepop die dankzij innovatieve aandrijving

vloeiend kan bewegen. De bewegingen van MoMo

staan als software op een geheugenkaartje en zijn

te variëren. Met andere bewegingen en andere

kleren is hij bijvoorbeeld geschikt als politieagent

om automobilisten aan te sporen langzamer te

rijden en als inpandige bewaker om dieven af te

schrikken. Robot Luna kan huishoudelijke taken

overnemen, zoals het uitlaten van de hond en het

serveren van drankjes. Communiceren met Luna

gaat via een touchscreen en microfoontjes. Elektro-

nicatijdschrift Elektor presenteerde De Proton Robot,

een zelfbouwsysteem dat eenvoudig in allerlei

richtingen is uit te breiden. Een speciale website

biedt via forum, supportpagina’s en e-mail mogelijk-

heden om gebruikers met raad en daad bij te staan.

aangepast strafrecht Wie op zijn achttiende verjaardag een delict pleegt, valt van de ene op de

andere dag niet meer onder het jeugdstrafrecht. Als wettelijk volwassene

ben je dan ‘handelingsbekwaam’ en voor al je daden juridisch verantwoor-

delijk. De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming pleit

in het rapport Jeugdstrafproces: Toekomst bestendig! voor de invoering

van een apart jongvolwassenenstrafrecht voor jongeren van achttien tot

vierentwintig jaar. De reden van de Raad is dat neurobiologisch onderzoek

aantoont dat de hersenen tot die leeftijd nog doorontwikkelen.bron: www.groene.nl, 29 maart 2011

T HINk > trends > de consument

105T HINk > trends > de markttechnology

T HINk > trends > de consument

MARkTWAARDEN

– technologie bereikbaar voor iedereen

– open source: delen en ontwikkelen van kennis

– zelf ontwerpen en produceren

MARkTTREND

– exploreren van printmogelijkheden

– productieproces onder handbereik

– doe-het-zelf heeft potentie

LEVEND LAbORATORIUM3D­PRINTEN ONTWIkkELT ZICH SNEL DANkZIj HET

DELEN VAN kENNIS EN IDEEëN.

Naast het printen in 3D van industriële objecten kunnen nu ook voedsel, bio­weefsel en zelfs volledige organen geprint worden. We staan nog maar aan het begin van de ontwikkeling van 3D­printen. Straks is er veel meer mogelijk, zoals het printen van elektronica. Eigen ontwerpen printen kon al eerder in een fabLab. Dit ‘fabrication Laboratory’, waar in werkplaatsen op verschillende manieren kon worden geprint, is een concept dat ontstaan is aan het Massachusetts Institute of Technology. Maar over niet al te lange tijd printen we ook thuis in drie dimensies.

nieuwste ontwikkelingenOnderzoekers van het Massachusettss Institute of

Technology hebben een genetisch gemanipuleerd

virus ingezet om zonnecellen tot een derde effectie-

ver te maken. Ook ontwikkelden zij een kunstmatig

‘blad’ dat tien maal efficiënter in fotosynthese is

dan natuurlijke bladeren. Een blad kan genoeg

elektra opwekken voor een dag voor een huishouden

in een ontwikkelingsland. Het Amerikaanse bedrijf

New Energy Technologies bedacht een spray die

op ramen te spuiten is en die zonne-energie kan

opwekken. De universiteit van Texas ontwikkelt een

techniek die borium- of magnesiumpoeder hecht

aan nanodraden. Deze kunnen dan dienen als

electriciteit geleidende garens voor kleding, die

vervolgens electriciteit kan leveren aan een mobiel-

tje of muziekspeler. Britse wetenschappers vonden

een efficiënte nieuwe opslagmethode uit waarbij

data in glas worden gelaserd. Wetenschappers

hebben van grafeen een materiaal ontwikkeld dat

Nicholas Carr – Het ondiepe, Hoe onze hersenen omgaan met het internet – Maven 2011

