ACTA
APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M OFFICIALE
AN. ET VOL. L X
TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS
M-DCCCC-LXVIII
An. et yol. LX 31 Ianuarii 1968 N. 1
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
LITTERAE APOSTOLICAE
I
S. Ioseph Opifex principalis Patronus Ancoragiensis archidioecesis, in
regione Alaskana, renuntiatur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Praestans opificum exemplar in
universa catholica Ecclesia recte ac semper est habitus S. Ioseph,
castissimae Virginis Mariae Sponsus, idemque divini Pueri Iesu nutri-
cius ; sed nemo prorsus ignorat religiosum laetissime cultum novo quo
dam vigore crevisse, postquam Pius Pp. XII, Noster imm. rec. Deces
sor, peculiare in eius honorem sollemne decreverit, ipso agendum die
humani operis celebrationi ubique fere gentium praestituto. Laetamur
ergo, quod et in Alaskana regione impensam novimus huiusmodi pie
tatem florere ibidemque fideles archidioecesis Ancoragiensis, quam
anno superiore per Apostolicam Constitutionem condidimus sedisque
metropolitanae iure donavimus, per Venerabilem Fratrem Ioannem
Iosephum Th. Ryan in praevalidam tanti Caelitis tutelam sese iam
commisisse. Hac enim de re idem Praesul dedit litteras ad Nos, quibus
peteret ut hanc electionem ratam haberemus, votum sive cleri sive
populi probantes. Nos igitur, qui sacrae cuique dicioni supernum
constanter auxilium verique nominis profectum in Domino precamur,
libenti animo id esse annuendum censemus. Quapropter ex Sacrae
Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura delibera-
6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Littera
rum vi perpetuumque in modum, Sanctum Ioseph Opificem, Beatissimae
Virginis Mariae Sponsum, principalem apud Deum totius Ancoragien
sis archidioecesis caelestem Patronum confirmamus seu constituimus
ac declaramus, omnibus adiectis iuribus ac privilegiis liturgicis, quae
sanctis locorum Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis nihil
obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litte
ras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suos
que plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos
spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffra
gari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex nunc
et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qua
libet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
xxviii mensis Aprilis, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quarto.
6B HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
I I
Cathedrale templum dioecesis Nicosiensis, S. Nicolao a Bario dicatum,
titulo ac dignitate Basilicae Minoris decoratur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Dulce quoddam gloriae canticum
tutumque pacis refugium stupenti apparuit advenae cathedrale Nico-
siae Herbitensis templum, quod, Deo dicatum in honorem caelestis urbis
Patroni Nicolai, Episcopi Myrensis, ipsa magnificentia ac pulchritu
dine sua christianae fidei vigorem ingenuarumque artium splendorem
simul declarare videtur. Pertinet enim ad mediam, quam vocant, aeta
tem, cuius multa ac manifesta vestigia praefert, adeo ut sive extra sive
intus aspicias, admirandum sane opus proprio id vocabulo nomines.
Primariae frontis porta, peristylium versum in forum, proximáque
turris in coni formam fastigata ad illud exstruendi genus, quod tum in
insula Sicilia floruit, effecta sunt doctorumque iudicio in arcubus, in
columnis, in figuris probantur quam maxime. Neque minoris sunt ea
existimanda, quae ipsum templum continet, tametsi saeculis insequen-
Acta Pauli Pp. VI 7
tibus tribuuntur. Nam ala media, quae sedecim Dorici ordinis colum-
nis innititur, una cum pavimento atque concameratione decorum quid
dam exhibet oculis; imagines deinde a summis artificibus et in parie-
tibus et in tabulis depictae, sculpturae e ligno et anaglypta (ex quibus
Christi Domini morientis signum est memorandum), minora sacella
amplo ibidem ornamento sunt. Praeterea insignes sanctorum virorum ac
martyrum reliquiae, argentea vasa, sacrae vestes ceteraque supellex
templi thesaurum efficiunt. His profecto de causis quae ecclesia prin
cipem antea locum in urbe tenuerat atque paroecialis et collegialis
aedis honorem erat assecuta, eadem, cum Pius Pp. VII, Noster fel. rec.
Decessor, Nicosiensem dioecesim constituit, tamquam cathedralis est
renuntiata. Ex quo tempore quia centum quinquaginta anni iam sunt
revoluti, Venerabilis Frater Constantinus Trapani, sacrorum Anti
stes, votum quoque cathedralis Canonicorum collegii, universi cleri
omniumque fidelium patefaciens, Nos adiit, ut insigni pietatis et artis
domicilio Basilicae Minoris titulum exposceret. Quibus precibus libenti
animo obsecundantes, Nos ex Sacrae Rituum Congregationis consulto,
certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae pote
statis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum, ca
thedralem ecclesiam dioecesis Nicosiensis, Deo in honorem S. Nicolai
a Bario dicatam, titulo ac dignitate Basilicae Minoris condecoramus,
omnibus adiectis iuribus et privilegiis liturgicis, quae templis, eodem
nomine insignibus, rite competunt. Contrariis quibusvis nihil obstan
tibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras fir
mas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere ; suosque plenos
atque integros effectus sortiri et obtinere ; illisque, ad quos spec
tant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari;
sicque rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex nunc et
inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet,
scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
X I X mensis Iunii, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quarto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
Beata Maria Virgo Immaculata et Sancti Apostoli Petrus et Paulus Pa
troni caelestes dioecesis Mazatlanensis eliguntur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Nullis maculis offuscata, Beata
Maria Virgo christiani populi mentes ubique terrarum ad se convertit.
Eam igitur ut communem Matrem merito venerantur fideles dioecesis
Mazatlanensis, qui praesens eiusdem adiumentum haud semel sunt ex
perti. Hoc praeterea anno memoria celebratur undevicies saecularis
martyrii Apostolorum Petri et Pauli, qui vita et sanguine Fidei nostrae
sanctitatem confirmarunt. His permotus, Venerabilis Frater Michael
García Franco, eiusdem sedis Episcopus, Nos rogavit, ut horum Cae
litum patrocinio urbem suae iurisdictionis principem et dioecesim, suis
pastoralibus curis concreditam, benigne committeremus. Quibus preci
bus libenter admissis, Nos e Sacrae Rituum Congregationis consulto,
certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae pote
statis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum Bea
tam Maria Virginem Immaculatam et Sanctos Apostolos Petrum et
Paulum caelestes apud Deum Patronos urbis ac dioecesis Mazatlanensis
constituimus ac declaramus, omnibus adiectis honoribus et privilegiis
liturgicis, quae locorum Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis
nihil obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes
Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere;
suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ; illisque, ad
quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime
suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex
nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate
qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XXVIII mensis Iunii, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
Acta Pauli Pp. VI 9
I V
Titulus ac privilegia Basilicae Minoris ecclesiae paroeciali B. Mariae
Virg. de Monte Carmelo seu «Nuestra Señora del Carmen», in urbe
Nogoyá, archidioecesis Paranensis, tribuuntur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Pietatis sedes non obscura esse perhibetur templum paroeciale, quod, Beatae Mariae Virgini de Monte Carmelo sacrum, in urbe « Nogoyá » est positum finibusque archidioecesis Paranensis continetur. Etenim duo iam saecula impense ibi colitur imago almae Deiparae, cui illa appellatio adicitur; quae marialis religio in populi animis penitus inhaeret, ita ut ad eam ecclesiam peregrinantium more sese effundat; ubi Virginem Carmelitidem vocet in vota, Ecclesiae ritus participet, vitam alat spiritualem. Templum vero ipsum, quod in locum parvae aedis sacrae olim est substitutum et saeculo praeterito Liberianae Basilicae Sanctae Mariae Maioris in Urbe aggrega-tum, cum sit amplitudine conspicuum et opere nobile, dignum sane est, quod studiose respiciamus. Preces igitur libenter audivimus, quas Venerabilis Frater Adolfus Servandus Tortolo, Paranensis Archiepiscopus, votis obsecundans cleri, fidelium, auctoritatum publicarum urbis « Nogoyá », Nobis adhibuit, rogans ut templum praedictum Basilicae Minoris nomine ac iure donaremus. Itaque, e Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum paroecialem ecclesiam Beatae Mariae Virgini de Monte Carmelo seu, uti vulgo appellant, « Nuestra Señora del Carmen », in urbe (( Nogoyá », intra fines archidioecesis Paranensis, dicatam, ad honorem ac dignitatem Basilicae Minoris evehimus, omnibus additis iuribus et privilegiis, quae eidem titulo rite competunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere ; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ; illisque, ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die xv mensis Iulii, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
10 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
V
Nuntiatura Apostolica in Regno Lesothiano erigitur
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quantum utilitatis e publicis offi
ciorum rationibus, quae Apostolicae huic Sedi cum Civitatibus soleat
exsistere, neminem latet estque usu iam dudum comprobatum. Cum
igitur commodum visum esse fuerit Apostolicam Sedem et Lèsothianum
Regnum publicis huiusmodi vinculis inter se coniungi, Nos, motu pro
prio, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae
potestatis plenitudine, harum Litterarum vi Apostolicam Nuntiaturam
apud Regnum Lesothianum erigimus et constituimus, eidemque omnia et
singula deferimus officia, privilegia atque indulta, quae Legationum
huiusmodi propria sunt. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. Haec edi
cimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque
efficaces iugiter exstare ac permanere ; suosque plenos atque integros effec
tus sortiri et obtinere ; eidemque Legationi sic per Nos constitutae nunc
et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac
definiendum ; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus,
super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter con
tigerit attentari.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i x
mensis Augusti, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
B HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
V I
Titulo ac privilegiis Basilicae Minoris ecclesia S. Udalrici in oppido
« Kreuzungen » sita, dioecesis Basileensis, honestatur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Recte asseverat Sanctus Augusti
nus, vir eruditione divina et humana orbi clarus, sanctitatis luce
coruscans : « Nemo ... potest transire mare huius saeculi, nisi Cruce
Christi portatus. Hanc crucem aliquando complectitur et infirmus
Acta Pauli Pp. VI 1.1
oculis : et qui non videt quo eat, non ab illa recedat, et ipsa illum per
ducet » (In Io. Ev. II, 1, 2-3; PL 35, 1389). Salutiferi Ugni cultum
Canonici Regulares e nomine Hipponensis Episcopi appellati, et post
eorum discessum alii sacrorum administri studiose provexerunt in ec
clesia Sancti Udalrici, posita in oppido vulgo (( Kreuzungen » nuncu
pato atque intra fines dioecesis Basileensis. Quod templum una cum
monasterio, diuturna scilicet vitae communis sede, donec, saeculo
praeterito, Sancti Augustini alumni inde iussi sunt exire, ab annis
MCXX-MCXXV repetitur, qua aetate Ordo canonicus maxime floruit.
Aedificia ob bellicas calamitates non semel deleta, invicta pietate sunt
refecta ; et artis « Barocae », uti dicunt, ornamentis iisque exquisitis
valde commendantur. Studiosa voluntas in hoc Sanctae Crucis memo
ria praecellens sanctuarium iterum exsplenduit, postquam, anno
MCMLxin, incendio est absumptum, siquidem rursum auctoritates et
Christifideles eo curas intenderunt, ut ad pristinum decus revocaretur.
Est hoc potissimum animadvertendum Sanctae Crucis reliquias, tot
inter rerum vicissitudines, eidem ecclesiae esse servatas ; praeterea non
est quin admiretur imaginem, qua alma Deipara pro Filio de ligno
deposito lugens exhibetur, et magnam Crucem, prodigiis, quae ad eam
patrata feruntur, insignem. Cuius in honorem saeculo xvui aedes,
templo adiacens, est exstructa, quae montem Calvariae imitatione
exprimit. Quoniam igitur haec ecclesia religione et arte est tam prae
clara, Venerabilis Frater Franciscus von Streng, Episcopus Basileen
sis et Luganensis, Cleri et Fidelium suis curis commissorum vota signi
ficans, Nos rogavit, ut illam Basilicae Minoris nomine ac iure donare-
mus. Quibus precibus libenti animo statuimus obsecundare. Itaque, e
Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deli
beratione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Lit
terarum vi perpetuumque in modum, ecclesiam Deo in honorem Sancti
Udalrici, Episcopi et Confessoris, in oppido vulgo (( Kreuzungen »
dicto consecratam, ad dignitatem Basilicae Minoris evehimus, omni
bus adiectis iuribus et privilegiis, quae templis hoc nomine insignibus
rite competunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Haec edicimus,
statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque effi
caces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros
effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos spectant seu spectare
poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudi
candum esse ac definiendum ; irritumque ex nunc et inane fieri, si
12 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive
ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
X X I mensis Augusti, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
V I I
S. Robertus Bellarmino, Ep. Conf. et Eccl. Doct., Patronus aeque principalis, una cum Sancto Stephano Protomartyre, totius Capuanae archidioecesis eligitur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — « Roma altera quondam » (Auson.
Ordo urb. nob., 61), Capua, utpote potentia opibusque valens, quem
admodum veteres scriptores tradiderunt, religione tamen catholica,
quam mature post instituta christiana sacra suscepit, etiam clarior est
effecta. Merita laude, praeterea, ideo ornatur, quod per diuturnum
saeculorum decursum Apostolicae Sedi semper fideliter haesit. Hanc
Ecclesiam multi Praesules, virtute insignes, doctrina commendati,
pastorali studio praestantes illustrarunt; quos inter Sanctus Robertus
Bellarmino, Societatis Iesu Sodalis egregius, quasi sidus coruscat. Qui,
Sacra Purpura honestatus, per breve tempus Capuanam rexit archi
dioecesim ; sed mirum quantas utilitates ei attulit : etenim Viro,
recondita doctrina praecellenti divinique verbi satori assiduo, sollemne
fuit populum Dei contionibus erudire eique catechesis tradere prae
cepta ; ter synodum archidioecesis, semel concilium provinciale coegit ;
Ecclesiam sibi creditam ter pro pastorali officio lustravit ; ad emen
dandam disciplinam cleri et religiosorum studiose incubuit ; pauperibus
libéralissime consuluit eorumque iura defendit, doctrinae capita de
iustitia sociali proponens. Propter tantam, qua excellebat, sollertiam
et eximiam, qua praeditus erat, vitae sanctitatem, « amabatur a populo,
et ipse amabat populum » (Autobiogr., c. 38). Praeclara lectissimi Prae
sulis exempla e Capuanorum memoria exciderunt numquam, quin immo
pietas erga eum augescebat, maxime postquam Beatorum Sanctorumque
eidem decreti sunt honores ac Doctoris Ecclesiae dignitas tributa. Qua
pia alacritate, hoc anno vertente, singularem in modum infiammati sunt
animi, siquidem ob millesimum revolutum annum ex quo Ecclesia Ca-
Acta Pauli Pp. VI 13
puana Sedes Metropolitana est effecta, sacrae exuviae illius, inter-plau
dente populi vota, sunt circumlatae, atque adeo evenit, ut qui vivens
filios suos ad colendam religionem impense accendisset, iis etiamnum
esset locupletissima auctor virtutis. Haec omnia considerans, roga
tioni obsecundans Collegii Canonicorum Cathedralis Ecclesiae, utriusque
cleri, Civilium Auctoritatum et Christifidelium volensque memoriam
sacrae illius veluti peregrinationis perennare, Venerabilis Frater Thomas
Leonetti, Capuanus Archiepiscopus, Sanctum Robertum Bellarmino
Compatronum istius archidioecesis elegit, quae iam in tutela est Sancti
Stephani Protomartyris ; quod ut ratum haberemus, idem Praesul Nobis
enixas preces adhibuit. Quibus libenti animo concedentes, Nos, e Sacrae
Rituum Congregationis consulto, certa scientia et matura deliberatione
Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi
perpetuumque in modum Sanctum Robertum Bellarmino, Episcopum
Confessorem et Ecclesiae Doctorem, totius Capuanae archidioecesis cae
lestem apud Deum Patronum aeque principalem, una cum Sancto Ste
phano Protomartyre, pridem constituto Patrono, confirmamus, seu ite
rum facimus et declaramus, omnibus adiectis iuribus et privilegiis litur
gicis, quae praecipuis regionum Patronis rite competunt. Contrariis
quibusvis nihil obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes prae
sentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac perma
nere ; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ; illisque,
ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime
suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex
nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate
qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
X X I X mensis Septembris, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
V I I I
Nuntiatura Apostolica in Gabonensi Republica constituitur
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quantum utilitatis e publicis officio
rum rationibus, quae Apostolicae huic Sedi intercedunt cum Civita
tibus, soleat exsistere, neminem latet estque usu iam dudum compro-
14 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
batum. Cum igitur commodum esse visum fuerit Apostolicam Sedem et
Rempublicam Gabonensem publicis huiusmodi vinculis inter se coniungi,
harum Litterarum vi, in Republica Gabonensi Nuntiaturam Apostoli
cam erigimus et constituimus, cuius sedem in urbe Liberopoli collo
camus. Eidem ergo sic per Nos erectae Nuntiaturae omnia et singula
deferimus officia, privilegia atque indulta, quae Legationum huiusmodi
propria sunt. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. Haec edicimus,
statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces
iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus
sortiri et obtinere; eidemque Legationi sic per Nos constitutae nunc
et in posterum plenissime suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac
definiendum; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus,
super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter con
tigerit attentari.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
X X X I mensis Octobris, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
I X
Nuntiatura Apostolica in Republica Africae Mediae erigitur
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Eo mentem intendentes, ut res
catholica per ecclesiasticos Viros, egregiis animi dotibus ornatos, in
Civitatibus, ad quas illos legamus, provehatur, statuimus in Repu
blica Africae Mediae Nuntii Apostolici Sedem erigere; atque adeo
probe fore confidimus, ut publicae necessitudinis rationes, quae Sanctae
Sedi cum illa Civitate intercedunt, ad communem utilitatem verique
nominis profectum magis magisque confirmentur. Itaque, motu proprio,
certa scientia ac matura deliberatione Nostra Nuntiaturam Apostolicam
in Republica Mediae Africae constituimus, cuius sedem in urbe Banguia
collocamus. Eidem Nuntiaturae sic per Nos erectae omnia et singula
deferimus iura, privilegia, indulta quae huiusmodi Legationum pro
pria sunt, certa spe freti hanc animi testificationem religionis profe
rendis finibus esse conducturam. Haec edicimus, statuimus, decernentes
praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac
Acta Pauli Pp. VI 15
permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere;
ipsique Apostolicae Nuntiaturae in Republica Mediae Africae sic a Nobis
erectae nunc et in posterum plenissime suffragari ; sicque rite iudican
dum esse ac definiendum; irritumque ex nunc et inane fieri, si quid
quam secus, super bis, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive
ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum sub anulo Piscatoris, die iv
mensis Novembris, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
& HAMLETUS I . Card. OICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
EPISTULAE
I
Ad E.mum P. D. Paulum Aemilium S. R. E. Cardinalem Léger, Archie
piscopum Marianopolitanum, suam relicturum archidioecesim, ut iuvandis
leprosis in Africa operam navaret.
Vénérable Frère et cher Fils,
Au moment où vous vous apprêtez à quitter votre ville episcopale et
votre terre natale pour aller en Afrique vous consacrer au service des
lépreux et des missions, c'est pour Nous un besoin du cœur de vous dire
par un message personnel Notre émotion et Notre intime participation
à la grave et noble décision que vous venez de prendre.
Notre reconnaissance va d'abord au Père et Pasteur d'âmes de l'archi -
diocèse de Montréal qui pendant plus de dix-sept ans s'est dévoué inlas
sablement avec compétence et charité à la portion du Peuple de Dieu
qui lui avait été confiée. Elle va ensuite au membre de l'épiscopat du
Canada qui, en collaboration avec ses collègues, a su imprimer à son
pays l'esprit d'accueil et d'ouverture qui caractérise l'Eglise contem
poraine. Elle va enfin au membre illustre du Sacré Collège qui, aussi
bien par son travail au sein des Congrégations romaines dont il fait
partie que par son activité lors du deuxième Concile œcuménique du
Vatican et du premier Synode des évêques, a contribué avec tant de
zèle à l '« aggiornamento » de l'Eglise catholique. Et voici qu'après avoir
tant prêché avec éloquence l'Evangile, vous allez le vivre de manière
émouvante, incessant rappel pour chacun des exigences de son message
et de la force de son amour.
16 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Maintes fois déjà l'occasion Nous a été donnée de vous marquer Notre
bienveillance. Aujourd'hui, où vous commencez une nouvelle période de
votre vie sacerdotale et apostolique, Nous voudrions vous la renouveler
et la confirmer. Maintenant que répondant à un appel d'en-haut, vous
avez choisi, à la suite et à l'exemple de notre Maître et Seigneur, de
devenir, selon une vocation tout à fait spéciale, pauvre avec les pauvres,
infirme avec les infirmes et faible avec les faibles, Nous Nous sentirons
encore plus étroitement uni à votre personne et à ceux qui demeureront
les enfants préférés de notre Père des Cieux et des membres privilégiés
de la sainte Eglise : les souffrants, les déshérités, les malheureux, c'est-
à-dire tous ceux qui, dans la société humaine, ont particulièrement
besoin de compréhension, d'assistance et d'aide.
En témoignage de cette reconnaissance et de cette bienveillance, et
comme gage des grâces abondantes que Nous invoquons très volontiers
sur votre personne, sur le clergé et les fidèles de Montréal, sur la
noble terre canadienne, ainsi que sur les pauvres, les malades et les
chrétiens que vous allez rejoindre sur le continent africain, si cher à
Notre propre cœur, Nous vous accordons, vénérable Frère et cher Fils,
une particulière et affectueuse Bénédiction Apostolique.
Du Vatican, le 1 e r Décembre 1967.
PAULUS PP. VI
I I
Ad E.mum P. D. Gregorium Petrum S. R. E. Cardinalem Agagianian, Sacrae Congregationis de Propaganda Fide Praefectum, decem condita lustra celebraturum, ex quo Sacerdotio est auctus.
PAULUS PP. VI
Dilecte Fili Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Quandoquidem mox decem abibunt lustra ex quo tu, Dilecte Fili Noster, sacerdotale iniisti officium, caritatis movemur affectu, ut, laetitiam anniversariae huius memoriae ex animo participantes, faustis te ominibus prosequamur. Benignissimus Deus te elegit et vocavit, ut in Ecclesiae ministeriis iisque gravissimis versaveris : vocanti alacer obtem-perasti, spiritualium fructuum copiam uberrimam collegisti.
Hoc vero potissimum est animadvertendum te, ex orientali regione oriundum, alumnum Ecclesiae Armenorum, cui postea ut Ciliciae Patriarcha deserviisti, Romae nutritum et educatum, ipsa persona ac dignitate tua illam huic, hanc illi singularis quasi necessitudinis vinculo iungere.
Acta Pauli Pp. Vi 17
Merito etiam contigit, ut a Pio XII Propraefectus, a Ioanne XXIII Praefectus Sacri Consilii Nomini Christiano Propagando renuntiareris. Quo in munere constitutus, luculente ostendisti, in quam late patentem campum studium apostolicum tuum excurreret. Etenim nullis parcens laboribus, onera fortiter sustinens, in omnes fere continentes terras itinera suscepisti, ut Ecclesiam nascentem vel vigescentem in regionibus, missionalium opere excolendis, praesens salubri impulsu proveheres. Meminimus quoque te, cum Concilium Oecumenicum Vaticanum Secundum ageretur, ut Praesidem coetus delectorum virorum naviter esse annisum, ut eiusdem universalis Synodi consulta circa Missiones ratione temporibus nostris consentanea exararentur, conficerentur.
Ecclesia igitur gratiam tibi habet, quod, inter rerum difficultates haud leves, incrementis ipsius indefatigato animo studuisti; siquidem tibi operisque tui sociis sunt auctus tribuendi, quibus magis magisque «catholica)) redditur et veriores in dies efficiuntur hae S. Augustini sententiae : <( Chorus Christi iam totus mundus est Chorus Christi ab oriente in occidentem consonat» (Enarr. in Ps. 149, 7; PL 37, 1953). « Nemo dubitet de Ecclesia, quia per omnes gentes est... Unde coepit? Ab Ierusalem. Quo pervenit? Ad omnes gentes. Paucae remanserunt, omnes tenebit » (In Ep. Io. ad Partii. 2, 2; PL 35, 1990).
Haec messis e semine divinae ad sacra munia vocationis est exorta, pro qua, ut nihil dubitamus, maximas gratias festo sacerdotii tui natali die persolves Deo summo et aeterno, qui per diuturnum hoc annorum spatium suis te confovit praesidiis.
Propter idem, quod celebrabis, sollemne mentibus tibi circumfun-dentur permulti illi et carissimi Nobis sacerdotes, religiosi viri et mulieres, qui, in longinquis Missionum plagis desudantes, fines regni Dei proferre nobili nisu contendunt; eodem cum animi affectu tibi socia-buntur innumeri fere autochthones, qui ab illis, te praestite, ad fidem catholicam traducti, christianae vitae donis locupletantur. Haec omnia solacium tibi praebeant atque levamen et ad perseverandum in pastorali sollertia te affatim confirment.
Tibi denique, Dilecte Fili Noster, et cunctis, qui te, quo die anniversariam hanc memoriam recoles, circumstabunt, Benedictionem Apostolicam, peculiaris benevolentiae Nostrae pignus, peramanter impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die VIII mensis Decembris, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
2 - A. A. S.
18 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ALLOCUTIONES
I
Ad E.mos Patres Cardinales et ad Romanae Curiae Praelatos, per E.mum
Sacri Collegii Decanum Summo Pontifici felicia ac fausta ominatos, Nati
vitatis Domini nostri Iesu Christi festo recurrente. *
A Lei, Signor Cardinale Decano, sempre autorevole interprete del
Sacro Collegio, ai Signori Cardinali presenti di persona o di spirito ed
ai venerati membri della Curia Romana e della Diocesi di Roma, come
pure agli appartenenti alla Nostra Cappella e alla Nostra Famiglia
Pontifìcia qua intervenuti, esprimiamo il Nostro cordiale ringrazia
mento. Ringraziamento per gli auguri natalizi, espressi in forma così
eletta, resa solenne da questa tradizionale, ma sempre singolare Udienza.
Ringraziamenti per le preghiere e per i voti che hanno accompagnato
in questi ultimi mesi la nostra infermità, e che sono certamente non
ultima causa del suo superamento. Ringraziamenti per la devozione, per
l'adesione, per la collaborazione che voi prestate all'opera della Sede
Apostolica e della modesta Nostra fatica. E con i ringraziamenti vo
gliate accogliere il ricambio dei Nostri voti, quali il Natale pone nel
cuore, derivati cioè dall'effusione di bontà e di grazia, che l'ineffabile
mistero dell'Incarnazione del Verbo Divino mette a Nostra disposizione,
e che il Nostro ministero di fede e di carità in virtù del Nostro Salvatore
Cristo Gesù, che abbiamo indegnamente la somma ventura di rappresen
tare, vorrebbe tesoreggiare e dispensare nella più larga misura.
È così dolce per Noi, e al tempo stesso così importante il momento
che cotesta presenza, solo pervasa da motivi spirituali, Ci concede che
una volta ancora Ci sentiamo sollecitati a discorrere con voi di ciò che
unicamente interessa l'animo Nostro ed i vostri certo non meno: le
cose cioè della Chiesa, osservate e vissute da questo suo centro, che
insieme a Noi solidalmente tutti vi impegna. Possiamo tacere, in occa
sione così propizia all'apertura dei cuori, alcune semplici osservazioni
sugli avvenimenti, che hanno caratterizzato quest'ultimo semestre, e
di cui voi siete i primi operatori e osservatori? Non vi dispiaccia se,
ad onore di cotesta visita ed a conforto della collaborazione, che tanto
preziosamente Ci prestate, ve ne facciamo qualche brevissima parola.
* Die 22 mensis decembris a. 1967.
Acta Pauli Pp. VI 19
Possiamo Noi, per cominciare, non guardare con riverenza e con
compiacenza al Sacro Collegio^ che ha assunto dimensioni e funzioni di
tanto rilievo?
Nel salutarvi perciò, Signori Cardinali, abbiamo il piacere di rivol
gere un particolare pensiero a coloro tra di voi che qui si trovano per la
prima volta. Alludiamo ai Cardinali da Noi creati nel Concistoro del
giugno scorso, che ha visto aumentare il numero dei componenti del
Sacro Collegio, in relazione specialmente alle aumentate necessità di
lavoro e di consulta negli organismi della Curia Romana. Lo dicevamo
nelle Allocuzioni tenute durante le varie cerimonie che hanno accompa
gnato il Concistoro e amiamo richiamarlo ora : Ci sarà sempre di
grande conforto la vostra fattiva assistenza e il vostro autorevole
consiglio.
Un deferente e doveroso omaggio rendiamo inoltre alla venerata
memoria degli illustri Porporati che hanno chiuso la loro giornata ter
rena dall'annuncio del Concistoro ad oggi, eminenti figure di pastori e
apostoli, i Signori Cardinali Joseph Elmer Ritter, venerato Arcivescovo
di Saint Louis nel Missouri; Ernesto Rufiini, zelante e illustre Arci
vescovo di Palermo ; Tommaso Tienchensin, Arcivescovo (( impedito ))
di Pechino; Giuseppe Cardijn, fondatore del provvidenziale movimento
della « Gioventù Operaia Cattolica » ; e recentemente l'Arcivescovo di
New York, Francis Spellman, tanto noto e compianto, e tanto devoto
verso questa Sede Apostolica. E poi il venerato e ieratico Patriarca dei
Melchiti, Maximos IV Saigh, e da ultimo Antonio Riberi, caro Nostro
compagno di studi e fedele amico. Accompagniamo poi il Nostro diletto
Figlio, il Card. Paul Emil Léger, che, sempre restando membro del
Sacro Collegio Cardinalizio, ha lasciato in questi giorni l'arcidiocesi di
Montréal per dedicarsi con esemplare abnegazione all'apostolato nelle
missioni africane e fra i lebbrosi, con un fervido benedicente augurio.
Tra gli avvenimenti che toccano la vita interna della Chiesa,
quello che ha maggior rilievo in questo periodo è senza dubbio il
« Synodus Episcoporum », che per la prima volta si è riunito qui in
Roma, tenendo le sue sessioni in aule appositamente preparate nel
Nostro Palazzo Apostolico.
La revisione del Codex Iuris Canonici fu il primo dei cinque argo
menti presentati alla discussione del « Synodus » ; seguirono gli altri
quattro : i Seminari, la rifórma liturgica, la Dottrina della Fede e la
disciplina dei matrimoni misti.
20 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Fu per Noi graditissimo recar Ci qualche volta all'aula sinodale per
seguire di persona le discussioni ed incontrarci con i Nostri Fratelli
nell'Episcopato, ai quali, durante il Sinodo, concedemmo udienza indi
viduale o per gruppi; se le Nostre forze fìsiche, indebolite in quel pe
riodo da infermità, Ce lo avessero consentito, avremmo partecipato
con maggiore frequenza alle riunioni di questo nuovo organo consultivo,
nel quale si riflette il pensiero dell'intero Collegio Episcopale.
Nonostante i limiti imposti dalla Nostra malattia, abbiamo seguito
con diligente attenzione i lavori del Sinodo giorno per giorno, leggendo
o ascoltando le accurate relazioni che Ce ne facevano i Signori Cardi
nali Presidenti Delegati ed i Nostri più vicini collaboratori.
Molto interesse ha destato la prima riunione del Sinodo, non solo
all'interno della Chiesa, ma anche negli ambienti al di fuori di essa.
Intendiamo pertanto profittare del contributo ch'esso può dare al
governo della Chiesa, perfezionandone anche il funzionamento in base
alla prima esperienza.
Mentre diamo doverosamente atto del profondo impegno e del
grande senso di responsabilità con i quali i Padri hanno affrontato il
lavoro loro richiesto, desideriamo ancora una volta ringraziarli del
prezioso contributo che Ci hanno offerto, assicurandoli che le proposte
e i suggerimenti emersi dai dibattiti sinodali Ci saranno presenti nelle
deliberazioni che in virtù del Nostro pastorale servizio nella Chiesa
dovremo prendere su tanti problemi così importanti e delicati.
Dobbiamo poi ricordarci, come di fatto notevole, della così detta
riforma della Curia Romana.
Questa parola « riforma », al confronto del significato assunto in
altre condizioni storiche, appare, nel caso nostro, più grave del neces
sario. Ci piace ripetere che i disordini e gli abusi, di cui questo termine
richiama gli infelici ricordi, non erano e non sono presenti nel caso
nostro. Meglio si è parlato di « aggiornamento » ; Noi potremmo dire
riordinamento, coraggioso riordinamento, se volete, che non di vera e
propria correttiva riforma : e di riordinamento e di restauro ha sempre
bisogno ogni istituzione umana, come appunto la Curia Romana, anche
se ha prestato preziosi servizi, e se, pur subendo l'usura del tempo e
l'urto delle nuove situazioni storiche, è rimasta fedele alle sue finalità
istituzionali. Così abbiamo voluto fosse la riforma, o meglio l'aggiorna
mento, il riordinamento della Curia Romana, riportandola con una
Acta Pauli Pp. VI 21
certa gradualità ad una funzionalità conforme alle esigenze dei tempi
nuovi ed ai suggerimenti del recente Concilio.
Due sono gli strumenti giuridici che hanno definito i termini di
questo rinnovamento : il « Motu Proprio » Pro comperto sane del 6
agosto 1967, che determina l'inserimento di Vescovi residenziali nelle
Sacre Congregazioni, come membri di pieno diritto, e la Costituzione
Apostolica Regimini Ecclesiae Universae, pubblicata il 15 agosto, che
tocca tutto l'insieme degli Uffici e dei Dicasteri, di cui si compone la
Nostra Curia.
La Costituzione dà le linee del nuovo ordinamento, stabilisce in
maniera più esatta le varie competenze, alcuni organismi di vecchia
data sono rinnovati nello spirito e nelle attribuzioni, e ricevono dall'in
terno una struttura più moderna; alcuni cessano dalle loro funzioni, e
subentrano altri istituiti ex novo, secondo le nuove esigenze del Nostro
ministero.
È in atto l'applicazione del criterio di dare alla Curia una fisionomia
maggiormente internazionale; va ora in vigore la norma che, fissando
un limite di tempo nella durata dell'ufficio, consentirà un opportuno
avvicendamento nelle alte cariche direttive dei Sacri Dicasteri ; si offre,
infine, la possibilità di mettere in valore il consiglio di laici sperimen
tati ed anche, per certi specifici lavori, l'opera di buone Religiose.
Dal punto di vista normativo, la riforma non è ancora completa; lo
diverrà quando nei prossimi mesi saranno pubblicati i Regolamenti che
sono ancora in via di elaborazione da parte delle competenti Commis
sioni, e che avranno per oggetto la struttura ed il funzionamento dei
nuovi unici.
Ma vi è un'altra riforma, in senso ascetico, a cui molto teniamo, che
non riguarda sempre precise norme di diritto, ma è opera di ciascuno di
noi, del nostro modo di pensare, di agire e di servire con spirito di
fede e di sacrificio; riforma, o rinnovamento spirituale, più intimo e
più profondo, anche se meno appariscente, che si realizza nelle persone,
che così da vicino collaborano con Noi, e che si rendono sempre più
pronte e sensibili nel cogliere le numerose istanze che dalle Chiese locali
giungono alla Chiesa di Roma, centro dell'universale « coetus carita
tis )). x Noi elogiamo ed incoraggiamo questo nuovo spirito che anima
voi, diletti Figli, e tutti coloro che prestano con voi i loro servizi ; e vi
diciamo la Nostra soddisfazione nell'osservare quotidianamente che voi
1 S. Ignat. Ant.
22 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
siete collaboratori fedeli e coscienti del Nostro munus pastorale in
.universam Ecclesiam, al quale avete Ponore e l'onere di collaborare.
Noi non parleremo ora d'un documento di decisiva importanza,
l'Enciclica Sacerdotalis Caelibatus, perché appartiene al semestre
precedente, portando la data del 24 giugno; ma non possiamo tacere
la compiacenza per l'accoglimento favorevole ch'esso ha avuto da parte
dell'Episcopato e del Clero fervoroso e impegnato nella fedeltà alla sua
vocazione e nella fatica del suo ministero pastorale. Non ignoriamo le
difficoltà che la legge del sacro celibato oggi presenta, sia per le condi
zioni ambientali, in cui si svolge la vita del Clero, e sia per le discus
sioni che si vanno facendo su tale legge quasi a metterne in dubbio l'op
portunità e la spiritualità; ma dobbiamo dare testimonianza alla com
prensione e alla fedeltà che la grandissima maggioranza del Nostro
Clero latino tributa coraggiosamente a questo arduo e sublimante do
vere, così profondamente collegato con la totalità e l'unicità dell'amore
che lega a Cristo il suo ministro, e così venerato e reclamato dal con
cetto che di lui si è fatto e di lui difende il buon popolo cristiano.
Vogliamo con questo fugace e affettuoso accenno sostenere i Nostri
dilettissimi Sacerdoti nella fedeltà integra e gioiosa allo stato da essi
scelto e dalla Chiesa sancito : oblazione alla carità che sola possiede i
loro cuori, e segreta sorgente della migliore efficacia e della maggiore
fecondità del loro ministero.
Di un altro Nostro documento vogliamo far cenno.
Nella festa di Cristo Re, il 29 ottobre, abbiamo indirizzato una
speciale parola all'Africa, un Messaggio, espressione del Nostro pen
siero, del Nostro affetto e anche dei Nostri timori, ma soprattutto delle
Nostre speranze e della Nostra volontà di servire questi popoli, moltis
simi dei quali sono entrati da poco quali comunità politiche indipendenti
nella scena internazionale.
Nel dirigere la Nostra parola a tutta l'Africa, abbiamo delineato i
gravi e numerosi problemi ai quali essa deve far fronte nel suo movi
mento di crescita e di assestamento, ed abbiamo voluto manifestare in
particolar modo il rispetto della Chiesa per i valori morali e religiosi
della tradizione africana.
Nell'inserirsi quale forza rinnovatrice in questi popoli, la Chiesa
prende ancora maggior coscienza della sua universalità, del suo potere
di adattamento, della sua capacità di modellare, sviluppandolo ed ele
vandolo, il germe vivo della multiforme civiltà umana.
Acta Pauli Pp. VI 23
Inoltre, la sollecita corrispondenza di tante popolazioni alla chia
mata di Cristo, Ci spinge a considerare l'evangelizzazione dell'Africa
come una fase importante nel piano divino della salvezza dell'umanità,
che coinvolge la responsabilità di tutti i cattolici.
Le calde adesioni che il Messaggio ha suscitato, Ci danno speranza
che l'opera missionaria riceverà nuovo impulso, le strutture ecclesiasti
che si faranno maggiormente valide, la catechesi si adeguerà sempre
più ai bisogni dell'anima africana e si moltiplicheranno le mani amiche,
che aiuteranno questi popoli nel cammino verso un avvenire di pro
gresso, di pace e di solidarietà.
Singolare avvenimento è stato il Nostro viaggio in Turchia, dove
abbiamo avuto l'onore di incontrare le Autorità Turche e di presentare
loro i Nostri omaggi. Ci appare giusto ancora una volta attestare che
quelle Autorità Ci hanno offerto la più squisita accoglienza, che è espres
sione delle buone relazioni intercorrenti tra la Santa Sede e la Nazione
Turca, in mezzo alla quale il Nostro Predecessore di v. m., Giovan
ni XXIII, trascorse ben dieci anni della sua vita, spesa tutta a servizio
di quella popolazione e della Chiesa. Là ancora persiste vivo il ricordo
della sua bontà, del suo spirito comprensivo ed ecumenico.
Incontrammo nella stessa circostanza S. S. il Patriarca Atenagora,
prevenendo così la visita che egli si proponeva di farCi, e ciò abbiamo
fatto col fine soprattutto di onorare personalmente l'illustre e venerando
Patriarca ecumenico e di apportare a lui l'annuncio dell'anno comme
morativo del Martirio dei Santi Apostoli Pietro e Paolo.
Questa visita Ci ha offerto la possibilità di continuare direttamente il
colloquio iniziato nel gennaio del 1964, quando ci recammo a Geru
salemme.
L'oggetto primario della Nostra conversazione fu lo studio del
cammino da percorrere per giungere al ristabilimento della perfetta
comunione tra la Chiesa Cattolica e la Chiesa Ortodossa.
Il viaggio Ci diede anche la gioia di poter incontrare altri Capi
delle differenti Chiese Cristiane e delle Religioni non - Cristiane : con
tutti abbiamo avuto la possibilità di un colloquio, anche se brevissimo
per la rapidità del Nostro viaggio, e da tutti abbiamo avuto la più
sincera e gentile accoglienza.
Ci fu particolarmente caro il pio pellegrinaggio ad Efeso per ono
rare la Madre di Dio nell'area del tempio, che accolse i Padri del Con-
24 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cilio Ecumenico, i quali nel 431 proclamarono il dommá della Maternità
divina della Vergine Maria.
Visitammo pure ad Efeso, sulla collina che sovrasta le rovine del
l'antica e fastosa città, nella visione di un panorama incantevole, il
luogo dove la Madonna —secondo una pia tradizione — avrebbe tra
scorso diversi anni della vita insieme all'Apostolo Giovanni.
Detto luogo, come ben sapete, è mèta di pellegrinaggi anche da parte
dei fedeli musulmani, che pure onorano la Madre di Gesù.
In quel recinto reso sacro da tante memorie cristiane abbiamo pre
gato con tutto il fervore del Nostro animo per l'unità e la santità della
Chiesa di Cristo, per l'affratellamento dei popoli e perciò per la pace
nel mondo.
Questo Nostro viaggio, come ognuno sa, ha avuto un epilogo, che
Noi non esitiamo a definire storico ; la visita cioè che, alla fine dello
scorso ottobre, Noi abbiamo avuto la fortuna e l'onore di ricevere da
Sua Santità il Patriarca ecumenico ortodosso Atenagora. Sono certa
mente ancora nelle menti e nei cuori le immagini e i pensieri che tale
incontro produsse. Roma cattolica ha esultato. Roma dei Santi Pietro
e Paolo ha cercato di rievocare quali vincoli di fraternità e di venera
zione leghino tuttora, a distanza di secoli, la Chiesa romana alla Chiesa
orientale ortodossa, ed ha ulteriormente sussultato di commozione nel-
l'interpretare il singolarissimo avvenimento come un presagio di divini,
amabili disegni.
Quale gioia, quale piacere poter riabbracciare il Patriarca Atena-
gora sulla soglia della Basilica del Principe degli Apostoli e quale com
mozione poter pregare insieme sul luogo dove sono state deposte le sacre
Spoglie del Pescatore di Galilea, a cui Gesù affidò, nell'imperscrutabile
Suo piano divino, la cura pastorale della Chiesa da Lui fondata.
Con le più pure e sincere intenzioni abbiamo pregato aftinché lo
Spirito Santo guidi tutti i seguaci di Cristo nel cammino verso l'unità,
quale Cristo volle per la sua Chiesa.
Tra gli avvenimenti di questi ultimi sei mesi, che riguardano la vita
interna e l'attività della Chiesa, occupa un posto di rilievo, sia per gli
argomenti trattati, sia per il numero e la qualità dei partecipanti, sia per
le conseguenze nel futuro e la risonanza nel mondo, il Terzo Congresso
Mondiale per l'Apostolato dei Laici, che ha avuto luogo a Roma dal
l'11 al 18 ottobre scorso.
Esso ha riunito circa tremila persone, delegati di gruppi nazionali
Acta Pauli Pp. VI 25
e di organizzazioni cattoliche internazionali, consulenti ed esperti del
vasto movimento che viene sotto il nome di « Apostolato dei Laici », e
Osservatori di Comunità non cattoliche. Il tema proposto al loro studio
riguardava « il Popolo di Dio nel cammino dell'umanità»; ed essi,
distribuiti in vari gruppi di lavoro o adunati in assemblea plenaria,
hanno approfondito, esaminato e discusso l'ampio argomento, e sopra
alcune questioni particolari hanno formulato proposte e risoluzioni, che
formeranno oggetto di attenta considerazione da parte del (( Consilium
de Laicis » e degli altri Dicasteri competenti.
Molte cose sono state dette in quel convegno, e molto è stato scritto
intorno ad esso e molto bene, anche se non tutto è senz'altro da appro
varsi o da condividere. Delle non poche cose buone che ne sono emerse,
vorremmo qui segnalarne una in particolare : il senso, cioè, di respon
sabilità e di disponibilità per la Chiesa, che anima il Laicato cattolico.
I laici — ed è un segno senza dubbio molto incoraggiante — si sentono
responsabili, sia nei riguardi dell'umanità intera, alla quale essi vo
gliono far intendere che la Chiesa è impegnata nell'animazione del tem
porale, sia nei riguardi della Gerarchia e del Clero, a cui il Laicato
intende offrire la propria cooperazione nell'opera di salvezza e di « ser
vizio » che la Chiesa tutta, per volere del suo Fondatore, è chiamata
a compiere in mezzo agli uomini.
Noi vorremmo che a tutti questi Figli, che vogliono caratterizzarsi
nel popolo di Dio per una generosa dedizione all'apostolato cattolico,
una impressione restasse scolpita nella memoria e nel cuore : l'amore
che il Papa per loro riserva, la fiducia perciò che in essi ripone e
l'invito che a loro rivolge di voler sempre operare in leale armonia con
il magistero e con la Gerarchia della Chiesa, non d'altro desiderosa
che di vederli esplicare le funzioni loro assegnate dal recente Concilio.
Il Nostro sguardo, quasi invitato dall'accenno al Nostro Laicato, si
allarga sul mondo; e perciò il Nostro pensiero, in questa circostanza,
si porta spontaneamente a Betlemme e da Betlemme a Gerusalemme e
agli altri Luoghi Santi della Palestina. La questione che li riguarda
rimane tuttora insoluta, a causa di una condizione di cose molto com
plessa, e a tutti palese nel suo volto esteriore.
Qui basti dire che, com'è suo dovere nei confronti della cristianità,
la Santa Sede non ha mancato di far oggetto di sollecita attenzione le
iniziative che, in sede internazionale, potevano riferirsi al grave pro
blema ; di esso abbiamo parlato con dirigenti qualificati e abbiamo dispo-
26 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sto che fossero fatti sondaggi per vagliare le possibilità di abbozzare
almeno un inizio di soluzione. Di queste intenzioni: abbiamo tenuto al
corrente la Gerarchia Ortodossa e quella Anglicana, e si è creduto
bene di informarne altresì i Governi, che hanno relazioni diplomatiche
con la Santa Sede, nonché il Segretario Generale delle Nazioni Unite.
La questione, vista nei suoi termini generali, offre, ora, a Nostro
avviso, due aspetti essenziali e impreteribili. Il primo riguarda i Luoghi
Santi propriamente detti e tali considerati dalle tre grandi religioni
monoteistiche aventi interesse, la ebrea, la cristiana e la musulmana,
e intende tutelare la libertà di culto, il rispetto, la conservazione, l'ac
cesso ai Luoghi Santi medesimi, protetti da immunità speciali mediante
uno statuto proprio, alla cui osservanza faccia garanzia un'istituzione
di carattere internazionale, con particolare riguardo alla fisionomia
storica e religiosa di Gerusalemme.
Il secondo aspetto della questione si riferisce al libero godimento
dei diritti religiosi e civili, che legittimamente spettano alle persone,
alle sedi, alle attività di tutte le comunità presenti nel territorio della
Palestina.
È ovvio che Noi seguiamo tutta la questione con vivissimo interesse,
ma altresì con serena vigilanza e con fondata fiducia che essa abbia
presso le Autorità competenti e presso la pubblica opinione la favore
vole considerazione, che a Noi sembra le sia assolutamente dovuta,
per la debita venerazione ai Luoghi Santi, per il bene e nel rispetto dei
legittimi diritti di tutti, e per la promozione della pace e della ricon
ciliazione degli spiriti.
Il tema conduce a dire una parola sulla situazione che si è formata
nel Medio Oriente in seguito ai noti avvenimenti del giugno scorso ; essa,
com'è noto, ha nuovamente avuto momenti di accentuato pericolo ; essa
continua ad essere grave per eventuali ulteriori complicazioni. La que
stione stessa dei Luoghi Santi vi è collegata.
Tuttavia la recente risoluzione del Consiglio di Sicurezza delle Na
zioni Unite, che stabilisce l'invio di un rappresentante del Segretario
Generale della medesima Organizzazione, Ci sembra costituisca un
primo passo positivo nella ricerca di una soluzione, la quale per essere
duratura deve improntarsi a giustizia e ragionevolezza.
Com'è facile immaginare, Noi stessi siamo stati da più parti autore
volmente e fortemente sollecitati a fare opera, aftinché il conflitto non
si cristallizzi in una tregua senza pace, satura di odio e di prospettive
Acta Pauli Pp. VI 27
di future rivendicazioni, e dannosa anche ai traffici internazionali, ma
trovi leale componimento, specialmente per quanto riguarda la questione
dei territori, teatro di sanguinose contese.
Noi abbiamo ferma fiducia e auspichiamo vivamente che l'iniziativa
delle Nazioni Unite abbia il sincero appoggio di tutti i responsabili e
possa progredire e portare a fecondi risultati.
Un ricordo particolare meritano i profughi vecchi e nuovi, il cui
problema aggrava la crisi che travaglia la regione. Ad essi, come a
vittime povere e impotenti, va la Nostra simpatia e va l'aiuto che non
è mai venuto meno e si è intensificato soprattutto in questo periodo di
maggiore necessità. Anche recentemente abbiamo voluto lodare e inco
raggiare l'opera svolta a favore dei profughi dalle organizzazioni cari
tative cattoliche ed invitare a dare alle stesse sostanziale appoggio.
Nel pensare al Medio Oriente, Ci sono anche presenti le prove alle
quali sono ora soggette, in una delle Nazioni in conflitto e a Noi sempre
cara per tanti motivi storici e civili, le istituzioni scolastiche cattoliche ;
ma amiamo pensare che il dissidio possa ancora essere risolto con vicen
devole soddisfazione.
In questa rapida visione panoramica degli avvenimenti principali
della vita della Sede Apostolica in questi ultimi mesi, dobbiamo ora
accennare ai due temi principali che ne hanno guidato i sentimenti e
l'attività. Vi ha fatto già diretta menzione la parola del Signor Cardi
nale : la pace e la fede. Essi sono troppo importanti e troppo fecondi,
perché anche Noi non ne facciamo menzione.
Nell'esercizio del ministero a Noi affidato dalla Divina Provvidenza,
non Ci stanchiamo mai di richiamare l'umanità sulle vie della pace, di
ripetere i Nostri appelli, inviare i Nostri Messaggi, ed invitare alla
cessazione dei conflitti ed alla ripresa di negoziati coloro nelle cui mani
sono le sorti dei popoli ; non cessiamo di pregare e far pregare Iddio
misericordioso, datore di ogni bene, ut det pacem in diebus nostris; e,
nei limiti consentiti dalle Nostre possibilità, Ci adoperiamo per alle
viare i dolori delle vittime della guerra e di ogni altra violenza : i feriti,
i prigionieri, i profughi, coloro che sono rimasti senza famiglia, senza
tetto, senza pane.
Fu a Noi motivo di conforto e di stimolo il sentire che tutti i Vescovi
dell'orbe, per bocca dei loro rappresentanti riuniti nel Sinodo qui in
Roma, si associavano al Nostro assillo per la pace, ripetendo l'appello
28 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
al mondo perché cessino i conflitti e si stabilisca la tranquillità nell'or
dine.
Il problema della pace è parte così viva dell'attività della Chiesa, che
Noi, accogliendoli voto della Costituzione Gaudium et Spes del Concilio
Vaticano II, abbiamo istituito fin dall'inizio di quest'anno una speciale
Commissione che porta il nome di Iustitia et Pax, della quale abbiamo
chiamato a far parte, in qualità di membri e consultori, ecclesiastici e
laici esperti nel campo dello studio e delle opere connesse con la pace : la
giustizia sociale, lo sviluppo, la cooperazione internazionale.
Ed ora, per muovere la volontà di tutti ed unire gli sforzi dei buoni
nella ricerca e nella conquista della pace, siamo venuti nella determi
nazione di indire per tutto l'orbe una Giornata dedicata alla Pace. Ne
abbiamo fissato la data al Io gennaio, sembrandoci questo il giorno più
indicato per richiamare alla mente di ogni uomo pensieri di concordia
nel nome del « Principe della Pace ».
Su questa iniziativa, che sembra incontrare il consenso di molti,
scenderà — ne siamo certi — la benedizione del Signore, che compa
rendo sulla terra, fece proclamare nel cielo di Betlemme : « Pace in
terra agli uomini di buona volontà ».
E — come ben lo sapete — nel contesto della Nostra azione in favore
della pace, il Vietnam ha continuato ad occupare un posto di premi
nenza, consci come siamo delle rovine e delle vittime causate da quel
singolare conflitto e del pericolo che esso costituisce per la pacifica con
vivenza dei popoli e delle nazioni.
In pubbliche udienze e nei Nostri incontri domenicali in Piazza
San Pietro, più di una volta il Nostro pensiero e la Nostra preghiera
sono stati per quei figli — a Noi dilettissimi — ai quali non è dato
ancora di godere i frutti della pace.
Molte voci Ci giungono invitandoci ad esortare una parte bellige
rante a sospendere i bombardamenti. Noi Io abbiamo fatto e lo facciamo
ancora a nome degli inermi che, pur involontariamente, sono vittime
di tali azioni militari.
Ma contemporaneamente invitiamo di nuovo anche l'altra parte bel
ligerante — e amiamo pensare di essere in ciò seguiti da quanti possono
autorevolmente esercitare determinante influsso in questo senso —, a
dare un segno di seria volontà di pace.
E lo facciamo ancora in nome di coloro che sono colpiti da atti di
Acta Pauli Pp. VI 29
terrorismo e di tutto un popolo che soffre, di vite umane inutilmente
sacrificate. Cessi la violenza in qualunque forma.
Siamo certi che, come mèta finale, non sia da perseguire la vittoria
che opprime, bensì la sicurezza, la pace e la libertà per tutti. Il nego
ziato, franco e leale, è infatti la sola strada costruttiva di una vera
pace.
Noi siamo addolorati e stupiti di osservare come sia resa vana ogni
disinteressata offerta di mediazione e respinto ogni tentativo di oneste
e pacifiche trattative, mentre Ci sembra tuttora possibile una onorevole
composizione della dolorosa e minacciosa vertenza.
Estranei ad ogni interesse di parte e solo appassionati dei valori
umani in gioco, Noi abbiamo osato offrire la Nostra inerme collabora
zione, disposti a cooperare, nel modo più efficace che Ci sia consentito e
richiesto, al ristabilimento della vera pace.
Il nostro pensiero viene poi a posarsi con accorata e addolorata insi
stenza sulla diletta Nigeria, che non molti anni fa avemmo la fortunata
occasione di visitare. Abbiamo seguito con profonda tristezza l'erompere
e lo svolgersi di un grave conflitto nelle regioni orientali di quel
grande Paese.
Abbiamo apprezzato e, per quanto Ci è stato possibile, spronato
ogni iniziativa ed ogni sforzo per favorire la riconciliazione.
Nell'intento di lenire tante sofferenze e evitare ulteriori lutti e
lagrime, abbiamo inviato in questi giorni in Nigeria una missione della
Caritas internazionale, che col soccorso materiale e morale testimoni
in qualche sempre modesta, ma concreta misura la Nostra affezione.
E profittiamo dell'imminenza della festa natalizia, che è per tutti un
invito alla pace, per rivolgere ai responsabili delle due parti in lotta un
nuovo fiducioso appello, aftinché venga concordata almeno una tregua
che potrà forse ispirare, Dio lo voglia, l'inizio di una nuova via alla
concordia di fraterni rapporti.
Al mondo, che trema per il timore di perdere la pace, possa venire
dall'Africa l'esempio confortante di una pace ritrovata, segreto di un
nuovo promettente avvenire.
Né possiamo tralasciare di confidarvi altra volta l'angustia che
rattrista il Nostro cuore al ricordo di quella porzione del gregge di
Cristo, che ancor oggi Ci appare più vicina al mistero del Presepio e
della Croce, perché continua a soffrire pazientemente e con dignità, in
30 Acta Apostolicae Sedis ̂ Commentarium Officiale
maggiore o minore misura, la privazione di quella libertà e dell'eser
cizio di quei normali diritti, che competono alla Chiesa e alla religione.
Il nostro pensiero affettuoso va in questo momento ai Pastori, ai
Religiosi, alle Religiose ed a tutti i fedeli che vivono in tali dolorose
condizioni ; e, con il pensiero, il Nostro paterno incoraggiamento, soste
nuto dalla costante preghiera e particolarissima Benedizione.
Ben sapete come la Santa Sede abbia sempre fatto quanto le diverse
circostanze consentivano o consigliavano al fine di alleviare la situa
zione della Chiesa ovunque essa incontra difficoltà. Sapete altresì che,
in qualche caso, i passi intrapresi hanno avuto risultati che ben
fanno sperare per il futuro; mentre, in altri — e lo diciamo con animo
accorato — l'esito non ha corrisposto alle speranze.
Per parte Nostra, continuiamo a restare pronti ad ogni aperta e
leale trattativa, che valga ad assicurare alla Chiesa un completo ed
effettivo rispetto dei suoi sacri diritti, senza offesa ai legittimi poteri
dello Stato, anzi con suo stesso morale vantaggio.
Ai responsabili della cosa pubblica in quelle dilette Nazioni vorrem
mo ripetere l'appello rivolto dai Padri Conciliari nel loro messaggio ai
Governanti : « La Chiesa non vi chiede che la libertà. La libertà di
credere e predicare la sua fede, la libertà di amare il suo Dio e di ser
virlo, la libertà di vivere e di portare agli uomini il suo messaggio di
vita. Non abbiate timore di essa : essa è fatta ad immagine del suo
Maestro, la cui misteriosa azione non usurpa le vostre prerogative, ma
guarisce l'umano dalla sua fatale caducità, lo trasfigura, lo inonda di
speranza, di verità e di bellezza ».
Voglia il Cielo esaudire questi Nostri ardenti voti, aprendo ovunque
alla Chiesa nuovi orizzonti alla sua missione, apportatrice della vera
pace di Cristo.
Nel contesto di tante travagliate ma non di rado promettenti situa
zioni, con simpatia e profondo affetto il Nostro pensiero va ai popoli
dell'America Latina. Ben ne conosciamo i grandi problemi ed il desi
derio ardente di progresso e di sviluppo tanto nel campo morale e reli
gioso che in quello sociale.
La penuria di Sacerdoti, di Religiosi e Religiose che, per cause varie
e complesse, continua ad affliggere l'America Latina Ci è motivo di viva
preoccupazione. Salutiamo quindi e benediciamo di cuore i sacerdoti, le
suore ed i laici che anche negli ultimi mesi si sono colà recati portando
un prezioso contributo alla vita della Chiesa.
Acta Pauli Pp. VI 31
L'aspirazione dei popoli latino-americani, e specialmente di tanti
giovani di buona volontà, al progresso sociale del Continente non Ci
lascia insensibili. Ci reca non poca soddisfazione sapere che le Enci
cliche sociali ed i Documenti del Concilio Vaticano II sono oggetto di
attento studio da parte di sacerdoti e di molti laici sinceramente an
siosi del bene dell'America Latina : li esortiamo paternamente ad appro
fondirne sempre più e meglio il vero significato ed il genuino valore.
Auspichiamo infine che quanti occupano posti di responsabilità sap
piano interpretare con lungimiranza e generosità la realtà e le legittime
aspirazioni dei loro popoli; invitiamo tutti a respingere la tentazione
della violenza, per cercare saggiamente e cristianamente una pace
dinamica e costruttiva, fonte di sviluppo e di civile progresso.
Nel considerare il panorama spirituale dei nostri giorni Ci allieta
vedere un sempre più diffuso interesse per i problemi religiosi : risve
glio di cui siamo certamente debitori al Concilio Ecumenico Vati
cano II, che si è proposto di scoprire nuove vie per presentare la dot
trina della Chiesa in forma sempre fedele al suo autentico contenuto
ma più adatta alla mentalità moderna, e di colmare la nobile esigenza
di tanti spiriti non paghi dei larghi benefìci che provengono dal solo
progresso tecnico-scientifico con le veraci e vitali risposte della fede
cristiana.
Questo anelito dello spirituale ha prodotto in seno a vari settori
della Chiesa fermenti nuovi, sostanzialmente buoni, ma non del tutto
esenti da pericoli di esagerazioni e di deviazioni, sia nel campo dottri
nale che in quello disciplinare, che non mancano di destare in molti
Pastori e fedeli giustificate apprensioni. Noi, tuttavia, nutriamo fiducia
che lo sforzo in atto, sincero e generoso, sostenuto da un fraterno ed
aperto colloquio, vivificato da un profondo amore per la verità rivelata,
guidato dal Magistero gerarchico, produrrà gli auspicati frutti di rin
novata vitalità religiosa e morale. Già notiamo i segni di un supera
mento di alcune difficoltà iniziali, e il Sinodo testé celebrato Ci ha
recato la conferma della solerte vigilanza dei Nostri venerati Fratelli
nell'Episcopato.
Ci è perciò gradita l'occasione di manifestare il Nostro compiaci
mento per le molteplici iniziative promosse in adesione con l'Anno della
Fede da Noi promulgato al fine di onorare degnamente la memoria del
19° centenario del Martirio dei SS. Apostoli Pietro e Paolo. I docu
menti pastorali che Ci sono giunti dagli Episcopati di molte Nazioni Ci
32 Acta Apostolicae; Seáis - Commentarium Officiale
attestano il prezióso lavoro ehe si sta svolgendo nel mondo cattolico per
rinvigorire la fede, farne luce alle menti e forza alle volontà.
Qui Ci fermiamo. Non è che tutto sia detto di quanto riguarda l'at
tualità della Chiesa e dell'opera della Santa Sede con questo semplice
sguardo fugace. Ancora altro rimarrebbe da dire. Per ora tuttavia
tanto basti.
Ma non possiamo ritrarre l'occhio da questa sintetica descrizione
senza rilevare come lo scambio dei voti natalizi dalla espressione di
ottimi sentimenti abbia portato la voce del Signor Cardinale Decano e
la Nostra all'osservazione di certi aspetti reali e odierni della Chiesa,
con l'abituale riscontro delle sue liete e tristi vicende, dei suoi bisogni,
dei suoi progressi e delle sue sofferenze. Ma soprattutto due grandi
linee postconciliari Noi vediamo descrivere il volto presente della Santa
Chiesa : esse vengono in qualche evidenza molto confortante. La prima
è quella del suo rinnovamento morale e spirituale, della ricerca della
sua autenticità nella fede e nella carità, nella sequela, anzi nella pre
senza di lei stessa, di Cristo, suo Fondatore, suo Maestro, suo Reden
tore, e quindi della sua vitalità, della sua santità, nel faticoso compi
mento della sua missione e nell'attesa amorosa della sua consumazione
escatologica con l'incontro beato dell'amatissimo Signore Gesù ; e l'altra
linea, quella d'un nuovo e più prossimo e più esemplare e più benefico
e più apostolico, ed insieme più modesto e più spirituale contatto con il
mondo moderno ; vediamo lo sforzo d'accostamento apostolico, che va
dai Fratelli, di cui andiamo promovendo la riconciliazione e la comu
nione, agli uomini tutti, quanti e quali sono del nostro tempo ; vicini
o lontani; piccoli e grandi; incantati dal loro progressivo dominio del
mondo esteriore, o delusi e disperati di non possedere veramente se
stessi e la vita nella sua verità e nella sua pienezza ; assorbiti dal lavoro
e dagli enormi problemi sociali che ne derivano, o provati dalle soffe
renze e dalle tentazioni dell'umana esistenza; tutti, con un nuovo
impegno d'amore e di servizio, sono oggi nel cuore aperto e pulsante
della Chiesa, ben consapevole delle sue limitate dimensioni, ma altret
tanto certa della sua vocazione per la salute di tutta l'umanità.
Non possiamo difenderci davanti a tale visione da un'impressione
quasi inebriante ed estasiante di bellezza : la Chiesa cattolica, questa
Chiesa, a cui abbiamo l'onore e la fortuna d'appartenere e il dovere di
servire; questa Chiesa, verso la quale, proprio perché votata ad una
perfezione che le forze umane non riescono mai a pareggiare, ogni
Acta Pauli Pp. VI 33
critica, ogni diffidenza, ogni malevolenza sono ogni giorno, da ogni
parte rivolte; questa Chiesa, così strutturata storicamente e canoni
camente com'è, ci svela qualche cosa, oggi più che mai, della sua spiri
tuale venustà; i segni, i fremiti, i doni dello Spirito Santo, a chi ben
guarda, sono anche sul suo volto umano, tuttora solcato di rughe, di
sudore, di lagrime e di sangue, ma vivo di grazia e di verità, e lasciano
intravedere quella sua bellezza totale nella carità e nella santità, che
un giorno sarà; e perciò inducono a celebrarla, la nostra Chiesa dilet
tissima, come l'umanità nuova, che Cristo nascente fondò.
È in questa visione, presente e futura, della bellezza della Chiesa,
che s'innalzano i Nostri voti natalizi, e su voi tutti discendano con la
Nostra Apostolica Benedizione.
I I
In Aede Sixtina habita ad Excellentissimo» Viros e Legatorum Coetu apud
Sedem Apostolicam, qui nocte Nativitatis Domini nostri Iesu Christi Sacro
interfuerunt a Beatissimo Patre peracto. *
Excellences, chers fils, frères et amis,
Nous voici à nouveau réunis, dans l'intimité si suggestive de cette
liturgie nocturne, pour fêter ensemble le plus grand événement de
l'histoire du monde, aux yeux des chrétiens : celui que l'Evangéliste a
résumé en une formule qui a traversé les siècles et nourri la méditation
d'innombrables générations : (( Verbum caro factum est et habitavit in
nobis. Le Verbe s'est fait chair et il a habité parmi nous
La vie et la mission du Christ, ses sublimes enseignements, le salut
qu'il apporte au monde : tout commence dans une étable, au cœur d'une
nuit d'hiver, dans un obscur village de Palestine.
Quand l'esprit de l'homme moderne, embrassant d'un regard les
développements du christianisme au cours de ces vingt siècles, s'arrête
à considérer l'exiguïté, la faiblesse, l'insignifiance de ces débuts, il est
saisi par le prodigieux contraste qui s'offre à ses yeux. A vues humaines,
quoi de plus déraisonnable que d'avoir entrepris la grande œuvre du
salut du monde à partir de moyens apparemment aussi faibles, aussi
disproportionnés avec le but à atteindre : un enfant pauvre, dans une
* Die 25 mensis decembris a. 1967. 1 Io. 1, 14.
3 - A. A. S.
34 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pauvre crèche, dans un pauvre village, à l'écart de toutes les grandeurs
de ce monde, un enfant apparemment sans force, sans prestige, sans
autorité ...
Mais, comme le dit énergiquement saint Paul, « la folie de Dieu est
encore plus sage que la sagesse des hommes, et la faiblesse de Dieu, plus
forte que la force des hommes » . 2 Ce qui entre dans le monde avec le
Christ, en la nuit de Noël, c'est une semence destinée à devenir un grand
arbre, c'est un levain capable de soulever toute la pâte humaine. L'extra
ordinaire mouvement spirituel qui naît en ce jour et qui traversera les
âges et les continents, cette immense entreprise de salut, dont l'Eglise
sera l'instrument, comment l'expliquer, en effet, sinon précisément
comme la croissance continue d'une semence initiale, comme le déve
loppement progressif d'un ferment prodigieusement puissant?
Et pourtant, s'il détache son regard du passé pour le porter sur
l'univers qui l'entoure, l'homme de notre temps ne peut pas ne pas
apercevoir d'immenses zones de la carte du monde où cette semence du
christianisme semble avoir été étouffée ou n'avoir pas réussi à pénétrer
et à s'enraciner. Un doute peut alors se présenter à son esprit : ce fer
ment est-il réellement capable de soulever toute la pâte humaine? Con-
cerne-t-il vraiment l'humanité entière? Est-ce bien la lumière et le salut
pour tous? Ou ne serait-ce pas plutôt un vaste courant de pensée et d'ac
tion, admirable, certes, et indubitablement puissant, mais destiné, mal
gré tout, à rester l'apanage de quelques nations privilégiées, de quel
ques formes de civilisations, où il a trouvé dans le passé un terrain
favorable à son développement?
L'objection, pour celui qui croit, s'évanouit à la clarté qui jaillit
aujourd'hui de la grotte de Bethléem. N'ayons crainte : le message de
salut qu'apporte cet enfant est bien universel. Ces lèvres, qui ne peuvent
pas encore parler, diront un jour les paroles décisives, qu'aucunes lèvres
humaines n'auront jamais pu ni osé dire : « Je suis la lumière du monde.3
Allez, enseignez toutes les nations » ! 4
Toutes, et non pas quelques-unes. Et s'il en est, sur le nombre, qui,
en certains points du temps et de l'espace, opposent des obstacles à la
pénétration ou à l'enracinement du message de vérité et de vie, celui-ci
est-il, pour autant, moins valable et moins efficace?
L'Eglise l'a dit bien souvent par la voix de ses pontifes, et récemment
21 Cor. 1, 25. 3 Io. 8, 12. 4 Matth. 28, 19
Acta Pauli Pp. VI 35
encore avec éclat, par la voix de ses évêques réunis en Concile : le message
chrétien accueille toutes les valeurs humaines et religieuses, où qu'elles
se trouvent, et il les porte à leur plénitude. Il se présente, non en
ennemi ou en concurrent, mais en ami de tout ce que l'esprit humain a
produit de grand, de beau et de vrai, en tous temps et en tous pays.
Et sa richesse est telle, qu'il est capable de donner à chaque homme,
à chaque nation, à chaque civilisation, ce qui manque à sa perfection.
La rencontre avec le Christ, ce n'est pas une diminution ou un appau
vrissement, c'est un enrichissement de la qualité la plus haute, c'est
l'accès à la pleine maturité, la promotion à la plénitude de l'âge adulte
offerte aux hommes et aux peuples. Ce que l'Enfant de Bethléem ap
porte au monde, c'est en effet quelque chose que le monde n'était pas
capable de se donner à lui-même, quelque chose d'entièrement nouveau.
L'histoire morale et religieuse de l'humanité a connu, certes, en
Orient comme en Occident, de ces vastes mouvements spirituels qui ont
marqué les âmes, entraîné les foules, mis leur marque sur de vastes
secteurs de la géographie humaine. Efforts — parfois admirables —
de l'homme cherchant à s'élever à une sagesse supérieure, à se libérer
des faiblesses et des entraves de sa condition terrestre. Mais efforts
purement humains.
Ici, ce n'est plus l'homme qui cherche à s'élever vers Dieu, c'est
Dieu qui descend vers l'homme, pour le faire monter vers lui, le libérer
et le sauver. C'est Dieu qui prend l'initiative, Dieu qui fait irruption
dans le tissu de l'histoire humaine. Telle est la « bonne nouvelle ))
— (c'est le sens du mot grec svayyéXiov) — qui est annoncée aujourd'hui
à toute la terre. L'Evangile est « la nouvelle )) par excellence, peut-on
dire, l'unique nouveauté véritable qui se soit jamais vérifiée dans la
longue et laborieuse histoire spirituelle de l'humanité. A la lassitude,
au vieillissement du monde païen, le Christ apporte quelque chose d'en
tièrement neuf : la libération et le salut venus d'en haut. Il libère
l'homme de lui-même, de sa misère fondamentale, de ses mauvais pen
chants, de ses péchés et de ses vices, et en fait un homme nouveau,
associé à sa vie divine.
Saint Paul, le chantre incomparable de cette libération de l'homme
par le Christ, s'écriera dans un transport de reconnaissance et d'amour :
(( il m'a aimé et il s'est livré pour moi ! » . 5 C'est que chacun est ici
concerné personnellement. Ce n'est pas à une humanité générique et
5 Gai. 2, 20.
36 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
abstraite que le salut est offert, c'est à chaque personne en particulier ;
ce sont mes nécessités, mes désirs, mes aspirations les plus profondes
que le Christ vient combler. Et les énergies nouvelles qu'il place au
cœur de l'homme vont exercer leur bienfaisante influence sur la société
tout entière. Notre monde moderne tourmenté par tant d'angoissants
problèmes, ce monde où l'on travaille, où l'on souffre, où l'on soupire
après la paix : qu'il se tourne vers l'Enfant de la crèche, qu'il accueille
son message ! C'est pour lui la voie du salut, du bonheur et de la vraie
paix. C'est une nouvelle espérance qui se lève sur le monde, c'est l'an
nonce d'une plénitude et d'une joie sans déclin !
Telles sont, Excellences, chers fils et frères, les quelques brèves
réflexions que peut suggérer le mystère de Noël médité par un homme
du vingtième siècle. Et devant vous — qui venez de « toutes les extré
mités de la terre » , 6 puisque vous représentez ici les nations et les
peuples — et dans ce cadre de la Chapelle Sixtine, où le génie de
Michel-Ange a inscrit en raccourci toute l'histoire du monde, cette
méditation prend des dimensions qui s'élargissent et s'étendent jusqu'à
l'infini ... Mais n'est-ce pas justement l'infini qu'embrasse le regard
du nouveau-né qui apporte, en cette nuit de Noël, le salut au monde?
Accueillons ce salut, car sous les traits de celui qui a voulu être appelé
le (( Fils de l'Homme )) se cache la splendeur de la divinité : il est
le Fils du Dieu vivant, la Lumière du monde, le Maître des nations, le
« Verbe qui s'est fait chair et qui a habité parmi nous, plein de grâce
et de vérité ».
Amen.
I I I
Habita in Petriana Basilica, calendis ianuariis, die per totum terrarum
orbem fovendae paci inter gentes, Beatissimi Patris consilio et opera,
dicato. *
Fratelli e figli! uomini tutti che Ci ascoltate!
Pace! pace! Noi annunciamo; pace, pace al nuovo anno Noi augu
riamo! pace a voi qui presenti, cittadini di Roma, che la sua civiltà
volle espressa e sancita nella sua « Pax romana », fondata sull'univer
sale estensione della eguaglianza dei diritti dei suoi cittadini, fieri e
liberi nella saggezza dinamica dei suoi ordinamenti giuridici; siate
6 Cfr. Act. 1, 8. * Die 1 mensis ianuarii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 37
coscienti e degni di tanto retaggio ! Anche a voi, pace, ospiti dell'Urbe,
visitatori, pellegrini, qua convenuti dall'Italia e da ogni altro Paese,
e qni associati, non forestieri, ma amici, a questa affermazione fraterna,
d'alto e comune sentimento umano! E pace a tutti coloro che hanno
accolto il Nostro invito a dedicare a tale grande ideale della pace questo
primo giorno dell'anno civile quasi per farne speranza ed impégno per
ogni giorno, ogni attività del tempo che viene : vi ringraziamo tutti, spe
cialmente voij guide delle Nazioni, voi magistrati della giustizia, voi
professori e Cercatori della verità e della cultura, voi antichi combat
tènti, che per le cicatrici fìsiche e morali, inferte nella vostra carne e
nel vostro spirito dalle recenti guerre, meglio d'ogni altro sapete quale
conquista sia la pace, voi giovani, voi lavoratori, voi gente del popolo,
sincera ed intuitiva su ciò ch'è veramente bene per la moderna società,
tutti vi ringraziamo per la vostra adesione a questa corale celebrazione
della pace.
Dovunque oggi echeggia questo nome benedetto giunga ora il Nostro
saluto fraterno e paterno ed il Nostro augurio di pace, con quanto la
pace deve recare con sé : l'ordine, la serenità, la letizia, la fraternità, la
libertà, la speranza, l'energia e la sicurezza del buon lavoro, il propo
sito di ricominciare e di progredire, il benessere sano e comune, e quella
misteriosa capacità di godere la vita scoprendone i rapporti con il suo
intimo principio e con il suo fine supremo : il Dio della pace.
E così tutto per ora sarebbe detto su questo immenso e formidabile
tema.
Se non che al solo pronunciare e ripetere questa fatidica parola :
pace, parola amica ed umana quant'altre mai, un sentimento sorge nel
Nostro spirito, che non possiamo tacere, anche perché esso tenta soffo
care il Nostro grido di pace e quasi disilludere la speranza ch'esso reca
con sé. Ed è il sentimento delle difficoltà che si oppongono al conse
guimento della pace. Le condizioni presenti stesse del mondo le svelano
e le impongono queste difficoltà, con una forza, che pare dichiararle
fatali e insuperabili : la pace, ad esempio, oggi non esiste, in varie parti
del mondo, e in particolare in una regione da noi spazialmente remota,
ma tanto spiritualmente vicina : voi ben sapete che Noi alludiamo al
Viet-nam ; e mentre all'esame spassionato degli interessi civili in gioco
e dell'onore delle parti contendenti a Noi sembra che la via della pace
sia tuttora aperta e possibile, anche se complessa e graduale, ecco che
nuovi terribili ostacoli sorgono a complicare con nuovi problemi e nuove
38 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
minacce Fintricata questione, aumentando pericoli, rancori, rovine,
lacrime e vittime.
Noi vorremmo scongiurare la tremenda sciagura d'una guerra che
cresce, d'una guerra senza fine. Noi osiamo esortare le Potenze implicate
nel conflitto a tentare ogni atto che possa portare alla soluzione onore
vole della dolorosa vertenza; la stessa esortazione rivolgiamo alle Isti
tuzioni internazionali, che ne abbiano la possibilità. E Noi scongiuria
mo, oggi ancora, le Parti in conflitto a porre tregua sincera e durevole
alla lotta, tanto grave e spietata; non è forse da tutti desiderabile, e
,non è forse praticamente possibile, che leali trattative restituiscano la
concordia fra gli abitanti di quel caro e gentile Paese, garantendo loro
indipendenza e libertà? Noi lo pensiamo; Noi lo auguriamo in spe,
contra spem. Ed a ciò Ci conforta il prolungamento concesso di alcune
ore della tregua d'armi, già fissata per questo Capo d'anno, secondo lo
spirito del Nostro invito alla Giornata della Pace : piccolo segno, quasi
puramente simbolico, ma assai cortese e significativo, ed a Noi, come
a tutti certamente, molto gradito, quasi presagio di eventi migliori.
Questo tristissimo caso del Viet-nam basta a dimostrare quanto la
pace sia difficile, anche quando potrebbe essere raggiunta. É diffìcile la
pace quando la contesa si fa ideologica. In queste congiunture la con
fusione dei giudizi e delle opinioni aggrava la situazione. Il mondo
guarda, si appassiona, commenta e deplora, cercando di capire dove
sia la giustizia; e nella difficoltà di trovare la buona soluzione, sente
crescere la tentazione d'iscrivere la pace fra le utopie : una grande uto
pia, degna d'essere annoverata fra le energie migliori che muovono la
storia, ma destinata sempre a rimanere fallace.
Questo aspetto della pace, cioè la difficoltà a raggiungerla e a mante
nerla, è quello che principalmente Ci muove a parlarne, e che Ci obbliga
a dichiarare, anche contro ogni apparenza, la pace possibile, sempre ; la
pace doverosa, sempre. È da questa fiducia, è la questo dovere che muo
ve la Nostra campagna per la pace. Sì, la pace è possibile, perché gli
uomini, in fondo, sono buoni, sono orientati verso la ragione, l'ordine
ed il bene comune ; è possibile perché è nel cuore degli uomini nuovi, dei
giovani, delle persone intuitive del cammino della civiltà; è possibile,
perché a reclamarla sono le voci più care, quelle dei Nostri figli, quelle
delle vittime degli umani conflitti, i feriti, i profughi, i devastati, quelle
delle madri piangenti, quelle delle vedove e quelle dei caduti ; voci, che
tutte invocano pace, pace! Sì, è possibile, perché Cristo è venuto al
Acta Pauli Pp. VI 39
mondo, ed ha proclamato l'universale fratellanza ed ha insegnato
l'amore.
Certo, è difficile, sì, perché spesso, nonostante le buone intenzioni
conclamate, prima che negli avvenimenti e negli ordinamenti esteriori,
la pace dev'essere negli animi, dove si annida l'egoismo, l'orgoglio, il
sogno di potenza e di dominio, l'ideologia dell'esclusivismo, della so
praffazione, della ribellione con la sete di vendetta e di sangue.
Fratelli e figli : è a questo superamento d'idee inumane, d'istinti
superbi e di passioni bellicose, che la Giornata della Pace è rivolta ; ed
è alla formazione di cuori forti nella bontà e nella comprensione Che
ogni uomo è fratello, che la vita umana è sacra, che la magnanimità del
perdono e la capacità di riconciliarsi è grande arte sociale e politica,
che tende il Nostro sforzo per la vittoria della pace.
Il Nostro sforzo che cosa può fare? Non è anch'esso un vano conato,
che accresce il numero dei tentativi falliti? Così sarebbe, Fratelli e
Figli, se un ausilio superiore, quello di Dio, Padre ottimo e misericor
dioso, non lo ispirasse e non lo sostenesse. È l'ausilio che la preghiera
può ottenere ed innestare nel groviglio delle umane contese per scio
glierle in maniera impensata e felice.
Alla preghiera perciò ora vi invitiamo, alla preghiera ad una voce
e ad un cuor solo, per la pace nel mondo.
Apostolica Benedictione impertita, Augustus Pontifex lingua italica, gallica, anglica, germanica, hispanica, lusitana, polonica, graeca, vietnamiens!, russica et sinensi pacem universo mundo ex animo optavit.
NUNTII RADIOPHONICI
I
Universis catholici orbis Christifidelibus cunctisque « bonae voluntatis »
hominibus, ob celebranda Nativitatis Domini nostri Iesu Christi sollemnia. *
Fratelli, figli, amici, uomini tutti di buona volontà!
Il Natale pone ancora una volta il tema della pace alla nostra consi
derazione ; e il messaggio che questa beata ricorrenza mette sulle Nostre
labbra per voi, per il mondo, non può tacere l'augurio della pace portato
da Cristo su questa nostra terra, così avida e bisognosa di pace e così
* Die 23 mensis decembris a. 1967.
40 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
piena di offese e di minacce, sempre più gravi e paurose che sembrano
comprometterla.
Lasciate, Fratelli, che il Nostro voto natalizio ripeta ancora quello
piovuto dal cielo nella notte misteriosa della nascita di Gesù Cristo in
mezzo a noi, sul suolo di questo atomo dell'universo, ch'è la nostra terra,
e nel corso millenario dei secoli nel momento preciso, ch'è la nostra
storia.
A noi uomini, esseri privilegiati del cosmo, perché segnati dalle sem
bianze sublimi di Dio, è stata annunciata la pace, come dono che corona
ogni altro ricevuto con la vita presente, e che dà alla vita il suo valore,
la sua ragione per essere degnamente e felicemente vissuta. Pace a voi
tutti, Fratelli, oggetto della benevolenza creatrice e redentrice di Dio !
Pace in questo giorno benedetto, che per essere dedicato alla Vita
nascente, alla Vita di Cristo « primogenito d'ogni creatura » 1 e proto
tipo dell'umanità, vuole estendere la sua luce trasfigurante sopra ogni
giorno del tempo nostro, su ogni membro della famiglia umana. Pace,
pace a voi, uomini, che tutti ed ognuno Noi in Cristo sentiamo di
amare; a voi specialmente, che appartenete per la fede e per la carità
a quel Popolo, che un dolcissimo e gravissimo mandato Ci obbliga, anzi
in qualche misura Ci abilita ad amare come Nostro, ed a guidare come
cristiano. Pace, pace a tutti !
E mentre l'augurio, così semplice e così denso di significato, Ci
sgorga dal cuore, una serie di questioni non lievi, né facili sembra
turbarlo : che cosa è dunque la pace? e perché, se essa è così collegata
con la perfezione della nostra esistenza, ha sempre bisogno di essere
desiderata, come elemento mancante o insufficiente? e basta la parola
augurale a far sgorgare la pace nella nostra esperienza esistenziale, o
invece, come tutti sappiamo, ben altri fattori, che non le belle e cortesi
parole, essa reclama, affinché sia reale e duratura? E come allora
ottenerla, come mantenerla, come farne l'ornamento stabile e caratte
ristico d'una civiltà come quella moderna, che pretende d'essere pro
gredita e matura?
Solleviamo queste questioni affinché, in questo suo giorno festivo,
la pace abbia la sua meditazione, anche se questa meditazione potrebbe
avere un'amara conclusione — come purtroppo tanti istintivamente o
logicamente le danno —, quella dell'impossibilità di raggiungere la
pace, e tanto meno di conservarla e di farla fiorire in ordinamenti sem-
1 Col. 1, 15.
Acta Pauli Pp. VI 41
pre migliori. Se così fosse, l'augurio sarebbe irrisorio e quasi provo
catorio al pessimismo e alla disperazione. Ma oggi la conclusione è ben
diversa, perché è venuto al mondo il Salvatore, Cristo « nostra pace » , 2
per darci la sua pace,3 per effondere fra noi il suo Spirito, di cui dono
primario è appunto la pace : 4 dove è Cristo ivi è la pace nel cuore. È
il voto dell'Apostolo Paolo : « che la pace di Cristo regni nei vostri
cuori )). 5 Dove il suo Vangelo è accolto, la pace interiore è, almeno
virtualmente, instaurata; non solo per una sua promulgazione inten
zionale, ma altresì per una sua misteriosa .virtù, che la stimola, la pace
dell'anima, la fa nascere, la converte da bisogno in dovere, da desiderio
in dono é in sapiente capacità di generarla, di goderla.
Questa semplice riflessione induce in questo Nostro fraterno mes
saggio natalizio il pensiero che lo vuole oggi qualificare. E cioè : Noi
parliamo spesso, tanto spesso della pace — abbiamo in questi giorni
invitato il mondo a dedicare nel primo giorno dell'anno civile un pen
siero speciale alla pace nel consorzio umano — (il tema merita questa
ripetizione e le condizioni pericolanti del mondo lo impongono ad ogni
momento) ; ma, come ognuno vede, Noi parliamo ordinariamente della
pace fra le Nazioni, fra le classi sociali, fra i membri della comunità
umana; parliamo della pace esteriore, della pace politica, militare,
sociale, comunitaria, di quella cioè che riguarda il giusto equilibrio nei
rapporti fra gli uomini. Vogliamo oggi, autorizzati dalla spiritualità
del Natale, invitarvi a considerare un'altra pace, quella pace interiore
e personale, che ogni spirito umano dovrebbe e vorrebbe avere dentro
di sé, come luce della propria coscienza, come dominio ordinato delle
proprie facoltà, come espressione sintetica e superiore della propria
personalità, e come radice intima e feconda della pace esteriore.
Diciamo : la pace del cuore ; vero possesso di sé, vero coefficiente di
virtù, di serenità e di felicità, vera sorgente della parola buona e sa
piente nella sua espressione più intelligente e più forte.
Fratelli, possediamo noi la pace del cuore?
La domanda trova certamente difficile risposta. Vorremmo eluderla
forse, come indiscreta; vorremmo screditarla assimilando la pace del
cuore alla rassegnazione passiva, di chi, esperto della propria debolezza
e privo di coraggiosa energia (( mette il cuore in pace », e si abbandona
« Eph. 2, 14. 3 Cfr. Io. 14, 27. 1 Cfr. Gal. 5, 22. 8 Col. 3, 15.
42 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ad una specie di invincibile fatalismo, falso surrogato della vera pace
dell'anima. Vorrebbero talvolta uomini nobili e pensosi mutuarla alla
scuola del migliore stoicismo, che si affranca dall'immediata esperienza
delle passioni perturbatrici e degli avvenimenti sempre inquietanti per
adeguarsi, al tempo stesso, libero e vincolato, alla profonda realtà delle
leggi naturali, ed assimila una virile e imperturbabile insensibilità a
delle cose contingenti e spiacevoli alla pace del cuore. E vi è poi un'im
mensa gamma di forme di pseudo-pace del cuore nella vita moderna, che
placa le esigenze intime del pensiero, deluso di giungere alla verità, e
quelle dell'amore, deluso di arrivare a non fallace felicità, con l'indif
ferenza alle cose dell'anima, ovvero col narcotico di qualche sottile
scetticismo, oppure con la affannosa proiezione dell'uomo in una feb
brile attività esteriore, che considera ubbia ogni meditato ripensamento
sul vero destino dell'uomo medesimo, o anche, e pur troppo, con la
ricerca di raffinate esperienze del piacere, oppure con la spregiudicata
affettazione di disprezzo d'ogni forma d'educata convivenza.
È pace del cuore cotesta? Dobbiamo purtroppo dire che no. In
generale l'uomo moderno manca di vera pace interiore.
Ma tanta è la stima, tanto l'amore, che a noi Cristo insegna ad
avere per l'uomo, che noi vogliamo sempre supporre che in ogni spirito
umano si nasconda un'aspirazione profonda e connaturata, una no
stalgia, una speranza di gustare un giorno una autentica pace del
cuore; quella vera, nuova, redentrice dalla comune miseria, quella che
ci fa sentire d'essere uomini, e figli di Dio.
E Noi vorremmo, senza ora diffonderci in spiegazioni, che del
resto il Natale rende quasi intuitive, annunciare, a gran voce, o meglio
con la voce insinuante, che suona dolce e persuasiva al di dentro degli
animi, che la pace del cuore esiste, è possibile, è vicina, è oggi a noi
offerta come il grande dono di Natale. Sì, questo è il Nostro augurio,
è oggi il Nostro messaggio.
Chi lo raccoglie? A chi specialmente lo rivolgiamo? Diremo : pace
a voi che soffrite, perché potete essere consolati. Pace a voi, che avete
fame di pane e di giustizia, perché gli uomini sono dichiarati da Cristo
fratelli 6 e quanti lo possono devono a voi l'alimento materiale e
morale, di cui avete bisogno. Pace a voi, che pensate e studiate, perché
la verità esiste, e il dramma della vostra insonne ricerca può tro
vare meravigliose soluzioni : tutto viene dal Verbo, tutto è, almeno in
6 Matth. 23, 8.
Acta Pauli Pp. VI 43
certo grado, intelligibile. Pace a voi, che avete l'ansia del retto go
verno del mondo, perché non è vano sperare che finalmente gli uomini
si accorgano che possono e che devono amarsi, non armarsi fino alla
follia di rischi fatali, non combattersi, non uccidersi.
Voi vedete, Fratelli, a questo punto una cosa semplice e meravi
gliosa : che la pace esteriore deriva e dipende in grande parte dalla
pace interiore. Occorre che la pace sia nei cuori prima, perché essa
si realizzi negli istituti civili e negli avvenimenti storici. Il cammino
può essere lungo, perché le vie del cuore sono lunghe, e spesso ardue
ed impervie ; sono individuali ; sono mobili ; è vero : ma questo costi
tuisce il dramma umano, che appunto il Natale viene ad arricchire di
forze positive e, per se stesse, risolutive.
Sì, perché la pace è un ordine ; l'ordine suppone una perfezione di
rapporti. Fra tutti i rapporti, di cui l'umana esistenza ha bisogno, è
primo e indispensabile quello con Dio. Sappiamo di affermare una ve
rità che molti fra gli uomini d'oggi si rifiutano d'ammettere : si vive
bene, anzi meglio, essi dicono, senza religione, la quale è tanto miste
riosa, pone problemi estremamente complessi, toglie, non dà pace allo
spirito umano. Eppure no, Fratelli ; di Dio abbiamo insaziabile bisogno ;
non possiamo fare senza di Lui : la nostra vita è a Lui costituzional
mente legata; dimenticare Dio significa spegnere la luce nella nostra
vita; tutto senza di Lui diventa oscuro. Dio è necessario allo spirito
umano. Dio è la nostra felicità. Dio è la Vita. Essere a Lui uniti, essere
con Lui riconciliati, essere nel piano della sua volontà è la nostra prima
pace interiore. « Non vi è pace per i senza Dio » dice la sacra Scrittura ; 7
mentre vi è pace per chi è entrato nell'orbita dei divini voleri : « in la
sua voluntade è nostra pace », dice deliziosamente e veracemente Dante
alle soglie del suo Paradiso.8 Ben sappiamo come questo primo fonda
mento della pace interiore, è conseguentemente della pace esteriore,
oggi è contestato; alla religione, nel suo senso positivo ed operante,
si nega cittadinanza non solo nel regno di Cesare, dove Cesare è sovrano,
e dove il laicismo può essere un doveroso riconoscimento dei limiti del
governo temporale davanti alle frontiere del regno di Dio, ma altresì
la si nega nel regno dello spirito, dove la religione è chiamata ad affer
mare un suo proprio regno, fonte di pace interiore e, di riflesso, di
quella esteriore.
Come pensare ad un ordine sociale e internazionale senza fare
7 Cfr. Is. 48, 22 ; 57, 21. 8 Parad. III, 85.
44 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
assegnamento sopra un ordine personale ë morale negli uomini che dirigono il mondo e che lo compongono? e come tale ordine personale e morale può essere sincero, sicuro, stabile, senza riferimento a quei principi assoluti e trascendenti che solo la religione ispira e garantisce? La pace con Dio è la sorgente di quella forza morale, di quella rettitudine virile, di quella sapienza fondamentale, da cui può scaturire la pace con gli uomini. Come trovare l'arte di mettere d'accordo gli uomini senza riconoscere alla fratellanza umana il suo primato nella politica e senza valutare il perdono dei torti subiti o reciproci come principio risolutivo degli umani conflitti? E non sono questi basilari criteri di pace terrena fondati su dottrine che solo la religione può suggerire e convalidare? La religione di Cristo, diciamo; quella del Natale ; né più diciamo, perché ora la Nostra parola non è lezione, ma solo messaggio augurale. Porse profetico esso sarà ; Dio voglia, nella duplice visione che un giorno quest'umile voce, flebile eco dell'annuncio natalizio, troverà ascolto e porterà gaudio e vitalità nuova al mondo avvicinato a Cristo, e che fin da oggi anime buone e credenti, già invase dallo Spirito di Cristo, sperimentano l'ineffabile conforto della sua pace interiore, e possono dire a se stesse e testimoniare ai fratelli quanto è vera, quanto è gioiosa, quanto è promettente la pace che Cristo ci ha portata, e che senza di Lui il mondo non sa pienamente raggiungere.9
A voi dunque, Fratelli, a voi, Figli carissimi, a voi, uomini tutti di buona volontà, l'augurio natalizio di quella pace interiore (( di Dio la quale sorpassa ogni intendimento, perché essa custodisca i vostri cuori e i vostri pensieri in Cristo Gesù )) , 1 0 nel cui nome di cuore tutti vi benediciamo.
n Universis Christifidelibus cunctisque gentibus, die festo Nativitatis Domini
nostri Iesu Christi a Beatissimo Patre datus, antequam ex externo Basilicae
Vaticanae podio Urbi et Orbi Apostolicam impertiit Benedictionem. *
Fratelli e figli che in virtù del Natale Ci ascoltate!
Noi ripeteremo a voi, facendolo Nostro, il messaggio dell'Angelo nella beata notte della nascita di Cristo : Evangelizo vobis gaudium magnum. Io vi annuncio una grande felicità. Sì, Fratelli e figli carissimi, una grande felicità : il Natale è la festa della letizia dei cuori, della gioia delle famiglie, del godimento della vita, che la società cerca
9 Cfr. Io. 14, 27. 10 Cfr. Phil, i, 8. * Die 25 mensis decembris a. 1967.
Acta Pauli Pp. VI
e si concede. Noi guardiamo con compiacenza, Noi benediciamo questa
letizia, cbe caratterizza il Natale e vuol dare agli uomini coscienza della
loro destinazione alla felicità, e cerca di procurare loro qualche ora,
qualche esperienza di sereno ed onesto benessere. Noi rivendichiamo
al Natale di Cristo la ragione ed il merito di fare il mondo felice; e se
mai alla religione cristiana, che predica come unica salvezza la croce,
fosse imputata la colpa di rendere triste ed infelice la vita, Noi ripe
tiamo l'evangelica voce : la venuta di Cristo nel mondo è sorgente di
vera e di grande gioia ; la felicità, la pienezza di vita, la certezza della
verità, la rivelazione della bontà e dell'amore, la speranza che non
delude, la salvezza in una parola, a cui l'uomo aspira, è finalmente
concessa, è a nostra disposizione ; ed ha un nome, un nome solo : Cristo
Gesù. Egli è il Profeta delle beatitudini, Egli è il consolatore d'ogni
umana afflizione, Egli è la nostra pace, perché Egli, Egli solo è la via,
la verità e la vita. Il Vangelo, cioè la buona novella, l'annuncio che
risolve in gioia, in vera gioia, tutto il travaglio umano, oggi risuona
ancora sulla Terra; e Noi ve lo ripetiamo, felici Noi stessi d'esserne
l'eco fedele : proclamiamo che l'avvento di Cristo fra noi è la nostra
fortuna, è la nostra felicità.
Questa parola « felicità », tutti lo sanno, è fra le più usate ed abusate
nella conversazione umana; gli antichi vi componevano trattati di
filosofia della vita; i moderni preferiscono tentarne, talvolta con spre
giudicata audacia, l'esperienza; vi è oggi in molti ambienti una fre
nesia di felicità, di intensità di godimento, di dolce vita; si confonde la
felicità col piacere, ed il piacere con la sazietà dei nutrimenti terrestri ;
anche il lavoro, la più nobile forma dell'attività umana, tende talora
a risolversi in un edonistico benessere, che finisce talvolta per scredi
tarlo e vanificarlo. E il cuore dell'uomo, voi lo sapete, pellegrino errante,
verso questa immediata e autosufliciente felicità, esteriore o interiore
che sia, invece di canti di vittoria, lancia grida di esasperazione e di
disperazione : non mai forse la voce umana, vogliamo dire quella del
pensiero, della letteratura, dell'arte, è stata, come ai nostri giorni, pes
simista ; a mano a mano che il mondo ha progredito verso le sue moderne
e meravigliose conquiste lo spirito dell'uomo ha sentito la vanità d'ogni
cosa, e ha smarrito il linguaggio della verità su le cose supreme, la
fiducia nell'immortalità e nei messianismi del progresso e dell'umane
simo nuovo. Troppo lungo sarebbe ragionare di questi capitali orienta
menti dell'uomo moderno, né questo è il momento di farlo ; ma possiamo
concludere che egli, l'uomo moderno, ha enormemente progredito nelle
forme per conquistare e per godere il mondo in cui si trova a vivere, ma
ha smarrito le ragioni vere e profonde che danno alla vita il suo valore,
46 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
il suo significato, la sua felicità; e perciò egli osa spesso denunciare
l'inganno e l'assurdità dell'umana esistenza.
Fratelli e figli! Chi segue Cristo, com'Egli stesso ci ha assicurato,
non cammina nelle tenebre. Cristo è la luce del mondo. E chi guarda a
Lui vede rischiararsi i sentieri della vita. Sono sentieri aspri e stretti,
alle volte ; ma sono sentieri sicuri, che non smarriscono la mèta ; la mèta
della vera felicità.
Questo è oggi, ripetiamo, il Nostro annuncio natalizio, quello del
gaudio cristiano. Esso modera e alle volte castiga le forme del gaudio
profano ; ma esso compensa ampiamente questa austerità con la certezza,
innanzi tutto, della sapienza superiore che informa la vita; e poi vi
aggiunge il senso della proporzione ristabilita fra il desiderio umano,
rivolto all'infinito, e l'arte di raggiungere ciò che si desidera ; e ancora :
il gaudio cristiano rivela il segreto di farsi dappertutto trovare; nelle
piccole cose quotidiane, nel pane domestico, nella umile fatica digni
tosa e onesta, nell'amore puro e fedele, nella soddisfazione di fare buoni
e felici gli altri, nel soffrire per qualche cosa, con Cristo. Esso compie
il prodigio che oggi troppi non sanno più compiere, quello di fondere
nei medesimi sentimenti e nei medesimi atti ciò che piace e ciò che è
bene, il bello ed il buono, la gioia di vivere e la virtù di vivere degna
mente.
Fratelli e figli ! non vi tratteniamo più ; ma vi rinnoviamo il Nostro
augurio, quello di scoprire nel Natale la vera fonte, la vera ragione
dell'autentica felicità. E poiché vera felicità non sarebbe senza la pace,
la pace nel cuore (come dicemmo nel Nostro radiomessaggio natalizio),
e la pace fra gli uomini (oggetto di tanti altri Nostri atti e discorsi), il
Nostro odierno augurio si integra appunto con quello rinnovato della
pace : gaudium et pax, è il voto ripetuto dall'Apostolo Paolo ; 1 sia ora
anche il Nostro voto per voi e per il mondo, mentre alla pace sono
rivolte, anche in questi giorni, le Nostre ansie, le Nostre cure, le Nostre
speranze.
Cristo è la nostra felicità e la nostra pace, perché Egli è il nostro
Salvatore. E perciò con questi voti di felicità e di pace nel cuore, vi
auguriamo : buon Natale ; e tutti, nel nome di Cristo, vi benediciamo.
Subinde Beatissimus Pater lingua italica, gallica, anglica, hispanica, germanica, lusitana, polonica, graeca et russica cunctis, qui Eum audiebant, felicia omina dedit.
1 Cfr. Rom. 14, 17; Gal. 5, 22.
Acta Secretariae Status 47
SECRETARIA STATUS SEU PAPALIS
I
Litterae ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Card. Pizzardo, S. Congrega
tionis Seminariis et Studiorum Universitatibus praepositae tunc Prae
fectum.
Eminentissime ac Reverendissime Domine,
Haud parvo cum animi oblectamento Beatissimus Pater didicit, nunc
Romae, auspice Sacra ista Congregatione, alterum Conventum Mode
ratorum Nationalium ecclesiasticis vocationibus fovendis pro Europae
regionibus initum esse et felici itinere procedere.
Quemadmodum anno elapso evenit, cum primus vester coetus
coactus est, nunc quoque Augustus Pontifex, nisi valetudinis condicio
nibus impediretur, vos rursus ac perquam libenter coram admissos allo-
queretur, gratias agendi et gratulandi causa de tam salutari incepto,
praesertim cum perspiciat exinde tam laetam fructuum messem iam
succrescere. Ceterum, quantum ponderis et momenti hisce vestris coeti
bus iam ubique locorum tribuatur, ex eo quoque patet quod inter vos
adsunt nonnulli ecclesiastici viri, qui ad Europae regiones non per
tinent.
Perplacet Sanctitati Suae vobis laudis sensus proferre hanc aliam
ob causam, quod Ipsi videntur sapienti consilio delecta esse argu
menta, de quibus istic disceptandum est. In animo Augusti Pontificis
non est, per has litteras, omnes quaestiones vestris coetibus propositas,
amplas quidem et implexas, penitus enodare ac diiudicare. Attamen,
quasi ad propositum rediens orationis superiore anno incohatae, qua
illustravit quomodo adulescentes facilius vocem Dei vocantis audire
possint, nunc Ipse maiore in lumine vult ponere quaedam capita, quae
spectant ad modum quo iisdem adulescentibus sacerdotium Christi sit
proponendum. Quae quidem capita, cum non satis semper aestimentur,
inter causas praecipuas recensenda sunt, cur multae Europae regiones
— eae praesertim quae in cultura, in re technica et oeconomica maio-
48 Acta Apostolicae Sedis, - Commentarium Officiale
rem progressum assecutae sunt — ecclesiasticarum vocationum inopia
laborent.
Nemo est qui ignoret, nostra bac aetate magnum pondus atque mo
mentum attribuì humanitatis bonis vindicandis, quibus potissimum adu
lescentium mentes afficiantur. Quam ob rem, qui in proponendo iuveni
bus sacerdotio huiuscemodi bona praetermittit, procul dubio in errorem
incidit, eo vel magis quod Concilium Oecumenicum Vaticanum II eadem
bona tantopere illustravit (cf. Decretum Optatam totius, n. 11). At non
minus erret, qui, horum bonorum urgendorum causa, lineamenta sacer
dotalis vitae posthabeat, quae in Ecclesiae doctrina veluti catholici
sacerdotii fundamentum semper habita sunt.
Ecclesiasticae autem vocationes fiunt hodie numero rariores, quia
sacerdotis vita atque sacrum officium aliter describitur, ac re et veri
tate sunt. Quare in primis sedula opera danda est, ut germana sacer
dotii natura in sua luce bene collocetur; ut adulescentes, eam plane
perspiciendo, ad sacerdotalia munia sicut ad excelsiorem quandam
vitae plenitudinem assequendam totis viribus aspirent; sacerdos enim
gratiam habet, cui nulla alia est comparanda, Christi imaginem ad
vivum referendi, atque in mundo ipsius vices fungendi, ut Christi no
men, verbum et gratiam hominibus deferat. Quapropter sacerdotii can
didati, sicut Concilium Vaticanum II sapientissime admonuit, « intima
totius vitae consortione, ut amici, Ei adhaerere assuescant. Eius My
sterium Paschale ita vivant, ut in illud initiare sciant plebem sibi com
mittendam. Christum quaerere edoceantur in verbi Dei fideli medita
tione, in actuosa cum sacrosanctis Ecclesiae mysteriis communicatione,
imprimis in Eucharistia et in Officio divino ; in Episcopo, qui eos mittit,
et in hominibus ad quos mittuntur, praesertim pauperibus, parvulis,
infirmis, peccatoribus et incredulis. Beatissimam Virginem Mariam,
quae a Christo Iesu in cruce monente discípulo data est uti mater,
filiali fiducia diligant et colant ... Discant ... alumni secundum formam
Evangelii vivere, in fide, spe et caritate firmari, ut in earum exercitio
spiritum orationis sibi acquirant, vocationis suae robur et munimen
consequantur, ceterarum virtutum vigorem obtineant et zelo omnes
homines Christo lucrifaciendi crescant » (ib. n. 8).
Cum haec adulescentibus recto rerum ordine proponuntur, eorum
animi ad sacerdotium alliciuntur, et intimam quandam flammam conci
piunt, quae in omni vita alitur atque extollitur, cum generosa iuvenum
indoles suapte natura ad ardua quaeque et nobilia assequenda incen-
Acta Secretariae Status 49
datur. Quodsi in sacerdotii effigie describenda, et, postea, in sacrorum
seminariorum tradenda institutione id curetur, ut iuvenes Christum
imitandum prae oculis semper habeant, eo consilio ut, sacerdotes quon
dam effecti, eius vitam hominibus nostri temporis repraesentent eiusque
gratiam cum iis communicent et ubique diffundant, non modo ab incepto
itinere non deficient, sed etiam omnia, quae ipsis gravia ac difficultatis
plena sustinenda fuerint, libentissime amplectentur eaque parvi qui
dem laboris arbitrabuntur prae magnitudine propositi finis; spiritum
etiam abnegationis et christianae mortificationis, sacrae disciplinae se
veritatem, onera, praecepta censebunt non veluti quaedam libertatis
vincula, sed quasi palaestram, in qua non solum ad sui dominium adi-
piscendum exerceantur, sed etiam Crucem amare et Christo confor
mari assuescant; perspectam quoque habebunt virtutis oboedientiae
praestantiam ac necessitatem — quae hodie minus aestimari videtur —
ad Christi Domini alacri studio imitandum exemplum, qui sua oboe
dientia humanum genus redemit (cf. Rom. 5, 19; Hebr. 5, 8-9).
Beatissimus Pater haec vobis sedulo meditanda proponit, eademque
vestrae sapientiae vestroque religionis studio commendat. Ac dum vobis
Divini Paracliti lumen roburque implorat, ut vota Sua ad rem dedu
cere valeatis in bonum iuvenum in spem Ecclesiae succrescentium,
Christi Vicarius vobis singulis universis vestrique Conventus laboribus
Apostolicam Benedictionem, Suae existimationis ac benevolentiae te
stem, peramanter impertit.
Interea, qua par est reverentia et observantia, permaneo
Eminentiae Tuae
addictissimus et deditissimus
A. I. Card. CICOGNANI
Ex Aedibus Vaticanis, die 4 Decembris 1967.
4 - A. A. S.
50 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
RESCRIPTUM
De vacatione legis Constitutione Apost. « Regimini Ecclesiae universae »
latae.
Cum notae causae impediverint ne communes normae, seu
ordo servandus, pro Romana Curia perficeretur ac propterea
exsecutioni mandarentur die statuta per Apostolicam Consti
tutionem « Regimini Ecclesiae Universae », n. 12, Augustus
Pontifex decrevit ut eadem Apostolica Constitutio die 1 mensis
Martii, non autem 1 mensis Ianuarii, insequenti anno plene
absoluteque vigere incipiat.
Item ea, quae ad Pontificiam Domum renovandam secun
dum n. 134 eiusdem Constitutionis pertinent, eadem die cer
tum initium capient.
Ex Aedibus Vaticanis, diexxx mensis Decembris, A.D. 1967.
De mandato SS.mi
£B H A M L E T U S IOANNES Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus 51
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO
PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS
DECRETUM
Iurisdictio Exarchi Apostolici pro Ucrainis in Anglia extenditur
Apostolica Constitutione, quae verbis incipit « Quia Christus »,
Exarchatus Apostolicus pro fidelibus Ucrainis ritus Byzantini in An
glia commorantibus feliciter erectus est die 10 mensis Iulii anno 1957.
Nunc vero ut administrationi et curae christifidelium Ucrainorum
in Scotia quoque degentium maturius ac efficacius consuleretur, perop
portunum huic Sacrae Congregationi pro Ecclesia Orientali visum est
iurisdictionem Exarchi Apostolici in Anglia etiam ad nobilem illam
regionem protrahere.
Quapropter eadem Sacra Congregatio, audita sententia Episcopo
rum ritus Latini quorum interest et habito voto favorabili Visitatoris
Apostolici pro Ucrainis Europae Occidentalis necnon Apostolici in
Britannia Delegati, rogavit Exclmum P. D. D. Angelum Dell'Acqua,
Secretariae Status Substitutum, ut de consulta extensione Summo
Pontifici referre vellet.
Sslmus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, in
Audientia diei 8 mensis Martii volventis anni eidem Excmo D. Substi
tuto concessa, benigne indulsit ut iurisdictio Hierarchae pro tempore
praepositi Exarchatui Apostolico pro fidelibus Ucrainis in Anglia com
morantibus extensa habeatur ad Scotiam, ita ut in posterum idem
Hierarcha (( Exarchi Apostolici pro Ucrainis in Magna Britannia »
titulum assumat, de re lato decreto.
Contrariis quibuscumque minime obfuturis.
Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis pro Ecclesia
Orientali, die 8 mensis Martii anno 1967.
GUSTAVUS Card. TESTA, Pro-Praefectus
L. « S. © Marius Brini, Archiep. Algizen., a Secretis
62 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis Consistorialis, singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 80 Septembris 1967. — Titulari episcopali Ecclesiae Tingariensi
praefecit R. P. D. Robertum Frossard, Vicarium Generalem archidioe
cesis Parisiensis, quem deputavit Auxiliarem Emi P. D. Petri S. R. E.
Cardinalis Veuillot, Archiepiscopi Parisiensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Reperitanae R. P. D. Danielem Pé-
zeril, Vicarium Generalem archidioecesis Parisiensis, quem deputavit
Auxiliarem Emi P. D. Petri S. R. E. Cardinalis Veuillot, Archiepiscopi
Parisiensis.
die 28 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Teglatensi in Pro
consulari R. D. Iosephum Ramirum Pellecer Samayoa, curionem paroe
ciae Sancti Sebastiani martyris in civitate Guatemala, quem deputavit
Auxiliarem Excmi P. D. Marii Casariego, Archiepiscopi Guatimalensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Putiensi in Numidia R. P. Richar
dum Ham Freely, sodalem Societatis de Maryknoll pro missionibus ex
teris, curionem paroeciae B. Mariae Virginis a Guadalupe in civitate
Guatemala, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Marii Casariego,
Archiepiscopi Guatimalensis.
die 29 Novembris, — Titulari episcopali Ecclesiae Thamugadensi R.
D. Romanum Acevedo Rojas, pro-Vicarium Generalem archidioecesis
Moreliensis, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Aloisii Mariae
Altamirano y Bulnes, Archiepiscopi Moreliensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Gemellensi in Numidia R. P. Geor
gium a Modica, saeculo Georgium Scarso, sodalem Ordinis Fratrum
Minorum Cappuccinorum, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D.
Iosephi Andreae Coimbra, Episcopi Patensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Rusubbicarensi R. P. D. Iosephum
da Silva Chaves, Vicarium Generalem dioecesis Uruassuensis, quem
deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Francisci Prada Carrera, Episcopi
Uruassuensis.
die 1 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Serteitanae R. P.
Sacra Congregatio pro Episcopis 63
Aloisium Bambarén Gastelumendi, Societatis Iesu, rectorem Collegii
« San Ignacio » in civitate Piura, quem deputavit Auxiliarem Emi
P. D. Ioannis S. R. E. Cardinalis Landázuri Ricketts, Archiepiscopi
Limani.
— Titulari episcopali Ecclesiae Megalopolitanae in Proconsulari
R. D. Ernestum Alvares, sodalem Societatis S. Francisci Salesii, quem
deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Caesaris Antonii Mosquera Corral,
Archiepiscopi Guayaquilensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Tigisetanae in Mauretania R. D.
Vincentium Cisneros Duran, rectorem Seminarii minoris Ambatensis,
quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Caesaris Antonii Mosquera
Corral, Archiepiscopi Guayaquilensis.
die 2 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Horreoaninicensi
Exc. P. D. Hieronymum Iosephum Podestà, hactenus Episcopum Avel-
lanediensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Vegeatensi Exc. P. D. Richardum
O. Gerow, hactenus Episcopum Natchetensem-Jacksoniensem.
— Cathedrali Ecclesiae Natchetensi-Jacksoniensi Exc. P. D. Iose
phum B. Brunini, hactenus Episcopum tit. Axomitanum.
— Cathedrali Ecclesiae Vichitensi Exc. P. D. Davidem M. Maloney,
hactenus Episcopum tit. Ruspensem.
— Cathedrali Ecclesiae Great-Ormensi Exc. P. D. Eldonem Bernar
dum Schuster, hactenus Episcopum tit. Ambladensem.
die 11 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Huajuapanensi R. D.
Iosephum López Lara, e clero archidioecesis Moreliensis, magistrum
pietatis in Seminario Moreliensi.
die 15 Decembris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Aeclanensi R. P. D. Antonium Innocenti, e dioecesi Fesulana, Antisti
tem Urbanum, quem deputavit Nuntium Apostolicum in Republica
Paraquariana.
die 23 Decembris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Suensi R. P. D. Ioannem Graveiii, e dioecesi Pinnensi-Piscariensi, Anti
stitem Urbanum, quem deputavit Apostolicum Nuntium in Republica
Boliviana.
54 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales
I
CLEVELANDENSIS
Nullitatis matrimonii (Kwatkowich - Weil)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Ràimundi
E. Weil, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparen
dum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram S. Ro
mana Rota (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 1 aprilis 1968,
hora undecima, pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi, et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis domini Raimundi Weil, curare debent ut ipse de hac edic
tali citatione rite moneatur. *
Gerardus M. Rogers, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 29 decembris a. 1967.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Raymond E. Weil, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 1 e r avril 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Gonste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Raymond E. Weil, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Sacra Romana Rota 55
I I
ROMANA
Nullitatis matrimonii (Baglioni - Amandola)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Pauli Baglioni,
actoris in causa de qua supra, eundem citamus ad comparendum, aut per
se aut per procuratorem legitime constitutum, coram S. Romana Rota
(Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 3 aprilis 1968, hora decima
cum dimidio, pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii :
An sententia Rotalis diei 12 iulii 1956 confirmanda vel infirmanda
sit, in casu.
Ordinarii locorum, parochi, et fideles, qui notitiam habuerint
actualis commorationis praedicti domini Pauli Baglioni, curare debent
ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Ioseph Palazzini, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 8 ianuarii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Paul Baglioni, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 3 avril 1968, à 10 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
La sentence du Tribunal de la Rote en date du 12 juillet 1956 doit-elle être confirmée ou infirmée, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Paul paglioni, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
56 Acta Apostolicae Sedis Commentarium Officiale
III
MEXICANA
Nullitatis matrimonii (Bulli - Martínez)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Demetrii Jvan
Martínez, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
S. Eomana Rota (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 12 mar
tii 1968, hora undecima, pro concordatione vel subsignatione sequentis
dubii :
An constet de nullitate matrimonii, in casu.
Ordinarii locorum, parochi, et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Demetrii Jvan Martínez, curare de
bent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Lucianus Anne, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 9 ianuarii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Demetrio Jvan Martínez, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 12 mars 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Oonste-t-il de la nullité du mariage dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Demetrio Jvan Martínez, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Sacra Romana Rota 57
IV
GANDAVENSIS
Nullitatis matrimonii (Good - Fester)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Iacobi (Jack)
Fester, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma) in
diem 18 aprilis 1968, bora meridiana, pro concordatione vel subsigna
tione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedicti domini Iacobi Fester, curare debent ut ipse
de hac edictali citatione rite moneatur. *
Carolus Lefebvre, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 16 ianuarii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Jacques (Jack) Fester, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 18 avril 1968, à 12 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Oonste-t-il de la nullité du mariage dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Jacques (Jack) Fester, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
58 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
TRIBUNAL VICARIATUS URBIS
Citatio edictalis
ROMANA
Nullitatis matrimonii (Serafini - Czulowski)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Czulowski Sta
nislaw, in causa de qua supra conventi, eundem citamus ad comparen
dum coram Tribunali Primae Instantiae Vicariatus Urbis (Piazza
S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma), aut per se aut per procuratorem
legitime constitutum, in diem 28 martii 1968, hora 9,30, pro sequentis
dubii contestatione :
An constet de nullitate matrimonii in casti.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedicti domini Czulowski Stanislaw, curare
debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Pius Menghi, Iudex Instructor
Ex Aedibus Tribunalis Vicariatus Urbis, die 28 decembris 1967.
Eugenius Palombella, p. Cancellario
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Stanislaw Czulowski, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Roma - Piazza S. Giovanni in Laterano, 6) le 28 mars 1968, à 9 heures 30, pour concorder le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Stanislaw Czulowski, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Diarium Romanae Curiae 59
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI
Giovedì, 28 novembre 1967, nel Palazzo delle Congregazioni si è adunata la S. Congregazione dei Riti, presieduta dell'Emo Signor Cardinale Paolo Giobbe, Ponente o Relatore della Causa della Serva di Dio Maria Caterina Trojani di S. Rosa da Viterbo, fondatrice delle Suore Francescane Missionarie del Cuore Immacolato di Maria. In detta Congregazione antepreparatoria i Revmi Prelati Officiali ed i Revmi Consultori teologi hanno discusso sulla eroicità delle virtù della predetta Serva di Dio.
Mercoledì, 20 dicembre 1967, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è adunata la S. Congregazione dei Riti preparatoria, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e Consultori teologi hanno discusso su due miracoli che si asseriscono operati per intercessione della Venerabile Serva di Dio Clelia Barbieri, fondatrice delle Suore Minime dell'Addolorata.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha nominato :
16 ottobre 1967. S. E. Revma Monsig. Mariani Giovanni, Arcivescovo tit. di Missua, Delegato Apostolico nell'Africa Occidentale.
19 » » S. E. Revma Monsig. Mariani Giovane, Arcivescovo tit. di Missua, Pro-Nunzio Apostolico nel Senegal.
» » » S. E. Revma Monsig. Accogli Luigi, Arcivescovo tit. di Treba, Pro-Nunzio Apostolico in Gina.
31 » » S. E. Revma Monsig. Poggi Luigi, Arcivescovo tit. di Forontoniana, Pro-Nunzio Apostolico nella Repubblica del Gabon.
4 novembre » S. E. Revma Monsig. Poggi Luigi, Arcivescovo tit. di Forontoniana, Pro-Nunzio Apostolico nella Repubblica G entro-Africana.
8 gennaio 1968. L'Emo Signor Card. Seper Francesco, Arcivescovo di Zagreb, Prefetto della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede.
» » » L'Emo Signor Cardinale Gut Benno, Prefetto della Sacra Congregazione dei Riti e Presidente del « Consilium ad exsequendam Constitutionem de Sacra Liturgia ».
60 Acta Apostolicae Sedis^ - Commentarium Officiale
8 gennaio 1968. L'Illmo e Revmo Mons. Massimi Giuseppe, Protonotarii) Apostolico «de numero participantium ».
13 » » L'Emo Signor Cardinale Traglia Luigi, Cancelliere di Santa Romana Chiesa.
» » » L'Emo Signor Cardinale Dell'Acqua Angelo, Suo Vicario Generale per la Città di Roma e Distretto.
15 » » L'Emo Signor Cardinale de Furstenberg Massimiliano, Prefetto della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali.
» » » L'Emo Signor Cardinale Brennan Francesco J., Prefetto della Sacra Congregazione per la Disciplina dei Sacramenti.
17 » » L'Emo Signor Cardinale Garrone Gabriele Maria, Prefetto della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica.
19 » » L'Illmo e Revmo Mons. Fagiolo Vincenzo, Prelato Uditore del Tribunale della Sacra Romana Rota.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha nominato :
Protonotari Apostolici ad instar participantium:
17 dicembre 1966. 27 aprile 1967. » »
11 maggio
30 » » »
7 giugno 12 settembre 21 » 27 » 18 ottobre 29 novembre
Monsig. Sweeney Cornelio (Indianapolis). Monsig. Duffy Tommaso Patrizio (Nashville). Monsig. Kearney Merlin Francesco (Nashville). Monsig. Ryan Patrizio Giacomo (Saint Paul and Minnea
polis). Monsig. Coleman Dionigio (New York). Monsig. Me Guire Michele (New York). Monsig. Hart Giacomo (New York). Monsig. Me Keon Francesco (New York). Monsig. Flannery Guglielmo (New York). Monsig. Dottorini Domenico (Perugia). Monsig. Fornasaro Fortunato (Trieste-Capodistria). Monsig. Turner Tommaso Agostino (Liverpool). Monsig. Ferri Carlo (Imola). Monsig. Secondini Nazareno (Cagli e Pergola). Monsig. Faraoni Vincenzo (Cagli e Pergola).
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha nominato :
2 gennaio 1968. Gli Emi Signori Cardinali: Doepfner Giulio, Larraona Arcadio M., Villot Giovanni, Garrone Gabriele M., Samorè Antonio, Parente Pietro, Dell'Acqua Angelo, Membri della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli.
» » » Il Revmo Sac. Colagiovanni Emilio, Difensore del Vincolo Sostituto presso il Tribunale della Sacra Romana Rota.
Diarium Romanae Curiae 61
17 gennaio 1968. Il Revmo Padre Schweiger Pietro, dei Missionari Figli del Onore Immacolato di Maria, Consultore della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari.
20 » » L'Illmo e Revmo Mons. Moeller Carlo, il Revmo Sac. Keilbach Guglielmo e il Revmo Sac. Vorgrimler Er-berto, Consultori del Segretariato per i non credenti.
22 » » Il Revmo Padre Kelly O'Connell Daniele Giuseppe, della Compagnia di Gesù, Presidente della Pontificia Accademia delle Scienze, per il prossimo quadriennio.
24 » » L'Emo Signor Cardinale Dell'Acqua Angelo, Suo Vicario Generale, Presidente della Pontificia Opera per la Preservazione della Fede e per la Provvista di nuove Chiese'in Roma.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, felice mente regnante, ha nominato :
Prelati Domestici di Sua Santità:
22 marzo 1966. Monsig. Del Duca Gaetano (Caracas). » » » Monsig. Hernández Giovanni F. (Caracas). » » Monsig. Moneada Delfino (Caracas). » » Monsig. Rodríguez Alessandro (Caracas). 8 aprile 1967. Monsig. Campbell Tommaso P. (Cleveland).
10 » » MoUsig. Kochs Antonio (Münster). Kajka Paolo (Germania). * 14 » Monsig. Kochs Antonio (Münster). Kajka Paolo (Germania). *
26 » Monsig. Gefell Gerardo (Rochester). » » Monsig. Gefell Giuseppe (Rochester). 2 maggio » Monsig. Baker Giuseppe (Saint Louis, Missouri). » » » Monsig. Behrmann Vladimiro (Saint Louis, Missouri). » » » Monsig. Byrne Enrico (Saint Louis, Missouri). » » » Monsig. Curtin Giacomo (Saint Louis, Missouri).
» » Monsig. Gannon Rolando (Saint Louis, Missouri). » » » Monsig. Glynn Gerardo (Saint Louis, Missouri).
» Monsig. Harnett Giacomo (Saint Louis, Missouri). » » Monsig. Kennedy Giovanni (Saint Louis, Missouri).
» Monsig. Lodes Giorgio (Saint Louis, Missouri). » » Monsig. Meyer Luigi (Saint Louis, Missouri). » » Monsig. Michalski Giuseppe (Saint Louis, Missouri).
» » » Monsig. Molloy Patrizio (Saint Louis, Missouri). » » Monsig. Runge Fintano (Saint Louis, Missouri).
» » » Monsig. White Clarehzio (Saint Louis, Missouri). 10 » » Monsig. Bradley Paolo (Trenton). 15 » » Monsig. Beahan Ugo Michele (Grand Rapids).
» Monsig. Dunphy Giuseppe (Grand Rapids). » » Monsig. Gallagher Vittore (Grand Rapids).
» » Monsig. Grill Giuseppe Walter (Grand Rapids).
62 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
15 maggio 1967. Monsig. Guzikowski Gerardo (Grand Rapids). » » » Monsig. Hoogterp Guglielmo (Grand Rapids). » » » Monsig. Jendrasiak Giacomo (Grand Rapids). » » » Monsig. Jude Walter (Grand Rapids). » » » Monsig. Murphy Giuseppe (Grand Rapids). » » » Monsig. Zerf as Ermanno (Grand Rapids).
24 » » Monsig. McCrystal Giovanni (Oovington). » » » Monsig. Martimort Amato Giorgio (Toulouse). 9 giugno » Monsig. Schmid Paolo (Gary).
12 » » Monsig. Holzmann Paolo (Bamberg). » . » » Monsig. Pieger Nicola (Bamberg). » » » Monsig. Schneider Giuseppe (Bamberg). » » » Monsig. Schweiger Ottone (Regensburg).
23 » » Monsig. Flecken Giovanni (Köln). 28 » » Monsig. Montano Edoardo (New York). » » » Monsig. O'Connor Giacomo (New York). » » » Monsig. Reynolds Giacomo (New York). » » » Monsig. Sullivan Giovanni (New York). » » » Monsig. Monleon Pietro (Seattle). » » » Monsig. O'Oallaghan Michele (Seattle). 4 luglio » Monsig. Jellico Tommaso (Charleston). » » » Monsig. Boyd Giovanni (Fall River). » » » Monsig. Chippendale Giovanni (Fall River). » » » Monsig. Duart Leone (Fall River). » » » Monsig. Dupuis Arturo (Fall River). » » » Monsig. Hull Lester Lorenzo (Fall River). » » » Monsig. Hurley Patrizio (Fall River). » » » Monsig. Levasseur Armando (Fall River). » » » Monsig. Stanton Roberto (Fall River). » » » Monsig. Sullivan Giorgio (Fall River). » » » Monsig. Thomson Guglielmo (Fall River).
11 » » Monsig. Habiger Giacomo Davide (Winona). » » » Monsig. Murray Devlin Leone (Winona).
19 » » Monsig. Greve Raimondo (Berlin). » » » Monsig. Heyder Alfredo (Berlin). » » » Monsig. Klausener Erico (Berlin). 9 agosto » Monsig. Brennan Eustachio (Milwaukee).
18 » » Monsig. Ott Stanislao Giuseppe (Baton Rouge). 30 » » Monsig. Greer Edoardo Cronin (Devenport). » » » Monsig. Griffith Carlo Francesco (Davenport). » » » Monsig. O'Connor Edoardo Michele (Davenport). » » » Monsig. Rapallo Edoardo (Gibraltar). 4 settembre » Monsig. McLaghlin Tommaso (Aberdeen). » » » Monsig. Egloff Maurizio (Evansville). » » » Monsig. Hirsch Clinton (Evansville). » » » Monsig. Lindauer Clarenzio (Evansville). » » » Monsig. Meyer Omer (Evansville). » » » Monsig. Niehaus Federico (Evansville). » » » Monsig. Schoettelkotte Carlo (Evansville).
Diarium Romanae Curiae 63
4 settembre 1967. Monsig. Nolan Tommaso Albano (Middlesbrough). 12 » » Monsig. Espinosa Sánchez Arturo (Guadalajara).
» » » Monsig. Romero Órnelas Carlo (Guadalajara). 13 » » Monsig. Martínez Ugo (Huehuetenango). 26 » » Monsig. Lebini Lorenzo (Brescia).
» » » Monsig. Costanzo Pietro (Ivrea). » » » Monsig. Pittarelli Giuseppe (Ivrea). » » » Monsig. Buttitta Domenico (Palermo).
27 » » Monsig. Breton Giovanni (Nancy). 29 » » Monsig. Pagliara Vincenzo (Salerno). 4 ottobre » Monsig. Allegretti Giuseppe Maria (Caracas).
20 » Monsig. Varikatt Giacomo (Tellicherry). 23 » » Monsig. Ferrali Sabatino (Pistoia).
» » » Monsig. Petracchi Giovanni (Pistoia). 28 » » Monsig. Coppa Giovanni (Alba). 3 novembre Monsig. Schiaffino Simone (Roma).
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha conferito :
La Oran Croce dell'Ordine Piano :
23 ottobre 1967. A S. E. il sig. Aleixo Pedro, Vi€e"-Presidente della Repubblica del Brasile, Presidente del Congresso Nazionale.
» » » A S. E. il sig. De Magalhaes Pinto José, Ministro degli Affari Esteri del Brasile.
» » » A S. E. il sig. Gallotti Luis, Ministro Presidente del Supremo Tribunale Federale del Brasile.
La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
23 ottobre 1967. A S. E. il sig. Pacheco Rondón (Brasile). » » » A S. E. il sig. Correa Da Costa Sergio, Ambasciatore
(Brasile). » » » Al sig. Suardi Lorenzo (Bergamo).
La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare:
23 ottobre 1967. A S. E. il Gen. Portella De Mello Jaime (Brasile).
La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa:
11 maggio 1967. A S. E. il sig. Huber Ludovico, Ministro per il Culto e l'Educazione in Baviera.
23 ottobre » A S. E. il sig. De Pimentel - Brandâo Manuel Antonio, Ambasciatore (Brasile).
» » » A S. E. il sig. Grieco Donatello, Ambasciatore (Brasile).
64 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha conferito :
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
14 settembre 1967. Al sig. Sanzo Vito (Roma). 15 » » A S. E. Akbil Melih (Turchia). » » )) A S. E. Kiyasi Celâdet (Turchia). » » » A S. E. Türkmen Uter (Turchia). » » » Al sig. Namik Kemal Sentürk (Turchia). » » » Al sig. Vefa Payaz (Turchia).
La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
16 ottobre 1967. Al sig. Simoncini Costantino (Bergamo).
La Commenda dell'Ordine di san Gregogio Magno, classe civile :
16 maggio 1967. Al sig. Drouineau Roberto (Poitiers). 23 » » Al sig. Dockweiler Enrico (Los Angeles). » » » Al sig. Doyle Giuseppe (Los Angeles). » » » Al sig. Faulk Ermanno (Los Angelesì. » » » Al sig. Hayden Guglielmo (Los Angeles). » » » Al sig. Pelletier Adriano (Los Angeles). » » » Al sig. Romero Tobia (Los Angeles). » » » Al sig. Thüle Alberto (Los Angeles). » » » Al sig. Thüle Giovanni (Los Angeles). 1 giugno » Al sig. Calleros Cleofa (El Paso).
11 luglio » Al sig. Cerha Vittore (Wien). 18 agosto » Al sig. Van Ypersele de Strihou Adelin (Malines-Bru-
xelles). 24 » » Al sig. Van der Schueren Gerardo (Gand). » » » Al sig. Boonen Pietro (Malines-Bruxelles).
NECROLOGIO
30 dicembre 1967. Monsig. Louis Georges Auguste, Vescovo tit. di Mimiana. 8 gennaio 1968. Monsig. Cleire Richard, Vescovo tit. di Tadamata.
12 » » Monsig. Falière Albert Pierre, Arcivescovo tit. di Traia-nopoli di Rodope.
19 » » Monsig. Gelat Vincent, Vescovo tit. di Menoide, Ausiliare del Patriarca Latino di Gerusalemme.
21 » » Monsig. Shvoy La jos, Vescovo di Székesfehérvár. 23 » » Monsig. Aguilera Narbona Pedro, Vescovo tit. di Tambee. 29 » » L'Emo Signor Card. Tappouni Ignazio Gabriele, Patriarca
di Antiochia dei Siri.
An. et vol. LX 29 Februarii 1968 N. 2
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
NELLORENSIS,
(KURNOOLENSIS)
E diviso territorio dioecesis Nellorensis nova dioecesis efficitur « Kurnoo-
lensis » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S servus servorum dei
ad perpetuam rei memoriam
Munus apostolicum, sane gravissimum, quod in beatissimi Petri similitudinem Dei voluntate suscepimus, id sane et docet, et monet et efficit ut quicquid in Ecclesiae sanctae commodum atque utilitatem quavis ratione cedere intellexerimus posse, « quam acquisivit sanguine suo » (Act., 20, 28), id profecto summa diligentia, quantum in Nobis est, fieri curemus, si quidem pascere dominicum gregem, id est omnia comparare quae ad vitam aeternam conducant, documentum est amoris, si Augustino fidem tribuimus (In Io., 21, 15-17). Quam ob rem, cum Sacra Congregatio Christiano Nomini Propagando, auditis quidem tum venerabili Fratre Iacobo Roberto Knox, Archiepiscopo titulo Melite-naeo atque Apostolico in India Internuntio, tum etiam venerabili Fratre Villelmo Bouter, Episcopo Nellorensi, censuerit dioecesim Nellorensem ita esse dividendam ut alia dioecesis conderetur, Nos, re aequa consideratione reputata, haec statuimus atque iubemus. Detractis ab Ecclesia Nellorensi iis districtibus, ut dicunt, qui eorum sermone Kurnool et
5 - A. A. S.
66 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Anantapur cognominantur, quique Statu civili comprehenduntur Andhra Pradesh, novam dioecesim constituimus, a principe terrae urbe Kurnoo-lensem appellandam, atque clero saeculari, quem dicere solent, concredendam. Haec archidioecesi Hyderabadensi suffraganea erit, eiusque sedem in urbe Kurnool ponimus, censentes cathedram in templo Sanctae Teresiae Abulensis collocari, in eadem civitate. Canonicorum collegium condatur; quod si ad praesens fieri nequeat, Episcopus Kurnoolensis Consultores dioecesanos deligi curet, quorum consilio et opere utatur in rebus maioris momenti decernendis. Cetera omnia ad leges Iuris Canonici fiant atque temperentur. Cum autem res ad exitum adducta fuerit, documenta et acta, quae conditam Sedem respiciant, ad Curiam eius episcopalem mittantur, ibique religiose custodiantur. Ceterum haec quae mandavimus, venerabilis Frater Iacobus Robertus Knox facienda studeat, vel qui eo tempore in eius locum successerit. Re acta, documenta exarentur, quorum fide digna exempla ad Sacram Congregationem de Propaganda Fide cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die duodecimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto.
Pro S. R. E. Cancellario
ffi HAMLETUS I. Card. CICOGNANI GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco gg Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXV, n. 11.
Acta Pauli Pp. VI 67
II
ARUNDELLIENSIS - BRICHTELMESTUNENSIS
In Ecclesia Arundelliensi-Brichtelmestunensi cathedrale collegium Canonicorum constituitur.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Qui Canonicorum institutum etsi breviter consideret, is facile intel
leget cur apud Ecclesiam sanctam, Christi sponsam castissimam, horum
Collegiorum constitutionem praecipuum semper locum obtinuerit : non
solum enim cathedrale Capitulum, quod cognominant, senatus est eccle
siastici ordinis atque Praesulum, verum etiam preces iustis honoribus
ac memori mente summo atque adorando Dei numini publice atque
Ecclesiae nomine adhibet, qua re nihil sanctius esse potest. Quam ob
rem, cum venerabilis Frater Ioannes Cashman, Episcopus Arundellien-
sis-Brichtelmestunensis, ab hac Apostolica Sede nuper petierit ut in
suo cathedrali templo Canonicorum collegium conderetur, Nos consilio
petito a venerabili Fratre Hygino Cardinale, Archiepiscopo titulo Nep-
tensi atque in Magna Britannia Apostolico Delegato, admotis precibus
accedentes haec statuimus atque iubemus. In templo cathedrali Arun-
delliensi-Brichtelmestunensi Canonicorum collegium constituimus, quod
una constabit Dignitate, nempe Praeposito, atque undecim Canonicis.
Chorales preces semel in mense a Canonicis fundentur, praeter aestiva
tempora, idque absolvetur unius horae Tertiae recitatione atque Missae
celebratione. Ad habitum quod attinet, Praepositus et Canonici, in ca
pitularibus caerimoniis et intra limites dioecesis, super vestem talarem
induent rochetum et mantelletum purpurei coloris, circumornatum mu-
stellinis limbis. Dum autem sive Dignitas sive Canonicatus fuerint con
grua praebenda instructi, poterunt etiam iis sacerdotibus assignari;
qui alio beneficio fruantur, etsi cum animorum curatione coniuncto.
Cetera omnia, Canonicorum scilicet officia, iura, privilegia, Iura Cano
nico temperentur, atque Constitutionibus capitularibus, quae quam
primum conscribantur ab Episcopoque probentur. Ceterum quae per has
Litteras Nostras praescripsimus, venerabilis Frater Hyginus Cardinale
exsequi studebit, vel quem ille delegaverit. Re vero ad exitum adducta,
documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congrega
tionem Consistorialem cito mittantur.
68 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta offi
cere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini prae^
terea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere
liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis
impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in eccle
siastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint
subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si
ostenderetur.
Datum Romae apud S. Petrum, die decimo mensis Iulii, anno Do
mini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pontificatus Nostri
quinto.
Pro S. R. E. Cancellario
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI CAROLUS Card. CONFALONIERI
a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. Consist. Pro-Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco ffi Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXV, n. U.
III
ZAMBOANGENSIS (DIPOLOGANAE)
Detracta parte a dioecesi Zamboangensi, nova constituitur dioecesis « Di-
pologana » nomine.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quantum prosit, quantumque utilitatis afferat Ecclesiae sanctae
dioecesium territoria dividi, quarum fines nimis in amplitudinem pa
teant, is prorsus intelleget, qui modo consideraverit per sacrarum Se-
Acta Pauli Pp. VI 69
dium partitionem novarumque constitutionem Episcopos, seu « aposto
los Ecclesiarum » (2 Cor., 8, 23), qui praesideant, augeri, atque idcirco,
multiplicatis praeconibus Evangelii, ducibusque populi christiani, posse
facilius fidem, quae est in Christo Iesu, puram sanctamque servari, et
maturius inter gentes propagari. Quam ob rem, cum venerabilis Frater
Linus R. Gonzaga et Rasdesales, coetu Episcoporum suae Nationis sen
tentiam rogato, ab hac Apostolica Sede id petierit ut e sua Ecclesia
Zamboangensi alia per divisionem territorii conderetur dioecesis, Nos
re bene reputata auditoque venerabili Fratre Carolo Martini, Archie
piscopo titulo Abaritano atque in Insulis Philippinis Apostolico Nuntio,
haec statuimus. Ab archidioecesis Zamboangensis territorio eam partem
separamus, quae civilem provinciam constituit vulgo (( Zamboanga dei
Norte » cognominatam ; atque ex ea dioecesim condimus Dipologanam
appellandam. Huius Episcopus sedem suae auctoritatis in urbe Dipolog
ponet, cathedra in sacra aede collocata Dominae Nostrae a SS. Rosario,
quam ad Cathedralis gradum tollimus. Novam Ecclesiam Zamboan
gensi Sedi metropolitanae suffraganeam facimus, id praeterea censentes
ut Canonicorum collegium constituatur, ad normam per alias Litteras
Apostolicas dandas. Interea tamen Consultores dioecesani deligantur qui
Episcopo assint consilio atque opera. Episcopalem mensam, quam
dicunt, conficient : Curiae proventus, populi liberae collationes, bona,
pro rata parte, quae ab archidioecesi Zamboangensi ad dioecesim Dipo
loganam transferentur, ad canonem 1500 C.I.C. De Seminarii dioece
sani erectione id statuimus quae tum ius commune praescribit, tum
regulae Sacrae Congregationis de Seminariis atque Studiorum Univer
sitatibus, tum etiam Decretum Concilii Vaticani II « Optatam totius ».
Ex quo nempe Seminario lecti iuvenes, cum theologicis atque philoso
phicis disciplinis imbui debent, Romam mittantur, in Pontificium Col
legium Philippinum. Ad cetera quod attinet : sive scilicet regimen,
sive electionem Vicarii Capitularis, Sede vacante, cetera, sacri canones
prorsus serventur. De clericis vero ita censemus, ut sacerdotes illi Ec
clesiae assignentur, in qua, acta divisione, beneficium seu officium ha
beant ; ceteri clerici atque Seminarii tirones, ei in qua legitime degant.
Postremo, acta et documenta quae ad Dipologanam dioecesim pertineant
ad eius Curiam episcopalem cito mittantur, ibique religiose custodian
tur. Ceterum, quae per has Litteras Nostras praescripsimus, venerabilis
Prater Carolus Martini exsequi studebit, vel quem ipse delegaverit. Re
ad exitum adducta, documenta sueta exarentur, eorumque sincera exem
pla ad Sacram Congregationem Consistorialem cito mittantur.
70 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta offi
cere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini prae
terea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere
liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis
impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in eccle
siastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint
subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si
ostenderetur.
Datum ex Arce Gandulfi, prope Romam, die uno et tricesimo mensis
Iulii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pon
tificatus Nostri quinto.
Pro S. R. E. Cancellario
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI CAROLUS Card. CONPALONIERI
a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. Consist. Pro-Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco ¡33 Plumbi
In Ap Cane, tab., vol. CXXV, n. 41.
IV
KINGSTONENSIS
(SINUS SERENI)
Kingstonensis Ecclesia ita dividitur ut ex eius territorio nova dioecesis
constituatur cognomine « Sinus Sereni ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Sicut providus atque sollicitus pater familias in ea re curas suas
omnes ponit atque defigit ut liberis suis bene consulat, quibus rem
nullam habet in sua vita cariorem, ita et Nos, qui sanctissimo Dei con-
Acta Pauli Pp. VI 71
silio ac summi Numinis benignitate « Pater multarum gentium consti
tuti sumus» (cf. Gen., 17, 15), nihil umquam potius, nihil antiquius
habuimus christianae Rei publicae cura : resonant enim in animo Nostro
plena gravitatis verba : « Pasce agnos meos ... pasce oves meas » (Io. 21,
15-17). Quandoquidem ergo Sacro Consilio Christiano Nomini Propa
gando visum fuerit, post quidem venerabiles Fratres auditos Mariam
Iosephum Lemieux, Archiepiscopum titulo Salditanum atque in Hai
tiana Republica Apostolicum Nuntium, et Ioannem Iosephum McEleney,
Ordinarium Praesulem Kingstonensem, hanc eandem dioecesim dividere
atque ex eius territorio novam condere, Nos haec statuimus atque iube
mus. Distractis a dioecesi Kingstonensi civilibus paroeciis vulgo Hano-
ver, Sancti Iacobi, Westmoreland, Sanctae Elisabeth, Trelawny, Man
chester, Sanctae Annae, novam dioecesim constituimus, Sinus Sereni
cognomine, quam Sedi metropolitanae Regiopolitanae in Iamaica suffra-
ganeam facimus, hac ipsa die ad hunc gradum evectae; eius Ecclesiae
caput, urbs quam populus Montego Bay appellat, erit; cathedrale vero
templum illud, quod est SS. Sacramento dicatum in eadem urbe. Cen
semus autem in nova dioecesi cathedrale collegium Canonicorum consti
tui, ad normam Iuris Canonici; quod si impossibile sit, rebus haud
propiciis, Consultores dioecesani deligantur, qui Episcopo assint con
silio atque opera. Item Seminarium extruatur, pueris excipiendis ad
sacerdotium vocatis; id enim quantum ad Ecclesiarum prosperitatem
atque felicitatem conducat, nemo non videt. Ad mensam, electionem Vi
carii Capitularis Sede vacante, iura cleri et populi, similia quod atti
net, Iure Canonico temperentur. Postremo, documenta et acta quae
novam dioecesim quovis modo respiciant, ad episcopalem Curiam Sinus
Sereni cito mittantur, ibique religiose custodiantur. Quae autem per has
Litteras iubemus, venerabilis Frater Maria Iosephus Lemieux fieri
curet, vel quem ille delegaverit. Re vero ad exitum adducta, documenta
exarentur, atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem de Pro
paganda Fide mature mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta offi
cere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini prae
terea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere
liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis
impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in eccle-
72 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
siastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint
subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si
ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo quarto mensis Sep
tembris, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo,
Pontificatus Nostri quinto.
Pro S. R. E. Cancellario
© HAMLETUS I. Card. GICOGNANI GREGORIUS P. Card. AGAGIANTAN
a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXV, n. 56.
EPISTULAE
I
Exc.mo P. D. Henrico Vion, Pictaviensi Episcopo, ob agenda sollemnia,
sexto decimo exacto saeculo a piissimo Sancti Hilarii obitu.
PAULUS PP. VI
Venerabilis Frater, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Pieta-
vae decus, praesidium Galliae, Ecclesiae lumen, Sanctus Hilarius anti
quis et secutis temporibus quasi « indeficientis lampadis splendore » co-
ruscat ; 1 mox vero eius fama studiosi renovabitur, cum, ob sextum deci
mum expletum saeculum ab eius piissimo obitu, probando consilio in
eiusdem patria agentur sollemnia, ut nobili velut obsequii certatione
ac digno multigenarum celebritatum apparatu tanti recolatur viri me
moria. Quae quidem sollemnia aliquo modo participare cupientes, has
Litteras ad te, Venerabilis Frater, dare statuimus, qui « venerandi
Hilarii, Ecclesiae catholicae acerrimi defensoris )),2 obtines sedem.
1 Cfr. Vita S. HU., I ; PL 88, 442. 2 Cfr. S. Aug., Contra Iul., 1, 3; PL 44, 645
Acta Pauli Pp. VI 73
Primus hic doctor Ecclesiae Latinae — nam Sanctus Irenaeus, Lug
dunensis Episcopus, qui eum tempore praecessit, ex Oriente venerat
istuc estque in exarandis scriptis Graeco usus sermone — postquam ab
ethnicae religionis cultu, Sacrarum Scripturarum luce radiante, ad
christianam fidem est traductus, seu, quemadmodum ipse ait, « regene -
ratus pridem » , 3 et natalis urbis Pictavae, universi populi poscentibus
suffragiis, creatus Episcopus, non solum praestabili, qua florebat elo
quentia, verum etiam libris, quos composuit, veritatem catholicam per
quisivi^ explanavit, defendit. Propter hanc dicendi gravitatem et copiam
a Sancto Hieronymo Latinae eloquentiae Rhodanus est ille argute
vocatus ; 1 et pastorale eius ministerium, quod ope scriptionum in vulgus
emissarum exercetur, sic a Bufino Aquileiensi commemoratur : « Libros
de fide nobiliter scriptos edidit, quibus et haereticorum versutias, et
nostrorum deceptiones et male credulam simplicitatem ita diligenter
exposuit, ut et praesentes et longe positos, qui ipse per se disserere viva
voce non poterat, perfectissima instructione corrigeret » . 5
Quibus verbis iam significatur Hilarium temporum iniquitate esse
compulsum, ut adversus eos exsurgeret, qui rectam de Christo doctri
nam depravabant et corrumpebant. Etenim Ariana haeresis, insidias
moliente Saturnino, Arelatensi metropolita, Constantii imperatoris fau
tore, etiam in Galliam pervasit animosque turbavit : scilicet aetate illa
verum est effectum, quod Sanctus Hieronymus gravibus hisce verbis est
questus : (( ingemuit orbis, et Arianum se esse miratus est )).6 Coorta
igitur tempestate, forti animo machinationibus haereticorum et iniustis
Constantii praeceptis est obnisus. Fidem catholicam, innixus praesertim
in Evangelio et in Epistulis Apostolorum, definire, servare, tueri
omni ope contendit. Cum igitur condemnationi Sancti Athanasii,
Episcopi Alexandrini veraeque fidei assertoris invicti, in Concilio
Biterrensi anno trecentesimo quinquagesimo sexto coacto subscribere
renuisset, Hilarius in Orientem est relegatus atque adeo quattuor annos
a grege suo, cuius erat amantissimus, seiunctus. Ibi theologorum subtiles
doctrinas penitus hausit, pro fide certare, Seleuciensem quoque Syno
dum anno trecentesimo undesexagesimo participans, et exsul per libros
loqui perrexit.
Herois in modum terrena cuncta postposuit, ut veri nominis Epi-
3 De Synod., 81; PL 10, 545. 4 Comm. in Epist, ad Gal., II; PL 26, 380. 5 Hist. Eccl., 1, 31; PL 21, 501. 6 Dial, contra Lucif., 19; PL 23, 172.
74 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
scopus et Pastor animarum maneret, quemadmodum ipse asseveravit :
«Florere nobis, saeculi otio domestico frui, commodis omnibus redun
dare, familiaritate regia gloriari, et esse falso episcopi nomine, sin
gulis universisque et publice et privatim in Ecclesiae dominatu gravem
effici, par, ut ceteris, potestas dabatur ; si modo veritatem evangelicam
falsitate corrumperem, conscientiae reatum blandimento ignorantiae
consolarer, iudicii corruptelam excusatione alieni arbitrii defenderem,
haereseos piaculo non fide mea, quae utique esset obnoxia, sed simpli
citate ignorantium non tenerer, probitatem sub difficultate publicae
intelligentiae mentirer » . 7
Exstitit strenuus defensor libertatis religiosae, ad Oonstantium
Augustum, qui catholicos Arianorum placitis adversantes inseque-
batur, haec audacter scribens : « Non alia ratione quae turbata sunt
componi, quae divulsa sunt coerceri possunt; nisi unusquisque nulla
servitutis necessitate adstrictus, integrum habeat vivendi arbitrium » . 8
Ita factum est, ut is praeclarus Christi Confessor « Athanasius Occi
dentis )) vocaretur.
Idem vero fuisse cognoscitur « vir lenis et placidus ... et ad persua
dendum commodissimus » , 9 utpote qui acer quidem esset in defendenda
veritate, circa eam nequaquam passus media iniri consilia, sed, cari
tate flagrans, quos novisset errore circumventos, eos ad rectam viam
molli suasione reducere conaretur. Cui rei argumento est etiam liber,
quem « De Synodis seu de Fide Orientalium )) inscripsit, et quo Epi
scopis Occidentalibus formulas theologicas Orientalium exposuit. Ne
que spes alacrem eruditumque unitatis religiosae propugnatorem
fefellit.
Quanti aestimandus sit sanctissimus Pictaviensis Episcopus com
monstratur, quod in Latinis non habuit, quem imitaretur. Cum igitur
ei disserendum esset de arcanis Sacrorum Bibliorum sensibus ac de
subtilibus notionibus ad Trinitatem et Christum pertinentibus, ser
monem Romanum detorquere coactus est ad eiusmodi res significan
das ; qua difficultate obsaeptus, sic est conquestus : (( Mementote noii
sensum mihi, sed verba deesse». 1 0 Quocirca, ((de tantis ac tam recon
diti^ rebus, et ad usque hanc aetatem nostram intentatis », ut ipse ait,
tractaturus, Dei auxilium humili prece implorare consueverat : (( Tri-
7 Bist, fragm. I; PL 10, 629. 8 I, 2; PL 10, 558. 9 Ruf. Aquileiens., loc. mem. 10 De Synod., 65; PL 10, 524.
Acta Pauli Pp. VI 75
bue ergo nobis verborum significationem, intelligentiae lumen, dicto
rum honorem, veritatis f idem » . u
In eius doctrina theologica, « positiva » potius, quam appellant,
Christus praecipuum obtinet locum; estque animadvertendum eximium
hunc virum, quo erat ingenio uberi, ante Sanctum Augustinum per
spexisse necessitudinem, quae inter rationem et fidem intercederet,
quas, a Deo profecías, non inter se repugnare sed sese invicem complere.
Hilarius demum accensetur Ecclesiae Latinae veteribus scriptoribus,
Graecum sermonem callentibus, qui ad tenues distinctiones exprimen
das aptior est quam Romanus. Quod Graecorum cogitata theologica
in Occidentem induxit, meritum ei praeconium tribuitur.
His vero efficitur, ut eius oratio non raro sit satis obscura et impli
cata, scilicet (( longis interdum periodis involvatur et a lectione simpli
ciorum fratrum procul sit » . 1 2 Idem auctor, qui « Gallicano cothurno
attollitur )) , 1 3 ornatus et locuples dicitur, utpote cum « duodecim Quin-
tiliani libros et stilo imitatus sit et numero » . 1 4 Erat enim ei persuasum
res sublimes congruenti sermonis decore ac dignitate esse enuntiandas :
(( Sumus enim quoddam sancti Spiritus organum, per quod vocis varie
tas, et doctrinae diversitas audienda est. Vigilandum et conandum est,
ut nihil humile dicamus )) . 1 5 Propterea etiam dilaudatur, quod, hym
norum conditor libri, eiusmodi carminum usum ad veram fidem pieta-
temque fovendam invehere studuit, Sancto Ambrosio, Mediolanensi Epi
scopo, hoc in hymnorum genere praemonstrans et muniens fortunatioris
exitus viam, quemadmodum theologico quoque veluti léxico conforman
do illustris quidam exstitit praecursor.
Oelebritates igitur, quae honori Sancti Hilarii, ut supra diximus,
agentur, non fortuito in annum incidunt, quem fidei firmandae, prove
hendae constituimus ob anniversariam memoriam martyrii Principum
Apostolorum. Itaque Cáeles ille homines nostrae aetatis, perturbatae
ac tot obnoxiae difficultatibus, gravi ore quodam modo alloquitur. Non
licet a veritate divinitus revelata, quam Ecclesia, eius custos, proponit,
ullo pacto desciscere neque eandem alio sensu ab eo, quem Ecclesia docet,
interpretari. « Nec fieri potest, nec ratio patitur ut vera et falsa miscean-
11 De Trin., I, 38; PL 10, 49. 12 Cfr. S. Hieron., Ep. LIX, 10; PL 22, 585. 1 3 Id.., loc. mem. 14 Cfr. id., Ep. LXXI, 5; PL 22, 668. 15 Tract, in psalm. 13, 1; PL 9, 295.
76 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tur, lux et tenebrae confundantur » . 1 6 Non semel Christifideles, filios
Nostros, quos in Domino habemus carissimos, monuimus de periculis
falsarum, quae serpunt, opinionum circa fidem, mores, Ecclesiae insti
tuta ritusque. Intuemini Hilarium : quem sequamini, habetis. Quodsi
aspera propter veritatem sunt toleranda, eius vitae exempla debiles con
firment, exacuant fortes.
Magister ille etiam est, ut significavimus, rationis, qua fratres catho
licae fidei expertes, vel eos, qui ab hac defecerunt, ad nos adducantur ;
quod quidem nunc cum maxime est attendendum, siquidem non modici
suscipiuntur conatus, ut Christianorum unitas tandem restituatur. Haec
sollicitudo, cum sincera caritate coniuncta, omnes incedat, haec cura
omnes accendat, ut noverint « oecumenismum » esse negotium proprium
cuiusvis salutaribus aquis abluti.
Haec animum pulsant, cum de Sancto Hilario, « viro omnium virtu
tum et ornamentorum, qui et magister ecclesiarum » , 1 7 sescenties et mil
lies anniversaria memoria eius mortis oblata, recogitamus. Tibi denique,
Venerabilis Frater, cunctisque sacrorum Antistitibus, sacerdotibus, reli
giosis, populo Dei, qui indictis sollemnibus intererunt, Benedictionem
Apostolicam, peculiaris benevolentiae Nostrae testem supernorumque
munerum pignus, volentes impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxv mensis Decembris, in
festo Nativitatis D. N. Iesu Christi, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri
quinto.
PAULUS PP. VI
II
Ad E.mum P. D. Alfredum S. R. E. Card. Ottaviani, munus Pro-Praefecti
S. Congregationis pro Doctrina Fidei abdicantem. Signor Cardinale,
Siamo profondamente sensibili al nobilissimo gesto, con cui Ella,
dando una nuova, alta conferma del suo « sensus Ecclesiae », ha voluto
mettere a Nostra disposizione l'incarico di Pro-Prefetto della Sacra
Congregazione per la Dottrina della Fede, al quale L'aveva chiamato
la fiducia dei Nostri Predecessori, da Noi rinnovata con la stima e la
devozione ch'Ella conosce.
16 S. Hilar., Ad Const. I, 2; PL 10, 558. 17 Cfr. I. Cassian., De incarn. Dom. contra Nest., VII, 24; PL 50, 250.
Acta Pauli Pp. VI 77
Sentiamo infatti di esserLe debitori dell'instancabile esempio e del
prezioso insegnamento, di cui facemmo personalmente tesoro nei primi
anni del Nostro umile e volenteroso servizio nella Segreteria di Stato.
E sappiamo che quella dedizione fervorosa e tenace, di cui fummo
spettatori e alunni edificati, La distinse continuamente nei successivi
incarichi, sempre più delicati e gravosi, che Ella ebbe nella Curia
Romana, dedicandovisi con mente di studioso, maestro autorevole di
diritto, con cuore di sacerdote dedito al sua generoso ministero, con
tenerezza di figlio amantissimo dei Sommi Pontefici.
Desideriamo pertanto ringraziarLa di gran cuore per tale diuturna
fedeltà alla Chiesa, che adesso pienamente rifulge nell'ammirevole di
sponibilità, da Lei manifestata, con tratto devoto, in quest'ora di
distacco dal suo quotidiano campo di lavoro.
La rinuncia che Ella compie, a motivo specialmente della cresciuta
debolezza della facoltà visiva, non rimarrà senza ricompensa; e Noi
preghiamo il Signore, aftinché la trasformi in perenne sorgente di
conforto e di letizia per l'avvenire, e in splendente corona di merito
nella Patria celeste, mentre siamo certi che la sua esperta saggezza
ed il suo fervido zelo continueranno a spendersi senza riserve e con
grande frutto per l'utilità della Santa Chiesa, e per la sua prediletta
azione di apostolato e di carità.
Amiamo intanto raccomandarle le Nostre universali intenzioni, e,
assicurandoLe il continuo ricordo che germina dalla Nostra stima e
dalla Nostra benevolenza, di gran cuore La benediciamo, unitamente a
tutte le persone a Lei care.
Dal Vaticano, 6 gennaio 1968, quinto del Nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
I I I
Ad E.mum P. D. Paulum S. R. E. Card. Giobbe, munus Datarii Sanctitatis
Suae deponentem, cum Apostolica Constitutio « Regimini Ecclesiae univer
sae » in eo esset, ut proxime vigere inciperet. Signor Cardinale,
La data nella quale, in conformità con le disposizioni della recente
Costituzione sul riordinamento della Curia Romana, si attua la chiu
sura di un Dicastero Ecclesiastico, che ha reso da lungo tempo impor-
78 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tanti servizi alla Santa Sede, permette a Lei, Signor Cardinale, di
usufruire del meritato sollievo da una responsabilità, da Lei sostenuta
con spirito di vera dedizione, di intelligente visione delle cose e di assi
dua laboriosità.
Il Nostro animo, sinceramente compiaciuto del lavoro da Lei con
dotto con tanta competenza e dei frutti in esso raccolti, non può rima
nere indifferente e non può privarsi di una occasione così opportuna
per farLe giungere una testimonianza di devota stima e di viva grati
tudine, alla quale Ci è caro anche unire i migliori voti augurali, nella
certezza che il Signore, unico grande Remuneratore, voglia generosa
mente ratificarli con l'ampiezza delle Sue celesti benedizioni.
Questo tanto maggiormente viene suggerito al Nostro cuore, se,
oltre il tempo nel quale Ella ha così dignitosamente adempiuto l'Ufficio
di Nostro Datario, spingiamo lo sguardo attraverso il lungo cammino
della sua intera attività, sempre a servizio della Chiesa e di questa
Sede Apostolica, soprattutto negli anni in cui Ella profuse rare doti
di cuore e di mente come Rettore del Pontifìcio Collegio Urbano de
Propaganda Fide, e negli anni, talvolta particolarmente difficili, che
Ella trascorse come Rappresentante Pontifìcio a Bogotá e a L'A ja.
In tutti gli unici, in tutte le responsabilità assunte, Ella, Signor
Cardinale, ebbe il merito di unire alle nobili qualità del suo animo
anche un sincero spirito di saggezza, di pietà e di carità sacerdotale.
Questo Ci fa credere che Ella dal Signore attende soprattutto le più
vere e più stimabili ricompense al suo lavoro.
Ma Noi, come abbiamo detto, non possiamo fare a meno di mostrarLe
anche il Nostro compiacimento e confermarLe ancora una volta tutta
la Nostra riconoscenza.
Il Nostro ringraziamento si estende a tutti i validi e diligenti suoi
collaboratori del Dicastero che ora cessa dalle sue funzioni. E siamo
sicuri che Ella vorrà rendersi efficace interprete presso di loro dei
Nostri sentimenti, a loro conforto e a loro personale soddisfazione.
Infine, in auspicio delle grazie augurate a Vostra Eminenza e delle
ricompense che dal Cielo Le desideriamo, in pegno della Nostra parti
colare benevolenza, di tutto cuore Le impartiamo, Signor Cardinale, la
Nostra Benedizione.
Dal Vaticano, 7 gennaio 1968, anno quinto del Nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
Acta Pauli Pp. VI 79
IV
Ad E.mum P. D. Aloisium S. R. E. Card. Traglia, vice sacra Urbis Anti
stitis munere se abdicantem.
Signor Cardinale,
La dedizione generosa e leale al bene della diocesi di Roma, che
sempre L'ha distinta, Le ha ora ispirato la decisione che ha voluto testé
comunicarci, aprendoci il suo animo con piena e filiale confidenza :
quella, cioè, di lasciare l'incarico di Nostro Vicario per la diocesi di
Roma, alle cui faticose incombenze Ella sente non esserLe ormai suffi
cienti le pur volonterose energie.
Non Ci sfugge il sacrificio che tale determinazione Le costa, perché
tutta la sua vita è stata spesa nel servizio pastorale dell'Urbe, in con
tinue, progredienti tappe, che abbiamo amato rievocare nella Lettera,
da Noi inviataLe in occasione del cinquantesimo anniversario di sacer
dozio, nell'agosto dello scorso anno. E tale profonda consapevolezza dei
supremi interessi della Chiesa, che Ella anche ora dimostra con si gene
rosa disponibilità, è quanto più Ci colpisce nella presente circostanza,
e, mentre profondamente Ci rammarica, più Ci edifica e commuove.
Ben sappiamo quale fiducia abbiano riposta in Lei i Nostri Prede
cessori, e com'Ella vi abbia corrisposto con esemplare abnegazione. Noi
stessi, che, appena assunti alla Cattedra di Pietro, La confermammo
nell'alto Ufficio, non abbiamo avuto che da rallegrarci quotidiana
mente, vedendo quanto Ella si prodigasse nell'esercizio di tale ministero,
con una presenza costante e sollecita, a cui l'amabilità serena del tempe
ramento e la paterna schiettezza dei modi conferivano tanto ascendente,
conquistandoLe l'animo delle Autorità come dei fedeli, e soprattutto del
Clero romano, presso il quale Ella ha amato trascorrere le sue ore più
belle. E la Nostra grave responsabilità di Vescovo di Roma, che urgen
temente Ci assilla pur tra l'universale sollecitudo omnium Ecclesiarum/
trovò sempre motivo di rassicurante conforto nel vedere affidata alle
sue mani l'ordinaria cura spirituale della Nostra carissima diocesi.
Desideriamo pertanto rivolgerLe pubblicamente il Nostro ringra
ziamento, commosso e sincero, per i meriti accumulati in tanti anni
di provata fedeltà, di zelo illuminato, di pastorale prudenza e sapienza,
di conquidente bontà, di cui i Nostri dilettissimi sacerdoti e fedeli hanno
1 2 Cor. 11, 28.
80 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
potuto profittare con evidente frutto : e, davanti ad essi, siamo lieti di
poterLe dare l'assicurazione della Nostra stima, della Nostra soddisfa
zione, della Nostra gratitudine, che Ci renderà sempre a Lei tanto
obbligati.
E per dimostrarLe la considerazione, nella quale teniamo la sua
Persona, Le conferiamo l'incarico di Cancelliere di Santa Romana
Chiesa, a cui l'antichissima tradizione storica e lo splendore della sede,
ov'Ella già risiede, danno singolare rilievo.
Siamo certi che, nel nuovo posto di responsabilità, Ella continuerà
a porgerci con la consueta amabilissima premura l'aiuto della sua
esperienza e dottrina, e il conforto della sua parola, nell'adempimento
del Nostro ministero a bene di tutta la Chiesa.
Nell'invocare su di Lei l'effusione costante delle divine compiacenze,
amiamo impartirLe la Nostra particolare propiziatrice Benedizione
Apostolica, che estendiamo anche a quanti sono cari al suo cuore
sacerdotale.
Dal Palazzo Apostolico Vaticano, il 9 gennaio dell'anno 1968, quinto
del Nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
y
Ad E.mum P. D. Arcadium Mariam S. R. E. Card. Larraona, munere
Praefecti S. Congregationis Rituum se abdicantem.
Signor Gardinale,
Mentre è reso pubblico il gesto con cui Ella, con ammirevole spirito
di disinteresse e di dedizione, ha voluto mettere a Nostra disposizione
la carica di Prefetto della Sacra Congregazione dei Riti, non possiamo
fare a meno di rivolgere il Nostro animo grato al degno e fedele Colla
boratore, per rendere alla sua persona e alla sua opera, preziosa e
saggia, la testimonianza di cui è largamente meritevole.
Non abbiamo bisogno di ripeterLe i sentimenti di stima con cui
abbiamo seguito per tanti anni il suo lavoro nei molteplici e delicati
incarichi a Lei affidati dalla Santa Sede e nell'adempimento dei quali
Ella ha dimostrato sempre profondo spirito sacerdotale, rara dottrina
e alto senso di responsabilità. Amiamo, tuttavia, ricordare in maniera
tutta particolare l'attività da Lei svolta come Prefetto della Sacra
Congregazione dei Riti. Se, infatti, è specialmente nel campo della
Acta Pauli Pp. VI 81
riforma liturgica che la Chiesa ha potuto rallegrarsi dei primi frutti
del rinnovamento promosso dal Concilio Ecumenico, è noto di quale
importanza sia stato il contributo preventivo da Lei arrecato.
Nel ringraziare, pertanto, Lei, Signor Cardinale, per questi egregi
servizi recati alla Santa Sede, volentieri innalziamo la Nostra pre
ghiera a Dio, affinché faccia scendere in abbondanza su di Lei le celesti
ricompense, e voglia conservarLa a lungo alla Chiesa, che ha ancora
tanto bisogno delle sue preziose energie.
In auspicio di tali grazie e come segno della Nostra benevolenza,
Le impartiamo di cuore una particolare Benedizione Apostolica.
Dal Vaticano, 9 gennaio 1968, anno quinto del Nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
V I
Ad E.mum P. D. Iacobum S. R. E. Card. Lercaro, Archiepiscopum Bononiensem, cum munus Praesidis « Consilii ad exsequendam Constitutionem de Sacra Liturgia » deponeret.
Signor Cardinale,
Nell'atto in cui, con ammirevole disponibilità e spirito di dedi
zione, Ella lascia, a ciò principalmente indotto dalle condizioni della
sua salute, l'alta responsabilità di Presidente del « Consilium ad exse
quendam Constitutionem de Sacra Liturgia», desideriamo ripeterLe
la espressione della Nostra viva e sincera gratitudine.
Non Ci sfugge l'importanza del lavoro da Lei svolto alla guida del
l'istituzione, sorta dalle sollecitudini e dai lavori dei Padri Conciliari;
e sappiamo quale impegno Ella abbia collocato nell'impostame il
metodo di lavoro e nell'avvalorarne l'azione.
Il Signore Gesù, Sommo ed Eterno Sacerdote, non lascerà senza
ricompensa la ricca corona di merito, da Lei acquistata nel fedele
servizio, che tanto ha preso delle sue forze : è questa la preghiera che
Gli rivolgiamo per la sua continua prosperità e letizia.
Nell'attestarLe la Nostra costante benevolenza, siamo lieti di impar -
tirLe la Nostra particolare Apostolica Benedizione, che di cuore esten
diamo all'intera dilettissima arcidiocesi di Bologna.
Dal Vaticano, il 9 gennaio dell'anno 1968, quinto del Nostro Pon
tificato. PAULUS PP. VI
82 Acta- Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VII
Ad E.mum P. D. Angelum S. R. E. Card. Dell'Acqua, a Summo Pontifice
vicaria potestate Urbis Antistitem renuntiatum.
Signor Cardinale,
Negli anni trascorsi, in cui Ella è stato Nostro fedele collaboratore
come Sostituto della Segreteria di Stato, prestandoci valido aiuto
durante avvenimenti indimenticabili della recente vita della Chiesa,
Ella ha potuto direttamente conoscere quali siano le Nostre sollecitudini
nel governo pastorale della diocesi di Roma, alla quale, per divina
disposizione e per il sacro deposito ricevuto da Pietro e dai suoi succes
sori, è legato il compito esaltante e la gravissima responsabilità del
Romano Pontificato. Ella è stato testimone partecipe e consapevole della
cura con cui vogliamo rispondere a questa ineffabile vocazione, che
davanti a Dio e agli uomini Ci qualifica, pur tanto indegnamente, come
Vescovo di Roma e Capo visibile della Chiesa; e pertanto Ella ben sa
con quale animo di Pastore Noi guardiamo a quella che, prima fra
tutte, chiamiamo la Nostra diocesi, e che, pur negli affanni inerenti
all'universale apostolato, non dimentichiamo né possiamo trascurare.
Dovendo pertanto anidare a mani sicure ed esperte l'incarico di
Nostro Vicario per l'Urbe, fino ad oggi egregiamente adempiuto dal
Signor Cardinale Luigi Traglia, e da lui ora spontaneamente rimessoci,
abbiamo pensato a Lei, di cui tanto stimiamo, per diretta e diuturna
familiarità di lavoro, lo zelo per il bene delle anime e la devozione as
soluta alla Chiesa ed al Papa, che è stata unica ragione di tutta la sua
vita, singolarmente intensa e benedetta dal Signore.
Ed in questo momento, come per confortarci nella deliberazione
presa, Ci sovviene, allietandoci intimamente, tutto il suo lungo tiro
cinio di apostolato, che, crediamo, degnamente La abilita alla nuova
funzione : sia la sua eccellente e privilegiata formazione sacerdotale
alla scuola degli impareggiabili maestri dei seminari ambrosiani, e
soprattutto, del Card. Tosi, indimenticato Pastore dell'arcidiocesi di
Milano, di cui Ella, fin da giovanissimo sacerdote, fu edificato testi
mone, alunno e Segretario particolare; sia, poi, il suo servizio nella
Delegazione Apostolica di Istanbul, con il compianto Monsignor Mar
gotti, e, specialmente, alle fortunate dipendenze del Nostro Predeces
sore, l'allora Delegato Apostolico Monsignor Angelo Giuseppe Roncalli,
della cui amabilità dei modi e fermezza dell'azione pastorale Ella seppe
Acta Pauli Pp. VI 83
far prezioso tesoro ; sia inoltre la sua direzione del Collegio Romeno e
la cura spirituale del Collegio San Giuseppe e del « De Merode », che
La mise a contatto con tanta gioventù aperta e buona; sia, principal
mente, il suo servizio, nascosto e premuroso, presso la Segreteria di
Stato, e poi come Sostituto della medesima Segreteria sotto tre Ponte
fici, Pio XII, Giovanni XXIII, e Noi stessi, che tanto Le siamo grati,
com'essi certo lo furono, servendosi dei suoi apprezzati onici ; sia, infine,
la conoscenza di Roma, e dei suoi problemi pastorali, acquistata in un
intenso periodo di preziosa attività, che il Sinodo romano e il Concilio
Ecumenico segnarono come tappe salienti, e i suoi quotidiani contatti con
Presuli, sacerdoti, autorità e fedeli dell'Urbe degnamente prepararono.
Le affidiamo pertanto ciò che abbiamo di più Nostro, di più caro, di
più degno : Roma cattolica, diciamo, con i suoi incomparabili tesori di
spiritualità cristiana e di tradizione cattolica ; Roma, con le sue forze
vive del sacerdozio, delle comunità religiose, delle parrocchie, del laicato ;
Roma, col suo espandersi esaltante e preoccupante nella estensione este
riore come nella profondità interiore degli animi, sollecitati da innumere
voli esperienze umane, e pervasi da mille fermenti ; Roma, nelle sue cer
tezze e nelle sue inquetudini, nelle sue realizzazioni e nelle sue attese,
nelle sue luci e nelle sue ombre, nella sua missione al centro della Chiesa
cattolica.
Siamo certi di trovare in Lei, come nel degnissimo suo predecessore
nell'alto incarico, un collaboratore esperto, fidato, generoso, che saprà
posporre ogni altro interesse alla cura assidua e affettuosa della Città. E
conoscendo la gravità degli oneri, che L'attendono nel nuovo lavoro, invo
chiamo su di Lei l'onnipotente aiuto del Signore, per l'intercessione della
Vergine Santissima, « Salus Populi Romani », dei santi Apostoli Pietro e
Paolo e di tutti i Patroni di Roma, che L'assisteranno, e pregheranno per
Lei, ottenendoLe la particolare assistenza del Cielo.
In pegno dei desiderati aiuti divini, e per rincuorarLa nei primi passi
del suo nuovo servizio, che Ella intraprenderà fiduciosamente (( in nomine
Domini », di cuore Le impartiamo la Nostra particolare Apostolica Bene
dizione.
Dal Vaticano, il 10 gennaio dell'anno 1968, quinto del Nostro Pon
tificato.
PAULUS PP. VI
84 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VIII
Ad E.mum P. D. Benedictum S. R. E. Card. Aloisi Masella, Praefecti
S. Consilii disciplinae Sacramentorum praepositi munus abdicantem.
Signor Cardinale,
Il Nostro animo è stato particolarmente sensibile nell'accogliere il
gesto con il quale l'Eminenza Vostra ha voluto rimettere generosamente
nelle Nostre mani la disponibilità del Sacro Dicastero, da Lei retto in
questi anni con tanta illuminata esperienza e con pari saggezza e labo
riosità.
In tale occasione non possiamo fare a meno di rilevare che l'atto,
certamente da Lei meditato, rende nuova testimonianza alla devozione,
all'amore, alla sollecitudine, da Vostra Eminenza sempre nutriti nel
cuore verso la Chiesa e questa Sede Apostolica.
Di ciò Le siamo, Signor Cardinale, profondamente riconoscenti, men
tre Le confermiamo altresì i sentimenti della Nostra sincera stima, che
si aggiunge a quella da Lei largamente raccolta, anche presso gli altri,
nel lungo periodo di servizio nelle varie Rappresentanze Pontificie e negli
Unici della Curia Romana.
Il Nostro vivo compiacimento e la Nostra gratitudine si estendono
naturalmente per tutta la messe di bene e di meriti germogliata dal Suo
assiduo lavoro. Così Ci torna gradito alla mente il valore dell'attività da
Lei condotta nelle sedi delle Nunziature Apostoliche in Portogallo, nel
Cile e nel Brasile ; delle sapienti direttive impartite ai solerti collabora
tori nella Sacra Congregazione che regola la disciplina dei Sacramenti ;
delle cure, paterne, delicate e vigili, impiegate a favore del gregge di
fedeli nella diocesi suburbicaria di Palestrina ; nelle premure spese come
Camerlengo di Santa Romana Chiesa nei due ultimi Conclavi : e tra
questi, Ci riesce particolarmente commovente il ricordo della Sua pre
senza in quello dal quale, per Divina disposizione, Noi uscimmo con la
responsabilità del governo universale della Chiesa.
Tutta la grande raccolta di frutti che ne sono derivati ha mostrato
al Signore l'opera del Servo buono e fedele, e Noi siamo sicuri che il
Signore Gliene ha preparato ricompense, quali Egli solo può elargire
nella sua ricchezza.
Questi sono anche i Nostri voti augurali, desiderandoLe inoltre da
Lui nuovo dono di vigoria fisica, di abbondanti consolazioni spirituali e
di serenità. Nello stesso tempo vogliamo esprimere la fiducia che Ella non
Acta Pauli Pp. VI 85
mancherà di continuare a prestarci il prezioso aiuto del Suo consiglio
e di ogni altra Sua utile collaborazione.
Intanto, in auspicio delle celesti grazie, in pegno della Nostra grati
tudine e della Nostra affettuosa benevolenza, di tutto cuore Le diamo,
Signor Cardinale, l'Apostolica Benedizione.
Dal Vaticano, FU gennaio 1968, anno quinto del Nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
I X
Ad E.mum P. D. Iosephum S. R. E. Card. Pizzardo, munere Praefecti
S. Congregationis Seminariis et Studiorum Universitatibus praepositae se
abdicantem.
Signor Cardinale,
Abbiamo assai apprezzato il devoto gesto con cui Ella ha testé
dichiarato di voler mettere a Nostra completa disposizione la dire
zione del Sacro Dicastero a cui da tanti anni, senza risparmio di ener
gie, ha consacrato i tesori della sua esperienza e del suo zelo sacer
dotale.
Nel momento in cui Ella, con esemplari disposizioni di fede, compie
questo distacco dal suo ufficio, più vivo che mai sentiamo il bisogno
di dare nuova e pubblica attestazione di quei sentimenti di stima e
venerazione che nutriamo verso Lei fin dai primi anni del Nostro sacer
dozio, quando alle sue dipendenze prestavamo il Nostro umile servizio
nella Segreteria di Stato.
Sappiamo bene quanto sia stata assidua l'opera da Lei svolta nei
vari incarichi affidatiLe dai Nostri Predecessori, ma specialmente alla
direzione di codesta Sacra Congregazione, che, riguardando in parti-
colar modo la formazione del giovane Clero, costituisce uno dei settori
più importanti e delicati della Curia Romana. Di tutto ciò Noi Le
esprimiamo la Nostra più viva e affettuosa riconoscenza, mentre con la
preghiera chiediamo a Dio che voglia trasformare in ricca sorgente
di grazia e di spirituali consolazioni le fatiche da Lei sostenute per la
Santa Chiesa.
Pur accogliendo con ogni comprensione la sua rinuncia, siamo tut
tavia persuasi che la sua lunga e ricca esperienza potrà ancora giovarci
nel Nostro quotidiano lavoro; nutriamo perciò fiducia che Ella conti-
86 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nuerà ad assisterci con la saggezza dei suoi consigli e con quello spirito
di dedizione che tutti Le riconoscono.
Con tale fiducia, Noi amiamo confermar Le questi Nostri sentimenti
con l'Apostolica Benedizione, che di cuore Le impartiamo in auspicio
dei celesti favori.
Dal Vaticano, 13 gennaio 1968, anno quinto del Nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
X
Ad E.mum P. D. Gustavum S. R. E. Card. Testa, munere Pro-Praefecti
S. Consilii Ecclesiae Orientali praepositi abdicantem.
Signor Cardinale,
Fa onore al suo alto senso di responsabilità il nobile gesto con cui
Ella ha voluto testé mettere a Nostra disposizione l'incarico di Prefetto
della Sacra Congregazione Orientale.
Non abbiamo finora creduto opportuno aderire al desiderio che Ella,
fin dall'inizio del Nostro Pontificato e più volte anche in seguito, Ci ha
espresso di essere sollevata dalla direzione di codesto Sacro Dicastero.
Ma l'entrata in vigore delle nuove disposizioni sul riordinamento della
Curia Romana, comportando maggior onere di lavoro, Ci ha spinti, sia
pure con rammarico, ad accogliere con piena comprensione la sua pre
sente richiesta.
Nel momento, tuttavia, in cui Ella lascia un così importante campo
delle sue fatiche, non possiamo fare a meno di farLe giungere l'attesta
zione della Nostra viva e sincera gratitudine. A questo Ci muove non
soltanto la stima affettuosa che da antica data Ci lega alla sua persona,
ma soprattutto il giusto riconoscimento dovuto al servizio da Lei prestato
alla Santa Chiesa. E ciò tanto maggiormente Ci viene suggerito al
Nostro cuore, se, oltre al periodo di tempo nel quale Ella ha degnamente
presieduto questa S. Congregazione, volgiamo indietro lo sguardo ai mol
teplici incarichi, sempre delicati e gravosi, che la Santa Sede volle affi-
darLe, fin da quando Ella fu chiamata a lasciare la sua diletta Bergamo.
Tra l'altro, amiamo ricordare l'opera tanto apprezzata da Lei svolta
durante il periodo difficile della guerra, quale Delegato Apostolico al
Cairo, come pure gli anni trascorsi a Gerusalemme e a Berna, sempre
come Rappresentante Pontificio.
Acta Pauli Pp. VI 87
In tutti questi Unici, alle native doti di bontà e di generosità proprie
della nobile gente bergamasca, Ella seppe unire anche uno spirito di
carità sacerdotale e di fedele dedizione ai superiori interessi della Chiesa,
che La resero carissima ai Nostri Predecessori, soprattutto al venerato
Papa Giovanni XXIII, che, elevandola alla dignità della Sacra Porpora,
volle anche affidarLe la direzione di codesta S. Congregazione.
Per tali motivi, se Ci è sommamente gradito farLe ora pervenire la
pubblica testimonianza della Nostra stima e gratitudine, ancor più Ci
allieta la certezza che non rimarrà senza ampia ricompensa, da parte del
Signore, l'opera di chi ha servito con zelo la Sua Chiesa.
Amiamo, infine, sperare che Ella, Signor Cardinale, pur sollevata dal
grave peso della direzione di codesto Sacro Dicastero, vorrà conti
nuare, in altri campi e attività, a mettere a profìtto della Santa Sede
quelle doti di saggezza e di esperienza, dalle quali la Chiesa ancora
molto si aspetta.
A tale scopo Noi chiediamo al Signore che conservi ancora a lungo
le sue preziose energie, mentre in pegno della Nostra benevolenza di
gran cuore Le impartiamo la Nostra Apostolica Benedizione.
Dal Vaticano, 13 gennaio 1968, anno quinto del Nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
X I
Ad E.mos PP. DD. Maximilianum S. R. E. Card. de Furstenberg, S. Con
gregationis pro Ecclesiis Orientalibus Praefectum, et Gregorium Petrum
S. R. E. Card. Agagianian, S. Congregationis pro Gentium Evangelizatione
Praefectum, quinto revoluto saeculo a Georgii Castriotae, Skanderbeg ap
pellati, obitu.
PAULUS PP. VI
Dilecti Filii Nostri, salutem et Apostolicam Benedictionem. —
Quinto revoluto saeculo ab obitu illius Georgii Castriotae, qui SJcander-
beg est appellatus, Sacrorum Consiliorum Praefectos, quorum in dicione
catholici homines sive Albanenses sive Italici-Albanenses sunt, benigne
Nos alioqui iuvat.
Hic enim lectissimus eius terrae filius fuit, cui feliciter contigit,
ut digna apostolico Sancti Pauli ministerio haberetur ab eoque, sicuti
fertur, sparso primitus Evangelii semine fecundaretur ; cum revera
88 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ecclesia cum proprio sacerdotum ordine quarto iam ineunte saeculo
post Ch. n. inibi constituta ostendatur.
Porro eius Episcopi, ii etiam qui ad orientales ritus pertinebant,
patriarchali Romanae Sedis iuri fuerunt obnoxii, quacum inter maxi
morum Conciliorum Oecumenicorum seriem in fidei integritatem ser
vandam assiduam semper operam impenderunt.
Haec postea regio per sacrarum imaginum eversores a patriarchali
Romae, quam diximus, iurisdictione seiuncta est; verum, quamvis
exterarum impetu gentium, Christi doctrinam non profitentium, esset
capta, firma tamen in sua fide permansit, oculis animisque incolarum
in urbe Roma defixis. Ad hanc enim Apostolicam Sedem in summis
discriminibus confugere non omisit, indeque auxilium opemque in
rebus sive temporalibus sive spiritualibus numquam non hausit.
Saeculo autem quinto decimo Albanensi nationi maximae aerumnae
proptereaque über gloriae materia enatae sunt, cum ei diuturnum bel
lum contra irrumpentes Hosmanorum exercitus esset sustinendum,
qui, domicilio Constantinopolitani Imperii occupato, ipsius Occiden
tis nationibus minabantur. Quibus tenaci invictaque fortitudine Alba
nenses quinque lustra obstiterunt, idque merito virtutique summi eo
rum ducis Georgii Skanderbeg est tribuendum, cuius quidem obitus
commemoratio quinque post saecula in hunc diem incidit.
Quam ob rem magno animi Nostri gaudio didicimus, omnes Alba
nenses domi forisque saecularem huiusmodi memoriam esse celebra-
turos, egregia venerationis officia in suae patriae heroem, quem obli
visci nequeant, conferentes. Haec igitur Apostolica Sedes libenter cum
iis suam laudem nobilissimi viri consociat, quem, fidelem Ecclesiae
filium, Summi Pontifices, Decessores Nostri, tam amplis verbis sunt
prosecuti, quae nullis forsitam eius aetatis viris tribuerint. Nam ipse
quinque et viginti annos suam patriam ab hostibus servavit incolu
mem, itemque regionem tutatus est maiori periculo obnoxiam in fronte
aciei, quae munimento atque defensioni christiano populo erat. Qua
propter ven. rec. Decessor Noster Callistus III, singulare praesertim
fidei Sedisque Apostolicae studium respiciens, quo impulsus dux prae
stantissimus suos ad certamen evocabat, recte effecit coëgitque, eum
(( ultra omnes catholicos principes de fide et religione christiana optime
meritum » fuisse.1
Ceteri vero Pontifices, qui deinde deinceps ad Beati Petri Cathe-
1 Liber Brevium Callisti III, n. 298, f. 122.
Acta Pauli Pp. VI 89
dram ascenderunt longum per tempus, quo continua ipse bella gessit,
tantum afuit ut certum firmumque auxilium ei denegarent, ut etiam
validius quam pro suis viribus ei faverent.
Post tanti viri mortem, cum exterae gentes patria essent potitae,
plurimi Albanenses exsulatum abire quam ibi manere maluerunt, ea
potissimum de causa, quod nullam fere facultatem suae fidei libere
profitendae haberent. Alii itaque se in Graeciam contulerunt, alii vero
plurimi, varia demigrantes aetate, Italiam ac praesertim Bruttium
atque Siciliani attigerunt, ubi benigno liberalique hospitio excepti
sunt. Quibus omnibus adesse atque consulere Apostolica haec Sedes
numquam praetermisit, assiduo providoque studio pro temporum oppor
tunitate in eos collato. Quod aperte declaratur proximorum Decesso
rum Nostrorum praescriptis, qui tres ecclesiasticas provincias, Lun-
grensem scilicet et Planensem et B. Mariae Cryptaeferratae, totidem
traditas Pastoribus, constituerunt, praetereaque Pontificium Semina
rium iuvenibus ad sacerdotium informandis condiderunt, a Decessore
Nostro Benedicto XV appellatum.
Equidem Nos haud mediocri admiratione hosce Albanensium coetus
conspicimus non solum patriam linguam moresque servare, sed memo
riam etiam ac recordationem illius Georgii, utpote cuius commilitoni-
bus ipsi progeniti sint eiusque gesta sive narrando sive canendo redin
tegrare soleant. Neque ignoramus eos tanti viri fidem pietatemque in
Apostolicam Sedem semper retinuisse, cuius ministeriis viros dedisse
tam doctrina quam virtute clarissimos : quos inter referre placet
ipsum Decessorem Nostrum Clementem XI, ex Albana gente, qui de
antiquo Albanensi ortu honeste gloriaba tur. Qui vero ex iis in consue
tudine orientalis ritus permanserunt, ii sane providenti Dei consilio
paruisse putandi sunt, ut nempe constans ederent catholicae Eccle
siae testimonium, interque Latinos populos conversantes, famam gra-
tiamque variis ritibus et usibus conciliarent, quibus una eademque
Christi Ecclesia insigni tamquam veste exornatur. Quam ob causam
firma spe ducimur optimisque omnibus expetimus id fore, ut ii, hac
aetate quae Oecumenicum Concilium Vaticanum II subsequitur, ita
studio sese renovandi ducantur, ut traditam sedulitatem industriamque,
ad animorum salutem pertinentes, in Albanensi terra magis magisque
incitent, atque hae Orientales Ecclesiae, oecumenico spiritu imbutae,
ea fortiter suscipiant incepta, quae universam Christianorum fami
liam aiunt atque exercent.
Attamen, si plurimos haud obliviscimur prófugos, qui huc illuc
90 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
per terrarum orbem demigrarunt, Nostras potissimum cogitationes
ad eas catholicorum referimus communitates, quae in Albanensi terra
tum etiam remanserunt, cum patria a Turcis est occupata suamque li
bertatem amisit. Eae enim, quamvis cum populis non christianis vel
cum fratribus, qui vel vi vel necessitate coacti ad aliam transgressi
erant religionem, coniunctius viverent, catholicam fidem invicta con
stantia retinuerunt, usque ad vitae impendium tum Christo tum Apo
stolicae huic Sedi obsequentes. Haec autem, quantum facere potuit,
eas sustentavit adiuvitque opera sive Sacrarum Congregationum Fidei
Propagandae Ecclesiaeque Orientali praepositarum, sive impigrorum
sacerdotum Albanensium et Italicorum-Albanensium, sive denique reli
giosorum Ordinum sodalium, ut Franciscanum, Basilianorum, Igna-
tianorum, Vincentianorum ; neque solum sacram Ecclesiae hierarchiam
servavit atque confirmavit, sed sacerdotii etiam candidatos in propria
Instituta recepit Pontificiumque Seminarium in urbe Scodra fundavit.
Quae vero merita hi dilecti filii, vel sede vel natione Albanenses,
cum de religione tum de litteris patriisque rebus, et ante et post adep
tam anno millesimo nongentesimo duodecimo patriae suae libertatem,
sibi collegerunt, ea multa omnibusque pernota sunt.
Quodsi his ipsis potissimum paternae Nostrae benevolentiae carita
tem significare gaudemus, id ea de causa facimus, quod trepido animo,
novissimis hisce annis, ad eorum difficultates casusque adversos respe-
ximus, cum inique religiosa eorum libertas coérceretur ipsique Pa
stores acerba vexatione afficerentur.
Noverint igitur iidem dilectissimi filii, qui talia perpessi sunt ob
sanctum inviolabileque humani nominis patrimonium, paterno Nos animo
sibi propius adesse, itemque omnipotenti ac misericordi Deo supplicare,
ut ipsos soletur et erigat.
Nostra demum amanti cogitatione ceteros Albanenses incatholicos
complectimur, sive Orthodoxos sive Mahumedanos, quippe quos omnes
sciamus, uno quasi consilio insignium vetustorumque patriae suae
morum memores, ad Romanam hanc Sedem tamquam ad suam patro
nam semper respectasse eiusque beneficia iam inde a recuperata liber
tate ad hoc usque tempus libenter agnovisse.
In hisce ergo adiunctis redintegrata fiducia maternam opem Dei
parae Mariae Virginis a Bono Consilio imploramus, quam antiquitus,
post ipsius Georgii mortem, Genestani multa pietate excultam Alba
nenses ut Beatam Virginem Scodrensem pernoscunt.
Itaque sacris eius genibus una vobiscum, Dilecti Filii Nostri, ad-
Acta Pauli Pp. VI 91
voluti, catholicorum Albanensium voci Nostram adiungimus vocem,
id enixe petentes, ut omnium animi divinis consiliis obtempèrent futu-
raque tempora nobilissimae Albanensium nationis ut egregiis factis
superioris aetatis, ita muneri, quod summus Deus eidem in mundo
exsequendum commisit, gloriose congruant. Quorum in auspicium
vobis, Dilecti Filii Nostri, cunctisque sacrorum Antistitibus, sacerdo
tibus fldelibusque Albanensibus, sive domi sive foris sunt, Apostolicam
Benedictionem, singularis benevolentiae Nostrae testem, peramanter
impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xvn mensis Ianuarii
anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
ALLOCUTIONES
I
Ad Excellentissimo^ Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apostolicam,
novo ineunte anno Beatissimo Patri felicia ac fausta ominatos. *
Nous vous remercions, Excellences et chers Messieurs, de votre pré
sence ici et de vos voeux, formulés comme toujours avec une grande
délicatesse de sentiments et d'expression. Accueillez à votre tour les
souhaits que Nous formons du fond du cœur pour que Dieu bénisse vos
personnes et vos nations, et vous accorde à tous une année heureuse.
Mais qu'est-ce qu'une année heureuse pour des diplomates? Et peut-
on, sincèrement et sans ironie, dans le monde d'aujourd'hui, formuler
un tel souhait? Le spectacle que nous avons sous les yeux, à plus de
vingt ans de distance de la fin de la seconde guerre mondiale, ne
semble-t-il pas démontrer l'échec, au moins partiel, de la diplomatie,
et faire naître ainsi des doutes sur sa capacité à faire régner l'ordre et
la paix entre les peuples?
Que voyons-nous, en effet, en tant de pays, depuis vingt ans, et
malgré tous les efforts des diplomates, sinon des tensions, des germes
de mésentente, une série presque ininterrompue d'affrontements, de
guerres froides ou chaudes — celles-ci, limitées dans l'espace, Dieu
* Die 8 mensis ianuarii a. .1968.
92 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
merci, mais lourdes d'une permanente et terrible menace d'extension — :
en somme, une sorte d'incendie itinérant, dont les foyers ne s'éteignent
dans une partie du monde que pour se rallumer dans une autre. On
dirait presque qu'un mauvais génie, un invisible chef d'orchestre,
veille dans l'ombre à ce que le feu de la guerre ne s'éteigne jamais
tout à fait parmi les hommes.
Nous ne reviendrons pas ici sur ce que Nous avons dit dans Notre
message du 1 e r janvier. Mais pouvons-Nous oublier qu'en ce moment
même où nous échangeons des vœux, au lendemain de ces fêtes radieuses
qui invitaient l'humanité à la joie et à l'espérance, un malheureux et
cher Pays du Sud-est asiatique continue à être en proie à une guerre
affreuse, dont on n'aperçoit humainement pas d'issue dans un proche
avenir?
Faudra-t-il donc se résigner à la fatalité de la guerre? proclamer la
faiblesse ou — peut s'en faut — la faillite de la diplomatie? la consi
dérer comme une vénérable institution du passé, qui a eu, certes, ses
heures de gloire, mais qui a fait son temps, et n'a plus de place dans
notre monde, où, de toutes façons, ses formes classiques de jadis doivent
céder le pas à des contacts imprévus et inusités? On la mettrait de
côté, un peu comme on place au musée un engin de guerre que le
progrès des armements a rendu inutile.
Mais il est trop clair que loin de résoudre les terribles problèmes
du monde moderne, l'abandon du recours aux voies diplomatiques
n'aurait d'autre conséquence que de les rendre tout à fait insolubles.
Que resterait-il, en effet, sinon le recours à la force, et à une force
qui a pris de nos jours de telles proportions, qui a acquis, grâce aux
progrès de la science, de telles possibilités de destruction, que son
usage pourrait aller jusqu'à mettre en cause la survie du genre hu
main tout entier? Dilemme effrayant, et qui ne comporte pas d'autre
alternative. Car les rapports entre les peuples reposeront nécessaire
ment, ou sur la raison ou sur la force; ce sera la voie des accords, ou
ce sera celle de la ruine ; ce sera la diplomatie, ou ce sera la guerre.
Et celle des deux que Nous voudrions voir mise de côté, comme une
institution désuète qui a fait son temps, et qu'il faudrait une bonne
fois se décider à ranger parmi les antiquités devenues inaptes à ré
soudre les problèmes humains de notre époque, ce n'est pas la diploma
tie, chers Messieurs, c'est la guerre. Et en disant cela, Nous Nous
sentons en profond accord avec ceux qui, comme vous, ont donné leur
vie et consacrent leurs forces à la poursuite de ce magnifique idéal
Acta Pauli Pp. VI 93
de la lutte contre la guerre, autant dire contre la folie des hommes,
pour le triomphe de la raison et du droit, pour l'avènement d'une paix
juste et durable sur la terre.
La diplomatie ne réussit pas toujours ni partout — on ne le voit
que trop, hélas! — à créer ou à maintenir la paix. Mais elle y tend,
elle y travaille, elle y emploie ses forces et son génie, inventant sans
cesse de nouvelles initiatives, avec une patience, une persévérance,
une ténacité qui forcent l'admiration et qui, en tout cas, méritent de
lui attirer le respect et la reconnaissance de l'humanité, aujourd'hui
comme hier.
Il existe, il est vrai, une certaine forme de diplomatie qu'il serait
bon de considérer comme dépassée et abolie. C'est celle à laquelle reste
attaché devant l'histoire le nom du trop célèbre gentilhomme florentin
Nicolas Machiavel ; celle qu'on pourrait définir « l'art de réussir à tout
prix », même aux dépens de la morale ; celle dont l'unique ressort est
l'intérêt, l'unique méthode l'habileté, l'unique justification le succès;
celle qui, dès lors, n'hésite pas à se servir de la parole, non pour traduire,
mais pour déguiser la pensée ; celle qui, dans l'action, ne recule pas de
vant l'usage de la manigance, de la ruse, de la tromperie.
Mais une telle façon de faire mérite-t-elle encore le nom de diplomatie?
Ou n'en est-elle pas plutôt une forme dégénérée, pour ne pas dire une
indigne caricature? Si ces méthodes déplorables ont pu, ici ou là, passer
jadis sous le nom de diplomatie — mais à la façon d'une marchandise
frauduleuse qui se couvrirait d'une étiquette et des dehors de l'honnê
teté— est-ce faire preuve de trop d'optimisme que de considérer la
diplomatie d'aujourd'hui comme affranchie, grâce à Dieu, de beaucoup
de ces faiblesses et animée par un idéal moral plus élevé? Elle s'est, il
est vrai, libérée d'un certain formalisme, de scrupules de fidélité à
l'étiquette et au protocole; elle a renoncé à certaines formes extérieu
res. Mais celles-ci n'entraveraient-elles pas aujourd'hui sa marche
plus qu'elles ne l'aideraient? En revanche, elle se porte plus directe
ment sur les problèmes réels et concrets de la vie en société, et avant
tout sur celui qui, on peut dire, les commande tous, le problème de la
paix. Le diplomate d'aujourd'hui, conscient de l'état de l'humanité,
pratique, bien plus que l'art de réussir à tout prix, celui — autre
ment difficile — de fonder et de maintenir un ordre international, l'art
d'instaurer des relations humaines, raisonnables entre les peuples.
Il a réussi souvent à dépasser l'étroitesse des stériles antagonismes
94 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
de jadis, et il est devenu, par excellence, l'artisan de la paix, l'homme
du droit, de la raison, du dialogue, et du dialogue sincère. Car la
sincérité Nous apparaît comme inséparable de la véritable diplomatie.
Et si Nous devions dresser le catalogue des vertus du diplomate, Nous
y ajouterions la patience, car il lui en faut beaucoup, plus peut-être
aujourd'hui que jadis; Nous y ajouterions encore le sage réalisme,
celui qui sait prendre la mesure exacte du possible et de l'impossible
dans les circonstances données; et Nous couronnerions l'édifice par la
magnanimité, qui doit caractériser partout l'homme vraiment civilisé
et pénétré d'humanisme, surtout s'il a l'honneur d'être chrétien.
Qu'on ne craigne pas pour autant que le diplomate dont Nous
traçons le portrait n'en vienne, par excès d'idéalisme, à perdre de
vue l'intérêt de son Pays, qui doit rester — tout le monde en convient —
au premier plan de son horizon. Ce sens de l'intérêt se sera simple
ment élargi et intégré dans le sens objectif de la justice et de l'équité :
il se sera, en quelque sorte, universalisé. L'opinion publique contem
poraine ne s'y trompe pas : le meilleur diplomate, à ses yeux, c'est
celui qui invente les formules les plus larges, les programmes qui
s'élèvent au-dessus des intérêts limités d'une nation ou d'un groupe
d'Etats pour atteindre à l'échelle la plus vaste et viser à l'intérêt de
tous, au bénéfice commun de l'humanité.
Tous sans doute n'atteignent pas à la hauteur de cet idéal. Qui
donc voudrait soutenir que la diplomatie d'aujourd'hui est exempte
de tout reproche? Mais le remède à ses faiblesses est non moins évident :
c'est dans la mesure où elle consent à insérer toujours plus largement,
dans ses buts et dans ses méthodes, les valeurs les plus élevées de
l'ordre moral et spirituel, qu'elle peut espérer s'affranchir des défauts
auxquels une institution de ce genre est presque fatalement exposée.
Si elle le fait, si elle se propose avant tout et de façon vraiment
désintéressée de faire régner sur terre le droit, la justice et la paix,
alors elle se trouve être en accord profond avec l'Eglise catholique.
Qui s'étonnera dès lors que le Pape non seulement en fasse l'éloge
devant vous, mais qu'il agisse personnellement auprès des instances
internationales les plus hautes, qu'il recommande et appuie leurs
meilleures initiatives, qu'il se fasse lui-même auprès d'elles, à l'occa
sion, ambassadeur de paix?
La vraie diplomatie, celle qui s'inspire de critères moraux et vise
au vrai bien de la communauté internationale, celle-là a déjà, aux
yeux de l'Eglise — pour reprendre la célèbre expression de Tertullien
Acta Pauli Pp. VI 95
— une « âme naturellement chrétienne». Elle est à l'école de Celui
qui est venu du Ciel pour apporter la « paix aux hommes de bonne
volonté ». Elle porte en elle un souci du droit, une soif de vérité et de
justice qui l'apparentent aux Béatitudes de l'Evangile et assurent
son dynamisme et — au moins à longue échéance — son succès certain.
Vous le voyez, Messieurs, comme vous, Nous avons confiance dans
la diplomatie et dans son efficacité. Et si Nous parlons ainsi, ce n'est
pas, croyez-le, par un égard — qui serait ici hors de propos — pour
l'auditoire très particulièrement qualifié que vous constituez. Ce n'est
pas davantage pour avoir été personnellement associé pendant de lon
gues années, sous le pontificat de Notre prédécesseur Pie XII, aux
labeurs quotidiens de la diplomatie pontificale. C'est parce que Nous
avons confiance dans la raison humaine. Si la diplomatie, en effet, est
fidèle à l'idéal moral que Nous avons dit, qu'est-elle, sinon l'applica
tion, au domaine des relations entre les hommes, de solutions confor
mes à la raison, au sens — inné dans l'homme — du droit et de la
justice, c'est-à-dire, en définitive, conformes à ce qui distingue l'hom
me, à ce qui constitue sa dignité et sa noblesse? Disons-le sans crainte :
désespérer de la bonne diplomatie, ce serait désespérer de l'homme.
Il faudra bien qu'un jour la raison ait le dernier mot.
Les échecs de la diplomatie — trop réels, hélas! Nous le disions
tout à l'heure — ne doivent donc pas entamer Notre confiance : ils
sont, pensons-Nous et espérons-Nous, temporaires. Nos prières et Nos
vœux, comme les vôtres, comme ceux, Nous en sommes sûr, de tous les
hommes de cœur, hâteront l'heure du triomphe de la raison sur la
passion, de la paix et de la fraternité sur toutes les formes de l'intérêt
et de l'égoïsme. La victoire de la diplomatie, dans notre monde tour
menté d'aujourd'hui, ce sera, en définitive, la victoire de la sagesse et
du bon sens.
C'est vous dire de quel cœur Nous souhaitons voir bénis de Dieu
les efforts que déploiera, en faveur de la paix dans le monde, la diplo
matie de vos Pays respectifs au cours de l'année qui vient de s'ouvrir.
Et Notre pensée, vous le comprendrez sans peine, se dirige en ce
moment d'une façon tout à fait spéciale vers le Moyen-Orient, l'Extrême-
Orient asiatique, et les pays où régnent des troubles en Afrique.
Votre interprète a relevé, dans des termes trop flatteurs pour Notre
humble personne, la dernière initiative que Nous avons prise en ce
domaine : l'invitation à célébrer, le premier janvier de chaque année,
96 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
une (( Journée de la Paix ». Laissez-Nous vous dire en terminant
combien Nous avons été sensible à l'accueil que les Chefs des Etats
que vous représentez ici ont bien voulu réserver à ce message. Nous
avons pensé que Nous devions à la grande cause de la paix cette nou
velle tentative. Certes — et votre interprète l'a dit aussi excellem
ment — un tel geste ne peut « écarter en un jour le spectre de la
guerre » ; et la paix extérieure sera, dans une large mesure, le fruit
de la paix intérieure. Mais est-ce à dire que, tandis que la guerre
multiplie chaque jour les victimes, il faille attendre que l'esprit de
paix ait pénétré tous les cœurs pour mettre fin aux combats? Certes
non. Il faut, dès qu'elles se présentent, saisir les occasions de négocier.
Et il faut, en même temps, travailler à ces autres œuvres de paix, qu'a
mentionnées très opportunément votre interprète, et qui s'appellent
l'œcuménisme et le développement. Puissent, dans tous ces domaines,
se multiplier partout, en 1968, les efforts des hommes de bonne volonté !
Dieu veuille les bénir, comme Nous le prions de bénir en cet instant,
Excellences et chers Messieurs, vos personnes, vos Gouvernements et
vos peuples. Et qu'il daigne, dans sa bonté, nous accorder à tous une
année de sérénité, de bonheur et de paix!
II
Ad Excellentissimum Virum Mika Spiljak, supremi Consilii publicae rei
administrandae in Iugoslavia Praesidem. *
Monsieur le Président,
Nous sommes heureux de présenter Notre cordial souhait de bien
venue à Votre Excellence et aux illustres membres de sa suite.
Nous Vous remercions des paroles aimables que Vous Nous avez
adressées et qui laissent transparaître des sentiments et des propos que
Nous apprécions beaucoup.
Avant tout, Nous Vous prions de bien vouloir Vous faire, près de
Monsieur le Président de la République Socialiste Federative de You
goslavie, l'interprète de Notre sincère reconnaissance pour les saluta
tions et les souhaits que, par l'entremise de Votre Excellence, il Nous
a aimablement fait parvenir et que, de Notre côté, Nous échangeons
avec Nos vœux déférents de bonheur personnel.
* Die 10 mensis ianuarii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 97
Les deux points que Vous venez d'évoquer constituent l'objet de
Notre souci quotidien et le motif de Nos prières constantes vers le
Seigneur.
Il Nous plaît de savoir que le Gouvernement fédéral et les popula
tions de la Yougoslavie apprécient Nos efforts qui visent à rappeler à
ceux qui tiennent en main le sort des nations la grave obligation morale
de rechercher, à travers des négociations ouvertes et loyales, une
solution honorable à la guerre qui déchire certaines régions, et de sau
vegarder la paix là où elle peut être menacée.
Nous continuerons Notre action, malgré les multiples difficultés et,
parfois, l'incompréhension qu'elle semble rencontrer, réconforté que
Nous sommes par le consentement des hommes de bonne volonté et
surtout par la conviction que cette action rentre dans la mission que
Nous a confiée la Providence : cette mission Nous pousse, pour des
motifs supérieurs d'humanité et de charité, à Nous employer à pro
mouvoir la paix et le progrès des peuples et à soulager leur souffrance,
selon les formes qui Nous sont permises.
Avec un vif intérêt, Nous suivons les initiatives que le Gouverne
ment fédéral yougoslave a déployées en ce sens. En particulier, Nous
avons appris avec satisfaction que le Président de la République Fede
rative Socialiste de Yougoslavie a accueilli favorablement Notre invi
tation à célébrer la « Journée mondiale de la Paix », en vue de rap
peler aux esprits oublieux quel bien suprême est la sauvegarde de la
paix dans les âmes, dans les familles et entre les peuples. Nous Vous
prions de bien vouloir renouveler à Monsieur le Président Nos remer
ciements.
Avec l'attention que mérite l'importance du sujet, Nous avons
écouté votre exposé sur les rapports entre l'Eglise et l'Etat en Yougosla
vie et sur la reprise récente des rapports entre le Saint-Siège et le Gouver
nement fédéral.
Nous partageons la satisfaction de Votre Excellence et du Gouver
nement qu'elle préside pour la reprise de ces rapports. Celle-ci donne
au Saint-Siège l'espoir d'un développement ultérieur que Nous appe
lons de Nos vœux et dont Nous souhaitons qu'il produise des résultats
toujours plus positifs, à la satisfaction des deux Parties intéressées.
A cet égard, le Saint-Siège ne peut que rappeler le but suprême
que l'Eglise poursuit en tout pays, un but d'ordre essentiellement
religieux et spirituel. Elle y tend par la prédication de la doctrine
évangélique, dans le cadre de son organisation et de sa législation,
98 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
toujours respectueuses des droits légitimes de l'Etat et toujours
capables de susciter des effets salutaires pour la vie morale, sociale et
civile des populations. Les vertus que la doctrine chrétienne enseigne
et inculque sont en effet le fondement le plus assuré de toute vie sociale
bien ordonnée.
Nous n'avons pas besoin de redire à Votre Excellence en quelle
estime Nous tenons son noble Pays. Nous avons eu plaisir, en ces
derniers jours, à appeler un de ses fils les plus illustres à venir auprès
de Nous à Rome pour Nous prêter sa précieuse collaboration à la tête
d'un des plus importants organismes du gouvernement de l'Eglise.
Tandis que Nous adressons aux populations yougoslaves, dont le
bien-être Nous tient tant à cœur, Notre affectueuse Bénédiction, Nous
renouvelons à Votre Excellence et à sa suite l'expression de Notre
reconnaissance pour leur courtoise visite, en même temps que Nos
vœux les meilleurs de bonheur personnel.
I I I
Ad Excellentissimos Viros Legatos, qui Delhiensi Coetui interfuturi erant,
partes Civitatum Asiae, Africae et Americae Latinae in via progressionis
agentes.
Messieurs les Ambassadeurs,
Les paroles que vient de prononcer votre éloquent interprète Nous
ont vivement touché. En mission de bonne volonté, au nom des pays
d'Afrique, d'Amérique latine et d'Asie, en voie de développement, vous
avez eu à cœur de Nous rendre visite, avant la réunion si importante
de New Delhi. Cette seconde conférence des Nations-Unies pour le
commerce et le développement peut avoir des effets déterminants pour
l'avenir du développement intégral et solidaire de l'humanité. C'est
vous dire de quel cœur le Saint-Siège s'intéresse à sa préparation, pour
être mieux à même de participer à son déroulement.
Nous l'avons dit sans ambages dans Notre encyclique Populorum
Progressio : « Le développement exige des transformations audacieu
ses, profondément novatrices. Des réformes urgentes doivent être en
treprises sans retard )> (§ 32). Et Nous avons eu à cœur d'insister sur
l'équité qu'il faut instaurer dans les « relations commerciales entre pays
* Die 19 mensis ianuarii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 99
riches et pays pauvres )) (§ 56). C'est proprement l'enjeu de New
Delhi.
Certes, — en disant « Notre humble et cordiale parole d'espérance,
non seulement religieuse mais sociale, non seulement spirituelle mais
terrestre, non seulement pour ceux qui croient en Christ, mais pour
tous les hommes, et cette parole est toujours dictée par la lumière
qui Nous vient de la foi » , x Nous n'ignorions pas que les problèmes
techniques sont complexes de part et d'autre. Au reste, chacun sait
qu'aucune solution « magique » ne saurait les résoudre sans difficultés.
Des intérêts considérables sont en jeu, et les responsables n'ont pas
toujours une conscience suffisante de ce qu'en définitive, « nous som
mes tous solidaires )) (§ 80). Nous voudrions, quant à Nous, redire
Notre conviction fondamentale qu'entre tous est possible, est indispen
sable, un dialogue de coopération : « une collaboration volontaire qu'il
faut instaurer, une participation efficace des uns avec les autres, dans
une égale dignité, pour la construction d'un monde plus humain » (§ 54).
Aux uns et aux autres il est demandé, pour accomplir ce grand des
sein d'une humanité fraternelle, « un effort sans relâche )) (§ 47). Dans
cet effort, vous avez une place privilégiée qu'il vous revient de prendre
lors de la prochaine conférence : (( Délégués aux organisations inter
nationales, il dépend de vous que les dangereux et stériles affronte
ments de forces fassent place à la collaboration morale, pacifique et
désintéressée pour un développement solidaire de l'humanité dans la
quelle tous les hommes puissent s'épanouir ».
Avec émotion, Nous revivons les moments fraternels qu'il Nous fut
donné de passer en Inde, grâce à l'accueil empreint de délicatesse et
de sympathie que nous firent les fils de ce grand peuple. Puissent, Mes
sieurs les Ambassadeurs, ces instants privilégiés se renouveler pour
vous, et votre rencontre de New Delhi entre représentants de toute
nationalité, race, et religion, devenir fécond dialogue qui ouvre les
voies « à une vie plus fraternelle, dans une communauté humaine
vraiment universelle » (§ 85).
C'est le vœu que Nous formons à votre intention. Et de grand
cœur Nous appelons sur vos travaux l'abondance des grâces du Tout-
Puissant, «Père de tous les hommes» (§ 21).
1 Radiomessage de Pâques, 26 mars 1967.
100 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I V
Iis qui interfuerunt Coetui XXXI Romae habito a v. d. « N.A.T.O. Defenee
College ». *
Chers Messieurs,
Parvenus au terme de votre stage vous avez tenu à Nous rendre visite et à Nous présenter, comme l'ont fait les promotions précédentes de votre Collège que Nous eûmes le plaisir de recevoir en audience, l'hommage de vos sentiments déférents et filiaux. Nous sommes sensible à votre geste et, en vous souhaitant la bienvenue dans Notre demeure, Nous vous en remercions de tout cœur.
Vous allez repartir, Messieurs, dans les pays respectifs d'où vous êtes originaires. Vous occuperez ensuite dans les divers organismes et états-majors de l'Alliance atlantique des postes de responsabilité et de direction. Notre souhait est que vous emportiez de votre séjour à Rome le désir renforcé d'œuvrer en faveur de la paix, d'être, là ou vous serez appelés à exercer vos hautes fonctions, des artisans de paix.
Votre visite se situe à quelque temps à peine d'une série de démarches que Notre charge pastorale et apostolique Nous faisait un devoir d'entreprendre pour sauvegarder et affermir la paix, si dangereusement menacée en plusieurs points du globe. Nous aimons à penser que vous adhérez pleinement à ce que Nous eûmes l'occasion de dire dans Notre message du huit décembre dernier pour l'institution d'une « journée mondiale de la paix ». Permettez-Nous d'en rappeler un passage, celui où Nous disions que la paix repose sur certains fondements, comme la sincérité, la justice et l'amour dans les rapports entre les Etats et, au sein de chaque nation, entre les citoyens et leurs gouvernants. Sans cette nécessaire et indispensable liberté des individus et des peuples, ajoutions-Nous, dans toutes ses expressions, civiques, morales et religieuses, il ne saurait y avoir de véritable paix.
Il faut malheureusement reconnaître que nous sommes encore loin de cette paix dont Notre inoubliable Prédécesseur Jean XXIII, dans sa mémorable encyclique Pacem in terris, disait qu'elle a pour fondement la justice, pour moteur l'amour, pour climat la liberté et pour but la vérité. Nous sommes encore loin de cet a esprit nouveau », de cette « mentalité nouvelle » concernant l'homme, ses devoirs et ses destins, qui doit animer la vie en commun des personnes et des peuples. Mais Nous aimons à penser qu'en ce qui vous concerne, vous aimez à vous ranger au nombre des courageux partisans de cette nou-
* Die 27 mensis ianuarii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 101
velle pédagogie, qui vise à inculquer aux jeunes générations le respect des nations, la fraternité des peuples, la collaboration des Etats sur une échelle de plus en plus vaste, au service et au profit de ce développement intégral de l'homme et de l'humanité, auquel Nous avons voulu consacrer récemment un document solennel de Notre magistère: l'encyclique Populorum progressio.
C'est dans ces sentiments que Nous formons des vœux sincères et chaleureux pour votre future et noble mission au service de la paix et que Nous désirons invoquer sur vous, auditeurs de la 31 è m e session du Collège de Défense de l'OTAN, et sur vos instructeurs et supérieurs, parmi lesquels Nous saluons spécialement le Général Einar Tufte Johnsen qui quittera prochainement le commandement de ce Collège, l'abondance des bénédictions divines. Et c'est volontiers que Nous étendons cette même faveur aux membres de vos familles et aux personnes qui vous ont accompagnés ici ce matin, et auxquels Nous sommes heureux de souhaiter la plus cordiale bienvenue.
We thank you for your visit, Gentlement, at the conclusion of this session of the NATO Defence College, and We welcome you to Our home.
As you return to your respective countries, We hope you will bring with you the heartfelt appeals We have made in favour of peace. Your expérience of collaboration with colleagues of différent nations and races will prove most valuable in working towards universal peace.
With sincere good wishes for your future activities, We invoke upon you, your colleagues, your families and dear ones, richest bless-ings and grâces f rom God.
V
Ad Excellentissimum Virum Kurt Georgium Kiesinger, supremi Consilii
publicae rei administrandae in Foederatis Germaniae Civitatibus Prae
sidem. *
Exzellenz!
Hochgeehrter Herr Bundeskanzler !
Es ist Uns eine Ehre und Freude, Sie heute im Vatikan zusammen mit den Persönlichkeiten Ihres Gefolges und dem Herrn Deutschen Botschafter beim Heiligen Stuhl mit seinen Mitarbeitern willkommen zu heissen und an Sie ein herzliches Wort der Begrüssung zu richten.
* Die 3 mensis februarii a. 1968.
102 Acta- Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ihr heutiger Besuch ist beredter Ausdruck des guten Einvernehmens, das zwischen dem Heiligen Stuhl und der Bundesrepublik Deutschland auf der Grundlage des Konkordates und Teilverträgen mit einzelnen Bundesländern besteht. Mit Bewunderung folgten Wir dem Bemühen des deutschen Volkes, das durch seinen Fleiss und seine Tüchtigkeit nicht nur wieder zu Ansehen und Wohlstand gelangte und sich einen ehrenvollen Platz unter den anderen Völkern eroberte, sondern in hochherziger Weise auch den in der Entwicklung befindlichen Ländern noch zu Hilfe eilte.
Kirche und Staat, zwei selbständige Institutionen, die eine göttlichen Ursprungs, die andere naturrechtlich bedingt, sind aufeinander hingeordnet und sollen sich gegenseitig in der Durchführung ihrer gottgewollten Aufgaben unterstützen. Die bewegte Geschichte Ihres Vaterlandes beweist eindeutig : Wenn immer dieses Prinzip befolgt wurde, war es zum grossen Segen des Landes und seiner Bewohner. Kirche und Staat friedlich nebeneinander und miteinander : das ist die Botschaft des herrlichen tausendjährigen Mosaiks in Triennium bei der Lateranbasilika hier in der Ewigen Stadt.
Und einen zweiten Gedanken möchten Wir, Hochgeehrter Herr Bundeskanzler, aussprechen : die Erhaltung des Völkerfriedens.
Es erfüllt Uns mit tiefer Genugtuung, mit welch freudiger Zustimmung neben anderen Staaten auch Ihre Regierung Unserer Anregung für einen Welt-Friedenstag gefolgt ist. Wir wissen es wohl : Das deutsche Volk bemüht sich, seine berechtigten Ziele auf friedlichem Wege zu erreichen, unter bewusstem Verzicht auf jede Form von Gewaltpolitik. Und der Heilige Stuhl hat seit jeher die deutschen Rechte und die berechtigten deutschen Interessen respektiert, und ist Wege des Friedens und der Völker Versöhnung gegangen.
Für uns alle steht fest : Es gibt keinen wahren, dauerhaften, menschenwürdigen Frieden, wenn er nicht auf dem unerschütterlichen Felsen des ewigen Sittengesetzes gegründet ist, das Gott der Schöpfer unaustilgbar in die Herzen der Menschen eingeschrieben hat.
Möge das von Uns sehr geschätzte deutsche Volk, eingedenk seiner besten Traditionen, stets hinfinden zu den unversieglichen Quellen des wahren Glückes und des eigentlichen Fortschrittes : zur Verwirklichung der unwandelbaren Prinzipien der Wahrheit, der Gerechtigkeit, der Liebe und der Freiheit.
Mit diesen von Herzen kommenden Wünschen bitten Wir Sie, Hochgeehrter Herr Bundeskanzler, Ihrem Herrn Bundespräsidenten Unseren verehrungsvollen Gruss zu übermitteln. Dem ganzen deutschen Volk aber erflehen Wir für eine friedvolle glückliche Weiterentwicklung Gottes bleibenden Schutz und Segen.
Acta Pauli Pp. VI 103
V I
Ad Exc.mos Viros: Alexandrum Arguello Montiel, Vincentium Arenas,
Sweder Godefridum M. van Voorst tot Voorst, Henricum Arizaga Toral,
Yukihisa Tamura, Timon Sam Mangwazu, Iosephum Mamo Dingli, Aemi
lium Colling, Khair Mohammad Hafizuddin, Mohammed Azim Husain,
I. R. L. Kotsokoane, omnes apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis
Legatos; et ad Exc.mum Virum Ioannem Andream d'Ardia Caracciolo, item
Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentes. *
Messieurs les Ambassadeurs,
Monsieur le Ministre,
Au moment où Vos Excellences viennent de remettre entre Nos
mains les Lettres par lesquelles les Hautes Autorités de leurs Pays
respectifs les accréditent auprès de Nous, c'est à la fois la conscience
d'un devoir à remplir et un besoin de Notre âme, de vous souhaiter
à tous la plus cordiale bienvenue, et de vous manifester les sentiments
qui jaillissent spontanément de Notre cœur en une circonstance si
suggestive.
Nous aurions aimé, certes, accueillir chacun de vous séparément,
selon l'usage traditionnel. Mais soyez bien assurés que la forme col
lective, qui vient rehausser l'ampleur et la solennité de cette rencon
tre, n'enlève rien au caractère personnel des vœux que de tout cœur
Nous formons pour chacune de vos personnes, pour vos familles et
pour les nations que vous venez représenter auprès de Nous.
Vous trouverez réunies ici, Nous l'espérons, toutes les conditions
qui vous rendront facile et agréable l'exercice de votre charge. Et Nous
croyons pouvoir vous assurer que Nos collaborateurs — comme Nous-
même — auront à cœur de vous manifester toujours la plus grande
compréhension et de vous donner tout l'appui nécessaire dans l'heu
reux accomplissement de cette mission.
Certains d'entre vous trouvent ici une ambassade ou une légation
qui entretient depuis longtemps déjà des relations courtoises avec le
Saint-Siège : Nous avons l'intention de continuer avec eux les rap
ports cordiaux que Nous avions avec leurs prédécesseurs. En outre,
l'un d'entre vous inaugure aujourd'hui des rapports officiels entre son
* Die 8 mensis februarii a. 1968.
104 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
gouvernement et le Saint-Siège: Nous aimons à voir dans ce moment
historique les prémices d'un avenir riche de promesses.
La première raison d'être de ces relations diplomatiques, c'est,
vous le savez, la présence, au sein de vos nations, d'un plus ou moins
grand nombre de fidèles catholiques, groupés autour de leurs pasteurs,
et unis étroitement au Siège Apostolique. Des questions viennent
nécessairement à se poser, concernant la vie et les exigences spiri
tuelles de ces communautés chrétiennes : qu'il s'agisse de l'exercice
du culte ou des activités éducatives, sociales et charitables. L'Eglise,
suivant les enseignements du Christ son fondateur, ne désire rien
d'autre pour ses fils que la liberté de servir Dieu selon leur foi et la
possibilité d'être, aux yeux de leur pays, des citoyens à part entière.
Sous ce rapport, Nous ne pouvons que Nous féliciter de la con
fiance que Nous témoignent vos gouvernements, en assurant votre
présence auprès de Nous. N'est-ce pas en effet, le signe et le gage
d'une conviction réciproque : à savoir que tous les problèmes peuvent
être réglés dans un esprit de paix, de compréhension, de justice, à la
satisfaction de l'Eglise et dans l'intérêt de vos patries?
Mais si les deux communautés, spirituelle et temporelle, ont leur
but spécifique, qu'il serait périlleux de confondre, vous savez aussi
tout le dynamisme qu'avec leurs compatriotes les chrétiens peuvent
et veulent apporter à la promotion de leur Pays. Et Nous demeurons
Nous-même très attentif aux tâches difficiles que plusieurs de vos
gouvernements sont appelés à entreprendre dans ce domaine. Cer
taines de vos Nations viennent d'accéder à l'indépendance : Nous Nous
réjouissons avec elles de cette situation, où va pouvoir se déployer
plus librement leur propre génie, mais Nous mesurons aussi la gra
vité des charges qu'elles doivent désormais assumer par elles-mêmes.
Notre regard s'étend aussi, en ce moment, à d'autres Pays que les
vôtres, qui ont à promouvoir et à défendre leur unité en surmontant
de périlleuses tensions internes : puissent leurs diverses communautés
ethniques, respectées dans leurs droits fondamentaux, accepter une
harmonieuse collaboration au bien commun ! Nous souhaitons pareil
lement l'établissement d'une paix sereine aux peuples qui n'ont pas
établi encore de relations satisfaisantes avec leurs voisins et vivent
dans la crainte de conflits toujours renaissants.
Notre sollicitude va tout spécialement aux Pays qui doivent affron
ter dans l'immédiat les difficultés tragiques de la faim, accélérer
de façon urgente le développement économique correspondant à une
Acta Pauli Pp. VI 105
démographie toujours croissante, réformer hardiment leurs structures
sociales, et promouvoir en même temps, dans bien des cas, l'alphabé
tisation et la culture nécessaires à tout progrès social. Tels sont bien
les objectifs immenses auxquels la plupart des Pays du Tiers-Monde
ont à faire face, pour préparer une promotion vraiment humaine.
A cette œuvre grandiose, comme Nous voudrions voir associés, dans
un esprit d'équité et de collaboration désintéressée, tous les peuples
de la terre ! Nous le redisons avec force : aujourd'hui, le vrai prestige
d'un pays, sa véritable grandeur se situe au niveau de cette lutte
pacifique contre les conditions inhumaines, « la misère imméritée )),x
de tant de nos frères. Et là où la prospérité matérielle semble mettre
désormais les citoyens à l'abri des besoins élémentaires, d'autres pro
blèmes surgissent : une accession équitable au bien-être pour chaque
catégorie sociale, une reconversion incessante des industries, l'en
trée dans des structures commerciales plus vastes qui bouleversent
les conditions de travail. Plus encore, c'est l'âme même de la civilisa
tion qu'il s'agit de maintenir et de fortifier, contre un enlisement
dangereux dans l'excès de bien-être matériel : les hommes ont de plus
en plus le besoin d'être éclairés sur le sens de leur propre vie et la
marche de l'humanité.
Si Nous jetons enfin un regard sur l'ensemble du globe, il Nous
semble que tous ces nobles objectifs ne pourront se réaliser que
dans un climat de paix. Une paix juste et durable doit être recher
chée, consolidée par tous les moyens, Nous sommes heureux de voir
que des peuples de plus en plus nombreux s'acheminent vers cet idéal
d'une paix négociée, et non plus imposée par la force. Et Nous encou
rageons de grand cœur toutes les tentatives de règlement pacifique,
qu'elles soient suggérées par vos gouvernements ou par les organisa
tions internationales. Mais dans ces derniers temps, il faut bien le
dire, les menaces contre la paix, loin de diminuer, n'ont fait que
grandir, tandis que s'accroissaient les douleurs causées par la guerre.
Pour Notre part, Nous ne cessons de Nous employer, par les dé
marches de Notre ministère pastoral, à amener les responsables sur
les chemins de la paix. Et Nous sommes heureux de vous remercier
de l'accueil fait à Notre Encyclique sur le développement des peuples
et à Notre Message à l'Afrique, comme tout récemment à Notre ini
tiative pour la Journée mondiale de la Paix.
1 Litt. Encyc. Populorum progressio, nn. 9 et 67.
106 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Nos paroles voulaient exhorter d'abord de façon pressante Nos Fils
catholiques, mais elles s'adressaient aussi à tous les hommes de bon
ne volonté. C'est mû par le même esprit évangélique que Nous n'avons
pas hésité, dans le cadre de Notre mission spirituelle, à proposer les
démarches, les « bons offices » qui pourraient aider la recherche de
justes solutions acceptables pour les parties en présence. C'est vous
dire que les préoccupations de vos gouvernements trouveront toujours
chez Nous un écho positif. Nous vous écouterons avec attention, heu
reux de servir, autant que Nous le pouvons, Nos frères humains. Car
le souci du développement intégral de tout l'homme et de tous les
hommes est lié au message du Christ : il importe à un cœur chrétien
que tous les hommes aient accès à des conditions de vie dignes de
fils de Dieu, et vivent dans la paix.
Telles sont, Excellences, les dispositions dans lesquelles l'Eglise
entend s'engager dans les relations diplomatiques que vous voulez
bien, de la part de vos gouvernements, entretenir avec Nous. Nous
formons les meilleurs vœux pour qu'elles soient heureuses et fructueu
ses. De grand cœur Nous demandons au Seigneur de bénir vos per
sonnes, vos familles, les Autorités de vos pays et les peuples dont
Nous saluons avec joie, en vos personnes, les dignes représentants.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Ad Exc.mum P. D. Andream Iacobum Fougerat, Episcopum Gratianopo-
litanum, cum Hiberna Olympia Certamina ex omnibus nationibus in illa
urbe initium caperent.
Au moment où s'ouvrent à Grenoble les Jeux Olympiques Mondiaux
d'Hiver, Nous sommes heureux d'assurer organisateurs et athlètes du
vif intérêt que Nous portons à cette grandiose compétition, de Notre
estime affectueuse pour leurs personnes, de Nos encouragements et de
Nos vœux.
Tant d'efforts ont été nécessaires pour préparer cette magnifique
réalisation qui s'inscrit au bénéfice d'une authentique promotion des
hommes. Une ville et une région ont été marquées par d'importants
travaux, et ces heureux aménagements techniques profiteront demain
à tous les habitants dont le plein épanouissement humain sera ainsi
Acta Pauli Pp. VI 107
facilité. En même temps, Grenoble se préparait à donner à ses nom
breux hôtes un accueil agréable et délicat. Et voici que désormais à
pied d'œuvre tous les participants qui se sont entraînés par de longs
et patients efforts s'apprêtent à en recueillir le fruit. Nous Nous en
réjouissons vivement, heureux de cette riche vitalité et de ses promes
ses d'avenir.
