International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62
www.iojes.net
International Online Journal of Educational Sciences
ISSN: 1309-2707
Examination of Postgraduate Dissertations Regarding Using Computer
Software in Mathematics Teaching*
Research Article
Buket TURHAN TURKKAN1, Nihan ARSLAN NAMLI2
1, Çukurova University Faculty of Education, Turkey, ORCID: 0000-0003-2528-4022
2 Çukurova University Faculty of Education, Turkey, ORCID: 0000-0002-5425-1468
To cite this article: Turkkan, B. T., Namlı, N. A. (2018). Examination of Postgraduate Dissertations
Regarding Using Computer Software in Mathematics Teaching, International Online Journal of Educational
Sciences, 10(4), 38-62.
ARTICLE INFO
ABSTRACT
Article History:
Received 24.03.2018
Available online
27.07.2018
Computer software is an important tool in concretizing and understanding the abstract subjects in
mathematics teaching. There are many studies that use computer software in mathematics teaching,
and the results of these studies can be dealt in different dimensions. The synthesis of the studies for
using computer software in mathematics teaching in a holistic way is seen as important for
demonstrating the studies conducted in this context. For this reason, a detailed examination of
postgraduate dissertations in this context could provide both mathematics education and computer
and instructional technologies. In this respect, the aim of this research is to examine the postgraduate
dissertations regarding using computer software in mathematics teaching and to synthesize the
results. In this context, the postgraduate dissertations within the study were examined in terms of
the dimensions of participants, sampling method, data collection tools and data analysis within the
method. Besides, the distributions of postgraduate dissertations were examined in terms of years,
universities and departments. Also, the distribution of mathematical fields, topics and the computer
software used in the postgraduate dissertations within the study were determined. Finally, in line
with the results of the postgraduate dissertations within the study, the effects of using computer
software in mathematics teaching were analyzed and synthesized in various dimensions.
© 2018 IOJES. All rights reserved
Keywords: †
Mathematics teaching, computer software, postgraduate theses
* Bu çalışmanın bir kısmı 11. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu'nda sözlü bildiri olarak sunulmuştur (24-26 Mayıs 2017, Malatya, Türkiye). † Corresponding author’s address: Çukurova University Faculty of Education Department of Educational Sciences 01330 Sarıçam Adana Turkey
Telephone: +90 322 338 67 33
Fax: +90 322 338 67 33
e-mail: [email protected]
DOI: https://doi.org/10.15345/iojes.2018.04.003
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
39
Matematik Öğretiminde Bilgisayar Yazılımı Kullanmaya Yönelik
Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi
Buket TURHAN TÜRKKAN*, Nihan ARSLAN NAMLI2
1, Çukurova University Faculty of Education, Turkey, ORCID: 0000-0003-2528-4022
2 Çukurova University Faculty of Education, Turkey, ORCID: 0000-0002-5425-1468
To cite this article: Turkkan, B. T., Namlı, N. A. (2018). Examination of Postgraduate Dissertations
Regarding Using Computer Software in Mathematics Teaching, International Online Journal of Educational
Sciences, 10(4), 38-62
MAKALE BİLGİ
ÖZET
Makale Tarihçesi:
Makale Geliş Tarihi:
24.03.2018
Çevrimiçi yayınlanma
Tarihi: 27.07.2018
Bilgisayar yazılımlarının matematik öğretiminde yer alan soyut konuların somutlaştırılmasında ve
anlamlandırılmasında önemli bir araç olduğu söylenebilir. Matematik öğretiminde bilgisayar
yazılımlarını kullanan birçok çalışma bulunmaktadır ve bu çalışmaların sonuçları farklı boyutlarda
ele alınabilmektedir. Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan
çalışmaların bütüncül bir şekilde incelenerek sentezlenmesi, bu kapsamda yapılan çalışmalara yol
göstermesi bakımından önemli görülmektedir. Matematik eğitiminde bilgisayar yazılımı
kullanmaya yönelik yapılan çalışmaların önemli bir bölümünü lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Bu
nedenle, bu bağlamda yapılan lisansüstü tezlerin ayrıntılı bir şekilde incelenmesinin hem matematik
eğitimi alanına hem de bilgisayar ve öğretim teknolojileri alanına katkılar sağlayabilecektir. Bu
doğrultuda, bu araştırmanın amacı, matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik
lisansüstü tezlerin çeşitli açılardan incelenerek, sonuçlarının sentezlenmesi olarak belirlenmiştir. Bu
bağlamda, araştırma kapsamına alınan lisansüstü tezler, yöntem kapsamında katılımcılar, örnekleme
yöntemi, veri toplama araçları, verilerin analizi boyutları açısından incelenmiştir. Bununla birlikte,
araştırma kapsamına alınan lisansüstü tezlerin yapıldığı yıl, üniversite ve bölüm açısından dağılımı
incelenmiştir. Ayrıca, araştırma kapsamına alınan lisansüstü tezlerde yer verilen matematik alanı ve
konuları ile kullanılan bilgisayar yazılımlarının dağılımı da belirlenmiştir. Son olarak, araştırma
kapsamına alınan lisansüstü tezlerin sonuçları doğrultusunda, matematik öğretiminde bilgisayar
yazılımı kullanmanın çeşitli boyutlarda etkileri incelenerek sentezlenmiştir.
© 2018 IOJES. Tüm hakları saklıdır
Anahtar Kelimeler: ‡
Matematik öğretimi, bilgisayar yazılımı, lisansüstü tezler
Giriş
Matematik genel olarak soyut bir ders olarak nitelendirilmektedir ve soyut doğası nedeniyle matematik
öğrenme konusunda güçlükler yaşandığı sıkça dile getirilmektedir (Zengin & Tatar, 2014; Ünlü, 2017). Bu
bağlamda, matematik öğretiminde, matematiğin soyut dünyasının öğrenciler tarafından anlaşılabilmesi için,
özellikle eğitimin ilk yıllarında, somut ve ilk elden deneyim sağlayan etkinlikler yapılması gerektiği
vurgulanmaktadır (Akman, 2002). Bununla birlikte, hem matematiksel kavramların daha iyi anlaşılmasını
hem de öğrencilerin derse katılımlarını sağlaması bakımından, matematik derslerinde somut materyaller ve
sanal öğrenme nesnelerinden yararlanılabileceği belirtilmektedir (Pişkin-Tunç, Durmuş & Akkaya, 2012).
2017-2018 eğitim-öğretim yılında uygulamaya konulan matematik dersi öğretim programında da, özellikle
yeni kavramların öğretiminde somutlaştırmaya yönelik uygulamaların yapılması önerilmektedir (Milli Eğitim
‡ Sorumlu yazarın adresi: Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü 01330 Sarıçam Adana Türkiye (ORCID: 0000-0003-2528-4022) (ORCID: 0000-0003-2528-
4022)
Telefon: +90 322 338 67 33
Faks: +90 322 338 67 33
e-posta: [email protected]
DOI: https://doi.org/10.15345/iojes.2018.04.003
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
40
Bakanlığı, 2018). Matematiğin somutlaştırılarak öğretilmesinin yanında, bu duruma yönelik işlevsel ve
ekonomik materyallerin önem taşıdığı düşünülmektedir. Bu bağlamda, günümüz teknoloji çağında, öğrenme-
öğretme süreçlerini zenginleştirmeye yönelik temel materyaller arasında bilgisayar ve bilgisayar destekli
öğretim sıkça karşımıza çıkmaktadır (Akkoyunlu, 1995). Ayrıca, matematik öğretmenlerinin materyal
kullanmada yaşadıkları zorlukların çözümüne yönelik, dijital materyallerin kullanılması da önerilmektedir
(Bozkurt & Şahin, 2013). Bu görüşlerden hareketle, matematik öğretiminde soyut konuların
somutlaştırılmasında ve anlamlandırılmasında, bilgisayar destekli öğretimin önem taşıdığı söylenebilir.
Matematik dersinde bilgisayarlardan, dersin doğrudan bilgisayarla öğrenilmesi, alıştırmaların
bilgisayarla yapılması ve bilgisayardan destek hizmeti alınması olmak üzere üç farklı biçimde yararlanılabilir
(Altun, 2005). Matematik dersinde bilgisayar yazılımlarından yararlanmanın da bu kapsamda ele
alınabileceği düşünülmektedir. Matematik öğretimi bağlamında, bazı konuların öğrenilmesinde, çeşitli
algoritmaların oluşturulmasında, işlemsel süreçlerde, çözüm, analiz ve araştırma süreçlerinde bilgisayar
yazılımlarından yararlanılabilir (Baki, 2001). Bilgisayar destekli matematik öğretiminin amacının, çeşitli
matematiksel yapıların çoklu gösterimler yoluyla aktif olarak araştırılmasına yönelik bir ortam hazırlamak ve
matematiğin kalem ve kağıtla mümkün olmayan bazı yönlerini göstermek olduğu belirtilmektedir (Diković,
2009b). Bu bağlamda, yeni teknolojilerin, pek çok matematik alanındaki geleneksel içeriğin farklı yollarla
sunulmasını sağladığından (Hohenwarter, 2006), matematik öğretiminde yeni teknolojilerin ve yazılımların
kullanılmasına yönelik ihtiyacın gün geçtikçe daha da arttığı söylenebilir. Bununla birlikte, matematik
kavramlarının öğrenilmesine odaklanılmasının yanında, öğrencilerin öğrenmeden zevk alması için
matematiği ilginç hale getirmenin önemi ve bu durumun bilgisayar yazılımları aracılığıyla sağlanabileceği
vurgulanmaktadır (Furner & Marinas, 2007). Öğrenme ve öğretme sürecinde dinamik yazılımlara yer
vermenin, öğretim ortamını zenginleştirdiği, öğrencilerin matematiğe yönelik gözlem yapma, varsayımda
bulunma, deneme yapma fırsatları sunduğu uygulamalar yapmalarını, değişkenler arasındaki ilişkilerin
dinamik öğelerle keşfedebilmelerini sağladığı (Zengin & Tatar, 2014), matematiksel inanca yönelik olumlu
katkılar yarattığı (Kabaca & Tarhan, 2013), öğrencilerin kendi kendine öğrenmelerini sağladığı, anlamayı
kolaylaştırdığı ve matematik dersine yönelik ilgiyi arttırdığı (Zengin, Kağızmanlı, Tatar & İşleyen, 2013)
belirtilmektedir. Bu görüşlerden yola çıkılarak, dinamik yazılımların öğrenme ve öğretme sürecine pek çok
olumlu katkısı olduğu düşünülmektedir.
