2551 Enforcement on Promotion of Non Formal and Informal …journal.edu.cmu.ac.th/download/article/A20171127142126/A... · 2018-09-13 · แห่งชาติ พ.ศ. 2542 แก้ไขเพิ่มเติม

CMU Journal of Education, Vol. 2 No. 1 2018

ศกษาศาสตรสาร มหาวทยาลยเชยงใหม ปท 2 ฉบบท 1 2561

69

การบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551

Enforcement on Promotion of Non-Formal and Informal Education Act, B.E.2551

วยวฒ บญลอย1*, มงขวญ คงเจรญ2, ชนกนารถ บญวฒนะกล3 และวรฬห นลโมจน4 Waiwoot Boonloy Mingkwan Kongjareon Chanoknart Boonwatthanakul Wirun Ninlamot

1 กองแผนงาน มหาวทยาลยธรรมศาสตร (Planning Division, Thammasat University) 2 คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (Faculty of Education, Srinakharinwirot University)

3 สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (School of Educational Studies, Sukhothai Thammathirat Open University) 4 ผเชยวชาญเฉพาะดานสงเสรมมาตรฐานการศกษานอกโรงเรยน ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

กระทรวงศกษาธการ (Office of The Non-Formal and Informal Education, Ministry of Education)

บทคดยอ

การวจยครงนมจดมงหมาย 1) เพอศกษาสภาพปญหาและอปสรรคในการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 2) เพอวเคราะหปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตฉบบน และ3)เพอจดท าขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชพระราชบญญตฉบบนใหมประสทธภาพมากยงขน กลมตวอยางทใชศกษาจากส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกรงเทพมหานคร จงหวดเชยงใหม ขอนแกน ระยอง นนทบรและสราษฎรธาน คอ (1) ผบรหาร จ านวน 92 คน (2) คร จ านวน 335 คน (3) บคลากรทางการศกษา จ านวน 254 คน และ (4) ภาคเครอขาย จ านวน 92 แหง เครองมอทใชในการวจยคอ แบบสอบถาม แบบสมภาษณ แบบสนทนากลม และวเคราะหขอมลโดยใชวธการทางสถตประกอบดวย คาความถ คารอยละ คาเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐานและการวเคราะหเนอหา ผลวจยพบวา 1) สภาพปญหาและอปสรรคทเกดจาก (1) บทบญญตแหงกฎหมาย ภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก (2) สภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากค าสงหรอขอบงคบเพอใหปฏบตตามกฎหมาย ภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก (3) สภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากกระบวนการบงคบใชกฎหมาย ภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก 2)ปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 พบวา (1)ความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาและภาคเครอขาย พบวาอยในระดบปานกลาง (2) เจตคตทมตอการบงคบใชแหงกฎหมายพบวามคาเฉลยภาพรวมอยในระดบมาก (3) มาตรการการบงคบใชแหงกฎหมายพบวามคาเฉลยภาพรวมอยในระดบมาก 3) ขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชแหงกฎหมาย พบวา (1) ในการออกขอก าหนดรองรบการบงคบใชกฎหมายควรเนนการมสวนรวม และการใชกฎหมายหลายฉบบในการปฏบตงานของ กศน. (2) การสรางความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหาร บคลากรกศน.และภาคเครอขาย ดวยการใหความรความเขาใจและการสรางพฒนาชองทางการสอสาร (3) การสรางเจตคตทดตอกฎหมายของผบรหาร บคลากร กศน. และภาคเครอขาย ดวยความเชอทมตอกฎหมาย การกระตนหรอใชสงเราและการใชสอหรอการใชเทคนคเฉพาะตาง ๆ ควรตองหาวธการหรอสรางเจตคตทดตอกฎหมาย

ค าส าคญ: การศกษานอกระบบ / การศกษาตามอธยาศย / การบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551



70

Abstract This research aims to study the state through an examination of the role of law enforcement and the A Study of Law Enforcement on promotion of non-formal and informal Education Act, B.E. 2551 in order to analyze the factors that affect law enforcement and promote education, both non-formal and informal education and prepare guidelines for enforcement of this Act to become more effective. In a study of the samples of non- formal education and informal education, Bangkok, Chiang Mai, Khon Kaen, Rayong, Nonthaburi and Surat Thani: (1) Management of ninety-two administrators. (2) teachers of three hundred and thirty five people, (3) educational personnel of two hundred and fifty four people and (4) an associate network of ninety two separate categories. The instruments used in this study were as follows: The statistics used in this study included frequency, percentage, mean, and standard deviation and content analysis. The results showed the following: 1) Problems and obstacles caused by (1) the provisions of the law; (2) Problems and obstacles arising from the order or regulation to comply with the law. (3) Problems and obstacles arising from law enforcement. The overall and individual aspects are at a high level. 2) Factors affecting the enforcement of the Non- Formal and Informal Education Act BE 2551; ( 1) Measurement of knowledge and understanding of the legal provisions of all groups, the middle average ( 2) The attitudes towards the enforcement of Law the high average ( 3) Law Enforcement Measures the high average and enforced. 3) Recommendations on the Enforcement of Law; (1) In issuing regulations to enforce the law by the participation and use of multiple laws in the practice. (2) Understanding the law by providing knowledge and the development of communication channels. (3) Creating good attitudes towards the law with faith in the law Encourage or use incentive by involving with engagement and use of media or the use of specialized techniques.

Keywords: Non-formal education / Informal education / law enforcement on promotion of non-formal and informal education act B.E.2551 *Corresponding author E-mail:[email protected]

บทน า ความเปนมาของการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยของประเทศไทย นบ ตงแต พ.ศ. 2481-2487 ในสมยรฐบาลจอมพล ป. พบลสงครามไดใหความส าคญกบการจดการศกษาผใหญ เพอแกปญหาการไมรหนงสอของพลเมองในชาต ซงเปนสวนหนงของนโยบายการสรางชาตในสมยนน (ปรศนย เกศะบตร. 2555: 143) โดยรฐบาลไดประกาศใชพระราชกฤษฎกาการจดวางระเบยบราชการ ส านกงาน และกรมในกระทรวงศกษาธการ ฉบบท 7 แต ณ วนท 13 สงหาคม 2483 เรองตงกองการศกษาผใหญ (เสาวณย เลวลย. 2535: 9) โดยมวตถประสงคเพอท าหนาทในการจดการศกษาใหกบผใหญทไมรหนงสอ และภายหลงจากสงครามโลกครงท 2 ไดสงบลง พ.ศ. 2490 ไดมการปรบปรงการจดการศกษาผใหญ จนกระทงในป พ.ศ. 2522 รฐบาลไดยกฐานะหนวยงานทจดการศกษานอกโรงเรยนขนเปนกรมการศกษานอกโรงเรยนตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน (ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. 2547: ออนไลน) ดวยเหตผลทวางานการศกษานอกโรงเรยนมภาระงานทมปรมาณมากและครอบคลมทงประเทศ อกทงตองการใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการจดการศกษา



71

ตงแตป พ.ศ. 2520 เปนตนมา และเมอเปนกรมการศกษานอกโรงเรยนจงไดปรบแนวคดจากเดมซงเปนการศกษาผใหญมาเปนจดการศกษานอกระบบโรงเรยนตามแนวทางการศกษาตลอดชวตตามแนวคดสากล เพอขยายการบรการใหครอบคลมประชากรนอกระบบทกวยและทกกลม กจกรรมเนนการศกษาขนพนฐาน การใหบรการขาวสารขอมลและการฝกทกษะอาชพ จนถง พ.ศ. 2535 ยงคงใชแนวคดการศกษาตลอดชวตกบการใชปรชญาคดเปนเปนหลกพนฐานในการด าเนนการ โดยเนนกจกรรมทเปนการศกษาสายสามญ การศกษาอาชพ และการศกษาตามอธยาศย (สนอง โลหตวเศษ. 2544: 157) เมอป พ.ศ. 2542 ไดมการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงเปนกฎหมายแมบทของการบรหารจดการศกษาของชาตกระทรวงศกษาธการจงไดมการปรบปรงโครงสรางการบรหารจดการการศกษาใหเปนไปตามพระราชบญญตดงกลาวทงระบบ ไดมการปฏบตมาชวงระยะเวลาหนง ตอมาไดมการปรบปรง แกไขพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ในมาตรา 303 ไดก าหนดใหคณะรฐมนตรทเขาบรหารราชการแผนดนมหนาทในการด าเนนการจดท าหรอปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการบรหารจดการศกษาใหแลวเสรจภายในเวลาทก าหนด ในประเดนกฎหมายเรองการพฒนาการศกษาของชาต ในสวนของการสงเสรมและสนบสนนการศกษาในระบบ การศกษานอกโรงเรยน การศกษาตามอธยาศย การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรตลอดชวต ฯลฯ รวมทงปรบปรงกฎหมาย เพอก าหนดหนวยงานรบผดชอบการจดการศกษาทเหมาะสมและสอดคลองกบระบบการศกษาทกระดบของการศกษาขนพนฐาน เพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษาในทกระดบและทกรปแบบใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม (วนดา แสงสารพนธ; และคนอน ๆ. 2551: 1) จงไดมการด าเนนการจดท ากฎหมายทเกยวของกบการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ตอมาในป พ.ศ. 2546 ไดมการประกาศใชพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 หลงจากการประการใชพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 จงท าใหฐานะของกรมการศกษาโรงเรยนนนสนสดลงจากเปนนตบคคลและเปนกรมตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน ประกอบกบการประกาศใชกฎกระทรวงแบงสวนราชการส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 ท าใหมปรบปรงโครงสรางภายในส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการตามขอ 3 มการปรบเปลยนจากกรมการศกษานอกโรงเรยนเปนส านกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน สงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการโดยผลของกฎหมาย (ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย.2558: ออนไลน) จนกระทงในป พ.ศ. 2551 ไดมการประกาศใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ดวยเหตผลทกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาตไดก าหนดหลกการจดการศกษาทส าคญ คอ การจดการศกษาทยดหลกการศกษาตลอดชวตส าหรบประชาชน และใหทกภาคสวนของสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา รวมทงสถานศกษาอาจจดการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบหรอการศกษาตามอธยาศยรปแบบใดรปแบบหนงหรอทงสามรปแบบกได โดยเปนการผสมผสานระหวางการศกษาทงสามรปแบบ เพอใหสามารถพฒนาการศกษาและคณภาพชวตของประชาชนไดอยางตอเนอง แตเนองจากหลกการทวานยงขาดมาตรการเชงกฎหมายทจะผลกดนใหเกดผลในทางปฏบต ตลอดจนกลไกและการด าเนนการเกยวกบการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยทยงไมมกฎหมายเฉพาะรองรบ ดงนน เพอใหเปนไปตามแนวทางและเปาหมายดงกลาวสมควรใหมกฎหมายเพอสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหเปนไปอยางมระบบและตอเนอง พรอมทงมการบรหารและจดการศกษาทมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงในสวนของการบรหารและการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยทจะน าไปสการปฏบตทมความชดเจนและประชาชนไดรบการศกษาอยางตอเนองตลอดชวต (ดศกล เกษมสวสด. 2550: ออนไลน) และ (สมภาษณบคลากรของส านกงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย. 2555: สมภาษณ) สวนปญหาทเกดขนหลงจากทพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ประกาศใชแลวพบวามปญหาเกยวกบโครงสรางการบรหารไมสอดรบกบปรมาณงานท าใหขาดแรงจงใจในการปฏบตงาน



