Êӹѡ§Ò¹¹âºÒÂáÅÐÂØ·¸ÈÒʵÃ�¡ÒäŒÒ

♦ ภาพรวมเศรษฐกจไทย ♦ ตวชวดเศรษฐกจการคา ♦ การคาระหวางประเทศของไทย ♦ สถานการณราคาสนคาส�าคญ

ปท 3 ฉบบท 26 ประจ�าเดอนกนยายน 2556

TPSO Journal

วารสาร

โอกาสโคเนอไทยในอาเซยน (AEC)แมโขงเดลตา : ปทางขางหนา...ASEAN SUPPLY CHAIN

...ส

ฉบบนมเรองราวมากมายอกเชนเคย นอกจากจะมงาน การประชมรวมกบภาคเอกชน เพอแกไขปญหาการคาการขาย การสงออกกนเปนรายสนคา แลวยงมงานมหกรรมจดแสดง และจ�าหนายสนคาเพอขบเคลอนเศรษฐกจการคาภายใน ประเทศ อกทงยงมการศกษาส�ารวจโอกาสทางการคาและ การลงทนกบประเทศเพอนบานอกดวย

จากทคณะของกระทรวงพาณชย น�าโดยปลดกระทรวง (นางวชร วมกตายน) ทปรกษาการพาณชย (นางสาวผองพรรณ เจยรวรยพนธ) เดนทางไปกระชบความสมพนธ และส�ารวจ เสนทางการคาทกมพชา (จ.สหนวลล และกรงพนมเปญ) และ เวยดนาม (นครโฮจมนห) โดยสนคาไทยเปนทนยมของผบรโภค ชาวเวยดนามและกมพชาเปนอยางมาก ซงจะเหนไดจากงาน Cambodia-Thailand Caravan Fair 2013 ทเคยเลาใหฟง ไปเมอฉบบกอนหนาน จากงานนเอง ท�าให จ.สหนวลล สนใจมาก เสนอใหรวมมอกนจดงานคาราวานอก 2 เสนทาง คอ เสนทางท 1) เรมจาก จ.ตราด ไปยง จ.สหนวลล และ จ.กมปอต กมพชา เสนทางท 2) เรมจากกรงพนมเปญ ไป จ.กมปงชะนง และจ.บนเตยเมยนเจย สวนในเวยดนาม พบวามความนยม สนคาไทยทมคณภาพและทนสมย ซงสามารถเขารวมงาน Thailand Week ในนครโฮจมนต และงานคาราวานท จ.กมปอต ซงเปนชายแดนตดเวยดนาม โดยไทยจะน�าสนคา OTOP เขารวมงานแสดงสนคาใหมากขน

สบก.

Getting Around with TPSO

บรรณาธการ

ผอ�านวยการส�านกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา

ผจดท�า

ส�านกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย44/100 ถ.นนทบร 1 ต.บางกระสออ.เมอง จ.นนทบร 11000โทร. 0 2507 7895 โทรสาร 0 2547 5687

วารสารรายเดอน ประจ�ำเดอนกนยำยน 2556 • ปท 3 ฉบบท 26

ส�านกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย

CONTENTS

กรงเทพเมองหนงสอโลก .................................3

โอกาสโคเนอไทยในอาเซยน (AEC) ..............4-5

แมโขงเดลตา : ปทางขางหนาส ASEAN Supply Chain.............................6-7

ภาพรวมเศรษฐกจไทย......................................8

ตวชวดเศรษฐกจการคา....................................9

การคาระหวางประเทศของไทย : กรกฎาคม 2556............................................10

สถานการณราคาทองค�า ราคานำมน อตราแลกเปลยน และ ราคาสนคาเกษตร : สงหาคม 2556...............................................11

Editor’s Note

วารสาร สนย.ฉบบท 26 ขอสงทายป (งบประมาณ) 2556 ดวยเนอหาสาระเรองราวดๆ และนาสนใจเกยวกบ โอกาสโคเนอไทยในอาเซยน และ แมโขงเดลตา: ปทางขางหนา ส ASEAN Supply Chain

ภายในป 2558 ซงจะมการรวมกลม และกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community:AEC) นบเปนโอกาสดของโคเนอของไทยทจะขยายตลาดไปยงประเทศในกลมอาเซยนโดยการเพมผลผลตภายในประเทศ หรอใชประเทศอาเซยนอนๆ ทมปจจย การผลตถกกวาไทยเปนฐานการผลตเพราะไทยมศกยภาพในการผลตโคเนอซงมทงพอ-แมพนธโคเนอ ชนด เทคโนโลยการเลยง และกระบวนการผลตเนอโคทเหนอประเทศอนในอาเซยนท�าใหไดผลตภณฑ ทไดมาตรฐานเปนทยอมรบของตลาดอาเซยนจงมความจ�าเปนอยางยงทไทยจะตองเรงสงเสรมใหเกษตรกรมาเลยงโคเนอใหมากขนเพอรองรบความตองการของตลาดทจะเพมขนในอนาคต

นอกจากนในระยะยาว เพอปทางสการเปนตลาดและฐานการผลตเดยวของอาเซยน กระทรวงพาณชยไดด�าเนนโครงการเชอมโยงเศรษฐกจการคาระหวางไทยกบประเทศเพอนบานรวมถงมณฑลทางตอนในของจนทมการเชอมตอกบอนโดจน หนงในนนคอพนทดนดอนสามเหลยมปากแมน�าโขง (Mekong Delta Sub-region) ครอบคลมพนทแมน�าโขงไหลผานตงแตกรงพนมเปญถงตอนใตสดของเวยดนาม ดวยศกยภาพดานตางๆ พนทดนดอนแหงนจะกลายเปนหวหาดส�าคญของอาเซยนตอไป ซงตดตามรายละเอยดไดภายในฉบบ

เรายนดเปนอยางยงทจะรบฟงความคดเหน และขอแนะน�าจากทานเพอปรบปรงรปแบบและเนอหาสาระวารสารใหดยงขนตอไป...

บรรณาธการ

3วารสาร สนย.

โดย ดร.ไพศาล มะระพฤกษวรรณ

ปจจบนคนกรงเทพนยมอานหนงสอกนคกคกเปนพเศษนบตงแตเดอนเมษายน 2556 ทผวาราชการกรงเทพมหานครไดประกาศวากรงเทพฯ ไดรบเลอกจากยเนสโกใหเปนเมองหนงสอโลกประจ�าป 2556 โดย

จะมกจกรรมสงเสรมการอานหนงสอตลอดป เปนทนายนดทคนไทยจะสนกสนานกบการอานกนมากขน อยางไรกตาม คณภาพการอานกเปนสงทตองค�านง ถงควบคกนไปดวยเชนกน

การอานเปนการสรางชาต ยงอานมาก เรากจะไดยงรมากขน ทานอบราฮม ลนคอลน ประธานาธบดคนท 16 ของสหรฐอเมรกา ผเปน 1 ใน 4 รฐบรษทไดรบการยกยองสงสดของสหรฐฯ กเปนนกอานคนส�าคญเชนกน ทานเกดในครอบครวชาวนายากจน ไมเคยไดเขาโรงเรยนแตรกการอานมาก สงนท�าใหทานสามารถกาวสจดสงสดในชวต สต�าแหนงประธานาธบดของสหรฐฯ ซงไมธรรมดา

เปนอยางยง ดงนนเราจงสามารถกลาวไดวาการอานหนงสอเปนการ สรางชาตอยางแทจรง

เมอพจารณาจากอตราการรหนงสอของคนไทยจะพบวาสงถง 93.5% เลยทเดยว ใกลเคยงกบฟลปปนสซงอยทระดบ 95.4% แตคนฟลปปนสกลบมความเปนสากลมากกวา มความพรอมทจะไปท�างานในตางประเทศหรอตดตอคาขายกบตางประเทศมากกวา นาเปนเรองเกยวกบปจจยทท�าใหเกดคณภาพการอาน ทตางกน ทงนคนฟลปปนสมทกษะภาษาองกฤษในระดบทด ท�าใหสามารถขยายขอบเขตการอานไดมากกวา โดยเฉพาะงานวจยใหมๆ ทมกตพมพเปนภาษาองกฤษ

นกวชาการดานการศกษาอธบายวา พฤตกรรมการอานหนงสอมความสมพนธกบทงระดบการศกษา ฐานะทางเศรษฐกจ และโครงสรางพนฐานของประเทศ หากทกคนหยงรวาการอานหนงสอมอทธพลตอการด�ารงชวตของคนอยางไร กจะท�าใหเกดแรงจงใจในการอาน ประเทศทประชาชนรกการอานรฐบาลมกจะมนโยบายสงเสรมอยางชดเจน

