ตวอยาง

4

ตารางเทยบเสยงภาษาจน (พนอน) กบภาษาไทยเสยงพยญชนะ เสยงสระ

b ป -i * ออ you, -iu โยว, อโยว

p พ ɑ, -ɑ อา yin, -in อน

m ม ɑi, -ɑi ไอ/อาย yinɡ, -inɡ อง

f ฟ ɑo, -ɑo เอา/อาว yu, -ü ** อว

d ต ɑn, -ɑn อน/อาน yuɑn, -üɑn ** เยวยน/ยวาน, เอวยน

t ถ, ท ɑnɡ, -ɑnɡ อง/อาง yue, -üe ** เยว, เอว

n น e, -e เออ yun, -ün ** ยวน, อวน

l ล ei, -ei เอย yonɡ, -ionɡ ยง, อยง

ɡ ก ou, -ou โอว wu, -u อ

k ข, ค en, -en เอน wɑ, -uɑ วา, อว/อวา

h ห, ฮ enɡ, -enɡ เอง wɑi, -uɑi ไว/วาย, อวาย

j จ er **** เออร wɑn, -uɑn วน/วาน, อวน/อวาน

q ฉ, ช yi, -i อ wɑnɡ, -uɑnɡ วง/วาง, อวง/อวาง

x ซ, ส yɑ, -iɑ ยา, เอย wo, -uo/-o *** วอ, อโว/โอ

z จ yɑo, -iɑo เยา/ยาว, เอยว wei, -ui เวย, เอวย

c ฉ, ช yɑn, -iɑn เยยน, เอยน wen, -un เวน, เอวน

s ซ, ส yɑnɡ, -iɑnɡ เยยง/ยาง, เอยง wenɡ, -onɡ เวง, อง

zh จ ye, -ie เย, อเย/เอย

ch ฉ, ช เสยงวรรณยกต

sh ซ, ส เสยง 1 เสยง 2 เสยง 3 เสยง 4

r ย, ร

ˉ ˊ ˇ ˋw ว

y ย สามญ จตวา เอก โท

* ใชประสมกบเสยงพยญชนะ z c s zh ch sh r แลวออกเสยงเปน "ออ" เชน zi อานวา จอ

** เสยง ü จะเขยนเปน u เมอตามหลงพยญชนะ j q x y*** เสยง uo จะเขยนเปน o เมอตามหลงพยญชนะ b p m f

**** เสยง er ไมจำาเปนตองมเสยงพยญชนะตน

ตวอยาง

5

สารบญ 目录

อกษรจน ................................................................................................................................ 6

การประดษฐอกษรจน ............................................................................................................ 7

แบบอกษรจน ........................................................................................................................ 8

ตวเตม VS ตวยอ .................................................................................................................. 10

ลกษณะขดของอกษรจน ........................................................................................................ 10

ลำาดบขด ................................................................................................................................ 21

1. เขยนจากบนลงลาง/จากซายไปขวา

2. เขยนเสนนอนกอนเสนตง

3. เขยนเสนแกนเปนเสนสดทาย

4. เขยนเสนโคงขวาไปซายกอนเสนโคงซายไปขวา

5. เขยนเสนทอยตรงกลางกอนเสนทางซายและขวา

6. เขยนรอบนอกกอนขางในแลวขดปด

7. เขยนเสนตงทางซายกอนเขยนปด

8. เขยนสวนฐานเปนสวนสดทาย

9. เขยนจดหรอขดสน ๆ เปนเสนสดทาย

โครงสรางอกษรจน ............................................................................................................... 33

1. ซาย-ขวา 8. สวนขวาคลมสวนลาง

2. บน-ลาง 9. ครอบบน

3. ซาย-กลาง-ขวา 10. ครอบลาง

4. บน-กลาง-ลาง 11. ครอบซาย

5. สวนขวาคลมสวนบน 12. กรอบครอบ

6. สวนซายคลมสวนบน 13. โครงสรางเดยว

7. สวนซายคลมสวนลาง 14. โครงสรางพเศษ

อปกรณสำาหรบการเขยนอกษรพกนจน ................................................................................ 47

เกม ........................................................................................................................................ 50

เฉลย ...................................................................................................................................... 54

