Lêi nãi ®Çu - Tỉnh giấc · 2015-05-04 · Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc béTæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé Cã thÓ nãi sù ra ®êi cña m¸y tÝ nh nãi chung vµ

Lêi nãi ®ÇuLêi nãi ®ÇuLêi nãi ®ÇuLêi nãi ®Çu

Môc lôcMôc lôcMôc lôcMôc lôc Lêi nãi ®Çu ........................................................................................................ 1

Môc lôc ............................................................................................................. 3

Ch¬ng 1: Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé ..................................................... 7 1.1 Lîi Ý ch cña viÖc sö dông m¹ng m¸y tÝ nh........................................................................7 1.2 M¹ng côc bé LAN.........................................................................................................9 1.3 CÊu h× nh m¹ng LAN ......................................................................................................9

1.3.1 KiÕn tróc m¹ng m¸y tÝ nh.........................................................................................9 1.3.2 Topo m¹ng.............................................................................................................10

1.4 §êng truyÒn vË t lý......................................................................................................15 1.4.1 Çp ®ång trôc lo¹i to ............................................................................................15 1.4.2 Çp ®ång trôc lo¹i nhá .........................................................................................16 1.4.3 Çp xo¾n ®«i.........................................................................................................17 1.4.4 Çp sîi quang .......................................................................................................19 1.4.5 Ph¬ng tiÖn v« tuyÕn.............................................................................................20

1.5 ThiÕ t bÞ sö dông trong m¹ng m¸y tÝ nh .........................................................................22 1.5.1 Card giao tiÕp m¹ng..............................................................................................22 1.5.2 ThiÕ t bÞ tËp trung d©y (HUB) ................................................................................23

1.6 Mét sè thiÕ t bÞ cho ç c m¹ng lín .................................................................................25 1.6.1 Repeater ................................................................................................................25 1.6.2 Bridge ....................................................................................................................25 1.6.3 Router ....................................................................................................................27 1.6.4 Gateway.................................................................................................................28 1.6.5 Modem (Modulation/Demodulation): ...................................................................30

Ch¬ng 2: Mét sè ph¬ng thøc truy cËp m¹ng..................................................31 2.1 M« h× nh OSI.................................................................................................................31 2.2 Çc chuÈn IEEE 802.x vµ ISO 8802.x..........................................................................33

2.2.1 Ph¬ng thøc ®a truy cËp c¶m nhËn sãng mang ph¸t hiÖn xung ®ét (CSMA/CD).36 2.2.2 Ph¬ng thøc truy cËp Bus víi thÎ bµi....................................................................44 2.2.3 Ph¬ng thøc truy cËp vßng víi thÎ bµi..................................................................50

4 Kü thuËt m¹ng m¸y tÝnh

Ch¬ng 3: KiÕn tróc ph©n líp ...........................................................................59 3.1 Líp vË t lý .....................................................................................................................59 3.2 Líp liªn kÕ t d÷ liÖu ......................................................................................................60 3.3 Líp m¹ng .....................................................................................................................62 3.4 Líp giao vËn.................................................................................................................62 3.5 Líp phiªn .....................................................................................................................63 3.6 Líp tr× nh diÔn...............................................................................................................64 3.7 Líp øng dông ...............................................................................................................66 3.8 Çc giao thøc................................................................................................................66

3.8.1 Çc dÞch vô líp con MAC .....................................................................................66 3.8.2 Çc dÞch vô líp con LLC ......................................................................................67 3.8.3 Líp m¹ng...............................................................................................................68 3.8.4 HiÖu suÊt ...............................................................................................................69

Ch¬ng 4: M¹ng diÖn réng ...............................................................................73 4.1 TÝ nh chÊ t cña m¹ng d÷ liÖu c«ng céng.........................................................................73 4.2 Çc m¹ng d÷ liÖu chuyÓn m¹ch gãi .............................................................................74 4.3. Truy cËp ®Çu cuèi vµ ç c khuyÕn nghÞ X.3, X.28, X.29, X.25, X.75..........................75

4.3.1 Truy cËp ®Çu cuèi .................................................................................................75 4.3.2 KhuyÕn nghÞ X.3.....................................................................................................75 4.3.3 KhuyÕn nghÞ X.28...................................................................................................76 4.3.4 KhuyÕn nghÞ X.29...................................................................................................77 4.3.5 KhuyÕn nghÞ X. 25..................................................................................................77 4.3.6 KhuyÕn nghÞ X.75...................................................................................................77

4.4 Çc m¹ng d÷ liÖu chuyÓn m¹ch kªnh...........................................................................81 4.5 Çc m¹ng sè ®a dÞch vô ISDN......................................................................................81 4.6 M¹ng riªng ...................................................................................................................82

Ch¬ng 5: Hä giao thøc TCP/IP .........................................................................85 5.1 Hä giao thøc TCP/IP ....................................................................................................85

5.1.1 Giao thøc liªn m¹ng IP..........................................................................................85 5.1.2 Giao thøc ®iÒu khiÓn truyÒn TCP..........................................................................90

5.2 Giao thøc UDP .............................................................................................................96

Ch¬ng 6: Giíi thiÖu chung vÒ hÖ ®iÒu hµnh m¹ng ...........................................98 6.1 Chøc n̈ ng hÖ ®iÒu hµnh m¹ng .....................................................................................98 6.2 HÖ ®iÒu hµnh ®a nhiÖm (NOS Multitasking)................................................................99 6.3 Çc thµnh phÇn phÇn mÒm m¹ng .................................................................................99

6.3.1 PhÇn mÒm cµi ®Æt trªn tr¹m lµm viÖc ...................................................................99

Môc lôc 5

6.3.2.PhÇn mÒm cµi ®Æt trªn m¸y chñ..........................................................................100 6.4 HÖ ®iÒu hµnh m¹ng ngang cÊ p ...................................................................................100

6.4.1 M« h× nh m¹ng ngang cÊp (peer – to – peer) .......................................................100 6.4.2 Mét sè hÖ ®iÒu hµnh m¹ng ngang cÊp.................................................................102

6.5 HÖ ®iÒu hµnh m¹ng ph©n cÊp. ....................................................................................103 6.5.1 M« h× nh m¹ng ph©n cÊp (Client/Server).............................................................103 6.5.2 §Æc ®iÓm chung cña hÖ ®iÒu hµnh m¹ng lo¹i Client/server ...............................104

6.6 HÖ ®iÒu hµnh UNIX ...................................................................................................104 6.6.1 Tæng quan vÒ hÖ ®iÒu hµnh Unix.........................................................................104 6.6.2 Giao diÖn Unix (Shell).........................................................................................106 6.6.3 NÐt ®Æc trng cña Shell .......................................................................................106 6.6.4 Sö dông ftp vµ çc dÞch vô kh¸c trong Unix........................................................111

6.7 HÖ ®iÒu hµnh Windows NT........................................................................................113 6.7.1 Tãm lîc çc ®Æc trng cña hÖ ®iÒu hµnh Windows NT ....................................113 6.7.2 Tãm lîc sù lµm viÖc m¹ng cña Windows NT ....................................................116 6.7.3 TÝ nh b¶o mËt NOS (Network Operating System) cña Windows NT ...................117 6.7.4 Çc ®Æc trng kÕ t nèi m¹ng c¬ b¶n.....................................................................118

6.8 So ş nh hai hÖ ®iÒu hµnh Unix vµ Windows NT ........................................................121 6.8.1 Giao diÖn ngêi dïng ..........................................................................................121 6.8.2 Trî gióp trùc tuyÕn..............................................................................................121 6.8.3 Ph©n biÖ t ch÷ hoa vµ ch÷ thêng........................................................................121 6.8.4 Çc tµi kho¶n ngêi dïng ...................................................................................121 6.8.5 Sö dông çc dÞch vô in Ên....................................................................................121 6.8.7 Nhãm vµ miÒn .....................................................................................................122

Ch¬ng 7: Qu¶n trÞ m¹ng ...............................................................................123 7.1 Kh¸i niÖm më ®Çu......................................................................................................123 7.2 KiÕn tróc qu¶n trÞ m¹ng cña ISO................................................................................125 7.3 KiÕn tróc qu¶n trÞ m¹ng cña IEEE .............................................................................126 7.4 M«i trêng qu¶n trÞ ph©n ţ n cña OSF.......................................................................127 7.5 Internet vµ SNMP .......................................................................................................128

7.5.1 SNMP..................................................................................................................129 7.5.2 CMOT (hay CMIP over TCP/IP)........................................................................135

Ch¬ng 8: Vµi m¹ng thùc tÕ ...........................................................................137 8.1 M« t¶ m¹ng LAN t¹ i Bu ®iÖn tØ nh H¶ i D¬ng. ........................................................137

8.1.1 M« h× nh m¹ng .....................................................................................................137 8.1.2 CÊu h× nh..............................................................................................................138 8.1.3 ThiÕ t bÞ sö dông...................................................................................................138


8.1.4 §êng truyÒn.......................................................................................................140 8.1.5 HÖ ®iÒu hµnh vµ phÇn mÒm sö dông: ..................................................................140

8.2 M« t¶ m¹ng LAN t¹ i Khoa CNTT2 (Thñ §øc) n̈ m 1999. ........................................140 8.2.1 CÊu h× nh çc m¹ng LAN khoa CNTT.................................................................140 8.2.2 Çc dÞch vô cung cÊp cho phßng thùc hµnh Internet ..........................................142 8.2.3 Çc hÖ ®iÒu hµnh sö dông trong çc m¹ng LAN khoa CNTT.............................143

8.3 M« t¶ m¹ng LAN, WAN t¹ i Bu ®iÖn tØ nh §ång Th¸p - n̈ m 1999..........................155 8.3.1 Giíi thiÖu tæng quan vÒ m¹ng sè liÖu Bu ®iÖn tØ nh §ång Th¸p.........................155 8.3.2 HÖ thèng qu¶n lý m¹ng sè liÖu vµ çc kÕ t nèi tæng ®µi.......................................161

Ch¬ng 9: M¹ng tèc ®é cao ............................................................................173 9.1 Çc m¹ng tèc ®é cao vµ ç c thµnh phÇn liªn quan.....................................................173

9.1.1 Giíi thiÖu LAN, MAN, FDDI, DQDB.................................................................173 9.1.2 Bridge ..................................................................................................................179 9.1.3 Bridge vµ çc vÊn ®Ò liªn quan ...........................................................................182

9.2 Giíi thiÖu VLAN .......................................................................................................186 9.2.1 Tæng quan VLAN ................................................................................................186 9.2.2 §a ra çc nh©n tè m¹ng....................................................................................191

Ch¬ng 10: Liªn m¹ng....................................................................................197 10.1 BRIDGE ...................................................................................................................199

10.1.1 Çc chøc n¨ng cña bridge.................................................................................199 10.1.2 KiÕn tróc giao thøc bridge ................................................................................207

10.2 §Þnh tuyÕn víi ç c bridge ........................................................................................210 10.2.1 §Þnh tuyÕ n cè ®Þnh ............................................................................................212 10.2.2 Gi¶i thuËt c©y ph©n nh¸nh................................................................................220 10.2.3 §¬n vÞ d÷ liÖu giao thøc cÇu nèi .......................................................................227

10.3 Router.......................................................................................................................230 10.3.1 Giao thøc NLSP.................................................................................................231 10.3.2 Çch lµm viÖc cña Router .................................................................................232 10.3 3 Nh÷ng çch thùc hiÖn router trong thùc tÕ ......................................................232

10.4 Qu¶n lý m¹ng...........................................................................................................233 10.4.1 Çc yªu cÇu qu¶n lý m¹ng ................................................................................235 10.4.2 Çc hÖ thèng qu¶n lý m¹ng...............................................................................239 10.4.3 Qu¶n lý m¹ng OSI .............................................................................................241

Tµi liÖu tham kh¶o .........................................................................................249

Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc béTæng quan hÖ thèng m¹ng côc béTæng quan hÖ thèng m¹ng côc béTæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé

Cã thÓ nãi sù ra ®êi cña m¸ y tÝ nh nãi chung vµ m¸ y vi tÝ nh nãi riª ng lµ mét bíc tiÕ n bé nh¶ y vät trong ç c ho¹ t ®éng cña x∙ héi loµ i ngêi. Song song víi sù ph¸ t triÓ n ®ã th× nhu cÇ u vÒ trao ®æi th«ng tin cµ ng trë nª n cÇ n thiÕ t – sù ra ®êi vµ hoµ n thiÖ n ç c m¹ ng m¸ y tÝ nh ®∙ më réng tÇ m ho¹ t ®éng cña con ngêi kh«ng chØ trong mét lÜ nh vùc, mét quèc gia mµ lan réng ra ph¹ m vi toµ n cÇ u.

Thùc tÕ cho thÊ y, mét ngµ nh kinh tÕ , mét tæ chøc nµ o ®ã sÏ kh«ng tån t¹ i, kh«ng ®ñ søc c¹ nh tranh nÕ u thiÕ u ®i m¹ ng m¸ y tÝ nh. Nãi ®¬n gi¶ n ngay trong mét c«ng ty, mét c¬ quan, mét xÝ nghiÖ p ho¹ t ®éng s¶ n xuÊ t vµ qu¸ tr× nh ®iÒ u hµ nh sÏ ra sao nÕ u kh«ng cã m¹ ng m¸ y tÝ nh gióp søc.

1.1 Lîi Ých cña viÖc sö dông m¹ng m¸y tÝnh M¹ ng m¸ y tÝ nh ®em l¹ i cho ngêi dïng rÊ t nhiÒ u lîi Ý ch mµ khi sö dông ç c

m¸ y tÝ nh ®¬n lÎ kh«ng cã ®îc.

Lîi Ý ch cña viÖ c sö dông chung çc phÇn mÒ m tiÖ n Ý ch vµ tËp tin d÷ liÖ u

Ç c phiª n b¶ n cã thÓ ch¹ y trª n m¹ ng ®îc cña nhiÒ u bé phÇ n mÒ m cho phÐp tiÕ t kiÖ m ®¸ ng kÓ khi ®em so s¸ nh víi viÖ c mua nhiÒ u phiª n b¶ n dïng cho nhiÒ u m¸ y lÎ . Trª n m¹ ng ç c phÇ n mÒ m tiÖ n Ý ch vµ tË p tin d÷ liÖ u ®îc lu ë File Server – mäi ngêi cã thÓ truy cË p ®Õ n ®Ó xem vµ sö dông.


