Newsletter Volume 5 Issue 10

7/29/2019 Newsletter Volume 5 Issue 10

1/28

grat dh fmijt ta shohin kufomn e tij.Foshnja ime filloi t qaj, qanin edhe fmijttjer. Piskamat e grave nuk mundnim t'indrprejm. Me t arritur te vendi i quajturBuzallk, pata mundsi t'i jap foshnjes sime

pak qumsht, vetm me qllim q t ndalejvaji i saj" - tregon ai.

E ndan nnn nga biri i vetmKolona e njerzve ka vazhduar udhtimindrejt vendit t quajtur Kodra e Zaimit. Atyishin stacionuar pjestart e policis maqedo-nase, t cilt kan filluar me maltretimin e

banorve t fshatit. "Ata filluan t'i ndajnburrat prej grave. Foshnja qante, ndrsapolict m urdhruan ta lshoj at se prn-dryshme do t na vrasin t dyve. Dy vajzattjera, njra 5 dhe tjetra 7 vjeare filluan tqanin duke brtitur babi, babi" thot Jahiu, icili nuk mund t'i mbante lott. Edhe IlmiIsmaili, i cili prej fshatit Luboten kishte

bartur n shpin nnn e tij t paralizuar,tregon pr momentin kur polict e kandetyruar t ndahet nga gruaja dhe fmijt."Tre kilometra e mbaja nnn n shpin. Kurarritm te Kodra e Zaimit, polict m detyru-

an t ndahesha prej familjes. E lash nnn ntok, mirpo dy vajzat e mia nuk ma lshonindorn. N at moment ndrhyn polict tcilt si t jen lodra, mi l arguan fmijt duke ishtrir pr toke. Ata filluan t qajn, qanteedhe gruaja, qanin t gjith"- tregon Ilmiu.

N kt grup t banorve ka qen edhe 20vjeari Remzi Beqiri. "Nna nuk m lshonte

shptuar ndonj masakri q do t mund tabnin forcat e policis. "Sapo dolm prejshtpis, pam rrezikun q na kanosej ngagranatimet dhe t shtnat nga armt au-tomatike. Djalin 5 muajsh e kisha n duar,dhe beso se mu mbush mendja ta hedhdiku n rrug"-tregon me lot n sy Jahiu.

N kt grup t fshatarve q po niseshindrejt nj rruge pr t'i shptuar granati-meve, kishte shum fmij, pleq, gra

shtatzane, si dhe shum t rinj t fshatit,t cilt po iknin nga frika se mos ekze-

kutohen nga polict q kishin hyr nfshat.

"Kur ram te prroi i fshatit, pam trupin epajet t haxhi Dalip Muratit t cilit ikishin dal zorrt e barkut jasht. Disa ttjer po tentonin ta mbulonin trupin e tijme dhe, ndrsa ne t tjert nuk i lejonim

KRIMET SLLAVOMAQEDONASE NDAJ SHQIPTAREVE SJELLE NGAEKELEJD GURABARDHI (Fq.5)

S P E C I A L

P O I N T S O F

I N T E R E S T :

Slavic Crimes

against Albanians

No Sided articles

and no restriction

for our members,

our guest and our

friends.

Latest needs for our

community and the

latest resolutions

Our Free Voice

through our words.

I N S I D E T H I S

I S S U E :

KrimeFaqe

1-5

GrevaFaqe

1-11

Cafo Boga, Mimo-

za Agalliu

Faqe

2-3,

4-5

Raimonda Moisiu,

Silvana Berki, Vull-

net Mato,

Faqe

5-7

9, 12

Vasil Tabaku,

Cezar Ndreu,

Faqe6-7

7,-9,

10-14

17-19

Adresa

AnetaresimiFaqe

28

N E W L I F E J E T A E R E

Our Words

Weekly Issue

Mars 11 , 2013Volume 5, Issue 10

DR.MOIKOM ZEQO, MEHMET ALIU, SHQIPTARI I EGJIPTIT Fq.11

DR.MOIKOM ZEQO: MEHMET ALIU,SHQIPTARI I EGJIPTIT

- (Shnime pr Mehmet Ali Pasha, kapedanishqiptar q ja ktheu dinjitetin Egjiptit ngaShyqri Nimani, Prishtin 2012) - Dijetari frngAndrea Morua (Morois) ka shkruar se personal-

itetet n histori tipologjizohen jo aq nga ngjarjetkonkrete se sa nga konceptualiteti i ktyrengjarjeve. Sipas tij, Gjergj Washingtoni oseAbraham Linkolni krijuan nj vend t ri, SHBA-n n nj pik nistore, kurse Mehmet Aliu iEgjiptit ringjalli nj shtet me qytetrim shum tvjetr, pra e ribri at q ishte dikur duke eeuropianizuar.

Pra sht shtetar i madh i llojit tjetr.

Jules Verne (1828-1905) n librin e tijAventurat mahnitse t Mjeshtr Antigerit

prshkruan Egjiptin e Mehmet Aliut.

Gerard de Nerval (1808-1855) n veprn

Udhtim n Orient ka prshkrime t gjallapr pallatin e Mehmet Aliut. Kto shkrime (tpanjohura pr shqiptart deri m sot) jan njlloj parathnie pr t folur pr kt subjekttashm n terrenin shqiptar. Pra pr nj libr t

plot n shqip t prof. Shyqyri Nimanit.

Shyqri Nimani sht nj personalitet sui gene-ris kulturologjik- gj jo shum e shpesht tekshqiptart. Po ai sht!

Prof.Shyqyri Nimani, autori i librit: "MehmetAli Pasha,

kapedani shqiptar q ja ktheu dinjitetinEgjiptit"

Profili i tij shumrrafshsh t grish, t udit, timponon respekt t plot. Piktor, mjeshtr iholl i dizanjit artistik sht edhe poet, prkthy-es i haikave japoneze dhe poet amerikan CarlSadbergut, studiues i Onufrit gjenial dheheraldiks mesjetare, historian i prkor arti

Shqiptaret ne Maqedoni

SJELLE NGA EKELEJD GURABARDHI KRIMET SLLAVOMAQEDONASE

NDAJ SHQIPTAREVE

Shkup,

Banort e fshatit Luboten q jan arrestuar

nga policia maqedonase jan rrahur brutal-isht, si n punktet e policis, gjithashtu edhen stacionet e shumta policore t Shkupit.Rrfimet e tyre dshmojn se pjestart e

policis kan thyer t gjitha konventatndrkombtare q garantojn mbrojtjen e tdrejtave dhe lirive t njeriut. M se 100 trinj t ktij fshati jan mbajtur m tepr se24 or n stacionet e policis, ku ndaj tyresht ushtruar nj dhun e pakontrolluar, merast t gjith kan marr lndime t rndatrupore.

Jahi Fazliu (30) sht njri prej atyre qarriti t'i shptoj vdekjes nga torturat e

policis. Familja e tij q numron 28antar, s bashku me disa familje tjera tfshatit, at dit rreth ors 11 kishin vendosurt evakuohen nga fshati. "Derisa sa

gjendeshim n bodrum, erdhi fqiu ynQamuran Rexhepi i cili na tregoi se policiaia kishte djegur shtpin, ndrsa pr babain etij tha se po mundohet ta shuan zjarrin. Aikishte par polict t ishin afruar 100 metranga shtpit tona dhe na kshilloi q tlargohemi"- tregon Jahiu. Ai s bashku me60 banor tjer t fshatit sht nisur pr t'i


2/28

P a g e 2 O u r W o r d s

Quo Vadis Koso-va On the Eve ofThe 100th Anni-versary of theDeclaration ofIndependenceBy, Cafo Boga

The contradictorydynamics can beexplained by how

much importance Albania has placed onEU perspective that grooving number of

people are willing for forgo the nationalidea for the sake of EU membership, whileKosovar Albanians disappointed with their

progress see the unification as the bestsolution. Nonetheless, the number of

political parties in Kosova and in Albaniathat support the creation of GreaterAlbania is growing. The term GreaterAlbania was originally coined by Serbiaas a counterbalance to their term Greater

recognized the London Conference of 1913;Albanians and their leaders have recognizedonly their declaration of independence of 1912.Danaj calls on the Big Powers to continuethe momentum of rectifying their past mistakesin the Balkans and to recognize the regional

political reality. He argues there is a need foranother international Conference, London 2, to

correct the mistakes of London 1, vis-a-vis the

Albanian nation (Danaj, 2009). Perhaps Mr.Danaj is right; at this juncture, those who wantto have stability in the Balkans should sayenough is enough no more Little Albaniaor Greater Albania, let it be just one Albania,the natural Albania.

Natural Albania sounds normal, authentic, andharmonious, so why reject the idea? After all,anything that is natural is meant to be betterthan anything artificial. The artificial formerYugoslavia and its ultimate demise serve as acase in point. Moreover, ever since the FrenchRevolution, the nation-state based upon the

Albanian political analyst and publicist,calls it Natural Albania an idea that isin harmony with the new regional andinternational reality and the new reality ofthe Albanian nation (Danaj, 2009, p. 90).In his book A Platform for Natural Alba-nia, Mr. Danaj argues that Albanians havenot yet achieved their historical and legal

rights and the objectives set by the Albani-an League of Prizren to live united as onenation under one flag. He calls the Albani-an issue in the Balkans an unfinished

business (Danaj, 2009, p. 95). WhenAlbanians declared their independence in1912, they included the territories of thefour Albanian vilayets of the OttomanEmpire. However, the AmbassadorsLondon Conference in July 1913 dividedthe Albanian lands into five parts, recog-nizing only one part as an independentAlbania, which I would call it LittleAlbania. Albanians and their leaders, inand out of Albania proper, have never

Serbia, a Serbian nationalist and colonial-ist concept. It was conceived in the 19thcentury as an expansionist ideology andwas first laid out by the Serbian govern-ment official Ilija Garasanin in 1844. Theconcept of Velika Serbia (GreaterSerbia) envisioned the expanding ofSerbia to include all the lands of the

western half of the Balkans (Bosnia andHerzegovina, Montenegro, Kosova, pre-sent Macedonia, and most of Croatia). Theterm Greater Serbia is an attempt to ex-

pand Serbias borders beyond Serbian-populated territory, whereas GreaterAlbania essentially means an Albaniannational homeland, encompassing thehistorically Albanian-populated territoryto the present day. The concept of GreaterAlbania does not encroach on the lands ofother nations as Greater Serbia does, but

because the two terms are sometimes usedanalogically, Albanians do not like to usethe term Greater Albania. Koco Danaj, an

Quo Vadis Kosova On the Eve of The 100th Anniversary of the Declaration of Independence By, Cafo Boga

te rrezikshme te shqiptaret, pershkak te tradites se shkurter te jetesnen nje shtet shqiptar. Prej tyrerrjedh nje keqkuptim tragjik perlirine dhe per shtetin. Pa u pajtuardot me ate ligj themelor qe li rine enjeriut te veuar e ve detyrimisht neraport me lirine e te tjereve, shqip-tari shpesh e ka te veshtire te kutojese liria njerezore, ndryshe nga liriaabsolute e kafsheve eshtemadheshtore, pikerisht, ngaqe eshtee veshtire, domethene e kufizuarnga ligji. Ketej vijne keqkuptimet

per demokracine, per vete shtetindhe ngrehinat e tij.Koncepti i gjymte per shtetin,zbehja e tij perpara terheqjes fisnoreapo klanike on disa here ne kon-

ajm, me spektakolare seato.

Ndryshe nga hebrenjte edisa popuj te tjere, qe

jane solidare e te lidhurme njeri tjetrin, shqip-taret mezi presin rastin

per tu perare. Natyra etyre tejet individualisteeshte xehe e pafundme

per te pjelle egoizmin,ambicjen smiren e etjen

per karriere. Kendejrrjedh vaniteti, kapardis-

ja e neveritshme e sedrae semure.Keto cilesi te natyresnjerezore, qe ndeshenkudo, behen veanerisht

pjelle e natyrshme emendesise se tyre te hapure miqesore ndaj te huajve,ndaj mikut, bashke metolerancen fetare, toler-ance e thelle, e vertete, e

papudrosur nga kurrfarekonformizmi, jane, ashtusi u tha me lart, cilesi tetjera themelore, qedeshmojne nje nivelqyteterimi te ketij popullikaq te sulmuar per tekunderten.Per fat te keq, ashtu si tegjithe popujt, shqiptaretkane cenet dhe veset etyre, po aq te forta,ndoshta sa virtytet, po

Populli Shqiptar ne prag te mijevjearit te trete, Ismail Kadare (vijon)

ceptin po aq te gjymte perkombin, kur krahinarizo-het kthehet ne rival tekombit.Kjo eshte kushtezuar, mesa duket, nga jetesashumeshekullore nen

perandorine osmane, pranen nje shtet qe nuk ishte ityre, rrjedhimisht ndaj tecilit smund te kishin asnderim e as dhembshuri.Periudha e Pavaresise, ajoe Republikes ne fillim e

pastaj ajo e Mbreteriseishte relativisht e shkurter,kurse gjate sundimit teeger komunist koncepti ishtetit u zbeh perseri nen

peshen e dikaje teparrokshme, te huaje, ne fund te fundit, teshpelare prej do

ngjyrimi kombetar,qe ishte partiakomuniste.Sado paradoksale teduket, ishte diktaturakomuniste qe i dhagoditjen me te pabeseshtetit shqiptar. Njeshtet, sado i rrepte,sado i zymte, sadome ngjyrim politikkomunist, do te ishteme i pranueshem e

per dika do ti hyntene pune Shqiperise,se sa ajo moluske e

It takes for Diaspora to get moving to take the Guilty Albanian Politicians to the ICC Hague

squllet, pa trajte e pa peshe qeishte shteti shqiptar. Partiakomuniste, e obseduar per te mose ndare pushtetin me kurrkend,ishte xheloze, madje, edhe ndajvete shteti te vet. Parulla partiambi te gjitha perseritej dite e natekudo, si ne ankth. Me te gjithamenyrat jepej te kuptohej seinstitucionet stheterore: parlamen-ti, ministrat, madje ligjetthemelore te shtetit, duke perfshireedhe kushtetuten, nuk kishin asnjevlere perpara autoritetit te partise.Fjala shtet, madje dhe fjalakomb zevendesohej kudo mefjalen popull. Keshtu kishimushtri popullore e jo kombetare,kuvend popullor, teater populloretj.Keshtu ne menyre te perditshme,

Will Shkodra in Albania

flood again?

