บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวจย

ความหมายของการวจย

การวจย (Research) อาจหมายถง "การหาแลวหาอก" หรอหมายถง การ

สอบสวน หรอตรวจตราความรในแขนงใดแขนงหนง อยางขยนขนแขง หรอหมายถง

การคนหาความจรงอยางตอเนองและมอตสาหะ

การวจย (Research) ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน 2493 หมายถง

การสะสม การรวบรวม

การคน การตรวจตรา การสอบสวน

พจน สะเพยรชย กลาววา "การวจย" คอ วธแกปญหาทมระบบแบบแผนเชอถอได

เพอใหเกดความรทเชอถอได

อนนต ศรโสภา กลาววา "การวจย" เปนกระบวนการเสาะแสวงหาความรจาก

ปญหาทชดเจนอยางมระบบ โดยมการทดสอบสมมตฐานทแสดงความสมพนธระหวาง

เหตและผล ซงสอดคลองกบจดมงหมายในเรองนนๆ เพอน าไปพยากรณหรอสงเกตการ

เปลยนแปลง เพอควบคมสงหนงสงใดใหคงท

เบสท (Best) ใหความหมายไววา "การวจย" เปนแบบแผนหรอกระบวนการ

วเคราะหอยางเปนปรนย มโครงสรางทเปนระเบยบ มการจดบนทกรายงาน และสรปผล

เปนเกณฑหรอทฤษฎขน เพอน าไปอธบาย ท านาย หรอควบคมปรากฏการณตางๆ

เคอรลงเจอร (Kerlinger) ใหความหมายวา "การวจย" เปนการใชขอมลในการ

ตรวจสอบสมมตฐานเกยวกบความ

สมพนธของปรากฏการณธรรมชาต โดยมการควบคมอยางเปนระบบสม าเสมอ

ลกษณะทส าคญของการวจย

เบสท (Best, 1981 อางถงใน บญเรยง ขจรศลป, 2533 : 5) ไดสรปลกษณะท

ส าคญของการวจยไวดงน

1. เปาหมายของการวจยมงทจะหาค าตอบตางๆ เพอจะน ามาใชแกปญหาทมอย

โดยพยายามทจะศกษาถงความสมพนธระหวางตวแปร ในลกษณะของความเปนเหตเปน

ผลซงกนและกน

2. การวจยเนนถงการพฒนาขอสรป หลกเกณฑหรอทฤษฎตางๆ เพอทจะเปน

ประโยชนในการท านายเหตการณตางๆทจะเกดขนในอนาคต เปาหมายของการวจยนน

มไดหยดอยเฉพาะกลมตวอยางทน ามาศกษาเทานน แตขอสรปทไดมงทจะอางองไปส

กลมประชากรเปาหมาย

2

3. การวจยจะอาศยขอมล หรอเหตการณตางๆ ทสามารถสงเกต รวบรวมได

ค าถามทนาสนใจบางค าถามไมสามารถท าการวจยได เพราะไมสามารถรวบรวมขอมล

มาศกษาได

4. การวจยตองอาศยเครองมอและการรวบรวมขอมลทแมนย า เทยงตรง

5. การวจยจะเกยวของกบการรวบรวมขอมลใหมๆ จากแหลงปฐมภมหรอใช

ขอมลทมอยเดมเพอหาค าตอบของวตถประสงคใหม

6. กจกรรมทใชในการวจย เปนกจกรรมทก าหนดไวอยางมระบบแบบแผน

7. การวจยตองการผรจรงในเนอหาทจะท าการวจย

8. การวจยเปนกระบวนการทมเหตผล และมความเปนปรนย สามารถทจะท าการ

ตรวจสอบความตรงของวธการทใชขอมลทรวบรวมมา และขอสรปทได

9. สามารถทจะท าซ าไดโดยใชวธเดยวกน หรอวธการทคลายคลงกนถามการ

เปลยนแปลงกลมประชากร สถานการณ หรอ ระยะเวลา

10. การท าวจยตองมความอดทน นกวจยควรจะเตรยมใจไวดวยวา อาจจะตอง

มความล าบากในบางเรอง ในบางกรณทจะแสวงหาค าตอบของค าถามทยากๆ

11. การเขยนรายงานการวจยควรท าอยางละเอยดรอบคอบ ศพทเทคนคทใช

ควรบญญตความหมายไว อธบายวธการวจยอยางละเอยด รายงานผลการวจยอยาง

ตรงไปตรงมาโดยไมใชความคดเหนสวนตว ไมบดเบอนผลการวจย

12. การวจยตองการความซอสตยและกลาหาญในการรายงานผลการวจย

แมวาจะขดกบความรสกหรอผลการวจยผอน

แนวคดเบองตนเกยวกบการวจย

การวจยทางสงคมศาสตร (Social Science Research) เปนการวจยทมงศกษา

เกยวกบสงคม การอยรวมกนในสงคม และ ปรากฏการณทางสงคม ไดแก การวจยทาง

มานษยวทยา ประชากร ประวตศาสตร นตศาสตร รฐศาสตร

เศรษฐศาสตร เปนตน (พชต ฤทธจรญ, 2544)

การวจยทางการศกษา เปนวธการหาค าตอบเกยวกบขอของในทางการศกษา

โดยน าเอาระเบยบวธการทางวทยาศาสตรมาประยกตใช เพอใหไดขอสรปเปนท

นาเชอถอได (เพญศร เศรษฐวงศ, 2544)

การวจยในชนเรยน (Classroom Research) หมายถง กระบวนการทใหไดมา

ซ ง ข อ ค ว า ม ร ซ ง ม ล ก ษ ณ ะ ท เ ป น

วธการ รปแบบ หรอแผนการส าหรบใชในการแกปญหาการเรยนการสอนในชนเรยน

3

ซ ง ผ ว จ ย ก ค อ ค ร ผ ส อ น ใ น ช น เ ร ย น

(บญม พนธไทย, 2542)

การวจยดานสอสารมวลชน (Masscommunication Research) เปน

กระบวนการแสวงหาความรดานสงคมศาสตร และวทยาศาสตร (Social Science

Research) ระเบยบวธวจยทางสอสารมวลชนสวนมากจะใชวธการทงสองกระบวนการน

เขาด าเนนการวเคราะหคนหาขอเทจจรงตางๆ ซงขนอยกบหวขอทจะท าวจยนนตาม

จดมงหมายของผวจย (วษณ สวรรณเพม, 2535)

ความส าคญของการวจยกบการพฒนาชมชน การวจยมความส าคญกบการ

พฒนาชมชน เพราะนอกจากจะสามารถชวยในการสงเสรมดานวทยาการทางการพฒนา

ชมชน โดยเฉพาะตอตวผวจยเองแลว ผลจากการวจยจะท าใหคนมการพฒนาความคด

อยางเปนระบบ มความเปนเหตเปนผล มการท างานทเปนระบบมากขน ทงยงมผลตอ

ผสนใจเกยวของ ทยงสามารถน าความรทไดจากการวจยไปใชใหเกดประโยชนในทาง

ปฏบตโดยตรง

วธการแสวงหาความร

การเสาะแสวงหาความรของมนษยมใชกระบวนการทเกดขนเองโดยอตโนมต แต

เปนกระบวนการทตองอาศยสตปญญาและการฝกฝนตางๆ ซงมวธการเสาะแสวงหา

ความรของมนษยจ าแนกได ดงน

1. วธโบราณ (Older methods) ในสมยโบราณมนษยไดความรมาโดย

1.1 การสอบถามผรหรอผมอ านาจ (Authority) เปนการไดความรจาก

การสอบถามผร หรอผมอ านาจ

1.2 ความบงเอญ (Chance) เปนการไดความรมาโดยไมตงใจ ซงไมได

เจตนาทจะศกษาเรองนนโดยตรง

1.3 ขนบธรรมเนยมประเพณ (Tradition) เปนการไดความรมาจากสงท

คนในสงคมประพฤตปฏบตสบทอดกนมา

1.4 ผเชยวชาญ (Expert) เปนการไดความรจากผเชยวชาญเฉพาะเรอง

1.5 ประสบการณสวนตว (Personal experience) เปนการไดความร

จากประสบการณทตนเคยผานมา

1.6 การลองผดลองถก (Trial and error) เปนการไดความรมาโดยการ

ลองแกปญหาเฉพาะหนา หรอปญหาทไมเคยทราบมากอน เมอแกปญหาไดถกตองกจะ

กลายเปนความรใหมทจดจ าไวใชตอไป

4

2. วธอนมาน (Deductive methods) คดโดยอรสโตเตล เปนวธการคดเชงเหตผล

ซงเปนกระบวนการคดคนจากเรองทวๆ ไป สเรองเฉพาะเจาะจง หรอคดจากสวนใหญไป

สวนยอย จากสงทรไปสสงทไมร ซงประกอบไปดวย

2.1 ขอเทจจรงใหญ เปนเหตการณทเปนจรงอยในตวมนเองอ หรอเปน

ขอตกลงทก าหนดเปนเกณฑ

2.2 ขอเทจจรงยอย ซงมความสมพนธกบขอเทจจรงใหญ หรอเปน

เหตผลเฉพาะกรณทตองการทราบความจรง

2.3 ผลสรป เปนขอสรปทไดจากการพจารณาความสมพนธของเหต

ใหญและเหตยอย

ตวอยางเชน

ขอเทจจรงใหญ : ถาโรงเรยนถกไฟไหม ครจะเปนอนตราย

ขอเทจจรงยอย : โรงเรยนถกไฟไหม

ผลสรป : ครเปนอนตราย

ถงแมวาการแสวงหาความรโดยวธการอนมาน จะเปนวธทเปนประโยชน แตกม

ขอจ ากด ดงน

1. ผลสรป จะถกตองหรอไม ขนอยกบขอเทจจรงใหญกบขอเทจจรงยอยหรอทงค

ถาไมถกตอง กจะท าใหขอสรปพลาดไปดวย เชน จากตวอยาง การทโรงเรยนถกไฟไหม

ครอาจไมเปนอนตรายกได (ถาครไมอยในโรงเรยน)

2. ผลสรปทได เปนวธการสรปจากสงทรไปสสงทไมร แตวธการนไมไดเปนการ

ยนยนเสมอไปวา ผลสรปทไดจะเชอถอไดเสมอไป เนองจากถาสงทรแตแรกเปนขอมลท

คลาดเคลอน กจะสงผลใหขอสรปนนคลาดเคลอนไปดวย

3. วธการอปมาน (Inductive methods) เกดขนโดยฟรานซส เบคอน (Francis

Bacon) เนองจากขอจ ากดของวธการอปมานในแงทวา ขอสรปนนจะเปนจรงไดกตอเมอ

ขอเทจจรงจะตองถกเสยกอน จงไดเสนอแนะวธการเสาะแสวงหาความรโดยรวบรวม

ขอเทจจรงยอยๆ เสยกอน แลวจงสรปรวมไปหาสวนใหญ หลกในการอปมานม 2 แบบ

คอ

3.1 การอปมานแบบสมบรณ (Perfect inductive methods) เปนวธการ

เสาะแสวงหาความรโดยรวบรวมขอเทจจรงยอยๆจากทกหนวยของกลมประชากร แลวจง

สรปรวมไปสสวนใหญ วธนท าไดยากเพราะบางอยางไมสามารถน ามาศกษาไดครบทก

หนวย นอกจากนยงสนเปลองเวลา แรงงาน และคาใชจายมาก

3.2 การอปมานแบบไมสมบรณ (Imperfect inductive methods) เปน

วธการเสาะแสวงหาความร โดยรวบรวมขอเทจจรงยอยๆ จากบางสวนของกลมประชากร

5

แลวสรปรวมไปสสวนใหญ โดยทขอมลทศกษานนถอวาเปนตวแทนของสงทจะศกษา

ทงหมด ผลสรป หรอความรทไดรบสามารถอางองไปสกลมทศกษาทงหมดได วธการน

เปนทนยมมากวาวธอปมานแบบสมบรณ เนองจากสะดวกในการปฏบต และประหยดเวลา

แรงงาน และคาใชจาย

4. วธการทางวทยาศาสตร (Scientific methods) เปนการเสาะแสวงหาความร

โดยใชหลกการของ วธการอนมาน และวธการอปมาน มาผสมผสานกน Charles

Darwin เปนผรเรมน าวธการนมาใช ซงเมอตองการคนหาความร หรอแก

ปญหาในเรองใด กตองรวบรวมขอมลทเกยวของกบเรองนนเสยกอน แลวน าขอมลมาใช

ในการสรางสมมตฐาน ซงเปนการคาดคะเนค าตอบลวงหนา ตอจากนนเปนการ

ตรวจสอบปรบปรงสมมตฐาน การเกบรวบรวมขอมล และการทดสอบสมมตฐาน และ

John Dewey ปรบปรงใหดขน แลวใหชอวธนวา "การคดแบบใครครวญรอบคอบ"

(Reflective thinking) ซงตอมาเปนทรจกกนในชอของ "วธการทางวทยาศาสตร"

วธการทางวทยาศาสตร เปนวธการเสาะแสวงหาความรทดในการแกปญหาตางๆ

ไมเพยงแตปญหาทเกดขนในหองปฏบตการวทยาศาสตรเทานน แตยงสามารถน ามา

ประยกตใชในการแกปญหาทางการศกษาดวย

ประเภทของการวจย

ประเภทของการวจย สามารถจ าแนกไดหลายประเภท ขนอยกบเกณฑทใชในการ

แบงหรอมมมองของแตละคน ไดแกแบงตามวตถประสงคของการวจย แบงตามลกษณะ

ของขอมลหรอแนวคดพนฐานของการวจย แบงตามขอบเขตของศาสตรตางๆแบงตาม

เวลาทใชในการวจย และแบงตามวธด าเนนการวจยหรอระเบยบวธวจย (ภมศกด เองฉ

วน, 2543)

1. แบงตามวตถประสงคของการวจย

1.1 การวจยพนฐานหรอการวจยบรสทธ (Basic of pure research) เปนการ

วจยเพอตอบสนองความอยากรของมนษยหรอเพอเพมพนความรทางวชาการของมนษย

เชน การวจยเพอสรางทฤษฎพนฐานในวชาฟสกส เคม หรอชววทยา

1.2 การวจยประยกต (Applied research) เปนการวจยทมงน าผลจากการวจย

หรอขอคนพบจากการวจยพนฐานไปทดลองใชแกปญหาตางๆ ถาไดผลกเกดประโยชน

ตอมวลมนษยเพอท าใหชวตของมนษยมความสข และสะดวกสบายยงขน เชน การวจย

สาเหตทนกเรยนอาชวะตกน การวจยเพอแกปญหาผมาใชบรการหองสมดนอย เปนตน

1.3 การวจยเชงปฏบต (Action research or Operational research) เปน

การวจยทมวตถประสงคเพอน าผลการวจยทไดไปใชแกปญหาเรงดวนเฉพาะหนาใน

6

ขอบเขตของปญหานนๆ เทานน ไมสามารถน าไปใชในสถานการณอนๆ ได

เชน การวจยเกยวกบวตถระเบดในโรงงานอบล าไย หรอการวจยสาเหตทนกเรยนอาชวะ

ตกน เปนตน

2. แบงตามลกษณะของขอมล

2.1 การวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) เปนการวจยทตองการ

คนควาหาความรจากเหตการณในสงคมและสภาพแวดลอมทกแงทกมมตามความเปน

จรง การวจยแบบนมกใชวธการศกษาระยะยาว และเนนการเกบขอมลเชงนามธรรม

เกยวกบมนษย เชน ความรสกนกคด คานยม ไมมงเนนการเกบขอมลทเปนตวเลข สวน

ใหญเปนการวจยทางมานษยวทยา หรอการวจยประเภทเจาะลก เชน การศกษาบทบาท

ของสตรในชนบท

2.2 การวจยเชงปรมาณ (Quantitative research) เปนการวจยทเนนขอมลท

เปนตวเลข ใหความส าคญในการจดกระท าขอมล เพอน ามาวเคราะหตวเลขทางสถต

และยนยนความถกตองของขอคนพบหรอสรปตางๆ ของการศกษา เชน

จ านวนหนงสอทผใชบรการหองสมดยมและคนในแตละวน การศกษาผลสมฤทธทางการ

เรยนวชาวจยของนกศกษาโปรแกรมวชาวทยาการคอมพวเตอร เปนตน

3. แบงตามขอบเขตของศาสตรตางๆ แบงได 2 ศาสตร คอ

3.1 การวจยทางสงคมศาสตร เปนการวจยทเกยวของกบพฤตกรรมของมนษย

ในสงคม และครอบคลมเนอหาวชาหลายประเภท เชน ปรชญา ศาสนา การศกษา

ประวตศาสตร บรรณารกษศาสตร โบราณคด ศลปะ จตวทยา ภาษา วรรณกรรม

นตศาสตร รฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตร เศรษฐศาสตร สงคมวทยาและมานษยวทยา