Ap Dijksterhuis – Het slimme onbewuste – Bert Bakker 2007

Vilayanur S. Ramachandran – Zo werkt ons brein echt! – Kosmos 2011

Victor Lamme – De vrije wil bestaat niet, Over wie er de echt baas is in het brein – Bert Bakker 2010

Dick Schwaab – Wij zijn ons brein, Van baarmoeder tot alzheimer – Contact 2010

Sherry Turkle – Alone Together – Basic Books 2011

Labyrint – VPRO – weblogs.vpro.nl/labyrint

www.wetenschap24.nl

www.bright.nl

www.scientias.nl

www.technologie.blog.nl

www.robots.nu

www.momoworld.nl

www.elektor.nl/proton

verder lezen

net zo dun is als papier, maar tien keer sterker,

zes keer lichter en dertien keer flexibeler dan staal.

Het materiaal is relatief gemakkelijk en goedkoop

te produceren en bovendien niet erg belastend voor

het milieu. Met name in de auto- en vliegindustrie

kan het een wereld van verschil gaan maken.

‘We geven vorm aan onze gebouwen,’ zei Winston

Churchill ooit. ‘Daarna zullen zij ons vormen.’

Tegenwoordig geldt: wij geven vorm aan techno-

logie, en daarna zal technologie ons vormen.

trends in de tijdmarkttrend levend laboratorium

consumententrend denken en doen

maatschappelijke trend digitalisering

Lees ook CHANGE uit MOOD 10.

107

maken wordt printen3D-webdienst Shapeways produceert zelfgemaakte

ontwerpen van consumenten. De site levert al

tien soorten plastics, in alle kleuren, verschillende

soorten glas en metaal én zilver. Ontwerpers kunnen

hun eigen ontworpen producten ook aanbieden op

webshops die ze bij Shapeways kunnen aanmaken.

Kledingbedrijf Continuum Fashion heeft samen met

Shapeways een driedimensionaal geprinte bikini op

de markt gebracht. In de toekomst kan via een body-

scan een 3D-bikini gemaakt worden die precies past

bij de lichaamsmaten van een bepaald persoon. De

kleinste 3D-printer is niet groter dan een melkpak

en werd ontwikkeld door onderzoekers van de Tech-

nische universität Wien. Met het apparaatje kunnen

met grote precisie objecten worden gemaakt,

zoals bijvoorbeeld onderdelen voor een gehoor-

apparaat. Als blauwdruk kun je via internet beschik-

bare ontwerpen gebruiken. Het printen vindt plaats

in een bakje gevuld met kunsthars. Met behulp

van een lichtstraal wordt steeds een laagje van een

twintigste millimeter dik uitgehard en laagje voor

laagje opgebouwd. Dirk van der Kooij ontwierp een

stoel die door een robot werd gemaakt. Deze legde

een eindeloze lange plastic veter, afkomstig van

oude koelkasten, in laagjes neer zodat een stoel

ontstond.

www.shapeways.com, www.tuwien.ac.at,

www.dirkvanderkooij.nl

voedsel uit de printerIn samenwerking met The French Culinary Institute

zijn wetenschappers van de Cornell university erin

geslaagd om eetbare producten te printen. ‘Op dit

moment gebruiken we materialen als chocolade,

kaas, humus, kalkoen, selderij en Sint-Jakobsschel-

pen om producten te creëren,’ zegt onderzoeker

Jeffrey Lipton. Iemand tekent op de computer een

3D-model, met de meest uiteenlopende vormen.

Vervolgens produceert de printer dit model. De

eetbare materialen komen in gepureerde of vloei-

bare vorm uit de printer, maar drogen snel op. Ook

TNO heeft een printer ontwikkeld die 3D-voedsel

creëert, onder andere door de laser-sinter-techniek.

zelfbouw 3D-printerOp de beurs Materials Engineering toonde Protospace een lowbudget

zelfbouw 3D-printer, de ultimaker. Deze ultimaker print nauwkeurig en

er kunnen producten mee worden gemaakt van ongeveer 20 x 20 x 20

centimeter. Op het web is een uitgebreide zelfbouwhandleiding te vinden.

