INTEGRATED MANAGEMENT OF DEADLY

BACTERIAL BLIGHT DISEASE IN

POMEGRANATE

जि�वाणू अनिष्ट परि�णाम म्हण�ेच Bacterial Blight, हे डाळि�ंब (Pomegranate) मध्ये आढ�ेल �ातं. ह्या फ�ा साठी हा खूप मोठा आ�ा� असल्या सा�खाच आहे. हा आ�ा� होण्याचा का�ण म्हण�े Xanthomonas Axonopodis pv. Punicae.

Pomegranate Bacterial blight असणं हे खूप धोका दायक झाला आहे, खास करू Pomegranate growing fields साठी आणिण ह्याच मुले Pomegranate yields ला and शेतक�ी ह्यांा खूप ुकसा होतं.

ख�ाब झालेल्या Fruits ला ा काही Quality असणा�, ाही बा�ा� मध्ये काही Value असणा� त्यामु�े customers ते ख�ीदी क�णा� ाही. ह्याच मु�े शेतक�ी ह्यांचं Economically ुकसा होतं.

ह्या आ�ा�ा मु�े �व� पास ९०% yields Pomegranate चे ख�ाब होतात.

लक्षणे (symptoms)

डाळि�ंबाच्या पाां व� हा आ�ा� झाला निक निपव�े �ंगाचे रि�ंग अशे आका� तया� होतात आणिण ंत� त्या रि�ंग मध्ये तपनिक�ी �ंगाचे डाग तया� होतात आणिण ह�ू ह�ू ते डाग का�े पडतात आणिण प्रभानिवत पां झाडा पासू क�ू

पडतात.

हा �ोग ेमका फ� येणाऱ्या का�ा मधेच आधीक पाे त्रीव्र होतो आणिण ंत� �े का�े डाग आहेत ते मोठ्या आका�ात वाढायला सुरु होतात ज्यामु�े फ�ा ह�ू ह�ू सडायला सुरु होतं.

ज्या फाद्यां मु�े हे फ�ं म�बूत �ाहतात, या �ोगा मु�े ते फांद्या पण को�ड्या पडायला लागतात आणिण गंभी� परि�स्थिEती मध्ये �� हा �ोग वाढतच गेला त� त्या फांद्यांचा मृत्यू निह होऊ शकतो.

पाांचा �ंग बदलू पूणH निपव�ा होतो आणिण फांद्या ग�ायला लागतात. एका फांद्या सोबतच येत्या १५ दिदवसात बाकीच्या फांद्या पण को�ड्या होईल लागतात आणिण अश्याच १५ दिदवसाच्या कालावधी मध्ये संपूणH झाड को�डं होऊ

मरू शकतं.

हा �ोग फुलांपयPत निह पस�तो ज्या मु�े फुलं ग�ू पडतात आणिण फ�ांचा संच कमी होईल लागतो.

का�णे (Causes)

1. १५ % च्या व� humidity आणिण २५- ’३० C मध्ये तापमा डाळि�ंबा मध्ये असलेल्या �ोगा ला वाढवू शकतो आणिण त्याच्या निवकासाचा का�ण निह बाू शकतो.

2. �� वाताव�ण ढगा� असेल त� येणाऱ्या पाउसा मु�े पण ह्या �ोगा चा निवकास होऊशकतो.

3. ह्या �ोगाचे �ीवाणू हवामाात पस�णा�े आहेत त्यामु�े पाऊस पडल्याव�, ह्या �ोगा ची पस�ण्याची शक्यता वाढू शकते.

4. डाळि�ंबाला �ोग आणणा�े �ीवाणू हे ैसर्गिगंक उगढलेल्या tissues मधू आत येऊ शकतो किकंव्हा �ोगा मु�े झालेल्या �खमा मधू निह येऊ शकतात.

5. फ� येणाऱ्या का�ातच ेमका हा �ोग �ास्त प्रभावी बतो.

