SOC MILIEU&VEILIG COVER NL...36 Steun aan personeelsleden van Elia die zich op sociaal en humanitair vlak engageren 36 Ter beschikking stellen van verouderde computeruitrusting 36

Milieu- en sociaal verslag

e n e r g i e i n g o e d e b a n e n

2 0 0 4 I J a a r v e r s l a g I

“We are a team ofdedicated profess ionals ,accountable for keeping the l ights on, by serv ing our customers and the communityin an ef f ic ient way.”

Mi l ieu- en soc iaa l vers lag

Inhoud

2 Milieu

5 Voortdurende aandacht voor de natuur

14 Human Resources-beleid

16 De Elia Groep

16 Organisatie

18 Personeel

18 Vorming en opleiding

20 Welzijn

22 Veiligheid

24 Nieuw veiligheidsbeleid bij Elia

24 Zeer goede resultaten in 2004

29 Veiligheidsaudit

30 Samenleving

32 Sponsoring

34 Laureaten van het Elia Fonds in 2004

36 Steun aan personeelsleden van Elia die zich op sociaal en humanitair vlak engageren

36 Ter beschikking stellen van verouderde computeruitrusting

36 Bedrijfsbezoeken


2 0 0 4 I J a a r v e r s l a g I

Elia Jaarverslag 2004

2


2


33

Voortdurende aandacht voor de natuur

1. Milieu


4

Als beheerder van een hoogspanningsnet met meer dan 8.000 kilometer aan lijnen en

ondergrondse elektriciteitskabels is Elia een van de grootste grondbezitters in België.

Eind 2004 bezat Elia 12.627 percelen in België, met een totale oppervlakte van

10,141 km2. De hoogspanningsinstallaties liggen gespreid over het hele land en dit in

verschillende zones, zoals industriezones, landbouwgebied, gemengde zones of natuur-

gebied. Elia streeft ernaar zijn installaties zo goed mogelijk te integreren in de omgeving

en wil zijn industriële activiteit ontplooien met zorg en respect voor het leefmilieu. Waar

mogelijk, levert Elia extra inspanningen door natuurbeschermingsprojecten op het

getouw te zetten in en rondom zijn installaties.

De Elia Groep steunt een hele reeks initiatieven om de inplanting van zijn installaties

in hun omgeving te herwaarderen: de aanleg van “groene stapstenen” rond de mast-

voeten, het plaatsen van nestkasten in de hoogspanningsmasten voor vogels die steeds

moeilijker een geschikte broedplaats vinden (hoofdzakelijk voor de torenvalk, maar ook

voor de slechtvalk en de bosuil) in samenwerking met de verenigingen voor natuur-

bescherming, de aanleg van poelen voor salamanders en kikkers, actieve bescherming

van de typische flora die zich op onze sites ontwikkelt omdat daar geen meststoffen

worden gebruikt, enz. Elia neemt actief deel aan de projecten Natura 2000. De lijst van

de sites die zich in het betrokken beschermingsgebied bevinden, werd geactualiseerd,

zodat bij onderhoudswerken de natuurgebieden en het landschap in acht worden

genomen.

1 . M i l i e u

ELI

A

5

Voortdurende aandacht voor de natuur

Bij de exploitatie, het onderhoud en de ontwikkeling van het hoogspanningsnet levert Elia

inspanningen om de biotopen van dieren en planten te respecteren, om de leefomgeving

en de biodiversiteit te bewaren en de bescherming van fauna en flora te verbeteren.

Elia stelt elk jaar een lijst op met milieuthema’s die voorrang moeten krijgen. Deze

prioriteitenlijst gaat uit van de filosofie van de milieubeleidsverklaring, die Elia bij zijn

oprichting in 2001 heeft opgesteld. De milieudoelstellingen worden prioritair gerangschikt

volgens de impact die de installaties op het milieu kunnen hebben. De criteria waarmee

rekening wordt gehouden, zijn onder meer het risico voor de mens, de bezorgdheid bij het

publiek en de hinder voor mens en milieu. Samen met deze lijst werden ook twee

projecten aangeduid, die bijzondere aandacht moeten krijgen: het beleid inzake het beheer

van milieuvergunningen en het beleid inzake bodembeheer. Er zijn werkschema’s voor de

periode 2004-2005 met indicatoren voor de opvolging van het beleid aangenomen.

Elia heeft zich ook geëngageerd om een systeem voor het milieubeheer op het getouw

te zetten. Dat heeft tot een aanpassing van de interne organisatie geleid. Concepten

zoals milieuplanning en informatiebeheer werden verder uitgewerkt en doorgevoerd.

De bodem, een prioriteitMilieubescherming betekent ook naar oplossingen zoeken voor eventuele milieu-

problemen die worden veroorzaakt door vervuiling van de bodem, van de ondergrond

en van de grondwaterlaag door koolwaterstofverbindingen. Daarom heeft Elia in

samenwerking met het onderzoekscentrum VITO (de Vlaamse Instelling voor

Technologisch Onderzoek) een studie uitgevoerd naar de impact van onze installaties op

de grondwaterlagen.

De onderneming besteedt bijzondere aandacht aan de bodemkwaliteit. Zo werd in 2004

de bodem tot een prioritair project voor de onderneming uitgeroepen. Een lijst van

concrete acties en studies werd opgesteld om zo voor de drie gewesten over een

evaluatie te beschikken van de risico’s die gepaard gaan met bodemverontreiniging.

Het Waals parlement heeft een Decreet aangenomen betreffende de sanering van

verontreinigde grond. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft eveneens een

Verordening aangenomen betreffende het beheer van verontreinigde grond.

De besluiten die van toepassing zijn in Brussel en die deze beslissingen ten uitvoer

zullen brengen, werden begin 2005 van kracht.

Elia wil zijn medewerking verlenen aan deze nieuwe beleidsvisie. Zo werd op basis van

de recente Brusselse wetgeving een eerste verkennend onderzoek naar de toestand van

de bodem uitgevoerd voor de vestiging in Schaarbeek. Het is de eerste etappe van het

bodemsaneringsproces dat onder het toezicht van het Brussels Instituut voor

Milieubeheer (BIM) wordt geleid.

Elia wil de initiatieven op dit vlak op proactieve wijze voortzetten en heeft niet gewacht

op de wetteksten om te handelen. In het Waalse gewest zijn twee saneringen aan de

gang in hoogspanningsposten; er werden tien oriënterende onderzoeken en ook een

typeringsonderzoek uitgevoerd.


6

Nog steeds in het Waalse gewest werd beslist om voorafgaand aan elke vernieuwing van

een vergunning een bodemanalyse uit te voeren om op die manier de toestand van de

bodem te verbeteren, mocht dat nodig blijken.

Wat het afval betreft, werden acht posten schoongemaakt. Twee ervan werden met een

nieuwe toegangsbeveiliging uitgerust om sluikstorten te voorkomen.

In het Vlaamse gewest werden in 2004 de oriënterende bodemonderzoeken voortgezet

waarmee was begonnen naar aanleiding van de overdracht van de installaties van CPTE

aan Elia in juni 2001. Van de 253 overgedragen vestigingen waarvoor de Openbare

Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) een aanvraag tot onderzoek heeft ingediend,

zijn er 20 waarvoor een beschrijvend bodemonderzoek noodzakelijk is. Op basis hiervan

zal OVAM beslissen of het nodig is deze sites te saneren. De beslissing hierover wordt

eind 2005 verwacht.

Op basis van een extrapolatie van de resultaten van de onderzoeken die in de drie

gewesten werden gevoerd, heeft Elia een studie uitgevoerd om de kosten te ramen die

een eventuele bodemvervuiling met zich meebrengt.

Hoewel de studies en onderzoeken administratief pas in februari 2005 werden afgesloten,

werd dit jaar al de procedure inzake “accidentele verontreinigingen” aangenomen en

werden al vier concrete gevallen dankzij deze procedure onmiddellijk opgelost.

Deze procedure voorziet in alle maatregelen die moeten worden genomen wanneer er

zich een geval van accidentele verontreiniging voordoet.

Elia heeft zijn beleid voortgezet inzake het systematisch inkuipen van zijn vermogenstrans-

formatoren wanneer er belangrijke werken worden uitgevoerd op de site. Vestigingen die

in de zogenaamde “risicozones” liggen, en dan vooral nabij waterwinningsgebieden en

zones met beschermde grondwaterspiegel, krijgen voorrang.

Om de concrete implicaties van deze problematiek beter in beeld te brengen, heeft Elia

een studie opgestart met de Universitaire Faculteit voor Landbouwkunde in Gembloers.

Het doel hiervan is over tekst en uitleg te beschikken rond de toxicologische risico’s voor

de werknemers, de bevolking en het milieu (ecosystemen op het land en in het water)

van de verschillende chemische elementen die in de Waalse en Vlaamse normen zijn

opgenomen. Dit is noodzakelijk voor een goede interpretatie van de analyses in de fase

van een oriënterend onderzoek; Elia neemt hiermee tevens een proactieve houding aan.

Het onderzoek zal eveneens van belang zijn om de beste procedure te kunnen

kiezen indien het nodig zou zijn een site te decontamineren.