ProtoSpace in utrecht is gebaseerd op het FabLab-concept van MIT

hoogleraar Neil Gershenfeld: een open en toegankelijk laboratorium

waar iedereen in alle vrijheid nieuwe prototypes kan ontwikkelen. bron: www.engineersonline.nl, 17 mei 2011, www.protospace.nl

Deze methode vormt en fuseert enkele lagen poeder

met een laser zodat een vast driedimensionaal

object ontstaat. Vergelijkbaar met de werking van

een normale inktjet-printer, zou een voedselprinter

cartridges kunnen hebben voor vet, koolhydraat

en proteïne. Nog wat water toevoegen, en enkele

aroma’s of kleuren, en ‘je zou om het even welk

product kunnen maken’, aldus onderzoeker Kjeld Van

Bommel.

fabathomebeta.mae.cornell.edu, www.tno.nl

bioprinten Een printer met menselijke huidcellen kan in de

toekomst direct nieuwe huid ‘printen’ op brand-

wondenslachtoffers. James Yoo en zijn team

presenteerden hun eerste resultaten op dit gebied:

het printen van nieuwe huidjes voor muizen met

brandwonden. Bij brandwonden kan een klein stukje

onbeschadigde huid worden afgenomen, waarvan

de huidcellen worden geïsoleerd. In het lab krijgen

de cellen de kans in aantal toe te nemen. Daarna

worden de ‘cartridges’ van de bioprinter gevuld met

de cellen en kan er op de patiënt worden ‘geprint’,

cellaag voor cellaag. Dankzij een van tevoren

gemaakte 3D-scan van de brandwond heeft de printer

een idee van de hoeveelheid cellen die nodig is om

de wond te laten helen. Er wordt gewerkt aan een

draagbare uitvoering van de printer voor gebruik in

oorlogsgebieden. Onderzoeker Hod Lipson en zijn

team printten een compleet oor van siliconengel.

Er wordt veel verwacht van regeneratieve medicij-

nen. Binnen 20 jaar kunnen mensen een volledige

scan van hun lichaam krijgen. Mocht er iets gebeuren

waarbij vervanging van een lichaamsdeel of huid

nodig is, dan kan dat worden geprint na aanmaken

van het printmateriaal.

www.wakehealth.edu, creativemachines.cornell.edu

T HINk > trends > de markttechnology

109

Onderzoekers in witte jassen die gefascineerd naar buisjes

en glaasjes kijken. Erg gezellig klinkt het niet. Toch zijn zij

het die de grote vraagstukken van de tijd oplossen en met

nieuwe uitvindingen komen waar wij allen van profiteren.

Voor de grote problemen van vandaag zijn onderzoekers

nodig die met oplossingen voor morgen komen. In de

laboratoria van Nissan en general Electric wordt geleerd

om te leren hoe we dingen beter, mooier, sterker en

eerlijker kunnen maken. Het leven is een leerschool, de

wereld een academie voor filosofie en astronomie, voor

psychologie en biologie.

T HINk > trendslations > de consument 109

THINKtrendslations

DE CONSUMENT > Wetenschap in de markt > pagina 109

DE MARkT > education > School voor denken > pagina 115

111T HINk > trendslations > de consument

CONSUMENTENBEHOEFTE

– kunnen beschikken over duurzame producten

– wetenschap die de maatschappij ten goede

komt

– meedenken over een duurzame toekomst

CONSUMENTENINzICHT

– wetenschap is van grote waarde voor nieuwe

ontwikkelingen

– technologie kan oplossingen bieden voor

maatschappelijke vraagstukken

– duurzaamheid als hoogste prioriteit voor

onderzoek

WETENSCHAP IN DE MARKT BEDRIJVEN WERKEN NAUW SAMEN MET ONDER­

zOEKERS, HEBBEN EIgEN LABORATORIA OF NODIgEN

gEBRUIKERS UIT HUN IDEEëN TE DELEN.

universiteiten zijn op zoek naar opdrachten uit het bedrijfsleven en de praktijk.