72

เนองจากส านกงาน กศน. มสถานะเปนเพยงระดบส านกในส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ การก าหนดโครงสรางการบรหารภายในจงไมสามารถก าหนดใหมหนวยงานระดบกองได จงท าใหกระบวนการพจารณาการออกกฎกระทรวงตามมาตราใน พระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 นน เกดความลาชา ดงนน เมอไมมกฎกระทรวงในชวงระยะเวลา 5 ปทผานมาท าใหส านกงาน กศน. ไมมเครองมอในการปฏบตงาน ซงสงผลใหไมเกดการเปลยนแปลง และไมเปนไปตามเจตนารมณของพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบ พ.ศ. 2551 ท าใหการบรหารจดการการศกษาของส านกงาน กศน. พบวายงมปญหาเกยวกบขอจ ากดของอ านาจในการอนมต อนญาต สงการตามทกฎหมายบญญต (สรพล นตไกรพจน และคณะ 2556: 44-46) เพราะสถานะของส านกงาน กศน. ไมไดมสถานะเปนนตบคคลตามกฎหมาย โดยเปนเพยงหนวยงานหนงในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ดงนน จงท าใหส านกงาน กศน. มเพยงอ านาจในการอนมต อนญาต สงการตามกฎหมาย ตามทปลดกระทรวงศกษาธการไดมอบหมายเทานน ซงท าใหการสงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมในการด าเนนงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยของภาคเครอขายด าเนนการไดอยางไมเตมรปแบบและยงพบปญหาของจ านวนผเรยนในการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยทมจ านวนอยปรมาณมาก จากปญหาทเกดขนในชวงระยะเวลาทพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ไดมผลบงคบใชมาตงแตป พ.ศ. 2551 จงท าใหตองมการศกษาการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 เพอใหทราบถงขอเสนอแนะแนวทางใหเกดความทนสมยและเหมาะสมในการปรบปรงพระราชบญญตฉบบนตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพปญหาและอปสรรคในการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศย พ.ศ. 2551 2. เพอวเคราะหปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศย พ.ศ. 2551 3. เพอจดท าขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศย พ.ศ. 2551 ใหมประสทธภาพมากยงขน

ขอบเขตของการวจย การศกษาในงานวจยครงนไดก าหนดขอบเขตดานพนทวจยและขอบเขตดานเนอหาของการวจย ประชากรและกลม

ตวอยาง และวธด าเนนการวจยดงตอไปน ขอบเขตดานพนทวจย การศกษาการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ไดด าเนนการท าวจยตอส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการใน 19 กลมจงหวดและ 1 กรงเทพมหานคร ของส านกงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอ/เขตทวประเทศ

ขอบเขตดานเนอหา ผวจยไดศกษาการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 โดย

ศกษาสาระส าคญดงตอไปน 1. การวจยในครงนเปนการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ตลอดจนความคดเหนของผบรหารและผม

ประสบการณของส านกงาน กศน. เกยวกบการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551



73

2. ปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ในสวนประเดนทศกษาการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 และศกษาการบงคบใชในขอบเขต ซงไดอยในสวนของตวแปรตนและตวแปรตาม

3. ขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษาของส านกงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยเขต/อ าเภอทวประเทศ จ านวน 1,005 แหง โดยแบงเปน 2 กลม ดงน

1. กลมทเกบรวบรวมเพอการศกษาสภาพปญหาและอปสรรครวมถงปจจยตาง ๆ ทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 โดยกลมตวอยางทใชในการศกษาครงน สมจากประชากร ซงผวจยใชวธสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Two-stage sampling) ด าเนนการสมแบบแบงชน (stratified random sampling) ตามขนาดของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด/กรงเทพมหานคร โดยใหไดขนาดจงหวดทมขนาดใหญ ขนาดกลางและขนาดเลก ตาม 19 กลมจงหวดและ 1 กรงเทพมหานคร หลงจากนนผวจยไดใชวธการสมตวอยางแบบงาย (simple random sampling) ใชเกณฑโดยตารางของเครจซและมอรแกน ไดแก ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกรงเทพมหานครและอ าเภอ ในจงหวดเชยงใหม ขอนแกน ระยอง นนทบร และสราษฎรธาน ซงประกอบดวยผบรหารของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด ผบรหารสถานศกษา จ านวน 98 คน คร จ านวน 335 คน บคลากรทางการศกษา จ านวน 254 และภาคเครอขาย 92 แหง

2. กลมทเกบรวบรวมเพอรบรองผลทไดจากการศกษาสภาพปญหาและอปสรรครวมถงปจจยตาง ๆ ทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 มาใชเปนขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ใหมประสทธภาพมากยงขน โดยกลมตวอยางทใชในการศกษาใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) การคดเลอกจากผทมสวนไดเสยโดยตรงในการน ากฎหมายไปปฏบต ดงน ไดแก ผบรหารของกระทรวงศกษาธการ ผบรหารของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ผบรหารของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด นกการศกษา นกกฎหมายมหาชน และภาคเครอขาย



74

ศกษาและวเคราะหเอกสาร งานวจย

-ทฤษฎการบงคบใชกฎหมาย-สารบญญตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2 4 ทเกยวของกบ พ.ร.บ. กศน.-สารบญญตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2 ทเกยวของกบ พ.ร.บ. กศน.-บทบญญต พ.ร.บ.การศกษาแหงชาตทเกยวของกบ พ.ร.บ. กศน.-บทบญญต พ.ร.บ.ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ ทเกยวของกบ พ.ร.บ. กศน.-แผนการศกษาแหงชาตทเกยวเนองกบ พ.ร.บ. กศน.-กฎหมายทออกโดยอาศยอ านาจตาม พ.ร.บ. กศน.-นโยบายรฐบาล-กฎหมายวาดวยการศกษาของตางประเทศและการศกษาตลอดชวต

กรอบแนวคดในการวจยเรองการศกษาการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551

การบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2 1

ศกษาในประเดน ดงน1) การจดการศกษา 2) การบรหารจดการการศกษา 3) การมสวนรวมของภาคเครอขาย 4) ความเสมอภาคและความเทาเทยม ) สทธในการรบการศกษา ) บทบาทและอ านาจหนาทของคณะกรรมการ ) บทบาทและอ านาจหนาทของส านกงาน กศน.

ผลการบงคบใชพระราชบญญต สงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2 1

ศกษาการบงคบใชในขอบเขต ดงน 1) การมสวนรวม 2) ความรและความเขาใจในบทบญญตและ

การบงคบใชกฎหมาย 3) การใชกฎหมาย 4) ความเปนอสระและความคลองตว ) ความชดเจนและความเหมาะสมของเนอหา

สาระ ) ระยะเวลาทกฎหมายบงคบใชและการ

ปรบปรงแกไข

ข อ เ ส น อ แ น ะ แ น ว ท า ง ใ น ก า ร บ ง ค บ ใ ชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2 1

รปท 1 กรอบแนวคดในการวจยเรองการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551

ตวแปรทศกษา ตวแปรตน การบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ในแตละประเดน ดงน 1) การจดการศกษา 2) การบรหารจดการการศกษา 3) การมสวนรวมของภาคเครอขาย 4) ความเสมอภาคและความเทาเทยม 5) สทธในการรบการศกษา 6) บทบาทและอ านาจหนาทของคณะกรรมการ และ 7) บทบาทและอ านาจหนาทของส านกงาน กศน.

ตวแปรตาม ผลการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ในแตละขอบเขต ดงน 1) การมสวนรวม 2) ความรและความเขาใจ 3) การใชกฎหมาย 4) ความเปนอสระและความคลองตว 5) ความชดเจนและความเหมาะสมของเนอหาสาระ และ 6) ระยะเวลาทกฎหมายบงคบใชและการปรบปรงแกไข

วธด าเนนการวจย การวจยเพอการศกษาการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ผวจยศกษาโดยใชวธการวจยในลกษณะผสมผสาน (Mixed Research) ดวยวธการศกษาเอกสาร (Document Research) และวธการท าการส ารวจ (Survey Research) ซงมขนตอนการด าเนนการวจย 2 ขนตอนดงน

ตอนท 1 การวเคราะหสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ประกอบดวย 2 ขนตอน ไดแก การสรางและประเมน



75

แบบสอบถาม แบบสมภาษณทเกยวกบ สภาพปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 จากการศกษาเอกสาร (Document Research) เปนการใชขอมลเอกสาร เพอสนบสนนการท างานทางวชาการ ดวยวธการวจยทางเอกสาร และท าการวเคราะหทางเอกสารทเกยวของ และการส ารวจสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ดวยแบบสอบถาม แบบสมภาษณกบผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาทเปนผปฏบตงานของศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยเขต/อ าเภอทวประเทศไทย และภาคเครอขาย