Lîi Ý ch cña viÖ c dïng chung tµi nguyª n m¹ng

Ç c tµ i nguyª n m¹ ng bao gåm ç c m¸ y in, m¸ y vÏ , ç c thiÕ t bÞ lu tr÷... tÊ t c¶ ®Ò u lµ ç c thiÕ t bÞ ®¾ t tiÒ n, nÕ u ta ®em trang bÞ cho tõng m¸ y ®¬n lÎ th× chi phÝ ®¾ t mµ ta l¹ i kh«ng tË n dông ®îc hÕ t hiÖ u qu¶ vµ tÝ nh n¨ ng cña ç c thiÕ t bÞ nµ y. Ç c thiÕ t bÞ cµ i ®Æ t trª n m¹ ng võa gi¶ m tæng chi phÝ l¾ p ®Æ t l¹ i tË n dông kh¶ n¨ ng cña ç c thiÕ t bÞ mét ç ch tèt nhÊ t.

Lîi Ý ch cña viÖ c dïng chung c¬ së d÷ liÖ u

Mét c¬ së d÷ liÖ u lµ mét tr× nh øng dông lý tëng cho m¹ ng – m¹ ng m¸ y tÝ nh sÏ kh«ng cã ý nghÜ a nÕ u kh«ng cã c¬ së d÷ liÖ u. M¹ ng m¸ y tÝ nh cho phÐp nhiÒ u ngêi dïng cã thÓ trao ®æi, song l¹ i rÊ t an toµ n cho d÷ liÖ u v× phÇ n mÒ m m¹ ng sÏ khãa ç c tË p tin ®èi víi nh÷ng ngêi kh«ng cã quyÒ n h¹ n truy cË p ®Õ n ç c tË p tin lµ m hÖ háng d÷ liÖ u.

Kh¶ n¨ng tiÕ t kiÖ m nguån vèn cña c¬ quan

M¹ ng m¸ y tÝ nh mµ ng ®Õ n mét ph¬ng ̧ n tiÕ t kiÖ m – vÝ dô ®Ó t¨ ng sè m¸y ta cã thÓ nèi ç c m¸ y tÝ nh kh«ng æ ®Ü a vµ sö dông çc æ ®Ü a cøng cña tr¹ m phôc vô ®Ó khëi ®éng vµ lu tin.

M¹ ng m¸ y tÝ nh cho phÐp ngêi lË p tr× nh ë mét trung t© m m¸ y tÝ nh nµ y cã thÓ sö dông ç c ch¬ng tr× nh tiÖ n Ý ch cña mét trung t© m m¸y tÝ nh kh¸c ®ang rçi, sÏ lµ m t¨ ng hiÖ u qu¶ kinh tÕ cña hÖ thèng.

Kh¶ n¨ng dïng th ® iÖ n tö trª n m¹ng (E-mail)

Ngêi dïng cã thÓ sö dông m¹ ng nh lµ mét c«ng cô ®Ó phæ biÕ n tin tøc hoÆ c trao ®æi, liª n l¹ c víi ngêi dïng kh¸ c. HÖ ®iÒ u hµ nh m¹ ng nµ o ®ñ m¹ nh hiÖ n nay ®Ò u cung cÊ p dÞch vô th tÝ n ®iÖ n tö trª n m¹ ng ®Ó ç c thµ nh viª n trª n m¹ ng dÔ dµ ng trao ®æi th«ng tin cho nhau.

T¹o ®iÒ u kiÖ n thµnh lËp nhãm lµm viÖ c chung

Ç c nhãm lµ m viÖ c ®ãng vai trß quan träng trong ç c m¹ ng m¸ y tÝ nh. Mét nhãm cïng thùc hiÖ n mét ®Ò ̧ n, nÕ u nèi m¹ ng hä cã thÓ dÔ dµ ng dïng chung d÷ liÖ u cña ®Ò ̧ n, dïng chung tË p tin chÝ nh cña ®Ò ̧ n vµ hä sÏ trao ®æi th«ng tin víi nhau dÔ dµ ng.

DÔ dµng b¶o mËt th«ng tin

ViÖ c b¶ o mË t trª n m¹ ng b¾ t ®Ç u tõ khi míi thùc hiÖ n ®¨ ng nhË p ®Ó ®¶ m b¶ o ngêi dïng th«ng tin truy cË p trª n m¹ ng cã quyÒ n truy cË p vµ o ç c khu vùc ®îc chÝ nh thøc c«ng nhË n lµ cña b¶ n th© n hä trª n m¹ ng.

Cßn nhiÒ u lîi Ý ch kh¸ c mµ chØ khi ta thùc hiÖ n nèi m¹ ng míi cã ®îc.

Ch¬ng 1: Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé 9

1.2 M¹ng côc bé LAN Trong nh÷ng n¨ m qua, c«ng nghiÖ p m¹ ng côc bé LAN ®∙ ph¸ t triÓ n víi tèc ®é

v« cïng nhanh chãng. Sù bïng næ c«ng nghiÖ p LAN ph¶ n ¸ nh nhu cÇ u thùc tÕ cña ç c c¬ quan nhµ níc cÇ n kÕ t nèi ç c hÖ thèng ®¬n lÎ thµ nh m¹ ng néi bé ®Ó t¹ o kh¶ n¨ ng trao ®æi th«ng tin, ph© n chia tµ i nguyª n. Kho¶ ng ç ch ®Þa lý lµ mét ®Æ c trng cña m¹ ng côc bé, tuy nhiª n cßn cã nh÷ng ®Æ c trng kh¸ c nh tèc ®é truyÒ n, tû suÊ t lç i.... còng kh«ng kÐm phÇ n quan träng quyÕ t ®Þnh hiÖ u n¨ ng vµ sù ph¸ t triÓ n nhanh chãng cña thÞ trêng LAN.

Mét sè ®Æ c trng cho phÐp ph© n biÖ t LAN víi ç c lo¹ i m¹ ng kh¸ c:

- §Æ c trng vÒ ®Þa lý: m¹ ng côc bé thêng ®îc cµ i ®Æ t trong ph¹ m vi t¬ng ®èi nhá, nh trong mét toµ nhµ , mét khu c¨ n cø qu© n sù,... víi ®êng kÝ nh cña m¹ ng (tøc kho¶ ng ç ch gi÷a hai tr¹ m xa nhÊ t) cã thÓ lµ tõ vµ i chôc mÐt tí i vµ i chôc ki-l«-met trong ®iÒ u kiÖ n c«ng nghÖ hiÖ n nay.

- §Æ c trng vÒ tèc ®é truyÒ n: m¹ ng côc bé cã tèc ®é truyÒ n thêng cao h¬n so víi m¹ ng diÖ n réng. Víi c«ng nghÖ m¹ ng nh hiÖ n nay, tèc ®é truyÒ n cña m¹ ng côc bé cã thÓ ®¹ t tí i 100 Mbit/s.

- §Æ c trng ®é tin cË y: tû suÊ t lçi trª n m¹ ng côc bé lµ thÊ p h¬n nhiÒ u so víi m¹ ng diÖ n réng, cã thÓ ®¹ t tõ 10-8 ®Õ n 10-11.

- §Æ c trng qu¶ n lý: m¹ ng côc bé thêng lµ së h÷u riª ng cña mét tæ chøc nµ o ®ã do vË y viÖ c qu¶ n lý vµ khai th¸ c m¹ ng hoµ n toµ n tË p trung, thèng nhÊ t.

Cïng víi sù ph¸ t triÓ n nhanh chãng cña c«ng nghÖ m¹ ng nh hiÖ n nay, ç c ®Æ c trng nãi trª n chØ mang tÝ nh chÊ t t¬ng ®èi. Sù ph© n biÖ t gi÷a m¹ ng côc bé vµ m¹ ng diÖ n réng sÏ ngµ y cµ ng ”mê “ h¬n.

1.3 CÊu h×nh m¹ng LAN

1.3.1 KiÕ n tróc m¹ng m¸y tÝ nh

KiÕ n tróc m¹ ng m¸ y tÝ nh thÓ hiÖ n ç ch nèi ç c m¸ y tÝ nh víi nhau ra sao vµ tË p hîp ç c qui t¾ c, qui íc mµ tÊ t c¶ ç c thùc thÓ tham gia truyÒ n th«ng trª n m¹ ng ph¶ i tu© n theo ®Ó ®¶ m b¶ o cho m¹ ng ho¹ t ®éng tèt. Ç ch nèi ç c m¸ y tÝ nh ®îc gäi lµ h× nh tr¹ ng (topology) cña m¹ ng (hay cßn gäi lµ topo cña m¹ ng).

Cã hai kiÓ u nèi m¹ ng chñ yÕ u lµ ®iÓ m-®iÓ m (point- to- point) vµ qu¶ ng b¸ (broadcast hay point-to-multipoint).

Theo kiÓ u ®iÓ m-®iÓ m, ç c ®êng truyÒ n nèi tõng cÆ p nót víi nhau vµ mçi nót ®Ò u cã tr¸ ch nhiÖ m lu tr÷ t¹ m thêi sau ®ã chuyÓ n tiÕ p d÷ liÖ u ®i cho tíi ® Ý ch. Do ç ch thøc lµ m viÖ c nh thÕ nª n m¹ ng kiÓ u nµ y cßn ®îc gäi lµ m¹ ng “lu vµ chuyÓ n tiÕ p”(store and forward).


Theo kiÓ u qu¶ ng b¸ , tÊ t c¶ ç c nót ph© n chia chung mét ®êng truyÒ n vË t lý. D÷ liÖ u ®îc göi ®i tõ mét nót nµ o ®ã sÏ cã thÓ ®îc tiÕ p nhË n bëi tÊ t c¶ ç c nót cßn l¹ i, bëi vË y cÇ n chØ ra ®Þa chØ ®Ý ch cña d÷ liÖ u ®Ó mçi nót c¨ n cø vµ o ®ã kiÓ m tra xem d÷ liÖ u cã ph¶ i dµ nh cho m× nh hay kh«ng?

Trong ç c topo d¹ ng bus vµ d¹ ng vßng (Ring) cÇ n cã mét c¬ chÕ “träng tµ i” ®Ó gi¶ i quyÕ t “xung ®ét” khi nhiÒ u nót muèn truyÒ n tin cïng mét lóc. ViÖ c cÊ p ph¸ t ®êng truyÒ n cã thÓ lµ “tÜ nh” hoÆ c “®éng”. CÊ p ph¸ t “tÜ nh” thêng dïng c¬ chÕ quay vßng (round robin) ®Ó ph© n chia ®êng truyÒ n theo ç c kho¶ ng thêi gian ®Þnh tríc. Cßn cÊ p ph¸ t “®éng” lµ cÊ p ph¸ t theo yª u cÇ u ®Ó h¹ n chÕ thêi gian “chÕ t” v« Ý ch cña ®êng truyÒ n.

Trong topo d¹ ng vÖ tinh (hoÆ c radio) mçi nót cÇ n cã mét anten ®Ó thu vµ ph¸ t sãng.

1.3.2 Topo m¹ng

Topology lµ cÊ u tróc h× nh häc kh«ng gian mµ thùc chÊ t lµ ç ch bè trÝ ç c phÇ n tö cña m¹ ng còng nh ç ch nèi ghÐp chóng víi nhau. Chóng ta cã thÓ h× nh dung m¹ ng m¸ y tÝ nh còng nh m¹ ng ®iÖ n tho¹ i. Th«ng thêng cã 3 lo¹ i cÊ u h× nh cña m¹ ng côc bé lµ :

- M¹ ng h× nh sao (star). - M¹ ng vßng (ring). - M¹ ng tuyÕ n tÝ nh (bus).

Ngoµ i ra cßn cã mét sè d¹ ng kh¸ c biÕ n tíng tõ 3 d¹ ng trª n nh m¹ ng h× nh c© y (tree), m¹ ng h× nh sao vßng, m¹ ng hçn hîp.

Dùa vµ o ç c cÊ u h× nh trª n mµ ta cã thÓ x¸ c ®Þnh ®îc ç c m¹ ng m¸ y tÝ nh, còng nh c«ng dông, kinh tÕ , an toµ n,... cña ç c m¹ ng. Nhng ®Ó x¸ c ®Þnh ®îc ®iÒ u ®ã ngêi dïng ph¶ i biÕ t kh¸ i niÖ m vÒ thÕ nµ o lµ m¹ ng star, ring, bus… ®Ó tõ ®ã tæng hîp l¹ i vµ ph© n lo¹ i chóng.

1.3.2.1 M¹ ng h× nh sao (star)

CÊ u tróc m¹ ng h× nh sao bao gåm mét trung t© m ®iÒ u khiÓ n vµ ç c nót th«ng tin ®îc nèi vµ o trung t© m nµ y. ThiÕ t bÞ trung t© m cã nhiÖ m vô nhË n tÝ n hiÖ u tõ ç c tr¹ m vµ chuyÓ n ®Õ n ®Ý ch. Tïy theo yª u cÇ u truyÒ n th«ng trong m¹ ng, ç c thiÕ t bÞ trung t© m cã thÓ lµ mét bé chuyÓ n m¹ ch (switch), bé ®Þnh tuyÕ n (router), hay lµ thiÕ t bÞ ph© n kª nh (hub). Vai trß cña thiÕ t bÞ trung t© m lµ thiÕ t lË p ç c cÆ p liª n kÕ t gi÷a ç c tr¹ m cÇ n trao ®æi th«ng tin víi nhau. KiÓ u liª n kÕ t ë ®© y lµ ®iÓ m nèi ®iÓ m (point to point). Ç c nót th«ng tin chÝ nh lµ ç c tr¹ m ®Ç u cuèi (hay ç c m¸ y vi tÝ nh,...) cña m¹ ng.


Trung t© m ®iÒ u khiÓ n cña m¹ ng ®iÒ u phèi mäi ho¹ t ®éng cña m¹ ng víi ç c chøc n¨ ng c¬ b¶ n sau:

- X¸ c ®Þnh cÆ p ngêi göi - ngêi nhË n ®îc ghÐp bus th«ng tin vµ liª n l¹ c víi nhau.

- X¸ c ®Þnh quyÒ n truy cË p bé nhí trung t© m. - Cho phÐp theo dâi vµ xö lý ç c sai sãt trong qu¸ tr× nh xö lý th«ng tin. - Th«ng b¸ o ç c tr¹ ng th¸ i cña m¹ ng

CÊu tróc star cã u ®iÓ m chÝ nh sau

- M¹ ng h× nh sao ho¹ t ®éng theo nguyª n lý nèi song song nª n nÕ u cã mét thiÕ t bÞ nµ o ®ã (thiÕ t bÞ ë nót th«ng tin) bÞ sai hoÆ c bÞ háng th× m¹ ng vÉ n ho¹ t ®éng b× nh thêng. Víi cÊ u tróc m¹ ng ®¬n gi¶ n vµ thuË t to¸ n ®iÒ u khiÓ n æn ®Þnh, m¹ ng h× nh sao cã thÓ më réng hoÆ c thu hÑ p tïy theo ngêi dïng.