Where are the laws of UN for mass killings in the bal-kans???

No one remembers whythey died and yet no one

does anything.

After 1997

every Albani-an has them

in many plac-es in the Bal-

kans

Dead at the hands of cur-rent dictator of Alba-

nia!!!


3/28

P a g e 3V o l u m e 5 , I s s u e 1 0

Shkrime nga Afrim Krasniqi (vijon)Krasniqi: PDe PPSH ishin

bashkkundrgrevs sstudentvem 1991Kush ishtearsyeja q oin organiz-imin e grevss uris sstudentve?

far kambetur nga

greva studentore dhe kujtimet e saj?

m shum parti? Jo krkoninShqiprin si gjith Evropa, krkoninintegrim dhe zhvillim, krkonin univer-sitet jopartiak dhe vota t fshehta e tlira. Me trishtim duhet thn se pas 22vitesh asnjra prej tyre nuk shtarritur. Kemi shum parti, shumqeveri, shum deputet, shum minis-tra, shum fjalime, por bilanci konkretsht se Shqipria ende nuk sht pjesintegrale e Evrops, integrimi ka

ndarjes mes tyre t lejeve t ndrtimit prpallatet e reja n sheshin Sknderbej, namnistimin e politikanve prgjegjs pr ngjar-

jet e vitit 1991, 1997 si dhe n amnistin efundit pr t mbyllur prgjithmon hetimet pr

politikant e prfshir n tragjedin e Grdecitdhe n ngjarjet e 21 janarit.

N 22 vite PS ka qndruar 10 vjet n pushtet,nga t cilt shtat vite i prkasin dy kryem-inistrave t s majts q bjn pjes n koali-cionin e sotm t qeveris, Nano e Meta. Treministra aktual t s djathts kan qen minis-

tra apo funksionar t lart n rang ministroredhe gjat qeverisjes s majt, si t tje r

politikan mbijetuan prmes sponsorizimitindirekt t s majts. P.sh, zonja Topalli ishtezv/kryetare parlamenti gjat viteve 1997-2005e zgjedhur nga shumica socialiste n konkurri-min e saj me Pjeter Arbrorin. Nj nga deputetetm aktiv sot e nisi karriern si zyrtare e lart

politike e kryeministrit Majko m 1998, sipjesa m radikale e grupit parlamentar i prketkarrierave personale e familjare t mesme oset larta gjat regjimit komunist. N koalicioninqeveriss bjn pjes edhe parti si PAA, t cilatdrejtohen nga deputet t ish Partis s Puns,figura historike t s majts, madje me lidhje tforta edhe me sistemin e kaluar. N diplo-

krijuar dhe mbetur n qeveri, m 2011 ajozgjodhi Partin Komuniste ai aleate pr tfituar Bashkin e Tirans dhe tani, kur tetvitet e pushtetit jan n ikje dhe bilancnegativ, po krkon skema t reja a(morale)

pr t mbetur n pushtet. Dy ditt e fundittre deputet t PD, nj nga t cilt shteksponent kryesor n ekipin drejtues t saj,mbshtetn n media iden e nj koalicionit madh paszgjedhor midis Partis Demo-kratike dhe Partis Socialiste. Alibia mbetete njjt si m 2009: pr hir t i nteresave tqytetarve dhe t vendit.

Q n Shqipri t ket bashkqeverisjemidis PD e PS jemi msuar disa her gjattranzicionit. m 1991 dy palt krijuan qeverit prbashkt, m 1992 qeveria teknike ishtefryt i prbashkt, me 1997 dy palt prsrisolln n jet koalicionin e madh, m 1998

perndimi dhe Kosova imponuan disa muajpaqe, m 2002 dy palt patn 6-7 muajmjalti n bashkqeverisje, m 2008 dy paltndryshuan s bashku kushtetutn dhe sis-temin politik. Kan qen s bashku sa her

bhet fjal pr interesa politike t dits,gjat hartimit dhe miratimit t KodeveZgjedhore, gjat ndarjes s vendeve nKKRT apo n Bankn e Shqipris, gjat

mbetur premtim i pambajtur, vota ende nuknumrohet, universiteti sht po aq partiak saather, gjendja ekonomike sht n shifra alarman-te. Kto jan dshtime jo t studentve, jo t lvizjesstudentore, por t atyre q prfituan nga revolucioni

pr t marr frytet e saj pr veten, familjet e miqt,pra pr ata politikan q deshn t zvendsojnregjimin e vjetr me regjimin e ri ku vet drejtojn,

byron e vjetr me byron e re ku vet drejtojn, prabustet e vjetra me bustet e reja pr vetveten. Ndajsot n Shqipri nuk ka nj rrug me emrin eLvizjes Studentore por ka nj bulevard me emrin ekryeministrit, sot 8 dhjetori nuk prkujtohet m si

dita kur studentt ndryshuan sistemin, por si dita kurkryeministri hapi llogari n facebook! Mjafton kjo

pr t kuptuar deformimin e madh q ka ndodhurmbi projektin qytetar, moral dhe rinor t dhjetorit 90dhe shkurtit 1991.

Intervist me Afrim Krasniqin, ish studentpjesmarrs n themelimin e PD 1990 dhe ngrevn e uris 18-20 shkurt 1991

Oferta (a)morale e pushtetit - Nga Afrim Krasniqi

Partia m e madhe e qeveris, PD, e ka shprehursynimin e saj pr nj mandat t t ret, me do kushtdhe mjet, pa dilema dhe pa droje morale apo etike.M 2009 ajo zgjodhi LSI si partner kryesor pr t

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

KRIZA LINDORE DHE LVIZJA SHQIPTARE (vazhdon)

prfaqsuese t mbar RilindjesKombtare sht poema MoriShqypni e Pashko Vass. Me nj

pasuri figurash poetike, me nj patosromantik atdhetar dhe me nj gjuh trrjedhshme, autori synon t ngrej

pesh zemrat e bashkatdhetarve nluft pr lirin e atdheut. Ai e fillon

poemn e vet duke kundrvnmjerimin e athershm t Shqiprisme madhshtin e saj t dikurshme.Shqipria, kndon poeti, dikur zonj enderuar, nn trimash t dgjuar, tcilt n t kaluarn i kallnin tmerrinarmikut, tani ishte e shtrir prdhe si

nj lis i lart, gjithkush e shkelte mekmb trupin e saj dhe askush nuk ethoshte nj fjal t mbl pr t. Psendodhte kjo? Kjo ndodhte, theksonteautori, jo se shqiptart e kishin hum-

bur trimrin dhe atdhedashurin edikurshme, por se ishin t prar ngainstitucionet fetare, se ishin t ndarnga krert n njqind eta dhe, sirrjedhim, n vend q t bashkoheshinkundr armiqve, luftonin kundr njri-tjetrit. Pas tablos dramatike, fillonshprthimi epik i poetit atdhetar, i cilii fton shqiptart t ln mnjan fet,t bashkohen t gjith si vllezr, tlidhen t gjith n nj bes, trrmbejn t gjith armt dhe Parase t humbas kshtu Shqipnia / Me

pushk n dor le t vdes trimnia.

Poema arrin pikn e vet kulmore kurautori lshon thirrjen pr t mbrojturme do kusht tokn shqiptare: Asht

derbeut.Karakteristik tjetr e prbashkte poetve t ktyre viteve ishteoptimizmi pr t ardhmen eatdheut. Ashtu si n shkrimet

politike, edhe n krijimet letrareautort ishin t bindur se, medjem trima si ata q lu ftuan nGuci dhe me udhheqs tndritur si Abdyl Frashri meshok, Shqipria e robruar dhee prapambetur do ta fitonte njdit lirin e humbur e do t hynteshpejt n rrugn e qytetrimit.

N nj poezi greqisht, nj poet

anomin e shprehte optimizmin evet pr luftn e mtejshme tshqiptarve me kto katrvargje: Sa koh jetojn bijt eGjergjit t Madh / n Shqipri, /Sa koh q ata kan moshnrinore / dhe shquhen prtrimri, / Sapo t vij p ranveradhe trfili / t mbij prsri, /Karejfili? i shqiptarit do tushtoj / prap pr liri!.

7. LUFTA PR REALIZIMIN EAUTONOMISDHE SHTYPJA E LIDHJES SPRIZRENITKryengritja e armatosur dhe

formimi i qeveris sprkohshme (dhjetor 1880-janar1881)

ke, por me hiperbola letrare (prNaimin Shqipria ka qen gjallq kur u krijua bota, pr Mitkonshqiptart kan lindur para se tformohej hna).Ashtu si Pashko Vasa, edhe poette tjer e prshkruajn gjendjen eShqipris s atyre viteve mengjyrat m t errta. Ata kan pikatakimi edhe kur trajtojn detyratq shtroheshin para vendit. naduhet trimria, theksonte Naimi,n qoft se prej saj nuk fiton gjShqipria? Madje, vijonte ai, sotShqipria ka nevoj jo vetm pr

trimrin e bijve t saj, por edhepr diturin e tyre e n mnyr tveant pr lvrimin e gjuhsamtare. N nj thirrje t vargzuarThimi Mitkoja u kujtonte bash-katdhetarve se pr t shptuarnga sundimi i huaj dhe pr tandritur kombin e tyre, duhej tluftonin pr tri shtje: pr lirin,

pr vetligjsin (autonomin) dhepr shkrimin e gjuhs shqipe,prve detyrs q ishte n rend tdits - mbrojtja e trojeve shqip-tare. Madje, t pushtuar nga patosiatdhetar, shpeshher ata shkuanm larg se krkesat q prmbante

programi politik i Lidhjes sPrizrenit. N shumicn e rasteveata u bn thirrje vllezrve t tyre

jo aq pr vetligjsi, sesa przbimin e Turqis dhe lirin eShqipris, si n kohn e Skn-

toka jon, tpart na e kan lan /Kush mos e preki! T vdesim ttan! / T vdesim si burrat qidiqen motit.Kt kalim nga nota heroike pr tkalurn n gjmn elegjiake pr ttashmen, e prdorn edhe autor ttjer t ktyre viteve, si ThimiMitkoja, Naim Frashri dhe Ni-kolla ako, pasi u jepte dor q tndiznin me patos atdhetar zemrate bashkatdhetarve n luftn prshtjen e madhe t Shqipris. T gjith krijuesit letrar t

periudhs s Lidhjes s Prizrenit

jan krenar pr t kaluarn eshqiptarve, e cila z fill mepellazgt parahistorik, ata kreno-hen pr figurat e mdha q kanhyr n historin e njerzimit, siAleksandri i Maqedonis, Pirroja iEpirit, sidomos Sknderbeu (q,si theksonte Naim Frashri, i dhadrmn Perandoris Turke) oseMarko Boari (q, si shprehej

Nikolla ako, fitoi kundrskllavris osmane). Nprmjetktyre evokimeve ata i

prgjigjeshin n t njjtn kohatij opinioni konservator evropian,q e paraqiste kombin shqiptar sinj popull pa histori. Madje, si

poet, ata reagonin m me pasionsesa si prozator, duke arritur deri

n at shkall sa lashtsin eShqipris dhe t shqiptarve nuke shprehnin me argumente histori-

Pas dorzimit t Ulqinit forcat politikeshqiptare dhe veanrisht Lidhja Shqip-tare e Prizrenit e prqendruan vmendjenn dy shtje kryesore: n at t pre-tendimeve greke ndaj amris dhe n

problemin e t drejtave autonomiste tShqipris. N kt periudh u rrit m tejvendosmria e shqiptarve pr t mos ilshuar Greqis asnj pllmb tok tamris.T gjitha forcat atdhetare kishin qndrimt njjt pr kt shtje, vijuan t kr-konin q Protokolli nr.13 t korrigjohejn mnyr t till q Greqia t knaqej jome vise shqiptare, por me troje greke n

Thesali.Edhe Porta e Lart, duke qen e bindur

se prdorimi i dhuns pr ti detyruarshqiptart t hiqnin dor nga amria dot shkaktonte nj kryengritje t re, me

prmasa t mdha n Shqipri, pokundrshtonte zbatimin me forc t ktijvendimi. Stambolli u prpoq t

prfitonte nga zvarritja e shtjes samris pr t marr masat prrivendosjen e autoritetit t tij t tronditurn Shqipri dhe pr t shtypur lvizjenautonomiste. Megjithse krahu imoderuar i Lidhjes Shqiptare hoqi dornga lufta pr autonomin e Shqipris,atdhetart radikal e vazhduan at mme forc pas ngjarjeve t Ulqinit. N n jmbledhje t veant q u mbajt n Priz-ren n nntor, n t ciln mori pjes edhe

Abdyl Frashri, u vendos q ky (AbdylFrashri) t nisej pr n Stamboll pr t iparaqitur edhe njher Ports s Lart


4/28


SHLYERJA E TYRE NGAREGJISTRAT STATISTIKOR TPOPULLSIS.

Srbia poashtu nuk brengoset edhe prmaternitetin e mbyllur q nga viti1987,edhe pse jan br me dhjetrainiciativa pr rihapjen e tij . Ky veprim

paraqet element gjenocidial kur dikush epengon lindjen e nj komuniteti tjetrapo thjesht prtrirjen e tij.Shteti srb nuk brengoset pr studentte diplomuar e q tani gati nj dekad nukmund t i nostrifikojn diplomat e tyredhe pastaj t krkojn punsim.Shteti srb nuk brengoset se me dekadanuk e kishte financuar as edhe pr njcent arsimimin superior t t rinjve

HARTA E ZONS S SIGURISTOKSORE PR PRESHEV

VENDBANIMET E PRFSHIRA N ZONNTOKSORE T SIGURIS

1) Miratoca pjesrisht ishte e prfshir nZonn e siguris.