การสรางและประเมนแบบสอบถาม (ชดท 1) เกยวกบสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 จากการตรวจสอบคณภาพตามขนตอนของการวจยโดยใหผเชยวชาญตรวจสอบความสอดคลองภายใน ( Internal Consistency) ดานความตรงตามเนอหา รวม 7 คน และน าคาคณภาพทไดจากผเชยวชาญทง คนมาวเคราะหคาดชนความสอดคลองกนระหวางขอค าถามแตละขอกบจดประสงค (Index of Item Objective Congruence: IOC) ในชดของแบบสอบถามจ านวน 121 ขอ พบวา มจ านวน 14 ขอ ทมคา IOC ต ากวา 0.5 และมจ านวน 107 ขอ ทมคา IOC มากกวาหรอเทากบ 0.5 แลวเลอกขอค าถามทมคามากกวา หรอเทากบ 0.5 ซงผวจยไดปรบเปนขอค าถามส าหรบใชเปนแบบสอบถามตอไป สวนการหาความสอดคลองระหวางประเดนขอค าถามกบวตถประสงคของการวจย (ชดท 2) ของแบบสมภาษณการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 จ านวน 4 ขอ และประเดนขอค าถามกบวตถประสงคของการวจย (ชดท 3) ของวธการประชม/สนทนากลมการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 จ านวน 3 ขอ โดยผเชยวชาญจ านวน 7 คน ไดผลดงน พบวา ทกขอมคา IOC มากกวาหรอเทากบ 0.5 แลวเลอกขอค าถามทมคามากกวา หรอเทากบ 0.5 ซงผวจยไดปรบเปนขอค าถามส าหรบใชเปนแบบสมภาษณและสนทนากลมตอไป ผวจยไดด าเนนการปรบขอค าถามในชดเครองมอทง 3 ชด ตามความเหนของผเชยวชาญทง 7 ทาน และขนตอนตอมาไดน าแบบสอบถาม มาปรบปรงตามค าแนะน าของผเชยวชาญแลวเสนอประธานกรรมการผควบคมปรญญานพนธและกรรมการเพอพจารณา จากนนน าแบบสอบถามไปทดสอบคณภาพของแบบสอบถามโดยน าไปทดลองใช (Try Out) กบประชากรทไมใชกลมตวอยาง ไดแก ผบรหารส านกงาน กศน.จงหวดปทมธาน ผบรหารสถานศกษา คร บคลากรทางการศกษา และภาคเครอขาย จ านวน 30 คน แลวน าค าตอบมาวเคราะหหาคาความเชอมน (Reliability) โดยใชการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) และน ามาปรบปรงแบบสอบถาม แลวเสนอประธานกรรมการผควบคมปรญญานพนธและกรรมการเพอพจารณา หลงจากนนจงน าแบบสอบถามฉบบจรงไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง โดยผลของการน าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) พบวา ชดแบบสอบถาม สภาพ ปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ตามขอ 1-44 และขอ 99-113 เปนการตอบใน 5 ระดบ ในภาพรวมโดยไดผลดงคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) เทากบ 0.971 สวนแบบสอบถามทเปนขอทดสอบความรความเขาใจขอท 45-98 ไดผลดงคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ในภาพรวมเทากบ 0.843 โดยผวจยไดสงแบบสอบถามใหกลมตวอยางทง 4 กลม จ านวนทงหมด 773 ชด ไดรบการตอบกลบจ านวน 432 ชด คดเปนรอยละ 55.9 ของจ านวนแบบสอบถามทงหมดทสงออก เนองจากมขอจ ากดดวยเงอนเวลาในการเกบขอมลและจ านวนกลมตวอยางทตอบแบบสอบถามกลบ จงท าใหไดขอมลจ านวนทจ ากด

ตอนท 2 การจดท าขอเสนอแนะแนวทางทไดจากการศกษาสภาพปญหาและอปสรรครวมถงปจจยตางๆ ทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 มาใชเปนขอเสนอแนะเครองมอทใชในการวจย ดวยวธการสนทนากลม และการน าผลการวจยทไดจากขนตอนท 1 ซงเปนรางขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 เสนอใหผทรงคณวฒท าการรบรองผล เพอหาขอเสนอแนะและแนวทางตอไป



76

การวเคราะหขอมล ตอนท 1 วเคราะห สภาพปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ดวยการประเมนแบบสอบถาม แบบสมภาษณทเกยวกบสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 และการส ารวจสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ดงน การวเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถามดวยคาสถตรอยละ และความเหนเกยวกบการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ผวจยค านวณหาคาความถ คารอยละ คาเฉลย (Mean) และความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ดวยโปรแกรมส าเรจรปทางคณตศาสตร ส าหรบคาความถทน าไปปฏบตได ค านวณหาคาเฉลยโดยใชเกณฑดงน

1. แบบมาตรสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ดงน 4.51-5.00 หมายถง ระดบมากทสด 3.51-4.50 หมายถง ระดบมาก 2.51-3.50 หมายถง ระดบปานกลาง 1.51-2.50 หมายถง ระดบนอย และ1.00-1.50 หมายถง ระดบนอยทสด

2. แบบสอบถามเปนแบบใหเลอกตอบใชหรอไมใช ส าหรบความรและความเขาใจ ไดใชเกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน และตอบผดหรอไมตอบให 0 คะแนน และการแปลผลคะแนนเฉลยแบบองเกณฑ ม 3 ระดบ ดงน ระดบสง คอ ไดคะแนนตอบถกตงแตรอยละ 80 ขนไป ระดบปานกลาง คอ ไดคะแนนตอบถกตงแตรอยละ 60-79 และระดบต า คอ ไดคะแนนตอบถกนอยกวารอยละ 60 (สวชา สภามา. 2552: 93) ส าหรบแบบสอบถาม ซงเปนค าถามแบบใหเลอกตอบใชหรอไม สวนความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตมของผบรหารส านกงาน กศน.จงหวด ผบรหารสถานศกษา คร บคลากรทางการศกษา และภาคเครอขายทเปนขอค าถามปลายเปด ผวจยใชวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และค านวณดวยคาความถและรอยละ

3. แบบสมภาษณผบรหารส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด ผบรหารสถานศกษา คร บคลากรทางการศกษา และภาคเครอขายใชการวเคราะหขอมลดงน โดยผวจยน าขอมลทไดจากการสมภาษณตามวตถประสงคของกลมตวอยางมาท าการวเคราะหและเรยบเรยงตามประเดนทไดก าหนดไว ซงไดจ าแนกเปนความคดเหนของกลมผบรหารและกลมปฏบตการ

ตอนท 2 ผวจยน าขอมลทไดจากการรบรองผล แปลผล และสรปประเดนสาระส าคญดวยเทคนคการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) จะไดขอเสนอแนะแนวทางในการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551

ผลการวจย ตอนท 1 ผลการวเคราะหสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 การวจยขนตอนน เปนการศกษาสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงวเคราะหปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 โดยการศกษาความเหนของผทเกยวของ ดวยการท าการส ารวจ (Survey Research) เพอเปนวธเกบขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ ดงนน การด าเนนการวจยจงมขนตอนและวธการดงตอไปน

ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพของผบรหารส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดและผบรหารสถานศกษาเขต/อ าเภอ คร บคลากรทางการศกษาและภาคเครอขายในกรงเทพมหานครและ



77

อ าเภอ ในจงหวดเชยงใหม ขอนแกน ระยอง นนทบร และสราษฎรธาน จากขอมลสถานภาพของการตอบแบบสอบถาม พบวา มจ านวนผตอบแบบสอบถามทงหมด 432 คน เปนชายจ านวน 149 คน คดเปนรอยละ 34.5 เปนหญงจ านวน 283 คน คดเปนรอยละ 65.5 และเมอพจารณาในแตละกลม ครเปนผตอบมากทสด 336 คน คดเปนรอยละ 77.8 บคลากรทางการศกษา 63 คดเปนรอยละ 14.6 ผบรหาร 28 คน คดเปนรอยละ 6.5 และภาคเครอขาย 5 คน คดเปนรอยละ 1.2 ของจ านวนทงหมด ตามวตถประสงคของการวจยขอแรก ผลตอสภาพปญหาและอปสรรคในการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 มดงน 1. ระดบของปญหาและอปสรรคทเกดจากบทบญญตแหงกฎหมาย 2.ระดบของปญหาและอปสรรคทเกดจากค าสงหรอขอบงคบเพอใหปฏบตตามกฎหมาย และ 3. ระดบของปญหาและอปสรรคทเกดจากกระบวนการบงคบใชกฎหมาย

1. ระดบของปญหาและอปสรรคทเกดจากบทบญญตแหงกฎหมาย โดยรวมทง 7 ดาน พบวาอยในระดบมาก (

= 3.87) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสด ตามล าดบ ไดแก 1) การบรหารจดการการศกษาของ

ส านกงาน กศน. ( = 4.10) รองลงไปไดแก 2) การมสวนรวมของภาคเครอขาย ( = 3.90) 3) กระบวนการออกกฎหมาย (

= 3.87) 4) การจดการศกษา ( = 3.90) 5) การกระจายอ านาจแกสถานศกษา ( = 3.81) 6) ความเสมอภาคในการ

เขาถงและไดรบการศกษา ( = 3.80) และดานทเฉลยต าสด ไดแก 7) นยามและความหมายของกฎหมาย ( = 3.78) เมอพจารณาเปนรายขอ (ทงหมด 7 ดาน 26 ขอ) พบวา ขอทมคาเฉลยสงสด ไดแก โครงสรางการบรหารไมสอดรบกบปรมาณงานท าใหขาดแรงจงใจในการปฏบตงาน เนองจากส านกงาน กศน. มสถานะเปนเพยงระดบส านกในส านกงานปลดกระทรวง

ศกษาธการ การก าหนดโครงสรางการบรหารภายในจงไมสามารถก าหนดใหมหนวยงานระดบกองได ( = 3.83) รองลงไปไดแก โครงสรางของส านกงาน กศน. ทมสถานะเปนเพยงระดบส านกงานในส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ท าให

โครงสรางการบรหารงานไมสอดรบกบปรมาณงาน จงสงผลใหการด าเนนงานไมครอบคลมทงประเทศ ( = 3.81) ขาดระบบ

การสนบสนน บ ารงขวญก าลงทชดเจนใหแกภาคเครอขายผปฏบตงาน กศน. อยางมคณภาพและตอเนอง ( = 3.79) และขอทเฉลยต าสด ไดแก การมความรวมมอและการประสานงาน ระหวาง กศน.ระดบกระทรวงกบเครอขาย กศน. ในระดบต าบล ยงมชองวางในการท างานระหวาง กศน.กบสวนราชการอนในพนท และผดอยโอกาสยงไดรบการบรการทขาดความเทา

เทยมกนในการไดรบการศกษาในแตละกลมเปาหมายทอยตางกลมกน ( = 3.53) 2. ระดบของปญหาและอปสรรคทเกดจากค าสงหรอขอบงคบเพอใหปฏบตตามกฎหมาย ซงประกอบดวย 1)

การมสวนรวมของภาคเครอขาย และ 2) การบรหารและการจดการศกษา เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลย

สงสด ตามล าดบ ไดแก การมสวนรวมของภาคเครอขาย ( = 4.05) รองลงไปไดแก การบรหารและการจดการศกษา ( = 4.01)

เมอพจารณาการมสวนรวมของภาคเครอขาย เปนรายขอ (ทงหมด 6 ขอ) พบวา ขอทมคาเฉลยสงสด ตามล าดบจากมากไปหานอย ไดแก ควรมการประชาสมพนธใหภาคเครอขายทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมอยาง

ตอเนองในการจดกจกรรม/โครงการการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ( = 3.79) รองลงไปไดแก ดานเครอขายการเรยนรซงสงคมยงขาดการมสวนรวมในการจดการศกษาอยางเตมท โดยคนสวนใหญยงมความเขาใจวาการศกษา

เกดขนทโรงเรยน หรอสถาบนการศกษาเทานน ( = 3.77) การมสวนรวมของแหลงการเรยนรสวนใหญเปนการจดบรการในเชงตงรบขาดการประสานงานกบองคกรและหนวยงานในระดบพนทยงไมมบทบาทในการพฒนาแหลงการเรยนรเทาทควร (