สงคมสงเคราะห ประชากรศาสตร เปนตน มงเนนทจะอธบายปรากฏการณในทาง

พฤตกรรมของสงมชวต อารมณ ทศนคต ความรสก สภาพแวดลอม สงคมวฒนธรรม

3.2 การวจยทางวทยาศาสตร เปนการวจยเกยวกบปรากฏการณทาง

ธรรมชาตของสงมชวตและไมมชวต ทงทมองเหนและมองไมเหน ครอบคลมเนอหาทาง

วทยาศาสตรกายภาพ คณตศาสตร ฟสกส วทยาศาสตรเคมและเภสช เปนตน การวจยจะ

เนนการส ารวจ วเคราะหและทดลองอยางมระบบ ซงสามารถวด สงเกต และควบคมได

การวจยเชงวทยาศาสตรจงเนนลกษณะเชงปรมาณ มกฎแนนอนตายตว คงท

4. แบงตามเวลาทใชในการวจย แบงได 2 ประเภท ดงน

4.1 การวจยแบบตดขวาง (Cross-sectional research) หมายถง การวจยท

ผวจยใชเวลาสนๆ ในการเกบรวบรวมขอมล เชน การเกบขอมลเพยงครงเดยว หรอ

หลายครง แตระยะเวลาในการเกบขอมลไมหางกนมากนก ขอมลทรวบรวมไดจะแสดง

ลกษณะหรอสภาพของสงทวจย ณ เวลาทรวบรวมขอมลเทานน

4.2 การวจยระยะยาว (Longitudinal research) หมายถง งานวจยทผวจย

ตดตามศกษาเรองใดเรองหนงเปนระยะเวลายาวนานหลายๆ ป จนกระทงไดผลการวจย

7

ตามวตถประสงค ขอมลทรวบรวมไดจะแสดงใหเหนถงความเปลยนแปลงไปตาม

กาลเวลาทเปลยนแปลงไป ท าใหไดขอเปรยบเทยบในแนวลก

5. แบงตามวธด าเนนการวจยหรอระเบยบวธวจย แบงไดเปน 3 ประเภท คอ

5.1 การวจยเชงวเคราะห (Analytical research) หมายถง การวจยทผวจยใช

วธการวเคราะหหลกฐานทรวบรวมไดเพอแสวงหาค าตอบส าหรบปญหาวจย ไดแก การ

วจยเชงประวตศาสตร การวจยเชงปรชญา

5.2 การวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) หมายถง การวจยทผวจย

มงหาค าตอบเกยวกบขอเทจจรงของสภาพทเปนอยในปจจบน โดยสภาพดงกลาวตอง

เปนสภาพท เปนอยตรมธรรมชาต ไดแก การวจยเชงส ารวจ การวจยเชง

สหสมพนธ

5.3 การวจยเชงทดลอง (Experimental research) ลกษณะส าคญทท าใหการ

วจยเชงทดลองแตกตางจากการวจยเชงพรรณนากคอ การวจยเชงพรรณนาเปน

การศกษาปรากฏการณหรอพฤตกรรมทเกดขนในธรรมชาต แตการวจยเชงทดลองมการ

จดกระท าใหแตกตางไปจากสภาพธรรมชาต ไดแก การวจยกงการทดลอง และการวจย

เชงทดลอง

บทท 2 ขนตอนและกระบวนการวจย

การเตรยมการวจย

ขนตอนการเตรยมการวจย เปนขนตอนทตองท ากอนทงานวจยจะเรมตนจรงๆ

การเตรยมงานส าหรบงานวจยจะประกอบไปดวยการพจารณาเลอกก าหนดปญหาทจะ

ท าการวจย รวมถงการเลอกหวเรอง และการตงชอเรอง ซงผวจยจะตอง ระดมความคด

ของตน เตรยมลทางทจะวจย วาจะท าวจยในเรองใดหรอประเดนใดทเหมาะสม เปน

ประโยชน ในดานใดดานหนง และสามารถจะด าเนนการวจยได ดงนนขนตอนนจงเปน

การพจารณาอยางกวางๆ ทวๆ ไป และเมอเตรยมเรอง หรอปญหาทจะท า การวจยได

แลว จงเรมขนตอนตอไปได

ขอเสนอแนะในการเตรยมการวจย ควรจะพจารณาถง

1. การเลอกปญหาการวจย

ปญหาการวจย หมายถง ขอสงสยทเกดจากความอยากรอยากเหนในขอเทจจรง

หรอขอสงสยทเปนจดเรมตนทกอใหเกดการคนควาวจย เพอใหไดความรความจรง โดย

ปกตแลว ปญหาการวจยมกจะเกดขนในใจของบคคลทกคน ตางกนทวาม มากหรอม

นอย ส าคญหรอไมส าคญเทานน

8

การท าวจยแตละเรอง จะตองก าหนดประเดนของปญหาในการท าวจยใหชดเจน

และการเขยนประเดนของปญหา

ควรมหลกการ ดงน

1. เปนประเดนทนาสนใจ

2. เปนประเดนทเปนปญหาจรงๆ อยในปจจบน

3. เขยนใหตรงประเดน ขอมลเชงเหตผลควรจะน าไปสจดทเปนปญหาทจะท า

การวจย และชใหเหนความส าคญของสงทจะท าวจย

4. มขอมลอางองท าใหนาเชอถอ เพอใหผอานไดเขาใจวาเปนปญหาทม

พนฐานมาจากขอมลเชงประจกษ มใชเกดจาก ความรสก หรอจนตนาการของผเขยน

5. ไมยดยาวจนนาเบอ

6. ใชภาษางายๆ จดล าดบประเดนทเสนอใหเปนขนตอนตอเนองกน

7. เปนประเดนทนาจะเปนประโยชน เมอท าการวจยเสรจสนแลว ผลการวจย

สามารถน าไปใชประโยชนไดจรงๆ

8. อยในวสยทผวจยคดวานาจะท าไดทงในแงของเวลา คาใชจาย ตาม

ความสามารถของผวจย

2. แหลงทมาของปญหาการวจย

ปญหาทจะท าการวจยนนมหลากหลาย อาจเกดขนจากผปฏบตงาน ปญหา

เกยวกบผใชบรการ นกศกษา ตลอดจนสงแวดลอมตางๆ หากผวจยมความสนใจกจะ

มองเหนปญหาไดไมยากนก ทมาของปญหาการวจยสามารถจ าแนกไดดงน

1. ประสบการณของผวจย ผวจยอาจไดปญหาการวจยจากปญหาทประสบอย

ในการปฏบตงาน หรอจากการสงเกตเหตการณความเคลอนไหว ความเปลยนแปลง

ตางๆ ในสงคม ท าใหเกดความสงสยและตองการหาค าตอบ

2. รายงานการวจยของคนอนๆ ทพมพออกอมาแลว ไมวาจะในวารสารการ

วจยตางๆ ทงภาษาไทยและตางประเทศวทยานพนธซงเปนผลงานวจยของนสตระดบ

บณฑตศกษาของมหาวทยาลย หรออยในรปของรายงานการวจยทพมพออกมา

3. ทฤษฎ ผวจยอาจไดปญหาจากทฤษฎตางๆ ทเกยวของกบเรองทสนใจ อาจ

สงสยวาในสถานการณและเวลาทแตกตางไป เหตการณตางๆ จะเปนไปตามททฤษฎ

กลาวไวหรอไม

4. การเขารวมสมมนา ประชมทางวชาการในเรองตางๆ อาจชวยใหพบปญหา

ทควรท าการวจยได

5. การเสนอหวขอทควรท าการวจยของหนวยงานทใหทนสงเสรมหรอ

สนบสนนการวจย เชน ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการ

การศกษาแหงชาต ส านกงานกองทนสนบสนนงานวจย การใหทนอดหนนการ วจยโดย

9

ระบลกษณะโครงการวจย หรอโดยการก าหนดเรองของส านกงานคณะกรรมการ

วฒนธรรมแหงชาต และคณะกรรมการ สภาวจยแหงชาต อาจชวยใหเลอกเรองทจะท า

วจยได

6. จากการใหคอมพวเตอรพมพรายชอเรองตางๆ ทมผวจยไวแลวตามหมวด

ตางๆ ในสาขาทสนใจ เพอทจะไดแนวความคดในการท าวจย หรอใหพมพผลงานวจย

โดยยอในเรองทสนใจเมอศกษาในเรองเหลานนอาจพบปญหาทจะท าวจย

7. จากการศกษาคนควาทางอนเทอรเนต โดยการพมพชอเวบไซตทมการ

รวบรวมงานวจยไว เชน เวบไซตทรวบรวมฐานขอมลการวจยทางการศกษาของ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (www.thaiedresearch.org) หรอจาก

เวบไซตของมหาวทยาลยตางๆ เชน

www.cmu.ac.th มหาวทยาลยเชยงใหม

www.mu.ac.th มหาวทยาลยมหดล

www.msu.ac.th มหาวทยาลยมหาสารคาม

www.swu.ac.th มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

www.nu.ac.th มหาวทยาลยนเรศวร

www.tu.ac.th มหาวทยาลยธรรมศาสตร

www.chula.ac.th จฬาลงกรณมหาวทยาลย

www.psu.ac.th มหาวทยาลยสงขลานครนทร

www.su.ac.th มหาวทยาลยศลปากร

www.ku.ac.th มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

www.kku.ac.th มหาวทยาลยขอนแกน

3. เกณฑในการเลอกปญหาทจะวจย

ก. ดานผวจย

1. เปนเรองทผวจยมความสนใจใครรอยางแทจรง หรอศรทธาอยางแรง

กลาในการแสวงหาค าตอบ การวจยเปนกจกรรมทตองอาศยความเพยง ความอดทน

ความตงใจท าอยางระมดระวง จงจ าเปนอยางยงทจะตองเลอกปญหาทตนสนใจ

2. เปนเรองทสอดคลองกบความรความสามารถของผวจย

3. เปนเรองทมทนวจยเพยงพอ

ข. ดานปญหาทจะท าการวจย

1. เปนปญหาทมความส าคญ ผลของการวจยมคณคาหรอเปนประโยชนตอ

สงคม ตอหนวยงานในการแกไขปญหาหรอเสรมสรางความเจรญกาวหนาทางวชาการ

10

2. ควรเปนปญหาทมลกษณะรเรม มนวภาพ ไมเลยนแบบคนอน ม

Originallity สง ไมวาจะเปนดานวตถประสงคในการวจย หรอวธวจย

ค. ดานสภาพทเอออ านวยตอการวจย

1. มแหลงส าหรบคนควาเรองทเกยวของกบการวจยอยางเพยงพอ อาจเปน

หองสมด หรอบรการสบคนดวยระบบคอมพวเตอร

2. สามารถขอความรวมมอจากผทเกยวของในการวจย เชน จากผสราง

เครองมอรวบรวมขอมล การใหความรวมมอจากกลมตวอยาง ความรวมมอจาก

หนวยงานวเคราะหขอมล

4. ขอผดพลาดในการเลอกปญหาการวจย

1. เลอกหวขอปญหาตามผอน หรอผอนมอบปญหาการวจยให โดยทผวจยไม

มความรความสนใจพอ เมอท าวจยมกเกดปญหาอปสรรคตางๆ

2. เลอกปญหาทกวางเกนไป เกนก าลงความสามารถของตนเอง

3. เลอกปญหาอยางรบรอน และลงมอวจยโดยไมไดวางแผนใหรอบคอบ

ลวงหนา

4. ขาดการศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจย หรอศกษาไมเพยงพอ ท าใหม

ค ว า ม ค ด ค บ แ ค บ ท า ก า ร ว จ ย

ไมรดกม

5. องคประกอบของปญหาหวขอวจยทด

1. กระทดรด สอความหมายในประเดนทวจย

2. หวเรองหรอหวขอทจะท าวจย ตองไมแคบและไมกวางเกนไป

3. ตวแปรอยางนอย 2 ตว ทแสดงความสมพนธกนสามารถทดสอบได

4. ตรงกบความสามารถและความถนดของผวจยเอง

5. สามารถออกแบบวจยไดจรงในทางปฏบต

6. มเวลา แรงงาน งบประมาณเพยงพอ

7. มประโยชนตอหนวยงาน หรอชมชน

8. ไมเคยมใครท ามากอน หรอหากมคนท ามากอนแลว แตเมอเวลาลวงไปนาน

พอสมควร ผลทเกดขนอาจเปลยนแปลงไป กสามารถท าวจยไดอก

6. การตงชอหวขอปญหาการวจย

1. ชอเรองควรระบชอตวแปรส าคญ โดยเฉพาะอยางย ง ตวแปรตาม

(Dependent Variable) และตวแปรอสระ(Independent Variable) เปนตวแปรหลกๆ

เพอใหรวาวจยเกยวกบเรองอะไรบาง

11

2. ชอเรองควรระบถงกลมเปาหมายทเปนแหลงขอมล ทภาษาวจยเรยกวา

"ประชากร" (Population) หรอ "กลมตวอยาง" (Sample) เพอใหรวาเกบขอมลทไหน

หรอกลมเปาหมายมลกษณะอยางไร พอสงเขป

3. ชอเรองควรบอกวธวจยอยางคราวๆ วาท าวจยประเภทใด เชน เปนการวจย

เชงส ารวจ หรอเชงเปรยบเทยบ

หรอเปนการวจยเชงทดลอง

ตวอยางการตงชองานวจย

ชอเรอง ตวแปรทส าคญ วธการวจย ประชากรและกลม

ตวอยาง

การเปรยบเทยบผล

ทเกดจากการสอน

นกศกษาปรญญา

ตร โดยใชวธให

ศกษาดวยตนเอง

จากบทเรยน

คอมพวเตอรชวย

สอนและวธสอน

แบบปกต

ผลทเกดจากการ

สอน หมายถง

ผลสมฤทธทางการ

เรยนในเรองทสอน

และวธสอนการ

สอนดวย

คอมพวเตอรชวย

สอนกบการใชวธ

สอนตามปกต

เปนการวจยเชง

ทดลอง

ปจจยทมผลตอ

ผลสมฤทธทางการ

เรยนของนกศกษา

ระดบปรญญาตร

คณะวทยาศาสตร

และเทคโนโลย

มหาวทยาลยราช

ภฏเพชรบรณ ป

การศกษา 2547

ผลสมฤทธทางการ

เรยน และตวแปร

ตางๆ ทมอทธพลตอ

ผลสมฤทธทางการ

เรยน

เปนการวจยเพอหา

ปจจยทมอทธพลตอ

ผลสมฤทธทางการ

เรยน

นกศกษาระดบ

ปรญญาตร คณะ

วทยาศาสตรและ

เทคโนโลย

มหาวทยาลยราช

ภฏเพชรบรณ ป

การศกษา 2547

ชอเรอง ตวแปรทส าคญ วธการวจย ประชากรและกลม

ตวอยาง

แรงจงใจและความ

พงพอใจตอการ

เลอกศกษาในระดบ

แรงจงใจและความ

พงพอใจตอการ

เลอกศกษาในระดบ

เปนการวจยเชง

ส ารวจ

นกศกษาระดบ

ปรญญาตร คณะ

มนษยศาสตรและ

12

ปรญญาตร คณะ

มนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร

มหาวทยาลยราช

ภฏเพชรบรณ

ปรญญาตร คณะ

มนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร

มหาวทยาลยราช

ภฏเพชรบรณ

สงคมศาสตร

มหาวทยาลยราช

ภฏเพชรบรณ ป

การศกษา 2547

ความพงพอใจของ

นกศกษาและ

อาจารยทมตอการ

ใหบรการของ

ส านกวทยบรการ

มหาวทยาลยราช

ภฏเพชรบรณ

ความพงพอใจและ

คณลกษณะของ

ผใชบรการ

เปนการวจยเชง

ส ารวจ

นกศกษาและ

อาจารย ทรบ

บรการจากส านก

วทยบรการ

มหาวทยาลยราช

ภฏเพชรบรณ

7. การออกแบบการวจย (Research design)