Eliminatie van PCB’sElia heeft zijn beleid voor de eliminatie van polychloorbifenylen (PCB’s) uit zijn

transformatoren voortgezet. Tegen eind 2005 zullen zowat 180 PCB-houdende toestellen

verwijderd of gezuiverd moeten zijn. De toestellen en de schadelijke stoffen worden

door gespecialiseerde en erkende bedrijven verwijderd. Het eliminatiebeleid wordt elk

semester opgevolgd aan de hand van indicatoren. Zo kan de onderneming steeds

de situatie evalueren en anticiperen op mogelijke vertragingen ten opzichte van het

eliminatieplan.

1 . M i l i e u

7

AfvalbeheerElia beheert zijn afval met respect voor de bescherming van het milieu. Elia stelt een jaarlijkse

inventaris op van het afval dat verplicht door de erkende maatschappijen wordt afgevoerd.

Zones waar het afval wordt verzameld werden bepaald en ingericht. Zo kon de inventaris

worden geoptimaliseerd. In het Vlaamse gewest kan OVAM dankzij de nieuwe VLAREA-

wetgeving die in 2004 werd aangenomen controles via steekproef uitvoeren (ongeveer 10%

van de ondernemingen wordt gecontroleerd).

AnticiperenHet Europees parlement heeft in juni 2001 een Europese richtlijn aangenomen inzake de

beoordeling van de gevolgen van bepaalde plannen en programma’s op het milieu. Elia heeft

niet gewacht op de omzetting naar Belgisch recht, om de impact van zijn netontwikkelings-

plan op het milieu na te gaan. Dankzij een studie in samenwerking met de onderzoekscentra

IGEAT (Institut de Gestion de l’Environnement et d’Aménagement du Territoire) en de VITO

heeft Elia de omvang kunnen bepalen van het werk dat nodig zal zijn om op dit vlak te

anticiperen en de vernieuwde aanpak door te voeren.

Er werd ook contact opgenomen met andere operatoren uit de sector en met andere

Belgische en buitenlandse sectoren, om de ervaringen op dit domein met elkaar te

vergelijken. Deze contacten zouden in de loop van 2005 moeten uitmonden in een

concrete methodologie om indicatoren uit te werken. Deze moeten het mogelijk maken

de milieu-impact te bepalen van de opties die werden gekozen in het ontwikkelingsplan.

ELI

A

Geluidshinder beperkenElia zet zijn acties voort om de geluidshinder te verminderen. De onderneming volgt de

technologische ontwikkelingen op de voet, om de geluidshinder, veroorzaakt door onze

installaties, te kunnen beperken. Het gaat onder meer om de nieuwste materialen

voor geluidsabsorberende schermen, het dempen van de geluiden veroorzaakt door

magnetoconstrictie,….

Elia werkt ook aan een gegevensbank met alle geluidsstudies. Om over voldoende en

betrouwbare gegevens te kunnen beschikken, wordt er systematisch een voorafgaande

geluidsstudie uitgevoerd wanneer er nieuwe transformatoren worden geïnstalleerd.

Voor nieuwe installaties en vernieuwingen opteert Elia voor stillere transformatoren.

Voor de bestaande transformatoren wordt in geval van een klacht of van belangrijke

werkzaamheden een geluidsstudie uitgevoerd en worden indien nodig maatregelen

getroffen (het plaatsen van geluiddempende wanden, het aanpassen van de

ventilatoren,…).

1 . M i l i e u


ELI

A

8

De torenvalken

De torenvalken en ook andere roofvogels gebruiken de hoogspannings-masten van Elia niet alleen als uitkijkposten, maar ook als nestplaatsen.Omdat hoge bomen op veel plaatsen uit het landschap verdwijnen, zijnde torenvalken verplicht andere plekken te vinden om hun nest temaken. Vaak kiezen deze kleine roofvogels spontaan de hoogspannings-masten uit om er hun nest te bouwen. Niet alleen muizen zijn hunprooi, maar ook andere knaagdiertjes, evenals sprinkhanen en andereinsecten. Daarom wordt de torenvalk beschouwd als één van denuttigste vogels. De torenvalk is één van de meest voorkomende roofvogels inEuropa. Ondanks zijn aangeboren wantrouwen, heeft deze roofvogelzich snel laten verleiden door de biotoop in de nabijheid van onzemasten (vrije ruimte, goede zichtbaarheid, uitstekende beschermingtegen roofdieren).Eind april, begin mei bouwt de torenvalk zijn – eerder primitieve – nestin een boomholte, een nestkast of een oud kraaiennest. Het vrouwtjelegt vijf tot zeven eitjes die zij alleen uitbroedt gedurende 28 tot 30dagen. De jongen, die geboren worden met een lichte dons, wordentijdens de eerste dagen gevoederd door het mannetje, vervolgens doorde beide ouders. Zij verlaten het nest als ze ongeveer één maand oudzijn en ze blijven in de buurt van hun ouders tot de herfst.Met zijn vleugelwijdte van maximum 70 centimeter loopt de volwassentorenvalk geen risico op elektrocutie, wanneer hij tussen de geleidersvliegt; hij kan ook geen kortsluiting veroorzaken. Bovendien vliegt ditsoort roofvogel in zijn biotoop gewoonlijk op een hoogte van 7 tot 8 meter. Het plaatsen van nestkasten op een hoogte van 10 meter herleidt dus de eventuele gevaren tot een minimum: er isgeen gevaar voor de vogels en ook niet voor het elektriciteitsnet.De nestkasten die in de masten worden geplaatst beantwoorden aaneen hele reeks veiligheidsnormen: zij worden op een hoogte vanmaximum 10 meter aangebracht en ze zijn zodanig bestudeerd dat zij perfect aangepast zijn aan de masten en de toegang ertoe nietbelemmeren tijdens onderhoudswerken of eventuele schilderwerken.

9

De ozonlaag beschermenIn sommige hoogspanningsinstallaties

van Elia wordt het gas zwavelhexafluoride

(SF6) gebruikt omdat dit gas veel doeltref-

fender isoleert dan de omgevingslucht. Door

het gebruik van SF6 kunnen de installaties veel

compacter worden gebouwd. Dit gas blijkt

echter schadelijk voor de ozonlaag indien het uit

zijn omhulsel kan ontsnappen. Om SF6 in zijn

installaties te kunnen controleren, heeft Elia beslist

een permanente inventaris op te stellen van het

verbruik van deze stof.

Leveranciers betrekkenHet milieubeleid van Elia richt zich ook tot alle leveranciers.

Elia heeft beslist alle bepalingen met betrekking tot milieu-

bescherming te groeperen in één document. Dat zal systema-

tisch bij elk contract worden gevoegd om de leveranciers op

hun verantwoordelijkheden te wijzen.

ELI

A

Vogelbescherming

Vogels zijn een wezenlijk deel van de natuur; hun aanwezigheid duidtaan hoe gezond hun omgeving is. Elia spant zich in om te voorkomendat vogels tegen de lijnen aanvliegen. De onderneming rust daartoe demasten uit met bakens of een andere visuele signalisatie.Voor bepaalde bedreigde soorten zet Elia specifieke acties op hetgetouw. Zo werd in Wulpen een nestkast geplaatst ter vervanging vaneen kraaiennest waarin 3 torenvalkjes het levenslicht hadden gezien.Ook in 2004 werden in samenwerking met GEPOP (Groupe d’Etude etde Protection des Oiseaux de Proie) en Natuurpunt nestkastengeplaatst voor torenvalken op hoogspanningsmasten. De kuikens dieer worden geboren, worden systematisch geringd. In 2004 waren de11 nestkasten op de 150 kV-lijn Baisy-Thy tot Corbais bezet en wer-den er 39 jonge valken geboren; hierdoor komt het aantal geboortensinds de eerste plaatsing van nestkasten op deze lijn nu bijna 4 jaargeleden op meer dan 135. Helemaal in het begin van 2005 kwamen er op deze lijn 9 nieuwe nestkasten bij. In Vlaanderen werden 28 torenvalken geboren, waarvan er 23 konden worden geringd. In Oost-Vlaanderen werden in januari 2005 vier nestkasten geplaatstop de lijn Langerbrugge – Eeklo en eentje op de lijn Rodenhuize –Zomergem.

