5
Vision: To be the dynamic city in Southern Luzon Center of Education Culture History and sports with empowered God-loving people in a sustained environment, advance agriculture, industry commerce and tourism and leader in exemplary governance. Mission: To provide the highest quality of satisfaction delivered with a sense of warmth, friendliness, fun, pride and spirit. Kasaysayan Ang salitang Tagalog ay hinango sa salitang taga-ilog, galing sa tagá- na nangangahulugang "katutubo ng" at ilog , ibig sabihin ay mga taong naninirahan sa tabi ng ilog. Walang mga halimbawa ng Tagalog bago dumating ang mga Kastila. Sinasabi ng ilan na ito ay marahil sinunog ng mga unang paring Kastila , sapagkat sinasabing masademonyo ito. Kakaunti lamang ang kaalaman tungkol sa kasaysayan ng wikang ito. Ngunit sa haka-haka ng mga dalubhasa sa pananalita, ang mga ninuno ng mga Tagalog ay nagmula sa hilagang silangang Mindanao o sa silangang Visayas , kasama ng mga kamag-anak nitong wika ng mga taga-gitnang Pilipinas. Ang pinakaunang aklat na naisulat sa Tagalog ay ang Doctrina Cristiana (Christian Doctrine) noong 1593. Ito ay nakasulat sa Espanyol at dalawang uri sa Tagalog; ang una ay nakasulat sa Baybayin at ang isa naman ay sa titik Latin . Ang TAGALOG ay salitang hinango sa taga-irog dahil kilala ang pangkat ng kayumangging ito sa pag irog sa sinisintang kabiyak at pagiging tapat din sa pakikipag ugnayan sa pinili niyang makasama sa buhay.Ito ay batay sa nakaraang kaganapan nang ang mga tao ay may higit pang katinuan at takot sa DIOS may kaugnayan ang salitang ito sa isang kasabihang tagalog "mahirap mamangka sa dalawang ilog/irog?.Wala pang nailathalang aklat na nagsasabi kung gaano katanda ang wikang ito,subalit may dokumento o kasulatan na nakalimbag sa tanso na nagpapatunay na ang isang matandang uri ng wika na pinagmulan ng wikang tagalog ay umiiral at ginagamit na mahigit isang libong taon nang nakalipas!Ito ang SULAT SA TANSO NG LAGUNA ng taong 822 A.D. na patuloy pang inuusisa at pinag aaralan ng mga nagdalubhasa sa wika.Ang mga katutubong wika sa pilipinas ay ipinalagay na sangay na kauri ng wikang tagalog at ang mga ito ay patuloy paring gamit sa bawat rehiyon at mga lalawigan ng bansa.Nang dumagsa ang mga espaniol sa kapuluan ng bansang ito, nasumpungan nila na may kabihasnan na dito na may wika,panulat na baybayin at mga payak na lipunan na may pinuno ang bawat pangkat o baranggay na tinawag na DATU.Sa pagtuturo nila ng kaalaman mula sa Europeo,nahubog ang kaisipan at kulturang pilipino sa kaisipang dayuhan at nagpatuloy ito hanggang sa pagdagsa dito ng Amerikano at hapon sa paglipas ng mga panahon.Sa kabila ng inpluwensiyang ito, Ang wikang tagalog pa rin ang kinilalang pambansang wika nakalalamang sa