หมายถง การก าหนดแผนโครงสรางและยทธวธทจะใชในการศกษาวจย เพอให

ไดมาซงค าตอบหรอขอความรตามปญหาการวจยทตงไว การออกแบบการวจยเปนการ

บอกวา ในการท าวจย ครงนมสมมตฐานอยางไร กลมประชากรเปนใคร เกบรวบรวม

ขอมลอยางไร และจะวเคราะหขอมลอยางไร เปนตน ดงนน การ ออกแบบการวจยทด

ชวยใหการด าเนนการวจยไดค าตอบส าหรบปญหาการวจยอยางถกตองและประหยด

เพราะการออกแบบ การวจยไดมการก าหนดกรอบการวจยดานตางๆ ไดอยางเหมาะสม

ซงจะท าใหการวจยด าเนนไปอยางราบรนและตรงตามวตถ ประสงคของการวจย

1. ความถกตองของการวจย ผลงานวจยทด ตองมความถกตอง 2 อยาง คอ

1.1 ความถกตองภายใน (Internal Validity) หมายถง ความถกตองของ

เนอหา และขอสรปทไดจากผลการวจย

1.2 ความถกตองภายนอก (External Validity) หมายถง ความถกตอง

ข อ ง ข อ ส ร ป ผ ล เ ม อ น า ไ ป ใ ช ก บ

ประชากรทวไป ดงนน ความถกตองภายนอกจะเกดขนไมไดถาการวจยนนไมมความ

ถกตองภายใน

1.3 ตองการขอมลอะไรบาง โดยพจารณาจากวตถประสงคการวจย

กรอบแนวความคดและสมมตฐานการวจย

1.4 ขอมลเหลานนไดจากทใดบาง โดยพจารณาวาจะไดขอมลนนโดย

ก า ร เ ก บ ร ว บ ร ว ม ข น ม า ใ ห ม ห ร อ ใ ช

ขอมลตางๆ ทมอยแลว และตองไปเกบรวบรวมขอมลเหลานนจากทใด

13

1.5 ตองเกบรวบรวมขอมลนนจากใครบาง โดยพจารณาวาประชากร

เปาหมายมลกษณะอยางไร อยทใด และตองใชวธการสมตวอยางแบบใด จงท าใหได

กลมตวอยางทเปนตวแทนของเปาหมายนน

1.6 ใชวธการเกบขอมลแบบใด โดยพจารณาวาควรเกบรวบรวมขอมล

โดยใชวธการตรวจ หรอวธการทดลองหรอวธการอน

1.7 ใชวธการวเคราะหอยางไร โดยพจารณาวาขอมลทไดนนควรใช

สถตการวเคราะหเชงพรรณนา หรอสถตวเคราะหเชงอนมาน

2. วธการวจย โดยทวไป วธการวจยแบงไดเปน 3 วธ คอ

2.1 วธการเชงประวตศาสตร (Historical Method) ผวจยตองอาน

เรองราวตางๆ ทเกดขนกบชวตและสงแวดลอมของเรองราวนนในอดตพรอมกบการ

บนทกเหตการณ หรอกจกรรมตางๆ ทเกดขนและน าขอมลในอดตทไดทงหมดมา

วเคราะห และตความหมายของผลกระทบของเหตการณทเกดขน โดยวธการ

ตความหมายในเชงตรรกศาสตร ดงนน การออกแบบการวจย จะตองหาวธการทจะท าให

ไดค าตอบจากปรากฏการณทเกดขนในอดต การวจยเชงประวตศาสตรเปนขอมลเชง

คณภาพ (Qualitative Data) ทพรรณนาเกยวกบเหตการณตางๆ ในอดต ซงอาจไดมา

จากหลกฐานตางๆ เชน ปรชญา ชวประวต ศาสนา ศลปะ วฒนธรรม วรรณคด และ

หลกฐานอนๆ เทาทมอย ในการวจยเชงประวตศาสตรน ผวจยตองตงค าถามถามตนเอง

วา ขอมลตางๆ ทไดมานนใหความหมายอะไรบาง และผบนทกเรองราวตางๆ ในอดตได

พยายามแสดงอะไรใหเราทราบ และสามารถ สรปหรอตความหมายอะไรไดบางจาก

ขอมลนน

2.2 วธการส ารวจ (Survey Method) เปนการศกษาปรากฏการณดวย

วธการสงเกตหรอสมภาษณ ภายใตสถาน การณทเกดขนในขณะนน และอาจเกดขนอก

ภายใตสถานการณเชนนน วธการส ารวจนจะเลอกประชากรมาศกษาเพยงบางสวน การ

ออกแบบการวจยทใชวธการส ารวจ มอย 2 วธการ คอ

2.2.1 วธการส ารวจเชงพรรณนา (Descriptive Survey Method)

เปนการศกษาปรากฏการณดวยวธการสงเกตหรอการสมภาษณ การวเคราะหขอมลทได

จากการส ารวจเชงพรรณนาจะไมมการประมาณคาประชากร (Parameter Estimation)

หรอทดสอบสมมตฐาน (Hypothesis Testing) นนคอ ไมเนนวธการวเคราะหเชงสถต

(Statistical Analysis) วธการนอาจท าใหเกด ความล าเอยง (Bias) ขนได เพราะการ

สรปหรอตความขอมลขนอยกบความคดเหนของผวจยแตละคน

2.2.2 วธการส ารวจเชงวเคราะห (Analytical Survey Method) เปน

วธการทเหมาะสมกบการวจย ทมจดมงหมายเพอการอธบายความสมพนธระหวาง

ปรากฏการณทเกดขนในขณะนนวาเกดขนไดอยางไร โดยมงเนนการน าคาสถตทได

14

จากลม ตวอยาง (Statistic) ไปประมาณคา (Estimate) ของประชากร (Parameter)

หรอทดสอบสมมตฐาน และใชวธการวเคราะหทางสถต ในการหาขอสรป ขอมลทใชใน

การส ารวจเชงวเคราะหสวนใหญจะเปนขอมลเชงปรมาณ (Quantitative data) ผวจย

ตองใหความ ส าคญตอการเลอกใชวธการวเคราะหเชงสถตใหเหมาะสมกบการวดตวแปร

อกดวย

2.3 วธการทดลอง (Experimental Method) เปนวธการวจยทใชการ

ทดลองเพอหาสาเหตและผลของความผนแปรของตวแปรทตองการศกษา ภายใต

สถานการณทมการควบคมเพอลดอทธพลของตวแปรอนๆ ทเราไมสนใจ ใหมความ ผน

แปรนอยทสด การออกแบบการวจยทใชวธน ผวจยตองพยายามวางแผนการสมตวอยาง

การทดลอง การเกบรวบรวมขอมล การวด และการเลอกใชวธการวเคราะหเชงสถต

การด าเนนการวจย

การด าเนนการวจย ควรท าอยางเปนระบบและมกระบวนการอยางแนชดเปนล าดบ

ค อ ก า ห น ด ป ญ ห า ห ว ข อ แ ล ะ

หวเรอง การออกแบบการวจย ประมวลแนวคดและวรรณกรรมทเกยวของ ก าหนด

แนวคดและแบบจ าลอง ตงสมมตฐาน ก าหนด ตวแปร เกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล

และพสจนสมมตฐาน และสรปผลการวจยอยางเปนระบบตามล าดบขนตอนการด าเนน

งานวจย อาจแบงออกได 11 ขนตอน ดงน

1. การก าหนดหวขอการวจย หรอชอเรอง

2. การก าหนดประเดนปญหา หรอตงวตถประสงคของการวจย

3. การทบทวนวรรณกรรม หรอทบทวนเอกสารและแนวความคดทฤษฎ

4. การสรางกรอบแนวความคด หรอตงสมมตฐานการวจย

5. การออกแบบการวจย

6. การก าหนดประชากรเปาหมาย และการสมตวอยาง

7. การสรางเครองมอส าหรบเกบรวบรวมขอมล

8. การเกบรวบรวมขอมล

9. การด าเนนการกบขอมล

10. การวเคราะหขอมล

11. การเขยนรายงาน พมพ และเผยแพรผลงานวจย

15

การเขยนขอเสนอโครงการวจย

เมอผวจยไดปญหาการวจยทเหมาะสมและชดเจน รวมทงการออกแบบการวจยท

เหมาะสมแลว งานส าคญตอมาทผวจยควรท าคอ การจดท าแผนการด าเนนงานวจยใน

รปเอกสารทเรยกวา Research Proposal เพอความสะดวกในการด าเนนงาน วจย

ในทางปฏบต โครงการวจยประกอบดวย รายละเอยดตางๆ เกยวกบปญหาการวจย

วตถประสงคการวจย ขอบเขตของการ วจย วธด าเนนการวจย ระยะเวลาทท าการวจย

งบประมาณ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ และขอมลเกยวกบผวจย

1. รปแบบการเขยนขอเสนอโครงการวจย

การเขยนขอเสนอโครงการวจย นอกจากจะตองเขยนแผนการด าเนนงานวจย

ผวจยจะตองระบชอผวจย หรอคณะผวจย พรอมประวตผวจย และตองกลาวถงความ

เปนมาและความส าคญของปญหาการวจยใหทราบอยางคราวๆ กอนทจะเขยน

วตถประสงคของการวจย นอกจากนยงตองระบถงชวงระยะเวลาทด าเนนการวจย

รวมทงงบประมาณการวจยดวย เพอใหผอนมต ทราบวา โครงการวจยนใชระยะเวลา

เทาไร โดยเรมด าเนนงานตามขนตอนตางๆ ในชวงเวลาใด และงบประมาณทงสนเทาไร

แยกเปนหมวดคาใชจายอะไรบาง โดยทวไปแลวหนวยงานผใหทนอดหนนการวจยจะ

เปนผก าหนดรปแบบการเขยนขอเสนอ โครงการวจยวาตองระบหวขอใด แตสงทขาด

เสยไมไดคอ ชอเรอง วตถประสงคของการวจย และวธด าเนนการวจย

ขอเสนอโครงการวจย สวนใหญจะประกอบดวย

1. ชอโครงการวจย

2. คณะผวจย

3. ความส าคญและความเปนมาของการวจย

4. วตถประสงคของการวจย

5. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

6. วรรณกรรมทเกยวของ

7. ระเบยบวธวจย ควรจะระบเกยวกบ

7.1 ประชากรเปาหมาย

7.2 การสมตวอยาง

7.3 เครองมอและการสรางเครองมอ

7.4 การเกบรวบรวมขอมล

7.5 การวเคราะหขอมล

7.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

8. ขอบเขตของการวจย

9. ระยะเวลาและแผนการด าเนนงาน

16

10. งบประมาณทใชในการวจย

2. การก าหนดวตถประสงคของการวจย

การก าหนดวตถประสงค หรอจดมงหมายของการวจย เปนขนตอนส าคญในการ

ท าวจย ถาก าหนดวตถประสงคไมชดกจะท าใหผลการวจยทไดไมสอดคลองกบความ

ตองการของปญหาทจะศกษา ในบางครงถาพจารณาชอเรองอยางเดยว ไมสามารถตอบ

ขอค าถามไดครบตามความตองการ จงจ าเปนจะตองก าหนดวตถประสงค เพอเปน

แนวทางใหผท าการวจยสามารถ บอกรายละเอยดไดวา จะตองศกษาอะไรบาง เพอเปน

แนวทางในการวเคราะหขอมล และการเสนอผลการวจยไดอยางชดเจน การก าหนด

วตถประสงค ควรก าหนดเปนขอๆ เพอความสะดวกและมความชดเจนในการวเคราะห

และตอบค าถามของแตละขอ ส าหรบการตงวตถประสงคของการวจย สวนใหญควร

ขนตนดวยค าวา "เพอ" และตามดวยขอความทจะแสดงการกระท าในการ วจยซงมกจะ

เปนค าตอไปน คอ ศกษา ส ารวจ เปรยบเทยบ หาความสมพนธ หาผลกระทบ เปนตน

ตวอยางของวตถประสงคของการวจย เชน

หวขอวจย : ความพงพอใจของนกศกษาทมตอสภาพแวดลอมของมหาวทยาลย

ราชภฏเพชรบรณ

วตถประสงคการวจย : เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษาทมตอสภาพแวดลอม

มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ

ใน 5 ดาน คอ

1. ดานการเรยนการสอน

2. ดานเกยวกบเพอนหรอสงคม

3. ดานการบรหาร

4. ดานการบรการวชาการ

5. ดานความประทบใจในมหาวทยาลย

3. ขอบเขตของการศกษา

การจ ากดขอบเขตของการศกษา เปนการวางกรอบปญหาใหเดนชดมากยงขน จะ

ท าแคบหรอกวางเพยงใด จะตองน าอะไรบางมาพจารณา การก าหนดขอบเขตของ

ปญหา จะตองพจารณา 2 ดาน คอ

1. ตวแปร ไดแก ตวแปรอสระ ตวแปรตาม ตวแปรคม มกตว อะไรบาง แตละตว

มขอบเขตแคไหน

2. ประชากร และกลมตวอยาง

4. ขอตกลงเบองตน

17

เปนเงอนไขทตองการใหผอานยอมรบลวงหนาโดยไมตองมการพสจน ท าให

ผอานเขาใจตรงกนโดยไมมขอโตแยง สวนใหญจะตกลงในเรอง ตวแปร การจดกระท า

กบขอมล วธการวจย กลมตวอยาง คณภาพของเครองมอ เชน

- คะแนนทไดจากการตอบแบบสอบถามในเวลาทตางกนไมท าใหคะแนน

ตางๆกน

- นกศกษาทกคนตอบแบบสอบถามดวยความเขาใจและจรงใจ

- การวจยครงน ถอวาความแตกตางในเรอง เพศ อาย เชอชาต ฐานะทาง

เศรษฐกจ ตลอดจนอาชพของบดามารดา

ไมมผลกระทบตอการเรยน

5. ค านยามศพท

ค านยามศพท แบงออกเปน 3 ประเภท คอ

1. นยามองคประกอบ (Constitutive Definition) จะตองระบองคประกอบของ

ต ว แ ป ร ร า ย ล ะ เ อ ย ด ล ก ษ ณ ะ

คณสมบต เชน ตวแปร สถานภาพทางเศรษฐกจและสงคม หมายถง อาชพ รายได

การศกษา

2. นยามเชงปฏบตการ (Operational Definition) จะตองระบถงการเกดหรอม

ตวแปรนน และวธการวดตวแปรนน

3. นยามแบบนามธรรม จะคลมเครอไมชดเจนแมจะฟงเขาใจกตาม เชน ตว

แปรสถานภาพทางเศรษฐกจและสงคมอาจหมายถง ฐานะความเปนอย หรอชวตความ

เปนอย

6. การนยามตวแปร

การนยามตวแปร แบงออกเปน 2 ระดบ คอ

1. การนยามตวแปรในรปแนวความคด (Conceptual Definition) หรอนยาม

ทวไป (General Definition)

- มลกษณะคลายพจนานกรม

- ไดจากต าราทางวชาการตางๆ

- เหมาะกบตวแปรทเปนนามธรรมยากแกการสงเกต หรอวดออกมาได

2. ค านยามปฏบตการ (Operational or Working Definition)

- สงเกตได วดได

- เหมาะกบตวแปรทเปนรปธรรม

- ผวจยใหค านยามดวยตวเอง

- มการก าหนดตวบงชวดตวแปร (Indicator)

18

ตวอยางการนยามตวแปร

ตวแปร : การมสวนรวมทางการเมองของนกศกษามหาวทยาลยราชภฎ

เพชรบรณ

ค านยามทวไป : การมสวนรวมทางการเมอง หมายถง การทนกศกษาไปม

สวนรวมในกจการตางๆ ขององคการ หรอระบบ หรอ กระบวนการทางการบรหาร หรอ

ทางการเมอง

ค านยามปฏบตการ : การมสวนรวมทางการเมอง หมายถง การทนกศกษา

ท ากจกรรมทเกยวของกบกจการในมหาวทยาลย องคการปกครองทองถนการเมองใน

ระดบชาต ซงจะดไดจากสงตอไปน

1. การรบฟงขาวสารบานเมอง

2. การลงคะแนนเสยงเลอกตง

3. การชกจงใหผอนลงคะแนนเสยง

4. การเขาเปนสมาชกพรรคการเมอง การท างานใหพรรค

5. เขารบสมครเลอกตง

7. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ในการท าวจยแตละเรอง จะตองทราบวาเมอท าวจยเสรจแลวจะน าผลการวจยไป

ใชประโยชนอยางไร ประโยชนของการวจยอาจใชไดหลายลกษณะ เชน บางหนวยงาน

อาจจะน าผลการวจยไปใชประโยชนในการก าหนดนโยบาย ปรบปรงการเรยนการสอน

ใชเปนแนวทางในการตดสนใจแกปญหาทก าลงประสบ หรอท าขอเสนอแนะ เปนตน

8. การก าหนดสมมตฐาน

สมมตฐาน หมายถง การเดา หรอการสมมตทมเหตผล โดยอาศยประสบการณหรอ

หลกฐานทมอย หรออาจหมายถง การก าหนดความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตวแปรขน

ไป ทคาดหวงไว และสามารถทดสอบ (โดยผวจย) ในความเปนจรง หรอเชงประจกษได

หรอหมายถง หลกการทเราสรางขนมา เพอตองการทจะพสจนวาเปนความจรงหรอไม

นนคอ สมมตฐานจะเปนตวชแนะแนวทางค าตอบของปญหาการวจย และท าหนาทเปน

ทศทางและแนวทางของการวจย

สมมตฐานการวจย (Hypothesis) ตองขนอยกบวตถประสงคการวจย คดวาผล

วจยตามวตถประสงคเปนอยางไร และท าไมจงคาดหวงอยางนน

8.1 ความส าคญของสมมตฐาน

1. ชวยจ ากดขอบเขตของการวจย เพราะผวจยจะท าการวจยตามแนวทาง

ทตงสมมตฐานไวเทานน

2. ชวยใหผวจยมองเหนปญหาการวจยชดขน

19

3. ชวยมองเหนภาพขอมล และความสมพนธของขอมล ตลอดจนวธ

วเคราะหขอมล

4. ชวยชแนวทางในการแปลผล และสรปผลทไดจากการวเคราะหขอมล

8.2 แหลงทมาของสมมตฐาน

1. จากความรของผวจย และประสบการณ

2. จากการใชหลกเหตผล โดยการคดวเคราะหหาเหตผลวามอะไรบาง และ

น ามาหาความสมพนธกน

3. จากผลงานวจยทเกยวของ หรอสงทคนอนคนพบไว

4. จากทฤษฎและหลกการตางๆ ทเกยวของกบตวแปรของเรองทจะท าการ

วจย

8.3 ตวแปรในสมมตฐาน

ตวแปร (Variable) หมายถง สงทผวจยตองการศกษา และเปนสงทสามารถ

เปลยนแปรคาได เชน เพศ อาชพ ศาสนา เปนตน อาจหมายถง สงใดกตามทมคา

เปลยนแปลงไดหลายคา หรอมคาไมคงท ตวแปรทางสงคมศาสตร หรอรฐ

ประศาสนศาสตรมมากมาย โดยเฉพาะเมอพจารณาในระดบบคคล กลมในองคกร

สงแวดลอมรอบนอกองคกร กจกรรมการบรหาร กระบวนการบรหาร และอนๆ

ตวแปรอาจแบงไดเปน 3 ประเภทใหญ ๆ คอ

1. ตวแปรอสระ (Independent Variable) หรอตวแปรตน คอตวแปรทม

สวนในการก าหนด หรอมอทธพลตอตวแปรตาม เปนตวแปรทมอทธพลในการอธบาย

ความแตกตางของตวแปรตามได บางครงอาจเรยกตวแปรประเภทนวา "ตวแปรสาเหต"

