nato TurqeTis gareSe?
gasul kviras evrokomisiis warmomadgenlobis
elCi saqarTveloSi baTumSi im arasamTavrobo
organizaciebis prezentaciebs daeswro, romlebic
evrokavSirTan TanamSromloben. interviu per
eklundTan ̀ baTumelebma~ am Sexvedris Semdeg
Cawera.
eTer TuraZeTargmani _ kaxa inaiSvili
_ batono per, rogor afasebT aWaraSi moqmedi ara-
samTavrobo organizaciebis muSaobas?
_ aq Zalian warmatebuli proeqtebi vnaxe. es imis
maCvenebelia, rom samoqalaqo sazogadoeba mniS-
vnelovan rols asrulebs, rogorc demokratiu-
li instituti, romelic adgilze exmianeba adgi-
lobriv problemebs. es iqneba garemos dacva, aras-
rulwlovanTa reabilitacia, SezRuduli SesaZle-
blobebis bavSvebi...
demokratiisa da adamianis uflebaTa dacvis sa-
kiTxs dRis wesrigSi mniSvnelovani adgili uWira-
vs. Cveni midgoma am sakiTxis mimarT ormxrivia, rad-ganac am kuTxiT xorcieldeba reformebi _ kargi
მmarTveloba, kanonis uzenaesoba, demokratia. pir-veli mimarTuleba aris zemodan qvemoT, anu mTa-
vrobasTan, saministroebTan a.S. meore _ arasamTa-
vrobo organizaciebis saqmianoba aris mniSvnelo-
vani Semavsebeli komponenti am procesisa da am Se-
mTxvevaSi muSaobis mimarTuleba aris qvemodan ze-
moT. amdenad, samoqalaqo sazogadoeba mniSvnelo-
vani Zalaa adgilobrivi sazogadoebisTvis, maTi
CarTulobisTvis. _ am ori mimarTulebidan romeli viTardeba efe-
qturad?
_ sakmaod rTulia am kiTxvaze pasuxis gacema. ze-
vidan qveviT midgomaSi igulisxmeba sakanonmdeblo
reformebi, magaliTad, sisxlis samarTlis, aras-
rulwlovanTa Sesaxeb kanonmdeblobis sferoebSi...
procesSi CarTulia rogorc mTavroba, aseve par-
lamenti, muSavdeba kanoni, Semdeg es kanoni unda
miiRon, mere es unda ganxorcieldes, anu xangrZli-
vi procesia. samoqalaqo sazogadoebis CarTviT ki
SesaZlebelia am yvelafris testireba, garkveuli
zewola, rom ufro ̀ bejiTad~ imuSaos xelisufle-
bam, aRasrulos axali kanonmdebloba Tu iniciati-
va. magaliTisTvis moviyvan sisxlis samarTlis re-
formis samwlian proeqts. am xnis ganmavlobaSi un-
da ganxorcielebuliyo mTeli rigi reformebisa,
rasac xelisufleba akeTebs kidec.
msgavsi proeqti gvaqvs sajaro finansebis marT-
vis sferoSic, Tumca ubralo adamianisTvis am
yvelafris axsna rTulia. xelisufleba am mimar-
TulebiTac muSaobs, raTa es sfero gaxdes ufro
gamWvirvale da aseve daixvewos biujetis Sedge-
nis sistema.
davubrundebi Tqvens kiTxvas _ arasamTavro-
boebis mier ganxorcielebuli saqmianobebis Ta-
nafardobaze TiToeul gacemul evrosTan: mci-
re TanxiT kargi Sedegebi miviReT NGO seqtor-Si. dRes prezentaciaze vnaxeT, rom daxmareba
gaewiaT smenadaqveiTebul bavSvebs. arc Tu ise
didi raodenobis Tanxa gaica, magram kargi aqti-
vobebis meSveobiT gaumjobesda konkretul indi-
vidTa mdgomareoba. anu es cvlis arsebul viTa-
rebas mosaxleobisTvis da es aris am proeqtebis
momxibvlelobac.
_ gasul kviras, evrokavSir-saqarTvelos TanamS-
romlobis sabWos Sexvedris Semdeg iTqva, rom `Sex-
vedram Seqmna~ prezident saakaSvilis mier 2008
`xom gaxsovs, `nacionalur moZraobaSi~ rom movedi. es am miwisTvis gavake-
Te, rom damebrunebina~, _ `25-e arxis~ mier gadaRebul kadrebSi xulos raio-
nis municipalitetis gamgebeli _ guram saginaZe am sityvebiT mimarTavs opo-
ziciuri partiis warmomadgenels, murman dumbaZes. es kadrebi 2009 wlis ga-
zafxulze xelvaCauris raionis sofel mejiniswyalSia gadaRebuli. maSin mo-
qalaqe givi SavaZem sakuTrebis dabrunebis moTxovniT aqcia moawyo, razec
opozicia da Jurnalistebi miiwvia. SavaZe dRemde miiCnevs, rom igi saginaZem
kanonieri sakuTrebidan gamoasaxla.
xulos municipalitetis gamgebeli _ guram saginaZe Tanamdebobidan erTi
kviris win oficialurad, sakuTari gancxadebis safuZvelze gadadga. raionis
sakrebulos am sakiTxze ar umsjelia.
gaupatiurebis braldeba
brZola miwisTvis
Tu Roris gripiT dainficirdi
janmrTeloba
samyaro
6
12
#43 (315) / 11-18 noemberi / 2009w / gamodis oTxSabaTobiT
waikiTxeT
5
axali kedeli oci wlis Semdeg
finansTa saministros Semosavlebis samsaxuris verdiqti
fasi 70 TeTri
werili berlinidan
gagrZeleba gv.3
gagrZeleba gv.4
13
elCis danaxuli qarTuli realoba
9
foto:
emz
ar d
iasa
miZe
ratom unda moxvide gamgeblad da rodis unda gadadge?
TanmimdevrobiT rom daalago,
sxvadasxva dros, sxvadasxva ada-
mianebze aRZruli saqmeebis si-
grZe 50 kilometrs gadaaWarbe-
bs. germaniis demokratiul res-
publikaSi eqvs milion adamian-
ze iyo saqme aRZruli, saSualod
yoveli meoTxe an jaSuSi iyo...
moqmedi presis kanonis Tanaxmad Jur-
nalists ufleba aqvs daubrkoleblad
moipovos da gaavrcelos informacia (sa-
qarTvelos konstituciis 24-e muxli). mas
ara Tu adgilze misvliT SeuZlia moamza-
dos masala (es misi movaleobaa), aramed
SeuZlia farulad Caweros misTvis sasur-
veli respondenti (saqarTvelos erovnu-
li maregulirebeli komisiis 2009 wlis
12 martis ̀ mauwyebelT qcevis kodeqsi~).
1900 kvadratul metr miwis nakveTze dava 15 wlis win daiwyo
2
N43/315 / 11-18 noemberi
Sen gaqvs ufleba icode
kviris ambebikviris ambebi
eskizi ukve arsebobs, Tumca
sazogadoebas misi naxvis saSualeba
ar hqonia. Teatris frontonze ori
qarTuli niRabi _ vanis gaTxrebis
dros napovni istoriuli niRbebis
analogi damontaJdeba. gamoicvleba
ukana kedlis yvela fanjara, ormag
qviSaSi Caismeba vitraJi, romelic
RamiT ganaTdeba da fons Seuqmnis
adgilmonacvlebul ilia WavWavaZis
Zegls. Zeglis garSemo ganaxldeba
skveri, dairgveba dekoraciuli
nargavebi da Zvirfasi yvavilebi,
Teatris wina mxares gakeTdeba
Sadrevani. im specialistebis TqmiT,
romlebic am saqmeze muSaoben,
`iqauroba eliseis mindvrebs unda
daemsgavsos~.
cago kaxaberiZe
baTumis dramatuli Teatris
restavraciisTvis meriam biujetidan
245 aTasi lari gamoyo, proeqti isto-
riuli ubnebis aRdgena-restavraciisa
da turistuli infrastruqturis gan-
viTarebis programis farglebSi un-
da ganxorcieldes. sazogadoebis er-
Ti nawili am siaxles Zalian mtkivneu-
lad aRiqvams da SiSobs, rom Teatrs
pirvandeli saxe daekargeba anu es mis,
rogorc Zeglis statuss daakninebs.
arqiteqtori _ gia baRoSvili am-
bobs, rom fasadi ar icvleba: `dageg-
milia fasadis ganaxleba-restavra-
cia, naxevari saukunea gasuli Teat-
ris aSenebidan da, bunebrivia, ked-
lebs zogierT adgilas bzarebi gauCn-
da. aucilebelia maTi Sevseba, pirvan-
deli saxis aRdgenis mizniT~.
konkretulad ra gegmebi arsebobs
Teatris ganaxleba-rekonstruqcia-
sTan dakavSirebiT sazogadoeba amis
Sesaxeb ar yofila informirebuli.
dazustebul informacias ar floben
sakrebulos `ganaTlebis, kulturis,
mecnierebis, sportisa da turizmis
sakiTxTa~ komisiis wevrebic. `erTad-
erT informacias vflob dazustebiT _
Teatris rekonstruqciisTvis gamoyo-
filia garkveuli Tanxa. arc eskizi gv-
inaxavs, sxva danarCeni rac vici, piradi
kontaqtebis saSualebiT gavarkvie. Tu
mxolod fasadis Camorecxva-aRdge-
na igegmeba, ki batono, magram amboben,
rom Teatris frontonze bareliefe-
bis damatebas apireben. piradad CemT-
vis es warmoudgenelia, radgan Seno-
ba Zeglis statuss atarebs. dairRve-
va saavtoro uflebac, avtori cocxa-
li aRar aris, rom es mas SeuTanxmon~,
_ ambobs irakli CavleiSvili.
CavleiSvilis azriT, gadaudebeli
aucileblobis SemTxvevaSi unda Seiqm-
nas specialuri sabWo, romelic da-
kompleqtdeba specialistebiT da Ses-
abamis gadawyvetilebasac is miiRebs.
Teatris fasadze bareliefebis
damatebis winaaRmdegia sakrebulos
ganaTlebis, kulturis, mecniere-
bis, sportisa da turizmis sakiTx-
Ta komisiis wevri umravlesobidan
goderZi totoCavac. misi TqmiT, bare-
liefebis damateba gamoricxulia,
radgan es Teatrs pirvandel saxes
Seucvlis: `damateba undodaT, magram
Cven winaaRmdegoba gavuwieT. saxuravi
unda gamoicvalos, radgan moZvelebu-
lia. sakiTxze, Tu rogor unda gamoi-
yurebodes ganaxlebuli Teatri, arq-
iteqtorebi muSaoben. albaT, infor-
macia uaxloes dReebSi gveqneba~.
`me rom vinme rames mekiTxebodes,
Teatrs pirvandel saxes ar Sevucvli-
di, _ ambobs mxatvari kako ZnelaZe. _
Senoba ormocdaaTian wlebSi aSenda da
Cemi azriT, arafris damateba ar aris
saWiro. meeWveba Teatris frontonze
es damatebebi kargad gamoCndes. mTa-
varia, fasadi gaiwmindos da Tu rame
motexili an gabzarulia, is gakeTdes~.
rac Seexeba saavtoro uflebebs,
mxatvris TqmiT, rekonstruqcia-ga-
naxleba Teatris Zeglis statuss ar
daakninebs. aris aseTi precedente-
bi evropaSi, roca unikaluri Zeglebi
daumSvenebiaT. mTavaria, rekonstruq-
ciam ar daauSnovos Teatri.
eskizis mopoveba verc ̀ baTumelebma~
SeZlo. eskizis avtori, arqiteqtori _
jimi gurgeniZe, sxva arqiteqtorebTan
erTad, axali vitraJuli gaformebis
SesaZenad TurqeTSi imyofeba.
erT-erTi informaciiT,
rekonstruqcia-ganaxleba ara
marto Teatris fasads, aramed
saZirkvelsac sWirdeba, radgan
Senoba, gansakuTrebiT ukana
fligeli, avariul mdgomareobaSia.
245 aTasi lari, romelic
meriam TeatrisTvis gamoyo,
mxolod fasadis rekonstruqciisa
da mimdebare teritoriis
ganaxlebisTvisaa gaTvaliswinebuli
anu Senobis saZirkveli oficialurad
arsadaa naxsenebi. Sesabamisad, ar
arsebobs informacia, Tu ra saxis
samuSaoebi igegmeba saZirkvlis
aRdgena-gamagrebis mizniT.
`Tveebis win Teatris direqtorma
SemomCivla, rom Senobis saZirkveli
gaxeTqilia. zaza xalvaSi am faqtiT
Zalian iyo Sewuxebuli. am saqmis
specialisti ar var, magram Tu es
marTla asea, Senobas ferumarili
ver uSvelis~, _ gviTxra irakli
CavleiSvilma.
Teatris direqtorma mosalodnel
rekonstruqciasTan dakavSirebiT
komentarze uari ganacxada. ̀ Cveni
mosazreba merias gadavugzavneT, maT
mimarTeT~, _ gviTxra zaza xalvaSma.
CavleiSvilis informaciiT,
Teatris TanamSromlebma merias
daaxloebiT ori Tvis win gaugzavnes
werili, romelSic ilia WavWavaZis
Zeglis gadatanasa da Senobis fasadis
axleburad gaformebas iTxovdnen.
masSi Senobis avariul mdgomareobaze
araferi ewera.
arqiteqtori _ giorgi
baRoSvili ki, romelic Teatris
rekonstruqciis saqmeSi uSualodaa
CarTuli, Senobis mdgomareobas
ase afasebs: ̀ ar mgonia, saZirkvels
problema hqondes. erT mxares aivani
cotaTi daweulia, Tumca sagangaSo
ar aris~.
