13
ARTÍCULO DE REVISIÓN Infección por citomegalovirus en pacientes VIH/sida Cytomegalovirus infection in HIV/ aids patients Dr. Francisco Valdés Cabrera I , Dr. Carlos Fonseca Gómez II , DraC. Virginia Capó de la Paz II , Dra. Libet Bosch González I , Dra. Andrea Menéndez Veitía I , Dr. Carlos Rivera Keeling I Dr. Jesús Serrano Mirabal I I Instituto de Hematología e Inmunología, La Habana, Cuba. II Instituto de Medicina Tropical “Pedro Kouri”, La Habana, Cuba. RESUMEN El citomegalovirus (CMV) se considera un microorganismo oportunista común entre individuos con infección por el virus de inmunodeficiencia humana (VIH), agente causal del síndrome de inmunodeficiencia adquirida (Sida). La principal consecuencia de la replicación persistente del VIH es la reducción gradual del número de linfocitos T CD4+, lo que eventualmente conduce a la pérdida de la competencia inmunológica. El CMV humano pertenece a la familia de los herpes virus y con frecuencia produce enfermedades en diferentes órganos, principalmente cuando el conteo de linfocitos T CD4+ es muy bajo. Palabras clave: neumonitis, citomegalovirus, VIH, Sida. ABSTRACT The cytomegalovirus (CMV) is considered a common opportunist microorganism among individuals with human immunodeficiency virus (HIV), the causal agent of the acquired immunodeficiency syndrome (Aids). The main consequence of the persistent transduction of HIV is the gradual reduction of the number of T cells CD4+, which eventually causes loss of immunologic competition. This human virus belongs to the family of herpes virus and frequently produces diseases mainly in different organs when the T CD4+ count is very low. Keywords: pneumonia, cytomegalovirus, VIH, Aids.

Valdés Cabrera.pdf

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Articulo sobre HIV y citomegalovirus

Citation preview

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 1/13

    ARTCULODEREVISIN

    InfeccinporcitomegalovirusenpacientesVIH/sida

    CytomegalovirusinfectioninHIV/aidspatients

    Dr.FranciscoValdsCabreraI,Dr.CarlosFonsecaGmezII,DraC.VirginiaCapdelaPazII,Dra.LibetBoschGonzlezI,Dra.AndreaMenndezVeitaI,Dr.CarlosRiveraKeelingIDr.JessSerranoMirabalI

    IInstitutodeHematologaeInmunologa,LaHabana,Cuba.IIInstitutodeMedicinaTropicalPedroKouri,LaHabana,Cuba.

    RESUMEN

    Elcitomegalovirus(CMV)seconsideraunmicroorganismooportunistacomnentreindividuosconinfeccinporelvirusdeinmunodeficienciahumana(VIH),agentecausaldelsndromedeinmunodeficienciaadquirida(Sida).LaprincipalconsecuenciadelareplicacinpersistentedelVIHeslareduccingradualdelnmerodelinfocitosTCD4+,loqueeventualmenteconducealaprdidadelacompetenciainmunolgica.ElCMVhumanopertenecealafamiliadelosherpesvirusyconfrecuenciaproduceenfermedadesendiferentesrganos,principalmentecuandoelconteodelinfocitosTCD4+esmuybajo.

    Palabrasclave:neumonitis,citomegalovirus,VIH,Sida.

    ABSTRACT

    Thecytomegalovirus(CMV)isconsideredacommonopportunistmicroorganismamongindividualswithhumanimmunodeficiencyvirus(HIV),thecausalagentoftheacquiredimmunodeficiencysyndrome(Aids).ThemainconsequenceofthepersistenttransductionofHIVisthegradualreductionofthenumberofTcellsCD4+,whicheventuallycauseslossofimmunologiccompetition.ThishumanvirusbelongstothefamilyofherpesvirusandfrequentlyproducesdiseasesmainlyindifferentorganswhentheTCD4+countisverylow.

    Keywords:pneumonia,cytomegalovirus,VIH,Aids.

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 2/13

    INTRODUCCINLainfeccinporcitomegalovirus(CMV)puedeprovocarunaenfermedadinfecciosadeamplioespectroclnico,congnitaoadquirida,ysepresentadeformadiferenteenlospacientesinmunocomprometidos.Esreconocidocomounvirusqueinfectaalserhumano,porloquesedetectananticuerposantiCMVdesdetempranaedad.1Seleconsideraunmicroorganismooportunista,comnentreindividuosconinfeccinporelvirusdeinmunodeficienciahumana(VIH)yconfrecuenciaproduceenfermedadesendiferentesrganos,talescomoretina,pulmn,suprarrenales,colonyencfalo.24