Yazılım teknolojilerinin gelişmesiyle her geçen gün yeni programlar ortaya çıkmaktadır (Kutluca &
Zengin, 2011). Matematik öğretimi kapsamında ise, teknoloji kullanımının her geçen gün yaygınlaşması
doğrultusunda, öğrenme ortamlarında birçok farklı yazılımlar kullanılmaktadır (Zengin & Tatar, 2014). Bu
kapsamda, Logo, Coypu, Cabri, Derive, Mathematica, Maple, Geometer’s Sketchpad, Cinderella, Wingeo gibi
yazılımlar ve TI-92 grafik hesap makineleri karşımıza çıkmaktadır (Baki, 2001; Diković, 2009a; Güven &
Karataş, 2009; Zengin & Tatar, 2014). Bu yazılımlardan en çok GeoGebra, Cabri ve Geometer’s Sketchpad
yazılımları kullanılmaktadır. GeoGebra yazılımı, hem bilgisayar cebri sistemlerini hem de dinamik geometri
yazılımı özelliklerini bir arada barındıran, kullanım kolaylığı ve çeşitli dillere çevrilebilmesi açısından önem
taşıyan bir programdır (Kutluca & Zengin, 2011). GeoGebra, tamamen bağlı yazılım ortamında geometri ve
cebir özelliklerini sunan matematik öğretimi ve öğrenimi için ücretsiz açık kaynaklı dinamik bir yazılım olarak
tanımlanmaktadır (Hohenwarter & Lavicza, 2007). GeoGebra yazılımı kapsamında, cisimlerin noktalarını
(kökler, yerel ekstremum ve fonksiyonların bükülme noktaları) bulma, denklem ve koordinat sistemi,
fonksiyonların türevleri ve integralleri bulma gibi bilgisayar cebri sistemlerine yönelik özellikleri de sağlar ve
bu nedenle matematiksel nesnelerin çoklu sunumlarında sıkça kullanılır (Diković, 2009a). GeoGebra gibi
dinamik matematik yazılımlarının geleneksel yöntemlerle karşılaştırıldığında birkaç eğitim avantajı sunduğu
belirtilmektedir (Hohenwarter, 2006). GeoGebra, hem cebirsel hem de geometrik kavramların öğrenilmesinde
katkılar sağlayan bir mekanizma olarak ele alınmaktadır (Hall & Chamblee, 2013). GeoGebra ile düzenlenen
matematik öğretiminin, daha iyi bir öğrenme sağlayarak kalıcılığı arttırırken aynı zamanda eğlenceli ve ilgi
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
41
çekici olduğu belirlenmiştir (Kutluca & Zengin, 2011). Geometer’s Sketchpad yazılımı, öğrencilerin geometri
ve matematiksel fikirlere yönelik kendi öğrenmelerini oluşturmalarına olanak sağlayan etkileşimli bir araç
olarak nitelendirilmektedir (Furner & Marinas, 2007). Geometer’s Sketchpad yazılımının dinamikliği
sayesinde, bir şekil çizildikten sonra, fare yardımıyla başka bir yere kaydırılabilir, aynı zamanda geometrik
şekillerin biçimleri değiştirilebilir (Bintaş & Akıllı, 2008). Geometer’s Sketchpad yazılımı ile açılar,
paralelkenar, eşkenar dörtgen, yamuk, paralelkenar, paralel ve dik çizgilerin nitelikleri, dikdörtgen, üçgen
gibi temel geometrik şekilleri ve çevre ve alan formüllerini keşfetme gibi pek çok konunun ele alınabileceği
dile getirilmektedir (Furner & Marinas, 2007). Geometer’s Sketchpad yazılımı aracılığı ile çizim ile doğrudan
etkileşim kurularak öğrenciler dönüşümlerin niteliklerini gözlemleyerek dinamik olarak deneyimleyebilirler
(Hollebrands, 2007). Bununla birlikte, Geometer’s Sketchpad yazılımının, öğrencilerin ilkokul, ortaokul ve lise
düzeyinde öğrencilere geometrik kavramları anlamalarına ve niteliklerini keşfetmelerine, geometrik şekiller
oluşturarak üzerinde değişiklikler yapmalarına ve geometriye yönelik teoremleri formüle edebilmelerine
katkılar sağladığı belirtilmektedir (Bintaş & Akıllı, 2008). Ayrıca, Geometer’s Sketchpad, öğrencilerin,
matematiğin geleneksel araçlarla öğrenemeyecekleri yollarla keşfetmeyi ve anlamayı sağlayan bir araç olarak
ele alınmaktadır ve bu doğrultuda, öğrencilerin bir problemi görselleştirip analiz ederek mantıklı bir kanıtı
denemeden önce keşifler yapmalarını sağladığı dile getirilmektedir (Furner & Marinas, 2007). Cabri yazılımı,
şekiller arasındaki dinamiklerin, sürükleme işlemi ile fark edilerek içsel olarak mantığını kavramayı ve
şekillerin niteliklerini anlamlandırmayı içerir (Mariotti, 2001). Cabri yazılımı, Geometer’s Sketchpad
yazılımından farklı olarak, yanıp sönen çizgiler veya noktalar gibi dinamik işaretçilerin yanı sıra menüler ve
geri bildirim mesajları da sağlamaktadır (Laborde, 2003). Cabri yazılımı, geometrik yapıların
oluşturulmasında, geometriye yönelik teoremlerin anlamının oluşturulmasını sağladığı vurgulanmaktadır
(Mariotti, 2001). Bununla birlikte, Cabri 3D yazılımının, iki boyutlu düzleme çizilmiş üç boyutlu geometrik
şekil ve cisimlerin anlaşılmasında ve niteliklerinin kavranmasında önemli olanaklar yarattığı belirtilmektedir
(Gürsoy, Yıldız, Çekmez & Güven, 2009). Ayrıca, Cabri 3D yazılımı ile iki boyutlu yazılım ve ortamlarda
oluşturulamayan geometrik yapıların gerçeğine benzer şekilde oluşturulması sağlanarak nitelikleri ve
hesaplamaları belirlenebilir (Gürbüz & Gülburnu, 2013). Cabri yazılımı, ekran üzerindeki geometrik nesneleri
değiştirmede matematiksel düşünmeyi güçlendirmesi, öğrencilerin keşifler aracılığıyla varsayımlar
oluşturmalarını sağlaması bakımından önemli görülmektedir (Güven & Karataş, 2005). Söz konusu bu üç
yazılımın da, temelde geometrik kavram ve şekillerin öğrenilmesinde önemli katkılar sağladığı söylenebilir.
Matematik öğretimine yönelik yazımlarla ilgili, etkinlik tasarımı, öğretmen yeterlikleri açısından
değerlendirme, bu kapsamdaki doküman ve materyallerin niteliklerinin belirlenmesi, yazılımların
kullanılabilirliğini inceleme, yazılım kullanılarak yapılan öğretimin potansiyel etkilerini ortaya çıkarmaya
yönelik yeni çalışmaların yapılması önerilmektedir (Hohenwarter, Hohenwarter & Lavicza, 2010). Bu
doğrultuda, matematik eğitimi alanında teknolojik materyallerin ve yazılımların kullanımına yönelik pek çok
çalışmayla karşılaşmak mümkündür (Haciomeroglu, Bu, Schoen & Hohenwarter, 2009). Ancak söz konusu bu
çalışmalar ve çalışmaların sonuçları farklı boyutlarda ele alınmaktadır. Tatar, Kağızmanlı ve Akkaya (2013)
tarafından gerçekleştirilen, teknoloji destekli matematik eğitimine yönelik ulusal makalelerin incelendiği
çalışmada, demografik bilgi, anahtar kelimeler ve yöntem açısından analizler yapılmıştır. Benzer şekilde,
Aldemir ve Tatar (2014) tarafından gerçekleştirilen, teknoloji destekli matematik öğretimine yönelik
yayımlanan ulusal makalelerin incelendiği çalışmada, kaynakça, kullanılan öğretim yöntemi, kullanılan
teknolojiler ve veri toplama araçları ele alınmıştır. Cantürk Günhan ve Açan (2016) tarafından gerçekleştirilen,
dinamik geometri yazılımı kullanmanın etkisini inceleyen meta-analiz çalışmasında ise geometri başarısına
odaklanılmış olup, ulusal tezler ve makaleler çalışma kapsamına dahil edilmiştir. Bu araştırmalarda daha çok
teknoloji destekli matematik eğitimine yönelik ulusal makaleler inceleme kapsamına alınmış olduğu ve meta-
analiz çalışmasında geometri başarısıyla sınırlandırılan çalışmada ulusal tezlerin de incelendiği belirlenmiştir.