Shenim : Nga gjithsejt 15.092 banor sipasregjistrimit t vitit 2002 n Zonn Toksore tSiguris e shpallur me Marrveshtjen e Ku-manovs dhe e suprimiar nga Sekretari i

NATO-s lordi Xhorxh Robertson ,zonn ebraktisn 4.776 banor , si pasoj e kthimit tForcave t ushtris jugosllave dhe zavendsimii tyre me forcat e Xhandermris njnacionalesrbe.

bj shlyerjen e shenimeve pr shpresntime, kto jan shenime se shpresa imenuk kishte vdekur kurr.sht dikuHamleti gjall, t frymzohet nga kyhallexhi pr filozofin e tij T rroj apomos t rroj.

I. Kush jan t shlyerit/apo t huaj n

vendin strgjyshor/.II.Kush jan t dukshmit e padukshm

III.Kush jan azilantt e rrem q manip-ulohet sot me shqiptart dhe Europn.

I.T shlyerit sipas vendbanime ngafshatrat e prfshira n ZONN E SIG-URIS TOKSOREI.a

shqiptar n Univerzitetet shhtetrore apoedhe n ato jasht shtetit.

Nuk brengoset as edhe pr numrin emadh t tyre q me vite presin punsimn vendlindjen e tyre me shpres pr tikontribuar vendlindjes.Srbia nuk brengoset pr papunsin e mbi80% /prqindje afrikane /t pjestarve

shqiptar, bile edhe nga ky Regjistrshum leht bn shlyerjen e t papun-suarve.M erdhi n mendje nj shamatq ishte krijuar n kte Ent kur puntori

prgjegjs e kishte shlyer nj shqiptarnga evidenca edhe pse i shkreti kishte br38 vite evidenc t pandrprer n pritje t

puns t ciln kurr nuk do ta gjente. Npyetjen se pse e bnte shamatn kur shtpun koti. U prgjegj: Nuk e lejoj t

Lugina "Titanik" q po fundoset n shekullin e 21-t nga YLBER ALIU (vijon)

Biggest Heist on private land continues tohappen in Albania...How can they, the Alba-

nian politicians sell someone elses land??

MENDIMET E ARISTIDHITRRETH SHTJES SHQIPTARE

tfytyrat e tyre t egra, nt cilat mund t dallojm lu fttartarvanitas t epoks s tij. I famshmiShn Mrkuri e Protatosit n Amlin eShenjt, sigurisht q sht frymzuarnga legjendari Mrkur Bua, i cili pati

shklqyer jo vetm n Greqi, por n tgjith Europn me luftrat dhe fitoret etij.

N t njjtn fush tagjiografis sht edhe i famshmiOnufri me karakteret dhe ngjyrat e tijt pakrahasueshme dhe t

paprsritshme dhe sidomos n tkuqen q v vuln e tij n nj epok ttr. N fushn e himnografis dhe tmuziks kishtare kemi figurn e madhet Gjon Kukuzelit, i cili vulos gjithash-tu shekullin e 14-t dhe ndrion shekujte ardhshm deri n ditt tona.

Sigurisht, lufta e madhepr ortodoksizmin zhvillohet n Pa-

greke, do ortodoks shqiptar, e konsideron grekndrsa pr katolikt dhe myslimant kamendim krejt t kundrt.

Afria e gjakut ndrmjet atyre qquheshin shqiptar dhe atyre q quhen helen,ishte e njohur tek t kulturuarit, t krishtertose myslimant, por kt e dinte dhe populli ithjesht gjat kohs s Revolucionit grek tvitit 1821 dhe ashtu si tham n vitin e pare,

myslimant dhe t krishter, si vllezr luftuanq t dbojn halldupt turq t Anadollit.Mjerisht kjo nuk mundi t vazhdoj gjat dhefanatizmi fetar ndau vllezrit dhe i bri armiq.Ky fakt historik sht shum i rndsishm dheduhet t na jap msime. Historia ka vle r dherndsi thelbsore, kur bhet udhrrfyese prt ecur prpara dhe msuese pr prvoj tvleshme, me qllim q tu shmangemi gabi-meve t reja dhe t marrim shembull ngaarritjet e s kaluars. Nga koha e kryengritjess vitit 1921, kur arvanitasit luajtn rol kryesorderi 50 vjet m par, jan br m shum se 15

prpjekje q t kaprcehen pengesat fetare, qt krijohet nj shtet greko-shqiptar, pavarsishtnga feja, ku do t mundnin t bashkjetonin t

n Greqi si Dora DIstra.Me shqiptart dhe arvanitasit

e Moldovllahis, d.m.th. t Rumanis ssotme, do t bj kryengritjen AleksandrIpsillandis, madje shum prej tyre, ndr tcilt edhe Naum Veqilharxhi, i cili hartoialfabetin e pare t gjuhs shqipe, ishin

pjestar t ets s Shenjt (Jeru llohu).Ishin t gjith t krishter ortodoks.

Gjithashtu, nKostandinopoj gjendet lagjia Arnautkoi,q don t thot fshati i shqiptarve, ku

banonin shqiptart m t varfr dhe shqip-tart t besimit ortodoks, t cilt edhe derin ditt tona prbjn mbshtetjen krye-sore t Patriakans. Si v n dukje Atha-nasios Efthimiadhis n punimin e tijArvanitt e Kostandinopojs, i cili u

botua, n vllimin e pare t Arkivit tKrkimeve Arvanitase, do i krishterortodoks shqiptar i Kostandinopopjs,konsiderohej grek dhe do myslimankonsiderohej turk. Ky dallim do tmbizotroj n shekuj, deri n ditt tonadhe e dini fort mir se kisha, sidomos ajo

triakann e Konstandinopojs, i cili kamarr bashk me sulltan Mehmetin i

pathyeshmi, pushtet mbi ortodokst ekrishter t ish perandoris bizantine dhenuk don n asnj mnyr t humbasdelet e tija (si quanin t klerikt

besimtart) prkundrazi don ta shtoj.Ndihms n prpjekjet e Patriakans vijnarhond t pasur, t cilt kryesisht banojn

n Fanar t Kostandinopojs. sht njlagje ku banojn kryesisht njerzit e fjals(kulturs) dhe ortodoks t pasur, t ciltnga njra an ndihmojn Patriakann dhenga ana tjetr i shrbejn sulltanit sifunksionar, ministra, Draguman akomadhe prijs t trevave rreth Danupit tMoldovllahis, ku klasa sunduese prbhetnga shqiptar. Prijs i Moldovllahias, pra,me bekimin e Patrikut dhe prkrahjen evezirve, t cilt mjaft prej tyre janshqiptar (Qyprulidet), bhen ortodokst eFanarit nga familje t mdha arhondsh tDukave, Suxhukve, Gjika etj. Nga njranga kto familje pricnsh, ka prejardhjenHelena Gjika, m e njohur n Europ dhe

ARISTIDH KOLA DHE SHTYPI SHQIPTAR nga Arben Llalla (vijon)

Itali dhe themeloi Romn. Ndrysheprshkruhen krkimet dhe udhtimet.Tregime t tjera q ndoshta prfshijnudhtime biblike nga profeti HebreMoisiu i cili udhhoqi popullin e tij pr40 vjet n shkrettir, dhe nga tregimetKeltike deri tek mbreti Artur.Shum tregime t heronjve t famshmq kthehen n shtpi sht historia eOdiseut n Greqin e lasht q tregohet

nga Homeri. Kur fillon historia Odiseuq ka qen afrsisht 20 vjet n luftn eTrojs dhe gjat kthimit e mban nimfaKalipso. Kur kthehet n mbretrin e tijn Itak, mtonjsit duan t martohen megruan e tij Penelopn dhe prdit i

prlajn pronat e tij dhe komplotonin

kant vendas dhe Aborigent e Australis dheZelands s re.

N etapat e hershme t civilizimit Grek dhesikurse n kulturat e tjera antike e vrteta emiteve sht pohuar. Fjala Greke Mithos nanglisht do t thot myth dhe sht prdorur

pr t prshkruar ndonj trgim. Autort ehershm Grek t cilt u pajtuan me kt te rmnuk kan ndonj dallim ndrmjet tregimeve qishin historike ose faktike, dhe ato q nuk

ishin.

N shek e 6 pas Krishtit sado q mendimtartGrek fillojn t krkojn tregimet nag kulturae tyre nag kultura e tyre tradicionale, dhe fjalamythos do t thot tregim i pa besueshm.Filozofi Grek Ksenofoni argumentonte seshum nga sjelljet e Hemorit dhe t Hesoidit u

Kshtu q mitet kan qen dominante nmnyrn e reflektimit human pr nj pjesm t madhe t historis njeryore.Mendimtart Grek t shek 6 para Krishtit

pohjn se ishte i pari popull q dintepyetjet me vler nga brja e miteve. Nshekujt n vazhdim racionalizmi paraqitetnga kto grek dhe Montezuma, besimi nnj zot t vetm, nga Judaizmi, Kristi aniz-mi dhe Islamizmi ku q t gjith kto kan

mite. N disa kultura Aziatike dhe Afri-kane megjith historit e tyre tradicionalembajn pushtetin e tyre dhe bhen elemen-t t rndsishm t sistemeve religjoze.Dhe disa kultura n botn moderne poho-

jn nj vshtrim t gjr bazuar n fillimmbi mitet. Kto kultura prfshijn Ameri-

kundr birit t tij. Zeusi e ndjek Kalipsondhe e l Odiseun t ik e t kthehet nshtpi, por zoti Poseidon sht i zemruarme Odiseun dhe ka vendosur q ta vrasat. N rrjedhn e udhtimeve t tij, Odi-seut i sht fundosur anija por kapet robnag Kalipsoja. Dhe afrsisht sa nuk e

prlajn prbindshat, por q t gjithshokt i vriten. Kur ai m s fundi kthehetn Itak, trok dhe pa aleat ai duhet t

shkatrroj komplotistt, adhuruesit ePenelops t cilt i shkatrroi me sukses.Dhe natyrisht ai ishte nj sukses bril ant.Praktikat universale humane kan br qmitet t shfaqen qysh hert, dhe kjo do tthot se me to populli interperton botnnatyrore dhe shoqrin n t ciln jetojm.

Mitet tek popujt dhe besimi Nga Kujtim Stojku nga Kujtim Stojku (vijon)


5/28


Ja, sa pak njeh bota per gjuhn shqipe.ALARM!Nga Silvana Berki

Hannu Reime

... dhe sot, n mngjesin e t premtesvazhdojm me javn e gjuhve. HannuReimen paraqet nj seri t gjuhs m trrall europiane, shqipen.

N kto pjes seriale t gjuhs tregohetfakti i nj lidhjeje t Europs si njkontinent gjuhsh lara-lara. Historia eEvrops ka pasur dhjetra gjuh-folsen historin e popujve, historia se siqendrat e kontinentit t marrdhnievet pushtetit jan riorganizuar, dhe se si

popujt duhet t jetonin n harmoni menjri-tjetrin dhe kur t luftonin.Gjuhve te mdha, t tilla si gjerman-ishtes, frngjishtes, spanjishtes oseruses, bashkangjitur me Europn ju

jan ruajtur edhe shum pjes t voglagjuhsore, ku e ardhmja duket mjaft esigurt. Aty prfshihet finlandishtja dheEstonishtja, si dhe, natyrisht t vetmetgjuh t mbetura nga gjuht balltike:letonishtja dhe lituanishtja. Gjithashtu,edhe e vetmja "gjuha origjinale"europiane baske, prfundimisht kagjetur pozitn e vet ku flitet edhe ngagjeneratat e reja.Po ashtu, si historia Baske nj tjetr

mbshtetur kryesisht n dialektin jugor kunormat m t reja ligjore u vendosn 35 vitem par por edhe me element zyrtar t di-alektit verior.Gjuha shqipe ishte shkruar n arabisht n tkaluarn, dhe n nj mas m t vogl alfabetgrek. Pr gati njqind vjet, megjithat, kanqen n prdorim vetm shkronjat latine. Fjalori shqiptare ka qen historikisht huazuarshum nga fqinjt: nga greqishtja, latinishtja,turqishtja dhe gjuht sllave ballkanase. Albaniasi gjuh indoeuropiane mund t cilsohet p.sh.Kur lexojm fjal: dy dhe tre sht Dy ose treose tri.

Prve fakteve historike speciale gjuha shqipeka trhequr vmendjen e historian gjuhsor

edhe pr disa faktor t tjer. Futet gjithashtun t ashtuquajturn lidhjengjuhsore ballkani-ke, t cilat kan pasur msime gjuhe t pr-

bashkta edhe pse historikisht nuk kan asgjt prbashkt apo t afrojn me njra tjetrn.

N lidhjen-gjuhsore ballkanike futet prvecshqipes edhe greqishtja e sotme, bullgarishtja,maqedonishtja, romanishtja dhe n njfar dozeserbokroatishtja.

N strukturn e ktyre gjuhve ka dicka tprbashkt edhe pse antart e lidhjes nukndajn asgj bashk. Nj vecori e prbashkt ektyre gjuhve sht pikrisht heqja e kohsinfinite te foljes ose komplet mungesa e saj.Fjalia kanditati dshiron t hyj n parlamentn lidhjen ballkanike formohet pothuaj n kt

dy gjuht e tjera indoeuropiane: greqishtjadhe armenishtja.Pr historin e zhvillimit historik t gjuhsshqipe dihet shum pak. Prfshihet ngjuht indo-europiane u b e njohur ngahistoriani dhe filologu i njohur gjermanFranz Bopp n vitin 1854. Shqipja sht

provuar t bashkohet me disa gjuh Ball-kanike t lashta t njohura si gjuh tvdekura. Megjithat mbishkrimet letrare,

jan t pakta, kshtuq mendimet emsiprme kan mbetur si spekulluese dhenuk jan pranuar nga historiant gjuhtar.