- Do cÊ u tróc cña m¹ ng kh«ng phøc t¹ p nª n viÖ c chÈ n ®o¸ n nh÷ng vÊ n ®Ò trôc trÆ c cña m¹ ng lo¹ i nµ y thêng lµ t¬ng ®èi dÔ dµ ng v× tr¹ m lµ m viÖ c sÏ b¸o ço ç c th«ng tin trôc trÆ c nµ y vÒ trung t© m. Nh÷ng háng hãc ë ®iÓ m nót sÏ ®îc ph¸ t hiÖ n dÔ dµ ng vµ ç c ®êng truyÒ n còng dÔ dµ ng ®îc thay thÕ .

H×nh 1.1: CÊu h

- §ông ®é th«ng tiriª ng cña m× nh v

- L¾ p ®Æ t ®¬n gi¶- §Æ c biÖ t do sö dô

®êng truyÒ n vË

- M¹ ng h× nh sao c

KhuyÕ t ®iÓ m c¬ b¶n c

FS

×nh m¹ng h×nh sao (star) sö dông HUB lµm trung t©m

n kh«ng thÓ x¶ y ra v× mçi tr¹ m lµ m viÖ c ®Ò u cã ®êng d© y µ dÔ dµ ng kiÓ m so¸ t lç i vµ sù cè.

n dÔ dµ ng cÊ u h× nh l¹ i (thª m, bít tr¹ m lµ m viÖ c).

ng liª n kÕ t ®iÓ m - ®iÓ m nª n tË n dông ®îc tèi ®a tèc ®é cña t lý .

ã thÓ tiÕ p nhË n tÊ t c¶ ç c ph¬ng thøc truy cË p kh¸ c nhau.

ña cÊu tróc star

WSWS

WSWS

Hub


- Kh¶ n¨ ng më réng cña m¹ ng phô thuéc hoµ n toµ n vµ o trung t© m vµ khi trung t© m nµ y cã sù cè th× toµ n m¹ ng bÞ tª liÖ t.

- M¹ ng yª u cÇ u tõng cÆ p d© y riª ng rÏ nèi tõ trung t© m ®iÒ u khiÓ n ®Õ n tõng thiÕ t bÞ ë ç c nót th«ng tin nª n kinh tÕ l¾ p ®Æ t cña m¹ ng lo¹ i nµ y thêng lµ rÊ t ®¾ t. Ç c ®êng truyÒ n th«ng tin cã thÓ dïng ç p quang, ®ång trôc...

- §é dµ i ®êng truyÒ n nèi mét tr¹ m víi thiÕ t bÞ trung t© m bÞ h¹ n chÕ (®é dµ i giíi h¹ n trong b¸ n kÝ nh 100m víi c«ng nghÖ hiÖ n t¹ i).

1.3.2.2 M¹ ng tuyÕ n tÝ nh (bus)

M¹ ng h× nh bus cã cÊ u tróc theo ç ch bè trÝ h× nh tr¹ ng tuyÕ n tÝ nh (linear bus topology) m¸ y chñ còng nh tÊ t c¶ ç c tr¹ m lµ m viÖ c ®Ò u ®îc nèi vÒ mét trôc ®êng d© y ç p chÝ nh lµ m thµ nh hµ nh lang truyÒ n t¶ i tÝ n hiÖ u. TÊ t c¶ ç c tr¹ m lµ m viÖ c ®Ò u sö dông ®êng d© y ç p chÝ nh nµ y. PhÝ a cuèi cña hai ®Ç u d© y ç p ®îc chÆ n bëi mét bé phË n ®îc gäi lµ Terminator. Ç c tÝ n hiÖ u vµ gãi d÷ liÖ u khi di chuyÓ n lª n xuèng trong d© y ç p ®Ò u mang theo ®Þa chØ n¬i ®Õ n. Mçi tr¹ m ®îc ®Ê u nèi vµ o bus th«ng qua mét ®Ç u nèi ch÷ T (T-connector) hoÆ c mét bé thu ph¸ t (Transceiver). Khi mét tr¹ m truyÒ n d÷ liÖ u, tÝ n hiÖ u ®îc qu¶ ng b¸ (Broadcast) trª n hai chiÒ u cña bus, cã nghÜ a lµ tÊ t c¶ ç c tr¹ m cßn l¹ i trª n bus ®Ò u cã thÓ nhË n trùc tiÕ p. §èi víi ç c bus mét chiÒ u th× tÝ n hiÖ u chØ ®i vÒ mét phÝ a, lóc ®ã Terminator ph¶ i ®îc thiÕ t kÕ sao cho ç c tÝ n hiÖ u ph¶ i ®îc “déi l¹ i” trª n bus ®Ó cã thÓ ®Õ n ®îc tr¹ m cßn l¹ i ë phÝ a bª n kia.

Troç c nót bkú vÞ trÝcña m¹ n

FS

H×nh 1.2.CÊu h×nh m¹ng tuyÕn tÝnh (bus)

ng cÊ u tróc m¹ ng dïng mét bus th«ng tin chung ®Ó trao ®æi th«ng tin gi÷a Ê t kú trª n m¹ ng. Ç c nót th«ng tin (ç c tr¹ m ®Ç u cuèi) cã thÓ truy cË p ë bÊ t nµ o trª n m¹ ng. Do vË y bus th«ng tin cßn ®îc gäi lµ trôc hay xö¬ng sèng g. §iÒ u khiÓ n m¹ ng m¸ y tÝ nh cã thÓ ®îc thùc hiÖ n theo ph¬ng ph¸ p ph© n

WS WS

WS WS

TerminatorT-connector

Terminator

Ch¬ng 1: Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé 13 bè. Nh vË y, víi d¹ ng bus, d÷ liÖ u ®îc truyÒ n dùa trª n ç c liª n kÕ t ® iÓ m - nhiÒ u ®iÓ m (point-to-multipoint) hay qu¶ ng b¸ (broadcast).

DÔ dµ ng nhË n thÊ y r» ng trong trêng hîp nµ y còng cÇ n ph¶ i cã giao thøc ®Ó truy cË p ®êng truyÒ n. Tuy nhiª n møc ®é qu¶ n lý cã thÓ hoÆ c gÇ n nh th¶ næi (truy cË p ngÉ u nhiª n) hoÆ c rÊ t chÆ t chÏ (truy cË p cã ®iÒ u kiÖ n), mçi kiÓ u truy cË p ®Ò u cã nh÷ng u ®iÓ m, nhîc ®iÓ m riª ng.

M¹ ng h× nh bus ®îc dïng phæ biÕ n trong ç c m¹ ng m¸ y tÝ nh côc bé (m¹ ng LAN). VÝ dô nh ç c d¹ ng m¹ ng Tran-net, Ethernet, …®Ò u sö dông cÊ u tróc lo¹ i nµ y.

¦u ®iÓ m chÝ nh cña m¹ng h× nh bus

- Ç c thiÕ t bÞ cña ç c nót th«ng tin (ç c m¸ y tÝ nh ç nh© n - Personal Computer hay mét sè thiÕ t bÞ ®Ç u cuèi kh¸ c) cã thÓ thao t¸ c ®éc lË p, sai háng cña mét m¸ y kh«ng ¶ nh hëng ®Õ n ho¹ t ®éng cña toµ n m¹ ng.

- ViÖ c më réng hoÆ c thu hÑ p m¹ ng cã thÓ thùc hiÖ n mét ç ch ®¬n gi¶ n. - Lo¹ i h× nh m¹ ng nµ y dïng d© y ç p Ý t vµ dÔ l¾ p ®Æ t bëi v× nã chØ cã mét ®êng

ç p chÝ nh ch¹ y tõ ®Ç u ®Õ n cuèi. TÝ nh tæng sè çp ph¶ i sö dông so víi m¹ ng h× nh sao th× nhá h¬n rÊ t nhiÒ u, v× d© y ç p kh«ng ®i tõ tr¹ m lµ m viÖ c ®Õ n trùc tiÕ p m¸ y chñ mµ chØ ®i tõ tr¹ m lµ m viÖ c ®Õ n hµ nh lang chÝ nh.

- ViÖ c l¾ p ®Æ t m¹ ng dÔ dµ ng h¬n. - M¹ ng h× nh bus l¾ p ®Æ t kinh tÕ h¬n m¹ ng star.

* KhuyÕ t ®iÓ m cña m¹ng h× nh bus

- Tuy nhiª n lo¹ i h× nh bè trÝ nµ y còng cã nh÷ng bÊ t lîi cña nã, nÕ u d÷ kiÖ n trong hµ nh lang t¨ ng lª n th× kh¶ n¨ ng ïn t¾ c hay x¶ y ra ®ông ®é th«ng tin trª n hµ nh lang chÝ nh ngµ y cµ ng t¨ ng lª n, bëi v× tÊ t c¶ ç c tr¹ m lµ m viÖ c ®Ò u sö dông chung hµ nh lang chÝ nh nµ y hay nãi ç ch kh¸ c lµ tÊ t c¶ d÷ kiÖ n ®Ò u ®îc di chuyÓ n trª n hµ nh lang chÝ nh. Do vË y sÏ x¶ y ra hiÖ n tîng mÊ t m¸ t th«ng tin - chÊ t lîng truyÒ n tin kh«ng ®îc ®¶ m b¶ o. NÕ u x¶ y ra trôc trÆ c trª n mét ®o¹ n hµ nh lang chÝ nh th× viÖ c ph¸ t hiÖ n ra trôc trÆ c nµ y sÏ rÊ t khã kh¨ n v× tÊ t c¶ ç c tr¹ m lµ m viÖ c ®Ò u kÕ t nèi víi hµ nh lang chÝ nh nµ y.

- Ph¬ng ph¸ p truy cË p m¹ ng yª u cÇ u phøc t¹ p h¬n ®Ó tr¸ nh sù ®ông ®é d÷ liÖ u g© y ra do nhiÒ u tr¹ m lµ m viÖ c cïng ph¸ t d÷ liÖ u ®ång thêi. ChÝ nh ®iÒ u nµ y ®∙ h¹ n chÕ sè lîng nót th«ng tin trª n m¹ ng. M¹ ng h× nh BUS cã thÓ sö dông ç c lo¹ i d© y nèi nh d© y ç p xo¾ n ®«i, ç p ®ång trôc. ç p quang, viba, …VÒ ph¬ng thøc truy cË p m¹ ng th× m¹ ng h× nh bus ph¶ i gi¶ i quyÕ t vÊ n ®Ò ®ông ®é th«ng tin vµ ph¶ i gi¶ i quyÕ t c¶ vÊ n ®Ò nhiÔ u nª n phÇ n lín m¹ ng LAN kiÓ u bus nµ y sö dông ph¬ng thøc truy cË p CSMA/CD (Carries Sense Multiple Access/ Collision Detection) hay ph¬ng thøc truy cË p truyÒ n thÎ bµ i (Token Passing).


1.3.2.3 M¹ ng vßng (ring)

M¹ ng vßng (ring) cã cÊ u tróc nh h× nh vÏ (h× nh 1.3). Ç c thiÕ t bÞ ®Ç u cuèi hay m¸ y tÝ nh ç nh© n cã thÓ truy cË p vµ o m¹ ng t¹ i bÊ t cø ®iÓ m nµ o trª n bus vßng trßn cña m¹ ng theo kiÓ u nèi tiÕ p nhau. TÝ n hiÖ u ®îc lu truyÒ n trª n vßng theo mét chiÒ u duy nhÊ t. Mçi mét tr¹ m cña m¹ ng ®îc nèi víi vßng trßn cña m¹ ng qua mét bé lÆ p (repeater) cã nhiÖ m vô nhË n tÝ n hiÖ u råi chuyÓ n ®Õ n tr¹ m kÕ tiÕ p trª n vßng. Nh vË y tÝ n hiÖ u ®îc lu chuyÓ n trª n vßng theo mét chuçi liª n tiÕ p ç c liª n kÕ t ®iÓ m - ®iÓ m gi÷a ç c bé lÆ p. CÇ n ph¶ i cã giao thøc ®iÒ u khiÓ n viÖ c cÊ p ph¸ t “quyÒ n” ®îc truyÒ n d÷ liÖ u trª n vßng cho ç c tr¹ m cã nhu cÇ u.

§Ó t¨ ng ®é tin cË y cña m¹ ng, tuú trêng hîp khi thiÕ t kÕ m¹ ng chóng ta cã thÓ l¾ p ®Æ t d thõa ç c ®êng truyÒ n trª n vßng t¹ o thµ nh mét vßng trßn dù phßng. Vßng trßn nµ y thùc chÊ t lµ mé t ç p th«ng tin nè i khÐp kÝ n kh«ng cã ® iÓ m ®Ç u vµ ® iÓ m cuè i. Khi ®êng truyÒ n trª n vßng chÝ nh cã sù cè th× vßng trßn phô nµ y sÏ ®îc sö dông, ví i chiÒ u ® i cña tÝ n hiÖ u ngîc chiÒ u víi chiÒ u ®i cña tÝ n hiÖ u trª n vßng chÝ nh.

¦u ®iÓ m cña m¹

- §iÒ u khiÓ n th«ng tin trª

- TiÕ t kiÖ m d- Khi qua mçi

nª n kho¶ ng

- L¾ p ®Æ t m¹

FS

H×nh 1.3: CÊu h×nh m¹ng vßng (ring)

ng vßng

hÖ thèng ®¬n gi¶ n vµ gi¶ m tèi ®a kh¶ n¨ ng ®ông ®é th«ng tin, v× n m¹ ng ch¹ y theo mét chiÒ u thèng nhÊ t.

© y h¬n ë m¹ ng h× nh sao (star).

nót th«ng tin th× ç c tÝ n hiÖ u ®îc phôc håi vµ khuyÕ ch ®aÞ lª n, ç ch cña mçi nót th«ng tin cã thÓ t¨ ng lª n.

ng vßng kinh tÕ h¬n m¹ ng star.

WS

WS WS

Bé lÆp

Bé lÆp

Bé lÆp

Bé lÆp

WS

Bé lÆp

Ch¬ng 1: Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé 15 KhuyÕ t ®iÓ m cña m¹ng vßng

- NÕ u mét nót th«ng tin nµ o ®ã bÞ háng, nã cã thÓ lµ m ¶ nh hëng ®Õ n ç c nót tiÕ p sau ®ã (theo chiÒ u truyÒ n sè liÖ u).

- ViÖ c nèi d© y sÏ yª u cÇ u phøc t¹ p h¬n ®Ó ®¶ m b¶ o cho ç c nót th«ng tin ho¹ t ®éng tin cË y.

- §Ó t¨ ng ®é tin cË y cña m¹ ng, tuú trêng hîp ngêi ta cã thÓ l¾ p ®Æ t d thõa ç c ®êng truyÒ n trª n vßng, t¹ o thµ nh mét d¹ ng vßng dù phßng. Khi ®êng truyÒ n trª n vßng chÝ nh bÞ sù cè th× vßng phô nµ y sÏ ®îc sö dông, víi chiÒ u ®i cña tÝ n hiÖ u ngîc víi chiÒ u ®i trª n m¹ ng chÝ nh.