ibang dialekto at maging sa wikang Ingles at wikang Español dito sa ating bansa. [baguhin ]Ang paggamit ng Tagalog sa Pilipinas Ang Tagalog ay ginagamit bilang lingua franca ng Pilipinas , subalit ang Ingles ang ginagamit sa mga paaralan at sa pangkalakalan, pati na rin sa bugkos ng pamahalaan. Ang Wikang Tagalog ay isa sa una at may mataas na uri ng Wika sa kapuluang Pilipinas.Isa sa patunay ng kagulangan nito ay ang dokumento ng LAGUNA COPPERPLATE INSCRIPTION ng taong 822 A.D. na bagamat may pagkakaiba ng anyo nito sa kasalukuyang Tagalog ay may patunay na ito nga ang Inang Wika ng bagong tagalog natin sa Pilipinas.Ang lawig ng panahon ng pakikipag ugnayan ng kabihasnang tagalog sa ibat ibang lahi ng mga tao sa ating kapuluan ay nagpayabong at nagpayaman sa wikang ito.Sa kasalukuyan, ang wikang tagalog ay siyang "lingua franca" o siyang kinilalang pangkaraniwang wika na kinikilala at siya ring Pambansang Wika ng Republika ng Pilipinas.Ikalawa dito ay ang mga wika ng bawat rehiyon ng bansa katulad ng Hiligaynon, Cebuano,Bikol,Ilokano,Kapampangan,Pangasinan at iba pa.ang wikang Inggles ay siyang wikang pangdayuhan at sa mga nagsisigawa sa mga kawanihan o tanggapan na nakikipagugnayan at nakikipagtalastasan di lang sa mga pilipino kundi sa mga taga-ibang bansa din naman. [baguhin ]Mga wikain o diyalekto [baguhin ]Maynila Ang Tagalog ang siyang ginagamit na salita sa Maynila . Ito'y madalas na hinahaluan ng iba’t ibang mga panrehiyon na salita. Ang Maynila ang tumatayo bilang melting pot ng mga pangkat etnolingwistiko ng bansa. Ang salitang Tagalog ng Maynila ay may pagka-orihinal, madarama mo ang kasaysayan ng Pilipinas sa bawat pagbigkas ng mga salitang naangkop na ngayon sa wikaing ito; bagamat hiram na salita sa dayuhang mananakop, inangkin nang sarili ng mga Pilipino ang bawat salitang ito; at lagi na ring gamit sa lahat ng mga usapin. May pagkamabagal ang pagbigkas at may halong mga banyagang salita ang Tagalog ng Maynila; kabilang dito ang mga hiram na salita galing sa Kastila at Ingles ng mga Amerikano . Kadalasan, naipagkakasing-kahulugan na ang Taglish at ang Tagalog ng Maynila buhat ng malawak na paghiram mula sa Ingles. Ito ang naging batayan para sa Pilipino at, pagkatapos, sa Filipino.ang ibang nakatira sa maynila ay ipinaghahalo ang wikang english at ang wikang tagalog ....... Sakop: Kalakhang Maynila , Cavite , at lahat ng mga bayan ng Laguna sa kanluran ng Pagsanjan . Ang Dayalekto 1. Varayti ng wikang nalilikha ng dimensyong heograpiko. Tinatawag din itong wikain at ginagamit sa isang partikular na rehiyon, malaki man o maliit. 2. Makilala ang dayalekto hindi lamang sa pagkakaroon nito ng set ng mga distinct na bokabularyo kundi maging sa punto o tono at sa istruktura ng pangungusap.