เราลองมาพจารณากนวา มปจจยอะไรบางทชวยสงเสรมใหคนฟลปปนสรกการอาน

1. รากฐานการศกษาทยาวนาน ในฟลปปนสมสถาบนการศกษาระดบอดมศกษา 2,180 แหงทวประเทศ หลายแหงมอายยนยาวหลายศตวรรษ มหาวทยาลยซานโตโทมสในกรงมนลากอตงเมอ 408 ปกอน เปนมหาวทยาลย ทเกาแกทสดในเอเชย การหยงรากลกของระบบการศกษานยอมปลกฝง ความคดของประชาชนใหเหนถงความส�าคญของการอานไดมากกวา

2. การศกษาแบบตะวนตก ปจจบนระบบการศกษาของฟลปปนส เปนแบบอเมรกนในทกระดบชนตงแตอนบาลถงระดบอดมศกษา สงผลใหการปรบตว เขากบระบบงานของบรษทตะวนตกจงท�าไดงายกวา

3. ต�าราเปนภาษาองกฤษ ทกวชาทมการเรยนการสอนในโรงเรยนและมหาวทยาลยเปนต�าราฉบบพมพลาสดเลมเดยวกบทใชในสหรฐฯ โดยมการ จดพมพเพอจ�าหนายเฉพาะในฟลปปนสภายใตลขสทธดวยราคาทถกมาก เปดโอกาสใหทกชนชนอานหนงสอกนไดอยางจใจ

4. จ�าเปนตองรภาษาองกฤษ ภาษาองกฤษเปนภาษาราชการของฟลปปนส การไมรภาษาองกฤษเหมอนเปนการตดสทธของตนเอง

5. ความจ�าเปนในอดต ฟลปปนสเปนชาตทไดรบอทธพลจากตะวนตก มากทสดในอาเซยน เนองจากเคยเปนสวนหนงของสเปนอย 377 ป (พ.ศ. 2064-2441) และสหรฐฯ 48 ป (พ.ศ. 2441-2489) คนทประสงค จะมงานดๆ จ�าตองรภาษาตางประเทศและมการศกษาทดกวา

กรงเทพเมองหนงสอโลก

6. คานยมการท�างานตางประเทศ ในแตละปมคนฟลปปนสเดนทาง ไปท�างานในตางประเทศนบลานคน ซงแนนอนวาทกคนตระหนกถงความ ส�าคญของการอานเพอใหสามารถแขงขนในตลาดแรงงานระดบโลกได ในป 2555 คณะกรรมการดานชาวฟลปปนสโพนทะเล (the Commission on Overseas Filipinos) ประมาณการวามคนฟลปปนสไปท�างานหรอพ�านก ในตางประเทศราว 12.6 ลานคน (เปนอนดบท 3 ของโลกรองจากอนเดย และจน) คดเปน 13% ของประชากร 94 ลานคน

7. การศกษาเพอประชาชน รฐบาลฟลปปนสสนบสนนการศกษาใน ทกดานเพอใหคนทกคนสามารถเขาถงการศกษาไดอยางทวถงในราคาไมแพง

แงคดส�าหรบนกอานชาวไทย

• ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕–๒๕๕๙) ของไทย ไดมงเนนการสรางโอกาสทางเศรษฐกจดวยฐาน ความร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค จงจ�าเปนอยางยงทจะตองสรางนกอานทสามารถพฒนาองคความรดวยตนเอง โดยการเขาถงความรใหมๆ อยตลอดเวลาอยางสม�าเสมอ

• แมปจจยสนบสนนการอานในประเทศไทยอาจจะแตกตางจากฟลปปนส แตเปนทนาสงเกตวาโรงเรยนแคทอลกหลายแหงของไทยใชต�าราวชาการ เชน คณตศาสตร และวทยาศาสตรเปนภาษาองกฤษ ซงชวยสรางความคนเคยภาษาองกฤษแกผเรยนไดเปนอยางด มความแตกฉานในเรองทสนใจมากขน และในระยะยาวผเรยนกสามารถตอยอดการศกษาในตางประเทศไดโดยไมยากนก อกทงเปนการสงเสรมการขยายขอบเขตการศกษาดวยตนเองในความรใหมๆ ไดกวางขวางขนโดยผานทกษะดานภาษาองกฤษ ไมจ�ากดอยเฉพาะหนงสอภาษาไทย ผเรยนจงสามารถรบรถงมมมองทแตกตางจากนกวชาการตางประเทศ ไดกวางขวางและงายขน และเปนการสรางนสยใฝศกษาคนควาวจยดวยตนเองเพอสรางนกวจยรนใหม (ทก�าลงขาดแคลน) ในอนาคตไดดวย

• ฟลปปนสมประสบการณดานการศกษาถง 408 ป จงควรอยางยงทจะขยายความรวมมอและแลกเปลยนประสบการณดานการศกษาระหวางไทยและฟลปปนส เพอใหทงสองประเทศสามารถกาวสการเปนฮบทางการศกษาของอาเซยนอยางแทจรง

• โดยสรป นโยบายการศกษาแบบสองภาษา (Bilingual) ในระดบชาตเปนสงจ�าเปนในการเตรยมความพรอมใหกบคนรนใหมเพอใหประเทศไทยสามารถแขงขนไดในตลาด AEC และตลาดโลกไดอยางมนคงและยงยน

TPSO Journal4 TPSO Journal44

โคเนอ ในอดตเปนการเลยงเพอใชท�าการเกษตรเปนหลก แตปจจบนรปแบบการเลยงโคเนอไดเปลยนมาเปนการเลยงเพอผลตเนอโค เนองจากความตองการบรโภคเนอโคเพมขนทงในและตางประเทศ แตทงน โคเนอเปนสนคาทมตนทนการผลตสง และกวาจะไดรบผลตอบแทนตองใชระยะเวลานาน อกทง การเลยงโคเนอยงประสบปญหาอยหลายอยาง เชน ขาดแคลนพชอาหารสตว ปญหาโรคระบาด เปนตน ประกอบกบในชวงป 2551-2552

เกดภาวะราคาโคเนอตกต�า เกษตรกรประสบปญหาขาดทนสงผลใหเกษตรกรตองขายโคเนอออกไปจ�านวนมาก และน�าพนทเลยงโคเนอไปปลกพชเศรษฐกจ ทใหผลตอบแทนทดกวาแทน เชน ขาว มนส�าปะหลง ยางพารา เปนตน สงผลใหผลผลตเนอโคของไทยไมเพยงพอตอการบรโภคในประเทศ จงตองมการน�าเขาเนอโคจากตางประเทศ โดยเนอโคทน�าเขาสวนใหญจะเปนเนอโคคณภาพ ทงน ในชวงป 2554-2555 ปรมาณการน�าเขาโคเนอของไทยเพมสงขนมาก เฉลยรอยละ 72 ตอป เนองจากไทยมขอผกพนตองเปดโควตาน�าเขาเนอโคสด/แชเยน/แชแขงจากออสเตรเลย และนวซแลนด ภายใตความตกลงเขตการคาเสรไทย-ออสเตรเลย (TAFTA) และความตกลงเขตการคาเสรไทย-นวซแลนด (TNZCEP) สวนดานการสงออก แมวาไทยจะมการสงออกโคเนอในสดสวนทนอย เมอเทยบกบการสงออกรวม โดยในป 2555 อยทรอยละ 0.02 ส�าหรบโคมชวต และรอยละ 0.009 ส�าหรบเนอโค เนองจากมขอจ�ากดเรองโรคปากและเทาเปอย และระเบยบขอบงคบเรองเคลอนยายสตว แตประเดนทนาสนใจ คอ การกาวเขาส AEC ในป 2558 ของไทย เปนโอกาสดทจะเพมการผลตและขยายตลาด โคเนอไปยงประเทศในกลมอาเซยน หรอใชประเทศอาเซยนอนทมปจจยการผลตถกกวาไทยเปนฐานการผลตได เพราะไทยมศกยภาพในการผลตโคเนอสงกวา ประเทศอนๆ ในอาเซยน และมกระบวนการผลตเนอโคและผลตภณฑทไดมาตรฐานเปนทยอมรบของตลาดอาเซยน จงมความจ�าเปนอยางยงทไทยจะตองเรง สงเสรมใหเกษตรกรหนกลบมาเลยงโคเนอมากขน เพอรองรบความตองการของตลาดทจะเพมขนในอนาคต

เมอพจารณาปรมาณการบรโภคของประเทศในกลมอาเซยน (กราฟท 2) พบวา สวนใหญมปรมาณการผลตเนอโคไมเพยงพอกบการบรโภค โดยมาเลเซย มปรมาณการบรโภคเนอโคสงกวาปรมาณการผลตถง 6.36 เทา เนองจากประชากรของมาเลเซยสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม มาเลเซยจงมความตองการเนอโค เพอใชบรโภคในประเทศจ�านวนมาก แตดวยลกษณะภมประเทศทไมเอออ�านวยตอการผลต จงตองน�าเขาเนอโคจากตางประเทศในปรมาณสง สวนฟลปปนส มปรมาณการบรโภคเนอโคสงกวาปรมาณ การผลต 1.5 เทา เนองจากประชากรของฟลปปนสสวนใหญนยมบรโภค เนอโค แตฟลปปนสกสามารถผลตเพอสนองความตองการของผบรโภคในประเทศไดระดบหนง สวนเวยดนาม และไทยมปรมาณการบรโภคเนอโคสงกวาปรมาณการผลตไมมากนก แตในปจจบนทงเวยดนามและไทยมการผลตเนอโคลดลง เนองจากมการน�าพนทเลยงโคเนอไปปลกพชเศรษฐกจทใหผลตอบแทนทดกวา ซงอาจจะท�าใหเกดภาวะขาดแคลนเนอโคในตลาดอาเซยนไดในอนาคต