    ElCMVesunvirushumanoquepertenecealafamiliadelosherpesvirus(elmiembromsgrandedeesta)conungenomade240Kbyundimetrode200nm.ContieneunADNdedoblecadena,unapartculacoreoncleode64nmenvueltaenunacpsideicosahdricacompuestapor162capsmeros.Elncleoviralocoreseensamblaenelmaterialgenticodelasclulasdelhospedero.Lacpsideestrodeadaporuntegumentoamorfoescasamentedefinido,rodeadoasuvezporunaenvolturaquecontienelquidosyformadaporlomenosde2535protenasglicoprotenas.Otrosvirusdeestafamiliasonlosherpesvirushumanos1,2,6,7,8,elvirusdelavaricelaZsteryelvirusdeEpsteinBarr.Todosinduceninfeccinlatentedeporvidaensushospederosytienencapacidadparatransformarclulas,yabienseadesushospederosodeotrosdiferentes.

    LaprevalenciadelainfeccinporCMVesmayorenlospasesenvasdedesarrolloyentrelosmiembrosdelosestratossocioeconmicosbajosdelospasesindustrializados.Lasfuentesdetransmisinincluyen:saliva,lechematerna,semen,orina,secrecionescervicalesyvaginales,sangreyheces.LatransmisinrequieredeuncontactocercanodebidoaqueelCMVesmuylbilporloquelaformamsfrecuenteesporcontactodirectodepersonaapersonanoobstante,puedeocurrirlatransmisinindirectapormediodefmitescontaminados.57

    VadeTransmisin

    1.Intrauterina.

    2.Perinatalenelcanaldeparto.

    3.Lechematerna.

    4.Secrecionesrespiratorias.

    5.Semenylquidosvaginales.

    6.Transfusionesdesangre(aproximadamenteenel5%delosdonantesdesangrelosleucocitoscirculantestienenCMVlatente).

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 3/13

    7.Trasplantesdeinjertosinfectadosporvirusprocedentesdeundonanteconinfeccinlatente.

    Lavelocidaddetransmisindependedelacantidaddeviruseliminadosque,porlogeneral,esmuchomsaltaenlasinfeccionessintomticasqueenlasasintomticas.

    Cercadel50%delapoblacinadultatieneunainfeccinlatenteporCMVhumanoentreel30yel40%deloshomosexualesexcretanCMVpororinaysangreyel95%tienenunincrementodelosnivelesdeIgMcontraelCMVenalgnmomentodesuvida.LospacientesconVIHquepresentanunconteodelinfocitosTCD4+menorde100clulas/mm3,tienenunaltoriesgodereactivacindelosCMVcapacesdeprovocarlaenfermedadinvasiva.810

    ConfrecuenciaesdifcilestablecerlaaccinprecisadesempeadaporelCMVyotrospatgenospotencialesenlaevolucindelainfeccinporelVIH/Sida,peroexistenevidenciasinequvocasdequelamagnitudylagravedaddelamorbilidaddependendelgradodesupresindeloslinfocitosTCD4+2,8.Porejemplo,cuandolaterapiaantirretrovirallograunaumentoenelnmerodeestasclulas,seproduceunadisminucindelamorbimortalidadporelCMVperoapesardelaterapiaantirretroviraldealtaeficacia(TARVAE)lapresenciadenivelespersistentesdeviremia,determinadosporlapruebadelareaccinencadenadelapolimerasa,seasocianaunpeorpronstico,independientementedelconteodeCD4+ydelacargaviral.10

    DatosrecientesdocumentanelimpactoprofundodelusocrecientedelaTARVAEenlahistorianaturaldelainfeccinporelVIH,alaumentarelrecuentodeloslinfocitosTCD4+estosehaasociadoconeldescensodelashospitalizaciones,ladisminucindelnmerodeinfeccionesoportunistasyelaumentodelasupervivenciadelosenfermos2.Noobstante,esteasuntohatomadoungranvalordadoqueel90%delospacientesconVIHestntambininfectadosporelCMVysecreequeestasociadoconunincrementoenelnmerodepacientesalosquelehandisminuidolasopcionesdelaTARVAE,porloqueexperimentanunadisminucindelnmerodelinfocitosTCD4+eincrementodelaamenazadelaenfermedadporCMV.Ennuestromedioestotambinpuedeestarrelacionadoconunainadecuadaadherenciaointoleranciaalasdrogasantirretrovirales.Estopuedellevaracrearunamultirresistenciaalasdrogas,undiagnsticotardodelainfeccinporelVIH,loquemotivaqueestospacientesseaninfectados,adems,conotrasenfermedadesoportunistascomolatuberculosisensusdiferentesformas,yretrasaeliniciodelaterapia.11