- Ph¬ng thøc truy cË p trong m¹ ng vßng thêng lµ ph¬ng thøc truy cË p vßng thÎ bµ i (Token Ring).

1.4 §êng truyÒn vËt lý Trª n thùc tÕ ta thêng gÆ p hai lo¹ i m¹ ng c¬ b¶ n ®ã lµ Ethernet vµ Tokenring.

Tuy nhiª n Ethernet ®îc dïng phæ biÕ n h¬n, cã thÓ xem Ethernet nh mét chuÈ n phÇ n cøng cña m¹ ng. Nã ®Þnh ra lo¹ i ç p nª n dïng, ç ch nèi ç p l¹ i víi nhau, chiÒ u dµ i cña ç p, ç ch thøc ç c m¸ y tÝ nh chuyÓ n d÷ liÖ u tõ mét m¸ y nµ y sang m¸ y kh¸ c b» ng ç p vµ nhiÒ u thø kh¸ c. §a sè ç c m¹ ng nhá ®Ò u dïng chuÈ n Ethernet. Trong phÇ n nµ y ta xem ç c lo¹ i ç p cã thÓ dïng trong Ethernet. Mét m¹ ng Ethernet cã thÓ x© y dùng b» ng 3 lo¹ i ç p: ç p ®ång trôc lo¹ i to, ç p ®ång trôc lo¹ i nhá vµ ç p xo¾ n ®«i (ngoµ i ra cßn cã thÓ sö dông ç p quang ®Ó ®Ê u nèi m¹ ng), gÇ n ®© y ngêi ta còng b¾ t ®Ç u sö dông ç c m¹ ng côc bé kh«ng d© y (wireless) nhê v« tuyÕ n (radio) hoÆ c viba.

1.4.1 Çp ®ång trôc lo¹i to

Ç p ®ång trôc lo¹ i to (thick coaxial cable) (®«i khi gäi lµ ç p dÇ y) kh«ng ®îc dïng nhiÒ u trong ç c m¹ ng nhá. Tuy nhiª n nã còng ®«i khi ®îc sö dông ®Ó lµ m ç p x¬ng sèng (backbone).

Ç p ®ång trôc lo¹ i to thêng ®îc sö dông trong m¹ ng cÊ u h× nh bus, lµ hÖ thèng ç p ®Ç u tiª n ®îc sö dông khi m¹ ng Ethernet ®îc tiª u chuÈ n hãa n¨ m 1980.

Lo¹ i ç p nµ y thêng ®îc dïng trong m¹ ng 10Base-5 (tèc ®é lµ 10Mbit/s, ph¬ng thøc ®iÒ u chÕ lµ Baseband, ®é dµ i tè i ®a mét ®o¹ n lµ 500m).

Lo¹ i ç p nµ y thêng cã mµ u vµ ng, cø ç ch 2,5m th× ®îc ®¸ nh dÊ u mÇ u ®en ®Ó chØ thiÕ t bÞ m¹ ng g¾ n vµ o ç p.

Çch ®Êu nèi çp ®ång trôc lo¹i to

Th«ng thêng mét ®o¹ n ç p ch¹ y däc theo mét ®êng ®i gÇ n víi m¸ y tÝ nh cña m¹ ng. Mçi m¸ y tÝ nh ®îc nèi víi ç p chÝ nh th«ng qua mét ®o¹ n ç p transceiver ®«i


khi gäi lµ dropcable, mét ®Ç u lµ thiÕ t bÞ ghÐp nèi DB-15 ®Ç u kia nèi vµ o ç p chÝ nh th«ng qua mét thiÕ t bÞ thu ph¸ t lµ transceiver gåm cã mét kÑ p chÝ ch (pierce clamp) ®Ó m¾ c vµ o ç p mµ kh«ng cÇ n ph¶ i c¾ t vµ nèi vµ o nã. §o¹ n ç p transceiver kh«ng ph¶ i lµ ç p ®ång trôc, nã chøa 9 sîi dïng ®Ó nhË n d÷ liÖ u vµ chuyÓ n tiÕ p tõ hÖ thèng ç p chÝ nh tíi bé ®iÒ u khiÓ n Ethernet, ®o¹ n ç p dµ i tè i ®a 50m.

Chó ý: kÕ t thóc hai ®Ç u ç p lµ 2 terminator ®iÖ n trë 50Ω ®Ó hñy bá tÝ n hiÖ u khi tí i hai ®Ç u cuèi ç p.

H×n

1.4.2 Çp ®

Lo¹ i çcoaxial cableto, nhÑ h¬n

Ç p ®åsö dông ç c Card ®iÒ u k

Tr¹ m lConnector. ChoÆ c cã thÓ®Æ c biÖ t.

h 1.4: §Êu nèi trong çp ®ång trôc lo¹i to (thick coaxial cable)

ång trôc lo¹i nhá

p phæ biÕ n nhÊ t dïng cho ç c m¹ ng nhá lµ ç p ®ång trôc lo¹ i nhá thin (còng cã khi gäi lµ ç p máng). Lo¹ i ç p nµ y rÎ h¬n ç p ®ång trôc lo¹ i vµ dÔ dµ ng uèn d© y quanh ç c gãc vßng qua ç c khung cöa...

ng trôc lo¹ i nhá sö dông trong cÊ u h× nh bus, trong m¹ ng nµ y kh«ng cÇ n bé transceiver ®Ó m¾ c m¸ y tÝ nh vµ o ç p mµ transceiver ®îc chuyÓ n lª n hiÓ n.

µ m viÖ c nè i vµ o ç p th«ng qua mét ®Ç u nè i T-Connector cã BNC-ã thÓ cã s½ n ç c d© y ç p dµ i 7,5 m hoÆ c 15 m cã g¾ n ç c ®Ç u nèi BNC mua nguyª n cuén sau ®ã g¾ n ç c ®Ç u nè i vµ o ç p nhê mét dông cô

��

��

��

M¸y thu ph¸tm¹ng (MAU)

§Çu nèiSeri-N

M¸y thuph¸t kÑp(CMAU)

§Çu kÕtSeri-N

Ra m¸t

Ra çctr¹m lµmviÖc kh¸c

§Çu nèiAUI

Card giao tiÕpvíi m¸y tÝnh

Çp AUI


Víi ç p lo¹ i to th× thêng chØ cÇ n mét d© y ç p dµ i ®Ó nèi m¹ ng. Trong khi ®ã nÕ u dïng ç p lo¹ i nhá th× cÇ n ®Õ n nhiÒ u ®o¹ n ç p riª ng biÖ t. ë mçi m¸y tÝ nh ngêi ta dïng T-Connector ®Ó nèi hai ®Ç u d© y ç p nµ y vµ o Card giao tiÕ p m¹ ng (NIC).

H

Mét ®ch÷ “T” khm¾ c nèi ti§é dµ i tè i ç c thiÕ t bdïng repea

HiÖ n

- RG-8- RG-5- RG-5- RG-6

Ç c m(ACRnet) t

Ç p ®®«i). Ç c mngµ n mÐt.

1.4.3 Çp

Cã haPair) vµ çtrë nª n quevµ hÖ thèn

×nh 1.5: §Êu nèi trong çp ®ång trôc lo¹i nhá (thin coaxial cable)

Ç u c¾ m ®Æ c biÖ t gäi lµ ®Ç u kÕ t (terminator) ®îc sö dông ë mçi ®Ç u cuèi «ng cã ç p c¾ m vµ o nh» m triÖ t tÝ n hiÖ u khi tíi ®Ç u cuèi nµ y. Ç c d© y ç p Õ p nhau n» m gi÷a hai Terminator ®îc gäi chung lµ mét ®o¹ n (segment). ®a cña mét ®o¹ n lµ 185m, trª n mét ®o¹ n cã thÓ m¾ c 30 m¸ y tÝ nh (kÓ c¶ Þ kh¸ c nh : repeater, HUB, NTU...). Muèn dïng nhiÒ u h¬n 30 tr¹ m ph¶ i ter ®Ó nèi ç c ®o¹ n l¹ i víi nhau.

nay thêng sö dông ç c lo¹ i ç p ®ång trôc sau ®© y cho m¹ ng côc bé:

vµ RG-11, 50-ohm (trë kh¸ ng), ®îc dïng cho m¹ ng Thick Ethernet.

8, 50-ohm, ®îc dïng cho m¹ ng Thin Ethernet.

9, 75-ohm, ®îc dïng cho truyÒ n h× nh ç p.

2, 93-ohm, ®îc dïng cho m¹ ng ARCnet.

¹ ng côc bé sö dông ç p ®ång trôc thêng cã d¶ i th«ng tõ 2, 5 Mbit/s í i 10 Mbit/s (Ethernet).

ång trôc cã suy hao Ý t h¬n so víi lo¹ i ç p ®ång kh¸ c (vÝ dô nh ç p xo¾ n ¹ ng côc bé sö dông ç p ®ång trôc cã thÓ cã kÝ ch thíc trong ph¹ m vi vµ i

xo¾n ®«i

i lo¹ i ç p xo¾ n ®«i ®ã lµ ç p xo¾ n ®«i cã bäc kim STP (Shield Twisted p xo¾ n ®«i kh«ng bäc kim UTP (Unshield Twisted Pair). Nhng ç p UTP n thuéc vµ kh¶ dông h¬n ç p STP. Ç p UTP rÎ h¬n ç p ®ång trôc lo¹ i nhá g ç p ®«i thêng ®îc dïng víi hÖ thèng ®iÖ n tho¹ i hiÖ n ®¹ i.

Çp RG-58§Çu nèi T §Çu kÕt

Ra m¸t

§Õn çctr¹m lµmviÖc kh¸c

§Çu nèiBNC


Khi dïng ç p UTP ®Ó thiÕ t lË p m¹ ng Ethernet, thêng lµ nèi ç c m¸ y tÝ nh theo h× nh sao.

TÝ nh n¨ ng cña ç pchèng nhiÔ u vµ suy hao

Cã 5 lo¹ i ç p UTP

- Ç p UTP lo¹ i 1 vµ 2thÊ p (4Mbit/s).

- Ç p UTP lo¹ i 3 thÝhiÖ n lµ ç p chuÈ n c

- Ç p UTP lo¹ i 4 thÝ- Ç p UTP lo¹ i 5 thÝ

Dï lµ ç p UTP hay ç p ®ång trôc lo¹ i nhá, v®o¹ n cã ®é dµ i cÇ n thiÕ t (100m).

Kh«ng sö dông termkh«ng nèi víi nhau nh ënèi vµ o HUB nhê ®Ç u nè

Môc ®Ý ch cña viÖ ctho¹ i cã s½ n, qu¶ n lý hÖphÇ n mÒ m qu¶ n lý m¹ n

Tãm l¹ i yª u cÇ u cñ

- Theo tiª u chuÈ n. - DÔ dµ ng ph¸ t triÓ n

H×nh 1.6: §Êu nèi trong çp UTP

UTP còng gièng nh ç p STP nhng chØ kÐm vÒ kh¶ n¨ ng do kh«ng cã vá bäc kim.

®îc dïng ®ã lµ :

sö dông thÝ ch hîp cho viÖ c truyÒ n tho¹ i vµ truyÒ n tèc ®é

ch hîp cho viÖ c truyÒ n d÷ liÖ u víi tèc ®é lª n tíi 16 Mbit/s, ho hÇ u hÕ t ç c m¹ ng ®iÖ n tho¹ i.

ch hîp cho viÖ c truyÒ n d÷ liÖ u víi tèc ®é 20 Mbit/s.

ch hîp cho viÖ c truyÒ n d÷ liÖ u víi tèc ®é 100 Mbit/s.

ç p STP ®Ò u yª u cÇ u ph¶ i sö dông HUB, kh«ng gièng nh í i ç p UTP ph¶ i mua mét sè lîng lín vµ c¾ t ra thµ nh tõng ®é dµ i tèi ®a mçi ®o¹ n tÝ nh tõ tr¹ m lµ m viÖ c tíi HUB chØ lµ

inator ë bª n ngoµ i, vµ ç c hÖ thèng tr¹ m lµ m viÖ c còng hÖ thèng ç p ®ång trôc. Tr¹ m lµ m viÖ c sö dông ç p UTP i RJ-45.

ph¸ t triÓ n ç p UTP lµ cho phÐp sö dông hÖ thèng ç p ®iÖ n thèng ç p UTP dÔ dµ ng nhê mét lo¹ i HUB th«ng minh vµ g.

a mét hÖ thèng ç p ph¶ i lµ hÖ thèng ç p më:

vµ më réng.

Hub

Çp UTP

§Çu nèiRJ-45

Giao tiÕp víim¸y tÝnh


- DÔ dµ ng kh¾ c phôc lçi. - §¶ m b¶ o yª u cÇ u vÒ mÆ t kü thuË t.

Sau ®© y lµ b¶ ng tham sè cña mét sè lo¹ i ç p gióp ngêi dïng lùa chän ç c tiª u chuÈ n kü thuË t phï hîp khi ®i ç p cho m¹ ng.

Tham sè Çp dÇy (thick coaxial)

Çp máng (thin coaxial)

Çp UTP

Kü thuËt ®iÒu chÕ Baseband Baseband Baseband

Tèc ®é 10Mbit/s 10Mbit/s 10Mbit/s

§é dµi tèi ®a mét ®o¹n 500m 200m 100m

§é dµi tèi ®a mét tuyÕn 2500m 1000m 2500/1000

ThiÕt bÞ tèi ®a ®Êu nèi vµo mét ®o¹n 100 30 1

Kho¶ng çch tèi thiÓu gi÷a çc thiÕt bÞ 2,5m 0,5m

ThiÕt bÞ ghÐp nèi cÇn thiÕt DB-15 BNC RJ-45

CÇu h×nh phï hîp Bus Bus Star

Sè lîng tèi ®a çc tr¹m lµm viÖc trªn m¹ng

1024 1024 1024

Trë kh¸ng 50Ω 50Ω 75 -150Ω

H×nh 1.7: B¶ng tham sè cña mét sè lo¹i çp

1.4.4 Çp sîi quang

Ç p sîi quang bao gåm mét d© y dÉ n trung t© m (lµ mét hoÆ c mét bã sîi thuû tinh hoÆ c plastic cã thÓ truyÒ n dÉ n tÝ n hiÖ u quang) ®îc bäc mét líp ̧ o cã t¸ c dông ph¶ n x¹ tÝ n hiÖ u trë l¹ i ®Ó gi¶ m bít sù mÊ t m¸ t tÝ n hiÖ u. Bª n ngoµ i cïng lµ mét líp vá b¶ o vÖ ç p. Nh vË y ç p sîi quang kh«ng truyÒ n dÉ n tÝ n hiÖ u ®iÖ n mµ chØ truyÒ n dÉ n tÝ n hiÖ u quang khi nhË n chóng sÏ chuyÓ n ®æi trë l¹ i thµ nh tÝ n hiÖ u ®iÖ n.