การพจารณาการสงออก และการน�าเขา จะแบงเปน 3 กลมประเทศ ตามอตราการเปลยนแปลงของปรมาณการผลตเฉลยตงแตป 2551 - 2554 ดงน

(1) กลมประเทศทมอตราการผลตเฉลยเพมขน ไดแก อนโดนเซย ฟลปปนส

อนโดนเซย มอตราการผลตเพมขนเฉลย 5.88 ตอป และมการน�าเขาโคมชวตจากออสเตรเลยมากทสด แตปรมาณการน�าเขาลดลงตงแตป 2553 เปนตนมา เนองจากมการขยายการผลตโคเนอในประเทศเพมขน สวนการน�าเขาเนอโค พบวา อนโดนเซยมการน�าเขาเนอโคคณภาพดจากออสเตรเลย และนวซแลนดมากทสด แตปรมาณการน�าเขาเนอโคลดลง ตงแตป 2553 เปนตนมา เชนกน สะทอนใหเหนวาอนโดนเซยสามารถผลตโคเนอเพอสนองความตองการของผบรโภคภายในประเทศ ไดเพมขน และเมอพจารณาดานการสงออก พบวา อนโดนเซยมการสงออกโคเนอ นอยมาก เนองจากสวนใหญเปนการผลตเพอการบรโภคในประเทศ

ฟลปปนส มอตราการผลตเพมขนเฉลย 2.47 ตอป และมปรมาณการน�าเขาโคมชวตจากออสเตรเลยเพมขนตงแตป 2553 เปนตนมา สวนการน�าเขาเนอโค พบวา ในอดตฟลปปนส มการน�าเขาเนอโคจากอนเดยจ�านวนมาก แตปจจบนกลบมการ น�าเขาลดลง สะทอนใหเหนวา ฟลปปนสหนมาน�าเขาโคมชวตจากออสเตรเลย

เมอพจารณาปรมาณการผลตเนอโคของประเทศในอาเซยน ป 54 (กราฟท 1) พบวา อนโดนเซย ยงคงเปนประเทศผผลตเนอโคมากทสดในอาเซยน มปรมาณการผลตอยท 466 พนตน รองลงมาไดแก เวยดนาม (290 พนตน) ฟลปปนส (241 พนตน) พมา (200 พนตน) และไทย (161 พนตน) ตามล�าดบ ซงผลผลตสวนใหญทประเทศเหลานผลตได จะใชเพอการบรโภคในประเทศ และบางสวนจะถกสงไปจ�าหนายยงตางประเทศ

การผลตเนอโคของประเทศในกลมอาเซยน

การบรโภคเนอโคของประเทศในกลมอาเซยน

ทมา : United States Department of Agriculture , ขอมลของไทยมาจาก สศก.หมายเหต : บรไน และสงคโปรมปรมาณการผลตนอยมาก

ทมา : FAO Statistics Division 2013 Update 29 May 2013 และ United States Department of Agriculture, ขอมลของไทยมาจาก สศก. หมายเหต : บรไน และสงคโปรมปรมาณการผลตนอยมาก

หมายเหต : เนองจากความไมสมบรณของขอมลการวเคราะหในแตละประเดนจงไมครอบคลมทกประเทศในอาเซยน โดยจะมความแตกตางกนตามความสมบรณของขอมล

Special Report

โอกาสโคเนอไทยในอาเซยน (AEC)โดย นางสาวมนสา นวลเตม

ส�ำนกนโยบำยและยทธศำสตรกำรคำสนคำเกษตร

การสงออก และการน�าเขาโคเนอของประเทศในกลมอาเซยน

5วารสาร สนย. 5วารสาร สนย.

ซงเปนโคเนอคณภาพมาเลยงตอ แลวสงเขาโรงช�าแหละ เพอใชบรโภคในประเทศ สงผลใหการน�าเขาเนอโคจากอนเดยลดลง สวนดานการสงออก พบวา ชวงกอนป 55 ฟลปปนสไมมการสงออกโคมชวตเลย แตปจจบนกลบมการสงออกไปยงสหรฐอาหรบ เอมเรตสมากทสด ซงอาจจะเปนไปไดวาฟลปปนสน�าเขาโคมชวตจากออสเตรเลย เพอสงตอไปยงสหรฐอาหรบเอมเรตสอกทอดหนง สวนเนอโค มการสงออกเนอโคมายงไทยมากทสด ซงกอนหนานฟลปปนสไมไดสงออกเนอโคมายงไทยเลยเชนกน

(2) กลมประเทศทมอตราการผลตเฉลยลดลง ไดแก ไทย

ไทย มปรมาณการผลตกอนป 2553 อยอนดบ 4 ในอาเซยน แตหลงจากป 2553 เปนตนมา ปรมาณการผลตของไทย ลดลงมาอยทอนดบ 5 ในอาเซยน โดยมประเทศพมา กาวขนมาเปนผผลตอนดบ 4 แทนประเทศไทย ในขณะทไทยมการ น�าเขาโคมชวตจากประเทศพมามากทสด มสดสวนมลคาการน�าเขาโคมชวตจากพมา ในแตละปเฉลย สงถงรอยละ 99 และมปรมาณการน�าเขาเพมขนอยางตอเนอง ตงแต ป 2552 เปนตนมา สะทอนใหวาไทยอาจจะใชพมาเปนฐานการผลตโคตนน�า (การเลยงแมโคและผลตลกจ�าหนาย) แลวน�าเขาลกโคจากพมาเขามาเพอเลยงตอ เปนการลดตนทนการผลตได และสวนดานการน�าเขาเนอโคไทยมการน�าเขาเนอโคจากออสเตรเลยมากทสด รองลงมา ไดแก นวซแลนดและสหรฐฯ ซงการน�าเขามแนวโนมเพมขน อยางตอเนอง ตงแตป 2549 เปนตนมา เนองจากไทยมขอตกลงการคาเสรไทย-ออสเตรเลย (TAFTA) และการคาเสรไทย-นวซแลนด (TNZCEP) ตามล�าดบ ซงตงแตความตกลง ทง 2 มผลบงคบใชเมอป 2548 สงผลใหไทยน�าเขาเนอโคจากออสเตรเลย เพมขนเฉลยรอยละ 17.71 ตอป และน�าเขาเนอโคจากนวซแลนดเพมขนเฉลย รอยละ 34.48 ตอป

เมอพจารณาดานการสงออกโคเนอของไทย พบวา ไทยมการสงออกโคมชวตไปยงตลาดมาเลเซยสงทสด โดยมสดสวนปรมาณการสงออกเฉลยตงแตป 2550-2555 คดเปนรอยละ 41 ของปรมาณการสงออกทงหมด รองลงมาไดแก ลาว (รอยละ 21.81) พมา (9.87) กมพชา (0.77) สวนการสงออกเนอโค พบวา ไทยสงออกไปยงลาวมากทสด โดยมสดสวนปรมาณการสงออกเฉลยตงแต ป 2550-2555 คดเปนรอยละ 56.47 ของปรมาณการสงออกทงหมด อกทงยง พบวาชวง 3 ปหลง (2553-2555) สดสวนปรมาณการสงออกไปยงลาวสงถงรอยละ 90 ทกป เพราะปจจบนลาวมการเลยงโคเนอลดลง แตยงคงมความตองการใชเนอโค เพอบรโภคในประเทศ และเพอสงไปขายตอยงประเทศจนซงมความตองการบรโภคสงมาก

(3) กลมประเทศทมอตราการผลตเฉลยคอนขางคงท ไดแก มาเลเซย

มาเลเซย เปนประเทศทมปรมาณการผลตนอยทสดในอาเซยน และมอตราการผลตเพมขนเฉลยคอนขางคงท ในขณะทมปรมาณการบรโภคเนอโคสงกวาปรมาณการผลตมาก ซงเมอพจารณาการน�าเขาโคมชวต มาเลเซยมการน�าเขาโคมชวตจากไทยมากทสด รองลงมาไดแก ออสเตรเลย และนวซแลนด ตามล�าดบ ส�าหรบการน�าเขาเนอโค มาเลเซยมการน�าเขาเนอโคจากอนเดยมากทสด รองลงมาไดแก ออสเตรเลย และนวซแลนด ตามล�าดบ และเมอพจารณาดานการสงออก พบวา มาเลเซยสงออกโคมชวตไปยงบรไนเพยงประเทศเดยว และมปรมาณการสงออกไมมากนก