Vision

Embed Size (px)

DESCRIPTION

LEO

Citation preview

Page 1: Vision

Vision: To be the dynamic city in Southern Luzon Center of Education Culture History and sports with empowered God-loving people in a sustained environment, advance agriculture, industry commerce and tourism and leader in exemplary governance.Mission: To provide the highest quality of satisfaction delivered with a sense of warmth, friendliness, fun, pride and spirit.

KasaysayanAng salitang Tagalog ay hinango sa salitang taga-ilog, galing sa tagá- na nangangahulugang "katutubo ng" at ilog, ibig sabihin ay mga taong naninirahan sa tabi ng ilog. Walang mga halimbawa ng Tagalog bago dumating ang mga Kastila. Sinasabi ng ilan na ito ay marahil sinunog ng mga unang paring Kastila, sapagkat sinasabing masademonyo ito. Kakaunti lamang ang kaalaman tungkol sa kasaysayan ng wikang ito. Ngunit sa haka-haka ng mga dalubhasa sa pananalita, ang mga ninuno ng mga Tagalog ay nagmula sa hilagang silangang Mindanaoo sa silangang Visayas, kasama ng mga kamag-anak nitong wika ng mga taga-gitnang Pilipinas.Ang pinakaunang aklat na naisulat sa Tagalog ay ang Doctrina Cristiana (Christian Doctrine) noong 1593. Ito ay nakasulat sa Espanyol at dalawang uri sa Tagalog; ang una ay nakasulat sa Baybayin at ang isa naman ay sa titik Latin. Ang TAGALOG ay salitang hinango sa taga-irog dahil kilala ang pangkat ng kayumangging ito sa pag irog sa sinisintang kabiyak at pagiging tapat din sa pakikipag ugnayan sa pinili niyang makasama sa buhay.Ito ay batay sa nakaraang kaganapan nang ang mga tao ay may higit pang katinuan at takot sa DIOS may kaugnayan ang salitang ito sa isang kasabihang tagalog "mahirap mamangka sa dalawang ilog/irog?.Wala pang nailathalang aklat na nagsasabi kung gaano katanda ang wikang ito,subalit may dokumento o kasulatan na nakalimbag sa tanso na nagpapatunay na ang isang matandang uri ng wika na pinagmulan ng wikang tagalog ay umiiral at ginagamit na mahigit isang libong taon nang nakalipas!Ito ang SULAT SA TANSO NG LAGUNA ng taong 822 A.D. na patuloy pang inuusisa at pinag aaralan ng mga nagdalubhasa sa wika.Ang mga katutubong wika sa pilipinas ay ipinalagay na sangay na kauri ng wikang tagalog at ang mga ito ay patuloy paring gamit sa bawat rehiyon at mga lalawigan ng bansa.Nang dumagsa ang mga espaniol sa kapuluan ng bansang ito, nasumpungan nila na may kabihasnan na dito na may wika,panulat na baybayin at mga payak na lipunan na may pinuno ang bawat pangkat o baranggay na tinawag na DATU.Sa pagtuturo nila ng kaalaman mula sa Europeo,nahubog ang kaisipan at kulturang pilipino sa kaisipang dayuhan at nagpatuloy ito hanggang sa pagdagsa dito ng Amerikano at hapon sa paglipas ng mga panahon.Sa kabila ng inpluwensiyang ito, Ang wikang tagalog pa rin ang kinilalang pambansang wika nakalalamang sa ibang dialekto at maging sa wikang Ingles at wikang Español dito sa ating bansa.[baguhin]Ang paggamit ng Tagalog sa PilipinasAng Tagalog ay ginagamit bilang lingua franca ng Pilipinas, subalit ang Ingles ang ginagamit sa mga paaralan at sa pangkalakalan, pati na rin sa bugkos ng pamahalaan. Ang Wikang Tagalog ay isa sa una at may mataas na uri ng Wika sa kapuluang Pilipinas.Isa sa patunay ng kagulangan nito ay ang dokumento ng LAGUNA COPPERPLATE INSCRIPTION ng taong 822 A.D. na bagamat may pagkakaiba ng anyo nito sa kasalukuyang Tagalog ay may patunay na ito nga ang Inang Wika ng bagong tagalog natin sa Pilipinas.Ang lawig ng panahon ng pakikipag ugnayan ng kabihasnang tagalog sa ibat ibang lahi ng mga tao sa ating kapuluan ay nagpayabong at nagpayaman sa wikang ito.Sa kasalukuyan, ang wikang tagalog ay siyang "lingua franca" o siyang kinilalang pangkaraniwang wika na kinikilala at siya ring Pambansang Wika ng Republika ng Pilipinas.Ikalawa dito ay ang mga wika ng bawat rehiyon ng bansa katulad ng Hiligaynon, Cebuano,Bikol,Ilokano,Kapampangan,Pangasinan at iba pa.ang wikang Inggles ay siyang wikang pangdayuhan at sa mga nagsisigawa sa mga kawanihan o tanggapan na nakikipagugnayan at nakikipagtalastasan di lang sa mga pilipino kundi sa mga taga-ibang bansa din naman.[baguhin]Mga wikain o diyalekto[baguhin]MaynilaAng Tagalog ang siyang ginagamit na salita sa Maynila. Ito'y madalas na hinahaluan ng iba’t ibang mga panrehiyon na salita. Ang Maynila ang tumatayo bilang melting pot ng mga pangkat etnolingwistiko ng bansa. Ang salitang Tagalog ng Maynila ay may pagka-orihinal, madarama mo ang kasaysayan ng Pilipinas sa bawat pagbigkas ng mga salitang naangkop na ngayon sa wikaing ito; bagamat hiram na salita sa dayuhang mananakop, inangkin nang sarili ng mga Pilipino ang bawat salitang ito; at lagi na ring gamit sa lahat ng mga usapin. May pagkamabagal ang pagbigkas at may halong mga banyagang salita ang Tagalog ng Maynila; kabilang dito ang mga hiram na salita galing sa Kastila at Ingles ng mga Amerikano. Kadalasan, naipagkakasing-kahulugan na ang Taglish at ang Tagalog ng Maynila buhat ng malawak na paghiram mula sa Ingles. Ito ang naging batayan para sa Pilipino at, pagkatapos, sa Filipino.ang ibang nakatira sa maynila ay ipinaghahalo ang wikang english at ang wikang tagalog .......Sakop: Kalakhang Maynila, Cavite, at lahat ng mga bayan ng Laguna sa kanluran ng Pagsanjan.