5 noembers bulgareTis qa-
laq burgasSi ori saporto
qalaqis megobroba oficia-
lurad gaformda. baTumisa
da burgasis damegobrebis me-
morandums qalaqebis merebma
_ robert CxaiZem da dimitar
nikolovma xeli moaweres.
meriis pressamsaxuris in-
formaciiT, oficialuri Se-
Tanxmeba or qalaqs Soris
gamocdilebis gaziareba-
sa da TanamSromlobas iTva-
liswinebs, rogorc adgilo-
brivi TviTmmarTvelobis sa-
kiTxebSi, aseve moqalaqeTa
momsaxurebis sferoSi, eko-
nomikis, ekologiis, kul-
turis, turizmis, jandacvi-
sa da socialur sakiTxebSi.
merebis xelmoweris ceremo-
nialSi qarTuli mxridan mo-
nawileobdnen saqarTvelos
sagangebo da sruluflebia-
ni elCi bulgareTSi _ mixeil
ukleba, aWaris avtonomiuri
respublikis mTavrobis Ta-
vmjdomaris moadgile _ le-
van anTaZe da sxva oficia-
luri pirebi, xolo maspinZe-
li qalaqidan _ burgasis me-
riis, saqarTvelos sakonsu-
los da burgasis saxelmwifo
universitetis warmomadgen-
lebi. msgavsi memorandumis
gaformeba igegmeba bulga-
reTis kidev erT qalaqs _ ne-
sebrsa da qobuleTs Soris.
burgasis delegacia baTums
sapasuxo vizitiT 2010 wlis
TebervalSi ewveva.
`gazeTi baTumelebi ~
CvenTanac igive, Tumca Zlierni ama
qveynisaTa erTs ar iTvaliswineben, ar SeiZleba
samaTaswlovan qveyanaSi siyvarulis Seneuli
gageba direqtiviT Caunergo masebs, namdvili,
`niadagobrivi patriotizmi~ dekoraciiT
Caanacvlo! am SemTxvevaSi iReb mxolod
moklevadian aRtyinebas, Rreobas da gardasul
welTa axal-axal sadRegrZeloTa kaskads. es,
ukeTes SemTxvevaSi, SesZens qveyanas simbolur
kapitals (lamaz droSas, ̀ sixarulis odis~
sadar himns, amortizebuli Senobis evropul
fasads, reinjerebiviT gamowyobil saTamaSo
jars da a.S.), uares SemTxvevaSi ki... arc minda
warmovidgino ras movimkiT uaxloes periodSi,
Tuki am ̀ mamuliSviluri~ saqmianobis kvirtebi
esoden damangreveli aRmoCnda Cemi qveynisTvis.
qarTvelTa umravlesobis sicocxle
damokidebulia imaze, Tu ras fiqrobs
`rCeulTa~ erTi muWa gundi _ unikaluri,
ganumeorebeli da zeciT movlenili
`nacmoZraobis~ elita, aba, rigiT wevrebs
vin rad agdebs. kidev SeveguebiT Cven
amas? albaT, ki. mudam vtyuvdebodiT,
mizezi zedapirzea _ CvenTan odiTganve
SeiniSneboda e.w. ̀ niadagobrivi~ patriotizmis
deficiti xelisuflebaSi, gansakuTrebuli
damokidebuleba Tanamemamuleebisadmi,
sakuTari istoriisadmi, kulturisadmi,
enisadmi _ ris did qomagadac nacionalTa
gundi mogvevlina... iynosa xrovam axali
sisxli, usurva ra erTmaneTs keTili nadiroba
da... niWierma piarSCikebma gaTvales, Tu
ra momgebiania ̀ patriotuli~ Tematikis
tiraJireba travmirebul da Rirsebaayril erSi.
ubralod, ver mozomes, politikaSi SemTxveviT
moxvedril Soumenebs elementaruli codna ar
eyoT, sxvisi Secdomebi rom ar gaemeorebinaT
_ neokonebs ritorikaSic ki gadaamlaSes
qarTvelma vaineokonebma! is rac ̀ nacmoZraobis~
saxiT mogvevlina, mxolod sublimacia,
fasadi aRmoCnda, tyuili, romelic macxovris
droindel farisevlebsac ki gaaognebda.
zemoqmedebis teqnologiebies Zalze martivad xdeba _ rusTavi 2,3,4
gana mxolod Cvens drosa da sivrceSia?
keTilSobiluri tyuilis erT-erTi ZiriTadi
Strixi erTsa da imave tyuilis gameorebis
teqnika. es araxali teqnikaa, jer kidev
makiaveli, romlis adaptirebac sakuTar
konceptualur agebulebaSi neokonebma leo
Strausis moxerxebiT moaxdines, werda, rom
Tu gamudmebiT gavimeorebT erTsa da imave
tyuils, adre Tu gvian masebi mas daijereben.
mesame Strixia nebismieris stigmatizacia _
vinc ar eTanxmeba gatarebul politikas, misi
`xalxis mtrad~ gamocxadeba. ̀ vinc CvenTan
araa, Cveni winaaRmdegia~ _ ganacxada 2001 wels
jorj buSma, gaimeora ra stalinis es gamoTqma,
uneblied, sakuTari Tavisa da moswavleebis
lustraciac moaxdina. zemoqmedebis es
teqnologia, ra Tqma unda, neokonTa, miT
ufro qarTvel ̀ patriotTa~ gamogonili araa
da kargadaa cnobilia im specialistebisTvis
sazogadoebrivi cnobierebis manipulirebis
dargSi rom arian dasaqmebulni.
aq, pirvel rigSi, masmediis yvelaze mZlavri
saSualeba _ televizia unda vaxseno! misi
Zliereba emyareba imas, rom SeuZlia Zalze
Zlierad imoqmedos adamianis emociebze. bolo
movlenebma cxadyo, rom mizanmimarTuli
gadacemebi adamianebs awoneben iseT rames, rac
sxva SemTxvevaSi mas ar moewoneboda. ufro
metic, uaryofda rogorc absurduls, gazeTSi
an wignSi rom waekiTxa.
eliseis mindvrebi dramatul TeatrTan
mxolod fasadi ... Tu saZirkvelic?!
gia baRoSvili arqiteqtori
`baTumis, misi sanapiro zo-
lis, gansakuTrebiT ki Zveli
qalaqis masStaburi rekon-
struqciis, infrastruqturis
gakeTilSobilebis fonze,
dRevandeli moTxovnebidan
gamomdinare, vfiqrob, Teatri
da misi mimdebare teritoria
keTilmowyobas iTxovs.
aqve minda aRvniSno, rom ar-
qiteqtor teplickis mier
daproeqtebuli Teatris Seno-
ba (1937-1958ww) yvela mxridan
aRiqmeba. arqiteqturuli Ri-
rebulebiT e.w. meore fasadi
Tu ar sjobs, yovel SemTxveva-
Si ar CamorCeba mTavar fasa-
ds da unikaluria Tavisi arq-
iteqturul-esTetikuri gad-
awyvetiT. vinaidan Teatri is-
toriuli Zeglia, aucilebe-
lia misi aRdgena-rekonstruq-
cia misi arqiteqturuli moc-
ulobis: fasadebis Seucvle-
lad Sesruldes fanjrebis vi-
traJuli gaformeba, damon-
taJdes ganaTebis Tanamedrove
sistema, axleburad daproeqt-
des skveri, gamdidrdes axali
xe-mcenareebiTa da yvavilebiT,
rogorc Seefereba SesaniSnavi
Teatris Senobas.
rac Seexeba ilia WavWavaZis
Zeglis gadatanas, ra Tqma un-
da, Zeglis adgilmonacvleobas
sazogadoeba yovelTvis mt-
kivneulad aRiqvams, magram Tu
es gamowveulia gamarTlebuli
profesionaluri arqiteqtu-
rul-sivrcobrivi moTxovniT,
romelic araTu Seuracxyofs
da daakninebs, aramed ufro
Rirseulad gamoaCens Zeglis
personaJs, maSin es monacvleo-
ba gamarTlebulia.
es sakiTxi profesionalebis
gadasawyvetia, masSi CarTuli
unda iyvnen arqiteqtorebi, mo-
qandakeebi da rac mTavaria, ar-
sebuli Zeglis avtorebi, raTa
ar dairRves saavtoro ufle-
bebi. amJamad am sakiTxze 1987
wels dadgmuli Zeglis posta-
mentis arqiteqtori _ vaxtang
daviTaia muSaobs, es swori
gadawyvetilebaa. avtori _ mo-
qandake elguja amaSukeli ki
gardacvlilia.
Cemi piradi azri Tu gain-
teresebT, mrgvali qandake-
ba yvela mxridan unda ikiTx-
ebodes, ilia WavWavaZis Zeg-
li ki frontaluri aRqmisT-
visaa gankuTvnili da mas ukan
reliefuri foni aqvs, rac im
SemTxvevaSia gamarTlebuli,
roca mnaxveli mas mxolod qu-
Cis erTi mxridan xedavs. aq ki
Zegli yvela mxridan aRiqme-
ba _ did sivrceSi personaJis
zurgsac xedav, rac araesTe-
tikuri da qandakebasTan mi-
marTebaSi gaumarTlebelia.
aqedan gamomdinare, Zeglis
gadatanas Teatris meore fasa-
dis fonze normalurad aRviq-
vam, Zeglis mimdebare skveris
maRali donis keTilmowyobis
SemTxvevaSi es adgili qalaqis
erT-erT RirsSesaniSnav adgi-
lad iqceva.
ilias Zeglis Sesaxeb
sazogadoebisTvis ucnobia dramatuli Teatri restavraciis Semdeg rogori iqneba
mosazreba
daviT CxartiSvili baTumis sakrebulos wevri
2001 - PATRIOT Act - 2009?!dasawyisi #42
gagrZeleba Semdeg nomerSi
6 noembers xariton axvledianis saxelobis muze-
umSi gaimarTa mxatvar Tamaz diasamiZis gaxseneba,
gamofena-saRamo, romelsac mxatvris ojaxi, mego-
brebi da kolegebi eswrebodnen.
Tamaz diasamiZe 1985 wlidan lado gudiaSvilis
saxelobis mxatvris saxlis sagamofeno darbazis
direqtori iyo.
gamofenaze ramdenime namuSevari iyo warmodgeni-
li, umetesad naturmorti da peizaJi, aseve aCvenes
mxatvris sicocxleSi gadaRebuli videomasala.
Tamaz diasamiZe mxatvrobis garda wignebis dizain-
zec muSaobda, mas am kuTxiTac kargad icnoben. ga-
formebuli aqvs wignebi: levan mgelaZis ̀ monatreba~,
jemal qaTamaZis ̀ rCeuli~, anzor kudbas ̀ sicocxlis
deda~, nugzar jafariZis `asoebis poezia~, vaxtang
axvledianis `Jami sicocxlisa~, Tomas manis `tansac-
mlis karada~.
goderZi totoCava, muzeumis direqtori: `namdvi-
li qalaqeli... samwuxarod, 53 wlis asakSi gardaicv-
ala... is yovelTvis marTali da Seyvarebuli iyo, ba-
Tumze Seyvarebuli... ~
mosazreba
gamofena-gaxsenebaburgasis delegacia baTums TebervalSi ewveva
3
N43 /315 / 11-18 noemberi
Sen gaqvs ufleba icode
mTavari TemamTavari Tema
cago kaxaberiZeqalaqis sakrebulos `leiboristi~
wevri _ daviT robaqiZe xmamaRali da
ukompromiso gancxadebebiT rom gam-
oirCeva, es Cemi piradi mosazrebaa, Tum-
ca SeiZleba bevri meTanxmeba kidec. roca
miTxra, rom akakis biusti qalaqis gamw-
vanebis trestis ezoSi, nagavsayrelze
devs, faqtTan dakavSirebiT mis mier
gamoxatuli aRSfoTebis miuxedavad, am-
bavi mainc naklebsarwmunod meCvena. Tum-
ca mainc gadavamowme.
gamwvanebis tresti, qalaqis centri-
dan sakmaod moSorebiT, general aslan
abaSiZis quCaze, egreT wodebul `afx-
azebis dasaxlebaSi~ mdebareobs. sa-
marSruto taqsi aq mxolod quCis da-
sawyisamde moZraobs anu WavWavaZisa da
abaSiZis quCebis kveTasTan gzas fexiT
vagrZeleb. rogorc aRmoCnda, am ubanSi
aravin icis, rom sadRac aq akakis bi-
ustia ganTavsebuli. TxuTmeti wuTis
savalze, kiTxva-kiTxviT mivadeqi gamw-
vanebis trestis ezos. uZvelesi, mTli-
anad JangiT dafaruli rkinis WiSkari,
aseve daJanguli mavTuliT saguldagu-
lod iyo Caketili. irgvliv aravin Can-
da. mopirdapire mxares sacxovrebeli
saxlis patronma miTxra, rom aq mx-
olod Senobis yarauli dadis, oRond
axla avadaa da ar ariso.
sxva gamosavali ar mqonda... Zveli ma-
vTulisgan WiSkris gaTavisufleba sak-
maod rTuli aRmoCnda, aTi wuTi mainc
movandome... ezos daTvalierebis Semdeg
damrCa STabeWdileba, rom aqauroba aTa-
si wlis win miatoves da mas Semdeg am ezo-
Si adamians arc ki Seuvlia. mxolod Seno-
bis wina nawilSi Zveli nargavebi gafiqre-
binebs, rom aq erT dros sicocxle Cqef-
da. Tumca mTavari jer kidev win melis,
uZvelesi manqanebisa da traqtoris ukan
akakis biusti imaleba.