N kohn romake Shqiprin e sotme equajtn Albania dhe at verioren t detitadriatik Illyria dhe banort e asaj zoneilirian. Nacionalistt shqiptar ngren

pikrisht kt bashkim ilirian. Nacionalizmisht dicka e re lindur q prej 1800:s si i de,dhe si n t tjera pjes mendimesh historikemundemi t vrtetn lehtsisht ta ndrysho-

jm leht apo t ri-zbululojm t vrtetat tilla t pabaza.

N njrin rajon apo n njrn zon kulturorepr folsit dhe kujtess, format gjuhsorereferohet n abstrakcion. Kshtu bn edhetermi gjuha shqipe, sepse shqip flasin nvariacione t ndryshme sic jan dialektet.Kshtu, nj kufi-dialektor i rndsishmecn trthor republiks s Shqipris. Nveri t kufirit, si dhe n Kosov shqipfolsitquhen geg, dhe n kufirin jugor shqipfolsitquhen tosk. Gjuha e shkrimit sht

histori e prngjashme n gjuht e Europs shtedhe Shqipja, n kuptimin q sht ruajtur si njgjuh-folse dhe n kulturn e gjuhve m t mdhafqinje shtrydhur prmes migrimeve t luftrave dheshtypjeve politike. Shqipen n variacione t ndrysh-me si gjuha amtare e flasin nj total prej gjashtmilion njerz. Folsit e saj j an n Republikn e

pavarur t Shqipris dhe Kosovs, pakicat epadiskutueshme dhe margjinale n territorin aktualt Serbis dhe Malit t Zi, dhe Maqedoni. Gjuhn e

prhershme letrare e kan prdorur gjersisht edhen variacione t ndryshme duke prfshir Greqindhe Italin e Jugut. Prve ksaj, folsit e shqipes

jan edhe emigrantt dhe refugjatt shqiptar qjetojn n pjesn tjetr t Evrops dhe jasht saj. NFinland, Shqipja aktualisht sht gjuha m e folurn radhitje e teta. N Finland kryesisht jan shqip-

tart e Kosovs t cilt u l arguan nga Kosova gjatdekads s fundit pr shkak t lufts me Serbin. Jac`thot shrbimi shqiptar i BBC-s, pr Kosovn:

Gjuha shqipe n gjuhn e saj kombtare quhetshqip, dhe vendi, Albania, n gjuhn e vet quhetShqiperia ," vendi i shqiptarve". Shqiptart pra,futen ashtu si finlandezt n ato kombe, t cilt

prdorin vet tjetr emr prpos asaj q njihet univer-salisht.Gjuha shqipe i prket familjes indo-evropiane. Kjonuk sht nj gjuh e izoluar si e Baskve, t cilsnuk i jan gjendur absolutisht asnj farefis gjuhe.

N pemn e madhe indo-europiane shqipja formonnj deg n t ciln nuk futen gjuh t tje ra. Shqipjasht familje me nj antar gjuhe ashtu si c jan edhe

KRIMET SLLAVOMAQEDONASE NDAJ SHQIPTAREVE SJELLE NGA EKELEJD GURABARDHI (Fq.1) prej dore dhe brtiste se nuk e japdjalin. Ather ata than se do t'iu

pushkatojm t dyve, dhe na i drejtuanarmt automatike. Kjo e detyroi nnntime t ndahet nga un"- tregon me lotn sy Remziu, ndrsa n dhomn kugjendeshin m se 20 antar tjer tksaj familje t cilt kishin ardhur pr

t'i vizituar kta banor t fshatit, tgjith filluan t qajn. Ndrkohmsuam shkakun e ktij vaji. Remziuishte fmija i vetm i ksaj familjeje.Ata tregojn se n kt punkt t poli -cis kan qen edhe 60 meshkuj tfshatit, t cilt kan qen t detyruar tshtrihen me fytyr n tok. Gjat tr rkohs ata jan rrahur nga ana e

policve t cilt kan shkelur lirishtmbi trupat e tyre.

N polici nuk na jepnin as ujPas nj kohe, t gjith jan drguar nstacionet e ndryshme t policis, ndrsagrat, pleqt dhe fmijt e banorve tktij fshati jan kthyer prsri n fshat.T rinjt q jan drguar npr stacio-net e policis jan maltretuar rnd. Pr

kt tregojn qart plagt e tyre tru-pore. "T gjithve na drguan nstacionin policor n Butel. Aty jemirrahur edhe nga disa police femra tcilt na godisnin me shkopinj gomedhe me shufra t metalta. Prej atje nadrguan n stacionin policor n Kar-

posh. Ishim gjithsej 17 persona n njqeli. Aty ishte edhe nj taksist shqiptar,i cili ishte rrahur gjat tentimit t tij prt drguar disa gazetar t huaj nLuboten. Ai ishte i shkatrruar i t rridhe nuk mundej t fliste"- tregon Ilmiu.Msuam se taksisti pr t cilin t regon-in, sht Rufat Shaqiri (22), i cili atdit kishte bartur me vete dy gazetart huaj. Me t arritur n paralagjen

pjestart e forcave maqedonase t sigurimit, tcilt disa her me thik e kan prer n pjes tndryshme t trupit. Si msojm ngadshmitar tjer, vllezrit Bajram dhe KadriJashari jan vrar n bodrumin e shtpis styre, ndrsa pastaj policia i ka nxjerrur j ashtshtpis. E njjta ka ndodhur edhe mevllezrit Xhelal dhe Sulejman Bajramin, t

cilt jan vrar n bodrumin e shtpis s fqiutt tyre, Adem Ametit, i cili ka tre vllezr t

zhdukur. Disa ekspert kan konstatuar se ktabanor jan ekzekutuar pas shpine dhe n kok.Edhe Muharrem Ramadani sht vrar noborrin e shtpis s tij, si dhe fmiu 6 vjearErxhan Aliu, babai i t cilit sht burgosur dhenuk dihet se ku sht.

Disa nga provat,dshmit ktu mposht,shikoni tmerin e ktyre kriminelve qkan ushtruar mbi popullin shqiptar nIRJM,mbi t mirat e tyre materiale,mbi

bagti,mbi bujqsi...edhe grunajat i dogjn

burrat dhe jan kthyer prsri n shtpit etyre n fshat.

Ajo q n kt rast sht tejet ir rituese,sht qndrimi pasiv i prfaqsuesve torganizatave t huaja ndrkombtare qveprojn n vendin ton, e veanrishtTribunalit t Hags, i cili vazhdon t hesht

prkundr dshmive t shumta q tregojnse policia e Boshkovskit ka kryer disa herkrimekundrnjerzimit.Kt evrtetojnfaktet eshumta nterren, esidomos nfshatinLuboten,ndrsa meheshtjen etyre kta

prfaqsuest huajvetm

justifikojnveprimetkriminale tforcavemaqedonase t sigurimit n kt fshat.

Policia ka masakruar Rami JusufinDshmitart tregojn se t dielen n fshatinLuboten, pjestart e policis kan masa-kruar Rami Jusufin (33), baba i katrfmijve. Ai ishte qlluar n krahror nkohn kur po qndronte n oborrin eshtpis s tij duke shqyrtuar gjasat prevakuimin e familjes s tij. Pasi sht

plagosur, dshmitart tregojn se ai katentuar q zhagas t arrij deri n shtpin etij, mirpo n at moment, at e kan zn

Radishan, ku jeton kryesisht popullat e nacional-itetit maqedonas, ai sht sulmuar nga pjestart e

policis. Ai sht nxjerrur jasht veturs s tij dheme kundak t automatikut, polict e kan qlluardisa her n kok. Prej aty, ai sht drguar nstacionet e ndryshme t policis n Shkup, ku kanvazhduar torturat ndaj tij. Dje ai ishte i shtrir nshtpin e tij n lagjen Vizbeg t Shkupit dhe

gjendja e tij shndetsore ishte tejet e rnd. Sipasdisa mjekve, ai ka t thyer kockat e koks si dhedisa brinj, ndrsa pr shkak t situats momentalen Maqedoni, ata e kan kshilluar familjen e tij qta drgojn pr operacion n Kosov. Prndryshe,Rufati nuk kishte mbushur nj jav q prej se i shtemartuar, ndrsa n vend se t'i gzohej jets bash-kshortore, policia e Lube Boshkovskit ndaj tij kaushtruar dhun t pakufizuar, duke i shkaktuarkshtu lndime t rnda n t gjitha pjest e trupit.

Shumica e t arrestuarve q jan drguar nstacionin policor n Karposh, jan mbajtur mshum se 31 or, ndrsa pastaj ata jan drguar nafrsi t lagjes Vizbeg, ku jan hedhur n rrug. Atyrastsisht ka qen nj plak shqiptar i cili kishtenxjerrur t kulloste nj lop. Plaku na mori dhe menj taksi n drgoi deri n shtpin e tij ku na dhandihmn e par. Prej atje, ai krkoi ndihm nga disa

aktivist partiak t cilt erdhn dhe n drguan temjeku, tregojn kta t keqtrajtuar, t cilt ende nukdijn asgj se ka ka ndodhur me t afrmit e tyre,Mamut Ismailin, Beqir Beqirin, Aziz Rexhepin,Qamuran Rexhepin, Fejzulla Rexhepin, EkremAbdurahmanin, Fatmir Sadikun, Farush Memetin,Arif Ibrahimin, si dhe vllezrit Lati f dhe ElmazAliun, t cilt gjithashtu jan arrestuar nga policiamaqedonase. Msojm se numri i t zhdukurvesht edhe m i madh, ndrsa ekziston dyshimi seata jan marr nga policia, pasi jan ekzekutuar nshtpit e tyre n fshat. Nga e tr r ajo q mund tmsohet pr rastin e Lubotenit, shihet qart se

policia e Boshkovskit ka br krime kundrnjerzimit. Ka edhe informata deri tani t pa-konfirmuara se disa gra shqiptare jan dhunuar ngaana e pjestarve t policis, pasi jan ndar nga

Ja, sa pak njeh bota per gjuhn shqipe. ALARM!Nga Silvana Berki (vijon)


6/28


Ka vdekur Daniel Gazulli, nj z i nderuar i kulturs son (vijon)

N tetor 1945 Eduard Kardeli, numuri dy i Be-ogradit, porosiste Enver Hoxhn: Nse do tmbajsh pushtetin, n radh t par duhet tzhdukish klerin katolik, dhe Enver Hoxha ashtu

bani. T njejtn porosi i pat dhan edhe PashiqiAhmet Zogut e ky u lshue mbi Mirdit, Zadrim,Puk e Dukagjin ma keq se serbi mbi Drenic. Dom Gjonin, mbasi iu desht t prballej n krye t

pukjanve t Qelzs me boshibozukt e PllumbLleshit, q shkonin tue gjuejt kudo ndeshnin

Kryqat e tue vra edhe pukjant e pafajtek ktheheshin me bagti a prejmullinit, n shkurt 1926 e transferuendhe e uen n Koman. E puna e parq bani sa u vendue atje ishte mehap edhe aty nj shkoll.Ahmet Zogu, para se me i shprehdshiren e zjarr ambasadorit anglezme var klerin katolik, po zbatonte

politikn e toks s djegun ndr

krahinat e krishtena t Mirdits, Puks,Zadrims, Dukagjinit, Malsis s Madheme andrren e fsheht q t ishte josundimtar i Shqipnis, po i Arnautistanitanadollak. E pr t realizue kte, duheshinzhduk, ose ma e pakta, t mundoheshin,sa ti detyronin me lshue vendin,katolikt e maleve, kurr t shtruem nga

pushtuesit e tirant, pse si thot ImzotNoli, Vetm Malsort e Veriut mbetn

Katholik me arm n dor. Kshtu, n vern e vitit 1926, Ahmet Zogu ikishte dhan letr t bardh nj katili sikapiten Ismajl Osmani, q shkretoi fshatrat ePuks me njerz e me pasuni. E njejta gja pondodhte prej Fanit n Dukagjin. Ajo q ashtquejt Kryengritja e Veriut kundr AhmetZogollit, n t vrtet nuk ka qen tjetr vesembrojtje e liris e deri egzistencs fizike ngamasakrat mbi popullin e pambrojtun t bar-

Shkrime nga NAFI EGRANI

AQIF DHE STAFE LLESHI

Edhe disa shfletime nga arkivi sekret i

UDB-s

SHEMO FRNGOVA - ROBIN HUDISHQIPTAR

NGA DOSJA E ISMAIL KADARES

KOS-in dhe KGB-n, edhe pr Shrbi-met Sekrete t Greqis apo pr Siguri-taten e ausheskut.

N listat e bashkpuntorve t ktyreshrbimeve, jan Shefqet Peini, GjergjTitani, Sofokli Lazri, Ded Preka ngaSofja, Sknder Tani dhe Ali Ymeri,diplomat shqiptar nga Stambolli,Enver Iljazi, Ali Osmani, ShabanShehu, Vullnet Presheva, Latif Kurti,Zejnel Zejneli, Hamit Hamiti, SknderPasholli dhe shum t tjer nga Maqe-donia, Shqipria dhe Turqia.

Natyrisht, edhe lista e bashkpunto-rve t SDB-s s Kosovs dhe t SDB-se Federative n Beograd, sht plotme emra shqiptarsh. Megjithat, nvazhdim do tu qasemi edhe disa tdhnave t CIA-s, sipas t cilave, rreth320 persona nga radht e shqiptarvetej Oqeanit dhe n disa shtete t Eu-rops Perndimore, kan qen t anga-zhuar si agjent t SDB-s dhe KOS-it.Gjithnj sipas burimeve t njjta,afrsisht kaq shqiptar kan qen trekrutuar nga rezidencat e Sigurimitenverist dhe t KGB-s n Europ dheSHBA.Dhe, lufta e ftoht vazhdon, doshrbim sekret e ka edhe rrjetin e vet,n t cilin, t pajisur edhe me mjeteteknike t prgjimit, jan angazhuar nj

armate e tr nga t gjitha meridiant ebots, duke u shtrir kshtu edhe nsfera m t larta organizatash, grupedhe partish t ndryshme, institucioneshtetesh, shoqatash joqeveritare, nprzyra e salone, npr kabinete e vilafunksionarsh, shtatmadhorish, midis

politikansh e ideologsh, t maskuarsi ujqr nn lkur qengji...Strategjia eshrbimeve sekrete, q i kishte rrnjtthell nga KOMINTERNI i Stalinit,shpesh ishte q n valle t tyre tflisnin njerz pa dshirn ose pa di-

jenin e personit. Bheshin kombinimeedhe nga m t uditshmet. Kshtu

ndodhte edhe n Shqipri edhe n Ju-gosllavi. Me vite e dekada kshtu ndodhme shqiptart edhe n diaspor.