Depuis leur origine, l'Eglise a toujours applaudi à ces nobles com
pétitions. Le récent Concile n'a pas manqué pour sa part de souligner
la valeur de ces activités sportives, « qui aident à conserver un bon
équilibre psychique, individuellement et collectivement y).1 Au reste,
le problème est d'ores et déjà posé d'une civilisation où un nombre
d'hommes toujours croissant pourra accéder plus largement aux loisirs.
Il lui faudra donc donner sa juste place au sain développement du
corps, indispensable à l'harmonie même de l'homme. « Il est interdit
à l'homme de dédaigner la vie corporelle, — dit encore le Concile —
... c'est la dignité même de l'homme qui exige de lui qu'il glorifie Dieu
dans son corps )). 2 Qui ne voit d'ailleurs le rôle éducatif et l'apport
de l'entraînement sportif à la formation complète de la personne? Ne
requiert-il pas souvent maîtrise de soi, patience, discipline rigoureuse,
mépris du danger, loyauté dans la compétition, sérénité devant le ré
sultat, sens de l'équipe? Autant de vertus humaines que notre époque
se doit de cultiver, pour prémunir l'homme contre les séductions amol
lissantes que présente une conception hédoniste et dégradée de la vie.
Et comment ne pas s'en réjouir? Dans un monde divisé qui cherche
comme à tâtons son unité, dans une fraternité toujours menacée et
vulnérable, votre rassemblement est un appel lancé à tous les peu
ples : cette sereine compétition peut « établir des relations fraternelles
entre les hommes de toutes conditions, de toutes nations ou de races
différentes » . 3 Certes, chaque pays va lutter ici avec ardeur pour sa
victoire, mais c'est un combat pacifique, sans haine ni mépris. Bien
plus, chacun va apprendre à reconnaître chez l'autre une valeur qu'il
ignorait. Ainsi élevés durant ces quelques jours au-dessus des conflits
qui déchirent l'humanité, puissiez-vous, chers fils, devenir les artisans
d'un rapprochement des peuples ! Puissent la sympathie et l'amitié
pour vos compétiteurs s'enraciner dans vos cœurs et les marquer pro-
1 Const. Gaudium et spes, n. 61 § 3. - Ibid., n. 14. 3 Ibid., n. 61, § 3.
108 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fondement. Revenus dans vos patries, enrichis par ces expériences
bénéfiques, vous saurez en prolonger le retentissement autour de vous
et agir comme un ferment efficace de compréhension et de paix. C'est
vous dire combien l'Eglise se réjouit d'un tel rassemblement où tous
les visages de l'humanité sont appelés à prendre leur place, elle qui
ne cesse de rassembler en un même Corps ses fils de toute provenance
et de bénéficier de la diversité de leurs apports.
Que ces journées vous apportent à tous les joies légitimes que vous
en attendez. Que le vœu de l'Apôtre « glorifiez Dieu dans votre corps » 4
se réalise dans vos personnes. C'est Notre souhait le plus cher que Nous
accompagnons de Notre affectueuse Bénédiction Apostolique.
Du Vatican, le 24 janvier 1968.
PAULUS PP. VI
4 1 Cor. 6, 20.
Sacra Congregatio pro Episcopis 109
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 3 Novembris 1967. — Cathedrali Ecclesiae Bredanae praefecit
R. P. D. Hubertum Cornelium Antonium Ernst, Vicarium Capitula
rem eiusdem dioecesis.
die 29 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Vazitanae R.P.D.
Stanislaum Lenié, Vicarium Generalem archidioecesis Labacensis, quem
deputavit Auxiliarem Excmi P. D, Iosephi Pogacnik, Archiepiscopi
Labacensis.
die Jf Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Tamallulensi R.D.
Antonium Iosephum Emery, Canonicum Capituli metropolitam Bir-
minghamiensis, quem deputavit Auxiliarem Excimi P. D. Georgii P.
Dwyer, Archiepiscopi Birminghamiensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Turrensi R. D. Ioannem Bernard,
Seminarii minoris dioeceseos Montis Pessnlani moderatorem, quem
deputavit Auxiliarem Ecc.mi P. D. Marci Lallier, Archiepiscopi Bi-
suntini.
die 6 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Tinisensi in Pro
consulari R.P.D. Geraldum Moverley, Antistitem Urbanum, Cancella
rium Curiae dioeceseos Loidensis, quem deputavit Auxiliarem Excmi
P. D. Gulielmi Gordon Wheeler, Episcopi Loidensis.
die 20 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Basileensi et Luganensi
R. D. Antonium Hänggi, S. Liturgiae Magistrum in Studiorum
Universitate Friburgensi.
die 21 Decembris. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi
P. D. Michaelis Puáic, Episcopi Pharensis, constituit Exc. P. D. Cae-
lestinum Bezmalinovic, Episcopum tit. Hadrumetinum.
die 23 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Gerontopolitanae, noviter
110 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
erectae, Exc. P. D. Hugonem Gerbermann, hactenus Episcopum titu
larem Amathusium in Palaestina et Praelatum Gerontopolitanum.
die 30 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Vegeselitanae in
Byzacena R. D. Alfredum Torres, sacerdotem consiliarium Sodalitatis
ab Actione Catholica in archidioecesi Moreliensi, quem deputavit Au
xiliarem Exc.mi P. D. Michaelis Darii Miranda et Gómez, Archiepi
scopi Mexicani.
die 2 Ianuarii 1968. — Cathedrali Ecclesiae Camdensi Exc. P. D.
Georgium Henricum Guilfoyle, hactenus Episcopum tit. Marazanen-
sem.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Volturnensi
Exc. P. D. Iosephum Schroffer, Sacrae Congregationis pro Institutione
Catholica a Secretis, hactenus Episcopum Eystettensem.
die 3 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Simitthensi Exc.
P. D. Iosephum A. Papineau, hactenus Episcopum Joliettensem.
— Cathedrali Ecclesiae .Ioliettensi Exc. P. D. Renatum Audet,
hactenus Episcopum tit. Chonochoritanum.
die 5 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Talaptulensi Exc.
P. D. Thomam L. Noa, hactenus Episcopum Marquettensem.
— Cathedrali Ecclesiae Marquettensi Exc. P. D. Carolum Alexan
drum Salatka, hactenus Episcopum tit. Carianensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Rusuccurrensi R. P. D. Dionysium
W. Hickey, Vicarium Generalem dioeceseos Roffensis in America,
quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Fultonis I. Sheen, Episcopi
Roffensis in America.
-— Titulari episcopali Ecclesiae Tanudaiensi R. D. Ioannem E. Me
Cafferty, parochum S. Theodori Mart., e dioecesi Roffensi in America,
quem deputavit Auxiliarem Excfmi P. D. Fultonis I. Sheen, Episcopi
Roffensis in America.
— Titulari episcopali Ecclesiae Vanarionensi R. P. D. Raymundum
Iacobum Vonesh, ex archidioecesi Chicagiensi, Vicarium Generalem
dioeceseos Joliettensis in Illinois, quem deputavit Auxiliarem Excmi
P. D. Romei R. Blanchette, Episcopi Joliettensis in Illinois.
die 16 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Veglensi Exc. P. D. Carme
lum Zazinovié, hactenus Episcopum tit. Lebessenum.
die 18 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Putiensi in Byza
cena R. D. Michaelem Obando Bravo, sodalem Societatis S. Francisci
Salesii, rectorem Collegii (( Don Filippo Rinaldi » in civitate vulgo
Sacra Congregatio Rituum 111
San Salvador (El Salvador), quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D.
Octavii Iosephi Calderón y Padilla, Episcopi Matagalpensis.
die 29 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Midensi R. P. D. Ioannem
McCormack, Vicarium Capitularem dioecesis Midensis.
die SI Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Tanaramusensi Exc.
P. D. Petrum Gulielmum Bartholome, hactenus Episcopum S. Clo-
doaldi.
die 1 Februarii 1968. — Cathedrali Ecclesiae Yarmuthensi R. D.
Augustinum Aemilium Burke, ex archidioecesi Halifaxiensi, curionem
ad S. Anselmum in pago vulgo « West Chezzetcook ».
die 7 Februarii. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Succubensi Exc. P. D. Georgium Cabana, hactenus Archiepiscopum
Sherbr ookensem.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
i
VICENTINA
Beatificationis et canonizationis Servae Dei Iosephinae Bakhita, Instituti
Filiarum a Caritate.
SUPER DUBIO
An signanda sit Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum
de quo agitur.
Miranda inter Causas Sacrae Rituum Congregationis iudicio pro
positas, eminet ea, quae de Serva Dei Iosephina Bakhita agitur; haec
enim, captivitati primum obnoxia et libertate deinde donata, baptismum
recepit, vitam religiosam amplexa est, et virtutum exercitio ad sancti
tatis culmen properavit.
Locus tempusque originis, qui eius parentes fuerint, prorsus igno
ratur ; anno enim fere 1870 nata est in Africa, in regione Sudaniensi, e
parentibus paganis, naturalem religionem colentibus, bonisque tempo
ralibus ditatis. Puellula sex fortasse annorum a praedonibus rapta
112 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fuit et, vehementi dolore afflicta, in longinquas dissitasque regiones
pedestri itinere ducta et iterum atque iterum vendita et in servitutem
redacta.
Multa horribilia toleravit, praesertim apud quendam ducem mili
tum, cum corpus eius notis signaretur et mamillae auferrentur. Forti
tamen animo omnia tormentorum genera sustinuit, et numquam, etiam
in atrocioribus cruciatibus, est conquesta. Natura mitem et submissam
semper se praebuit. At Deus miserentissimus ei praesto fuit, nam ab
italico Consule urbis Chartum empta fuit, qui benigne eam habuit et,
biennio post, secum in Italiam adduxit.
In pago Mirano Veneto apud religiosissimam familiam domini Illu
minati Cecchini mansit, ubi prima rudimenta fidei didicit. Venetiis
deinde in Catechumenarum sedem, cui Filiae a Caritate Canossianae
praeerant, recepta fuit atque, gravissimis dissensionibus evictis, ex
parte coniugis Consulis, quae eam in Africam una cum filia secum
ducere volebat, intercedentibus Cardinali Dominico Agostini, Patriarcha
Venetiarum, nec non et regio Procuratore, ope legis libertate donata
fuit ac in civilium populorum consortium admissa.
A sororibus diligenter instituta, die 9 ianuarii anno 1890 sacris
baptismi undis est regenerata ab ipso Cardinali Patriarcha : imposita
ei fuerunt nomina Iosephinae Margaritae Fortunatae Mariae. Eodem
die sacro chrismate est unita et eucharistico epulo primum nutrita.
His caelestibus donis locupletata, apud Sorores commorari maluit
ut Dei voluntatem de genere vitae ineundo pernosceret. Ad hoc per an
num férvidas preces ad Deum admovit, sacramentis saepissime animam
reiecit, confessariique monita diligenter exquisivit. Demum vocem Dei
ad vitam religiosam invitantis intime persentiens, habitum Sororum
Canossianarum instanter postulavit. Voti tandem compos facta, die 7
decembris anno 1895 Veronae, in domo principe Instituti, novitiatum
incipere est permissa, in cuius decursu omnium virtutum specimina
praebuit. Die 8 decembris sequenti anno religiosa vota nuncupavit.
Venetias in domo Catechumenorum reversa, ac deinde in oppidum
Schio translata, plura commissa ei fuerunt viiia officia, in quibus
obeundis eius peculiares virtutes eluxerunt, praesertim angelica puri
tas, plena propriae voluntatis abdicatio, impigra fervensque in Deum
et proximum caritas. Ab anno 1933 ad 1935, superiorum voluntati
obsecundans, quandam aggressa est missionariam peregrinationem per
Italiae fines, ut missionibus sui Instituti operam adiutricem praeberet
et eleemosynas colligeret.
Sacra Congregatio Rituum 113
Nominis famam protinus assecuta, Dei Famula diuturnam ac mole
stam curiosorum frequentiam patienter et longanimiter tulit, quos tamen
humilibus sermonibus ad amorem Dei perducere nisa est. Varios graves
que morbos patienter et hilari semper animo tulit. Tandem, sanctis
roborata Sacramentis, die 8 februarii anno 1947 in oppido Schio puris-
simam animam Deo reddidit.
Post obitum fama sanctitatis, qua viva fruita est, clarior evasit;
quapropter in Curia episcopali Vicentina Processus ordinarii informa
tivi inter annos 1955-1958, iuxta sacros canones, instructi fuerunt, ac
Romam transmissi, quos Sacra Rituum Congregatio diligenti studio
perpendit. Omnibus vero excussis, die 12 iunii anno 1959 decretum
super scriptis editum fuit, ut ad ulteriora procedi posset.
Interim plures ad Apostolicam Sedem postulatoriae litterae perve
nerunt introductionem Causae Servae Dei deposcentes.
Tandem, servatis omnibus de iure servandis, instante Revmo P. Theo-
doro a S. Familia, Ordinis SS. Trinitatis, Causae Postulatore legitime
constituto, in ordinaria particulari Sacrorum Rituum Congregatione
die 25 aprilis 1967 habita, Emus ac Revmus Dominus Paulus Cardinalis
Giobbe, Causae Ponens seu Relator, dubium discutiendum proposuit :
An signanda sit Commissio introductionis Causae Servae Dei, in casu
et ad effectum de quo agitur. Et Emi ac Revmi Patres sacris tuendis
ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, votis quoque
inspectis Praelatorum Officialium, re mature perpensa, rescribere cen
suerunt : Signandam esse Commissionem, si Sanctissimo placuerit.
Facta demum de praefatis Sanctissimo Domino nostro Paulo
Papae VI per infrascriptum S. Rituum Congregationis Secretarium
relatione, Sanctitas Sua propria manu Commissionem introductionis
Causae Servae Dei Iosephinae BaJchita, Instituti Filiarum a Caritate,
signare benigne dignata est.
Datum Romae, die 14 Iulii 1967.
ARCADIUS M. Card. LARRAONA, Praefectus
L . $ S.
& Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., Secretarius
8 - A. A. S.
114 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
MATRITENSIS
Beatificationis et canonizationis Servae Dei Mariae Teresiae González-
Quevedo Cadarso a Iesu, Sororis professae Congregationis Carmelitarum
a Caritate.
SUPER DUBIO
An signanda sit Commissio introductionis Causae, in casu et ad effectum
de quo agitur.
Sanctorum fecunda parens, Christi Ecclesia nullo umquam tempore
Deo et mundo sanctitatis flores proferre destitit, virgines nempe, quae
terrenas voluptates despicientes atque ad caelestia semper intentae,
omnium admirationem moverunt. Inter sanctitatis flores Ecclesiae viri-
darium hac nostra aetate exornantes, merito adscribitur Dei Famula
Maria Teresia González-Quevedo Cadarso, quae, divitiis et voluptatibus
saeculi posthabitis, Iesum Christum est secuta, qui declinavit super
eam quasi fluvium pacis replevitque eam dulcedine et gaudio. Brevi
enim vivens tempore explevit vere tempora multa, nam vigesimo aetatis
anno, ut flos campi recisa, ad gaudia aeterna volavit, odorem suavi-
tatis ob eximias virtutes post se relinquens.
Matriti in Hispania die 14 aprilis anno 1930 nata, parentes habuit
Callistum, in arte medica peritum, et Carmelam Cadarso, non modo
bonis terrenis et nobilitate, sed et virtutibus praeclaros; post sex dies
sacri Baptismi undis est renata, Mariae Teresiae Iosephinae nominibus
inditis. Domi infantiam transegit, suorum affectu curisque recreata,
et iam a tenera aetate in Beatissimam Virginem peculiari ferebatur
pietate.
Taeterrimo civili bello Hispaniam vastante, Matritum relinquere
coacta est et Cantabriae oppidum Barripolacio petere, ubi, ingenti
animi fervore, die 29 iulii 1938 Angelorum pane primum est refecta,
octavo aetatis anno, a patre et a sacerdote optime praeparata. Postero
anno, die 9 novembris, Matriti Sacramentum Confirmationis suscepit.
Scholas apud Sorores Carmelitas a Caritate Vallisoleti adivit in
collegio Campo Grande, ubi prima rudimenta didicit; Matriti postea
apud easdem Sorores studia perfecit.
Acri praedita indole, libertatis cupida, disciplinae iugo indocilis,
litterarum studio infensa, aliqua exercitatione ludiera delectabatur. Hoc
Sacra Congregatio Rituum 115
vero minime obstante, virtute caritatis, modestiae et religionis elucebat.
Marialis Rosarii preces cotidie recitabat et pium devotionis officium in
honorem Deiparae devotissime peragebat. In Congregationem Maria-
nam cooptata die 8 novembris 1943, omnibus sodalibus pietatis exem
plum praebere numquam destitit. Propositi tenax, ab ipso consecratio
nis die morum mutationem forti animo est aggressa : iuvenilis aetatis
menda omnino removit, novam vitam inire studuit et ad perfectionis
apicem totis viribus contendit. Nil mirum igitur si Sponsi vocem hor-
tantis ut omnia in mundo relinqueret, audivit et secuta est. Religiosae
vocationis signa per sentire iam coepit. Parentibus igitur ex animo
assentientibus, die 23 februarii anno 1948 Sororibus Carmelitis a Cari
tate se aggregans, die 8 septembris eiusdem anni religiosam vestem
ingenti gaudio induit. Novitiatum agens, sibi proposuit Deo etiam
in minimis deservire, propriam voluntatem abnegare, naturae difficilia
aggredi, regularum et moderatricum iussis demisse obtemperare, cari
tatem erga sodales hilari semper vultu omnino exercere.
Dum propriae perfectioni mirabiliter tota incumbit et ad Christi
regnum inter infideles dilatandum properare desiderat, gravi morbo
correpta est, quem invicto animo toleravit. Cum supremum instare diem
persentiret, ad religiosa vota nuncupanda etsi adhuc novitia admissa
fuit die 24 ianuarii 1950. Postremos dies in religionis et caritatis officiis
ferventer exhibendis devotissime transegit. Morte iam adveniente, oculis
ac manibus in caelum sublatis, Deiparam clara voce allocuta est :
(( Mater mea veni, suscipe me et me tecum in caelum trahe ». Hisce
prolatis verbis purissimam animam Deo reddidit Matriti die 8 apri
lis 1950.
Servae Dei funus solemniter peractum est, innumera fidelium turba
adstante quae una voce eam sanctam conclamabant. Huiusmodi sancti
tatis fama in dies percrebrescebat, qua permotus, Excmus Episcopus
Matritensis iuridicas inquisitiones instituit inter annos 1954-1958, quas
deinde Romam transmisit.
Servatis interim omnibus de iure servandis, Sacra Rituum Congre
gatio die 28 iunii 1961 super scriptis decrevit, ut ad ulteriora procedi
posset. Plurimae insuper postulatoriae litterae Patrum Cardinalium,
Archiepiscoporum, Episcoporum, Moderatorum Ordinum et Congrega
tionum Religiosarum ad Apostolicam Sedem pervenerunt Causae intro
ductionem deposcentium.
Instante postea Revmo P. Theodoro a S. Familia, Ordinis SS. Trini
tatis, Causae Postulatore, infrascriptus S. Rituum Congregationis Car-
116 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dinalis Praefectus, Causaeque Ponens seu Relator, in ordinario parti
culari Coetu eiusdem S. Congregationis die 25 aprilis anni huius coacto,
dubium discutiendum proposuit : An signanda sit Commissio intro
ductionis Causae in casu et ad effectum^ de quo agitur. Et Emi ac Revmi
Patres sacris tuendis ritibus praepositi, post relationem ipsius Cardi
nalis Ponentis, votis quoque inspectis Praelatorum Officialium, omnibus
mature perpensis, rescribere censuerunt : Signandam esse Commissio
nem , si Sanctissimo placuerit.
Facta demum de praefatis Sanctissimo Domino nostro Paulo Papae VI
per infrascriptum S. Rituum Congregationis Secretarium fideli rela
tione, Purpuratorum Patrum sententiam Sanctitas Sua probare et
propria manu Commissionem introductionis Causae Servae Dei Mariae
Teresiae Qonzález-Quevedo Cadarso a Iesu, Sororis Congregationis
Carmelitarum a Caritate, signare benigne dignata est.
Datum Romae, die 14 Iulii 1967.
ARCADIUS M. Card. LARRAONA, Praefectus
L. © S.
83 Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., Secretarius
SACRA CONGREGATIO
PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE
SEU DE PROPAGANDA FIDE
i
P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI , successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die IS Iulii 1967. — Cathedrali Ecclesiae Gingianae praefecit R. P.
Iosephum Willigers, sodalem S. Ioseph de Mill Hill.
die H6 Septembris. — Cathedrali Ecclesiae Lueboënsi R. D. Fran
ciscum Kabangu, e clero saeculari.
Sacra Congregatio pro gentium evangelizatione 117
— Cathedrali Ecclesiae Ludovicanaé, noviter erectae, Exc. P. D.
Bernardum Meis, adhuc Archiepiscopum Luluaburgensem, cui servavit
titulum archiepiscopalem ad personam.
— Cathedrali Ecclesiae Dorumaënsi, noviter erectae, R. P. Guliel-
mum Van den Elzen, sodalem Ordinis S. Augustini.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Zucchabarita-
nae Exc. P. D. Nicolaum Kinsch, hactenus Archiepiscopum Kisan-
ganiensem.
— Metropolitanae Ecclesiae Kisanganiensi R. D. Augustinum Fataki,
e clero saeculari.
— Metropolitanae Ecclesiae Luluaburgensi Exc. P. D. Martinum
Bakole, hactenus Episcopum Sullectinum.
die 12 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Keimoesanae R. P. Ioannem
Minder, sodalem Instituti Oblatorum S. Francisci Salesii.
die lk Octobris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Bavagalianensi Exc. P. D. Ioannem Baptistam Hubertum Theunissen,
hactenus Archiepiscopum Blantyrensem.
die 16 Octobris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
de Giru Marcelli Exc. P. D. Antonium Grauls, hactenus Archiepisco
pum Gitegaënsem.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Trebanae R. P. D.
Aloisium Accogli, quem deputavit Pro-Nuntium Apostolicum in Sinis.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Missuensi R. P. D.
Ioannem Mariani, quem deputavit Pro-Nuntium Apostolicum in Sé
négal et Delegatum Apostolicum in Africa Occidentali.
die 7 Novembris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Eccle
siae Legensi R. P. D. Paulum Mosconi, quem deputavit Pro-Nuntium
Apostolicum in Insula Madagascaria.
die 9 Novembris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Seminensi R. P. D. Petrum Aloisium Sartorelli, quem deputavit Pro-
Nuntium Apostolicum in Kenya et Delegatum Apostolicum in Africa
Orientali.
die 23 Novembris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Vazaritanae Diddensi Exc. P. D. Laurentium Leonem Graner, hacte
nus Archiepiscopum Dacchensem.
die 29 Novembris. — Metropolitanae Ecclesiae Blantyrensi Exc. P. D.
Iacobum Ciona, hactenus Episcopum Bacanariensem.
— Metropolitanae Ecclesiae Portus Hispaniae R. D. Gordonium
Antonium Pantin, sodalem Congregationis Sancti Spiritus.
118 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
— Cathedrali Ecclesiae Saliensi Exc. P. D. Arturum Franciscum
Fox, hactenus Episcopum Rhinocoruritanum.
— Cathedrali Ecclesiae Jhansiensi R. D. Baptistam Mudartha, e
clero saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Kikuitensi Exc. P. D. Alexandrum Mbuka-
Nzundu, hactenus Episcopum Cataquensem.
— Cathedrali Ecclesiae Jalpaiguriensi R. D. Franciscum Ekka,
e clero saeculari.
— Titulari episcopali Ecclesiae Thuccensi Terebentinae Exc. P. D.
Andream Lefebvre, hactenus Episcopum Kikuitensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Sicilibbensi R. P. Robertum Ludo-
vicum Whelan, sodalem Societatis Iesu, quem constituit Coadiutorem
cum iure successionis Excmi P. D. Francisci Gleeson, Episcopi de
Fairbanks.
— Titulari episcopali Ecclesiae Thubursicensi - Bure R. D. Vinni-
baldum Menezes, quem deputavit Auxiliarem Emi P. D. Cardinalis
Valeriani Gracias, Archiepiscopi Bombayensis.
die IJf Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Unizibirensi
Exc. P. D. Pium Bonaventuram Dlamini, hactenus Episcopum Um-
zimkulensem, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Alfonsi Streit,
Episcopi Collis Mariae seu Mariannhillensis.
die 11 Ianuarii 1968. — Cathedrali Ecclesiae Makurdiensi Exc.
P. D. Donaldum Iosephum Murray, sodalem Congregationis Sancti
Spiritus.
— Cathedrali Ecclesiae Moshiensi R. D. Iosephum Sipendi, e clero
saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Baflensi, noviter erectae, R. P. Andream
Loucheur, sodalem Congregationis Sancti Spiritus.
— Titulari episcopali Ecclesiae Furnitanae minori Exc. P. D.
Georgium Mercier, hactenus Episcopum Laguatensem.
— Cathedrali Ecclesiae Laguatensi R. P. Ioannem Mariam Raim-
baud, sodalem Societatis Missionariorum Africae.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Thimidorum Re-
giorum Exc. P. D. Thomam Pothacamury, hactenus Archiepiscopum
Bangalorensem.
Sacra Congregatio pro gentium evangelizatione 119
II
CHURCHILLPOLITANA
(CHÜRCHILLPOLITANA - SINUS DE HUDSON)
DECRETUM
De nominis mutatione
Cum Exc.mus ac Rev.mus Dominus Marcus Lacroix, Episcopus
Churchillpolitanus, proposuisset ut praesens denominatio suae dioecesis
permutaretur, Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione, re
mature perpensa auditoque favorabili voto Exc.mi ac Rev.mi Domini
Emmanuelis Clarizio, Archiepiscopi titulo Claudiopolitani in Isauria
atque Apostolici in ditione Canadensi Delegati, censuit ut supradicta
dioecesis deinde ChurcMllpolitana - Sinus de Hudson nuncuparetur,
atque, per praesens Decretum, vigore facultatum sibi a Sanctissimo
Domino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI concessarum, hanc
novam denominationem ratam habet.
Datum Romae, ex Aedibus eiusdem Sacrae Congregationis de Pro
paganda Fide, die 29 mensis Ianuarii, anno Domini 1968.
G. P. Card. AGAGIANIAN, Praefectus
L. & S.
83 Sergius Pignedoli, Archiep. tit. Icon., a Secretis
120 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales
I
ROMANA Nullitatis matrimonii (Bucci-Rossi)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Pauli Rossi,
conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparendum, aut
per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali
S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 3 apri
lis 1968, hora undecima, pro concordatione vel subsignatione sequentis
dubii :
An constet de matrimonii nullitate in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Pauli Rossi, curare debent ut ipse
de hac edictali citatione rite moneatur. *
Adamus Pucci, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 25 mensis ianuarii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Paul Rossi, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 3 avril 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Paul Rossi devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Sacra Romana Rota 121
II
VASHINGTONENSIS
Nullitatis matrimonii (Hugin - Samorini)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Serenae Sa-
morini, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in
diem 11 maii 1968, hora undecima, pro concordatione vel subsignatione
sequentis dubii :
An sententia Rotalis diei 11 aprilis 1961 confirmanda vel infir
manda sit, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedictae dominae Serenae Samorini, curare debent
ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Gerardus M. Rogers, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 31 mensis ianuarii, a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Serena Samorini, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 11 mai 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
La sentence du Tribunal de la Rote en date du 11 avril 1961 doit-elle être confirmée ou infirmée, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de la dite M.me Serena Samorini, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
122 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
S. IACOBI IN CHILE
Nullitatis matrimonii (Ossa Concha - Couve Echeverría)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Georgii Couve
Echeverría, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in
diem 10 maii 1968, hora undecima, pro concordatione vel subsignatione
sequentis dubii :
An sententia Rotalis diei 6 martii 1967 confirmanda vel infir
manda sit, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Georgii Couve Echeverría, curare
debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Nicolaus Ferraro, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 10 februarii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. George Couve Echeverría, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 10 mai 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
La sentence du Tribunal de la Rote en date du 6 mars 1967 doit-elle être confirmée ou infirmée, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit George Couve Echeverría, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Sacra Romana Rota 123
IV
SOUTHWARCENSIS
Nullitatis matrimonii (Calleja - Travers Tauss)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Antonii Travers
Tauss, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparen
dum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in
diem 29 aprilis 1968, hora meridiana cum dimidio, pro concordatione vel
subsignatione sequentis dubii :
An constet de nullitate matrimonii in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Antonii Travers Tauss, curare
debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Emmanuel Bonet, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 12 februarii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Antoine Travers Tauss, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 29 avril 1968, à 12 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Antoine Travers Tauss, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
124 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
TRIBUNAL VICARIATUS URBIS
Citatio edictalis
NEAPOLITANA
Nullitatis matrimonii (Milo - Mackey)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Leslie William
Mackey, 58 annorum, in Anglia nati et in causa de qua supra conventi,
eundem citamus ad comparendum coram Tribunali Appellationis Vica
riatus Urbis (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma) vel coram
Curia S. Fidei in America Septentrionali (213 Catbedral Place, P. O.
Box 2299, Santa Fè - New Mexico), aut per se aut per procuratorem
legitime constitutum, die 30 martii 1968, hora duodecima, ad dubium
concordandum :
An constet de nullitate matrimonii, in casu.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedicti domini Leslie William Mackey, curent
ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
M. Magliocchetti, Officialis
Ex Aedibus Tribunalis Appellationis Vicariatus Urbis, die 10 fe
bruarii 1968. A. Longo, V. Cancellarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Leslie William Mackey, âgé de 58 ans, né en Angleterre et défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma) ou devant la Curie de Santa Fe (213 Cathedral Place, P. O. Box 2299, Santa Fe - New Mexico), le 30 mars 1968, à 12 heures, pour concorder le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Leslie William Mackey, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Diarium Romanae Curiae 125
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Mercoledì, 10 gennaio 1968, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Udienza Sua Eccellenza il Signor MIKA SPILJAK, Presidente del Consiglio Esecutivo Federale di Jugoslavia.
Sabato, 3 febbraio 1968, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Visita ufficiale Sua Eccellenza r On. Dott. KURT GEORG KIE-SINGER, Cancelliere della Repubblica Federale di Germania.
Mercoledì, 24 gennaio 1968, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Udienza Sua Eccellenza il Signor ION GHEORGHE MAURER, Presidente del Consiglio dei Ministri di Romania.
Giovedì, 8 febbraio 1968, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, le Loro Eccellenze i Signori :
ALEJANDRO ARGUELLO MONTIEL, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Nicaragua;
VICENTE ARENAS, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario delle Filippine;
Barone SWEDER GODFRIED MARIA VAN VOORST TOT VOORST, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Olanda;
ENRIQUE ARIZAGA TORAL, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario dell'Ecuador;
YUKIHISA TAMURA, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Giappone;
TIMON SAM MANGWAZU, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Malami;
JOSEPH MAMO DINGLI, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Malta;
EMILE COLLING, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Lussemburgo ;
KHAIR MOHAMMAD HAFIZUDDIN, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Pakistan;
MOHAMMED AZIM HUSAIN, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario dell'India;
J. R. L. KOTSOKOANE, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Lesotho;
D. GIANNANDREA D'ARDÍA CARACCIOLO Principe di Cursi, Inviato Straordinario e Ministro Plenipotenziario della Repubblica di San Marino.
126 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Oon Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha nominato :
9 settembre 1967. S. E. Revma Monsig. Del Mestri Guido, Arcivescovo tit. di Tuscamia, Delegato Apostolico nel Messico.
9 novembre » S. E. Revma Monsig. Sartorelli Pierluigi, Arcivescovo tit. di Semina, Delegato Apostolico in Africa Orientale.
» » » S. E. Revma Monsig. Sartorelli Pierluigi, Arcivescovo tit. di Semina, Pro-Nunzio Apostolico nel Kenya.
» » » S. E. Revma Monsig. Mosconi Paolo, Arcivescovo tit. di Leges, Pro-Nunzio Apostolico nel Madagascar.
15 dicembre » S. E. Revma Monsig. Innocenti Antonio, Arcivescovo tit. di Eclana, Nunzio Apostolico in Paraguay.
23 » » S. E. Revma Monsig. Graveiii Giovanni, Arcivescovo tit. di Suas, Nunzio Apostolico in Bolivia.
Oon Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha nominato :
Assistenti al Soglio Pontificio :
1 marzo 1967. S. E. Revma Monsig. López Umana Giuseppe Ignazio, Arcivescovo di Cartagena in Columbia.
25 novembre » S. E. Revma Monsig. Woznicki Stefano S., Vescovo di Saginaw.
14 » » S. E. Revma Monsig. Machado y Escobar Michele Angelo, Vescovo di San Miguel.
» » » S. E. Revma Monsig. Barrera y Reyes Beniamino, Vescovo di Santa Ana.
13 dicembre » S. E. Revma Monsig. Cuenco Giuseppe Maria, Arcivescovo di Jaro.
Protonotari Apostolici ad instar participantium:
15 settembre 1967. Monsig. Teobaldi Alfredo {Svizzera). 1 dicembre » Monsig. Pesavento Aldo (Padova).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha nominato :
Camerieri segreti soprannumerari di Sua Santità:
22 marzo 1966. Monsig. Pérez Morales Ovidio (Caracas). » » » Monsig. Rosales Carlo Raffaele (Caracas).
10 dicembre » Monsig. Tillmann Paolo (Breslavia).
Diarium Romanae Curiae 127
10 dicembre 1966. Mons ig- Berchthold Alfredo (München und Freising). » » » Mons ig- Holzer Giuseppe (München und Freising). 8 giugno 1967. Mons ig. Winkler Giorgio (Breslavia).
28 » » Mons ig- Huber Francesco (Freiburg im Breisgau). » » » Mons ig- Clark Eugenio (New York).
eo luglio » Mons ig. Fimlin Giacomo Clifford (Scranton).
11 » » Mons Lg- Baümel Giuseppe (Regensburg). 2 agosto » Mons ig. Heimerl Giovanni (Graz-Seckau). 5 » » Mons ig- Healy Giovanni (New York). 9 » » Mons] ig- Bertoli Giuliano (Venezia). » » » Mons] ig- Daltin Attilio (Venezia).
18 Mons ig. Kruschina Stefano (Hildesheim). » » » Mons ig- Kubek Giuseppe (Hildesheim).
22 » » Mons Lg- Lahnsteiner Giuseppe (Salzburg). 4 settembre » Mons Lg- Schlachter Clarenzio (Evansville). » » » Mons] lg- Vollmer Romano (Evansville).
» » Mons lg- Bickerstaffe Antonio (Middlesbrough). 19 » » Mons lg. Greco Concetto (Catania).
» » » Mons] Lg- Badariotto Enrico (Pinerolo). » » Mons Lg. Cicconofri Raoul (S. Severino Marche). » » Mons Lg- Palmucci Alberico (S. Severino Marche).
26 » » Mons] Lg- Albertini Giacinto (Brescia). » » » Mons Lg- Berardi Giuseppe (Brescia). » » » Mons lg- Canesi Agostino (Brescia). » » » Mons Lg- Foglio Dino (Brescia).
Mons] Lg- Monolo Renato (Brescia). » » Mons] g- Pozzi Angelo (Brescia). » » Mons Lg- Testa Alessandro (Brescia).
» » » Mons] g- Bassino Domenico (Ivrea). 29 Mons] Lg- Brugnani Giovanni (Lodi). 4 ottobre » Mons] g- Zerrillo Francesco (Benevento).
13 » » Monsi g. Gmür Alfonso (Basel). » » » Mons] g. Trotta Antonio (Lecce). » » » Mons] g- Benvegnei Alessio (Padova). » » » Mons] g- Giacomello Ugo (Padova). » » » Mons] g- Miotto Sante (Padova).
14 » » Monsi g- Zanon Eugenio (Bologna). 16 » » Mons] g- Circi Norberto (L'Aquila). 24 » » Mons] g- Lobo Francesco Ernesto (Bombay).
» » » Mons] g- Lobo Teofilo (Bombay). » » Mons] g- Santana de Sousa Rocco Sebastiano (Bombay)
28 » » Mons] g- Cutuli Filippo (Acireale). » Monsi g- Di Santo Salvatore (Acireale).
» » Mons] g- Grasso Rosario (Acireale). » » » Monsi g- Messina Michele (Acireale).
» » Monsi g- Sinatra Salvatore (Acireale). 7 novembre » Monsi g- Bruni Renato (Faenza).
128 Acta Apostolicae Sedis- Commentarium Officiale
Camerieri d'onore in abito paonazzo di Sua Santità:
12 giugno 1967. Monsig. Bauer Ermanno (Bamberg). » » » Monsig. Schirmer Walter (Bamberg).
11 luglio » Monsig. Seeman Carlo (Wien). 2 agosto » Monsig. Schwarzbauer Francesco (Graz-Seckau).
13 settembre » Monsig. Baldanza Giuseppe (Cefalù). 13 ottobre » Monsig. Paladino Alberto (Reggio Calabria).
Cappellano d'onore extra Urbem di Sua Santità:
22 marzo 1967. Monsig. Spolaor Emilio (Venezia).
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha conferito :
La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa:
2 dicembre 1967. Al sig. Von Thadden-Trieglaff Reinold (München und Freising).
NECROLOGIO
Monsig. Hyland Francis Edward, Vescovo tit. di Bisica. Monsig. Canillo Cristoforo Domenico, Arcivescovo di
Conza, Vescovo di S. Angelo dei Lombardi e Bisaccia, e Vescovo di Lacedonia.
Monsig. Barbieri Raffaele, Vescovo di Cassano all'Ionio. Monsig. Paschang Adolph John, Vescovo di Kongmoon. Monsig. Klein Francis J., Vescovo di Calgary. L'Emo Signor Card. Richaud Paul Marie, Arcivescovo di
Bordeaux. Monsig. Franco Francesco Maria, Vescovo tit. di Ilio. Monsig. Petrilli Enrico, Vescovo tit. di Apolloniade, Au
siliare di Siena. Monsig. Duffy James Albert, Vescovo tit. di Silando. L'Emo Signor Card. Veuillot Pierre, Arcivescovo di
Parigi.
31 gennaio 1968. » » »
» » » 3 febbraio »
5 » »
7 » » 9 » »
12 ». » 14 » »
An. et vol. LX 20 Martii 1968
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
R E G O L A M E N T O G E N E R A L E
DELLA CURIA R O M A N A
PARTE PRIMA
I L P E R S O N A L E
TITOLO I
Direzione in generale ed organico
CAPO I : Direzione in generale
Art. 1
La Curia Romana è composta dai Dicasteri seguenti: Se
greteria di Stato o Papale e Consiglio (Sacra Congregazione)
per gli Affari Pubblici Ecclesiastici, Sacre Congregazioni, Tri
bunali, Uffici, Segretariati, Consiglio dei Laici e Commissione
di Studi « Iustitia et Pax », a norma della Costituzione Regi
mini Ecclesiae Universae, n. 1, § 1.
Art. 2.
§ 1. Ad ogni Dicastero è preposto un Cardinale, il quale
è coadiuvato da un Prelato Superiore, che ha la direzione im
mediata dell'Ufficio, e da Officiali maggiori e minori.
9 - A. A. S.
130 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
§ 2. I Prelati Superiori sono distinti in due classi:
T classe : Sostituto della Segreteria di Stato ; Segretario
del Consiglio per gli Affari Pubblici Ecclesiastici ; Segretari del
le Sacre Congregazioni ; Segretario del Supremo Tribunale della
Segnatura Apostolica; Segretario della Prefettura degli Affari
Economici della Santa Sede; Segretario dell'Amministrazione
del Patrimonio della Sede Apostolica.
2a classe-. Reggente della Penitenzieria Apostolica; Reg
gente della Cancelleria Apostolica ; Prefetto del Palazzo Aposto
lico; Segretari dei tre Segretariati, del Consiglio dei Laici e
della Pontificia Commissione « Iustitia et Pax ».
§ 3. Nella Sacra Romana Rota le funzioni del Prelato Su
periore sono esercitate dal Decano e, quando questi è impedito,
dall'Uditore che lo segue immediatamente nell'ordine di De-
cananza. I provvedimenti straordinari sono demandati al Col
legio degli Uditori.
§ 4. I Prelati Superiori dei Dicasteri della Santa Sede, a
parità di classe sono eguali tra di loro nella dignità dell'Ufficio
e agli effetti economici.
CAPO II : Organico e distinzione del Personale
Art. 3
§ 1. 1) In ciascun Dicastero prestano la loro opera Officiali
maggiori e minori nel numero stabilito dalla tabella organica
depositata presso la competente Amministrazione.
2) Le tabelle organiche, il loro aggiornamento ed even
tuali modificazioni sono elaborate dai singoli Dicasteri e pre
sentate alla Segreteria di Stato, la quale le sottopone al Santo
Padre per l'approvazione, e quindi le consegna alla compe
tente Amministrazione.
Regolamento generale della Curia Romana 131
3) Le tabelle, una volta approvate, devono essere da tutti
rispettate e non consentono nuove immissioni di personale,
in esse non contemplato, senza espressa e preventiva appro
vazione pontifìcia.
§ 2. Gli Officiali maggiori sono distinti in due classi:
T classe : Assessore della Segreteria di Stato ; Sottose
gretari; Delegati delle due Sezioni dell'Amministrazione del
Patrimonio della Sede Apostolica; Uditore Generale e Pro
motore Generale della Fede della Sacra Congregazione dei
Piti; Promotori di Giustizia della Sacra Congregazione per la
Dottrina della Fede e del Tribunale della Sacra Romana Rota ;
Difensori del Vincolo del Tribunale della Sacra Romana Rota;
Reggente della Prefettura del Palazzo Apostolico.
2a classe: Relatore Generale della Sacra Congregazione
dei Riti; Sottopromotore Generale della Fede della Sacra Con
gregazione dei Riti; Sostituti del Promotore di Giustizia e del
Difensore del Vincolo della Sacra Romana Rota; Direttori o
Capi degli Uffici nei quali si articolano i vari Dicasteri, secondo
il proprio Regolamento interno; Delegati del Segretario per
l'unione dei Cristiani.
§ 3. Gli Officiali minori sono distribuiti in tre gradi, cia
scuno dei quali è suddiviso in prima e seconda classe:
T grado (titolo di studio : laurea o titolo universitario equi
valente) MINUTANTI o equiparati: Aiutanti di studio, Notai di
Tribunali, Addetti alla Prefettura del Palazzo Apostolico.
2" grado (titolo di studio : laurea o diploma di specializza
zione) ADDETTI O equiparati: Archivisti, Addetti di Ammini
strazione, Tecnici meccanografici dell'Ufficio Superiore di Sta
tistica.
3° grado (titolo di studio: diploma) SCRITTORI O equipa
rati: Protocollisti, Spedizionieri, Distributori.
§ 4. 1) La Prefettura degli Affari economici, l'Ammini
strazione del Patrimonio della Sede Apostolica, nelle due sezioni,
132 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
le altre Amministrazioni autonome, la Sacra Romana Rota, la
Biblioteca Apostolica Vaticana e l'Archivio Segreto Vaticano,
hanno un organico proprio, che, però, non deve discostarsi
sostanzialmente dagli altri organici.
2) Il Promotore Generale di Giustizia e il Difensore del
Vincolo della Segnatura Apostolica sono equiparati agli Udi
tori della Sacra Romana Rota nella dignità dell'Ufficio e agli
effetti economici.
3) Un proprio organico, sostanzialmente non difforme
dagli altri, hanno pure la Segreteria di Stato e il Consiglio
per gli Affari Pubblici Ecclesiastici, sia per il personale di
ruolo diplomatico, sia per quello di ruolo « amministrativo ».
4) Il personale di ruolo diplomatico, sia all'estero che di
staccato, dipende, quanto a nomina, promozione, disciplina,
congedi, trasferimenti, dalla Segreteria di Stato. Questa pro
cede d'intesa con il Consiglio per gli Affari Pubblici Ecclesia
stici per gli atti preparatori delle nomine e dei trasferimenti
dei Capi Missione e del personale di ruolo diplomatico, come
pure per l'autorizzazione dei congedi dei Capi Missione.
§ ò. A pari classe e grado corrisponde pari stipendio base.
Art. 4
È consentita al Cardinale Preposto, d'intesa con la compe
tente Amministrazione, l'assunzione di personale per lavori
straordinari con contratto della durata massima di un anno.
Art. 5
§ 1. A ciascun Dicastero sono anche addetti subalterni
laici, secondo l'art. 34 del presente Regolamento, per i ser
vizi di custodia, nettezza e manuali in genere, nel numero
indicato dalla tabella organica, depositata presso l'Ammini
strazione competente.
Regolamento generale della Curia Romana 133
§ 2. Il personale subalterno è distribuito in tre gradi:
T grado: Commesso;
#° grado : Ordinanza o Usciere ;
3° grado: Ausiliare.
§ 3. Ad ogni singolo grado corrispondono funzioni e trat
tamento economico propri.
TITOLO II
Assunzione e nomina del Personale
Art. 6
§ 1 . 1 Rappresentanti Pontifici, i Prelati Superiori, gli Udi
tori di Rota e gli Officiali maggiori sono nominati dal Sommo
Pontefice.
§ 2. Gli atti relativi a tutte le nomine Pontifìcie sono com
piuti dalla Segreteria di Stato.
Art. 7
§ 1. Gli Officiali minori sono assunti dal Cardinale Prepo
sto nei limiti dell'organico del Dicastero, sentito il parere del
Prelato Superiore, e dopo aver ottenuto l'approvazione del
Sommo Pontefice.
§ 2. Tanto gli Officiali maggiori quanto gli Officiali mi
nori sono prescelti dalle varie Nazioni, a norma della Costi
tuzione Regimini Ecclesiae Universae n. 3.
§ 3. A parità di meriti, saranno tenuti particolarmente
presenti i candidati proposti dalle Conferenze Episcopali e
coloro che, se sacerdoti, posseggono una qualche esperienza
134 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pastorale, purché forniti dei necessari requisiti e della specifica
preparazione.
§ 4. È in facoltà del Cardinale Preposto di indire con
corsi per gli Officiali minori dei tre gradi.
Art. 8
§ 1. Per la assunzione degli Officiali minori sono necessari
i seguenti requisiti:
1) età non inferiore ai 24 anni e non superiore ai 35 ; con
gedo illimitato per colui che è soggetto al servizio militare;
2) sana costituzione fisica;
3) appartenenza a famiglia onesta e religiosa;
4) piena capacità giuridica;
5) immunità penale;
6) buona condotta religiosa, morale e civile, attestata
dal rispettivo Ordinario, o dal rispettivo Parroco, se laici;
7) nulla osta del rispettivo Ordinario, del Vicariato di
Roma e dei Dicasteri competenti, se sacerdoti;
8) idoneità riportata nell'eventuale concorso;
9) adeguati titoli di studio, e cioè:
a) per i Minutanti ed equiparati : laurea in Sacra Teo
logia o in Diritto Canonico, o titolo Universitario equivalente
secondo le esigenze dei vari Dicasteri; essi dovranno anche co
noscere bene la lingua latina e, oltre l'italiano, almeno una
lingua moderna, a norma della Costituzione Regimini Ecclesiae
Universae, n. 10, ed essere in possesso di altro eventuale titolo
richiesto da ciascun Dicastero;
b) per gli Addetti ed equiparati, laurea o diploma di
specializzazione; per gli Archivisti, il diploma di archivista
e diplomatica, di preferenza conseguito presso l'apposita Scuo
la dell'Archivio Vaticano; per gli Addetti di Amministra-
Regolamento generale della Curia Romana 135
zione, il diploma di ragioneria; per i Tecnici, il relativo diplo
ma rilasciato da competente Istituto;
c) per gli Scrittori: diploma di dattilografia o di ste
nodattilografia.
§ 2. Per l'assunzione di membri di Istituti religiosi e seco
lari valgono disposizioni speciali, eguali per tutti i Dicasteri.
Art. 9
§ 1. È vietata l'assunzione nello stesso Dicastero di con
sanguinei in primo e secondo grado, e di affini in primo grado,
secondo il computo canonico.
§ 2. Per quanto si riferisce agli Officiali maggiori che fan
no parte di uno stesso Dicastero, è opportuno che essi non
siano scelti fra corregionali del Cardinale Preposto, salvo par
ticolari motivate esigenze.
Art. 10
Il candidato, prima di essere assunto, deve prendere co
noscenza delle norme speciali del rispettivo Dicastero, e ri
lasciare dichiarazione, scritta e firmata, dell'impegno di os
servarle.
Art. 11
L'Officiale nominato che, senza giustificato motivo, non
assuma servizio alla data fissata nella lettera di assunzione
è considerato rinunziante a tenore dell'art. 98, n. 1, del pre
sente Regolamento.
Art. 12
L'Officiale assunto deve pronunziare la professione di fede
e prestare la promessa de officio fideliter implendo et de se
creto servando dinanzi al Cardinale Preposto o al Prelato Su
periore, con le formule riportate in Appendice.
136 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Art. 13
§ 1. Gli Officiali minori e i subalterni sono assunti in
prova per un periodo di almeno 1 anno, ma non oltre un
biennio.
§ 2. Durante il periodo di prova, il candidato riceve un trat
tamento economico corrispondente alla classe o grado nei qua
li può essere immesso, a norma dell'art. 14 del presente Rego
lamento.
§ 3. Durante il periodo di prova il candidato può essere
dimesso con provvedimento discrezionale del Cardinale Pre
posto, dopo aver udito il Prelato Superiore e gli Officiali mag
giori di prima classe, fermo restando l'obbligo del rimborso
delle ritenute sullo stipendio e di una indennità pari ad una
mensilità di stipendio per ogni anno o frazione di anno di
servizio prestato.
Art. 14
Terminato il periodo di prova, gli Officiali minori in pos
sesso di laurea o titolo universitario equivalente o diploma di
specializzazione saranno assegnati alla 2a classe del 2° grado;
gli Officiali non in possesso dei detti titoli di studio, saranno
inizialmente assegnati alla 2a classe del 3° grado.
Art. 15
U periodo di prova è computato agli effetti della preceden
za, dell'anzianità di servizio, dell'eventuale trattamento di
quiescenza.
Art. 16
Al termine del periodo di prova lodevolmente compiuto,
il Cardinale Preposto, di intesa con l'Amministrazione com
petente, e previa approvazione del Sommo Pontefice, procede
Regolamento generale della Curia Romana 137
alla nomina dell'Officiale minore, con apposito biglietto, e alla
comunicazione scritta dell'avvenuta nomina all'Amministra
zione competente.
Parimenti al termine del periodo di prova, lodevolmente
compiuto, il Cardinale Preposto procede alla nomina del subal
terno, di intesa con l'Amministrazione competente.
Art. 17
§ 1. I subalterni sono assunti dal Cardinale Preposto, nei
limiti dell'organico del proprio Dicastero, a norma dell'art. 16.
§ 2. Per l'assunzione dei subalterni sono necessari i re
quisiti di cui al superiore art. 8, numeri 1 a 6, nonché almeno
la licenza della scuola d'obbligo.
§ 3. Non è consentita l'assunzione tra il personale subal
terno di un Dicastero di persone che a titolo di servizio pri
vato prestano la loro opera al Cardinale Preposto, al Prelato
Superiore e agli Officiali del Dicastero stesso, conservandole al
proprio servizio privato.
Art. 18
§ 1 . 1 subalterni dipendono per lo stato giuridico dall'Am
ministrazione competente; per la loro attività nel Dicastero
dal Prelato Superiore, e non dovranno mai essere adibiti a
servizi privati, durante le ore di ufficio.
§ 2. Gli articoli 9, 10, 11 del presente Regolamento si ap
plicano anche ai subalterni.
Art. 19
I subalterni devono prestare la promessa di osservare il
segreto e di adempiere con fedeltà ai doveri d'ufficio, secondo
138 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
la formula riportata in appendice; devono inoltre prestare la
promessa di condurre un'esemplare vita di cristiano.
TITOLO I I I
Promozione, trasferimento, cessazione
Art. 20
§ 1. Rendendosi vacante un posto dell'organico, le promo
zioni sono effettuate, secondo le esigenze dell'Ufficio, tenuta
unicamente presente l'idoneità oggettiva e specifica per il po
sto di cui si tratta, ed omesso qualsiasi altro criterio, compreso
quello dell'anzianità di servizio.
§ 2. La promozione può avvenire solamente dalla classe e grado immediatamente inferiori a quelli superiori, fermo restando il disposto dell'art. 8, n. 9.
§ 3. A tenore del n. 4 della Costituzione Regimini Eccle
siae Universae, nessun Officiale può avanzare diritti per la
promozione alla classe o grado superiori.
Art. 21
U provvedimento della promozione è comunicato dal Ti
tolare del Dicastero air Amministrazione competente e all'in
teressato, per iscritto.
Art. 22
§ 1. Gli Officiali minori, previo accordo dei rispettivi Car
dinali Preposti, possono essere trasferiti da un Dicastero ad
un altro, con grado non inferiore.
§ 2. U provvedimento è notificato per iscritto alla compe
tente Amministrazione dal Cardinale Preposto che riceve l'Of-
Regolamento generale della Curia Romana 139
fìciale e all'interessato dal titolare del Dicastero dal quale lo
stesso Officiale è stato trasferito.
Art. 23
§ 1 . 1 Prelati Superiori entrati nel settantacinquesimo anno
di età, o anche prima di questo limite se non confermati a
norma del n. 2, § 5 della Costituzione Regimini Ecclesiae Uni
versae, cessano dall'ufficio.
§ 2. Se al momento della cessazione dall'ufficio, godono dei diritti previsti dal Regolamento per le Pensioni, ricevono il trattamento economico stabilito dalle norme del Regolamento stesso; se non possono godere di detti diritti, sarà loro assegnato un compenso straordinario, determinato dall'Amministrazione competente, secondo particolari criteri di equità, stabiliti in una appendice da aggiungere al Regolamento per le Pensioni.
Art. 24
§ 1. Gli Officiali, maggiori e minori, saranno collocati a ri
poso compiuti i settanta anni di età, fermo restando quanto
disposto negli artt. 1-19 del Regolamento per le Pensioni, del
23 dicembre 1963.
§ 2. Agli Uditori della Sacra Romana Rota si applicano
norme proprie per quanto riguarda il trattamento di quie
scenza; ad essi inoltre e agli Ecclesiastici che lasciano il ser
vizio perchè nominati Uditori della Sacra Romana Rota si
applica l'art. 4 del predetto Regolamento.
Art. 25
La precedenza fra gli Officiali maggiori e minori dello stesso
Dicastero, se non è indicata dalla tabella organica, è determi
nata, a parità di grado e di classe, dalla data di apparte
nenza al grado e alla classe; a parità di tale data, dalla data
di ordinazione sacerdotale; e a parità di questa, dall'età.
140 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
TITOLO IV
Attribuzioni del Personale
Art. 26
Il Cardinale Preposto ha l'alta ed effettiva direzione del
Dicastero e la esercita su tutta l'attività di esso, secondo il Rego
lamento interno (cfr. art. 2, § 1).
Art. 27
Il Prelato Superiore sotto la propria responsabilità e se
condo le disposizioni del Cardinale Preposto :
1) coordina i vari servizi, assegna le funzioni a ciascuno
Officiale, studia gli affari di maggiore importanza, cura il sol
lecito disbrigo delle pratiche d'ufficio e controlla la redazione
delle relative lettere e dei rescritti, mantiene la disciplina, fa
osservare il presente Regolamento e le norme del Dicastero;
2) commette ai Consultori lo studio delle Ponenze per le
quali è necessario il loro voto; convoca la Consulta, quando è
necessario, e la presiede;
3) Interviene alle Congregazioni ordinarie e plenarie,
ne redige il verbale, prende nota delle risoluzioni e ne fa la
relazione per il Sommo Pontefice. Qualora sia rivestito del ca
rattere episcopale interviene alle Congregazioni ordinarie e
plenarie con diritto di voto. In questo caso, le funzioni di at
tuario sono esercitate dal Sottosegretario del Dicastero.
4) presiede i Congressi, in assenza del Cardinale Preposto ;
5) firma, col Cardinale Preposto, gli atti del Dicastero;
6) comunica agli Ordinari i decreti che interessano le ri
spettive Diocesi prima che vengano pubblicati;
Regolamento generale della Curia Romana 141
7) trasmette alla direzione degli Acta Apostolicae Sedis
copia di quei decreti che devono essere promulgati;
8) riferisce al Cardinale Preposto quanto sia da notifi
care o rimettere ad altri Dicasteri o esca dai limiti dell'ordi
nario o richieda particolare provvedimento.
Art. 28
§ 1. Gli Officiali maggiori di prima classe coadiuvano il
Prelato Superiore e lo suppliscono in caso di assenza o di impe
dimento, secondo le norme del rispettivo Dicastero; inoltre:
a) hanno l'immediata vigilanza dell'Ufficio o della pro
pria sezione e la esercitano secondo le direttive del Prelato
Superiore e le norme speciali del Dicastero;
b) firmano — previa autorizzazione anche generale del
Prelato Superiore — gli atti di minore importanza chiara
mente determinati.
§ 2. Verificandosi quanto disposto nel superiore art. 27, 3),
il Sottosegretario del Dicastero funge da attuario nelle Con
gregazioni ordinarie e plenarie.
Art. 29
§ 1 . 1 direttori o capi-ufficio hanno la responsabilità immediata degli uffici nei quali si articola ogni Dicastero o sezione di esso; inoltre:
a) coadiuvano il Prelato Superiore, coordinando il lavoro
del settore loro affidato in collaborazione con i colleghi;
b) intervengono al Congresso, a norma dell'art. 123, di
questo Regolamento.
§ 2. I Minutanti e gli Aiutanti di studio hanno i seguenti
compiti :
a) studiano le pratiche riguardanti il settore loro affidato;
142 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
b) intervengono al Congresso, a norma dell'art. 123 del
presente Regolamento;
c) preparano le minute delle lettere e dei rescritti delle
pratiche loro affidate, alle dipendenze degli Officiali maggiori;
d) compilano il foglio d'ufficio e il sommario degli atti e
documenti, quando la pratica deve essere portata alla Congre
gazione ordinaria o plenaria, corredandoli di quelle osser
vazioni in diritto ed in fatto, che sono necessarie oppure utili
per la giusta risoluzione del caso.
§ 3. Nella distribuzione del lavoro si segue normalmente il
criterio di divisione per territorio combinato con quella per ma
teria, al fine di avere un personale maggiormente informato
sulla necessità e condizione dei vari paesi.
Art. 30
Gli Archivisti devono tenere in ordine l'Archivio e i Proto
collisti devono curare il Protocollo, secondo le norme stabi
lite con il regolamento unico per tutti i Dicasteri, unito in Ap
pendice al presente Regolamento Generale.
Art. 31
§ 1. Gli Uffici di distributore, protocollista e spedizioniere,
ovvero distributore e spedizioniere, possono essere cumulati
a giudizio del Superiore.
§ 2. I distributori potranno cumulare non solamente le fun
zioni di spedizioniere, ma anche di Cassiere, dove queste
esistano.
Art. 32
Se necessario, in alcuni Dicasteri l'ufficio di Cassiere sarà
distinto da quello di Computista.
Regolamento generale della Curia Romana 143
Art. 33
Gli scrittori hanno il compito di copiare le lettere ed i re
scritti del Dicastero e quanto altro viene loro affidato dal
Superiore.
Art. 34
Il personale subalterno ha il compito di spedire o recapitare
lettere e plichi, di custodire i locali, di curare la pulizia prima
che giungano gli Officiali e dopo la loro uscita, di svolgere gli
incarichi loro commessi dai Superiori, in favore del Dicastero
a cui appartengono.
TITOLO V
Doveri del Personale
Art. 35
Tutti siano coscienti del servizio che prestano al Papa e che
debbono svolgere con senso di responsabilità e con cristiana
carità in favore di chiunque ricorra alla Sede Apostolica.
Art. 36
Tutti, Officiali e subalterni, senza speciale compenso e se
condo le disposizioni dei Superiori, suppliranno e coadiuve
ranno fraternamente i propri colleghi, in caso di assenza o di
impedimento di questi, o in caso di esigenze del Dicastero.
Art. 37
In caso di urgenza o di speciali circostanze, gli Officiali, a
giudizio dei Superiori, completeranno in casa il lavoro che
144 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
non abbiano potuto terminare in ufficio; essi inoltre dovranno
attendere a qualsiasi funzione d'ufficio, che sia loro affidata,
anche se estranea alle loro attribuzioni ordinarie.
Art. 38
I sacerdoti sono tenuti ad indossare, in ufficio, la veste
talare.
Art. 39
§ 1. Gli Officiali ed i subalterni sono obbligati ad osser
vare rigorosamente il segreto d'ufficio.
§ 2. Qualsiasi violazione del segreto pontifìcio, riguardante
gli obblighi determinati da apposita istruzione, prevede il licen
ziamento dall'ufficio, oltre le altre sanzioni previste dalla istru
zione medesima; ogni violazione del segreto ordinario, riguar
dante le altre materie, comporta le sanzioni, di cui agli arti
coli 61-62 del presente Regolamento.
Art. 40
Ê vietato agli Officiali ed ai subalterni:
1) di asportare documenti e di tenere note o appunti per
sonali circa gli affari della Curia Romana;
2) di assentarsi senza licenza del Superiore;
3) di usare indebitamente la carta intestata d'ufficio;
4) di trattare pratiche d'ufficio con persone estranee;
5) di esercitare comunque attività di agente, di procu
ratore, di avvocato nel proprio o in altro Dicastero;
6) di conservare od assumere impieghi, anche privati,
o incarichi, sia pure di carattere ecclesiastico, incompatibili
con il lavoro d'ufficio, senza la espressa autorizzazione del
Cardinale Preposto;
Regolamento generale della Curia Romana 146
7) di essere iscritto a partiti politici o di partecipare ad
associazioni e istituzioni che non siano conformi con la dot
trina e la disciplina della Chiesa;
8) di esplicare qualsiasi attività o prendere parte a ma
nifestazioni che, a giudizio del Superiore, non siano confacenti
al carattere di Officiale della Santa Sede.
Art. 41
Si raccomanda vivamente ad ogni Officiale sacerdote di
essere iscritto, d'intesa con il proprio Prelato Superiore, ad
una chiesa, oratorio o istituto in cui eserciti normalmente il
ministero pastorale, nei limiti consentiti dai doveri dell*uf
ficiò.
Anche i dipendenti laici sono esortati a prestarsi, nelle oré
libere e compatibilmente con gli impegni d'ufficio, ad opere di
bene o di apostolato.
TITOLO VI
Orario e assenze
Art. 42 ;
§ 1. Ferme restando le disposizioni generali della Circo
lare del r luglio 1959, il totale delle ore lavorative, obbligato
rio per il personale della Curia Romana, viene ridotto nel
modo seguente :
a) per gli Officiali, un totale complessivo di n. 33 ore
settimanali ;
b) per i subalterni, un totale complessivo di n. 39 ore
settimanali, affinchè essi possano attendere ai compiti che
devono essere svolti prima e dopo l'orario normale di ufficio,
secondo disposizioni emanate dal Cardinale Preposto per i
singoli Dicasteri.
10 - A. A. S.
146 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
§ 2. L'orario normale di ufficio, comune a tutti i Dicasteri,
è dalle ore 9 alle ore 13,30.
§ 3. Le rimanenti ore (per raggiungere il numero obbliga
torio complessivo) potranno essere distribuite durante la set
timana, al mattino o al pomeriggio, a giudizio del Cardinale
Preposto in modo però che ogni Dicastero rimanga aperto tutti
i giorni lavorativi, eccetto il sabato e la vigilia dei giorni festivi,
dalle ore 18 alle ore 20 con la presenza di un congruo numero
di Officiali e di subalterni.
§ 4. Gli orari d'ufficio devono essere fedelmente osservati
in modo che, all'ora stabilita, ognuno si trovi al proprio
posto di lavoro ed a disposizione dei Superiori. Il tempo impie
gato al servizio della Santa Sede nei suoi Dicasteri è da consi
derare sacro perchè dedicato al fedele servizio della Chiesa e
della Persona del Sommo Pontefice.
§ 5. Gli Uditori di Rota, per la natura del loro lavoro, non
hanno orario d'ufficio; tuttavia, benché lavorino in casa, sono
obbligati a stare in Tribunale una volta la settimana per le
udienze da tenere ad ore fisse.
Il Promotore di Giustizia e il Difensore del Vincolo, pur
svolgendo in casa la loro attività, debbono, a turno, essere
presenti in Tribunale nei giorni d'ufficio. Gli altri Officiali os
serveranno l'orario fissato dal Collegio Rotale.
Art. 43
Fermo quanto disposto nel superiore art. 37, gli Officiali non
mancheranno di prestare la loro opera in ufficio anche oltre il
normale orario, quando le esigenze di servizio lo richiedessero.
Art. 44
Coloro i quali sono retribuiti ad ore sono obbligati ad ap
porre la propria firma nel foglio di presenza, all'entrata ed al
l'uscita dall'Ufficio.
Regolamento generale della Curia Romana 147
Art. 45
Per le ingiustificate inosservanze d'orario è prevista anche
una ritenuta sulla retribuzione in ragione del tempo sottratto
all'ufficio, oltre eventuali sanzioni disciplinari.
Art. 46
I fogli delle firme di cui all'art. 44 del presente Regolamento,
osservazioni e giustificazioni devono essere trasmessi dal Pre
lato Superiore all'Amministrazione competente per il computo
delle assenze, delle inosservanze di orario e delle ritenute cor
rispondenti.
Art. 47
In caso di malattia o di altro impedimento imprevisto, il
dipendente deve provvedere ad informare nel giorno stesso
il Prelato Superiore, il quale avrà cura di segnalare l'assenza
dal servizio, entro tre giorni, alla competente Amministrazione.
TITOLO VI I
Vacanze, ferie, permessi
Art. 48
Sono giorni di vacanza:
1) le domeniche e le altre feste di precetto;
2) l'Anniversario dell'Incoronazione del Sommo Pon
tefice ;
3) l'Onomastico del Sommo Pontefice;
4) l'Anniversario della morte del Suo Predecessore;
5) l'Anniversario della istituzione dello Stato della Città
del Vaticano ;
148 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
6) la festa di S. Giuseppe Artigiano;
7) i giorni di Concistoro Pubblico;
8) i tre ultimi giórni della Settimana Santa;
9) il lunedì e martedì di Pasqua;
10) la vigilia ed il giorno successivo alla Assunzione di
Maria Santissima;
11) la Commemorazione dei fedeli defunti;
12) la vigilia ed i due giorni successivi al Santo Natale;
13) l'ultimo giorno dell'anno.
Art. 49
Tutto il personale gode delle ferie annuali in uno o due
periodi, dal primo luglio al 31 ottobre.
Le ferie sono distribuite per turno secondo le esigenze del
Dicastero, a discreto giudizio del Prelato Superiore, il quale
può dare precedenza di scelta ai più anziani di ogni classe.
Art. 50
Le ferie sono concesse nella seguente misura:
a) Il regolamentare congedo annuale è di complessivi
trenta giorni, senza distinzione di anzianità di servizio, sia
per i Superiori, sia per gli Officiali maggiori e minori, come
per il personale subalterno;
b) agli Officiali non italiani è concessa una aggiunta di
alcuni giorni per ragioni di viaggio, a giudizio del Cardinale
Preposto.
Art. 51
Entrano nel computo delle ferie le domeniche e le altre
feste di precetto, nonché gli altri giorni di vacanza indicati
nell'art. 48, che siano compresi nelle ferie medesime.
Regolamento generale della Curia Romana 149
Art. 52
Le ferie annuali non possono essere cumulate con quelle
non godute nell'anno precedente, nè con quelle dell'anno suc
cessivo, a meno che particolari circostanze od esigenze, a giu
dizio dei Superiori, non suggeriscano altrimenti.
Art. 53
Il Prelato Superiore, a richiesta motivata dell'interessato
e purché non vi sia pregiudizio per le esigenze del Dicastero,
può concedere, nel corso dell'anno, agli Officiali ed ai subal
terni alcuni giorni di permesso, da computarsi sulle ferie an-
nuali.
Art. 54
Ê concesso un permesso, da non computarsi sulle ferie:
1) di una settimana, prorogabile a discrezione del Pre
lato Superiore e oltre la durata dell'eventuale viaggio, per
grave malattia o decesso di consanguinei ed affini in primo
grado;
2) di tre giorni per cambiamento di abitazione;
3) di sei giorni agli Officiali ecclesiastici per un corso
annuale di esercizi spirituali ;
4) di quindici giorni agli Officiali laici ed ai subalterni
in occasione del loro matrimonio.
TITOLO V I I I
Trattamento economico
Art. 55
§ 1. Il trattamento economico del personale è regolato dal
l'Amministrazione competente.
150 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
§ 2. Il trattamento economico del personale temporanea
mente assunto, di cui all'art. 4 del presente Regolamento, o che
presta opera non continuativa, è stabilito dal Gardinale Pre
posto di intesa con l'Amministrazione competente, secondo
gettoni di presenza, il computo delle ore di lavoro, nonché la
natura del lavoro compiuto. La retribuzione a gettoni e ad ore
deve avere una uniformità sostanziale.
Art. 56
§ 1. La retribuzione mensile comprende lo stipendio, gli
eventuali assegni di famiglia ed eventuali indennità.
§ 2. Le indennità e gli assegni di famiglia non sono compu
tati ai fini della pensione.
TITOLO IX
Sanzioni disciplinari
Art. 57
Le sanzioni disciplinari sono:
1) l'ammonizione orale, l'ammonizione scritta e la pena
pecuniaria;
2) la sospensione dall'ufficio;
3) l'esonero dall'ufficio;
4) il licenziamento dall'ufficio.
CAPO I : Ammonizione orale e scritta - multa
Art. 58
L'ammonizione orale, per modo di avvertimento paterno e da annotare nel fascicolo personale, ha luogo :
a) per indisciplinatezza o per negligenza nel servizio;
Regolamento generale della Curia Romana 151
b) per contegno non confacente;
c) per inosservanze ingiustificate dell'orario;
d) per infrazioni ai divieti, di cui all'art. 40, numeri 1-5.
Art. 59
Per la ricaduta nelle mancanze di cui all'art. 58 c) può essere
applicata una pena pecuniaria non superiore alla metà della
retribuzione giornaliera.
Art. 60
Nel caso di una nuova ricaduta, nel periodo di un anno,
nelle mancanze punite con la pena pecuniaria, si applica al
dipendente l'ammonizione scritta, che deve essere conservata
nel fascicolo personale dell'impiegato presso il rispettivo Dica
stero e presso l'Amministrazione competente.
CAPO I I : Sospensione dall'Ufficio
Art. 61
La sospensione dall'ufficio si applica:
1) per la ricaduta nelle mancanze punite con l'ammoni
zione scritta, dopo che questa sia stata applicata due volte
nel periodo di un anno ;
2) per infrazione al divieto, di cui all'art. 40, n. 6;
3) gravi atti non pubblici di indisciplina o di insubor
dinazione;
4) per grave pregiudizio arrecato al Dicastero;
5) per violazione del segreto d'ufficio;
6) per colpevole indebitamento o per altra irregolarità
nei rapporti privati, che rechi pregiudizio al decoro del Di
castero.
152 Acta- Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
• Art. 62 .:
La sospensione importa l'allontanamento temporaneo dall'ufficio, a giudizio del Superiore, con eventuale ritenuta sullo stipendio, secondo le norme stabilite dall'Amministrazione competente.
CAPO I I I : Esonero dall'Ufficio
Art. 63
L'esonero dall'ufficio si applica al dipendente che si dimo
stri immeritevole di essere mantenuto in servizio ovvero ab
bia commesso infrazioni che ne rendano incompatibile la per
manenza in servizio, a giudizio della Commissione costituita
a norma dell'art. 23 del Regolamento del 1963, e purché sia
data al presunto colpevole libertà di difesa.
Art. 64
L'esonero dall'ufficio non comporta la perdita dell'even
tuale trattamento di quiescenza.
CAPO I V : Licenziamento dall'ufficio
Art. 65
§ 1. Il licenziamento dalFufficio si applica al dipendente:
1) per gravi e pubblici atti di indisciplina e di insubordinazione;
2) per gravi mancanze ai doveri di ecclesiastico o di cri stiano ;
3) per violazione del segreto pontificio.
Regolamento generale della Curia Romana 153
§ 2. La Commissione di cui al superiore art. 63 esaminerà
quésti casi; al presunto colpevole è data la possibilità di di
fendersi.
§ 3. U Cardinale Preposto può sottoporre all'esame della
Commissione anche casi non contemplati in questo articolo
e di particolare gravità.
Art. 66
La Commissione di cui nel precedente articolo, qualora
decreti il licenziamento dall'ufficio, ne stabilisce anche gli ef
fetti, tenendo conto degli artt. 23 e 26 del Regolamento per
le Pensioni, promulgato con il Motu Proprio del 23 dicembre
1963.
Art, 67
Il licenziato non può essere riassunto in altro Dicastero
o Ufficio dipendente dalla Santa Sede.
CAPO V : Procedura per Vapplicazione delle sanzioni
disciplinari
Art. 68
La sospensione, l'esonero e il licenziamento dall'ufficio,
di cui agli artt. 61, 63, 65, sono applicati dal Cardinale Pre
posto, in conformità con le decisioni della Commissione ai sensi
degli artt. 63, 65, 66.
L'ammonizione orale e scritta e la pena pecuniaria di cui
agli artt. 58, 59, 60 possono essere applicate dal Prelato Su
periore.
Art. 69
La sospensione, l'esonero ed il licenziamento dall'ufficio
sono comunicati per iscritto all'interessato. Il rifiuto di ac-
154 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cettazione di tale comunicazione equivale alla ricezione di
essa. Di questi atti, compreso il rifiuto di accettazione; deve
essere redatto un verbale.
Art. 70
L'interessato ha il diritto di ricorso in devolutivo alla se
conda Sezione della Segnatura Apostolica, nei limiti consen
titi dalla Costituzione Regimini Ecclesiae Universae, n. 106.
La decisione della Segnatura Apostolica è definitiva, salvo sem
pre il ricorso previsto dal Codice di Diritto Canonico.
TITOLO X
Provvedimenti particolari
Art. 71
Sono provvedimenti particolari:
1) il collocamento in aspettativa;
2) il collocamento in disponibilità;
3) i provvedimenti in relazione a processo penale;
4) la dispensa dall'ufficio;
5) la rinuncia all'ufficio;
6) il collocamento a riposo.
Art. 72
I provvedimenti di cui al precedente articolo sono di
sposti dal Cardinale Preposto, d'intesa con l'Amministrazione
competente e previa approvazione del Sommo Pontefice, e
sono comunicati per iscritto all'interessato.
Regolamento generale della Curia Romàna 155
CAPO I : Collocamento in aspettativa
Art. 73
Il collocamento in aspettativa può essere disposto :
1) per infermità;
2) per motivi di famiglia.
Art. 74
Il collocamento in aspettativa è comunicato all'interessato,
con l'indicazione della causa, della decorrenza e della durata
del provvedimento.
I - Aspettativa per infermità.
Art. 75
Il collocamento in aspettativa per infermità può essere
concesso su domanda scritta dell'interessato, in base a certi
ficato medico e previo accertamento e parere della Direzione
dei servizi sanitari della Città del Vaticano.
Art. 76
Il collocamento in aspettativa per infermità è disposto
di ufficio nel caso di assenza continuata per malattia, che si
protrae oltre il sesto mese, ovvero quando il dipendente, nel
corso di dodici mesi, da computare dal primo giorno di as
senza per malattia, non risulti in servizio per complessivi
180 giorni, previo, in eventuali casi, l'accertamento da effet
tuarsi dalla Direzione dei servizi sanitari della Città del Vati
cano con visita medica collegiale.
156 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
. Art. 77
Durante il periodo dell'aspettativa per infermità è corri
sposta l'intera retribuzione.
Il tempo trascorso in aspettativa per infermità è compu
tato agli effetti dell'anzianità di servizio e dell'eventuale trat
tamento di quiescenza.
Art. 78
L'aspettativa per infermità ha termine cessando la causa
per cui fu disposta; tuttavia non può durare oltre 180 giorni
continui o interrotti nel corso del primo decennio di servizio,
nè oltre 360 giorni continui od interrotti nel corso del periodo
successivo. Questi termini decorrono dopo che è stato disposto
il collocamento in aspettativa, a norma del superiore art. 76.
Art. 79
Scaduti i termini massimi, di cui al precedente articolo, il
caso di colui che risulti inabile per infermità a riassumere
l'ufficio viene esaminato dalla Commissione di cui all'art. 63
del presente Regolamento, la quale propone gli opportuni prov
vedimenti.
II - Aspettativa per motivi di famiglia.
Art. 80
L'aspettativa per motivi di famiglia può essere disposta
su domanda scritta dall'interessato per gravi ragioni débita
mente accertate.
Art. 81
Durante l'aspettativa per motivi di famiglia, il dipendente
ha diritto ad una retribuzione stabilita dal Cardinale Preposto
Regolamento generale della Curiar Romana 157
d'intesa con la competente Amministrazione sulla base dello
stipendio percepito e secondo la natura del caso.
Art. 82
L'aspettativa per motivi di famiglia non può durare oltre
180 giorni continui o interrotti nel corso del primo decennio
di servizio, ne oltre 360 giorni continui o interrotti nel corso
del periodo successivo.
Art. 83
L'aspettativa per motivi di famiglia può essere sospesa o
revocata in ogni momento per esigenze del Dicastero, a giudi
zio insindacabile del Cardinale Preposto.
Il richiamo è comunicato per iscritto all'interessato.
Art. 84
Il dipendente che non riassume servizio, trascorso il pe
riodo dell'aspettativa per motivi di famiglia o nel caso di
eventuale richiamo, può essere dichiarato d'ufficio rinunziante,
a tenore dell'art. 98, n. 3.
CAPO II : Collocamento in disponibilità
Art. $5
Il collocamento in disponibilità può essere disposto per sop
pressione dell'ufficio o per riduzione del personale.
Art. 86
Durante il periodo della disponibilità è corrisposta al dipen
dente l'intera retribuzione. Il tempo trascorso in disponibi
lità è computato agli effetti dell'anzianità di servizio e dello
eventuale trattamento di quiescenza.
158 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Art. 87
Il collocamento in disponibilità è comunicato per iscritto
all'interessato con l'indicazione della causa, della decorrenza
e della durata del provvedimento.
Art. 88
Nel caso in cui l'interessato, richiamato in servizio, non
lo riassuma nel termine prefissogli, è considerato rinunziante,
a tenore dell'art. 98, n. 3.
CAPO I I I : Provvedimenti in relazione a processo penale
Art. 89
§ 1. Nel caso che un dipendente sia sottoposto a procedi
mento penale ecclesiastico per un reato o fatto che lo renda
indegno o immeritevole della necessaria fiducia, il Cardinale
Preposto adotta la sospensione temporanea dall'ufficio.
§2 . Nel caso di procedimenti penali non ecclesiastici, giu
dicherà sui provvedimenti opportuni una Commissione no
minata dal Cardinale Preposto.
Art. 90
Qualora il procedimento si risolva con sentenza di proscio
glimento, l'interessato è riammesso nell'ufficio.
CAPO I V : Dispensa dall'ufficio
Art. 91
La dispensa del dipendente dall'ufficio è deliberata per so
praggiunta inabilità fìsica, derivante o non derivante da causa
di servizio.
Regolamento generale della Curia Romana 159
Art. 92
§ 1. Si dà luogo alla dispensa dall'ufficio per sopraggiunta
inabilità fìsica, derivante o non derivante da causa di servizio,
ogni qualvolta lo deciderà la Commissione di cui all'art. 63,
previo accertamento da parte della Direzione dei servizi sani
tari della Città del Vaticano con visita collegiale, la quale ac
certerà pure l'eventuale dipendenza dell'infermità da cause di
servizio.
Il dipendente ha diritto a farsi assistere in questa visita
da un sanitario di sua fiducia.
Art. 93
§ 1. Durante l'assenza dall'ufficio per malattia o infortunio
derivanti da causa di servizio, il dipendente ha il diritto all'in
tera retribuzione.
§ 2. Per l'assenza dall'ufficio non derivante da causa di
servizio valgono le norme stabilite nel Regolamento per le Pen
sioni.
Art. 94
Il provvedimento di dispensa è comunicato per iscritto all'interessato.
Art. 95
Contro tale provvedimento l'interessato potrà ricorrere in
devolutivo alla seconda Sezione della Segnatura Apostolica,
entro i limiti consentiti dalla Costituzione Regimini Ecclesiae
universae, n. 106.
La decisione della Segnatura Apostolica è definitiva, fermo
restando quanto disposto nell'art. 70, del presente Regola
mento.
160 Acta Apostolicae Sedis ̂ Commentarium Officiale
CAPO V : Rinunzia all'ufficio
Art. 96
Il dipendente che intenda rilanciare air ufficio deve farne
dichiarazione scritta al Cardinale Preposto. La rinunzia non
ha effetto se non dopo l'accettazione, che è comunicata per
iscritto all'interessato. L'accettazione della rinunzia può essere
ritardata o rifiutata sia per esigenze di servizio, sia perchè in
corso un procedimento disciplinare a carico dell'interessato.
Questi, in ogni caso, sarà tempestivamente informato.
Art. 97
Il rinunziante è tenuto a proseguire nell'adempimento dei
suoi doveri d'ufficio fino a quando non gli sia stata comunicata
l'accettazione della rinunzia.
Art. 98
È considerato rinunziante ed è dichiarato tale di ufficio il
dipendente che senza giustificato motivo :
1) non assuma servizio alla data fissata nella lettera di
assunzione di cui all'art. 11;
2) non intenda, se italiano, fruire della esenzione dal ser
vizio militare o da altre prestazioni di carattere personale verso
lo Stato Italiano, di cui1 all'art. ÌO del Trattato fra la Santa
Sede e l'Italia e del Protocollo per la sua esecuzione del 6 set
tembre 1932;
3) risulti arbitrariamente assente dall'ufficio per cinque
giorni consecutivi e non riprenda servizio entro il termine di
cinque giorni dal ricevimento dell'ingiunzione di presentarsi,
che il Prelato Superiore gli deve comunicare « ex officio » é per
iscritto.
Regolamento generale della Curia Romana 161
Art. 99
Ai casi di rinunzia volontaria o dichiarata d'ufficio si ap
plicano le disposizioni di cui agli articoli 11, 91 e seguenti.
Art. 100
Al rinunziante volontario si applicano le disposizioni dell'art. 1 del Regolamento per le Pensioni del 23 dicembre 1963.
Nel caso di rinunzia dichiarata d'ufficio l'eventuale tratta
mento di quiescenza è deliberato dalla Commissione di cui
all'art. 23 del medesimo Regolamento. La Commissione, tenuto
conto delle circostanze del caso, pronunzia a tenore del ricor
dato art. 23.
CAPO VI : Collocamento a riposo
Art. 101
§ 1. Il collocamento a riposo è disposto per i subalterni che
abbiano compiuto i sessantacinque anni di età. I limiti di età
sono stabiliti per gli Officiali maggiori e minori agli anni set
tanta compiuti; per i Prelati Superiori, al settantacinquesi
mo iniziato, salvo il prescritto della Costituzione Regimini Ec
clesiae Universae, n. 2, § 5 e ferme restando le leggi proprie
della Sacra Romana Rota, per gli Uditori.
Per il trattamento di pensione diretta o indiretta e per il
trattamento di quiescenza si applica il Regolamento per le
Pensioni del personale ecclesiastico e laico civile del 23 dicem
bre 1963.
§ 2. U collocamento a riposo è comunicato per iscritto al
l'interessato con l'indicazione della causa e della relativa de
correnza.
11 - A. A. S.
162 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
TITOLO XI
Disposizioni generali
Art. 102
L'Amministrazione competente di cui alle norme del pre
sente Regolamento è l'Amministrazione del Patrimonio della
Sede Apostolica per tutti i Dicasteri, eccettuate la Sacra Congre
gazione per la Dottrina della Fede e la Sacra Congregazione
per l'Evangelizzazione dei Popoli, le quali hanno una propria
Amministrazione.
Art. 103
Le comunicazioni scritte previste dal presente Regolamento
sono effettuate con i mezzi comunemente riconosciuti validi per
comprovare l'avvenuta notificazione.
Art. 104
È abrogata qualsiasi disposizione contraria a quanto stabi
lito nei precedenti articoli di questa parte prima del Regola
mento generale.
Regolamento generale della Curia Romana 163
PARTE SECONDA
PROCEDURA DA SEGUIRE
NEI DICASTERI AMMINISTRATIVI
TITOLO I
La convocazione dei Cardinali Preposti
Art. 105
A norma della Costituzione Regimini Ecclesiae Universae,
numeri 18 e 20, la Segreteria di Stato provvedere alla convo
cazione dei Cardinali Preposti, secondo le disposizioni del Car
dinale Segretario di Stato.
TITOLO II
Adunanze miste
Art. 106
A tenore della Costituzione Regimini Ecclesiae Universae,
n. 13, gli affari che rientrano nella competenza di due o più
Dicasteri, devono essere trattati e risolti nelle adunanze mi
ste, ordinarie o plenarie, composte cioè dei membri dei rispet
tivi Dicasteri interessati, a norma dell'art. 110.
Art. 107
Per la convocazione delle adunanze miste dei Cardinali o
plenarie e la procedura da seguire nella discussione e tratta-
164 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
zione delle questioni ad esse deferite valgono le norme fissate
nei numeri 14, 15 della Costituzione Regimini Ecclesiae Uni
versae.
Art. 108
Analoga procedura, servatis servandis, deve essere seguita
a norma della Costituzione citata, numeri 16-17, nelle adu
nanze miste, a livello dei Cardinali Preposti o dei Segretari
dei Dicasteri interessati.
Art. 109
Spetta al Segretario del Dicastero convocante di pubblicare
le risoluzioni prese nelle adunanze miste.
TITOLO I I I
La Congregazione Plenaria e Ordinaria
Art. 110
§ 1. Le riunioni plenarie delle singole Sacre Congregazioni
sono composte da Cardinali membri e da un certo numero di
Vescovi, a norma del Motu Proprio Pro comperto sane, del 6 ago
sto 1967, ed hanno luogo, salve speciali circostanze, una volta
all'anno, in periodi da fissarsi dalle Congregazioni medesime;
si tengono invece quando se ne presenti l'opportunità le altre
riunioni ordinarie, composte dai soli Cardinali membri e con
la partecipazione dei Vescovi membri, eventualmente presenti
in Roma.
§ 2. Per le Congregazioni plenarie della Sacra Congrega
zione per l'Evangelizzazione dei Popoli vale quanto disposto
nel n. 83, § 2 della Costituzione Regimini Ecclesiae Universae.
Regolamento generale della Curia Romana 165
Art. I l i
Ciascun Dicastero, nelle sue norme speciali, fìssa le materie
da sottoporre alle riunioni ordinarie dei Padri Cardinali. Sotto
pone invece alla Congregazione plenaria le questioni di mag
giore importanza, che abbiano natura di principio generale, o
di programma normativo.
Art. 112
§ 1. Nei casi da sottoporre alle riunioni ordinarie o alla
Congregazione plenaria, previo ampio ed approfondito studio,
raccolte le necessarie informazioni, si spedisce ad ogni Membro,
almeno un mese prima della convocazione, il foglio d'ufficio
con l'annesso summarium, i dubbi da discutere, i voti dei Con
sultori.
§ 2. L'intero fascicolo può essere anche non stampato, pur
ché scritto a caratteri nitidi e moltiplicato con mezzi idonei a
garantirne la perfetta leggibilità.
Art. 113
Nel moltiplicare i predetti fogli devono essere usate tutte le
cautele perchè sia garantito il segreto.
A tal fine si affiderà il lavoro alla Tipografia Vaticana, o ad
altre tipografie ed uffici sicuri, muniti della previa approva
zione del Cardinale Preposto.
Art. 114
La trasmissione delle carte segrete deve essere fatta nei
dovuti modi e per la via più sicura.
166 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Art. 115
Nelle Congregazioni plenarie — cui presiede il Cardinale
Preposto —^ ha per primo la parola il Cardinale Ponente o rela
tore; dopo di lui parleranno i Cardinali e gli altri Membri se
condo l'ordine di precedenza; infine prenderà la parola il Car
dinale Preposto.
Art. 116
La Congregazione plenaria può sottoporre alla considera
zione del Santo Padre l'opportunità di fare eventualmente
esaminare dal Sinodo di Vescovi problemi di particolare im
portanza per la vita della Chiesa.
Art. 117
Quanto discusso nelle adunanze deve essere consegnato a verbale dal Prelato Superiore, fermo restando quanto disposto nel superiore art. 27, 3). Al termine delle riunioni il Prelato Superiore avrà cura di ritirare tutti i fascicoli degli atti o Po-nenze.
Art. 118
Qualora nulla osti, le risoluzioni saranno notificate dal
Prelato Superiore e distribuite in copia a tutti i Membri del
Dicastero, che — convocati — presero parte all'adunanza o
erano legittimamente assenti.
Art. 119
§ 1. Avvenuta la notifica oppure la comunicazione delle
risoluzioni ad eventuali parti, quella di esse che si sente gra
vata, può chiedere, entro dieci giorni, il beneficio della nuova
udienza, sempre che esibisca nuovi e gravi argomenti e salvo
il diritto di ricorso alla II Sezione della Segnatura Apostolica,
Regolamento generale della Curia Romana 167
a norma della Costituzione Regimini Ecclesiae Universae,
n. 106.
§ 2. Spetta al Cardinale Preposto, udito il Congresso, con
cedere o meno il beneficio della nuova udienza, secondo la
valutazione degli argomenti addotti.
§ 3. Soltanto la Congregazione ordinaria e la plenaria
possono concedere il beneficio della nuova udienza, quando
la risoluzione sia munita della clausola : « amplius non pro
ponantur ».
Art. 120
I Membri della Congregazione devono essere informati delle
decisioni sovrane adottate dal Sommo Pontefice, in seguito
alle risoluzioni prese nelle adunanze plenarie.
Art. 121
Le spese vive che si incontrano per i casi portati alle Con
gregazioni plenarie o ordinarie da privati, sono normalmente a
carico dell'oratore; se si tratta di controversie, le spese devono
essere sostenute dalla parte soccombente e prelevate dal con
gruo deposito, previamente ordinato dal Cardinale Preposto
col suo Congresso.
Art. 122
Spetta al Cardinale Preposto, o in sua vece al Prelato
Superiore, riferire al Santo Padre le decisioni prese nelle riu
nioni ordinarie e nelle Congregazioni plenarie.
Le decisioni passibili di ricorso alla II Sezione della Segna
tura Apostolica, non possono essere sottoposte all'approvazione
Papale prima che siano trascorsi trenta giorni dalla notifica
delle medesime.
168 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
TITOLO IV
Il Congresso
Art. 123
Fanno parte del Congresso, oltre il Cardinale Preposto, il
Prelato Superiore, il Sottosegretario o il Sottosegretario della
sezione interessata, se il Dicastero è distinto in varie sezioni,
i Direttori degli Uffici in cui il Dicastero si articola, gli Aiu
tanti di studio ai quali sono state affidate le pratiche da trat
tare, o, a giudizio del Prelato Superiore, tutti gli Aiutanti
della sezione, nelle cose di comune interesse e di maggiore
importanza.
Art. 124
Il Congresso ha il compito:
a) di decidere quanto deve essere direttamente presen
tato alla approvazione del Santo Padre e quanto, invece, va
prima sottoposto all'esame della Congregazione ordinaria o
plenaria o delle Congregazioni miste;
b) di affidare ai Consultori, perchè esprimano il loro vo
to, le pratiche che esigono un particolare studio;
c) di concedere facoltà, grazie, indulti, secondo i poteri
avuti dal Santo Padre.
d) di discutere e decidere gli affari ordinari, per i quali
non concorra l'interesse di altri Dicasteri, oppure, a tenore
delle norme proprie, non sia richiesta la trattazione in Congre
gazione ordinaria o plenaria.
Art. 125
Il Congresso trasmetterà alla Commissione competente i
dubbi che sorgessero, in diritto, sulla interpretazione di qual-
Regolamento generale della Curia Romàna 169
che norma del Codice di Diritto Canonico. Rimetterà inolire
al competente Tribunale gli affari che per la loro natura de
vono essére trattati in via giudiziaria.
TITOLO V
La Consulta
Art. 126
§ 1. In ogni Dicastero la Consulta consta di un collegio
di consultori competenti, efficiente ed attivo, il quale con un
lavoro qualificato e coscienzioso dia un valido contributo nel
governo della Chiesa.
§ 2. Compito della Consulta è di esprimere il proprio pa
rere motivato sulle questioni più rilevanti che verranno ad
essa sottoposte dal Prelato Superiore, su disposizione del Car
dinale Preposto.
Art. 127
§ 1. I consultori, o parte di essi, secondo le varie compe
tenze, devono essere convocati alcuni giorni prima della Con
gregazione plenaria dei Cardinali.
§ 2. I consultori sono convocati dal Prelato Superiore.
Art. 128
È in facoltà del Cardinale Preposto di richiedere un voto
scritto anche a personalità eminenti e particolarmente esper
te, non annoverate fra i consultori, quando ciò lo richieda la
materia che si deve trattare.
170 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Art. 129
I consultori fanno capo al Prelato Superiore, il quale ne
presiede le riunioni e dirige la discussione.
Art. 130
I consultori, richiesti di pareri scritti, assolveranno il loro
compito con impegno e sollecitudine. Su invito dei Superiori
concorreranno alla stesura ed elaborazione dei documenti del
Dicastero del quale fanno parte.
Regolamento generale della. Curia Romana 171
APPENDICI
I
Degli Avvocati
1. Per gli Avvocati del Sacro Concistoro, i quali sono no
minati dal Santo Padre, hanno valore le norme tuttora vigenti
quanto al numero, prerogative e diritti.
2. Per l'ammissione all'Ufficio di Avvocato o Procuratore
presso la Sacra Romana Rota e la Segnatura Apostolica si
deve osservare quanto disposto nelle Norme della Sacra Ro
mana Rota, articoli 54-55.
3. Per la II Sezione del Supremo Tribunale della Segna
tura Apostolica vale quanto previsto dalle norme speciali.
4. Per le cause di beatificazione e canonizzazione, fermo
il diritto degli Avvocati del Sacro Concistoro, oltre al diploma
di Avvocato Rotale, si richiede l'adempimento delle formalità
prescritte dalla Sacra Congregazione dei Riti.
5. Gli Avvocati Concistoriali, i Procuratori dei SS. PP. AA. ,
e gli Avvocati rotali non assumano il patrocinio di cause con
tro la Santa Sede, senza particolare autorizzazione.
6. Per gli onorari gli Avvocati devono stare alle tariffe fis
sate ed aggiornate ogni triennio dalla Sacra Romana Rota.
7. Contro l 'Avvocato che esiga onorari oltre i limiti di cui
al n. 6 si dà ricorso alla Segnatura Apostolica, alla quale po
trà essere deferito anche su denuncia del Promotore di giu
stizia.
172 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
Professione di fede e Promesse
PROFESSIONE DI FEDE
Ego N. firma fide credo et profiteor omnia et singula quae
continentur in Symbolo fidei, videlicet:
Credo in unum Deum Patrem omnipotentem, factorem
coeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium et in unum
Dominum Iesum Christum, Filium Dei unigenitum, et ex Patre
natum ante omnia sécula, Deum de Deo, lumen de lumine,
Deum verum de Deo vero, genitum non factum, consubstan
tialem Patri per quem omnia facta sunt, qui propter nos
homines et propter nostram salutem descendit de oœlis, et
incarnatus est de Spiritu Sancto, ex Maria Virgine, et homo
factu est; crucifixus etiam pro nobis sub Pontio Pilato, pas
sus et sepultus est; et resurrexit tertia die secundum Scriptu
ras, et ascendit in coelum, sedet ad dexteram Patris, et iterum
venturus est cum gloria iudicare vivos et mortuos, cuius regni
non erit finis; et in Spiritum Sanctum Dominum et vivifican
tem, qui ex Patre Filioque procedit; qui cum Patre et Filio
simul adoratur et conglorificatur qui locutus est per Prophé-
tas; et unam sanctam catholicam et apostolicam Ecclesiam.
Confíteor unum baptisma in remissionem peccatorum, et ex
pecto resurrectionem mortuorum, et vitam venturi saeculi.
Amen.
Firmiter quoque amplector et retineo omnia et singula quae
circa doctrinam de fide et moribus ab Ecclesia, sive solemni
iudicio definita sive ordinario magisterio adserta ac declarata
sunt, prout ab ipsa proponuntur, praesertim ea quae respiciunt
mysterium sanctas Ecclesiae Christi, eiusque Sacramenta et
Missas Sacrificium atque Primatum Romani Pontificis.
Regolamento generale della Curia Romana 173
PROMESSE
Officiali:
« In nomine Domini, Ego N.N., spondeo, voveo ac pro
mitto, fidelem et oboedientem me semper futurum Domino
Nostro Papae N. eiusque legitimis successoribus; ministeria
mihi commissa in hac Sacra Congregatione (in hoc Tribunali -
in hoc Officio) diligenter impleturum et secretum officii reli
giose servaturum; simulque promitto munera mihi in remu
nerationem, etiam sub specie doni oblata, nec quaesiturum,
nec recepturum. Sic me Deus adiuvet et haec sancta Dei
Evangelia quae manibus meis tango ».
Subalterni:
« Io N.N. prometto innanzi a Dio di essere fedele al Som
mo Pontefice ed ai suoi legittimi Successori e di osservare ri
gorosamente il segreto d'ufficio; prometto di adempiere con
diligenza a tutti i miei doveri e di osservare gli ordini che mi
saranno impartiti dai miei Superiori».
III
Archivio, Protocollo, Biblioteca
1. In ogni Dicastero vi sarà un protocollo generale, dove,
con ordine progressivo, devono essere registrate tutte le pra
tiche che di mano in mano vengano presentate o spedite
d'ufficio.
Questa registrazione, dopo il numero d'ordine, seguita dalla
indicazione dell'anno, sincopato a modo di frazione, indicherà:
a) la Diocesi a cui la pratica appartiene;
b) il nome dell'oratore;
c) l'oggetto della pratica;
174 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
d) contro chi eventualmente si ricorre;
e) la data di presentazione.
2. Nel protocollo generale sarà riportato tutto il movimento
della pratica e le decisioni prese, le lettere spedite, etc. scri
vendo a mano, se trattasi di registro, con inchiostro nero fisso
indelebile, a mano o a macchina con nastri neri indelebili di
tipo naturale, se trattasi di schede.
3. Pervenuta una istanza, od un qualsiasi documento, si
provvederà ad apporre in testa al documento stesso un timbro
ad inchiostro nero, contenente la denominazione del Dica
stero che lo riceve, la data di recezione, ed alcuni spazi in
bianco su cui apporre il numero di protocollo, la Diocesi di
provenienza e la indicazione della parte oratrice.
Della istanza esibita dovrà farsi menzione, con apposita
annotazione nel protocollo generale. Se l'oratore sarà un Ordi
nario o la Sua Curia si provvederà ad informarli debitamente
della recezione della pratica e del numero di protocollo asse
gnato.
Per gli atti in partenza, spediti a iniziativa dell'ufficio, si
appone sulla velina il timbro ad inchiostro nero, contenente
la denominazione del Dicastero che spedisce l'atto, la data
di spedizione, il numero del protocollo e la indicazione del
destinatario.
4. Per facilitare la ricerca delle Ponenze o dei precedenti
di una determinata pratica si provvederà a costituire un tri
plice schedario : uno per nomi, uno per Diocesi di provenienza
ed uno per materie trattate o schedario sistematico. In cia
scuna scheda, sia in quella per nomi che in quella per Dio
cesi o in quella sistematica, si riporterà il numero di protocollo
e rispettivamente i dati relativi di identificazione della pratica
e la sua collocazione negli Archivi generali se trattasi di que
stione già conclusa e quindi archiviata.
5. Il numero di protocollo assegnato dall'inizio ad una ponenza rimane, anche se la pratica si protrae oltre l'anno;
Regolamento generale della Curia Romana 175
terminata la pratica si darà alla medesima un numero speciale
di Archivio, da riportare poi sia nel protocollo che nelle varie
schede, indicante la sua collocazione nell'Archivio generale.
6. Effettuati gli accertamenti sugli eventuali precedenti di
una determinata pratica od assegnato il nuovo numero di pro
tocollo alla medesima, si provvederà alla preparazione di una
speciale cartella prestampata contenente sul frontespizio i dati
indicativi della pratica ed all'interno la indicazione dei docu
menti contenuti, precedentemente numerati in ordine progres
sivo, in modo da evitare sia il fortuito scambio che la diversa
collocazione dei medesimi.
Questa cartella, con la indicazione di tutti i documenti
annessi sarà trasmessa per lo studio agli Officiali interessati
secondo le norme particolari di ciascun Dicastero.
7. Della avvenuta trasmissione della pratica si dovrà te
nere nota in un apposito schedario, possibilmente a schede
visibili, in modo che sia facile accertare, in qualsiasi momento,
presso quale ufficio si trovi una pratica assente temporanea
mente dall'archivio. Così pure su queste schede, dovranno
riportarsi le distribuzioni degli atti fatte ai consultori, rela
tori, etc.
8. Preso un provvedimento in una determinata pratica,
questo verrà trasmesso:
a) al protocollista per la registrazione nel protocollo ge
nerale ed affinchè provveda ad inviare alla firma del Superiore
il provvedimento, la lettera o il rescritto;
b) agli scrittori se vi sia da preparare una lettera, o sten
dere un rescritto;
c) al computista per la annotazione delle spese o delle
tasse;
d) al distributore per la spedizione o la consegna del prov
vedimento, ed infine
e) all'archivista affinchè ricollochi la posizione in Ar
chivio.
176 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
L'archivista poi, se la pratica e da considerarsi definitiva
mente chiusa, assegnerà un numero di collocazione nell'ar
chivio generale provvedendo alle opportune annotazioni.
9. Se gli atti tornino non firmati o con qualche speciale
osservazione, gli Officiali si regoleranno secondo i casi, in con
formità delle istruzioni dei Superiori.
10. In ogni Dicastero vi deve essere una Biblioteca specia
lizzata e aggiornata nelle materie di competenza del Dica
stero medesimo e affidata, per un regolare funzionamento, ad
un Officiale designato dal Prelato Superiore.
Il Santo Padre Paolo VI, nell'Udienza concessa al Cardinale Segretario di Stato il giorno 22 febbraio 1968, Festa della Cattedra di S. Pietro Apostolo, ha approvato il Regolamento generale nel testo definitivo sopra riferito, ordinandone la promulgazione e la pubblicazione in ACTA APOSTOLICAE SEDIS, nonché l'immediata applicazione in tutti i Dicasteri della Santa Sede ed in ogni altro organo dipendente dall'Amministrazione del Patrimonio della Sede Apostolica.
An. et vol. LX 15 Maii 1968 N. 4
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
KINGSTONENSIS ET ALIARUM
(REGIOPOLITANAE IN IAMAICA)
Nova in Iamaica provincia ecclesiastica constituitur, « Regiopolitana in
lamaica » cognominando, cuius erit Ecclesia metropolitana Kingstonensis.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Christi gregem pascere id a Nobis praecipue expostulat ac poscit ut,
quatenus opus sit, Ecclesias per orbem terrarum quam apte disponamus ;
quod profecto, si consilio et ratione fiat, multas solet importare utilita
tes, et creare commoda, et ferre emolumenta fidelibus. Quam ob rem,
cum Sacra Congregatio de Propaganda Fide, re bene reputata atque
consilio audito venerabilis Fratris Mariae Iosephi Lemieux, Archiepi
scopi titulo Salditani atque Apostolici in Haitiana Republica Nuntii,
ut Iamaica, Bahamas, Bermudas fierent provincia ecclesiastica, Nos hoc
maxime utilitati cedere posse existimantes, haec quae sequuntur decer
nimus atque iubemus. In dictis insulis novam provinciam ecclesiasticam
condimus, Regiopolitanum in Iamaica appellandam, cuius metropoli
tana Sedes erit Ecclesia Kingstonensis, quae fuit adhuc Sanctae Sedi
directo subiecta, suffraganeae autem dioeceses Nassaviensis et Hámil-
12 • A. A. S.
178 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tonensis in Bermuda, item hactenus Apostolicae Sedi subiectae, atque
Sinus Sereni, hac ipsa die condita. Censemus, praeterea, ut venerabilis
Frater Ioannes Iosephus McEleney, ad hunc diem Episcopus Kingsto
nensis, Archiepiscopi dignitate honestetur atque Metropolitae totius pro
vinciae Regiopolitanae in Iamaica. Quae autem per has Litteras No
stras praecepimus venerabilis Frater Maria Iosephus Lemieux, cuius
mentionem fecimus, ad exitum adduci studebit, vel quem ille delegabit,
factis nempe omnibus potestatibus. Re autem confecta, documenta exa
rentur, atque sincerae fidei exempla ad Sacram Congregationem de Pro
paganda Fide cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efiicacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta offi
cere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini prae
terea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere
liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis
impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in eccle
siastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint
subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si
ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum die quarto decimo mensis Sep
tembris, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo,
Pontificatus Nostri quinto.
Pro S. R. E. Cancellario
6B HAMLETUS I. Card. CICOGNANI GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
In Ap Cane, tab., vol. CXXV, n. 55.
Acta Pauli Pp. VI 179
II
KOLENSIS
Praefectura apostolica Kolensis ad gradum dioecesis evehitur
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Sacram Evangelii legem in praefecturae apostolicae Kolensis fini
bus latissime esse disseminatam praecipua causa fuit, cur de eadem ad
dioecesis gradum adducenda Sacra Congregatio Christiano Nomini
Propagando egerit. Quam praeterea dignitatis accessionem non solum
debitae comprobationis signum esse, ob apostolicos ibidem iamdiu a
sodalibus Congregationis Sacrorum Cordium Iesu et Mariae necnon
adorationis perpetuae SS. Sacramenti altaris exanclatos labores, verum
etiam spei optimae significationem vel uberiores in posterum posse pro
eius terrae incolis laborum fructus colligi. Cumque eiusdem Sacrae
Congregationis sententiam, Nobis, post auditum venerabilem Fratrem
Ioannem Baptistam Maury, Archiepiscopum titulo Laodicensem in Phry
gia et in Congo Apostolicum Nuntium, relatam, accipiendam esse cen-
suerimus, suprema et apostolica potestate Nostra praefecturam Kolen-
sem ad dioecesis gradum attollimus, eodem nomine iisdemque servatis
finibus. Novam dioecesim suffraganeam facimus metropolitanae Sedi
Luluaburgensi, sic ut eius Episcopus metropolitanae auctoritati eius
dem Luluaburgensis Ecclesiae Antistitis ad normam Iuris Canonici ob
noxius erit. Decernimus praeterea ut Episcopi sedes in urbe vulgo Kole
sit ; episcopalis vero magisterii cathedra in principe eiusdem urbis sacra
aede. Curet insuper Episcopus ut, quandiu Canonicorum collegium
condi non possit, Consultores dioecesanos deligat, qui sibi auxilio et
consilio assint. De ceteris, Codicis Iuris Canonici praescripta diligenter
serventur. Haec quae decrevimus ad effectum adducat venerabilis Frater
Ioannes Baptista Maury, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos;
qui vero negotium perfecerit congrua documenta conficiat ad Sacram-
que Congregationem de Propaganda Fide mittat, de more signata sigil-
loque impressa.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
180 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta offi
cere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini prae
terea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere
liceat ; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis
impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in eccle
siastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint
subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si
ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die quartodecimo mensis Sep
tembris, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo,
Pontificatus Nostri quinto.
Pro.S. B. E. Cancellario
B HAMLETUS I. Card. CICOGNANI GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN
a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXV, n. 53.
III
LULUABURGENSIS
(LUDOVICANA)
Detracta ab archidioecesi Luluaburgensi parte territorii meridiana? nova
dioecesis constituitur, « Ludovicana » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
In Summo Pontificalis auctoritatis fastigio Dei consilio et volun
tate constituti, officii Nostri conscii, quam amplum, ingens, curarum
plenum sit, in eo sane labores Nostros omnes collocamus industriam-
Acta Pauli Pp. VI 181
que ponimus ut, rebus Ecclesiarum, quotquot sunt toto orbe terrarum
diffusae, bene dispositis, sive magni Dei Numinis honorem augendum
cura et diligentia complectamur, sive christianarum gentium saluti
quam commode potest, consulamus. Quam ob rem, cum Sacrae Con
gregationi Christiano Nomini Propagando, auditis tum venerabili Fra
tre Ioanne Baptista Maury, Archiepiscopo titulo Laodicensi in Phry
gia, atque in Congo Apostolico Nuntio, tum Ordinario Praesule loci,
visum sit in eadem Natione novam condere dioecesim, Nos rem utili
tati fore arbitrati, haec quae sequuntur decernimus atque iubemus.
Ab archidioecesi Luluaburgensi id territorii separamus, quod partem
eius meridianam constituit; quo aliam dioecesim condimus, e nomine
urbis loci principis Ludovicanam appellandam. Eius limites cum archi
dioecesi Luluaburgensi iidem erunt ac civilium districtuum, quos vo-
eant, Tshishilu et Luiza, usque ad flumen tamen Mbuji-Mayi, ceteris
finibus immutatis. Nova Ecclesia erit metropolitanae Sedi Luluabur
gensi suffraganea, atque curis committetur Sodalium Congregationis
Cordis Mariae, qui pro suo amore erga Deum nihil omittent quod
aeternae animorum saluti cedat. Urbis caput dioecesis ipsa Ludovi-
cana civitas erit, in cuius praecipuo templo cathedra episcopalis pone
tur, factis talium templorum iuribus propriis. Item Canonicorum col
legium constituatur; quod si ad praesens fieri non possit, Consultores
dioecesani eligantur, qui Episcopo assint sive consilio sive opere.
Cetera, id est regimen dioecesis, iura fidelium et Sacerdotum, ele
ctio Vicarii Capitularis, similia, Iure Canonico temperentur. Tandem,
documenta quae quovis modo novam Ecclesiam respiciant, ad eius Cu
riam episcopalem mittantur, in tabulario religiosa cura servanda. Ce
terum mandata Nostra haec venerabilis Frater Ioannes Baptista Maury
faciat, vel quem ipse delegaverit. Re vero acta, documenta exarentur,
quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem Fidei Propagandae
cito mittat.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta offi
cere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini prae
terea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere
liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis
impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in eccle
siastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint
182 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die sexto et vicesimo mensis septembris, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto.
Pro S. B. E. Cancellario
© HAMLETUS I. Card. OICOGNANI GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN
a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Begens
© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXV, n. 7/,.
IV
S. PETRI ET ARCIS GALLICAE ET ALIARUM
Nova provincia ecclesiastica in Media America constituitur, cuius erit
metropolitana Sedes Ecclesia S. Petri et Arcis Gallicae.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quod Christus, Dei Filius hominumque Redemptor, apostolos suos monuit, ut, nempe, testes sibi essent « in Ierusalem, et in omni Iudaea, et Samaria, et usque ad ultimum terrae » (Act. 1, 8), id profecto sancta Dei providentia atque eorundem Apostolorum labore, eorumque qui ipsis in Ecclesiae regimen successerunt, tam feliciter ac prospere evenit, ut iam omnes et populi, et gentes, et nationes in veri Numinis cognitionem pervenerint, quin et multi ad Christi dogmata ac placita vivant. Quam ob rem, cum Sacrae Congregationi Christiano Nomini Propagando, post quidem auditum venerabilem Fratrem Mariam Iosephum Lemieux, Archiepiscopum titulo Salditanum atque in Francophonis regionibus Americae mediae et meridionalis Apostolicum Delegatum, visum fuerit ibi loci novam provinciam ecclesiasticam condere, Nos post rem bene reputatam consilium recte probantes, haec quae sequuntur statuimus atque iubemus. Ex territorio Ecclesiarum S. Petri et Arcis
Acta Pauli Pp. VI 183
Gallicae seu Martinicensis, Imae Telluris et Pointapitrensis, et Caien-nensis, novam provinciam Ecclesiasticam constituimus, cuius circumscriptionis Sedes metropolitana erit prima trium, quae in posterum S. Petri et Arcis Gallicae cognominabitur ; ceterae suffraganeae. Placuit ideo ut harum prior, mutato nomine, Imae Telluris et Petrirostren-sis appelletur, altera autem, servato nomine, Caiennensis. Censemus praeterea ut venerabilis Frater Henricus Maria Varin de la Brunelière, hactenus Episcopus Sedis cathedralis S. Petri et Arcis Gallicae seu Martinicensis, Archiepiscopus Metropolita eiusdem Ecclesiae renuntietur, factis nempe iuribus et oneribus iustis. Id etiam statuimus ut cathedrale templum S. Ludovico Regi dicatum, in urbe Arce Gallica, sit in posterum metropolitanum templum, congruo decore. Ceterum quae per has Litteras Apostolicas iussimus, venerabilis Frater Maria Iosephus Lemieux ad exitum deduci curabit, vel quem ipse delegaverit. Re vero acta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem Fidei Propagandae cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die sexto et vicesimo mensis Septembris, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto.
Pro 8. R. E. Cancellario
B HAMLETUS I. Card. CICOGNANI GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN
a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
B Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
In Ap .Cane, tab., vol. CXXV, n. 80.
184 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
• V
DORUM A£N SIS
Praefectura apostólica Dorumaënsis ad gradum dioecesis attolletur
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Haud multum est temporis ex quo, per apostolicas sub plumbo datas
litteras quarum prima verba « Qui cotidie », praefectura apostolica
Dorumaënsis condita est curisque atque actuositati sodalium Ordinis
Fratrum Sancti Augustini concredita; quod die quarto et vicesimo
mensis maii, anno millesimo nongentesimo sexagesimo, factum est. Cum
que autem feliciter ea in Ecclesia res catholicae floruerint spesque optima
sit fore ut in posterum tempus vel magis floreant, visum est Nobis sive
plurimum utilitatis eiusdem terrae incolis provenire sive Sancti Augu
stini Fratribus posse animum ad maiores pro Christi evangelio sustinen-
dos labores addi, si, iuxta Sacrae Congregationis de Propaganda Fide
sententiam, dioecesium numero eam Sedem ascriberemus. Audito ideo
hac super re venerabili Fratre Ioanne Baptista Maury, Archiepiscopo
titulo Laodicensi in Phrygia et in Congo Nuntio Apostolico, sequentia
decernimus ac iubemus. Praefecturam apostolicam Dorumaensem ad
dignitatem dioecesis evehimus, nomine finibusque immutatis, cunctis
datis iuribus atque privilegiis ex iure canonico promanantibus. Caput
novae dioecesis, quae Ecclesiae metropolitanae Kisanganiensi subicietur
tamquam suffraganea, urbs vulgo Doruma erit ; Episcopi vero cathedra
in principe eiusdem urbis templo. Curet praeterea Episcopus ut, Cano
nicorum loco, consultores dioecesanos deligat, ut sibi apte subveniatur.
Ad cetera quod attinet, praescripta codicis Iuris Canonici ad amussim
serventur. Ea demum quae praescripsimus ut ad exitum adducat curet
venerabilis Frater Ioannes Baptista Maury, quem diximus, vel ab eo
delegatus sacerdos. Qui autem negotium perfecerit, congrua documenta
ad Sacram Congregationem de Propaganda Fide quam primum mittat,
de more signata sigilloque impressa.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efiicacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta ofli-
Acta Pauli Pp. VI 185
cere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini prae
terea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere
liceat ; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis
impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in eccle
siastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint
subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si
ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die sexto et vicesimo mensis sep
tembris, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo,
Pontificatus Nostri quinto.
Pro 8. R. E. Cancellario
œ HAMLETUS I. Card. CICOGNANI GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXV, n. 75.
VI
MONTEREYENSIS - FRESNENSIS
Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Montereyensi-Fresnensi, nova
dioecesis conditur, nomine « Montereyensis in California ». Prioris au
tem dioecesis nomen erit deinceps « Fresnensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
De fidelium bono cumprimis solliciti, ut Nostrum postulat atque
urget supremi Ecclesiae rectoris officium, eas quaerimus vias rationes
que, quas noverimus ad utilitatem animorum ad aptioremque dioece
sium gubernationem conducere. Quam ob rem, cum dilectus Filius
Noster Aegidius S. R. E. Cardinalis Vagnozzi, dum in Civitatibus Foe
deratis Americae Septemtrionalis Delegatum Apostolicum ageret, ab
186 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Apostolica hac Sede, post auditum illius Nationis Episcoporum Coetum,
postulaverit ut, quibusdam a dioecesi Montereyensi-Fresnensi distractis
territoriis nova cathedralis Sedes constitueretur, de suprema Nostra
potestate deque sententia venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E.
Cardinalium qui Sacrae Congregationi Consistoriali praesunt, sequen
tia decernimus. A dioecesi Montereyensi-Fresnensi Comitatus, quos
dicunt disiungimus, quibus appellatio Santa Cruz, Monterey, San Be
nito et San Luis Obispo, qui, continuis montibus vulgo Coast Range et
Oceano Pacifico circumscripti regionem Area Coast nuncupatam consti
tuunt; iisque novam dioecesim condimus, Montereyensem in California
appellandam iisdemque finibus terminandam ac Comitatus, quos dixi
mus. Episcopi sedes in urbe Monterey collocabitur, episcopalis vero
magisterii cathedra in curiali sacra aede Deo dicata in honorem Sancti
Caroli Episcopi et Confessoris, eadem in urbe exstante, quae dehinc
templum cathedrale erit, cum privilegiis congruis. Sacro autem Prae
suli, praeterquam quod omnia iura damus, officia etiam et obligationes
imponimus, residentium Episcoporum propria. Montereyensis in Cali
fornia praeterea dioecesis suffraganea erit metropolitanae Sedi Ange
lorum in California; item illius Episcopus, eiusdem Ecclesiae Archie
piscopo Metropolitae. Mensa episcopalis fiet Curiae emolumentis, fide
lium pecuniis, bonis quae ex canone 1500 C. I. C. novae dioecesi obve
niens Insuper usque dum Canonicorum collegium condatur, consultores
dioecesanos Episcopus eligat, qui munere suo cessabunt Canonicis consti
tutis. Simul ac hae Litterae ad effectum adductae fuerint, Ecclesiae illi
sacerdotes censeantur ascripti, in cuius territorio legitimum officium
vel beneficium habeant; ceteri vero sacerdotes, clerici Seminariique
tirones ei, in qua legitime degant. Omnia vero documenta quae novae
dioecesis clerum, fideles bonaque temporalia respiciunt ad eius Curiam
transferantur, in tabulario religiose custodienda. Praecipimus denique
ut Montereyensis-Fresnensis dioecesis, una cum eiusdem nominis tem
plo cathedrali, Deo dicato in honorem Sancti Ioannis Baptistae, in
posterum Fresnensis ab urbe vulgo Fresno appelletur, in qua et Epi
scopi sedes erit. Haec quae mandavimus ad effectum adducat venera
bilis Frater Aloisius Raimondi, Archiepiscopus titulo Tarsensis et in
Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus nunc Apostolicus De
legatus, vel ab eo legatus sacerdos. Qui autem negotium perfecerit con
grua documenta exaranda curet, ad Sacramque Congregationem Consi
storialem quam primum mittat.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum eificacem esse et fore
Acta Pauli Pp. VI 187
volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficaeitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta offi
cere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini prae
terea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere
liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis
impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in eccle
siastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint
subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si
ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die sexto mensis Octobris, anno
Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pontificatus No
stri quinto.
Pro S. R. E. Cancellario
& HAMLETUS I. Card. CICOGNANI CAROLUS Card. CONFALONIERI
a publicis Ecclesiae negotiis S. Congr. Consist. Pro-Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
£8 Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Ioannes Calieri, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXX V, n. 89.
LITTERAE APOSTOLICAE
I
Titulus et privilegia Basilicae Minoris templo B. Mariae Vir g. a Perpetuo
Succursu, in urbe Concha Aequatoriae dicato, attribuuntur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quod Conchae, in nobili urbe
Aequatoriae, templum assurgit Beatissimae Virgini Mariae a Perpe
tuo Succursu dicatum, eximia id non solum pulchritudine amplitudi-
neque commendatur ac magna fidelium frequentia petitur, sed ipsis
etiam sacrorum Antistitibus notum et earum, unanima eorum senten-
188 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tia tamquam universae nationis sacrarium est nuper renuntiatum.
Singularis autem pietas, cuius Conchensem hanc ecclesiam praecipuam
esse sedem constat, Sodalibus SS.mi Redemptoris et laudi et merito
vertit, qui Pii PP. IX, Decessoris Nostri imm. rec , votum im pensa
alacritate implentes, traditam sibi imaginem Nostrae Dominae a Per
petuo Succursu fidelissime custodierunt eiusque tam nomen quam cul
tum usquequaque evulgandum curaverunt. Religiosa enim domus hac
in urbe mox est condita, unde ceterae eiusdem Congregationis domus
in Australi America originem duxerunt ; templum vero magnifice ex-
structum atque caelesti Reginae est pariter dicatum, missionalis operis
Patronae. Cum ergo haud ita pridem Alfonsiani alumni saecularem
agerent memoriam apostolatus marialis tam faustis initi auspiciis,
Episcopale Aequatoriae Consilium id templum seu sacrarium ampliore
titulo esse decorandum censuit, ideoque per sui Praesidis litteras di
gnitatem Basilicae Minoris a Nobis postulavit. Huiusmodi autem vo
tum, cuius Conchensem Archiepiscopum necnon eiusdem religiosae fa
miliae Praepositum novimus in primis esse participes, libenti animo
statuimus admittere, id fore confisi ut pietas in Deiparam impensius
usque foveatur uberioresque in dies fructus in animis fidelium edat.
Quapropter ex Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia
ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitu
dine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum, ecclesiam Beatis
simae Virgini Mariae a Perpetuo Succursu sacram, quae in urbe Concha
Aequatoriae exstat, titulo atque dignitate Basilicae Minoris afficimus et
condecoramus, omnibus adiectis iuribus ac privilegiis liturgicis, quae
templis, eodem nomine insignibus, rite competunt. Contrariis quibusvis
nihil obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes
Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere;
suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque,
ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime
suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex
nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate
qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
x mensis Decembris, anno MCMLXVI, Pontificatus Nostri quarto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
Acta Pauli Pp. VI 189
II
Titulus ac privilegia Basilicae Minoris ecclesiae paroeciali S. Suitberti,
in loco « Insula Caesaris » urbis Duesseldorpii, archidioecesis Coloniensis,
deferuntur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Antiquitate et religione insignis
merito praedicatur paroecialis ecclesia, Sancto Suitberto sacra, quae
in suburbana regione, « Insula Caesaris » seu, ut vulgo appellant,
(( Kaiserswerth », civitatis Duesseldorpii posita, finibus archidioecesis
Coloniensis continetur. Sanctus ille vir, socius Willibrordi, sub
finem saeculi septimi, e patria sua Britannia eo advenit, Evangelium
Christi annuntiaturus, ibique ecclesiam et monasterium constituit.
Pro qua sacra aede saeculo undecimo basilica nova est substituía, stru
cturae genere Romanico, quod dicunt, conspicua, et saeculo tertio
decimo a latere chori amplificata. Pretiosissimus veluti thesaurus huius
templi habetur arca ab aurificibus Scholae Coloniensis, quam vocant,
eleganti manu perfecta, in qua ossa Sancti Suitberti condita sunt.
Ad quod « gloriosum sepulcrum » Christifideles pietatis causa se ef
fundere consueverunt, maxime Calendis Martiis, quibus sollemne eius
dem Caelitis celebratur. Templum preterea cultu, egregia supellectile,
vestibus divinis ritibus accommodis affatim commendatur. Quibus om
nibus permotus, Dilectus Filius Noster Iosephus Sanctae Romanae
Ecclesiae Presbyter Cardinalis Frings, Coloniensis Archiepiscopus,
exceptis votis cleri et populi fidelis eiusdem paroeciae, Nos rogavit,
ut ecclesiam, tot laudibus illustrem, Basilicae Minoris nomine ac iure
donaremus. Quibus precibus libenti animo obsecundantes, Nos, e Sa
crae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deli
beratione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Lit
terarum vi perpetuumque in modum paroecialem ecclesiam Deo in
honorem Sancti Suitberti, Episcopi et Confessoris, consecratam in
suburbio civitatis Duesseldorpii, intra fines Coloniensis archidioece
sis, ad dignitatem Basilicae Minoris evehimus, omnibus adiectis iuri
bus ac privilegiis liturgicis, quae templis eodem titulo ornatis rite
competunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Haec edicimus,
statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque effica
ces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros
effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos spectant seu spectare po-
190 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
terant, nunc et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudi
candum esse ac definiendum; irritumque ex nunc et inane fieri, si
quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter
sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XXVIII mensis Martii, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quarto.
8B HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
III
Beata Maria Virgo Immaculata a Sacro Nomismate principalis Patrona
dioecesis Caxiensis in Maragnano renuntiatur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Munus amplissimum quo in di
vina salutis dispensatione perfungitur Beata Maria Virgo, quae <( ut
vera Mater Dei ac Redemptoris agnoscitur et honoratur » (cf. Oecum.
Conc. Vatic. I I : Const. dogm. Lumen Gentium} 53), adeo efficax atque
praesens in unaquaque christiani orbis parte apparet, ut universi
fideles, certa profecto spe ducti, ad eandem saepius confugiant eius
que firmum patrocinium sibi expetere soleant. Ita prorsus de Caxiensi
in Maragnano dioecesi videtur esse dicendum, quippe in qua marialis
religio, peculiari a Sacro Nomismate sumpta appellatione, impensum
in animis excitet amorem eosque ad publice praestanda caelesti Re
ginae officia venerationis inducat. Rettulit enim Venerabilis Frater
Aloisius Gonzaga da Cunha Marellim, huiusce Pastor Ecclesiae, tan
tum revera esse pietatis fervorem, ut nuper, votis sive cleri sive po
puli sui concedens, Sanctam Deiparam tamquam Patronam totius
sibi commissae dicionis elegerit. Qua de causa id etiam postulavit, ut
renuntiationem huiusmodi per Nostrae auctoritatis decretum com-
probaremus. Quibus precibus libenti animo obsecundantes, Nos, ex
Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura
deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum
Litterarum vi perpetuumque in modum, Beatissimam Virginem Ma
riam Immaculatam, a Sacro Nomismate, seu « da Medalha Mila
grosa » pie appellatam, principalem apud Deum totius Caxiensis in
Maragnano dioecesis caelestem Patronam confirmamus, seu constitui-
Acta Pauli Pp. VI 191
mus ac declaramus, omnibus adiectis honoribus ac privilegiis liturgi
cis, quae praecipuis locorum Patronis rite competunt, additaque facul
tate eiusdem festum liturgicum quotannis, die xxvii mensis Novem
bris, celebrandi cum Officio et Missa pro Congregatione Missionis
legitime approbatis. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. Haec edi
cimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas at
que efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque in
tegros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos spectant seu
spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari; sicque
rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex nunc et inane
fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet,
scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XXVI mensis Maii, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quarto.
& HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
IV
Sanctus Philippus a Iesu, Martyr, principalis Patronus dioecesis Tlalne-
pantlanae eligitur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Invictum Christi athletam, e
Mexico oriundum, Ordinis Franciscalis alumnum, Sanctum Philip
pum a Iesu, Christifideles dioecesis Tlalnepantlanae singulari pietatis
studio colere perhibentur. Quo permotus, Venerabilis Frater Philippus
a Iesu Cueto González, praedictae Sedis Episcopus, libenti animo vota
implens Canonicorum ecclesiae cathedralis, universi cleri populique Dei,
suis curis commissi, Caelitem illum, qui pro Deo sanguinem suum
profudit, suae iurisdictionis supernum Patronum elegit, ut gregem sibi
concreditum ille valido obtegeret praesidio remque catholicam magnis
proveheret auctibus. Cum igitur idem Tlalnepantlanus Ordinarius Nos
rogasset, ut electionem ratam haberemus, Nos precibus eiusmodi volen
tes concedere statuimus. Itaque, e Sacrae Rituum Congregationis con
sulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae
potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum
Sanctum Philippum a Iesu, Märtyrern, principalem apud Deum cae
lestem Patronum totius dioecesis Tlalnepantlanae confirmamus, seu
192 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
constituimus ac declaramus, omnibus adiectis iuribus ac privilegiis
liturgicis, quae principalibus dioecesium Patronis rite competunt. Con
trariis quibusvis non obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernen
tes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare
ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obti
nere ; illisque, ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in po
sterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definien
dum; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his,
a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari conti
gerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XIV mensis Iunii, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quarto.
£8 HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
V
Vicariatus apostolici Jesseltonensis, Kuchingensis, Miriensis seiunguntur
a Legatione Apostolica in Indonesia et subiciuntur Delegationi Apostolicae
Thailandensi, Laosiensi, Malacensi et Singaporensi.
PAULUS PP. VI
Ad futuram rei memoriam. — Supremum munus apostolicum Nos
inducit, ut sollerter diligenterque ea praestemus, quae nomini christia
no propagando et saluti fidelium in regionibus degentium, quae ab
Evangelii praeconibus excoluntur, magis conducere videantur. Curan
dum igitur est Nobis, ut res in quibusdam Asiae orientalis territoriis
ratione his temporibus magis consentanea componantur; scilicet visum
est Nobis Vicariatus Apostolicos Jesseltonensem, Kuchingensem et Mi-
riensem, qui usque adhuc Legationi Apostolicae in Indonesia erant
obnoxii, inde distrahere aliique subicere auctoritati. Quae cum ita sint,
Nos e consulto Sacrae Congregationis de Propaganda Fide, certa scien
tia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis pleni
tudine, harum Litterarum vi, praedictos Vicariatus Apostolicos Jessel
tonensem, Kuchingensem et Miriensem, a Legatione Apostolica in Indo
nesia seiungimus et Delegationi Apostolicae Thailandensi, Laosiensi et
Paeninsulae Malacensis adicimus, quae in posterum Delegatio Thailan-
densiSj Laosiensis, Malacensis et Singaporensis appellabitur. Contra-
Acta, Pauli Pp. VI 193
riis quibusvis nihil ostantibus. Haec edicimus, statuimus decernentes
praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac per
manere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere;
illisque, ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum
plenissime suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irri
tumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis,
auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XIII mensis Novembris, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
© HAMLETUS I. Card. OICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
V I
S. Pius X, Papa et Confessor, principalis Patronus Congregationis Filiorum
Sanctae Mariae Immaculatae eligitur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — « Romanus Antistes Pius nomine
decimus, ... ex ore Christi elapsum strenue implens praeceptum, pa
scendo dilexit et diligendo pavit ». Haec verba elocutus est Pius Pp. duo
decimus, postquam, duobus diebus ante, eximium illum Ecclesiae Pa
storem, suum Nostrumque Decessorem, coram fidelium acclamante mul
titudine Sanctorum fastis accensuit (A. A. S. 46 [1954] p. 313). Hunc
Caelitem, caritate suavem, Filii Sanctae Mariae Immaculatae praeci
puis colunt obsequiis. Sunt enim memores illum, in Petri Cathedra vix
constitutum, paternas curas in Opus ab Antonio Piccardo, sacerdote,
quem auctorem habent, conditum, intendisse, eidemque Sodalitati
nomen et ius tribuisse Congregationis religiosae. Ob hanc igitur singu
larem pietatem, Supremus eius Moderator et Consilium ipsius, vota
implentes omnium sodalium, Sanctum Pium Pp. decimum praedictae
Congregationis principalem Patronum elegerunt. Preces igitur Nobis
sunt adhibitae ut hanc electionem ratam haberemus. Quibus postu
lationibus libenter admissis, Nos, e Sacrae Rituum Congregationis
consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Aposto
licae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in
modum Sanctum Pium decimum, Papam et Confessorem, principalem
totius Congregationis Filiorum Sanctae Mariae Immaculatae caelestem
13 - A. A. S.
194 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
apud Deum Patronum confirmamus, seu iterum constituimus ac f enun
tiamus, omnibus adiectis honoribus et privilegiis liturgicis, quae prae
cipuis coetuum Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis non ob
stantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras
firmas, validas atque efiicaces iugiter exstare ac permanere; suosque
plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos
spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffra
gari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex nunc
et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qua
libet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XVIII mensis Decembris, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
EPISTULAE
I
Ad Exc.mum P. D. Antonium Baraniak, Archiepiscopum Posnaniensem,
ob celebranda sollemnia, mille transactis annis ab illa condita Ecclesia.
PAULUS PP. VI
Venerabilis Frater, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Mille
transactos annos, ex quo pervetusta Posnaniensis Ecclesia a Decessore
Nostro Ioanne XIII v. m. condita est, scilicet anno DCCCCLXVIII, a vobis
sollemni cultu istic memoratum iri, datas per litteras Nos edocuisti.
Id autem una simul petiisti, nomine quoque cleri populique tibi concre
diti, ut próximas celebritates benevolentiae Nostrae votorumque Nostro
rum pignore et significatione honestaremus atque adeo eaedem fierent
laetiores.
Quod optatum, tanta cum filiorum observantia et comitate prola
tum, libentissime accipientes, in gaudii vestri partem venire propera
mus, ita ut per hanc Epistulam vox Nostra tamquam praesens vobis
gratulabunda resonet, vobisque salutariter et bene precetur.
Consilium Nobis non est, ut res in Posnaniensi archidioecesi gestas
in recordationem revocemus, praesertim cum ea alte in animis vestris
Acta Pauli Pp. VI 195
insideant. Neque tamen vos praeterit, anno MDCCCCLVI, cum universa
Polonia decem recoler et saecula post acceptum Christi Evangelium,
rerum summam, ad sacram religionem in Patria vestra attinentium,
Nos veluti delineasse. At unum tantummodo libet recolere, quod ipse,
venerabilis Frater, disertis verbis nitido in lumine collocasti : scilicet
festivitates, quibus nobilissima fidei vestrae exordia integrum per an
num celebraturi estis, in eundem incidere decursum anni, quem Nos a
profitenda fide christiana nuncupari voluimus, ob undevicies centenas
memorias recurrentes a Beatorum Apostolorum Petri et Pauli Romae
facto martyrio : Apostolos dicimus, quibus tutanda Metropolitana
Posnaniensis Ecclesia, utpote suis praecipuis caelestibus praestitibus,
a Decessoribus Nostris commissa et consecrata fuit.
Habetis igitur, cur albo lapillo proximos dies festos signetis, qui
cum singulari universae Ecclesiae eventu coniuncti vobis contingunt;
habetis, cur nascentis Ecclesiae vestrae primordia commoto ac religio
sissimo animo recensentes, christianae fidei proposita confirmetis,
eiusque praecepta in moribus et institutis, sive singulorum, sive fami
liarum, sive societatis, profiteamini. Fides enim, « sperandarum sub
stantia rerum, argumentum non apparentium fl,1 dum ore profertur,
in actum etiam vitae sese extendat oportet, ut pulchre scribit S. Au
gustinus : (( Non solum vox tua sonet laudes Dei, sed opera tua con
cordent cum voce tua. Cum voce cantaveris, silebis aliquando : vita
sic canta, ut numquam sileas )). 2 « V o x tua in factis sit: ...in bonis
operibus tuis gratuita sit dilectio Dei, benefica sit dilectio proximi » . 3
Multum igitur optamus, ut ista saecularia sollemnia vestra ma
gnam vividamque fidei flammam apud cunctos civium ordines excitent
atque propagent, ut, patrum vestrorum hereditate sancte servata,
cunctarum virtutum inde eluceatis gratia. Vobis propitii aderunt Sancti
Patroni Petrus et Paulus, ac materna vos benignitate tuebitur Bea
tissima Virgo Maria, Dei Ecclesiaeque Mater, praecelsa et semper
opifera Poloniae Regina, ut, virtutis constantia bonorumque operum
fructu, ad nova semper procedatis Patriae vestrae incrementa.
Haec superna munimina et solacia vobis Apostolica Nostra Bene
dictio conciliat, quam tibi, universis archidioecesis sacerdotibus et
1 Hebr. 11, 1. 2 In Ps. 146, 2. 3 Herrn. 91, 9.
196 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
religiosis viris, sanctimonialibus, et dilectissimo Christiano populo pe-
ramenter impertimus, ut « induamini Dominum Iesum Christum )). 4
Datum Romae, apud S. Petrum, die xx mensis Ianuarii, anno
MDCCCCLXviii, Pontificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
I I
Ad E.mum P. D. Paulum S. R. E. Cardinalem Marella, quinquagesimum
sacerdotii sui natalem celebraturum.
PAULUS PP. VI
Dilecte Fili Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Li
benti animo nuper nuntium accepimus, sub exitum mensis Februarii
a te quinquagesimum celebratum iri sacerdotii tui natalem. Cuius
fausti eventus anniversariam memoriam recolenti tibi, Dilecte Fili
Noster, benevolentiam, qua te semper prosecuti sumus, et ei parem
opinionem, quam de te habemus, tam egregiam nacti opportunitatem,
aperte testatas percupimus.
Quapropter gratulantium choro multorum, qui in vicinis et dissitis
regionibus beneficiis tuis fruiti sunt, vel tuam experti sunt virtutem, ad
alliciendas sibi voluntates suavem, vox Nostra inserta bene ominantia
verba tibi profert, eaque cuncta candida, felicia, profectui tuo apta et
conducibilia exoptat atque precatur.
Singulares autem imprimis tecum Deo agimus grates, quod benigne
non modo tuae vitae cursum provexit, sed etiam quod tam diuturno
temporis adhuc emenso spatio copiam viresque dedit tibi, ut ad Eccle
siae sanctae utilitatem laude digna gereres.
Dulce sane erit tibi in praegravium munerum perfunctione a te
adhibitas sollicitudines et conlata studia, non ut inania inde delecta-
menta capias, sed ut omnium bonorum Auctori et Largitori, qui fuit
tibi adiutor fortis et donorum suorum largifluus, religiosae mentis im
pendas obsequium, atque inde ultro ad devovendum te pro Evangelii
causa sanctissima incitamenta sumas, et antiquis nova tibi adicias
promerita.
4 Cfr. Rom. 13, 14.
Acta Pauli Pp. VI 197
Meminisse nunc iuvat te primo Delegatum Apostolicum in Iaponia,
arduis in belli discriminibus, peculiari prospicientia, sapientia et dexte-
ritate negotiorum praeditum temet praestitisse, ac deinde in Australia
Delegatum Apostolicum, et postea in Gallia Nuntium Apostolicum in
cogitando et agendo sollertia et diligentia enituisse. Postremo vero in
Collegium Purpuratorum Patrum a fel. rec. Decessore Nostro Ioan
ne XXIII cooptatus in universales Apostolicae Sedis curas vocatus es.
Enimvero ad Oecumenici Concilii Vaticani II constituta et decreta
paranda, et in rem deducenda, tuam navasti operam ac praesertim nunc,
Consilio pro non christianis moderando praepositus, cotidiano labori
cum fructu in praesens non parvo, spe in posterum maiore vacare non
desinis : deque tua industria, commendatione et praemio digna, gratias
tibi persolvimus.
Macte agitur animo, Dilecte Fili Noster, atque fruare, una cum
iis qui te habent carissimum, tam laetabilis recordatione evertus.
Communibus autem votis id Nostrum imprimis addimus, ut diutius
te Deus sospitet atque hoc anno a fide nuncupato, quippe cum dicatus
sit commemorationi martyrii Sanctorum Principum Apostolorum, te,
Cardinalem Archipresbyterum Petrianae Patriarchalis Basilicae, ca
tholicae fidei amandae, implendae, tutandae faciat conspicuum.
Ex hoc autem sequatur, ut dives fide, bonis operibus locuples,
exemplo vitae praecipuus, de virtute in virtutem procedas, at tandem
cum bene multis, tua cura, adepturus repromissiones, superni boni
potiundi appetens, procurras « in haereditatem incorruptibilem et in-
contaminatam et immarcescibilem conservatum in caelis» (1 Pe.} 1, 4),
nobilis compos coronae.
Haec imo e pectore ominati tibi, Dilecte Fili Noster, propensae
in te voluntatis Nostrae testem, Apostolicam Benedictionem imperti
mus eamque per te ad universos pertinere volumus qui te, natalem
sacerdotii acturum, circumstabunt vel utcumque horum sollemnium
erunt participes.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xi mensis Februarii,
anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
198 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
Ad E.mum P. D. Achillem S. R. E. Cardinalem Liénart, Episcopum Insu-
lensem, regimen illius dioecesis relinquentem.
Lors de votre récent voyage à Rome, vous Nous avez demandé avec
une vive instance d'être déchargé de la responsabilité pastorale du
diocèse de Lille que vous portiez avec intrépidité, depuis que Notre
grand prédécesseur le Pape Pie XI vous Pavait confiée.
Les raisons que vous Nous présentiez à l'appui de votre demande
Nous conduisent à l'accepter sans tarder, confiant que votre zélé co-
adjuteur, demain votre successeur, saura continuer l'œuvre si généreu
sement entreprise.
Depuis quarante années que vous assuriez la direction du diocèse
de Lille, vous l'avez en effet profondément marqué de votre empreinte
sacerdotale. Et votre rayonnement s'est depuis lors largement étendu
au sein de l'Eglise de France, où l'Assemblée des cardinaux et arche
vêques que vous présidiez avec une grande sagesse préparait les voies à
ce qui deviendrait, avec le Concile, la conférence episcopale. Chacun
sait la place eminente que vous avez prise dans la préparation, comme
dans le déroulement de cette assemblée. Chacun sait aussi combien
les derniers Papes, tout comme Pie XI¿ aimaient recueillir vos conseils
avisés. Nous-même avons plaisir à reconnaître ces relations étroites
que Nous eûmes depuis longtemps avec vous.
Pasteur de tous, spécialement des plus pauvres, votre souci mission
naire a fait de vous le premier Prélat de la Mission de France dont vous
avez su, en des heures difficiles, guider la marche, avec cette prudente
audace qui n'a cessé, depuis ses débuts, de marquer votre épiscopat,
pour le meilleur service de l'Eglise dans le monde d'aujourd'hui.
Nul doute qu'entouré de l'affection et du respect de tous vos chers
diocésains, et en particulier de vos prêtres, vous ne continuiez encore à
servir le Seigneur et les âmes. De tout cœur Nous le demandons au
Dieu Tout-Puissant, en appelant sur vous l'abondance des divines grâces,
en gage desquelles Nous vous donnons Notre affectueuse Bénédiction
Apostolique.
Du Vatican, le 7 mars 1968.
PAULUS PP. VI
Acta Pauli Pp. VI 199
ALLOCUTIONES
I
Ad sodales Societatis Verbi Divini, qui generali religiosae suae commu
nitatis Coetui interfuerunt. *
Dilecti filii.
Gratiam vobis habemus quod, Capitulum generale celebrantes,
animi vestri obsequia Christi Vicario tam prompte humaneque exhi
bere voluistis.
Hic vester conspectus Nobis causa est non levis laetitiae; siquidem
opportunitas Nobis praebetur coram admittendi Patres Capituli ge
neralis, quos inter novum Moderatorem Generalem intuemur atque in
vobis, cum benevolentia faustisque votis, salutandi universam familiam
religiosam, amplam, strenuam, operibus fecundam, quam Arnoldus
Janssen, vir ille igne incensus apostolico, condidit. Est enim una ex
Congregationibus religiosis vigore recentis aetatis proprio, magno so
dalium numero et navitate praeclarioribus, constitutis praeterito sae
culo, quod immerito quidam haud raro detrectant : egregius hic flos
in finibus catholici populi Hollandiae est exortus.
Animum Nostrum convertentes ad originem vestram, progressio
nem, operositatem et munus, quod geritis in Ecclesia, hac oblata oc
casione Nos iuvat vobis adhibere honorem propter Societatis vestrae
propagationem atque etiam propter multiplicia opera, in quae in
cumbitis sive in re spirituali sive in regione humani cultus sive in
missionali provincia.
Sed maxime Nobis placet in sua collocare luce graves curas, quas
in sodalium vestrorum institutionem intenditis, atque amorem, quo
flagratis, erga Ecclesiam, eius doctrinae legibusque fideliter adhae
rentes, eius agnoscentes necessitates, eius apostolatum perutiliter, di
sposite et ratione his temporibus consentanea foventes.
Haec omnia autem eo comprobantur, quod huc ad Nos advenistis,
non solum ut Christi Vicario observantiam vestram testaremini, sed
etiam, ac quidem potissimum, ut ab eo consilia et normas acciperetis,
quas sequeremini in opere, quod insistitis, Constitutiones vestras ad
huius aetatis condicionem accommodandi secundum mentem ac doctri
nam Concilii Oecumenici Vaticani Secundi.
* Die 22 mensis ianuarii a. 196S.
200 - Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quod libenter praestamus, magni aestimantes studium, quod alla-
boratis, ut, quasi nova quadam acti impulsione, exspectationi Eccle
siae quoad perfectionem religiosam et apostolatum respondeatis.
Ad haec quod attinet, duobus praesertim propositis in opere vestro
oportet ducamini; quorum prius spectat ad pristinorum restauratio
nem, ut primitiva pulchritudo Societatis vestrae resplendeat, qualem
videlicet conditor et legifer pater vester mente concepit et esse voluit.
Imprimis ergo sit vobis in animo recogitare de spiritualis doctri
nae eiusque usus ratione, quae peculiaris et propria fuit Arnoldi Jans
sen, auctoris vestri, et quae ex assiduis elucet laboribus, quos susce
pit, cum moderator « apostolatus precum » esset in dioecesi Monaste-
riensi, cum catholicos commentarios per intervalla edendos curaret,
cum spirituales exercitationes cuiusvis ordinis fidelibus peragendas
promoveret.
Quae quidem spiritualis doctrinae ususque ratio originem traxit et
incrementa hausit e singulari cultu Sanctissimae Trinitatis et Spiritus
Sancti ; atque adeo vera fuit et germana, utpote nisa in dogmate, atque
apta ad pietatem christianam abunde firmiterque alendam. Hac igitur
in re ille non fuit novator sed resti tut or.
Deinde revolvendus est vobis finis praecipuus vestri Instituti,
quippe qui pertineat ad excolendas missiones et ad catholicum cultum
ingenii provehendum, cuius tamen fundamentum semper sit oportet
consecratio, qua Deo et Christo vos devovistis. Itaque actio apostolica
semper parere debet necessitatibus huiusce consecrationis religiosae
vestrae secundum illud : « Quaerite primum regnum Dei ». Circa hoc
ipsum nolite Constitutiones vestras immutare; nam si hoc eximium
bonum spirituale suo loco demoveretur, facile grave detrimentum con
sequeretur, cum consecratio oporteat sit quasi vis, quae animos pro-
pellat ad omnes actiones atque adeo ad universas partes apostolatus,
opere missionali non excepto.
Spiritu denique legiferi patris vestri permoti, renovamini quod
attinet ad amorem in Ecclesiam; diligite eam, respicientes sinceram
eius formam, quam primum et secundum Concilium Oecumenicum
Vaticanum declaraverunt. Nolite arbitrari fidelitatem erga supremam
Ecclesiae auctoritatem, Romae constitutam, impedire, ne vires vestras
« catholico », ut aiunt, modo explicetis, neque Institutum vestrum pro
pria sibi indole polleat et ad homines et res, ut in missionibus sunt,
possit conformari atque aptari.
Acta Pauli Pp. VI 201
Quinimmo Roma id sane efficiet ut apto pulchroque modo inter se
componantur firma unitas vestri Instituti et eius per universum orbem
propagatio; siquidem catholicus veri nominis nemo esse potest, qui
huic Apostolicae Sedi fideliter non adhaereat, non solum autem ex
ternis iuris canonici vinculis, sed praesertim interno unitatis amore
et sincero proposito obtemperandi Iesu Christi voluntati, qui Beato
Petro eiusque Successoribus praesidium catholicae unitatis concre
didit. Quare paterna sane eaque magna afficimur laetitia, ac non sine
provido consilio a vobis factum esse putamus, quod praecipuae sedes
Instituti vestri, Romana scilicet et Nemorensis, tam prope apud Aposto
licam Petri Cathedram sint conditae, utinam exinde sodales vestri
valeant divite haustu sinceram illam augere fidem, quam laudavit gen
tium Apostolus,1 et ab eius catholico afflatu suam agendi cogitandique
normam semper sumere velint !
Alterum autem propositum, ad quod praecipue curae vestrae spe
ctare debent, hoc est, ut religiosa disciplina vestra ad hodiernas tem
porum condiciones accommodetur, praesertim in iis quae ad mentis
culturam pertinent et ad apostolatus missionalis perfunctionem.
Quodsi hoc profecto requirit, ut removeatur quidquid minus op
portunum, minus rectum aut supervacaneum evaserit, cavendum ta
men est, ne omnia, nullo habito discrimine, funditus immutentur;
quae agendi ratio eversio magis quam renovatio dicenda esset. Quare
talis accommodatio inducenda est, quae, munere proprio et praecipuis
legibus vestrae Societatis fideliter servatis, vos ad assequendam evan
gelicam perfectionem obeundumque apostolatum expeditius efficacius
que perducat. Nobis in animo non est singula in hac re persequi. Li
ceat tamen nonnulla saltem attingere, quae a vobis peculiari modo
prae oculis habenda esse putamus. Huc spectat nominatim industria
diligenter ponenda, ut sodales vestri recto missionali spiritu imbuan
tur, flagranti incendantur studio Evangelium nuntiandi, ad perfectam
caritatem erga omnes excolantur, ac penitus compertam habeant ne
cessitatem, qua omnes adiguntur, Christo adhaerendi et in eius uni
cam veramque Ecclesiam ingrediendi.
Pariter vobis enixe commendamus alacre studium, ut fidei nun
tium hominibus proponatur aptiore usque ratione ac forma, quae
spirituali nostrae aetatis necessitatibus apprime respondeat. Quod
postulat a vobis, ut cum diligenti catholicae doctrinae investigatione,
1 Cfr. Rom. 1, 8.
202 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nova studia coniungantur, quae variarum gentium indolem, mores,
consuetudines illustrent.
Denique necesse est, ut in laboribus vestris praecipuum obtineat
locum cura spiritualis iuvenibus adhibenda, iis praesertim qui ad
dicti sunt studiis, itemque ut varia opera et incepta promoveantur ad
missionales vocationes sive religiosas sive saeculares in omnibus re
gionibus fovendas ac multiplicandas.
Habetis iam, dilectissimi filii, ea breviter commemorata, quae ad
religiosae vitae vestrae renovationem hodie magnopere conferre vi
dentur. Spem autem bonam foventes, fore ut vos hanc viam alacres
ingrediamini, minime dubitamus, quin vos illam vitae plenitudinem
attingere possitis, ad quam vos Deus pro Ecclesiae bono et hominum
sempiterna salute advocavit.
Interea, dum super vos et super labores vestros ex animo invocamus
Spiritum Sanctum, a quo tota alitur vita Corporis Mystici Incarnati
Verbi Dei, hoc est Ecclesiae, Eius supernorum donorum auspex esto
Apostolica Benedictio, quam Reverendissimo Patri Ioanni Schütte,
olim Superiori Maiori vestro Nobis carissimo, Reverendissimo Patri
Ioanni Musinsky, digno eius successori, universis moderatoribus et soda
libus, necnon duabus Religiosarum Sororum Congregationibus, quae
cum Instituto vestro coniunctae sunt, peramanter in Domino impertimus.
II
Ad Praelatos Auditores, Officiales et Advocatos Tribunalis Sacrae Romanae
Rotae, novo litibus iudicandis ineunte anno coram admissos. *
Il vedere oggi raccolti attorno a Noi i Prelati Uditori della Sacra
Romana Rota, assieme agli altri distinti Prelati e Officiali di questo
Collegio e agli Avvocati patrocinanti presso questo Tribunale Apostolico,
è per Noi motivo di vivo compiacimento e di consolante conforto. Così,
come è consolante poter ancora una volta ripetere quale stima e quale
considerazione nutriamo per le vostre persone e per il vostro lavoro
consacrato all'assolvimento del delicato e arduo compito, che la Chiesa
ha voluto a voi affidato.
Quasi a testimonianza di questa stima e considerazione, Ci è grato
ora ricordare quanto abbiamo voluto recentemente esprimere nell'eie-
vare alla dignità cardinalizia l'allora Decano degli Uditori della Sacra
* Die 12 februarii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 203
Bota ; per poter poi consacrare a un servizio ancora più completo della
Chiesa e della Sede Apostolica le elette virtù e le preziose doti del
Signor Cardinale Francesco Brennan.
Ci è inoltre molto grato rivolgere oggi il Nostro particolare saluto
al nuovo Decano di questo Collegio, l'Illustrissimo Monsignore Bole-
slao Filipiak. Mentre lo ringraziamo del messaggio che ha voluto indi
rizzarci, intendiamo ricordare i molteplici validissimi titoli per i
quali egli ricopre ora tanto degnamente questo alto incarico. A questi
titoli, tra i quali primeggiano la solidità della preparazione e la serietà
degli studi, Ci piace aggiungere quello della sua patria di origine, la
Polonia, a Noi tanto cara, oltreché a motivo di particolari ricordi per
sonali, per quella meravigliosa fedeltà alla Chiesa, che rappresenta la
sua caratteristica inconfondibile.
Questo nostro incontro Ci offre la felice opportunità di accennare
sia pure brevemente a qualcuno dei temi di vivo interesse per tutti noi :
in particolare, al servizio necessario e insostituibile reso alla Chiesa
dal vostro Tribunale nell'esercizio della « potestas iudicandi » ; al
prezioso contributo che il vostro Collegio ha offerto e offre alla attività
della Sede Apostolica; alle prospettive di ulteriore utilizzazione di
questo contributo per l'assolvimento degli impegni che attualmente in
combono sulla Chiesa nel campo giuridico.
La funzione giudiziale della « sacra potestas » concessa dal Salva
tore alla Chiesa, come complemento necessario della funzione legisla
tiva, è legata anche al carattere profondamente umano della Chiesa
che, pur essendo santa, è tuttavia soggetta a manchevolezze nelle sue
membra. San Paolo nella sua prima lettera ai Corinti mette in risalto
questa funzione propria dell'autorità ecclesiastica, proibendo ai fedeli
di rivolgersi ai tribunali pagani per risolvere le loro contese.1 A questo
precetto dell'Apostolo si riferisce Sant'Agostino : « Maligni infirmos
premunt, et causas suas ad nos ferre compellunt, quibus dicere non
audemus : die homo, quis me constituit iudicem aut divisorem inter vos?
Constituit enim talibus causis ecclesiasticos Apostolus cognitores, in
foro prohibens iurgare christianos » . 2
Riprendendo gli insegnamenti, qui appena accennati, della Scrittura
e della Tradizione, il Concilio Vaticano II non esita ad affermare nella
Costituzione Lumen gentium : « Vi huius potestatis Episcopi sacrum
1 1 Cor. G, 1-7; cfr. 5, 4. 2 Enarr. in Ps. 118, serm. 24, 3 : M.L. 37, 1570.
204 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ius et coram Domino officium habent in suos subditos leges ferendi,
iudicium faciendi, atque omnia quae ad cultus apostolatusque ordinem
pertinent, moderandi » . 3
Ma questo sacro compito di giudicare risultò fin dai primi secoli
particolarmente arduo per la Sede Romana, alla quale per la sua fun
zione primaziale — (( propter potiorem principalitatem »4 — veni
vano sempre più frequentemente deferite da Pastori e fedeli le contro
versie sorte in seno alle comunità locali. Di qui la necessità per il Ve
scovo di Roma di assicurarsi una qualche forma di assistenza e di aiuto
per poter assolvere l'oneroso compito di amministrare la giustizia;
assistenza e aiuto che, dopo una lunga e multiforme evoluzione di forme
e di strutture, venne finalmente consacrato dal Nostro predecessore
Innocenzo III, e specialmente da Giovanni XXII, nell'istituzione del
vostro venerabile Collegio, sotto la denominazione di « Auditores Sacri
Palatii )). 5 Da allora agli Uditori Rotali e alla loro probità e compe
tenza è affidato il compito necessario e insostituibile di fungere da
Giudici Apostolici.
Volgendo lo sguardo alla storia di questi secoli, Ci è particolar
mente grato richiamare alla memoria l'immensa mole di lavoro svolto
da quanti vi hanno preceduto come membri di questo Collegio, per
esaltare le loro benemerenze al servizio della Chiesa, la loro scienza
eminente, le loro esimie virtù. « Viri doctrina et probitate insignes »
furono chiamati fin dai primi tempi.6 Giacomo Emerix, nel suo Tracta
tus seu Notitia 8. Rotae Romanae, scritto nel '600 (recentemente edito
da un esimio studioso, membro del vostro Collegio, Mons. Ch. Lefebvre),
delinea quasi il profilo spirituale del vostro Tribunale : « Crevit itaque
successu temporis in tantam eminentiam sacrum Rotae et ex omni parte
laudabile Tribunal, ut ex illo omni tempore prodierint viri virtute et
vitae integritate eximii, et inter eos memoratus S. Raymundus et
S. Antoninus, Episcopus Florentinus, septemque Summi Pontifices ... )). 7
Questa specchiata probità di vita, che informava la vasta scienza
dell'equo e del giusto di quegli Uditori, fece scorgere in essi quasi la
personificazione stessa della giustizia : « Iustitiam animatam » ; il che,
3 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 27: A. A. S. 57 (1965) pp. 32-33. * S. Irenaeus, Contra haereses, 3, 3, 2: H.G. 7, 818. 8 Const. Ratio iuris, a. 1326, passim. Bull. Rom., ed. Taur., 4, 317-323, praes. 318. 8 Iacobus Emerix, Tractatus seu Notitia S. Rotae Romanae, edito da Ch. Lefebvre in :
Monumenta Christiana Selecta, n. 232, p. 45. 7 IUd., p. 46.
Acta Pauli Pp. VI 205
come afferma San Tommaso riprendendo il pensiero aristotelico, espri
me appunto l'ideale del giudice secondo il sentire del popolo. 8
Non fa quindi meraviglia che la « iurisprudentia » maturata da
questi uomini abbia rappresentato un fattore decisivo nella elabora
zione della legislazione ecclesiastica, a cominciare dalle Decretali di
Gregorio IX, e nella formazione dello « ius commune ».
Ma la benemerenza del vostro Collegio, non meno che dal meravi
glioso patrimonio del passato, viene messa in risalto dall'operosità del
presente. Fedele alla sua plurisecolare tradizione, il vostro Sacro Tri
bunale seguita ad essere anche oggi l'organo di singolare perizia, al
quale il Papa affida la necessaria definizione delle cause deferite alla
Santa Sede, in particolare delle delicatissime cause matrimoniali.
Riconoscimento solenne di questa vostra qualificata idoneità, e in
sieme desiderio di agevolare il vostro lavoro, ha voluto essere quella
estensione della competenza del vostro Tribunale, che abbiamo disposto
nella Nostra Costituzione Apostolica « Regimini Ecclesiae Universae » ;
abbiamo inteso cioè affidare al vostro Tribunale tutte le cause di nul
lità di matrimonio che giungono a questa Sede Apostolica, anche se
entrambe le parti siano acattoliche o appartengano a diversi riti orien
tali.9
La vostra « instantia cotidiana » del giudicare assume, nelle odierne
circostanze, dimensioni di eccezionale contributo al bene della Chiesa
e dell'umana società. Ora che un abnorme senso di libertà vorrebbe ad
dirittura sopprimere qualsiasi norma di ordinamento giuridico, ora che
un certo spirito, più superficiale che scientifico, non esiterebbe a
sostituire le norme perenni incise da Dio nel cuore dell'uomo con un
certo relativismo giuridico, le vostre Decisioni proclamano solenne
mente ogni giorno l'esistenza di una legge divina che non passa né
invecchia,1 0 e tendono autorevolmente ad uniformare ad essa la vita di
tutti coloro che ricorrono al vostro Tribunale.
Desideriamo inoltre ripetervi quale assegnamento faccia la Santa
Sede sul vostro prezioso e insostituibile contributo in ordine al duplice
problema a cui è rivolto oggi l'impegno della Chiesa nell'area del Di
ritto. Ci riferiamo innanzitutto alla revisione del Codice di Diritto
Canonico. La vasta e multiforme esperienza accumulata dal vostro
Tribunale in questi ultimi anni, vi mette in grado, oggi come in pas-
8 Summa Theologica, II a-II a e, q. 60, art. 1. 9 Cfr. A. A. S. 59 (1967) p. 922, n. 109.
10 Cfr. Matth. 5, 18.
206 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sato, di fornire un materiale copioso e qualificato per la nuova legisla
zione. Non soltanto, come è evidente, la parte dedicata alla struttura
e dinamica del processo canonico e alla dommatica del matrimonio, ma
anche gli stessi principi e gli istituti fondamentali del Diritto Cano
nico potranno essere individuati in maniera più genuina e definiti in
termini più sicuri con l'apporto della dottrina contenuta nelle vostre
Decisioni. Attraverso queste filtreranno nel nuòvo Codice i risultati
felicemente raggiunti dalla più recente elaborazione del diritto civile
delle Nazioni, così come i dati acquisiti dalla scienza della medicina e
della psichiatria. Il senso profondamente umano che ispira le vostre
Sentenze contribuirà a illuminare il mistero dell'uomo e del cristiano
di oggi, colui cioè che sarà il destinatario del rinnovato Codice, colui
al quale la nuova legislazione dovrà offrire una chiara traccia e un va
lido aiuto per vivere coraggiosamente le verità evangeliche e la propria
vocazione nella Chiesa di Cristo.
Ma tutto questo ingente sforzo di revisione del Codice risulterebbe
in buona parte sterile se contemporaneamente non si provvedesse anche
a rinnovare lo studio dello stesso Diritto, e ad accrescere il numero di
coloro che si dedicano agli studi giuridici specializzati, e che contribui
ranno domani, in diversi modi e a vari livelli, ad attuare le rinnovate
leggi della Chiesa.
Ë proprio questo l'altro arduo compito che oggi impegna la Chiesa,
sollecita di rinnovare, fra gli altri studi ecclesiastici, anche lo studio
del Diritto Canonico. Noi ci auguriamo che il vostro Collegio presti an
che ad esso un efficace contributo, sia trasmettendo all'organo compe
tente saggi suggerimenti in merito, sia continuando a svolgere un au
tentico lavoro di formazione canonistica mediante il vostro (( Studio
Rotale », che, pur essendo di recente erezione, ha già acquistato indubbi
meriti dinanzi alla Chiesa e dinanzi alla scienza.
Ripensando infine alle parole che il Signor Decano ha voluto rivol
gerci all'inizio di questo incontro, ricordiamo di aver colto in esse
anche un accento accorato, una eco di angosciosa preoccupazione, per
gli attentati di cui, nell'odierna società, è reso bersaglio il sacro istituto
del matrimonio. Ora, questo grido di allarme che voi, Giudici nella
Chiesa, avete levato, se, a motivo della sua incontestabile attendibilità,
viene ad accrescere il Nostro dolore e la Nostra pena, Ci offre nondi
meno anche uno spunto che viene a ravvivare la nostra fiduciosa spe
ranza; è la consolante certezza che l'atteggiamento spirituale e l'impe-
Acta Pauli Pp. VI 207
gno personale con cui voi attendete al vostro compito, lungi dall'iste-
rilirsi in un freddo e distaccato tecnicismo burocratico, rimane sem
pre sensibile alla istanza vitale e all'intima finalità del vostro mini
stero : la difesa dell'umano coniugio, e specialmente la salvaguardia
cioè del dono sacramentale del matrimonio, con cui Cristo ha voluto
vivificare la sua Chiesa, le membra del suo Corpo Mistico.
Su questa rinnovata consonanza di intendimenti e di impegni Noi
invochiamo ora la copiosa effusione delle grazie celesti, a pegno delle
quali ben di cuore e con paterno affetto impartiamo a voi tutti la
Nostra Apostolica Benedizione.
I I I
Generalis Consilii Pontificiae Commissionis pro America Latina Membris
habita. *
Siamo lieti di porgere il benvenuto ai Membri del Consiglio Gene
rale della Pontificia Commissione per l'America Latina.
L'incontro di oggi evoca alla Nostra memoria quello in cui, fin dai
primi giorni del Nostro Pontificato, esprimemmo l'intendimento di valo
rizzare la Pontificia Commissione per l'America Latina, nella quale
ravvisammo « un efficace organismo provvidenzialmente voluto » dal
Nostro venerato Predecessore Pio XII per la ripresa cattolica del
grande Continente. Un convergere di forze attorno alla Pontifìcia Com
missione non tardò a suggerirci l'idea ch'essa potesse completarsi con
un organismo che coordinasse lavoro ed iniziative di tutti. ÍC il Consiglio
che voi componete e che ormai da più di quattro anni continua a dare
una risposta alle perentorie esigenze della solidarietà di tutta la Chiesa
per un settore nel quale premono gravi ed urgenti bisogni. In questo
fatto vediamo interpretati ed attuati quegli insegnamenti e quei sugge
rimenti del Concilio Vaticano II, che con ripetuta insistenza doman
dano una stretta collaborazione in seno alla Chiesa universale.
Quella che voi prestate è una collaborazione che unisce tanta parte
dell'Episcopato della Chiesa e, con l'Episcopato, le altamente bene
merite Famiglie Religiose. È una collaborazione che verifica in pieno
il significato di questa parola : un lavoro compiuto insieme per un
identico intento. Ci compiacciamo oggi di vederla particolarmente
impegnata attorno ad un problema della massima importanza per le
* Die 14 mensis februarii a. 1968.
208 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sorti della Chiesa nell'America Latina : quello del personale aposto
lico — sacerdoti diocesani, religiosi, religiose, laici — che dall'Europa
e dall'America Settentrionale passa a servire la Chiesa nell'America
Latina; e degli ecclesiastici di questo Continente che si recano a com
pletare la propria formazione nell'Europa o nell'America Settentrionale.
È da aggiungere che specialmente il movimento del personale apo
stolico che si sta sviluppando verso l'America Latina domanda consi
derazione anche per le notevoli proporzioni con cui si presenta. Qui la
Nostra voce dovrebbe levarsi dal tono pacato di questi semplici rilievi
a quello più fervido dell'elogio per quanti hanno raccolto l'appello
implorante della Chiesa; per voi, venerabili Fratelli, e per gli orga
nismi episcopali da voi presieduti, che li hanno validamente aiutati ad
attuare le loro generose aspirazioni. L'elogio non potrebbe andar
disgiunto da un inno di lode all'Altissimo che ha ispirato tanto buon
volere. Benediciamo, dunque, il Signore davanti alla sollecitudine, da
voi mostrata, che nulla vada perduto, nulla sia trascurato o mortificato
di quanto costituisce il contributo, attuale e potenziale, che anime apo
stoliche possono recare nell'America Latina per la causa della Chiesa.
Ben sappiamo che, sulla via di una zelante quanto illuminata colla
borazione, voi avete creato le strutture e fatto ricorso alle formule più
valide per assicurare la maggior efficacia possibile all'aiuto che,
mediante il vostro clero, andate prestando. Ai seminari appositamente
istituiti, ai centri e ai corsi di preparazione, è da aggiungere l'inizia
tiva — nel mese scorso attuata per la seconda volta — di una Setti
mana Europea, allo scopo di raccogliere sacerdoti, religiosi, religiose
e laici in procinto di partire per l'America Latina, unendoli nello
studio e nella preghiera in un clima di carità fraterna, sicché l'incon
tro si trasforma in una fervida pentecoste, dopo la quale gli apostoli
si avviano al compimento della propria missione. Altrettanto bene
conosciamo le cure che voi dedicate all'assistenza di coloro che sono
già passati nel nuovo campo di apostolato.
Vivo sentiamo altresì il dovere di ringraziarvi per quanto voi andate
facendo mediante un molteplice, generoso aiuto economico che ha un
peso di non piccolo rilievo per la soluzione di tanti problemi. Inten
diamo ridire qui l'apprezzamento più volte espresso.
Voi non potete essere soli nel vostro lavoro; sicché la Nostra esor
tazione si rivolge a quanti in qualsiasi misura sono chiamati a soste
nerlo e ad estenderlo.
Acta Pauli Pp. VI 209
Preziosa sarà soprattutto la collaborazione dei singoli vescovi. Ad
essi incombe il dovere di favorire e di promuovere un reclutamento di
candidati che si adegui, quanto più possibile, alle esigenze dell'aiuto
che la Chiesa nell'America Latina invoca. Ci auguriamo che più grande
si faccia il numero delle diocesi pronte a passare dalla fase del super
fluo a quella del sacrifìcio. I vescovi non hanno da restare paghi di
quanto i rispettivi organismi nazionali tanto lodevolmente fanno. Il
vescovo e tutta la comunità cristiana possono guardare con orgoglio
al loro personale lontano per un più ampio e arduo servizio della
Chiesa, considerandolo come una avanguardia da sostenere generosa
mente, anche col preparare l'invio di altri che sostituiscano quanti,
compiuto il loro servizio, ritorneranno alla diocesi di origine.
Il discorso si volge anche al vescovo latino americano che riceve un
sacerdote; le sue responsabilità vengono ad intrecciarsi con quelle
del vescovo che glielo ha offerto. Tanto utile è un contatto frequente
tra i due presuli, per il buon successo e per il sostegno morale del
sacerdote, che, nelle nuove condizioni in cui si trova a svolgere il pro
prio ministero, incontra non di rado difficoltà. Per tal modo si farà
meglio operante l'animazione profonda che ha da reggere il sacerdote,
staccatosi, sia pur temporaneamente, dalla propria diocesi per rispon
dere ad una vera vocazione.
Analoghe considerazioni valgono per l'altro aspetto del problema
che vi ha occupato in questi giorni : quello degli ecclesiastici latino
americani che si portano nell'Europa o nell'America Settentrionale
per prepararsi ad una particolare qualificazione scientifica o pastorale
che meglio li abiliti al ministero sacro nei loro paesi. Anche qui una
collaborazione tra Episcopati e tra Famiglie Religiose potrà recare
aiuto a molti e perciò alla Chiesa che su di essi ripone grandi speranze.
L'Apostolica Benedizione, che di cuore vi impartiamo, valga come
espressione della Nostra gratitudine per quanto fate, e sia insieme
pegno dell'assistenza divina per l'attività apostolica cui vi siete con
sacrati. Scenda essa abbondante anche sui vostri collaboratori ; su tutti
i membri degli Episcopati dell'America e dell'Europa; su quanti
— sacerdoti, seminaristi, religiosi, religiose e laici — lavorano o s'ap
prestano a lavorare nella Chiesa e per la Chiesa, nell'America Latina.
14 - A. A. S.
210 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
Habita in Vaticana Basilica, die festo Cathedrae S. Petri Apostoli, sacris
Praesulibus laicisque viris, qui Eucharistico Sacrificio interfuerunt a Bea
tissimo Patre concelebrato. *
Venerati Fratelli e diletti Figli,
La nostra meditazione ci sia fornita dalla realtà del momento che
stiamo vivendo. Ogni circostanza è degna di riflessione ; e la riflessione
ci aiuta al trapasso dalla celebrazione della liturgia, dal pensiero al
l'azione, dalla comunione con la verità, che il Signore ci offre, alla
comunione con la sua vita, che il Signore attualizza nel sacrificio euca
ristico. La prima circostanza che s'impone alla Nostra attenzione è la
vostra presenza, venerati Fratelli e Figli diletti : ecco nella sua totalità
l'Episcopato Italiano; ecco in una ristretta, ma eletta rappresentanza
quel Laicato cattolico, frutto di tanta cura e di tanto amore, che viene
ora a perfezionare i suoi rapporti con la Gerarchia della Chiesa, in
vista d'una maggiore efficienza della vita cattolica e d'una più organica
solidarietà di intenti, di responsabilità, di azione nella compagine del
Popolo di Dio. Godiamo di questo incontro. Gustiamo quest'ora pre
ziosa d'armonia spirituale. Lasciamo che la carità effonda i sentimenti
propri di un'assemblea come questa ; l'unione materiale di questa rara,
solenne e molteplice presenza diventi, in questo istante, spirituale. Il
saluto liturgico acquisti il suo pieno significato, e, Dio voglia, la sua
efficacia : il Signore sia con voi ! Quel Signore, che disse di voler misti
camente intervenire là dove alcuni sono congregati nel suo nome,1
penetri, avvolga, sigilli questa stupenda comunione. Un dono, un pro
posito porteremo con noi da questo incontro : quello di rendere perenne
l'unità, che qui dà coscienza alla Chiesa italiana di una sua nuova esi
stenza storica, d'un suo impegno a vivere nella medesima carità. Ripe
tiamo con convinzione, piena di gaudio e forte come una promessa :
Gongregavit nos in unum Christi amor.
Un'altra circostanza di questa cerimonia da esteriore si faccia inte
riore. Ci troviamo sulla tomba dell'Apostolo Pietro; ci troviamo nella
Basilica costruita con tanta monumentale ampiezza e tanta eloquenza
di arte e di spiritualità, perché più aperto, più accogliente, più impres-
* Die 22 mensis februarii a. 1968. 1 Matth. 18, 20.
Acta Pauli Pp. VI 211
sionaiite fosse l'afflusso degli oranti sul sepolcro, umile e glorioso, del
discepolo scelto per essere fondamento d'unità e di stabilità, centro
d'amore pastorale della Chiesa cattolica di Cristo. E qui, confuso e
sbalordito dall'enormità delle sproporzioni, in cui si trova a vivere e
ad agire, ma sicuro dell'esaltante autenticità della propria missione,
Colui che vi parla deve ricordarvi che, essendo su di Lui caduta la suc
cessione episcopale dell'Apostolo stesso, la figura e la funzione del
Vicario di Cristo è davanti a voi, tutto per voi, quale dev'essere il Ser
vus servorum Dei; e ciò non tanto per suscitare in voi sentimenti di
ossequio e di timore, ma piuttosto di meraviglia verso le paradossali
opere del Signore, e insieme di sicurezza, di conforto e di fraternità.
Ed ecco che un secondo dono, un secondo proposito porteremo con noi
a fecondo ricordo della presente celebrazione : Bonum est nos Me esse; 2
procureremo cioè di conservare questo reciproco rapporto di comunione
gerarchica, di fedeltà di servizio, di affezione pastorale, ch'è fondamen
tale nella costituzione della Chiesa universale, e che è e dev'essere più
sentito nella Chiesa italiana: Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ripeteremo
insieme con Sant'Ambrogio.3
E poi, venerati Fratelli e carissimi Figli, oggi è festa che tutti
questi pensieri rinnova ed esalta ; celebriamo precisamente la festa della
Cattedra di San Pietro; è il Natale Petri de cathedra, che, lasciando
ad altra data la commemorazione del martirio dell'Apostolo, vuole
oggi onorare l'episcopato romano di Pietro, il suo ministero, il suo
magistero.4 Non vi pare che questo aspetto dell'odierna festività ci
offra un ovvio collegamento con la professione della nostra fede, che
proprio la memoria centenaria del martirio degli Apostoli Pietro e
Paolo ci ha indotto quest'anno a rinnovare, ad approfondire, a pro
clamare? Ed il Vangelo, di cui ora abbiamo ascoltato la lettura, non ci
obbliga a far nostra, personalmente e coralmente, la confessione di
Pietro circa la divina messianità di nostro Signor Gesù Cristo : Tu es
Christus Filius Dei vivi? 5 Circostanza anche questa degna di nota,
in ordine all'importanza spirituale e storica, alla bellezza trascen
dente, che acquista una espressione di fede cattolica genuina, cosciente
e collettiva dell'intero Episcopato italiano, insieme con il Laicato
2 Matth. 17, 4. 3 In Ps. XL, 30 : PL 14, 1082. 4 Cfr. J. Ruysschaert: Le deux fêtes de S. Pierre dans la «.depositio martyrum »
de 35!f (Rendiconti della P. Acc. Rom. di Archeologia, v. XXXVIII, 1965-1966). s Matth. 16, 16.
212 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cattolico qui rappresentato, nella corona degli Alunni dei Seminari
Romani di lingua italiana, il Lateranense col Seminario minore di
Roma, il Collegio Capranica, il Seminario Lombardo e gli altri Col
legi ecclesiastici italiani in Roma. Circostanza degna di nota, in
ordine parimente alla fase critica nella quale la fede, sia circa la psi
cologia dell'atto in cui si esprime, sia circa il contenuto dottrinale
che la definisce, è venuta a trovarsi nella presente evoluzione della
cultura, nella problematica radicale che mossa da alcuni critici l'ha
investita, nello sforzo di rinnovamento teologico che un po' dapper
tutto la travaglia e la stimola, nel confronto del dialogo ecumenico,
nel pluralismo ideologico che la libertà religiosa favorisce, nel distacco
dalla razionalità tradizionale del nostro pensiero speculativo, e in
tante altre difficoltà e crisi e tentazioni, che turbano ed esaltano lo
spirito moderno, fuori e dentro la Chiesa.
Perciò la professione di fede che oggi scaturisce da questa assem
blea assume l'aspetto d'un'affermazione decisiva : noi crediamo in
Dio, noi crediamo in Gesù Cristo, noi crediamo, anzi in un certo senso,
noi sentiamo lo Spirito Santo che ci rende audaci e felici nell'emissione
del nostro atto di fede, che arrivando unanime ai piedi di questo altare
si conclude nell'abbandono fidente a quella santa Chiesa, che qui ha
nella pietra apostolica il suo fondamento; e senz'ombra di trionfa
lismo, ma nella sincerità d'una vissuta testimonianza sperimenta la
verità della parola dell'evangelista Giovanni: Haec est victoria quae
vincit mundum, fides nostra.'1'
Se Ci è consentito d'indugiare un istante sul senso di pienezza di
questo atto di fede, che sembra suggerito da Pietro stesso, oggi da
noi venerato, quando scrive resistite fortes in fide/ Noi vi esorteremo,
venerati Fratelli e diletti Figli, a secondare nell'atto medesimo il
movimento teologale, che gli è proprio, a tradurlo cioè nella virtù
della speranza, sorella seguace di quella fede, che ha ricevuto l'estrema
rivelazione del mondo divino : Deus caritas est; 8 « e noi alla carità
abbiamo creduto )).9 Sì, « Dio è Amore. La speranza è la risposta
spontanea dell'anima a questa certezza, una volta che sia accolta e
misurata. Essa erompe al punto preciso, all'istante preciso, in cui la
6 l Io. 5, 4. 7 1 Petr. 5, 9. 8 1 lo. 4, IG. 9 Ib.
Acta Pauli Pp. VI 213
fede in Dio si rivela una fede nella carità )) . 1 0 Del resto nessuno di
noi ha dimenticato la definizione scritturale della fede, coessenziale
alla speranza: Est autem fides sperandarum substantia rerum;11
«Fede è sostanza di cose sperate». 1 2
Perciò sembra a Noi che la vostra professione di fede, resa solenne
dalle ricordate circostanze, se vuol essere fissa alle verità di cui essa
ci fa dono infallibile ed ineffabile, debba lasciarsi trasportare negli
orizzonti escatologici, che sono la realtà di quel regno di Dio, da
noi pregustato nel tempo, da noi predicato nel nostro divenire storico,
da noi ambito mediante tutta la disciplina della vita cristiana, da
noi preferito a quell'ordine temporale, di cui pur siamo cittadini, ma
pellegrini verso quei « nuovi cieli, e quella nuova terra, che noi atten
diamo secondo la promessa di Cristo » . 1 3
Né si dica che così orientati e liberi da aspirazioni temporali noi
diventiamo forestieri in questa terra, in cui la Provvidenza ci ha
dato di vivere, né incapaci di colloquio col mondo profano, tutto teso
verso le realtà terrene, diventate nel tempo nostro estremamente
feconde e seducenti. Tutta la Costituzione conciliare Gaudium et spes
è là per dimostrare il contrario e per risolvere il problema dei rapporti
del cristianesimo con l'umanesimo. E concludiamo piuttosto che la
nostra missione, e proprio in quest'ora inquieta e confusa, è quella di
infondere speranze buone, speranze vere, speranze nuove agli uomini
a cui si rivolge il nostro ministero ; e ciò — sia detto con le cautele del
caso — anche per la vita temporale dei nostri fratelli (tali infatti sono
per noi gli uomini, che la vita vissuta rende a noi prossimi).
Tocca a noi, credenti, speranti ed amanti, portare, secondo l'arte
nostra, continuamente all'uomo cieco la luce, all'uomo affamato il
pane, all'uomo adirato la pace, all'uomo stanco il sostegno, all'uomo
sofferente il conforto, all'uomo disperato la speranza, al fanciullo la
gioia della bontà, al giovane l'energia del bene. Se crisi oggi nel mondo
vi è, essa è quella della speranza, quella dell'ignoranza dei fini per cui
valga la pena d'impiegare l'enorme ricchezza di mezzi, di cui la civiltà
moderna ha arricchito, ma altresì appesantito, la vita umana. Noi siamo
le guide. Noi siamo coloro che hanno la scienza dei fini. Noi dobbiamo
essere maestri della speranza. E questo sia detto per voi, Pastori, a
10 Card. Garrone, Que faut-il croire?, p. 284. 11 Hebr. 11, 1. 12 Dante, Par. 24, 64. 13 Cfr. 2 Petr. 3, 13.
214 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cui appunto è dato condurre il gregge umano ai pascoli della vera
vita ; sia detto per voi, Laici cattolici, che con i Pastori apportate alla
Chiesa e al mondo il pensiero e l'opera della salvezza cristiana.
E qui fermiamo il nostro discorso.
Non abbiamo parlato di quanto si riferisce alla vostra Assemblea
Generale e alle molte questioni concrete, in cui oggi si svolge il vostro
ministero pastorale ; ma la lettera che, a Nostro nome, vi è stata indi
rizzata in proposito dal Nostro Cardinale Segretario di Stato, e le
ampie ed autorevoli comunicazioni fatte all'Assemblea stessa dal Car
dinale Presidente, il Patriarca di Venezia, come dagli altri oratori,
hanno già dato il dovuto rilievo a cotesti fatti ed a cotesti problemi. Ci
basti ora assicurarvi del Nostro vivissimo interesse e del Nostro propo
sito di assecondare quanto meglio possibile le aspirazioni, le ansie, le
fatiche dei Nostri venerati Confratelli nell'Episcopato, e rinnovarvi
l'espressione della Nostra venerazione e della Nostra stima per la mira
bile vostra operosità, che ben di cuore auguriamo sempre più organica
mente ed efficacemente compresa, condivisa, sorretta dal nostro valo
roso Laicato cattolico. E valga a convalidare questi sentimenti e questi
voti la Nostra Benedizione Apostolica.
V
Habita in Aula Clementina Romanae dioecesis curìonibus et quadragesi
mal i temporis in Urbe oratoribus. *
Signor Cardinale, venerati Confratelli nell'Episcopato e nel
Sacerdozio,
Questa Udienza, alle soglie della Quaresima, vuole avere, nelle
Nostre intenzioni, il carattere d'una semplice e affettuosa conversa
zione. Essa dovrebbe avere per tema obbligato la predicazione; tema
immenso e profondo, se considerato nel mistero della trasmissione della
Parola di Dio ; tema complesso e difficile, se considerato nel suo conte
nuto dottrinale e morale in ordine ai bisogni del Popolo di Dio; tema
delicato e arduo, se considerato nelle sue modalità soggettive e pratiche,
che conferiscono alla predicazione il suo decoro e la sua efficacia. Ma
oggi non parleremo di ciò. Siamo del resto convinti che voi tutti cono
scete l'importanza della predicazione nell'economia della salvezza ed il
* Die 26 mensis februarii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 215
primato che le compete nell'ordine dei mezzi per la diffusione del
Vangelo,1 e che le è stato rivendicato dal recente Concilio: missione
principale della Chiesa è predicare.2 E vogliamo credere che alla predi
cazione e alla sua forma didattica, la catechesi, voi sappiate dedicare il
meglio del vostro tempo, per la preparazione, specialmente, delle
vostre forze e del vostro cuore, con non poca fatica certamente, ma
altresì con non pochi frutti di valore pastorale.
Parleremo di voi. Di voi, ai quali la novità del recente cambiamento
del Nostro Cardinale Vicario e vostro immediato Superiore pone l'ob
bligo, con Noi, di ricordare, di ringraziare il saggio e zelante Cardinale
Traglia, da Noi tanto stimato, che dopo lunghi anni di ministero in
questa Nostra Diocesi Romana ha preferito accettare un ufficio più
proporzionato alle sue forze fisiche, ma che lascia un tesoro di insegna
menti, di esempi e di opere, del quale il Clero Romano dovrà essergli
sempre obbligato, e dal quale potrà attingere sempre buona ispirazione ;
questo cambiamento Ci obbliga altresì a salutare il nuovo Cardinale
Vicario, qui presente, Angelo Dell'Acqua, già Nostro attivissimo colla
boratore alla Segreteria di Stato ; e ad assicurare a lui la Nostra fiducia
ed il Nostro appoggio, mentre raccomandiamo a voi tutti di voler alle
viare la sua fatica e di volerla rendere feconda di felici risultati con
la vostra docile e filiale corrispondenza. Speriamo molto da questo
incontro di volontà sacerdotali con chi ha, per Nostro mandato, la
responsabilità della direzione della cura d'anime in questa Nostra dilet
tissima Roma.
Parliamo di voi, cari e venerati Parroci, Coadiutori e Sacerdoti,
che quivi esercitate la cura d'anime. Noi vi pensiamo bisognosi di con
forto; e sa Iddio quanto Noi vorremmo essere in grado di darvelo.
Bisognosi per le difficoltà, diciamo, quantitative del vostro ministero :
quale senso di timore, e talvolta di sgomento, suscita la visione di
questi immensi alveari umani, che sono le abitazioni d'una grande città !
Bisognosi per le difficoltà d'ordine morale e ideale, che la popolazione
cittadina moderna oppone all'annuncio e alla pratica della religione :
quanta indifferenza, quanta diffidenza, quanta ostilità incontra il mini
stero pastorale nella gente, avulsa in gran parte dal suo ambiente di
origine, pressata da bisogni economici e sociali, penetrata sovente da
propaganda antireligiosa e sovversiva, assuefatta oramai al laicismo
agnostico e materialista, e inetta, quando non sia ribelle, alla men-
1 Cfr. Decr. Christus Dominus, n. 13. 2 Cfr. Const. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 17, 19, 24, etc.
216 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
talità pia e osservante della vita cristiana ! Vi comprendiamo, Fratelli
e Figli carissimi, e condividiamo le vostre ansie ed anche le delusioni,
che spesso opprimono il cuore del pastore d'anime. Vi siamo vicini,
pregando, soffrendo, operando con voi e per voi. Vorremmo consolarvi,
a questo riguardo, ricordandovi ciò che già ben sapete : il Signore non
chiede a noi risultati prodigiosi del nostro lavoro pastorale ; i risultati
sono suoi doni, e la loro dispensa è un suo calcolo, un suo segreto ; ricor
diamo : Neque qui plantat est aliquid, neque qui rigat; sed qui incre
mentum dat, Deus.3 Ciò che il Signore chiede da noi è la dedizione, lo
sforzo, il sacrifìcio; come ancora dice San Paolo: Ego autem liben
tissime impendam et superimpendar ipse pro animabus vestris; licet
plus vos diligens minus diligar.* E ricordandovi altresì che là dove il
lavoro pastorale è ordinato, perseverante, amoroso, zelante, anche se
condotto con povertà di forze e di mezzi, esso non è mai senza frutto ;
voi lo sapete : questo nostro popolo, nella sua generalità, non solo non
è refrattario alla cura pastorale, che gli è prodigata, ma è quasi sem
pre accogliente; spesso la desidera, la esige; e talora vi corrisponde
in misura superiore all'aspettativa e alla nostra capacità recettiva; il
miracolo della pesca miracolosa ... rumpebatur autem rete eorum,5 si
ripete sovente anche al tempo nostro e nelle circostanze presenti. La
fatica pastorale, compiuta con metodo e con spirito evangelico, si
conforta da sé.
Ma vi sono altre prove, altre angustie in molti Sacerdoti del nostro
tempo, alle quali, se vostre sono, vorremmo portare conforto. Anche
a voi, Sacerdoti carissimi, a voi giovani Sacerdoti specialmente, può
essere arrivata, se non con l'impeto altrove osservato, forse con qualche
risultante ed infido risucchio, l'onda tempestosa di questioni, di dubbi,
di negazioni, di spregiudicate novità, che oggi investe in altre nazioni
il Sacerdozio ministeriale, sollevando problemi circa il suo vero con
cetto, la sua primaria funzione, la sua giusta posizione, la sua origina
ria e autentica realtà. Il prete, così assalito, interroga se stesso, mette
in questione la sua vocazione, discute la forma canonica del Sacerdozio
cattolico, teme d'avere scelto male l'impiego della sua vita, sente il suo
celibato non più come una libera pienezza d'immolazione e d'amore,
ma come un peso innaturale ; e soprattutto guarda al mondo, da cui egli
si è sottratto e difeso per poterlo meglio conoscere, evangelizzare e ser-
81 Cor. 3, 7. 4 2 Cor. 12, 15. * Lue. 5, 6.
Acta Pauli Pp. VI 217
vire, con senso, non più d'amore apostolico, ma di nostalgia profana, e
facilmente si illude che, immergendosi nella sua temporale, sociale
realtà, lo potrebbe meglio redimere, o almeno dare equilibrio alle pro
prie interiori inquietudini.
Figli e Fratelli Nostri : se mai stati d'animo di questa natura si
affacciassero ai vostri spiriti, lasciate che questa Nostra occasionale
esortazione sia valido conforto alla vostra fedeltà sacerdotale. Non
possiamo qui trattare in modo organico ed esauriente questo tema, il
quale coinvolge una quantità di problemi, che circostanze, di per sé
meritevoli di accurate analisi, hanno sollevati ed esacerbati. Una sola
parola del Maestro divino Noi vi diciamo : Nolite timere.* Non abbiate
paura. Non lasciatevi suggestionare da teorie e da esempi, che scuotono
il normale e autorevole giudizio della Chiesa. Non mettete in dubbio
la vostra fede, la vostra scelta, la vostra irrevocabile dedizione. Non
sfuggite all'amore che Cristo ha avuto per voi. Siate felici d'essere i suoi
umili ministri. Amate con nuova passione il modesto, faticoso, ma
sublime servizio sacerdotale, a cui lo Spirito Santo vi ha chiamati ed
abilitati.
Noi vorremmo che la prossima Quaresima servisse a ciascuno di
voi per confermare nel vostro spirito una triplice certezza. La certezza,
innanzi tutto, di quel rapporto originale, irreversibile, ineffabile, che
ci lega a Cristo e che chiamiamo sacerdozio. Il sacerdozio non è un
semplice ufficio ecclesiastico, un semplice servizio, che è prestato alla
comunità ; è un sacramento, una santificazione interiore, consistente nel
conferimento di particolari, prodigiose facoltà, che abilitano il Sacer
dote ad agire in persona Christi, e perciò gli danno un « carattere »
specialissimo, incancellabile, che lo qualifica di fronte a Cristo come
suo vivo strumento, e lo mette perciò in una relazione particolare e ine
sauribile d'amore con Cristo : Vos amici mei estis.7 La nostra vita
spirituale dovrebbe essere continuamente alimentata dalla coscienza
della nostra ordinazione, e dall'amorosa elezione che Cristo ha fatto di
noi : Ego vos elegi; 8 e non subirebbe oscillazioni di dubbio e di tepi
dezza, se questa immanente volontà amorosa e potente di Cristo di voler
agire mediante la nostra umile persona, resa a Lui per sempre dispo
nibile, fosse da noi avvertita come un invito ad una fiduciosa intimità.
L'altra certezza, che deve sostenere la nostra coscienza sacerdotale,
6 Marc. 6, 50. 7 Io. 15, 14. 8 Io. 15, 16.
218 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
è quella del rapporto che ci lega in modo totale e irrevocabile al ser
vizio dei nostri fratelli. Il sacerdote non si appartiene più. Lo scopo del
sacerdozio è la (( diaconia », la prestazione senza riserve, senza condi
zioni al Corpo mistico di Cristo, alla Chiesa, al Popolo di Dio, agli
uomini. Questa avvertenza del perduto dominio di sé, del dono fatto alla
carità per sempre, questa qualifica di servitore degli altri, quale corro
borante sicurezza può conferire al prete, che conosce i propri limiti ed
i propri bisogni, e che può essere continuamente tentato di (( rifarsi la
sua vita », di cercare il proprio prestigio e il proprio interesse, e di
turbare perciò la destinazione che caratterizza la vita sacerdotale.
Donde una terza certezza, tormentosa forse perché implacabile nelle
sue esigenze, ma estremamente fortificante, quella della santità, che
deve stilizzare la vita d'un uomo a cui è toccato, da un lato, d'essere
scelto da Cristo per suo ministro, dall'altro d'essere destinato a trasmet
tere agli altri « i misteri di Dio » , 9 non mediante un ministero imper
sonale, burocratico, puramente canonico, ma mediante un ministero
vivo, che sia quasi la personificazione della Parola predicata, mediante
uno sforzo vitale di farsi modello, di farsi davvero alter Christus. Anche
questa certezza d'essere obbligato alla santità infonde nel Sacerdote un
coraggio caratteristico ; egli non teme più né di se stesso, né degli altri,
affrancato com'è dai vincoli d'ambiziosi egoismi, e cammina umile e
ardito verso il compimento del suo sacrificio nell'imitazione di quello di
Cristo, verso la perfezione e la pienezza della carità.
Noi vogliamo credere che non manchino a voi i conforti di queste
certezze ; e se Noi ve lo ricordiamo, si è per avvalorarle, e per rinnovare
a voi, Parroci, Sacerdoti e Religiosi, che avete la ventura d'appartenere
al Clero Romano, l'esortazione alla piena ed esemplare fedeltà al Sa
cerdozio cattolico. Pensate sempre alla vostra vocazione : Videte enim
vocationem vestram, fratres,10 e ricordate che l'irradiazione del vostro
esempio assume, proprio perché siete Romani, un'ampiezza universale
e si allarga non solo su tutta la Chiesa, ma anche oltre i suoi precisi
confini, verso i Fratelli Cristiani da noi separati, verso il mondo tutto
che guarda a questa Città e giudica spesso la religione cattolica dal
modo con cui voi la vivete e la presentate.
Noi avremmo tante altre cose da dirvi, ma il tempo stringe. La visita
pastorale, i grandi problemi relativi all'Opera delle chiese nuove, la
9 Cfr. 1 Cor. 4, 1. 10 1 Cor. 1, 26.
Acta Pauli Pp. VI 219
comprensione del Concilio e delle nuove istituzioni ch'esso pone in
essere, l'avvicinamento e la formazione della gioventù, delle vocazioni ec
clesiastiche, l'attuazione della riforma liturgica, la vigilanza sulla
stampa che si diffonde nel popolo, quella dalle idee non rette e dalle
esibizioni licenziose, per proscriverla, quella buona, la nostra stampa
cattolica specialmente, per diffonderla, i poveri, che ancora circondano
nella periferia della città i moderni quartieri, per amarli, visitarli,
aiutarli, ... quante cose! Ma voi le conoscete e sempre ne ascoltate la
trattazione nelle istruzioni che vi sono date. Ebbene, abbiate queste
istruzioni come date anche da Noi e vi sostenga in ogni vostra attività
pastorale la Nostra Benedizione Apostolica.
V I
Iis qui interfuerunt Coetui Romae habito a Consilio membrorum ex Insti
tutis Internationalibus compendiareis litteris v. d. FAO-OMS.
Nous avons la joie de saluer en vos personnes les représentants de
la Commission Mixte de l'Organisation pour l'Alimentation et l'Agri
culture et de l'Organisation Mondiale de la Santé, réunis ici pour
mettre au point les normes du Codex Alimentarius. Volontiers Nous
vous manifestons Notre profonde estime, Nos sincères encouragements
et Nos vœux cordiaux.
Votre travail laborieux rejoint en effet les préoccupations que Nous
exprimions l'an passé : (( Les efforts, même considérables, qui sont faits
pour aider au plan financier et technique les pays en voie de développe
ment seraient illusoires, si leurs résultats étaient partiellement annulés
par le jeu des relations commerciales entre pays riches et pays pau
vres y).1
Mais, Nous en avions bien conscience, il ne suffit point de dénoncer
le mal ou de faire appel aux bonnes volontés d'une façon générale : il
faut chercher les voies réalistes qui permettront d'apporter des solu
tions efficaces. Aussi faisions-Nous appel à ceux qui peuvent mettre
en action les moyens adéquats : « Des conventions internationales, à
rayon suffisamment vaste, seraient utiles, elles poseraient des normes
générales en vue de régulariser certains prix, de garantir certaines pro
ductions, de soutenir certaines industries naissantes ».2
* Die 29 mensis februarii a. 1968. 1 Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 57. 2 Ib., n. 61.
220 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Votre effort, Nous semble-t-il, s'incrit dans ces perspectives, puisqu'il
aide les pays exportateurs de produits alimentaires à présenter leurs
productions sous une forme qui les fassent accepter dans les pays impor
tateurs. Ainsi, tandis que les consommateurs de ceux-ci obtiennent une
plus grande satisfaction, les producteurs de ceux-là trouvent des dé
bouchés plus sûrs et des revenus qui les aident à équilibrer leur écono
mie. Puisse cet effort de mise au point de normes alimentaires, accompli
avec la collaboration d'un nombré croissant de gouvernements, contri
buer à rétablir « entre partenaires au moins une certaine égalité des
chances )), 3 comme Nous l'appelions de Nos vœux.
C'est bien le but à atteindre en effet : non pas renforcer les privi
lèges des nations déjà favorisées, mais permettre à tous les peuples
d'accéder à des conditions de vie plus dignes, où les carences de la faim
ne soient plus un spectre redoutable, où « le pauvre Lazare puisse
s'asseoir à la même table que le riche )). 4
Dans cette perspective, Nous encourageons volontiers les efforts
communs de la F.A.O. et de l'O.M.S. au service de la communauté mon
diale et de tout cœur Nous appelons sur vos personnes, et sur le labeur
de votre Commission, les grâces de lumière du Dieu Tout-Puissant.
While bidding you a heartfelt welcome, Gentlemen, We wish to
assure you of the high importance We attribute to your discussions of
alimentary norms in the Mixed Commission of the Food and Agricolture
Organization, and of the World Health Organization.
In fact, by your efforts to establish world-wide standards for food
préparation, labelling and grading, you contribute towards doser
communications and a more intimate physical communion between the
peoples of the world, and particularly between the less developed and
the more developed nations.
The conséquent wider availability and acceptance of foods will
constitute your achievement « to multiply bread so that it suffices for
the tables of mankind » . s We referred to such high purposes recently,
in Our Encyclical Letter on the Development of Peoples, asserting that
« Every nation must produce more and better quality goods to give to
ail its inhabitants a truly human standard of living, and also to con-
s Ib., n. 61. * Ib., n. 47. 5 United Nations, Oct. 4, 1965.
Acta Pauli Pp. VI 221
tribute to the common development of the human race». 6 And We
noted further that « the présent situation calis for concerted planning ...
(which) présupposes careful study, the sélection of ends and the choice
of means, as well as a reorganization of efforts to meet the needs of the
présent, and the demands of the foreseeable future » . 7
It is therefore a pleasure for Us to commend and encourage the
work of your Commission, which so nobly responds to those requi-
rements; while We invoke upon you, your délibérations, your collabo
rator and your respective nations, richest divine grâces and favours.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Christifidelibus Insulae Mauritii, cum ea regio, sui iuris facta, civilem
adepta est libertatem.
Chers Fils,
Au moment où, unis à tous vos compatriotes, vous inaugurez dans
la joie votre indépendance politique, Nous désirons vivement partager
votre fierté, vous exprimer Notre particulière affection, vous encou
rager avec une bienveillance paternelle et vous adresser les vœux fer
vents que Nous formons pour vous et votre noble patrie.
Quand l'Eglise voit un pays prendre en mains sa destinée, après
y avoir été sagement préparé, elle ne peut que s'en réjouir comme d'une
promotion humaine bien conforme aux desseins du Créateur. N'est-il
pas en effet dans le plan divin que chaque société ayant acquis la
maturité nécessaire accède un jour à la responsabilité et prenne place
dans le concert des nations?
Ce n'est pas que vous reniiez pour autant les solidarités fécondes
d'hier ou d'aujourd'hui, ni que vous fermiez la porte aux alliances de
demain : qui, de nos jours surtout, pourrait prétendre avec sagesse
vivre à l'écart des autres peuples? Nous devenons de plus en plus tri
butaires les uns des autres. Mais voici que vous assumez vous-mêmes
le choix de votre politique et des moyens de la réaliser. C'est assurément
une heure grave de votre histoire, qui suscite à la fois fierté et appré
hension : pour Notre part, Nous voulons y reconnaître une étape
chargée de promesses.
* N. 48. 7 N. 50.
222 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
A votre jeune pays, Nous souhaitons d'abord une ère de paix et de
tranquillité, sans laquelle tout effort constructif serait voué à l'échec.
Au cours de ces derniers siècles, des groupes ethniques très divers sont
venus constituer votre peuple, l'enrichir de leurs valeurs et lui don
ner le visage qu'il revêt aujourd'hui au seuil de l'indépendance. Votre
île, qui apparaissait à certains visiteurs comme « l'étoile et la clef de
la mer des Indes » est devenue le creuset où des civilisations européen
nes, africaines, asiatiques ont été amenées à se rencontrer, à collaborer,
pour créer une patrie nouvelle. Cette situation de fait entre, à nos
yeux, dans les desseins de la Providence qui vous appelle désormais à
assumer ensemble votre destin dans une harmonie profonde. Les chré
tiens — Nous aimons le penser — seront au premier rang des artisans
de paix et, au besoin, de pardon et de réconciliation, « en créant une
atmosphère de compréhension et de dialogue, au lieu du climat de la
défiance et de la peur.1 Bien plus, ils chercheront à ce que chaque per
sonne, chaque communauté, sans aucune discrimination raciale, accè
dent effectivement, aux mêmes droits fondamentaux, car, sans la
justice, la paix ne serait qu'illusion. « Vous êtes tous frères ! )). 2 Puisse
cette parole du Seigneur illuminer votre route et vous donner confiance.
Participant tous de façon équitable aux responsabilités civiques,
économiques et politiques, vous serez à pied d'oeuvre pour réaliser le
développement intégral et solidaire de toutes vos ressources, de toutes
vos possibilités. Et parler de développement, comme Nous le disions
dans Notre récente encyclique sur ce sujet, c'est (( se soucier autant de
progrès social que de croissance économique )). 3
Sur ce chemin, un grand motif d'espérance brille à Nos yeux :
l'âme foncièrement religieuse de votre peuple.
S'(( il n'est d'humanisme vrai qu'ouvert à l'Absolu, dans la recon
naissance d'une vocation qui donne l'idée vraie de la vie humaine )), 4
vous êtes bien placés pour vous défendre contre l'attirance facile des
théories matérialistes qui conduisent à des conceptions d'humanisme
tronquées et fausses.5 La foi chrétienne a été apportée chez vous par
de généreux missionnaires que vous vénérez à juste titre. Elle n'a pas
seulement suscité une floraison de lieux de culte, fréquentés de façon
1 Message à l'Afrique, n. 19. 2 Matth. 23, 8. 3 Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 34. 4 Ibid., n. 42. 5 Cf. Message à l'Afrique, n. 37.
Acta Pauli Pp. VI 223
très fidèle; elle a imprégné aussi dans une large mesure les mœurs et
les coutumes. De nombreux prêtres, religieux, religieuses et militants
chrétiens répondent chaque jour à la vocation du Seigneur et les mou
vements apostoliques se développent. De cette vitalité, chers Fils, Nous
vous félicitons. Volontiers Nous vous encourageons à témoigner tou
jours plus et toujours mieux de cette foi qui est votre trésor. Qu'elle
vous relie chaque jour davantage au Christ et à l'Eglise qui est son
Corps ! Qu'elle vous permette un dialogue fécond avec vos frères
musulmans et hindous, bouddhistes et israélites! Qu'elle éclaire la
marche de votre histoire!
A celui à qui incombe, en l'absence de Monseigneur l'Evêque, la
direction du diocèse, à vous, prêtres, religieux et religieuses, à vous
tous, chers Fils, qui êtes rassemblés en prière dans la cathédrale de
Port-Louis, à tous vos compatriotes, et spécialement à ceux qui vont
prendre en mains les destinées de votre pays, Nous exprimons Notre
estime et Nos souhaits les plus fervents. Et de grand cœur Nous
implorons sur vos personnes, vos familles et votre patrie, comme
gage d'un avenir glorieux et béni, les grâces abondantes du Dieu tout-
puissant.
Du Vatican, le 1 e r mars 1968.
PAULUS PP. VI
,224 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
i
PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 1 Ianuarii 1968. — Titulari episcopali Ecclesiae Badiensi prae
fecit Exc. P. D. Alfredum Viola, hactenus Episcopum Saltensem.
die 5 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Aquaealbensi in Mau-
retania R. D. Ignatium Nazarenum Trejos Picado, Rectorem Seminarii
minoris et iudicem prosinodalem archidioecesis S. Iosephi in Costarica,
quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Caroli Humberti Rodríguez
et Quiros, Archiepiscopi S. Iosephi in Costarica.
die 8 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Tubunensi in Maure-
tania R. P. Marium Martínez de Lejarza, Societatis Iesu, Rectorem
collegii (( Loyola » in Civitate Guatimala, quem deputavit Auxiliarem
Excmi P. D. Marii Casariego, Archiepiscopi Guatimalensis.
die 10 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Selemselitanae Exc.
P. D. Michaelem Angelum Machado y Escobar, hactenus Episcopum
S. Michaelis.
die 22 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Sinnadensi in Mau-
retania Exc. P. D. Vilsonium Laus Schmidt, hactenus Episcopum
Xapecoënsem.
die 31 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Copiapoënsi R. D. Carolum
Camus Larenas, e clero dioecesis Vallis Paradisi, curionem paroeciae
SSmi Salvatoris et Vicarium episcopalem in civitate vulgo Valparaiso.
die 3 Februarii. — Metropolitanae Ecclesiae Tucumanensi R. D.
Blasium Victorium Conrero, curionem paroeciae vulgo « Niño Jesús de
Praga )> in civitate Cordoba.
— Titulari episcopali Ecclesiae Titulanae in Numidia R. P. Elisen m
Gomes de Oliveira, sodalem Ordinis Fratrum B. Mariae Virg. de Monte
Carmelo, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Adelmi Cavalcante
Machado, Archiepiscopi Maceiensis.
Sacra Congregatio pro Episcopis 225
die 5 Februarii.—• Titulari episcopali Ecclesiae Lesvitanae R. P. D. Iosephum T. Sánchez, Vicarium Generalem Legazpiensem, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Teopisti Alberto et Valderrama, Archiepiscopi Cacerensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Thimidensi R. D. Benvenutum Tudtud, curionem paroeciae SSmi Sacramenti in archidioecesi et civitate Caebuana, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Epiphanii Surban Belmonte, Episcopi Dumaguetensis.
die 8 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Thuburbitanae R. P. Servilium Conti, I. M. C, Praelatum Roraimensem.
die 15 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae S. Augustini Exc. P. D. Paulum F. Tanner, hactenus Episcopum tit. Lamasbensem.
die 17 Februarii. — Metropolitanae Ecclesiae S. Ludovici Exc. P. D. Ioannem I. Carberry, hactenus Episcopum Columbensem.
die 23 Februarii. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Rusellensi R. P. D. Laurentium Antonetti, e clero dioecesis Novariensis, Antistitem Urbanum, quem deputavit Nuntium Apostolicum in Re-buspublicis Honduriae et Nicaraquae.
die 2 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Neo-Eboracensi Exc. P. D. Terentium Iacobum Cooke, hactenus Episcopum tit. Summensem.
die 3 Martii. — Cathedrali Ecclesiae S. Ludovici Potosiensis Exc. P. D. Stanislaum Alcaraz Figueroa, hactenus Episcopum Matamo-rensem.
die lf Martii. — Cathedrali Ecclesiae Sinus Viridis Exc. P. D. Aloisium Ioannem Wycislo, hactenus Episcopum tit. Stadiensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Timidanensi R. P. D. Gualterium I. Schoenherr, Antistitem Urbanum, ex archidioecesi Detroitensi, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Ioannis F. Dearden, Archiepiscopi Detroitensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Ululensi R. D. Thomam I. Gumble-ton, pro-Cancellarium Curiae metropolitanae Detroitensis, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Ioannis F. Dearden, Archiepiscopi Detroitensis.
die 6 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Vico-Ateriensi Exc. P. D. Iacobum I. Sweeney, hactenus Episcopum Honolulensem.
— Cathedrali Ecclesiae Honolulensi Exc. P. D. Ioannem Iosephum Scanlan, hactenus Episcopum tit. Cenensem.
die 9 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Vilmingtoniensi Exc. P. D. Thomam I. Mardaga, hactenus Episcopum tit. Mutugennensem.
die 12 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Tigamibenensi Exc. P. D. Beniaminum I. Webster, hactenus Episcopum Peterborou-ghensem.
15 - A. A. S.
226 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
— Titulari episcopali Ecclesiae Bidensi R. P. D. Ioannem I. Cassata, Vicarium Generalem dioecesis Galvestoniensis-Houstoniensis, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Thomae Gorman, Episcopi Dalla-sensis-Arcis Vorthensis.
II
RHEMENSIS - AMBIANENSIS ET ALIARUM
DECRETUM
De causis agendis
Cum Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum, Decreto diei
22 decembris 1966, unicum tribunal pro gallicis regionibus Campaniae
et Picardiae, ad causas nullitatis matrimoniorum pertractandas consti-
tuisset, Excmi Ordinarii Rhemensis, Ambianensis, Bellovacensis, Cata-
launensis, Ebroicensis, Suessionensis, ac Trecensis, quo expeditius
iudicandi munus in tribunalibus ecclesiasticis exerceretur, nuper ab
Apostolica Sede postulaverunt, ut causae universae, tum contentiosae
tum criminales, quae ad eorum competens forum iure communi sint
deferendae, posthac a tribunalibus Rhemensi, in primo iurisdictionis
gradu, et Ambianensi, in gradu appellationis, cognoscerentur.
Porro Ssmus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
praehabito favorabili voto Excmi P. D. Pauli Bertoli, Archiepiscopi
titularis Nicomediensis et in Gallia Nuntii Apostolici, ratus huiusmodi
petitionem in animarum bonum cessuram, porrectis precibus adnuendum
censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, de plenitudine Apostolicae pote
statis, ea quae sequuntur decernit.
1. Tribunal Rhemense iudicabit in prima instantia universas causas,
tum contentiosas tum criminales, Ecclesiarum quas supra memora
vimus ;
2. Ab eiusmodi causis, in prima instantia coram tribunali Rhemensi
pertractatis, appellatio fiet ad tribunal Ambianense.
Quibus super rebus hoc editur Consistoriale Decretum, ad decen
nium, experimenti causa, valiturum.
Ad haec autem exsecutioni mandanda idem Summus Pontifex prae
fatum Excmum P. D. Paulum Bertoli deputavit, necessarias et oppor
tunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo
agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere
Sacra Congregatio pro Episcopis 227
imposito ad Sacram Congregationem Consistorialem mittendi, quam
primum, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis.
Contrariis quibusvis minime obstantibus, etiam speciali mentione
dignis, atque revocatis superioribus Rescriptis.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die
23 Novembris 1967.
CAROLUS Card. CONFALONIERI, Pro-Praefectus
L. rB S.
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
I I I
BREDANAE
DECRETUM
Translationis Cathedrae episcopalis
Cathedralis Ecclesia Bredana, Deo in honorem Sanctae Barbarae
Virginis et Martyris dicata, ob depopulationem centri civitatis, fide
lium commoditati atque divino cultui sueto decore peragendo non
amplius respondet.
Qua de causa Excmus P. D. Hubertus Ernst, Episcopus Bredanus,
ab Apostolica Sede enixe postulavit ut episcopalis Cathedra a memo
rata Ecclesia Sanctae Barbarae in novum aptiusque, modo in eadem
civitate episcopali exstructum, templum Deo in honorem Sancti Michaelis
Archangeli dicatum, transferretur.
Porro Sacra haec Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili
voto Exelmi P. D. Angeli Felici, Archiepiscopi titularis Caesariensis, et
in Hollandia Apostolici Pro-Nuntii, re mature perpensa ac rata id ad
decus Bredanae Ecclesiae profuturum, porrectis precibus annuendum
censuit.
Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, vigore specialium facultatum a
Summo Pontifice Paulo Divina Providentia Pp. VI sibi tributarum,
praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Lit
terae datae forent, memoratum templum, Deo in honorem Sancti Mi
chaelis Archangeli dicatum, ad dignitatem et gradum Ecclesiae Cathe
dralis Bredanae evehit, ita ut in eodem episcopalis Cathedra posthac
228 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
erigi possit ac debeat, collatis simul omnibus praerogativis, iuribus et
privilegiis quibus ceterae Cathedrales Ecclesiae ornantur et fruuntur.
Ad haec omnia exsecutioni mandanda Sacra Congregatio pro Epi
scopis deputat memoratum Excmum P. D. Angelum Felici, eidem tri
buens necessarias et opportunas facultates, etiam subdelegandi, ad
effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate
constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem authen
ticum exemplar actus peractae executionis, quam primum, remittendi.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die
20 aprilis anno 1968.
CAROLUS Card. CONPALONIERI, Praefectus
L. $ S.
® Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
IV
HARLEMENSIS-ROTEROD AMENSIS
DECRETUM
De mutatione finium
Quo uberius animarum saluti consuli possit, Excmus P. D. Theodo
rus Henricus Zwartkruis, Episcopus Harlemensis, et Excmus P. D.
Martinus Antonius Jansen, Episcopus Roterodamensis, nuper ab Apo
stolica Sede postulaverunt ut suarum Ecclesiarum fines aliquantulum
immutarentur aptiusque disponerentur.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Excmi
P. D. Angeli Felici, Archiepiscopi titulo Caesarianensis et in Hollandia
Apostolici Pro-Nuntii, rata huiusmodi immutationes spirituali christifi
delium bono profuturas, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice
Paulo Divina Providentia Pp. VI sibi tributarum, oblatas preces acci
piendas esse censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si
Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, a dioecesi Harlemensi
separat tum integram paroeciam Sancti Matthiae in oppido neerlandice
Warmond nominato, tum insulam quae dicitur « Lakenpolder », ad
paroeciam Sancti Ioannis Baptistae in oppido vulgo De Kaag perti-
Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 229
nentem, easdem perpetuo adnectit dioecesi Roterodamensi, mutatis, hac
ratione, utriusque dioecesis limitibus.
Ad haec vero exsequenda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum
Excmum P. D. Angelum Felici deputat, necessarias et opportunas eidem
tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur,
quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito
ad eandem Sacram Congregationem quam primum remittendi authen
ticum exemplar actus peractae exsecutionis.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 20 aprilis anno 1968.
CAROLUS Card. CONFALONIER!, Praefectus
L. s .
B Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
SACRA CONGREGATIO
PRO INSTITUTIONE CATHOLICA
DECLARATIO
Facultas Theologica Universitatis Vratislaviensis perseverare agnoscitur in
Studio Theologico Seminarii Maioris eiusdem urbis.
Postquam praelectiones Facultatis Theologicae Universitatis Vra
tislaviensis a. D. MCMXLv interruptae sunt, Seminarium Maius Ar-
chidioecesanum Vratislaviense ita Studium Theologicum restituit ut
cathedrae, magistri, integraque scientifica efficientia laudatae Facul
tatis in ipsum Seminarium plane translata censenda sint. Sedes igitur
Apostolica agnoscit studia theologico-philosophica quae hodie in Theo
logico Studio Vratislaviensi fiunt dignitate academica pollere, utpote
quae protrahant producantque ea quae in pristina Facultate fiebant
tum ad cathedras tum ad examina tum ad scientificam investigationem
philologico-historicam quod attinet. Academica ergo institutio et gra
dus qui nunc conferuntur in memorato Theologico Studio Seminarii
230 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Maioris Vratislaviensis, Instituta in eo vigentia tum pastoralis tum
doctrinalis eruditionis, ecclesiasticis vel laicis destinata, nihil aliud
sunt nisi prosecutio inclytae Facultatis Theologicae celeberrimae Uni
versitatis Vratislaviensis. Omnibus servatis de iure servandis, vehe
menter optandum est ut Theologicum Vratislaviense Studium, quod
nunc naviter operatur cathedris, alumnorum exercitationibus, biblio
thecis, librorum editionibus, in posterum plurimos fructus afferat
Populo Ecclesiaeque salubérrimos.
Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis pro Institutione
Catholica, d. x x n m. februarii, in festo Cathedrae Sancti Petri, d. d.
MCMLXVIII.
GABRIEL MARIA Card. GARRONE, Praefectus
L. © S.
8B Iosephus Schroffer, Archiep. tit. Volturn., a Secretis
SACRA CONGREGATIO
PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE
SEU DE PROPAGANDA FIDE
DE FORT JAMESON
(CHIPATENSIS)
DECRETUM
Mutationis nominis
Cum Excmus ac Revmus Dominus Alafridus Poledrini, Archiepi
scopus tit. Vazaritanus et Apostolicus in Zambia Pro-Nuntius, propo
suisset ut praesens denominatio dioecesis de Fort Jameson ita permu-
taretur ut deinde Ghipatensis nuncuparetur, iuxta novum nomen vulgo
Chipata nuper urbi Fort Jameson datum, Sacra Congregatio pro Gen-
Sacra Congregatio pro gentium evangelizatione 231
tium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, re mature perpensa,
optatis praelaudati Pro-Nuntii Apostolici inhaerendum censuit.
Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a Ssmo Do
mino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI tributarum, supra-
memoratam propositionem adprobavit ac praesens in re Decretum con
fici iussit.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan
gelizatione seu de Propaganda Fide, die 15 mensis aprilis a. D. 1968.
L. © S.
G. P. Card. AGAGIANIAN, Praefectus
© Sergius Pignedoli, Archiep. tit. Icon., a Secretis
232 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citatio edictalis
TAURINENSIS Nullitatis matrimonii (De Filippi - Beato)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Luciani Beato,
conventus in causa de qua supra, eundem citamus ad comparendum,
aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali
S. R. Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma) in diem 21 maii 1968,
hora decima, pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Luciani Beato, curare debent ut
ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Gerardus Maria Rogers, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 15 mensis martii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Lucien Beato, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 21 mai 1968, à 10 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Lucien Beato, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Tribunal Vicariatus Urbis 233
TRIBUNAL VICARIATUS URBIS
Citatio edictalis
ROMANA Nullitatis matrimonii (Novelli - Di Vazziani)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Amadei Di Vaz
ziani, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparen
dum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tri
bunali Vicariatus Urbis (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma),
in diem 30 maii 1968, hora nona cum dimidio, pro concordatione vel
subsignatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedicti domini Amadei Di Vazziani, curare debent ut
ipse de hac citatione edictali rite moneatur. *
Anscharius Buttinelli, Iudex Instructor
Ex Aede Tribunalis Vicariatus Urbis, die 16 martii 1968.
Ioannes Nastasi, Cancellarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Amédée Di Vazziani, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma) le 30 mai 1968, à 9 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Amédée Di Vazziani, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
234 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SACRA CONGREGAZIONE DEI RIT!
Martedì, 16 gennaio 1968, nel Palazzo delle Congregazioni si è adunata la S. Congregazione dei Riti ordinaria particolare, nella quale gli Emi Signori Cardinali ed i Revmi Prelati Officiali hanno discusso sulla introduzione della Causa della Serva di Dio Rebecca Ar Rayés da Himlaya presso Bikfaya, religiosa professa dell'Ordine Antoniano Libanese dei Maroniti.
Hanno inoltre esaminato la relazione dei censori teologi su gli scritti dei Servi di Dio :
1. Nicola Barré, sacerdote professo dell'Ordine dei Minimi, fondatore delle Suore di Gesù Bambino;
2. Felice Maria Ghebre Amlak, sacerdote professo del sacro Ordine Cistercense ;
3. Giacomo da Ghazir, sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Minori Cappuccini ;
4. Maria Agnese Chiara Steiner, monaca professa del Secondo Ordine di S. Francesco;
5. Liduina Meneguzzi, dell'Istituto di S. Francesco di Sales; 6. Nicola Wolf da Rippertschwand, padre di famiglia, agricoltore; 7. Paola Renata Carboni, giovane secolare.
Martedì, 30 gennaio 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è adunata la S. Congregazione dei Riti preparatoria, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e Consultori teologi hanno discusso sul martirio dei Servi di Dio Simone Berneux, Vescovo di Capso e Vicario Apostolico della Corea, ed altri ventitré compagni, uccisi, a quanto si asserisce, in odio alla fede nel 1866-67.
Lo stesso giorno ha avuto luogo la S. Congregazione dei Riti ordinaria, nella quale gli Emi Signori Cardinali e i Revmi Prelati Officiali hanno esaminato la relazione dei censori teologi su gli scritti del Servo di Dio Carlo de Foucauld, sacerdote secolare.
Martedì, 13 febbraio 1968, nel Palazzo delle Congregazioni alla presenza dell'Emo Signor Cardinale Paolo Giobbe, Ponente o Relatore della Causa del Servo di Dio Giovanni Enrico Carlo Steeb, sacerdote secolare, fondatore delle Suore della Misericordia di Verona, si è adunata la S. Congregazione dei Riti antepreparatoria, nella quale i Revmi Prelati Officiali e Revmi Consultori teologi hanno discusso sulla eroicità delle virtù del predetto Servo di Dio.
Martedì, 27 febbraio 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è adunata la S. Congregazione dei Riti preparatoria, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e Consultori teologi hanno discusso sulla
Diarium Romanae Curiae 235
eroicità delle virtù del Servo di Dio Massimiliano Kolbe, sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Minori Conventuali.
Ha avuto poi luogo la Congregazione ordinaria particolare, nella quale gli stessi Signori Cardinali e i Revmi Prelati Officiali hanno esaminato le relazioni dei censori teologi su gli scritti del Servo di Dio Giovanni Calabria, sacerdote, fondatore delle Congregazioni dei Poveri Servi e delle Povere Serve della Divina Provvidenza.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Il Santo Padre, a norma del Motu Proprio Pro comperto sane, del 6 agosto 1967, ha nominato :
Membri della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali :
le Loro Eccellenze Revme i Monsignori:
Parecattil Giuseppe, Arcivescovo di Ernakulam; Yemmeru Asrate Mariam, Arcivescovo di Addis Abeba; Varthalitis Antonio, Arcivescovo di Corfù; Dudas Nicola, Eparca di Hajdudorog; Kocisko Stefano, Eparca di Pittsburg dei Ruteni; Cristea Basilio, Vescovo tit. di Lebedo; Rusnak Michele, Vescovo tit. di Zernico.
Membri della Sacra Congregazione per i Vescovi :
le Loro Eccellenze Revme i Monsignori:
Primatesta Raul Francesco, Arcivescovo di Córdoba; Scherer Alfredo Vincenzo, Arcivescovo di Pòrto Alegre; Leveque Luigi, Arcivescovo di Rimouski; De Borja Valenzuela Bios Francesco, Arcivescovo di Antofagasta: Schneider Giuseppe, Arcivescovo di Bamberg; Gonzaga Lino, Arcivescovo di Zamboanga; López Aviña Antonio, Arcivescovo di Durango.
Membri della Sacra Congregazione dei Riti :
le Loro Eccellenze Revme i Monsignori:
Boudon Renato, Vescovo di Mende; Manziana Carlo, Vescovo di Crema; Zauner Francesco, Vescovo di Linz; Botero Salazar Tullio, Arcivescovo di Medellin; Wright Giovanni G., Vescovo di Pittsburgh; Bigirumwami Luigi, Vescovo di Nyundo; Pham-van-Thiên Giuseppe, Vescovo di Phu-Cuong.
236 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Membri della Saera Congregazione per il Clero :
le Loro Eccellenze Revme i Monsignori:
Cousins Guglielmo E., Arcivescovo di Milwaukee; Knox Giacomo Roberto, Arcivescovo di Melbourne; Garcia de Sierra y Méndez Secondo, Arcivescovo di Burgos; Rubio Diaz Alfredo, Vescovo di Sonsón; Schoiswohl, Giuseppe, Vescovo di Graz-Seckau; Coderre Geraldo M., Vescovo di Saint-Jean de Québec; Hänggi Antonio, Vescovo di Basel.
Membri della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica :
le Loro Eccellenze Revine i Monsignori:
Brunon Giovanni, Vescovo tit. di Vagai, Superiore Generale dei Sulpiziani; Kaczmarek Lech, Vescovo tit. di Alia, Ausiliare di Gdansk; Suquia Goicoechea Angelo, Vescovo di Almería; Lane Loras, Vescovo di Rockford; Durand Flórez Riccardo, Arcivescovo di Cuzco; Henríquez Jiménez Luigi, Vescovo tit. di Lamdia, Ausiliare di Caracas ; Gonzaga Lino, Arcivescovo di Zamboanga.
Il Santo Padre ha annoverato tra i Consultori della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti secolari :
Madre Araño Maria del Rosario, Superiora Generale della Congregazione di Gesù e Maria;
Madre Pastoors Felicia, Priora Generale delle Orsoline dell'Unione Romana; Madre Torchio Candida, Superiora Generale della Congregazione delle
Suore di Carità di S. Antida; Madre Omer Maria, Superiora Generale della Congregazione delle Suore
di Carità di Cincinnati; Madre Lang Maria Demetria, Superiora Generale delle Suore del SS. Sal
vatore ; Madre Guillemin Susanna Luisa, Superiora Generale delle Figlie della
Carità di S. Vincenzo; 11 Rev. Don Andrea Augier; Il Sig. Giuseppe Lazzati.
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha nominato :
Protonotari Apostolici ad instar participantium :
17 marzo 1967. Monsig. Cordero Crespo Michele Francesco (Cuenca en Ecuador).
5 aprile » Monsig. Ayerdi Adot Basilio (Lima). 22 maggio » Monsig. Palacios Bravo Manuele Maria (Cuenca en
Ecuador). 1 giugno » Monsig. Forristal Leonardo M. (London).
Diarium Romanae Curiae 237
5 luglio 1967. Monsig. Ferret Ernesto (Auch). 18 ottobre » Monsig. Bahiense Pessoa da Silva Mario (Feirade Santana) 3 novembre Monsig. Clément Dionigi (Trois-Rivières). 4 » » Monsig. Devan Francesco (Ogdensburg).
29 » » Monsig. Meaggia Sebastiano (Bosa). 4 dicembre » Monsig. Garvey Francesco (Buffalo). » » » Monsig. McLauglin Bernardo (Buffalo). » » » Monsig. Schieder Giuseppe (Buffalo). » » » Monsig. Sierakowski Stanislao (Buffalo). 6 » » Monsig. Caravaglios Lorenzo (Mazara del Vallo).
12 » » Monsig. Borea Antonio (Ventimiglia). 13 » Monsig. Hötzel Giovanni (Meissen).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, feli cernente regnante, ha nominato :
25 gennaio 1968. Gli Emi Signori Cardinali Traglia Luigi e Dell'Acqua Angelo, Membri della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede.
» » » L'Emo Signor Cardinale Seper Francesco, Membro della Pontificia Commissione per l'interpretazione dei Decreti del Concilio Vaticano Secondo.
29 » » S. E. Revma Mons. Hänggi Antonio e il Revmo Abate Weakland Remberto, dell'Ordine di S. Benedetto, Membro del « Consilium ad exsequendam Constitutionem de Sacra Liturgia ».
6 febbraio » Il Révmo Padre Huot Dorio Maria, della Compagnia di Maria (Monfortani), Sottosegretario della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti secolari (Sezione Istituti Religiosi).
1 » » L'Illmo Signor Ferrata Giovanni Battista, Decano del Collegio degli Avvocati del Sacro Concistoro, Promotore di Giustizia nel Tribunale di prima istanza dello Stato della Città del Vaticano.
23 » » Gli Emi Signori Cardinali: Siri Giuseppe, Arcivescovo di Genova; Cooray Tommaso B., Arcivescovo di Colombo; Roy Maurizio, Arcivescovo di Québec; Garrone Maria Gabriele, Prefetto della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica; de Furstenberg Massimiliano, Prefetto della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali; Staffa Dino, Pro-Prefetto del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica; Krol Giovanni G., Arcivescovo di Philadelphia; Bengsch Alfredo, Arcivescovo di Berlino ; Bren-nan Francesco, Prefetto della Sacra Congregazione per la Disciplina dei Sacramenti; Gut Benno, Prefetto della Sacra Congregazione dei Riti, Membri della Pontificia Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico.
238 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
4 marzo 1968. Gli Emi Signori Cardinali Beran Giuseppe e Zerba Cesare, Membri della Commissione Cardinalizia per la Prefettura degli Affari Economici della Santa Sede.
8 » » S. E. Revma Mons. Schroffer Giuseppe, Segretario della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica, Consultore della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti secolari.
18 » » L'Illmo e Revmo Mons. Etteldorf, Segretario della Commissione Cardinalizia per la Prefettura degli Affari Economici della Santa Sede.
23 » » I Revmi Padri : Gelot Giuseppe, della Società dei Missionari d'Africa; Lanfry Giacomo, della Società dei Missionari d'Africa; Goetz Giuseppe, della Compagnia di Gesù; Williams Giovanni, della Compagnia di Gesù; Luneau Augusto, degli Oblati di Maria Immacolata, Consultori del Segretariato per i non Cristiani.
27 » » L'Illmo Signor Don Giulio dei Marchesi Sacchetti, Delegato Speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano.
» » » L'Illmo Signor Ing. Viesi Italo, Reggente della Direzione Generale dei Servizi Tecnici dello Stato della Città del Vaticano.
» » » L'Illmo Signor Cav. di Gr. Or. Soleti Adolfo, Reggente della Direzione Generale dei Servizi Economici dello Stato della Città del Vaticano.
29 » » Le Loro Eccellenze Revme Mons. De Keyser Maurizio, Vescovo tit. di Tino; Monsv Arns Paolo Evaristo, Vescovo tit. di Respetta; Mons Wright Giovanni Giuseppe, Vescovo di Pittsburgh; Mons. Corboy Giacomo, Vescovo di Monze, Membri del Segretariato per i non credenti.
30 » » L'Illmo e Revmo Mons. De Marchi Giuseppe, Capo dell'Ufficio della Segreteria di Stato per i rapporti con i Sacri Dicasteri.
1 aprile » S. E. Revma Mons. Nasalli Rocca di Corneliano Mario, Prefetto del Palazzo Apostolico.
3 » » Gli Emi Signori Cardinali Villot Giovanni, Prefetto della Sacra Congregazione per il Clero, e Garrone Gabriele Maria, Prefetto della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica, Membri della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede.