Ç p sîi quang cã thÓ ho¹ t ®éng ë mét trong hai chÕ ®é: ®¬n mode (chØ mét ®êng dÉ n duy nhÊ t) hoÆ c ®a mode (cã nhiÒ u ®êng dÉ n quang). C¨ n cø vµ o ®êng kÝ nh lâi sîi quang, ®êng kÝ nh líp ̧ o bäc vµ chÕ ®é ho¹ t ®éng. HiÖ n nay cã 4 lo¹ i ç p sîi quang hay ®îc sö dông lµ :

- Ç p cã ®êng kÝ nh lâi sîi 8,3µm ®êng kÝ nh líp ¸ o 125µm /®¬n mode.

- Ç p cã ®êng kÝ nh lâi sîi 62,5µm ®êng kÝ nh líp ¸ o 125µm /®a mode.

- Ç p cã ®êng kÝ nh lâi sîi 50µm ®êng kÝ nh líp ¸ o 125µm /®a mode.

- Ç p cã ®êng kÝ nh lâi sîi 100µm ®êng kÝ nh líp ¸ o 140µm / ®a mode. Ta thÊ y ®êng kÝ nh lâi sîi rÊ t nhá nª n rÊ t khã kh¨ n khi ph¶ i ®Ê u nèi ç p sîi

quang. CÇ n ph¶ i cã mét c«ng viÖ c ®Æ c biÖ t ®ßi hái chi phÝ cao.


D¶ i th«ng cho ç p sîi quang cã thÓ ®¹ t tí i 2Gbit/s vµ cho phÐp trong kho¶ ng ph¹ m vi vµ i km do ®é suy hao tÝ n hiÖ u trª n ç p rÊ t thÊ p.

§Ó ®¹ t tèc ®é 100 Mbit/s, ç p UTP chØ cho phÐp ch¹ y ç p trong ph¹ m vi 100m trong khi ç p sîi quang cã thÓ cho phÐp ch¹ y ç p trong ph¹ m vi vµ i ki-l«-mÐt do ®é suy hao tÝ n hiÖ u trª n ç p rÊ t thÊ p.

Ngoµ i ra ç p sîi quang kh«ng dïng tÝ n hiÖ u ®iÖ n ®Ó truyÒ n d÷ liÖ u nª n nã hoµ n toµ n kh«ng bÞ ¶ nh hëng cña nhiÔ u ®iÖ n tõ vµ ç c hiÖ u øng ®iÖ n kh¸ c nh trong ç c trêng hîp kh¸ c dïng ç c lo¹ i ç p ®ång. H¬n n÷a ç c tÝ n hiÖ u truyÒ n trª n ç p sîi quang còng kh«ng thÓ bÞ ph¸ t hiÖ n vµ thu trém bëi ç c thiÕ t bÞ ® iÖ n tö cña ngêi l¹ , an toµ n th«ng tin trª n m¹ ng ®îc ®¶ m b¶ o.

Tãm l¹ i: chØ trõ nhîc ®iÓ m khã l¾ p ®Æ t (®Ê u nèi ç p) vµ gi¸ thµ nh cßn cao, cßn nh× n chung cã thÓ nãi ç p sîi quang lµ lo¹ i ç p lý tëng cho mäi m¹ ng hiÖ n nay vµ trong t¬ng lai.

1.4.5 Ph¬ng tiÖ n v« tuyÕ n

V« tuyÕ n: chiÕ m d¶ i tÇ n tõ 10 KHz ®Õ n 1 GHz, trong ®ã cã b¨ ng tÇ n quen thuéc nh :

- Sãng ng¾ n. - VHF (Very High Frequency): truyÒ n h× nh vµ FM radio. - UHF (Ultra High Frequency): truyÒ n h× nh.

Cã 3 ph¬ng thøc truyÒ n theo tÇ n sè v« tuyÕ n:

- C«ng suÊt thÊp, tÇn sè ®¬n: Tèc ®é thùc tÕ tõ 1 ®Õ n 10 Mbit/s. §é suy hao lín do c«ng suÊ t thÊ p, chèng nhiÔ u kÐm.

- C«ng suÊt cao, tÇn sè ®¬n: Tèc ®é t¬ng tù: 1 ®Õ n 10 Mbit/s ®é suy hao ®ì h¬n nhng kh¶ n¨ ng chèng nhiÔ u vÉ n kÐm.

- Tr¶i phæ: TÊ t c¶ ç c hÖ thèng 900 MHz ®Ò u cã ph¹ m vi tèc ®é tõ 2-6 Mbit/s. Ç c hÖ thèng míi lµ m viÖ c víi ç c tÇ n sè GHz cã thÓ ®¹ t tèc ®é cao h¬n. Do ho¹ t ®éng ë c«ng suÊ t thÊ p nª n ®é suy hao còng lín.

Viba (Microwave): Cã hai d¹ ng truyÒ n th«ng b» ng viba: MÆ t ®Ê t vµ vÖ tinh. Ç c hÖ thèng viba MÆ t ®Ê t thêng ho¹ t ®éng ë b¨ ng tÇ n 4-6 GHz vµ 21-23 GHz, tèc ®é truyÒ n d÷ liÖ u tõ 1-10 Mbit/s.

Trong tÊ t c¶ ç c lo¹ i ®êng truyÒ n vË t lý nãi trª n th× çp ®ång trôc ®îc sö dông nhiÒ u trong ç c m¹ ng d¹ ng bus, ho¹ t ®éng truyÒ n dÉ n theo d¶i c¬ së (base band) hoÆ c d¶i réng (broadband). §ã lµ hai ph¬ng thøc sö dông kh¶ n¨ ng cña ®êng truyÒ n. Víi base band, toµ n bé kh¶ n¨ ng cña ®uêng truyÒ n dµ nh cho mét kª nh truyÒ n

Ch¬ng 1: Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé 21 th«ng duy nhÊ t, trong khi sè broadband th× hai hoÆ c nhiÒ u kª nh truyÒ n th«ng cïng ph© n chia d¶ i th«ng cña ®êng truyÒ n.

HÇ u hÕtÝ n hiÖ u cã kh«ng cÇ n ®“máng” (thi®êng kÝ nhhai lo¹ i ç p tÝ n hiÖ u lín“dÇ y”. Ç p mnghiÖ m... cß

Ph¬ngç p xo¾ n ®«

Ph¬ngnhiÒ u d¶ i tÇbiÖ t nhê sö (Frequency DtuyÕ n (RadioBaseband, Br®êng truyÒ

H×nh 1.8: CÊu h×nh vËt lý cho Broadband

t ç c m¹ ng côc bé sö dông ph¬ng thøc Baseband. Víi ph¬ng thøc nµ y thÓ ®îc truyÒ n ®i díi c¶ hai d¹ ng: t¬ng tù (analog) hoÆ c sè (digital) iÒ u chÕ (modulation). Hai lo¹ i thêng ®îc sö dông víi Baseband lµ ç p n cable) vµ ç p “dÇ y” (thick cable). Cã tª n gäi nh vË y xuÊ t ph¸ t tõ cña ç p: ®êng kÝ nh ç p “máng” lµ 0,25 inch, ç p “dÇ y” lµ 0,5 inch. C¶ ®Ò u lµ m viÖ c ë cïng tèc ®é 10 Mbit/s nhng ç p “máng” cã ®é suy hao h¬n vµ cã ®é ç p dµ i tè i ®a cho phÐp gi÷a hai bé lÆ p nhá h¬n so víi ç p

áng thêng dïng ®Ó nèi ç c tr¹ m trong cïng mét v¨ n phßng, phßng thÝ n ç p “dÇ y” dïng ®Ó nèi däc theo hµ nh lang, lª n ç c líp lÇ u...

thøc Baseband cã thÓ dïng cho c¶ ç p xo¾ n ®«i lÉ n ç p ®ång trôc, nhng i chØ thÝ ch hîp víi ç c m¹ ng nhá hiÖ u n¨ ng thÊ p vµ chi phÝ ®Ç u t Ý t. thøc truyÒ n Broadband chia d¶ i th«ng (tÇ n sè) cña ®êng truyÒ n thµ nh

n con (kª nh), mçi d¶ i tÇ n con ®ã cung cÊ p mét kª nh truyÒ n d÷ liÖ u t¸ ch dông mét cÆ p modem ®Æ c biÖ t. §© y chÝ nh lµ kü thuË t ghÐp kª nh FDM ivision Multiplexing). V× tÇ n sè sö dông thêng n» m trong d¶ i tÇ n v« frequecy band) nª n ç c modem ®îc sö dông lµ rfmodem. Kh¸ c víi oadband vèn lµ mét ph¬ng tiÖ n truyÒ n mét chiÒ u: ç c tÝ n hiÖ u ®a vµ o n chØ cã thÓ truyÒ n ®i theo mét híng. Lý do chÝ nh cña ®iÒ u ®ã lµ kh«ng

§iÓm ®Çu cuèi(Bé biÕn ®èi tÇn sè)

(a) CÊu h×nh b¨ng réng t¸ch (split broadband)

NhËn víi tÇn sè f2 TruyÒn víi tÇn sè f1

(b) CÊu h×nh b¨ng réng çp ®«i (dual cable broadband)

§iÓm ®Çucuèi thô ®éng

TruyÒn víi tÇn sè f1

NhËn víi tÇn sè f1


thÓ cµ i ®Æ t ®îc ç c bé khuyÕ ch ®¹ i ®Ó chuyÓ n tÝ n hiÖ u cña mét tÇ n sè theo c¶ hai chiÒ u. §Æ c trng mét chiÒ u dÉ n ®Õ n t× nh tr¹ ng chØ cã nh÷ng tr¹ m n» m díi tr¹ m truyÒ n (theo chiÒ u qui ®Þnh) lµ cã thÓ nhË n ®îc tÝ n hiÖ u mµ th«i.

VË y lµ m thÕ nµ o ®Ó ®¹ t ®îc mét sù kÕ t nèi ®Ç y ®Ç y ®ñ trong m¹ ng? Râ rµ ng lµ ph¶ i cã hai ®êng dÉ n d÷ liÖ u (data path) trª n m¹ ng. §iÓ m gÆ p nhau gi÷a hai ®êng dÉ n gäi lµ ®iÓ m ®Çu cuèi (headend). VÝ dô, trong topo d¹ ng bus th× headend ®¬n gi¶ n chØ lµ mét ®Ç u nót cña bus (terminator), cßn víi topo d¹ ng c© y (tree) th× ®ã chÝ nh lµ gèc (root) cña c© y. Ç c tr¹ m khi truyÒ n ®Ò u truyÒ n vÒ híng headend (gäi lµ ®êng dÉ n vÒ - inbound path), sau ®ã ç c tÝ n hiÖ u nhË n ®îc ë headend sÏ ®îc truyÒ n theo ®êng dÉ n thø hai xuÊ t ph¸ t tõ headend (gäi lµ ®êng dÉ n ®i - outbound). TÊ t c¶ ç c tr¹ m sÏ nhË n d÷ liÖ u trª n ®êng dÉ n ®i. §Ó cµ i ®Æ t ®êng dÉ n vÒ vµ ®i nãi trª n, cã thÓ sö dông mét trong hai cÊ u h× nh vË t lý - h× nh 1.8

Trong cÊ u h× nh ç p ®«i (dual cable), ç c ®êng dÉ n vÒ vµ ®i ch¹ y trª n ç c ç p riª ng biÖ t vµ ®iÓ m ®Ç u cuèi ®¬n gi¶ n chØ lµ mét ®Ç u nèi thô ®éng cña chóng. Ç c tr¹ m göi vµ nhË n ë cïng mét tÇ n sè. Ngîc l¹ i, trong cÊ u h× nh t¸ ch (split), c¶ 2 ®êng dÉ n ®Ò u ë trª n cïng mét ®êng ç p nhng cã tÇ n sè kh¸ c nhau: §êng dÉ n vÒ cã tÇ n sè thÊ p vµ ®êng dÉ n ®i cã tÇ n sè cao h¬n. §iÓ m ®Ç u cuèi trong trêng hîp nµ y thùc chÊ t lµ mét bé chuyÓ n ®æi tÇ n sè (vÒ vµ ®i).

Broadband còng ®îc sö dông réng r∙ i trong c«ng nghiÖ p truyÒ n h× nh an-ten céng ®ång trong ®ã mét sè kª nh truyÒ n h× nh chia sÎ chung mét ®êng ç p ®ång trôc.

ViÖ c lùa chän ®êng truyÒ n vµ thiÕ t kÕ s¬ ®å ®i çp (Trong trêng hîp h÷u tuyÕ n) lµ mét trong nh÷ng c«ng viÖ c quan träng nhÊ t khi thiÕ t kÕ vµ cµ i ®Æ t mét m¹ ng m¸y tÝ nh nãi chung vµ mét m¹ ng côc bé nãi riª ng. Gi¶ i ph¸ p lùa chän ph¶ i lu«n lu«n ®¸ p øng ®îc nhu cÇ u sö dông m¹ ng thùc tÕ , vµ kh«ng chØ cho hiÖ n t¹ i mµ cho c¶ t¬ng lai. Ch¼ ng h¹ n, nÕ u ta muèn truyÒ n d÷ liÖ u ®a ph¬ng tiÖ n th× kh«ng thÓ chän lo¹ i çp chØ cho phÐp th«ng lîng tèi ®a lµ vµ i Mbit/s mµ ph¶ i nghÜ ®Õ n çc lo¹ i çp cho phÐp th«ng lîng trª n 100 Mbit/s. MÆ t kh¸c, viÖ c l¾ p ®Æ t hÖ thèng çp trong nhiÒ u trêng hîp (vÝ dô trong nh÷ng toµ nhµ cò nhiÒ u líp) kh«ng thÓ chän çp bõa b∙ i råi sau ®ã 1 - 2 n¨ m l¹ i gì bá, l¾ p ®Æ t l¹ i hÖ thèng míi hoµn toµn. Ngoµ i ra, ®Ó ®¶m b¶o cho hÖ thèng çp ho¹ t ®éng tin cË y vµ an toµ n cÇ n l¾ p ®Æ t hÖ thèng chèng sÐt thÝ ch hîp cho nã.

1.5 ThiÕt bÞ sö dông trong m¹ng m¸y tÝnh 1.5.1 Card giao tiÕ p m¹ng Ç c bé giao tiÕ p m¹ ng cã thÓ ®îc thiÕ t kÕ ngay trong b¶ ng m¹ ch chÝ nh (main

board) cña m¸ y tÝ nh hoÆ c ë d¹ ng ç c tÊ m giao tiÕ p m¹ ng gäi lµ card giao tiÕ p NIC (Network Interface Card) hoÆ c lµ ç c bé thÝ ch nghi ®êng truyÒ n (Transmission Media Adapter).