Bu bağlamda, doğrudan matematik yazılımlarına odaklanan ve lisansüstü tezleri kapsamlı bir şekilde
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
42
inceleyen bir çalışmanın, alana ışık tutacağı düşünülmektedir. İlgili alan yazındaki çalışmaların içeriğini ve
ayrıntılarını ele alarak anlamanın, teknolojinin matematik eğitimiyle bütünleştirilmesinde önemli katkılar
sağlayacağı belirtilmektedir (Tatar, Kağızmanlı & Akkaya, 2013). Bu doğrultuda, matematik öğretiminde
bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan çalışmaların bütüncül bir şekilde analiz edilerek
sentezlenmesinin ve bu kapsamda yapılan çalışmalara yol göstermesi bakımından önem taşıdığı
düşünülmektedir. Bununla birlikte, Türkiye’de tüm eğitim kademelerinde olduğu gibi, lisansüstü eğitim
düzeyinde de sayısal göstergelerin hızla artması (Karadağ, 2009) ve alan yazındaki çalışmaların önemli bir
kısmının lisansüstü tezlerden oluşması söz konusudur. Ayrıca, matematik eğitiminde bilgisayar yazılımı
kullanmaya yönelik yapılan çalışmaların önemli bir bölümünü lisansüstü tezlerin oluşturduğu belirlenmiştir.
Bu bağlamda, yazılım kullanmaya yönelik matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin ayrıntılı bir
şekilde incelenmesinin hem matematik eğitimi alanına hem de bilgisayar ve öğretim teknolojileri alanına
katkılar sağlayabileceği düşünülmektedir. Son olarak, Türkiye’de matematik eğitiminde bilgisayar yazılımı
kullanmaya yönelik çalışmalardaki mevcut durumun ve eksikliklerin belirlenmesinin bu alanda yapılacak
çalışmalara da yol göstereceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda araştırmanın genel amacı, matematik
öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik lisansüstü tezlerin çeşitli açılardan incelenerek,
sonuçlarının sentezlenmesi olarak belirlenmiştir. Bu genel amaç doğrultusunda aşağıda verilen araştırma
sorularına yanıt aranmıştır:
• Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik lisansüstü tezler, tezlerinin yıl,
üniversite, bölüm, tür, matematik alanı, matematik konusu ve kullanılan yazılım açısından nasıl bir
dağılım göstermektedir?
• Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik lisansüstü tezlerde, yöntem
kapsamında yer alan kullanılan yöntem, araştırma deseni, katılımcılar, örnekleme yöntemi, veri
toplama araçları, verilerin analizi doğrultusunda neler yapılmıştır?
• Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik lisansüstü tezlerin sonuçları nelerdir?
Yöntem
Bu bölümde, araştırma modeli, evren ve örneklem, verilerin toplanması ve analizi başlıkları altında
çeşitli bilgiler sunulmaktadır.
Araştırma Modeli
Türkiye’de matematik eğitiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik çalışmalardaki mevcut
durumun ve eksikliklerin belirlenmesini amaçlayan bu çalışmada, nitel araştırma yöntemi göz önünde
bulundurulmuştur. Araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır.
Evren ve Örneklem
Çalışmanın evrenini 2002-2016 yılları arasında matematik öğretimine yönelik tezler oluşturmaktadır.
Araştırmanın örneklemi amaçlı örnekleme yöntemlerinden, ölçüt örnekleme ile belirlenmiştir. Bu araştırmada
ölçüt; tezlerin 2002-2016 yılları arasında yapılmış olması, bilgisayar yazılımı kullanılarak gerçekleştirilen
matematik öğretimine yönelik olması ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi veritabanında
erişime açık olmasıdır. Çalışmada incelenen tezler kaynakçada, * işareti ile gösterilmiştir.
Verilerin Toplanması
Nitel araştırma yöntemi benimsenen bu çalışmada tezlere ilişkin dokümanlar aracılığıyla veri
toplanmıştır. Araştırma verileri elektronik ortamda toplanmıştır. Araştırma kapsamında matematik
öğretimine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi amacıyla Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
43
Tez Merkezi veritabanında erişime açık, 54 yüksek lisans ve doktora tezi incelenmiştir. Verilerin toplanması
bağlamında, lisansüstü tezlerin matematik eğitimine yönelik olması ve aynı zamanda Logo, Coypu, Cabri,
Derive, Mathematica, Maple, Geometer’s Sketchpad, GeoGebra, Cinderella, Wingeo gibi yazılımların
kullanılması ölçütleri göz önünde bulundurulmuştur.
Verilerin Analizi
Bu araştırmada verilerin analizinde nitel araştırma yaklaşımının analiz yöntemlerinden biri olan
tümdengelimsel analiz kullanılmıştır. Ulaşılan tezleri incelemek üzere araştırmacılar tarafından çalışmanın
amacına yönelik bir “Tez İnceleme Formu” (EK-1) geliştirilmiştir. Formun geliştirilmesinde ilgili alan yazın
taranmış ve incelenen çalışmalar doğrultusunda formun kapsamı belirlenmiştir (Hazır Bıkmaz, Aksoy, Tatar
& Atak Altınyüzük, 2013; Tatar, Kağızmanlı & Akkaya, 2013; Aldemir & Tatar, 2014; Lin, Lin & Tsai, 2014;
Selçuk, Palancı, Kandemir & Dündar, 2014). Geliştirilen bu formda tezlerin yürütüldüğü üniversite, tezin
çalışıldığı bölüm, tezin yılı ve türü, tezin alanı ve konusu, kullanılan yazılım, yöntem, araştırmanın deseni,
örnekleme yöntemi, katılımcılar, tezde kullanılan veri toplama araçları, veri analizi ve sonuçlar hakkında
boyutlar yer almaktadır. Araştırmanın geçerliliği ve güvenirliğine yönelik ise, uzman incelemesi yöntemi göz
önünde bulundurulmuştur. Elde edilen veriler tümdengelimsel analiz doğrultusunda, ilk aşamada iki
araştırmacı tarafından bağımsız olarak analiz edilmiştir. İki araştırmacının yapmış olduğu analiz sonucunda
çıkan sonuçlar karşılaştırılmıştır. Farklı olan analiz sonuçlarında ise bir fikir birliğine varılarak ortak bir sonuç
elde edilmiştir. Elde edilen bulgular frekans (f) olarak grafikler üzerinde sunulmuştur.
Bulgular
Araştırma kapsamında, araştırmada belirlenmiş olan sorular temel alınarak tümdengelimsel analiz
yapılmıştır. Elde edilen bulgular tablolar halinde frekansları verilerek gösterilmiştir. Bulgular, üniversitelere,
bölümlere, yıla, tez türüne, matematik alanına, matematik konusuna, kullanılan yazılıma, yönteme, araştırma
desenine, örnekleme yöntemine, katılımcılara, veri toplama araçlarına, veri analizine ve ulaşılan sonuçlara
göre dağılımlar boyutlarında düzenlenmiştir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin
üniversitelere göre dağılımları Şekil 1’de gösterilmiştir.
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
44
Şekil 1. Üniversitelere göre dağılım
Şekil 1 incelendiğinde, çalışma kapsamında incelenen tezlerin 24 farklı üniversitenin bünyesinde
yürütüldüğü anlaşılmaktadır. Bu alanda yapılan tezlerin, en çok, Gazi Üniversitesi (f=8), Atatürk Üniversitesi
(f=4), Dokuz Eylül Üniversitesi (f=4), Karadeniz Teknik Üniversitesi (f=4), Marmara Üniversitesi (f=4) ve Orta
Doğu Teknik Üniversitesi’nde(f=4) yapıldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, Anadolu Üniversitesi (f=3),
Necmettin Erbakan Üniversitesi (f=3), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (f=2), Gaziantep Üniversitesi (f=2),
Sakarya Üniversitesi (f=2), Selçuk Üniversitesi (f=2), Adıyaman Üniversitesi (f=1), Adnan Menderes
Üniversitesi (f=1), Ankara Üniversitesi (f=1), Başkent Üniversitesi (f=1), Fırat Üniversitesi (f=1), İhsan
Doğramacı Bilken Üniversitesi (f=1), Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (f=1), Kastamonu Üniversitesi
(f=1), Ondokuz Mayıs Üniversitesi (f=1), Pamukkale Üniversitesi (f=1), Uludağ Üniversitesi (f=1) ve Uşak
Üniversitesi’nde (f=1) de bu alanda çalışmalar yapıldığı görülmüştür.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin bölümlere
göre dağılımları Şekil 2’de gösterilmiştir.
Şekil 2. Bölümlere göre dağılım
1 1
3
1
4
1
4
2
1
8
2
1 1
4
1
4
3
1
4
1
2 2
1 1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Ad
ıyam
an Ü
niv
ersi
tesi
Ad
nan
Men
der
es…
An
ado
lu Ü
niv
ersi
tesi
An
kar
a Ü
niv
ersi
tesi
Ata
türk
Ün
iver
site
si
Baş
ken
t Ü
Do
ku
z E
ylü
l Ü
Esk
işeh
ir O
sman
gaz
i Ü
Fır
at Ü
Gaz
i Ü
Gaz
ian
tep
Ü
İhsa
n D
oğ
ram
acı
Bil
ken
t Ü
Kah
ram
anm
araş
Sü
tçü
…
Kar
aden
iz T
ekn
ik Ü
Kas
tam
on
u Ü
Mar
mar
a Ü
Nec
met
tin
Erb
akan
Ü
On
do
ku
z M
ayıs
Ü
Ort
a D
oğ
u T
ekn
ik Ü
Pam
uk
kal
e Ü
Sak
ary
a Ü
Sel
çuk
Ü
Ulu
dağ
Ü
Uşa
k Ü
52
6
23
3
12
3
0
5
10
15
20
25
BÖTE EPÖ İlköğretim İlköğretim
Matematik
Öğretmenliği
Matematik
Eğitimi
Ortaöğretim
Matematik
Eğitimi
Sınıf
Öğretmenliği
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
45
Şekil 2’deki veriler incelendiğinde; tezlerin en fazla sayıda sırasıyla ilköğretim matematik öğretmenliği
bölümünde (f=23) ve ortaöğretim matematik öğretmenliği bölümünde (f=12) yapıldığı görülmüştür. Bununla
birlikte, ilköğretim (f=6), bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (f=5), matematik eğitimi (f=3), sınıf
öğretmenliği (f=3) bölümlerinde de bu alanda tezlerin yapıldığı belirlenmiştir. Ayrıca, bu alanda yapılan
tezlerin en az eğitim programları ve öğretim bölümünde (f=2) yapıldığı görülmüştür.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin yıllara göre
dağılımları Şekil 3’te gösterilmiştir.