    Elsndromedereconstitucininmuneseentiendecomoeldesordeninflamatorioatpicoasociadoconlarecuperacininmunolgica,ycaracterizadoporundeterioroclnicoparadjicodesupuestasenfermedadeslatentesenlosprimerosmesesdelaTARVAE,conunaadecuadarespuestavirolgicaeinmunolgica.EnunestudioprospectivorealizadoenSudfricasereportaestesndromeenel10,4%delospacientesalos6mesesdeiniciadalaterapia,conunatasadeincidenciatotalde25.1por100pacientes/ao12.Porlotanto,enelSidasehademostradoquelapremuradelclnicoeneliniciodelaTARVAEpuedeagravarelpacientesiexistenenfermedadesoportunistasnodiagnosticadasoportunamente,loquepodraprovocarlamuerterpidadeeste.1315Elloesdebidoaque,alaumentarelconteoylaactividaddeloslinfocitos,tantoloscitotxicoscomolosauxiliadores,seproduceunarespuestainflamatoriadeestosaniveldelosrganosefectorescomprometidosporlaenfermedad,porejemplo,elpulmn,yseagravalasintomatologadelenfermo.1623

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 4/13

    AlprevenirseenelpacientealgunasdelasinfeccionesoportunistastempranascausadasporPneumocistisjirovenci(Pj)aparecenotrasquecausanmayorinmunodepresinentreellas:micobacteriasatpicasdelcomplejoavium(MAC),CMV,oambos,queseconviertenenentidadesdepresentacininicialdelSida24.Esasquelaterceraentidadenfrecuenciaenpacientesinmunocomprometidos,loconstituyelaneumonitisintersticialporCMV,detrsdelsndromefebrilydelamononucleosisinfecciosa.

    Laprobabilidaddequeunindividuodesarrolleunaenfermedadoportunistaestdeterminadaporcuatrofactores:

    1.Estadodeinmunodeficiencia:determinadoporelconteodelinfocitosTCD4+,queeselmsusadoenlaprcticamdicaparaestudiarlaenfermedadylaprobabilidaddeaparicindeciertasinfeccionesespecficasporejemplo:laincidenciadeneumonaporPjaparecesolocuandoesteconteoestpordebajode200linfocitosTCD4+/mm3.EsraroquelasinfeccionesproducidasporMACoCMVaparezcanporencimade100linfocitosTCD4+/mm3.

    2.Gradodeexposicinalpatgeno:haymicroorganismosqueporsuubicuidadproducenlesioneslatentesenlamayoradelosindividuosinmunocompetentes(talescomoelCMVyelPj).Laexposicinaotrosmicroorganismosdependendelapoblacinestudiada.LasinfeccionesporMACoCriptococcusneoformansdependendelaexposicinprimaria.

    3.Virulenciadelpatgeno:elMicobacteriumtuberculosisyelStreptococcuspneumoniaesonmsprobablesdeproducirenfermedadqueelMAC.

    4.Empleodelainmunoprofilaxiscontraelpatgeno.ProfilaxiscontraelPj,MACyMicobacteriumtuberculosis.

    CUADROCLNICO

    ElcuadroclnicoprovocadoporlainfeccinporCMVenlospacientesinmunocomprometidosyespecficamenteenlosenfermosdeSida,laenfermedadpuedeserdiseminadaonoserlo.Entrelosprincipalesrganosdianaestnlosojos,eltractogastrointestinal,elcerebro,lassuprarrenalesyelpulmn.25,26LapresentacinclnicadelainfeccinporCMVdiseminadaessimilaraladelSidaadquiridoduranteelperodoneonatal.27

    Noobstante,seprestaintersenlaenfermedadpulmonaryespecficamenteenlaneumonitisporCMV,yaqueenestaentidadesdifcileldiagnsticoysehanindentificadoalgunascausas:30,31

    a)Cursosubclnico.

    b)Enfermedadterminalodiseminacinterminalconmuchosrganosafectadosquepuedellegaraserfulminante.

    c)Infeccionesconcomitantes.

    d)Muchaslesionesenpulmn,hgadoymdulaseatienenunadistribucinfocalylabiopsiapuedefallarademsdeldifcildiagnsticoapesardeldesarrollodenuevaspruebas.

    e)Hayenfermedadesdiagnosticadasenvida(porPj,candidiasis),usualmentelasprimerasmanifestacionesdelSida,quesonraramentediagnosticadasporautopsia.

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 5/13

    Porotraparte,elcuadroclnicoesmuyfloridoypuedellegardesdesuexpresinsintomticahastaunaneumonarpidamentefatal,muyparecidaalaformadeiniciodeotrasentidadesoportunistaspulmonarescomoeslainfeccinporPj3234yenpacientesconSidalaneumonitisintersticialporCMVprcticamentesiempreseasociaaPjoaneumonasbacterianassobreaadidas,loquedeterminalaevolucindelaenfermedad35.Porotraparte,elCMVsueleproducirunaneumonitisintersticialenreceptoresdetrasplantesautlogosdemdulaseaynosuelencomplicarseconinfeccionesporPj,loquepareceestarenrelacinconlasreaccionesinjertocontrahospedero.