เมอพจารณาดานการสงออกเนอโคของมาเลเซย พบวา การสงออกเนอโค ของมาเลเซย กระจายไปหลายประเทศ โดยสงออกไปยงสงคโปรมากทสด รองลงมา ไดแก ไทย ฮองกง (ไทยกบฮองกง เรมน�าเขาเนอโคจากมาเลเซยในป 2554) กาตาร บารเรน เวยดนาม กมพชา และอนโดนเซย ตามล�าดบ สะทอนใหเหนวาการน�าเขา โคมชวต และโคเนอของมาเลเซย นอกจากจะน�าเขามาเพอบรโภคในประเทศแลว ยงเปนการน�าเขาเพอการสงตอไปยงประเทศทสามอกทอดหนงดวย ซงนบวาเปนโอกาสของไทย กลาวคอหากไทยมการเพมผลผลตโคเนอ กจะสามารถใชมาเลเซยเปนฐานกระจายผลผลตเนอโคไปยงผบรโภคในประเทศอนๆ ทงในอาเซยน และนอกอาเซยนได

จากขอมลการสงออกและน�าเขาขางตนจะเหนวา แมประเทศในกลมอาเซยนจะผลตโคเนอไมเพยงพอกบการบรโภค แตกยงมการสงออกโคมชวตไปยงตางประเทศ

บางสวน ในทางกลบกนกจะมการน�าเขาเนอโคคณภาพดจากออสเตรเลย และนวซแลนด สะทอนใหเหนวาประเทศอาเซยนสวนใหญนยมบรโภคเนอคณภาพดจากออสเตรเลย และนวซแลนด ดงนน หากไทยสามารถพฒนาการผลตโดยเนนการปรบปรงพนธ เพอใหไดเนอโคคณภาพดเทยบเทาเนอโคจากออสเตรเลย และนวซแลนด คาดวาไทยจะสามารถขยายตลาดไปยงกลมประเทศอาเซยนไดเพมขน นอกจากน จะเหนวาไทยสามารถใชมาเลเซยเปนฐานกระจายผลผลตเนอโคไปยงผบรโภคในประเทศอนๆ ทงในอาเซยน และนอกอาเซยนได เพราะการน�าเขาโคมชวต และเนอโคของมาเลเซย นอกจาก จะน�าเขามาเพอบรโภคในประเทศแลว ยงเปนการน�าเขาเพอการสงตอไปยงประเทศทสามอกทอดหนงดวย อกทง ยงสามารถใชพมาเปนฐานการผลตโคตนน�าดวยการท�า Contract farming ไดอกดวย เพราะไทยมการน�าเขาโคมชวตจากพมาเพมขนอยางตอเนอง ทกป จงเออตอการหากลมเกษตรกรมาเขารวม Contract farming

โอกาส และอปสรรคของโคเนอไทย

ปจจบนไทยมพอ-แมพนธโคเนอชนดอยในประเทศเปนจ�านวนพอสมควร และทส�าคญการเลยงดพอ-แมพนธโคเนอชนดของไทย เปนไปตามมาตรฐานฟารมโคเนอของกรมปศสตว นอกจากน ไทยยงมทงเทคโนโลยการเลยง และการปรบปรงพนธทมศกยภาพเหนอประเทศผผลตอนๆ ในอาเซยนอกดวย ปจจยเหลานนบวาเปนจดแขงดานการผลตของไทย ส�าหรบโอกาสดานการผลตของไทย คอ ไทยมความหลากหลายในการผลตอาหารสตว เพอใชในการขนโคเนอ ซงจะท�าใหเนอโค ทผลตไดมคณภาพด สวนโอกาสดานการตลาดมองวาการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ในป 2558 จะท�าใหตลาดเนอโคใหญขน จากประชากรเกอบ 600 ลานคน ซงความตองการบรโภคเนอโคยอมสงขนตามไปดวย ไทยนบเปนประเทศทมศกยภาพในอตสาหกรรมเนอโคมากทสดในภมภาคอาเซยน จงเปนโอกาสทดของเกษตรกรผเลยงโคเนอของไทย ทจะหนกลบมาเลยงโคเนออกครง เพอใหเพยงพอกบความตองการในประเทศ และเพอการสงออกไปยงประเทศอนใน AEC

การเตรยมความพรอมกบโอกาสจากการเปดเสร ของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)

ในการเตรยมความพรอมมองวารฐบาลควรสงเสรมการเลยงโคเนอดวยการจดตงกองทนสงเคราะหโคเนอ เพอชวยเหลอเกษตรกรผเลยงโคเนอในชวงทเกษตรกรยงไมมรายได เพราะการเลยงโคเนอตองใชเวลานานกวาจะไดรบผลตอบแทน และรฐบาลควรสนบสนนการขยายฐานการผลตโคเนอเขาไปในประเทศเพอนบาน ไดแก กมพชา สปป.ลาว และพมา ดวยการท�า contact farming เพอน�าโคมชวต มาขนและช�าแหละในไทย เนองจากประเทศเพอนบาน เหลานยงคงมทรพยากรธรรมชาตจ�านวนมาก แตยงไมมวทยาการกาวหนาในหลายๆ ดาน ไมวาจะเปนดานการเกษตร และอตสาหกรรม เมอไทยมศกยภาพในการพฒนาจงควรขยายฐานการผลตไปยงประเทศเหลาน พรอมๆ กบใหความชวยเหลอแกประเทศเหลาน ในการพฒนาการผลตดวย ซงขอดของการท�า contact farming จะท�าใหสามารถรกษาปรมาณผลผลตโคเนอทปอนเขาสตลาดไดอยางตอเนองและเพยงพอ อกทง ยงสามารถควบคมคณภาพของการผลตเนอโคไดอกดวย นอกจากน เกษตรกรจะมความเสยงจากการขาดทนนอยมาก ซงอาจจะเปนแรงจงใจใหเกษตรกรหนกลบมาเลยงโคเนอมากขน

TPSO Journal6 TPSO Journal6

การคากบอาเซยนยงไมเคยท�าใหไทยตองผดหวง แมในยามทเศรษฐกจโลกก�าลงมปญหา ทงวกฤตตมย�ากง แฮมเบอรเกอรและปญหาการเงนในยโรป เศรษฐกจในภมภาคกยงหมนเวยนไปไดดวยการผลตสนคาเขาส

global value chain และปอนตลาดในภมภาคตางๆ ทวโลก รวมทงตลาดภายในอาเซยนดวยกนเอง (Intra-ASEAN) ทไทยไดเปรยบทงความใกล (Proximity) ในเชงภมศาสตรและรสนยมผบรโภค โดยเฉพาะอยางยงในประเทศเพอนบานทการขยายตวของอตสาหกรรมและโครงสรางพนฐานยงด�าเนนไปอยางตอเนอง

ในการพฒนาเศรษฐกจใหมนคงรวมกนในอาเซยน กระทรวงพาณชยก�าหนดใหการเชอมโยงเศรษฐกจการคากบอาเซยนเปนประเดนส�าคญของแผนแมบทป 2555 - 2564 ภายใตยทธศาสตร ASEAN One ทมงผลกดน ผประกอบการไทยเขาไปประกอบธรกจในตางประเทศ (Internationalization) เพอเชอมโยงฐานการผลตของไทยกบอาเซยน ซงจะชวยเพมยอดและลด cost การสงออก ยกระดบอ�านาจตอรองและและขยายโอกาสทางเศรษฐกจไปใน อนภมภาคตางๆ โดยไดมการบรณาการการท�างานกบหนวยงานทเกยวของเพอการปรบตวทงระบบ อาท การลดความแออดของดานการคาชายแดน การสงเสรมการตงคลงสนคาชวคราวตามแนวชายแดน การผลกดนใหม รถบรรทกขนสงขามแดนมากขน การขยายเวลาเปด-ปดดานศลกากร การ ผอนคลายกฎระเบยบการถอเงนบาทออกไปนอกประเทศและคณสมบตของ Money Changer การผลกดนการตงราคาสนคาเปนเงนบาทและเงนสกล ทองถน การสนบสนนการจดตงรานคาปลอดภาษตามแนวชายแดน การจดงาน Road Show และ Caravan Fair ในประเทศเพอนบาน และการจดกจกรรมจบคระหวางผประกอบการรายยอยของไทยและผประกอบการคาชายแดน

ในระยะยาว เพอปทางสการเปนตลาดและฐานการผลตเดยวของอาเซยน กระทรวงพาณชยไดด�าเนนโครงการเชอมโยงเศรษฐกจการคาระหวางไทยกบประเทศเพอนบาน รวมถงมณฑลทางตอนในของจนทมการเชอมตอกบอนโดจน โดยจดคณะผแทนซงมปลดกระทรวงพาณชยเปนหวหนาคณะเดนทางไปพบปะหารอแนวทางการสงเสรมการคาและการลงทนใหเชอมโยงกน รวมทงหารอเพอเรงรดขจดอปสรรคทางการคา โดยใหล�าดบความส�าคญกบอนภมภาคทมศกยภาพสง ซงหนงในนนคอ พนทดนดอนสามเหลยม ปากแมน�าโขง (Mekong Delta Sub-region)