Mét NIC cã thÓ ®îc cµ i ®Æ t vµ o mét khe c¾ m (slot) cña m¸ y tÝ nh. §© y lµ mét thiÕ t bÞ phæ dông nhÊ t ®Ó nèi m¸ y tÝ nh víi m¹ ng. Trong NIC cã mét bé thu ph¸ t

Ch¬ng 1: Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé 23 (transceiver) víi mét sè kiÓ u ®Ç u nèi (connector). Lu ý r» ng transceiver ho¹ t ®éng nh mét transmitter céng víi mét receiver. Transmitter chuyÓ n ®æi ç c tÝ n hiÖ u bª n trong m¸ y tÝ nh thµ nh tÝ n hiÖ u mµ m¹ ng ®ßi hái.

Khi lùa chän Card cÇn chó ý :

Card giao tiÕ p m¹ ng ph¶ i cã mét ®Ç u nèi hîp víi ç p. NÕ u dïng ç p ®ång trôc lo¹ i nhá th× ph¶ i ch¾ c ch¾ n lµ card giao tiÕ p m¹ ng ph¶ i cã ®Ç u nèi BNC, nÕ u dïng ç p xo¾ n ®«i th× card ph¶ i cã ®Ç u nèi RJ-45.

- Mét BNC b» ngmµ kAUI

- Tiª u thÝ ch

- Mét v

1.5.2 ThiÕ

Sù khdïng thª mm¹ ng, di cthÓ t¸ ch t¹dïng ®Ó ®

Tïy tnhau nh s

H×nh 1.9: VÝ dô vÒ s¬ ®å tæng qu¸t cña 1 lo¹i card

vµ i card m¹ ng cã 2 hoÆ c 3 ®Ç u nèi tæ hîp: BNC vµ AUI, RJ-45 vµ AUI, vµ RJ-45. Chän ç c card cã 2 ®Ç u nèi BNC vµ RJ-45 lµ mét viÖ c nª n lµ m, ç ch nµ y cã thÓ chuyÓ n tõ ç p ®ång trôc sang ç p xo¾ n ®«i hoÆ c ngîc l¹ i h«ng cÇ n ph¶ i thay card míi. Kh«ng cÇ n thiÕ t ph¶ i quan t© m ®Õ n ®Ç u nèi v× ch¾ c ch¾ n sÏ kh«ng cÇ n ph¶ i sö dông ®Õ n nã.

chuÈ n t¬ng thÝ ch cho ç c giao tiÕ p m¹ ng lµ NE2000, nÕ u mét card t¬ng víi NE2000 th× cã thÓ dïng nã víi bÊ t kú m¹ ng nµ o.

µ i card giao tiÕ p míi h¬n cho phÐp cÊu h× nh cµ i ®Æ t kh¸c nhau b»ng phÇn mÒm

t bÞ tËp trung d©y (HUB)

¸ c nhau gi÷a viÖ c dïng ç p ®ång trôc víi UTP lµ khi dïng UTP cßn ph¶ i thiÕ t bÞ HUB. Víi ç p UTP sÏ dÔ dµ ng h¬n khi bæ sung m¸ y tÝ nh vµ o

huyÓ n m¸ y tÝ nh, t× m vµ söa ch÷a ç c m¸ y sai háng cña ç p vµ khi cÇ n cã m thêi m¸ y tÝ nh ra khái m¹ ng. HUB lµ bé chia hay gäi lµ bé tË p trung d© y Ê u nèi m¹ ng, m« t¶ nh trong h× nh 1.10.

heo chÕ ®é ho¹ t ®éng vµ chøc n¨ ng ngêi ta ph© n biÖ t 3 lo¹ i HUB kh¸ c au:

ChÊu chuyÓn ®æi ®Þa chØ bé nhí

ChÊu chuyÓn ®æi ®Þa chØ I/O

æ c¾m choPROM måi tõ xa

§Çu nèiBNC

§Çu nèiDIX


Hub thô ®éng

Lo¹ i hub nµ y kh«d÷ liÖ u. Ç c hub thô ®éç p m¹ ng. Kho¶ ng çkho¶ ng ç ch tèi ®a chocho phÐp gi÷a 2 m¸ y tÝ nHub lµ 100m).

Hub chñ ®éng

- Lo¹ i hub nµ y cãtö truyÒ n gi÷a ç c thiÕ thiÖ u, nã lµ m cho m¹ ngcã thÓ t¨ ng lª n. Tuy nhchñ ®éng cao h¬n ®¸ n

Hub th«ng minh

Còng lµ hub chñ

Qu¶ n trÞ hub: nhiphÐp hub göi ç c gãi tintrung t© m qu¶ n lý hub,cho m¹ ng.

Hub chuyÓ n m¹ch

§© y lµ lo¹ i hub mcho ç c tÝ n hiÖ u gi÷a ccæng cña hub, mét hub®Ý ch cña gãi tin. NhiÒ ucon ®êng nhanh nhÊ t. dÇ n dÇ n thay thÕ bridg

Nh÷ng lùa chän cho h

H×nh 1.10. M« t¶ ®Êu nèi thiÕt bÞ HUB

ng chøa ç c linh kiÖ n ®iÖ n tö vµ còng kh«ng xö lý ç c tÝ n hiÖ u ng cã chøc n¨ ng duy nhÊ t lµ tæ hîp ç c tÝ n hiÖ u tõ mét ®o¹ n ch gi÷a mét m¸ y tÝ nh vµ hub kh«ng thÓ lín h¬n mét nöa phÐp gi÷a hai m¸ y tÝ nh trª n m¹ ng (vÝ dô kho¶ ng ç ch tèi ®a h trª n m¹ ng lµ 200m th× kho¶ ng ç ch tèi ®a gi÷a m¸ y tÝ nh vµ

ç c linh kiÖ n ®iÖ n tö cã thÓ khuÕ ch ®¹ i vµ xö lý tÝ n hiÖ u ®iÖ n bÞ cña m¹ ng. Qu¸ tr× nh xö lý tÝ n hiÖ u ®îc gäi lµ t¸ i sinh tÝ n kháe h¬n Ý t nh¹ y c¶ m víi lçi vµ kho¶ ng ç ch gi÷a ç c thiÕ t bÞ iª n nh÷ng u ®iÓ m ®ã còng cã thÓ kÐo theo gi¸ thµ nh cña hub g kÓ so víi hub bÞ ®éng.

®éng nhng cã thª m ç c chøc n¨ ng sau:

Ò u hub hiÖ n nay ®∙ hç trî ç c giao thøc qu¶ n trÞ m¹ ng cho vÒ tr¹ m ®iÒ u khiÓ n m¹ ng trung t© m. Nã còng cho phÐp tr¹ m

ch¼ ng h¹ n ra lÖ nh cho hub hñy bá mét liª n kÕ t ®ang g© y lçi

í i nhÊ t bao gåm ç c m¹ ch cho phÐp chän ®êng rÊ t nhanh ¸ c cæng trª n hub. Thay v× chuyÓ n tiÕ p mét gãi tin tíi tÊ t c¶ ç c chuyÓ n m¹ ch chØ chuyÓ n tiÕ p gãi tin tí i cæng nèi víi tr¹ m hub chuyÓ n m¹ ch cã kh¶ n¨ ng chuyÓ n m¹ ch ç c gãi tin theo

Do tÝ nh u viÖ t nhiÒ u mÆ t cña hub chuyÓ n m¹ ch, nª n nã ®ang e vµ router trª n nhiÒ u m¹ ng.

ub

Hub

FS

Çp UTP

§Çu nèiRJ-45

WSWS

Ch¬ng 1: Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé 25 - Do ®iÒ u kiÖ n ®Ê u nèi ph¶ i m¾ c mét d© y ç p tõ m¸ y tÝ nh tíi hub nª n h∙y ®Ó hub ë

vÞ trÝ trung t© m ®Ó cho ç c d© y ç p dÔ dµ ng tiÕ p cË n. Tuy nhiª n ph¶ i ®Æ t hub ë n¬i mµ mäi ngêi Ý t va ch¹ m, v× vË y cã thÓ treo hub ë trª n têng.

- VÊ n ®Ò më réng m¹ ng rÊ t cã thÓ x¶ y ra v× vË y khi chän mua hub h∙y ®Ó ý tíi sè lîng cæng ph¶ i lín h¬n sè lîng m¸ y cÇ n ®Ê u nèi.

- NÕ u cã qu¸ nhiÒ u tr¹ m th× ç c hub cho phÐp xÕ p chång, nèi mét ®Ç u d© y ç p vµ o mét cöa chuÈ n trª n mét hub vµ ®Ç u kia nèi vµ o cæng xÕ p chång ë trª n hub thø hai, khi ®Ê u nèi cÇ n thùc hiÖ n theo ç c chØ dÉ n ®i kÌ m theo hub ®Ó cã ®îc mét sù kÕ t nèi ®óng ®¾ n.

- B» ng ç ch xÕ p chång cã thÓ nèi nhiÒ u h¬n 3 hub víi nhau. NÕ u cã qu¸ nhiÒ u tr¹ m lµ m viÖ c th× ®a sè ç c hub ®Ò u cã mét ®Ç u nèi BNC nª n cã thÓ nèi vµ o ç p ®ång trôc lo¹ i nhá.

1.6 Mét sè thiÕt bÞ cho çc m¹ng lín

1.6.1 Repeater

Repeater lµ mét thiÕ t bÞ nèi hai ®o¹ n ç p l¹ i víi nhau khi cÇ n më réng m¹ ng. Nã ®îc dïng khi ®é dµ i tæng céng cña ç p m¹ ng vît qu¸ ®é dµ i cùc ®¹ i cho phÐp. Repeater chØ dïng víi ç c m¹ ng Ethernet nèi víi ç p ®ång trôc, cßn ë m¹ ng dïng ç p UTP th× chÝ nh hub còng lµ mét Repeater.

Trong m¹ ng cã thÓ cã nhiÒ u Repeater, nhng kh«ng ®îc cã qu¸ 4 Repeater nèi gi÷a 2 ®o¹ n ç p. Repeater cã rÊ t nhiÒ u h× nh d¹ ng kÝ ch cì kh¸ c nhau

H×nh 1.11: M

1.6.2 Bridge

Bridge lµ mét thiÕ t bÞ cÇ u nèi dïng ®Ó nèi h

ë réng m¹ng côc bé sö dông bé lÆp (repeater)

bÞ lµ m viÖ c ë líp Data link cña m« h× nh OSI. Nã lµ mét thiÕ t ai m¹ ng sao cho chóng ho¹ t ®éng nh mét m¹ ng. Bridge cã

Bé lÆp(Repeater)


thÓ chuyÓ n ®i ç c tÝ n hiÖ u cã ®Ý ch ë phÇ n m¹ ng phÝ a bª n kia. Bridge lµ m ®îc ®iÒ u ®ã v× mçi thiÕ t bÞ m¹ ng ®Ò u cã mét ®Þa chØ duy nhÊ t vµ ®Þa chØ ®Ý ch ®îc ®Æ t trong header cña mçi gãi tin ®îc truyÒ n. Gi¶ sö cã mét Bridge nèi hai m¹ ng LAN A vµ LAN B (h× nh 1.12)

H×nh 1

Bridge lµ m viÖ c nh

- NhË n mäi gãi tin tr- KiÓ m tra ç c ®Þa ch

Ç c gãi tin trª n LAN®îc göi ®Õ n ®Ý ch mµ

- T¬ng tù ®èi víi m- Ç c gãi tin trª n LA

Bridge. T¬ng tù ®

Ç c Bridge thÕ hÖ cBridge thÕ hÖ míi (gäi lµcña nã khi ç c thiÕ t bÞ ®

Bridge cã thÓ dïng vµ m¹ ng Token ring, nhm¹ ng lín thµ nh hai m¹ n

Lan A

.12: Nèi 2 m¹ng côc bé b»ng mét Bridge

sau:

ª n LAN A vµ LAN B

Ø ® Ý ch ghi trong ç c gãi tin.

A mµ cã ®Ý ch còng ë trª n LAN A th× ç c gãi tin ®ã cã thÓ kh«ng cÇ n ®Õ n Bridge.

¹ ng LAN B còng vË y.

N A cã ®Ý ch ë trª n LAN B sÏ ®îc göi ®Õ n LAN B qua èi víi ç c gãi tin trª n LAN B vµ cã ®Ý ch trª n LAN A.

ò ®ßi hái ph¶ i cÊ u h× nh trùc tiÕ p ç c b¶ ng ®Þa chØ . Cßn ç c learning bridge) cã thÓ cË p nhË t tù ®éng ç c b¶ ng ®Þa chØ îc thª m vµ o hoÆ c bít ®i trª n m¹ ng.

®Ó nèi hai m¹ ng kh¸ c nhau; ch¼ ng h¹ n nh m¹ ng Ethernet ng chóng hay ®îc dïng h¬n trong trong viÖ c chia mét g nhá ®Ó n© ng cao hiÖ u n¨ ng sö dông m¹ ng.

CÇu nèi(Bridge)

Lan B

CÇu nèi(Bridge)


H×nh 1.13: Më réng m¹ng sö dông mét bridge

* Mét sè tÝ nh n¨ng cña mét sè lo¹i bridge:

- Läc vµ chuyÓ n tiÕ p (filter and forwarding) chØ ra kh¶ n¨ ng nhË n vµ kiÓ m tra d÷ liÖ u ®Ó chuyÓ n frame tíi m¹ ng kh¸ c hay trong cïng mét m¹ ng.

- ChuyÓ n tiÕ p cã chän lùa (selective forwarding). - Hç trî nhiÒ u cæng (multiport support) cho phÐp nèi nhiÒ u h¬n 2 m¹ ng víi nhau. - Hç trî giao tiÕ p LAN vµ WAN (local and wide area interface support). - Thao t¸ c trong suèt (transparent operation), vÝ dô nh kh«ng nÐn d÷ liÖ u khi

truyÒ n

- Phiª n dÞch frame (frame translating) chuyÓ n ®æi hai khu«n d¹ ng d÷ liÖ u kh¸ c nhau gi÷a hai m¹ ng.

- Sù bä gãi khung (Frame encapsulation): thª m vµ o phÇ n header cho mçi gãi tin khi ®i qua mçi líp.

- Ç ch chÕ t¹ o (fabrication) cã nh÷ng Bridge ®îc chÕ t¹ o nh mét thiÕ t bÞ ®éc lË p nhng cã mét sè l¹ i chÕ t¹ o nh card t¬ng thÝ ch (adapter card) ®Ó g¾ n vµ o m¸ y tÝ nh.