    Lasmanifestacionesclnicasdepresentacinmsfrecuenteson:tos,disnea,fiebreyenmuchoscasosfebrcula(exceptoenelpacientedesnutridoeinmunocomprometido,queporlogeneralloquepresentaeshipotermiaenloscasosmsseveros,ofebrcula),cuadrodedistrsrespiratorio,dolortorcicoyabdominal,signosysntomasdeldesgaste:prdidadepeso,palidezmucocutnea,decaimiento,anorexia,yotras36.Desdeelpuntodevistadelexamenfsicopulmonarsepuedeencontrar:murmullovesiculardisminuidooabolido,estertoressibilantes,crepitantesyotros.

    EldiagnsticodeneumonitisporCMVsehacesisecumplenlossiguientesrequisitos:37

    Sntomas:fiebre,tos,disneaeinfiltradointersticial.

    Criteriosdediagnsticomnimo:

    Infiltradopulmonar.

    Clulasdeinclusincaractersticasentejidopulmonar.

    Ausenciadeotraafectacinpulmonar.

    Puedeaislarseapartirdesecrecionesbronquialesodeltejidopulmonardel50%delospacientesinfectadosporelVIHyescontrovertidositienenqueestarausentesotrospatgenospulmonaresantesderealizareldiagnsticodeunaneumonitisporCMV.Porlotanto,apesardeaislarseelCMVenloslavadosbroncopulmonaressinestarproduciendoenfermedadenalgunospacientes,sehademostradoqueesteaislamientocarecedevalor,yaqueunpatlogoadiestradopuedesercapazdellegaraldiagnsticoalcomprobarlatransformacindelasclulasdelpulmnantesdequeseestablezcanlaslesionescaractersticasdelaafectacincrnicayaspoderlograrprecozmenteundiagnsticoytratamientooportunos,porquelasclulasinfectadasporCMVestnllamativamenteaumentadasdetamao,congrandesinclusionesintranuclearespurpricasrodeadasdeunhaloclaroypequeasinclusionesbasfilasintracitoplasmticas.

    LadiseminacindelCMVproducenecrosisfocalconinflamacinmnimaprcticamenteentodoslosrganos,peroespecialmenteenglndulassalivares,riones,hgado,pulmones,intestino,pncreas,tiroides,cpsulasuprarrenalycerebro38.Lasinclusionescitomeglicasestnpresentestambinenclulasendotelialesyepiteliales,ysonmsabundantesenelepiteliotubularrenal,hepatocitosyclulasquetapizanlosconductosbiliaresportales.

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 6/13

    Enelpulmn,elCMVtambininfectalasclulasepitelialesalveolares,macrfagosyclulasendotelialesyproduceunaneumonitisintersticialconedemaintralveolar,exudadoproteinaceoymembranashialinasfocales.39

    Encuantoalasradiografas,realmenteesdifcillainterpretacinradiolgicaenestaenfermedad.Puedellegaraversedesdeunaradiografanormalhastapasarpordiferentestiposdelesionesdeaspectoinflamatorioqueestnmuyrelacionadasconelestadoinmunolgicodelpacienteencuestin.

    As,enpacientesconneumonitisporCMVyVIH,Parkhomenkoyotrosautoresmostraronlascaractersticasyelperfilpatomorfolgicodelasdiferentesvariantesdelesionespulmonaresdelasiguienteforma:4042

    1.TransformacinporCMVdelasclulaseneltractoycompartimientorespiratorio.

    2.NeumonascondesarrollodecavernasytransformacincelularporCMV.

    3.AlveolitisporCMVproductivayformacindegranulomas.

    4.FibrosispulmonaryadenopatasasociadasconinfeccinporCMV.

    5.TransformacindeclulasporCMVenlesionessecundariasportumoralesinfecciosas.