» » » L'Illmo e Revmo Mons. Maczynski Francesco, Consultore della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti secolari.
» » » L'Illmo e Revmo Mons. Palestro Vittorio, Capo della Cancelleria del Tribunale della Sacra Romana Rota.
Diarium Romanae Curiae 239
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha nominato :
Protonotario Apostolico ad instar participantium :
2 gennaio 1968. Monsig. Cárdena Stefano (Fermo).
Prelati Domestici di Sua Santità:
12 dicembre 1966. Monsig. Oya Garcia Eufrasio (S. Juan de Puerto Rico). 12 gennaio 1967. Monsig. Henríquez Pérez Luigi Federico (La Vega). 25 aprile » Monsig. McHale Tommaso M. (Toronto).
» » » Monsig. Pearse Lacey Michele (Toronto). 12 giugno » Monsig. Márquez Gómez Andrea (Cumaná). 28 » » Monsig. Bugelnig Filippo (Gurk).
» » » Monsig. Zechner Alessio (Gurk).
co
luglio )) Monsig. Cabrinhac Lorenzo (Auch). 19 » » Monsig. Greve Raimondo (Berlin).
» » )) Monsig. Heyder Alfredo (Berlin). » » » Monsig. Klausener Erico (Berlin). » » » Monsig. Staderini Roberto (Roma).
18 agosto » Monsig. Manik Muttukumaru Gerardo (Colombo in Ceylon).
» » » Monsig. Welgama Lekam Appuhamilage Pietro (Colombo in Ceylon).
19 settembre » Monsig. Taylor Patrizio Giovanni (Liverpool). 24 ottobre » Monsig. González Ortega Giulio (Ponce). 28 » » Monsig. Lake Grantry Sebastiano (Brisbane).
» » » Monsig. Morgan Giovanni Luigi (Melbourne). » » » Monsig. O'Regan Bernardo David (Melbourne).
co
novembre » Monsig. Castillo Daniele (León). » » » Monsig. Rohan Edoardo Giuseppe (Armidale). » » » Monsig. Tuttle Normanno Francesco (Armidale). 7 » » Monsig. Bauer Lorenzo (Würzburg). » » » Monsig. O'Brien Michele (Clifton).
14 » » Monsig. Duignan Patrizio Michele (Elphin). » » » Monsig. O'Leary Pietro Giovanni (Elphin). » » » Monsig. Del Giudice Giuseppe (Segni).
» » Monsig. Poursines Francesco (Montpellier). » » Monsig. Theron Renato (Montpellier).
» » » Monsig. Vailhe Beniamino (Montpellier). 16 » » Monsig. Conti Alfonso (Agrigento). 21 » » Monsig. Cerruti Flaminio (Casale Monferrato). , 23 » » Monsig. Bovone Alberto (Alessandria).
» » » Monsig. Bavdaz Vladislao (Gorizia). 27 » » Monsig. Fischer Carlo (Meissen).
» » » Monsig. Lobmann Benno (Meissen). » » » Monsig. Pfeiffer Ernesto (Meissen).
28 » » Monsig. Pagano Antonio (Napoli). » Monsig. Pignatiello Luigi (Napoli).
240 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
30 novembre 1967. Monsig. Gavathas Basilio (Corfú). » » » Monsig. Eneja Michele (Onitsha).
» » » Monsig. Del Corpo Egilio (Venafro). 11 dicembre » Monsig. Simons Guglielmo Uberto (Haarlem). » » » Monsig. Delaney Michele Erberto (Saint Catharines).
12 » » Monsig. Corish Patrizio J. (Ferns). 13 » » Monsig. D'Aquino Umberto (Capua). » » » Monsig. Iodice Mario (Capua). » » » Monsig. Nicolò Donato (Capua). » » » Monsig. Vassallo Antonio (Capua).
28 » » Monsig. D'Souza Ermanno (Mangalore). 30 » » Monsig. Razza Leonello (Frascati). 4 gennaio 1968. Monsig. Lozza Lino (Roma).
Camerieri segreti soprannumerari di Sua Santità:
28 giugno 1967. Monsig. Huber Francesco (Freiburg im Breisgau). 2 agosto » Monsig. Panizza Benvenuto (Biella).
22 agosto » Monsig. Capasso Gennaro (Benevento). 30 » » Monsig. Berg Giuseppe Massimiliano (Sucre). 19 settembre » Monsig. Doran Patrizio Giovanni (Liverpool). » » » Monsig. Gibb Giuseppe (Liverpool). » » » Monsig. Marsh Tommaso (Liverpool). » » » Monsig. Mooney Giorgio Giuseppe (Liverpool). » » » Monsig. Weinrich Maurizio (Fulda).
NECROLOGIO
23 febbraio 1968. Monsig.
24
»
16 25 27 29
» 25 » 5 marzo » »
15 »
» Monsig.
» Monsig.
» Monsig. » Monsig. » Monsig. » Monsig.
» Monsig. » Monsig. » Monsig. » Monsig.
de Miranda Vilas-Bòas Mario, Arcivescovo tit. di Gibba.
Henschke Francis Augustin, Vescovo di Wagga Wagga.
Berti Leonello, Vescovo tit. di Germanicopoli, Vicario Ap. di Luang-Prabang.
Condere Alfred, Vescovo tit. di Bamaccora. Baranzini Ettore, Arcivescovo di Siracusa. Malouf Joseph, Vescovo di Baalbek dei Melchiti. Muszynski Edward Jan, Vescovo tit. di Mastaura
di Asia. Walsh Emmett Michael, Vescovo di Youngstown. Swirski Ignacy, Vescovo di Siedlce. Hallinan Paul J., Vescovo di Atlanta. Blak James, Vescovo di Paisley.
An. et vol. LX 31 Maii 1968 N. 5
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Librerìa Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
HASSELETENSIS.
In dioecesi Hasseletensi, recens condita, Canonicorum collegium constituitur.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quoniam Deus, tametsi nullis finibus circumscribi, nullis spatiis includi potest, iussit tamen et tabernaculum primum, et templum sanctissimum postea exaedificari, cuius limen cuncto Dei populo Numen ado-raturo pateret, idcirco sollemne semper habuit sancta Christi Ecclesia atque haec beatissimi Petri Sedes, Ecclesiarum omnium provida parens, ut non solum templa excitarentur in summi creatoris honorem quam pulcherrima et magnificentissima, verum etiam ut coetibus virorum instruerentur, quorum proprium esset sacrarum caerimoniarum splendorem pietate, prece, obsecratione curare. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Iosephus Heuschen, Episcopus Hasseletensis, preces adhibuerit huic apostolicae Sedi ut eiusmodi Canonicorum collegium in sua dioecesi conderetur, Nos quae Sacra Congregatio Consistorialis censuis-set, cui hanc facultatem dedimus, audito quidem venerabili fratre Sylvio Oddi, Archiepiscopo titulo Mesembriano atque in Belgio Apostolico Nuntio, rata habemus atque confirmamus, haec statuentes. In dioecesi Hasseletensi Canonicorum collegium constituimus, quod una constabit Dignitate, nempe Decanatu, atque certo Canonicorum numero,
16 - A. A. S.
242 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
iuxta praebendarum numerum. Dignitatis et Canonicatuum collatio ab Episcopo Hasseletensi fiet ad normam iuris, quorum praebendae dote auctoritate civili data efficientur. Ad preces chorales quod attinet, eae ita fundentur, ut cotidie Horae Canonicae recitentur atque Missa cum cantu celebretur conventualis. Concedimus autem ut Canonici, tamen intra fines suae dioecesis mozetam adhibeant cum cappa minore, violacei coloris, supra rochetum induendam, cuius coloris et seriei erunt etiam globuli, ocelli et subsutum ; insuper nigrum biretum. Indulgemus item ut iidem crucem gestent, media in adversa parte imaginem B. Mariae Virginis referentem, e taenia serica, filis argenteis flavisque ex auro nexis duplicata, pendentem. Ad cetera vero quae Canonicorum sunt propria, leges iuris communis ad amussim serventur, donec recognoscantur. Leges praeterea, seu Constitutiones Capitulares cito condantur, eaeque, postquam Episcopus probaverit, religiose observentur. Ceterum haec quae mandavimus, venerabilis Frater Sylvius Oddi ad exitum deducat, vel quem ipse delegaverit; re vero acta, documenta exarentur atque dignae fidei exempla ad Sacram Congregationem Consistorialem mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efiicacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die duo de vicesimo mensis Novembris, anno millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIBRI
S. R. E. Cancellarius S. Congr. Pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £B Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVI, n. 10.
Acta Pauli Pp. VI 243
II
GERONTOPOLITANAE
Praelatura Gerontopolitana ad dignitatem dioecesis elevatur, iisdem fini
bus ac nomine servatis.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Solet Apostolica haec Sedes, mater omnium Ecclesiarum populo-
rumque qui christiana fide gloriantur, non modo ecclesiasticas circum
scriptiones condere, verum etiam ad altiorem dignitatis atque honoris
gradum evehere, cum id spem faciat posse ex eo novas magnasque
Ecclesiae sanctae exoriri utilitates, christianaeque plebi opportuna
subsidia apparari. Cum ergo praelatura Gerontopolitana, Apostolicis
sub plumbo Litteris diei x x n mensis Iulii anno MCMLXI condita, brevi
annorum decursu, haud exigua ceperit incrementa, resque christiana
magnifice profecerit, censuimus bonum esse, ad maiores fructus colli-
gendos, si eandem circumscriptionem ecclesiasticam ad dignitatem
dioecesis extolleremus. Quae cum ita sint, consilio petito a venerabili
Fratre S. R. E. Cardinali S. Congregationis Consistorialis Pro-Prae-
fecto, sententiaque audita venerabilis Fratris Brunonis Torpigliani,
Archiepiscopi titulo Mallianensis, in Republica Guatimalensi Aposto
lici Nuntii, de Nostra apostolica auctoritate haec statuimus et iube
mus. Praelaturam G-erontopolitanam ad gradum et dignitatem dioe
cesis evehimus, eodem servato nomine atque finibus, quae hactenus;
eius sedes episcopalis in urbe erit vulgari nomine « Huehuetenango »
appellata, episcopalis autem magisterii cathedra in sacra aede, quae
eadem in urbe Deo dicata est in honorem Beatae Mariae Virginis sine
labe conceptae; quod templum idcirco tamquam cathedrale haberi
volumus, datis honoribus propriis. Novam dioecesim archidioecesi
Guatimalensi suffraganeam constituimus item eius sacrorum Antisti
tem obnoxium volumus eiusdem Ecclesiae Archiepiscopo Metropolitae.
Episcopus autem, sive primus sive successores eius, omnibus fruetur
et iuribus et privilegiis, quae ad omnes spectant eiusdem dignitatis
Praesules; oneribus autem et obbligationibus sui excelsi muneris tene
bitur. In nova dioecesi Canonicorum collegium condi iubemus, iuxta
244 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
normas per alias Litteras Apostolicas edendas; interim tamen Consul
tores dioecesani eligantur, a munere quidem cessaturi, Canonicis con
stitutis. Episcopalis mensa, quam vocant, iisdem constabit bonis, quae
ad praelaturam Gerontopolitanam adhuc pertinuerunt, Curiae pro
ventibus simulque pecuniis ac rebus sponte oblatis a fidelibus. Quod
insuper dioecesis regimen spectat, administrationem, Vicarii Capitu
laris, sede vacante, electionem aliaque id genus, quae sacri canones
praecipiunt serventur. Decernimus denique ut praesentes Nostras
Litteras ad exsecutionem adducat venerabilis Prater Bruno Torpi-
gliani, cuius meminimus, facta potestate alium quemlibet virum ad
hoc delegandi, dummodo ecclesiastica decoratum dignitate, congruis-
que de more exaratis documentis, ad Sacram Congregationem Consi
storialem quam primum mittendis.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni
tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta,
eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die vigesimo tertio mensis Decem
bris, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pon
tificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. GONFALONIERI
S. B. E. Cancellarius S. Congr. Pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Begens
B Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Loco £8 Plumbi
In Ap. Cane, tal)., vol. CXXVI, n.
Acta Pauli Pp. VI 245
LITTERAE APOSTOLICAE
I
Titulo ac privilegiis Basilicae Minoris Sanctuarium B. Mariae Virg. vulgo
« dei Suffragio » in oppido vulgo « Grotte di Castro », dioecesis Falisco-
dunensis, sacrum, decoratur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Christifidelium concursibus fre
quentato templum Beatae Mariae Virginis, vulgo (( dei Suffragio »
nuncupatae, quod in oppido « Grotte di Castro )), uti appellant, intra
Faliscodunensis dioecesis fines est positum. Hoc pietatis studium a
saeculo xvii repetitur, quo populus, ad marialem religionem valde ac-
census, stipem contulit, ut honori imaginis Deiparae, quae miraculis
inclaruit, egregium templum aedificantur. Ad quod reiiciendum or-
nandumque etiam per subsequentes aetates non modicum curae est im
pensum. Propter hanc piam animorum alacritatem simulacrum hoc
mariale anno MDCCXXVIII, auctoritate Petriani Collegii Canonicorum,
aureo diademate est redimitimi. Cuius rei memoriam sexto decimo
quoque anno summa cum caerimonia, Episcoporum atque etiam Pur
puratorum Patrum astante coetu, solet celebrari. Ad augendam igitur
dignitatem insignis huius Ecclesiae, hodiernus parochus, in cuius iurisdi
ctione idem sanctuarium situm est, suffragante Venerabili Fratre Aloi
sio Boccadoro, Faliscodunensi Episcopo, Nos submisse rogavit, ut ei
Basilicae Minoris nomen et ius benigne impertiremus. Quibus postula
tionibus libenter auditis, Nos e Sacrae Rituum Congregationis consulto,
certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae po
testatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum San
ctuarium Beatae Mariae Virginis « dei Suffragio )) appellatae, quo op
pidum « Grotte del Castro » nobilitatur, ad honorem ac dignitatem
Basilicae Minoris evehimus, omnibus adiectis iuribus ac privilegiis,
quae templis hoc nomine conspicuis rite competunt. Contrariis quibus
vis non obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes
Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere;
suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad
quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime
suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex
246 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate
qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
ix mensis Iunii, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quarto.
8B HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
II
Titulo ac privilegiis Basilicae Minoris ecclesia cathedralis Truxillensis
honestatur.
PAULUS PP. VI f
Ad perpetuam rei memoriam. — Peruviae decus praedicatur tem
plum cathedrale Truxillense, utpote quod antiquitate, artis operibus,
religione sit admodum insigne. Fuit enim iam paroecialis ecclesia,
adiecto nomine « matricis » , cum anno MDLXXVII a Gregorio Pp. XIII,
Decessore Nostro, dioecesis ista est constituta, quam Pius Pp. XII,
item Decessor Noster, ad archidioecesis fastigium evexit. Ecclesia igitur
illa, cathedralis tempi aucta honore, postquam terrae motu ac fremitu
non semel ei gravia illata sunt damna, alacri animo a sacris Pastoribus
et Christifidelibus est refecta et reparata in melius. Atque non ita
pridem egregii suscepti sunt labores, ut ad pristinam venustatem revo
cantur. Est autem molis amplitudine praeclara, operibus nobilis, dua
bus turribus in fronte positis decora. Neque est quin admiretur aram
maximam ligneam, aureo obductam et scamna chori. Sedes denique
est praecellens pietatis, in qua sacri ritus a frequenti clero peragi
solent. Quibus permotus, Venerabilis Frater Carolus Jürgens Byrne,
Truxillensis Archiepiscopus, cleri et fidelium suis curis commissorum
vota significans, Nos rogavit, ut templum cathedrale, quod laudavimus,
Basilicae Minoris nomine ac iure donaremus. Quibus precibus libenti
animo obsecundantes, Nos, e Sacrae Rituum Congregationis consulto,
certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae po
testatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum
cathedralem ecclesiam Truxillensem ad honorem ac dignitatem Basi
licae Minoris evehimus, omnibus adiectis iuribus ac privilegiis, quae
templis hoc nomine insignitis rite competunt. Contrariis quibusvis non
obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras
firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque
Acta Pauli Pp. VI 247
plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos
spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffra
gari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex nunc
et inane fieri, si quidquam secus, super bis, a quovis, auctoritate
qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
X X I I I mensis Augusti, anno MCMLXVII, Pontificatus Nostri quinto.
© HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
III
Beata Maria Virgo « Salus Infirmorum » eligitur principalis apud Deum
Patrona totius « Piae Unionis Apostolatus pro Infirmis » omniumque in
Polonia aegrotorum.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — « Opera bona, quae nos christianos
esse confirmant » (S. Aug., Miscellanea Agostiniana, I, L. G. Morin, 5,
n. 1, p. 606), non modica ex parte pertinent eo, ut, qui adversae vale
tudinis vexantur molestiis morbique doloribus discruciantur, levatio
nem atque solacium accipiant. Quibus christianae caritatis officiis Dei
para Virgo merito praeesse putatur, utpote quae, pie exorata, aerum-
nosos et miseros relevare maternis curis non desinat. Eam igitur, quae
ut (( Salus Infirmorum » ab Ecclesia invocatur, Sodales « Piae Unionis
Apostolatus pro Infirmis » et omnes aegroti in Polonia singulari reli
gionis studio excolere perhibentur et caelestem Patronam suam elegisse.
Itaque dilectus Filius Noster Stephanus Sanctae Romanae Ecclesiae Pre
sbyter Cardinalis Wyszynski, Archiepiscopus Gnesnensis et Varsaviensis,
nomine cunctorum Poloniae Episcoporum, Nos rogavit, ut electionem
illam ratam haberemus. Quae vota libenti animo implentes, Nos, e
Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deli
beratione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Lit
terarum vi perpetuumque in modum Beatam Mariam Virginem, cui
adiectum est nomen « Salus Infirmorum », principalem apud Deum
Patronam totius « Piae Unionis Apostolatus pro Infirmis » omniumque
in Polonia aegrotorum confirmamus seu iterum constituimus ac decla
ramus, omnibus additis honoribus ac privilegiis liturgicis, quae prae-
248 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cipuis coetuum Patronis rite competunt, una cum facultate celebrandi
quotannis eius festum die sexta mensis Iulii et utendi proprio textu
Missae, qui in Proprio Sanctorum pro aliquibus locis continetur. Con
trariis quibusvis nihil obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decer
nentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare
ac permanere ; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ;
illisque, ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum
plenissime suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irri
tumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis,
auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XXVII mensis Ianuarii, anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA, 8. R. E. Cancellarius
L. B s.
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. IS.
IV
S. Franciscus Salesius Patronus principalis Tertii Ordinis Minimorum
et S. Ioanna de Valois, Regina, Patrona aeque principalis eiusdem Tertii
Ordinis nominantur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Omnes quidem beati Francisci
Salesii egregiam virtutem noverunt in ore ac sermone omnium ver-
satam, qua nempe et suavitate morum floruerit, et caritate erga
Numen et proximos homines aestuaverit, quorum omnium gratia
non solum labores praegraves subiit, verum etiam, ad Christi prae
ceptum et exemplum (Cf. Io., 1 sqq.), mortem oppetere, pastor bonus,
paratissimus fuit et instructissimus ; admodum tamen pauci probe
noverunt, aut omnino nihil perspectas habent, necessitudines sin
gulares, quae tanto viro cum Ordine Minimorum intercesserint. Qui
sane in eam S. Francisci a Paula, beatissimi eius Ordinis conditoris,
admirationem versus est, ut, praeterquam quod eius virtutes imi
tantur, Tertiariis etiam Sodalibus annumerari impetraverit, anno
millesimo sexcentésimo decimo septimo, Gratianopoli, regulam Ter
tiariorum Minimorum summa religione professus; quin immo, hac de
Acta Pauli Pp. VI 249
re gloriari solebat; ut, si quando Sodalem Minimae Familiae fortuna
obvium habuisset, eum quam humanissime alloqueretur, atque talia
diceret : « Et ego sum vester. Et ego sum Minimus, idque non nomine
tantum » ! Neque Sodales illi pro hac beatissimi Viri benevolentia et
voluntate non simili studio vicem reddebant. Qui non modo vivo debi
tum honorem praestiterunt, sed et, cum venerabilis Vir e vita conces
sisset, eius vitae casus conscribi curaverunt, et supplices Litteras Apo
stolicae Sedi miserunt, ut virum tam egregium Sanctorum indici inseri -
beret. Cumque id anno millesimo sexcentésimo sexagesimo quinto
factum esset, Minimorum Societas praeter quam de tam prospero suc
cessu est ingenti gaudio repleta, dies festos perinde celebravit ac si de
proprii Ordinis Sancto ageretur. Ex eo autem tempore, Minimorum
pietas erga eum magis ac magis, quasi flumen rivulis auctum innumeris,
percrebruit usque ad hanc nostram aetatem. Quid huic rei simile factum
est de eorundem Sodalium religione erga Sanctam Ioannam de Valois,
Reginam, quae, ob eam causam quod beatum Franciscum Paulanum
cognovisset, et monitis et consiliis eius usa esset salutariter, et pressis-
set vestigia praeeuntis in virtute ac sanctitate, in Minimorum Sodali
tate principem semper locum habuit. Cum ergo dilectus Filius Fran
ciscus Maria Savarese, Generalis Ordinis Minimorum Corrector, cum
suo Consilio, suas totiusque Sodalitatis, praesertim Tertii Ordinis,
preces Nobis adhibuerit ut Sanctos Caelites, quos diximus, Patronos
Tertio Ordini daremus, Nos, re bene reputata, de Sacrae Congrega
tionis Rituum consulto, S. Franciscum Salesium, Ep. Conf. et Eccl.
Doct., Tertii Ordinis Minimorum Patronum principalem declaramus
atque constituimus, Sanctam vero Ioannam de Valois, Reginam, Pa
tronam aeque principalem eiusdem Tertii Ordinis, factis iuribus, privi
legiis liturgicis, quae Patronis Religiosorum coetuum honorandis fieri
solent, contrariis nihil impedientibus. Has autem Litteras nunc et in
posterum firmas esse decernimus, ita ut effectum suum habeant.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die altero
mensis Februarii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo
octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA, S. B. E. Cancellarius
L. © S.
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 11.
250 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTULAE
I
Ad E.mum P. D. Villelmum Theodorum S.R.E. Cardinalem Heard, decem
explentem lustra a sacro presbyteratus ordine suscepto.
PAULUS PP. VI
Dilecte Fili Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Novi
mus te propediem quinquagesimum annum esse expleturum, ex quo,
Domino ad sacra munera te vocanti magna voluntate obsecutus, sacer
dotium iniisti et divina Hostia primum litasti.
Quod quidem praeclaram opportunitatem Nobis praebet spiritualem
laetitiam ex animo participandi, quam natalis hic dies, suavium recor-
dationum plenus, tibi, dilecte Fili Noster, ut nihil dubitamus, cumu-
latius affert.
Praeteritum spatium respiciens, profecto impelleris, ut omnium
bonorum Auctori et Largitori gratias agas, qui tibi per hos annos dedit
sacerdotales colere virtutes ac tam celsi muneris functione populo Dei
prodesse.
Egregiis quidem mentis dotibus praeditus, multum operae et studii
ad iuris canonici disciplinam contulisti; quam ob rem merito es inter
iudices Sacrae Romanae Rotae, ut appellatur, ascitus horumque col
legio postea praefectus.
Quae officia cum gereres, effulgebat in te iustitia, cuius « magnus ...
splendor, quae aliis potius nata quam sibi communitatem et societatem
nostram adiuvat» (S. Ambros. De Off. I, 28; PL 16, 68), urgebat te
(( caritas veritatis » (S. Aug. De Giv. Dei 19, 19), quae est optatissimum
bonum, atque adeo Ecclesiae commodo et profectui ista navitate tua non
modice inserviisti. Nec tacere possumus animum tuum huic Petri Sedi
in exemplum deditum, quae totius dominici gregis est mater et magistra
sollertissima. Huic, inter Purpuratos Patres rite cooptatus, etiam
arctius es coniunctus.
Diuturnum igitur tempus transactum remetiens, iure potes affirmare
ad vitae usum te verba deduxisse, quae in dignitatis tuae insigni inscul-
psisti : « Recte et sapienter ».
Haec recogitantes, Nos a summo aeternoque Deo impensis precibus
lumen et robur flagitamus, ut vires tibi tueatur, tibique concedat senecta
uberi frui atque in huius Petrianae Sedis utilitatem ac decus adhuc diu
elaborare.
Acta Pauli Pp. VI 251
Haec ominati tibi, dilecte Fili Noster, Benedictionem Apostolicam,
Nostrae dilectionis testem, impertimus eamque libenter volumus ad uni
versos quoque pertinere, qui sacro sollemni, ob anniversariam memo
riam istam agendo, intererunt.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die x i x mensis Martii anno
MCMLXVIII, Pontificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
II Ad E.mum P. D. Iacobum S.R.E. Cardinalem Lercaro, Legatum a Beatis
simo Patre delectum, ut undequadragesimo Conventui Eucharistico Inter
nationali Bogotae praesideat.
Signor Cardinale,
Intima consolazione Ci ha recato la lettera, ispirata a quella pro
fonda devozione alla Cattedra di Pietro, che sempre l'ha distinta e tanto
La rende cara al Nostro cuore, ch'Ella Ci ha inviata nel giorno di
Pasqua; e grande soddisfazione Ci ha parimente procurato l'incontro
con Lei avuto nella recente Udienza, del 24 aprile corrente. E mentre
Ella lascia la cura pastorale dell'arcidiocesi Bolognese in mano a
successore da Lei stesso preferito, e che Noi stimiamo ben capace e
degno di raccogliere la sua preziosa eredità spirituale, desideriamo
manifestarLe quanto siano vivi nell'animo nostro i sentimenti di gra
titudine, di ammirazione e di augurio, che più che mai in questo
momento nutriamo per la sua venerata e a Noi sempre cara persona.
Di gratitudine, anzitutto : per il fedele servizio da Lei prestato alla
Chiesa per oltre venti anni nel ministero episcopale; i primi cinque
nella sede splendente di Sant'Apollinare, a Ravenna, gli altri — che
più hanno segnato la sua personalità di pastore e di maestro — sulla
cattedra di San Petronio, sotto la vigile protezione della Beata Ver
gine di S. Luca, che veglia dall'alto dei colli sulla diletta città di
Bologna, come da visibile baluardo della sua materna protezione.
Di ammirazione, poi : per gli importanti incarichi, che Ella ha
adempiuto, specialmente in occasione del Concilio Ecumenico Vati
cano II ; prima nella fase preparatoria, quindi durante lo svolgimento
del Concilio con l'ufìicio da Noi stessi aftidatoLe di Moderatore, succes
sivamente nel periodo post-conciliare, quale Presidente del (( Consilium
ad exsequendam Constitutionem de Sacra Liturgia ». A questo lavoro
resterà perennemente legato il suo nome, poiché Ella ha dato impulso
252 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
alla riforma liturgica, già maturata nel suo animo, attraverso varie
iniziative precorritrici, fin da quando Ella fu saggio educatore della
gioventù e insegnante di religione nelle pubbliche scuole, e zelantis
simo Parroco dell'Immacolata nella città di Genova. Né vogliamo
dimenticare l'opera solerte e instancabile, che Ella ha sviluppato nella
Chiesa Bolognese con l'applicazione dei Decreti conciliari.
Di augurio, infine : che la Chiesa possa allietarsi ancora per lunghi
anni della sua preziosa esperienza anche in questa nuova fase della
sua vita, così ricca di opere, di dottrina, di autorità, acquisita nel
sacerdotale e pastorale ministero, fedelmente esercitato.
Questi Nostri sentimenti verso di Lei, Signor Cardinale, ricevono
oggi come una nuova, pubblica conferma nella nomina a cui La chia
miamo, come segno della Nostra particolare attenzione. Abbiamo
infatti voluto affidarLe l'incarico di rappresentarci quale Nostro Le
gato al XXXIX Congresso Eucaristico Internazionale, che si celebrerà
nel prossimo mese di agosto a Bogota, in Colombia. A quel Congresso,
il primo dopo il Concilio, Ella porterà la sua voce di maestro, il suo
ardore di apostolo, che del Mistero Eucaristico, vissuto con esemplare
pietà e celebrato con la partecipazione viva di tutta l'assemblea del
suo popolo, ha sempre fatto il perno della sua vita sacerdotale.
Dedichiamo infine il Nostro pensiero affettuoso a quella che Lei,
Signor Cardinale, ama chiamare la sua Famiglia, cioè P« Opera Ma
donna della Fiducia », sorta da un inesauribile e originale studio di
carità paterna allo scopo di formare compiutamente sane e forti
coscienze giovanili, sviluppando in esse con lo studio, la preghiera, la
vita familiarmente comune, il senso della sapienza cristiana.
Le rinnoviamo l'assicurazione della Nostra preghiera secondo le
sue intenzioni, affinché, come Ella si è prodigato per il bene della
Chiesa, così si adempia per Lei la biblica promessa : « Il Signore ti
guidi sempre, e riempia di splendori la tua anima ... E tu sarai come
un giardino irriguo, e come una sorgente, le cui acque non vengono
meno » . x
In auspicio degli invocati doni celesti, siamo lieti di impartire a
Lei, Signor Cardinale, ed a quanti Le sono cari, la particolare Nostra
Apostolica Benedizione.
Dal Vaticano, il 27 Aprile dell'anno 1968, quinto del Nostro Pon
tificato.
PAULUS PP. VI 1 Is. 58, 11.
Acta Pauli Pp. VI 253
HOMILIA
Habita in Patriarchali Archibasilica Lateranensi, feria quinta « in Cena
Domini », Beatissimo Patre Sacrum pontificali ritu peragente. *
Venerati Fratelli e figli carissimi,
Tale è l'ampiezza, tale la ricchezza, tale la profondità dei fatti, dei
misteri, dei riti, che il Giovedì Santo offre alla nostra considerazione,
che faremo Noi pure ancora una volta una rinuncia a tutto comprendere,
a tutto dire ; e una scelta faremo d'uno degli aspetti di questa dolorosa
e beata rievocazione della « Cena del Signore », sul quale concentriamo,
per un breve istante, la nostra riflessione, come fosse il punto focale,
che ci lascia intravvedere nella sua prospettiva i significati molteplici
dell'avvenimento celebrato.
Sembra chiaro a Noi che questo punto focale è l'amore.
E non pronunciamo con facilità questa troppo facile parola, dai
molti, ambigui significati, nei quali le più varie e contraddittorie espres
sioni del sentimento e del volere sono stranamente accomunate, dalle
più basse e depravate della passione e del vizio alle più alte e sublimi
dell'eroismo e della carità, a quelle trascendenti perfino dell'infinita
bontà effusiva di Dio con l'identico nome di amore. Ma questo incontro
della parola, anzi della realtà dell'amore in questa celebrazione del
Giovedì Santo è per noi una fortuna, una scuola ; quella di saper distin
guere fra le tante equivoche o imperfette forme dell'amore quella più
vera, più autentica, più degna di tanto nome.
Ascoltiamo l'Evangelista Giovanni, colui che in quella sera bene
detta, valendosi dell'atmosfera spirituale e mistica che s'era prodotta
durante quella cena desideratissima 1 dal Maestro, ancor più che della
posizione conviviale a lui toccata, meritò di posare la testa sul petto di
Gesù. Egli apre il suo racconto con parole studiate : (( Prima della festa
di Pasqua, Gesù, sapendo giunta l'ora di passare da questo mondo al
Padre, poiché egli aveva amato i suoi ch'erano nel mondo, li amò fino
alla fine » . 2 Fino alla fine, che cosa significa? Fino alla fine della vita
temporale? Ciò indica che siamo in una veglia cosciente, precedente la
* Die 11 mensis aprilis a. 1968. 1 Cfr. Luc. 22, 15. 2 Io. 13, 1.
254 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tragedia della Passione, cioè in quell'ora testamentaria, in cui tutto si
conclude con accenti e con gesti di suprema sincerità,, e il cuore rivela
le sue più profonde riserve nella semplice solennità delle estreme confi
denze. Ovvero significa : fino alla fine d'ogni concepibile misura, fino
all'eccesso, fino all'inverosimile limite, a cui solo il Cuore di Cristo
poteva arrivare? Fino a dare se stesso con la totalità che il vero amore
esige, e con l'effusione che solo un amore divino può concepire e può
attuare? Qualunque sia l'interpretazione che daremo a quella super
lativa espressione, ricorderemo ch'essa pone in chiave dell'ultima
veglia di Cristo l'amore, che nelle stesse parole di Lui sale alla vetta
della sua misura : (( Nessuno ha un amore più grande di questo, di uno
che dia la vita per i suoi amici )). 3 Amare significa dare; dare significa
amare. Dare tutto, dare la vita. Ecco la linea vera dell'amore, ecco il
suo termine.
Pensiamo allora al misterioso avvenimento che concluse quella cena
pasquale. Scrive San Paolo, il primo a sigillarlo nella storia biblica : (( Il
Signore Gesù, nella notte in cui fu tradito, prese il pane, e, rese le
grazie, lo spezzò e disse : Prendete e mangiate, questo è il mio Corpo,
che sarà dato per voi ; questo fate in memoria di me. E similmente il
calice ... dicendo: Questo calice è il nuovo testamento nel mio sangue.
Questo fate, ogni volta che ne berrete, in memoria di me )). 4 Il dono
cruento che Cristo stava per offrire all'umanità nel suo imminente
sacrificio della croce è riprodotto, è moltiplicato, è perpetuato nel
dono, identico ma incruento, del Sacrificio Eucaristico. Impossibile
capire se non si pensa all'amore, che in quella sera inventò questa straor
dinaria maniera di comunicarsi. È per noi impossibile accogliere come
si conviene questa immolata presenza reale di Cristo nell'Eucaristia,
che stiamo per celebrare, se non entriamo in quella proiezione d'amore,
che Egli a noi rivolge ; ancora San Paolo, che esclama : « Egli mi amò,
e diede se stesso per me )). 5
Siamo inseguiti da questo ineffabile, irrefrenabile amore. Siamo così
conosciuti, ricordati, assediati da questo potente e silenzioso amore,
che non ci dà tregua, che vuole a noi comunicarsi, che vuole da noi es
sere compreso, ricevuto, ricambiato. Tutto il cristianesimo è qui. Il
cristianesimo è comunione della vita divina, in Cristo, con la nostra.
Il cristianesimo è appropriazione di Dio; e Dio è carità, è amore.
3 Io. 15, 13. 4 1 Cor. 11, 23-25. 5 Gal. 2, 20.
Acta Pauli Pp. VI 255
La rivelazione, sebbene sempre velata da un sistema di parole e di
segni, il sistema sacramentale, per lasciare, anche in questa pienezza
d'incontro intatta la nostra libertà, diventa folgorante. Se crediamo
in questo mysterium fidei, se entriamo nel cono di luce e di amore
ch'esso lancia su di noi, come rimanere impassibili, come inerti, come
distratti, come indifferenti? L'amore vuole amore : « amor ch'a nullo
amato amor perdona» ... 6 Ë fuoco: come non sentirne il calore? come
non cercare, in qualche modo, di corrispondervi?
Anche a questo ha provveduto il Signore da quella sera benedetta.
Per capire ciò che Egli ha detto a questo proposito, dopo la sconcer
tante lezione d'amore e d'umiltà data ai suoi con la lavanda dei loro
piedi, dobbiamo figurarci di avere Lui, Gesù Cristo, qui fra noi, in
questa sua Chiesa romana, che ne custodisce le parole, i poteri, gli
esempi, la perenne promessa ; e dobbiamo chiedere a noi stessi : che
cosa Egli ci direbbe? quale raccomandazione ci farebbe? quale lezione
collegherebbe al suo mistero pasquale, che stiamo celebrando? Tac
ciano un istante, interiormente, i nostri animi, ed ascoltiamo : <( Io vi
do il comandamento nuovo : amatevi gli uni gli altri, come Io ho amato
voi ... » . 7 Ancora si parla di amore. Ma questa volta l'amore deve par
tire da noi. All'amore ricevuto da Cristo deve seguire il nostro per i
nostri simili, per la comunità che ci trova uniti d'intorno a Lui, la pre
senza fìsica, occasionale, esteriore, deve farsi unione spirituale, perpe
tua, interiore; cosi si forma la Chiesa, così si compagina il suo Corpo
Mistico. Una nuova circolazione di carità ci deve rendere da nemici
amici, da estranei fratelli. Con questo paradossale impegno : dobbiamo
amare come Lui ci ha amati.
Quel come dà le vertigini. Ci avverte che non avremo mai amato
abbastanza. Ci avverte che la nostra professione di amore cristiano è
ancora al principio. Ci avverte che il precetto della carità contiene in
sé sviluppi potenziali, che nessuna filantropia, che nessuna sociologia
potrà mai eguagliare. La carità è ancora contratta e racchiusa entro
confini di costumi, d'interessi, di egoismi, che dovranno, Noi crediamo,
essere dilatati. Dilatentur spatia caritatis, esclama Sant'Agostino.8
E a nostro stimolo, e forse a nostro rimprovero, dalle labbra soavi e
tremende di Cristo piovono quest'altre indimenticabili parole, sempre
sull'amore : (( Da questo tutti conosceranno che siete miei discepoli, se
6 Dante, I, 5, 103. 7 Io. 13, 34. 8 Sermo 10 de verbis D.ni.
256 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vi amerete scambievolmente )). 9 L'amore dunque è il distintivo dell'au
tenticità cristiana.
Oh ! quale lezione ! quale programma ! quale rinnovamento, quale
(( aggiornamento » è sempre proposto alla nostra fedeltà a Cristo Si
gnore! Piaccia a noi che tali divine parole, degne del Giovedì Santo,
risuonino in quest'aula, in questa assemblea, in questa Chiesa romana,
per trovarvi il loro umile, felice e volenteroso compimento; e piaccia
al nostro Maestro e Salvatore Gesù concedere a noi questa grazia
pasquale di saperle ricordare, vivere e rivivere sempre.
ALLOCUTIONES
I
Christifidelibus in Vaticana Basilica coram admissis, primo exacto anno
ab editis Litteris Encyclicis « Populorum progressio ». *
Diletti figli e figlie,
La vostra visita Ci trova occupati da un pensiero, di cui crediamo
bene dare conto anche a voi, come padre ai suoi figli. È un anno (l'anni
versario esatto cadeva ieri, 26 marzo), è un anno da che Noi abbiamo
pubblicato la Lettera Enciclica, che dalle parole iniziali s'intitola Popu
lorum progressio, rivolta alla Chiesa e al mondo per impegnare l'atten
zione di tutti sopra un fatto caratteristico e capitale del nostro tempo,
il risveglio cioè della coscienza dei popoli circa il bisogno di progredire,
un risveglio che sembra scoprire una legge generale dell'umanità, quella
d'essere di più, d'avere di più, di fruire di più dei beni che la vita ed il
mondo mettono a disposizione dell'uomo. Questa idea di progresso non
era nuova per le nazioni già civilizzate e sviluppate, tanto da costi
tuire una di quelle formóle magiche e mitiche di cui l'uomo moderno
si compiaceva e si esaltava, come fosse una religione, una somma con
cezione dei tempi nuovi. Ma quando l'idea di progresso entrò nella
psicologia delle popolazioni stagnanti nelle loro forme primitive, o
imperfette di civiltà, prive cioè delle prodigiose risorse economiche
e sociali derivanti dalle scoperte scientifiche (pensate, ad esempio,
all'elettricità) e dall'applicazione delle risorse della natura alla mac-
9 Io. 13, 35. * Die 27 mensis martii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 257
china, a potenti strumenti cioè ausiliari del lavoro umano fino a mol
tiplicarne prodigiosamente il rendimento diminuendone in pari tempo
la fatica, un'inquietudine enorme sollevò e solleva queste popolazioni,
suscitando in esse il desiderio, il bisogno, il diritto a passare dal livello
modesto, e spesso miserabile, del loro tenore di vita ad un livello più
alto, più ricco, più degno, più umano. Questa aspirazione è tuttora in
piena efficienza; essa fermenta nella maggior parte dell'umanità, pro
ducendo gli effetti molteplici, che tutti conosciamo : lo sforzo verso
l'indipendenza, politica dapprima, economica e culturale poi, mettendo
in evidenza condizioni alle volte tristissime di questi popoli nuovi,
la fame, la malattia, l'ignoranza, l'incapacità a trasformarsi in meglio
con le loro proprie forze; e insofferenti come essi sono d'ogni sfrutta
mento colonialista, non riconoscono talora nemmeno i vantaggi che
l'epoca coloniale loro recò, e misurano così la loro inferiorità al con
fronto dei popoli progrediti, con sentimenti ribelli ad ogni forma di
tutela da parte di popoli ricchi, e ostili a quello stesso benessere che
si è fra loro prodotto per opera altrui, e ancor oggi detenuto da pochi,
forestieri o indigeni che siano, a loro quasi esclusivo vantaggio.
Lacrime e collera caratterizzano, per lo più, la psicologia di questi
popoli giovani, che soffrono d'un male nuovo, prima inavvertito, oggi
intollerabile, l'avvertenza della sperequazione economica e civile, che
li separa e li umilia nel confronto dei popoli benestanti.
È un problema cruciale e mondiale. Esso trasferisce la famosa
questione sociale dall'interno delle singole società alla dimensione
internazionale, alla umanità intera ; e se la giustizia sociale — che pro
muove la trasformazione delle classi componenti una società verso una
più equa distribuzione della ricchezza e della cultura, in modo che a
nessuno manchi la sufficienza per vivere da uomo, ed a nessuno sia
dato un esagerato ed egoistico godimento dei beni temporali quando
altri ne siano penosamente privi — si applica sul piano delle relazioni
fra nazione e nazione, si comprende la vastità e l'importanza dei pro
blemi suscitati dal progresso moderno, quando oramai ogni popolo ne
acquisti la nozione, e con la nozione la pretesa, per tanti versi legit
tima, d'esserne partecipe.
Può la Chiesa disinteressarsi di questo gigantesco aspetto della vita
umana contemporanea? La Chiesa certamente non è fatta per occu
parsi della soluzione tecnica di questi problemi; vogliamo dire dei
problemi economici e politici che riguardano la ammissione dei popoli
in via di sviluppo al livello di sufficienza e di dignità che loro compete ;
17 - A. A. S.
258 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ma questi stessi problemi derivano la loro forza logica ed umana da
una concezione della vita umana, che solo la religione ad essi fornisce.
E cioè : è la religione, quella cristiana fra tutte, che vede nel progresso
umano una intenzione divina : Dio ha creato l'uomo perché fosse
signore della terra, e la terra fosse a beneficio ordinato di tutti. È la
religione che offre fondamento di giustizia alle rivendicazioni dei non
abbienti, quando ricorda che tutti gli uomini sono figli d'uno stesso
Padre celeste, e perciò fratelli. È la religione che sola può ricordare
al ricco d'essere amministratore, e non padrone dispotico dei suoi beni,
i cui frutti devono in qualche equa misura essere a profitto di chi ne
abbisogna. È la religione cattolica, la nostra, che instaura la legge
suprema della carità, chiaroveggente dei mali e dei bisogni del prossimo,
e cogente, col soave e libero impero dell'amore, al soccorso altrui ; ed è
la religione di Cristo, della quale è principio e fine in questo mondo
l'ordine, l'equilibrio, la concordia degli uomini, che ricorda essere lo
sviluppo dei popoli il nome attuale della pace.
Potevamo Noi tacere, se così stanno le cose? Non potevamo. E per
ciò abbiamo parlato. È sembrato ad alcuni che la Nostra parola fosse
aspra e ingiustificata verso quei sistemi economici, che di per sé non
tendono a creare condizioni paritarie fra gli uomini, favorendo gli uni
e obbligando gli altri a soffrire d'una perpetua condizione d'inferiorità ;
ma non è certo Nostra intenzione di disconoscere i termini naturali dei
processi economici, né d'offendere coloro che ne sono i promotori, quando
una visione non parziale, non egoista, ma globale, ma umana inquadri
tali processi nelle esigenze del bene comune. Così è sembrato ad altri
che, denunciando Noi nel nome di Dio i gravissimi bisogni per cui
soffre tanta parte dell'umanità, Noi aprissimo la via alla così detta
teologia della rivoluzione e della violenza : lungi dal Nostro pensiero
e dal Nostro linguaggio una simile aberrazione; cosa ben diversa dalla
positiva, coraggiosa e energica attività necessaria, in molti casi, per
instaurare nuove forme di progresso sociale ed economico. Come pure
è sembrato a molti, e fors'anche a voi che Ci ascoltate, che una così
complessa e gigantesca questione, qual è quella della retta e decisa
promozione del progresso dei popoli, esulasse dall'interesse degli
uomini singoli, dalla iniziativa privata e da quella dei corpi intermedi ;
e ciò è vero; questa è questione di chi governa le sorti della politica
generale e delle relazioni internazionali; ma tuttavia essa può e deve
interessare l'attenzione di tutti, dev'essere oggetto di opinione pub
blica, deve entrare nella mentalità di tutti, dev'essere problema di
Acta Pauli Pp. VI 259
coscienza d'ogni cristiano : le moderne comunicazioni hanno fatto nostro
prossimo anche i lontanissimi ; e dove è la fame, la miseria, l'impotenza
a vivere da uomini liberi e degni, ivi è la chiamata alla nostra carità.
Quando voi beneficate le missioni, quando concorrete al soccorso del
la fame nel mondo, quando sostenete le opere che promuovono l'alfabe
tizzazione, eccetera, voi rispondete alla vocazione di questa carità uni
versale, che mira al giusto progresso dei popoli.
Abbiamo voluto ricordarvi questo grande tema, a cui la Chiesa è
impegnata, ed a cui attende con intelligente e fervorosa attività la
Nostra Commissione post-conciliare Iustitia et Paso (di cui vediamo qui
presenti alcuni valorosi dirigenti), affinché sappiate come oggi palpita
il cuore della Chiesa ; e se il vostro batte all'unisono col suo, la Nostra
Benedizione Apostolica vi è assicurata.
I I
Christifidelibus, praesertim iuvenibus litterarum studiis deditis, coram
admissis. *
Diletti figli e figlie,
E fra tutti : a voi, cari Studenti che oggi avete i primi posti in questa
grande Udienza, si rivolge il Nostro pensiero, che sarebbe carico di troppe
cose da dirvi, e si dirige la Nostra parola, che invece vuol essere semplice
e breve, ma importante in ordine alla vostra formazione mentale, come
a quella d'ogni altro Nostro ascoltatore.
Vi faremo una domanda : avete compreso il significato del nome sim
bolico di Pietro, dato da Gesù al suo principale discepolo, Simone figlio
di Giona : « Io ti dico che ti chiamerai Pietro, e su questa pietra Io
costruirò la mia Chiesa )),* la società cioè di coloro che credono in me e
sono raccolti nel mio nome intorno, anzi fondati sopra di te? È chiaro il
concetto che Gesù voleva esprimere, anche se, a bene osservare, esso è
tanto complesso e profondo ; il concetto cioè della solidità, della fissità,
della permanenza, diciamo pure della immobilità. Gesù, dando a Simone
figlio di Giona — un uomo buono, ma, da quanto di lui conosciamo, un
uomo entusiasta e mutevole, generoso e timido — il titolo, anzi il dono,
il carisma della forza, della durezza, della capacità di resistere e di soste
nere, com'è appunto la natura d'una pietra, d'un sasso, d'una roccia,
* Die 3 mensis aprilis a. 1968. 1 Matth. 16, 18.
260 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
associava il messaggio della sua parola alla virtù nuova e prodigiosa di
questo apostolo, che doveva avere la funzione, lui e chi gli sarebbe legit
timamente succeduto, di testimoniare con impareggiabile sicurezza quello
stesso messaggio, che con termine comprensivo chiamiamo Vangelo.
Pensateci bene. Noi ci troviamo ora sulla tomba di Simone diventato
Pietro. Noi ricordiamo e sperimentiamo la verità della parola fonda
trice di Gesù : qui quella pietra (immagine anche essa e derivazione di
quell'altra pietra, la pietra d'angolo, centro, base, forza di tutto il
cristianesimo, ch'è Cristo stesso), quella pietra, diciamo, è ancora
ferma, solida, sicura. È un prodigio storico, psicologico, teologico mera
viglioso. È una prova, che potremmo dire sperimentale, di un'altra
parola profetica e solenne di Gesù : « Il cielo e la terra passeranno, ma
le mie parole non passeranno». 2 E questo fatto singolare riveste una
particolare importanza proprio per voi, carissimi figli, che come Stu
denti, e voi tutti come studiosi, sotto l'aspetto pedagogico e ideologico,
siete cercatori della verità. Che cosa è lo studio se non una ricerca di
tante, belle e meravigliose verità? Ma che cosa vi dice, a questo pro
posito, la mentalità moderna, non esclusa quella scientifica? Vi dice
che la verità non è immobile, non è definitiva, non è sicura ; tanto che
oggi si definisce la scuola piuttosto come una ricerca di verità, che non
come possesso e conquista di verità. Infatti : tutto cambia, tutto pro
gredisce, tutto si trasforma ; il pensiero umano è caratterizzato dal suo
movimento, dal suo procedimento storico, dal così detto storicismo,
eretto a sistema fino a fare del tempo il generatore e il divoratore delle
verità che la scuola viene, man mano, insegnando ; la « cronolatrica »
domina la cultura, con questo risultato, che nulla più è certo, nulla
stabile, nulla degno d'essere accettato e creduto come valore al quale si
possa confidare la guida e il senso della vita.
Questo fenomeno invade anche il campo religioso, che molti vorreb
bero sottoporre ad una revisione radicale, tentando di spogliarlo di quei
dogmi, cioè di quegli insegnamenti, che sembrano antiquati e sorpas
sati dal progresso scientifico, e che sono incomprensibili al pensiero
moderno. Nel tentativo di dare alla religione cattolica un'espressione
più conforme al linguaggio odierno e alla mentalità corrente, cioè di
(( aggiornare » l'insegnamento religioso, spesso, purtroppo, se ne sov
verte l'intima realtà, e si cerca di renderlo « comprensibile » cambian
done dapprima le formóle di cui la Chiesa-maestra lo ha rivestito e
2 Matth. 24, So.
Acta Pauli Pp. VI 261
quasi sigillato per fargli varcare i secoli conservandone gelosamente
l'identità, e alterando poi il contenuto stesso della dottrina tradizionale,
sottoponendola alla legge dominante dello storicismo trasformatore. La
parola di Cristo così non è più la Verità, che non muta e che rimane
sempre identica e pari a se stessa, sempre viva, sempre luminosa, seihpre
feconda, anche se spesso superiore alla nostra comprensione razionale;
ma si riduce ad una verità parziale, come le altre, che la mente misura
e modella nei propri confini, pronta, nella successiva generazione, a
darle un'altra espressione, secondo un libero esame, che la spoglia
d'ogni obiettiva e trascendente autorità.
Si dirà che il Concilio ha iniziato e autorizzato un tale trattamento
dell'insegnamento tradizionale. Nulla di più falso, se vogliamo rimet
terci alla parola magistrale di quel Papa Giovanni, Nostro venerato
Predecessore, e inventore, se così è lecito esprimerci, di quell'« aggior
namento », in nome del quale non pochi osano infliggere al dogma
cattolico pericolose, e talora spericolate, interpretazioni e deformazioni.
Papa Giovanni ebbe a proclamare, nel famoso discorso d'apertura del
secondo Concilio Ecumenico Vaticano, che il Concilio stesso doveva
riaffermare tutta la dottrina cattolica nulla parte inde detracta, senza
detrarne alcuna sua parte, anche se doveva essere cercato il modo
migliore e più confacente alla maturità degli studi moderni di darle
espressione nuova più adeguata e più profonda.3 Così che la fedeltà al
Concilio ci esorta da un lato ad uno studio nuovo e sagace delle verità
della fede, dall'altro ci riporta a quella univoca, perenne, consolatrice
testimonianza di Pietro, che Gesù volle sua voce infallibile nel seno
stesso della sua Chiesa, a garanzia della stabilità della fede e quasi a
sfida della labilità arbitraria e consumatrice del tempo.
Perciò, carissimi figli e figlie, che venite a deporre sulla tomba del
l'infrangibile pietra l'atto fidente e filiale della vostra adesione alla
vera fede cattolica, sentite, al tempo stesso, la forza che emana dalla
sua stabilità e che sostiene, anche per il nostro secolo, la vitalità sempre
feconda e gioconda della Parola di Cristo. E aftinché a voi tutti non
manchi questa stupenda duplice spirituale esperienza, vi diamo di
cuore la Nostra Apostolica Benedizione.
s Cfr. A. A. 8. 55 (1963), pp. 791-792.
262 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
Iis qui e variis nationibus interfuerunt Coetui sexto, quem Sacrarum
Litterarum Veteris Testamenti doctores Romae habuerunt. *
Nous remercions votre éloquent interprète, le très digne Père R.A.F.
MacKenzie, Recteur de Notre Institut Biblique, et Nous saluons avec
joie, Messieurs, une assemblée de spécialistes aussi distingués et aussi
compétents que vous l'êtes dans les études bibliques. Après avoir tenu
ses Congrès dans différents pays de l'Europe occidentale, l'Organisa
tion Internationale pour l'Etude de l'Ancien Testament a cette fois fait
choix de la ville de Rome, dont l'immense patrimoine religieux, histo
rique et artistique ne peut manquer d'apporter à vos savantes commu
nications un notable surcroît d'intérêt. Soyez donc les bienvenus et
permettez que Nous vous accueillions ici avec les mots que Notre loin
tain prédécesseur Saint Damase adressait au grand spécialiste des
études bibliques de son temps, saint Jérôme: « J e ne pense pas, lui
écrivait-il, qu'il puisse y avoir entre nous un plus digne sujet de conver
sation que les Saintes Ecritures w.1
Les Ecritures qui font directement l'objet de votre étude sont celles
de l'Ancien Testament. Et le grand intérêt qui s'attache à vos Congrès,
c'est précisément, Nous semble-t-il, le choix d'un domaine d'investi
gation où puissent se rencontrer et collaborer aussi bien des théologiens
chrétiens — catholiques et protestants — que des savants de religion
hébraïque. L'Ancien Testament est notre bien commun. Les trois famil
les, juive, protestante et catholique, le tiennent également en honneur.
Elles peuvent donc étudier et vénérer ensemble ces saints Livres. Nous
dirons plus : elles peuvent prier sur les mêmes textes. Quelle prière
plus profondément religieuse, plus universelle par son objet, plus
émouvante par ses accents, que celle des Psaumes? Il est heureux, en
vérité, que l'initiative ait été prise de cette étude en commun : vos précé
dents Congrès ont assez montré combien elle s'était révélée opportune.
Voilà une forme vraiment authentique et féconde de travail œcumé
nique !
Le progrès des études concernant l'Ancien Testament a été remar -
* Die 19 mensis aprilis a. 1968. 1 «Neque vero ullam puto digniorem disputationis nostrae confabulationem fore,
quam si de Scripturis sermocinemur inter nos » : Migne, PL XXII, 451.
Acta Pauli Pp. VI 263
quable en ces dernières années. Pour ce qui concerne l'Eglise catho
lique, Notre prédécesseur Pie XII avait, vous le savez, largement ouvert
la voie aux chercheurs par sa Lettre Encyclique Divino afflante Spiritu,
du 30 septembre 1943, où il encourageait l'emploi de méthodes critiques
solides et adéquates pour l'élucidation du texte sacré. C'est votre hon
neur de vous consacrer, de manière professionnelle et scientifique, à
mettre en valeur toutes les ressources fournies par la technique mo
derne — dans les domaines littéraire, historique et archéologique — et
à les utiliser en vue de faire progresser la connaissance de l'Ancien
Testament. Nous ne pouvons que Nous réjouir de savoir à l'œuvre
aujourd'hui, dans toutes les parties du monde, nombre de savants spé
cialisés dans cette étude.
Notre monde, on l'a observé bien des fois, est travaillé par une
tendance très forte à la « désacralisation », au « sécularisme ». Le pro
blème de la présence et de l'action de Dieu dans ce monde se pose
aujourd'hui, pour certains, dans des termes nouveaux, parfois inatten
dus, souvent déroutants et paradoxaux.
Dans ce bouillonnement des idées et des interprétations, votre spé
cialisation vous amène à être en quelque sorte les témoins et les hérauts
des valeurs traditionnelles, et de celle — précieuse entre toutes — qui
est comme la clé de voûte de tout l'édifice religieux de l'humanité :
la transcendance divine. Laissez-Nous vous le dire, Messieurs : vos
recherches, vos investigations scientifiques, consacrées à l'histoire et
à la littérature d'Israël, sont à Nos yeux du plus grand prix pour le
rappel des valeurs les plus hautes dans la société moderne. "
Il suffit d'ailleurs de jeter un coup d'œil sur le programme de vos
exposés pour en apprécier la richesse et apercevoir tout ce qu'ils repré
sentent pour le progrès de l'interprétation de l'Ancien Testament.
L'Eglise catholique entend bien n'être pas la dernière ni la moins
active en ce domaine. Contrairement à certaines assertions souvent
répétées au cours de ces derniers siècles, l'Eglise a toujours porté la
plus vive attention à l'Ecriture Sainte. Nous voudrions, chers Messieurs,
que le déroulement de vos savants travaux vous laissât le loisir d'une
brève visite à la Bibliothèque Vaticane : vous pourriez y voir, par
l'abondance des codex et des éditions de la Bible, le souci que l'Eglise
a montré, à travers les siècles, pour ce livre incomparable, qu'elle a
toujours considéré comme la source privilégiée de la Révélation divine.
Il ne s'agit pas en effet seulement, à ses yeux, d'une œuvre litté
raire. Il s'agit d'une œuvre religieuse, rassemblée dans un but reli-
264 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
gieux, choisie et constituée selon des critères religieux; il s'agit d'une
œuvre jalousement préservée et transmise, parce que porteuse d'un
message de Dieu; message destiné d'abord au peuple élu, mais aussi à
tous ceux qui se considèrent comme les descendants spirituels de l'An
cien Testament. Livre différent, par conséquent, de tous les livres
humains ; livre inspiré, contenant et transmettant une révélation, dont
l'Eglise voit l'harmonieux prolongement et l'accomplissement dans le
Nouveau Testament.
Comment dès lors un tel livre ne ferait-il pas de sa part l'objet
d'une attention et d'une étude passionnées? L'Eglise étudie la Bible
sous tous ses aspects. Elle y consacre d'abord, et en nombre croissant,
des travaux scientifiques, comme ceux auxquels vous vous adonnez.
Des études théologiques aussi : y a-t-il une « théologie » de l'Ancien
Testament? ou plusieurs? ou bien plutôt une seule théologie biblique,
englobant l'Ancien et le Nouveau Testament, et plusieurs ordres, ou
plusieurs voies dans la présentation et l'organisation du donné révélé?
Autant de questions dont disputent ses théologiens.2 L'aspect spiri
tuel, enfin, n'est pas moins présent à ses préoccupations, et un de ses
religieux pouvait consacrer naguère un livre de près de mille pages
à (( L'Ancien Testament source de vie spirituelle » . 3
C'est que la richesse de la Révélation contenue dans les pages de
l'Ancien Testament est telle qu'il semble qu'on ne l'épuisera jamais.
C'est le Dieu créateur et bon qui nous y est révélé, le Dieu unique et
véritable, le Dieu vivant, le Dieu de toute sainteté; le Dieu offensé,
mais qui pardonne, car il a un dessein de salut pour les hommes et le
poursuit inlassablement, à travers une « histoire sainte )), dont l'Eglise
recueille chaque fragment avec une immense vénération et un immense
amour.
Que peut désirer l'Eglise, en présence des mutations à la fois
audacieuses et inquiétantes du monde moderne, sinon de voir la vérité,
la grandeur, la beauté de cette fondamentale théologie de l'Ancien
Testament s'imposer à toute âme de bonne volonté et constituer un
lien spirituel puissant pour tous ceux qui sont sincèrement désireux
de lumière et de paix?
3 R. de Vaux: «Peut-on écrire une "théologie de l'Ancien Testament?"» dans Bible et Orient, Paris, éd. du Cerf, 1967.
* Le Rév. P. Paul-Marie de la Croix, O.C.D. Desclée de Brouwer, 1952.
Acta Pauli Pp. VI 265
Telles sont, Messieurs, quelques-unes des réflexions que Nous
inspire votre présence ici aujourd'hui. Il Nous est agréable de vous
recevoir en cette semaine de Pâques, la fête dont le nom évoque à lui
seul un des sommets de l'Ancien Testament. Poursuivez vos travaux.
Continuez à nous donner une intelligence plus profonde du texte
sacré. Rien ne peut être plus conforme à l'esprit du second Concile
du Vatican qui, dans la Constitution dogmatique sur la Révélation,
consacre, vous le savez, un chapitre spécial à l'Ancien Testament. Et
soyez assurés de Notre vive sympathie et de toute Notre estime pour
l'œuvre importante que vous accomplissez et sur la quelle Nous implo
rons de grand cœur les meilleures bénédictions de Celui qui est et reste
à jamais le Dieu de la Bible, le « Dieu de nos Pères », le « Dieu
d'Abraham, d'Isaac et de Jacob ».
I V
Iis qui interfuerunt octavo Conventui Internationali, Laureti habito a
moderatoribus membrisque Europaeorum cantorum Coetuum. *
Diletti figli.
Siamo lieti di porgere il Nostro paterno saluto ai membri delle
varie Cappelle Musicali d'Europa che in questi giorni hanno felice
mente concluso a Loreto la loro ottava Rassegna.
Rinnovando questo vostro appuntamento annuale, voi, diletti figli,
ancora una volta avete assolto un compito altamente costruttivo :
avete contribuito alla valorizzazione e divulgazione del patrimonio
della musica sacra, e avete posto le basi per una promettente ripresa
delle vostre nobili tradizioni.
Basterebbe il successo di questa manifestazione, che per la sua
serietà si è imposta all'attenzione e alla stima del pubblico, per
giustificare l'odierno Nostro incontro coi suoi promotori e parteci
panti. Incontro che Ci offre la gradita occasione di rallegrarci con
voi, di dirvi l'interesse con cui seguiamo le vostre nobili iniziative, e
di riaffermare tutto il rispettoso affetto che nutriamo verso coloro
che, come voi, sanno impiegare così bene il loro talento artistico a
servizio della gloria di Dio.
Ma la vostra presenza e il vostro omaggio hanno un significato ben
* Die 22 mensis aprilis a. 1968.
266 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
più vasto e profondo, che Noi amiamo sottolineare. Con la vostra
autorità, con la validità delle vostre esperienze e col vostro giovanile
entusiasmo, voi, maestri e cantori, Ci assicurate che non soltanto
conserverete alla vostra Istituzione il prestigio che la rende univer
salmente apprezzata, ma vorrete altresì adoperarvi aftinché le Cappelle
Musicali sappiano rispondere alle nuove esigenze introdotte nel culto
dalla recente riforma liturgica.
Non è necessario che vi ricordiamo che il compito delle Cappelle
Musicali in questo periodo « è diventato di ancor maggiore rilievo ed
importanza », come si esprime l'Istruzione sulla Musica nella Sacra
Liturgia, promulgata lo scorso anno dalla Sacra Congregazione dei
Eiti. 1
Dopo che il Concilio Ecumenico ha solennemente sancito la parte
cipazione attiva del popolo cristiano alle celebrazioni liturgiche anche
per quanto riguarda il canto sacro, nuove strade ormai sono aperte per
il futuro della musica sacra. Ciò non vuol dire rinuncia alla grande
tradizione musicale della Chiesa, tradizione, anzi, che è stata chia
mata dal Concilio « un tesoro di inestimabile valore » che (( deve essere
con ogni diligenza conservato e incrementato », ma vuol dire piuttosto
un arricchimento di questo patrimonio, in quanto ad esso vengono ad
aggiungersi nuovi elementi e nuovi valori. In altre parole, la Chiesa
attende da voi, diletti figli, la creazione di nuove espressioni artisti
che, la ricerca di forme musicali nuove, non indegne del passato,
mediante le quali i complessi corali non abbiano a sostituire il popolo
nella preghiera liturgica, ma al contrario ne aiutino e ne sostengano
l'attiva partecipazione. Come vedete, un immenso campo di lavoro si
apre dinanzi a voi. Eesponsabilità grande, la vostra, degna di ogni
più nobile sforzo.
Avremmo tante cose da dirvi su questo argomento che Ci sta viva
mente a cuore, per la speranza che Noi riponiamo in voi e per il
contributo che Ci ripromettiamo dal vostro talento e dalla vostra
collaborazione. Ma nutriamo la certezza che anche solo questi brevi
accenni troveranno in voi volontà pronta e propositi fervidi e generosi.
Cercate dunque, diletti figli, di essere sempre fedeli all'alto ideale
che vi siete proposti di servire, e di rimanere coscienti dei doveri che
esso vi impone.
A tale scopo, l'augurio che Noi oggi formuliamo per l'attività,
1 N. 19.
Acta Pauli Pp. VI 267
gli incrementi e la missione delle Cappelle Musicali si trasforma in
preghiera, con la quale chiediamo al Signore per voi la pienezza soave
della sua grazia e della sua luce. E in pegno della Nostra benevolenza
Ci è caro impartirvi la propiziatrice Apostolica Benedizione, che di
cuore estendiamo ai vostri familiari e a quanti vi sono cari.
Un mot en français pour finir, chers fils, Chanteurs petits et
grands. Un mot pour vous dire Notre joie de vous accueillir, et pour
vous exhorter à chanter avec le souci d'une grande perfection techni
que, mais aussi et surtout avec tout l'élan de votre cœur : car c'est le
cœur, c'est l'âme qui donne sa valeur à la louange qui sort des lèvres.
Que vos âmes soient toujours ardentes et limpides, pour que vos
lèvres soient dignes de célébrer les louanges du grand Dieu du Ciel, en
l'honneur duquel vous chantez, et au nom duquel Nous vous bénissons.
V
Iis habita qui e « Certamine Vaticano » undecimum proposito victores
abierunt. *
Spectatissimi qui adestis Viri,
In Nostrum quasi honorem cedere putamus hodie in ipsa domo
Nostra admittere coram praeclarum cultorum doctorumque linguae
Latinae coetum, qui e Certamine Vaticano undecimum proposito victo
res abierunt. Quin etiam fatemur libenter, Nosmetipsos hunc vestrum
ad Nos aditum optavisse, cum Nobis iamdiu consilium esset, ut iis qui
alii aliter de intellegentia, de studio deque Romani sermonis disse-
minatione bene meriti essent, cum magnam Nostram de ipsis testare-
mur opinionem, tum stimulos congruenter adderemus.
Persuasissimum enim habemus, Latine doctis, in Summi Pontificis
domo, animis commode esse oportere, utpote in qua, veluti in domo
sua, periti, ingeniosi sollertesque et antehac versati sint et etiamnum
versentur graviorum Apostolicae Sedis actorum scriptores. Qua de re,
nisi id temporis angustiae vetarent, magnam illud haberet utilitatem,
verbis illustrare quantum Decessores Nostri Latinitatis studia fove-
rint; sive linguae Latinae fortunam splendoremque amplificantes, sive
eius peritissimus firmantes et erigentes, sive illarum explicandarum
artium et litterarum fundamenta iacientes, quarum historia aeque
* Die 26 mensis aprilis a. 1968
268 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
momenta magnifica aeque fastigia enarrat. Ad quod evincendum satis
sit animadvertere, hinc quem locum Sanctus Hieronymus apud Dama-
sum Summum Pontificem obtinuerit, hinc quot qualesque praeclaris
simi viri e sacro ordine eo tempore exstiterint, cum humanitatis re
nata renovataque sunt studia.
Sed nolumus hoc loco, ne strictim quidem, eas laudes exponere, quas
catholica Ecclesia volventibus saeculis in optimarum litterarum provin
cia sibi pepererit; cum vos admitientes coram id unum placeat confir
mare, vos hic apud Apostolicam Sedem neque loco hospitum neque loco
advenarum putari, sed optimo certoque tamquam iure civitatis frui.
Iamvero Romae nomen singularem sanctae Ecclesiae utilitatis fructum
et praebuit et praebet : quod primum eidem ordinationem illius imperii
suppeditavit, quae providenti Dei consilio perapta visa est qua in
omnes terrarum orbis vias, sub Romanorum dicionem subiuncti, Christi
nuntium, demissum sed vindex, humile sed victor, abditum sed pretio
sissimum, longe lateque dimitteretur ; quod deinde Ecclesiae ipsi, cruen-
tum eluctatae discrimen, coniunctionis tamquam instrumentum, lin
guam Latinam commodavit, quam in sacris ritibus perpetrandis, in ec
clesiastico iure definiendo, in populis stirpe et cultu disparibus inter
se conciliandis usurparet : ita nempe ut illa communis omnium Mater,
sermonis indicio et velamento usa, universas ubique gentes ea vera,
intima, arcanaque unitate inter se consociaret.
Ad quam miram animorum populorumque coniunctionem efficien
dam quoniam nonnihil haec lingua, pro portione, contulit, eam esse, ad
historiae fidem, linguam catholicae Ecclesiae Latini Ritus appellandam
nemo, opinamur, iure non assentietur; etenim Ecclesia, de Decessoris
Nostri f. r. Pii XI sententia, ut quae et nationes omnes complexu suo
contineat, et usque ad consummationem saeculorum sit permansura
sermonem suapte natura requirit universalem, immutabilem, non vul
garem.1 Quae extrema significantia verba proximus Decessor Noster
ven. mem. Ioannes XXIII, sermonis Latini commoda et utilitates paucis
commemorans, ea maximi momenti edita Constitutione Apostolica Ve
terum sapientia 2 copiose explicavit.
Quod vero ad nosmetipsos attinet, non modo gravia Decessorum
Nostrorum acta aperte probavimus, sed etiam Litteris Apostolicis Motu
proprio datis,3 quibus Studia Latinitatis initium, Pontificium Institu-
1 Pius XI, Epist. Ap. Officiorum omnium: A. A. S. 14, 1922, p. 452. 2 Cfr. A.A.S. 54, 1962, pp. 129-135. s Cfr. A. A. S. 56, 1964, pp. 225-231.
Acta Pauli Pp. VI 269
tum Altioris Latinitatis condidimus, eo pertinens ut diligentissime lin
gua Latina erudirentur, quibus munus esset obeundum eandem linguam
cum in sacris Seminariis tum in religiosis Sodalitatibus docendi. Alia
praeterea in lucem emissa Epistula Apostolica, Summi Dei Verbum in
scripta,4 quarto exacto saeculo a Seminariis per Concilium Tridentinum
constitutis, omnino oportere asseveravimus : in studiorum ... supellecti
le... sane ponendam esse non exiguam variarum linguarum scientiam, in
primisque Latinae, si maxime de sacerdotibus ageretur Latini ritus.*
Quamobrem, hisce freti rationibus, hodie, vestro coram prudentis-
simorum virorum coetu, haec iterare percupimus : scilicet linguam Lati
nam nostro etiam tempore colendam esse, praesertim in sacris Semi
nariis domibusque iuventuti ad religiosam vitam instituendae. Nam
hunc praeterire sermonem haudquaquam licet, si vere contendatur
adulescentium ingenia exacuere, eademque ad litterarum studia et ad
Sanctorum Patrum perscrutanda ac pervalutanda opera formare, et
praesertim ad vetustos sacrae Liturgiae delibandos thesauros parare.
Cuius linguae si desit notitia, aliquid prorsus detrahatur altiori illi
atque absolutae mentis educationi — nominatim ad theologiam et litur
giam quod attinet — quam nostri temporis homines a sacerdotibus
requirunt, quamque Oecumenici Concilii Vaticani II Patres saepius
atque impensissime suaserunt, sive decreto a verbis incipiente Optatam
totius de disciplina sacerdotali, sive Constitutione de sacra Liturgia,6
sive aliis quoque editis normis.
Quare ob hanc linguae Latinae vim atque efficacitatem ad ingenia
colenda eaque ad graviora studia componenda, valde cupimus ut ipsa
debitas partes obtinere pergat. Neminem tamen latet, Nos, volenti liben
tique animo obsecundantes perspicuis ab Oecumenico Concilio Vati
cano II traditis normis, ubique curavisse, ut in sacram Liturgiam sin
gularum huius temporis linguarum usus induceretur. Ad quod facien
dum adducti profecto sumus, non quadam quasi Latinitatis neglegen
tia, sed acri pastoralis Nostri muneris eiusque necessitatis conscientia,
quae ab animorum auctoribus exposcit, ut divini verbi pabulum, sacra
Liturgia comprehensum, ubertim praebeatur, simplici tamen forma at
que ad intellegendum apta, quae Christi fideles ad religiosorum rituum
percipiendam suavitatem ad eosque alacriter seduloque participandos
conducat.
4 Cfr. A. A. S. 55, 1963, pp. 979-995. 5 Cfr. Ibid. p. 993. 6 N. 16.
270 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Profecto patet — idque palam iis dicere cupimus qui, improvida
quadam animi levitate vel novarum rerum inconsiderata cupiditate
moti, putant, ab Ecclesia Latinum sermonem iam prorsus neglegi
debere — profecto patet, inquimus, oportere huiusmodi linguam prae
cipuo in honore habeatur, egregias nimirum gravesque ob causas, quas
commemoravi mus ; attamen plane obliviscendum non est — idque iis
dicimus, qui, cum sint nimii vetustatis servandae cultores ob inane
quoddam pulchritudinis studium, vel quibuslibet rebus novis praeiu
dicata opinione adversi, recens invectas mutationes acribus notavere
verbis — non est plane obliviscendum, inquimus, linguam Latinam
pastorali animorum curationi inservire debere, non autem sibimetipsi.
Cum igitur ea defenduntur iura, quae haec lingua in Ecclesia adepta
est, maximopere vitandum est, ne pastoralium munerum renovationi,
ab Oecumenici Concilii Patribus mandatae, inferantur impedimenta
aut freni adhibeantur; quandoquidem, hac etiam in rerum provincia,
suprema lex animorum salus sit oportet.
Haec, dilecti Filii, vobiscum communicare optavimus, in nobili hoc
conventu, quem vestra comitas vestraque doctrina gratiorem Nobis fece
runt. Gratulamur igitur vobis constantiam, studium, ardorem, quibus
in Latinitatis cultum et disciplinam incumbitis, vobisque animum
addimus, ut inceptum persequamini iter, quamvis interdum sit leva-
minis parcissimum. At vobis summo sit solacio penes vos esse, primum
hominum atque in primis adulescentium mentes ad antiquitatis stu
dium atque ad humanitatem fingere, sine qua ipse doctrinarum pro
cessus algore rigescit, et in humani generis detrimentum vertitur;
deinde homines sui ipsius suaeque praestantiae notitia ditare, sive ad
praeteritum sive ad praesens tempus quod spectat, ipsisque aeternas
sui animi dotes illustrando explicare; postremo litterarum, artium
disciplinarumque hereditatem illaesam et indemnem posteris tradere,
qua noster etiam civilis cultus hodie alitur, quamque Ecclesia sancta
adhibuit adhibetque validum quasi instrumentum ad hominum animos
inter se consociandos atque ad pacis necessitudines inter populos
fovendas.
Extremum ad haec omnia vos adhortantes, Apostolicam Benedictio
nem vobis, vestris propinquis, studiisque in quibus collocatis operam,
perlibenter impertimus.
Acta Pauli Pp. VI 271
VI
Ad sodales Pontificii Sophorum Collegii, per hebdomadam Coetum haben
tes, proposita quaestione: « La materia organica e la fertilità del suolo ». *
Nous saluons avec joie en vos personnes, Messieurs, le corps des
savants distingués qui — présents ou absents d'ici en ce jour — consti
tuent Notre Académie pontificale des Sciences, avec, à sa tête son
nouveau et docte Président, le Révérend Père O'Connell, et Nous som
mes heureux d'avoir cette occasion de rendre un solennel hommage à
votre haute valeur dans le domaine scientifique. Les diverses contribu
tions que vous apportez au progrès des sciences vous font le plus grand
honneur, et cet honneur rejaillit sur le Saint-Siège qui a pris l'initiative
de vous réunir. Soyez donc, avant tout, félicités et remerciés.
Diverses circonstances, dont la mort, douloureusement ressentie,
de votre Président, Monseigneur Georges Lemaître, n'ont pas permis
à votre Académie, en ces derniers temps, d'abonder en manifestations
extérieures. Personne, certes, ne sera tenté d'interpréter cette appa
rente et accidentelle diminution d'activité comme un signe de moindre
vitalité d'une institution qui s'est désormais acquis dans le monde
la réputation et la célébrité qu'elle mérite. Nous tenons en tout cas,
pour Notre part, à confirmer solennellement ici l'estime et la confiance
qui Nous animent à son égard.
L'idée qui a présidé à la fondation de l'Académie pontificale des
Sciences, vous le savez, était de donner, par les personnes qui la com
posent et par les activités qu'elle déploie, une preuve de l'amour et
du respect de l'Eglise catholique pour le monde scientifique contem
porain. Ce dessein primitif, Nous tenons à vous en renouveler l'assu
rance, est plus que jamais vivant dans la conscience et dans les perspec
tives du Siège Apostolique. Celui-ci se fera un devoir de conserver à
l'Académie sa pleine vitalité. Il entend rendre témoignage, par son
moyen, du culte que l'Eglise catholique professe pour la recherche
scientifique, de la liberté qu'elle reconnaît à celle-ci dans son domaine
spécifique, de la confiance avec laquelle elle envisage ses conquêtes
présentes et futures. Si la science, en effet, au lieu d'être considérée,
dans la vie de l'homme, comme une sorte de corps étranger, y est, au
contraire, convenablement insérée, l'Eglise estime qu'elle peut con-
* Die 27 mensis aprilis a. 1968.
272 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
duire au progrès, non seulement spéculatif et technique, mais moral,
et même — sans aucun besoin de recourir à des processus artificiels —
au progrès religieux et chrétien de l'humanité.
Cest assez dire avec quelle respectueuse attention l'Eglise considère
la mission du savant. Vous êtes à ses yeux les chercheurs et les explo
rateurs des mystérieuses réalités de la création : autant dire ceux qui
remplissent au plus haut degré la tâche que Dieu a confiée à l'homme
en le créant : conquérir la terre, mettre au jour les secrets de la nature.
Car la nature est pleine de secrets, et on ne peut douter que ceux qui
s'emploient à les découvrir — au prix de quelle patientes et minutieuses
recherches, vous le savez mieux que Nous ! — ne répondent à un des
sein originel et à une volonté certaine du Créateur.
Lorsque Nous arrêtons Notre esprit sur votre activité de savants,
elle Nous apparaît comme se développant à partir d'une double pré
misse, qui constitue comme le piédestal de ce degré supérieur d'excel
lence humaine auquel vous élève l'exercice de votre profession de
chercheurs.
C'est d'abord l'usage systématique et perfectionné de l'intelligence.
Si vous êtes, peut-on dire, plus pleinement hommes que d'autres, c'est
en effet, en premier lieu, parce que vous avez développé à un haut
degré les possibilités de ce qu'il y a de plus noble et de plus semblable
à Dieu dans l'homme : la pensée, la capacité de <( devenir toutes cho
ses » — le (( fieri omnia )) de la philosophie classique — ce privilège
unique et incomparable de l'intelligence humaine, ce pouvoir que
possède l'être pensant de conquérir la réalité, de se l'assimiler, d'en
faire une vérité qui devient son bien propre, tout en étant en puissance,
par son universalité, le bien de tous.
A cette utilisation supérieure de la plus haute faculté de l'être
humain, vient s'ajouter, chez le savant — c'est la seconde prémisse —
son insertion dans la tradition scientifique. Il recueille, assimile, appro
fondit et perfectionne ce qu'il y a de valable dans l'immense héritage
d'étude et de réflexion de ceux qui l'ont précédé ; et il utilise ce patri
moine du savoir humain acquis jusqu'à lui comme une base de départ,
d'où il s'élance hardiment vers de nouvelles conquêtes, au profit de sa
génération et de celles qui la suivront.
En vérité, l'homme de science mérite bien l'honneur et la reconnais
sance, et c'est pour Nous un besoin du cœur, en même temps qu'un
devoir, de rendre hommage en vos personnes, Messieurs, aux repré
sentants hautement qualifiés de la culture moderne et du génie qui
Acta Pauli Pp. VI 273
l'inspire. Nous avons conscience, en agissant ainsi, d'interpréter fidè
lement la pensée de l'Eglise à votre sujet : pensée qu'elle a souvent
exprimée en ces dernières décades, notamment par la voix de Notre
prédécesseur Pie XII, et qu'elle vient de proclamer à nouveau avec
éclat lors du récent Concile oecuménique. Comment laisserions-Nous
passer une occasion comme celle-ci sans rappeler que cette solennelle
assemblée a voulu apporter tout le poids de son autorité à réaffirmer
l'attitude positive de l'Eglise en face de la science?
Voici dans quelle lumière le Concile envisage votre vocation de cher
cheurs : (( Celui qui s'efforce, dit-il, avec persévérance et humilité, de
pénétrer les secrets des choses, celui-là, même s'il n'en a pas conscience,
est comme conduit par la main de Dieu, qui soutient tous les êtres et
les fait ce qu'ils sont )). Ces mots se lisent dans la Constitution sur
r Eglise dans le monde de ce temps, qui consacre un chapitre entier au
problème de la culture. Analysant les développements de celle-ci, le
document conciliaire n'hésite pas à prendre acte, avec une haute satis
faction, des acquisitions positives dues au progrès actuel des sciences
et des techniques, et il mentionne explicitement (( le goût des sciences et
la fidélité sans défaillance à la vérité dans les recherches scientifiques,
la nécessité de travailler en équipe dans des groupes spécialisés, le sens
de la solidarité internationale, la conscience de plus en plus nette de la
responsabilité que les savants ont d'aider et même de protéger les hom
mes, la volonté de procurer à tous des conditions de vie plus favorables,
à ceux-là surtout qui sont privés de responsabilité ou qui souffrent d'in
digence culturelle w.1 Le document conciliaire met certes en garde les
chrétiens contre le péril d'un humanisme purement terrestre; mais il
leur montre en même temps comment la foi qu'ils professent, « loin de la
diminuer, accroît plutôt la gravité de l'obligation qui est la leur de
travailler avec tous les hommes à la construction d'un monde plus
humain )). 2
Nous sommes loin, Messieurs, vous le voyez, des disputes souvent
mesquines et presque toujours stériles dans lesquelles se complaisaient
jadis certains esprits, enclins à considérer l'Eglise et le progrès des
connaissances humaines comme deux adversaires en lutte ouverte.
Ce n'est pas que l'ancienne question, sans cesse renaissante, des
rapports de la science et de la foi, ait perdu toute actualité et tout
1 Const. Gaudium et spes, nn. 36 et 57. 2 Ibid., n. 57.
18 - A. A. S.
274 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
intérêt. Et il Nous aurait été agréable, si Nous avions disposé d'un
temps moins limité, de profiter d'une circonstance comme celle-ci pour
Nous en entretenir avec vous. Nous aurions aimé vous décrire l'éclai
rage nouveau sous lequel elle Nous semble se présenter aujourd'hui :
celui d'une distinction plus nette des plans auxquels chacune d'elles
— science et foi — suivant ses propres méthodes, déroule le fil de ses
connaissances, la complexité globale de la pensée rendant possible
une heureuse synthèse des deux ordres de connaissance.
Vous Nous auriez alors montré sans doute — pour l'avoir éprouvé
par une expérience directe — comment la recherche scientifique, ve
nant à absorber parfois toutes les capacités de connaissance du cher
cheur, semble apporter une satisfaction suffisante et définitive à
l'activité intellectuelle et spirituelle de l'homme; comment elle réussit
à annuler non seulement la connaissance, mais même l'aspiration
vers la connaissance de Dieu : à tel point que l'athéisme finit par
apparaître à certains savants comme une position logique, donnant
satisfaction à la pensée et justifiant la réalité.
Et à Notre tour Nous aurions été tenté de renverser ce fragile
édifice du progrès intellectuel moderne et d'affirmer — non sans
faire appel, là encore, à votre expérience, mais à une expérience plus
profonde — que la science prépare et postule un ordre de pensée qui
la transcende et qui la justifie : car elle n'explique pas tout ; elle ne
peut explorer que ce qui existe, ce qu'un Autre, infiniment plus grand
qu'elle, a livré avec prodigalité à l'étude des enfants des hommes. Et
si elle est fidèle à maintenir ses recherches et ses certitudes dans son
domaine propre, qui est celui de l'observable et du mesurable, plus
elle progressera dans ses investigations, plus aussi elle éprouvera le
besoin et comme l'intuition de l'immensité du monde divin qui la
domine et qui reflète en elle quelque chose de lui.
Mais limitons-Nous à considérer plutôt un autre aspect du monde
scientifique, celui que votre réunion met en une si belle et si louable
évidence, et demandons-Nous : quel doit être l'usage, l'emploi pratique
et utile, que la science, ou pour mieux dire les hommes de science, et
leurs brillants élèves les techniciens, doivent faire des conquêtes de la
science? Il n'y a qu'une réponse possible : tout doit tendre au bien
de l'humanité.
Est-ce à vous, Messieurs, en vérité, qu'il faut rappeler que le spectre
des plus terribles calamités, capables de bouleverser et de réduire en
cendres toute la terre habitée, sort précisément des laboratoires les
Acta Pauli Pp. VI 275
plus perfectionnés des sciences physiques modernes? Pourrions-Nous
Nous taire devant de telles perspectives? Car si grande que puisse être
en ce domaine la responsabilité des hommes politiques, elle laisse intacte
celle des hommes de science. Et c'est pourquoi Nous ne cesserons de prier
et de supplier, et vous Nous en fournissez une occasion singulièrement
propice. Que l'on ait le courage des renoncements nécessaires ! Que toute
mesure soit prise, tout engagement assumé, dans le but de prévenir et de
conjurer la fabrication et l'emploi des armes nucléaires, des attaques
bactériologiques et de tout autre moyen qui tirerait du progrès scien
tifique la puissance diabolique d'infliger à des populations entières,
étrangères même à d'éventuels conflits, le fléau d'horribles dévastations !
Que l'humanité se ressaisisse ! Qu'elle sache trouver en elle-même, dans
ses chefs, dans ses maîtres, la force et la sagesse de rejeter loin d'elle
l'usage maléfique de la science destructrice ! Qu'elle aille plutôt deman^
der à i a science le secret de se faire du bien à elle-même!
Elle le fait, du reste, pour son honneur et à l'avantage de tous. Et
vous-mêmes, Messieurs, par cette semaine d'étude qui vous rassemble,
en témoignez magnifiquement. Votre thème : « Matière organique et fer
tilité des sols » est tout entier orienté vers le bien des hommes, mieux,
vers ce développement intégral et solidaire de l'humanité que Nous
appelions de Nos vœux, voici un an, dans Notre Encyclique Populorum
progressio. Rendre la terre féconde, lui faire produire du pain pour
tous ses habitants, lutter contre la stérilité des zones désertiques, multi
plier partout les fruits des cultures agricoles, tirer de la fatigue de
l'homme des résultats plus faciles et plus abondants, rendre possible la
victoire sur la faim, qui afflige, encore aujourd'hui, des populations en
tières, donner l'espérance et des moyens de subsister aux générations
humaines sans cesse croissantes : voilà votre conquête, voilà votre art,
votre mission, votre couronne.
Nous sommes fiers de vous, Messieurs, heureux de vos études et de vos
contributions au bien-être de l'humanité. Aussi est-ce de grand cœur
que Nous vous exprimons Nos louanges et Nos vœux. Et au nom de ce
Dieu si grand et si mystérieux dont vous explorez les œuvres, du Dieu
créateur du monde et rédempteur de l'homme, de ce Dieu qu'en toute
humilité, mais en toute vérité, Nous représentons, Nous vous donnons à
tous Notre Bénédiction Apostolique.
276 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
NUNTII RADIOPHONICI
I
Universis Urbis et Orbis christifidelibus cunctisque hominibus, die Pa
schatis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, antequam ex externo
Vaticanae Basilicae podio Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Bene
dictionem. *
Fratelli e figli e uomini amici, che Ci ascoltate,
Voi già conoscete con quale grido si pronunci oggi il Nostro mes
saggio : Cristo è risorto.
Un immenso eco risponde a questo annuncio : noi pure, uniti a
Cristo, risorgeremo.
Quale sia la realtà di questa duplice voce è meraviglia, è dovere,
è gaudio meditare. Non lasciamo che essa passi sulle nostre teste,
senza che il pensiero, il cuore la accolgano, ed avvertano come essa
sconvolga le concezioni naturali della nostra esperienza, e introduca
nel nostro modo di pensare e di vivere una formidabile e magnifica
novità. È la novità cristiana, cioè la nuova vita divina, che scorre
nelle vene dell'uomo redento. Meditare questo supremo avvenimento,
e scoppiare nell'inno dell'Alleluia, d'un sentimento che supera ogni
intendimento, mentre esclude ogni incertezza, viene da sé; di questa
esaltazione di spirito sia pieno il tempo pasquale che noi oggi abbiamo
inaugurato.
Un aspetto di questo fatto : la risurrezione di Cristo e nostra Noi
vogliamo a voi ricordare : è un fatto di potenza, anzi di onnipotenza
divina. Non basta l'impiego delle cause naturali a darvi origine, a
concedergli almeno un'apparenza di probabilità. La morte è tal cosa,
esercita un tale disastroso dominio, che sembra assurdo supporne la
sconfìtta. Eppure così è stato in Gesù : morto, sepolto, e poi, all'alba
del terzo giorno, risorto e glorioso. Così sarà di noi, se avremo in
Lui, con la fede, con la grazia, con l'onestà della nostra condotta,
innestata nella sua vita immortale la nostra mortale. La nemica, la
grande nemica sarà vinta alla fine.1
Questo avvenimento prodigioso, già perfetto in Cristo, già comu
nicato alla sua Madre santissima, a noi invece promesso nella sua
* Die 14 mensis aprilis a. 1968. 1 Cfr. 1 Cor. 15, 26.
Acta Pauli Pp. VI 277
completa realtà e fin d'ora partecipato in una sua mistica e morale
efficienza, infonde nel mondo, anche profano, il senso della vittoria
possibile nel campo delle cose impossibili, la speranza di quelle novità
che possono rigenerare la storia dell'uomo. Non è da Noi pensare alle
mutazioni sbalorditive, che la conoscenza approfondita della natura
e l'arte paziente e meravigliosa di trarne profìtto possono produrre
nel nostro secolo; non è di Nostra competenza il regno delle cose.
Noi pensiamo al regno degli spiriti umani. Noi pensiamo al mondo
interiore dei cuori, dove sembra tentativo vano introdurre novità vera
mente operanti e rinnovatrici, quelle novità che vincano la naturale
gravità dell'uomo verso le sue congenite debolezze, verso le sue ricor
renti e risorgenti cattiverie, verso le sue ataviche e moderne deforma
zioni del concetto vero della vita e dei suoi superiori destini. Noi pen
siamo ad una continua e progressiva rigenerazione dell'uomo. Noi
abbiamo un'invincibile fiducia nella sua perfettibilità.
La risurrezione di Cristo, inaugurazione vittoriosa della sua con
testata, ma salvatrice regalità, Ci autorizza a sperare che lo sforzo
caratteristico dell'uomo moderno, rivolto alla tenace conquista del
regno della creazione,2 avrà anch'essa dall'alto, cioè dal regno di
Cristo, che pur non è di questo mondo, un contributo di luce, una
testimonianza di verità,3 che conforterà l'opera dell'uomo, alle volte
stanco e alle volte aberrante, a perseverare e a progredire senza posa
verso l'autentico perfezionamento umano.
Noi speriamo cioè che la virtù della risurrezione di Cristo possa,
in qualche misura, essere infusa anche nella caducità della vicenda
temporale dell'uomo.
Non crediate astruso questo modo di pensare. Non giudicatelo
lontano dalla realtà storica dei nostri giorni. Voi potete piuttosto
facilmente indovinare dove ora corre il Nostro pensiero. Corre dove
i voti del mondo civile sono oggi rivolti, alla pace, alla diffìcile pace
di quel lembo estremo di terra asiatica, dove la guerra pare non poter
finire mai, e dove lo scontro delle più grandi Potenze tiene sospeso il
respiro del mondo nell'angoscioso timore d'un gigantesco conflitto,
che tutti coinvolga in spaventosa rovina.
Ebbene sia lecito a Noi fugare, in questo giorno di vita e di spe
ranza, nel nome di Cristo risorto, l'incubo di quella persistente minac
cia; sia lecito scongiurare tutte le parti in causa a entrare risoluta-
2 Gen. 1, 28. 3 Io. 18, 37.
278 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
mente in pensieri di tregua militare e di trattative onorevoli e leali.
Noi guardiamo avidamente, e voi tutti con Noi, ai sintomi promettenti
di una prossima intesa tra i popoli in lotta, e li accompagniamo con
l'augurio, reso suadente dalla Nostra assoluta neutralità e dalla No
stra appassionata affezione per le Nazioni in causa e soprattutto per
le popolazioni sofferenti, l'augurio che questi primi passi giungano
presto a buon fine. Si trasformi la prova di forza in gara di generosità ;
vinca non una presunta giustizia delle armi, ma la giustizia consape
vole dei diritti reciproci alla libertà e dei bisogni comuni di lavoro e
di pace ; si trasformi il sentimento d'emulazione e di odio in proposito
di perdono e di fratellanza. Il mondo ha avuto una scossa paurosa dai
recenti conflitti nell'estremo Oriente e nel medio Oriente, come pure in
terra d'Africa, nel suo sistema costruttivo della concordia mondiale :
risorgano invece i grandi ideali della organizzazione ordinata e pacifica
del mondo ; non trionfi lo scetticismo circa l'inettitudine costituzionale
dell'umanità a progredire nella libertà, nella giustizia e nella pace ; ma
si confermi la speranza e, con la speranza, l'azione risolutiva dei conflitti
presenti e preventiva d'altri futuri.
Ed un altro auspicio, fra i tanti che il bene della umanità suggerisce,
vogliamo vivificare col carisma pasquale, quello dell'affermazione più
chiara, più autorevole, più operante dei Diritti dell'uomo, alla quale
affermazione quest'anno il mondo civile dedica una speciale e solenne
celebrazione.
Dopo l'infausto, ma ammonitore episodio dell'uccisione, che tanto
ha commosso il mondo, ottima cosa sarebbe se i grandi e chiusi egoismi
collettivi, come il razzismo, il nazionalismo, l'odio di classe, il predo
minio dei popoli privilegiati su altri più deboli, avessero ad aprirsi alla
coraggiosa e generosa avventura dell'amore universale.
Con quale autorità osiamo Noi pronunciare questi presagi? Con l'au
torità di chi ama e di chi crede. La Pasqua Ce ne dà intimo sentimento,
e avvalora gli auguri che a voi tutti, a chi soffre per le lotte in corso,
a chi lavora per risolvere in bene le questioni mondiali pendenti, al
l'umanità intera, in nome di Cristo risorto, con la Nostra Benedizione
Noi presentiamo.
Deinde italica, gallica, anglica, germanica, hispanica, lusitana, necnon liturgica latina et graeca lingua, Beatissimus Pater paschalia protulit omina.
Acta Pauli Pp. VI 279
II
Christifidelibus novae urbis capitis Foederatarum Brasiliae Civitatum. *
Diletos filhos,
Em I960, foi-Nos dado o feliz ensejo de constatar, com Nossos pro
prios olhos, que a nova capital do Brasil, inaugurada dois meses antes,
estava se tornando urna esperançosa realidade.
Hoje, oito anos depois, retornamos em espirito a Brasilia para
benzer a cruz que encima a estrutura de sua catedral em construçâo
e para iluminá-la por meio de um sinal electromagnético.
Bern sabéis que a catedral representa aquela porçâo do Povo de
Deus que constitui a Igreja local, reunida no Espirito Santo, por meio
do Evangelho e da Eucaristia, em volta do proprio Bispo, 1 como clara
imagem da Igreja visível de Cristo, que em toda a terra reza, canta e
adora,2 pois, na Igreja particular, está presente e opera a Igreja uni
versal.3
Em Brasilia, onde tudo fala com a eloquente linguagem do mais
moderno urbanismo, a catedral está sendo construida, em área propria,
fora da Praça dos Très Poderes. Éste significativo pormenor quer
indicar, intuitivamente, que o poder espiritual se distingue do poder
temporal e que ambos atuam em esferas diversas. Nada mais justo.
Com efeito, como diz o Concilio Vaticano II, « comunidade política e
Igreja sao independentes e autónomas, no dominio proprio de cada
urna )). 4
No entanto, como bem podéis notar, a catedral está em perfeita har
monia, na beleza arquitetônica de seu conjunto, na graça imponderável
de sua estrutura e na originalidade extraordinaria de sua concepçâo,
com a beleza, com a graça e com a originalidade das outras constru
ises destinadas ao exercício dos supremos poderes públicos e às prin
cipáis manifestaçôes da vida social da cidade.
Ora, esta harmonia exterior, imprescindível para a beleza urba
nística da nova capital, é símbolo de urna outra harmonia, de urna
harmonia interior, igualmente imprescindível para o perfeito funcio-
* Die 21 mensis aprilis a. 1968. 1 Cfr. Decreto Christus Dominus, 11. 2 Cfr. Constituiçao Apostólica Mirificus eventus, em A. A. 8. 57, 1965, p. 949. 3 Cfr. Decreto Christus Dominus, 11. 4 Constituiçao Pastoral Gaudium et spes, 76.
280 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
namento da vida religiosa e civil que nela se desenrola. Mas, seu segrêdo
onde poderá ser encontrado senáo no amor, nesse dinamismo poderoso
que une entre si os membros todos da familia humana e os impele a
conspirarem para o bem comum? 5
Ü, pois, no amor fraterno, que so no amor de Deus pode encontrar
modelo e força, que deveis procurar sempre a stímulo para um desen
vol vimento harmonico e fecundo.
Como penhor das copiosas graças que imploramos de Deus sobre a
capital do Brasil e seus habitantes, concedemos de todo o coraçâo ao seu
Arcebispo metropolitano, ao seu clero, religiosos e povo fiel, bem como
a todas as autoridades religiosas, civis e militares presentes, JSTossa
especial Bênçâo Apostólica.
NUNTII SCRIPTO DATI
I
Universis catholicis christifidelibus, ob diem celebrandam ecclesiasticis
iuvandis vocationibus per totum terrarum orbem dicatam.
La quinta Giornata mondiale di preghiere per le vocazioni chiede a
noi un messaggio per la sua prossima celebrazione (28 aprile).
Il nostro messaggio consta di due parole; la prima è necessità. Sì,
necessità, com'è noto, perché l'economia della salvezza, per realizzarsi, ha
necessità di persone che consacrino allo svolgimento del suo disegno la
loro vita. Questa necessità risale al pensiero di Dio, che volle Cristo
unica fonte di salvezza e di santità, e che volle fosse perpetuata e diffusa
la missione di Lui mediante uomini scelti, partecipi del sacerdozio di
Cristo, come ministri indispensabili della parola e della grazia fra gli
altri uomini. Il ministero ecclesiastico è di istituzione divina, come ci
ricorda il Concilio; 1 e se esso viene a mancare è il disegno divino della
salvezza che ne soffre e che arresta il suo corso nelle file dell'umanità.
Questa necessità è perciò di piena evidenza nell'opera che la Chiesa
è destinata a compiere. La Chiesa è apostolica ; cioè ha bisogno di apo
stoli che personifichino la testimonianza e ne compiano la missione.
La Chiesa è cattolica ; cioè universale, e se vuole essere fedele alla fun
zione che le è affidata d'essere strumento per tutti gli uomini dell'avvento
8 Cfr. Encíclica Populorum progressio, 75. 1 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 28.
Acta Pauli Pp. VI 281
del regno di Dio, deve essere in continua tensione espansiva, ed ha
quindi necessità di nuovi e sempre più numerosi ministri. A questa
necessità costituzionale s'aggiunge oggi una necessità funzionale, che
fa tanto pensare e soffrire quanti hanno responsabilità nella Chiesa di
Dio : oggi i ministri del Vangelo numericamente non bastano, perché
diminuiscono i loro quadri statistici, e perché crescono i campi aperti
al loro lavoro.
È fortuna, che dobbiamo al Concilio, quella dell'onore reso al
sacerdozio regale dei Fedeli; ma sarebbe sfortuna per la santa Chiesa
se questa provvida e doverosa esaltazione del sacerdozio comune a
tutto il Popolo di Dio ci facesse porre in ombra il sacerdozio ministe
riale, o gerarchico, da cui quello comune è formato e diretto.2 Diremo
anzi che quanto più il sacerdozio comune dev'essere valorizzato, tanto
più esso stesso ha bisogno del ministero del sacerdozio gerarchico, e
tanto più la funzione a questo affidata mostra la sua imprescindibile
necessità.
Cioè la Chiesa ha bisogno di ministri; ha bisogno di vocazioni. Le
sorti della Chiesa, e perciò della salvezza cristiana del mondo, non
possono giudicarsi fondate su fenomeni o su movimenti carismatici,
bisognosi essi stessi del ministero e del collaudo del sacerdozio gerar
chico; ma su persone votate e consacrate, insignite di carattere pote
stativo, che vivono e perpetuano in se stesse il sacrificio di Cristo, e
che, in virtù del sacramento dell'Ordine, ne rinnovano l'incruenta cele
brazione. E questa esigenza risulta parimente dalle condizioni spiri
tuali del mondo moderno : quanto più questo tende a secolarizzarsi e
a smarrire il senso del sacro e l'avvertenza dell'insopprimibile rap
porto religioso fra Dio e l'uomo tanto maggiore risulta la necessità
d'una presenza qualificata, specializzata, consacrata, in mezzo al mondo
profano, di <( dispensatori dei misteri di Dio » ; 3 come pure dobbiamo
ciò affermare in vista dell'accresciuto impegno che la Chiesa va assu
mendo nel servizio dell'umanità, al quale impegno né la forza, né la
rettitudine sarebbero, a lungo andare, assicurate, senza Preti capaci di
contemplazione non meno che di azione, e muniti della virtù santifìca-
trice e dell'autorità pastorale proprie del sacerdozio ministeriale.
Necessità. Occorrono dunque alla Chiesa nuovi e molti e buoni mini
stri; occorrono vocazioni.
Ed ecco allora la seconda nostra parola : libertà. La necessità, deri-
2 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 10. 3 1 Cor. 4, 1.
282 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vante dal piano divino, viene a confronto con la libertà sul piano
umano. Perché per libertà qui intendiamo l'oblazione personale e volon
taria alla causa di Cristo e della sua Chiesa. La chiamata si commisura
con la risposta. Non vi possono essere vocazioni, se non libere; se esse
non sono cioè offerte spontanee di sé, coscienti, generose, totali.
Quanto diciamo si applica tanto alle vocazioni al sacerdozio mini
steriale, quanto alle vocazioni religiose, di cui la Chiesa ha pure im
menso bisogno; e vale per le vocazioni maschili, come per quelle fem
minili; queste, non meno delle prime, apprezzate e desiderate dalla
santa Chiesa.
Oblazioni, diciamo : qui sta praticamente il vero problema. Come
avrà ancor oggi la Chiesa l'offerta di giovani vite, che si consacrano al
suo servizio? il mondo della religione non ha più le suggestive attrattive
d'un tempo ; in certi ambienti è un mondo screditato dall'ateismo uffi
ciale e di massa, o dall'edonismo diventato ideale di vita ; è un mondo
senza risorse economiche, e senza gloria ; è un mondo reso quasi incom
prensibile alla psicologia delle giovani generazioni.
Eppure la Chiesa, stretta, dicevamo, dalla sua caratteristica neces
sità, attende, chiede, chiama. Chiama la gioventù specialmente, perché
la Chiesa sa che i giovani hanno ancora l'udito buono ad intendere la
sua voce. È la voce che invita alle cose difficili, alle cose eroiche, alle
•cose vere. È la voce che implora comprensione e soccorso per innumere
voli bisogni di fratelli privi di chi loro parli di Cristo e di Dio; di
fratelli piccoli, sofferenti, poveri; di fratelli lanciati nella grande, ma
equivoca, conquista scientifica, tecnica, economica, sociale, politica del
mondo temporale, bisognosi essi pure di conforto, di luce, di ideale tra
sfigurazione. È la voce umile e penetrante di Cristo, che dice, oggi come
ieri, più di ieri : vieni.
La libertà è posta al suo supremo cimento : quello appunto dell'obla
zione, della generosità, del sacrificio.
Noi pensiamo che vi siano oggi anime forti, capaci di (( udire ciò
•che lo Spirito santo dica alla Chiesa » 4 e il nostro messaggio è a loro
principalmente rivolto. Ma non solo a loro; lo rivolgiamo alle Fami
glie cristiane — per le quali è sacrifìcio, sì, ma quanto meritorio, quanto
onorifico ! — contribuire all'offerta d'un loro figlio, d'una loro figlia,
alla Chiesa, a Cristo.
È lo rivolgiamo altresì ai Pastori d'anime e agli Educatori, affinché
4 Cfr. Apoc. 2. 7.
Acta Pauli Pp. VI 283
sappiano scoprire, sorreggere, guidare le vocazioni nascenti nei cuori
giovanili.
E alle persone già esperte della vita e pensose delle realtà supreme
anche lo rivolgiamo : le vocazioni adulte sono oggi una speranza nuova
per la Chiesa, che ne comprende il valore, ne assiste la psicologia, ne
apprezza il contributo.
E infine a tutto il Popolo di Dio chiediamo di riflettere sul grande
problema delle vocazioni, facendo nostro l'ammonimento del Concilio
che dice : « il dovere di dare incremento alle vocazioni... spetta a tutta
la comunità cristiana ». Ad essa perciò noi chiediamo quel concorso spi
rituale e morale che offre l'ambiente sociologico favorevole al fiorire
delle vocazioni, e che è dato « anzitutto con una vita pienamente cri
stiana », e con (( la fervente preghiera » . 5
A quanti ascoltano questo nostro messaggio giunga insieme la no
stra Benedizione Apostolica.
Dal Vaticano, 19 Marzo 1968.
PAULUS PP. VI
I I
Iis qui interfuerunt Conventui ex omnibus nationibus Teheraniae habito,
vicesimo exacto anno a renuntiatis hominum iuribus.
Nous avons appris avec une vive satisfaction que l'Organisation des
Nations Unies, désireuse de commémorer comme il convient le vingtième
anniversaire de la déclaration des droits de l'homme, a décidé de réunir
à cet effet une conférence internationale. Et, répondant volontiers à
l'invitation qui Nous en était faite, Nous avons désigné pour Nous y
représenter une délégation dont Nous avons confié la direction à notre
cher fils Theodor Hesburgh, Recteur de l'Université Notre-Dame.
Si cette déclaration a pu « soulever des objections et faire l'objet
de réserves justifiées », comme le relevait le pape Jean XXTII, nul
doute cependant qu'elle n'ait marqué un pas important «vers l'éta
blissement d'une organisation juridico-politique de la communauté mon
diale », comme le soulignait également avec joie l'inoubliable Pontife :
<( elle reconnaît à tous les hommes sans exception, notait-il, leur dignité
de personne ; elle affirme pour chaque individu ses droits de rechercher
5 Decr. Optatam totius, n. 2.
284 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
librement la vérité, de suivre les normes de la moralité, de pratiquer les
devoirs de justice, d'exiger des conditions de vie conformes à la dignité
humaine, ainsi que d'autres droits liés à ceux-ci ». Aussi, dans son
encyclique Pacem in terris, véritable testament spirituel dont l'écho
est encore vivant dans toutes les mémoires, notre vénéré prédécesseur
pouvait-il à bon droit en parler comme d'un « signe des temps ». Il
ajoutait d'ailleurs aussitôt avec réalisme : « Puisse-t-il arriver bientôt
le moment où cette Organisation des Nations Unies garantira efficace
ment les droits de la personne humaine, ces droits qui dérivent directe
ment de notre dignité naturelle, et qui pour cette raison sont universels,
inviolables et inaliénables ».
Nous-même, au moment où se trouvait réuni à Eome le Concile œcu
ménique du Vatican, Nous faisant l'interprète de cette fraternelle As
semblée, avons eu l'honneur de faire nôtre ce programme des Nations
Unies, à la tribune même de l'Organisation : « l'idéal dont rêve l'huma
nité dans son pèlerinage à travers le temps, le plus grand espoir du
monde : les droits et les devoirs fondamentaux de l'homme, sa dignité,
sa liberté, et avant tout la liberté religieuse ». Car l'Eglise, qui par
tage (( les joies et les espoirs, les tristesses et les angoisses des hommes
de ce temps »/ demande résolument que l'on (( élimine, comme con
traire au dessein de Dieu ... toute forme de discrimination touchant les
droits fondamentaux de la personne » . 2
Qui ne le voit? Immense est le chemin à parcourir pour mettre en
œuvre ces déclarations d'intention, pour traduire les principes dans les
faits, pour éliminer de si nombreuses et constantes violations de princi
pes justement proclamés « universels, inviolables et inaliénables ». Aussi
avons-Nous estimé, « comme un devoir de notre charge », dans notre
encyclique sur le développement des peuples, de nous faire l'écho des
légitimes aspirations des hommes d'aujourd'hui, n'hésitant pas à y voir
l'action du « ferment évangélique dans le cœur humain », appelant avec
angoisse et espérance tous les hommes à vivre en frères, puisqu'ils sont
tous les fils du Dieu vivant.3
Avec tous les hommes de bonne volonté, Nous suivrons avec un
grand intérêt cette conférence de Téhéran qui entend formuler et préparer
un programme de mesures à prendre dans le prolongement de cette an
née des droits de l'homme. La discrimination raciale suscite tant de trou-
1 Const. Gaudium et spes, n. 1. 2 Ibid. n. 29, n. 2. 3 Litt. Encycl. Populorum progressio, nn. 2, 6, 13, 21.
Acta Pauli Pp. VI 285
bles, l'injustice sociale, la misère économique et l'oppression idéologique
tant de révoltes, que (( grande est la tentation de repousser par la violen
ce de telles injures à la dignité humaine ». Pourtant, il nous faut le
redire : « on ne saurait combattre un mal réel au prix d'un plus grand
malheur » . 4 Puissent tous les hommes de cœur se liguer pacifiquement
pour que les principes des Nations Unies soient non seulement procla
més, mais mis en œuvre, et que non seulement les Constitutions des
Etats les promulguent, mais que les pouvoirs publics les appliquent,
afin que tous les hommes puissent enfin mener une vie digne de ce nom.
L'ampleur et l'urgence de l'action à réaliser demandent le concours
de tous, les uns avec les autres. Comment trouver le moyen de donner
aux résolutions internationales leur effet, chez tous les peuples? Com
ment assurer les droits fondamentaux de l'homme, lorsqu'ils sont ba
foués? Comment intervenir en un mot pour sauver la personne humaine,
partout où elle est menacée? Comment faire prendre conscience aux
responsables qu'il s'agit là d'un patrimoine essentiel de d'humanité, que
nul ne peut impunément léser, sous aucun prétexte, sans attenter à ce
qu'il y a de plus sacré chez un être humain, et sans ruiner par là les
fondements mêmes de la vie en société? Tous ces problèmes sont graves,
et l'on ne peut se le dissimuler : il serait vain de proclamer des droits,
si l'on ne mettait en même temps tout en œuvre pour assurer le devoir
de les respecter, par tous, partout, et pour tous.
Parler des droits de l'homme, c'est affirmer un bien commun de
l'humanité, c'est travailler à construire une communauté fraternelle,
c'est œuvrer pour un monde « où chacun soit aimé et aidé comme son
prochaim, son frère » . 5 Telle est la règle d'or : (( Tout ce que vous
désirez que les autres fassent pour vous, faites-le vous-mêmes pour
eux » . 6 Fidèle à cet enseignement de son divin fondateur, l'Eglise le
réaffirme en cette année des droits de l'homme, désireuse de concou
rir avec toutes les bonnes volontés à « construire un monde où tout
homme, sans exception, de race, de religion, de nationalité, puisse vivre
une vie pleinement humaine où la liberté ne soit pas un vain mot » . 7
Cette pacifique entreprise, destinée — Nous le disions hier encore
dans notre message de Pâques — à affirmer de manière « plus claire,
plus autorisée et plus efficace les droits de l'homme » est bien digne de
4 Ibid. n. 30 et 31. 5 Ibid. n. 82. 6 Matth. 7. 12. 7 Ibid. n. 47.
286 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
susciter la généreuse émulation de tous les hommes de cœur. Nul doute
que la Conférence de Téhéran n'y apporte son heureuse contribution.
Nous Nous réjouissons qu'elle se déroule chez un peuple ardent dans ses
efforts pour vaincre l'analphabétisme, et donner à la femme sa place
légitime dans la société. Aussi est-ce de grand cœur que Nous appelons
sur tous ses participants comme sur leurs nobles hôtes, l'abondance des
bénédictions du Tout-Puissant.
Du Vatican, le 15 avril 1968.
PAULUS PP. VI
I I I
Ad Rev.mum Dominum Iosephum Grémillion, Pontificiae Commissionis
Studiosorum a « Iustitia et Pace » Secretarium, cum Beryti Coetus habe
retur de omnium populorum favendae progressioni opera.
Au moment où s'ouvre à Beyrouth la conférence sur la coopération
mondiale pour le développement, Nous sommes heureux de vous expri
mer Notre profonde satisfaction et de vous faire part de l'espérance
que suscite en Nous cette réunion où des représentants qualifiés de
l'Eglise catholique romaine et du Conseil œcuménique des Eglises étu
dieront en commun les moyens d'unir leurs forces et leurs ressources
pour sensibiliser leurs frères au déséquilibre croissant qui existe entre
les différentes nations et rappeler à ceux qui l'auraient oublié le sens de
leurs responsabilités. Si la parfaite union entre les confessions chré
tiennes n'est pas encore réalisée sur le terrain doctrinal — quelque loua
bles que soient les efforts de rapprochement — il est du moins un
domaine dans lequel l'œcuménisme peut aboutir à des résultats concrets
et immédiats : c'est celui qui fait l'objet de votre réunion.
Nous avons plaisir à saluer aussi les eminentes personnalités venues
partager avec vous le fruit de leurs recherches personnelles et vous
apporter l'appui et l'encouragement des Organisations internationales.
Nous avons été particulièrement sensible au fait que cette initiative
dont Nous attendons tant de résultats positifs ait été suscitée par Notre
Encyclique Populorum progressio où Nous attirions l'attention de tous
les hommes de bonne volonté sur ce fait majeur de notre temps : « Les
peuples de la faim interpellent aujourd'hui de façon dramatique les
peuples de l'opulence )) (n. 3). Nous les appelions « à une action concertée
pour le développement intégral de l'homme et le développement soli-
Acta Pauli Pp. VI 287
daire de l'humanité )) (n. 5), c'est-à-dire à (( amplifier leur effort commun
et concerté en vue d'aider le monde à triompher de l'égoïsme, de
l'orgueil et des rivalités, à surmonter les ambitions et les injustices, à
ouvrir à tous les voies d'une vie plus humaine où chacun soit aimé et
aidé comme son prochain, son frère » (n. 82).
Nous nous réjouissons que les disciples du Christ mettent en commun-
leurs expériences et la force invincible qu'ils puisent dans leur foi.
N'ont-ils pas tous reçu la marque du baptême, ne sont-ils pas tous fils
du Dieu vivant appelés par vocation à imiter le Christ, jusque dans sa
libéralité, lui qui, de riche qu'il était, s'est fait pauvre afin de nous
enrichir de sa pauvreté? 1 Ne doivent-ils pas se rappeler cette affirma
tion de l'Apôtre Paul et la vivre dans toutes ses applications : « De
même qu'en un seul corps nous avons plusieurs membres, et que tous
les membres n'ont pas la même fonction, de même, à nous tous, nous
ne formons qu'un seul corps dans le Christ et nous sommes tous mem
bres les uns des autres »? 2
Alors que les motifs de découragement semblent l'emporter chez,
beaucoup de nos contemporains et les conduire à un pessimisme néga
tif, votre assemblée sera un réconfort pour tous ceux qui ne veulent
pas céder à ce courant et cherchent au contraire à mettre en avant les
valeurs positives de l'homme, créé à l'image et à la ressemblance de
Dieu.
Veuillent toutes les nations privilégiées et leurs populations le
comprendre : l'impatience des pauvres grandit, il faut venir à leur
secours. Les remèdes sont certes bien connus, il est nécessaire de les-
mettre sans tarder en application. Puissent les travaux de cette confé
rence de Beyrouth aider les chrétiens, nos frères, les hommes de bonne
volonté, ainsi que les gouvernants eux-mêmes à saisir l'urgence d'une
action décisive pour le bien de l'humanité tout entière.
C'est dans ces sentiments que Nous recommandons de grand cœur
à Dieu le déroulement de votre assemblée et que Nous invoquons sur
tous ses participants l'abondance des Bénédictions divines.
Du Vatican, le 16 avril 1968.
PAULUS PP. VI 1 Cfr. 2 Cor. 8, 9. 1 Rom. 12, 4 et 5.
288 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 8 Februarii 1968. — Cathedrali Ecclesiae Suboticanae, noviter
erectae, praefecit Exc. P. D. Matthiam Zvekanovic, hactenus Episcopum
titularem Burcensem.
die 21 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Turrensi Rotun-
<dae R. D. Petrum Bednarczyk, e clero dioecesis Tarnoviensis, quem
deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Georgii Ablewicz, Episcopi Tar
noviensis.
die 27 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Uchitanae R. D.
Vecoslaum Grmiè, e clero dioecesis Mariborensis, curionem in oppido
vulgo Vransko, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Maximiliani
Drzecnik, Episcopi Mariborensis.
die 28 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Abthugnitanae
Exc. P. D. Andream Fauvel, hactenus Episcopum Corisopitensem-
Leonensem.
— Cathedrali Ecclesiae Corisopitensi-Leonensi R. D. Franciscum
Barbu, e clero dioecesis Briocensis, moderatorem Seminarii Maioris
eiusdem dioecesis.
die 12 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Pacatensi R. D.
Ioannem I. Degenhardt, e clero archidioecesis Paderbornensis, Consi
lii Pastoralis eiusdem archidioecesis vice-praesidem, quem deputavit
Auxiliarem Emi P. D. Laurentii S. R. E. Cardinalis Jäger, Archie
piscopi Paderbornensis.
die 13 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Burcensi R. D. Oro-
•zimbum Fuenzalida y Fuenzalida, e clero dioecesis Rancanguensis,
quem constituit Praelatum Praelaturae Calamensis in Chilia.
Sacra Congregatio pro Episcopis 289
die 16 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Huejutlensi R. D. Sera-
phinum Vásquez, e clero archidioecesis Angelorum.
— Titulari episcopali Ecclesiae Sufetanae R. P. Ioannem Franci
scum Motte, ex Ordine Fratrum Minorum, quem deputavit Auxilia
rem Exomi P. D. Henrici Jenny, Archiepiscopi Cameracensis.
die 23 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Pupianensi R. P. D.
Ioannem Nowicki, e clero archidioecesis Leopolitanae Latinorum, An
tistitem Urbanum, eiusdem archidioecesis Vicarium Capitularem.
die 26 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Parisiensi Exc. P. D.
Franciscum Marty, hactenus Archiepiscopum Remensem.
die £7 Martii. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Carianensi Exc. P. D. Hannibalem Muñoz Duque, hactenus Archiepi
scopum Neo-Pampilonensem.
— Metropolitanae Ecclesiae Neo-Pampilonensi Exc. P. D. Alfre
dum Rubio Diaz, hactenus Episcopum Sonsonensem.
die 1 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Sonsonensi Exc. P. D. Alfon
sum Uribe Jaramillo, hactenus Episcopum titularem Aureliopolitanum.
die 2 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Desmoinensi R. P. D. Mau-
ritium Ioannem Dingman, Cancellarium curiae episcopalis Davenpor-
tensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Rusucensi R. P. D. Timotheum
I. Harrington, e dioecesi Vigorniensi, quem deputavit Auxiliarem
Excmi P. D. Bernardi I. Flanagan, Episcopi Vigorniensis.
die 8 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Puppitanae R. D.
Michaelem Angelum Alemán, sodalem Societatis S. Francisci Salesii,
rectorem collegii (( Domingo Savio » in urbe vulgo Santa Rosa, quem
deputavit Auxiliarem Exclíñi P. D. Iosephi Borgatti, Episcopi Vied-
mensis.
die 18 Aprilis. — Titulari, pro hac vice, archiepiscopali Ecclesiae
Druensi Exc. P. D. Emmanuelem Pium López Estrada, hactenus
Archiepiscopum Jalapensem.
— Metropolitanae Ecclesiae Jalapensi Exc. P. D. Aemilium Aba-
scal et Salmerón, hactenus Episcopum titularem Abziritanum.
die 20 Aprilis. Metropolitanae Ecclesiae Marianopolitanae Exc.
P. D. Paulum Grégoire, hactenus Episcopum tit. Curubitanum.
— Metropolitanae Ecclesiae Sherbrookensi Exc. P. D. Iosephum
L. I. M. Fortier, hactenus Episcopum Gaspesiensem.
19 - A. A. S.
290 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO
PRO INSTITUTIONE CATHOLICA
DECRETUM
Canonice erigitur Facultas Theologica Barcinonensis seu Hispaniae se
ptentrionalis-orientalis.
In votis semper fuit Ecclesiae Praesulibus presbyteros optimae spei ad id impellere ut theologicis scientiis altius cognoscendis suaque investigatione augendis se totos devoverent, « in aedificationem Corporis Christi quod est Ecclesia )). Ad quem assequendum finem, interdum Episcopi alicuius regionis cleri copia insignis ab Apostolica Sede impetrant ut theologica studia in suis clericorum seminariis florentia, nova amplioreque conformatione collatis viribus evecta, academicis honoribus decorentur, una Facultate Theologica constituta ad quam lectis-simi affluant magistri auditoresque ex dissitis quoque dioecesibus. Anno igitur rep. sal. MCMLV, post internationalem Congressum Eucharisticum ibi splendidissime celebratum, Archiepiscopus Barcinonensis a competente Dicasterio Romanae Curiae huiusmodi sacrarum scientiarum domicilii erectionem suppliciter postulavit. Re diligenter perpensa, attentisque aliis rogationibus ab Hispaniae Ordinariis deinceps prolatis, Sacra Congregatio de Seminariis et studiorum Universitatibus d. XXV m. ianuarii a. D. MCMLVII ad Emum Cardinalem Archiepiscopum Toletanum, Hispaniae Primatem, litteras dedit quibus Hispania rum Episcoporum Commissio ad sacra studia promovenda certior fiebat de quibusdam theologicis scholis iis aperiendis omnibus qui, sacra doctrina exquisitius imbuti, academicis S. Theologiae gradibus decorandi essent. Quas inter Facultas Theologica Barcinonensis (seu « Hispaniae septentrionalis-orientalis ») praevidebatur apparanda, incluso Theologico Studio Collegii Sancti Francisci Borgia academicis iuribus alumnis Societatis Iesu reservatis fruente, ita ut praeclarorum magistrorum alumnorumque affluentia, bibliothecarum divitiis, aedium amplitudine, maxime tandem periodicorum commentariorum domorumque voluminum editione ecclesiasticas scientias uberrime foveret. Omnibus plane compositis inter Episcopos Hispaniae septentrionalis-orientalis et amice collaborantes professores Societatis Iesu atque Cleri Dioecesani, lineamenta concorditer praescripta sunt, et Conferentia Episcopalis Hispanica idem Sacrum Dicasterium certius fecit Hispaniae Praesules commendare ac optare constitutionem « Facultatis Theologicae Hispaniae septentrionalis-orientalis » ex fusione Studii Theologici Patrum Societatis Iesu cum Studiis Theologicis tum Barcino-
Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 291
nensis tum aliarum regionis Dioeceseon. Quapropter, benevole annuente Ssmo D. N. Paulo div. Prov. Pp. VI , Sacra Congregatio pro Institutione Catholica, in Dei O. M. gloriam Ecclesiaeque decus, erigit erectam-que declarat « ad quinquennium et experimentum » Facultatem Theologicam Hispaniae septentrionalis-orientalis in civitate Barcinonensi a Sancto Paciano illustrata, cum potestate conferendi baccalaureatus gradus eis qui, post biennium philosophicum, integrum quadriennium theologicum institutionale exercitationibus cursibusque specialibus ampliatum absolverint; licentiam vero eis qui, post examina bene superata de universa theologia, saltem per annum integrum cursibus mono-graphicis atque scientificae investigationi operam dederint, una ampliore dissertatione scripto prolata; doctoratum tandem eis qui, post ulteriorem saltem annum scientificae sub ductu magistrorum investigationis statutis normis satis fecerint, ad dissertationem in primis quod pertinet, quae vere ad scientiae profectum conducat, typis editam. Cum primus nunc annus decurrat novae huius Facultatis, quae nonnisi post futurum quinquennium ad plenitudinem advehenda speratur, « Statuta )) ab eadem Sacra Congregatione approbanda quibus singulae regulae ac normae, praesertim quod attinet ad regimen academicum, disciplinare, administrativum, professores cooptandos, alumnos seligendos ac scientifice erudiendos, cathedras et pericula, methodos investigationis, adhuc diligenter parantur. Statim autem cura Facultati erit lectissimos auditores scientiis illis imbuere quas hodie « universitaria » dignitas omnino exposcit, eos probe instituendo exempli gratia philosophia ac psychologia religionis, philosophia ac psychologia sermonis ac symbolismi religiosi, biblicis ac semiticis linguis, ar-chaelogia proximi mediique Orientis, litteratura (ac (( folklore ))) religiosa saltem proprii populi, ethnologia ac anthropologia sub religioso respectu, ipsis absolute aperiendo disciplinas pastorales, catecheticas, liturgicas, funditus indagatas, sociographiam seu statisticam religiosam, oecumenismum cum singularum christianarum denominationum accurata notione, varias formas religionis superstitionis et irreligionis in hodierno mundo grassantes, multaque alia exponenda exquirendaque ad normam Concilii Vaticani II necnon Encyclicarum Litterarum laudati Summi Pontificis fel. regn. « Ecclesiam suam » (A. A. S. 56, 1964, pp. 637-654). Ceteris servatis de iure servandis; contrariis quibuscumque nullatenus obstantibus.
Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis, d. VII m. martii, in festo S. Thomae Aquinatis Ecclesiae Doctoris, a. D. MCMLXVIII.
GABRIEL MARIA Card. GARRONE, Praefectus
L. © S.
83 Iosephus Schröifer, Archiep. tit. Vol turn., a Secretis
292 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales
I
LEODIENSIS
Nullitatis matrimonii (Gennotte - Grégoire)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Petri Alberti
Grégoire, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma) in
diem 18 iunii 1968, hora undecima cum dimidio, pro concordatione vel
subsignatione sequentis dubii :
An constet de nullitate matrimonii, in casu
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedicti domini Petri Alberti Grégoire, curare debent
ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Lucianus Anne, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 23 martii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Pierre Albert Grégoire, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 18 juin 1968, à 11 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Const-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Pierre Albert Grégoire, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Sacra Romana Rota 293
II
LUGDUNENSIS
Nullitatis matrimonii (Froaget - Lespinas)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Ioannis Lespi
nas, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparendum,
aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali
S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria 1, - Roma), in diem 10
iunii 1968, bora undecima, pro concordatione vel subsignatione sequen
tis dubii :
An constet de nullitate matrimonii, in casu; et quatenus negative
an constet de nullitate matrimonii in casu ex capite defectus consensus
propter insaniam viri in re uxoria, tamquam in prima instantia.
Ordinarii locorum, parochi, et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Ioannis Lespinas, curare debent ut
ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Henricus Ewers, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 1 aprilis a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Jean Lespinas, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 10 juin 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas? et dans la négative : Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas du chef de défaut de consentement « propter insaniam viri in re uxoria », comme en primière instance?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Jean Lespinas, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
294 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
CORDUBENSIS IN ARGENTINA
Nullitatis matrimonii (Cano Martinez - Torti)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Mariae Con
ceptionis Torti Gonzales, conventae in causa de qua supra, eandem
citamus ad comparendum, aut per se aut per procuratorem legitime
constitutum, coram Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Can
celleria, 1 - Roma) in diem 25 iunii 1968, hora undecima cum dimidio,
pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii :
An sententia Rotalis diei 31 octobris 1967 confirmanda vel infir
manda sit in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedictae dominae Mariae Conceptionis Torti Gonzales,
curare debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Lucianus Anne, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 21 aprilis a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Marie Conception Torti Gonzales, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 25 juin 1968, à 11 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
La sentence du Tribunal de la Rote en date du 31 octobre 1961 doit-elle être confirmée ou infirmée, dans le cas f
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite M.me Marie Conception Torti Gonzales, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Tribunal Vicariatus Urbis 295
TRIBUNAL VICARIATUS URBIS
Citatio edictalis
ROMANA
Nullitatis matrimonii (Nicastro - Alfieri)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Aemiliae Alfieri,
Giugliano (Napoli) die 25 ianuarii 1925 natae et in causa de qua supra
conventae, eamdem citamus ad comparendum coram Tribunali Secun
dae Instantiae Vicariatus Urbis (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 -
Roma), aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, in diem
13 iulii 1968, hora duodecima, pro concordatione sequentis dubii :
An constet de nullitate matrimonii in casu.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedictae dominae Aemiliae Alfieri, curare
debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Ph. Giannini, Y. Officialis
Ex aedibus Tribunalis Vicariatus Urbis, die 9 maii 1968.
I. Nastasi, Cancellarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Emilie Alfieri, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Roma, Piazza S. Giovanni in Laterano, 6) le 13 juillet 1968, à 12 heures, pour concorder le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence da ladite M.me Emilie Alfieri, devront, dans la mesure du possible, Pavertir de la présente citation.
296 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Oon Brevi Apostolici il Santo Padre ha nominato Membri Effettivi della Consulta dello Stato della Città del Vaticano, istituita con il Motu Proprio « Una struttura particolare » del 28 marzo 1968 :
S. E. il Principe Colonna Don Aspreno. S. E. il Principe Torlonia Don Alessandro. S. E. il Principe Sacchetti Don Giovanni Battista. Il Marchese Serlupi Crescenzi Giacomo. S. E. il Principe Massimo Don Leone. S. E. il Principe Massimo Lancellotti Don Luigi. Il Marchese Patrizi Naro Montoro Filippo. 11 Conte Alberti-Po ja Antonio. Il Prof. Angelini Arnaldo M. Il Dott. Braidotti Mario. L'Avv. Cioccetti Urbano. La Sig.ra Colini Lombardi Pia. L'Ing. De Rossi Giuseppe. Il Prof. Ferrari Toniolo Andrea. Il Prof. Medi Enrico. La Sig.ra Paronetto-Valier Maria Luisa. Il Prof. Romanelli Pietro. Il Prof. Rovigatti Vitaliano. L'Ing. Vicentini Giovanni Battista. L'Avv. Zingale Salvatore.
Ha nominato inoltre Membri Onorari della stessa Consulta:
Il Principe de Löwenstein Carlo. Il Conte d'Ormesson Vladimiro. Il Dott. Folsom Francesco. Il Dott. Nabuco Maurizio. Il Prof. Sánchez de Moniain Giuseppe M. Il Prof. Tanaka Kotaro.
Il Santo Padre ha nominato, a norma del Motu Proprio Pro comperto sane del 6 agosto 1967, Membri della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti secolari:
S. E. Revma Mons. Flahiff Giorgio Bernardo, Arcivescovo di Winnipeg. S. E. Revma Mons. Cueto González Filippo di Gesù, Arcivescovo di Tlal-
nepantla. S. E. Revma Mons. Cahill Tommaso Vincenzo, Arcivescovo di Canberra. S. E. Revma Mons. Perantoni Pacifico M. Luigi, Arcivescovo di Lanciano.
Diarium Romanae Curiae 297
S. E. Revma Mons. Tabera Araoz Arturo, Vescovo di Albacete. S. E. Revma Mons. Le Bourgeois Armando Francesco M., Vescovo di Autun. S. E. Revma Mons. Leiprecht Carlo Giuseppe, Vescovo di Rottenburg. Il Revmo Padre Kleiner Sigardo, Abate Generale dei Cistercensi. Il Revmo Padre Arrupe Pietro, Prepósito Generale della Compagnia di Gesù. Il Revmo Ricceri Don Luigi, Rettore Maggiore dei Salesiani.
Il Santo Padre ha chiamato a far parte del Consiglio dei Ventiquattro,, costituito in seno alla Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli, a norma del Decreto conciliare De activitate missionali Ecclesiae e del Motu Proprio Ecclesiae Sanctae:
Le Loro Eccellenze Revine i Monsignori:
Cheng Paolo, Vescovo di Tainan. Youn Vittorino, Vescovo di Su Won. Aggey Giovanni, Arcivescovo di Lagos. Vendargon Domenico, Vescovo di Kuala Lumpur. Mulindwa Luigi, Arcivescovo di Bukavu. Tran-Van-Thien Giuseppe, Vescovo di Mytho. Cordeiro Giuseppe, Arcivescovo di Karachi. Verschuren Paolo, Vescovo di Helsinki. Tsiahoana Alberto, Arcivescovo di Diego-Suarez. Delargey Reginaldo, Vescovo tit. di Irina. Morapeli Alfonso, Arcivescovo di Maseru. Zoa Giovanni, Arcivescovo di Yaounde. De Provencheres Carlo, Arcivescovo di Aix. Gray Gordon, Arcivescovo di Saint Andrew and Edinburgh. Pollio Gaetano, Arcivescovo di Otranto. A rango Henao Bernardo, Vescovo di Barranca Bermeja.
Gli Illmi e Revmi Monsignori:
Mund Nicola. O'Meara Edoardo. De Hueto Vitale. Jadot Giovanni.
I Revmi Padri:
Mondé Enrico, Superiore Generale della Società delle Missioni Africane, McCormack Giovanni, Superiore Generale della Società delle Missioni
Estere degli Stati Uniti d'America di Maryknoll. Arrupe Pietro, Prepósito Generale della Compagnia di Gesù. Deschâtelets Leone, Superiore Generale dei Missionari Oblati di Maria Im
macolata.
Il Santo Padre ha annoverato tra i Membri del Segretariato per l'Unione dei Cristiani:
S. E. Revma il Signor Cardinale Seper Francesco, Prefetto della S. Congregazione per la Dottrina della Fede.
S. E. Revma Mons. Salinas Augusto, Vescovo di Linares.
298 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S. E. Revma Mons. Nicodemo Enrico, Arcivescovo di Bari. S. E. Revma Mons. Tomásek Frantisek, Amministratore Apostolico di
Praga. S. E. Revma Mons. Goody Launcelot G., Vescovo di Bunbury. S. E. Revma Mons. Gantin Bernardino, Vescovo di Ootonou. S. E. Revma Mons. Modzelewski Jerzy, Ausiliare di Varsavia. S. E. Revma Mons. Ariz Huarte Saverio, Vicario Apostolico di Puerto
Maldonado. S. E. Revma Mons. Quarracino Antonio, Vesco di Nueve de Julio. S. E. Revma Mons. Shojiro Ito Giovanni, Vescovo di Niigata. S. E. Revma Mons. Gavióla Mariano, Vescovo titolare di Girba. S. E. Revma Mons. Marafini Giuseppe, Vescovo di Veroli - Frosinone.
Il Santo Padre Paolo VI, ha annoverato tra i Consultori della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli :
S. E. Revma Mons. Brunon Giovanni, Vescovo titolare di Vagai. S. E. Revma Mons. Van Cauwelaert Giovanni, Vescovo titolare di Uccula. S. E. Revma Mons. Martin Pietro, Arcivescovo di Nouméa. S. E. Revma Mons. Lecuona Labandibar Giuseppe, Vescovo titolare di
Vagada. S. E. Revma Mons. Thomas Alberto, Vescovo di Bathurst. Mons. Kerle veo Giovanni. Mons. Haas Giacomo, Presidente deH'U.N.D.A. Mons. Descamps Michele. Mons. Bayer Carlo, Segretario Generale della «Caritas Internationalis». Mons. Dossing Goffredo, Segretario Generale di «Misereor». Mons. Spaeni Pietro. Padre Masson Giuseppe, della Compagnia di Gesù. Abate Padre Dom De Floris, dei Benedettini. Padre Queguiner Maurizio, Superiore Generale della Società per le Missioni
Estere di Parigi. Padre O'Driscoll Terenzio, Procuratore Generale della Società di San Co
lombano per le Missioni Estere. Padre Van Der Weijden Atanasio, Procuratore Generale degli Agostiniani. Padre Lecuyer Giuseppe, della Congregazione dello Spirito Santo. Padre Caulfìeld Gaspare, Procuratore dei Passionisti. Padre Penso Luigi, delle Missioni Africane di Verona. Padre Van Asten Teodoro, Superiore Generale dei Padri Bianchi. Padre Mahon Geraldo, Superiore Generale della Società Missionaria di
S. Giuseppe di Mill Hill. Padre Ouellet Gilles, Superiore Generale della Società per le Missioni
Estere di Québec. Padre Gravand Enrico, della Congregazione dello Spirito Santo. Sac. D. Emilio Fogliasso, della Società Salesiana di S. Giovanni Bosco. Madre Maria di Sant'Agnese, Superiora Generale delle Francescane Missio
narie di Maria. Madre Marino wska M. Letizia, Superiora Generale delle Suore di San Pie
tro Claver.
Diarium Romanae Curiae 299
Madre Gian Filippo M., Superiora Generale delle Suore di Nostra Signora degli Apostoli.
Madre M. Antonietta, Superiora Generale delle Figlie di Maria di Bannabikira di Masaka.
Madre M. Teodosia, Superiora Generale del Carmelo Apostolico. Dott. Miura, Presidente dei Medici Cattolici del Giappone. Sig. Koenen M. G., Segretario Generale delle Pontifìcie Opere Missionarie
in Belgio. Sig. Nimo Giovanni, Segretario di « Pax Romana » e della Legione di Maria
per il Ghana. Sig. Munyangaju Aloys, Presidente della « San Vincenzo de' Paoli » e dei
« Mouvements Familiaux » per il Ruanda. Sig.na Perera Juanita, Vice-Presidente del M.M.T.C. Sig.na Parentelli Gladys, del M.I.J.A.R.C. Sig.na Compere G., Presidente delle A.F.I.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
18 aprile 1968. L'Illmo e Revmo Mons. Muttukumaru Manik, Membro della Sacra Congregazione per r Evangelizzazione dei Popoli.
30 » » S. E. Revma Mons. Philippe Paolo, Segretario della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede, Membro del Segretariato per i non credenti.
7 maggio » L'Emo Signor Card. Cicognani Amleto Giovanni, Presidente dell'Amministrazione del Patrimonio della Santa Sede; l'Emo Signor Card. Testa Gustavo, Pro-Presidente della medesima Amministrazione.
» » » Gli Emi Signori Cardinali Confalonieri Carlo, Marella Paolo, di Jorio Alberto, Villot Giovanni e Beltrami Giuseppe, Membri del Consiglio di Amministrazione del Patrimonio della Santa Sede.
» » » L'Illmo e Revmo Mons. Guerri Sergio, Segretario dell'Amministrazione del Patrimonio della Santa Sede; Pillino e Revmo Mons. Cantagalli Gaspare, Delegato della Sezione Ordinaria della medesima Amministrazione; il Marchese de Maillardoz Enrico, Delegato per la Sezione Straordinaria.
» » » Il Revmo Mons. Marchisano Francesco, Capo dell'Ufficio Seminari della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica; Pillino e Revmo Mons. Cer-ruti Flaminio, Capo dell'Ufficio Università della medesima Sacra Congregazione.
300 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
7 maggio 1968. S. E. Don Giulio dei Marchesi Sacchetti, Delegato Speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, Membro della Pontificia Commissione per le Comunicazioni Sociali.
9 » » I Revmi Padri: Hamer Girolamo, dei Predicatori; Le-cuyer Giuseppe, della Congregazione dello Spirito Santo; Zalba Marcellino, della Compagnia di Gesù; Fabro Cornelio, degli Summatim; Betti Umberto, dei Frati Minori, Consultori della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede.
» » » S. E. Don Giulio dei Marchesi Sacchetti, Delegato Speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, Membro della Commissione per la tutela dei Monumenti storici ed artistici della Santa Sede.
11 » » Gli Illmi Signori Bullen Keith E., Hodgkin Alan L., Leloir Luis F., Marini Bettolo Giovanni Battista, Sierpinski Waclaw, Ubbelohde Alfred R., Membri della Pontificia Accademia delle Scienze.
15 » » Gli Illmi e Revmi Monsignori Calieri Giovanni, Scaccia Liborio e Lanzoni Angelo, Capi di tre degli Uffici nei quali è presentemente articolata la Segreteria di Stato.
» » » L'Illmo e Revmo Mons. Metta Niccolò, Capo dell'Ufficio della Sacra Congregazione per i Vescovi, per le pratiche concernenti le diocesi; l'Illmo e Revmo Mons. Salvi Carlo,Oapo dell'Ufficio della medesima Sacra Congregazione, per le pratiche di ordine generale.
» » » L'Illíño e Revmo Mons. Bovone Alberto, Capo dell'Ufficio I della Sacra Congregazione per il Clero; l'Illmo e Revmo Mons. Morino Claudio, Capo dell'Ufficio II della medesima Sacra Congregazione.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Camerieri segreti soprannumerari di Sua Santità:
26 settembre 1967. 16 ottobre » » » »
20 » » » » »
28 » »
Monsig. Walper Francesco (Székesfenervar). Monsig. Marzani Ubaldo (Cagli e Pergola). Monsig. Rinaldini Giuseppe (Cagli e Pergola). Monsig. Geier Valentino (Regensburg). Monsig. Höllerzever Carlo (Regensburg). Monsig. Hylla Cristiano (Stockholm).
Diarium Romanae Curiae 301
28 ottobre 1967. Monsig. Ponten Gösta (Stockholm). 3 novembre » Monsig. Fernandopulle Pietro Gaetano (Chilaw). » » » Monsig. Ohang Stanislao (Taipei). 7 » » Monsig. Capaila Perfetto O. (Jaro). » » » Monsig. Crucero Carlo S. (Jaro). » » » Monsig. Enojo Venceslao P. (Jaro). » » » Monsig. Monde jar Nicola M. (Jaro). » » » Monsig. Tumbocon Cicerone S. (Jaro).
14 » » Monsig. Del Vecchio Saverio (Ascoli Satriano e Cerignola). » » » Monsig. Gschwind Cario (Basel). » » » Monsig. Corti Luigi (Como). » » » Monsig. Lückl Giuseppe (Graz-Seckau).
16 » » Monsig. Be Pietro (Agrigento). » » » Monsig. Jiménez Alessandro (Tepic).
23 » » Monsig. Garaventa Giovanni (Albano). » » » Monsig. Bonetti Leopoldo (Bologna). » » » Monsig. Celi Ottavio (Marsi). » » » Monsig. Fulvi Giuseppe Terzio (Rieti). » » » Monsig. Sebastiani Antonio (Rieti).
27 » » Monsig. Wolff Luigi (Meissen). 28 » » Monsig. Cadeddu Efisio (Bosa).
» » » Monsig. Masia Giuseppe (Bosa). » » » Monsig. Mocci Antonio (Bosa). » » » Monsig. Ambrosanio Antonio (Napoli). » » » Monsig. Cascella Gaetano (Napoli). » » » Monsig. Diligenza Luigi (Napoli). » » » Monsig. Franco Mario (Napoli). » » » Monsig. Bompani Nazzareno (Pergola). » » » Monsig. Agostino Giuseppe (Reggio Calabria). » » » Monsig. Barberi Antonino (Reggio Calabria). » » » Monsig. Cotroneo Giuseppe (Reggio Calabria). » » » Monsig. Lia Antonino (Reggio Calabria). » » » Monsig. Sidari Giuseppe (Reggio Calabria). » » » Monsig. Zoccali Vincenzo (Reggio Calabria). » » » Monsig. Castillo Noriega Mardocheo (Jalapa). 4 dicembre » Monsig. Nikwigize Focas (Kabgayi). 5 » » Monsig. Ardagna Ignazio (Mazara del Vallo). » » » Monsig. Fedele Giuseppe (Mazara del Vallo). » » » Monsig. Foraci Pietro (Mazara del Vallo). » » » Monsig. Mezzapelle Mariano (Mazara del Vallo). » » » Monsig. Milazzo Paolo (Mazara del Vallo). » » » Monsig. Nastasi Giuseppe (Mazara del Vallo).
11 » » Monsig. Caffarielli Giuseppe (Acerenza). » » » Monsig. Integlia Mario (Calvi e Teano). » » » Monsig. Marcello Gerardo (Calvi e Teano). » » » Monsig. Mercone Arcangelo (Calvi e Teano). » » » Monsig. Palumbo Salvatore (Calvi e Teano). » » » Monsig. Rossi Antonio (Calvi e Teano).
12 » » Monsig. Gulizia Giuseppe (Caltagirone). » » » Monsig. Albanese Francesco (Mileto).
302 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
12 dicembre 1967. Monsig. » » Monsig. » » » Monsig. » » » Monsig.
13 » » Monsig. » » Monsig. » » » Monsig.
» Monsig. » » » Monsig.
Monsig. » » Monsig. » » Monsig.
16 » Monsig. » Monsig.
20 » Monsig. 28 Monsig.
» » Monsig. 30 » Monsig.
» » Monsig. 2 gennaio 1968. Monsig. » » Monisg. » Monsig.
» » Monsig. » Monsig. 3 » » Monsig. » » Monsig. 4 » Monsig. » » » Monsig.
Monsig. » Monsig.
10 Monsig. 24 » » Monsig.
» Monsig.
Amoroso Ginseppe (Mileto). Colella Luigi (Mileto). Creazzo Giuseppe (Mileto). Jaria Rocco (Mileto). Cantiello Alfredo (Capua). Gravina Gennaro (Capua). Gravina Mario (Capua). Iodice Antonio (Capua). Maccariello Giuseppe (Capua). Martone Angelo (Capua). Rossano Gaetano (Capua). Volpiceli! Prisco (Capua). Franzelli Vigilio (Reggio Emilia). Filippetti Angelo (Subiaco). Cesolini Alfredo (Sutri e Nepi). Contegno Raffaele (Napoli). Calabro Italo (Reggio Calabria). Cascia Valerio (Frascati). Visconti Espedito (Frascati). Celsi Cesare (Fermo). Cervellini Igino (Fermo). Marinozzi Lucio (Fermo). Rastelli Alerano (Fermo). Roscioli Giuseppe (Fermo). Romeo Paolo (Acireale). Pracchia Umberto (Lucca). Brenta Attilio (Tortona). Mangiarotti Piero (Tortona). Merizzoli Angelo (Tortona). Sereno Mario (Tortona). Bartolucci Antonio (Pesaro). Amori Alceo (Norcia). Marsilli Armando (Norcia).
ONORIFICENZE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha conferito :
La Gran Croce dell'Ordine Piano :
27 gennaio 1968. A S. E. il Dott. Kiesinger Kurt, Cancelliere della Repubblica Federale di Germania.
» » » A S. E. il Dott. Sattler Dieter (Germania Federale).
La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
6 dicembre 1967. Al sig. Woodruff Giovanni Douglas (Portsmouth).
Diarium Romanae Curiae 303
La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa:
14 gennaio 1967. Al Princ. Zu Sayn-Wittgenstein Berleburg Carlo Enrico, (Germania Federale).
18 dicembre » Al sig. Nahman Pietro Paolo (Germania Federale). 27 gennaio 1968. A S. E. il Barone von und zu Guttenberg Carlo Teodoro
(Germania Federale). » » » A S. E. il Sig. Diehl Günter (Germania Federale).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, felicemente regnante, ha conferito :
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile :
4 settembre Al sig. Evans Martino (Evansville). » » » Al sig. Hillenbrand Enrico Francesco (Evansville).
12 » Al sig. Guerrieri Armando (Noto). 13 » Al sig. Hery Roberto (Chur). 15 » Al sig. Nihat B. Erman (Turchia). 22 Al sig. Panichi Antonio (Ascoli Piceno).
» » » Al sig. Conforti Carlo (Fidenza). 26 » Al sig. Motta Felice (Lodi).
» » Al sig. Motta Giuseppe (Lodi). 29 » » Al sig. Piragine Domenico (Faenza).
» » » Al sig. Luchini Franco (Roma). 2 ottobre » Al sig. Scalabrino Dino (Pescia). co » Al sig. Pinto Coelho Soares de Moura Augusto Candido
(Portogallo). 4 » Al sig. Pace Paolo (Roma). 9 » » Al sig. Bianchini Gino (Macerata). » » Al sig. Lombardi Giuseppe (Roma).
13 Al sig. Salvatori Vittorio (Foggia). 14 » Al sig. Bozzi Emilio (Bologna). 16 » Al sig. Mauri Cesare (Bergamo).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
OD
marzo 1967. Al sig. Mboungou Lazzaro (Pointe-Noire).
OD
maggio Al sig. Anderhalter Oliviero (Saint Louis). » » » Al sig. Doyle Carlo (Saint Louis). » » » Al sig. Hoctor Emmet (Saint Louis). » » » Al sig. Me Mullan David (Saint Louis).
» Al sig. Rauch Francesco (Saint Louis). 23 » Al sig. Tucker Raimondo (Saint Louis).
» » Al sig. Tedeschi Ralph (Boston). 1 giugno » Al sig. Dechant Virgilio (Hartford). » » » Al sig. Ducey Carlo (Hartford).
23 » » Al sig. Poles Edi (Ispaan degli Armeni). » Al sig. Poles Elmo (Ispaan degli Armeni).
304 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
27 giugno 1967. Al sig. Rossi Guido (Paris). 18 agosto » Al sig. Paurvoyeur Gustavo (Malines-Bruxelles).
» » » Al sig. Hofer-Bury Herward (Paris). 12 settembre » Al sig. De Poli Lionello (Roma).
» » » Al sig. Tomassini Sergio (Roma). 15 » » Al sig. Trip Francesco Maria (Rotterdam).
» » » Al sig. Serdaroglu Turgut (Turchia). » » » Al sig. Yigitbasioglu Erhan (Turchia).
22 » » Al sig. Stecconi Giuseppe (Fidenza).
La Commenda con Placea dell'Ordine di san Silvestro Papa
2 agosto 1967. Al sig. Soronics Francesco (Austria). 15 settembre » Al sig. Balkar Galip (Turchia).
» » » Al sig. Fenmen Sefìk (Turchia). » » » Al sig. Iscen Oktay (Turchia).
La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa:
16 ottobre 1967. Al sig. Ceresa Antonio (Novara).
NECROLOGIO
9 aprile 1968. Monsig. Doody Edward John, Vescovo di Armidale. 11 » » Monsig. Rodié Jean Marcel, Vescovo tit. di Cinopoli di
Arcadia. 21 » » Monsig. Pérez Serantes Enrique, Arcivescovo di Santiago
de Cuba. 23 » » Monsig. Vuccino Antonio Gregorio, Arcivescovo tit. di
Apro. 30 » » Monsig. Capasso Nicola, Vescovo tit. di Zaba. 13 maggio » Monsig. O'Gara Cutbert Martin, Vescovo di Yüanlíng. 18 » » Monsig. Pothacamury Thomas, Arcivescovo di Bangalore. 20 » » Monsig. Sawicki Adam, Vescovo tit. di Torri della Con
cordia. 23 » » Monsig. Binaschi Gaudenzio, Vescovo di Pinerolo. 24 » » Monsig. Grzondziel Henryk, Vescovo tit. di Atribi, Ausi
liare di Gniezno. 26 » » Monsig. Garkovic Mate, Arcivescovo di Zadar.
An. et vol. LX 28 lumi 1968 N. 6
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Éditrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
LITTERAE APOSTOLICAE
MOTU PROPRIO DATAE
Pontificalis Domus ordinatio quadamtenus mutatur
PAULUS PP, VI
PONTIFICALIS DOMUS, quae volventibus saeculis per diutur
num, varium, multiplicem rerum usuumque progressum, ad
Summum ipsum Pontificem ad eiusque munus attinentium,
informata est, egregium quoddam corpus, singulari decore et
utilitate praeditum, numquam non exstitit, circa eam Petri
Cathedram versans, quae simul spirituale catholicae Ecclesiae
centrum, simul Christi in terris Vicarii sedes semper fuit.
Iamvero, Summus Pontifex sive qua aspectabile catholicae
Ecclesiae Caput, sive qua temporarius civitatis Princeps^ ab
aliarum nationum civilibus potestatibus publice agnitae, omni
tempore cum ab ecclesiasticorum tum a laicorum hominum
ordinibus, fideles, idoneos peritosque sibi ascivit viros, quorum
opera, non solum sacri ritus digne perficeretur — quibus
cumulum in certis sanctae Ecclesiae adiunctis sollemnissimae
caeremoniae afferebant — sed etiam multiplicia sustineantur
munera, quae temporaria civitatis administratio postularet.
Attamen, ob palam mutatas recentiore aetate rerum vicis-
20 - A. A. S.
306 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
situdines, non pauca de ministeriis Pontificali Domui tributis,
quam olim habebant, perfunctionem amiserunt; atque prop
terea tamquam munera dumtaxat honoraria permanserunt, iam
nihil cum nostrae huius veritate vitae congruentia. Ceterum,
cum religiosum Romani Pontificatus munus cotidie novas ra
tiones modosque induat, fit idcirco ut — quemadmodum in
medio posuimus cum primum Nobilium et Patriciorum ordi
nes coram admisimus — vera rerum reputatione Apostolica
Sedes, licet quandoque invita, ex sibi traditis institutis et con
suetudinibus ea cogatur secernere et deligere, quae sibi prae
cipua et summa esse videantur. Huc accedit quod hodie, non
modo in tota Ecclesia, praesertim post Concilium Oecume
nicum Vaticanum II celebratum, sed in universo insuper ter
rarum orbe, acris quaedam atque attenta sentiendi facultas
increbruit, de iis omnibus quae ad praestantiam rerum spi
ritualium pertinent, ad iura veritatis, ad publicae disciplinae
pretium, ad utilitatis studium, ad observantiam rerum effi-
cacium, suae functioni aptarum et consentanearum, rebus
contra posthabitis, quae vel in verbo, vel in ornatu, vel in
pompa tantum sint positae.
Quam ob rem opportunum Nobis in praesentia videtur,
Nostrae Pontificalis Domus compositionem huiusmodi nostro
rum temporum necessitatibus accommodari eandemque ad re
rum veritatem referri; ut nempe hinc significetur potissimum
Christi in terris Vicarii munus ad animorum salutem attinere,
hinc demonstretur ad eundem Summum Pontificem sive in
civili populorum societate, sive in omnium gentium necessi
tudinibus partes spectare singulares.
Quocirca valde cupimus ut Pontificalis Domus membra,
quod tum spectat ad Cappellani, hoc est coetum dignitatum
sacris sollemnibus Pontificis Maximi astantium, — quae Sum
mo Pontifici tamquam catholicae religionis Capiti apparent —
tum quod ad Familiam pertinet, quae eidem Pontifici, tam
quam Capiti societatis persona iuridica praeditae, praesto est,
Acta Pauli Pp. VI 307
quaeque sive a nationibus, sive a compagibus omnium gen
tium agnoscitur, gaudetque iure mittendi et accipiendi lega
tos, haec, inquimus, omnia membra cupimus ut, aut in pro
vincia rerum spiritualium, aut in campo rerum temporalium
vel munera vel professiones reapse exerceant; ut videlicet ve
terum verorumque institutorum, unde variae exortae sunt
Aulae Pontificiae potestates, ea nunc species et imago prae
beatur, quae pariter cum horum dierum necessitatibus con
veniat, pariter ab iisdem poscatur.
Ita enimvero vetus Nostra beneque merita Aula — quae
posthac primigeno et illustri vocabulo Pontificalis Domus
tantummodo appellabitur — proprio suo decore splendere
perget; quoniam ecclesiasticis et laicis viris constabit, qui
praeterquam peculiari peritia et auctoritate ornentur, etiam
egregie factis insigniantur, quae in regionibus vel catholici
apostolatus, vel litterarum, vel scientiarum, vel variarum pro
fessionum, ad animorum utilitatem et ad summi Dei laudem
gesserint.
Quas ob causas, adiutorum Nostrorum audita sententia,
haec quae sequuntur de Pontificali Domo statuimus atque
decernimus.
I
1. § 1. Pontificalis Domus ex viris sive sacri sive laici
ordinis componitur, qui hinc Cappellani, de qua diximus, hinc
Familiam Pontificiam, vel ecclesiasticam vel laicam, efficiunt.
§ 2. In Cappellani primum asciscuntur viri ad varias Ec
clesiae sanctae, id est Populi Dei, classes pertinentes — Epi
scopos dicimus, sacerdotes et laicos — deinde nonnulli viri
ex iis delecti, quos Summus Pontifex in amplissimorum mu
nerum suorum perfunctione sibi auxilii gratia adiunxerit, tum
eiusdem Summi Pontificis Familiares.
§ 3. Familiae Pontificiae laici quidam annumerantur, qui
308 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
potiores gravioresque partes, quasi aliorum quoque personam
sustinentes, Summo Pontifici sive qua Capiti Apostolicae Se
dis, sive qua Principi Vaticanae Civitatis, navant. Eidem in
super Familiae et ecclesiastici viri annumerantur, qui in huius
modi perfunctione muneris Summo ipsi Pontifici propius assi
dent, et eius Familiares.
2. Pontificali Domui praeest Praefectus Palatii Aposto
lici, ad quem pertinet: membra eiusdem convocare vel reli
giosarum vel civilium caeremoniarum causa, de quibus in
n. 4; eorundem membrorum ministeria statuere; invigilare
tum caeremoniarum, quas diximus, ordini, tum ceteris omni
bus, quae ad earum rectum processum spectant, iuxta pecu
liares normas in n. 5 datas et variarum caeremoniarum usus,
collatis cum Secretaria Status consiliis.
3. § 1. Omnia Pontificalis Domus membra, sive ex eccle
siastico ordine ea sunt sive ex laico, a Summo Pontifice no
minantur.
§ 2. Quantum temporis ecclesiastici viri, sive Cappellae
sive Familiae Pontificiae membra, in officiis suis maneant, et
praescriptis declaratur Constitutione Apostolica Regimini Ec
clesiae Universae (n. 2 § 5) editis,1 et aliis peculiaribus prae
scriptis vel iam datis, vel dandis. Laici vero homines in officio
ad quinquennium manent.
Tempus, quo quis in officio maneat, potest Summus Ponti
fex prolatare.
§ 3. Vacante Apostolica Sede, omnia Pontificalis Domus
ministeria finem capiunt; attamen Viri, in eam allecti, pro sua
cuiusque parte, praesto esse pergunt, ut sueta Domus negotia
atque variae caeremoniae, illis temporis adiunctis agenda, rec
te et ordine fiant, ad praescriptorum normam, quae Sacrum
Purpuratorum Patrum Collegium ediderit.
1 Cfr. A. A. S. 59 (1967) p. 891.
Acta Pauli Pp. TI 309
§ 4. In Pontificali Domo nullum prorsus munus est veluti
hereditarium existimandum.
4. § l. Caeremoniae, quibus viri in Pontificalem Domum
allecti intersunt, aut sacrae aut civiles sunt.
§ 2. E sacris caeremoniis aliae censentur sollemnes (ut
eae, quae fiunt cum Pontifex Maximus sui muneris insignia
suscipit, vel publica habentur Consistoria, vel Eucharisticum
Sacrum adstante Summo Pontifice peragitur, vel Sanctorum
caelitum honores Beatis decernuntur), aliae vero ordinariae.
§ 3. Civiles caeremoniae tribuuntur in Admissiones pu
blicas (ut cum Augustus Pontifex vel Reges, vel summos Civi
tatum Moderatores, vel Administrorum Collegii Praesides, vel
Administros ab exteris negotiis, vel Oratores, et Legatos libe
ris cum mandatis apud Apostolicam Sedem litteras, crediti
sibi muneris testes, reddentes coram admittit), et in Admis
siones publica nota carentes.
5. Curante Palatii Apostolici Praefecto, opportunae con
dentur leges, ab Augusto Pontifice approbandae, quibus ratio
pontificiarum caeremoniarurn sive sacrarum sive civilium de
finietur, itemque vestes describentur, quas ecclesiastici laici
que viri tum ad Cappellani, tum ad Familiam Pontificalis
Domus pertinentes in ipsis caeremoniis induant.
I l
6. § 1. Cappella Pontificia, praeter ecclesiasticos viros in
Pontificiam Familiam allectos eosdemque in n. 7 § 1 descriptos,
hos etiam, qui sequuntur, viros complectitur:
—• Purpuratos Patres e Sacri Collegii ordinibus
— Patriarchas, Archiepiscopos atque Episcopos seu Epar-
chos Pontificio Solio astantes, sive Latini sive Orientalium
Rituum
310 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
— Alterum a Camerario S. R. E.
— Singularum Ss. Congregationum Moderatorem Prae
latum, Supremi Tribunalis Apostolicae Signaturae Secreta
rium, Sacrae Romanae Rotae Decanum
— Sacram Paenitentiariam Apostolicam Regentem
— Apostolicam Cancellariam Regentem
— Moderatores Praelatos trium Secretariatuum
— Praelatum Moderatorem Pontificii Consilii instrumen
tis Communicationis socialis praepositi
— Abbatem Archicoenobii Montis Casini, simulque Ge
nerales Abbates Regularium Canonicorum et Sacrorum Or
dinum Monachorum
— Summum Moderatorem vel, eo absente, Generalem
Procuratorem Ordinum religiosorum stipem quaeritantium
— Auditores Sacrae Romanae Rotae
— Viros in Supremo Tribunali Apostolicae Signaturae
votantes.
— Viros e Canonicorum Collegiis trium Patriarchalium
Basilicarum Urbis
— Sacri Consistorii Advocatos
— Parochos Urbis.
— Clericos Ministrantes Summo Pontifici sacris operan
ti (cfr. n. 6 § 5)
—• Viros sive e Consilio de Laicis sive e Pontificia Com
missione a Iustitia et Pace nuncupata
— Summi Pontificis Familiares.
§ 2. Quas modo commemoravimus, Dignitates sacris sol
lemnibus intersunt, quae vel Summus Pontifex ipse perpetret,
vel quae, Ipso adstante, perpetrentur (cfr. n. 4 § 2); ubi sin
gulae quaeque proprium locum tenent, secundum priorum
partium legem, peculiaribus normis definiendam.
§ 3. Cum Summus Pontifex sollemniter ad aram incedit,
Dignitatibus, secundum priorum partium ordinem § 2 statu-
Acta Pauli Pp. VI 311
tum, comitatus, virorum collegia, plurali numero supra com
memorata, binos tantum sodales mittunt, qui eorum partes
agant, praeter Urbis Curiones qui eidem pompae numero fre
quentiores interesse possunt.
§ 4. E Pontificia Cappella eae dehinc tollen tur Dignitates,
et quoad munus et quoad nomen, quae sequuntur: Apostolici
Palatii Patres Cardinales; Antistites lemnisco ornati; Prin
cipes ad Solium astatores; Diaetarchus (vulgo Maggiordomo)
Sanctitatis Suae; ab internis negotiis Administer; Summus Ma
gister Collegii a Sancto Spiritu; Magistratus Eomanus; Magi
ster Sacri Hospitii; Cubicularii honorarii; Cappellani Secreti et
Cappellani Secreti honorarii; Clerici Secreti; Pontificiae Fami
liae a sacris confessionibus ; Acolythi cereos ferentes ; Cappellani
communes; Magistri Ostiarii a Virga Rubea; Pontificiae Tiarae
Custos; Pontificii Accensi (vulgo Mazzieri); Cursores Aposto
lici.
§ 5. Clericorum Summo Pontifici sacris operanti ministran
tium officium est, eidem ad aram assistere, moderantibus pon
tificalium caeremoniarum Magistris. In horum numerum, prae
ter Clericos Cappellae Pontificiae qui nunc sunt, ii quoque
viri ascisci poterunt, qui in collegiis, modo sublatis, operam
ad hunc diem navabant, id est : Cappellani Secreti atque Cap
pellani Secreti honorarii, Clerici Secreti, Acolythi cereos fe
rentes, Cappellani communes, Magistri Ostiarii a Virga Rubea.
III
7. Pontificiam Familiam constituunt viri, sive ex eccle
siasticorum sive e laicorum ordine delecti.
§ 1. In Pontificiam Familiam ecclesiasticam hi ascribun
tur viri, qui sequuntur:
— Substitutus Secretariae Status idemque Notarum ar-
canarum Summi Pontificis Secretarius
— Sacri Consilii pro publicis Ecclesiae negotiis a Secretis
312 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale
— Eleemosynarius Sanctitatis Suae
— Vicarius Generalis Sanctitatis Suae pro Civitate Va
ticana (cfr. n. 7 § 5)
— Pontificiae Academiae Ecclesiasticae Praeses
— Pontificalis Domus Doctor Theologus (cfr. n. 7 § 4)
'•— Secretarius Epistularum Summi Pontificis ad Prin
cipes
— Secretarius Litterarum Latinarum Summi Pontificis
— Protonotarii Apostolici
—-Praelati Pontificali Aulae addicti (cfr. n. 7 § 11)
—• Magistri pontificalium caeremoniarum .
—• Praelati honorarii Sanctitatis Suae (cfr. n. 7 § 6)
— Cappellani Sanctitatis Suae (cfr. n. 7 § 6)
Sacer Pontificalis Domus Concionator.
§ 2. Familia Pontificia, quae laicis constat, complectitur:
—• Astatores ad Solium
— Delegatum Specialem Pontificiae Commissionis pro
Civitate Vaticana.
..-rr. Consiliarium Generalem Civitatis Vaticanae
— Praefectum Cohortis Honorariae Summi Pontificis
(cfr. n. 9)
— Praefectum Pontificiae Helvetiorum Cohortis
— Praefectum Palatinae Cohortis Honorariae
: — Praefectum Pontificiae Cohortis a publica tutela
—• Consultores Civitatis Vaticanae
—• Praesidem Pontificiae Academiae Scientiarum
— Honoratos viros Summo Pontifici Astantes (vulgo
Gentiluomini di Sua Santità; cfr. n. 7 § 7)
—• Curatores Sacri Palatii Apostolici
— Addictos Aulae Pontificiae (cfr. n. 7 § 7)
— Summi Pontificis Familiares.
§ 3. In Familia Pontificia igitur munera et appellationes
tolluntur, quae antea spectabant ad: Cardinales Palatinos,
Praelatos Palatinos (hoc est : Diaetarchum Sanctitatis Suae,
Acta Pauli Pp. VI 313
Praefectum Cubiculi Secreti Pontificis, Auditorem Ss.mi Do
mini Nostri Papae)/ Magistrum Sacri Hospitii, Suppellectilis
Pontificiae Domus Procuratorem, Praefectum stabuli, Prae
fectum Tabellariorum, Latores Rosae Aureae, Secretarium Le
gationum, Nobilis Pontificiae Cohortis Tribunum Exemptum,
Cubicularios honorarios, Cubicularios honorarios extra Ur
bem, Cappellanos Secretos, Cappellanos Secretos honorarios,
Cappellanos Secretos honorarios extra Urbem, Clericos Secre
tos, Cappellanos communes, Familiae Pontificiae a sacris con
fessionibus, Praegustatorem Secretum.
§ 4. Magister Sacri Palatii Apostolici munera sua servat;
appellabitur autem Pontificalis Domus Doctor Theologus.
§ 5. Appellatio tollitur Cubiculariorum Secretorum Par
ticipantium. Quod attinet autem ad eos, qui usque adhuc
hac appellatione veniebant, haec statuuntur : Eleemosynarius
Secretus, et Praefectus Sacrarii Apostolici iri suo munere per
stant, sed prior Eleemosynarius Sanctitatis Suae, alter vero
Vicarius Generalis Sanctitatis Suae pro Civitate Vaticana ap
pellabitur; Secretarius Epistularum ad Principes, et Secreta
rius Litterarum Latinarum, de quibus agitur in n. 134 Consti
tutionis Apostolicae Regimini Ecclesiae Universae,2 sive offi
cium sive nomen officii sui proprium servant. Officia et no
mina praeterea tolluntur Pincernae, Nuntii, et Vestiarii : mi
nisterium, cui in Aula Pontificia hucusque iidem praeerant,
peragetur a duobus Praelatis Pontificali Aulae addictis, de
quibus in n. 7 § 11. Nomen pariter et officium tollitur Sub-
Dat-arii.
§ 6. Antistites Urbani et Cubicularii Secreti supra nume
rum cum ad Familiam tum ad Cappellani Pontificiam perti
nere pergunt; appellabuntur autem alteri Praelati honorarii
Sanctitatis Suae, alteri Cappellani Sanctitatis Suae, iuxta prae
scriptum n. 8.
2 Cfr. 1. c, p. 927.
314 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
§ .7. In suo item munere permanent, sed mutato nomine:
Cubicularii ab ense et lacerna, sive secreti, sive honorarii, qui
vocabuntur Honorati Viri Summo Pontifici Astantes; Ostiarii,
qui nuncupabuntur Aulae Pontificiae Addicti.
§ 8. Laici viri, Familiae Pontificiae membra, pompae pon
tificiae et sacris caeremoniis Cappellae non intersunt, etsi
iisdem locus proprius assignetur, inter sacros ritus a Summo
Pontifice peractos.
§ 9. Astatores ad Solium operam navant Praefecto Palatii
Apostolici; eorum est, sive debita officia Summi Pontificis ho-
spitibus praestare in sollemnioribus caeremoniis non religiosis,
de quibus in n. 4 § 3, sive praecipuam conferre operam, ut
varia ministeria, quae ad Familiam Pontificiam ex Laicis
spectant, recto ordine explicentur.
§ 10. Praefectus Palatii Apostolici, in sollemnioribus ci
vilibus caeremoniis, Consultoribus Civitatis Vaticanae pecu
liaria ministeria committere poterit.
§ 11. Duo Praelati Pontificali Aulae addicti, cotidie in
Pontificali Aula operam ponentes, a Summo Pontifice no
minantur, eorumque munus, Apostolica Sede Vacante, finem
capit.
8. Tituli honorum ecclesiasticorum posthac tres tantum
modo gradus admittent, scilicet Protonotarios Apostolicos (de
numero et supra numerum), Praelatos Honorarios Sanctitatis
Suae et Cappellanos Sanctitatis Suae. Ceteri gradus tolluntur.
9. Pontificia Nobilium Cohors appellabitur Cohors ho
noraria Summi Pontificis. Quae posthac sua honoris officia
praestabit in publicis civilibusque caeremoniis, de quibus in
n. 4 § 3, iuxta peculiares normas a Praefecto Palatii Aposto
lici edendas. Ea quae ad militum numerum, ad eorum nomi
nationem et ad rationem praestandorum officiorum spectant,
ordinationibus huius Cohortis propriis, opportune recognitis,
statuuntur.
Acta Pauli Pp. VI 315
10. Officiis honoris, et publicae disciplinae ministeriis in
Pontificali Domo praeponuntur Cohortes Pontificiae, quae se
quuntur :
Cohors Helvetica
Cohors Palatina honoraria
Cohors Pontificia a publica tutela.
Quae quidem suas ipsarum normas opportune recognitas
servant.
11. Pro necessitatibus, in Pontificalis Domus variis cae
remoniis vel religiosis vel civilibus Addictorum quoque coetus
honoris officia et publicae disciplinae ministeria subeunt. Qui
Addicti ad quinquennium a Praefecto Palatii Apostolici nomi
nantur, cuius erit peculiaria munera iis tribuere.
Quaecumque vero a Nobis hisce Litteris motu proprio datis
decreta sunt, ea omnia firma ac rata esse iubemus, contrariis
quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxvin mensis
martii, anno MCMLXVII I , Pontificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
316 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
ELDORETENSIS
(LODUARINAE)
Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Eldoretensi, nova conditur prae
fectura apostolica, « Loduarina » nomine.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Sacrorum Librorum verba, spei pienissima : « et adorabunt eum
omnes reges terrae, omnes gentes servient ei » (Ps. 71, 11) in Africae
praesertim terras recte cadere videntur, quarum incolis magig in dies
magisque Evangelii illud splendei lumen, illa proferuntur praecepta,
quibus unum colant Deum eique pareant. Cum propterea |n dioecesis
Eldoretensis finibus, qui in Chenia latissime patent, ita se catholicae
res habeant, ut vel maiora possint iure merito incrementa exspectari,
visum est Sacrae Congregationi pro gentium evangelizatione haud sine
maxima animorum utilitate coniunctum esse, si ex eiusdem dioecesis
territorio nova excitaretur praefectura apostolica. Ea ideo accipientes
rataque habentes, quae Congregatio proposuit, antea videlicet audito
huiusmodi super re venerabili Fratre Vidone Dei Mestri, Archiepiscopo
titulo Tuscamiensi atque olim in Chenia Apostolico Pro-Nuntio, se
quentia decernimus. A dioecesi Eldoretensi territorium separamus
civilis districtus, quem Turkana appellant, eoque novam praefecturam
apostolicam constituimus, ab urbe vulgo Lodwar per vulgus cognomi
nata Loduarinam appellandam, eamque curis committimus sodalium
Societatis Sancti Patricii pro Missionibus ad Exteros. Decernimus
praeterea ut hae Litteras Nostrae ad effectum adducantur, eo curante
qui tempore exsecutionis Apostolicae Nuntiaturae in Chenia praesit,
vel quidam alius rite delegatus sacerdos. Qui autem negotium perfece
rit, congrua documenta exarabit eaque ad Sacram Congregationem de
Propaganda Fide quam primum mittet, de more signata sigilloque
impressa.
Acta Pauli Pp. VI 317
Hanc yero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni
tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta,
eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undecimo mensis Ianuarii, anno
Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri
quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN
S. R. E. Cancellarius 8. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
• ffi Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVI, n. 69.
II
BAFIANAE
Quae erat praefectura apostolica Bafiensis in dioecesium ordinem redi
gitur, « Banana » nomine.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Adorandi Dei Filii Vicarius et Procurator, quibus numen aeternum
summam Ecclesiae sanctae dedit, nihil profecto sanctius, nihil sollem
nius, nihil religiosius umquam duximus, quam ut illum ignem in morta-
318 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
lium pectoribus omni arte accenderemus, quem Ille huc excitaturus de
scendit, et excitari vehementissime optavit. Sine enim hac amoris flamma
non modo omnia circum squalent, sed nec homo potest aut ad immor-
talem patriam tendere, aut aeternae tranquillitatis portum tenere.
Quam ob rem, cum praefectura apostolica Bafiensis, ob insomnes Soda
lium Congregationis Sancti Spiritus sub tutela Immaculati Cordis
Beatissimae Virginis Mariae magna ceperit incrementa, maioraque
capere posse praevideatur, visum est opportune fieri, si eadem ad
gradum dioecesis attolleretur : per hoc enim remur cum meritam lau
dem tribui iisdem Sodalibus, quos diximus, tum etiam animum addi
novum ad sanctissimam fidem nostram propagandam. Quae cum ita
sint, audito venerabili Fratre Aloisio Poggi, Archiepiscopo titulo
Forontonianensi atque in Camerunensi Republica Apostolico Pro-Nun-
tio, item Sacrae Congregationis Christiano Nomini Propagando rogata
sententia, haec quae sequuntur decernimus et statuimus. Praefectu
ram apostolicam Bafiensem ad dignitatem dioecesis evehimus, cogno
mine Bafianae, quam iisdem dilectis Filiis e Congregatione Sancti
Spiritus sub tutela Immaculati Cordis Beatissimae Virginis Mariae
gubernandam concredimus. Erit autem eadem suffraganea archidioe
cesi Yaundensi, ad normam iuris. Cathedra episcopalis magisterii in
templo principe ponetur civitatis Bafiae, in qua urbe Episcopus domi
cilium collocabit, ut in capite dioecesis. Qui praeterea, si Canonicorum
collegium condi nequeat, Consultores dioecesanos eliget, ut consilio,
opere in negotiis maioribus assistant; atque Seminarium condet, quo
pueri bonae spei, qui ad sacerdotium vocentur, excipi possint. Cetera,
iura et onera cleri et populi respicientia, regimen, hisque similia,
Iure Canonico regantur. Ceterum, quae iussimus, venerabilis Frater
Aloisius Poggi ad exitum adducere studeat, vel quem ille delegaverit.
Re autem acta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sa
cram Congregationem cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni-
Acta Pauli Pp. VI 319
tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta,
eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undecimo mensis Ianuarii,
anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus
Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN
8. R. E. Cancellarius 8. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco © Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVI, n. 67.
III
NAIROBIENSIS - ELDORETENSIS - KISUMUENSIS (NAKTJRENSIS)
Quibusdam territoriis detractis ab Ecclesiis Nairobiensi, Eldoretensi, atque
Kisumuensi, nova dioecesis constituitur « Nakurensis » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quam curam sollicitus pater familias in filiorum utilitates intendit,
quibus sane nihil, ne oculos quidem, carius habet, eandem profecto Nos
et multo graviorem habemus, quibus non una familia, aut populus, aut
natio singularis commissa est gubernanda, sed omnis Christi plebs, seu
«gens sancta» (Ptr. 1, 2, 9,), late diffusa in omnes undique partes;
cuius necessitatibus si quid cotidie providerimus et perspexerimus,
quantum res poscit vel condicio rerum exigit, iam Christi iussioni de
recte pascendo grege Nos satis fecisse gaudemus. Quam ob rem, cum
Sacra Congregatio Christiano Nomini Propagando, post auditum vene
rabilem Fratrem Vidonem Dei Mestri, Archiepiscopum titulo Tusca-
miensem atque olim in Kenya Pro-Nuntium Apostolicum, item sacros
Praesules locorum, quos res interesset, censuerit bene fieri, si detractis
territoriis nonnullis a circumscriptionibus ecclesiasticis Nairobiensi,
Eldoretensi, atque Kisumuensi, nova ibi loci conderetur dioecesis,
320 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Nos re bene reputata, haec quae sequuntur decernimus atque iubemus. Territoria vulgari lingua Nakuru District et Kericho District cognominata a tribus illis Ecclesiis separamus, eaque in novae dioecesis formam redigimus, ab urbe principe Districtus Nakuru Nakurensis appel-landae, eamque curis Sodalium Societatis Sancti Patricii pro Missionibus ad Exteros committimus gubernandam atque moderandam. Quos quidem patèrne hortamur ut nihil omnino omittant laboris finibus christiani regni propagandis. Hanc novam Ecclesiam suffraganeam facimus metropolitanae Sedi Nairobiensi, ad normam iuris. Ad cetera autem, quae sive regimen respiciant, sive cives, sive res novae dioecesis, similia, praescripta Codicis Iuris Canonici ad amussim serventur. Item documenta et acta, quae ad modo conditam Sedem pertinent, ad eius Curiam episcopalem cito mittantur, inque tabulario rerum religiosarum diligentissime serventur. Ceterum, quae per has Litteras mandavimus, ille exsequi curabit, qui tempore exsecutionis munere Pro-Nuntii seu Nuntii fungetur, vel quem ipse legaverit. Re vero acta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem Christiano Nomini Propagando cito mittet.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis effieacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undecimo mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIÁNIAN S. R. E. Cancellarius S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
B Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 8.
Acta Pauli Pp. VI 321
IY
BACIENSIS
(SUBOTICANAE)
Apostolica administratio Baciensis ad dioecesis gradum tollitur, « Subo-
ticanae » cognomine.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Praeclarissima Pauli exempla sequentes, quem sane tanta urgebat
Christi caritas, ut diu noctuque Ecclesiarum, quas condidisset, cura
atque sollicitudine paene conficeretur (cf. 2 Cor., 11, 28), Nos etiam^
quos summi numinis providentia « multarum gentium » patrem consti
tuit (cf. Gen., 17, 5), et aeternarum rerum procuratores, omni opera et
ope annitimur ut omnibus, quotquot christiano nomine censentur, quam
plurimum prodesse queamus; quasi enim Auctus, Christi verba littus
animi subeunt, iubentis Nos gregem, quem redemit, sanctissime custo
dire. Quam ob rem, cum in Administratione Apostolica Baciensi res
catholica nonnihil profecerit, cuius rei est argumentum quod ibi et
Curia iam instructa sit, et sacrum Seminarium conditum pueris exci
piendis quos Deus ad Sacerdotium vocaverit, cetera, petiit venerabilis
Prater Matthias Zvekanovic, Episcopus titulo Burciensis atque Admi
nistrator Baciensis ut ea circumscriptio in dioecesis formam redige
retur. Nos autem, re bene considerata, consilio exquisito a venerabili
Fratre Mario Cagna, Archiepiscopo titulo Heracleensi in Europa et
in Iugoslavia Apostolico Delegato, praetereaque Coetu Episcoporum
eiusdem Nationis quid sentiret audito, haec quae sequuntur decerni
mus atque statuimus. Administrationem Apostolicam Baciensem dioece
sium numero adscribimus, Suboticanam nomine, servatis finibus, ut
hucusque fuere ; cuius erit caput atque Episcopi domicilium urbs Subo-
tica, templum autem cathedrale illud, quod est Sanctae Teresiae Abu-
lensi sacrum, cum debitis iuribus. Erit vero nova Sedes cathedralis
recto Apostolicae huic Sedi subiecta, donec aliter provideatur; atque
beatum Paulum apostolum primum patronum habebit, alterum vero
ab eo Cor Immaculatum Beatae Mariae Virginis. Decernimus etiam ut
in nova dioecesi cathedrale Canonicorum collegium constituatur, sive
21 - A. A. S.
322 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
caerimoniarum causa, sive consiliis Episcopo dandis eidemque iuvando ;
tamen, usquedum hoc fieri nequeat, Consultores dioecesani deligantur,
qui sacro eorum Praesuli assistant. Mensam episcopalem constituent
Curiae emolumenta atque fidelium collationes. Regimen, administratio
Ecclesiae Suboticanae, electio Vicarii Capitularis, sede vacante, hisque
similia omnia ad leges Iuris Canonici temperen tur. Ceterum, haec quae
statuimus, venerabilis Frater Marius Cagna, quem nominavimus, exse
qui studebit, vel quem ille delegaverit. Re vero acta, documenta exaren
tur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis
cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni
tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta,
eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto et vicesimo mensis Ianua
rii, in Conversione Sancti Pauli Apostoli, anno Domini millesimo non
gentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONPALONIERI
S. R. E. Cancellarius S. Congr. Pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
Loco @ Plumbi
In Ap. Cane. tab. vol. CXXVI, n. 7J¡.
Acta Pauli Pp. VI 323
V
PERAMIHOËNSIS - IRINGAËNSIS (NJOMBENAE)
Seiunctis a circumscriptionibus ecclesiasticis Peramihoënsi et Iringaënsi
nonnullis territoriis, nova constituitur dioecesis, nomine « Njombena ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Sicut solliciti patrisfamilias, qui caritatem suavitatemque in natos
aeque partitur, haud inani sane laetitia animus Noster perfunditur,
quotiens alia ex aliis nascitur dioecesis et Ecclesia sancta, fines suos
quotidie proferens, novas gentes ad Christi legem amplectendam mori
busque servandam suaviter allicit. Cum ergo Sacrum Consilium Chri
stiano Nomini propagando, de sententia venerabilis Fratris Vidonis
Dei Mestri, Archiepiscopi titulo Tuscamiensis atque iam Apostolici in
Africa Orientali Delegati, post auditos quoque venerabiles Fratres
Hermannum Spiess, Episcopum titulo Cemerinianensem atque Abba
tem nullius Peramihoënsem, necnon dilectum Filium Atilium Marinan -
geli, Administratorem Apostolicum Iringaënsis dioecesis, cupiens chri
stifidelium utilitati inservire, a Nobis petierit ut, detractis a Perami
hoënsi et Iringaënsi Ecclesiis quibusdam territoriis, nova ibidem dioe
cesis excitaretur, censuimus admotis precibus esse concedendum. Sup-
pleto igitur eorum consensu qui aliquod ius in hoc negotio haberent, de
summa Nostra et apostolica auctoritate haec, quae sequuntur, decer
nimus et iubemus. Partem boreo-occidentalem territorii Abbatiae nul
lius Peramihoënsis necnon partem austro-occidentalem territorii dioe
cesis Iringaënsis, vulgo <x Njombe District » cognominatas, ab iisdem
circumscriptionibus ecclesiasticis seiungimus, atque ex eo novam dioe
cesim constituimus, Njombenam ab urbe principe appellandam. Novae
circumscriptionis sedem Episcopus ponet in urbe cui nomen (( Njombe »
et, ut aequum est, iis omnibus iuribus utetur et privilegiis quibus resi
dentes Episcopi per terrarum orbem fruuntur, oneribusque congruis
obligabitur. Sive dioecesis Njombena praeterea sive eius Praesul Sedi
metropolitanae Daressalaamensi subicientur tamquam suffraganei. Quod
autem ad regimen et administrationem attinet, ea serventur quae Codex
324 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Iuris Canonici statuit et peculiares leges quas Sacra Congregatio de
Propaganda Fide dederit. Permittimus tamen ut ob locorum atque tem
porum adiuncta, Canonicorum loco Consultores dioecesani ab Episcopo
deligantur qui ei consilio et opere assint. Ceterum quae per has Litteras
mandavimus exsequenda is curabit qui, eo tempore quo negotium agen
dum erit, Apostolicam in Africa Orientali Delegationem regat, vel per
se ipse vel per alium, factis ad id necessariis facultatibus. Re autem
peracta, idem documenta exarari iubebit eademque sinceris exemplis
ad Sacram Congregationem Fidei Propagandae cito mittet.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni
tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta,
eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die decimosexto mensis Februarii,
anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus
Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN
S. R. E. Cancellarius S. Congr. de Prop. Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
& Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton, Proton. Apost.
Loco £8 Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 7.
Acta Pauli Pp. VI 325
NUNTIUS GRATULATORIIS
Ad E.mum P. D. Iacobum Carolum S. R. E. Cardinalem Me Guigan, Ar
chiepiscopum Torontinum, decem lustra implentem ex quo sacerdotio est
auctus.
Quoniam honor sacrorum Antistitum honor semper est primi ex
fratribus et oecumenici Ecclesiae Pastoris, idcirco auditu fuit Nobis
perquam iucundum in eo iam esse, ut tu, dilecte Fili Noster, quinqua-
gies redeuntem anniversariam memoriam celebres albo signandi lapillo
diei, quo sacerdotii honore auctus es, et illius paulo postea subsecuti,
quo, florens iuvenibus annis et desideriis sanctis, Eucharistico sacro
Utaturus Domini altare scandisti.
Haud dubie tu pro tua modestia velles commem orationem huiusmodi
privatim agere, meditationibus aeternarum rerum pie vacans, atque
religioso mentis obsequio repetere hactenus a te emensa vitae spatia,
enumerare claros exanclatos pro Deo et Ecclesia labores, tecum repen
dere beneficia caelestia, haud parva numero et pondere, quibus longum
annorum tuorum curriculum conspersum est. At decet etiam commu
nione et societate aliorum natalem sacerdotii tui percoli et honorari.
Ut aequum est, plurimi officiis certabunt, ut felicitatem fausti
eventus participent, cum meritorum tuorum amplitudo sane id postu
let, ut sollemnibus istis in adiunctis rerum pietatis et amoris signi
ficationibus te colant, atque de benef actis a te acceptis se gratos
profiteantur.
Nos vero, qui paterno admodum animo erga te afficimur, equidem
in tam praeclara occasione benevolentiam et egregiam existimationem
Nostram aperte testatam volumus. Neque autem desunt flagrantibus
ominibus et votis gratulationes Nostrae, sincero pectore promptae.
Inter alia hoc nominatim tuae laudi ducitur, quod Reginatensis
sacer Pastor ac postea ab anno MCMXXXIV Torontinus Archiepiscopus
gregis tibi commissi patris, ductoris, doctoris munus diligenter et sol
lerter gessisti, et peculiari quodam obsequio Apostolicam hanc Sedem
prosecutus es. Quod cum esset prorsus commendatione et praemio
dignum, fel. mem. Decessor Noster Pius XII te in Collegium Purpu
ratorum Patrum sapienti consilio cooptare voluit.
Gratulantium igitur chorum quasi praeeuntes, cuncta fausta, feli
cia, vero profectui tuo de virtute in virtutem a cunctorum bonorum
Datore et Largitore tibi enixe precamur.
326 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Id praesertim oramus et cupimus, ut animo et corpore reflorentem
diu te sospitet, ut divitiis bonitatis suae ac solaciis perpetuis te recreet.
Ita fiet, ut illud quod gentilicium insigne praemonstrat, generoso
conatu magis magisque excogites, retineas et ore et opere perficias :
(( Ambulate in dilectione », qua nihil potest esse potius, nihil amabilius
et ad petendum avidius, quia « Deus caritas est, et qui manet in cari
tate in Deo manet w.1
Tibi denique, Dilecte Fili Noster, solertissimo Antistiti Coadiutori
tuo, eiusque Auxiliaribus, gregique universo, cui sacer pastor consulis,
Apostolicam Benedictionem, praecipuae caritatis Nostrae pignus, per
amanter impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis, die x mensis Maii anno MCMLXVIII, Ponti
ficatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
ALLOCUTIONES
I
Christifidelibus coram admissis Beatissimus Pater gaudium ac spem pan
dit, accommodationis, non eversionis, recolens operam navandam, iuxta
Oecumenici Concilii decreta. *
Diletti figli e figlie,
La vostra visita Ci riempie di gaudio e di speranza. Possiamo far
Nostre le parole, che servono di titolo alla celebre Costituzione conci
liare Gaudium et spes. Di gaudio, perché vi vediamo così numerosi :
oggi la basilica di San Pietro non basta a contenere i Nostri visitatori,
così che siamo obbligati a suddividerli in tre Udienze distinte; questa
affluenza è per Noi motivo di gioia ; vediamo in essa quasi un riflesso
biblico : « Tutti costoro si sono raccolti d'intorno a te, Gerusalemme
i tuoi figli verranno da lontano e le tue figlie sorgeranno da ogni lato.
Allora guarderai, e per l'affluire della gente resterà meravigliato e si
allargherà il tuo cuore ... » . x E qualche cosa che supera il fenomeno
turistico è evidente in questa concentrazione non facile, non comoda,
1 i Io. 4, 16. * Die 25 mensis aprilis a. 1968. 1 Is. 60, 4-5.
Acta Pauli Pp. VI 327
che nulla vi offre, se non la grata consapevolezza d'essere qui, cioè al
centro non solo geografico della Chiesa, ma al punto canonico, storico
e visibile, spirituale e mistico della sua prodigiosa e commovente unità;
qui dove è la tomba dell'Apostolo, che Cristo pose a fondamento della
sua misteriosa costruzione, la Chiesa; qui dove è così bello incontrarsi
con gente d'ogni paese, e sapersi tutti fratelli, tutti fedeli, tutti uniti
dalla medesima fede e dalla medesima carità, cioè tutti cattolici. E
questa scena non è casuale, non è comandata, ma da voi spontanea
mente voluta, e non già per dare o vedere spettacolo, ma per pregare,
per avere una parola e una benedizione da Noi, che non mai come in
questa e altre simili circostanze sentiamo la pochezza della Nostra
umana persona e la grandezza della Nostra qualifica di Vicario di
Cristo.
Attestato di filiale adesione alla Chiesa
Gaudio perciò, gaudio grande Ci procurate; e non mai stanchi di
ammirare la visione dei Nostri pellegrini e dei Nostri visitatori, ren
diamo grazie al Signore con le parole di Davide : « Il popolo ch'è qui
io l'ho visto con grande gioia offrire a Te i suoi d o n i » : 2 i doni della
sua fede e della sua pietà.
E col gaudio la speranza : la speranza che cotesta presenza valga
molte cose per la causa del regno di Dio, cioè quella di Cristo, della
sua Chiesa e delle vostre stesse persone. Vi diremo una parola che deve
farvi pensare : abbiamo bisogno di voi ! Siete certo qua venuti per
fare atto di fede, per dare alla Chiesa un attestato della vostra filiale
adesione, per confermare i vostri propositi di vita cristiana. Ebbene,
di cotesti doni spirituali Noi abbiamo bisogno. Della vostra risvegliata
coscienza cattolica, della vostra fedeltà alla santa Chiesa di Dio.
Questo sembra ovvio, e già scontato dalla devozione religiosa e dalla
sincerità di sentimenti che qua vi conduce; ed è questa la Nostra spe
ranza a vostro riguardo.
Perché, voi sapete, l'ora storica e spirituale, che la Chiesa sta
attraversando, specialmente in alcuni Paesi, non è serena; e ciò è
per i Pastori della Chiesa e per Noi motivo di viva apprensione e
talora di grande amarezza. E ciò non solo perché tutto il mondo
moderno va staccandosi dal senso di Dio, tutto preso com'è dalla ric
chezza delle sue conquiste nel campo scientifico e tecnico ; non già che
2 1 Par. 29, 17.
328 Acta Apostolicae Sedis Commentarium Officiale
queste esigano « la morte di Dio », come qualcuno ha detto con infelice
espressione; esigano cioè una mentalità atea e lontana da ogni reli
gione ; tali progressi caratteristici del mondo moderno esigerebbero
piuttosto un più alto, più penetrante, più adorante senso di Dio, una
religione più pura e più viva, sui fastigi del sapere umano ; non solo,
diciamo, per questa pratica apostasia religiosa tanto diffusa, ma anche
e, per rapporto alla sensibilità di chi ha responsabilità nella Chiesa,
specialmente per l'inquietudine che turba alcuni settori dello stesso
mondo cattolico.
Aggiornamento e rinnovamento, non eversione
Non è cosa ignota. Dopo il Concilio la Chiesa ha goduto, e sta tut
tora godendo, d'un grande e magnifico risveglio, che a Noi per primi
piace riconoscere e favorire; ma la Chiesa ha anche sofferto e soffre
ancora per un turbine di idee e di fatti, che non sono certo secondo lo
Spirito buono e non promettono quel rinnovamento vitale, che il Con
cilio ha promesso e promosso. Un'idea a doppio effetto si è fatta strada
anche in certi ambienti cattolici: l'idea del cambiamento, che ha
preso il posto per alcuni dell'idea dell'aggiornamento, presagito da
Papa Giovanni di venerata memoria, attribuendo così, contro l'evi
denza e contro la giustizia, a quel fedelissimo Pastore della Chiesa
criteri non più innovatori, ma talvolta perfino eversivi dell'insegna
mento e della disciplina della Chiesa stessa.
Vi sono molte cose che possono essere corrette e modificate nella
vita cattolica, molte dottrine che possono essere approfondite, inte
grate ed esposte in termini meglio comprensibili, molte norme che
possono essere semplificate e meglio adattate ai bisogni del nostro
tempo ; ma due cose specialmente non possono essere messe in discus
sione : le verità della fede, autorevolmente sancite dalla tradizione e
dal magistero ecclesiastico, e le leggi costituzionali della Chiesa, con
la conseguente obbedienza al ministero di governo pastorale, che
Cristo ha stabilito e che la saggezza della Chiesa ha sviluppato ed
esteso nelle varie membra del corpo mistico e visibile della Chiesa
medesima, a guida ed a conforto della multiforme compagine del
Popolo di Dio. Perciò : rinnovamento, sì; cambiamento arbitrario, no.
Storia sempre viva e nuova della Chiesa, sì ; storicismo dissolyitore
dell'impegno dogmatico tradizionale, no; integrazione teologica se
condo gli insegnamenti del Concilio, sì; teologia conforme a libere
teorie soggettive, spesso mutuate a fonti avversarie, no; Chiesa aperta
Acta Pauli Pp. VI 329
alla carità ecumenica, al dialogo responsabile, e al riconoscimento dei
valori cristiani presso i fratelli separati, sì ; irenismo rinunciatario
alle verità della fede, ovvero proclive ad uniformarsi a certi principii
negativi, che hanno favorito il distacco di tanti fratelli cristiani dal
centro dell'unità della comunione cattolica, no ; libertà religiosa per
tutti nell'ambito della società civile, sì, come pure libertà di adesione
personale alla religione secondo la scelta meditata della propria co
scienza, sì; libertà di coscienza, come criterio di verità religiosa, non
suffragata dalla autenticità d'un insegnamento serio e autorizzato, no^
e così via.
Perciò, figli carissimi, la Chiesa ha bisogno oggi del vostro discerni
mento e della vostra fedeltà. Ed è questa la speranza, che Ci porta,
con grande Nostra consolazione, la vostra visita. La Chiesa ha bisogno
della lucidità di spirito dei suoi figli ; ha bisogno della loro amorosa
e ferma fedeltà. Ci portate voi, carissimi, questa chiarezza di idee in
ordine al rinnovamento della vita della Chiesa? Ci portate il grande,
il prezioso, il carissimo dono della vostra fedeltà? Noi lo speriamo
paternamente.
E perciò, con l'animo pieno di gaudio e di speranza, tutti di grande
cuòre vi benediciamo.
II
Calendis maiis habita in Vaticana Basilica quamplurimis christifidelibus,
S. Ioseph Opificis die festo recurrente. *
Diletti figli e figlie,
Eccoci a celebrare insieme il primo maggio, la festa del lavoro.
È una festa nuova, che ha trovato posto nel calendario religioso in
questi ultimi tempi; ed è chiaro che la Chiesa, introducendola nella
serie delle sue sacré celebrazioni, manifesta un'intenzione redentrice,
quasi un desiderio di ricupero, e certamente uno scopo santificatore.
S'era prodotto un distacco in questi ultimi secoli fra la psicologia del
lavoro è quella religiosa, un distacco che ha avuto grandi ripercussioni
sociali, e che ancora tiene lontane dalla fede tante folle di uomini e di
donne, che fanno del lavoro non solo la loro professione, ma altresì la
loro qualifica spirituale, l'espressione della loro suprema concezione
della vita, in opposizione a quella cristiana. È questo uno dei più
* Die 1 mensis maii a. 1968.
330 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
grandi malintesi della società moderna, e che tutti oramai dovrebbero
sapere risolvere da sé, non solo a lode della verità, ma a tutto vantag
gio altresì del lavoro stesso e dei lavoratori, che della fatica e dell'atti
vità produttiva portano nella loro vita l'impronta distintiva.
Infatti, per ciò che riguarda il lavoro, il pensiero cristiano, e per
esso la Chiesa, lo considera come espressione delle facoltà umane, e
non soltanto di quelle fisiche, ma altresì di quelle spirituali, che impri
mono nell'opera manuale il segno della personalità umana, e perciò
il suo progresso, la sua perfezione e alla fine la sua utilità economica
e sociale. Il lavoro è l'esplicazione normale delle facoltà umane, fisiche,
morali, spirituali ; e riveste perciò la dignità, il talento, il genio perfet
tivo e produttivo dell'uomo. Ne esplica la sua fondamentale pedagogia,
ne segna la statura del suo sviluppo. Obbedisce al disegno primigenio di
Dio creatore, che volle l'uomo esploratore, conquistatore, dominatore
della terra, dei suoi tesori, delle sue energie, dei suoi segreti. Non è
perciò il lavoro, di per sé, un castigo, una decadenza, un giogo di
schiavo, come lo consideravano gli antichi, anche i migliori; ma è
l'espressione del naturale bisogno dell'uomo di esercitare le sue forze
e di misurarle con le difiìcoltà delle cose, per ridurle al suo servizio ;
è l'esplicazione libera e cosciente delle facoltà umane, delle mani del
l'uomo guidate dalla sua intelligenza. Ë nobile perciò il lavoro, e, come
ogni onesta attività umana, è sacro.
Qui, fra le tante, due interrogazioni fermano il facile corso di
questi pensieri. E cioè : che cosa dobbiamo dire del lavoro quando esso
è pesante, oppressivo, inetto a raggiungere il suo primo risultato, il
pane, la sufficienza economica per la vita? quando serve ad accrescere
l'altrui ricchezza con lo stento e la miseria propria? quando si mani
festa indice, e quasi suggello d'insuperabili e intollerabili sperequa
zioni economiche e sociali? La risposta teorica è facile, anche se nella
pratica è spesso assai difficile; ma è risposta forte della sofferenza
umana, una forza alla fine vittoriosa : bisogna rivendicare al lavoro
condizioni migliori, progressivamente migliori ; bisogna assicurare al
lavoro una sua giustizia, che cambi al lavoro il suo volto dolorante e
umiliato, e gli renda un volto veramente umano, forte, libero, lieto,
irradiato dalla conquista dei beni non solo economici, sufficienti ad
una vita degna e sana, ma altresì dei beni superiori della cultura,
del ristoro, della legittima gioia di vivere, e della speranza cristiana.
Molto è già stato fatto in questo senso, ma altro resta ancora da
fare. Le grandi Encicliche pontifìcie hanno alzato voce alta e grave
Acta Pauli Pp. VI 331
a tale riguardo; e così quella dei Pastori e dei Maestri e degli Espo
nenti del Laicato cattolico. Noi oggi ricordiamo queste magistrali
parole, come quelle in cui risuona Peco dei nostri testi liturgici. La
Chiesa così onora il lavoro, e cammina anch'essa, non certo alla
retroguardia, sulla via maestra della civiltà del nostro tempo.
L'altra questione, che sorge spontanea parlando del lavoro, è quella
relativa alla nuova forma, che ha assunto il lavoro moderno, la forma
industriale, quella delle macchine, quella della produzione massiccia,
quella che ha trasformato la nostra società, marcando la distinzione e
l'opposizione delle classi sociali. Che cosa diremo? si è tanto detto,
scritto, operato su questo tema, che non vorremmo apparire sempli
cisti nelle Nostre risposte. Ma voi conoscete l'elementare semplicità
di questo Nostro colloquio. La prima risposta è questa : la Chiesa am
mira e incoraggia questa potente espressione del lavoro moderno : per
ché mira a moltiplicare i beni economici in modo che tutti ne possano,
in sufficiente misura, godere; e perché, potenziato dalla macchina, il
lavoro è diventato meno gravoso sulle spalle dell'uomo. Potremmo
anche dire : perché, organizzato com'è, il lavoro moderno produce
nuovi rapporti sociali, nuova solidarietà, nuova amicizia fra chi vi
attende, fra i lavoratori specialmente; e ciò è un bene, se davvero la
solidarietà dell'amore li unisce e conferisce alla società un tessuto di
rapporti umani più compatti e più coscienti; cioè li associa nella
confluenza dapprima delle categorie proprie alle indispensabili divi
sioni funzionali del lavoro complesso e organizzato da compiere, e poi
della tutela dei comuni interessi ; ma insieme li forma alla concezione
organica della società, che non deve risultare dall'urto di contrastanti
e irriducibili avidità, ma dall'armonia dialettica della collaborazione
ad un ordine giusto per tutti e della partecipazione ad un bene comune
razionalmente distribuito. Speranza questa ancora in gran parte, ma
anche realtà, che va maturandosi là dove la visione cristiana della
società e il concetto sacro della persona umana, quale soltanto il
Vangelo può alla fine definire e difendere, guadagnano la mentalità del
moderno progresso.
Quante cose avremmo ancora da dire! ma questa risulta quasi da
sé : la religione sta alla radice e sta al vertice del processo che fa gran
deggiare sia il concetto, che la realtà del lavoro. Essa ha una sua
dottrina anche per l'aspetto di fatica e di pena, che il lavoro non perde
mai, e ricordandone l'infelice origine,1 ne rammenta il felice e sublime
1 Cfr. Gen. 3, 19.
332 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
epilogo, il suo valore redentivo; 2 e quasi P insegnamento non bastasse
a persuaderci dell'onore e dell'amore che al lavoro umano noi dobbia
mo, essa, la nostra religione, un esempio e un protettore oggi ci offre,
l'umile e grande San Giuseppe, maestro d'opera a quel Cristo dalle
cui mani divine l'opera della creazione e della redenzione sortì. Vene
riamo Giuseppe, il fabbro di Nazareth ; e nel suo nome salutiamo e
benediciamo oggi tutti i Lavoratori.
E siccome, in un modo o in un altro, tali siete voi tutti, di cuore
tutti vi benediciamo.
III
Christifidelibus in Vaticana Basilica coram admissis Beatissimus Pater
nuntiat Se proximo mense augusto Bogatam iter facturum, ut Eucharistico
Internationali Coetui intersit. *
Diletti figli e figlie,
Quest'oggi avremo per tema del settimanale discorso ai Nostri
visitatori l'annuncio d'un Nostro viaggio che, a Dio piacendo, Ci por
terà a Bogota, in Colombia, nel prossimo agosto, per assistere alla
conclusione del Congresso Eucaristico internazionale, che sarà colà
celebrato e sarà presieduto, com'è stato già pubblicato, dal Nostro
Legato «a latere» il Cardinale Lercaro; e per aprire subito dopo
la Conferenza generale dei Vescovi dell'America Latina. Un viaggio,
come ormai è Nostro costume, molto rapido, in aereo, e molto breve,
di due o tre giorni. Si tratta di due grandi avvenimenti, propri della
vita della Chiesa; in onore, il primo, del (( Mysterium fidei », dell'Eu
caristia cioè, che, riproducendo il sacrificio redentore di Cristo, rea
lizza la sua sacramentale presenza, e, nello stesso tempo, come ci
ricorda il Concilio, significa e celebra l'unità della Chiesa ; 1 in favore,
il secondo, della efficienza gerarchica e comunitaria della Chiesa stessa
nei territori vasti e vàri dell'America Latina. Due avvenimenti reli
giosi ed ecclesiali di eccezionale importanza, ai quali Ci sembra non
possa mancare la Nostra umile, ma personale presenza, oggi, che i
moderni prodigiosi mezzi di trasporto la rendono possibile. Dobbiamo
anche notare che inviti ufficiali dei Nostri Fratelli nell'Episcopato e
dei Nostri figli nella comunione della fede e della carità hanno
2 Cfr. Matth. 5, 6. * Die 8 mensis maii a. 1968. 1 Cfr. Decr. de oecumenismo Unit. redini., n. 2.
Acta Pauli Pp. VI 333
amabilmente costretto il tradizionale riserbo del Papa a non allon
tanarsi dalla sua sede; e che simultanei inviti pressanti e cortesi delle
Autorità civili Ci aprono iL cammino e Ci consentono il soggiorno in
quel Paese ospitale ed amico, ch'è la Colombia. E per vero dire una
lunga serie di Paesi dell'America Latina hanno a Noi rivolto calorose
ed autorevoli chiamate ad una Nostra visita, in occasione di questo
primo viaggio d'un Papa in quel continente; ma che purtroppo, con
Nostro sincero rammarico e con viva sensibilità della cortesia di tali
inviti, non potremo materialmente soddisfare, se non con spirituale e
riconoscente adesione.
Questo Nostro nuovo viaggio offre motivo di qualche interesse per
i cercatori di notizie e per gli osservatori degli avvenimenti esteriori ;
ma per Noi costituisce un fatto singolare nella vicenda storica contem
poranea e futura della Chiesa; ed è per questa ragione che lo propo
niamo a qualche vostra spirituale riflessione.
La prima riflessione ripete quella provocata dalle Nostre prece
denti peregrinazioni : il Papa viaggia. Che vuol dire? Vuol dire, in
nanzi tutto, una sua riacquistata libertà di movimenti, che può essere
iscritta in attivo delle sue presenti condizioni storiche e politiche;
vuol dire ancora che la mobilità propria del costume moderno si
insinua anche nelle abitudini piuttosto statiche della vita pontifìcia,
non del tutto estranea perciò ai ritmi delle presenti fluttuazioni
umane ; e vuol dire, ed è ciò che più importa, che le vie del mondo sono
aperte, anche logisticamente, al ministero del Papa : questo è molto
significativo ed importante, e forse, con l'andar del tempo, potrà
produrre notevoli cambiamenti nell'esercizio pratico del suo ufficio
apostolico ; già ne avvertiamo i sintomi nel moltiplicarsi degli inviti,
che Ci provengono da ogni parte del mondo, non certo a profitto della
regolarità e dell'intensità del Nostro lavoro in sede romana. L'avve
nire risponderà. Ma fin d'ora la semplice ipotesi d'una maggiore faci
lità di spostamenti locali della persona e dell'attività del Papa lascia
intravedere una più intensa eventuale circolazione di carità nella
Chiesa, resa possibile da un fenomeno di maggiore evidenza della sua
unità e della sua cattolicità.
Ma lasciamo questi sogni, o presagi che siano. E fermiamo la Nostra
riflessione sul Congresso Eucaristico internazionale, al quale Ci pro
poniamo di partecipare. Non è la solennità esteriore che colà Ci attira,
sebbene anch'essa abbia un suo altissimo valore, sia per l'intenzione
334 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cultuale che la suscita, sia per l'edificazione corale, che intende pro
durre nella folla partecipante al Congresso. È l'affermazione del Mi
stero eucaristico che colà Cimatura; una affermazione che vorrebbe
essere, se possibile, universale; e che, in ogni modo, vuole consolidare
fortemente ed esprimere, in forma inequivocabile, la fede di tutta la
santa Chiesa cattolica nella triplice virtù santificatrice dell'Eucaristia :
la memoria, che dev'essere in noi incancellabile e palpitante, della pas
sione redentrice di Cristo ; il prodigio reale della presenza sacramentale
di Cristo, che vive, convive con la sua Chiesa, la fiancheggia, la sostiene,
l'alimenta, la compagina a sé, la unisce, la caratterizza, la sublima, la
inebria ; il preludio escatologico, infine, la promessa cioè della parusia
ed il pegno propri dell'Eucaristia, del finale e sfolgorante ritorno di
Cristo al termine della storia presente dell'umanità.2
Questo C'interessa, a conferma odierna della dottrina eucaristica,
dottrina capitale nella Chiesa, nei confronti della inettitudine, della
ambiguità, degli errori, di cui soffre qualche parte della generazione
nostra rispetto al Mistero centrale dei nostri altari. Il Congresso Euca
ristico rimette sulle labbra Nostre e di quanti saranno nella nostra
comunione la professione di Pietro : « Signore, e a chi andremo noi?
Tu solo hai parole di vita eterna » . 3
E C'interessa che questa affermazione religiosa si celebri in quell'Ame
rica Latina, che Ci è carissima; per la sua professione cattolica, per
la grande schiera dei suoi Vescovi, per il risveglio di carità sociale che
anima i buoni cattolici di quel continente, per i bisogni spirituali di
quelle popolazioni, per i mirabili sforzi pastorali oggi colà operanti,
per le folle di poveri, di umile gente, che attendono una nuova e prov
vida giustizia civile, per la pace e la prosperità cristiana di quell'im
menso mondo Latino-Americano, al quale va fin d'ora il Nostro saluto
e la Nostra Benedizione.
2 Cfr. nella Liturgia : O sacrum convivium, ecc. ; Vonìer, La chiave della dottrina
eucaristica, p. 31. 3 Io. 6, 69.
Acta Patiti Pp. VI 335
IV
Moderatoribus Pont. Operum Missionalium, Romae annuum Coetum
habentibus. *
Venerabili Fratelli e diletti figli,
È per Noi motivo di soddisfazione intrattenerci anche quest'anno
con voi, che siete i responsabili delle Pontifìcie Opere Missionarie. Vi
ringraziamo del pensiero delicato che avete avuto, di non terminare
il vostro annuale appuntamento senza venire prima a porgere il vostro
omaggio al Vicario di Cristo e ricevere il conforto della sua parola.
Lo facciamo ben volentieri, Venerabili Fratelli e diletti figli.
Ma non vogliate misurare dalla familiarità e brevità di questo
Nostro colloquio tutta la stima, l'affetto e la fiducia che nutriamo per
voi e per la vostra opera. Conosciamo abbastanza bene il vostro zelo,
le vostre aspirazioni, le vostre difficoltà, e soprattutto lo spirito ani
matore della vostra instancabile attività per potervi senz'altro assicu
rare che seguiamo lo svolgimento del vostro lavoro con la più grande
benevolenza e col più vivo interesse.
I temi, che hanno formato l'oggetto delle vostre discussioni in
questi giorni, Ci consentono di riscontrare ancora una volta l'impor
tanza del contributo che voi date alle esigenze quotidiane di vita e di
organizzazione delle Missioni. Non solo. Ma conosciamo altresì gli sforzi
generosi che state facendo per aggiornare continuamente le Pontificie
Opere, affinché possano così conservare in pieno la loro attualità ed
efficienza. In tal modo voi offrite al Papa e alla Santa Sede la possibilità
di rispondere sempre più adeguatamente e tempestivamente alle sempre
nuove esigenze delle Missioni e dei Missionari : esigenze le quali oggi sono
legate ed impegnate non solo alla diffusione della Fede, ma anche ad
enormi problemi sociali nelle terre di missione, e al dialogo col mondo
e con le culture non cristiane proposto e desiderato dal Concilio Ecume
nico.
Ma il vostro lavoro, Venerabili Fratelli e diletti figli, non ha un
carattere puramente amministrativo, quale è quello di raccogliere mezzi
e sussidi per distribuirli secondo le necessità delle varie zone di missione.
Alle vostre Opere oggi spetta ancor più il compito di sensibilizzare le
coscienze di tutti i cristiani al grande dovere missionario della Chiesa.
* Die 10 mensis maii a. 1968.
336 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
All'indomani del Concilio che ha così bene illustrato il volto auten
tico della Sposa di Cristo e la sua essenziale dimensione missionaria,
c'è purtroppo ancora tanto lavoro da compiere affinché l'idea missio
naria investa in pieno, come dovrebbe, la vita delle diocesi e delle par
rocchie. In realtà i problemi della Chiesa in terra di missione interes
sano solo una piccola porzione del popolo cristiano, e rimangono per
10 più ancora il campo di azione di specialisti. Occorre una radicale
conversione di mentalità, una nuova impostazione dottrinale fondata
sul piano divino della salvezza attuato da Cristo e continuato nel
tempo dalla Chiesa, come insegna il Concilio Ecumenico stesso : « Es
sendo la Chiesa tutta missionaria, essendo l'opera dell'evangelizza
zione dovere fondamentale del Popolo di Dio ... tutti i fedeli, avendo
una viva coscienza delle proprie responsabilità in ordine alla diffusione
del Vangelo, prendano la loro parte nell'opera missionaria presso le
genti ».* Tutti i cristiani, perciò, in virtù del Battesimo — e non solo
la Gerarchia — sono resi atti a diffondere il messaggio evangelico ed
effettivamente responsabili della sua diffusione.
Alla luce di questa (( missione )) della Chiesa si dovrà misurare la
vitalità dei vari organismi e la validità delle varie opere di apostolato
nella Chiesa, cioè delle singole « missioni » ambientali, specifiche,
locali. Troppo spesso, nel dar rilievo ad alcuni grandi problemi interni
della Chiesa, si corre il pericolo di identificarli con la « missione della
Chiesa », mentre invece non sono che aspetti dell'unica, più grande
missione della medesima. Bisogna convincersi che ogni specifica, per
sonale, locale « missione », ogni opera di apostolato — qualunque possa
essere — deve svolgersi sempre in ordine al grande, essenziale com
pito della Chiesa : l'evangelizzazione del mondo. Priva di questo nesso
fondamentale, nessuna iniziativa apostolica, per quanto nobile ed
urgente, avrebbe il suo pieno e giusto significato, ma correrebbe anzi
11 rischio di divenire fine a se stessa, di perdere di vista i veri orizzonti
del Regno di Dio, danneggiando la vera « missione » della Chiesa.
In tal modo, anche sul piano individuale, viene offerto ad ognuno
il criterio per verificare la propria adesione alla fede cristiana, la quale,
se sarà autentica e non vorrà trasformarsi in dilettantismo o sterile
conformismo, domanda la testimonianza delle opere : notevole fra tutte
l'opera missionaria. Ciascuno deve essere missionario con la testimo
nianza della propria vita, ma deve trovare pure nella sua carità il modo
1 Decr. de act. miss. Eccl. Ad gentes divinitus, n. 35.
Acta Pauli Pp. VI 337
personale di sentirsi « missionario » tra i missionari : cioè unito ad essi
nella preghiera, nella partecipazione fraterna ai loro sacrifici, e nel
l'aiuto fattivo, generoso, impegnato, affinché insieme con loro possa aver
merito nella diffusione della Parola di Dio e nella dilatazione del suo
Eegno sulla terra.
Vedete, Venerabili Fratelli e diletti figli, quale immenso campo di
lavoro è aperto dinnanzi a voi : aiutare tutti i cattolici, in particolar
modo i sacerdoti e le anime consacrate, a comprendere sempre più la
grande responsabilità di tutti verso coloro ai quali non è ancora per
venuta la luce dell'Evangelo. Quanti motivi, adunque, per Noi di rin
graziare il Signore e di felicitarci con voi nel ritrovarvi sempre così
instancabili e generosi nel vostro impegno così nobile e così indispensa
bile alla Santa Chiesa. Vogliate perciò continuare con sempre maggiore
slancio. Il Signore fecondi il vostro zelo e le vostre iniziative ! A voi e
a tutti i vostri collaboratori la Nostra paterna e propiziatrice Apostolica
Benedizione.
V
Disciplinarum Iuris Canonici cultoribus, qui interfuerunt Coetui ex
omnibus Nationibus Romae habito. *
Salvere libenter iubemus vos, perinsignes cultores disciplinarum
iuris, hac in urbe Roma, quam summo consensu omnes agnoscunt
fuisse iuris veluti altricem patriam eique incunabula dedisse. Nomi
natim autem pergratum est Nobis salutare vos, studiosi iuris canonici,
qui praesentia vestra hodie pernobilem animi affectum declaratis, quo
in ipso beatissimi Petri Successore Ecclesiam colitis ac veremini. Pro
hisce pietatis et observantiae officiis gratiam vobis habemus quam maxi
mam.
1. Huius occursus praeclaram opportunitatem praebet Conventus
ex universis Nationibus iuris canonici cultorum, qui quidem provide
coactus est, cum decem condantur lustra, ex quo Codex Iuris Canonici
vigere coepit, ibique sermo Latinus adhibetur, qui sane lingua est
Ecclesiae. Vos autem alloquimur, dum pleno et alacri itinere procedit
labor et opus Commissionis, quae ideo constituimus ut leges iuris
canonici, secundum praescripta Oecumenici Concilii Vaticani secundi,
renovarentur.
Ex his rerum adiunctis, quae auspicato una simul coëunt, occasio-
* Die 25 mensis maii a. 1968.
22 - A. A. S.
338 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nem nanciscimur una vobiscum aliquid attingendi, quod disceptatio
num vestrarum princeps efficit argumentum : id est sacrorum cano
num disciplina.
Nemo commodius quam vos, dilectissimi Nobis filii et honorabiles
viri, potest exactiore iudicii libramento aestimare, quodnam sit munus
atque officium iuris, communioni et societati hominum interserti.
Omnes profecto iuris rationes vinculo quodam, quod frangi nequit,
cohaerent, secundum teleologicum consilium salutis a Deo Creatore ini
tum, cum excellentia et dignitate personae humanae. Nam ius nihil
aliud est nisi tutum praesidium, quo commune bonum cum auctoritate
legitime disponitur et provehitur; idque contra quoslibet externos
interventus defendit et tutatur inviolabilem autonomiam, in cuius
finibus omnis homo reapse capax fit cum recta sua conscientia ea quae
ad perfectionem suae humanae personae pertinent ad effectum dedu
cendi.
Huius rei causa valde iuvat Nos in memoriam nunc revocare, vice
simum impleri annum sollemnis illius Declarationis, qua expressa est
maturior et definitior conscientia ad ius pertinentium partium : loqui
mur de Declaratione universali iurium hominis, sancita a Coetu gene
rali Nationum Unitarum, Lutetiae Parisiorum, die decima decembris
anno millesimo nongentesimo quadragesimo octavo.
Quodsi nos attente consideramus hominem ut christianum atque
membrum populi Dei in Ecclesiae vita, plane intellegimus, iuris fun
ctionem minime alienari a mysterio salutis, neque, ut ita dicamus, in
eius limine suum gradum sistere. Quidquid enim personam humanam
universe spectat, prorsus refertur ad efficientiam divini consilii salutis.
Quare cum ea et propter eam oeconomia salutis complectitur etiam
patrimonium iurium, quippe cum haec, cum iustitia et cum persona
humana, inscindibili nexu sint coniuncta.
Cum igitur ius certa pars sit ad praecipuam temperationem huma
nae communitatis pertinens, in eo ipso posita etiam tutela et custodia
est dignitatis christifidelis, quatenus is configuratur Christo, et filius
est Excelsi. Nimirum idem ius « ecclesiali » coetui dat suppeditatque,
si ita fari Nobis licet, contextus et fundamenta necessitudinum et ratio
num, quibus inseritur florescentis christianae vitae vigor, scilicet re
spectu habito universarum facultatum quae ei propria sunt usque ad
adipiscendam « mensuram aetatis plenitudinis Christi » . x Hinc praete-
1 Eph. 4, 13.
Acta Pauli Pp. VI 339
rea in Ecclesia germinat et floret caritas, amor scilicet qui, ut evangeli
cum fermentum, cuncta penetrat, cuncta alit, consecrat, cuncta in
Christo coagmentat et in unum colligit. Denique huic iuridicialium sta
tutorum contextui vis atque efficientia pastoralis muneris adiciuntur,
quod quidem, etsi non idem atque iuridica ratio est neque in eam con
vertitur, tamen et reapse alacri cura efficitur et, altera ex parte, obse
quio fiduciae pleno excipitur, prout in iuris ordinatione firmum praesi
dium invenerit.
2. Ceteroqui in ecclesiastica etiam societate ius, uti tale, stare non
potest neque efficaciter agere videtur, nisi certa congruentique regula
definiatur apteque in ordine rerum describatur. Lex igitur, cum eam
Iuris natura postulet, existimanda non est ab Ecclesiae compage abhor-
rere, quasi sit corpus extraneum, quod quis in eiusdem compositione vio
lenter defixerit. E contra, canonica lex talis profecto est, ut maximi mo
menti munus in Ecclesiae vita exsequi debeat, ut nempe omnia fulciat et
tutetur et foveat incepta communia, quae ad christianam vitam fidelius
usque et constantius vivendam suscipiuntur. Quoniam vero christianae
vitae progressio pastorale vicissim ministerium poscit, id proprium pecu
liareque legum ecclesiasticarum est opus, ut eae probe respondeant variis
ac multiplicibus necessitatibus actionis pastoralis, apertas ostendens
vias, quibus ipsa disposite ad effectum deducatur.
Ad huiusmodi ergo munus revera perfungendum canonicae leges,
quas (( positivas )) appellant, inertes vel immotae nullo pacto sunt ; sed,
dum in praecipuo suo opere incommutabiles perstant, certis quibusque
temporibus, pro rerum humanarum varietate, suum partium ordinem
sibique peculiares formulas secundum iuris scientiam renovant atque
redintegrant. Quam ob rem immensus paene numerus textuum ac monu
mentorum, unde (( Fontes Iuris Canonici » constant, in quas potissimum
canonici iuris periti suam intendunt mentem, doctissimis vacantes per
vestigationibus, non est — ut cuivis parum subtiliter inspicienti vel
praeiudicatae opinioni obsecuto videri potest — rudis quaedam moles
normarum, quae quasi sint aliae subter alias positae; sed, dummodo
debito in lumine collocetur, id tantum demonstrat planeque testatur,
quo assiduo scilicet nisu Ecclesia suarum legum corpus diversis aeta
tibus variisque rerum vicibus recognoverit, continuum Populi Dei pro
cessum semper adiutura. Canonica enim lex non impedit, sed incitat,
non imminuit, sed sustentat, non coercet, sed provehit atque tuetur
perenne christianae veri nominis vitae incrementum, adspirante sine
ulla intermissione gratia Spiritus Sancti. Quam ob causam praesens
340 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
canonicarum legum renovatio ad quandam a rebus abstractam structu
ram in antecessum minime conformanda erit, quae iis tantum respon
deat postulatis, in intima totius legum statuendarum rationis dialectica
vi, ut ita dicamus, insitis ; neque pariter haec renovatio radicitus appa
randa erit, ut scilicet eo solummodo spectet, ut in locum publicarum
legum, quae nunc obtinent, normae mere novae variaeque substituantur.
Huiusmodi autem instauratio in legum iam latarum regione suum
habebit exitum, ut quaecumque superflua et consumpta habentur, inde
tollantur, ut quaecumque iam desiderantur, ad nova postulata quod
attinet, in rem deducantur, ut normarum universitas novam accipiat
formam quae maiore cohaerentia in universum ditetur, ut denique
germana illa et sincera sive canonicae legis sive eiusdem muneris
natura magis perspicua videatur eademque aptius agnoscatur.
Hanc viam alacris sequitur a Nobis condita Commissio. Neque
parvi ponderis aut momenti ea censenda sunt, quae iam ad effectum
sunt deducta. Coetus ad studia exercenda instituti multas iam adum-
bratas formas seu « schemata )) canonum, id est fere sescenta, confe
cerunt, quae Patribus Cardinalibus ad expendendum tradentur, deinde
mittentur Episcopis. Perbrevi tempore Cardinalium Commissio con
gregabitur, cuius erit de novo Codice ordinatim concinneque distri
buendo statuere. Sed quantum operis est adhuc faciendum ! Vos igitur,
filii clarissimi ac dilectissimi, rogamus, ne egregiam operam vestram ad
hoc arduum graveque inceptum desinatis conferre. Labores vestri ac
studia, fructus pervestigationum, a vobis ad exquisitae doctrinae ratio
nem peractarum, eximium praebebunt adiumentum Ecclesiae, quae
hisce temporibus, leges renovans suas, non alio contendit, quam ut iis
dem legibus suis confirmet ac tueatur sinceram illam novamque impul
sionem ad vitam christianam instaurandam, quam Concilium Vatica
num secundum exoptavit atque promovit.
3. Verumtamen addamus oportet, fore ut fructus praestantissimus
canonicarum legum recognitarum illo solum tempore et illo tantum
modo percipiantur, quibus leges Ecclesiae convictui et societati Populi
Dei revera inserantur. Hoc enim nisi fieret, si leges ecclesiasticae,
quamvis accuratissime conscriptae et rectissime dispositae, in hominum
usu et consuetudine ignorarentur, aut vocarentur in controversiam, aut
respuerentur, vanae, pro dolor, inertes et salubri efficacitate destitutae
manerent ; atque adeo impulsio ad renovationem, nisi in usu niteretur,
ad quem leges essent deductae, infirmaretur vel esset fortasse fluxa et
evanida ac procul dubio minus sincera et certa. Ad hoc ipsum quod
Acta Pauli Pp. VI 341
attinet, non desunt quidem causae dubitationis et anxietatis. Quemad
modum notum est, hac aetate nostra non paulum pervagatus est ille
quidam habitus mentis, ex quo legibus canonicis et omnibus, quae eas
veluti repraesentant vel aliquo modo harum sunt praedita auctoritate,
more scepticorum diffiditur vel repugnatur, eaque negleguntur atque
etiam despiciuntur. Qui habitus mentis multiplici ostenditur ratione,
qua ex parte libet memorare plus aequo interdum extolli, etiam in so
ciali hominum consortione, ac saepe unice agnosci indolem charisma
ticam Ecclesiae vel eorum, qui arbitrentur se hanc sibi sumere posse;
memoramus etiam immoderatius a quibusdam commendari potestatem
personae humanae ad suum arbitrium sese gerendi, quae eo spectet,
ut quivis heteronomi fines et quaevis vincula cuiuslibet auctoritatis, etsi
legitimae, negentur.
Ut igitur eiusmodi deformitates emendentur, praeiudicatae evel-
lantur opiniones et mentis errata auferantur, omnino necessarium est,
ut germana forma Iuris Canonici legumque ecclesiasticarum propona
tur eademque dilucida reddatur atque perspicua. Ex quo consequitur
necessitas, urgens neque ullam recipiens dilationem, afferendi incre
menta Iuris Canonici studiis. Hoc quippe officio certo ac definito, quod
praetermitti non licet, universa tenetur Ecclesia ; idem suscipi debet in
cuiusvis ordinis institutione ac formatione christiana atque in singulis
gradibus « ecclesialis » societatis ; potissimum vero hoc pertinet ad illos
quasi cardines subsidiorum rationis, quae Ecclesiae, ad has ipsas par
tes sibi peculiares obeundas, praesto est : ecclesiasticas dicimus studio
rum Universitates et Magisteria et Instituta academica Iuris Canonici.
Oportet sane curetur, ut iuvenes, praesertim sacerdotes, atque etiam
laici, numero in dies augescentes et ex omnibus regionibus orbis terra
rum advenientes, veluti novi tirones, eodem asciscantur ; atque ut omnia
subsidia technica et didactica amplificentur ac perficiantur, quibus pro
fessores munus suum efficacius queant explere. Plures ex vobis, qui hic
adestis praesentes, modo apud sacra Theologiae Magisteria et studiorum
Universitates in altiora Iuris studia incumbunt, sicut illa addecet doctri
narum domicilia; quam ob causam, vester labor — qui tantopere iam
eminet ad doctrinarum investigationem quod attinet, ut supra diximus,
cum ad ecclesiasticarum legum codicem efficiendum ordinandumque plu
rimum conferat — utilior ac pretiosior redditur adiuncto munere Iuris
scientiam docendi et prolatandi. Maximi igitur ponderis et auctoritatis
illud erit ministerium, quod, haec facientes, Ecclesiae sanctae navabitis,
idemque fructibus ditabitur amplissimis ; id ergo volumus Nostra laude
342 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
et hortatione prosequi, quas vobis expromere placet, verba sumentes ab
insigni illo atque perhumano iuris Magistro, Ivone Chartusiano : Qui
cumque ergo ecclesiasticus doctor ecclesiasticas regulas ita interpre
tatur aut moderatur, ut ad regnum charitatis cuncta quae docuerit vel
exposuerit, referat, nec peccat, nec errat; cum salutis proximorum
consulens, ad finem sacris institutionibus debitum pervenire intendat.2
Vestras frequentantes scholas, vestra scripta legentes, accommodatis
viis ac rationibus efficacis vestri magisterii discentes, iuvenes germa
num Ecclesiae Iuris sensum cognitionemque adipiscentur; vobis duci
bus atque doctoribus tales educabuntur sacerdotes et laici viri, qui,
iuris scientia pollentes atque consilia et proposita in diligentissima
studiorum ratione penitus defixas habentes, valeant Ecclesiae leges in
Populi Dei notitiam latius usque perferre, curare pariter, ut verum
earum officium et munus perspiciatur, eaedemque leges magis magis
que colantur atque fidenti laetoque animo accipiantur. Peculiares au
tem sollicitudines in eos quoque impendatis oportet, qui vel advocandi
erunt, ut una vobiscum munus Magistri iuris prosequantur et pro
vehant, vel gravia onera et moderandi officia suscipere in Ecclesia ali
quando poterunt.
Pergite, igitur, sapientes doctrinaeque studiosi Nobis dilectissimi
filii, partes vestras constanti, magno strenuoque animo exsequi; id
postulant a vobis supremae Ecclesiae utilitates; immo, in praesenti
bus temporum adiunctis, Ecclesia renovato et quasi anxio studio hoc
urgere videtur.