(Cause Variable)

2. ตวแปรตาม (Dependent Variable) คอตวแปรทคาของมนถกก าหนด

โดยตวแปรอนๆ หากไมมตวแปรอน ตวแปรตวนจะไมมคา เราอาจเรยกตวแปรตามวา

"ตวแปรผลลพธ" (Effected Variable)

3. ตวแปรเกน (Extraneous Variable) หรอตวแปรภายนอก คอตวแปรท

อาจมอทธพลตอตวแปรตาม แตไมใชตวแปรทผวจยเจาะจงศกษา บางครงผวจยสามารถ

วเคราะหไดลวงหนา กอาจควบคมอทธพลของตวแปรเหลานไว ตวแปรทควบคมไวน

เรยกวา "ตวแปรคม" (Controlled Variable) ตวแปรบางตวผวจยควบคมไวไมได แต

สามารถเขาไปมอทธพลตอตวแปรเชนน เรยกวา "ตวแปรสอดแทรก" (Intervening

Variable)

20

ตวอยางการวเคราะหตวแปร

งานวจย ตวแปรตน ตวแปรตาม ตวแปรเกน ตวแปร

สอดแทรก

เปรยบเทยบ

ผลสมฤทธ

ทางการเรยนของ

นกเรยนชน

มธยมศกษาปท 2

ทไดรบการสอน

โดยวธสอนแบบ

คนพบแบบนรนย

วธการสอน

2 วธ คอ

แบบคนพบ

และแบบนร

นย

ผลสมฤทธ

ทางการเรยน

ระดบ

สตปญญา,

เพศ, คณภาพ

ของ

แบบทดสอบ

ฯลฯ

ความวตก

กงวล,

แรงจงใจ,

แรงจงใจใฝ

สมฤทธ ฯลฯ

การเปรยบเทยบ

ผลการประมาณ

คาความสามารถ

ดวยวธการ

ทดสอบแบบเท

เลอรรปพระมด

ขนาดขนคงท และ

รปพระมดขางตด :

การทดสอบทกษะ

กระบวนการทาง

วทยาศาสตร

วธการ

ทดสอบแบบ

เทเลอร 2

รปแบบ คอ

รปพระมด

และรป

พระมด

ขนาดขน

คงท

ความสามารถ

ทกษะ

กระบวนการ

ทาง

วทยาศาสตร

ระดบ

สตปญญา,

เพศ, จ านวน

ครงในการ

สอบ, คณภาพ

ของ

แบบทดสอบ

แรงจงใจใฝ

สมฤทธ, การ

ปรบตว, ความ

ตนเตน ฯลฯ

การศกษา

องคประกอบคด

สรรทางดานจต

พสยทสมพนธกบ

ผลสมฤทธ

ทางการเรยน

ภาษาองกฤษของ

นกเรยนชน

มธยมศกษา

องคประกอบ

คดสรร

ทางดานจต

พสย

ผลสมฤทธ

ทางการเรยน เพศ, ระดบชน,

ระดบ

สตปญญา,

อาย

ภาวะจตใจ,

ความวตก

กงวล,

สภาพแวดลอม

8.4 เกณฑการตงสมมตฐาน ในการตงสมมตฐานมหลกเกณฑดงตอไปน

1. สมมตฐานนนตองสามารถทดสอบไดดวยวธการทางสถต

21

2. สมมตฐานตองมเหตผล สอดคลองกบทฤษฎและผลงานวจยของผอน

3. สมมตฐานตองสอดคลองกบปญหา และวตถประสงคของการวจย สามารถ

ตอบปญหาการวจยได

4. สมมตฐานตองบอกความสมพนธระหวางตวแปรไวชดเจน

8.5 ขอเสนอแนะในการเขยนสมมตฐาน

1. ควรเขยนสมมตฐานหลงจากทบทวนวรรณกรรมทเกยวของแลว

2. สมมตฐานควรเขยนในรปบอกเลา ไมใชรปค าถาม

3. ควรมสมมตฐานมากกวา 1 ขอ

4. สมมตฐานจะตองสามารถทดสอบได

5. ควรใชภาษางายๆ แตชดเจน

6. ควรมเหตผลนาเชอถอ สามารถอธบายเหตผลสนบสนนอยางสมบรณ

8.6 ประเภทของสมมตฐาน สมมตฐานสามารถแบงไดเปน 2 ประเภท คอ

1. สมมตฐานทางการวจย เปนสมมตฐานทเขยนขนเพอคาดคะเน ตอบปญหา

ของการวจย โดยอาศยหลกเหตผล ความรประสบการณจากทฤษฎ จะเขยนในรปของ

ความสมพนธระหวางตวแปรทตองการศกษา แบงเปน 2 แบบ คอ

1.1 แบบไมมทศทาง (Nondirectional Hypothesis) อาจเนองจากผวจย

ไมแนใจทจะก าหนดทศทางของความแตกตาง หรอความสมพนธของตวแปร เชน

- นกเรยนทมอายตางกนมความสามารถในการอานแตกตางกน

- ผลการเรยนของนกเรยนทเรยนโดยวธสอน ก. และวธสอน ข.

แตกตางกน

- ความสามารถในการแกปญหากบผลการเรยนวทยาศาสตรม

ความสมพนธกน

- ระดบการศกษามความสมพนธกบการมสวนรวมทางการเมอง

1.2 แบบมทศทาง (Directional Hypothesis) เนองจากผวจยมความ

ม น ใ จ ท จ ะ ก า ห น ด ท ศ ท า ง ข อ ง ค ว า ม

แตกตางระหวางตวแปร จะมค าวา มากกวา นอยกวา สงกวา หรอต ากวา (บวก หรอ ลบ)

- เดกหญงมความสามารถทางภาษาสงกวาเดกผชาย

- คะแนนสอบเขามหาวทยาลยกบเกรดเฉลย ม.6 มความสมพนธกนใน

ทางบวก

22

2. สมมตฐานทางสถต เปนสมมตฐานทเขยนอยในรปของสญลกษณทาง

คณตศาสตร เพอใหสามารถทดสอบไดโดยวธการทางสถต

สมมตฐานวาง (Null Hypothesis) เปนสมมตฐานทแสดงความไมแตกตาง

กน หรอความไมสมพนธกนระหวาง ตวแปรทตองการศกษา

สมมตฐานแยง (Alternativel Hypothesis) เปนสมมตฐานทแสดงถงความ

แตกตางระหวางตวแปร หรอความสมพนธกนระหวางตวแปรทตองการศกษา

ตวอยางการตงสมมตฐาน

- ระดบการศกษามความสมพนธกบการมสวนรวมทางการเมอง

- ระดบการศกษามความสมพนธกบการกาวหนาในงาน

- เพศหญงมความเชอโชคลางมากกวาเพศชาย

- เพศมความสมพนธกบสถานภาพสมรส

- เพศมความสมพนธทางเดยวกนกบสถานภาพสมรส

- เพศมความสมพนธในทางตรงกนขามหรอกลบกนกบสถานภาพสมรส

8.7 ประโยชนของสมมตฐาน

1. เปนแนวทางในการวจย นนคอ เราจะท าการวจยเพอตรวจสอบสมมตฐานท

ก าหนดไว

2. จ ากดขอบเขตของการวจยใหด าเนนไปตามจดประสงคทไดก าหนดไว

3. ชวยใหผวจยมความเขาใจแจมแจงเกยวกบเรองทจะท าวจย

การน าเสนอผลการวจย

1. รปแบบในการน าเสนอผลการวจย

ขนตอนสดทายของการท าการวจยในโครงการหนงๆ กคอ การน าเสนอผลการวจย

ทไดพบหรอพสจนมาจากโครงการนนๆ โดยปกตแลวการน าเสนอผลการวจยมกเสนอใน

ลกษณะทเกยวของทาวความมา ตงแตเรมโครงการวจย คอเรมตงแต ปญหาทวจย

วธการทท าวจย และผลการวจยทคนพบหรอพสจนได ทงนเพอใหผทศกษาตดตาม

งานวจยนนๆ ไดทราบและเขาใจ รายละเอยดของโครงการวจยตงแตตนจนจบ

การน าเสนอผลการวจยอาจท าไดหลายรปแบบ เชน เสนอผลการวจยดวยปากเปลา

ในการสมมนา หรอประชมวชาการในการน าเสนอรายงานดวยปากเปลานน เพอความ

เขาใจไดงายขนและท าใหนาสนใจมากยงขน ผวจยอาจใชเครองมอบางอยาง เขาชวย

เชน แผนภม แผนท ภาพนง แผนใส หรอใชเทคโนโลยสมยใหม เชน โปรแกรม

PowerPoint หรอน าเสนอผลการวจย ในรปของบทความวจยเฉพาะสาระส าคญๆ ลง

23

พมพเผยแพรในวารสารทางวชาการเฉพาะสาขาวชานนๆ กได ตองพยายามเสนอ

เฉพาะสาระส าคญและประเดนหลกๆ ทคนพบหรอพสจนไดจากการวจย

2. รปแบบของรายงาน

โดยทวไปแลวรายงานการวจยทจดเสนอในรปของขอเขยนจะใชรปแบบของ

รายงาน ประกอบดวย 3 สวน คอ สวนน าสวนเนอหา และสวนอางอง ในแตละสวนกจะม

สวนยอยๆ อกหลายสวนตามล าดบ ดงน

2.1 สวนน า เปนสวนแรกของรายงานการวจยเพอแนะน าโครงการวจย และ

เพอใหผอานไดมโอกาสท าความรจกกบงานวจยนนๆ เปนพนฐานรวมทงไดมโอกาส

เขาใจงานวจยนนอยางงายๆ สนๆ โดยรวดเรวได รายละเอยดปลกยอยสรปได ดงน

สวนน า ประกอบดวย

1. ปก

2. หนาชอเรอง หรอปกใน

3. หนาอนมต (ถาม)

4. บทคดยอ

5. กตตกรรมประกาศ

6. สารบญเรอง

7. สารบญตาราง

8. สารบญภาพ

2.2 สวนเนอหา เปนสาระส าคญทสดของโครงการวจย เปนการบรรยายโดย

ละเอยดถงประเดนตางๆ ทเกยวกบงานวจยนนๆ ตงแตตนจนจบ สวนเนอหานอาจ

แบงเปนบทๆ หรอเปนตอนๆ ไดหลายบทตามความพอใจของผวจย และไมมเกณฑ

ตายตว แตอยางไรกตาม สวนเนอหานจะตองครอบคลมถงประเดนตางๆ รวม 4 ประเดน

ดงน

1. บทน า หรอ ค าน า ประกอบดวย

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหาการวจย

1.2 วตถประสงคของการวจย

1.3 สมมตฐานในการวจย

1.4 ขอบเขตของการวจย

1.5 นยามศพท

1.6 ประโยชนทไดรบจากการวจย

24

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของ

3. วธด าเนนการวจย หรอระเบยบวธวจย

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

3.2 เครองมอและการสรางเครองมอ

3.3 การเกบรวบรวมขอมล

3.4 การวเคราะหขอมล

3.5 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

4. ผลการวจย หรอผลการศกษา

4.1 การเสนอผลการวเคราะห

4.2 การแปลความหรอตความขอมล

5. สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการวจย

5.2 อภปรายผล

5.3 ขอเสนอแนะ

2.3 สวนอางอง เปนสวนทเพมน าหนกของสวนทเขยนไวจากสวนทสองของ

รายงานการวจย ซงประกอบดวย

1. บรรณานกรม

2. ภาคผนวก

25

บทท 3 ประชากรและกลมตวอยาง

ความหมายของประชากร และกลมตวอยาง

ประชากร (Population) ในการวจยหมายถง กลมเปาหมายหรอกลมทงหมดของ

สงทตองการศกษาวจยในการศกษาวจยนน ประชากรอาจเปนบคคล กลมบคคล องคกร

หรอสงมชวตอนๆ ตลอดจนวตถกได เปนแหลงขอมลทนกวจย น ามาศกษาวจย

ประชากรของการวจยจะมลกษณะเปนอยางใดอยางหนงดงกลาวขางตนนน ขนอยกบ

เรองทท าการศกษาวจย และวตถประสงคของการวจยเปนส าคญ ดงตวอยางตอไปน

เรอง ประชากรทใชในการวจย

1. ความคดเหนของบรรณารกษหองสมดยค

เทคโนโลยสารสนเทศ บรรณารกษหองสมดทวประเทศ

2. การศกษาการใชเทคโนโลยสารสนเทศใน บรรณารกษบรการตอบค าถาม

26

การใหบรการตอบ ค าถามของหองสมด

ส านกวทยบรการมหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบรณ

หองสมดมหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบรณ

3. แรงจงใจตอการศกษาในระดบปรญญาโท

สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราช

ภฎเพชรบรณ

นกศกษาระดบปรญญาโท สาขาการ

บรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบรณ

4. ส ารวจความคดเหนของอาจารย

ขาราชการ และเจาหนาท มหาวทยาลยราช

ภฎเพชรบรณตอการออกนอกระบบราชการ

อาจารย ขาราชการ และเจาหนาทของ

มหาวทยาลยราชภฏ เพชรบรณทกคน

ประชากรของการวจย สามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภทหลกๆ ดงน

1. ประชากรแบบจ ากด (Finite Population) คอ ประชากรทผวจยสามารถแจงนบ

จ านวนประชากรไดทงหมด เชน จ านวนนกศกษาใหมของมหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบรณในปการศกษา 2547 จ านวนนกศกษาทลงทะเบยนเรยนวชาโปรแกรม

ประยกตทางดานสถตและวจย เปนตน

2. ประชากรแบบไมจ ากด (Infinite Population) คอ ประชากรทผวจยไมสามารถ

แจงนบจ านวนประชากรออกมาไดทงหมดเชน จ านวนขาวสารในหนงกระสอบ จ านวน

ค าในหนงสอทมความหนามากๆ จ านวนตนขาวในทงนาแหงหนง เปนตน

กลมตวอยาง (Sample) ในการวจยหมายถง ตวแทนทเปนสวนหนง กลมทถกสม

ตวอยางขนมาจากประชากรเพอใชเปนตวแทนของการศกษาวจย กลมตวอยางตองม

องคประกอบทส าคญ 2 ประการคอ ใชวธการสมตวอยางจากประชากร ของการศกษา

วจย และการมคณสมบตของการเปนตวแทนทดของประชากร หากผวจยด าเนนการสม

ตวอยางทไมสามารถเปน ตวแทนของประชากรไดแลว จะท าใหเกดความคลาดเคลอน

ของการสรปผลการวจยอยางมาก

ความส าคญของประชากรและกลมตวอยาง

การก าหนดกลมประชากรทชดเจนในการศกษาวจย มความส าคญตอการวจย

หลายประการ คอ

1. ท าใหทราบกรอบของการศกษาวจยทชดเจนเกยวกบประชากร

2. ท าใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย ระยะเวลา และงบประมาณ

3. ท าใหการส ารวจขอมลมทศทางทชดเจน

27

4. สามารถสรางกรอบตวอยางของการสมได (Frame หรอ Sampling

Frame) หากกลมประชากรทศกษาวจยมจ านวนจ ากด (Finite Population) กรอบ

ตวอยาง หมายถง บญชรายชอของหนวยส ารวจ (Sampling Unit หรอ Unit) ทระบ

ล าดบท หรอเลขท ชอและทอยทสามารถตดตอหรอตดตามได

5. การสรปผลการวจยและการสรปอางองผลการวจย สามารถท าไดแตไม

สามารถสรปผลยนยนไดวาผลงานวจยมความถกตองเชอถอไดในการวจย เราเรยกวา

ปญหาของการขาดความตรงภายใน (Internal Validity) รวมถงการไมสามารถทจะ

น าไปเปนขอมลสรปทวไปไดในการวจย เราเรยกวา ปญหาของการขาดความตรง

ภายนอก (External Validity)

การก าหนดขนาดของตวอยาง (Sample Size)