STUHI N SHARR

N Pranvern e vitit 1941 u shkatrruatrsisht dhe kapitulloi Mbretria serbo-sllave para sulmeve t Gjermanis sHitlerit.

Nj vit m pare, Shqipria n Jug ishteprfshir nga zjarri i lufts. Greqia, prmbimosmarrveshjet me Italin, vepronte me

qllime, aspirata territoriale ndaj t ash-tuquajturit Epirit t Veriut, sikurse edheserbo-sllavt, n kuadr t ksaj strategjie,q pretendonin pr okupime t tokaveshqiptare, prgatisnin forca t mdhaushtarake pr sulm ndaj Shqipris.Prandaj, me qllim mbrojtjeje reale tatdheut, pas largimit t Mbretit Zog,Mustafa Kruja, ambasador n Rom, ukthye n Shqipri bashk me nj grupoficersh italian, pr t realizuar regjistri-min e vullnetarve pr luft kundr para-militarve barbar grek e serbo-sllav.

N at koh n Shqipri ndodhej edheXhem Hasa, i cili pat ikur nga ndjekja,sepse kishte vrar taksambledhsin serb,ndaj mundsit pr angazhimin e tij nkto njsi ishin reale dhe t prshtatshme.Ai, bashk me vllezrit, Mysliun dhe

Abdullain, dalluan pr trimri t rrall nkt konflikt italo-grek, prpara tyre,miltart grek iknin nga syt kmbt.Prirjen e tyre luftarake e hetuan udhheqsushtarak italian dhe shqiptar, ndaj, n

baz t sukseseve operative-taktike menjsin vullnetare Xhem Has Gostivari,u nderua me gradn Major i Ushtrisshqiptare.... dhe populli i thuri shumkng....Pas sulmit gjerman bombardimit tBeogradit, shthurjes s Jugosllavis, dhedeprtimi i Italis n trojet e Sharrit,Xhem Simnica, tanim kishte reputacionndr qarqet ushtarake italiane dhe n

popull, prandaj, bashk me Prof. XhevatKallajxhiun u kthye n vendlindje dhe me

personalitetet eminente t kohs vendosnpushtetin shqiptar: Myftiu Kadri ef Saliu

Kryetar, Prefekt i Bashkis s Gostivarit,Xh. Kallajxhiu Nnprefekt, kurse Xhemsiu besua sektori i rendit dhe siguris.Pas forcimit t raporteve gjegjse dhekrijimit t parakushteve themelore organi-zative, Xhema emrohet Komandant injsive ushtarake t Ballit Kombtar prkrahinn e Gostivarit dhe Reks.Para vendosjes s ushtris gjermane nvendet nn ish-influencn e Italis, qkapitulloi para aleatve, Xhema i armato-si pjestart e divizionit Firence nGostivar, dhe i nisi prgjat lugins sRadiks, nga Dibra pr n Shqipri.Tani vullnetart e Ballit Kombtar, afr

1000 lufttar u armatosn plotsisht. Nkrye t grupeve guerile shqiptare, prterritore t caktuara, ishin Lok Llakavica,Xhel Kalishti, Aqif Reani, Izmit Raveni,Bajram Dobrdolli, Rushan Rexhep Mujai egranit etj.. N Krov ishin dyMefailat e Zajazit.Ky lloj organizimi u b vatr e rezistencss shqiptarve, pr t mbetur gjall, tcilt jeta i detyroi t qndronin t pathyerndaj stuhive dhe uraganit plot tmerre.Luftrat dhe prleshjet q u zhvilluan tekUra e Vardarit, afr Ravenit, si dhe prmbi

Gshtenjat e Reanit, bn q t lindinmosmarrveshje dhe t diferencohenlufttart vullnetar pr Ballin me atashqiptarve q u quajtn partizan, dhe iu

bashkngjitn sllavve.I gjith ky interval kohor njihet si Koha eXhems.....Ather u vu n praktik plani luftarak eudhheqs i njsive operative ushtarakerajonale, ndaj pr territoret n varsi uemruan komandant: Mefai1 Zajazi,Shefqet Prshevca, Arif Kapetani ngaGloboica, Memish Kapetani i Dervenit,Sul Hotla, Hasan Rremniku e MullaIdrizi i Gjilanit, Xhel Kalishta, BajramDobrdoll, etj..- Prmbi gjith kto, lvizje e rrugtimemalesh me mall, ecn e u nxitn konfliktet ndrsjella, tradhti e vrasje n radht

tona,-rrfen Xha Xhela.

Kshtu, mori dhen harai i SherifZhelins me njsin e tij. Plakitjet edhunshme ndaj kalimtarve npr Urn evetme mbi Vardar, n at lugin, e quajturUra e Zhelins. Pr kt, Xhema i pattrhequr vrejtje, por pa sukses, prderisau likuidua, si flitej aso kohe n qrimhesapesh, nga gorjanasit.Prania e disiplins dhe mtimi serioz imbajtjes s pushtetit, solli deri n ekzekutimin e Hazbi Lushit nga Cegrani,dnuar me vdekje nga Gjyqi i

jashtzakonshm Ushtarak, pasdenoncimit t Lok Llakavics pr vrasje-

je t sllavve me arsyetimin: qllimi i tijishte q n at territor duhet t ruhejqetsia ndaj sllavve q ishin ankuar ndajksaj dukurie.

Ekzekutimi u b ditn e arife-Bajramit.

I mbaj mend edhe rrfimet e prlotura thalls Rev, vajzs s haxhi Sul Mujs,sepse Hazbiu ishte nip i tyre, i haxhiRushan Rexhep Mujs nga egrani. Plaka

bri hatan pr djalin e vrar.....E rrfejn kt rrjedhshm, pa shkputje,edhe burrat q u prballn me OZN -n...,radhitur sipas sistemit t t dhnave pr tan dosjet e tyre, q edhe sot i mban sekretUDB-ja.Lojrat e taktiks s lufts dhe hiret etradhtis, q bnin ca njerz nn uniform

partizane, ose pa t, ishin t tmerrshme....T tilla ishin dallaveret e Tom Nik

Gjelajt- Shumski nga Mirdita, roje pyjesh n kohkrajli, mandej Murteza Peza, Sali Lisi, MahmutGjonovica, Ibrahim Piroku, Mahir Loku, Adi1 Xhipi,q bn obstruksione dhe shantazhe t pacipa, sipasinstruksioneve t ede Filipovskit, pr t mos folur

pastaj pr veprimtart sllav n vallen e pushtetit:Zhivko, Filipi, Arizani, Elisija, Sedeku, organizatort operacioneve t OZN-s, q lan gjurm t egra n

jetn e shum shqiptarve t pafajshm, n ant eTetovs, Gostivarit, Dibrs e Krovs.

Ndoshta kan qen mjeshtrisht t mashtruar, sepse,p.sh, Mahmut Gjonovica, oficer i lart partizan, injohur ndryshe edhe si kurbeti n Rumani, kon-

taktonte shpesh me prfaqsues diplomatik shqiptardhe rus, prandaj kishte krijuar bindje pr nj viziontjetr, ndryshe nga normalja, realiteti dhe prvoja,tradicionale n marrdhniet me pjestar t pushtetitsllav. Duhej q shpejt t kthjelloheshin, por mje risht e

bn kt shum von, sa braktisn dinjitet e nderpersonal dhe interesat kombtare.Prtej livadheve n Fushn e Mavrovs, n fund t

pyllit me dushk, n Radike, me rastin e formimit tformacioneve partizane, Mahmut Gjonovica, ish-oficer i ushtris s shkaprderdhur t MbretrisJugosllave, bashk me major ede Filipovskin,shpalln vendimin e shtabit se: do t luftohet kundrfashizmit-okupator, nn flamurin shqiptar dhe at

proletar-komunist, kurse pas fitores do t jetojm tgjith t barabart, pa kurrfar kufizimesh etnike dhefetare.T gjitha kto i lexova n dosjen e MahmutGjonovics, q e disponon shrbimi sekret i UDB -s

n Shkup dhe n Beograd.Po! E vrtet ishte. Shqiptart, ortodoks e myslima-n, t ushqyer me qllime t pastra, veshur me ti rqe,me gajtan, opinga bualli e ksula t bardha, mekngn shqiptare n goj e flamurin kombtar ndor, pa asnj dyshim u inkuadruan n radht elvizjes komuniste, ashtu si veproi edhe babai imTefiku, lufttar i frontit t S remit, duke qen i bindurse luftonte pr t drejtn njerzore.Mirpo me zhvillimin e ngjarjeve, pas angazhimevet dhunshme t rinis shqiptare n njsit partizane,

pas ndrrimit t kuadrit komandues t zons s Ku-manovs, pas helmimit dhe djegies kriminale tkurdisur n Dubrovnik dhe me tej npr Dalmaci,drejt Istrs dhe Trieshts, t njrit krah tvullnetarve shqiptar, shndrrimi i Brigads VIIshqiptare mish pr top n Betejn e Sremit, dhe mtej drejt Sllovenis, iu b me dije do iluzionisti se kyishte nj mashtrim i madh, i pa cip dhe barbar-

bolshevik. Pr rrjedhoj e psuan rnd disa oficer tlart shqiptar si Kemal dhe Nexhat Agolli, XhaferrKodra e t tjer. Mbetn pa u bindur pr kt, vetmnj pjes e vogl e rinie e painformuar, e smur pr

prfitime materiale, karrieriste apo manifestimi dhuneprdhosse ndaj trungut t vet, injorant t padefin-uar, emrat e t cilve jan nj list e gjat dhe nuk kanevoj ti prmend.

OPERACIONI I DIMRIT T MADH

Tanim, ashtu si n zonat e Shqipris, n brezinmalor prej Dibre n Krov, e deri n Tetov, vepro-nin Brigadat partizane-komuniste, (n zonn eDibrs: Haxhi e Aqif Lleshi, Vllado Rakoevii e


7/28


Shkrime nga Vullnet MatoDASHURI MIZORE

Tregimt harroj dhimbjen e hidhur tShkodrs dhe t shijoj ditt e njlumturie t plot femrore, me njmashkull t ri dhe t pashm, tcilin po e strvitja vet, n t gjitha

proceset teorike e shkencore t aktitseksual q kisha msuar nga tekstete shkolls. Ai bindej jo vetm pa

prtim, por edhe me nj vullnet tfuqishm, pr t msuar sesi mash-kulli mund t bashkjetonte ak-tivisht me nj femr t zjarrt

jugore, si isha un.Ajo q kishte rndsi, ishte se unndjeja me at njeri plotsimin e tgjitha nevojave seksuale q mkishin munguar, q nga koha ekaluar, kur m kishte zhvirgjruarai djali tepelenas, po sidomos ngashoferi q m kishte ln shtatzn.Ve ksaj, si t them, ndjeja edhesuperioritetin femror mbi kt

mashkull, trupin e t cilit ekomandoja si nj manekindhe e vija n funksionimsa her t doja dhe kur tdoja. Duke kaluar ort evona t nats deri nmngjes, aty te baraka e tije veuar n nj cep,

posht maternitetit.Gati nj vit e ca, pas

marrdhnieve tona tfshehta, po vija re se njady mami t reja po ivardiseshin, duke prfituarnga butsia e tij e pad-

jallzuar n pun, pr tangacmuar me ndonj

puthje gjoja n faqe nprcepat e korridorit. Kjo gjfilloi t m acarontenervat dhe zura takshilloj rrept, se atomsime q kishte marrnga un, nuk duhej kurrse-si ti shprdoronte pr ti

praktikuar me ato uplina, seprndryshe do ta psonte keq.Mirpo n disa raste, nuk

jan shokt q ia prishinmendjen nj djali, t mrzitetme femrn q prdor, pofemrat e tjera q e trheqinme lajka dhe ia bjn

mendjen dhall. Nuk e kishakapur kurr t fustendonjrn prej vajzave te

baraka, ku i bja syt katr.Por ftohjen e tij pak nga pakme mua nuk mund t mos ekuptoja gjat frekuentimevet fundit q i bja trupit t tijme duart e mia. Mezi po esillja n form t plot, megjith masazhet fizike dheorale q prdorja n organin etij. Ajo q ne i themi ereksionmashkullor, po m lodhte steprmi pr ta sjell deri teorgazma. Pra lodrn m t

bukur e m t shklqyer t

jets sime ma kishin prekure dmtuar ca duar t razavaet pakujdesshme.Po vija re se robi iknaqsive t mia, pomundohej t m shmangejedhe kur m shihte prballkorridorit n largsi. Madje

tani edhe kur shkontefshatrave pr t sjell gratn lindje, drejtoresha ematernitetit i vinte nshoqrim ndonjrn ngamamit e reja, ndoshta medshirn pr t mos mlodhur mua q i kishakaluar t tridhjetat. Kshtuq ai e shtynte gjith kohnditore larg meje. Por natnun i hyja te baraka kuflinte dhe si nj fmij t

prap zija ta kshilloja tahiqte mendjen nga ato

budallaqet mendjelehta qdonin t talleshin me t.

Natyrisht, ai ishten kt kohkrijesa mashkul-lore e vn nfunksionin egjinis s tij, ngaun dhe mendojase asnj femr

tjetr skishte tdrejt t ma merrtenga duart. Pr ktarsye, isha gati t

bja do veprimmizor si pr t,edhe pr atohajdute t reja, qdonin t m vidhnindashurin e vetme.