Şekil 3. Yıla göre dağılım
Şekil 3 incelendiğinde, matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan tezlerin
en çok, 2013 yılında yapıldığı (f=13) belirlenmiştir. Bununla birlikte, 2012 yılında dokuz, 2015 yılında yedi,
2014 yılında altı, 2011 yılında beş, 2010 yılında dört, 2008 ve 2016 yıllarında üçer tez olduğu belirlenmiştir.
2002, 2006, 2007 ve 2009 yıllarında ise birer tez yapıldığı görülmüştür. Ayrıca, 2013 yılına kadar tezlerde genel
olarak artış görülürken, 2014 yılı itibariyle sayıca düşüş olduğu belirlenmiştir. Genel olarak bakıldığında
tezlerin dörtte üçünün 2011-2015 yılları arasında yapıldığı görülmüştür (f=41).
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin tez türüne
göre dağılımları Şekil 4’te gösterilmiştir.
Şekil 4. Tez türüne göre dağılım
Şekil 4’e bakıldığında, alan yazında mevcut tezlerin çok büyük bir kısmını (f=47) yüksek lisans tezlerinin
oluşturduğu görülmektedir. Bununla birlikte, yedi tezin doktora düzeyinde yapıldığı belirlenmiştir.
1 1 1
3
1
45
9
13
67
3
0
2
4
6
8
10
12
14
2002 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
7
47
0
10
20
30
40
50
Doktora Yüksek Lisans
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
46
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin matematik
alanına göre dağılımları Şekil 5’te gösterilmiştir.
Şekil 5. Matematik alanına göre dağılım
Şekil 5 incelendiğinde alan yazında mevcut tezlerin çok büyük bir kısmının geometri alanında (f=38)
yapıldığı; bununla birlikte, cebir alanında da (f=16) çalışmalar yapıldığı belirlenmiştir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin matematik
konusuna göre dağılımları Şekil 6’da gösterilmiştir.
Şekil 6. Matematik konusuna göre dağılım
Şekil 6’ya bakıldığında, matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yürütülen
tezlerin konularına göre dağılımı gösterilmiştir. Lisansüstü tezlerde en çok araştırılan konunun geometrik
cisimler (f=8) olduğu gözlemlenmiştir. En çok çalışılan konular sırasıyla dönüşüm geometrisi (f =7), üççgenler
(f =7), analitik geometri (f =6) ve çokgenler (f =6) olarak tespit edilmiştir. Lisansüstü tezlerde en az çalışılan
konuların eğim (f=1), integral (f=1), lineer cebir (f=1), oran-orantı (f=1), perspektif (f=1) ve sayılar (f=1) olduğu
gözlemlenmiştir. Bununla birlikte, alan ölçme (f=5), fonksiyonlar (f=5), çember (f=4), denklemler (f=3), doğrusal
denklemler (f=3), limit ve süreklilik (f=3), simetri (f=3), açılar (f=2), daire (f=2), dörtgenler (f=2), eşitsizlikler (f=2),
16
38
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Cebir Geometri
2
5
6
4
6
2
3 3
2
7
1
2
5
8
2
1
3
1 1 1 1
3
2 2 2
7
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Açı
lar
Ala
n Ö
lçm
e
An
alit
ik G
eom
etri
Çem
ber
Ço
kg
enle
r
Dai
re
Den
kle
mle
r
Do
ğru
sal
Den
kle
mle
r
Dö
rtg
enle
r
Dö
nü
şüm
Geo
met
risi
Eğ
im
Eşi
tsiz
lik
ler
Fo
nk
siy
on
lar
Geo
met
rik
Cis
imle
r
Hac
im Ö
lçm
e
İnte
gra
l
Lim
it v
e S
üre
kli
lik
Lin
eer
Ceb
ir
Ora
n-O
ran
tı
Per
spek
tif
Say
ılar
Sim
etri
Tri
go
no
met
ri
Tü
rev
Uza
y G
eom
etri
si
Üçg
enle
r
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
47
hacim ölçme (f=2), trigonometri (f=2), türev (f=2) ve uzay geometrisi (f=2) konularında da tezler yapıldığı
belirlenmiştir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin kullanılan
yazılıma göre dağılımları Şekil 7’de gösterilmiştir.
Şekil 7. Kullanılan yazılıma göre dağılım
Şekil 7 incelendiğinde araştırmacıların çoğunlukla GeoGebra (f=34) yazılımını tercih ettikleri
görülmektedir. Bunun yanı sıra Bilden (f=1) ve Mathematica (f=1) en az tercih edilen yazılım türleri olarak
verilmiştir. Bununla birlikte, Cabri (f=11) ve Geometer’s Sketchpad (f=7) yazılımlarının da kullanıldığı
belirlenmiştir. Ayrıca, bazı çalışmalarda birden fazla yazılım kullanıldığı da görülmüştür.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin araştırma
yöntemine göre dağılımları Şekil 8’de gösterilmiştir.
Şekil 8. Yönteme göre dağılım
Şekil 8’e göre yapılan araştırmalarda nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanılmasına
yönelik çalışmaların (f =24) daha fazla olduğu görülmektedir. Nicel araştırma yönteminin kullanıldığı (f =23)
tezler ise ikinci sırada yer almaktadır. Söz konusu tezlerde, en az nitel araştırma yönteminin (f=7) kullanıldığı
belirlenmiştir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin araştırma
desenine göre dağılımları Şekil 9’da gösterilmiştir.
2 1
11
34
71
0
10
20
30
40
Araştırmacı
tarafından
geliştirilen
yazılım
Bilden 6 Cabri GeoGebra Geometer's
Sketchpad
Mathematica
23
7
24
0
5
10
15
20
25
30
Nicel Nitel Nitel ve Nicel
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
48
Şekil 9. Araştırma desenine göre dağılım
Şekil 9 incelendiğinde en fazla kullanılan araştırma deseninin belirgin bir fark ile deneysel desen (f=38)
olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, durum çalışması (f=8), eylem araştırması (f=3), gömülü teori (f=3)
desenlerinin de kullanıldığı belirlenmiştir. Bu kapsamda en az araştırmacı öğretmen (f=1) ve kuram oluşturma
(f=1) desenlerine yer verildiği görülmüştür. Ayrıca, bir çalışmada araştırma deseninin belirtilmediği, iki
çalışmada ise araştırma deseni altında karma yöntem yazıldığı belirlenmiştir. Son olarak, bazı çalışmalarda,
araştırma deseni olarak iki farklı desenin ele alındığı görülmüştür. Genel olarak, söz konusu tezlerin büyük
çoğunluğunda nicel araştırma yöntemine yönelik desenlerin benimsendiği belirlenmiştir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin örnekleme
yöntemine göre dağılımları Şekil 10’da gösterilmiştir.
Şekil 10. Örnekleme yöntemine göre dağılım
Şekil 10 incelendiğinde, 34 çalışmada örnekleme yönteminin belirtilmediği görülmektedir. Öte yandan,
belirtilenler arasında en fazla ölçüt örnekleme (f=5) kullanıldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, kolay
ulaşılabilir/uygun (f=3), maksimum çeşitlilik (f=3), rastgele (f=3), seçkisiz (f=3), amaçlı (f=2) ve seçkisiz olmayan
(f=1) örnekleme yöntemlerinin de kullanıldığı görülmüştür.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin katılımcılara
göre dağılımları Şekil 11’de gösterilmiştir.
1 1
38
83 3 2 1
05
10152025303540
2
34
3 35
31
3
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
49
Şekil 11. Katılımcılara göre dağılım
Şekil 11 incelendiğinde, yürütülen tezlerde katılımcıların düzeyine göre en çok ortaokul düzeyinde (f
=27) çalışmalar yapıldığı belirlenmiştir. Bu bağlamda en az, ilkokul öğrencilerine (f=3) yönelik çalışmaların
yapıldığı görülmüştür. Bununla birlikte, öğretmen adayları (f=14) ve lise öğrencileri (f=10) ile yapılan
çalışmaların da olduğu belirlenmiştir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin veri toplama
araçlarına göre dağılımları Şekil 12’de gösterilmiştir.
Şekil 12. Veri toplama araçlarına göre dağılım
Şekil 12 incelendiğinde en fazla kullanılan veri toplama aracının başarı, performans ve beceri testleri
(f=46) olduğu bulunmuştur. Bu bağlamda veri toplama aracı olarak en az günlük (f=3) ve anket (f=5)
kullanıldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, görüşme (f=26), tutum/kaygı ölçeği (f=19), ders/öğrenci ürünleri
ve çalışma yaprakları (f=13) ve gözlem (f=10) aracılığıyla da veri toplandığı belirlenmiştir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin verilerin
analizine göre dağılımları Şekil 13’de gösterilmiştir.
3
27
10
14
0
5
10
15
20
25
30
İlkokul
Öğrencileri
Ortaokul
Öğrencileri
Lise Öğrencileri Öğretmen
Adayları
5
46
13
26
10
3
19
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
50
Şekil 13. Verilerin analizine göre dağılım
Şekil 13 incelendiğinde bazı araştırmalarda birden fazla yaklaşım kullanıldığından yaklaşım sayısı
toplamı incelenen tez sayısından fazla olarak görülmektedir. İncelenen tezlerde, analiz yöntemi olarak en çok
t-testinin (f=29) kullanıldığı belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, MANCOVA (f=1) ve Kruskal Wallis (f=1)
testlerinin en az kullanılan veri analizi yöntemleri olduğu görülmüştür. Bununla birlikte, veri analizi
kapsamında, Mann-Whitney U Testi (f=15), Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi (f=14), betimleyici istatistikler (f=12),
içerik analizi (f=12), betimsel analiz-nitel (f=11), ANOVA (f=7), ANCOVA (f=5), Ki-kare (f=3), korelasyon (f=2),
ve sürekli karşılaştırmalı analiz (f=2) yöntemlerinin de kullanıldığı belirlenmiştir. Ayrıca, dört çalışmada
kullanılan veri analizi yöntemine yer verilmediği görülmüştür.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin sonuçlarına
göre dağılımları Şekil 14’de gösterilmiştir.