    TcnicaeinterpretacindelacuantificacindelasclulasTCD4+

    Usualmenteseutilizalacitometradeflujo,comosecomentpreviamente.ParaelconteodeclulasTCD4+lasmuestrasdesangresedebenprocesardentrodelasprimeras18horasdespusdelacolecta.ElconteoabsolutodeclulasTCD4+puedediferircuandoseutilizantcnicasdiferentesocuandolamismatcnicaesrealizadaenlaboratoriosdiferentes.Portalmotivo,estoselementossedebenconsideraralinterpretarlosresultados.43

    ElconteonormaldeclulasTCD4+enunadultoseencuentraenunrangode800a

    1050clulas/mL,conunespectrodevariacin(2desviacionesestndares)de500a

    1400clulas/mL.16EsteampliorangodevaloresdenormalidadsedebeaqueelconteodeclulasTCD4+esproductode3variables:elconteoglobaldeleucocitos,elporcentajedelinfocitosyelporcentajedelinfocitosTqueexpresanelantgenoTCD4.17

    LosdiferenteslaboratoriosreportanlarelacinqueexisteentreCD4:CD8,queenelindividuonormalessuperiora1.LacitometradeflujoreportaelporcentajedeclulasTCD4+elconteoabsolutosecalculamultiplicandoelporcentajeporelconteototaldeleucocitos.Demanerahabitual,elconteoabsolutodeclulasTCD4+yelporcentajesonconcordantesysusvalorescorrespondientesson:

    ConteoabsolutodeclulasTCD4+>500clulas/mL:secorrespondeaTCD4+

    >29%.

    ConteoabsolutodeclulasTCD4+entre200y500clulas/mL:secorrespondea

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 7/13

    TCD4+entre14y28%.

    ConteoabsolutodeclulasTCD4+

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 8/13

    cidofovirparaeltratamientodeenfermedadgraveporCMV.Deestos,soloelganciclovirseutilizaparaeltratamientodeenfermedadcongnitaporCMV.ExistenreportesquesugierenqueelganciclovirseempiezaautilizarparaeltratamientoderecinnacidosconenfermedadcongnitasintomticaporCMV.Noobstante,debidoalapotencialsupresindelamdulasea,atrofiatesticularyporquesedesconoceelbeneficiosobreelneurodesarrolloalargoplazo,serequierenmsestudiosantesdeutilizarlorutinariamente.AlgunasevidenciassugierenquealgunosrecinnacidosgravementeenfermosparticularmenteprematurosconneumonaporCMVsepuedenbeneficiardeltratamientoconganciclovirysedebeconsiderarcuidadosamenteencasosseleccionados.

    Laduracindeltratamientoconganciclovirofoscarnetporvaendovenosa(EV)enlainfeccinpulmonarporCMVserecomiendaqueseapornomenosde21das,conunatasaderespuestaentreel60yel70%,yaunnoestbienavaladalaasociacindeinmunoglobulina.37,48

    SielpacientetieneunaCMVrecurrenteseplanteaelusodelfoscarnetporunlargoperodo.

    Evolucindelaenfermedad41,49

    Sehandescritodiversosfactoresquepuedeninfluirenlaevolucindeestaenfermedad.

    Dependientesdelenfermo:

    1.ElgradoderespuestacitotxicadeloslinfocitosTCD4+frenteaantgenosdelVIH.

    2.Elgradodeactivacininmunitaria.

    3.ElantgenoHLAclaseI,B27induceaunprogresomslentodelaenfermedadyelB35,aunprogresomsrpido.

    4.Edad,sexo.

    5.Ejercicio,estrsyelestadoemocional.

    Otrosdependendelvirus:

    1. Lavariabilidadgenotpicayfenotpica,quedeterminaelusodeloscorreceptoresdeentradadelVIHenlneascelularesdemonocitos(CCR5)ylinfocitosT(CXCR4).

    2. Influenciadelacargaviral.3. Presenciadevirusdefectivo(delecindeNEF).4. Fenotipoinductordesincitios.5. Tasadereplicacin.6.Resistencia.7.Variabilidadgentica.(cuasiespecies)8.Vadeentrada.

    Factoresambientales(cofactores):

    1.Otrosagentesinfecciosos.2. Frmacos.3. Txicos(metadona,herona,alcohol,etc.)4. Transfusiones.5.Agentesfsicos(luzultravioleta,temperaturaelevada).

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 9/13

    EsinteresantequemuchasmujeresypocoshombressoninfectadospormltiplesvariantesdeVIHdeunanicaparejasexual.EnKeniaserealizunestudiodediversidaddelVIHpresenteen156mujeresy99tenanmltiplesgenotiposvirales,loquesugiriqueunadiversidadgenticatempranaestabaasociadaaunaprogresinmsrpida.Estacaracterstica,alparecer,esdeesteestudioenparticular,porquegeneralmentenoimportaelsexoparainfectarseconcualquiervariantegentica,aunqueenlaactualidadseestobservandounfenmenoparecidoenhomosexualesdemuchospases,loquehallamadolaatencinyseencuentraenestudio.OtroscorreceptorespuedenmediarlaentradadelvirusalaclulaentrelosquefiguranBON20/STRL33(CXCR6)yBOB/GPR154141.

