48
University of Groningen De Babyloniaca van Berossos van Babylon de Breucker, Geert Eduard Eveline IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2012 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): de Breucker, G. E. E. (2012). De Babyloniaca van Berossos van Babylon: inleiding, editie en commentaar. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 18-02-2019

University of Groningen De Babyloniaca van Berossos van ... · 621 BIBlIografIe Abou-AssAF, A. & borDrEuil, p. & millArD, A.r., La statue de Tell Fekherye et son inscription bilingue

Embed Size (px)

Citation preview

University of Groningen

De Babyloniaca van Berossos van Babylonde Breucker Geert Eduard Eveline

IMPORTANT NOTE You are advised to consult the publishers version (publishers PDF) if you wish to cite fromit Please check the document version below

Document VersionPublishers PDF also known as Version of record

Publication date2012

Link to publication in University of GroningenUMCG research database

Citation for published version (APA)de Breucker G E E (2012) De Babyloniaca van Berossos van Babylon inleiding editie en commentaar

CopyrightOther than for strictly personal use it is not permitted to download or to forwarddistribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) andor copyright holder(s) unless the work is under an open content license (like Creative Commons)

Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim

Downloaded from the University of GroningenUMCG research database (Pure) httpwwwrugnlresearchportal For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum

Download date 18-02-2019

621

BIBlIografIe

Abou-AssAF A amp borDrEuil p amp millArD Ar LastatuedeTellFekheryeetsoninscriptionbilingueassyro-arameacuteenne(EacutetudesAssyriologiquesEacuteditionsRecherche surlescivilisations 7) Parijs 1982ADAms r mcc LandbehindBaghdadAhistoryofsettlementontheDiyalaplains Chicago 1965ADlEr W TimeimmemorialArchaichistoryanditssourcesinChristianchronographyfromJuliusAfricanustoGeorgeSyncellus (DumbartonOaksStudies 26) Washington DC 1989ADlEr W amp tuFFin p TheChronographyofGeorgeSynkellosAByzantineChronicleofUniversalHistoryfromtheCreationTranslatedwithIntroductionandNotes Oxford 2002AhAroni y TheLandoftheBibleAHistoricalGeographySecondRevisedEditionTranslatedfromtheHebrewandEditedbyAFRainey londen 1979AhmED ss SouthernMesopotamiainthetimeofAshurbanipal (Studies inAncientHistory 2) Den Haag ndash Parijs 1968Al-JADir W lsquoUne bibliothegraveque et ses tablettes dans le quartier sacreacute de Sipparrsquo Archeologia 224 (1987) p 18-27Al-rAWi Fnh lsquoNabopolassarrsquos Restoration Work on the Wall Imgur-Enlil at Babylonrsquo Iraq 47 (1985) p 1-13Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library I The ldquoWeidner Chroniclerdquo A Supposititious Royal Letter concerning a Visionrsquo Iraq 52 (1990) p 1-13Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library X A Dedication of Zabaya of Larsarsquo Iraq 64 (2002) p 247-248Al-rAWi Fnh amp gEorgE Ar lsquoTablets from the Sippar Library III Two royal Counterfeitsrsquo Iraq 56 (1994) p 135-148Al-rAWi Fnh amp gEorgE AR lsquoTablets from the Sippar Library XIII Enuma Anu Ellil XXrsquo Iraq 68 (2006) p 23-57AlstEr B The instructions of Suruppak A Sumerian proverb collection (Mesopotamia 2) Kopenhagen 1974AlstEr B lsquoSumerianPoemsaboutEarlyRulersrsquo OrientaliaLovaniensiaPeriodica 21 (1990) p 5-25AlstEr Blsquoilu awilum we-e i-la ldquoGods Menrdquo versus ldquoMan Godrdquo Punning and the Reversal of Patterns in the Atrahasis Epicrsquo in Abusch T (ed) RichesHiddeninSecretPlacesAncientNearEasternStudiesinMemoryofThorkildJacobsen Winona Lake IN 2002 p 35-40AlstEr B amp VAnstiphout H lsquoLahar and Ashnan Presentation and Analysis of a Sumerian Disputationrsquo ActaSumerologica 9 (1987) p 1-43 AnDErson g TheSecondSophisticACulturalPhenomenonintheRomanEmpireLonden ndash New York 1993AnDrAE WDieStelenreiheninAssur(AusgrabungenderDeutschenOrient-GesellschaftinAssurABaudenkmaumllerausassyrischerZeit 3 ndash WVDOG 24)Leipzig 1913AngEli bErtinElli mg lsquoI Romani oltre lrsquoEufrate nel II secolo dC (le province di Assiria di Mesopotamia e di Osroene)rsquo ANRW II91 (1976) p 3-45AshEri DErodotoLestorie1LibriILaLidiaelaPersiaIntroduzionetestoecommentariodiDavidAsheriTraduzionediVirginioAntelami Milaan 1988