Ang Dayalekto1. Varayti ng wikang nalilikha ng dimensyong heograpiko. Tinatawag din itong wikain at ginagamit sa isang partikular na rehiyon, malaki man o maliit.2. Makilala ang dayalekto hindi lamang sa pagkakaroon nito ng set ng mga distinct na bokabularyo kundi maging sa punto o tono at sa istruktura ng pangungusap.3. Ito ay wika na katulad rin ng bernakular na palasak sa isang pook ng kapuluan. Ito ay yaong unang wikang kinamulatan at ugat ng komunikasyon sa tahanan at pamayanan, lalawigan. Ito rin ang wikang unang kinagisnan, naririnig at namumutawi sa bibig ng mgfa tao, ng mga magulang sa tahanan at sambayanan. Ito'y nagsisilbing midyum ng komuunikasyon sa isang pook na kung saan ang nasabing katutubong wika ay nabibilang.4. Batay sa laki, ang wika ay mas malaki kaysa dayalekto. Ang varayti na tinatawag na wika ay m,as maraming aytem kaysa sa dayalekto. Kaya't ang Filipino ay isang wika na bumubuo sa lahat ng dayalekto nito tulad sa Filipino sa Metro Manila, Filipino sa Baguio o Filipino sa Metro Cebu.5. Batay sa prestihiyo, ang wika ay may prestihiyong hindi makikita sa dayalekto. Kung ito ay pagbabatayan, ang wikang Ingles halimbawa na ginagamit sa pormal na pagsulat ay istandard na Ingles samantalang dayalekto lamang iyong hindi nagagamit ng gayon, bagamat sa pananaw ng linggwistika ay walang wikang mataas o mababa.

Wika o diyalekto?

ILONGGO, Bikolano, Cebuano, Batangue?o, Ilokano, Waray—ilan lamang ang mga ito sa 175 sinasalitang lengguwahe sa 16 na rehiyon sa bansa.

Ngunit, diyalekto ba ang mga ito o wika?

Dahil sa kakulangan sa paghahatid ng tamang kahulugan, mali ang nakagisnan nating pagkilala sa mga lengguwaheng ito bilang “diyalekto.”

Kung susuriin, tumutukoy lamang sa pagkakaroon ng iba’t ibang bersiyon at paraan sa pananalita ang isang diyalekto. Halimbawa nito ang kapansin-

pansing pagkakaiba sa pagsasalita ng Tagalog. Malambing itong sambitin ng mga Ilonggo, mahinhin ng mga Bikolano, at pasigaw naman o pagalit ng

mga Batangue?o at Ilokano.

Ito ang depinisyon ng diyalekto: natatanging paraan ng pananalita ng iisang wika. Tinutukoy lamang nito ang pagkakaiba-iba sa punto, diin at

pagbigkas.

Ibang-iba ito sa kahulugan ng wika.