ขนาดของกลมตวอยาง ขนอยกบองคประกอบตอไปน

1. การกระจายของประชากร หรอลกษณะของประชากร ถาสมาชกหรอหนวย

ตางๆ ของประชากรมความแตกตางกนมาก (Heterogeneous) จะท าใหประชากรม

ความแปรปรวนสง จ าเปนตองใชกลมตวอยางจ านวนมากเพอใหสามารถเปนตวแทนทด

ของประชากร แตถาสมาชกหรอหนวยตางๆ ของ ประชากรมความแตกตางกนนอย หรอ

มลกษณะเหมอนๆ กน (Homogeneous) ท าใหประชากรมความแปรปรวนต า ไมจ าเปน

ตองใชกลมตวอยางจ านวนมากเหมอนกรณทประชากรมการกระจายสง

2. ประเภทของการวจย โดยทวไปงานวจยเชงบรรยายใชกลมตวอยาง

คอนขางมาก โดยเฉพาะทเปนการวจยเชงส ารวจเพราะการวจยประเภทนสวนใหญ

ตองการขอมลพนฐานในเรองตางๆ โดยมเครองมอทจะเอออ านวยในการเกบขอมลไดแก

แบบส ารวจ แบบสอบถาม เปนตน งานวจยเชงบรรยายหลายเรองมกลมตวอยางเปนรอย

เปนพน ส าหรบงานวจยเชงทดลอง กลมตวอยางคอนขางมจ ากด เพราะตองมการทดลอง

ปฏบตจรง โดยทวไปกลมตวอยางทใชในการทดลองเพอเปรยบเทยบผลมกมจ านวน

ประมาณ 30 คน หากเปนการวจยเชงคณภาพ จ านวนกลมตวอยางกยงนอยลงมาก อาจ

มเพยงไมกคนกได

3. ขนาดของความคลาดเคลอนทจะยอมใหเกดขนได ขนาดของความ

คลาดเคลอนควรจะเปนเทาไรนนขนอยกบความส าคญของเรองทจะท าการศกษาวจย

เชน นกวจยทางการแพทยศกษาการออกฤทธของยาชนดหนงทผลตขนใหม เกยวของ

กบชวตของคน ควรใหมความคลาดเคลอนต าทสดเทาทจะ เปนไปได สวนการวจยทาง

สงคมศาสตร โดยทวไปมกยอมใหมความคลาดเคลอนคอ 0.01, 0.05 หรอ 0.10 แตท

นยมใชกนคอ 0.01 และ 0.05

28

4. ระดบความเชอมน ระดบความเชอมน หมายถง คาทแสดงความมนใจตอการ

สรปผลไดอยางถกตอง ซงโดยทวไปแลวในการวจยจะมการก าหนดคาของระดบความ

เชอมนไวเทากบ .95 และ .99 ถาผวจยก าหนดคาความเชอมนไวเทากบ .99

หมายความวา ผวจยม โอกาสสรปผดพลาด 1 ครงจากทงหมด 100 ครง หรอถาผวจย

ก าหนดคาความเชอมนไวเทากบ .95 หมายความวา ผวจยมโอกาส สรปผดพลาด 5 ครง

จากทงหมด 100 ครง ถาผวจยตองการระดบความเชอมนสงถง .99 หรอ 99% ขนาด

ของกลมตวอยางกจ าเปน ตองใหญขนกวาการก าหนดระดบความเชอมนไวเทากบ .95

5. ขอบเขตของประชากร ถาประชากรทศกษา มลกษณะแตกตางกนและม

ขอบเขตกวางมาก ขนาดตวอยางทใชในการศกษาวจยกควรจะมมากกวาประชากรทม

ขอบเขตไมกวาง เชน การศกษาทวประเทศ ขนาดของกลมตวอยางกตองมจ านวน

มากกวาการศกษาเพยงภาคใดภาคหนง

6. ปจจยอนๆ ไดแก งบประมาณ ระยะเวลาทใชในการวจยและก าลงคน

ถาตองการขนาดตวอยางมากแตงบประมาณนอย หรอก าลงคนในการเกบรวบรวม

ขอมลไมเพยงพอ กจะท าใหงานวจยนนตองลาชาเกนระยะเวลาทก าหนด หรออาจท าให

ไมสามารถท างานวจยนนส าเรจได

การก าหนดขนาดกลมตวอยางทเหมาะสม

การก าหนดขนาดของกลมตวอยางทเหมาะสม อาจจ าแนกได 3 แนวทาง คอ

1. การก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยการใชเกณฑ กรณทผวจยทราบ

จ านวนประชากรทแนนอน สามารถค านวณหาขนาดของกลมตวอยางโดยการใชเกณฑ

การก าหนด นภา ศรไพโรจน (2527 : 79) ไดก าหนดขนาดตวอยางโดยใชเกณฑ ดงน

ถา 100 <= N < 1,000 ก าหนดใหใชกลมตวอยาง 15-

30% ของ N

ถา 1,000 <= N < 10,000 ก าหนดใหใชกลมตวอยาง 10-

15% ของ N

ถา 10,000 <= N <

100,000

ก าหนดใหใชกลมตวอยาง 5-

10% ของ N

29

ถา 100,000 <= N <

1,000,000

ก าหนดใหใชกลมตวอยาง 1-5%

ของ N

เมอ N หมายถง ขนาดหรอจ านวนประชากรทงหมด เชน

ถาจ านวนประชากรม 600 คน จ านวนขนาดตวอยาง 90-180 คน

ถาจ านวนประชากรม 1,500 คน จ านวนขนาดตวอยาง 150-225 คน

ถาจ านวนประชากรม 15,000 คน จ านวนขนาดตวอยาง 750-1,500

คน

ถาจ านวนประชากรม 150,000 คน จ านวนขนาดตวอยาง 1,500-

7,500 คน

2. การก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยค านวณจากสตร ซงจะมสตรในการ

ค านวณ รวมถงตองพจารณาวาทราบจ านวนประชากรทงหมดหรอไม เพราะการค านวณ

ขนาดของกลมตวอยางในกรณททราบจ านวนประชากรกบกรณทไมทราบจ านวน

ประชากรจะใชสตรตางกน (ซงจะไมขอกลาวถงในทน)

3. การก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยตาราง นกสถตไดค านวณขนาดของ

ตวอยางออกมาเปนตารางส าเรจรปเพอความสะดวกแกผวจยในการค านวณขนาด

ตวอยาง (สามารถ Seacrh หาไดจากอนเทอรเนต)

เทคนคการเลอกตวอยาง

เทคนคการเลอกตวอยางโดยทวไปสามารถจ าแนกได 2 แนวทาง คอ

1. การเลอกตวอยางจากประชากรโดยไมอาศยความนาจะเปน (Non probability

Sampling) สวนมากใชในกรณทผวจยไมทราบขอบเขตของกลมประชากรทแนนอน

หรอกลมประชากรมการเคลอนไหวอยตลอดเวลา เชน จ านวนนกศกษาทเดนขามสะพาน

ลอยหนามหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณในแตละวน การเลอกตวอยางโดยวธน ท าได

สะดวก รวดเรว แตตวอยางทไดมกจะไมเปนตวแทนทดของประชากร ซงมรปแบบการ

เลอกทนยมใชกน ดงน

1.1 การเลอกตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Sampling) เปนการ

เลอกกลมตวอยางทไมมกฏเกณฑ จะเลอกใครกไดทสามารถใหขอมลทผวจยตองการจน

ครบจ านวนทก าหนด เชน ตองการสอบถามความรสกของนกศกษาทมตอการน า

เทคโนโลยมาใชในหองสมด โดยสมภาษณนกศกษาทเขามา ใชบรการหองสมดเทานน

กลมตวอยางทไดจงไมเปนตวแทนทดของประชากร ผลทไดกไมสามารถอางอง

ประชากรได

30

1.2 การเลอกตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เปนการเลอก

กลมตวอยางทผวจยใชดลยพนจพจารณาวาสมาชกกลมใดนาจะเปนตวแทนทดของ

ประชากร เชน ตองการทราบความคดเหนของบรรณารกษทท างานหองสมด

มหาวทยาลยของรฐ เกยวกบการน าระบบหองสมดอตโนมตมาใช ผวจยแตละคนอาจใช

ดลยพนจในการเลอกกลมตวอยางแตกตางกนไป เชน ผวจยบางคนอาจใชบรรณารกษ

บรการตอบค าถาม เปนตวแทน แตผวจยบางคนอาจใชบรรณารกษทท าหนาทเกยวกบ

การบรหาร เปนตวแทน ดงนนกลมตวอยางทไดกไมแนใจ วาจะเปนตวแทนทดของกลม

ประชากรทตองการได

1.3 การเลอกตวอยางแบบตรงตามชนด (Typical Sampling) เปนการ

เลอกตวอยางทมลกษณะคลายวธการเลอกตวอยางแบบบงเอญ แตตางกนตรงทวาวธการ

นตองถามกลมตวอยางกอนวาเปนกลมตวอยางทตองการหรอไม เชน ตองการส ารวจ

ความคดเหนของนกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง เมอผ

สมภาษณพบนกศกษาทเดนเขา-ออกประตรวมหาวทยาลย กอนอนจะตองถามวาเปน

นกศกษา คณะวศวกรรมศาสตรหรอไม ถาเปนจงจะท าการสมภาษณ ถาไมเปนกไม

สมภาษณ

2. การเลอกตวอยางจากประชากรโดยอาศยความนาจะเปน (Probability

Sampling) ใชในกรณทผวจยทราบขอบเขตของกลมประชากร หรอจ านวนสมาชกท

ตองการศกษาทแนนอน โดยทสมาชกทกหนวยของประชากรมโอกาสไดรบเลอกเทาๆ

กน ซงเปนการเลอกโดยการสม (Random) ซงเปนวธทยอมรบกนโดยทวไปวา

ผลการวจยทศกษาสามารถอางองไปสประชากรได จงท าใหการวจยทางสงคมศาสตร

นยมใชวธการเลอกตวอยางจากประชากร โดยอาศยความนาจะเปน มากกวาการเลอก

ตวอยางจากประชากรโดยไมอาศยความนาจะเปน การเลอกตวอยางจากประชากร โดย

อาศยความนาจะเปน มรปแบบทนยมใชกน ดงน

2.1 การเลอกตวอยางสมแบบงาย (Simple Random Sampling)

ห ม า ย ถ ง ก า ร ส ม ต ว อ ย า ง ท แ ต ล ะ ห น ว ย ข อ ง

ประชากรมโอกาสหรอความนาจะเปนทจะไดรบเลอกมาเปนตวอยางเทากนหมดทกๆ

หนวย และแตละหนวยเปนอสระจากกน การสมตวอยางโดยวธการนใชกบกลมประชากร

ทมลกษณะคลายๆ กน (Homogeneity) หรอ แตกตางกนนอยมากไมสามารถจดแบง

ออกเปนพวกๆ ได เชน บรรณารกษทจบวฒการศกษาระดบปรญญา ตร หรอหนงสอทจด

อยในหมวดเดยวกนจะมลกษณะเนอหาทคลายคลงกน การสมตวอยางแบบงายนนยมใช

กน 3 วธ คอ การจบฉลาก การใชตารางเลขสม และการใชคอมพวเตอรสมตวอยาง

2.2 การเลอกตวอยางสมแบบแบงพวกหรอชนภม (Stratified Random

Sampling) หมายถง วธการเลอกตวอยางในกรณทกลมประชากรทตองการศกษาม

31

ลกษณะแตกตางกน แตในลกษณะของความแตกตางนน สามารถจดแยกออกเปนพวกๆ

หรอเปนหมวดหม หรอเปนชนภมได โดยมหลกการ ดงน

1. สมาชกหรอหนวยของประชากรทอยในชนภมเดยวกน จะมลกษณะหรอ

คณสมบตคลายกน (Homogeneity between stratum) มากทสด

2. สมาชกหรอหนวยของประชากรทอยตางชนภมจะมลกษณะหรอ

คณสมบตแตกตางกน (Heterogeneity between stratum)

3. ก าหนดขนาดของกลมตวอยางรวมโดยใชสตรค านวณ หรอตาราง

ส าเรจรป

4. ก าหนดขนาดของกลมตวอยางของแตละชนภม โดยใชสดสวน คอถา

ชนภมใดมขนาดประชากรมาก

ขนาดของกลมตวอยางกจะมากตามไปดวย

5. สมตวอยางแตละพวกหรอชนภมโดยวธการสมอยางงาย

6. กลมตวอยางทได เปนตวแทนทดของประชากร เพราะประกอบดวย

หนวยตวอยางทมาจากทกๆ พวกหรอทกๆ ชนภมของประชากร

ตวอยางเชน ตองการทราบความคดเหนของบรรณารกษหองสมดแหงหนง

เกยวกบการน าระบบหองสมดอตโนมตมาใช จากบรรณารกษทงหมด 100 คน สามารถ

แบงตามระดบวฒการศกษาทจบ คอ กลมท 1 ระดบปรญญาตร 50 คน กลมท 2 ระดบ

ปรญญาโท 30 คน และกลมท 3 ระดบปรญญาเอก 20 คน ค านวณขนาดของตวอยาง

โดยใชตารางส าเรจรป ไดกลมตวอยาง 80 คน และค านวณสดสวนตามจ านวนของวฒ

การศกษา จะไดวาตองสมตวอยางของบรรณารกษระดบปรญญาตร 40 คน ระดบ

ปรญญาโท 24 คน และระดบปรญญาเอก 16 คน (รวม 80 คน)

2.3 การเลอกตวอยางแบบเปนระบบ (Systematic Sampling) การสม

โดยวธนใชในกรณทหนวยตวอยางของกลมประชากรจดเรยงไวเปนระบบอยแลว เชน

รายชอหนงสอในตบตรรายการในหองสมด การเรยงค าในพจนานกรม หรอบานเลขท

ในหมบาน วธการสมแบบนผวจยตองรกรอบประชากร ทแนนอนวา มจ านวนประชากรท

ตองการศกษาจ านวนเทาใด แลวก าหนดหมายเลขใหกบประชากร จากนนก าหนดขนาด

ของ กลมตวอยาง เมอทราบขนาดของกลมตวอยางกหาชวงของการสม (Sampling

Interval) ซงมสตรดงน

32

ตวอยางเชน ถาค านวณชวงของการสมได 5 หมายความวาสมบานเลขท

ขนมา 1 บานเลขท แลวเวนไป

อก 4 เลขท าอยางนไปเรอยๆ จนครบจ านวนครวเรอน

2.4 การเลอกตวอยางแบบแบงกลมหรอกลมพนท (Cluster or Area

Sampling) การสมโดยวธนใชในกรณทประชากรอยอยางกระจดกระจายและมจ านวน

มาก และสามารถแบงกลมประชากรออกเปนกลมยอยๆ ผวจยอาจใชลกษณะทาง

ภมศาสตรหรอสภาพภมประเทศเปนเกณฑในการแบงกลม เชน ใชหมบาน ต าบล อ าเภอ

จงหวด ภาค เปนตน การสมตวอยางแบบแบงกลมหรอพนท มลกษณะคลายคลงกบการ

สมตวอยางแบบแบงพวก หรอชนภม แตตางกนตรงท การสมแบบแบงกลมจะสมตวอยาง

มาเพยงบางกลมมาท าการศกษาเทานน สวนการสมตวอยางแบบ แบงพวก หรอชนภมจะ

สมตวอยางมาทกชนภม

ตวอยางเชน ตองการทราบความคดเหนเกยวกบการสอบเขามหาวทยาลย

ระบบใหมของนกเรยนมธยมปลายในจงหวดแหงหนง ขนแรก ท าไดโดยการสมอ าเภอ

ขนท 2 ท าการสมโรงเรยนในอ าเภอทสมได มาเปนตวอยาง และขนท 3 สม นกเรยน

เฉพาะโรงเรยนทสมไดเปนตวอยาง

33

บทท 4 เครองมอทใชในการวจย

ขอมลและประเภทของขอมล

ขอมล (Data) หมายถง ขอเทจจรง หรอขาวสาร (Information) ตางๆ ทอาจจะ

เปนตวเลขหรอไมเปนตวเลขกได

ขอมลทเปนตวเลข เรยกวา ขอมลเชงปรมาณ เชน สมศกดมรายไดเดอนละ 15,000 บาท

, ชมชนดงจ าปามประชาชน 350 คน สวนขอมลทไมเปนตวเลข เรยกวา ขอมลเชง

คณภาพ เชน สมชายมอาชพเปนต ารวจ, พฤตกรรมการเลยงลกของชาวเขา

ขอมลทใชเพอการวจย หมายถง ขอเทจจรงหรอขาวสารทเกยวกบตวแปรหรอสง

ทจะน ามาเปนหลกฐานเพอใชในการบรรยายประเดนตางๆ ทเกยวของกบปญหาวจย

ประเภทของขอมล

1. ขอมลปฐมภม (Primary source) เปนขอมลทเกบรวบรวมขนใหมจาก

แหลงก าเนดของขอมลโดยตรงไมมการเปลยนรปหรอเปลยนความหมาย เชน ขอมลทได

จากการสอบถาม การสมภาษณ การสงเกต และขอมลทไดจากการทดลองใน

หองปฏบตการ เปนตน

2. ขอมลทตยภม (Secondary source) เปนขอมลทไมสามารถเกบรวบรวมจาก

แหลงก าเนดของขอมลไดโดยตรง แตไดจากแหลงทรวบรวมขอมลไวแลว เชน ขอมล

34

สถตตางๆ ทมการบนทกไวแลว ขอมลจากรายงานการวจย บนทกการนเทศ เปนตน ซง

อาจมการเปลยนรป หรอมขอเทจจรงทคลาดเคลอนไปจากความเปนจรงได

ลกษณะของขอมล

1. ขอมลเชงปรมาณ (Quantitative data) เปนขอมลทบอกเปนตวเลขหรอเปน

ปรมาณทมอยจรงของตวแปรแตละตวทผวจยก าลงสนใจศกษาอย เชน จ านวนนกศกษา

คะแนน น าหนก ระยะทาง เปนตน

2. ขอมลเชงคณภาพ (Qualitative data) เปนขอมลทไมสามารถบอกเปนปรมาณ

หรอตวเลขได แตจะบอกในลกษณะค าพด หรอบรรยายทแสดงคณลกษณะทแตกตาง

ของตวแปรตางๆ โดยพยายามแยกเปนกลมตามคณสมบต เชน อาชพ ศาสนา สถานภาพ

สมรส เพศ เปนตน

ลกษณะของขอมลทด

1. มความถกตอง แมนย า สามารถใหขอเทจจรงทปราศจากความล าเอยง หรอ

อคต

2. มความเปนปจจบน ทนสมยอยเสมอ

3. มความสมบรณครบถวน สามารถใหขอเทจจรงทครบถวนทกดานตามประเดน

ปญหาของการวจย

4. มความชดเจน กระทดรด ไมเยนเยอ หรอมรายละเอยดมากจนเกนไป

5. มความสอดคลองกบความตองการของผใชและอยในขอบเขตของการวจย

การวดและระดบของการวด

การวด (Measurement) ในทางปฏบต การวด หมายถง กระบวนการแปรสภาพ

ความคดเหน ทศนคต และการรบรตางๆ หรอตวแปร (Variables) ซงมลกษณะเปน

นามธรรมใหเปนขอมลทางสถตเชงปรมาณ หรอเชงคณภาพ (Quantitave or

Qualitative data)