57
4
12
3 2 1 1
15
11 12
2
29
14
0
5
10
15
20
25
30
35
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
51
Şekil 14. Sonuçlara göre dağılım
Şekil 14’te görüldüğü üzere, matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmanın, 38 tezde yer alan
sonuçlara göre başarıyı olumlu etkilemektedir. Bunun yanında diğer özellikleri olumlu etkileme (f=21) ve
olumlu görüşler oluşturma (f=11) gibi sonuçlar dikkat çekmektedir. Bununla birlikte, matematik tutumunu
olumlu etkileme (f=9), kalıcılığı olumlu etkileme (f=7), geometri tutumunu olumlu etkilemeye (f=3) yönelik
sonuçların da olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, matematik tutumunu etkilememe (f=5), diğer özellikleri
etkilememe (f=5), başarıyı etkilememe (f=4), kalıcılığı etkilememe (f=2), hem olumlu hem olumsuz görüşler
oluşturmaya (f=2) yönelik sonuçların olduğu da görülmüştür. Genel olarak bakıldığında matematik
öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmanın olumlu sonuçlar yarattığı, bazı durumlarda ise başarı, tutum,
kalıcılık gibi özellikleri etkilemediği belirlenmiştir.
Tartışma, Sonuç ve Öneriler
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik lisansüstü tezlerin yapıldığı
üniversiteye göre dağılımı incelendiğinde, en çok Gazi Üniversitesi’nde yapıldığı belirlenmiştir. Bununla
birlikte, toplam 24 üniversitede bu alanda çalışmalar yapıldığı belirlenmiştir. Benzer şekilde, teknoloji destekli
matematik eğitimine yönelik makaleleri inceleyen Aldemir ve Tatar (2014) da, incelenen makale yazarlarının
en çok İç Anadolu Bölgesi’nde görev yaptıklarını belirlemişlerdir. Bununla birlikte, Yücedağ (2010) matematik
eğitimi ile ilgili lisansüstü tezleri incelediği çalışmasında en fazla tezin Gazi Üniversitesi’nde hazırlandığını
bulmuştur. Çalışmada incelenen tezlerin büyük çoğunluğunun matematik eğitimi kapsamında olduğu
düşünülürse, iki çalışmanın bu açıdan benzer sonuçlar içerdiği söylenebilir. Bununla birlikte, bu alanda daha
çok çalışma yapılan üniversitelerin lisansüstü programlarının sayısının, diğer üniversitelere göre sayıca fazla
olması da bu sonucu ortaya çıkarmış olabilir. Söz konusu lisansüstü tezlerin bölümlere göre dağılımı
incelendiğinde ise, en çok ilköğretim matematik öğretmenliği ve ortaöğretim matematik öğretmenliği yani
matematik eğitimi alanında yapıldığı belirlenmiştir. Bu alanda yapılan benzer çalışmalarda da, genellikle
ortaokul ve lise öğrencileri üzerinde çalışmalar yapıldığı görülmüştür (Cantürk Günhan & Açan, 2016;
38
47
2
9
53
11
2
21
5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
52
Kutluca, Hacıömeroğlu & Gündüz, 2016). Bu bağlamda ilköğretim ve ortaöğretim matematik eğitimi
alanlarında çalışmaların olması beklenen bir durum olarak nitelendirilebilir. Bununla birlikte, bilgisayar ve
öğretim teknolojileri eğitimi alanında bu konuda az sayıda çalışma yapılmış olması da dikkat çekici bir
durumdur. Özellikle yazılım geliştirme bağlamında, bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi alanında da
daha fazla tez olması gerektiği düşüncesi ortaya çıkmaktadır. Bu alanda yapılan tezlerin yıllara göre dağılımı
incelendiğinde, tezlerin en çok 2013 yılında yapıldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, 2013 yılına kadar bir
yükseliş söz konusu iken, 2013 yılından sonra bir düşüş olduğu belirlenmiştir. Bilgisayar destekli matematik
öğretimi kapsamında yer alan çalışmaların incelendiği benzer bir çalışmada da, benzer şekilde yapılan
çalışmalarda 2014 yılından itibaren bir düşüş olduğu gözlenmiştir (Kutluca, Hacıömeroğlu & Gündüz, 2016).
Teknolojinin hızla ilerlediği günümüz dünyasında, teknolojiye yönelik çalışmalarda düşüş olması da
düşündürücü bir durumdur. Bu durum ise, bu konuya yönelik ilgi ve ihtiyaç bağlamında azalma olduğu
düşüncesini doğurmaktadır. İncelenen 54 tezden 47’sinin yüksek lisans düzeyinde, 7’sinin ise doktora
düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Benzer şekilde, dinamik geometri yazılımlarının geometrisi başarısına
etkisini araştıran bir metaanaliz çalışmasında da, incelenen çalışmaların çoğunun yüksek lisans tezi olduğu
belirlenmiştir (Cantürk Günhan & Açan, 2016). Uygulamaya yönelik tezlerin çoğunun doktora tezi olması
beklenirken, bilgisayar yazılımı kullanılarak gerçekleştirilen matematik öğretimine yönelik doktora tez
sayısının az olmasının da düşündürücü bir sonuç olduğu söylenebilir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik lisansüstü tezlerin matematik alanına
göre dağılımı incelendiğinde daha çok geometri alanına yönelik olduğu, bununla birlikte cebir alanına yönelik
tezlerin de yapıldığı görülmüştür. Söz konusu tezlerin matematik alanına göre dağılımı bağlamında ise, en
çok geometrik cisimler, üçgenler, dönüşüm geometrisi, analitik geometri ve çokgenler konularına yönelik
olduğu; en az ise eğim, integral, lineer cebir, oran-orantı, perspektif ve sayılar konularında yapıldığı
belirlenmiştir. Teknoloji destekli matematik eğitimine yönelik makalelerin incelendiği benzer bir çalışmada
da, en çok katı cisimler ve dönüşüm geometrisi konularının ele alındığı belirlenmiştir (Aldemir & Tatar, 2014).
Bununla birlikte, çalışmalarda kullanılan GeoGebra, Cabri ve Geometer’s Sketchpad yazılımlarının geometri
alanına yönelik olduğu düşünülürse, bu sonucun beklenilen bir durum olduğu söylenebilir. Bu alanda yapılan
tezlerin kullanılan yazılıma göre dağılımı incelendiğinde, daha çok GeoGebra yazılımının kullanıldığı, daha
sonra Cabri ve Geometer’s Sketchpad yazılımlarının kullanıldığı görülmüştür. Bununla birlikte, çok az da
olsa, araştırmacı tarafından geliştirilen yazılımı ile Mathematica ve Bilden 6 yazılımlarının da kullanıldığı
belirlenmiştir. Yine Aldemir ve Tatar (2014) tarafından yapılan ve makalelerin incelendiği benzer çalışmada
da, teknoloji bağlamında en çok GeoGebra yazılımının kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte,
söz konusu çalışmaların genellikle hazır yazılımlarla yapıldığı ve cebir, istatistik gibi matematiğin diğer
alanlarına yönelik yazılımların azlığı ve oluşturulmaması dikkat çekici bir sonuçtur. Buradan yola çıkılarak,
matematiğin geometri dışındaki alanlarına yönelik yazılımlara yönelik ihtiyaç olabileceği düşüncesi ortaya
çıkmaktadır.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin yöntem
açısından dağılımı incelendiğinde, daha çok nicel ve karma yöntemlerin kullanıldığı, az da olsa nitel yöntemin
kullanıldığı çalışmaların olduğu görülmüştür. Bilgisayar destekli matematik öğretimine yönelik çalışmaların
incelendiği benzer bir çalışmada da, daha çok nicel ve karma yöntemlerin kullanıldığı belirlenmiştir (Kutluca,
Hacıömeroğlu & Gündüz, 2016). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin
incelendiği bir çalışmada (Akça Üstündağ, 2013), matematik dersi öğretim programına yönelik tezlerin
incelendiği bir çalışmada (Yenilmez & Sölpük, 2014) ve ilkokul matematik dersine yönelik tezlerin incelendiği
bir çalışmada da (Yaşar & Papatğa, 2015) daha çok nicel yöntemin kullanıldığı saptanmıştır. Eğitim bilimleri
alanında nitel araştırmaya yönelik eğilimin gittikçe arttığı düşünülürse, bu alanda derin ve kapsamlı
incelemelerin sağlandığı nitel araştırmaların az olması da sorgulanması gereken bir durumdur. Söz konusu
tezlerin araştırma desenine göre dağılımı incelendiğinde daha çok deneysel desen kullanıldığı, nitel yöntem
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
53
kapsamında yer alan desenlerin ise çok az kullanıldığı belirlenmiştir. Yine Kutluca, Hacıömeroğlu ve Gündüz
(2016) tarafından yapılan çalışmada da, en çok deneysel çalışmanın yapıldığı belirlenmiştir. Lisansüstü
tezlerin incelendiği çalışmalarda da, daha çok deneysel/yarı-deneysel desen, tarama/ilişkisel tarama deseninin
kullanıldığı bulunmuştur (Karadağ, 2010; Akça Üstündağ, 2013; Hazır-Bıkmaz vd., 2013; Yenilmez & Sölpük,
2014). Özellikle eylem araştırması gibi öğretim uygulamalarının daha detaylı incelenebildiği, nicel verilerin
yanında görüşme, gözlem gibi daha derinlemesine veri toplanmasını sağlayan çalışmaların az olması da
önemli bir bulgudur. Eylem araştırmalarının, süreçte ortaya çıkan sorunların belirlenerek çözüm üretilmesine
dayalı olduğu (Aksoy, 2003) düşünülürse, özellikle beklenilmeyen durumlarla karşılaşılan çalışmalar için yol
gösterici olması bağlamında bu tür desenlere de yer verilmesi önem taşımaktadır. Bu alanda yapılan tezler,
örneklem türü açısından incelendiğinde, çoğu tezde örneklem türünün belirtilmediği görülmüştür. Bununla
birlikte, diğer örneklem türleriyle ise çok az karşılaşılmıştır. Bu doğrultuda, derin ve kapsamlı bir şekilde
çalışma sürecini içeren lisansüstü tezlerde örneklem türüne yer verilmemesi olumsuz bir durumdur. Buradan
yola çıkılarak, lisansüstü tezlerde örneklem türüne yer verilmemesinin önemli bir eksiklik olduğu söylenebilir.