= 3.71) การมสวนรวมของแหลงการเรยนรสวนใหญเปนการจดบรการในเชงตงรบขาดการประสานงานกบชมชนและ

คณะกรรมการในระดบชมชนยงไมมบทบาทในการพฒนาแหลงการเรยนรเทาทควร ( = 3.67) และขอทเฉลยต าสด ไดแก ขาดการประสานงานระหวางหนวยงานทจดกจกรรมการศกษานอกโรงเรยนทงภายในองคกรและภายนอกองคกร จงท าใหผลการด าเนนงานมทงทเปนสวนทซ าซอน และมชองวางทไมครบขนตอนหรอสาระทจ าเปน และขาดการวางแผนงานระหวาง



78

หนวยงานทจดกจกรรมการศกษานอกโรงเรยนทงภายในองคกรและภายนอกองคกร จงท าใหผลการด าเนนงานมทงทเปนสวน

ทซ าซอน และมชองวางทไมครบขนตอนหรอสาระทจ าเปน ( = 3.63) เมอพจารณาการบรหารและการจดการศกษา เปนรายขอ (ทงหมด 4 ขอ) พบวา ขอทมคาเฉลยสงสด ตามล าดบ

จากมากไปหานอย ไดแก สถานะของส านกงาน กศน. ตามโครงสรางของหนวยงานไมไดมสถานะเปนนตบคคลตามกฎหมาย แตเปนเพยงหนวยงานหนงในส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จงมขอจ ากดของอ านาจในการอนมต อนญาต สงการตามท

กฎหมายบญญต ( = 3.80) รองลงไปไดแก การจดการศกษาของสถานศกษาในระดบพนทปฏบตตามหลกสตรการศกษานอกระบบในระดบการศกษาขนพนฐานประสบปญหาในการก าหนดจ านวนวชาทใหเลอกหลากหลาย จงมผลตอความพรอม

ในการจดการศกษาใหกบผเรยน ( = 3.76) การบรหารจดการดานงบประมาณ ในการเบกจายเงนงบประมาณของศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอยงตองท าเรองงบประมาณไปใหส านกงาน กศน.จงหวดเปนผอนมต จง

ท าใหไมคลองตวในการปฏบตงาน ( = 3.71) และขอทเฉลยต าสด ไดแก การบรหารจดการในการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรในระดบศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอยงตองใหผบรหาร กศน.จงหวดเปนผ

พจารณาขนสดทาย จงสงผลตอการบรหารงานบคคลในระดบสถานศกษา ( = 3.67) 3. ระดบของปญหาและอปสรรคทเกดจากกระบวนการบงคบใชกฎหมาย ซงประกอบดวย 1) ขนตอน วธการ

และการน ากฎหมายไปปฏบต และ 2) วธการบงคบใชกฎหมาย เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสด

ตามล าดบ ไดแก ขนตอน วธการและการน ากฎหมายไปปฏบต ( = 3.96) รองลงไปไดแก วธการบงคบใชกฎหมาย ( = 3.86)

เมอพจารณาขนตอน วธการและการน ากฎหมายไปปฏบต เปนรายขอ (ทงหมด 6 ขอ)พบวา ขอทมคาเฉลยสงสด ตามล าดบจากมากไปหานอย ไดแก หนวยงานทรบผดชอบโดยตรงตองศกษากฎหมายใหถองแทแลวด าเนนการตามอ านาจ

หนาททกฎหมายก าหนดและด าเนนการประสานงานขอความรวมมอ ( = 3.73) รองลงไปไดแก การศกษารปแบบการ

สงเสรมการจดการศกษาเพอน ามาเปนกลไกในการบงคบใชกฎหมาย โดยมการจดการศกษาทหลากหลาย ( = 3.69) การศกษารปแบบการสงเสรมการจดการศกษาเพอน ามาเปนกลไกในการบงคบใชกฎหมาย โดยมการจดการศกษาทแบงความ

รบผดชอบตามกลมเปาหมาย ( = 3.69) ความไมทวถงในการไดรบโอกาส ซงเกดจากไมมการศกษาตลอดชวตทจะเปน

ตวก าหนดกรอบ มาตรการ และแนวทางการด าเนนงานใหเปนไปอยางมระบบและตอเนอง ( = 3.68) ขาดระบบ

ประสานงานการใชประโยชนรวมกนจากทรพยากรทางการศกษา ( = 3.64) และขอทเฉลยต าสด ไดแก ขาดหนวยงานหลก

ทรบผดชอบชดเจนในการด าเนนงานบรหารจดการใหเปนไปอยางมประสทธภาพเหมาะสมสอดคลองกบสถานการณ ( = 3.59)

เมอพจารณาวธการบงคบใชกฎหมาย เปนรายขอ (ทงหมด 2 ขอ) พบวา ขอทมคาเฉลยสงสด ไดแก การน า

กฎหมายไปปฏบตใชจรงตามหลกวชาการจะตองมความยดหยนและปรบใชกบพนทจรง ( = 3.77) รองลงไปไดแก การ

ตรวจสอบ ตดตามผทน ากฎหมายไปใชปฏบต ( = 3.72) โดยสรปภาพรวมผลตอสภาพ ปญหาและอปสรรคในการบงคบใช

พระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 อยในระดบมาก ( = 3.68) ตามวตถประสงคของการวจยขอสอง ปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 มดงน 1.ความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาและภาคเครอขาย 2.ระดบเจตคตทมตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 และ3.ระดบมาตรการการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551

1.ความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาและภาคเครอขาย มจ านวน 54 ขอ ประกอบดวย 1) ดานการจดการศกษา (หลกการจด รปแบบการจด ผเรยน ผจดการเรยนร ผสงเสรมและ



79

สนบสนน) 2) การบรหารจดการการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย 3) การมสวนรวมของภาคเครอขาย 4) ความเสมอภาคและความเทาเทยม 5) สทธในการรบการศกษา 6) บทบาทและอ านาจหนาทของคณะกรรมการ และ 7) บทบาทและอ านาจหนาทของส านกงาน กศน. มรายละเอยด ดงน (1)ผบรหาร จ านวน 28 คน พบวา มความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายอยในระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ 0.75 คดจากจ านวนขอทตอบถก 40.96 ขอ โดยตอบถกต าสด 33 ขอ ตอบถกสงสด 47 ขอ (2)คร จ านวน 336 คน พบวา มความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายอยในระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ 0.76 คดจากจ านวนขอทตอบถก 41 ขอ โดยตอบถกต าสด 14 ขอ ตอบถกสงสด 47 ขอ (3)บคลากรทางการศกษา จ านวน 63 คน พบวา มความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายอยในระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ 0.76 คดจากจ านวนขอทตอบถก 40.96 ขอ โดยตอบถกต าสด 27 ขอ ตอบถกสงสด 47 ขอ และ (4)ภาคเครอขาย จ านวน 5 คน พบวา มความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายอยในระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ 0.74 คดจากจ านวนขอทตอบถก 40.40 ขอ โดยตอบถกต าสด 36 ขอ ตอบถกสงสด 42 ขอ โดยสรปภาพรวมระดบความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของทง 4 กลม ผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาและภาคเครอขายอยในระดบปานกลาง โดยครและบคลากรมคาเฉลยมากทสด (0.76) รองลงมาคอ ผบรหาร (0.75) และภาคเครอขาย (0.74) 2.ระดบเจตคตทมตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 มรายละเอยด ดงน ระดบเจตคตทมตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.

2551 โดยรวมของทกดานพบวาอยในระดบมาก ( = 3.97) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด ไดแก

การมสวนรวมตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย ( = 3.75) รองลงไปไดแก ความรความเขาใจ

ตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย ( = 3.73) ระยะเวลาทบงคบใช และการปรบปรงแกไขตอ

กฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย ( = 3.72) และขอทเฉลยต าสด ไดแก ความชดเจนและความ

เหมาะสมของเนอหา สาระตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย ( = 3.71) เมอพจารณาเปนรายกลมพบวา ภาคเครอขายมเจตคตทมตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

พ.ศ. 2551 อยในระดบมากทสด ( = 4.40) รองลงมา ไดแก บคลากรทางการศกษา ( = 4.00) คร ( = 3.97) และ

ผบรหาร ( = 3.89) 3.ระดบมาตรการการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.

2551 ซงประกอบดวย 1) การสงเสรมและสนบสนน 2) การประชาสมพนธและรณรงคตอประชาชน และ3) การลดหยอนทางดานภาษ มรายละเอยด ดงน 1) การสงเสรมและสนบสนน ประกอบดวย การมสวนรวม การใชกฎหมายและระยะเวลาทบงคบใชและการ

ปรบปรงแกไข พบวา ภาพรวมของ (1) การมสวนรวมอยในระดบมาก ( = 4.00) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทม

คาเฉลยสงสด ไดแก การสงเสรมใหภาคสวนตางๆ ไดมสวนรวมเพอการสนบสนนและพฒนาดานการศกษาตลอดชวต ( = 3.88) รองลงไปไดแก สรางและการบรณาการการด าเนนงานขยายความรวมมอและประสานงานความเ ชยวชาญ ความถนด

และบรบท หรอรายละเอยดทางการด าเนนงานของแตละองคกร ( = 3.87) และเมอพจารณาเปนรายกลมพบวา ภาค

เครอขายมการสงเสรมและสนบสนนในระดบมาก ( = 4.40) รองลงไปไดแก บคลากรทางการศกษา ( = 4.06) คร ( =

3.99) และผบรหาร ( = 3.85)

(2) การใชกฎหมายอยในระดบมาก ( = 3.97) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด

ไดแก มอ านาจหนาทตามกฎหมายจะตองปฏบตใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด ( = 3.81) รองลงไปไดแก ผเรยน ผ

สงเสรมและสนบสนนทจะไดรบประโยชนตองมการตรวจสอบ ตดตาม ผทน ากฎหมายไปใชปฏบต ( = 3.80) และการน า

ขอเทจจรงไปปรบกบตวบทกฎหมาย และพจารณาวาขอเทจจรงนนมผลทางกฎหมายอยางไร ( = 3.77) และเมอพจารณา



80

เปนรายกลมพบวา ภาคเครอขายมการสงเสรมและสนบสนนในระดบมาก ( = 4.20) รองลงไปไดแก ผบรหาร ( = 4.03)

บคลากรทางการศกษา ( = 3.98) และคร ( = 3.96)

(3) ระยะเวลาทบงคบใชและการปรบปรงแกไขอยในระดบมาก ( = 3.96) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด ไดแก มความเหมาะสมกบลกษณะของกลมเปาหมายการศกษาแตละกลม เชน กลมผดอยโอกาส