การวด เรมตนจากการก าหนดใหเดนชดวาตวแปรทตองการวดนน คออะไร และ

ต อ ง ก า ร ว ด อ ะ ไ ร ข อ ง ส ง น น

กฎเกณฑตางๆ ทจะใชในการวดจะก าหนดขนไดกตอเมอไดมการระบใหแนชดเสยกอน

วาผวจยจะวดอะไรบาง ซงในการวดนตองมการ ก าหนดค านยามของตวแปรนน ท

สามารถน าไปใชปฏบตได (Operational definition of a variable) เชน สมมตวาตวแปร

ทตองการวด คอความพงพอใจ ผวจยตองก าหนดใหชดเจนวา อะไรคอความพงพอใจ

ความพงพอใจคอ ปจจย วธการ กระบวนการ หรอสงเราทชกน าใหบคคลตดสนใจแสดง

พฤตกรรม หรอกระท าการอยางใดอยางหนงเพอตอบสนองความตองการของตนเอง

35

ระดบของการวดตวแปร

คาของตวแปรทวดไดเรยกวา ขอมล ขอมลทไดจากการวดอาจเปนตวเลขหรอไม

เปนตวเลขกได ขนอยกบวาตวแปรทท าการวด ดงนน ชนดของขอมลสามารถแบงตาม

มาตราการวด (Scale of measurement) ได 4 ชนด ดงน

1. ขอมลนามบญญต (Nominal Data)

คอ ขอมลทไดจากการวดโดยใชมาตรานามบญญต (Nominal Scale) เปนการวด

ทจ าแนกสงตางๆ ออกเปนกลม

เปนพวก หรอเปนประเภท โดยก าหนดชอหรอตวเลขใหแตละกลมเพอแยกกลมตางๆ

ออกจากกน ดงนน ขอมลนามบญญต จงเปนขอมลทมลกษณะจ าแนกกลม หรอประเภท

เทานน ซงตวเลขหรอคาตางๆ ทก าหนดใหจะน ามาบวก ลบ คณ หาร หรอหาคาเฉลย

ไมได ดงตวอยาง

ตวแปรระดบนามบญญต ความหมาย

เพศ 1 ชาย, 2 หญง

ศาสนา 1 พทธ, 2 ครสต, 3 อสลาม

สถานภาพสมรส 1 แตงงาน, 2 แยกกนอย, 3 โสด, 4

หมาย

อาชพ 1 ขาราชการ, 2 เอกชน, 3 เกษตรกร

ถนทอย 1 ภาคใต, 2 ภาคเหนอ, 3 ภาคอสาน, 4

ภาคกลาง

จากตวอยางจะเหนวา ผวจยสามารถแบงคณลกษณะของตวแปรตามทตองการ

ศกษาออกเปนกลมตางๆ เพอใหเหนความแตกตางกนเทานน ไมไดหมายความวาการให

เพศหญงมคาเปน 2 ดกวาเพศชายหรอมากกวาเพศชาย ซงมคาเปน 1 ผวจย บางคนอาจ

มการก าหนดเพศหญง เปน 1 และเพศชาย เปน 2 กได

นนคอ มาตรานามบญญต เปนเพยงการแบงขอมลเปนกลมๆ เพอสะดวกในการ

วเคราะหเทานน โดยถอวาหนวยทอยตางกลมกนจะแตกตางกน แตไมไดเปรยบเทยบวา

กลมใดดกวากน จะไมมการวเคราะหคาของตวแปร เชน เพศ ก าหนดใหเพศ ชายเปน 1

และเพศหญงเปน 2 สงทท าได คอ การหาความถของแตละคา นนคอ นบวามเลข 1 กคา

(มเพศชายกคน) หรอนบวา มเลข 2 กคา (มเพศหญงกคน)

36

2. ขอมลเรยงล าดบ (Ordinal Data)

คอ ขอมลทไดจากการวดโดยใชมาตราเรยงล าดบ (Ordinal Scale) เปนการวด

โ ด ย ก า ห น ด อ น ด บ ใ ห แ ก ส ง ต า ง ๆ

ดงนนขอมลเรยงล าดบ จงเปนขอมลทมลกษณะนอกจากทจะจ าแนกกลมหรอประเภท

แลว ยงสามารถเรยงอนดบไดดวย ขอมลทไดจาก การวดโดยมาตราเรยงล าดบ ม

คณสมบตสงกวาขอมลนามบญญตอกขนหนง กลาวคอ สามารถเปรยบเทยบระหวางกลม

หรอ ประเภทไดในเชงปรมาณหรอคณภาพกได ตวเลขทตางกนนนบอกใหทราบวาสง

นนมคณสมบต ด-เลว หรอ มาก-นอย กวาอกสง หนง ตวเลขทกลาวนมกอยในรปอนดบท

ตวเลขนไมสามารถบอกไดวาสงตางๆ นน มคณสมบตแตกตางกนเปนปรมาณเทาใด

เพราะชวงความหางของแตละอนดบไมเทากน ตวเลขเหลานจงน าไปบวก ลบ คณ หาร

หรอหาคาเฉลยไมได ดงตวอยาง

ตวแปรระดบเรยงอนดบ ความหมาย

การประกวดนางสาว

ไทย อนดบ 1, 2, 3

การวดความสง สงมาก, ปานกลาง, เตย

การจดอนดบเพลงยอด

นยม อนดบ 1, 2, 3, ..., 10

ระบบการใหเกรด A, B+, B, C+, C, D+, D, E

การตดสนประกวดรอง

เพลง รางวลท 1, 2, 3

จากตวอยางจะเหนวา การตดสนประกวดนางสาวไทยออกมาเปนอนดบ 1, 2, 3

ถอเปนมาตราเรยงอนดบ ใช

ขอมลเรยงอนดบ ซงสามารถเปรยบเทยบความสวยอนดบท 1 กบอนดบท 2 ไดวา อนดบ

ท 1 มความสวยมากกวาอนดบท 2 และสวยมากกวา อนดบท 3 แตไมสามารถบอกไดวา

สวยมากกวากนดวยปรมาณเทาใด เพราะชวงความหางของแตละอนดบไมเทากน

ตวเลขเหลาน จงน าไปบวก ลบ คณ หาร หรอหาคาเฉลยไมได

3. ขอมลอนตรภาค (Interval Data) หรอขอมลแบบชวง

คอ ขอมลทไดจากการวดโดยใชมาตราอนตรภาค (Interval Scale) เปนการวด

โดยการแบงคาของตวแปรทตองการศกษาออกเปนชวงๆ โดยแตละชวงนนมขนาด

เทากน ขอมลแบบนจงมลกษณะจ าแนกกลมเรยงล าดบความมากนอย และขวงของ ความ

แตกตางแตละชวงเทากน และสามารถบอกปรมาณความแตกตางระหวางชวงได เชน

องศา C แตละองศา มความหางเทากน คอ 1 องศา C โดยอณหภม 40 องศา C สงกวา

37

20 องศา C อยเทากบ 20 องศา C แตขอมลระดบนมขอบกพรองหรอจดออนอย คอ ไมม

ศนยจรง (Absolute Zero) มแต ศนยเทยม หรอศนยสมมต (Arbitary Zero)

ตวอยางเชน

ตวแปรระดบอนตรภาค ความหมาย

อณหภม 25 องศาเซลเซยส, 0 องศาเซลเซยส

(ศนยสมมต)

คะแนน I.Q. 110, 140, 0 (ศนยสมมต)

คะแนนจากการสอบ 40, 70, 90, 100, 0 (ศนยสมมต)

เกรดเฉลย 3.50, 2.47, 3.75, ..., 0 (ศนยสมมต)

จากตวอยางเปนขอมลทไดจากการวดโดยใชมาตราอนตรภาค ไดแก อณหภม

คะแนน I.Q. คะแนนจากการสอบ เกรดเฉลย เชน นกศกษาสอบไดคะแนนศนย ไมได

หมายความวานกศกษาไมมความรในวชานนเลย แตเพยงแคท าขอสอบชดนนไมได ถา

ออก ขอสอบมากกวานน หรองายกวานน เขากอาจท าไดคะแนนบาง ขอมลแบบอนตร

ภาคนสามารถใชเทคนคการวเคราะหขอมลทาง สถตไดทกเทคนค

4. ขอมลอตราสวน (Ratio Data)

คอ ขอมลทไดจากการวดโดยใชมาตราอตราสวน (Ratio Scale) เปนการวดท

แบงชวงตวแปร เหมอนกบการวดมาตราอนตรภาค แตตางกนทมาตราอตราสวนนมศนย

แท คาศนยในอตราสวนนหมายถง ไมมอะไรเลย ดงนน ขอมลอตราสวน จงเปน ขอมลท

มลกษณะจ าแนกกลม เรยงอนดบมากนอย ชวงของความแตกตางแตละชวงเทากน และม

ศนยแท ขอมลประเภทนสามารถ เปรยบเทยบในเชงอตราสวนได เชน สมชาย มรายได

50,000 บาทตอเดอน และสมปอง มรายได 10,000 บาทตอเดอน แสดงวา สมชาย ม

รายไดเปน 5 เทาของสมปอง ขอมลอตราสวนน สามารถใชเทคนคการวเคราะหขอมล

ทางสถตไดทกเทคนค

ตวแปรระดบอตราสวน ความหมาย

อาย 20 ป, 35 ป, 40 ป

น าหนก 50 กก., 60 กก. , 0 กก.

ความสง 170 ซม. , 165 ซม.

รายได 50,000 บาท/เดอน, 5,000 บาท/เดอน

38

ความเรว 50 กม./ชม., 100 กม./ชม.

เครองมอในการวจย

เครองมอ (Tool or Instrument) คอ สงทใชวดตวแปร เพอใหไดผลการวดท

เรยกวา ขอมล เครองมอทใชในการวจยเพอใหไดขอมล หรอขอเทจจรงทมประสทธภาพ

ทนยมใชกนในทางสงคมศาสตร คอ แบบสอบถาม แบบทดสอบ แบบสมภาษณ และแบบ

บนทก ในงานวจย ทางบรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร มกจะใชเปน

แบบสอบถาม

1. แบบสอบถาม (Questionaire)

เปนชดของค าถามทใชถามขอเทจจรง หรอความรสกนกคดตลอดจนความคดเหน

ตางๆ ซงสวนมากแลวใชในการส ารวจ โดยมค าถามทเตรยมไวถามเรองใดเรองหนงเพอ

ใชเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางใหสอดคลองกบวตถประสงค และสมมตฐาน ของ

การวจย

สวนประกอบของแบบสอบถาม โดยทวไปจะประกอบไปดวย 3 สวน คอ

สวนท 1 ค าชแจงในการตอบแบบสอบถาม ทระบจดมงหมายของการถามหรอ

การวจย อธบายลกษณะของแบบสอบถามวามกตอน แตละตอนกลาวถงเรองอะไร ม

ค าถามกขอ และอธบายวธการตอบพรอมตวอยาง

สวนท 2 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ซงกคอตวแปรอสระทจะศกษา

นนเอง เชน เพศ อาย ระดบการศกษา เปนตน

สวนท 3 ค าถามทเกยวกบขอมลทตองการศกษา เปนความคดเหนหรอความ

สนใจ หรอความตองการในเรองใดเรองหนง ซงกคอ ตวแปรตามทตองการศกษานนเอง

ทท าใหไดขอมลทเปนรายละเอยดของการวจย

ขนตอนในการสรางแบบสอบถาม

1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบเรอง หรอหวขอทผวจยตองการศกษา

เพอทราบลกษณะของขอมลทวๆ ไป ทน ามาใชในการวจย เชน หวเรองวจย "แรงจงใจ

ตอการศกษาในระดบปรญญาโทสาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบรณ" ขอมลทตองการคอ แรงจงใจ ซงถอวาเปนขอมลทางดานจตอารมณ ดงนน

ตองใชแบบสอบถามเกยวกบแรงจงใจ

39

2. ศกษาขอมลเบองตนจากกลมประชากรทท าการศกษา เพอทจะน าขอมลมาใช

ป ร ะ ก อ บ ใ น ก า ร ก า ห น ด ข อ บ เ ข ต

เนอหาของแบบสอบถาม

3. พจารณารปแบบของแบบสอบถามวาใชปลายเปด หรอปลายปด หรอผสมกน

4. รางแบบสอบถาม โดยเขยนค าถามใหสอดคลองกบเรองทตองการศกษาวจย

และวตถประสงค จ านวนค าถามทใชมากนอยแคไหน

5. ตรวจสอบแบบสอบถามขนแรก โดยหวหนางานหรอผมประสบการณดานการ

ท าวจยมากอน

6. น าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบขนแรกมาท าการปรบปรง เมอปรบปรง

เสรจแลวสงใหผเชยวชาญหรอผทรในวงการนนๆ เพอพจารณาความถกตอง ความ

เทยงตรงตามเนอหา และความครอบคลมในเรองทจะวด

7. หลงจากไดรบแบบสอบถามทผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญกลบคนมาแลว

จากนนท าการตรวจสอบรายละเอยด และแกไขถอยค าส านวนของแบบสอบถาม

8. ทดลองใชและวเคราะหคณภาพของแบบสอบถาม โดยน าแบบสอบถามทสราง

ขนไปทดลองใชกบกลมตวอยางทมลกษณะใกลเคยง หรอเหมอนกบกลมตวอยางทใชใน

การเกบขอมลจรงมากลมหนง โดยใหมจ านวนอยางนอยเทากบ 30 ชด หลงจาก นนท า

การวเคราะหคณภาพของแบบสอบถาม เพอหาความเชอมน วธการวเคราะหทางสถตท

นยมใชในการหาความเชอมนของ แบบสอบถามคอ วธสมประสทธแอลฟา (Alpha

Coefficient) ของโครแบช (Crobach) ถาคาสมประสทธแอลฟามคามากกวา หรอเทากบ

0.7 ถอวาแบบสอบถามชดนนใชได

ลกษณะของแบบสอบถาม

แบบสอบถามทนยมใชกนทวไป ม 2 รปแบบ คอ

1. แบบสอบถามปลายปด (Closed form)

เปนแบบสอบถามทก าหนดค าตอบไวใหเลอกตอบ มลกษณะเหมอนขอสอบ คอม

ขอความเปนค าถาม และมค าตอบทก าหนดไวเรยบรอยแลว ใหผตอบเลอกตอบขอใดขอ

หนงทตรงกบความเปนจรงเกยวกบผตอบมากทสด จ านวนตวเลอกทใหเลอก ตอบมหลาย

ลกษณะ อาจเปนแบบ 2 ตวเลอก หรอแบบใหผตอบจดอนดบความส าคญของค าตอบ

หรอแบบ Rating Scale หรอใหผตอบเลอกตอบไดมากกวา 1 ตวเลอก

1. แบบสอบถามใหเลอกตอบค าตอบเดยว (Dichotomous Question) โดย

เลอกตอบจากค าตอบทก าหนดให 2 ค าตอบ ตวอยางเชน

40

2. แบบสอบถามใหเลอกตอบค าตอบเดยว (Multiple Choice Questions) โดย

เลอกตอบจากค าตอบทก าหนดใหหลายค าตอบ ตวอยางเชน

3. แบบสอบถามใหเลอกตอบหลายค าตอบ (Multiple Response Questions or

Checklist Questions) โดยเลอกตอบจากค าตอบทก าหนดใหหลายค าตอบ ตวอยางเชน

4. แบบมาตรประมาณคา เปนรปแบบของการถามสงทใชประเมนคาสงทตองการ

วด ซงไมอาจวนออกมาเปนตวเลขอยางชดเจนได แตบงบอกใหทราบถงลกษณะความ

เขมของความคดเหน ความรสก เจตคต วามมากนอยเพยงใด เชน มาตราสวนประมาณ

คาแบบก าหนดเปนตวเลข (Numerical rating scale) มาตราสวนประมาณคาแบบจด

ประเภท (Caregory scale) และมาตราสวนประเมนคาเปนกราฟ (Graphic rating

scale) แตในทนจะกลาวถงเฉพาะ มาตราสวนประมาณคาแบบก าหนดเปนตวเลข

(Numerical rating scale) ตามแบบของ ลเคอรท (Likert) โดยมากมกก าหนดให 5

ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด

41

ตวอยางของแบบสอบถาม

ตวอยางของแบบสอบถามทใชมาตราสวนประมาณคาแบบก าหนดเปนตวเลข

2. แบบสอบถามปลายเปด (Opened form)

เปนแบบสอบถามทไมไดก าหนดค าตอบไวแนนอน แตเปดโอกาสใหผตอบ ตอบ

แบบสอบถามไดอยางอสระดวยค าพดของตนเอง ตวอยางเชน

ขอเสนอแนะอนๆ เกยวกบการใหบรการของส านกวทยบรการ มหาวทยาลยราช

ภฏเพชรบรณ

1. ดานการบรการ

...............................................................................................................