Bedrijven zien steeds meer de waarde van wetenschappelijk onderzoek voor

het ontwikkelen van hun producten en innovaties. Tegelijk is de samenwerking

met de wetenschap een manier waarmee bedrijven zich kunnen profileren

met ambities op het gebied van kwaliteit, duurzaamheid en energiebesparing.

Voor universiteiten is het van belang dat het wetenschappelijk werk dat zij

voor bedrijven doen, inkomsten en kennis genereren die het onderwijs ten

goede komen.

113T HINk > trendslations > de consument

begin bij verbeeldingGeneral Electric (GE) houdt zich bezig met zeer

uiteenlopende producten en activiteiten, van

vliegtuigmotoren en energieopwekking tot financiële

diensten, medische imaging-apparatuur en kunst-

stoffen. GE lanceerde een milieu-initiatief, Ecomagi-

nation, dat organisatiewijd wordt doorgevoerd.

Ecomagination verwijst naar de GE-slogan ‘Imagina-

tion at work’. Het bedrijf beloofde de vervuiling van

producten te verminderen en de uitgaven aan

onderzoek en ontwikkeling voor schonere technolo-

gie, zoals windenergie-opwekking, diesel-electrische

machines, efficiëntere vliegtuigmotoren, waterzuive-

ringsystemen en zonnepanelen, te verdubbelen. De

7FA-gasturbine is bijvoorbeeld een product in het

Ecomagination-portfolio. De nieuwe turbine gebruikt

minder brandstof en stoot minder uit dan eerdere

modellen. GE stelde met vier financiers een fonds

ter beschikking van $ 200 miljoen voor de ‘Ecomagi-

nation Challenge’. Met deze wedstrijd voor schone

energie-innovaties wilde GE ideeën bevorderen voor

energie-opwekking en een slim elektrisch netwerk,

een zogenaamd ‘smart grid’. In de aankodniging

van de wedstrijd zei ceo Jeff Immelt dat het bedrijf

hoopte middelen beschikbaar te kunnen stellen voor

de meest innovatieve ideeën op dit gebied.

duurzame kennisgeneratorWageningen universiteit en Research Centrum

(WuR) voert binnen het domein ‘gezonde voeding

en leefomgeving’ fundamenteel, toepassingsgericht

en praktijkonderzoek uit. Kenmerkend voor de

Wageningse universitaire aanpak is dat er altijd

nadrukkelijk verbindingen zijn met belangrijke

maatschappelijke vraagstukken. Wageningen kreeg

als eerste ter wereld een wetenschappelijk algen-

park. Daar wordt uitgezocht welke kweekmethode

van algen commercieel het meest interessant is.

Algen kunnen als alternatieve brandstof dienen.

Oliemaatschappijen doen zelf ook onderzoek,

maar in Wageningen moet dat voor het eerst

op een wetenschappelijke manier gebeuren.

Van Gogh, Ecomagination-StyleGE and London’s National Gallery just unveiled an ecomaginative collabo-

ration – an installation of Van Gogh’s famous ‘Wheatfield with Cypresses’,

made from over 8.000 living plants and on display on the western side

of the National Gallery in Trafalgar Square. The green doesn’t stop there:

GE also contributed Jenbacher cogeneration heat and power engines that

will help reduce the Gallery’s carbon footprint.bron: GE Reports, 1 juni 2011

www.gereports.com/van-gogh-ecomagination-style

115T HINk > trendslations > de consument

Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-

KNAW) is sinds 2011 gevestigd in een nieuw complex

in Wageningen. In deze nieuwbouw zijn de twee

voormalige vestigingen van het NIOO samen-

gevoegd. De Wageningen universiteit heeft voor

deze nieuw-bouw ruim vier hectare van haar grond

beschikbaar gesteld, dicht bij de campus en in het

hart van het Wageningse groene kenniscentrum. Het

concept van de nieuwbouw, op basis van de cradle

to cradle-filosofie, representeert het NIOO als een

grensverleggende, duurzame kennisgenerator.