- Ph¬ng thøc ®Þnh tuyÕ n (routing method): Bridge lo¹ i nµ y cã kh¶ n¨ ng tù ®éng thay ®æi b¶ ng ®Þnh tuyÕ n ®Ó cã thÓ lùa chän ®êng ®i tíi ®Ý ch cña d÷ liÖ u ®îc tèt nhÊ t.

1.6.3 Router

Router lµthuË t chän ®®êng t¬ng t

H×nh 14: Dïng router trong liªn m¹ng (3 m¹ng)

mét thiÕ t bÞ th«ng minh h¬n Bridge v× nã cßn cã thÓ thùc hiÖ n ç c gi¶ i êng ®i tè i u (theo chØ tiª u nµ o ®ã). Nãi mét ç ch kh¸ c mét bé chän ù nh mét Bridge “siª u th«ng minh” cho ç c m¹ ng thùc sù lín.

M¹ng 1

M¹ng 3

M¹ng 2

Router Router

Router


Ç c cÇ u nèi chøa ®Þa chØ cña tÊ t c¶ ç c m¸ y tÝ nh ë hai bª n cÇ u vµ cã thÓ göi ç c th«ng ®iÖ p theo ®óng ®Þa chØ . Nhng ç c bé chän ®êng router cßn biÕ t nhiÒ u h¬n vÞ m¹ ng, mét router kh«ng nh÷ng chØ biÕ t ® Þa chØ cña tÊ t c¶ ç c m¸ y tÝ nh mµ cßn biÕ t ç c Bridge vµ ç c router kh¸ c ë trª n m¹ ng vµ cã thÓ quyÕ t ®Þnh lé tr× nh cã hiÖ u qu¶ nhÊ t cho mçi th«ng ®iÖ p.

Ç c bé chän ®êng còng ®îc dïng ®Ó nèi ç c m¹ ng ç ch xa nhau vÒ mÆ t ®Þa lý qua ç c bé ®iÒ u chÕ Modem mµ kh«ng thÓ thùc hiÖ n ®iÒ u nµ y b» ng Bridge.

VÒ mÆ t kü thuË t ph© n biÖ t gi÷a Bridge vµ router: Bridge ho¹ t ®éng ë líp MAC (Media Access Control) hay líp data link trong khi ®ã router ho¹ t ®éng ë líp trª n – líp m¹ ng (network).

Router lµ thiÕ t bÞ “th«ng minh” h¬n Bridge v× nã cßn cã thÓ thùc hiÖ n ç c gi¶ i thuË t chän ®êng ®i tè i u (theo ç c chØ tiª u nµ o ®ã) cho ç c gãi tin - H× nh 1.15 cho vÝ dô mét liª n m¹ ng víi ç c Router.

Nh vË y, Bridge cã chøc n¨ ng t¬ng øng víi hai líp thÊ p (Physical, Data Link) cña m« h× nh OSI, trong khi ®ã Router ho¹ t ®éng ë líp 3 (Network) cña m« h× nh OSI. Router cho phÐp nèi ç c kiÓ u m¹ ng kh¸ c nhau thµ nh liª n m¹ ng. Chøc n¨ ng cña Router ®ßi hái nã ph¶ i “hiÓ u” mét giao thøc nµ o ®ã tríc khi thùc hiÖ n viÖ c chän ®êng tho giao thøc ®ã. Ç c router do vË y sÏ phô thuéc vµ o giao thøc cña ç c m¹ ng ®îc nèi kÕ t. HiÖ n nay hÇ u hÕ t ç c router cña ç c h∙ng næi tiÕ ng nh CISCO, BAY NETWORKS,... ®Ò u ®îc thiÕ t kÕ ®Ó cã thÓ lµ m viÖ c víi nhiÒ u giao thøc phæ biÕ n nhÊ t.

H×nh 1

1.6.4 Gateway

§© y lµ mét tæ hîpdiÖ n réng l¹ i víi nhau

Gateway thêng ®liÖ u quèc gia kh¸ c hoÆmäi phÇ n hÖ thèng cminicomputer trë lª n.

Router 2

.15: Dïng router trong liªn m¹ng (4 m¹ng)

cña phÇ n cøng vµ phÇ n mÒ m lµ m nhiÖ m vô kÕ t nèi ç c m¹ ng .

îc sö dông kÕ t nèi ç c m¹ ng sè liÖ u quèc gia víi m¹ ng sè c m¹ ng quèc tÕ kh¸ c. Nã phôc vô sè lîng host rÊ t lín, do ®ã ña nã cã cÊ u h× nh rÊ t m¹ nh thÊ p nhÊ t ph¶ i lµ hÖ thèng

Router 3

Router 4

M¹ng 2

M¹ng 4

M¹ng 1

M¹ng 3

Router 1


Gateway ®îc thiÕ t kÕ ®Ó nèi ç c lo¹ i m¹ ng kh¸ c nhau vÒ c¬ b¶ n. Chóng thùc hiÖ n ®iÒ u ®ã b» ng ç ch dÞch ç c th«ng ®iÖ p tõ mét ®Þnh d¹ ng nµ y sang mét ®Þnh d¹ ng kh¸ c.

H×nh 1.16: Sö dông gateway ®Ó kÕt nèi çc m¹ng diÖn réng víi nhau

H×nh 1.17: VÝ dô vÒ ®Êu nèi Modem qua m¹ng tho¹i

Modem PSTN

Modem


Trong Gateway hÖ thèng phÇ n mÒ m ®îc x© y dùng thµ nh ç c module ®Ó cã thÓ thùc hiÖ n chøc n¨ ng ®Þnh tuyÕ n b¶ o mË t, qu¶ n lý dÞch vô vµ tÝ nh cíc (cho ç c cuéc nèi quèc tÕ ).

Gateway cã thÓ ho¹ t ®éng ë chÕ ®é cã kÕ t nèi hoÆ c kh«ng kÕ t nèi. Sö dông giao thøc X.75 cho kÕ t nèi gi÷a hai Gateway.

1.6.5 Modem (Modulation/Demodulation):

Modem lµ thiÕ t bÞ cã chøc n¨ ng chuyÓ n ®æi tÝ n hiÖ u sè thµ nh tÝ n hiÖ u t¬ng tù vµ ngîc l¹ i. Nã ®îc dïng ®Ó kÕ t nèi ç c m¸ y tÝ nh th«ng qua ®êng ®iÖ n tho¹ i, ®© y lµ mét thiÕ t bÞ kh¸ phæ dông.

Modem kh«ng thÓ dïng ®Ó nèi ç c m¹ ng xa víi nhau vµ trao ®æi d÷ liÖ u trùc tiÕ p ®îc. Hay nãi mét ç ch kh¸ c Modem kh«ng ph¶ i lµ thiÕ t bÞ liª n m¹ ng (internetwork device) nh lµ Router. Tuy nhiª n Modem cã thÓ ®îc dïngkÕ t hîp víi mét Router ®Ó kÕ t nèi ç c m¹ ng qua m¹ ng ®iÖ n tho¹ i chuyÓ n m¹ ch c«ng céng (PSTN)

Cã hai lo¹ i Modem: Modem trong vµ Modem ngoµ i. Modem trong ®îc g¾ n trong b¶ n m¹ ch chÝ nh (mainboard) cßn Modem ngoµ i lµ mét thiÕ t bÞ ®éc lË p, nã ®îc nèi víi m¸ y tÝ nh th«ng qua cæng RS-232.

Mét sè ph¬ng thøc truy cËp m¹ng Mét sè ph¬ng thøc truy cËp m¹ng Mét sè ph¬ng thøc truy cËp m¹ng Mét sè ph¬ng thøc truy cËp m¹ng

2.1 M« h×nh OSI §Ó m¹ ng ®¹ t kh¶ n¨ ng tèi ®a, ç c tiª u chuÈ n ®îc chän ph¶ i cho phÐp më réng

m¹ ng ®Ó cã thÓ phôc vô nh÷ng øng dông kh«ng dù kiÕ n tríc trong t¬ng lai t¹ i lóc l¾ p ®Æ t hÖ thèng vµ ®iÒ u ®ã còng cho phÐp m¹ ng lµ m viÖ c víi nh÷ng thiÕ t bÞ ®îc s¶ n xuÊ t tõ nhiÒ u h∙ ng kh¸ c nhau.

Tæ chøc chuÈ n ho¸ quèc tÕ lµ ISO (International Standards Organization), do ç c níc thµ nh viª n lË p nª n, ë B¾ c Mü chÞu sù ®iÒ u hµ nh cña ANSI (American National Standards Institude) ë Hoa Kú. ANSI ®∙ uû th¸ c cho IEEE ph¸ t triÓ n vµ ®Ò ra nh÷ng tiª u chuÈ n kü thuË t cho LAN.

ISO ®∙ ®a ra m« h× nh 7 líp cho m¹ ng gäi lµ m« h× nh OSI.

Chøc n¨ ng cña líp thÊ p bao gåm c¶ viÖ c chuÈ n bÞ cho líp cao h¬n hoµ n thµ nh chøc n¨ ng cña m× nh. Mét m¹ ng hoµ n chØ nh ho¹ t ®éng víi mäi chøc n¨ ng cña m× nh ph¶ i ®¶ m b¶ o cã 7 líp cÊ u tróc tõ thÊ p ®Õ n cao.

Líp 1: Physical Layer

Thùc chÊ t cña líp nµ y lµ thùc hiÖ n nèi liÒ n ç c phÇ n tö cña m¹ ng thµ nh mét hÖ thèng b» ng ç c ph¬ng ph¸ p vË t lý, ë líp nµ y sÏ cã ç c thñ tôc ®¶ m b¶ o cho ç c yª u cÇ u vÒ chuyÓ n m¹ ch ho¹ t ®éng nh» m t¹ o ra ç c ®êng truyÒ n thùc cho ç c chuçi bit th«ng tin.

Líp 2: Data Link Layer


NhiÖ m vô cña líp nµ y lµ tiÕ n hµ nh chuyÓ n ®æi th«ng tin díi d¹ ng chuçi ç c bit ë líp m¹ ng thµ nh tõng ®o¹ n th«ng tin gäi lµ frame. Sau ®ã ®¶ m b¶ o truyÒ n liª n tiÕ p ç c frame tíi líp vË t lý , ®ång thêi xö lý ç c th«ng b¸ o tõ tr¹ m thu göi tr¶ l¹ i.

Nãi tãm l¹ i nhiÖ m vô chÝ nh cña hai líp nµ y lµ khëi t¹ o vµ tæ chøc ç c frame còng nh xö lý ç c th«ng tin liª n quan tíi nã.

Líp 3: Network Layer

Líp m¹ ng nh» m ®¶ m b¶ o trao ®æi th«ng tin gi÷a ç c m¹ ng con trong mét m¹ ng lín, líp nµ y cßn gäi lµ líp th«ng tin gi÷a ç c m¹ ng con víi nhau. Trong líp m¹ ng ç c gãi d÷ liÖ u cã thÓ truyÒ n ®i theo tõng ®êng kh¸ c nhau ®Ó tíi ®Ý ch. Do vË y, ë líp nµ y ph¶ i chØ ra con ®êng nµ o d÷ liÖ u cã thÓ ®i vµ con ®êng nµ o bÞ cÊ m t¹ i thêi ®iÓ m ®ã. Thêng líp m¹ ng ®îc sö dông trong trêng hîp m¹ ng cã nhiÒ u m¹ ng con hoÆ c ç c m¹ ng lín vµ ph© n bæ trª n mét kh«ng gian réng víi nhiÒ u nót th«ng tin kh¸ c nhau.

Líp 4: Transport Layer

NhiÖ m vô cña líp nµ y lµ xö lý ç c th«ng tin ®Ó chuyÓ n tiÕ p ç c chøc n¨ ng tõ líp trª n nã (Session Layer) ®Õ n líp díi nã (Network Layer) vµ ngîc l¹ i. Thùc chÊ t Transport Layer lµ ®Ó ®¶ m b¶ o th«ng tin gi÷a ç c m¸ y chñ víi nhau. Líp nµ y nhË n ç c th«ng tin tõ líp Session Layer, ph© n chia thµ nh ç c ®¬n vÞ d÷ liÖ u nhá h¬n vµ chuyÓ n chóng tíi líp m¹ ng (Network Layer)

Líp 5: Session Layer

Líp cho phÐp ngêi dïng tiÕ p xóc víi nhau qua m¹ ng. Nhê líp Session Layer nh÷ng ngêi dïng lË p ç c ®êng nèi víi nhau khi cuéc héi tho¹ i ®îc thµ nh lË p th× líp nµ y cã thÓ qu¶ n lý cuéc héi tho¹ i ®ã theo yª u cÇ u cña ngêi dïng. Mét ®êng nèi gi÷a nh÷ng ngêi dïng ®îc gäi lµ mét cuéc tiÕ p xóc. Líp Session Layer cho phÐp ngêi dïng ®îc ®¨ ng ký vµ o mét hÖ thèng ph© n chia thêi gian tõ xa hoÆ c chuyÓ n mét file gi÷a hai m¸ y.

Líp 6: Presentation Layer

Líp nµ y gi¶ i quyÕ t ç c thñ tôc tiÕ p nhË n d÷ liÖ u mét ç ch chÝ nh quy vµ o m¹ ng, nhiÖ m vô cña líp nµ y lµ lùa chän ç ch tiÕ p nhË n d÷ liÖ u, biÕ n ®æi ç c ký tù, ch÷ sè cña m∙ ASCII hay ç c m∙ kh¸ c vµ ç c ký tù ®iÒ u khiÓ n thµ nh mét kiÓ u m∙ nhÞ ph© n thèng nhÊ t ®Ó ç c lo¹ i m¸ y kh¸ c nhau cã thÓ truy cË p vµ o hÖ thèng m¹ ng.

Líp 7: Application Layer

Líp nµ y cã nhiÖ m vô phôc vô trùc tiÕ p cho ngêi dïng, cung cÊ p tÊ t c¶ ç c yª u cÇ u phèi ghÐp cÇ n thiÕ t cho ngêi dïng, yª u cÇ u phôc vô chung nh chuyÓ n ç c file sö dông ç c Terminal cña hÖ thèng,.... Líp sö dông b¶ o ®¶ m tù ®éng ho¸ qu¸ tr× nh th«ng tin, gióp cho ngêi dïng khai th¸ c m¹ ng tèt nhÊ t.

Ch¬ng 2: Mét sè ph¬ng thøc truy cËp m¹ng 33

HÖ thèng më OSI lµ hÖ thèng cho phÐp truyÒ n th«ng tin víi ç c hÖ thèng kh¸ c, trong ®ã ç c m¹ ng kh¸ c nhau, sö dông ç c giao thøc kh¸ c nhau, cã thÓ th«ng b¸ o cho nhau ®Ó chuyÓ n mét giao thøc nµ y sang mét giao thøc kh¸ c.