แมโขงเดลตาครอบคลมพนทตงแตกรงพนมเปญซงแมน�าโขงไดแยกออกเปนสองสายคอ แมน�า Tien และแมน�า Hau กอนแตกแขนงออกเปนแมน�าล�าคลองอกหลายสายในตอนใตสดของเวยดนาม แมโขงเดลตามพนทเพาะปลกและการประมงทมผลตภาพสงมาก โดยเฉพาะอยางยง ขาว ผลไมและกง มการพฒนานคมอตสาหกรรมและทาเรอนานาชาต รวมทงแหลงทองเทยวทางทะเลจ�านวนมาก นอกจากน ยงมการเตรยมความพรอมดานโครงสรางพนฐานส�าหรบพนทลมต�ารวมกบเนเธอรแลนด ตลอดจนก�าลงเรงพฒนาคมนาคมเพอเชอมตอดานโลจสตกส (Logistics Connectivity) รองรบการเชอมโยงเครอขายการคาและการผลต (Supply Chain Linkage) ตามแนวพนทชายฝง Southern Economic Corridor (SEC) ทเชอมตอถงมหาสมทรอนเดยผานทาเรอน�าลกของเมยนมาร ดวยศกยภาพดานตางๆ พนทดนดอนแหงนจะกลายเปนหวหาดส�าคญของอาเซยน

จากการหารอระหวางผบรหารระดบสงของกมพชาและเวยดนามไดน�าไปสประเดนทกระทรวงพาณชยตองตดตามและด�าเนนการผลกดนการคาโดยบรณาการรวมกบหนวยงานทเกยวของตอไป อาท การสงเสรมการคาท เชอมโยงกบการทองเทยวตอเนอง 3 ประเทศ (จ.จนทบร – จ. สหนวลลของกมพชา – เกาะฟกวกของเวยดนาม) การสงเสรมใหผประกอบการไทยเขาไปลงทนในกจการรานอาหารและภตตาคารธรกจทองเทยว รวมถงการรวมกนพฒนาอตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตรและสตวน�า ความรวมมอเพอการขนสง

ผานแดนจาก จ. ตราด - จ. กมปอตของกมพชาไปยงเวยดนามใตตอนลาง และความรวมมอดานการขนสงทางน�าจากแมน�าเจาพระยาและทาเรอในภาค ตะวนออกของไทยไปยงทาเรอนานาชาตในภมภาคน อาท ทาเรอสหนวลล และทาเรอ จ. เกยนยางของเวยดนาม โดยไมตองขนถายผานทาเรอโฮจมนห เพอความคลองตวในการขนสงสนคาและขยายการคาระหวางกน

การเดนทางผานชายแดน จ. ตราด ไปยง จ. สหนวลล กรงพนมเปญ และนครโฮจมนห ยงใหขอสงเกตประการหนงวา หนทางในการเชอมตอทางโลจสตกสใหมความพรอมสมบรณ และเชอมโยงหวงโซมลคาเพมระหวาง ไทย กมพชาและเวยดนามนน ไมไดไกลเกนความเปนจรงดวยภมศาสตรเศรษฐกจทเอออ�านวย หากแตปจจยส�าคญขนอยกบการเชอมใจกบผบรหารของประเทศในแถบน รวมถงการวางบทบาทรวมกนในลกษณะพนธมตรตนน�า-ปลายน�า

ในทางทฤษฎแลว พนธมตรทางการคาระหวางไทยและแมโขงเดลตาสามารถพฒนาไดดวยการเชอมโยงการผลต/การคาระหวางกน หากมองผานแนวคด Industrial Location Theory ของ Alfred Weber จะเหนวาไทยจะไดประโยชนสงสดจากตลาดและแหลงการผลตทก�าลงเกดขนใหมในอาเซยนและจน หากผประกอบการไทยมการปรบเปลยนท�าเลทตงของโรงงาน/ศนยรวบรวม/กระจายสนคาใหอยในจดสมมาตร โดยค�านงถงตนทนคาขนสงและคาจางแรงงาน รวมทงโอกาสในการรวมกลมอตสาหกรรมเกยวเนอง (Clusters) เพอรวมกนพฒนามาตรฐานสนคาและนวตกรรมตอไปในอนาคต

แนวคดขางตนสะทอนวาการสรางพนธมตรทางการคาตามพนท SEC บนเสนทางสาย R10 กด แนวระเบยง EWEC (East-West Economic Corridor) บนเสนทาง R9 และพนทเศรษฐกจบนเสนทาง R8 และ R12 ผานลาวและเวยดนามไปยงมณฑลทางตอนใตของจนกด สามารถท�าไดโดยการ สงเสรมใหผประกอบการไทยเขาไปด�าเนนธรกจในประเทศเพอนบานและ เชอมโยงหวงโซมลคาเพม (Value Creation Chain) โดยพจารณารปแบบใหเหมาะสมกบสนคาแตละกลม อาท

1. สงเขา (จากประเทศเพอนบานมายงไทย) เหมาะส�าหรบสนคาไทยทมวตถดบ/สวนประกอบทตองอาศยแรงงานเขมขน (Labor-intensive) อาท สงทอและเสอผา อาหาร การประมงและเกษตรแปรรป ควรสงเสรมผประกอบการไทยทไปประกอบธรกจในกมพชาและเวยดนามใต สงสนคาเขามายงไทยเพอตอยอดมลคาเพมดวยแรงงานทกษะชาวไทย บรรจภณฑ และกระบวนการผลตตามมาตรฐานใหมๆ ทไดรบการยอมรบใหเขาสตลาดสากล กอนน�าสนคาอาเซยนออกสตลาดโลกดวยตนทนการผลตทต�าลงแตมศกยภาพทางการตลาด

แผนทและเมองส�าคญใน Mekong Delta

Special Report

แมโขงเดลตา : ปทางขางหนาส ASEAN Supply Chain

โดย ดร. ธนภท แสงอรณส�ำนกยทธศำสตรกำรพฒนำควำมสำมำรถทำงกำรแขงขน

7วารสาร สนย. 7วารสาร สนย.

บาน ผประกอบการราย Cluster กลมผลประโยชนทางการเมอง จงหวดทเปน บานพเมองนอง และผประกอบการทมสายสมพนธกบผน�าระดบสง รวมทง ผแทนการคาไทยในลกษณะ HTAs (Honorary Trade Advisers) เพอเชอมโยงนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมและการคาใหสอดคลองและสนบสนนกน อาท เงอนไขการสงเสรมการลงทนของประเทศเพอนบาน การก�าหนดพชเศรษฐกจและการจด Zoning การเกษตรพนธสญญา และนโยบายภาษทจะเอออ�านวยตอการขยายตลาด เพอเปนชองทางสอสารคขนานไปกบการเจรจาโดยภาครฐซงจะชวยคลายความกงวลและสบสนในขอมลขาวสารตางๆ ของภาคธรกจ

2. โครงสรางพนฐานทางการคาในตางประเทศ (Off-shore Trade Infrastructure) : รฐและเอกชนควรพจารณารวมทนจดตงศนยการคา/ กระจายสนคาไทย รวมทงหาตวแทนจ�าหนายสนคาไทยควบคไปกบตงศนย รวบรวมรบซอสนคาจากกมพชาและเวยดนามเพอเปนการแลกเปลยน นอกจากน ศนยการคาดงกลาวควรมสวนชวยสนบสนนธรกจคาสง/ปลกรายยอย รวมถงรานคาสหกรณ (Co-op) ในทองถนใหอยรอดไดในระดบหนงดวย ซงจะ สงผลดตออ�านาจตอรองของไทยตอประเทศเพอนบานในอนาคต โดยอาจน�า กรณของ China’s National Oversea Trade and Economic Cooperation Zone มาศกษาและปรบใชได นอกจากน ควรใชระบบสารสนเทศของศนย Supply Chain / Sourcing Solution Online ใหเกดประโยชนในการ เชอมโยงอตสาหกรรมในอาเซยนและบรหารสนคาคงคลงแบบ Just in time รวมถงเปนแหลงจดหาสนคาส�ารองกรณทวตถดบขาดตลาดจนท�าใหธรกจ ทอยกลางน�าและปลายน�าตองสะดด/หยดชะงก

3. มาตรฐานสนคาอาเซยน (Product Standardization) : กฎระเบยบและมาตรฐานเกยวกบสนคาควรไดรบการก�าหนดรวมกนระหวางประเทศในอาเซยน โดยอาจมการแบงชนของมาตรฐานออกเปนหลายระดบ เพออ�านวยความสะดวกในการเชอมโยงการผลตตอยอดระหวางกนและปองกนการผลตสนคาทกอใหเกดผลกระทบตอความปลอดภย สขอนามยและสงแวดลอม ทงน ไทยอาจพจารณาสนบสนนนกลงทนจากประเทศเพอนบานใหเขามาผลตสนคาในไทยและน�าสนคากลบไปยงประเทศของตนดวย เพอชวยใหเกดการยอมรบในมาตรฐานเดยวกนไดงายและรวดเรวยงขน