ตารางคด ............................................................................................................................... 56

ตวอยาง

6

อกษรจน

อกษรจน（汉字 Hànzì）มระบบการเขยนอกษรแบบแสดงความหมาย ซงประเทศทใชระบบการเขยน

แบบนมอยนอยมาก นอกจากประเทศจนกมประเทศอยปต และชนเผาเลก ๆ ทไมเปนทรจกของคนทวไป

ระบบการเขยนอกษรแบบนอาศยรปรางของตวอกษรในการแสดงความหมาย ระยะแรกนนตวอกษรแตละ

ตวเกดขนจากการวาดภาพ หรอทรจกกนวา “อกษรภาพ” （象形字 Xiànɡxínɡ Zì） แตอกษรภาพไมไดแสดง

การออกเสยงดวย แสดงเฉพาะความหมายเทานน

ระบบการเขยนอกษรจนเกดจากการวาดภาพของคนโบราณในสมยบรรพกาล อาศยรปรางของ

ตวอกษรในการแสดงความหมาย กลาวคอเมอเหนอกษรแลวรความหมายกถอวาเพยงพอ และไดพฒนา

มาเปนระบบการเขยนทสมบรณเมอประมาณ 4,000 ปกอน แตในชวงหลายพนปทผานมา อกษรภาพ

ไดเปลยนแปลงไปตามกาลเวลา จำานวนขดจากการวาดภาพจงคอย ๆ นอยลงเรอย ๆ เพอความสะดวก

และรวดเรวในการเขยนมากขน เชน เสนโคงของภาพถกแทนทดวยเสนตรงทสามารถเขยนไดงายกวา

เปนตน จนในทสดระบบอกษรภาพจงกลายเปนระบบการเขยนเชงสญลกษณแทน ทำาใหผเรยนภาษาจน

ในสมยใหมไมสามารถรบรความหมายจากรปรางของตวอกษรไดอก เหลออกษรอยเพยงสวนนอยเทานน

ทยงเหลอเคาของอกษรภาพอย

อกษรภาพ

อกษรปจจบน(ตวยอ) 日 木 目 山 鱼 马 门

ความหมาย ดวงอาทตย ตนไม ดวงตา ภเขา ปลา มา ประต

โดยพนฐานแลวอกษรจนเปนอกษรภาพแสดงความหมาย โดยถอเอาตวอกษรทเขยนตามรปของ

สงของเปนพนฐาน มทงสนประมาณ 10,000 ตว แตทใชบอยมประมาณ 3,000 ตว สามารถนำามา

ประกอบเปนคำาและสำานวนไดมากมาย จากนนคำาและสำานวนตาง ๆ กจะประกอบขนเปนประโยค

ระบบการสรางอกษรจนไมมขอจำากดดานจำานวนตวอกษร อาจมมากถง 90,000 ตว แตในปจจบน

หากรอกษรจนประมาณ 3,000 ตวกจะสามารถอานหนงสอภาษาจนไดเกอบ 90% แลว สวนถาอยาก

อานวรรณคดหรองานเขยนโบราณตองรอกษรจนประมาณ 6,000 ตว (อางองจากหนงสอ 500 อกษรจน

จำ�ง�ยใชไดจรง : ผเขยน ผศ.ดร.เมชฌ สอดสองกฤษ, สำ�นกพมพภ�ษ�และวฒนธรรม)