กลมผใชแรงงาน เปนตน และรวมถงการประกาศใชตามวธการในกฎหมาย ( = 3.88) รองลงไปไดแก เพอใหกฎหมายทน ามาบงคบใชมความทนสมยเทาทนตอการเปลยนแปลง และแนวโนมความตองการโดยภาพรวมของสงคม ระบบเศรษฐกจ

และความตองการของตลาดแรงงาน ( = 3.85) และเมอพจารณาเปนรายกลมพบวา ภาคเครอขายมการสง เสรมและ

สนบสนนในระดบมาก ( = 4.40) รองลงไปไดแก ผบรหาร ( = 4.00) คร ( = 3.96) และบคลากรทางการศกษา ( = 3.95)

2) การประชาสมพนธและรณรงคตอประชาชน พบวา ภาพรวมของความรความเขาใจอยในระดบมาก ( = 3.96) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยเทากน ไดแก ผเกยวของกบกฎหมายตองศกษาท าความเขาใจในเนอหาของกฎหมายในเรอง การจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย การสงเสรมและสนบสนน และการมสวน

รวมของภาคเครอขาย เปนตน ( = 3.87) และน าความรทไดไปปฏบตในเรองทเกยวของกบการบงคบใชกฎหมายและการ

พฒนาทกษะในดานตางๆ ( = 3.87) และเมอพจารณาเปนรายกลมพบวา ภาคเครอขายมความรความเขาใจในการ

ประชาสมพนธและรณรงคตอประชาชนอยในระดบมาก ( = 4.40) รองลงไปไดแก ผบรหาร ( = 4.14) บคลากรทางการ

ศกษา ( = 4.04) และคร ( = 3.93)

3) การลดหยอนทางดานภาษอยในระดบมาก ( = 3.76) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด ไดแก การจดตงกองทนในรปแบบตางๆ เพอสงเสรมและสนบสนนการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย โดย

ไดรบการลดหยอนมาตรการทางดานภาษ ( = 3.70) รองลงไปไดแก การบรจาคเงนเพอสงเสรมและสนบสนนการศกษา

นอกระบบและการศกษาตามอธยาศย โดยไดรบการลดหยอนมาตรการทางดานภาษ ( = 3.66) และเมอพจารณาเปนราย

กลมพบวา ภาคเครอขายอยในระดบมาก ( = 4.00) รองลงไปไดแก คร ( = 3.77) บคลากรทางการศกษา ( = 3.72)

และผบรหาร ( = 3.60) โดยสรปภาพรวมระดบเจตคตและมาตรการทมตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษา

นอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 อยในระดบมาก ( = 3.79)

ตอนท 2 ผลการจดท าขอเสนอแนะแนวทางทไดจากการวเคราะหสภาพปญหาและอปสรรครวมถงปจจยตางๆ ทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ตามวตถประสงคของการวจยขอสาม ขอเสนอแนะแนวทางทไดจากการใหขอเสนอแนะแนวทางโดยผทรงคณวฒ มดงตอไปน

1. การจดท าขอเสนอแนะแนวทางการเพมประสทธภาพการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 ในการออกขอก าหนดรองรบการบงคบใชกฎหมาย

1) การมสวนรวม เจตนารมณส าหรบผดอยโอกาส ผพลาดโอกาส และขาดโอกาสทางการศกษา เพอใหทกภาคสวนเขามามสวนเขามามสวนรวม ดงนน ปจจยชขาดในการจดการศกษานอกระบบ คอ การมสวนรวม การจดการศกษาเปนการจดแบบใชการมสวนรวม มดงน (1) การปรบกระบวนทรรศน สทธของประชาชน ประชาชนไดรบโอกาสและสรางโอกาสกบประชาชน การปรบกระบวนการโดยใหประชาชนสวนใหญมารวมในการจด เชน ศนยการเรยนร แหลงเรยนรเศรษฐกจพอเพยงและจะตองมการการนตดานมาตรฐาน และ (2) การใหมกองทนทางการศกษาใหกบประชาชนใหไดมสทธจดการศกษา โดยใหประชาชนสามารถเขยนขอจดการศกษา



81

2) เนองจากการท างานในโครงการของ กศน. ในระดบเชงพนทปฏบต ของกศน.ต าบล อยในฐานะขาดประสทธภาพ เพราะบคลากรของคร ซงมวฒการศกษาไมตรงกบภาระงานทปฏบต ดงนนควรน าหลกการบรหารงานบคคลทวา Put the right man on the right job มาใชในการบรรจบคลากรทเขามาท างานใน กศน.ต าบล

3) การท าใหกศน.ต าบลมประสทธภาพโดยมคร กศน.ต าบล เปนคนท าหนาทในการบรการในฐานะสวนหนา โดยกศน.ภาคตองใหความส าคญในกรณสรางประสทธภาพใหกบคร กศน.ต าบล ศนยภาค ศนยอ าเภอและคร กศน.ต าบล ตองน าไปท ากฎหมายในเรองของแนวทางปฏบต

4) การใชกฎหมายหลายฉบบในการปฏบตงานของ กศน.ทงในสวนกลางและในระดบพนทปฏบตระดบจงหวด อ าเภอ เขตและต าบล จะเปนไปในเรองการจดและจะไปโยงกบกฎหมายหลายๆ ฉบบ เชน กฎหมาย พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2546 และพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ เปนตน

5) ความไมคลองตวในการท างาน เนองจากโครงสรางของ ส านกงาน กศน. อยภายใตส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ท าใหการท างานมขอจ ากดในการขออนมตในเรองตางๆ เชน ดานงบประมาณ ดานบคลากร และทรพยากรทใชในการปฏบตงาน เปนตน

6) พระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ในมาตรา 20 เรองการประกนคณภาพนนเปนเรองเกยวกบการศกษานอกระบบเทานนแตการประกนคณภาพภายนอกและภายในยงคงมงเนนการประกนคณภาพทง 2 ดานคอ การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจะท าอยางไรใหหนวยงานภายนอกไดทราบเกยวกบการบงคบใชกฎกระทรวงของ กศน.

7) ในการออกขอก าหนดรองรบการบงคบใชกฎหมายตองค านงถงเจตนารมณของกฎหมายแมบท คอ พระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551และขนตอนการออกขอก าหนดควรใหบคลากรทเกยวของเขามามสวนรวมใหไดมากทสด

2. การสรางความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย 1) การใหความรความเขาใจตอพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.

2551 มาใชเพอมาใหโอกาสประชาชนทกคนและเปนหลกประกนใหประชาชน ดอย พลาด ขาดโอกาส มการจดระบบองคกรใหม เพอใหความมนคงกบประชาชนปลายทางเพอใหเครองมอพนฐานกบประชาชนและใหเหมาะสมกบสภาพของประชาชน เปนการศกษาพนฐาน และเพอเปนการใหพนฐานความรเรอง กศน.

2) การสรางและพฒนาชองทางการสอสาร เพอเปนการสรางประสทธภาพในระดบต าบลและอ าเภอ ท าอยางไรให กศน.ต าบลเปนประชาสมพนธทดทสด

3) ขนตอนและวธการสงเสรมและสนบสนนการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยควรสอสารใหภาคเครอขายมความรความเขาใจในการขอรบการสงเสรมและสนบสนนการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย เนองจากการด าเนนภารกจนตองอาศยความรวมมอจากภาคเครอขายอยางมาก โดยอาจจดท าเปนแนวปฏบตทเขาใจไดโดยงายมากกวาการอานกฎหมายทงฉบบ

4) ตองท าความเขาใจในเจตนารมณของกฎหมายฉบบนน ๆ กอนจะท าความเขาใจในเนอหาสาระของบทบญญตแหงกฎหมาย โดยเฉพาะกฎหมายทรางขนมาใหมนน จะมความเปนมาและพฒนาการทมกมาจากการพบปญหาอปสรรคจากกฎหมายฉบบเดม การท าความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายจงอาจตองยอนไปศกษาถงกฎหมายฉบบเดมดวย

5) การสรางและพฒนาชองทางการสอสารควรจดท าคมอซงเปนเอกสาร หรอไฟลอเลกทรอนกสเพอสอสารและอธบายบทบญญตทางกฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานใหเปนภาษาทเขาใจไดโดยงาย เนองจากบทบญญตทางกฎหมายมกใชภาษาทางกฎหมายทเปนภาษาเทคนคท าใหผปฏบตงานอาจะเกดความไมเขาใจในการน าไปปฏบต



82

6) จดเวทรวบรวมปญหาและขอเสนอตอการพฒนาเนองจากกฎหมายฉบบนใชบงคบมาเกอบ 10 ป และก าลงจะมการรางกฎหมายวาดวยการศกษาตลอดชวต ดงนน ควรมการรวบรวมปญหาและอปสรรคของการใชกฎหมายฉบบนจากทกภาคสวนทเกยวของ เพอน าไปสการรางปรบปรงแกไขกฎหมายฉบบเดมใหมประสทธภาพ หรอรางกฎหมายฉบบใหมใหมความเหมาะสมและทนสมย

3. การสรางเจตคตทดตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย 1) ความเชอทมตอกฎหมาย คนสวนใหญจะเขาใจวากฎหมายเปนเรองของการบงคบหรอตกรอบใหตองปฏบต

จงมองในแงของภาระทตองท า หรอไมปฏบตตามแลวจะเกดผลราย ซงนนถอเปนเพยงลกษณะประการหนงของกฎหมาย แตกฎหมายฉบบนยงมเจตนารมณในการสงเสรมและสนบสนนใหการด าเนนภารกจการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหเปนไปอยางมสวนรวมโดยอาศยภาคเครอขายเขามารวมกนจดการศกษา ซงหากสามารถน าไปบงคบใชไดอยางเตมประสทธภาพจะเปนประโยชนตอการจดการศกษาเปนอยางมาก

2) การกระตนหรอใชสงเราโดยใหผบรหาร บคลากร และภาคเครอขายกบการมสวนรวม เนองจากการมสวนรวมถอเปนหลกการส าคญประการหนงของกฎหมายฉบบน ดงนน ควรตองมกระบวนการในการสรางการมส วนรวมในหลายรปแบบ ทงในแงของการใหขอมลทเกยวของกบกฎหมายอยางสม าเสมอและรวมถงแนวโนมของการแกไขปรบปรงกฎหมายหรอการรางกฎหมายฉบบใหมในอนาคต การสอบถามความคดเหนหรอการประชมเพอรบฟงความคดเหนจากผบรหาร บคลากร กศน. และภาคเครอขาย เพอใหทกภาคสวนไดรสกถงการมสวนรวมในทกกระบวนการขนตอนของกฎหมาย

3) การใชสอหรอการใชเทคนคเฉพาะตาง ๆ ควรตองหาวธการหรอสรางเจตคตทดตอกฎหมาย โดยท าใหผทเกยวของไมมองวากฎหมายเปนเรองยากหรอเรองทไกลตว

ขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ใหมประสทธภาพมากยงขน โดยท าเปนแผนภาพเพอใหเหนนวตกรรมของงานวจย

รปท 2 ขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551



83

1) การจดท าขอเสนอแนะแนวทางการเพมประสทธภาพการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 ในการออกขอก าหนดรองรบการบงคบใชกฎหมาย เพอใชเปนแนวทางในการแกปญหา

2)

7) 8)

2558

) Put the right man on the right job

Put the right man on the right job 5)

7)

รปท 3 การออกขอก าหนดรองรบการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551

2) การสรางความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย เพอใหบคลากรมความรความเขาใจและน าไปปรบใชตอไป



84

2558


7)

รปท 4 การสรางความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย

3) การสรางเจตคตทดตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย เพอใหบคลากรมเจตคตทตอการน ากฎหมายไปใชในการปฏบตงาน

1)

2558


7)

รปท 5 การสรางเจตคตทดตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย



85

สรปผลการวจย การวจยในครงนเปนการวจยแบบผสมผสาน (Mixed Research) ระหวางการศกษาเอกสารและการส ารวจขอมล

จากวตถประสงคทง 3 ขอ สรปผลการวจยไดดงตอไปน 1. สภาพปญหาและอปสรรคในการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศย พ.ศ. 2551 ทพบสรปไดดงน 1) ผลระดบของสภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากบทบญญตแหงกฎหมาย โดยรวมและรายดานอยใน

ระดบมาก ซงภาพรวมของรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสด ตามล าดบจากมากไปนอย ไดแก (1) การบรหารจดการ

การศกษาของส านกงาน กศน. ( = 4.10) (2) การมสวนรวมของภาคเครอขาย ( = 3.90) (3) กระบวนการออกกฎหมาย

( = 3.87) (4) การจดการศกษา ( = 3.90) (5) การกระจายอ านาจแกสถานศกษา ( = 3.81) (6) ความเสมอภาคใน

การเขาถงและไดรบการศกษา ( = 3.80) และ (7) นยามและความหมายของกฎหมาย ซงเปนปญหาทน ามาใชในการจดท า

ขอเสนอแนะและแนวทาง ( = 3.78) 2) ผลระดบของสภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากค าสงหรอขอบงคบเพอใหปฏบตตามกฎหมาย โดยรวม

และรายดานอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบตามล าดบ ไดแก (1) การมสวนรวมของภาคเครอขาย ( = 4.05)

และ (2) การบรหารและการจดการศกษา ( = 4.01) 3) ผลระดบของสภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากกระบวนการบงคบใชกฎหมาย โดยรวมและรายดานอย

ในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบตามล าดบ ไดแก (1) ขนตอน วธการและการน ากฎหมายไปปฏบต ( = 3.96) (2)

วธการบงคบใชกฎหมาย ( = 3.86) 2. ปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.

2551 1) ผลการวดความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาและภาค

เครอขาย ซงมจ านวน 54 ขอ ประกอบดวย 7 ดาน ไดแก (1) ดานการจดการศกษา (หลกการจด รปแบบการจด ผเรยน ผจดการเรยนร ผสงเสรมและสนบสนน) (2) การบรหารจดการการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (3) การมสวนรวมของภาคเครอขาย (4) ความเสมอภาคและความเทาเทยม (5) สทธในการรบการศกษา (6) บทบาทและอ านาจหนาทของคณะกรรมการ และ (7) บทบาทและอ านาจหนาทของส านกงาน กศน. ซงในภาพรวมความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาและภาคเครอขาย พบวาอยในระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ 0.75

2) ระดบเจตคตทมตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มคามากตามล าดบ ไดแก (1) การมสวนรวมตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน.และภาคเครอขาย (2) ความรความเขาใจตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย (3) ระยะเวลาทบงคบใช และการปรบปรงแกไขตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขายและต าสด ไดแก ความชดเจนและความเหมาะสมของเนอหา สาระตอกฎหมายของผบรหารและบคลากร กศน. และภาคเครอขาย โดยเจตคตทมตอการ

บงคบใชแหงกฎหมายพบวามคาเฉลยภาพรวมอยในระดบมาก ( = 3.97) 3) ระดบมาตรการการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

พ.ศ.2551 การสงเสรมและสนบสนน พบวา ภาพรวมของการมสวนรวมอยในระดบมากดานการสงเสรมและสนบสนน พบวา

การมสวนรวม ( = 4.00) การใชกฎหมาย ( = 3.97) และระยะเวลาทบงคบใชและการปรบปรงแกไข ( = 3.96) ดาน

การประชาสมพนธและรณรงคตอประชาชน พบวาความรความเขาใจมคาเฉลยภาพรวม ( = 4.96) การลดหยอนทางดาน

ภาษมคาเฉลยภาพรวม ( = 3.76)



86

3. ขอเสนอแนะแนวทางการบงคบใชแหงกฎหมาย พบวา 1) การออกขอก าหนดรองรบการบงคบใชกฎหมายควรเนนการมสวนรวม และการใชกฎหมายหลายฉบบในการปฏบตงานของ กศน. 2) การสรางความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหาร บคลากร กศน.และภาคเครอขาย ดวยการใหความรความเขาใจตอพระราชบญญตฉบบน และการสรางพฒนาชองทางการสอสาร 3) การสรางเจตคตทดตอกฎหมายของผบรหาร บคลากร กศน. และภาคเครอขาย ดวยความเชอทมตอกฎหมาย การกระตนหรอใชสงเราโดยใหผบรหาร บคลากร และภาคเครอขายกบการมสวนรวม และการใชสอหรอการใชเทคนคเฉพาะตาง ๆ ควรตองหาวธการหรอสรางเจตคตทดตอกฎหมาย

อภปรายผล การอภปรายผลการวจยการศกษาการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศย พ.ศ. 2551 แลวพบวา 1. สภาพปญหาและอปสรรคทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศย พ.ศ. 2551 1) สภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากบทบญญตแหงกฎหมาย

(1) การบรหารจดการการศกษาของส านกงาน กศน. พบวาความไมคลองตวในการท างาน เนองจากโครงสรางของ ส านกงาน กศน. อยภายใตส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ท าใหการท างานมขอจ ากดในการขออนมตในเรองตาง ๆ เชน ดานงบประมาณ ดานบคลากร และทรพยากรทใชในการปฏบตงาน ไดจากผลการวเคราะหสภาพปญหาและอปสรรคทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ทไดจากส ารวจในพนทและจากการสมภาษณจากกลมตวอยาง ซงสอดคลองกบงานวจยของสรพล นตไกรพจน และคณะ (สรพล นตไกรพจน และคณะ 2556: 44-46) ทพบวา การบรหารจดการการศกษาของส านกงาน กศน. มปญหาและอปสรรคดงนคอ (1) ปญหาเกยวกบขอจ ากดของอ านาจในการอนมต อนญาต สงการตามทกฎหมายบญญต เนองจากสถานะของส านกงาน กศน. ไมไดมสถานะเปนนตบคคลตามกฎหมาย แตเปนเพยงหนวยงานหนงในส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ซงเปนหนวยงานทมสถานะไมใชหนวยงานในระดบกรม (2) ปญหาเกยวกบอ านาจในการเสนอของบประมาณและการบรหารจดการงบประมาณ เนองจากการเสนอของบประมาณส านกงาน กศน. ไมมอ านาจในการเสนอของบประมาณเอง แตตองเสนอผานส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และตามระเบยบวาดวยวธการงบประมาณ พ.ศ. 2548 (3) ปญหาเกยวกบโครงสรางการบรหารไมสอดรบกบปรมาณงานท าใหขาดแรงจงใจในการปฏบตงาน อกทงเมอเปรยบเทยบกบหนวยงานอนทมความรบผดชอบเดยวกนจงสงผลกระทบตอความกาวหนาและแรงจงใจของบคลากรผปฏบตงาน

(2) การมสวนรวมของภาคเครอขาย พบวาควรมการประชาสมพนธใหภาคเครอขายทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมอยางตอเนองในการจดกจกรรม/โครงการการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย เครอขายการเรยนรซงสงคมยงขาดการมสวนรวมในการจดการศกษาอยางเตมท โดยคนสวนใหญยงมความเขาใจวาการศกษาเกดขนทโรงเรยน หรอสถาบนการศกษาเทานน การมสวนรวมของแหลงการเรยนรสวนใหญเปนการจดบรการในเชงตงรบขาดการประสานงานกบองคกรและหนวยงานในระดบพนทยงไมมบทบาทในการพฒนาแหลงการเรยนรเทาทควร เปนตน โดยไดจากผลการวเคราะหสภาพปญหาและอปสรรคทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ทไดจากส ารวจในพนทและจากการสมภาษณจากกลมตวอยาง ดวยเปนการสะทอนถงปญหาและอปสรรคทเกดขนจรงในการท างานในเชงพนทปฏบตโดยตรง ซงสอดคลองกบการสงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมในการด าเนนงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยของภาคเครอขาย กบงานของสนอง โลหตวเศษ (สนอง โลหตวเศษ. 2557: 58-66) ในเรองขอบเขตการมสวนรวม (Participation) เพอสงเสรมใหภาคสวนตาง ๆ ไดมสวนรวมในการสนบสนนและพฒนาดานการศกษาตลอดชวต จากการมสวนรวมของภาคสวนตาง ๆ ยอมสามารถสรางและการบรณาการการด าเนนงานขยายความรวมมอและประสานงานตามความเชยวชาญ ความถนด และบรบท หรอรายละเอยดทางการด าเนนงาน



87

ของแตละองคกร ของกฎหมายทมผลบงคบใชในการศกษาหรอการสงเสรมการศกษาตลอดชวต และสอดคลองกบงานวจยของ สมพงษ จตระดบ; สวธดา จรงเกยรตกล และคณะ (สมพงษ จตระดบ; สวธดา จรงเกยรตกล และคณะ 2556: 5) ทพบวา ปญหาคอ (1) การใหความรวมมอในภาคของชมชนยงมนอย เนองจากความพรอมดานเวลาในการจดกจกรรม โครงการ ซงบคคลในชมชนตองประกอบอาชพท าใหไมมเวลาวางเขามามสวนรวม ตลอดจนการคมนาคมทหางไกล ท าใหไมสะดวกในเขารวมกจกรรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (2) การสรางแรงจงใจและการสงเสรมใหเครอขายเขาถงทรพยากรในการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยยงไมชดเจน การสรางความรวมมอเปนการชวยเหลอกนในการท างานในพนท ขาดก าลงในการท างานดานการศกษา และการใหความรวมมอกบหนวยงานราชการทกหนวยงานในทองถน

2) สภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากค าสงหรอขอบงคบเพอใหปฏบตตามกฎหมาย การมสวนรวมของภาคเครอขาย พบวาการสงเสรมใหภาคเครอขายมสวนรวมในการจดการศกษาอยาง