Nostram autem sinceram laudem, paterna Nostra hortamenta No
straque flagrantia vota confirmare iuvat Apostolica Benedictione, quam
vobis omnibus, hic praesentibus, caelestium gratiarum auspicium, per
amanter impertimus.
VI
Iis qui e Bulgaria Romam peregrinati sunt Sanctorum Apostolorum Petri
et Pauli et Sancti Cyrilli sepulcra veneraturi. *
De tout cœur Nous remercions Son Excellence Monseigneur Joseph,
l'auxiliaire de Sa Béatitude le patriarche Cyrille, pour les nobles paroles
qu'il vient de prononcer.
Heureusement surpris par la récente nouvelle de votre visite, Nous
2 Prol. in Decretum ; M.L. 161, 47-48. * Die 25 mensis maii a. 1968.
Acta Pauli Pp. YI 343
avons voulu accueillir votre demande d'être reçus par Nous en ce lende
main de la fête de St Cyrille, vous, chrétiens, qui venez de ce pays qui
doit tant à ce grand apôtre et à ses disciples. Ce sont eux en effet qui
ont apporté à votre noble peuple l'évangile du Christ, et n'est-ce pas
saint Cyrille lui-même qui vous a donné, dans votre propre langue, cette
magnifique liturgie qui est encore la vôtre, et en même temps, posait les
fondements de ce qui deviendrait votre littérature et votre culture
nationales? Notre joie est grande de vous recevoir en cette année ou
Nous célébrons le 19 ô m e centenaire du martyre des apôtres Pierre et
Paul, apôtres que Votre Excellence vient d'évoquer avec tous les autres
martyrs de la foi commune de l'Eglise indivise dont le témoignage consti
tue la grande beauté de cette Eglise de Rome. C'est d'ailleurs la première
fois que Nous recevons un pèlerinage si qualifié de votre noble pays, et
n'est-ce pas aussi peut-être la première fois depuis des siècles qu'un évê-
que de la vénérable Eglise orthodoxe de Bulgarie est reçu dans cette
maison? Vous avez évoqué, il y a un instant, la figure de Notre prédé
cesseur le pape Jean. Combien il aurait été heureux de vous recevoir
ici ! Combien il est heureux de vous voir ici maintenant, fraternelle
ment unis, illustres représentants du monde universitaire, fidèles
catholiques et fidèles orthodoxes. Nous Nous réjouissons non seulement
du respect réciproque qui vous anime dans la diversité de vos con
victions, mais plus encore de l'esprit de collaboration que Nous savons
exister entre l'Eglise catholique et l'Eglise orthodoxe en Bulgarie et
dont témoigne votre pèlerinage. C'est esprit est la gage de leur épanouis
sement dans la liberté chrétienne, de même que le respect réciproque
entre les chrétiens et ceux qui ne partagent pas notre foi pose, pour
votre pays, une des conditions nécessaires à un avenir heureux, digne
de sa longue et féconde tradition.
De tout cœur Nous vous redisons donc : soyez les bienvenus dans
cette ville et dans cette maison, vous, les fils spirituels des saints frères
Cyrille et Méthode qui eurent avec ce Saint-Siège des liens si étroits et
si féconds. Soyez les bienvenus; et en vous remerciant de la joie que
Nous apporte votre visite, Nous vous prions de transmettre à Sa Béa
titude le patriarche Cyrille Nos salutations cordiales et l'assurance de
Notre conviction que le Christ, qui a commencé entre nous cette admi
rable œuvre de réconciliation, saura l'amener à son plein achèvement.
344 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VII
Ad Excellentissimum Virum Iosephum Dudley Lawrence, Liberianae Rei
publicae primum apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Sum
mo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem. *
Mister Ambassador,
With warm appréciation of your fruitful activities as Minister of
Liberia to this Holy See, We now bid you a heartfelt welcome as your
country's first Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary.
We are confident that the excellent relations of cordiality and
friendship already existing between this Apostolic See and the Republic
of Liberia, due in no small measure to your courteous good offices,
will continue and deepen, and to this end We are ever réceptive to
Your Excellency's représentations.
Consoling, too, is the progress of the Church in your land, with
the érection of an ecclesiastical province, and the constant expansion
of educational, medicai and charitable institutions. We are grateful
for the freedom guaranteed to the Church in the fulfilment of her
mission, and for the generous collaboration so graciously granted by
the civil authorities.
We ask Your Excellency kindly to convey to the President of
the Republic, to the Government and people of Liberia, Our heartfelt
thanks for their greetings, and Our prayerful good wishes for progress,
health and prosperity in peace. üpon them, and upon Your Excellency
as you initiate your new duties as Ambassador, We cordially invoke
God's choicest blessings, favours and grâces.
VIII
Ad Excellentissimum Virum Iosephum Desideratum Mobutu, Congo-
lensis Reipublicae Praesidem. **
Monsieur le Président,
C'est pour Nous une joie de vous recevoir aujourd'hui dans notre
demeure, avec votre épouse et vos enfants bien-aimés. En vos personnes,
c'est toute la République du Congo que Nous avons plaisir à saluer.
* Die 30 mensis maii a. 1968. ** Die 3 mensis iunii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 345
Votre noble nation a certes connu de dures épreuves dans son passé,
et l'avenir n'est pas sans problèmes. Mais, Nous le savons, c'est le
propos bien affirmé de tous les hommes de bonne volonté d'unir leurs
énergies pour construire cet avenir dans le respect des personnes et
des communautés naturelles, pour promouvoir le bien commun du pays
dans la paix. Notre vénéré Prédécesseur précisait dans sa mémorable
Encyclique « Pacem in terris » que cette paix, pour être féconde et
durable, doit reposer sur la vérité, la justice, la charité et la liberté.
Puissent tous les Congolais œuvrer ensemble fraternellement pour
réaliser cet idéal pacifique, idéal du Congo, idéal de l'Afrique, idéal
du monde entier ! L'Eglise catholique, pour sa part, vous le savez, n'a
d'autre ambition, en apportant le message du Christ, que d'aider à ce
développement intégral de l'homme, comme au développement solidaire
de l'humanité, que Nous appelions de nos vœux dans notre Encyclique
<( Populorum Progressio », et dans notre Message à l'Afrique. Et il
Nous plaît de vous assurer que tous nos fils sont désireux de marcher
généreusement dans cette voie, et d'apporter leur concours désintéressé
à cette construction d'un monde fraternel où les hommes et les nations
puissent unir leurs efforts pour que chacun s'y épanouisse librement
sous le regard de Dieu.
Aussi est-ce de grand cœur, Monsieur le Président, qu'à travers
votre personne et celle de votre famille, Nous appelons sur tout le
noble peuple congolais l'abondance des divines grâces, en gage desquelles
Nous donnons à toute la Nation une large Bénédiction Apostolique.
NUNTIUS RADIOPHONICUS
Christifidelibus qui ad Mariale Fatimense Templum peregrinati sunt, cum
sollemnia finem caperent, quinquagesimo exacto anno, ex quo illic singu
laris Deiparae Virginis cultus est ortus, indicta. *
Carissimos Peregrinos do Santuàrio da Fatima!
A nossa voz une-se, nesta hora, às vossas, para honrar Maria San
tissima, Mae bendita de Nosso Senhor Jesus Cristo; e, convosco, tem
intençâo de celebrar a singular plénitude de graça que Deus Ihe conferí u,
para que.eia fosse, para toda a humanidade, a criatura eleita e exem-
* Die 13 mensis maii a. 1908.
346 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
piar, a « causa da nossa alegría )), a fonte dulcissima da nossa espe
ranza, a nossa advogada purissima junto da Misericordia divina.
Convosco, também nós a saudamos, a veneramos, a bendizemos ;
todos, juntos, nós queremos oferecer-lhe os nossos coracöes, com a
devoçâo mais sincera, com a afeiçâo mais filial, com a promessa mais
decidida de fidelidade a Cristo e à Santa Igreja, da quai nos professâ
mes que eia é Mae piedosa e clemente.
E, em uniâo convosco, Filhos carissimos, nós pedimos à santissima,
à beatissima Virgem Mae de Cristo, como já o fizemos o ano passado,
nesse local, a eia particularmente dedicado, que, mediante a sua inter-
cessâo, seja alcançada a paz interna para a Igreja Católica, pela vir-
tude do Espirito Santo, e a paz externa para o mundo, ainda turbado
por dolorosos conflitos e por lutas contrarias à fraternidade humana.
Pedimos-lhe ainda, pela integraçao na unidade da Igreja, dos
Irmâos cristâos, separados de nós; pedimos-lhe também pelas missöes
católicas, espalhadas sobre a terra; e, finalmente, pedimos-lhe por
todos vos, que neste momento vos encontráis reunidos no Santuario de
Fatima : que eia vos conforte, vos proteja e vos abençoe.
Queremos confirmar estes votos, com a nossa Bênçâo especial, para
vos pessoalmente, para os vossos entes queridos, para as vossas terras,
ao mesmo tempo que, em confiante uniâo de espirito, saudamos o
Senhor Cardeal Patriarca de Lisboa, o Senhor Cardeal, nosso enviado
especial, os Senhores Bispos, os sacerdotes, os religiosos e religiosas
e todos os fiéis ai reunidos, com as Autoridades civis e os peregrinos
provenientes das varias naçôes : para todos imploramos, com a celeste
proteçâo de Maria, as mais copiosas graças do Senhor.
NUNTII SCRIPTO DATI
I
Ad christifideles e Republica vulgo « du Mali », qui ad Kitense Mariale
Templum peregrinati sunt, Beatissimam Virginem Mariam veneraturi.
Chers fils du Mali,
Voici que pour la cinquième année consécutive, vous vous assemblez
de toutes vos contrées pour honorer, à l'appel de vos Evêques, la Sainte
Vierge Marie invoquée désormais en ce haut lieu mariai de Kita sous
le vocable de Notre-Dame du Mali.
Acta Pauli Pp. VI 347
C'est avec une grande joie et une particulière affection que Notre
pensée et Notre cœur vous rejoignent en ce moment, non seulement
par ce Message qui vous en porte le témoignage, mais encore dans la
personne de Notre Frère très cher, le Cardinal Paul Zoungrana que
votre archevêque, Monseigneur Luc Sangaré, par une délicate atten
tion, a convié à présider ce pèlerinage.
Nous savons qu'en ces jours, autour de la vénérable statue façonnée
dans la terre même de votre sol, se trouve rassemblée en vos personnes
la diversité des populations culturelles, ce qui confère à votre démarche
un caractère national et le signe d'une grande unité de cœur. Cette
unanimité, que les autorités civiles de votre pays reconnaissent volon
tiers et soulignent par la présence de représentants auxquels Nous
exprimons Notre déférente estime, Nous aimons à vous en rappeler
le sens chrétien.
En vous soumettant aux conditions méritoires d'un pèlerinage marqué
par de longs cheminements sous la chaleur et par une prière ininter
rompue de jour comme de nuit auprès de Notre-Dame, vous manifestez
l'unité de votre foi dans la valeur rédemptrice de la prière et de la
pénitence. C'est sur ce chemin que le Seigneur Jésus vous a précédés
et qu'il vous invite à Le suivre pour le salut de vos âmes et celui de
tous vos frères dans le monde.
Ce monde, l'Eglise le confie à votre prière, non seulement durant ces
quelques heures de pèlerinage, mais durant toute votre vie, pour que,
fidèle à sa vocation à constituer une seule famille, il réalise le vœu du
Seigneur à l'Evangile de ce jour, « qu'il n'y ait qu'un seul troupeau et
un seul pasteur ». Que cette unité soit déjà vivante dans vos cœurs,
les inclinant à considérer tous les hommes, quelles que soient leurs
croyances, comme des frères également aimés de Dieu.
De cette vocation fondamentale pour tout chrétien découlent deux
exigences concrètes pour vous, chrétiens du Mali :
Nous voudrions en premier lieu attirer votre attention sur les voca
tions sacerdotales et religieuses. En ce jour consacré dans le monde
entier à cette grande intention, il Nous semble qu'elle s'impose à vous
tout particulièrement.
La foi qui vous réunit dans une même communauté de prière, vous
la devez, après Dieu, à vos prêtres et religieuses, missionnaires ou
diocésains. Elle vous a été confiée comme un talent à faire fructifier et
à partager. Comment mieux assurer cette grande responsabilité qu'en
vous disposant à accueillir dans vos familles l'appel que Dieu ne man-
348 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
que pas d'adresser à l'un ou l'autre de vos enfants pour s'engager à
son service?
Certes vous comptez déjà dans les rangs de votre clergé plusieurs
fils du Mali. Certes vos missionnaires se dévouent et se dévoueront aussi
longtemps qu'il sera nécessaire à vos communautés et à vos personnes,
mais soyez-en assurés, ils n'ont pas de joie plus grande que d'éveiller
au milieu de vous des vocations au service du Seigneur. Comment pour
raient-ils espérer enraciner une Eglise authentiquement locale, s'ils ne
trouvent pas en vos foyers les auxiliaires indispensables à leur principal
devoir missionnaire? C'est l'ardente espérance de l'Eglise et la loi même
de sa vitalité que de se révéler et grandir dans chaque pays du monde
sous les traits qui lui sont propres. Rien n'est plus douloureux à Notre
pensée que de voir retarder parfois par la contrainte ou l'indifférence
l'effort entrepris par les missionnaires pour promouvoir dans l'Eglise
d'Afrique un clergé africain. Grâce à Dieu le Mali peut avancer sans
encombre vers ce but. Que Notre-Dame du Mali vous accorde, chers fils,
d'en hâter le mouvement.
Notre deuxième intention concerne l'engagement de votre foi dans
l'œuvre de développement de votre pays. Vous n'ignorez pas Notre cons
tante préoccupation à ce sujet auquel Nous avons consacré ces derniers
temps deux documents, Notre lettre encyclique « Populorum progressio »
et Notre Message à l'Afrique.
Dans l'un et l'autre Nous avons souligné combien il importait que
dans la croissance de leur pays les peuples se fassent, avec la coopé
ration des nations favorisées, « les artisans de leur destin » . x
Nous vous renouvelons aujourd'hui Notre souhait que les chrétiens
s'engagent dans les rangs des ouvriers du bien commun de leur nation r
rendant ainsi témoignage de leur foi, comme le rappelaient encore ré
cemment vos Archevêques d'Afrique Occidentale. Souvenez-vous que
vous êtes les fils d'un Dieu créateur qui a fait l'homme à son image
et l'a constitué « seigneur de toutes les créatures terrestres pour les
dominer et pour s'en servir, en glorifiant Dieu » . 2 Que chacun trouve
dans la sphère de son milieu social le terrain d'action propre à assurer
la promotion de ses frères moins pourvus et le développement de son
pays.
Nous pensons que les chrétiens du Mali auront particulièrement à
cœur de s'associer à la suite de leurs évêques à la campagne entreprise
1 Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 65 - Message à l'Afrique, n. 21. 2 Const. past. QauMum et spes, n. 12.
Acta Pauli Pp. VI 349
par leur gouvernement et 1'U.N.E.S.C.O. en faveur de l'alphabétisa
tion et de l'éducation de base, « premier objectif d'un plan de déve
loppement, écrivions-nous dans Notre Message à l'Afrique, rappelant,
après « Populorum progressio », que « la faim d'instruction n'est pas
moins déprimante que la faim d'aliments ».
Tels sont, chers pèlerins, les vœux que Nous formons de tout cœur
pour la grandeur de votre cher pays et que Nous confions avec vous, à
l'intercession de Notre-Dame du Mali, en étendant sur vos personnes et
vos diocèses, en gage de Notre paternelle sollicitude, une large Béné
diction Apostolique.
Du Vatican, le 9 Avril 1968.
PAULUS PP. VI
I I
Ad clarissimum Virum Marcolinum G. Candau, Moderatorem Generalem
Instituti v. d. « Organisation Mondiale de la Santé ».
Au moment où l'Organisation mondiale de la santé s'apprête à
commémorer solennellement le vingtième anniversaire de sa fondation,
il Nous est particulièrement agréable de vous dire en quelle haute
estime Nous tenons cet organisme international et tous ceux qui, si
généreusement, unissent leurs recherches et leurs efforts pour l'aider à
assumer sa lourde tâche.
Dans la famille des Nations Unies, l'Organisation mondiale de la
santé tient une place fondamentale, même si son action n'est pas aussi
connue qu'elle mériterait de l'être. Que serait l'entreprise du « déve
loppement intégral de l'homme et du développement solidaire de l'hu
manité » , x si elle ne permettait pas d'abord à tout être humain de jouir
de la santé, cet « état de complet bien-être physique, mental et social »,
comme le définit si justement la Constitution de l'O.M.S.? Le Pape
Pie XII, recevant le 27 juin 1949 les participants de la deuxième Assem
blée mondiale de la santé, l'affirmait déjà avec force : « L'Eglise, loin de
considérer la santé comme un objet d'ordre exclusivement biologique, a
toujours souligné l'importance, pour la maintenir, des forces religieuses
et morales, et elle l'a toujours comptée au nombre des conditions de la
dignité et du bien total de l'humanité, de son bien corporel et spirituel,
1 Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 5.
350 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
temporel et éternel » . 2 Et Notre vénéré Prédécesseur, Jean XXIII, dans
son Encyclique Pacem in terris, citait parmi les droits universels, invio
lables et inaliénables de la personne humaine, celui à la vie et a l'inté
grité physique, cependant que Nous soulignions Nous-même dans Notre
Encyclique Populorum progressio combien la lutte contre les maladies
endémiques et l'accès de tous à la santé est une des aspirations fonda
mentales et légitimes des hommes d'aujourd'hui.3 Aussi ne peut-on que
se réjouir de ce que l'anniversaire de la fondation de l'O.M.S. soit
célébré en cette année où le monde entier est invité à honorer de façon
plus authentique les droits de l'homme. La mission si bienfaisante de
votre Organisation en sera sans nul doute soulignée, et son action
soutenue.
La lutte contre la maladie sous toutes ses formes, à l'échelle du
monde, exige des opérations difficiles, coûteuses, exigeantes en hommes
et en ressources, tant pour les recherches de laboratoire, que pour les
campagnes qui se déroulent dans les contrées les plus reculées du globe.
Cette action ne peut porter du fruit que dans une active coopération de
tous, et un fécond dialogue entre les experts et ceux qu'ils viennent
aider. Pour le chrétien, c'est là du reste suivre le Christ qui, durant sa
vie, n'a cessé de se pencher sur les misères humaines pour les soulager
et les guérir. Et s'il médite l'émouvante parabole du Bon Samaritain,
tout homme de bonne volonté n'est-il pas entraîné, lui aussi, « à aimer
et aider chacun comme son prochain, son frère )>4 en lui portant
secours, sans ménager sa peine? Aussi avons-Nous à cœur de rendre
hommage à l'œuvre de miséricorde accomplie par l'O.M.S., comme à
tous ceux qui soutiennent son action et facilitent ainsi son efficacité.
Veuillent tous les responsables le comprendre : tout recul dans la
part que les Etats attribuent à la santé publique dans leur budget
atteint immanquablement les plus démunis et les plus déshérités.
Enfin, qui ne le voit?, l'une des tâches les plus nécessaires — parmi tant
d'autres obligations urgentes—est sans nul doute pour les jeunes na
tions, où les problèmes de la santé sont souvent graves et préoccupants,
de former parmi leurs citoyens des cadres compétents, en nombre suffi
sant pour faire face à tous leurs besoins sanitaires. Cette tâche ne peut
s'improviser, elle requiert des choix courageux et demande l'aide
désintéressée des pays plus favorisés. Elle nécessite aussi un éveil des
2 L'Osservatore Romano, 29 juin 1949. 3 N. 1 et 6. 1 Ibid., n. 82.
Acta Pauli Pp. VI 351
consciences pour que certains n'hésitent pas à sacrifier de légitimes
aspirations à un mieux-être pour se consacrer à redonner la santé à
des hommes condamnés à mourir prématurément si personne ne vient
les secourir. N'est-ce pas la meilleure preuve du développement moral
de l'humanité que les membres les plus favorisés de la famille humaine
acceptent de se mettre au service de leurs frères dans la peine et le
besoin?
L'impulsion donnée à l'O.M.S. au cours de ces deux décennies par
ses directeurs, leurs collaborateurs et experts, ainsi que l'ampleur et
la qualité du travail accompli, sont des gages que cette grande Organi
sation internationale poursuive toujours cette action en faveur de
l'homme dans le plein respect des lois de sa nature, telles qu'elles ont
été établies par son Créateur. C'est en formant ce vœu, que Nous appe
lons sur tous ceux qui, sous l'égide de l'O.M.S., travaillent au service
de la santé de tous les hommes, l'abondance des Bénédictions divines.
Du Vatican, le 28 avril 1968.
PAULUS PP. VI
I I I
Universis christifidelibus et bonae voluntatis hominibus, die recurrente
recto instrumentorum communicationis socialis usui provehendo per totum
terrarum orbem dicata. Chers fils et frères, et vous tous, hommes de donne volonté,
En vous invitant à célébrer avec Nous la journée consacrée aux
moyens de communication sociale, Nous voudrions vous aider à prendre
mieux conscience de l'immense mutation qui est en train de s'opérer
sous nos yeux en ce domaine, et des graves responsabilités qui en
découlent pour tous. Hier encore, beaucoup d'hommes n'avaient pour
nourrir leur réflexion qu'un bagage scolaire plus ou moins lointain,
des traditions de famille, les réactions de leur entourage. Mais voici
qu'aujourd'hui les échos de la presse, du cinéma, de la radio et de
la télévision, leur ouvrent sans cesse de nouveaux horizons et les
mettent au diapason de la vie de l'univers. Qui ne se réjouirait
d'un tel progrès? Qui n'y verrait le chemin providentiel d'une pro
motion de toute l'humanité? Tous les espoirs sont permis, si l'homme
sait maîtriser ces techniques nouvelles, mais tout pourrait être perdu
s'il abdiquait ses responsabilités.
352 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
La presse, le cinéma, la radiotélévision serviront-ils ou non le pro
grès des peuples? Voilà la question que Nous posons à nos fils catholi
ques et à tous les hommes de cœur. Et d'abord, de quel progrès s'agit-il?
Du progrès économique? Certes. Du progrès social? Sans doute. Mais
Nous l'avons dit dans Notre encyclique Populorum progressio, et le
répétons inlassablement : le développement, « pour être authentique,
doit être intégral, promouvoir tout homme et tout l 'homme». 1 La
nouvelle vision de l'univers, que l'homme acquiert par les moyens de
communication sociale, lui demeurera comme étrangère ou inutile, si
elle ne lui fournit pas le moyen d'éclairer son jugement — sans orgueil
ni complexe — sur les richesses et les carences de sa civilisation, de
découvrir — sans suffisance ni amertume — celles des autres, de prendre
en mains avec confiance son propre destin, de le construire dans une
fraternelle collaboration avec ses frères, et de pressentir enfin qu'(( il
n'est d'humanisme vrai qu'ouvert à l'Absolu » . 2
Est-ce cette prise de conscience, cette ouverture que favorise le
flot de paroles, d'articles et d'images, qui déferlent chaque jour sur le
monde? Tel est le problème que Nous voudrions poser à tous les respon
sables de la presse, de la radio, du cinéma, et de la télévision, désireux
d'œuvrer généreusement au service de leurs frères humains.
Autant il serait périlleux d'entretenir chez un peuple l'esprit de suf
fisance, et d'exacerber son nationalisme clos, autant il importe de
l'aider à découvrir avec une légitime fierté les talents matériels,
intellectuels et spirituels dont le Créateur l'a doté, pour qu'il les mette
en valeur, au profit de toute la communauté des peuples.
Autant il serait fallacieux d'entretenir une contestation systéma
tique et un esprit de critique corrosif et destructeur, de laisser croire
aussi que la révolution violente serait une panacée universelle capable
de faire disparaître toutes les injustices, autant il importe d'ouvrir
les yeux des responsables sur les situations intolérables, de dénoncer
les besoin criants, d'orienter l'opinion vers les « transformations auda
cieuses, profondément novatrices, (les) réformes urgentes (qui) doivent
être entreprises sans retard » . 3
Dans un univers où tant d'hommes manquent du nécessaire, de pain,
de savoir, et de lumière spirituelle, il serait grave d'utiliser les moyens
de communication sociale pour renforcer les égoïsmes personnels et col-
1 N. 14. 2 Ibid. n. 42. 3 Ibid. n. 32.
Acta Pauli Pp. VI 353
lectifs, pour créer chez les consommateurs déjà nantis de nouveaux et
pseudo-besoins, flatter leur soif de plaisirs, multiplier les loisirs stériles
et amollissants. Cette tentation surmontée, c'est une entreprise exal
tante qui s'offre à eux : il y a tant à faire pour donner un écho aux
appels d'une humanité en détresse, pour mettre en relief aussi les
efforts de coopération, les gestes d'entraide et les initiatives pacifiques,
et susciter ainsi une saine émulation porteuse d'espérance.
Qui ne voit, dans cet enjeu dramatique dont notre monde est l'objet,
l'importance des moyens de communication sociale, pour aider au « vrai
développement, qui est le passage, pour chacun et pour tous, de con
ditions moins humaines à des conditions plus humaines »? 4
Les chrétiens ne sauraient, quant à eux, oublier que cette fraternité
qui les lie aux autres hommes s'enracine dans une même filiation divine.
Source et terme des suprêmes valeurs, le Dieu vivant en est aussi le
garant. A tous, à nos fils catholiques en particulier, Nous demandons
de tout mettre en oeuvre pour que les moyens de communication sociale,
au sein d'un monde qui cherche comme à tâtons la lumière capable de
le sauver, proclamant sur les toits 5 le message du Christ Sauveur,
(( voie, vérité, et vie » . 6 Ils apporteront ainsi leur part irremplaçable
à ce progrès des peuples que Nous appelons de nos vœux avec tous les
hommes de bonne volonté, et auquel Nous entendons travailler de tou
tes nos forces : « l'avenir est là, dans l'appel impérieux des peuples à
plus de justice, dans leur volonté de paix, dans leur soif, consciente ou
inconsciente, d'une vie plus haute : celle que précisément l'Eglise du
Christ peut et veut leur donner » . 7
C'est cet avenir que Nous vous invitons à construire généreusement.
Et dans ces sentiments, de tout cœur, Nous vous bénissons.
Du Vatican, le 26 mai 1968.
PAULUS PP. VI
1 Ibid. n. 20. 6 Cfr. Matth. 10, 27. 6 Io. 14, 6. 7 Introduction aux Messages du Concile au monde, le 8 décembre 1965.
354 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
i
PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 2 Martii 1968. — Metropolitanae Ecclesiae Miamiensi, nuper
erectae, praefecit Exc. P. D. Colemanum F. Carroll, hactenus Episco
pum Miamiensem.
die 6 Aprilis. — Coadiutorem cum iure successionis Excmi P. D.
Michaelis Gonzi, Archiepiscopi Melitensis, constituit Exc. P. D. Em
manuelem Gerada, Episcopum tit. Nomentanum.
die 16 Aprilis. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Mimianensi Exc. P. D. Henricum Audrain, hactenus Archiepiscopum
Auxitanum.
— Metropolitanae Ecclesiae Auxitanae Exc. P. D. Mauritium
Rigaud, hactenus Episcopum Apamiensem.
die 25 Aprilis. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Curubitanae Exc. P. D. Eugenium Polge, hactenus Episcopum Thia-
vensem, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Excmi P. D.
Iosephi Urtasun, Archiepiscopi Avenionensis.
die 26 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Chiclayensi Exc. P. D. Igna
tium Mariam De Orbegozo et Goicoechea, hactenus Episcopum titula
rem Ariassensem et Praelatum Yauyosensem.
— Praelaturae Yauyosensi Exc. P. D. Aloisium Sánchez-Moreno
Lira, Episcopum titularem Nilopolitanum.
die 2 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Youngstoniensi Exc. P. D.
Iacobum W. Malone, hactenus Episcopum tit. Alabandensem.
— Cathedrali Ecclesiae Sancti Petri in Florida, nuper erectae,
Exc. P. D. Carolum Borromaeum Me Laughlin, hactenus Episcopum
tit. Risinitanum.
— Cathedrali Ecclesiae Orlandensi, nuper erectae, R. P. D. Gu-
Sacra Congregatio pro Episcopis 355
lielmum D. Borders, curionem Sancti Iosephi Sponsi B. Mariae Virgi
nis, Conf., e dioecesi Rubribaculensi.
— Titulari episcopali Ecclesiae Truentinae R. P. D. Michaelem
R. Dempsey, parochum Apparitionis Beatae Mariae Virginis Immacu
latae, ex archidioecesi Chicagiensi, quem deputavit Auxiliarem Emi
P. D. Ioannis Patricii S. R. E. Card. Cody, Archiepiscopi Chica
giensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Paestanae R. P. D. Alfredum
Leonem Abramowicz, ex archidioecesi Chicagiensi, quem deputavit
Auxiliarem Emi P. D. Ioannis Patricii S. R. E. Card. Cody, Archie
piscopi Chicagiensis.
die 6 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Acciensi R. D. Aloisium
Rojas, e clero archidioecesis Guadalajarensis, curionem in civitate
vulgo Lagos de Moreno.
die 20 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Ausafensi R. D. Geor
gium Emmanuelem López, Vicarium Generalem archidioecesis Rosa-
riensis, quem deputavit Auxiliarem Excnii P. D. Villelmi Bolatti,
Archiepiscopi Rosariensis.
II
BARCINONENSIS-GERUNDENSIS
DECRETUM
De mutatione finium
Cum in paroecia vulgo <x San Lupo de Viabrea » nuncupata melius
spirituali fidelium curae et regimini consulendum sit, Excmi PP. DD.
Marcellus González Martin, Archiepiscopus Barcinonensis, et Narcis-
sus Jubany Arnau, Episcopus Gerundensis, audita Conferentia Episco
porum Hispaniae, ab Apostolica Sede nuper expostulaverant ut paroe
cia, quam supra memoravimus, ab archidioecesi Barcinonensi distra-
heretur et finitimae dioecesi Gerundensi, ad cuius civilem provinciam
pertinet, aggregaretur.
Porro Summus Pontifex Paulus Divina Providentia Pp. VI, prae
habito favorabili voto Excañi P. D. Aloisii Dadaglio, Archiepiscopi
titularis Leriensis et in Hispania Nuntii Apostolici, ratus huiusmodi
petitionem in animarum bonum cessuram, porrectis precibus adnuen-
dum censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
356 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vel habere praesumentium consensu, de plenitudine Apostolicae pote
statis, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Lit
terae datae fuissent, ab archidioecesi Barcinonensi separat atque per
petuo dioecesi Gerundensi adnectit integrum territorium paroeciae vulgo
« San Lupo de Viabrea », atque contiguum territorium paroeciae vulgo
« La Batilloria », quod extenditur ad septentrionem et ad orientem
usque ad flumen hispanice « Tordera », ; ad meridiem et ad orientem
limitatur linea recta, quae a domo vulgo « La Verneda » ad idem flumen
pertingit, et ad septentrionem et occidentem finibus paroeciae vulgo
(( Breda » appellatae.
Mandat igitur Sanctitas Sua, ut omnia acta et documenta prae-
fatorum territoriorum, fideles et bona temporalia respicientia a Curia
Barcinonensi ad Curiam Gerundensem quam primum transmittantur.
Ad haec vero exsequenda idem Summus pontifex praefatum Excmum
P. D. Aloisium Dadaglio deputat, necessarias et opportunas eidem
tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur,
quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito
ad Sacram Congregationem pro Episcopis, cum primum fas erit, authen
ticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 2 Aprilis anno 1968.
CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus
L. © S.
83 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
I I I
ZACAPENSIS
DECRETUM
Erectionis Administrationis Apostolicae Izabalensis
Cum territorium dioecesis Zacapensis latissime pateret, quo aptius
spiritualibus necessitatibus Christifidelium provideretur, Excmus P. D.
Coelestinus Christianus. Luna Pianegonda, Episcopus Zacapensis, au
dita Conferentia Episcopali Guatimalensi, nuper ab Apostolica Sede
postulavit ut spiritualis cura et regimen incolarum civilis regionis seu
Sacra Congregatio pro Episcopis 357
vulgo Departamento Izabal, ad eandem dioecesim pertinentis, alteri
Praelato committeretur, donec aliter provideretur.
Summus Pontifex Paulus Divina Providentia Pp. VI, praehabito
favorabili voto Excmi P. D. Brunonis Torpigliani, Archiepiscopi titu
laris Mallianensis et in Republica Guatimalensi Apostolici Nuntii, et
de consilio Emorum Patrum Cardinalium Negotiis Sacrae Congrega
tionis pro Episcopis praepositorum, memoratorum incolarum spirituali
utilitati consulere eosque maioribus instruere praesidiis cupiens, oblatis
Sibi precibus benigne libenterque annuendum statuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse haben
tium vel habere praesumentium consensu, de plenitudine Apostolicae
potestatis, praesenti Sacrae Congregationis pro Episcopis Decreto,
perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae expeditae
essent, praefatum territorium civilis regionis seu Departamento Izabal,
a dioecesi Zacapensi distractum, in Administrationem Apostolicam
erigit, Izabalensem appellandam, iisdemque circumscriptam finibus
quibus in praesens idem Departamento terminatur.
Praelato Ordinario novae erectae Administrationis Apostolicae, cuius
sedes in urbe vulgo Matías de Gálvez erit, tribuuntur omnia iura, facul
tates et officia quae Episcopis residentialibus, congrua congruis refe
rendo, ad normam Iuris Communis, competunt.
Ad haec perficienda Sanctitas Sua memoratum Excmum P. D. Bru-
nonem Torpigliani deputat, eidem tribuens necessarias et opportunas
facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet
virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad Sacram
Congregationem pro Episcopis authenticum exemplar actus peractae
exsecutionis remittendi.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 30 mensis aprilis anno 1968.
CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus
L. fB S.
£B Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., Secretarius
- 358 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citatio edictalis
DUNENSIS ET CONNORENSIS
Novae causae propositionis, nullitatis matrimonii et dispensationis (Mur
ray - Leonard).
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Annae Leonard,
conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad comparendum, aut
per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali
S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem 15 octo
bris 1968, hora undecima, pro concordatione vel subsignatione sequen
tium dubiorum :
1) An sit concedenda nova causae propositio. Et quatenus affir
mative :
2) An constet de nullitate matrimonii in casu. Et quatenus
negative :
3) An consilium praestandum sit Sanctissimo pro dispensatione
largienda super matrimonio rato et non consummato.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedictae dominae Annae Leonard, curare debent ut
ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Antonius Czapla, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 16 maii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Anne Leonard, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de
Sacra Romana Rota 359
la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 15 octobre 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire les doutes ci-dessous rapportés :
1) Doit-on concéder une nouvelle instruction de la cause? et, dans le cas affirmatif :
2) Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas? et, dans le cas contraire :
3) Doit-on interroger le Saint-Père pour la dispense super rato et non consummato :
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Anne Leonard, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
360 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA C O M M I S S I O N U M
COMMISSIO CENTRALIS COORDINANDIS
POST CONCILIUM LABORIBUS
ET CONCILII DECRETIS INTERPRETANDIS
I
DUBIUM
I. Utrum locutio latina « Sacra Synodus declarat nihil obstare »,
de qua in n. 10, § 2 Decreti Ss. Concilii Oecumenici Vaticani II Per
fectae caritatis, implicet positivam commendationem eorum quae se
quuntur :
an potius manifestet meram possibilitatem pro omnibus Insti
tutis laicalibus initiandi aliquos sodales sacris ordinibus, dictis sub
condicionibus.
II. Utrum in citato textu conciliari contineatur explicita agnitio
iuris Capitulo Generali cuiusque Instituti proprii cognoscendi de op
portunitate utendi facultate de qua supra agitur, an non.
Commissio Centralis coordinandis post Concilium laboribus et Con
cilii Decretis interpretandis, re mature perpensa in Coetu, die 24 men
sis maii 1966 habito, respondendum esse censuit :
Ad I u m NEGATIVE ad primam partem ; AFFIRMATIVE ad secundam seu :
illam locutionem dicit tantum simplicem possibilitatem, pro omnibus
Institutis laicalibus, initiandi aliquos sodales sacris ordinibus.
Ad I I u m AFFIRMATIVE ad primam partem ; NEGATIVE ad secundam seu :
Capitulo Generali cuiusque Instituti ius esse cognoscendi de oppor
tunitate utendi facultate de qua ad secundam partem primi dubii,
servatis de iure servandis.
& HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
Ssmus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 10 fe
bruarii 1966 infrascripto impertita hanc decisionem ratam habuit et
adprobavit.
Pont. Commissio Decretis Concilii Vat. II interpretandis 361
II
DUBIUM
Utrum potestas legislativa quae, ad normam Decreti Ss. Concilii
Oecumenici Vaticani II Christus Dominus, n. 38, § 4, intra certos limites
tribuitur Conferentiis Episcoporum, delegari possit Commissionibus
episcopalibus quae ab ipsis Conferentiis constituuntur.
Commissio Centralis coordinandis post Concilium laboribus et Con
cilii Decretis interpretandis, re mature perpensa in Coetu, die 24 men
sis maii 1966 habito, respondendum censuit : NEGATIVE.
Ssmus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 10 iunii 1966
infrascripto impertita hanc decisionem ratam habuit et adprobavit.
86 HAMLETUS I. Card. CICOGNANI
a publicis Ecclesiae negotiis
PONTIFICIA COMMISSIO
DECRETIS CONCILII VATICANI II
INTERPRETANDIS
1
RESPONSA AD PROPOSITA DUBIA
Patres Pontificiae Commissionis Decretis Concilii Vaticani II in
terpretandis, propositis in plenario coetu quae sequuntur dubiis, re
spondendum esse censuerunt ut infra ad singula:
I.
De Conferentiis Episcopalibus
D. Utrum, post Decretum conciliare Christus Dominus, diei 28 oc
tobris 1965, et M. P. Ecclesiae Sanctae, diei 6 augusti 1966, quibus de
Conferentiis Episcopalibus decernitur, adhuc in vigore maneant nor
mae quae de coetibus episcopalibus nationalibus vel territorialibus a
362 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
P. Card. FELICI, Praeses
Constitutione Sacrosanctum Concilium, diei 4 decembris 1963, M. P.
Sacram Liturgiam, diei 25 ianuarii 1964, et Instructione Inter oecu
menici, diei 26 septembris 1964, ' interim ' statuuntur.
R. Negative.
II .
De Beneficiis conferendis iis qui caractère episcopali ornantur
D. Utrum, ad normam n. 18, § 1 Litterarum Apostolicarum Ec
clesiae Sanctae, diei 6 augusti 1966, adhuc requiratur licentia Sedis
Apostolicae pro collatione beneficii non consistorialis illi qui dignitate
episcopali sit auctus, iuxta praxim hucusque vigentem.
R. Affirmative : non agitur enim de reservatione de qua in citatis
Litteris Apostolicis, n. 18, § 1.
III .
De capite VI, 21 Constitutionis dogmaticae de Divina Revelatione « Dei Verbum »
D. Utrum in verbis « Divinas Scripturas sicut et ipsum Corpus do
minicum semper venerata est Ecclesia, cum, maxime in Sacra Litur
gia, non desinat ex mensa tam verbi Dei quam Corporis Christi panem
vitae sumere atque fidelibus porrigere », Constitutionis dogmaticae de
Divina Revelatione Dei Verbum, adverbium ' sicut ' significare valeat
eandem esse seu aequalem venerationem Sacrae Scripturae debitam
ac venerationem debitam Ss. Eucharistiae.
R. Venerationem esse tribuendam tum Sacrae Scripturae, tum Cor
pori dominico, diverso tamen modo seu ratione, uti eruitur ex Consti
tutione de Sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 7; Litteris En
cyclicis Mysterium Fidei, diei 3 sept. 1965: A.A.S. 57 (1965), p. 764;
Instructione S.R.C, diei 25 maii 1967 Eucharisticum Mysterium, n. 9 :
A.A.S. 59 (1967), p. 547.
Ssmus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 5 fe
bruarii 1968 infrascripto impertita supradictas decisiones ratas habuit,
adprobavit et publicari iussit.
Pont. Commissio Decretis Concilii Vat. II interpretandis 363
2
RESPONSUM AD PROPOSITUM DUBIUM
Patres Pontificiae Commissionis Decretis Concilii Vaticani II in
terpretandis, proposito in plenario coetu quod sequitur dubio, respon
dendum esse censuerunt ut infra :
D. - Utrum Diaconus, qui in hoc gradu non maneat sed ad Sacer
dotium ascendere velit, ea habeat munera quae recensentur sub
n. 29 Constitutionis dogmaticae de Ecclesia Lumen Gentium, diei
21 novembris 1964, et sub n. 22 Litterarum Apostolicarum Sacrum
Diaconatus ordinem, diei 18 iunii 1967.
R. - Affirmative.
SSmus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 26 Mar
tii 1968 infrascripto impertita supradictam decisionem ratam habuit,
adprobavit et publicari iussit.
P. Card. FELICI, Praeses
364 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Sabato, 11 maggio 1968, il Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza Sua Beatitudine M A X I M O S V, Pa
triarca di Antiochia e di tutto l'Oriente dei Melchiti.
Giovedì, 30 maggio 1968, il Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere
Credenziali, Sua Eccellenza il Signor IOSEPH DUDLEY LAWRENCE,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repub
blica di Liberia.
Lunedì, 3 giugno 1968, il Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in Visita Sua Eccellenza il Generale IOSEPH DÉSIRÉ MOBUTU,
Presidente della Repubblica del Congo.
SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI
Lunedì, 6 maggio 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano, alla augusta presenza del Santo Padre si è adunata la S. Congregazione dei Riti generale, nella quale gli Emi e Revmi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e i Revmi Consultori teologi hanno dato il loro voto :
1) sul martirio dei Servi di Dio Simone Berneux, Vescovo tit. di Capso, Vicario Apostolico della Corea, ed altri 23 compagni, uccisi, a quanto si asserisce, in odio alla fede;
2) su i miracoli che si dicono operati per intercessione della Venerabile Serva di Dio Maria degli Apostoli (Teresa von Wüllenweber), fondatrice dell'Istituto delle Suore del Divin Salvatore.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
24 febbraio 1968. S. E. Revma Mons. Antonetti Lorenzo, Arcivescovo tit. di Roselle, Nunzio Apostolico in Honduras e Nicaragua.
Diarium Romanae Curiae 365
28 febbraio 1968. S. S. Revma Mons. Jadot Giovanni, Arcivescovo tit. di Zuri, Delegato Apostolico in Thailandia, Laos e Penisola di Malacca.
19 aprile » S. E. Revma Mons. Sartorelli Pierluigi, Arcivescovo tit. di Semina, Pro-Nunzio Apostolico in Tanzania.
Il Santo Padre Paolo VI ha annoverato tra i Consultori della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica :
S. E. Revma Mons. Carraro Giuseppe, Vescovo di Verona. S. E. Revma Mons. Paré Mario, Vescovo di Chicoutimi. S. E. Revma Mons. Reuss Giuseppe, Vescovo tit. di Sinope. S. E. Revíña Mons. Padin Candido, Vescovo di Lorena. S. E. Revma Mons. Robles Jimínez Giuseppe, Vescovo di Tulancingo. S. E. Revma Mons. Rubin Ladislao, Vescovo tit. di Serta. S. E. Rev.ma Mons. Butler Basilio C, Vescovo tit. di Novabarbara. S. E. Revma Mons. Hickey Giacomo L., Vescovo tit. di Taraqua. S. E. Revma Mons. Maggioni Ferdinando, Vescovo tit. di Subaugusta. Monsignor Tinello Francesco. Monsignor Marinelli Emireno. Monsignor Izard Raimondo. Monsignor Descamps Michele. Padre Alf aro Giovanni, S. J. Padre De Lubac Enrico, S. J. Padre Fuchs Giuseppe, S. J. Padre Gagnon Edoardo, P. S. S. Padre Hamer Girolamo, O.P. Padre Slattery Guglielmo, C M . Padre Spiazzi Raimondo, O. P. Padre Vagaggini Cipriano, O. S. B. Revmo Javierre D. Antonio, S. D. B. Revmo Calonghi D. Luigi, S. D. B. Revmo Martii D. Germano. Revmo Spath D. Emilio. Revmo Ratzinger D. Giuseppe. Revmo Sauvage Fr. Michele, F. S. O. Rev.da Suor Morawska Maddalena. Prof. Ciprotti Pio. Prof. Lindemans Giovanni.
Il Santo Padre Paolo VI ha annoverato tra i Consultori della Pontificia Commissione per la Revisione del Codice di Diritto Canonico :
S. E. Revma Mons. Schroffer Giuseppe, Segretario della S. Congregazione per l'Educazione Cattolica.
S. E. Revma Mons. Castellano Ismaele Mario, Arcivescovo di Siena. S. E. Revma Mons. Casey Giacomo, Arcivescovo di Denver. S. E. Revma Mons. Chame Andrea Maria, Vescovo di Namur. S. E. Revma Mons. Begin Floyd, Vescovo di Oakland. S. E. Revma Mons. Flusin Claudio Costante M., Vescovo di Saint-Claude.
366 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S. E. Revma Mons. Flanagan Bernardo Giuseppe, Vescovo di Worcester. S. E. Revma Mons. Jubany Narciso, Vescovo di Gerona. S. E. Revma Mons. Laszlo Stefano, Vescovo di Eisenstadt. S. E. Revma Mons. Maggioni Ferdinando, Vescovo tit. di Subaugusta. S. E. Revma Mons. Moverly Gerardo, Vescovo tit. di Tinisa di Proconsolare. Monsignor Sessolo Giovanni, Reggente della Penitenzieria Apostolica. Revmo Prof. Giménez y Martínez de Carvajal. Revmo Prof. Bernhard Giovanni. Revmo Prof. M. Mundy Tommaso. Padre Beyer Giovanni, S. J. Padre Domingues de Sousa Antonio, O. F. M. Padre Abellán Pietro M., S. J. Padre Jaros Giovanni, C. SS. R. Revmo Ledere D. Gustavo, S. D. B. Revmo Urtasun D. Cornelio. Revmo Augier D. Andrea. Prof. Lazzati Giuseppe. Prof. Gaudemet Giovanni. Prof. Petroncelli Mario.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
21 maggio 1968. L'Emo Signor Card. König Francesco, Presidente del Segretariato per i non credenti, Membro della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli.
22 » » S. E. Revma Mons. Willebrands Giovanni, Segretario del Segretariato per l'Unione dei Cristiani; il Revmo Padre Humbertclaude Pietro S. M., Segretario del Segretariato per i non Cristiani; il Revmo Don Miano Vincenzo S. D. B.., Segretario del Segretariato per i non credenti, Consultori della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli.
31 » » S. E. Revma Mons. Civardi Ernesto, Segretario della Sacra Congregazione per i Vescovi, e S. E. Revma Mons. Schroffer Giuseppe, Segretario della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica, Consultori della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede.
4 giugno » L'Illmo e Revmo Mons. Wissing Guglielmo, Consultore della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari.
10 » » L'Illmo e Revmo Mons. Lupi Achille, Capo Ufficio della Pontificia Commissione per l'America Latina.
14 » » S. E. Revma Mons. Casariego Mario, Arcivescovo di Guatemala, Consultore della Sacra Congregazione per i Vescovi.
Diarium Romanae Curiae 367
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Prelati Domestici di Sua Santità :
19 luglio 1967. Monsig. Kowalski Giuseppe (Köln). 23 novembre » Monsig. Theissen Luigi (Köln). 27 » » Monsig. Rosiles Ignazio (Tampico). 30 » Monsig. Riebartsch Erico (Hildesheim). 16 dicembre » Monsig. Bauer Roberto (Passau).
» » » Monsig. Geyer Antonio (Passau). » » » Monsig. Hohenester Giuseppe (Passau). » » Monsig. Weinzierl Ruperto (Passau). » » » Monsig. Winklhof er Luigi (Passau). » » Monsig. Freudenberger Tebaldo (Würzburg).
28 » » Monsig. De Bassols Giuseppe Isidoro (Concepción). 10 gennaio 1968. Monsig. Chandiaux Paolo (Nevers). 16 » » Monsig. Bodra Giovanni (Jamshedpur). 3 febbraio » Monsig. Dardani Luigi (Bologna). 6 » » Monsig. Spadolini Guido (Penne-Pescara).
23 » Monsig. Simeone Francesco (Calvi e Teano). » » Monsig. Marconetto Albino (Pinerolo).
» » Monsig. Mercol Gabriele (Pinerolo).
r-l marzo Monsig. Moss Tapajós Giuseppe Maria (Rio de Janeiro) » » » Monsig. Weber Giovanni (Salina). 7 marzo Monsig. Ricci Edoardo (Luni).
Camerieri segreti soprannumerari di Sua Santità :
19 luglio 1967. Monsig. Maassen Francesco (Köln). 30 agosto Monsig. Egger Bernardo (München und Freising).
» » Monsig. von Kukowski Leone (München und Freising) 4 settembre Monsig. Gnielinski Alfredo (Breslavia).
29 » » Monsig. Moio Giovanni (Pozzuoli). có novembre Monsig. De Faria Teodoro (Funchal). 28 » Monsig. Amezna y Abaitua Antonio (Bilbao). 30 » » Monsig. Sommer Erico (Rottenburg). 16 dicembre Monsig. Fesl Ottone (Passau).
» » » Monsig. Langer Carlo (Passau). » » » Monsig. Straubinger Giovanni (Passau). » » » Monsig. Wallner Giuseppe (Passau). » Monsig. Schuchert Adolfo (Fulda). » » Monsig. Carletti Remigio (Trieste e Capodistria). » » Monsig. Delton Domenico (Trieste e Capodistria).
Monsig. Rocco Giuseppe (Trieste e Capodistria). » » » Monsig. Vincenzi Pio (Trieste e Capodistria).
30 » Monsig. Calvo Ernesto (Jaro). » » Monsig. Villavert Eligio (Jaro).
20 febbraio 1968. Monsig. Gigante Mario (Campagna). » » Monsig. Bergantino Raffaele (Gaeta).
23 » » Monsig. Giordano Michele (Anglona-Tursi). 7 marzo » Monsig. Crovara Lino (Luni).
368 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ONORIFICENZE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
La Commenda con Placea dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
3 giugno 1967. Al sig. Vockel Enrico (Berlin). 12 ottobre » Al sig. Skinner Klee Giorgio (Guatemala). 29 dicembre » Al sig. Ortensi Gilberto (Roma). 24 gennaio 1968. Al sig. Arnaldi Francesco (Napoli). 27 » » Al sig. Jaeschke Hans Wolf (Germania).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
11 gennaio 1967. Al sig. Falez Stefano (Roma). 24 » » Al sig. Hendrichs Giacomo (Köln). 1 aprile » Al sig. Zuppi Enrico (Roma).
18 maggio » Al sig. Guandalini Ezio (Roma). 8 giugno » Al sig. Grub Giuseppe (München und Freising). 5 luglio Al sig. De Vecchi Ugo (Roma). 9 agosto » Al sig. Jaeger Enrico Elia (Olanda).
18 » » Al sig. Delhaise Uberto Maria Desiderato Federico ('s-Hertogenbosch).
20 ottobre » Al sig. Rye Alan (Arundel and Brighton). 3 novembre » Al sig. Le Pichón Giovanni (Paris). » » » Al sig. Laune Maurizio (Lille).
14 » Al sig. Belgodere Vittore (Montpellier). 16 » » Al sig. Cavalletti Vincenzo (Roma). 20 » » Al sig. de Leon Strecker Edoardo (Guatemala). 23 » Al sig. Carcaterra Antonio (Bari).
» » Al sig. Avezzu Antonio (Adria). » » » Al sig. Vingolo Pietro (Marsi).
NECROLOGIO
9 giugno 1968. Monsig. Michelato Danese Antonio Maria, Vescovo tit. di Archelaide.
11 » Monsig. Floersh John Alexander, già Arcivescovo di Louisville.
» » Monsig. Najmy Justin Abraham, Vescovo tit. di Augusto-poli di Frigia, Esarca Apostolico per i Mel-chiti negli Stati Uniti di America.
18 » » Monsig. González y Robleto Vicente Alejandro, Arcivéscovo di Managua.
An. et vol. LX 29 Iulii 1968
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
A C T A P A U L I P P . V I
CONSTITUTIO APOSTOLICA
Novi ritus approbantur ad ordinationem Diaconi, Presbyteri et
Episcopi.
PAULUS EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
PONTIFICALIS ROMANI recognitio non tantum generali modo a Concilio Oecumenico Vaticano II praescribitur,1 sed etiam peculiaribus regitur normis, quibus eadem Sacra Synodus ritus Ordinationum, sive quoad caeremonias sive quoad textus 2 di-mutari iussit.
Sed ex Ordinationis ritibus illi imprimis considerandi sunt, quibus per Sacramentum Ordinis, vario gradu collatum, sacra Hierarchia constituitur: sic ministerium ecclesiasticum divinitus institutum diversis ordinibus exercetur ab illis qui iam ab antiquo Episcopi, Presbyteri, Diaconi vocantur.3
In recognitione autem ritus Ordinationum Sacrarum, praeter principia generalia, quibus integra instauratio Liturgiae, iuxta
1 Conc. Vat. Il, Const. de Sacra Liturgia, Sacrosanctum Concilium, n. 25: A. A. S. 56 (1964) p. 107.
2 Ibid., n. 76 : A. A. S. 56 (1964) p. 119. 3 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia, Lumen gentium, n. 28: A. A. S. 57
(1965) pp. 33-34.
24 - A. A. S.
370 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
praescripta Concilii Vaticani II, regi debet, summopere attendendum est ad praeclaram illam doctrinam de natura et effectibus Sacramenti Ordinis, quae in Constitutione de Ecclesia ab eodem Concilio pronuntiata est; quae sane doctrina ipsa Liturgia, modo sibi proprio, exprimenda est, nam textus et ritus ita ordinari oportet ut sancta, quae significant, clarius exprimant, eaque populus christianus, in quantum fieri potest, facile percipere atque plena, actuosa et communitatis propria celebratione participare possit.4-
Iamvero eadem sancta Synodus docet: Episcopali consecratione plenitudinem conferri Sacramenti Ordinis, quae nimirum et liturgica Ecclesiae consuetudine et voce sanctorum Patrum summum sacerdotium, sacri ministerii summa nuncupatur. Episcopalis autem consecratio, cum munere sanctificandi, munera quoque confert docendi et regendi, quae tamen natura sua nonnisi in hierarchica communione cum Collegii capite et membris exerceri possunt. Ex traditione enim, quae praesertim liturgicis ritibus et Ecclesiae tum Orientis tum Occidentis usu declaratur, perspicuum est manuum impositione et verbis consecrationis gratiam Spiritus Sancti ita conferri et sacrum characterem ita imprimi, ut Episcopi, eminenti ac adspectabili modo, ipsius Christi Magistri, Pastoris et Pontificis partes sustineant et in Eius persona agant.5
Quibus verbis addenda sunt plura et praeclara doctrinae capita de Episcoporum apostolica successione necnon de eorum muneribus et officiis, quae, etsi iam in Ordine Consecrationis episcopalis continentur, meliore tamen et accuratiore modo exprimenda videntur. Quod ut rectius obtineretur, opportunum visum est e fontibus antiquis arcessere precationem con-secratoriam quae in ea invenitur, quae vocatur Traditio Apostolica Hippolyti Romani, saeculo tertio ineunte scripta, quaeque, magna ex parte, in liturgia Ordinationis Coptorum et Syrorum occidentalium adhuc servatur. Ita fit ut in ipso Ordinationis actu testimonium perhibeatur de concordia tradi-
4 Conc. Vat. II, Const. de Sacra Liturgia, Sacrosanctum Concilium, n. 21: A. A. S. 56 (1964) p. 106.
8 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia, Lumen gentium, n. 21: A. A. S. 57 (1965) p. 25.
Acta Pauli Pp. VI 371
tionis cum orientalis tum occidentalis, quoad munus apostolicum Episcoporum.
Quod vero ad Presbyteros attinet, ex Actis Concilii Vaticani secundi haec praesertim recolenda sunt: Presbyteri, quamvis pontificatus apicem non habeant et in exercenda sua potestate ab Episcopis pendeant, cum eis tamen sacerdotali honore coniuncti sunt et vi sacramenti Ordinis, ad imaginem Christi, summi atque aeterni Sacerdotis (cf. Hebr. 5, 1-10, 7-24; 9, 11-28), ad Evangelium praedicandum, fidelesque pascendos, et ad divinum cultum celebrandum consecrantur, ut veri sacerdotes Novi Testamenti.* Atque alio loco haec leguntur : Presbyteri enim, sacra Ordinatione atque missione, quam ab Episcopis recipiunt, promoventur ad inserviendum Christo Magistro, Sacerdoti et Regi, cuius participant ministerium, quo Ecclesia in populum Dei, Corpus Christi et Templum Spiritus Sancti, hic in terris, indesinenter aedificatur.7 In Ordinatione autem presbyterali, prouti in Pontificali Romano habebatur, missio et gratia Presbyteri tamquam adiutoris Ordinis episcopalis clarissime describebatur. Attamen necessarium visum est totum ritum, qui antea in plures partes distribuebatur, ad maiorem unitatem redigere, et mediam Ordinationis partem, hoc est impositionem manuum et precationem consecratoriam in vividiore luce ponere.
Quod tandem ad Diaconos spectat, praeter ea quae in Litteris Apostolicis Sacrum Diaconatus Ordinem, Motu proprio a Nobis die xvin mensis Iunii anno MCMLXVII editis, continentur, haec praecipue commemoranda sunt verba : In gradu inferiori hierarchiae sistunt Diaconi, quibus « non ad sacerdotium, sed ad ministerium » (Constitutiones Ecclesiae Aegyptiacae, III, 2), manus imponuntur. Gratia etenim sacramentali roborati, in diaconia liturgiae, verbi et caritatis Populo Dei, in communione cum Episcopo eiusque presbyterio, inserviunt.* In Ordinatione autem diaconali pauca quaedam mutanda erant, ratione habita sive praeceptionum recens latarum de diaconatu
6 Ibid., n. 28: A. A. 8. 57 (1965) p. 34. 7 Conc. Vat. II, Decr. de Presbyterorum ministerio et vita, Presbyterorum Ordinis,
n. 1 : A. A. 8. 58 (1966) p. 991. 8 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia, Lumen gentium, n. 29: A. A. 8. 57
(1965) p. 36.
372 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tamquam gradu proprio et permanenti Hierarchiae in Ecclesia latina, sive maioris simplicitatis et claritatis rituum.
Porro ex ceteris Supremi Magisterii documentis, ad Sacros Ordines pertinentibus, peculiari mentione dignam existimamus Constitutionem Apostolicam Sacramentum Ordinis, a Decessore Nostro fel. rec. Pio XII, die xxx mensis Novembris anno MCMXLVII, editam, qua declaratur Sacrorum Ordinum Diaconatus, Presbyteratus et Episcopatus materiam eamque unam esse manuum impositionem: formam vero itemque unam esse verba applicationem huius materiae determinantia, quibus univoce significantur effectus sacramentales — scilicet potestas Ordinis et gratia Spiritus Sancti — quaeque ab Ecclesia qua talia accipiuntur et usurpantur.9 Quibus praemissis, idem documentum decernit quaenam manuum impositio et quaenam verba in uniuscuiusque Ordinis collatione materiam et formam constituant.
Cum vero in recognitione ritus opus fuerit quaedam vel addi, vel deleri, vel mutari, sive ut textus ad fidem textuum antiquarum restituerentur, sive ut sententiae clariores redderentur, sive ut effectus sacramenti melius exponerentur, necesse esse putamus, ad omnem controversiam tollendam et ad conscien-tiarum anxietates praecavendas, declarare quaenam in ritu recognito ad naturam rei pertinere dicenda sint. De materia ergo et forma in uniuscuiusque Ordinis collatione, suprema Nostra Apostolica auctoritate, quae sequuntur decernimus et constituimus.
In Ordinatione Diaconorum materia est Episcopi manuum impositio, quae silentio fit super singulos ordinandos ante precationem consecratoriam ; forma autem constat verbis eiusdem precationis consecratoriae, quorum haec ad naturam rei pertinent, atque adeo ut actus valeat exiguntur : Emitte in eos, Domine, quaesumus, Spiritum Sanctum, quo in opus ministerii fideliter exsequendi munere septiformis tuae gratiae roborentur.
In Ordinatione Presbyterorum, item materia est Episcopi manuum impositio, quae silentio super singulos ordinandos fit ante precationem consecratoriam; forma vero constat verbis eiusdem precationis consecratoriae, quorum haec ad naturam
9 A. A. 8. 40 (1948) p. 6.
Acta Pauli Pp. VI 373
rei pertinent, atque adeo ut actus valeat exiguntur : Da, quaesumus, omnipotens Pater, his famulis tuis Presbyterii dignitatem; innova in visceribus eorum Spiritum sanctitatis; acceptum a te, Deus, secundi meriti munus obtineant, censuramque morum exemplo suae conversationis insinuent.
Denique in Ordinatione Episcopi, materia est impositio manuum quae ab Episcopis consecrantibus, vel saltem a Consecrator principali, fit silentio super caput Electi ante precationem consecratoriam; forma autem constat verbis eiusdem precationis consecratoriae, quorum haec ad naturam rei pertinent, atque adeo ut actus valeat exiguntur: Et nunc effunde super hunc Electum eam virtutem, quae a te est, Spiritum principalem, quem dedisti dilecto Filio Tuo Iesu Christo, quem Ipse donavit sanctis Apostolis, qui constituerunt Ecclesiam per singula loca, ut sanctuarium tuum, in gloriam et laudem inde-flcientem nominis tui.
Hunc igitur ritum pro collatione Ordinum Sacrorum Diaconatus, Presbyteratus et Episcopatus, a Consilio ad exsequendam Constitutionem de s. Liturgia, peritis adhibitis et Episcopis consultis ex diversis orbis regionibus,™ recognitum, Nosmet ipsi Apostolica Nostra auctoritate approbamus, ut posthac, pro ritu in Pontificali Romano adhuc exstante, adhibeatur in his Ordinibus conferendis.
Nostra haec statuta et praescripta nunc et in posterum firma et efficacia esse et fore volumus, non obstantibus, quatenus opus sit, Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis a Nostris Decessoribus editis, ceterisque praescriptionibus etiam peculiari mentione et derogatione dignis.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xvni mensis Iunii, anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
10 Cf. Conc. Vat. II, Const. de Sacra Liturgia, Sacrosanctum Concilium, n. 25 : A. A. S.
50 (1964) p. 107.
374 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
LITTERAE APOSTOLICAE
MOTU PROPRIO DATAE
I
De usu insignium pontificalium recognoscendo
PAULUS PP. V I
PONTIFICALIA INSIGNIA ideo ab Ecclesia, volventibus saeculis, instituta et accepta sunt, ut sacra Episcoporum dignitas ante oculos fidelium clarius significaretur; quod praesertim evenit, cum eorum traditio sollemnis facta est et ipsi ritui Ordinationis seu Consecrationis inserta, formulis adhibitis, quae novi Episcopi munus pastorale exprimerent, apud gregem sibi commissum agendum. Neque defuerunt scriptores qui, praesertim aetate media, de iisdem insignibus lucubrationes componerent, eorum significationes cum pastorales tum spirituales ostenden-tes. Per ea enim in luce ponuntur dignitas et potestas Episcopi, utpote qui pastor et magister exstet suarum ovium, quas ducere et nutrire iubetur, ipse qui sacerdos magnus sui gregis habendus est, a quo vita suorum fidelium in Christo quodammodo derivatur et pendet.1
Paulatim tamen insignia pontificalia, quae Episcoporum propria pluribus saeculis manserant, etiam aliis ecclesiasticis viris concessa sunt, qui Episcopis adiumentum praestabant in eorum ministerio exercendo aut iis Praelatis qui, veluti Abbates in suis monasteriis aut territoriis, iurisdictione aliqua f Tuebantur ab Episcopo loci subducta, immo pluribus aliis clericis, sive singulatim sive communiter, in signum dignitatis aut honoris. Unde factum est ut nostris diebus plures sint clerici qui, etsi episcopali dignitate non praediti, insignium tamen pontificalium, diversa quidem ratione atque amplitudine, privilegio fruuntur, ad normam eorum quae statuuntur sive in Codice Iuris Canonici, sive in Litteris Apostolicis Inter multiplices,
1 Conc. Vat. II, Const. de sacra Liturgia, Sacrosanctum Concilium, n. 41: A. A. S. 56 (1964) p. 111.
Acta Pauli Pp. VI 375
motu proprio a Decessore Nostro S. Pio X die xxi mensis Februarii anno MCMV datis, sive in Constitutione Apostolica Ad incrementum, a Decessore Nostro fel. rec. Pio XI, die XV mensis Augusti anno MCMXXXIV data.
Recens vero Concilium Oecumenicum Vaticanum Secundum dignitatem et munera Episcoporum in Ecclesia nova luce illustravit, atque apertius demonstravit distinctionem quae inter ipsos intercedit et secundi ordinis sacerdotes. Idem insuper Concilium, de liturgicis celebrationibus agens, statuit ut ritus nobili simplicitate fulgeant ... sint captui fidelium accommodati, neque generatim multis indigeant explanationibus.2 Elementa enim, quae in sacras celebrationes assumuntur, sunt signa per quae res divinae invisibiles demonstran tur,3 quaeque proinde a fidelibus facile et, quantum fieri potest, directo percipi debent, ut exinde ad superna ducantur.
Quam ob rem, inter normas ad sacrae Liturgiae instaurationem spectantes, illa etiam habetur quae congruere edicit, ut usus pontificalium reservetur illis ecclesiasticis personis, quae aut charactere episcopali aut peculiari aliqua iurisdictione gaudente Attentis enim indole et condicionibus nostrae huius aetatis, quae veritatem signorum maximi facit, atque attenta necessitate ut ritus liturgici nobili etiam simplicitate fulgeant, omnino oportet, etiam veritas restituatur circa usum pontificalium insignium, quibus dignitas et munus pascendi populum Dei in lucem profertur.
Itaque ad exsequendam sacrosancti Concilii voluntatem, Auctoritate Nostra Apostolica, motu proprio et certa scientia, haec decernimus:
1. Iuxta ea quae in art. 130 Constitutionis de sacra Liturgia statuuntur, iubemus, ut posthac insignibus pontificalibus utantur, praeter Episcopos, sequentes tantum Praelati, dignitate quidem episcopali carentes, sed vera iurisdictione fruentes, videlicet :
a) Legati Romani Pontificis; b) Abbates et Praelati, qui iurisdictionem habent in ter-
2 Ibid., n. 34 : A. A. 8. 56 (1964) p. 109. 3 Cf. Ibid., n. 33: A. A. 8. 56 (1964) p. 108. 4 Ibid., n. 130 : A. A. 8. 56 (1964) p. 133.
376 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ritorium a quavis dioecesi separatum (cfr. CIC can. 319 § 1;
can. 325);
c) Administratores Apostolici, permanenter constituti
(can. 315 § 1); d) Abbates regulares de regimine, postquam benedictio
nem acceperunt (can. 625).
2. Iisdem pontificalibus insignibus, exceptis tamen cathedra et baculo, utantur, etsi dignitate episcopali non potiuntur :
a) Administratores apostolici ad tempus constituti (can. 351, § 2, 2°; cfr. etiam can. 308);
b) Vicarii Apostolici et Praefecti Apostolici (can. 308).
3. Praelati, de quibus in nn. 1 et 2, commemoratis iuribus gaudeant tantum in proprio territorio et durante munere. Abbates vero Primates et Abbates generales Congregationum monasticarum durante munere uti possunt insignibus pontificalibus in omnibus Monasteriis sui Ordinis vel suae Congregationis. Alii autem Abbates regulares de regimine eodem iure gaudent in quolibet Monasterio sui Ordinis, de consensu tamen Abbatis vel Prioris conventualis ipsius Monasterii.
4. Abbates regulares de regimine benedicti, postquam regimen amiserunt, et Abbates titulares uti possunt insignibus pontificalibus in quolibet Monasterio sui Ordinis vel Congregationis, de consensu tamen Abbatis vel Prioris conventualis ipsius Monasterii.
5. Alii Praelati, dignitate episcopali carentes, ante has praesentes Litteras Apostolicas nominati, gaudere pergunt privilegiis, ipsis quovis iure concessis sive personaliter sive collegialiter, circa quaedam insignia pontificalia, quibus nunc fruuntur. Haec tamen privilegia sponte dimittere possunt, ad normam iuris.
6. Prae oculis habitis sive iis quae Sacrosanctum Oecumenicum Concilium recenter statuit, sive principiis a Nobis enu-
Acta Pauli Pp. VI 377
cleatis de veritate signi servanda in sacris celebrationibus, Praelatis, qui in posterum nominabuntur, iis exceptis de quibus in nn. 1 et 2, facultas non erit insignibus pontificalibus utendi.
7. Quae hic dicuntur de Praelatis valent etiam pro clericis, qui quovis titulo insignibus pontificalibus utuntur.
8. Ea quae his Apostolicis Litteris iubentur, a die VIII mensis Septembris hoc anno, vigere incipient.
Quaecumque vero a Nobis hisce Litteris motu proprio datis statuta sunt, ea omnia firma ac rata esse iubemus, contrariis quibusvis, etiam specialissima mentione dignis, non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxi mensis Iunii anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
II
De attributione beneficiorum ecclesiasticorum in Urbe
PAULUS PP. VI
ROMANAE DIOECESIS regimen postulat ut, primariis principiis a Concilio Oecumenico Vaticano Secundo circa disciplinam beneficiorum ecclesiasticorum pro universa Ecclesia mutatis, etiam in Nostra hac Romana dioecesi eadem disciplina cum Sacrae Universalis Synodi pastoralibus principiis componatur. Quod in primis fiet ad Auctoritatem quod attinet, cuius munus sit huiusmodi beneficia conferre.
Ad hoc tempus, peculiare in Urbe obtinebat ius, iuxta quod variae personae, praeter Romanum Pontificem, pleraque beneficia potestate ordinaria seu vi sui muneris conferre poterant. Nunc vero oportet hoc ius ad sensum eiusdem Concilii ita per-mutetur, ut, ad Sacri Concilii optata, etiam in Urbe actio Summi Pastoris Romanae Ecclesiae proxime animadvertatur. Has ob causas, facultates hac de re adhuc aliis concessae adimendae videntur, ut posthac Romanus Pontifex unus in
378 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Urbe omnia beneficia conferat, salvis praescriptis, quae in subsequentibus articulis statuuntur.
Quam ob rem his Litteris motu proprio datis Apostolica Nostra auctoritate eas, quae sequuntur, normas decernimus, quae tamdiu valebunt, quoad novus Codex Iuris Canonici promulgabitur.
1. Summus Pontifex, qua Romae.Episcopus, libere de beneficiis ecclesiasticis suae dioecesis statuit. Quapropter abrogantur peculiares normae hucusque vigentes circa attributio-nem beneficiorum in Urbe, salvis tamen praescriptis artt. 2 et 5 huius legis.
2. Attributio igitur omnium beneficiorum fiet directe ab ipso Romano Pontifice. Quod autem attinet ad beneficia paroecialia, quae cum alio beneficio non paroeciali conexa non sint, servetur praescriptum Romanae Synodi (cf. art. 103).
3. In hac lege nomine beneficiarii comprehenduntur canonici, mansionarii, et cappellani his aequiparati.
4. Qui beneficium ecclesiasticum non curatum in Urbe consecutus fuerit, non idcirco Romanae dioecesi ascribitur; minime obstante praescripto c. 114 C. I. C . ; 1 salvo tamen art. 3, par. 5 Litterarum Apost. Ecclesiae Sanctae, motu proprio datarum die vi mensis Augusti a. MCMLXVI.2
5. Sancta Sedes retinet Conventiones initas cum aliis Civitatibus de attributione quorundam beneficiorum in Urbe.
6. Cardinales Archipresbyteri pro sua quisque Patriarchali Basilica et Cardinalis Urbis Vicarius pro Basilicis sive Patriarchalibus sive Minoribus sive Collegiatis nomina Summo Pontifici proponere possunt sacerdotum, pastorali studio fidelique Ecclesiae ministerio praestantibus, quibus vacans beneficium ab Ipso attribuatur.
1 Cf. J Syn. Rom., art. 21 b. 2 Cf. A. A. S. 58 (1966) p. 760.
Acta Pauli Pp. VI 379
7. Quoties propositum erit beneficium conferre sacerdotibus ex aliena dioecesi provenientibus, requirentur notitiae et consensus scripto datus proprii Ordinarii; salvo praescripto Constitutionis Apostolicae Etsi Nos a S. Pio X datae die i mensis Ianuarii a. MCMXII, art. 26. 3
8. Nemo sibi ius ullum vindicare potest sive beneficium aliquod primo adipiscendi, sive ex beneficio inferiori ascendendi ad beneficium superioris gradus.
9. Vim suam retinent praescripta die xxv mensis Ianuarii anno MCMXXVIII a Sacra Congregatione Concilii edita, atque postea confirmata, quibus statuebatur ne cui liceret canonicatum et beneficium in Capitulis Patriarchalibus aliisque Capitulis Urbis et extra Urbem cumulare super officium ordinarium, vel extraordinarium dummodo stabile, in Dicasteriis Romanae Curiae, in Vicariatu Urbis, nec non in Officiis Coetibusque de quibus in Constitutione Apostolica Regimini Ecclesiae Universae nn. 132-133/ aliisque quibuslibet, ab officiis Sanctae Sedis bonis administrandis quavis ratione dependentibus. Quocirca ipso facto vacabit beneficium, quo is gaudeat qui officio ordinario, vel extraordinario dummodo stabile, potiatur, de quo supra. Itidem officium amittet clericus, qui beneficium in Urbe aut extra Urbem consecutus fuerit.
10. Qui vero nunc simul beneficium simul officium tenent, ad normam can. 4 C.I.C. utrumque possidere pergent.
11. Quoties gravi de causa derogandum sit normae ad n. 9 statutae, beneficiarius vicenas centesimas partes (20%) reditus seu praebendae menstrui beneficii minoris cedere debet ad normam proximi n. 12. Haec autem centesima portio augebitur pro ratione auctae praebendae beneficii superioris gradus iuxta Instructionem, quae proxime edetur ab Administratione Patrimonii Sanctae Sedis.
12. Deductiones, factae ex praebendis beneficiariorum, destinantur sacerdotibus egentioribus, qui in Romana dioecesi sacrum ministerium exercent.
3 Cf. A. A. 8. 4 (1912) pp. 10-11. 1 Cf. A. A. 8. 59 (1967) p. 927.
380 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
13. Ad has deductiones faciliores reddendas administratio competens Sanctae Sedis, acceptis notitiis de singulorum beneficiariorum praebendis, praedictam portionem ab ipsa mercede singulis mensibus solvenda detrahet.
14. Quoad sacerdotes qui olim ad Ordinem vel Congregationem religiosam aut Institutum aliquod pertinuerunt, normae iuris canonici de hac re serventur.
15. Modus procedendi in attributione beneficiorum hic erit: a) In Basilicis Patriarchalibus.
Facta a Romano Pontifice nominatione ad beneficium quodlibet, documentum conficiet Secretaria Status idque tradet Cardinali in Urbe Vicario, qui idem exsequatur. Cardinalis Vicarius nominationem Cardinali Archipresbytero nuntiabit et exemplar documenti primigenii ad eum transmittet. Cardinalis Archipresbyteri autem erit per se vel per delegatum in possessionem beneficii electum ad omnes iuris effectus immittere.
Is tamen modus procedendi non servatur in Basilica Vaticana, ob peculiarem condicionem in eadem proprii Cardinalis Archipresbyteri.5 In hoc enim casu Secretaria Status documentum nominationis beneficiarii tradet Cardinali Archipresbytero, qui per se vel per delegatum immittet beneficiarium in beneficii possessionem.
b) In Basilicis Minoribus et Collegiatis. Facta a Romano Pontifice nominatione ad quoddam bene
ficium, Secretaria Status documentum conficiet idque tradet Cardinali in Urbe Vicario pro opportuna exsecutione. Cardinalis Vicarii erit eandem nominationem notam facere Cardinali titulari Ecclesiae aut eius Vicario, ad quem etiam exemplar documenti primigenii transmittet. Cardinalis autem titularis aut eiusdem Vicarius in possessionem deinceps immittet beneficiarium, idque vel per se vel per delegatum.
16. In quovis Capitulo eligatur, nisi iam exstet, secretarius qui, praeter alias obligationes in propriis constitutionibus
5 Cf. Benedicti XIV Const. Ap. Ad honorandam, die xxvii mensis martii, anno MDccLii edita.
Acta Pauli Pp. VI 381
definitas, etiam officio devinciatur certiorem faciendi Vicariatum Urbis, simul ac beneficium aliquod quavis de causa vacaverit. Vicariatus Urbis vero Secretariae Status singulis vicibus rem nuntiare debet.
Secretarius vero Capituli Patriarchalis Basilicae Vaticanae nuntium Secretariae Status directo tradet.
17. Omnes beneficiarii obligatione conscientiae tenentur officia choralia in propriis constitutionibus statuta diligenter implendi. Qui sine iusta causa decies continuo vel vicies per intermissiones ab officio chorali abfuerint, praeter amissionem distributionum inter praesentes, beneficio privari possunt, postquam iisdem a Praeposito Capituli monitio in scriptis antea facta fuerit. Secretarius Capituli de absentiis illegitimis beneficiariorum in fine cuiusque anni ipsum Capitulum et Cardinalem in Urbe Vicarium certiores facere debet, nisi agatur de Capitulo Patriarchalis Basilicae Vaticanae, cuius Secretarius ipsum Cardinalem Archipresbyterum de eadem re monebit.
18. Omnes beneficiarii parati sint auxilium praebere quibuslibet apostolatus operibus in ecclesia in qua beneficio fruuntur, praesertim si illi ecclesiae cura animorum est adnexa.
19. Volumus ut hae Litterae ab hoc ipso die, quo datae sunt, valere incipiant.
Quaecumque vero a Nobis hisce Litteris motu proprio datis statuta sunt, ea omnia firma ac rata esse iubemus, contrariis quibuslibet, etiam speciali mentione dignis, minime obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxx mensis Iunii, anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
382 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONVENTIO
Inter Apostolicam Sedem et Salvatorianam Rempublicam de Vicariatu
Castrensi.
CONVENIO
ENTRE LA SANTA SEDE Y LA REPUBLICA DE EL SALVADOR SOBRE IURISDICCION
ECLESIÁSTICA CASTRENSE Y ASISTENCIA RELIGIOSA DE LA FUERZA ARMADA Y
CUERPOS DE SEGURIDAD.
La Santa Sede y el Gobierno de El Salvador,
Considerando que es necesario proveer de manera conveniente y
estable la mejor asistencia religiosa de los miembros militares cató
licos de la Fuerza Armada y Cuerpos de Seguridad Pública,
Han decidido con este objeto suscribir, y al efecto suscriben el
presente Convenio nombrando sus Plenipotenciarios, a saber :
Su Santidad el Sumo Pontífice Paulo VI, a Su Excelencia Mon
señor Doctor Bruno Torpigliani,
El Presidente Constitucional de la República de El Salvador, Co
ronel Fidel Sánchez Hernández, al doctor Alfredo Martínez Moreno,
los cuales, después de haber canjeado sus respectivos plenos po
deres y hallándolos en debida forma, han convenido en lo siguiente :
ARTICULO I
La Santa Sede erige en El Salvador un Vicariato Castrense para
atender el cuidado espiritual de los miembros militares de la Fuerza
Armada, Cuerpos de Seguridad y Cadetes que profesan la Religión
Católica. ARTICULO II
El Vicario Castrense y los Capellanes Militares, que requieran las
necesidades del Servicio, ejercerán la asistencia espiritual de las per
sonas mencionadas en el artículo anterior.
ARTICULO III
El nombramiento eclesiástico del Vicario Castrense será expedido
por la Santa Sede, previo cambio de información con el Gobierno de
El Salvator, para designar una persona idónea, y, como miembro de
la Fuerza Armada, por el Poder Ejecutivo en el Ramo de Defensa.
Acta Pauli Pp. VI 383
ARTICULO IV
La jurisdicción personal y espiritual del Vicario Castrense se ejerce
sobre todas las personas mencionadas en el artículo primero, y se
extiende a sus familias, personal doméstico y a todos los religiosos y
civiles que de manera estable vivan en los hospitales militares o en
otras instituciones o lugares reservados a los militares.
ARTICULO V
El Vicario Castrense presentará al Estado Mayor General de la
Fuerza Armada los nombres de los Capellanes Militares para que el
Poder Ejecutivo, en el Ramo de Defensa, emita el acuerdo respectivo.
ARTICULO VI
El Capellán Militar que contraviniere a las Leyes, Reglamentos y
Disposiciones especiales que rigen la Fueza Armada, quedará sujeto
a lo dispuesto por los mismos.
La Autoridad Militar que imponga la sanción, dará cuenta al Vi
cario Castrense para su cumplimiento.
ARTICULO VII
El Vicario Castrense podrá suspender o destituir, por causas ca
nónicas, según la norma del Derecho Canónico, a los Capellanes Mili
tares, debiendo comunicar la providencia tomada al Poder Ejecutivo
en el Ramo de Defensa, quien, de acuerdo con dicha providencia, los
declarará en suspensión de empleo, en el primer caso, o les dará de
baja, en el segundo.
ARTICULO VIII
El Vicario Castrense podrá inspeccionar personalmente o por de
legación recaída en capellanes militares, la situación del servicio reli
gioso de su dependencia, en el proprio lugar donde se presta tal ser
vicio.
ARTICULO IX
Las funciones puramente militares de los Capellanes, quedarán
determinadas de conformidad con lo establecido en las Leyes, Regla
mentos y Disposiciones especiales que rigen la Institución.
Un Reglamento especial se elaborará, con la asesoría del Vicario
Castrense.
384 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ARTICULO X
La asistencia espiritual de las personas mencionadas en los artícu
los primero y cuarto, quedará regulada por las normas eclesiásticas
relativas a la materia.
ARTICULO XI
Si surgiere alguna dificultad en la interpretación y aplicación del
presente Convenio y de los respectivos Reglamentos, las Altas Partes
contratantes procederán de común acuerdo a una amistosa solución.
ARTICULO X I I
El presente Convenio será ratificado de conformidad con las nor
mas legales de las Altas Partes contratantes, en el plazo más breve
posible, y entrará en vigencia al verificarse el canje de los respectivos
instrumentos de ratificación.
Este Convenio estará en vigencia, a menos que una de las Altas
Partes contratantes lo denunciare con un año de anticipación.
EN FE DE LO CUAL, los Plenipotenciarios arriba nombrados firman
el presente Convenio, en dos ejemplares igualmente auténticos, en la
ciudad de San Salvador, a los once días del mes de marzo de mil nove
cientos sesenta y ocho.
Por la Santa Sede : Por el gobierno de El Salvador :
© BRUNO TORPIGLIANI ALFREDO MARTÍNEZ MORENO
Conventione inter Apostolicam Sedem atque Salvatorianam Rem
publicam rata habita, die II mensis Iulii a. MCMLXVIII Ratihabitionis
Instrumenta accepta et reddita mutuo fuerunt. Exinde, scilicet ab eodem
nuper memorato die, huiusmodi Conventio, inter Apostolicam Sedem
atque Salvatorianam Rempublicam icta, vigere coepit.
Acta Pauli Pp. VI 385
EPISTULAE
I
Ad E.mum P. D. Iosephum Mariam Card. Martin, Archiepiscopum Ro-
thomagensem, archidioecesis moderatione se abdicantem.
Vous Nous avez renouvelé avec une filiale insistance, dans une
récente lettre, l'expression de votre désir d'être déchargé du gouverne
ment de l'archidiocèse de Rouen, dont vous portez la charge depuis
bientôt vingt ans.
Si Nous n'écoutions que les sentiments d'affectueuse estime qui Nous
animent à votre égard, et que Nous avons volu manifester publiquement
en vous élevant naguère au Cardinalat, Nous serions tenté de vous prier
de surseoir, une fois encore, à toute décision. Vous avez, en effet, servi
l'Eglise, durant votre long épiscopat, avec un zèle, une ardeur, un opti
misme jamais démentis et si efficaces, qu'il Nous est douloureux de
penser que tant d'âmes seront privées désormais de l'action bienfaisante
que vous auriez pu exercer encore sur elles par le moyen de votre mini
stère. Le synode diocésain que vous avez tenu à réunir, dans la ligne du
récent Concile œcuménique, n'a-t-il pas été un nouveau et éclatant té
moignage de la jeunesse d'âme et de cœur avec laquelle vous savez
assumer vos responsabilités d'évêque?
Nous Nous rendons néanmoins à vos raisons, qui déposent encore,
d'une autre facon, en faveur de votre profond sens de l'Eglise, de votre
esprit de service, de votre souci pastoral. Votre décision est d'ailleurs
bien dans la ligne des orientations du deuxième Concile du Vatican, et
quelque pénible qu'il soit à Notre cœur de Père de Nous priver de votre
collaboration active, Nous accédons à votre désir et acceptons la démis
sion que vous Nous offrez.
Nous entendons bien cependant ne pas renoncer tout à fait à Nous
valoir de vos services. Il Nous semble d'abord que dans le champ de
l'œcuménisme, où vous avez dépensé tant de féconde activité, vous pour
rez continuer, comme par le passé, a faire profiter le Saint-Siège de
votre expérience et de vos conseils. Et puis, selon votre désir, ce sera
surtout sous une autre forme, celle de la prière et du sacrifice silencieux,
que vous continuerez à Nous assister dans Notre ministère, chaque
jour plus lourd et plus difficile.
En formant des vœux pour que Dieu bénisse l'activité pastorale de
celui qui fut plusieurs années votre Coadjuteur et qui va maintenant
25 - A. A. S
386 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
prendre en main la direction du diocèse, Nous vous accordons à tous
deux, ainsi qu'aux prêtres, aux âmes consacrées et à tous les fidèles du
diocèse de Rouen, en gage de notre paternelle bienveillance, la Béné
diction Apostolique.
Du Vatican, le 6 mai 1968.
PAULUS PP. VI
I I
Ad E.mum P. D. Petrum S. R. E. Cardinalem Parente, quem Legatum
eligit ac renuntiat, ut Eucharistici Conventus, e tota Hispania Hispali
habendi, celebritatibus praesideat.
PAULUS PP. VI
Dilecte Fili Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Gara
mihi... memorabere, nomen Hiberum, Hispalis : his verbis Ausonii
poetae.1 Nobis liceat uti, cum mentem ad istam convertimus urbem,
Baeticae gemmam, patriam virorum nomine illustrium, artium sedem
egregiam, quae autem religione etiam magis inclaruit.
Recto igitur consilio est constitutum, ut ibi Eucharisticus ex tota
Hispania Conventus hoc mense ageretur. Quem exspectationi plane
responsurum esse spondei aere studium Dilecti Filii Nostri Iosephi
M. Cardinalis Bueno y Monreal, Archiepiscopi Hispalensis, eius Auxi
liaris Antistitis, cleri et christifidelium, qui, nobilem operam socian
tes, Christo Domino sub specie panis delitescenti triumphum parare
contendunt.
Volentes autem hisce celebritatibus maiorem addere nitorem, in
animum induximus te, Dilecte Fili Noster, Legatum Nostrum eligere
ac renuntiare, qui in Eucharistico Conventu Hispalensi Nostram gere-
res personam et hortationum optatorumque Nostrorum esses veluti in
terpres et nuntius.
Haec caelestis alimonia, quae ipsum gratiae continet Auctorem,
sane aptissima est ad unitatem componendam et coagmentandam et
ad corroborandas communitates, quae mirabilem Ecclesiae compagem
efficiunt; profecto, quemadmodum ait Sanctus Augustinus, Euchari
stia panis noster quotidianus est; sed sic accipiamus illum, ut... mente
1 Ordo uro. nob. 11, 1-2.
Acta Pauli Pp. VI 387
reficiantur. Virtus enim ipsa quae ibi intelligitur, unitas est, ut redacti
in corpus eius (Christi), effecti membra eius, simus quod accipimus.2
Valde igitur cupimus, ut ex Hispalensi Conventu Eucharistico
laetissima pii fructus seges oriatur et maturescat, scilicet ut is in
magnum religionis vertat emolumentum et in civilis etiam rei prospe
ritatem, siquidem fieri non potest, ut divini huius Sacramenti effectus
ad terrenas quoque utilitates non redundent.
Auxilia demum superna his rebus congruentia precati, tibi, Dilecte
Fili Noster, Praesulibus, Magistratibus, sacerdotibus, religiosis soda
libus, Christifidelibus, incolis et advenis, qui Hispalensi huic Congres
sioni intererunt, Apostolicam Benedictionem peramanter impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die vi mensis Iunii, anno
MCMLXVIII, Pontificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
ALLOCUTIONES
I
Sodalibus e Societate Missionum ad Afros, qui Romae generali religiosae
suae communitatis Consilio interfuerunt. *
Chers Fils de la Société des Missions Africaines,
Nous sommes heureux de pouvoir vous accueillir au terme de la
première session de votre douzième chapitre général qui vient de vous
réunir à Rome pendant plus d'un mois.
A tous Nous souhaitons la bienvenue, à tous va Notre salut paternel
et affectueux. Au Supérieur général, confirmé dans sa charge, à ceux
qui le secondent dans sa tâche, à vous tous qui représentez les quelque
mille sept cent cinquante membres de votre Société, Nous désirons
présenter Nos félicitations pour le travail généreusement entrepris
ainsi que Nos encouragements pour ce que vous vous proposez de faire
par la suite.
Cette session vous aura permis de procéder à l'adaptation et au
renouveau de votre Institut, de vous conformer ainsi aux vœux et
directives du Concile, de mieux répondre aussi à l'attente des hommes
3 Serm. 57, 7, 7; PL 38, 389. * Die 29 mensis maii a. 1968.
388 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vers lesquels vous êtes envoyés, au nom du Christ et de l'Eglise, en
mission. Ce monde au sein duquel, avec tout le Peuple de Dieu, vous
voulez être comme un levain, un sel et une lumière, ce monde est en
proie à des mutations profondes qui affectent son être intime et déter
minent son avenir. Partout où votre Société est à l'œuvre, tant parmi
les gens de couleur des Etats-Unis d'Amérique que parmi les popula
tions de l'Afrique noire, vous êtes les témoins de cette lente naissance
d'une humanité nouvelle. Ces transformations peuvent éventuellement
demander à l'Eglise dans son ensemble, et en particulier aux congré
gations missionnaires telle que la vôtre, des modes de présence ou
d'insertion inédits. Mais toujours le but restera le même, toujours il
sera une réponse à l'ordre de mission que le Seigneur a donné à ses
apôtres et à travers eux à l'Eglise de tous les temps : « Allez, de toutes
les nations faites des disciples, les baptisant au nom du Père et du
Fils et du Saint-Esprit, et leur apprenant à observer tout ce que je
vous ai prescrit ... » . x
En vous appuyant sur les documents conciliaires, en suivant ce que
Nous avons dit dans l'Encyclique sur le développement des peuples
et dans Notre Message aux peuples d'Afrique, vous trouverez les voies
et les moyens les plus aptes à demeurer fidèles à la fois à la mission
confiée par le Christ à son Eglise et à l'orientation spécifique que
Monseigneur de Marion Brésillac, le glorieux fondateur de votre
Société, a voulu imprimer à votre apostolat.
C'est dans ces sentiments, chers Fils des Missions Africaines, que
Nous invoquons bien volontiers sur vous et sur ceux que vous repré
sentez, une particulière abondance de grâces, en gage desquelles Nous
accordons à tous et à chacun une particulière Bénédiction Apostolique.
II
Ad Sodales Ordinis B. Mariae de Mercede redemptionis captivorum,
Romae generalem religiosae suae communitatis Coetum habentes. *
Amadísimos hijos,
Os encontráis reunidos en Roma durante unas fechas que conme
moran el setecientos cincuenta aniversario de la fundación de vuestra
Orden, celebrando el Capítulo General que mira a la renovación reli
giosa según el Concilio Vaticano Segundo.
1 Matth. 28, 19-20. * Die 29 mensis maii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 389
Vuestra historia, tan llena de santidad y de heroismos, no se ha
detenido ... sigue su curso : porque su trayectoria es de caridad y ésta
pertenece a la esencia de la Iglesia, aunque las formas de aplicación
vayan cambiando con los signos de los tiempos.
En conformidad con la doctrina del Concilio, queréis mantener y
vigorizar el espíritu y el rico patrimonio de vuestra Orden, ai mismo
tiempo que analizáis las necesidades del mundo y de la Iglesia para
ayudar más eficazmente, inflamados de celo apostólico, a los hombres.
Este cometido, bien lo sabéis, no surtirá efecto si no va paralelo con
una ferviente renovación interior, con la práctica de las virtudes de
humildad y de obediencia de fortaleza y de casstidad, de pobreza y de
caridad, por las que se participa del anonadamiento de Cristo, de quien
fluye el amor al prójimo, rasgo peculiar de vuestra fisonomía insti
tucional.
Que la gracia del Señor fecunde las conclusiones de vuestros tra
bajos capitulares. Nós os alentamos en vuestros ideales con Nuestra
estima, con Nuestra benevolencia, con la Bendición Apostólica que,
en prenda de copiosos dones divinos y en testimonio de gratitud por
vuestra visita, os otorgamos de todo corazón.
III
E.mis Patribus Cardinalibus Sacrorum Dicasteriorum Moderatoribus,
qui primum coetum habuerunt ad labores omnium coordinandos consi
liaque capienda. *
Dilecti Filii Nostri,
Per hunc coetum initium fit novi usus in operam Curiae Romanae
inducendi, qui eo spectat, ut Patribus Cardinalibus, quorum modera
tioni sunt commissa Dicasteria, sub Nostro ductu regimini centrali
Ecclesiae catholicae praeposita, argumenta proponantur, omnibus uti
lia ad cognoscendum ac digna, de quibus in conventu habeatur con
silium et quae consociatis viribus ad effectum deducantur : hoc sane
fit ea mente, ut maiore cum ordine et efficaciore modo negotia expe
diantur pertinentia ad officia et ad commoda Apostolicae Sedis et
potissimum ad bonum Ecclesiae universalis ac mundi, in quo munus
sibi constitutum ea exsequitur.
* Die 11 mensis iunii a. 1968.
390 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Re quidem vera hoc non est quiddam plane novum et nunc inven
tum. Quemadmodum enim notum est, tota compages Apostolicae Sedis
in ipsa Romani Pontificis auctoritate quidem innititur, sed circa eum,
quasi in modum orbis cum suis partibus dispositis et inter se con
nexis, operis socii sunt, auctoritate graves et peritia insignes, scilicet
vos, dilecti Filii Nostri; quo in orbe regimen Ecclesiae, ex actuosis
constans institutis, exhibet speciem, qua apte in se ipsa distinguitur,
et mutuam operam, quae uni fini conducit. Neque est qui ignoret
unumquemque vestrum cuidam praeesse Congregationi vel alii Con
silio, ubi quasi multiplicitas vocum iam exsonat, ita ut Apostolicae
Sedi nulla inhaereat nota arbitrii, immo sapientia ei tribuatur ex eo
hausta et perfecta quod singulorum sententiae legitime prudenterque
inter se conferuntur.
Itaque iam a saeculis viget in Curia Romana illa ratio, ex qua
Cardinalium coetus aguntur, ut res perpendantur de iisque statuatur.
Quod in eius laudem cedere profitemur.
Nova autem in hoc coetu vestro est convocatio non membrorum
eiusdem alicuius Congregationis, sed Moderatorum Sacrarum Congre
gationum potiorumque Consiliorum totius Curiae Romanae. Ita fit,
ut varia Dicasteria in unam quasi congressionem conveniant, quae ipsa
ostendit et roborat illorum coniunctionem et, integra servata cuiusque
provincia, eo nititur, ut in cursu, quem universe eadem Curia Romana
tenet, omnia magis inter se congruant, ut in propositis Ecclesiae regen
dae vitentur discrepantiae, ut necessitudinis rationes inter varias
partes, e quibus Sedes Apostolica est composita, magis consentaneae
et frequentiores fiant, ut haec idcirco idonea reddatur, quae necessi
tatibus Ecclesiae melius occurrat.
Disceptatio communis de quaestionibus primariis, collatio eorum,
quae quisque experiendo novit, fortasse solutio quaestionum, quae sunt
mixtae, ut aiunt, competentiae, officium, quod suscipiatur oportet,
arctius et coniunctius mutuam operam praebendi : hi sunt fines proximi
et manifesti coetuum, e quorum genere hic est, per quem hodie reapse
et definite ad effectum deducuntur normae, quae in Constitutione Apo
stolica de Curia Romana a verbis « Regimini Ecclesiae » incipiente
neque ita pridem edita, die videlicet quinta decima mensis Augusti
anno millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, in capite secundo,
a numero tertio decimo ad undevicesimum, continentur; quo in po
stremo articulo haec verba scripta invenimus : Cardinales qui Dica
steriis praeficiuntur pro opportunitate convocari possunt a Cardinali
Acta Pauli Pp. VI 391
Secretario Status ad labores omnium coordinandos, ad notitias prae
bendas et consilia capienda.
Profecto speramus ' fore, ut huic initio progressiones iungantur
fecundae et eventu felices. Curia Romana maiore cum perspicientia
conscia fiet sui ipsius et quaestionum, quas eadem expendere et solvere
debet, eo quidem spiritu animante, qui opus, quod in publicis officiis
fieri solet, et tractationem, ad iuris rationem tantum peractam, nego
tiorum evehat et perducat ad clariorem eorum intellectum et ad solli
citudinem, maiore cum fidelitate coniunctam, de munere spirituali et
pastorali, ad quod omnes curae conferuntur Apostolicae Sedis et eius,
qui, licet indigne, sed cum officii auctoritate, huius veluti personam
induit eamque moderatur, id est Pontifex Romanus.
Vobis igitur, dilecti Filii Nostri, animum gratum flduciamque No
stram significamus, propterea quod vos studiose ministerio deditis uni
cuique vestrum commisso : quemadmodum hoc Nosmet ipsi prae cete
ris magis in dies sentimus indigere, ita eius prosperos fructus Nosmet
ipsi prae ceteris perspicimus.
His verbis, quibus, praefationis instar novum hoc opus vestrum
auspicamur, finem imponentes, omnes vos ex animo salutamus ut veros
et praestantissimos laboris Nostri consortes, exoptantes, ut, quod Do
minus est pollicitus, hic eveniat : ubi enim plures in eius nomine sunt
congregati, ibi fieri potest, ut Iesus arcano modo adsit; quodsi animi
astantium ad hoc sunt recte compositi, eius praesentia est, mystica
quidem ratione, vera et certa, ut ipse dixit.1
Arbitramur sane hoc contingere in hoc coetu et fore ut in coetibus
fiat, qui postea agentur; quod ut vere succédât, precantes, Benedictio
nem Apostolicam vobis impertimus.
I V
Ad Excellentissimum Virum Fouad Boutros, alterum a Praeside Consilii
publicae rei administrandae in Libanensi Natione ab exterisque negotiis
Administrum. *
Monsieur le Ministre,
1 Cfr. Matth. 18, 20. * Die 11 mensis iunii a. 1968.
Nous sommes heureux de pouvoir répondre à votre demande d'au
dience et de vous accueillir ce matin dans notre demeure.
Nous le faisons d'autant plus volontiers que Nous éprouvons pour
392 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
votre noble patrie des sentiments d'estime profonde et que Nous gar
dons bien vivant à l'esprit l'accueil inoubliable que le peuple libanais
Nous a réservé lors de notre escale à Beyrouth à l'occasion de notre
voyage à Bombay.
Votre Excellence sait aussi que le Saint-Siège a toujours souligné
le rôle particulier que votre pays a joué et continue à jouer dans le
Proche Orient, grâce à l'heureux exemple qu'il donne de la cohabita
tion pacifique et de la collaboration fraternelle sur un même territoire
de deux communautés religieuses différentes, la chrétienne et la mu
sulmane, et regarde avec sympathie le souci légitime qu'il éprouve de
voir respectées son indépendance nationale et son intégrité territoriale.
Nous n'ignorons pas que les événements du mois de juin de l'an
passé ont créé dans cette partie du monde, une situation pleine de
tensions et de déséquilibres, qui est loin de s'être apaisée depuis.
Le Saint-Siège souhaite pour sa part que soient bientôt réalisées
les conditions de paix qui mettront fin à l'état d'insécurité qui con
tinue à régner dans le Proche Orient et qui maintient une grande
partie des populations de cette région dans une situation humaine et
matérielle précaire.
Nous estimons aussi que les mesures approuvées en automne dernier
par le Conseil de sécurité des Nations Unies constituent un pas positif
sur la voie d'une solution aux problèmes graves et urgents qui demeu
rent en suspens. Et Nous aimons à penser que la mission de l'Envoyé
spécial du Secrétaire général de l'O.N.U. trouve et trouvera auprès
de tous les responsables appelés à coopérer à la mise en application de
ces mesures, en particulier de la part des Gouvernants libanais, le
soutien et la compréhension qu'elle requiert.
Volontiers Nous saisissons cette occasion pour renouveler au cher
peuple libanais et à ses Autorités, spécialement à Monsieur le Pré
sident de la République, l'expression de notre bienveillance et pour
appeler sur eux, comme sur la personne de Votre Excellence et sur
ceux qui lui sont chers, l'abondance des bénédictions divines.
Acta Pauli Pp. VI 393
V
Membris habita Pont. Commissionis Studiosorum a Iustitia et Pace, coe
tum habentibus. *
Chers fils et filles,
A l'occasion de la première réunion de votre Comité d'études sur
les problèmes de la Paix et de la Communauté internationale, vous avez
tenu à Nous demander audience et à recevoir Notre Bénédiction.
Volontiers Nous accédons à cette double requête. Soyez donc les
bienvenus et sachez que Nous suivons avec intérêt vos travaux.
Votre (( Comité d'études » qui fait partie de la Commission (( Iustitia
et Pax », aura sans doute à aborder des sujets qui sont d'une grande
actualité. Nous ne voulons en mentionner, à titre d'exemple, que quel
ques-uns : la révolution et la violence, la guerre et la paix, la coopéra
tion entre riches et pauvres, l'instauration d'un ordre mondial fondé sur
la justice, la vérité, l'amour et la liberté, et tant d'autres.
Il n'est pas de Notre intention de vous redire ici quelle est Notre
pensée concernant ces divers domaines de la vie internationale. Les
documents conciliaires comme Nos nombreuses interventions person
nelles attestent avec quelle sollicitude, et aussi parfois avec quelle
angoisse, l'Eglise catholique et le Saint-Siège suivent les événements
majeurs qui façonnent le visage de l'humanité nouvelle en train de
naître sous nos yeux. Cette Eglise, parce qu'elle a le souci de l'homme,
parce que son divin Fondateur lui a confié la mission irremplaçable
d'être la lumière de ce monde, le sel de la terre, le levain dans la pâte
humaine, ne peut et ne doit se désintéresser de ce qui touche le sort
de nos frères.
Nous sommes sûr que vous vous emploierez, tant au sein de votre
Comité que là où la Providence vous a placés pour mener votre vie
d'homme et de chrétien, à répondre avec fidélité et générosité à votre
vocation de citoyens de l'une et l'autre cité. Nous formons également
le vœu que les hommes de bonne volonté voudront tout mettre en
œuvre pour hâter l'avènement d'un monde d'où la haine, la violence
et la guerre seront définitivement bannies. Sur cette voie Nous saluons
avec joie le pas qui vient d'être accompli avec l'approbation, par l'As
semblée des Nations Unies, du texte du Traité contre la prolifération
* Die 15 mensis iunii a. 1968.
394 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nucléaire. Puisse-t-il connaître une application effective et des prolonge
ments qui porteront progressivement au désarmement généralisé, préala
ble indispensable à l'instauration d'un climat de confiance et de respect
entre tous les pays, lui-même nécessaire à la réalisation de la paix si
ardemment désirée par tous les Hommes.
En appelant sur les travaux de votre actuelle session, comme sur vos
personnes, une particulière abondance de grâces, Nous sommes heureux,
chers Fils et Filles, de pouvoir saisir cette occasion pour vous renouveler
l'expression de Notre bienveillance et de Notre estime. Aussi est-ce de
grand cœur que Nous vous accordons à tous et à chacun Notre Béné
diction Apostolique.
VI
Ad Excellentissimum Virum Eliam Marcum Chipimo, Civitatis Zambiae
apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici
Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. *
Mister Ambassador,
We are most grateful for the greetings which you bring Us from
the President and people of the Republic of Zambia, and it is with
cordial pleasure that We welcome Your Excellency as the second
Ambassador of your country to this Holy See.
Your thoughtful words regarding the contribution of the Church
to your people are warmly appreciated. Zambia may rest assured that
her Catholic Citizens will ever be loyal and law-observing, striving in
every way to advance the interests of their fatherland, and to obtain for
her peace and prosperity.
The message of Christianity concerns the equality and brotherhood
of men, and their duty to love and assist one another by reason of their
love for God the Creator and Redeemer of the human race. The higher
spiritual values which it teaches are indispensable for the full develop-
ment of the potentialities of man, and for his progress towards a
world united in peaéeful progress.
We ask Your Excellency to présent Our cordial salutation and Our
prayerful good wishes to His Excellency Doctor Kaunda, whom We
have had the honour of receiving in Audience ; to the Government and
* Die 20 mensis iunii a. 1968.
Acta-Pauli Pp. VI 395
the beloved people of Zambia, upon all of whom We invoke richest
grâces and favours from God. To Your Excellency We wish every
success in your important mission, assuring you of Our interest, Our
collaboration and Our high esteem.
VII
Pontificiae Legationis membris Virisque delegatis Ecclesiae Coptae Ale-
xandrinae, quibus Beatissimus Pater S. Marci Evangelistae reliquias
tradidit, in nova aede cathedrali Cairi exstructa recondendas. *
Chers Fils et Frères,
Nous sommes heureux de vous accueillir ce matin dans notre
demeure. C'est vous, illustres représentants de l'Eglise copte, que Nous
voudrions saluer en premier lieu; c'est à vous d'abord que Nous dési
rons souhaiter la bienvenue ici à Rome.
En effet, cette ville où l'apôtre Pierre a trouvé une mort glorieuse
en rendant le témoignage suprême à Jésus-Christ, notre Maître et
Seigneur, n'oublie pas les liens étroits et nombreux qui l'unissent à
la vénérable Eglise d'Alexandrie dont une tradition fort ancienne
attribue la fondation à saint Marc. Et comment ne pas mentionner en
passant que ce fut ce dernier qui résuma, dans l'évangile qui porte son
nom, l'enseignement oral de l'apôtre Pierre !
Il serait trop long de parler en détail des relations cordiales et
fraternelles qui ont existé, au cours des premiers siècles chrétiens,
entre les évêques de Rome et ceux d'Alexandrie. Si dans la suite des
temps et à la faveur d'événements historiques qui ont bouleversé la
géographie spirituelle du bassin méditerranéen, ces liens se sont relâ
chés au point que pendant presque un millénaire l'Eglise fondée par
Pierre et celle fondée par Marc ont vécu côte à côte dans une indiffé
rence qui touchait parfois à l'oubli et à ]a désaffection, voici que nous
sommes les témoins émerveillés d'une reprise de contacts qui se font
toujours plus fréquents et toujours plus chaleureux. Qui ne s'en
réjouirait pas, et qui ne voit là le signe avant-coureur du jour où,
conformément à la volonté de notre commun Seigneur, il n'y aura plus
qu'un seul troupeau et qu'un seul pasteur? 1
La circonstance particuilère qui vous amène aujourd'hui en cette ville
* Die 22 mensis iunii a. 1968. 1 Cfr. Io. 10, 16.
396 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
2 2 Cor. 5, 18. 3 Ibid. 5, 19. 4 Cf. 2 Cor. 13, 12; 1 Thess. 5, 16.
de Rome, est la prochaine inauguration au Caire d'une nouvelle cathé
drale dédiée à saint Marc. Cette œuvre, Nous le savons, a pu être
menée à bonne fin grâce à la générosité de vos fidèles et au soutien des
autorités de votre pays. Par là celles-ci ont tenu à reconnaître la place
et le rôle importants que les chrétiens, et spécialement les membres de
l'Eglise copte, jouent dans la vie de l'Egypte moderne.
A l'occasion de la solennelle dédicace de cette nouvelle cathédrale
une relique de saint Marc, dont les restes vénérés sont conservés à
Venise, sera placée dans le maître-autel. Nous voyons dans ce geste
comme un nouveau lien entre l'Eglise de Rome et l'Eglise copte, entre
la chaire de Pierre et le siège de Marc. Il est aussi le présage d'une
collaboration toujours plus intense entre les diverses Eglises chrétien
nes de l'Egypte, en union avec tous leurs compatriotes et au service du
bien commun d'une même patrie, résolument engagée dans la voie du
progrès et du développement et fière — à juste titre — de posséder l'un
des plus riches patrimoines d'histoire et de civilisation humaines de
tous les temps.
Que ces brèves considérations, chers et illustres représentants de
l'Eglise d'Alexandrie, suffisent pour vous prouver les sentiments d'estime
et de vénération que Nous nourrissons pour votre vénérable Eglise et
pour votre noble peuple. Qu'elles vous soient le témoignage de notre
désir sincère et ardent de tout mettre en œuvre pour hâter l'heure de
la restauration de l'unité entre tous les chrétiens.
Maintenant c'est à vous, chers Fils et Frères de l'Eglise catholique
qui allez Nous représenter aux célébrations commémoratives du dix-
neuvième centenaire de la mort de saint Marc et à l'inauguration de la
nouvelle cathédrale bâtie en son honneur dans la capitale égyptienne,
que Nous voudrions adresser quelques mots. D'abord pour vous saluer
et vous remercier d'avoir bien voulu être comme nos ambassadeurs
auprès des pasteurs, du clergé et des laïcs de l'Eglise copte. Comme à
l'apôtre Paul, le Christ vous confie « le ministère de la réconciliation )) ;2
vous êtes donc « en ambassade pour Lui » . 3
En accompagnant en notre nom cette relique précieuse de saint Marc
que Nous Nous proposons de remettre dans un instant à la délégation
de l'Eglise copte, vous porterez en même temps le salut de l'Eglise de
Rome à celle d'Alexandrie. En échangeant le saint baiser 4 avec Sa
Acta Pauli Pp. VI 397
Sainteté Cyrille VI, patriarche de cette Eglise, vous vous ferez les
interprètes de notre pensée et de notre cœur, les messagers des senti
ments de paix, de joie et de charité qui Nous animent à l'égard de nos
frères d'une Eglise rendue illustre par les Clément. Denys, Pierre,
Athanase, Cyrille et tant d'autres que nos deux communautés vénèrent
comme des modèles de vie chrétienne et des intercesseurs puissants au
près de l'Auteur de tout bien et de toute grâce.
C'est en invoquant le patronage de tous les saints de Eome et
d'Alexandrie, afin qu'ils (( affermissent plus solidement l'Eglise dans
la sainteté » 5 et que (( leur sollicitude fraternelle vienne au secours
de notre faiblesse » , 6 que Nous voudrions, chers Fils de l'Eglise ro
maine et chers Fidèles de l'Eglise copte, prendre congé de vous, en
implorant sur les uns et les autres les plus abondantes grâces du Ciel
et en vous accordant notre meilleure Bénédiction de Père et de Frère
dans le Seigneur.
NUNTIUS RADIOPHONICUS
Christifidelibus Hispaniae, septimum ex universa Natione Eucharisticum
Conventum Hispali celebrantibus. *
Bendito y alabado sea el Santísimo Sacramento del Altar!
Amadísimos Españoles :
La Ciudad de Sevilla que cuenta, entre sus glorias seculares, una
devoción ardiente a la que es « Madre de Dios Hijo y, por eso, Hija
predilecta del Padre y Sagrario del Espíritu Santo )) 1 se ha conver
tido en el Altar Mayor de España, donde convergen tantas almas ado
rando el fruto de las entrañas de la Santísima Virgen María.
A ese Altar nos acercamos, para postrarnos en un acto de fe y de
amor ante la Eucaristía que contiene, real y substancialmente presente
a Cristo mismo, que perpetúa en el asombro de los siglos la Ultima
Cena y el Sacrificio de la Cruz.
Durante estas jornadas de estudio y de meditación ha predominado
un tema : la Eucaristía y la Comunidad.
Fué voluntad divina salvar a los hombres no aisladamente, sino
5 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 49. 6 Ibid. * Die 23 mensis iunii a. 1968. 1 Conc. Vat. Il, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 53.
398 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
constituyendo un pueblo,2 una Iglesia, a fin de que ésta fuera para
todos instrumento de unión íntima con Dios, señal visible de unidad
que encuentra su base y su culmen, forjando el auténtico espíritu
comunitario, en la Eucaristía.
En efecto, la gracia que nos ofrece la Eucaristía no es sólo en
orden a la comunión con Cristo, sino a la comunión con los hermanos
en la fe y en la caridad.
Ninguna sociedad tiene un principio vital, tan eficaz y profundo,
como la inserción misteriosa de Cristo en el alma de cada creyente;
ninguna comunidad cristiana se edificia ni se conserva si no tiene su
raíz en la celebración de la fracción del Pan.3 ¡ Cuántas veces las gran
des crisis de fe y de caridad y las crisis de vida eucaristica, tienen una
mutua interdependencia causal!
Vivir responsablemente en la Iglesia significa vivir de Eucaristía,
lo mismo que vivir auténticamente de Eucaristía significa ser y « hacer
Iglesia », respetando sus características.
La unidad de la Iglesia no es sólo una prerrogativa; es un deber y
un empeño. No basta llamarse católicos; es necesario estar efectiva
mente unidos.4 Ahora bien, la vivencia coherente del Cuerpo Místico y
del Mistero Eucaristico, excluye los individualismos estériles y perni
ciosos, las pasividades cómodas, los aislamientos de indiferencia y
estimula a proyectar la vocación cristiana mediante la acción apostólica.
Por otra parte, « la comunión de fe, caridad, vida sobrenatural,
derivada del Sacramento, que la significa y produce, puede tener un
enorme y sobremanera beneficioso influjo en la sociabilidad temporal
de los hombres » . 5 Porque el dinamismo que emana de la Eucaristía y
el compromiso que ella impone, corrobora la misma colaboración
humana; forma en la rectitud moral, en la conciencia social, incluso
a costa de sacrificios con miras al bien común ; 6 abre un ansia más
grande de fraternidad; dilata el corazón ecumenicamente sin que por
ello se confunda la debilidad con la bondad ni la indiferencia con la
verdad.
¡ Unidad y comunidad ! es decir, fe y amor, eclesial y eucarística-
- Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 9. 3 Conc.Vat. II. Cfr. Decr. Presbyterorum Ordinis, n. 6. 4 Discurso Audiencia General 31 de marzo de 1965. 5 Alocución en la Fiesta del Corpus, 17 de Iunio de 1965. 6 S. S. Juan XXIII. Cfr. Radiomensaje al XVI Cong. Eue. Nacional Italiano, en
Catania, 13 de septiembre de 1959.
Acta Pauli Pp. VI 399
mente apostólicos, es la gracia que pedimos como fruto de este Con
greso. Que nunca disminuya en España el fervor eucaristico que forma
y mantiene los hogares en el amor a Dios, base de la auténtica felicidad
familiar ; que germina en vocaciones a él consagradas y las alienta a la
entrega generosa.
Mientras dejamos estos deseos como plegaria al Señor, invocamos
sobre Tí, dignísimo Cardenal Legado, sobre Nuestro querido Hijo el
Cardenal Arzobispo de Sevilla, Nuestros Venerables Hermanos en el
Episcopado y cuantos participan en esta solemnidad, a la que ha
querido estar presente el Excelentísimo Jefe del Estado con las Altas
Autoridades, la continua abundancia de los dones divinos, en prenda
de los cuales otorgamos una especial Bendición Apostólica que de
corazón extendemos a toda la dilectísima España.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Universis sacris Praesulibus et catholicis Christifidelibus, ob celebrandum
diem rei missionali provehendae per totum terrarum orbem dicatum.
Ai nostri Fratelli nel sacerdozio di Cristo!
Ai nostri Figli della santa Chiesa cattolica!
È venuta l'ora delle Missioni.
Ogni anno, da qualche tempo, si celebra in tutto il mondo cattolico
la (( Giornata delle Missioni » ; quest'anno essa è fissata al 20 di Ottobre.
Essa vuole essere un'occasione per riaccendere nel cuore d'ogni fedele
la coscienza della vocazione missionaria, propria di tutta la Chiesa;
essa è stata fondata per essere missionaria. Si chiama cattolica la
Chiesa di Cristo ; cioè universale. Essa è chiamata a diventare di fatto,
nella storia, nelle file dell'umanità, ciò che è di diritto, ciò che è di
dovere : la testimonianza di Cristo per tutti, il mezzo di salvezza per
tutti, la società mistica e umana aperta per tutti. Non per dominare,
non per sostituirsi, o per sovrapporsi alla Città terrena; ma per
penetrare negli spiriti con la sua luce di verità, con il suo fermento di
libertà, con il suo stimolo alla operosità nella giustizia e nella frater
nità; per dare al mondo la sua unità religiosa, nell'armonia delle sue
naturali e rispettabili differenziazioni etniche, culturali, politiche. È
cattolica per istituzione, deve essere cattolica nella realtà. Questo
400 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
disegno divino che la Chiesa porta con sé, anzi in sé, in questi ultimi
tempi si è svegliato; la Chiesa ne ha preso maggiore consapevolezza.
A mano a mano che le vie del mondo hanno offerto comunicazioni nuove
fra i popoli, la Chiesa ha sentito in se stessa P« urgenza della carità »
di percorrerle ; anzi, molto spesso di precorrerle ; si è sentita, di natura
sua missionaria. Il grido di San Paolo : « guai a me se non predicassi
il Vangelo » (1 Cor. 9, 16) è risuonato nel cuore della Chiesa, ed ha
suscitato in lei, con la memoria, la spinta della sua primigenia voca
zione. La storia delle missioni di questi ultimi secoli lo dimostra, come
un'epopea piena di rischio, di avventura, di eroismo, di martirio. L'im
presa missionaria è, per così dire, scoppiata, sfidando difficoltà sovru
mane, mettendo in campo mezzi rudimentali e uomini folli di coraggio
e d'amore. La fede è diventata ciò che deve essere, dinamica, inconte
nibile, perfino temeraria. La gioia di diffondere il Vangelo ha ripagato
ogni sforzo, ogni sacrifìcio. Poi è venuto il Concilio, a precisare i prin
cipi teologici d'un tale fenomeno e ad incalzare il Popolo di Dio perché
ritrovasse la sua nativa obbligazione espansiva, e a dare criteri, norme,
esortazioni per proseguire con maggiore vigore e migliore sistema la
grande opera della evangelizzazione delle genti, tra cui la Chiesa non ha
ancora messo radici profonde e di autonoma vitalità.
Fratelli e Figli ! Questo quadro, che raffigura un aspetto meravi
glioso e, per certi segni, miracoloso della vita presente della nostra
santa Chiesa, merita d'essere osservato e meditato con tutto il nostro
interesse. Chi fosse distratto o indifferente davanti a questa epifania
della santa Chiesa dovrebbe dubitare della propria fedeltà a Cristo e al
proprio battesimo. Le Missioni sono nostre, di ciascuno di noi, di cia
scuna comunità di credenti : lontane nello spazio, devono essere vicine
nel cuore. Se comprendiamo il valore morale, ch'esse costituiscono per
la solidarietà della fede e della carità, la « Giornata delle Missioni »
dev'essere un momento d'attenzione concentrata ed operante per ognuno
di noi. Per questo noi vi rivolgiamo questo messaggio.
Vorremmo parlarvi delle difficoltà che oggi, per lo sviluppo stesso
del mondo, esse, le Missioni, stanno incontrando, e dei nuovi metodi,
di cui dovranno servirsi per conservare le posizioni raggiunte e per
sviluppare, a Dio piacendo, il loro incremento.
Ma sembra a noi doveroso presentare ora alla vostra considerazione
un altro aspetto della questione missionaria, quello già notissimo, ma
sempre presente e ricorrente, quello dei « mezzi ». Le Missioni hanno
tuttora, e più che mai, bisogno di mezzi : di vocazioni e di offerte. Ora
Acta Pauli Pp. VI 401
vi parliamo delle offerte. Lo faremmo con istintiva timidezza e quasi
con disagio, se la necessità non ce lo imponesse, e se il Concilio non ci
ammonisse di non arrossire a tendere umilmente la mano e a farci quasi
mendicanti per Cristo e per la salvezza delle anime (Cfr. Decr. Ad
Gentes divinitus, n. 39).
Le necessità dei territori di missione sono immense, da qualsiasi
lato esse vengano considerate. Occorrono scuole, ospedali, chiese, ora
tori, lebbrosari, seminari, centri di formazione e di riposo, viaggi da
non finire. Quello che maggiormente pesa non è solo la costruzione
degli edifìci, ma il loro funzionamento, il quale comporta ogni anno
dispendio di somme elevate per la conservazione degli impianti, per il
mantenimento del personale e per l'apparato assistenziale.
I paesi di missione possono offrire ben poco per tale scopo : si
tratta generalmente di regioni in via di sviluppo, talvolta poverissime.
Tutto grava sull'amministrazione della diocesi, i cui redditi sono mi
nimi : pochissimi benefattori sul posto, e rari altrove. Si tratta spesso
di beneficenza incerta, casuale, affidata al buon cuore ed alle possibilità
di donatori occasionali.
Ora, Fratelli e Figli, ascoltateci. Noi dobbiamo perorare la causa,
in modo speciale, delle Pontifìcie Opere Missionarie. Non è l'interesse
particolare per queste istituzioni che ci spinge ad anteporre davanti
alla vostra carità tali Pontifìcie Opere Missionarie ad altre, pur meri
tevolissime, iniziative; è l'indispensabile ordinamento della efficienza
missionaria e l'equità distributiva degli aiuti destinati all'evangeliz
zazione del mondo, che ci impongono questa preferenza. Del resto il
Concilio la afferma : si devono promuovere « specialmente le Pontifìcie
Opere Missionarie )) (Decr. Ad Gentes divinitus, n. 38).
Le Pontificie Opere Missionarie della Propagazione della Fede, di
San Pietro Apostolo e della Santa Infanzia hanno lo scopo di interes
sare il Popolo di Dio alla fondazione della Chiesa tra le genti ed i
gruppi che ancora non credono in Cristo, mediante l'apporto di aiuti
spirituali e materiali.
Tale sistema di cooperazione all'attività missionaria della Chiesa
abbraccia tutti i suoi componenti, dal Papa che ora vi parla fino al
l'ultimo dei fedeli.
L'unico affidamento sicuro i Vescovi, i Missionari, le Missionarie
ed i Sacerdoti locali lo trovano negli aiuti delle Pontifìcie Opere Mis
sionarie, le quali ogni anno dividono tra le ottocento e più circoscri
zioni missionarie i fondi raccolti nel mondo intero.
26 - A. A. S.
402 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
È una divisione difficile, minuziosa, delicata, studiata da uffici e
da organi collegiali, ma necessaria per il suo valore saggio e pratico di
contribuzione al pane quotidiano dei Missionari. Sotto questo punto
di vista le Opere rendono un prezioso servizio : assicurano una equa
ripartizione delle offerte e impediscono che vi siano diocesi missiona
rie con aiuti preferenziali ed altre trascurate.
I Vescovi missionari non avrebbero un aiuto annuale per il mante
nimento delle loro diocesi e per realizzare i loro progetti senza la Pon
tificia Opera della Propagazione della Fede; non sarebbe possibile
mandare avanti la formazione del clero locale se non ci fossero i
soccorsi distribuiti dalla Pontificia Opera di San Pietro Apostolo e
non si sarebbe in grado di soccorrere tanti fanciulli, soprattutto abban
donati ed ammalati, se non vi fosse la Pontifìcia Opera della Santa
Infanzia.
Ogni Vescovo, ogni Sacerdote, ogni Fedele, anche se compie qualche
attività di apostolato missionario, diretto o indiretto in settori perso
nali, deve dare la sua collaborazione anche alle attività generali della
Chiesa : cioè alle Opere Pontifìcie, le quali mentre sono del Papa, sono
di tutto l'Episcopato e di tutto il Popolo di Dio. Esse sono inoltre con
formi ai nuovi metodi di programmazione generale, che presiedono allo
sviluppo delle grandi imprese moderne. Nel Motu Proprio Ecclesiae
Sanctae (n. 13, § 2) le Pontificie Opere Missionarie sono strettamente
legate alla Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli
mediante un coordinamento diretto che le pone in evidenza e in efficienza,
in modo che abbiano ad accrescere, con rigorosa economia, i loro ser
vizi, e a stimolare, con il concorso attivo dei membri della diletta
nostra Pontificia Unione Missionaria del Clero, lo spirito missionario
dell'intero Popolo di Dio.
Tutti i Vescovi, in quanto membri del Corpo episcopale che succede
al Collegio Apostolico, sono vivamente interessati al loro incremento.
Anzi in sede di Conferenze Episcopali devono, fra l'altro, trattare « del
determinato contributo finanziario che ciascuna diocesi, in proporzione
al proprio reddito, deve versare annualmente per l'opera missionaria ))
(Decr. Ad Gentes divinitus, n. 38, § 5).
L'aiuto inoltre dato alle Pontificie Opere Missionarie introduce
l'offerente in una scuola d'insegnamento caritativo dalle grandi visioni
proprie del cattolicesimo, che non restringono il loro sguardo al bisogno
particolare e conosciuto, verso il quale la compiacenza del dono compiuto
può essere già una parziale mercede al benefattore (cfr. Mt. 5, á6-47),
Acta Pauli Pp. VI 403
ma lo allargano ad ampiezze sconfinate, a bisogni innumerevoli e di
menticati, a operai del Vangelo che da sé non sanno chiedere e non
saprebbero a chi ricorrere : sono le visioni principalmente degli im
mensi Paesi dell'Asia, dell'Africa, dell'Oceania, dove la Missione è
spesso ancora alla prima difììcilissima fase della plantatio Ecclesiae.
Né vogliamo alla fine tacere che la generosità della Gerarchia e dei
fedeli, profusa per questa via alle nostre Missioni, rientra nell'invito
fatto dalla nostra Enciclica Populorum progressio, perché asse
gnata con cognizione di causa, con saggezza rivolta alla sistematica
elevazione delle popolazioni assistite dalle Missioni e con quella rela
tiva continuità che consente al piccolo seme di crescere in albero forte
e frondoso ; concorre così davvero a quello sviluppo dei Popoli, che deve
portarli dalla incipiente vitalità civile e morale all'autosufficienza
degna di nazioni libere e moderne.
Fratelli e Figli ! non vi sia di tedio questo nostro discorso ; ma
sia piuttosto eco delle nostre ansie per la diffusione del Vangelo; eco
della nostra riconoscenza per quanto avete già fatto a profitto delle
Missioni ; eco del nostro incoraggiamento a fare ancora e a fare di più ;
eco specialmente della solenne parola di Cristo : « Date e vi sarà dato ;
vi sarà versata in grembo una misura buona, pigiata, scossa e traboc
cante . . . » (Le. 6, 38).
Non noi vi potremo ricompensare; ma Cristo, sì; ed è ciò che noi
auspichiamo inviando a tutti i benefattori, ai sostenitori e ai prota
gonisti delle Missioni la nostra Benedizione Apostolica.
Dal Vaticano, 2 Giugno 1968.
Festa di Pentecoste.
PAULUS PP. VI
404 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
RATISBONENSIS - EYSTETTENSIS
DECRETUM
De mutatione finium dioecesium
Ad satius saluti animarum consulendum Excimus P. D. Rodulfus
Graber, Episcopus Ratisbonensis, et Excmus P. D. Aloisius Brems,
Episcopus Eystettensis, nuper ab Apostolica Sede postulaverunt ut
suarum Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Excmi
P. D. Conradi Bafile, Archiepiscopi titulo Antiocheni in Pisidia et
apud Foederatam Germanicam Rempublicam Apostolici Nuntii, rata
huiusmodi immutationem christifidelium bono profuturam, vigore spe
cialium facultatum a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia Pp. VI
sibi tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac
si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, a dioecesi Ratisbo-
nensi separat pagos vulgo (( Pollenhaid, Kugelhof, Hirschthal et Auf der
Höh » appellatos, eosdemque perpetuo adnectit dioecesi Eystettensi,
mutatis, hac ratione, utriusque dioecesis limitibus.
Ad haec vero exsecutioni mandanda Sacra Congregatio pro Episcopis
praefatum Excmum P. D. Conradum Bafile deputat, necessarias et
opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum
de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum,
onere ipsi imposito ad eamdem Sacram Congregationem quam primum
remittendi authenticum exemplar actus peractae exsecutionis.
Contrariis quibusvis minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 11 iunii anno 1968.
CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus
L. © S.
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., Secretarius
Sacra Congregatio pro gentium evangelizatione 405
SACRA CONGREGATIO
PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE
SEU DE PROPAGANDA FIDE
i
KASHMIRENSIS ET JAMMUENSIS
DECRETUM
De mutatione nominis
Cum Illmus ac Revmus Dominus Ioannes Boerkamp, M. H. M.,
Praefectus Apostolicus Kashmirensis et Jammuensis, proposuisset ut
praesens denominatio praefecturae apostolicae Kashmirensis et Jam-
muensis ita permutaretur ut deinde Jammuensis et Kashmirensis nuncu
pantur, Sacra haec Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de
Propaganda Fide, re mature perpensa, optatis praelaudati Illmi ac
Revmi Domini Ioannis Boerkamp inhaerendum esse censuit.
Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a Sanctis
simo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum,
supramemoratam propositionem adprobavit et praesens in re Decretum
confici iussit.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium
Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 4 mensis maii a. D. 1968.
G. P. Card. AGAGIANIAN, Praefectus
L. $ S.
S* Sergius Pignedoli, Archiep. tit. Icon., a Secretis
II
CALCUTTENSIS - CUTTACKENSIS DECRETUM
De mutatione finium
Commissi gregis commodo studentes Excmi ac Revmi Domini Alber
tus D'Souza, Archiepiscopus Calcuttensis, et Paulus Tobar Gonzales,
Episcopus Cuttackensis, ab hac Sacra Congregatione pro Gentium Evan
gelizatione seu de Propaganda Fide expostulaverunt ut illa pars
406 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
districtus de Cuttack vulgo nuncupati ad septentrionem fluminis Ma-
hanadi situata ab archidioecesi Calcuttensi distraheretur et dioecesi
Cuttackensi adnecteretur.
Quas preces eadem Sacra Congregatio benigne excipiens, vigore
facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Provi
dentia Papa VI tributarum, praesenti Decreto decernit ut illa pars
districtus de Cuttack ad septemtrionem fluminis Mahanadi vergens
ab archidioecesi Calcuttensi distrahatur et dioecesi Cuttackensi adscri-
batur. Insuper statuit ut omnia acta et documenta eamdem partem
districtus de Cuttack respicientia a Calcuttensi ad Cuttackensem Cu
riam, cum primum fas sit, transmittantur.
Ad haec perficienda eadem Sacra Congregatio pro Gentium Evan
gelizatione seu de Propaganda Fide Excmum ac Revmum Dominum
Iosephum Caprio, Archiepiscopum titularem Apolloniensem et Pro-
Nuntium Apostolicum in India, deputat, necessarias ei et opportunas
tribuens facultates etiam subdelegabiles ad effectum de quo agitur,
onere imposito ad eandem Sacram Congregationem quam primum re
mittendi authenticum exemplar actus peractae exsecutionis.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evan
gelizatione seu de Propaganda Fide, die 8 mensis iunii a. D. 1968.
G. P. Card. AGAGIANIAN, Praefectus
L. $ S.
© Sergius Pignedoli, Archiep. tit. Icon., a Secretis
SACRA CONGREGATIO RITUUM
INSTRUCTIO
De ritibus et insignibus pontificalibus simplicioribus reddendis
PONTIFICALES RITUS magni habere ac proinde sedula diligentia cu
rare sollemne fuit saeculis vertentibus, quippe qui non honoris tantum
praebeant indicium, quo sacra Episcoporum dignitas in Ecclesia est
veneranda, sed et ipsius Ecclesiae mysterium ob oculos fidelium aperte
proponant.
tíacra Congregatio Rituum 407
Quanta autem observantia ritus ab Episcopo peragendos, etiam
recentiore aetate, Ecclesia sit prosecuta, e Caeremoniali Episcopo
rum dignosci potest, in quod, auctoritate Summorum Pontificum,
normae collectae sunt, ad celebrationes pontificales moderandas ne
cessariae.
Huiusmodi tamen liber, qui venerabiles traditiones servat cele
brationum antiquiorum in quibus, praeside Episcopo, presbyteri, dia
coni et ministri, suum ministerium navant, congregato et praesente
populo, obsoleta quoque et cum nostra aetate minus consonantia saepe
continet.
Quapropter, liturgica instauratione inchoata, per quam sacri ritus
ad nobilem simplicitatem et ad signi veritatem rediguntur, a pluri
bus Episcopis instantius petitum est ut etiam pontificales celebra
tiones et pontificalia insignia simpliciora redderentur.
Re igitur attente perpensa, quamvis in omnibus Caeremoniale
Episcoporum recognosci nequeat, antequam definitiva Ordinis Mis
sae, Officii divini et Anni liturgici instauratio peracta sit, opportunum
tamen visum est quaedam iam nunc statuere, quibus ritus pontifica
les, eorum dignitate servata, etiam simplicitate fulgeant. Quam ob
rem quae sequuntur statim mutanda vel instauranda praecipiuntur.
I. DE PRESBYTERIS ET MINISTRIS CIRCA EPISCOPUM CELEBRANTEM
a) De presbyteris et ministris in Missa concelebrata
1. Ad praecipuam illam Ecclesiae manifestationem clarius osten
dendam, quae in Eucharistia tam aperte exprimitur cum praeest Epi
scopus suo presbyterio et ministris circumdatus, populo in ea actuose
participante, maxime convenit ut, instaurata concelebratione, Epi
scopo sollemniter celebranti presbyteri adsint cum ipso concelebran
tes, iuxta venerabilem Ecclesiae traditionem.
Quo autem maior facultas praebeatur presbyteris praestantioris di
gnitatis Missam cum Episcopo concelebrandi :
a) unus e presbyteris concelebrantibus munere presbyteri assi
stentis fungitur;
b) deficientibus diaconis, duo e concelebrantibus locum diaco
norum assistentium sumere possunt.1
i Cf. Ritus servandus in concelebratione Missae, nn. 18 et 19.
408 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
b) De presbytero et diaconis assistentibus
2. Presbyteri assistentis est Episcopo legenti adstare. Librum ta
men ante Episcopum extra altare minister teneat.
3. Episcopo ad cathedram presbyteri praestantioris dignitatis de
more assistant. Licet tamen diacono, aut, pro necessitate, etiam dia
cono et subdiacono Missae ad cathedram Episcopo assistere et mini
steria implere diaconorum assistentium.
c) De diaconis et subdiaconis
4. Ut veritas ordinum et ministeriorum in celebranda Eucharistia
cui praeest Episcopus aperte manifestetur, praestat, si adsint, ad
munus diaconi altaris et subdiaconi in Missa veros diaconos et subdia
conos non excludere.
5. Nihil impedit quominus plures diaconi, si adsint, suis vestibus
induti, diversis ministeriis inter se distributis fungantur.
6. Episcopo sine cantu Missam celebranti decet unum saltem dia
conum assistere, indutum amictu, alba, cingulo et stola, qui Evange
lium legat et altari inserviat.2
7. Feria V in Cena Domini, in Missa Chrismatis, si nequeant ha
beri omnes diaconi et subdiaconi a rubricis requisiti, pauciores adesse
possunt. Si ne hoc quidem obtineri potest, olea deferant quidam pre
sbyteri concelebrantes.
d) De canonicis in choro assistentibus
8. In Missa pontificali Episcopi canonici habitu chorali semper
induantur.
e) De ministris inferioribus
9. Ministri qui Episcopo ad cathedram inserviunt pluviali ne in
duantur.
I I . DE SEDE SEU CATHEDRA EPISCOPI
10. Sedes Episcopi venerabili et tradito nomine « cathedra » vocatur.
2 Cf. Ritus servandus in celebratione Missae [1965], n. 44.
Sacra Congregatio Rituum 409
11. Cathedrae posthac baldachiiram non superponatur ; attamen se
dula cura serventur pretiosa opera a saeculis tradita. Ceterum bal-
dachina exstantia ne removeantur, nisi audita prius Commissione li
turgica et de arte sacra.
12. Numerus graduum cathedrae ita, iuxta uniuscuiusque ecclesiae
structuram, aptetur ut Episcopus a fidelibus bene conspici possit, et
ipse revera universae fidelium communitati praeesse videatur.
13. Unica semper sit cathedra episcopalis; et in ea Episcopus se
deat qui celebrat aut celebrationi pontificaliter praeest. Ceteris vero
Episcopis vel Praelatis forte praesentibus sedes paretur, loco conve
nienti, quae tamen non sit ad modum cathedrae erecta.
I I I . DE SIMPLICIORE USU QUARUNDAM VESTIUM
ET QUORUNDAM INSIGNIUM PONTIFICALIUM
14. Episcopus qui albam iuxta rubricas induit, non tenetur roche
tum sub alba conservare.
15. Ad libitum Episcopus adhibere potest :
a) caligas et sandalia;
b) chirothecas, cum facultate, si libuerit, eas coloris semper albi
adhibendi ;
c) formale, super pluviale assumendum.
16. Aboleantur vero :
a) tunica Episcopi, adhuc sub dalmatica induenda:
o) gremiale sericum, servato altero gremiali, quando verae uti
litati est v. gr. ad unctiones peragendas;
c) candela, quae cum libro affertur Episcopo ad legendum, nisi
quando necessitas adsit;
d) pulvinar ad genuflexiones obiter faciendas.
17. Dalmaticam, iuxta antiquam traditionem, Episcopus servet,
cum sollemniter celebrat ; et insuper etiam in Missa lecta : in consecra
tione Episcopi, in collatione Ordinum, in benedictione Abbatis, in be
nedictione Abbatissae, in benedictione et consecratione Virginum, in
consecratione ecclesiae et altaris. Attamen, ex rationabili causa, a su
menda dalmatica subter planetam abstinere potest.
410 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
18. In unaquaque actione liturgica, una tantum mitra Episcopus
utatur, quae iuxta rationem celebrationis erit aut simplex aut ornata.
19. Baculo uti potest quivis Episcopus, qui pontificaliter, consen
tiente Episcopo loci, celebrat.
20. Unica crux deferatur in processione, ad maiorem dignitatem et
venerationem crucis procurandam; quae, si adest Archiepiscopus, erit
crux archiepiscopalis, in capite tamen processionis deferenda, cum
imagine Crucifixi in anteriore parte posita. Crux, in processione de
lata, postea iuxta altare laudabiliter erigitur, ita ut fiat crux ipsa
altaris. Secus reponatur.
IV. DE QUIBUSDAM IMMUTANDIS VEL ABOLENDIS
IN RITIBUS EPISCOPALIBUS
a) De vestibus induendis vel exuendis
21. In quavis actione liturgica Episcopus vestes sacras assumit
aut deponit in secretario vel, eo deficiente, in sacristia, vel etiam ad
cathedram aut, pro opportunitate, ante altare; vestes autem et insi
gnia super altare ne ponantur.
22. Cum Episcopus ante Missam in secretario praeest Horae Of
ficii, quae tempori diei congruit, planetam iam ab initio Horae sumit.
b) De libro Evangeliorum
23. Liber Evangeliorum, opportune distinguendus a libro Epistola
rum, defertur a subdiacono initio Missae. Postquam autem Episcopus
celebrans altare et librum Evangeliorum osculatus fuerit, ipse liber
super altare, in medio, relinquitur. A diacono accipitur, dicto Munda
cor meum, antequam benedictionem ab Episcopo petat ad cantandum
Evangelium.
c) De liturgia verbi in Missa cui Episcopus praeest, quin ipse Missam
celebret
24. Cum Episcopus, ad normam n. 13, Missae praesidet quin
ipsam celebret, in liturgia verbi ipse ea omnia peragere potest quae
de more celebranti competunt.
Sacra Congregatio Rituum 411
d) De quibusdam abolendis
25. Episcopus non iam genuflexione, sed inclinatione, ab omnibus
salutatur. Item ministri in suo officio praestando ante ipsum stant,
nisi ratio utilitatis intercedat.
26. Ad manuum lotionem Episcopi in actionibus liturgicis non iam
eius familiares, sed acolythi vel clerici ministrent.
27. Abolentur omnia quae in Caeremoniali Episcoporum praescri
buntur sive de circulis coram Episcopo faciendis, sive de certis parti
bus a binis et binis recitandis.
28. Item abolita habeatur praegustatio panis, vini et aquae, quae
praescribebatur in Caeremoniali Episcoporum.
29. Si Episcopus Horae canonicae ante Missam praeest, preces
praeparationis ad Missam omittit, quae in Caeremoniali Episcoporum
inter psalmodiam praescribebantur.
30. In Missa, cui Episcopus praeest quin ipsam celebret, aquam
in calicem ad offertorium infundendam non Episcopus, sed celebrans,
benedicit.
31. Licet Episcopo mitra et baculo non uti, cum incedit de loco in
locum, si exiguum spatium intercedit.
32. Episcopus mitra non utatur, nisi iam habeat, cum manus lavat
et cum thuriflcationem accipit.
e) De benedictione episcopali
33. Aboletur benedictio post homiliam, de qua in Caeremoniali Epi
scoporum.
34. Quando Episcopus, ad normam iuris, benedictionem papalem
impertitur, haec benedictio, cum suis formulis, supplet benedictionem
consuetam in fine Missae.
35. Archiepiscopo, cum benedicit, crux non deferatur.
36. Baculum accipiat Episcopus antequam benedictionis formulam
inchoet, ne ipsa interrumpatur, omissa itaque hoc in casu elevatione
et extensione manuum a Ritu servando, n. 87, statuta.
Archiepiscopus insuper mitram accipiat ante ipsam benedictionem.
412 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
37. Data benedictione, Episcopus recessurus altare salutat cum
mitra et baculo; pallium, si hoc iure gaudeat, non ad altare, sed in
secretario deponit.
V. DB PRAELATIS DIGNITATE EPISCOPALI NON ORNATIS,
DE ALIIS CLERICIS ALIISQUE ACTIONIBUS LITURGICIS
38. Ea omnia quae in hac Instructione dicuntur de simplicioribus
reddendis quibusdam sacris vestibus, insignibus et ritibus pontificali
bus, necnon de quibusdam abolendis commutandisque, congrua con
gruis referendo, valent etiam pro Praelatis vel clericis dignitate epi
scopali non ornatis, qui insignibus quibusdam pontificalibus ex iure
vel ex privilegio gaudent.
39. Abolitiones et mutationes supra statutae pertinent etiam ad
omnes actiones liturgicas ab aliis clericis celebratas.
Hanc Instructionem a Sacra Rituum Congregatione et a Consi
lio ad exsequendam Constitutionem de sacra Liturgia paratam, Sum
mus Pontifex, Paulus PP. VI, die 10 iunii 1968 benigne approbavit et
auctoritate Sua confirmavit et publici iuris fieri iussit, pariter sta
tuens, ut a die 8 mensis septembris anni 1968, festo Nativitatis B. Ma
riae Virginis, vigere incipiat.
Romae, die 21 iunii 1968.
BENNO Card. GUT
Praefectus S. R. C. et « Consilii )) Praeses
© Ferdinandus Antonelli
Archiep. tit. Idicren.
a Secretis
Sacra Paenitentiaria Apostolica 413
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA PAENITENTIARIA APOSTOLICA
DECRETUM
Novum « Enchiridion Indulgentiarum » editur
In Constitutione Apostolica Indulgentiarum doctrina diei
1 ianuarii 1967 legitur: « Ut autem ipse indulgentiarum usus
ad maiorem dignitatem et aestimationem provehatur, aliquid
innovandum sancta Mater Ecclesia opportunum duxit in earum
disciplina, novasque normas tradendas decrevit ».
Et in Norma 13 eiusdem Constitutionis statuitur : « Enchi
ridion indulgentiarum recognoscetur eo consilio ut tantum prae
cipuae preces et praecipua opera pietatis, caritatis et paeniten
tiae indulgentiis ditentur ».
Obsecuta Summi Pontificis voluntati, quam sive per Consti
tutionem Apostolicam Indulgentiarum doctrina sive per novas
dispositiones Ipse significaverat, haec Sacra Paenitentiaria no
vum Enchiridion indulgentiarum sedulo comparandum curavit.
Summus autem Pontifex Paulus VI , infrascripto Cardinali
Paenitentiario Maiore in Audientia diei 14 iunii vertentis anni
referente, novum Enchiridion indulgentiarum, typis Vaticanis
impressum, die 15 eiusdem mensis adprobavit et ut authenti
cum haberi mandavit, abrogatis generalibus indulgentiarum
concessionibus in idem Enchiridion non relatis et abrogatis in
super ordinationibus Codicis Iuris Canonici, Litterarum Apo
stolicarum etiam motu proprio datarum et Decretorum Sanctae
Sedis de indulgentiis, quae infra in Normis de indulgentiis non
recensentur.
414 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Contrariis quibuslibet etiam speciali mentione dignis minime
obstantibus.
Datum Romae, ex eadem Sacra Paenitentiaria Apostolica,
die 29 iunii 1968, in festo sanctorum Apostolorum Petri et
Pauli.
& IOSEPHUS Card. FERRETTO Episcopus tit. Ecclesiae suburb. Sabinensis et Mandelensis
Paenitentiarius Maior
Ioannes Sessolo, Regens
Referuntur heic ex Enchiridio indulgentiarum 36 Normae
quae una comprehensione et ordinatim exponunt omnes gene
rales dispositiones quae circa indulgentias in praesenti vigent.
NORMAE DE INDULGENTIIS
1. Indulgentia est remissio coram Deo poenae temporalis pro pec
catis, ad culpam quod attinet, iam deletis, quam christifidelis, apte
dispositus et certis ac definitis condicionibus, consequitur ope Ecclesiae
quae, ut ministra redemptionis, thesaurum satisfactionum Christi et
Sanctorum auctoritative dispensat et applicat.
2. Indulgentia est partialis vel plenaria prout a poena temporali
pro peccatis debita liberat ex parte aut ex toto.
3. Nemo indulgentias acquirens potest eas aliis vitam degentibus
applicare.
4. Indulgentiae sive partiales sive plenariae possunt semper defunctis
applicari in modum suffragii.
5. Indulgentiae partialis concessio his tantum verbis significatur :
« indulgentia partialis », nulla addita dierum vel annorum determina
tione.
1 N. 1 Indulg. doct. (= Norma 1 Const. Indulgentiarum doctrina). 2 N. 2 Indulg. doctr. 3 Cf. can. 930 C.I.C. * N. 3 Indulg. doctr. * Cf. N. 4 Indulg. doctr.
Sacra Paenitentiaria Apostolica 415
6. Christifideli qui, corde saltem contritus, peragit opus indulgentia
partiali ditatum, tribuitur ope Ecclesiae tantadem poenae temporalis
remissio, quantam ipse sua actione iam percipit.
7. Divisio indulgentiarum in personales, reales et locales, non am
plius adhibetur, quo clarius constet indulgentiis ditari christifidelium
actiones, quamvis cum re vel loco interdum coniungantur.
8. Praeter Romanum Pontificem, cui totius spiritualis Ecclesiae
thesauri a Christo Domino commissa est dispensatio, ii tantum possunt
potestate ordinaria indulgentias elargiri, quibus id expresse a iure
concessum est.
9. In Romana Curia, Sacrae dumtaxat Paenitentiariae demandantur
ea quae spectant ad concessionem et usum indulgentiarum ; salvo tamen
iure Congregationis pro Doctrina Fidei videndi ea quae doctrinam dog
maticam circa easdem indulgentias attingunt.
10. Inferiores Romano Pontifice nequeunt :
Io Facultatem concedendi indulgentias aliis committere, nisi id
eis a Sede Apostolica expresse fuerit indultum ;
2° Eidem operi, cui iam a Sede Apostolica vel ab alio indulgentia
concessa sit, aliam adiungere, nisi novae conditiones adimplendae prae
scribantur.
11. Episcopi dioecesani aliique in iure ipsis aequiparati, ab inito
pastorali munere, ius habent :
§ 1. Concedendi indulgentiam partialem personis vel in locis suae
iurisdictionis ;
§ 2. Benedictionem Papalem cum indulgentia plenaria, secundum
' N. 5 Indulg. doctr. 7 N. 12 Indulg. doctr. 8 Can. 912 C.I.C. 9 Cf. Const. Apost. Regimini Ecclesiae universae, 15 aug. 1967, n. 113: A.A.S., 59
(1967) p. 923. 10 Cf. Can. 913 C.I.C.
§ 1 Cf. can. 349, § 2, 2° C. I. C; cf. Motu proprio Cleri sanctitati, 2 iun. 1957, can. 396, § 2, 2°; can. 364, § 3, 3°; can. 367, § 2, 1° et can. 391: A.A.S., 49 (1957) pp. 541 ss.
"» § 2 Cf. can. 914 C.I.C.; cf. etiam Motu proprio Suburbicariis sedibus, 11 apr. 1962, II, 2 : A.A.S., 54 (1962) p. 255.
416 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
praescriptam formulam, impertiendi in sua quisque dioecesi ter in
anno, festis sollemnibus ab ipsis designandis, etiamsi iidem Missae
sollemni adsistant tantum.
12. Metropolitae possunt indulgentiam partialem in dioecesibus suf
fraganeis sicut in propria dioecesi concedere.
13. Patriarchae possunt indulgentiam partialem concedere in sin
gulis locis sui patriarchatus, etsi exemptis, in ecclesiis sui ritus extra
terminos patriarchatus, et ubique pro fidelibus sui ritus. Idem concedere
possunt Archiepiscopi Maiores.
14. Cardinales facultate gaudent concedendi indulgentiam partialem
in locis vel institutis ac pro personis suae iurisdictionis vel protectio
nis ; item in aliis locis, sed a praesentibus solummodo, singulis vicibus,
acquirendam.
15. § 1. Indulgentiarum libri omnes, libelli, folia, etc., in quibus
earum concessiones continentur, ne edantur sine licentia Ordinarii vel
Hierarchae loci.
§ 2. Requiritur vero expressa licentia Sedis Apostolicae ut typis
edere liceat, quovis idiomate, collectionem authenticam precum pio
rumque operum quibus Sedes Apostolica indulgentias annexuit.
16. Qui a Summo Pontifice impetraverint indulgentiarum concessio
nes pro omnibus fidelibus, obligatione tenentur, sub poena nullitatis
gratiae obtentae, authentica exemplaria earumdem concessionum ad
Sacram Paenitentiariam deferendi.
17. Indulgentia, alicui festo adnexa, translata intelligitur in eum
diem quo huiusmodi festum vel eiusdem externa sollemnitas legitime
transfertur.
12 Cf. can. 274 C.I.C.; cf. Motu proprio Cleri sanctitati, can. 319, 6° et can. 320, § 1, 4°. 13 Cf. Motu proprio Cleri sanctitati, can. 283, 4°; cf. ibid. can. 326, § 1, 10°
(can. 319, 6°) et § 2. 14 Cf. can. 239 C.I.C. et Motu proprio Cleri sanctitati, can. 185, § 1, 24°. 18 Cf. can. 1388 C.I.C. 16 Can. 920 C.I.C. 17 Cf. can. 922 C.I.C.; cf. etiam Codex Rubricarum, nn. 356-9: A.A.S., 52 (1960)
p. 657.
Sacra Paenitentiaria Apostolica 417
18. Ad lucrandam indulgentiam alicui diei affixam, si visitatio eccle
siae vel oratorii requiratur, haec fieri potest a meridie diei praecedentis
usque ad mediam noctem quae statutum diem claudit.
19. Christifidelis qui pietatis obiecto (crucifixo vel cruce, corona,
scapulari, numismate), a quovis sacerdote rite benedicto, pia utitur
mente, consequitur indulgentiam partialem.
Si autem pietatis obiectum a Summo Pontifice aut a quolibet Epi
scopo fuerit benedictum, christifidelis, eodem obiecto pia utens mente,
assequi potest etiam indulgentiam plenariam die festo sanctorum Apo
stolorum Petri et Pauli, addita tamen, qualibet legitima formula, fidei
professione.
20. § 1. Indulgentiae adnexae visitationi ecclesiae non cessant, si
ecclesia funditus evertatur rursusque intra quinquaginta annos aedifi
cetur in eodem vel fere eodem loco et sub eodem titulo.
§ 2. Indulgentia adnexa usui pietatis obiecti tunc tantum cessat,
cum idem obiectum prorsus desinat esse vel vendatur.
21. Pia Mater Ecclesia, de fidelibus defunctis quam maxime sollicita,
quolibet privilegio hac de re abrogato, iisdem defunctis amplissime
suffragari constituit quovis Missae sacrificio.
22. § 1. Ut quis capax sit sibi lucrandi indulgentias, debet esse bap
tizatus, non excommunicatus, in statu gratiae saltem in fine operum
praescriptorum, subditus concedentis.
§ 2. Ut vero subiectum capax eas revera lucretur, habere debet
intentionem saltem generalem eas acquirendi et opera iniuncta implere
statuto tempore ac debito modo secundum concessionis tenorem.
23. Nisi aliud ex concessionis tenore appareat, indulgentias ab Epi
scopo concessas lucrari possunt tum subditi extra territorium, tum
peregrini, vagi, omnesque exempti in territorio degentes.
iS Can. 923 C.I.C. 19 N. 17 Indulg. doctr. 20 Cf. can. 924 C.I.C. 21 N. 20 Indulg. doctr. 22 Can. 925 C.I.C.; cf. can. 2262 C.I.C. 23 Can. 927 C.I.C.
27 - A. A. S.
418 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
24. § 1. Indulgentia plenaria semel tantum in die acquiri potest.
§ 2. Christifidelis tamen consequi poterit indulgentiam plenariam
in articulo mortis, etiamsi eodem die indulgentiam plenariam iam acqui
siverit.
§ 3. Partialis vero indulgentia pluries in die acquiri potest, nisi
aliud expresse notetur.
25. Opus praescriptum ad acquirendam indulgentiam plenariam ec
clesiae vel oratorio adiunctam est eiusdem pia visitatio, in qua reci
tantur oratio Dominica et fidei symbolum {Pater et Credo).
26. Ad indulgentiam plenariam assequendam requiruntur exsecutio
operis indulgentia ditati et impletio trium condicionum, quae sunt : sa
cramentalis confessio, communio eucharistica et oratio ad mentem
Summi Pontificis. Requiritur insuper ut excludatur omnis affectus erga
quodcumque peccatum etiam veniale.
Si plena huiusmodi dispositio desit vel praedictae condiciones, salvis
praescriptis N. 34 et N. 35 pro « impeditis », non impleantur, indul
gentia erit tantum partialis.
27. Tres condiciones perfici possunt pluribus diebus ante vel post
praescripti operis exsecutionem ; convenit tamen ut communio et oratio
ad mentem Summi Pontificis peragantur ipso die quo instituitur opus.
28. Unica sacramentali confessione plures indulgentiae plenariae
acquiri possunt ; unica vero communione eucharistica et unica oratione
ad mentem Summi Pontificis una tantum indulgentia plenaria acqui
ritur.
29. Condicio precandi ad mentem Summi Pontificis plane impletur,
si recitantur ad Eiusdem mentem semel Pater et Ave; data tamen facul
tate singulis fidelibus quamlibet aliam orationem recitandi iuxta unius
cuiusque pietatem et devotionem.
24 N. 6 Indulg. doctr.; cf. etiam N. 18 Indulg. doctr. 25 N. 16 Indulg. doctr. 26 N. 7 Indulg. doctr. " N. 8 Indulg. doctr. 28 N. 9 Indulg. doctr. 29 N. 10 Indulg. doctr.
Sacra Paenitentiaria Apostolica 419
30. Normae de indulgentiis plenariis editae, praesertim ea quae in
N. 24, § 1 recensetur, applicantur etiam indulgentiis plenariis, quae
« toties quoties » usque adhuc appellari consueverunt.
31. Opere, cui praestando aliquis lege aut praecepto obligatur,
nequit indulgentia lucrifieri, nisi in eiusdem concessione aliud expres
se dicatur; qui tamen praestat opus sibi in sacramentalem paeniten
tiam iniunctum et indulgentiis forte ditatum, potest simul et paeni
tentiae satisfacere et indulgentias lucrari.
32. Indulgentia alicui orationi adnexa acquiri potest quocumque
idiomate oratio recitetur, dummodo de fidelitate versionis constet ex
declaratione vel Sacrae Paenitentiariae vel unius ex Ordinariis vel
Hierarchis locorum ubi vulgaris est lingua in quam versa est oratio.
33. Ad indulgentiarum acquisitionem satis est orationem alternis
cum socio recitare, aut mente eam prosequi, dum ab alio recitatur.
34. Confessarii commutare possunt sive opus praescriptum sive con
diciones pro iis qui, legitimo detenti impedimento, eadem praestare
nequeant.
35. Ordinarii vel Hierarchae locorum possunt insuper concedere
fidelibus, in quos ad normam iuris exercent auctoritatem, si in locis
versentur ubi nullo modo vel saltem admodum difficile ad confessio
nem vel communionem accedere possint, ut ipsi queant indulgentiam
plenariam consequi absque actuali confessione et communione, dum
modo sint corde contriti et ad praedicta sacramenta, cum primum
poterunt, accedere proponant.
36. Muti lucrari possunt indulgentias adnexas publicis precibus, si
una cum ceteris fidelibus in eodem loco orantibus mentem ac pios
sensus ad Deum attollant; et si agatur de privatis orationibus, satis
est ut eas mente recolant signisve patefaciant vel tantummodo oculis
percurrant.
30 N. 19 Indulg. doctr. 31 Can. 932 C.I.C. 32 Cf. can. 934 § 2 C.I.C. 33 Can. 934 § 3 C.I.C. ** Cf. can. 935 C.I.C. 35 Cf. N. 11 Indulg. doctr. 36 Can. 93G C.I.C.
420 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales
I
TORONTINA UCRAINORUM
Nullitatis matrimonii (Kozie - Wesley)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Ioannis Wesley,
conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparendum, aut
per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali
S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem
8 octobris 1968, hora undecima cum dimidio, pro concordatione vel sub
signatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedicti domini Ioannis Wesley, curare debent ut ipse
de hac edictali citatione rite moneatur. *
Lucianus Anne, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 4 mensis iulii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Jean Wesley, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 8 octobre 1968, à 11 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Jean Wesley, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Sacra Romana Rota 421
II
MASSILIENSIS
Nullitatis matrimonii (Camau - D'Amalric)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Vincentii
D'Amalric, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad com
parendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in
diem 8 octobris 1968, hora undecima cum dimidio, pro concordatione vel
subsignatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedicti domini Vincentii D'Amalric, curare debent ut
ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Lucianus Anne, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 5 mensis iulii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Vincent D'Amalric, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 8 octobre 1968, à 11 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Vincent D'Amalric, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
422 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
III
OMAHENSIS Nullitatis matrimonii (Allison - Burr)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae J. Beverley
Burr, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma),
in diem 10 octobris 1968, hora undecima, pro concordatione vel subsi
gnatione sequentis dubii :
An sententia Rotalis diei 13 ianuarii 1968 confirmanda vel infir
manda sit, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedictae dominae J. Beverley Burr, curare debent
ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Ioannes Maria Pinna, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 8 mensis iulii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me J. Beverley Burr, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 10 octobre 1968, à •1.1 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
La sentence du Tribunal de la Rote en date du 13 janvier 1968 doit-elle être confirmée ou infirmée, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de la dite M.me J. Beverley Burr, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Tribunal Vicariatus Urbis 423
TRIBUNAL VICARIATUS URBIS
Citatio edictalis
ROMANA Nullitatis matrimonii (Tomaselli - Iovini)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Josephinae
Iovini, in causa de qua supra conventae, eandem citamus ad compa
rendum coram Tribunali Primae Instantiae Vicariatus Urbis (Piazza
S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma), aut per se aut per procuratorem
legitime constitutum, in diem 20 septembris 1968, hora 9,30, pro con
cordatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate in casu.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedictae dominae Iosephinae Iovini, curare
debent ut ipsa de hac citatione edictali rite moneatur. *
Aldus Settepani, Iudex Instructor
Ex Aedibus Tribunalis Vicariatus Urbis, die 21 mensis iunii, a. 1968.
Humbertus Fiacco, Cancellarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Joséphine Iovini, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Roma, Piazza S. Giovanni in Laterano, 6) le 20 septembre 1968, à 9 heures 30, pour concorder le doute ci dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires d.es lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite M.me Joséphine Iovini, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
424 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Martedì, 11 giugno 1968, il Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in Visita ufficiale Sua Eccellenza il Signor FOUAD BOUTROS,
Vice Presidente del Consiglio dei Ministri e Ministro degli
Affari Esteri del Libano.
Giovedì, 20 giugno 1968, il Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza Sua Beatitudine MAR IGNAZIO ANTO
NIO II, Patriarca di Antiochia dei Siri.
Giovedì, 20 giugno 1968, il Santo Padre Paolo VI ha rice
vuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere
Credenziali, Sua Eccellenza il Signor ELIAS MARK CHIPIMO, Am
basciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica
di Zambia.
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Il Santo Padre Paolo VI, il 30 maggio 1968, ha nominato :
Votanti del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica :
Monsignor Bride Andrea. Padre Gómez Stefano, O. P. Padre Faltin Daniele, O. F. M. Oonv. Padre Tocanel Pietro, O. F. M. Conv. Padre Beyer Giovanni Battista, S. I. Padre Gutiérrez Anastasio, C. M. F.
Referendari del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica :
Monsignor Cassola Ovidio. Monsignor Strojny Mariano. Padre Berutti Cristoforo, O. P. Padre Sirna Giuseppe, O. F. M. Conv. Padre Zaccaria da S. Mauro, O. F. M. Cap. Padre Gordon Ignazio, S. I. Padre Navarrete Urbano, S. I. Padre Robleda Olis, S. I. Padre Ochoa Francesco, C. M. F.
Diarium Romanae Curiae 425
Il Santo Padre Paolo VI, il Io giugno 1968, ha nominato:
Consultori della Sacra Congregazione dei Riti per la Sacra Liturgia :
Monsignor Famoso Salvatore. Monsignor Schnitzler Teodoro. Monsignor Fischer Balthasar. Monsignor Lengeling Emilio. Monsignor Rogger Igino. Sac. D. Jounel Pietro. Sac. D. Alonso Michele. Padre Braga Carlo, C. M. Padre Franquesa Adalberto, O. S. B. Padre Pasqualetti Gottardo, I. M. C. Padre Gy Pietro O.P. Padre Lecuyer Giuseppe, C. S. Sp. Padre Neunheuser Burcardo, O. S. B. Padre Vagaggini Cipriano, O. S. B. Padre Visentin Pelagio, O. S. B. Padre Tassi Ildefonso, O. S. B. Padre Fontaine Gaston, C. R. I. C. Padre Cardine Eugenio, O. S. B. Padre Gelineau Giuseppe, S. I. Padre Seumois Saverio, P. A. Padre Bouyer Lodovico, O.
Consultori delia Sacra Congregazione dei Riti per le Cause dei Santi :
Monsignor Garofalo Salvatore. Sac. D. Filippi Luigi. Padre Alvarez Severino, O. P. Padre Antonelli Francesco, O. F. M. Padre Bellantonio Alfredo, O. M. Padre Beniamino della SS. Trinità, O. C. D. Padre Blasucci Antonio, O. F. M. Conv. Padre Catena Claudio, O. C. Padre Colciago Virgilio, B. Padre Frascadore Ermenegildo, O. F. M. Padre Geraud Giuseppe, P. S. S. Padre Gordon Cuvillo Ignazio, S. I. Padre Green Prospero, O. S. A. Padre Gutiérrez Anastasio, C. M. F. Padre Leonardi Giuseppe, O. C. Padre Moccia Francesco, S. A. C. Padre O'Connel Guglielmo, O. F. M. Padre Palmerini Giuliano Raffaele, O. S. B. Padre Porcelloni Eugenio, O. S. B. Padre Tack Teodoro, O. S. A. Padre Zavarella Paolino, O. F. M.
426 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Il Santo Padre Paolo VI, il 10 giugno 1968, ha nominato:
Consultori del Segretariato per V unione dei Cristiani:
S. E. Revma Mons. Schroffer Giuseppe, Segretario della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica.
Mons. Moeller Carlo, Sotto-Segretario della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede.
Sac. D. Miaño Vincenzo, S. D. B., Segretario del Segretariato per i non Credenti.
Mons. Gremillion Giuseppe, Segretario della Pontificia Commissione « Justifia et Pax ».
Mons. Sartori Luigi. Mons. Medina Estévez Giorgio. Sac. Prof. Fries Enrico. Sac. Prof. Schnackenburg Rodolfo. Sac. Prof. De Kruif Teodoro. Sac. Prof. Bouyer Luigi. Sac. Prof. Canoczy Alessandro. Sac. Prof. Bukley Michele. Sac. Prof. McNamara Kevin. Sac. Prof. Corbon Giovanni. Sac. Prof. Sanni Carlo J. Sac. Flannery Edoardo. Sac. Zegwaard Gerardo. Sac. Meeking Basilio. Sac. Giaquinta Carmelo. Padre Dupuy Bernardo, O. P. Padre Duelos Vincenzo, O. P. Padre Schölten Arnoldo, O. P. Padre Hay Camillo, O. F. M. Padre Sagi-Bunic Tomislav, O. F. M. Cap. Padre Mateos Giovanni, S. I. Padre Witte Giovanni, S. I. Padre Zuzek Ivan, S. I. Padre Marranzini Alfredo, S. I. Padre Quinn Giacomo, S. I. Padre Beaubien Ireneo, S. I. Padre Burghardt Walter, S. I. Padre Arevalo Catalino G., S. I. Padre Hambye Edoardo, S. I. Padre Masson Giacomo, S. I. Padre Smith B. Adriano, P. A. Padre Keating Giovanni, O. S. P. Padre Brown Raimondo, P. S. S. Sac. D. Javierre Antonio, S. D. B. Suor Mehring Marianna. Suor Cunningham Maria Regina Prof*. Santamaria Carlo. Sig.na Goldie Rosemary. Sig.na Martineau Susanna.
Diarium Romanae Curiae 427
Il Santo Padre Paolo VI, il 20 giugno 1968, ha nominato :
Membri della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede :
S. E. Revma Mons. González Martin Marcello, Arcivescovo di Barcellona. S. E. Revma Mons. Thiandoum Giacinto, Arcivesco di Dakar. S. E. Revma Mons. Muñoz Vega Paolo, Arcivescovo di Quito. S. E. Revma Mons. Charue Andrea M., Vescovo di Namur. S. E. Revma Mons. Doumith Michele, Vescovo di Sarba dei Maroniti. S. E. Revma Mons. Volk Ermanno, Vescovo di Mainz. S. S. Revma Mons. Butler Basilio Cristoforo, Vescovo tit. di Novabarbara.
Ausiliare dell'Emo Arcivescovo di Westminster.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Protonotari Apostolici ad instar participantium :
1 marzo 1968. Monsig. Wothe Francesco Giuseppe (Gdansk). 19 » » Monsig. Schaaper Antonio Cornelio (Rotterdam).
Prelati Domestici di Sua Santità:
27 ottobre 1966. Monsig. O'Connor Giovanni (Philadelphia). 26 aprile 1967. Monsig. Doyle Guglielmo (Baltimore).
» » » Monsig. Abucewicz Giovanni (Boston). » Monsig. Nelson Giovanni (Boston).
» » » Monsig. Sullivan Marco (Boston). » » » Monsig. Fiedorczyk Alfonso (Bridgeport). » » Monsig. O'Connor Guglielmo (Hartford). » » » Monsig. Cusack Giuseppe (New York).
» » Monsig. Gribbon Giacomo (New York). » » » Monsig. Lavin Enrico (New York). » » » Monsig. Brennan Giorgio (Providence).
» » Monsig. Paznonskas Leonardo (Scranton). » » Monsig. Frye Leone (Toledo - U.S.A.). » » » Monsig. Wurm Urbano (Toledo - U.S.A.).
» Monsig. Radlinski Giovanni (Toledo - U.S.A.). 4 settembre » Monsig. Canal Bruno (San Nicolas de Los Arroyos). » » Monsig. Fioroni Nestore Giuseppe (San Nicolás de Los
Arroyos). 4 ottobre Monsig. Bockholt Erberto Enrico (Brownsville). » » » Monsig. Pater Francesco Giovanni (Brownsville). » » » Monsig. Gloeckner Giorgio Alessandro (Corpus Christi).
» Monsig. Jones Giovanni Clemente (Corpus Christi). » Monsig. Kelly Guglielmo (Corpus Christi).
» » » Monsig. Kinlough Guglielmo (Corpus Christi). » Monsig. O'Doherty Gerardo (Corpus Christi). » » Monsig. Tengler Al vin Giuseppe (Corpus Christi). » Monsig. Barry Enrico (Providence).
» » » Monsig. Carey Guglielmo (Providence).
428 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
4 ottobre 1967. Monsig. Cavallaro Galliano (Providence). » » » Monsig. Dziob Michele (Providence). » » » Monsig. Guilbault Oscar (Providence). » » » Monsig. Lloyd Paolo (Providence). » » » Monsig. Mooney Roberto (Providence). » » » Monsig. O'Gara Giuseppe (Providence). » » » Monsig. Scott Tommaso (Providence). » » » Monsig. Truck Giovanni (Providence). » » » Monsig. Varsanyi Guglielmo (Providence).
15 » » Monsig. Horton Tommaso (Saginaw). » » » Monsig. Mahoney Carlo (Saginaw). » » » Monsig. Povisti Kenneth Giuseppe (Saginaw).
28 » » Monsig. McCarthy Emmett (Los Angeles). » » » Monsig. Osborne Francesco M. (Los Angeles). » » » Monsig. Stroup Paolo Edoardo (Los Angeles). 3 novembre » Monsig. Cleary T. Walter (Ogdensburg). » » » Monsig. Connors Francesco (Ogdensburg). » » » Monsig. Fix Giacomo (Ogdensburg). » » » Monsig. Kellogg Geraldo (Ogdensburg). » » » Monsig. Maguire Francesco (Ogdensburg). » » » Monsig. Nugent Vilfrido (Ogdensburg). » » » Monsig. Philippis Giorgio (Ogdensburg). » » » Monsig. Pierce Edoardo (Ogdensburg). » » » Monsig. Riley Patrizio (Ogdensburg).
12 » » Monsig. Murphy Francesco (Anchorage). » » » Monsig. Snead Giacomo (Anchorage).
15 » » Monsig. Boyle Giuseppe (Boston). » » » Monsig. Broderick Giovanni (Boston). » » » Monsig. Gregan Giovanni Giuseppe (Boston). » » » Monsig. Mahoney Giuseppe (Boston). » » » Monsig. O'Connell Edoardo (Boston). » » » Monsig. Palladino Alfonso Gustavo (Boston). » » » Monsig. Pitaro Mimie Benedetto (Boston). » » » Monsig. Riordan Daniele Francesco (Boston).
23 » » Monsig. Kish Giovanni (Steubenville). » » » Monsig. Metzger Paolo (Steubenville). » » » Monsig. Wearsch Guglielmo (Steubenville).
30 » » Monsig. Humphreys Giovanni (Birmingham). 2 dicembre » Monsig. Bernardo Valerio (Buffalo). » » » Monsig. Bogumil Emilio (Buffalo). » » » Monsig. Cahill Davide (Buffalo). » » )) Monsig. Glynn Leone (Buffalo). » » » Monsig. Kulpinski Stanislao (Buffalo). » » » Monsig. McCarthy Bernardo (Buffalo). » » » Monsig. McPherson Giuseppe (Buffalo). » » » Monsig. O'Meara Normanno (Buffalo). » » » Monsig. Szabo Giulio (Buffalo). » » » Monsig. Woulfe Maurizio (Buffalo). » » » Monsig. Wozniak Guglielmo (Buffalo).
16 » » Monsig. Daly Gordon Vincenzo (Christchurch).
Diarium Romanae Curiae 429
16 dicembre 1967. Monsig. Gallagher Eugenio (Christchurch). » » » Monsig. McKeon Tommaso (Christchurch).
30 » Monsig. Grzybowski Edmondo Lorenzo (Peoria). » » » Monsig. Kinder Paolo Riccardo (Peoria). » » » Monsig. O'Dea Giuseppe Giacomo (Peoria). » » » Monsig. Kank Giorgio Bernardo (Peoria).
24 gennaio 1968. Monsig. O'Donnel Tommaso (Dublin). » » » Monsig. Bochnewich Michele (Saint Nicholas of Chicago). » » » Monsig. Leskiw Pietro (Saint Nicholas of Chicago).
14 febbraio » Monsig. Mcshane Giuseppe (Leeds). » » » Monsig. Wilcock Edoardo (Leeds).
15 » » Monsig. Cortbawi Antonio (Cipro). 12 marzo » Monsig. Carcione Giuseppe (Palermo).
» » » Monsig. Morvillo Renato (Palermo).
Prelato d'onore di Sua Santità :
19 aprile 1968. Monsig. Vannucci Cherubino (Roma).
Camerieri segreti soprannumerari di Sua Santità:
30 agosto 1967. Monsig. Danaher Timoteo Leone (St. Augustine).
» » Monsig. Kohls Eugenio Clarenzio Giuseppe (St. Augustine).
» » Monsig. Larkin Guglielmo Tommaso (St. Augustine). » » Monsig. Lenihan Giovanni Giuseppe (St. Augustine). » » Monsig. Power Martino Brendan (St. Augustine).
4 ottobre » Monsig. Doherty Patrizio (Brownsville). » » Monsig. O'Grady Daniele (Providence).
28 Monsig. Hutson Guglielmo G. (Los Angeles). 3 novembre Monsig. Lawler Roberto L. (Ogdensburg).
15 » » Monsig. Bukay Giuseppe Giovanni (Boston). » » » Monsig. Donelin Paolo Francesco (Boston).
» Monsig. Keating Giacomo (Boston). » » Monsig. Mulcahy Giovanni Giuseppe (Boston).
23 » » Monsig. Punke Roberto (Steubenville). 2 dicembre » Monsig. Lorenzetti Dino (Buffalo). » » Monsig. Hanna Francesco (Buffalo).
» » Monsig. McDonnell Guglielmo (Buffalo). » » Monsig. Rutecki Riccardo (Buffalo).
24 gennaio 1968. Monsig. Swyschuk Jaroslav (Saint Nicholas of Chicago). 3 febbraio » Monsig. Kraakman Giovanni Teodoro (Haarlem).
14 » » Monsig. Buckley Michele Giovanni (Leeds). 23 » Monsig. Krawarik Giovanni (Wien). 1 marzo » Monsig. Van Haaren Guglielmo Giovanni Antonio (s'-Her-
togenbosch). 7 » Monsig. Rodrigues Nereo Vincenzo (Bombay). » » » Monsig. Gaggero Giuseppe Agostino (Genova).
» » Monsig. Bello Antonio (Ugento - S. Maria di Leuca). 12 » » Monsig. Germana Giuseppe (Palermo).
» Monsig. La Barbera Castrense (Palermo).
430 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
14 marzo 1968. Monsig. Ain Antonio (Damas). 19 » » Monsig. Botticelli Lino (Camerino). » » » Monsig. Paoletti Luigi (Camerino). » » » Monsig. Luciani Ferruccio (Fermo).
27 » » Monsig. Macaluso Michelangelo (Palermo).
Cappellani di Sua Santità:
9 aprile 1968. Monsig. Calafato Salvatore (Caltanissetta). 18 » » Monsig. De Santis Michele (Giovinazzo). » » » Monsig. Melone N. (Giovinazzo). » » » Monsig. Minervini Corrado (Molfetta).
ONORIFICENZE
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile :
9 dicembre 1966. Al sig. Ernstberger Antonio (München und Freising) » » » Al sig. Rüth Federico (München und Freising). » » Al sig. Von Hirsch Rodolfo (München und Freising). 4 dicembre 1967. AI sig. Gagianelli Giovanni (Roma).
16 » » Al sig. Dania Luigi (Fermo). » » » Al sig. Picciotti Berardo (Teramo).
20 » » Al sig. Forni Luigi (Tortona). » » » Al sig. Mangiarotti Cesare (Tortona). » » Al sig. Villa Carlo (Tortona).
28 » Al sig. Catalano Luigi (Roma). 30 » Al sig. Caselli Giuseppe (Fano).
» Al sig. Buzzonetti Renato (Roma). 16 gennaio 1968. Al sig. D'amico Oronzo (Roma). 23 » » Al sig. Santucci Luigi (Milano). 28 » Al sig. Defleur Maurizio (Belgio).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare :
28 gennaio 1968. Al sig. Weyns Costantino (Belgio).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile :
9 dicembre 1966. Al sig. Kiermeier Carlo (München und Freising). » » » Al sig. Zylka Giorgio (München und Freising).
19 luglio 1967. Al sig. Maguire Guglielmo (Westminster). 5 agosto » Al sig. Boos Francesco (Chür).
18 » » Al sig. Perera E. S. Cirillo (Colombo). » » Al sig. Mendis Erico (Colombo). » » » Al sig. Van Dijk Pietro Teodoro (Haarlem). 9 settembre » Al sig. Llosa Adriano (Fré jus -Toulon).
19 » » Al sig. Bellew Edoardo M. (Liverpool). » Al sig. Cowley David A. (Liverpool).
» » » Al sig. Hall Tommaso E. (Liverpool).
Diarium Romanae Curiae 431
19 settembre 1967. Al sig. » » »
26 29
» 24
» »
» »
^ ottobre 3 novembre 6 dicembre
30 »
Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig.
Mould Antonio M. (Liverpool). Murphy Ernesto W. (Liverpool). Taylor Cristoforo (Liverpool). Tiernan Giovanni (Liverpool). Tjoa Paolo (Merauke). Lommez Amando (Brugge). Decker Francesco (Vannes). Venegas del Toro Giuseppe Emilio (Ponce). Dumas Andrea (Angers). Carbone Carmine (Roma). Jesson Renato (Châlons).
La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa:
19 settembre 1967. Al sig. Verrotti Mario (Penne - Pescara). 13 gennaio 1968. Al sig. Gelsi Candido (Roma).
La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa:
1 giugno 1967. Al sig. Göbhart Francesco (Graz-Seckau). 23 » » Al sig. Lotti Dilvo (San Miniato). 2 agosto » Al sig. Thoma Giuseppe (Sankt Pölten). 5 Al sig. Palumbo Bartolomeo (Ragusa). 9 » » Al sig. Gusso Francesco (Venezia).
22 » » Al sig. Palm Gualtiero (Salzburg). 30 » » Al sig. Kerekes Tibor (New York). 4 settembre » Al sig. Colabene Enrico (Gallipoli). » » » Al sig. Zacà Francesco (Gallipoli). » » » Al sig. Magnani Gino (Pescia).
12 » » Al sig. Vieira de Brito Maurizio (Beja). 13 Al sig. Piana Agostinetti Giuseppe (Roma).
» » » Al sig. Ragionieri Bruno (Roma). » » » Al sig. Vallania Roberto (Roma).
14 » » Al sig. Paonessa Francesco (Terni). 15 Al sig. Görkem Bülent (Turchia).
» Al sig. Toperi Kaya (Turchia). » » » Al sig. Ülgen Tanju (Turchia).
22 » » Al sig. Vogel Guglielmo (Milano). 26 » » Al sig. Franchi Raul (Brescia).
» » » Al sig. Mangia Giuseppe (Brescia). » » » Al sig. Martinelli Mario (Brescia). » » » Al sig. Martinelli Michelangelo (Brescia).
» » Al sig. Sparano Carmine (Brescia). » » » Al sig. Zampedri Luigi (Brescia).
29 » » Al sig. Sidoli Tranquillo (Piacenza).
OS
ottobre » Al sig. Nizzo Giovanni Battista (Alessandria) 7 novembre » Al sig. Iocco Dino (Capua). » » » Al sig. Sementini Mario (Capua).
432 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa :
24 luglio 1966. Al sig. Visser Siebe (Utrecht). 8 marzo 1967. Al sig. Biakolo Domenico (Sangmelina). » » » Al sig. Mvondo Goffredo (Sangmelina). 5 agosto » Al sig. Recine Enrico (New York).
18 » » Al sig. Oassaigne Giorgio (Paris). » » » Al sig. Lefevre Giovanni (Paris).
24 » » Al sig. de Brouwer Carlo (Gand). 4 settembre » Al sig. Cappello Aldo (Gallipoli).
11 » » Al sig. Adler Leone (Baker). » » » Al sig. Brandenthaler Antonio (Baker).
12 » » Al sig. Van Wymeersch Enrico (Malines-Bruxelles). 13 » Al sig. Meyer Giuseppe (Chur).
» » » Al sig. Todero Luigi (Roma). 15 » » Al sig. Tümer Erdal (Turchia).
» » Al sig. Eroi Polat (Turchia). » » Al sig. Adali Niyazi (Turchia). » » Al sig. Yigitbasioglu Ilhan (Turchia).
» » » Al sig. Birler Abdullah (Turchia). » » » Al sig. Öner Yaçar (Turchia).
19 » Al sig. Attili Giuseppe (S. Severino Marche). » Al sig. Bianconi Roberto (S. Severino Marche). » Al sig. Cocozza Pasquale (S. Severino Marche).
» » Al sig. Prosperi Domenico (S. Severino Marche). 2G » Al sig. Borgonovi Seleuco (Reggio Emilia). 4 ottobre » Al sig. Capacchietti Francesco (Italia).
13 » » Al sig. Porreca Pietro (Roma). 14 » Al sig. Malossi Luciano (Bologna).
» Al sig. Mattei Ugo (Bologna). 16 » » Al sig. Kaimfwa Luigi (Lusaka). 20 » Al sig. Storimans Enrico L. F. M. (Rotterdam). 24 » Al sig. Rossini Mario (Roma). 28 » » Al sig. Enrico Emilio (Ivrea). 3 novembre Al sig. Pianta Bartolomeo (Roma).
NECROLOGIO
19 giugno 1968. Monsig. Nécsey Eduard, Arcivescovo tit. di Velicia, Amministratore Apostolico di Nitra.
20 » » Monsig. Sweeney James Joseph, Vescovo tit. di Vico di Aterio.
25 » » Monsig. Jelmini Angelo Giuseppe, Vescovo tit. di Terme, Amministratore Apostolico di Lugano.
28 » » Monsig. Prendville Redmond, Arcivescovo di Perth. 2 luglio » L'Emo Signor Card. Brennan Francis J., della Diaconia
di S. Eustachio, Prefetto della S. Congregazione per la Disciplina dei Sacramenti.
5 » » L'Emo Signor Card. Pia y Deniel Enrique, del Titolo di S. Pietro in Montorio, Arcivescovo di Toledo.
An. et vol. LX 10 Augusti 1968 N. S
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico — Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
SOLLEMNIS PROFESSIO FIDEI
A Paulo VI Pont. Max. pronuntiata ante Basilicam Petrianam die XXX mensis Iunii anno MCMLXVIII, anno a fide vocato, et saec. XIX
a martyrio SS. Petri et Pauli App. completis.
Venerabiles Fratres ac dilecti Filii,
1. Sollemni hac Liturgia concludimus sive commemoratio-
nem saeculi xix post martyrium a sanctis Petro et Paulo Apo
stolis factum, sive annum, quem a fide appellavimus. Hunc
scilicet annum eo consilio sanctis Apostolis commemorandis
dicavimus, non solum, ut constantissimam voluntatem No
stram testaremur incorrupte fidei depositum custodiendi,1
quod nobis ipsi tradiderunt, sed etiam ut propositum nostrum
confirmaremus eandem fidem ad vitam hoc tempore referendi,
cum Ecclesiae in hoc mundo peregrinan dum est.
2. In praesenti Nostrum esse putamus iis christifidelibus
publicas persolvere gratias, qui invitationibus Nostris respon
dentes, id effecerunt ut annus a fide nuncupatum summam
ubertatem acciperet, tum ad verbum Dei penitius adhaerentes,
tum in multis consortionibus professionem fidei renovantes,
28 - A. A. S
i Cfr. 1 Tim. 6, 20.
434 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tum fidem ipsam perspicuis vitae christianae testimoniis com
probantes. Quare dum praesertim Fratribus Nostris in Episco
patu, omnibusque catholicae Ecclesiae filiis gratissimum decla
ramus animum Nostrum, ipsis Apostolicam Benedictionem
Nostram impertimus.
3. Porro Nostrarum esse partium existimamus mandatum
conficere a Christo delatum Petro, cuius Nos, licet meritis
longe inferiores, successores sumus: ut nempe in fide confir
memus fratres.2 Quam ob rem, etsi exiguitatis Nostrae conscii
sumus, maxima tamen animi vi, quam a mandato Nobis tra
dito ducimus, professionem fidei facturi sumus, atque formu
lam a verbo credo incipientem sumus pronuntiaturi, quae,
quamvis definitio dogmatica vere proprieque non sit nominanda,
tamen formulam Nicaenam, quoad rerum summam, repetit,
nonnullis adhibitis explicationibus, quas spirituales nostrae
huius aetatis condiciones postulant: formulam dicimus im
mortalis traditionis Ecclesiae sanctae Dei.
4. Quod dum facimus, probe novimus quibus perturbatio
nibus, ad fidem quod attinet, nunc temporis quidam homi
num coetus commoveantur. Qui quidem affectionem mundi
sese penitus mutantis non efïugerunt, in quo tot veritates vel
prorsus negantur, vel in controversiam vocantur. Immo vel
nonnullos catholicos homines videmus aut mutandarum, aut
novandarum rerum quadam quasi cupiditate capi. Ecclesia
sane ad officium suum pertinere putat, nisus non intermit
tere, ut arcana Dei mysteria, unde in omnes tot salutis fructus
manant, etiam atque etiam perspiciat, pariterque secuturae
aetatis hominibus aptiore cotidie ratione proponat. Sed simul
maximopere cavendum est ne, dum necessarium investigandi
officium usurpatur, christianae doctrinae veritates labefacten
tur. Quod si fiat — videmusque, pro dolor, hodie id reipsa
fieri — perturbationem et dubitationem fidelibus multorum
animis afferat.
2 Cfr. Luc. 22, 32.
Acta Pauli Pp. VI 435
5. Ad hanc rem quod spectat, summi est momenti animad
vertere, praeter id quod observabile est, scientiarumque ope
recognitum, intellegentiam a Deo nobis datam id quod est
attingere posse, non vero tantummodo significationes subiec
tivas structurarum, quas vocant, et evolutionis humanae con
scientiae. Ceterum recolendum est, illud ad interpretationem
seu ad hermeneuma pertinere, ut, verbo, quod pronuntiatum
est, observato, intellegere et discernere studeamus sensum
textui cuidam subiectum, non vero hunc sensum ad coniectu
rae arbitratum quodammodo novare.
6. Attamen ante omnia Spiritui Sancto firmissime confidi
mus, qui est anima Ecclesiae, et theologicae fidei, in qua
Corporis mystici vita nititur. Cum profecto non ignoremus
homines verba exspectare Christi Vicarii, propterea sermo
nibus et homiliis, quas Nobis persaepe habere placet, eorum
exspectationem explemus. Sed hodierno die opportunitas No
bis offertur sollemnius verbum proferendi.
7. Itaque hoc die, a Nobis electo ad concludendum annum
a fide appellatum, atque in hac celebratione sanctorum Petri
et Pauli Apostolorum, summo Deo viventi obsequium profes
sionis fidei deferre volumus. Atque quemadmodum olim Cae
sareae Philippi Simon Petrus, duodecim Apostolorum no
mine, praeter hominum opiniones, vere Christum Dei viventis
Filium professus est, ita hodie tenuis eius Successor, univer
saeque Ecclesiae Pastor, nomine totius populi Dei, vocem
suam intendit, ut firmissimum testimonium divinae Veritati
dicat, quae ideo Ecclesiae est credita, ut eam omnibus genti
bus nuntiet.
Hanc autem Nostram fidei professionem satis et expletam
et expressam esse volumus, ut apta ratione necessitati lumi
nis satisfaciamus, qua tot fideles homines premuntur, iique
omnes qui in mundo — ad quemcumque spiritualem coetum
pertinent — Veritatem conquirunt.
Ad gloriam igitur omnipotentis Dei et Domini nostri Iesu
Christi, fiducia in auxilio Sanctissimae Virginis Mariae et bea-
436 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
torum Petri et Pauli Apostolorum collocata, ad utilitatem spi
ritu alemque progressionem Ecclesiae, nomine omnium sacro
rum Pastorum et christifidelium, plenaque vobiscum, Fratres
ac Filii dilectissimi, communione, nunc hanc fidei professio
nem pronuntiamus.
PROFESSIO FIDEI
8. Credimus in unum Deum, Patrem, Filium et Spiritum
Sanctum, Creatorem rerum visibilium — cuiusmodi est hic
mundus ubi nostram brevem degimus vitam — rerumque
invisibilium — cuius generis sunt puri spiritus, quos etiam
angelos appellamus 8 — itemque Creatorem, in unoquoque
homine, animae spiritualis et immortalis.*
9. Credimus hunc unicum Deum ita absolute unum esse
in sua sanctissima essentia, ut in ceteris suis perfectionibus :
in sua omnipotentia, in sua scientia infinita, in sua providen
tia, in sua voluntate et caritate. Ille est qui est, ut ipse Moysi
revelavit,5 ille est Amor, ut nos Ioannes Apostolus docui t : 6
ita ut duo haec nomina, Esse et Amor, inefïabiliter divinam
eandem exprimant Illius essentiam, qui seipsum nobis mani
festare voluit, quique lucem inhabitans inaccessibilem7 est in
seipso super omne nomen, superque omnes res et intellegentias
creatas. Deus unus potest nobis suipsius rectam plenamque
impertire cognitionem, seipsum revelans uti Patrem, Filium
et Spiritum Sanctum, cuius nos, hisce in terris in obscuritate
fidei, et post mortem in sempiterna luce, ad aeternam vitam
participandam per gratiam vocamur. Mutua vincula, ex omni
3 Cfr. CONC. VAT. I, Const. dogm. Dei Filius, Dz. Sch. 3002. 4 Cfr. Litt. Enc. Humani Generis, A. A. S. 42 (1950) p. 575; CONC. LATERAN. V ,
Dz. Sch. 1440-1441. 5 Cfr. Ex. 3, 14. 6 Cfr. 1 Io. 4, 8. 7 Cfr. 1 Tim. G, 16.
Acta Pauli Pp. VI 437
aeternitate Tres Personas constituentia, quarum unaquaeque
est unum idemque Esse divinum, sanctissimi Dei sunt intima
beataque vita, quae infinite omne id superat, quod nos modo
humano intellegere possumus.8 Gratias tamen divinae bonitati
agimus, quod quam plurimi credentes coram hominibus nobis
cum Unitatem Dei testari possunt, quamvis mysterium sanctis
simae Trinitatis non cognoscant.
10. Credimus igitur in Deum, qui in omni aeternitate gene
rat Filium, credimus in Filium, Verbum Dei, qui ab aeterno
gignitur, credimus in Spiritum Sanctum, Personam increatam,
qui ex Patre Filioque ut sempiternus eorum Amor procedit.
Ita in tribus Personis divinis, quae sunt coaeternae sibi et
coaequales* vita et beatitudo Dei plane unius quam maxime
abundant et consummantur, summa cum excellentia et gloria
Essentiae increatae propria; atque semper unitas in Trinitate
et Trinitas in unitate veneranda est.10
11. Credimus in Dominum nostrum Iesum Christum, Dei
Filium. Ipse est Verbum aeternum, natus ex Patre ante omnia
saecula et consubstantialis Patri, seu homoousios to Patri; per
quem omnia facta sunt. Et incarnatus est de Spiritu Sancto
ex Maria Virgine et homo factus est: aequalis ergo Patri
secundum divinitatem, minor Patre secundum humanitatem,11
unus omnino non confusione (quae fieri non potest) substantiae,
sed unitate personae.12
12. Ipse habitavit in nobis plenus gratiae et veritatis. An
nuntiavit et constituit Regnum Dei, in seipso nobis Patrem ma
nifestans. Dedit nobis mandatum suum novum, ut nos invicem
diligeremus, sicut ipse dilexit nos. Docuit nos viam Beatitudi-
num evangelicarum: videlicet esse pauperes in spiritu, et mi
tes, dolores tolerare in patientia, sitire iustitiam, esse mise-
8 Cfr. CONC. VAT. I, Const. dogm. Bei Filius, Ds. Sch. 3016. 9 Symbolum Quicumque, Dz. Sch. 75. 1 0 Ibid. 11 Ibid., n. 76. 1 2 Ibid.
4 3 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ricordes, mundos corde, pacíficos, persecutionem pati propter
iustitiam. Passus est sub Pontio Pilato, Agnus Dei, portans
peccata mundi, mortuus est pro nobis Cruci afnxus, sanguine
redemptionis afferens nobis salutem. Sepultus est, et propria
virtute resurrexit tertia die, ad consortium vitae divinae, quae
est gratia, Resurrectione sua nos evehens. Ascendit in caelum,
unde iterum venturus est tunc cum gloria ad iudicandos vivos
et mortuos, unumquemque secundum propria merita : qui Amori
et Pietati Dei responderint, ibunt in vitam aeternam, qui
vero ea usque ad exitum respuerint, igni addicentur interi-
turo numquam.
Et Regni eius non erit finis.
13. Credimus in Spiritum Sanctum, Dominum et vivifican
tem, qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur.
Qui locutus est per Prophetas; missus est nobis a Christo post
eius Resurrectionem et Ascensionem ad Patrem; illuminat,
vivificat, tuetur ac regit Ecclesiam, cuius purificat membra,
dummodo gratiam ne aversentur. Eius opera, quae ad inti
mum animum permanat, hominem aptum facit, qui illi Christi
praecepto respondeat: Estote ... perfecti, sicut et Pater vester
caelestis perfectus est.12
14. Credimus Beatam Mariam, quae semper Virgo perman
sit, Matrem fuisse Verbi Incarnati, Dei et Salvatoris nostri
Iesu Christi,1 4 eamque, ob singularem suam electionem, intui
tu meritorum Filii sui sublimiore modo redemptam,15 ab omni
originalis culpae labe praeservatam immunem fuisse,16 atque
eximiae gratiae dono omnibus aliis creaturis longe antecellere.17
15. Arcto et indissolubili vinculo mysterio Incarnationis
et Redemptionis coniuncta, 1 8 Beatissima Virgo Maria, Imma-
1 3 Cfr. Matth. 5, 48. 1 4 Cfr. CONC. E P H E S . , DZ. Sch. 251-252. 1 5 Cfr. CONC. VAT. II, Const. dogm. Lumen Gentium, n. 53. 16 Cfr. Pius IX, Bulla Ineffabilis Deus, Acta, pars I, vol. I, p. 610. 17 Cfr. Lumen Gentium, n. 53. 1 8 Cfr. Ibid., nn. 53, 58, 61.
Acta Pauli Pp. VI 439
culata, expleto terrestris vitae cursu, corpore et anima ad
caelestem gloriam est assumpta19 et Filio suo, qui resurrexit
a mortuis, similis reddita, sortem omnium iustorum in ante
cessum accepit; credimus Sanctissimam Dei Genetricem, no
vam He vam, Matrem Ecclesiae,20 caelitus nunc materno per
gere circa Christi membra munere fungi, quo ad gignendam
augendamque vitam divinam in singulis hominum redempto
rum animis opem confert.21
16. Credimus omnes in Adam peccavisse; quod significat
originalem culpam ab illo commissam effecisse, ut natura
humana, universis hominibus communis, in talem laberetur
statum in quo illius culpae consequentias pateretur. Qui sta
tus iam ille non est, in quo natura humana initio in protopa-
rentibus nostris, utpote in sanctitate et iustitia constitutis,
inveniebatur, et in quo homo expers erat mali et mortis. Ita
que haec humana natura sic lapsa, gratiae munere destituta,
quo antea erat ornata, in ipsis suis naturalibus viribus sau-
ciata atque mortis imperio subiecta, omnibus hominibus tra
ditur; qua quidem ratione omnis homo nascitur in peccato.
Tenemus igitur, Concilium Tridentinum secuti, peccatum ori
ginale, una cum natura humana, transfundí propagatione,
non imitatione, idque inesse unicuique proprium.22
17. Credimus Dominum Nostrum Iesum Christum Crucis
Sacrificio nos redemisse a peccato originali et ab omnibus pec
catis personalibus, ab unoquoque nostrum admissis, ita ut
vera exstet Apostoli sententia : Ubi autem abundavit delictum,
superabundavit gratia.23
1 9 C n * . Const. Ap. Munificentissimus Deus, A. A. S. 42 (1950) p. 770. 2 0 Lumen Gentium, nn. 53, 56, 61, 63; P 3 U L U S VI, Alloc, in conclusione I I I Sessio
nis Concilii Vat. I I , A. A. S., 56 (1964) p. 1016; Exhort. Apost. Signum Magnum, A. A. S. 59 (1967) pp. 465 et 467.
2 1 Cfr. Lumen Gentium, n. 62; P A U L U S V I , Exhort. Apost. Signum Magnum, A. A. S. 59 (1967) p. 468.
2 2 Cfr. CONC. TRID. Sess. V, Decret. De pece, orig., Dz. Sch. 1513. 2 3 Rom. 5, 20.
440 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
18. Confitemur credentes unum baptisma a Domino Nostro
Iesu Christo in remissionem peccatorum institutum. Bapti
smum etiam parvulis esse conferendum, qui nihil peccatorum
in semetipsis adhuc committere potuerint; .ita ut gratia supernaturali in ortu privati, renascantur ex aqua et Spiritu Sancto
ad vitam divinam in Christo Iesu. 2 4
19. Credimus in unam, sanctam, catholicam et apostolicam
Ecclesiam, a Iesu Christo super petram, qui est Petrus, aedifi
catam. Ea est mysticum Christi Corpus, societas aspectabilis, organis hierarchicis instructa et insimul communitas spiritualis; Ecclesia terrestris, Populus Dei hic in terris peregrinans,
et Ecclesia caelestibus bonis ditata; germen et initium Regni Dei, quo opus et cruciatus Redemptionis per hominum aetates
contiñuantur, et quod totis viribus perfectam consummatio
nem exoptat, post finem temporum in caelesti gloria assequen
dam. 2 5 Temporum decursu, Ecclesiam suam Dominus Iesus
per Sacramenta, quae ab ipsius plenitudine manant, format. 2 6
His enim Ecclesia facit, ut membra sua mysterium Mortis et
Resurrectionis Iesu Christi participent, per gratiam Spiritus
Sancti, qui illam vivificat et movet. 2 7 Est igitur sancta, licet in
sinu suo peccatores complectatur; nam ipsa non alia fruitur
vita, quam vita gratiae; hac profecto si aluntur, membra illius
sanctificantur, si ab eadem se removent, peccata sordesque
animi contrahunt, quae obstant, ne sanctitas eius radians dif
fundatur. Quare affligitur et paenitentiam agit pro noxis illis,
potestatem habens ex his Sanguine Christi et dono Spiritus
Sancti filios suos liberandi.
20. Divinarum heres promissionum atque Abrahae filia secundum Spiritum, per illum scilicet Israël, cuius et sacros Libros amanter custodit et Patriarchas Prophetasque pie vene-
2 4 Cfr. CONC. TRID., ibid., Dz. Sch. 1514. 25 Cfr. Lumen Gentium, nn. 8 et 5. 2 6 Cfr. Ibid., nn. 7, 11. 2 7 Cfr. CONC. VAT. II, Const, Sacrosanctum Concilium, nn. 5, 6; Lumen Gntium,
nn. 7, 12, 50.
Acta Pauli Pp. VI 441
ratur; super fundamentum Apostolorum aedificata, quorum
per saeculorum decursum sive verbum semper vivax sive pro
prias Pastorum potestates in Petri Successore et in Episcopis,
communionem cum ipso servantibus, fideliter tradens; perpe
tua denique Sancti Spiritus assistentia fruens, Ecclesia munus
obtinet illius custodiendae, docendae, exponendae atque dif
fundendae veritatis, quam per Prophetas quadamtenus adum
bratam Deus per Dominum Iesum plene hominibus revelavit.
Nos ea omnia credimus, quae in verbo Dei scripto vel tradito
continentur et ab Ecclesia sive sollemni iudicio sive ordinario
et universali magisterio tamquam divinitus revelata credenda
proponuntur.2* Nos eam credimus infallibilitatem, qua Petri
Successor perfruitur, cum omnium christianorum Pastor et
Doctor ex cathedra loquitur 29 quaeque in Corpore Episcopo
rum etiam inest quando supremum cum eodem magisterium
exercet.50
21. Nos credimus Ecclesiam, quam Christus condidit et pro
qua preces effudit, unam et fide et cultu et communionis hierar
chicae vinculo indeficienter esse. 3 1 Huiusce in sinu Ecclesiae
sive uberrima liturgicorum rituum varietas sive legitima theo
logici spiritualisque patrimonii peculiariumque disciplinarum
differentia, nedum eiusdem noceant unitati, eam potius de
clarant?2
22. Nos item, hinc agnoscentes extra Ecclesiae Christi com
paginem elementa plura sanctificationis et veritatis inveniri,
quae ut dona ipsius Ecclesiae propria, ad unitatem catholicam
impellunt,™ hinc credentes Sancti Spiritus actionem, qui in
cunctis Christi discipulis desiderium huiusce unitatis susci
tat,3 4 id fore speramus, ut christiani, qui nondum plena unicae
28 Cfr. - CONC. VAT. I , Const. Dei Filius, Dz. Soli. 8011. 29 Cfr. Ibid., Const. Pastor Aeternus, Dz. Sch. 3074. 30 Cfr. Lumen Gentium, n. 25. 31 Cfr. Ibid., nn. 8, 18-23; Decret. Unitatis Redintegratio, n. 2.
32 Cfr. Lumen Gentium, n. 23; Decret. Orientalium Ecclesiarum, nn. 2, 3, 5, 6. 33 Cfr. Lumen Gentium, n. S. 34 Cfr. Ibid., n. 15.
442 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ecclesiae communione fruuntur, in uno grege cum uno Pastore tandem uniantur.
23. Nos credimus Ecclesiam necessariam esse ad salutem.
Unus enim Christus est Mediator ac via salutis, qui in Corpore
suo, quod est Ecclesia, praesens nobis fit.35 Sed divinum propo
situm salutis universos amplectitur homines : atque illi qui
Evangelium Christi eiusque Ecclesiam sine culpa ignorantes,
Deus tamen sincero corde quaerunt, eiusque voluntatem per
conscientiae dictamen agnitam, operibus adimplere, sub gra
tiae influxu conantur, ii etiam, numero quidem, quem unus
Deus novit, aeternam salutem consequi possunt.36
24. Nos credimus Missam, quae a sacerdote in persona
Christi, vi potestatis per sacramentum Ordinis receptae, cele
bratur, quaeque ab eo Christi et membrorum eius mystici Cor
poris nomine offertur, revera esse Calvariae Sacrificium, quod
nostris in altaribus sacramentaliter praesens efficitur. Nos cre
dimus, ut panis et vinum a Domino consecrata in ultima Cena
in eius Corpus eiusque Sanguinem conversa fuerunt, quae mox
pro nobis in Cruce erant offerenda, ita pariter panem et vinum
a sacerdote consecrata converti in Corpus et Sanguinem Christi,
in caelis gloriose assidentis; credimusque arcanam Domini
praesentiam, sub specie illarum rerum, quae nostris sensibus
eodem quo antea modo apparere perseverat, veram, realem
ac substantialem esse. 3 7
25. In hoc igitur Sacramento Christus non aliter praesens
fieri potest, quam per conversionem totius substantiae panis
in eius Corpus et per conversionem totius substantiae vini in
eius Sanguinem, integris manentibus dumtaxat panis et vini
proprietatibus, quas nostris sensibus percipimus. Quae arcana
conversio convenienter et proprie a sancta Ecclesia transsub-
stantiatio appellatur. Quaevis porro theologorum interpretatio,
3* Cfr. Ibid., n. 14. 3 6 Cfr. Ibid., n. 16. 3 7 Cfr. CONC. TRID. , Sess. XIÍÍ, Decret. De Eucharistia, Dz. Sch. 1651.
Acta Pauli Pp. VI 443
quae aliquam huiusmodi mysterii intellegentiam quaerit, ut
cum catholica fide congruat, id sartum tectum praestare debet,
in ipsa rerum natura, a nostro scilicet spiritu disiuncta, pa
nem et vinum, peracta consecratione, esse desiisse, ita ut ado
randum Corpus et Sanguis Domini Iesu post ipsam vere coram
nobis adsint sub speciebus sacramentalibus panis et vini, 3 8
quemadmodum ipse Dominus voluit, ut sese nobis alimentum
praeberet, nosque mystici Corporis sui unitate sociaret.3 9
26. Una atque individua Christi Domini in caelis gloriosi
exsistentia non multiplicatur, sed Sacramento praesens effici
tur variis in terrarum orbis locis, ubi Eucharisticum sacrifi
cium peragitur. Eadem autem exsistentia, post celebratum Sa
crificium, praesens manet in Sanctissimo Sacramento, quod, in
altaris tabernaculo, veluti vivum cor nostrorum templorum
est. Quam ob rem suavissimo sane officio tenemur honore affi-
ciendi atque adorandi in Hostia Sancta, quam oculi nostri in-
tuentur, Verbum ipsum incarnatum, quod iidem intueri non
possunt, quodque tamen praesens coram nobis effectum est,
quin tamen deseruerit caelos.
27. Confitemur pariter Regnum Dei, quod hic in terris in
Christi Ecclesia primordia habuit, non esse de hoc mundo,40
cuius figura praeterit,41 itemque eius propria incrementa idem
existimari non posse atque progressionem humanitatis cultus,
vel scientiarum, vel technicarum artium, sed in eo consistere,
ut investigabiles divitiae Christi altius usque cognoscantur, ut
spes in aeternis bonis constantius usque ponatur, ut Dei cari
tati flagrantius usque respondeatur, ut denique gratia atque
sanctitudo largius usque diffundantur inter homines. At eodem
amore Ecclesia impellitur, ut etiam verum hominum bonum
ss Cfr. Ibid., Dz. Sch. 1642, 1651; P A U L U S VI, Litt. Enc. Mysterium Fidei, A. A. S.
57 (1965) p. 766.
a» Cfr. S. Th., III, 73, 3.
40 Cfr. Io. 18, 36.
ii Cfr. i Cor., 1, 31.
444 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
temporale continenter cordi habeat. Dum enim quotquot habet
filios monere non cessat, eos non habere hic in terris manentem
civitatem,42 eosdem etiam exstimulat ut, pro sua quisque vitae
condicione atque subsidiis, propriae humanae civitatis incre
menta foveant, iustitiam, pacem atque fraternam concordiam
inter homines promoveant, atque fratribus suis, praesertim pau
perioribus et infelicioribus, largiatur adiumentum. Quare im-
pensa sollicitudo, qua Ecclesia, Christi Sponsa, hominum ne
cessitates prosequitur, hoc est eorum gaudia et exspectationes,
dolores et labores, nihil aliud est nisi studium, quo ipsa vehe
menter impellitur, ut iis praesens adsit, eo quidem consilio, ut
Christi luce homines illuminet, universosque in Illum, qui ipso
rum unus Salvator est, congreget, atque coniungat. Nunquam
vero haec sollicitudo ita accipienda est, quasi Ecclesia ad res
huius mundi se conformet, aut deferveat ardor, quo ipsa Do
minum suum Regnumque aeternum exspectat.
28. Credimus vitam aeternam. Credimus animas eorum om
nium, qui in gratia Christi moriuntur — sive quae adhuc Pur
gatorii igne expiandae sunt, sive quae statim ac corpore separa
tae, sicut Bonus Latro, a Iesu in Paradisum suscipiuntur —
Populum Dei constituere post mortem, quae omnino destruetur
Resurrectionis die, quo hae animae cum suis corporibus coniun
ge tu r .
29. Credimus multitudinem earum animarum, quae cum
Iesu et Maria in Paradiso congregantur, Ecclesiam Caelestem
efficere, ubi eaedem, aeterna beatitudine fruentes, Deum vi
dent sicuti est 4 3 atque etiam, gradu quidem modoque diverso,
una cum sanctis Angelis partem habent in divina rerum gu
bernatione, quam Christus glorificatus exercet, cum pro nobis
intercedant suaque fraterna sollicitudine infirmitatem nostram
plurimum iuvent. 4 4
42 Cfr. Hebr., 13, 14. 4 3 1 Io. 3, 2; BENEDICTUS X I I , Const. Benedictus Deus, Dz. Sch. 1000. 44 Cfr. Lumen Gentium, n. 49.
Acta Pauli Pp. VI 446
30. Credimus communionem omnium Christifidelium, scili
cet eorum qui in terris peregrinantur, qui vita functi purifican
tur et qui caelesti beatitudine perfruuntur, universosque in
unam Ecclesiam coalescere; ac pariter credimus in hac com
munione praesto nobis esse misericordem Dei eiusque Sancto
rum amorem, qui semper precibus nostris pronas aures prae
bent, ut Iesu nobis asseveravit: Petite et accipietis.45 Hanc
fidem profitentes et hac spe suffulti exspectamus resurrectio
nem mortuorum et vitam venturi saeculi.
Benedictus Deus sanctus, sanctus, sanctus. Amen.
Pronuntiata ante Basilicam Petrianam, die xxx mensis
Iunii, anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
4 » Cfr. Luc. 10, 9-10; Io. 16, 24.
446 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONSTITUTIO APOSTOLICA
BARENSIS
Normae de Basilica Collegiali Sancti Nicolai, in urbe Bario, nova ratione
eduntur.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Basilicae Mcolaitanae Barensis in promptu omnium est tot per
saecula laudes cecinisse sive undique ab oriente et occidente sole fide
lium sociatas multitudines, sive ipsas mira arte exstructas aedes, sive
denique, singularibus collatis iuribus privilegiisque, supremos catho
licae Ecclesiae Pastores. Cuius propensioris in idem templum Roma
norum Pontificum voluntatis documento etiam sunt Pii XII, Decessoris
nostri fel. rec , Litterae Apostolicae a verbis « Sacris in aedibus » inci
pientes, die v mensis augusti, anno MDCCCCLI datae, quibus praeclaris-
simo Sancti Nicolai Episcopi Myrensis templo, in pristinam post recen
tioris belli eversiones ornatioremque formam restituto, exemptionis
privilegium ab Ordinarii Barensis iurisdictione Summus idem Pontifex
confirmavit atque illud curis credidit sodalium Ordinis Fratrum Prae
dicatorum. Qui quidem tam impense delato sibi munere functi sunt ut,
ob ipsorum cuiusque navatam operam ob divinaque sollemni ritu per
saepe inibi peracta, quam plurimi christifidelium coetus ad se Sacra
mentorum sacrarumque concionum pabulo reficiendus allecti sunt. Nunc
autem, Oecumenica Synodo Vaticana secunda expleta, cum tempus sit
impensioris dandi studii ut sive interiores Ecclesiae opes, sive normae
quibus eius instituta ordinantur novo polleant vigore totamque vitali-
tatem attingant, adeo ut Christo vivo Ecclesia viva respondeat, neces
sitas sincerae praesentisque virium concordiae atque arctioribus nexi
bus omnium labores disponendi neminem latere potest. Coniuncta vero
huiusmodi opera, eaque prompta ac magnanima, Archiepiscopi dioece
sani nempe et utriusque ordinis cleri, in urbe Bario maxime postulari
videtur, cum non tantum toti civitati sed universae fere catholicitati
momentum Sancti Nicolai Basilica obtineat quaeque oecumenico motui
provehendo in omni memoria iugiter contulerit. Quapropter libenter
precibus accedentes quibus ab Apostolica Sede expostulatum est ut
Acta Pauli Pp. VI 447
normae, per Apostolicas quas diximus Pii XII Litteras editae, nova
ratione, id est ad Concilii Oecumenici placita ac nostrorum temporum
adiuncta, componerentur Nos, praehabita concordi sententia Archie
piscopi Barensis atque Moderatorum Ordinis Praedicatorum, occasio
nem nacti aliud benevolentiae testimonium praebendi, idem scilicet tem
plum Sancti Nicolai Sanctae Apostolicae Romanae Sedi necnon Archie
piscopo dioecesano, alia licet ratione, arctius ligandi, de sententia
dilecti Filii Nostri S. R. E. Cardinalis Sacrae Congregationis pro Epi
scopis Praefecti, quas memoravimus Litteris Apostolicis, quatenus opus
sit, obrogantes ac derogantes, statuimus ut dehinc rerum ordinationes
in Basilica Sancti Nicolai, Barii, et in continentibus aedibus his, quae
sequuntur normis regantur.
1. Basilica Sancti Nicolai clerusque eidem adscriptus Apostolicae
Sedi in iis quae pertinent ad Basilicae servitium immediate subiciuntur.
2. Idem templum continentesque aedes Ordini Fratrum Praedica
torum, ad nutum Sanctae Sedis, concreduntur.
3. Nomine cleri, de quo in n. 1, intelleguntur Religiosi Ordinis Fra
trum Praedicatorum Communitatis a Generali Magistro eiusdem Ordi
nis ibi constitutae, servitio Basilicae assignati.
4. Basilica S. Nicolai perpetuum in modum ad honorem et digni
tatem Basilicae Pontificiae evehitur, cum omnibus iuribus ac privile
giis quae eiusdem tituli templis competunt.
5. Apostolica Sedes Basilicae S. Nicolai Delegatum Pontificium
praeponit eique iura et onera quae infra recensentur tribuit.
6. Munus Delegati Pontificii annectitur Archiepiscopo « pro tempore »
Barensi, amisso titulo « Magni Prioris », quo adhuc idem Archiepi
scopus honoris causa condecorabatur.
7. Communitas Religiosorum Fratrum Praedicatorum exemptione
etiam a Delegato Pontificio ad normam iuris communis gaudet. Tem
plum autem iurisdictioni Delegati Pontificii obnoxium erit eadem
ratione qua paroeciales sacrae aedes Religiosis non pleno iure concre
ditae. In sacris in Basilica peragendis Religiosi ritu et Kalendario
proprii Ordinis utuntur.
8. Basilicae S. Nicolai Rector erit Superior memoratae Communi
tatis religiosae. Ipsi vero, praeter facultates quae infra recensentur,
munera et officia a iure communi sacrarum aedium Rectoribus tributa
competunt.
9. Circa praecedentiam, in templo servandam inter varias personas
sive physicas sive morales, normae attendantur in C. I. C. statutae.
448 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ad Delegatum Pontificium et Capitulum Metropolitanum Barense
quod attinet, usurpentur praescriptiones cann. 347 et 408.
10. Apostolicae Sedis erit: confirmare et instituere Rectorem Ba
silicae, a Generali Ordinis Fratrum Praedicatorum Magistro prae
sentatum ; advigilare per suum Delegatum circa Mcolaitani templi
bonorum temporalium, sive mobilium sive immobilium, administra
tionem atque circa onerum piarum fundationum, donationum et obla
tionum exsecutionem; recipere annuas relationes de vita religiosa et
de statu oeconomico ac patrimoniali Basilicae ; nominare, vacante Sede
metropolitana Barensi, Vicarium eiusdem Basilicae eique opportunas
et necessarias concedere facultates.
11. Delegati Pontificii, praeter ea quae eidem ad normam art. 6
competunt, erit : sacris in Basilica operari pontificali aut sollemni
ritu, festis Sancti Nicolai, diebus nono mensis maii et sexto decembris
recurrentibus eidem assistente Capitulo metropolitano Barensi, adsi-
stentibus autem ei Patribus Ordinis Praedicatorum ipsius Basilicae,
si aliis vel festis diebus vel adiunctis sacra celebret; pontificali cathe
dra uti, ad normam legum liturgicarum; coetibus praesidere, quorum
est sollemnia sive ordinaria sive extraordinaria in honorem S. Nicolai
decernere (vulgo «Comitati delle feste patronali di San Nicola»),
eorumdemque coetuum moderatores, a Rectore Basilicae praesentatos
seu designatos, nominare; sacris processionibus praesidere, quae a
Basilica procedunt; convocare et agere congressus seu conventus sol
lemniores et peculiares actiones inire in Basilica, collatis cum eiusdem
Rectore consiliis, qui si dissentiat, Apostolica Sedes consulenda; ad
Sanctam Sedem suas et Rectoris relationes quotannis transmittere de
statu aedium, de cultu et actionis pastoralis ratione atque de admini
stratione rerum Basilicae.
12. Rector Basilicae in muneris possessionem publico ritu a Dele
gato Pontificio mittetur, cuius quidem possessionis authenticum edi
tum instrumentum in Basilicae archivo servandum ; in Basilica gaudet
facultate ordinaria praedicandi, sacramentales confessiones recipiendi,
matrimoniis assistendi ad normam cann. 1094 et 1097 § 1, 3, cum onere
ad parochum cathedralis templi acta transmittendi, delegandi facul
tatem praedicandi et confessiones audiendi, modo habituali et perma
nenter, atque matrimoniis assistendi, tantum in singulis casibus iuxta
can. 1096 C. I. C. ; praesidet sollemnibus processionibus, a Basilica pro
cedentibus, quibus Delegatus Pontificius non intersit; vices Praesidis
gerit coetuum, quorum est sive annualia sive extraordinaria sollemnia
Acta Pauli Pp, VI 449
ordinare in honorem S. Nicolai; de consensu saltem praesumpto Dele
gati Pontificii valet quoque Episcopum quemdam ad speciales functio
nes sacras in Basilica agendas invitare ; ad extraordinarias quasdam
celebrationes in Basilica ineundas, beneplacitum requirat a Delegato
Pontificio, qui si dissentiat, res Apostolicae Sedi deferatur; quotannis
Delegato Pontificio relationem mittet de ratione cultus et actionis pasto
ralis in Basilica éxercitae, necnon de administratione bonorum, Sanctae
Sedi transmittendam ; vacante denique Hectoris ofl&cio, eoque quomodo
libet absente, eius munera et obligationes suscipit qui eius vices gerit
in regimine Communitatis.
Haec tandem omnia, quae decrevimus, ut ad effectum adducantur
curet venerabilis Frater Eganus Righi Lambertini, Archiepiscopus ti
tulo Docleensis idemque in Italia Apostolicus Nuntius, vel ab eo dele
gatus sacerdos. Qui vero negotium perfecerit documenta de more exa
rabit ad Sacramque Congregationem pro Episcopis quam primum mit
tet, de more signata sigilloque impressa. Hanc autem Constitutionem
nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus, contrariis minime
obstantibus, etiam speciali mentione dignis.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undecimo mensis Februarii,
anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus
Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGI JA CAROLUS Card. CONPALONIERI
8. R. E. Cancellarius 8. Congr. Pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
•© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco ¡J¡ Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVI, n. 87.
29 - A.. A S.
450 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTULA
Ad Rev.mum P. Bernardum Navarro Allende, Ordinis B. Mariae Virginis
de Mercede redimendis captivis Magistrum Generalem, septingentésimo
et quinquagesimo volvente anno, ex quo ille Ordo originem duxit.
Optimum quidem inivisti consilium celebrandi annum septingen-
tesimum et quinquagesimum, ex quo originem duxit Ordo B. Mariae
Virginis a Mercede redimendis captivis, cui nunc praepositus es, eo vel
maxime, quod huius memorandi eventus felicitas auspicato incidit, cum
Romae coactus est coetus ipsius religiosae familiae generalis peculiaris
que, ideo conferens operam ut, ad normas Concilii Oecumenici Vaticani
secundi, eiusdem instituta et leges renovarentur et aptarentur.
Non sine superni Numinis instinctu contigisse videtur, qui dives
misericordiae fuit, ut in amoenis Ecclesiae virectis ista nobilis arbor
consita sit, piantata secus decursum aquarum, fructum editura tempore
suo. 1 Ac summopere nunc decet recolere viros gloriosos et parentes
vestros in generatione eorum,2 qui vestro Instituto firma fundamenta
iecerunt, scilicet S. Petrus Nolascus et magnanimi consilii eius adiu
tores suasoresque Raimundus de Peñafort et rex Iacobus primus ; item
que memoratu est dignus Gregorius IX, qui suprema pontificia pote
state idem Institutum adprobavit, S. Augustini regula ipsius moribus
et moderamini praeposita.
In ecclesiasticae historiae annalibus, indelebilibus sane inscripta
sunt litteris exordia vestri Ordinis eiusque incrementa et per saecu
lorum decursum egregie facta. Nimirum ibidem praecipue collocata est
maiorum vestrorum generosa sollertia, ut christiani captivi, a vobis datis
vel undique collectis impensis, a servitutis iugo emanciparentur, et
saepenumero, cum praesto non essent ob id solvenda pecuniae pretia,
vel mirifico caritatis impulsu, sodales ipsi in captivorum locum se sub-
derent, ad id faciendum quarto adstricti religiosae professionis voto. In
Americae Latinae gentes ad christianam veritatem virtutemque vocan
das opus laboremque ii adhibuerunt adsiduum et felici exitu fecundum,
cui quidam fuit insignis antecessus ac veluti magnorum inceptorum
prooemium contigit, cum, ut traditur, vestro Ioanni de Solórzano id
honoris datum fuit, ut Christophoro Columbo, in secundo eius maritimo
itinere trans Oceani spatia audacem proram obvertenti, fidus comita-
1 Cfr. Ps. 1, 3. 2 Cfr. Eccli. ii, 1.
Acta Pauli Pp. VI 451
retur. Multi praeterea ex vobis caelestibus agminibus inserti sunt, in
quibus clariorem nacti famam S. Petrus Pascasius Episcopus et Martyr,
Serapius Martyr et Raimundus Nonnatus; multi in sacris litteris et
theologicis studiis praestitere, ut S. Petrus Pascasius, Hieronymus
Pérez, Franciscus Zumel.
Cum vero abolita fuit servitus et saltem legum imperio fuit percussa,
quandoquidem primaria eius vitae causa esse desiit, Ordini vestro
sponte naturaque sua languor videbatur afferri, quin etiam gallica
rerum publicarum perturbatione, quae superiore saeculo accidit, paene
exstinctus iacuit. Post fata autem resurgens, Ínclita opera et spectata
virtute Petri Armengol Valenzuela, novis constitutis legibus, et antiquo
animati afflatu et consilio, praeter quam ad redimendos captivos, si id
necesse erat, religiosi sodales vestri, evangelicae libertatis assertores,
ut eximerent proximos a vinculis inferni hostis, a culpae nexibus, ab
ignoratione, a miseriis omnis generis nobile se devovendi studium con
verterunt. Quapropter, in multigenis caritatis operibus, in praedicando
verbo Dei infidelibus, in iuventute disciplinis et christianis moribus
instituenda, in parentibus orbatis pueri, in domo profugis iuvandis
collocata eorum est sollertia felicibus incrementis, quae quidem maiora
futura esse in posterum secura spes promittit, praesertim renovatione
in rem deducenda, cui tu et primores istius religiosae familiae nunc
collatis consiliis vacatis.
Quae cuncta, prout flagrantibus votis auspicamur, praeclaro fructu
haud dubie fortunabuntur, si vos omnes annitemini, ut in consiliis
ineundis et normis condendis, quamvis externa quaedam et hodiernae
aetatis minus congruentia immutari et possint et debeant, deturbatis,
si qua irrepserit, desidia et inordinatione, purus et indemnis reviviscat
evangelicae gratiae afflatus, qui primordiis vestris adspiravit. Qui hac
S. Pauli Apostoli sententia plane declaratus esse videtur : « Vos enim
in libertatem vocati estis, fratres, ... per caritatem spiritus servite invi
cem )). 3 Parum est dicere : amate. Potius et praestantius adiciendum
est : servite.
Quodsi haec pernobilis magnanimitatis virtus pectoris penetralia,
quemadmodum ceteros religiosos sodales, insigniter exornat, haud minus
arbitramur a vobis colendum esse, praesidio quoque condendarum
legum, externum corporis habitum et ipsam vestem.
Doceat praeter alia ea, quae honestate, gravitate, decore sacrorum
s Gal. 5, 13.
452 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
administros exornant, S. Ambrosius noster; praeceptis suis erudiat,
quam pulchra sit virtus modestia, quam suavis eius eluceat gratia
factis, sermonibus, victu : est enim ea signum internae sanctitatis et
tranquillae sapientiae, sursum datorum ad Deum cordium indicium,
religiosorum virorum insignis nobilitas : « Est in ipso motu, gestu,
incessu verecundia. Habitus enim mentis in corporis statu cernitur.
Hinc homo cordis nostri absconditus aut levior, aut iactantior, aut
turbidior ; • aut contra gravior et constantior, et purior, et maturior
aestimatur. Itaque vox quaedam est animi corporis motus )). 4
Haec sane praefulsit in Beata Virgine Maria, humili ancilla Dei,
nunc in stellanti aula caeli Domina et Regina, per quam fecit magna
qui potens est. Quam vos titulo appellatam a Mercede, Matrem gratiae
et misericordiae, exuberanter omnium ditatam pulchritudine, in pas
sione Christi sociam, Matrem viventium, priscae religionis cultu mire
semper diligetis, et, ad eius imitationem viventes, eiusdem alumni ac
filii eritis, nullo non tempore cum melioribus comparandi.
In praesentibus rerum adiunctis haec vobis ex animo ominati,
supernae gratiae invocamus largitatem, ut stata sollemnia ad recolen
dum ante septingentos et quinquaginta annos ortum et primordium
Ordinis Beatae Virginis Mariae a Mercede, utcumque et ubicumque
agentur, propitip succedant eventu ; atque religiosae familiae vestrae
Romae nunc generali congregato coetui divinae sapientiae moderatri
cem lucem poscimus, ut quae simul sci verius, adprobatione Nostra sint
digna utpote vos ad maius incrementum et emolumentum communitatis
et navitatis vestrae eadem strenuo oboedientiae obsequio perficiatis.
Haud tenuis labor, at non tenui merito vestro evangelica messis albe-
scet, et oblectamento novo fruetur Ecclesia.
Interea in caelestium munerum auspicium itemque in benevolentiae
Nostrae signum, tibi, dilecte fili, et sodalibus cunctis tuis itemque
sanctimonialibus, quae vestra appellatione ipsae decorantur, Aposto
licam Benedictionem peramanter in Domino impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die x x x mensis Maii, in festo
Beatae Mariae Virginis Reginae, anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri
quinto.
4 De off. l, 18.
PAULUS PP. VI
Acta Pauli Pp. VI 453
NUNTIUS GRATULATORIUS
Ad E.mum P. D. Carolum Carmelum S. R. E. Card. de Vasconcellos Motta,
Archiepiscopum Apparitiopolitanum, decem impleta lustra, ex quo sa
cerdotio est auctus, celebraturum.
Suavi semper animi iucunditate sacrorum Antistites diei recolere
solent memoriam, quo Dei gratia caelesti dignitate sacerdotii aucti
sunt, et initium sacrificandi fecerunt. Itaque cum recens datum nuntium
accepimus iam in eo esse, ut tu, Dilecte Fili Noster, decem celebres ab
illo felicissimo eventu impleta lustra, nolumus eius rite honorandam
recordationem silentio praeterire. Hoc non sinit benevolentiae caritas,
quam certe divinitus pectora Nostro insitam erga te sentimus, hoc
minime patitur egregia aestimatio, quam apud Nos iam diu obtines,
cum abs te hactenus acta Nobiscum ponderamus et pendimus.
Utramque tibi declarandi praeclara quidem huiusmodi suppeditatur
occasio, quam libenti volentique animo arripientes, in auctum piae
laetitiae gratulationes et vota tibi proferimus. Exploratum prorsus habe
mus te, primo Archiepiscopum S. Ludovici in Maragnano, deinde Ar
chiepiscopum S. Pauli in Brasilia, denique Apparitiopolitanae archi
dioecesis moderationi praepositum, quam iam quadriennium geris, in
variis provinciis tibi commissorum munerum, tot per emensa annorum
spatia, religionis studio et officii diligentia bene de Ecclesia esse meritum.
Pro temporis loco dulce erit tibi peractos hactenus recensere labores, non
ut iactanter de iis glorieris, sed potius ut religiosae cum mentis obsequio
summas Deo agas grates, qui tibi fuit adiutor fortis et largifluus dator
donorum, utque inde alacre incitamentum sumas, ut quidquid supererit
tibi aetatis et virium expendas et impendas ad Evangelii gloriam ampli-
ficandam, et animis supernaturalem vitam et aeternam comparandam
salutem strenue incumbas.
Praeter alia, quae longum est enumerare, tuae laudi praecipuae vertit,
quod templum princeps et Pontificiam studiorum Universitatem S. Pauli
in Brasilia condidisti, quod ad sacrorum alumnos numero augendos et
ecclesiasticis disciplinis moribusque probe instruendos, quibus etiam
provido impendio pulchras aptasti aedes, curas adhibuisti adsiduas.
Dignissimum autem, in quo sollertia tua collocata est, ad caelum se
extollit templum, splendidum mole artificioque; abs te exaedificatum
ad honorem Beatae Mariae Virginis ab Apparitione. Hoc tum aequa
libus natu, tum sera per aeva postfuturis monumentum erit tuae in
signis erga Matrem Christi religionis et pietatis. De stellanti superna
454 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
regia Mater gratiae, scientiae et spei, Mater sanctae laetitiae, tibi et
salutaribus inceptis tuis benigna adsit, propitia arrideat. Nam hoc
tibi propositum est, ut illic nobili certatione ipsa mire colatur Serva
toris nostri et spiritualis hominum Parens, ut Mater Ecclesiae, Parens
et Regina sacerdotum et omnium sanctorum flagranti filiorum studio
honoretur, diligatur et archetypum cunctarum virtutum cunctis prae
fulgeat: «etenim quisquis perfectus est, non amplius vivit ipse, et
in 4>so vivit Christus : cumque in ipso vivat Christus, dicitur de eo
Mariae : Ecce filius tuus Christus » (Origenes : In Io. IV, 23).
Hac deprecatrice, fausta quaeque et felicia ab Auctore et Largitore
omnium bonorum tibi oramus et cupimus, nominatim ut in dignis ad
probatione cogitatis et desideriis perseveres, pastor bonus in populo,
virtutum opifex, in Excelsi lege servanda et tuenda cum optimis certa-
turus, atque adeo antiquis nova tibi adicias merita usque luculentiora,
exspectatione fultus, post longarum metam viarum, aeternae et am
plissimae, quam tibi prospicimus, remunerationis.
Haec ominati, ut auspicatus dies uberiorem afferat fructum, id tibi
facultatis facimus, ut, sacro pontificali ritu peracto, Nostro nomine
Nostraque auctoritate christifidelibus benedicas, Indulgentia plenaria
proposita, ad suetam Ecclesiae legem lucranda.