4. การวางแผนเชงพนทรวมกน (Joint Regional Planning) : ควรมการพบปะหารอกบหนวยงานดานการวางแผนของประเทศเพอนบานในลกษณะการท�างานแบบคณะกรรมการความรวมมอทางเศรษฐกจและอตสาหกรรมระหวางญปน – อาเซยน (AEM – METI Economic and Industrial Coop-eration Committee : AMEICC) เพอรวมกนก�าหนดแนวทางเชอมโยงการผลตและการคาของกลมจงหวดทอยในไทยและในประเทศเพอนบานใหสอดรบกน โดยเฉพาะในพนทเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนรวมไทย-กมพชาโดยแตละประเทศสามารถเปนไดทงตนน�า กลางน�าและปลายน�าใหกนและกน พรอมทงใหทนการศกษาและการฝกอบรมแกแรงงานของประเทศเพอนบานในบางสาขา

ในวนขางหนา เมอโครงสรางพนฐานดานโลจสตกสของประเทศตางๆ มการพฒนาในระดบทใกลเคยงกน การแขงขนจะเขาสยคทตองเชอดเฉอนกน ทนวตกรรมซงตองอาศยความรวมมอในโซอปทาน (Supply Chain Competitiveness) ในการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ยทธศาสตร ASEAN One ตองไดรบการขบเคลอนควบคไปกบยทธศาสตร วาดวยการยกระดบประเทศเขาสเศรษฐกจสรางสรรคมลคา (Value Creation Economy) ซงไทยและเพอนบานตองรวมกนสรางมลคาเพมดงกลาว การปทางสรางพนธมตรในโซอปทานอาเซยน (ASEAN Supply Chain Alliance: ASCHA) จะสงผลดตอการคาชายแดน/ผานแดนเปนล�าดบ สนบสนนมลคาการสงออกของไทยใหทะลเปาในปตอๆ ไป

ทสงขน (High-standard, Innovative, Thai Identity: HIT) การเชอมโยงในรปแบบนอยบนพนฐานความคดวาประเทศเพอนบานเปนเสมอนหนสวนการผลต (Partner)

2. น�าออก : เหมาะส�าหรบกลมสนคาทใชวตถดบ/สวนประกอบทตองอาศยการแปรรปดวยแรงงานทกษะและเทคโนโลยขนสง อาท เครองจกร เครองมอ/อปกรณ เครองไฟฟา อเลคทรอนคส เคมภณฑ และสนคาประเภท ทนตางๆ ควรสงเสรมใหผประกอบการไทยในกมพชาและเวยดนามใตน�าสนคาขนกลาง (Intermediate goods) จากไทยออกไปผลตตอดวยแรงงานราคาถกและกระจายสตลาดภายในประเทศนน รองรบการพฒนาอตสาหกรรมและชนชนกลางทจะขยายตว การเชอมโยงในรปแบบน เพอนบานจงเปนเสมอนทนหรอชานชาลา (Platform) เพอกระจายสนคาไทยไปยงพนทโดยรอบ

3. สงตอ/สงผาน : เหมาะส�าหรบกลมสนคาทส�าเรจหรอกงส�าเรจรปจากไทย (Finished goods) อาท สนคาอปโภคบรโภค ของใชในบาน และ ยานยนต โดยสงเสรมใหผประกอบการไทยออกไปรวมทนตงหางสรรพสนคา/ยานการคาไทย เพอประกอบ/บรรจใหม/กระจายสนคา รวมทงสงผานแดน ไปยงประเทศทอยตดกน การเชอมโยงในรปแบบน ไทยมเพอนบานเปนเสมอน Gateway ไปยงประเทศทสาม นอกจากน ควรสงเสรมใหผประกอบการไทยน�าสนคาจากไทยไปสงออกตอไปยงประเทศอนๆ ทอยไกลออกไปโดยอาศยสทธพเศษดานภาษของประเทศเพอนบานดวย ในกรณนไทยมเพอนบานเปนเหมอน Springboard

4. ยายฐานการผลต : สดทาย ในบางกลมสนคาทไทยจ�าเปนอยางยงทตองยายฐานการผลตเพอใชประโยชนจากวตถดบและตลาดในเอเชย อาท จนและเอเชยใต จงเหมาะสมทจะสงเสรมผประกอบการไทยใหออกไปใชแรงงาน สนคาเกษตรและวตถดบแปรรปของประเทศเพอนบาน การเชอมโยงแบบน ไทยมเพอนบานเปน Production Base ส�าหรบบางกลมสนคาเทานน ทงน เพอรกษาต�าแหนงงานและการผลตภายในประเทศใหมอยและขบเคลอนเศรษฐกจไทยใหอยรอดไดในยามวกฤตเศรษฐกจทอาจหมนเวยนกลบมาอกในอนาคต

ในกรณของโซอปทานไทย-แมโขงเดลตา ความเปนพนธมตรขางตนจะเกดขนไดบนเงอนไขเบองตน (Preconditions) หลายประการ ทหนวยงานทงภายในและภายนอกตองออกแรงพรอมกน (บรณาการ) ในการยกระดบความเชอมโยงทกดานและด�าเนนมาตรการทงผลกและดนภาคธรกจควบคกนไป

1. ปจจยดานเศรษฐกจการเมอง (Political Economy Factors) : จ�าเปนตองมการประเมนความไมแนนอนและจดการความเสยงทงทางการเมองและเศรษฐกจ พรอมทงมมาตรการคมครองผประกอบการไทยทเขาไปประกอบธรกจในกมพชาและเวยดนาม โดยอาจพจารณาสรางเครอขายการหารออยางไมเปนทางการรวมกนอยางสม�าเสมอระหวางสภาธรกจไทยในประเทศเพอน

Locational Triangle by Alfred Weber

TPSO Journal8

Economic Highlightภาพรวมเศรษฐกจไทย

y-o-y)

ทมา : ธนาคารแหงประเทศไทย, ส�านกงานเศรษฐกจการคลง, ส�านกงานเศรษฐกจการเกษตร, เวบไซตส�านกงานสถตของประเทศตางๆ, IMF

เศรษฐกจของไทย ไตรมาส 2 ป 2556 ในภาพรวมขยายตวรอยละ 2.8 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนปกอน ชะลอตวลงจากไตรมาสแรก ป 2556 ทขยายตวรอยละ 5.4 ตามการชะลอตวลงของอปสงคทงในและตางประเทศ ทไดรบผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจ สวนเศรษฐกจไทยเดอนกรกฎาคม 2556 ยงคงชะลอตวตอเนองจากเดอนทผานมา ทงนเปนผลจากภาค การสงออก การใชจายภาคครวเรอนและการลงทนโดยรวมลดลง สวนการทองเทยวยงขยายตวไดด และเศรษฐกจของไทยยงอยในเกณฑดเมอเทยบกบประเทศตางๆ ในเอเชย ส�าหรบประมาณการแนวโนมเศรษฐกจไทย ป 2556 สศช. ไดปรบคาคาดการณใหมเมอวนท 19 สงหาคม 2556 วาจะขยายตวรอยละ 3.8-4.3 (เดมคาดวาจะขยายตวรอยละ 4.2-5.2)

เสถยรภาพเศรษฐกจในประเทศ เดอนกรกฎาคม 2556 อตราเงนเฟอขยายตวทรอยละ 2.0 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนปกอน สดสวนหนสาธารณะตอ GDP ขอมลลาสด ณ เดอนมถนายน 2556 อยในระดบต�าทรอยละ 44.3 ซงสถานะหนของไทยยงมความมนคงและต�ากวากรอบความมนคงทางการคลงทตงไว คอไมเกนรอยละ 60.0 และอตราการวางงาน เดอนมถนายน 2556 อยทรอยละ 0.5 สวนทนส�ารองระหวางประเทศ เดอนกรกฎาคม 2556 ยงอยในระดบสงท 172.2 พนลานดอลลารสหรฐ

ภาคอปทาน เดอนกรกฎาคม 2556 ในภาพรวมหดตวลง ทงนเปนผลจากดชนผลผลตสนคาเกษตรหดตวรอยละ 2.7 (มถนายน 2556 ขยายตว รอยละ 7.6) และดชนผลผลตอตสาหกรรมหดตวรอยละ 4.54 (มถนายน 2556 หดตวรอยละ 3.5) สงผลใหดชนความเชอมนอตสาหกรรมลดลง อยทระดบ 91.9 จากระดบ 93.1 ในเดอนกอนหนา สวนดชนราคาสนคาเกษตรขยายตวรอยละ 1.5 และจ�านวนนกทองเทยวตางประเทศยงคงขยายตวอยางตอเนอง โดยขยายตวรอยละ 22.5 (มถนายน 2556 ขยายตวรอยละ 25.0)