Page 2: Vision

“Wika” ang tawag sa isang lengguwahe kung mayroon itong sistema sa pagbubuo ng tunog (ponolodyi), ispeling (morpolodyi) at pangungusap

(sintaks). Binubuo ito ng mga salita para sa komunikasyon ng mga tao.

Naipapakita ng mga lengguwahe sa bansa ang mga sistemang ito sa pamamagitan ng iba-iba nilang paggamit sa mga salita.

Tulad na lamang ng paggamit sa salitang “maganda.“ Isinusulat o binibigkas ito bilang “maganda” para sa mga Tagalog, “magayon” sa mga Bikolano,

at “matahom” sa mga Cebuano.

Ginagamit naman ang salitang “mabilis” bilang “mabilis” din sa Tagalog, ngunit “makaskas” sa Bikol, at “paspas” sa Cebu.

Hindi dahil ginagamit ang mga lengguwahe sa isang barangay, lalawigan, probinsya, o rehiyon, nangangahulugan na hindi na ito wika.

Dahil nakapagbibigay ng mga sumusunod na sistema ang mga lengguwaheng nabanggit, hindi ito dapat kinikilala bilang diyalekto. Wika ang dapat

itawag sa 175 sinasalitang lengguwahe sa bansa.

Kaibahan ng Wika sa Diyalekto

Ang wika ay isang masistemang balangkas nga sinasalitang tunog na isinasaayos sa paraang arbitraryo upang magamit sa pakikipagkomunikasyonng mga taong nabibilang sa isang kultura.Ang diyalekto naman ay varyasyon ng wika.Ito rin ang ginagamit ng partikular na grupo ngmga tao.

Ang dialekto ay ang lokal na wika na ginagamit sa isang lugar, probinsya o rehiyon. Ito ang maituturing na pangunahing wika na sinusundan lamang ng pambansang wika. ang mga halimbawa ng dialektong Pilipino

Ano ang ibig sabihin ng sosyolek?

Mula sa mismong salita na pinanggalingan ng salitang sosyolek ay mahihinuha na natin ang kahulugan nito. Sa Ingles, ito ay tinatawag na Sociolect na nag-ugat mula sa mga salitang "socio-" na ang ibig sabihin ay social at "lect" na ang kahulugan naman ay variety of language (http://wikipedia.org). Kaya't kung susumahain, ang idyolek ay isang rendisyon ng wika kung saan ang social background/class ay ang pangunahing salik nito

- baryasyon ng wika batay sa katayuan sa lipunan ng nagsasalita o sa pangkat na kanyang kinabibilangan. - may kinalaman sa katayuang sosyo-ekonomiko ng nagsasalita Hal: Wika ng mag-aaral Wika ng matanda

Ano ang sosyolek at idyolek?

ang sosyolek ay bahagi ng pananalita na tumutukoy sa mga taong pasosyal kung magsalita. samantalang ang idyolek ay bahagi ng pananalita na gumagamit ng mga idyoma.

Ano ang kahulugan ng dayalekto?

1.Ang dayalekto ay iba't ibang lenggwahe ng bawat rehiyon na may iba't ibang kahulugan, gramar at pagbigkas ng bawat salita.

2.

- pagkakaiba - iba o baryasyon sa loob ng isang particular na wika.- wikang sinasalita ng isang neyographical.Hal: pakiurong ng po ang plato (Bulacan - hugasan)Pakiurong nga po ang plato (Maynila - iusog)

MGA URI NG BARAYTI NG WIKA

IDYOLEK-pampersonal na gamit ng wika, kadalasang yunik.

DAYALEK-nadedebelop sa rehiyong kinabibilangan.

SOSYOLEK-pansamantalang barayti.

Page 3: Vision

ETNOLEK-nadedebelop mula sa mga salita ng mga etnolonggwistikong grupo.

EKOLEK-kadalasang mula o sinasalita sa loob ng bahay.

PIDGIN-wikang walang pormal na estruktura.

CREOLE-nadedebelop ang pormal na estruktura.