Nihil reliqui denique Nobis est, nisi ut tibi, Dilecte Fili Noster,
sollerti Antistiti Coadiutori tuo, et Christi ovibus, quarum emolu
mento vigil prospicis, Apostolicam Benedictionem, caritatis Nostrae
pignus et auspicem, libentissime impertiamus.
Ex Aedibus Vaticanis, die xxv mensis Maii, anno MCMLXVIII, Pon
tificatus Nostri quinto.
PAULUS PP. VI
ALLOCUTIONES
I
Eminentissimis Patribus Cardinalibus, Summo Pontifici die nominali felicia ac fausta ominantibus.*
Signori Cardinali,
Accogliamo con viva riconoscenza i voti, di cui con grande cortesia
e con riferimenti realistici il Signor Cardinale Decano, da pari suo,
* Die 24 mensis iunii a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 455
si è fatto interprete. Cotesti voti Ci assicurano della vostra indulgenza
verso l'umile Nostra persona, Ci confermano la realtà ed il proposito
della vostra collaborazione nel Nostro servizio di guida della Chiesa,
Ci manifestano la comunione dei vostri sentimenti e delle vostre ora
zioni a conforto di quella fiducia nel Signore, dal quale soltanto atten
diamo lume ed aiuto, aftinché l'opera Nostra non manchi d'efficacia e
di merito. Ci sono pertanto molto graditi, e li ricambiamo di cuore
per le vostre eminenti persone e per il lavoro, spesso arduo, pesante e
delicato, che voi prestate alla Sede Apostolica.
La vostra presenza Ci inviterebbe a conferire con voi sulle presenti
condizioni del Nostro ministero apostolico e delle circostanze in cui
esso oggi si svolge; a fare cioè, come si suol dire, il bilancio della
Nostra e vostra attività, a ciò sollecitati dalla temperie spirituale
post-conciliare e dalle presenti vicende del mondo, in cui la Chiesa
compie la sua missione non senza sentire in se stessa forti ripercus
sioni di quelle vicende. Ma discorso troppo lungo sarebbe ; e forse
superfluo per chi, come voi, Signori Cardinali, tutto, si può dire, cono
sce a tale riguardo. L'occasione tuttavia è troppo propizia, perché
Noi trascuriamo di fare qualche breve e semplice rilievo su alcuni punti
di comune interesse e meritevoli di qualche particolare attenzione an
che per i giorni futuri.
Questo incontro avviene alla vigilia, ormai, di un avvenimento del
quale piace rilevare già fin d'ora il significato e l'importanza. Vogliamo
dire la conclusione dell'<( Anno della Fede », da Noi indetto per comme
morare degnamente e utilmente il XIX centenario della morte gloriosa
degli Apostoli Pietro e Paolo.
La cerimonia che per tale circostanza abbiamo intenzione di cele
brare solennemente la sera del 30 di questo mese, vuole rappresentare
come il coronamento di un prolungato periodo di riflessione, di pre
ghiera, di propositi, nel quale la Chiesa Cattolica ha procurato di riaf
fermare con consapevole chiarezza e decisione, all'interno e all'esterno,
per oggi e per domani, la propria adesione, il proprio abbandono alla
parola illuminante e vivificante del suo Fondatore e Maestro, ripeten
dogli con lo stesso slancio fiducioso del Principe degli Apostoli : Domine,
ad quem ibimus? Yerba vitae aeternae habes.1
È nella luce di questa fede, così vivida e tanto consolatrice, che Noi
vogliamo vedere, sempre, e cercare di comprendere e di interpretare
1 lo. 6, 68.
456 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
le vicende del tempo che passa : della Chiesa, innanzitutto, ed anche
del mondo nel quale la Chiesa vive ed opera, specialmente per l'aspet
to, che tanto Ci sta a cuore e che Ella ha eloquentemente rammentato,
della salvaguardia della pace e del vero progresso dei popoli.
Avvolti, e come scandagliati, da questa luce, taluni avvenimenti,
che parrebbero inesplicabili, offrono qualche spiegazione, in una logica
che trascende bene spesso quella degli uomini che ne sono protagonisti ;
e molte speranze, oppresse e quasi spente dalla prepotenza della realtà,
riprendono consolante vigore.
Di questa visione chiara e giusta, di questo soprannaturale ottimi
smo nelle speranze, abbiamo bisogno, ad esempio, quando contem
pliamo il diffondersi, l'affermarsi, in situazioni quasi stabilmente ac
quisite, di violente esplosioni di lotta intestina o di rivolta, che
provocano quasi fatalmente la violenza nella risposta o nella repres
sione, dando così origine ad una paurosa sorgente di incomprensioni,
di risentimenti, di odio, della quale è molto spesso difficile prevedere e,
soprattutto, scongiurare le dolorose e pericolose conseguenze.
Dopo l'esaltazione di esempi come magnanimi e sublimi di uomini,
che hanno promosso movimenti ideali e sociali di grande importanza e
con grande efficacia, professando una nobile e coraggiosa (( non-vio
lenza », ecco che, in certi ambienti, la violenza torna di moda.
Della violenza — anche nelle sue forme armate, sanguinose — si è
giunti a formulare delle teorie, per spiegarla, per giustificarla, per
esaltarla : come unica e salutare risposta a situazioni di oppressione,
a stati di violenza istituzionalizzata, come talvolta si dice, ad un
ordine che si accusa di essere, nella realtà, un disordine stabilito, a
una legalità formale che coprirebbe sostanziali illegalità.
A queste giustificazioni si vuole, da talune parti, portare anche
l'aiuto di ragioni desunte dal pensiero cristiano e dalle sue esigenze:
così che è possibile sentir parlare di una « teologia della violenza »,
derivata da una precedente <( teologia della rivoluzione ».
Profondamente compresi della durezza di molte situazioni, di indi
vidui, di classi sociali, di Nazioni o di gruppi di popoli; sensibili, più
che altri mai, alle voci di dolore, al clamore che da tante parti del
mondo si leva per invocare aiuto e opportuni cambiamenti; tenuti
per la Nostra stessa missione ad essere tutori franchi ed aperti di una
progrediente giustizia fra gli uomini, Noi non esitiamo a ripetere la
Nostra compassione per ogni umana sofferenza, la Nostra deplorazione
per ogni colpevole azione o negligenza che ne sia la causa, e la Nostra
Acta Pauli Pp. VI 457
vivissima esortazione ad intraprendere, ovunque ve ne sia il bisogno,
da parte di chiunque ne abbia responsabilità o possibilità, un'azione
risoluta e coraggiosa per rimediare efficacemente e sollecitamente a
stati di cose che la coscienza umana, e quella cristiana in ispecie, non
può tollerare.
Sentiamo però, insieme, il dovere di mettere in guardia i Nostri
figli e tutti gli uomini dalla facile, ma illusoria, tentazione di credere
che il mutamento tumultuario e precipitoso di un ordine insoddisfacente
sia per se stesso garanzia di un ordine buono, o almeno migliore, ove
questo non sia debitamente preparato; e soprattutto che la violenza,
anche se dettata da sincera rivolta contro l'ingiustizia, assicuri quasi
naturalmente l'instaurazione della giustizia; quando l'esperienza Ci
insegna che il più delle volte è proprio vero il contrario.
Riservandoci di tornare in altra propizia occasione, se ne sarà il
caso, su argomento di tanta importanza, desideriamo richiamare per ora
i Nostri figli, specialmente i più giovani, e quelli più consapevoli delle
esigenze evangeliche, alla necessità di ravvivare in loro quello spirito
di carità, che è uno dei frutti più belli ed operanti di una fede viva e
sincera, e che — a tutti estendendosi nel nome di Cristo — consente,
nella maniera più efficace, di trovare le vie per vincere in bono malum
e per instaurare anche sulla terra quel (( regno di giustizia, di amore e
di pace », che riflette le superiori armonie del Regno di Cristo.
Ma il dolce nome della « pace » che testé usciva dalle Nostre labbra,
Ci fa pensare, con un'ansia che il prolungarsi delle situazioni di com
plotto non attutisce, ma accresce, ai luoghi dove essa rimane, purtroppo,
un'aspirazione tuttora insoddisfatta dei popoli.
Ci riferiamo segnatamente al Sud Est asiatico, a talune regioni
dell'Africa e al Medio Oriente.
Con soddisfazione e con speranza prendemmo atto — e con Noi
quanti sono impegnati alla causa della pace — della nobile decisione
delle Parti interessate al conflitto nel Vietnam, di ricercare, mediante
la discussione serena ed aperta, la via sicura alle trattative di pace.
Seguiamo ora, con trepidazione ed interesse, lo svolgimento dei
lavori della Conferenza parigina, per il cui positivo successo rinno
viamo i Nostri voti più fervidi ed eleviamo la Nostra prece al « Datore
di ogni bene, alla Luce dei cuori ».
Non Ci nascondiamo che il cammino della pace, di questa pace
specialmente, è irto di difficoltà. Noi pensiamo tuttavia che la possi
bilità d'una soddisfacente soluzione sia relativamente prossima e faci-
458 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
le, se da entrambe le Parti contendenti siano lealmente dati segni d'una
reciproca tregua d'armi, e sia così predisposto un periodo di sereni
e fraterni rapporti fra le due regioni in conflitto, in modo che esse
possano poi decidere liberamente delle proprie sorti.
Consapevoli di questa realtà, non possiamo sottrarci al dovere di
fare nuovo appello al senso di responsabilità delle Parti, perché presto
la buona volontà prevalga sugli ostacoli e sugli interessi contrastanti,
perché l'aspirazione comune e la sofferenza vicendevole si concretizzino
in iniziative efficaci, perché uno spirito di generosità aiuti a gettare le
basi di una composizione stabile, tali da garantire la libertà e l'indipen
denza delle Nazioni interessate e da soddisfare alle vitali necessità ed
ai legittimi diritti dei popoli.
Intanto però nel Vietnam continua ad infuriare la tempesta.
Ai Nostri occhi si presenta la triste visione di una lotta aspra e cru
dele, che tutti coinvolge e tutto sconvolge, e che Ci spinge a ripetere la
Nostra parola di conforto e di incoraggiamento a quanti particolarmente
soffrono, alle vittime innocenti della violenza, ai feriti, ai profughi, a
coloro che nell'immane tragedia che li ha colpiti, hanno perduto le per
sone e le cose a loro più care e ciò che costituiva il sostegno della loro vita.
Abbiamo continuato ad inviare, là dove Ci è stato possibile e nella
misura a Noi consentita, il Nostro aiuto. Esso, sebbene non fosse
— come avremmo voluto — adeguato alle necessità, ha permesso tut
tavia alle organizzazioni caritative ed assistenziali di intraprendere
una benefica attività in favore dei più bisognosi.
Né possiamo tacere la Nostra ammirazione e la Nostra lode per gli
zelanti Pastori, i sacerdoti, i seminaristi, i religiosi e le religiose, i
quali, incuranti del pericolo a cui erano esposti, si sono prodigati con
tale fervore di generosità da riscuotere il plauso anche di coloro che
non sono loro fratelli nella stessa fede.
È per Noi motivo di conforto il sapere che questa gara di carità era
animata, sostenuta e guidata anche dalla parola e dall'esempio del
Nostro Rappresentante nel Vietnam, al quale va il Nostro pensiero
riconoscente.
Passando ora al grande e a Noi sempre caro Continente Africano,
saremmo lieti di poterCi soffermare soltanto sul fervido lavoro che
giovani e fiorenti cristianità, con l'aiuto generoso di missionari postisi
al loro servizio, ed a fianco del Clero locale e delle formazioni cattoliche
indigene, stanno in esso svolgendo; o sull'impeto ricco di promesse
con il quale Nazioni giunte di recente ad una piena indipendenza ed
Acta Pauli Pp. VI 459
autonomia stanno lavorando per porre le basi del loro progresso eco
nomico, culturale e sociale.
Purtroppo non mancano anche in questo Continente situazioni e
focolai, non solo di agitazione, ma di vera e propria lotta armata.
Senza scordare gli altri — presenti sempre al Nostro spirito, e che
seguiamo con la trepidazione e la comprensione di un padre — non
possiamo non riferirci più direttamente al conflitto che già da troppo
tempo insanguina fiorenti regioni della Nigeria.
Abbiamo ricevuto, or non è molto, la visita di persone provenienti
dalle province ecclesiastiche di Lagos e di Onitsha, le quali Ci hanno
parlato delle deplorevoli ostilità che hanno lacerato il loro nobile
Paese. Siamo rimasti profondamente colpiti dal racconto delle tristi
conseguenze della guerra, in ispecie, delle uccisioni, della fame e
delle malattie, che affliggono quelle generose popolazioni.
Abbiamo nutrito grandi speranze per una pace negoziata, quando
le due Parti interessate al conflitto si sono incontrate insieme al tavolo
di preliminari trattative in un Paese parimente a Noi molto caro,
l'Uganda. Purtroppo, l'interruzione di questi incipienti negoziati ha
fatto svanire i disegni di composizione rapida e pacifica. Abbiamo
colto da parte Nostra ogni occasione per rivolgere ad entrambe le
Parti in lotta il Nostro invito pressante a cessare le ostilità ed a tro
vare il modo di giungere ad una trattativa leale e fruttuosa. La Santa
Sede, fedele al suo dovere, ha procurato di farsi anche per quelle
regioni messaggera di pace e portatrice di carità, per recare aiuto a
tutti coloro che soffrono per le conseguenze del conflitto, senza nessuna
discriminazione né di regione né di religione.
Sebbene i colloqui non abbiano portato alla soluzione desiderata,
la discussione non sembra sia stata completamente abbandonata. Que
sto Ci induce ad auspicare che possano ancora prevalere saggi consigli.
Coerenti con la Nostra missione paterna e pacifica verso tutti gli
uomini, Noi rivolgiamo ancora il Nostro invito cordiale alle Parti
interessate, perché depongano le armi, cerchino nuovamente la base di
una pace vera e stabile e permettano intanto alla carità cristiana di
venire in aiuto di tanti figli di Dio bisognosi e sofferenti.
A quanti sono così duramente provati, Noi esprimiamo la Nostra
paterna commiserazione insieme alla viva sollecitudine per la loro
sorte.
Eleviamo altresì la Nostra fervente preghiera per tutti i responsa
bili diretti e indiretti, affinché Dio illumini le loro menti e rafforzi i
460 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
loro propositi, in modo che possano seguire consigli di giustizia e di
concordia.
La crisi del Medio Oriente che un anno fa tenne il mondo in ansia,
non è purtroppo risolta. Atti di forza e talvolta anche azioni belliche
continuano ad allarmare qua e là individui e popolazioni. Esprimiamo
il Nostro voto che questi episodi lamentevoli non solo non si estendano
a settori finora mantenuti nella Calma, ma non abbiano più a verifi
carsi, siano risparmiate in tal modo nuove sofferenze e nuovi disagi
alle popolazioni, e siano agevolate, non intralciate, le vie della pace.
Noi umilmente preghiamo il Signore e semplicemente chiediamo
agli uomini interessati alla soluzione di questa crisi : non siano riprese
le armi! Siano ristabiliti giusti confini. Non siano estese le aree dei
conflitti : pensiamo specialmente, a questo riguardo, al Libano, Paese a
Noi caro e singolare per la pacifica convivenza delle diverse popolazioni
che lo compongono. Si dia alla sempre aperta e dolorosa questione dei
profughi conveniente soluzione. Non siano introdotte nei vari Paesi
sperequazioni fra cittadini di differenti razze e di differenti religioni
e nazionalità. E vogliano gli uomini-guide dimostrare i loro spiccati
talenti umani e politici nel cercare e nel favorire nuove formule di con
vivenza tranquilla e di solidale collaborazione.
Con la presa di posizione delle Nazioni Unite esiste ora— Noi cre
diamo — un punto fermo attorno al quale si cerca tuttavia assai fati
cosamente di stabilire un equilibrio. Nonostante le varie e gravi diffi
coltà a tutti note, attraverso le quali deve svolgersi la missione dell'In
viato dell'ONU, la promessa da parte dei responsabili di volere collabo
rare a tale azione, è un motivo che non lascia svanire la speranza che
possano aversi sviluppi favorevoli in vista di un regolamento equo e
duraturo, quale vivamente auspichiamo.
Intendiamo manifestare qui il Nostro apprezzamento a tutti coloro
che hanno dimostrato di interessarsi alle esigenze di questa tormentata
regione, sia con incoraggiamenti alla pacifica composizione delle con
troversie, sia con un'azione volta al medesimo scopo. Vorremmo che
questa buona volontà non venisse mai meno, e che soprattutto le Parti
direttamente coinvolte nella contesa sapessero con lungimirante corag
gio affrontare i sacrifici che all'una e all'altra sono necessariamente
richiesti per ottenere un bene così indispensabile come la pace.
Noi stessi, mossi dal Nostro dovere di Pastore a favorire l'intesa
tra i popoli, non esitiamo ad affermare la necessità che siano in primo
luogo gli animi ad essere educati nello spirito della pace, siano evitate
Acta Pauli Pp. VI 461
le minacce e le manifestazioni che umiliano e che alimentano rancori ed
avversioni, e siano invece apertamente riconosciuti a ciascun popolo
dignità, indipendenza e diritto alla vita.
In questo contesto, continuiamo a rivolgere la Nostra attenzione al
problema che per particolari titoli Ci sta a cuore : Gerusalemme e i
Luoghi Santi, di cui avemmo modo di parlare più ampiamente nel
dicembre dello scorso anno.
Riaffermiamo quanto allora abbiamo detto nella convinzione che la
particolare considerazione, che fosse data ad esso dalle competenti
autorità, costituirebbe un atto di giustizia e sarebbe un passo in avanti
nella vita della comune conciliazione.
Mentre, purtroppo, si mantengono vivi i sanguinosi conflitti che
abbiamo ricordato, e mentre sempre più frequente — anche in Europa —
diventa il ricorso alla violenza ed alla sovversione, è apparso sull?oriz
zonte della comunità internazionale un segno confortante, un indizio
buono. Le Nazioni Unite, dopo lungo lavoro dell'apposita Commissione
e dopo largo dibattito, hanno — pochi giorni or sono — approvato il
testo di un Accordo internazionale, inteso a por fine alla proliferazione
delle armi atomiche e ad arrestare la corsa agli armamenti nucleari.
Naturalmente la sua efficacia dipenderà dal numero degli Stati — spe
cialmente fra quelli maggiormente in grado di procurarsi armamenti del
genere — che decideranno di firmarlo e ratificarlo. Sappiamo che l'Ac
cordo, a giudizio di molti, ha in sé numerose limitazioni, che tratten
gono alcuni Governi dal darvi la loro incondizionata adesione. Ma esso
si presenta pur sempre come un primo passo, indispensabile, verso ul
teriori misure nel campo del disarmo, fino — Noi lo auspichiamo e lo
imploriamo di nuovo, a nome dell'umanità intera — al bando totale
delle armi nucleari ed al disarmo generale e completo.
Nella circostanza dell'elaborazione del testo e della sua approva
zione, non abbiamo mancato — come era Nostro dovere pastorale —
di manifestare il Nostro pensiero incoraggiante, il Nostro voto, ed
infine la Nostra soddisfazione per la conclusione delle trattative e per
il sollecito raggiungimento delle finalità che l'Accordo intende perse
guire. Tra queste, Ci piace mettere in rilievo : l'impegno assunto dalle
Potenze nucleari — almeno tre di esse — di procedere ad una gra
duale riduzione del loro potenziale atomico ; la rinuncia degli Stati non
in possesso di armi atomiche a fabbricarne o a procurarsene di proprie ;
la ricerca di una forma di cooperazione tra le Nazioni per l'uso pacifico
f*
462 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dell'energia nucleare e per farne rifluire i benefìci ai Paesi in via di
sviluppo.
Possano queste finalità, che sono di pace e di progresso per tutta
la famiglia umana, essere raggiunte con fedeltà e sollecitudine, e tro
vare il loro necessario prolungamento, come dicevamo, nell'auspicato
disarmo totale, preludio alla instaurazione di un clima di fiducia e di
rispetto tra tutti i Paesi.
Un'ultima parola vogliamo aggiungere, per riferirci ad un avve
nimento del quale la pubblica opinione è stata informata e che essa
mostra di seguire con attenzione e simpatia : il Nostro viaggio a
Bogota, in occasione del Congresso Eucaristico Internazionale, che
colà avrà luogo sul finire del prossimo agosto, e della seconda Confe
renza Generale dell'Episcopato Latino-americano.
Benché rapido, com'è Nostro costume in simili casi, esso Ci con
sentirà di trovarci presenti di persona — come sempre lo siamo con lo
spirito e il cuore — in mezzo a popolazioni che innumerevoli e validissime
ragioni rendono a Noi particolarmente dilette.
La capitale colombiana, e con essa l'intera America Latina, sarà
in quei giorni come il centro del mondo cattolico, unito nella adora
zione del grande Mistero Eucaristico. Anche il Papa sarà là : ad ado
rare il Cristo realmente presente, a pregare, a condividere le ansie, le
speranze, i propositi buoni e generosi dei suoi figli di quel Continente,
che si gloria del nome di cattolico e che lotta per tradurre animosa
mente in atto la carica magnifica di vita religiosa, di giustizia e di
carità fraterna, che in quel nome è racchiusa.
Sarà, la Nostra presenza, omaggio ai secoli di vita cristiana in
quelle regioni, all'opera ammirevole degli apostoli e dei Pastori che vi
hanno lavorato e che vi lavorano, alla commovente rispondenza di
quelle buone e ardenti popolazioni. Sarà garanzia della Nostra parte^
cipazione ai problemi che le angustiano, specialmente a riguardo delle
categorie sociali più bisognose. Sarà paterno incoraggiamento ad una
azione concorde, valorosa e ordinata per lo sviluppo spirituale e civile
di quelle terre e di quelle genti, sotto il segno delle loro tradizioni
cristiane e nella fedeltà, gioiosamente consapevole, alla Chiesa ed al
suo insegnamento.
Nessuno più dei Membri del Sacro Collegio, testimoni e partecipi
delle Nostre quotidiane sollecitudini e delle Nostre speranze, potrà
comprendere con quale animo e con quali intendimenti Noi Ci accin-
Acta Pauli Pp. VI 463
giamo a questo pellegrinaggio di fede e a questo paterno e affettuoso
incontro con tanti Nostri figli.
E qui, Signori Cardinali, poniamo termine alla rapida rassegna
con la quale abbiamo voluto parteciparvi il Nostro pensiero su alcuni
tra i fatti che maggiormente impegnano la Nostra azione pastorale.
Al vivo ringraziamento per l'atto cortese e per gli auguri che Ci
sono stati presentati Ci è gradito aggiungere i Nostri voti cordiali per
il Sacro Collegio e per il suo degnissimo Decano con la Nostra Bene
dizione Apostolica.
II
Habita in Petriana Basilica, christifidelibus coram admissis *
Diletti figli e figlie,
Al termine ormai dell'cc Anno della Fede », che Noi abbiamo dedi
cato alla memoria del XIX centenario del martirio sofferto a Roma
per il nome di Cristo dai Santi Apostoli Pietro e Paolo, dobbiamo
rivolgere il nostro riverente pensiero a questi Corifei del cristianesimo,
che possono essere considerati, come li definisce alla fine del primo
secolo il Papa S. Clemente I, terzo successore di S. Pietro, e perciò
quarto Vescovo sulla cattedra romana, « le massime e giustissime
colonne » 1 della « Chiesa di Dio pellegrina a Roma » , 2 e come poi
sempre furono celebrati insieme quali fondamenti apostolici della
Chiesa romana e universale.
Non è questo il momento per fare il loro panegirico, né quello di
accennare alle questioni storiche, che si riferiscono alla venuta dell'uno
e dell'altro Apostolo nell'Urbe e del loro martirio, né dello sviluppo
che Roma e l'intera Cristianità diedero al culto di questi incompara
bili testimoni del messaggio e del fatto cristiano, e nemmeno come mai
la loro memoria fu sempre associata in un unico ricordo,3 quantunque,
come dice S. Ambrogio, Pietro sia stato il fondamento della Chiesa,
e Paolo l'architetto, il costruttore ;4 cioè diversa sia stata la funzione
da essi esercitata nella comunità cristiana di Roma, Vescovo l'uno,
* Die 26 mensis iunii a. 1968. 1 1 Cor. 5.
2 II). 1.
* Cfr. S. Ignazio, ad Rom. 4. * De Sp. 8. II, 13, 158; PL 16, 808.
464 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
S. Pietro, Predicatore del Vangelo l'altro, S. Paolo, e sebbene en
trambi, a quanto afferma S. Ireneo, siano all'origine della tradizione
gerarchica della Chiesa di Roma. 5
Ciò che a Noi preme, in questo breve incontro è di accendere nei
nostri animi la venerazione, l'amore, la fedeltà verso questi Apostoli,
che sono all'origine costitutiva della Chiesa romana, e le lasciano
l'eredità della loro parola, della loro autorità, del loro sangue, eguali
sotto diversi aspetti, come declama S. Leone Magno : electio pares, et
labor similes, et finis fecit aequales, pari per l'elezione all'apostolato,
simili per l'opera compiuta, ed eguali per il loro martirio ; 6 ma l'uno
insignito della potestà del regno dei cieli, l'altro della scienza delle
cose divine ; l'uno Pastore, l'altro Dottore. A questa intensità di senti
menti ci aiutano e ci impegnano le tracce storiche e locali da loro
lasciate. Non possono essere trascurati da noi Romani, e da quanti a
Roma muovono i passi, questi riferimenti umani e materiali alla
memoria degli Apostoli, per quos religionis sumpsit exordium, per
merito dei quali ebbe inizio la nostra vita religiosa.7 Ricordiamo
anche noi la prima testimonianza letteraria di questo culto locale:
scrive Eusebio di Cesarea, padre della storia ecclesiastica : « Si narra
che Paolo fu decapitato da lui (Nerone) e Pietro crocifisso a Roma; e
ne sono riconferma i nomi di Pietro e di Paolo, che ancora si leggono sui
loro sepolcri romani ». Del resto anche Gaio, un ecclesiastico vissuto
ai tempi del Vescovo di Roma Zefirino (199-217), in un suo scritto con
tro Proclo, capo della setta dei Montanist! (Catafrigi), parla dei luo
ghi ove furono deposte le sacre spoglie dei detti Apostoli; e così si
esprime : « Io posso mostrarti i trofei degli Apostoli. Se vorrai recarti
al Vaticano, o sulla via Ostiense, troverai i trofei dei fondatori di
questa Chiesa )). 8
I « trofei » dei Santi Apostoli Pietro e Paolo
Si è parlato assai in questi ultimi anni dei menzionati (( trofei » :
nessun dubbio che per trofei s'intendano le tombe dei due Apostoli
martiri, le quali già prima della testimonianza di Gaio, e perciò già
nel secondo secolo, erano oggetto di venerazione. Ultimamente l'atten
zione degli studiosi s'è fissata sul trofeo eretto sulla tomba di San Pie-
5 Contra haereses, III, 3; PG 7, 848-849. 6 Sermo 82, 7; PL 54, 428. 7 Colletta della Messa.
* Hist. Eccl. II, 25;PL 20, 207-210.
Acta Pauli Pp. VI 465
tro, detto appunto il trofeo di Gaio. Dobbiamo questo appassionato
interessamento agli scavi, che Papa Pio XII, Nostro venerato Prede
cessore, ordinò che si facessero sotto questo altare centrale, detto
«Confessione)), della Basilica di S. Pietro, per meglio identificare la
tomba dell'Apostolo, sulla quale, ed in suo onore, questa Basilica è
costruita. Gli scavi, difficilissimi e delicatissimi, furono eseguiti, fra
il quaranta e il cinquanta, con i risultati archeologici di somma
importanza, che tutti sanno, per merito degli insigni studiosi ed ope
ratori che all'ardua ricerca hanno dedicato cure degne di plauso e di
riconoscenza. Cosi si esprimeva Papa Pio XII, nel suo Radiomessaggio
natalizio del 23 dicembre 1950: « ... La questione essenziale è la se
guente : È stata veramente ritrovata la tomba di San Pietro? A tale
domanda la conclusione finale dei lavori e degli studi risponde con
un chiarissimo " s ì " . La tomba del Principe degli Apostoli è stata
ritrovata. Una seconda questione, subordinata alla prima, riguarda
le reliquie del Santo. Sono state esse rinvenute? )).9 La risposta allora
data dal venerato Pontefice era sospensiva, dubitativa.
Nuove indagini pazientissime e accuratissime furono in seguito
eseguite con risultato che Noi, confortati dal giudizio di valenti e
prudenti persone competenti, crediamo positivo : anche le reliquie di
San Pietro sono state identificate in modo che possiamo ritenere con
vincente, e ne diamo lode a chi vi ha impiegato attentissimo studio
e lunga e grande fatica.
/ resti mortali del Principe degli Apostoli
Non saranno esaurite con ciò le ricerche, le verifiche, le discus
sioni e le polemiche.
Ma da parte Nostra Ci sembra doveroso, allo stato presente delle
conclusioni archeologiche e scientifiche, di dare a voi e alla Chiesa
questo annuncio felice, obbligati come siamo ad onorare le sacre reli
quie, suffragate da una seria prova della loro autenticità, le quali
furono un tempo vive membra di Cristo, tempio dello Spirito Santo,
destinate alla gloriosa risurrezione; 10 e, nel caso presente, tanto più
solleciti ed esultanti noi dobbiamo essere, quando abbiamo ragione
di ritenere che sono stati rintracciati i pochi, ma sacrosanti resti
mortali del Principe degli Apostoli, di Simone, figlio di Giona, del
Pescatore chiamato Pietro da Cristo, di colui che fu eletto dal Signore
0 Discorsi e Radiomessaggi XII, 380. 10 Denz.-Sch., 1822.
30 - A. A. S.
466 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
a fondamento della sua Chiesa, e a cui il Signore affidò le somme
chiavi del suo regno, con la missione di pascere e di riunire il suo
gregge, Pumanità redenta, fino al suo finale ritorno glorioso.
Figli carissimi ! Invochiamo il martire, apostolo, vescovo di Roma
e della Chiesa cattolica, Pietro, e, con lui, Paolo, il missionario, il
dottore delle genti, l'assertore principale dell'universalità del messag
gio cristiano, affinché entrambi ci siano maestri e protettori dal cielo
nel nostro pellegrinaggio terreno.
Possa la Benedizione Apostolica, che a Noi da quella fonte Ci
deriva, essere per voi tutti effusiva delle più abbondanti grazie del
Signore Gesù.
NUNTII SCRIPTO DATI
I
Universis catholici orbis Sacerdotibus datus, Anno a Fide vocato ad finem
vertente.
A voi Sacerdoti della santa Chiesa cattolica, a voi Figli carissimi
fra tutti, che l'Ordine sacro rende nostri Fratelli e nostri collaboratori
nel ministero della salvezza, come lo siete dei vostri rispettivi Pastori ;
a voi vogliamo oggi rivolgere direttamente una parola, nel momento
in cui si conclude l'Anno della Fede, commemorativo del XIX cente
nario del martirio dei due Apostoli Pietro e Paolo. Una parola breve
e semplice, ma proprio per voi. Da tanto tempo noi l'abbiamo nel
cuore; come vostro Confratello, da sempre, da quando cioè a noi
pure toccò la sorte misteriosa d'essere ordinato prete e di sentire la
nuova, profonda solidarietà con tutti i colleghi, eletti a personificare
Cristo nel nostro dono alla volontà del Padre, alla santificazione, alla
guida, al servizio dei Fedeli, al rapporto di salvezza col mondo. Non è
mai mancata in noi la comunione di riverenza, di simpatia, di fraternità
con voi Sacerdoti. Poi, quando la Santa Chiesa ci chiamò all'esercizio
di funzioni pastorali, dapprima come Vescovo, poi come Papa, il pen
siero del Clero divenne in noi un'istanza interiore continua, piena di
stima, di sollecitudine, di carità. Ci siamo spesso rammaricati con noi
stessi di non avervi parlato abbastanza, di non aver testimoniato con
maggiore frequenza, con migliori segni il sentimento, che lo Spirito del
Signore metteva e mette tuttora nel nostro cuore per voi ; un sentimento
che sale dal cuore e trascina con sé quanti altri pensieri e sentimenti
il nostro ministero fa sorgere nella nostra coscienza : sopra ogni cosa,
Acta Pauli Pp. VI 467
con ogni cosa, nell'ordine della carità, siete voi, Sacerdoti, con i vostri
Vescovi e nostri Fratelli, che occupate il primo posto.
Per questo oggi vi parliamo. Non è un'enciclica che vi rivolgiamo,
non è un'istruzione, non è un atto dispositivo canonico ; è una semplice
effusione di cuore. Os nostrum patet ad vos ... cor nostrum dilatatum est.1
Questa ricorrenza centenaria della memoria degli Apostoli, che col
messaggio evangelico e col proprio sangue hanno posto le basi di questa
Chiesa romana, ci obbliga ad aprirvi un istante il nostro animo.
Con grande ammirazione, con grande affezione. Conosciamo la vo
stra fedeltà a Cristo, alla Chiesa. Conosciamo il vostro impegno, la
vostra fatica. Conosciamo la dedizione al vostro ministero, l'ansia del
vostro apostolato. Conosciamo anche il rispetto e la riconoscenza che
suscitano in tanti fedeli il vostro evangelico disinteresse, la vostra
carità apostolica. Anche i tesori della vostra vita spirituale, del
vostro colloquio con Dio e del vostro sacrificio con Cristo, il vostro
anelito di contemplazione simultanea all'attività, noi conosciamo. Di
ciascuno di voi siamo portati a ripetere le parole del Signore nell'Apo
calisse : Scio opera tua, et laborem, et patientiam tuam.2 Quanta
commozione, quanta letizia ci procura questo spettacolo ! quanta rico
noscenza! Noi vi ringraziamo e vi benediciamo, nel nome di Cristo,
per quello che siete, per quello che fate nella Chiesa di Dio. Voi ne
siete, con i vostri Vescovi, gli operai più validi, voi le colonne, voi i
maestri e gli amici, voi i dispensatori diretti dei misteri di Dio. 3 Vole
vamo dirvi questa pienezza del nostro cuore, affinché ciascuno di voi
si sappia e si senta apprezzato ed amato; e ciascuno di voi goda d'es
sere in comunione con noi nel grande disegno e nel duro sforzo del
l'apostolato.
Non è questa una visione miope ed irenica. Accanto a tanti sacer
doti che trovano nel loro ministero la serenità e la gioia, la cui voce
non si fa sentire così clamorosamente come altre voci, sappiamo che
vi sono non poche situazioni dolorose. Vi è, in una parte del clero, una
inquietudine, una incertezza sulla propria condizione ecclesiastica.
Pensa d'essere stato buttato in disparte dalla moderna evoluzione
sociale.
Certo, i sacerdoti non sono al riparo dalle ripercussioni della crisi
di trasformazione che scuote oggi il mondo. Come tutti i loro fratelli
1 2 Cor. 6, 11. 2 2, 2. 3 Cfr. 1 Cor. 4, 1; 2 Cor. 6, 4.
468 Acta Apostolicae Sedis --Commentarium Officiale
nella fede, essi conoscono anche delle ore di oscurità nel loro cam
mino verso Dio. In più essi soffrono per il modo spesso parziale con
cui certi fatti della vita sacerdotale sono interpretati ed ingiusta
mente generalizzati. Domandiamo dunque ai sacerdoti di ricordarsi
che la situazione di ogni cristiano ed in particolare del sacerdote sarà
sempre una situazione paradossale e incomprensibile agli occhi di chi
non ha la fede. È dunque ad un approfondimento della propria fede
che la situazione attuale deve invitare il sacerdote, cioè ad una
coscienza sempre più chiara di chi egli è e di quali poteri è insignito,
di quale missione incaricato. Cari Figli e Fratelli, noi chiediamo al
Signóre di farci abili e degni di porgere a voi qualche luce, qualche
conforto.
A tutti i sacerdoti, dunque, diciamo : non dubitate mai della natura
del vostro sacerdozio ministeriale, il quale non è un ufficio o un ser
vizio qualsiasi da esercitarsi per la comunità ecclesiale, ma un servizio
che partecipa in modo tutto particolare, mediante il Sacramento del
l'Ordine, con carattere indelebile, alla potestà del sacerdozio di Cristo.4
Possiamo quindi mettere in evidenza alcune dimensioni proprie
del sacerdozio cattolico. E dapprima, la dimensione sacra. Il sacer
dote è l'uomo di Dio, è il ministro del Signore; egli può compiere
atti trascendenti l'efficacia naturale, perché agisce in persona Chri
sti; passa attraverso di lui una virtù superiore, della quale egli,
umile e glorioso, in dati momenti è fatto valido strumento; è veicolo
dello Spirito Santo. Un rapporto unico, una delega, una fiducia divina
intercorre fra lui ed il mondo divino.
Tuttavia questo dono il sacerdote non lo riceve per sé, ma per gli
altri : la dimensione sacra è tutta quanta ordinata alla dimensione
apostolica, cioè alla missione e al ministero sacerdotale.
Lo sappiamo bene : il Sacerdote è un uomo che vive non per sé, ma
per gli altri. È l'uomo della comunità. È questo l'aspetto della vita
sacerdotale oggi meglio compreso. Vi è chi trova in esso la risposta
alle aggressive questioni circa la sopravvivenza del sacerdozio nel
mondo moderno, fino a chiedersi se il prete abbia ancora una ragion
d'essere. Il servizio ch'egli rende alla società, a quella ecclesiale spe
cialmente, giustifica ampiamente l'esistenza del sacerdozio. Il mondo
ne ha bisogno. La Chiesa ne ha bisogno. E dicendo questo tutta la fila
dei bisogni umani passa davanti al nostro spirito : chi non ha bisogno
* Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 10 e 28.
Acta Pauli Pp. VI 469
dell'annuncio cristiano? della fede e della grazia? di qualcuno che si
dedichi a lui con disinteresse e con amore? dove non arrivano i confini
della carità pastorale? e dove minore si manifesta il desiderio di questa
carità non è forse maggiore il bisogno? Ecco : le missioni, la gioventù,
la scuola, i malati, e con più pressante chiamata, oggi, il mondo del
lavoro costituiscono un'urgenza continua sul cuore sacerdotale. Dubi
teremo noi ancora di mancare d'un posto, d'una funzione, d'una mis
sione nella vita moderna? Diremo piuttosto : come rispondere a quanti
hanno bisogno di noi? come pareggiare col nostro sacrificio personale
la crescita dei nostri doveri pastorali e apostolici? Non mai forse come
ora la Chiesa ha avuto coscienza d'essere tramite indispensabile di sal
vezza, né grande come ora è stato in passato il dinamismo della sua
« dispensatio » ; e noi ci illuderemo di ipotizzare un mondo senza la
Chiesa, e una Chiesa senza ministri preparati, specializzati, consacra
ti? Il prete è di per sé il segno dell'amore di Cristo verso l'umanità, ed
il testimonio della misura totale con cui la Chiesa cerca di realizzare
quell'amore, che arriva fino alla croce.
Dalla coscienza viva della sua vocazione, della sua consacrazione
come strumento di Cristo per il servizio degli uomini, nasce nel sacer
dote la coscienza di un'altra dimensione, quella mistico-ascetica che
qualifica la sua persona. Se ogni cristiano è tempio dello Spirito Santo,
quale sarà la conversazione interiore dell'anima sacerdotale con l'ina
bitante Presenza, che lo trasfigura, lo tormenta, lo inebria? Sono per
noi Sacerdoti queste parole apostoliche: Habemus ... thesaurum
istum in vasis fictilibus, ut sublimitas sit virtutis Dei et non ex nobis.5
Pigli e Fratelli Sacerdoti : come si afferma, come si alimenta in noi
questa coscienza? come arde in noi la lampada della contemplazione?
come ci lasciamo attrarre da questo intimo punto focale della nostra
personalità, e distrarre perciò, per qualche pausa, per qualche inte
riore conversazione, dall'assillo dell'impegno esteriore? abbiamo con
servato il gusto dell'orazione personale, della meditazione? del Bre
viario? come possiamo sperare di dare alla nostra attività il suo mas
simo rendimento, se non sappiamo attingere dalla fonte interiore del
colloquio con Dio le energie migliori, ch'Egli solo può dare? e dove
trovare la ragione prima e la forza sufficiente del celibato ecclesiastico,
se non nella esigenza e nella pienezza della carità diffusa nei nostri
cuori consacrati all'unico amore e al totale servizio di Dio e del suo
disegno di salvezza?
5 2 Cor. 4, 7.
470 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ma le strutture, si dice da alcuni, non sono oggi tali da realizzare
effettivamente questa dedizione feconda ed esaltante. Qui è la quarta
dimensione del sacerdozio : quella ecclesiale. Il Sacerdote non è un
solitario, è membro di un corpo organizzato, la Chiesa universale, la
diocesi, e, nel caso tipico, e diremmo superlativo, la sua parrocchia.
Ed è tutta la Chiesa che deve adattarsi ai nuovi bisogni del mondo:
la Chiesa, celebrato il Concilio, è tutta impegnata a questo rinnova
mento spirituale ed organizzativo. Aiutiamola con la nostra collabo
razione, con la nostra adesione, con la nostra pazienza. Fratelli e Figli
carissimi, abbiate fiducia nella Chiesa. Amatela assai. È il termine
diretto dell'amore di Cristo : dilexit Ecclesiam.6 Amatela anche nei
suoi limiti e con i suoi difetti. Non certo per ragione dei limiti e dei
difettile forse anche delle sue colpe; ma perché solo amandola potremo
guarirla e far risplendere la sua bellezza di Sposa di Cristo. È la
Chiesa che salverà il mondo, la Chiesa che è la stessa oggi come lo era
ieri, come lo sarà domani, ma che trova sempre, guidata dallo Spirito
e con la collaborazione di tutti i suoi figli la forza di rinnovarsi, di
ringiovanire, di dare una risposta nuova ai bisogni sempre nuovi.
Pensiamo dunque a tanti sacerdoti tesi in uno sforzo metodico di
accrescimento spirituale nello studio della Parola di Dio, nella fedele
e retta applicazione della riforma liturgica, nell'ampliamento del ser
vizio pastorale verso gli umili e gli affamati di giustizia sociale, nell'edu
cazione del popolo alla pace e alla libertà, nell'accostamento ecume
nico dei Fratelli cristiani da noi separati, nell'umile e quotidiano
compimento dei doveri loro assegnati, e soprattutto nell'amore irra
diante a nostro Signor Gesù Cristo, alla Madonna, alla Chiesa, a
tutti gli uomini. E siamo noi stessi consolati e edificati.
Ed è con questi sentimenti nel cuore, Sacerdoti carissimi, siate voi
vicini ovvero lontani, che, nella memoria dei Santi Apostoli e martiri
Pietro e Paolo, noi vi salutiamo e tutti vi benediciamo.
Dalla Basilica Vaticana, 30 giugno 1968.
PAULUS PP. VI
Acta Pauli Pp. VI 471
II
Ad clarissimum Virum Raimundum Manzini, Sodalitatis v.d. « Union Ca
tholique Internationale de la Presse » Praesidem, octavo Berolini ab eius
dem Sodalitatis moderatoribus coacto Coetu.
Le huitième congrès mondial de l'Union catholique internationale
de la presse a choisi pour thème de ses travaux : « Une presse qui
change dans un monde qui change ». Il n'est pas besoin d'en souligner
l'importance. Vous tenez aujourd'hui un pouvoir considérable : par
vous, de plus en plus largement, le monde entier est informé de ce qui
se passe sur les points les plus distants de notre planète. C'est vous qui
choisissez ces faits, les présentez et les commentez pour vos lecteurs. A
travers ces choix, c'est toute une philosophie de la vie qui s'exprime.
Dans la mutation actuelle, il vous appartient d'éclairer ce phénomène
si important de notre temps, en lui donnant sa mesure exacte, en aidant
votre public à en saisir les implications, en lui facilitant la compréhension
de l'événement, dans sa vraie dimension, dans sa portée réelle, avec un
constant souci de dialogue vis à vis de tous. Il vous revient aussi de
ne pas vous laisser emporter par les modes temporaires qui ont ten
dance à ne retenir des faits que ce qui paraît aller dans un certain
sens, au mépris de l'objectivité des événements, tout comme de la
personne du lecteur, qui se trouve alors injustement violée dans son
droit légitime à l'information, dont dépend dans une large mesure la
qualité de sa participation.
Il va sans dire que ce respect de la vérité, ce souci du vrai bien des
personnes et des communautés, doit se traduire par une scrupuleuse
loyauté vis à vis de l'Eglise. Lorsque la communauté ecclésiale, dans
l'enseignement de son magistère, les décisions de ses pasteurs, la con
tinuité de sa tradition vivante, a précisé sans ambiguïté son attitude,
combien grave serait la responsabilité de celui qui tendrait à voiler
de brouillard la lumière, à répandre le doute et l'incertitude, à miner
la fidélité dans les cœurs ! Si l'Evangile demeure signe de contradiction
pour ceux du dehors, il appartient à ceux qui en vivent de le présenter
dans toute sa lumière, sans compromission, comme le sel de la terre,
source de salut aujourd'hui comme hier. A votre manière, vous devez
être, au sein de votre profession, des témoins qui, comprenant l'évo
lution du monde, soient capables de traduire le message du Christ
d'une manière adaptée, et intelligible. Soyez inlassablement désinté
ressés, véridiques, honnêtes et charitables. En ces années difficiles,
472 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
votre vocation est d'aider les hommes à se comprendre et à vivre en
paix, et à s'orienter avec bon sens et sens chrétien sur les chemins d'une
société nouvelle.
Dans cette tâche, vous avez un guide, le cher Père Emile Gabel,
mort en plein ciel en service commandé, alors qu'il préparait avec son
enthousiasme communicatif ce Congrès de Berlin. Que ces lignes,
parmi les dernières qu'il ait publiées,1 soient votre programme:
La société pluraliste d'aujourd'hui a « besoin de l'apport permanent et
cohérent d'une presse catholique, ce forum du dialogue interne de
l'Eglise, du dialogue de l'Eglise avec le monde et des chrétiens dans
le monde, afin que son dialogue tourne au service de ce qu'ils y a de
meilleur dans l'homme et s'ouvre à la plénitude et au dépassement
proposés par le Christ, son Evangile et son Eglise ».
Nous faisons nôtres ces paroles de votre regretté secrétaire général
disparu. Et en gage de l'abondance des divines grâces sur vos travaux,
Nous vous donnons de grand cœur Notre paternelle Bénédiction Aposto
lique.
Du Vatican, le 30 Juin 1968.
PAULUS PP. VI
1 Presse-Actualité, Paris, février 1968, p. 35.
Sacra Congregatio pro Episcopis 473
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 3 Maii 1968. — Titulari episcopali Ecclesiae Sulcitanae praefecit
R. D. Carolum Henricum Jacoby, e clero dioecesis Trevirensis, Mode
ratorem Seminarii Minoris eiusdem dioecesis, quem deputavit Auxilia
rem Excmi P. D. Bernardi Stein, Episcopi Trevirensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Pausulensi R. D. Alfredum Kleiner -
meilert, e clero dioecesis Trevirensis, Moderatorem Seminarii Minoris
in oppido vulgo Linz am Rhein exstantis, quem deputavit Auxiliarem
Excmi P. D. Bernardi Stein, Episcopi Trevirensis.
die 20 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Usinazensi R. D. Roge-
rium Alfredum Despatie, e dioecesi S. Mariae Ormensis, quem deputa
vit Auxiliarem Excmi P. D. Alexandri Carter, Episcopi S. Mariae
Ormensis.
die 24 Maii. — Metropolitanae Ecclesiae Atlantensi Exc. P. D. Tho
mam Andream Donnellan, hactenus Episcopum Ogdensburgensem.
— Cathedrali Ecclesiae Columbensi Exc. P. D. Clarentem E. El-
well, hactenus Episcopum tit. Conensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Zabensi in Numidia Exc. P. D.
Brunonem Desrochers, hactenus Episcopum S. Annae Pocatierensis.
die 28 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Spirensi R. D. Fridericum
Wetter, e clero eiusdem dioecesis, in Facultate Theologica Universitatis
Moguntinae Magistrum.
— Cathedrali Ecclesiae Eystettensi R. P. D. Aloisium Brems, eius
dem dioecesis Vicarium Capitularem.
die SI Maii. — Cathedrali Ecclesiae Apamiensi R. D. Henricum Lu-
gagne Delpon, Canonicum Metropolitanae Ecclesiae Avenionensis et
Seminarii Minoris eiusdem archidioecesis Moderatorem.
die 10 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Peterboroughensi Exc. P. D.
Franciscum Antonium Marrocco, hactenus Episcopum tit. Limnensem.
474 Acta Apostolicae Sedis ̂ Commentarium Officiale
— Titulari episcopali Ecclesiae Egnatiensi R. D. Danielem A. Cro-
nin, ex archidioecesi Bostoniensi, quem deputavit Auxiliarem Emi P. D.
Richardi Iacobi S. R. E. Card. Cushing, Archiepiscopi Bostoniensis.
die 12 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Trisipensi R. P. D. Gu
lielmus M.Cosgrove, parochum S. Henrici Imp. et Conf., e dioecesi
Clevelandensi, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Clarentis Geor
gii Issenmann, Episcopi Clevelandensis.
die 19 luni. — Titulari episcopali Ecclesiae Trecalitanae Exc. P.
D. Dermotum O'Flanagan, hactenus Episcopum Junellensem.
die 20 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Calgariensi R. D. Paulum
I. Byrne, curionem ad S. Iosephum Sponsum B. M. V., e dioecesi Cal
gariensi.
— Cathedrali Ecclesiae Abancaiensi R. D. Henricum Pelach Feliu, e
clero dioecesis Gerundensis.
die 24 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Cenensi R. P. D. Ioan
nem Iosephum Fitzpatrick, curionem ad Corpus Christi, ex archidioe
cesi Miamiensi, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Colemani
F. Carroll, Archiepiscopi Miamiensis.
die 1 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Athribitanae R. D. Igna
tium Ortuzar Rojas, curionem ecclesiae S. Bernardi in urbe S. Iacobi
in Chile.
Sacra Romana Rota 475
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales
. I .•
TORNACENSIS Nullitatis matrimonii (Horlin - Carte)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Rudulphae Car
te, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad comparendum,
aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali
S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria 1, Roma), in diem 28 oc
tobris 1968, hora undecima, pro concordatione vel subsignatione se
quentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedictae dominae Rudulphae Carte, curare debent ut
ipsa de hac edictali citatione rite moneatur.*
Boleslaus Filipiak, Decanus
pro-Ponente, (Hugo Felice)
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 5 mensis iulii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de Mme Rodolphe Carte, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 28 octobre 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Gonste-t-il de la nullité du mariage dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Rodolphe Carte, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
476 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
MONTISVIDEI
Nullitatis matrimonii (Zeballos - Salsamendi)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Eoberti An
dreae Salsamendi, conventi in causa de qua supra, eundem citamus
ad comparendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitu
tum, coram Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria 1,
Roma), in diem 30 octobris 1968, bora undecima, pro concordatione vel
subsignatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Roberti Andreae Salsamendi, cu
rare debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur.*
Salvator Canals, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 11 mensis iulii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Robert André Salsamendi, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 30 octobre 1968, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Oonste-t-il de la nullité du mariage dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Robert André Salsamendi, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Diarium Romanae Curiae 477 .
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì, 2 luglio 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è adunata la g. Congregazione dei Riti preparatoria, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e Consultori teologi hanno discusso su, due miracoli, che si asseriscono operati per intercessione della Beata Giulia Billiart, vergine, fondatrice dell'Istituto delle Suore della Beata Maria Vergine.
Giovedì, 4 luglio 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano, alla augusta presenza del Santo Padre si è adunata la S. Congregazione dei Riti generale, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati officiali e Consultori teologi hanno dato il loro voto :
1. sui miracoli che si asseriscono operati per intercessione della Venerabile Serva di Dio Clelia Barbieri, fondatrice dell'Istituto delle Suore Minime dell'Addolorata;
2. sulla eroicità delle virtù del Servo di Dio Carlo Maria Schilling,
sacerdote professo della Congregazione di S. Paolo (Barnabiti) ;
3. sulla eroicità delle virtù della Serva di Dio Agostina Pietrantoni,
religiosa professa dell'Istituto delle Suore della Carità.
Martedì, 9 luglio 1968, nel palazzo delle Congregazioni si è adunata la S. Congregazione dei Riti ordinaria particolare, nella quale gli Emi Signori Cardinali e i Revmi Prelati Officiali hanno discusso sulla introduzione della Causa del Servo di Dio Agnello Gustavo Adolfo de Sousa, sacerdote dell'Istituto dei Missionari di S. Francesco Saverio di Goa.
Hanno inoltre esaminato la relazione dei censori teologi su gli scritti dei Servi di Dio :
1. Nicola Stenone, vescovo di Titopoli;
2. Francesco di Gesù Maria Giuseppe (Palau y Quer), sacerdote professo dell'Ordine dei Carmelitani Scalzi, fondatore dell'Istituto delle Suore Carmelitane Missionarie;
3. Stefano da Dublino, sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Minori Cappuccini.
478 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato l'Illmo e Revñjo Mons. Parisella Innocenzo e il Revmo Mons. Mundy Tommaso M., Prelati Uditori del Tribunale della Sacra Romana Rota.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha
nominato :
2 luglio 1968. S. E. Mons. Stimpfle Giuseppe, Vescovo di Augsburg, Membro del Segretariato per i non credenti.
3 » » S. E. Revma Mons. Filipiak Boleslao, Decano del Tribunale della Sacra Romana Rota ; gli 111 ali e Revmi Monsignori Graneris Giuseppe, Governatori Lauro, Combes Andrea- i Revmi Padri Zaccaria da S. Mauro O.F.M. Capp. e Gutiérrez Anastasio C.M.F. ; il Revmo Don Bogliolo Luigi, Consultori delia Sacra Congregazione per i Vescovi.
B » » Gli Emi Signori Cardinali : Beltrami Giuseppe ; de Fur-stenberg Massimiliano, Prefetto della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali; Grano Carlo, Membri della Sacra Congregazione per i Vescovi.
» » » Gli Emi Signori Cardinali: Traglia Luigi, Cancelliere di Santa Romana Chiesa ; Villot Giovanni, Prefetto della Sacra Congregazione per il Clero; Seper Francesco, Prefetto della Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede; Garrone Gabriele M., Prefetto della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica, Membri del Consiglio per gli Affari Pubblici della Chiesa.
22 » » Il Revmo Padre D'Souza Girolamo, della Compagnia di Gesù, Consultore del Segretariato per i non cristiani.
» » » Il Sig. Shin Anzai, la Sig.ra Branca de Melo Franco Alves, la Sig.ina Leblanc Elena, Membri del « Consilium de Laicis ».
» » » Il Sig. Chidzero Bernardo e il Sig. Montemayor Jerry, Consultori del « Consilium de Laicis ».
Diarium Romanae Curiae 479
ONORIFICENZE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, ha conferito :
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papà:
4 aprile 1968. Al sig. Cerbino Antonio (Roma).
La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa:
4 aprile 1968. Al sig. Giordani Francesco (Roma).
La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa :
9 dicembre 1966. Al sig. Bedall Volfango (München und Freising). » » » Al sig. Endrich Luigi (München und Freising). » » » Al sig. Weiss Carlo (München und Freising). » » » Al sig. Fariello Matteo (Roma).
10 » » Al sig. Ciocci Giovanni Battista (Roma). 5 maggio 1967. Al sig. De Angelis Baldassare (Roma).
16 » » Al sig. Boldrini Alberto (Roma). 8 giugno Al sig. Mayer Valentino (München und Freising).
19 luglio » Al sig. Joris Fernando (Antwerpen). » » » Al sig. Persoons Gustavo Alfred.0 Giuseppe (Antwerpen).
20 » » Al sig. Mornese Mario (Roma). 16 ottobre » Al sig. Poot Baudier Ruggero P. G. (Belgio). 14 novembre » Al sig. Regoli Raffaele (Roma).
» » » Al sig. Vanzetto Giovanni (Roma). 16 » » Al sig. Balon-Perin Giuseppe (Namur).
» » Al sig. Gualdi Guglielmo (Roma). » » » Al sig. Marino Igino (Roma). » » » Al sig. Pietrangeli Fortebraccio (Roma). » » » Al sig. Tuccimei Gustavo (Roma). » » » Al sig. Urbani Ettore (Roma). » » » Al sig. Valleti Leonardo (Roma).
23 » » Al sig. Morini Mario (Brescia). » » » Al sig. Bacchiocchi Quinto Bruno (Cesena). » » » Al sig. Adacher Massimo (Rieti).
26 » » Al sig. Perini Domenico (Chioggia). 28 » Al sig. Borri Livio (Modena).
» » » Al sig. Malaguti Gaetano (Modena). » » » Al sig. Roversi Gaetano (Modena). » » » Al sig. Vecchi Luigi (Modena). 6 dicembre » Al sig. Nicastro Federico (Roma).
16 » » Al sig. Passarini Giovanni (Fidenza). » » Al sig. Del Gaudio Manlio (Italia). » » Al sig. Annunziata Francesco (Matera).
20 » » Al sig. Selva Battista (Tortona). 30 » » Al sig. Rebellato Vittorio (Padova). 10 gennaio 1968. Al sig. Pantanelli Luigi (Pesaro). 27 » » Al sig. von Krosigk Dedo (Germania).
» » » Al Conte von Wartenburg Alessandro York (Germania).
480 Acta Apostolicae Sedis Commentarium Officiale
Il Cavalierato dell-Ordine di san Silvestro Papa :
10 dicembre 1966; Al sig. Welsch Giovanni (München und Freising). 8 maggio 1967. Al sig. Kufferath Giuseppe (Köln). > 8 gingno » Al sig. Nellessen Guglielmo (Köln). 2 agosto » Al sig. Van Etten Giovanni Cornelio ('s-Hertogenbosch).
18 » » Al sig. van den Dobbelsteen Antonio Giovanni Cornelio ('s-Hertogenbosch).
» » » Al sig. Antoni Giuseppe Giacomo Gerardo (Haarlem). » » Al sig. Appel Guglielmo (Haarlem). » » » Al sig. Adern Fares (Libano).
14 settembre » Al sig. De Guzman y Cruz Marco (Jolo). 29 » » Al sig. Steverlynck Baldovino (Brugge). 9 ottobre » Al sig. Hendriksen Ermanno E. (Utrecht).
13 » » Al sig. van Wersch Giuseppe H. (Roermond). 20 Al sig. Ammerlaan Arnoldo A. (Rotterdam). 3 novembre Al sig. Amado Armando (Guatemala). » » » Al sig. Falla Colino Salvatore (Guatemala). » » » Al sig. Ordoñez Gesù Maria (Guatemala). » » Al sig. Pérez Galliano Arturo (Guatemala). » » » Al sig. Maier Teodoro (Limburg). 7 » » Al sig. Fanti Lino (Ravenna).
16 » » Al sig. Pinci Carlo (Roma). 23 » » Al sig. Vermeire Romano (Brugge).
» » Al sig. Bruyninckx Alberto (Malines-Bruxelles). » » Al sig. Craninx Giuseppe (Malines-Bruxelles).
Al sig. Vercaeren Camiel (Malines-Bruxelles). 27 » Al sig. Jensen Francesco (Meissen).
» » » Al sig. Trexler Giorgio (Meissen). 6 dicembre » Al sig. Borgherhoff Luciano Matteo Teodoro (Malines-
Bruxelles). 16 » Al sig. Caleffi Giuseppe (Carpi).
» Al sig. Puglia Dante (Carpi). » » » Al sig. Vercellino Pietro (Ivrea).
29 » Al sig. Pasculli Domenico (Roma). 30 » » Al sig. Della Santa Luigi (Fano).
» » Al sig. Busco Luigi (Frascati). » Al sig. Stefano Pietro (Frascati).
» » » Al sig. Tosi Franco (Frascati). 10 gennaio 1968. Al sig. F uzzi Primo (Pesaro).
» » » Al sig. Giorgi Denis (Pesaro).
NECROLOGIO
12 luglio 1968. L'Emo Signor Card. Morano Francesco, Diacono dei Ss. Cosma e Damiano.
» » » Mons. Turcios y Barahona José de la Cruz, Arcivescovo tit. di Nisibi.
22 » » Mons. Lane Loras Thomas, Vescovo di Rockford.
An. et vol. LX 30 Septembris 1968 N. 9
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
LITTERAE ENCYCLICAE
Ad Venerabiles Fratres Patriarchas, Archiepiscopos, Episcopos alios
que locorum Ordinarios, pacem et communionem cum Apostolica
Sede habentes, ad Clerum et Christifideles totius Catholici Orbis item
que ad universos bonae voluntatis homines datae: de propagatione
humanae prolis recte ordinanda.
PAULUS PP. VI VENERABILES FRATRES ET DILECTI FILII
SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
1. HUMANAE VITAE tradendae munus gravissimum, ex quo
coniuges liberam et consciam Deo Creatori tribuunt operam,
magnis semper ipsos afïecit gaudiis, quae tamen aliquando non
paucae difficultates et angustiae sunt secutae.
Quod munus sustinere si omni tempore coniugum conscien
tiae arduas facessivit quaestiones, at recens humanae societatis
cursus eiusmodi mutationes invexit, ut novae quaestiones sint
exortae, quas Ecclesiae ignorare non liceat, utpote quae cum
rebus conectantur, tantopere ad hominum vitam et felicitatem
pertinentibus.
I
2. Re enim vera inductae mutationes et magni momenti et
varii generis sunt. Agitur in primis de aucto celeriter nato
rum numero, ob quem extimescunt plures, ne mundi homi-
31 - A. A. S.
482 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
num multitudines celerius crescant quam vitae opes, quae
praesto sint, admittant, atque adeo tot familiae totque populi,
ad progressum nitentes, etiam maioribus incommodis exin
de angantur. Qua ex re ita sollicitari publicae Auctoritates
facile possint, ut huiusmodi periculum vel acrioribus rationibus
propulsare velint. Accedit quod, non tantum operarum et habi-
tationum condiciones, sed etiam increbrescentes necessitates
sive in re oeconomica sive in erudienda docendaque iuventute
id genus vitae statum praestant, in quo saepe onerosum sit hodie
grandiori liberorum numero apte consulere.
Id quoque notatur, quodammodo mutatum esse sensum,
praeterquam de mulieris persona deque eius munere in homi
num societate, etiam de amoris coniugum pretio in matrimo
nio, deque actibus coniugum iudicandis, si hunc amorem
spectemus.
Denique illud praesertim animadvertendum est, hominem
tam mirifice profecisse in naturae viribus cum moderandis
tum ad rationem scite componendis, ut hanc moderationem
ad totam suam vitam proferre conetur : hoc est, ad suum cor
pus, ad sui animi vires, ad vitam socialem, ad ipsasque leges
propagationem vitae regentes.
3. Ex quo rerum statu novae se erumpunt quaestiones. An,
ratione habita sive vitae condicionum, quae nunc sunt, sive
significationis, quam maritales amplexus quoad concordiam
mutuamque fidelitatem coniugum habent, normas morales,
quae hodie obtinent, recognoscere non conveniat, si praeser
tim reputetur, eas nonnisi per gravia incommoda, aliquando
fortissimis viris digna, servari posse.
An praeterea, principio totalitatis, quod appellant, in hac
re adhibito, non liceat arbitran consilium fecunditatis minus
uberis, sed magis rationi consentaneae, posse actum, physice
sterilitatem afferentem, in licitam providamque gignendae
prolis moderationem vertere. An videlicet fas non sit opinari
finem procreandae prolis potius ad totam coniugum vitam,
Acta Pauli Pp. VI 483
quam ad singulos quosque eius actus pertinere. Quaerunt in
super num, ob suorum officiorum conscientiam, qua hodie
magis homines fruuntur, tempus iam ipsis advenerit, quo tra
dendae vitae munus potius rationi et voluntati suae, quam
certis sui corporis vicibus, sit tribuendum.
4. Cuius certe generis quaestiones ab Ecclesiae Magisterio
novam eamque altiorem considerationem postulabant circa
principia moralis doctrinae de matrimonio, quae in lege natu
rali, divina Revelatione illustrata ditataque, nititur.
Nemo sane christifidelium eat infitias, ad Ecclesiae Ma
gisterium interpretationem legis moralis naturalis spectare.
Haud namque dubium est — ut saepenumero Decessores Nostri
pronuntiaverunt 1 — Christum Iesum, cum Petrum ceterosque
Apostolos divinae potestatis suae participavisset, eosque ad
omnes gentes praeceptis suis docendas misisset,2 illos ipsos
totius de moribus legis certos custodes interpretesque insti
tuisse : hoc est, non solius legis evangelicae, sed etiam natu
ralis. Nam naturalis quoque lex voluntatem Dei declarat,
cuius utique fidelis obtemperatio ad aeternam salutem est
hominibus necessaria.3
Hoc autem mandatum Ecclesia persécuta, omni tempore,
sed recentiore aetate copiosius, sive de matrimonii natura,
sive de recto coniugum iurium usu, sive de ipsorum officiis
congrua dedit documenta. 4
1 Cfr. Pii IX, Litt. Enc. Qui pluribus : Pii IX P. M. Acta, 1, pp. 9-10; S. Ri X, Litt. Enc. Singulari quadam: A. A. S. IV (1912) p. 658; Pii XI, Litt. Enc. Casti Connubii: A. A. S. XXII (1930) pp. 579-581; Pii XII, Alloc. Magnificate Dominum, ad Episcopos totius catholici orbis: A. A. S. XLVI (1954) pp. 671-672; Ioannis XXIII, Litt Enc. Mater et Magistra : A. A. S. LUI (1961) p. 457.
2 Cfr. Matth. 28, 18-19. 3 Cfr. Matth. 7, 21. 4 Cfr. Cateen. Rom. Conc. Trid., p. II, c. VIII; Leonis XIII, Litt. Enc. Arcanum:
Acta Leonis XIII, II (1880) pp. 26-29; Pii XI, Litt. Enc. Divini Illius Magistri: A. A. S. XXII (1930) pp. 58-61; Litt. Enc. Casti Connubii: A. A. S. XXII (1930) pp. 545-546; Pii XII, Alloc, ad Societatem Italicam Medico-biologica m a S. Luca: Discorsi e Radiomessaggi di S. S. Pio XII, VI, pp. 191-192; Alloc, iis quae interfuerunt Conventui Socie-
484 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
5. Eiusdem vero muneris conscientia ducti, Coetum, a De
cessore Nostro ven. rec. Ioanne XXIII mense Martio anni
MDCCCCLXIII constitutum, probavimus atque amplificavimus,
qui praeter multos viros, disciplinarum ad hanc rem attinen-
tium studiosos, paria etiam coniugum complectebatur. Hic
autem Coetus non eo solum spectabat, ut consilia sententias-
que exquireret circa quaestiones, vitam coniugalem in primis
que rectam progignendae prolis temperationem attingentes,
sed exquisita insuper opportune referret, ut Ecclesiae Magi
sterium exspectationi, qua de hac re et christifideles et ceteri
mundi homines tenerentur, apte responderet.5
Quibus peritorum investigationibus acceptis, atque senten
tiis consiliisque a non paucis Fratribus Nostris in Episco
patu partim ad Nos sponte missis, partim a Nobis rogatis,
licuit Nobis omnes multiplicis argumenti partes diligentius
perpendere. Quam ob causam universis gratissimum animum
Nostrum profitemur.
6. Attamen conclusiones, ad quas Coetus pervenerat, a
Nobis tales existimari non poterant, quae vim iudicii certi ac
definiti prae se ferrent, quaeque Nos officio liberarent, tam
gravis momenti quaestionem per Nosmetipsos consideratione
expendendi; his vel etiam de causis, quod in Coetu plena sen
tentiarum consensio de normis moralibus proponendis afuerat,
quodque praesertim quaedam quaestionis dissolvendae viae
rationesque exstiterant, a doctrina morali de matrimonio, a
Magisterio Ecclesiae firma constantia proposita, discedentes.
tatis Catholicae Italicae inter Obstetrices: A. A. S. XLIII (1951) pp. 835-854; ad Conventum Societatis, quam Fronte della Famiglia appellant, et ad Consociationem familiarum fecundarum: A. A. S. XLIII (1951) pp. 857-859; ad VII Conventum Societatis inter omnes gentes de Haematologia : A. A. S. L (1958) pp. 734-735; Ioannis XXIII, Litt. Enc Mater et Magistra: A. A. S. LUI (1961) pp. 446-447; Conc. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, nn. 47-52: A. A. S. LVIII (1966) pp. 1067-1074; Codex Iuris Canonici, cc. 1067; 1068, §1; 1076, §§ 1-2.
5 Cfr. Pauli VI, Alloc, ad sacrum Cardinalium Collegium: A. A. S. LVI (1964) p. 588; ad Coetum cognoscentium quaestiones de multitudine, de familia deque nativitate: A. A. S. LVII (1965) p. 388; ad Conventum Societatis Italicae de Obstetricia deque Gynecologia: A. A. S. LVIII (1966) p. 1168.
Acta Pauli Pp. VI 485
Quare, actis ad Nos missis accurate expensis, re diligentis
sime mente animoque excussa, assiduisque Deo admotis pre
cibus, vi mandati, Nobis a Christo commissi, nunc gravibus
huius generis quaestionibus responsum dare censemus.
II
7. De propaganda prole quaestio, non secus atque quae
libet quaestio humanam vitam attingens, ultra particulares
alias eiusdem generis rationes — cuiusmodi eae sunt, quae
biologicae aut psychologicae, demographicae aut sociologicae
appellantur — ita circumspicienda est, ut totum hominem,
totumque, ad quod is vocatus est, munus complectatur, quod
non tantum ad naturalia et terrena, sed etiam ad supernatu
ralia et aeterna pertinet. Quoniamque, qui multi artificiosas
vias defendere conantur, quibus liberorum numerus coercea-
tur, iidem sive coniugalis amoris, sive paternitatis sui officii
consciae requisita praetexunt, necesse idcirco est, duo haec
gravia vitae matrimonialis elementa accurate definire atque
illustrare. Quod sane facturi sumus, ea praecipue in memoriam
redigentes, quae recens hac de re Concilium Vaticanum II ,
Constitutione pastorali edita a verbis Gaudium et spes inci
piente, summa auctoritate exposuit.
8. Iamvero coniugalis amor tunc nobis maxime veram suam
naturam nobilitatemque ostendet, si illum, quasi a supremo
quodam fonte, a Deo manare cogitaverimus, qui Caritas est,6
quique Pater est, ex quo omnis paternitas in caelis et in terra nominatur."1
Tantum igitur abest, ut matrimonium e casu quodam vel e
caeco naturalium virium cursu nascatur, ut reapse illud sa
pienter providenterque Creator Deus ea mente instituent, ut
in hominibus suum amoris consilium efficeret. Quocirca per
6 Cfr. 1 Io. 4, 8. 7 Eph. 3, 15.
486 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
mutuam sui donationem, quae ipsorum propria est et exclu
soria, coniuges illam persequuntur personarum communionem,
qua se invicem perficiant, ut ad novorum viventium procrea
tionem et educationem cum Deo operam socient.
Sacro autem baptismate ablutis, matrimonium eiusmodi
praeditum est dignitate, ut gratiae sacramentale signum exsi
stat, cum Christi et Ecclesiae coniunctionem designet.
9. Quibus rebus in sua luce positis, perspicue et notae et
necessitates coniugalis amoris propriae patent, quas maximi
est ponderis iustis aestimare momentis.
Est ante omnia amor plane humanus, hoc est sensibilis et
spiritualis. Quare non agitur solum de mero vel naturae vel
affectuum impetu, sed etiam ac praesertim de liberae volunta
tis actu, eo scilicet tendente, ut per cotidianae vitae gaudia et
dolores non modo perseveret, sed praeterea augeatur; ita nimi
rum ut coniuges veluti cor unum et anima una fiant, suamque
humanam perfectionem una simul adipiscantur.
Agitur deinde de amore pleno, id est de peculiari illa perso
nalis amicitiae forma, in qua coniuges omnia magno animo inter
se partiuntur, neque iniustas exceptiones admittunt, vel suis
dumtaxat commodis student. Qui coniugem suum re vera amat,
eum profecto non tantum ob id quod ab eo accipit, sed propter
eum ipsum amat; idque libens facit, ut eum dono sui ditet.
Ad hoc, coniugalis amor et fidelis et exclusorius est, usque
ad vitae extremum; qualem scilicet sponsus et sponsa eo die
cogitatione comprehenderunt, quo liberi planeque conscii ma
trimoniali se vinculo devinxerunt. Quae coniugum fidelitas
etsi interdum habeat difficultates, nemini tamen asseverare
licet, eam non esse possibilem, cum contra quovis tempore
nobilis sit mentisque über. Posita enim volventibus saeculis
a tot coniugibus exempla non tantum probant, eam esse ma
trimonii naturae consentaneam, sed insuper ex ea, veluti e
fonte, intimam diuturnamque felicitatem fluere.
Hic denique amor fecundus est, quippe qui non totus in
Acta Pauli Pp. VI 487
coniugum communione contineatur, sed eo etiam spectet ut
pergat, novasque exsuscitet vitas. Matrimonium et amor co
niugalis indole sua ad prolem procreandam et educandam ordi
nantur. Filii sane sunt praestantissimum matrimonii donum,
et ad ipsorum parentum bonum maxime conferunt?
10. Quas ob causas amor coniugum ab ipsis exigit, ut munus
suum probe noverint, paternitatem consciam attingens, quae,
cum hodie optimo iure tantopere urgeatur, est idcirco recte
intellegenda. Quapropter variis legitimisque rationibus inter
se conexis ea consideretur oportet.
Si primum biológicos processus reputamus, paternitas con
scia significat cognitionem et observantiam munerum, ad eos
attinentium ; quoniam humana ratio in facultate vitae procrean-
dae biologicas deprehendit leges, quae ad humanam perso
nam pertinent.9
Si deinde ad impulsus innatos et ad animi affectus specta
mus, paternitas conscia necessariam declarat dominationem,
quam ratio et voluntas in eosdem exerceant necesse est.
Si postea ad condiciones physicas, oeconomicas, psycholo
gicas et sociales respicimus, ii paternitate conscia fungi dicendi
sunt, qui aut, prudenti consideratione magnoque animo ducti,
statuunt numerosiores suscipere liberos, aut, seriis causis mo
ralibusque praeceptis observatis, animum inducunt ut, vel ad
certum vel ad incertum tempus, alium filium non gignant.
Porro ea, de qua loquimur, conscia paternitas praecipue
aliam eamque intimam secum fert rationem, pertinentem ad
ordinem moralem, quem obiectivum vocant, a Deoque statu
tum, cuius recta conscientia est vera interpres. Quapropter
paternitatis consciae munus id postulat, ut coniuges sua officia
erga Deum, erga seipsos, erga familiam, erga humanam socie
tatem agnoscant, rerum bonorumque ordine recte servato.
s Conc. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, n. 50: A. A. S. LVIII (1966) pp. 1070-1072. 9 Cfr. S. Thom., Sum. Theol. I-II, q. 94, a. 2.
488 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ex quo fit, ut in tradendae vitae munere iis integrum non
sit, se arbitratu suo gerere, quasi ipsis liceat vias honestas,
quas sequantur, modo omnino proprio ac libero definire; cum,
contra, opera sua ad consilium Dei Creatoris accommodare te
neantur, quod hinc ipsa matrimonii eiusque actuum natura
exprimit, hinc constans Ecclesiae doctrina declarat.1 0
11. Hi actus, quibus coniuges intime et caste copulantur,
et per quos vita humana propagatur, quemadmodum recens
Concilium admonuit, honesti ac digni sunt;11 iidemque legi
timi esse non desinunt, etsi infecundi praevideantur propter
causas a coniugum voluntate nequaquam manantes, cum non
cesset eorum destinatio ad coniugum coniunctionem signifi
candam roborandamque. Revera, ut usu noscitur, non ex una
quaque coniugali congressione nova exoritur vita. Deus enim
naturales leges ac tempora fecunditatis ita sapienter dispo
suit, ut eadem iam per se ipsa generationes subsequentes In
tervallen!. Verumtamen Ecclesia, dum homines commonet de
observandis praeceptis legis naturalis, quam constanti sua
doctrina interpretatur, id docet necessarium esse, ut quilibet
matrimonii usus ad vitam humanam procreandam per se de
stinatus permaneat.1 2
12. Huiusmodi doctrina, quae ab Ecclesiae Magisterio saepe
exposita est, in nexu indissolubili nititur, a Deo statuto, quem
homini sua sponte infringere non licet, inter significationem
unitatis et significationem procreationis, quae ambae in actu
coniugali insunt.
Etenim propter intimam suam rationem, coniugii actus,
dum maritum et uxorem artissimo sociat vinculo, eos idoneos
10 Cfr. Conc. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, nn. 50-51: A. A. S. LVIII (1960) pp. 1070-1073.
11 Cfr. ibid., n. 49: A. A. S. LVIII (1966) p. 1070. 12 Cfr. Pii XI, Litt. Enc. Casti Connubii: A. A. S. XXII (1930) p. 560; Pii XII, Alloc,
iis quae interfuerunt Conventui Societatis Catholicae Italicae inter Obstetrices: A. A. S. XLIII (1951) p. 843.
Acta Pauli Pp. VI 489
etiam facit ad novam vitam gignendam, secundum leges in
ipsa viri et mulieris natura inscriptas. Quodsi utraque eius
modi essentialis ratio, unitatis videlicet et procreationis, ser
vatur, usus matrimonii sensum mutui verique amoris suumque
ordinem ad celsissimum paternitatis munus omnino retinet,
ad quod homo vocatur. Putamus nostrae aetatis homines
aptissimus esse ad perspiciendum, quam haec doctrina sit
humanae rationi consentanea.
13. Homines enim merito animadvertunt, usum matrimo
nii alteri coniugi impositum, nulla ratione habita eius status
eiusque iustorum optatorum, non esse verum actum amoris,
atque adeo iis adversari rebus, quas circa necessitudines inter
coniuges moralis recte postulat ordo. Pariter, si rem conside
rent, fateantur oportet, actum amoris mutui, qui facultati vi
tam propagandi detrimento sit, quam Deus omnium Creator
secundum peculiares leges in ea insculpsit, refragari tum di
vino consilio, ad cuius normam coniugium constitutum est,
tum voluntati primi vitae humanae Auctoris. Quapropter cum
quis dono Dei utitur, tollens, licet solum ex parte, significa
tionem et finem doni ipsius, sive viri sive mulieris naturae
repugnat eorumque intimae necessitudini, ac propterea etiam
Dei consilio sanctaeque eius voluntati obnititur. Qui vero amoris
coniugalis dono fruitur, leges conservans generationis, is non
quidem dominum se confitetur fontium vitae, sed potius mini
strum consilii a Creatore initi. Sicut enim homo, in universum,
corporis sui non habet infinitam potestatem, ita etiam, et sane
peculiari ratione, ne genitalium quidem virium qua talium,
quoniam hae suapte natura ad vitam humanam progignendam
spectant, cuius Deus principium est. Etenim hominum vita pro
sacra re est omnibus ducenda — commonebat Decessor No
ster f. r. Ioannes XXIII — quippe quae, inde a suo exordio,
Creatoris actionem Dei postulet.13
13 Litt. Enc. Mater et Magistra: A. A. S. LUI (1961) p. 447.
490 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
14. Quare primariis hisce principiis humanae et christia
nae doctrinae de matrimonio nixi, iterum debemus edicere,
omnino respuendam esse, ut legitimum modum numeri libero
rum temperandi, directam generationis iam coeptae interrup
tionem, ac praesertim abortum directum, quamvis curationis
causa factum. 1 4
Pariter, sicut Ecclesiae Magisterium pluries docuit, dam-
nandum est seu viros seu mulieres directo sterilitate, vel per
petuo vel ad tempus, afficere.15
Item quivis respuendus est actus, qui, cum coniugale com
mercium vel praevidetur vel efficitur vel ad suos naturales
exitus ducit, id tamquam finem obtinendum aut viam adhiben
dam intendat, ut procreatio impediatur. 1 6
Neque vero, ad eos coniugales actus comprobandos ex indu
stria fecunditate privatos, haec argumenta ut valida afferre
licet: nempe, id malum eligendum esse, quod minus grave
videatur; insuper eosdem actus in unum quoddam coalescere
cum actibus fecundis iam antea positis vel postea ponendis,
atque adeo horum unam atque parem moralem bonitatem par
ticipare. Verum enimvero, si malum morale tolerare, quod
minus grave sit, interdum licet, ut aliquod maius vitetur ma-
14 Cfr. Catech. Rom. Conc. Trid., p. II, e. VIII; Pii XI, Litt. Enc. Casti Connubii: A. A. S. XXII (1930) pp. 562-564; Pii XII, Alloc, ad Societatem Italicam medico-biolo-gicam a S. Luca: Discorsi e Radiomessaggi di S. S. Pio XII, VI, pp. 191-192; iis quae interfuerunt Conventui Societatis Catholicae Italicae inter Obstetrices: A. A. S. XLIII (1951) pp. 842-843; iis qui interfuerunt Conventui Societatis, quam Fronte della Famiglia appellant, et ad Consociationem Familiarum Fecundarum: A. A. S. XLIII (1961) pp. 857-859; Ioannis XXIII, Litt. Enc. Pacem in terris: A. A. S. LV (1963) pp. 259-260; Conc. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, n. 51: A. A. S. LVIII (1966) p. 1072.
15 Cfr. Pii XI, Litt Enc. Casti Connubii: A. A. S. XXII (1930) p. 565; Decr. S. Off. datum die 22 m. Febr. a. 1940: A. A. S. XXXII (1940) p. 73; Pii XII, Alloc, iis quae interfuerunt Conventui Societatis Catholicae Italicae inter Obstetrices: A. A. S. XLIII (1951) pp. 843-844; ad VII Conventum Societatis inter omnes gentes de Haematologia : A. A. S. L (1958) pp. 734-735.
16 Cfr. Catech. Eom. Conc. Trid., p. II, c. VIII; Pii XI, Litt. Enc. Casti Connubii: A. A. S. XXII (1930) pp. 559-561; Pii XII, Alloc, iis quae interfuerunt Conventui Societatis Catholicae Italicae inter Obstetrices: A. A. S. XLIII (1951) p. 843; ad VII Conventum Societatis inter omnes gentes de Haematologiae. A. S. L (1958) pp. 734-735; Ioannis XXIII, Litt. Enc. Mater et Magistra: A. A. S. LUI (1961) p. 447.
Acta Pauli Pp. VI 491
lum vel aliquod praestantius bonum promoveatur, 1 7 numquam
tamen licet, ne ob gravissimas quidem causas, facere mala
ut eveniant bona 18 : videlicet in id voluntatem conferre, quod
ex propria natura moralem ordinem transgrediatur, atque
idcirco homine indignum sit iudicandum, quamvis eo consi
lio fiat, ut singulorum hominum, domesticorum convictuum,
aut humanae societatis bona defendantur vel provehantur.
Quapropter erret omnino, qui arbitretur coniugalem actum,
sua fecunditate ex industria destitutum, ideoque intrinsece
inhonestum, fecundis totius coniugum vitae congressionibus
comprobari posse.
15. Ecclesia autem illas medendi rationes haud illicitas
existimat, quae ad morbos corporis curandos necessariae sunt,
etiamsi exinde oriatur procreationis impedimentum, licet prae
visum, dummodo ne hoc impedimentum ob quamlibet ratio
nem directo intendatur.19
16. Attamen, contra huiusmodi Ecclesiae doctrinam de co
niugii moribus dirigendis, quidam nostris temporibus oppo
nunt, ut supra animadvertimus (n. 3), rationi humanae ius
ac munus esse, eas, quas irrationalis natura ipsi praebuerit,
vires temperare easque referre ad assequendum finem hominis
bono convenientem. Nunc enim nonnulli quaerunt: ad rem
quod attinet, nonne rationi consentaneum est, in tot rerum
adiunctis prolis generationem artificiose temperare, si hoc agen
di modo familiae tranquillitati atque concordiae melius con
sulatur, et filiorum, qui iam nati sint, educandorum magis
idoneae condiciones parentur? Huic quaestioni clare respon
dere oportet: scilicet Ecclesiam ante omnes primam esse in
17 Cfr. Pii XII, Alloc, iis qui interfuerunt V Conventui nationali Italico Societatis Iurisconsultorum catholicorum:A. A. 8. XLV (1953) pp. 798-799.
1 8 Cfr. Rom. 3, 8. 19 Cfr. Pii XII, Alloc, iis qui interfuerunt XXVI Conventui a Sodalitate Italica de
Urologia indicto: A. A. 8. XLV (1953) pp. 674-675; ad VII Conventum Societatis inter omnes gentes de Haematologiae. A. S. L (1958) pp. 734-735.
492 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
laudando atque commendando humani intellectus usu in
opere, quod hominem, ratione praeditum, tam arte cum Crea
tore suo consociat; at ipsam affirmare, id peragendum esse,
servato rerum ordine a Deo statuto.
Si igitur iustae adsint causae generationes subsequentes in-
tervallandi, quae a coniugum corporis vel animi condicioni
bus, aut ab externis rerum adiunctis proficiscantur, Ecclesia
docet, tunc licere coniugibus sequi vices naturales, generandi
facultatibus immanentes, in maritali commercio habendo iis
dumtaxat temporibus, quae conceptione vacent, atque adeo
nasciturae proli ita consulere, ut morum doctrina, quam modo
exposuimus, haudquaquam laedatur.2 0
Ecclesia sibi suaeque doctrinae constat, sive cum iudicat,
coniugibus licere rationem habere temporum, quae fecundi
tate careant, sive cum usum earum rerum ut semper illicitum
improbat, quae conceptioni directo officiant, etiamsi haec al
tera agendi ratio argumenta repetat, quae honesta et gravia
videantur. Etenim hae duae causae inter se maxime discre
pant: in priore, coniuges legitime facultate utuntur, sibi a
natura data; in altera vero, iidem impediunt, quominus gene
rationis ordo suos habeat naturae processus. Si infitiandum
non est, coniuges in utroque casu mutua certaque consensione
prolem ob probabiles rationes vitare velle, atque pro explorato
habere liberos minime esse nasciturus, attamen fatendum pa
riter est, in priore tantum casu fieri, ut ipsi coniuges se a
maritali amplexu temporibus fecunditatem invehentibus ab
stinere valeant, quotiescumque ob iustas rationes liberorum
procreatio optanda non sit; cum autem tempora conceptibus
non apta redierint, fieri ut ipsi utantur commercio ad mutuum
testandum amorem atque ad promissam sibi fidem servan
dam. Iidem sane, haec agentes, vere et omnino recti amoris
testimonium praebent.
20 Cfr. Pii XII, Alloc, iis quae interfuerunt Conventui Societatis Catholicae Italicae inter Obstetrices: A. A. S. XLIII (1951) p. 846.
Acta Pauli Pp. VI 493
17. Probi homines satius, etiam sibi persuaden possunt
de veritate doctrinae, quam Ecclesia hac in re proponit, si
mentem convertant ad ea, quae secutura sunt vias rationes
que, ad natorum incrementa artificio coercenda adhibitas. In
primis secum recogitent, quam lata et quam facilis via hac
agendi ratione patefieri possit, sive ad coniugum infidelita
tem, sive ad morum disciplinam passim enervandam. Neque
diuturnus rerum usus necessarius est, ut quis compertam
habeat humanam infirmitatem, atque intellegat, homines — ac
praesertim iuvenes, cupiditatibus tam obnoxios — incitamen-
tis indigere ad moralem legem servandam, ac nefas esse iisdem
facilem praebere viam ad legem ipsam violandam. Id etiam
reformidandum est, ne viri, hisce usibus conceptioni officien-
tibus iam assueti, mulierum reverentiam obliviscantur, earum
que corporis animique aequilibritate posthabita, easdem quod
dam reddant instrumentum suae ipsorum cupiditati inserviens,
nec iam eas ut consortes existiment, quas observantia et amore
prosequi debeant.
Denique diligenter perpendatur, quam periculosa potestas
hoc modo iis publicae rei Moderatoribus concedatur, qui de
legis moralis praeceptis minime sint solliciti. Numquis repre-
hendat supremos Civitatis Moderatores, qui ad totius suae
Nationis componendas difficultates id usurpent, quod coniu
gibus tamquam licitum agnoscatur ad quandam familiae diffi
cultatem dissolvendam? Quis prohibeat, quominus publicae
Auctoritates viis concipiendae proli contrariis faveant, quas
efficaciores esse duxerint, immo eas omnibus adhibendas prae
c ip i a t , quotiescumque id necessarium reputaverint? Ita sane
fiat, ut homines, cum divinae legi insitas difficultates vitare
percupiant, quas singuli, vel familiae, vel socialis convictus
experiantur, publicarum Auctoritatum arbitrio potestatem per
mittant, sese in coniugum maxime proprium et intimum mu
nus interponendi.
Quare, nisi velimus ut procreandae vitae officium hominum
494 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
arbitratili concedatur, necessario aliquos fines, quos ultra pro
gredi non liceat, agnoscamus oportet illi potestati, quam homo
in proprium corpus in eiusque naturalia munera habere po
test; fines, dicimus, quas nemini, sive privato sive publica
auctoritate praedito, violare licet. Qui limites non aliam ob
causam statuuntur, quam ob reverentiam, quae toti humano
corpori eiusque naturalibus muneribus debetur, secundum
principia, quae supra memoravimus, et rectam intellegentiam
principii totalitatis, ut aiunt, quod Decessor Noster v. m.
Pius XII illustravit.2 1
18. Praevideri potest, non omnes fortasse traditam huius
modi doctrinam facile accepturos esse, cum nimis multae ob-
strepant voces, quae, recentioribus divulgationis instrumentis
auctae, ab Ecclesiae voce discrepent. Ecclesia autem, cui mi
rum non est, se, haud secus ac divinum Conditorem suum,
positam esse in signum cui contradicetur,22 non idcirco iniunc
tum sibi praetermittit officium, totam legem moralem, cum
naturalem tum evangelicam, humiliter ac firmiter praedicandi.
Cum Ecclesia utramque hanc legem non condiderit, eius
dem non arbitra, sed tantummodo custos atque interpres esse
potest, eique numquam fas erit licitum declarare, quod revera
illicitum est, cum id suapte natura germano hominis bono
semper repugnet.
Dum moralem coniugii legem integram servat, Ecclesia probe
novit se adiutricem operam conferre ad verum civilem cultum
inter homines instaurandum; ac praeterea hominem incitat,
ne se officiis suis abdicet, technicis artibus sese committens;
quo fit, ut ipsa coniugum dignitatem in tuto ponat. Hac agendi
ratione Ecclesia, Divini Salvatoris exemplo et doctrinae inhae
rens, ostendit se sincero generosoque amore prosequi homines,
21 Cfr. Alloc, iis qui interfuerunt XXVI Conventui a Sodalitate Italica de Urologia indicto: A. A. S. XLV (1953) pp. 674-675; Moderatoribus ac Sociis Sodalitatis Italicae oblatorum «corneae» et Unionis Italicae Caecorum: A. A. S. XLVIII (1956) pp. 461-462.
22 Lc. 2, 34.
Acta Pauli Pp. VI 495
quos inde ab hoc terrestri itinere iuvare contendit, ut non
secus atque filii vitam Dei viventis, omnium hominum Patris, participent.23
III
19. Verba autem haec Nostra haud plane Ecclesiae, omnium
gentium Matris ac Magistrae, cogitationes et sollicitudines ex
primerent, nisi homines, antea ad Dei legem de coniugio ser
vandam colendamque incitatos, in liberorum numero honeste
ordinando etiam sustinerent inter ipsas ásperas vitae condi
ciones, quibus domestici convictus ac nationes nostro hoc tem
pore premuntur. Ecclesia enim erga homines non aliter ac Di
vinus Redemptor se gerere potest: scilicet eorum infirmitatem
cognoscit, miseratur turbas, peccatores excipit; facere autem
non potest, quin legem doceat, quae reapse propria est vitae
humanae ad suam germanam veritatem restitutae, atque a Dei
Spiritu actae. 2 4
20. Ecclesiae doctrina de liberorum incremento recte or
dinando, quae legem divinam ipsam promulgat, sine dubio
multis talis videbitur, ut nonnisi difficulter, immo etiam nullo
modo servari possit. At revera, sicut bona omnia quae sua
nobilitate et utilitate praestant, haec lex a singulis hominibus,
a familiis et ab hominum consortione firma proposita multosque
labores postulat. Immo eadem servari nequit nisi opitulante
Dei gratia, qua bona hominum voluntas fulcitur ac roboratur.
Iis autem, qui rem diligenter perpendant, labores illi profecto
videbuntur hominum dignitatem augere et humanae societati
beneficia conferre.
21. Recta autem et honesta nasciturae prolis ordinatio id
primum a coniugibus postulat, ut vera vitae familiaeque bona
penitus agnoscant et existiment, itemque sibi ac suis motibus
28 Cfr. Pauli VI, Litt. Enc. Populorum progressio: A. A. 8. LIX (1967) p. 268. 2 4 Cfr. Rom. 8.
496 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
perfecte moderari consuescant. Nihil profecto est dubii, quin
naturae impetibus, rationis liberaeque voluntatis ope, impe
rare asceseos sit opus, ut nempe amoris significationes, coniu
galis vitae propriae, cum recto ordine congruant; quod prae
sertim ad usum continentiae, certis temporis intervallis ser
vandae, requiritur. Verum huiusmodi disciplina, unde coniu
gum castimonia elucet, adeo eorum amori non obest, ut
maiore eundem humanitatis sensu perfundat. Quodsi huius
modi disciplina assiduam virium intentionem exigit, salutari
tamen eius virtute coniuges seipsos plene excolunt spirituali
busque bonis ditantur : ea enim domestico convictui amplos
tranquillitatis ac pacis fructus affert, atque solvendis alius
generis difficultatibus prodest; ea alterius coniugis curam et
observantiam erga alterum fovet; coniuges in immodico sui
amore depellendo, qui germanae repugnat caritati, adiuvat;
eosdemque ad conscientiam munerum exsequendorum erigit.
Ea denique parentibus intimam et efficaciorem auctoritatem
ad liberos educandos confert, dum pueri et iuvenes, aetate
procedentes, vera hominis bona congruenter putant, et mentis
sensuumque vires placide et apte exercent.
22. Hanc vero nacti opportunitatem, educatores, eosque
omnes, quorum ius et officium est communi humanae consor
tionis bono prospicere, commonere volumus de necessitate
eum rerum statum inducendi, qui colendae castitati faveat,
ut scilicet germana libertas licentiam vinoat, moralis ordinis
normis plane servatis.
Quidquid ergo hodie in socialis, ut aiunt, communicatio
nis instrumentis sensus commovet dissolutosque mores alit,
pariterque quaevis scribendi obscenitas turpiumque specta
culorum forma palam atque uno ore iis omnibus improbanda
sunt viris, qui tum civilis cultus provehendi, tum praecipuo
rum animi bonorum tuendorum sollicitudine tenentur. Per
peram enim huiusmodi pravitates quis probare conetur, causas
Acta Pauli Pp. VI 497
ex artibus doctrinisque quaerens,2 5 vel argumenta sumens ex
libertate, quam forte hac in provincia publicae Auctoritates
permittant.
23. Ita igitur Nationum Rectores alioqui placet, quippe
quibus potissimum onus boni communis tutandi iniunctum
sit, liceatque tantopere ad bonos tuendos mores conferre: ne
umquam patiantur honestos corruere mores suorum populo
rum; prohibeant omnino, ne per leges in familiam, quae pri
maria est particula Civitatis, ii usus incedant, qui naturali et
divinae legi adversentur. Alia enim via civilis Auctoritas quae
stionem de multitudinis incremento dissolvere et potest et debet :
videlicet providas familiis leges ferendo populosque tam sapien
ter educando, ut sive morum lex sive civium libertas in tuto
collocentur.
Equidem probe novimus, quantum haec causa difficultatis
afferat publicae rei Moderatoribus, in iis praesertim Civitati
bus quae ad progressum nituntur. Atque Nos, iustas, quibus
afficiuntur, curas perspicientes, Encyclicas Litteras edidimus,
quibus Populorum Progressio est index. Sed nunc una cum
Decessore Nostro ven. rec. Ioanne XXIII haec verba iteramus:
eas quaestiones ... dissolvi oportere, ut neque vias homo neque
rationes sequatur, a sua dignitate aver sas; quales ii tradere
non verentur, qui hominem ipsum eiusque vitam ad mate
riam omni ex parte referendos esse opinantur. Hanc quaestio
nem sic tantummodo dissolvi posse censemus, si rerum oeco
nomicarum et socialium progressiones cum singulorum civium
tum universae humanae societatis servent et augeant veri no
minis bona.26 Neque profecto sine gravi iniuria fiat, si divinae
Providentiae id tribuatur, quod, contra, proficisci videtur a
minus sapienti reipublicae gubernandae ratione, vel a tenuiore
quodam socialis iustitiae sensu, vel a bonorum copia sui com
modi causa congesta, vel denique a socordi neglegentia in
2S Cfr. Conc. Vat. II, Decr. Inter mirifica, nn. 6-7: A. A. 8. LVI (1964) p. 147. 28 Litt. Enc. Mater et Magistra: A. A. S. LUI (1961) p. 447.
32 - A. A. S.
498 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
laboribus oneribusque suscipiendis, quibus populus omnesque
eius filii ad amplius vivendi genus evehantur.2 7 Utinam uni
versae Auctoritates, quas penes res est — quemadmodum
earum quaedam tam egregie iam faciunt — incepta ac nisus
excitatis viribus renovent! Neque remittat studium mutua
communicandi auxilia inter omnes magnae hominum familiae
partes: hanc prope infinitam provinciam patere putamus, in
qua maxima Instituta, ad plures nationes pertinentia, suam
operam ponant.
24. Nunc autem Nostrae cohortationis verbis viros scien
tiarum studiosos prosequi libet, qui multum bono matrimonii
et familiae, pacique conscientiarum inservire possunt, si col
latis studiis diversas condiciones, honestae ordinationi procrea
tionis humanae faventes, penitius elucidare conentur.28 Id enim
in primis exoptandum est — quod antea fuit Pii XII votum —
ut medica ars ad honeste temperandae prolis satis certum fun^
damentum statuere valeat, quod in perspectis naturalibus vi
cibus consistat.2 9 Ita quidem docti homines, ii praesertim qui
catholico nomine censentur, sua data opera res plane se habere
ostendent, ut Ecclesia docet, nempe veram contradictionem in
ter divinas leges vitae transmittendae et germani amoris coniu
galis fovendi adesse non posse.™.
25. Nunc vero Nostra oratio peculiari modo ad filios Nostros
convertitur, ad eos praesertim, quos Deus in matrimonii statu
ad sibi serviendum vocat. Ecclesia enim, dum inviolabiles
divinae legis condiciones tradit, salutem nuntiat viasque gra
tiae per sacramenta reserat, unde homo nova efficitur creatura,
quae in caritate germanaque libertate superno sui Creatoris et
27 Cfr. Litt. Enc. Populorum progressio, nn. 48-55: A. A. 8. LIX (1967) pp. 281-284. 28 Conc. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, n. 52: A. A. 8. LVIII (1966) p. 1074. 29 Alloc, ad Conventum Societatis, quam Fronte della Famiglia appellant, et ad Con
sociationem Familiarum Fecundarum: A. A. 8. XLIII (1951) p. 859. 30 Conc. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, n. 51: A. A. 8. LVIII (1966) p. 1072.
Acta Pauli Pp. VI 499
Salvatoris consilio respondeat suaveque etiam Christi iugum
sentiat.31
Eius igitur voci modeste obsecuti, christiani coniuges me
minerint, suam vocationem ad vitam christianam, e baptismate
exortam, sacramento Matrimonii amplius et explicatam et
confirmatam esse. Eodem namque ipsi roborantur et veluti
consecrantur, ut fideliter munia sua exsequantur, vocationem
ad expletam sui formam perficiant, christianumque testimo
nium, ut eos addecet, coram mundo edant. 3 2 Tale enim munus
Dominus iisdem committit, ut hominibus patefaciant illius
legis sanctitatem itemque suavitatem, qua mutuus eorum amor
cum adiutrice opera ab ipsis data amori Dei, humanae vitae
auctoris, arte coniungitur.
Nullo sane modo hic reticere volumus difficultates, inter
dum graves, in quas christianorum coniugum vita incurrit :
nam iis, ut unicuique nostrum, angusta porta, et arta via est,
quae ducit ad vitam.33 Attamen huiusce spe vitae tamquam
clarissima luce eorum iter collustretur, dum forti contendunt
animo, ut sobrie et iuste et pie vivant in hoc saeculo,341 plane
noscentes praeterire figuram huius mundi.35
Quapropter coniuges destinatos sibi labores libenter su
scipiant, cum fide tum ea spe roborati, quae non confundit:
quia caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum
Sanctum, qui datus est nobis;36 assidua deinde prece divinum
auxilium implorent atque praesertim e perenni Eucharistiae
fonte gratiam et caritatem hauriant. Si autem peccatis adhuc
retineantur, ne concidant animo, sed humiles et constantes ad
Dei misericordiam confugiant, quam abunde Paenitentiae sa
cramentum dilargitur. Huiusmodi profecto ratione ad coniu-
S1 Cfr. Matth. 11, 30. 32 Cfr. Conc. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, n. 48: A. A. 8. LVIII (1966)
pp. 1067-1069; Const. dogm. Lumen gentium, n. 35: A. A. 8. LVII (1965) pp. 40-41. 33 Matth. 7, 14; cfr. Hebr. 12, 11. 3 4 Cfr. Tit. 2, 12. 3 5 Cfr. 1 Cor. 7. 31. 3 t Rom. 5. 5.
500 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
galis vitae perfectionem pervenire poterunt, quam Apostolus
his verbis exponit : Viri diligite uxores vestras, sicut et Christus
dilexit Ecclesiam (...) Ita et viri debent diligere uxores suas
ut corpora sua. Qui suam uxorem diligit, seipsum diligit.
Nemo enim umquam carnem suam odio habuit: sed nutrit,
et fovet eam, sicut et Christus Ecclesiam (...) Sacramentum
hoc magnum est, ego autem dico in Christo et in Ecclesia.
Verumtamen et vos singuli, unusquisque uxorem suam sicut
seipsum diligat: uxor autem timeat virum suum.*7
26. Eorum autem fructuum, qui maturescunt si acri animi
intentione lex divina custoditur, praestantissimus sane col
ligitur, cum ipsi coniuges haud raro alios quoque experientiae
suae participes facere cupiunt. Inde fit, ut ipsa laicorum voca
tionis amplitudine novum quoddam ac perinsigne apostola
tus genus comprehendatur, quo pares paribus inserviunt : tum
enim ipsi coniuges apostolicum pro ceteris coniugibus munus
obeunt, quibus sese duces praebent. Quod profecto inter tot
christiani apostolatus formas opportunissimum hodie esse vi
detur. 3 8
27. Egregiam pariter reverentiam praestamus medicis artis
que salutaris ministris, qui, in suo quisque munere exse
quendo, ea quae ab ipsis praecipua christianae vocationis ratio
postulat, potius quam humanam quamlibet utilitatem, servare
student. Constantes igitur perseverent in proposito iis semper
consiliis favendi, quae et fidei et rectae rationi adhaerescant,
eoque contendant, ut iisdem in peculiari suo coetu assensionem
et observantiam concilient. Praetereaque id tamquam proprium
artis suae munus habeant, necessariam huiusce difficilioris pro
vinciae doctrinam sibi plane comparare, ut nempe sententiam
37 Eph. 5, 25, 28-29, 32-33. 38 Cfr. Conc. Vat. II, Const. dogm. Lumen gentium, nn. 35 et 41: A. A. S. LVII (1965)
pp. 40-45; Const. past. Gaudium et spes, nn. 48-49: A. A. S. LVIII (1966) pp. 1067-1070; Decr. Apostolicam actuositatem, n. 11: A. A. 8. LVIII (1966) pp. S47-S49.
Acta Pauli Pp. VI 501
exquirentibus coniugibus recta dare consilia iustamque osten
dere viam possint, quae iure ac merito ab ipsis postulentur.
28. Vos autem, dilecti Filii sacerdotes, qui pro sacro, quo
fungimini, munere sive singulorum hominum sive familiarum
consultores ac spirituales duces agitis, magna Nos pieni fiducia
compellamus. Vestrum namque praecipuumque officium est
— vos praesertim alloquimur, qui moralem theologiam tra
ditis — Ecclesiae de matrimonio doctrinam integre aperteque
proponere. Vos primi in ministerio vestro perfungendo exem
plum sinceri obsequii edite, quod interius exteriusque eccle
siastico Magisterio tribuendum est. Etenim nostis tali vos ob
sequio devinciri non potius illis de causis, quae allatae sunt,
quam ob Sancti Spiritus lumen, quo praecipue Ecclesiae Pasto
res in explananda veritate fruuntur.39 Neque vos fugit, summi
esse momenti, ad animorum pacem populique christiani uni
tatem servandam, ut in re morali ita in re dogmatica, omnes
Ecclesiae Magisterio parere eodemque uti sermone. Quam
obrem, sollicitiora verba magni Apostoli Pauli usurpantes,
toto vos pectore iterum appellamus: Obsecro... vos fratres
per nomen Domini nostri Iesu Christi : ut idipsum dicatis omnes, et non sint in vobis schismata : sitis autem perfecti in eodem sensu, et in eadem sententiae
29. Porro si nihil de salutari Christi doctrina demittere prae
cellens quoddam caritatis erga animos genus est, at idem sem
per cum tolerantia atque caritate coniungatur oportet, qua
rum ipse Redemptor, cum hominibus et colloquens et agens,
exempla prodidit. Is enim, cum venisset non ad iudicandum,
sed ad salvandum mundum, 4 1 acerbe quidem Severus in pec
cata, sed patiens ac misericors in peccatores fuit.
38 Cfr. Conc Vat. II, Const. dogm. Lumen gentium, n. 25: A. A. S. LVII (1965) pp. 29-31.
40 1 Cor. 1, 10. 4 1 Cfr. Io. 3, 17.
502 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Suis igitur difficultatibus afflictati, coniuges in sermone et
in corde sacerdotis expressam veluti imaginem vocis et amoris
nostri Redemptoris inveniant.
Fiduciae autem pieni loquamini, dilecti Filii, pro certo ha
bentes, Sanctum Dei Spiritum, dum adest Magisterio rectam
proferenti doctrinam, intus corda fidelium illustrare eosque
ad assentiendum invitare. Coniuges vero necessariam precandi
viam edocete, apteque instituite, ut saepius magna cum fide
ad Eucharistiae et Paenitentiae sacramenta accedant, neque
umquam pro sua infirmitate animos demittant.
30. Sed nunc, Encyclicas hasce Litteras concludentes, ad
vos, dilecti ac venerabiles in episcopali munere Fratres, quibus
cum curas de spirituali bono Populi Dei artius participamus,
mentem Nostram reverenter amanterque convertimus. Ete
nim vos omnes instanti hac petitione invitamus, ut vestris
praeeuntes sacerdotibus, sacri ministerii adiutoribus, vestris
que fidelibus, omni studio nullaque mora in matrimonii tute
lam in eiusque sanctitudinem asserendam incumbatis, quo
magis usque coniugalis vita humanam christianamque sui
perfectionem assequatur. Id vero muneris tamquam maxi
mum opus et onus, in praesenti vobis commissum, habetote.
Nam, ut plane nostis, idem munus certam pastoralis mini
sterii ordinationem postulat, quae ad omnes humanae indu
striae provincias, nempe ad res oeconomicas, bonas doctri
nas, socialesque rationes pertinet : quae omnia si magis simul
que progredientur, tum non solum tolerabilior, sed et facilior
itemque laetior vita parentum ac liberorum in intimo familia
rum sinu evadet, atque fraterna uberior caritate veraque pace
tutior fiet convictus in hominum societate, sancte servato con
silio, quod Deus de mundo mente concepit.
31. Vos, venerabiles Fratres, vos dilectissimi Filii, vosque
omnes bonae voluntatis homines, ad grande profecto opus et
educationis et progressionis atque caritatis Nos nunc advo-
Acta Pauli Pp. VI 503
camus, firmissima freti Ecclesiae doctrina, quam Petri Suc
cessor, una cum catholici episcopatus Fratribus, fideliter custo
dit atque interpretatur. Quod magnum revera opus, ut persua-
sissimum Nobis habemus, tum mundi tum Ecclesiae bono ce
dit, siquidem homo ad veram felicitatem, quam totis sui ani
mi viribus affectât, pervenire nequit, nisi leges observat, a
summo Deo in ipsius natura insculptas, quae sunt prudenter
amanterque colendae. Tanto igitur operi, nec non vobis omni
bus ac potissimum coniugibus, a Deo sanctissimo et misericor-
dissimo supernarum copiam gratiarum imploramus, quarum
pignus Apostolicam Nostram Benedictionem libenter vobis
impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxv mensis Iulii,
in festo S. Iacobi Apostoli, anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri
sexto.
PAULUS PP. VI
LITTERAE DECRETALES
Beato Benildo Confessori, Instituti Fratrum Scholarum Christianarum,
Sanctorum honores decernuntur. P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Consuevit Deus, rerum omnium arbiter ac moderator, qui « lucem
inhabitat inaccessibilem )) (1 Tim. 6, 16), superborum consilia penitus
evertere, ac eos qui suae voluntati répugnent, quasi vehementissimus
ventus, turbare atque exagitare; qui terrenis imperiis deletis, stat
unus, neque plus facit historiam eorum qui in iniquitate consistunt
quam stellatae noctis exilissimam vocem ; et tamen solet idem pater
benevolus iis praesto esse, qui timeant, et humiles, si Iob fidem adiun
gimus, ponere in sublime (cf. Iob. 5, 11). Hoc ipsum Maria, beatissima
Christi Mater, cecinit ac prophetavit, cum adorandi Spiritus instinctu
ait Deum, etsi ei mori sit superbos divites a se arcere, nihil tamen bea-
504 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tius habere, quam esurientes beneficiis cumulare (cf. Lc. 1, 52 sqq.). Quam ob rem, humilis propriae condicionis confessio est non modo veritatis adaequatio, quam confitemur Deum rerum omnium principium esse atque finem, nos autem opus manuum eius, verum etiam ineundae Numinis gratiae lex, sine qua nulla omnino umquam ullibi sanctitas floruit. Quem autem hodie caelestium agminibus inseruimus, S. Benildus, humilitate hac, de qua dicimus, valde nituit, et sui despicientia, et contemptione. Ex qua re sane colligi potest cur Deus illum in magna gratia apud se posuerit caeloque sustulerit parem et astris. Cuius profecto placet hic breviter vitae cursum perstringere, ut ex eius casibus praeclara sumant christifideles exempla virtutum. Natus est beatissimus vir postridie Idus Iunias a. millesimo octingentesimo quinto Thureti, qui pagus medio gremio continetur magnae Limagniae, ea videlicet planine, feracissima frugum, quae inter Georgobiam et Vichium, Galliae urbes, panditur; est autem puerulus eodem die, indito Petri nomine, Baptismi aquis ablutus, in curiali templo ; ideo factum est ut qui in hanc vitam ingrederetur atque in solis huius lucem, simul gratiae Numinis oreretur, ac superni luminis claritatem aspiceret. Eius pater, Ioannes Bomançon; mater, Anna Chaty ; qui plus fidei quam bonorum ac possessionum habebant ; erant enim aperti, simplices, ingenui ; « humiles, quidem, ut est apud aliquem rerum scriptorem, neque tamen flocei non faciendi ». Etenim liberi, quos frequentiores susceperunt, et victus labore et industria quaerendus, et adversi casus, quibus hominum vita subiecta est et exposita, ut erat animus plenus religione, non unam causam praebebant cur recte et cum virtute vitam degerent; quae profecto ita elucebat, ut Petrus, cum iam grandior natu factus esset, superiorum temporum memoriam repetens, piae matris exempla revocaret, maxime amoris erga sanctum Eucharistiae Sacramentum, ad quem assidue filium illa excitabat. Ad humanum animi cultum quod attinet, tardius quidem municipii sui ludos Petrus celebravit, utpote qui agros ceteris omnibus occupationibus anteponeret, quos sive solus, sive cum suis petere solebat, ut eam parentibus operam navaret, quam tempus posceret atque aetas adhuc infirma pateretur. Id enim facultatem dabat Deum, omnium pro-creatorem, in naturae spectaculis admirandi, iucundissime. Tum autem demum, cum decem vel undecim puer esset annorum, scholas adivit, atque facile intellegentia, prudentia rerum, profectu antecelluit, praesertim Catechismi atque sacrarum Litterarum studio, quarum amore et dulcedine captus rapiebatur. Quod autem mente et animo comprehendis-set, id cum aequalibus, quasi optatam praedam, familiarissime commu-nicabat, eoque modo ut iam pr oder et inscius quo natura ferret. Anno vero millesimo octingentesimo decimo septimo, cum scilicet duodecimum annum ageret, Christi corpus primum suscepit, ac fortasse est
Acta Pauli Pp. VI 505
etiam sacro Chrismate confirmatus. Magno etiam momento fuit ad certum vitae institutum capiendum quod puer, eo fere tempore, in Fratres a Scholis Christianis incurreret. Erant autem hi a Napoleone I Imperatore, post res novas inductas, ad eum finem in patriam restituii, ut mitigandis animis, erudiendis pueris, reconciliandae Rei publicae in Gallia operam darent. Qui domicilia sua in pago Rigoduno alibique constituerunt. Hic, in parva et operosa urbe, Petrus Sodales primum aspexit; de quorum vita, moribus, consuetudinibus cum penitus cognovisset, in tantam eorum admirationem studiumque versus est ut nihil magis. Accensam lucernam pietas casta et religio sancta aluit. Attamen cum iunior esset quam ut ilico in Fratrum illorum congregationem admitteretur, ne frustra tempus perderei, ingenti gaudio ludum eorum commeavit, qui Rigoduni patebat; nam ibi operam suam ad litterarum studia conferre, et precibus vacare, et iucunde ludere cum amicis poterat. Ea rerum condicio biennio stetit; non enim ante in Fratrum sodalitatem statura parvulo illi recipi licuit, quam anno millesimo octingentesimo vicesimo, mense februario. Quo quidem tempore, compos tandem voti ac desiderii factus, Georgobiam urbem petiit, ibique, religiosa domo Fratrum a Scholis Christianis receptus, altioris operis, seu vitae, initium fecit. De iis sane quae tunc temporis egit paucae supersunt notitiae, si quidem tempus, edax rerum, omnia vora-vit, atque ita dispersit, ut solet ventus dissipare autumnali tempore folia. Hoc tamen unum, quod, serius, ab eo proditum est, se videlicet mature intellexisse oportere se totum dedere Deo, atque moderatorum suorum voluntati usquequaque parere, satis superque demonstrat summam iuvenis pietatem erga Deum eiusque egregiam virtutem. Est enim se totum dedere Deo non solum omnia humana, quantumvis sancta, deponere, praeter Deum : parentes, domum, arva, cetera, sed, praesertim, terrenis affectibus atque sensibus abdicatis, veterem hominem, qui terram sapit, exuere, et induere Deum, umbrarum instar, subeunte sole. Quod autem hoc beatissimi viri propositum non esset iuvenilis ardoris flamma, sed rectae voluntatis conscientia, cui religio esset quidquam praeter fas et aequum agere, reliquae vitae eventus planum facient. Verum enimvero, cum mense iunio, anno millesimo octingentesimo vicesimo, religiosam vestem, imposito sibi, ab illustri Christi Martyre, nomine Benildo, induisset, tanto studio et cogitatione virtutem complexus est, ut, si traditae rei fidem tribuimus, magister novi-ciorum, qui eius pietati moderabatur, non potuerit, quin mirans excla-maret : (( Parvulus hic Frater totius Ordinis Nostri decus erit ac lumen ». Quoniamque consuevit Deus electos suos votorum compotes facere, ob hanc rem, eum a carioribus vitae pignoribus abstrahere coepit, hoc est a matre sua, rerum omnium dulcissima, quae pia morte anno millesimo
506 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
octingentesimo uno et vicesimo, ex vitae huius tenebris ad sempiternam lucem excessit. Eam vero opportunitatem secutus, domum suam, ad, breve quidem tempus, petiit, afflictum patrem reliquosque necessarios consolaturus. Neque tamen hic parentis consilio indulsit, petentis ut, iam necessitati serviens, secum maneret; quin summi Numinis obsecutus voluntatibus, qui per Filium suum monuerat : « Sine ut mortui sepelían t mortuos suos, tu autem vade et adnuntia regnum Dei )) (Lc. 9, 60), relicta familia quae esset secundum carnem, ad superiorem consuetudinem, etsi dolore affectus, revertit. Eodem autem anno, mense decembri, pro rerum necessitate fuit Aurilacum transmissus, ad urbem nempe memoriis omne genus insignem. In qua sane urbe iam pridem, ante nempe rerum publicarum mutationem, Sodales a Scholis Christianis instituti sui collegium condiderant ; tumultu vero popularium composito, postliminio redierunt qui exacti fuissent, magno cum scholarum fructu atque profectu. Huc ergo cum pervenisset beatissimus vir, suarum id partium esse putavit ut pueros primae classis doceret, Fratribus ducibus usu et exercitatione paratioribus. Visus est autem statim Frater Benildus ad ea munera natus esse; tantaque affluebat voluptate, ut nihil suavius haberet, quam ut discipulos ad cognitionem Dei duceret, ea nimirum inita instituendi via, qua salutaris severitas cum summa humanitate iungeretur. Quod quantum ei benevolentiae conciliaverit, et opinionis, et amoris sive apud discipulos sive apud suos moderatores, nemo iam non intellegere potest. Fuit autem ibi loci per quinquennium; quo tempore alia secunda, alia adversa evenerunt. In illis, sane, sunt vota religiosa annumeranda, quae in urbe Georgobia, inter sacras exercitationes, nuncupavit, anno millesimo octingentesimo vicesimo tertio quibusque, summo gaudio, Deo se obstrinxit; in horum vero numero est mors habenda fratris sui maioris natu Annet aliorumque cognatorum, qui eodem anno, erepti rebus humanis, in caelum abierunt. Ut autem fieri Religiosis viris contingit, beatissimi viri sedes incerta et instabilis. Qui enim anno millesimo octingentesimo vicesimo quinto ad domum aggregatus est, quae erat Molinae, biennio post, est ad urbem Lemovicum missus ; inde rursus Molinam petiit, et proximo anno Lemovicum, usque ad annum millesimum octingentesimum tricesimum sextum, eodem semper studio, disciplina, amore erga pueros et aequales. Fuit etiam cum, ob magistrorum ac ministrorum inopiam, non solum inferioris ordinis scholas creditas haberet, verum etiam squalidae culinae munera obiret. Cum, praeterea, post res in Gallia novatas anno millesimo octingentesimo tricesimo, censuissent viri primarii Lemovicenses ut qui in publicis ludis docerent, iis, etsi scientia iusta pollerent, per unas publicas litteras docendi licentiam permitteretur, idcirco Fratri Benildo publicum peri-
Acta Pauli Pp. VI 607
culum faciendum fuit, cui nempe is contigit exitus, quem optabat. Neque interea pietas elanguebat; quin immo, anno millesimo octingentesimo tricesimo sexto, in eadem urbe Georgobia religiosis votis in perpetuum nuncupatis, quasi navi immissis habenis, exsultavit ut gigas ad currendam viam virtutis ac sanctitatis. Vota autem id secum ferebant, ut tum in Sodalitate ad mortem usque viveret, tum vitae cursum ad omnem virtutem dirigeret, tum denique ut gratiis, hoc est sine ullo munere, opem ac operam praestaret omnibus, ad normam regularum. Quantopere vero hanc suae religionis professionem faceret, id ostendit, solitum fuisse eum quotannis anniversarium diem honorare, quasi vitae suae sanctissimus ac celeberrimus esset. Ast Deus, qui sapientissimus est, voluit ut cum tranquillam pacis beatitudine taetra doloris absinthia confunderentur : adfuit enim tertio crudelis et inexorabilis fors, anno millesimo octingentesimo tricesimo septimo, Anna, cara sorore, incurva falce recisa. Tristem quidem occasionem nactus, iterum Frater Benildus patriam domum revisit ad animum patris allevandum, acerba perculsum aegritudine. Qui denuo filium hortatus est ut sibi, a pristino consilio discedens, adesset; et iterum filius dolens abnegavit se id facere posse, sollemni sponsione Numini atque Sodalitati addictum. Quapropter mature se religiosae Sedi et discipulis reddidit. Quae autem ea tempestate et fecerit et dixerit, quave caritate in omnes uni sunt Deo nota. Neque tamen id est praetereundum silentio, beatissimum virum tam inopem fuisse, cum domum suam peteret, ut dimidium tantum denarium Gallicae monetae haberet, cum vero redeundum esset, oblatos nummos pro reditu comiter repudiasse, ne a consuetudine sancti patris Ioannis Baptistae de La Salle discederet, qui semper pedestria itinera fecisset. Iamvero tot eventus, tam magnus rerum usus, tot adversi casus, tot labores virtutis maturitatem attulerunt ; adeo ut Sodalitatis suae moderatores, anno millesimo octingentesimo tricesimo nono, mense septembri, negotio praeficerent regendi ac moderandi puerorum ludi, qui Billomi patebat, haud ita longe a natali solo. Nec ibi conceptae de se opinioni non egregie respondit. Nam fuit eo tempore scholae cursus prosperri-mus; et, si ad Fratris Benildi vitam respicias, pietate prudentia, consilio insignis. Quapropter suae Congregationis Antistites aptum eum ac dignum iudicarunt, cui munus officiumque daretur novi ludi scholaris aperiendi atque dirigendi in urbe Salguis, quae altera sibi patria fuit et laetus ac fertilis sanctitatis hortus. Aberant quidem Salguae a sua regione et urbe multum et a vicinis locis, in quibus Frater Benildus semper vixerat. Abiens autem erat animo admodum trepido, utpote quem non laterent difficultates et angustiae tantae negotii. Augebat tristitiam itineris tum eius, tum comitum Fratrum duorum, rerum locorumque facies ; namque edita urbs situ erat et ad aspectum severa, et, adpetente
508 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
iam autumno, aspera et rigida. Atqui animos a curis mirifice Deus refi-ciebat, cuius causam susceperant. Civitas autem illa, ut rem breviter perstringamus, prodebat et ipsa rerum novatarum vestigia et semina. Etenim, tametsi ab eversionibus templorum et a civium caedibus temperatura erat, non tamen est ab iniuriis religionis parcitum; quin immo, cum Religiosis ac Sacerdotibus ita inique actum est, ut in exsilium ad unum omnes eicerentur. At inde, malum ! puerorum nulla cura, nulla doctrina, institutio nulla. Resque cotidie in peius verterat, nisi divino consilio pacta conventa inter Sanctam Sedem et Gallorum Imperatorem, anno millesimo octingentesimo primo inita tantae rerum ruinae medendi initium fecissent : cultus igitur divinus summo Dei numini iterum tribui coeptus est publice, et populi eruditioni cautum. Ad urbem Salguas quod attinet, municipii Consilio cum populi bono congruere visum est, si totum negotium instituendae iuventutis Fratribus a Scholis Christianis mandaretur ; quod cum omnibus placuit, tum publica atque privata pecunia ut fieret curatum est. Huc res adducta erat, cum Frater Benildus eiusque Sodales eo loci pervenerunt; atque ilico est animus illorum haud paucum a sollicitudine allevatus, postquam scilicet populus cunctus, curio, praefectus ac principes civitatis et cum honore exceperunt, et benigne allocuti sunt. Quamquam, haec est rerum fortuna, non defuit qui, Dei servum statura una metitus, haec diceret : Profecto quod Fratres maxime mediocre haberent, hoc ad nos miserunt! At perperam iudicabant, qui censerent altum ac paene divinum Fratris Benildi animum non posse nisi in corpore magno consistere. Sed haec hactenus. Partes beatissimo viro datae multum sane negotii ac difficultatis praebebant. Cum enim ludi ipsi, tum Religiosorum aedes perangustae et squalidae, nulla supellectile ; discipulorum praeterea multitudo ingens pro magistrorum numero, et multi adultae aetatis ; adde inopiam omnium rerum atque cotidianis sumptibus impares copias. Tot postremo puerorum voluntatem sibi conciliare tantaeque turmae animos ad benevolentiam allicere colligereque auctoritatem, haec non ea res, quae facili negotio effici posset, maxime cum Fratri Benildo pulchra species et corporis proceritas, quae nonnihil apud simpliciores valere solet, deesset. Et tamen res prospere cessit, sive ob Dei benignissimi gratiam, sive ob egregias viri dotes atque virtutes, quibus considerandis paululum immorari placet, quamvis pro dignitate nemo laudare satis possit. Atque primum, patientia fuit in eo mira et singularis ; cui omnino defuit numquam, ne quidem si res cum contumacibus adolescentibus esset, quibus est ingenium indomitum ac iugi impatiens. Ut erant rudiores, amabant hi rixas concitare et certamina conserere, ad usque vulnera. Cum quibus hae beatissimi viri artes, haec prudentia erat : coortas magno cum fragore tempestates sedare, ac praesertim diligentissime praecavere oritu-
Acta Pauli Pp. VI 509
ras. Porro nonnumquam est ipse, ab audacioribus, conviens laeessitus, quin immo et per vim impetitus, ut tum cum ligneae soles in eum iactae sunt. Haec scilicet atque talia forti animo tolerata in omnium animos suaviter influxerunt, ac vel ipsum Salguaensem Curionem mollierunt, qui durus et asper initio, in eximiam eius virtutis opinionem venit atque etiam summe dilexit. Ipsa civilis auctoritas, mense maio, anno millesimo octingentesimo quadragesimo altero, docendi atque instituendi ratione probata, cupiens pro eo ac mereretur gratiam referre, in munere rectoris ludi publice constituit, quin demum, nonnullis post annis, argenteo nomismate decoravit. Si autem ad ipsius scholae, seu institutionis, naturam et indolem respicias, omnino ea christiana erat. Quod sic intellegas, beatissimum illum virum, quamvis profanis disciplinis tradendis primas deferret, ut in publica schola, attamen, ex instituto suo, ita agere, facere, loqui solitum fuisse, ut omnia Christum eiusque religionem saperent, eoque semper contendisse, ut puerorum animos, quibus nihil solet esse festivius, ad Christi exempla conformaret. Ratio ergo et institutio, quam Frater Benildus prosequebatur, e christiana religione orta, ad huius principia dirigebatur. Deus immortalis initium fuit et finis a Fratre Benildo traditae educationis, contra ac novatores rerum publicarum fecerant, qui homines a Deo abducere conati sunt. Nihil mirum ergo si, haec spectans, sanctissimus Dei vir in pueris instituendis, et precibus, et catechismo, et sacris Litteris plurimum tribueret. Quae Dei quasi sitis non solum acta ab eo colorabat ad unumque redigebat, verum etiam singula eius dicta, sicut incendium per sata, pervadebat, cuius animum ardor ingens atque cupiditas incenderei amplificandae gloriae Dei. Haec sane etiam causa est cur scholae, quas explicabat, copiosae quidem et candidae, ad captumque audientium sapienter accommodatae, alte in animos penetrarent semina fecunda virtutum. Quoniamque vir sanctus docendo natus erat, fieri non poterat quin semper, ubique, puerorum ingenia expoliret rebus optimis, praesertim rerum natura peragrata, cuius incredibili amore complebatur ipse, complebat discipulos. Cum praeterea bene novisset rem publicam duabus rebus contineri, ut quidam ait egregius auctor, praemio et poena, praemiis quidem invitabat ad virtutem, arcebat poenis a vitiis. Hae nimirum graviores videntur interdum, quam ut haec nostra ferret aetas ; verum enimvero recte res iudican-tibus perspectum erit id esse sive temporibus tribuendum, quibus et parent omnes et serviunt, sive potius caritati dandum atque officiorum suorum conscientiae, quorum diligentissimus fuit. Nam poenas nullas repetiisset, nisi amavisset, neque alio consilio, quam ut qui deliquisset ad bonam frugem se reciperet. Ceterum et in hac re est vestigia sancta secutus beatissimi patris Ioannis Baptistae de La Sallé, monentis : Si vultis salvas res esse, omnis animadversio et castigatio contumelia careat;
510 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
et eo animo fiat, ut Deo probetur. Haec profecto severitas, utpote pro-
pensissima voluntate manans, tam aequa a discipulis ipsis habebatur,
ut magistrum ac patrem suum tamquam oculos, aut si quid oculis est
carius, diligerent, quem circumsaepire praesentem, et salutare, et
alioqui, et compellare fuit iis iucundissimum, maxime laetis, si ad se
rediret, postquam ne alio transferretur valde timuissent. Ille autem,
quamquam omnes, quibus praeesset, eodem amore prosequebatur, pro-
niore tamen in pauperes, debiles, mediocris ingenii pueros erat volun
tate in eosque inclinabat. Ostendebat etiam erga omnes omnino reveren
tiam, quovis ablato inter gratiosos cives et pauperes discipulos discri
mine ; adeo ut omnes honoris causa « dominos » appellaret, ad eam beati
Pauli sententiam, esse pueros templum Dei sanctum, quod Deus inha
bitat (cf. 1 Cor. 6, 19). Pars nempe disciplinarum praecipua ac quasi
totius institutionis principium, fons et origo, ut intellegi potest, cate
chismi traditione continebatur. In ea autem arte Frater Benildus
longe multumque praestitit, utpote qui cum summa rerum prudentia
magnum auctorum usum coniungeret, maxime Claromontanae dioe
cesis Catechismi atque Collotiani operis, quae memoria fere tenebat.
In huius enim paginis exemplorum messem, ditissimam atque uberri
mam, inveniebat, quibus et ipse primus suaviter fruebatur, et christia
nae doctrinae veritatem, magna cum discipulorum delectatione, illu-
strabat. Tunc autem tam acres faces subdebat, ut qui esset in dicendo
amplus et copiosus, poetico quodam afflatu funderet, adeo ut obstupe-
factis pueris hora citius abiret. Maxima etiam cura Fratri Benildo
erat ut pueros ad Sacramenta suscipienda pararet, hoc est ad sacram
Synaxim et Poenitentiam ; tunc autem ita assistebat, ut non solum
optima disciplina institueret, verum etiam summa prece Deum instan
tissime precaretur ut acceptum a pueris Sacramentum laetos fructus
ferret. Cumque praeterea persuasum haberet neque Ecclesiae sanctae,
neque Sodalitatis suae pulchre esse posse, nisi Sacerdotibus, quasi vete-
ranis militibus, novi tirones sufficerentur, idcirco advigilabat pro nego
tii gravitate, si in aliquo discipulorum probae indolis ac divinae voca
tionis signa deprehenderet ; atque in hac provincia tam prospere res eve-
nerunt, ut quindecim omnino iuvenes, eo auctore sacerdotio augerentur,
plus centum, religiosi Sodales fierent. Itaque, cum manifesto supernae
voluntatis vestigia inesse cognovisset, colere eos ille diligentissime,
dum florescerent, et adesse egenis, et opitulari indigentibus, et fulcire
consiliis labantes, ne corruerent, et morem iis gerere, ubi sacram vestem
induissent. Quod si nunc ab hisce rebus ad eius pietatem erga Deum et
Acta Pauli Pp. VI 511
caelestes animum advertas, prorsus summa et egregia. Quam etsi omnia
proderent, quaecumque agebat, potissimum tamen preces palam facie
bant, quas, quasi ignes, Deo adhibebat. Praecipuo, ut aequum, studio
et amore in SS. Eucharistiae Sacramentum ferebatur ; ideoque in deliciis
habebat, tametsi id a communi more et consuetudine abhorrebat, cotidie
Christi corpus suscipere; idque tanta fide et religione, ut qui eum ad
altare respexisset, pietatem suam in animo gliscere animadverteret et
incalescere. Dicebant passim non esse eum hominem, sed angelum. Fuit
etiam qui adfirmaret : Fratrem Benildum, cum supplicaturus esset Deo,
eum fuisse, ut Deum intueri omnibus videretur : quin memoria prodi-
tum est, Religiosum quendam solitum fuisse his vocibus Deum alioqui :
Deus mi, ita Te adoro, ut Frater Benildus Te adorat. Cum Eucha
ristiae religione, antiquus Crucis Christi cultus in eo coniungebatur,
ad lacrimas usque. Mariam, praeterea, Christi Matrem, sanctissime
colebat; cuiusque numine praeclaram vitae condicionem inierat, eam
plurimum adamavit, sidus illustre, quod caeleste iter ostenderet. Non
ergo mirum, si Decretum de eiusdem Virginis conceptu omni labe
experte, anno millesimo octingentesimo quinquagesimo quarto factum,
eum ingenti gaudio compleverit ; si ipse exemplum apostolicarum Litte
rarum ea de re et legerit et fuerit attente meditatus ; ac si Rosarii preces
piissimas cotidie ab imo pectore funderet et ab aliis fundi curaret. In
suis postremo religionibus haud ultimum locum S. Ioseph obtinebat,
quem ferunt aliquando tantae fidei prodigiis et miraculis respondisse.
Neque vero putandus est beatissimus vir, oculis in caelum spe et cupi
ditate defixis, huius terrae sanctos, id est pauperes, egenos, atque prae
sertim sodales neglexisse. Hos quidem tanta cura complectebatur, ut
nonnumquam in sollicitudinem ea verteretur : de cibo, nempe, de vale
tudine, de animo relaxando, de ceterisque omnibus, quibus solet reli
giosa vita, quasi adminiculis, fulciri. Natura enim ita erat factus, ut
sive ii aegrotarent, sive valerent, ille animo amico praesto esset, omnia
que amoris officia exhiberet. Cum vero quis Fratrum Sodalium morere
tur, totus abibat in lacrimas, ac si res ageretur propinquorum sibi san
guine. Ceterum nullus pauper non est ab eo libéralissime tractatus, nullus
aegrotus non est ab eo visitatus; quin etiam, aliquando, eius aspectu,
consilio, precibus, opibus, multi recreati et refecti sunt. Postremo a
beato Benildo, ut in vita Sanctorum saepenumero fieri solet, adversae
res non abfuerunt : falsi rumores, censoriae de sua virtute opiniones,
acrior a de gestis iudicia, similia; ad hoc dolores et cruciatus, quibus
incredibilem in modum nonnumquam torquebatur. Atqui in eo tantum
512 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
roboris erat, ut acerbitatem tam gravem aequo semper animo ferret,
idque ea animi moderatione, ut qui praeclarissima patientiae exempla
daret, a circumstantibus posceret ut sibi de maiorum intolerantia igno-
sceretur. Ita, Iesu Christi dicto parens, Crucem suam cotidie tulit,
ad montis Calvariae usque verticem, ubi adorandus hominum Magister
praestolabatur. Iam nunc, veluti intermissa repetentes, pauca de beati
Benildi vita addemus. Qui, quodam die, mense aprili, anno millesimo
octingentesimo sexagesimo secundo, dum una cum discipulis per cam
pestre iter cantus exerceret, de improviso vocem nullam emittere potuit,
neque ereptam ab omni parte recupera vit. Subiit morbus quidam per-
niciosissimus quem medici cancrum diffusum iudicarunt, cotidie ingra
vescens. Ille, partim lecto se commendare, partim incredibili sane mole
stia, stare. Die autem decimo quinto iunii, eodem anno, vota iterum
summa religione nuncupavit. Cumque iuvenes, anno scholari expleto,
domum suam quisque peterent, voluit extremum alioqui in aula : Dilecti
filii, inquit, nimirum compertum habeo vos pro me Deum precibus
fatigare; de qua re magnas refero gratias toto pectore. Sentio tamen
me ad aeterna vocari, et idcirco ad nullam me posse sanitatem revertere.
Quodsi — spes ea in me residet •-— benignitate sua me Pater caelestis
caelo receperit, omnium vestrum memor ero. Tanti praescius discri
minis, cognatos etiam, datis litteris humanitate plenis, ultimum sal
vere iussit; item et quos in paroeciali templo viginti annos sancte
coluerat, quasi missione accepta ; ac tandem die undecimo mensis augu
sti, postquam Sodalibus, lectulum suum ad unum circumstantibus gra
tias egisset pro eorum studio meritas, eos hortatus est in sententia
susceptae religionis perseverarent. Quam pulchrum, inquit, in hoc
sancto vitae instituto mori! Cum autem medicus, ab eo rogatus, mo
nuisset iam suprema instare fata, quasi de beneficio gratias reddidit.
Ad primam auroram, poenitentiae Sacramento animo suo nitori resti-
tuto, caelesti Pane sese pavit et communiit, incredibili fide et pietate.
Cumque tandem praesentibus uberius flentibus bene precatus esset, ma
luit secum solus esse, Deum nullis arbitris adoraturus. Tunc huiusmodi
sunt ab eo dulcissimae editae voces : « In domum Domini ibimus ». (Ps.
121, 1) ; ((O Iesu, in tuo Corde moriar !» ; «O Maria, nulla concepta
labe, fac sancte obeam » ! Post haec, anno millesimo octingentesimo sexa
gesimo secundo, oculis atque mente ad aeterna adiectis, serena fronte
de vitae statione discessit. Talis beatissimi viri exitus. Qui, licet enim
verum dicere, non sane prodigiis inclaruit, non caelestium visis, non
sanationibus, non gravitate dicendi, non facinoribus pulcherrimis atque
Acta Pauli Pp. VI 513
praeclaris. E contrario, eius vitae institutum eiusmodi ut, qui amaret
« nesciri et pro nihilo reputari », potius semper habuerit humilem cum
humilibus amicissime vitam degere, quibus inservire dulce, nullo rumore,
nulla fama, nisi ea quae solet e virtute manare. Eius vita fuit prorsus
aquae guttae simillima, semper eodem more cadentis ; eademque, una gra
tia clara, lucernae instar ardentis ita eluxit, ut simul naturae vitia,
si qua essent, deleret, simul lumen pietatis praeberet iis qui in domo
essent, seu quibus sors dedit ut una viverent. Amor et studium sancti
tatis diligentissimum regularum faciebant : videbat enim harum obse
quium omnibus commoda magna parere. In qua re tam assiduus fuit,
ut olim sibi ignosci peteret, quod imprudens paulo tardius quam con
sueverat, pueros surgere lectulo mane iussisset; atque postrema vota
nuncupans, totus lacrimis difflueret, quod non satis Sodalitatis suae
leges observasset. Eius etiam fides, spes, caritas ceteraeque virtutes,
quas morales dicimus, in obscura hac operis cotidiani absolutione per-
fectioneque refulsit, ad quam admirabili constantia semper adnisus
est, numquam genio suo indulgens, aut parcens operare. Magnum sane
negotium ! Non enim humanum, sed divinum opus, semper, in omni
vita, omnibus horis, nihil nisi ex Dei voluntate facere, et nulla in re
ab aequi et recti legibus discedere, et a vitio se et alios coercere, et
Dei formam et speciem in se imitando veluti efficere, sive in bona,
sive in adversa fortuna, tum praesertim, cum ingentes curae sollicitu
dines afferant, aut artus dolore ardeant et carnes excrucientur intole-
rabiliter. Quod Prater Benildus Dei gratia et beneficio consecutus est;
atque propterea factum est, ut qui in fide castissima vixisset, in spe
certa aeternarum rerum, in caritate incredibili erga Deum et homines,
credendo etiam, et sperando, et vehementer amando moreretur. De quo
scilicet, ubi primum exspiravisset, omnes ita mirabiliter et senserunt
et locuti sunt, ut sanctum iudicarent et dicerent ; eousque ut populus
sine ulla intermissione longoque agmine veneraturus accurreret, neque
abire pateretur, nisi cum tetigisset corpus illud sanctum, aut aliquid
pietatis causa accepisset, quod ad ipsum pertinuisset. Cui populi
studio per pallium beatissimi viri satis factum, concisum in frustula.
Quam magna autem esset omnium de eo existimatio, tum funus eius
ostendit frequentissimum, tum sepulcrum maxime celebratum. Memoria
etiam proditum est quandam mulierem, articulorum morbo gravissime
laborantem atque ideo praepeditam valetudine, improviso in ipsa pompa
funeris perfecte sanatam esse, quam et exsequias esse consecutam. In
hac autem causa Sodales a Scholis Christianis primum mirari, deinde
33 - A. A. S.
514 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
colere et venerari, ac tandem, post ternas corporis beatissimi viri reco
gnitiones, rem omnem Eomanae Sedi deferre, rati posse de eius sancti
tate publice questionem poni et agitari. Postquam ergo annis millesimo
octingentesimo nonagésimo nono atque millesimo nongentesimo inquisi
tiones auctoritate ordinaria ad iuris normas in Aniciensi dioecesi actae
sunt, et die altero et vicesimo mensis aprilis, anno millesimo nongen
tesimo tertio a Summo Pontifice Leone XIII agendae causae Commissio,
quam dicunt, subscripta est, ad inquisitiones apostolicas ventum est;
quae anno millesimo nongentesimo decimo expletae sunt. Tum de venera
bilis Servi Dei theologalibus atque cardinalibus virtutibus agi coeptum
est, quas heroicum attigisse gradum Pius XI, Decessor Noster, die sexto
mensis ianuarii, anno millesimo nongentesimo duo de tricesimo, omnibus
rite perpensis, sollemni sanxit decreto. Post haec quaestio de miraculis,
quae Fratre Benildo deprecante celeberrima esse dicebantur, in ante-
praeparatorio et praeparatorio, quae dicuntur, comitiis agitata est, ac
demum in generali, coram Pio XII, f. r. die duodetricesimo mensis ianua
rii, anno millesimo nongentesimo quadragesimo septimo. Quibus per
actis, idem summus Pontifex, die sexto decimo mensis februarii, anno
eodem, sollemniter declaravit : constare de duobus miraculis a Deo
patratis, intercedente venerabili Fratre Benildo. Unum porro dubium
erat discutiendum : an, probatis virtutibus et duobus miraculis, vene
rabili Servo Dei Benildo Caelitum honores tuto decerni possent. De
quo dubio postquam actum est a Patribus Cardinalibus, Praelatis Offi
cialibus, et Consultoribus, ad hoc expresse rogatis, die vicesimo quinto
mensis martii, anno millesimo nongentesimo quadragesimo septimo, una
nima sententia responderunt ad sollemnem beatificationem tuto procedi
posse. Quae sollemnia die quarto mensis aprilis anno millesimo nongen
tesimo quadragesimo octavo, in Vaticana Basilica habita sunt. Cum
vero post decretos eidem beato supernorum Caelitum honores eiusdem
cultus magis magisque ubique augeretur, eoque deprecante nova dice-
rentur effecta a Deo miracula, supplices Apostolicae huic Sedi preces
admotae sunt, ut causa resumeretur de beato Fratre Benildo sanctitatis
Ínfula decorando. Quibus precibus Decessor Noster Ioannes XXIII, die
quinto et vicesimo mensis novembris, anno millesimo nongentesimo
quinquagesimo nono, annuit; atque ideo iuridicae inquisitiones fieri
coeperunt de duabus sanationibus, quae in eius canonizationem pro
positae sunt, a Deo nempe, ob eius intercessionem patratis. Inquisi
tiones autem in Curiis Tarraconensi atque Nemausensi recte factae sunt
annis millesimo nongentesimo sexagesimo primo et sequenti. Nimirum
Acta Pauli Pp. VI 515
in priore sanatione agebatur de Augustino Subirana Piqué, Instituti
Fratrum Scholarum Christianarum Sodale, quod est Tarracone, in
Hispania. Cui, iam inde a puero e stomacho laboranti, cum tricesimum
annum ageret atque sextum, tam parum recte res successerunt, ut ad
manum veniendum fuerit, et ad dimidium stomachi amputandum. Cum
que adhaerentiae, ut medici dicere solent, ad intestinum excrevissent,
oportuit quidem iterum iterumque eum se pati secari; atque tam pes
sime res vertit, ut iam omnis spes vivendi praecideretur. Tum preces
beato Benildo dari coeptae sunt, cuius etiam os ad aegram corporis
partem appositum est. Ingravescente autem usque morbo, medicus cum
a quovis nutrimento dando omnino abstinuit, quia iam inutile, tum
iussit eum in Fratrum Collegium iterum transferri, ne longe a religiosa
domo moreretur. Interim Sodales beato Benildo precibus instare, ac
paene eum fatigare. Atque, mirum ! die vicesima quinta martii, hora
una et vicesima, ut nos computamus, meliusculum esse coepit; hora
autem secunda et semissi proximi diei, inclinata iam in melius aegri
valetudo est. Brevi: die sequenti, magna cibi cupiditate manducavit et
bibit, atque prima die aprilis, eodem anno, medici, postquam diligen
tissime invisissent, pronuntiaverunt eum esse omnino sanatum. Quin
immo, post paschalia otia, nullo incommodo intermissa negotia repetiit.
Alterum miraculum contigit Luciae Prat, viduae, cuius mariti nomen
Arbousset. Haec coqua erat apud ludum a S. Ioanne Baptista de La
Salle, Nemausi, cum anno millesimo nongentesimo quinquagesimo sexto,
omnis corporis vis languescere coepit; accedebat sui nutriendi difficul
tas, ita ut brevi macie conficeretur. In valetudinarium ergo missa, quod
a Sororibus Franciscalibus administrabatur, tam vehementer aegrota-
bat, ut domo decedens diceret cum lacrimis se aequissimo animo mori ;
iam enim se morientium preces pectore ab imo f udisse, seseque hostiam
piacularem Deo immolavisse. Igitur die quarta decembris, eodem anno,
medici abdomen aperuerunt : at, eheu ! cancer, quo laborabat, iam in
vicinas corporis regiones invaserai, idque tanto vitae periculo, ut haec
in summum discrimen veniret. Cumque chirurgi ultra progredi non
possent, ob rei gravitatem est aegrota in cubile suum restituta; quin
immo, cum nihil proficeretur, et res in peius rueret, ne illa in vale
tudinario diem obiret supremum, iterum est in Collegium, unde vene
rat, missa, nulla praescripta medicina, seu curatione, utpote inutili.
Quattuor ibi menses transegit, mortem inter et vitam; cum improviso
mulier, sine ulla medicina at precibus beato Benildo impensissimis adhi
bitis, melius se habere, et manducare et bibere sine difficultate, et
516 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
paulatim pondere augescere, et tandem valere ita bene, ut diebus octava
atque nona mensis iunii, anno millesimo nongentesimo quinquagesimo
septimo, postquam medici diligentissime recognovissent ac nullum tam
taetri morbi vestigium invenissent, omnino sanata diceretur. Utrumque
signum a Sacra Rituum Congregatione diligenti examine expensum est,
pluribus habitis conventibus. In generali demum conventu, die decimo
septimo mensis iulii, hoc anno, coram Nobis habito, causae relator
dubium cognoscendum proposuit : An et de quibus miraculis, post in
dultam eidem Beato ab Apostolica Sede venerationem, constet in casu
et ad effectum de quo agitur. De quo qui aderant, cum Patres Cardina
les, tum Sacrorum Rituum Congregationis Praelati Officiales et Consul
tores propositas sanationes miraculo tribuendas esse affirmarunt. Quibus
suffragiis libentissime exceptis, die eodem, scilicet decimo septimo mensis
iulii, sollemniter ediximus : constare de duobus miraculis intercessioni
beati Benildi tributis. Post haec vero, quamvis S. R. E. Cardinales,
Praelati officiales Patresque Consultores scripto significavissent tuto
procedi posse ad Beati Benildi canonizationem, interponendum de more
aliquod temporis spatium duximus ad expetendam locupletioris gratiae
lucem. Die igitur quinto et vicesimo mensis septembris, hoc anno, hanc
sententiam tulimus : Tuto procedi posse ad sollemnem Beati Benildi
Confessoris, Instituti Fratrum Scholarum Christianarum, canonizatio
nem. Considerantes autem de re gravissima agi, sacrum Consistorium
in diem undevicesimum mensis Octobris indiximus, ut in eo Patrum
Cardinalium, Patriarcharum, Archiepiscoporum, Episcoporum et Abba
tum eo die in Urbe futurorum sententiam exquireremus ; in quo coetu
dilectus Filius Noster Arcadius Maria S. R. E. Cardinalis Larraona,
Supremi Consilii sacris Ritibus cognoscendis Praefectus, enixe postula
vit ut beati Benildi memoria summis consecraretur honoribus atque ad
optatissimum canonizationis ritum deveniretur. Quibus peractis, adstan
tes Cardinales et sacrorum Antistites rogati sunt ut quid de proposita
causa sentirent singuli significarent. Omnium denique receptis Purpu
ratorum sacrorumque Praesulum suffragiis, qui in Consistorio affuerant,
quo die diximus, in Vaticanis aedibus habito, plane compertum est
beatum Benildum dignum ab iis concordi sententia aestimari, qui ful
gidissimo decoraretur Sanctorum diademate. Ad quod diem statuimus
undetricesimum mensis eiusdem Octobris proximi. Interea astantes
Patres, sacros Praesules universosque Christifideles rogavimus ut No
stris praecibus suas ipsi coniungere vellent, ut fausta salutaria quae
praestolati iam essent catholicae rei obvenirent. Quo maximae sollem-
Acta Pauli Pp. VI 517
nitatis die, cuncti saecularis et regularis cleri ordines, praesertim sci
licet ex Instituto Scholarum Christianarum, plurimi Eomanae Curiae
Praelati et Officiales, caetus Episcoporum frequentissimus Synodum
celebrantium, non pauci Abbates, plures sacrorum Antistites atque
amplissimum Patrum Cardinalium collegium in Sancti Petri Basilicam
convenerunt. Cum autem parum firma valetudo Nos impediret ne ipsi
sacris sollemnibus iis interessemus beatumque illum in Sanctorum
numerum redigeremus, mandatum dedimus dilecto Filio Nostro Arca-
dio Mariae S. R. E. Cardinali Larraona, S. Rituum Congregationis
Praefecto, per decretum a Nobis factum et a dilecto Filio Nostro
Hamleto Ioanne S. R. E. Cardinali Cicognani publice lectum, Viro a
publicis Ecclesiae negotiis, ut nomine et auctoritate Nostra formulam
canonizationis pronuntiaret. Omnibus autem supplicantium ritu pro
cedentibus ac precationes caelestium Curiae admoventibus per Petria
nam Basilicam, magno fidelium numero ex universo paene terrarum
orbe frequentem, ad altare maius perventum est. Tunc postulavit di
lectus Filius Ioannes Baptista Ferrata, Consistorialis Aulae Advoca
tus, instanter, instantius, instantissime, ut Beatus Benildus Sancto
rum honoribus decoraretur. Cui Advocato per dilectum Filium Hamle-
tum Tondini, ab Epistulis Nostris ad Principes, responsum est iam in
eo esse ut Eminentissimus ille S. R. E. Cardinalis, quem diximus, no
mine et auctoritate Nostra huiusmodi postulationi concederet. Qui
postquam una cum ceteris omnibus Litanias Sanctorum recitavisset,
tamquam Legatus Noster ad rem hanc sollemnissimam, ac quasi os per
quod Ipsi, universae Ecclesiae magister, loqueremur, translaticiam
Summorum Pontificium formulam pronuntiavit : Ad honorem Sanctae
et individuae Trinitatis, ad exaltationem Fidei Catholicae et ad chri
stianae religionis augmentum, auctoritate Domini Nostri Iesu Christi,
Beatorum Apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione
praehabita, et divina ope saepius implorata, ac de venerabilium Fra
trum Nostrorum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium, Patriar
charum, Archiepiscoporum et Episcoporum in Urbe exsistentium con
silio, Beatum Benildum Sanctum esse decernimus et definimus, ac
Sanctorum catalogo adscribimus, statuentes illius memoriam quolibet
anno die eius natali, tertiodecimo nempe augusti, inter Sanctos Con
fessores pia devotione recoli debere. In Nomine Pa ,£& tris et Fi £B Iii et
Spiritus 83 Sancti. Amen. Qua formula prolata, precibus annuens
Advocatorum Consistorialium, idem dilectus Filius Noster Arcadius
Maria S. R. E. Cardinalis Larraona hasce Decretales sub plumbo Litte-
518 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ras confici et expediri iussit ; deinde, postquam « Gloria in 'excelsis
Deo » ut gratiae omnipotenti Deo agerentur in Missa cantum est,
Sancti illius primum patrocinium invocatum est, et venerabilis Fra
ter Ioannes Benelli, alter a Cardinali publicis Ecclesiae negotiis
praeposito, sermonem a Nobis scriptum de eiusdem Sancti virtutibus
recitavit. Quae cum ita sint, auctoritate Nostra acta confirmamus, id
censentes ut harum Litterarum exemplis et locis, etiam typis impres
sis, manu tamen alicuius tabellionis subscriptis sigilloque impressis,
eadem tribuatur fides quae hisce haberetur, si ostenderentur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undetricesimo mensis Octo
bris, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo septimo, Pon
tificatus Nostri quinto.
83 Ego EUGENIUS Episcopus tit. ecclesiae suburb. Ostiensis ac Por
tuensis et S. Rufinae Cardinalis TISSEKANT, Sacri Collegii Decanus.
j$i Ego IOSEPHUS Episcopus tit. ecclesiae suburb. Albanensis Cardi
nalis PlZZARDO.
£B Ego BENEDICTUS Episcopus tit. ecclesiae suburb. Praenestinae Car
dinalis ALOISI MASELLA.
£B Ego FERDINANDUS Episcopus tit. ecclesiae suburb. Veliternae Cardi
nalis CENTO.
J$i Ego HAMLETUS IOANNES Episcopus tit. ecclesiae suburb. Tusculanae
Cardinalis CICOGNANI.
£B Ego IOSEPHUS Episcopus tit. ecclesiae suburb. Sabinensis et Man
delensis Cardinalis FERRETTO.
Ego PAULUS Catholicae Ecclesiae Episcopus
Acta Pauli Pp. VI 519
Ego GREGORIUS PETRUS titulo S. Bartholomaei in Insula Presbyter Car
dinalis AGAGIANIAN.
Ego PAULUS titulo S. Mariae in Vallicella Presbyter Cardinalis GIOBBE.
Ego CAROLUS titulo S. Agnetis extra Moenia Presbyter Cardinalis CON-FALONIERI.
Ego PAULUS titulo S. Andreae Apostoli de Hortis Presbyter Cardinalis
MARELLA.
Ego GUSTAVUS titulo S. Hieronymi Illiricorum Presbyter Cardinalis
TESTA.
Ego ALOISIUS titulo S. Andreae Apostoli de Valle Presbyter Cardinalis
TRAGLIA.
Ego ILDEBRANDUS titulo S. Sebastiani ad Catacumbas Presbyter Cardi
nalis ANTONIUTTI.
Ego EPREM titulo S. Crucis in Hierusalem Presbyter Cardinalis FORNI.
Ego IOSEPHUS titulo S. Athanasii Presbyter Cardinalis SLIPYI.
Ego IOSEPHUS titulo S. Crucis in Via Flaminia Presbyter Cardinalis
BERAN.
Ego FRANJO titulo S. Petri et Pauli in Via 0,-tiensi presbyter Cardinalis
SEPER.
Ego CÁESAR titulo Dominae Nostrae e Sacro Corde in Circo Agonali
Presbyter Cardinalis ZERBA.
Ego ALAPHRIDUS titulo S. Mariae in Domnica Presbyter Cardinalis
OTTAVIANI.
Ego FRANCISCUS titulo XII Apostolorum Presbyter Cardinalis ROBERTI.
Ego IOSEPHUS titulo S. Mariae Liberatricis ad Collem Testaceum Pre
sbyter Cardinalis BELTRAMI.
Ego GABRIEL MARIA titulo S. Sabinae Presbyter Cardinalis GARRONE.
Ego MAXIMILIANUS titulo SS. Cordis Iesu ad Castrum Praetorium Pre
sbyter Cardinalis de FURSTENBERG.
Ego CAROLUS titulo S. Marcelli in Urbe Presbyter Cardinalis GRANO.
Ego ANTONIUS titulo S. Mariae supra Minervam Presbyter Cardinalis
SAMORÈ.
Ego PETRUS titulo S. Laurentii in Lucina Presbyter Cardinalis PARENTE.
Ego ANGELUS titulo SS. Ambrosii et Caroli ad Viam Latam Presbyter
Cardinalis DELL'ACQUA.
520 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ego DINUS titulo Sacratissimi Cordis Iesu Christi Eegis Presbyter Car
dinalis STAFFA.
Ego ALBERTUS titulo S. Pudentianae Diaconus Cardinalis DI JORIO.
Ego ARCADIUS titulo SS. Blasii et Caroli ad Catinarios Diaconus Car
dinalis LARRAONA.
Ego FRANCISCUS titulo SS. Cosmae et Damiani Diaconus Cardinalis
MORANO.
Ego VILLELMUS THEODORUS titulo S. Theodori in Palatio Diaconus Car
dinalis HEARD.
Ego AUGUSTINUS titulo S. Sabae Diaconus Cardinalis BEA.
Ego ANTONIUS titulo S. Eugenii Papae Diaconus Cardinalis B ACCI.
Ego MICHAEL titulo S. Pauli Apostoli in Arenula Diaconus Cardinalis
BROWNE.
Ego FRIDERICUS titulo S. Ioannis Bosco in via Tusculana Diaconus
Cardinalis CALLORI DI VIGNALE.
Ego AEGIDIUS titulo S. Iosephi ad viam Triumphalem Diaconus Car
dinalis VAGNOZZI.
Ego PERICLES titulo S. Apollinaris Diaconus Cardinalis FELICI.
Ego FRANCISCUS titulo S. Eustachii Diaconus Cardinalis BRENNAN.
Ego BENNO titulo S. Georgii in Velabro Diaconus Cardinalis GUT.
ALOISIUS Card. TRAGLIA ARCADIUS Card. LARRAONA
S. R. E. Cancellarias S. Rituum Congregationis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco © Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 7.
Acta Pauli Pp. Vi 521
LITTERAE APOSTOLICAE
In Tanzania Republica Apostolica Nuntiatura constituitur
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Quantum grata concordia, et con
sensus, et necessitudines, quae huic Apostolicae Sedi cum populis
intercedunt, maxime si hi christiano nomine gloriantur, ad prosperi
tatem atque felicitatem singularum nationum conferant simulque ad
Ecclesiae sanctae, cui praesumus, utilitatem conducant, nemo est quin
videat et intellegat : per concordiam enim non solum mutua gignitur
cognitio utilis atque subtilior, sed et opinio in vicem crescit, et quieti
ac paci locus datur, qua re nihil gratius et utilius civilibus ac religiosis
coeptis suscipiendis, fovendis.
Quam ob rem, optantes ut amicitiae vincula, quae hanc Romanam et
Apostolicam Sedem nobili populo Tanzaniae obligant, constringerentur,
censuimus bene esse si in ea Natione Apostolica Nuntiatura constitue
retur. Placet ergo motu proprio ibi loci per has Litteras Apostolicam
Nuntiaturam condi, cui profecto omnia iura atque privilegia quae ad
ceteras Nuntiaturas spectant facimus, certam concipientes spem, fore
ut quae praevidemus commoda et utilitates, haec prospere succedant.
Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae sive nunc sive in posterum
tempus stent, ab iisque omnino serventur, quorum res est, contrariis
nihil obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die undevice
simo mensis aprilis, anno millesimo nongentesimo sexagesimo octavo,
Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA
8. R. E. Cancellarius
522 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTULAE
I
Ad E.mum P. D. Augustinum S. R. E. Cardinalem Bea, quinquagesimum religiosae professionis diem anniversarium celebraturum.
PAULUS PP. VI
Quem in sacro silentio piaque cum precatione consueverat transi
gere, dies anniversarius religiosae professionis tuae, mox clarior et
laetior tibi illucescet et spirituale gaudium in eos etiam effundet, qui
necessitudine tibi coniunguntur, siquidem quinquagesimus explebitur
annus, ex quo ut filius Sancti Ignatii a Loyola sollemnibus votis Deo
te obligasti.
Hanc occasionem praeterire nolentes, cupimus ut gratulationis
significatio et benevolentiae Nostrae testimonium ad te perveniant.
Tecum libet Nobis praeteriti temporis spatium tam longum respicere,
quo tibi datum fuit Deo et Ecclesiae « in nomine Domini Iesu )), quae
verba, inter Purpuratos Patres cooptatus, tuo insigni insculpsisti,
deservire.
Haec igitur anniversaria memoria sine dubio te movebit, ut, veluti
spiritualis messoris gaudio perfusus, gratias Deo maximas agas, atque
amplissimi muneris, quod est divina ad vitam religiosam vocatio, plane
conscius, perfectionis semitam alacer instes.
Non fortuito autem evenisse videtur, ut sollemnis professionis tuae
dies in festum Almae Dei Genitricis ad caelestem gloriam assumptae
incideret. Est enim ea virtutum religiosarum praeclarissimum exem
plar et eorum, qui in hoc statu Deo se devoverunt, singulare praesi
dium ; illi ergo eadem « deprecante suavissima Deipara Virgine Maria,
"cuius vita omnium est disciplina", 1 ampliora quotidie incrementa
capient ac uberiores salutares afferent fructus » . 2
Quae ut tibi, dilecte Fili Noster, feliciter contingant, magnopere
exoptantes, Benedictionem Apostolicam tibi et cunctis, qui sacris
intererunt, quae hanc ob rem celebrabis, amanti animo impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis, die xv mensis Iulii, anno MCMLXVIII, Pon
tificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
1 S. Ambros., De Virginitate 1, II, c. 2, n. 15. 3 Decr. Perfectae caritatis, 25: A. A. S. 58 (1966) p. 7.12.
Acta Pauli Pp. VI 523
II
Ad E.mum P. D. Iacobum S. R. E. Cardinalem Lercaro, quem Legatum a
latere deligit, ut Eucharistici Conventus Bogotae ex omnibus nationibus
habendi sollemnibus praesideat.
PAULUS PP. VI
Dilecte Fili Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — In
ditae Columbiae caput et arx, Bogota, urbs amoenitate loci, clarae
originis fastis, industrio ingenio et humanitate civium illustris, Chri
stianae religionis observantia et professione pernobilis, digna delecta
est sedes, ubi Eucharisticus Conventus ex omnibus nationibus proximo
mense Augusto haberetur.
Id autem, quod Nobis auditu fuit iucundum, erit prorsus ad viden
dum quoque pergratum. Nam, cum iam diu statuissemus Americam
Latinam aliquando invisere, tanti compotes efficimur voti, quando
quidem singularis religiosae celebritatis eventus magnificam expeti
tam Nobis occasionem suppeditat. Illic profecto aeronavi Nosmet con-
feremus brevi fugacique itinere, at, comitante Angelo Dei, tuto et
prospero; atque id in gaudium et profectum catholicae fidei non uno
nomine confidimus esse cessurum. Praescius sane animus Nos porten-
dit fore, ut ad dilectos Nobis Columbianos in abundantia benedictionis
Evangelii Christi eamus,1 idque prospicimus Nobis multum allaturum
esse spei, exspectationis, solacii. Quoniam vero Nobis id tantum dabi
tur, ut ibi Eucharisticae sollemni Congressioni aliquantulum praesi-
mus, cum alio quoque sint Nostrae convertendae cogitationes et curae,
scilicet ad moderandum in primordiis generalem coetum Episcoporum
Americae Latinae, Nobis visum est e Sacro Purpuratorum Patrum
Collegio destinare, qui ibi in sollemnibus Augusti Sacramenti amplis
sime celebrandis Nostram gerat Personam. Quapropter hisce Litteris
te, dilecte Fili Noster, Legatum Nostrum a latere, prout antea tibi
iam renuntiatum est, deligimus et constituimus, qui sacris caeremoniis
nomine et auctoritate Nostra praesis, paterna animi Nostri bene gra
tulanti^ omina declaraturus.
Significare velis, perlibenter Nos accepisse, cultum erga SS. Eucha
ristiam apud Columbianos, ac nominatim in urbe Bogota, magis magis
que puro adorantium mentium obsequio incrementum capere, eosque
1 Cfr. Rom. 15, 29.
524 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
certatim colere ((mysterium fidei)) et velle accedere ad panem qui
descendit de caelo, ut inveniant vitam et hauriant salutem a Domino. 2
Tam sublime attolitur Eucharistici Mysterii altitudo, ut in eo inve
stigando et contemplando sensus plane deficiat, atque impar omnino sit
eius magnitudini nobilitandae humani oris eloquium. Altaris Sacra
mentum illos per dies Bogotae inlustrandum, utpote vinculum caritatis
ante oculos ponetur atque acie mentis et infiammato pietatis studio
considerabitur. Quod quidem praesentis aetatis necessitatibus congruens
et ferax providi fructus futurum esse putamus.
Enimvero cum omnia Ecclesiae Sacramenta socialem insitam natu
ram sibi exhibeant, quam maxime haec vis SS. Eucharistiae inest.
Quae, quamvis insigniter vitam intimam alit, insigniter quoque sociali
indole et efficientia excellit.
Est enim sacramentum caritatis, vinculum perfectionis, profusae
fons vitae. Reapse id quod in corpore hominis est cor et in Corpore
Christi Sacratissimum est Cor, haud dubio Eucharistia in Ecclesia,
quae est Corpus Christi,3 haud dissimiliter vitalem hanc obtinet par
tem. Namque Augustum Altaris Sacramentum ipsius veluti sol, altor
vitae, qui suo colore perfundit et convestit omnia, visibilia et invisibilia,
tempus et aeternitatem consociat. « Salvator Noster in cena novissima,
" qua nocte tradebatur ", Sacrificium Eucharisticum Corporis et San
guinis sui instituit, quo Sacrificium Crucis in saecula, donec veniret,
perpetuaret, atque adeo Ecclesiae dilectae Sponsae memoriale conce
deret Mortis et Resurrectionis suae : sacramentum pietatis, signum
unitatis, vinculum caritatis, convivium paschale, in quo Christus
sumitur, mens impletur gratia et futurae gloriae nobis pignus datur )). 4
Hac in luce collocata ratione, Dilecte Fili Noster, exhortare homi
num multitudinem, qui illis sacris sollemnibus intererunt, ut, mores
patrum fideliter imitati, Eucharisticum cultum tamquam signum Fidei,
adversus errores propugnaculum, actuosae virtutis in re quoque sociali
incitamentum sibi proponere et agitare contendant.
Huius rei causa non tantummodo Columbianos alloquens, sed uni
versos undique terrarum in unum conventuros, animis precibusque ad
Deum erectis, ut e sacrosancto Eucharistico Bogotensi Conventu sumant
2 Cfr. Prov. 8, 35. 3 Cfr. Col. 1, 20. 4 Oecumenicum Concilium Vaticanum II, Constitutio de Sacra Liturgia, n. 47:
A. A. S. 56 (1964) p. 113.
Acta Pauli Pp. VI 525
stimulos, hauriant vires ad socialium communiumque necessitudinum
statum concorditer componendum.
Orandum siquidem est et opera collocanda, ut istis in regionibus,
pax Christi in regno Christi imperet, sensus fraternitatis emergat,
intellegentia honesti rectique invalescat, iustitia abundet non violentis
plebis perturbationibus, quae peiora saepe pariunt, sed salubribus
sanciendis legibus, tenuiorum civium classibus apprime profuturis,
christianis dogmatis evulgatis et in rem deductis praeceptis. Caelestia
dona huiusmodi pacis et caritatis conciliet Beatissima Virgo Maria a
SS. Rosario, quae in templo Chiquinquirensi salutata est Patrona et
Regina Columbiae gloriosa, semper opifera mater gratiae, spei sanctae-
que laetitiae, in qua sita fiducia numquam in vacuum cadet et exspecta
tione meliora assequetur, quia materna magnificentia plus optat lar
giri quam filiorum supplex indigentia suscipere.
Multum denique cupientes ut honorabilis Pontificii Legati a latere
munere summa cum dignitate et observantia fungaris, tibi, Dilecte
Fili Noster, Cardinali Archiepiscopo Bogotensi, Columbiae ceterisque
sacrorum Antistitibus, Episcopis, Magistratibus Aliisque universis, qui
Eucharistico Conventui ex omnibus gentibus adfuturi sunt, Apostolicam
Benedictionem effusa caritate impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xvi mensis Iulii anno
MCMLXVIII, Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
I I I
Ad Rev.mum P. Rolandum Huot, Congregationis Presbyterorum a SS. Sa
cramento Generalem Moderatorem, saeculo volvente a S. Petri Iuliani
Eymard piissimo obitu.
PAULUS PP. VI
Annuus temporis cursus proxime feliciter revehet, sollemniore cele
brandum memoria, diem, quo centum ante annos S. Petrus Iulianus
Eymard de terrestri vita ad sempiternae beatitatis praemium excessit.
Hic tibi, dilecte Fili, et sodalibus religiosae familiae, cui moderaris,
aequam suppeditabit rationem, et pietatis officium non uno nomine con
gruens erit, ut legiferum patrem vestrum diligentius ipsi honoretis,
eiusque vitae eventus, pie res gestas, pulcherrimas cogitatas virtutis et
526 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
operae species, nominatimque pretiosam vobis traditam spiritualem
hereditatem, a plurimis agnoscenda et aestimanda curetis. Quem qui
dem si mentis oculis consideremus, temperare Nobis non possumus,
quin eorum, quae superno quodam instinctu actus, ipse pro Dei gloria
et pro Ecclesiae emolumento et decore excogitavit, admiratione teneamur.
Surrexit is quasi ignis, et verbum ipsius quasi fácula ardebat:1 ignem -
que, quem Iesus A^enit mittere in terram,2 longe lateque sparsit, gene
roso conato eo annitens, ut si fieri posset nemo, qui se Christi asseclam
esse gloriatur, a calore eius, altore gratiae, sanctitatis, vitae se sub-
duceret. Magnifica fuit illa vox ac celso animo viri sapientis digna :
« Adveniat regnum tuum eucharisticum semper et ubique locorum » ;
et quod sibi proposuit firma sanctaque voluntate, tarda nesciente
molimina, perfecit. In Iesum Christum sub velamine Eucharistici Sa
cramenti delitescentem inflammatus cum esset amore, religiosa Insti
tuta, tum virorum, tum mulierum, ad cultum Eucharisticum foven
dum condidit et ad huic Sacramento divinos honores tribuendos apud
sacerdotes, et cuiuslibet condicionis et aetatis fideles, eandem ob cau
sam provida incepta promovit, praeter alia merito suo id faciens, ut
ad celebrandos Eucharisticos Conventus omne genus, nostrae aetatis
religionis et pietatis nobile insigne, via sterneretur.
Profecto immensa sane bonorum affluentia, quae in sacrosanctis
illis mysteriis inclusa est, nullo eloquio explicari potest. Cum ceteris
Sacramentis Eucharistia comparata, illa rivuli, haec fons dicenda est :
fons scilicet omnium gratiarum, omnium charismatum scaturigo,
quia, auctorem gratiae et salutis, Christum Dominum, admirabili
modo continet atque adeo quidquid est boni, perfectionis, vitae, quo
litando, sumendo, adorando cum plenitudine fidei acceditur.
Hanc quoque ob causam ut contra novos errores, quibus negatione
vel dubitatione pallescunt veritates basalto firmiores atque inde defer-
vet caritas complurium, inexpugnabile opponatis propugnaculum, pul
cherrimo vobis commisso fungimini munere, caelestis Sacramenti
maiestatem illustrandi eiusque cultum exemplo, ore, opere in immen
sum propagandi. « Oremus semper pro vobis, ut dignetur vos vocatione
sua Deus noster et impleat omnem voluntatem bonitatis et opus fidei
in virtute, ut clarificetur nomen Domini nostri Iesu Christi in vobis,
et vos in illo secundum gratiam Dei nostri et Domini Iesu Christi » . 3
1 Cfr. Eccli. 48, 1. 2 Cfr. Lc. 12, 49. 3 ¿7 Thess. 1, 11-12.
Acta Pauli Pp. VI 527
Hic non tenuis labor, at laus non parva, et meritorum opima messis
et ingens numerus.
Haec ex animo ominati plurimumque cupientes, ut S. Petri Iuliani
Eymard commemoratio par sit granditati eius nominis et causae, cui
se devovit strenuissime, eaque praesentibus malis comparet remedium,
Apostolicam Benedictionem, divini auxilii et solacii pignus, tibi,
dilecte Fili, et universis Presbyteris a SS. Sacramento vestrisque
inceptis peramanter impertimus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die x i x mensis Iulii, anno
MCMLXVIII, Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
ALLOCUTIO
Christifideles coram admissos Beatissimus Pater de recens editis Encyclicis
Litteris « Humanae vitae » alloquitur. * Diletti figli e figlie,
Le Nostre parole hanno oggi un tema obbligato dalla Enciclica, inti
tolata Humanae vitae, che abbiamo pubblicato in questa settimana circa
la regolazione della natalità. Riteniamo che vi sia noto il testo di questo
documento pontificio, o almeno il suo contenuto essenziale, che non è
soltanto la dichiarazione d'una legge morale negativa, cioè l'esclusione
d'ogni azione, che si proponga di rendere impossibile la procreazione
(n. 14), ma è soprattutto la presentazione positiva della moralità coniu
gale in ordine alla sua missione d'amore e di fecondità « nella visione
integrale dell'uomo e della sua vocazione, non solo naturale e terrena,
ma anche soprannaturale ed eterna » (n. 7). È il chiarimento d'un capi
tolo fondamentale della vita personale, coniugale, familiare e sociale
dell'uomo, ma non è la trattazione completa di quanto riguarda l'essere
umano nel campo del matrimonio, della famiglia, dell'onestà dei costumi,
campo immenso nel quale il magistero della Chiesa potrà e dovrà forse
ritornare con disegno più ampio, organico e sintetico. Risponde questa
Enciclica a questioni, a dubbi, a tendenze, su cui la discussione, come
tutti sanno, si è fatta in questi ultimi tempi assai ampia e vivace, e su
cui la Nostra funzione dottrinale e pastorale è stata fortemente interés-
* Die 31 mensis iulii a. 1968.
528 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sata. Non vi parleremo adesso di questo documento, sia per la delicatezza
e la gravità del tema, che Ci sembrano trascendere la semplicità popo
lare del presente settimanale discorso, sia per il fatto che non man
cano già e non mancheranno, intorno all'Enciclica, pubblicazioni a
disposizione di quanti s'interessano del tema stesso.1
A voi diremo semplicemente qualche parola non tanto sul documento
in questione, quanto su alcuni Nostri sentimenti, che hanno riempito
il Nostro animo nel periodo non breve della sua preparazione.
Il primo sentimento è stato quello d'una Nostra gravissima respon
sabilità. Esso Ci ha introdotto e sostenuto nel vivo della questione
durante i quattro anni dovuti allo studio e alla elaborazione di questa
Enciclica. Vi confideremo che tale sentimento Ci ha fatto anche non
poco soffrire spiritualmente. Non mai abbiamo sentito come in questa
congiuntura il peso del Nostro ufficio. Abbiamo studiato, letto, discusso
quanto potevamo; e abbiamo anche molto pregato. Alcune circostanze
a ciò relative vi sono note : dovevamo rispondere alla Chiesa, all'umanità
intera; dovevamo valutare, con l'impegno e insieme con la libertà del
Nostro compito apostolico, una tradizione dottrinale, non solo seco
lare, ma recente, quella dei Nostri tre immediati Predecessori; era
vamo obbligati a fare Nostro l'insegnamento del Concilio da Noi stessi
promulgato ; Ci sentivamo propensi ad accogliere, fin dove Ci sembrava
di poterlo fare, le conclusioni, per quanto di carattere consultivo,
della Commissione istituita da Papa Giovanni, di venerata memoria,
e da Noi stessi ampliata, ma insieme doverosamente prudenti; sape
vamo delle discussioni accese, con tanta passione ed anche con tanta
autorità, su questo importantissimo tema; sentivamo le voci fragorose
dell'opinione pubblica e della stampa; ascoltavamo quelle più tenui,
ma assai penetranti nel Nostro cuore di padre e di pastore, di tante
persone, di donne rispettabilissime specialmente, angustiate dal diffi
cile problema e dall'ancor più difficile loro esperienza; leggevamo le
relazioni scientifiche circa le allarmanti questioni demografiche nel
mondo, suffragate spesso da studi di esperti e da programmi gover
nativi ; venivano a Noi da varie parti pubblicazioni, ispirate alcune
dall'esame di particolari aspetti scientifici del problema, ovvero altre
da considerazioni realistiche di molte e gravi condizioni sociologiche,
oppure da quelle, oggi tanto imperiose, delle mutazioni irrompenti in
ogni settore della vita moderna.
1 Cfr. ad esempio: G. Martelet, Amour coniugai et renouveau conciliaire.
Acta Pauli Pp. VI 529
Quante volte abbiamo avuto l'impressione di essere quasi sover
chiati da questo cumulo di documentazioni, e quante volte, umana
mente parlando, abbiamo avvertito l'inadeguatezza della Nostra povera
persona al formidabile obbligo apostolico di doverOi pronunciare al
riguardo; quante volte abbiamo trepidato davanti al dilemma d'una
facile condiscendenza alle opinioni correnti, ovvero d'una sentenza
male sopportata dall'odierna società;, o che fosse arbitrariamente
troppo grave per la vita coniugale !
Ci siamo valsi di molte consultazioni particolari di persone di
alto valore morale, scientifico e pastorale; e, invocando i lumi dello
Spirito Santo, abbiamo messo la Nostra coscienza nella piena e libera
disponibilità alla voce della verità, cercando d'interpretare la norma
divina che vediamo scaturire dall'intrinseca esigenza dell'autentico
amore umano, dalle strutture essenziali dell'istituto matrimoniale,
dalla dignità personale degli sposi, dalla loro missione al servizio della
vita, non che dalla santità del coniugio cristiano; abbiamo riflesso
sopra gli elementi stabili della dottrina tradizionale e vigente della
Chiesa, specialmente poi sopra gli insegnamenti del recente Concilio,
abbiamo ponderato le conseguenze dell'una o dell'altra decisione; e
non abbiamo avuto dubbio sul Nostro dovere di pronunciare la Nostra
sentenza nei termini espressi dalla presente Enciclica.
Un altro sentimento, che Ci ha sempre guidato nel Nostro lavoro, è
quello della carità, della sensibilità pastorale verso coloro che sono
chiamati a integrare nella vita coniugale e nella famiglia la loro
singola personalità ; e abbiamo volentieri seguito la concezione per
sonalistica, propria della dottrina conciliare, circa la società coniu
gale, dando così all'amore, che la genera e che la alimenta, il posto
preminente che gli conviene nella valutazione soggettiva del matri
monio; abbiamo accolto poi tutti i suggerimenti formulati nel campo
della liceità, per agevolare l'osservanza della norma riaffermata. Ab
biamo voluto aggiungere all'esposizione dottrinale qualche indicazione
pratica di carattere pastorale. Abbiamo onorato la funzione degli
uomini di scienza per il proseguimento degli studi sui processi biolo
gici della natalità e per la retta applicazione dei rimedi terapeutici
e della norma morale a ciò inerente. Abbiamo riconosciuto ai coniugi
la loro responsabilità e quindi la loro libertà, quali ministri del dise
gno di Dio sulla vita umana, interpretato dal magistero della Chiesa,
per il loro bene personale e per quello dei loro figli. E abbiamo accen
nato all'intento superiore che ispira la dottrina e la pratica della
34 - A. A. S.
530 Acta' Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Chiesa, quello di giovare agli uomini, di difendere la loro dignità, di
comprenderli e di sostenerli nelle loro difficoltà, di educarli a vigile
senso di responsabilità, a forte e serena padronanza di sé, a corag
giosa concezione dei grandi e comuni doveri della vita e dei sacrifici
inerenti alla pratica della virtù e alla costruzione d'un focolare fecondo
e felice.
E finalmente un sentimento di speranza ha accompagnato la labo
riosa redazione di questo documento; la speranza ch'esso, quasi per
virtù propria, per la sua umana verità, sarà bene accolto, nonostante
la diversità di opinioni oggi largamente diffusa, e nonostante la diffi
coltà che la via tracciata può presentare a chi la vuole fedelmente per
correre, ed anche a chi la deve candidamente insegnare, con l'aiuto del
Dio della vita, s'intende; la speranza, che gli studiosi specialmente
sapranno scoprire nel documento stesso il filo genuino, che lo collega
con la concezione cristiana della vita, e che Ci autorizza a far Nostra
la parola dell'Apostolo : Nos autem sensum Christi habemus, noi poi
teniamo il pensiero di Cristo.2 E la speranza infine che saranno gli
sposi cristiani a comprendere come la Nostra parola, per severa ed
ardua che possa sembrare, vuol essere interprete dell'autenticità del loro
amore, chiamato a trasfigurare se stesso nell'imitazione di quello di
Cristo per la sua mistica sposa, la Chiesa; e che essi per primi
sapranno dare sviluppo ad ogni pratico movimento inteso ad assistere
la famiglia nelle sue necessità, a farla fiorire nella sua integrità, e
ad infondere nella famiglia moderna la spiritualità sua propria, fonte
di perfezione per i singoli suoi membri e di testimonianza morale nella
società.3
È, come vedete, Figli carissimi, una questione particolare, che
considera un aspetto estremamente delicato e grave dell'umana esi
stenza; e come Noi abbiamo cercato di studiarlo e di esporlo con la
verità e con la carità che tale tema voleva dal Nostro magistero e dal
Nostro ministero, così a voi tutti, interessati direttamente che voi
siate o no alla questione stessa, chiediamo di volerlo considerare col
rispetto che merita, nell'ampio e luminoso quadro della vita cristiana.
Con la Nostra Benedizione Apostolica.
2 1 Cor. 2, 16. 3 Cfr. Decr. Apostolicam actuositatem, n. 11; Const. Past. Gaudium et spes, n. 48.
Sacra Congregatio pro Episcopis 531
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
SALVATORIANAE REIPUBLICAE
DECRETUM
De erectione Vicariatus Castrensis
De erigendo Vicariatu Castrensi Reipublicae Salvatorianae inter
Apostolicam Sedem et memoratae Reipublicae Magistratus sollemnis
nuper inita est pactio eum in finem ut militibus et Christifidelibus ad
Exercitum pertinentibus stabili convenientique ratione — quemadmo
dum catholicae nationis traditio exigit — Religionis solacia praesta
rentur.
Ad huiusmodi Conventionem perficiendam Summus Pontifex Paulus
Divina Providentia Pp. VI, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse
habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti S. Congrega
tionis pro Episcopis Decreto, Vicariatum Castrensem Reipublicae Sal
vatorianae erigit atque constituit eumque, sartis tectisque legibus sol
lemni pactione statutis, sequentibus quoque instruit normis ad spiri
tuale munus exercendum spectantibus :
1. Vicariatus Castrensis constabit : Vicario Castrensi, Pro-Vica
rio, Militum Cappellanis, omnibus Catholicam religionem profitentibus
qui ad copias armatas Reipublicae, ad legiones a Publica Securitate
atque ad « Cadetes » pertinent.
2. Sedes huius Vicariatus Castrensis eiusque Curiae in urbe
S. Salvatoris in America erit.
3. Curia ad instar dioecesanae efformabitur atque ad eam perti-
nebunt : Pro-Vicarius, Cappellani consultores ceterique Administri
qui, iudicio Vicarii Castrensis, necessarii videntur.
4. Vicarius Castrensis — conlatis consiliis cum Reipublicae com
petentibus Magistratibus — ab Apostolica Sede deligetur et per pecu
liare S. Congregationis pro Episcopis Decretum officio ponetur.
5. Vicarius Castrensis iurisdictione pollebit personali, ordinaria
tum fori interni tum fori externi, speciali et cumulativa cum iurisdictio
ne Ordinariorum locorum, ad normam Instructionis de Vicariis Ca-
532 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
strensibus « Sollemne semper » a Sacra Congregatione Consistoriali
die 23 mensis aprilis anno 1951 editae.
In stativis autem castris et in locis militibus reservatis primo et
principaliter Vicarius Castrensis iurisdictionem exercebit, secundario,
quoties, scilitet, idem Vicarius Castrensis eiusque Cappellani absint vel
desint, semper autem iure proprio, Ordinarius loci atque Parochus,
initis consiliis — quatenus fas est — cum Curia Vicariatus Castrensis.
6. Iurisdictioni Vicariatus Castrensis obnoxii erunt :
a) Sacerdotes omnes qui muneri Cappellani militum deputantur ;
Religiosi sodales qui in nosocomiis aut in quibuslibet locis militibus
reservatis stabiliter degunt.
d) Universi Christifideles qui sub vexillis Reipublicae actu mili
tant, qui ad legiones a publica securitate pertinent et qui, vulgato
nomine, « Cadetes » nuncupantur.
c) Qui eorundem familias constituunt, uxores, scilicet, liberi,
parentes, propinqui ac famuli, ceterique ad copias addicti; dummodo
omnes in copiarum stationibus aut in hospitalibus vel in aliis locis
militibus reservatis stabiliter habitent.
7. Optimi expertique sacerdotes a Vicario Castrensi civilibus
Magistratibus praesentantur ut, conlatis consiliis, muneri cappellani
militum destinentur seu dicentur. Vicarii Castrensis ordinariae pote
stati, durante munere, subduntur; quoad ecclesiasticam disciplinam
tamen potestati quoque Ordinarii loci, in quo versari contingat, obnoxii
erunt. Huic vero, in casibus urgentioribus et quoties Vicarius Castren
sis providere non poterit, fas erit in eos animadvertere etiam canonicis
sanctionibus, si casus ferat, et monito confestim Vicario Castrensi.
8. Quod ad militum Cappellanos Religiosos attinet, adamussim
servetur Instructio de Cappellanis militum Religiosis, a Sacra Congre
gatione negotiis religiosorum sodalium praeposita, die 2 mensis februarii
anno 1955 edita.
9. Pro-Vicario, si a Vicario Castrensi constitutus fuerit, neces
sarias et opportunas idem Vicarius Castrensis tribuet facultates.
10. Militum Cappellani animarum sibi commissarum curam gerent
muneribus et obligationibus parochorum, ad normam memoratae In
structionis De Vicariis Castrensibus, instructi.
11. In celebratione matrimoniorum subditorum Vicariatus Castren
sis, religiose servetur praescriptum canonis 1097, § 2 C. I. C, id est :
(( pro regula habeatur ut matrimonium coram sponsae parocho cele
bretur, nisi iusta causa excuset », et accurate expleantur actus qui, ad
Sacra Congregatio pro Episcopis 533
normam iuris communis, celebrationem matrimonii praecedere et sub-sequi debent.
12. Ad causas subditorum Vicariatus Castrensis sive contentiosas inter ipsos, sive criminales, tum in prima tum in altera instantia pertractandas, Vicarius Castrensis tribunal quoddam designet atque a Sacra Congregatione pro Episcopis peractae designationis adprobationem obtineat.
13. Vicarius Castrensis relationem de statu Vicariatus singulis quinquenniis exhibebit, quaesitis respondens iuxta ea quae in « Formula servanda » praescribuntur ab Apostolica Sede edita.
Quinquennia sunt fixa ad normam sacrorum canonum, proinde huiusmodi obligationi satisfaciet anno quo locorum Ordinarii Reipublicae Salvatorianae Relationem de statu dioecesium exhibere tenentur.
Eodem anno quo Relatio est promenda, Vicarius Castrensis ad Urbem, Apostolorum Petri et Pauli sepulchra veneraturus, accedat et Romano Pontifici se sistat.
14. Vacante Vicarii Castrensis officio, nisi aliter ab Apostolica Sede provisum fuerit, regimen Vicariatus Castrensis — usque dum novus Vicarius Castrensis muneris possessionem ceperit — Pro-Vicarius, si adfuerit, assumet; secus Cappellanus maior in munere antiquior.
Qui autem Vicariatus Castrensis regimen tunc assumpserit facultatibus fruetur et oneribus adstringetur quae ius commune — congrua congruis referendo — Vicario Capitulari tribuit.
Ipsius praesertim erit Sacram Congregationem pro Episcopis de assumpto munere certiorem facere ab eaque instructiones impetrare.
Ad haec exsecutioni mandanda idem Summus Pontifex Excnlum P. D. Brunonem Torpigliani, Archiepiscopum titulo Mallianensem et in Republica Salvatoriana et Guatimalensi Nuntium Apostolicum, deputare dignatus est, opportunis et necessariis conlatis facultatibus, etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, et onere imposito ad Sacram Congregationem pro Episcopis quamprimum mittendi authenticum exemplar actus peractae exsecutionis.
Quibus super rebus praesens edi iussit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 25 mensis martii 1968.
CAROLUS Card. CONFALONIBRI, Praefectus
L. © S-
£B Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., Secretarius
534 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO
PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE
SEU DE PROPAGANDA FIDE
PROVISIO ECCLESIARUM
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo
Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 11 Ianuarii 1968. — Cathedrali Ecclesiae Apianae praefecit
R. P. Pium Taofinu'u sodalem Societatis Mariae.
die 29 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Gemellensi in By-
zacena Exc. P. D. Ioannem Gay, hactenus Episcopum Imae Telluris
et Petrirostrensis.
die 16 Februarii. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Tigisitanae in Numidia Michaelem Gasparem Coppenrath, e clero
saeculari, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Excmi
P. D. Pauli Mazé, Archiepiscopi Papeetensis.
— Cathedrali Ecclesiae Basseinensi R. D. Iosephum Mahn Eric,
e clero saeculari.
— Titulari episcopali Ecclesiae Sfasferiensi R. P. Silvium Zuc
chetta, sodalem Ordinis Fratrum Minorum, quem deputavit Auxilia
rem Excmi P. D. Francisci Venantii Filippini, Vicarii Apostolici
Mogadiscioènsis.
die 23 Februarii. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Zuritanae R. D. Ioannem Jadot, e clero saeculari, quem deputavit De
legatum Apostolicum in regionibus Thailandensi, Laosiensi, Malacensi
et Singaporensi.
die 2 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Gibbensi Exc. P. D.
Aemilium Eliam Verhille, hactenus Episcopum Arcis Rousset.
die 11 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Hueensi Exc. P. D.
Philippum Nguyen Kim Dien, hactenus Archiepiscopum tit. Parianum.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Bullensi Regio-
Sacra Congregatio pro gentium evangelizatione 535
rum Exc. P. D. Petrum Martinum Ngo-dinh-Thue, hactenus Archiepi
scopum Hueensem.
— Cathedrali Ecclesiae Lakossaënsi, noviter erectae, R. D. Christo
phorum Adimou, e clero saeculari.
— Titulari episcopali Ecclesiae Bamaecorensi R. P. Marianum Gu
tiérrez Salazar, sodalem Ordinis Fratrum Minorum Cap., quem depu
tavit Vicarium Apostolicum Caronensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Caput Cillensi R. P. Felicem Ley,
sodalem Ordinis Fratrum Minorum Cap., quem deputavit Administra
torem Apostolicum Insularum Ryukyu (Kagoshima).
die 9 Aprilis. — Metropolitanae Ecclesiae Seulensi Exc. P. D. Ste
phanum Kim Sou-Hwan, hactenus Episcopum Masanensem.
— Cathedrali Ecclesiae Pinangensi R. D. Gregorium Yong, e clero
saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Tshumbeensi R. D. Albertum Yungu, e clero
saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Mananjariensi, noviter erectae, R. P. Ro
bertum Chapuis, sodalem Societatis Parisiensis Missionum ad exteras
gentes.
— Titulari episcopali Ecclesiae Siccensi Exc. P. D. Iosephum
Hagendorens, hactenus Episcopum Tshumbeensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Igilgilitanae R. P. Edmundum Fer
nando, sodalem Congregationis Missionariorum Oblatorum B. M. V.
Immaculatae, quem deputavit Auxiliarem Emi P. D. Cardinalis Tho
mae Cooray, Archiepiscopi Columbensis in Ceylon.
— Titulari episcopali Ecclesiae Muliensi R. O. Osvaldum Gomis,
e clero saeculari, quem deputavit Auxiliarem Emi P. D. Cardinalis
Thomae Cooray, Archiepiscopi Columbensis in Ceylon.
die 23 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Summensi Exc. P. D.
Danielem Liston, hactenus Episcopum Portus Ludovici.
die 8 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Manensi, noviter erectae, R. D.
Bernardum Agre, e clero saeculari.
536 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO RITUUM
i
DECRETUM
De titulo Basilicae Minoris
Domus Dei decorem et pulchritudinem Sancta Mater Ecclesia iugi
ter promovere studuit; quamobrem nunquam destitit aptas edere nor
mas, quibus sacrarum aedium dignitas, iuxta temporum, locorum et
gentium condiciones, opportune servaretur et incrementum acciperet.
Ceterum christianorum fides et pietas plurimum contulerunt, ut templa,
saeculorum decursu excitata, pulchriora et digniora fierent. Praeterea
Summi Pontifices iis ecclesiis, quae prae aliis excellèrent, peculiaria
munera largiti sunt, quae inter, iam amplius centum annos, titulus
Basilicae Minoris recensetur. Qui quidem titulus nativa ratione intime
connexus est cum titulo Basilicae Maioris, a saeculo tantummodo xvin
Basilicis Patriarchalibus tributo.
Basilicae autem Patriarchales, ut omnes norunt, veluti partes Late
ranensis Patriarchìi habebantur et sunt; nam, Archibasilica SS. Sal
vatoris, « caput, mater et magistra omnium ecclesiarum est eccle
sia cathedralis Summi Pontificis, Basilicae vero S. Petri, S. Pauli,
S. Laurentii extra muros et S. Mariae Maioris, ecclesiae ad Summum
Pontificem peculiari modo pertinentes habebantur.
Cum vero cuncta ecclesiastica Instituta ad mentem Concilii Vaticani
secundi condicionibus et necessitatibus nostrorum temporum accom
modanda sint, Sacra Rituum Congregatio, virorum peritorum votis et
consiliis collectis, censuit, omnibus attente matureque perpensis, hunc
Basilicae Minoris titulum esse quidem servandum, nova tamen ac
ditiore significatione inducta, qua et intimius Petri cathedrae devin
ciantur, et peculiaris navitatis liturgicae atque pastoralis centrum
evadant.
Ad hunc finem assequendum, Sacra Rituum Congregatio condi
ciones et obligationes ecclesiarum, quae Basilicae Minoris titulo erunt
1 Descriptio Lateranensis Ecclesiae, 2: ed. R. Valentini - G. Zucchetti, Codice Topografico della Città di Roma, III, Roma 1946, p. 335; cf. S. Petrus Damiani, Epistularum, lib. II, i: PL 144, coli. 255-256.
Sacra Congregatio Rituum 537
augendae, necnon concessiones titulo adnexas, accurate recognovit et
opportune immutavit.
Quae quidem sunt :
I. CONDICIONES
1. Ecclesia congruenti amplitudine et artis decore emineat eiusdem
que forma liturgicis legibus adamussim respondeat.
2. Consecrata sit.
3. In universa dioecesi quadam celebritate gaudeat, v.g. quia corpus
vel insignis reliquia alicuius Sancti canonizati in ea asservatur, vel
celebris imago ibidem peculiari veneratione colitur, vel ipsa ecclesia
refertur ad singularem quendam eventum religiosae dioecesis historiae.
4. Vitae religiosae et pastoralis veluti radiationis centrum exsistat ;
hinc :
a) sacrae Liturgiae et praesertim Eucharistiae celebratio omni
moda cum dignitate peragatur, quae sit aliis in exemplum, sive ob
liturgicarum legum observantiam sive ob actuosam populi participa
tionem ;
d) Schola Cantorum ibi habeatur ac praeterea non desit qui fidelium
participationem ducere et sustinere queat ; 2
c) sacerdotes numero sufficientes ecclesiae addicti et confessarii
paenitentium necessitati, statutis horis, praesto sint;
d) verbi divini praedicatio frequens fiat nec ad homiliam dierum
festorum dumtaxat redigatur.
II. OBLIGATIONES
5. Intra Basilicae fines promoveatur religiosa fidelium institutio,
peculiaribus cursibus instructionis, collationum seriebus, ceterisque
eiusmodi inceptis.
6. Inter Basilicae opera et incepta plurimum tribuatur studio et
vulgationi documentorum, quibus Summi Pontificis mens et magiste
rium exhibetur.
7. In ipsa Basilica singulari cum solemnitate celebrentur :
a) festum Cathedrae S. Petri (22 febr.) ;
h) festum SS. Apostolorum Petri et Pauli (29 iun.) ;
c) anniversarium exaltationis Summi Pontificis.
2 Cf. Instr. Musicam Sacram, nn. 19-22.
538 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
8. In quavis Basilica, pro opportunitate, diebus praesertim festi
vis, una alterave Missa,, sive lecta sive in cantu, lingua latina cele
bretur.3 In eiusmodi Missis cantatis gregorianae melodiae vel sacra
polyphonia peculiari cura et studio proferantur.
9. In fronte Basilicae Summi Pontificis vel Apostolicae Sedis insi
gnia collocentur.
III. CONCESSIONES
10. Fideles plenariam indulgentiam, suetis condicionibus, acquirere
possunt Basilicam diebus infrascriptis visitantes :
a) in festo SS. Apostolorum Petri et Pauli (29 iun.) ;
"b) in festo Titularis;
c) in dedicatione S. Mariae de Portiuncula (2 aug.);
d) die ad libitum semel in anno electa.
11. In Missis, in quibus habetur participatio alicuius peregrina
tionis aut magnus populi concursus, dici potest Credo.
12. Signum pontificium, idest Claves decussatae, adhiberi poterit
in vexillis, in supellectile, in sigillo Basilicae.
13. Rectori Basilicae super rocchetum uti licet mozzetta ex serico
nigro cum oris, ocellis et globulis rubini coloris.
14. Ecclesiae, quae titulum Basilicae iam consecutae sunt, condi
cionibus et obligationibus, de quibus supra in nn. 1-9, pro viribus
aptentur.
15. Preces, ad obtinendum titulum Basilicae Minoris pro quavis
ecclesia, etiam exempta, a loci Ordinario porrigendae sunt, qui de
requisitarum condicionum exsistentia testimonium exhibebit. Ipse Or
dinarius in petitione indicabit quot et quae Basilicae in dioecesi iam
inveniantur. Precibus demum adnectantur opuscula, libri, imagines
luce impressae, ex quibus ecclesiae forma, structura, condicio, suffi
cienter illustrentur.
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Papa VI ,
in Audientia die 6 mensis Iunii decurrentis anni infrascripto S. Ri
tuum Congregationis Secretario concessa, praesens approbavit Decre
tum et auctoritate Sua confirmavit, statuens, ut ecclesiae, quae
9 Cf. Const. Sacrosanctum Concilium, n. 54; Instr. Inter Oecumenici, n. 59; Instr. Musicam Sacram, n. 48.
Sacra Congregatio Rituum 539
titulum Basilicae Minoris in posterum obtinebunt, supra recensitas
condiciones praeseferant, et obligationes inde consequentes adimplere
valeant.
Quibuslibet contrariis nihil obstantibus.
Ex Aedibus Sacrae Rituum Congregationis, die 6 Iunii 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus
L. m s.
© F. Antonelli, Archiep. tit. Idicren., Secretarius
I I
P R E C E S P R O I T A L I C A R E P U B L I C A
In Missa conventuali recitandae in ditionibus Italiae ad normam articuli
12 pacti cum Apostolica Sede Concordati.
In omnibus Dominicis aliisque festis de praecepto servandis, in
cunctis ecclesiis Capitulum et Officium chorale habentibus, in Missa
conventuali, Orationi fidelium sequens inseratur deprecatio :
Ut Italiam eiusque Praesidem
caelesti favore prosequatur atque conservet,
cunctisque Nationis civibus ac moderatoribus
vitae prosperitatem salutemque
cum pace atque concordia largiatur,
Dominum deprecemur.
Perché Dio benedica e protegga
l'Italia e il suo Presidente,
e doni alla Patria e ai suoi governanti
vita, prosperità e salvezza
nella pace e nella concordia,
preghiamo fratelli.
Ex Secretaria Sacrae Rituum Congregationis, die 3 Septembris 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus
L. © S.
© F. Antonelli, Archiep. tit. Idicren., Secretarius
540 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales
I
NEAPOLITANA Nullitatis matrimonii (Kappler - Janns)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Leonera Janns,
conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad comparendum,
aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali
S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem
9 octobris 1968, hora undecima cum dimidio, pro concordatione vel
subsignatione sequentis dubii :
An constet de nullitate matrimonii in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedictae dominae Leonera Janns, curare debent
ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Adamus Pucci, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 25 mensis iulii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Leonera Janns, défenderesse en cette cause, nous la citon à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 9 octobre 1968, à» 11 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Gonste-t-il de la nullité du mariage dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Leonera Janns, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Sacra Romana Rota 541
II
ROMANA
Nullitatis matrimonii (Baglioni - Amandola)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Pauli Ba
glioni, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma),
in diem 16 octobris 1968, hora decima, pro concordatione vel subsi
gnatione sequentis dubii :
An sententia Rotalis diei 2Jj aprilis 1968 confirmanda vel infir
manda sit, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Pauli Baglioni, curare debent ut
ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Ernestus Fiore, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 27 mensis iulii a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Paul Baglioni, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 16 octobre 1968, à 10 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
La sentence du Tribunal de la Rote en date du 24 avril 1968 doit-elle
être confirmée ou infirmée, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit Paul Baglioni, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
542 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
TRIBUNAL VICARIATUS URBIS
Citationes edictales
I
ROMANA
Nullitatis matrimonii (Du Monceau - Dresseihuys)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Lorraine Dres
seihuys, Neo-Eboraci die 16 octobris 1928 natae et in causa de qua supra
conventae, eamdem citamus ad comparendum coram Tribunali Secun
dae Instantiae Vicariatus Urbis (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 -
Roma), aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, in diem
24 octobris 1968, hora duodecima, pro concordatione sequentis dubii :
An constet de nullitate matrimonii in casu.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedictae dominae Lorraine Dresseihuys, curare
debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Ph. Giannini, V. Off.
Ex Aedibus Tribunalis Vicariatus Urbis, die 23 iulii 1968.
I. Nastasi, Cancellarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Lorraine Dressel-huys, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma) le 24 octobre 1968, à 12 heures, pour concorder le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Lorraine Dresseihuys, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Tribunal Vicariatus Urbis 543
II
NEAPOLITANA
Nullitatis matrimonii (Cimmino - Lek)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Stephani Jerzy
Lek, 42 annorum, in Polonia nati et in causa de qua supra conventi,
eumdem citamus ad comparendum coram Tribunali Appellationis Vica
riatus Urbis (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 - Roma), vel coram
Tribunali Vratislaviensi in Wroclaw in Polonia (ul. Katedraln, 13),
aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, die 31 octobris
1968, hora duodecima, ad dubium concordandum :
An constet de nullitate matrimonii in casu.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedicti domini Stephani Jerzy Lek, curent
ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Bruno Prévôt, Vice-Officialis ac Iudex Instructor
Ex Aedibus Tribunalis Appellationis Vicariatus Urbis, die 14 sep
tembris 1968. Antonius Longo, V. Cancellarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Etienne Jerzy Lek, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de Seconde Instance du Vicariat de Rome (Piazza S. Giovanni in Laterano, 6 -Roma), ou au siège du Tribunal de Wroclaw en Pologne (ul. Katedraln, 13), le 31 octobre 1968, à 12 heures, pour concorder le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Etienne Jerzy Lek, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
5U Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Oon Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato:
3 agosto 1968. S. E. Revma Mons. Torpigliani Bruno, Arcivescovo tit. di Malliana, Nunzio Apostolico nel Congo.
27 » » L'Ilìmo e Revmo Mons. Prigione Gerolamo, Nunzio Apostolico in Guatemala e El Salvador.
Oon Biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, a norma del Motu Proprio «Pro comperto sane», ha nominato S. E. Revma Mons. Carraro Giuseppe, Vescovo di Verona, Membro della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica.
NECROLOGIO
28 luglio 1968. L'Emo Signor Card. Herrera y Oria Angel, del Titolo del S. Cuore di Maria a Piazza Euclide.
31 » » L'Emo Signor Card, de la Torre Carlos Maria, del Titolo di S. Maria in Aquiro.
14 agosto » L'Emo Signor Card, da Silva Augusto Alvaro, del Titolo di S. Angelo in Pescheria, Arcivescovo di Säo Salvador da Bahia.
» » » Monsig. Pekala Karol, Vescovo tit. di Trocmade, Ausiliare di Tarnòw.
16 » » Monsig. Coimbra José André, Vescovo di Patos de Minas. 17 » » Monsig. Greif John F., Vescovo di Tororo. 5 settembre » Monsig. Gaiinon John Mark, Arcivescovo di Tacarata.
15 » » Monsig. Massa Pedro, Vescovo tit. di Ebron. 16 » » Monsig. Pawlowski Antoni, Vescovo di Wladislavia. 23 » » Monsig. Alonso Muñoyerro Luis, Arcivescovo tit. di Sion,
Vicario Castrense per la Spagna.
An. et vol. LX 31 Octobris 1968 N. 10
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
MARINGAENSIS
(PARANÁ VIENSIS)
Dismembratis e Maringaënsi dioecesi territoriis, nova conditur dioecesis
« Paranaviensis » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Nil gratius Nobis contingit, qui rei catholicae Dei voluntate summam
habemus, quam Ecclesiam in orbe terrarum securo incessu sensim
progredi conspicere, atque sapienti consilio novos semper filios Christo
eiusque beatitatis regno adiungere, quasi minimum granum illud sina-
pis, quod in silentio crescit et patulas frondes dilatat, ut animos ex
fallaci errore eripere possit. Quam ob rem cum venerabilis Frater
Sebastianus Baggio, Archiepiscopus titulo Ephesinus et in Brasilia
Apostolicus Nuntius, collatis consiliis cum Iacobo Aloisio Coelho, Epi
scopo Maringaënsi, audita Conferentia Episcopali Brasiliana, id propo
suerit ut partito territorio Sedis Maringaënsis nova dioecesis ex eo exci
tantur, Nos haec omnia probantes sequentia decernimus. Eorum omnium
consensum supplentes qui hac super re aliquid iuris vel habeant vel se
praesumant habere, a dioecesi Maringaënsi integrum separamus territo-
35 - A. A. S.
546 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
rium municipiorum — prout in praesens lege civili circumscribuntur —
quae vulgo cognominantur Alto Paraná, Amapora, Diamante do Norte,
Guairacá, Itauna do Sul, Loanda, Mirador, Nova Aliança do Ivaí,
Nova Londrina, Paraíso do Norte, Paranavaí, Planaltina do Paraná,
Porto Rico, Querencia do Norte, Santa Cruz do Monte Castelo, Santa
Isabel do Ivaí, Santo Antonio do Caiuá, Sao Carlos do Ivai, Sao Joäo
do Caiuá, Sao Pedro do Paraná, Tamboara, Terra Rica, eaque terri
toria in novae dioecesis formam redigimus, Paranaviensis appellandae
iisdemque cingendae finibus ac civilis regio e qua fit. Hanc novam
dioecesim suffraganeam facimus metropolitanae Sedi Curitibensi; item
eius Episcopum, ad normam iuris auctoritati eiusdem Sedis Archie
piscopi obnoxium. Sedes episcopalis in urbe vulgo « Paranavaí » erit,
magisterii episcopalis autem cathedra in curiali templo ibidem exstante,
Deo in honorem S. Sebastiani Mart. dicato, quod ad cathedralis digni
tatem attollimus, donec aliud B. M. V. Ecclesiae Matri dicandum
extruatur. Sacro vero Praesuli, praeterquam quod omnia iura facimus,
obligationes etiam imponimus muneris proprias. Canonicorum colle
gium condatur, iuxta tamen peculiares normas per alias sub plumbo
Litteras edendas; quamdiu autem dioecesis Canonicorum senatu care-
bit, permittimus ut Consultores dioecesani deligantur, qui consilio et
ope Episcopo assint. Mensam episcopalem efficient : fidelium colla
tiones, Curiae proventus, congrua pars bonorum, si qua sint, quae
novae Sedi obvenient, ad normam canonis 1500 C. I. C. De pueris
atque adulescentibus recipiendis et educandis, qui ad sacerdotium Dei
instinctu vocentur, serventur praescripta iuris communis, prae oculis
habitis normis Decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius » necnon
regulis Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica; ceterum
cum iuvenes adoleverint, qui optimi fuerint Romam mittantur in Pon
tificium Collegium Pianum Brasilianum, philosophicis theologicisque di
sciplinis imbuendi. Simul ac Paranaviensis dioecesis condita fuerit
per harum Litterarum effectionem, eo ipso Sacerdotes ei Ecclesiae
addicantur, in cuius territorio beneficium vel officium legitime habeant.
Ceteri Sacerdotes, clerici atque Seminarii tirones, ei in qua domicilium
habeant. Acta et documenta novam dioecesim quoquo modo respicientia
a Curia Maringaënsi ad Paranaviensem transferantur, ut in condendo
tabulario religiose custodiantur. Haec omnia ut ad effectum adducan
tur curet venerabilis Frater Sebastianus Baggio, quem diximus, vel ab
eo delegatur vir, dummodo in ecclesiastica dignitate constitutus. Qui
autem negotium perfecerit congrua documenta exarari iubeat ad Sacram-
Acta Pauli Pp. VI 547
que Congregationem pro Episcopis mitti, de more signata sigilloque
impressa.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni
tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta,
eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae apud S. Petrum, die vigesimo mensis ianuarii, anno
Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri
quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIERI
8. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
Loco £B Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 26.
I I
BONAËRENSIS
Exarchatus apostolicus pro fidelibus ritus byzantini Ucrainorum in Ar
gentina conditur.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Ucrainorum fidelium, in Argentina degentium, coetum, qui ad Ordi
nariatum illum pertinet pro fidelibus rituum orientalium anno MCMLIX
ibi locorum constitutum, magis magisque pollere ita libenti animo acce-
548 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
pimus, ut concedere opportunum visum fuerit eorum omnium precibus,
qui ut ad gradum exarchatus apostolici idem eveheretur ab Apostolica
Sede petierunt. De huiusmodi autem negotio ad Nos rettulit venera
bilis Frater Noster Hamletus Ioannes S. R. E. Cardinalis Cicognani, a
publicis Ecclesiae negotiis, audita scilicet Sacra Congregatione pro
Ecclesia Orientali deque sententia Archiepiscopi Bonaërensis eiusdem
que Ordinarii pro fidelibus rituum orientalium, Conferentiae praeterea
episcopalis pro Argentina, ac denique Apostolici in eadem natione
Nuntii. Quapropter, suprema Nostra potestate exarchatum apostolicum
pro fidelibus ritus byzantini Ucrainorum in Argentina commorantibus
condimus, cui tamquam Exarchum venerabilem Fratrem Andream
Sapelak, Episcopum titulo Sebastopolitanum in Thracia praeficimus,
adhuc Visitatorem Apostolicum pro iisdem Ucrainis in Argentina, datis
iuribus impositisque obligationibus congruis. Novus exarchatus metro
politanae Sedi Bonaerensi, instar Ecclesiae suffraganeae, subdatur ;
eius vero Sedes in Bonaerensi urbe sit, in qua videlicet sacer Praesul
domicilium habet, in quaque exarchale templum est. Mandamus prae
terea ut Consultores exarchales eligantur, qui Praesuli in gerendis
negotiis assistant. Mensam exarchalem constituent sive pecuniae a fide
libus sponte oblatae, sive paroeciarum tributa, sive denique bonorum
reditus ad exarchatum pertinentium. De pueris adulescentibusque qui
ad sacerdotium Dei instinctu vocentur, statuimus ut ad Seminaria quoad
fieri poterit mittantur pro Ucrainis exstructa, praesertim Romae. Sedi
exarchali atque eius Antistiti iura omnia ac privilegia competunt quae
in Litteris Apostolicis de ritibus orientalibus et de personis, datis die
2 mensis Iunii, anno 1957, a can. 366 ad 387 recensentur; hoc tamen
cauto, quod potestas iurisdictionis Exarchi in fideles Ucrainos exer
cenda erit non exclusive sed cumulate cum potestate Ordinariorum
locorum ritus latini, qui tamen secundaria ratione iure suo utantur.
In locis ubi paroecia pro fidelibus Ucrainis desit, parochus latini ritus
curam ipsorum gerat, donec proprii ritus parochus constituatur aut
sacerdos pro ipsis designetur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
Acta Pauli Pp. VI 549
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die nono mensis februarii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA MAXIMILIANUS Card. DE FURSTENBERG S. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco © Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 35.
I I I
SOROCABANAE ET ALIARUM (ITAPEVENSIS)
Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesiis Sorocabana, Botucatuensi et Santosensi, alia constituitur dioecesis, « Itapevensis » cognominanda.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quantum spei bonae in novae circumscriptionis constitutione ponamus atque collocemus, quantumque gaudii inde capiamus, qui christianae Rei publicae praesidemus, ex eo denique colligi poterit, quod non solum, nova condita Ecclesia, res aptius et commodius disponi censemus, verum etiam 4uod per eam ignis alius veluti accenditur, qui exardescat in animis, et lux affulget alia, qua homines collustrentur in hac offusa caligine vita. Quandoquidem ergo venerabiles Fratres Henricus Hector Golland Trindade, Archiepiscopus Botucatuensis, Iosephus Melhado Campos, Episcopus titulo Hospitensis, Coadiutor cum iure successionis et Apostolicus Administrator « Sede plena » dioecesis Sorocabanae, et David Piciio, Episcopus Santosensis, id petierunt ut e suis Ecclesiis nova excitaretur dioecesis, post quidem auditam Conferentiam episcopalem Brasilianam, quam dicunt, Nos haec statuimus atque iubemus, aeque expostulationi eorum concedentes, non ante tamen, quam tum venerabilem Fratrem Sebastianum Baggio sententiam roga-
550 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vimus, Archiepiscopum titulo Ephesinum atque in Brasilia Apostolicum Nuntium, et venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sacrae Congregationi pro Episcopis praepositorum consilium audivimus. A dioecesi Sorocabana territorium municipiorum, quae sequuntur, separamus : Baräo de Antonina, Buri, Capäo Bonito, Coronel Macedo, Guapiara, Itaberá, Itapeva, Itaporanga, Itararé, Ribeiräo Branco, Ribeiräo Vermelho do Sul, Taquarituba; ab archidioecesi vero Botuca-tuensi, municipia : Factura, Itaí, Paranapanema, Taguaí ; a dioecesi denique Santosensi, territoria municipiorum : Apiai, Barra do Turvo, Iporanga, Ribeira; quibus territoriis omnibus novam dioecesim condimus, Itapevensem cognominandam, atque iisdem finibus terminandam, quibus territoria cuncta, e quibus coalescit, ut sunt hodie lege civili circumscripta. Sedes dioecesis in urbe Itapeva collocabitur; cathedra vero in templo Sanctae Annae, in eadem civitate ; quod sane cathedrale habebitur. Nova dioecesis suffraganeam constituimus Sedis S. Pauli in Brasilia; atque ideo erit sacer eius Praesul iurisdictioni metropolitanae talis Archiepiscopi subiectus. Qui praeterea, cathedrale collegium Canonicorum condet, ad normas per alias Litteras dandas. Interim autem Consultores dioecesanos eliget, qui in negotiis explicandis eum iuvent consiliis et opera. Eius etiam erit Seminarium excitare pueris excipiendis, qui ad sacerdotium sint a Spiritu Dei Sancto vocati; in qua re, praeter normae iuris communis, etiam decretum Concilii Vaticani II servetur « Optatam totius », et regulae Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica. Id etiam Episcopus cavebit ut suo tempore iuvenes qui fuerint meliores Romam mittat, in Pontificium Collegium Pia-num Brasilianum, philosophia ac sacra Theologia imbuendis. Ad clerum quod attinet, ita res agatur ut, his Litteris ad effectum adductis, sacerdotes Ecclesiae illi addicantur, in cuius territorio beneficium vel officium habeant; ceteri vero clerici Seminariique tirones ei, in cuius territorio legitime degant. Mensa episcopalis efficietur : bonis, pro rata parte, quae novae Sedi obvenient, ad normam canonis 1500 C. I. C. ; Curiae emolumentis, collationibus populi. Acta denique et documenta, quae ad novam circumscriptionem pertinent, ad eius Curiam mittantur, ibique religiose custodiantur. Ceterum haec, quae iussimus, venerabilis Frater Sebastianus Baggio exsequi curabit, vel quem ille dele-gabit. Re vero acta, documenta exarentur, atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
Acta Pauli Pp. VI 551
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die altero mensis martii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIERI 8. B. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Loco i-B Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 52.
IV
GARUENSIS
(MARUANAE-MOKOLENSIS)
Detractis quibusdam territoriis a diocesi Garuensi, nova praefectura apo
stolica conditur, « Maruana-Mokolensis » cognominanda.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quamquam Ecclesiarum omnium cura Nos, sic ut beatum Paulum apostolum (cf. 2 Cor., 11, 28), in magnas cotidie sollicitudines adducit, utpote quibus iustissimo Deo ratio de omnibus reddenda sit, quos fidei Nostrae commisit, simul tamen haec cogitatio Nos haud mediocriter confirmat ac solatur, progredi fidem Nostram atque religionem in omnibus gentibus, christianumque nomen ita in populis propagari, ut iam verissima appareant quae sive Prophetae sancti, sive ipse Christus de regni Dei amplificatione locuti sint. Quam ob rem, ipsius religionis Christi intendendae causa, cum Sacra Congregatio Fidei Propagandae, audito venerabili Fratre Aloisio Poggi, Archiepiscopo titulo Foronto-nianensi atque in Cammarunia Pronuntio, itemque Ivone Plumey, Episcopo Garuensi, quid sentirent, in eam sententiam venisset ut ibi loci
552 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nova praefectura apostolica constitueretur, Nos rebus bene consideratis, haec statuimus. Partes boreales dioecesis Garuensis, seu Département de Diamaré, et Département de Margui Wandala sine tamen districtu de Kaelé, ut vulgari sermone dicere solent, a dioecesi Garuensi distrahimus, atque in novae praefecturae apostolicae formam redigi-mus, factis nempe iuribus, quae circumscriptionibus huius ordinis propriae sunt. Hanc autem Ecclesiam Maruanam-Molcolensem appellari censemus, eiusque regimen Congregationi Missionariorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae damus, cuius Sodales paterne hortamur ut finibus Christi imperii proferendis nihil omittant. Ceterum, quae iussimus, venerabilis Prater ad exitum deducet Aloisius Poggi, quem diximus, vel ille quem ipse legaverit. Re vero acta, documenta exarabit atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem Fidei Propagandae cito mitti curabit.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undecimo mensis martii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN /S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 68.
Acta Pauli Pp. VI 553
V
COTONUENSIS (LOKOSSENSIS)
Ex quibusdam territoriis ab archidioecesi Cotonuensi detractis, nova con
ditur dioecesis, « Lokossensis » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Ecclesia sancta Dei omnibus populis se benigna accommodât, ea instituens per quae vera religio in gentibus annuntietur et uberior usque divinae gratiae copia communicetur. Cum autem Sacrum Fidei Propagandae Consilium, post auditos venerabilem Fratrem Ioannem Benelli, Archiepiscopum titulo Tusuritanum et olim Apostolicum in Africa Occidentali Delegatum, necnon Ordinarium loci, rei christianae provehendae valde conferre censuerit si nova dioecesis ibi conderetur, libenti animo eiusmodi consilium accipimus. Qua de re, suprema et apostolica Nostra usi potestate, ea quae sequuntur decernimus ac iubemus. Ab archidioecesi Cotonuensi integrum territorium seiungimus, quod civilis circumscriptio vulgo « Mono » cognominata complectitur, atque ex eo novam dioecesim constituimus, Lokossensem ab urbe principe appellandam, quae a saeculari clero Dahomeyensi regetur et administrabitur. Novae circumscriptionis sedem Episcopus in urbe ponet cui nomen (( Lokossa », cathedram vero in templo principe ibi exstante, quod ad dignitatem cathedralis evehimus, cum iuribus et privilegiis. Etiam sacer Antistes, ut aequum, iis omnibus iuribus utetur et privilegiis quibus residentes Episcopi per terrarum orbem fruuntur, oneribusque congruis obligabitur. Sive dioecesis Lokossensis praeterea sive eius Antistes Sedi metropolitanae Cotonuensi subicientur tamquam suffraganei. Quod autem ad regimen et administrationem attinet, ea serventur quae Codex Iuris Canonici statuit et peculiares leges quas Sacra Congregatio Fidei Propagandae dederit. Permittimus tamen ut ob locorum atque temporum adiuncta, Canonicorum loco Consultores dioecesani ab Episcopo deligantur qui ei consilio et ope assint. Volumus autem ut haec quae mandavimus facienda curet qui eo tempore quo hae Litterae Nostrae ad effectum adducentur, Apostolicus Delegatus in Africa Occidentali erit, vel quem ille delegaverit, factis ad id necessariis facultatibus. Ee vero acta documenta de more exarentur eorumque exemplaria ad Sacram Congregationem Fidei Propagandae cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
554 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efflcacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae apud S. Petrum, die undecimo mensis martii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Loco g Plumbi
In Ap. Cane, tal., vol. CXXVII, n. Iß.
VI
GARUENSIS
(YAGUANAE)
Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Garuensi, nova praefectura
apostolica conditur, « Yaguana » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Firma spe ducti legem evangelicam aptius inter populos proferri posse aeternaeque salutis apta subsidia quam pluribus praeberi hominibus, alias nonnumquam ex aliis ecclesiasticas circumscriptiones condere sacrisque providere Praesulibus libenter consuevimus, divinae gratiae rore favente. Quoniamque Sacrum Consilium Christianae Fidei Propagandae opportunum esse censuit si, certo territorio ex dioecesi Garuensi separato, nova conderetur praefectura apostolica idque faciendum
Acta Pauli Pp. VI 555
proposuit, post scilicet auditos sive venerabilem Fratrem Aloisium Poggi Archiepiscopum titulo Forontonianensem atque Apostolicum in Camerunia Pro-Nuntium sive venerabilem Fratrem Ivonem Plumey, Episcopum Garuensem, de suprema Nostra potestate sequentia decernimus et iubemus. Partes boreales extremas dioecesis Garuensis, seu vulgo Départements de Mayo Danai, Logone et Chari una cum districtu de Kaelé, a dioecesi Garuensi distrahimus atque in novae praefecturae apostolicae formam redigimus, omnibus datis iuribus, qui ad normam iuris communis huiusmodi ecclesiasticis circumscriptionibus competunt. Hanc autem praefecturam Taguanam appellari censemus, eamque Congregationi Missionariorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae gubernandam concredimus, quos hortamur ut nullis laboribus pareant ad Christi regnum ibidem prolatandum. Mandamus denique ut Nostras has sub plumbo Litteras ad effectum adducat venerabilis Frater Aloisius Poggi, quem diximus, vel ab eo delegatus vir, dummodo sit in ecclesiastica dignitate constitutus. Re vera acta, documenta de more exarari studeat ad Sacramque Congregationem de Propaganda Fide quam primum mitti, rite signata sigilloque impressa.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die undecimo mensis martii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 69.
556 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VII
SS. INCARNATIONIS ET PARANENSIS SUPERIORIS
(DE PARANIA SUPERIORE)
Quibusdam territoriis detractis a praelatura SS. Incarnationis et Para-
nensi Superiore, nova quaedam conditur praelatura, « de Parania Su
periore » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Nulla nos Evangelii verba magis movent, quam quae Christus, adorano"us Dei Filius, beatissimo Petro fecit: «Pasce agnos meos... pasce oves meas » (Io. 21, 15-17) ; nam, cum reliquae omnes voces, quae ibi leguntur, communes sint omnibus, haec una ad Nos, tamquam ad sancti illius principis apostolorum successores, unos spectant, cuius sane praecipua munera et officia, quae sint, plane demonstrant. Haec autem profecto causa est, cur nullam umquam occasionem praetermittamus, si quando tempus ipsum dederit, singularum Ecclesiarum commodis atque utilitatibus providendi. Quam ob rem, cum venerabilis Frater Ioannes Wiesen, Episcopus titulo Telmissensis atque olim Praelatus SS. Incarnationis et Paranensis Superioris, explorato quid coetus Episcoporum Paraquarianus sentiret, proposuerit ut de suae Sedis territorio nova praelatura conderetur, Nos, rati id posse in eius Ecclesiae utilitatem cedere, post auditum venerabilem Fratrem Victorem Hugonem Righi, Archiepiscopum titulo Baltensem atque in Re publica Paraquariana Apostolicum Nuntium, haec statuimus. A praelatura SS. Incarnationis et Paranensi Superiore integrum territorium separamus regionis, quam vulgo (( Departamento de Alto Paraná » cognominant, ut est lege civili terminata, novamque ex eo praelaturam constituimus, de Parania Superiore appellandam, id simul statuentes ut praelatura SS. Incarnationis et Paranensis Superioris posthac « S S . Incarnationis » tantum dicatur. Praelaticia huius Ecclesiae Sedes in urbe statuetur « Presidente Stroessner » populari sermone cognominata, in eademque urbe, in templo scilicet S. Blasii Martyris, ponetur cathedra, factis sacrae aedi iuribus quae sunt propria talium templorum. Praelatura de Parania Superiore erit SS. Assumptionis metropolitanae Sedi suffraganea ; eius mensam praelaticiam constituent tum Curiae emolumenta, tum fidelium christianorum collationes, tum dos a civili auctoritate danda, atque bonorum pars congrua, quae
Acta Pauli Pp. VI 557
ad normam canonis 1500 C.I.C. novae Ecclesiae obvenient. De Seminario struendo atque moderando id statuimus quod sive Ius Canonicum praescribit, sive leges Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica, sive Decretum Concilii Vaticani II « Optatam totius » monet. Cum vero iuvenes adoleverint, qui meliores fuerint Romam mittantur, in Collegio Piano Latino Americano philosophia atque sacra Theologia imbuendi. Simulatque praeterea nova praelatura per harum Litterarum exsecutionem condita erit, Sacerdotes qui in eius territorio beneficium vel officium habeant, eidem addicantur, tamquam proprius clerus, ceteri clerici atque Seminarii tirones, ei in qua legitime degant. Ultimum, acta et documenta novae Sedis res seu personas respicientia, ad huius Curiam cito mittantur, ibique religiose custodiantur. Ceterum quae mandavimus venerabilis Prater Antonius Innocenti fieri studebit, Archiepiscopus titulo Aeclanensis, cui omnem potestatem agendae rei facimus ; poterit autem idem et alium legare, si visum fuerit, modo virum in ecclesiastica dignitate constitutum. Idem, re acta, documenta exarari iubebit, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittet.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto et vicesimo mensis martii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONPALONIERI
S. B. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
Loco SB Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 80.
558 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VIII
ABANCAIENSIS (CHUQUIBAMBILLENSIS)
Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Abancaiensi, nova praelatura
conditur, « Chuquibambillensis » appellanda.
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Qui idcirco in hac custodia et tamquam specula collocati sumus, ut
vacuum, quantum fieri potest, sollicitudine populum christianum Nostra
vigilia et prospicientia redderemus, non modo ea summopere curamus,
quae ad castissimam Christi fidem religionemque firmandam propagan
dam conducant, sed et ad illa animum diligenter attendimus, quae
singularum Ecclesiarum constitutionem, partitionem, administratio
nem respiciant, cum id haud parum boni atque commodi gignere soleat.
Quam ob rem, cum venerabilis Frater Romulus Carboni, Archiepisco
pus titulo Sidoniensis et in Re publica Peruviana Apostolicus Nuntius,
bene fieri censuerit, si in eadem Natione, partita dioecesi Abancaiensi,
nova circumscriptio constitueretur, Nos re magna consideratione repu
tata, auditoque venerabili Fratre Alcide Mendoza Castro, Episcopo
Abancaiensi, haec decernimus et iubemus. A dioecesi Abancaiensi civi
les provincias separamus vulgo Grau, Antabamba, et Cotabambas, ea
rumque territorio novam praelaturam condimus, Chuquibambillensem
appellandam, atque metropoli Cuschensi suffraganeam. Antistes, cui
eadem regenda committetur, sedem suam in urbe Chuquibambilla col-
locabit, cathedra suae potestatis in sacra aede Sanctae Crucis posita,
quam honoribus atque iuribus templorum praelaticiorum cumulari con
cedimus. Mensam praelaticiam novae Sedis constituent : Curiae proven
tus, populi liberae collationes, dos a civili potestate danda, simulque
congrua bonorum pars quae eidem proveniet ad normam canonis 1500
C. I. C. Ad sacri Seminarii constructionem puerorumque educationem
quod attinet, serventur ad amussim tum leges iuris communis, tum quae
monet decretum Concilii Vaticani II (( Optatam totius », tum denique
normae a Sacra Congregatione pro Institutione Catholica datae. Ad
regimen item quod pertinet, ad electionem Vicarii Capitularis, hisque
Acta Pauli Pp. VI 569
similia, serventur praescripta Iuris Canonici. De Sacerdotibus atque
clero ita disponimus, ut qui beneficium seu officium in novae Ecclesiae
territorio habeant, ii eidem assignentur ceu proprius clerus, ceteri vero
clerici et Seminarii tirones eidem, in qua legitime degant domicilio.
Acta denique et documenta sive cives sive res novae praelaturae respi
cientia, ad Curiam eius cito mittantur, religiose custodienda. Ceterum
quae iussimus venerabilis Frater Romulus Carboni exsequi curabit, vel
quem ipse legaverit. Re vero acta, documenta exarentur quorum digna
exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni
tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta,
eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die sexto et vicesimo mensis aprilis,
anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus
Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIER!
8. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco gß Plumbi
In Ap. Cane, tai., vol. CXXVII, n. 81.
560 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I X
KETAPANGENSIS - PONTIANAKENSIS
(SEKADAUENSIS)
Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesiis Ketapangensi et Pontiana-
kensi, nova praefectura apostolica conditur, nomine « Sekadauensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quondoquidem condere dioecesim seu qualemcumque circumscriptionem ecclesiasticam idem est ac lumen accendere et ignem, quo homines aeque collustrentur in obscuro huius mortalis itinere vitae, aeque foveantur, ut calorem vigoremque ad certamina sumant, idcirco Nos, qui in fastigio sacerdotalis potestatis collocati sumus, laeto quidem animo novas Ecclesias condi curamus, quotiens christianae religioni commoda maiora praevideantur. Quam ob rem, cum Sacrae Congregationi Christiano Nomini Propagando visum sit in Indonesia novam praefecturam apostolicam constituere, Nos, re bene reputata atque sententiam iis rogatis, quos oporteret, Ordinariis locorum, atque consilio expetito a venerabili Fratre Salvatore Pappalardo, Archiepiscopo titulo Milesiensi eodemque in Indonesia Apostolico Pro-Nuntio, ea quae sequuntur, decernimus atque iubemus. Eam partem districtus civilis, cui nomen vulgo Sanggau, ad meridiem fluminis Kapuas vergentem, a dioecesi Ketapangensi detrahimus; ita eam partem subdistrictus civilis Sekadau nuncupati, atque ad septemtrionem eiusdem fluminis spectantem, ab archidioecesi Pontianakensi separamus, ambasque in praefecturae apostolicae formam redigimus, Sekadauensis appellan-dae et curis Congregationis Clericorum excalceatorum SS. Crucis et Passionis D. N. Iesu Christi concredendae : quos sane hortamur ut nihil laboris, sollicitudinis, industriae omittant christianae religionis finibus proferendis, ad beatorum apostolorum hortamina et exempla. Ceterum hae Litterae Nostrae eiusdem venerabilis Fratris Salvatoris Pappalardo cura ad exitum adducantur, facta, si visum fuerit, potestate quemvis delegandi, ad leges canonicas. Cum vero res acta fuerit, documenta exarentur, eorumque exempla, sincere conscripta, ad Sacram Congregationem pro Gentium evangelizatione cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti-
Acta Pauli Pp. VI 561
tutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem dërogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die nono mensis aprilis, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN S. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco @ Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 56.