yovelgvari dramatizmis gareSe vity-
vi: mgosnis biusti gamwvanebis trestis,
faqtobrivad, mitovebul ezoSi Zalian
cudad gamoiyureba. es gavifiqre: ra
moxdeba sxvebi Tu gaigeben, rom `su-
likos~ avtoris biusti ̀ nagavsayrelze~
gvaqvs migdebuli? _ Tavi mogveWreba!
vupasuxe sakuTar Tavs da fotoebis ga-
daRebas Sevudeqi.
daviT robaqiZe: `ar ifiqroT, rom es
ambavi qalaqis mesveurebma ar ician. sami
welia am sakiTxze vlaparakob, preskon-
ferenciac gavmarTe, magram gamgoni ar-
avinaa. me SevTavaze merias, rom Zeglebi
kompleqsurad gadavitanoT: Tu ilia Wav-
WavaZisTvis ixarjeba Tanxa, akaki naklebi
iyo?... gamoitanon akakis Zegli qalaqSi,
bevri SesaniSnavi adgilia, sadac misi gan-
Tavseba SeiZleba. kargi iqneba, Tu wereT-
lis quCis mimdebare teritoriaze daid-
gmeba~.
akaki nagavsayrelze - meriis gadawyvetileba
akakis biusti nagavsayrelze
skolebSi oqrosa da vercxlis
medlebis SemoRebis sakiTxi
gadawyda. am medlebs mxolod
aTosnebi miiReben
prezidentis iniciativiT,
erovnul saswavlo gegmaSi
Seitanes cvlilebebi, anu
2007-2008, 2008-2009 saswavlo
wlebSi skoladamTavrebulebs
oqrosa da vercxlis medlebi
gadaecemaT. rogorc baTumis
resurscentris xelmZRvaneli
_ gia abulaZe ambobs, baTumSi
am medlebis gacema uaxloes
periodSi daiwyeba: ̀ medlebi
ukve CamovitaneT, Tumca gvinda,
RonisZieba pompezuri gamovides
da gacemas cota xniT albaT,
kidev gadavdebT~.
rogorc gia abulaZe ambobs,
oqros medals is moswavleebi
miiReben, romlebsac sami
wlis ganmavlobaSi ar miuRiaT
cxriani, anu sruli aTosnebi
arian. vercxlis medals ki
miiRebs moswavle, visi saSualo
safexuris saerTo niSani,
damrgvalebis Sedegad, 9,8-dan
aTamde iqneba. amasTan, oqros
medalosani miiRebs oqros
medalosnis atestats, vercxlis
medalosani _ vercxlis
medalosnis~.
gia abulaZis gancxadebiT,
`erTiani erovnuli debulebis
mixedviT, oqros da
vercxlis medalosnebisTvis,
jerjerobiT, raime SeRavaTi ar
aris gaTvaliswinebuli~.
moswavleebsa da mSoblebs
wlis bolos SedegebSi eWvi
rom ar SeeparoT, skolebs
damcavi meqanizmi aqvT
SemuSavebuli. kerZod,
maswavlebeli yoveli
trimestris damTavrebis
Semdeg akeTebs trimestrul
Sefasebas, romelic
fiqsirdeba JurnalSi. Semdeg
es niSnebi jamdeba da gamodis
saerTo wliuri niSani. anu
vinc metad moindomebs
da iswavlis, medalsac is
miiRebs.
rogorc gia abulaZe
aRniSnavs, ̀ sxvadasxva
safexurze aRricxuli monacemi
eWvs ar unda iwvevdes. vinc
amaSi eWvs Seitans, arc es iqneba
problema, qulebi xelmeored
dajamdeba~.
baTumis resurscentrma
oqrosa da vercxlis
medalosnebis atestatebi
skolebs ukve gadasca.
Teona TurmaniZe
emzar diasamiZescena pirveli: 1992-204guram saginaZisa da givi SavaZis sadavo miwa 1900-mde
kvadratuli metris farTobisaa. saginaZe amtkicebs,
rom man es miwa jer kidev 1992 wels mejiniswylel no-
dar papuniZisgan 300 000 maneTad iyida. miwa maSin kol-
meurneobis sakuTreba iyo. papuniZeebma miwa sakuTreba-
Si 1999 wels dairegistrires. Zveli SeTanxmebis Tanax-
mad, miwa saginaZes unda gadaeformebina. saginaZem ar
iCqara. man sTxova miwis farTobis oficialur mesa-
kuTres, zaza papuniZes, miwa lombardSi daegiravebina
da sanacvlod ̀ gazelis~ markis avtomanqana gamoiyvana.
sasesxo xelSekruleba zaza papuniZesa da Sps `Suqri
varSaniZes~ Soris 1500 dolarze (procenti _ TveSi 100
dolari) 1999 wlis 15 maisSi gaformda. saginaZe `gaze-
lis~ markis avtomanqaniT sargeblobda. verc papuniZem
da verc saginaZem sasesxo vali ver dafares. erTi wlis
Semdeg lombardma, papuniZis mindobilobiT, miwa Sal-
va arZenaZes 2.000 dolarad miyida. lombardis mepatro-
ne, Suqri varSaniZe, dRes komentars ar akeTebs. pirad
saubarSi mxolod imas acxadebs, rom man miwa kanonierad
gayida da axla misi bedi didad aRar awuxebs.
guram saginaZem sasamarTlo dava 2002 wels daiwyo.
igi cdilobda, daemtkicebina, rom miwis farTobis faq-
tobrivi mflobeli Tavad iyo. zaza papuniZe mis sawi-
naaRmdego poziciaze idga. xelvaCauris sasamarTlom
sadavo miwas yadaRac ki daado. sabolood, saginaZem
dava waago. yadaRa moxsnes miwas da arZenaZem igi givi
SavaZes 4.000 dolarad miyida.
`miwa 2004 wlis 25 Tebervals Salva arZenaZisgan
SeviZine. sajaro reestrSi miwas problema ar hqonda.
Semdeg, sasamarTlo davis Sesaxeb rom gavige, arZenaZem
miTxra, rom yvelaferze ̀ atveCai~ TviTon iyo da karze
veravin damikakunebda~, _ ixsenebs yidvis istorias gi-
vi SavaZe.
scena meore: 2004-2009ww.`vardebis revoluciis~ Semdeg guram saginaZe mmarTv-
el partiaSi Sevida.
Tavis kanonierebaSi darwmunebulma givi SavaZem sacx-
ovrebeli saxlis mSenebloba daiwyo. xelvaCauris mu-
nicipaluri gamgeobis mSeneblobisa da sivrciTi mowyo-
bis samsaxurma 2005 wels mas mSeneblobis nebarTva mis-
ca, proeqti ki, misive gancxadebiT, 2500 dolarze me-
ti daujda.
pozicia Seicvala zaza papuniZem. man miwis dabruneb-
isTvis daiwyo brZola, sarCelSi weria, rom varSaniZem
motyuebiT daadebina mindobilobis xelSekruleba. gu-
ram saginaZe saqmeSi mesame pirad CaerTo. 2004 wlis 21
maiss xelvaCauris raionuli sasamarTlos mosamarTlem
_ nodar bolqvaZem zaza papuniZis sarCeli ar daakmay-
ofila. mosamarTlem daadgina, rom arZenaZem varSani-
Zisgan, Semdeg ki SavaZem arZenaZisgan kanonierad iyida
miwa da SavaZe keTilsindisier SemZenad gamoacxada.
erTi Tvis Semdeg imave mosamarTlem radikalurad
gansxvavebuli gadawyvetileba gamoitana: saqmeSi zaza
papuniZis meuRle _ xaTuna basilaZe CaerTo. igi 1996
wlidan imyofeba papuniZesTan registrirebul qor-
winebaSi. basilaZis TqmiT, 1999 wels maTma ojaxma sa-
kuTrebaSi miiRo sadavo miwis nakveTi, romlis Tanam-
flobeli Tavadac iyo da meuRles, misi Tanxmobis ga-
reSe, miwis lombardSi Cadebisa da gasxvisebis ufleba
ar hqonda. nodar bolqvaZem basilaZis sarCelic daak-
mayofila.
xaTuna basilaZe ganagrZobda Civils. Semdgomi sasa-
marTlo procesebi cvalebadi warmatebebiT mimdin-
areobda. quTaisis saapelacio sasamarTlom gamoiZaxa
Suqri varSaniZe, romelic sasamarTloSi ar gamocxadda.
2008 wlis 28 Tebervlis dauswrebel gadawyvetileba-
Si weria: `saapelacio sasamarTlos mTavar sxdomaze
ar gamocxadda apelati (S. varSaniZe). saqmis masalebiT
irkveva, rom saqmis warmoebis dros man Seicvala sacx-
ovrebeli adgili, ris Taobazec ar acnoba sasamarT-
los~.
saxalxo fostis pasuxSi weria, rom `aRniSnuli gza-
vnili Cahbarda 2008 wlis 20 marts adresatis naTesavs
_ aslan fartenaZes xelismoweriT, xolo man gzavnili
adresats imave dRes gadasca~.
aslan fartenaZe axsna-ganmartebaSi wers: `werilis
gadasacemad ramdenjerme mivakiTxe Suqri varSaniZ-
es, romelic saxlSi ar damxvda. mesame dRes werili mi-
si calke mcxovrebi Svilis WiSkarze Camovkide. CemTvis
ucnobia, ra bedi ewia mas. rac Seexeba varSaniZesTan Cems
naTesaobas, ganvmartav, rom aranairi naTesauri kavSiri
masTan ar makavSirebs~.
faqtia, rom Suqri varSaniZe ver ipoves. xelvaCauris
gamgeobis urexis Temis teritoriuli organos rwmu-
nebulis 2008 wlis 18 noembris #383 cnobiT ki irkveva,
rom varSaniZe `namdvilad cxovrobs xelvaCauris raio-
nis sofel urexSi. mas arasdros gamoucvlia sacxovre-
beli adgili da aris mudmivi mcxovrebi~.
`Tu mopasuxe procesze araobieqturi mizeziT ar
gamocxadda, maSin sarCelSi miTiTebuli faqtobrivi ga-
remoebebi damtkicebulad miiCneva. Tumca sarCelSi mi-
TiTebuli garemoebebi moTxovnas iuridiulad unda am-
arTlebdes~, _ ambobs iuristi Tamar korZaia.
xaTuna basilaZem sasamarTlo procesi moigo. 2008
wlis 15 ivliss givi SavaZis registracia 1900 kvadratu-
li metris miwis farTobze gauqmda. imave dRes miwis na-
kveTi, oRond 1525 kvadratuli metri, daaregistrires
zaza papuniZis saxelze. 22 ivliss papuniZem es miwa, nasy-
idobis xelSekrulebiT, guram saginaZis vaJis _ zviad
saginaZis saxelze gadaaforma.
2008 wlis 20 noembers givi SavaZe Tavisi orsarTu-
liani kapitaluri saxlidan saaRsruleblo polici-
am gamoasaxla. givi SavaZe sasamarTlo procesebSi ar
monawileobda. advokati _ mindia aleliSvili ambobs,
rom SavaZem sakuTreba glexuri miamitobiT dakarga:
`SavaZes saqme mindobili hqonda arZenaZesa da varSani-
Zeze. arZenaZem pasuxismgebloba sityvierad Tavis Tav-
ze aiRo, ris gamoc SavaZe davebSi monawileobas ar iReb-
da~.
darCenili 375 kvadratul metrze meti miwis farTo-
bi da givi SavaZis mier aSenebuli orsarTuliani saxli
reestris amonawerSi ar Cans. ̀ gaurkveveli darCa am sax-
lis bedi. vinaidan aseTi mdgomareobaa, Cven SevitaneT
saCivari saginaZis winaaRmdeg usafuZvlod gamdidrebis
gamo da viTxovT kompensacias~, _ acxadebs advokati.
axalgazrda iuristTa asociaciis iuristi, Tamar
korZaia: `piri, romelic keTilsindisierad, kanonis
dacviT SeiZens qonebas, mas ar SeiZleba is CamoerTvas.
sxvanairad rom vTqvaT, Tu viRacam ukanonoba Caidina,
amisTvis sxva adamiani, romelic kanonierad moqmedebda,
ar unda dazaraldes~.
givi SavaZe darwmunebulia, sakuTreba imitom
waarTves, rom `saginaZe xulos raionis gamgebeli iyo
2008 wels. manamde gamgeblis pirvel moadgiled muSao-
bda. is aWaris umaRlesi sabWos TavmjdomaresTan _ mix-
eil maxaraZesTan daaxloebuli piria~.
guram saginaZe saxelisuflebo berketebis gamoyene-
bas kategoriulad uaryofs: `es dava rva welia mimdin-
areobs. maSin daiwyo, roca xelisuflebaSi ar viyavi.
SavaZe bolos CaerTo. man yadaRadadebuli miwa iyida.
rogor?! es aris swored gamosaZiebeli~.
guram saginaZem miwis farTobi daibruna. igi amisTvis
ibrZoda. erTi kviris win sakuTari gancxadebiT gadadga
gamgeblis Tanamdebobidan. `ramdenime weli ar damisve-
nia. Tan axla deda myavs avad~, _ am argumentiT xsnis gu-
ram saginaZe Tavis gadawyvetilebas. amasobaSi xelvaCau-
ris raionis sofel mejiniswyalSi arsebuli sadavo miwis
farTobis sabazro Rirebulebam 40.000 dolars miaRwia.
brZola miwisTvisratom unda moxvide gamgeblad da rodis unda gadadge?
proeqtis mxardamWerebi:
`gazeTi baTumelebi~
staJirebaze iwvevs
sagamoZiebo JurnalistikiT
dainteresebul pirebs.
damatebiTi informaciisaTvis
dagvikavSirdiT:
mob.: (877) 45-63-36;
el. fosta:
staJireba
prezidentis oqros medlebi
4
N43/315 / 11-18 noemberi
Sen gaqvs ufleba icode
politikapolitika
elCis danaxuli qarTuli realobawels gamocxadebuli ̀ demokratiuli refor-
mebis meore talRis~ Sefasebis drouli Se-
saZlebloba. ra Sefasebas akeTebs evrokavSi-
ri saqarTveloSi Catarebuli Tu mimdinare
politikur an ekonomikur reformebTan daka-
vSirebiT?