เตมทและใหความรความเขาใจแกประชาชนวาการศกษาเกดขนไดทกแหง ไมใชทโรงเรยนหรอสถาบนการศกษาเทานน จากผลทไดส ารวจและการสมภาษณกบบคลากร กศน.และภาคเครอขายในพนททเปนกลมเปาหมาย ซงสอดคลองกบการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 (ราชกจจานเบกษา. 2551: ออนไลน) ทก าหนดใหสวนราชการ หนวยงานของรฐทเกยวของและภาคเครอขายอาจด าเนนการสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

3) สภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากกระบวนการบงคบใชกฎหมาย ขนตอน วธการและการน ากฎหมายไปปฏบตพบวาหนวยงานทรบผดชอบโดยตรงตองศกษากฎหมายให

ถองแทแลวด าเนนการตามอ านาจหนาททกฎหมายก าหนดและด าเนนการประสานงานขอความรวมมอ ทไดจากผลการส ารวจดวยแบบสอบถามในเรองสภาพปญหาและอปสรรคทเกดจากกระบวนการบงคบใชกฎหมาย เปนขนตอนทหนวยงานตองน ากฎหมายไปใชจรงในพนท ซงสอดคลองกบงานวจยของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (ส านกนตการ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. 2551: 105-106,108, 118) พบวาการด าเนนการตามกระบวนการบงคบใชกฎหมายพจารณาทสถานศกษามการสนบสนนการบงคบใชกฎหมายและการสนบสนนการปฏบตงานของคณะกรรมการ ปจจยการด าเนนการตามกระบวนการบงคบใชกฎหมายทกขนตอน ไดแก การสนบสนนการบงคบใชกฎหมาย การบนทกเจตนารมณของกฎหมายและการสงเสรมประสทธภาพการบงคบใชกฎหมาย

2. ปจจยทมผลตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 พบวาความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายของผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาและภาคเครอขาย ซงมจ านวน 54 ขอ ประกอบดวย 7 ดาน ไดแก 1) ดานการจดการศกษา (หลกการจด รปแบบการจด ผเรยน ผจดการเรยนร ผสงเสรมและสนบสนน) 2)การบรหารจดการการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย 3) การมสวนรวมของภาคเครอขาย 4) ความเสมอภาคและความเทาเทยม 5) สทธในการรบการศกษา 6) บทบาทและอ านาจหนาทของคณะกรรมการ และ 7) บทบาทและอ านาจหนาทของส านกงาน กศน. โดยผบรหาร คร บคลากรทางการศกษาและภาคเครอขาย พบวา มความรความเขาใจในบทบญญตแหงกฎหมายอยในระดบปานกลาง ทไดจากผลการส ารวจดวยแบบสอบถามในเรองความรความเขาใจบทบญญตแหงพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ดวยการตอบวาใชหรอไมใชในแตละขอค าถามจากกลมตวอยางทก าหนดไว และจากเหตผลดงกลาวการสรางความรความเขาใจเกยวกบการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 จงมความจ าเปนอยางมากตอการท างานในพนทปฏบตงานทสงผลกระทบตอประชาชนและผทเกยวของ ซงสอดคลองกบงานวจยสวชา สภามา (สวชา สภามา. 2552: บทคดยอ, 12-13, 89) พบวา ผบรหาร อปท. สวนใหญมความร ความเขาใจเกยวกบกฎหมายสงแวดลอมในระดบต า ขนาดของหนวยงานมผลตอการปฏบตงานในหนวยงานของผบรหาร อปท. ทเกยวของกบการบงคบใชกฎหมาย ซงตองมการบงคบ



88

ใชกฎหมายอยางเขมงวดจรงจงตามศกยภาพทมอยอยางตอเนอง ตลอดจนมการประชาสมพนธและรณรงคตอประชาชน และสรางความเขาใจเกยวกบการบงคบใชกฎหมายและการพฒนาทกษะ

ระดบเจตคตทมตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.2551

โดยรวมพบวาอยในระดบมาก ( = 3.97) จากผลทไดส ารวจดวยแบบสอบถามและการสมภาษณกบบคลากร กศน.และภาคเครอขายในพนททเปนกลมเปาหมาย โดยมเจตคตทดตอการบงคบใชพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ดวยการมกฎหมายทเปนของส านกงาน กศน. โดยตรงจงท าใหบทบญญตแหงกฎหมายในการรองรบการท างานทมความชดเจนยงขน ซงสอดคลองกบงานวจยของอดลย ณรงคศกด (อดลย ณรงคศกด. 2552: 5) ทพบวามการศกษาปญหาและปจจยตอความส าเรจของการน าพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 ไปใชในทางปฏบต ไดแก ปญหาในประเดนค านยาม การตความขอกฎหมาย การน ากฎหมายไปสการปฏบต และระยะเวลาในการด าเนนคดทสนเกนไป ปญหาดานเจตคต โดยผปฏบตงานมเจตคตในทางลบหลายประการ สวนปจจยตอความส าเรจ ก าหนดเปนกลมดานบรหารจดการ ดานบคลากรมจ านวนพนกงานสอบสวนทเพยงพอตอการปฏบตงาน และมความรอยางแทจรง ตลอดจนตองปรบเจตคตทดของเจาหนาทในการปฏบตงาน ดานวชาการตองเสรมสรางความรและประชาสมพนธทางสอโทรทศน โดยใหครอบคลมแกทกกลมทเกยวของ

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

1) ส านกงาน กศน. (1) โครงสรางของส านกงาน กศน. ทเปนอยในปจจบนอยภายใตส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จง

ท าใหขาดความคลองตวในเรองอ านาจการบรหารจดการ อาทเชน เรองการขอและการจดท างบประมาณมขอจ ากด ดวยภาระงานทรบผดชอบทงประเทศ ดงนน หากมการปรบโครงสรางของส านกงาน กศน. ในอนาคต ควรมการปรบปรงโครงสรางของส านกงาน กศน. ใหเปนหนวยงานทมความเปนนตบคคลเพอความเปนอสระและความคลองตวในการบรหารจดการมากยงขนกบภารกจทด าเนนการ และหากในอนาคตการมกฎหมายสงเสรมการศกษาตลอดชวตเชนเดยวกบประเทศญปนและสาธารณรฐเกาหลใตควรน าขอดและผลทเกดขนจากการบงคบใชพระราชบญญตการศกษาตลอดชวตมาปรบใชในการออกกฎหมายในระดบชนทต าลงมา เชน กฎกระทรวง ขอก าหนด ระเบยบ ทชวยใหการสงเสร มการศกษาตลอดชวตมความกาวหนาและทนสมย อกทงมประสทธภาพมากยงขนจากการน าไปปฏบตใชจรงในการท างานในเชงปฏบตตอไป

(2) โครงสรางของ กศน.กบการมอบอ านาจ การเปลยนผบรหารในระดบกรมหรอในระดบกระทรวง การมส านกงาน กศน. มาจากพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 แตอ านาจในกฎหมายหลายๆ อยางเปนอ านาจของปลดกระทรวง ดงนน อ านาจในการมอบเอกสารจะเปนอ านาจของปลดกระทรวงทงสนในการด าเนนงาน เพราะฉะนน ตรงนจงเปนปญหาและอปสรรค

(3) ส านกงาน กศน. จะตองด าเนนการสรางและพฒนาชองทางการสอสาร เพอเปนการสรางประสทธภาพในระดบต าบลและอ าเภอ โดยใช กศน.ต าบลเปนหนวยงานประชาสมพนธทดทสด รวมทงการสรางและพฒนาชองทางการสอสารควรจดท าคมอซงเปนเอกสาร หรอไฟลอเลกทรอนกสเพอสอสารและอธบายบทบญญตทางกฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานใหเปนภาษาทเขาใจไดโดยงาย เนองจากบทบญญตทางกฎหมายมกใชภาษาทางกฎหมายทเปนภาษาเทคนคท าใหผปฏบตงานอาจะเกดความไมเขาใจในการน าไปปฏบต

2) ส านกงาน กศน.จงหวด/กรงเทพมหานคร (1) ผลการวจยพบวา บคลากรของส านกงาน กศน. มความรความเขาใจและการบงคบใชกฎหมายในสวน

ทเกยวของกบพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอยในระดบปานกลาง ดงนน ส านกงาน กศน. ควรมการสงเสรมความรความเขาใจเกยวกบกฎหมายของ กศน. และกฎหมายทเกยวของกบการปฏบต งานของ



89

ส านกงาน กศน. และสงเสรมสนบสนนในการพฒนาบคลากรทกประเภทใหไดรบความรเกยวกบกฎหมายของ กศน.และกฎหมายทเกยวของดานการศกษาและกฎหมายอน ๆ ประกอบดวยกน เพอใหการบงคบใชกฎหมายสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหเกดประสทธภาพมากยงขน

(2) ส านกงาน กศน. ยงขาดแคลนบคลากร โดยเฉพาะครทตองท างานในระดบเชงพนทปฏบตงานของศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยในระดบอ าเภอและต าบล ซงไดก าหนดสดสวนอตราครกบจ านวนนกศกษาไว ดงนน จงควรมการก าหนดอตราก าลงและขยายกรอบอตราก าลงของบคลากรกลมนและใหความส าคญในการสรรหาครใหมทงคณวฒและคณสมบตส าหรบการท างานในเชงพนทรวมกบประชาชนดวย เนองจากครมภาระงานทมากทงงานประจ าทปฏบตอยและงานดานนโยบายทไดรบมอบจากผบรหารระดบสง

(3) การพฒนาบคลากรและการสรางขวญและก าลงใจใหกบบคลากร อาทเชน ครกศน.สวนใหญจะไมมวฒการศกษาทางดานคร จงท าใหการจะไปขนสต าแหนงทสงกวาท าไดล าบาก และการขบเคลอนการท างานโดยอาศยพนกงานราชการ หรอในลกษณะจางเหมาด าเนนการ ซงงานบางประเภทโดยเฉพาะคณภาพทางการศกษา ถาใชลกษณะจางเหมาด าเนนการจะขบเคลอนคณภาพนตอไปไดล าบาก ดงนน เพอใหเกดความมนคงของคร กศน. ควรจะก าหนดเกณฑในการตอสญญาจางในแตละครงทมอายสญญาจางทยาวนานขน โดยพจารณาจากประสบการณ องคความรและผลงานทเกดขน กจะชวยใหเรองของการเรยนการสอนใหดขนได ดงนน หากไดเขาไปดรายละเอยดในเรองนจะชวยใหบคลากรมความกาวหนามากยงขน

3) สถานศกษา กศน. (1) การบรหารจดการการศกษา การท างานในพนทสวนของกศน. ต าบล ยงไมสมบรณเพราะการใชพนท