X
SONSONENSIS ' (RIVI NIGRI)
Templum S. Nicolai, in urbe Rivi Nigri, ad dignitatem concathedrali» tollitur dioecesis Sonsonensis ; huius autem titulus ita mutatur, ut deinceps debeat « Sonsonensis-Rivi Nigri » appellari.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quamquam Apostoli hoc unum iussi sunt a Christo, Dei Filio atque hominum Redemptore, et mundum peragrare, et omnes homines quacumque de gente caelestes veritates docere ac sacramento gratiae baptismate renovare (cf. Mt. 28, 19), nemo tamen non videt quantum ad sanctissimam Christi fidem propagandam in pectoribusque, quasi flam-mam, augendam apta ierum religiosarum, personarum, finium Ecclesiarum temperatiq et dispositio conferant. Quam ob rem, cum urbs, Rio-negro populari lingua cognominata atque intra fines dioecesis Sonsonensis exstans, ob omni generis incrementa his annis momentum
36 - A. A. S.
562 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
suum auxerit, petieritque venerabilis Frater Iosephus Paupini, Archiepiscopus titulo Sebastopolitanus in Abasgia, atque in Re publica Columbiana Apostolicus Nuntius, ut templum, in hac ipsa urbe Deo in honorem S. Nicolai Conf. dicatum, titulo concathedralis insigni-retur ac dioecesis nomini appellatio Rivi Nigri quoque iungeretur, Nos ea quae Sacra Congregatio pro Episcopis, factis olim a Nobis facultatibus usa censuerit, probantes rataque habentes, haec decernimus. Servata dignitate dioecesis Sonsonensis eiusque cathedrae episcopalis, templum paroeciale S. Nicolai Conf., quod diximus, titulo templi concathedralis honestamus, cum iuribus, quae propria sunt huiusmodi sacrarum aedium. Praeterea sive Ecclesiae Sonsonensi, sive eius Episcopo titulum damus, praeter quem habent Sonsonensem, etiam Rivi Nigri, ita ut uterque cumulate 8onsonensis-Rivi Nigri cognominetur. Denique sacro huius dioecesis Praesuli facultatem facimus ut suo arbitrio, ratione scilicet habita gloriae Dei animorumque salutis, in urbe Rivi Nigri resideat. Quae autem per has Litteras iussimus, ea venerabilis Frater Iosephus Paupini, quem diximus, ad exitum deducet, vel quem ipse delegaverit, factis potestatibus; re vero acta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittantur.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo mensis aprilis, anno millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIERI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco © Plumbi
In Ap. Conc. tab., vol. CXXVII, n. 65.
Acta Pauli Pp. VI 563
EPISTULA
Ad Rev.mum Patrem Augustinum Trapé, Ordinis Fratrum S. Augustini
Priorem Generalem, ob universae religiosae communitatis Coetum Phi
ladelphiae habendum.
PAULUS PP. VI
Ordo Fratrum Sancti Augustini, cui tu, dilecte fili, sollerter praeesse
cognoscens, in urbe Philadelphia, intra fines Foederatarum Americae
Septemtrionalis Civitatum, mox, ut ad Nos est allatum, Capitulum
Generale celebrabit. Quod quanti momenti sit futurum, facile intelle
gitur, siquidem id agetur, ut secundum normas et praescriptiones Con
cilii Oecumenici Vaticani Secundi Familia ista Augustiniana collatis
consiliis ad interiorem nitatur renovationem, apostolicam operositatem
novo quodam ardore exsequendam perpendat, ad mutatas temporum
condiciones et necessitates leges vitamque suam accommodet. Primum
vero caput, quemadmodum notum est, principem obtinet locum, cum
solum vera sanctificatio uniuscuiusque sodalis ac totius simul Com
munitatis efficiat, ut Ordo vester finem sibi propositum consequatur et
munus in Ecclesia sibi mandatum obeat in huius aedificationem homi
numque salutem. Praeterea haud leve negotium res vestras recogno
scendi, emendandi, ad huius aetatis rationes dirigendi ex illa sancti
ficatione vim et efficacitatem hauriat oportet.
Laudabili quidem studio haec Ordinis vestri generalia comitia sunt
praeparata ; in quibus etiam, vestra annitente diligentia, ea in clariore
luce ponentur, quae eidem Familiae sunt propria et peculiaria atque
primaria habenda, id est Augustinianitas, quam dicitis et ex qua firmo
illo inniti vos decet fundamento religiosae conversationis, quam Sanctus
Augustinus, in Africam reversus, Tagaste instituit; deinde Fraternitas
eo pertinens, ut caritas, « dulce ac salubre vinculum mentium » , x cuncta
Ordinis membra consociet, ut aequalitas discrimina et pericula concor
diae impendentia auferat, ut universi sodales quasi conglutinatis vo
luntatibus ac tamquam « cor unum et anima una », quemadmodum in
Regula monentur, Deum quaerant et ministeria perficiant in populi
fidelis utilitatem. Haec profecto animo Hipponensi Episcopi, cuius vos
1 S. Aug., Serm. 350, 3; PL 39, 1534.
564 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
alumnos appellatis, videntur esse obversata, cum Ecclesiam sic est
affatus : « Tu fratribus fratres religionis vinculo firmiore atque arctiore
quam sanguinis nectis » . 2
Hac igitur caritate, quae « diffusa est in cordibus nostris per Spi
ritum Sanctum qui datus est nobis » , 3 totus Ordo et singulae eius partes
cömpaginantur et in unitatem coalescunt, ita ut <( unum hominem
faciant )). 4 Quo Spiritu corpus Familiae vestrae vegetante, ea sit etiam
oportet signum unitatis Ecclesiae eiusque veluti fermentum.
Curae vestrae eo quoque intendentur, ut vita contemplativa et
activa apto fecundoque nexu inter se componantur, ita docente Sancto
Augustino : (( Otium sanctum quaerit caritas veritatis : negotium iu
stum suscipit necessitas caritatis » . ö Nolite ergo nimio illo exterius
agendi rapi fervore, quo vita spiritualis enervetur et communiter
vivendi societas detrimenta patiatur. Apostolatus autem, qui, licet
singulis commissus, totius Communitatis putandus est onus et munus,
exemplis Sancti Augustini, Pastoris optimi, fulciatur, qui ait : (( Non
potestis ostendere quantum ametis Deum, nisi quantum apparueritis
amare lucra Dei » . c Sic viventes demonstrabitis vos Ordinis vestri
tenere institutum, ex quo Matri Ecclesiae singulari ratione estis
devoti. Fidelitas vestra erga hanc Matrem, maxime erga Petri Sedem,
his temporibus exsplendescat lateque colluceat.
Omnium denique bonorum Largitorem Deum rogantes, ut ad hoc
Capitulum Generale congregatis propitius adsit et ut ex eodem Ordini
isti et Ecclesiae spiritualium virium incrementa obveniant, tibi, dilecte
fili, cunctisque sodalibus, tuae curae et moderationi commissis, Bene
dictionem Apostolicam paterna caritate impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis, die VIII mensis Augusti, anno MCMLXVIII,
Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
2 De mor. Eccl. Cath. I. 30, 63; PL 32, 1336. 3 Rom. 5, 5. 1 S. Aug. Enarr. in ps. 132, 6; PL 37, 1733. 5 De Civ. Dei, 19, 19; PL 41, 647. 6 Serm. 296, 10, 11; PL 38, 1358.
Acta Pauli Pp. VI 565
ALLOCUTIONES
I
Iis qui interfuerunt coetibus a Consilio v. d. « Commission Politique du
Conseil de l'Europe » Romae habitis. *
Monsieur le Président, Messieurs,
C'est toujours bien volontiers que Nous accueillons les représen
tants des institutions européennes, et aujourd'hui Nous sommes heu
reux de saluer en vos personnes les membres de la Commission politique
du Conseil de l'Europe, réunis à Rome. Maintes fois, à la suite de Nos
Prédécesseurs, Nous avons saisi pareille occasion pour apporter Nos
encouragements à tous ceux qui travaillent à l'unité des Pays euro
péens.
Certes, faut-il le répéter, l'Eglise, en ce qui la concerne, ne pour
suit aucun dessein politique particulier. Elle n'a d'ailleurs pas compé
tence pour susciter les meilleures solutions politiques, et les mettre
en œuvre : cette responsabilité appartient à ceux qui ont reçu mandat
à cet effet. Mais, du fait que vous travaillez à consolider la paix, à
promouvoir le patrimoine commun de l'Europe, à régler équitable-
ment les questions litigieuses, à apaiser les tensions internationales,
à défendre les droits des personnes et des peuples, comment l'Eglise
resterait-elle indifférente à vos efforts? Elle qui, selon le mandat reçu
du Seigneur, invite ses fils à devenir des « artisans de paix », à avoir
« faim et soif de justice » - 1 C'est dans ce but que Nous avons Nous-
même créé la Commission pontificale d'études Justice et Paix, avec
laquelle Nous sommes heureux que vous preniez contact au cours de
vos journées romaines.
Le climat actuel, hélas, est sombre, dans une Europe qui semblait
à l'abri des dramatiques conflits que connaissent d'autres régions.
Les événements récents ont rappelé durement aux hommes de bonne
volonté la précarité de leurs efforts, et il en sera ainsi tant que la force
brutale prévaudra sur la justice, pour servir les intérêts des uns au
détriment des droits des autres. Faut-il pour autant renoncer aux
* Die 2 mensis septembris a. 1968. 1 Cfr. Matth. 5, 6, 9.
566 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
espoirs de détente et de paix? Qui le pourrait? Ne faut-il pas plutôt
envisager avec courage et réalisme les moyens efficaces de les consolider?
L'unification de l'Europe en est sans nul doute une des voies les plus
sûres. Que les Pays membres de votre Conseil resserrent leur solida
rité pour faire entendre, d'une manière aussi ferme que pacifique, la
voix de la raison et de la justice! Qu'ils prennent à cœur les grandes
causes internationales des populations en voie de développement, non
point sur la base de leurs seuls intérêts économiques, mais, comme
Nous le disions dans Notre Encyclique Populorum progressio, selon les
lois de la justice internationale. Une telle attitude généreuse et désin
téressée ne saurait demeurer sans résultats, et elle est bien digne de
susciter la coopération des Pays de la vieille Europe, dont le riche
patrimoine culturel, moral et religieux, imprégné des valeurs chrétien
nes, brillera ainsi d'un nouvel éclat aux yeux du monde entier.
Votre tâche est certes délicate et complexe, mais qui n'en voit l'ur
gence et l'importance, pour préparer les chemins d'une collaboration
qui soit sans esprit de retour entre vos Nations? Aussi est-ce de grand
cœur que Nous formons des vœux ardents pour le succès de vos travaux
et que Nous implorons sur vos personnes, vos familles et vos Pays, les
Bénédictions du Tout-Puissant.
I I
Iis qui e variis nationibus in pago Montis Porcii Catonis interfuerunt
Conventui de « ergonomia ». *
Monsieur le Président, Messieurs,
Nous sommes heureux de vous présenter Nos déférentes et cordiales
salutations, à vous qui venez de participer au « Colloque international
sur l'ergonomie et facteurs d'ambiance » grâce à l'initiative du Bureau
international du travail et de l'Organisme national italien pour la
prévention des accidents.
Nous sommes sensible à l'attention délicate que vous avez mani
festée en Nous procurant le plaisir de cette rencontre. Car vous savez
l'intérêt que l'Eglise porte aux problèmes auxquels vous consacrez
votre compétence de spécialistes et votre engagement humain.
Aussi est-ce de grand cœur que Nous apprécions vos recherches au
* Die 21 mensis septembris a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 567
service de l'homme, que Nous les encourageons et les bénissons. Dépas
sant les stades empiriques ou purement techniques, coordonnant des
expériences scientifiques qui relevaient jusqu'ici de secteurs distincts,
vous voici à la recherche de lois, de normes universelles sur les conditions
humaines du travail. N'est-ce pas un nouveau progrès scientifique à
inscrire à l'honneur de l'intelligence de l'homme, appelé par Dieu à do
miner la création?
Aussi l'Eglise n'hésite-t-elle pas à vous en rendre hommage, comme
a tous les artisans des conquêtes de l'esprit, et à tous ceux qui s'em
ploient inlassablement à rendre la vie et le travail de l'homme plus hu
mains. En adaptant le travail aux capacités réelles, physiques et psycho
logiques, du travailleur, c'est l'homme en effet que vous avez en vue : sa
santé, son équilibre et son épanouissement. A ce titre, tout ce qui condi
tionne son labeur dans l'usine — vibrations, bruits, odeurs, climat,
lumière, on pourrait ajouter : âge, milieu ouvrier, durée et horaire, écha
faudages, logement, assistance sanitaire, sûreté sociale, dangers de
l'alcool et de certains loisirs etc. — devient l'objet de vos préoccupations.
Vous avez déjà contribué à diminuer les maladies et les accidents pro
fessionnels. Ce faisant, vous êtes conscients de favoriser, en même
temps que le bonheur de l'ouvrier, le rendement de son travail, facteur
nécessaire d'une économie en expansion.
Nous Nous en réjouissons, car l'essor économique doit toujours
demeurer au service de l'homme, et lui permettre, au cours de son
travail, comme dans les loisirs qu'il permet, de mener une vie où il
puisse satisfaire les exigences intellectuelles, affectives, familiales,
spirituelles de sa haute vocation. Quels que soient les impératifs de la
grande industrialisation, il ne faut jamais, comme Nos Prédécesseurs
l'ont affirmé avec force, que la matière sorte ennoblie de l'atelier, alors
que l'homme s'y dégraderait. C'est vous dire que l'Eglise encourage
ardemment étudiants et techniciens de tout ordre, représentants des gou
vernements et des organisations internationales responsables du bien
commun, à œuvrer, en dialogue avec les travailleurs et leurs représen
tants syndicaux, pour un progrès dont l'humanité vous sera très recon
naissante, et que le Seigneur bénira.
Quant à Nous, qui récemment encore, proclamions l'éminente dignité
des travailleurs lors de Notre voyage en Colombie, Nous formons les
meilleurs vœux pour le plein succès de vos travaux, et Nous implorons
de grand cœur sur eux, comme sur vos personnes, vos familles et vos
pays, les grâces abondantes du Dieu Tout-puissant,
568 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I I
Moderatoribus, Membris et Consultoribus e Secretariatu pro non Chri
stianis, Romae Coetum habentibus. *
Il nous est particulièrement agréable de recevoir une représentation aussi distinguée des Membres et des Consulteurs du Secrétariat pour les non-chrétiens, tandis que vous vous préparez à tenir ici à Rome de laborieuses journées d'études, sous la direction sage et dévouée de Son Eminence le Cardinal Marella, et de ses collaborateurs immédiats.
Votre haute compétence scientifique, votre expérience qualifiée et votre prudence Nous ont encouragé à vous demander votre précieuse collaboration, dans une œuvre qui se révèle toujours plus nécessaire et plus urgente dans la vie de l'Eglise aujourd'hui. Nous voulons parler de la connaissance, de la compréhension, du dialogue et de la collaboration des chrétiens avec les adeptes des grandes religions non chrétiennes, dans un esprit de loyauté et de fidélité aux principes de la foi et en même temps de respect et d'estime pour leurs propres valeurs morales et spirituelles. Ainsi croîtra et s'affermira toujours davantage la fraternité de la famille humaine et deviendra effectif l'idéal de l'union de tous les hommes dans la lumière de Dieu.
Voici bientôt quatre ans, à la Pentecôte de 1964, Nous manifestions Notre volonté de donner vie à un Secrétariat pour les non-chrétiens. Nous sommes heureux aujourd'hui de constater, pour en avoir suivi la marche avec assiduité et de près, les progrès intéressants obtenus avec l'aide de Dieu. Le Secrétariat a trouvé de plus en plus clairement l'objet spécifique et formel de son activité, à savoir l'Homme religieux, véritable fondement de notre fraternité, cet homme qui, interiori instinctu, — pour adopter les mots de Saint Thomas 1 — est orienté profondément vers Dieu et le cherche, même inconsciemment, non pas-sibus corporalibus — pour reprendre les paroles du Docteur Angélique — sed affectibus mentis,2 et cela à travers des formes culturelles et religieuses qui, « quoiqu'elles diffèrent en beaucoup de points de ce que (l'Eglise) tient et propose, cependant apportent souvent un rayon de la vérité qui illumine tous les hommes » . 3
Nous Nous réjouissons aussi de voir que le Secrétariat a su s'organiser et s'insérer harmonieusement dans le cadre de l'activité multiple
* Die 25 mensis septembris a. 1968. 1 S. Th., IH, q. 60, art. 5, ad 3. 2 S. Th., I, q. 3, art. 1, ad 5. 8 Cfr. Decl. de Eccl. hab. ad Kelig. non-Christ. Nostra aetate, n. 2.
Acta Pauli Pp. VI 569
de l'Eglise, en collaborant avec les autres Dicastères de la Curie Romaine, tout en conservant l'autonomie nécessaire à sa fin spécifique; et surtout qu'il a déjà rendu service, par ses conseils et ses publications, aux évêques et en particulier aux Eglises plus directement concernées, si l'on peut dire, par la rencontre avec les non-chrétiens. Le Secrétariat doit s'affirmer ainsi dans l'Eglise comme un signe visible et institutionnel du dialogue avec les non-chrétiens ; et mener une action qui inspire, stimule, guide, et dans la mesure du possible, coordonne, sur ce terrain délicat, où il faut prévenir tout danger d'irénisme et de syncrétisme, et écarter toute fausse idée d'égale valeur des diverses religions.
Et maintenant, après un bilan de l'action déjà exercée, vous allez consacrer deux journées d'étude à une recherche approfondie de l'œuvre à réaliser, du moins de ce dont vous ressentez le plus l'urgence aujourd'hui, dans les domaines de la pensée et de l'action, dans l'Eglise comme au-delà de son cadre visible. Vous en êtes bien convaincus, c'est une grande œuvre que la vôtre, et le Vicaire du Christ vous invite à l'entreprendre ensemble avec hardiesse, suivant les directives que le Secrétariat vous propose, assurés que votre travail de réflexion et votre attitude pourront être un exemple et un stimulant pour les autres et préparer un style concret de pensée et d'action pour toute l'Église.
Puisse votre travail faire resplendir de plus en plus dans le monde la lumière de Dieu qui brille sur le visage du Christ.4 Et que les chrétiens apprennent à leur tour à connaître et à estimer justement « quelles richesses Dieu, dans sa munificence, a dispensées aux nations » . 5
Vous apporterez ainsi votre collaboration personnelle au dessein de Dieu dans l'histoire, avec conscience et en toute humilité, même si vous n'en constatez pas encore les fruits et le succès sur terre. Il Nous faut certes témoigner de la patience, de la foi et du détachement que nous enseigne Jésus dans l'Evangile.6 Mais le Seigneur, qui Nous a confié tant de « talents », ne saurait non plus souffrir que nous les laissions en friche.7
Que la grâce du Saint-Esprit vous assiste dans cet effort inlassablement repris chaque jour! Que l'assurance de Notre estime et de Notre intérêt vous encourage! Et que Notre paternelle Bénédiction vous accompagne!
4 2 Cor. 4, 6. 5 Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad Gentes divinitus, n. 11. 6 Cfr. Matth. 4. 26-29. 'Cfr. Matth. 25, 14-30.
570 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
NUNTII SCRIPTO DATI
I
Iis qui interfuerunt Coetui primo Internationali, spatiis extra-atmosphe-
ricis nullo nocendi studio explorandis, a Consociatarum Nationum Con
silio Vindobonae habito.
Au moment où, pour la première fois dans l'histoire du monde, se
réunit une Conférence internationale sur l'exploration et l'utilisation
pacifique de l'espace extra-atmosphérique, Nous saluons avec émotion
les Délégués hautement qualifiés de toutes les Nations participantes.
Nous désirons leur présenter Nos vœux au seuil de leurs travaux, et
les assurer du profond intérêt avec lequel l'Eglise Catholique en suivra
le déroulement.
Avec l'exploration et l'utilisation de l'espace, on peut dire que la
vie humaine acquiert, en quelque sorte, une nouvelle dimension. Grâce
aux satellites artificiels, qui iront probablement en se multipliant et en
se perfectionnant toujours plus, ce sont des possibilités jusqu'ici
insoupçonnées qui sont désormais ouvertes aux hommes et aux peuples
pour la transmission de connaissance et d'informations dans tous les
domaines; c'est une voie nouvelle qui s'ouvre et qui peut se révéler
prodigieusement rapide et efficace pour les progrès de l'éducation, des
échanges culturels, de l'assistance internationale; c'est peut-être
— Dieu le veuille! — l'annonce de l'abaissement prochain des bar
rières qui empêchent encore les rapports pacifiques entre certains
groupes sociaux et nationaux, le signe avant-coureur d'une ère de
coopération sincère entre toutes les nations du globe, un tournant
— qui pourrait être décisif — dans la marche tourmentée de l'huma
nité vers l'unité et vers la paix.
Si l'Eglise n'a pas compétence pour se prononcer sur les aspects
techniques et scientifiques de l'exploration de l'espace, elle est directe
ment intéressée en revanche par les conséquences éducatives, culturelles,
morales et sociales, qui vont découler de cet agrandissement soudain
du champ de l'activité humaine. Elle est soucieuse que les gigantes
ques progrès de la technique spatiale, auxquels le monde assiste avec
admiration depuis quelques années, soient mis au service de la paix et
du bien commun de l'humanité. Et elle estime pouvoir, par le rappel
Acta Pauli Pp. VI 571
opportun des principes d'ordre moral et spirituel si souvent proclamés
par les Souverains Pontifes en ces dernières années, apporter, en ce
domaine aussi, une utile contribution au véritable bien de la société.
Il est évident en effet, pour tout observateur impartial, que l'oubli
ou la transgression des règles morales entraînerait ici des conséquen
ces particulièrement graves. Si par exemple les bienfaits de l'utilisa
tion de l'espace devaient, au détriment de la justice, ne profiter qu'à
un certain groupe de nations, à l'exclusion des autres; si la libre
circulation des informations venait à entraîner aussi et sans contrôle
la propagation de fausses nouvelles; si les facilités accrues de trans
mission devenaient un instrument pour les propagandes idéologiques,
tendant à répandre la subversion, à exciter la haine, à entretenir les
discriminations raciales, à opposer les peuples ou les classes sociales
au lieu de les unir : qui ne voit que les récentes et merveilleuses décou
vertes de la science se retourneraient alors contre l'homme et travaille
raient à son malheur et non à son bonheur?
On l'a souvent remarqué : les progrès d'ordre scientifique et techni
que ne sont pas toujours suivis de progrès comparables dans les
domaines de la morale, du droit et de la coopération internationale.
Des efforts remarquables ont pourtant été déjà entrepris, auxquels Nous
avons à cœur de rendre hommage. Un Traité a été conclu l'an dernier,
pour définir les principes qui doivent régir les activités des Etats en
matière d'exploration et d'utilisation de l'espace. C'est un premier
pas, auquel le Saint-Siège a donné son appui et dont l'Eglise se féli
cite. Mais celle-ci, sans sortir des limites de sa mission, croit pouvoir
attirer l'attention des responsables sur l'urgence de progresser dans
cette voie. Il faut que s'élabore sans tarder tout un (( droit spatial »,
qui coordonne et discipline les initiatives en ces matières; il faut que
d'éventuelles prochaines conquêtes de la science — et la science pro
gresse rapidement — trouvent déjà en place l'armature juridique et
les aménagements institutionnels garantissant qu'elles seront mises
au service du bien commun et protégées contre des exploitations
abusives.
A ce prix l'ère spatiale avancera dans l'ordre et non dans la con
fusion et la rivalité. A ce prix elle sera bénéfique pour tous les peuples
et non pour quelques privilégiés. Nous pensons en particulier à ceux
que leur moindre développement culturel et économique a maintenus
jusqu'ici dans un pénible et injuste état d'infériorité, et qui voient
maintenant s'ouvrir devant eux des possibilités d'avance rapide dans
572 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium- Officiale
les voies du progrès éducatif et culturel. Utiliser en leur faveur les
ressources offertes par l'exploration de l'espace extra-atmosphérique,
ce sera travailler à la fois pour la promotion de l'homme, pour la
justice et pour la paix.
Tels sont les vœux et les recommandations que Nous osons formuler
au moment où va s'ouvrir la première Conférence des Nations Unies
sur l'exploration et l'utilisation pacifique de l'espace. De grand cœur
Nous invoquons sur ses organisateurs et sur tous ceux qui partici
peront à ses travaux les plus abondantes faveurs divines.
Du Vatican, le 6 août 1968.
PAULUS PP. VI
I I
Ad Clarissimum Virum Ioachimum Ruiz-Giménez, Sodalitatis v. d. « Pax
Romana » Praesidem, vicesimo ex omnibus nationibus Philadelphiae
indicto Coetu.
The knowledge that the great Catholic Organization of « Pax Ro
mana », which is under your presidency, is to meet in Plenary Assembly
at St Joseph's College, Philadelphia, to consider certain aspects of
poverty, has filled Our heart with joyful hope.
To overeóme world poverty in all its aspects, the integral develop-
ment of man and of society is required.
Modern technology, if wisely used, has given man the means of
removing serious want, while modern communications have made him
fully a wäre of the wide economie différences between nations, and
between various sectors within one and the same country. The Fathers
of the Second Vatican Council declared that « vigorous efforts must be
made, without violence to the rights of persons or to the naturai cha-
racteristics of each country, to remove as quickly as possible the
immense economie inequalities which now exist w.1
Accordingly it gives Us sincere pleasure to know of thèse délibérations
on behalf of the whole human family. We send you this message as We
prepare to leave for Latin America, where thèse issues are of special
urgency and of particular concern to the Church. We therefore
encourage all the members of « Pax Romana )) to contribute, with ali
1 Const. past. Gaudium et spes, n. 66.
Acta Pauli Pp. VI 573
possible zeal and enthusiasm, to a practical and earnest discussion of
this problem, and to a rapid, and at the same time prudent, exécution
of the resolutions reached.
Our Lord Himself showed special love for the poor, and claimed that
the preaching of the Gospel to them was a proof of His fulfilment of
ancient prophecies, and of His identity as the promised Redeemer. He
taught that He will judge each human soul according to the loving
assistance given to, or withheld from, the hungry, thirsty, naked, sick
and imprisoned.
The duty of helping the poor to help themselves obliges in a special
way the members of your movement. First, as Catholics, they nave
heard the words of the Gospel and of the Church, most recently in Our
Encyclical Letter « On the Development of Peoples ». Secondly, as intel-
lectuals, they are most highly qualified to conceive, consider, judge and
propose the most fitting and effective means of solving this world problem.
May God, then, deign to guide your studies and enlighten your
décisions. May He strengthen each individual member of « Pax Ro
mana » to act and to inspire others to act for the good of mankind.
And, as We invoke upon you, Mr President, and upon ali the par
ticipants in the Twentieth World Plenary Assembly of the International
Catholic Movement for Intellectual and Cultural Affairs, upon their
associâtes and their families, God's richest grâces and favors, We
lovingly impart to all Our Apostolic Blessing.
From the Vatican, August 9, 1968.
PAULUS PP. VI
I I I
Ad Exc.mum P. D. Franciscum Hengsbach, Episcopum Essendiensem,
ad omnes Ordinarios, Sacerdotes et Christifideles Germaniae adunatos
ad octogesimum alterum Coetum habendum, v. d. « Katholikentag ».
Ehrwürdige Brüder, geliebte Söhne und Töchter des katholischen
Deutschland!
« Wo immer zwei oder drei in meinem Namen versammelt sind, da
bin ich mitten unter ihnen » . x Diese Verheissung des Herrn gilt in
diesen Tagen vor allem für Euch. Zu Tausenden habt Ihr Euch in Essen
1 Matth. 18, 20.
574 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
versammelt, um den 82. deutschen Katholikentag zu begehen und in
Euerer Mitte ist Christus.
Im Namen des Herrn gilt Euch allen Unser Gruss. Wir grüssen von
Herzen Unsere Ehrwürdigen Brüder im Bischofsamt. Sie teilen in erster
Linie mit Uns die Sorge und Verantwortung für die Kirche. Unser Gruss
gilt den Priestern und Ordensleuten. Sie haben sich Gott in besonderer
Weise für den Dienst an den unsterblichen Seelen durch die aktive
Seelsorge wie durch Gebet und Opfer geweiht. Wir grüssen alle deutschen
Katholiken, alle die hier in dieser Stunde anwesend sind und alle, die
sich mit Euch in diesen Tagen geistigerweise verbunden fühlen. Als
mitverantwortliche Glieder des Gottesvolkes nehmen sie am Leben der
Kirche teil. Unser Gruss gilt aber auch den Vertretern der christlichen
Kirchen und Gemeinschaften, die sich zusammen mit Uns um die Einheit
der Kirche bemühen. Ein geziemendes Wort der Begrüssung möchten
Wir auch an die Persönlichkeiten des öffentlichen und gesellschaftlichen
Lebens an der Ruhr und in ganz Deutschland richten, die diese
Kundgebung mit ihrer Gegenwart beehren.
Ehrwürdige Brüder, geliebte Söhne und Töchter ! (( Mitten in dieser
Welt » lautet das Thema Eures Katholikentages. Das ist ein Bekenntnis
des Glaubens an Jesus Christus. Er ist die Mitte der Welt und Er
bleibt die Mitte der Welt, auch wenn die Welt immer weltlicher wird.
Für die grossen Fragen, die die Menschheit heute bewegen, gibt es
keine Lösung ohne Christus, gegen Christus oder an Christus vorbei.
Wir haben die Kirche aufgerufen, ein Jahr des Glaubens zu begehen.
Auch zu Euch ist der Widerhall Unseres feierlichen Glaubensbekennt
nisses, des Glaubensbekenntnisses des Gottesvolkes gedrungen. Der
Glaube ist die Grundlage unserer Verbindung mit Christus. Ihr wisst,
dass dieser Glaube heute zerstörenden Strömungen ausgesetzt ist.
Manche sind der Meinung, die Frohbotschoft könne dem Menschen
von heute nur nahegebracht werden, wenn man den durch das kirchliche
Lehramt überlieferten Inhalt der Glaubenswahrheiten ändert, anstatt
sich um grössere Klarheit des Ausdruckes zu bemühen. Unser Mass,
mit dem wir messen, darf nicht der Mensch sein, sondern Christus und
sein heiliges, unvergängliches Wort. Mit dem heiligen Petrus rufen
Wir Euch deshalb zu : « Stehet fest im Glauben ! » . 2
(( Mitten in dieser Welt ». Das ist aber auch ein Bekenntnis der
Treue zur Sendung der Kirche und zum Stellvertreter Jesu Christi
3 1 Petr. 5, 9.
Acta Pauli Pp. VI 575
auf Erden. Die Kirche hat im Zweiten Vatikanischen Konzil einen
wichtigen Schritt zur Erneuerung getan. Sie zögert nicht zu ändern,
was an ihrer Gestalt wandelbar ist, was ihren Sendungsauftrag in dieser
Welt verdunkeln oder behindern könnte. Die Reinheit und Ursprüng
lichkeit ihres Wesens und ihrer Sendung sollen klar hervortreten.
Nicht wenige aber nehmen heute für sich die Freiheit in Anspruch,
ihre rein persönlichen Ansichten mit jener Autorität kundzutun, die
sie offensichtlich dem streitig machen, der von Gott dieses Charisma
besitzt. Man möchte gerne erlaubt wissen, dass jeder in der Kirche
meinen und glauben kann, was ihm beliebt. Dabei bedenkt man aber
nicht, dass nur der sich voll und ganz in den Dienst der Wahrheit
stellt, der sich dem Lehramt der Kirche unterordnet.
Im Gehorsam gegen das Gesetz Gottes mussten Wir in Unserem
Rundschreiben <( Humanae Vitae » ein ernstes, aber väterliches Wort
zu den Werten des menschlichen Lebens, zur Würde der Ehe und der
personalen Liebe sagen. Die überwiegende Mehrheit der Kirche hat
Unser Wort mit Zustimmung und Gehorsam aufgenommen, in der
festen Überzeugung, dass die ethischen Prinzipien, die Wir erneut
bekräftigt haben, das sittliche Bewusstsein stärken und den Willen
zum Opfer wecken werden. Möge die lebhafte Diskussion, die Unser
Rundschreiben entfacht hat, zu einer besseren Erkenntnis des Willens
Gottes führen ! Möge es bei Euch allen jene Aufnahme finden, die
von Menschen erwartet wird, welche der Geist wahren Menschentums
erfüllt.
« Mitten in der Welt ». Das ist aber auch das Bekenntnis zum
Dienst der Kirche in der Welt, denn « Freude und Hoffnung, Trauer
und Angst des Menschen von heute, besonders der Armen und Be
drängten aller Art, sind auch Freude und Hoffnung, Trauer und
Angst der Jünger Christi » . 3 Diesen Dienst gilt es für Euch als
lebendige Glieder der Kirche in allen Lebensbereichen zu erfüllen.
Sei es hier, im grossen Industriezentrum an der Ruhr, sei es auch in
irgendeinem anderen Teil Eueres weiten Vaterlandes. Ihr habt die
Aufgabe, alle diese Lebensbereiche mit dem Geiste Jesu Christi zu
erfüllen, der der Geist der Freiheit und des Gehorsams, der Geist der
Gerechtigkeit und der Liebe, und der Geist des Friedens ist. Ihr sollt
diese Bereiche umformen und erneuern, so wie Ihr auch selbst umge
formt und erneuert seid in den neuen Menschen, « der nach Gott
* Past. Konst. Gaudium et spes, n. 1.
576 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
geschaffen ist, • in wahrer Gerechtigkeit und Heiligkeit)).4 Ja, Euere
Aufgabe ist es, Zeugen Jesu Christi zu sein, Zeugen seiner Freiheit,
Zeugen seiner Gerechtigkeit, Zeugen seines Friedens.
Seid mitten in der Welt Zeugen seiner Freiheit ! Die Welt sehnt
sich nach Freiheit. Freiheit besagt Achtung, Unterordnung und
Verantwortung, nicht aus Zwang, sondern aus der von Gott verliehe
nen Würde personaler Selbstbestimmung heraus. Folgt dem Aufruf
des Konzils und gebt durch Euer Leben ein Beispiel dafür, « wie sich
Autorität und Freiheit, persönliche Initiative mit solidarischer Ver
bundenheit zum gemeinsamen Ganzen, gebotene Einheit mit fruchtbarer
Vielfalt verbinden lassen !5 Macht Euch zum Anwalt in der Welt dafür,
dass alle Menschen in allen gesellschaftlichen Gebilden jenes Mass an
Mitverantwortung und Mitbeteiligung erlangen, das ihrer Würde und
Aufgabe entspricht ! Tretet ein für die Sicherung und die Erhaltung der
freiheitlichen Ordnung!
Seid mitten in der Welt Zeugen seiner Gerechtigkeit! Die Kirche
hat sich von jeher zum Anwalt der sozialen Gerechtigkeit gemacht.
Wir möchten hier an die richtungweisenden Dokumente Unserer
Vorgänger erinnern. Und Wir selbst haben in Unserer Enzyklika
Populorum progressio zu den Fragen der Entwicklung, der Gleichbe
rechtigung und den sozialen Problemen der unterentwickelten Völker
Stellung genommen. Es ist Euere Aufgabe, nicht nur in Euerem
Vaterland für die Rechte des arbeitenden Menschen, seiner Familie
und seiner natürlich gewachsenen Gemeinschaften einzutreten, sondern
auch — wie Ihr es bisher in vorbildlicher Weise getan habt — Eueren
Blick auf jene Völker zu richten, die Euere Hilfe dringend benötigen,
um eine soziale Stufe zu erreichen, die der menschlichen Würde
entspricht.
Seid mitten in der Welt Zeugen seines Friedens! Ihr wisst alle, wie
sehr Uns der Friede am Herzen liegt. Aus der Sorge um den bedrohten
Weltfrieden haben Wir den 1. Januar als Tag des Friedens verkündet.
Wir rufen Euch, Katholiken Deutschlands, auf, Euch für den Frieden
in der Welt einzusetzen ! Für den wahren Frieden, der in den gläubigen
und brüderlich verbundenen Menschenherzen geboren wird, für den
Frieden unter den sozialen Schichten in Gerechtigkeit und Zusammen
arbeit, für den Frieden unter den Völkern durch Verwirklichung eines
Menschentums, das seine Kraft aus der Frohbotschaft schöpft. Wir
4 Eph. 4, 23-24. 5 Past. Konst. Gaudium et spes, n. 75.
Acta Pauli Pp. VI 577
freuen Uns von Herzen über alle Euere Initiativen, die dem Frieden
dienen. Warum solltet nicht gerade Ihr, die deutschen Katholiken, das
ganze deutsche Volk nach Gottes Ratschluss eine Friedensmission in der
Welt zu erfüllen haben? Welch eine grosse und edle Aufgabe für ein
Volk, Bauleute des Friedens und der Einheit sein zu dürfen !
Ehrwürdige Brüder, geliebte Söhne und Töchter! Der Gott der
Freiheit, der Gerechtigkeit und des Friedens erhalte und festige in
Euch den Glaubensgeist Euerer Väter, die die Katholikentage begrün
deten. Er weite Euer Herz für die grossen Fragen der Welt von heute
und schenke euch eine entschlossene Bereitschaft, zusammenzuarbeiten
für eine Zukunft, in der sein Reich komme, sein Wille geschehe wie
im Himmel so auf Erden !
Dazu steige auf Euch herab der Segen des allmächtigen Gottes des
Vaters und des Sohnes und des Heiligen Geistes, und bleibe bei Euch
immerdar.
Aus dem Vatikan, 30. August 1968.
PAULUS PP. VI-
I V
Ad Maiestatem Suam Sobuzha II, Regem dicionis v. d. Swaziland, illa
regione sui iuris facta.
To Your Majesty and to your noble people We send heartfelt
greetings and good wishes on the auspicious occasion of the accession
to independence of Swaziland, giving assurance of Our fervent prayers
for the welfare and continued progress of your beloved country.
Your Majesty may be confident of the loyalty of the Catholic
Citizens of Swaziland to their country and of their generous readiness
to abide by its laws. The Catholic Church will continue with even
greater dedication her mission of social and cultural formation and of
advancement of éducation and religion, asking in return the liberty
of devoting herself unsparingly to the good of the people of Swaziland.
We gladly invoke upon Your Majesty, upon your Government, and
upon ali the Citizens of Swaziland, the richest favours of the Almighty,
that He may bestow upon your nation all the blessings of prosperity,
tranquillity and true peace.
From the Vatican, August 30th, 1968.
PAULUS PP. VI
37 - A. A. S.
678 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA CONSILII
PRO PUBLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS
DECRETUM
Novi impertiendae curae termini Pontificiis Legationibus assignantur,
quibus ad hunc diem tributa sunt insulae ac territoria, quae in Decreto
« Maris Caribici » considerantur, die XIV mensis ianuarii anno MDCCCCLim
a Sacra Congregatione pro Negotiis Ecclesiasticis Extraordinariis dato.
Magna semper sollicitudine Sedes Apostolica insularum regionum-
que Caribicum Mare adiacentium spirituale bonum ac religiosam pro
gressionem prosecuta, postremis his quinquaginta annis saepenumero
cavit, ut eadem, prout temporum locorumque adiuncta id fieri sinebant,
intentis sedulisque Legatorum suorum curis committerentur.
Revera, in memoratis regionibus solacii plena Ecclesiae incrementa
tam laetis processibus ditata sunt, ut superiore anno necesse esset novas
instituere ecclesiasticas circumscriptiones : archidioeceses dicimus Re-
giopolitanam in Iamaica simulque Sancti Petri et Arcis Gallicae, quae,
cum olim erecta archidioecesi Portus Hispaniae, atque cum propriis
cuiusque suffraganeis Sedibus, Episcoporum Coetum Antillarum con
stituunt.
Ut autem, ad Oecumenici Concilii Vaticani II praescripta, pasto
ralis huiusmodi Episcopalis Coetus unitas promoveretur atque firma-
retur, itemque quo efficaciore ratione mutuae sacrorum Pastorum neces
situdines sive inter se sive cum Pontificiis Legatis fovendae adiuvaren
tur, visum est commemoratum Decretum a verbis incipiens « Maris
Caribici » , die xiv mensis Ianuarii anno MDCCCCLIIII datum, ad nova
rerum adiuncta esse accommodandum.
Quam ob rem, omnibus quo par erat studio perpensis, Sanctitas
Sua, haec quae sequuntur, decrevit atque statuit :
1) Apostolicae Nuntiaturae in Haitiana Republica territoriorum
cura committitur, quae ecclesiasticas provincias Portus Hispaniae,
Regiopolitanam in Iamaica, Sancti Petri et Arcis Gallicae, earumque
proprias suffraganeas dioeceses efficiunt.
Apostolicus ergo Nuntius, in urbe Portus Principis commorans,
Apostolici Delegati munere pro iisdem territoriis fungetur.
Acta Pauli Pp. VI 579
2) Territoria, quae ecclesiasticam provinciam Sancti Ioannis
Portoricensis, una cum suffraganeis dioecesibus constituunt, Aposto
licae Nuntiaturae in Dominiciana Republica dicioni subdi pergent.
3) Insulae, quae praelatura Insularum a Virginibus seu Thoma-
siana includuntur, utpote Washingtonensis archidioecesis suffraganea,
Apostolicae Delegationis in Foederatis Americae Septemtrionalis Civi
tatibus dicioni attribuuntur.
Contrariis minime obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die x x i x mensis Iulii, anno
MDCCCCLXVIII.
L. B S-
HAMLETUS IOANNES Cardinalis CICOGNANI
Consilii pro Publicis Ecclesiae Negotiis
Praefectus
580 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die k Iunii 1968. — Titulari episcopali Ecclesiae Benepotensi praefecit R. D. Iosephum Cervino Cervino, Canonicum Capituli metropolitani Compostellani et Seminarii Minoris eiusdem archidioecesis Moderatorem, quem deputavit Auxiliarem Emi P. D. Ferdinandi S. R. E. Card. Quiroga et Palacios, Archiepiscopi Compostellani.
die 25 Iunii. — Metropolitanae Ecclesiae Remensi Exc. P. D. Ioannem Baptistam Maury, hactenus Archiepiscopum tit. Laodicensem in Phrygia.
die 2 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Formianae Exc. P. D. Carolum Allorio, hactenus Episcopum Papiensem.
die 3 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Ruspensi Exc. P. D. Horatium Gómez Dávila, hactenus Episcopum Riojensem.
— Cathedrali Ecclesiae Riojensi Exc. P. D. Henricum Angelelli Carletti, hactenus Episcopum tit. Lystrensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Vico-Ateriensi R. P. D. Matthiam Defregger, Praelatum honorarium Sanctitatis Suae, Canonicum ecclesiae metropolitanae et Vicarium Generalem archidioecesis Monacensis et Frisingensis, quem deputavit Auxiliarem Emi P. D. Iulii S. R. E. Card. Döpfner, Archiepiscopi Monacensis et Frisingensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Villamagnensi in Proconsulari R. P. Ernestum Tewes, Instituti Oratorii S. Philippi Nerii sodalem, Canonicum coadiutorem metropolitanae ecclesiae Monacensis et Frisingensis, quem deputavit Auxiliarem Emi P. D. Iulii S. R. E. Card. Döpfner, Archiepiscopi Monacensis et Frisingensis.
die 6 Iulii. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Bel-licastrensi Exc. P. D. Felicissimum Stephanum Tinivella, hactenus Archiepiscopum Anconitanum et Numanensem.
I
PROVISIO ECCLESIARUM
Sacra Congregatio pro Episcopis 581
die 15 Iulii. — Praelaturae Missionis Galliae seu Pontiniacensi
Exc. P. D. Henricum Gufflet, Episcopum Lemovicensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Ocriculensi R. D. Petrum Mamie,
e clero dioecesis Lausannensis, Genevensis et Friburgensis, Cappel
lanum Sanctitatis Suae et in Facultate Theologica Universitatis Fri
burgensis Magistrum, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Fran
cisci Charrière, Episcopi Lausannensis, Genevensis et Friburgensis.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Gabinae Exc.
P. D. Bryanum Ioseph Me Entegart, hactenus Archiepiscopum-Epi
scopum Bruklyniensem, iam vita functum.
— Cathedrali Ecclesiae Bruklyniensi R. P. D. Franciscum I. Mu-
gavero, e dioecesi Bruklyniensi.
— Titulari episcopali Ecclesiae Aguntiensi R. D. Franciscum Iose
phum Gossman, ex archidioecesi Baltimorensi, quem deputavit Auxi
liarem Emi P. D. Laurentii Iosephi S. R. E. Card. Shehan, Archie
piscopi Baltimorensis.
die 19 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Polignanensi R. D.
Paulum F. Anderson, e dioecesi Siouxormensi, curionem ad S. Mar
tinum Ep. et Conf. in pago vulgo « Huron », quem constituit Coadiu
torem cum iure successionis Excmi P. D. Francisci Iosephi Schenk,
Episcopi Duluthensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Leontinae R. D. Iosephum C.
Me Kinney, e dioecesi Grandormensi, curionem ad S. Franciscum
Xaverium Conf. in pago vulgo « Conklin », quem deputavit Auxiliarem
Excmi P. D. Alienis Iacobi Babcock, Episcopi Grandormensis.
die 22 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Santanderiensi Exc. P. D.
Iosephum Mariam Girarda Lachiondo, hactenus Episcopum tit. Dru-
silianensem.
— Cathedrali Ecclesiae Tirasonensi R. D. Iosephum Méndez Asen-
sio, Seminarii Minoris dioecesis Almeriensis Moderatorem.
die 23 Iulii. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Bitectensi Exc. P. D. Henricum Delgado et Gómez, hactenus Archie
piscopum Pampilonensem.
— Metropolitanae Ecclesiae Pampilonensi Exc. P. D. Arturum
Tabera Araoz, hactenus Episcopum Albasitensem.
die 2k Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Illerdensi R. P. D. Raimundum
Malla Call, Vicarium Generalem dioecesis Urgellensis.
die 25 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Pasletanae Exc. P. D. Stepha
num McGill, hactenus Episcopum Ergadiensem et Insularum.
582 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
die 80 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Camplensi R. P. D.
Iosephum Martinoli, Vicarium Capitularem dioecesis Luganensis, quem
constituit Administratorem Apostolicum dioecesis Luganensis.
die 5 Augusti. — Archiepiscopali Ecclesiae Anconitanae et Numa-
nensi Exc. P. D. Carolum Maccari, hactenus Archiepiscopum-Episcopum
Montis Regalis in Pedemonte.
die TÎ Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Mutugennensi Exc.
P. D. Philippum Lussier, hactenus Episcopum Sancti Pauli in Alberta.
— Cathedrali Ecclesiae S. Annae Pocatierensis Exc. P. D. Carolum
Henricum Lévesque, hactenus Episcopum tit. Guazabetenensem.
die 19 Augusti. — Cathedrali Ecclesiae Ogdensburgensi Exc. P. D.
Stanislaum J. Brzana, hactenus Episcopum tit. Cufrutensem.
— Cathedrali Ecclesiae Rockfordiensi R. D. Arturum Iosephum
O'Neill, e clero eiusdem dioecesis, curionem ad S. Petrum in oppido
vulgo East Dubuque.
die 26 Augusti. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Tiburniensi
Exc. P. D. Aemilium Benavent Escuin, hactenus Episcopum Malati -
tanum, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Excmi P. D.
Raphaelis Garcia et García de Castro, Archiepiscopi Granatensis.
die SI Augusti. — Abbatiae B. Mariae Virg. Maris Stellae R. P.
Cassianum Lauterer, ex Sacro Ordine Cisterciensi.
II
S. LUDOVICI IN MAGAGNANO - CAXIENSIS IN MARA-GNANO - S. IOSEPH DE GRAJAU - S. ANTONII DE
BALSAS
DECRETUM De mutatione finium
Spirituali christifidelium bono in Statu vulgo « Maranhäo » in Bra
silia degentium consulere cupientes, Excmi Ordinarii provinciae eccle
siasticae S. Ludovici in Maragnano, audita Conferentia Episcopali
Brasiliana, Apostolicae Sedi proposuerunt ut fines quarundam cir
cumscriptionum ecclesiasticarum ibi exstantium aliquantulum immu
tarentur et ita aptius disponerentur.
Porro, Sacra Congregatio pro Episcopis, attento favorabili voto
Excmi P. D. Sebastiani Baggio, Archiepiscopi tit. Ephesini et in Bra
silia Apostolici Nuntii, rata huiusmodi immutationes aeternae anima-
Sacra Congregatio pro Episcopis 583
rum saluti cessuras, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pon
tifice Paulo Divina Providentia Pp. VI tributarum, oblatis precibus
annuere dignata est.
Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto :
1) Ab archidioecesi S. Ludovici separat integrum territorium
municipiorum quae vulgo nuncupantur Dom Pedro et Qovernador
Archer, prouti nunc lege civili circumscribuntur, illudque praelaturae
S. Joseph de Grajau perpetuo tribuit;
2) A dioecesi Caxiensi in Maragnano distrahit integrum territo
rium municipiorum, prouti in praesens per legem civilem terminantur,
quae vulgo nominantur Mirador, Nova Y orque, Paraïbano, Pastos Bons,
Sucupira do Norte, illudque perpetuo praelaturae S. Antonii de Balsas
adsignat.
Sacra Congregatio pro Episcopis, sic immutatis praedictarum archi
dioecesis, dioecesis et praelaturarum finibus, mandat ut documenta et
singula acta quae praefata territoria respiciunt a Curia a qua ad Curiam
praelaturae cui illa noviter sunt aggregata, tradantur ; ad clerum quod
attinet, decernit ut simul ac praesens Decretum ad effectum deductum
fuerit, eo ipso sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti in cuius
territorio beneficium vel officium ecclesiasticum legitime detinent ; ceteri
vero clerici Seminariique tirones Ecclesiae illi incardinati maneant vel
incardinentur, in cuius territorio legitimum habent domicilium.
Ad haec omnia exsecutioni mandanda eadem Sacra Congregatio pro
Episcopis memoratum Extímum P. D. Sebastianum Baggio deputat,
eidem necessarias et opportunas facultates tribuens etiam subdelegandi,
ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate
constitutum, onere imposito ad eamdem Sacram Congregationem authen
ticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi.
Quibus super rebus edit praesens Decretum perinde valiturum ac
si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 22 mensis iunii, anno 1968.
CAROLUS Card. GONFALONIERI, Praefectus
L. & S.
Godefridus Mariani, Sui)secretarius
584 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO
PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE
SEU DE PROPAGANDA FIDE
PORTUS MORESBIENSIS - BEREINITANAE
DECRETUM
De mutatione finium
Commissi gregis commodo consulere cupientes, Excmi ac Revmi
Domini Virgilius Copas, Archiepiscopus Portus Moresbiensis, et Eu
genius Klein, Episcopus Bereinitanus, ab hoc Sacro Consilio Chri
stiano Nomini Propagando expostulaverunt ut fines circumscriptio
num sibi concreditarum immutarentur et ita aptius disponerentur.
Quas preces idem Sacrum Dicasterium benigne excipiens, audito
favorabili voto Excmi ac Revmi Domini Dominici Enrici, Archiepiscopi
titularis Ancusensis, in Australia, Nova Zelandia, et Oceania Aposto
lici Delegati, vigore facultatum a Sanctissimo Domino Nostro Paulo
Divina Providentia Pp. VI concessarum, per praesens Decretum haec
quae sequuntur statuit. A dioecesi Bereinitana, pars territorii in
meridiem posita, ita distrahitur atque archidioecesi Portus Moresbien
sis adscribitur, ut limites inter memoratas circumscriptiones in poste
rum tali modo sint :
Linea, quae ab intersectione octavae lineae parallelae latitudinis
meridionalis cum linea meridiana centesima quadragesima septima
longitudinis orientalis, procedit recto ad summitatem centralem montis
(( Albert Edward », et postea ab eodem monte pergit recto ad confluentiam
fluminis « Tsirime » cum flumine « Mambare » ; dein linea quae, secun
dum ripam sinistram fluminis « Yodda » procedens, attingit octavum
gradum cum quinquagesimo minuto lineae parallelae latitudinis meri
dionalis, et ducit directe ad intersectionem nonae lineae parallelae
latitudinis meridionalis cum linea meridiana centesima quadragesima
septima, additis quadraginta quinque minutis, longitudinis orientalis;
indeque occidentem versus, linea parallela nona latitudinis meridionalis,
usquedum pervenit ad flumen (( Veimauri » ; denique linea quae sequi-
Sacro Congregatio Rituum 585
tur ripam sinistram fluminis « Veimauri », et inde, descendens per
occidentalem oram sinus « Galley », pervenit tandem ad mare.
Ad haec perficienda, eadem Sacra Congregatio memoratum Excmum
D. Dominicum Enrici deputat, necessarias ei et opportunas tribuens
facultates etiam subdelegabiles ad effectum de quo agitur, onere impo
sito ad eandem Sacram Congregationem remittendi authenticum exem
plar actus peractae exsecutionis.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium
Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die T mensis augusti a. D. 1968.
G. P. Card. AGAGIANIAN, Praefectus
L. £B S. Titianus Scalzotto, Off.
SACRA CONGREGATIO RITUUM
i
COREANA
Beatificationis seu declarationis martyrii Servorum Dei Simeonis Berneux,
Episcopi tit. Capsensis, Vicarii Apost. Coreae, eiusque XXIII sociorum,
in odium fidei, uti fertur, a die 17 februarii 1866 ad diem 20 ianua
rii 1867 interfectorum.
SUPER DUBIO
An constet de martyrio eiusque causa et de signis, seu miraculis, in
casu et ad effectum de quo agitur.
Corea, regio in mare Sinense porrecta, cuius interpretatio est Terra
sereni matutini, haud serena habuit christianae religionis exordia.
Christi namque religio in Coreanum Regnum mirum in modum, etsi
caute, saeculo praesertim decimo octavo exeunte est diffusa; at, cito
quidem a Regni auctoritatibus veluti perversa patriisque legibus ac
moribus adversa doctrina dire vexata est. Profecto medium circa saecu
lum decimum nonum adeo saeva est facta in Christifideles persecutio,
ut Coreana regio plurimorum ferax martyrum exstiterit. Novem et
586 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
septuaginta tunc Christi athletae, quos inter beatus Lambertus Imbert
episcopus tresque alii sacerdotes missionales Europaei, ceteri vero
autochthones, inter quos sacerdos Andreas Kim, supplicio affecti sunt.
Quos omnes Pius XI Beatorum fastis die 5 Iulii anno 1925 adscripsit.
Novae autem Christianorum insectationes illis in partibus annis
1866 et 1867 concitatae sunt, quae novos pietatis flores et martyrii
fructus ediderunt. Viginti quattuor sunt fortissimi héroes, quorum
agmen duo ducunt episcopi qui, ex nobili Gallica stirpe progeniti et
in Societatem Parisiensem missionum ad exteras gentes cooptati, in
Coream ut missionales se contulerant. Ceteri sunt quinque sacerdotes
item ex Gallia oriundi et eiusdem missionalis Societatis alumni, reliqui
autem septemdecim autochthones ex laicorum ordine. De eorum vita
morteque gloriosa summatim potiora attingere iuvat. Porro omnium
princeps occurrit :
I. Simeon Berneux, in oppido cui vulgo nomen Château-du-Loir,
dioeceseos intra fines Cenomanensis, ortus. Is sacerdotio vix initiatus
et inter alumnos Parisiensis Societatis missionum ad exteras gentes
ascriptus, desiderio flagrans nuntiandi gentibus Evangelium, anno
1840 Tonquinum petiit; inde in Manciuriam missus, duodecim annos
missionale cum laude exercuit munus. Illius vero regionis Vicario
Apostolico Servus Dei Simeon Berneux coadiutor est datus a Summo
Pontifice riteque episcopus consecratus est; at, instante Apostolico in
Corea Vicario, Dei Famulus eiusdem Vicarii Apostolici Coreani mox
demortui in munus successit, episcopali assumpto titulo Capsensi. Mi
sericors et benignus, nulli umquam industriae ac labori parcens, cunctis
e clero et populo sibi concreditis uti pastor bonus prodesse sategit.
Ineunte autem anno 1866, die scilicet 23 Februarii, cum post per
lustratala sibi commissam dicionem rediret domum, a satellitibus cap
tus est deductusque ad praetorium, ubi tres dies in carcere compedibus
et iugo, quod vulgo canga dicunt, onustus mansit. Deinde coram utroque
praetore regisque administro interrogatus, strenue respondit se in Co
ream ad salvandas animas et ad Christi propagandam religionem venisse.
Quamobrem Servus Dei supremo supplicio damnatus est eiusque caput
gladio obtruncatum die 8 Martii a. 1866; excessit e vita annos duos
et quinquaginta natus.
Tres autem adstant Famulo Dei sacerdotes, eius administri, qui
sicut in apostolicis perferendis laboribus necnon eadem in passione
fideles exstiterant socii, ita eiusdem gloriosi certaminis facti sunt
socii eodem die, eodem mense eodemque anno. Hi autem sunt :
S aera Congregatio Rituum 587
II. Iustus Ranfer de Bretenières, vir nobili genere natus in urbe
Chalon-sur-Saône, intra fines dioeceseos Divionensis, qui Seminarii
missionum ad exteras gentes sodalis, vix ad sacerdotium evectus, in
Coreanam profectus est regionem. Seulum, quod Coreae caput est,
anno 1865 petiit. Zelo erat incensus erga christianos; ardor quo inte
rius flagrabat, extra cum Sacris operaretur prodibat. In carcerem
contrusus, crurum verberationi subiectus dirisque aliis tormentis exqui
sitas, perstitit fortis in fide. Abscisso a satellitibus capite, iuvenis
annorum octo et viginti decessit.
III. Ludovicus Beaulieu, natus Burdigalae, ad novum obeun
dum officium quod ei episcopus Berneux commiserat omni studio se
paratum ostendit. At mox in carcerem est coniectus. Accusatus et ipse,
ut ceteri, quod Coreanorum mores corrumperet nuntiaretque peregri
nan! ac perversam doctrinam, aspera quaevis ferre potius quam a fide
desciscere paratus, diris percussus fustibus totoque corpore obstrictus
vinculis ad agonis locum raptus est, ibique capite obtruncatus, cum
esset non amplius sex et viginti annos natus.
IV. Petrus Dorié ortum duxit ex urbe Luconio. Mense Iunio
anno 1865 Coream appulit. Animi demissione morumque suavitate adeo
praefulsit, ut omnium sibi devinciret animos. Carceris molestias alios
que cruciatus patientissime tulit. Die 8 Martii a. 1866, persecutoris
feritatem fortiter sustinens, duplici gladii ictu, sociorum postremus,
occisus est, septimum supra vigesimum agens annum.
Alter memorandus est nunc Christi athleta, episcopali auctus digni
tate, quem bini sacerdotes binique laici ad supremum certamen comi
tati sunt; qui omnes die 30 Martii a. 1866 pro Christi nomine necati.
Nominatim autem sunt hi :
V. Antonius Daveluy, Ambiani in Gallia nobili loco natus. Is
sacerdotio insignitus, cum in paroeciali munere aliquot annos cum
laude esset versatus, anno 1846 in Coream se contulit ibique missio
narius primum, deinde episcopus titulo Aconensi et Vicarii Apostolici
coadiutor, per vicennium, singulari pietate et ardenti animorum studio,
ministerium suum gessit. Multos gravesque libros Coreano sermone
exaravit. Excitato a. 1866 insectationis turbine, episcopum Antonium
Daveluy eiusque socios aggrediuntur mense Martio satellites in vico
cui nomen vulgo Keutori, eosque triduum in carcere detentos, mox ad
urbem Regis sedem adducunt. De christiana religione a iudicibus
interrogatus, episcopus elata voce et invicto animo loquitur atque
Evangelium tuetur ac propugnat. Quare varia eaque saeva tormenta
588 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
est passus et capitis damnatus ; ter gladio percussus, in fidei catholicae
confessione occubuit, cum annum quadragesimum nonum ageret.
Huius autem in vieti athletae socii hi sunt :
VI . Petrus Aumaître, ex dioecesi Engolismensi oriundus. Hic
magna gavisus est aestimatione sive apud sodales Societatis Pari
siensis missionum, cuius erat alumnus, sive apud christifideles, ob
egregias, quas colebat, virtutes. In vinculis positus, numquam a suo
episcopo fuit seiunctus ad supremum usque mortis momentum, omnia
que subiit tormenta quibus episcopus ipse Daveluy fuit divexatus.
Natus erat autem, cum e vita excessit, viginti novem annos.
VII . Martinus Lucas Huin, ortus in urbe Lingonensi, postquam
vicarii munus exercuit in dioecesi Lingonensi, ad Coream anno 1865
pervenit. Virtutibus eminens optimaque ornatus indole, omnibus fuit
dilectissimus. Exorta in christianos persecutione et satellitibus undi
que inquirentibus, Dei Servus, ut iteratis fidelium obsecundaret preci
bus, temporis momento delituit; at deinde comprehensus, in vincula
coniectus fuit una cum episcopo aliisque cum sociis, a quibus num
quam fuit deinde divisus. Iudicium igitur, tormenta et vexationes, sen
tentiam atque supplicium communia prorsus cum sociis habuit. Famu
lus Dei moriens erat fere triginta annorum.
Duo ex laicorum ordine autochthones, episcopi Daveluy socii, hi
sunt :
VIII. IX. Lucas Hoang Tjai-Ken et Iosephus Tjyang Nak-Syo.
Prior clara et ditissima ortus familia, uxorem et cognatum ad Christi
fidem adduxerat, et tandem etiam patrem Christo lucrifecit. Famu
latum suum ex ordine praestitit missionalibus, episcopo Berneux et
demum episcopo Daveluy, cui quidem praesto fuit in libris Coreano
sermone scribendis vel emendandis. Christianae religionis cultor assi
duus, semetipsum insectatoribus obtulit, discipulum missionariorum
se profitens. Cap ti vus christianam doctrinam ipsos praefecturae mini
stros assidue docuit, propter quod ei saeviora toleranda erant tormenta.
Capite gladio dempto, Christi testium promeruit coronam, annos natus
quinquaginta duos.
Alter vero, Iosephus Tjyang Nak-Syo, e christianis parentibus natus
et baptizatus, optimis erat moribus praeditus atque, ob certam doctri
nam, ferventem pietatem et prudentiam, dignus habitus est cui cate
chistae munus concrederetur. Propter constantiam in christiana fide
saevos passus est cruciatus et capite amputato gloriosam rettulit
palmam, annos quatuor et sexaginta natus.
Sacra Congregatio Rituum 589
X. Tempore autem praecesserat omnes lectissimi huius agminis
héroes proprio sanguine Christi Evangelium obsignando Famulus Dei
Petrus Ryou Tjyeng-Rioul, vir matrimonio iunctus, annorum circiter
quinquaginta. Hic, ex quo christianam religionem amplexus erat, suam
ad iram proclivem naturam compescere sategit et valuit; alienae salu
tis diligens, multos cives ad Christum convertit. Nocte diei 16 Februarii
a. 1866, dum Evangelium congregatis in domo catechistae perlegit, a
satellitibus apprehensus est delatusque ad praefectum. Virgis caesus,
alios tunc inter complures unus constantiae victoriam rettulit gloriam
que meruit pro Christo Domino mori die 17 Februarii eodem anno,
aetatis suae quinquagesimo. Eius corpus in flumen proiectum, ab uxore
postea humatum est.
XI. Ioannes Baptista Nam Tjyong-Sam, regis camerarius, quin
quaginta annos natus, urbis Seuli incola, Sinensibus litteris licet
doctus nobilique ortus familia, vere humilis erat. Mandarini, quem
vocant, munus ita exercuit, ut populi amorem sibi conciliaverit. Regni
autem administri vehementer erant contra eum commoti, quod a patriis
moribus et religione defecisset. Comprehensus et in carcerem contru-
sus, ut christianorum nomina proderet, saevissimis vexatus est tor
mentis; quod quidem facere forti animo recusavit serenoque animo
suam ipsius mortis sententiam subscripsit proprioque sanguine Evan
gelium testatus, die 6 Martii a. 1866.
XII. XIII. Petrus Tchoi Tchi-Tchyeng et Ioannes Baptista Tjyeng
Seung-Yen, urbis Seuli incolae, uterque paterfamilias ; prior annos
septem et quinquaginta natus, alter quinque et quinquaginta. Ambo
iam in persecutione anno 1839 exorta excruciati fuere. A Servo Dei
Simeone Berneux potestatem baptismi conferendi librosque sanctae
religionis imprimendi acceperant. Capitis obtruncatione martyrium
simul consummaverunt die 10 Martii a. 1866, adeo quidem in fide con
stantes ut vel ipsorum persecutorum admirationem moverint.
XIV. Marcus Tyeng, ex nobili sed infideli familia duxit ortum.
Uxoratus, ludimagistri munus ante conversionem exercebat; christia
nus factus, sacrae doctrinae populo tradendae addictus fuit. Chri
stianam religionem diligenter colebat, pro qua, die 11 Martii a. 1866,
habens septuaginta annos, vitam profudit.
XV. Eodem die 11 Martii anni 1866, praeclaram mortem propter
Christum oppetiit iuvenis vix undeviginti annorum, Alexius Ou Syei-
Hpil qui, ut christianam relinqueret religionem, etiam a parentibus
contumeliis et verberibus antea fuit affectus.
590 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
XVI. Thomas Son Tja-Syen, nuptus, triginta annos paulisper
praetergressa, gravis et sollers erat inter christianos. Ad eiurandam
fidem excitatus, se christianum invicte confitens, id constanter renuit.
In carcerem compulsus, tormenta quaevis non valuere vel minimum
defectionis verbum eidem extorquere. Gloriosam passus est mortem
die 30 Martii a. 1866.
Septem alii incliti héroes, qui, Mandarini seu promissionibus seu
tormentis temptati ut a catholica desciscerent religione, fortes restitere
omnesque die 13 Decembris a. 1866 praeciso capite periere, excepto
postremo qui gutture eliso interfectus est, hi sunt :
XVII. Petrus Tjyo Hoa-Sye, paterfamilias, annorum circiter qua
draginta: XVIII. Petrus M Mieng-Sye, quinquaginta ferme annos
natus, paterfamilias; XIX. Bartholomaeus Tjyeng Moun-Ho, paterfa
milias, circa sexaginta et quinque annos natus; XX. Petrus Son Syen-
Tji, paterfamilias, catechista, annorum fere quadraginta septem;
XXI. Iosephus Han Ouen-Ye, olim catechista, triginta octo annos natus ;
XXII. Petrus Tjeng Ouen-Tji, iuvenis annorum circiter unius supra
viginti; XXIII. Iosephus Tjyo Youn-O, adulescens non amplius decem
et septem annos natus ; erat filius Servi Dei Petri Tjyo Hoa-Sye.
XXIV. Omnium denique postremus sistitur Ioannes M Youn-Il,
paterfamilias, catecheseos praeceptor, qui, superatis verberationibus
membrorumque luxatione, constans in christiana religione permansit,
capitisque tandem amputationem laeto perpessus animo, caeleste prae
mium assecutus est die 20 Ianuarii anno 1867, aetatis suae quadra
gesimo quinto.
Hisce invictis Christi testibus ut Beatorum Caelitum decerneren
tur honores construi coeptae sunt canonicae inquisitiones ordinaria
primum potestate in Vicariatu Apostolico Coreano die 19 Iunii a. 1899,
quae die 20 Aprilis a. 1901 expletae Romam delatae sunt. Edito postea,
die 13 Maii a. 1914, decreto super Servorum Dei scriptis, Famulus
Dei Simeon Berneux eiusque Socii, de quorum martyrio hic agitur,
una simul cum Servo Dei Paulo Chau et Sociis, die 13 Novembris
a. 1918 aditum apud Sanctam Sedem decreto introductionis Causae
sibi compararunt. Confectis deinde apostolicis processibus in Vicariatu
Apostolico Seulensi a die 12 Februarii a. 1921 ad diem usque 18 Martii
a. 1926, decretum de omnium processuum iuridica vi atque de cultu
non praestito die 2 Martii a. 1952 latum est. Quo autem expeditius
Causae ipsius redderetur iter, Sacra Rituum Congregatio, instanti
bus ipsis actoribus, indulsit die 4 Maii a. 1962 ut Causa Coreana Ser-
Sacra Congregatio Rituum 591
vorum Dei Simeonis Berneux eiusque Sociorum a Causa CochincM-
nensi Servorum Dei Pauli Chau et Sociorum seiungeretur separatimque
pertractaretur. Servatis itaque omnibus de iure servandis, quaestio
agitata est de eorundem Servorum Dei martyrio atque martyrii causa,
et de signis seu miraculis, et quidem primum in antepraeparatorio
coetu, die 10 Ianuarii a. 1967 celebrato; deinde in praeparatorio coetu
die 30 Ianuarii huius vertentis anni 1968. Quibus coetibus successit
tandem generalis Congregatio die 6 Maii hoc eodem anno coram
Ss.mo Domino nostro Paulo Papa VI, in qua Revmus Cardinalis Gre
gorius Petrus Agagianian, Sacri Consilii christiano nomini propa
gando Praefectus ipsiusque Causae Ponens seu Relator, sequens du
bium disceptandum posuit : An constet de martyrio eiusque causa et
de signis seu miraculis in casu et ad effectum de quo agitur. Et omnes
qui aderant, tum Cardinales, sacris tuendis ritibus praepositi, tum
Officiales Praelati Patresque Consultores suas ex ordine affirmativas
sententias protulerunt, quas laeto studiosoque animo Sanctitas Sua
prosecuta, mentem statim aperire suam non dubitavit et iussit
decretum apparari super Servorum Dei martyrio. Hoc tandem die,
Sacris piissime operatus, Ssmus Dominus noster ad Vaticanas Aedes
arcessiri mandavit Revmos Cardinales infrascriptum Sacrae Rituum
Congregationis Praefectum, atque Gregorium Petrum Agagianian,
Causae Relatorem, una cum R. P. Raphaële Perez O.S.A., Fidei Pro
motore Generali, R.P.D. Amato Petro Frutaz, Auditore Generali, meque
infrascripto a Secretis, eisque adstantibus solemniter edixit : Ita
constare de martyrio et de causa martyrii Servorum Dei Simeonis
Berneux, Episcopi tit. Capsensis et Vicarii Apostolici Coreae, eiusque
XXIII Sociorum ut, concessa a signis seu miraculis ad normam cano
nis 2116 § 2 C.I.C. omnique alia opportuna dispensatione, procedi
possit ad ulteriora in casu et ad effectum de quo agitur.
Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in Acta S. Rituum Congre
gationis referri mandavit.
Datum Romae, die 4 Iulii a. D. 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus
© Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis
L. © S.
592 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
ROMANA
Beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Mariae ab Apostolis (in
saeculo: Mariae Teresiae de Wüllenweber), fundatricis Instituti Soro
rum a Divino Salvatore.
SUPER DUBIO
An et de quibus miraculis constet, in casu et ad effectum de quo agitur.
Venerabilem Servam Dei Mariam ab Apostolis, Instituti Sororum a Divino Salvatore fundatricem, heroicas coluisse virtutes cum theologicas, videlicet fidem, spem et caritatem, tum cardinales, nimirum prudentiam, iustitiam, fortitudinem et temperantiam, earumque veluti comites et socias, Summus Pontifex Paulus Papa VI , servatis omnibus de iure servandis, die 15 Iulii a. 1965 solemni decreto edixit.
Cum autem sacri canones miracula quoque requirant ut altarium honores Servis Dei decernantur, quandoquidem miraculorum ope virtutes ipsae novam accipiunt firmitatem novoque coruscant splendore, sollertes huius Causae actores duas ad hunc finem selegerunt sanationes, quae Venerabili eadem Maria ab Apostolis intercedente a Deo patratae ferebantur easque sacro huic Foro ad cognoscendum exhibue-runt. Huiusmodi mirae sanationes compendiose hic describuntur atque hodierno die huius Decreti promulgatione Summi Pontificis auctoritate approbantur.
Prior quidem sanatio respicit dominum Antoninum Di Mauro, ortu Siculum, militem a publica tutela in Urbe, trigesimum septimum agentem annum. Is, aestivo anni 1951 tempore, valetudinis affectus est perturbationibus, quae autumno tempore acriores factae sunt. Medicae subiectus inspectioni, agi de colicae appendicis morbo certior factus est. Hinc die 3 Decembris eodem anno in clinicum nosocomium a Salvatore Mundi de Urbe excipitur, ubi postridie chirurgicam sectionem subiit, atque die 11 eiusdem mensis vulnus ad cicatricem venit. Attamen vespere eiusdem diei Antoninus improviso frigida corripitur febri et acri dolore opprimitur ex laevo crure, quod tumuit rubuitque. Medicus a cura diagnosim edidit Phlebitis laevae saphenae, ac deinde, cum aegrotus, vehementi thoracis dolore captus, sanguinem emitteret exscreatum, ab eodem medico diagnosis facta est emboliae pulmonaris. Insequentibus diebus aegroti condiciones, medicis frustra adhibitis curis, in peius ruere : ingravescebant cyanosis, dyspnoea, prostratio.
Sacra Congregatio Rituum 593
Attenta rei gravitate, iam a die 14 Decembris oblatae sunt aegroto Venerabilis Mariae ab Apostolis reliquiae precesque ad Deum ferventes fundi coeptae sunt ad valetudinem recuperandam deprecatrice eadem Famula Dei. Vespere diei 16 in vitae discrimine positus videbatur aegrotus: rigidus, obtutu tacitus, statua taciturnior. Inde magis invocata Venerabilis Maria. Neque incassum; nam ipsa e caelo precibus annuit. Hora circiter secunda diei 17 Decembris placidissimus somnus aegrum complexus est ; atque primo diluculo Soror infirmaría aceita est in cubiculum, ubi Antoninum sedentem in lecto invenit, laetitia gestien-tem et miraculum clamantem : se plene sanatum dicebat. Eodem mane medicus a curatione obstupescens eum in optimo repperit statu, ablatis cunctis morbi vestigiis. Praeter naturae vires et ordinem contigisse sanationem hanc medens, periti ex officio testesque aperte fassi sunt.
Altera mira sanatio obvenit dominae Rosae Dattlaff, viduae octogesimum et secundum agenti annum, Milwauchiae, in urbe Foederatarum Americae Septemtrionalis Civitatum. Vetula haec, quae valetudine prospera semper usa erat, mense Septembri a. 1946 rubram ad collum conceptam conspexit maculam, quae brevi totum in collum, in pectus, in manus et brachia se diffudit; bullae deinde apparuerunt, ex quibus mox hiantibus sanguineum profluebat serum, dum infirma vehementi laborat prurigine seu uredine. Interim cutanea haec affectio totum pervadit thoracem, scapulas, tergum superius aliasque corporis partes. Vulgarem pemphigum talem esse morbum duobus medicis compertum fuit, prognosimque infaustam quoad vitam fecerunt. Cum peior in dies fieret infirmae condicio, die 15 Novembris deducta est ad Domum senibus hospitio excipiendis ibique tota ferme piagata valetudinario recepta, qualibet de cetero adempta spe convalescendi. Aliquot diebus post bullae etiam in aegrotae os erupere. Tertius accitus medicus Rosam in discrimine ultimo vitae esse candide fassus est. Hinc Soror infirmaría aegrotam caelesti adiutorio commendare coepit, initis no-vendialibus precibus ad Venerabilis Mariae ab Apostolis patrocinium impetrandum. Et ecce, media, quae dicitur, Novena, aegrota sua brachia in aquam immerget supplicans Venerabilem Mariam; et miraculum contigit; brachia inde extrahit omnino sanata. Plagis autem in reliquo corpore manentibus, preces novendiales producuntur, iisque tandem absolutis plagae omnes evanuere singulae et Rosa sanitatem recuperavit plenam. Ultra naturae vires et leges hanc evenisse sanationem eiusque perseverantiam cum medentes tum periti ab inspectione testesque professi sunt.
Super priore sanatione apud Vicariatum Urbis anno 1957, super altera vero in Curia Milwaukiensi aa. 1957-1958 instructi sunt apostolica auctoritate processus. Milwaukiensis autem inquisitionis iuridica
38 - A. A. S.
594 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vis ab hac Sacra Rituum Congregatione agnita est die 18 Septembris
a. 1965. Super iisdem sanationibus favorabile protulit iudicium Con
silium Medicum ipsius Sacrae Congregationis. Instante deinde R. P.
D. Emygdio Federici, Protonotario Apostolico et Causae huius sol
ertissimo Postulatore legitime constituto, dispensatum est super
antepraeparatoria, quae dicitur, disceptatione. Hinc agitata est quae
stio super iisdem binis sanationibus in praeparatoria Congregatione in
Vaticanis Aedibus die 20 Iunii a. 1967 celebrata, et postea, die 6 Maii
huius vertentis anni, in generali Congregatione coram Ss.mo Domino
nostro Paulo Papa VI , in qua Rev.mus Cardinalis Arcadius Maria Lar
raona, Causae Ponens seu Relator, dubium proposuit disceptandum :
An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum de quo agitur.
Et omnes, qui aderant, tum Revmi Cardinales, sacris ritibus tuendis
praepositi, tum Officiales Praelati Patresque Consultores affirmativum
suffragium singuli dederunt. Quae suffragia intento animo secutus,
Beatissimus Pater mentem suam statim aperire non dubitavit iussit
que Decretum apparari super iisdem sanationibus.
Hodierno tandem die, Eucharistico Sacrificio pientissime litato,
Sanctitas Sua ad se vocari iussit Revmos Cardinales infrascriptum
Sacrae Rituum Congregationis Praefectum, et Arcadium Mariam Lar
raona, Causae Ponentem seu Relatorem, necnon R. P. Raphaelem
Perez O.S.A., Fidei Promotorem Generalem, R. P. D. Amatum Petrum
Frutaz, Auditorem Generalem meque infrascriptum a Secretis, iisque
adstantibus solemni hoc Decreto sanxit : Constare de duobus miraculis,
Venerabili Serva Dei Maria ab Apostolis intercedente a Deo patratis,
scilicet de primo : Instantaneae perfectaeque sanationis Domini Anto
nini Di Mauro ab embolia pulmonari séptica; et de altero : Instan
taneae perfectaeque sanationis Dominae Rosae Dattlaff a pemphigo
gravi.
Hoc autem Decretum publici fieri iuris et in Acta S. Rituum Con
gregationis referri mandavit.
Datum Romae, die 4 Iulii a. D. 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus
L. © S.
& Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis
Sacra Congregatio Rituum 595
III
BONONIENSIS
Beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Cleliae Barbieri, fun
datricis Instituti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente.
SUPER DUBIO
An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum de quo agitur.
Constare de virtutibus Venerabilis Servae Dei Cleliae Barbieri,
Instituti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente fundatricis, tam
theologalibus, scilicet fide, spe et caritate, quam cardinalibus, nimirum
prudentia, iustitia, fortitudine et temperantia, earumque adnexis, in
gradu heroico exercitis, Pius Papa XII v. m. die 22 Februarii anno 1955
solemniter declaravit. Hinc huius Causae sollertes actores manus admo-
verunt ut, ad iuris normam, duas prodigiosas seligerent sanationes ex
iis quae, eadem intercedente Venerabili Famula Dei Clelia Barbieri,
a Deo ferebantur patratae, easque sacro huic foro ad ipsius Vene
rabilis solemnem beatificationem assequendam proponerent.
Sanatio prior contigit domino Arduino Bussolari, sutrinam facienti,
in loco a S. Ioanne in Persiceto appellato et intra Bononiensis archi
dioeceseos fines sito. Is namque ad annum usque 1946, aetatis suae
quadragesimum primum, prospera usus erat valetudine, cum prima
morbi symptomata expertus est, nimirum quandam virium debilitatem,
dyspepticam Syndromen una cum ciborum nausea et vomitionibus spi-
randique difficultate cursusque sanguinis quadam perturbatione. Ingra
vescente autem morbo, medicus a cura ad nosocomium deduci Arduinum
iussit, ubi diagnosis est edita conspicuae hepatomegaliae una cum
suspecta ascite. Inde, post mensem, cum melius sese habere coepisset,
dimissus est, suosque cotidianos labores, quamvis moderate, ad annum
usque 1953, obire valuit. Ratione autem victus et potus a medicis
praescripta minime servata, defecere sensim vires Arduini, ita qui
dem ut gradiendi fere impos factus sit, accesseruntque fuscus cutis
color, abdominis tumefactio atque in inferioribus artubus oedemata.
Compertis vero ascite quoque atque venoso retículo, necesse iterum
fuit, mense Martio a. 1954, aegrotum ad valetudinarium deduci. Ibi
vero, edita diagnosi cirrhosis hepaticae hypertrophicae, praeter alia
adhibita remedia, peractae fuere paracentèses, seu liquidi ex abdo-
596 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
mine extractiones. Domum deinde reversus, licet melius sese aliqua
tenus haberet, consueto suo sutorio artifìcio dare operam non valuit.
Quatuor vero elapsis mensibus, gravior in dies facta est aegroti con
dicio, ita quidem ut a curatione medicus aegroto, cornate praeagonico
iam affecto, obitum instare praenuntiaret. Quod ut averteretur, sum
ma pietate tum infirmus tum familiares vicinique atque Sorores noven-
dialibus precibus Venerabilis Cleliae Barbieri patrocinium implorare
coeperunt, et exauditi sunt. Nam nocte diei 16 Decembris a. 1954
Arduinus Bussolari placido correptus est somno, et postridie mane
talem animadvertit repente valetudinis recuperatae sensum ut e lecto
surgere gestierit. Die vero 18 eiusdem mensis domum egressus, ton-
soris tabernam petiit et sat diu deambulavit. Intra paucorum autem
dierum lapsum omnia morbida phaenomena omnino evanuerunt, die
que Nativitati Domini sacro se admodum crasso rudique cibo refecit
atque solitos in posterum facile expediteque obivit labores.
Praeter naturae vires et ordinem huiusmodi sanationem contigisse
medentes, periti ex officio Sacraeque huius Congregationis Consilium
Medicum fassi sunt.
Altera mira sanatio obtigit dominae Victorinae Ansaloni, domici
lium habenti in loco quem vulgo vocant 8. Pietro in Casale, intra fines
archidioeceseos Bononiensis posito. Ipsa, gracilior quamvis valetu
dine, nullo unquam peculiari laboraverat morbo usque ad annum 1946,
vicesimum primum aetatis suae. Tunc vero molestis in abdomine coepit
temptari doloribus. Medici, ad quorum subsidium statim ipsa confugit,
praeter virium generalem defectionem, primam eius morbi peculiarem
notam, nempe appendicopathiam, deprehenderunt. Nocte autem diei
3 Februarii a. 1947, Victorina vehementes in appendiculari regione
dolores una cum febri et vomitu experta est. A cura medicus appen-
dicitem iudicare morbum non haesitavit aegrotamque in nosocomium
se recipere mandavit, ubi iam edita diagnosis est confirmata. Die
itaque 6 Februarii, chirurgicam cum sectionem pateretur, eius appen
dix, gangraenata et perforata, fuit abscissa. Aliquot autem post dies
orta est ibi fístula, quam dicunt, stercoracea, quae ad mensem usque
Iunium immutata permansit; inde infirmae vires adeo collapsae, ut in
arte periti, non obstantibus aegrotae ipsius efflagitationibus, ad novam
chirugicam sectionem procedere constanter renuerint. Tandem die 3
Iunii eodem anno, altera peracta est eiusmodi chirurgica sectio ad
fistulam claudendam. Res quidem multae operae fuit ac laboris, adeo
ut chirurgus facere non potuerit quin periculum patefaceret poneret-
Sacra Congregatio Rituum 597
que infaustam prorsus prognosim. Re autem vera quatuor spatio die
rum ileus post-operatorius, quem vocant, constitutus est. Incassum
curis medicis cedentibus, aegrota ad ultima venit. Amissa itaque recu
perandae salutis spe, ad Venerabilis Cleliae Barbieri intercessionem
implorandam confugerint aegrota ipsa, Soror infirmaría aliaeque
Sorores, applicita Venerabilis imagine cum reliquiis parti infirmae.
Et ecce, repente aegrota melius se habere advertit ; et post non multos
dies Victorina perfecte sanata valetudinarium reliquit.
Omnibus consideratis sanationis adiunctis, hanc ultra naturae leges
contigisse, concors peritorum iudicium edixit.
Super utraque sanatione instructi sunt apostolica auctoritate pro
cessus in Curia archiepiscopali Bononiensi, quorum iuridica validitas
apud Sacram Rituum Congregationem diebus 9 Decembris a. 1960 et
15 Octobris 1966 probata est. Consilium autem Medicum nostrae Con
gregationis de iisdem sanationibus die 3 Martii a. 1967, fausto quidem
exitu, disceptavit.
Iuris igitur ordine rite servato, atque instante R. P. D. Emyg-
dio Federici, Protonotario Apostolico huiusque Causae diligentissimo
Postulatore legitime constituto, indulta dispensatione super Congre
gatione antepraeparatoria, Congregatio praeparatoria super iisdem
sanationibus celebrata est die 20 Decembris a. 1967. Quam secuta est,
die 4 Iulii anni huius, Congregatio generalis coram Ssmo Domino
nostro Paulo Papa VI, in qua Revmus Cardinalis Paulus Giobbe,
Causae Ponens seu Relator, sequens dubium discutiendum proposuit,
videlicet : An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum de
quo agitur. Revmi Cardinales, qui convenerant, Officiales Praelati
Patresque Consultores sua ediderunt suffragia. Beatissimus autem Pa
ter, qui intento animo haec vota secutus est, mentem suam statim ape
rire non est cunctatus atque, antequam solemnem decretoriam pro
ferret sententiam, iussit Decretum hoc apparari.
Hodierno autem die, Eucharistico Sacrificio piissime litato, ad Se
vocari iussit Revmos Cardinales infrascriptum S. Rituum Congregatio
nis Praefectum, et Paulum Giobbe, Causae Relatorem, necnon R. P. D.
Amatum Petrum Frutaz, Auditorem generalem, meque subscriptum a
Secretis, iisque adstantibus solemniter edixit : Constare de duobus mi
raculis, Venerabili Clelia Barbieri intercedente, a Deo patratis, de primo
nimirum : instantaneae perfectaeque sanationis domini Arduini Busso-
lari ab ascite, a cirrhosi hepática hypertrophica proveniente, in subiecto
aethylico; et de altero : instantaneae perfectaeque sanationis ab ileo
598 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
post-operatorio dominae Victorinae Ansaloni, chirurgico interventui subiectae ob fistulam stercoraceam caecalem ex praecedenti interventu ob appendicitem acutam.
Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in Acta S. Rituum Congregationis inseri mandavit.
Datum Romae, die 19 septembris a. 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus L. © S.
© Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis
IV
COREANA
Beatificationis seu declarationis martyrii Venerabilium Servorum Dei
Simeonis Berneux, Episcopi tit. Capsensis, Vicarii Apost. Coreae, eiusque
X X m sociorum, in odium fidei, uti fertur, a die 17 februarii 1866 ad
diem 20 ianuarii 1867 interiectorum.
SUPER DUBIO
An, stante approbatione martyrii necnon dispensatione a signis seu miraculis, tuto procedi possit ad sollemnem praedictorum Venerabilium Servorum Dei beatificationem.
Priorum exempla christianorum, qui, effuso sanguine, testimonium Christo Domino reddiderunt, innumeri alii per saeculorum decursum secuti sunt. Quos inter accensendum est gloriosum agmen viginti et quatuor Servorum Dei, qui nostris ferme temporibus, annis videlicet 1866-1867, in Coreana regione, seu ob catholicae fidei propagationem seu ob eius confessionem interempti fuerunt. Eorum septem sunt ex Gallia oriundi et in Parisiensem Societatem missionum ad exteras gentes cooptati, et quidem duo episcopali, quinque sacerdotali dignitate aucti. Reliqui vero decem et septem autochthones sunt, omnes ex laicorum ordine atque omnis socialis condicionis et aetatis : regis camerarius, catechistae, patresfamilias, operarii, famuli, senes et adulescentes, primae iuventutis formosi.
Nominatim autem hi sunt : I. Simeon Berneux, Episcopus tit. Capsensis, annorum 52; II. Antonius Daveluy, Episcopus tit. Aco-nensis, a. 49; III. Iustus Ranfer de Bretenières, a. 28; IV. Ludovicus Beaulieu, a. 26; V. Petrus Dorié, a. 27; VI . Petrus Aumaître, a. 29; VII. Martinus Lucas Huin, a. 30; VIII . Lucas Hoang Tjai-Ken, a. 52;
Sacra Congregatio Rituum 599
IX. Iosephus Tjyang Nak-Syo, a. 64; X. Petrus Ryou Tjyeng-Rioul, a. 50; XI. Ioannes Baptista Nam Tjyong-Sam, a. 54; XII. Petrus Tchoi Tchi-Tchyeng, a. 57 ; XIII. Ioannes Baptista Tjyeng Seung-Yen, a. 55; XIV. Marcus Tyeng, a. 70; XV. Alexius Ou Syei-Hpil, a. 19; XVI. Thomas Son Tja-Syen, a. 30; XVII. Petrus Tjyo Hoa-Sye, a. 40; XVIII. Petrus Ni Mieng-Sye, a. 50; XIX. Bartholomaeus Tjyeng Moun-Ho, a. 65; XX. Petrus Son Syen-Tji, a. 47; XXI. Iosephus Han Ouen-Ye, a. 38; XXII. Petrus Tjeng Ouen-Tji, a. 21; XXIII. Iosephus Tjyo Youn-O, a. 17; et XXIV. Ioannes Ni Youn-Il, a. 45.
Gloriosi isti et fortissimi héroes tantam de se post obitum famam excitarunt, ut de Beatorum Caelitum iis Martyrum comparandis honoribus maximo plausu cogitatum fuerit. Confectae sunt itaque annis 1899-1901 super eadem martyrii fama canonicae inquisitiones ordinaria quidem auctoritate in Vicariatu Apostolico Coreano, quae absolutae Romam transmissae et Sacrae Rituum Congregationi exhibitae, servatis de iure servandis, apertae sunt; deinde, praevia approbatione scriptorum iisdem Servis Dei tributorum atque instituto dictarum inquisitionum examine in ordinariis Sacrorum Rituum Congregationis comitiis, Causa apud Sanctam Sedem die 13 Novembris a. 1918 introducta est. Apostolici postmodum adornati sunt processus in Vicariatu Apostolico Seulensi a die 12 Februarii a. 1921 ad diem usque 18 Martii a. 1926, quorum iuridica vis decreto diei 2 Martii a. 1952 recognita est.
Servatis igitur omnibus de iure servandis, agitata est quaestio de eorundem Famulorum Dei martyrio atque martyrii causa et de signis seu miraculis, in tribus quidem de more coetibus : primum in antepraeparatoria Congregatione die 10 Ianuarii anno 1967 celebrata; deinde, die 30 Ianuarii anno 1968, in praeparatoria, et tandem in generali Congregatione coram Summo Pontifice Paulo Papa VI, die 6 Maii anni huius coactis. Decreto demum die 4 Iulii hoc ipso anno expedito, Summus Pontifex de horum Venerabilium Servorum Dei martyrio et martyrii causa tam manifesto constare edixit ut, concessa ad mentem can. 2116 § 2 C.I.C. a signis seu miraculis omnique alia opportuna dispensatione, ad reliqua procedi posset.
Hoc unum iure praescriptum supererai, ut cuncta Sacra Rituum Congregatio interrogaretur super dubio : An, stante approbatione martyrii necnon dispensatione a signis seu miraculis, tuto procedi possit ad sollemnem praedictorum Venerabilium Servorum Dei beatificationem. Id tuto fieri posse Purpurati Patres, sacris tuendis ritibus praepositi, Officiales Praelati Patresque Consultores unanimi concordique consensu responderunt. Qua de re Beatissimus Pater certior factus ab infrascripto S. Ritum Congregationis Secretario, hodierno die, votum Sacrae Rituum Congregationis suprema Sua auctoritate
600 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ratum habuit et confirmavit, edicens : tuto procedi posse ad sollemnem Venerabilium Servorum Dei Simeonis Berneux et viginti trium Sociorum beatificationem.
Hoc autem Decretum promulgari, in acta S. Rituum Congregationis referri Litterasque Apostolicas sub anulo Piscatoris de beatificationis sollemniis in Patriarchali Basilica Vaticana quandocumque celebrandis expediri mandavit.
Datum Romae, die 19 Septembris a. D. 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus L. © S.
® Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis
V
ROMANA
Beatificationis et canonizationis Venerabilis Servae Dei Mariae ab Apo
stolis (Teresiae von Wu eilen weber ), fundatricis Instituti Sororum a Di
vino Salvatore.
SUPER DUBIO
An, stante virtutum et duorum miraculorum approbatione, tuto procedi possit ad sollemnem praedictae Venerabilis Servae Dei beatificationem.
E parentibus religione et nobilitate claris, barone Theodoro von Wuellenweber et Constantia Elisabeth Le Fort, die 19 Februarii anno 1833 in arce v.d. Wyllendonk, prope Gladbach, in Germania, nata est Venerabilis Dei Famula Maria, cui Teresiae nomen in Baptismo impositum fuit. Anno 1876, divitiis spretis et saeculi illecebris posthabitis, in pago v. d. Neuwerk missionale Institutum a sancta Barbara nuncupatum condidit. Servo Dei Francisco a Cruce Iordan, fundatori Societatis Divini Salvatoris, dein tota se commisit, ac Tibure, anno 1888 Instituti Sororum a Divino Salvatore fundamenta iecit, quod anno 1891 in Urbem transtulit. Laboribus fracta meritisque cumulata, die 25 Decembris anno 1907 ad Superos evolavit.
De eius sanctitatis fama, longe lateque diffusa, ordinariae inquisitiones in Vicariatu Urbis, rogatoriales vero in Curiis Milwauckiensi, Passaviensi, Vindobonensi et Friburgensi annis 1948-49 adornatae sunt ac Romam ad S. Rituum Congregationem transmissae. Servatis autem omnibus de iure servandis, die 23 Decembris 1952 decretum prodiit su-
Sacra Congregatio Rituum 601
per scriptis eiusdem Venerabilis Servae Dei, ut inoffenso pede ad ulteriora procedi posset ; die tandem 1 Martii 1955 Pius Papa XII f e. re., Commissionem introductionis Causae signare benigne dignatus est. Post editum decretum super non cultu die 11 eiusdem mensis et anni, processus apostolici super virtutibus et miraculis in specie in Vicariatu Urbis et in Curiis supradictis instructi sunt, quorum iuridica vis agnita est per decretum diei 16 Ianuarii 1959. De virtutum he-roicitate postea disceptatum est in Congregatione Antepraeparatoria die 28 Iunii 1960, in Praeparatoria die 6 Novembris 1963, ac tandem in Generali coram Sanctissimo Domino nostro Paulo Papa VI die 12 Ianuarii 1965, qui de beroicitate virtutum Servae Dei constare edixit.
Super duobus assertis miraculis eiusdem Venerabilis Dei Famulae intercessione patratis processus apostolici adornati sunt in Vicariatu Urbis et in archiepiscopali Curia Milwauckiensi annis 1957-58. Favorabili demum adstante Commissionis medicae S. Rituum Congregationis iudicio, de iisdem miraculis quaestio agitata est in Congregatione Praeparatoria die 20 Iunii 1967, ac tandem in Generali coram Sanctissimo Domino nostro Paulo Papa VI , die 6 Maii vertentis anni. Idem vero Sanctissimus Dominus noster per decretum diei 4 Iulii edixit constare de duobus assertis miraculis a Deo, intercedente Venerabili Serva Dei, patratis.
His omnibus rite peractis, unum tantum supererai disceptandum : An, stante virtutum et duorum miraculorum approbatione, tuto procedi possit ad sollemnem Venerabilis Dei Famulae beatificationem. Proposito dubio Patres Cardinales, Revmi Praelati Officiales Consultoresque theologi favorabile responsum dederunt.
Beatissimus vero Pater, referente infrascripto S. R. Congregationis Secretario, ut tuto ad sollemnem beatificationem Venerabilis Servae Dei Mariae ab Apostolis procedi possit decrevit.
Hoc autem Decretum promulgari, in acta S. Rituum Congregationis referri Litterasque Apostolicas sub anulo Piscatoris de beatificationis sollemniis in Patriarchali Basilica Vaticana quandocumque celebrandis expediri mandavit.
Datum Romae, die 19 Septembris 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus L. $ S.
® Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis
602 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VI
I N S T R U C T I O
De celebrationibus quae in honorem alicuius Sancti vel Beati intra annum
a Canonizatione vel Beatificatione peragi solent.
1. Ad solemnia, quae in honorem alicuius Sancti vel Beati, intra annum a Canonizatione vel Beatificatione celebrari et per triduum peragi solent, requiritur peculiare indultum Sacrae Rituum Congregationis (Codex Rubricarum, n. 338 a, 339).
2. Singulis diebus horum solemnium permittuntur Missae Votivae de novo Sancto vel Beato, omnibus diebus liturgicis, iis tantum exceptis, quae in tabella praecedentiae sub numeris 1-10 recensentur (Codex Rubricarum, n. 91) ; exceptis insuper feriis Quadragesimae et feriis Adventus a die 17 ad diem 23 decembris.
Hae Missae dicuntur cum Gloria, sed sine Credo, nisi occurrat dies dominica vel festum de praecepto, aut magnus habeatur populi concursus.
3. Cotidie, tempore horum solemnium, celebrari possunt Vesperae de novo Sancto vel Beato, sine commemorationibus ; hae Vesperae valent ad satisfaciendum divini Officii obligationi quoad Vesperas eiusdem diei.
Prohibentur tamen diebus sub nn. 1-10 in tabella praecedentiae recensitis (Codex Rubricarum, n. 91), et insuper feriis Quadragesimae et feriis Adventus a die 17 ad diem 23 decembris.
4. Ultimo harum celebrationum die, laudabiliter solemnia concluduntur hymno Te Deum et benedictione cum sanctissimo Sacramento.
5. SACRA PAENITENTIARIA APOSTOLICA, ad venerationem et pietatem in
novos Sanctos vel Beatos impensius fovendas, christifidelibus qui, confessi, sacra Synaxi refecti et ad mentem Summi Pontificis Pater et Ave vel quamlibet aliam orationem recitantes, ecclesias vel publica oratoria, in quibus solemnia in eorum honorem peraguntur, devote visitent ibique Pater et Credo recitent, plenariam indulgentiam semel acquirendam benigne concedit; iis vero, qui saltem corde contrito, eodem temporis spatio, praefatam visitationem pie peragant, partialem indulgentiam largitur.
Die 12 septembris 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus L . ©-S.
© F. Antonelli, Archiep. tit. Idicren., Secretarius
¡Sacra Romana Rota 603
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales
I
QUEBECENSIS
Nullitatis matrimonii (Lessard - Picard)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Irenis Picard-
Lessard, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali Sacrae Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma),
in diem 17 decembris 1968, hora undecima cum dimidio, pro concor
datione vel subsignatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi, et fideles, qui notitiam habuerint
actualis commorationis praedictae dominae Irenis Picard-Lessard,
curare debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Lucianus Anne, Ponens
Ex Cancellaria S. R. Rotae, die 26 septembris a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Irène Picard-Lessard, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 17 décembre 1968, à 11 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Gonste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Irène Picard-Lessard, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation,
604 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
I I
MEDIOLANENSIS
Nullitatis matrimonii (Garrone - Ferrari)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Rosae Ferrari,
conventae in causa de qua supra, eamdem citamus ad comparendum,
aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribu
nali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem
29 ianuarii 1969, hora undecima, pro concordatione vel subsignatione
sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi, et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedictae dominae Rosae Ferrari, curare debent ut
ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Ovidius Bejan, Ponens
Ex Cancellaria S. R. Rotae, die 12 octobris a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Rose Ferrari, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 29 janvier 1969, a 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Rose Ferrari, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Tribunal Vicariatus Urbis 605
TRIBUNAL VICARIATUS URBIS
Citatio edictalis
ROMANA
Nullitatis matrimonii (Ermini - Grandchamp)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Rosarii Grand
champ, in causa de qua supra conventi, eundem citamus ad comparendum
coram Tribunali Primae Instantiae Vicariatus Urbis (Piazza S. Gio
vanni in Laterano, 6 - Roma), aut per se aut per procuratorem legitime
constitutum, in diem 2 decembris 1968, hora 9,30, pro concordatione
sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi, fideles quicumque notitiam habentes
actualis commorationis praedicti domini Rosarii Grandchamp, curare
debent ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Aldus Settepani, Iudex Instructor
Ex Aedibus Tribunalis Vicariatus Urbis, die 30 septembris 1968.
Humbertus Fiacco, Cancellarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Rosario Grandchamp, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal du Vicariat de Rome (Roma - Piazza S. Giovanni in Laterano, 6) le 2 décembre 1968, à 9 heures 30, pour concorder le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Rosario Grandchamp, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
606 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Paolo VI lia nominato :
24 luglio 1968. L'Illmo e Revmo Mons. Glorieux Achille; i Revmi Monsignori Haas Giacomo e Lopes da Cruz Emanuele; i Revmi D. Ariens Antonio e D. Meuil-let Roger; i Revmi Padri Martegani Giacomo S. J., Sullivan Patrizio S. J., Gritti Giulio P. S. S. ; il Signor Beilly Carlo, Consultori della Pontificia Commissione per le Comunicazioni Sociali.
ONORIFICENZE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito :
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile :
4 ottobre 1967. Al sig. Cummings Giovanni (Providence). 23 novembre » Al sig. Erhart Francesco (Wien).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
28 dicembre 1967. Al sig. Hitzinger Walter (Linz). 21 febbraio 1968. Al sig. Della Valle Carlo (Roma). 21 marzo » Al sig. Stefani Ulderico (Ferrara). 27 » » Al sig. Caballero Ugo (Argentina). » » » Al sig. Lavezzari Antonio (Roma).
28 » » Al sig. De Mori Augusto (Roma). 4 aprile » Al sig. Nonni Nedo (Siena). 5 » » Al sig. Melaranci Augusto (Albano). » » » Al sig. Mauri Alessandro (Roma). » » » Al sig. Pettinelli Aldo (Roma). » » » Al sig. Statuti Lorenzo (Roma). 9 » » Al sig. Bosca Mario (Roma). » » » Al sig. Mingoni Giorgio (Roma).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile :
24 ottobre 1967. Al sig. Vitoria Louis (Westminster). 2 dicembre » Al sig. Anderson Giuseppe (Buffalo).
Diarium Romanae Curiae 607
2 dicembre 1967. Al sig. » » » Al sig. » » » Al sig. » » » Al sig. 6 » » Al sig. » » » Al sig. » » » Al sig. » » » Al sig. 3 gennaio 1968. Al sig.
4 » 3 febbraio
14 21 23 1 » 7
21 » »
» Al sig. » Al sig.
» » »
marzo » » » » »
Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig.
Broderick Giuseppe (Buffalo). Galvin Giovanni (Buffalo). Reuter Federico (Buffalo). Steffan Gualtiero (Buffalo). Antonelli Lorenzo (Boston). McDermott Giacomo (Boston). O'Donnell Giovanni (Boston). Regan Timoteo (Boston). Van Heesewijk Antonio Cornelio ('s-Hertogen-
bosch). Langfelder Eugenio Ludovico (Wien). Van der Lugt Guglielmo Matteo A. M. fs-Her-
togenbosch). Bruinsma Giovanni Gerben Stefano (Haarlem). Payen Roberto (Lille). Teijssen Giovanni L. P. M. fs-Hertogenbosch). Grant Peckston Giovanni (Middlesbrough). Maccabe Giuseppe (Middlesbrough). Segard Norberto (Lille). Dib Camillo (Conakry). Gemayel Guglielmo (Conakry). Taffa Paolo C. (Dubuque).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare:
21 febbraio 1968. Al sig. Robertson Luigi (Salford).
La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa :
16 dicembre 1967. Al sig. Barba Giuseppe (Palermo). » » » Al sig. La Torre Fortunato (Palermo).
20 febbraio 1968. Al sig. Ritschl Francesco (Wien). 21 » » Al sig. Corsi Ettore (Sutri). 7 marzo » Al sig. Franchi Antonio (Parma).
14 » » Al sig. Candiani Giovanni (Pavia). » » Al sig. Cattaneo Angelo (Pavia).
» » Al sig. Prampolini Teodoro (Reggio Emilia). » Al sig. Tosi Arturo (Reggio Emilia).
» » » Al sig. Di Giovine Raffaele (Roma). 21 » » Al sig. Cavalieri Antonio (Ferrara).
» » » Al sig. Lega Carlo (Ferrara). » » » Al sig. Resca Fernando (Ferrara). » » » Al sig. Tonioli Velino (Ferrara). » » » Al sig. Sinjodjogo Parera Fernandez Pietro
(Kupang). 4 aprile » Al sig. Strumendo Primo Giovanni (Roma).
19 » » Al sig. Alessi Alberto (Roma). » » Al sig. Verga Pietro (Roma).
608 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa:
3 febbraio 1968. Al sig. Bloem Guglielmo Gerardo (Haarlem). 14 » Al sig. Ranke Antonio (Haarlem). 20 » » Al sig. Bootsma Jenze (Haarlem). 21 » » Al sig. Cox Giuseppe (Salford).
» » » Al sig. Kirky Gerardo Timoteo (Salford). 23 » Al sig. Coppes Roberto ('s-Hertogenbosch). 1 marzo » Al sig. De Iaco Luigi (Otranto). » » Al sig. Bertels Gerardo Giovanni ('s-Hertogenbosch) 7 » » Al sig. Papacci Amleto (Velletri).
14 Al sig. Parodi Giovanni (Genova). » » » Al sig. Blasetti Francesco (Iesi). » » » Al sig. Allegrezza Antonio (Senigallia). » » » Al sig. Bruggeling Guglielmo Cornelio (Rotterdam). » » » Al sig. Caminada Gerardo E. M. (Rotterdam). » » » Al sig. van der Heijden Tiellman M. (Rotterdam).
19 » » Al sig. Cavallaro Domenico (Camerino). » » Al sig. Falaschi Pierluigi (Camerino). » » » Al sig. Liberti Alberto (Camerino). » » » Al sig. Mattei Angelo (Camerino).
21 » Al sig. McLaughlin Giovanni (Des Moines). 28 » Al sig. Benaglia Giovanni (Roma).
» » » Al sig. La Bella Valerio (Roma). » » » Al sig. Ponnetti Mario (Roma). » » » Al sig. Severa Ennio (Roma). 4 aprile » Al sig. Baccalari Enrico (Lodi). » » » Al sig. Giacomelli Giuliano (Padova). » » » Al sig. Gentili Oreste (Roma). 9 » » Al sig. Darmanin Lorenzo (Malta). » » » Al sig. Gatt Salvatore (Malta).
» » Al sig. Tonna Emmanuele (Malta).
NECROLOGIO
30 settembre 1968. Monsig. Me Entegart Bryan Joseph, Arcivescovo tit. di Gabi.
4 ottobre » Monsig. Chevrier Paul, Vescovo tit. di Acque Albe di Bizacena.
22 » » Monsig. Moscato Demetrio, Arcivescovo di Salerno. 23 » » Monsig. Bereciartúa y Balerdi Lorenzo, Vescovo di
San Sebastián. 24 » » Monsig. Colas Auguste Simeon, Arcivescovo tit. di Ar-
cadiopoli di Europa. 27 » » Monsig. Mugica y Urrestarazu Mateo, Vescovo tit. di
Cinna.
An. et vol. LX 28 Novembris 1968 N. 11
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico — Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
SUMMI PONTIFICIS
PEREGRINANTE ITER IN COLUMBIAM
Die X X I I mensis augusti a. m c m l x v i i i Beatissimus Pater primo mane ex Arce Gandulfi discedens, in aeronavium portu « Leonardo da Vinci » aeriam conscendit navem, ut in Columbiam se conferret et Eucharistici ex omnibus nationibus Conventus, Bogotae habendi, celebritatibus interesset.
Antequam iter suscepit, haec protulit verba omnibus qui in aeroportu aderant Illumque salutaverant :
Prima di partire Ci sentiamo obbligati a ringraziare ed a salutare
quanti hanno voluto, nonostante l'ora mattutina, e a Nostro malgrado,
venire all'aeroporto per augurarci il (( buon viaggio » e ad assicurarci
dell'unione dei loro cuori e delle loro preghiere in questo Nostro in
tervento al Congresso Eucaristico Internazionale di Bogota e all'As
semblea generale dell'Episcopato Latino-Americano. Ringraziamo cor
dialmente tutti i presenti e tutti coloro che sono da loro qui rappre
sentati : anche Noi vi avremo presenti nel Nostro spirito e nella
grande celebrazione di carità e di unità, che Ci attende.
Ma non possiamo lasciare voi e quanti vedono la scena della No
stra partenza e ascoltano la Nostra voce, mediante la Radio e la Te
levisione, senza confidarvi l'acerba amarezza e la grande ansia che
pesano sull'animo Nostro a causa degli avvenimenti in corso nella
Cecoslovacchia.
Saremmo disposti a rinunciare all'istante al Nostro viaggio, se sa
pessimo che la Nostra presenza e la Nostra opera potessero servire
a qualche cosa per impedire l'aggravarsi dei mali, che già opprimono
39 - A. A. S.
610 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
quella a Noi sempre cara Nazione, e per scongiurarne le disastrose
conseguenze, che pur troppo non è temerario prevedere.
Ancora una volta la forza delle armi sembra voler decidere delle
sorti d'un Popolo, della sua indipendenza, della sua dignità; la tran
quillità dell'Europa è scossa, compromessa quella del mondo, e la
pace, che la maturità dei tempi, anche per un insopprimibile senso
cristiano va cercando e costruendo, dopo le fìerissime esperienze delle
guerre passate ed anche di quelle in corso, la pace è fieramente vulne
rata, Dio voglia che non lo sia mortalmente.
Vivamente Ci rattrista questa ferita all'incolumità d'un Paese, alle
buone relazioni fra i Popoli, ai principi soprattutto, tanto faticosa
mente e dolorosamente emersi dalla nostra storia, come indispensa
bili per la consistenza e per l'avvenire della civiltà.
E tanto più siamo addolorati di questa sciagura, quanto maggior
mente Noi stessi Ci siamo fatti in questi anni disinteressati e ar
denti apostoli della pace, ed abbiamo sperato che la diversità delle
culture e degli interessi non dovesse finalmente compromettere una
comune e leale cospirazione al mantenimento del diritto internazio
nale e alla progressiva collaborazione fra gli uomini nel nostro tempo.
Noi non vogliamo giudicare alcuno ; ma come non risalire all'analisi
dei principi, donde simili sventure sembrano naturalmente scaturire?
Noi portiamo nel cuore queste amare riflessioni, che tuttavia la spe
ranza umana e cristiana rischiara con ipotesi di sempre possibili ono
revoli e pacifiche soluzioni di così deprecabile conflitto. E voglia il
Signore della pace, per la cui gloria intraprendiamo questo viaggio,
usarci la sua misericordia e ridare a tutti la ((tranquillità dell'ordine ».
Egli, per mano Nostra, ora tutti vi benedica.
Post meridiem, aerovehiculum terram attigit in Bogotensi aeroportu «Eldorado», ubi Summus Pontifex, ab Excellentissimo Viro Columbianae Reipublicae Praeside salutatus, simul ab aliis civilibus religiosisque Moderatoribus est exceptus.
Beatissimus Pater, Columbianam osculatus terram, Excmi Viri Caroli Lleras Restrepo, Nationis Praesidis, humanis salutationis verbis ita respondit :
Señor Presidente :
Apreciamos vivamente la cortesía que Nos dispensa con su pre
sencia y las deferentes expresiones de cordial bienvenida, en las que
percibimos el eco fiel de los sentimientos de la Nación Colombiana.
Acta Pauli Pp. VI 611
A vuestra Excelencia, a los Miembros del Gobierno, a las Perso
nalidades eclesiásticas, civiles y militares, a cuantos aquí se encuen
tran congregados, Nuestra profunda gratitud por haber querido reci
birnos tan amablemente al llegar en esta peregrinación religiosa que
consideramos parte de Nuestro ministerio universal y con la cual de
seamos reiterar, en forma inequívoca, nuestra fe, la fe de toda la
catolicidad, en la Eucaristía sacrificio y sacramento, a la vez que orar
ante el Principe de la Paz por el mundo tan necesitado de ella.
Un gozo íntimo y una trepidante conmoción invaden Nuestro ánimo
al ver que la Providencia Nos ha reservado el privilegio de ser el pri
mer Papa que llega a esta nobilísima tierra, a este cristiano Conti
nente, donde un día arcano — predestinado en los designios salvíficos
de Dios — comenzó a añadirse la altura de la Cruz sobre las cimas
andinas y, en los viejos caminos de los chibchas y de los mayas, de
los incas, aztecas y tupis-guaraníes, empezó a dibujarse la silueta
de Cristo.
Pueblos de América Latina ! mecidos en idénticos mares ; cuyos ríos
y cordilleras entrelazan comunidades de gentes honradas, pacientes,
trabajadoras e hidalgas; cuyas fisonomías peculiares tienen el rasgo
común de la fe en Cristo que ha vivificado siglos de historia y suscitado
innumerables iniciativas promotoras de vuestra cultura y de vuestro
bienestar. Pueblos de América! A todos y cada uno va, desde el suelo
de la hospitalaria Colombia, Nuestro saludo, Nuestro afecto, Nuestra
plegaria. Y Nuestro corazón se dilata para agradecer a Dios el don
inmenso de vuestras creencias católicas y para implorar de El que el
dinamismo de vuestra fe, tradicional y renovada, despierte cada vez
más el sentido de fraternidad y de colaboración armoniosa en orden
a una constante convivencia pacífica, e impulse y consolide los esfuerzos
por un progreso ordenado que, con el desarrollo técnico y el cultivo
racional de tantas riquezas como el Señor puso en vuestros suelos,
alcance equitativamente a todas las familias y categorías, en confor
midad con los principios de justicia y de caridad cristianas.
Hijos amadísimos de Colombia y de América toda! En la dulce
espera de poner sobre el Altar de Congreso las intenciones, necesidades
y ansias de cada uno, Nuestras manos se alzan para bendeciros con el
anhelo ardiente de que los rasgos de Nuestra cruz alcancen, como
testimonio de afecto y prenda de dones divinos, el mundo entero.
612 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Inde Beatissimus Pater, autoraeda vectus, toto itinere ingenti multitudine plaudente, mediam petiit urbem et in Cathedrali Aede quamplurimis Excmis Praesulibus, Sacerdotibus et Christifidelibus hanc habuit Allocutionem :
Qué gozo sereno invade Nuestro ánimo al sentirnos, en esta Catedral, junto al Sagrario Eucaristico, con vosotros, queridos Hijos, Cardenales de la Santa Iglesia — entre quienes vemos, con Nuestro Cardenal Decano, al dignísimo Cardenal Legado y al benemérito Cardenal de Bogotá —, con vosotros, venerables Hermanos en el Episcopado, amadísimos Sacerdotes, Religiosos, vinculados todos en ese Cristo que personificamos en nuestro ministerio, en nuestra entrega a la voluntad del Padre, todos dedicados a la tremenda y dulce misión de conducir a El, por Cristo en el Espíritu, a la grande familia humana,
Gracias, amigos y colaboradores Nuestros, por la alegría espiritual que Nuestra presencia os procura. No os detengáis en Nuestra humilde persona. Elévense vuestras mentes a Aquel a quien representamos y servimos, al Señor Jesús, a quien va todo honor y gloria particularmente en estos días de su suave y pacífico triunfo.
Gracias por la felicidad que nos dais. Que cada uno de vosotros se sepa correspondido, recordado y apreciado con un puesto de predilección en Nuestro corazón.
Conocemos vuestras horas de fatigas y de entusiasmos apostólicos, vuestras jornadas dedicadas, fiel y generosamente, a vuestra santificación oblacional, a la parroquia, a la juventud, a los enfermos, a los pobres, a los niños, al mundo del trabajo, sectores en los que tanta y tan preciosa actividad desarrollan también las Congregaciones Religiosas y la Organizaciones de Apostolado Seglar. Por todo ello os felicitamos edificado, en la confianza de que Nuestro reconocimiento sea estímulo para ulteriores esfuerzos a fin de que Cristo siga llegando a tantos que todavía caminan a tientas porque aún esperan más luz y más fuerza que, con vitalidad siempre nueva, brotan del mensaje de que sois portadores.
Vivamos intensamente estos días de plegaria comunitaria, en conformidad con el espíritu de Nuestra peregrinación.
Oremos :
por la Iglesia universal, para que cada día más nítidamente refleje su misión de redención y de amor;
Oremos :
para que cuantos participamos del sacerdocio, vivamos continuamente nuestra consagración sobrenatural y divina, con la conciencia
Acta Pauli Pp. VI 613
de ser Cristo comunicado y difundido, respetando sus dimensiones de
santidad y de servicio abnegado;
Oremos :
por el aumento y perseverancia de las vocaciones;
Por la armonía y santificación de las familias ;
por cuantos sufren ;
por la concordia y la paz del mundo en la justicia y en el amor.
Bogotá es un Cenáculo de transustanciación sacramental, es la con
tinuidad de aquel primero, donde tiene que seguir oyéndose, puesta
en nuestros labios, la plegaria de Jesús al Padre por la Iglesia, por
los hombres, y requiere que todos nosotros, en la espera de una nueva
efusión de Pentecostés, perseveremos unánimamente en oración con
María, su Madre.
A esta actitud os invita y alienta la Bendición Apostólica que, de
todo corazón, os impartimos.
Eodem die, vespere in magno amphitheatro seu « Campo Eucharistico » Beatissimus Pater sacrorum alumnis Diaconatus et Presbyteratus ordinem sollemni contulit ritu ad illosque haec protulit verba :
Señor Jesús ! Te damos gracias por el misterio que acabas de reali
zar Tú, mediante el ministerio de nuestras manos y de nuestras pala
bras, por obra del Espíritu Santo.
Tú, te has dignado imprimir en el ser personal de estos elegidos
tuyos una huella nueva, interior e imborrable; una huella, que les
asemeja a Ti, por lo cual cada uno de ellos es y sarà llamado : otro
Cristo. Tú has grabado en ellos tu semblante humano y divino, confi
riéndoles no sólo una inefable semejanza contigo, sino también una
potestad y una virtud tuyas, una capacidad de realizar acciones, que
sólo la eficacia divina de tu Palabra atestigua y la de tu voluntad
realiza.
Tuyos son, Señor, estos tus hijos, convertidos en hermanos y mi
nistros tuyos, por un nuevo título. Mediante su servicio sacerdotal, tu
presencia y tu sacrificio sacramental, tu evangelio, tu Espíritu, en
una palabra, la obra de tu salvación, se comunicará a los hombres,
dispuestos a recibirla; se difundirá en el tiempo de la generación
presente y de la futura una incalculable irradiación de tu caridad e
inundará de tu mensaje regenerador esta dichosa Nación y este inmenso
614 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
continente que se llama América Latina y que acoge hoy los pasos
de nuestro humilde, pero incontenible, ministerio apostólico.
Tuyos son, Señor, estos nuevos servidores de tu designio de amor
sobrenatural; y también nuestros, porque han sido asociados a Nos
en la gran obra de evangelización, como los más calificados colabora
dores de nuestro ministerio, como hijos predilectos nuestros ; más aun,
como hermanos en nuestra dignidad y en nuestra función, como obreros
esforzados y solidarios en la edificación de tu Iglesia, como servido
res y guías, como consoladores y amigos del Pueblo de Dios, como
dispensadores, semejantes a Nos, de tus misterios.
Te damos gracias, Señor, por este acontecimiento, que tiene origen
en tu infinito amor y que, más que hacernos dignos, nos obliga a
celebrar tu misericordia misteriosa y nos incita solícitamente, casi con
impaciencia, para salir al encuentro de las almas a las cuales está
destinada toda nuestra vida, sin posibilidad de rescate, sin límites
de donación, sin segundas intenciones de intereses terrenos.
Señor ! en este momento decisivo y solemne, nos atrevemos a expre
sarte una súplica candorosa, pero no falta de sentido : haz, Señor,
que comprendamos.
Nosotros comprendemos, cuando recordamos que Tú, Señor Jesús,
eres el mediador entre Dios y los hombres; no eres diafragma, sino
cauce ; no eres obstáculo, sino camino ; no eres un sabio entre tantos,
sino el único Maestro ; no eres un profeta cualquiera, sino el intér
prete único y necesario del misterio religioso, el solo que une a Dios
con el hombre y al hombre con Dios. Nadie puede conocer al Padre,
has dicho Tú, sino el Hijo, y aquel a quien el Hijo, que eres Tú,
Cristo, Hijo del Dios vivo, quisiere revelarlo.1 Tú eres el revelador
auténtico, Tú eres el puente entre el reino de la tierra y el reino del
cielo : sin Tí, nada podemos hacer.2 Tú eres necesario, Tú eres sufi
ciente para nuestra salvación. Haz, Señor, que comprendamos estas
verdades fundamentales.
Y haz que comprendamos, cómo nosotros, sí, nosotros, pobre arcilla
humana tomada en tus manos milagrosas, nos hemos transformado en
ministros de esta tu única mediación eficaz.3 Corresponderá a nosotros,
en cuanto representantes tuyos y administradores de tus divinos miste-
1 Cfr. Matth. 11, 27; Io. 1, 18. 2 Cfr. Io. 15, 5. 3 Cfr. S. Th. III, 26, 1, ad 1.
Acta Pauli Pp. VI 616
rios 4 difundir los tesoros de tu palabra, de tu gracia, de tus ejem
plos entre los hombres, a los cuales desde hoy está dedicada totalmente
y para siempre toda nuestra vida.5
Esta misma mediación ministerial nos sitúa, hombres frágiles y
humildes como seguimos siendo, en una posición, sí, de dignidad y de
honor,6 de potestad,7 de ejemplardidad,8 que califica moral y social
mente nuestra vida y tiende a asimilar el sentimiento de nuestra con
ciencia personal al mismo que embargó tu divino corazón, Oh Cristo,9
habiéndonos convertido nosotros también, casi conviviendo contigo,
en Tí , 1 0 en sacerdotes y víctimas al mismo tiempo, 1 1 dispuestos a
cumplir con todo nuestro ser, como Tú, Señor, la voluntad del Padre, 1 2
obedientes hasta la muerte, como lo fuiste Tú hasta la muerte de
cruz 1 3 para salvación del mundo. 1 4
Pero ahora, Señor, lo que quisiéramos entender mejor, es el efecto
sicológico que el carácter representativo de nuestra misión debe pro
ducir en nosotros y la doble polarización de nuestra mentalidad, de
nuestra espiritualidad y también de nuestra actividad hacia los dos
términos que encuentran en nosotros el punto de contacto y de simul
taneidad : Dios y el hombre, en una analogía viviente y magnífica
contigo, Dios y hombre.
Dios tiene en nosotros su instrumento vivo, su ministro y por tanto
su intérprete, el eco de su voz; su tabernáculo, el signo histórico y
social de su presencia en la humanidad, el hogar ardiente de irradiación
de su amor hacia los hombres. Este hecho prodigioso (haz, Señor, que
nunca lo olvidemos) lleva consigo un deber, el primero y el más dulce ;
de nuestra vida sacerdotal : el de la intimidad con Cristo, en el Espíritu
Santo y por lo mismo contigo, oh Padre ! 15 es decir, el de una vida
interior auténtica y personal, no sólo celosamente cuidada en el pleno
4 Cfr. 1 Cor. 4, l; 1 Pet. 4, 10. « Cfr. 2 Cor. 4, 5. 6 Cfr. 2 Cor. 3, 7. 7 Cfr. 1 Cor. 11, 24-25; lo. 20-33; Act. 1, 22; 1 Pet. 5, 2 etc. 8 Cfr. 1 Cor. 4, 16; 11, 1; PMl. 3, 17; 1 Pet. 5, 3. 9 Cfr. PMl. 2, 5; Eph. 5, 1. 1 0 Cfr. Gal. 2, 2. 1 1 Cfr. Gal. 2, 19. 1 2 Cfr. Ps. 102, 21; Heb. 13, 21. 13 Cfr. Phil. 2, 8. " Cfr. 1 Cor. 11, 26. 1 5 Cfr. Io. 16, 27.
616 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
estado de gracia, sino también voluntariamente manifestada en un
continuo acto reflejo de conciencia, de coloquio, de suspensión amo
rosa, contemplativa.16 La reiterada palabra de Jesús en la última
Cena : manete in dilectione mea 17 se dirige a nosotros, amadísimos
Hijos y Hermanos. En este anhelo de unión con Cristo y con la reve
lación, abierta por El en el mundo divino y humano, está la primera
actitud característica del ministro, hecho representante de Cristo e
invitado, mediante el carisma del Orden sagrado, a personificarlo
existencialmente en sí mismo. Esto es algo importantísimo para noso
tros, es indispensable. Y no creáis que esta absorción de nuestra
consciente espiritualidad en el coloquio íntimo con Cristo, detenga o
frene el dinamismo de nuestro ministerio, es decir, retrase la expan
sión de nuestro apostolado externo, o quizá sirva también para evadir
la molesta y pesada fatiga de nuestra entrega al servicio de los demás,
la misión que se nos ha confiado; no, ella es el estímulo de la acción
ministerial, la fuente de energía apostólica y hace eficiente la miste
riosa relación entre el amor a Cristo y la entrega pastoral.1 8 Más
aún, es así como nuestra espiritualidad sacerdotal de representantes
de Dios ante el Pueblo, se orienta hacia su otro polo, de representantes
del Pueblo ante Dios. Y esto, fijaos bien, no sólo para prodigar a los
hombres, amados por amor a Cristo, toda la actividad, todo nuestro
corazón, sino también y en una fase anterior sicológica, para asumir
nosotros su representación : en nosotros mismos, en nuestro afecto, en
nuestra responsabilidad, recogemos al Pueblo de Dios. Somos no sólo
^ ministros de Dios, sino también ministros de la Iglesia ; 19 más aún,
deberemos tener siempre presente que el Sacerdote cuando celebra
la Santa Misa, hace (( populi vices » ; 2 0 y así, por lö que se refiere a
la validez sacramental del sacrifìcio, el sacerdote actúa « i n persona
Christi » ; mientras que en cuanto a la aplicación actúa como mi
nistro de la Iglesia. 2 1
Pidamos pues al Señor que nos infunda el sentido del Pueblo que
representamos y que llevamos en nuestra misión sacerdotal y en nuestro
16 Cfr. S. Gregorio, Regula Pastoralis I: a contemplatione suspensus ». " Io. 15, 9; 15, 4 etc. 1 8 Cfr. Io. 21, 15 ss. 19 Cfr. Enc. Mediator Dei: A. A. S. XXXIX (1947) p. 539. 20 Pio XII, Alloc. Magnificate Dominum: A. A. S. XLVI (1954) p. 668. 21 Cfr. Ch. Journet, L'Eglise du Verbe Incarné, I, p. 110, n. 1, Ia ed. ; Cfr. S. Th. III, 22,1;
Cfr. 2 Cor. 5, 11.
Acta Pauli Pp. VI 617
corazón de consagrados a su salvación; del Pueblo que reunimos en
comunidad eclesial, que convocamos en torno al altar, de cuyas necesi
dades, plegarias, sufrimientos, esperanzas, debilidades y virtudes so
mos intérpretes. Nosotros constituimos, en el ejercicio de nuestro
ministerio cultual, el Pueblo de Dios.
Nosotros hacemos coincidir en nuestro carácter representativo y
ministerial las diversas categorías que componen la comunidad cris
tiana: los niños, los jóvenes, la familia, los trabajadores, los po
bres, los enfermos y también los lejanos y los adversarios. Nosotros
somos el amor que une a las gentes de este mundo. Somos su corazón.
Somos su voz, que adora y ruega, que goza y llora. Nosotros somos
su expiación. 2 2 Somos los mensajeros de su esperanza.
Haz, Señor, que comprendamos. Tenemos que aprender a amar
así a los ombres. Y también a servirlos así. No nos costará estar a
su servicio, al contrario, esto será nuestro honor y nuestra aspiración.
No nos sentiremos nunca apartados socialmente de ellos, por el hecho
de que seamos y debamos ser distintos en virtud de nuestro oñcio. No
rehusaremos jamás ser para ellos hermanos, amigos, consoladores,
educadores y servidores. Seremos ricos con su pobreza y pobres en
medio de sus riquezas. Seremos capaces de comprender sus angustias
y de transformarlas no en cólera ni en violencia, sino en la energía
fuerte y pacífica de obras constructivas. Sabremos estimar que nuestro
servicio sea silencioso,2 3 desinteresado 24 y sincero en la constancia,
en el amor y en el sacrificio ; confiados en que tu poder, Señor, lo hará
un día eficaz.25 Tendremos siempre delante y dentro del espíritu a la
Iglesia, una, santa, católica, en peregrinación hacia la meta eterna;
y llevaremos grabada en la memoria y en el corazón nuestro lema apos
tólico : Pro Christo ergo legatione fungimur.26
Mira, Señor; estos nuevos sacerdotes, estos nuevos diáconos harán
propia la divisa, la consigna de ser embajadores tuyos, tus heraldos,
tus ministros en esta tierra bendita de Colombia, en este cristiano
continente de América Latina.
Tú, Señor, los llamaste; Tú los has revestido ahora de la gracia,
Cfr. 2 Cor. 5, 21. Cfr. Matth. 6, 3. Cfr. Matth. 10, 8. Cfr. Io. 4, 37. 2 Cor. 5, 20.
618 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
de los carismas, de los poderes" de la ordenación, sacerdotal en unos
y diaconal en otros. Haz que todos sean siempre ministros fieles tuyos.
Nos te suplicamos, Señor, que, mediante su ministerio y su ejem
plo, se conserve la fe católica en estos Países y se encienda con nueva
luz y resplandezca en la caridad operante y generosa; Te pedimos
que su testimonio haga eco al de sus Obispos y robustezca el de sus
hermanos, a fin de que todos sepan alimentar la verdadera vida cris
tiana en el Pueblo de Dios ; que tengan la lucidez y la valentía del
Espíritu para promover la justicia social, para amar y defender a los
Pobres, para servir con la fuerza del amor evangélico y con la sabi
duría de la Iglesia, madre y maestra, a las necesidades de la sociedad
moderna; y finalmente Te suplicamos que, recordando este Con
greso, ellos busquen y gusten en el misterio eucaristico la plenitud
de su vida espiritual y la fecundidad de su ministerio pastoral. Te lo
pedimos. Escúchanos, Señor!
Ceterae autem Allocutiones a Summo Pontifice habitae in Columbia, vel cum ex itinere rediret, hic referuntur:
Ad Excellentissimum Virum Carolum Lleras Restrepo, Columbianae Rei
publicae Praesidem, quem Beatissimus Pater invisit. *
Señor Presidente :
Agradecemos profundamente el recibimiento tan cortés que Nos
dispensa, que está en consonancia con su cordialidad, refleja las rela
ciones felizmente existentes entre Colombia y la Santa Sede y pone
también de relieve los sentimientos y la trayectoria religiosa de su
nobilísima Nación.
Tantos nombres y fechas, vinculados a la gloriosa historia patria,
evocan la presencia operante de la Iglesia que tiene carta de ciuda
danía en este querido País desde los albores del descubrimiento del
Nuevo Mundo, — cuando España y Portugal comenzaban a dejar las
huellas cristianas de su histórica empresa en este Continente —, desde
los días de San Luis Beltrán, el evangelizador infatigable, y de San
Pedro Claver, el apóstol de Cartagena. El mismo nombre de Santa
Fe de Bogotá, convergencia de unificación territorial, ¿no indica
que un pueblo comenzaba a surgir unificado también por la fé? El
Templo de la Vera Cruz, Panteón Nacional donde reposan las cenizas
* Die 23 mensis augusti a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 619
de los proceres de la independencia, ese otro de la Villa del Rosario,
donde se firmó la Constitución de la Gran Colombia, ¿no son un testi
monio de que la Iglesia tuvo una parte preponderante en la formación
y en las gestas del espíritu nacional? ¿Cómo no recordar el influjo que
ella, a través de sus parroquias, universidades, escuelas y obras de asis
tencia, ha ejercido y ejerce en la vida y en la elevación moral de
Colombia?
La Iglesia que formó ciudadanos de probidad lineal, de sólidas
virtudes personales y cívicas, continúa en actitud de servicio : ofre
ciendo una fe vital, unas verdades objetivas, unas normas morales
que enaltecen al hombre y a la sociedad; templan caracteres rectos
y fuertes; tutelan los derechos intangibles y universales de la libertad
y de la justicia; despiertan la conciencia para actuar sin indiferentis
mos en la honestidad; hacen más operante la responsabilidad de cada
uno; dan a los urgentes problemas sociales claras orientaciones y vi
gorosos postulados para su solución equitativa ; mantienen y conso
lidan, en el mutuo respeto de los individuos y de las familias, la con
vivencia dentro de las fronteras patrias y la proyectan al concierto ar
monioso y constructivo de los Pueblos.
Deseamos y pedimos a Dios para la hermosa Colombia de límpidas
tradiciones que los principios ético-religiosos sigan influyendo, con la
decidida y valiente colaboración de mentes y de voluntades, en el ám
bito personal y social; que sigan orientando e impulsando a cuan
tos — como Vuestra Excelencia — viven y se esfuerzan con las miras
puestas en una Colombia más próspera y segura, más justa en sus
industrias y en sus campos, más empeñada en la ulterior promoción
espiritual y material de todas sus categorías.
Con estos ardientes anhelos nos complacemos en otorgar a Vuestra
Excelencia y a las personalidades aquí presentes la Bendición Apostó
lica que extendemos a todos los amadísimos Colombianos.
Ad quamplurimis Columbianos agri cultores v. d. « campesinos », undi
que in Campo v. « S. José de Mosquera » coadunatos. *
Salve, campesinos colombianos !
Salve, trabajadores de la tierra en América Latina! Paz y ben
dición a todos, en el nombre de Jesucristo, nuestro Señor y Salvador !
Os confiamos que este encuentro con vosotros es uno de los mo-
* Die 23 mensis augusti a. 1968.
620 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
mentos más deseados y más hermosos de nuestro viaje; uno de los
más intimos y significativos de nuestro ministerio apostólico y pon
tificio.
Hemos venido a Bogotá para rendir honor a Jesús en su misterio
eucaristico y sentimos pleno gozo por haber tenido la oportunidad de
hacerlo, llegando también ahora hasta aquí para celebrar la presencia
del Señor entre nosotros, en medio de la Iglesia y del mundo, en
vuestras personas. Sois vosotros un signo, una imagen, un misterio
de la presencia de Cristo. El sacramento de la Eucaristía nos ofrece
su escondida presencia, viva y real; vosotros sois también un sacra
mento, es decir, una imagen sagrada del Señor en el mundo, un reflejo
que representa y no esconde su rostro humano y divino. Os recordamos
lo que dijo un grande y sabio Obispo, Bossuet, sobre la « eminente
dignidad de los pobres » - 1 Toda la tradición de la Iglesia reconoce
en los Pobres el Sacramento de Cristo, no ciertamente idéntico a la
realidad de la Eucaristía, pero sí en perfecta correspondencia analó
gica y mística con ella. Por lo demás Jesús mismo nos lo ha dicho
en una página solemne del evangelio, donde proclama que cada hombre
doliente, hambriento, enfermo, desafortunado, necesitado de compasión
y de ayuda es El, como si El mismo fuese ese infeliz, según la miste
riosa y potente sociología evangélica,2 según el humanismo de Cristo.
Amadísimos hijos, vosotros sois Cristo para Nos. Y Nos, que tene
mos la formidable suerte de ser su Vicario en el magisterio de la ver
dad revelada por El y en el ministerio pastoral de toda la Iglesia cató
lica, queremos descubrir a Cristo como redivivo y padeciendo en voso
tros. No hemos venido para recibir vuestras filiales aclamaciones,
siempre gratas y conmovedoras, sino para honrar al Señor en vuestras
personas, para inclinarnos por tanto ante ellas y para deciros que
aquel amor, exigido tres veces por Cristo resucitado a Pedro, 3 de quien
somos el humilde y último sucesor, lo rendimos a El en vosotros, en
vosotros mismos. Os amamos, como Pastor. Es decir, compartiendo
vuestra indigencia y con la responsabilidad de ser vuestro guía y de
buscar vuestro bien y vuestra salvación. Os amamos con un afecto de
predilección y con Nos, recordadlo bien y tenedlo siempre presente, os
ama la Santa Iglesia católica. Porque conocemos las condiciones de
1 Cfr. Bossuet, De l'éminente dignité des Pauvres. 2 Cfr. Matth. 25, 35 ss. 3 Cfr. Io. 21, 15 ss.
Acta Pauli Pp. VI 621
vuestra existencia : condiciones de miseria para muchos de vosotros,
a veces inferiores a la exigencia normal de la vida humana. Nos estáis
ahora escuchando en silencio; pero oímos el grito que sube de vuestro
sufrimiento y del de la mayor parte de la humanidad.4 No podemos
desinteresarnos de vosotros ; queremos ser solidarios con vuestra
buena causa, que es la del Pueblo humilde, la de la gente pobre.
Sabemos que el desarrollo económico y social ha sido desigual en el
gran continente de América Latina y que mientras ha favorecido a
quienes lo promovieron en un principio, ha descuidado la masa de las
poblaciones nativas, casi siempre abandonadas en un innoble nivel
de vida y a veces tratadas y explotadas duramente. Sabemos que hoy
os percatáis de la inferioridad de vuestras condiciones sociales y cul
turales y estáis impacientes por alcanzar una distribución mas justa
de los bienes y un mejor reconocimiento de la importancia que, por
ser tan numerosos, merecéis y del puesto que os compete en la socie
dad. Bien creemos que tenéis algún conocimiento de cómo la Iglesia
católica ha defendido vuestra suerte; la han vindicado los Papas,
nuestros Predecesores, con sus célebres Encíclicas sociales ;5 la ha
defendido el Concilio ecuménico ; 6 Nos mismo hemos patrocinando
vuestra causa en la Encíclica « Sobre el progreso de los Pueblos ».
Pero hoy el problema se ha agravado porque habéis tomado con
ciencia de vuestras necesidades y de vuestros sufrimientos y, como
otros muchos en el mundo, no podéis tolerar que estas condiciones
deban perdurar siempre sin ponerles solícito remedio.
Nos preguntamos, ¿qué podemos hacer por vosotros, después de
haber hablado en vuestro favor? No tenemos, lo sabéis bien, compe
tencia directa en estas cuestiones temporales y ni siquiera medios ni
autoridad para intervenir prácticamente en este campo.
Pero os queremos decir :
1. Nos seguiremos defendiendo vuestra causa. Podemos afirmar
y confirmar los principios, de los cuales dependen las soluciones prácti
cas. Continuaremos proclamando vuestra dignidad humana y cristiana.
Vuestra existencia tiene un valor de primera importancia. Vuestra
persona es sagrada. Vuestra pertenencia a la familia humana debe
ser reconocida, sin discriminaciones, en un plano de hermandad.
4 Cfr. Conc. Vat. II, Const. past. Gaudium et spes, n. 88. 5 Cfr. Eneic. Mater et Magistra: A. A. S. LUI (1961) pp. 422ss. 6 Cfr. Const. past. Gaudium et spes, nn. 9, 66, 71, etc.
622 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Esta, aun admitiendo un orden jerárquico y orgánico en el conjunto
social, debe ser reconocida efectivamente, ya sea en el campo econó
mico, con particular atención a la justa retribución, a la habitación
conveniente, a la instrucción de base y a la asistencia sanitaria, ya
sea en el campo de los derechos civiles y de la participación gra
dual en los beneficios y en las responsabilidades del orden social.
2. Seguiremos denunciando las injustas desigualdades económi
cas entre ricos y pobres, los abusos autoritarios y administrativos en
perjuicio vuestro y de la colectividad. Continuaremos alentando las
iniciativas y los programas de las Autoridades responsables, de las
Entidades internacionales, y de los Países prósperos, en favor de las
poblaciones en vía de desarrollo. A este respecto nos alegra saber que,
en feliz coincidencia con el gran Congreso Eucaristico, se están estu
diando y promoviendo planes nuevos y orgánicos para las clases
trabajadoras, especialmente para las rurales, para vosotros, Cam
pesinos ! Y, con esta oportunidad exhortamos a todos los Gobiernos
de América Latina y de los otros continentes, como también a todas
las clases dirigentes y acomodadas, a seguir afrontando con perspec
tivas amplias y valientes, las reformas necesarias que garanticen un
orden social más justo y más eficiente, con ventajas progresivas de
las clases hoy menos favorecidas y con una más equitativa aportación
de impuestos por parte de las clases más pudientes ; en particular de
aquellas que poseyendo latifundios no están en grado de hacerlos más
fecundos y productivos, o pudiéndolo, gozan de los frutos para pro
vecho exclusivo suyo; lo mismo decimos de aquellas categorías de
personas que, con poca o ninguna fatiga, realizan utilidades excesivas
o perciben conspicuas retribuciones.
3. Igualmente seguiremos patrocinando la causa de los Países ne
cesitados de ayuda fraterna para que otros pueblos, dotados de mayo
res y no siempre bien empleadas riquezas, quieran ser generosos en
dar aportaciones ; no lesionen la dignidad ni la libertad de los Pue
blos beneficiados y abran al comercio vías más fáciles en favor de
las Naciones, todavía sin suficiencia económica. Por nuestra parte
alentaremos, con los medios a nuestro alcance, este esfuerzo por dar
a la riqueza su finalidad primaria de servicio al hombre, no sólo en un
plano privado y local, sino también más amplio, internacional, fre
nando así el goce fácil y egoista de la misma o su empleo en gastos
superfluos o en exagerados y peligrosos armamentos.
4. Nos mismo trataremos, en el límite de nuestras posibilidades
Acta Pauli Pp. VI 623
económicas, de dar ejemplo, de reavivar siempre en la Iglesia sus
mejores tradiciones de desinterés, de generosidad, de servicio, apelan -
donos cada vez más a aquel espíritu de Pobreza que nos predicó el
divino Maestro y que nos ha recordado el Concilio ecuménico de
manera autorizada.7
5. Consentidnos, amadísimos hijos, que os anunciemos también
a vosotros la bienaventuranza que os es propia, la bienaventuranza de
la Pobreza evangélica. Dejad que Nos, aunque siempre Nos esforcemos
en todas las maneras para aliviar vuestras penas y para procuraros un
pan más abundante y más fácil, os recordemos que « no sólo de pan
vive el hombre » 8 y que de otro pan, el del alma, es decir, el de la
religión, el de la fe, el de la Palabra y de la Gracia divinas, tenemos
todos necesidad ; y dejad que os digamos aún más : vuestras condi
ciones de gente humilde son más propicias para alcanzar el reino de
los cielos, esto es, los bienes supremos y eternos de la vida, si son
llevadas con la paciencia y con la esperanza de Cristo.
Permitid finalmente que os exhortemos a no poner vuestra con
fianza en la violencia ni en la revolución ; tal actitud es contraria al
espíritu cristiano y puede también retardar y no favorecer la elevación
social a la cual aspiráis legítimamente. Procurad más bien secundar
las iniciativas en favor de vuestra instrucción, por ejemplo la de Ac
ción Cultural Popular ; procurad estar unidos y organizar os bajo el
signo cristiano y capacitaros para modernizar los métodos de vuestro
trabajo rural; amad vuestros campos y estimad la función humana,
económica y civil de trabajadores de la tierra, que vosotros ejercitáis.
Recibid nuestra Bendición Apostólica ! Es para vosotros, Campe
sinos de Colombia, de América Latina; para todos vosotros, trabaja
dores del campo en el mundo entero. Descienda ella sobre vuestras
personas, sobre vuestras familias, sobre los niños, los jóvenes, los
ancianos, los enfermos ; descienda sobre vuestras casas, sobre vuestros
cultivos. Descienda sobre cuantos os aman y os asisten. Descienda
llena de consuelos y de gracias, por virtud de aquel Jesús, a quien
representamos aquí, en el nombre del Padre y del Hijo y del Espíritu
Santo.
7 Cfr. Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 8; Const. past. Gaudium et spes, n. 88.
8 Matth. 4, 4.
624 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Diurnariis technicisque Radiophoniae ac Televisionis. *
Señores de la Prensa, Radio y Televisión :
En estos días estáis aproximando Bogotá a las más apartadas re
giones del mundo y facilitáis el que muchos sigan de cerca las viven
cias eucaristico-eclesiales que aquí se verifican. ¿Cómo no agradeceros
este fiel y precioso servicio?
Bien sabéis el respeto y la estima que vuestra vocación profesional
nos merece. Tenéis la delicada responsabilidad de contribuir al bien
común con vuestra información que, como dice el Concilio Vaticano II,
ha de ser siempre verdadera y, salvadas la justicia y la caridad, íntegra ;
respetando las leyes morales y los legítimos derechos y dignidad del
hombre, tanto en la obtención de la noticia como en su difusión.1
Es cierto que muchas veces os veis obligados a referir sucesos dolo
rosos, que entristecen o apasionan a la opinión pública. Pero también
es cierto que frecuentemente lo bueno, lo bello, los valores profun
dos, pasan inobservados. Anotadlos vosotros y describidlos con pala
bras que dejen la impresión real de que, por fortuna, no faltan
ejemplos que inspiran serenidad, confianza y estímulo a su imitación.
La paz, las virtudes, los heroísmos callados, también tienen su histo
ria : sed vosotros sus cronistas exactos y alentadores.
Y, como hicimos en Bombay, también aquí os confiamos un mensaje :
que las Naciones cesen en su carrera hacia los armamentos; que de
diquen al menos una parte de tan ingentes gastos a un fondo interna
cional para aliviar los graves problemas que angustian a tantos Pueblos,
reducidos a un lastimoso nivel de vida. Lanzad de nuevo a la opinión
pública este llamamiento!
Y decid también que en nuestro pensamiento angustiado están,
sobre todo en estos días, los pueblos de Checoslovaquia no menos que
esas partes de Asia y de Africa afligidas por la guerra, cuyos sufri
mientos y preocupaciones llevamos tan dentro de nuestro corazón, en
nuestros votos y plegarias. A las personas responsables de la suerte
de esas queridas poblaciones Nos dirigimos pidiéndoles insistente
mente que se empeñen con toda la buena voluntad y dediquen todos
* Die 23 mensis augusti a. 1968. 1 Cfr. Decr. Inter miri fica, n. 5.
Acta Pauli Pp. VI 625
sus esfuerzos a la solución de los dramáticos problemas pendientes,
en el respeto de los derechos de la persona humana y de las naciones.
Difundid pues vosotros estos mensajes de justicia y de paz. Los
hombres os lo agradecerán y Dios os colmará de sus dones. En prenda
de ellos, otorgamos a vosotros y a vuestros seres queridos una cordial
Bendición Apostólica.
Christifidelibus Columbianis atque peregrinis habita, qui Sacro interfue
runt a Beatissimo Patre peracto die progressioni provehendae dicato. *
Hermanos, Hijos, Amigos todos carísimos en Cristo!
Queremos dirigiros unas sencillas palabras. Ellas suponen que todos
nosotros aquí presentes y cuantos desde lejos escuchan nuestra voz,
estamos firmemente persuadidos de la verdad del título que se ha dado
al misterio eucaristico para definir este Congreso : vínculo de caridad.
Se ha tratado así de penetrar en las intenciones del Señor, el cual al
instituir este Sacramento quiso unir su vida divina a la nuestra tan
íntimamente, tan amorosamente, hasta convertirse en alimento nuestro
y de este modo hacernos partícipes personalmente de su sacrificio
redentor, representado y perpetuado en el sacramento eucaristico.
Pero no quiso con ello acabar, en el ámbito de cada uno de los comen
sales de su mesa sacramental, la onda de su caridad, sino injertar y
llevar a cada uno de nosotros en el designio de salvación, abierto a
toda la humanidad y realizado en aquellos que se dejan absorber por
la unidad efectiva de su cuerpo místico que es la Iglesia.1 La finali
dad, la gracia, la virtud de la Eucaristía que brota del amor de Cristo
hacia nosotros, tiende a difundir este amor desde nosotros a los demás.
Quien se nutre de la Eucaristía, debe por esto mismo comprender su
vocación a la caridad para con el prójimo, debe dilatar el espacio de
la caridad 2 desde sí mismo a los otros, debe poner en conexión el
vínculo sacramental de caridad, que lo incorpora vitalmente a Cristo,
con el vínculo social de caridad, mediante el cual debe unir la propia
vida a la vida de los demás hombres, transformados virtualmente en
hermanos suyos.
Esta es la premisa, éste es el punto de acuerdo del que todos debe
mos estar convencidos.
* Die 23 mensis augusti a. 1968. 1 Cfr. 8. Th., III, 73, 3. 2 Cfr. S. Aug., Sermo 10, De verbis Domini.
40 - A. A. S.
626 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Por ello, al celebrar en medio de vosotros, con vosotros y para voso
tros, esta santa Misa, no tenemos otra cosa que deciros sino ésta :
en nombre de Cristo y como empujados por su caridad interior, haceos
todos y cada uno promotores de su caridad. Dejaos colmar de su
amor en el secreto de vuestra intimidad personal, y después, procurad
que este amor rebose, se extienda idealmente en el círculo universal de
la humanidad y prácticamente en la esfera de vuestras relaciones fa
miliares y sociales. Que la chispa de amor, encendida en cada uno de
los corazones, se convierta en fuego, que arda en el ámbito comuni
tario de nuestra vida. Haced del amor de Cristo el principio de reno
vación moral y de regeneración social de esta América Latina, a donde
hemos venido también para suscitar la llama de esa caridad que une al
manantial supremo de nuestra salvación y transforma la convivencia
humana, tan necesitada de superar sus divisiones y sus contrastes, en
una familia de hermanos. El amor es el principio, la fuerza, el método,
el secreto para lograrlo. El amor es la causa por la cual vale la pena
actuar y luchar. El amor debe ser el vínculo para transformar a la
gente sencilla, amorfa, desordenada, sufrida y a veces maliciosa, en
un Pueblo nuevo, vivo y activo ; en un Pueblo unido, fuerte, consciente,
próspero y feliz. Al decir amor, entendemos el amor a Cristo, su miste
riosa caridad, divina y humana; el amor de Dios que trasciende el
amor a los hombres y que, siendo distinto de éste, es su luz y su
manantial.
No prolongaremos nuestro discurso, sino para dirigir a las cate
gorías más numerosas y más representativas de esta asamblea una
palabra relacionada con una objeción que puede surgir en la mente
de todos : ¿basta la caridad? ¿Es suficiente el amor para levantar el
mundo y para vencer las innumerables dificultades de diversa índole
que se oponen al desarrollo transformador y regenerador de la socie
dad, como la historia, la etnografía, la economia, la política, la orga
nización de la vida pública, nos la presentan hoy? ¿Estamos seguros de
que, frente al mito moderno de la efectividad temporal, la caridad no
es pura ilusión ni una alienación? Tenemos que responder sí y no. Sí,
la caridad es necesaria y suficiente como principio propulsor del gran
fenómeno innovador de este mundo imperfecto en que vivimos. No, la
caridad no basta si se queda en pura teoría verbal y sentimental3 y
si no va acompañada de otras virtudes, la primera la justicia que es
3 Cfr. Matth. 1, 21.
Acta Pauli Pp. VI 627V
la medida mínima de la caridad, y de otros coeficientes que hagan
práctica, operante y completa la acción, inspirada y sostenida por la
misma caridad, en el campo específicamente variado de las realidades
humanas y temporales.
Bien sabemos que tales realidades en América Latina — en el mo
mento en que el Papa viene por primera vez a visitar este Continente —
se encuentran en una situación de crisis profunda, verdaderamente
histórica la cual encierra tantos, excesivos, aspectos de preocupación
angustiosa.
¿Puede el Papa ignorar este fermento? ¿No habría fallado una de
las finalidades de este viaje si él volviese a Roma sin haber afron
tado el punto central del problema que origina tanta inquietud?
Muchos, especialmente entre los jóvenes, insisten en la necesidad
de cambiar urgentemente las estructuras sociales que, según ellos, no
consentirían la consecución de unas efectivas condiciones de justicia
para los individuos y las comunidades; y algunos concluyen que el
problema esencial de América Latina no puede ser resuelto sino con
la violencia.
Con la misma lealtad con la cual reconocemos que tales teorías y
prácticas encuentran frecuentemente su última motivación en nobles
impulsos de justicia y de solidaridad debemos decir y reafirmar que
la violencia no es evangélica ni cristiana; y que los cambios bruscos
o violentos de las estructuras serían falaces, ineficaces en sí mismos
y no conformes ciertamente a la dignidad del pueblo la cual reclama
que las transformaciones necesarias se realicen desde dentro, es de
cir, mediante una conveniente toma de conciencia, una adecuada pre
paración y esa efectiva participación de todos que la ignorancia y
las condiciones de vida, a veces infrahumanas, impiden hoy que sea
asegurada.
Por tanto, a nuestro modo de ver, la llave para resolver el pro
blema fundamental de América Latina, la ofrece un doble esfuerzo,
simultáneo, armónico y recíprocamente benéfico : proceder, sí, a una
reforma de las estructuras sociales, pero que sea gradual y por todos
asimilable y que se realice contemporánea y unánimemente, y diríamos,
como una exigencia de la labor vasta y paciente encaminada a favore
cer la elevación de la « manera de ser hombres » de la gran mayoría
de quienes hoy viven en América Latina. Ayudar a cada uno a tener
plena conciencia de su propia dignidad, a desarrollar su propia per
sonalidad dentro de la comunidad de la que es miembro, a ser sujeto
628 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
consciente de sus derechos y de sus obligaciones, a ser libremente un
elemento válido de progreso económico, cívico y moral en la sociedad
a la que pertenece: esta es la grande y primordial empresa, sin cuyo
cumplimiento cualquier cambio repentino de estructuras sociales se
ría un artificio vano, efímero y peligroso.
Esa empresa, bien lo sabéis, se traduce concretamente en toda acti
vidad apta para favorecer la promoción integral del hombre y su in
serción activa en la comunidad : alfabetización, educación de base,
educación permanente, formación profesional, formación de la con
ciencia cívica y política, organización metódica de los servicios ma
teriales que son esenciales para el desarrollo normal de la vida indi
vidual y colectiva en la época moderna.
¿Podemos esperar que el grave problema será examinado y justa
mente comprendido a la luz también del misterio de la caridad que
estamos celebrando? ¿Sabréis sacar de este misterio, vosotros, queridos
Hijos de América Latina, la fuerza necesaria y eficaz para dar cada
uno su debida y urgente aportación a fin de resolverlo? Sí. El Papa
lo espera. El Papa tiene confianza en vosotros.
Por nuestra parte, queremos recalcar aquí, ante vosotros, repre
sentantes calificados de todas las categorías sociales de América La
tina, nuestro empeño : proseguir con renovado entusiasmo y con todos
los medios a nuestro alcance, en el esfuerzo en orden a la realización
de los intentos mencionados, intentos y propósitos que ya proclamamos
al mundo con la Encíclica « Populorum Progressio ».
Diremos ahora una palabra especial a vosotros, estudiantes, a voso
tros, estudiosos y hombres de la cultura : es necesario que vuestra
caridad se empeñe sobre todo con el pensamiento y tenga la sed, la
humildad y la valentía de la verdad. Es incumbencia vuestra especial
mente liberar a vosotros mismos y a nuestro mundo intelectual de la
supina adhesión a los lugares comunes, a la cultura de masa, a las
ideologías que la moda o la propaganda convierten en fáciles e irresis
tibles; y sois vosotros los que habéis de encontrar en la verdad — la
única que tiene derecho a comprometer nuestra mente —, la libertad
de obrar como hombres y como cristianos.4 Y toca a vosotros, entre
todos, ser apóstoles de la verdad.
Queremos deciros también a vosotros, trabajadores, cuál nos pa
rece que deba ser el camino para desplegar vuestra caridad, alimen-
4 Cfr. Io. 8, 32.
Acta Pauli Pp. VI 629
tada por la f e y por la comunión en Cristo; el camino que conduce al
encuentro con vuestros compañeros de fatiga y de esperanza; este
camino es la unión, es decir, la asociación, no como simple estructura
organizativa o como instrumento de sumisión colectiva, en manos del
despotismo de algunos jefes inapelables, sino como escuela de concien
cia social, como profesión de solidaridad, de hermandad, de defensa
de los intereses comunes y de empeño ante los comunes deberes. Vues
tra caridad debe por tanto tener para sí misma la fuerza : la fuerza
del número, del dinamismo social; no la fuerza subversiva de la revo
lución y de la violencia sino la constructiva de un orden nuevo más
humano, en el cual se satisfagan vuestras legítimas aspiraciones y todo
factor económico y social converja en la justicia del bien común. Ya
sabéis cómo en vuestro esfuerzo por este orden nuevo y mejor, la
Iglesia es, singularmente para vosotros, hombres del trabajo, « Madre
y Maestra ».
Y a vosotros, hombres de las clases dirigentes, ¿qué os podemos
decir? ¿En qué dirección debe dilatarse esa caridad que también vo
sotros queréis sacar de la fuente eucaristica? No rehuséis nuestra pa
labra, aunque os pareciere paradójica y hostil. Es la palabra del Señor.
A vosotros se os pide la generosidad. Es decir, la capacidad de sus
traeros a un inmovilismo de vuestra posición que puede ser o aparecer
privilegiada, para poneros al servicio de quienes tienen necesidad de
vuestra riqueza, de vuestra cultura, de vuestra autoridad. Podríamos
recordaros el espíritu de la pobreza evangélica la cual, rompiendo las
ataduras de la posesión egoísta de los bienes temporales, estimula al
cristiano a disponer orgánicamente la economía y el poder en beneficio
de la comunidad. Tened vosotros, señores del mundo e hijos de là
Iglesia, el espíritu instintivo del bien que tanto necesita la sociedad.
Que vuestro oído y vuestro corazón sean sensibles a las voces de quie
nes piden pan, interés, justicia, participación más activa en la di
rección de la sociedad y en la prosecución del bien común. Percibid
y emprended con valentía, hombres dirigentes, las innovaciones nece
sarias para el mundo que os rodea ; haced que los menos pudientes, los
subordinados, los menesterosos, vean en el ejercicio de la autoridad
la solicitud, el sentido de medida, la cordura, que hacen que todos lo
respeten y que para todos sea beneficioso. La promoción de la justicia
y la tutela de la dignidad humana sean vuestra caridad. Y no olvidéis
que ciertas grandes crisis de la historia habrían podido tener otras
orientaciones si las reformas necesarias hubiesen prevenido tempes-
630 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tivamente, con sacrificios valientes, las revoluciones explosivas de la
desesperación.
Y ¿cuál será vuestra caridad, familias cristianas, que hoy rodeáis
nuestro altar, como representando a las innumerables familias que
componen las poblaciones de América Latina? Refluya sobre vosotras
mismas vuestra caridad, que percibisteis de Cristo. Debéis ser los
hogares de aquel primitivo amor humano que el Señor elevó, mediante
el Sacramento del matrimonio, al grado de caridad, de gracia sobrena
tural. Padres, madres e hijos de familia, convertid vuestra casa en
una pequeña sociedad ideal, donde el amor reine soberano y sea escuela
doméstica de todas las virtudes humanas y cristianas.
Y para terminar recordaremos a todos que Cristo se ha dado a Sí
mismo en la Eucaristía como memorial de su sacrificio. Por esto, no
sotros no podremos hacer derivar de este sacramento el amor, del cual
es signo y realidad, para ofrecerlo nosotros mismos como don a los
hermanos, sin sacrificio. El amó y se sacrificó: dilexit et tradidit
semetipsum.5 Nosotros deberemos imitarlo. He ahí la Cruz ! Tendre
mos que amar, hasta el sacrificio de nuestras personas, si queremos
edificar una sociedad nueva, que merezca ponerse como ejemplo, ver
daderamente humana y cristiana.
Ad christianos Observatores e variis Confessionibus, qui Bogotae aderant. *
Queridos hermanos en Cristo, Nuestro Señor :
Con gozo os recibimos hoy. Hemos venido a Bogotá para dar testi
monio público y solemne de nuestra fe en Jesucristo, Dios y Hombre
verdadero, el enviado del Padre, el Señor de la Iglesia, presente entre
nosotros en el Misterio de la Eucaristía.
Por El, Dios ha querido « reconciliar todas las cosas consigo, así
las que están en la tierra como las que hay en los cielos, haciendo
las paces mediante la sangre de su cruz » . x Poniéndonos en paz con
Dios, Cristo nos trae la paz entre nosotros.2
La fe en Cristo Jesús es la base de todo esfuerzo para llegar a la
comunión perfecta entre los cristianos aún desunidos. El Señor es
s Cfr. Eph. 5, 2. * Die 23 mensis augusti a. 1968. 1 Col. 1, 20. 2 Cfr. Io. 20, 20.
Acta Pauli Pp. VI 631
uno; todos nosotros debemos realizar esta unidad, visible y espiri
tual a la vez, de la que habla San Pablo cuando dice : (( todos vosotros,
uno sois en Cristo Jesús » . 3
La vuelta de todos a la Unidad no será nunca el resultado de un
compromiso humano o de un tentativo que sirva exclusivamente para
estrechar entre nosotros los lazos sociales. Será realizada por el Espí
ritu que nos inspira una fidelidad total a Cristo Jesús, a su persona
y a la revelación que en El se nos ha dado. Será realizada por el
Espíritu de Cristo, que nos envía al mundo para anunciar la buena
nueva a los pobres. Por tanto nosotros debemos proceder con humil
dad, con lealtad de los unos hacia los otros, pero sobre todo « cami
nando en la verdad por la caridad ) ) 4 a fin de que podamos llegar
juntos a un conocimiento más profundo y a una manifestación más
evidente de las insondables riquezas de Cristo.5
La Iglesia Católica ha entrado en diálogo con vuestras Iglesias y
Comunidades. Boguemos al Señor que se digne bendecir estos con
tactos y hacerlos fecundos para la Iglesia y para el mundo que tanta
necesidad tiene del mensaje cristiano de justicia y de paz. Os agrade
cemos de todo corazón vuestra visita y os invitamos a recitar con no
sotros, cada uno en su propia lengua, la oración que el Señor nos
enseñó.
Membris habita Bogotensis Hebraicae Communitatis. *
Tenemos la satisfacción de encontrar y de saludar también a los
representantes de la comunidad judía. Vosotros sabéis que el Con
cilio Vaticano Segundo ha estudiado seriamente las relaciones entre
la Iglesia Católica y el Judaismo.
El texto de la Declaración « Nostra aetate », que promulgamos so
lemnemente el 28 de octubre de 1965, dice con razón : « como es tan
grande el patrimonio espiritual común a cristianos y judíos, este Sa
grado Concilio quiere fomentar y recomendar el mutuo conocimiento
y aprecio entre ellos, que se consigue, sobre todo, por medio de los
estudios bíblicos y teológicos y con el diálogo fraterno ».
Entre las riquezas de este gran patrimonio común, querríamos
3 Gal. 3, 28. 4 Eph. 4, 15. 5 Cfr. Conc. Vat. II, Decr. Unitatis redintegratio, n. 11. * Die 23 mensis augusti a. 1968.
632 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
recordar hoy la fe en un solo Dios, que trasciende todas las Categorías
humanas y que, al mismo tiempo, se ha revelado como Padre.1 Dios
creó al hombre à su imagen y nosotros compartimos la fe de que estamos
llamados, según el gran mandamiento del amor de Dios y del prójimo,2
concretado en las « diez palabras » y en otras reglas de vida,3 a cum
plir la voluntad divina y a ponernos los unos al servicio de los otros.
Quiera Dios que así lleguemos todos a participar un día de la gloria
plena en un cielo nuevo y sobre una tierra nueva.4
Rogamos a Dios que bendiga nuestros esfuerzos de fructuosa cola
boración para bien de la humanidad entera, a fin de que venga el día
en que todos los pueblos invocarán al Señor con una misma voz y le
servirán bajo un solo yugo. 5.
Excellentissimis Viris e Legatorum Coetu. *
Il nous est toujours agréable, au cours des voyages que la Provi
dence nous permet d'entreprendre, de rencontrer d'auditoire distingué
que constituent les Membres du Corps Diplomatique accrédité dans les
Pays où nous nous rendons.
En vos personnes, Messieurs, nous honorons les Chefs d'Etat qui
vous ont mandatés et les nations que vous représentez, et dont la
variété évoque devant nos yeux d'innombrables populations de l'ancien
et du nouveau monde. Vision vraiment universelle, vraiment « catho
lique », au sens étymologique du terme, et qui nous paraît, dans le cas
présent, singulèrement en accord avec la circonstance qui nous ras
semble.
Qu'est-ce, en effet, qui nous a amenés à Bogota? Vous le savez :
c'est avant tout la célébration d'un Congrès eucharistique. Or qu'est-ce
que l'Eucharistie, aux yeux des chrétiens, sinon une mystérieuse et
divine Présence qui les attire et qui les rassemble, un puissant lien
d'amour, une source inépuisable d'unité? Unité qui semble, á première
vue, ne concerner que le peuple croyant, mais qui, en réalité, irradie
1 Cfr. Is. 63, 16. 2 Cfr. Deut. 6, 5; Lev. 19, 18. s Cfr. Deut. 5 et Lev. 4 Cfr. Is. 65, 17. 8 Cfr. Soph. 3, 9; Declar. Nostra aetate. * Die 23 mensis augusti a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 633
et diffuse sa force d'attraction bien au-delà de la sphère religieuse et
se révèle bienfaisante pour la société tout entière.
Le grand spectacle que nous avons sous les yeux ces jours-ci en est
la preuve. Ce que nous voyons — vous en êtes comme nous les témoins,
et des témoins particulièrement qualifiés — c'est un admirable et
émouvant spectacle d'union entre les peuples les plus divers. Tous les
continents, pensons-nous, sont représentés ici, toutes les races, toutes
les classes sociales. Les barrières tombent, les divergences s'effacent,
tous se reconnaissent fils d'un même Dieu, frères d'un même Christ,
qui a racheté le monde entier, et qui poursuit, sous les voiles du
mystère eucharistique, sa grande œuvre de rassemblement de l'huma
nité dans une totale et parfaite fraternité.1
Une célébration de ce genre nous semble comporter, parmi d'autres
notes caractéristiques, une référence toute particulière à vos person
nes et à votre mission. C'est que vous, Messieurs, en vertu de la charge
qui vous incombe, vous êtes précisément ceux qui travaillent — au
plan temporel qui est le vôtre — à l'union entre les peuples. Vous êtes
les spécialistes de la négociation en vue de l'entente, les techniciens des
bonnes relations, du rassemblement des hommes et des peuples dans
une collaboration heureuse et féconde.
Tâche difficile, l'expérience nous l'apprend tous les jours. Tâche
qu'il faut poursuivre sans se lasser, sans jamais désespérer de l'homme
et de ce qu'il peut réaliser avec la grâce de Dieu. Tâche qui revêt,
dans notre monde d'aujourd'hui, non plus un, mais deux aspects
également importants, complémentaires, et se conditionnant l'un l'au
tre, en quelque sorte : la paix et le développement.
Sur l'un et l'autre point, l'Eglise catholique travaille avec vous,
au plan spirituel qui est le sien. Nous ne vous rappellerons pas les
récentes initiatives du Saint-Siège en faveur de la paix : l'opinion
mondiale y a fait assez largement écho. Nous dirons plutôt qu'en
dehors de ces interventions plus apparentes, c'est en réalité par tout
son enseignement, par toute sa pédagogie et sa pastorale, que l'Eglise
travaille pour la paix. Elle vise à infléchir le cœur de l'homme — d'où
peut sortir le bien et le ma l 2 — à l'infléchir vers le bien, et par consé
quent vers la paix : paix de l'homme avec Dieu, paix avec lui-même,
paix avec ses semblables. Elle offre à tous la régénération dans le
1 Cfr. Io. 11, 52. 2 Cfr. Matth. 15, 19.
634 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium, Officiale
Christ 3 et par là les rend capables de vaincre leurs mauvais instincts
et de devenir les « doux » et les « pacifiques » proclamés bienheureux
par l'Evangile, l'Eglise pense servir par là très utilement -— encore
que ce ne soit pas son seul ni son principal but — la cause de la paix.
Il est trop évident, en effet, que sans cette conversion intime des âmes,
la marche de l'humanité vers l'union et la paix sera toujours chance
lante et incertaine.
Quant au développement des peuples, qu'on a très justement appelé,
d'une formule que nous avons faite nôtre, le « nouveau nom de la
paix », l'Encyclique Populorum progressio et l'institution de la Com
mission pontificale Iustitia et Pax montrent assez quelle place il tient
dans les préoccupations présentes du Saint-Siège. Ici, en Amérique
Latine, ce mot résonne comme un cri d'alarme, avec un accent sup
pliant et angoissé. Et dans le monde entier, les peuples moins favorisés
ressentent, avec une acuité jamais atteinte jusqu'à nos jours, qu'ils
ont droit à accéder au plein développement. Et comme aucun d'eux ne
peut y arriver par lui-même, leur imploration retentit comme un grand
et puissant appel à la solidarité internationale et mondiale.
A nous, Messieurs, d'entendre cet appel et de nous hâter d'y répon
dre. Nous vous dirions volontiers : aidons-nous réciproquement î Vous,
délégués du pouvoir temporel, nous, représentant du pouvoir spirituel,
nous collaborons, en ce domaine, à une même tâche. Le but est iden
tique, les moyens sont différents. De leur harmonisation devraient
jaillir sans tarder les solutions pratiques et efficaces que le monde
attend.
Nous vous confions, Messieurs, ces vœux et ces espoirs. Et de grand
cœur nous invoquons sur toutes vos personnes, sur vos familles et sur
vos Patries, l'abondance des divines bénédictions.
Clarissimis Viris e Consiliari Coetu in Columbiana Republica. *
A vous aussi, chers Messieurs, Membres distingués du Corps Con
sulaire en Colombie, nous voulons adresser une parole de souhait
et de salut.
Vous occupez des postes de responsabilité au service de vos patries
respectives, et vous y déployez une activité pas toujours aussi appréciée,
3 Cfr. 1 Cor. 6, 11; 1 Pet. 1, 3. * Die 23 mensis augusti a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 635
peut-être, qu'elle le mériterait. Que de cas délicats — dramatiques
parfois — vous pouvez avoir à traiter, dont le résultat peut être la
solution d'une situation personnelle difficile ou la paix assurée ou
rendue à une famille ! Cela dépendra souvent de gestes modestes et
ignorés, mais qui auront été l'instrument d'un grand bien.
Vous savez combien l'Eglise Catholique est soucieuse du bien des
personnes, même dans l'ordre temporel, auquel vous donnez principa
lement vos soins. C'est vous dire qu'elle apprécie et encourage vi
vement des activités comme celles qui vous sont confiées et qu'elle
souhaite de tout cœur leur succès et leur efficacité.
Nous sommes heureux de vous en assurer, en invoquant sur vos
personnes, vos familles et vos Patries, l'abondance des divines béné
dictions.
Infirmis habita, in paroeciali ecclesia S. Caeciliae, Beatissimo Patre Sa
crum ibidem peragente. *
Queridísimos enfermos aquí presentes, leprosos de Agua de Dios
que nos escucháis, enfermos de Colombia y del mundo :
Nos disponemos a celebrar, dentro de unos instantes, la Santa Misa.
Antes queremos deciros que os llevamos dentro del corazón, que ocu
paréis un puesto de predilección en nuestro recuerdo de Altar porque
en vosotros vemos a Cristo doliente, que vamos a pedir intensamente
por vuestra mejoría y a depositar en el Cáliz de Eedención vuestros
sufrimientos y vuestras ansias para que en vosotros tengan el valor
de un mérito que contribuye, con vuestro generoso ofrecimiento, a la
santificación de la Iglesia y del mundo.
Cuando llegue el momento del Ofertorio, sabed que el Papa os
presenta a Cristo ; en el silencio de la Elevación, sabed que pide mu
chos destellos de fortaleza y de amor para vosotros y vuestros fami
liares; en el momento de la Comunión, sabed que os desea que Jesús,
Huésped Divino, difunda para siempre su paz en vuestros corazones.
Entretanto, y como prenda de esos dones, os anticipamos una cor-
dialísima Bendición.
* Die 24 mensis augusti a. 1968.
636 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
Christifidelibus paroeciae S. Caeciliae, praesertim pueris atque puellis
ad sacram Sinaxim primum accedentibus. *
Carísimos Hijos :
Ante todo, hagamos nuestras presentaciones. ¿Quiénes sois vosotros?
Vosotros sois cristianos, católicos, hijos de la Iglesia; por tanto sois
mis hijos, y como a tales yo os saludo.
Saludo al Clero presente y, en primer lugar, al Párroco. Veo en
él no sólo al hijo sino también al hermano, puesto que él es sacerdote;
él es colaborador del ministerio pastoral; y yo quiero honrar el
grande y devoto servicio que él lleva a cabo en esta Parroquia que
es una porción de la Iglesia católica y quiero ver en su persona a todos
los Párrocos, a todos los Sacerdotes entregados a la cura de almas;
y deseo enviar desde aquí mi saludo y mi bendición a todos los Sa
cerdotes que consagran su vida al culto de Dios y a la asistencia re
ligiosa y caritativa de la comunidad eclesial : les doy gracias, los aliento
y los bendigo.
Saludo también a vosotros, fieles de esta Parroquia; a vosotras,
familias cristianas ; a vosotros, trabajadores y campesinos ; a vosotros,
jóvenes ; y especialmente a vosotros, niños que recibiréis hoy la pri
mera Comunión.
Y, ¿quién soy yo? Bien lo sabéis : soy, como vosotros, un hombre ;
un hombre modesto y necesitado; necesitado de la misericordia de
Dios y de vuestras oraciones. Porque he sido encargado, sin mérito o
elección por mi parte, de representar al Señor Jesús; soy el sucesor
de San Pedro, el apóstol a quien el Señor entregó las llaves, esto es,
los poderes para dirigir y santificar la Iglesia y para guiar a todos
los fieles hacia su salvación en el paraíso. Soy el Papa que quiere
decir : padre de todos. Por ello llego a vosotros en el nombre del
Señor ; y querría que vosotros, al mirarme, pensaseis no en mi humilde
persona sino en El, en Jesús, presente en mi ministerio.
Una sola palabra tengo que deciros : que me siento feliz de en
contrarme hoy entre vosotros ! ¿Por qué me siento feliz? Porque también
Jesús, si estuviese aquí personal y visiblemente, como lo estaba du
rante su vida temporal del Evangelio, se sentiría feliz. El amaba a
los niños; El amaba a la gente sencilla y pobre; El amaba a quienes
* Die 24 mensis augusti a. 196S.
Acta Pauli Pp. VI 637
lo escuchaban. Vosotros, hijos queridísimos, sois los preferidos del
Señor y, por tanto, los preferidos míos, del Papa, el cual tiene el
gozo de hallarse entre vosotros, de conoceros, de consolaros, de hon
raros, de bendeciros.
Más aún, os diré que mi alegría ha de ser la vuestra, porque estáis
los más cercanos a Cristo, precisamente por las condiciones de vuestra
vida, y sois los que mejor podéis entender que Cristo es nuestro gozo,
nuestra verdadera y suprema felicidad.
Yo querría que esta palabra quedase en vuestras almas, como re
cuerdo de este encuentro : Cristo es el gozo y el consuelo de la vida.
El es el gozo porque da a nuestra vida su verdadero significado, su
dignidad, su seguridad. Es nuestro consuelo porque también El, el
Señor, ha sufrido, ha sido pobre, ha trabajado con fatiga, y hasta fué
puesto en la cruz. El nos entiende, El es nuestro compañero, El es
nuestro consolador. Jesús, hijos carísimos, es el defensor de la gente
pobre ; Jesús es la esperanza de los míseros y de los desvalidos ! Es
Jesús quien nos hace buenos, quien nos hermana, quien nos da el
sentido de la justicia, quien nos hace fuertes en el sufrir y en el que
rer. Es Jesús quien perdona nuestros pecados. Es El quien santifica
nuestros dolores. Es El quien nos enseña a amar. Es Jesús quien nos
da la paz, la verdadera paz, con el pan para esta vida y con el pan
para la vida eterna, mejor que ésta. Es Jesús el profeta de la biena
venturanzas.
Pues bien. Recordad este encuentro con Jesús y también estas
palabras para siempre: Jesús es el gozo de nuestra vida!
Está para llegar El. Bajo las apariencias del Pan eucaristico, Jesús,
dentro de poco, se encontrará aquí.
Estará aquí para vosotros, niños !
para vosotros, enfermos !
para todos vosotros, fieles de Santa Cecilia!
Estará aquí para decir a cada uno de vosotros : Yo soy el pan de
la vida ! Yo soy vuestro alimento, vuestro conforto, vuestra esperanza,
vuestra felicidad.
Jesús es el gozo de nuestra vida !
638 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ad urbis Bogotae Magistrum ceterosque Civitatis Curatores. *
Señor Alcalde, Señores :
Venís representando a una Ciudad a la cual nos sentimos particular
mente reconocido por el fervor eucaristico que ha demostrado, por
la amable hospitalidad que a tantos peregrinos — ya Nos mismo —
está dispensando y por las numerosas pruebas de afecto que a nuestra
persona reserva.
Gracias por todo ello, y también por esta deferente visita que reci
bimos complacido. Gracias por la colaboración que vosotros, Señor
Alcalde y Autoridades, habéis prestado, desde el puesto que os com
pete, junto con otros buenos ciudadanos, a los Organizadores del
Congreso.
En diversas ocasiones hemos manifestado nuestro gozo por en
contrarnos en este gran Continente y nuestra actitud de súplica implo
rando copiosos dones celestiales sobre Colombia y el mundo entero.
Tales sentimientos de referencia universal, tenían y tienen una meta
circunstancial primera : el lugar donde se expresaban, Bogotá, con
vertida en estos días en Cenáculo de la Iglesia. Que siempre lo sea!
Y que el Señor siga derramando sus favores sobre tan querida Ciudad
a fin de que sus Autoridades y habitantes todos vivan siempre en la
concordia de los espíritus, en sus nobles ansias y empresas hacia un
constante progreso civil y social, en la felicidad cristiana. Con estos
deseos os otorgamos una especial Bendición Apostólica que extende
mos a Bogotá entera.
Sacrarum Virginum coetui addictis. **
Queridísimas Hijas,
Vuestra presencia, entusiasta y devota — (Nuestro pensamiento se
dirige también ahora a los Monasterios de Clausura) —, hace que broten
de Nuestro íntimo expresiones de gratitud y de aliento.
Vuestras ansias de perfección, vuestra entrega a los sectores de la
enseñanza y de la multiforme caridad asistencia!, os constituyen en
gozo, honor, consuelo y fuerza de la comunidad eclesial.
* Die 24 mensis augusti a. 1968. ** Die 24 mensis augusti a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 639
Vivid cada día con más fidelidad, con espiritualidad interior vigi
lante, las exigencias sublimes de vuestra consagración, reflejando el
sentir de Cristo, contemplativo en el monte, anunciador del Reino de
Dios a las multitudes, solícito con los enfermos, tierno con los niños,
obediente al Padre y sacrificado por el mundo.
Que vuestras filas se integren de almas juveniles que siguen la invi
tación secreta, fuerte y suave del Señor que impulsa al amor más alto,
más puro, más personal : el de la vocación religiosa.
De todos estos dones sea prenda la Bendición que a vosotras, a
vuestras Ordenes y Congregaciones, a vuestros familiares, Colegios,
Hospitales y Obras, impartimos de todo corazón.
Ad Exc.mos Praesules ex Americae Latinae regionibus, secundo Generali
Coetui Medellii interfuturos. *
Venerados, queridos, carísimos Hermanos,
Benedicamus Domino! Bendecimos y damos gracias al Señor que
nos concede este fraternal encuentro. Saludamos a todos y a cada uno
de vosotros con la veneración, con el afecto, con la profundidad y la
riqueza de sentimientos que la caridad de nuestro Señor y la elección
común al gobierno pastoral y al servicio generoso de la Iglesia pueden
suscitar en el corazón del humilde sucesor de Pedro. Y con vosotros
saludamos y bendecimos a todos los Obispos y Ordinarios de América
Latina, representados aquí por vosotros, a los Sacerdotes, Religiosos
y Religiosas y a todos los fieles, a toda la Santa Iglesia católica de
este gran continente.
Venerables Hermanos ! No podemos ocultaros la viva emoción que
invade nuestro espíritu en estos momentos. Nos mismo estamos maravi
llado de encontrarnos entre vosotros. La primera visita personal del
Papa a sus Hermanos y a sus Hijos en América Latina, no es en verdad
un sencillo y singular hecho de crónica ; es, a nuestro parecer, un
hecho histórico, que se insiere en la larga, compleja y fatigosa acción
evangelizadora de estos inmensos territorios y que con ello la reconoce,
la ratifica, la celebra y al mismo tiempo la concluye en su primera
época secular; y, por una convergencia de circunstancias proféticas,
se inaugura hoy con esta visita un nuevo período de la vida eclesiástica.
Procuremos adquirir conciencia exacta de este feliz momento, que
* Die 24 mensis augusti a. 1968.
640 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
parece ser por divina providencia conclusivo y decisivo. Quisiéramos
deciros tantas cosas sobre vuestro pasado misionero y pastoral y rendir
honor a cuantos han trazado los surcos del Evangelio en estos campos
tan amplios, tan inaccesibles, tan abiertos y tan difíciles al mismo
tiempo para la difusión de la fe y para la sincera vitalidad religiosa
y social. Ha sido plantada la Cruz de Cristo, ha sido dado el nombre
católico, se han realizado esfuerzos sobrehumanos para evangelizar
estas tierras, se han llevado a cabo grandes e innumerables obras, se
han conseguido, con escasez de hombres y de medios, resultados dignos
de admiración, en resumen, se ha difundido por todo el continente el
nombre del único Salvador Jesucristo, ha sido construida la Iglesia,
ha sido difundido un Espíritu cuyo calor e impulso hoy estamos sin
tiendo. Dios bendiga la grande obra ! Dios bendiga a aquellos que han
gastado su vida. Dios bendiga a vosotros, Hermanos carísimos que
estáis consagrados a esta empresa gigantesca!
La obra, como todos sabemos, no está acabada. Más aún, el trabajo
realizado denuncia sus límites, pone en evidencia las nuevas necesi
dades, exige algo nuevo y grande. El porvenir reclama un esfuerzo,
una audacia, un sacrificio que ponen en la Iglesia un ansia profunda.
Estamos en un momento de reflexión total. Nos invade, como una ola
desbordante, la inquietud característica de nuestro tiempo, especial
mente de estos Países, proyectados hacia su desarrollo completo y
agitados por la conciencia de sus desequilibrios económicos, socia
les, políticos y morales. También los Pastores de la Iglesia, — ¿no es
verdad? — hacen suya el ansia de los pueblos en esta fase de la
historia de la civilización y también ellos, los guías, los maestros, los
profetas de la fe y de la gracia advierten la inestabilidad que a todos
nos amenaza. Nos condividimos vuestra pena y vuestro temor, Her
manos. Desde lo alto de la mística barca de la Iglesia, también Nos
y no en menor grado, sentimos la tempestad que nos rodea y nos asalta.
Pero escuchad también de nuestros labios, Hermanos, vosotros — per
sonalmente más fuertes y más valientes que Nos mismo —, la palabra
de Jesús, con la cual El, presentándose entre las olas borrascosas, en
una noche llena de peligros, gritó a sus discipulos que navegaban :
« S o y Yo, no temáis!». 1 Sí, Nos queremos repetiros esa exhortación
del Maestro : « No temáis » . 2 Esta es para la Iglesia una hora de
ánimo y de confianza en el Señor.
1 Matth. 14, 27. 2 Lc. 12, 32.
Acta Pauli Pp. VI 641
Permitid que condensemos brevemente en algunos párrafos lo mucho
que tenemos en el corazón, para vuestro momento presente y para
vuestro próximo futuro. No esperéis de Nos tratados completos; las
reuniones de vuestra segunda Asamblea General del Episcopado latino
americano que sabemos preparadas con tanto esmero y competencia,
abordarán más a f ondo vuestros problemas. Nos limitamos a indicaros
una triple dirección a vuestra actividad de Obispos, sucesores de los
Apóstoles, custodios y maestros de la fe y Pastores del Pueblo de Dios.
Una orientación espiritual, en primer lugar. Entendemos, ante todo,
una orientación espiritual personal. Ninguno ciertamente querrá im
pugnar que nosotros, Obispos llamados al ejercicio de la perfección y
a la santificación de los demás, tengamos un deber inmanente y perma
nente de buscar para nosotros mismos la perfección y la santificación.
No podemos olvidar las exhortaciones solemnes que nos fueron dirigidas
en el acto de nuestra consagración espiscopal. No podemos eximirnos
de la práctica de una intensa vida interior. No podemos anunciar la
palabra de Dios sin haberla meditado en el silencio del alma. No pode
mos ser fieles dispensadores de los misterios divinos sin habernos asegu
rado antes a nosotros mismos sus riquezas. No debemos dedicarnos al
apostolado, si no sabemos corroborarlo con el ejemplo de las virtudes
cristianas y sacerdotales. Estamos muy observados : spectaculum facti
sumus 3 : el mundo nos observa hoy de modo particular con relación
a la pobreza, a la sencillez de vida, al grado de confianza que ponemos
para nuestro uso en los bienes temporales ; nos observan los ángeles en la
transparente pureza de nuestro único amor a Cristo que se manifiesta tan
luminosamente en la firme y gozosa observancia de nuestro celibato sacer
dotal; y la Iglesia observa nuestra fidelidad a la comunión, que hace
de todos nosotros uno, y a las leyes, que siempre debemos recordar,
de su ensambladura visible y orgánica. Dichoso nuestro tiempo, ator
mentado y paradójico, que casi nos obliga a la santidad que corresponde
a nuestro oficio, tan representativo y tan responsable, y que nos obliga a
recuperar en la contemplación y en la ascética de los ministros del Espí
ritu Santo aquel íntimo tesoro de personalidad del cual casi nos proyecta
fuera la entrega a nuestro oficio extremamente acuciante.
Y después, haciendo puente entre nosotros y nuestro rebaño, las vir
tudes teologales asumen para nuestra alma y la del prójimo toda su
soberana importancia. Nos hicimos una llamada a la Iglesia para celebrar
3 1 Cor. 4, 9.
41 - A. A. S.
642 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
un (( año de la f e », como memoria y homenaje a la fecha centenaria dei
martirio de los santos Apóstoles Pedro y Pablo, y también a vosotros
ha llegado el eco de nuestra solemne profesión de fe. La fe es la base,
la raíz, la fuente, la primera razón de ser de la Iglesia, bien lo sabemos.
Y sabemos también cómo la fe es insidiada por las corrientes más
subversivas del pensamiento moderno. La desconfianza que, incluso
en los ambientes católicos se ha difundido acerca de la validez de los
principios fundamentales de la razón, o sea, de nuestra philosophia
perennis, nos ha desarmado frente a los asaltos, no raramente radi
cales y capciosos, de pensadores de moda ; el « vacuum » producido en
nuestras escuelas filosóficas por el abandono de la confianza en los
grandes maestros del pensamiento cristiano, es invadido frecuente
mente por una superficial y casi servil aceptación de filosofías de
moda, muchas veces tan simplistas como confusas ; y éstas han sacudido
nuestro arte normal, humano y sabio de pensar la verdad; estamos
tentados de historicismo, de relativismo, de subjetivismo, de neo-posi
tivismo, que en el campo de la fe crean un espíritu de crítica subversiva
y una falsa persuasión de que, para atraer y evangelizar a los hombres
de nuestro tiempo, tenemos que renunciar al patrimonio doctrinal, acu
mulado durante siglos por el magisterio de la Iglesia, y de que pode
mos modelar, no en virtud de una mejor claridad de expresión sino de
un cambio del contenido dogmático, un cristianismo nuevo, a medida
del hombre y no a medida de la auténtica palabra de Dios. Desafortuna
damente también entre nosotros algunos teólogos no siempre van por
el recto camino. Tenemos gran estima y gran necesidad de la función
de teólogos buenos y animosos; ellos pueden ser providenciales estu
diosos y valientes expositores de la fe, si se conservan discípulos inte
ligentes del magisterio eclesiástico, constituido por Cristo en custodio
e intérprete, por obra del Espíritu Santo, de su mensaje de verdad
eterna. Pero hoy algunos recurren a expresiones doctrinales ambiguas,
se arrogan la libertad de enunciar opiniones propias, atribuyéndoles
aquella autoridad que ellos mismos, más a menos abiertamente, discu
ten a quien por derecho divino posee carisma tan formidable y tan
vigilantemente custodiado, incluso consienten que cada uno en la
Iglesia piense y crea lo que quiere, recayendo de este modo en el libre
examen que ha roto la unidad de la Iglesia misma y confundiendo la
legítima libertad de conciencia moral con una mal entendida libertad
de pensamiento que frecuentemente se equivoca por insuficiente conoci
miento de las genuinas verdades religiosas.
Acta Pauli Pp. VI 643
No toméis con desagrado, venerables Hermanos, constituidos maestros
y pastores del Pueblo de Dios, si os repetimos y os exhortamos, en
virtud del mandato dado por Cristo a Pedro de (( confirmar a los
Hermanos » , 4 con las mismas palabras del Apóstol : resistite fortes
in fide.5
Ya comprendéis cómo de este principio nacen otros tantos criterios
de vitalidad espiritual, con doble beneficio, es decir para nosotros y
para el rebaño que se nos ha confiado. Y entre ellos sean los princi
pales los siguientes. Los Hechos de los Apóstoles nos los recuerdan, a
saber, la oración y el ministerio de la palabra.6 Con respecto a esto, lo
sabéis todo. Pero permitid que os recomendemos por lo que se refiere
a la oración, la aplicación de la reforma litúrgica, en sus hermosas
innovaciones y en sus normas disciplinares, pero sobre todo en sus
finalidades primordiales y en su espíritu : purificar y dar autenticidad
al verdadero culto católico, fundado sobre el dogma y consciente del
misterio pascual que encierra, renueva y comunica ; y asociar el Pueblo
de Dios a la celebración jerárquica y comunitaria de los santos ritos
de la Iglesia, al de la Misa, con conocimiento familiar y profundo, en
ambiente de sencillez y de belleza, (os recomendamos en particular el
canto, el canto sagrado, litúrgico y colectivo) ejercitando no sólo for
malmente sino también sincera y cordialmente la caridad fraterna.
En cuanto al ministerio de la palabra, todo lo que se haga en favor de
una instrucción religiosa de todos los fieles, — una instrucción popular y
cultural, orgánica y perseverante, — estará bien hecho ; no debe existir
por más tiempo el analfabetismo religioso entre las poblaciones católicas.
Y estará bien todo ejercicio directo de la predicación de la instruc
ción, que vosotros Obispos, singularmente y como grupos canónica
mente constituidos, tengáis a bien proporcionar al Pueblo de Dios.
Hablad, hablad, predicad, escribid, tomad posiciones, como se dice,
en armonía de planes y de intenciones, acerca de las verdades defen
diéndolas e ilustrándolas, de la actualidad del evangelio, de las cues
tiones que interesan la vida de los fieles y la tutela de las costumbres
cristianas, de los caminos que conducen al diálogo con los Hermanos
separados, acerca de los dramas, ora grandes y hermosos, ora tristes
y peligrosos, de la civilización contemporánea. La Constitución Pasto-
4 Cfr. Lc. 22, 32. s 1 Pt. 5, 9. 6 Cfr. Act. 6, 4.
644 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ral del Concilio (( Gaudium et spes » ofrece enseñanzas y estímulos de
gran riqueza y de alto valor.
Llegamos así a la orientación pastoral que Nos hemos propuesto
presentar a vuestra atención. Estamos en el campo de la caridad.
Valga lo que hemos dicho hasta aquí para trazar las primeras líneas de
esta dirección que por su naturaleza debe desarrollarse en muchas
líneas prácticas, según las exigencias de la caridad.
Nos parece oportuno llamar la atención a este respecto sobre dos
puntos doctrinales : el primero es la dependencia de la caridad para
con el prójimo de la caridad para con Dios. Conocéis los asaltos que
sufre en nuestros días esta doctrina de clarísima e inopugnable deri
vación evangélica : se quiere secularizar el cristianismo, pasando por
alto su esencial referencia a la verdad religiosa, a la comunión sobre
natural con la inefable e inundante caridad de Dios para con los hom
bres; su referencia al deber de la respuesta humana, obligada a osar
amarlo y llamarlo Padre y en consecuencia llamar con toda verdad
hermanos a los hombres, para librar al cristianismo mismo de (( aquella
forma de neurosis que es la religión » (Gox), para evitar toda preocu
pación teológica y para ofrecer al cristianismo una nueva eficacia,
toda ella pragmática, la sola que pudiese dar la medida de su verdad
y que lo hiciese aceptable y operante en la moderna civilización profana
y tecnológica.
El otro punto doctrinal se refiere a la Iglesia llamada institucional,
confrontada con otra presunta Iglesia llamada carismàtica, como si la
primera, comunitaria y jerárquica, visible y responsable, organizada y
disciplinada, apostólica y sacramental, fuese una expresión del cristia
nismo ya superada, mientras la otra, espontánea y espiritual, sería capaz
de interpretar el cristianismo para el hombre adulto de la civilización
contemporanea y de responder a los problemas urgentes y reales de
nuestro tiempo. No tenemos necesidad de hacer ante vosotros, a
quienes Spiritus Sanctus posuit episcopos regere ecclesiam Dei/ la
apología de la Iglesia, como Cristo la fundó y como la tradición fiel y
coherente nos la entrega hoy en sus lineas constitucionales que descri
ben el verdadero Cuerpo místico de Cristo vivificado por el Espíritu
de Jesús. Nos bastará reafirmar nuestra certeza en la autenticidad y
en la vitalidad de nuestra Iglesia, una, santa, católica y apostólica,
con el propósito de conformar cada vez más su fe, su espiritualidad,
7 Act. 20, 28.
Acta Pauli Pp. VI 645
su aptitud para acercar y salvar la humanidad (tan diversa en sus
múltiples condiciones y ahora tan mudable), su caridad que com
prende todo y todo lo soporta,8 con la misión salvadora que Cristo le
confió. Haremos, sí, un esfuerzo de inteligencia amorosa para com
prender cuanto de bueno y de admisible se encuentre en estas formas
inquietas y frecuentemente erradas de interpretación del mensaje cris
tiano ; para purificar cada vez más nuestra profesión cristiana y
llevar estas experiencias espirituales, ya se llamen seculares unas, ya
carismáticas otras, al cauce de la verdadera norma eclesial.9
Estas alusiones nos llevan a recomendar a vuestra caridad pastoral
algunas categorías de personas a las cuales va nuestro pensamiento
entrañable. Las indicamos brevemente, en exigencia del común interés
apostólico, no para decir cuanto ellas merecerían; bien sabemos que
están ya presentes en esta asamblea que se ocupa de ellas ; por tanto
nos limitamos a alentar vuestro estudio.
La primera categoría es la de los Sacerdotes. Nos sea consentido
dirigirles un pensamiento afectuosísimo desde esta sede y en estos mo
mentos. Los Sacerdotes están siempre dentro de nuestro espíritu, en
nuestro recuerdo. Lo están también en nuestra estima y en nuestra
confianza. Lo están en la visión concreta de la actividad de la Iglesia :
son vuestros primeros e indispensables colaboradores, son los más
directos y más empeñados « dispensadores de los misterios de Dios » , 1 0
es decir, de la palabra, de la gracia, de la caridad pastoral ; son los
modelos vivientes de la imitación de Cristo ; son, con nosotros, los pri
meros participantes del sacrificio del Señor ; son nuestros hermanos,
nuestros amigos; 11 debemos amarlos mucho, cada vez más. Si un
Obispo concentrase sus cuidados más asiduos, más inteligentes, más
pacientes, más cordiales, en formar, en asistir, en escuchar, en guiar,
en instruir, en amonestar, en confortar a su Clero, habría empleado
bien su tiempo, su corazón y su actividad.
Trátese de dar a los Consejos presbiterales y pastorales la consis
tencia y la funcionalidad queridas por el Concilio; se prevenga pru-
8 Cfr. 1 Cor. 13, 7. 9 Cfr. 1 Cor. 14, 37: Si quis videtur propheta esse aut spiritualis, cognoscat quae
scribo vobis, quia Domini sunt mandata; y Enc. Mystici Corporis sobre la distinción abusiva entre la Iglesia iuridica y la Iglesia de la caridad: A. A. S. XXXV (1943) pp. 223-225; Journet, L'Eglise du Verbe Incarné I, introd. XII.
10 1 Cor. 4, 1. 1 1 Cfr. Io. 15, 15.
646 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dentemente, con paternal comprensión y caridad en cuanto sea posible
toda actitud irregular e indisciplinada del Clero ; se procure interesarlo
en las cuestiones del ministerio diocesano y sostenerlo en sus necesi
dades; se ponga todo cuidado en reclutar y en formar a los Alumnos
seminaristas; se asocien también los Religiosos y las Religiosas, según
sus aptitudes y posibilidades, a la actividad pastoral. Así, concen
trando en el Clero las atenciones mejores, estamos seguros de que
este método dará el fruto esperado, el de una Iglesia viva, santa, orde
nada y floreciente en toda América Latina.
Después, venerados Hermanos, proponemos a vuestra sapiente cari
dad los jóvenes y los estudiantes. No se acabaría nuestro discurso si
quisiésemos decir algo sobre este tema. Os baste saber que lo conside
ramos digno del máximo interés y de grandísima actualidad. De ello
estáis todos vosotros perfectamente convencidos.
Este recuerdo nos lleva a recomendaros, con no menor calor, otra
categoría de hombres, sean o no sean fieles : los trabajadores, del
campo, de la industria y similares.
Hemos llegado así al tercer punto que ponemos a vuestra conside
ración : el social. No esperéis un discurso, también éste sería intermi
nable en materia social, especialmente en America Latina. Nos limi
tamos a algunas afirmaciones que siguen a las que hemos hecho en los
discursos de estos días.
Recordamos, ante todo, que la Iglesia ha elaborado en estos últimos
años de su obra secular, animadora de la civilización, una doctrina
social suya, expuesta en documentos memorables que haremos bien en
estudiar y en divulgar. Las Encíclicas sociales del Pontificado Romano
y las enseñanzas del Episcopado mundial no pueden ser olvidadas
ni deben faltarles su aplicación práctica. No juzguéis parcial nuestra
indicación si os recordamos la más reciente de las Encíclicas sociales :
la (( Populorum progressio ». Una mención particular merecerían tam
bién muchos de vuestros documentos, como la « Declaración de la
Iglesia Boliviana » de febrero último ; como la del Episcopado Brasi
leño, de noviembre de mil novecientos sesenta y siete, titulada « Misión
de la Jerarquía en el mundo de hoy » ; como las conclusiones del (( Se
minario Sacerdotal » celebrado en Chile de octubre a noviembre de mil
novecientos sesenta y siete; como la Carta Pastoral del Episcopado
Mexicano sobre el (( Desarrollo e Integración del País », publicada en el
primer aniversario de la Encíclica « Populorum progressio » ; y recor
daremos igualmente la amplia carta de los Padres Provinciales de la
Acta Pauli Pp. VI 647
Compañía de Jesús, reunidos en Río de Janeiro en el mes de mayo de
este año y el Documento de los Padres Salesianos de América Latina
reunidos recientemente en Caracas. Las testificaciones, por parte de
la Iglesia, de las verdades en el terreno social no faltan : procuremos
que a las palabras sigan los hechos. Nosotros no somos técnicos;
somos, sin embargo, Pastores que deben promover el bien de sus fieles
y estimular el esfuerzo renovador que se está actuando en los Países
donde se desarrolla nuestra respectiva misión.
Nuestro primer deber en este campo es afirmar los principios, obser
var y señalar las necesidades, declarar los valores primordiales, apoyar
los programas sociales y técnicos verdaderamente útiles y marcados
con el sello de la justicia, en su camino hacia un orden nuevo y hacia
el bien común, formar Sacerdotes y Seglares en el conocimiento de los
problemas sociales, encauzar Seglares bien preparados a la gran obra
de la solución de los mismos, considerándolo todo bajo la luz cristiana
que nos hace descubrir al hombre en el puesto primero y los demás
bienes subordinados a su promoción total en el tiempo y a su salvación
en la eternidad.
Tendremos también nosotros deberes que cumplir. Estamos infor
mados de los rasgos generosos realizados en algunas diócesis que han
puesto a disposición de las poblaciones necesitadas las propiedades
de terrenos que las quedaban, siguiendo planas bien estudiados de
reforma agraria que se están actuando. Es un ejemplo que merece
alabanza y también imitación, allí donde ésta sea prudente y
posible. De todas formas, la Iglesia se encuentra hoy frente a la
vocación de la pobreza de Cristo. Existen en la Iglesia personas que
ya experimentan las privaciones inherentes a la pobreza, por insufi
ciencia a veces de pan y frecuentemente de recursos ; sean confortadas,
ayudadas por los hermanos y los buenos fieles y sean bendecidas. La
indigencia de la Iglesia, con la decorosa sencillez de sus formas es
un testimonio de fidelidad evangélica; es la condición alguna vez
imprescindible para dar crédito a su propia misión; es un ejercicio,
a veces subrehumano, de aquella libertad de espíritu, respecto a los
vínculos de la riqueza, que aumenta la fuerza de la misión del apóstol.
¿La fuerza? Sí, porque nuestra fuerza está en el amor : el egoísmo,
el cálculo administrativo separado del contexto de las finalidades reli
giosas y caritativas, la avaricia, el ansia de poseer como fin de sí mismo,
el bienestar superfluo, son obstáculos para el amor, son en el fondo
una debilidad, son una ineptitud para la entrega personal al sacrificio.
648 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Superemos estos obstáculos y dejemos que el amor gobierne nuestra
misión confortadora y renovadora.
Si nosotros debemos favorecer todo esfuerzo honesto para promover
la renovación y la elevación de los pobres y de cuantos viven en condi
ciones de inferioridad humana y social, si nosotros no podemos ser
solidarios con sistemas y estructuras que encubren y favorecen graves
y opresoras desigualdades entre las clases y los ciudadanos de un mismo
País, sin poner en acto un plan efectivo para remediar las condiciones
insoportables de inferioridad que frecuentemente sufre la problación
menos pudiente, nosotros mismos repetimos una vez más a este propósito :
ni el odio, ni la violencia, son la fuerza de nuestra caridad. Entre los
diversos caminos hacia una justa regeneración social, nosotros no
podemos escoger ni el del marxismo ateo, ni el de la rebelión siste
mática, iii tanto menos el del esparcimiento de sangre y el de la
anarquía. Distingamos nuestras responsabilidades de las de aquellos
que, por el contrario, hacen de la violencia un ideal noble, un heroísmo
glorioso, una teología complaciente. Para reparar errores del pasado
y para curar enfermedades actuales no hemos de cometer nuevos fallos,
porque estarían contra el Evangelio^ contra el espíritu de la Iglesia,
contra los mismos intereses del pueblo, contra el signo feliz de la hora
presente que es el de la justicia en camino hacia la hermandad y la paz.
¡ La Paz ! Vosotros recordáis el gran interés que la Iglesia tiene
por ella y Nos, personalmente, que de ella, junto con la fe, hemos hecho
uno de los motivos más relevantes de nuestro pontificado. Pues bien,
aquí, durante la celebración del sacramento eucaristico, símbolo y
fuente de unidad y de paz, repetimos nuestros augurios por la paz; la
paz verdadera que nace de los corazones creyentes y fraternos; la paz
entre las clases sociales en la justicia y en la colaboración; la paz
entre los pueblos mediante un humanismo iluminado por el Evangelio;
la paz de América Latina; vuestra paz.
La transformación profunda y previsora de la cual, en muchas situa
ciones actuales, tiene necesidad la sociedad, la promoveremos amando
más intensamente y enseñando a amar, con energía, con sabiduría, con
perseverancia, con actividades prácticas, con confianza en los hombres,
con seguridad en la ayuda paterna de Dios y en la fuerza innata del
bien. El Clero ya nos comprende. Los jóvenes nos seguirán. Los pobres
aceptarán gustosos la buena nueva. Es de esperar que los economistas
y los políticos, que ya entreven el camino justo, no serán ya un freno,
sino un estímulo, en la vanguardia.
Acta Pauli Pp. VI 649
Hemos tenido que decir una buena palabra, aunque grave, en
defensa de la honestidad del amor y de la dignidad de la familia con
nuestra reciente Encíclica. La gran mayoría de la Iglesia la ha reci
bido favorablemente con obediencia confiada, aun comprendiendo que
la norma por Nos reafirmada comporta un fuerte sentido moral y un
valiente espíritu de sacrificio. Dios bendecirá esta digna actitud cris
tiana. Esta no constituye una ciega carrera hacia la superpoblación ;
ni disminuve la responsabilidad ni la libertad de los cónyuges a quienes
no prohibe una honesta y razonable limitación de la natalidad ; ni
impide las terapéuticas legítimas ni el progreso de las investigaciones
científicas. Esa actitud es una educación ética y espiritual, coherente
y profunda; excluye el uso de aquellos medios que profanan las rela
ciones conyugales y que intentan resolver los grandes problemas de la
población con expedientes excesivamente fáciles; esa actitud es, en el
fondo, una apología de la vida que es don de Dios, gloria de la familia,
fuerza del pueblo.
Os exhortamos, Hermanos, a comprender bien la importancia de la
difícil y delicada posición que, en homenaje a la ley de Dios, hemos
creído un deber reafirmar; y os rogamos que queráis emplear toda
posible solicitud pastoral y social a fin de que esa posición sea man
tenida, como corresponde a las personas guiadas por un verdadero
sentido humano, y ojalá que también la vivida discusión que nuestra
Encíclica ha despertado conduzca a un mejor conocimiento de la volun
tad de Dios, a un proceder sin reservas y que nuestro servicio a las
almas en estas grandes dificultades pastorales y humanas lo realicemos
con corazón de Buen Pastor.
El Episcopado de América Latina, en su segunda Asamblea General,
desde el puesto que le compete, ante cualquier problema espiritual,
pastoral y social, prestará su servicio de verdad y de amor en orden a la
construcción de una nueva civilización, moderna y cristiana;
A Summo Pontífice habita novae inaugurandae sedi Consilii Episcopalis
Americae Latinae. *
Amadísimos Hermanos e Hijos,
En estos momentos de la inauguración de la nueva Sede del Consejo
Episcopal Latinoamericano, se agolpa en nuestro ánimo un conjunto
* Die 24 mensis augusti a. .1968.
650 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
de sentimientos cuya breve expresión queda largamente compensada
con la intensidad de Nuestro afecto.
Os felicitamos por tan acertada obra que se suma a las numerosas
y laudables iniciativas llevadas a cabo por el CELAM en su fecunda
existencia y que han contribuido providencialmente al florecimiento de
la Iglesia en este Continente.
La presente oportunidad es muy propicia para agradeceros los esfuer
zos realizados, para bendecir al Señor por los éxitos obtenidos y para
recordar, con alabanza y reconocimiento, la preciosa colaboración que
las Conferencias Episcopales, las Congregaciones Eeligiosas y muchos
fieles de otras partes del mundo han prestado y siguen prestando a la
Iglesia de América Latina mediante aportaciones económicas y con el
envío de sacerdotes y de personal vocacionalmente consagrado.
Y, finalmente, un deseo : que esta sede sea siempre un foco de fervor
espiritual — alma de todo ministerio eficaz — ; un testimonio viviente de
fidelidad a la Cátedra de Roma y a las enseñanzas del reciente Concilio ;
un punto de mutuo entendimiento, unificador de acción en aquellos
programas que, para ser más eficientes, requieren solidaridad de volun
tades ; un centro de servicio diligente y de ayuda constante a los Episco
pados Nacionales ; y que el trabajo, muchas veces fatigoso y escondido, de
estas oficinas tenga, en quienes lo hacen, el espíritu y el valor sobre
natural del apostolado.
Con estos anhelos otorgamos a vosotros, amadísimos Hermanos e
Hijos, y también a todo el CELAM, a sus diversos Departamentos y
a sus colaboradores, una especial Bendición Apostólica, prenda de los
dones divinos que invocamos sobre su inmensa y delicada tarea de
contribuir in aedificationem Corporis Christi.
Iis qui operam dederunt Eucharistico Internationali Coetui apparando,
Bogotae habito. *
Amadísimos,
Con viva complacencia os recibimos, Organizadores del Congreso
Eucaristico, para expresaros nuestra felicitación y gratitud por los
esfuerzos e iniciativas que habéis llevado a cabo a fin de preparar estas
inolvidables jornadas
Bien sabemos que vuestras miras no se han detenido en las mani-
* Die 24 mensis augusti a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 651
festaciones externas ; habéis dedicado vuestro celo y entusiasmo mejores
a disponer los espíritus para que el Señor tuviese no sólo homenajes de
fe rendida ante el Altar Central del Congreso sino también en cada
corazón y en cada hogar un Sagrario donde fuese amado y difundido.
Esta preparación espiritual ha sido el alma vivificadora de los actos
de esas multitudes que han colmado de gozo nuestro ánimo y de mere
cida satisfacción vuestras personas.
Seguid trabajando para que se perpetúen los ideales y frutos del
Congreso, para que la vivencia responsable del Misterio Eucaristico,
del dinamismo de él derivante y de las exigencias que impone como
Sacramento de unidad y vínculo de amor, constituya un estímulo y un
vigor constantes que hagan desarrollar, con valor y fidelidad acuciantes,
la propia vocación en cada sacerdote, en cada alma consagrada, en
cada fiel.
Este deseo os confiamos : que la comunión de fe, caridad y vida
sobrenatural, derivada del Sacramento que la significa y produce, sea
una realidad maravillosa en las familias, en las comunidades eclesiales,
en la misma sociedad temporal.
A proseguir empeñados en tan luminoso ideal os alienten los resul
tados hasta ahora logrados y la Bendición Apostólica que cordialmente
os impartimos.
Coniugibus Columbianis, qui die illo sabbati, B. Mariae Virgini sacro,
nuptias celebrarunt. *
Amadísimos,
Gracias por vuestro ferviente homenaje. Lo aceptamos para ofre
cerlo, en este sábado marianamente consagrado, a la que es (( Madre de
Dios Hijo y, por eso, Hija predilecta del Padre y Sagrario del Espirita
Santo A. 1
En estos días, cuando la Iglesia converge a Bogotá para adorar el
fruto de las entrañas de la Virgen María, que real y substancialmente
se contiene, se ofrece y se da en alimento bajo las especies sacramentales,
queremos también honrar a esa creatura, singular y santísima, que con
íntimo gozo proclamamos Madre de la Iglesia ; e invitaros a mantener e
intensificar vuestra devoción hacia Ella, en conformidad con las nítidas
* Die 24 mensis augusti a. 1968. 1 Conc. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 53.
652 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
orientaciones del Concilio que quiso colocarla como en el vértice de la
Constitución Dogmática sobre la Iglesia.
Es Ella modelo de tantas virtudes necesarias para superar cristiana
mente los peligros de la vida. Es modelo de oración humilde, de fe en
la Providencia, de sacrificio constante, de obediencia sumisa, de caridad
ardiente: actitudes que deben imitarse para garantizar una existencia,
individual y familiar, serena y feliz.
Que su figura luminosa siga proyectando — como lo hace desde sus
Santuarios de Chinquinquirá y de Las Lajas — destellos de confianza
y de amor en todos, sobremanera en vosotros, unidos hoy con el sacra
mento del matrimonio a los que va Nuestra enhorabuena con los mejores
votos de creciente prosperidad.
¿Recordáis aquella página evangélica, cuando el Señor obra en Caná¿
en un banquete de bodas, su primer milagro a instancias de su Madre?
Esa narración refleja la sensibilidad y comprensión de la Virgen ante
las dificultades humanas y la voluntad de Jesús de escuchar la súplica
de María.
Pues bien, Ella « asunta a los Cielos, no ha dejado esta misión
salvadora, sino que con su múltiple intercesión continúa obtenién
donos los dones de la salvación eterna ))2 y « precede en la tierra con
su luz al peregrinante Pueblo de Dios, como signo de esperanza cierta
y de consuelo hasta que llegue el día del Señor » . 3
Sigámosla. Es el cauce por donde Jesús llegó al mundo y que nos
atrae y lleva hasta Dios. Que en este caminar os aliente y acompañe
Nuestra Bendición Apostólica.
Habita in aeronavium portu, antequam Bogota Beatissimus Pater disce
deret in Italiam rediturus. *
Al dejar esta tierra bendita y querida de Colombia, sube de Nuestro
corazón, cargado de emociones, un himno de gratitud al Altísimo que
Nos ha permitido vivir horas intensas e inolvidables bajo la luz radiante
del Misterio Eucaristico.
En Nuestra memoria quedan imborrablemente grabadas las mani
festaciones de entusiasmo y de honda piedad dirigidas a Cristo Sacra-
2 Ib. n. 62, 3 Ib. n. 68. * Die 24 mensis augusti a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 653
mentado. Hemos visto una Iglesia palpitante, católica en sus dimen
siones universales, unificada en la comunión de fe y de caridad.
La visión de multitudes enardecidas, que tanto gozo han procurado
a nuestro ministerio de Pastor Universal, rebasaba los confines de
Bogotá y abrazaba todas las latitudes de América Latina, del mundo,
permitiendo a nuestro espiritu vibrar con las necesidades, con los
anhelos, pensamientos y esfuerzos de Nuestros Hijos y Hermanos
esparcidos por este privilegiado Continente y por el orbe entero.
Nuestro saludo final de gratitud va al Señor Presidente, al Gobierno
y a todas las Autoridades de la Nación Colombiana que tantas pruebas
de cortesía Nos han dispensado. Que el Señor premie los esfuerzos que
realizan por el creciente bienestar de su Patria.
Gracias también a los Miembros del Cuerpo Diplomático cuya pre
sencia en diversos actos del Congreso ha atestiguado la participación
de sus Naciones a Nuestra peregrinación.
Nuestro recuerdo entrañable se dirige, con profundo reconocimiento
a los queridísimos Hijos los Señores Cardenales, a los Venerables Her
manos en el Episcopado, a los Sacerdotes, Religiosos y Religiosas
— gozosamente empeñados en un testimonio generoso de Evangelio —,
a los Organizadores del Congreso, a cuantos a él han asistido, al
pueblo entero de Colombia.
Todos han contribuido al suave y místico esplendor de estas jor
nadas eucarístico-eclesiales y a que volvamos a Nuestra Sede Apostó
lica lleno de consuelos y de esperanzas; y con una serena confianza
puesta en la constante fidelidad de Colombia y de América Latina a su
vocación cristiana e histórica.
Esa fidelidad, acrisolada en el pasado y que pide plasmarse en nuevas
realidades humanas, la requieren el ideal de Cristo y el signo de los
tiempos actuales tan necesitados de verdad, de justicia y de amor; y
la reclaman, con exigencia de perpetuidad, las horas de unidad y de
paz que juntos hemos transcurrido.
No te decimos adiós, Colombia ! Porque te llevamos más que nunca
en el corazón, de donde Nos brota la Bendición que te impartimos y
que extendemos a todos los Pueblos de América Latina, en el nombre
del Padre y del Hijo y del Espíritu Santo.
654 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
In Insulis Bermudis, itinere parumper intermisso .*
How stränge it would have seemed until recently that the Succes
sor of St. Peter would find sufficient a few hours to cross broad
continents and mighty seas, and visit distant lands whose very
existence was unknown to the first Pope ! Yet such journeys are but
the continuation into this Century of the apostolic wanderings of the
first who held the high office of representing Christ for men of ail
continents and races.
We therefore thank G od, Who has given man dominion over création
and the wisdom to use it, that We are thus enabled to visit some of
the most distant parts of that universal flock which He has committed to
Our care.
We are well pleased that Our return journey from the Eucharistie
Congress to Bogotá permits Us to visit, though it be for a few brief
moments only, thèse islands so justly famed for their beauty, and so find
Ourself am ong you and greet you all.
May God bless all for you who have come to meet Us. May He bless-
your homes and all whom you hold dear. And before We leave these
islands of the Atlantic, so distant on the map, yet so close to Our heart,
We lovingly impart Our special blessing to you and to your spiritual
and temporal leaders, praying that God may abundantly bestow on
Bermuda the blessings of true peace and prosperity.
Die X X V augusti, Summus Pontifex post meridiem suscepti itineris finem fecit, in Romano aeroportu ab Excnio Viro Ioanne Leone, summi Consilii publicae rei administrandae in Italia Praeside, comiter exceptus. Religiosis ac civilibus Moderatoribus ceterisque qui aderant Beatissimus Pater haec protulit verba :
Il mondo diventa la meta dei viaggi apostolici del Papa ; ma
Roma resta la sua casa : è felice del viaggio compiuto, siamo felici
di farvi ritorno.
Con l'animo ancor pieno delle visioni ed emozioni del Nostro primo
incontro con l'America Latina, nelle intense giornate di Bogotá, in
occasione del Congresso Eucaristico Internazionale, rimettiamo il piede
sul suolo d'Italia, lieti di ritornare alla Nostra sacra città di Roma,
* Die 24 mensis augusti a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 655
che Ci porge, come sempre, il suo saluto festoso e cordiale. E nel
ritrovarci qui, dopo la breve tregua del viaggio oltre Oceano, ricam
biamo codesto saluto, con pensiero affettuoso e deferente insieme : a
vostra Eccellenza, onorevole signor Presidente del Consiglio dei Mini
stri, ai signori Cardinali, ai membri del Corpo Diplomatico, alle altre
Autorità civili e militari; ai Prelati della Curia Romana e del Vica
riato di Roma, e a tutti voi, che siete venuti fino qua a porgerci il
vostro benvenuto.
Ve ne ringraziamo di cuore : e amiamo vedere nel vostro gesto,
delicato e spontaneo, come l'attestato della vostra partecipazione spi
rituale — di preghiera, di incoraggiamento, di simpatia — al Nostro
pellegrinaggio eucaristico.
Per questo abbiamo avuto presenti anche voi, là ove l'intera Chiesa
adorava in un immenso cantico di lode il Cristo vivente nel Santissimo
Sacramento dell'Eucaristia; abbiamo avuto presenti anche voi, là
dove Vescovi di un intero continente si sono riuniti, come in novello
Cenacolo, per studiare come diffondere più largamente e più efficace
mente l'annunzio di salvezza del Regno di Dio ; abbiamo avuto presenti
anche voi, là dove la Chiesa ha ripetuto il suo messaggio sociale di
rispetto della persona umana, di elevazione, di libertà, di progresso,
di pace, in mezzo ai rappresentanti del lavoro e della cultura, offrendo
al mondo un quadro impressionante di ciò che possa, anche nei riflessi
più pratici, l'unione delle forze sane e generose, nell'amore di Cristo
e nell'operosità libera, cosciente e costruttiva.
Per tutto questo vi ringraziamo, certi che questa nuova, solenne e
pur semplice conferma della presenza della Chiesa nel mondo non
potrà che portare frutti consolanti per il bene delle anime, per la
mutua comprensione tra i popoli, per la cooperazione internazionale;
e ne avvaloriamo l'impegno con la Nostra particolare Apostolica Bene
dizione, che estendiamo con questo gesto ampio e paterno sulla diletta
Roma, anzi su tutta la nobile e carissima Italia.
Inde Beatissimus Pater, autoraeda vectus, ad Arcem Gandulfi se contulit ibique ex externo podio Palatii Apostolici ingentem ac plaudentem Christifidelium multitudinem ita est allocutus :
Carissimi figli,
Vi ringraziamo di questa accoglienza. Essa Ci dimostra che voi Ci
avete accompagnato nel Nostro viaggio con la vostra unione spirituale.
656 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Immaginiamo anche con le vostre preghiere, e poi anche con la vostra
legittima e soddisfatta curiosità attraverso la televisione, che vi ha
fatto vedere un po' le Nostre giornate di Bogota.
Sono state giornate veramente belle, intense, piene di fervore, piene
di preghiera e piene di sentimenti buoni. Folle sterminate di popolo,
acclamanti non tanto la Nostra persona, quanto ciò che rappresen
tiamo, cioè il Signore, che veniva celebrato in quei giorni nella San
tissima Eucaristia.
E Noi crediamo che tutti hanno capito come questo Sacramento sia
fatto proprio per unire gli uomini, per farli amare, per fonderli in
sentimenti comuni, e non solo di unione al Signore, che è la cosa prima
e diretta, intenzionale di questo Sacramento, ma anche ha fatto capire
a tutti che non si può andare all'Eucaristia senza amare i fratelli e
senza occuparsi di loro.
E abbiamo visto, ripetiamo, in quantità, moltitudini di gente buona,
fervorosa, quasi eccitata dalla Nostra presenza, acclamare il Signore
e acclamare la Chiesa nella fiducia di essere anche essi aiutati ed
assistiti: che lo meritano, davvero, perché sono laboriosi, perché
sono onesti, perché sono buoni e perché sono poveri.
Abbiamo visto il riflesso dell'amore del Signore sulla povertà, e
questa crediamo che sia stata la visione spirituale più bella e anche per
Noi più istruttiva e più confortante.
Ci domanderete: Ma, e noi di Castel Gandolfo, il Papà ci ha
ricordato?
Sì che vi abbiamo ricordato ! E proprio in virtù di questa comuni
cazione misteriosa che il Signore stabilisce con le anime attraverso la
sua carità, Noi vi abbiamo ricordato. Abbiamo pregato per voi, ab
biamo pensato che voi poteste essere partecipi di tanti tesori spirituali
di cui abbiamo visto là la profusione.
E adesso, proprio in pegno di questa partecipazione alle grazie,
ai sentimenti, alle speranze, alla bontà di quei giorni belli, e benedetti,
e felici, tutti vi benediciamo nel nome del Padre, del Figliolo e dello
Spirito Santo.
Grazie e addio !
Acta Pauli Pp. VI 657
LITTERAE APOSTOLICAE
Venerabilis Dei Famulus Simeon Berneux eiusque tres et viginti socii
Martyres Beati renuntiantur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Cum sacratissima Christi verba : 8 i
quis vult post me venire, abneget semetipsum et tollat crucem suam et
sequatur me (Matth. 16, 24) manifesto significent quas debeant evange
licae legis asseclae suscipere vitae rationes, quam semitam ad aeternam
vitam tenere ; cumque praeterea idem declaraverit Christus se et mun
dum vicisse (cf. Io. 16,33) et suis adesse usque ad consummationem saeculi
(cf. Matth. 28, 20), non est dubitandum quin iam a primordiis in catho
licam Ecclesiam actae vexationes eidem potius victorias quam offen
siones pepererint, eamque ad ampliores adipiscendos triumphus in
omne aevum perducant. Quemadmodum videlicet Sanctus Hilarius
scripsit : Hoc Ecclesiae proprium est, ut tunc vincat, cum laeditur;
tunc intellegat, cum arguitur, tunc obtineat, cum deseritur; dum
vexatur, floret; dum opprimitur, crescit; dum contemnitur, proficit;
tunc stat, cum superari videtur (De Trinit., lib. IV). Haud absi-
milem ideo sortem exspectare sibi poterant ii Coreanae nationis
fidelium coetus quibus evangelica doctrina erudiendis et efforman
dis operam suam sedulam probabilemque admodum impenderunt
in praesensque strenue impendunt sodales Societatis Parisiensis
missionum ad exteras gentes. Quorum profecto fidelium quot, per
saeculorum decursum ab christiani nominis hostibus vexati, vita et
sanguine fidei nostrae sanctitatem confirmaverint, numero percenseri
nequeunt; de quibusdam tamen invictis Christi athletis peculiarem
iuvat serere sermonem, qui divino Begi praeclarum constantiae testi
monium dederunt, quibusque mirae fortitudinis quasi facem duo prae-
tulerunt sacri Episcopi necnon quinque e Gallica natione sacerdotes,
eiusdem Societatis Parisiensis sodales, ibidem locorum christianae
religionis praecones et propagatores. Sed rem praestat ordine exponere,
quo clarius pateat qua idonea prorsus opportunitate in huius Petrianae
basilicae maiestate sollemnia hodie habeantur, ad Beatorum Caelitum
honores decernendos Simeoni Berneux, Episcopo, eiusque tribus et
viginti sociis, qui, superiore saeculo, se alii aliis Coreae locis in mor
tem acerbissimam, Christi confitendi causa, obtulerunt. Qui mente con-
42 - A. A. S.
658 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
siderei quam grave semper et laboriosum opus sit evangelicam inter
ethnicos legem promulgare, is sane intellegat cur apud Coreanas gentes
fuerit illud praecipue arduum et maximis implicatum difficultatibus.
Nam id proprium nationis illius ac quasi nativum fuit, a maioribus
videlicet accepta instituta, ritus, mores integra omnino servare eadem
que solida atque incorrupta posteris tradere. Haec autem in more
posita causa fuerunt peculiaris, cur populus ille nec maturius, quam
pro exspectatione et labore, nec latius, a vana superstitione reductus,
Christi luce fuerit collustratus. Ut primum enim ad christianam legem
ibi locorum propagandam et firmandam data est opera — quod exeunte
saeculo decimo octavo factum esse constat — in christianos fideles sae-
viri coeptum est cum iisdemque magis magisque hostiliter agi. Ab anno
praeterea millesimo octingentesimo secundo ad usque millesimum octin-
gentesimum sexagesimum sextum, pluries editis a civili potestate de
cretis vetitum est ne perversam, uti appellabatur, Christi religionem
Coreani cives susciperent, quippe quae maiorum everteret mores con-
suetudinçsque. Hinc vexationes initae, hinc caedes : christianorum
nempe fidelium alii vel ad vitam necessariis exuti, sua alii ipsa e domo
depulsi, alii in ferrum et in vincula coniecti, alii concisi, obtruncati,
laqueo iugulati. His igitur adiunctis suum profuderunt sanguinem viri
sancti illi, quorum revera non erat mundus dignus (Hebr. 11, 35), quo
rumque memoria et laude merito gaudet in primis Coreana tellus cuncta
que simul catholica Ecclesia. Hi sunt : Simeon Berneux, Episcopus
titulo Capsensis idemque Vicarius Apostolicus Coreae. Ei, post varia
et acerrima adhibita in carcere tormenta, caput tandem, in pago per
vulgus appellato Sai-Nam-To, abscissum, die octavo mensis martii,
anno millesimo octingentesimo sexagesimo sexto, cum esset quinqua
ginta duorum annorum. Cum eo, iisdem cruciatibus affecti, mortem
Christum confitentes obierunt : Iustus Raufer de Bretenières, duorum
de triginta annorum ; Ludo vicus Beaulieu, sex super viginti annorum ;
Petrus Henricus Dorié, viginti septem annorum, sacerdotes e Socie
tate Parisiensi missionum ad exteras gentes. Quos, in pago Syou-Yeng
nuncupato, die tricesimo eiusdem mensis et anni, iisdemque et suppli-
ciis cruciati et mortis genere interfecti, secuti sunt : Antonius Daveluy,
Episcopus titulo Aconensis et Coadiutor Vicarii Apostolici Coreae, vir
duorum de quinquaginta annorum ; Petrus Aumaître, unius de triginta
annorum; et Martinus Lucas Huin, triginta annorum, item sacer
dotes et sodales Societatis Parisiensis, quam diximus. Ac praeterea :
Lucas Hoang Tjai-Ken, nuptus, vir duorum et quinquaginta annorum ;
Acta Pauli Pp. VI 659
Iosephus Tjyang-Nak-Syo, christianae doctrinae institutor, annorum
sexaginta quattuor; Thomas Son Tja-Syen, nuptus, triginta annorum
vir, in carcere pagi Kong-Tjyou nuncupati laqueo suffocatus. Ante hos
autem, in Christum fidem suam profitentes, mortem subierant : Petrus
Ryou Tjyeng-Rioul, paterfamilias, quem, quinquagesimum annum agen
tem, in pago Pyeng-Yang, die decimoséptimo mensis februarii, eodem
anno, quidam eius ipsius socii qui, mortis metu capti, a christiana
religione antea defecerant, ad mortem usque virgis ceciderunt; Ioan
nes Baptista Nam Tjyong-Sam, paterfamilias idemque regius came
rarius, die sexto mensis martii eiusdem anni caput caesus, cum esset
quinquaginta annorum; Petrus Tchoi Tchi-Tchyeng, paterfamilias,
annorum septem et quinquaginta; atque Ioannes Baptista Tjyeng
Seung-Yen, paterfamilias, quinquaginta et quinque annorum; his quo
que, post acerrima illata cruciamenta, caput praecisum, in pago vulgo
Ñei-Ko-Ri. Postridie vero, in pago Sai-nam-the, propter Christum
camitici collum praebuerunt Marcus Tyeng, nuptus, doctrinae chri
stianae institutor, annorum unius super septuaginta; atque Alexius
Ou Syei-Hpil, unius de viginti annorum iuvenis. Eorum vero, qui die
tertiodecimo mensis decembris, eodem anno, in pago Tjyen-Tiyou vita
et sanguine catholicae fidei sanctitatem commendarunt, praeprimis
recensendi Petrus Tjyo Hoa-Sye, vir quadraginta annorum, eiusque
filius nomine Iosephus, septemdecim natus annos, post quinque tamen
dies fustibus occisus quam obtruncatus pater : vetabat enim Coreana
lex, ne plures eiusdem familiae socii eodem die morte plecterentur.
Memorandi praeterea : Petrus Ni Mieng-Sye, paterfamilias, annorum
quinquaginta; Bartholomaeus Tjyeng Moun-Ho, paterfamilias, vir
quinque et sexaginta annorum; Petrus Son Syen-Tji, paterfamilias
evangelicaeque legis institutor, septem super quadraginta annorum ;
Iosephus Han Ouen-Ye, quondam et ipse Christi legi docendae prae
positus, vir duorum de quadraginta annorum ; Petrus Tjieng Ouen-
Tji, adulescens unius et viginti annorum. His quoque, in carcere post
quam immanissimo tormento excarnificati sunt, caput tandem caesus.