De ambitie is om het slimst lerende, duurzame

onderzoekslaboratorium van Nederland te worden,

met toepassing van de allernieuwste technieken

op het gebied van energieopwekking, duurzaam

energiegebruik, materiaalkeuze en CO2-uitstoot.

emissieloze voertuigenNissan ontwikkelt nieuwe technologieën om de

belasting van auto’s op het milieu te verkleinen

en is daarmee toonaangevend. Het bedrijf ziet

mogelijkheden voor het implementeren van syste-

men en controlenormen voor fosiele brandstoffen.

Nissan streeft naar ‘Zero Emission’, emissieloze

voertuigen, elektrische om te beginnen. De Nissan

Leaf is een 100% elektrische auto die eerder werd

uitgeroepen tot gezinsauto van het jaar. Nissan liet

in Genève een elektrisch aangedreven sportwagen

zien die zich qua techniek baseert op de Leaf van

het Japanse merk. De auto wordt aangeduid als

Esflow en zou nu nog een conceptmodel zijn voor

een later op de markt te brengen elektroracer. De

Esflow kan sprintjes trekken van nul naar honderd

kilometer per uur in minder dan vijf seconden en

heeft een gemiddelde actieradius van 240 kilometer.

Nissan heeft de nodige technologie in huis om er

een succes van te maken. Maar de strategie gaat

verder dan de auto zelf. Er wordt geïnvesteerd in

duurzame energiebronnen om auto’s te bouwen,

aan te drijven en te recyclen. Nissan legt de wereld-

wijde infrastructuur aan die hiervoor nodig is. Het

creëren van een zero-emission society gaat over

Japanse taxi’sDe legendarische yellow cabs in New York worden de komende tien jaar

door Nissan gebouwd. De Japanners leveren vanaf 2013 ruim 13.000 gele

minibusjes als nieuwe taxi’s. Het Nissan-busje is onder meer gekozen

omdat het op termijn kan worden uitgerust met een elektrische motor.

New York wil de gehele taxivloot graag laten draaien op stroom. Ten

opzichte van de huidige taxi’s biedt de Nissan meer been- en bagageruimte

aan passagiers. Het busje heeft ook een panoramisch dak zodat toeristen

de stad al vanuit de taxi kunnen bekijken. Ook krijgen ze oplaadpunten

voor mobiele telefoons. De Nissan rijdt het zuinigst van

de drie finalisten en is ook het goedkoopst. bron: www.nrc.nl, 4 mei 2011

117T HINk > trendslations > de consument T HINk > trendslations > de markteducation

MARKTINzICHT

– belang van techniek en wetenschap wordt

ingezien

– popularisering als pr voor wetenschap

en techniek

– jongere generaties dienen enthousiast

gemaakt te worden

MARKTBEHOEFTE

– interessant en aantrekkelijk cursusaanbod

– ontwikkelen van talent

– begrijpelijk maken van wetenschap

en techniek

massaproductie: het bedrijf werkt samen met

landen, lokale overheden en energieleveranciers.