Mga Uri Ng Barayti Ng Wika

IDYOLEKpansariling wika

DAYALEKwikang ginagamit sa partikular na lugar

SOSYOLEKnakabatay ang pagkakaibang ito sa katayuan o istatus ng isang gumagamit ng wika sa lipunang kanyang ginagalawan -- mahirap o mayaman; may pinag-aralan o walang pinag-aralan; ang kasarian

ETNOLEKnadedebelop mula sa mga salita ng mga etnolonggwistikong grupo

EKOLEKkadalasang mula o sinasalita sa loob ng bahay

ibat ibang variety ng wika

1. Istandard na Wika - Ito ay ang paglalarawan kaugnay sa tunog, salita, at pangungusap o anupamang may kaugnayan sa pambansang wika. Ito ay ang varayting maaaring bumuo sa gamit ng wika sa mga pangmalawakang domeyn sa isang lipunan, gaya na lamang ng wika sa edukasyon, pamahalaan, midya at iba pa.2. Punto/Aksent at Diyalekto - Ang punto may kaugnayan sa paraan ng pagbigkas ng isang tao gamit ang kanyang wika. Dito maaaring madetermina ang kanyang lugar na pinagmulan.3. Mga Diyalektong Rehiyonal - Ito ay naglalarawan sa mga identipikasyon ng mga konsistent na katangian ng pananalitang matatagpuan sa isang heograpikong lugar.4. Isogloss at Diyalektong Hanggahan - Ito ay tumutukoy sa linyang kumakatawan sa pagitan ng mga lugar tungkol sa isang partikular na linggwistikong aytem. Samantala, ang diyalektong hanggahan naman ay tumutukoy sa kaibahan ng pananalita sa iba't ibang lugar kung saan makikita ang pagkakaiba-iba ang gamit ng mga salita.5. Ang Katuluyang Kontinuumna Pandiyalekto - Kung ang isogloss ay malaking tulong sa pagddedetermina ng gamit ng wika sa mga magkakatabing lugar, hindi pa rin kadalasang nagiging ispesifiko ang resulta ng mga pag-aaral pangwika. Kung kaya, sa pamamagitan ng kontinuum, makikita ang eksaktong katuluyan ng gamit ng wika sa magkakatabing lipunan.6. Bilinggwalismo - Ang pagiging bilinggwal ng isang tao ay ang simpleng resulta lamang ng pagkakaroon ng dalawang magulang na magkaiba ang wika. Mula ditto ay maaaring madevelop ang panibagong varayting pangwika.7. Pagpaplanong pangwika - Bumatay na lamang sa unang handawt na ipinamahagi para sa mas komprehensibong talakay sa tapik na ito bilang varyasyon ng wika.8. Mga Pidgin at Creole - Ito ay isang varayti ng isang wika na napaunlad sa kadahilanang praktikal, tulad ng mga pangangalakal, sa mga pangkat ng taong hindi alam ang wika ng iba pa. Ang pidgin din ay produkto ng dalawang magkaibang wika na sinasalita ng dalawang magkaibang tao hanggang sa sila ay makabuo ng sariling wika. Sa katunayan, ang wikang pidgin ay produkto ng ising wika na kung tawagin ay leksifayer. Sa kabilang banda, nagiging creole naman ang isang wika kung ang pidgin ay nasimulan nang matutunan ng isang bata at magamit hanggang sa kanyang pagtanda. Restrikted ang creole kaysa pidgin dahil may mga sinusunod na ritong alituntuning panggramatiko.9. Wika, Lipunan at Kultura - Ipinapaliwanag dito na hindi porke may parehong kinalakhang lipunan ang dalawang tao ay parehong-pareho na rin sila ng gamit ng wika. Samakatwid, nagkakaroon pa rin ng pagkakaiba-iba ang gamit ng wika batay sa pansarili niyang kultura at mula rito ay nadedevelop ang posibleng varayting pangwika.10. Mga Panlipunang Diyalekto - Sinusukat naman ang varayti ng wika batay sa panlipunang diyalekto sa pamamagitan ng uri, edukasyon, trabaho, edad, kasarian at iba pang panlipunang sukatan.11. Edukasyon, Okupasyon, Uring Panlipunan - Tumutukoy naman ito sa sosyal na aspekto ng isang ispiker ng wika batay sa paraan ng kanyang eudukasyong nakamit at trabaho o propesyong kinabibilangan. Papasok rin dito ang usaping langauge register.12. Edad at Kasarian - Nakadaragdag kulay rin ang edad at kasarian sa pagpapalawak ng varayti ng isang wika. Sa puntong ito, ipinaliliwanag na kahit na maraming tao ang kabilang sa isang pangkat panlipunan, nag-iiba pa rin ang gamit ng mga salita batay sa edad ng tao at kasarian. Halimbawa na lamang nito ang pagkakaiba ng gamit ng salita ng mga bata kompara sa mga matatanda. Samantala, may mga pag-aaral naman na nagsasabi na ang lalaki ay mas malaya ang paraan ng paggamit ng wika, samantala ang mga babae naman ay mas reserve sa gamit wika o may kapinuhan.13. Etnikong Bakgrawnd - Sa pagpapaunlad ngvarayti ng wika, maaaring maging malaki ang kontribusyon halimbawa na lamang ng mga bagong lipat na tao sa isang lugar. Dahil sa pagkakaroon ng magkaibang etnikong bakgrawnd, nagkakaroon din ng paglalahok o pagsasama ng magkaibang wika.