N njrn nga ato net, passhum kohe q kisha kaluarn dhomn e tij, ai i kishtevn grepin ders nga

brenda. Nuk e dallova dot,flinte apo ishte mbyllur atyme ndonjrn nga ato macet

q i lpiheshin. U solla pr-qark baraks nj cop herduke i pshpritur n t arate drrasave thirrjen n emr.Por ai sbhej i gjall. Mhipi gjaku n kok dhe shko-va me vrap n kuzhin, kumora fshehtas nj thik tgjat. U ktheva te baraka n

....MOS HARRONI KURRE SE JEMISHQIPTARE....MOS HARRONI GJAKUNE DERDHUR DHE TE DREJTAT QE NAKANE MOHUAR....Incidentet fetare, 1919Qeverit e brishta tShqipris kishin arritur t krijonin institu-cionet e para dhe t ruanin disi integritetin evendit. Qeveria e Iliaz Vrionit kish arritur tzmbrapste disa sulme t grekve. Ndrkoh

shqetsim ishte propaganda antishqiptare ekishs greke. Rasti m tipik ka qen ai iPeshkopit Jakov t Kors. Sipas raporteveai e kish kthyer kishin n nj qendr propa-gande pr Vorio Epirin. Me urdhr tqeveris Jakovi u largua nga vendi gj qsolli dhe reagimin e Athins.

Konferenca e Paqes, Paris 1919Konferencae Londrs dhe ndarja e territoreve shqiptarenuk e knaqn oreksin grek. N Konfer-encn e Paqes pas Lufts s Par Botrore,kryeministri grek Eleftherios Venizeloskrkon aneksimin e pjess m t madhe tShqipris. Sipas tij, shqiptart nuk kishinaftsi shtet-formuese dhe nuk mund t

krijonin nj qeveri. Shtetasit grek nShqipri duhet t drejtohen nga qytetrimii lart q prfaqson shteti helen dhe jonga shqiptart t cilt nuk kan asnjqytetrim.

Incidenti pr t drejtn e minoriteteve,mars 1921Greqia me an t ndrk-ombtarve fitoi t drejt q minoritetet esaj t kishin trajtimin e duhur nga shtete

ku ata bnin pjes. Kjo nnkuptonte tdrejtn pr t folur gjuhn dhe pr t pasurshkolla greke. Por kto kushte Greqia nuk

pranoi ti plotsonte pr popullsin ameq mbeti nn atin e Greqin pas ndarjess kufijve n territorin grek. Shteti shqip-tar e ngriti disa her kt shtje n lidhjene kombeve, por greket raportonin se amtkishin t njjta t drejta me grekt e tjer.

Prplasja e shifrave, 1921Ekziston njincident i prhershm mes Greqis dheShqipris pr sa i prket shtjes snumrit t minoritarve q ekzistojn nShqipri. Greqia pretendon dhe vazhdon tkmbngul se n territorin shqiptar jan

mbi 400 mij grek. Ndrkoh n Depar-tamentin e Shtetit Amerikan kjo shifrsht rreth 200 mij. Ndrsa n baz tregjistrimit t br nga shteti shqiptar, nmars t vitit 1921, ky numr ka qen33.313. Sidoqoft ky numr, sipas statisti-kave, nuk ka arritur asnjher t kalojshifrn 50 mij.

Shkmbimi i amve me turq, mars

1923Prcaktimi i kufijve t Shqipris, indrprer me 1913 nga Lufta e I-rBotrore dhe rinisur me 1919, la jashtterritorit rajone t banuara nga shqiptar,amrin dhe Kosturin. Traktati i Lozansnnshkruar me 1923, parashikonteshkmbimin e popullsive greke dhe turke,

pr t zgjidhur kshtu nj problem t dyvendeve. Tragjikisht Greqia konsideroi simysliman turq banort e amris dhembi 6800 am u shprnguln me forc.

Nj pjes e tyre preferoi t vinte nShqipri.

Vrasja e Gjeneral Tellinit, 23 gusht1923Gjenerali italian Tellini s bashku me

Riza Kolonjn dhe prfaqsues t pals greke ucaktuan nga Konferenca e ambasadorve pr tvendosur kufijt mes Shqipris dhe Greqis. Ushta-raku italian u akuzua nga qeveria greke se pombshteste pretendimet e Shqipris. N dit kurvendoseshin piramidat kufitare n Kakavij, Tellinivritet s bashku me katr ushtar n rrugn Janin -Kakvij. Qeveria greke e dnoi vrasjen, por fajtortnuk u gjendn asnj her.

Fan Noli pr amrin 22 gusht 1924Zhvillimet namri e detyruan qeverin Shqiptare t ngrejshtjen n Lidhjen e Kombeve. Kryeministri Fan

Noli n nj seanc pr Shqiprin denoncoi hapurmasakrat e ushtarve grek n jug t vendit. Ai k rkoiq t mos kryhej ndrrimi i popullsis dhe amt tmos silleshin n Shqipri pasi nuk kishte vend ku tsistemoheshin. E vetmja zgjidhje, thot Noli, sht qamt t vendosen n tokat e minoritetit grek nGjirokastr dhe kta t fundi t shkojn n Greqi.

Incidenti mbretror, prill 1939Greqia ishte i vetmivend q mund ti siguronte mbretit Zog nj l argim tshpejt pas pushtimit fashist. Kryeministri Metaksa e

pranoi familjen mbretrore t kalonte n Greqi. Porndrsa mbreti, mbretresha dhe princi niseshin me

KRIMET GREKE -1912-2007 (Pjesa I) nga Enkelejd Gurbardhi (Vijon)


8/28


Ju rrfej Berishn e nntoks serbeQERIM KELMENDI (vijon)

Poezi

Shpresa BesaENDERROVA....SAKEQ........Shyhrete Ahma!

Sapo fillova te behemfluturkrahet e lehte,ia huazovate fluturoj...fillova!

por... krihet mu thyenu rrezova, u deshprova...n'erresir u fundosa.sa shume dhimbje ndjeva!

Qiellit huazova driten ehenes

t'me shendrite rrugen eterritmos t'm ndaloj tik-taku izemrse t'ike nga erresir eferrit..shpirti vajton pa fajesishte mga dhimbja, e zemres se

brishte

kur vritet ndrra, digjemflak,shpresa kur tretet, bhemgureedhe dielli kur ngrohshum pakik pastaj ndjenjae s'kthehet m kurr!

Sapo fillova t bhem mekrah...s'mendova se dnrra ishtezhgnjim,lumturi e shkurt...pa jeteasgj e bukur, pa prjetim!

Donjeta H. Elshani(Poezia qe kam me seshumti lidhje emocionale,shum kujtime e shumt`qeshura..)

PAT IKUR MESUESI

IM NE TURQI

UN ABETAREN E LAGAME LOT

NE ZEMER ME HYRIFYTYRA E TIJDHE S'ME HIQET AS SOT

E VOGEL ISHA ATEHEREPAK DIJAJETA ME DUKEJ LOJE EDEFRIMPO NGADO QE SHKOJAKUDO QE VIJASHIHJA FYTYREN E

MESUESIT TIMDEGJOJA ZERIN E TOJ TEDASHURKURE BINTE ZILJA PER

NE MESIMDEGJOJA ZEMRIN E TIJTE DASHUR,DI 'ESHTE MERGIMI TIAGIM ??

PORE UNE SE DIJAS'KUPTOJA DOT'ISHTE MERGIMI DHEANADOLLISYT E MESUESIT ISHINME LOT :'( ATE DITE QE FSHATI EPERCOLLI.

KALUAN DITE KALUANVJETLIBRIM NGA DORA SELESHOVA

NE BANKA TE SHKOLLESEDHE JETPUNET E KESAJ TOKEMESOVA

MESOVA UNE SE Q'ISHTEMERGIMISHTEPIA PA PLENGSOFRA PA BUKMESOVA PSE MESUESIIM

NA LA DHE MORI TE

LARGETEN RRUGE

SOT KURE DHE VET ME DI-TARDAL PERPARA NXENESVE TEMIE KUJTOJ MESUESIN TIM TEPAREARRATISUR LARG NE TURQI.

Vullnet MatoNDRR PARAJSE

Mbrm gjat nj shiut zgjatur netve me radh,

pash nj ndrr t kundrtme kqsimin e motit.Sikur agoi papriturnj mngjes parajse i bardh dhe u zgjova gazmorte mrekullia hyjnore e zotit...

Por n kulmimin e atijngazllimi t madh qiellor, shtanga krejt i befasuarme trompeta n zemr,kur pash t strukurmes shpirtmdhenjve toksor, nj nga xhelatt m kriminelt kohs s egr...

Nj nga ata jagot e dredhaveq arritn m von,gjer n foltoren e parlamentit,

dhe aty publikisht,pr t drejtat e njeriut

buitn me zrin jehon,duke luajtur martirin e pafajshm,vetmohuesin si Krisht.

Mes luleve viganeku ligjronin zogjt kngtarai qeshte e lozte me shpirtrat,n kulmin e hares,ndrsa mua m dukejsikur n at vezullim t papar vallzonte n rrjetn e vetnj marimang e zez.

Fort i mahnitur mendova,

si ka mundsi t jet futur, te ky mjedis me pranvert prjetshme perndie,frymvrassi i shpirtraven moshn e fryms s

bukur,viktimave t tij edhe nqielltu bj prsipr hije?....

Ather brtita fort,npr gjumin e mesnats:O zot i madh, kontrollosejment e tu t besuar, kur zgjedhin shpirtrat

n dyert e parajss,se paske edhe mes tyre

ryshfeti t korruptuar!...

T lutem, t paktnktu ku buron drita jote,mos lejo t shkelen

parimet e shenjta t qiellit,duke shkaktuar paknaqsidhe zemrime toke,

pr kodet e marrveshjesq ke me njerzit!...

Dhe si e pash q aty,nuk mu prgjigj askush,zbrita shkallt e qiellitnj nga nj mjaft izemruar.Shkova t hedh shpirtin

n ferr, mes zjarrit prush,dhe at ast brofa

nga shtrati tepr itmerruar...

Silvana BerkiTregom i dashur,

tregom

Ku mund ta gjej vndin mt lumtur pr ne?...atje, zemrat ti mbshtesimhns son,M thuaj,,,Rrugn si mundta gjejm pr atje?

Ku breshri n kokrradiamanti kthehet,Ku gjuht pa gjuh ekuptojn njra tjetrn,Ku t gjej lumturin,

paqn, dashurin?M thuaj i dashur...ku tagjej t vrtetn?

Po i pshpris nj valepolare zemruar......dhe ajo si un pa t vetinatdhe,Tregom i dashur, tlutem tregom,

Rruga pr atje pse ka kaqshum re?

Ah,,,Ku mund ta gjejvndin m t lumtur n

bot?Nj kng plot vargje tulur n breg,Tregom i dashur tlutem, tregom,Pse shpirti pr nj vnd ttill, ka koh q m djeg?

Enkelejda Kondi-MasseboeufQiej malli

Kt nat nj melodi shiuu lind,

Melodia e pikave qtrokitn n xhama,Nj ritm tiktakesh nharmoni.

Bie shi vjeshte,Ca pika uji lpihenxhamave,

Nga brenda ngroh frymaime,Pastaj ato shtyjn njra-tjetrn si ditt pa frym, Sikur duan t mbshtillenme trupin tim,Me afshin q ngrohxhamat nga brenda.

Bien ca pika shiu q laginkalimtarDhe shuajn mallin q udjeg n kraharor.Bie shi...

Nga qiej malli t zbehtBien ca pika shiuDhe bhen uj vjeshte

Pellumb SykuPulbardhat

Pulbardhat q prshkuanqiellin

para syve t mimund t mos e din

ku strehohet diellimbrmjesh.Un shtirem me vetvetene bj sikur e di (por sedi),

bj sikur m plqenperndimipo ashtu si dikur,ngaq se pranoj dotvetmin.

I vetm,dgjoj dallgt tek qetso-hene dua t iki

por smundemsepse zhytem thell ndr

kujtimeakoma t ngrohta.

Asgj sa pulpardhat smshqetson.Si nuk e kuptojn q perndimi tani shtndryshe; as mirazhet nuk enden m.Ret e purpurta zvarritent zhgnjyeran nj horizont t zbeht,t trisht.

Mrzia nuk ka shtpi,ndaj rri me mua

Zoti Kelmendi, gazeta DITAbotoi dje pjes nga nj libr istudiuesve James Pettifer dheMiranda Vickers ku prmendetroli i Berishs n raport methemeluesit e UK-s n fillimt viteve 90 por edhe m pas.

N libr prmendet fakti se kur

Berisha ishte President nTiran u arrestua Adem Jasharidhe Zahir Pajaziti. Prmendetdhe nj antentat ndaj HashimThait ku mbeti i vrar shoku i

tij i dhoms gazetari AliUka. Ju keni qen ndrthemeluesit kryesor tUK-s asokohe, i konfir-moni ju kto analiza dhe cilika qen aktiviteti i ksajorganizate n fillim tviteve 90 n Shqipri?

N fund t vitit 1991,ndimrin e egr t ktij viti,njgrup i ish-antarve t LPK-s(Lvizja Popullore eKosovs), nj organizat

klandestine n Kosov, nejemi nisur maleve t Gjera-vics, dhe mbetm ndbor dhe nuk mundm tdeprtojm n Shqipri. Pr

peripecit e atij udhtimidhe t udhtimeve tjera nukdo marr koh t rrfehem

sot. N janar t vitit 1992,n prpjekjen tjetr, po n

born mbi nj metr, iadalim t shkojm nShqipri. N Shqipri,

meqnse shkuam sbash-ku me vllain e AdrianKrasniqit (tani i shpallurDshmor dhe Hero), prame Ilir Krasniqin, i cili nat koh ishte antar i LPK-s u vendosm tek njfamiljar i afrt i Ili r dhe

Adrian Krasniqit, pra uvendosm tek vllezritBesnik, Agim, Lul dheEdi Krasniqi (i aksidentu-ar n vitin 1992 n komu-

nikacion dhe i vdekur). Kjofamilje shqiptare e Kosovsishte detyruar t shprngulejnga Kosova pr n Shqipri,gjat aksionit famkeq tarmve, q e drejtontekrimineli i atbotshmRankovii, n vitin 1956. N

Bajram Curri kemi ndejturdhe u lodhm me sa mbajmend nja dy-tre dit. Iliri dheRamadan Kastrati qndruann Bajram Curri ndrsa un

dhe Sali Kelmendi (djali ivllait tim) vazhduamrrugn n Tiran sepsemisioni konsistonte nvendosjen e lidhjeve torganizats ton, pr t

par mundsit, se simund t organizonim

bartjen e armve nKosov.