_ Cven yovelwliurad vakeTebT saqarTve-
los ganviTarebis Sefasebas, romelic kav-
SirSia evropis samezoblo politikis samoq-
medo gegmasTan. Sefasebas erTvis politiko-
sebis gancxadebebi demokratiis ganviTare-
bis Sesaxeb. Semdegi Sefaseba iqneba 2010 wlis
april-maisSi.
23-24 oqtombers amasTan dakavSirebiT Sex-
vedra gaimarTa luqsemburgSi, albaT aqedan
gamomdinareobda kiTxva. Tumca es ufro zo-
gadi konteqstis Sexvedra iyo. saqarTvelo ar
aris aRmosavleT partniorobis xelSekrule-
bis wevri. partniorobis xelSekruleba efuZ-
neba saerTo faseulobebs: demokratia, ada-
mianis uflebebis dacva, kargi mmarTvelo-
ba... qveyanas aqvs imis perspeqtiva, rom gaxdes
asocirebuli wevri, roca Seasrulebs nakisr
valdebulebebs. es valdebulebebi dakavSire-
bulia im demokratiuli reformebis Sedegeb-
Tan, romlebic prezidentma dagegma.
mTavaria, saqme win midis. SeiZleba isic
iTqvas, rom qarTveli xalxi ufro mouTmene-
lia, vidre _ Cven. aseve unda iTqvas, rom 2004
wels saqarTvelo TiTqmis arSemdgari saxel-
mwifo iyo, dRes es qveyana, yovel SemTxveva-
Si CemTvis, dgas demokratiuli ganviTarebis
gzaze, miuxedavad imisa, rom SeiZleba progre-
si iseTi ar aris, rogorsac Cven visurvebdiT.
_ briuseli informacias iRebs Tqveni war-
momadgenlobisgan. visargebleb SemTxveviT da
gkiTxavT, ra informaciis miwodebas apirebT,
vTqvaT, korufciasTan, mediasTan mimarTebaSi
arsebul mdgomareobaze. asrulebs Tu ara sa-
qarTvelo aRebul valdebulebebs?
_ Cven vcdilobT obieqturad SevafasoT
saqarTvelos progresi, samezoblo poli-
tikis samoqmedo gegmaSi gaweril sxvadasx-
va sferoSi _ kanonis uzenaesoba, adamianis
uflebebis dacva... unda gamovyoT wina wel-
Tan SedarebiT romel sferoebSi aris pro-
gresi da romelSi veliT progress. viqnebiT
absoluturad obieqturebi, radgan Cvens
organizacias saqarTveloSi araviTari po-
litikuri dRis wesrigi ar gaaCnia.
garda amisa evrokavSirs mudmivad aqvs po-
litikuri dialogi xelisuflebasTan. mom-
devno Sexvedra mieZRvneba adamianis ufleba-
Ta dacvis sakiTxebs. vfiqrob, xelisufleba
gamoxatavs garkveul mzaobas, isaubros ada-
mianis uflebebTan dakavSirebiT... msoflio-
Si ver naxavT xelisuflebas, mTavrobas, ro-
melic getyviT ai, SemogvxedeT, raRac da-
vaSaveT. es sakmaod delikaturi sakiTxia da
Cven Ria dialogi gveqneba xelisuflebasTan.
vfiqrob, es kargis maCvenebelia... kidev er-
Txel SegaxsenebT, me var pozitiuri adamia-
ni, CemTvis Wiqa yovelTvis naxevrad savsea da
ara _ naxevrad carieli.
_ progresi yvelaze metad romel sferoSia
da romel sferoSi unda gaumjobesdes mdgo-
mareoba?
_ progresulia sajaro finansebisa da sa-
samarTlo reformebis sfero. muSaoba saWi-
roa adamianTa uflebebis dacvis kuTxiT. aq
SeiZleba gamovyoT penitenciaruli sfero,
politikuri patimrebis sakiTxi, savaraudo
politikuri patimrebis sakiTxi. am kuTxiT
aris garkveuli kiTxvebi. Cven migvaCnia, rom
es erT-erTi mniSvnelovani sakiTxia da amaze
gveqneba saubari xelisuflebasTan. es aris Za-
lis uxeSi gamoyeneba adamianis uflebaTa ne-
bismier sferoSi. mesame sfero SeiZleba iyos
media. gvaqvs garkveuli aqtivobebi, romle-
bic mimarTulia mediis ganviTarebisken da
pluralizmis uzrunvelsayofad. aseve, rad-
gan mosalodnelia adgilobrivi arCevnebi,
aucilebeli iqneba saarCevno kodeqsis dax-
vewa, wina arCevnebis im gakveTilebis gaTva-
liswinebiT, rac miviReT saparlamento da
saprezidento arCevnebze. bolos gamovyofdi
konstituciur reformebs Tavisi mniSvnelo-
biT. aucilebelia TanamSromloba opozicias-
Tanac, radganac sxva mxriv gamoricxulia de-
mokratiuli procesi. vfiqrob, aucilebe-
lia politikuri kulturis ganviTareba sa-
qarTveloSi, radgan cxovreba ar aris gamud-
mebuli dapirispireba. cxovreba garkveul sa-
kiTxebSi kompromisis Zieba da saerTo inte-
resis gamonaxvaa ganviTarebisTvis.
_ Svidma qarTulma arasamTavrobo organi-
zaciis koaliciam gamoaqveyna saqarTvelos-
Tvis gamoyofili 4,5 miliardi dolaridan
aTvisebuli 1,2 miliardi dolaris xarjviTi
nawilis monitoringis Sedegebi. isini weren,
rom TiTqmis yvela SemTxvevaSi tenderi darR-
veviT aris Catarebuli (Catarebuli 200 ten-
deridan 20 tenderi aqvT Seswavlili), xolo
Sesrulebuli samuSaoebi uxarisxoa. Tu ata-
rebs saqarTveloSi evrokomisiis warmomad-
genloba daxarjuli Tanxebis monitorings,
ra mdgomareobaa am kuTxiT?
_ me ar minaxavs eg angariSi, mas verc da-
veTanxmebi da verc uarvyof. omis Semdeg
evrokavSirma 500 milioni evro gamoyo. es
Tanxebi daixarjeba devnilebze, infrastru-
qturis ganviTarebasa da ekonomikur sta-
bilurobaze.
saqarTvelos ekonomikuri krizisis
Sedegad seriozuli dartyma ar miuRia da es
moxda donoris Tanxebis xarjze. 100 milio-
ni evro Caido devnilebis gansaxlebaze, ro-
gorc axali, ise Zveli devnilebis. Cven Se-
mowmebis Sedegad davadgineT, rom Tanxa
gaweul xarjs Seesabameboda _ 100 milionი evros qviTrebi aviReT. rac Seexeba axal de-
vnilebs, rodesac, omis Semdeg, saqarTvelo-
Si 30 aTasi devnili gaCnda, Cven avanazRau-reT saxelmwifos mier gaweuli xarji, maTT-
vis aSenda saxlebi. Tanxa, romelic Cven gamo-
vyeT, iyo erTgvari kompensacia. Cven pasuxis-
mgebloba ar agviRia arc mSeneblobis xa-
risxze da arc dagegmarebaze. maSin zamTris
wina periodi, sakmaod rTuli situacia iyo
da saswrafod unda aeSenebinaT es saxlebi. darwmunebuli var, es fuli ar gaflangu-
la. iq auditი saerTaSoriso auditorulma kompaniebma Caatares.
_ danarCeni 400 milionis monitoringic ga-
qvT Catarebuli?
_ eWvobT? Cven vatarebT regularul da ue-
car Semowmebebs, gvaqvs ufleba SevuSvaT or-
ganizaciaSi nebismieri auditi. arasamTavro-
bo organizaciebSi, romlebic iReben 15 aTas
da met grants, audits vatarebT. aseve gvaqvs
mkacri angariSgebis forma. vfiqrob, Tanxa,
romelsac Cven gavcemT, uSualod emsaxureba
im miznebs, romlebic proeqtSi iyo asaxuli.
saqarTveloSi Cemi yofnis periodSi Tanxis
gaflangva-miTvisebis SemTxvevebi ar gvqonia.
iyo Secdomebi buRalteriaSi, vnaxulobdiT
am Secdomebs, magram 99 procentiT arakom-
petenturobasTan gvqonda saqme. Tuki vin-
mes aqvs seriozuli samxili, faqti, me viwvev
maT, movidnen CemTan da uSualod warmomid-
ginon es dokumentebi. ganvixiloT da visau-
broT. Cemi erT-erTi pasuxismgebloba isaa,
rom evropis gamoyofili Tanxebi emsaxurebo-
des im mizans, risTvisac gamoiyo es Tanxebi.
me sityvas gaZlevT, rom es asea.
zigierTi partia acxadebs, rom mTavro-
ba aramiznobrivad xarjavs evrokavSiris
Tanxebs. magram Cven gvaqvs imis damadasture-
beli sabuTebi, rom am Tanxas, rogorc saWi-
roa, ise xarjaven.
Tu gsmeniaT aseTi ram, TiTqosda me dav-
pirdi cixis administracias, rom Tuki is Cas-
vamda cixeSi 20 aTas kacs, jildod miiRebda
100 aTas dolars. maSin gamiCnda kiTxva zo-
gierTi Jurnalistis kompetenturobasTan
dakavSirebiT, magram marTali giTxraT, di-
di yuradReba ar damiTmia amisTvis. vfiqrob,
qarTveli xalxi gacilebiT ufro gonieria,
vidre zogierTi Jurnalisti. xalxi mixvde-
boda, rom es iyo absurduli braldeba.
_ roca aqedan waxvalT, albaT iqnebiT eqs-
perti kavkasiis sakiTxebSi. swored amis gaTva-
liswinebiT minda gkiTxoT, ramdenad arse-
bobs imis safrTxe, rom kavkasia meore avRane-
Tad gadaiqces?
_ 2010 wlis seqtembramde viqnebi saqarTve-
loSi, magram namdvilad ar maqvs imis preten-
zia, rom var saqarTvelos an kavkasiis saki-
TxebSi eqsperti. arc is mgonia, rom davbrun-
de saqarTveloSi, rogorc eqsperti. co-
ta paTetikurad meCveneba, roca eqspertebi
an TviTgamocxadebuli eqspertebi gamodian
da saubroben garkveul sakiTxebze... roca
waval am qveynidan da vinme eqsi Tu viqnebi,
namdvilad ar minda viyo eqsperti am sakiTx-
Si. albaT ufro saarCevno procesebze vimu-
Savebdi saqarTvelosTan mimarTebaSi... arCe-
vnebi aris demokratiis qvakuTxedi, radgan
Zalian mniSvnelovania Tavisufali arCevnebi
SiSis gareSe. sanam am qveynebSi ar mivaRwevT
Tavisufal arCevnebs, manamde srul demokra-
tiul ganviTarebaze laparaki SeuZlebelia.
aseve mainteresebs adamianis uflebaTa dac-
vis sfero, umciresobebis uflebebi, eTniku-
ri umciresobebi.
_ maSin rogorc diplomatma anu erT-erTma
yvelaze informirebulma adamianma mipasuxeT,
arsebobs am regionSi konfliqtebis gaRrmave-
bis safrTxe?
_ me ver vxedav indikators, rom axlo mo-
mavalSi msgavsi ram moxdes. SeiZleba iyos
garkveuli provokaciebi, areuloba, magram
oms, rogoric iyo agvistoSi, ar veli. Cven
vimyofebiT cecxlis Sewyvetis viTarebaSi. am
SemTxvevaSi ruseTi aris mxare, romelmac ver
Seasrula aRebuli valdebulebebi. es pro-
blemas qmnis, magram SevxedoT pozitiur mxa-
resac, Jenevis molaparakebis procesi daiw-
yo, midis saubari imaze, rom daregulirdes
es konfliqti. evrokavSirs aqvs myari pozi-
cia saqarTvelos teritoriul mTlianobaze.
taliavinis daskvnidan gamomdinare, afxaze-
Tisa da samxreT oseTis aRiareba ewinaaRmde-
geba saerTaSoriso xelSekrulebebs. anu aris
problema _ valdebulebebi ar Sesrulda, ma-
gram meore mxriv mimdinareobs molaparake-
bebi, risi Sedegic stabilizacia iqneba.
_ qarTul mediaSi (da aramxolod qarTul-
Si) daiwera, rom ruseTi saqarTvelos alqai-
dasTan kavSirSi adanaSaulebs. rogoria Tqve-
ni azri amasTan dakavSirebiT?
_ me piradad viyavi pankisis xeobaSi Casu-
li. ori kviris win kidev ori manqaniT gavuS-
viT xalxi da vnaxeT iq arsebuli mdgomare-
oba. evrokavSiris damkvirveblebis misia ad-
gilzea. garda amisa Cven SevxvdiT adgilo-
briv liderebs, soflis Tavkacebs. arc erT
maTgans ar uTqvams, rom gaRma goraze ra-
Rac treningebs gadian da xalxia Camosuli.
yovel SemTxvevaSi, Cven araferi dagvinaxavs iseTi, rac SeiZleba mianiSnebdes msgavs ra-
mes. vfiqrob, es gancxadebebi propagandaa.
meores mxriv, Tuki marTla raime xdeba, es
drois sakiTxia. SeiZleba viRacam garkveul
etapze konkretuli faqtebi warmoadginos.