Jonge torenvalkkuikens in een oud eksternest op de lijn Beveren - Koksijde

Een torenvalk aan een nestkast opde lijn Baisy-Thy — Corbais


Uitbreiding van de post in Koksijde

De aanleg van een ondergrondse hoogspanningslijn op 150 kVtussen Oostende en Koksijde, vereist dat de transfor-matorposten in Koksijde en Slijkens bij Oostende worden versterkt om de bijkomende elektriciteitsstromen te kunnenopvangen. Met de zogenaamde kustlus wordt een belangrijkeontbrekende schakel aangelegd, waardoor de betrouwbaar-heid van het net in West-Vlaanderen wordt vergroot.De uitbreiding van de transformatorpost in Koksijde vergde een bijzondere inspanning om de technische vereisten en deaandacht voor het milieu te verzoenen. De post ligt immers inde kwetsbare overgangszone tussen de duinen en de polders,die door het duinendecreet wordt beschermd. De biotoop iserg specifiek, omdat deze zone aan de kust tot in deMiddeleeuwen deel uitmaakte van een systeem van schorrenen slikken, dat met de zee was verbonden. De ondergrond is er rijk aan kalk van de zeeschelpen die er in de loop dereeuwen zijn afgezet in de lagen slib en zand, maar terzelfder-tijd is de grond ook vrij voedselarm. Dergelijke biotopen zijnin ons land zeer schaars geworden, omdat de soorten die ervan nature voorkomen zeer gevoelig zijn voor overbemesting.Om de natuur rond de post niet te schaden werd een reeksbeschermende maatregelen genomen. Elia kocht het terreinvóór de post aan, brak de gebouwen op dit terrein af enmaakte het volledig vrij. Een aantal grasplaggen, die door deuitbreiding van de post zouden verdwijnen, werd zorgvuldigverplaatst naar het nieuwe terrein. De vijver naast de postwerd eveneens verplaatst om zijn zeer specifieke fauna enflora in stand te kunnen houden. Hierdoor krijgt de bedreigdefauna en flora rond de post de ruimte om te overleven en zichverder te ontwikkelen. Deze maatregelen zijn er op gericht deoorspronkelijke omstandigheden van de biotoop te herstellen,om een regeneratie van de oorspronkelijke planten endierensoorten mogelijk te maken.

ELI

A

1 . M i l i e u

Het herstellen van de natuurlijke biotopenMet zijn beleid inzake natuurbescherming wil Elia het bijdragen tot het herstel van

biotopen waar de fauna en flora goed kunnen gedijen. Daartoe heeft de onderneming

een overeenkomst gesloten die organisaties of particulieren de mogelijkheid biedt de

ruimte tussen en rond de mastvoeten in te richten. Een eerste project zou in het eerste

trimester van 2005 klaar moeten zijn.

De versterking van het net aan de kustVoor de aanleg van de ondergrondse kabel van 150 kV tussen de post Slijkens in

Oostende en de post in Koksijde werd reeds gekozen voor een herstel van de natuurlijke

biotoop rond de post van Koksijde. De verbinding tussen Slijkens en Koksijde verbetert

niet alleen de bevoorradingszekerheid in de kustregio, maar maakt het ook mogelijk

een piekvermogen tot 600 MW van windmolenparken in zee naar het binnenland af te

voeren. Bij de keuze van het tracé van de kabel werd niet voor de kortste route

gekozen, maar voor een tracé dat de natuurgebieden in acht neemt. Voor de uitbreiding

van de hoogspanningspost in Koksijde werden nog bijkomende maatregelen genomen

om de natuurwaarde van het perceel rond te post te vergroten. Voor dit project werkt

Elia nauw samen met het bestuur Milieubescherming.

10

De vijver naast de post van Koksijde vóór de aanvang van de uitbreidingswerken

11

ELI

A

NatuurreservatenIn nauwe samenwerking met de “Natuur- en

Vogelreservaten van België”, werd de inrichting van

een natuurreservaat van 10 hectare in Henegouwen

voortgezet. De officiële inhuldiging van het resultaat

van deze vruchtbare samenwerking is gepland in de

zomer van 2005.

De uitbreidingswerken aan de post van Koksijde


Elektrische en magnetische veldenElia staat ten dienste van de gemeenschap en is aandachtig voor de eventuele bezorgd-

heid van het grote publiek ten aanzien van zijn installaties. Om tegemoet te komen aan

de ongerustheid van een aantal mensen rond het effect van laagfrequente magnetische

velden op de gezondheid, steunt Elia het onderzoek dat de Belgian BioElectroMagnetic

Group op dit gebied voert. De BBEMG groepeert onderzoeksteams van 8 universiteiten

en instellingen in België. Elia steunt eveneens de website van BBEMG die het grote

publiek, de autoriteiten en de wetenschappers kwaliteitsinformatie wil leveren waardoor

zij een beter inzicht in het fenomeen kunnen krijgen. Deze website, waarnaar zelfs de

Wereldgezondheidsorganisatie verwijst, is in drie talen beschikbaar op:

www.bbemg.ulg.ac.be.

Een multidisciplinaire werkgroep die binnen Elia werd opgericht, heeft zijn algemeen

onderzoekswerk over de problematiek van magnetische velden van uiterst lage frequentie

vorig jaar voortgezet. Dankzij het geheel aan voorstellen die de verschillende onderzoeks-

teams naar voren hebben gebracht, heeft de Elia-werkgroep hieromtrent een beleid kunnen

uitwerken. Elia brengt dit beleid concreet tot uitvoering in een aantal verbintenissen op

verschillende niveaus, zowel om bij de ontwikkeling van zijn net de hinder te beperken ten-

gevolge van elektromagnetische velden, alsook om de buurtbewoners, de politieke besluit-

vormers, de betrokken administraties en haar eigen medewerkers permanent te informeren.

Ook het wetenschappelijk onderzoek wordt gesteund en aangemoedigd, in samenwerking

met de universiteiten en de onderzoekscentra zowel in België als in het buitenland.

Elia heeft ook een brochure gepubliceerd “Elektromagnetische velden en hoogspannings-

lijnen”. In deze brochure wordt deze zeer technische materie aan de hand van illustraties en

in een voor iedereen begrijpelijke taal toegelicht.

Elia ondersteunde in 2004 op een actieve wijze de organisatie van een informatiedag voor de

beslissers, de pers en het geïnteresseerde publiek door de leden van de BBEMG.

1 . M i l i e u

Michel Caers – OperationeelMilieubeheer Zuid

« De wetgeving in Wallonië omtrent bodem-sanering is in volle ontwikkeling. Elia wachtniet af, maar gaat liever pro-actief tewerk.Dat om twee redenen. Ten eerste zijn we eenmilieubewust bedrijf en ten tweede is ditkostenefficiënter dan achteraf te moeteningrijpen. Elia stelt ook alles in het werk omde buurtbewoners zo weinig mogelijk hinderte laten ondervinden van onze installaties. Zozorgen we onder andere voor een maximaleafscherming van het geluid. Als mensen tochvragen of bezorgdheden hebben over milieu-zaken, sta ik hen met plezier te woord. Ikkan mijn technische kennis combineren metmijn passie voor het milieu en heb bovendienveel sociale contacten. Dat maakt mijn jobheel interessant. »

ELI

A

12

13

GroenestroomcertificatenElia speelt ook een rol bij de ondersteuning van de elektriciteitsproductie uit hernieuwbare

bronnen, de zogenaamde groene stroom. De producenten van elektriciteit uit hernieuw-

bare bronnen in België krijgen van de regionale overheid certificaten waarmee ze de

milieuvriendelijke oorsprong van hun energie kunnen bewijzen. De producenten kunnen

deze groenestroomcertificaten apart verkopen aan de elektriciteitsleveranciers. Deze

moeten hun klanten een bepaald aandeel groene stroom leveren en moeten dat bewijzen

door voldoende groenestroomcertificaten voor te leggen aan de overheid. Bij een tekort

krijgen ze een boete per ontbrekend certificaat.

De federale regering heeft Elia de taak toevertrouwd de groenestroomcertificaten die

niet door marktpartijen zijn gekocht tegen een vastgelegde prijs aan te kopen, indien de

producenten van groene stroom daarom verzoeken. Op die manier zijn de producenten

van groene stroom zeker van een minimaal inkomen.

De minimumprijzen zijn in het Koninklijk Besluit van 16 juli 2002 vastgelegd. Ze bedragen

20 € tot 150 € per MWh, afhankelijk van de energiebron. De federale regering besliste

op 23 december 2004 de minimumprijs voor de certificaten voor zeewindenergie te

verhogen van 90 € per MWh tot 107 € per MWh, maar eind 2004 was die maatregel

nog niet in voege. Elia koopt enkel groenestroomcertificaten in die zijn uitgereikt door

een van de vier Belgische regulatoren: de CREG (federaal), de VREG (Vlaams gewest),

de CWaPE (Waals gewest) en het BIM (Brussels gewest).

Elia verkoopt de groenestroomcertificaten op zijn beurt door aan de markt, waardoor de

marktpartijen de kans krijgen ontbrekende certificaten in te kopen. Als de prijzen lager

liggen dan de minimumprijzen waaraan Elia ze moet aankopen, mag Elia het verschil

in zijn tarieven van de volgende jaren verrekenen. In 2004 verkocht Elia 77 groene-

stroomcertificaten aan 101,01 €/MWh en nog eens 171 certificaten aan 115,50 €/MWh.

Het ging telkens om certificaten die door de VREG werden uitgereikt.


14

De Elia Groep

Organisatie

Personeel

Vorming en opleiding

Welzijn

2. Human Resources-beleid


1515


16

2 . H u m a n R e s o u r c e s - b e l e i d

De Elia Groep

De Elia Groep bestaat uit vier vennootschappen: Elia System Operator, Elia Asset, Elia Re en

Bel Engineering. Elia System Operator en haar dochtermaatschappij, Elia Asset opereren als

een economische entiteit onder de naam Elia.

Elia Re is een herverzekeringsmaatschappij waarvan Elia alle aandelen bezit. Elia Re geeft

Elia de mogelijkheid de verzekeringskosten van bepaalde risico’s eigen aan het netbeheer

beter te beheersen.