ซงยงไมมอาคารเปนของกศน.เอง โดยไมมงบประมาณในการสรางส านกงานเปนของตนเอง ดงนน กศน.จงใชอาคารตามความอนเคราะหของหนวยงานอนๆ เชน ศาลาอเนกประสงคขององคการบรหารสวนต าบล หมบาน เทศบาล ในการปฏบตงานตามกรอบหลายๆ ดานเทาทท าได

(2) การระบใหคณะกรรมการสถานศกษาเขามามบทบาทในการพจารณาและการก าหนดจ านวนวชาทใหเลอกหลากหลายของสถานศกษาในระดบพนทปฏบตตามหลกสตรการศกษานอกระบบในระดบการศกษาขนพนฐาน เพอใหเกดผลตอความพรอมในการจดการศกษาใหกบผเรยน

(3) ดานหลกสตร เนองจากหลกสตรปจจบนทส านกงาน กศน. ไดใชอยนนมเนอหาและรายละเอยดมากเกนไป ซงบคลากรทเกยวของตองท าความเขาใจมากขนกวาเดม จงตองมการสอสารใหมากยงขนและหาวธการเพอใหการจดการศกษาและการจดกจกรรมมความสะดวกและงายมากยงขน

4) ภาคเครอขาย (1) การมสวนรวมของภาคเครอขาย ในสวนนควรมการเพมหรอระบเปนขอก าหนด หรอระเบยบ เพอให

สอดคลองกบสภาพปญหาขอเทจจรงในปจจบนและตอบสนองความตองการของภาคเครอขายทจะไดมความคลองตวและมระเบยบรองรบในการท างาน ซงจะท าใหเกดความชดเจนในการท างานของภาคเครอขายในอนาคตตอไป

(2) การระบขอบเขตของภาคเครอขายในการมสวนรวมการจดการศกษาตามมาตรา 10 และมาตรา 11 ของพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ใหมความชดเจน เพอเปนกรอบและแนวทางในการท างานของภาคเครอขายรวมกบทาง กศน.

(3) มบทบญญตทชดเจนเกยวกบบทบาทหนาทของ กศน.และภาคเครอขายจะชวยสรางแรงจงใจและสงเสรมใหภาคเครอขายเขาถงทรพยากรในการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

5) คณะผยกรางกฎหมายวาดวยการศกษาตลอดชวต (1) ควรจดเวทรวบรวมปญหาและขอเสนอตอการพฒนาเนองจากพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอก

ระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 ใชบงคบมาเกอบ 10 ป และก าลงจะมการรางกฎหมายวาดวยการศกษาตลอด



90

ชวต ดงนน ควรมการรวบรวมปญหาและอปสรรคของการใชกฎหมายฉบบนจากทกภาคสวนทเกยวของ เพอน าไปสการรางปรบปรงแกไขกฎหมายฉบบเดมใหมประสทธภาพ หรอรางกฎหมายฉบบใหมใหมความเหมาะสมและทนสมย

(2) เสนอแนะแนวทางเพอใหกฎหมายทน ามาบงคบใชมความทนสมยเทาทนตอการเปลยนแปลง และแนวโนมความตองการโดยภาพรวมของสงคม ระบบเศรษฐกจ และความตองการของตลาดแรงงาน ตลอดจนมความเหมาะสมกบลกษณะของกลมเปาหมายการศกษาแตละกลม

2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1) การศกษาประสทธผลในการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยตามหลกการทบญญตไวใน

กฎหมายวาดวยการสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย 2) การศกษาความคลองตวในการมสวนรวมของภาคเครอขายในการจดการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศยตามเจตนารมณของกฎหมายวาดวยการสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย 3) การศกษาบทบาทของผบรหาร บคลากรทางการศกษาและในการน ากฎหมายวาดวยการสงเสรมการศกษา

นอกระบบและการศกษาตามอธยาศยไปใช

เอกสารอางอง ดศกล เกษมสวสด. (2550). มาท าความเขาใจรางพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ.

......กนเถอะ, สบคนเมอ 3 พฤศจกายน 2558, จาก http:// www.gotoknow.org/posts/102782

ปรศนย เกศะบตร. (2555). การรณรงคใหพลเมองรหนงสอของรฐบาลจอมพล ป. พบลสงคราม ในชวง พ.ศ. 2483-2487 วารสารรามค าแหง ฉบบมนษยศาสตร ปท 31 ฉบบท 1 มกราคม-ธนวาคม 2555 หนา 143

พระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551. (2551, 3 มนาคม). ราชกจจานเบกษา เลม125 ตอนท 41 ก. สบคนเมอ 11 สงหาคม 2555, จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th

วนดา แสงสารพนธ; และคนอนๆ. (2551). โครงการศกษากฎหมายเพอพฒนาการศกษาของชาต.สถาบนวจยและใหค าปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร

สนอง โลหตวเศษ. (2544). เอกสารประกอบการสอนวชา กญ. 511ปรชญาการศกษาผใหญ และหลกการการศกษานอกระบบ: ภาควชาการศกษาผใหญ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

---------------------. (2557). เอกสารปรบปรงชดวชา 26301 การศกษาตลอดชวตและการศกษานอกระบบโครงรางหนวยท 9 กฎหมายและนโยบายทเกยวของกบการศกษาตลอดชวตในตางประเทศ สาขาวชาศกษาศาสตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สมพงษ จตระดบ; สวธดา จรงเกยรตกล และคณะ (2556).รายงานการวจย เรองการประเมนผลการด าเนนงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (ส านกงาน กศน.) ตามแนวพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551. กรงเทพฯ รงษการพมพ

สมภาษณบคลากรของส านกงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย บญชนะ ลอมสรอด คนท 9 เมอรนท 15 กรกฎาคม 2555, เบญจพร จนเจรญ คนท 8 เมอวนท 18 กรกฎาคม 2555,ประสทธ แสงพนจ คนท 7 เมอวนท 15 สงหาคม 2555, ดสกล เกษมสวสด ต าแหนงผอ านวยการส านกงาน กศน. จงหวดนนทบร คนท 6 เมอวนท 25 กรกฎาคม 2555, คมกฤช จนทรขจร ต าแหนง ผอ านวยการส านกงาน กศน. เขตราษฎรบรณะ คนท 5, ลดดาวลย

http://www.gotoknow.org/posts/102782



91

เลศเพญเมธา ต าแหนง ผอ านวยการส านกงาน กศน.จงหวดนครนายก คนท 4, ชยยศ อมสวรรณ ต าแหนง รองเลขาธการส านกงาน กศน. คนท 1,นายวราวฒ พยคฆพงษ ต าแหนง ผอ านวยการสถาบนส านกงาน กศน. ภาคตะวนออกเฉยงเหนอคนท 3, ประเสรฐ หอมด ต าแหนง ผอ านวยการสถาบนส านกงาน กศน. ภาคเหนอ คนท 2

ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. (2547, กมภาพนธ) เรองการตราพระราชกฤษฎกาวาดวยการจดตงส านกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน. สบคนเมอ 29 มนาคม 2559 จาก http://61.19.241.70/rkj/uploadword/691240.doc

ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย. (2558). ความเปนมาของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย สบคนเมอวนท 5 กนยายน 2558 จาก http://203.172.142.7/onie/index.php

ส านกนตการ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2551). รายงานการวจยการตดตามประเมนผลการบงคบใชกฎหมายเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด

สรพล นตไกรพจน และคณะ (2556).รายงานการวจย เรองแนวทางและความเปนไปไดในการปรบเปลยนภารกจ บทบาท และอ านาจหนาทของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (ส านกงาน กศน.) ใหสอดคลองกบแนวคดในเรอง การสงเสรมการศกษาตลอดชวต. กรงเทพฯ บรษทน าทองการพมพ จ ากด

สวชา สภามา. (2552).การบงคบใชกฎหมายสงแวดลอมเกยวกบมลพษทางน าขององคกรปกครองสวนทองถน วทยานพนธ ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาสงแวดลอม มหาวทยาลยมหาสารคาม. สบคนเมอ 16 กนยายน 2556, จากฐานขอมล Thai Digital Collection (TDC) ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.

เสาวณย เลวลย. (2535). เอกสารประกอบการสอนวชา กญ. 411 การวางแผนงานและการประเมนการศกษาผใหญ (AE 411 Planning and Evaluation in Adult Education) ภาควชาการศกษาผใหญ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร สบคนเมอ 26 ตลาคม 2559, จากฐานขอมล thesis.swu.ac.th, swuebook

อดลย ณรงคศกด (2552) การประเมนการบงคบใชพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 วทยานพนธ ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาอาชญาวทยา การบรหารงานยต ธรรมและส งคม มหาวทยาลยมหดล หนา:บทคดยอ, 5 .สบคนเมอ 3 มนาคม 2558, จากฐานขอมล Thai Digital Collection (TDC) ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.

http://61.19.241.70/rkj/uploadword/691240.doc

http://203.172.142.7/onie/index.php



92

ประวตผเขยนบทความ

ดร.วยวฒ บญลอย คณวฒ การศกษาดษฎบณฑต สาขาวชา การบรหารและการจดการการศกษา (การบรหารการศกษาตลอดชวตเพอพฒนาทรพยากรมนษย) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ต าแหน งหนาท เจ าหนาทบรหารงานทว ไปช านาญการ ส งกด กองแผนงาน มหาวทยาลยธรรมศาสตร ความเชยวชาญ ดานกฎหมายและนโยบายทางการศกษาตลอดชวต

อาจารย ดร.มงขวญ คงเจรญ คณวฒ ครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชา การศกษานอกระบบโรงเรยน จฬาลงกรณมหาวทยาลย ต าแหนงหนาท อาจารย ดร.ประจ า สงกด ภาควชาการศกษาผใหญและการศกษาตลอดชวต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ความเชยวชาญ การศกษานอกระบบโรงเรยน การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย การจดท าแผนยทธศาสตรและการตดตามประเมนผล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ชนกนารถ บญวฒนะกล คณวฒ การศกษาดษฎบณฑต สาขาวชา การศกษาผใหญ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ต าแหนงหนาท ผ ชวยศาสตราจารย ดร. ประจ า สงกด สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ความเชยวชาญ การศกษานอกระบบ การศกษาตามอธยาศยและการศกษาตลอดชวต

อาจารย ดร.วรฬห นลโมจน คณวฒ ปรญญาเอก (Ph.D. ) สาขาวชา Adult Education (ทน Indo-Thailand Cultural Exchange Program) สถาบน Panjab University, India ต าแหนงหนาท ขาราชการบ านาญ สงกด ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงศกษาธการ ความเชยวชาญ การวจยและการประเมนทางการศกษา และการศกษาตลอดชวต

Documents

2551 Enforcement on Promotion of Non Formal and Informal …journal.edu.cmu.ac.th/download/article/A20171127142126/A... · 2018-09-13 · แห่งชาติ พ.ศ. 2542 แก้ไขเพิ่มเติม