Specialisten zullen aangetrokken worden om de

infrastructuur te ontwikkelen die nodig is om het

systeem te doen werken.

revolutie in lichtPhilips Research, dat begon in 1914 in Eindhoven, is

een van ‘s werelds grootste onderzoeksorganisaties

waar nieuwe technologieën en potentiële groei-

gebieden voor Philips onderzocht en ontwikkeld

worden. In het vijfde EcoVision-programma noemt

Philips zijn belangrijkste doelstelling voor 2015 het

aanbieden van technologie voor gezondheidszorg

aan maar liefst een half miljard mensen. Daar

naast heeft Philips de ambitie om over vijf jaar

zijn energieverbruik met de helft te hebben terug-

gebracht. Tot slot wil Philips de hoeveelheid

opgehaald, gerecycled materiaal en dat in zijn

producten in 2015 verdubbeld hebben ten opzichte

van 2009. LED-verlichting (Light Emitting Diode)

blijft een belangrijk onderdeel in dit programma.

De LED-lamp van 17 watt die Philips op de markt

bracht, is volgens het bedrijf ‘s werelds eerste

vervanger van de 75 watt-gloeilamp. De LED-lamp

verlaagt het energieverbruik met 80 procent en

gaat 25 keer langer mee in vergelijking met een

gloeilamp van 75 watt. Naast het aanbieden van

lampen aan consumenten ontwikkelt Philips

toepassingen met LED-verlichting voor horeca,

retail, scholen en openbare ruimtes. Samen met

de universiteit Twente en de universität Hamburg

ontwikkelde Philips SchoolVision, verlichting die

de effecten van verschillende tinten licht in leer-

omgevingen optimaliseert. De duurzame straat-

verlichting urbanStar verlicht een woonwijk in

Almere. Als eerste ter wereld verlichtte Philips met

zijn LED-verlichting een snelweg, de A44 tussen

Burgerveen en Kaagbrug.

www.ge.com

www.ecomagination.com

www.youtube.com/geecochallenge

www.wur.nl

www.wageningencampus.wur.nl

www.nioo.knaw.nl

www.nieuwbouwnioo.nl

www.nissan-zeroemission.com

www.nissan.nl/leaf

www.lighting.philips.nl

www.design.philips.com

verder lezen

top 4 trendslationsGeneral Electric imagination at work,

Ecomagination

Wageningen uR For Quality of Life

Nissan Nissan Zero Emission, Nissan Leaf

Philips LED Switch, SchoolVision

SCHOOL VOOR DENKENACADEMIES, MUSEA EN BEDRIJVEN SPELEN IN OP DE

gROTE BELANgSTELLINg VOOR KENNISONTWIKKELINg

EN ­OVERDRACHT, WETENSCHAP EN TECHNIEK.

Door jarenlange bezuinigingen waren musea en universiteiten genoodzaakt zich te

presenteren en een breed draagvlak te vinden onder het publiek. Oók om een nieuwe

generatie te enthousiasmeren. Activiteiten die hieruit voortvloeien, lijken aan te slaan

bij het publiek. Mensen willen aan hun carrière werken, begrijpen hoe de wereld in

elkaar zit of zich verdiepen in een bepaald onderwerp. Er worden cursussen aangebo-

den, speciale studiefondsen opgericht en onderzoekers delen hun kennis en inzichten

met een breder publiek. Musea bieden al langer educatieprogramma’s aan en laten

met gerichte programma’s het publiek kennismaken met wetenschap en techniek.

119

op cursusVia de cultuurwebwinkel van NRC Handelsblad

biedt de NRC Academie hoorcolleges aan op cd en

dvd over de geschiedenis van wetenschap en ook

architectonische stadwandelingen en cursussen

kunstgeschiedenis en filosofie. De Filosofie

Introductiecursus organiseert de Academie samen

met het Instituut voor Filosofie. In tien colleges

nemen docenten de cursist mee door de westerse

filosofie, een geschiedenis die 2.500 jaar geleden

aanving met Plato en Aristoteles en grootheden

voortbracht als Descartes, Kant, Hegel, Nietzsche

en Foucault. De cursus Eigentijdse Filosofie draait

om de actualiteit van ons bestaan. Aan de hand

van grote denkers uit onze tijd verkennen cursis-

ten in tien wekelijkse colleges de belangrijkste

stromingen uit de jongste wijsbegeerte. Er wordt

kennis gemaakt met moderne politieke idealen en

postmodern relativisme, ongebreideld geloof in de

wetenschap en scepsis erover, taal als belofte van

eenheid en als bron van misverstanden. Onder

leiding van filosofiedocenten worden prangende

thema’s van nu geplaatst in de context van de

ideeën van Popper, Gadamer, Heidegger en anderen.