    EnCubasedebeestaralertaanteposiblesfallosenlavigilanciaepidemiolgica,loqueprovocaundiagnsticotardodelSida,llegandoestospacientesconunsistemainmuneagotado,altareplicacinviral,asociadoafaltadelaTARVAEodelainstauracintardadeesta,loquepodraconduciralamuertedeunmayornmerodepacientesconSida.

    PREVENCINDELCMVExistendosvacunasdevirusvivosatenuados:lacepaAD169desarrolladaenInglaterraylacepaTowne125,aisladadelaorinadeunlactanteconinfeccincongnitaypropagadaenfibroblastoshumanos.

    ElusodeproductossanguneoslibresdeCMVyenloposible,elusoderganosdedonanteslibresdeCMVparatrasplante,representanmedidasimportantesparalaprevencindelainfeccinporCMVylaenfermedadenpacientesdealtoriesgo6deahelintersenunseguimientodelaserologaparaCMVenestetipodepacientesreceptorespotencialesdetrasplantes.

    Inmunizacinactiva

    Elpapelbeneficiosodelainmunidadessustancial,comoilustraelhechodequelaenfermedadmsgravesiguealainfeccinprimaria,especialmenteenlainfeccincongnita,lainfeccinadquiridaportransfusinylainfeccinenlosreceptoresdetrasplantes.

    LoscandidatosparaunavacunacontraCMVincluyenmujeresseronegativasenedadreproductivayreceptoresdetrasplantederganosseronegativos.

    Lasvacunasdevirusvivosatenuados,talescomoelprototipodelacepaTowne,soninmunognicasperolainmunidadsepierdemuyrpido.Losvirusdelavacunanosontransmisibles.LavacunanoprotegealosreceptoresdetrasplantesrenalesdelainfeccinporCMV,peropareceserquereducelavirulenciadelainfeccinprimaria.Enunestudiodelaeficaciadelavacunaenmujeresadultassanas,seencontrqueestanoproporcionproteccincontralainfeccinadquiridanaturalmente.

    Actualmente,existenvacunasdesubunidadesviralesqueincluyenlaspreparacionesdeglicoprotenaspurificadas(conadyuvantesosinellos)yconvectoresrecombinantesvivos,talescomolosadenovirus(HCMVad5),queexpresanimportantesglicoprotenasdesuperficiedeCMV.UnanuevaperspectivaeseldesarrollodeunavacunaconglicoprotenasdesuperficiedeCMVelmejorcandidatoesgB,UL55(glicoprotenas55y116),porserlasprotenasmsabundantesenlaenvolturaviral.

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 10/13

    LamayoradelosanticuerposneutralizantesinducidosdespusdelainfeccinnaturalparecenestardirigidoscontralagB,lainmunidadcontraestaglicoprotenapuedeprotegercontralaenfermedadcongnitaporCMV.

    Alargoplazo,laprevencindelainfeccincongnitaporCMVrequiereelaborarunprogramadevacunacinencuantosecuenteconunavacunasegurayefectiva.5,6

    REFERENCIASBIBLIOGRFICAS1.BotetF,FiguerasAloyJ,AlvarezE,deAlbaC,DorronsoloI,EchanizUrcelayI,etal.Universalcytomegalovirusinfectionscreeninginprematurenewbornslessthan1500g.AnPediatr(Barc).2014Oct81(4):256.e14.doi:10.1016/j.anpedi.2014.01.011.

    2.AkgnK,HuangL,MorrisA,JusticeA,PisaniM,andCrothersK.CriticalIlnessinHIVInfectedPatientsintheeraofcombinationantiretroviraltherapy.ProcAmThoracSoc.2011Jun8(3):3017.doi:10.1513/pats.201009060WR.

    3.AlpMN,BaykamN,KuralG.ImmunerecoveryuveitisassociatedwithhighlyactiveantiretroviraltherapyinapatientwithCMVretinitisandAIDSdespitealowCD4+Tcellcount:casereportandareviewoftheliterature.IntOphthalmol.2009Apr30(2):1839.

    4.AlarcnR,ArredondoMR,SamaniegoS,TaboadaA,BentezG.InfeccinporcitomegalovirusenpacientesconSIDA.RevInstMedTrop.2009Dic.4(2):713.

    5.PlotkinS.Vaccinationagainstcytomegalovirus,thechangelingdemon.PediatrInfectDisJ.1999Apr18(4):31325quiz326.

    6.BodaghiB,DelMontePD,PicardL,BessiaC,MichelsonS.Humancytomegalovirusproteinpp65(ppUL83)playsaroleininhibitionofhostcellproteinssynthesis.ScandJInfectDisSuppl.199599:412.

    7.GamezSS,RuizMP,NavarroMariJM.Infectionbyhumancytomegalovirus.EnfermInfeccMicrobiolClin.2014Feb32Suppl1:1522.