N Tiran takova vllaintim Ibrahim Kelmendi, qsht i njohur pr opin-

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neo-je per ndonje shtytje dhune si ne kohen e diktatures se 1945.a mjere ai popull dhe per

ato njerez atje...Ina Rama-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e

Shqiperise


9/28


A munden shqiptart t gjejn prijs t mir? (vijon)

ROLI I PRESIDENTIT WOODROW WIL-SON N MBROJTJEN E T DREJTAVE TSHQIPRISKUJTESA E SHQIPTARVE T AMERIKS- ME RASTIN E PRVJETORIT TVDEKJES

Nga Prof. SAMI REPISHTI

frika e prezences italiane ne kufinjt e saj tejugut, por deklaroi se do te pranonte vetem pote jepeshin toke ne veri te lumit D rin (56)

Me 10 janar 1920, kryeministri anglez, LloydGeorge, la te kuptohej se perseri favorizonteaneksimin jugosllav te Shkodres (57) Njiko-hesisht, Italia paraqiti hollesina ma te medha nelidhje me rregullimin e problemit shqiptar.Prefekturat e jugut, te kerkueme nga Greqia(Kora e Gjirokastra) do te diskutoheshin nga

perfaqesueset e Fuqive te Medha (qofte dhanjee tokave, qofte plebishiti i popullsise) mbasi te

jene ndigjue perfaqesueset e Shqiperise dheGreqise; te drejta komunikacioni ti jepeshin

Jugosllavise; te mbrohen pakicatraciale, gjuhesore e fetare; Italiate kontrolloje policine e vendit;trupat italiane te mbeten neShqiperi per pese vjet (58)

Me 13 janar 1920,, ne mengjez,kerkesa e Lloyd George u rrit,tue pershi edhe luginen e lumitDrin e portin e Shengjinit, nder-sa kryeministri franez,G.Clemenceau, kerkoi coptimine Shqiperise simbas Traktatit temshehet te Londres (1915). Nembasdeken e te njejtes dite,Jugosllavia dhe Greqia pranuen

propozimin e G.Clemenceau.(59)

Nji vendim i ketill ishin vdekja esigurte e Shqiperise!

Te nesermen, me 14 janar 1920,

anglo-francezet, me njiMemorandum te veante(pa pjesemarrjen e delega-cionit amerikan) pranuensovranitetin e Italise mbiVloren dhe mandatinitalian mbi Shqiperine, pornjikohesisht, propozuennji rregullim te ri, tengjashem me ate teTraktatit te Londres(1915)(60) Tri protestashqiptare, me 12, 15, dhe22 janar 1920 nuk umoren parasyshe. (60/1)

Me 20 janar 1920, padyshim ne momentin makritik per Shqiperine,

Sekretari i Shtetit ameri-kan, protestoi dhe kunder-shtoi validitetin e nji

marreveshje teketille te arritun

pa konsultimin eAmerikes.(61).

Nen presioninamerikan, LloydGeorge dheClemenceau, u

pergjigjen dy ditema vone se interesat e shqip-tareve do temirreshin para-syshe plotesisht(62)

Nderkaq, marreveshja Tittoni-Venizelos u ba publike. Shqiptaretu tronditen shume. Me 28 janar1920, perfaqesueset e krahinaveshqiptare u mblodhen ne Lushnje,formuen nji Keshille Regjence. njiqeveri qendrore, caktuen Tiranensi kryeqytet, dhe moren vendimin

e preme se do teluftojne donderhymje tehuej. Me njiorganizim te qete

por sistematik,Shqiperia po

pergatitej teluftoje in-vaduesin: se pari,Italine, dhe mavone Jugosllavinedhe Greqine.(64)

Por duhej kohe, dhe kohen esiguroi diplomacia amerikane ePresidentit Wilson. Me 10 shkurt1920, Presidenti Wilson i re-voltuem nga padrejtesia e Fuqivete Medha europiane dergoi notene mirenjohun e cila denoncontecoptimin e Shqiperise ne mes tevendeve fqinj, kunder protestave

ROLI I PRESIDENTIT WOODROW WILSON (vijon)

A munden shqiptart t gjejn prijs t mir?

Shkruan Agim Gashi

Posa kishte filluar lufta e II Botrore.Kudombillte shkatrrime e vrasje n mas. Pr brita-nezt dhe aleatt e saj punt nuk u ecnin mbar.Disa qeveritar e kishin par se duhej br

ndryshime dhe se kryeministri i athershmNevil amberlejn duhej ndrruar. Por si?- kurai nuk donte ta linte fotelen e k ryeminstrit?! Nnj seanc parlamentare Leopold Ameri iudrejtua kryeministrit:Largohu po t themmjaft m me ty.N emr t Zotit ik. Pas triditsh zoti emberlejn dha dorheqje. N vendt tij erdhi Uinston rilli.

Pr ne shqiptart nevoja pr nj udhheqs qdo ta prmbushte mir rrolin e tij, sht mse edomosdoshme dhe krkes historike.

Nj familje e thjesht, q ti bj t lumtur gruandhe fmijt, kryefamiljari duhet t jet nlartsin e duhur t rolit t tij . T mendojmather se far krkohet nga nj udhheqskombtar.Sdo mend se ne gjithmon e kishimt vshtir ta gjenim nj udhheqs t mi r.Rrjedhimisht pr mijra vjet j an br kuro-

rzime, revolucione,grushtshtete, emrime, zgjedhje,vrasje e ndryshime t pa numrtaregjimesh.Mijra mbretr,kryeministra, princr, president,sekretar t prgjithshm ediktator kan hipur e zbriturnga pushteti, kishin pra ngritjet

dhe rnjet. M kujtohet edheMigjeni yn kur thoshte: Kyshekull or e ast ndrrohet,/Tmdhenjt bien posht e tvogjlit qohet! Pra me ktmund t them se as kombet tjera,e ndrsa ne m s paku, kemiarrit t gjejm udhheqs q dot jet i pranishm pr t gjith et qndroj pr shum koh n

pushtet.N prgjithsi, nqoftse njudhheqs do t sjell paq esiguri, kushte t mira pr jet

bashkkombsve t tij, mund tjet i sigurt se populli do tambshtes me rrespekt por edhedo t ia zgjasi pushtetin.Ndersa ekunderta, kur populli humb

sigurin q ka tek ai,shum shpejt do ta humbkolltukun e but pr tiazn dikush tjeter.Atakimi i pushtetit tek neshqiptart sht i doditshm sepse vet

pushtetart nuk e kan

besimin e plot tqytetarve.

Si u ndrruan disapushtet?

Kushtet e kqija pr jetn,taksat e larta, mungesa eushqimit, papunsis eshum rrethana tjera,sollen n Franc n fund-shekullin e 18-t Revolu-cionin Franez, kur nvitin 1793 masat popullorerrzuan pushtetin dhembretin e tyre Luigjin eXVI-t dhe e denuan mevdekje n gijotin.M von lufta e I-r

botrore sjell fundin e perandorivem t fuqishme botrore. Zia e

buks, n vitin 1917 n ShnPjetersburg, Rusi, solli Revolu-cionin e Shkurtit ku si pasoj hoqinga froni Carin Nikolla i II-t dhesolli regjimin komunist.Ndrsa nnntorin e vitit 1918 Gjermania

donte paq por aleatt nuk doninpa u b ndryshime. Kshtu sipasoj e ksaj, perandori gjermanVilhelmi i II-t u detyrua t lar-gohet e t shkonte n Holand si imrguar.

Ndrsa n vitin 1989 u hoq Perdjae Hekurt.Rexhimet q konsidero-heshin t forta si shkmbinjt, prnj moment u thrmuan, kur

popujt e shum shteteve hodhenposht komunizmion dhe ven-dosen pushtete demokratike. Nkt vazhd renditet edheShqipria e cila rrzoi diktaturen

pesdhjetvjeare ku rrezet e demo-kracis u lshuan edhe n Kosovku mendje t ndritura filluanLevizjen mbarkombtare pr t

dal njher e prgjithmon ngarobrimi qindvjeqar i Serbis.

Si duket Kosova e paslufts?

Kosova e pasluftes prplitet meshum paknaqsi popullore.

Njerzit ktu kan humbur shpre-

sat pr t gjetur ndonjudhheqs t mir e sidomos pasvdekjes s Dr. Rugoves.

Ndjenjat e zhgnjimit dhe in-diferencs dalin n pah sidomoskur ofrohen zgjedhjet. Njgazetar nga Afrika i quajtur XhefHelli, dikur komen-tonte:Indiferenca ose abstenimin votime mbizotron kur njerzitndihen t pafuqishm pr tandryshuar jetn e mjer q e

bjn...!N zgjedhjet e fundit nKosov nuk mbrrinte 40% tvotuesve!Mosvotimi don t thot pak-naqsi, vuajtje, uri, pa-drejtsi...dhe ky veprim shtthirrje masave pr ndihm,

PerfundimeMuzgje mbi bregdet

SKENDER BRAKA TREGIM

prthinjurave tuaja mezi tund sheken e str-madhe t dhimbjes. Teksa po t vshtroja mengulm duke nuhatur ajrin e lagsh e t kripur,vura re prlotjen e syve e pak m pas lott qt vrshuan faqeve. Po m mpinte t trin idejase ti do t lagoheshe nj her e p rgjithmon

prej meje dhe jao Pse-ja t ciln nuk pomund ta gjeja krkund mu duk sikur rnkoi nndrithrimn e muskujve t fytyrs tnde t

bardh.Ishte nj ast i hatashm, por edhe nj

ast skterre ai q po prjetoja atyre minutaveteksa ndiqja i brengosur ecjen tnde t pan-

dalshme thell e m thell ujrave,ku her tfshihnin dallgt dhe her t ngrinin mbisiprfaqe as pr t dhn fare pak ajrimmuzgu.. U largova duke trhequr pas vetes

britmat e mbytura t zrit tnd, tufn e shpupu-ritur t flokve dhe shpartallimin prfundimtart asaj ndrre t ciln e kasha ushqyer aqshum.

Serbia sht krijuar ngashqiptar

ka t bj me Dardanin dheDardant, por edhe Ilirt,Maqedont, Epirott dhe ttjert, t degzuar nga Pellazgt.

N kt vazhdimsi historikeprej pes mij vjetsh, pra ngaparahistoria dhe koha historike,mbretria dardane ka qen njrindr faktort m t rndsishmt antikitetit. Pas rnies smbretris dardane, kjo hapsirsrish do t luaj rol tepr trndsishm gjat perandoris s

Roms dhe asaj t Bizantit.Dardania, si pjes e Ilirikut, dot kthehet n faktor kryesor tBizantit, ku edhe kan rrnjn triidentitetet me t cilat duhet tlidhet qenia shtetrore shqiptare:identiteti administrativ (i shpal-lur nga Diokleciani), identiteti

kishtar (i shpallur ngaKonstandini i Madh) dheidentiteti politik dhe

juridik (i shpallur ngaJustiniani). Termi Kosov,sht i vonshm. Shfaqetn shekullin XIX, mevilajetin e Kosovs, qedhe si i till, paraqetepiqendrn e rilindjeskombtare (Lidhja Shqip-tare e Prizrenit), q do toj edhe deri te pavarsiae Shqipris. Pra, Kosova(Dardania) prher ka pasidentitet shpirtror dhe

shtetror dardano-iliro

-

arbror-shqiptar.Kur shfaqen shenjat e parat Serbis n Kosov?

Nuk duhet ngatrruarpranin sllave me atserbe, ngaq sllavt para-qesin nj konglomerat

popujsh barbar, q sulmuan Iliri-kun dhe Dardanin nga shekulliVI e tutje, pr tu shfaqur si for-macione fisnore nga shekulli IX etutje, ndrsa serbt, si pakicshfaqen n shekullin XIX. Pra nKosov, sllavt shfaqen n she-kullin XIII, si pushtues, por paatributet e mbretris, ose t

perandoris, si i shohim edhe sote gjith ditn n historiografinzyrtare n Shqipri dhe Kosov,

por erdhn si fise t prir ngazhupan dhe despot. Madje, edhevet Rashka, q serbt e quajnmbretri mesjetare serbe, sipas

shum indikacionesh, nuk ka qenserbe, por tribale (nj fis pellazg ilidhur me Dardant). Ato qhistoriografia serbe i thot rrethCar Dushanit, apo KralMillutinit, jan falsifikime, ngaqedhe i pari e edhe i dyti kan qenfeudal ortodoks, si shum

feudal t tjer ortodoks arbro-r, q ishin n prbrje t Bizan-tit dhe asgj m shum. Madje,edhe kur Serbia sht pranuar sishtet n kongresin e Berlinit m1878, sipas burimeve osmanedhe austro-hungareze, rrethgjysma e asaj popullate nuk ishteserbe. Shumicn e prbninshqiptart dhe vllaht, si nukkishte shumic greke, por arvan-ite, edhe Greqia kur u pranua sishtet m 1831.vend z sipas jush historia eshqiptarve n Ballkan?Shqiptart dhe Shqipria, n

raport me Ballkanin, por edhe ttjert, paraqiten n qendr tantikitetit, si djep i saj. Ata jan

protagonistt kryesor t histor-is nga lashtsia deri te koha

jon. Kjo sht nj e vrtet qhistoriografia jon duhet ta thot

pa ngurrim.


