Tema D (2).- As paisaxes da Terra. - edu.xunta.gal ESO tema... · AT anual entre 5º e 10º ... partir de 1600 m landas e prados rochas núas ... Altas T ó longo do ano: T mínima

Tema D (2).- As paisaxes da Terra.

Tempo e clima

Elementos e factores do clima

Factores do clima: a latitude

Factores do clima: altitude

Factores do clima: distancia ao mar

zonas costeiras

Factores do clima: distancia ao mar

zonas interiores

As precipitacións

latitude e precipitación

Altitude e precipitación: efecto foehn

os climas da Terra

Climas cálidos

LOCALÍZASE EN TEMPERATURAS PRECIPITACIÓNS PAISAXE (vexetación, poboación)

Zona ecuatorial:

entre o Ecuador e os

10º-15º de latitude N

e S

T elevadas durante todo o

ano

T media anual > 25º

AT anual < 3º

P elevadas e constantes

Total anual P > 2.000 mm

regularmente. repartidos

Non hai estación seca

Selva virxe: bosque denso e sempre verde,

especies perennifolias que se distribúen en altura

segundo a luz

A auga é abundante e os ríos son caudalosos

Pobos indíxenas dedicados á caza e á recolección,

ameazados pola sobreexplotación da selva


Nas proximidades

dos Trópicos: entre

os 10º e os 30º de

latitude N e S

aproximadamente

T moi elevadas. T media

anual ± 25º

TM ± 30º

Tm > 20º

AT anual entre 5º e 10º

(aumenta conforme nos

afastamos do ecuador)

P abundantes pero < ao

clima ecuatorial

Reparto desigual: verán

chuvioso e inverno seco de

± duración

Tropical húmido: P >

1.000 mm ano

Tropical seco: P 600-1.000

mm ano

Sabana ou pradería tropical: altas herbas

salpicadas de árbores illadas. Bosques galeria ao

carón dos ríos

En zonas + secas: estepa, tapiz de herba pobre e

descontinua

Poboación dedicada á agricultura (produtos

tropicais) e gandaría

As grandes empresas explotan modernas

plantacións para exportación


Leste e SL de Asia Similares ás dos climas

tropicais

Contraste entre a estación

húmida (cálida) e a seca

(máis fría)

2 estacións contrastadas:

verán moi chuvioso >

2.000 mm (monzón de

verán), e inverno seco

(monzón de inverno)

Bosque tropical con trazos similares ao bosque

ecuatorial pero menos denso e variado.

Especies predominantes: teca, bambú, lianas...

Cultivo do arroz

CLIMA MONZÓNICO


Areas determinadas

en torno aos trópicos

de ambos hemisferios

(Sáhara, Atacama,

deserto australiano,

Namibia, Kalahari...)

T moi elevadas (as + altas

do mundo)

T media anual > 20º

AT diaria moi elevada pola

sequidade do aire

P moi escasas, case

inexistentes

Total anual P < 250 mm

Distribución das P

extremadamente irregular

Moi escasa ou nula. Plantas duras, pequenas,

espiñentas e adaptadas á sequidade. Nos oasis

vexetación densa e variada

A poboación -pastores nómades- reúnese nos

oasis.

Modernas vilas nadas cabo dos pozos de petróleo

Climas temperados


Países ribeireños do

mar Mediterráneo,

Chile central, rexión

de O Cabo, Sur e

SO de Australia,

California

T media anual entre 15 e

20º

Veráns calorosos: TM de

22º a 25º

Invernos temperados: Tm

8º - 12º

AT anual entre 10º e 15º

P moderadas e reparto

irregular

Total anual entre 300 e

800 mm

PM en primavera - outono

Pm en verán (estación

seca)

Bosque mediterráneo, formado por árbores de folla

perenne adaptados ao verán cálido e seco: aciñeira,

piñeiro, sobreira

A acción humana ⟹ substitución do bosque pola

garriga (matogueira de xaras, breixos, tomiño...