การบรโภคภาคเอกชน เดอนกรกฎาคม 2556 ในภาพรวมหดตวลง ตอเนองจากเดอนทผานมา โดยสะทอนไดจากยอดจ�าหนายรถยนตนง และยอดจ�าหนายรถจกรยานยนต ทหดตวรอยละ 26.3 และ 6.2 ตามล�าดบ (มถนายน 2556 หดตวรอยละ 17.7 และ 10.8) ยอดการจดเกบภาษมลคาเพมหดตวรอยละ 1.9 และรายไดเกษตรกรทแทจรงหดตวรอยละ 4.3 สวนปรมาณน�าเขาสนคาอปโภคในรปดอลลารสหรฐ ขยายตวรอยละ 9.0

การลงทนภาคเอกชน เดอนกรกฎาคม 2556 ชะลอตวลงเลกนอย สะทอนไดจากยอดจ�าหนายรถยนตเชงพาณชย และปรมาณน�าเขาสนคาทนในรปดอลลารสหรฐ ทหดตวรอยละ 24.5 และ 3.6 ตามล�าดบ (มถนายน 2556 หดตวรอยละ 10.7 และ 5.2) สวนยอดการเกบภาษธรกรรมอสงหารมทรพยและยอดขายปนซเมนต ขยายตวรอยละ 29.9 และ 0.9 ตามล�าดบ

9วารสาร สนย.

Price Indicesตวชวดเศรษฐกจการคา

ดชนราคาผบรโภคของประเทศ เดอนสงหาคม 2556 จากการค�านวณสนคาและบรการทวประเทศจ�านวน 450 รายการ ดชนสงขนในอตราทชะลอตวลง โดยดชนมคาเทากบ 105.41 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนปกอน สงขนรอยละ 1.59 เปนการสงขนของสนคาประเภทอาหารและเครองดมไมมแอลกอฮอล ไดแก เนอสตว เปด ไกและสตวน�า ไขและผลตภณฑนม ขาว แปงและผลตภณฑจากแปง ผกและผลไม เปนตน สวนสนคาอนๆ ทไมใชอาหารและเครองดมทราคาสงขน ไดแก หมวดยาสบและเครองดมมแอลกอฮอล หมวดเคหสถาน หมวดพาหนะ การขนสงและการสอสาร เปนตน เมอเทยบกบเดอนกอนหนา ดชนลดลงรอยละ 0.01 และเฉลยเดอนมกราคม - สงหาคม 2556 เทยบกบชวงเดยวกนของป 2555 สงขนรอยละ 2.47

ส�าหรบคาดการณเงนเฟอป 2556 กระทรวงพาณชยคาดการณไวทรอยละ 2.80 - 3.40

ดชนราคาผบรโภคพนฐานของประเทศ จากการค�านวณสนคาและบรการ จ�านวน 312 รายการ (ไมรวมสนคากลมอาหารสดและพลงงานจ�านวน 138 รายการ) เดอนสงหาคม 2556 เทากบ 103.14 เมอเทยบกบเดอนเดยวกน ปกอนสงขนรอยละ 0.75 เมอเทยบกบเดอนกอนหนา ดชนราคาสงขนรอยละ 0.07 และเฉลยเดอนมกราคม - สงหาคม 2556 เทยบกบชวงเดยวกนของ ป 2555 สงขนรอยละ 1.13

ดชนราคาผผลต เดอนสงหาคม 2556 เทากบ 138.7 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนปกอน สงขนรอยละ 0.1 สาเหตจากการสงขนของดชนราคาหมวดผลผลตเกษตรกรรม ตามการสงขนของปลาและสตวน�า สตวมชวตและผลตภณฑ สวนหมวดผลตภณฑจากเหมอง และหมวดผลตภณฑอตสาหกรรมดชนราคาลดลง ตามการลดลงของราคาลกไนต ปโตรเลยมและกาซธรรมชาต โลหะขนมลฐานและผลตภณฑโลหะ ผลตภณฑยางและพลาสตก เปนตน เมอเทยบกบเดอนกอนหนา ดชนราคาผผลตสงขนรอยละ 0.1 และเฉลยเดอนมกราคม - สงหาคม 2556 เทยบกบชวงเดยวกนของป 2555 ดชนราคาสงขนรอยละ 0.2

ดชนราคาวสดกอสราง เดอนสงหาคม 2556 เทากบ 125.4 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนปกอนดชนราคาไมเปลยนแปลง แตมการเคลอนไหวดงน หมวดดชนราคาทสงขน ไดแก หมวดซเมนต ตามการสงขนของราคาปนซเมนตปอรตแลนด ปนซเมนตผสม หมวดผลตภณฑคอนกรต ตามการสงขนของราคา เสาเขมคอนกรตอดแรง พนคอนกรตส�าเรจรป ซงปรบราคาสงขนตามตนทนการผลต สวนหมวดดชนราคาทลดลง ไดแก หมวดเหลกและผลตภณฑเหลก หมวดอปกรณไฟฟาและประปา และเมอเทยบกบเดอนกอนหนา ดชนราคาวสดกอสรางสงขนรอยละ 0.1 และเฉลยเดอนมกราคม - สงหาคม 2556 เทยบกบชวงเดยวกนของป 2555 สงขนรอยละ 0.6

ทมา : ส�านกสารสนเทศและดชนเศรษฐกจการคา ส�านกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย

TPSO Journal10

International Trade Focus

การคาระหวางประเทศของไทย : กรกฎาคม 2556

3.8

-1,915.0 -2,281.3

สงออก

นำเขา

ดลการคา

สงออก

นำเขา

-6.9

-5.5

-4.2

44.7

64.0

12.6

958.2

-0.6 -0.7 -0.1 -2.4 -2.5 -2.4

9.6

-18,052.8

การสงออกเดอนกรกฎาคม 2556 มมลคา 19,064.1 ลานเหรยญสหรฐฯ ลดลงรอยละ 1.5 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนของปทผานมา โดย สนคาเกษตร/อตสาหกรรมเกษตร ภาพรวมลดลงรอยละ 8.8 โดย ยางพารา (-20.5%) อาหารทะเลแชแขง กระปองและแปรรป (ไมรวมกง) (-13.4%) กงแชแขงและแปรรป (-45.7%) ผกและผลไม (-0.6%) ไกสดแชแขงและแปรรป (-0.9%) น�าตาล (-31.7%) สวนสนคาอตสาหกรรมส�าคญ ภาพรวมลดลงรอยละ 3.1 โดย รถยนตและอปกรณ (-10.2%) คอมพวเตอรและอปกรณฯ (-6.9%) อญมณและเครองประดบ (-2.4%) เมดพลาสตก (-5.5%) ตลาดสงออกส�าคญของไทย 5 ล�าดบแรก ไดแก จน (-5.3%) สหรฐอเมรกา (-0.6%) ญปน (-10.5%) สงคโปร (+41.5%) มาเลเซย (+9.6%)

การสงออกในระยะ 7 เดอนแรกของป 2556 (ม.ค.–ก.ค.) มมลคา 132,368.1 ลานเหรยญสหรฐฯ เพมขนรอยละ 0.6 โดยสนคาเกษตร/อตสาหกรรมเกษตร ภาพรวมลดลงรอยละ 6.5 โดย ขาว (-1.6%) ยางพารา (-13.3%) อาหารทะเลแชแขง กระปองและแปรรป (ไมรวมกง) (-1.3%) กงแชแขงและแปรรป (-31.4%) ไกสดแชแขงและแปรรป (-1.9%) น�าตาล (-29.8) สวนสนคาอตสาหกรรมส�าคญ ภาพรวมเพมขนรอยละ 2.2 โดย รถยนตและ อปกรณฯ (+12.5%) เคมภณฑ (+10.6%) เมดพลาสตก (+6.1%) ตลาดสงออกส�าคญของไทย 5 ล�าดบแรก ไดแก จน (-3.8%) สหรฐฯ (-0.5%) ญปน (-3.7%) มาเลเซย (+3.5%) และฮองกง (+6.8%)

การน�าเขา เดอนกรกฎาคม 2556 มมลคา 21,345.4 ลานเหรยญสหรฐฯ เพมขน รอยละ 1.1 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนของปทผานมา โดยเปนการเพมขน ของเหลก เหลกกลาและผลตภณฑ (+44.7%) เพชรพลอย อญมณ เงนแทงและทองค�า (+64%) แหลงน�าเขาส�าคญของไทย 5 อนดบแรก ไดแก จน (+9.7%) ญปน (-19%) สหรฐฯ (+12.6%) มาเลเซย (+0.9%) และเบลเยยม (+958.2%)

