MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN

1. Tính trạng và biểu hiện

2. Cặp tính trạng tương phản

3. Gene và allele

4. Kiểu gene và kiểu hình

5. Thể đồng hợp (TC) và thể dị hợp

6. Locus

I. GREGOR MENDEL (1822-1884)

1. Sơ lược tiểu sử:

2. Phương pháp nghiên cứu độc đáo:

a. Đối tượng nghiên cứu:=

b. Phương pháp nghiên cứu:

I. GREGOR MENDEL (1822-1884)

Phương pháp nghiên cứu DTH của MENDEL có gì khác Phương pháp nghiên cứu DTH của MENDEL có gì khác những người đi trước?những người đi trước?

• Tạo các dòng thuần chủng• Lai các dòng thuần chủng

khác nhau bởi 1 hoặc 2 tính trạng rồi phân tích KQ F1, F2, F3.

• SD toán xác suất để phân tích KQ lai.

• Đưa ra giả thuyết giải thích KQ

• Tiến hành lặp lại thí nghiệm và với các tính trạng khác.

2. Phương pháp nghiên cứu độc đáo:

b. Phương pháp nghiên cứu:

I. GREGOR MENDEL (1822-1884)

100% hoa ®á

hoa tr¾ng Pt/c X

F2

hoa ®á

3/4 hoa ®á ; 1/4 hoa tr¾ng

F1

F2 tù thô phÊn hoa ®á hoa tr¾ng

100% hoa tr¾ng

tr¾ng t/c

100%hoa ®á 3®á : 1tr¾ng

®á kh«ng t/c ®á t/c=> KG F2:

F3

2/3 1/3

1 2 1

NhËn xÐt :NhËn xÐt :

Khi la i bè m Ñ thuÇn chñng kh¸ c nhau vÒ m é t cÆp tÝnh tr¹ ng t­¬ ng ph¶n th× chØ 1 tÝnh Khi la i bè m Ñ thuÇn chñng kh¸ c nhau vÒ m é t cÆp tÝnh tr¹ ng t­¬ ng ph¶n th× chØ 1 tÝnh tr¹ ng ® ­îc biÓ u hiÖ n ë F1 g ä i lµ tÝnh tr¹ ng tré i, tÝnh tr¹ ng kh«ng biÓ u hiÖ n lµ tÝnh tr¹ ng tr¹ ng ® ­îc biÓ u hiÖ n ë F1 g ä i lµ tÝnh tr¹ ng tré i, tÝnh tr¹ ng kh«ng biÓ u hiÖ n lµ tÝnh tr¹ ng lÆn. Cß n F2 ph© n li the o tØ lÖ 3 tré i : 1 lÆnlÆn. Cß n F2 ph© n li the o tØ lÖ 3 tré i : 1 lÆn

II. HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC

1. Thí nghiệm:

I. GREGOR MENDEL (1822-1884)

II. HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC

2. Nội dung giả thuyết:

- Mỗi tính trạng đều do một cặp nhân tố di truyền quy định. Trong tế bào nhân tố di truyền không hoà trộn vào nhau.- Bố (mẹ) chỉ truyền cho con (qua giao tử) 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền.- Khi thụ tinh các giao tử kết hợp với nhau một cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử.

3. Kiểm tra giả thuyết:

Làm thế nào để biết cây hoa đỏ có 2 nhân tố di truyền đều trội (thuần chủng)?

I. GREGOR MENDEL (1822-1884)

100% hoa ®á

hoa tr¾ng Pt/c X

F2

hoa ®á

1/4 hoa tr¾ng

F1

- Trong tế bào sinh dưỡng, các NST luôn tồn tại thành từng cặp tương đồng và chứa các cặp allele tương ứng.

Cặp NST tương đồng

A A a a

III. GIẢI THÍCH CỦA DI TRUYỀN HỌC HIỆN ĐẠI - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC

III. GIẢI THÍCH CỦA DI TRUYỀN HỌC HIỆN ĐẠI - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC

Quá trình

Nguyên nhân (NST)

Hệ quả (Gene)

Kết quả

Giảm phân

F1 tạo nên 2 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau.

Thụ tinh

F2 tạo nên 2 x 2 = 4 tổ hợp KG với tỉ lệ 1:2:1

Đặc điểm MENDEL DTH HIỆN ĐẠI Nhân tố quy định tính trạng

Mỗi tính trạng đều do một cặp nhân tố di truyền quy định và không hoà trộn vào nhau.

Giảm phân

Bố (mẹ) chỉ truyền cho con (qua giao tử) 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền.

Thụ tinh Qua thụ tinh, các giao tử kết hợp ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử.

III. GIẢI THÍCH CỦA DI TRUYỀN HỌC HIỆN ĐẠI - CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC

1. Nếu bố mẹ đem lai không thuần chủng, các allele của một gen không có quan hệ trội lặn hoàn toàn (đồng trội) thì quy luật phân li của Mendel con đúng nữa hay không?

2. Cần làm gì để biết chính xác KG của một cá thể có kiểu hình trội ?

BÀI TẬP

Câu 1: Phép lai nào sau đây là phép lai một cặp tính trạng?

Pt/c: Cây cao X Cây cao

Pt/c: Cây cao X Cây thấp

P: Hạt vàng X Quả xanh

P: Hạt xanh X Hạt xanh

A

B

C

D

BÀI TẬPCâu 2: Theo định luật 1 của Men đen thì:

Khi lai giữa bố mẹ khác nhau bởi một cặp tính trạng tương phản thì các cơ thể lai ở thế hệ F1 chỉ biểu hiện tính trạng của một bên bố hoặc mẹ

Khi lai giữa hai bố mẹ thuần chủng thì các cơ thể lai ở thế hệ F1 chỉ biểu hiện tính trạng của 1 bên bố hoặc mẹ

Khi lai giữa hai bố mẹ thuần chúng khác nhau bởi một cặp tính trạng tương phản thì các cơ thể lai F1 chỉ biểu hiện tính trạng của một bên bố hoặc mẹ

Khi lai giữa hai bố mẹ thuần chủng khác nhau bởi một cặp tính trạng tương phản thì các cơ thể lai ở thế hệ F1 đều đồng tính

A

B

C

D

BÀI TẬPCâu 3: Theo định luật 2 của Men đen thì:

Khi lai giữa hai bố mẹ thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thì ở F2 xuất hiện cả tính trạng trội và tính trạng lặn với tỉ lệ trung bình 3 trội: 1 lặn

Khi lai giữa hai bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thì ở F2 xuất hiện cả tính trạng trội và tính trạng lặn với tỉ lệ trung bình 3 trội: 1 lặn

Khi lai giữa hai bố mẹ thuần chúng thì ở F2 xuất hiện cả tính trạng trội và tính trạng lặn với tỉ lệ trung bình 3 trội: 1 lặn

Khi lai giữa hai bố mẹ thuần chủng khác nhau bởi một cặp tính trạng tương phản thì thì F2 xuất hiện tỉ lệ kiểu hình trung gian

A

B

C

D

BÀI TẬPCâu 4: Trội không hoàn toàn là hiện tượng di truyền:

Trong đó kiểu hình của cơ thể lai F2 biểu hiện tính trạng trung gian giữa bố và mẹ

Trong đó kiểu hình của cơ thể lai F1 biểu hiện tính trạng của bố và mẹ

Trong đó kiểu hình của cơ thể lai F2 biểu hiện tính trạng của bố và mẹ

Trong đó kiểu hình của cơ thể lai F1 biểu hiện tính trạng trung gian giữa bố và mẹ

A

B

C

D

BÀI TẬPCaâu 5: Ñieàu kieän naøo döôùi ñaây khoâng phaûi laø ñieàu kieän nghieäm ñuùng cho ñònh luaät ñoàng tính vaø ñònh luaät phaân tính cuûa Menñen?

Boá meï phaûi thuaàn chuûng veà tính

traïng ñem lai.

Tính traïng troäi phaûi troäi khoâng hoaøn

toaøn.

Soá caù theå phaân tích phaûi lôùn.

Caû a vaø c.

A

B

C

D