2.2 Çc chIEEE (I

trong lÜ nh vùtiÕ ng b¾ t ®Ç ut¹ o nª n sù hégian qua. VÞ txem xÐt vµ tiÕlµ ISO 8802.x

Hä IEE

IEEE 80

IEEE 80

IEEE 80

IEEE 80

IEEE 80

IEEE 80

IEEE 80Group).

Giao thøc líp øng dông

H×nh 2.1 - M« h×nh OSI

uÈn IEEE 802.x vµ ISO 8802.x nstitute of Electrical and Electronic Engineers) lµ tæ chøc ®i tiª n phong c chuÈ n ho¸ m¹ ng côc bé víi ®Ò ¸ n IEEE 802 (IEEE 802 Project) næi triÓ n khai tõ 1980 vµ kÕ t qu¶ lµ hµ ng lo¹ t chuÈ n hä IEEE 802.x ra ®êi, i tô quan träng cho viÖ c thiÕ t kÕ vµ cµ i ®Æ t ç c m¹ ng côc bé trong thêi

rÝ cña hä chuÈ n nµ y cµ ng cao h¬n khi (vµ o cuèi nh÷ng n¨ m 80) ISO ®∙ p nhË n chóng thµ nh chuÈ n quèc tÕ vµ ban hµ nh díi m∙ hiÖ u t¬ng øng .

E 802.x bao gåm ç c chuÈ n sau:

2.1: Giao diÖ n líp cao (High Level Interface).

2.2: §iÒ u khiÓ n liª n kÕ t logic - Logical Link Control (LLC)

2.3: CSMA/CD

2.4: Token Bus

2.5: Token Ring

2.6: M¹ ng ®« thÞ - Metropolitan Area Networks (MAN)

2.7: Nhãm cè vÊ n kü thuË t b¨ ng réng (Broadband Technical Advisory

Líp liªn kÕtd÷ liÖu

Líp m¹ng

Líp vËt lý

Líp øng dông


Líp tr×nh diÔn

Líp phiªn

Líp giao vËn

Líp m¹ng

Líp vËt lý


Líp m¹ng

Líp vËt lý

Líp øng dông


Líp tr×nh diÔn

Líp phiªn

Líp giao vËn

Líp m¹ng

Líp vËt lý

Giao thøc líp tr×nh diÔn

Giao thøc líp phiªn

Giao thøc líp giao vËn

Líp con truyÒn th«ng


IEEE 802.8: Nhãm cè vÊ n kü thuË t quang (Fiber Optic Technical Advisory Group).

IEEE 802.9: Ç c m¹ ng tÝ ch hîp d÷ liÖ u vµ © m thanh (Integrated Data and Voice Networks).

IEEE 802.10: ChuÈ n ho¸ b¶ o mË t liª n m¹ ng LAN (Standard for Interoperable LAN Security).

IEEE 802.11: LAN kh«ng d© y (Wireless LAN).

IEEE 802.12: ChuÈ n ®Æ c t¶ m¹ ng côc bé (100VG - AnyLAN).

H× nh 2.2 minh häa vÞ trÝ (t¬ng ®èi) cña ç c chuÈ n trª n so s¸ nh víi m« h× nh tham chiÕ u OSI.

H×nh 2.2: Quan hÖ gi÷a çc chuÈn IEEE 802 vµ m« h×nh OSI

HiÖ n nay IEEE còng ®∙ ph¸ t triÓ n chuÈ n IEEE 802.13 cho ç c m¹ ng 100-BASE-X.

- IEEE 802.1: Lµ chuÈ n ®Æ c t¶ kiÕ n tróc m¹ ng, kÕ t nèi gi÷a ç c m¹ ng vµ viÖ c qu¶ n trÞ m¹ ng ®èi víi m¹ ng côc bé.

- IEEE 802.2: Lµ chuÈ n ®Æ c t¶ líp LLC (dÞch vô, giao thøc) cña m¹ ng côc bé. Cã 3 kiÓ u giao thøc LLC chÝ nh ®îc ®Þnh nghÜ a:

- LLC - type 1: Lµ giao thøc kiÓ u “ kh«ng liª n kÕ t” vµ kh«ng cã c¬ chÕ b¸ o nhË n (acknowledgement).

- LLC - type 2: Lµ giao thøc kiÓ u “cã liª n kÕ t”. - LLC - type 3: Lµ giao thøc kiÓ u “ kh«ng liª n kÕ t” vµ cã c¬ chÕ b¸ o nhË n.

Ç c giao thøc nµ y ®îc x© y dùng theo ph¬ng thøc c© n b» ng (balanced mode) cña giao thøc HDLC vµ cã ç c khu«n d¹ ng d÷ liÖ u vµ chøc n¨ ng t¬ng tù, ®Æ c biÖ t lµ trong trêng hîp LLC- type 2. H× nh 2.3 m« t¶ khu«n d¹ ng cña PDU trong giao thøc IEEE 802.2.

Líp øng dông


Líp tr×nh diÔn

Líp phiªn

Líp giao vËn

Líp m¹ng

Líp vËt lý 802.3 802.4 802.5 802.6 802.9 802.11 802.12

802.2

802.1

802.10


MÆ t kh¸ c chóng ta thÊ y r» ng ®èi víi cÊ u tróc m¹ ng h× nh sao (Star) khi mét liª n kÕ t gi÷a hai thùc thÓ (hai tr¹ m lµ m viÖ c) th× thiÕ t bÞ trung t© m sÏ ®¶ m b¶ o ®êng truyÒ n vË t lý ®îc giµ nh riª ng trong suèt qu¸ tr× nh truyÒ n. Tuy nhiª n ®èi víi ç c cÊ u tróc m¹ ng h× nh Bus, vßng (Ring) th× chØ cã mét ®êng truyÒ n duy nhÊ t nèi tÊ t c¶ ç c tr¹ m lµ m viÖ c l¹ i víi nhau, bëi vË y ph¶ i cã quy t¾ c chung cho tÊ t c¶ ç c tr¹ m lµ m viÖ c nèi vµ o m¹ ng ®Ó ®¶ m b¶ o r» ng ®êng truyÒ n ®îc truy cË p vµ sö dông mét çch hiÖ u qu¶ . Cã nhiÒ u ph¬ng ph¸ p kh¸ c nhau ®Ó truy cË p ®êng truyÒ n vË t lý , ®îc chia thµ nh hai lo¹ i:

- Ç c ph¬ng thøc truy cË p ngÉ u nhiª n (Random Access). - Ç c ph¬ng thøc truy cË p cã ®iÒ u khiÓ n (Controlled Access).

H×nh

Díi ®© y chóm¹ ng côc bé hiÖ n

2.3 - Khu«n d¹ng cña PDU dïng trong IEEE 802.2.

ng ta xem xÐt néi dung cña 3 ph¬ng thøc hay dïng nhÊ t trong ç c nay:

N(R)P/F

0 S 0S 0001

(d) Vïng CONTROL cho PDU lo¹i S (Supervisory)

1 M MM MMP/F

1

1 8

(e) Vïng CONTROL cho PDU lo¹i U (Unnumbered)

N(R)0 N(R)P/F

1 2 8 9 10 16

(c) Vïng CONTROL cho PDU lo¹i I (Infomation)

I/G C/R

§Þa chØ ®Ých §Þa chØ nguån(b) Vïng ®Þa chØ

DSAP CONTROLSSAP INFORMATION

8 bit 8 bit 8/16 bit

(a) Khu«n d¹ng tæng qu¸t

Chó thÝch DSAPSSAPI/G

C/R

: §iÓm truy nhËp dÞch vô ®Ých: §iÓm truy nhËp dÞch vô nguån: = 0, DSAP riªng: = 1, DSAP nhãm: = 0, LÖnh: = 1, §¸p øng


- Ph¬ng thøc ®a truy cË p c¶ m nhË n sãng mang ph¸ t hiÖ n xung ®ét (CSMA/CD – Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection).

- Ph¬ng thøc Bus víi thÎ bµ i (Token Bus)

- Ph¬ng thøc

H

2.2.1 Ph¬ng th(CSMA/CD)

2.2.1.1 CSMA/CD

§© y lµ ph¬th«ng tin ph¶ i chê th× tr¹ m cã quyÒ nthÝ ch hîp míi cãnhiÒ u tr¹ m cïng phiÖ n vµ ç c gãi sènhË n ®îc th«ng thêng. Nhê vË y hiÖ n xung ®ét th«tû sè gi÷a thêi gianTh«ng thêng hiCSMA/CD ®îc x

CSMA/CD lµ(Listen Before TalkhÕ t ph¶ i “nghe” xe(theo khu«n d¹ ng cth× tr¹ m ph¶ i thùc“kiª n nhÉ n” - pers

(1) Tr¹ m t¹ m®Ç u nghe ®êng t

vßng víi thÎ bµ i (Token Ring)

×nh 2.4- Çc ph¬ng ph¸p truy cËp ®êng truyÒn

øc ®a truy cËp c¶m nhËn sãng mang ph¸t hiÖ n xung ®ét

ng thøc hay dïng trong m¹ ng h× nh Bus. Mét tr¹ m muèn truyÒ n tÝ n hiÖ u b¸ o tr¹ ng th¸ i nghØ cña kª nh, nÕ u nhË n ®îc tÝ n hiÖ u nµ y ph¸ t th«ng tin lª n kª nh. MÆ t kh¸ c chØ cã ç c tr¹ m cã m∙ th«ng tin quyÒ n nhË n th«ng tin. Cã thÓ x¶ y ra trêng hîp cã cïng hai hay h¸ t th«ng tin vµ o kª nh nhng sù xung ®ét nµ y sÏ lË p tøc bÞ ph¸ t liÖ u bÞ truyÒ n sai sÏ ®îc truyÒ n ®i truyÒ n l¹ i cho tíi khi tr¹ m ph¸ t b¸ o lµ ®∙ nhË n ®óng vµ ®ñ sè liÖ u th× qu¸ tr× nh l¹ i tiÕ p tôc b× nh ph¬ng thøc truy cË p nµ y cã kh¶ n¨ ng chèng nhiÔ u do viÖ c ph¸ t ng tin. HiÖ u suÊ t kª nh truyÒ n cña ph¬ng ph¸ p nµ y phô thuéc vµ o ph¸ t hiÖ n xung ®ét sè liÖ u vµ thêi gian trung b× nh truyÒ n mét gãi.

Ö u suÊ t kª nh truyÒ n ®¹ t tí i trª n 90%. Ph¬ng thøc truy cË p ¸ c ®Þnh theo chuÈ n IEEE 802.3.

ph¬ng ph¸ p c¶ i tiÕ n tõ ph¬ng ph¸ p CSMA, hay cßn gäi lµ LBT - Nghe tríc khi nãi). Tøc lµ : Mét tr¹ m cÇ n truyÒ n d÷ liÖ u tríc m ®êng truyÒ n ®ang rçi hay bË n. NÕ u rçi th× truyÒ n d÷ liÖ u ®i huÈ n). Ngîc l¹ i, nÕ u ®êng truyÒ n ®ang bË n (®∙ cã d÷ liÖ u kh¸ c) hiÖ n theo mét trong 3 gi¶ i thuË t sau (thêng gäi lµ ç c gi¶ i thuË t istent algorithms):

rót lui chê ®îi trong mét thêi ®o¹ n ngÉ u nhiª n nµ o ®ã råi l¹ i b¾ t ruyÒ n.

Truy nhËp ngÉu nhiªn

CSMA

CSMA/CD

RegisterInsertion

SlottedRing

Truy nhËp cã ®iÒu khiÓn

TokenBus

TokenRing

CollisionAvoidance


(2) Tr¹ m tiÕ p tôc nghe ®Õ n khi ®êng truyÒ n rçi th× truyÒ n d÷ liÖ u ®i víi x¸ c suÊ t b» ng 1.

(3) Tr¹ m tiÕ p tôc nghe ®Õ n khi ®êng truyÒ n rçi th× truyÒ n d÷ liÖ u ®i víi x¸ c suÊ t p x¸ c ®Þnh tríc (0


2.2.1.2 ChuÈ n IEEE 802.3

Lµ chuÈ n ®Æ c t¶ mét m¹ ng côc bé dùa trª n m¹ ng Ethernet næi tiÕ ng do Digital, Intel vµ Xerox hîp t¸ c ph¸ t triÓ n tõ n¨ m 1980 (lóc ®ã gäi lµ DIX Ethernet version 1. 0 vµ ®Õ n n¨ m 1982 th× version 2.0 ra ®êi). IEEE 802.3 t¬ng tù DIX Ethernet 2.0, chØ kh¸ c vÒ d¹ ng frame.

IEEE 802.3 bao gåm c¶ líp vË t lý vµ líp con MAC víi ç c ®Æ c t¶ sau:

- §Æ c t¶ dÞch vô MAC (MAC service specification). - Giao thøc MAC (MAC protocol). - §Æ c t¶ vË t lý ®éc lË p víi ®êng truyÒ n (Medium Independent physical

specification).

- §Æ c t¶ vË t lý phô thuéc ®êng truyÒ n (Medium dependent physical specification).

§Æ c t¶ dÞch vô MAC ®Þnh nghÜ a ç c dÞch vô mµ IEEE 802.3 cung cÊ p cho líp LLC hoÆ c ngêi dïng ë líp cao h¬n kh¸ c.

PhÇ n cèt lâ i cña IEEE 802.3 lµ giao thøc MAC dùa trª n ph¬ng ph¸ p CSMA/CD.

Tríc khi nãi vÒ chuÈ n IEEE 802.3 chóng ta h∙ y ph© n tÝ ch s¬ qua chuÈ n IEEE 802 nãi chung. Trª n c¬ së m« h× nh 7 líp cña ISO (International Organization for Standarzation) tæ chøc IEEE (Institute of Electrical and Electronic Engineers) ®∙ ®a ra chuÈ n IEEE 802 ®Ó cô thÓ hãa chøc n¨ ng cña 2 líp thÊ p trong cÊ u tróc ph© n cÊ p cña m¹ ng lµ líp vË t lý vµ líp liª n kÕ t d÷ liÖ u.

B¶ng 2.1

Ç c líp cao 802.1 phèi ghÐp ë ç c líp cao

802.2 ®iÒ u khiÓ n liª n kÕ t logic (líp con LLC)

Líp liª n kÕ t d÷ liÖ u 802.3, 802.4, 802.5, 802.6 ®iÒ u khiÓ n tr cË p m¹ ng (líp con ®iÒ u khiÓ n truy cË p m¹ ng-MAC)

Líp vË t lý Trêng vË t lý

Theo b¶ ng 2.1 trª n th× chu�

Documents

Lêi nãi ®Çu - Tỉnh giấc · 2015-05-04 · Tæng quan hÖ thèng m¹ng côc béTæng quan hÖ thèng m¹ng côc bé Cã thÓ nãi sù ra ®êi cña m¸y tÝ nh nãi chung vµ