Söz konusu tezlerin katılımcı düzeyleri incelendiğinde, daha çok ortaokul öğrencileri üzerinde çalışmalar
yapıldığı; ilkokul düzeyinde ise çok az sayıda çalışma yapıldığı belirlenmiştir. Çalışma kapsamında, en çok
tezin ilköğretim matematik öğretmenliği bölümünde yapıldığı belirlendiğinden, katılımcıların en fazla
ortaokul öğrencileri olması araştırmacılar tarafından beklenen bir durumdur. Matematik dersi öğretim
programına yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelendiği çalışmada da, tezlerin daha çok ortaokul
öğrencileri üzerinde gerçekleştirildiği belirlenmiştir (Yenilmez & Sölpük, 2014). Bununla birlikte, eğitimin ilk
kademelerinde, somut etkinlikler yapılması gerektiği düşüncesi (Akman, 2002) göz önünde
bulundurulduğunda, ilkokul düzeyinde çok az çalışmanın yer alması ve okul öncesi dönemde herhangi bir
çalışmanın bulunmaması da sorgulanması gereken bir durum olarak nitelendirilebilir. Bu alanda yapılan
tezlerin veri toplama araçlarına göre dağılımı incelendiğinde ise, daha çok başarı, performans ve beceri
ölçmeye yönelik testlerin kullanıldığı; günlük, gözlem gibi nitel veri toplama araçlarına ise az yer verildiği
görülmüştür. İncelenen tezlerde en fazla deneysel kullanılması, veri toplama tekniği olarak en çok çeşitli
testlerin kullanılmasını kaçınılmaz kılmış olabilir. Bu araştırmanın bulgularına benzer olarak alan yazında
veri toplama tekniği olarak en fazla testlerin kullanıldığını bulan araştırmalar da mevcuttur (Ergun & Çilingir,
2013; Ulutaş & Ubuz, 2008; Aldemir & Tatar, 2014). Bununla birlikte, söz konusu tezler verilerin analizi
bağlamında incelendiğinde ise, daha çok t-testi kullanıldığı; bazı tezlerde ise veri analiz yöntemine yer
verilmediği belirlenmiştir. İlkokul matematik eğitimine yönelik lisansüstü tezlerin incelendiği çalışmada,
tezlerde daha çok t-testinin kullanıldığı, nitel yöntem kapsamında yer alan analiz türlerine ise az yer verildiği
belirlenmiştir (Yaşar & Papatğa, 2015). Bununla birlikte, incelenen tezlerin, daha çok başarının değişimine
yönelik deneysel nitelikler taşımaları nedeniyle, veri analizi kapsamında en fazla t-testlerinin kullanılmasının
beklenilen bir durum olduğu söylenebilir.
Matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik yapılan lisansüstü tezlerin sonuçları
bütünleştirilerek incelendiğinde, daha çok başarı üzerinde durulduğu belirlenmiştir. Eğitim bilimleri alanında
yapılan doktora tezlerinin önemli bir kısmının başarı ve tutum üzerine odaklanıldığı saptanmıştır (Karadağ,
2009). Buna ek olarak, matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmanın başarıyı olumlu yönde
etkilediği görülmüştür. Bununla birlikte, matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmanın, genel
olarak, başarı, kalıcılık, tutum, görüş gibi özellikleri olumlu etkiler yaratmasına yönelik sonuçlar elde edildiği
görülmüştür. Ayrıca, bazı çalışmalarda başarı, kalıcılık, tutum gibi bazı özellikler üzerinde etki yaratılmadığı
da belirlenmiştir. Son olarak, bazı çalışmalarda ise, matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmanın
hem olumlu hem de olumsuz görüşler oluşturmasına yönelik çalışmaların olduğu da görülmüştür. Alan
yazındaki bir meta-analiz çalışmasında, dinamik geometri yazılımlarını kullanmanın başarı üzerinde olumlu
etkiler yarattığı sonucuna ulaşılmıştır (Cantürk Günhan & Açan, 2016). Meta-analiz çalışmalarının, benzer
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
54
nitelikler taşıyan çalışmaların bulgularının bütünleştirilerek yorumlanması olduğu (Dinçer, 2014)
düşünülürse hem içerik analizi hem de meta-analiz açısından benzer sonuçlara ulaşıldığı söylenebilir.
Araştırmanın sonucunda, bu alandaki yapılan yeni çalışmalara ışık tutması bakımından çeşitli öneriler
geliştirilmiştir. Bu bağlamda, matematik öğretiminde bilgisayar yazılımı kullanmaya yönelik lisansüstü
tezlerde bir azalmanın gözlenmesi nedeniyle, günümüz teknoloji çağında bu tür çalışmaların yapılması ve
daha çok yüksek lisans tezleri bulunduğundan, daha ayrıntılı süreçlerin incelendiği doktora tezlerinin
yapılması önerilmektedir. Konu bağlamında, daha çok geometriye yönelik çalışmalar bulunduğundan, cebir
ve istatistik alanına yönelik çalışmaların yapılması; araştırma deseni bağlamında ise, daha çok deneysel
desenle çalışmalar yapıldığından, bu alanda yer alan sorunların belirlenip çözülmesini amaçlayan eylem
araştırması çalışmalarının yapılması önerilmektedir. Bununla birlikte, matematik öğretiminde bilgisayar
yazılımı kullanmanın etkilerini belirlemeye yönelik daha derinlik odaklı ve nitel çalışmalar yapılabilir. Ayrıca,
lisansüstü tezlerde bulunması gereken başlıklar göz önünde bulundurulduğunda, tezlerde örneklem türüne
yer verilmesi de önerilmektedir.
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
55
EXTENDED ABSTRACT
Purpose
The general aim of the research is to examine the post-graduate theses which were using computer
software in mathematics teaching from various variables and to synthesize the results. In response to this
general objective, the following research questions were sought:
How post-graduate theses using computer software in mathematics teaching are distributed in terms
of year, university, department, type, fields of mathematics, topics of mathematics and software used?
What are the methods used in the scope of the method, research design, participants, sampling
method, data collection tools and analysis of the data in the post-graduate theses using computer
software in mathematics teaching?
What are the results of post-graduate theses on using computer software in mathematics teaching?
Method
This study aimed to investigate the current situation in the use of computer software in mathematics
education and the identification of deficiencies in Turkey. In this regard, qualitative research method has been
taken into consideration. Document analysis method was used in the research. Criterion sampling method
which is one of the purposive sampling methods was determined as a sampling. In this study, thesis made
between 2002 and 2016, used computer software in the theses and had an access to the database of the National
Board of Higher Education is open were the criterions. In this study, where qualitative research design is
adopted, data were gathered by means of documents related to theses. Research data are collected in electronic
media. Within the scope of the research, 54 post-graduate theses were examined in the database of the National
Thesis Center of the Council of Higher Education for the purpose of examining postgraduate theses on
mathematics teaching. In this study, deductive analysis which is one of the qualitative research methods was
used in the analysis of data. A "Thesis Review Form" was developed for the purpose of studying the theses by
the researchers. In the development of the form, the literature has been scanned. In this form, there are
dimensions about the university where the thesis is carried out, the department in which the thesis is studied,
the year and type of the thesis, the thesis area and the subject, the software used, the method used, the design
of the research, sampling method, participants, data collection tools, data analysis and results.
Results, Discussion and Conclusion
When the distribution of the graduate theses to use computer software in mathematics teaching was
examined according to the university, it was determined that it was done mostly at Gazi University. In
addition, a total of 24 universities have been working on this area. When the distribution of the master thesis
according to the departments is analyzed, it is determined that it is mostly done in the field of mathematics
education which includes both primary school mathematics teacher education and secondary school
mathematics teacher education. When the distribution of the theses made in this area is analyzed according to
the years, it is determined that the theses are made at most in 2013. Nevertheless, while there is a rise until
2013, it is determined that there is a decrease after 2013. 47 theses were found at master level and 7 theses
found at doctoral level out of 54 theses.
When the distribution of the graduate theses to use computer software in mathematics teaching is
examined according to the mathematics field, it is seen that the theses for geometry field is more but theses
related to the field of algebra also have been made. In the context of the distribution of theses according to the
mathematical field, it is mostly concerned with geometric objects, triangles, transformation geometry, analytic
geometry and polygons. On the other hand, slope, integral, linear algebra, ratio-proportion, perspective and
numbers were concerned at least. When the distribution of the theses made in this area according to the
software used, it was found that GeoGebra software was used mostly. Then Cabri and Geometer's Sketchpad
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
56
software were used. Nevertheless, it has been determined that the software developed by the researcher is
also used with Mathematica and Bilden 6 software.
When the distribution of the post-graduate theses for the use of computer software in mathematics
teaching is examined, it is seen that more quantitative and mixed methods are used, and at least qualitative
method was used. When examining theses made on this field in terms of sampling type, most of the theses
did not mention sampling type. In addition to this, very few cases have been encountered with other sampling
types. In this respect, it is a negative situation to not include sampling in postgraduate theses that include a
deep and comprehensive working process. When the participants’ grade levels are examined, it is observed
that mostly middle school students are studied; and very few studies were conducted at primary school level.