Bel Engineering zorgt voor de engineering en de bouw van de nieuwe hoogspannings-

infrastructuur. Deze vennootschap was tot het einde van 2003 in handen van de

energieholding Tractebel.

Elia heeft voorts nog een participatie van 22,17% in het kapitaal van de holding HGRT, een

vennootschap naar Frans recht, waarvan alleen transmissienetbeheerders aandeelhouder

zijn. HGRT heeft een participatie van 17% in Powernext, de beheerder van de elektriciteits-

beurs in Frankrijk.

Organisatie

Integratie Bel EngineeringDe interne organisatie van de Elia Groep werd het afgelopen jaar grondig herschikt. Deze

operatie was een rechtstreeks gevolg van de overname van het engineeringbedrijf Bel

Engineering op 1 januari 2004. Deze voormalige dochteronderneming van Tractebel is ver-

antwoordelijk voor de engineering en de bouw van de nieuwe hoogspanningsinfrastructuur.

Haar activiteiten gaan van het ontwerp van de installaties tot de oplevering ervan. Dankzij

deze overname kan Elia deze processen in eigen huis uitvoeren en optimaliseren.

Een werkgroep analyseerde vorig jaar de relatie tussen Elia en Bel Engineering. Eind

september 2004 werd een businessplan over 5 jaar goedgekeurd. Het plan moet niet alleen

Bel Engineering naadloos in de structuur en organisatie van Elia inpassen, maar ook het

beheer van de projecten en de interne processen optimaliseren. Na deze denkoefening kreeg

Bel Engineering een aantal nieuwe verantwoordelijkheden en een nieuwe structuur.

Het beheer van de projecten werd verdeeld over 2 geografische zones, Noord en Zuid, die

samenvallen met de Service Areas van Grid Services. Er is voorts een afdeling Governance

nieuwe assets en een Competentiecentrum voor de nieuwe infrastructuur opgericht. Bel

Engineering centraliseert ook alle aankopen van de Elia Groep.

Om de integratie en de aanpassing van Bel Engineering te doen slagen, werd tegen het einde

van 2004 het projectenprogramma Bel4 gelanceerd. Niet minder dan 36 projecten zijn

geïdentificeerd, die de komende jaren in verscheidene projectgolven worden aangepakt.

Bernard Risse – Expert Power LinksGovernance New Assets

« Bij de realisatie van projecten is er meestalgeen tekort aan uitdagingen! Wat zijn de belang-rijkste? De budgetten in evenwicht houden, deplanning respecteren en de afstemming tussende verschillende interne en externe betrokkenen.We moeten ook de vele contacten beheren, met de transmissienetbeheerders van de buur-landen, met de regulator CREG, de EuropeseCommissie, de politieke verantwoordelijken, deomwonenden, de administraties, de gemeenten,enz. Wij zijn dan ook een multidisciplinair team:iedereen stelt zijn specialistische kennis terbeschikking van het project en het hele team! »

17

Aanpassing structuurOm Bel Engineering te kunnen integreren, moest de structuur van Elia eveneens

worden aangepast. Om de interne werking beter te stroomlijnen en ook af te stemmen

op het projectenbeheer, werd de afdeling Infrastructure opgeheven. De onderdelen van

deze afdeling werden naargelang de aard verdeeld over Grid Services, Bel Engineering,

Customers & Market, Transmission en Corporate Affairs. Aansluitend op de zone-

verdeling van Bel Engineering werden de onderhoudsdiensten van Grid Services ook

ondergebracht in twee afdelingen: Noord en Zuid.

HR-beleid met visieHet Human Resources-beleid van Elia gaat vanzelfsprekend uit van de ondernemingsvisie,

die is uitgedrukt in het mission statement. Elia beschouwt zijn medewerkers als zijn

menselijk kapitaal, dat met een coherent beleid optimaal gevaloriseerd en ingezet dient te

worden in functie van de ondernemingsstrategie en -doelstellingen.

De belangrijke pijlers zijn het performantiebeheer en eraan gekoppeld een remuneratie-

beleid afgestemd op de marktvereisten, de ontwikkeling van de competenties van manage-

ment en medewerkers, zowel op ondernemingsvlak als voor de individuele medewerker, en

het behoud en de ontwikkeling van de specifieke knowhow, via de organisatie van het

beheer van de kennis en ervaring en de kennisdoorstroming. De betrokkenheid en motivatie

van de personeelsleden speelt hierin een belangrijke rol. Het Directiecomité hecht daarom

veel aandacht aan het welzijn op het werk en aan initiatieven die bijdragen tot de ontwikke-

ling van de bedrijfscultuur.

Omdat de overname van Bel Engineering op 1 januari 2004 gebeurde onder de personeels-

statuten van Bel Engineering en het te volgen HR-beleid van Bel Engineering in onderzoek

is, gelden de onderstaande beleidspunten enkel voor de personeelsleden van Elia System

Operator en Elia Asset, tenzij uitdrukkelijk vermeld is dat het om de Elia Groep gaat.

ELI

A


18

Personeel

Aanwervingen en aantal werknemersOp 31 december 2004 telde de Elia Groep 1.238 werknemers, van wie 178 bij Elia System

Operator, 886 bij Elia Asset en 174 bij Bel Engineering. De toename van het aantal

personeelsleden van de Groep in 2004 is uitsluitend het gevolg van de acquisitie van Bel

Engineering. Het aantal werknemers van Elia – Elia System Operator en Elia Asset – vermin-

derde in 2004 met 49 tot 1.064. Vorig jaar wierf Elia 41 personen aan met een arbeids-

overeenkomst van onbepaalde duur en 19 personen met een contract van bepaalde duur.

LoonbeleidSinds 1 januari 2004, heeft Elia een nieuw remuneratiebeleid doorgevoerd voor de kader-

leden. Dit beleid gaat uit van een compensatie- en voordelenprogramma dat gebaseerd is op

performantie en professioneel beheer.

Vorming en opleiding

Opleiding senior managementOm de senior managers van de Elia Groep te ondersteunen in hun veranderende rol in de

onderneming werd voor hen een opleidingstraject opgestart. Dat omvat een programma dat

ze feedback geeft over hun kerncompetenties evenals een aantal opleidingen.

Een belangrijk onderdeel van de opleidingen is het zogenaamde Business Game. Dat is een

simulatie van de werking van de hele onderneming, waarin de operationele activiteiten, de

technische en financiële implicaties en het personeelsbeleid van Elia aan bod komen. Deze

training helpt de senior managers hun eigen functie beter te situeren in de onderneming,

omdat ze hen helpt een breder overzicht te krijgen. Andere opleidingen zijn Change

Management en Coachend Leidinggeven. Er is ook een Vervolgtraject, dat de mogelijkheid

biedt opleidingen te volgen die zijn aangepast aan specifieke noden van de senior managers.

Het is de bedoeling in een volgende fase een gelijkaardig programma voor het midden-

management op te starten.

Beheer kennis en ervaring (Knowledge Management)Nogal wat oudere werknemers hebben het bedrijf reeds verlaten of gaan het weldra verlaten.

Daardoor is er een kans dat hun kennis en ervaring voor Elia verloren gaat. Om dit op te

vangen, is het project Knowledge Management opgestart. Dit meerjarenproject stelt zich tot

doel de overdracht van de specifieke kennis eigen aan de onderneming op efficiënte wijze te

organiseren, zodat elke medewerker van Elia de ervaring van zijn voorgangers en collega's

kan opnemen.


Samenstelling personeelsbestand Elia Groep op 31/12/2004:

Mannen Vrouwen Totaal Voltijdse equivalenten

Directie 7 0 7 7Kaders 261 46 307 305Bedienden 774 150 924 912

Totaal 1.042 196 1.238 1.224

19

Het project bevat verschillende onderdelen:

• Vormingstraject: Er is een vormingstraject gestart voor de kaderleden die sinds kort deel

uitmaken van de onderneming. Zij leren hiermee de werking en de essentiële processen

van de onderneming in woord en beeld begrijpen. Deze vorming wordt afgesloten met een

“case study” die toelaat de materie in de praktijk te brengen.

• Kennisoverdracht: Er is een procedure opgesteld die de kennisoverdracht efficiënter doet

verlopen in geval van mutatie.

• Proefveld: In de vestiging in Schaarbeek wordt geïnvesteerd in de aanleg van een

proefveld. Het proefveld bevat een deel van een hoogspanningspost, die uitsluitend dient

voor opleidingen. Het veld zal zowel de hoogspannings- als laagspanningsinstallaties van

een post omvatten, met lijnelementen en een kabelveld.

• Uitstapgesprek: Om te onderzoeken welke kennis of competenties de onderneming dreigt

te verliezen en te bepalen hoe deze best worden bijgehouden, is een gesprek voorzien met

alle medewerkers die dicht bij de uitstap staan.

• Kritische competenties: Tenslotte is een diepteanalyse gestart om de bepalen welke com-

petenties kritisch zijn voor de onderneming. Eens dit werk afgerond, wordt onderzocht hoe

deze competenties kunnen behouden blijven en minder kritisch kunnen worden gemaakt.