    8.BronkeC,PalmerN,JansenC.Dynamicsofcytomegalovirus(CMV)especificTcellsinHIV1infectedindividualsprogressingtoAIDSwithCMVendorgandisease.JInfectDis.2005191:87380.

    9.JaberS,ChanquesG,BorryJ.Cytomegalovirusinfectionincriticallyillpatients:associatedfactorsandconsequences.Chest.2005127:23341.

    10.DeaytonJ,SabinC,JonsonM,EmeryV,WilsonP,GriffithsP.ImportanceofcytomegalovirusviremiainriskofdiseaseprogresionanddeathinHIVinfectedpatientsreceivinghigglyactiveantiretroviraltherapy.Lancet.2004363:211621.

    11.XiaoJ,GaoG,LiY,ZhangW,TianY,HuangY,etal.SpectrumsofopportunisticinfectionsandmalignanciesinHIVinfectedpatientsintertiarycarehospital,China.PLoSONE.20138(10):e75915.

    12.MurdochDM,VenterWD,FeldmanC,VanRieA.IncidenceandriskfactorsfortheimmunereconstitutioninflammatorysyndromeinHIVpatientsinSouthAfrica:aprospectivestudy.AIDS.2008Mar1222(5):60110.

    13.DasR,SarkarS,BesraM.Bullousdisordersasamanifestationofimmunereconstitutioninflammatorysyndrome:Aseriesofthreecases.IndianJSex

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 11/13

    TransmDis.2013Jul34(2):1268.

    14.BarberDL,AndradeBB,SeretiI,SherA.Immunereconstitutioninflammatorysyndrome:thetroublewithimmunitywhenyouhadnone.NatRevMicrobiol.2012Feb10(2):1506.

    15.HibiyaK,TateyamaM,TeruyaH,NakamuraH,TasatoD,KazumiY,etal.ImmunopathologicalcharacteristicsofimmunereconstitutioninflammatorysyndromecausedbyMycobacteriumparascrofulaceuminfectioninapatientwithAIDS.PatholResPract.2011Apr15207(4):26270.

    16.VonBothU,LafferR,GrubeC,BossartW,GaspertA,GnthardHF.AcutecytomegaloviruscolitispresentingduringprimaryHIVinfection:anunusualcaseofanimmunereconstitutioninflammatorysyndrome.ClinInfectDis.2008Feb1546(4):e3840.

    17.SungkanuparphS,VibhgoolA,MootsikapunP,ChetchotisakdP,TansupjhaswaswadikulS,BowonwatanuwongC.OpportunisticinfectionsaltertheinitiationofhighlyactiveantiretroviraltherapyinadvancedAIDSpatientsinanareawithahighprevalenceoftuberculosis.AIDS.200317:212931.

    18.LedermanM,ValdezH.Inmunerestorationwithantiretroviraltherapies:implicationsforclinicalmanagement.JAMA.2000284:22328.

    19.FrenchM,PriceP,StoneS.Immunerestorationdiseaseafterantiretroviraltherapy.AIDS.2004Aug2018(12):161527.

    20.ChengV,YuenK,ChanW,WongS,MaE,ChanR.Immunorestitutiondiseaseinvolvingtheinnateandadaptiveresponse.ClinInfectDis.2000Jun30(6):88292.

    21.AbergJA.Reconstitutionofimmunityagainstopportunisticinfectionsintheeraofpotentantiretroviraltherapy..AIDSClinRev.20002001:11538

    22.RennertW,KilnerD,HaleM,StevensG,StevensW,CreweBrownH.TuberculosisinchildrendyingwithHIVrelatedlungdisease:clinicalpathologicalcorrelations.IntJTubercLungDis.2002Sep6(9):80613.

    23.MartnezGarcaR.Lactatodeshidrogenasa(LDH)ymorbilidadesasociadasainmunocompromisoporVIH/sida.(TesisdeMaestradeInfectologiayEnfermedadesTropicales).LaHabana:IPK2006.

    24.MorrowBM,SamuelCM,ZampoliM,WhitelawA,ZarHJ.PneumocystispneumoniainSouthAfricanchildrendiagnosedbymolecularmethods.BMCResNotes.20147:26.

    25.SterlingT,ChaissonR.Generalclinicalmanifestationsofhumanimmunodeficiencyvirusinfection(includingtheacuteretroviralsyndromeandoral,cutaneous,renal,ocular,metabolic,andcardiacdiseases).In:MandellGLBJ,DolinR,eds.PrinciplesandPracticeofInfectiousDiseases.7thed.Philadelphia:ElsevierChurchillLivingstone2009.

    26.TunN,LondonN,KyawMK,SmithuisF,FordN,MargolisT,etal.CMVretinitisscreeningandtreatmentinaresourcepoorsetting:threeyearexperiencefromaprimarycareHIV/AIDSprogrammeinMyanmar.JIntAIDSSoc.201114:41.