10/28

P a g e 1 0 O u r W o r d s

Masakra e Tivarit, EnverHoxha: T arrestuarit, pr

jugosllavt

Enver Hoxha dhe Koi XoxeZbulohen dokumentet qimplikojn shtetin shqiptar nmasakrT tjera dshmi se DivizionetV dhe VI n Kosov drejto-heshin nga Ramiz Alia e Rah-man Parllaku

N masakrn e Tivarit, kugjetn vdekjen mbi 3 mijkosovar, nuk ka qen i im-

plikuar vetm Ramiz Alia, i cilin at koh ishte n krye t nj

prej divizioneve q ndodheshinn Kosov. N librin e tij

Masakra e Tivarit dheprgjegjsia e shtetit shqip-tar, historiani Uran Butkasjell nj sr dokumentesh,q jo vetm mbajn firmne Alis, por edhe t vetEnver Hoxhs. Me urdhr ttij, t gjith kosovart qarratiseshin nga ushtrit

jugosllave, q kapeshin apodorzoheshin me dshir

pran forcave shqiptare, udrgoheshin divizioneve

jugosllave, edhe pse e dininshum mir se ata i pristevdekja. Gjat rrugs pr nFrontin e Perndimit, rreth1000 kosovar gjetnvdekjen brenda kufijve

shqiptar. Pas prishjes smarrdhnieve me Ju-gosllavin, kjo masakr iufaturua Koci Xoxes, i ciliedhe u akuzua si agjent iTitos. Pr kt flasin njsr dokumentesh dhedshmish t kohs, mes tcilave dhe ajo e ZoiThemelit, shef i Mbrojtjess Popullit t krahins III(Shkodr). al.miKomandantt dhe komisart

politik t divizioneve e tbrigadave shqiptare zbato-nin urdhrat e shtabit ju-gosllav, por vinin n dijenidhe merrnin formalisht edhe

plqimin e Komands s

Masakra e Tivarit, Enver Hoxha, T arrestuarit, pr jugosllavt (vijon)Prgjithshme t Shqiprise t komandantit EnverHoxha. Kjo nuk ndryshon-te asgj, sepse edhe politi-ka, edhe ekonomia, edheushtria, edhe lufta ishin nat koh t unifikuarandrmjet Jugosllavis dheShqipris, Titos dheEnver Hoxhs, por, gjith-nj nn dominancn eJugosllavis s Titos.Ja disa dokumente:

Nr. 146Divizioni V, m29.04.1945Komands s Prgjith-shme

N baz t urdhrit nr.93,

dat 28.04.1945, t ShtabitOperativ t Kosmetit,Divizioni V dhe VI lvizin

pr n zonat Ferizaj-Gilan.Divizioni yn me qendrGilan.Komandanti i Divizionit V

Nnkolonel Rahman ParllakuNr. ExtraDivizioni V, 21.05.1945Tepr urgjentKomands s PrgjithshmePartizant e Kosmetit q jann brigadat e Ushtris Ju-gosllave, kan dezertuar ngaato deri m sot, jan kapur edorzuar n repartet tona nkto dit, po ia dorzojmShtabit Operativ t Kosmetit.

Ky sht mejtimi yn, jumendoni? Na lajmronime lidhjen e par.Gafur ui

Nr. 541/32Divizioni V, 30.05.1945Komands s prgjithshmeShtabi operativ i Kosmetit

prap na i krkon t gjitht dorzuarit ose t kapurit,q sot jan n Divizioninton, tia dorzojmDivizionit 52Enver Hoxha, Komandant iPrgjithshm i Ushtris Nt Shqipris, i prgjigjetme radiogram komands sDivizionit V n Kosov:

Nr. 138/1 Res

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

Rrzimi i avionit grek, gusht1949

N njoftimin Ministris sMbrojtjes s asaj kohe raporto-het se aeroplani u rrzua nfushn e Finiqit dhe piloti ukap rob.

Sulmi grek i 12 gushtit 1949

Prreth gjasht or nmngjesin e 12 gushtit forcatgreke dhe ato shqiptare kanzhvilluar nj luft t vrtet nzonn e Gurit-Bilisht. Nj

brigad e mbshtetur ngaartileria dhe katr aeroplan ttipit Spitfire sulmojn tokn

shqiptare n drejtim t Bilish-tit, ku arrijn t zmbrapsinrojn kufitare. Luftimet uzhvilluan n afrsi t postskufitare, ku repartet e ushtrisshqiptare i thyen forcat grekeme gjith armt moderne qkishin. Ushtria greke kishte n

prdorim 36 gryka zjarri tartileris, madje u prdorndhe predha me napalm qdigjnin do gj prreth.

Vrasja e komisarit NasiRemaka, 13 gusht 1949

Mngjesin e 13 gushtitforcat greke prej dy

brigadash, t mbshteturanga artileria, kaluan kufirinshqiptar n piramidn I-33,sektori i Bilishtit. Qllimiishte q t prqendroheshinn Malin e Palikut nga kumund t sulmonin Bilishtin.

N kt betej u vra komi-sari i batalionit t kufiritBilisht, Nasi Remaka, s

bashku me korrierin e tij,Dane Zeneli. Ndrkohrobrit grek deklaronin sen betejn e nj dite m

par kishin trhequr 50ushtar grek t vrar,

ndrkoh q at dit u vran26 ushtar grek.

Vrasjet e civilve, 14 gusht1949

Mngjesin e 14 gushtitforcat greke nisin nj tjetrofensiv. Brigada e 41-t, embshtetur me njregjiment artilerie dhe njskuadrilje aeroplanshSpitfir, vazhduan sulmete tyre kundr Shqipris.

N kt dit grekt hodhn

m shum se 2.000 predhaartilerie n tokn shqiptaren katundet Trestenik,Kapshtic e Cangonj-Devollsi dhe n qytetin e Bilishtit.

Nga goditjet e artilerismbetn 5 civil t vrar dheu shkaktuan dme materialen disa shtpi t katundevet msiprme.

Bilanci i nj lufte t pash-pallur, gusht 1949

N baz t komunikatave tMinistris Mbrojtjes nvitet 1950, nga rreth 49

provokacionet e ushtrisgreke n kufirin jugor t

Shqipris mbetn vrar 29ushtar dhe oficer tushtris ton. Por dukellogaritur dhe dmet q ushkaktuan n civil t

paarmatosur, kjo shifrduhet t ket qen m elart. Ndrkoh q nkomunikat thuhet se n

baz t dshmive tmbledhura nga robrit elufts, forcat tona i kanshkaktuar ushtris grekembi 300 t vrar dhe 500 t

plagosur, ndrsa 270 t tjer

u kapn robr.

Tanket greke n kufirinshqiptar, 1949

Arsyetimi grek ishte se ntokat shqiptare fshiheshin

partizant q sulmoninqeverin greke. Nincidentet n kufi uvun n prdorim t gjithaarmt. N sulmin e 25gushtit forcat grekesulmuan me avion artileridhe 3 tanke. Sipas komu-nikats operative t Minis-tris s Mbrojtjes, ky kaqen nj nga sulmet m tmir organizuar nga

ushtria greke, por q uarrit t ndalej nga pala

jon dhe ushtria greke uzmbraps n tokn e saj.

Shrbimet sekrete greke,gjyqi i Bozhigradit, 1950

Prve incidenteve,shrbimet greke filluandhe infiltrimin e agjentvesekret n territoret shqip-tare. N fshatin Bozhi-grad, sot Miras, Kor uzhvillua gjyqi kundr disa

t t ashtuquajturve agjent,megjithse ky gjyq ushndrrua n nj shou

popullor, ku askush nukmund t vrtetonte im-

plikimin e banorve. Ucilsuan si agjent grekQazim Sina, Qani Seskollaridhe Myslim Biskallari, sepsekishin hyr n tokn ton dhezhvilluan aktivitet spiunazhi.Madje ata u akuzuan dhe prnj plan pr t vrar kolonelinPetrit Dume.

Krijimi i organizats an-tishqiptare MAVI

N linjn e spiunazhit,

gjenerali grek, Vasil Mellaj,rekruton nj sr minoritarshshqiptar dhe krijon organiza-tn anti-shqiptareMAVI (Fronti pr lirimine Vorio Epirit). Sipas ish-oficerit t Sigurimit BekimBudo, minoritart SpiridhonVllahoni, Pandelejmon Ko-tokoni, Vasil Shahini dhe JaniDiamanti ishin themeluesit eorganizats. Qllimi ishteriaktivizimi i shrbimevegreke pr shtjen e VorioEpirit n kushtet e nj

Shqiprie ku sundonteregjimi komunist.

Rrmbimi i posts n Po-gon, 18 shkurt 1950

Provokacionet dhe sulmetsporadike vazhduan edhegjat vitit 1950. N 18shkurt nj grup ushtarshgrek n zonn e posts sSopikut u futn 600 metran tokn shqiptare dhe i

bn prit njsitit tshrbimit t posts qshkonte n pikn e vro-

jtimit. N kt incidentmbeti i vrar ushtari BendoBuzo, ndrsa nj ushtar

tjetr u zu rob nga grekt.Pas ardhjes s prforcimevenga repartet shqiptare njsitigrek u largua.

Incidenti n malin e Gramo-zit, 24 maj 1950

Provokacioni i 24 majitishte nj nga m agresivt eatyre viteve. Nj bataliongrek i prforcuar me artilerikrkoi t merrte majn eukapecit nga ku mund tkontrollonte territorin e

Enkelejd Gurbardhi Dosja e zez e Greqis, 1912-2007


11/28

P a g e 1 1V o l u m e 5 , I s s u e 1 0

Poeteka Mbarkombtare

Cikel poetiK

M bhesh vargHer poezi e vetme.

Nj nat mbeta pa gjumPa ndrra pr tyPor fjaln ma dhurojeIshe si mblsir q rrivargut tim.

Bukuri vargu

Bukuri vargusht secila koh e imjaKur flas me jetnBots i jap fjalt m tmira.

Bukuri vargusht koha q ti e jeton Eh,kur puthjen e falurSi e ndrron.

Bukuri varguI fali do dit jets Pr ndrrn q e dua m shum Si buzqeshje e se vrtets.

Bukuri varguFshihet n jetn time

Aty ku ngjjt m sjellinMbrmjen me hn edhe pak

vargzime.

Bukuri vaguKa secila fjal n jet Q sebashku me mikenBotn e bjm nj t vrtet.

Bukuri vargu

Ka mbrmja me hnKu shkruaj vargjet m t

bukuraQ ti i mbaje mend.

Bukuria e fjals

Bukurin e fjals

AtdheKur ia fale birit tim

Pr cilin kufiQ e thyem un e ti.

Bukurin e fjalsIa fale edhe KosharsPr njqind vjet ndarjeSi fjal e pa thnShqipeve dhe secils zan.

Bukurin e fjalsN shpirt ta ruaj atdhePr secilin gurQ rrit e ngrit flamur.

Bukurin e fjalsTa ruajm bashk me mikn

Vargjeve plot hieshiMe ndrrn pr nj emr

Q m rri si liri n zemr.

Fjala nuk ka bukuriPa fjaln liriQ nj dit e lexoj Kudo edhe n amri.

Kjo lule mbretresh

Bukuri fjale i thon Do mbetet me e bukura shqipe M e bukura zonj.

Buzt

Buzt si mbretri boteKan fuqi shpirti

Ngado lulet edhe luletUshqehen

Kan nektar dashurieNuk i duan ndrratKan aste emblsiePuthje zjarriI dhurojn botsShndrrohen n sy engjejshShuajn etje karvaneshPikojn mbir Drinin pika shiu

Shkrime nga Agim Desku

Albania heading toward anew Dictatorship where the

parliament commits fraud

the president follows and

the premier orders it. Ku eshte Kallezimi Penal ne GjykatenKushtetuese per votimin me dy duar?

Fjale shume dhe veprahic...Shperdoroet besimi, vullneti & ...

dhe zbulues i miniaturistvefammdhenj t kodikve t PerandorisOsmane - vrtet nj risi e habitshme,madje edhe kompozues muzike, tekstesh

poetike, nj figur me plotri t ad-mirueshme.

Pse e quajta personalitet sui generis?

Pse sui generis?

Sepse nuk ngjan me t tjert, i l argohetrebelshm rndomsis dhe standardevet rreme pseudoakademis dhe stand-ardeve t rreme pseudoakademike, sepseka nj vizion europian dhe global. Kto

jan atribute, jo lvdata. E kam pr nderq jam mik i tij, po r konsideratat janautonome, prtej subjektivitetit.

Korpusi i botimeve t profesor ShyqriNimanit sht i pangjashm me t tjert.

Monografit dhe albumet t botuara sipasartit grafik t standardeve botrore jann hullin e s ardhmes.

Studiues i pasionuar i substancskombtare etnike, anglofon, qytetar i

bots e ka kuptuar sekretin e ndrlikuart gjithmbarshmris dhe matricsantropologjike t qytetrimeve jo simohime, por si pjes komplementare,sinteza pohuese dhe frymzues.

Ky vizion sht suksesi itij jetik. Me kt vizion

portat vetm hapen, pr tmos u mbyllur kurr. Kto

jan koordinatat e dijesdhe t fuqis rikon-struktuese. Sepse botimete tij jan rikonstruksionet kujtess s shekujve.

Mehmet Ali Pasha (1769 -1849)

Botimi i tij m i funditMehmet Ali Pasha,kapedani shqiptar q iaktheu dinjitetin EgjiptitAlbanica, Prishtin 2012sht peng dhe monumenti dinjitetit. Pikrisht edhe

pr arsye t genit shqiptart padyshimt.

Vlerat hulumtuese me njburimologji bibliografikeprqasin figurnmadhshtore dhe epokalet Mehmet Aliut, pak injohur pr ne shqiptart.

Pr t ka shkruar SamiFrashri i pavdir, enci-klopedisti brilant, por pr

t ka shkruar edhe gjuhtariAleksandr Xhuvani n 1921.Dhe kaq! Por boshllkun absurde mbulon tashm ky botim iShyqyri Nimanit. Dhe jorastsisht! Por shummenurisht!

Mehmet Aliu i lindur n 1769 -ka t njjtin vit t lindjes me

Napolonin dhe Wellingt

Documents

Newsletter Volume 5 Issue 10