_ xelSesaxebi cvlilebebi evrokavSir-
Tan savizo reJimis gamartivebaze jer ar Cans.
Tqvens aqedan wasvlamde Tu gaformdeba es
xelSekruleba?
_ darwmunebuli var, evrokavSirsa da sa-
qarTvelos Soris savizo reJimTan dakavSi-
rebiT SeTanxmeba Zalian male damtkicdeba.
saviJo reJimi gamartivdeba im kategorias-
Tan mimarTebaSi, visac dasabuTebuli eqneba
moklevadianი vizitebi evrokavSirSi. imedi maqvs, saqarTvelo-evrokavSirs Soris iqneba
uvizo mimosvlis reJimic, magram pirveli na-
biji savizo reJimiს gamartivebaa garkveuli kategoriisTvis.
dasawyisi gv.1
zustad ori wlis win, 7 noembers, mSvidobiani manifestantebis
darbevas saqarTvelos prezidenti ukve nawilobriv amarTlebs.
paralelurad ki, darbevis dros sami dazaralebulis sarCeli
strasburgis sasamarTlom warmoebaSi miiRo. advokat lia muxaSavrias
azriT, evrokonvenciis ramdenime muxli erTdroulad dairRva,
ris gamoc saqarTvelos xelisuflebis da maT Soris prezidentis
pasuxismgeblobis sakiTxic unda dadges.
emzar diasamiZe
mSvidobiani manifestaciis darbeva da monawileTa mimarT Zalis ga-
dameteba, telekompania ̀ imedis~ darbeva-daxurva da 8 noembers baTu-
mis universitetis darbeva _ es aris sami ZiriTadi aspeqti, romelzec
sazogadoebis nawili saqmis gamoZiebas da damnaSaveTa dasjas iTxovs.
gasuli wlis oqtomberSi mixeil saakaSvilma am movlenebTan daka-
vSirebiT ganacxada, rom xelisuflebam Tavisi Secdoma kargad dai-
naxa: `aman Cven dagvanaxa daSvebuli Secdomebi. dagvanaxa, ramdenad me-
tad unda usminos mTavrobam da prezidentma sakuTar xalxs, rom ar
Cawydes xidi da ar gawydes dialogi mTavrobasa da xalxs Soris~.
ramdenime dRis win ki, ilia WavWavaZis universitetis studenteb-
Tan Sexvedris dros, prezidentma xelisuflebis maSindeli movlene-
bi nawilobriv gaamarTla: ̀ es meTodebi Cven gamoviyeneT, es iyo auci-
lebloba da es iyo Cveni movaleoba. is, rom policiam daicva sazoga-
doebrivi wesrigi, Tan ise, rom ar momkvdara aravin, Zalian rTul si-
tuaciaSi. Tu xar civilizebuli qveyana, es aris saxelmwifos movale-
oba da es aris saxelmwifos ufleba~.
7 noembris movlenebis dros dazaralebulTa nawili Selaxuli
uflebebis dasacavad brZolas agrZelebs. strasburgis sasamarTlom
warmoebaSi miiRo sami dazaralebulis saqme. vaxtang inasariZem, gior-
gi TevdoraSvilma da nikoloz didiSvilma aqciis darbevis dros ce-
cxlsasroli iaraRidan gasroliT mZime Wrilobebi miiRes. maT am sa-
qmeze qarTul prokuraturas gamoZiebis dawyeba mosTxoves, magram
prokuraturam isini dazaralebulebad ar cno.
strasburgis sasamarTloSi maT uflebebs arasamTavrobo organiza-
cia _ `adamianis uflebaTa prioriteti~ icavs. organizaciis advoka-
ti _ lia muxaSavria acxadebs, rom es mxolod dasawyisia: ̀ Cven mivmar-
TeT teleimedis Jurnalistebs da yvela im dazaralebuls, romelTa
uflebebic 7 noembers dairRva. mzad varT, maTi uflebebi saqarTve-
losa da strasburgSi davicvaT. msurvelebs SeuZliaT gancxadeba in-
ternetis saSualebiT Semoitanon. kargi iqneba, Tu 8 noembers baTumis
universitetSi dazaralebulebic gamogvexmaurebian~.
muxaSavrias TqmiT, strasburgSi sarCelis Setanamde jer saqarTve-
loSi unda amoiwuros Sida samarTlebrivi saSualebebi. ̀ efeqturia is
gamoZieba, romelic droulad daadgens damnaSaves da dasjis. vinaidan
es ar moxda weliwad- naxevris ganmavlobaSi, Zalian iolad davasabu-
TeT, Tu ratom aris es samarTlebrivi saSualeba araefeqturi da ra-
tom ar unda amovwuroT. adamianebi, romlebmac umZimesi travma mii-
Res da romlebic saxelmwifos xarjze mkurnalobdnen, dazaralebu-
lad ar cnes. naTelia, rom aranairi mosalodneli Sedegi gamoZiebis-
gan damnaSavis gamovlenisa Tu dasjisaTvis ar arsebobs.
samive dazaralebuls Wriloba ̀ durdumis~ tyviiT aqvs miyenebuli.
durdumis tyviis gamoyeneba ki jer kidev 1899 wlis haagis konvenciiT
ikrZaleba. rac Seexeba mowamvlisa da fizikuri Seuracxyofis faqte-
bs, maT sxva muxliT gavasaCivrebT~.
lia muxaSavrias gancxadebiT, 7 noembers dairRva evrokonvenciis
ramdenime muxli: `sicocxlis uflebis xelyofa, araadamianuri mo-
pyroba, samarTliani sasamarTlos, Sekrebebis da manifestaciebis
ufleba~.
advokatis TqmiT, 7 noembers xelisuflebis mxridan adgili hqonda
adamianis uflebebis masobriv darRvevebs: `masobrivi TavSeyris ad-
gilze saxelmwifom mSvidobiani manifestantebi kanoniT gaTvaliswi-
nebuli normebiT unda daarbios. es ar iyo kanoniT gaTvaliswinebuli,
radgan darbevaSi monawileobdnen Tavdacvisa da Sinagan saqmeTa sami-
nistroebi. amasTan, arc erTi demonstranti SeiaraRebuli ar iyo da
SeiaraRebul winaaRmdegobas ar wevda. riyeze aqcias Semoartyes alya
da manifestantebs mSvidobiani daSlis saSualeba ar misces~.
am saqmeze ramdeni gancxadeba Seva strasburgSi, jerjerobiT, va-
raudi Znelia. advokatis TqmiT, amis ufleba aqciaSi monawileTa ume-
tesobas aqvs. strasburgis sasamarTlosgan dazaralebulebi erT ra-
mes elian: saqarTvelos xelisuflebas am saqmis samarTlianad gamo-
Ziebasa da damnaSaveebis dasjas daavaldebulebs.
lia muxaSavria: `mTavari damnaSave prezidentia, radgan misi uSua-
lo davalebiT moqmedebda ori saministro. ar vici, realurad sada-
mde miva saqme, magram 7 noembrisTvis pasuxismgebloba mixeil saakaS-
vils unda daekisros~.
7 noembers TbilisSi ganviTarebul movlenebs qveyanaSi politi-
kuri daZabuloba moyva. gadadga qveynis prezidenti. dainiSna vadam-
deli saprezidento da saparlamento arCevnebi. maSin xelisuflebam
Tavisi Secdoma sityvierad aRiara, magram amas samarTlebrivi Sedege-
bi ar mohyolia.
7 noembris darbevas strasburgSi ganixilaven
7 noemberi, 2007 weli
per eklundi
foto:
eka
ber
iZe
5
N43 /315 / 11-18 noemberi
Sen gaqvs ufleba icode
samarTalisamarTali
xulos raionis sofel WerSi mcxovreb
giorgi da paata gorgilaZeebs xelvaCauris
sasamarTlom aTwliani patimroba
gaupatiurebis mcdelobisa da qurdobis
braldebiT miusaja. sasamarTlo ganaCens
patimrebis mSoblebi ukanonod miiCneven da
aprotesteben. dazaralebulebis ojaxSi ki
acxadeben, rom mezoblis biWebi gogonebis
oTaxSi danebiTa da niRbebiT Seiparnen da maTi
gaupatiureba scades.
naTia royva
`9 noembers sasamarTlos mimarT protestis
niSnad xuloSi, sofel sxalTis centrSi oTxi xe-
oba Seikriba, 500 adamiani sxvadasxva soflidan
iyo mosuli. xalxi samarTliani ganaCenis gamota-
nas iTxovs~ _ ambobs erT-erTi patimris mama _
alioSa gorgilaZe, romelic ̀ baTumelebs~ dauka-
vSirda da am faqtis Sesaxeb acnoba.
alioSa gorgilaZis mtkicebiT, giorgi da pa-
ata Temur surmaniZis ojaxSi fulis moparvis
mizniT Sevidnen. patimris mamis mtkicebiT, sur-
maniZeebis ojaxis qalbatoni, romelic skolis
maswavlebelia, danaSaulis Cadenis dRes ialaR-
ze wavida. biWebs fuli swored pedagogis oTax-
Si egulebodaT.
nazi surmaniZis oTaxSi Separul gorgilaZee-
bs mZinare gogonebi daxvdaT. maT niRbianebis da-
naxvaze kivili daiwyes, biWebma ki gaCumebis miz-
niT gogonebs jer pirze aafares xeli, xolo da-
axloebiT erT wuTSi surmaniZeebis saxlidan gai-
qcnen. gogonebis kivilze Seiyara sofeli, me-
zobel-biZaSvilma imis SiSiT, rom sofelSi qur-
debi gamoCndnen, Tofi isroles da es ambavic
mTelma xeobam Seityo.
policia or damnaSaves eZebda. imave dRes, sa-
Ramos, 23 wlis paata da 22 wlis giorgi policia-
Si gamocxaddnen da qurdobis mcdeloba aRia-
res. faqti 2009 wlis 8 ivliss moxda. es versia
`baTumelebs~ patimris mamam, alioSa gorgilaZem,
mouTxro.
gansxvavebul versias yvebian dazaralebule-
bis ojaxis wevrebi. nazi surmaniZe: `Ramis pirvel
saaTze mezoblis biWebma saxlSi mricxveli gaTi-
Ses da gogonebis oTaxSi gaupatiurebis mizniT
Sevidnen. maT xelSi lazerebi da danebi eWiraT,
saxe niRbebiT hqondaT dafaruli. roca gogonebs
`eCaliCebodnen~, studentma gogonam beWze, me-12-
klaselma ki xelebze ukbines biWebs. gogonebi Tan
kiodnen. es gaupatiurebis mcdeloba iyo. xmaur-
ze mezobelma Suqi aanTo da gogonebis saZinebe-
lic ganaTda, am dros dedaCemic Sevida oTaxSi da
biWebi gaiqcnen~.
es ambavi, surmaniZeebis ojaxis moyoliT, da-
axloebiT or wuTs grZeldeboda.
SeSfoTebulma soflis mosaxleobam poli-
cia gamoiZaxa da xulos centraluri gzatkeci-
li gadaketa: policia 30 wlamde yvela mamakacis
sxeuls amowmebda, nakbenis gamovlenis mizniT.
nazi surmaniZis informaciiT, policiam Seamow-
ma sofelSi mcxovrebi yvela axalgazrda mamaka-
ci, maT Soris paata da giorgic. surmaniZis mt-
kicebiT, damnaSaveebi sakuTar saxlebSi momxdari-
dan rva saaTSi daakaves. isini gogonebis nakbene-
biT amoicnes.
dazaralebulebis ojaxi kategoriulad gamo-
ricxavs gorgilaZeebis mxridan qurdobis mcde-
lobas: `wasaRebi ra maqvs. qurdi roca saxlSi Se-
dis, mZinares ki ar aRviZebs, karadebs aRebs, fuls
ujrebSi eZebs. Cven SemTxvevaSi gogonebis gaupa-
tiureba undodaT, maT arc saxli hqondaT gaCxre-
kili da arc oTaxi. didi madloba policias da
sasamarTlos, kargad imuSaves, namdvilad samarT-
liani gadawyvetileba miiRo mosamarTlem~.
dazaralebulebis mamidis informaciiT, aqcias,
romelic sofelSi damnaSaveebis ojaxebma da na-
Tesavebma moawyves, mxolod 10-15 kaci eswreboda:
`am faqtis gamo mTeli raioni gagiJebulia, msgav-
si ram arasodes momxdara Cvens sofelSi~.
alioSa gorgilaZe amtkicebs, rom prokuratu-
ra biWebs im danaSaulis CadenaSi edaveba, rasac
adgili ar hqonia: `Cven vgrZnobT danaSauls, ma-
gram Cveni Txovna iyo, swori ganaCeni gamoetanaT
da Tundac 20 weli miesajaT. isini namdvilad Se-
vidnen surmaniZeebis ojaxSi fulis mosaparad, ma-
gram gaupatiurebis mcdelobas adgili ar hqonia
da es eqspertizamac daadgina~.
aqciaze, romelic 9 noembers sxalTis centr-
Si gaimarTa, alioSa gorgilaZis mtkicebiT, 500
adamiani iyo Sekrebili, isini paata da giorgi
gorgilaZeebis saqmeze kanonier gadawyvetile-
bas iTxovdnen. alioSa gorgilaZis TqmiT, aq-
ciaze xulos policiis sammarTvelos ufrosi _
emzar bolqvaZec mivida da maT kanonis fargle-
bSi daxmarebas Sehpirda.
emzar bolqvaZem ̀ baTumelebs~ patimrebis naTe-
savebTan Sexvedra daudastura, magram aqciaze 500
adamianis yofna uaryo: `araviTari aqcia ar yofi-
la. 500 kaci sul ar cxovrobs xuloSi. detaluri
informaciisTvis pressamsaxurs mimarTeT~.
patimrebis advokati _ omar xajiSvili komen-
taris gakeTebisgan jerjerobiT Tavs ikavebs: ̀ vi-
dre sasamarTlos saboloo gadawyvetilebas ar
miviReb, am Temaze laparaki, vfiqrob, naadrevia~.