Behoud technische kennisGrid Services is veruit de grootste afdeling van Elia, en de gemiddelde leeftijd van de

personeelsleden is beduidend hoger dan in de andere afdelingen. Bovendien is het personeel

gespreid over de 10 service centra en worden de opdrachten vaak op geografisch sterk

gespreide locaties uitgevoerd. Dit alles maakt een specifiek personeelsbeleid voor Grid

Services noodzakelijk. Het behoud van de technische kennis is daarbij een belangrijk aan-

dachtspunt. Als onderdeel van het Knowledge Management is een competentiemanagement

voor de bedienden van Grid Services opgestart. Dit dient om onder meer aangepaste

technische opleidingen aan te bieden ter ondersteuning van loopbaan- en organisatie-

planning. Er zal ook gebruik worden gemaakt van het proefveld in Schaarbeek om meer

praktijkgerichte technische vormingen te geven. Voorts is er een competentiecatalogus

opgesteld waarmee de noden aan vorming kunnen worden geïdentificeerd.

JobdateIn 2003 werd het voorbereidende werk geleverd om de jaarlijkse feedback te formaliseren

die ieder mag verwachten van zijn hiërarchie. De jaarlijkse gesprekken, die de naam 'job-

date' meekregen, werden voor het eerst in 2004 gehouden. Meer dan 85% van de betrok-

ken personeelsleden, met name de bedienden met contract van onbepaalde duur, namen

aan dit proces deel. Hoofddoel is de feedback te bevorderen inzake de sterke en minder

sterke punten van iedereen; tijdens het gesprek wordt ook gepraat over de loopbaan- en

ontwikkelingsmogelijkheden.

Vision deploymentIn 2003 is het mission statement van Elia gedefinieerd. Het mission statement is een

bondige maar heldere verklaring van de opdracht van Elia, waarin alle medewerkers zich

moeten kunnen herkennen. Het mission statement werd in het Engels geformuleerd: “We

are a team of dedicated professionals, accountable for keeping the lights on, by serving our

customers and the community in an efficient way.” Het mission statement moet alle

personeelsleden van de Elia Groep helpen richting te geven aan hun taken en hun opdracht.

Om de visie over heel de Elia Groep voldoende bekend te maken en te integreren in de

dagelijkse werkorganisatie, is de werkgroep vision deployment opgericht. Deze werkgroep

helpt de werknemers bij de implementatie van het mission statement in hun arbeid. Het is

de bedoeling dat tegen 2009 minstens vier op de vijf medewerkers van de Elia Groep niet

Michel Frerot – Onderchef PowerLinks Center Schaarbeek Noord

« Onze dienst van 6 mensen staat in voor hetbeheer en het onderhoud van 2.448 hoogspan-ningsmasten. We gaan pro-actief te werk. Alsniemand de masten schaadt, blijven ze inprincipe in goede staat, maar we moeten welsteeds waakzaam blijven. We voeren jaarlijksook verschillende wettelijke controles uit, die derisico’s op incidenten beperken. We hebben in2004 alle masten drie keer per helikopter enéén keer per jeep gecontroleerd. Een anderebelangrijke, wettelijke controle die jaarlijksterugkomt, is de thermovisie. Dan controlerenwe met infraroodapparatuur of de persver-bindingen en de andere klemmen de aan-vaardbare verhitting niet overschrijden. »


20


alleen het mission statement kennen en ermee akkoord gaan, maar ook de impact ervan in

hun dagelijks werk begrijpen en er op een actieve manier mee kunnen omgaan.

Verscheidene initiatieven werden in 2004 genomen om de ondernemingsvisie en het mission

statement dichter bij de werknemers te brengen en de werknemers nauwer bij de visie en

het ondernemingsbeleid te betrekken. Een van de belangrijkste acties in dit verband, is de

organisatie van workshops rond de ondernemingsvisie voor alle personeelsleden. Deze

workshops zullen doorgaan in 2005 en hebben tot doel op een actieve wijze per

functioneel team concrete acties in het kader van de visie te definiëren.

TevredenheidsenquêteTegen het einde van 2004 werd een grote tevredenheidsenquête gehouden bij het

personeel van Elia. Er kwam een heel grote respons op de enquête: meer dan vier op de

vijf personeelsleden vulden de enquête in. Deze bevraging leverde de gegevens op om het

ondernemingsbeleid en het personeelsbeleid beter te kunnen laten inspelen op de

bekommernissen en aandachtpunten van de medewerkers. De resultaten van de enquête

geven een dieper en gefundeerd inzicht in de algemene tevredenheid van het personeel

over zijn werkgever. Aan de hand van de resultaten kunnen de pijnpunten worden

bepaald, om de tevredenheid van het personeel te vergroten. Dat moet uiteindelijk leiden

tot een verhoogde motivatie (en dus zowel kwaliteit als kwantiteit van het werk ten goede

komen). De resultaten van de enquête worden in de loop van 2005 verwerkt en

geanalyseerd. Het is de eerste personeelsenquête bij Elia. De enige vergelijking die kan

worden gemaakt, is die met de enquête uit 2000 bij de toenmalige personeelsleden van

CPTE en Electrabel Planificatie en Transport (later overgenomen door Elia). De enquête

geeft daardoor vooral een indicatie van de mate waarin de metamorfose en fusie van een

departement van CPTE en een van Electrabel tot een zelfstandige onderneming met een

eigen identiteit is gelukt. In dit opzicht is het alleszins bemoedigend dat Elia als werkgever

beter wordt gepercipieerd dan zijn voorgangers. De algemene tevredenheidsgraad van het

personeel evolueerde in vier jaar van 5,96 naar 6,55 op een schaal van 10. Er is echter

zeker nog ruimte voor verbetering, vooral wat betreft de ontplooiingsmogelijkheden van

het personeel (opleiding, jobrotatie, laterale en verticale promotie), de communicatie

tussen de leden van het Directieteam en de personeelsleden “op het terrein”, en de

toepassing van het mission statement in de praktijk.

21

Kristine Van den Camp – medewerkerHR Competency Management

« Bij Elia wordt erg veel aandacht besteed aan de integratie en vorming van de medewerkers. Ik volg het hele traject op, van deaanwerving van een medewerker tot het einde van zijn of haarproefperiode. Als de nieuwkomer al een tijdje aan de slag is, gaat hijnaar een tweede onthaaldag, waar dieper op de activiteiten van Eliawordt ingegaan. Tijdens de proefperiode regel ik ook eenopvolgingsgesprek. Ik vind het belangrijk dat de nieuwkomers zichwelkom voelen en dat ze weten dat ze ergens terechtkunnen als ereen probleem is. Ook het organiseren van opleidingen loont demoeite. Zo krijgen onze medewerkers de kans zichzelf continu teontwikkelen, wat ook de onderneming ten goede komt. Het leukeaan mijn job zijn de sociale contacten en de afwisseling. »

Welzijn

Als werkgever hecht Elia veel belang aan het welzijn van zijn werknemers. Er werd vorig

jaar ook een actieplan voorbereid voor 2005. Het plan moet tot een verhoging van het

welzijn op het werk leiden. In 2004 werd in dit verband een gezondheidsplan voor drie

jaar uitgestippeld en het voorbereidende werk uitgevoerd om dit vanaf begin 2005 in

concrete acties om te zetten. Dit plan moet niet alleen een veilige en een gezonde

werkomgeving creëren, maar ook bijdragen tot een aangename en motiverende werk-

sfeer voor alle personeelsleden. Het plan werd uitgewerkt door een werkgroep gezondheid,

waarin niet alleen de arbeidsgeneesheer, maar ook vertegenwoordigers van de drie

Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk deelnemen. De werkgroep ging uit

van de bevindingen van de medische controles van de werknemers uit 2003 en kwam

met drie actiepunten naar voor. De eerste is een campagne om het roken op het werk

te ontmoedigen en de rokers te helpen stoppen met roken. De tweede actie is gericht

op het promoten van een gezonde voeding. De derde campagne moet het personeel

aanmoedigen meer te bewegen.

Stoppen met rokenIn 2004 werden alle voorbereidingen getroffen om vanaf 1 februari 2005 de hele onder-

neming, met alle werkplaatsen en sociale voorzieningen inbegrepen, rookvrij te maken.

Parallel met het rookverbod richt Elia, in samenwerking met een gespecialiseerde

vereniging, ontwenningssessies in voor rokers die wensen te stoppen.

Gezonde voedingIn de loop van het eerste kwartaal 2005 zal een doorlichting van alle door Elia beheerde

kantines gebeuren, met de bedoeling een meer gezonde en meer gevarieerde voeding

op het menu te kunnen brengen.

Meer bewegenIn de loop van 2004 organiseerde Elia een sportdag voor de personeelsleden en hun

familieleden. Tijdens deze 'Elia Games' konden de deelnemers kennismaken met een

aantal sporten. Met deze sportdag bond Elia de strijd tegen het zitvlees aan. Ook het

probleem van de vele rugklachten werd geïdentificeerd als actiepunt; opleidingen inzake

een goede houding zullen in de loop van 2005 worden voorzien.

Overeenkomstig de wettelijke voorzieningen inzake pesten op het werk, bestaat er binnen

Elia sinds 2003 de procedure “pesten op het werk”. Een interne vertrouwenspersoon,

de sociaal assistente, volgt alle gevallen op en zoekt naar constructieve oplossingen.

Sinds de invoering van de procedure zijn een vijftal problemen behandeld en opgelost,

in overleg met de betrokken personen en hun hiërarchie.