Terras moi poboadas que atraen moito turismo:

urbanizacións, hoteis...


Entre os 40º e 60º de

lat. na franxa costeira

dos continentes:

- O de Europa,

- O América do N,

- S Chile,

- SL de África, Nova

Zelandia e Australia

T suaves. T media anual

en torno a 15º

TM entre 15º e 19º:

veráns frescos

Tm > 6º: invernos suaves

AT anual moderada : entre

10º e 12º

P abundantes e regulares

Total anual de 1.000 a

1.500 mm

Reparto regular ao longo

do ano, Pm no verán, pero

non hai estación seca

Bosque atlántico: árbores de grandes follas

caducas (frondosas): carballos, faias, castiñeiros...

Landas: formación de arbustos composta de uz,

xestas, ou toxos

Zonas húmidas ou deforestadas: prados

Hábitat tradicional espallado. Hoxe paisaxe moi

humanizado (cidades, portos, zonas industriais,

vías de comunicación...)


No interior dos

continentes da zona

temperada no

hemisferio N:

-Canadá, NE de EUA,

- Suecia,

- Europa Oriental,

- Rusia…

Forte contraste entre

verán e inverno

Verán: TM > 22º

Inverno: Tm < 0º

Elevada AT anual, trazo

característico (supera os

25º)

P escasas de reparto

desigual

Total anual entre 400 e

600 mm

Distribución irregular. a

PM dáse en verán

Bosque boreal ou taiga: espeso bosque de

coníferas (piñeiros, abetos, bidueiros...) ao N

Praderías e estepas: extensas chairas herbáceas,

de solos fértiles, nas áreas situadas ao S

Poboación concentrada en grandes vilas. Paisaxe

tradicional moi modificada: cidades, vías de

comunicación, minas, industrias...

Climas fríos


Áreas situadas ao

Norte do Círculo

Polar Ártico e ao Sur

do Círculo Polar

Antártico

Extremadamente baixas.

T media anual < 0º

T mínima pode ser < -50º

TM sempre < 10º

Moi escasas. Total anual

< 200 mm, caen só en

forma de neve

Tundra: especies perennifolias de escaso

crecemento e resistentes ao frío e aos ventos

(mofos, liques, pequenos arbustos...)

Zonas escasamente poboadas: pobos que viven da

caza, pesca ou pastoreo de renos

CLIMA POLAR


Cordilleiras elevadas,

a distinta altura

segundo a latitude: a

> 4000 m no

Ecuador, a > 2500 m

zona temperada

T media < 10º

Veráns curtos e frescos

Invernos longos e moi

fríos: Tm < 0º

P moi abundantes, polo

xeral > 1.000 mm ao ano.

Caen en forma de chuvia

ou neve

Varía coa altura e disponse en pisos segundo a

variación de T e P: bosque, arbustos, matogueiras,

prados, rochas e neves perpetuas

Escasa poboación concentrada nos vales.

Actividades tradicionais: madeira e gandería. Hoxe:

actividades turísticas

Clima de alta montaña

CLIMA DE ALTA MONTAÑA

As paisaxes de España

1. Paisaxes da España oceánica.

2. Paisaxes da España mediterránea.

3. Paisaxes da España interior.

4. Paisaxes de alta montaña.

5. Paisaxes das illas Canarias.

1

2

3

4

5

Paisaxes da España oceánica.

Localización Temperaturas [ºC] Precipitacións [mm] Vexetación Hábitat Activ. económicas

N e NO da

Península: terras

bañadas polo mar

Cantábrico e o

océano Atlántico

A influencia atlántica

tempera o clima

* T media anual: ± 12º a

15º

- Veráns frescos: TM ±

20º

- Invernos suaves: Tm ±

10º

* AT moderada: ± 10º -

12º

Moi frecuentes e

abundantes durante

todo o ano; redúcense

no verán

* P total: > 1.000 mm

* Máx. en outono-inverno

* mín. en verán, descenso

acusado das P pero non

hai meses secos

Bosque de folla caduca:

carballos, castiñeiros, faias,

olmos, álamos, freixos

- Na actualidade estes bosques

foron substituídos por

piñeiros e eucaliptos, que

crecen máis rápido

Nas zonas húmidas / onde se

cortou o bosque: prado

natural

Na zona costeira: principais

vías de comunicación,

cidades máis importantes,

portos...