ตวอยาง

10

ตวเตม VS ตวยอ

รปแบบอกษรจนมอยดวยกน 2 รปแบบคอ อกษรจนตวเตม （ 繁 体 字 Fántǐzì）ซงเปนอกษรแบบ

ดงเดมของภาษาจน มกใชในงานมงคลหรองานเฉลมฉลอง การเขยนอกษรพกนจน และสอสงพมพตาง ๆ

เปนรปแบบอกษรราชการทใชกนในฮองกง มาเกา และไตหวน ระยะตอมาทางการจนตองการสงเสรมการ

เขยนใหกบประชาชน จงไดออกประกาศและเรมมการใชอกษรจนตวยอ （ 简 体 字 Jiǎntǐzì） กนอยาง

จรงจงในป ค.ศ. 1949 แตกยงมการใชอกษรจนตวเตมควบคกนไปดวย โดยอกษรจนตวยอนใชในประเทศ

จน (แผนดนใหญ) และสงคโปร ถงอยางนน หากสงเกตด ๆ แลวจะพบวาเรมมการใชงานอกษรจนตวยอ

มาตงแตครงทยงเปนอกษรหวดแลว

อยางไรกตาม ชาวไทยเชอสายจนสวนใหญกยงคงใชอกษรจนตวเตมเปนหลกกนอย แตการเรยนการ

สอนภาษาจนตามสถานศกษาทวไปในประเทศไทยจะใชอกษรจนตวยอ เพอใหเปนมาตรฐานเดยวกนกบ

ประเทศจน (แผนดนใหญ) และในหนงสอเลมนกจะใชอกษรจนตวยอในการแนะนำาวธการเขยนเชนกน

อกษรจนตวเตม 车 风 长 龙 厂

อกษรจนตวยอ 车 风 长 龙 厂

ลกษณะขดของอกษรจน

อกษรจนมพนฐานมาจากการรวมกนของ “ขด” （笔画 Bǐhuà）หลายขด แตละขดกจะมชอเรยกเปน

ของตวเอง (สำาหรบผเรยนในระดบตนอาจจะไมตองถงขนจำาชอของขดกได) การศกษาเรองขดในการเขยน

อกษรจน กเพอความเขาใจในการเขยนอกษรจนทถกตอง เขาใจความเปลยนแปลงของขดในแบบอกษร

ตาง ๆ สามารถบอกชอและนบจำานวนขดไดอยางถกตอง ตลอดจนสามารถจำาแนกสวนประกอบของ

อกษรจนได

ขดพนฐาน เปนขดเดยว ๆ สามารถลากเสนจบไดในการจรดพกน 1 ครง มทงหมด 6 ขด ไดแก

ตวอยาง

15

捺 nà

ลกษณะการเขยน : ขดปายไปทางขวา

rén

chánɡ

mù

tiān

bā

ตวอยาง

21

ลำาดบขด

หลงจากทเรยนรเกยวกบขดพนฐานแตละขดไปแลว อกสงหนงทจะชวยใหเขยนภาษาจนไดอยาง

ราบรน คลองมอ และสวยงามกคอ “ลำาดบขด” （笔顺 Bǐshùn） นนเอง ผเรยนหลายคนอาจเหนวาแคเขยน

ออกมาใหไดผลลพธเปนอกษรตวนน ๆ กนาจะเพยงพอแลว แตการเขยนอกษรจนตามลำาดบขดจะยงชวย

ใหสามารถเขยนไดอยางเปนธรรมชาตมากขน ลำาดบขดเหลานจะเรยกวาเปนการรวบรวมประสบการณ

ของผใชภาษาจนกวาได นอกจากนยงมประโยชนเมอจะคนหาคำาศพทจากพจนานกรมดวย เพราะ

พจนานกรมภาษาจนจะคนจากจำานวนขดของแตละตวอกษร เร มจากการดจำานวนขดของหมวดคำา

อกษรจน （部首 Bùshǒu） กอน แลวจงนบขดทเหลอ ฉะนน หากสามารถจำาลำาดบขดและจำานวนขดไดอยาง

แมนยำากจะชวยไดมากทเดยว

ทำาอยางไรจงจะจำาลำาดบขดได ? วธทดทสดคอ การหมนคดบอย ๆ ยงคดมากเทาไรกจะยงจำาลำาดบ

ขดไดอยางแมนยำา เพราะตองอาศยความเคยชนจนกลายเปนระบบไปในทสด หลกการเบองตนของการ

เขยนอกษรจนตามลำาดบขด ไดแก

1. เขยนจากบนลงลาง/จากซายไปขวา เชน

一一 1 ขด

一 一 一 一 一 一 一 一一 一 一 一

ตวเตม เสยงอาน : yī ความหมาย : เลขหนง หนง

* ตวอกษร 一 เปนการเขยนโดยลากเสนจากซายไปขวา

交 6 ขด

交 交 交 交 交 交 交 交交 交 交 交

ตวเตม เสยงอาน : jiāo ความหมาย : สง (ของ)