Page 4: Vision

14. Idyolek - Nakatutulong din naman ang idyolek sa pagpapalaganap ng iba't ibang varayti ng wika. Nadedevelop kasi rito ang gamit ng wika ng isang individwal na tanging yunik o pekulyar sa kanya.15. Rejister - Ang rehistro ng wika ay napakalaki ng maaaring maging kontribusyon kaugnay pa rin sa varayti ng wika. Ang rejister ay tumutukoy sa iba't ibang domeyn ng wika na malawakang nagagamit sa iba't ibang larangan gaya ng edukasyon, midya at marami pang iba.16. Tenor - Tumutukoy naman ito sa pormalidad at kaimpormalan sa gamit ng salita. Halimbawa, iba ang paraan ng pagtawag ng isang ina sa kanyang anak sa tuwing may iuutos ang ina. Samantala, sa kaparehong sitwasyon, iba ang tenor o paraan ng pagtawag ng isang titser sa kanyang estudyante na kapwa nag-uutos din.17. Larangan - Tinatalakay rito ang mga espesyalisadong mga salita na nagagamit sa iba't ibang larangan. Bukod sa varayti, maaari rin na maging dukal ito ng inaasam na intelektwalisasyon ng isang wika.18. Paraan - Ang paraan o moda ay tumutukoy sa pagiging sensitibo o pagpapahalaga sa mismong gamit ng komunikasyon. Halimbawa, mas katanggap-tanggap pa rin bilang pormal na pagdodokumento ay ang pasulat na paraan kaysa pasalita. Nangangahulugan lamang na ang modang pasulat ay may mas mataas na pagtingin.19. Katangian ng Pananalitang Espontanyo - Bahagi ito ng pagtuklas sa mga varayting pangwika dahil ang pagsasalitang espontanyo ay maaari ring makapag-ambag sa varayti ng wika gamit ang mga tinatawag na verbal filler o verbal static ayon na rin kay Guffey.20. Diglossia - Ginagamit ang salitang ito para ilarawan ang isang sitwasyong may dalawang may napakaibang varayti ng wika sa loob ng isang kominidad ng pagsasalita na ang bawat isa may parehong katungkulang panlipunan.21. Determinismong linggwistiko - Sistema ito ng pagkakategorya na kung ano ang nakikita ninyo, at kung gayon, mahihila kang tingnan ang isang bagay sa paraan kung paano mo ito nakita. Ito rin ay ang pinakamasidhing versyon ng pagtatakda ng wika sa pag-iisip.22. Ang Haypotesis na Sapir - Whorf - Ito ay ang pagtanaw sa isang bagay gamit ang wika. Proponent ng teoryang ito ay sina Edward Sapir at Benjamin Whorf.