Demum, die vicesimo mensis ianuarii, anno millesimo octingentesimo
sexagesimo septimo, in pago Tai-Kou appellato, caput obtruncatum
est Ioanni Ni Youn-Il, patrifamilias eidemque christianae doctrinae
institutori, cum quinque et quadraginta esset annorum. Tanta autem
horum virorum virtus et, religionis causa, tolerata supplicia e populi
atque sodalium memoria non exciderunt. Quapropter, ipsorum fama
crebrescente, de eorum martyrio martyriique causa, post ordinarios
660 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
quos vocant processus, apud Sacram Rituum Congregationem acta est
quaestio. Commissionem autem Introductionis causae de famulo Dei
Simeone Berneux deque eius sociis Beatorum Caelitum ordini aceen-
sendis Benedictus XV, fel. rec. Decessor Noster, die tertiodecimo
mensis novembris, anno millesimo nongentesimo duodevicesimi, manu
sua signavit. Absolutis deinde omnibus quae ad Sacri illius Rituum
Consilii instituta et normas cognoscenda fuerant et pertractanda,
coactisque de more comitiis, Nos, comitiis generalibus, die sexto supe
rioris mensis maii habitis, statim iussimus decretum de venerabilis
famuli Dei Simeonis Berneux eiusque trium et vinginti sociorum marty
rio martyriique causa apparari, atque, concessa a signis seu miraculis
dispensatione, ad reliqua pergeretur oportere censuimus. Die denique
undevicesimo mensis septembris, hoc anno, sollemni sententia decre
vimus tuto procedi posse ad sollemnem illorum martyrum, quos Corea
nos vocant, beatificationem.
Quae cum ita sint, Nos, vota implentes sodalium omnium Socie
tatis missionum ad exteras gentes atque fidelis populi totius Coreae,
auctoritate Nostra apostolica Litterarumque harum vi atque perpetuum
in modum, facultatem facimus ut venerabilis Dei famulus Simeon
Berneux eiusque viginti tres socii martyres, Beatorum nomine in
posterum appellentur eorumque reliquiae, si exstent, non tamen in
sollemnibus supplicationibus deferendae, publice christifidelium ve
nerationi proponantur, atque eorumdem imagines radiis decorentur.
Praeterea eadem Nostra auctoritate concedimus, ut de illis reci
tetur quotannis officium de communi Martyrum cum lectionibus pro
priis per Nos approbatis, et Missa cum partibus propriis approbatis
celebretur iuxta Breviarii et Missalis Romani rubricas. Eiusmodi
vero officii recitationem Missaeque celebrationem fieri dumtaxat lar
gimur in omnibus et singulis domibus sodalium Societatis Parisiensis
missionum ad exteras gentes inque cunctis Coreae circumscriptioni
bus ecclesiasticis, in quibus iidem martyres aut nati sunt, aut vixerunt,
aut martyrium fecerunt, ab omnibus, qui Horas canonicas recitare
tenentur, et, quod ad Missam pertinet, ab omnibus sacerdotibus cum
saecularibus tum regularibus ad templa, in quibus festum agitur,
confitentibus. Concedimus denique ut beatificationis sollemnia eorum
dem beatorum martyrum in domibus eiusdem Societatis Parisiensis,
cunctisque locis, quos modo diximus, die ab locorum Ordinariis prae-
finiendo, peragi queant, intra annum postquam eadem sollemnia in
basilica Vaticana celebrata sunt, contrariis quibuslibet non obstan-
Acta Pauli Pp. VI 661
tibus. Volumus autem, ut harum Litterarum exemplis, etiam impressis,
dummodo manu Secretarii Sacrae Rituum Congregationis subscripta
sint atque eiusdem Congregationis sigillo munita, eadem prorsus in
iudicialibus etiam disceptationibus fides habeatur, quae Nostrae
voluntatis signification!, hisce ostensis Litteris, haberetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die vi mensis
Octobris, anno Domini MDCCCCLXVIII, Pontificatus Nostri vi
ALOISIUS Card. TRAGLIA
Sanctae Romanae Ecclesiae Cancellarius
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVII, n. 55.
EPISTULA
Ad Exc.mum P. D. Georgium Andream Beck, Archiepiscopum Liverpoli-
tanum, quarto saeculo volvente a condito Studiis provehendis « Düacensi
Anglorum Collegio ».
PAULUS PP. VI
Qua Praeses coetus Episcoporum Seminario regionali Sancti Cuth-
berti moderando, merito excitandam curasti antiquitatis memoriam, si
quidem brevi quartum explebitur saeculum ex quo prima eiusdem sedes
Duaci apud Flandros, Hispanicae dicioni tunc subiectos, condita fuit.
Etenim perdifficilibus illis temporibus, quibus, Anglia fere tota a
communione Apostolicae Sedis lugendo discidio seiuncta, tot catholici
inde coacti sunt in exsilium ire, opera et studio Gulielmi Allen, post
modum in Cardinalium Collegium cooptati, domus, ubi Ecclesiae
catholicae filii ex ista Insula oriundi rite instituerentur, anno mille
simo quingentésimo sexagesimo octavo est provide constituta.
Ex quibus multi, sacerdotio aucti, in patriam revertebantur anni
suri, ne veteris fidei flamma ibi exstingueretur sed ut nova veluti vi
concepta arderet. Divino sane munere contigit, ut intrepidi viri illius
inceptum felicissimos exitus haberet. Sed anno millesimo septingen
tésimo nonagésimo tertio propter bellicas turbas et calamitates inditum
662 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
hoc « Duacense Collegium Anglorum )), quemadmodum appellari solebat,
clausum est. Non tamen interiit, quandoquidem, e terra continenti in
Insulam translata, haec domus in loco « Ushaw )) prope urbem « Dur-
ham » ut Seminarium sex dioecesium Angliae Septentrionalis refloruit.
Moliente praesertim Carolo Newsham, moderatore, haec <( Alma Mater
Duacensis rediviva )) laetissimis auctibus crevit.
Est etiam prae Nobis ferendum studia in sede sive vetere sive nova
diligenter esse exercita et exerceri, ea quidem ratione, quae in magnis
Athenaeis vigeat.
Iuvat autem potissimum memorare hunc fuisse veluti hortum, in
quo flores sanctitatis colerentur. Non pauci enim Collegii Duacensis
alumni, catholicae fidei causa, quam inter cives tuebantur ac disse-
minabant, mortem obierunt, quorum primus fuisse cognoscitur Sanctus
Cuthbertus Mayne, anno millesimo quingentésimo septuagesimo sep
timo supplicio affectus.
Haec fausta igitur saecularis celebratio omnes, qui praesunt, qui
docent, qui discunt, impellat, ut egregiam et singularem hanc quasi
hereditatem integram servent novoque nisu adaugeant. Persuasum
sibi habeant, maxime alumni, solum sincera animi sanctimonia aposto
latum fieri fructuosum : studeant ergo « secundum formam Evangelii
vivere, in fide, spe et caritate firmari, ut in earum exercitio spiritum
orationis sibi acquirant, vocationis suae robur et munimen consequan
tur, ceterarum virtutum vigorem obtineant et zelo omnes homines
Christo lucrif aciendi crescant » ; 1 splendescat in illis oboedientia Ec
clesiae Magisterio et moderatorum auctoritati praestanda. Ad haec
exemplis maiorum trahantur, qui eorum domui veri nominis gloriam
adiunxerunt.
Haec ominati, Dilecto Filio Nostro Gabrieli Cardinali Garrone,
Praefecto Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica, qui anni
versariis sollemnibus praesidebit, tibi, Venerabilis Frater, ceterisque
praedicti coetus Episcopis, Seminarii istius moderatoribus, professo
ribus et alumnis et omnibus, qui eidem celebritati intererunt, Bene
dictionem Apostolicam, caelestium donorum auspicem Nostraeque bene
volentiae testem, peramanter impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis, die xn mensis septembris, anno MCMLXVIII,
Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
1 Conc. Oec. Vat. II, Decr. de institutione sacerdotali Optatam totius, n. 8.
Acta Pauli Pp. VI 663
ALLOCUTIONES
I
Moderatoribus ac Sodalibus ex Ordine Fratrum B. Mariae Virg. de Monte
Carmelo, ex Ordine Augustinianorum Recollectorum et e Congregatione
Rogationistarum a Corde Iesu, qui Generali Coetui suae cuiusque reli
giosae communitatis interfuerunt. *
Il Nostro saluto e la Nostra benedizione a voi, figli diletti dell'Or
dine dei Carmelitani dell'Antica Osservanza, dell'Ordine degli Agosti
niani Recolletti e della Congregazione dei Rogazionisti del Cuore di
Gesù ! Vi accogliamo con viva e commossa benevolenza, in questo in
contro di anime, in cui, nel vedervi stretti attorno a Noi come in pegno
di profonda fede in occasione dei singoli Capitoli Generali speciali, che
avete tenuto o state celebrando, amiamo considerare con voi presenti
tutti i vostri confratelli delle vostre rispettive Famiglie Religiose.
Siate i benvenuti in questa Casa che, come si apre quale un ampio
mare a tutte le confluenze della immensa famiglia cattolica e umana,
così vuole accogliere con particolare distinzione, con singolare onore,
con specifica predilezione gli uomini di Dio, quali voi siete e fate
solenne e aperta e irrevocabile professione di essere : gli uomini a Lui
consacrati come suoi ministri e rappresentanti, collaboratori fedeli
della sacra Gerarchia da Lui stabilita, testimoni in mezzo al mondo
dei beni futuri, in una parola, come l'ornamento della Sposa di Cristo,
quali li ha più volte definiti e voluti il Concilio Vaticano II . 1
E proprio per secondare uno dei chiari e programmatici voleri del
recente Concilio — il rinnovamento della vita religiosa — voi vi siete
riuniti in questi giorni, dalle varie case di preghiera e di apostolato,
sparse nel mondo, per la celebrazione dei Capitoli Generali speciali,
che rivestono un carattere ad un tempo ordinario e straordinario :
ordinario, perché corrispondono alle vostre leggi antiche e piene di
saggezza, ma anche straordinario, dal momento che si riuniscono per
dar mano a quell'opera di perfezionamento, interiore ed esteriore,
segreto e manifesto, personale e collettivo, a cui il Concilio medesimo
ha chiamato le vostre Famiglie, a esse richiedendo « il continuo ri-
* Die 14 mensis septembris a. 1968. 1 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 44, 46.
664 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
torno alle fonti di ogni vita cristiana e allo spirito primitivo degli
istituti, e l'adattamento degli istituti stessi alle mutate condizioni dei
tempi » . 2 Noi abbiamo visto dalle vostre singole delucidazioni sui
lavori intrapresi che voi volete uniformarvi con generoso impegno e
ferma volontà a queste precise consegne conciliari : e ve ne siamo
grati, rallegrandoci parimente con voi per i sentimenti manifestati,
e incoraggiandovi a percorrere fino in fondo la via intrapresa, con
intelligenza, con umiltà, con amore.
L'ora che noi viviamo oggi, nella Chiesa e nel mondo, è solenne, è
importante : diremmo, è unica. È un'occasione di grazia, che forse
non passerà più; è un invito indeclinabile a secondare l'opera dello
Spirito Santo, che fa sentire alla coscienza dei credenti, dei sacerdoti,
dei religiosi, l'assillo urgente di salvare il mondo, di prodigarsi per la
sua evangelizzazione e anche per la sua evoluzione verso strutture
migliori. Per qualcuno, quest'ansia di rispondere alle esigenze dell'ora
si trasforma in esagitazione febbrile, che vorrebbe sganciarsi da tutto
quanto è stato ereditato dal passato, per seguire vie nuove o non suffi
cientemente collaudate dalla prudenza, buttarsi a corpo morto all'azione,
uniformandosi a mentalità e usi che non sono ecclesiastici, bensì
mondani, ambigui, compromettenti, nella speranza di trovare così
più facile accesso verso le parti del pubblico più refrattarie o chiuse al
messaggio cristiano. Vi sono anche, tra questi, religiosi, anime con
sacrate.
Ad essi, e a tutti i Nostri figli religiosi Noi vorremmo ricordare
che proprio il Concilio, nel postulare con forti parole il necessario
rinnovamento, ha posto anzitutto l'accento sul primato della vita
spirituale, senza la quale ogni pur splendido dono e valente capacità,
ogni pur volonteroso sforzo, meramente umani, non possono che ridursi
a cembalo squillante, a bronzo risonante ma vuoto : (( Coloro che
fanno professione dei consigli evangelici, sopra tutto cerchino ed
amino Dio che per primo ci ha chiamati, e in tutte le circostanze
cerchino assiduamente di alimentare la vita nascosta con Cristo in
Dio, donde scaturisce e riceve impulso l'amore del prossimo per la
salvezza del mondo e l'edificazione della Chiesa. La stessa pratica dei
consigli evangelici è animata e regolata da questa carità. Perciò i
membri degli istituti coltivino con assiduità lo spirito di preghiera e
2 Decr. Perfectae caritatis, 2.
Acta Pauli Pp. VI 665
la preghiera stessa, alimentandosi alle fonti genuine della spiritualità
cristiana )). 3
A voi, figli e fratelli diletti, ripetiamo il grave ammonimento del
Concilio, che ove si spenga la comunione ininterrotta con la sorgente
di ogni vita e attività soprannaturale, non può che morire ogni fecon
dità spirituale, prima nella vita personale e poi nell'azione apostolica.
Siamo certi che il richiamo trova particolarmente in voi terreno
fecondo : abbiamo stamane la consolazione di intrattenerci con istituti
religiosi che fanno del rapporto amoroso e assiduo con Dio, del collo
quio a tu per tu con Lui, dell'intimità con la sua vita e con la sua
Parola, uno dei cardini insostituibili della propria organizzazione reli
giosa, uno dei tratti inconfondibili della propria fisionomia irrepeti
bile ed essenziale. Parliamo a voi, Carmelitani dell'Antica Osservanza,
ceppo robusto di sempre vigoreggiante vitalità, la cui vita interiore e
attività apostolica s'illuminano dei riflessi costanti di una trepida,
confidente, tenerissima pietà mariana; a voi, Agostiniani Eecolletti,
che vi tramandate l'ansia di perfezione e di vita interiore, di pretta e
solida marca agostiniana, ricevuta fin dalla fondazione, in quella
mirabile fioritura di santità che distinse i tempi immediatamente suc
cessivi al Concilio Tridentino, e fate degli esercizi di vita contempla
tiva il movente primo del vostro apostolato missionario ; a voi, Padri
Rogazionisti del Cuore di Gesù, il cui stesso nome vi qualifica nella
missione e nell'immagine di adoratori e di imploranti per la missione
più alta e più bella, di meritare e preparare le vocazioni per il Regno
di Cristo. La vita interiore è al primo posto nella molteplice configura
zione dei vostri singoli istituti : e pertanto, ne siamo certi, l'auspicato
rinnovamento saprà trarre di là il movente, l'ispirazione, il fuoco, il
il metodo, la salvaguardia, la protezione per la sua efficacia e profon
dità. Siate gli (( specialisti di Dio », prima e sopra tutto : lanciatevi
sulla via generosa dell'imitazione di Cristo, della sequela ardente e
sincera della sua ubbidienza, della sua povertà, della sua umiltà,
della sua vita verginale, portando con Lui la Croce che, sola, ha sal
vato e salva le anime; e allora sarete anche i suoi apostoli sulla via
del mondo, nei paesi in via di sviluppo ove militate quotidianamente
le sante e pacifiche battaglie del Vangelo, per l'elevazione spirituale
e sociale delle famiglie e dei popoli. Sarete il lievito nella pasta, sarete
la luce posta sul monte, il sale della terra, la lampada che arde e dà
3 Ibid. 6.
666 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
luce ; sarete gli intercessori, i mediatori, i supplici per i doni di Dio
all'umanità ; sarete gli ambasciatori suoi : pro Christo legatione fun
gimur, tamquam Deo exhortante per nos! 4
Questi i Nostri voti, che vi affidiamo col cuore traboccante di affetto
per le vostre benemerite e degnissime Famiglie Religiose, e con la pro
messa di una preghiera, affinché il Signore le ricolmi degli splendori
della sua grazia celeste, e le stringa a sé col suo patto di amore unico
e vero, per l'ornamento della sua Chiesa e la salvezza dell'umanità.
Con la Nostra Apostolica Benedizione.
II
Ad Excellentissimum Virum Dioni Hamari, Reipublicae v. d. Niger Prae
sidem, a Beatissimo Patre coram admissum. *
Monsieur le Président,
Nous sommes très heureux de vous accueillir ce matin dans Notre
demeure, ainsi que les hautes personnalités qui vous accompagnent
dans votre voyage en Europe. A tous, Nous souhaitons de grand cœur
la bienvenue au Vatican. Et, en vos personnes, ce sont tous les Etats
de votre Communauté africaine et malgache que Nous saluons.
Comment ne Nous réjouirions-Nous pas de vous savoir tous attachés
à un commun effort dans la recherche d'un progrès, qui soit bénéfique
pour tous les peuples que vous représentez? Nous le disions dans Notre
Encyclique Populorum progressio, après avoir mis en garde contre le
nationalisme et le racisme : (( Nous espérons que les pays dont le déve
loppement est moins avancé sauront profiter de leur voisinage pour
organiser entre eux, sur des aires territoriales élargies, des zones
de développement concerté » . x Et nous ajoutions aussitôt que le but
de toute aide de la part de ceux qui sont plus développés était de permet
tre aux autres « de découvrir eux-mêmes, dans la fidélité à leur génie
propre, les moyens de leur progrès social et humain. Car c'est là qu'il
faut en venir. La solidarité mondiale, toujours plus efficiente, doit per
mettre à tous les peuples de devenir eux-mêmes les artisans de leur
destin » . 2
4 2 Cor. 5, 20. * Die 28 mensis septembris a. 1968. 1 N. 64. 2 Nn. 64-65.
Acta Pauli Pp. VI 667
C'est pour Nous une conviction si profonde que Nous avons tenu à
y revenir, en Nous adressant plus directement à vous dans Notre Mes
sage à l'épiscopat et à tous les peuples d'Afrique, pour la promotion du
bien religieux, civil et social de leur continent. Nous vous le redisons
aujourd'hui : c'est à vous qu'il appartient de prendre en mains votre
avenir, et, dans la fidélité à vos riches traditions ancestrales, de le
bâtir selon des modalités qui vous seront propres, en une symbiose ori
ginale des valeurs vécues par ceux qui vous ont précédés, et de l'apport
que les moyens modernes peuvent mettre à votre disposition. L'une de
ces valeurs essentielles, vous le savez, est le respect des personnes humai
nes, dans les légitimes et diverses expressions de ses modes de vie. Aussi,
une fois encore demandons-Nous que personne ne soit inquiété en raison
de sa race, et qu'un terme soit mis « aux désordres et aux actes de
violence ... qui infligent souffrances et misères à des populations désar
mées, tranquillement attachées à leur travail » . 3
Qui n'entendrait le cri de détresse de tant de malheureux, et qui
pourrait demeurer insensible à la misère de ses frères? Nous ne pou
vons taire Notre angoisse devant des situations affreuses et Nous som
mes sûr que tous les hommes de cœur voudront unir leur bonne volonté
pour chercher les moyens d'empêcher de telles souffrances et de per
mettre à tous de mener une vie d'homme.
Mais, Nous le savons, le continent africain, et la grande île de
Madagascar, sont aussi en marche vers un immense progrès écono
mique et humain. Avec vous, Nous Nous réjouissons de vos projets, et
déjà de vos réalisations. Et Nous sommes heureux de vous voir pren
dre la place qui vous revient dans le concert des peuples. Aussi aimons-
Nous vous redire, au terme de ce trop bref entretien, toute Notre
affection et aussi Notre espérance pour l'avenir, et Notre joie de savoir
Nos fils catholiques participer joyeusement au milieu de leurs frères
à l'effort commun.
Et de grand cœur, Monsieur le Président et chers Messieurs, Nous
appelons sur vos personnes, vos familles et vos peuples, l'abondance des
faveurs du Dieu Tout-Puissant.
3 N. 15.
668 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SAGRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die S Iulii 1968. — Administratorem Apostolicum « ad nutum Sanctae
Sedis » partis arcidioecesis Vilnensis in Polonia exstantis deputavit
Exc. P. D. Ladislaum Suszyñski, Episcopum tit. Tabborensem.
die 6 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Papiensi praefecit Exc. P. D.
Antonium Angioni, hactenus Episcopum tit. Hipponensem.
die 8 Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Aquavivensi Exc.
P.D. Vincentium Faustinum Zazpe, hactenus Episcopum Raphaëlien-
sem, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Emi P. D.
Nicolai S. R. E. Cardinalis Fasolino, Archiepiscopi S. Fidei in Ar
gentina.
— Cathedrali Ecclesiae Avellanediensi Exc. P. D. Antonium Quar-
racino, hactenus Episcopum Sancti Dominici Novem Iulii.
die 13 Augusti. — Cathedrali Ecclesiae Tampicensi Exc. P. D. Ar
turum A. Szymanski Ramírez, hactenus Episcopum S. Andreae de
Tuxtla.
die 15 Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Foropopuliensi R.
D. Benvenutum Matteucci, Canonicum Capituli ecclesiae cathedralis
Pistoriensis, quem constituit Administratorem Apostolicum « sede ple
na )) metropolitanae Ecclesiae Pisanae.
die 27 Augusti. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Lauriacensi
R. P. D. Hieronymum Prigione, e clero dioecesis Alexandrinae Sta-
tiellorum, Praelatum honorarium Sanctitatis Suae, quem deputavit
Apostolicum Nuntium in Rebuspublicis Guatimalensi et Salvatoriana.
die 21} Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Carinensi R. P.
D. Villelmum Giaquinta, e clero romano, Vicariatus Urbis a secretis,
I
PROVISIO ECCLESIARUM
Sacra Congregatio pro Episcopis 669
quem deputavit Administratorem Apostolicum « sede vacante )) dioecesis
Tiburtinae.
die 5 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Gaspiensi R. P. Aegidium
Ouellet, sodalem Societatis pro Missionibus exteris provinciae Quebe
censis.
II
CHILAPENSIS - TOLUCENSIS
DECRETUM
De mutatione finium dioecesium
Maiori Christifidelium spirituali bono apprime studentes, Excmi
PP. DD. Fidelis Cortés Pérez, Episcopus Chilapensis, et Arturus
Vélez Martínez, Episcopus Tolucensis, unanimi consensu, ab Aposto
lica Sede expostulaverunt ut territorium paroeciae vulgo Tetcicapán
nuncupatae a dioecesi Chilapensi distraheretur et dioecesi Tolucensi
adnecteretur, ita quidem ut dioecesium limites cum civilibus confini is
deinde convenirent.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Excñii
P. D. Vidonis Dei Mestri, Archiepiscopi titularis Tuscamiensis, in
Republica Mexicana Apostolici Delegati, rata petitam immutationem
aeternae animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi
a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia Pp. VI tributarum,
oblatis precibus annuendum censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse haben
tium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto a dioecesi
Chilapensi territorium praefatae paroeciae Tetcicapán distrahit illud
que dioecesi Tolucensi perpetuo adnectit.
Mandat insuper Sacra Congregatio pro Episcopis ut documenta et
acta praefati territorii clericos, fideles et bona temporalia respicientia
a tabulario Curiae Chilapensis ad archivum Curiae Tolucensis, quam
primum, transmittantur.
Ad clerum quod attinet statuit ut, simul ac praesens Decretum ad
effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti in
cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium legitime detineant ;
ceteri autem sacerdotes, clerici, Seminariique tirones dioecesi illi incar
dinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habeant
domicilium.
/
670 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO RITUUM
BONONIENSIS
Beatificationis et canonizationis Venerabilis Servae Dei Cleliae Barbieri,
fundatricis Instituti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente.
SUPER DUBIO
An, stante approbatione virtutum et duorum miraculorum, tuto pro
cedi possit ad sollemnem eiusdem Venerabilis beatificationem.
Diu vixisse multaque explevisse tempora illum qui brevi tempore
per gratiam Dei suamque cum illa studiosam cooperationem evaserit
in prudentia et virtute perfectus, Sapiens asserit : « Consummatus in
brevi, explevit tempora multa » (Sap. 4, 16). Divinum hoc eloquium
apte transferri potest in Venerabilem Servam Dei Cleliam Barbieri.
Profecto, humillimo loco orta in pago cui vulgo nomen S. Maria
delle Budrie, intra Bononiensis archidioeceseos fines posito, die 13 Fe
bruarii a. 1847, mature praeclara dedit pietatis et caritatis documenta,
atque patre orbata adolescentiam una cum matre duxit indefessa in
oratione atque laboribus. Nuptias, ut uni Deo viveret suo spirituali
Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis memoratum
Excmum P. D. Vidonem Dei Mestri deputat, necessarias et opportunas
eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo
agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere
imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit,
authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi.
Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac
si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis,
die 4 mensis Octobris anno 1968.
CAROLUS Card. CONPALONIBRI, Praefectus
L. © S.
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
Sacra Congregatio Rituum 671
sui parochi moderamine, respuit. Quod ut facilius assequeretur, non
nullas sibi socias adlexit, unde sensim enatum est Institutum Minima
rum a Virgine Perdolente, humilioribus coetibus adiuvandis atque
christiana educatione muniendis, necnon infirmis in nosocomiis assi-
stendis. Minimum hoc sinapis granum, paupertate summa, tribula
t i o n e s pluribusque insectationibus fecundatum, in virentem post
Cleliae obitum, qui obtigit die 13 Iulii a. 1870, aetatis eius vigesimo
tertio, succrevit arborem, quae laetos uberesque ad animarum sa
lutem rettulit et refert fructus.
Amplissima sanctitatis et miraculorum fama, quae Famulam Dei
in vita et post mortem comitata est, adeo in dies aucta et diffusa est,
ut tandem de Beatorum Caelitum honoribus eidem decernendis agi
coeptum sit. Quapropter eadem super fama instructus est annis 1930-
1932 in Curia Bononiensi ordinarius, qui dicitur, processus, qui Ro
mam missus rite apertus est atque examini subiectus. Nihil autem
obstare, scriptis Servae Dei perpensis, ad causae progressum Sacra
Rituum Congregatio die 17 Aprilis a. 1935 decrevit, atque die 15 Mar
tii a. 1939 Pius Papa XII commissionem introductionis Causae propria
obsignavit manu. Obtenta deinde, die 4 Augusti eiusdem anni, di
spensatione a processu apostolico condendo super fama sanctitatis in
genere eiusque continuatione, datae sunt die 16 Decembris a. 1939
litterae remissoriales ad instruendum processum apostolicum inchoa-
tivum, quem dicunt, ne probationes périrent. Lato deinde die 28 Fe
bruarii a. 1940 decreto super cultu eidem Servae Dei non praestito,
successit, die 5 Februarii a. 1942, decretum pro processu apostolico
continuativo super virtutibus et miraculis in specie; de horum autem
decretorum legitima validitate exiit decretum die 5 Ianuarii a. 1947.
Praemissis itaque de iure praemittendis, disceptatum est super vir
tutibus Servae Dei, et quidem primum in antepraeparatoria Congre
gatione, die 13 Maii a. 1952; postea, die 26 Maii a. 1953, in praepara
toria; et tandem in generali Congregatione coram Summo Pontifice
Pio Papa XII die 22 Februarii a. 1955 celebrata; eodem quoque die
Summus Pontifex sollemniter declaravit Famulae Dei virtutes heroicum
attigisse fastigium. Deinde vero quaestio est agitata de miraculis quae,
eadem Venerabili Serva Dei intercedente, a Deo patrata dicebantur.
Diligenti igitur in suetis comitiis instituto examine, Paulus Papa VI
die 19 Septembris anni huius de duobus miraculis constare pronuntiavit.
Hoc autem unum iure statutum supererai, ut cuncta videlicet Sa
cra Rituum Congregatio testaretur num omnia sacri huius Fori leges
672 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
et statuta rite in Causa hac fuerint servata. Hinc dubium propositum
fuit : An, stante approbatione virtutum et duorum miraculorum, tuto
procedi possit ad sollemnem eiusdem Venerabilis Servae Dei beatifi
cationem.
Cui dubio omnes, cum Purpurati Patres, sacris ritibus tuendis
praepositi, tum Praelati Officiales Patresque Consultores favorabile
suffragium scriptis litteris dederunt. Et Beatissimus Pater, accepta
de huiusmodi suffragiis relatione, hodierno die, Sacrae Rituum Con
gregationis votum ratum habuit et confirmavit edicens : Tuto procedi
posse ad sollemnem Venerabilis Servae Dei Cleliae Barbieri beatifi
cationem.
Hoc autem Decretum promulgari, in acta eiusdem Sacrae Con
gregationis referri, Litterasque Apostolicas sub anulo Piscatoris de
sollemniis beatificationis eiusdem Venerabilis in Patriarchali Basilica
Petriana quandocumque celebrandis conscribi mandavit.
Datum Romae, die 9 Octobris a. 1968.
BENNO Card. GUT, Praefectus
L. s. © Ferdinandus Antonelli, Archiep. tit. Idicren., a Secretis
An. et vol. LX 30 Novembris 1968 N. 12
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
LITTERAE APOSTOLICAE
I
Venerabili Dei Famulae Mariae ab Apostolis Beatorum honores decer
nuntur.
PAULUS PP. VI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quem ad modum in caelis unaquaeque stellarum a ceteris omnibus
claritudine differt (cf. 1 Cor. 15, 41), et hic in terris, species propria
et forma florem in campis a flore distinguit, sic et in Ecclesia sancta
Christi, terra nempe simul et caelo iustorum, admodum inter se sancti
studiis, moribus, virtutibus, vitae ratione, auctore sane adorando Dei
Spiritu, differunt; et id, quidem, ut non modo summa ipsorum sancti
tas, pietas, religio « spectaculum » fiat Angelis et hominibus ad am
plissimam Dei gloriam (cf. 1 Cor., 4, 9), sed etiam ut tanta exemplorum
varietas et Christi fideles ad virtutem moveat, et in tanto de vita
aeterna certamine fautores et adiutores exhibeat.
Sidus pulcherrimum et illustre, in quod hodie mentem et cogita
tionem figimus, quodque in Beatorum ordinem referimus, Maria ab
Apostolis est. Cuius profecto quae fuerint propriae ac praecipuae vir
tutes inquirere placet, postquam scilicet ordine et brevitate eius vitae
casus memoravimus.
Terra felix, quae protulit, Germania est, Rhenania regio, urbs
Gladbach. Locus fuit castrum ab incolis, sua ipsorum lingua, Myllen-
donck cognominatum ; dies denique, quo puellula vitam hanc ingressa
43 - A. A. S.
674 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
est, fuit undevicesimus febr., anno millesimo octingentesimo tricesimo
tertio. Patri eius nomen erat Theodoro von Wüllenweber, Baronis, ut
dicunt, dignitate fiorenti ; matri, Elisabeth Le Fort, e Lotharingia, in
Gallia; qui ambo cum antiqua generis nobilitate parem domesticarum
virtutum laudem coniungebant. Eos praeterea casta in Deum pietas
et religio ita insigniebat, ut egregia esset apud omnes eorum virtutis
opinio. Pater enim integerrimus, antiqua virtute et fide, officiorum
suorum diligentissimus ; blanda et amabilis mater, eademque Überaus
in pauperes. Haec autem omnia, virtutes scilicet et eximiae laudes
parentum, plurimum momenti et auctoritatis habuisse ad filiae edu
cationem, nemo est quin intellegat. Cui nimirum, postridie sacro Bap
tismate respersae quam nata est, nomina indita sunt : Maria, Theresia,
Francisca, Iosepha, Elisabeth, Constantia, e quibus Theresia in usum
receptum est, obsequio nempe et studio in clarissimam illam atque
sanctissimam mulierem, Hispaniarum decus, quam semper Theresia
nostra et imitari contendit, et suae causae patronam adhibuit.
Puerilis disciplina, ingenua, überaus, sine deliciis. Ceterum, pie
tate sancta in Deum imbuebatur, ad amorem veritatis instituebatur,
ad benevolentiam erga omnes, maxime in servos, ad caritatem. Scilicet
non aberant ab eius vita vitia, levissima quidem, in quae natura viva-
cior delaberetur ; at puella, egregia animi firmitate, et ilico dolebat, et
ab iis summo opere declinabat, parentibus ducibus ac magistris, Spi
ritu Dei rectissima quaeque inspirante.
Tertium autem decimum annum cum ageret, primum, ut tunc mos
ferebat, Christi Corpus suscepit; quod tam gratum fuit illi, quam ros
aut pluvia campis. Ex eo enim sive pietas alita, sive continentia aucta,
sive studium virtutis acrius factum. Bern fovebat gravissimorum libro
rum lectio, ex qua profecto magis ac magis intellexit quam pulchrum
esset Deum prae ceteris diligere, quamque necessarium humilitatem
tenere.
Quae autem semper sanctum habuit parentibus obedire, anno mille
simo octingentesimo quadragesimo octavo, Leodium, quae est urbs in
Belgio, petiit, ut ibi, in sacrarum virginum domo a S. Benedicto nun-
cupatarum, ad humanum civilemque cultum diligentissime formaretur ;
hac enim parentes eius mente erant, ut cum sua nobilitate congruentem
institutionem persequeretur, et ita maiorum honoribus responderet. Et
res quidem feliciter incessit ; tamen ingenium eius et indoles, ad ea magis
erant inclinata, quae summi Numinis gloriam respicerent, quam ad ea,
quae essent florentis aetatis propria. Ministrata praeterea hoc tempore
Acta Pauli Pp. VI 675
unctio illo sacra, qua animi vires ad arcana certamina muniuntur, ani
mum confirmavit.
Post autem duos annos cum domum suam rediisset, tum patri adiu
mento fuit ad bona administranda, tum matri astitit in negotiis dome
sticis conficiendis ; quibus in rebus tam diligens fuit ac nava, ut paren
tes eius et vehementer comprobarent, et magna admiratione tenerentur.
Interim autem ardor quidam sanctissimae religionis nostrae propa
gandae in eius mentem facile irrepere, et cotidie gliscere, et, fovente
gratia, in fiammam vertere. Pietatis vero exercitia, quibus faciendis
per id tempus operam dedit, tantos stimulos adhibuerunt ignesque
admoverunt, Patribus e S. J. auctoribus, ut ad id perficiendum quod
animo intènderai, urbem, quam Germani Blumenthal appellant, ilico
peteret, ubi religiosa domus patebat, a Sophia Magdalena Barat con
dita, et a S. Corde Iesu vocata.
Neque tamen consilium Dei fuit ut eo vitae instituto, quamvis optimo,
degeret. Quam ob rem, illius ipsius servae Dei consilio usa, Societate
a S. Corde relicta, se iterum castro patrio reddidit, suetae vitae ac
pietatis officia obitura. Speciem autem illam eximiam sanctitatis per
sequens, quae animo insidebat, christiani nominis nempe propagandi,
sperabat fore aliquando ut aptam ad id societatem inveniret. Quare
primo Sorores adiit a Visitatione, in urbe Mühlheim, anno scilicet
millesimo octingentesimo sexagesimo tertio; deinde Sodales a SS. Sa
cramento (Sacramentinas vocant), in Belgio, per annos duos apud eas
commorans.
Rebus vero et hic haud prosperius procedentibus, non enim hae
sacrarum virginum societates ad missiones natae erant, domum rediit,
illud Pauli quam crebro usurpans : (( Domine, quid me vis facere »?
{Act., 9, 6) ; cum interea, quia mater pie ad Deum iam pridem exces-
serat, Theresia sororum suarum natu maior, matris quoque munera
obiret, diligentissime.
Ut autem nutibus Dei serviret, se Curioni suo, Ludovico von Essen,
moderandam tradidit, eius dicto ad amussim parens in omnibus. Hic
autem ut erat prudens, hortatus est eam Tertio Franciscali Ordini
adhaereret, atque paupertatem vehementius coleret. Neque Theresia
non obsecuta est libenter. Quin etiam, cum nulla esset Sodalitas sacris
missionibus mulierum faciendis, cumque hanc eandem rem et ipse Curio
intenderet, consilio, rationibus, argumentis adductis, incitavit ut talem
ipsa conderet. At ea, etsi gaudio exsultavit, horruit tamen tum quia
676 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
negotio tanto impar erat, suo quidem iudicio, tum quia lex civilis
obstabat, religioni ea tempestate alienissima.
Ut autem cum Deo, intus monenti, tum Parocho hortanti morem
gereret, vetere castro in pago Neuwerk pecunia sua comparato, ini
tium fecit operis sui. Qua re, nonnullis piis mulieribus secum con
gregatis, eo contendit ut, dum caritatem in pauperes exerceret, divini
honoris studio eas mire incenderet. Nihilo tamen minus, et hic, quam
quam bene de pueris erudiendis, de matribus eorum hortandis ad
virtutemque movendis, de divino cultu Deo diligentius tribuendo, de
iis qui utroque parente orbi essent, meruit, non omnino pulchre ei fuit.
Etenim quas secum societate coniunxisset mulieres, eae, alia post
aliam abeuntes, de castro decesserunt, eiusmodi vitae impatientes ; Paro
chus, in diversam inclinatus sententiam, frigescebat; res saepe adver
sae; eo usque ut spes omnes ad irritum cecidisse viderentur, ac iam
nihil reliquum sibi, quam uni Deo confidere. Qui, ut semper est bene
volus, tractum animum tristeque cor ita allevavit, ut sol flores her-
basque teñeras erigit amicus, quas pruina momordit. Etenim anno
millesimo octingentesimo octogesimo secundo, cum Pascha sanctum
ageretur, provide factum est ut, casu, scripta pagina, vento rapta,
cuius esset index : « Il Missionario », intra castri saepta caderet.
Quam cum legisset, tanto gaudio exsiliit quanto numquam. Nuntiabat
enim folium illud constitutam esse Romae societatem quandam apo
stolicam, quam (( instructivam », ut verbo eodem utamur, quo auctor,
cognominari placuisset, cuius proprium esset Christi fidem et religio
nem proferre, domi, foris, ad proprias et exteras gentes. Quod quid
erat aliud, quam quod Theresia tantis iam annis exoptavisset? Missa
ergo statim epistola Ioanni Jordan, qui vir, Germanus patria, eam
Romae sodalitatem condiderat, significavit se iam pridem de eadem
causa diu frustra cogitasse. Se, igitur, suaque omnia ipsi praesto esse
ut, si videretur, ad mulierum coetum condendum missionalium, quo
modocumque uteretur.
Ille, condicione accepta, ac postea urbe Neuwerk petita, plane intel
lexit Theresiam ad negotium natam esse, quod ipse aggrederetur, ad
idemque instructam et ornatam. Neque illa, occasione oblata, omisit
religiosa vota nuncupare, sumpto nomine Maria Theresia ab Aposto
lis, quod paulo post cum Maria ab Apostolis commutavit.
Itane iam caelum apertum et sol splendidus? Minime. Per annos
enim sex Theresiae Mariae praestolandum fuit, donec notae difficul
tates perrumperentur ; quae quantum virium, quantum nervorum, quan-
Acta Pauli Pp. VI 677
tum facultatis ac roboris postulaverint, id Deo uni notum. Tandem
affuit promissa dies, cum licuit Romam proficisci, quinque sociis comi
tantibus; in quam sane immortalem urbem cum ingrederetur beata
Dei famula, laetitia gestiens, exclamavit : « Hic pax mihi in aeter
num » !
Atqui ea verba sunt ad irritum redacta. Cum enim cautum esset in
legibus Vicariatus Urbis ne ullae possent novae Sodalitates religiosae
Romae sedem suam collocare, nisi probatae fidei et per certas condi
ciones, idcirco vix attacta Roma abscesserunt, Tibur petentes, quae
est urbs pervetusta neque a christiani imperii capite longe posita, sex
per annos ibi commoraturae. Ab Episcopo autem loci omni genere
humanitatis exceptae, huiusmodi vitae rationem susceperunt, ut in
summa paupertate transigèrent, copiis familiaribus exiguis, supel
lectile viii, spatio haud aequo. Accedebat quod essent advenae, lin
guam nescirent, populi mores alii, ac patrii. Ceterum, Deum sancte et
pie colebant; exemplo ad virtutem aliis praelucebant, iuventutem ad
christianas leges instituebant, occasione data cum puerorum parentibus
necessitudinem coniungentes, virtutum semina animis spargebant;
verbo : quaecumque vera, pudica, iusta, sancta, amabilia, bonae famae
essent, et cogitabant, ad beatissimi Pauli sententiam (cf. Philip., 4, 8),
et omni ope quaerebant, Maria Theresia nempe praeeunte, quae et
mater sacrarum virginum harum fuit, et prudens magistra.
Ubi vero tempus accessit, Romam petere licuit, in qua nempe bea
tissima Dei famula quattuordecim annis vixit, in filiis suis informan-
dis tota, in re videlicet immensi operis multique certaminis. Ut enim
Deus solet adesse piis gratia et benevolentia sua, sic Satan iis solet
esse infestus. Magnis ergo incredibilibusque infractis difficultatibus,
quibus fuerat affecta et afflicta, ipsa operi incepto instare, nova domi
cilia constituere, invisere saepe, missiones instruere, et laetissimam
bene factorum messem facere, si quidem viginti quinque missionales
domos et exstruxit, et florentes reliquit.
At mors, quae omnes una manet, iam iam aderat, diuturno morbo
praenuntio, eoque cotidie ingravescente; agebatur autem de ea aegro
tatione, qua gravis tardusque spiritus expeditur (Itali dicunt « asma » ) ,
quaeque eo adduxit, ut die vicesimo quinto mensis decembris, anno
millesimo nongentesimo septimo, die ipso nativitatis Domini « dum
medium silentium tenerent omnia, et nox in suo cursu medium iter
haberet » (Miss. Rom. Domin. infra Octav. Nativ.), placide ac sedate,
ut sanctorum est ritus, ex his tenebris ad sempiternam lucem excessit.
678 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quod si nunc paucis exquiramus, quae virtus in tanto numero fuerit
praecipua, ceterarum videlicet quasi radix et origo, sic statuimus eam
fuisse caritatem erga Deum, amplificandae divinae gloriae causa animum
exedentem. Quae profecto efficiebat ut non solum ipsa summo Numini
studiosissime inserviret, verum etiam ut multam curam operamque
ad hoc tribueret, ut reliqui etiam homines, quantum posset maxime,
Deum penitus cognoscerent, diligerent, colerent. Huius enim unius rei
gratia, sancta mulier quam mature institutum omnibus nervis exploravit
suis consiliis idoneum; et plures ingressa domos religiosas, totidem
dereliquit, utpote quae cum proposito, quod tenere optabat, non con
gruentes. Haec autem crebra domiciliorum permutatio praeterquam
quod eam angebat et sollicitabat, in contumeliam quodam modo ver-
tebat : videbatur enim multis, et ipsi patri suo, qui in oculis filiam
habebat, ea talis esse, ut numquam rebus suis acquiesceret, quidve vellet
ipsa nesciret. Quae sciebat quidem perspectumque habebat, sed nullibi
inveniebat, quia nullibi erat. Cum vero primum de Ioanne Jordan
cognovit de eiusque opere, subito, quasi renovata iuventa, et vires
redintegravit et ad novas spes exarsit. Tandem, ut propositum opus
plane perficeret, se ab aetatis initio studiose comparavit : castissime
scilicet vivendo, cupiditates coercendo, quibus iuventus trahi solet, in
omnium rerum abundantia nimium parce usa, Deum summe amando,
pietate, sanctitate, religione pectus imbuendo. Dicto Evangelii parens
(cf. Mt. 19, 27 sqq.), et patrem reliquit, et sorores, et domum, et omnia,
ut Christi sponsa ac serva fieret, atque tanto paupertatis amore, ut
cum dives nata esset, pro Christo inopia vexaretur; et, quod maius
est, iis aequo animo libenterque paruit, quos nomine Dei agere intel-
legeret, idque semper, in omnibus, etsi duris, tristibus, adversis rebus.
Ita factum est ut semen, ad ipsius Evangelii voces (cf. Io. 12, 24-25),
marcesceret quidem, ab ea morte tamen vita oriretur, id est eius ipsius
sanctitas et gloria, ac uberrima atque odorata messis in Ecclesia. Pro
qua re immortali Deo laudes ac grates iucundissimae habeantur, ut,
qui in creatura sua hac tam fuerit admirabilis (cf. Ps. 67, 36), et
alias, eius gratia, excitet cum Ecclesiae sanctae commodo, maxime
inter eius filias.
Inditae vero huius mulieris famam sanctitatis, in dies percrebre-
scentem, Deus caelestibus signis visus est comprobare. Quapropter,
Causa de Beatorum Caelitum honoribus eidem decernendis coepta est
agitari, atque post ordinarios, quos dicunt, processus Commissio intro
ductionis Causae, apud Sacram Rituum Congregationem instituendae,
Acta Pauli Pp. VI 679
a Pio .XII, Decessore Nostro, f. r., die primo Martii, anno millesimo
nongentesimo quinquagesimo quinto, obsignato.
Apostolicis deinde inquisitionibus rite absolutis, de virtutibus theo
logalibus et cardinalibus venerabilis Mariae ab Apostolis, seu Mariae
Theresiae von Wüllenweber, Instituti Sororum a Divino Salvatore fun
datricis, fuit disceptatum; quas, omnibus expensis atque perspectis,
a famula Dei heroum in modum cultas esse, Ipsi, die decimo quinto
mensis iulii, anno millesimo nongentesimo sexagesimo quinto, decreto
ediximus.
Exercita postea quaestione de miraculis, quae eiusdem nomine invo
cato a Deo ferebantur patrata, omnique re in suetis consiliis exquisita,
Nos, die quarto mensis Iulii, hoc anno millesimo nongentesimo sexa
gesimo octavo de duobus pronuntiavimus constare.
Unum igitur superfuit discutiendum, an famula Dei inter Beatos
tuto esset recensenda. Quod quidem omnes purpurati Patres, sacris
ritibus tuendis praepositi, atque Praelati Officiales Patresque Con
sultores suffragio, scriptis litteris dato, fieri posse affirmaverunt. Nos
tamen pro rei momento mentem Nostram distulimus aperire, quo
maiorem caelestis auxilii copiam ad eam ferendam sententiam, enixas
preces Deo adhibentes, impetraremus. Itaque, die tandem undevice
simo mensis Septembris proximi, postquam sacris sumus operati, ad
venerabilis famulae Dei Mariae ab Apostolis sollemnem beatificationem
tuto procedi posse ediximus.
Quae cum ita sint, Nos, vota Instituti Sororum a Divino Salvatore
implentes, harum Litterarum vi et auctoritate Nostra apostolica facul
tatem facimus ut venerabilis famula Dei Maria ab Apostolis Beatae
nomine in posterum nuncupetur, eiusque corpus ac lipsana, seu reliquiae,
non tamen in sollemnibus supplicationibus deferendae, publicae Chri
stifidelium venerationi proponantur, atque etiam ut Beatae eiusdem ima
gines radiis decorentur. Praeterea eadem auctoritate Nostra conce
dimus, ut stato die quotannis recitetur Officium de Communi Virginum
cum lectionibus propriis per Nos approbatis, et Missa de eodem com
muni cum orationibus propriis approbatis celebretur, iuxta Missalis
et Breviarii Romani rubricas. Huiusmodi vero Officii recitationem
Missaeque celebrationem fieri dumtaxat largimur in dioecesi Aquisgra-
nensi, cuius intra fines Beata ipsa orta est (olim autem erant fines
archidioecesis Coloniensis), atque Romana, ubi diem obiit supremum,
itemque in templis et sacellis ubique terrarum sitis, quibus Institutum
Sororum a divino Salvatore utitur, ab omnibus Christi fidelibus, qui
680 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
horas canonicas recitare teneantur, et, quod ad Missas attinet, a Sacer
dotibus omnibus, ad templa seu sacella, in quibus eiusdem Beatae
festum agatur, convenientibus. Largimur denique, ut sollemnia Bea
tificationis venerabilis Mariae ab Apostolis, servatis servandis, supra
dictis in templis seu sacellis celebrentur, diebus legitima auctoritate
statuendis, infra annum postquam sollemnia eadem in Sacrosancta
Patriarchali Basilica Vaticana fuerint peracta. Non obstantibus Consti
tutionibus et Ordinationibus apostolicis nec non Decretis de non cultu
editis ceterisque quibusvis contrariis. Volumus autem ut harum Litte
rarum exemplis, etiam impressis, dummodo manu Secretarii Sacrae
Rituum Congregationis subscripta sint eiusdemque Congregationis
sigillo munita, etiam in iudicialibus disceptationibus, eadem prorsus
fides adhibeatur, quae Nostrae voluntatis significatione hisce ostensis
Litteris haberetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die tertio
decimo mensis Octobris, anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri sexto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA
8. R. E. Cancellarius
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
S* Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton. Proton. Apost.
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVIII, n. 78.
I I
Venerabilis Dei Famula Clodia Barbieri, Virgo, Instituti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente fundatrix, Beata renuntiatur.
PAULUS PP. VI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Bononia felix, quae, rerum gestarum memoria, doctrinis artisque
operibus melita, eo etiam valde inclaruit, quod generosae subolis, Cae
litum honoribus decoratae, fuit parens et altrix. Est autem ea gloria
summa habenda, quae e sanctimonia, universae Ecclesiae in exemplum
proposita, oritur. Gaudemus igitur, quod Dei munere Nobis hodie
datur his Bononiensis archidioecesis luminibus novum veluti sidus
annumerare, Cloeliam Barbieri, virginem, cuius quidem terrestris inco-
Acta Pauli Pp. VI 681
latus brevi viginti trium annorum spatio computatur, sed erat senectus
mentis immensa (cfr. Off. S. Agnetis); palmam victoriae tulit, quae
in palaestram vix erat ingressa : mirentur viri, non desperent parvuli,
stupeant nuptae, imitentur innuptae (ibid.; S. Ambros. De vir g. I, 2;
PL 16, 200). Haec humilis Ecclesiae alumna die tertia decima mensis
februarii anno millesimo octingentesimo quadragesimo septimo nata
est in oppidi Sancti Ioannis in Persiceto pago, quem Je Budrie vulgo
appellant, filia Santis Barbieri, qui manibus operando, praesertim in
cannabi conficienda desudando, vitae rationibus consulebat, et Hya-
cinthae Nannetti, quae, minus tenui loco orta, probo illi sed pauperi
nupserat viro. Re quidem vera amborum verae divitiae fides sincera et
virtutum domesticar um iucunda exercitatio fuerunt. Eodem die salu
taribus aquis Deo renatae imposita sunt nomina Cloeliae Rachelis. Iii
hac igitur domestici convictus sede, cui altera filia, Ernesta, est aggre
gata, pietatis didicit rudimenta. Sed cum esset adhuc tenella aetate, pater
eius, unum familiae praesidium, cholera morbo est absumptus. Mater
vidua, iacens in luctu et angustiis pressa, vix habuit, quo vitam suam
et liberorum sustentaret, ita ut Cloelia, cibo et curatione necessaria
destituta, morbum sit nacta, ex quo non amplius convaluit. Dum vero
ea matri domi opus facienti se sociam praebet industriam, docilem,
oboedientem, ardentius ad res divinas animum applicabat : nihil
siquidem antiquius habebat quam ecclesiam adire, preces ad Deum
fundere, catecheseos praecepta condiscere, Sacramenta participare.
Postquam vero animo incenso primum accepit Eucharisticum panem,
magno nisu ad sanctitatis fastigium tendere coepit. Qua in re usa
magistris natalis pagi parochis Iosepho Setanassi et Caetano Guidi,
impelli se sensit ut alios, praesertim parvulos, ad cognoscendum verum
bonumque sectandum adduceret. Litterarum paene rudis, arte callebat
eos instituendi. Cum esset eximia corporis specie, quae imago erat
praecellentis pulchritudinis animi, a nonnullis in matrimonium est
petita : renuit, quae ipsi erat desponsata, cui angeli serviunt; ipsi soli
servabat fidem, ipsi se tota devotione commisit (cfr. Off. S. Agnetis).
Prodens ergo tam praeclara exempla virtutum, latere non potuit, sed
cunctorum oppidanorum studia in se convertit; in quibus quaedam
puellae aequales eam habebant ducem vitae sanctioris. Ita etiam factum
est, ut paroecia illa novo vigore corroboraretur. Famula Dei, prae-
sciens non diuturnum vitae spatium sibi esse tributum neque sociarum
spem fallere ausa, opus apostolicum feliciter inchoatum studuit per
petuare. Ad quas in hanc sententiam est locuta: «Tam pauperes
682 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
sumus, ut in coenobium recipi nequeamus ... Agite ergo, nos ipsi coe
nobium paremus, cui aliae se adiungere possint ! ». Caetano Guidi,
consiliatore optimo, confirmante et gravissima morbis temptatione evi-
cta Calendis maiis, anno millesimo octingentesimo sexagesimo octavo
in eiusdem pagi modica domo, quae « domus ludi magistri » vocabatur,
una cum tribus sodalibus vitae communis initium fecit. Haec cunabula
Instituti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente; estque hoc
magnum et mirabile illud conditum esse a virgine de plebe, quae vix
suae tutelae erat et adversa laborabat valetudine. Tumultu suborto
sed praedicti parochi sollertia sedato, parva familia, in summa inopia,
utpote caritatis solaciis affluens, beneficorum hominum liberalitate,
e quibus Vincentius Pedrazzi potissimum est dignus memoratu, pau
latim laetis est aucta incrementis. Vitae Deo penitus deditae sodales
emolumenta navitatis apostolicae fecundo nexu iunxerunt : erat enim
iis sollemne pueros doctrinam christianam docere, ad suscipienda Sa
cramenta componere, iis scribendi artem tradere, aliis Ecclesiae neces
sitatibus animo alacri et prompto subvenire. Cloelia, in acie cotidiani
muneris constituta, Bononiam concedere statuit, ut, abstracta a nego
tiis, spiritualibus exercitationibus vacaret; ubi, multum adiuta con
siliis religiosorum virorum e Societate Iesu, Eegulas novi Instituti
conscripsit, quod Beatae Mariae Virgini Perdolenti et Sancto Fran
cisco a Paula ut caelestibus Patronis commisit. Sed iam in eo erat,
ut adulescens legifera mater, supernis locuples donis, terreni cursus
metam attingeret. Quae interdum visa est in extasin rapi et arcana
futura praenoscere, humillimo semper fuit animo et se nihil esse puta
vit. Inviolato pudore illecebras saeculi transiens, voluntaras castiga-
tionibus in se adnimadvertit ac dolores tolerando adiumenta non levia
operi sodalium attulit. Totam se voluntati Dei permisit, cuius amore
saucia erat. Hoc et pthisi consumpta, a Caetano Guidi, pietatis magi
stro, caelesti epulo postremum est refecta. Filias est adhortata, ut
caritatem, concordiam, constantiam in labore suscepto servarent om
niaque Dei animarumque causa agerent; denique dilectam sibi ima
ginem Beatae Mariae Virginis a gratiis, e paroeciali ecclesia appor
tatala, piissime excoluit. Postquam Ursulae Donati, sollerti sociae,
familiam religiosam tradidit regendam, caelo matura die tertia decima
mensis iulii anno millesimo octingentesimo septuagesimo, e paupere
domo illa quasi angelus ad angelos evolavit. « Sanctam » obiisse omnes
conclamaverunt. Qua die funeris exsequiae sunt celebratae, perse
quens populus veluti triumphi splendore visus est excitari. Exanimum
Acta Pauli Pp. VI 683
corpus in publico conditum sepulcreto, quinquagesimo anno revoluto,
a religiosa hac familia constituta, in sacellum principis domus est
translatum. Increbrescente igitur Famulae Dei fama sanctimoniae,
quam Deus miraculis etiam visus est comprobare, Causa de Beatorum
Caelitum honoribus ei decernendis est acta; atque post ordinarios,
ut appellant, processus, Commissio introductionis Causae, apud Sa
cram Rituum Congregationem instituendae, die quinta decima mensis
martii anno millesimo nongentesimo undequadragesimo a Pio Pp. XII,
Decessore Nostro fel. rec , est obsignata. Apostolicis deinde inquisi
tionibus absolutis, de virtutibus theologalibus et cardinalibus venera
bilis Cloeliae Barbieri est desceptatum; quas, omnibus perspectis et
expensis, a Famula Dei heroum in modum cultas esse idem Decessor
Noster, lato Decreto die vicesimo secundo mensis februarii anno mil
lesimo nongentesimo quinquagesimo quinto, edixit. Exercita deinde
quaestione de miraculis, quae eiusdem Famulae Dei nomine invocato,
a Deo ferebantur patrata, omnique re in suetis comitiis diligenter
exquisita, Nos die undevicesimo mensis septembris, hoc anno de duo
bus pronuntiavimus constare. Unum igitur superfuit excutiendum,
num Famula Dei inter Beatos Caelites tuto foret recensenda. Quod
quidem factum est; Purpurati enim Patres sacris Ritibus tuendis
praepositi, Praelati Officiales Patresque Consultores id fieri posse
cunctis sententiis affirmaverunt. Quorum exceptis suffragiis, Nos die
nono huius ipsius mensis et anni, ad venerabilis Servae Dei Cloeliae
Barbieri sollemnem Beatificationem tuto procedi posse ediximus.
Quae cum ita sint, Nos, vota archidioecesis Bononiensis et Insti
tuti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente explentes, harum
Litterarum vi atque auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus,
ut Venerabilis Famula Dei Cloelia Barbieri, virgo, Beatae nomine in
posterum appelletur, eiusque corpus ac reliquiae, non tamen in sollem
nibus supplicationibus deferendae, publicae Christifidelium venera
tioni proponantur, atque etiam, ut eiusdem Beatae imagines radiis
decorentur. Praeterea eadem auctoritate Nostra concedimus, ut de illa
quotannis recitetur Officium de Communi Virginum cum lectionibus
propriis per Nos approbatis, et Missa de eodem Communi cum oratio
nibus propriis approbatis celebretur iuxta Missalis et Breviarii Romani
rubricas. Huiusmodi vero Officii recitationem Missaeque celebrationem
fieri dumtaxat largimur in archidioecesi Bononiensi, cuius intra fines
Beata ipsa orta est diemque obiit supremum, itemque in templis et
sacellis ubique terrarum sitis, quibus Institutum Sororum Minimarum
684 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
a Virgine Perdolente utitur, ab omnibus Christifidelibus, qui horas
canonicas recitare teneantur, et, quod ad Missam attinet, a sacerdo
tibus, ad templa seu sacella, in quibus eiusdem Beatae festum agatur,
convenientibus. Largimur denique, ut sollemnia Beatificationis Vene
rabilis Cloeliae Barbieri, servatis servandis, supra dictis in templis seu
sacellis celebrentur, diebus legitima auctoritate statuendis, intra an
num, postquam sollemnia eadem in Sacrosancta Basilica Vaticana
fuerint peracta. Non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus
Apostolicis nec non Decretis de non cultu editis ceterisque quibuslibet
contrariis. Volumus, ut harum Litterarum exemplis, etiam impressis,
dummodo manu Secretarii Sacrae Rituum Congregationis subscripta
sint eiusdemque Congregationis sigillo munita, etiam in iudicialibus
disceptationibus eadem prorsus fides adhibeatur, quae Nostrae volun
tatis significatione hisce ostensis Litteris, haberetur.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die
XXVII mensis octobris, in Festo Domini Nostri Iesu Christi Regis,
anno MCMLXVIII, Pontificatus Nostri vi.
ALOISIUS Card. TRAGLIA
8. R. E. Cancellarius
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Eugenius Sevi, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost.
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVIII, n. 88.
Commissio Cardinalitia de «Novo Catechismo» 685
C O M M I S S I O C A R D I N A L I T I A
D E « N O V O C A T E C H I S M O »
(«DE NIEUWE KATECHISMUS»)
DECLARATIO
I. PARS HISTORICA
Cum in Neerlandia liber cui titulus Novus Catechismus (« De Meuwe Katechismus », 1966) editus est, qui ex una parte dotibus haud communibus praestat, ex altera vero parte novis opinionibus suis, ab exordio non paucos christifideles turbavit, Sedes Apostolica, pro suo munere tuendi fidem populi Dei, non potuit in hanc rem animum non adicere. Voluit autem Summus Pontifex ut circa difficultates quas textus Catechismi offerebat, initio institueretur colloquium inter tres theologos a S. Sede tresque theologos ab Episcopatu Neerlandico nominatos.
In hoc colloquio, a die 8 ad diem 10 aprilis 1967 habito, theologi a S. Sede delecti, iuxta ordinem agendorum auctoritate S. Congregationis Concilii ratum et ad mentem Summi Pontificis, fidenter petierunt ut quaedam in Catechismum inducerentur, quae, magis meditatis verbis, Ecclesiae fidei, rerum veritati et fidelium sensui indubitanter responderent. Attamen colloquio vix aliquid actum est. Neque inductae sunt mutationes circa ea puncta quae ipse Sanctus Pater speciminis causa notaverat : ( ( exempli gratia, quod attinet ad virginalem Iesu Christi ortum, catholicae fidei dogma; ad sententiam, Evangelio et Ecclesiae Traditione innixam, qua angelos esse credimus; atque ad satisfactionis et sacrificii genus, quae Christus Summo Parenti obtulit ad peccata nostra delenda hominesque Patri reconciliandos ».
Cognito huius colloquii exitu, in primis ex relatione facta per consociatam operam tum theologorum quos S. Sedes elegerat, tum theologorum Episcopatus Neerlandici, Summus Pontifex mandavit Commissioni Patrum Cardinalium (Frings, Lefebvre, Jaeger, Florit, Browne et Journet) ut rem examini subiiceret ac de ea sententiam ferret.
686 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Atque Commissio illa diebus 27 et 28 mensis iunii 1967 prima vice congregata, adstantibus theologis lingua neerlandica peritis, statuit Novum Catechismum sedulo recognoscendum esse, antequam novae editiones translationesque fierent. Praeterea alterum elegit coetum theologorum ad septem nationes pertinentium, qui eiusdem Catechismi textum inspiceret suamque mentem significaret.
Praeter ipsum Catechismum, coetui illi data est praefata relatio de primo theologorum colloquio. Ad quam relationem mense septembri accessit series emendationum ab auctoribus Catechismi interea oblata. Post accuratum laborem, coetus theologorum animadversiones suas confecit tum circa textum Catechismi, tum circa oblatam seriem emendationum, quarum pleraeque visae sunt nondum sufficere. Singulae autem et integrae coetus animadversiones, unanimi astantium consensu approbatae sunt.
Deinde acceptis, inter alia documenta, animadversionibus coetus theologorum, Patres Cardinales iterum convenerunt a die 12 ad 14 decembris 1967. Post colloquium habitum de singulis illis animadversionibus, definite statuerunt, per suffragia de eisdem data, quae et qua ratione emendanda essent in textu Catechismi ; provideruntque ut parva Commissio, Eminentissimo Cardinali Alfrink adiuvante comparata, duorum delegatorum suorum duorumque Episcopatus Neerlandici rem denique executioni mandarent. Opus huius Commissionis mense februarii anni 1968 confectum, Sanctae Sedi, Patribus Cardinalibus et Episcopatui Neerlandico oblatum est.
Sed iam antea, praeter voluntatem Episcopatus Neerlandici et absque debita emendatione, edita est Novi Catechismi anglica translatio; ac simili ratione recens edita est translatio germanica deindeque translatio gallica. Praeterea documenta reservata atque natura sua secreta, ad hoc negotium pertinentia, nuper in publicum relata sunt, inter quae epistola quaedam ipsius Summi Pontificis ; quod tum in ephemeride neerlandica factum est, tum in libro qui in Italia editus est.
In libro autem modo commemorato, editis documentis additae sunt amplae notae et enarrationes, quibus non modo tribuuntur theologis a Sancta Sede demandatis sententiae ab eis alienae, sed etiam puncta Catechismi quae correctione indigent, variis artibus continuo extenuan-tur specieque innocua, sed a veritate disiuncta, induuntur. Haud raro citantur enuntiata bona, quae tamen non sufficiunt ad corrigendas explicationes oppositas, eo vel magis quod eae pluries consonant cum sententiis ab auctoribus Catechismi expositis in aliis scriptis. Ad futuras editiones Catechismi praeparandas, proponuntur solutiones adversae eis quae Commissio Cardinalium, approbante Sancta Sede, statuit, et suggeritur ut eae tantum Catechismi emendationes aliquo modo con-
Commissio Cardinalitia de « Novo Catechismo » 687
cedantur, quarum Summus Pontifex expressam mentionem fecit, etsi, ut ex verbis Papae supra allatis constat, ipse exempla tantum indicare voluerat enucleationum quas expectabat.
In eodem libro abusive adhibentur opiniones nonnullorum exege-tarum hodiernorum circa rationem qua S. Matthaeus et S. Lucas facta principalia ad ortum et infantiam Domini Nostri pertinentia, praesentare et explicare voluerunt. Dum enim singuli theologi et auctores ad quos liber alludit, tenent conceptionem virginalem Iesu numeran-dam esse inter eventus principales quos Evangelia infantiae Domini omnino ut reales proponunt, liber ipse concludere audet, non sine laesione fidei catholicae, permittendum esse christifidelibus ut iam non credant mysterium conceptionis virginalis Iesu in eius realitate simul spirituali et corporali, sed tantum in eius significatione quadam symbolica.
Iis editis scriptis, variis modis contenditur adversus consilium Sedis Apostolicae resolvendi rem non levis momenti in bonum plebis Dei et communi animo cum Episcopatu Neerlandico. Hac de causa et quia Catechismus non emendatus iam in quattuor linguis divulgatur, necessarium esse visum est, antequam Catechismi emendatae editiones translationesque tandem ederentur, in praesenti Declaratione iam compendium proponere iudiciorum Commissionis Cardinalium. Sic fiet ut christifidelibus pateat qua ratione cum Ecclesia Christi Sedeque Petri sentientes, de bono nuntio salutis sine discrimine cogitare et testificari queant.
II. PARS DOCTRINALIS
1. Res quaedam de Deo creatore. - Catechismus doceat necesse est Deum, praeter mundum sensibilem in quo vitam nostram dege-mus, creavisse quoque regnum purorum spirituum, quos angelos no-minamus (cf. v. g. Conc. Vat. I, Const. Dei Filius, cap. 1; Conc. Vat. II, Const. Lumen gentium, n. 49, 50). Praeterea explicetur animas singulorum hominum, quippe quae spirituales sint (cf. Conc. Vat. II, Const. Gaudium et spes, n. 14) immediate creari a Deo (cf. v. g. Encycl. Humani generis, A. A. S., XLII [1950], p. 575).
2. De hominibus in Adamo lapsis (cf. Conc. Vat. II, Const. Lumen gentium, n. 2). - Etsi quaestiones de origine humani generis et de lento eius progressu efficiant ut dogma peccati originalis novas hodie difficultates afferat, nihilominus in Novo Catechismo fideliter proponenda est Ecclesiae doctrina de homine, qui ab exordio historiae adversus Deum se erexit (cf. Conc. Vat. II, Const. Gaudium et spes,
688 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
nn. 13 et 22), ita ut sibi universaeque progeniei sanctitatem et iustitiam perderei in qua fuerat constitutus, verumque peccati statum omnibus transmitteret per humanae naturae propagationem. Ii certe sermones vitentur, qui significare possunt peccatum originale a singulis novis humanae familiae membris inde tantum contrahi quod ab eorum ortu influxui communitatis hominum, ubi peccatum regnat, intus submittuntur et ita in via peccati initialiter versantur.
3. De profitenda Iesu conceptione ex Maria Virgine. - Petitum est a Commissione Cardinalium ut Catechismus aperte profiteretur Beatam Verbi Incarnati Matrem virginali semper floruisse honore et ut clare doceret factum ipsum virginalis conceptionis Iesu, quod cum mysterio Incarnationis maxime congruit; proindeque ut nullam ansam deinceps daret ad hoc factum — contra Ecclesiae Traditionem in Sacris Litteris fundatam — derelinquendum, servata tantum aliqua eius significatione symbolica, verbi gratia de summa gratuitate doni quod Deus nobis in Filio suo largitus est.
4. De satisfactione Domini nostri Iesu Christi. - Sine ambiguitate proponenda sunt elementa doctrinae de satisfactione Christi, quae ad nostram fidem pertinent. Deus ita homines peccatores dilexit, ut Filium suum mitteret in mundum ad eos sibi reconciliandos (cf. 2 Cor. 5, 19). « Iam nos diligenti [Deo] — ut dicit S. Augustinus — reconciliati sumus ... cum quo propter peccata inimicitias habebamus )) (In Ioannis Evangelium, tr. CX, n. 6). Iesus igitur, tamquam primogenitus in multis fratribus (cf. Rom. 8, 29), pro peccatis nostris mortuus est (cf. 1 Cor. 15, 3). Sanctus, innocens, immaculatus (cf. Hebr. 7, 26), nullam profecto poenam subiit quam Deus ipsi inflixisset, sed libere et cum filiali amore Patri suo oboediens (cf. Phil. 2, 8), pro fratribus suis peccatoribus et ut eorum mediator (cf. 1 Tim. 2, 5), mortem suscepit, quae eis stipendium peccati est (cf. Rom. 6, 23; Conc. Vat. II, Const. Gaudium et spes, IL. 18). Hac sua sanctissima morte, quae ante oculos Dei abundantissi-me compensavit peccata mundi, effecit ut gratia divina, humano generi redderetur, velut bonum quod in divino Capite suo meruerat (cf. v. gr. Hebr. 10, 5-10; Conc. Trid., sess. VI, Decr. De iustificatione, cap. 3 et 7, can. 10).
5. De sacrificio crucis et sacrificio missae. - Perspicue dicendum est Iesum se Patri suo obtulisse ad resarcienda nostra delicta, tamquam victimam sanctam in qua Deus sibi complacuit. Christus enim « dilexit nos et tradidit semet ipsum pro nobis, oblationem et hostiam Deo in odorem suavitatis )) (Eph. 5, 2).
Sacrificium autem crucis in Ecclesia Dei perpetuatur sacrificio
Commissio Cardinalitia de « Novo Catechismo » 689
eucharistico (cf. Conc. Vat. II, Const. Sacrosanctum Concilium, n. 47). In celebratione enim eucharistica Iesus ut sacerdos principalis se Deo offert per consecratoriam oblationem quam conficiunt sacerdotes et cui fideles se coniungunt. Celebratio autem illa est sacrificium atque convivium. Oblatio sacrificalis completur communione, qua victima Deo oblata velut cibus sumitur, ut christifideles sibi uniat eosque inter se caritate coniungat (cf. 1 Cor. 10, 17).
6. De praesentia et conversione eucharistica. - Necesse est ut in textu Catechismi indubie significetur post panis et vini consecrationem ipsum corpus et sanguinem Christi adesse in altari, atque in sacra communione sacramentaliter sumi, ut qui digne ad divinam hanc mensam accedant, spiritualiter Christo Domino reficiantur. Praeterea explicandum est panem et vinum, quoad suam realitatem profundam (non phaenomena-lem), prolatis verbis consecrationis, converti in corpus et sanguinem Christi ; atque sic fieri ut, ubi manent panis et vini apparentiae, seu realitas phaenomenalis, modo mysterii pleno ipsa Christi humanitas lateat coniuncta cum divina eius persona.
Peracta illa mirabili conversione, quae in Ecclesia nomen suscepit transsubstantiationis, apparentiae panis et vini, cum ipsum Christum, fontem gratiae caritatisque per sacram synaxim communicandae, re ipsa contineant et designent, consequuntur utique novam significationem novumque finem. Sed ideo novam illam significationem finemque induunt, quia facta est transsubstantiatio (cf. Encycl. Pauli VI, Mysterium fidei, A. A. S., LVII [1965] p. 766; Schreiben der deutschen Bischöfe an alle, die von der Kirche mit der Glaubensverkündigung beauftragt sind, n. 43-47).
7. De infallibilitate Ecclesiae et de mysteriorum revelatorum cognitione. - Dilucide significetur in Catechismo infallibilitatem Ecclesiae non praebere ei tantum cursum non devium perpetuae inquisitionis, sed veritatem in doctrina fidei servanda in eaque eodem semper sensu explicanda (cf. Conc. Vat. I, Const. Dei Filius, cap. 4, et Conc. Vat ? II, Const. Dei Verbum, cap. 2). «Fides non solum est inquisitio, sed imprimis certitudo » (Paulus VI, Alloc, ad Ep. Syn., A. A. S., LIX [1967], p. 966). Nec sinatur ut lectores Catechismi putent intellectum humanum haerere in solis expressionibus verbalibus aut conceptualibus mysterii re velati. Curetur potius ut animadvertant intellectum humanum valere suis conceptibus « per speculum in aenigmate » atque « ex parte », ut dicit S. Paulus (1 Cor. 13, 12), modo tamen prorsus vero, mysteria revelata significare et attingere.
44 - A. A. S.
690 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
8. De sacerdotio ministeriali seu hierarchico et de potestate docendi regendique in Ecclesia. - Cavendum est ne minui videatur excellentia sacerdotii ministerialis, quod a sacerdotio communi fidelium in participando de sacerdotio Christi non gradu tantum sed essentia differt (cf. Conc. Vat. II, Const. Lumen gentium, n. 10; Instructio de cultu mysterii eucharistici, A. A. ß. LIX [1967] n. 11, p. 548). Curetur ut in ministerio sacerdotum describendo mediatio inter Deum et homines, quam exercent, non modo in verbi Dei praedicatione, in communitate christiana efformanda et in sacramentorum administratione, sed etiam et praecipue in offerendo totius Ecclesiae nomine sacrificio eucharistico, plenius exhibeatur (cfr. Conc. Vat. II, Const. Lumen gentium, n. 28, et Decr. Presbyterorum ordinis, nn. 2 et 13).
Praeterea, visum est oportere ut Novus Catechismus perspicue agnoscat potestatem docendi et regendi in Ecclesia directe datam esse Summo Pontifici eique communione hierarchica coniunctis Episcopis, non autem prius Populo Dei veluti medio. Munus igitur Episcoporum non est mandatum a Populo Dei eis communicatum, sed mandatum a Deo acceptum in beneficium totius communitatis fidelium.
Manifestius appareat Summum Pontificem et Episcopos in munere suo docendi non tantum colligere et sancire ea quae tota communitas fidelium credit. Populus enim Dei ita Spiritu veritatis excitatur et sustentatur, ut sub ductu Magisterii, cuius est depositum fidei authentice custodire, explicare et defendere, verbo Dei indefectibiliter adhaereat. Sic fit ut in tradita fide mente comprehendenda, ore profitenda opereque manifestanda singularis fiat Antistitum et fidelium conspiratio (cf. Conc. Vat. II, Const. Lumen gentium, n. 11, et Dei Verbum, n. 10). Sacra autem Traditio Sacraque Scriptura — quae unum verbi Dei sacrum depositum constituunt — atque Ecclesiae Magisterium, ita inter se connectuntur, ut unum sine alio non consistat (cf. Conc. Vat. II, Const. Dei Verbum, n. 10).
Denique potestas qua Summus Pontifex Ecclesiam dirigit, clare proponenda est ut regendi plena, suprema et universalis potestas quam totius Ecclesiae Pastor semper libere exercere valet (cf. Conc. Vat. II, Const. Lumen gentium, n. 22).
9. Variae res de theologia dogmatica. - Aptius loquendum est de Sanctissima Trinitate personarum in Deo, quam christiani oculis fidei rite contemplantur filialique amore prosequuntur non unice prout in eventibus oeconomiae salutis exhibetur, sed etiam qualis in sua vita intima, cuius visionem expectamus, ex aeternitate est. De sacramentorum efficacia aliquando exactius loquendum est. Cavendum est ne Catechismus dicere videatur miracula ita tantum divinitus fieri posse, ut non
Commissio Cardinalitia de «Novo Catechismo» 691
discedant a cursu effectuum quos vires mundi creati producere valent. Sermo demum aperte fiat de iustorum animis quae, sufficienter purgatae, iam gaudent visione immediata Dei, dum Ecclesia peregrinans adhuc expectat adventum gloriosum Domini finalemque resurrectionem (cf. Conc. Vat. II, Const. Lumen gentium, nn. 49 et 51).
10. De quibusdam rebus moralibus. - Obscuritatem ne afferat textus Catechismi exsistentiae legum moralium quas ita cognoscere et exprimere valemus, ut conscientiam nostram semper et in omnibus adiunctis ligent. Vitentur solutiones casuum conscientiae quae non satis rationem habent indissolubilitatis matrimonii. Iure tribuitur magnum momentum profundae habitudini morali personae, sed cavendum est ne ea habitudo nimis ab actibus independens proponatur. Expositio de morali coniugali fidelius reddat integram Concilii Vaticanii II Sedisque Apostolicae doctrinam.
* * #
Praefatae animadversiones, etsi nec paucae nec leves, intactam relinquunt maiorem prorsus Novi Catechismi partem, cum laudanda eius indole pastorali, liturgica et biblica. Neque adversantur auctorum Catechismi laudabili proposito aeternum Christi bonum nuntium proponendi modo accommodato rationi cogitandi hominum huius temporis. Ipsae magnae dotes quibus opus insignitur postulant ut doctrinam Ecclesiae semper reddat nulla umbra obscuratam.
IOSEPH Card. FRINGS
IOSEPH Card. LEFEBVRE
LAURENTIUS Card. JAEGER
HERMENEGILDUS Card. FLORET
MICHAEL Card. BROWNE
CAROLUS Card. JOURNET
Die 15 octobris 1968.
Petrus Palazzini, a secretis
692 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SECRETARIATUUM
SECRETARIATUS PRO NON CREDENTIBUS
Documentum quod Secretariatus pro non credentibus nunc publici
iuris facit, eo tendit ut, iuxta ipsius Secretariatus indolem,* dialogus
inter credentes et non credentes et promoveatur et ad bonum exitum
ducatur iuxta naturam propriam dialogi. Proinde considerationes fiunt
ad dialogi naturam recte explicandam, quatenus dialogus distinguitur
ab aliis formis commercii inter credentes et non credentes, simulque
condiciones essentiales dialogi declarantur ac praecipuae normae inde
manantes proponuntur.
Quamvis dialogus, prout in hoc documento intelligitur, non neces
sario prosequatur finem apostolicum, tamen pro christianis testimonium
includit propriae fidei, ac perinde ad munus Ecclesiae Evangelium
pandendi suo modo pertinet. Insuper aliquomodo fieri potest, ut ex
dialogo cum non credentibus, fideles adducantur non solum ad ple
niorem agnitionem valorum humanorum sed etiam ad meliorem intel
legentiam rerum ad religionem spectantium.
Documentum hoc dirigitur primario ad christianos, et sub hoc
respectu plura depromit ex documentis ecclesiasticis quae rem nostram
tangunt ; sed ita quae dialogum spectant exponit, ut a non credentibus
et intelligi et recipi queant.
DE DIALOGO CUM NON CREDENTIBUS
INTRODUCTIO
1. Humanae personae dignitatem ac valorem hodierni homines,
spectata generali humani cultus et societatis progressione, non obstan
tibus anxietatibus de hodierna mundi evolutione, penitius in dies
agnoscunt.
* «Secretariatus pro non credentibus Praesidem habet S. R. E. Cardinalem, iuvantibus Praelato Secretario et Subsecretario, et constat ex quibusdam Cardinalibus et Episcopis a Summo Pontifice nominatis, quibus accedunt Consultores ex toto Orbe electi.
Secretariatus, probante Summo Pontifice, in atheismi studium incumbit, ut eius diversas rationes intimius exploret et, quoad fieri possit, colloquium instituat cum ipsis non credentibus, qui collaborationem sincere acceptent » (Const. Apost. Regimini Eccle
siae universae, 101, 102).
Secretariatus pro non credentibus 693
Crebriora enim inter homines commercia multum profuerunt, ut
homines « pluralismi », ut dicitur, acciperent notitiam eamque veluti
nostrae aetatis propriam rationem capesserent. Verus autem « plura
lismus » haberi nequit nisi homines et communitates, ingenio et cul
tura diversi, ineant dialogum.1
Ut in litteris Encyclicis Ecclesiam sitam legere est : « (colloquium)
profecto exigunt : primum mos, qui tam late manavit, hoc modo intel
ligendi rationes inter sacra et profana ; deinde incitatus agendi cursus,
qui tantopere humanae societatis faciem, quae aetate nostra est, com
mutavit; tum plures eiusdem societatis significationes, postremo matu
ritas, ad quam venit huius nostri temporis homo; qui, sive religionem
ipse Colat, sive neglegat, civili tamen cultu idoneus factus est ad cogi
tandum, ad loquendum, ad colloquium cum dignitate serendum » . 2
Itaque dialogus, in quantum innititur in mutua colloquentium
relatione, implicat ut unusquisque dignitatem necnon valorem proprium
alterius colloquentis, quatenus persona est, agnoscat.
Christifideles autem in hominis supernaturali vocatione uberiorem
rationem ad hunc valorem et dignitatem agnoscendam inveniunt ; ce
terum ob Incarnationis Mysterium, Ecclesiam non latet quantum inter
sit, immo quantum etiam sui muneris sit, ut ordo rerum temporalium
humanior reddatur.3
Omnes Christifideles proinde ea qua pollent navitate dialogum inter
homines cuiusvis gradus promovere satagant oportet, utpote fraterni
amoris ad nostram progredientem et adultam aetatem conformatum
officium.
« Ecclesia enim — ut Concilium Vaticanum II declarat — vi suae
missionis universum orbem nuntio evangelico illuminandi et omnes
homines cuiusvis nationis, stirpis vel culturae in unum spiritum coa
dunandi, signum evadit illius fraternitatis quae sincerum dialogum
permittit atque roborat » . 4
Profecto ratio et propositum dialogi non excludit alias communi
candi formas, cuius generis sunt inter alias apologetica, comparatio,
disceptatio, nec prohibet, quominus iura personae humanae vindi
centur. In universum tamen animus apertus et benevolus, qui est velut
fundamentum dialogi, pro quolibet sociali convictu requiritur.
1 Const. past. Gaudium et spes, n. 43, 3; n. 76, 1; n. 92, 2; Decl. Gravissimum educationis, n. 6, 2; cfr. etiam Litt. Encycl. Populorum progressio, n. 39.
2 A. A. S. LVI (1964) p. 644; cf. etiam Const. past. Gaudium et spes, n. 6. 3 Cf. Decr. Apostolicam actuositatem, n. 7. 4 Const. past. Gaudium et spes, n. 92.
694 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Quae quidem animi propensio exigit, ut quis (( urbane agat, et
magni aestimet alios, et benevolentiam bonitatemque erga alios decla
ret )).5 Quae omnia haberi nequeunt nisi « alter homo » ut « alter »
libenter agnoscatur atque accipiatur.
Denique voluntas interserendi dialogi, modus et vis quaedam est
illius generalis renovationis in Ecclesia efficiendae, quae etiam amplio
rem libertatis aestimationem importat. « Veritas — prout docet Con
cilium Vaticanum II — inquirenda est modo dignitati humanae per
sonae eiusque naturae sociali proprio, libera scilicet inquisitione, ope
magisterii seu institutionis, communicationis atque dialogi, quibus
alii aliis exponunt veritatem quam invenerunt vel invenisse putant, ut
sese invicem in veritate inquirenda adiuvent; veritati autem cognitae
firmiter adhaerendum est assensu personali». 6
2. « Desiderium talis colloquii — uti legitur in Constitutione Pa
storali de Ecclesia in Mundo hodierno — quod sola caritate erga veri
tatem ducatur, servata utique congrua prudentia, ex nostra parte
neminem excludit ... » . 7
Litterae autem Encyclicae Ecclesiam suam tres veluti orbes cir-
cumductos maiores minoribus exhibuerunt ad indicanda tria collo
quendum genera ; videlicet cunctos homines, quorum non pauci nullam
religionem colunt, deinde eos qui religiones non christianas profitentur,
ac denique fratres christianos non catholicos. Ut autem dialogus cum
his tribus generibus interlocutorum instituatur, Paulus VI tres Secre
tariatus : nempe pro uniendis in fide christianis, pro non christianis,
pro non credentibus constituit.
Ad dialogum autem instituendum, praesertim cum non credentibus,
peculiares et ex parte saltem novae quaestiones exoriuntur.8 Item in
quibusdam inceptis ac novitatibus ad dialogum promovendum Catho
lici veritatis et christianae fidei bonorum — qua per est sollertia —
studiosi, difficultates aliquas experiri poterunt : qua de causa Secre
tariatus pro non credentibus cogitata quaedam et hortamenta, docu
mentis Magisterii Pontificii et Conciliaris innixus, proponere cupit.
De dialogo sub respectu apostolico longe lateque disserit in Litte
ris Encyclicis Ecclesiam suam Paulus VI : per dialogum ita acceptum
Ecclesia suum praecipuum officium cunctis hominibus nuntium evan-
s Litt. Encycl. Ecclesiam suam, n. 46. 6 Decl. Dignitatis humanae, n. 3. 7 Const. past. Gaudium et spes, n. 92. 8 Const. past. Gaudium et spes, n. 19.
Secretariatus pro non credentibus 695
gelictim pandendi peragit, dum ipsis, reverentiae et amoris plena,
donum gratiae et veritatis, quarum a Christo depositaría facta est,
praebet.
In Constitutione autem Pastorali Gaudium et spes, de dialogo
Ecclesiae cum mundo potius sermo fit. Quod colloquium non ad annun
tiandum Evangelium proxime spectat; agitur enim de dialogo quem
christiani instaurare intendunt cum hominibus qui eandem fidem non
participant, sive ut veritas in diversis rerum provinciis simul quae
ratur, sive ad solvenda per sociam operam urgentiora problemata no
strae aetati propria. De dialogo ita sumpto Ecclesiam inter et mun
dum, sequentia proponuntur ad expendendum.
I
DE NATURA ET CONDICIONIBUS DIALOGI
1. DE DIALOGO IN GENERE
Nomine dialogi hic generaliter intelligitur quaelibet forma conve
niendi et communicandi inter personas vel coetus et communitates, eo
consilio ut cum spiritu sinceritatis, personarum reverentiae et cuius
dam fiduciae, vel altior veritatis comprehensio vel humaniora com
mercia attingantur.
Dialogus vero gravioris momenti est ac difficilioris rationis, cum fit
inter personas diversarum opinionum, immo aliquando oppositarum,
quae mutuas praeiudicatas opiniones dispellere satagunt et consen
sum, quantum fieri potest, inter se augere, quod attinet tum ad sim
plex inter homines commercium, cum etiam ad veritatem inquirendam
vel ad cooperandum in quolibet rerum agendarum ordine.
Quae quidem elementa omnia, quamvis in singulis dialogi formis
praesto sint, tamen, cum unum vel alterum elementum praeponderare
possit, tria genera dialogi distinguere fas est, scilicet :
— conventus, humano tantum in commercio instaurandus, cuius
sit colloquentes a solitudine et a mutua diffidentia liberare atque
rationem verioris (( sympathiae )) nec non mutuae reverentiae et aesti
mationis inducere;
— conventus in veritatis provincia instaurandus, cuius sit quae
stiones, quae pro ipsis colloquendum personis maximi momenti sint,
pertractare et communi conatu ad assequendam meliorem veritatis
696 Acta Apostolicae Sedis - Cominentarium Officiale
comprehensionem, necnon ad ampliorem rerum cognitionem animum
intendere ;
— conventus, in actionis provincia instaurandus, cuius sit condicio
nes ad definitos fines operativos — non obstantibus differentiis doctri
nalibus — attingendos statuere.
Quamquam optandum est ut dialogus hisce tribus rationibus simul
colatur, tamen singulae formae, utpote quae commercium inter perso
nas instituant, vim propriam servant.
Dialogus quilibet, quatenus colloquentes singillatim dant atque
recipiunt, quandam « reciprocitatem » secum fert, quare a docendo
differt, cuius est discipulum colloquentem locupletare; attamen dia
logus, cum hominum multitudinem beneficio doctrinae prosequi possit,
vera quaedam docendi forma dici potest et ipsius veritatis evangelicae
implicitus nuntius.
Insuper dialogus, prout hic sumitur, a contentione et controversia
differt, quarum est propriam partem defendere et alterius errorem
demonstrare.
Praeterea dialogus non in comparatione proprie consistit, nam
dialogi est efficere ut alter ad alterum propius accedat et alterum
magis intelligat. Denique, etsi unusquisque colloquens legitime optare
potest ut alterutri persuadeat de veritate suae partis, tamen dialogus
natura sua non ad hunc finem assequendum ordinatur, sed ad mutuam
locupletationem.
2. DE DIALOGO DOCTRINALI
1. De possibilitate et legitimitate istius dialogi
Saepe de ipsa possibilitate dialogi doctrinalis ambigitur. Quaeritur
utrum ad sincerum dialogum habendum postuletur ut omnis veritas
absoluta seponatur, et ad hoc ut dialogus sit apertus dispositio animi
indefinite quaerendi exposcatur. Item quaeritur utrum admissa veri
tate absoluta, dialogus componi possit cum persuasione eam possidendi:
dispositio enim ad dialogum serendum requirere videtur, ut de veritate
absoluta dubitetur.
Praeterea potestne instaurari dialogus si colloquentes duobus diffe-
rentibus cogitandi systematibus adhaerent? Si quaelibet affirmatio non
nisi in relatione ad integrum systema sensum firmum nanciscitur,
daturne verus locus colloquendi, si ex duobus systematibus diversis fiat
disputatio?
Secretariatus pro non credentibus 697
Praeterea, ex analysi notionis veritatis quam hodie multi animo
concipiunt, eruitur veritatem homini ipsi immanentem esse et ex homine
eiusque libertate pendere, ita ut dari non possit veritas quae ab ipso
homine non oriatur ; hinc dialogus doctrinalis fundamento careret, cum
christiani, principium immanentiae reicientes, veritatis notionem abso
lute diversam sibi effingant.
Praeterea, ad dialogum publicum quod attinet, quaeritur an liceat
fidem coetus, qui non sufficienter ad controversiam sit praeparatus,
periculo exponere.
Quare, sequentibus adnotationibus quasdam inducere cupimus ratio
nes ad has difficultates enodandas.
Dialogus doctrinalis, qui animosa sinceritate et maximo cum liber
tatis sensu ac reverentiae instauretur oportet, circa quaestiones doctri
nales quae quodammodo ipsos disputantes afficiunt versatur, et fit inter
colloquentes qui, diversa opinantes, communi conatu ad meliorem mu
tuam intelligentiam, ad consonantias enucleandas et quantum fieri
potest dilatandas contendunt. Quo pacto fit ut colloquentes mutuo
ditari possint.
Quare ex una parte proprium est dialogi ut ad indolem personalem
adeptionis veritatis attendat ; inde condiciones singulorum hominum et
adiuncta peculiaria uniuscuiusque colloquentis, necnon termini in qui
bus singuli colloquentes in capessenda veritate continentur, perpen
denda sunt. Intelligentia horum terminorum, qui sive singulos homi
nes sive communitates historicas afficiunt, dilatabit corda ad aliorum
sententias et molimina consideranda et ad elementa vera uniuscuiusque
sententiae amplectenda.
Altera vero ex parte, quatenus dialogus in requirenda veritate etiam
consistit, omni vi caret, nisi colloquentes teneant ipsam humanam
mentem, saltem quadam ratione, veritatem obiectivam attingere, eam
que aliquam ipsius veritatis partem, etsi fortasse errori admixtam,
semper intelligere posse. Demum singuli homines, cum res modo sibi
proprio eodemque unico pertingere valeant, auxilium ad veritatem asse
quendam praebent, ad quod ceteri attendere debent.
Hac de causa, veritatem esse possibilem non tantum est affirmatio
dialogo consentanea, sed etiam necessaria eius condicio; in dialogo
ergo instituendo non est ambigendum de veritate quasi ipsa dialogo
postponi possit sicut quaedam formae irenismi facere videntur. Immo,
dialogus oriri debet ex communi officio morali quaerendi in omnibus,
ac praesertim quod ad quaestiones religiosas attinet, veritatem.
698 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Praeterea ex eo quod singuli colloquentes putent se possidere veri
tatem, non sequitur dialogum esse inanem; haec enim persuasio non
est contra colloquii naturam. Nam dialogus initur e duobus diversis
positionibus, quas reapse dialogus enucleare, ac quantum neri potest,
viciniores reddere ad invicem contendit; sufficit ergo ut singuli collo
quentes existiment notitiam veritatis, quam tenent, ex dialogo cum
altero crescere posse.
Quae quidem mens a credentibus maxima cum sinceritate susci
pienda ac fovenda est. Nam veritates fidei, quatenus a Deo revelatae
sunt, in seipsis absolutae sunt ac perfectae, attamen semper imperfecte
a fidelibus percipiuntur, qui in iis intelligendis ac meditandis crescere
possunt. Ceterum non omnia quae a christianis tenentur, a Revelatione
profluunt, et dialogus cum non credentibus eos adiuvare potest ad
distinguendum ea, quae ex ipsa procedunt, ab aliis, necnon ad signa
temporum sub luce Evangelii perscrutanda.
Insuper fides christiana non eximit credentes a considerandis, ratio
nis ope, fidei praesuppositis rationalibus, immo christianus impellitur
ut quidquid ab humana ratione recte postulatur amplectatur, cum ex
ipsa fide certus fiat rationem fidei numquam contradicere posse. Deni
que christianus novit e fide non omnia responsa in qualibet rerum
disputatione erui posse, sed ab ea novit quo animo et qua via de iis
quaestionibus disceptandum sit, praesertim in rerum temporalium
provincia, quae est veluti magna porta ad requirendum aperta.9
Quod vero ad difficultatem ex systematis interna cohaesione ortam
spectat, meminisse oportet haberi dialogum etiam cum singuli di
sceptantes circa quaedam tantum conveniant, nam si in quodam
systemate nonnullae veritates ac bona reperiantur, quae suum sensum
ac momentum ab ipso systemate non necessario accipiant et ab eo
disiungi possint, sufficit ut haec in sua luce ponantur, ut consensus
quidam haberi possit.
Inter homines etiam quos separat maxima opinandi discrepantia,
quaedam capita conveniendi et communicandi inveniri possunt. Ratio
ne igitur habita internae cohaesionis systematum, in disputando di
stinguendi sunt gradus, quibus dialogus fiat, cum contingere possit,
9 « Sane coram immensa diversitate tum rerum status tum culturae humanae formarum in mundo, propositio haec in compluribus suis partibus consulto nonnisi indolem generalem prae se fert: immo, licet doctrinam iam in Ecclesia receptam proferat, cum non raro de rebus incessanti evolutioni subiectis agatur, adhuc prosequenda et amplianda erit» (Const. past. Gaudium et spes, n. 91, 2).
Secretariatus pro non credentibus 699
ut dialogus in uno potius gradu quam in alio interserí possit. In specie
recolatur, res humanas suam legitimam autonomiam obtinere 1 0 ac
consequenter discrepantias in rebus religiosis non necessario impedire
quandam consensionem de rebus temporalibus.
Ceterum negandum non est dialogum difficiliorem evadere posse, eo
quod colloquentes diversam veritatis notionem habeant et in ipsis
rationis principiis non conveniant. Si hoc accidat, ipsius dialogi erit
conari ut ad talem veritatis et principiorum rationis notionem, quam
omnes colloquentes probare possint, perveniatur. Quod si fieri nequeat,
dialogum validitatem omnem amisisse nondum dicendum est ; nam
parum non est terminos constituere, ultra quos progredi non possit.
Non enim quacumque ratione dialogus instituendus est.
Contestationis vero periculum in humano convictu « pluralistico »
nostrae aetatis vix vitari potest; unde oritur necessitas parandi fide
les, ut tale periculum inire sciant praesertim in colloquio publico, quod
si rite paretur, non paulum fidei maturandae inservit ; ceterum in col
loquio publico colloquentibus occasio praebetur proponendi suam doc
trinam auditoribus, quos alio modo attingere non possent.
Colloquium credentium cum non credentibus, quamquam pericula
secum fert, non solum possibile, sed suadendum est. In omnibus enim
quae rationi humanae impervia non sunt, exerceri potest, ut in re
philosophica, religiosa, morali, historica, politica, sociali, oeconomica,
artificiosa et « culturali » in genere. Fidelitas, qua christianus omni
bus bonis spiritualibus et corporalibus adhaeret, postulat, ut ipse ubi
cumque ea inveniat, agnoscat.1 1 Dialogus iste vertere etiam potest
circa bona, quae pro hominis vita et cultura ex veritatibus ordinis
supernaturalis profluere possunt.
2. De condicionibus dialogi doctrinalis
Ut autem dialogus fines sibi praestitutos attingere valeat, veritatis
ac libertatis normis obtemperare debet : quare veritatem in sinceritate
requiret ita ut excludatur colloquium doctrinale, quando, prout vulgo
dicunt, (( instrumentalizatum » appareat, utpote ad fines politicos
contingentes assequendos institutum. Crebriores vero difficultates fiunt
quod ad dialogum cum marxistis, qui communismo adhaerent, attinet,
ob arctum vinculum, quod ipsi ponunt inter theoriam et praxim;
quod quidem secum fert ut difficilius dialogi gradus inter se distin-
10 Const. past. Gaudium et spes, n. 36 et 59. 11 Const. past. Gaudium et spes, n. 57.
700 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
guantur, et ipse dialogus ad doctrinam pertinens in practicum con
vertatur.
Ad veritatis cultum postulatur praeterea, ut in declaranda ac mutuo
comparanda uniuscuiusque colloquentis sententia, claritas resplendeat,
ne per verba, quae eadem sonant, sed non eadem significatione usur
pantur a colloquentibus, differentiae occultentur potius quam supe
rentur. Quod quidem requirit, ut clare perspiciatur quo sensu eadem
verba ab utrisque adhibeantur, ut qualibet ambiguitate sublata, dispu
tatio recte procedat.
Colloquium doctrinale alacritatem exposcit tum ad propriam unius
cuiusque sententiam sincere pandendam, cum ad veritatem ubique
agnoscendam, etiam cum veritas ita devincit colloquentem, ut ipse spe
culativam et practicam sui positionem recognoscere saltem ex parte
cogatur.
Nihil autem proficiet colloquium nisi a vere peritis paretur atque
exerceatur, secus beneficia colloquii non aequabunt pericula inde ori
tura. Denique veritas in dialogo habendo non aliter praevaleat nisi vi
ipsius veritatis ; 12 ideoque libertas colloquendum tum iure in tuto
ponenda, tum reapse reverenda est.
3. DE DIALOGO IN RERUM AGENDARUM ORDINE
Colloquium etiam eo spectare potest, ut cooperatio inter homines,
inter coetus vel communitates, sententias diversas immo aliquando op
positas profitentes, instituatur.
Animadvertendum est autem aliquando incepta ex sententiis chri
stianae religioni infensis exorta, in eum posse devenire statum, qui
amplius cum primordiis non congruat,1 3 immo, ut supra diximus, discre
pantiae quae mutuo opponunt systemata complexive considerata, non
impediunt, quominus systemata in quibusdam consentiant; praesertim
autem discrepantiae, quae habentur in re religiosa, per se non exclu
dunt consonantias in rebus temporalibus quae, ad sensum Constitutionis
Gaudium et spes, autonomiam in suo ordine obtinent.
Demum ubi concordes sententiae doctrinales obtineri nequeant, fieri
potest, ut consensus circa aliquas res practicas mutuo ineatur. Ut con
sensus et cooperatio legitime fiant, quaedam condiciones adimpleri
debent : videlicet propositum dialogi vel sit bonum aliquod vel ad
12 Decl. Dignitatis humanae, n. 1 et 3. 13 Litt. Encycl. Pacem in terris, n. 160; Litt. Encycl. Ecclesiam suam, n. 58.
Secretariatus pro non credentibus 701
bonum reduci possit ; 14 deinde id in quo colloquentes consentiunt,
potiora bona in discrimen ne deducat; huiusmodi sunt integritas doc
trinae et iura personae, ut libertas civilis, culturalis et religiosa. Ut
autem tales condiciones in colloquio exsequendo haberi probetur, atten
dendum erit tum ad ea quae colloquentes agenda in praesenti vel in
futurum sibi proponunt, cum etiam ad experimenta quae in praeterito
facta sunt.
Ex diversis ergo rerum, locorum et temporum adiunctis diiudicanda
erit opportunitas talis cooperationis. Quamquam laicorum praesertim
erit haec adiuncta perpendere, Hierarchiae tamen munus est, salva
semper laicorum legitima libertate ac peritia, invigilare ac interve
nire quando ad valores religiosos et morales tutandos exigitur.
II
NORMAE PRACTICAE
Normae quae inde sequuntur veluti corollaria ex natura et condi
cionibus colloquii deprompta considerandae sunt, sed necessario potius
generales erunt, tum ob diversa singularum regionum adiuncta, cum
etiam quia iuxta Pastorum ac Fidelium prudentiam singula prae
cepta diversis casibus applicabuntur. Exempli causa, distinguendum
sane est inter gentes antiquas traditiones christianas servantes, et eas
quibus hucusque Evangelium nuntiatum non est, necnon eas quae
quamvis maiore ex parte christianae, actu a moderatoribus atheis
reguntur. Praeterea, experimenta uberiora adhuc sperantur quae in
posterum magis opportunas normas suadebunt. Munus est Conferen
tiae Episcopalis pro singulis nationibus normas tradere generales
loci condicionibus adaptatas.
1. NORMAE AD COLLOQUIUM PROMOVENDUM
Praelucente Concilio Vaticano II optandum est, ut publica opinio
in Ecclesia persentiat opportunitatem et quidem maximam colloquii
instituendi.
1. In clericis instituendis atque formandis necesse est, ut discipli
nis philosophicis ac theologicis ita imbuantur, ut « hodiernae aetatis
indole recte percepta, ad colloquium cum hominibus nostri temporis
14 Litt. Encycl. Mater et Magistra, n. 252.
702 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
opportune praeparentur», 1 5 ad non credentes etiam quod attinet;
quare futuri sacerdotes de praecipuis formis « non credendi » (prae
sertim quae in eorum regione serpunt) recte edoceantur, ac rationem
fundamentaque philosophica et theologica dialogi condiscant. Quae
quidem in Universitatibus et Facultatibus ecclesiasticis uberius latius
que tradenda sunt.
2. In pastorali renovatione clericorum promovenda, quae cursibus,
studiorum hebdomadis, conventibus, etc, fit, attendatur opus est ad
illas quaestiones de colloquio cum non credentibus explanandas, quae
ad concreta adiuncta referuntur, in quibus clerici ministerium pasto
rale exercebunt.
3. Pariter cursus altioris institutionis religiosae de colloquio cum
non credentibus, vel peculiares cursus pro peritis, vel studiorum dies
et conventus pro laicis promoveantur, ratione peculiari habita iuve
num et eorum qui in apostolatu christiano partem habeant.
4. Ipsa autem praedicatio et institutio catechetica ad hanc novarum
rerum temperationem, ad quam Ecclesia hodie praesertim composita
est et prompta, attendere debebunt.
5. Quod vero ad studium atheismi et ad colloquium instaurandum
attinet, officia dioecesana et nationalia, cum Secretariatu Romano pro
non credentibus quovis vinculo coniuncta, et sub ductu Hierarchiae
in loco constitutae, operam navabunt. Haec officia sibi asciscent peri
tos viros tum ex clero tum ex laicis utriusque sexus ad inquisitiones
promovendas, ad studia, ad cursus denique et conventus agendos.
6. Optandum est, ut cooperatio in hac rerum parte vere oecumenica
inter catholicos et alios christianos, in ordine tum internationali tum
nationali et regionali, instituatur.
7. Sed et inter christianos et sectatores religionum non christiana
rum, praesertim Iudaeos et Mahomaetanos, optatur talis cooperatio ad
dialogum instituendum cum non credentibus.
2. NORMAE DIRECTIVAE
Imprimis distinguendum est inter colloquium publicum et pri
vatum.
Ad dialogum privatum, scilicet ad conventum, sive sponte sive ex
accitis consensibus instituendum et quibusdam tantum viris vel coe
tibus reservandum, nulla peculiaris norma statui potest praeter usum
15 Decr. Optatam totius, n. 15.
Secretariatus pro non credentibus 703
prudentiae et benevolentiae, quarum est omnes actus vere humanos et
christiano nomine dignos regere.
Sequentes tamen suasiones proponendae videntur :
1. Ad colloquium quam maxime fructuosum instituendum opus est
ante omnia rem de qua disputandum erit perspecte nosse, non solum
quod spectat ad sententiam colloquentis, sed etiam et praesertim quod
ad christianam doctrinam pertinet.
2. Si vero christifidelis se non satis paratum esse persentit, peritum
adeat, vel ad eum alterum colloquentem mittat.
3. Rursus bene attendatur ad momentum moralis obligationis ne
quis facili « irenismo x> vel « syncretismo » seductus, suae fidei verum
depositum relinquat neve in discrimen fidem suam adducat.
4. Neque minus aestimandum est vitae integrae et fidei congruens
testimonium ad efficacem conventum agendum.
* * *
Quod vero ad colloquium publicum attinet nempe a viris, qui com
munitatem repraesentant (non necessario de mandato communitatis)
tum credentium tum etiam aliorum qui doctrinis ac motibus diversis
vel etiam oppositis adhaereant, parandum, requiritur plus prudentiae
ab vim in publicis opinionibus inde proficiscentem. Huc faciunt
quoque sequentia generalia hortamenta :
1. Christifideles, qui huius generis colloquio intersunt, sive sacer
dotes sive laici, non tantum iis qualitatibus praediti esse debent, quae
supra de dialogo privato memoratae sunt, sed excellentioribus dotibus
tum quoad doctrinam, in qua debent esse vere periti, tum etiam quoad
alias virtutes praestare debent, ut sunt moralis auctoritas, loquendi
efficacitas ac praestantia, quemadmodum tale colloquium exposcit.
2. Si — ut hic supponitur — agatur de colloquio publico non offi
ciali (scilicet non de mandato auctoritatis), opportunum esse videtur
ad libertatem necessariam tuendam, ne colloquio intersint viri quibus
vel publica auctoritas vel officium aut institutum quod repraesentant,
implicetur; necesse est autem, ut colloquentes sese fideles praebeant
postulatis communitatis, cuius vicem in colloquio gerunt.
3. Colloquium officiale (seu ex mandato) « a priori » nequit ex
cludi; raro autem fit ut condiciones talis dialogi inter christifideles et
non credentes habeantur, sive quia non credentes plerumque commu
nitatem aliquam non repraesentant sed seipsos tantum, sive ob defectum
homogeneitatis inter Ecclesiam ex una parte et factionem politicam
704 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
vel coetum culturalem ex alia. His in adiunctis curandum est ut in
natura et fine dialogi atque in voluntate cooperandi, omnis vitetur
aequivocatio.
4. Colloquium instituendum est solummodo si adiuncta v. g. tem
porum ac locorum, verae colloquii naturae faveant, atque ideo vitanda
est nimia celebritas vel hominum ad rem non satis paratorum praesen
tia, qui possint colloquii serenitatem turbare, idque in rixam vel comi-
tium convertere. Generatim magis in bonum cedunt colloquia inter pau
cos utrimque peritos. Aliquando statutum et regulae colloquii antea
sancienda sunt ; denique a colloquio declinandum est, si patet ipsum fore
instrumentum alicuius factionis.
5. Identidem ad dissentiones et scandala vitanda aliquando opor
tebit antea edere declarationem, in qua sensus, finis ac materia dialogi
statuantur.
6. Sacerdotes consensum Ordinarii proprii et loci, ubi colloquium
habebitur, obtineant; omnes christifideles Auctoritatis Ecclesiasticae
praeceptis obtemperabunt. Auctoritas autem legitimam libertatem lai
corum in rebus temporalibus studiose servet, necnon condiciones ge
nerales in quibus ipsi vitam suam agunt.
Praeter dialogum qui voce fit, scripto quoque dialogus recensendus
est, qui inter credentes et non credentes fieri potest mutua coopera
tione in ephemeridibus, in libellis statuto tempore vulgandis ac in
ceteris foliis.
Hoc autem colloquii publici genus curam maiorem requirit ob famam
largioremque diffusionem rerum scriptarum, ac proinde ob maius onus
et conscientiae officium fidelium participantium. Altera tamen ex
parte melius hic a periculis imperitiae et festinationis caveri potest. In
hoc autem dialogo instituendo suadendum est ut ii omnes christifideles
quorum interest, sua scripta peritis antea tradant. Ceterum omnes
fideles normas canonicas hac de re latas vel ferendas religiose servabunt.
Datum Romae, die 28 augusti 1968.
FRANCISCUS Card. KÖNIG, Praeses
Vincentius Miano, a secretis
An. et yol. LX 23 Decembris 1968 N. 13
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
MIAMIENSIS - S. AUGUSTINI - MOBILIENSIS -BIRMINGHAMIENSIS
S. PETRI IN FLORIDA ET ORLANDENSIS
Quibusdam distractis territoriis a dioecesibus Miamiensi et S. Augustini, duo novae conduntur dioeceses « Sancti Petri in Florida » et « Orlandensis » appellandae; eadem insuper Ecclesia Miamiensis in ordinem metropolitanarum evehitur; tandem fines dioecesium S. Augustini et Mobilien-sis-Birminghamiensis mutantur.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Cum Ecclesia Sancta Dei, ad quam cuncti vocantur homines, feli-
ciora in dies, etsi non sine labore, incrementa capiat, Nostrum esse
censemus maiora christifidelibus auxilia praebere, aptius si oporteat
dispositis ecclesiasticis circumscriptionibus. Cum autem Conferentia
Episcopalis Civitatum Foederatarum Americae Septemtrionalis, de
consensu Ecclesiarum Miamiensis, S. Augustini et Mobiliensis-Birmin-
ghamiensis sacrorum Antistitum, esse cum fidelium bono consenta
neum censuerit si, ibi locorum, aliae duo conderentur Sedes cathe
drales aliaque Sedes metropolitana, idque ut fieret ab Apostolica
Sede petierit, precibus Nos libenter concedere statuimus. De sen
tentia ideo venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium,
qui negotiis Sacrae Congregationis pro Episcopis praesunt, post au
ditum venerabilem Fratrem Aloisium Raimondi, Archiepiscopum
45 - A. A. S.
706 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
titulo Tarsensem et in Civitatibus Foederatis Americae Septemtrio
nalis Delegatum Apostolicum, suppleto eorum consensu qui aliquod
ius in hoc negotio haberent, de summa Nostra et Apostolica aucto
ritate, haec quae sequuntur decernimus et iubemus. — A dioecesi
Miamiensi quattuor qui sequuntur Comitatus separamus, « Charlotte,
De Soto, Hardee et Lee» vulgo appellatos; — item a dioecesi S. Au
gustini alios separamus septem qui hic numerantur Comitatus, nempe
«Citrus, Hernando, Hillsborough, Manatee, Pasco, Pinellas et Sarasota»;
— ex iis autem undecim Comitatibus novam dioecesim condimus, quae
ab urbe (( Saint Petersburg », in Comitatu « Pinellas », Sancti Petri in
Florida appellanda erit. Novae dioecesis sedem episcopalem in urbe
Sancti Petri in Florida poni statuimus, episcopalis autem magisterii
cathedram in curiali templo ibidem exstante, Deo sacrum in honorem
S. Iudae Apostoli, quod ad cathedralis dignitatem evehimus, cum iuri
bus et privilegiis propriis. Ab eadem insuper dioecesi Miamiensi quat
tuor alios seiungimus Comitatus, nempe (( Highlands, Indian River,
Okeechobee et St. Lucie » ; item a dioecesi S. Augustini novem distra-
himus Comitatus, nempe (( Brevard, Lake, Marion, Orange, Osceola,
Polk, Semiola, Sumter et Volusia », atque ex iis omnibus alteram et
distinctam erigimus dioecesim Orlandensem nuncupandam, ab urbe
vulgo (( Orlando » in Comitatu « Orange », et iisdem circumscribendam
finibus ac simul sumpta territoria, quae diximus. Caput dioecesis urbs
(( Orlando » cognominata erit, in qua Episcopus sedem ac domicilium
habebit; cathedram vero suae potestatis in curiali templo Deo dicato
in honorem S. Caroli Ep. et Conf., quod ad dignitatem cathedralis at-
tollimus, cum iuribus et privilegiis congruis. A dioecesi praeterea
Mobiliensi-Birminghamiensi decem seiungimus qui sequuntur Comi
tatus, nempe « Bay, Calhoun, Escambia, Gulf, Homes, Jackson, Oka-
loosa, Santa Rosa, Walton et Washington », et dioeceseos S. Augustini
territorio perpetuo adnectimus, mutatis, hac ratione, duarum harum
ecclesiasticarum circumscriptionum finibus. Novarum vero dioecesium
Sancti Petri in Florida et Orlandensis Praesulibus, praeterquam quod
congrua iura facimus, obligationes etiam et officia imponimus, quae
sunt cum episcopali munere coniuncta, ut sunt Codice Iuris Canonici
atque reliquis Ecclesiae legibus praescripta; curent etiam ut, pro Ca
nonicorum collegiis quae in posterum per alias sub plumbo Litteras
condentur, Consultores dioecesanos deligant, qui sibi consilio et ope
adsint. Omnibus, quae supra memoravimus, territoriis distractis, etiam
bona, facta ad normam canonis 1500 C.I.C. congrua proportione,
Acta Pauli Pp. VI 707
dividi oportet. Ad singulas autem mensas episcopales quod attinet, eas
efficient Curiae emolumenta ; pecunia quam christiani obtulerint ; iusta
ex divisis bonis pars obveniens. Sacerdotes vero Sedi illi censeantur
addicti, in cuius territorio beneficium aut officium habeant; ceteri
autem clerici Seminariique tirones ei, in qua legitimo domicilio degant.
Documenta denique et acta, quae modo conditas dioeceses spectant ad
earum Curias mittantur ad quas distracta territoria pertinebunt, in
tabulario religiose custodienda. Item statuimus ut Miamiensis Eccle
sia, a metropolitano iure Archiepiscopi Atlantensis exempta, ad metro
politanae Sedis dignitatem et gradum evehatur, condita scilicet nova
provincia ecclesiastica, Miamiensi nomine, hisce effecta Ecclesiis :
Miamiensi ipsa, tamquam metropolitana; Sancti Petri in Florida et
Orlandensi, quas hodie ereximus; Sancti Augustini, quam a Sede
metropolitana Atlantensi, cui hactenus subdebatur, seiungimus. Vene
rabilem tandem Fratrem Colemanum F. Carroll, adhuc Miamiensem
Episcopum, dignitate insignimus Archiepiscopi Metropolitae, cum
iuribus et obligationibus congruis. Canonicorum simul collegium eius
dem Ecclesiae ad gradum collegii metropolitam tollimus, cum iuribus
et officiis propriis. Ceterum haec nostra mandata venerabilis Frater
Aloisius Raimondi, quem diximus, exsequenda curet, qui etiam pote
rit quemlibet virum delegare, dummodo sacerdotii dignitate insignem.
Negotio autem perfecto, documenta scribantur, quorum sincera exem
pla, rite signata sigilloque impressa, ad S. Congregationem pro Epi
scopis quam primum mittantur.
Hanc autem Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et
fore volumus, contrariis minime obstantibus, etiam speciali mentione
dignis.
Datum Romae, apud S. Petrum, die secundo mensis martii, anno
Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus No
stri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONPALONIBRI 8. B. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Prot. Apost.
Iosephus Massimi, Prot. Apost. Loco £ß Plumbi
In Ap. Cano, tab., vol. CXXVII, n. 77.
708 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
LITTERAE APOSTOLICAE
Beata Maria Virgo vulgo « Our Lady of Bethlehem » appellata, et Sanc
tus Carolus Episcopus et Confessor, principales Patroni; Sanctus vero
Patricius Episcopus et Confessor et Sancta Teresia a Iesu Infante Virgo,
secundarii Patroni totius dioecesis Montereyensis in California eliguntur.
PAULUS PP. VI
Ad perpetuam rei memoriam. — Evangelii praeconum annales re
plicanti, semel atque iterum accidisse liquet ut ex impensa flagran-
tique in Deiparam Virginem pietate nova orirentur oppida, quin immo
et urbes, adeo ut et sacrum quoddam rerum suarum initium et opti
mum in futuras aetates omen haberent. Nam catholici Hispaniarum
navigatores, cum novas deducerent colonias in dissitas Americae ter
ras, hanc praeclaram consuetudinem tenuerunt secum ferendi, e pa-
triis oris, aliquam B. V. Mariae veneratam Imaginem, quasi amicum
sidus in fluctibus vastissimi maris, quod intuentes, ad portum salutis
a recto cursu non aberrantes ac tutius pervenirent. Firmissima enim
Christianis spes semper arridet Maria; quae potest, qua valet apud
Deum auctoritate, quae vult, qua fertur materni sui animi incitatione,
filiis succurrere eosque a periculis cunctis eripere, tum spiritualibus
tum temporalibus. Postquam igitur imago B. V. Mariae, sub titulo
« Nostrae Dominae a Bethlehem » invocatae, quasdam Hispanorum ex
peditiones sequens, e Lisbonensi terra primum in Mexicanas, deinde in
Californianas Americae regiones pervenit, non solum praecipuas Christi
praeconum stationes signavit ad Evangelii lumen gentibus nuntiandum
sed et initium praebuit novae civitatis condendae, postea « Montereyen
sis in California )) cognominatae. Magna proinde tenentur religione Dei
parae, (( Our Lady of Bethlehem » vulgo appellatae, clerus populusque
huius Montereyensis in California dioecesis et tenerrimos in Eam amoris
sensus ostendunt utpote suae fidei matrem et custodem. Qui insuper
peculiaribus honorant obsequiis Sanctum Carolum, Ep. et Conf., pasto
ralis prudentiae et eximiae sanctitatis exemplar fulgidissimum. Alteram
tandem eamque alacrem eo loci pietatem vigere, magna sane laetitia, com
perimus, sive erga Sanctum Patricium Ep. et Conf., non minoribus
virtutibus illustrem ac studiosum Evangelii nuntium, sive erga Sanctam
Teresiam a Iesu Infante Virginem, cuius rara simplicitas morum atque
Acta Pauli Pp. VI 709
operosi spiritus quietus ardor cum immenso Dei animorumque amore
coniunguntur. Quam ob rem, sui universi cleri fideliumque vota expro-
mens, Venerabilis Frater Henricus A. Clinch, Montereyensis in Cali
fornia Episcopus, Nos rogavit ut B. V. Mariam « Our Lady of Be
thlehem » vulgo appellatam et Sanctum Carolum Ep. et Conf., praeci
puos Patronos ; Sanctum vero Patricium Ep. et Conf. et Sanctam Tere-
siam a Iesu Infante V., secundarios tutores suae dioecesis renuntia-
remus. Quibus precibus libenti animo obsecundantes, Nos, e Sacrae
Rituum Congregationis consulto, Nostra de Apostolicae potestatis ple
nitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum, Beatam Vir
ginem Maria « Our Lady of Bethlehem » vulgo appellatam et Sanctum
Carolum Episcopum et Confessorem, principales Patronos; Sanctum
vero Patricium Ep. et Conf. et Sanctam Teresiam a Iesu Infante V.,
secundarios Patronos totius Montereyensis in California dioecesis eli
gimus, constituimus ac declaramus, omnibus adiectis iuribus ac privi
legiis liturgicis, quae praecipuis et secundariis regionum Patronis rite
competunt. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Haec statuimus,
decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter
exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri
et obtinere; illisque, ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et
in posterum plenissime suffragari.
Datum ex arce Gandulfi prope Romam, sub anulo Piscatoris, die
vigesimo octavo mensis augusti, anno millesimo nongentesimo sexage
simo octavo, Pontificatus Nostri sexto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA
8. R. E. Cancellarius
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
ffî Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Iosephus Massimi, Proton. Apost.
Loco © sigilli
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVIII, n. 82.
710 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTULA
Ad E.mum P. D. Stephanum S. R. E. Cardinalem Wyszynski, Archie
piscopum Cnesnensem et Varsaviensem, decem exactis lustris a consti
tuta Catholica Studiorum Universitate Lublinensi.
PAULUS PP. VI
Lucida flamma ante quinquaginta annos in Polonia est accensa, quae
usque in praesens salubri radiatione refulget, Catholicam dicimus stu
diorum Universitatem Lublinensem. Qui felix eventus propediem com
muni recordatione celebrabitur, Te, Dilecte Fili Noster, praeeunte, om
nium istius Nationis Praesulum astante corona, professorum alumno-
rumque praesentium et veterum caterva plaudente.
Quibus sollemnibus Nos deesse non patientes, amplissimo huic Athe
naeo emensum iter et uberem messem in religionis doctrinarumque
regione collectam ex animo gratulamur.
Dum ergo cupimus, ut istic maxima cum peritia discenda tradantur
ac tradita summa cum diligentia discantur, paterna cum sollicitudine
monemus, ut coniunctus studio doctrinas artesque exquisite penitusque
pervestigandi christianae sapientiae adipiscendae cultus eniteat, scilicet
ferveat labor bonum apprehendendi et amandi virtutem, siquidem catho
licam eiusdem disciplinarum sedem decet esse simul nobilem scholam
vitae.
Haec ergo studiorum Universitas Lublinensis, ut priore aetate, ita
et nunc gloriae sibi ducat veritatem fidei sine ulla obnubilatione falsarum
opinionum docere et, obsequium Supremo Magisterio Ecclesiae prae
stando, discipulis viam commonstrare, qua inoffenso pede procurrant.
Deum igitur, Patrem luminum, deprecantes, ut docentibus ac
discentibus propitius adsit et laeta incrementa huic inditae sedi in
posterum quoque largiatur, Tibi, Dilecte Fili Noster, Praesulibus et
cunctis, qui sollemnibus celebrationibus intererunt, Benedictionem
Apostolicam, dilectionis Nostrae testem, libenter impertimus.
Ex Aedibus Vaticanis die xn mensis Octobris anno MCMLXVIII,
Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
Acta Pauli Pp. VI 711
ALLOCUTIONES
I
Iis qui interfuerunt Coetui generali habito ab Italica Sanctae Caeciliae
Sodalitate. *
Diletti figli,
Ben volentieri vi rivolgiamo la Nostra parola; e lo facciamo rin
graziandovi — e lodandovi — per le perfette disposizioni d'animo con
cui la volete accogliere. Essa sgorga dalla stima e dall'affezione spe
ciale che nutriamo per le vostre persone; dalla riflessione e dalla sol
lecitudine che il Nostro pontificale e pastorale Ufficio incessantemente
esige a proposito della Sacra Liturgia, « culmine e fonte della vita
della Chiesa » ; 1 dal bisogno che abbiamo di voi, coincidendo gli alti
fini del vostro movimento con la promozione della vita religiosa comu
nitaria e dello splendore del culto divino; dalla necessità di una
Associazione Italiana Santa Cecilia restaurata ad un tempo, e per
intima armonica coerenza, intelligentemente fedele alle gloriose tra
dizioni corali e musicali della Chiesa e saggiamente aperta alle soprav
venienti esigenze di un culto religioso sempre vivo e rinnovantesi, e di
una pastorale liturgica aggiornata, efficace, feconda.
La vostra attività viene ora ad inserirsi in un momento importante
della storia della riforma sapientemente promossa dal Concilio Ecume
nico Vaticano II. Buoni frutti sono stati già raccolti anche nel settore che
più direttamente vi riguarda. In Italia, non meno che in altri paesi, il
popolo cristiano canta ora di più nelle sacre assemblee. Nuovi testi e
nuove melodie si sono innestati sul tronco vetusto e venusto : promet
tenti polloni germogliati sotto il soffio della primavera spirituale, che
oggi in maniera tanto sensibile avvolge e penetra la vita della Chiesa.
Non mancano, però, alcune resistenze e non poche difficoltà a tale
rinnovamento, anche per ciò che concerne la musica sacra e il canto
liturgico. E d'altra parte, non sempre si riesce a mantenere nel debito
onore l'antico preziosissimo patrimonio; non sempre le nuove espres
sioni musicali armonizzano con la magnifica e venerabile tradizione
* Die 18 mensis septembris a. 1968. 1 Constitutio de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 16.
712 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ecclesiastica, così valida anche dal punto di vista culturale : mentre da
un lato si introducono composizioni bensì semplici ed accessibili, ma
talora povere d'ispirazione o prive di qualsiasi grandezza espressiva,
e dall'altro si verificano qua e là esperienze completamente inedite ed
audaci, di fronte alle quali non si può non rimanere, quanto meno, per
plessi e dubbiosi. Tocca dunque a voi dare il vostro contributo ad una
opera delicata ed urgente di riflessione e di discernimento ; e di impulso
o di correzione, secondo i casi.
Nello svolgimento di tale missione bisogna soprattutto non perdere
di vista la funzione della musica sacra e del canto liturgico. Altrimenti,
vano sarebbe ogni tentativo di riforma, e impossibile la retta ed appro
priata utilizzazione dei vari elementi strutturali della nobile e santa
impresa, che sono, come ben sapete, il gregoriano, la polifonia sacra
e la musica moderna; l'organo ed altri strumenti musicali; i testi, in
volgare e in latino ; i sacri ministri, le « scholae cantorum » e l'assem
blea; il canto sacro ufficiale e il canto religioso popolare.2
Musica e canto sono a servizio del culto e al culto subordinati; e
pertanto devono essere sempre decorosi : grandi-, pur nella semplicità ;
solenni, a volte, e maestosi : sempre il meno indegni possibile dell'infi
nita sovreccellenza di Dio, a Cui si dirigono, e dello spirito umano che
intendono esprimere. Devono essere capaci di mettere l'anima in devoto
contatto con il Signore, suscitando ed esprimendo sentimenti di lode, di
implorazione, di propiziazione, di rendimento di grazie; di gioia ed
anche di dolore; di amore, di fiducia, di pace. Quale gamma ricca
d'ogni intima melodia e d'ogni più varia armonia.
Se questa è la funzione essenziale della musica sacra, come si potreb
bero accettare maniere espressive veramente povere o banali? o indul
genti ad un distraente estetismo? o improntate ad un tecnicismo pre
valente ed eccessivo, che sarebbe sì riflesso di una delle peculiarità
della nostra epoca — indubbiamente chiamata a raggiungere Dio in
tutte le sue manifestazioni — ma che per entrare nel sacro avrebbe
bisogno della mediazione di un'arte genuina?
Se non possiede ad un tempo il senso della preghiera, della dignità
e della bellezza, la musica — strumentale e vocale — si preclude da
sé l'ingresso nella sfera del sacro e del religioso. L'assunzione e la
santificazione del profano, che oggi vuole distinguere la missione della
Chiesa nel mondo, ha ovviamente dei limiti; tanto più quando si
2 Cfr. Constitutio de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, cap. VI; Sacra Congregazione dei Riti, Instr, de musica in sacra Liturgia, dei 1967.
Acta Pauli Pp. VI 713
tratta di conferire al profano quella sacertà che è propria del culto
liturgico : dovremmo ricordare che il Concilio di Trento, nel decreto
disciplinare De observandis et evitandis in celebratione missae, proi
bisce ogni genere di musica ubi sive organo sive cantu lascivum aut
impurum aliquid misceatur? Non indistintamente tutto ciò che sta
fuori del tempio (profanum) è atto a superarne la soglia.
Né si creda che con simili rilievi si vogliano imporre dei limiti,
mortificanti la capacità creatrice dell'artista, del compositore, o quella,
non meno ispirata, dell'esecutore; o si vogliano escludere espressioni
musicali o vocali caratteristiche dell'indole e dei costumi di Popoli
educati da altre civiltà, che non quella del nostro Occidente. Il fine
della musica sacra, mentre primieramente consiste nella evocazione e
nell'onore della maestà divina, coincide altresì con una solenne affer
mazione della più autentica grandezza orante dell'uomo; e pertanto,
quali e quante composizioni musicali nuove, inconfondibilmente segnate
dal carisma della libertà creatrice e dal sigillo autentico dell'arte, pos
sono scaturire da un illuminato e fedele servizio a quegli altissimi
scopi ! Ma d'altra parte, nella prospettiva indicata meglio si comprende
e si apprezza il gregoriano e la polifonia classica, valori religiosi ed
umani del passato, ai quali sarebbe difficile poter disconoscere il carat
tere d'una sempre attuale perennità, e d'una incomparabile perfezione.
Rientra poi, in particolare, nella funzione del canto sacro l'infon
dere maggior forza ai testi che vengono proposti all'intelligenza e al
gusto dei fedeli, per ravvivarne la fede e fomentarne la devozione.3
Parola e cantico interiore, e parola proferita, parola cantata : una
problematica che si inserisce in quella, tanto suggestiva e più vasta,
della contemplazione e della liturgia, interiorità ed esteriorità nel ser
vizio del culto divino ; problematica che è insita nella natura stessa de-
l'uomo ; e pertanto ricorrente nella storia delle varie esperienze religiose-
cultuali, soprattutto di quella cristiana. Sant'Agostino 4 e San Tom-
masOj per citare soltanto due maestri sommi, non ne rimasero insen
sibili.5
Per superare le difficoltà ed evitare possibili deviazioni, occorrerà,
dapprima, scegliere o preparare — tirando fuori dal tesoro della fede
8 Cfr. San Pio X, Tra le sollecitudini. 4 Cfr. De Musica; Conf. 9, 6; 10, 33; Ep. 166, 5, 13; Retract. 1, 11. 6 II a , I l a e , q. 91, art. 2.
714 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
e dell'arte « nova et vetera » — testi adatti, oltre che per il contenuto
solidamente religioso ed altamente ispirato, anche per la degna e pre
gevole veste letteraria ; e, poi, musicarli, e curarne quindi la esecuzione,
in maniera coerente, non solo senza oscurarli con inutili ridondanze o
dannose prolissità, più proprie, forse, di altri tempi, ma anche senza
impoverirli, senza pregiudicarli — diremo — per difetto; così che
tra (( cantus » e (( res quae canitur » 6 si realizzi quella adeguata e
feconda complementarietà, che meglio riesce ad innalzare a Dio le
menti ed i cuori.
Accenneremo infine alla funzione comunitaria del canto sacro e
religioso, connessa con l'aspetto sociale della Liturgia, fortemente
sottolineato, e non senza ragione, ai nostri giorni.
Il canto liturgico interessa la Chiesa nella sua totalità : « comunità
di sentimenti » che si manifesta in « un'unica voce » , 7 e che dal canto
viene a sua volta consolidata e rinvigorita. Quali benefìci frutti di
solidarietà cristiana ed umana, di carità e di fratellanza in Cristo,
può produrre la musica sacra che assolve convenientemente questa sua
funzione ! E d'altra parte, l'osservanza dello scopo comunitario por
terà ad escludere le mode espressive comprensibili solo da iniziati,
e pertanto incompatibili con una musica che, per essere del Popolo
di Dio, deve essere « popolare ».
Ma il canto interessa anche tutta la Chiesa nella sua organicità,
e deve quindi farne apparire e risaltare la struttura essenziale, quale
si riflette, in generale, nel carattere gerarchico e comunitario della
Sacra Liturgia. Siccome, poi, nell'ambito del comune sacerdozio di
tutti i fedeli lo Spirito distribuisce la varietà dei suoi doni, ecco,
accanto a quello dell'assemblea, il ministero della « schola cantorum »,
dei fanciulli e degli adulti; ecco il ministero del compositore, dell'or
ganista, del direttore : i vostri ministeri, diletti figli ! E in corrispon
denza a tutto ciò, tante parti da curare, tante funzioni da stimolare.
Così il canto si spiegherà in maniera consona e ordinata, secondo
l'ufficio di ciascuno, facendo rifulgere la collaborazione e l'armonia
nello stesso servizio; nell'edificare, cioè, tutti insieme la Chiesa; nel
costruirsi, tutti insieme, tempio vivo ad onore e gloria del Padre.
Tali, diletti figli, le supreme finalità della vostra missione, sulle
quali abbiamo voluto farvi indugiare, quasi per Nostro diletto, ma
ancor più per dovere del Nostro apostolico ufficio, in ripetuta e rin-
6 S. Agostino, Confessioni, X. 7 San Clemente, Lettera ai Corinti, 34, 7.
Acta Pauli Pp. VI 715
novata meditazione, come sui criteri fondamentali a cui deve pratica
mente ispirarsi il vostro lavoro. Siamo certi che non vi sottrarrete al
fascino della loro luce, all'impulso della loro forza. E vi assista anche
il pensiero che la vostra missione è grande e salutare al cospetto della
Chiesa, che col canto esprime e corrobora la fede del Popolo cristiano,
e al cospetto del mondo, di questo nostro mondo contemporaneo, tanto
bisognoso di una testimonianza bella e intrepida, resa alle realtà
religiose, al sacro, a Dio. Con la Nostra Benedizióne Apostolica.
II
Habita in Basilica Vaticana, Clero et Christifidelibus qui interfuerunt
celebritatibus Beatificationis viginti quattuor Coreanorum Martyrum. *
Signori Cardinali, Venerati Fratelli, figli carissimi,
Ancora una volta la Chiesa è nella gioia. Ella celebra una schiera di
suoi figli, che lo Spirito Santo le assicura essere nella salvezza eterna,
nella gloria del Paradiso. Si tratta, voi lo sapete, dei Martiri della
Corea, dell'anno 1866. Li abbiamo dichiarati Beati per l'eternità. Ma
Noi stessi annunciando questa trascendente certezza siamo, a nostro
modo, beati. Un'onda della loro beatitudine celeste scende fino a noi,
e c'invade di beatitudine terrestre. Noi siamo nell'ammirazione. Noi
siamo nel gaudio della celebrazione. Noi siamo nella coscienza della
comunione. Fratelli e figli ! Non è tanto la sontuosità di questa Basi
lica illuminata a festa, non è tanto lo splendore di questa cerimonia
risultante dalla più solenne, dalla più varia, dalla più pia rappresen
tanza del Popolo di Dio del mondo intero, che riempiono di spirituale
esultanza i nostri animi in questo felice momento, quanto la sicura
convinzione e quasi l'intima esperienza del mistero della « comunione
dei Santi », che ora commuovono i nostri spiriti. Oh ! la comunione dei
Santi : quale mondo meraviglioso ! Il concetto, che noi cerchiamo di
farcene, è come un sogno; ma la realtà supera le immagini della fan
tasia ; è più grande, è più bella, ed è soprattutto più vera. Il regno della
santità è il paradiso nel suo riflesso quaggiù, nella sua pienezza lassù
in cielo; è lo splendore vivificante di Dio, che penetra nelle creature
elette al suo ineffabile consorzio. Se già nelle scene stupende della
natura la nostra ammirazione avverte di non poter pareggiare nei con-
* Die 6 mensis octobris a. 1968.
716 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
cetti e nelle parole l'arte, la dignità, la magnificenza, la maestà, la
grandezza, la perfezione dell'opera divina, che in eloquente silenzio
in esse si manifestano, che cosa dobbiamo dire e che cosa diremo, a Dio
piacendo, un giorno, quando l'epifania di Dio, anzi quando la sua
« gloria, sarà in noi rivelata? x».1
Durante la nostra vita presente questa rivelazione è ancora incom
pleta ; avviene per speculum, in aenigmate, quasi per riflesso, sotto un
velame arcano ;2 l'aspetto divino della santità è solo e scarsamente
palese, sebbene esso non ci sia del tutto nascosto, e per un occhio
limpido già talmente si manifesti da rivestire tutta la Chiesa d'un suo
splendido abito e da costituire una delle sue « note » distintive e carat
teristiche, quella appunto della santità della Chiesa; nota, che spesso
all'osservazione profana non appare, e al giudizio fenomenico circa
l'umanità della Chiesa è anzi contraddetto dai difetti e dai peccati,
che, per colpa dell'elemento umano onde essa è composta, la nascondono
e la deformano. Ma non così che tale nota di santità rimanga inavver
tita dall'onesta osservazione degli uomini di questo mondo. Per noi,
figli della luce, 3 l'avvertenza della santità della Chiesa, quale sacra
mento e quale strumento della salvezza,4 e l'avvertenza della santità
nella Chiesa, cioè nei suoi figli pieni di grazia e di virtù, dovrebbero
essere sempre presenti allo spirito, come una realtà edificante e conso
lante, assai più che ordinariamente non sia. Ed è proprio per richiamarci
alla considerazione di questa realtà che la Chiesa stessa ci presenta
fratelli singolarissimi, nei quali la trasparenza della santità è così mani
festa da obbligarci a lodare Iddio in quegli eletti — come dice S. Paolo —
che Egli ha predestinati a riprodurre l'immagine del Piglio suo, ...
ch'Egli ha chiamati, e chiamati li ha giustificati, e giustificati li ha
glorificati.5 È questa la ragione di questa cerimonia e della lunga
preparazione, che l'ha preceduta; la ragione del culto dei Beati e dei
Santi, la ragione della Nostra letizia per aver potuto elevare alla glo
rificazione alcuni Martiri Coreani davanti alla Chiesa militante, come
essi già sono nel coro della Chiesa trionfante.
Un desiderio invade, in questo momento, gli animi nostri; quello
di fissare lo sguardo nella storia di questi nuovi Beati, là dove la tra-
1 Cfr. Rom. 8, 18. 2 1 Cor. 13, 12. 3 Io. 12, 36. 4 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 48. 5 Cfr. Rom. 8, 29-30.
Acta Pauli Pp. VI 717
sparenza della santità, che dicevamo, lascia partire i suoi raggi. Cioè
vogliamo vedere come Dio si è manifestato in loro. È un desiderio
molto pio e degno di essere incoraggiato, e, per quanto possibile, sod
disfatto. È l'amore alla scienza agiografica, che dovrebbe, come già
una volta nell'educazione spirituale dei Fedeli, essere ancor oggi
promossa e coltivata più che ora non sia; e oggi tanto più di ieri, in
quanto l'agiografìa si alimenta di verità storica e di dottrina psico
logica. Il « Martirologio » dovrebbe ritornare ad essere un libro di
moda nella Chiesa, oggi rinascente. E nel caso presente la storia di
questi Beati, non meno di quella dei grandi campioni del cristiane
simo, ci offrirebbe l'interesse proprio delle grandi avventure, dei
grandi eroismi, dei grandi gesti, che trasfigurano la statura di persone
umili e nascoste. Bellissima storia, figli carissimi : Ci permettiamo
di consigliarne a tutti la lettura, per il fascino che emana da essa e
per l'edificazione ch'essa trasfonde.
Basti dire ch'essa è una storia di Martiri; e non d'uno solo, corifeo,
il Vescovo Simeone Berneux, ma con lui d'altri ventitré, ad uno ad
uno coscientemente immolati come vittime innocenti della loro fede.
È una storia che si rifa ad altre precedenti, non meno dolorose e
sanguinose ed eroiche, le quali, se non sono scritte ufficialmente nel
nostro Martirologio, lo sono certamente in quel « libro della vita »,
di cui parla l'Apostolo. 6 Martire : chi è martire? Già il nome è un
elogio paradossale. Due elementi ne costituiscono la straordinaria effi
cacia significativa : la testimonianza e il sangue. Sono appunto gli
elementi della manifestazione straordinaria di Dio nella fede e nella
fortezza d'un seguace di Cristo. Il martire scrive col sangue la sua
fede : proclama, col suo sacrificio, che la verità ch'egli possiede e
per la quale si lascia uccidere, vale più della sua vita temporale,
perché la fede è la sua nuova vita soprannaturale, presente e per
l'eternità. Nessuno più inerme, più debole, più mansueto di lui; il
martire è come un agnello; ma nessuno più coraggioso, nessuno più
impavido, nessuno più vittorioso. È il martire che mette in estrema
evidenza la verità, che Cristo ci ha portata; è il martire che afferma
l'amore nella sua suprema misura : il sacrificio. Tanta è la spirituale
grandezza del martire ch'essa si trasforma in bellezza, e genera in chi
la comprende questo a noi quasi inconcepibile affetto : il desiderio
del martirio. Non abbiamo dimenticato le infocate parole di Ignazio
4 PMl. 4, 3.
718 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
d'Antiochia, avido di subire la sorte straziante, che lo attendeva:
« Lasciate ch'io raggiunga la pura luce ! là giunto, io sarò veramente
uomo! Lasciate ch'io imiti la passione del mio Dio!) ) . 7 Ma oggi non
abbiamo bisogno di cercare nel lontano passato queste ed altre simili
mirabili testimonianze : sono i Martiri, che ora veneriamo Beati, a
ripeterle per sé come un'entusiasmante aspirazione.
«Nous irons ... dans la Corée. Oh! quelle est belle la portion que
m'a réservée le Seigneur ! Il est possible que bientôt, je foule cette
terre où coule le sang des martyrs . . . ) ) , scrive partendo per l'Estremo
Oriente Mons. Bérneux, allora giovane missionario. E a questa voce
dell'europeo fa eco quella dei cristiani coreani, adulti e neofiti : atten
dono il martirio come un onore, come una logica fortuna della loro
scelta religiosa. E il martirio per loro vuol dire l'adesione ad una
fede venuta da lontano, senza sostegno di storia locale e d'ambiente
sociale; vuole la tolleranza di torture atroci e raffinate, vuole il diso
nore pubblico e infine una morte crudele senza umana speranza.
E qui la tragedia di questi Martiri ci rivela un altro aspetto della
loro santità : essa non ha nulla di artificiale, di straniero ; essa inter
preta e porta ad un livello sublime le predisposizioni naturali e spi
rituali di questi oscuri eroi, quasi tutti laici per di più, appena ini
ziati alla vita cristiana ; il cristianesimo è penetrato nella loro psicologia
e nelle loro attitudini morali non come una formula importata da una
coltura estranea e lontana, ma come un messaggio concepito alla loro
misura, e quasi intenzionalmente predisposto per animare le loro
doti native e per svegliare le loro migliori personali capacità; è un
cristianesimo quanto mai autentico e ortodosso, e nello stesso tempo
perfettamente coreano. Esso si radica in quei cuori semplici e buoni,
coltivati da tradizionali sentimenti umani e religiosi molto elevati,
anche se incompleti, e vi fiorisce subito con sorprendente vitalità,
come fosse seminato nel suo migliore terreno. Noi dobbiamo ammirare
questo aspetto della santità di questi nuovi figli gloriosi della Chiesa
di Cristo; noi intravediamo come questo inesplicabile fenomeno di
connaturalità si estenda oltre le persone di questi Martiri al genio
spirituale proprio del popolo coreano; e Noi ci domandiamo, davanti
al Signore, se questo non sia un segno profetico, l'indice d'una voca
zione per un Paese intero, l'annuncio d'una missione propria della
Corea, destinata a dare alla nostra religione universale una sua pro-
7 Ad Rom. VI.
Acta Pauli Pp. VI 719
pria espressione originale, capace di qualificare spiritualmente la sua
storia futura e la sua inserzione moderna nel concerto delle Nazioni.
O Corea, qui degnamente rappresentata da due tuoi Pastori cat
tolici, Mons. Kim, Arcivescovo di Seoul, e Mons. Chang, che domani
sarà consacrato Vescovo di Masan; da alcuni discendenti dei nuovi
Beati; da un gruppo dei tuoi cittadini, qua venuti dal lontano Paese
« del mattino calmo » e da varie altre Nazioni vicine ; e rappresentata
anche dagli Studenti ed Alunni dei Nostri Collegi Urbani de Propa
ganda Fide, Noi ti consideriamo, o Corea, con il rispetto e con la
stima, che si deve alla tua storia, alla tua civiltà, alla tua personalità
nazionale !
Corea, tanto geograficamente lontana e a Noi tanto spiritualmente
vicina, mediante l'unica e comune fede cattolica di molti tuoi figli, Noi
ti salutiamo oggi come terra bagnata, anzi battezzata dal sangue dei
tuoi Martiri; e onoriamo la tua gente, aperta ormai alla libera pro
fessione della religione cristiana. Corea, viva e moderna, che hai
scoperto essere il cristianesimo non la religione perversa, di cui i tuoi
Martiri furono accusati, ma anche per te il Vangelo della salvezza,
Noi auspichiamo con tutto il cuore la tua prosperità, e facciamo voti
che la tua Chiesa, vivente nella comunione della Chiesa universale,
sia sempre in mezzo al tuo Popolo una sorgente di luce divina, di
fraternità umana, di saggezza morale, di pietà religiosa per le tue
migliori fortune spirituali e civili. Corea, di cui Noi conosciamo le
sofferenze e le speranze, Noi ti auguriamo la pace; e, con quanti
esultano per la beatificazione di questi tuoi Martiri, a questi stessi
tuoi eroi, ora potenti intercessori nel Cielo, Noi rivolgeremo la Nostra
preghiera, affinché la pace vera, degna e giusta, nella concordia, nel
lavoro, nella libertà sia assicurata a tutti i figli !
Et Nous aurons aussi une prière pour toi, terre de France, qui as
été la mère féconde et généreuse des premiers de ces martyrs, afin que
l'honneur qui revient à ton histoire et à ton nom du fait de leur glori
fication te fasse sentir une fois de plus la grandeur et la responsa
bilité de ta vocation catholique, attestée, aujourd'hui encore, par
tant de tes fils et tant de tes œuvres, comme elle l'est, spécialement
en ce jour, par l'insigne et méritant Institut des Missions Etrangères
de Paris, que Nous avons en grande estime et affection. Nous prierons
pour que toi, France catholique, tu saches trouver toujours, dans la
720 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fidélité à tes traditions morales et religieuses, la sagesse et l'énergie
nécessaires pour faire rayonner, par ta culture et par ta langue, le nom
du Christ à travers le monde.
Et sur tout le monde missionnaire, en fête pour cette nouvelle
gloire qui est sienne, sur Notre vaillante Congrégation pour l'évangé-
lisation des peuples, et sur celle — non moins vaillante et méritante —
des Eites, qui conclut par cette Béatification très attendue une de ses
multiples et laborieuses entreprises, sur toute l'Eglise enfin Nous allons
faire descendre, en gage de celle que Nous avons maintenant deman
dée au Christ présent dans le mystère eucharistique, Notre Bénédiction
Apostolique.
Ma non abbiamo detto tutto. Ascoltateci ancora un momento.
Perché a corona di questa cerimonia, che conclude il ciclo d'una storia
missionaria, un'altra cerimonia ora deve seguire, semplicissima e
straordinaria, che apre una nuova vicenda missionaria, che si allarga
su tutta l'area del mondo, dove la Chiesa ancora sta nascendo e for
mandosi. Ecco, fratelli e figli : voi vedete qui presenti alcune centi
naia di missionari in partenza per le loro lontane sedi di apostolato
generatore delle nuove e future comunità della grande famiglia catto
lica. Sono Sacerdoti, sono Religiosi, sono Religiose, sono soprattutto
giovani del Laicato, uomini e donne, che volontariamente vanno esuli
dalle loro patrie e dalle loro famiglie per farsi messaggeri della buona
novella in terre di missione. Sono le nuove leve missionarie che, di
null'altro armate fuorché della croce di cui Noi ora faremo a loro con
segna, partono pellegrini di Cristo, poveri di tutto, fuorché di fede e
di amore; senza nulla sapere della sorte loro assegnata, ma ben consa
pevoli che fatiche e pericoli non mancheranno sul loro cammino, e che
Cristo è con loro, che la Chiesa intera li fiancheggia con la sua carità
e la sua preghiera. Essi meritano che tutti li salutiamo, e che ad essi,
sotto l'esempio e la protezione dei fratelli ora dichiarati vittoriosi e
beati nel Cielo, Noi diamo la Nostra speciale e paterna Benedizione
Apostolica. Andate, fratelli e figli generosi : il Papa vi manda ; i
Santi Pietro e Paolo vi seguono ; i Martiri Coreani vi guidano ; Maria
Santissima, Madre della Chiesa e Regina delle Missioni, vi protegge;
Cristo è con voi !
Acta Pauli Pp. VI 721
I I I
Clarissimis viris artis medendi cultoribus, qui interfuerunt Coetui quinto
Internationali de tuenda valetudine et de medicina ad praecavendum apta.*
Chers Messieurs,
Nous sommes très heureux de vous souhaiter la bienvenue dans
Notre demeure, à vous tous qui vous êtes réunis à Rome, en venant
de 52 nations de divers continents, pour travailler au meilleur service
de la santé humaine.
Votre souci est celui de l'hygiène et de la médecine préventive.
C'est un champ immense qui s'ouvre là à vos investigations et à vos
réalisations pour le plus grand bénéfice de l'homme. Qui ne le voit en
effet? Il vaut mieux s'efforcer d'empêcher quelqu'un de devenir ma
lade, que de s'employer à le guérir : cela vaut mieux, et pour lui, et
pour la société à laquelle il appartient !
Aussi Nous réjouissons-Nous de voir tant de praticiens mettre en
commun leur expérience et leur savoir, en ce domaine de la santé si
important pour l'homme, c'est-à-dire pour chaque personne, pour
chaque nation, et pour l'humanité tout entière. Aussi bien est-ce au
service des personnes comme des communautés que vous entendez
œuvrer, et cette double exigence commande votre réflexion et votre
action.
Il est hors de doute que l'ampleur des problèmes auxquels vous
êtes affrontés vous impose des actions d'ensemble, et que le rôle des
pouvoirs publics est primordial dans la médecine préventive, alors
qu'il n'en est pas de même dans la médecine curative. C'est dire d'ail
leurs qu'en tout premier lieu, la première exigence des responsables
est de lutter contre les fléaux sociaux et de créer des conditions de vie
et de travail favorables à la santé de tous : Nous le redisions encore
récemment aux participants du colloque romain sur l'ergonomie.1 Il
reste encore beaucoup à faire en cet immense domaine.
Quant aux mesures qu'il vous appartient de conseiller et de mettre
en application, avec les moyens plus ou moins puissants qui sont mis
à cet effet à votre disposition par les diverses communautés, il importe
de ne jamais perdre de vue le primat de la liberté et de la responsa-
* Die 9 mensis octobris a. 1968. 1 A. A. S. v. 60 (1968), pp. 566-567.
46 - A. A. S.
722 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
bilité personnelles, qu'il s'agisse d'organisations administratives ou
d'installations techniques. Il ne faudrait pas en effet que, par son
ampleur, la médecine collective devienne inhumaine, et que l'hôpital
— qui fait l'objet légitime de votre attention — ne devienne, comme
on l'a dit parfois, une usine à soins. Qu'en toutes ces mesures si néces
saires de dépistage et de contrôle, on ne perde jamais de vue le caractère
réservé, l'intimité légitime de tout ce qui s'attache au corps, et qui
impose une limite aux contraintes qu'un spécialiste voudrait parfois
instaurer pour le bien.
C'est dire combien il est nécessaire que tous les responsables,
techniciens de toutes branches, organisateurs divers, travaillent en
étroit contact pour servir le bien commun sans léser les exigences
légitimes de la personne, et réussissent à créer des structures insti
tutionnelles dont la constitution et le fonctionnement permettent de
garder un visage humain aux services d'hygiène et de santé. Aussi vos
recherches techniques doivent-elles toujours s'accompagner d'études
psycho-sociologiques des divers milieux, et d'un effort constant d'édu
cation des usages, pour solliciter l'adhésion de leur liberté aux disci
plines qui leur sont proposées pour leur propre bien, comme pour celui
de la communauté à laquelle ils appartiennent. Il ne faut pas en effet
que l'on dépouille trop facilement un chacun de la responsabilité de sa
propre vie et de celle des siens, ni qu'on lui donne l'impression confuse
de se voir appliquer au nom du progrès des techniques anonymes, sans
souci de sa personnalité physique et morale.
Nous aurions certes beaucoup à vous dire sur ce dernier point, et
ne pouvons aujourd'hui qu'y faire allusion. Au reste n'êtes-vous pas
tout pénétrés de ces devoirs? Si l'on a pu dire du médecin qu'il ne
guérit jamais une maladie, mais que c'est toujours un malade qu'il
soigne, il est aussi vrai d'affirmer que les mesures d'hygiène ou
préventives que vous promouvez ne s'appliquent jamais seulement à
un corps, mais qu'elles touchent une personne, donc un sujet qui a
droit à notre infini respect ; et le chrétien ajoute : quelqu'un qui a
été créé à l'image et à la ressemblance du créateur, qui est racheté
par le sang du Christ, qui est appelé à connaître et aimer Dieu, et à
vivre dans son intimité bienheureuse.
Toute technique ne sera donc toujours qu'un instrument dont
l'application demeure soumise aux règles morales supérieures qui ré
gissent la vie humaine. Et tout perfectionnement ne remplacera
Acta Pauli Pp. VI 723
jamais le souci des personnes, qui ont un immense besoin d'un véritable amour.
N'est-ce pas, au demeurant, à travers vos recherches, cet amour de
l'homme qui vous guide, et qui suscite vos expériences et tentatives,
avec tout ce qu'elles comportent de risque et d'espérance? Avec vous
Nous Nous en réjouissons, et de grand cœur Nous appelons sur vos
travaux, comme sur vos personne, l'abondance des divines bénédictions.
IV
Ad Excellentissimum Virum Abdel Halim Makhyoun, Reipublicae Ara-bicae Unitae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem. *
Monsieur V Ambassadeur,
Nous sommes heureux d'accueillir en Votre personne le Représen
tant d'un Pays illustre depuis la plus haute antiquité. L'histoire de
l'ancienne Egypte retient à bon droit, en effet, l'attention pleine d'inté
rêt des savants et des représentants de la civilisation mondiale, et ce
n'est pas devant Votre Excellence qu'il est besoin de rappeler le grand
élan de solidarité internationale qui a récemment permis le sauvetage
des monuments de la Nubie. Le Saint-Siège, Vous le savez, a considéré
comme un honneur et un devoir de prendre part à la mise en sûreté de
ces célèbres temples pharaoniques, et a confié au Doyen du Sacré Collège
des Cardinaux le soin de le représenter aux cérémonies qui marquè
rent l'heureux achèvement de la grandiose entreprise.
Mais il est une portion de l'histoire de Votre Pays qui retient plus
encore l'attention du Saint-Siège : c'est celle qui est liée aux tradi
tions chrétiennes, que Votre Excellence évoquait tout à l'heure à si
juste titre. Qui peut ignorer l'importance du monachisme égyptien dans
l'histoire et la vie de l'Eglise? Et quelle contribution au développe
ment de sa théologie et à l'enrichissement de sa spiritualité repré
sentent — pour ne citer que ceux-là parmi tant d'autres — les grands
noms de l'Ecole d'Alexandrie : les Clément, les Origene, les Athanase,
les Cyrille? ...
Si du passé nous venons au présent, nous voyons la vitalité du
catholicisme en Egypte s'affirmer différemment, mais de façon non
moins suggestive, et en deux directions. C'est d'abord l'orientation
œcuménique, tendant au rapprochement avec les communautés chré-
* Die 12 mensis octobris a. 1968.
724 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
tiennes non catholiques, celle des Coptes en particulier : l'accueil ré
servé par Votre Capitale aux reliques de Saint Marc a montré, tout
récemment encore, combien profondément était sentie, de part et d'au
tre, la participation à un commun patrimoine historique et religieux.
D'autre part l'Eglise catholique, représentée chez vous dans la variété
de ses rites, entend ne pas rester en marge de la vie nationale arabo-
égyptienne : elle ne veut être, ni en République Arabe Unie, ni ail
leurs, une Eglise d'importation étrangère. Universelle par essence,
elle est en effet chez elle partout, et elle désire que ses fils restent fidè
les aux bonnes traditions et aux cultures locales, qu'ils apportent leur
contribution à la vie nationale et travaillent, aux côtés de leurs frères,
à la prospérité spirituelle et matérielle de leurs patries respectives.
C'est ce que font, pour leur part, les catholiques égyptiens, et
Nous sommes heureux de recevoir, des lèvres de Votre Excellence,
l'assurance que les Autorités de la République Arabe Unie apprécient
l'effort des écoles et des missions catholiques en matière pédagogique
et sociale. Ces déclarations de Votre Excellence sont importantes à
Nos yeux et Nous en prenons acte avec la plus vive satisfaction : elles
laissent entrevoir, en effet, d'heureuses perspectives pour l'avenir de
ces institutions.
Nous croyons pouvoir, en retour, vous assurer du loyalisme des
catholiques résidant en République Arabe Unie. Nous sommes con
vaincu notamment qu'ils se sentent concernés, comme tous leurs com
patriotes, par le drame actuel que constituent pour toute la nation
les persistants affrontements qui troublent la paix au Moyen Orient.
Le Saint-Siège lui-même n'est pas absent de ces douloureuses vicissi
tudes. Conformément à sa vocation, il s'est efforcé de pourvoir, là
comme ailleurs, au soulagement de ceux qui étaient le plus éprouvés
par les événements, prodiguant — dans la mesure de ses moyens —
assistance et secours aux réfugiés, et s'intéressant activement au sort
des prisonniers de guerre. Il s'emploie surtout, et voudrait s'employer
de plus en plus, à favoriser une solution pacifique et honorable du
conflit. Et dans cette tâche, dont il ne sous-estime certes pas la diffi
culté, il lui sera précieux de pouvoir compter sur l'aide d'une personne
aussi qualifiée et représentative que Votre Excellence.
C'est donc avec la plus grande cordialité que Nous Vous souhaitons
la bienvenue au Vatican et que Nous formons des vœux pour Votre
personne et pour l'heureux déroulement de Votre mission, sur laquelle
Nous invoquons de tout ccéur la divine assistance.
Acta Pauli Pp. VI 725
V
Habita in Basilica Vaticana, Clero, Sacris Virginibus et Christifidelibus,
qui celebritatibus Beatificationis Venerabilis Famulae Dei Mariae ab Apo
stolis interfuerunt. *
Signori Cardinali, venerati Fratelli e diletti figli e fedeli tutti;
e voi, oggi meritevoli della Nostra particolare considerazione,
ottime Suore del Divino Salvatore,
Ci sia consentito, dopo la sacra cerimonia ad onore della nuova
Beata Maria degli Apostoli, fondatrice delle Religiose Salvatorianae,
e dopo d'aver ringraziato il Signore con il rito eucaristico celebrante
la sua divina presenza e la sua perenne assistenza fra noi, Ci sia con
sentito di esprimere, non a guisa d'illustrazione, ma di segno della
Nostra compiacenza, una parola su questa beatificazione, che allieta
la Chiesa intera; che riempie di gaudio e di conforto una grande Fa
miglia religiosa femminile e di riflesso quella maschile che le diede
origine e nome; che innalza a comune esempio e a stimolante edifica
zione una forte e distintissima figura di donna, la quale nella sua
stirpe e nelle sue virtù naturali e cristiane onora il suo grande Paese
nativo; che diffonde per tutta la terra, dove le istituzioni benefiche e
l'attività religiosa delle Suore Salvatoriane attestano la provvida
vitalità dell'opera fondata dalla piissima, oggi glorificata dalla Chiesa,
e che offre al mondo d'oggi, e certamente a quello di domani, la testi
monianza d'un cattolicesimo tutto proteso al suo servizio e alla sua
salvezza. Compiacenza, diciamo, come quella che nasce negli animi
di chi voglia riandare la storia di Teresa von Wüllenweber, ricoperta
poi come d'un manto sacro del nome da religiosa di Maria degli Apo
stoli : lasceremo alla sua congregazione, alla sua vasta clientela spi
rituale e a quanti, biografi o lettori che siano, si concedono il sapiente
diletto di esplorare le « vite dei Santi », cioè le più singolari e miste
riose esperienze dell'anima umana, gustare questa compiacenza : essa
sarà durevole, * sarà feconda, sarà interessante, sarà edificante.
La Nostra compiacenza si limita, in questo momento, ad ammirare
il duplice aspetto che definisce la vocazione e la vita della Beata:
l'apostolato e la missione. Non sono due aspetti distinti, quasi qua-
* Die 13 mensis octobris a. 1968.
726 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
lineassero una figura bifronte; sono piuttosto due titoli che conven
gono ad una stessa figura, che ha fatto dell'apostolato la ragione
della sua vita e il motivo della sua dedizione, della sua abnegazione
totale per la causa di Cristo ; ed ha voluto che il suo apostolato osasse
aspirare ed arrivare alla sua espressione evangelica e moderna più
ardita, quella missionaria.
Chi vorrà provarsi ad applicare il binomio : (( apostolato e mis
sione » a questa nuova figlia della Chiesa celeste, scoprirà, Noi cre
diamo, il filo logico e operativo della sua esistenza terrena, e la moti
vazione sintetica della sua glorificazione; e, come avviene delle idee,
quando le vediamo personificate e viventi in qualche storia umana,
l'uno e l'altro termine di questo elementare ma densissimo binomio
ci apparirà più chiaro, più documentato, più ricco di significato e di
implicazioni, sia dottrinali che morali, sia psicologiche che pratiche.
Sia qui opportuno ricordare una parola, che la Beata scrisse di sé,
quasi dando la definizione della propria personalità : « Io mi sento
fortemente chiamata a tutto ciò che è apostolico w.1 E fu certamente
questa sua vocazione che la rese capace, lei, primogenita d'una nobile
famiglia tedesca, di compiere le più generose rinunce al suo stato
sociale ed ai suoi averi, che la rese insoddisfatta di vari tentativi
intrapresi di vita religiosa, e che le diede l'ansia di pareggiare nella
operosità esteriore dell'apostolato l'esuberante fervore religioso della
sua vita interiore. Non sarebbe difficile, Noi pensiamo, rintracciare
gli elementi costitutivi dell'apostolato, quale noi oggi intendiamo nella
derivazione dal suo originario significato evangelico, studiando la
biografìa di questa donna singolare, piena di cultura, di sensibilità
umana e di fervore spirituale.
Che cos'è l'apostolato? Considerato nel suo significato psicologico,
là dove la grazia è animatrice della intimità interiore del nostro
spirito, l'apostolato è innanzi tutto una voce interiore che pronuncia,
a quando a quando, una sconcertante valutazione delle cose, vani
ficandone alcune, anche buone e carissime, esaltandone altre, credute
difficili, estranee, utopistiche; una voce inquietante e rassicurante ad
un tempo, una voce altrettanto dolce quanto imperiosa, una voce
molesta ed insieme amorosa, una voce, che in coincidenza con impre
viste circostanze o con gravi avvenimenti, diventa ad un dato momento
attraente, determinante, quasi rivelatrice della nostra vita e del
1 Lettera a Bonav. Lüthen, 1882.
Acta Pauli Pp. VI 727
nostro destino, profetica perfino e quasi vittoriosa, che fuga alla fine
ogni incertezza, ogni timidezza ed anche ogni timore, e semplifica fino
a rendere finalmente facile, desiderabile e felice la risposta di tutto il
nostro essere, nell'espressione di quella sillaba, che svela il supremo
segreto dell'amore : sì, sì, o Signore, dimmi quel ch'io devo fare, e oserò,
lo farò. Come S. Paolo, folgorato alle porte di Damasco: Quid me vis
facere?, che cosa vuoi ch'io faccia? 2 La radice dell'apostolato si
affonda in questa profondità : esso è vocazione, è elezione, è incontro
interiore con Cristo, è abbandono della propria personale autonomia
alla sua volontà, alla sua invadente presenza; è una certa sostitu
zione del nostro cuore, povero, inquieto, volubile e talora infedele,
ma avido d'amore, col suo, col cuore di Cristo, che comincia a
pulsare nella sua creatura d'elezione. Allora succede il secondo atto
del dramma psicologico dell'apostolato : il bisogno d'effondersi, il
bisogno di fare, il bisogno di dare, il bisogno di parlare, il bisogno
di trasfondere in altri il proprio tesoro, il proprio fuoco. Da perso
nale il dramma si fa sociale, da interiore esteriore.
La carità del rapporto religioso diventa carità del rapporto col
prossimo. E come la prima carità ha svelato sconfinate dimensioni,3
così la seconda non vorrebbe più limiti : l'apostolato diventa la
espansione continua d'un'anima, diventa l'esuberanza d'una perso
nalità posseduta da Cristo e animata dal suo Spirito, diventa biso
gno di correre, di fare, d'inventare, di osare quanto è possibile per
la diffusione del Regno di Dio, per la salvezza degli altri, di tutti.
È quasi un'intemperanza d'azione, che solo l'urto con le difficoltà
esteriori riuscirà a moderare e a modellare in opere concrete e perciò
limitate.
Il secolo scorso, il secolo dei grandi rivolgimenti nelle idee e nella
società, ha conosciuto molte anime, a cui lo Spirito Santo ha infuso
questa coscienza e questa energia, e da cui la Chiesa ha attinto il suo
risveglio e il ricupero delle ricchezze perdute nelle trasformazioni
culturali e sociali; l'apostolato è diventato la formula di tante nuove
famiglie religiose, quelle femminili non inferiori per ardore e per
intraprendenza a quelle della parte maschile, e superiori per numero.
Tra queste vi è la famiglia religiosa, che oggi ottiene, nella beatifica
zione della sua Fondatrice, il più alto e il più autentico riconoscimento
della Chiesa nuovamente fiammante di fuoco apostolico.
2 Act. 9, 6. 3 Cfr. Eph. 3, 18.
728 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Nessuna meraviglia perciò che quella Figlia eletta della Chiesa
viva abbia assunto per sé, quasi programma, il nome, che dicevamo,
Maria degli Apostoli, e ch'ella abbia scoperto nell'ideale missionario
il suo polo orientatore. Dall'amore di Cristo, da Lui ricevuto e a Lui
ricambiato, scaturisce l'apostolato; dall'apostolato lo spirito missio
nario. « Lo slancio missionario dev'essere riferito all'apostolicità della
Chiesa » . 4 È lei che scrive : <( Fu sempre mia prima inclinazione quella
di dedicarmi alle missioni e di giovare ad esse come posso » ;5 e poco
prima : « Sette anni fa ho promesso al buon Dio, quasi come voto, di
dedicarmi, per quanto lo consentono le mie forze, tutta alle missioni x>.6
Ella ha intuito che il campo missionario non comincia soltanto al
di là dei confini della Chiesa già fondata e sviluppata, ma si offre al
l'apostolato anche nell'ambito territoriale e sociologico della Chiesa;
la molteplicità delle sue opere lo dimostra; e forse, nella pienezza del
suo entusiasmo apostolico, ha parimente intuito ciò che in questo
secolo si è più chiaramente svelato alla coscienza della Chiesa e che il
recente Concilio ha espressamente dichiarato ; e cioè che « la voca
zione cristiana è per sua natura anche vocazione all'apostolato » ; 7
e per di più che « vi è nella Chiesa diversità di ministero, ma unità
di missione )),8 la qual cosa confortò in lei, donna, a intraprendere
l'apostolato missionario propriamente detto, cioè lo sforzo d'annun
ciare il Vangelo e di fondare la Chiesa dove ancora né l'uno è arri
vato, né l'altra è stabilita, quando non esistevano, o appéna stavano
sorgendo, famiglie religiose femminili a ciò consacrate. Fu ardimento
provvidenziale e immediatamente fecondo. Non possiamo tacere, a
questo punto, il nome d'un Sacerdote tedesco, che fu alla Beata ispi
ratore e maestro, il servo di Dio Padre Francesco Maria della Croce,
al secolo Giovanni Battista Jordan, fondatore dei Salvatoriani. E non
possiamo guardare queste due fiorenti ed esemplari famiglie religiose
dei Salvatoriani e delle Salvatoriane, delle quali Roma si onora d'aver
ospitato le prime sedi, e sparse ormai in tutto il mondo, senza espri
mere la Nostra ammirazione, la Nostra riconoscenza e la Nostra fiducia.
E non possiamo, terminando, non ricordare che questi mirabili fatti
ecclesiali, questi prodigi della fede e della carità, queste istituzioni vive
4 Journet, L'Eglise, II, 1208. 5 Lett. citata. 6 Lett. a Mons. von Essen, 25-IV-1882.
7 Decr. de apostolatu laicorum Apostolieam actuositatem, n. 2. 8 Ib.
Acta Pauli Pp. VI 729
e operanti (chiamatele pure strutture canoniche !) della Chiesa contem
poranea, sono nate, sono cresciute, sono consacrate nella dedizione più
fervorosa e generosa all'irradiazione del messaggio evangelico e al bene
dell'umanità nella fermissima convinzione che Gesù Cristo è il Salvatore,
è il Salvatore vero, è il Salvatore unico, è il Salvatore necessario ; è ,
nell'eloquente esperienza che da questa tomba dell'apostolo Pietro,
punto di convergenza e punto di partenza, centro di unità e di catto
licità, scaturisce quell'amore apostolico e deriva quel mandato missio
nario, che ne configurano le religiose sembianze, ne alimentano le
indefesse energie, ne santificano le schiere valorose. È la visione che
Noi abbiamo davanti agli occhi, ed il voto che nutriamo nel cuore.
Voglia la nuova Beata, con il suo esempio luminoso, con la sua
protezione celeste, per sempre fissare questa visione ed avvalorare
questo voto.
Einen besonderen Gruss möchten Wir noch an Unsere Brüder wie
an Unsere deutschsprechenden Söhne und Töchter richten.
Die neue Selige, Maria von den Aposteln, ist durch Geburt, durch
Erziehung, durch die Muttersprache Ihre Schwester. Die erstgeborene
Tochter des Freiherrn Joseph Theodor von Wüllen weber, Maria The
resia, die später als Gründerin der Schwestern des göttlichen Hei
landes den Namen Maria von den Aposteln annahm, erblickte im
Jahre 1833 auf Schloss Myllendock in Gladbach (Deutschland) das
Licht der Welt.
Sie verkörpert in echter Weise die vornehme und kraftvolle katho
lische liberiieferung des deutschen Volkes; sie besitzt die besten Tu
genden des deutschen Charakters, wenn er von Aufrichtigkeit und dem
freimütigen Bekenntnis zum katholischen Glauben geformt ist; von
Jugend auf an offenbart sie ein zartes Empfinden für religiöse Fragen
und ein entschiedenes moralisches Gewissen, sodass sie ihr Leben sofort
nach einem schwierigen und hohen Ideal religiöser Vollkommen
heit hin ausrichtet, das erst in reifem Alter seinen konkreten
Ausdruck findet in einem Plan zu missionarischem Apostolat, das
nach dem göttlichen Heiland benannt wird. Dieses Ereignis, von dem
die neue Kongregation der Salvatorianerinnen ihren Ursprung haben
wird, vollzieht sich unter Führung eines grossen und demütigen deut
schen Priesters Johannes Jordan, der später den Namen Franziskus
Maria vom Kreuze annimmt, und zwar hier in Rom, wo die neue
Kongregation ihre Wiege hat und ihren geistigen Ausdruck findet.
730 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Wieder einmal verwirklicht sich in der Geschichte der Kirche die
wunderbare und spontane Verschmelzung der starken und liebenswür
digen deutschen Seele mit der römisch-katholischen Kultur, beide
geprägt von menschlicher Weisheit und geheimnisvoller Gnadengabe
des Evangeliums.
Auch durch diese Tatsache wird Maria von den Aposteln eine
Lehrerin erneuter christlicher Lebenskraft : die Natur und der Reich
tum ihres Werkes bezeugen es. Sie wird auch zum Symbol, zu einem
Beispiel, Ausdruck eines Wunsches, wie sie es durch ihre Persön
lichkeit unter Beweis stellt, da sie die Kirche für würdig befunden hat,
den Seligen beigezählt zu werden. Maria von den Aposteln beweist
aber auch durch ihre Ordensfamilie, wie sehr und auf welche Weise
jene glückliche Verschmelzung für den deutschen Namen ehrenvoll
sein kann, fruchtbar für die katholische Sache, universal durch ihre
Ausbreitung in der Welt, wohltätig für die Menschheit, ruhmvoll für
den Namen Jesu Christi, unseres Heilandes.
Wir sind hierüber sehr erfreut und bekunden Unsere tiefe Genug
tuung, indem Wir allen, die in dieser Basilika anwesend sind und auf
der weiten Welt Unsere Freude teilen, den Apostolischen Segen
erteilen.
VI
Ad Excellentissimum Virum Alfonsum Sita, primum apud Sedem Apo
stolicam Reipublicae Popularis Congi cum auctoritate Legatum, qui
Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. *
Monsieur l'Ambassadeur,
L'établissement de relations diplomatiques régulières entre une
nation et le Saint-Siège est toujours pour celui-ci un motif de pro
fonde satisfaction. Il est évident, en effet, qu'aucun calcul d'intérêt
temporel n'entre ici en ligne de compte, mais bien le seul souci des
valeurs morales et spirituelles, ce qui est tout à l'honneur de ceux qui
manifestent le désir d'établir ces rapports réguliers.
La satisfaction est encore accrue quand il s'agit d'une grande et
belle Nation du continent africain ayant accédé depuis peu à l'indé
pendance et possédant, comme la jeune République Démocratique du
Congo, un patrimoine déjà si riche de vie et d'expérience chrétiennes.
* Die 14 mensis octobris a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 731
Nous ne saurions en effet passer sous silence — et Votre Excellence
l'a elle-même justement mentionné — l'œuvre immense accomplie par
l'Eglise dans son Pays. Non seulement elle y a solidement implanté la
foi catholique, mais on peut dire que son action a eu pour effet de
faciliter grandement aux populations congolaises l'accès aux formes
les plus évoluées de la civilisation moderne et mondiale. C'est parti
culièrement visible dans le domaine de l'instruction, et le seul nom de
Lovanium suffit à évoquer le degré de culture atteint par votre Pays
grâce à des institutions dont l'Eglise a eu l'initiative.
Ce serait pourtant une vue incomplète, celle qui consisterait à
fixer exclusivement le regard sur ce que l'Eglise a apporté au Congo,
et ce n'est que justice de mentionner aussi ce que le Congo apporte à
l'Eglise. Nous l'avons dit encore récemment dans Notre Message à
l'Episcopat et à tous les Peuples d'Afrique : (( L'Eglise considère avec
grand respect les valeurs morales et religieuses de la tradition afri
caine X ) . 1 Elle apprécie hautement, en effet, la richesse et la va
riété des expressions culturelles des divers groupes ethniques de
votre grand continent, leur sagesse, leur art du dialogue, leur souci
de la famille, leur sens de l'humain et surtout leur vision spirituelle
de la vie : toutes valeurs positives, si caractéristiques de votre civi
lisation, et que l'Eglise n'a d'autre ambition que d'assumer et de vivi
fier par les lumières supérieures de la Eévélation chrétienne. C'est
vous dire, Monsieur l'Ambassadeur, que ce qu'il y a de beau et de
noble dans les traditions congolaises, bien loin d'être écarté ou neu
tralisé par l'Eglise, sera toujours par elle accepté et valorisé; elle
considère ces apports comme un enrichissement, grâce auquel elle
acquiert, en quelque sorte, ses lettres de citoyenneté dans votre Pays
et peut y revêtir un visage vraiment congolais.
L'Eglise universelle est en effet partout chez elle. Elle n'est pas
importée du dehors. Et quand elle s'enracine dans une contrée du
globe, ce n'est pas pour y poursuivre des desseins de domination ou
des intérêts temporels : elle n'a en vue que le bien véritable des popu
lations; ses visées sont d'ordre religieux et non politique. En ce qui
concerne le Congo, elle ne désire rien tant, Nous vous en donnons
l'assurance, que de conserver, consolider et développer, par le moyen
du peuple congolais lui-même, la grande œuvre missionnaire accomplie
1 N. 14.
732 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dans le passé, et dont les résultats bénéfiques sont sous les yeux de
tous.
Cela ne peut se faire, évidemment, que dans un climat de paix
sociale, ce qui suppose, chez les Gouvernants, outre le souci de pour
suivre sans relâche l'élévation du niveau de vie des populations, une
grande largeur de vues et une grande magnanimité. Le Congo, chacun
le sait, a connu, dans les années passées, de bien douloureuses épreu
ves, qui ont pu laisser dans les cœurs des traces d'amertume et de
ressentiment. Mais il s'honorera devant le monde et devant l'histoire
en pratiquant généreusement le pardon chrétien, si noble en lui-même,
et si conforme, par surcroît, aux convictions des meilleurs de ses fils.
Un Congo pleinement fidèle à ses meilleures traditions, soucieux de se
laisser pénétrer de plus en plus par l'esprit de l'Evangile, Nous semble
avoir, dans les desseins de la Providence, une magnifique mission, dont
le rayonnement pourrait se révéler bienfaisant non seulement pour
chacun de ses fils, mais pour l'Afrique tout entière et pour le monde.
Le Saint-Siège sera le premier à se réjouir de la croissante prospé
rité spirituelle et matérielle du peuple congolais. Et dans la charge
que vous inaugurez aujourd'hui comme premier Ambassadeur de
votre Patrie auprès du Saint-Siège, vous pouvez être assuré de trouver
toujours ici compréhension, bienveillance et appui. De grand cœur
Nous invoquons en cet instant sur votre personne, votre mission, votre
famille, sur Monsieur le Président de la Eépublique Démocratique du
Congo et sur toutes les chères populations congolaises, l'abondance
des divines bénédictions.
VII
Ad E.mos Patres Cardinales, Exc.mos Praesules et disciplinae liturgicae
peritos e Consilio ad exsequendam Constitutionem de sacra Liturgia,
undecimum plenarium Coetum habentes. *
Venerabiles Fratres ac dilecti filii,
Facile conicere potestis, quo animo aures praebuerimus verbis,
quibus dignissimus ac carissimus Praeses vester, brevi sed diserta
oratione, coram Nobis recensere voluit multiplicem navitatem elapso
anno peractam a Commissione vestra. Inde cognovimus tam magnam
laboris molem expeditam esse, quae palam profecto ostendit, litur-
* Die 14 mensis octobris a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 733
gicae renovationis opus, quod vobis commissum est, sollerter acriorique
usque studio feliciter procedere.
Ac revera consessus, quem nunc Romae a vobis celebratur, eo
tempore contingit, quo profecto possumus, immo debemus emensum iter
respicere, ut fructus laborum vestrorum hucusque collectos contemple
mur ac pro merito aestimemus. Fateri libet hos fructus uberes sane
esse, atque ad spem bonam Nostrum animum erigere. Novi enim ritus
novaeque precandi formae in liturgiam inductae pulchriore splendore
vetustum venustumque sacrum Ecclesiae patrimonium ornaverunt, ac
non sine gaudio cernimus, ob actuosiorem fidelium participationem,
divinum cultum passim reflorescere.
Qua de re summas in primis Omnipotenti Deo grates persolvimus,
quandoquidem « omne datum optimum et omne donum perfectum desur-
sum est, descendens a Patre luminum y>.x
Sed vobis etiam, qui horum fructuum magna ex parte auctores fuistis,
memoris gratique animi Nostri sensus patefacere cupimus, itemque
hac libenter utimur opportunitate ut debitas persolvamus gratias Con
ferentiis Episcopalibus de auxilio vobis prompte generoseque prae
stito. Id quantopere laboribus vestris profuerit, plane Nobis compertum
est ; sicut etiam probe novimus omnes sacros Ecclesiae Pastores nullis
parcere curis atque laboribus, ut liturgica renovatio populum Dei ad
florentiorem christianam vitam conducat et ad « plenam illam, con
sciam atque actuosam liturgicam celebrationum participationem »,
quae inter praecipua Concilii Oecumenici proposita sunt recensenda.2
Id Nostram persuasionem confirmat, praesenti hac aetate, qua magis
magisque apud homines elanguent orationis studium, fides, pietas erga
Deum atque aeternorum bonorum exspectatio, optimam nobis occasio
nem datam esse, ut non solum Ecclesia, sed etiam hominum societas
universa ad amorem germanae religiosae vitae revocetur.
Non solum autem ad gratulandum de opere feliciter peracto ad
vos sermonem habere cupimus. Vehementius Nos permovet desiderium
vos adhortandi animumque addendi ad longam, quae adhuc superest,
ferendam viam. Agitur nunc de Missalis Romani perficienda recogni
tione, quae iam ad exitum vergit; postea de Breviario, de Rituali, de
Pontificali, ac tandem de Martyrologio, ad quos libros liturgicos rite
recognoscendos, diuturnum adhuc tempus vobis opus erit.
1 lac. 1, 17. 2 Constitutio de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, n. 23.
734. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Hinc clare patet summum momentum, quod Ecclesia hodie tribuit
sacrae Liturgiae, quae centrum et quasi animus totius christianae
vitae habenda est, immo, ut ipsis Concilii Oecumenici verbis utamur,
(( est culmen ad quod actio Ecclesiae tendit et simul fons unde omnis
eius virtus emanat » . 3 Patet etiam quam necessarium sit, ut in vestro
obeundo munere semper ob oculos habeatis arctam necessitudinem,
qua (( lex orandi » Ecclesiae cum ceteris religiosae vitae campis conecti
tur, praesertim cum fide, cum traditione, cum lege canonica.
Cum prorsus oporteat ut lex orandi cum lege credendi concordet ac
fidem christiani populi manifestet atque corroboret, novae precandi for
mulae a vobis apparandae Deo dignae esse non poterunt, nisi catholicam
doctrinam fideliter referant; ac facile intellegitur, quanta maiestate,
simplicitate, pulchritudine eaedem excellere et quam apta esse debeant
ad commovendos animos et ad pietatem excitandam, ut naturae et
indoli cultus liturgici plane respondeant.4
Ex alia parte, liturgica renovatio non ita accipienda est, ut sacrum
praeteritarum aetatum patrimonium respuat, et quaslibet novitates
temere admittat. Quid hac in Concilii Oecumenici Patres sibi proposue
rint, cum Constitutionem liturgicam promulgaverunt, vobis in comperto
est : scilicet innovationes cum sana traditione congruere debent, ita « ut
novae formae ex formis iam exstantibus organice quodammodo crescant »
(n. 23). Quare sapiens reformatio ea dicenda est, quae apta ratione nova
et vetera componere valeat.
Ex his, quae diximus, palam apparet, quanti momenti sit ad rectam
reformationem in tuto ponendam, ut, hoc praesertim tempore, omnes
manifestam habeant indolem ecclesialem atque hierarchicam sacrae litur
giae. Scilicet ritus et precandi formulae liturgicae non privatum ne
gotium censenda sunt, quae ad singulos pertineant, vel ad paroeciam,
vel ad dioecesim, vel ad aliquam nationem ; verum pertinent ad Eccle
siam universam, cum eius vivam exprimant precantem vocem. Quare
nemini fas est has formulas immutare, novas inducere, in earum locum
alias substituere. Hoc vetat ipsa sacrae liturgiae dignitas, cuius ope
homo cum Deo commercium habet; ac vetat etiam animarum bonum
et pastoralis actionis efficacia, quae hoc modo in discrimen adducitur.
Quam ad rem iuvat illam normam Constitutionis liturgicae recolere,
3 L. c. n. io. * Cfr. R. Guardini, Lo spirito della Liturgia, Morcelliana, pp. 43, 44.
Acta, Pauli Pp. VI 735
vi cuius (( Sacrae Liturgiae moderatio ab Ecclesiae auctoritate unice
pendet » . 5
Cum tamen de normis ad vos sermonem habeamus, quae navitati
vestrae praeesse debent, silentio praeteriri non patimur nonnullas
agendi rationes, quae in variis Ecclesiae partibus animadvertuntur,
et quae haud parvae anxitudinis et doloris Nobis causa sunt.
Huc spectat in primis ille mentis habitus, qua multi aegre ferunt
quidquid ab auctoritate ecclesiastica proficiscitur aut legitime prae
cipitur. Quo fit ut in re liturgica vel ipsae Conferentiae Episcopales
quandoque proprio marte plus aequo procedant. Fit etiam, ut experi
menta ad arbitrium saepe habeantur et ritus inducantur, qui normis
ab Ecclesiae statutis aperte repugnant. Nemo est qui non videat hanc
agendi rationem non solum Christi fidelium conscientiam graviter
offendere, sed nocere ipsi ordinatae renovationis liturgicae exsecutioni,
quae prudentiam, vigilantiam, ac praesertim disciplinam ab omnibus
postulat.
Multo magis autem Nobis anxitudinem gignit eorum agendi ratio
qui contendunt liturgicum cultum sacra indole exuere, ac proinde
perperam arbitrantur non esse adhibendas res atque suppellectiles
sacras, sed in earum locum res esse substituendas, quae ad commu
nem et vulgarem usum pertineant. Eo usque temeritatis nonnulli pro
grediuntur, ut non pareant sacro ipsi celebrationum loco. Fatendum
sane est huiusmodi opinationem non tantum germanam sacrae litur
giae indolem, sed etiam veram catholicae religionis notionem perver
tire. 6
Item cavendum est, ne, cum agitur de ritibus, formulis, actibus
liturgicis in simpliciorem formam reddendis, ultra quam oportet pro
cedatur, ac non satis ratio habeatur magni momenti, quod <( signis »
liturgicis est tribuendum. Id prono alveo conducit ad vim atque effica
citatem imminuendam liturgiae sacrae. Revera, aliud est a sacris
ritibus removere quidquid hodie nimis redundare videtur, aut obso
letum et inutile evasit, aliud vero est liturgiam destituere iis signis
eoque decore, quae, si intra iustos contineantur fines, prorsus neces
saria sunt christiano populo, ut valeat recte percipere arcanas res
atque veritates, quae sub velamento externorum rituum delitescunt.
Quae cum ita sint, magnum excelsumque negotium vestrum est,
5 N. 22, 1; cfr. n. 33. 6 Cfr. L. Bouyer, La vie de la liturgie, Ed. du Cerf, « Lex orandi », p. 324.
736 Ada, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
dilecti filii, efficere ut sacra liturgia germanum vultus sui splendorem
ostendat coram hominibus, suamque proferat efficacitatem ad spiri
tualem societatis vitam promovendam. Neque in isto omnia.'Curan
dum etiam vobis est, ne, tempore elabente, deferveat illud renovationis
liturgicae studium, quo hodie populus Dei salutariter flagrai.
Palam est hac in re per gradus procedere oportere, quia opus,
quod aggressi estis, postulat ut congruae christifidelium praeparationis
ratio habeatur. Quare novi ritus eo tempore iisque modis proponendi
sunt, qui magis opportuni videantur ad eos facilius excipiendos atque
intelligendos.
Liceat denique Nobis postremo compellare vos de re, quam dili
gentiae vestrae valde commendamus. Scilicet sedulam date operam,
ne labores vestri nimis abscedant de more institutoque traditionis
Romanae, ubi liturgia latina ortum, incrementa, fastigium est assecuta.
Quod ut vobis commendemus, urget Nos minime ratio, quae ad
historiam locumque spectat, neque auctoritatis augendae Nos movet
cupido ; suadet contra id Nobis consideratio et aestimatio, quae ad
theologicas doctrinas et ad ipsam constitutionem pertinet Ecclesiae,
quae hac in alma Urbe unitatis centrum et catholici nominis arcem
habet.
Hac de re potius quam Nostra, insonet vox duorum virorum qui
pernobiles habentur liturgiae cultores.
Horum prior, Pater Gabriel M. Brasò, ex Ordine Benedictinorum,
haec ait : (( Is qui non sese Romanum sentit, afflatu spirituque liturgiae
difficile plene imbui poterit. Romanitas in tuto collocat liturgici spiritus
incorruptam sinceritatem. Deflexiones in campo et finibus liturgiae,
quemadmodum et in cogitandi modo et in christianae vitae usu, inde
primam originem ducunt, quod Romanitas caret. Nimius quidem et
angusto limite coactus patrius amor efficit, ut Roma quasi rivalis
habeatur, et eius normae incomprehensibiles eiusque leges intempe-
rantis dominatus manifestatio iudicentur.
Romanitas fundamentum est nostrae catholicitatis » . 7
Alterum testimonium, quod proferre vobis volumus, ad virum per
tinet, cuius inclaruit fama perinsignis studiosi disciplinae liturgicae,
E. Bishop dicimus, qui sic admonet in suo opere de indole propria
Romani ritus : « Ipsa romana forma suis virtutibus non caret. Quae
virtutes eo magis necessariae ac pluris aestimandae videntur, quod
7 Gabriele M. Brasò, Liturgia e spiritualità. Ed. Liturgiche, pp. 307-308.
Acta Pauli Pp. VI 737
religiosa Europae historia variis temporibus sinunt nos cognoscere
damna, quae ex eius neglectu sunt profecta » . 8
Quare, dilecti filii, absit ut Roma vobis diffidentiam aut timorem
iniciat. E contra ipsa noverit labores vestros libenter excipere, recte
aestimare ac perennes vereque catholicos reddere, non ad suam laudem,
sed Ecclesiae, et ad gloriam Christi Redemptoris nostri.
Hae sunt normae, quas Nobis, apostolici Nostri officii conscientia
ductis, tradere placuit. Ad eas prompte recteque exsequendas vobis
Deus dilargiatur caelestium gratiarum copiam, quarum in auspicium
vobis singulis universis Apostolicam Benedictionem impertimus.
VIII
Sodalibus e Sacro Ordine Cisterciensi, qui Romae Generali religiosae
suae communitatis Consilio Statutis accommodandis interfuerunt. *
Paterna cum benevolentia atque sincero cum oblectamento vos
hodie coram excipimus ac veluti amplectimur, dilecti filii e sacro
Ordine Cisterciensi, qui Romae, superioribus diebus, Capitulum Ge
nerale Speciale ad normam vestrarum constitutionum concelebrastis.
Salvere iubemus Abbatem Generalem, Dominum Sighardum Kleiner,
assiduam, egregiam probandamque operam Sacro Consilio pro Reli
giosis Sodalibus et Institutis Saecularibus navantem; et cum illo
salvere iubemus venerandos Abbates sive singularum Congregationum
Praesides, sive coenobiorum Moderatores atque Delegatos. Dum autem
vos alloquimur, commotis animi Nostri oculis conspicere videmur uni
versam Familiam vestram, quae ubique terrarum religiosae perfectio
nis edit testimonium, Deum unice inquirendo, eius amorem investi
gando atque, urgente eius caritate, studio et labore, ministerio verbi
et oratione, commissis hominum animis comparando salutem. Vobis
igitur cunctisque fratribus vestris, qui in divinum cultum et in prola
tandum Iesu Christi Evangelium strenui, alacres, laeti, incumbunt,
impensas gratias agimus atque animum addimus ad fortia et sancta
quaeque sustinenda.
Nobilissima sane a sanctis Conditoribus vestris accepta hereditas
vos manet servanda, quam Bernardus Claravallensis operibus, sermo
nibus et potissimum exemplis vitae tam mirum in modum illustravit,
8 Le Génie du Bit Bomain, par E. Bishop. Libr. de l'art catholique, pp. 66-67. * Die 14 mensis octobris a. 1968.
47 - A. A. S.
738 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ut vobis in primis simulque universae Ecclesiae praestantissimus fieret
magister. Considerantibus Nobis hanc hereditatem, simulque histo
riam vestram, tot spectatissimis viris et egregie factis in Ecclesiae
bonum et incrementum cohonestatam, perpendentibus, obversatur veluti
imago cuiusdam civitatis, quae, « in se compacta tota et caelestis
illius Ierusalem in exemplum constructa, « celsa de viventibus saxis
ad astra tollitur 2 : viventia haec saxa vos estis, Sanctorum Roberti
Molesmiensis, Alberici et Stephani filii, et divi Bernardi alumni, qui,
Regula a Sancto Benedicto tradita firmiter innixi, « coedificamini in
habitaculum Dei in Spiritu )) ! 3 Sálvete igitur filii et fratres Nostri,
quorum opera et studio magnum illud gloriosumque Cistercii nomen
hoc etiam nostro tempore fulget!
Capitulum Generale Speciale, sicut ceterae religiosae Familiae,
indixistis, ut, Oecumenici Concilii Vaticani II monitis obtemperantes,
renovationi consuleretis religiosae vitae ; nunc autem, post illud exple
tum, a Nobis verba quaedam certe exspectatis, quae vos in suscepto
itinere confirment. Quod ut libentissime faciamus, etiamsi opportu
num tempus plane non sufficiat, nil aliud vobis aptius proponere puta
mus, quam ut ad patrimonium illud vestrum, de quo locuti sumus,
fidelissime servandum hortemur. Meministis sane, id primum a Con
cilii Patribus esse propositum : ii enim, in ipso Decreti limine a verbis
incipiente (( Perfectae caritatis », religiosae vitae renovationem asse
verarmi (( et continuum reditum ad omnis vitae christianae fontes
primigeniamque institutorum inspirationem et aptationem ipsorum ad
mutatas temporis condiciones » complecti.4 Quibus verbis id innui
videtur, scilicet huiusmodi aptationem minime dari posse, nisi ad pri
migena illa cuiusque Familiae lineamenta redintegranda et in rem dedu
cenda redeatur. Quid igitur vestra accepta hereditas a vobis poscit?
Sicut optime scitis, ut cum Deo arcte et assidue coniungamini, ut Evan
gelium in animis disseminetis, ut simplicitatem Benedictinae Regulae
persequamini, tum in sanctis legibus observandis, tum divinae Litur
giae promovendo nitorem, tum in vera Iesu Christi paupertate sectanda,
tum operando manibus vestris ut victum vobismetipsis comparens atque
benefacta in pauperiores conferatis. Haec conditores vestri primum
voluerunt, ut collapsam fratrum disciplinam fortiter restituèrent, haec
1 Ps. 121, 3. 2 Cf. Off. Dedie. Eccl. 3 Eph. 2, 22. 4 Decr. de accomm. renov. vitae relig. Perfectae caritatis, 2.
Acta Pauli Pp. VI 739
votis commendarunt, hortantes ut humanam Iesu Christi naturam sanc
tissime coleretis, in qua divinae caritatis origo et flamma in suo fonte
ostenditur atque hauritur, utque pariter eius Matrem Virginem tam
quam amantissimi filii coleretis, et Corpori eius Mystico toti addice-
r emini.
Haec vobis proposita sunt, haec nostro etiam tempore intacta et
incorrupta servari debent. Quae si uno verbo complecti cupimus, vos
omnes ad christianam perfectionem vocamini, impellimini, urgemini.
Hanc oportet totis persequamini viribus, ad hanc omnibus nervis con-
tendatis, quia quicumque in hac via desides constiterint, regrediun
tur. Liceat Nobis Sancti Bernardi vestri sententiam proferre, qui
epistulam scribens ad Abbates vestros Suessione, in coenobio Divi
Medardi, sub Abbate Gaufrido congregatos, haec hortabatur : « Rece
dant a me et a vobis qui dicunt : " Nolumus esse meliores quam patres
nostri tepidorum et dissolutorum se filios protestantes. Quorum
memoria in maledictione est, quia manducaverunt uvas acerbas, qui
bus dentes filiorum obstupuerunt.5 Aut si sanctis et bonae memoriae
patribus gloriantur, imitentur certe sanctitatem, quorum indulgentias
dispensationesque pro lege defendunt. Quanquam sanctus Elias, " Non
sum, inquit, melior quam patres mei " : et non dixit se nolle patribus
esse meliorem. Vidit Iacob in scala Angelos ascendentes et descenden
tes, nunquid stantem quempiam, sive sedentem? Non est stare omnino
in péndulo fragilis scalae; neque in incerto huius mortalis vitae quid
quam in eodem statu permanet. Non habemus hic manentem civitatem,
nec futuram adhuc possidemus, sed inquirimus.6 Aut ascendas necesse
est, aut descendas : si attentas stare, ruas necesse est. Minime pro
certo est bonus, qui melior esse non vult : et ubi incipis nolle fieri
melior, ibi etiam desinis esse bonus » . 7
Quodsi flagranti hoc christianae perfectionis desiderio et studio
ducamini, ad illam caritatem perfectum in modum vosmetipsos vestra
que omnia conformabitis, quae a prima Constitutione ut peculiaris lex
vobis commissa est ; illam dicimus « Chartam Caritatis », quam De
cessor Noster Callistus II apostolica auctoritate probavit atque recenti
instituto vestro tradidit servandam. Caritas igitur vestrum huiusmodi
perfectionis studium informet : ea enim una est, quae vos in suscepto
munere constantes atque fideles custodiat, ea una liturgicas preces,
4 Cfr. Ier. 31, 29. 6 Cfr. Hebr. 13, 14. 7 Ep. XCI, 3.
740 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
quasi earum halitus et anima, admodum efficaciter comitatur easque
ad Dei et Agni thronum perfert, ea una vos cum Christo arctissime
coniungit. Iure merito igitur Sacrosanctum Concilium omnibus chri
stifidelibus perfectionis caritatem suasit, ut eam « Deo dante, vivendo
teneant atque perficiant » ; 8 eamque praesertim religiosis sodalibus
inculcavit, gravissimis sane verbis, quae iterare placet : (( Religiosi
ergo, suae professioni fideles, omnia propter Christum dimitientes,9
Ipsum tamquam unum necessarium 10 sequantur,11 Eius verba audien
tes, 1 2 de iis quae Eius sunt solliciti. 1 3
Quapropter cuiuslibet instituti sodales, Deum prae omnibus et
unice quaerentes, contemplationem, qua Ei mente et corde adhaereant,
cum amore apostolico, quo operi Redemptionis adsociari Regnumque
Dei dilatare nitantur, coniungant oportet.
Qui evangelica consilia profitentur, Deum qui nos prior dilexit 1 4
ante omnia quaerant ac diligant et in omnibus rerum adiunctis fovere
studeant vitam absconditam cum Christo in Deo, 1 5 unde profluit et
urgetur proximi dilectio in salutem mundi Ecclesiaeque aedificationem.
Hac caritate etiam ipsa praxis consiliorum evangelicorum animatur
et regitur » . 1 6
Habetis igitur, dilecti filii, sanctissima monita, quae vobis in me
moriam reducunt, quid quantumque Ecclesia nostro etiam hoc tempore
a vobis postulet. Certam sane concipimus spem, fore ut, post celebra
tum vestrum Generale Capitulum, Cisterciensi universae Familiae
novum veluti ver illucescat, quo flores fructusque suavissimi perci
piantur, quibus Ecclesia sancta laetificari pergat. Divina auxilia
vobis impensissime adprecamur, dum horum auspicium, et paternae
voluntatis pignus, Apostolicam Benedictionem peramanter impertimus,
quam ad omnes Sodales vestros, ad eorum opera et incepta, praeser
tim in peramplo missionali campo, pertinere percupimus.
8 Cf. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 40. » Cf. Me. 10, 28. 1 0 Cf. Le. 10, 42. 11 Of. Matth. 19, 21. 1 2 Cf. Lc. 10, 39. 1 3 Cf. 1 Cor. 7, 32. 1 4 Cf. 1 Io. 4, 10. " Cf. Col. 3, 3. 16 Decr. de accomm, renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, 5-6.
Acta Pauli Pp. VI 741
I X
Sodalibus e Congregatione Clericorum excalceatorum Sanctissimae Cru
cis et Passionis Domini nostri Iesu Christi, qui Romae Generali religiosae
suae communitatis Coetui Regulae accommodandae interfuerunt. *
Nunc autem vos alloquimur, dilecti filii e Congregatione Clericorum
excalceatorum Sanctissimae Crucis et Passionis Domini nostri Iesu
Christi, qui una cum benemerentissimo Generali Praeposito vestro,
Theodoro Foley, huc frequentes convenistis, ut Beati Petri Successori
fidem, caritatem et observantiam vestram iterum iterumque obtesta-
remini. Vos quoque ex omnibus orbis regionibus Romae coadunati estis,
ut in celebrandum Capitulum Generale Speciale incumberetis, cuius
prior Sessio exeunte hoc mense finem capiet; in alteram vero postea
cogemini.
Magnum quippe solacium Nobis comparatis, qui laetanti animo
Deo optimo maximo gratias agimus ob huiusmodi florentissimum reli
giosae pietatis sanctissimorumque propositorum exemplum, a tot Reli
giosis Familiis praebitum. Vos igitur gratulatione prosequimur, vobis
Nostram dicimus benevolentiam atque existimationem.
Etenim vos, monita et vitae rationem repetentes Legiferi Patris
vestri, Sancti Pauli a Cruce, ceterorumque Sanctorum, qui istam
Congregationem fulgentia sicut sidera illustrarunt, hinc divinarum
rerum contemplationi vacatis, quam cotidie alitis Liturgia, aeterno-
rum bonorum meditatione, et sacrarum disciplinarum studio, ita ut
ab omnibus iis rebus abhorreatis, quae plenae Dei caritati obstant;
hinc vero apostolicam vivendi formam fideliter persequimini. Qua
propter, quod ad vos etiam attinet, necesse prorsus est, ut caritatis
perfectioni totis viribus studeatis, sine qua opera vel maxima nihil
aliud fiunt, quam «aes sonans aut cymbalum tinniens». 1 Vos igitur
ad hanc currendam viam paterna sollicitudine hortamur. Iesu Christi
Passio, quae vestrum est splendens vexillum atque propria singularis
que sanctitatis nota, ad omnia sustinenda exstimulat pro Christi no
mine et gloria, atque pro hominum salute, eius pretioso sanguine
redemptorum. Ad id sane reducitur princeps illa renovationis norma,
quam Concilii Patres Religiosis Familiis proposuerunt, hisce verbis :
« Cum vitae religiosae ultima norma sit Christi sequela in Evangelio
* Die 14 mensis octobris a. 1968. 1 Cf. 1 Cor. 13, 1.
742 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
proposita, haec ab omnibus institutis tamquam suprema regula habea
tur )). 2 Christum vos sequimini Cruci affixum, Christum Cruci affixum
hominum considerationi proponitis : in Eum igitur conspicientes, ab
Eo vires et spiritum haurientes, in susceptum onus incumbere pergatis,
ut vestri muneris efficacitas atque optatae renovationis vigor numquam
remittant. Qua in re, Iesu Christi gratiam certe scitis vobis numquam
fore defuturam.
Quo autem haec uberior usque et affluentior in vos descendat, preces
Nostras pro vobis ad Deum fundimus, atque, supernorum munerum
auspicem, Apostolicam Benedictionem vobis iteramus, eamque omnibus
quoque vestris Sodalibus impertimus, qui ubique terrarum Christi
crucem praedicant eiusque virtutem strenui annuntiant. « Gratia Do
mini nostri Iesu Christi cum spiritu vestro, fratres. Amen )). 3
X
Ad Excellentissimum Virum Ioannem Davin, primum apud Sedem Apo
stolicam Gabonensis Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo
Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem. *
Monsieur r Ambassadeur,
C'est avec joie que Nous vous souhaitons la bienvenue au Vatican et
que Nous accueillons en votre personne le premier Représentant officiel
envoyé par le Gabon auprès de Nous. La remise de vos Lettres de créance
entre Nos mains marque, comme vous venez de le dire, une date histori
que, heureuse à la fois, pensons-Nous, pour le Saint-Siège et pour votre
jeune République.
Ce n'est pas d'aujourd'hui que l'Eglise catholique entretient de bons
rapports avec votre Pays. Dès le temps de Notre Prédécesseur Gré
goire XVI était érigé le Vicariat Apostolique appelé alors « des deux Gui-
nées », qui englobait, entre autres, le territoire du Gabon actuel, et qui
fut confié par le Pontife à la jeune Congrégation fondée pour l'apostolat
des Noirs par le Vénérable François Libermann. Les premiers missionnai
res débarquaient sur le côtes du Gabon en 1844, et alors commença, à
travers les lenteurs et les épreuves inhérentes à toute entreprise apos
tolique, l'histoire de la pénétration progressive de la semence évan-
2 Decr. de accomm. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, 2. s Gal. 6, 18. * Die 17 mensis octobris a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 743
gélique dans votre Patrie. A plus d'un siècle de distance, chacun peut
constater qu'elle y a solidement pris racine. L'œuvre des Pères du
Saint-Esprit, bientôt aidés par les Frères de Saint Gabriel et par
plusieurs communautés féminines, s'est affermie et amplifiée, et le
Gabon, avec ses deux cent cinquante mille chrétiens — la moitié,
peut-on dire, de la population totale du Pays — offre aujourd'hui le
spectacle d'une chrétienté florissante.
A côté des hérauts de l'Evangile, il serait juste de citer aussi les
hardis explorateurs grâce auxquels, par la suite, votre Pays commença
à acquérir sa notoriété dans le concert des peuples non africains. Une
raison particulière Nous invite à mentionner ici l'un d'entre eux, sans
doute le plus célèbre : italien d'origine, Savorgnan de Brazza, qui fut
par la suite naturalisé français, était né à Castel Gandolfo, à quelques
pas de la résidence d'été des Papes.
Mais la visite de Votre Excellence Nous suggère de Nous tourner
maintenant vers le présent plutôt que vers le passé. Conscient de sa
personnalité et de son unité nationale, le Gabon a désormais pris en
main son destin. La bonne entente y règne, pour autant que Nous le
sachions, entre les catholiques et ceux qui professent une foi différente,
et Nous aimons à penser que, parmi les Gabonais, Nos Fils ne sont
pas les derniers à donner l'exemple du loyalisme envers les Autorités
du Pays.
Celles-ci, vous l'avez justement rappelé, apprécient les principes
d'ordre moral et spirituel qui inspirent le Saint-Siège, et elles se
montrent soucieuses de promouvoir deux grandes causes auxquelles le
Saint-Siège donne son appui, les estimant capitales pour un heureux
avenir du genre humain : la cause de la paix et celle du développe
ment. Les deux causes sont liées, et la paix — tant interne qu'interna
tionale — dépend pour une bonne part de l'action des Gouvernements
pour une répartition équitable des richesses nationales à tous les
niveaux de la population, qu'il s'agisse de richesses matérielles ou de
richesses culturelles. Tel est, pensons-Nous, le souci des Autorités
Gabonaises, et Nous en voyons un heureux indice dans l'effort con
sidérable qu'avec l'aide de l'Eglise elles mettent en œuvre sur le plan
de la scolarisation. Elles se sont fait honneur également, dans le
domaine de l'assistance, en accueillant récemment nombre d'innocen
tes victimes de la tragédie qui désole un Etat voisin.
Votre Excellence a formulé l'espoir de voir se développer heureu
sement les relations qui s'inaugurent aujourd'hui. Nous pouvons l'as-
744 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
surer que ce désir est ici pleinement partagé, et qu'elle trouvera
toujours auprès de Nous, dans l'exercice de sa mission, compréhension
et appui. De grand cœur Nous invoquons sur elle et sur sa famille,
ainsi que sur les Autorités et le peuple Gabonais, l'abondance des di
vines bénédictions.
X I
Ad sodales ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, qui Romae Con
ventui Generali religiosae suae communitatis Statutis accommodandis
interfuerunt. *
Dilectissimi Nobis Filii Sancti Francisci,
Carissimi Fratres Minores Capuccini,
Noluistis speciali Capitulo Generali vestro finem imponere, quin
aditum ad Nos peteretis, priusquam ad coenobia vestra rediretis atque
ad opus singulis vocatione vestra et oboedientia mandatum. Flagi-
tastis salutationem et benedictionem Nostram, quarum utramque vo
bis libenter nunc impertimus,; gaudentes, quod hac ipsa congressione
duplex illa ratio significatur, quae inter religiosam Familiam vestram
et Sanctam Sedem iugiter intercessit; rationem dicimus obsequii
vestri et Nostri affectus amoris ; ambo scilicet indicium sunt mutuae
fiduciae, quatenus ex una parte in apostolico ministerio Nostro collo
catur, ex altera in professione vestra Franciscali. Itaque confirmatas
vos volumus in vitae genere, quod delegistis, vobisque bene precamur.
Difficilem sane viam, dilectissimi Filii, elegistis, « arctam viam »,
de qua Evangelium agit. Talis autem est via Franciscana. Sanctus
quidem Bonaventura haec de Fratre Francisco scripsit : « Digne qui
dem vir iste beatus singulari hoc privilegio (sacrorum stigmatum)
insignitus apparuit, cum omne ipsius studium, tam publicum quam
privatum, circa crucem Domini versaretur». 1 Etenim animus eius,
fide repletus, incensus amore, quippe qui semper tenderei ad evange
licam Christi personam, quae mitis, humilis, pauper, semper veluti
lucem effundens apparuit in aspectu, in sermone, in actione, in collo
quiis cum hominibus faciendis, in necessitudine, qua naturae iunge
batur, in passionis suae acerbitatibus, atque animus eiusdem sancti
Francisci, in se penitus conversus et in rebus divinis maxime defixus,
effecit, ut ipse exsisteret singularis omnino Domini imitator. Haec
* Die 21 mensis octobris a. 1968. 1 Legenda minor, 6, 9.
Acta Pauli Pp. VI 745
vero postulaverunt, ut se impenderet heroum in modum, se omnibus
exueret rebus, simplicitate esset unica et mansuetudine incomparabili,
quasi ipse diceretur frangere animum cuiusvis, qui pigre et ad spe
ciem tantum eum sequi vellet, sed accendere quemlibet, qui attrahi se
pateretur miranda prorsus vita humillimi eiusdem et sanctissimi viri.
Haec beata Angela a Fulginia affirmavit : « Beatus Franciscus docuit
nos paupertatem, dolorem, respectum et oboedientiam veram. Ipse
enim fuit ipsa paupertas interius et exterius; per ipsam vixit et con
tinuavit » . 2 Est ergo via difficilis.
Hanc reapse sic esse testatur historia ortus vestri, quo causa
declaratur, cur vestra Familia religiosa exsistat ; satis enim est memo
rare eam in medium prodiisse ut partem reformatam « Observantiae »,
quae et ipsa erat olim reformata, atque omnibus viribus esse annisam,
ut obtemperatio Regulae Franciscanae ad austeritatem verbis ipsis
innixam revocaretur. Vestrum est dicere, quae fides habenda sit voci,
quam Matthaeus a Bascio, primus e grege vestro, audierit Sanctum
Franciscum emittentem : «Vo lo , ut Regula mea ad verbum observe
tur, ad verbum ». Totus vero spiritus ac tota vita Fratrum Minorum
Capuccinorum manifesto docent iis peculiare esse flagrans propositum
sincera cum fidelitate servandi modos humillimos, maxime arduos,
maxime proprios primitivae vitae Franciscalis.3 Re quidem vera.: via
difficilis ! ' -, . - . ... . .
Clemens Pp. VII prioribus promotoribus institutionis « Capuc
cinas » vestrae, Ludovico et Raphaeli a Foro Sempronii, per Litteras
Apostolicas sub plumbo datas (die 3 Iulii anno 1528) et a verbis Reli
gionis zelus incipientes, approbationem concedens, non minuit sed
sanxit hunc reditum omnino absolutum ad austeritatem Regulae pri
mitivae; quae, ad vitae usum sic iterum deducta, statim mirabilem
fecunditatem suam ostendit sive magnum numerum asseclarum alli-
ciendo sive praeclaram vim apostolicam manifestando ope sacrae
praedicationis popularis et operum caritatis audacia insignium, sive
benevolentiam promerendo Ecclesiae et praesertim proborum Christi
fidelium, qui Fratribus Minoribus Capuccinis eam fidem habebant
eosque eo prosequebantur amore, quibus, merito quidem, praeclara
illorum quaedam concepta est imago, quae, per formam ipsam Fran-
ciscanam, personam Iesu Christi, moralem et propheticam, reddit.
Traditio igitur vestra via difficili, ut diximus, Evangelio ostensa,
* Liber de vera fidelium experientia. 3 Cfr. Bernardino da Colpetrazzo, Cronica; Boverio, cum notis L. Pastor* IV, II, 728.
746 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
fertur et ad nostra usque pervenit tempora, obstupescentibus homini
bus, qui intellegere nequeunt institutum vestrum tam desuetum, cuius
vos testes estis in societate hominum res concupiscentium plane alie
nas ab iis, ad quas vos ipsi contenditis; illi autem simul — et quidem
quam vehementer ! — capiuntur inexplicabili vita vestra superstite.
Quod comprobatur devoto animi affectu, quo prosecuti sunt Patrem
Pium a Pietralcina, nuperrime e vivis sublatum.
Exsistit hic quaestio, quam vos, sive ratione sive usu, pluries iam
solvistis : scilicet quomodo vitae genus tam austerum, tam singulare
quoad habitum, tam dissimile modo vivendi hac aetate obtinenti, adhuc
his ipsis temporibus habeat numerosos et fideles sectatores, habeat,
qui id admirentur et cum benevolentia venerentur, idque in magna
parte huius mundi, qui abhorrere, immo adversari videtur instituto
vitae religiosae traditioni tantopere obnoxiae et omnibus numeris
integrae.
Hoc est responsum, quod vos datis : est videlicet genus vitae per
fectae, difficilis quidem sed perfectae; iamvero haec perfecta est quoad
formam humilitatis, simplicitatis, paupertatis evangelicae; perfecta
quoad consilia et proposita, quae, ut hoc Capitulum destinavit, obser
vantiam religiosam, quatenus in ipso vitae usu continetur, dirigere
nituntur ad praestitutam illam speciem egregiam et absolutam viri reli
giosi Franciscani. Inde consequitur mirabilis laudatio ac defensio Evan
gelii et perennis efficacitatis eiusdem, omnibus temporibus convenientis,
arcanae eius virtutis etiam huius aetatis homines allicientis ; sed pro
iis, qui peculiarem felicemque vocationem sunt nacti hanc perfectam
vitae rationem sequendi, simul inde oritur officium semper novum, sem
per impellens, harum rerum testimonium sincerum verumque dandi.
Non tamen inconsultus ille modus se conformandi ad propensiones
mundi, ad profanos mores hodiernos, ad opinationes mentium saecu
larium, omni discrimine circa eas remoto, efficit, ut vita religiosa revi
rescat et vigescat, sed perspicax intellegentia duarum veritatum, quas
Concilium in uno conspectu posuit atque inter se coniunxit ; quae sunt :
veritas historica et spiritualis originum alicuius Instituti religiosi et
veritas practica et apostolica necessitatum nunc urgentium ; tempus
praeteritum et praesens; traditio et experientia; fidelitas erga consti
tutiones primitivas, consilium et impulsionem exhibentes, atque obtem
peratio nostrae aetatis necessitatibus officiorumque hodiernorum exse
cutio. Ait enim Concilium : « Accommodata renovatio vitae religiosae
simul complectitur et continuum reditum ad omnis vitae christianae
Acta Pauli Pp. VI 747
fontes primigeniamque institutorum inspirationem et aptationem ipso
rum ad mutatas temporum condiciones )). 4
Vita igitur vestra et vetus esse potest et recentium temporum pro
pria. Elegistis viam difficilem viamque perfectam secundum severissi-
mas Evangelii Pauperum praescriptiones. Nunc autem, hac ipsa aetate
Concilium subsequente, qua id agitur, ut illius iter continuetur et ad
futura recte dirigatur, necessarius est actus et nisus bonae voluntatis ;
actum et nisum dicimus, quae schola vestra Franciscana patrare vos
docet alacritate animosa et laeta, utpote in Christi imitatione prorsus
innixa, semper plena fiduciae in eius gratia collocatae, semperque
magnanima et ad spirituale sacrificium parata.
Non dubitamus quin Capitulum vestrum haec intendens opus suum
institerit, neque volumus eiusdem coetus labores expendere. Hoc tan
tum vos hortamur, ut id absolvatis conclusionibus paraenetiois et
praeceptivis admodum seriis. Nec quidquam addimus ad vos ipsos tan
tummodo pertinens; ceterum notae sunt vobis Instructiones Nostrae
Congregationis Religiosis et Institutis saecularibus praepositae; qui
bus si animo docili obsequimini, bene facitis, quovis respectu.
Quoniam vero a Nobis etiam exhortationem petivistis, libet hunc
sermonem concludere vota quaedam vobis exponendo, quae mente agi
tamus, non quidem condicione Ordinis vestri, sed potius communibus
Ecclesiae necessitatibus suggesta.
Quarum necessitatum prima haec est : Ecclesia indiget sodalibus
religiosis, qui vitam interiorem impensissime ducant. Quo enim acrio
res, urgentiores, blandiores magisque seductorii sunt illi veluti stimuli,
quibus mundus hodiernus animos et actiones hominum invadit et occu
pat, eo magis necessarii sunt ii, qui se a rebus externis, praepotentibus
et opprimentibus, tuentur easque sciunt referre ad interiorem regionem
conscientiae, considerationis, orationis et qui cum Deo parant se coniun
gere in silentio spiritus sui, in quo ipse se admovet et aperit. Haec
profecto non sunt aliena a vestrae consuetudine vitae; etenim initio
Eremitas Franciscanos vosmet ipsos appellastis, memores, quantopere
Sanctus Franciscus solitudinem, meditationem, contemplationem ad-
amasset.
Temporibus nostris Ecclesia renovationem liturgicam promovet,
quae quidem cum contemplatione egregie convenit,5 propterea etiam
quod in eadem renovatione duae res primariae deprehenduntur ipsi
4 Decr. de accomm. renov. vitae religiosae Perfectae caritatis, n. 2. 5 Cfr. Maritain, Liturgie et contemplation, Deselée de B.
748 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
peculiares : maius videlicet momentum Verbi Dei auditioni tributum
et maius studium fidelium sacras celebrationes participandi. Ad haec
etiam quod attinet, pro simplicitate fervida vobis propria in divini
cultus perfunctione, in hoc ab Ecclesia proposito opere uberem vitae
spiritualis vestrae alimoniam et praeclara auxilia, quibus apostolatus
vester roboretur, invenire potestis. Si Ecclesiam adiuvabitis ad since
ram, pulchram, socialem efficiendam formam orationis liturgicae rena-
scentis, vobismet ipsis opem feretis ad perfectionem spiritualem, vobis
quoque congruentem, adipiscendam, et habiliores eritis muneri pieta
tis magistrorum et populi prophetarum.
Ecclesia praeterea indiget austeritate vestra festiva atque sapienti.
Num cogitari potest veri nominis religiosus, qui vitae commodis super-
vacaneis et saecularibus indulgeat, quae hac aetate etiam in coenobia
irrepunt? Qui facilis sit ad oblectamenta profana capienda, quae minus
queant probari, excusans omnia se debere cognoscere aut homines
horum temporum posse convenire in eorum vitae usu, qualis reapse
apparet? Qua auctoritate valet religiosus, experientia quidem sensibi-
lium repletus, sed carens spirituali experientia eaque sincera ac per-
pessione dolorum comprobata?
Ad hoc quod spectat, paupertas vestra non solum in Christi con
sortium vos inducit fruentes libertate spiritus, praeditos facultate
quodlibet bonum creaturae aestimandi, spectabiles inornata quidem
sed gravitatis plena munditia; verum etiam bonam existimationem,
fiduciam, admirationem eorum vobis conciliat, qui imitari vos ne
queunt. Paupertas vobis est robur ac dignitas. Ecclesiae opus est, ut
sibi documento sit vestra fidelitas erga Evangelium et pauperem Fra
trem Franciscum.
Aliis plurimis necessitatibus urgetur Ecclesia, circa quas multum
vobis fìdit. E quibus — nec quidquam amplius addemus — una èst
apostolatus popularis, qui subsidio est apostolatui pastorali et ad in
genii culturam pertinenti. Huic sane apostolatui, vobis peculiari, ope
ram datis atque etiam magis dare poteritis. Vobis homines fidem
habent, qui, pervagatus illos et multiplices sensus verecundiae ac
timoris vincentes, Patres Capuccinos in sacramenti Paenitentiae tri
bunali adeunt. Quantum hodie Ecclesia eget sacerdotibus et multis
et peritis, qui peccata confitentibus adsint ! Si in hac arte potissimum
et praecipue versabimini, eruditi disciplina morali et psychologica,
spirituali et mystica, quae hodie ministerio confessiones excipiendi
convenit, animis christifidelium, Ecclesiae, gloriae Redemptoris egre-
Acta Pauli Pp. VI 749
gie inservietis. Atque hoc idem praestare poteritis sacra praedicatione
vestra eaque simplici, sapienti, Verbo Dei et humana experientia locu
pletata, exemplo confirmata et per caritatem persuasibili effecta.
Saepe Nobiscum quaesivimus, cur Filii Sancti Francisci non, ut
ipsis congrueret, inter opificum turbas adessent, verba ex populi con
suetudine ad eos facientes, vocati ex instituto suo ad participandum
humilis vulgi panem, multo sudore comparatum, et habiles ad laeti
tiam et spem inter acres vitae aerumnas excitandam. Probe novimus
vos plurimis iam occupationibus teneri et numerum vestrum esse mino
rem quam pro augescentibus officiis, quae a vobis poscuntur. Haec
tamen mentio Nostra vobis ostendat, quam efficax et providum munus,
quod in mundo obitis, existimemus.
Pro cuius muneris perfunctione magnanima et constanti hac ipsa
hora vobis in Christi nomine gratias agimus. Scimus vos in coenobiis
vestris tácitos et animo intentos orationi, fraternitati, paenitentiae.
Scimus vos indefatigatos vias insistere ministerii sacerdotalis et multi
formis apostolatus partes implere ; in nosocomiis, in carceribus, in coe
meteriis, in suburbiis, in leprosorum hospitiis, in longinquis regionibus
missionali opere excolendis, uno verbo : omnibus locis. Ita est ; gratias
agimus vobis, monentes, ut fideles, coniuncti, fortes in religiosa
Familia vestra maneatis atque vobis, sodalibus vestris et cunctis, qui
bus assistitis ac solacia et beneficia affertis, Fratris Francisci tuitionem
precantes, singulis universis Benedictionem Apostolicam impertimus.
X I I
Habita in Basilica Vaticana, Clero, Sacris Virginibus et Christifidelibus,
qui sollemnibus Beatificationis Venerabilis Famulae Dei Cloeliae Bar
bieri interfuerunt. *
(( A che cosa paragoneremo il regno di Dio? o con quale similitudine
lo figureremo? Esso è simile a un granello di senapa, il quale, quando
si semina in terra, è più piccolo di tutti i semi che sono sulla terra ; ma,
seminato che sia, cresce e diventa più grande di tutti gli erbaggi e fa
dei rami così grandi che gli uccelli del cielo possono ripararsi alla sua
ombra w.1
A queste parole del Signore correva il Nostro pensiero, mentre por-
* Die 27 mensis octobris a. 1968. 1 Marc. 4, 30-32.
750 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
gevamo ora il Nostro atto di venerazione alla nuova Beata, sembrando
a Noi, come supponiamo che quanti oggi la onorano vadano pensando,
di ravvisarle riflesse tali parole evangeliche nell'umile ed eletta figura
di Clelia Barbieri. Perché la prima impressione che la sua vita offre
al nostro sguardo, abituati, come tutti siamo, a osservare e misurare
gli uomini secondo la loro statura nel contesto storico e sociale, è
quella della piccolezza. Qual è la sua storia? Si dura fatica a rintrac
ciarla e a descriverla per la scarsezza di dati di cui si compone, per un
primo motivo, quello della brevità del suo soggiorno terreno : di soli
ventitré anni! Vero è che nei fasti della santità Clelia Barbieri non è
sola a raggiungere il paradiso in così giovane età; a raggiungerlo,
diciamo, con i segni anche a noi visibili della gloria. Non consideriamo
ora il caso di bambini e di fanciulli e di giovani che giungono alla sal
vezza proprio in virtù dell'integrità della grazia battesimale e della
loro naturale innocenza, senza aver subito alcuna profanazione, che
una più lunga durata della loro terrena esistenza e una più piena espe
rienza delle avversità del pellegrinaggio nel mondo avrebbero forse loro
arrecata. Ma ciò che ora interessa la nostra attenzione è il fatto che la
brevità della vita sia illustrata in alcuni casi da uno straordinario
complesso di virtù personali, di grazie spirituali e di circostanze bio
grafiche da conferire alla giovane vita l'aureola più gloriosa e più
difficile a conseguirsi, quella della santità.
La santità nella giovinezza sembra a Noi un fenomeno umano ed
agiografico degno del più grande interesse, per la sua precocità (non è
una delle curiosità moderne quella dei « fanciulli-prodigio », o dei gio
vanissimi atleti, o artisti, o scienziati, o eroi, che, superando gli indugi
dello sviluppo e i ritmi del tempo, raggiungono in anticipo una pie
nezza naturale sbalorditiva?) ; e sembra un fenomeno mirabile per la
ricchezza di doni soprannaturali, che l'acerbità stessa dell'età mette in
evidenza. Chi non ricorda, ad esempio (e restiamo nel giardino fem
minile), l'elogio di S. Ambrogio per Agnese, la giovinetta vergine e
martire da lui magnificata : « Ella, come si narra, aveva dodici anni
quando subì il martirio » (Haec duodecim annorum martyrium fecisse
traditur).2
Voi, Bolognesi, subito in cuor vostro commentate : anche la nostra
beata Imelda Lambertini, fiore della santa Eucaristia, aveva tredici
anni. Potremmo ricordare che Giovanna d'Arco chiuse la sua vita av-
2 De virgin. 1, 7.
Acta Pauli Pp. VI 751
venturosa, mistica, militare ed eroica a diciannove anni. A trentatré
Santa Caterina da Siena. E Santa Bartolomea Capitanio, ch'ebbe una
vita sotto molti aspetti simile alla nostra Clelia Barbieri, pochi decen
ni prima, meritò ella pure d'essere fondatrice d'una fiorente famiglia
religiosa nel breve spazio di ventisei anni. Ricordiamo tutti che S. Te
resa del Bambin Gesù morì a ventiquattro anni. Potremmo continuare.
Ma ora ci basta fermare lo sguardo sulla nostra Beata, traendo con
ferma dalla brevità stessa del suo passaggio nel tempo che la santità,
anche quella meritevole del suffragio ufficiale della Chiesa, è possibile
alla gioventù; ed inoltre, a tutto ben considerare, quando i carismi
della grazia e l'intelligenza del Vangelo le siano assicurati, potremmo
dire che meglio si addice la perfezione cristiana alla giovane età che
non ad altro periodo dell'umana esistenza.
Ma la giovane età segna indubbiamente un limite di piccolezza, se
non al valore, alla storia d'una breve vita. Ed altro limite riscontriamo
in Clelia nella scena umana in cui quella vita si svolge : l'umiltà
dell'ambiente, quello d'una modesta ed ignota parrocchia rurale, le
Budrie di S. Giovanni in Persiceto, dove all'occhio curioso di valori
culturali e civili nulla appare di notevole, e dove invece è giustamente
notata la deficienza economica e sociale, propria delle popolazioni rurali
di quel tempo.
Certo, un occhio più attento ai valori morali e religiosi può scoprire
le meraviglie di quel quadro umano, in cui la nostra civiltà cristiana
ha modellato, composto, ornato il costume degnissimo dell'umile gente,
dove la laboriosità, la sobrietà, l'onestà, la modestia, la bontà, il senso
del dovere, il timor di Dio, il rispetto per tutti sono così penetrati nella
mentalità e nelle abitudini della tranquilla e travagliata popolazione
contadina da trarne stupendi e quasi campestri fiori di gentilezza, di
abnegazione, di candida semplicità, di sensibilità morale, di spiri
tualità cristiana, che indarno cercheremmo in tanti altri ambienti
più evoluti, e ormai prevalenti nella nostra moderna società. Occorre
finezza manzoniana per apprezzare simile scena, gusto francescano, e,
diciamo pure, senso evangelico.
Ma la piccolezza rimane la misura del quadro, anche sotto un
altro aspetto, che, per altro verso, grandeggia di meravigliosa irra
diazione spirituale, vogliamo dire quello della vita religiosa. Anche
questa è semplice, popolare e ordinaria; essa è formata alle fonti più
accessibili della preghiera comune; alimentata da letture che di poco
si estendono oltre i primi elementi della dottrina cristiana, e dal
752 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Manuale di Filotea, allora assai in voga, del Can. Riva di Milano.
Suoi maestri sono due Parroci di campagna* magnifici Sacerdoti,
ottimi pastori, assai virtuosi, il Setanassi e il Guidi, ma entrambi
senza pretese di vasta cultura e di pensiero originale. Anche il nome,
che definirà la Famiglia religiosa fondata da Clelia Barbieri, métterà
in evidenza la dimensione scelta, sull'esempio e in onore d'un grande
umilissimo Santo, Francesco da Paola, per caratterizzare l'istituzione
delle «Suore Minime dell'Addolorata )). Minime.
Ma questa esatta impressione di piccolezza non dice tutto della
nuova Beata, anzi non dice le ragioni dell'esaltazione, che merita
mente la Chiesa oggi le tributa. Un'altra impressione succede, quella
della scoperta. Avviene spesso nella vita dei Santi. I titoli della loro
vera personalità bisogna scoprirli, e perciò bisogna cercarli. Quelli
che credono che la santità abbia come manifestazione ordinaria il
miracolo spesso si illudono. Il miracolo potrà verificarsi, e costituire
il segno di virtù e di carismi straordinari, e quindi santità meritevole
di speciale onore e di fiducioso credito. Ma questa santità dev'essere
cercata in altre sue manifestazioni, le quali esigono nell'osservatore
particolari condizioni di spirito, che sono poi quelle che da un lato
rendono a lui benefico il culto dei Santi e dall'altro lo giustificano;
cioè dev'essere cercata nella somiglianza, che il Santo riflette su di sé,
di Cristo, il modello, il maestro, il vero Santo. Il culto dei Santi è
una ricerca di Cristo in alcuni suoi seguaci, più fedeli e più favoriti.
È allora pare a Noi di riudire la voce del Signore fare l'apologia
dei suoi eletti ; ed ora di questa sua fedelissima Beata ; la voce, dicia
mo, di Lui, rimpicciolito perfino sotto il nostro livello,3 di Lui, fattosi
povero quand'era la ricchezza stessa,4 diventato fratello a tutti noi
per essersi definito « il Figlio dell'uomo » , 5 e ritenuto socialmente il
« figlio del fabbro » ; 6 di Lui, che effondendo al Padre l'amarezza e
la dolcezza insieme del suo cuore, posto a contatto con gli uomini
ribelli e con quelli fedeli, svela il piano segreto della sua rivelazione :
( d o Ti rendo lode, o Padre, Signore del cielo e della terra, perché
hai nascoste queste cose ai dotti e ai sapienti, e le hai rivelate ai
piccoli. Sì, o Padre, perché così Ti è piaciuto ! » . 7
3 Cfr. Phil. 2, 7-8. 4 Cfr. 2 Cor. 8, 9. B Matth. 8, 20 ecc. 6 Matth. 13, 55. 7 Matth. 11, 25-26.
Acta Pauli Pp. VI 753
E dove Ci conduce la nostra ricerca di Cristo nella Beata di cui
appunto stiamo celebrando la somiglianza con Cristo* sulla quale la
Chiesa fonda la sua certezza di dichiararla cittadina del Cielo? Oh!
se Noi abbiamo avuto una prima impressione di piccolezza, adesso,
ravvisando nell'umile sua figura, nella breve sua vita, nella silenziosa
sua opera i tratti del volto evangelico del Signore, un'impressione di
meraviglia e di letizia in Noi, un'impressione di bellezza e una impressio
ne di grandezza invece a lei relative inonderebbero il Nostro animo, se
volessimo soffermarci ad uno studio così delicato e così attraente, cioè
se volessimo tessere l'elogio della Beata o narrarne la biografia. Altri, e
primo fra questi un'alta figura di Pastore, il Cardinale Gusmini, Arci
vescovo di Bologna dal 1914 al '21, lo hanno fatto, e voi che Ci ascoltate
tutto sapete in proposito; né più vi diremo, se non per confidarvi, cor
rendo, ciò che al Nostro spirito ha recato maggiore edificazione, e più
benefico incanto, mentre, in ordine a questa beatificazione, C'informa
vamo della Serva di Dio da dichiarare Beata.