22

Nieuw veiligheidsbeleid bij Elia

Zeer goede resultaten in 2004

Veiligheidsaudit

3. Veiligheid


23


24

Nieuw veiligheidsbeleid bij Elia

Eind 2004 werd een nieuw veiligheidsbeleid uitgestippeld voor de Elia Groep. Het nieuwe

beleid is omgezet in een algemeen veiligheidsplan en een aantal actieplannen, die vanaf

januari 2005 zullen worden uitgevoerd.

Voordien hadden de doelstellingen voornamelijk betrekking op de processen en

procedures (risicoanalyse, de veiligheidsmaatregelen, de evaluaties,…) die het aantal

ongevallen en de ernst ervan moesten verminderen. De resultaten van dit beleid, dat

gedurende de voorbije 5 jaar werd gevoerd, zijn zeer bemoedigend.

Het nieuwe beleid legt de klemtoon op de menselijke facetten. Het beleid zal dus meer

gericht zijn op de “gedragingen” en de “houdingen” inzake veiligheid, zodat elke mede-

werker in zijn dagelijkse taken steeds de veiligheid in het achterhoofd houdt. Hetgeen

niet wil zeggen dat de aandacht voor de processen en procedures zal verslappen.

De aandacht voor de mens moet de veiligheid bij Elia nog vergroten.

Het nieuwe beleid steunt op de slogan “veiligheid, een tweede natuur” en heeft als

thema’s: de veiligheid van ons personeel en van het personeel van onze onderaan-

nemers beheren in het kader van onze activiteiten, iedereen actief erbij betrekken, de

veiligheidsattitude integreren in de bedrijfscultuur, de resultaten continu verbeteren en

de veiligheidspreventie beheren om zo het welzijn te waarborgen.

Zeer goede resultaten in 2004

De resultaten van het beleid dat gedurende de voorbije 5 jaar werd gevoerd, tonen aan dat

over deze periode de frequentiegraad en de ernstgraad aanzienlijk verbeterden is: beide

cijfers werden maar liefst door 5 gedeeld (verhouding tussen 1999 en het gemiddelde van de

voorbije 3 jaren). De frequentiegraad geeft een beeld van hoe vaak zich ongevallen voordoen

bij Elia, met één of meerdere dagen arbeidsongeschiktheid en waarvan personeelsleden van

Elia het slachtoffer waren. De ernstgraad toont de hierdoor verloren arbeidstijd.

3 . V e i l i g h e i d

0

0.4

5

10

15

20

25

0.20.6 00.8

1995

1996

1994

2000

1997

1999

2003 2002

2004

20011998

Doelstelling 2003 Doelstelling 2004

Ernstgraad

Fre

qu

en

tieg

raad

Evolutie veiligheidsindicatoren

25

ELI

A

Elia heeft overigens in 2004 zijn streefdoelen ver overtroffen. De frequentiegraad

bedraagt 3,3 en de ernstgraad bereikt de recordwaarde van 0,01. Deze resultaten zijn

veel gunstiger dan de streefcijfers die voor 2004 werden vastgelegd, met name een

frequentiegraad van 5,2 en een ernstgraad van 0,10. Er deed zich geen enkel zwaar

ongeval voor met Elia-personeelsleden en ook het aantal verloren werkdagen ten gevolge

van valpartijen, een specifiek aandachtspunt in 2004, vertoont een duidelijke daling.

OnderaannemersHet aantal ongevallen – met inbegrip van zware ongevallen – waarbij werknemers van

aannemers en onderaannemers betrokken zijn, blijft daarentegen een bekommernis

waarmee wij rekening hebben gehouden bij het bepalen van de kernthema’s van het

nieuwe preventiebeleid. In 2005 wordt specifiek aandacht besteed aan de veiligheid van

de werknemers van aannemers en onderaannemers.

AanpassingsbeleidDe gegevensbank, die in 2003 werd opgesteld en waarin alle risico’s zijn opgenomen van

onze elektrische installaties, werd grondig geanalyseerd om de prioriteiten te kunnen

bepalen voor de verbetering van de intrinsieke veiligheid van onze installaties. Dankzij deze

analyse zullen wij vanaf begin 2005 een aanpassingsbeleid voor onze installaties kunnen

uitwerken en goedkeuren dat in de komende jaren zal worden uitgevoerd.

Frequentiegraad Ernstgraad

2003 2004 2003 2004Elia 3,3 3,3 0,14 0,01Elia Hoofdzetel 3,9 2,5 0,26 0,00Service Area Noord 0,0 5,5 0,00 0,02Service Area Zuid 5,4 2,7 0,03 0,02


26


David Perrault – High Voltage –Service Center Schaarbeek Noord

« De veiligheid bij Elia begint op het terrein. We behalen hiergoede resultaten; zo is het aantal arbeidsongevallen – al danniet met werkverlet – de laatste jaren opmerkelijk gedaald. Dat is goed nieuws voor de werknemer én voor de werkgever.Naast de veiligheid van onze eigen werknemers, waarborgen weook die van derden. Als wij het goede voorbeeld geven, gaan deonderaannemers en klanten automatisch volgen. In 2004 zijnwe begonnen met de voorbereidingen van het Veiligheidsplanvoor 2005. Veiligheid is en blijft immers integraal deel uitmakenvan ons werk. Ik heb een zeer gevarieerde job. De werkomge-ving is nooit dezelfde, ik heb leuke collega’s en er zijn heel watdoorgroeimogelijkheden. Na 10 jaar werken bij Elia kan ikgerust zeggen dat ik nog geen enkele dag tegen mijn zin benkomen werken. »

Gelijklopend werden analyses uitgevoerd van risico’s die verbonden zijn aan de uiteen-

lopende disciplines die binnen Elia worden uitgeoefend. Zij vervolledigen de algemene

risicoanalyses om de voorbereiding van de werken verder te optimaliseren. Ook bij de

aankoop van nieuw materiaal, bij bestellingen (het gaat jaarlijks om een 5.000 bestellingen)

en de inbedrijfstelling van nieuwe installaties (113 in 2004) worden risicoanalyses

gemaakt.

In 2004 werd eveneens een nieuwe procedure uitgewerkt en toegepast voor de toegang

van ons personeel, maar ook van derden, tot de installaties. Deze procedure zorgt voor

een standaardisering van de bepalingen die al sinds jaren worden toegepast, en dit

conform de nieuwe samenwerkingsovereenkomsten die met een aantal distributienet-

beheerders werden gesloten.

CertificatenTot slot werd vorig jaar de certificering gestroomlijnd voor het personeel dat onze

elektrische installaties moet betreden of er een werk moet uitvoeren. Voor deze proce-

dure werden een aantal objectieve toelatingscriteria bepaald voor het uitvoeren van een

aantal specifieke taken. Deze aanpak vormt een aanvulling op en het sluitstuk van de

veiligheidsprocessen en -procedures die sedert een aantal jaren van toepassing zijn.

27

Het beveiligen van de installatiesIn 2003 werd een nieuwe procedure gestart voor het uit exploitatie nemen en

beveiligen van de installaties. Deze procedure was van essentieel belang om de veilig-

heid bij werken aan de elektrische installaties volledig te beheersen, maar ook voor de

harmonisering van de beveiligingsmethodes binnen de onderneming. Meer dan enige

andere procedure vormde zij een verbindende factor in het veiligheidsproces tussen de

betrokken operationele departementen.

In 2004 werd deze procedure permanent geëvalueerd. Naast de pilootgroep van het

project en het rechtstreeks betrokken personeel hebben ook verscheidende werk-

groepen, een gespecialiseerd extern bedrijf, de hiërarchie en de preventieadviseurs hun

bijdrage geleverd.

Dankzij de conclusies van deze evaluatie konden de maatregelen verder worden vereen-

voudigd en verduidelijkt. Deze werkzaamheden zullen ook in 2005 worden voortgezet.

ELI

A


28

ValbeveiligingElia heeft de inspanningen die in 2003 werden geleverd om het vallen tijdens hoogte-

werken te voorkomen voortgezet. Het plaatsen van verankeringspunten aan de hoog-

spanningsmasten van lijnen waarop werken moesten worden uitgevoerd, werd bijgevolg

voortgezet. Bijna 7% van de masten (1.400) werd in 2004 uitgerust met verankerings-

punten.

Er ging ook aandacht uit naar het voorkomen van valpartijen van transformatoren.

Op het bovenste gedeelte van de transformatoren werd een vloerplaat gelast waarin

een valbeveiligingsinrichting kan worden aangebracht. In 2004 werd 15% van onze

transformatoren (meer dan 200) op die manier uitgerust. Daarnaast werd een onder-

zoek gestart naar de valbeveiliging bij horizontale verplaatsingen in de masten en de

mastarmen.

Tot slot heeft een werkgroep de beveiliging van hoogtewerken in hoogspanningsposten

onder de loep genomen. Deze groep heeft een analyse gemaakt van de methodes die

gebruikt kunnen worden bij werken aan hoge installaties, zoals bouwsteigers, met

gondels uitgeruste hijstoestellen en voorzieningen per verankeringspunt wanneer de

eerste twee methoden niet geschikt zijn. De conclusies omtrent dit laatste punt zullen

begin 2005 bekend zijn nadat verschillende tests op deze voorzieningen zijn uitgevoerd.