www.nrclux.nl

leren over wetenschapNemo is geen gewoon museum, het is een stimu-

lerend en begrijpbaar science center. Jonge bezoe-

kers kunnen in de huid kruipen van wetenschappers,

technologen en technici. In het Lab kunnen ze in

een witte jas met bril echte proefjes doen. Door te

experimenteren, ontdekken bezoekers hoe spannend

wetenschap en techniek kunnen zijn. Als proefper-

soon kunnen bezoekers deel nemen aan Science Live,

Nemo’s innovatieve onderzoeksprogramma. Dit is

een doorlopend project waarbij wetenschappers naar

Nemo komen omdat ze voor hun onderzoek proef-

personen nodig hebben van verschillende leeftijden

en met uiteenlopende achtergronden. In Science

Centre Delft van de Tu maken bezoekers kennis

met wetenschap en techniek en kan men zien wat

ontdekkingen voor de wereld betekenen. Voor het

basisonderwijs organiseert de Tu educatieve

gegeven door studenten. De leerlingen krijgen zo

de mogelijkheid om kennis te maken met techniek

en de universiteit.

www.e-nemo.nl, www.tudelft.nl

roterende kennisNyenrode Business universiteit nodigde wereldwijd

getalenteerde kandidaten uit om zich aan te melden

voor het Nyenrode 65 Scholarships programma.

Alumni van de universiteit spanden zich in om de

financiering rond te krijgen voor 65 beurzen met

een gezamenlijke waarde van ruim 1,3 miljoen euro.

Met de financiële ondersteuning willen de alumni

uitzonderlijk talent de kans bieden die zij ooit zelf

kregen: studeren bij Nyenrode. Aan elke beurs is

een alumnus verbonden die als coach en mentor

optreedt. De alumni beschouwen de beurzen als een

gift, waarvoor de kandidaten iets terug kunnen doen,

namelijk op den duur een nieuwe beurs mogelijk

maken. Nyenrode streeft ernaar om met dit initiatief

een systeem van ‘revolving scholarships’ te creëren.

Onlangs ontving de jury van de Young Professional

of the Year-verkiezing deelnemers op Nyenrode voor

de presentatie van een eigen bedrijfsmodel en

groepsopdrachten. Het was een dag waarin presen-

teren, debatteren en acteren centraal stonden.

www.nyenrode.nl

activiteiten en projecten. Dit varieert van speciale

workshops op de universiteit tot projectkoffers en

technokisten voor in de klas. Speciaal voor leer-

lingen van het voortgezet onderwijs organiseert

de Tu workshops op de campus van de universiteit,

schoonheid in de wetenschapProf. dr. Hans Galjaard stelde in het Museum Boijmans van Beuningen een

tentoonstelling samen waarin de schoonheid van de wetenschap centraal stond.

De laatste twee jaar werden circa honderd onderzoekers, van astronomen tot

celbiologen, in een dertigtal instituten benaderd. In een aantal zalen waren

op de muren en plafonds beelden en films geprojecteerd uit de wetenschap.

Prachtige beelden van (sub)atomaire deeltjes, het effect van geluid op materie,

kristallen van kleine en grote mole culen en veelkleurige slijpsels van gesteen-

ten. Met moderne technologie werden in hogere organismen de geboorte van

een stamcel, cel- en chromosoomdeling en celdood zichtbaar gemaakt. bron: www.boijmans.nl

T HINk > trendslations > de markteducation