.................

2. ดานสภาพแวดลอม

...............................................................................................................

..........

42

3. ดานการบรหาร

...............................................................................................................

..................

บทท 5 สถตทใชในการวจย

ความหมายของสถต

โดยทวไปแลว สถตมความหมาย 2 นยคอ สถตทเปนตวเลข และสถตทเปนศาสตร

1. สถตทเปนตวเลข หมายถง สถตทไดมาจากการเกบรวบรวมขอมลในเรองใด

เรองหนงเพอการตรวจสอบ เชนจ านวนนกศกษาทเขามาใชบรการส านกวทยบรการ

มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณในแตละวน หรอจ านวนนกศกษาชนปท 1 โปรแกรมวชา

วทยาการคอมพวเตอร มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ จ านวนครงทนกศกษาลงชอเขา

ใชเครองคอมพวเตอร ในหองบรการอนเทอรเนต ส านกเทคโนโลยสารสนเทศ

มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ ตวเลขหรอขอมลเหลานคอ สถตทไดรวบรวมขนเพอ

วตถประสงคเฉพาะเรอง

2. สถตทเปนศาสตร หมายถง สาขาวชาทศกษาเกยวกบการเกบรวบรวมขอมล

การวเคราะหขอมล การน าเสนอขอมลและการแปลความหมายขอมล ซงเปนระเบยบ

วธการทางสถต

ประเภทของสถต

John W. Best และ James V. Kahn ไดจ าแนกสถตออกเปน 2 ประเภท คอ สถต

พรรณนา (Descriptive Statistics) หรอ สถตบรรยาย และ สถตอนมาน (Inference

Statistics) หรอสถตเชงทดสอบสมมตฐาน ดงรป

43

สถตพรรณนา (Descriptive Statistics)

คอสถตทเกยวกบการอธบาย หรอบรรยายลกษณะของขอมลทผวจยเกบรวบรวม

มา เปนการวเคราะห ขอมลเบองตน และอาจจะมการค านวณคาสถตเบองตนทมการ

ค านวณไมยงยาก และไมสามารถน าผลไปอางองหรอ พยากรณคาของกลมอนๆ ได

สถตทนยมใชไดแก การแจกแจงความถ การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง และการวดการ

กระจาย

การแจกแจงความถ การแจกแจงความถ คอ การจ าแนกหรอแจงนบขอมล หรอคา

สงเกตทผวจยเกบรวบรวมไดตามลกษณะตางๆ ของขอมลนนๆ เพองายตอการน าไปใช

ห ร อ เ ป น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ค ว า ม ถ ก ต อ ง ข อ ง ข อ ม ล ต ล อ ด จน ส ะ ด ว ก แ ล ะ

รวดเรวในการน าขอมลไป วเคราะห เชน การจ าแนกผตอบแบบสอบถามแบงตามคณะท

สงกด ดงรปท 5.1

44

รปท 5.1 แสดงตวอยางของตารางแจกแจงความถ

การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (Central Tendency) การวดแนวโนมเขาส

สวนกลางของขอมลเพอการวจย เปนวธการทางสถตวธการหนง ค านวณหาคาทใชแทน

ขอมลทงหมดมาบรรยายถงลกษณะของขอมลโดยไมจ าเปนตองน าขอมลทไดมา

พจารณาทงหมด ตวแทนทอธบายลกษณะของขอมล ชดหนงๆ นนมหลายชนด ตวแทน

บางชนดสามารถอธบายลกษณะของขอมลไดอยางหยาบๆ แตบางชนดสามารถอธบาย

ขอมล ไดอยางถกตองถอวาเปนตวแทนทดของขอมลชดนนๆ

ตวแทนชนดหนงๆ อาจใชอธบายลกษณะของขอมลชดหนงไดด แตไมได

ห ม า ย ค ว า ม ว า ใ ช ต ว แ ท น ช น ด น ก บ

ขอมลทกชดการเลอกใชตวแทนชนดใดนนขนอยกบลกษณะของขอมลทไดมา และ

โดยทวไปแลวไมสามารถบอกไดวาตวกลางชนดใดดทสด คาทใชแทนตวกลางของชด

ขอมล มชอตางๆ กนดงน

มชฌมเลขคณต หรอคาเฉลย (Arithmetic Mean)

มธยฐาน (Median)

ฐานนยม (Mode)

ตวกลางเรขาคณต (Geometric Mean)

ตวกลางฮารโมนค (Harmonic Mean)

ในงานวจยทางดานสงคมศาสตร สวนมากใช มชฌมเลขคณต หรอคาเฉลย

(Arithmetic Mean) เทานน หรอเรยกสนๆ วา Mean (มน) หมายถง การน าคาสงเกต

หรอขอมลทงหมดมาบวกกนแลวหารดวยจ านวนขอมลทงหมดทเกบรวบรวม

45

ขอสงเกตในการใชคาเฉลยเลขคณต

1. ค านวณงาย

2. ใชขอมลทกๆ จ านวน

3. คาเฉลยทค านวณไดสามารถน าไปใชในการวเคราะหขอมลชนสง เชน การ

ประมาณคา และการทดสอบสมมตฐาน

4. ระดบการวดของตวแปร ตองอยในมาตราอนตรภาคขนไป เชน คะแนนสอบ

อาย รายได และระดบทศนคตทให คะแนนแบบ Rating Scale

สตรการค านวณคาเฉลยเลขคณต (Arithmetic Mean)

1. คาเฉลยเลขคณตส าหรบกลมประชากร แทนดวยสญลกษณ (อานวา มว)

ใชในกรณทเกบรวบรวมขอมลมาจากประชากรทงหมด

โดย A.M. คอ คาเฉลยแบบเลขคณตทตองการ

คอ คาของขอมลตวท i

N คอ คาของจ านวนประชากรทงหมด

2. คาเฉลยเลขคณตส าหรบกลมตวอยาง แทนดวยสญลกษณ (อานวา เอกซบาร)

ใชในกรณทเกบรวบรวมขอมลมาจากกลมตวอยาง

โดย A.M. คอ คาเฉลยแบบเลขคณตทตองการ

คอ คาของขอมลตวท i

46

n คอ จ านวนตวอยางทงหมด

การวดการกระจายของขอมล (Measure of Dispersion) การวดการกระจายของ

ขอมล เปนการพจารณาลกษณะของขอมลแตละชดทรวบรวมมา แตละชดนนมความ

แตกตางกนมากนอยเพยงใด ถาขอมลมความแตกตางกนมากแสดงวาขอมลชดนนมการ

กระจายมาก หรอขอมลชดนนประกอบดวยตวเลข ทมคามากและนอย หรอมคาต าและสง

ปนกนอย หรอมความแตกตางกนมาก ถาขอมลมความแตกตางกนนอยกแสดงวาขอมล

นน มการกระจายนอยหรอขอมลชดนน ประกอบดวยตวเลขทมคาใกลเคยงกนหรอม

ความแตกตางกนนอย ในการหาคณลกษณะ เบองตนของขอมลตองพจารณาคาเฉลย

และการกระจายของขอมลประกอบควบคกนไป

การวดการกระจายของขอมล สถตทใชประกอบดวย

พสย (Range)

พสยควอไทล (Interquartile Range)

ความแปรปรวน (Variance)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

สมประสทธความแปรผน (Coefficient of Variation)

ในงานวจยทางดานสงคมศาสตร สวนมากใช คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

หมายถง คาทใชวดความแตกตางระหวางคาแตละคาของขอมลชดนนกบมชฌมเลข

คณต ซงเปนตวแทนของขอมลทงหมด ถาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานมคาสง แสดงวา

ขอมลชดนนมการกระจายมาก ในทางตรงกนขาม ถาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานมคานอย

แสดงวาขอมลชดนนมการกระจายนอย คาสวนเบยงเบนมาตรฐานเปนคาทใชวดการ

กระจายไดดทสด และนยมมากทสด สามารถค านวณไดจากสตร ดงน

สตรการค านวณคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

1. สวนเบยงเบนมาตรฐานส าหรบกลมประชากร แทนดวยสญลกษณ (อานวา

ซกมา)

47

โดย คอ คาสวนเบยงเบนมาตรฐานทตองการ

คอ คาของขอมลตวท i

N คอ คาของจ านวนขอมลทงหมด

คอ คาเฉลยของขอมลชดน

2. สวนเบยงเบนมาตรฐานส าหรบกลมตวอยาง แทนดวยสญลกษณ (อานวา เอส)

โดย S คอ คาสวนเบยงเบนมาตรฐานเมอขอมลทน ามาค านวณไดมาจาก

ตวอยาง (ใชแทน )

คอ คาของขอมลตวท i

n คอ จ านวนตวอยาง

คอ คาเฉลยของขอมลตวอยางชดน (ใชแทน )

สถตอนมาน (Inference Statistics) หรอสถตเชงทดสอบสมมตฐาน

คอ สถตทเกยวกบการน าขอมลทไดจากตวอยาง (Sample) เปนการศกษาจาก

ขอมลเพยงบางกลมหรอบางสวนของประชากร แลวน าขอเทจจรงทไดนไปอธบายหรอ

สรปผลลกษณะของประชากร (Population) ทงกลม การสรปผลดงกลาวใชหลก ของ

ความนาจะเปน ท าการทดสอบสมมตฐานตามทผวจยก าหนดไว สถตอนมานหรอการ

อนมานทางสถตจะถกตองเพยงใด ขนอยกบวธการเลอกขอมล ซงเรยกวา "การสม

ตวอยาง (Random Sampling)" ผวจยสามารถสรปผลลกษณะของประชากรได ถกตอง

ถาขอมลตวอยางทไดมาบางสวนนมวธการสมทด คอตองไดขอมลทเปนตวแทนทดของ

ประชากร ดงนน การเกบรวบรวม ขอมลจากตวอยาง ผวจยควรจะไดศกษาถงทฤษฎการ

สมตวอยาง (Sampling Theory) เพอไดตวอยางทเปนตวแทนของประชากร และน าไปส

การสรปผลและอธบายลกษณะของประชากรไดถกตอง

48

สถตทนยมใชในการทดสอบสมมตฐานไดแก

1. การทดสอบคาเฉลยส าหรบประชากร 1 กลม

2. การทดสอบคาเฉลยส าหรบประชากร 2 กลม ทเปนอสระตอกน

3. การทดสอบคาเฉลยส าหรบประชากร 2 กลม ทมความสมพนธกน

4. การวเคราะหความแปรปรวน

ในงานวจยทางดานสงคมศาสตร สวนมากใช สถตททดสอบแค 2 ตว คอ T-test

และ F-test ผวจยจะเลอกใชสถตตวใดขนอยกบวตถประสงคทศกษา และสมมตฐานท

ตองการพสจน

การทดสอบคาเฉลย 1 กลม เปนการศกษาโดยการตรวจสอบวาคณลกษณะใดคณลกษณะหนงของขอมล

เปนไปตามทคาดหวงหรอก าหนดไวหรอไม โดยพจารณาจากคาเฉลย จะเรยกวาเปน

การ ทดสอบสมมตฐานของคาเฉลย ส าหรบ 1 คณลกษณะของ 1 กลมขอมล เชน

ตองการทดสอบวาอายเฉลยของผใชโทรศพทมอถอเปนไปตามอายทก าหนดหรอ

คาดคะเน (สมมตฐาน) ไวหรอไม หรอตองการทดสอบระดบความพงพอใจเฉลยของผใช

บทเรยนออนไลน เปนตน อาย หรอระดบความพงพอใจ กคอคณลกษณะหนงของขอมล

ซงถอวาเปนตวแปรหนงตวแป การทดสอบแบบนจงจดอยในประเภทของการวเคราะห

ขอมลแบบ 1 ตวแปร (Univariate data analysis)

วธการทดสอบ

การทดสอบสมมตฐานเกยวกบคาเฉลยส าหรบ 1 กลมตวอยาง เปนการทดสอบวา

คาเฉลยของคณลกษณะใดลกษณะหนงของขอมลทงหมด หรอทเรยกวา ขอมลประชากร

ซงแทนดวย จะมคาแตกตางจากคาเฉลยทผวจยคาดเดา (ตงสมมตฐาน) ไวหรอไม

ซงคาเฉลยทผวจยคาดเดานนควรจะมเหตผลสนบสนนวาท าไมจงคาดเดาเชนนน เชน

อาจจะมาจากขอมลในอดต ทเคยมผท าการวจยไว หรออาจจะสอบถามจากผม

ประสบการณ หรอจากขอมลพนฐานทเกบรวบรวมได คาเฉลยทคาดเดาไวน จะตอง

ก าหนดเปนคาคงททเปนตวเลข

การทดสอบสมมตฐานของคาเฉลยนน ขอมลทน ามาทดสอบจะตองเปนขอมลท

สามารถน ามาค านวณไดโดยมการวดอยในระดบชวงหรออตราสวน เชน อาย รายได

ฯลฯ แตขอมลทมการวดระดบเรยงอนดบบางชนดกสามารถน ามาทดสอบได เชน ระดบ

ความพงพอใจ ระดบความคดเหน ฯลฯ นอกจากนขอมลจะตองมการแจกแจงแบบปกต

หรอใกลเคยงแบบปกตจงจะสามารถ ใชวธนทดสอบได ซงตามทฤษฎทางสถต (Central

Limit Theorem) ถาเกบขอมลเปนจ านวนมากๆ (มากกวา 30 ตวอยาง) จะท าให ขอมล

49

ตวอยางมการแจกแจงใกลเคยงแบบปกจ การทดสอบอาจจะมทงการทดสอบแบบสอง

ทาง และการทดสอบแบบทางเดยว โดยจะตองก าหนดในรปของสมมตฐานทางสถต ท

ประกอบดวยสมมตฐานหลก (Null Hypothesis) และสมมตฐานรอง (Alternative

Hypothesis) ซงอาจจะเขยนในรปของขอความบรรยาย หรอใชสญลกษณทางสถต ดง

ตวอยางตอไปน

ตวอยาง สมมตฐานส าหรบขอมลทค านวณไดและมการวดระดบชวง หรอ

อตราสวน

แบบสองทาง

: อายเฉลยของผมโทรศพทมอถอเปนของตวเองคอ 15 ป หรอ

: อายเฉลยของผมโทรศพทมอถอเปนของตวเองคอ 15 ป หรอ

แบบทางเดยว

: อายเฉลยของผมโทรศพทมอถอเปนของตวเองไมต ากวา 15 ป หรอ

: อายเฉลยของผมโทรศพทมอถอเปนของตวเองนอยกวา 15 ป หรอ

ตวอยาง สมมตฐานส าหรบขอมลทค านวณไดและมการวดระดบเรยงอนดบ

เชน ตองการทดสอบความพงพอใจในการใชบทเรยนออนไลน ซงมตวเลอกเปน

คาตางๆ ดงน

5 พอใจมากทสด 4 พอใจมาก 3 พอใจปานกลาง 2 พอใจนอย 1

พอใจนอยทสด และไดก าหนดไววาคาระดบความพงพอใจเฉลยทค านวณไดจะม

ความหมายดงน

1.00 - 1.50 ถอวา ความพงพอใจอยในระดบพอใจนอยทสด

1.51 - 2.50 ถอวา ความพงพอใจอยในระดบพอใจนอย

2.51 - 3.50 ถอวา ความพงพอใจอยในระดบพอใจปานกลาง

50

3.51 - 4.50 ถอวา ความพงพอใจอยในระดบพอใจมาก

4.51 - 5.00 ถอวา ความพงพอใจอยในระดบพอใจมากทสด

สามารถก าหนดสมมตฐานไดหลายแบบ ดงน

: ผใชบทเรยนออนไลนมความพอใจอยในระดบพอใจมากขนไป หรอ

: ผใชบทเรยนออนไลนมความพอใจอยในระดบพอใจปานกลางลง

มา หรอ

ตวสถตทใชทดสอบ จะม 2 คา คอ Z และ t โดยมเงอนไขในการเลอกใชแตกตาง

กน ดงน

กรณทราบการกระจาย ( ) ของขอมลประาชากร หรอกลมตวอยางมขนาดใหญ

(n > 30)