การน�าเขาในระยะ 7 เดอนแรกของป 2556 (ม.ค.–ก.ค.) มมลคา 150,420.9 ลานเหรยญสหรฐฯ เพมขนรอยละ 3.8 จากชวงเดยวกนของปกอน โดยเปนการเพมขนของน�ามนดบ (+0.1%) เครองเพชรพลอย อญมณ เงนแทงและทองค�า (+23.4%) เหลก เหลกกลาและผลตภณฑ (+6%) แหลงน�าเขาส�าคญของไทย 5 อนดบแรก ไดแก ญปน (-10.7%) จน (+3.9%)สหรฐอาหรบ (+5.7%) สหรฐอเมรกา (+26.6%) และมาเลเซย (+0.7%)

ดลการคาเดอนกรกฎาคม 2556 ขาดดลการคามลคา 2,281.3 ลานเหรยญสหรฐฯ ระยะ 7 เดอนแรกของป 2556 (ม.ค.–ก.ค.) ขาดดลการคามลคา 18,052.8 ลานเหรยญสหรฐฯ

ราคาสนคาสงออก ดชนราคาสนคาสงออกเดอนกรกฎาคม 2556 อยท 99.3 (ป2555=100) ลดลงรอยละ 0.3 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนของปกอน จากการลดลงของหมวดสนคาเกษตรกรรม สนคาอตสาหกรรม รอยละ 0.2, 0.8 ตามล�าดบ สวนหมวดสนคาอตสาหกรรมการเกษตร และหมวดสนคาแรและเชอเพลง เพมขนรอยละ 0.8 และ 3.1 ตามล�าดบ

ราคาสนคาน�าเขา ดชนราคาสนคาน�าเขาเดอนกรกฎาคม 2556 อยท 96.7 (ป 2555=100) ลดลงรอยละ 2.5 เมอเทยบกบเดอนเดยวกนของปกอน จากการลดลงของหมวดสนคาเชอเพลง สนคาวตถดบและกงส�าเรจรป ยานพาหนะและอปกรณการขนสง รอยละ 4.3 , 4.2, 3.4 ตามล�าดบ ขณะทหมวดสนคาอปโภคบรโภค เพมขนรอยละ 0.4 หมวดสนคาทน ดชนราคาน�าเขาไมเปลยนแปลง

11วารสาร สนย.

สถานการณราคาทองค�า ราคาน�ามน อตราแลกเปลยน และราคาสนคาเกษตร : สงหาคม 2556

Commodities & Fx

ราคาทองค�าราคาทองค�าในเดอนสงหาคมทะยานขนไปแตะระดบสงสดนบตงแตเดอนพฤษภาคม ปนโดยเฉลยอยท 20,208 บาท เพมขนรอยละ 6.51 เมอเทยบกบเดอนกอนหนา ทงน มปจจยบวกจากความตองการทองค�าในอนเดยยงคงแขงแกรง ประกอบกบสถานการณความรนแรงในอยปต ความตงเครยดในซเรย รวมทงการรวงลงอยางหนกของตลาดหนสหรฐฯ กระตนใหนกลงทนหนมาถอครองทองค�าซงเปนสนทรพยทปลอดภย นอกจากน ความวตกกงวลเกยวกบเพดานหนของสหรฐฯ ทพงแตะเพดานสงสดท 16.7 ลานลานเหรยญสหรฐภายในเดอนตลาคมปน เปนอกปจจยทท�าใหนกลงทนเขาซอทองค�าเพมขน

ราคานำมนราคาน�ามนดบในเดอนสงหาคมยงคงทะยานสงขน โดยราคาน�ามนดบ WTI เฉลย อยท 106.58 เหรยญสหรฐตอบารเรล เพมขนจากเดอนกอนหนาซงอยท 104.61 เหรยญสหรฐตอบารเรล ซงไดรบแรงหนนจากตวเลขเศรษฐกจของยโรป สหรฐฯ และจน ทปรบตวดขนในชวงปลายเดอน ประกอบกบความกงวลตอความขดแยงระหวางชาตตะวนตกกบซเรยหลงจากมการคาดการณวาสหรฐฯ อาจจะใชก�าลงทางทหารเพอ ตอบโตการใชอาวธเคมในซเรย

อตราแลกเปลยนคาเงนบาทในเดอนสงหาคมปรบตวออนคาสดในรอบ 1 ป โดยเฉลยอยท 31.60 บาท ตอเหรยญสหรฐ ออนคาจาก 31.13 บาทตอเหรยญสหรฐ เมอเทยบจากเดอนกอนหนา จากการคาดการณเกยวกบการชะลอมาตรการกระตนเศรษฐกจ (QE) ของธนาคารกลางสหรฐฯ และแรงซอเงนเหรยญสหรฐในฐานะทเปนสกลเงนทปลอดภยทามกลางสถานการณความไมแนนอนในซเรย นอกจากน เงนบาทยงเผชญแรงขายซงไดรบแรงกดดนจากการ ไหลออกของเงนทนทชาวตางชาตยงคงเทขายหนและพนธบตรไทยออกมา

สนคาเกษตร

ขาว ราคาขายสงเฉลยขาวขาว 5% (ใหม) ปรบตวลดลงจากเดอนทผานมาจาก 1,495 บาท/100 กโลกรม เปน 1,396.43 บาท/100 กโลกรม เชนเดยวกบราคาขายสงเฉลยขาวหอมมะล 100% ชน 2 ปรบตว ลดลงจาก 3,293.10 บาท/100 กโลกรม เปน 3,288.81 บาท/100 กโลกรม เนองจากมการระบายขาวของรฐบาล ออกสตลาด ท�าใหผสงออกกงวลและปรบลดราคารบซอ ประกอบกบขาวลอการกกกนขาวไทยของสหรฐฯ จงสงผล กระทบตอราคา ส�าหรบแนวโนมเดอนกนยายน คาดวาราคาขาวขาว 5% (ใหม) และขาวหอมมะล 100% ชน 2 อาจปรบตว ลดลง ตามราคาขาวในตลาดโลก รวมทงเวยดนาม และ อนเดย ทมแนวโนมปรบตวลดลง เนองจากสถานการณ คาขาวมความตงตว

ยางพารา ราคายางแผนดบและยางแผนรมควนชน 3 (ไมอดกอน) ณ ตลาดกลางยางพาราสงขลา เดอนสงหาคม 2556 เฉลยกโลกรมละ 72.31 บาท และ 74.57 บาท ตามล�าดบ ปรบตวลดลงจากเดอนทผานมา เนองจากยงไมมปจจยบวกทชดเจนเขามากระตนราคายาง ประกอบกบยงไมมค�าสงซอเขามา สงผลใหขายยางออกยาก แตทงนราคายงคงมปจจยสนบสนนจากการออนคาของเงนบาท และผลผลตยางทออกสตลาดนอย เพราะภาวะฝนตกอยางตอเนอง ในหลายพนทปลกยาง จงท�าใหราคายางในเดอนนปรบลดลงไมมากนก ส�าหรบราคาในเดอนกนยายน 2556 คาดวาจะปรบตวสงขน เนองจากมาตรการ ในการแกไขปญหาราคายางของรฐบาลไทย ตามทเกษตรกรชาวสวนยางเรยกรอง

ส�านกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย44/100 ถนนนนทบร 1 ต�าบลบางกระสอ อ�าเภอเมองฯ จงหวดนนทบร 11000Êӹѡ§Ò¹¹âºÒÂáÅÐÂØ·¸ÈÒʵÃ�¡ÒäŒÒส�านกงานนโยบายและยทธศาสตรการคา กระทรวงพาณชย44/100 ถนนนนทบร 1 ต�าบลบางกระสอ อ�าเภอเมองฯ จงหวดนนทบร 11000Êӹѡ§Ò¹¹âºÒÂáÅÐÂØ·¸ÈÒʵÃ�¡ÒäŒÒ

นางวชร วมกตายน ปลดกระทรวง

พาณชย เปนประธานเปดงานมหกรรมพาณชยผลตภณฑ

เดนทวไทย ซงทางกระทรวงพาณชย จดขนเปน

ครงท 2 ระหวางวนท 19 - 21 สงหาคม 2556 ณ

ลานอเนกประสงค ชน 3 กระทรวงพาณชย โดยงาน

ดงกลาวเปนหนงในกจกรรมเพอฉลองโอกาสครบรอบ

วนสถาปนากระทรวงพาณชย โดยภายในงานจะม

การน�าผประกอบการสนคา OTOP และสนคาธงฟา

ราคาประหยด มาจ�าหนายกวา 150 คหา ซงนอกจาก

จะมการจ�าหนายสนคาทมความจ�าเปนในราคาประหยด

เพอลดภาระคาครองชพแลว อาท เนอหม เนอไก

ไขไก และน�าตาลทราย ยงเปดใหเจาของสนคา OTOP

มโอกาสเจรจาธรกจรวมกบหางคาปลกขนาดใหญเพอ

เปนชองทางในการขยายสนคา OTOP ไดอกทางหนง

ดวย โดยยอดจ�าหนายสนคาภายในงาน 8.8 ลานบาท