12-04-23

Challenge the future

DelftUniversity ofTechnology

De toekomst van de bouw in NLVeiliger of onveiliger?

Karel Terwel

2AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wie ben ik?

•Karel Terwel •afgestudeerd in 2001, civiele techniek

(B&B)•2001-2007: Ingenieursbureau

Zonneveld, projectconstructeur•2007-heden: TUDelft, building

engineering-docent constructief ontwerpen-promotieonderzoek constructieve veiligheid

Voorstellen

Illustratie: Kollhoff architecten

3AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wat is constructieve veiligheid?Een definitie uit de technische wereld

Constructieve veiligheid is het afwezig zijn van onacceptabel gevaar door het bezwijken of de kans op bezwijken van een bouwconstructie of een deel daarvan.

[naar: Convenant hoogbouw]

4AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wat is constructieve veiligheid?Vormen van constructieve veiligheid

• Veiligheid van tijdelijke constructies (stempels, e.d.)

Foto: Karel Terwel

5AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wat is constructieve veiligheid?Vormen van constructieve veiligheid

• Veiligheid van definitieve constructies tijdens de bouw

Foto: NRC/ Eric Binkhorst

6AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wat is constructieve veiligheid?Vormen van constructieve veiligheid

• Veiligheid van definitieve constructies na oplevering

Foto: Pieter Dijkstra

7AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wat is onveilig?Onacceptabel gevaar

8AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wat is onveilig?Arbeidsveiligheid vs constructieve veiligheid

Scheelt factor ca. 4000!

9AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?Arbeidsveiligheid in Nederland

• Gem. aantal dodelijke arbeidsongevallen bouw 2006-2008: 25 per jaar (CBS)

• Aantal werknemers bouw: circa 500.000 (CBS)

• Kans= 25/(500000*1) = 50*10^-6 per jaar

10AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?Constructieve veiligheid in Nederland

• 2 doden in 15 jaar bij opgeleverd gebouw door instorting (geen brand/explosie)

• Bevolking=16,5 miljoen mensen• Kans=2 / (16.5*10^6*15)

=0,008*10^-6 per jaar 

11AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?Arbeidsveiligheid vs Constructieve veiligheid in Nederland

 Dus:•Kans op overlijden in bouw: 50*10^-6 per jaar•Kans op overlijden door instorten gebouw: 0,008*10^-6 per jaar (scheelt factor ca. 6000!)•acceptabel=10^-6 per jaar (bijv. voor st.vl.kering)Tussenconclusies:1. Het valt wel mee met de constructieve veiligheid van opgeleverde gebouwen in Nederland2. De bouw is een gevaarlijke plek om te werken!

12AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?Hoe vaak gaat het mis?

 Niet alleen slachtoffers:•jaarlijks ca. 50 schadegevallen die de cobouw halen•jaarlijkse faalkosten jaarlijks geschat op 10% ca. 1/5 hiervan is ook constructief. Jaarlijkse omzet van de bouw is ca. €50 miljard. Stel: gem. schadegeval kost €50.000,-. Aantal schadegevallen is: 10%*20%*€50 miljard/€50.000= 20.000 schadegevallen per jaar

13AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?Hoe vaak gaat het mis?

  Gevallen met slachtoffers: 0-5

Gevallen die de krant halen: 5-500

Constructieve schadegevallen:

500-50.000

Piramide van Heinrich

14AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?Benchmark andere landen

 Duitsland:Grondig systeem met degelijke en uitgebreide controle (Prüfingenieur)

Maar:-duur systeem-past dit bij de Nederlandse cultuur?-en…

Instorting stadsarchief Keulen

www.refdag.nl

15AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?Benchmark andere landen

 Frankrijk:Systeem met grote controle doorverzekeringsmaatschappijen

Maar:-systeem blijkt stroperig en kostbaar-en…

Instorting terminal Parijswww.aon.com

16AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?Benchmark andere landen

 Spanje:Systeem met grondige controle door OCT

Maar:-OCT gekoppeld aan verplichte verzekering voor woongebouwen-en…

Instorting sporthal Sant Boi de Llobregat

www.hln.be

17AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Is het onveilig?

Tussenconclusie: 3. Geen enkel systeem is perfect. Zoeken naar optimalisering van het huidige systeem

Doorgaande aandacht voor constructieve veiligheid is nodig!•Om ellende te voorkomen

Ellende=• Slachtoffers/ongevallen• Onderbreking van de bouwstroom (faalkosten)• Imago

•De bouw verandert telkens...

18AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wordt het onveiliger?Meten van constructief falen

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Onderzoek naar 500 cases uit Cobouw (TUDelft)

19AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wordt het onveiliger?

Figuur: Cement

20AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wordt het onveiliger?Meningen over falen

Faalkosten volgens USP

21AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wordt het onveiliger?Meningen over falen

22AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wordt het onveiliger? Maatschappelijke trends en risico’s

Top 5 trends die bedreigend zijn:• Bezuinigingen onderwijs en onderzoek 7,0• Toename computertoepassingen 6,6• Toename van informatie 6,4• Deregulering 6,4• Verdichting stedelijk gebied 6,4

23AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Top 5 risico’s:• Tekort gekwalificeerd personeel (Bezuiniging

Onderwijs en onderzoek) 6,9• Tekort gekwalificeerd personeel (minder

beschikbaar personeel door pensionering) 6,7• Markt neemt verantwoordelijkheid niet

(minder toezicht overheid) 6,6• Minder overzicht en inzicht (gebruik computer

bij complexe projecten) 6,5• Afstemmingsproblemen (outsourcing/inhuur

buitenlanders) 6,5

Wordt het onveiliger? Maatschappelijke trends en risico’s

24AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

Wordt het onveiliger?Meten van constructief falen

Tussenconclusie:

4. We denken dat het onveiliger wordt,

maar we weten het niet…

25AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

•Er gaat niet heel veel écht mis bij opgeleverde gebouwen, maar elk ongeval is er 1 teveel.

•De bouwplaats is een van de gevaarlijkste plekken om te werken

•Geen enkel systeem is perfect. Het huidige systeem van bouwen en toezicht in NL kan worden geoptimaliseerd.

•We weten niet of het onveiliger wordt…maar we zijn er zelf bij…

En nu? Conclusies:

26AON Nazomermiddag-Kansen in de crisis? 8 september 2011 K.C. Terwel

|

•Werken aan constructieve veiligheid om ellende te voorkomen

•Werken aan constructieve veiligheid begint met bewustwording en eindigt met permanente aandacht

•Werken aan constructieve veiligheid moet zowel op technisch vlak als op organisatorisch vlak

•Maak gebruik van de kansen van nieuwe ontwikkelingen als ketenintegratie en BIM

En nu? Aanbevelingen: