Жим Коллинз: Сайнаас агууд

Жим Коллинз

Жим Коллинз/Jim Collinsбүтээлүүдээрээ нэрд гарсан судлаач, бизнесийн профессор юм. Тэрээр Build to Last/1994 он/, Good to Great/2001 он/, Fall/2009 он/, Great by Choice/2011 он/ гэсэн бестселлердотроос Сайнаас Агууд/Good to Great/

Жим Коллинз “Агуу амжилтанд х

гэсэн асуултыг өөртөө тавьж, гишүүдийнхээ хамт тэдгээрийн өөрсдийн судалгааг дотор нь юу байгааг нь мэдээгтайлахтай зүйрлэсэн байдаг.

Тэд 5 жил уйгагүй хөд

хүрсэн шилжилтийн механизмын нууцыгтэдний төсөөлж байснаас огт өө

Менежментийн шилдэг

Сайнаас агууд Good to Great

/Jim Collins/ бол компанийн тогтвортой х

дээрээ нэрд гарсан судлаач, бизнесийн зөвлөх, менежментийн ухааны Тэрээр Build to Last/1994 он/, Good to Great/2001 он/,

Great by Choice/2011 он/ гэсэн бестселлерүүдийн зохиогч бСайнаас Агууд/Good to Great/ ном нь түүнийг алдар нэрийн оргилд х

Агуу амжилтанд хүрсэн компаниудын нууц юунд оршдог юм болоо?тавьж, үүний хариултыг олохоор 28 компанийг сонгон авч, багийн

хамт тэдгээрийн өсөлт, хөгжлийн талаарх мэдээллийг судалж эхэлжээрсдийн судалгааг дотор нь юу байгааг нь мэдээгүй байгаа хар хайрцагны оньсыг нь

дөлмөрлөсний эцэст шилдэг компаниудын “механизмын нууцыг ойлгон ухаарч чаджээ. Гэх

өөр мэдээллийг өгсөн байна.

Менежментийн шилдэг ном

компанийн тогтвортой хөгжлийн талаарх менежментийн ухааны нэрт

Тэрээр Build to Last/1994 он/, Good to Great/2001 он/, How the Mighty дийн зохиогч бөгөөд эдгээрийн

алдар нэрийн оргилд хүргэжээ.

рсэн компаниудын нууц юунд оршдог юм болоо?” ний хариултыг олохоор 28 компанийг сонгон авч, багийн

судалж эхэлжээ. Тэд й байгаа хар хайрцагны оньсыг нь

сний эцэст шилдэг компаниудын “Сайнаас Агууд” Гэхдээ судалгааны дүн

Жим Коллинз судалгааны

(Flywheel) хэмээх загварыг боловсруулжээ.

Агуу амжилтад хүрсэн байгууллагуудын шинэчлэл, дэвшлийн процесс нь

хийх хүчийг бий болгож, хуримтлуулахаас/buildup/ эхлэх бөндөр өсөлтөд/breakthrough/ ххүмүүс/disciplined people/, зарчимд суурилсан бодол/disciplined thought/, зарчимтай үйлдэл/disciplined action/ гэсэн 3 з

Энэ 3 зүйл нь дараах 6 ойлголтод задарна

1. Зарчимч хүм

• 5 дахь т• Эхлээд хэн,

5 дахь түвшин - Манлайлал/Level 5 Leadership/

Жим Коллинзын судалгаагаар удирдлага нь олонд танигдаж, сдаруу зан, зөв эрхэмлэлийг чухаудирдагчдын талаарх нийгмийн уламжлалт ойлголт буруу байсныг


Жим Коллинз судалгааны ажлынхаа дүгнэлтүүдээ нэгтгэн, “хэмээх загварыг боловсруулжээ.

рсэн байгууллагуудын шинэчлэл, дэвшлийн процесс нь чийг бий болгож, хуримтлуулахаас/buildup/ эхлэх бөгөөд түүний

д/breakthrough/ хүрдэг байна. Гэхдээ энэ үйл ажиллагаа зарчимч people/, зарчимд суурилсан бодол/disciplined thought/, зарчимтай

йлдэл/disciplined action/ гэсэн 3 зүйл дээр тулгуурлана.

ойлголтод задарна.

мүүс/Disciplined people/ 5 дахь түвшин – Манлайлал Эхлээд хэн, дараа нь юу

Level 5 Leadership/ гаагаар дэвшил, шинэчлэлийг бий болгож чадсан компаниудын

нь олонд танигдаж, сүр хүчийг үзүүлэхийг чухалчлагчид биш, харин ч эсрэгээрээ чухалчилсан энгийн, эгэл хүмүүс байдаг гэж гарчээ.

удирдагчдын талаарх нийгмийн уламжлалт ойлголт буруу байсныг харуулсан юм.


дээ нэгтгэн, “Хөгжлийн дугуй”

рсэн байгууллагуудын шинэчлэл, дэвшлийн процесс нь өөрчлөлт ний ачаар тогтвортой,

йл ажиллагаа зарчимч people/, зарчимд суурилсан бодол/disciplined thought/, зарчимтай

вшил, шинэчлэлийг бий болгож чадсан компаниудын лэхийг чухалчлагчид биш, харин ч эсрэгээрээ

с байдаг гэж гарчээ. Энэ нь агуу харуулсан юм.

Коллинз байгууллагын удирдлагын ажилтнуудыг

мэргэжилтэн/highly capable individual/,чадамгай менежер/competent manager/, хгүйцэтгэгч/level 5 Executive/ гэж 5 ангилсан байна.

Агуу компанийн дэвшил, х

бөгөөд тэрээр хоосон хийрхэл, счухалчилдаг. Тэдний энгийн бкомпанийг урт хугацааны амжилтад х

Эгэл, чигч шулуун зан + Ур чадвар

Эхлээд хэн, дараа нь юу/First who, than what

Удирдлагын ухааны уламжлалт ойлголтоор талаарх төсөөлөл, алсын харааг бий болгоод ёстой гэж үздэг. Гэтэл Жим Коллинзын судалгаагаар агуу амжилтад худирдлагууд эхлээд багаа бүрд


Коллинз байгууллагын удирдлагын ажилтнуудыг нарийн мэргэшсэн мэргэжилтэн/highly capable individual/, багийн гол гишүүн/contributing

competent manager/, хүчтэй манлайлагч/effective leader/, 5гэж 5 ангилсан байна.

Агуу компанийн дэвшил, хөгжлийн гол нууц нь 5 дахь түвшний удирдагч байх д тэрээр хоосон хийрхэл, сүржин дүрийг биш үр дүнтэй,

чухалчилдаг. Тэдний энгийн бөгөөд чигч шулуун зан чанар, мэргэжлийн угацааны амжилтад хүргэх гол хөшүүрэг болж өгдөг байна.

Эгэл, чигч шулуун зан + Ур чадвар = Удирдлагын 5 дахь т

First who, than what/ Удирдлагын ухааны уламжлалт ойлголтоор өөрчлөлтийг хийхэд

л, алсын харааг бий болгоод дараа нь түүнийг хэрэгжүүздэг. Гэтэл Жим Коллинзын судалгаагаар агуу амжилтад х

рдүүлээд, дараа нь юуг хийхээ чухалчилдаг болохыг тогтоожээ


нарийн мэргэшсэн н/contributing team member/,

чтэй манлайлагч/effective leader/, 5-р түвшний

вшний удирдагч байх нтэй, өндөр гүйцэтгэлийг

д чигч шулуун зан чанар, мэргэжлийн өндөр ур чадвар нь г байна.

5 дахь түвшин

хийхэд эхлээд ирээдүйн үүлэх багаа бүрдүүлэх

здэг. Гэтэл Жим Коллинзын судалгаагаар агуу амжилтад хүрсэн компаний ээ чухалчилдаг болохыг тогтоожээ.

Агуу компанийг бүтээсэн удирдагчдын нэг нууц нь баг б

хэрэгтэй хүмүүсээр багаа бүрдшийдэж, багаа бүрдүүлсний дараа л хаашаа явах, юу хийхээ шийддэг байна. Агуу компанийг бий болгоход компанид хэрэгтэй ххамгийн чухал хүчин зүйл юм. Тэд компанид хэрэгтэй хтуршлага, боловсролыг биш харин зан т

2. Зарчимд суурилсан бодол

• Үнэнтэй• Зарааны зарчим

Үнэнтэй нүүр тул/Confront the brutal facts/ Агуу амжилтад хүрсэн компаниуд дардан замаар явчихсан юм биш, харин тэд асуудлыг зөв тодорхойлж, шийдэх арга замыг зболохын тулд юуны өмнө үнэнтэй нойлгоно.

1. Асуудлаас айж, зугтах биш т2. Үнэн мэдээлэл, үгийг сонсохоос эмээх биш тийм мэдээллийг удирдлагад х

нээх

Амжилтад хүрсэн компанийн удирдлагууд бэрхшээлийг даван туулж чадна гэсэн

сэтгэлзүйгээр асуудалд хандаж, эрбэрхшээлийг даван туулж, улмаар компаниа илбайна.


тээсэн удирдагчдын нэг нууц нь баг бүрдрдүүлэхийг чухалчилдагт оршино. Тэд аялалд хэнтэй явахаа

лсний дараа л хаашаа явах, юу хийхээ шийддэг байна. Агуу компанийг бий болгоход компанид хэрэгтэй хүмүүсийг ажилд авч, тэднийг тогтоон барьж чадах нь

йл юм. Тэд компанид хэрэгтэй хүнийг сонгохдоо тэдний мэдлэг, туршлага, боловсролыг биш харин зан төлөвшил, чадварыг нь чухалчилдаг байна.

рилсан бодол/Disciplined thought/ нэнтэй нүүр тул Зарааны зарчим

the brutal facts/ рсэн компаниуд дардан замаар явчихсан юм биш, харин тэд

в тодорхойлж, шийдэх арга замыг зөв сонгож явсан байдаг. нэнтэй нүүр тулах зоригтой байх ёстой. Үүнийг дараах 2 утгаар

Асуудлаас айж, зугтах биш түүнийг арилгах, шийдэх оролдлогыг хийхгийг сонсохоос эмээх биш тийм мэдээллийг удирдлагад х

рсэн компанийн удирдлагууд бэрхшээлийг даван туулж чадна гэсэн йгээр асуудалд хандаж, эрүүл саруул ухаанаар нөхцөл байдлыг ү

бэрхшээлийг даван туулж, улмаар компаниа илүү хүчирхэг болгож, бусдын т


рдүүлэх, тэр дундаа Тэд аялалд хэнтэй явахаа

лсний дараа л хаашаа явах, юу хийхээ шийддэг байна. Агуу компанийг сийг ажилд авч, тэднийг тогтоон барьж чадах нь

нийг сонгохдоо тэдний мэдлэг, вшил, чадварыг нь чухалчилдаг байна.

рсэн компаниуд дардан замаар явчихсан юм биш, харин тэд сан байдаг. Агуу компани

нийг дараах 2 утгаар

нийг арилгах, шийдэх оролдлогыг хийх гийг сонсохоос эмээх биш тийм мэдээллийг удирдлагад хүргэх сувгийг

рсэн компанийн удирдлагууд бэрхшээлийг даван туулж чадна гэсэн үнэлж, үүний үр дүнд

чирхэг болгож, бусдын түрүүнд гардаг

Амжилтад хүрэхийг эрмэлзэж байгаа компани

бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх орчныг бболгодог. Үүний үр дүнд үнэнийг хэлэхээс айх, нуух биш, тшийдвэрлэж, арилгах хамт олны соёл бшийдэн үйл ажиллагааны илүү Зарааны зарчим буюу 3 тойрг Зарааны зарчим нь “Үнэгсайн чаддаг” гэсэн эртний грекийн заль мэх гээд олон арга мэхтэй амьтан. Зөргөст бөмбөлөг болох ганцхан аргатай. нь үнэхээр сайн арга тул үнэг ттааруу зүйлээс ганц ч гэсэн сайн нь дээр

Исайя Берлин гэдэг хүн

үндэслэн хүмүүсийг зараа ба хүргэсэн удирдлагууд ихэвчлэн “зараа х

1. Зараанууд олон зүйлийг сонирхож оролдолгтөвлөрүүлсний үр дүЧ.Дарвин – Байгалийн шалгарал, Харьцангуй онол, А.Смит

2. Зараанууд бусдын нтийм биш. Тэд хорвоо, ертюмс, үзэгдлүүдийн мзарчмуудаар томъёолж чаддаг.

Зарааны зарчим нь “

тайлбарлагдана. Энэ нь “Та бдуртай вэ?”, “Таныг хөдөлгөгч эдийн засгийн ххариулт болох тойргуудын огтлолцол байх юм. Зараа хэв шинжийн удирдагч эдгээр 3


рэхийг эрмэлзэж байгаа компани ажилчид хамт олон дундаатэй илэрхийлэх орчныг бүрдүүлж, үнэнийг сонсдог удирдлагын сэтгэлз

нэнийг хэлэхээс айх, нуух биш, түүнтэй холбоотой асуудлыг шийдвэрлэж, арилгах хамт олны соёл бүрэлдэн бий болж, улмаар энэ нь компани асуудлаа

үү зөв хэлбэрт шилжихэд тус болдог ажээ.

гийн огтлолцол/Hedgehog concept/ нэг олон янзын юм чаддаг, харин зараа ганцхан л чухал з

гэсэн эртний грекийн үлгэрээс үүсэлтэй ажээ. Үнэг уг нь хурд, овжин зан чанар, арга мэхтэй амьтан. Зараа нь болхи хөдөлгөөнтэй, авхаалж муутай б

г болох ганцхан аргатай. Зараа нь хэдийгээр ганцхан аргатай боловч тэр арга нэг түүнийг яаж ч чаддаггүй. Энэ үлгэрийн гол санаа нь “олон

йлээс ганц ч гэсэн сайн нь дээр” гэсэн утгыг илэрхийлж байгаа болно.

н “Зараа ба Үнэг” хэмээх эссэндээ дээрх үсийг зараа ба үнэг гэж хоёр ангилсан байдаг. Компаниа агуу амжилтад

ихэвчлэн “зараа хүмүүс” байжээ. Зараа хүмүүст дараах 2 шинж бий.йлийг сонирхож оролдолгүй, нэг том зүйлд бүнд агуу амжилтад хүрдэг/ Жишээ нь, З.Фрейд

Байгалийн шалгарал, К.Маркс – ангийн тэмцэл, А.Смит – Хөдөлмөрийн хуваарь/

Зараанууд бусдын нүдээр мулгуу, хэнэггүй нөхөр шиг харагддаг ч тийм биш. Тэд хорвоо, ертөнцийн гол зүйлст л анхаарал хандуулж, э

дийн мөн чанарыг энгийнээр ойлгож, гол санааг нь зарчмуудаар томъёолж чаддаг.

Зарааны зарчим нь “3 тойргийн огтлолцол”-р илэрхийлэгдэхтайлбарлагдана. Энэ нь “Та бүхэн юун дээр бусдаас илүү байж чадах вэ?

гч эдийн засгийн хөшүүрэг юу вэ?” гэсэн гурван асуултын хариулт болох тойргуудын огтлолцол байх юм. Зараа хэв шинжийн удирдагч эдгээр 3


ажилчид хамт олон дундаа өөрийн санаа удирдлагын сэтгэлзүйг бий нтэй холбоотой асуудлыг

рэлдэн бий болж, улмаар энэ нь компани асуудлаа

ганцхан л чухал зүйлийг нэг уг нь хурд, овжин зан чанар,

нтэй, авхаалж муутай бөгөөд Зараа нь хэдийгээр ганцхан аргатай боловч тэр арга

лгэрийн гол санаа нь “олон байгаа болно.

үлгэрийн санаан дээр ангилсан байдаг. Компаниа агуу амжилтад

ст дараах 2 шинж бий. йлд бүх анхаарал, хүчээ Фрейд – Далд ухамсар,

ангийн тэмцэл, А.Эйштейн –

ддаг ч үнэн хэрэгтээ йлст л анхаарал хандуулж, ээдрээт нарийн

ойлгож, гол санааг нь үндсэн

илэрхийлэгдэх загвараар бас байж чадах вэ?”, “Та юу хийх

гэсэн гурван асуултын хариулт болох тойргуудын огтлолцол байх юм. Зараа хэв шинжийн удирдагч эдгээр 3

тойргийн огтлолцол дээр буюу 3 нудирдан зохион байгуулснаар агуу компанийг

Өндөр үр дүнд хүрсэн компаниуд

хийхгүй” гэсэн энгийн дүрмийг хүрдэг ажээ.

3. Зарчимтай үйлдэл/D

• Дэг журмын соёл• Технологийн х

Дэг журмын соёл/Culture of discipline Компани бүр өөрийн гэсэн соёлтой байдаг. Агуу амжилтад ххувьд дэг журмын соёлыг бий болгосноороо бусдаас ялгарна. мөрдөгддөг бол эрх мэдлийн шатлал, хяналт, дарамт шахалт гэсэн зүйлсгүйгээр байгууллагын үйлсоёл нь бизнесийн ёс зүйн ойлголттой нэгдэн компанийг агуу амжилтад хгайхамшигтай хослол болдог.

Дэг журмын соёл нь дараах 2 утгыг1. Байгууллагын ажилтан б2. Байгууллагын дотоод дэг журам нь

хариуцлагатай байх боломжийг бий болгох ёстой


огтлолцол дээр буюу 3 нөхцлийн аль аль нь хангагдаж байхаар ажил, аудирдан зохион байгуулснаар агуу компанийг цогцлоодог.

рсэн компаниуд “зарааны зарчимтай нийцэхгүй рмийг баримтлах замаар гол зүйл дээр төвл

/Disciplined action/ Дэг журмын соёл

хурдасгуур

discipline/ рийн гэсэн соёлтой байдаг. Агуу амжилтад хү

хувьд дэг журмын соёлыг бий болгосноороо бусдаас ялгарна. Компанид дэг журам г бол эрх мэдлийн шатлал, хяналт, дарамт шахалт гэсэн

йл ажиллагаа хэвийн, үр дүнтэй явагдаж чадна. Дэг журмын йн ойлголттой нэгдэн компанийг агуу амжилтад х

хослол болдог.

соёл нь дараах 2 утгыг илэрхийлнэ. Байгууллагын ажилтан бүр байгууллагын дотоод дэг журмыг даган мБайгууллагын дотоод дэг журам нь хүмүүс харьцангуй чхариуцлагатай байх боломжийг бий болгох ёстой


хцлийн аль аль нь хангагдаж байхаар ажил, амьдралаа

ямар ч зүйлийг бид влөрч, агуу амжилтад

үрсэн компаниудын Компанид дэг журам

г бол эрх мэдлийн шатлал, хяналт, дарамт шахалт гэсэн үр ашиг муутай нтэй явагдаж чадна. Дэг журмын

йн ойлголттой нэгдэн компанийг агуу амжилтад хүргэх

дэг журмыг даган мөрдөнө с харьцангуй чөлөөтэй бөгөөд

Агуу компанийн удирдлагууд хүлээх чадварыг нь онцлон сонголт хийж,байгууллагын үйл ажиллагааг удирдахад хандуулж чаддаг байна. Дэг журмын соёл гэдэг нь цаанаа зарчимтай үйлдэл хийж чадахаар, олноо бүрдүүлэх ойлголтыг агуулна. Технологийн хурдасгуур/Technology accelerator Агуу амжилтад хүрсэн компаниуд хандлагатай байх бөгөөд тэд технологийн технологийг нэвтрүүлэхэд биш харин ямар технологихолбогдол өгдөг. Агуу компанийн удирдлага шинэ технологиудыг гарцаагүй хэрэгтэйг нь шилж сонгох замаар технологийн дэвшлийг компанийн ххурдасгуур болгон ашиглаж чаддаг.

__Хөгжлийн дугуй/Flywheel Дотоод үйл ажиллагааны процедур, тажиглагчдын хувьд компаниудын хэвийн тхийгдсэн өөрчлөлт байсан мэт харагддаг. нэг ер бусын хөтөлбөр, технологийн дорвитой нэг шийдэл, ганцхан агшныг ашигласнаар л бий болчих энгийн нэг чиглэлд, шаргуу хүчин чармайлтаахугацааны үйл ажил байдаг.


Агуу компанийн удирдлагууд хүмүүсийг ажилд авахдаа хувь хлээх чадварыг нь онцлон сонголт хийж, ингэснээр гол анхаарлаа ажилтнуу

йл ажиллагааг удирдахад хандуулж чаддаг байна. Дэг журмын соёл гэдэг нь йлдэл хийж чадахаар, зарчимч сэтгэлгээтэй, зарчимч х

лэх ойлголтыг агуулна.

/Technology accelerator/ рсэн компаниуд шинэ технологийн тухайд бусдаас

д тэд технологийн өнгөц моод хөөдөггүй. Тэд ямар ч хамаагбиш харин ямар технологийг нэвтрүүлэх ёстой вэ гэдэгт

Агуу компанийн удирдлага шинэ технологиудыг цаг гарган й хэрэгтэйг нь шилж сонгох замаар технологийн дэвшлийг компанийн х

хурдасгуур болгон ашиглаж чаддаг.

/Flywheel/__/

йл ажиллагааны процедур, түүхтэй нь нарийн танилцаагкомпаниудын хэвийн түвшнээс агууд хүрсэн шилжилт гэнэтийн, огцом байсан мэт харагддаг. Гэтэл энэ нь үнэн хэрэгтээ нэг онцгой арга хэмжээ, р, технологийн дорвитой нэг шийдэл, үр дүнтэй нэг алхам, цагаа олсон

ганцхан агшныг ашигласнаар л бий болчих энгийн нэг үйл ажил биш. Энэ нь тогтсон чин чармайлтаар, уйгагүй хөдөлмөрлөсний үр д


сийг ажилд авахдаа хувь хүний хариуцлага ингэснээр гол анхаарлаа ажилтнууддаа бус

йл ажиллагааг удирдахад хандуулж чаддаг байна. Дэг журмын соёл гэдэг нь зарчимч сэтгэлгээтэй, зарчимч хүмүүсээр хамт

шинэ технологийн тухайд бусдаас огт өөр й. Тэд ямар ч хамаагүй шинэ

лэх ёстой вэ гэдэгт ач цаг гарган сайтар судалж,

й хэрэгтэйг нь шилж сонгох замаар технологийн дэвшлийг компанийн хөгжлийн

хтэй нь нарийн танилцаагүй хөндлөнгийн рсэн шилжилт гэнэтийн, огцом

нэн хэрэгтээ нэг онцгой арга хэмжээ, нтэй нэг алхам, цагаа олсон

йл ажил биш. Энэ нь тогтсон зөв р дүнд бий болох, урт

Урт хугацааны тогтвортой х

болгож, хуримтлуулахаас/buildup/ эхлэх бөсөлтөд/breakthrough/ хүрдэг. юм. Хөгжлийн дугуйг эхлээд ххөдөлгөсний дараа цааш үргэлжлдараа тэр механизм цааш инерцээ аван болоход туслах хөгжлийн байрлалд х

За ингээд хувь хувь болоод байгууллагыг загвар бэлэн боллоо.

Энгийнээс агууд хүрэх суурилсан бодол/disciplined thought/, зарчимтай тулгуурлаж, урт хугацааны хичээнг

Үүнд гол зарчмуудыг баримталжхүчин зүйл болно.


Урт хугацааны тогтвортой хөгжил, дэвшлийн процесс нь өөрчлөболгож, хуримтлуулахаас/buildup/ эхлэх бөгөөд түүний ачаар тогтвортой,

Энэ хөгжлийн процессийг асар том дугуйтай згжлийн дугуйг эхлээд хөдөлгөхөд их хэмжээний хүч, энерги хэрэг болно. Нэгэнт

ргэлжлүүлэн түлхсээр дугуйг эрчээ аван өнхраш инерцээ аван өөрөө хөдөлж, компанийг зах зээлдээ тэрг

гжлийн байрлалд хүргэх дугуй болж чадах юм.

За ингээд хувь хувь болоод байгууллагыг “энгийнээс агууд” хүрг

рэх үйл ажиллагаа зарчимч хүмүүс/disciplined people/, зарчимд суурилсан бодол/disciplined thought/, зарчимтай үйлдэл/disciplined action/ гэсэн 3 з

, урт хугацааны хичээнгүй чармайлтаар бий болох нь ээ.

гол зарчмуудыг баримталж, юмыг суурьтай хийх удирдлагын ухаан


өлт хийх хүчийг бий ний ачаар тогтвортой, өндөр асар том дугуйтай зүйрлэж болох

ч, энерги хэрэг болно. Нэгэнт нхрөхөд хүргэнэ. Үүний

компанийг зах зээлдээ тэргүүлэгч

гэх Жим Коллинзийн

с/disciplined people/, зарчимд йлдэл/disciplined action/ гэсэн 3 зүйлд

удирдлагын ухаан гол

Leadership & Management

Жим Коллинз: Сайнаас агууд