प्रनितबंधात्मक उपाय (Preventive Measures)

लागवडीसाठी नि�ोगी लावणी सामग्रीचा वाप� क�ा.

बागेतील सवH बाधिधत झाडे भाग काढू बागेत स्वच्छता ठेवा आणिण �ा�ू त्यांचा ाश क�ा.

खतांचा पु�ेसा आणिण सवH शिशफा�स केलेला डोस तसेच निवघदि_त शेत याडH खत आणिण गांडू� खतांचा वाप� क�ावा ज्यामु�े �ोगाचा �ोप प्रनित�ोध वाढेल.

�ोगप्रनितबंधक औषध उपाय म्हणू, Pseudomonas sps, Bacillus sp and Trichoderma sp सा�ख्या �ैव ए�ं_्सचा उपयोग केल्यास स्थिdलड�ी उद्भवणायाH बॅक्_ेरि�यानिवरूद्ध प्रनितका� धिम�ेल.

�ीवाणू�न्य अस्थिE�तेच्या तीव्र घ_ेत, त्व�ा बहा� पीक घ्या (सप्_ेंब�-ऑक्_ोब�मध्ये छा_णी करू) आणिण निडसेंब� ते मे पयPत निपकाला निवश्रांती द्या ज्यामु�े �ोगाचे प्रमाण कमी होते.

टे्रक्_� स्प्रे मशी चा वाप� करू पण या �ोगा �ोखता येत. Pesticides चा वाप� करू आणिण ते से्प्र करू होणाऱ्या �ोगा व� �ोख लाऊ शकतो.

डाळि�ंबामध्ये बॅक्_ेरि�यांच्या डागांा प्रभावीपणे व्यवEानिपत क�ण्यासाठी प्रनितबंधात्मक उपायांसह preventive measures ेहमीच समाकशिलत पध्दती अवलंनिबल्या पानिह�ेत.

डाळि�ंबामध्ये बॅक्_ेरि�याचा त्रास होण्यास मदत क�ण्यासाठी खालील संयो� फवा�ण्या मदत करू शकतात.

सु�वातीच्या _प्प्यात �ोगा च्या हे फवा�ण्या आपण वाप�ायला पानिह�ेत

Bactinash. 0.5 gm/l

Streptomycin sulphate, 0.5 gm/l

टे्रक्_� स्प्रे मशी च्या मदतीे ह्या फवा�ण्यांचा वाप� आपण करू शकतो आणिण डाळि�ंबा व� �ोग होयच्या आधीच त्याव� �ोख आणू शकतो.

व्यवEाप

Final Words

डाळि�ंबात बॅक्_ेरि�यांच्या व जि�वाणू अनिष्ट परि�णाम म्हण�ेच Bacterial Blight, डागांच्या प्रभावी व्यवEापासाठी, व�ील सवH एकात्मित्मक व्यवEापांचे पाल शेतकऱ्यांी समुदायाे केले पानिह�े.

आम्ही MITRA येथे, शेतक�ी म्हणू, आपल्या निपकांचे / फ�ांचे सं�क्षण क�ण्यासाठी हेच क�तो आहोत, आणिण याबद्दल अधिधक चांगली सम� आहे.

आम्ही फवा�णीसाठी प्रशिसद्ध असलेल्या यंत्रांा, �से ऑचHडH एअ� dलास्_ से्प्रअ�, टॅ्रक्_�-माऊं_ेड बूम से्प्रअ� आणिण इत� बऱ्याच गोष्टींसाठी प्रशिसद्ध आहे. फवा�णी यंत्रांा देखील मागणी �ास्त आहे.

टे्रक्_� से्प्र मशी प्राइस किकंवा टे्रक्_� से्प्र पंप प्राइस मोठ्या प्रमाणात णिभन्न असू शकतात, म्हणू आपल्याकडे या निवषयाशी संबधंिधत काही प्रश्न असल्यास किकंवा फवा�णी यंत्रांशी संबंधिधत काही असल्यास, आमच्याशी संपकH साधा.