When the distribution of the theses according to the data collection tools is examined, it is seen that the tests
for measuring success, performance and skill are used; whereas there is a few qualitative data collection tools
such as daily observation. However, when the theses are examined in the context of the analysis of data, mostly
t-test was used; and in some theses data analysis method is not included.
When the results of the postgraduate theses on the use of computer software in mathematics teaching
are examined, it has been seen that success is more emphasized and the use of computer software in
mathematics teaching has a positive effect on the success. Nevertheless, it has been seen that using computer
software in mathematics teaching has resulted in the positive effects in general such as success, permanence,
attitude and point of view in general. Besides, it has been determined that some studies have no effect on such
parameters like success, permanence and attitude.
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
57
KAYNAKLAR
Araştırma kapsamına alınan yayınlar kaynakçada * işaretiyle belirtilmiştir.
*Abdüsselam, M. S. (2006). Matematiksel denklem ve ifadelerin bilgisayar ortamında grafikleştirilerek öğretilmesinin
eğitime katkıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
*Acar, H. (2015). Üstel ve logaritmik fonksiyonlar konusunun dinamik geometri yazılımı GeoGebra ile öğretiminin
öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Uşak Üniversitesi, Uşak.
Akça Üstündağ, D. (2013). Türkiye’de bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi alanındaki yüksek lisans
tezlerinin araştırma eğilimleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 3(1), 55-71.
*Akgül, A. (2014). Ortaokul 6, 7 ve 8. sınıflarda geometrik cisimlerin alan ve hacimlerinin öğretiminde Cabri 3D
yazılımının öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi,
Elazığ.
*Akgül, M. B. (2014). Dinamik geometri yazılımı kullanımının sekizinci sınıf öğrencilerinin dönüşüm geometrisi
konusundaki başarısı, geometrik düşünmesi ve matematik ve teknolojiye yönelik tutumları üzerine etkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Akkoyunlu, B. (1995). Bilgi teknolojilerinin okullarda kullanımı ve öğretmenlerin rolü. Hacettepe Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 105-109.
Akman, B. (2002). Okul öncesi dönemde matematik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 244-248.
Aksoy, N. (2003). Eylem araştırması: Eğitimsel uygulamaları iyileştirme ve değiştirmede kullanılacak bir
yöntem. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 36, 474-489.
Aldemir, R. & Tatar, E. (2014). Teknoloji destekli matematik eğitimi hakkında yayınlanan makalelerin
incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1),298-319.
*Altın, S. (2012). Bilgisayar destekli dönüşüm geometrisi öğretiminin 8. sınıf öğrencilerinin başarısına ve matematik
dersine yönelik tutumuna etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi,
Eskişehir.
Altun, M. (2005). İlköğretim ikinci kademede (6, 7 ve 8. sınıflarda) matematik öğretimi (4. bs). Bursa: Aktüel Yayınları.
*Aydos, M. (2015). Matematiği GeoGebra ile öğretmenin limit ve süreklilik konularının kavramsal anlaşılmasına olan
etkisi: üstün zekalı ve yetenekli Türk öğrencileri örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İhsan Doğramacı
Bilkent Üniversitesi, Ankara.
Baki, A. (2001). Bilişim teknolojisi ışığı altında matematik eğitiminin değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi,
149.
*Balcı Şeker, H. (2014). GeoGebra yazılımı ile geometri öğretiminin geometri ders başarısına ve geometri öz-yeterliğine
etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
Bintaş, J. & Akıllı, B. (2008). Bilgisayar destekli geometri – Geometer’s Sketchpad kullanımı ve geometri uygulamaları
(1. bs.). Ankara: Öğreti Yayınları.
*Boyraz, Ş. (2008). Bilgisayar destekli öğretimin yedinci sınıf öğrencilerin uzamsal düşünme becerilerine, matematik,
teknoloji ve geometriye karşı tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ortadoğu Teknik
Üniversitesi, Ankara.
Bozkurt, A. & Şahin, S. (2013). İlköğretim matematik öğretiminde materyal kullanılırken karşılaşılan zorluklar
ve bu zorlukların nedenleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 19-37.
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
58
*Bulut, N. (2013). Çember kavramının dinamik matematik yazılımı ile öğretilmesinin matematik öğretmeni adaylarının
başarıları ve düşünme düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Cantürk Günhan, B. & Açan, H. (2016). Dinamik geometri yazılımı kullanımının geometri başarısına etkisi: Bir
meta-analiz çalışması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(1), 1-23.
*Ceylan, T. (2012). GeoGebra yazılımı ortamında ilköğretim matematik öğretmen adaylarının geometrik ispat
biçimlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
*Çekmez, E. (2013). Dinamik matematik yazılımı kullanımının öğrencilerin türev kavramının geometrik boyutuna
ilişkin anlamalarına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
*Demir, V. (2010). Cabri 3D dinamik geometri yazılımının, geometrik düşünme ve akademik başarı üzerine etkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
*Deniz, S. (2016). Doğrusal denklemlerin 7. sınıflarda öğretiminde Geometri Sketchpad kullanımının çoklu temsil ve
enstrümantal yaklaşım boyutundan incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi,
Eskişehir.
Diković, L. (2009a). Applications GeoGebra into teaching some topics of mathematics at the college level.
Computer Science and Information Systems, 6(2), 191-203.
Diković, L. (2009b). Implementing dynamic mathematics resources with Geogebra at the college level. iJET,
4(3), 51-54.
Dinçer, S. (2014). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz. Ankara: Pegem Akademi.
*Doktoroğlu, R. (2013). Dinamik matematik programı ile doğru denklemleri konusunun öğretiminin yedinci sınıf
öğrencilerinin başarılarına etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi,
Ankara.
*Dokur, N. (2013). Somut materyal ve Geometer's Sketchpad destekli eğitimlerin matematik öğretmenliği öğrencilerinin
başarılarına ve çözümlerinin açıklamalarına etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Ergun, M. & Çilingir, F. (2013). İlköğretim bölümünde yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi: Ondokuz Mayıs
Üniversitesi örneği. VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler El Kitabı, Sakarya.
*Filiz, M. (2009). GeoGebra ve Cabri Geometri II dinamik geometri yazılımlarının web destekli ortamlarda
kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik
Üniversitesi, Trabzon.
*Genç, G. (2010). Dinamik geometri yazılımı ile 5. sınıf çokgenler ve dörtgenler konularının kavratılması.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
*Gençoğlu, T. (2013). Geometrik cisimlerin yüzey alanları ve hacmi konularının öğretiminde bilgisayar destekli öğretim
ile akıllı tahta destekli öğretimin öğrenci akademik başarısına ve matematiğe ilişkin tutumuna etkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
*Golezani, A. B. (2012). Bilgisayar destekli matematik öğretiminin lisans öğrencilerinin matematik algılarına etkisi
(K.K. Eğitim Fakültesi ilköğretim matematik bölümü örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk
Üniversitesi, Erzurum.
*Gülbenk, T. (2008). Çoklu ortam gösteriminin 6. sınıf öğrencilerinin matematik başarısına etkisi (Oran-orantı örneği).
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi.
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
59
*Gülburnu, M. (2013). 8. sınıf geometri öğretiminde kullanılan Cabri 3D'nin akademik başarıya etkisi ve öğrenci
görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adıyaman Üniversitesi, Adıyaman.
*Güneş, H. (2016). Analitik geometri öğretiminde Cabri 3D kullanımının öğretmen adaylarının akademik başarılarına
etkisi ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi, Bursa.
Gürbüz, R. & Gülburnu, M. (2013). 8. sınıf geometri öğretiminde kullanılan Cabri 3D’nin kavramsal
öğrenmeye etkisi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 4(3), 224-241.
Gürsoy, K., Yıldız, C., Çekmez, E., & Güven, B. (2009). The effect of cabri 3d software to the perception errors
occuring with depiction of three dimensional geometric figures to two dimensional plane. 3rd
International Computer & Instructional Technologies Symposium, Karadeniz Technical University,
Trabzon.
Güven, B. & Karataş, İ. (2005). Dinamik geometri yazılımı Cabri ile oluşturmacı öğrenme ortamı tasarımı: bir
model. İlköğretim Online, 4(1), 62-72.
Güven, B. & Karataş, İ. (2009). Dinamik geometri yazılımı Cabri’nin ilköğretim matematik öğretmen
adaylarının geometrik yer problemlerindeki başarılarına etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Fakültesi Dergisi, 42(1), 1-31.
*Güven, B. (2002). Dinamik geometri yazılımı Cabri ile keşfederek geometri öğrenme. Yayımlanmamış yüksek lisans
tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Haciomeroglu, E. S., Bu, L., Schoen, R. C. & Hohenwarter, M. (2009). Learning to develop mathematics lessons
with GeoGebra. MSOR Connections, 9(2), 24-26.
Hall, J. & Chamblee, G. (2013). Teaching algebra and geometry with GeoGebra: preparing pre-service teachers
for middle grades/secondary mathematics classrooms. Computers in the Schools, 30(1-2), 12-29.
Hazır Bıkmaz, F., Aksoy, E., Tatar, Ö. & Atak Altınyüzük, C. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında
yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi. Eğitim ve Bilim, 38(163), 288-303.
*Hıdıroğlu, Ç. N. (2012). Teknoloji destekli ortamda matematiksel modelleme problemlerinin çözüm süreçlerinin analiz
edilmesi: yaklaşım ve düşünme süreçleri üzerine bir açıklama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz
Eylül Üniversitesi, İzmir.
*Hıdıroğlu, Ç. N. (2015). Teknoloji destekli ortamda matematiksel modelleme problemlerinin çözüm süreçlerinin
analizi: bilişsel ve üstbilişsel yapılar üzerine bir açıklama. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül
Üniversitesi, İzmir.