การทดสอบจะตองใชตวสถต Z ซงมการค านวณดวยสตรดงน

โดย คอคาตวเลขทก าหนดไวในสมมตฐาน

กรณไมทราบการกระจาย ( ) ของขอมลประาชากร หรอกลมตวอยางมขนาดเลก

(n <= 30)

การทดสอบจะตองใชตวสถต t ซงมการค านวณดวยสตรดงน

โดย คอคาตวเลขทก าหนดไวในสมมตฐาน

การทดสอบคาเฉลย 2 กลมตวอยาง

เปนการศกษาเปรยบเทยบและตรวจสอบวาคณลกษณะใดคณลกษณะหนงของ

ขอมลระหวาง 2 กลมมความแตกตางกนหรอไม และถาแตกตางกนนนแตกตางกน

อยางไร โดยพจารณาจากคาเฉลยของคณลกษณะนนๆ ความแตกตางทกลาวถงเปน

ความแตกตางทเรยกวา ความแตกตางทางสถต ซงไมใชความแตกตางในทางตวเลข

เพราะตวเลขทเราเหนวาไมเทากน หรอมความแตกตางกนนน ในทางสถตอาจจะถอวา

51

ไมมความแตกตางกนเลยกได การจะสรปวาคาเฉลยของขอมล 2 กลม แตกตางกน

หรอไมทางสถตนน จะตองใชวธทดสอบสมมตฐานทางสถต เชน การทดสอบความพง

พอใจในการใชบทเรยน ออนไลนระหวางเพศชายและเพศหญง หรอ การทดสอบรายได

เฉลยของคนขบรถสามลอในเขตอ าเภอเมองเพชรบรณระหวาง คนทมสามลอเปนของ

ตนเองและไมม เปนตน การทดสอบแบบนจดอยในประเภทของการวเคราะหขอมลแบบ 2

ตวแปร (Bivariate data analysis) เนองจากในการทดสอบจะตองใชตวแปร 2 ตว คอ

ตวแปรทแทนคณลกษณะ (ตวแปรตาม) และตวแปรทใชแบงกลม (ตวแปรอสระ)

วธการทดสอบ

การทดสอบสมมตฐานเกยวกบคาเฉลยส าหรบ 2 กลมตวอยาง จะใชตวแปร 2 ตว

คอ ตวแปรทแทนคณลกษณะ และ ตวแปรทใชแบงกลม ซงมคณสมบตดงน

ตวแปรทแทนคณลกษณะ ทตองการทดสอบนนควรจะเปนตวแปรทสามารถ

ค านวณได และมการวดตงแตระดบเรยงอนดบขนไป จนถงระดบอตราสวน

ตวแปรทเปนตวจ าแนกกลม ควรจะเปนตวแปรระดบนามบญญต เชน เพศ อาชพ

สถานภาพ หรออาจจะเปน

ตวแปรระดบชวงและอตราสวนทสามารถจ ามาจ าแนกไดเปน 2 กลม

การทดสอบสามารถจ าแนกไดเปน 2 กรณใหญๆ คอ

กรณกลมตวอยาง 2 กลม เปนอสระตอกน (Independent Sample)

กรณกลมตวอยาง 2 กลม มความสมพนธกน (Dependent Sample)

1. กรณกลมตวอยาง 2 กลม เปนอสระตอกน (Independent Sample)

ขอมลหรอตวแปรทตองการทดสอบจะตองมการแจกแจงแบบปกต หรอใกลเคยง

แบบปกต และมการวดระดบชวง หรอ อตราสวน ถาผทดสอบไมแนใจเรองการแจกแจง

อาจจะตองท าการทดสอบกอน สวนขอมลทใชเปนตวแบงกลมอาจจะมการวด ระดบใดก

ได ตวสถตทจะใชทดสอบนนม 2 ตว คอ สถต Z และ t ซงจะมการเลอกใชทแตกตางกน

ดงน

กรณทราบการกระจายของประชากรทง 2 กลม ( ทราบ และ )

การทดสอบจะตองใชตวสถต Z ซงมการค านวณดวยสตรดงน

กรณไมทราบการกระจายของประชากรทง 2 กลม ( ไมทราบ และ )

52

การทดสอบจะตองใชตวสถต t ซงมการค านวณดวยสตรทแตกตางกนส าหรบ

เงอนไขตอไปน

เมอการกระจายของประชากรทง 2 กลมแตกตางกน ( )

เมอการกระจายของประชากรทง 2 กลมไมแตกตางกน ( )

เมอ เปนคาประมาณของความแปรปรวนรวมของขอมลทง 2 กลม

(Pooled Variance Estimate)

แตถาผวจยไมทราบทงการกระจายขอมลของประชากรทง 2 กลม และไมทราบ

วาการกระจายขอมลแตกตางกนหรอไมกอาจใชขอมลทไดจากตวอยางมาทดสอบกอน

เพอพจารณาวาการกระจายของขอมลประชากรมความแตกตางกนหรอไม โดยก าหนด

สมมตฐาน เปน

: การกระจายของประชากรทง 2 กลมไมแตกตางกน หรอ

: การกระจายของประชากรทง 2 กลมไมแตกตางกน หรอ

สถตทใชทดสอบ คอ F--test ซงมสตรทใชค านวณ ดงน

หรอ โดยเลอกคาทมากกวา

53

ตวอยาง

สมมตวาตองการทดสอบรายไดเฉลยของคนขบรถสามลอในเขตอ าเภอเมอง

เพชรบรณระหวางเพศหญงและเพศชายสามารถตงสมมตฐานไดดงน

: รายไดของคนขบรถสามลอเพศชายและหญงไมแตกตาง

กน หรอ

: รายไดของคนขบรถสามลอเพศชายและหญงไมแตกตาง

กน หรอ

หรอ

: รายไดของคนขบรถสามลอเพศชายมากกวาหรอเทากบเพศ

หญง หรอ

: รายไดของคนขบรถสามลอเพศชายนอยกวาเพศ

หญง หรอ

การทดสอบคาเฉลย 2 กลมตวอยางทมความสมพนธกน (Paired Sample

)

เปนการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมสองกลมตวอยาง เมอขอมล

ตวอยางทจะใชทดสอบมความสมพนธกน เชน การเปรยบเทยบวธการสอนสองวธ เรา

ควรจะใชกลมตวอยางคอ นกเรยนสองกลมทมคณสมบตไมแตกตางกน เชน อาย ความร

พนฐานใกลเคยงกน แตการทจะหากลมตวอยางทมคณสมบตใกลเคยงกนหรอม

ความสมพนธกน อาจจะท าไดยาก ดงนนจงมกจะใชกลมตวอยางเดยวกนท าการทดสอบ

2 ครง คอ น านกเรยนกลมเดยวกนมาเรยนทงสองวธ แลวน าคะแนนทได มาท าการ

ทดสอบ ซงการทดสอบแบบน จะเปนการทดสอบความแตกตางเปนคๆ โดยแตละคม

ความสมพนธกน จงอาจเรยกการ ทดสอบแบบนวา เปนการทดสอบความแตกตางแบบ

จบค (Paired Difference Tests)

การพจารณาวาจะใชการทดสอบแบบจบค หรอแบบกลมตวอยางทมความสมพนธ

กนนน อาจจะดไดจากตวอยางตอไปน

1. การเปรยบเทยบวธการ 2 วธ กบขอมลชดเดยวกน

54

โดยใช 2 วธ กบกลมตวอยางเดยวกน และวดคาความแตกตางทเกดจากการใชวธ

ทง 2 เชน ผลตางของคะแนนทไดจากการชมอาหารทปรงดวยวธท 1 และ 2 ขอมลทได

แตละคมาจากคนเดยวกน

2. การเปรยบเทยบขอมล 2 ชด กบคณสมบตทเหมอนกน

โดยน ากลมตวอยางทมคณสมบตเหมอนกนมาจบคกน เชน น าลกจางชายและ

หญงทมระดบการศกษา และประสบการณการท างานเหมอนกนมาเปรยบเทยบเงนเดอน

กนเปนคๆ

3. การเปรยบเทยบขอมล 2 ประเภท ทไดจากแหลงขอมลเดยวกน

เชน การเปรยบเทยบยอดขายของสนคา 2 ยหอ ทไดจากรานคา 20 รานคา

4. การเปรยบเทยบขอมล 2 ประเภท ทไดจากชวงเวลาเดยวกน

เชน การเปรยบเทยบยอดขายของรานอาหาร 2 รานทไดจากแตละวนในสปดาห

เดยวกน

สมมตฐานทก าหนด

การทดสอบแบบนเปนการน าขอมลตวอยางแตละคมาหาความแตกตาง และน าคา

ความแตกตางทไดไปด าเนนการทดสอบตอไป เชน การทดสอบคะแนนสอบกอนและหลง

การเรยนผานบทเรยนออนไลน เพอวดผลสมฤทธทางการเรยนของ การเรยนผาน

บทเรยนออนไลน สมมตฐานทางการวจยทตง จงเปนดงน

: คาเฉลยคะแนนสอบกอนและหลงใชบทเรยนออนไลนไมมความแตกตางกน

: คาเฉลยคะแนนสอบกอนและหลงใชบทเรยนออนไลนมความแตกตางกน

หรออาจจะตงสมมตฐานทางสถตไดเปน

ถาผลสรปมการ ยอมรบสมมตฐาน แสดงวาคาเฉลยคะแนนสอบของประชากรทงสอง

กลมไมแตกตางกน หรอบทเรยนออนไลนไมมผลตอคะแนนสอบของผใชบทเรยน

แตถาผลสรปมการ ปฏเสธสมมตฐาน แสดงวาคาเฉลยคะแนนสอบของประชากร

ทงสองกลมแตกตางกน ดงนน จะตองทดสอบตอไปวากอนหรอหลงจะมคะแนนดกวากน

โดยพจารณาจากเครองหมายของคา d ทได หรอท าการทดสอบในแบบทางเดยวตอไป

วธการทดสอบ

เปนการทดสอบเมอผลตางของขอมล 2 กลม หรอขอมลทมการวด 2 ครง ม

คณสมบตทสามารถจะท าการทดสอบแบบพาราเมตรกได คาของผลตางทไดเปนการวด

ในระดบชวงหรออตราสวน และตองมการแจกแจงแบบปกตหรอใกลเคยงแบบ ปกต แต

ถาผทดสอบไมแนใจวาขอมลมการแจกแจงแบบปกตหรอไม กควรจะทดสอบเรองการ

55

แจกแจงของขอมลกอน เนองจากขอมลทน ามาใชในการทดสอบแบบนจะมจ านวนไม

มากนก ดงนน วธการทดสอบจงใชการทดสอบดวยสถต t ซงมสตร ทใช ดงน

แทน คาเฉลยของผลตางระหวาง 2 กลมทดลองของขอมลทไดจาก

ตวอยาง

แทน คาเฉลยของผลตางระหวาง 2 กลมทดลองทผวจยก าหนดใน

สมมตฐาน

แทน คาประมาณความแปรปรวนของคาผลตางของขอมลทไดจาก

ตวอยาง

n แทน จ านวนคของตวอยาง

ตวอยาง

สมมตวาผวจยตองการทดสอบวาการเรยนผานบทเรยนออนไลนจะท าใหผเรยนม

ความรเพมขนหรอไม จงท าการสมตวอยาง จากผใชบทเรยนออนไลนมา 10 คน และท า

การทดสอบความรกอนเรยน และหลงจากเรยนบทเรยนออนไลนแลวใหท าการทดสอบ

ความรหลงเรยน โดยมการก าหนดสมมตฐานไวเปน

: คะแนนสอบเฉลยกอนและหลงใชบทเรยนออนไลนไมมความแตกตาง

กน หรอ

: คะแนนสอบเฉลยกอนและหลงใชบทเรยนออนไลนมความแตกตางกน หรอ

การสรปผล

กรณยอมรบสมมตฐาน แสดงวา คะแนนเฉลยกอนและหลงการเรยนบทเรยนไม

แตกตางกน นนคอ สามารถสรปไดวาการเรยนผานบทเรยนออนไลนไมไดใหความรตอ

ผเรยนเพมขน

กรณปฏเสธสมมตฐาน แสดงวา คะแนนเฉลยกอนและหลงการเรยนบทเรยน

แตกตางกน แตไมสามารถสรปไดวา

56

การเรยนท าใหคะแนนเพมหรอลด ซงผวจยควรจะตองด าเนนการทดสอบแบบมทศทาง

หรอทดสอบแบบทางเดยวตอไป หรออาจจะพจารณาจากคาเฉลยของผลตางทไดจาก

ตวอยาง คอ

ถาในการค านวณใชคะแนนกอนการเรยนเปนตวตง ลบดวย คะแนนหลงการเรยน

จะไดคาผลตาง d แลวหาคาเฉลยไดเปน ซง ถาหากวา มคา เปนลบ แสดงวา การ

เรยนผานบทเรยนออนไลนท าใหผเรยนมความรเพมขน แตถาคา มคาเปน บวก แสดง

วา การเรยนผานบทเรยนออนไลนท าใหผเรยนมความรนอยลง

การวเคราะหความแปรปรวน (ANOVA : Analysis of Variance)

เปนการทดสอบคาเฉลยจากขอมลทไดจากกลมตวอยางหลายๆ กลมตวอยางเปน

การศกษาเปรยบเทยบและตรวจสอบวาคณลกษณะใดคณลกษณะหนงของขอมลตงแต 3

กลมขนไปมความแตกตางกนหรอไม และถาแตกตางกนนนแตกตางกนอยางไร โดย

พจารณาจากคาเฉลยของคณลกษณะนนๆ ตวอยางการทดสอบคาเฉลยหลายกลม เชน

การเปรยบเทยบและทดสอบรายได เฉลยระหวางประชาชนใน 4 จงหวดภาคใต การ

เปรยบเทยบและทดสอบความพงพอใจของผบรโภคอาชพตางๆ วธทนยมใชในการ

ทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยส าหรบหลายกลมตวอยาง คอ การวเคราะหความ

แปรปรวน (Analysis of Variances : ANOVA)

การวเคราะหความแปรปรวน หรอ ANOVA เปนวธการหาความสมพนธระหวาง

ตวแปร 2 ประเภท คอ ตวแปรตาม Dependent) และตวแปรอสระ (Independent) โดย

ตวแปรอสระจะเปนตวแปรแบงกลมขอมลออกเปนกลมๆ เพอทดสอบวาในแต ละกลมท

แตกตางกนนนจะท าใหคาเฉลยของตวแปรตามแตกตางกนหรอไม โดยจะเนนเฉพาะทม

การแบงกลมมากกวา 2 กลมขนไป เชน การทดสอบวานกศกษาทง 5 คณะ มความพง

พอใจในการใชบทเรยนออนไลนแตกตางกนหรอไม ในกรณน ตวแปรตามคอ ระดบ

ความพงพอใจในการใชบทเรยนออนไลน และตวแปรทใชแบงกลม หรอตวแปรอสระ คอ

คณะ ซงบางครง เราอาจเรยกตวแปรอสระนวา ปจจย (Factor)

การวเคราะหขอมล

ในการวเคราะหขอมลจะเปนการหาคาตวสถต F ทจะใชทดสอบสมมตฐาน

เกยวกบคาเฉลยของประชากรตงแต 3 กลมขนไป ดงน

: คาเฉลยของประชากรแตละกลมไมแตกตางกน หรอ

: มอยางนอย 2 กลมประชากรทมคาเฉลยแตกตางกน หรอ

ความแปรปรวนแตละสวนสามารถค านวณไดตามประเภทของแหลงผนแปร ดงตอไปน

57

แหลงผนแปรทงหมด (Total Variation : SST)

แหลงผนแปรทเกดจากความแตกตางระหวางกลม (Between Group : SSB)

เปนแหลงผนแปรทเกดจากความแตกตางระหวางกลมทเราศกษา ท าใหเกดความ

แปรปรวน ซงถอวาเปนความ

แปรปรวนทอธบายสาเหตได

แหลงผนแปรจากความแตกตางภายในกลม (Within Group : SSW)

เปนแหลงผนแปรทเกดจากความแตกตางระหวางภายในแตละกลม ซงไมสามารถ

บอกสาเหตไดวาเกดจากอะไร

แปรปรวนทอธบายสาเหตได

การสรปผล

การตดสนใจยอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานนน จะพจารณาจากคาของอตราสวน F

ทค านวณไดจากอตราสวนของ

MSB/MSW เทยบกบ อตราสวน F จากตารางมาตรฐาน โดยตดสนใจปฏเสธสมมตฐาน

เมอ

คา F ทค านวณไดจากตาราง ANOVA มคา มากกวา คา F ทไดจากตาราง

มาตรฐาน (การเปดตาราง F จะตองอาศยคา ทก าหนดไว และคาของ n-1 และ n-k

หรอ คาความนาจะเปนในการยอมรบสมมตฐานของ F หรอคา P-Value ท

ค านวณได นอยกวา คา ทก าหนดไว

58

อางอง

http://computer.pcru.ac.th/jitranan/App_STAT_2_52/IntoToResearch.doc