    27.PrezMatoS,VanDykeR.PulmonaryinfectionsinchildrenwithHIVinfection.SeminRespirInfect.2002Mar17(1):3346.

    28.CascioA,IaraC,RuggeriP,FriesW.Cytomegaloviruspneumoniainpatients

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 12/13

    withinflammatoryboweldisease:asystematicreview.IntJInfectDis.201216:e474e9.

    29.XiaoJ,GaoG,LiY,ZhangW,TianY,HuangY,etal.SpectrumsofOpportunisticInfectionsandMalignanciesinHIVInfectedPatientsinTertiaryCareHospital,China.PLoSOne.2013Oct258(10):e75915.doi:10.1371/journal.pone.0075915.

    30.d'ArminioMonforteA,VagoL,LazzarinA,BoldoriniR,BiniT,GuzzettiS,etal.AIDSdefiningdiseasesin250HIVinfectedpatientsacomparativestudyofclinicalandautopsydiagnoses.AIDS.1992Oct6(10):115964.

    31.RiveroA,PulidoF,CaylaJ,IribarrenJA,MiroJM,MorenoS,etal.TheSpanishAIDSStudyGroupandSpanishNationalAIDSPlan(GESIDA/SecretariadelPlanNacionalsobreelSida)recommendationsforthetreatmentoftuberculosisinHIVinfectedindividuals.Enferm.Infecc.Microbiol.Clin.201331:672684.FI:1.478(Q4).

    32.MenonLR,DivateS,AcharyaVN,MahashurAA,NatrajanG,AlmeidaAF.Utilityofbronchoalveolarlavageinthediagnosisofpulmonaryinfectionsinimmunosuppressedpatients.JAssocPhysiciansIndia.2002Sep50:11104.

    33.DrewWL.Cytomegalovirus.In:GoldmanL,SchaferAI,eds.GoldmansCecilMedicine.24thed.Philadelphia:SaundersElsevier2011.

    34.CrothersK,ThompsonB,BurkhardtK,MorrisA,FloresS,DiazP,etal.HIVAssociatedLungInfectionsandComplicationsintheEraofCombinationAntiretroviralTherapy.ProcAmThoracSoc.2011Jun18(3):27581.

    35.CarrilloEsperR.Citomegalovirusreactivationincriticalillintensivecarepatients.GacMedMex.2011MarApr147(2):15962.

    36.MenndezCapoteR.CaracterizacinclnicadepacientesadultosangolanosconVIH/sida:ContribucinalaluchacontraelSIDAenfrica.Luanda[TesisparaoptarporelgradodeDoctorenCiencias].LaHabana.:IPK2008.

    37.BartlettJ,GallartM.MedicalManagementofHIVInfection,20052006BaltimoreMaryland:TheJohnsHopkinsUniversity2006.p.3467.

    38.KimT,MiMoonS,SungH,KimM,KimS,ChoiS,etal.OutcomesofnonHIVinfectedpatientswithPneumocystispneumoniaandconcomitantpulmonarycytomegalovirusinfection.ScandJofInfectDis.2012Sep44(9):6707.doi:10.3109/00365548.2011.652665.

    39.UshikiA,YamazakiY,HamaM,YasuoM,HanaokaM,KuboK.Viralinfectionsinpatientswithanacuteexacerbationofidiopathicinterstitialpneumonia.RespirInvestig.2014Jan52(1):6570.

    40.GoussardP,KlingS,GieR,NelE,HeynsL,RossouwG,etal.CMVPneumoniainHIVInfectedVentilatedInfants.PediatrPulm.2010Jul45:6505.

    41.ParkhomenkoI,TishkevichO,Shagil'dianV,SolnyshkovaT,NikonovaE.PathomorphogenesisofcytomegaloviruslungslesionsinHIVinfection.ArkhPatol.2004JulAug66(4):203.

    42.SantosGC,ParraER,StegunFW,CirqueiraCS,CapelozziVL.Immunohistochemicaldetectionofvirusthroughitsnuclearcytopathiceffectinidiopathicinterstitialpneumoniaotherthanacuteexacerbation.BrazJMedBiolRes.2013Nov46(11):98592.

    43.PerfectJR,CasadevallA.Cryptococcosis.InfectDisClinNorthAm.

  • 4/5/2015 ValdsCabrera

    http://www.revhematologia.sld.cu/index.php/hih/rt/printerFriendly/231/169 13/13

    200816:83774.

    44.MeyaD,ManabeY,CastelnuovoB,CookB,ElbireerA,KambuguA,etal.CosteffectivenessofserumcryptococcalantigenscreeningtopreventdeathsamongHIVinfectedpersonswithaCD4+cellcount