Hohenwarter, J., Hohenwarter, M. & Lavicza, Z. (2010). Evaluating difficulty levels of dynamic geometry
software tools to enhance teachers’ professional development. International Journal for Technology in
Mathematics Education, 17(3), 127-134.
Hohenwarter, M. & Lavicza, Z. (2007). Mathematics teacher development with ICT: towards an international
GeoGebra Institute. In Proceedings of the British Society for Research into Learning Mathematics,27(3), D.
Küchemann (Ed.)., pp. 49-54.
Hohenwarter, M. (2006). Dynamic investigation of functions using GeoGebra. In Proceedings of Dresden
International Symposuium In Technology and its Integration into Mathematics Education, 1-5.
Hollebrands, K. F. (2007). The role of a dynamic software program form geometry in the strategies high school
mathematics students employ. Journal for Research in Mathematics Education, 38(2), 164-192.
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
60
*İça Turhan, E. (2010). Bilgisayar destekli perspektif çizimlerin sekizinci sınıf öğrencilerinin uzamsal yeteneklerine,
matematik, teknoloji ve geometriye karşı tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
*İçel, R. (2011). Bilgisayar destekli öğretimin matematik başarısına etkisi: GeoGebra örneği. Yayımlanmamış yüksek
lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
*Kağızmanlı, T. B. (2015). Analitik geometriye yönelik bilgisayar destekli işbirlikli dinamik öğrenme ortamının
geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi,
Erzurum.
*Kan, O. (2014). GeoGebra destekli öğretimin lineer cebir dersine ait bazı konularda akademik başarı üzerine etkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
*Karaaslan, G. (2013). Geometri dersine yönelik dinamik geometri yazılımlarıyla hazırlanan etkinliklerin öğrencilerin
akademik başarısı ve uzamsal yetenekleri bağlamında incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelenmesi. Ahi Evran
Üniversitesi, 10(3), 75-87.
Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: Nitelik düzeyleri ve
analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 49-71.
*Kaya, D. (2015). Çoklu temsil temelli öğretimin öğrencilerin cebirsel muhakeme becerilerine, cebirsel düşünme
düzeylerine ve matematiğe yönelik tutumlarına etkisi üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış doktora tezi.
Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
*Kepceoğlu, İ. (2010). GeoGebra yazılımıyla limit ve süreklilik öğretiminin öğretmen adaylarının başarısına ve
kavramsal öğrenmelerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
*Koyuncu, İ. (2013). Teknoloji kullanımının ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının düzlem geometrisi problem
çözme stratejileri üzerinde incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi,
Ankara.
Kutluca, T. & Zengin, Y. (2011). Matematik öğretiminde geogebra kullanımı hakkında öğrenci görüşlerinin
değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2011), 160-172.
Kutluca, T., Hacıömeroğlu, G. & Gündüz, S. (2016). Türkiye’de bilgisayar destekli matematik öğretimini temel
alan çalışmaların değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(6), 1253-1272.
Laborde, C. (2003).Technology used as a tool for mediating knowledge in the teaching of mathematics: the
case of Cabri-geometry. In Plenary speech delivered at the Asian Technology Conference in Mathematics.
Lin, T. C., Lin, T. J., & Tsai, C. C. (2014). Research trends in science education from 2008 to 2012: A systematic
content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 36(8), 1346-
1372.
*Mercan, M. (2012). İlköğretim 7. sınıf matematik dersine ait "dönüşüm geometrisi" alt öğrenme alanının öğretiminde,
dinamik geometri yazılımı GeoGebra'nın kullanımının öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans
tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar).
Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
61
*Öner, A. (2013). Bilgisayar destekli öğretimin ilköğretim matematik öğretmen adaylarının trigonometrik fonksiyonların
periyotlarıyla ilgili kavram imajlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan
Üniversitesi, Konya.
*Öz, A. (2012). Somut materyallerin ve Geometer's Sketchpad yazılımının derslerde kullanımının öğretmen adaylarının
geometri başarıları etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi,
Gaziantep.
*Öz, M. (2015). Ortaokul 7. sınıf matematik dersi "geometrik cisimler" alt öğrenme alanının öğretiminde dinamik
matematik yazılımı GeoGebra 5.0 kullanımının öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
Gazi Üniversitesi, Ankara.
*Özçakır Sümen, Ö. (2013). GeoGebra yazılımı ile simetri konusunun öğretiminin matematik başarısı ve kaygısına
etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
*Öztürk, B. (2012). GeoGebra matematik yazılımının ilköğretim 8. sınıf matematik dersi trigonometri ve eğim konuları
öğretiminde, öğrenci başarısına ve Van Hiele geometri düzeyine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Pişkin-Tunç, M., Durmuş, S. & Akkaya, R. (2012). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik
öğretiminde somut materyalleri ve sanal öğrenme nesnelerini kullanma yeterlikleri. MATDER
Matematik Eğitimi Dergisi, 1(1), 13-20.
*Sarıhan Musan, M. (2012). Dinamik matematik yazılımı destekli ortamda 8. sınıf öğrencilerinin denklem ve
eşitsizlikleri anlama seviyelerinin solo taksonomisine göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M. & Dündar, H. (2014). Eğitim ve Bilim dergisinde yayınlanan
araştırmaların eğilimi: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430-453.
*Şimşek, A. (2013). 9. sınıf matematik dersi fonksiyon kavramının öğretiminde bilgisayar cebiri sistemlerinin etkisinin
incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
*Taş, S. (2016). Geometrik cisimler konusunun öğretiminde GeoGebra kullanımının akademik başarıya etkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Tatar, E., Kağızmanlı, T. B. & Akkaya, A. (2013). Türkiye’deki teknoloji destekli matematik eğitimi
araştırmalarının içerik analizi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 33-50.
*Tayan, E. (2011). Doğrusal denklemler ve grafikleri konusunun öğretiminde bilgisayar destekli öğretim yönteminin
başarıya etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
*Topaloğlu, İ. (2011). Cabri 3D ile yapılan ders tasarımlarının öğrencilerin uzamsal görselleme ve başarılarına etkisinin
incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
*Türkoğlu, H. (2014). Dinamik geometri yazılımı kullanarak göz izleme yöntemi ile alan bağımsız bilişsel stile sahip
matematik öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin öğrenme stilleri açısından incelenmesi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Başkent Üniversitesi, Ankara.
Ulutaş, F. & Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araştırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006 yılları arası.
İlköğretim Online, 7(3), 614-626.
*Uysal, Y. (2013). İlköğretim 6. sınıf matematik derslerinde geometrik cisimler konusunun dinamik matematik yazılımı
ile öğretiminin öğrenci başarısına ve matematik dersine yönelik tutumlarına olan etkisinin belirlenmesi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
International Online Journal of Educational Sciences, 2018, 10 (4), 38-62.
62
*Uzun, P. (2014). GeoGebra ile öğretimin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve geometriye yönelik
tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
Ünlü, M. (2017). Matematik öğretmen adaylarının matematik derslerinde öğretim materyali kullanımına
ilişkin görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(1), 10-34.
*Vatansever, S. (2007). İlköğretim 7. sınıf geometri konularını dinamik geometri yazılımı Geometer's Sketchpad ile
öğrenmenin başarıya, kalıcılığa etkisi ve öğrenci görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül
Üniversitesi, İzmir.
*Yahşi Sarı, H. (2012). İlköğretim 7. sınıf matematik dersi "dönüşüm geometrisi" alt öğrenme alanının öğretiminde
dinamik geometri yazılımlarından Sketchpad ile GeoGebra'nın kullanımlarının öğrencilerin başarısına ve
öğrenmelerin kalıcılığına etkilerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi,
Ankara.
*Yanık, A. (2013). Cabri yazılımı ile 7. sınıf öğrencilerinin çokgenleri tanımlama, oluşturma ve sınıflama becerilerinin
gelişmesinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Yaşar, Ş. & Papatğa, E. (2015). İlkokul matematik derslerine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi.
Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 113-124.
*Yavuzsoy Köse, N. (2008). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin dinamik geometri yazılımı Cabri geometriyle simetriyi
anlamlandırmalarının belirlenmesi: bir eylem araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi. Anadolu
Üniversitesi, Eskişehir.
*Yazlık, D. Ö. (2011). İlköğretim 7. sınıflarda Cabri Geometri Plus II ile dönüşüm geometrisi öğretimi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
Yenilmez, K. & Sölpük, N. (2014). Matematik dersi öğretim programı ile ilgili tezlerin incelenmesi (2004-2013).
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 33-42.
Yücedağ, T. (2010). 2000-2009 yılları arasında matematik eğitimi alanında Türkiye’de yapılan çalışmaların bazı
değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Zengin, Y. & Tatar, E. (2014). Türev uygulamaları konusunun öğretiminde GeoGebra yazılımının kullanımı.
Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 1209-1128.
*Zengin, Y. (2011). Dinamik matematik yazılımı GeoGebra'nın öğrencilerin başarılarına ve tutumlarına etkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
*Zengin, Y. (2015). Dinamik matematik yazılımı destekli işbirlikli öğrenme modelinin ortaöğretim cebir konularının
öğrenimi ve öğretiminde uygulanabilirliğinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk
Üniversitesi, Erzurum.
Zengin, Y., Kağızmanlı, T. B., Tatar, E. & İşleyen, T. (2013). Bilgisayar destekli matematik öğretimi dersinde
dinamik matematik yazılımının kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
10(23), 167-180.
Buket Turhan Türkkan & Nihan Arslan Namlı
63
EK-1: TEZ İNCELEME FORMU
Tezin Başlığı :
Yazar :
Tez Türü :
Üniversite :
Bölüm/Ana Bilim Dalı :
Yıl :
Matematik Alanı :
Matematik Konusu :
Kullanılan Yazılım :
Araştırma Yöntemi :
Araştırma Deseni :
Örnekleme Yöntemi :
Katılımcılar :
Veri Toplama Araçları :
Veri Analiz Yöntemleri :
Sonuçlar :