ตวอยาง

22

容 10 ขด

容 容 容 容 容 容 容 容容 容 容 容

ตวเตม เสยงอาน : rónɡ ความหมาย : ถอ อนญาต รปลกษณ

星 9 ขด

星 星 星 星 星 星 星 星星 星 星 星

ตวเตม เสยงอาน : xīnɡ ความหมาย : ดาว ดวงดาว

是 9 ขด

是 是 是 是 是 是 是 是是 是 是 是

ตวเตม เสยงอาน : shì ความหมาย : เปน คอ ใช

2. เขยนเสนนอนกอนเสนตง เชน

十2 ขด

十 十 十 十 十 十 十 十十 十 十 十

ตวเตม เสยงอาน : shí ความหมาย : เลขสบ สบ

ตวอยาง

33

โครงสรางอกษรจน

นอกจากตวอกษรจนจะประกอบขนจากขดหลาย ๆ ขดแลว ขดทรวมกนเปนตวอกษรหรอโครงสราง

（结构 Jiéɡòu） บางโครงสรางกนำามารวมกนเปนอกษรตวใหมไดอกเปนจำานวนมาก จงตองมลำาดบในการ

เขยนแตละโครงสรางเหลานเขาดวยกน มทงสน 14 โครงสราง ไดแก

1. ซาย-ขวา （左右结构 Zuǒ Yòu Jiéɡòu） เชน

汉 5 ขด

汉 汉 汉 汉 汉 汉 汉 汉汉 汉 汉 汉

ตวเตม 汉 เสยงอาน : Hàn ความหมาย : ชาวฮน (ชาวจน) ราชวงศฮน

打 5 ขด

打 打 打 打 打 打 打 打打 打 打 打

ตวเตม เสยงอาน : dǎ ความหมาย : ต สราง พมพ ตอส ยง หมน (โทรศพท) คำานวณ

体7 ขด

体 体 体 体 体 体 体 体体 体 体 体

ตวเตม 体 เสยงอาน : tǐ ความหมาย : รางกาย รปแบบ

ตวอยาง

47

อปกรณสำาหรบการเขยนอกษรพกนจน

การเขยนอกษรจนในปจจบนมพนฐานมาจากการเขยนดวยพกนมาตงแตสมยโบราณ ทงขดตาง ๆ

และลายเสนกเปนลายเสนของพกนมากอน แมวาปจจบนจะมระบบคอมพวเตอรทใชการพมพแทนการ

เขยนและไมไดใชพกนในชวตประจำาวน การเขยนอกษรดวยพกนกไมไดลดความสำาคญลงไป เพราะถอเปน

ศลปะแขนงหนงไปแลว จะเหนไดจากการใชเพอเขยนอกษรตาง ๆ รวมไปถงการวาดภาพจนดวย

อปกรณทใชในการเขยนอกษรพกนจนโดยหลก ๆ มอยดวยกน 4 อยาง เรยกวา 文房四宝 (Wénfánɡ

Sì Bǎo) หรอ สมบตลำาคาสประการในการเรยนของบณฑตจน ไดแก พกน （笔 bǐ） หมก （墨 mò） กระดาษ

（纸 zhǐ） และแทนฝนหมก （砚 yàn）

1. พกน แนนอนวาการเขยนอกษรจนจะขาดพกนไมไดเลย ดามของพกนกมใหเลอกหลากหลาย

วสด ทงไมไผ งาชาง เงน แกว และทองคำา ขนพกนกเชนกน สามารถทำาขนไดจากขนสตวหลายชนด เชน

ขนกระตาย ขนกวาง ขนแพะ ขนมา หรอแมกระทงผมของเดกเกดใหม เปนตน และตามทไดเกรนไปตงแต

แรกวา แมปจจบนจะเปนยคโลกาภวตน มการใชคอมพวเตอรและมปากกา ดนสอ แลวกตาม การเขยน

อกษรจนทเขาถงอารมณและศลปะแบบจนแท ๆ กยงคงตองใชพกนอยด แตกมการประยกตปากกาแบบ

เตมหมกทมปลายเปนขนแบบพกนดวย

พกนขนาดและแบบตาง ๆ

ตวอยาง

56

ตวอยาง

58

ตวอยาง

61

ตวอยาง

ตวอยาง