Hábitat rural interior:

poboación espallada en

casas de campo, pequenas

aldeas ou casaríos

* Agricultura e gandaría

vacúa nas áreas rurais

Nas cidades: industria

e servizos

> importancia do

turismo nas vilas da

costa ⇒ degradación

da paisaxe

Paisaxes da España mediterránea


Leste e Sur

peninsular + illas

Baleares: terras

bañadas polo mar

Mediterráneo ou

próximas a el

* T media anual cálida: ±

de 15º a 18º ou algo >

Veráns calorosos: TM

poden chegar aos 25º

Invernos suaves: Tm ao

redor dos 10º

* AT un pouco maior que

no clima oceánico, pero

non elevada: de 15 a

18º

* Escasas e irregulares: P

total inferior a 800 mm

Máximos no outono,

pode haber chuvias

torrenciais

* Mínimos no verán, con

varios meses secos

[aqueles nos que a barra

de P está por debaixo

da curva das T]

Vexetación orixinal: aciñeiras

e sobreiras. Foi substituída

por piñeiros, de crecemento

+ rápido

A acción humana ⇒

desaparición do bosque ⇒

monte baixo ou garriga

(romeu, tomiño, xesta...)

Zonas secas: estepa

(carrasca, esparto...) ou

vexetación de tipo africano

(palmeiras, chumbeiras...)

Zona moi poboada. A

maioría dos habitantes

reside en cidades ou

grandes vilas con moderna

rede de comunicacións

Paisaxe rural tradicional:

hábitat disperso, sobre

todo nas zonas de regadío

Gran importancia do

turismo ⇒ unha forte

degradación da

paisaxe natural

Paisaxes da España interior


Meseta

Estremadura

Depresión Ebro

interior Andalucía

Clima mediterráneo

continental

Veráns secos e

calorosos: TM: ± 24 a

26º

Invernos fríos: Tm ás

veces inferior a 5º,

mínimas diarias que

poden ser inferiores a

0º

* AT elevada: > 18º

P escasas por:

afastamento do mar +

disposición do relevo,

que illa o interior da

influencia do mar

* P total entre 300 e 800

mm

* Máximos en primavera e

outono

mín. durante o verán:

estación seca

Moi semellante á

mediterránea, pero adaptada

aos invernos máis fríos

As aciñeiras case

desapareceron, só abundan en

Estremadura e Salamanca,

onde forman devesas

Piñeirais na parte oriental

(Soria, Segovia, Teruel e

Conca)

Na > parte do interior: estepa

pobre

Área pouco poboada agás

Madrid

O hábitat rural tradicional

está concentrado en vilas

pequenas ou de tipo medio.

Poboamento espallado en

Andalucía (cortijos)

Problemas das zonas

rurais: despoboamento e

avellentamento da pob.

Cultivos secaño e

gandaría ovina na

zona rural

Desenvolvemento da

industria e dos

servizos ao redor das

cidades

Revitalización

dalgunhas zonas

grazas ás actividades

turísticas

Paisaxes de alta montaña en España


Serras máis

elevadas dos:

- Pirineos

- Sistema Central

- Cordill. Cantábrica

- Sistema Ibérico

- Cordilleiras Béticas

Baixas temperaturas

* T media anual: < 10º

Veráns frescos e

breves: M sempre

inferior a 22º

Invernos longos e fríos:

Tm inferior a 0º e con

moita neve

Abundantes: total: > de

1.000 mm anuais

As P concéntranse entre

os 800 e 1500 m

A maior altitude as P

son de neve

Disposición en pisos en

función da variación da T e da

P en altitude

de abaixo arriba: cultivos ou

bosque mediterráneo ⇒

bosque de folla caduca ⇒

bosque de coníferas ⇒ a

partir de 1600 m landas e

prados ⟹ rochas núas

Zonas moi pouco poboadas,

debido ás duras condicións

do clima e ó relevo

Hábitat espallado en casas

de campo ou en pequenas

aldeas

Tradicionais: gandaría

e explotación forestal

Actuais: espazos de

lecer e de turismo:

deportes de inverno

ou turismo rural

A paisaxe das illas Canarias


Zona tropical seca,

preto do Trópico

de Cáncer

* Latitude: ± 28 -

29º N

* Lonxitude: ± 13 -

18º O

Clima subtropical árido

Altas T ó longo do ano:

T mínima de 17º e T

máxima de 25º

Escasa e moi irregular.

Total de 100 a 200 mm.

as illas occidentais son

máis húmidas, polos

ventos húmidos do

Atlántico

as illas orientais son

máis secas, polos

ventos secos e cálidos

do Sáhara

Pouco abundante pola sequía

Gran variedade de especies,

algunhas delas endémicas:

palmeira canaria, piñeiro

canario, drago...

Zona litoral moi poboada:

aldeas e vilas pequenas

pero tamén grandes

cidades

Hábitat rural predominante:

pequenas vilas de casas

brancas, tanto dispersas

como concentradas

Actividade turística:

motor do crecemento

de moitas vilas e

cidades canarias

Comentar un climograma:

Temperatura

media anual

[T ºC]

Temperatura

media máxima

(verán)

Temperatura

media mínima

(inverno)

Amplitude térmica

[AT]

Precipitación

total anual

[P en mm]

baixa <10º fresco < 15º moi frío < 0º moi baixa < 5º moi

abundante > 1.200

moderada 10º - 15º suave 15º - 18º frío < 6º baixa 5º - 10º abundante > 800

cálida 15º - 18º cálido 18º - 22º suave 6º - 10º moderada 10º - 15º escasa 300-800

elevada > 18º caloroso > 22º temperado 10º - 15º elevada 15º - 25º moi

escasa < 300

cálido > 15º moi

elevada > 25º

Climograma nº 1

Temp.

T 23,9º: T media elevada

TM 28º en abril: TM elevada, moi calorosa

Tm 21º en decembro e xaneiro: inverno cálido

AT 7º: baixa

Prec.

P 865 mm: abundantes, pero non moi elevadas

PM 170 mm en setembro. Estación de chuvias: maio-novembro

Pm 5 mm en xaneiro. Estación seca de 5 meses: decembro-abril

Distribución Irregular (a PM é > 10.Pm). Dúas estacións pluviométricas contrastadas

Clima

Tipo Tropical con estación seca

Localización Proximidades dos trópicos (10º-30º de latitude N e S, aproximadamente)

Caracteres

T moi cálidas: T media anual ± 25º / TM ± 30º / Tm > 20º / AT: 5 a 10º

P abundantes pero menores cás do clima ecuatorial. Reparto desigual: verán chuvioso e

inverno seco de diferente duración

Tropical húmido: P > 1.000 mm ano / Tropical seco: P 600 – 1.000 mm ano

Vexetación Sabana ou pradería tropical: altas herbas salpicadas de árbores illadas / bosques galería

ao carón dos ríos / en zonas + secas: estepa, tapiz de herba pobre e descontinua

Poboamento Poboación dedicada á agricultura (produtos tropicais) e gandaría

As grandes empresas explotan modernas plantacións para exportación

Documents

Tema D (2).- As paisaxes da Terra. - edu.xunta.gal ESO tema... · AT anual entre 5º e 10º ... partir de 1600 m landas e prados rochas núas ... Altas T ó longo do ano: T mínima