5 noembers saxalxo damcvelis warmomadgeneli baTumis #3 sapyrobileSi aras-
rulwlovan patimrebs Sexvda da sapyrobileSi arsebul pirobebze esaubra. Sexve-
dris dros gairkva, rom 3 noembers sapyrobileSi ganTavsebuli ramdenime patimari
administraciasTan Sexvedras iTxovda. winaaRmdeg SemTxvevaSi isini puris miRebaze
ityodnen uars.
arasrulwlovnebi ukmayofilebas gamoTqvamdnen erT-erTi Tanasaknelis mimarT da
mis sxva sakanSi gadayvanas iTxovdnen. rogorc saxalxo damcvelis warmomadgenels
ganucxades, administracia Sexvda arasrulwlovan patimrebs da miuxedavad imisa,
rom sakiTxi jerjerobiT gadawyvetili ar aris, raime saxis dapirispireba ar momx-
dara.
saxalxo damcvelis warmomadgenelTan saubarSi arasrulwlovnebma uaryves gavr-
celebuli informacia sapyrobileSi SimSilobis dawyebasTan dakavSirebiT. amasTan,
arasrulwlovnebma aRniSnes, rom isini monawileobdnen saganmanaTleblo da fsiqo-
logiur programaSi, romelic Tvenaxevris win Sewyda.
ombudsman.ge
amnistiis Sesaxeb kanonproeqtis mixedviT
narkotikebis moxmareba-Senaxva-gadatanaSi msja-
vrdebul pirebs sasjeli gaunaxevrdebaT.
amnistia Seexeba im pirebs, romlebmac sisx-
lis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis pirveli
nawiliT da 273-e muxliT dakvalificirebuli
danaSauli 2009 wlis 15 oqtombramde Caidines
da sasjels ixdian an maT winaaRmdeg mimdinare-
obs samarTlebrivi devna, Tumca ganaCeni jerje-
robiT ar damdgara.
`gazeTi baTumelebi~
iusticiis umaRlesi sabWos informaciiT,
baTumis saqalaqo sasamarTlos mosamarTle
giorgi gogCaSvili xaSuris sasamarTloSi ga-
daiyvanes. baTumis sasamarTlos sami mosamar-
Tle: violeta forCxiZe, leri TedoraZe da lia
avaliSvili daemata. iusticiis umaRlesi sab-
Wos gadawyvetilebiT isini sxva sasamarTloebi-
dan gadmoiyvanes.
lia avaliSvili: daibada 1961 wels xaS-
urSi. 1990 wels daamTavra Tbilisis javax-
iSvilis saxelobis saxelmwifo universite-
tis iuridiuli fakulteti. 1992-2000 wleb-
Si muSaobda saqarTvelos uzenaes sasamarT-
loSi konsultantad. 2000 wlidan muSaobda
saqarTvelos uzenaes sasamarTloSi mosamar-
Tlis TanaSemwed. 2003 wels Caabara proku-
raturis muSakTa sakvalifikacio gamocda,
2004 wels gaiara advokatTa testireba saer-
To specializaciiT, 2005 wels Caabara mosa-
marTleobis sakvalifikacio gamocda samo-
qalaqo da administraciuli samarTlis spe-
cializaciiT.
saqarTvelos prezidentis 2005 wlis 22 se-
qtembris #789 brZanebulebiT dainiSna Tbili-
sis saqalaqo sasamarTlos mosamarTled.
leri TedoraZe: daibada 1964 wels len-
texis raionis sofel lemzagorSi. 1988 wels
warCinebiT daamTavra javaxiSvilis saxelobis
Tbilisis saxelmwifo universitetis iuridi-
uli fakulteti. gavlili aqvs savaldebulo
samxedro samsaxuri. 1988-1990 wlebSi muSaob-
da gardabnis raionis meurneobaSi iurist-kon-
sultantad. 1990-1992 wlebSi muSaobda samtre-
diis transportis prokuraturaSi gamomZie-
blad. 1992 wlidan 1999 wlamde muSaobda
quTaisis qalaqis prokuraturaSi ganyofileb-
is prokurorad. 1999-2002 wlebSi iyo quTaisis
saolqo sasamarTlos mosamarTle.
2002-2009 wlebSi iyo wyaltubos raionuli
sasamarTlos mosamarTle. 2002-2007 wleb-
Si iyo amave sasamarTlos Tavmjdomare. 2009
wlis 9 oqtombers dainiSna xobis raionuli
sasamarTlos mosamarTled. amJamad mosa-
marTlis uflebamosilebas axorcielebs ba-
Tumis saqalaqo sasamarTloSi. hyavs meuRle
da sami Svili.
violeta forCxiZe: daibada 1966 wels, ty-
ibulis raionis sofel ZirovanSi. 1992 wels
daamTavra javaxiSvilis saxelobis Tbili-
sis saxelmwifo universitetis iuridiuli
fakulteti. 1987-1992 wlebSi muSaobda vanis
raionis damzadebis gaerTianebis iurist-kon-
sultantad. 1993-1999 wlebSi muSaobda vanis
raionis saxalxo sasamarTlos aRmasrule-
blad. 1999-2009 wlebSi iyo vanis raionuli
sasamarTlos mosamarTle. 2003-2008 wleb-
Si iyo amave sasamarTlos Tavmjdomare. 2009
wlis 9 oqtombers dainiSna xonis raionuli
sasamarTlos mosamarTled. amJamad mivlineb-
ulia baTumis saqalaqo sasamarTloSi. hyavs
ori Svili.
baTumis saqalaqo sasamarTloSi muSaobs
sisxlis samarTlis saqmis xuTi mosamarTle:
sasamarTlos Tavmjdomare Saqro abuseriZe,
romelic jerjerobiT saqmeebs ar ganixilavs.
Tamar beJaniSvili _ yvarlidan, vera doliZe
_ xaragaulidan, leri TedoraZe _ xobidan da
magistrati mosamarTle qobuleTis munici-
palitetSi _ jemal kiknaZe.
samoqalaqo saqmeTa kolegia: xaTuna bolqvaZe
lentexidan, nino korZaZe _ gali-gulrif-
Sidan, lia avaliSvili _ Tbilisis saqalaqodan,
violeta forCxiZe _ xonidan. administraciul
saqmeTa kolegia: baTumeli jumber beJaniZe da
goCa futkaraZe _ walkidan.
gaupatiurebis braldeba axali mosamarTleebi baTumSi
narkotikebis momxmarebelTa amnistiis Sesaxeb
Sexvedra arasrulwlovan patimrebTanbraldeba - milioni laris gaflangva
dapatimreba TaRliTobis braldebiTkonstituciuri usafrTxoebis departamentis TanamSromlebma
TaRliTobis faqtze daakaves amiran fartenaZe, romelic, gamoZie-
bis versiiT, moqalaqeebs hpirdeboda Sinagan saqmeTa saministros
organoebSi dasaqmebas da sanacvlod motyuebiT sZalavda 500 lars.
danaSauli iTvaliswinebs Svidwlamde Tavisuflebis aRkveTas.
gamoZiebas konstituciuri usafrTxoebis departamenti awar-
moebs.
oficialuri informaciiT, Semosavlebis samsaxuris sagamoZie-
bo departamentis TanamSromlebma saaqcio sazogadoeba `qarTuli
aeroportis~ direqtori _ koka qamuSaZe da buRalteri _ daviT ko-
baxiZe daakaves. dakavebulebs finansur maqinaciebSi monawileoba,
kerZod, milion-naxevari laris gaflangva edebaT bralad. faqtTan
dakavSirebiT mimdinareobs gamoZieba.
aqciaze xulos sammarTvelos ufrosi, emzar bolqvaZe mivida
sxalTis centrSi patimrebis axloblebi sasamarTlo gadawyvetilebas aprotestebdnen
fo
to
masa
la
mog
vaw
od
a al
ioS
a g
or
gil
aZem
6
N43/315 / 11-18 noemberi
Sen gaqvs ufleba icode
janmrTelobajanmrTeloba
rogor gaviumjobesoT mexsiereba
mexsierebis gauaresebasTan
dakavSirebuli Civilebi bolo xans
sagrZnoblad gaxSirda. mexsierebis
daqveiTebas bevri axalgazrda uCivis
da amis mizezad xSirad Tanamedrove
cxovrebis daZabul ritms asaxeleben.
mcenareuli warmoSobis preparati
_ `biloba-rici forte~ xels uwyobs
metaboluri procesebis normalizebas,
aumjobesebs Tavis tvinSi sisxlis
mimoqcevas, Jangbadisa da glukozis
miwodebas da axasiaTebs qsovilebze
antihipoqsiuri moqmedeba. amis
saSualebiT preparati afarToebs
sisxlZarRvebs da xels uwyobs
maTi kedlebis elastikurobis
zrdas, gamoxatuli aqvs SeSupebis
sawinaaRmdego moqmedeba Tavis tvinsa da
periferiul qsovilebze, aumjobesebs
kidurebSi sisxlis mimoqcevas,
mikrocirkulacias da venebis tonuss.
preparati mcenareulia, afTiaqSi misi
SeZena eqimis receptis gareSec SeiZleba
da miiReba insultis, qala-tvinis
travmisa da xandazmulobis asakSi, roca
gamoxatulia yuradRebis an mexsierebis,
inteleqtualuri SesaZleblobebis
daqveiTeba, SiSis SegrZneba da Zilis
darRveva. `biloba-rici~ asve miiReba
periferiuli sisxlis mimoqcevis da
mikrocirkulaciis darRvevis, reinos
sindromis, neirosensoruli darRvevebis
(Tavbruxveva, Suili yurebSi,
hipoakuzia) dros.
preparats ukuCveneba aqvs
orsulobisa da laqtaciis (ZuZuTi
kvebis) periodSi, rac gamoixateba
preparatis komponentebisadmi maRali
mgrZnobelobiT.
rekomendebuli ar aris `biloba-rici
fortes~ da acetilsalicilis mJavas
an antikoagulantebis erTdrouli
miReba. aseve ar aris rekomendebuli
preparatTan erTad alkoholis miReba.
`biloba-rici fortes~ TiTo kafsula
iniSneba dReSi orjer (dilas da saRamos).
mdgomareobis gaumjobeseba aRiniSneba
erTi Tvis Semdeg. mkurnalobis
xangrZlivoba aranakleb sami Tvea.
saWiroebis SemTxvevaSi SesaZlebelia
ganmeorebiTi kursis Catareba.
kafsulebi iniSneba kvebisgan
damoukideblad, wyalTan erTad.
rac Seexeba gverdiT movlenebs,
iSviaTad axasiaTebs kuW-nawlavis
traqtis funqciis darRveva, Tavis
tkivili, kanze gamonayari.
mexsierebis gaumjobeseba kvebiTac
SesaZlebelia. cnobili faqtia, rom
msuye saWmeli janmrTelobisTvis mavnea,
magram, amis miuxedavad, amerikeli
mecnierebi mividnen daskvnamde,
rom aseTi sakvebis gamoyenebisas
mniSvnelovnad umjobesdeba mexsiereba.
garda amisa amerikeli dietologebi
amboben, rom maTTvis cnobilia im
26 produqtis Sesaxeb, romlebic
mexsierebas kvebaven. maT Sorisaa: mocvi,
virTevza, avokado, badrijani, qaTmis
xorci, Warxali, oraguli, yava, kivi,
mwvane barda, RviZli, midiebi, lobio,
yurZeni, zRvis marili, zRvis kombosto,
Txili, stafilo, iogurti, mzesumzira
da mwvane Cai.
saqarTveloSi Roris gripis 38
SemTxveva dafiqsirda, aqedan
or SemTxvevaSi dainficireba
avadmyofTan kontaqtiT moxda,
sxva SeTxvevebi ki ucxoeTidan
Camosul adamianebs ukavSirdeba.
baTumis samedicino dawesebulebebi
inficirebuli adamianebis
dasaxvedrad mzad arian.
naTia royva
aWaris sazogadoebrivi jandacvis
sammarTvelos ufrosis _ maro Cxai-
Zis informaciiT, egreT wodebuli
`Roris virusiT~ inficirebuli ada-
mianebis misaRebad baTumSi hospita-
luri seqtori mzad aris. aseve arse-
bobs hospitlis pandemiuri mzadebis
gegma, romlis mixedviTac paciente-
bs, romlebsac dasWirdebaT hospita-
lizacia, miiRebs ̀ infeqciuri saavad-
myofo”, pacientebs romlebsac ufro
gaurTuldebaT mdgomareoba, miiRebs
`dedaTa da bavSvTa jandacvis respu-
blikuri centri” da `respublikuri
saavadmyofo”.
