GİRİŞİMCİLER İÇİN FİNANSA ERİŞİM

KULUÇKALAR & HIZLANDIRICI MERKEZLERİ

Kutlu Kazanci

13 Kasım 2014

Sabanci Üniversitesi Girişimcilik Kurulu

Sucool.sabanciuniv.edu Sugk.sabanciuniv.edu Syp.sabanciuniv.edu

Kutlu Kazanci

SUCOOL İlk Sene Portföyü

Trendler

•Başarı oranları %2-10 arası

•Teknoloji girişimi kurmak, özellikle web ve mobil alanlarda çok ucuzluyor

•Girişimcilik metodololileri gelişiyor:

•Ürün geliştirmeden önce veya paralelinde müşteri – pazar geliştirme

(customer development – Steve Blank)

•Kafadaki mükemmel ürün değil piyasadan en hızlı geribildirimi alıp ürünü

geliştirecek yalın girişim (Lean Startup, Eric Ries)

•Çok girişim az iş / fırsat var

•Eskiden paraya erişim kritikti, artık fonksonel uzmanlığa erişim kısıtlayıcı faktör

(doğru iş modeli, tasarım, growth hacking, dağıtım)

Tarihçe

•1959 ilk kuluçka merkezi: Girişimlerin başarısına katkıda bulunacak ortam

•1996 Bill Gross hızlandırıcıların atası

•1999 HotBank, 100x ve TechSpace kuluçkaları hisse karşılığı ofis sunuyor

•2000 Nasdaq kriziyle kuluçka merkezleri kira modeline geçiyorlar

•2005 Paul Graham Y Combinator hızlandırıcısını ve hızlandırıcı pazarını

başlatıyor

Hızlandırıcıların Kuluçkalardan Farkları

•Hızlandırıcı süreçleri sınırlı ve daha kısa

•Hızlandırıcılar daha seçici (Techstars’da %1 kabul oranı)

•Birey değil takım arayışı

•Girişimler sınıf sınıf kabul edilip iyi performans gösterenler sınıf olarak

mezun oluyorlar

•Hızlandırıcılar hizmetlerine ve-veya tohum sermayelerine karışılık hisse

alırlar (%0-20 arası, fon verenler arasında küresel averaj %6 civarında)

•Değer taahüdünde mentörlük ve yatırımcı tanıştırmaları önde gelen

unsurlar

Hızlandırıcı – Kuluçka Tipleri

•Kar amaçlı mı kar amacı gütmeyen mi?

•Kamu, özel sektör destekli, üniversite destekli, tamamen bağımsız

•Genel, sektör odaklı (biotech, donanım, b2b, b2c), arge-inovasyon

odaklı (fikri mülkiyet odaklı)

•Fiziksel, sanal, hybrid

Değer mi

•Verdiğiniz hisse ve zaman

•Karşılığında aldığınız hizmetler

•Bu hizmetlerin girişiminizin aşaması ve

ihtiyaçlarına uyumu

•Verilen yatırım ve ayni destekler

•Ekibin kalitesi, girişimcilik tecrübesi, motivasyonu

•Mentörlerin, networkün ve diğer girişimcilerin kalitesi ve katılımı

•Daha önce bu merkez ve ekiple çalışmış girişimcilerle konuşun

Hangi kurum hangi aşamada destek verir

Startuop Weekend, Hackatlons

Founder Institute, Next

Eğitimler, Eothum Cafe,

Önkuluçkalar

Fonlayan Hızlandırıcılar

Kuluçkalar Fonlamayan

Hızlandırıcılar

Aşama

Hangi kurum hangi aşamada destek verir

Keşif Teyit

Traksiyon (Çekiş)

Firma Büyütme

Arayış İcraat

Kaynak: Steve Blank

Türkiye’deki Kuluçka Merkezleri & Hızlandırıcılar

•ARI Çekirdek (İstanbul)

• Avea Labs (İstanbul)

•Bilkent Cyberpark (Ankara)

• Enkuba (İstanbul)

•Embryonix (İzmir)

•Etohum (İstanbul)

• Endeavor (İstanbul, Ankara)

•Garaj (Ankara)

•Gemim.org

•Girişim Fabrikası (İstanbul)

•Fikir Küpü (İstanbul Teknopark İstanbul)

•Hacettepe Üniversitesi TTM (Ankara)

•Hayal Et (İstanbul)

•Inovent (İstanbul)

•Inventram (İstanbul)

•Koç Üniversitesi Kuluçka (İstanbul)

•Metutech – ATOM (Ankara)

•Startup Bootcamp (İstanbul)

•SUCOOL (İstanbul)

•TEB & TİM Girişim Evi

•TTNET Teknoloji Vadisi

•Turk Telekom Pilott

•Viveka (Ankara)

•1513 alan üniversiteler

•Tekmerler, teknoparklar

Küresel Kuluçka Merkezleri & Hızlandırıcılar

Kaynak: The Economist: Special Report “Tech startups A Cambrian moment”

•Dünyada 2000+ hızlandırıcı •Yatırım / destek karşılığı hisse alınıyor •Ancak alınan hisseden para kazanan çok az hızlandırıcı var •Çoğu hızlandırıcıların finansal yapı, getiri ve beklentileri farklı: •PR, pazarlama, yeni proje ve İK için sponsor olan kurumlar •Ekosistemlerini geliştirmek isteyen kamu ajansları •Ekosisteme geri vermek isteyen melekler •Az sayıda en iyi fırsatları sunan hızlandırıcılar pazarı domine ediyorlar

Mezun

firma

sayısı l

Mezunların aldığı toplam yatırım ($ milyon)

Kaynak: Ubiindex.com Dhruv@ubiindex.com

• İstihdam yaratımı

• Ekonomiye katkı

• Yetenek saklanışı Ekosisteme Değer

• Yetenek geliştirme

• Finansa erişim

• Network geliştirme

• Donanım & hizmetler

• Kuluçka sonrası destekler & ilişki

Girişimcilere Değer

• Verilen hizmetler & ortam

• Kuluçka sonrası performans Kompetans

Kuluçka Merkezi Başarı Ölçümü

Kaynak: Ubiindex.com Dhruv@ubiindex.com

İyi performans gösterenlerde de; genel averajda da üniversite kuluçkalarının

finansmanın üçte birinden fazlası kamu desteklerinden geliyor

Üniversite Kuluçka Merkezi Finansmanı

Kaynak: Ubiindex.com Dhruv@ubiindex.com

Özellikle Avrupa dahil özel sektör desteklerinin az olduğu coğrafyalarda kamu

destekleri önemli & daha da ön planda

Üniversite Kuluçka Merkezi Finansmanı

Kaynak: Ubiindex.com Dhruv@ubiindex.com

•Hükümetler, girişimcilik yanında kuluçka politikaları ve destek programları

oluşturuyorlar

•Desteklerin verilmesi, kaynakların alokasyonu, performans ölçümü, takibi ve

benchmarking yapmaya başlıyorlar

•Örneğin İsveç inkubasyon politikası olan nadir ülkelerden

Kamu & Kuluçka Merkezleri

Kaynak: Ubiindex.com Dhruv@ubiindex.com

•Başarı kriterlerinde sıralama:

•Kuluçka merkezi ekibi

•Mentörler

•Network

•İyi girişim ve girişimcileri çekebilme ve seçebilme

•En iyi üniversite kuluçka merkezi yöneticilerinin önerileri:

•Büyük bir ekosistem oluşturun

•Aktif bir topluluğun parçası olun

•Yüksek kalitede eğitim ve mentörlik verin

•En iyi üniversite kuluçka merkezleri:

•Girişimci mentörlere erişimleri var ve desteklerini mobilize edebiliyorlar

•Kendileri de ekstra fon yaratabiliyorlar

İyi Uygulamalar & Öneriler

Kaynaklar

•http://www.seedrankings.com/

•http://www.seed-db.com/accelerators

•http://finance.yahoo.com/news/startup-incubators-accelerators-still-worth-

121500016.html

•http://www.entrepreneur.com/article/235980

•http://webrazzi.com/2012/03/01/kulucka-merkezleri/

•http://bilisimfuaritr.blogspot.com.tr/2013/09/turkiyedeki-kulucka-merkezleri-ve.html

•http://mashable.com/2013/06/11/startup-accelerator-growth/

•http://inc42.com/resources/incubators-vs-accelerators/

•http://worldbusinessincubation.wordpress.com/

•Nesta “The Startup Factories”

İletişim Bilgileri

kutlu@sabanciuniv.edu

@kutluka

Sugk.sabanciuniv.edu

Sucool.sabanciuniv.edu

Fi.co

Finans 101: Risk, Getiri, Portföy

Kaynak: World Business Incubation Blog

Risk miktarı (sermaye kayıp oranları)

Verilen sermaye

Tohum: 0-150bin

Melek: 150-500bin

A Serisi: 500-2000bin

B&C Serisi: 2M+

%90+

%20-30+

Finans 101: Risk, Getiri, Portföy

Risk

Mentörlük İhtiyacı

Değer

Kuluçka & Hızlandırıcılar

Kurum içi kaynaklar & Danışmanlıklar

Kurucular, Melekler

Girişim Sermayesi (VC)

Risk Sermayesi (PE) &

Banklar

Halka Arz, Firma Satışları

Pazar & İşmodeli &

Traction

Traction & Ölçek & Ekip

Ölçek, Yayılma, Büyüme,

Kurumsallaşma

Büyüme, Savunma, Inovasyon