De toepassing van de conclusies van de werkgroep is gepland in 2005.

Opleiding, informatie, communicatie, documentatieNaast het project rond het verlenen van een certificaat aan ons personeel, wordt er ook

tijd en geld geïnvesteerd in aanvullende veiligheidsopleidingen. Vooral in Grid Services

werd de doelstelling dat 3% van de tijd wordt besteed aan opleidingen – alle opleidingen

bij elkaar genomen – overschreden. Een belangrijk deel van deze opleidingen was

gewijd aan veiligheid (opleiding tot preventieadviseur, project “Beveiliging van de

installaties”, toegang tot de installaties, eerste hulp bij ongevallen,…)

Zo werden overeenkomstig de aanbevelingen die eind 2003 werden geformuleerd

sensibiliseringsvergaderingen voor het personeel georganiseerd over de valrisico’s op de

begane grond of bij het besturen van een voertuig. Wat deze risico’s betreft, kon een

duidelijke daling van het aantal ongevallen en van de ernst ervan worden vastgesteld.

In 2004 zette Elia eveneens zijn beleid voort m.b.t. de veiligheidsopleidingen voor de

aannemers. In dit verband werden 60 opleidingssessies en bijna 260 testsessies

georganiseerd. Als gevolg hiervan werden meer dan 3.000 toegangsbadges tot de

installaties uitgereikt.

In 2004 werd voorts een project gestart voor de oprichting van een opleidingscentrum,

dat in de loop van 2005 operationeel moet worden. Dit centrum zal een essentiële

bijdrage leveren tot de evolutie van de veiligheidscultuur binnen de onderneming. Het

centrum zal overigens niet alleen worden gebruikt voor veiligheidsopleidingen, maar ook

voor alle andere opleidingen.


29

Veiligheidsaudit

Zoals hierboven vermeld, was de procedure “Beveiliging van de installaties” in 2004 het

voorwerp van een specifieke en permanente evaluatie.

Eind 2004 werd eveneens een audit gestart in het kader van het project “Veiligheid van

derden”. De praktische toepassing van de betrokken procedures (procedures verbonden

aan investeringsprojecten, procedures verbonden aan de toegang tot de installaties,

procedures verbonden aan de beveiliging van de installaties) zal onder de loep worden

genomen om de mogelijkheden tot verbetering te kunnen bepalen, zowel wat de grond

van de zaak betreft als de interne organisatie.

Nieuwe structuur voor de interne dienst veiligheidNa de integratie van Bel Engineering in de Elia Groep heeft Bel Engineering na de

sociale verkiezingen van mei 2004 een eigen veiligheidsstructuur en een specifieke

Interne Dienst voor Preventie en Bescherming (IDPB) uitgebouwd. De IDPB is meteen

aan de slag gegaan en werd nauw betrokken bij de lancering van het project Bel4 ,met

de bedoeling de veiligheid inniger te versmelten met het projectenbeheer.

De integratie van Bel Engineering en de verschillende evoluties waarmee de onderneming

de voorbije jaren te maken heeft gekregen, hebben geleid tot een complexe veiligheids-

structuur met haar verschillende aspecten (coördinatie, harmonisering, opleiding, project-

beheer…).

Deze complexiteit en de noodzaak om het nieuwe preventiebeleid, dat voor de hele groep is

vastgelegd, op een coherente manier toe te passen, hebben de Elia Groep ertoe aangezet

om tijdens het laatste trimester van 2004 de structuur van de veiligheidsorganisatie te

herdefiniëren. De nieuwe structuur zal in de loop van 2005 worden ingevoerd.

ELI

A


4. SamenlevingSponsoring

Laureaten van het Elia Fonds in 2004

Steun aan personeelsleden van Elia die zich op

sociaal en humanitair vlak engageren

Ter beschikking stellen van verouderde computeruitrusting

Bedrijfsbezoeken


30

31


Hoewel de Elia Groep geen commerciële relatie heeft met het grote publiek, kunnen zijn

activiteiten belangrijke gevolgen hebben voor de gemeenschap en vereisen deze tal van

contacten met de lokale overheden, in het bijzonder deze in de onmiddellijke nabijheid van

zijn installaties.

Elia is bovendien als onderneming enig in haar soort, in die zin dat zij haar activiteiten in het

raam van een wettelijk monopolie uitoefent en dit met een duidelijk afgebakende cliënteel.

De installaties van Elia liggen gespreid over het hele land. De onderneming beschouwt het

dan ook als vanzelfsprekend dat er naar een harmonieuze relatie met de omwonenden en

alle andere betrokkenen wordt gestreefd. Het verstrekken van technische informatie speelt

daarin een belangrijke rol. Deze taak wordt uitgevoerd door de technische secretariaten.

Sponsoring

Het sponsoringbeleid van Elia is een belangrijk onderdeel van de communicatiestrategie van

de onderneming die zich profileert als open voor dialoog, geëngageerd ten dienste van de

klanten en de gemeenschap, aandachtig voor het milieu.

Om zijn naambekendheid bij de betrokken doelgroepen te bevorderen en de relaties met de

gemeentelijke verantwoordelijken, de verenigingen op het terrein en het grote publiek in het

algemeen nauwer aan te halen, voert Elia een aangepast sponsoringbeleid.

Elia FondsHet Elia Fonds werd opgericht in 2001 en wordt beheerd door de Koning Boudewijnstichting.

Het Elia Fonds “naar een ontdekkingstoerisme toegankelijk voor iedereen” steunt projecten

die minder mobiele mensen (in ruime zin: rolstoelgebruikers, maar ook gezinnen met zeer

jonge kinderen, ouderen, slechtziende personen) de mogelijkheid biedt vlot en op hun eigen

tempo de natuur en het erfgoed van België te ontdekken.

De eerste projectenoproep gebeurde in maart 2002 en was meteen een succes; hij

leverde heel wat waardevolle projecten op. Ook in 2003 en 2004 kwamen kwaliteitsvolle

projecten binnen.

4 . S a m e n l e v i n g

Chrisje Ferket – TechnischSecretariaat Merksem

« Het technisch secretariaat is hetaanspreekpunt voor vragen over de ligging en eigendomsaspectenvan hoogspanningsverbindingen. Wegeven ook advies voor bouwvergun-ningen. Hiervoor werken we vaaksamen met de dienst Power Links ensoms ook met landmeters. We mer-ken dat steeds meer bedrijven engemeentebesturen Elia beginnen te kennen. Bedrijven nodigen onsuit voor coördinatievergaderingen.Gemeentebesturen contacteren onsals er op de plaats waar ze werken willen uitvoe-ren, installaties van Elia staan. Zo kunnen wij dande nodige maatregelen nemen. De grote uitdaging in mijn job is het zo snel en zo correct mogelijk weer-geven van de informatie die wordt gevraagd.Bovendien is het werk op het technisch secretariaaterg afwisselend en vormen we een hecht team. »

32

Een jury van onafhankelijke deskundigen, aangesteld door de Koning Boudewijnstiching,

evalueert de projecten op basis van objectieve criteria, zoals gepubliceerd bij de

projectenoproep. Philippe Laurent, ex-voorzitter van het “Agence wallonne pour

l’Intégration des Personnes Handicapées”, is voorzitter van deze jury van deskundigen –

specialisten op het vlak van gehandicaptenintegratie evenals het groen- en gezins-

toerisme – afkomstig uit het noordelijke en het zuidelijke landsgedeelte.

In 2004 werd een budget van € 156.000 verdeeld over de 25 originele projecten die

werden geselecteerd (zie verder), waarbij een maximumbedrag werd gehanteerd van

€ 10.000 per project.

Het beheerscomité van het Elia Fonds had onder meer beslist dat een speciale prijs zou

worden toegekend aan de projecten “gegevensbanken en inventarissen”. Het Fonds wou

op die wijze de oprichting van één of meer algemene gegevensbanken stimuleren. Deze

gegevensbanken moeten een inventaris opmaken en een beschrijving geven van de

sites die toegankelijk zijn voor minder mobiele personen.

Drie verenigingen werden geselecteerd om een gemeenschappelijk project voor te stellen:

• Association Nationale pour le logement des personnes handicapées (ANLH)

• Uitgeverij Lannoo

• vzw Toegankelijkheidsbureau

Het projectvoorstel is nog niet gefinaliseerd.

ELI

A

33


34


Laureaten van het Elia Fonds in 2004

Toerisme Verviers aangepast aan iedereen – Ville de Verviers, Echevinat del'Emploi et de l'Egalité des Chances - VerviersAangepaste stadsrondleidingen worden georganiseerd voor blinde en slechtziende toeristen. De stadsgidsen krijgen een speciale opleiding en er worden ook aangepaste brochures voorzien.

Uitbreiding van fietspark voor gehandicapten – Koningin Fabiola Home vzw -MaasmechelenTandems, 3-wielers en rolstoelfietsen worden ter beschikking gesteld zodat vandaar uit personen metverminderde mobiliteit ook het fietsroutenetwerk van de Kempen en Maasland kunnen ontdekken.

Un espace accessible sans excès – Les Sens Ciel vzw - La Bruyère - EminesEen ontspanningsruimte biedt een zintuiglijke ontdekkingstocht aan voor de vijf zintuigen. Op ludieke wijze kunnen gehandicapten deelnemen aan de activiteiten samen met validen.

Op wieltjes, module 3: route Marollen (Brussel) – 't Kruispunt vzw - JetteBestaande wandelroutes werden aangepast zodat ze nu toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers.Eén van de routes ligt in de Brusselse Marollen.

Attelage pour tous – Asinerie de l'O vzw - Habay-La-VieilleRolstoelgebruikers kunnen tijdens de trektochten met ezelsspan het woud van Anlier en de “Valléedes Lacs” bezoeken en leren hoe ze de wagen kunnen mennen.

Aangepaste stadsplannen van de binnenstad van Brugge voor personen met eenvisuele handicap - Stadsbestuur Brugge - Dienst Maatschappelijke Begeleiding -BruggePersonen met een visuele handicap, toeristen of bewoners kunnen beschikken over gedetailleerdestadsplannen van Brugge (gebouwen, toeristische trekpleisters, bushaltes, enz.).

Voor een toegankelijk traject door de natuur, cultuur en architectuur! - ParcNaturel Haute-Sûre Fôret d'Anlier - MartelangeMet een oude streektram kunnen personen met verminderde mobiliteit of mensen met een zintuiglijke stoornis dit stukje natuur ontdekken.

Steden anders bekeken - Hasselt - Vlaamse Federatie van Gehandicapten vzw -BrusselPersonen met een handicap laten kennismaken met het cultureel en historisch patrimonium.

Vissen voor iedereen – Stad Komen-Waasten – Komen-WaastenEr wordt een visponton geïnstalleerd aan het “Canal des Pêcheurs” (het “Visserskanaal”) zodat personen met verminderde mobiliteit en slechtzienden er zelfstandig kunnen vissen.

Babbelfietsroute – Bezigheidstehuis Kerckstede vzw – OostnieuwkerkeEen fietsroute van +/- 20 km wordt uitstippeld in het landelijke Oostnieuwkerke en omstreken. Zo kunnen de bewoners van het tehuis de natuur ontdekken en ervan genieten op een veilige –voor aangepaste fietsen – toegankelijke manier.

“De Sneukelfiets” – 't Sneukelwiel vzw - Wortegem-PetegemAangepaste fietsen worden in Wortegem-Petegem gratis ter beschikking gesteld van mensen meteen handicap, al of niet begeleid door vrijwilligers.

Aanleg van een wandelparcours aan het “château des Comtes” – Vereniging vanGidsen Moeskroen – MoeskroenLangs dit parcours kunnen slechtzienden en mensen met een verminderde mobiliteit de fauna en deflora ontdekken bij het “château des Comtes”.

Park Mariënstede – Mariënstede vzw – DadizeleHet park krijgt een opknapbeurt en wordt heraangelegd zodat rolstoelgebruikers autonoom hetpark kunnen bezoeken en samen met andere bezoekers en gezinnen op een speelse manier denatuur kunnen ontdekken.

Aanleg van vispontons bij de "Ruisseau d'Yves aux Quairelles" - Ville de Walcourt -WalcourtMeer vissers toelaten aan de waterkant van de “Ruisseau d’Yves aux Quairelles” door een berijdbareweg aan te leggen naar de waterkant, toegankelijk voor mensen met beperkte mobiliteit.

Kom doe je mee? Ja, maar hoe? – Mariasteen vzw - Hooglede-GitsIn de groene omgeving van Gits legt de gemeente Hooglede een bos aan in samenwerking met Bosen Groen. Dit bos is bedoeld als speelbos, recreatiegebied en als plaats om de natuur te beleven.Het Mariasteen, een beschutte werkplaats voor personen met een handicap, wil de toegankelijkheidvan het bos verbeteren door wegen aan te passen voor rolstoelen, documentatie in braille teplaatsen en leerborden te ontwikkelen om het bos te ruiken en te voelen.

Natuur, als jouw toegankelijkheid me werd verteld – Handi-Rando vzw - WemmelNieuwe gidsen en stafkaarten zijn beschikbaar voor personen die een joëllette of handibike gebruiken of een joëllette aanschaffen.

Een visponton voor minder mobiele personen – Administration Communaled'Oupeye - OupeyeEr wordt een polyvalent en beveiligd pont gebouwd waarop drie rolstoelen tegelijk kunnen staan.

Groen, Groen, Groen - Voor iedereen wel te doen! - Steunpunt VrijetijdGehandicapten Kempen - TurnhoutUitgewerkte fiets-en wandelroutes in het bos of een natuurlijke omgeving worden gepubliceerd en inbeeld gebracht en worden op die manier voor iedereen toegankelijk.

Marmermuseum – Société d'Histoire régionale et de Tourisme culturel des Cantonsde Beaumont-Chimay - RanceHet Marmermuseum wordt beter toegankelijk gemaakt voor minder mobiele personen.

Plas van Rotselaar toegankelijk voor personen met een handicap – Gemeentelijkeadviesraad voor personen met een handicap - RotselaarDoor een steiger of loopbrug te installeren van het zandstrand naar het water wordt de zwemvijvertoegankelijk voor minder mobiele personen.

Vissen, een sport voor iedereen – Administration Communale de Beauraing -BeauraingEr komen beveiligde vispontons aan de waterkant van de vijvers van het park “Castel Saint Pierre”in Beauraing.

Optimaliseren van de algemene toegankelijkheid op de kinderboerderij –Kinderboerderij Bokkeslot vzw - DeerlijkOp de kinderboerderij worden aangepaste activiteiten aangeboden voor gehandicapte kinderen enook voor volwassenen met beperkte mobiliteit.

"Aquascope" Virelles toegankelijker voor minder mobiele personen - Virelles-Naturevzw - Chimay-Virelles De rolstoelgebruikers zullen het verharde pad kunnen gebruiken om de prachtige natuur rond de vijver op een originele en artistieke manier te ontdekken.

Met twee is toffer dan alleen – Vlaamse Federatie van Gehandicapten Limburg vzw -Heusden-ZolderSpeciale fietsen worden ter beschikking gesteld zodat minder mobiele mensen uit hun isolementworden gehaald. De fietsen worden bestuurd door een begeleider.

De joëlette, "een ontdekkingsmiddel" - Syndicat d'initiative Modave-Marchin vzw -ModaveZij stellen joëlletes ter beschikking, leiden begeleiders op en maken publiciteit rond de initiatieven.

Elia heeft ook beslist zijn engagement ten aanzien van de Koning Boudewijnstichting en het Elia Fondsvoor drie jaar te verlengen. Elia en de Stichting denken na hoe zij het Elia Fonds duidelijker kunnenlaten aansluiten bij de opdracht van Elia.

35


36

Steun aan personeelsleden van Elia die zich op sociaalen humanitair vlak engageren

Elia wenst ook zijn medewerkers te erkennen die zich op het terrein voor humanitaire en

sociale doeleinden inzetten en hun een duwtje in de rug geven. Een vijftiental verenigingen

kregen in 2004 een schenking van € 250.

De medewerkers van Elia hebben zich ook geëngageerd om aan de 20 km door Brussel

deel te nemen met de logistieke ondersteuning van de vzw Vredeseilanden – Iles de

Paix. De vereniging kon rekenen op een schenking van € 3.000 (voor hun actie Loop

naar Afrika – Courir pour l’Afrique).

Een schenking van € 4.500 ging eveneens naar Cap 40, de actie die bedrijven en het

publiek wil mobiliseren ten voordele van personen met een handicap.

Ter beschikking stellen van verouderde computer-uitrusting

Elia bezorgt het computermaterieel dat het afschrijft aan verenigingen die deze computers

opnieuw volledig configureren en ter beschikking stellen van bepaalde bevolkingsgroepen.

In 2004 werd dat computermaterieel grotendeels geschonken aan twee verenigingen:

de vzw Gehandicapten en Informatica die het ter beschikking stelt van verenigingen en

personen die werkzaam zijn in de gehandicaptensector of zelf gehandicapt zijn;

Oxfam verkoopt de computers klaar voor gebruik en wendt de inkomsten uit de verkoop

aan om zijn acties in de wereld te financieren.

Bedrijfsbezoeken

Elia organiseert bedrijfsbezoeken zodat scholieren en studenten evenals andere geïnteres-

seerde groepen kunnen kennismaken met zijn activiteiten en installaties. Deze educatieve

opdracht is vooral gericht op de middelbare scholen, hogescholen en universiteiten, maar

ook andere groepen en verenigingen die Elia beter willen leren kennen zijn van harte wel-

kom. Een bezoek omvat een voorstelling van de activiteiten van Elia in de elektriciteitsmarkt,

gevolgd door een bezoek aan een controlecentrum en/of naar keuze een hoogspanningspost,

dit alles onder deskundige begeleiding. Bezoeken kunnen eenvoudig via e-mail aan

[email protected] worden aangevraagd en zijn kosteloos.


ELI

A

e n e r g i e i n g o e d e b a n e n

Documents

SOC MILIEU&VEILIG COVER NL...36 Steun aan personeelsleden van Elia die zich op sociaal en humanitair vlak engageren 36 Ter beschikking stellen van verouderde computeruitrusting 36