Piacque specialmente a Noi l'innocenza di questa singolare crea
tura, quella purità che lascia trasparire nel volto e negli atti il candore
interiore; il candore, che suppone ed alimenta un continuo, quasi
connaturato colloquio con quel Dio meglio conosciuto per via d'amore,
che di ansiosa speculazione; Ci pareva d'ascoltare S. Agostino ragio
nare della verginità : in carne corruptibili incorruptionis perpetua
meditatio/ una meditazione continua della Purezza incorrotta in un
essere tuttora corruttibile. E da così limpida bellezza Ci pareva ovvio
di vedere sgorgare una bontà semplice, affettuosa, attraente; quella
che quasi spontaneamente dapprima, e poi urgentemente cercò di farsi
indotta e sapiente maestra comunicativa del proprio interiore tesoro di
amorosa verità e di sperimentare, fino alla dedizione materna, incante
vole in una così giovane vita, l'ansia di servire la propria parrocchia,
di educare gli altri, di formarsi un cerchio di sorelle e di amiche, con
cui pregare e lavorare, e poi costituirsi in « ritiro », in cenacolo reli
gioso qualificato all'orazione e al servizio dei poveri e dei sofferenti,
come appunto fanno le figlie di Clelia Barbieri, le ottime Suore Minime
dell'Addolorata.
Godiamone tutti. Voi, sì, per prime, Suore pie e gentili, che traducete in opere di carità lo spirito della Beata; voi, che date testimonianza di ciò che può in una comunità ecclesiale l'esempio, l'ardore,
8 De sancta virg., c. 13; PL 40, 401.
4 8 - A . A . s.
754 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
l'azione della gioventù femminile affascinata dal volto di Cristo, tra
sportata dalla sua grazia e compresa di quanti bisogni soffrono i
fratelli e di quanto bene essi siano capaci rincorrendo lo slàncio gio
vanile della purezza apostolica; voi, cbe offrendo al Signore la vostra
vita tutto perdete e tutto guadagnate nell'esercizio assiduo ed eroico
della carità.
E goda Bologna di questa sua Figlia, che la Chiesa celebra nel
l'ineffabile gloria del .misterioso mondo celeste, e solleva davanti a
quello terrestre come degna di ammirazione, d'imitazione, di fiducia.
Noi sentiamo il dovere di congratularci con Lei, caro e venerato
Signor Cardinale Lercaro, che per il compimento dei voti rivolti a
questa gloriosa giornata ha prodigato le sue cure sagge ed assidue,
e che può ben allietarsi di vedere oggi coronato col suo il desiderio
dell'amatissima arcidiocesi bolognese. E sentiamo il bisogno di con
dividere con Bologna e con il suo presente e degno Arcivescovo Monsi
gnor Poma la gioia di vedere questo nuovo fiore di fede e di santità
testimoniare la perenne e moderna vitalità d'una secolare tradizione
cattolica, che in Clelia Barbieri attesta le antiche virtù d'un popolo
forte e cristiano, e dice al mondo come ancor oggi il Vangelo, ed
oggi più che mai, si manifesta non solo sensibile e comprensivo degli
umani bisogni, ma là, dove la giustizia, dove la fratellanza, dove
l'indigenza reclamano chi li soccorra e li serva con pieno e silenzioso
sacrificio di sé, esso, il Vangelo, ha pronto un suo dono generoso e
misterioso di vite consacrate ed immolate.
Ed il Nostro invito a godere dell'avvenimento, che oggi è stato
celebrato, vuol essere espresso a quanti sono qua accorsi per essere
non solo spettatori, ma partecipi : tali sono certo le Autorità civili e
politiche di Bologna e della terra emiliana e romagnola, alle quali
siamo lieti, nel nome di Clelia Barbieri, di porgere il Nostro deferente
saluto ed il Nostro voto augurale di prosperità e di pace.
Così salutiamo le personalità ecclesiastiche del Clero bolognese,
Mons. Vicario Generale, i Reverendi Canonici e i Parroci della città
e dell'arcidiocesi, fra questi quelli specialmente delle Budrie, e di
San Giovanni in Persiceto, i rappresentanti del Laicato cattolico, i
parenti ed i congiunti della nuova Beata e quelli che hanno goduto
della sua miracolosa intercessione ; e poi tutti i pellegrini e i visitatori
e i fedeli presenti d'ogni provenienza, affinché abbiano tutti nella No
stra riconoscente e paterna benedizione il pegno della protezione della
nuova celeste cittadina e sentano tutti, con l'impegno ch'ella ci affida
Acta Pauli Pp. VI 755
a seguirne gli esempi e a tenerne desto lo spirito, l'impulso gioioso
degli interiori carismi capace di rendere possibile e facile e felice la
moderna militante sequela di Cristo.
Ma non possiamo congedarci da questa entusiasmante assemblea
senza rivolgere un pensiero specialissimo ai gruppi di Alunni, con i
loro Superiori e Maestri, dei vari Seminari, che abbiamo la fortuna
di vedere dintorno a Noi, specialmente quelli del Seminario Regio
nale « Benedetto XV » delle diocesi di Bologna, Ravenna, Bertinoro,
Cesena, Comacchio, Forlì, Sarsina, Rimini e Montefeltro, le quali
così salutiamo nei pegni più preziosi delle loro spirituali speranze; poi
quelli del Seminario arcivescovile di Bologna ; quelli dell'ON ARMO ;
quelli del Pre-seminario di Borgo Capanne; e quanti altri nelle
rispettive diocesi, nella Nostra di Roma ovviamente, ovvero nelle loro
Famiglie religiose, maschili e femminili, si preparano a far dono a
Cristo e alla sua Chiesa, della loro freschissima vita. A voi, giovani,
l'augurio che possiate pienamente godere della presente glorificazione
dell'umile virtù; a voi, l'esortazione che abbiate l'intuito sapiente di
ciò che oggi più occorre alla Chiesa e alla moderna società, il fatto
esistenziale cioè della santità.
Di santi ha bisogno la Chiesa, di santi il mondo. Di santi, diciamo,
dei quali l'imitazione di Cristo e la tradizione ecclesiastica c'insegnano
le vie aspre e soavi ; di santi, che nel tumulto delle esperienze moderne,
delle ideologie correnti, delle contestazioni di moda, sanno essere, ad
un tempo, personali e sociali, liberi cioè dal mimetismo collettivo, e
spontaneamente, fermamente consacrati al servizio di Dio e dei fratelli.
Fate, carissimi figli, della vostra vita un esperimento totale di santità ;
non fermatevi a metà, non contentatevi di compromessi mediocri, non
lasciatevi suggestionare dalle formidabili fatuità, di cui è piena la
nostra atmosfera; siate veramente discepoli del Maestro, veramente
membra vive ed operanti della Chiesa di Dio, veramente esaltati ed
umili della vostra scelta, fra tutte la più difficile e fra tutte la più
dolce, fra tutte l'ottima per la vita presente e quella futura, la scelta
della santità. Così vi parli nel cuore la nuova Beata; così vi attragga
e vi avvalori quel Cristo nostro Signore di cui oggi, celebrando la
festa della sua regalità, la Chiesa ci ricorda essere Lui l'unico a
orientare le nostre speranze, l'unico a unire i nostri cuori, l'unico a
salvare i nostri destini.
756 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
X I I I
Ad Excellentissimum Virum Jonathan Leabua, supremi Consilii rei pu
blicae administrandae Praesidem in Regno v. « Lesotho ». *
Mister Prime Minister,
We appreciate highly the honour yon do Us by your visit, and We
welcome you heartily to Our home.
We are happy to see that, in your country, the reception given
to the Christian message has led to immediate outstanding results :
not only to progress in the Organization of modem life, but also to the
Christian and human concept of life according to the ideáis of justice,
of freedom, of peace; for thèse ideáis find faithful correspondence in
the human feeling, and the indigenous culture, of the People of
Lesotho.
Then, too, We rejoice to know that your independent University
bears the name, so rich in mystic historical and spiritual significance,
of Roma; and that it developed f rom the original institute named for
Our illustrious and venerated Predecessor, Pius the Twelfth. To this
institution, already in happy development and rich with promise for
the future, We send, through your good offices, Mister Prime Minister,
a special greeting.
With paternal interest have We followed the recent developments
in Lesotho, praying that your Nation may advance in peaceful
relations with its neighbours and with the other countries of the world.
You know well the unselfìsh efforts of the Catholic Church, through
its priests, men and women religious and laity, under the leadership
of their Bishops, to promote health, welfare and the éducation of
your people. In a Nation which respects the freedom of the Church,
thèse efforts will continue and increase, for the good of Lesotho and
the progress of its Citizens.
Invoking God's guidance upon your admirable endeavours, and
those of your Government, We pray that He may bless and prosper
the Nation of Lesotho, and ali its beloved people.
* Die 30 mensis octobris a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 757
NUNTIUS RADIOPHONICUS
Ad iuvenes athletas qui in urbe Mexico ex omnibus nationibus Olympia
participarunt Certamina.
Profunda es Nuestra satisfacción al sentirnos en medio de vosotros,
Jóvenes Atletas, que os disponéis a inaugurar la Décima Nona Olim
píada en la Ciudad de Méjico, precisamente el día que recuerda el
primer encuentro entre el Viejo y el Nuevo Mundo.
Méjico : la antigua Tenochtitlán cuyos templos y monumentos
admira absorto el visitante. Con cuánto acierto los Organizadores
hicieron figurar en el emblema de esta Olimpíada el Calendario Azteca
que, adornado con los colores del Lábaro nacional, proclama a Méjico
— durante los eventos deportivos — como la Capital del Mundo.
Doce de Octubre : Hoy, las Naciones de América recuerdan que
aquel día del año del Señor 1492 señala el nacimiento de una nueva
edad en la Historia.
Pero hay otra circunstancia singular : por primera vez América
Latina brinda la sede para una Olimpíada incluyendo en su programa
diversos actos culturales. De este modo, los atletas y cuantos les acom
pañan se llevarán un recuerdo imborrable al regresar a sus países.
Nuestro Apostólico Ministerio no es indiferente a estas nobilísimas
manifestaciones. Desde que se reanudaron, en 1896, la Iglesia las esti
mula ofreciéndoles la luz de sus orientaciones. Así lo hizo Pío XII
con la XVI Olimpíada de Melbourn, Juan XXIII con la de Roma y
Nos en ocasión de los Juegos Invernales de Grenoble.
Y ante todo, deseamos expresar Nuestra complacencia al mirar que
una selecta parte de la juventud del mundo participa en competiciones
que requieren preparación y arduo entrenamiento. Dentro de unas
horas daréis prueba de ello impulsados por un elevado ideal. Es cierto :
habrá vencedores y vencidos. Pero lo importante no es triunfar, lo
que importa es estar presente y competir. Así lo proclamaba el Barón
de Coubertin, restaurador de los Juegos Olímpicos. Tendréis oportu
nidad de mostrar vuestra grandeza exhibiendo un (( fair play )) — un
juego limpio; aceptando las decisiones de arbitros y jueces y estre
chando la mano al vencedor : ésta es la verdadera victoria.
* Die 12 mensis octobris a. 1968.
758 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale
También llenáis Nuestro corazón de una grande esperanza. Los
problemas que angustian nuestra época, ¿cómo podrán resolverse sin
grandeza de alma, sin valor, sin altruismo? Procedéis de tantos países,
representáis ambientes y culturas, pero os une idéntico ideal : vincular
a todos los hombres con la amistad, la comprensión y la recíproca
estima. Esto prueba que vuestra meta final es algo más elevado : la Paz
Universal. Vuestra tarea es contribuir a que los campos de batalla se
truequen en palestras y que al odio suceda el amor.
Terminamos Nuestras palabras confiándoos un mensaje : al volver a
vuestras respectivas patrias anunciad que la paz es posible y es factible ;
proclamad que vuestras competiciones han realizado este prodigio. Los
cinco anillos — emblema oficial de las Olimpíadas — ¿no simbolizan
acaso la fraterna convivencia de las razas que habitan los cinco conti
nentes? ¡ Jóvenes Atletas que Nos escucháis en Méjico, Jóvenes que
prestáis oído a Nuestra voz en todo el mundo : sed Mensajeros, sed
Evangelizadores, sed Apóstoles de la Paz !
Mientras formulamos los más fervientes votos por el feliz éxito
de esta Olimpíada, respetuosamente saludamos a las Autoridades de
la Nación Mejicana, a los miembros del Comité Olímpico Internacional
y Mejicano, a las Autoridades religiosas que han dispuesto un servicio
especial para los visitantes y sobre todos invocamos las más copiosas
bendiciones del cielo.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Ad Rev.mum Patrem Théo van Asten, Moderatorem Generalem Missio
nariorum Africae, a condito Instituto primo revoluto saeculo.
Votre grande famille, la Société des Missionnaires d'Afrique — plus
connus sous le nom de « Pères Blancs » — va fêter le 18 octobre
prochain le centenaire de sa fondation par le Cardinal Lavigerie, en
l'année 1868 qui est ainsi devenue grâce à lui, et grâce à tous ceux qui,
par la suite, ont entendu son message, une grande date dans la vie
missionnaire de l'Eglise.
C'est avec joie que Nous saisissons cette occasion pour adresser à
ses continuateurs — Pères, Frères, Clercs déjà engagés sur le chemin
de l'apostolat — un message de particulière estime et de paternelle
affection.
Si Nous tournons Nos regards vers ces cent années de labeurs mis-
Acta Pauli Pp. VI 759
sionnaires, Nous les voyons marquées à l'évidence par l'action de
PEsprit-Saint. N'est-ce pas Lui qui a inspiré à l'homme de Dieu et à
l'homme d'Eglise que fut votre prestigieux fondateur l'amour de l'Afri
que et les moyens de la bien servir? N'est-ce pas Lui qui a suscité chez
des légions de Pères Blancs, ses fils, une audace apostolique, une persévé
rance et un souci d'adaptation, un esprit de sacrifice poussé parfois
jusqu'au don du sang, dont les fruits sont si abondants et si divers?
Dans l'impossibilité de les évoquer tous, qu'il Nous suffise de
signaler, parmi les plus beaux fruits nés du grain semé en terre, le
merveilleux témoignage des Martyrs Baganda, dont Nous avons eu la
joie de proclamer la Canonisation le 18 octobre 1964. Et jetant les yeux
sur les territoires où vous et vos prédécesseurs ont dépensé sans
compter leurs sueurs et leurs fatigues, Nous voulons saluer avec recon
naissance la Hiérarchie, le Clergé et le Laïcat autochtones, dont la
seule présence est la meilleure preuve de la fidélité de votre Société au
désir de son fondateur.
N'écrivait-il pas, dès l'année 1874 : « Il manquera aux mission
naires cette grande voix du sang qui faisait tressaillir Saint Paul
pour le salut des Hébreux, ses frères selon la chair ... L'œuvre durable
devra être accomplie par les Africains eux-mêmes devenus chrétiens
et apôtres »?
Aujourd'hui, si ce vœu n'est pas encore pleinement réalisé, si de
nouveaux labeurs demeurent nécessaires et urgents pour que l'Eglise
d'Afrique prenne partout le visage qu'appellent le caractère et le
génie propres de ses fils, il est déjà très largement exaucé, comme en
témoigne l'éminente dignité que Nous avons conférée à l'un des
vôtres, le Cardinal Paul Zoungrana, archevêque de Ouagadougou.
Appuyés sur tout le passé qui fait votre honneur et votre fierté,
regardez désormais hardiment vers l'avenir. La providence a permis
que vous fêtiez le Centenaire de votre fondation au lendemain d'un
Chapitre Général qui doit marquer une étape importante dans la vie
de votre Société.
Appelés par le Concile à l'effort d'adaptation et de rénovation que
l'Eglise veut accomplir dans tous les domaines, vous vous êtes mis
promptement et sérieusement au travail, pour que l'Esprit qui a su
scité votre naissance dirige aussi votre croissance et anime votre apos
tolat durant l'époque de profonde mutation que traverse le monde
actuel.
«Être apôtre et rien d'autre ... »: telle était la consigne donnée à
760 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ses fils par le Cardinal Lavigerie. Elle demeure votre idéal perma
nent. Mais vous êtes apôtres pour l'Afrique et il vous appartient pour
une part de faire entrer chaque jour davantage dans les faits les orien
tations que Nous proposions l'an passé dans Notre Message à l'Afrique.
La volonté de votre fondateur était aussi que vous fussiez apôtres
non pas isolément, chacun pour soi, mais (( en communauté », et tous
ceux qui vous connaissent savent combien est vivant parmi vous l'esprit
de famille, l'esprit de « corps », au sens que la première épître aux
Corinthiens donne à ce mot. Mais aujourd'hui le même esprit vous
conduit à faire corps de plus en plus profondément avec les autres
familles missionnaires, à vous prêter à de nouvelles formes de colla
boration, à travailler surtout en étroite communion avec ceux qui sont
devenus les premiers responsables de l'Eglise en leur pays.
Telles sont les directions dans lesquelles vous cherchez la fidélité à
votre vocation propre, condition essentielle de votre fécondité aposto
lique. N'est-ce pas l'Apôtre des Gentils qui doit vous fournir la clef
de cette fécondité qui est votre plus grand désir. « Pour moi, s'écriait-
il, vivre, c'est le Christ »?
Ouverts aux appels du monde — et spécialement de l'Afrique —
vous ne pourrez y répondre pleinement que si, de tout votre être, vous
êtes ouverts à l'Esprit du Christ missionnaire, que si vous êtes apôtres
(( par Lui, avec Lui et en Lui ».
Implorant sur vous-même, sur tous les Pères Blancs et sur ceux
qui vous sont confiés, l'abondance de la grâce divine, Nous vous donnons
de grand cœur, en gage de paternelle affection, Notre Bénédiction
Apostolique.
Du Vatican, le 18 octobre 1968.
PAULUS PP. VI
Sacra Congregatio pro Episcopis 761
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae
sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 26 Februarii 1968. — Cathedrali Ecclesiae Boronganensi prae
fecit R. P. D. Godofridum Pedernal, e dioecesi Lucensi, Secretarii
Generalis Conferentiae Episcopalis Insularum Philippinarum vicem
gerentem.
die 2 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Orurensi R. D. Renatum Fer
nández Apaza, curionem paroeciae S. Dominici et Cancellarium Curiae
archiepiscopalis in civitate et archidioecesi Sucrensi.
die 11 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Paranaviensi, noviter erectae,
R. D. Beniaminum de Souza Gomes, Canonicum Capituli cathedralis
et Vicarium Episcopalem in regione vulgo « Itapeva )), in dioecesi
Sorocobana.
die 27 Martii. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae
Libybetanae Exc. P. D. Henricum Hectorem Golland Trindade, hacte
nus Archiepiscopum Botucatuensem.
— Metropolitanae Ecclesiae Botucatuensi Exc. P. D. Vincentium
Marchetti Zioni, hactenus Episcopum Baurensem.
— Cathedrali Ecclesiae Itapevensi, noviter erectae, Exc. P. D. Sil-
vium Mariam Dario, hactenus Episcopum titularem Oppidonovensem.
die 2 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Tambeaensi R. D.
Franciscum Cruces, e dioecesi Laoagensi, quem deputavit Auxiliarem
Exdmi P. D. Mariani Madriaga, Archiepiscopi Lingayensis-Dagupa-
nensis.
die 6 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Riopretensi Exc. P. D. Iose
phum de Aquino Pereira, hactenus Episcopum Prudentipolitanum.
die 11 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Oppidonovensi R. P.
I
PROVISIO ECCLESIARUM
762 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Ioannem Bockwinkel, sodalem Societatis Verbi Divini, quem consti
tuit Praelatum SS. Incarnationis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Buxentinae E. P. Franciscum Ced-
zich, sodalem Societatis Verbi Divini, quem constituit Praelatum de
Parania Superiore.
die 18 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Fordungianae R. P. An
dream Rubio, quem deputavit Auxiliarem Excimi P. D. Caroli Parteli,
Archiepiscopi tit. Turrensis in Mauretania, Coadiutoris et Administra
toris Apostolici « sede plena » archidioecesis Montisvidei.
die 17 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Masbatensi, noviter erectae,
R. D. Porphyrium Iligan, procuratorem Curiae archiepiscopalis Cace-
rensis.
— Cathedrali Ecclesiae Maasinensi, noviter erectae, R. D. Vincen
tium Ataviado, curionem civitatis vulgo Masbate, in dioecesi Sorso-
gonensi.
die 26 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Azoguensi, noviter erectae,
Exc. P. D. Gabrielem Díaz Cueva, hactenus Episcopum tit. Arensem
in Numidia.
die 16 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Xapecoënsi Exc. P. D. Iosephum
Gomes, hactenus Episcopum Bagensem.
die 21\ Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Bacabalensi, noviter erectae,
R. P. Paschasium Rettler, sodalem Ordinis Fratrum Minorum.
die 4 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Macrianensi Mi
nori Exc. P. D. Artemium G. Casas, hactenus Episcopum Imusensem,
quem deputavit Auxiliarem Emi P. D. Rufini S. R. E. Cardinalis
I. Santos, Archiepiscopi Manilensis.
die 7 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Altiburitanae R. D.
Carolum Flügel, Officialem Curiae Ratisbonensis et Capituli cathe
dralis eiusdem dioeceseos Canonicum, quem deputavit Auxiliarem
Excimi P. D. Rudolfi Graber, Episcopi Ratisbonensis.
die 19 Septembris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Eccle
siae Garbensi Exc. P. D. Paulum Tarsensem Campos, hactenus Archie
piscopum Campinensem.
die 4 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Quaestorianensi
R. P. D. Iosephum A. Carroll, Vicarium Generalem archidioecesis
Dublinensis, quem deputavit Auxiliarem Exdmi P. D. Ioannis Caroli
McQuaid, Archiepiscopi Dublinensis.
die 5 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Urbis Salviae Exc.
P. D. Emmanuelem Moll et Salord, hactenus Episcopum Dertosensem.
Sacra Congregatio pro Episcopis 763
die 11 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Aquaenovensi R. P.
Samuelem Silverium Buitrago, sodalem Congregationis Missionis, quem
deputavit Auxiliarem Exdmi P. D. Arturi Duque Villegas, Archie
piscopi Manizalensis.
die 12 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Lamasbensi R. D.
Volfangum Grosse, Vicarium Episcopalem in dioecesi Essendiensi,
quem deputavit Auxiliarem Excimi P. D. Francisci Hengsbach, Epi
scopi Essendiensis.
die 15 Octobris. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Darnitanae
Exc. P. D. Raphaelem Baratta, hactenus Archiepiscopum Perusinum.
— Titulari episcopali Ecclesiae Limatensi Exc. P. D. Maturinum
Blanchet, hactenus Episcopum Augustanum.
— Archiepiscopali Ecclesiae Perusinae R. P. D. Ferdinandum
Lambruschini, Antistitem Urbanum, e dioecesi Lunensi, Sacrae Theo
logiae Moralis Doctorem in Pontificia Universitate Lateranensi.
— Cathedrali Ecclesiae Augustanae R. D. Ovidium Lari, e dioecesi
Volaterrana, Delegatum Episcopalem Actionis Catholicae pro uni
versa dioecesi.
die 19 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Hierpinianensi
Exc. P. D. Sanctum Moro Briz, hactenus Episcopum Abulensem.
— Cathedrali Ecclesiae Abulensi Exc. P. D. Maximinum Romero
Lema, hactenus Episcopum tit. Hortensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Opitergiensi R. P. D. Livium Mari
tano, Vicarium Generalem archidioecesis Taurinensis, quem deputavit
Auxiliarem Emi P. D. Michaelis S. R. E. Cardinalis Pellegrino, Archie
piscopi Taurinensis.
die 22 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Sistronianensi
R. P. D. Iosephum Mariam Guix Ferreres, Vicarium Generalem archi
dioecesis Barcinonensis, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D.
Marcelli González Martín, Archiepiscopi Barcinonensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Casamedianensi R. D. Iosephum Cap-
many Casamitjana, Vicarium Episcopalem in archidioecesi Barcino
nensi, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Marcelli González
Martín, Archiepiscopi Barcinonensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Minerbinensi R. D. Raimundum
Torrella Cascante, Seminarii Maioris archidioecesis Barcinonensis Mo
deratorem, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D. Marcelli Gonzá
lez Martín, Archiepiscopi Barcinonensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Mataritanae in Proconsulari R. D.
764 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Raimundum Daumal Serra, curionem paroeciae Immaculatae Conce
ptionis et Assumptionis B. M. V. in civitate Barcinonensi, quem depu
tavit Auxiliarem Excimi P. D. Marcelli González Martín, Archiepi
scopi Barcinonensis.
die 2k Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Siedlcensi Exc. P. D.
Ioannem Mazur, hactenus Episcopum tit. Bladiensem.
die 27 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Ulciniensi Exc.
P. D. Simonem Conradum Landersdorfer, hactenus Episcopum Pas-
saviensem.
die 28 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Thiavensi Exc.
P. D. Stephanum Woznicki, iam Episcopum Saginavensem, nunc vita
functum.
die 29 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Lodzensi R. D. Iosephum
Rozwadowski, e clero archidioecesis Cracoviensis, curionem paroeciae
Sancti Flaviani in civitate Cracoviensi.
— Titulari episcopali Ecclesiae Aquaesirensi R. D. Eduardum
Materski, e clero dioecesis Kielcensis, in Universitate Catholica Lu
blinensi Magistrum, quem deputavit Auxiliarem Excimi P. D. Ioannis
Jaroszewicz, Episcopi Kielcensis.
— Metropolitanae Ecclesiae Sancti Salvatoris in Brasilia Exc. P. D.
Eugenium de Araújo Sales, hactenus Episcopum tit. Thibicensem.
die 31 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Medelitanae Exc.
P. D. Iosephum A. Desmarais, hactenus Episcopum Amosensem.
II
DESIGNATIO PRO TRIBUNALI SECUNDAE INSTANTIAE
Archiepiscopus Ludovicopolitanus designavit semel pro semper pro
appellationibus a suo Tribunali Ordinarium Indianapolitanum ; quam
designationem Summus Pontifex Paulus Divina Providentia Pp. VI,
per Rescriptum Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 8 mensis
Octobris anno 1968, adprobavit.
Sacra Romana Rota 765
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citatio edictalis
MATRITENSIS Nullitatis matrimonii (Navio - Garcia)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Sophiae Garcia
Berlanga, conventae in causa de qua supra, eamdem citamus ad compa
rendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in
diem 10 ianuarii 1969, hora undecima, pro concordatione vel subsigna
tione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedictae dominae Sophiae Garcia Berlanga, curare
debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Henricus Ewers, Ponens
Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 7 novembris a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Sophie Garcia Berlanga, défenderesse en cette cause, nous la citon à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Pajazzo della Cancelleria) le 10 janvier 1969, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Sophie Garcia Berlanga, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
766 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Sabato, 12 ottobre 1968, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor ABDEL HALIM MAKHYOUN,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica Araba Unita.
Lunedì, 14 ottobre 1968, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor ALPHONSE SITA, primo Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica Democratica del Congo.
Giovedì, 17 ottobre 1968, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor JEAN DAVIN, primo Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica del Gabon.
Mercoledì, 30 ottobre 1968, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Visita Ufficiale Sua Eccellenza P On. Signor JONA
THAN LEABUA, Primo Ministro e Presidente del Consiglio dei Ministri del Regno del Lesotho.
SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI
Lunedì, 7 ottobre 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è adunata la S. Congregazione dei Riti preparatoria, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e Consultori teologi hanno discusso su due miracoli che si asseriscono operati per intercessione del Beato Leonardo Murialdo, fondatore della Pia Società Torinese di S. Giuseppe.
Gli stessi Emi Cardinali e Revmi Prelati Officiali hanno inoltre esaminata la posizione sulla riassunzione di Causa del Beato Bernardo Tolomei, Confessore, fondatore della Congregazione di S. Maria di Monte Oliveto, dell'Ordine di S. Benedetto.
Martedì, 29 ottobre 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è adunata la S. Congregazione dei Riti preparatoria, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e Consultori teologi hanno discusso su due miracoli che si asseriscono operati per intercessione della Beata Maria Desolata Torres Acosta, Vergine, fondatrice dell'Istituto delle Suore Serve di Maria Ministre degli infermi.
Diarium Romanae Curiae 767
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
1 novembre 1968. L'Emo Signor Card. Saniore Antonio, Prefetto della S aera Congregazione per la Disciplina dei Sacramenti.
4 » » L'Illmo e Revmo Mons. Damizia Giuseppe, Prelato Votante del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica.
9 » » L'Illmo e Revmo Mons. Másala Sebastiano, Prelato Uditore del Tribunale della Sacra Romana Rota.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
25 ottobre 1968. L'Illmo e Revmo Mons. Mylanyk Giorgio, Sotto-Segretario della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali.
Con Breve Apostolico il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Assistente al Soglio Pontificio:
4 giugno 1968. S. E. Revma Mons. Mario Casariego, Arcivescovo di Guatemala.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Protonotari Apostolici ad instar participantium:
4 dicembre 1967. Monsig. Garvey Francesco (Buffalo). » » » Monsig. McLaughlin Bernardo (Buffalo). » » » Monsig. Schieder Giuseppe (Buffalo). » » » Monsig. Sierakowski Stanislao (Buffalo).
16 gennaio 1968. Monsig. Holtzer Lorenzo (Helsinki).
Protonotari Apostolici soprannumerari:
4 29 3 5
26 14 15 17
aprile 1968.
maggio » »
giugno »
luglio
Monsig. List Giovanni (Graz-Seckau). Monsig. Rizzello Salvatore (Nardo). Monsig. Corduant Enrico (Cambrai). Monsig. Saint-Germain Giovanni Battista (Aire-Dax). Monsig. Maczynski Francesco (Wloclawek). Monsig. Santoni Alfredo (Iesi). Monsig. Papalini Gino (Senigallia). Monsig. Maiolo Francesco (Nicastro).
768 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Prelati Domestici di Sua Santità:
14 ottobre 1967. Monsig. Tibiletti Pietro Andrea (Paraná). 29 » Monsig. Bartlett Giovanni Francesco (Westminster).
» » » Monsig. Norris David Giuseppe (Westminster). 2 dicembre » Monsig. Neddi Alles Teobaldo (Galle). » » » Monsig. Perera M. Mose (Galle).
30 » » Monsig. Náhalka Stefano (Spie). » » » Monsig. Vavrovic Giuseppe (Trnava).
10 gennaio 1968. Monsig. Colling Adolfo (Köln). » » » Monsig. Schönartz Guglielmo (Köln).
» » » Monsig. Simon Paolo (Köln). 12 » Monsig. Haas Giacomo (Lausanne, Genève et Fribourg). 8 febbraio » Monsig. Kracher Rodolfo (Regensburg).
14 » » Monsig. Brewer Arturo Tommaso (Northampton). 20 » » Monsig. Wittenauer Bruno (Freiburg im Breisgau). 7 marzo » Monsig. Peregrino da Costa José Jacinto da Annunciaçâo
(Santiago de Cabo Verde). 19 » » Monsig. Heilmann Alfonso (München und Freising). 27 » » Monsig. Davoli Azio (Mcastro).
» » » Monsig. Mosiek Udalrico (Regensburg). » » » Monsig. Wasner Francesco (Salzburg).
NECROLOGIO
27 ottobre 1968. Monsig. Suszynski Ladislaw, Vescovo tit. di Tabbora, Amministratore Apostolico « ad nutum Sanctae Sedis» della parte della arcidiocesi di Vilna in Polonia.
OD
novembre » Monsig. Mazzocco Guido Maria, Vescovo di Adria. 10 » » Monsig. Périer Ferdinand, Arcivescovo tit. di Roina. 16 » » L'Emo Signor Card. Bea Agostino, Diacono di San Saba,
Presidente del Segretariato per l'Unione dei Cristiani.
18 » » Monsig. Gúrpide Beope Pablo, Vescovo di Bilbao. 27 » Monsig. Antezana y Rojas Abel Isidoro, Vescovo tit. di
Sinna. » » Monsig. Cassulo Silvio, Vescovo di Macerata e Tolentino.
os
dicembre » Monsig. Villuendas Polo León, Vescovo di Teruel. 9 » Monsig. Könner, Vescovo tit. di Modra.
11 » Monsig. Woznicki Stephen, Vescovo tit. di Tiava.
An. et vol. LX 30 Decembris 1968 N. 14
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA PAULI PP. VI
NUNTIUS
Ad omnes bonae voluntatis homines, quos Beatissimus Pater invitat, ut proximis calendis ianuariis diem celebrent fovendae paci per totum terrarum orbem dicatum, iura quae ad humanum spectant genus recolentes.
A tutti gli uomini di buona volontà, a tutti i responsabili circa il corso della storia di oggi e di domani ;
alle guide perciò della politica, dell'opinione pubblica, dell'orientamento sociale, della cultura, della scuola;
a tutta la gioventù, che insorge nell'ansia d'un rinnovamento mondiale,
con umile e libera voce, che viene dal deserto d'ogni terreno interesse,
noi ancora annunciamo l'implorante e solenne parola: Pace.
La Pace è oggi intrinsecamente collegata al riconoscimento ideale e all'instaurazione effettiva dei Diritti dell'Uomo. A questi fondamentali diritti corrisponde un fondamentale dovere ; oh'è appunto la Pace.
La Pace è un dovere. Tutto quello che il mondo contemporaneo viene commen
tando sullo sviluppo delle relazioni internazionali, sull'interdipendenza degli interessi dei Popoli, sull'accesso dei nuovi Stati alla libertà e all'indipendenza, su gli sforzi che la civiltà
49 - A. A. S.
770 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
va facendo per avviarsi ad un'organizzazione giuridica unitaria e mondiale, sui pericoli d'incalcolabili catastrofi nella eventualità di nuovi conflitti armati, sulla psicologia dell'uomo moderno desideroso di prosperità indisturbata e di rapporti umani universali, sul progresso dell'ecumenismo e del reciproco rispetto delle libertà personali e sociali, ci persuade che la Pace è un bene supremo della vita dell'uomo sulla terra, un interesse di primo grado, un'aspirazione comune, un ideale degno dell'umanità padrona di sé e del mondo, una necessità per mantenere le conquiste raggiunte e per raggiungerne altre, una legge fondamentale per la circolazione del pensiero, della cultura, dell'economia, dell'arte, una esigenza ormai insopprimibile nella visione dei destini umani. Perché la Pace è la sicurezza, la Pace è l'ordine. Un ordine giusto e dinamico, diciamo, da costruire continuamente. Senza la Pace nessuna fiducia, senza fiducia nessun progresso. Una fiducia, diciamo, radicata nella giustizia e nella lealtà. Solo nel clima della Pace si attesta il diritto, progredisce la giustizia, respira la libertà. Se questo è il senso della Pace, se questo è il valore della Pace, la Pace è un dovere.
Ê il dovere della storia presente. Chi sa riflettere sugli insegnamenti che la storia passata ci dà, conclude subito per dichiarare assurdo il ritorno alle guerre, alle lotte, alle stragi, alle rovine generate dalla psicologia delle armi e delle forze contrastanti fino alla morte di uomini cittadini della terra, patria comune della nostra vita nel tempo. Chi possiede il senso dell'uomo non può non essere un fautore della Pace. Chi riflette sulle cause dei conflitti fra gli uomini deve riconoscere ch'esse denunciano carenze dell'animo umano, non virtù autentiche per la sua morale grandezza. La necessità della guerra poteva avere una giustificazione solo in condizioni eccezionali e deprecabili di fatto e di diritto, che non dovrebbero mai più verificarsi nella società mondiale moderna. La ragione, non la forza deve decidere delle sorti dei Popoli. L'intesa, la trattativa, l'arbitrato, non l'oltraggio, il sangue o la schiavitù, devono intercorrere nei diffìcili rapporti fra gli uomini. E nemmeno una tregua precaria, un equilibrio instabile, un terrore di rappresaglia e di vendetta, una sopraffazione ben riuscita, una prepotenza fortunata possono essere garanzia di Pace
Acta Pauli Pp. VI 771
degna di tal nome. La Pace bisogna volerla. La Pace bisogna amarla. La Pace bisogna produrla. Dev'essere un risultato morale; deve scaturire da spiriti liberi e generosi. Un sogno, essa può sembrare; un sogno che diventa realtà, in virtù d'una concezione umana nuova e superiore.
Un sogno diciamo, perché l'esperienza di questi ultimi anni e l'insorgenza di recenti torbide correnti di cattivi pensieri : sulla contestazione radicale ed anarchica, sulla violenza lecita e necessaria in ogni caso, sulla politica di potenza e di dominazione, sulla gara degli armamenti e la fiducia nei metodi dell'insidia e dell'inganno, sulla ineluttabilità delle prove di forza, ecc., sembrano soffocare la speranza nell'ordinamento pacifico del mondo. Ma questa speranza rimane, perché deve rimanere. È la luce del progresso e della civiltà. Il mondo non può rinunciare al suo sogno di Pace universale. E proprio perché la Pace è sempre in divenire, perché è sempre incompleta, perché è sempre fragile, perché è sempre insidiata, perché è sempre difficile, noi la proclamiamo. Come un dovere. Un dovere inderogabile. Un dovere dei responsabili della sorte dei Popoli. Un dovere d'ogni cittadino del mondo: perché tutti devono amare la Pace; tutti devono concorrere a produrre quella mentalità pubblica, quella coscienza comune che la rende auspicabile e possibile. La Pace dev'essere dapprima negli animi, affinché poi sia negli avvenimenti.
Sì, la Pace è un dovere universale e perenne. Per ricordare questo assioma della civiltà moderna, noi invitiamo il mondo a celebrare anche per l'anno incipiente 1969 la « Giornata della Pace », il primo gennaio. È un augurio, è una speranza, è un impegno: il primo sole dell'anno nuovo deve irradiare sulla terra la luce della Pace.
Noi osiamo sperare che fra tutti siano i giovani ad afferrare questo invito come un richiamo capace d'interpretare ciò che di nuovo, ciò che di vivo, ciò che di grande si agita nei loro animi esacerbati, perché la Pace esige la revisione degli abusi e coincide con la causa della giustizia.
Quest'anno infatti una circostanza favorisce per tutti la nostra proposta: si è ora ricordato il XX anniversario della proclamazione dei Diritti dell'Uomo. £ questo un avvenimento che riguarda tutti gli uomini: individui, famiglie, gruppi,
772 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
associazioni, Nazioni. Nessuno lo deve dimenticare, nessuno trascurare, perché tutti esso richiama a quel fondamentale riconoscimento d'una degna e piena cittadinanza d'ogni uomo sulla terra. E nasce da questo riconoscimento il titolo primigenio alla Pace: ecco il tema della Giornata mondiale della Pace, il quale suona appunto così : « La promozione dei Diritti dell'Uomo, via verso la Pace ». Affinché all'uomo sia garantito il diritto alla vita, alla libertà, all'eguaglianza, alla cultura, al godimento dei beni della civiltà, alla dignità personale e sociale, occorre la Pace; dove questa perde il suo equilibrio e la sua efficienza, i Diritti dell'Uomo diventano precari e compromessi; dove non vi è Pace il diritto perde il suo volto umano. Là dove non vi è rispetto, difesa, promozione dei Diritti dell'Uomo, — là dove si fa violenza, o frode alle sue inalienabili libertà, dove si ignora o si degrada la sua personalità, dove si esercitano la discriminazione, lo schiavismo, l'intolleranza, — non vi può essere vera Pace. Perché Pace e Diritto sono reciprocamente causa ed effetto uno dell'altro; la Pace favorisce il diritto; e, a sua volta, il Diritto la Pace.
Vogliamo sperare che queste ragioni siano valide per ogni persona, per ogni gruppo di persone, per ogni Nazione; e che la trascendente importanza della causa della Pace ne diffonda la riflessione e ne promuova l'applicazione. Pace e Diritti dell'Uomo, ecco l'oggetto dei pensieri con cui Noi vorremmo che gli uomini inaugurassero l'anno nascente. Il nostro invito è sincero, e non nasconde alcun altro fine che il bene dell'umanità. La nostra voce è debole, ma chiara; essa è quella d'un amico, che vorrebbe vederla ascoltata non tanto per chi la proferisce, ma per quello che dice. È al mondo che essa si rivolge; al mondo che pensa, al mondo che può, al mondo che cresce, al mondo che lavora, al mondo che soffre, al mondo che aspetta. Oh! non vada dispersa! La Pace è un dovere!
Questo nostro messaggio non può mancare della forza che gli viene dal Vangelo di cui noi siamo ministri, il Vangelo di Cristo.
A tutti nel mondo, come appunto il Vangelo, ancora esso si rivolge.
Acta Pauli Pp. VI 773
Ma più direttamente a voi, venerati Fratelli nell'Episcopato, a voi, Figli e Fedeli carissimi della Chiesa cattolica, noi ripetiamo l'invito a celebrare la « Giornata della Pace »: l'invito diventa un precetto, non nostro, ma del Signore, il Quale ci vuole convinti e solerti operatori della pace come condizione d'essere fra i beati insigniti del nome di figli di Dio (Mt. 5, 9). A voi si rivolge la nostra voce: essa diventa un grido, perché per noi credenti la pace assume un significato ancora più profondo e misterioso, per noi acquista valore di pienezza spirituale e di salvezza personale, oltre che collettiva e sociale; la Pace terrestre e temporale per noi è riflesso e preludio di Pace celeste ed eterna.
La Pace per noi Cristiani non è soltanto un equilibrio esteriore, un ordine giuridico, un complesso di rapporti pubblici disciplinati; per noi la Pace è innanzi tutto il risultato dell'attuazione del disegno di sapienza e d'amore, con cui Dio ha voluto instaurare relazioni soprannaturali con l'umanità. La Pace è il primo effetto di questa nuova economia divina, che chiamiamo la grazia; « grazia e pace » ripete l'Apostolo; è un dono di Dio, che diventa stile della vita cristiana, è una fase messianica, che riflette la sua luce e la sua speranza anche sulla città temporale, e che conforta con le sue più alte ragioni quelle su cui essa fonda la propria Pace. Alla dignità dei cittadini del mondo la Pace di Cristo aggiunge quella di figli del Padre celeste; all'eguaglianza naturale degli uomini aggiunge quella della fraternità cristiana; alle contese umane, che sempre compromettono e violano la Pace, quella di Cristo svigorisce i pretesti e contesta i motivi, prospettando i vantaggi d'un ordine morale, ideale e superiore, e svela la prodigiosa virtù religiosa e civile del perdono generoso; air insufficienza dell'arte umana di produrre una solida e stabile Pace, quella di Cristo presta il soccorso del suo inesauribile ottimismo; alla fallacia della politica del prestigio orgoglioso e dell'interesse materiale la Pace di Cristo suggerisce la politica della carità; alla giustizia troppo sovente imbelle e impaziente, che sostiene le sue esigenze col furore delle armi, la Pace di Cristo infonde l'energia invitta del diritto derivato dalle profonde ragioni della natura umana e del trascendente destino dell'uomo. E non è paura della fortezza e della resistenza la Pace
774 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
di Cristo, la quale deriva il suo spirito dal sacrificio che redime; e non è viltà transigente alle sventure e alle deficienze degli uomini senza fortuna e senza difesa la Pace di Cristo, che ha l'intelligenza del dolore e dei bisogni umani e sa trovare amore e dono per i piccoli, per i poveri, per i deboli, per i diseredati, per i sofferenti, per gli umiliati, per i vinti. Cioè la Pace di Cristo è, più d'ogni altra formula umanitaria, sollecita dei Diritti dell'uomo.
Questo, Fratelli e Figli tutti, noi vorremmo che voi aveste a ricordare e ad annunciare nella « Giornata della Pace », nel cui segno si apre l'anno nuovo, nel nome di Cristo Re della Pace, vindice d'ogni autentico umano diritto.
E ciò sia con la nostra Benedizione Apostolica. Dal Vaticano, 8 Dicembre 1968.
PAULUS PP. VI
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
I
SORSOGONENSIS (MASBATENSIS)
Distractis quibusdam territoriis e dioecesi Sorsogonensi, nova dioecesis
conditur, nomine « Masbatensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Sorsogonensis dioecesis curatio, quae in Philippinis Insulis latis
sime patet populoque est frequentissima, tam est laboris plena tamque
ad omnes christifideles apte regendos gravis, ut censuerit venerabilis
Frater Arnulf us Arcilla, eius Ecclesiae Episcopus, eandem posse haud
parva cum animorum utilitate dividi novamque distracta parte dioe
cesim constitui. Quod cum, audito Episcoporum Insularum Philippi
narum Coetu, ut fieret ab Apostolica Sede petierit, precibus Nos acce-
dendum esse putavimus, deque sententia sive venerabilis Fratris Car-
Acta Pauli Pp. VI 775
meli Rocco, Archiepiscopi titulo Iustinianopolitani in Galatia et in Republica Insularum Philippinarum Apostolici Nuntii, sive S. R. E. Cardinalium qui Sacrae Congregationi pro Episcopis praesunt, sequentia esse decernenda. A dioecesi Sorsogonensi integrum territorium separamus civilis provinciae vulgo Masbate nuncupatae, ut in praesens lege civili terminatur, quod complectitur vicariatus S. Antonii Patavini, S. Vincentii Ferreri et Inventionis Sanctae Crucis, eoque novam dioecesim condimus, Masbatensem appellandam iisdemque finibus circumscribendam ac provincia civilis, quam diximus. Novae dioecesis sedes episcopalis in urbe vulgo Masbate erit, episcopalis vero magisterii cathedra in curiali sacra aede Sancti Antonii Patavini, quam ad gradum templi cathedralis tollimus, cum iuribus debitis. Episcopo autem, praeterquam quod iura congrua damus, obligationes etiam imponimus, quae Episcoporum residentium sunt propria. Masbatensis praeterea Ecclesia suffraganea erit metropolitanae Sedi Cacerensi; item sacer eius Antistes metropolitanae iurisdictioni archiepiscopi Cacerensis sub-detur. Ad Canonicos quod attinet, cathedrale collegium condatur, post alias tamen Apostolicas datas Litteras; interea Consultores dioecesani deligantur, ad normam Iuris Canonici. Quod vero spectat Seminarium, serventur praescripta iuris communis, prae oculis etiam habitis normis decreti Concilii Vaticani II, a verbis « Optatam totius )) incipientis, atque peculiares leges Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica. Seminarii autem alumni, et animi et ingenii dotibus prae ceteris insignes, Romam cum adoleverint mittantur, in Pontificium Collegium-Seminarium Philippinum, philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi. Mensa episcopalis, quae dicitur, constabit Curiae emolumentis; fidelium collationibus, sponte oblatis; et bonorum parte, quae novae dioecesi obveniet ad normam canonis 1500 C. I. C. Ad clerum quod attinet, censemus ut, his Litteris ad effectum adductis, eo ipso sacerdotes illi Sedi ascribantur, in cuius territorio beneficium vel officium habeant; ceteri vero clerici Seminariique tirones ei Sedi, in qua legitime degant. Acta tandem et documenta, dioecesim hodie conditam respicientia, e Curia Sorsogonensi ad Masbatensem transferantur, in tabulario religiose custodienda. Has Litteras ad effectum addu-cendas curet venerabilis Frater Carmelus Rocco, quem diximus, vel ab eo delegatus vir; qui vero negotium perfecerit, congrua documenta exaranda studeat ad Sacramque Congregationem pro Episcopis mittenda, de more signata.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
776 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio et vicesimo mensis martii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIBRI S. R. E. Cancellarius S. Congr. pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
© Iosephus Rossi, Ep. tit. Palmyrenus, Proton. Apost.
Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco SB Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVIII, n. 20.
II
DALOAENSIS (MANENSIS)
Divisa dioecesi Daloaënsi, nova dioecesis constituitur, « Manensis » co-
gnominanda.
P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Qui imperio Christi tum servando tum propagando aeque ac beatissimus Petrus praepositi sumus, nihil sanctius umquam in officiis Nostris habuimus, quam ut fidem, quae est in Christum Iesum, non modo in pectoribus excitemus, et, quasi flammam, alamus, verum etiam in populis prorogemus usque ad ultimum terrae : nisi enim gentes iubare huius fidei collustrentur, neque possunt Deo placere, neque ad aeterna praemia pervenire, credentibus posita. Quam ob rem, cum ad christianam religionem intendendam Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide visum esset bene fieri, si divisa dioecesi Daloaënsi, nova in eius finibus conderetur, Nos, re qua opus esset consideratione reputata, sententia audita venerabilis Fratris Ioannis Mariani, Archiepiscopi titulo Massuensis atque in Africa Occidentali Apo-
Acta Pauli Pp. VI III
stolici Delegati, atque Ordinarii Praesulis loci, haec statuimus atque iubemus. A dioecesi Daloaènsi civilem provinciam detrahimus, quam populus sua lingua Man appellare consuevit, eamque in dioecesis formam redigimus, Manensem ab urbe principe cognominandam, atque archidioecesi Abidjanensi suffraganeam ; quam quidem clero dioecesano regendam committimus. Huius Ecclesiae erit urbs caput atque Episcopi domicilium Manensis ipsa, in qua cathedra episcopalis potestatis collocabitur, in principe scilicet templo, quod ad dignitatem cathedralis evehimus, iustis honoribus ac iuribus datis. Canonicorum collegium si fieri potest condatur; quoad tamen hoc fieri non poterit, sacer Praesul dioecesis Consultores dioecesanos deligat, quorum consilio atque ope in negotiis maioribus utatur. In reliquis Codex Iuris Canonici ad amussim servetur. Ceterum quae per haec praescripta iussimus, facienda curabit venerabilis Frater Ioannes Mariani, quem diximus, factis omnibus facultatibus; re autem peracta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide cito mittantur, recte subscripta atque sigillo impressa.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum, die octavo mensis iunii, anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA GREGORIUS P. Card. AGAGIANIAN
8. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Loco © Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVIII, n. 50.
778 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
H I
CONCHENSIS IN AEQUATORE
(AZOGUENSIS)
Quibusdam detractis territoriis ab archidioecesi Conchensi in Aequatore,
nova conditur dioecesis, nomine « Azoguensis ».
P A U L U S E P I S C O P U S
SERVUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Quo magis Christi fidelium bono provideatur, apostolicum officii
Nostri munus id quandoque a Nobis postulat ut, ecclesiasticarum cir
cumscriptionum fines immutantes, eas ad nostri temporis adiuncta et
necessitates aptius accommodemus. Quam ob rem, cum venerabilis
Frater Emmanuel a Iesu Serrano Abad, Archiepiscopus Conchensis
in Aequatore, audita Conferentia Episcopali Aequatoriana, a Nobis
petierit ut quibusdam territoriis a sua Ecclesia detractis novam con-
deremus dioecesim, Nos praehabito consilio venerabilis Fratris Ioannis
Ferrofino, Archiepiscopi titulo Zenopolitani in Isauria et in Aequa-
toria Apostolici Nuntii, suppleto consensu eorum omnium qui hoc
super negotio ius aliquod vel habeant vel se putent habere, haec quae
sequuntur, apostolica potestate decernimus. Ab archidioecesi Con
chensi in Aequatore integrum territorium separamus, quo civilis provin
cia Cañar constat et ex eo novam dioecesim constituimus Azoguensem ap
pellandam, iisdem circumscribendam finibus quibus dicta provincia civilis
terminatur. Novae dioecesis sedes episcopalis erit in urbe vulgo « Azo
gues », episcopalis vero magisterii cathedra in curiali templo, eadem
in urbe exstante, quod Deo dicatum est in honorem S. Francisci Assi
siensis, cui omnia iura sacrarum cathedralium aedium concedimus.
Episcopo scilicet, praeterquam quod iura congrua damus, obligationes
imponimus, residentium Antistitum proprias. Azoguensis dioecesis
suffraganea erit metropolitanae Sedi Conchensi in Aequatore, eiusque
sacer Praesul Praesuli erit eiusdem archidioecesis ad normas Iuris
Canonici obnoxius. Statuimus praeterea ut, usque dum Canonicorum
collegium per alias sub plumbo Litteras non condatur, Consultores
dioecesani eligantur qui consilio et ope Episcopo assint; ut gravi
obligatione Seminarium condatur, iis pueris accipiendis qui ad sacer-
Acta Pauli Pp. VI 779
dotium Dei instinctu vocentur, quorum qui pietate atque ingenio emi-
nuerint Romam mittantur in Pontificium Collegium Pium Latinum
Americanum, philosophia ac sacra theologia erudiendi; ut, post has
Litteras ad effectum adductas, sacerdotes et Seminarii alumni Eccle
siae illi ascripti censeantur, in cuius territorium officium vel beneficium
habeant, vel legitimum domicilium ; ut mensam episcopalem efficiant
tum Curiae emolumenta, tum fidelium collationes, tum congrua pars
bonorum, si qua sunt, ad normam canonis 1500 C. I. C. ; ut acta et do
cumenta novam dioecesim respicientia a Curia Conchensi in Aequa
tore ad Azoguensem transferantur, in tabulario religiose custodienda.
Haec quae praescripsimus ut ad effectum adducat curet venerabilis
Frater Ioannes Ferrofino, quem diximus, vel ab eo delegatus sacer
dos. Qui autem negotium perfecerit congrua documenta exaret ad Sa-
cramque Congregationem pro Episcopis mittat, de more signata sigil-
loque impressa.
Hanc vero Constitutionem nunc et in posterum efficacem esse et fore
volumus; ita quidem ut quae per eam decreta sunt ab iis quorum res
est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Cuius Consti
tutionis effieacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere
poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea
haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat;
quin immo huius Constitutionis exemplis et locis, sive typis impressis
sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica digni
tate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta,
eadem omnino habenda erit fides, quae huic haberetur, si ostenderetur.
Datum Romae, apud S. Petrum die vigesimo sexto mensis iunii,
anno Domini millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, Pontificatus
Nostri sexto.
ALOISIUS Card. TRAGLIA CAROLUS Card. CONFALONIERI
8. R. E. Cancellarius 8. Congr. pro Episcopis Praefectus
Franciscus Tinello Apostolicam Cancellariam Regens
Ioannes Calieri, Proton. Apost.
Victorius Bartoccetti, Proton. Apost. a.i. Loco É& Plumbi
In Ap. Cane, tab., vol. CXXVIII, n. 24..
780 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONVENTIO
Inter Apostolicam Sedem et « Saarland » de instituenda Theologiae ca
tholicae cathedra in Studiorum Universitate.
ACCORDO
tra la Santa Sede e il Saarland circa l'erezione di nna Cattedra di Teologia cattolica nell'Università del Saarland.
VERTRAG
zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Saarland über die Errichtung eines Lehrstuhls für katholische Theologie an der Universität des Saarlandes.
FRA LA SANTA SEDE,
rappresentata dal suo Plenipotenziario, Sua Eccellenza Monsignor Corrado Bafìle, Arcivescovo titolare di Antiochia di Pisidia, Nunzio Apostolico in Germania,
ZWISCHEN DEM HEILIGEN STUHL,
vertreten durch dessen Bevollmächtigten, Seine Exzellenz den Herrn Apostolischen Nuntius in Deutschland, Corrado Bafile, Titularerzbi-schof von Antiochien in Pisidien,
E IL SAARLAND,
rappresentato dal Ministro per Culto, Istruzione e Cultura popolare, Signor Werner Scherer, quale Plenipotenziario del Signor Presidente dei Ministri,
viene concluso il seguente Accordo :
§ 1
Nell'Università del Saarland viene eretta una Cattedra di Teologia cattolica.
§ 2
A questa Cattedra si applica l'Articolo 12, comma 1, dell'Accordo fra la Santa Sede e lo Stato Prussiano del 14 giugno 1929 con la disposizione supplementare, che ad esso si riferisce nel Protocollo Finale. Il Vescovo competente è quello di Treviri.
UND
DEM SAARLAND,
vertreten durch den Minister für Kultus, Unterricht und Volksbildung, Herrn Werner Scherer, als Bevollmächtigter des Herrn Ministerpräsidenten,
wird folgender Vertrag geschlossen :
§ 1
An der Universität des Saar landes wird ein Lehrstuhl für katholische Theologie errichtet.
§ 2
Auf diesen Lehrstuhl wird Artikel 12 Abs. 1 des Vertrages zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Preußen vom 14. Juni 1929 nebst der durch das Schlußprotokoll zu diesem Vertrag hinzugefügten Ergänzung entsprechend angewendet. Der zuständige Bischof ist der Bischof von Trier.
Acta Pauli Pp. VI 781
§ 3
Questo Accordo, i cui testi italiano e tedesco fanno egualmente fede, dovrà essere ratificato e gli Istru-menti della ratifica dovranno essere scambiati quanto prima nella Cancelleria di Stato in Saarbrücken.
Esso entra in vigore il giorno dello scambio di detti Istrumenti.
In fede di che è stato sottoscritto il presente Accordo in doppio originale.
Bad Godesberg, 9 aprile 1968.
CORRADO BAFILB
§ 3
Dieser Vertrag, dessen italienischer und deutscher Text gleiche Kraft haben, soll ratifiziert und die Ratifikationsurkunden sollen möglichst bald in der Staatskanzlei in Saarbrücken ausgetauscht werden.
Er tritt mit dem Tage des Austausches in Kraft.
Zu Urkund dessen ist dieser Vertrag in doppelter Urschrift unterzeichnet worden.
Bad Godesberg, den 9. April 1968.
SCHBRER
PROTOCOLLO ADDIZIONALE
Le Parti contraenti sono d'accordo su quanto segue :
1. L'Università del Saarland nel preparare le proposte di nomina alla Cattedra, di cui si tratta, prenderà consiglio dalla Facoltà Teologica di Treviri.
2. Alla detta Cattedra deve essere chiamato un ecclesiastico.
Bad Godesberg, 9 aprile 1968.
CORRADO BAFILE
ZUSATZPROTOKOLL
Die verträgschließenden Teile sind sich über folgendes einig :
1. Die Universität des Saarlandes wird bei der Vorbereitung der Berufungsvorschläge den Rat der Theologischen Fakultät zu Trier einholen.
2. Auf den Lehrstuhl soll ein Geistlicher berufen werden.
Bad Godesberg, den 9. April 1968.
SCHERER
Conventione inter Apostolicam Sedem et Civitatem Foederatam
Saravicam rata habita, die X mensis octobris anno MCMLXVIII
Ratihabitionis Instrumenta accepta et reddita mutuo fuerunt. Exinde,
i.e. a die X mensis octobris anno MCMLXVIII, huiusmodi Conven
tio inter Apostolicam Sedem et Civitatem Saravicam icta vigere coepit
ad normam paragraphi III eiusdem Pactionis.
782 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
CONVENTIO
Inter Apostolicam Sedem et Austriacam Rempublicam de condenda
« Feldkirchensi » dioecesi.
CONVENZIONE VERTRAG
TRA LA SANTA SEDE E LA REPUBBLICA
AUSTRIACA PER ERIGERE LA DIOCESI DI
PELDKIRCH
ZWISCHEN DEM HEILIGEN STUHL UND
DER REPUBLIK ÖSTERREICH BETREFFEND
DIE ERRICHTUNG EINER DIÖZESE FELD
KIRCH
Fra la Santa Sede, rappresentata dal suo Plenipotenziario Sua Eccellenza Rev.ma Monsignor Opilio Rossi, Arcivescovo tit. di Ancira e Nunzio Apostolico in Austria,
e la Repubblica Austriaca, rappresentata dai suoi Plenipotenziari,
Il Signor Dott. Kurt Waldheim, Ministro Federale per gli Affari Esteri, e
Il Signor Dott. Theodor Piffl-Per-oevié, Ministro Federale per l'Istruzione,
viene conclusa la seguente Convenzione.
Zwischen dem Heiligen Stuhl, vertreten durch dessen Bevollmächtigten, S. E. den Herrn Apostolischen Nuntius in Österreich, Titularerzbi-schof von Ancyra, Msgr. Opilio Rossi,
und der Republik Österreich vertreten durch deren Bevollmächtigte,
Herrn Dr. Kurt Waldheim, Bundesminister für Auswärtige Angelegenheiten, und
Herrn Dr. Theodor Piffl-Peréevic, Bundesminister für Unterricht,
wird nachstehender Vertrag geschlossen :
Articolo I
La Santa Sede e la Repubblica Austriaca hanno convenuto, a norma dell'Articolo III § 1 del Concordato del 5 Giugno 1933, di erigere nel Vorarlberg la Diocesi di Feldkirch.
Artikel I
Der Heilige Stuhl und die Republik Österreich sind gemäß Artikel III § 1 des Konkordates vom .5. Juni 1933 übereingekommen, daß in Vorarlberg eine Diözese Feldkirch errichtet werden soll.
Articolo II
La Diocesi di Feldkirch comprende il territorio del « Land Vorarlberg », per il quale, in conformità all'Articolo I della Conven-
Artikel II
Die Diözese Feldkirch umfaßt das Gebiet des Landes Vorarlberg, für das gemäß Artikel I des Vertrages zwischen dem Heiligen Stuhl und der
Acta Pauli Pp. VI 783
zione tra la Santa Sede e la Repubblica Austriaca dei 7 Luglio 1964 concernente l'erezione dell'Amministrazione Apostolica di Innsbruck-Feldkirch in diocesi, esiste un Vicariato Generale con sede in Feldkirch.
Articolo III
La Diocesi di Feldkirch viene assegnata alla Provincia Ecclesiastica di Salisburgo.
Articolo IV
La Diocesi, la Sede Vescovile e il Capitolo Cattedrale, qualora venga eretto, hanno personalità giuridica nell'ambito dello Stato e godono dei diritti degli enti di diritto pubblico.
Articolo V
La Diocesi di Innsbruck-Feldkirch ed altri enti ecclesiastici, come pure il (( Bund » e il « Land Vorarlberg » saranno liberi di trasferire beni mobili ed immobili alla Diocesi di Feldkirch, alla Sede Vescovile, alla futura Chiesa Cattedrale e al Capitolo Cattedrale, qualora venga eretto, in esenzione di tutte le imposte stabilite dal diritto federale, entro il termine di un anno dall'entrata in vigore dell'erezione nell'ambito statale (Articolo VII capov. 2 e 3).
Articolo VI
(1) La Repubblica Austriaca verserà alla Diocesi di Feldkirch per far fronte alle spese relative alla erezione della diocesi, con i fondi del « Bund )), una somma comples-
Republik Österreich betreffend die Erhebung der Apostolischen Administratur Innsbruck-Feldkirch zu einer Diözese vom 7. Juli 1964 ein Generalvikariat mit dem Sitz in Feldkirch besteht.
Artikel III
Die Diözese Feldkirch wird der Salzburger Kirchenprovinz zugeteilt.
Artikel IV
Die Diözese, der Bischöfliche Stuhl und ein allenfalls zu errichtendes Kathedralkapitel haben Rechtspersönlichkeit für den staatlichen Bereich und genießen die Rechte öffentlich-rechtlicher Körperschaften.
Artikel V
Der Diözese Innsbruck-Feldkirch und anderen kirchlichen Einrichtungen sowie dem Bund und dem Land Vorarlberg steht es frei, bewegliches und unbewegliches Vermögen an die Diözese Feldkirch, an den Bischöflichen Stuhl, an die zukünftige Domkirche und an ein allenfalls zu errichtendes Kathedralkapitel frei von allen bundesrechtlich geregelten Abgaben innerhalb einer Frist von einem Jahr nach Wirksamkeit der Errichtung für den staatlichen Bereich (Artikel VII Absätze 2 und 3) zu übertragen.
Artikel VI
(1) Die Republik Österreich wird der Diözese Feldkirch zur Bestreitung der Auslagen, die mit dem Ausbau der Diözese verbunden sind, aus Mitteln des Bundes einen Ge-
784 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
siva di 41/2 milioni di Scellini, che dovrà essere corrisposta negli anni 1969 e 1970 in due rate uguali entro il Io Luglio di detti anni.
(2) La Repubblica Austriaca e la Santa Sede hanno preso atto che il (( Land Vorarlberg » mette a disposizione della Diocesi per lo stesso fine una somma di M4 milioni di Scellini.
Articolo VII
(1) L'erezione della Diocesi di Feldkirch deve aver luogo entro sei mesi dall'entrata in vigore della presente Convenzione.
(2) La Santa Sede trasmetterà al Governo Federale della Repubblica Austriaca una copia della Bolla di erezione. Appena presentata tale Bolla, l'erezione della Diocesi e della Sede Vescovile avrà efficacia nell'ambito statale.
(3) Per l'erezione del Capitolo Cattedrale vale l'Articolo XV § 7 del Concordato del 5 Giugno 1933.
Articolo VIII
La Diocesi di Innsbruck-Feldkirch finora esistente, in seguito all'erezione della Diocesi di Feldkirch conformemente all'Articolo VII di questa Convenzione, prende il nome di « Diocesi di Innsbruck ».
Articolo IX
Le divergenze di vedute, che sorgessero eventualmente in futuro circa l'interpretazione del presente Ac-
samtbetrag von 4M¡ Millionen Schilling leisten, der in den Jahren 1969 und 1970 in zwei gleichen Teilbeträgen jeweils bis zum 1. Juli zu erbringen ist.
(2) Die Republik Österreich und der Heilige Stuhl haben davon Kenntnis genommen, daß das Land Vorarlberg der Diözese Feldkirch für den gleichen Zweck einen Betrag von W2 Millionen Schilling zur Verfügung stellt.
Artikel VII
(1) Die Errichtung der Diözese Feldkirch soll innerhalb von sechs Monaten nach Inkrafttreten dieses Vertrages erfolgen.
(2) Der Heilige Stuhl wird der Bundesregierung der Republik Österreich eine Ausfertigung der Errichtungsbulle übermitteln. Mit dem Einlangen dieser Ausfertigung wird die Errichtung der Diözese und des Bischöflichen Stuhles für den staatlichen Bereich wirksam.
(3) Für die Errichtung eines Kathedralkapitels gilt Artikel XV § 7 des Konkordates vom 5. Juni 1933.
Artikel VIII
Die bisherige Diözese Innsbruck-Feldkirch erhält mit der Errichtung der Diözese Feldkirch gemäß Artikel VII dieses Vertrages den Namen « Diözese Innsbruck ».
Artikel IX
Eine in Zukunft etwa entstehende Meinungsverschiedenheit über die Auslegung dieses Vertrages wird
Acta Pauli Pp. VI
cordo, saranno eliminate d'intesa nach Artikel XXII Absatz 2 des Kontra le Alte Parti contraenti a norma kordates vom 5. Juni 1933 im Ein-dell'Articolo XXII, capov. %, del Verständnis zwischen den Hohen Concordato del 5 Giugno 1933. Vertragschließenden Teilen beigelegt
werden.
Articolo X
Questa Convenzione, il cui testo italiano e tedesco è ugualmente autentico, deve essere ratificata e gli Istrumenti di ratifica devono venir scambiati al più presto in Roma. Essa entra in vigore il giorno dello scambio degli Istrumenti di ratifica.
In fede di che i Plenipotenziari hanno firmato la presènte Convenzione in doppio originale.
Fatto a Vienna, il 7 ottobre 1968.
Per la Santa Sede : Für den Heiligen Stuhl :
Artikel X
Dieser Vertrag, dessen italienischer und deutscher Text authentisch ist, soll ratifiziert und die Ratifikationsurkunden sollen so bald wie möglich in Rom ausgetauscht werden. Er tritt mit dem Tag des Austausches der Ratifikationsurkunden in Kraft.
Zu Urkund dessen haben die Bevollmächtigten diesen Vertrag in doppelter Urschrift unterzeichnet.
Geschehen zu Wien, am 7. Oktober 1968.
Für die Republik Österreich : Per là Repubblica Austriaca :
Mons. OPILIO ROSSI Dr. KURT WALDHEIM
Dr. THEODOR PIFFL-PERCEVIC
Conventione inter Apostolicam Sedem et Rempublicam Austriacam
rata habita, die VII mensis decembris anno MCMLXVIII Ratihabitio
nis Instrumenta accepta et reddita mutuo fuerunt. Exinde, i.e,. a die
VII mensis decembris anno MCMLXVIII, huiusmodi Conventio inter
Apostolicam Sedem et Rempublicam Austriacam icta vigere coepit ad
normam articuli X eiusdem Pactionis.
50 - A. A. S.
786 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
EPISTULAE
I
Ad E.mum P. D. Albertum S.R.E. Card. di Jorio, munere Pro-Praesidis
Pontificii Consilii Civitati Vaticanae administrandae se abdicantem.
Signor Cardinale,
dopo le numerose, delicate insistenze che Ella da qualche anno Ci
rivolge, sentiamo di dover cedere, seppure a malincuore, al suo desiderio
di essere liberato dall'incarico di Pro-Presidente della Pontificia Com
missione per lo Stato della Città del Vaticano, a Lei affidato dalla
fiducia del Nostro venerato Predecessore Giovanni XXIII, e da Noi
stessi confermato con viva stima delle sue capacità e dei suoi meriti.
A malincuore, ripetiamo : perché siamo consapevoli dell'impareg
giabile aiuto, che così verrà a mancare a Noi e alla Sede Apostolica
in un settore delicatissimo e pieno di responsabilità, in cui Ella ha
avuto modo di far rifulgere le sue doti di competenza e di oculatezza,
il garbo e la fermezza del suo agire, il riconosciuto influsso della sua
autorità, e lo zelo di un interessamento continuo e personale alle varie
questioni.
Ci sovviene infatti il notevole contributo da Lei recato nel miglio
rare con sforzo costante i servizi dello Stato Vaticano, per permettere
alla Santa Sede di svolgere in maniera più efficace e più rapida, e con
crescente prestigio internazionale, il suo servìzio alle anime e al mondo.
Ci piace a tale proposito ricordare le cure attribuite al potenziamento
della Radio Vaticana, ai miglioramenti apportati ai servizi telefonici
e alla sede dei servizi medico-sanitari, alla completa ristrutturazione
del Palazzo Apostolico Lateranense, che ora accoglie il Vicariato di
Roma in sede più confacente e razionale per le sue attribuzioni pasto
rali, presso la stessa chiesa cattedrale della Nostra diocesi, al trasfe
rimento dell'Oratorio di San Pietro in un nuovo moderno edificio,
alla costruzione dello splendido stabilimento scolastico di Castel Gan-
dolfo, e, infine, all'ordinamento dei Musei ; né dimentichiamo l'impulso
dato al restauro degli storici edifìci, provvedendo efficacemente ai vari
impianti e funzioni interne, curando in pari tempo l'efficienza dei ser
vizi economici, non che l'esteriore buon andamento e il mantenimento
Acta Pauli Pp. VI 787
generale della Città del Vaticano con buon gusto, riconosciuta sag
gezza e senso di realismo.
Dei risultati così ottenuti si è avvantaggiata la Sede Apostolica con
manifesta utilità, perché, con i mezzi così posti a sua disposizione, ha
potuto non solo far fronte alle molteplici necessità amministrative e
logistiche dello Stato della Città del Vaticano, che ogni anno diven
tano più assillanti e imperiose, ma anche dare notevole contributo
a quell'opera benefica, per la quale la Santa Sede continua a far
splendere nel mondo, oggi come alle sue origini, la missione che la
Chiesa di Roma, nel nome di Cristo, persegue di praesidens universo
coetui caritatis, e per la quale, come a loro speranza, ad essa guar
dano nel mondo gli infelici, i poveri, gli esuli, i colpiti dalle ricorrenti
prove e calamità. Ella, pertanto, Signor Cardinale, è stato un valido
collaboratore in quell'incessante azione, che, pur rimanendo nascosta
per preciso comando del Salvatore divino, vogliamo credere che ri
manga tuttavia scritta a caratteri d'oro sul libro della Vita.
Per queste benemerenze Noi Le rivolgiamo l'espressione del più
vivo e sincero ringraziamento, con l'assicurazione che la Nostra pre
ghiera si eleva fervorosa per chiedere sulla sua veneranda e operosa
canizie l'effusione delle continue consolazioni del Signore, affinché
questi anni di maggiore tranquillità possano veramente abbondare
della soavità della celeste contemplazione e della pace serena, che
sgorga dalla coscienza del dovere compiuto.
E confidiamo altresì che Ella non Ci lascerà mancare l'apporto
della sua perizia e l'assistenza del suo aiuto, dandoci la lieta consa
pevolezza di sentirLa ancora e sempre vicina alle Nostre molteplici e
gravi sollecitudini.
Risponda il Cielo a questi voti cordiali, ai quali amiamo congiun
gere la Nostra particolare Benedizione Apostolica, pegno di costante
benevolenza.
Dal Palazzo Apostolico Vaticano, il 4 novembre dell'anno 1968,
sesto del Nostro Pontificato.
PAULUS PP. VI
788 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II Ad E.mum P. D. Angelum S. R. E. Card. Dell'Acqua, vicaria potestate Urbis Antistitem, cum sollemnem Romana Dioecesis Pii Pp. XII ageret memoriam, a piissimo eius obitu decem exactis annis.
La degna commemorazione del decennio della morte del Papa
Pio XII raccoglie la Nostra cordiale e commossa adesione e richiama
il Nostro devoto pensiero al ricordo incancellabile e alla profonda
venerazione di così pia, di così eletta, di così singolare figura di Pon
tefice Romano.
La rarissima fortuna che Noi avemmo di avvicinare Pio XII per
lunghi anni e, giorno per giorno, di godere della sua speciale confidenza
e della sua amabile conversazione, di osservare da vicino la semplicità,
la regolarità e l'austerità della sua vita personale, di ammirare le sue
doti preclare di memoria, di cultura e d'ingegno, la sua instancabile
laboriosità, la sua completa dedizione alla studiosa riflessione delle sue
responsabilità, agli interessi superiori della Sede Apostolica ed al ser
vizio della intera Chiesa Cattolica, Ci fa obbligo di dare testimonianza
della sua umana bontà, della sua personale pietà, della sua meditata
rettitudine, del suo fermo coraggio e del suo costante abbandono alla
divina volontà, sempre fidato in quel Cristo della Cui vicaria rappre
sentanza egli ebbe continua e direttrice coscienza.
E come già a Noi fu grato e fermissimo impegno di offrire a Lui la
fedeltà e l'assiduità dell'umile Nostro servizio, ora come infimo suo
successore Ci allieta il fatto di vedere onorata la sua memoria, riven
dicati i suoi meriti, illustrati i suoi esempi ; e parimente Ci conforta
la speranza che come Roma nutrirà sempre sentimenti di venerazione e
di riconoscenza per tanto illustre suo Vescovo, così la Chiesa Cattolica
intera saprà custodire il prezioso e copioso retaggio della sua parola e
del suo insegnamento, né la storia dimenticherà di annoverare Pio XII
fra le più distinte e benemerite figure del nostro secolo.
Mentre esprimiamo la Nostra compiacenza per il tributo di memoria
e di riconoscenza reso a tanto Pontefice, Ci associamo a quanti pregano
per la sua eterna pace e per la perenne fecondità dell'opera sua; e di
cuore a Lei, Signor Cardinale, al Sindaco di Roma, all'esimio Oratore
ed a tutti i presenti alla mesta e luminosa rievocazione di Papa Pio XII,
come da Lui venisse, mandiamo la Nostra Benedizione Apostolica.
Dal Vaticano, 9 novembre 1968.
PAULUS PP. VI
Acta Pú,uli Pp. VI 789
NUNTIUS GRATULATORIUS
Ad Emum P. D. Emmanuelem S. R. E. Cardinalem Cerejeira, Patriar
cham Lisbonensem, octogesimum natalem acturum.
Cum nuper edocti sumus te, Dilecte Fili Noster, octogesimum nata
lem acturum esse, in haud exiguo concentu vocum, quae prope et
procul ovantes et plaudentes tibi resonabunt, silere Nostram non
patimur. Haec igitur studiosam in te Nostram voluntatem testimonio
novo manifestam faciens, gratulatur tibi, quod fausta natalicia, animi
et corporis usus valetudine bona, celebrabis, eaque et ominibus optimis
te prosequi festinat. Quodsi retro vis respicere abs te exacti temporis
spatia, causa profecto tibi est, cur egregie factorum et bene promeri-
torum plenos annos unum post alium uberes sacri ministerii fructibus
enumeres : nam tibi meditanti et adlaboranti, pro Evangelii causa et
Ecclesiae Matris et Reginae maiore emolumento et decore, in perfunc
tione tot munerum ac praesertim patriarchali Lisbonensi Sedi prae
posito, non defuit in consilio prudentia, in opera sollertia, et, quod
tibi singulari honori est, praeclaras curas adhibuisti, ut eloquentiae
nitida copia et conscriptis magni aestimandis libris sempiternarum
veritatum purus plenusque splendor circumfunderetur, ita ut nemo
eorum qui tuae potestati parent, quantum fieri posset, caelestis doctri
nae nescius, nemo indigus esset.
Deus, Nostris exoratus precibus, te diu sospitet, pastorales curas
novo pietatis religionisque fructu fortunet et eam, quae tibi supererit,
aetatem — hancque longam tibi percupimus — supernae gratiae sola-
ciis et auxiliis abunde cumulet, ita ut nitentiore tibi floreat vigore
virtutum et antiquis nova aggerat merita usque lucupletiora. Quod
est spes, fiat res, auspice et propitia B. Virgine Maria a Fatima,
quam singulari religione colis et in qua tutum coli ocas patrocinium.
Ex Aedibus Vaticanis, die xxiv mensis Octobris, anno MCMLXVIII,
Pontificatus Nostri sexto.
PAULUS PP. VI
790 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ALLOCUTIONES
I
Sodalibus e Congregatione S. Mariae Montis Oliveti O.S.B., e Congrega
tione Sancti Spiritus sub tutela Immaculati Cordis B.mae Virg. Mariae
et ex Instituto Fratrum Maristarum a Scholis, qui Generali Coetui suae
cuiusque religiosae communitatis interfuerunt. *
Chers Fils,
Un horaire malheureusement très chargé Nous prive du plaisir de
recevoir séparément les membres des Chapitres Généraux de chacune
de vos trois Congrégations. Mais n'êtes-vous pas tous animés par un
même idéal, celui de la perfection religieuse? Et si vos trois familles
— Bénédictins Olivétains, Pères du Saint-Esprit, Frères Maristes des
Ecoles — sont actuellement réunies en Chapitre Général, n'est-ce pas
précisément pour réviser leurs Constitutions particulières à la lumière
de cet unique idéal, compte tenu des conditions présentes de la vie
de l'Eglise? Vous permettrez donc que Nous retenions ce facteur com
mun pour y puiser le thème des brèves paroles de bienvenue et d'encou
ragement que Nous désirons vous adresser.
I. Vous êtes des religieux. Vous voulez être d'authentiques religieux.
Dans la vaste mutation de la société à laquelle nous assistons aujour
d'hui, il est plus important que jamais de s'interroger sur ce qui est
essentiel et irremplaçable dans le genre de vie que vous avez embrassé,
et sur ce qui peut ou doit changer selon les circonstances des temps
et des lieux.
Qu'est-ce donc, d'abord, qui ne doit pas changer? Qu'est-ce qui
caractérise une véritable et authentique vie religieuse, en tous temps
et en tous lieux? Ce sont les deux directives fondamentales proposées
par le Christ dans l'Evangile à ceux qui veulent le suivre de plus
près; deux directives qui s'expriment en deux mots très simples, mais
lourds de contenu, et que vous avez tous médités bien souvent : renon
cement et amour.
Renoncement d'abord. Qm non renuntiat omnibus quae possidet
non potest meus esse discipulus.1 Le religieux est un homme déta-
* Die 11 mensis novembris a. 1968. 1 Lue. 14, 33.
Acta Pauli Pp. VI 791
ché, un homme séparé, un homme qui ne partage pas la forme
commune de vie fondée sur la poursuite du bien-être et de la
prospérité temporelle : il fuit ce que le monde recherche. Par contre, il
recherche ce que le monde fuit : la pénitence, la pauvreté, le recueille
ment, la vie chaste, la soumission aux supérieurs. Ce qui polarise l'exis
tence du religieux, en effet, ce n'est pas ce qui se voit, c'est ce qui
ne se voit pas. Témoin de l'invisible, il prend à son compte l'expérience
de Saint Paul et de tous les Saints, et redit avec eux : Non contemplan-
tïbus nobis quae videntur, sed quae non videntur. Quae enim videntur
temporalia sunt, quae autem non videntur aeterna sunt.2 L'axe de sa vie,
c'est la prière, la recherche de Dieu. Et nous touchons ici au second
élément — plus fondamental encore que le premier — de toute vie reli
gieuse : l'amour. Renoncement et amour : c'est comme l'envers et l'en
droit d'une belle étoffe. Par le renoncement au monde, à ses richesses,
le religieux a aplani le terrain dans sa marche vers Dieu. Mais c'est
l'amour qui l'attire et qui le stimule : l'amour que Dieu a pour lui
— amour reçu —, l'amour qu'il a lui-même pour Dieu — amour
donné —. L'amour, c'est la perfection; c'est le sommet; c'est ce qui
vaut, ce qui demeurera éternellement.
C'est donc là ce qui est premier. Et c'est pourquoi il faut réagir
contre une tendance moderne qui consisterait à faire passer au second
rang, dans la vie religieuse, le colloque avec Dieu, tant intérieur que
communautaire, ainsi que le rit liturgique et sacramentel, pour donner
la primauté et la préférence à d'autres fins humaines, bonnes en elles-
mêmes, certes, et dignes d'être poursuivies, mais toujours en dépen
dance de la fin première, proprement religieuse, qui doit inspirer,
pénétrer et sanctifier tout le reste.
II. Une fois assurées les bases de ce qui doit demeurer, on peut sans
crainte aborder la réforme de ce qui doit changer. L'Eglise non seule
ment l'autorise, mais elle y exhorte. Certaines formes contingentes de
la vie religieuse sont effectivement le fruit d'un contexte historique ou
géographique aujourd'hui dépassé ; non seulement il n'y a pas d'incon
vénient, mais il y a souvent avantage à procéder aux modifications
nécessaires.
L'entreprise n'est pas sans risques, vous êtes sans doute les premiers
à vous en rendre compte : on quitte des rives connues, familières, sans
voir toujours avec précision où l'on abordera. C'est une navigation
2 2 Cor. 4, 18.
792 Acta Apostolicae Sedis ̂ Commentarium Officiale
périlleuse, qui doit se garder à la fois de deux écueils : l'un serait un
attachement aveugle et passionné à la lettre de ce qu'on a toujours
pratiqué dans l'Institut, une fidélité purement textuelle et matérielle;
l'autre, ce serait la voie facile, et plus dangereuse encore, de la
transformation arbitraire, suggérée non pas tant par l'esprit de Dieu
et par de vraies nécessités, que par l'envahissement de l'esprit naturel
et mondain. Chaque Congrégation a son esprit, son style : il faut qu'elle
le conserve, mais d'une manière adaptée, qui soit conforme à ses pos
sibilités et à ce que lui imposent ses activités spécifiques dans la com
munauté ecclésiale. C'est l'œuvre même de vos chapitres généraux :
que Dieu l'inspire et la bénisse!
III. Un mot encore, chers Fils, qui Nous est suggéré par les con
ditions particulières de ce lendemain de Concile. Laissez-Nous vous
dire que ce que Nous attendons des Religieux avant tout, dans le
moment présent, ce qui, Nous semble-t-il, doit être, dans le monde
d'aujourd'hui, votre joie, votre fierté, votre honneur, c'est une totale,
une généreuse fidélité à l'Eglise. Non pas à une église imaginaire, que
chacun concevrait et organiserait à son idée, mais à l'Eglise catholique
telle qu'elle est, telle que le Christ l'a voulue et instituée, avec ses
finalités, ses lois, ses moyens de salut, ses indispensables structures.
Ce qu'on est en droit d'attendre aujourd'hui du religieux, c'est qu'il
vivifie par l'intérieur cette unique et véritable Eglise du Christ, qu'il
la fortifie et l'enrichisse par son adhésion, par son obéissance, par ses
vertus ascétiques et pratiques, par là sainteté de sa vie, par sa façon
de s'acquitter des services qui lui sont demandés.
Chers Fils, ayez toujours devant les yeux les grands besoins de
l'Eglise : aimez-la dans ses nécessités ; aimez-la en l'aidant de vos
services; äimez-la dans sa structure hiérarchique et fraternelle. Que
bien loin de vous décourager, les difficultés du temps présent vous stimu
lent et redoublent vos forces !
A tous, maintenant, Notre salut et Notre Bénédiction. A vous,
Membres dé la Congrégation du Saint-Esprit, fils du Vénérable Libér-
mann, Nous disons la reconnaissance de l'Eglise pour l'œuvre admi
rable que vous accomplissez, notamment en Afrique noire. Ne laissez
pas se ralentir votre élan missionnaire ! Que les adaptations nécessaires
ne visent qu'à le rendre plus ardent et plus efficace ! C'est ce que Nous
attendons de votre présent Chapitre. C'est ce que vous aurez à cœur de
Acta Pauli Pp, VI 793
réaliser, Nous en sommes sûr, sous la direction du nouveau Supérieur
Général que vous venez d'élire et auquel Nous sommes heureux d'offrir
Nos vœux cordiaux de fécond Généralat.
A vous aussi, Frères Maristes des Ecoles, Fils du Bienheureux Cham-
pagnat, le souhait d'une fécondité missionnaire toujours croissante,
surtout en faveur des enfants pauvres, dans la fidélité à l'esprit de votre
Fondateur ! Nous savons avec quel zèle vous vous dépensez, partout
dans le monde, pour la grande cause de l'école chrétienne, et combien
vous avez pris à cœur votre « aggiornamento » au cours de ce long et
laborieux Chapitre Général. Que Dieu vous bénisse tous, spécialement
vos frères lointains, en Chine, au Congo, et, au Nigeria, dans la région
du Biaf ra !
E a voi, infine, diletti Figli della Congregazione Benedettina Oli-
vetana, diciamo la Nostra compiacenza nel vedere la mirabile rifiori
tura presente del vostro antico glorioso ceppo, che, dopo tante prove,
rimane fedelissimo alle consegne del Beato Bernardo Tolomei, e cerca
di viverle integralmente nello spirito dei tempi nuovi. Ci ha dato
grande consolazione apprendere come i capisaldi della vostra spiri
tualità monastica siano, adesso come allora, la preminenza dell'Ufficio
Divino, la devozione filiale alla celeste Regina dell'Ordine, l'attacca
mento alla Sede di Pietro, i mutui rapporti di familiare pietà, raffor
zati dall'obbedienza e, soprattutto, dalla vita interiore e sacrificata,
nello spirito di carità evangelica, che dominano sovrani nelle vostre
Case. Continuate, diletti Figli, su questa linea regale, su cui raggiun
gerete le vette della perfezione, conquistando quella perla preziosa,
per il cui possesso avete fatto getto di ogni cosa, e di voi stessi, secondo
l'insegnamento di Cristo.3
Ed è quanto auguriamo di cuore a tutte coteste dilette rappresen
tanze di Famiglie Religiose, che sono qui riunite attorno a Noi, in
una tregua serena dei loro lavori : ritornando fra i vostri Confratelli,
dite che tutti li portiamo nel cuore, tutti li ringraziamo per l'aiuto
che portano all'opera della Chiesa nel mondo, tutti li esortiamo a
vivere a fondo la propria vocazione, come fermi e conquidenti testi
moni dell'amore di Cristo e delle realtà future. Su tutti scendano
copiose le effusioni della grazia divina, di cui vuole essere pegno ed
auspicio la Nostra Apostolica Benedizione.
3 Cfr. Matth. 13, 45.
794 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
II
E.mis Purpuratis Patribus, Exc.mis Praesulibus, Consultoribus, Modera
toribus e Secretariatu ad unitatem Christianorum fovendam, Romae an
nuum plenarium Coetum habentibus. *
Notre première pensée en vous recevant ici, Vénérables Frères et
chers Fils, au terme de votre Session de travail, sera pour le Président
de votre Secrétariat, le cher et vénéré Cardinal Bea, que retient loin
d'ici une grave indisposition. S'il ne peut être physiquement parmi
nous aujourd'hui, Nous aimons à le considérer comme spirituelle
ment présent, et Nous lui envoyons, en votre nom comme au Nôtre,
Nos saluts et Nos souhaits les plus cordiaux in Domino.
Nous remercions et félicitons vivement Monseigneur Willebrands
et ses collaborateurs, les Membres du Secrétariat, pour leur travail
assidu. Et Nous n'avons garde d'oublier les consulteurs : vous spé
cialement, chers Fils, qui êtes venus de loin pour assister à cette
(( Congregatio plenaria », et avez consacré votre temps et votre travail
à en assurer la bonne réussite.
Et puisque l'occasion Nous en est donnée, Nous voudrions étendre
Nos remerciements à tous ceux qui s'emploient à favoriser l'œcumé
nisme et offrent pour cette grande cause leurs prières et leur collabora
tion. Dès maintenant, Nous disons Notre reconnaissance à ceux qui
contribueront au succès de la « Semaine de l'Unité » en janvier prochain.
I. Nous tenons à réaffirmer devant vous en premier lieu, chers Fils,
combien Nous tient à cœur la tâche œcuménique dans l'Eglise et à quel
point Nous la considérons comme Nôtre. L'existence de votre Secré
tariat en est, à elle seule, la preuve. Né comme organisme du Concile,
il est devenu l'an dernier, en vertu de la Constitution Regimini Eccle
siae sur la Réforme de la Curie Romaine, l'organisme spécialisé dans
tout ce qui concerne les relations avec les autres communions chré
tiennes. Il a réalisé, en ces premières années de son existence, une
•œuvre considérable, dont les résultats sont sous les yeux de tous, et à
laquelle il n'est que juste de rendre hommage.
Un point particulier de cette œuvre a retenu, parmi d'autres, votre
attention au cours de ces journées d'étude: c'est la question du « Di
rectoire œcuménique » et de l'éventuelle opportunité de compléter, par
une ou deux autres, la partie déjà publiée. Parlant à des spécialistes
* Die 13 mensis novembris a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 795
comme vous Fêtes, Nous n'avons pas besoin de vous dire que pour pro
mouvoir efficacement l'œcuménisme, il faut aussi le guider, en soumet
tre la mise en œuvre à des règles bien précises. Dans Notre pensée, le
« Directoire œcuménique » n'est pas un recueil de conseils, qu'il serait
loisible d'accueillir ou d'ignorer. C'est une véritable Instruction, un
exposé de la discipline à laquelle doivent se soumettre ceux qui veulent
vraiment servir l'œcuménisme. On ne peut que souhaiter une plus large
diffusion de ce document, et Nous aimons à penser que Nos Vénérables
Frères les Evêques, en particulier ceux des régions où se pose de façon
plus aiguë le problème œcuménique, auront à cœur d'étudier les moyens
de le faire connaître et observer toujours davantage.
II. A l'encontre des normes édictées dans la partie déjà publiée de
ce Directoire, ont été malheureusement prises, au cours de ces derniers
mois, en différentes parties du monde, des initiatives intempestives.
Nous voulons parler de certains cas d'admission de chrétiens non catho
liques à la communion eucharistique dans l'Eglise catholique ; ou inver
sement de participation de catholiques à l'eucharistie célébrée par des
non catholiques ; ou encore d'« intercélébrations » entre ministres des
diverses communions chrétiennes.
Nous le disons avec tristesse, mais la loyauté Nous en fait un devoir :
loin de faire progresser l'œcuménisme, ces initiatives précipitées en
retardent la marche. Elles ne tiennent pas compte, en effet, des liens
essentiels qui existent entre le mystère de l'Eucharistie et le mystère
de l'Eglise, et préjugent d'un accord, qui n'est pas encore entièrement
réalisé à l'heure actuelle, sur la nature du ministère et sur l'eucharistie.
Blâmés d'ailleurs, en plusieurs cas et à bon droit, par la Hiérarchie
locale, ces actes inconsidérés ont fait récemment l'objet d'une mise
au point officielle de votre Président, qui a rappelé avec autorité et
sans équivoque la position de l'Eglise Catholique en cette matière.
Il semble que nous nous trouvions là devant un désir de secouer les
lenteurs de ce que certains ont appelé « l'œcuménisme institutionnel )) ;
devant une impatience qui pousse à inscrire, sans plus attendre, l'œcu
ménisme dans les faits, par des gestes qui se croient ou se veulent (( pro
phétiques » ; devant une hâte excessive dans le rapprochement, qui
n'attend pas la nécessaire maturation doctrinale pour passer à l'ac
tion, comme si elle voulait forcer la main, en quelque sorte, aux
responsables des différentes confessions en cause.
Cette impatience comporte parfois, il faut le reconnaître, un aspect
positif : nul ne niera qu'elle puisse être le signe d'un amour pour le
79.6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Christ et d'un désir ardent de hâter la réalisation de son ultime prière :
« Qu'ils soient un ! y).1 Mais dès là que l'institution voulue par le Christ
pour le service du peuple chrétien est mise en cause, on ne peut que
faire sien le sentiment exprimé jadis par Saint Paul au sujet de ses
frères en Israël: « J e leur rends cette justice: ils ont du zèle pour
Dieu ; mais c'est un zèle mal éclairé )). 2
III. Nous ne Nous lasserons pas de le répéter : le chemin de l'œcumé
nisme est long et difficile. Et la cause en est qu'il ne peut éviter la voie
de la vérité théologique et des exigences propres à l'aspect visible et
communautaire du rassemblement des croyants.
Nous devons, en esprit de fidélité à la Parole du Seigneur — et aussi
en esprit de pénitence — accepter cette lenteur dans le temps et cette
honnêteté dans la méthode, sous peine de tomber dans une facile con
fusion d'idées approximatives et dans l'illusion trompeuse de résultats
immédiats. L'heure de l'unité viendra, Nous l'espérons, comme couron
nement des efforts inlassables déployés de part et d'autre ; mais c'est
Dieu qui la marquera, et non la hâte mal entendue d'un irénisme de
mauvais aloi. Et en attendant, Nous poursuivrons notre marche dans
la ligne déjà tracée et qui vous est bien connue : celle des discussions
au niveau des responsables; celle des rencontres dans la prière, dans
l'étude de la Sainte Ecriture et de l'authentique Tradition; celle de la
charité; et Nous entendons désigner ainsi non seulement la charité
exercée dans le lien de bonnes et fraternelles amitiés entre membre des
diverses confessions chrétiennes, mais encore et surtout celle qui se pra
tique dans la collaboration aux grandes tâches imposées par l'état pré
sent de l'humanité : la paix, le désarmement, le progrès social, la
promotion des pays en voie de développement et des populations pau
vres, celles qui implorent de l'assistance, de l'instruction et du pain.
Que Dieu nous aide à le servir dans ces nouvelles formes ouvertes
à l'œcuménisme ! Il est bien évident toutefois qu'il ne s'agit aucune
ment de réduire l'œcuménisme à ces tâches temporelles. La recherche
de l'unité chrétienne doit s'étendre à ce domaine du service des hom
mes : elle ne saurait s'y limiter. Vous en êtes conscients — et avec
vous bien des hommes responsables dans toutes les confessions chré
tiennes — : l'unité voulue par le Seigneur n'est pas seulement la colla
boration de tous, c'est une unité ecclésiale, visible et organique, celle
qui doit manifester aux yeux de tous, dans sa lumière historique et
1 Io. 17, 22. a Rom. 10, 2.
Acta Pauli Pp. VI 797
eschatologique, le visage dé l'Eglise épouse du Christ : une, sainte,
catholique et apostolique.
Nous ne pouvons terminer sans adresser une pensée cordiale èt défé
rente à tous nos frères chrétiens encore séparés de Nous, mais qui Nous
sont unis pourtant déjà par tant de liens spirituels: celui du baptême,
surtout, et celui de la foi au Dieu Un et vivant dans la Trinité Sainte,
et de la foi en Jésus-Christ notre Maître et Rédempteur. Que Notre
salut dise à ces Frères combien de joie, combien d'espérance et d'affec
tion mettent dans Notre âme l'amitié et le dialogue désormais établis
entre nous, et qui annoncent des rapports nouveaux et prometteurs,
de la part de beaucoup d'entre eux, avec l'Eglise Catholique et avec
Nous personnellement. Qu'il Nous soit permis d'adresser une pensée
toute spéciale et pleine de déférence au Patriarche Athénagoras et aux
vénérés Chefs des Eglises orthodoxes, à l'Archevêque anglican, le
Docteur Ramsey, au Docteur Carson Blake aux Frères de Taizé et à
tous ceux qui sont en relations avec Notre Secrétariat. Qu'ils sachent
tous que Nous chercherons à les rencontrer dans le Christ, par Notre
prière et Notre charité.
Et à vous tous, enfin, Vénérables Frères et chers Fils, l'expression
renouvelée de Nos remerciements pour votre travail, et de Nos souhaits
pour le progrès de la grande cause à laquelle vous travaillez avec tant
de zèle. Nous invoquons sur vous la divine assistance et vous accordons
de tout cœur, ainsi qu'à vos familles et à vos patries, la Bénédiction
Apostolique.
III
Christifidelibus coram admissis in Vaticana Basilica; *
Diletti figli e figlie,
Permettete che Noi vi facciamo una domanda : sapete dove siete?
Voi siete venuti in un mondo specialissimo, non tanto per il quadro
esteriore, che vi accoglie e vi circonda; e non tanto per l'incontro
che qui si compie conia Nostra umana ed esigua persona; quanto per
la singolarità eccezionale del fatto che qui vi è dato di considerare, il
fatto cioè che qui si afferma, non solo la possibilità, ma la realtà del
vero, del vivo, del salutare, e, in un dato sènso, dell'unico rapporto
con Dio. Qui la religione, che noi professiamo e che noi riteniamo
* Die 13 mensis novembris a. 1968.
798 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
valida, ha la sua espressione centrale, sociale e autentica. Qui la
nostra fede ha la sua affermazione più piena e più salda. Qui Dio è
conosciuto. Qui Dio è amato. Qui Dio è presente. Perché qui è la
Chiesa nel suo cuore; qui è Cristo nella sua operante potestà salva
trice. Oh! non diciamo che questa presenza sia qui esclusiva; né che
qui sia perfetta per virtù di uomini, o di cose; diciamo che qui le
ragioni storiche, istituzionali, concrete, umane, ed anche mistiche
e carismatiche, proprie della Chiesa, raggiungono una loro pienezza,
una loro intensità, che per chi vi crede provocano l'emozione della
meraviglia e del gaudio; per chi non vi credesse quelle ragioni stesse
prendono l'aspetto d'uno strano, temerario fenomeno, difficilmente
definibile e facilmente disprezzabile, ma sempre impressionante.
Fermiamo un istante l'attenzione sopra una sola osservazione :
qui Dio è di casa. Vengono alla memoria le parole della Genesi :
« Quanto è terribile questo luogo ! Altro non è che la casa di Dio e la
porta del cielo w.1 Cioè qui tutto parla di quel Dio, che fuori, nel
mondo profano, specialmente in un certo settore eccentrico e agitato
del pensiero moderno, si dice che sia morto. Nessuna contraddizione è
più violenta e sacrilega che quella scoppiante fra questi due termini :
Dio e la morte, se essi si considerano nel loro significato oggettivo :
l'Essere e il nulla, la Vita e la sua negazione, l'Assoluto e l'assurdo,
il Necessario e l'inconsistente, la Verità e la sua vanificazione, la
Felicità e la disperazione. Ma sappiamo che questo « slogan » infelice
si applica nel linguaggio culturale al suo significato soggettivo, cioè
al pensiero dell'uomo, che non sa più dare un senso, un valore al
nome ineffabile di Dio. Dio sarebbe morto nella mentalità dell'uomo.
Non è il sole che si è spento; è l'occhio dell'uomo che si è ottenebrato.
L'indifferenza religiosa è di moda. La secolarizzazione è ammessa
da molti, come un procedimento del pensiero, il quale trova in se
stesso e nella conoscenza delle cose una autonomia, che lo dispensa dal
riferirsi ad un Principio superiore e trascendente, chiamato Dio. La
metafisica, si dice, è finita. L'ateismo si fa scudo della scienza per
affermarsi come una liberazione, come una conquista. La conoscenza
di Dio, si sostiene, è impossibile; per di più è inutile; anzi nociva.2
L'uomo moderno non sembra più capace di pensare a Dio; e crede di
poter meglio organizzare la propria vita e quella della convivenza
1 Gen. 28, 17. 2 Cfr. Marié, Etudes, novembre 1968.
Acta Pauli Pp. VI 799
umana trascurando, tacendo, negando il nome di Dio. Forse non si
osa dire da tutti che Dio non è morto in Se stesso; ma si dimostra
che è morto nel pensiero, nella psicologia, nel bisogno dell'uomo. Biso
gna leggere quanto il Concilio c'insegna sopra questa assenza del pen
siero di Dio, della fede in Dio nell'uomo moderno : pagina grave,
densa e dolorosa.3 L'ateismo contemporaneo, scrive un noto teologo,
si presenta come un'ermeneutica, una spiegazione finale, secondo i casi,
trionfale, o disperato, o sereno ; sia che praticamente propenda verso
il collettivismo, o l'anarchia, sia che metta l'assoluto nell'uomo, o
nella natura, o che respinga ogni assoluto; ...sia che si arroghi la
funzione di rivelatore del senso profondo dei problemi.4
Vi diciamo queste cose, perché sono nell'aria che oggi tutti respi
rano, e perché possiate avvertire il paradosso che voi incontrate là
dove la Chiesa, a qualsiasi livello della sua autenticità, e qui in modo
più caratteristico e rappresentativo, si attesta, e dove non esita ad
affermare, ieri come oggi, che per lei Dio non è morto, e continua
impavida e felice a testimoniare, a proclamare, con Pietro, il Cristo
Figlio del Dio vivente, e a celebrare con beata certezza la gloria di
Dio.
Vi è chi trova strana questa superstite voce, così da presagire che
essa non durerà, ovvero ch'essa si uniformerà alle equivoche teologie
della incredulità moderna, del post-cristianesimo, di certo nichilismo
filosofico contemporaneo. Per grazia del Signore, che francheggia la
sua Chiesa nei secoli, non è questa infausta profezia che ci spaventa,
anche se si dovesse compire in una certa parte dell'umanità, infedele
alla sua vocazione di verità e di vita.
Ciò che ci dà pensiero è la cresciuta difficoltà di comunicare agli
uomini il nostro messaggio religioso. Sotto certi aspetti, di grande
importanza e di grande estensione nella psicologia moderna, oggi
l'uomo è meno disponibile all'idea e alla vita religiosa di quanto ieri
non fosse. Non è la Realtà divina ch'è venuta meno; è la mentalità
umana che oggi è meno idonea a coglierne le irradiazioni e le voci.
L'uomo moderno ha più dell'antico il bisogno e la capacità di venire
a contatto col mistero di Dio, ma ha meno dell'antico la facilità ad
incontrare e ad ammettere questo necessario e ineluttabile mistero,
perché ha allargato lo spazio di studio e d'osservazione alla sua in tei -
3 Const. past. de Eccl. Gaudium et spes, nn. 19, 20. 4 Cfr. De Lubac, Athéisme et sens de l'homme, 30-31.
800 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ligenza, ha immensamente esteso il campo della sua esperienza sen
sibile; ed è perciò tentato di sentirsi pago di ciò che egli conosce
scientificamente e sensibilmente, anche se questo dilatato e immenso
dominio del pensiero e della sensibilità, a un dato momento decisivo
per la coscienza umana, accresce, per le esigenze intrinseche della sua
realtà e per i margini problematici dei suoi allargati confini, l'ansia e
10 spasimo verso una conoscenza e una esperienza suprema, indarno
calmati da raffinati sedativi dello scetticismo filosofico, morale ò let
terario.
Ma allora, voi Ci chiederete, esiste uno scontro irriducibile fra
l'insegnamento religioso della Chiesa e il mondo incredulo contempo
raneo, fra l'affermazione perenne ed invitta, ch'ella ci offre, di Dio, e
11 dubbio e la negazione religiosa del nostro secolo? fra la credenza,
razionale o rivelata, in Dio e l'ateismo, teorico o pratico che sia, del
nostro tempo? Nelle dottrine, sì; la contraddizione, o forse più esatta
mente la contrarietà, esiste; ed è su questa opposizione che si svolge
oggi il dramma spirituale, e quindi anche storico e politico del nostro
tempo. Le dottrine sono inconciliabili, per se stesse; le ideologie,
come oggi si dice, sono radicalmente differenziate. Ma la verità,
quando è integra e compresa, è una; cioè la discussione — il dialogo —
è possibile; l'evoluzione delle idee false e incomplete è nella logica
interna delle idee stesse e nell'esigenza profonda degli spiriti che le
professano.
Ma qui, figli carissimi — figli della luce, tutti vi vogliamo chia
mare, figli del giorno, non della notte e delle tenebre, come dice
San Paolo 5 — una verità elementare, e fondamentale, è da ricordare:
Dio è nascosto.6 Molti segni, molte vie, molte voci, molti stimoli ci
parlano e ci conducono alle soglie della sua ineffabile Realtà; ma è
pur vero che noi, in questa vita presente, lo vediamo di riflesso, nel
mistero, per speculum in aenigmate; 7 la conoscenza razionale che
possiamo avere di Dio è per via di dimostrazione, il che comporta una
disciplina semplice, ma rigorosa del pensiero, e non Lo raggiunge che
negando i limiti e sublimando le nozioni delle perfezioni create che a
Lui possiamo applicare; quella poi per fede è più piena, più sicura,
più viva, ma ancora priva della visione diretta e beatificante, che un
giorno speriamo avere della sua infinita Verità. Dio tace, dice la lette-
5 1 Thess. 5, 5. 6 Cfr. Is. 45, 15. 7 1 Cor. 13, 12.
Acta Pauli Pp. VI 801
ratura contemporanea ; 8 tace al nostro orecchio naturale ; ma per
farsi cercare e ascoltare per altri mezzi.
E allora un primo dovere ci coglie, quello di godere della cono
scenza che già abbiamo di Dio ; e un secondo, quello di cercarLo ;
di cercarlo appassionatamente, dove, come e quando Egli si lascia
incontrare. È questo il senso profondo della nostra vita presente,
una vigilia che spia e attende la luce. A questo vi disponga la Nostra
Benedizione Apostolica.
IV
Ad Excellentissimum Virum Iosephum Jobim, Foederatarum Brasiliae
Civitatum cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi
muneris testes tradentem. *
Monsieur V Ambassadeur,
C'est une joie pour Nous de souhaiter la bienvenue à Votre Excel
lence, qui vient continuer ici la belle et chère tradition de la grande
nation brésilienne d'avoir un Représentant permanent auprès du Saint-
Siège. Nous avons connu personnellement plusieurs de ceux qui vous ont
précédé dans cette charge, toutes personnes de grand mérite et de
grande distinction. Les nobles paroles par lesquelles vous venez d'inau
gurer votre mission Nous donnent la confiance que celle-ci se dérou
lera, comme celle de vos prédécesseurs, dans un esprit de parfaite
compréhension réciproque et de très cordiale collaboration.
Si un trop court séjour — auquel vous avez aimablement fait al
lusion — ne Nous a pas permis d'acquérir de votre Patrie une con
naissance directe aussi complète que Nous l'aurions désiré, Nous
pouvons du moins vous assurer que Nous ne nourrissons pour elle que
des sentiments d'estime et de sympathie. Le Brésil, par son extension,
par sa population, par le nombre de ses diocèses — sans parler de ses
développements futurs, qu'on peut dès maintenant prévoir — Nous
apparaît comme un des plus grands pays catholiques du monde; un
pays qui, grâce au développement qu'il donne à ses institutions, grâce
à son essor dans les domaines agricole et industriel, occupe dans le
monde, et d'abord en Amérique Latine, une place de premier plan.
Le Saint-Siège est sensible en particulier aux efforts que déploient
8 Cfr. Moeller, Lett. moderna e cristiana, vol. I. * Die 14 mensis novembris a. 1968.
51 - A. A. S.
802 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
les Autorités Brésiliennes en faveur du progrès social, de l'éducation
populaire, d'une meilleure distribution des ressources du Pays. Cer
tains s'étonnent parfois, encore aujourd'hui, de cet intérêt que porte
l'Eglise à des questions qui, par elles-mêmes, relèvent plutôt de la
compétence des Autorités temporelles. Il est vrai que l'Eglise possède
une mission qui est avant tout religieuse et morale : mission dont elle
cherche à s'acquitter de son mieux, dans la liberté et dans la loyauté
vis à vis de l'Etat. Mais il est non moins vrai qu'elle est une mère,
et qu'à ce titre elle exerce sur ses enfants une maternité spirituelle,
qui ne lui permet pas d'être indifférente aux grandes nécessités des
plus indigents d'entre eux.
Et ainsi les questions sociales, par leur côté humain et par leur
connexion avec les exigences de la justice, obligent l'Eglise à s'inté
resser au bien commun des peuples, à répandre la connaissance de sa
doctrine sociale, à prêter son appui à l'action civilisatrice et éducative
des Autorités temporelles, à encourager les grandes et légitimes aspi
rations des catégories moins favorisées : en un mot à soutenir toutes
les bonnes causes du progrès humain. C'est ce qu'a exprimé naguère
avec autorité la Constitution conciliaire sur « L'Eglise dans le monde
de ce temps ». C'est ce que Nous avons réaffirmé, d'un point de vue
plus spécialement orienté vers les problèmes que posent les pays en
voie de développement, dans Notre Encyclique Populorum progressio.
L'action de l'Eglise en ce domaine s'exerce naturellement au plan
qui est le sien et dans l'esprit qui est le sien. Elle n'encourage pas
— Nous l'avons à nouveau proclamé à Bogota tout récemment — les
solutions violentes; elle refuse de se solidariser avec les expressions
révolutionnaires : ce serait trahir l'esprit du Christ qui, pour la
rédemption des hommes, a répandu son sang, et non celui des autres.
Mais elle ne se solidarise pas davantage avec les abus, avec les
égoïsmes individuels et collectifs, avec les injustes oppressions. Toute
son action vise à tonifier les forces morales des individus et des
groupes, à promouvoir leur éducation, l'élévation de leur valeur hu
maine et chrétienne. C'est ainsi qu'elle les prépare à affronter de
façon positive, dans la collaboration et dans la paix, les transforma
tions sociales désirées et nécessaires.
C'est bien ainsi également, Nous semble-t-il, que le peuple brésilien
envisage son avenir, et Nous avons eu plaisir à vous entendre affirmer
tout à l'heure qu'il « aspire de toutes ses forces au progrès et à la
justice sociale dans sa tradition de vie catholique ». Voilà une pers-
Acta Pauli Pp. VI 803
pective que Nous saluons avec joie, en formant les vœux les plus cor
diaux pour que la foi catholique de votre grande et belle Nation sache
s'exprimer toujours mieux en des réalisations authentiques, moder
nes, dignes de ses traditions et riches de fruits bienfaisants pour tous
ses enfants.
C'est dans ces sentiments que Nous recevons de vos mains les Let
tres qui vous accréditent auprès de Nous en qualité d'Ambassadeur,
et qu'en adressant une pensée déférente au Chef de l'Etat Brésilien et
à son Gouvernement, Nous appelons sur Votre Excellence, sur sa fa
mille et sur l'heureux déroulement de sa mission auprès du Saint-
Siège, l'abondance des divines bénédictions.
V
Ad Excellentissimum Virum Iosephum Romero Loza, Bolivianae Rei
publicae liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras
concrediti muneris fidem facientes tradidit. *
Señor Embajador,
Complacido hemos escuchado y agradecemos las expresiones que
Vuestra Excelencia acaba de dirigirnos al presentar las Cartas Cre
denciales que lo acreditan Embajador Extraordinario y Plenipoten
ciario de Bolivia ante la Santa Sede. En sus acentos de adhesión a
nuestra persona, en sus referencias a la justicia y solidaridad, en
sus bondadosas frases que recordaban nuestros mensajes de paz y
amor, hemos percibido el eco de los sentimientos de la queridísima
Nación Boliviana que es objeto de nuestros pensamientos y esperanzas.
Con solicitud cordial seguimos, en efecto, las situaciones de Bolivia.
En medio de sus vicisitudes politicas, cuántas veces nuestros deseos se
han hecho plegaria al Altísimo para que las instituciones rectoras de
la vida de la Patria discurran siempre por cauces de normalidad y de
estabilidad, estén continuamente marcadas por un esfuerzo ordenado
de la buena administración, por el respeto de los derechos de la persona
y así encarnen y defiendan los ideales de justa libertad, de creciente
promoción civil y social, de pacífica convivencia, ideales que correspon
den a las legítimas aspiraciones del hombre y a los destinos inviolables
de las naciones.
* Die 16 mensis novembris a. 1968.
804 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Por lo que se refiere al aspecto económico-social, íntimo gozo nos
procuran los propósitos que se notan de renovación y de creciente de
sarrollo cuya ejecución reclama, en colaboración constructiva de mentes
y de voluntades, todas las energías del País. Abiertamente diremos,
como lo hicimos en nuestro reciente viaje al Continente Americano a
que Vuestra Excelencia aludía, que cuanto se haga por dar al pueblo
humilde un mejor tenor de vida, retribuyendo equitativamente a los
trabajadores, realizando planes que provean a la alimentación, a la
asistencia sanitaria, a la habitación dignas y convenientes, es obra de
caridad y de justicia que cuenta con nuestro aliento y reconocimiento.
De manera especial queremos referirnos a los programas de cultura,
de educación de base, de orientación profesional, de formación de la
conciencia cívica y política, que contribuirán a que cada uno de los ciu
dadanos, aun los menos favorecidos y pudientes, desarrolle la propia
dignidad, sea sujeto consciente de derechos y de obligaciones y coopere
responsablemente al progreso integral de la nación. A quienes en Bo
livia perciben y emprenden con perspectivas valientes estas innovacio
nes, estudiando y ejecutando proyectos orgánicos, van nuestra benévola
complacencia y nuestra bendición confortadora.
Con afectuoso interés seguimos también las iniciativas religiosas en
favor de ese católico Pueblo de Bolivia que atesora virtudes profundas.
Al contemplar las vastas diócesis, las parroquias, las organizaciones de
apostolado esparcidas en la geografía nacional, nos invade un senti
miento de satisfacción pastoral ante los decididos esfuerzos que el Epis
copado, el Clero, los Religiosos y tantos seglares realizan — esfuerzos
que acompañamos con nuestros mejores votos y plegarias — por una
mayor y más metódica instrucción religiosa, especializada y popular ;
por una adaptación constante a las normas conciliares ; por la ulterior
pujanza del espíritu cristiano nítido y fielmente vivido en las concien
cias, en el ámbito familiar, en la sociedad nacional a cuyo bienestar
civil y cristiano tanto pueden y deben contribuir, en el camino de la
civilización moderna, los Pastores e hijos de la Iglesia como sus ante
pasados hicieron.
Señor Embajador! Al asegurarle nuestra benevolencia para el
cumplimiento de la alta misión que hoy comienza, invocamos sobre su
persona, sobre el Señor Presidente — cuyo saludo agradecemos — el
Gobierno y sobre todo el dilectísimo Pueblo de Bolivia, copiosos dones
divinos.
Acta Pauli Pp. VI 805
VI
Clarissimo Viro Praesidi Catholicorum Diurnariorum Internationalis Con
sociationis ceterisque Moderatoribus, qui Coetui Romae habitó interfue
runt. *
Monsieur le Président, Messieurs,
C'est la première fois, depuis votre Congrès de Berlin de juillet
dernier, que vous vous réunissez à nouveau pour vous entretenir
fraternellement de vos préoccupations professionnelles et réfléchir sur
les graves devoirs de la presse catholique en ce moment si délicat de
l'évolution du monde et de l'Eglise. Et vous avez voulu que cette ren
contre ait lieu à Rome et vous procure l'occasion de venir Nous rendre
hommage.
Nous vous dirons que Nous aussi Nous désirions vous voir. Et
d'abord pour faire ou refaire connaissance avec ceux que votre Con
grès de Berlin a portés aux charges directives de votre Union. Nous
saluons en particulier votre nouveau Président, Monsieur Gélamur,
qui dirige à Paris l'ensemble si important de la Croix et de la Bonne
presse, objet de Notre constant intérêt, et votre nouveau Secrétaire,
Monseigneur Iribarren, qui recueille l'héritage du cher et regretté
Père Gabel.
Nous voulions vous dire, ensuite et surtout, combien Nous suivons
de près votre difficile travail ét combien Nous sommes conscient des
immenses services que vous êtes appelés à rendre à l'Eglise à l'heure
présente.
Nul ne peut le nier en effet : le moment présent est difficile ; il est
à la fois porteur des plus belles espérances et des plus grands risques
pour l'évolution de l'Eglise et pour le pacifique et fructueux accom
plissement de sa mission parmi les hommes. Aussi chaque fois que
l'occasion Nous en est donnée, Nous efforçons-Nous d'analyser les
courants multiples qui caractérisent l'époque actuelle et de discerner
le plus exactement possible les éléments positifs et les éléments néga
tifs qu'ils comportent. Nous vous remercions, Messieurs, de faire écho
à cette parole car vous accomplissez ainsi un service d'Eglise, en ren
dant plus aisée l'unité de pensée entre son Chef visible et ses membres,
et la communication confiante à l'intérieur de la communion ecclésiale.
* Die 23 mensis novembris a. 1968.
806 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Tout le monde sait et constate chaque jour combien, en ce domaine,
l'Eglise est tributaire de la grande presse d'information. La presse
dite « neutre » n'apporte souvent au domaine religieux qu'une atten
tion et un intérêt limités et souvent conditionnés par des exigences
psychologiques ou commerciales dans lesquelles Nous n'avons pas à
entrer ici. Si Nous devions dire un mot, ce serait même plutôt pour
Nous réjouir en voyant que, depuis le Concile surtout, le fait religieux
constitue vraiment, même pour la presse dite « neutre » ou de grande
information, un centre d'intérêt plus vivant et plus apprécié que par
le passé.
Mais l'Eglise attend bien autre chose encore de ceux de ses fils qui
ont choisi de mettre leurs talents au service de la presse catholique. Elle
attend d'eux une véritable collaboration positive à cette circulation
vitale, dont Nous parlions à l'instant, entre la tête et les membres de
l'organisme visible de l'Eglise. Une circulation vitale qui ne soit pas
à sens unique, mais qui comporte à la fois la notification des directives
venues de la Hiérarchie, et l'écho de la vie du peuple de Dieu répandu
à travers le monde : de ses préoccupations et de ses problèmes, certes,
mais aussi de sa foi et de ses initiatives positives.
C'est dire que dans la masse des informations il vous appartient de
faire un choix, inspiré par le souci de donner l'image la plus exacte
possible de la vie de l'Eglise. Cela entraîne une grande exigence de
vérité; et cela suppose qu'on sait résister, s'il le faut, à la tentation
d'aller dans le sens d'un courant d'opinion, même dominant.
Vous avez été témoins en ces derniers temps, dans vos différents
Pays, de phénomènes qui manifestaient dans l'Eglise, à divers degrés,
un désaccord entre les esprits, même sur des points assez graves de
doctrine ou de discipline.
A juste titre vous considérez comme un devoir professionnel d'en
rendre compte. Mais est-ce servir l'Eglise que de mettre surtout en
relief les tendances ou les entreprises les plus contestables, les moins
conformes aux saines traditions et à une réelle fidélité aux textes du
récent Concile et à la vérité même de l'Evangile? Est-ce servir l'Eglise
que se faire avec insistance l'écho complaisant de la (( contestation )),
au risque de troubler et de désorienter l'immense masse des bons fidèles?
Il est plus facile, certes, et plus attirant, peut-être, d'exalter les
nouveautés, d'applaudir aux expériences les plus audacieuses, de présen
ter des points de vue « non conformistes » sur bien des sujets. Mais
quand cela touche à des points aussi graves que la nature et l'exercice
Acta Pauli Pp. VI 807
de l'autorité dans l'Eglise, que la signification du sacerdoce, que la
chasteté du prêtre, d'indissolubilité du mariage : le courage et le vrai
sens catholique ne seraient-ils pas plutôt alors du côté de ceux qui
résistent au courant au lieu de le suivre, quitte à affronter, s'il le faut,
pour l'amour de l'Eglise, une certaine impopularité?
La vérité n'est pas toujours agréable à dire, surtout quand il s'agit
de jugements qui vont à contre-courant des organes d'opinion les plus
puissants. Votre conscience professionnelle peut vous faire un devoir
de rapporter des initiatives désordonnées qui se vérifient dans certains
points de la communauté ecclésiale. Mais elle vous fait un devoir aussi
de les ramener à leurs justes proportions, de ne pas les majorer, et sur
tout de ne pas laisser croire que vous les approuvez ou cherchez à les
justifier, lorsque le Magistère, avec toute la Tradition de l'Eglise, les
réprouve.
Ce qu'on est en droit d'attendre, aujourd'hui surtout, du journaliste
catholique, c'est qu'il se refuse à durcir les oppositions ; qu'il travaille
à assurer la compréhension réciproque entre les composantes du corps
ecclésial, et qu'il aide ses lecteurs à acquérir peu à peu le sens de l'Eglise
qui guidera leur jugement dans le concert de tant d'opinions discor
dantes.
Tout ce qui touche au domaine religieux revêt un caractère de
délicatesse qui ne se rencontre pas dans les choses profanes et qui
impose — c'est là ce qui constitue à la fois la difficulté et la beauté de
votre mission — des responsabilités supplémentaires. Une indiscrétion,
la publication d'une nouvelle non vérifiée, peuvent entraîner de très
graves troubles, de véritables drames dans certaines consciences. C'est
là ce que ne doit jamais perdre de vue quiconque a l'honneur d'appar
tenir au journalisme catholique.
Telles sont, Messieurs, les réflexions qui Nous viennent à l'esprit,
à l'occasion de cette rencontre que la Providence a bien voulu Nous
ménager avec vous. Nous attendons beaucoup de votre Union dans le
domaine qui est le sien : celui de l'information catholique. Que Dieu
bénisse vos personnes, vos familles, vos activités. Nous le lui demandons
de grand cœur tandis que Nous vous accordons à tous, en témoignage
de Notre particulière bienveillance, une très paternelle Bénédiction
Apostolique.
808 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
VII
Iis qui interfuerunt annuo plenario Coetui habito a Pontificio Consilio
instrumentis Communicationis Socialis praeposito. *
Vénérables Frères et chers fils,
En accueillant aujourd'hui votre Assemblée plénière, Nous aurions
aimé pouvoir disposer du temps nécessaire pour faire avec vous le
point sur l'état actuel du problème de la Communication Sociale dans
la conscience de l'Eglise. Sujet immense, qui exigerait de vastes en
quêtes et de longs développements. Nous Nous limiterons à quelques
brèves notations.
Une constatation d'abord, encourageante : par rapport au problème
de la Communication sociale en général, il y a avance, il y a progrès
dans la conscience de l'Eglise. Qu'il suffise de rappeler quelques points
de repère d'un récent passé.
Faisant suite à une mentalité qui n'était pas toujours exempte
d'une certaine réserve, pour ne pas dire d'une certaine méfiance, vis
à vis de ces bruyants instruments de communication sociale que sont
la presse, la radio, le cinéma, la télévision, les Autorités de l'Eglise
ont progressivement pris conscience de leur importance, de leurs vastes
possibilités — pour le bien et hélas ! aussi pour le mal — et de la
nécessité urgente d'une présence d'Eglise en ce domaine, pour servir,
pour inspirer, pour contribuer à christianiser, dans la mesure du pos
sible, ce secteur de plus en plus étendu de l'activité humaine. Elles
ont étudié, avec une application croissante, les modalités possibles de
cette présence; elles ont agi; elles ont mis sur pied des organismes,
locaux et centraux, et finalement un réseau, qui s'étend au monde
entier : la variété même de vos provenances en apporte la preuve.
Que de chemin parcouru depuis l'Encyclique Vigilanti cura de
Pie XI ; que de points de doctrine mis en lumière en ce domaine dans
les discours magistraux de Pie XII et dans son Encyclique Miranda
prorsus; et combien est apparue opportune enfin la récente institution
d'une (( Journée mondiale » des Communications Sociales !
La conscience de l'Eglise a enregistré ces progrés, comme elle l'a
manifesté par un des tout premiers actes de son récent Concile : le
décret Inter mirifica, du 4 décembre 1963. U ne semble donc pas hors
* Die 28 mensis novembris a. 1968.
Acta Pauli Pp. VI 809
de propos de Nous réjouir sincèrement avec vous et de vous féliciter
de ce qui a été réalisé de positif au cours de ces dernières années en
un domaine si important pour le bon équilibre de la société moderne.
Mais les résultats obtenus ne doivent pas nous empêcher de voir une
autre réalité, non moins évidente, hélas ! A cette prise de conscience,
à cet effort de l'Eglise pour mettre en œuvre certains moyens et orga
nismes, ne répond, dans les faits, qu'un résultat insuffisant et en tout
cas disproportionné avec l'ampleur du champ à ensemencer. Nous ne
voulons aucunement minimiser le bienfait de certaines émissions catho
liques, vraiment remarquables, réalisées dans différents Pays. Nous
aurions mauvaise grâce à ne pas rendre hommage aux efforts méritants
de notre Radio Vaticane. Il faudrait aussi mentionner l'activité de
UNDA. Et Nous voyons surgir dans quelques contrées des initiatives
prometteuses : la Radio-Sutatenza en Colombie, par exemple, ou l'œuvré
radiophonique en voie de réalisation aux Philippines sous le nom dé
Radio-Veritas. Mais mis à part ces modestes débuts, si encourageants
soient-ils, demandons-Nous sincèrement : quel est l'écho de la Parole
de Dieu dans le tumulte de ces voix humaines? quelle place occupe
aujourd'hui notre conception catholique du monde et de l'homme dans
l'immense réseau des Communications sociales?
Quelle place dans le cinéma, par exemple? dans la production des
films? dans la critique cinématographique? Où en est, par rapport à
la production mondiale en ce domaine, le pourcentage des films morale
ment sains, réalisés par des catholiques, ou reflétant une conception
de la vie inspirée par l'idéal chrétien? Nous assistons aujourd'hui à
une prolifération d'œuvres cinématographiques, qui non seulement
heurtent la sensibilité morale et spirituelle du spectateur, mais offen
sent ses sentiments religieux.
Notre conception chrétienne est-elle davantage présente dans l'im
mense domaine de la presse mondiale? Sans doute. La presse catholi
que y est en bonne place, avec ses quotidiens, ses périodiques, ses
illustrés ... Mais là aussi, à quelles constatations ne nous oblige pas
une vue réaliste des faits? Qu'est-ce, dans le torrent d'imprimés qui se
déversent chaque jour sur le monde, que le menu filet d'eau représenté
par la presse d'inspiration chrétienne? Et à quelles difficultés cette
presse ne doit-elle pas faire face non seulement pour se répandre,
mais pour vivre et pour rester elle-même, sans céder aux pressions
d'un monde où la tendance est bien davantage à la critique et à la
remise en question qu'à l'apologie et à la diffusion de l'idée catholique !
810 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
Et puis le problème doit être saisi dans toute sa dimension. Ce qui est requis, ce n'est pas seulement une presse catholique : c'est une présence d'Eglise dans la presse dite (( neutre )) ou de grande information. Et cela suppose que beaucoup de bons fils de l'Eglise adonnés au journalisme aient une conscience aigûe de leur mission; qu'ils se révèlent capables, par leurs qualités professionnelles et par la hauteur de leurs vues, de s'imposer à l'attention et au respect dans un domaine où l'on attend d'eux, précisément ce « supplément d'âme )) qu'ils peuvent et doivent y apporter.
Ces simples notations ne font que mieux mettre en relief, chers Fils, l'importance du rôle de votre Commission et l'urgence de la mission qu'elle est appelée à remplir au service de l'Eglise. Si le monde est en mutation, comme chacun le reconnaît, un des aspects les plus spectaculaires de cette mutation se vérifie certainement dans le domaine des communications sociales, encore élargi depuis peu par la mise en service des satellites artificiels. Il faut certes applaudir au progrès, mais aussi savoir défendre l'homme contre les abus qu'il pourrait entraîner. Que cette vue réaliste des choses, bien loin de vous décourager, vous stimule à l'action. Nous sommes heureux de vous savoir tous réunis en ce moment au Vatican pour une session d'études. Que Dieu vous assiste dans vos travaux, c'est Notre vœu et Notre prière ! Et quant à Nous, c'est de bon cœur que Nous vous accordons à tous, en gage de Notre bienveillance, une paternelle Bénédiction Apostolique.
NUNTIUS SCRIPTO DATUS
Ad Exc.mum P. D. Iosephum Mariam Trin-Nhu Khuê, Archiepiscopum
Hanoiensem, primo revoluto saeculo ex quo Vicariatus Apostolicus Ton-
kinensis occidentalis B. Mariae Virgini sollemniter consecratus est.
Il y aura cent ans, au cours de ce mois, que Monseigneur Paul Pu-ginier, nommé à trente-trois ans Vicaire Apostolique du Tonkin occidental, commençait dans vos régions son fécond épiscopat. Ce prélat, qu'animait, outre un zèle vraiment évangélique, une profonde dévotion envers la Très Sainte Vierge, voulut qu'un des premiers actes de son nouveau ministère fût la consécration solennelle de son Vicariat à la Mère de Dieu, et il y procéda, à Ké-So, en la fête liturgique de la Présentation de Marie au Temple, le 21 novembre 1868.
Cet anniversaire Nous fournit une heureuse occasion pour vous manifester, ainsi qu'à tous Nos chers Fils, Evêques, prêtres et fidèles du Vietnam du Nord, les sentiments que Nous nourrissons à votre
Acta Pauli Pp. VI 811
égard, et dont il Nous est souvent bien difficile de vous faire parvenir l'expression.
Si les circonstances y avaient été plus favorables, c'est de bon cœur, soyez-en sûrs, que Nous Nous serions rendu personnellement parmi vous, pour vous encourager dans vos dures épreuves et vous faire sentir de quel cœur Nous les partageons. Nous voudrions du moins par ce message être en quelque manière présent à vos côtés, estimant que c'est envers ceux qui sont dans la tribulation que Nous sommes en premier lieu redevable de l'assistance de notre ministère.
La circonstance qui motive ce message Nous apparaît, au milieu de vos souffrances passées et présentes, comme une source d'espérance et de joie surnaturelle pour tous. Elle est en effet un appel, une invitation à attendre aide et secours de la Très Sainte Vierge Marie. Et il Nous semble que chacun d'entre vous peut reprendre à son compte aujourd'hui les termes de la formule, pleine de foi et d'amour, par laquelle Monseigneur Puginier vous consacrait tous d'avance à Celle qui est et qui restera pour les siècles le « Secours des Chrétiens » : (( Etoile de la mer, soyez mon guide dans toutes mes voies, mon secours dans ma faiblesse, ma consolation dans mes misères et mes afflictions ... Soutenez les faibles, assistez ceux qui sont tentés, secourez ceux qui sont en péril pour l'âme et pour le corps ... Dirigez toutes les œuvres de cette mission ... Sauvez-nous! ... ».
Nous connaissons assez votre foi et votre attachement à la Mère du Rédempteur, pour être sûr que ces paroles trouvent, à distance d'un siècle, un profond écho dans vos âmes, et que la ferveur avec laquelle vous allez renouveler cette consécration ne le cédera en rien à celle de vos devanciers.
Aussi est-ce avec une grande espérance que Nous invoquons sur vous, à l'occasion de ce centenaire, une toute particulière protection de la Vierge Marie. Qu'elle vous obtienne surtout, par sa puissante intercession, de conserver intact le précieux dépôt de la foi catholique, qui a soutenu jadis vos pères au milieu de leurs épreuves, et qui rendra aussi vos âmes fortes et sereines dans les difficultés de l'heure présente, et constantes dans la fidélité à Dieu et à son Eglise.
En formant ce vœu, Nous invoquons de grand cœur l'abondance des divins réconforts sur vous d'abord, Vénérable Frère, et sur Nos Vénérables Frères les Evêques du Vietnam du Nord, sur vos prêtres, religieux et religieuses et sur tous vos fidèles, et Nous vous accordons à tous, avec une particulière affection, Notre Bénédiction Apostolique.
Du Vatican, en la fête de la Toussaint, le 1 e r novembre 1968.
PAULUS PP. VI
8 1 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
i
S. IOANNIS PORTORICENSIS - ARECIBENSIS
DECRETUM
De finium mutatione
Maiori Christifidelium spirituali bono apprime studentes, Exc.mi
PP. DD. Aloisius Aponte Martínez, Archiepiscopus S. Ioannis Porto-
ricensis, et Alfredus Méndez, Episcopus Arecibensis, unanimi consensu,
ab Apostolica Sede enixe expostulaverunt ut fines circumscriptionum
ecclesiasticarum sibi concreditarum aliquantulum immutarentur aptius:
que disponerentur.
Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi
P. D. Antonii Del Giudice, Archiepiscopi titularis Hierapolitani in
Syria, in Ditione Portoricensi Apostolici Delegati;, rata petitam immu
tationem aeternae animarum saluti cessuram, vigore specialium facul
tatum sibi a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia PP. VI tribu
tarum, oblatis precibus annuendum censuit.
Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium
vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto a dioecesi Are-
cibensi distrahit integrum territorium civilis municipii vulgo Toa Baja
nuncupati, illudque archidioecesi S. Ioannis Portoricensis perpetuo
adnectit.
Documenta et acta praefati territorii clericos, fideles et bona tempo
ralia respicientia a tabulario Curiae Arecibensis ad archivum Curiae
S. Ioannis Portoricensis, quam primum, transmittantur.
Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum
deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti in cuius
territorio ecclesiasticum beneficium aut officium legitime detineant;
ceteri autem sacerdotes, clerici, Seminariique tirones dioecesi illi incar-
Sacra Congregatio pro Episcopis 813
dinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habeant
domicilium.
Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis memoratum
Exc.mum P. D. Antonium Del Giudice deputat, necessarias et oppor
tunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo
agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere
imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit,
authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi.
Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si
Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent.
Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die
21 mensis Octobris anno 1968.
CAROLUS Card. CONFALONIERI, Praefectus
L. © S.
© Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis
II
NOMINATIO
Decreto S. Congregationis pro Episcopis, die 4 novembris anno 1968,
Exc. P. D. Iosephus Eduardus Alvarez Ramírez, Episcopus tit. Tabu-
niensis atque Auxiliaris Archiepiscopi S. Salvatoris in America, consti
tutus est Vicarius Castrensis Salvatorianae Reipublicae.
814 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
SACRA CONGREGATIO
PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE
SEU DE PROPAGANDA FIDE
P R O V I S I O E C C L E S I A R U M
Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,
successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione
seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo
Pastore dignatus est providere, nimirum :
die 8 Iunii 1968. — Coadiutorem cum iure successionis Excmi P. D.
Edmundi Peiris, Episcopi Chilavensis, constituit Exc. P. D. Franciscum
Marcum Fernando, Episcopum tit. Olivensem, iam Auxiliarem Emi
P. D. Thomae Card. Cooray, Archiepiscopi Columbensis in Ceylon.
die 18 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Bictoniensi prae
fecit Exc. P. D. Ignatium Phakoe, hactenus Episcopum Leribensem.
die 12 Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Hispellensi Exc. P. D.
Antonium Nguyen-Van-Thien, hactenus Episcopum Vinhlongensem.
— Cathedrali Ecclesiae Vinhlongensi R. D. Iacobum Nguyen-Van-
Mau, e clero saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Lirensi, noviter erectae, R. D. Caesarem
Asili, e clero saeculari.
die S Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Thysdritanae Exc.
P. D. Raimundum Larose, hactenus Episcopum Chittagongensem.
— Cathedrali Ecclesiae Chittagongensi R. P. Ioachim Rozario,
sodalem Congregationis a S. Cruce.
— Cathedrali Ecclesiae Masanensi R. D. Iosephum Byeon-Hoa Chang,
e clero saeculari.
- v - Titulari episcopali Ecclesiae Fissianensi R . D . L . Rajendram
Antony, e clero saeculari, quem deputavit Auxiliarem Excmi P. D.
Aemiliani Pillai, Episcopi Jaffnensis.
die 19 Augusti. — Cathedrali Ecclesiae Tororoënsi Exc. P. D. Iaco
bum Odongo, hactenus Episcopum tit. Bahannensem.
die 5 Septembris. — Metropolitanae Ecclesiae Kitegaënsi Exc. P. D.
Andream Makarakiza, hactenus Episcopum Ngoziensem.
Sacra Congregatio pro gentium evangelizatione 815
— Cathedrali Ecclesiae Ngoziensi R. D. Stanislaum Kaburungu,
e clero saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Kibungensi, noviter erectae, Exc. P. D.
Iosephum Sibomana, hactenus Episcopum Ruhengeriensem.
— Cathedrali Ecclesiae Ruhengeriensi R. D. Phokam Mkwigize, e
clero saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Muyinganae, noviter erectae, Exc. P. D.
Nestorem Bihonda, hactenus Episcopum tit. Simininensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Abziritanae Exc. P. D. Iosephum
Obert, hactenus Episcopum Dinajpurensem.
— Cathedrali Ecclesiae Dinajpurensi R. D. Michaelem Rozario, e
clero saeculari.
Cathedrali Ecclesiae Molegbensi R. D. Iosephum Kesenge, e
clero saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Wambaënsi R. D. Gustavum Olombe, e
clero saeculari.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Culusitanae R. D.
Ioachim Ndayen, e clero saeculari, quem constituit Coadiutorem cum
iure successionis Excmi P. D. Iosephi Cucherousset, Archiepiscopi
Banguensis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Cululitanae R. D. Ronaldum Augu
stinum Mulkearns, e clero saeculari, quem constituit Coadiutorem cum
iure successionis Excmi P. D. Iacobi 0'Collins, Episcopi Ballaratensis.
die 26 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Simininensi Exc.
P. D. Alfonsum Presnel, hactenus Episcopum Arcis Delphini.
— Cathedrali Ecclesiae Arcis Delphini R. P. Petrum Zevaco, soda
lem Congregationis Missionis.
— Titulari episcopali Ecclesiae Ammoniacensi Exc. P. D. Iosephum
Grueter, hactenus Episcopum Umtatanum.
— Cathedrali Ecclesiae Umtatanae R. P. Ernestum Henricum Karlen,
sodalem Congregationis Missionariorum de Mariannhill.
— Titulari episcopali Ecclesiae Taurianensi R. P. Alexandrum
Staccioli, sodalem Congregationis Missionariorum Oblatorum B. M. V.
Immaculatae, quem deputavit Vicarium Apostolicum Luangensem Pra-
bangensem.
die 2 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Vardimissensi Exc.
P. D. Brunonem Hippel, hactenus Episcopum Oudtshoornensem.
die 18 Octobris. — Metropolitanae Ecclesiae Perthensi Exc. P. D.
Launcelot Ioannem Goody, hactenus Episcopum Bumburiensem.
816 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
— Cathedrali Ecclesiae Diebuguensi, noviter erectae, R. D. Ioan
nem Baptistam Some, e clero saeculari.
— Cathedrali Ecclesiae Reykjavikensi, noviter erectae, R. P. Hen
ricum Hubertum Prehen, sodalem Societatis Mariae Montfortanae.
— Cathedrali Ecclesiae Armidalensi Exc. P. D. Iacobum Darcy
Freeman, hactenus Episcopum tit. Hermopolitanum minorem.
die 25 Octobris. — Titulari episcopali Ecclesiae Chullitanae Exc.
P. D. Marcum Lacroix, hactenus Episcopum Churchillpolitanum - Si
nus de Hudson.
die 15 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Cuiculitanae in
Numidia Exc. P. D. Franciscum Gleeson, hactenus Episcopum de
Fairbanks.
die 25 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Thuccaborensi
Exc. P. D. Ioannem Mariam Ogez, hactenus Episcopum Mbararaën-
sem.
die 30 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Sorrensi Exc.
P. D. Laurentium Bianchi, hactenus Episcopum Sciiamchiamensem.
die W Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Nagasakiensi Exc.
P. D. Iosephum Asa jiro Satowaki, hactenus Episcopum Kagoshimaen-
sem.
— Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Ecclesiae Skalholtensi
(alias: Schallotensi) Exc. P. D. Ioannem Baptistam Hubertum Theu-
nissen, hactenus Archiepiscopum tit. Bavagalianensem.
— Titulari episcopali Ecclesiae Caprulanae Exc. P. D. Georgium
Kettel, hactenus Episcopum Kabindaënsem.
— Cathedrali Ecclesiae Kabindaënsi R. D. Matthaeum Kanyama,
e clero saeculari.
die 21 Decembris. — Titulari, pro hac vice archiepiscopali, Eccle
siae Tyndaritanae R. D. Raimundum Etteldorf, e clero archidioecesis
Dubuquensis, Praefecturae Rerum Oeconomicarum Sanctae Sedis Se
cretarium, quem deputavit Delegatum Apostolicum in regionibus Novae
Zelandiae et in Insulis Oceani Pacifici.
Sacra Romana Rota 817
ACTA TRIBUNALIUM
SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales
I
PORTLANDENSIS IN OREGON Nullitatis matrimonii (P. J. Davis • Bishop)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Gerald Denis
Bishop, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparen
dum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram
Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in
diem 12 februarii 1969, hora undecima, pro concordatione vel subsigna
tione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedicti domini Gerald Denis Bishop, curare debent
ut ipse de hac edictali citatione rite moneatur. *
Gerardus Maria Rogers, Ponens
Ex Cancellaria S. R. Rotae, die 6 mensis decembris a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Gerald Denis Bishop, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Concelleria) le 12 février 1969, a 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Gerald Denis Bishop, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
52 - A. A. S.
818 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale
II
TORONTINA
Nullitatis matrimonii (Lemieux - Tremblay)
Cum ignoretur locus actualis commorationis domini Bertrandi Trem
blay, conventi in causa de qua supra, eundem citamus ad comparendum,
aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribunali
S. Romanae Rotae (Piazza delia Cancellería, 1 - Roma), in diem 10 fe
bruarii 1969, hora meridiana, pro concordatione vel subsignatione se
quentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu. •
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actualis
commorationis praedicti domini Bertrandi Tremblay, curare debent ut
ipse de hac edictali citatione rite moneatur, *
Boleslaus Filipiak, Decanus, pro-Ponente
Ex Cancellaria S. R. Rotae, die 11 mensis decembris a. 1968.
1 Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Bertrand Tremblay, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 10 février 1969, à 12 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence dudit M. Bertrand Tremblay, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Sacra Romana Rota 819
IIÍ
PETROPOLITANA IN INSULA LONGA
Nullitatis matrimonii (Percival - Upshaw)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Sarah Upshaw,
conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad comparendum,
aut per se aut per procuratorem legitime constitutum, coram Tribu
nali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 - Roma), in diem
10 februarii 1969, hora undecima cum dimidio, pro concordatione vel
subsignatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu.
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint ac
tualis commorationis praedictae dominae Sarah Upshaw, curare de
bent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Boleslaus Filipiak, Decanus, pro-Ponente
Ex Cancellaria S. R. Rotae, die 11 mensis decembris a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Sarah Upshaw, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 10 février 1969, à 11 heures 30, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté :
Conste-t-il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Sarah Upshaw, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
820 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
IV
CLEVELANDENSIS
Nullitatis matrimonii (Bonica - Jackson)
Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Mariae Eli
sabeth Jackson, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad
comparendum, aut per se aut per procuratorem legitime constitutum,
coram Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza della Cancelleria, 1 -
Roma), in diem 3 martii 1969, hora meridiana, pro concordatione vel
subsignatione sequentis dubii :
An constet de matrimonii nullitate, in casu,
Ordinarii locorum, parochi et fideles, qui notitiam habuerint actua
lis commorationis praedictae dominae Mariae Elisabeth Jackson,
curare debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur. *
Emmanuel Bonet, Ponens
Ex Cancellaria S. R. Rotae, die 12 mensis decembris a. 1968.
Orlandus Di Jorio, Notarius
* Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Marie Elisabeth Jackson, défenderesse en cette cause, nous la citon à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 3 mars 1969, à 12 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté:
Conste-t il de la nullité du mariage, dans le cas?
Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite Marie Elisabeth Jackson, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation.
Diarium Romanae Curiae 821
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Giovedì, 14 novembre 1968, il Santo Padre Paolo VI ha
ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Let
tere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor JOSÉ JOBIM, Amba
sciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica de
gli Stati Uniti del Brasile.
Sabato, 16 novembre 1968, il Santo Padre Paolo VI ha
ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Let
tere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor JOSÉ ROMERO LOZA,
Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repub
blica di Bolivia.
SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI
Martedì, 12 novembre 1968, nel Palazzo delle Congregazioni si è adunata la S. Congregazione dei Riti ordinaria particolare, nella quale gli Emi Signori Cardinali e i Revmi Prelati Officiali hanno discusso sulla introduzione di Causa del Servo di Dio Francesco Simón Rodenas, dell'Ordine dei Frati Minori Cappuccini, Vescovo di S. Marta.
Sono state inoltre esaminate le relazioni dei censori teologi sugli scritti dei Servi di Dio :
1. Gaspare Goggi, sacerdote della Congregazione dei Figli della Divina Provvidenza.
2. Vincenzo Lewoniu e 12 compagni martiri. 3. Teodora Campostrini, fondatrice dell'Istituto delle Suore Minime
della Carità della Vergine Addolorata. 4. Elisabetta Renzi, fondatrice dell'Istituto delle Maestre Pie del
l'Addolorata. 5. Elena Silvestri, fondatrice della Congregazione delle Ancelle di
Gesù Bambino. 6. Isabella De Rosis, fondatrice dell'Istituto delle Suore Riparatrici
del Sacro Cuore.
822 Acta Apostolicae Sedis -. Commentarium Officiale
7. Maria Teresa Casini, fondatrice delle Suore Oblate del S. Cuore di Gesù.
8. Cointa Jáuregui Osés, religiosa professa dell'Ordine di Nostra Signora.
Martedì, 26 novembre 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è adunata la S. Congregazione dei Riti preparatoria, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e Consultori teologi hanno discusso su due miracoli che si asseriscono operati ad intercessione della Beata Maria Teresa Vittoria Couderç, vergine, fondatrice dell'Istituto delle Suore di Nostra Signora del Ritiro del Cenacolo.
Martedì, 10 dicembre 1968, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è adunata la S. Congregazione dei Riti preparatoria, nella quale gli Emi Signori Cardinali, i Revmi Prelati Officiali e Consultori teologi hanno discusso sull'eroicità delle virtù dei Servi di Dio :
1. Francesco Coli, sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Predicatori, fondatore della Congregazione delle Suore dell'Annunziata del Ter-z'Ordine Domenicano;
2. Giuseppe Freinademetz, sacerdote professo della Società del Verbo Divino.
Martedì, 17 dicembre 1968, nel Palazzo delle Congregazioni si è adunata la S. Congregazione dei Riti ordinaria, nella quale gli Emi Signori Cardinali e i Revmi Prelati Officiali hanno esaminato le relazioni dei censori teologi su gli scritti dei Servi di Dio :
1. Giuseppe Di Donna, dell'Ordine della SS. Trinità, vescovo di Andria; 2. Pietro Asúa Mendia, sacerdote secolare; 3. Fortunato Maria di S. Paolo, sacerdote professo della Congregazione
dei Passionisti ; 4. Gioacchino Maria Stevan, laico professo dell'Ordine dei Servi di
Maria; 5. Simone Srugi, laico professo della Società Salesiana di S. Giovanni
Bosco; 6. Fratel Arnoldo, dell'Istituto dei Fratelli delle Scuole Cristiane; 7. Sabina Petrilli, fondatrice dell'Istituto delle povere Suore di S. Ca
terina da Siena; 8. Luce Rodríguez Casanova y Garcia San Miguel, fondatrice della
Congregazione delle Dame Apostoliche del S. Cuore; 9. Blandina Merten, suora professa dell'Ordine di S. Orsola;
10. Maddalena Girelli, dell'Istituto delle Figlie di S. Angela Merici; 11. Elisabetta Girelli, dell'Istituto delle Figlie di S. Angela Merici; 12. Maria Dolores Inglese, Suora delle Serve di Maria Riparatrice; 13. Massimiliano Westermaier, laico, professore dell'Università di Fri
burgo in Svizzera, del Terz'Ordine Francescano.
Diarium Romanae Curiae 823
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato:
10 dicembre 1968. Il Revmo Padre Schutte Giovanni, della Società del Divin Verbo, Vice-Segretario della Pontificia Commissione « Iustitia et Pax » e Segretario Esecutivo del Comitato per la « Promozione Umana » costituito in seno alla medesima Com missione.
16 » » S. E. Revma Mons. Venini Diego, Suo Elemosiniere Emerito.
» » » S. E. Revma Mons. Travia Antonio, Arcivescovo tit. eletto di Termini Imerese, Suo Elemosiniere e Direttore del Suo Servizio Assistenziale.
17 » » Le Loro Eccellenze Revme i Monsignori Byrne Leo Christopher, Arcivescovo tit. di Plestia, e Kabangu François, Vescovo di Luebo, Membri del « Consilium ad exsequendam Constitutionem de Salera Liturgia ».
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato :
Prelati d'onore di Sua Santità:
4 aprile 1968. Monsig. Fernández Alonso Giusto (Astorga). » » Monsig. Theeuwes Adriano Pietro Francesco (Breda)
» » Monsig. Söhngen Gottlieb (Köln). » » » Monsig. Ammirato Orlando (S. Marco e Bisignano).
» » Monsig. Amoroso Francesco (S. Marco e Bisignano). » » Monsig. Fago Luigi (S. Marco e Bisignano).
18 » » Monsig. Janusz Giulio Stanislao (Luck). » » Monsig, Dzieciol Witold (Kielee).
19 » » Monsig. McMullan Giacomo (Middlesbrough). 29 » Monsig. Garzia Aldo (Nardo). 1 maggio » Monsig. Christoph Ermanno (Paderborn). 3 » » Monsig. Lallemand Giovanni (Cambrai). » » Monsig. Taquet Giuliano (Cambrai).
CO
» » Monsig. Andreini Giovanni (Treviso). 14 » » Monsig. Gremillion Giuseppe (Alexandria - U.S.A.).
» » Monsig. Clementi Mariano (Fermo). » » » Monsig. Scalzotto Tiziano (Padova).
26 » » Monsig. Ferrari Gabriele (Roma). 1 giugno Monsig. Papi Flavio (Sabina e Poggio Mirteto). 7 » » Monsig. Berz Augusto (Basel).
824 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale
7 giugno 1968. Monsig. Golia Carmelo (Benevento). » » » Monsig. Berresheim Enrico (Köln).
11 » Monsig. Elmer Carlo W. (Austin). 14 » » Monsig. Dottori Giuseppe (Iesi). 1 luglio » Monsig. Angeloni Luciano (Albenga). » » » Monsig. Rovida Edoardo (Alessandria). » » » Monsig. Faccani Clemente (Imola).
» Monsig. Pasquinelli Dante (Lucca). » » » Monsig. Cassidy Edoardo (Wagga Wagga).
17 » » Monsig. Belluomo Salvatore (Mcotera). 22 » » Monsig. Favarin Federico (Treviso).
Camerieri segreti soprannumerari di Stia Santità:
4 settembre 1967. Monsig. Schutt Giuseppe (Aachen). 28 ottobre » Monsig. Koepgen Giorgio (Aachen). 2 dicembre » Monsig. Lorenzetti Dino (Buffalo). » » » Monsig. Hanna Francesco (Buffalo). » » » Monsig. McDonnell Guglielmo (Buffalo). » » » Monsig. Rutecki Riccardo (Buffalo).
12 » » Monsig. Klauser Ermanno (Aachen). >) » » Monsig. Strick Erico (Aachen).
20 » » Monsig, Scherer Giuseppe (Basel). 10 gennaio 1968. Monsig. Bister Alberto (Köln). 14 febbraio » Monsig. Schaefer Massimiliano (Köln).
» » » Monsig. Mejia Enrico (Tepic). 20 » » Monsig. Batton Enrico (Paderborn).
» » » Monsig. Amann Raimondo (Kalocsa). 1 marzo » Monsig. Häger Bernardo (Köln). 2 » » Monsig. Kuhn Pietro (Basel).
21 » » Monsig. Kasper Walter (Köln). 27 » » Monsig. Munari Giovanni Maria (Padova).
Cappellani di Sua Santità:
4 aprile 1968. Monsig. Vetere Antonio (S. Marco e Bisignano). 18 » » Monsig. Jaroszka Luciano (Lódz).
» » » Monsig. Borek Stanislao (Plock). » » » Monsig. Olszewski Girolamo (Vilna). » » Monsig. Sowinski Celestino (Gniezno).
19 » Monsig. Carassai Mauro (Fermo). 27 » » Monsig. Hummel Agostino (Meinz).
» » » Monsig. Cardinali Riccardo (Mondovì). » » » Monsig. Moizo Giuseppe (Mondovì).
» » Monsig. Moretti Corrado (Mondovì). » » Monsig. Rovea Anacleto (Mondovì).
» » » Monsig. Reiss Carlo (Praha). » Monsig. Pecoraro Paolo (Roma).
29 » Monsig. Calcagnile Vincenzo (Nardo). » » » Monsig. Spinelli Alfredo (Nardo).
Diarium Romanae Curiae 825
29 aprile 1968. Monsig. Morey Felice (Temuco)* 30 » » Monsig. Tasca Giovanni (Acqui). 1 maggio » Monsig. Horstkemper Gerardo (Paderborn). co » » Monsig. Ferretti Adelfo (Faenza). 4 » Monsig, Loibner Luigi (Graz-Seckau). 6 » Monsig. Laganà Francesco (Gerace-Locri). » » » Monsig. Salinitro Rocco (Gerace-Locri). 7 » » Monsig. Aguiar Alfredo (Bombay). » » » Monsig. Dias Andrea (Bombay). » » » Monsig. Dias Gionata (Bombay). » » » Monsig. D'Souza Benedetto (Bombay).
» » Monsig. Mascharenhas Nelson (Bombay). » » » Monsig. Mathias Riccardo (Bombay).
» » Monsig. Mendonca Malcolm (Bombay). S » » Monsig. Aluffi Pentini Giuseppe (Roma). » » » Monsig. Salimei Giulio (Roma). 9 » » Monsig. Ladiana Paolo (Oastellaneta).
» Monsig. Ratzinger Giorgio (München und Freising). » » » Monsig. Grillmeier Giuseppe (Regensburg).
» » Monsig. Backl Massimiliano (Regensburg). » » » Monsig. Zimmerer Giuseppe (Regensburg).
16 » » Monsig. Ruppi Cosmo Francesco (Conversano). » » » Monsig. Bordoni Carlo (Pavia).
» » Monsig. Clerici Giovanni Battista (Pavia). » » Monsig. Conti Giuseppe (Pavia).
» » » Monsig. Mascherpa Bruno (Pavia). » » Monsig. Tavazzani Mario (Pavia). » Monsig. Vercellati Giuseppe (Pavia).
22 » » Monsig. Daidone Giovanni (Acireale). » » » Monsig. Páparo Matteo (Acireale).
» » Monsig. Moramarco Vincenzo (Altamura ed Acquaviva delle Fonti).
» » Monsig. Funghini Raffaello (Arezzo). » » » Monsig. Abresch Pio (Bologna). » » » Monsig. Baldanza Giuseppe (Cefalù).
» » Monsig. TJlinski Edmondo (Chelmno). » » » Monsig. Lauro Agostino (Ischia). » » » Monsig. Giannecchini Mario (Lucca). » » Monsig. Di Jorio Orlando (Marsi). » » » Monsig. Marra Giovanni (Mileto). » » » Monsig. Raco Girolamo (Mileto).
» » Monsig. Mazzoni Pierluigi (Modigliana). » » » Monsig. Pavat Mario (Parenzo e Pola).
» » Monsig. Papousek Giorgio (Praha). » » » Monsig. Mylanyk Giorgio (Przemysl). » » » Monsig. Baldassi Luigi (Roma).
» Monsig. Bonuglia Lorenzo (Roma). » » Monsig. Coletti Arturo (Roma).
» » Monsig. Pediconi Vincenzo (Roma). » » Monsig. Tamburini Filippo (Roma).
826 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
22 maggio 1968. Monsig. Veggian Giacomo (Roma). » » Monsig. Vitelli Amleto (Roma). » » » Monsig. Palestro Vittorio (Sassari). » » Monsig. Usai Giovanni (Sassari). » » » Monsig. Orlandi Giacomo (Subiaco).
» » Monsig. Passacantilli Tommaso (Tivoli). » Monsig. Salvati Leopoldo (Tivoli).
» » Monsig. Oipriani Mario (Trento). » » Monsig. Milani Guerrino (Treviso).
» Monsig. Kutny Giuseppe (Trnava). » » Monsig. Mocchiuti Francesco (Udine). » » » Monsig. Farkas Cesare (Veszprém).
» » Monsig. Padoin Silvio (Vittorio Veneto) » » » Monsig. Capek Velimir (Zagreb).
26 » » Monsig. Urso Santo (Acireale). » » » Monsig. Galosi Antonio (Ascoli Piceno).
» » Monsig. Martini Emidio (Ascoli Piceno). » » Monsig. Priori Nicola (Ascoli Piceno).
» Monsig. Bottacci Ivo (Bologna). » » Monsig. Amato Giuseppe (Campagna). » » Monsig. D'Acunto Nicola (Campagna).
» » Monsig. Fusaroli Vittorio (Cesena). » » Monsig. Guidi Alf eo (Cesena).
Monsig. Marchi Giuseppe (Cesena). » » Monsig. Odescalchi Carlo (Como).
» » Monsig. Arnoffi Marino (Ferrara). » Monsig. Busi Carlo Alberto (Ferrara).
Monsig. Ferraresi Guerrino (Ferrara). » » Monsig. Franchini Mario (Ferrara). » » Monsig. Gazzi Gino (Ferrara).
» Monsig. Marzola Mario (Ferrara). » Monsig. Zerbini Giulio (Ferrara).
» » » Monsig. Bacchilega Luigi (Imola). » » Monsig. Ca vina Mario (Imola).
» » Monsig. Giacometti Cesare (Imola). » Monsig. Gottarelli Eugenio (Imola).
» » Monsig. Gualandi Dario (Imola). » Monsig. Mongardi Alberto (Imola). » Monsig. Naldi Sebastiano (Imola).
» » Monsig. Rossi Roberto (Imola), » » Monsig. Sermasi Giuseppe (Imola). » Monsig. Tarlombani Vincenzo (Imola).
» » » Monsig. Rubino Nicola (Mileto). » » » Monsig. Baldassi Pietro (Udine).
» Monsig. Biasutti Guglielmo (Udine). » » Monsig. Bizzarro Tommaso (Udine). » » Monsig. Bosco Ermenegildo (Udine). » » Monsig. Cargnelutti Francesco (Udine).
» » » Monsig. Damiani Pietro (Udine). » » Monsig. Dassi Lorenzo (Udine).
Diarium Romanae Curiae 827
26 maggio 1968. Monsig. Della Rovere Riccardo (Udine). » » » Monsig. Englaro Carlo (Udine). » » » Monsig. Freschi Plinio (Udine).
» » Monsig. Ganzini Angelo (Udine). » » » Monsig. Londero Pietro (Udine).
» » Monsig. Miconi Leonardo (Udine). » » Monsig. Noaeeo Davide (Udine). » » Monsig. Porisiensi Silvio (Udine).
» » » Monsig. Princisgh Luigi (Udine). » » » Monsig. Toller Mario (Udine). » » » Monsig. Zanini Angelo (Udine).
30 » » Monsig. Di Ruberto Michele (Lucera). 31 » » Monsig. Tagliaferri Pietro (Bergamo).
» » » Monsig. Corrado Luigi (Crema). » » Monsig. Facchiano Annibale (Lucera).
» » » Monsig. Spolaor Emilio (Venezia). » » Monsig. Vianello Gino (Venezia).
» » » Monsig. Fraccari Luigi (Verona). » » » Monsig. Sambugaro Arturo (Verona).
» » Monsig. Bortolotti Costantino (Modena). » » » Monsig. Bortolotti Giuseppe (Modena). » » » Monsig. Casolari Giacomo (Modena). » » » Monsig. Corni Carlo (Modena).
» » Monsig. Dallari Antonio (Modena). » » » Monsig. Gibellini Bruno (Modena). » » » Monsig. Luppi Aldino (Modena). » » » Monsig. Maselli Giulio (Modena).
» » Monsig. Messori Lino (Modena). » » » Monsig. Orsini Fernando (Modena).
» » Monsig. Pedroni Telesforo (Modena). » » Monsig. Pelati Carlo (Modena). » » Monsig. Pezzuoli Camillo (Modena). » » Monsig. Rubbiani Ivo (Modena). » » Monsig. Santi Roberto (Modena). » » Monsig. Toni Bruno (Modena). » » Monsig. Vignocchi Cesare (Modena). » » Monsig. Zaboli Giuseppe (Modena).
» » » Monsig. Lo Monaco Antonio (Muro Lucano). » » Monsig. Pacia Olindo (Nola).
» » Monsig. Cravotta Giovanni (Piazza Armerina). » » Monsig. Messina Carmelo (Piazza Armerina).
» » » Monsig. Involto Giovanni Battista (Venezia). » » Monsig. Pavan Giuseppe (Venezia). » » » Monsig. Scattolin Carlo (Venezia). 7 giugno » Monsig. Vieri Mario (Pistoia). » » » Monsig. O'Connor Giovanni (Salford).
10 » » Monsig. Auer Massimiliano (Augsburg). » » » Monsig. Fichtel Martino (Augsburg). » » » Monsig. Götz Giovanni Evangelista (Augsburg) » » » Monsig. Hoser Giuseppe (Augsburg).
828 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
10 giugno 1968. Monsig. Hummel Guglielmo (Augsburg). » » » Monsig. Koch Massimiliano (Augsburg).
» Monsig. Kreuzer Francesco (Augsburg). Monsig; Kunstmann Giuseppe (Augsburg).
» » Monsig. Lans Francesco Saverio (Augsburg). )) » » Monsig. Norgenschweis Carlo (Augsburg).
» » Monsig. Otto Riccardo (Augsburg). » » Monsig. Schilcher Ambrogio (Augsburg). » » » Monsig. Schmid Rudolfo (Augsburg).
» » Monsig. Schwertschlager Rudolfo (Augsburg). » » Monsig. Selmeier Osvaldo (Augsburg). » » Monsig. Stoll Giovanni Battista (Augsburg).
» Monsig. Strobl Giovanni (Augsburg). )) » » Monsig. Bauer Ermanno (Bamberg). » » » Monsig. Schirmen Gualtiero (Bamberg). )) » » Monsig. Di Stasi Pasquale (Venosa). » » » Monsig. Laconca Emilio (Venosa). )) » Monsig. Luongo Alfredo (Venosa).
12 » » Monsig. Galassi Renato (Nocera Umbra e Gualdo Tadino). » » » Monsig. Menghini Filippo (Nocera Umbra e Gualdo Ta-
dino). 15 » Monsig. Chhagan Giorgio (Baroda).
» Monsig. Fasti Antonio (Graz-Seckau). » » Monsig. Gliebe Ottone (Graz-Seckau). » » » Monsig. Hansemann Giorgio (Graz-Seckau). » » » Monsig. Juri Ermanno (Graz-Seckau). » » » Monsig. Pölzl Giuseppe (Graz-Seckau). » » Monsig. Woworsky Giuseppe (Graz-Seckau). » » Monsig. Baldinger Francesco (Linz). » » Monsig. Birgmann Giuseppe (Linz). » » » Monsig. Flieher Antonio (Linz).
» Monsig. Hamminger Agostino (Linz). » » Monsig. Hollnsteiner Massimiliano (Linz). » Monsig. Klostermann Ferdinando (Linz). » » Monsig. Knopp Giuseppe (Linz).
» » » Monsig. Koenig Giuseppe (Linz). » » Monsig. Pfeiffer Ermanno (Linz).
» » » Monsig. Reitshamer Giovanni (Linz). » » » Monsig. Schliessleder Giovanni (Linz). » » Monsig. Schmalzer Bonifacio (Linz).
» » Monsig. Wild Carlo (Linz). » » » Monsig. Lucianetti Luigi (Osimo). » » Monsig. Babij Tommaso (Wien).
» Monsig. Beck Luigi (Wien). » » » Monsig. Broinger Francesco (Wien). » » » Monsig. Denk Francesco (Wien).
» » Monsig. Domanig Francesco (Wien). » » Monsig. Dordett Alessandro (Wien).
» » Monsig. Etz Francesco (Wien). » Monsig. Fischer Francesco (Wien).
Diarium Romanae Curiae 829
15 giugno 1968. Monsig. Friedrich Giovanni (Wien). » » » Monsig. Fuchs Carlo (Wien).
» Monsig. Gianone Egone (Wien).
» » Monsig. Göbel Giuseppe (Wien). » » Monsig. Goldinger Alessandro (Wien).
Monsig. Groër Giovanni (Wien). » Monsig. Gruber Francesco Saverio (Wien).
» » Monsig. Gstaltmeyr Francesco (Wien). » » Monsig. Hesse Ervino (Wien).
» Monsig. Hoffmeier Giuseppe (Wien). » » » Monsig. Hofstaetter Francesco (Wien). » » » Monsig. Hügel Carlo (Wien).
» Monsig. Kamon Ferdinando (Wien). » » » Monsig. Element Giovanni (Wien). » » » Monsig. Kodeischka Lotario (Wien). » » Monsig. Kollars Vittore (Wien).
» » Monsig. Kosch Francesco (Wien). » » Monsig. Krause Enrico (Wien). » » » Monsig. Lentner Leopoldo (Wien).
» » Monsig. Liener Giuseppe (Wien). » » Monsig. Luger Alessandro (Wien).
» Monsig. Maresch Erico (Wien). Monsig. Mauer Ottone (Wien).
» » » Monsig. Mayrhofer Edoardo (Wien). » » Monsig. Mittelstedt Federico (Wien). » » Monsig. Musger Giuseppe (Wien). » » Monsig. Penall Luigi (Wien).
» Monsig. Pichler Antonio (Wien). » » Monsig. Richter Francesco (Wien). » » Monsig. Schochinger Huberto (Wien).
» Monsig. Schmid Giuseppe (Wien). » Monsig. Schnattinger Carlo (Wien).
» » Monsig. Schneider Giovanni (Wien). » » » Monsig. Sehachinger Uberto (Wien).
» » Monsig. Seemann Carlo (Wien). » » » Monsig. Slanski Gustavo (Wien). » » Monsig. Sotóla Francesco (Wien). » » » Monsig. Speri Alfredo (Wien).
» » Monsig. Strobel Uberto (Wien). » » Monsig. Strobl Carlo (Wien). » » Monsig. Stur Martino (Wien). » » » Monsig. Tanzer Giovanni (Wien). » » Monsig. Velechovsky Giuseppe (Wien). » » Monsig. Wesely Antonio (Wien). » » » Monsig. Zwettler Alessandro (Wien).
19 » » Monsig. Peñarrocha Altabella Pasquale (Valencia) 1 luglio » Monsig. Robles Diaz Luigi (Autlán). » » Monsig. Rollando Mario (Chiavari).
Monsig. Lof tus Basilio (Leeds). » Monsig. Abril y Castello Santo (Teruel).
830 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
1 luglio 1968. Monsig. Monteiro de Castro Emanuele (Braga) eo
» » Monsig. Lobina Giuseppe (Ögliastra). 16 Monsig. Gran Guglielmo (Eisehstadt).
» Monsig. Mersich Martino (Eisenstadt). » » Monsig. Miehl Giuseppe (Eisenstadt).
» » Monsig. Petschowitseh Paolo (Eisenstadt). » » Monsig. Putz Giovanni (Eisenstadt). » )) » Monsig. Stirling Antonio (Eisenstadt). » » Monsig. Widder Stefano (Eisenstadt).
Monsig. Paladino Alberto (Reggio Calabria). » » Monsig. Kock Giovanni Francesco (Stockholm)
Monsig. Van Pottelsberghe de la Potterie (Stockholm).
19 » Monsig. Audino Alessandro (Nicäströ). » » Monsig. Bonello Antonio (Mcastro).
Gentiluomini di Sua Santità :
26 maggio 1968. Il sig. Verrotti di Pianella Alberto (Milano). 27 luglio » Il sig. Vismara Antonio (Milano).
ONORIFICENZE
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha confermato :
Cameriere d'onore soprannumerario di Spada e Cappa di Sua Santità :
8 marzo 1968. Il sig. De Donatis Salvatore (Lecce).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito:
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile:
8 febbraio 1968. Al sig. Grieco Umberto (Italia). 14 » » Al sig. Ferro Guido (Padova). 21 » » Al sig. Franzé Giuseppe (Italia).
La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile :
16 novembre 1967. Al sig. Santos da Cunha Antonio Maria (Braga). 28 gennaio 1968. Al sig. Gardini Luigi (Roma).
La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile :
16 novembre 1967. Al sig. Pinto de Carvalho Freitas do Amarai Edoardo (Braga).
13 gennaio 1968. Al sig. Dubiez Pietro (Paris). 3 febbraio » Al Ten. Col. Fantini Domenico (Italia). 8 » » Al sig. Francioni Rodolfo (Firenze). » » » Al sig. Couteaux Gabriele (Istanbul).
Diarium Romanae Curiae 831
8 febbraio 1968. Al sig. Ottetto Giacomo (Ivrea). 21 » » Al sig. Terribile Giuseppe (Padova). 7 marzo » Al sig. Tricerri Carlo (Luni). » » » Al sig. Veritti Luciano (Udine).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile :
5 maggio 1967. Al sig. Grundmeijer Giovanni E. G. (Utrecht). 22 settembre » Al sig. Nelissen Giovanni Pietro Antonio (Haarlem). 4 ottobre » Al sig. van Aken Giovanni Stefano A. (Roermond).
13 » » Al sig. Panis Gioacchino L. (Cebù). » » » Al sig. Yap Bioshe Giuseppe (Cebù).
23 novembre » Al sig. Pourrias Giuseppe (Angers). 6 dicembre » Al sig. Swarttouw Luigi (Rotterdam).
28 » » Al sig. Elders Giovanni (Haarlem). 10 gennaio 1868. Al sig. Michielsen Enrico Livino (Cornelio (Utrecht). 6 febbraio » Al sig. Di Camillo Giancarlo (Penne-Pescara).
21 » » Al sig. Pruvost Bernardo Andrea Pàolo (Cambrai). » » » Al sig. Thiery Giacomo (Cambrai).
23 » » Al sig. Del Vico Claudio (Roma).
La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa :
23 novembre 1967, Al sig. Cassinello López Indalecio (Madrid). » » » Al sig. Escolano Gonzalvo Eusebio (Orihuela-Alicante).
La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa:
16 novembre 1967. Al sig. ÍNogueira da Silva Antonio Augusto (Braga).
La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa:
23 novembre 1967. Al sig. Schellekens Guglielmo M. G. (Rotterdam) 6 dicembre » Al sig. Giulioli Dante (Civita Castellana). 7 dicembre » Al sig. Erb Alfonso (Freiburg im Breisgau).
16 » » Al sig. Fistola Giovanni (Bari). » » » Al sig. Ulzega Eleuterio (Roma).
febbraio 1968. Al sig. Maccari Costanzo (Orvieto). oc » » Al sig. Diaz Jiménez Rogelio (Panamá). )) » » Al sig. Guardia Fabrega Gilberto (Panamá). » » » Al sig. Corallini Corrado (Macerata). » » Al sig. Micozzi-Ferri Piero (Macerata). » » Al sig. Ales Renato (Rieti). )) Al sig. D'Erme Benedetto (Roma). )) » Al sig. Torri Giuseppe (Roma). » » » Al sig. Belluno Ezio (Udine).
21 » » Al sig. Vanni Andrea (Siena). 7 marzo Al sig. Comini Vittorio (Brescia). » » » Al sig. Virdis Bruno (Cagliari). » » Al sig. Laffond Virgilio (Luni).
» » Al sig. Marsigli Carlo (Luni).
832 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale
7 marzo 1968. Al sig. Rosoni Oscar (Luni). 14 » » Al sig. Palma Vincenzo (Brindisi). » » » Al sig. Steinhauer Pietro (Köln).
Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa :
22 settembre 1967. Al sig. Bras Pietro (Haarlem). » » » Al sig. Reijkers Giovanni Guglielmo Gerardo (Haarlem). 4 ottobre » Al sig. Visschers Giovanni Giuseppe ('s-Hertogenbosch). » » » Al sig. Hill ebrand Antonio Elia V. (Roermond).
» Al sig. Rosenmöller Enrico G. M. (Roermond). 13 » » Al sig. Cornejo Eliseo Q. (Cebù).
» » » Al sig. Segura Gregorio G. (Cebù). 28 novembre Al sig. Koot Giovanni C. G. (Haarlem).
» » » Al sig. Smit Guglielmo G. A. M. (Haarlem). 30 » » Al sig. Maas Giuseppe Bernardo Maria ('s-Hertogen
bosch). 16 dicembre » Al sig. Rottner Alberto (Strasbourg).
» » » Al sig. Stintzi Paolo (Strasbourg). » » » Al sig. Vogt Giovanni Paolo (Strasbourg).
28 Al sig. Rücker Ermanno liberto (Haarlem). 30 » » Al sig. Campos Enrico Pio (Jaro).
» » » Al sig. Maravilla Zosimo (Jaro). 2 gennaio 1968. Al sig. Georgi Guglielmo (San Cristóbal de Venezuela). » » » Al sig. Marciales Martino (San Cristóbal de Venezuela).
» » Al sig. Guerrieri Domenico (Roma). » » » Al sig. Serra Remo (Roma). 3 febbraio » Al sig. Bruzzone Agostino (Genova). » » » Al sig. Borracchini Tarcisio (Pistoia). 8 » » Al sig. Abdel Sayed Hanna (R.A.U.). » » » Al sig. Marchioni Eusanio (Rieti). » » » Al sig. Di Giovanni Carlo (Tarquinia e Civitavecchia). » » Al sig. Gagliardi Antonio (Tarquinia e Civitavecchia).
21 » Al sig. Turco Calogero (Héliopolis). 23 » Al sig. Caldarelli Umberto (Roma).
» » » Al sig. Darlini Eugenio (Roma). » » » Al sig. Manetto Attilio (Roma). 1 marzo Al sig. De laco Luigi (Otranto). 7 » » Al sig. Brandani Ernesto (Luni). » » » Al sig. Stra Ermanno (Luni).
NECROLOGIO
20 dicembre 1968. Monsig. López Alcocer Everardo, Vescovo di Autlán. 25 » » Monsig. Rodríguez Agustín, Vescovo tit. di Castello di
Tingizio, Vicario Castrense del Paraguay. » » » Monsig. Laberge José Damaso, Vescovo tit. di Clipia,
Vicario Apostolico di San José de Amazonas. 26 » » Monsig. Choromanski Zygmunt, Vescovo tit. di Panopoli,
Ausiliare di Warszawa.
An. et vol. LX 31 Decembris 1968 N. 15
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
I
INDEX GENERALIS ACTORUM
(AN. e t v o l . L X )
I - ACTA PAULI PP. VI
SOLLEMNIS PROFESSIO FIDEI, 433.
LITTERAE DECRETALES, 503.
LITTERAE ENCYCLICAE, 481.
LITTERAE APOSTOLICAE MOTU PROPRIO DATAE, 305, 374, 377.
CONSTITUTIONES APOSTOLICAE, 65, 67, 68, 70, 177, 179, 180, 182, 184, 185, 241, 243, 316, 317, 319, 321, 323, 369, 446, 545, 547, 549, 551, 553, 554, 556, 558, 560, 561, 705, 774, 776, 778.
LITTERAE APOSTOLICAE, 5, 6, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 187, 189, 190, 191, 192, 193, 245, 246, 247, 248, 52.1, 657, 673, 680, 708.
CONVENTIONES, 382, 780, 782.
EPISTULAE, .15, 16, 72, 76, 77, 79, 80, 81, 82, 84, 85, 86, 87, 194, 196, 198, 250, 251, 385, 386, 450, 522, 523, 525, 563, 661, 710, 786, 788.
NUNTII GRATULATORH, 325, 453, 789.
HOMILIA, 253.
SUMMI PONTIFICIS PEREGRINATIO IN COLUMBIAM, 609.
ALLOCUTIONES, 18, 33, 36, 91, 96, 98, 100, 101, 103, 199, 202, 207, 210, 214, 219, 256, 259, 262, 265, 267, 271, 326, 329, 332, 335, 337, 342, 344, 387, 388, 389, 391, 393, 394, 395, 454, 463, 527, 565, 566, 568, 663, 666, 711, 715, 721, 723, 725, 730, 732, 737, 741, 742, 744, 749, 756, 790, 794, 797, 801, 803, 805, 808.
NUNTII RADIOPHONICI, 39, 44, 276, 279, 345, 397, 757.
NUNTII SCRIPTO DATI, 106, 221, 280, 283, 286, 346, 349, 351, 399, 466, 471, 570, 572, 573, 577, 758, 769, 810.
II - ACTA SECRETARIAE STATUS SEU PAPALIS
LITTERAE, 47.
RESCRIPTUM, 50.
REGOLAMENTO GENERALE DELLA CURIA ROMANA, 129.
III - ACTA CONSILII PRO PUBLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS
DECRETUM, 578.
53 - A. A. S.
834 Index generalis actorum
IV - ACTA SS. CONGREGATIONUM
SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS:
Decreta, 226, 227, 228, 355, 356, 404, 531, 852, 669, 812.
Provisiones Ecclesiarum, 52, 109, 224, 288, 354, 473, 580, 668, 761.
Designatio, 764. Nominatio, 813.
SACRA CONGREGATIO PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS:
Decretum, 51.
SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE:
Decreta, 119, 230, 405, 584. Provisiones Ecclesiarum, 116, 534,
814.
SACRA CONGREGATIO RITUUM:
Decreta, 111, 114, 536, 539, 585, 592, 595, 598, 600, 602, 670.
Instructio, 406.
SACRA CONGREGATIO PRO CATHOLICA INSTITUTIONE:
Decretum, 290. Declaratio, 229.
V - ACTA TRIBUNALIUM
SACRA PAENITENTIARIA APOSTOLICA:
Decretum, 413.
SACRA ROMANA ROTA:
Citationes edictales, 54, 55, 56, 57, 120, 121, 122, 123, 232, 292, 293, 294, 358, 420, 421, 422, 475, 476, 603, 604, 765, 817, 818, 819, 920.
TRIBUNAL VICARIATUS URBIS:
Citationes edictales, 58, 124, 233, 295, 423, 605.
VI - ACTA SECRETARIATUUM
SECRETARIATUS PRO NON CREDENTIBUS:
Normae, 692.
VII - ACTA COMMISSIONUM
COMMISSIO CENTRALIS COORDINANDIS POST CONCILIUM LABORIBUS ET CONCILII DECRETIS INTERPRETANDIS:
Dubia, 360, 361.
PONTIFICIA COMMISSIO DECRETIS CONCILII VATICANI SECUNDI INTERPRETANDIS:
Responsa ad proposita dubia, 361, 363.
COMMISSIO CARDINALITIA DE «NOVO CATECHISMO » (« DE NIEUWE KATECHISMUS »):
Declaratio, 685.
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Audientiae sollemniores, 125, 364, 424, 766, 821.
SACRA CONGREGATIO RITUUM:
Congregationes, 59, 234, 364, 477, 766, 821.
SECRETARIA STATUS:
Nominationes *, 59, 126, 235, 296, 364, 424, 478, 606, 767, 823.
Necrologia, 64, 128, 240, 304, 368, 432, 480, 608, 768, 832.
* Ad maius inquirentium commodum haec ponitur distincta recentio: Officiales renuntiata in Secretaria Status, 238, 300; in Consilio pro publicis Ecclesiae
negotiis, 478; in S. C. pro Doctrina Fidei, 59, 237, 238, 300, 366, 427; in S. C. pro Episcopis, 235, 300, 366, 478; in S. C. pro Ecclesiis Orientalibus, 60, 235, 767; in S. C. de disciplina Sacramentorum, 60, 767; in S. C. pro Clero, 236, 300; in S. C. de Religiosis et Institutis Saecularibus, 61, 236, 237, 238, 296, 366; in S. C. pro Gentium Evangelizatione, 60, 297, 298, 299, 366; in S. C. Eituum, 59, 235, 425; in S. C. pro Catholica Institutione, 60, 236, 299, 365, 544; in Signatura Apostolica, 424, 767; in S. Romana Rota, 60, 238, 767;
Index generalis actorum 835
in Secretariatu ad unitatem Christianorum fovendam, 297, 426; in Secretariatu pro non-Christianis, 238, 478; in Secretariatu pro non-credentibus, 61, 238, 299, 478; in Consilio de Laicis, 478; in Pont. Consilio « a Iustitia et Pace », 823; in Cancellaria Apostolica, 60; in Praefectura rebus oeconomicis S. Sedis pertractandis, 238; In Administratione Patrimonii Sedis Apostolicae, 299; in Pontificali Domo, 238, 823; in Nuntiaturis Apost., 59, 126, 364, 365, 544; in Delegationibus Apost., 59, 126, 365; in Pont. Consilio C. I. C. recognoscendo, 237, 365; in Pont. Consilio decretis Concilii Vaticani II interpretandis, 237; in Pont. Comm. pro America Latina, 366; in Pont. Comm. de Instrumentis Communicationis Socialis, 300, 606; in Consilio ad exsequendam Constitutionem de Sacra Liturgia, 59, 237, 823; in Pont. Opera Fidei tuendae, 61; in Pont. Academia Scientiarum, 61, 300; in Civitate Vaticana: 237, 238, 296, 300.
Episcopi adsistentes Solio: 126, 767. Protonotarius Apost, de numero partie: 60. Protonotarii Apost, ad instar participantium: 60, 126, 236, 239, 427, 767. Protonotarii Apost, supra numerum: 767. Praelati domestici: 61, 239, 367, 427, 768. Praelati honoris: 429, 823. Cubicularii intimi supra numerum: 126, 240, 300, 367, 429, 824. Cappellani 8. S.: 430, 824. Cubicularii honoris: 128. Cubicularius honoris supra numerum ab ense et lacerna: 830. Viri ex nobili 8. 8. Aula, 830. Cappellanus honoris extra Urbem: 128. Ex Ordine Piano: Gran Croce, 63, 302. Ex Ordine 8. Gregorii Magni: Gran Croce, cl. civ., 63, 302; Gran Croce, cl. mil., 63;
Commenda con Placca, cl. civ., 64, 368, 606, 830; Placca, ci. civ., 64, 830; Commenda, ci. civ., 64, 303, 368, 430, 606, 830; Commenda, cl. mil., 430; Cavalierato, ci. civ., 303, 430, 606, 831; Cavalierato, cl. mil., 607.
Ex Ordine 8. Silvestri Papae: Gran Croce, 63, 128, 303; Commenda con Placca, 304, 479, 831; Placca, 304, 431, 479, 831; Commenda, 431, 479, 607, 831; Cavalierato, 480, 608, 832.
n INDEX DOCUMENTORUM
CHRONOLOGICO ORDINE DIGESTUS
I - ACTA PAULI PP. VI
I - SOLLEMNIS PROFESSIO FIDEI PAG.
1968 Iun. 30 A Paulo VT Pont. Max. pronuntiata ante Basilicam Petrianam die X X X mensis Iunii anno MCMLXVIII, anno a fide vocato, et saec. xix a martyrio SS. Petri et Pauli App. completis 433
II - LITTERAE DECRETALES
1967 Oct. 29 Consuevit Deus. - Beato Benildo Confessori, Instituti Fratrum Scholarum Christianarum, Sanctorum honores decernuntur 503
III - LITTERAE ENCYCLICAE
1968 Iul. 25 Humanae Vitae. - Ad Venerabiles Fratres Patriarchas, Archiepiscopos, Episcopos aliosque locorum Ordinarios, pacem et communionem cum Apostolica Sede habentes, ad Clerum et Christifideles totius Catholici Orbis itemque ad universos bonae voluntatis homines datae: de propagatione humanae prolis recte ordinanda 481
IV - LITTERAE APOSTOLICAE
MOTU PROPRIO DATAE
1968 Mart. 28 Pontificalis Domus. - Pontificalis Domus ordinatio quadamte-nus mutatur 305
» Iun. 21 Pontificalia insignia. - De usu insignium pontificalium recognoscendo 374
» » 30 Romanae dioecesis. - De attributione beneficiorum ecclesiasticorum in Urbe 377
V - CONSTITUTIONES APOSTOLICAE
1967 Iun. 12 NELLORENSIS (Kurnoolensis). Munus apostolicum. - E diviso territorio dioecesis Nellorensis nova dioecesis efficitur « Kurnoolensis » appellanda 65
» Iul. 10 ARUNDELLIENSIS - BRICHTELMESTUNENSIS. Qui Canonicorum. -In Ecclesia Arundelliensi-Brichtelmestunensi cathedrale collegium Canonicorum constituitur 67
» » 31 ZAMBOANGENSIS (Dipologanae). Quantum prosit. - Detracta
Index documentorum chronologico ordine digestus 837
PAG. parte a dioecesi Zamboangensi, nova constituitur dioecesis, « Dipologana » nomine 68
1967 Sept. 14 KINGSTONENSIS (Sinus Sereni). Sicut providus. - Kingstonensis Ecclesia ita dividitur ut ex eius territorio nova dioecesis constituatur cognomine « Sinus Sereni » 70
» » 14 KINGSTONENSIS ET ALIARUM (Regiopolitanae in Iamaica). Christi gregem. - Nova in Iamaica provincia ecclesiastica constituitur, « Regiopolitana in Iamaica » cognominanda, cuius erit Ecclesia metropolitana Kingstonensis . . . . 177
» » » KOLENSIS. Sacram Evangelii. - Praefectura apostolica Kolensis ad gradum dioecesis evehitur 179
» » 26 LULUABURGENSIS (Ludovicana). In Summo Pontificalis. - Detracta ab archidioecesi Luluaburgensi parte territorii meridiana, nova dioecesis constituitur, « Ludovicana » appellanda 180
» » » S. PETRI ET ARCIS GALLICAE ET ALIARUM. Quod Christus. - Nova provincia ecclesiastica in Media America constituitur, cuius erit metropolitana Sedes Ecclesia S. Petri et Arcis Gallicae 182
» » » DORUMAËNSIS. Haud multum. — Praefectura apostolica Doru-maënsis ad gradum dioecesis attollitur 184
» Oct. 6 MONTEREYENSIS - FRESNENSIS. De fidelium. - Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Montereyensi-Fresnensi, nova dioecesis conditur, nomine « Montereyensis in California ». Prioris autem dioecesis nomen erit deinceps « Fresnensis » 185
» Nov. 18 HASSELETENSIS. Quoniam Deus. - In dioecesi Hasseletensi, recens condita, Canonicorum collegium constituitur . . . 241
» Dec. 23 GERONTOPOLITANAE. Solet Apostolica. - Praelatura Gerontopo-litana ad dignitatem dioecesis elevatur, iisdem finibus ac nomine servatis 243
1968 Ian. 11 ELDORETENSIS (Loduarinae). Sacrorum Librorum. - Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Eldoretensi, nova conditur praefectura apostolica, « Loduarina » nomine 316
» » » BAFIANAE. - Adorandi Dei Filii. - Quae erat praefectura apostolica Bafiensis in dioecesium ordinem redigitur, « Banana » nomine 317
» » » NAIROBIENSIS - ELDORETENSIS - KISUMUENSIS (Nakurensis). Quam curam. - Quibusdam territoriis detractis ab Ecclesiis Nairobiensi, Eldoretensi, atque Kisumuensi, nova dioecesis constituituur « Nakurensis » appellanda 319
» » 20 MARINGAËNSIS (Paranaviensis). Nil gratius. - Dismembratis e Maringaënsi dioecesi territoriis, nova conditur dioecesis « Paranaviensis » appellanda 545
» Ian. 25 BACIENSIS (Suboticanae), Praeclarissima Pauli. - Apostolica administratio Baciensis ad dioecesis gradum tollitur, « Suboticanae » cognomine 321
» Febr. 9 BONAËRENSIS. Ucrainorum fidelium. — Exarchatus apostolicus pro fidelibus ritus byzantini Ucrainorum in Argentina conditur 547
» » 11 BARENSIS. Basilicae Nicolaitanae Barensis. - Normae de Basilica Collegiali Sancti Nicolai, in urbe Bario, nova ratione eduntur 446
» » 16 PERAMIHOËNSIS - IRINGAËNSIS (Njombenae). Sicut solliciti. -Seiunctis a circumscriptionibus ecclesiasticis Peramihoënsi et Iringaënsi nonnullis territoriis, nova constituitur dioecesis, nomine « Njombena » 323
» Mart. 2 SOROCABANAE ET ALIARUM (Itapevensis). Quantum spei. -Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesiis Sorocabana, Botucatuensi et Santosensi, alia constituitur dioecesis, « Itapevensis » cognominanda 549
» » » MIAMIENSIS - S. AUGUSTINI - MOBILIENSIS - BIRMINGHAMIEN-SIS - S. PETRI IN FLORIDA ET ORLANDENSIS. Cum Ecclesia. -Quibusdam distractis territoriis a dioecesibus Miamiensi et S. Augustini, duo novae conduntur dioeceses « Sancti Petri in Florida» et « Orlandensis» appellandae; eadem insuper Ecclesia Miamiensis in ordinem metropolitanarum evehitur; tandem fines dioecesium S. Augustini et Mobiliensis-Birmin-ghamiensis mutantur . . ; . . 705
838 Index documentorum chronologico ordine digestus
PAG. 1968 Mart. 11 GARUENSIS (Maruanae-Mokolensis). Quamquam Ecclesiarum. -
Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Garuensi, nova praefectura apostolica conditur, « Maruana-Mokolensis » cognominanda 551
» » » COTONUENSIS (Lokossensis). Ecclesia sancta. — Ex quibusdam territoriis ab archidioecesi Cotonuensi detractis, nova conditur dioecesis, « Lokossensis » appellanda . . 553
» » » GARUENSIS (Yaguanae). Firma spe. - Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Garuensi, nova praefectura apostolica conditur, « Yaguana » appellanda 554
» » 23 SORSOGONENSIS (Masbatensis). Sorsogonensis dioecesis. - Dis-tractis quibusdam territoriis e dioecesi Sorsogonensi, nova dioecesis conditur, nomine « Masbatensis » 774
» » 25 SS. INCARNATIONIS ET PARANENSIS SUPERIORIS (De Parania Superiore). Nulla nos Evangelii. - Quibusdam territoriis detractis a praelatura SS. Incarnationis et Paranensi Superiore, nova quaedam conditur praelatura, « de Parania Superiore » appellanda 556
» Apr. 9 KETAPANGENSIS - PONTIANAKENSIS (Sekadauensis). Quandoquidem condere. - Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesiis Ketapangensi et Pontianakensi, nova praefectura apostolica conditur, nomine « Sekadauensis » 560
» » 20 SONSONENSIS (Rivi Nigri). Quamquam Apostoli. - Templum S. Nicolai, in urbe Rivi Nigri, ad dignitatem concathedralis tollitur dioecesis Sonsonensis; huius autem titulus ita mutatur, ut deinceps debeat « Sonsonensis-Rivi Nigri » appellari 561
» „ » 26 ABANCAIENSIS (Chuquibambillensis). Qui idcirco. - Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Abancaiensi, nova praelatura conditur, « Chuquibambillensis » appellanda 558
» Iun. 8 DALOAËNSIS (Manensis). Qui imperio. - Divisa dioecesi Daloaën-si, nova dioecesis constituitur, « Manensis » cognominanda 776
» » 18 Pontificalis Romani. - Novi ritus approbantur ad ordinationem Diaconi, Presbyteri et Episcopi 369
» » 26 CONCHENSIS IN AEQUATORE (Azoguensis). Quo magis. - Quibusdam detractis territoriis ab archidioecesi Conchensi in Aequatore, nova conditur dioecesis, nomine « Azoguensis » 778
VI - LITTERAE APOSTOLICAE
1966 Dec. 10 Quod Conchae. - Titulus et privilegia Basilicae Minoris templo B. Mariae Virg. a Perpetuo Succursu, in urbe Concha Aequa-toriae dicato, attribuuntur 187
1967 Mart. 28 Antiquitate. - Titulus ac privilegia Basilicae Minoris ecclesiae paroeciali S. Suitberti, in loco «Insula Caesaris» urbis Dues-seldorpii, archidioecesis Coloniensis, deferuntur . . . . 189
» Apr. 28 Praestans opificum. - S. Ioseph Opifex principalis Patronus Ancoragiensis archidioecesis, in regione Alaskana, renuntiatur 5
» Maii 26 Munus amplissimum. - Beata Maria Virgo Immaculata a Sacro Nomismate principalis Patrona dioecesis Caxiensis in Ma-ragnano renuntiatur 190
» Iun. 9 Christifidelium concursibus. - Titulo ac privilegiis Basilicae Minoris Sanctuarium B. Mariae Virg. vulgo « dei Suffragio » in oppido vulgo « Grotte di Castro », dioecesis Faliscodu-nensis, sacrum, decoratur 245
» » 14 Invictum Christi. - Sanctus Philippus a Iesu, Martyr, principalis Patronus dioecesis Tlalnepantlanae eligitur 191
» » 19 Dulce quoddam. - Cathedrale templum dioecesis Nicosiensis, S. Nicolao a Bario dicatum, titulo ac dignitate Basilicae Minoris decoratur 6
» » 28 Nullis maculis. - Beata Maria Virgo Immaculata et Sancti Apostoli Petrus et Paulus Patroni caelestes dioecesis Mazatla-nensis eliguntur 8
» Iul. 15 Pietatis sedes. - Titulus ac privilegia Basilicae Minoris ecclesiae paroeciali B. Mariae Virg. de Monte Carmelo seu « Nuestra
Index documentorum chronologico ordine digestus 839
PAG. Señora del Carmen », in urbe Nogoyá, archidioecesis Paranensis, tribuuntur 9
1967 Aug. 19 Quantum utilitatis. - Nuntiatura Apostolica in Regno Leso-thiano erigitur 10
» » 21 Recte asseverat. - Titulo ac privilegiis Basilicae Minoris ecclesia S. Udalrici in oppido « Kreuzungen » sita, dioecesis Basileen-sis, honestatur 10
» » 23 Peruviae decus. Titulo ac privilegiis Basilicae Minoris ecclesia cathedralis Truxillensis honestatur 246
» Sept. 29 Roma altera. — S. Robertus Bellarmino, Ep. Conf. et Eccl. Doct., Patronus aeque principalis, una cum Sancto Stephano Pro-tomartyre, totius Capuanae archidioecesis eligitur . . . 12
» Oct. 31 Quantum utilitatis. - Nuntiatura Apostolica in Gabonensi Republica constituitur 13
» Nov. 4 Eo mentem. - Nuntiatura Apostolica in Republica Africae Mediae erigitur 14
» » 13 Supremum munus. - Vicariatus apostolici Jesseltonensis, Ku-chingensis, Miriensis seiunguntur a Legatione Apostolica in Indonesia et subiciuntur Delegationi Apostolicae Thailandesi, Laosiensi, Malacensi et Singaporensi 192
» Dec. 18 Romanus Antistes. - S. Pius X, Papa et Confessor, principalis Patronus Congregationis Filiorum Sanctae Mariae Immaculatae eligitur 193
1968 Ian. 27 Opera bona. - Beata Maria Virgo « Salus Infirmorum » eligitur principalis apud Deum Patrona totius « Piae Unionis Apostolatus pro Infirmis » omniumque in Polonia aegrotorum . 247
» Febr. 2 Omnes quidem. - S. Franciscus Salesius Patronus principalis Tertii Ordinis Minimorum et S. Ioanna de Valois, Regina, Patrona aeque principalis eiusdem Tertii Ordinis nominantur 248
» Apr. 19 Quantum grata. — In Tanzania Republica Apostolica Nuntiatura constituitur 521
» Aug. 28 Evangelii praeconum. - Beata Maria Virgo vulgo « Our Lady of Bethlehem » appellata, et Sanctus Carolus Episcopus et Confessor, principales Patroni; Sanctus vero Patricius Episcopus et Confessor et Sancta Teresia a Iesu Infante Virgo, secundarii Patroni totius dioecesis Montereyensis in California eliguntur 708
» Oct. 6 Cum sacratissima. - Venerabilis Dei Famulus Simeon Berneux eiusque tres et viginti socii Martyres Beati renuntiantur . 657
» » 13 Quem ad modum. - Venerabilis Dei Famulae Mariae ab Apostolis Beatorum honores decernuntur 673
» » 27 Bononia felix. - Venerabilis Dei Famula Cloelia Barbieri, Virgo, Instituti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente fundatrix, Beata renuntiatur 680
VII - CONVENTIONES
1968 Mart. 11 Inter Apostolicam Sedem et Salvatorianam Rempublicam de Vicariatu Castrensi 382
» Apr. 9 Inter Apostolicam Sedem et « Saarland » de instituenda Theologiae catholicae cathedra in Studiorum Universitate . . 780
» Oct. 7 Inter Apostolicam Sedem et Austriacam Eempublicam de condenda « Feldkirchensi » dioecesi 782
VIII - EPISTULAE
1967 Dec. 1 Au moment. - Ad Emum P. D. Paulum Aemilium S. R. E. Cardinalem Léger, Archiepiscopum Marianopolitanum, suam relicturum archidioecesim, ut iuvandis leprosis in Africa operam navaret . 15
» » 8 Quandoquidem. - Ad Emum P. D. Gregorium Petrum S. R. E. Cardinalem Agagianian, Sacrae Congregationis de Propaganda Fide Praefectum, decem condita lustra celebraturam, ex quo Sacerdotio est auctus 16
840 Index documentorum chronologico ordine digestus
PAG. 1967 Dec. 25 Pictavae decus. - Exemo P. D. Henrico Vion, Pictaviensi Epi
scopo, ob agenda sollemnia, sexto decimo exacto saeculo a piissimo Sancti Hilarii obitu . ¿ 72
1968 Ian. 6 Siamo profondamente. - Ad Emum P. D. Alfredum S. R. E. Card. Ottaviani, munus Pro-Praefecti S. Congregationis pro Doctrina Fidei abdicantem 76
» » 7 La data. - Ad Emum P. D. Paulum S. R. E. Card. Giobbe, munus Datarii Sanctitatis Suae deponentem, cum Apostolica Constitutio « Regimini Ecclesiae universae » in eo esset, ut proxime vigere inciperet 77
» » 9 La dedizione. - Ad Emum P. D. Aloisium S. R. E. Card. Traglia, vice sacra Urbis Antistitis munere se abdicantem . . 79
» » » Mentre è reso. - Ad Emum P. D. Arcadium Mariam S. R. E. Card. Larraona, munere Praefecti S. Congregationis Rituum se abdicantem 80
» » » NelVatto in cui. - Ad Emum P. D. Iacobum S. R. E. Card. Ler-caro, Archiepiscopum Bononiensem, cum munus Praesidis « Consilii ad exsequendam Constitutionem de Sacra Liturgia » deponeret 81
» » 10 Negli anni. - Ad Emmum P. D. Angelum S. R. E. Card. Dell'Acqua, a Summo Pontifice vicaria potestate Urbis Antistitem renuntiatum 82
» » 11 II nostro animo. - Ad Emum P. D. Benedictum S. B. E. Card. Aloisi Masella, Praefecti S. Consilii disciplinae Sacramentorum praepositi munus abdicantem 84
» » 13 Abbiamo assai. - Ad Emum P. D. Iosephum S. R. E. Card. Pizzardo, munere Praefecti S. Congregationis Seminariis et Studiorum Universitatibus praepositae se abdicantem . . 85
» » » Fa onore. - Ad Emum P. D. Gustavum S. R. E. Card. Testa, munere Pro-Praefecti S. Consilii Ecclesiae Orientali praepositi abdicantem 86
» » 17 Quinto revoluto. - Ad E mos PP. DD. Maximilianum S. R. E. Card. de Fürstenberg, S. Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus Praefectum, et Gregorium Petrum S. R. E. Card. Agagianian, S. Congregationis pro Gentium Evangelizatione Praefectum, quinto revoluto saeculo a Georgii Castriotae, Skanderbeg appellati, obitu 87
» » 20 Mille transactos. - Ad Excmum P. D. Antonium Baraniak, Archiepiscopum Posnaniensem, ob celebranda sollemnia, mille transactis annis ab illa condita Ecclesia 194
» Febr. 11 Libenti animo. - Ad Emum P. D. Paulum S. R. E. Cardinalem Marella, quinquagesimum sacerdotii sui natalem celebraturum 196
» Mart. 7 Lors de votre. - Ad Emum P. D. Achillem S. R. E. Cardinalem Liénart, Episcopum Insulensem, regimen illius dioecesis relinquentem 198
» » 19 Novimus te. - Ad Emum P. D. Villelmum Theodorum S. R. E. Cardinalem Heard, decem explentem lustra a sacro presbyteratus ordine suscepto 250
» Apr. 27 Intima consolazione. - Ad Emum P. D. Iacobum S. E. E., Cardinalem Lercaro Legatum a Beatissimo Padre delectum, ut undequadragesimo Conventui Eucharistico Internationali Bogotae praesideat 251
» Maii 6 Vous Nous avez. - Ad Emum P. D. Iosephum Mariam Card. Martin, Archiepiscopum Rothomagensem, archidioecesis moderatione se abdicantem 385
» » 30 Optimum quidem. - Ad Revmum P. Bernardum Navarro Allende, Ordinis B. Mariae Virginis de Mercede redimendis captivis Magistrum Generalem, septingentésimo et quinquagesimo volvente anno, ex quo ille Ordo originem duxit . 450
» Iun. 6 Gara mihi. - Ad Emum P. D. Petrum S. R. E. Cardinalem Parente, quem Legatum eligit ac renuntiat, ut Eucharistici Conventus, e tota Hispania Hispali habendi, celebritatibus praesideat 386
» Iul. 15 Quem in sacro. - Ad Emum P. D. Augustinum S. E. E. Cardinalem Bea, quinquagesimum religiosae professionis diem anniversarium celebraturum 522
Index documentorum chronologico ordine digestus 841
PAG. 1968 Iul. 16 Inditae Columbiae. - Ad Emum P. D. Iacobum S. R. E. Cardi
nalem Lercaro, quem Legatum a latere deligit, ut Eucharistici Conventus Bogotae ex omnibus nationibus habendi sollemnibus praesideat 523
» » 19 Annuus temporis. - Ad Revmum P. Rolandum Huot, Congregationis Presbyterorum a SS. Sacramento G-eneralem Moderatorem, saeculo volvente a S. Petri Iuliani Eymard piissimo obitu 525
» Aug. 8 Ordo Fratrum. - Ad Revmum Patrem Augustinum Trape, Ordinis Fratrum S. Augustini Priorem Generalem, ob universae religiosae communitatis Coetum Philadelphiae habendum . 563
» Sept. 12 Qua Praeses. - Ad Exc.mum P. D. Georgium Andream Beck, Archiepiscopum Liverpolitanum, quarto saeculo volvente a condito Studiis provehendis « Duacensi Anglorum Collegio» 661
» Oct. 12 Lucida flamma. - Ad Emum P. D. Stephanum S. R. E. Cardinalem Wyszynski, Archiepiscopun Gnesnensem et Varsaviensem, decem exactis lustris a constituta Catholica Studiorum Universitate Lublinensi 710
» Nov. 4 Ad Emum P. D. Albertum S. E. R. Card. di Jorio, munere Pro-Praesidis Pontificii Consilii Civitati Vaticanae administrandae se abdicantem 786
» » 9 Ad Emum P. D. Angelum S. R. Card. Dell'Acqua, vicaria potestate Urbis Antistitem, cum sollemnem Romana Dioecesis Pii Pp. XII ageret memoriam, a piissimo eius obitu decem exactis annis 788
IX - NUNTII GRATULATOMI
1968 Maii 10 Ad Eñium P. D. Iacobum Carolum S. R. E. Cardinalem Me Guigan, Archiepiscopum Torontinum, decem lustra implen-tem ex quo sacerdotio est auctus 325
» » 25 Ad Emum P. D. Carolum Carmelum S. R. E. Card. de Vascon-cellos Motta, Archiepiscopum Apparitiöpolitanum, decem impleta lustra, ex quo sacerdotio est auctus, celebraturum . 453
1968 Oct. 24 Ad Emum P. D. Emmanuelem S. R. E. Cardinalem Cerejeira, Patriarcham Lisbonensem, octogesimum natalem acturum 789
X - HOMILIA
1968 Apr. 11 Habita in Patriarchali Archibasilica Lateranensi, feria quinta « in Cena Domini », Beatissimo Patre Sacrum pontificali ritu peragente 253
SUMMI PONTIFICIS PEREGRINANTE ITER IN COLUMBIAM
1968 Aug. 22 Beatissimi Patris discessus, adventus in Columbiam, salutationes, ritus collactionis S. Ordinum in « Campo Euchari-tico » 609
Variae Beatissimi Patris Allocutiones: » » 23 Ad Excellentissimum Virum Carolum Lleras Restrepo, Colum-
bianae Reipublicae Praesidem, quem Beatissimus Pater invisit 618
Ad quamplurimos Columbianos agri cultores v. d. « campesinos», undique in Campo v. d. «S. José de Mosquera» coadunatos 619
Diurnariis technicisque Eadiophoniae ac Televisionis . . . 624 Christifidelibus Columbianis atque peregrinis habita, qui Sacro
interfuerunt a Beatissimo Patre peracto die progressioni provehendae dicato 625
Ad christianos Observatores e variis Confessionibus, qui Bogotae aderant 630
Membris habita Bogotensis Hebraicae Communitatis . . . . 631 Excellentissimis Viri e Legatorum Coetu 632 Clarissimis Viris e Consulari Coetu in Columbiana Republica . 634
1
PAG. 1968 Aug. 24 Infirmis habita in paroeciali ecclesia S. Caeeiliae, Beatissimo
Patre Sacrum ibidem peragente 635 Christifidelibus paroeciae S. Caeeiliae, praesertim pueris atque
puellis ad sacram Sinaxim primum accedentibus . . . . 636 Ad urbis Bogotae Magistrum ceterosque Civitatis Curatores . 638 Sacrarum Virginum coetui addictis 638 Ad Exc.mos Praesules ex Americae Latinae regionibus, secundo
Generali Coetui Medellii interfuturos 639 A Summo Pontifice habita novae inaugurandae sedi Consilii
Episcopalis Americae Latinae 649 Iis qui operam dederunt Eucharistico Internationali Coetui appa
rando, Bogotae habito 650 Coniugibus Columbianis, qui die illo sabbati, B. Mariae Virgini
sacro, nuptias celebrarunt 651 Habita in aeronavium portu, antequam Bogota Beatissimus
Pater discederet in Italiam rediturus 652 In Insulis Bermudis, itinere parumper intermisso 654
» » 25 Beatissimi Patris reditus in Italiam 654
XI - ALLOCUTIONES
1967 Dec. 22 Ad Emos Patres Cardinales et ad Romanae Curiae Praelatos, per Emum Sacri Collegii Decanum Summo Pontifici felicia ac fausta ominatos, Nativitatis Domini nostri Iesu Christi festo recurrente 18
» » 25 In Aede Sixtina habita ad Excellentissimus Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apostolicam, qui nocte Nativitatis Domini nostri Iesu Christi Sacro interfuerunt a Beatissimo Patre peracto 33
1968 Ian. 1 Habita in Petriana Basilica, calendis ianuariis, die per totum terrarum orbem fovendae paci inter gentes, Beatissimi Patris consilio et opera, dicato 36
» » 8 Ad Excellentissimus Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apostolicam, novo ineunte anno Beatissimo Patri felicia ac fausta ominatos 91
» » 10 Ad Excellentissimum Virum Mika Spiljak, supremi Consilii publicae rei administrandae in Iugoslavia Praesidem . . . . 96
» » 19 Ad Excellentissimus Viros Legatos, qui Delhiensi Coetui inter-futuri erant, partes Civitatum Asiae, Africae et Americae Latinae in via progressionis agentes . . . 98
» » 22 Ad sodales Societatis Verbi Divini, qui generali religiosae suae communitatis Coetui interfuerunt 199
» » 27 Iis qui interfuerunt Coetui xxxi Romae habito a v. d. « N.A. T.O. Defence College» 100
» Febr. 3 Ad Excellentissimum Virum Kurt Georgium Kiesinger, supremi Consilii publicae rei administrandae in Foederatis Germaniae Civitatibus Praesidem 101
» » 8 Ad Excmos Viros: Alexandrum Arguello Montiel, Vincentium Arenas, Sweder Godefridum M. van Voorst tot Voorst, Henricum Arizaga Toral, Yukihisa Tamura, Timon Sam Mang-wazu, Iosephum Mamo Dingli, Aemilium Colling, Khair Mohammad Hafizuddin, Mohammed Azim Husain, I. R. L. Kotsokoane, omnes apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis Legatos; et ad Excmum Virum Ioannem Andream d'Ardia Caracciolo, item Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentes 103
» » 12 Ad Praelatos Auditores, Officiales et Advocatos Tribunalis Sacrae Romanae Rotae, novo litibus iudicandis ineunte anno coram admissos 202
» » 14 Generalis Consilii Pontificiae Commissionis pro America Latina Membris habita 207
» » 22 Habita in Vaticana Basilica, die festo Cathedrae S. Petri Apostoli, sacris Praesulibus laicisque viris, qui Eucharistico Sacrificio interfuerunt a Beatissimo Patre concelebrato . . . 210
842 Index documentorum chronologico ordine digestus
Index documentorum chronologico ordine digestus 843
PAG. 1968 Febr. 26 Habita in Aula Clementina Eomanae dioecesis curionibus et
quadragesimali temporis in Urbe oratoribus 214 » » 29 Iis qui interfuerunt Coetui Romae habito a Consilio membro
rum ex Institutis Internationalibus compendiariis litteris v. d. FAO-OMS 219
» Mart. 27 Christifidelibus in Vaticana Basilica coram admissis, primo exacto anno ab editis Litteris Encyclicis « Populorum progressio » 256
» Apr. 3 Christifidelibus, praesertim iuvenibus litterarum studiis deditis, coram admissis 259
» » 19 Iis qui e variis nationibus interfuerunt Coetui sexto, quem Sacrarum Litterarum Veteris Testamenti doctores Romae habuerunt 262
» » 22 Iis qui interfuerunt octavo Conventui Internationali, Laureti habito a moderatoribus membrisque Europaeorum cantorum Coetuum 265
» » 25 Christifidelibus coram admissis Beatissimus Pater gaudium ac spem pandit, accommodationis, non eversionis, recolens operam navandam, iuxta Oecumenici Concilii decreta . . 326
» » 26 Iis habita qui e « Certamine Vaticano » undecimum proposito victores abierunt 267
» » 27 Ad sodales Pontificii Sophorum Collegii, per hebdomadam Coetum habentes, proposita quaestione: « La materia organica e la fertilità del suolo » 271
» Maii 1 Calendis maiis habita in Vaticana Basilica quamplurimis christifidelibus, S. Ioseph Opificis die festo recurrente . . . 329
» » 8 Christifidelibus in Vaticana Basilica coram admissis Beatissimus Pater nuntiat Se proximo mense augusto Bogatam iter facturum, ut Eucharistico Internationali Coetui intersit . . . 332
» » 10 Moderatoribus Pont. Operum Missionalium, Romae annuum Coetum habentibus 335
» » 25 Disciplinarum Iuris Canonici cultoribus, qui interfuerunt Coetui ex omnibus Nationibus Bonae habito 337
» » » Iis qui a Bulgaria Romam peregrinati sunt Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli et Sancti Cyrilli sepulcra veneraturi 342
» » 29 Sodalibus e Societate Missionum ad Afros, qui Romae generali religiosae suae communitatis Consilio interfuerunt . . . 387
» » » Ad Sodales Ordinis B. Mariae de Mercede redemptionis captivorum, Romae generalem religiosae suae communitatis Coetum habentes 388
» » 30 Ad Excellentissimum Virum Iosephum Dudley Lawrence, Li-berianae Reipublicae primum apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem 344
» Iun. 3 Ad Excellentissimum Virum Iosephum Desideratum Mobutu, Congolensis Reipublicae Praesidem 344
» » 11 Emis Patribus Cardinalibus Sacrorum Dicasteriorum Moderatoribus, qui primum coetum habuerunt ad labores omnium coordinandos consiliaque capienda 389
» » » Ad Excellentissimum Virum Fouad Boutros, alterum a Praeside Consilii publicae rei administrandae in Libanensi Natione ab exterisque negotiis Administrum 391
» » 15 Membris habita Pont. Commissionis Studiosorum a Iustitia et Pace, coetum habentibus , . 393
» » 20 Ad Excellentissimum Virum Eliam Marcum Chipimo, Civitatis Zambiae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 394
» » 22 Pontificiae Legationis membris Virisque delegatis Ecclesiae Coptae Alexandrinae, quibus Beatissimus Pater S. Marci Evangelistae reliquias tradidit, in nova aede cathedrali Cairi exstructa recondendas 395
» » 24 Eminentissimis Patribus Cardinalibus, Summo Pontifici die nominali felicia ac fausta ominantibus 454
» » 26 Habita in Petriana Basilica, christifidelibus coram admissis . 463
844 Index documentorum, chronologico ordine digestus
PAG. 1968 Iul. 31 Christifideles coram admissos Beatissimus Pater de recens edi
tis Encyclicis Litteris « Humanae vitae » alloquitur. . . 527 » Sept. 2 Iis qui interfuerunt coetibus a Consilio v. d. « Commission Po
litique du Conseil de l'Europe » Romae habitis . . . . . 565 » » 14 Moderatoribus ac Sodalibus ex Ordine Fratrum B. Mariae Virg.
de Monte Carmelo, ex Ordine Augustinianorum Recollec-torum et e Congregatione Rogationistarum a Corde Iesu, qui Generali Coetui suae cuiusque religiosae communitatis interfuerunt . 663
» » 18 Iis qui interfuerunt Coetui generali habito ab Italica Sanctae Caeeiliae Sodalitate 711
» » 21 Iis qui e variis nationibus in pago Montis Porcii Catonis interfuerunt Conventui de « ergonomia » 566
» » 25 Moderatoribus, Membris et Consultoribus e Secretariatu pro non Christianis, Bomae Coetum habentibus 568
» » 28 Ad Excellentissimum Virum Dioni Hamari, Reipublicae v. d. Niger Praesidem, a Beatissimo Padre coram admissum . 666
» Oct. 6 Habita in Basilica Vaticana, Clero et Christifidelibus qui interfuerunt celebritatibus Beatificationis viginti quattuor Co-reanorum Martyrum 715
» » 9 Clarissimis viris artis medendi cultoribus, qui interfuerunt Coetui quinto Internationali de tuenda valetudine et de medicina ad praecavendum apta 721
» » 12 Ad Excellentissimum Virum Abdel Halim Makhyoun, Reipublicae Arabicae Unitae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem . . . 723
» » 13 Habita in Basilica Vaticana, Clero, Sacris Virginibus et Christifidelibus, qui celebritatibus Beatificationis Venerabilis Famulae Dei Mariae ab Apostolis interfuerunt 725
» » 14 Ad E mos Patres Cardinales, Excmos Praesules et disciplinae liturgicae peritos e Consilio ad exsequendam Constitutionem de sacra Liturgia, undecimum plenarium Coetum habentes 732
» » » Ad Excellentissimum Virum Alfonsum Sita, primum apud Sedem Apostolicam Reipublicae Popularis Congi cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 730
» » » Sodalibus e Sacro Ordine Cisterciensi, qui Romae Generali religiosae suae communitatis Consilio Statutis accommodandis interfuerunt 737
» » » Sodalibus e Congregatione Clericorum excalceatorum Sanctissimae Crucis et Passionis Domini nostri Iesu Christi, qui Romae Generali religiosae suae communitatis Coetui Regulae accommodandae interfuerunt 741
» » 17 Ad Excellentissimum Virum Ioannem D a vin, primum apud Sedem Apostolicam Gabonensis Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem 742
» » 21 Ad sodales ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, qui Romae Conventui Generali religiosae suae communitatis Statutis accommodandis interfuerunt 744
» » 27 Habita in Basilica Vaticana, Clero, Sacris Virginibus et Christifidelibus, qui sollemnibus Beatificationis Venerabilis Famulae Dei Cloeliae Barbieri interfuerunt 749
» » 30 Ad Excellentissimum Virum Jonathan Leabua, supremi Consilii rei publicae administrandae Praesidem in Regno v. d. « Lesotho » 756
» Nov. 11 Sodalibus e Congregatione S. Mariae Montis Oliveti O. S. B., e Congregatione Sancti Spiritus sub tutela Immaculati Cordis Bmae Virg. Mariae et ex Instituto Fratrum Maristarum a Scholis, qui Generali Coetui suae cuiusque religiosae communitatis interfuerunt 790
» » 13 Emis Purpuratis Patribus, Excmis Praesulibus, Consultoribus, Moderatoribus e Secretariatu ad unitatem Christianorum fovendam, Romae annuum plenarium Coetum habentibus 794
» » » Christifidelibus coram admissis in Vaticana Basilica . . . . . 797 ì> » 14 Ad Excellentissimum Virum Iosephum Jobim, Foederatarum
Indem documentorum chronologico ordine digestus 845
PAG. Brasiliae Civitatum cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem. . . 801
1968 Nov. 16 Ad Excellentissimum Virum Iosephum Romero Loza, Bolivia-nae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit 803
» » 23 Clarissimo Viro Praesidi Catholicorum Diurnariorum Internationalis Consociationis ceterisque Moderatoribus, qui Coetui Romae habito interfuerunt 805
» » 28 Iis qui interfuerunt annuo plenario Coetui habito a Pontificio Consilio instrumentis Communicationis Socialis praeposito 808
XII - NUNTII RADIOPHONICI
1967 Dec. 23 Universis catholici orbis Christifidelibus cunctisque « bonae voluntatis » hominibus, ob celebranda Nativitatis Domini nostri Iesu Christi sollemnia 39
» » 25 Universis Christifidelibus cunctisque gentibus, die festo Nativitatis Domini nostri Iesu Christi a Beatissimo Patre datus, antequam ex externo Basilicae Vaticanae podio Urbi et Orbi Apostolicam impertiit Benedictionem 44
1968 Apr. 14 Universis Urbis et Orbis christifidelibus cunctisque hominibus, die Paschatis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, antequam ex externo Vaticanae Basilicae podio Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem 276
» » 21 Christifidelibus novae urbis capitis Foederatarum Brasiliae Civitatum 279
» Maii 13 Christifidelibus qui ad Mariale Fatimense Templum peregrinati sunt, cum sollemnia finem caperent, quinquagesimo exacto anno, ex quo illic singularis Deiparae Virginis cultus est ortus, indicta 345
» Iun. 23 Christifidelibus Hispaniae, septimum ex universa Natione Eucharisticum Conventum Hispali celebrantibus 397
» Oct. 12 Ad iuvenes athletas qui in urbe Mexico ex omnibus nationibus Olympia participarunt Certamina 757
XIII - NUNTII SCRIPTO DA T I
1968 Ian. 24 Ad Excmum P. D. Andream Iacobum Fougerat, Episcopum Gratianopolitanum, cum Hiberna Olympia Certamina ex omnibus nationibus in illa urbe initium caperent . . . . 106
» Mart. 1 Christifidelibus Insulae Mauritii, cum ea regio, sui iuris facta, civilem adepta est libertatem 221
» » 19 Universis catholicis Christifidelibus, ob diem celebrandam ecclesiasticis iuvandis vocationibus per totum terrarum orbem dicatam 280
» Apr. 9 Ad christifideles e Republica vulgo « du Mali », qui ad Kitense Mariale Templum peregrinati sunt, Beatissimam Virginem Mariam veneraturi . 346
» » 15 Iis qui interfuerunt Conventui ex omnibus nationibus Tehera-niae habito, vicesimo exacto anno a renuntiatis hominum iuribus 283
» » 16 Ad Revmum Dominum Iosephum Gremillion, Pontificiae Commissionis Studiosorum a « Iustitia et Pace » Secretarium, cum Beryti Coetus haberetur de omnium populorum fa-vendae progressioni opera 286
» » 28 Ad clarissimum Virum Marcolinum G. Candau, Moderatorem Generalem Instituti v. d. « Organisation Mondiale de la Santé » 349
» Maii 26 Universis christifidelibus et bonae voluntatis hominibus, die recurrente recto instrumentorum communicationis socialis usui provehendo per totum terrarum orbem dicato . . . 351
» Iun. 2 Universis sacris Praesulibus et catholicis Christifidelibus, ob celebrandum diem rei missionali provehendae per totum terrarum orbem dicatum 399
846 Index documentorum chronologico ordine digestus
PAG. 1968 Iun. 30 Universis catholici orbis Sacerdotibus datus, Anno a Fide vo
cato ad finem vertente 466 » » » Ad clarissimum Virum Eaimundum Manzini, Sodalitatis v. d.
« Union Catholique Internationale de la Presse » Praesidem, octavo Berolini ab eiusdem Sodalitatis moderatoribus coacto Coetu 471
» Aug. 6 Iis qui interfuerunt Coetui primo Internationali, spatiis extra-atmosphericis nullo nocendi studio explorandis, a Consociata-rum Nationum Consilio Vindobonae habito 570
» » 9 Ad Clarissimum Virum Ioachimum Ruiz-Giménez, Sodalitatis v. d. « Pax Romana » Praesidem, vicesimo ex omnibus nationibus Philadelphiae indicto Coetu 572
» » 30 Ad Excmum P. D. Franciscum Hengsbach, Episcopum Essen-diensem, ad omnes Ordinarios, Sacerdotes et Christifideles Germaniae adunatos ad octogesimum alterum Coetum habendum, v. d. « Katholikentag » . . 573
» » » Ad Maiestatem Suam Sobuzha II, Regem dicionis v. d. Swaziland, illa regione sui iuris facta 577
» Oct. 18 Ad Revmum Patrem Théo van Asten, Moderatorem Generalem Missionariorum Africae, a condito Instituto primo revoluto saeculo 758
» Nov. 1 Ad Excmum P. D. Iosephum Mariam Trin-Nhu Khuê, Archiepiscopum Hanoiensem, primo revoluto saeculo ex quo Vicariatus Apostolicus Tonkinensis occidentalis B. Mariae Virginis sollemniter consecratus est 810
» Dec. 8 Ad omnes bonae voluntatis homines, quos Beatissimus Pater invitat, ut proximis calendis ianuariis diem celebrent fovendae paci per totum terrarum orbem dicatum, iura quae ad humanum spectant genus recolentes 769
II - ACTA SECRETARIAE STATUS SEU PAPALIS
1967 Dec. 4 Litterae ad Emum P. D. Iosephum S. R. E. Card. Pizzardo, S. Congregationis Seminariis et Studiorum Universitatibus praepositae tunc Praefectum 47
» » 30 RESCRIPTUM. - De vacatione legis Constitutione Apost. « Regimini Ecclesiae universae » latae 50
1968 Febr. 22 Regolamento generale delia Curia Romana 129
III - ACTA CONSILII PRO PUBLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS
1968 Iul. 29 Decretum. - Novi impertiendae curae termini Pontificiis Legatio-bus assignantur, quibus ad hunc diem tributa sunt insulae ac territoria, quae in Decreto « Maris Caribici » considerantur, die XIV mensis ianuarii anno MDCCCCLIIII a Sacra Con-gratione pro Negotiis Ecclesiasticis Extraordinariis dato 578
IV - ACTA SS. CONGREGATIONUM
I - SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
1967 Nov. 23 RHEMENSIS - AMBIANENSIS ET ALIARUM. - Decretum de causis agendis 226
1968 Mart. 25 SALVATORIANAE REIPUBLICAE. - Decretum de erectione Vicariatus Castrensis 531
Index documentorum chronologico ordine digestus 847
PAG. 1968 Apr. 2 BARCINONENSIS-GERUNDENSIS. - Decretum de mutatione fi
nium 355 » » 20 BREDANAE. - Decretum translationis Cathedrae episcopalis . 227 » » » HARLEMENSIS - B.OTERODAMENSIS. - Decretum de mutatione
f inium 228 » » 30 ZACAPENSIS. - Decretum erectionis Administrationis Apostoli
cae Izabalensis . . 356 » Iun. 11 RATISBONENSIS - EYSTETTENSIS. - Decretum de mutatione
finium dioecesium . 404 » » 22 S. LUDOVICI IN MARAGNANO - CAXIENSIS IN MARAGNANO - S.
IOSEPH DE GRAJAU - S. ANTONII DE BALSAS. - Decretum de mutatione finium 582
» Oct. 4 CHILAPENSIS - TOLUCENSIS. - Decretum de mutatione finium dioecesium 669
» » 8 Designatio pro Tribunali Secundae Instantiae 764 » » 21 S. IOANNIS PORTORICENSIS - ARECIBENSIS. - Decretum de fi
nium mutatione 812 » Nov. 4 Nominatio 813
II - SACRA CONGREGATIO PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS
1967 Mart. 8 Decretum. - Iurisdictio Exarchi Apostolici pro Ucrainis in Anglia extenditur 51
III - S. CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU
DE PROPAGANDA FIDE
1968 Ian. 29 CHURCHILLPOLITANA (Churchillpolitana-Sinus de Hudson). -Decretum de nominis mutatione 119
» Apr. 15 D E FORT JAMESON (Chipatensis). - Decretum mutationis nominis 230
» Maii 4 KASHMIRENSIS ET JAMMUENSIS. - Decretum de mutatione nominis 405
» Iun. 8 CALCUTTENSIS - CUTTACKENSIS. - Decretum de mutatione finium 405
» Aug. 7 PORTUS MORESBIENSIS - BEREINITANAE. - Decretum de mutatione finium 584
IV - SACRA CONGREGATIO RITUUM
1967 Iul. 14 VICENTINA. - Decretum introductionis Causae pro beatificatione Servae Dei Iosephinae Bakhita, Instituti Filiarum a Caritate 111
» » » MATRITENSIS. - Decretum introductionis Causae pro beatificatione Servae Dei Mariae Teresiae González-Quevedo Ca-darso a Iesu, Sororis professae Congregationis Carmelitarum a Caritate 114
1968 Iun. 6 Decretum de titulo Basilicae Minoris 536 » » 21 Instructio de ritibus et insignibus pontificalibus simplicioribus
reddendis 406 » Iul. 4 COREANA. - Decretum de martyrio pro beatificatione Servorum
Dei Simeonis Berneux, Episcopi tit. Capsensis, Vicarii Apost. Coreae, eiusque xxin sociorum, in odium fidei, uti fertur, a die 17 februarii 1866 ad diem 20 ianuarii 1867 interfectorum 585
» » » ROMANA. - Decretum de miraculis pro beatificatione Ven. Servae Dei Mariae ab Apostolis (in saeculo: Mariae Teresiae de Wüllenweber), fundatricis Instituti Sororum a Divino Salvatore 592
» Sept. 3 Preces pro Italica Republica, in Missa conventuali recitandae in ditionibus Italiae ad normam articuli 12 pacti cum Apostolica Sede Concordati 539
» » 12 Instructio de celebrationibus quae in honorem alicuius Sancti vel Beati intra annum a canonizatione vel beatificatione peragi solent 602
848 Index documentorum chronologico ordine digestus
PAG. 1968 Sept. 19 BONONIENSIS. - Decretum de miraculis pro beatificatione Ven.
Servae Dei Cloeliae Barbieri, fundatricis Instituti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente 595
» » » COREANA. - Decretum de tuto pro beatificatione Venerabilium Servorum Dei Simeonis Berneux, Episcopi tit. Capsensis, Vicarii Apost. Coreae, eiusque xxin sociorum, in odium fidei, uti fertur j a die 17 februarii 1866 ad diem 20 ianuarii 1867 interfectorum 598
» » » ROMANA. - Decretum de tuto pro beatificatione Venerabilis Servae Dei Mariae ab Apostolis (Teresiae von Wüllenweber), fundatricis Instituti Sororum a Divino Salvatore . . 600
» Oct. 9 BONONIENSIS. - Decretum de tuto pro beatificatione Venerabilis Servae Dei Cloeliae Barbieri, fundatricis Instituti Sororum Minimarum a Virgine Perdolente 670
V - SACRA CONGREGATIO PRO CATHOLICA INSTITUTIONE
» Febr. 22 Declaratio. - Facultas Theologica Universitatis Vratislaviensis perseverare agnoscitur in Studio Theologico Seminarii Maioris eiusdem urbis 229
» Mart. 7 Decretum. - Canonice erigitur Facultas Theologica Barcinonensis seu Hispaniae septentrionalis-orientalis 290
V - ACTA TRIBUNALIUM
I - SACRA PAENITENTIARIA APOSTOLICA
1968 Iun. 29 Decretum. - Novum « Enchiridion Indulgentiarum » editur . . 413
II - SACRA ROMANA ROTA
Citationes edictales: 1967 Dec. 29 CLEVELANDENSIS. - Nullitatis matrimonii (Kwatkowich - Weil) 54 1968 Ian. 8 ROMANA. - Nullitatis matrimonii (Baglioni-Amandola) . . . . 55
» » 9 MEXICANA. - Nullitatis matrimonii (Bulli-Martinez) 56 » » 16 GANDAVENSIS. - Nullitatis matrimonii (Grood-Fester) . . . . 57
1968 Ian. 25 ROMANA. - Nullitatis matrimonii (Bucci-Rossi) 120 » » 31 VASHINGTONENSIS. - Nullitatis matrimonii (Hugin - Samorini) 121 » Febr. 10 S. IACOBI IN CHILE. - Nullitatis matrimonii (Ossa Concha -
Couve Echeverría) 122 » » 12 SouTHVARCENSis . - Nullitatis matrimonii (Calleja - Travers
Tauss) 123 » Mart. 23 LEODIENSIS. - Nullitatis matrimonii (Gennotte-Grégoire) 292 » Apr. 1 LUGDUNENSIS. - Nullitatis matrimonii (Froaget - Lespinas) . 293 » » 24 CORDUBENSIS IN ARGENTINA. - Nullitatis matrimonii (Cano
Martinez - Torti) 294 » Maii 16 DUNENSIS ET CONNORENSIS. - Novae causae propositionis,
nullitatis matrimonii et dispensationis (Murray - Leonardi) 358 » Iul. 4 TORONTINA UCRAINORUM. - Nullitatis matrimonii (Kozie -
Wesley) 420 » » 5 MASSILIEN sis. — Nullitatis matrimonii (Camau - D'Amalric) 421 » » » TORNACENSIS. - Nullitatis matrimonii (Horlin - Carte) . . . . 475 » » 8 OMAHENSIS. - Nullitatis matrimonii (Allison - Burr) 422 » » 11 MONTISVIDEI. - Nullitatis matrimonii (Zeballos - Salsamendi) 476 » » 25 NEAPOLITANA. - Nullitatis matrimonii (Kappler - Janns) . . 540 » » 27 ROMANA. - Nullitatis matrimonii (Baglioni - Amandola) . . . 541 » Sept. 26 QUEBECENSIS. - Nullitatis matrimonii (Lessard - Picard) . . . 603 » Oct. 12 MEDIOLANENSIS. - Nullitatis matrimonii (Garrone - Ferrari) . 604 » Nov. 7 MATRITENSIS. - Nullitatis matrimonii (Navio - Garcia) . . . 765