`arsebuli mdgomareobiT panikis
safuZveli ar arsebobs. Cvens qve-
yanaSi dafiqsirebul SemTxvevaTa
umetesoba Semotanilia. daavade-
bis msubuqad mimdinareobis gamo pa-
cientebis hospitalizacia saWiro
ar gamxdara, mzadyofnaSia samedici-
no samsaxurebi, mimdinareobs same-
dicino personalis treningebi pan-
demiuri gripis sakiTxebze ~, _ am-
bobs maro CxaiZe.
savaradudoT ianvarSi sazoga-
doebrivi jandacvis centri elode-
ba pandemiuri gripis sawinaaRmdego
vaqcinas, romelsac yvela daavadebu-
li ufasod miiRebs. vaqcina gaeros
bavSvTa fondis, vaqcinebisa da imu-
nizaciis globaluri aliansis, jan-
dacvis msoflio organizaciis dax-
marebiT Semoitanen. baTumSi sazoga-
doebrivi jandacvis centrsa da Savi
Wirisa da sxva saSiSi infeqciebis wi-
naaRmdeg mebrZoli samsaxuris bazaze
saeWvo virusiT inficirebul pacien-
tebs analizebs uReben da gamosakvle-
vad TbilisSi agzavnian. es testireba
maSin tardeba, Tu eqims virusis saxe-
obis dadgena uWirs.
msgavsi testireba iSviaTad, mxo-
lod ucxoeTidan Camosul adamiane-
bs utardebaT, vinc eqimebTan viru-
sis simptomebiT midis. baTumSi jer-
jerobiT Roris gripis virusi ar da-
fiqsirebula. aWaris jandacvis sami-
nistroSi ki antivirusuli preparate-
bis _ `tamiflusa~ da `relenzas” sak-
marisi maragi aqvT. yvela pacienti,
saWiroebis SemTxvevaSi, preparatebs
ufasod miiRebs.
Roris gripis simptomebi igivea, rac
sezonuri gripis da vrceldeba iseve,
rogorc sezonuri gripi. es imas niS-
navs, rom gripi erTi adamianidan meo-
res gadaecema laparakis, xvelebis,
ceminebis dros warmoqmnili wveTe-
biT. Tqven SeiZleba Tavidan aiciloT
gripiT daavadeba, Tu moeridebiT sx-
va daavadebulTan uSualo kontaqts
(SeecadeT daicvaT erTmetriani dis-
tancia).
msoflio jandacvis organizaciis
informaciiT, amJamad `Roris gripiT~
94 512 adamiania inficirebuli. pande-
mias TurqeTSi Svidi adamiani emsxver-
pla. rac Seexeba saqarTvelos, H1N1 virusi pirvelad 17 ivliss dafiqsir-
da. saqarTveloSi amJamad pandemuri
virusis 31 SemTxvevaa gamovlenili,
aqedan 29 SemTxveva ucxoeTidan Semo-
sul moqalaqeebSi gamovlinda.
Tavidan axalgamovlenil viruss
uwodebdnen `Roris grips~, radgan
laboratoriulma testirebam aCve-
na am virusis genetikuri msgavseba im
gripis virusTan, romelic Cveule-
briv, CrdiloeT amerikaSi, RorebSia
gavrcelebuli. Semdgomi kvlevebiT
dadginda, rom axali virusi mniSvne-
lovnad gansxvavdeba RorebSi gavrce-
lebuli virusisgan.
Roris gripis epidemia 2009 wels
meqsikis sam regionSi erTdroulad
daiwyo.
rekomendaciebi:rogor davicvaT Tavi gripis axali A(H1N1), pandemiuri virusisgan? jan-
mrTelobis dacvis msoflio organi-
zaciis rekomendaciebi:
xeliT ar SeexoT cxvirsa da pirs;
xSirad da safuZvlianad daibaneT xe-
lebi sapniTa da wyliT an xelebis ga-
sufTavebisTvis gamoiyeneT spirtis-
Semcveli antiseptikuri saSualebebi;
moerideT uSualo kontaqts im adamia-
nebTan, romlebic Tavs SeuZlod grZ-
noben, aReniSnebaT cxeleba da xvela;
SeamcireT TavSeyris adgilebSi yo-
fnis xangrZlivoba; xSirad gamoaReT
fanjrebi an kari oTaxis ganiavebis
mizniT; ecadeT, icxovroT jansaRi
cxovrebis wesiT, kerZod: kargad ga-
moiZineT, miiReT sasargeblo sakvebi,
iyaviT fizikurad aqtiuri.
gamoviyenoT Tu ara niRabi?
janmrTelobis dacvis msoflio or-
ganizacia gvirCevs:
Tu ar xarT avad, niRabis gamoyeneba
saWiro ar aris.
Tu Tqven uvliT avadmyofs, masTan
kontaqtis dros cxvirsa da pirze ai-
fareT niRabi.
SegiZliaT gamoiyenoT is niRabi,
romelsac Tavad gaakeTebT xelmi-
sawvdomi qsovilisgan. gamoyenebis Se-
mdeg niRbebi unda gadaiyaros an saTa-
nadod gasufTavdes (gairecxos, gau-
Tovdes). niRabi moixseniT, rogorc
ki daamTavrebT movlis proceduras,
safuZvlianad daibaneT xelebi sapni-
Ta da wyliT an gamoiyeneT spirtis-
Semcveli antiseptikuri saSualebebi.
Tu Tqven avad xarT da giwevT mgza-
vroba, daifareT cxvir-piri niRbiT.
niRabis swori gamoyeneba yovelTvis
iZleva dadebiT Sedegs. xolo araswo-
ri gamoyeneba realurad zrdis daava-
debis gavrcelebis risks.
_ ra unda gaakeToT, Tu fiqrobT, rom
avad xarT?
_ Tu Tavs grZnobT SeuZlod, gaqvT
cxeleba, axvelebT an gtkivaT yeli:
acnobeT ojaxis wevrebsa da mego-
brebs Tqveni mdgomareobis Sesaxeb
da moerideT adamianebTan uSualo
kontaqts. daukavSirdiT eqims da ac-
nobeT, ra simptomebi gaqvT. auxse-
niT, ratom ggoniaT, rom gaqvT gripi A (H1N1). _ unda miiRoT, Tu ara antivirusuli
preparatebi, maSinve rogorc ki dagid-
gindebaT axali virusiT gamowveuli
gripi?
_ ara. Tqven ar unda miiRoT aseTi
preparatebi, sanam eqimi ar daginiSna-
vT oseltamivirs an zanamivirs.
_ unda SeawyvetinoT Tu ara Cvils
ZuZuTi kveba, Tu avad xarT?
_ ara, sanam aseT rCevas ar miiRebT
samedicino momsaxurebis mimwodeb-
lisgan. dadgenilia, rom ZuZuTi kveba
saukeTeso dacvis saSualebaa Cvilis
daavadebis riskis SemcirebisTvis.
mkerdis kibos kvlevis ufaso centri
mkurnaloba xeebiT
samedicino centr ̀ medinaSi~
mkerdis kibos ufaso kvlevis
centri gaixsna. gamokvleva
gulisxmobs mkerdze oTxi
suraTis gadaRebas da mamologis
konsultacias. Tu rame saeWvo
gamovlindeba, qalbatonebs
CautardebaT simsinuri kvanZis
kistologiuri kvlevac.
daavadebis dadasturebis
SemTxvevaSi ki unda mimarTon eqims.
programaSi, romelic
xorcieldeba ori radiologis,
mamologisa da rendgenologis
meSveobiT, monawileobis miReba
SeuZlia aWaraSi mcxovreb 40-
dan 70 wlamde asakis nebismier
qalbatons.
programa saqarTvelos
pirveli ledis _ sandra
rulovsis iniciativiT
xorcieldeba, 15 oqtombers
daiwyo da 2010 wlamde
gagrZeldeba. am droisTvis
konsultacia 302-ma qalma gaiara.
radiologi, gia CaxvaZe:
`es mkerdis kibos erTgvari
prevenciaa. am programas
didi mniSvneloba aqvs
daavadebis adreul etapze
gamovlenisTvis. am SemTxvevaSi
gankurneba SesaZlebelia~.
miranda civaZe ambobs, rom
xandaxan awuxebda tkivilebi
da amitom gadawyvita
klinikaSi misvla, miT umetes,
rom gamokvleva ufasoa:
`qalbatonebs vurCev, droulad
movidnen da Caitaron
gamokvleva, raTa Semdgomi
sirTuleebi aicilon Tavidan~.
im qalbatonebisTvis ki,
romlebic jer 39 wlis ar arian,
gamokvlevebi fasiania da 60-dan
100 laramde Rirs (mkerdze oTxi
suraTis gadaRebis Rirebuleba
60 laria).
xatia RoRoberiZe
xeebisagan energiis miRebis
xelovnebas kargad flobdnen
Zveli keltebi. isini miiCnevdnen,
rom adamiani da xe bunebis
nawilia, maSasadame, SegviZlia
xisgan energia miviRoT. xeebi
adamianebs erTnairad ar
ekontaqtebian. erTi maTgani
organizms energiiT avsebs,
meores _ energia miaqvs. yvelaze
Zlier xed _ donorad muxa
da fiWvi miiCneva. keltebi
ambobdnen: ̀ visac daRlilobisgan
gaTavisufleba da seriozulad
fiqri surs, muxasTan unda
dadges~. fiWvis energia tonuss
amaRlebs da antidepresantad
miiCneva. Tumca visac guli
awuxebs, umjobesia fiWvisgan Tavi
Sors daiWiros.
alvis xe, wablis xe, verxvi
da SoTxvi energias STanTqaven,
magram, amave dros, SeuZliaT
Cveni daxmarebac, vinaidan
energetikuli arxebis
gasufTavebis unari aqvT. aseTi
xeebis irgvliv dgoma SeiZleba
araumetes 15 wuTisa. Semdeg
ramdenjerme Rrmad unda
CaisunTq-amoisunTqoT.
mkurnali xea nekerCxali. mis
foTlebSi bevri askorbinis
mJavaa. nekerCxlis daqucmacebul
foTlebs samkurnalod
Wrilobaze ideben. mkurnali
xeebia aseve wabli, fiWvi da
cacxvi. aiReT 30 cali wabli,
uxeSi tilos tomaraSi CayareT,
iatakze dadeT da zed xuTi
wuTi iareT. Tu daZineba giWirT,
xelisgulebs Soris ramdenime
wuTiT fiWvis girCebi daiWireT.
cacxvis Cai da Tafli gaciebis
dros uebari saSualebaa,
magram misi sma nu gagitacebT.
gaxsovdeT, cacxvis Cai da
Tafli wamalia da misi borotad
gamoyeneba ar SeiZleba.
sana.ge
Tu Roris gripiT dainficirdi
7
N43 /315 / 11-18 noemberi
Sen gaqvs ufleba icode
reklamareklama
koaliciis Sesaxebvinaidan donori qveynebisa da saer-
TaSoriso organizaciebis mier briuse-
lis konferenciis Sedegad dapirebuli
daxmareba metad mniSvnelovania qvey-
nis ganviTarebisTvis da es Tanxebi biu-
jetis mniSvnelovan nawils Seadgens,
Camoyalibda koalicia _ `gamWvirva-
le saerTaSoriso daxmareba saqarTve-
losTvis~. koaliciis mizania finansu-
ri daxmarebis gamWvirvalobis xelSew-
yoba, mTavrobis angariSvaldebulebis
amaRleba da samoqalaqo sazogadoebis
Tanamonawileobis uzrunvelyofa.
koaliciaSi Sedian Semdegi arasamTa-
vrobo organizaciebi: `evraziis Ta-
namSromlobis fondi~, ~ekonomikuri
politikis kvlevis centri”, `kivitas
georgika~, `mwvane alternativa~, ~sa-
qarTvelos axalgazrda iuristTa aso-
ciacia~, ~saerTaSoriso gamWvirvalo-
ba _ saqarTvelo~, fondi ~Ria sazoga-
doeba _ saqarTvelo~.
saerTaSoriso dafinansebiT mimdi-
nare proeqtebis monitoringTan mimar-
TebaSi koaliciis wevrebis mier xor-
cieldeba araerTi proeqti. dReisTvis
koaliciis warmoebuli proeqtebi moi-
caven TiTqmis yvela seqtors, garda,
samwuxarod, soflis meurneobisa. koa-
licia axorcielebs:
_ saxelmwifo biujetis analizs
grantebis kuTxiT;
_ daxmarebis kreditis komponentis
analizs;
_ saxelmwifo kanonmdeblobis ana-
lizs grantebis kuTxiT;
_ xelSekrulebebis analizs;
_ Sesyidvebis monitorings;
_ donorebis gamWvirvalobis moni-
torings;
_ finansuri daxmarebiT gaxorciele-
buli proeqtebis garemoze zemoqmede-
bis monitorings;
_ devnilTa sacxovrebeli saxlebis
monitorings;
_ saqarTvelos regionuli mediis
asociaciis daxmarebiT finansuri dax-
marebebis Sesaxeb informaciis gavrce-
lebas saqarTvelos yvela regionSi.
22 oqtombers koaliciam briuselis
konferenciidan erTi wlisTavze prezen-
tacia gamarTa da warmoadgina angariSebi:
_ devnilTa sacxovrebeli saxlebis
mSeneblobis monitoringi axalgazrda
iuristTa asociaciis mier;
_ daxmarebebis zegavlena bunebriv
da socialur garemoze asociaciis _
~mwvane alternativas~ mier;
_ donorebisa da mTavrobis gamWvir-
valobis analizi `saerTaSoriso gamW-
virvaloba _ saqarTvelos~ mier.
Sexvedras arasamTavrobo seqtoris,
saerTaSoriso organizaciebis, poli-
tikuri partiebis warmomadgenlebis
garda eswrebodnen da diskusiaSi mo-
nawileoba miiRes saqarTvelos finansTa,
ltolvilTa da gansaxlebis, regionuli
marTvis ministrebis moadgileebma.
gTavazobT prezentaciaze warmodge-
nili angariSebis ZiriTad aqcentebs:
devnilTa saxlebi monitoringis interesi Seexeba im
mSeneblobebs, romlebsac axorciele-
bs uSualod saxelmwifo adgilobrivi
TviTmmarTvelobis, ssip municipalu-
ri ganviTarebis fondisa da saqarTve-
los ltolvilTa da gansaxlebis sami-
nistros saxiT.
monitoringis Sedegebidan irkveva,
rom tenderis Sedegad gaformebul Ti-
Tqmis yvela xelSekrulebebSi Semdgom
xorcieldeba cvlilebebi, damatebebi
da izrdeba samuSaos saxelSekrulebo
Rirebuleba. gansakuTrebiT xazi unda
gaesvas Sesyidvis Sesaxeb xelSekrule-
bebis Rirebulebis SemdgomSi Seusaba-
mod maRal gazrdas da samuSao mocu-
lobebis Semcirebas. aris SemTxvevebi,
rodesac pretendenti warmoadgens da-
bal fass, moipovebs upiratesobas da
samuSaoebis mimdinareobisas xorciel-
deba mis mier SemoTavazebuli Rirebu-
lebis Seusabamod gazrda. kerZod, zog
SemTxvevaSi gamarjvebuli kompaniis Se-
moTavazebuli Rirebuleba Semdeg mi-
sive moTxovniT izrdeba 50-70-procen-
tiTac. rig SemTxvevaSi, kontraqtis ga-
zrdili Rirebuleba Sesyidvis savarau-
do Rirebulebasac ki aRemateba.
iZulebiT gadaadgilebulTa saWi-
roebebisTvis, drois mokle monakveT-
Si, saWiro gaxda didi raodenobiT bu-
nebrivi resursebis mopoveba. devnil-
Ta saxlebisTvis samasale merqnis, ase-
ve saSeSe merqnis miRebis mizniT mopo-
vebuli xe-tyis raodenoba bevrad aWar-
bebs rusuli agresiis Sedegad damwvari
tyis resursebis odenobas. mTavrobis
gankargulebebis Sesabamisad samuSaoebs
awarmoebda municipal uri ganviTare-
bis fondi. xe-tyes moipovebdnen bune-
brivad xanZarsaSiS teritoriebze, tyis
Wris wesebis seriozuli darRveveviT,
ris gamoc ukiduresad mZime xanZarsaSi-
Si situaciaa Seqmnili: SeiZleba iTqvas,
rom SarSandelze masStaburi xanZris ga-
Cenis Tavidan arideba mxolod wvimiani
amindebis ̀ damsaxureba~ iyo. saxelmwifo
samsaxurebi kvlavac ar floben adekva-
tur teqnikur saSualebebs tyis masSta-
bur xanZrebTan sabrZolvelad.
satransporto infrastruqturasaerTaSoriso daxmarebiT dafinanse-
buli proeqtebis mniSvnelovan nawils
warmoadgens magistraluri da Sida-
saxelmwifoebrivi mniSvnelobis saavto-
mobilo gzebis mSenebloba-reabili-
tacia. aRsaniSnavia ramdenime proeqti:
aRmosavleT-dasavleTis Cqarosnuli
avtobani; aWaris SemovliTi gza; vaziani-
Telavi-gomboris avtomagistrali; Tbi-
lisis SemovliTi rkinigzis proeqti.
sa qar Tve lo Si gze bis mSe neb lo ba da-
kav Si re bu lia di di ra o de no biT iner-
tu li ma sa lis (qva, Ror Ri, qvi Sa- xre-
Si da a.S.) mo po ve bas Tan mdi na re Ta ka-
la po te bi dan, ra mac ax lo mo ma val Si,
Se saZ loa, ga na pi ro bos sti qi u ri mov-
le ne bis gan vi Ta re ba, vi na i dan aTa so-
biT ku bu ri met ri qvi Sa- xre Sis amo Re-
ba mimdinareobs aras rul yo fi li wi nas-
wa ri Ses wav lis sa fuZ vel ze. bu neb ri vi
re sur se bis mo po ve bis li cen zi e bi sa da
ga re mo ze ze moq me de bis ne bar Tve bis ga-
ce mis, ase ve ma Ti pi ro be bis Ses ru le bis
kon tro lis sa kiTx Si sa xel mwi fos in-
stru men te bi Zal ze sus tia da isini ver
uz run vel yo fen ga re mos usaf rTxo e-
bas. ga re mo ze ze moq me de bas Tanaa da kav-
Si re bu li in fras truq tu ris mSe neb lo-
bi sa da fun qci o ni re bis pro ce sic.
yvela proeqtis dawyebisas samSene-
blo kompaniebis SesarCevi tenderebi
manamde tardeboda, sanam miRebuli iq-
neboda gadawyvetileba garemoze zemo-
qmedebisa da samSeneblo nebarTvis ga-
cemis Taobaze. es miuTiTebs imaze, rom
saqarTvelos mTavrobas erovnuli ka-
nondeblobiTa da saerTaSoriso sa-
finanso institutebis regulaciebiT
dadgenili procedurebi, maT Soris ga-
dawyvetilebis miRebisas sazogadoebis
monawileobasTan dakavSirebuli, for-
malobad miaCnia.
tenderebTan dakavSirebiT aRiniSna
araerTi seriozuli darRveva.
samarTlebrivi xasiaTis darRveve-
bs ganekuTvneba is sakiTxic, rom va-
ziani-gombori-Telavis avtomagistra-
lis pirveli naxevris monakveTis (1-27
km) mSeneblobis tenderi Catarda da
proeqtic ki gaixsna (9 oqtombers) ma-
nam, sanam gaicemoda mSenelobisa da
mSeneblobis garemoze zemoqmedebis
nebarTvebi. amasTanave, arc msoflio
banks miuRia gadawyvetileba proeqtis
dafinansebis Taobaze. ufro adre sa-
qarTvelos prezidentma gaxsna es gza,
Tumca aRmoCnda, rom es mxolod pe-
rioduli SekeTeba iyo.
energetikuli proeqtebiam seqtoridan aRsaniSnavia `Savi zR-
vis regionuli eleqtrogadacemis
proeqti~, romelic iTvaliswinebs 500
kv-iani eleqtrogadamcemi xazis re-
abilitacia/mSeneblobas (dasavleT sa-
qarTvelodan azerbaijanis da Tur-
qeTis sazRvramde). proeqts afinanse-
ben evropis rekonstruqciisa da gan-
viTarebis banki (EBRD), evropis sain-vesticio banki (EIB) da germaniis re-konstruqciis banki (KFW). proeqtiT gaTvaliswinebuli eleqtrogadacemis
xazi gadis ramdenime dacul terito-
riaze. energetikis saministro imTa-
viTve cdilobda zewola moexdina ga-
remos dacvisa da bunebrivi resursebis
saministroze da kanonmdeblobis uxeSi
darRveviT, proeqtis realizaciisas,
gamoeyenebina is alternativa, rome-
lic yvelaze iafia, magram gulisxmobs
borjom-xaragaulis erovnul park-
ze yvelaze met zemoqmedebas. rogorc
Cans, es zewola warmatebiT xorciel-
deba, vinaidan miuxedavad araoficia-
lur saubarSi gamoxatuli ukmayofi-
lebisa, garemos dacvisa da bunebri-
vi resursebis saministrodan veravin
gabeda oficialurad daefiqsirebina,
rom proeqtis amgvari gadawyveta ewi-
naaRmdegeba garemosdacviT kanonmdeb-
lobas da gamousworebel zians miayene-
bs biomravalferovnebas. ufro metic,
specialurad am proeqtisTvis momzad-
da kanonproeqti, romelic iTvaliswi-
nebs didi daqanebis ferdobebze tyis
pirwmindad gaCexvis daSvebas, Tanac yo-
velgvari winanswari Seswavlisa da aRd-
gena-gaSenebis samuSoebis Catarebis
valdebulebis gareSe.
aRniSnuli proqtis gaxorciele-
ba aseve ukavSirdeba sxva energetikul
proeqtebs, romelTa Sorisaa xudonis,
onisa da namaxvanis hesebi. es proeqte-
bi socialuri, ekonomikuri da gare-
mosdacviTi TvalsazrisiT Zalze des-
truqciula da ar Seesabameba mdgra-
di ganviTarebis principebs. 2000 wels
~kaSxlebis msoflio komisiis~ mier ga-
moqveynebuli angariSis Tanaxmad, didi
kaSxlebis uaryofiTi zemoqmedeba bu-
nebriv da socialur garemoze imdenad
Zlieria, rom isini ukve aRar ganixile-
ba ganaxlebadi energetikis nawilad.
miuxedavad imisa, rom ganxilvebis
procesi ar dawyebula, xolo sazoga-
doebis mniSvnelovan nawilsa da adgi-
lobriv mosaxleobaSi arsebobs mkve-
Tri uaryofiTi pozicia am proeqte-
bisadmi, maT Sesrulebaze tenderebi
ukve gamocxadebulia.
koaliciis mier gaweulimuSaobiT miRweuli SedegebimiRweul Sedegebze saubari jer al-
baT naadrevia, magram SesaZlebelia
saubari garkveul tendenciebze, ro-
goricaa: saqarTvelos mosaxleobis in-
formirebulobis gazrda, samoqala-
qo sazogadoebisa da adgilobrivi mo-
saxleobis aqtiurobis gazrda, xarjvis
miznobriobis donis momateba, xelisu-
flebis angariSvaldebulebis gazrda,
politikuri partiebis gaaqtiureba mo-
nitoringis kuTxiT.
mas Semdeg, rac maT koaliciis war-
momadgenlebisgan Seityves, Tu ra Se-
saZleblobebs iZleva erovnuli kanon-
mdebloba da safinanso institutebis
regulaciebi, aWaris sayofacxovrebo
narCenebis marTvis proeqtisa da vazia-
ni-gombori-Telavi avtomagistralis
proeqtis gavlenis qveS moqceuli mo-
saxleoba sakmao aqtiurobas iCens saku-
Tari interesebis dasacavad.
adgilobrivi mosaxleobis aqtiuro-
bisa da koaliciis wevrTa rekomenda-
ciebis Sedegad Seicvala vaziani-gombo-
ri-Telavi avtomagistralis proeqtis
dizaini da Rirebuleba. saavtomobilo
gzis 27 km-iani monakveTis (naxevris) Ri-
rebulebam Seadgina 22 mln. 856 aTasi
lari (daaxloebiT 9 mln. evro), maSin
roca mTliani proeqtisTvis igegmebo-
da 50 milioni evros kreditis daxar-
jva anu daaxloebiT 30 milioni evro-
Ti Semcirda dausabuTebeli kreditis
odenoba. Tumca SesaZlebeli iyo kidev
ufro metad yofiliyo acilebuli ara-
miznobrivi xarjva.
~Savi zRvis regionuli eleqtr-
ogadacemis proeqtis~ borjom-xara-
gaulis erovnul parkze gavlenis Ser-
bilebis mizniT, `mwvane alternativas”
rekomendaciebisa da koaliciis lo-
birebis Sedegad energetikis saminis-
trom daavala damatebiTi kvlevebis
Catareba garemosdacviT da teqnikur
konsultantebs. sakiTxis mogvareba-
Si CaerTvnen saerTaSoriso garemos-
dacviTi organizaciebi. imedi gvaqvs,
proeqti ise ganviTardeba, rom zians ar
miayenebs ruseTis samxedro agresiis
Sedegad yvelaze dazaralebul ero-
vnul parks.
politikurma partiebma gamoiyenes
koaliciis kvlevebis Sedegebi da re-
komendaciebi.
rekomendaciebi _ saqarTvelos mTavrobam, saer-
TaSoriso safinanso institutebma da
donorma qveynebma yuradReba unda miaq-
cion im faqts, rom briuselis donorTa
konferenciis Sedegad saerTod ar fi-
nansdeba an naklebad finansdeba iseTi
misaRebi proeqtebi, rogoricaa soflis
meurneobis ganviTarebis xelSewyoba da
sxva grZelvadiani ekonomikuri zrdis-
Tvis wamaxalisebeli iniciativebi.
_ saerTaSoriso safinanso institu-
tebma da donorma qveynebma meti yura-
dReba unda dauTmon saqarTvelos mTa-
vrobis mier moTxovnili proeqtebis
saWiroebis dasabuTebas; yuradReba un-
da gamaxvildes imaze, Tu ra dadebiT ze-
gavlenas iqonieben es proeqtebi qveynis
ekonomikaze, ramdenad iqneba SesaZle-
beli gaxorcielebuli proeqtebis meS-
veobiT maTze daxarjuli kreditebis
gastumreba da ramdenad gavrceldeba
proeqtebis dadebiTi efeqti uSualod
proeqtebis zegavlenis qveS moqceuli
adgilobrivi mosaxleobis yofaze. ar-
sebuli saWiroebebisa da Sesabamisi
xarjviTi prioritetebis gansazRvra-
Si aqtiurad unda iyvnen CarTulni da-
zaralebuli Temebi, adgilobrivi mTa-
vroba, arasamTavrobo organizaciebi,
eqspertebi da profesiuli jgufebi.
_ aucilebelia, rom saqarTvelosT-
vis gamoyofilma daxmarebam ara mxo-
lod omisgan miyenebuli zaralis ana-
zRaurebas, aramed ufro grZelvadian
miznebs _ qveynis demokratiul ganvi-
Tarebas da mis evroatlantikur stru-
qturebSi integracias Seuwyos xeli.
amis misaRwevad donorebma gansakuTre-
buli yuradReba unda dauTmon samoqa-
laqo sazogadoebisa da Tavisufali me-
diis, adgilobrivi TviTmmarTvelobis
ganviTarebas.
_ saerTaSoriso safinanso institu-
tebma, donorma qveynebma da organiza-
ciebma dauSvan erTi da imave wyarodan
rogorc proeqtis, ise misi damouki-
debeli monitoringis dafinanseba.
erTi weli briuselis donorTa konferenciidan2008 wlis agvistoSi saqarTvelos winaaRmdeg gaxorcielebuli ruseTis samxedro agresiis Semdgom periodSi saqarTvelos
mTavrobis, msoflio b