622

BiBliografie

AshEri D lsquoGeneral introductionrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 1-56AshEri D lsquoBook Irsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 57-218AttingEr P lsquoEnki et Ninbursagarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 74 (1984) p 1-52AuchEr JB EusebiiPamphili CaesariensisepiscopiChroniconbipartitum Venetieuml 1818AuJAc G DenysdrsquoHalicarnasseOpusculesrheacutetoriques4ThucydideSecondelettreagraveAmmeacuteeTexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1991bAchmAnn W FelsreliefsinAssyrienBawianMaltaiundGunduumlk (WVDOG 52) Leipzig 1927bAkhouchE B Lrsquoastrologieagrave-Rome(Bibliothegravequedrsquoeacutetudesclassiques 29) Leuven 2002bArclAy JMG AgainstApion (Flavius Josephus Translation and commentary 10) Leiden ea 2007bAr-kochVA b Pseudo-HecataeusOntheJewsLegitimizingtheJewishDiaspora (Hellenistic Culture andSociety 21) Berkeley ea 1996bArton TS Ancientastrology Londen 1994bAttini l lsquoLes systegravemes deacutefensifs agrave Babylonersquo Akkadica 104-105 (1997) p 24-57bAumgArtEn Ai ThePhoenicianHistoryofPhiloofByblosACommentary (Eacutetudes preacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 89) Leiden 1981bEAuliEu p-A TheReignofNabonidusKingofBabylon556-539BC (Yale Near Eastern Researches 10) New Haven ndash Londen 1989bEAuliEu p-A lsquoAntiquarian Theology in Seleucid Urukrsquo ActaSumerologica 14 (1992) p 47-75bEAuliEu P-A lsquoNew Light on Secret Knowledge in Late Babylonian Culturersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 82 (1992) p 98-111bEAuliEu p-A lsquoThe Historical Background of the Uruk Prophecyrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 41-52bEAuliEu P-A lsquoThe fourthyear of hostilities in the landrsquo BaghdaderMitteilungen 28 (1997) p 367-394bEAuliEu p-A lsquoBarsquou-asītu and Kaššaya Daughters of Nebuchadnezzar IIrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 174-201bEAuliEu P-A lsquoThe BabylonianManintheMoonrsquo JournalofCuneiformStudies 51 (1999) p 91-100bEAuliEu p-A lsquoThe Descendants of Sicircn-lēqi-unninnirsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschrift fuumlr JoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 1-16bEAuliEu P-A lsquoEa-dayān Governor of the Sealand and Other Dignitaries of the Neo-Babylonian Empirersquo JournalofCuneiformStudies 54 (2002) p 99-123bEAuliEu P-A lsquoThe god Amurru as emblem of ethnic and cultural identityrsquo in VAn solDt Wh (ed) Ethnicity in AncientMesopotamia Papers Read at the 48th Rencontre AssyriologiqueInternationaleLeiden1-4July2002(UitgavenvanhetNederlandsInstituutvanhetNabijeOostenteLeiden 102) Leiden 2005 p 33-46

623

BiBliografie

bEAuliEu P-A lsquoBerossus on late Babylonian historyrsquo OrientalStudiesSpecialIssue2006 p 116-149bEAuliEu P-A BEAULIEU P-A lsquoDe lrsquoEsagil au Mouseion lrsquoorganisation de la recherche scientifique au IVe siegravecle avant J-Crsquo in BRIANT P amp JOANNEgraveS F (eds) Latransitionentrelrsquoempireacheacutemeacutenideetlesroyaumeshelleacutenistiques(vers350-300avJ-C)ActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFrancepar laldquoChairedrsquohistoireet civilisationdumondeacheacutemeacutenideetde lrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)22-23novembre2004(Persika9) Parijs 2006 p 17-36 bEAuliEu P-A lsquoThe Astronomers of the Esagil Temple in the Fourth Century BCrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsa JoyfulHouseAssyriologicalStudies inHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 5-22bEEr lsquoKoile Syriarsquo RE 11 (1921) kol 1050-1052bEgg CT amp spilsbury P Judean Antiquities Books 8-10 (Flavius Josephus Translation and commentary 5) Leiden ea 2001bEnito CA ldquoEnkiandNinmahrdquoandldquoEnkiandtheWorldOrderrdquo Philadelphia 1969bErgAmini g lsquoLevels of Babylon Reconsidered A Re-examination of the Stratigraphical Outlines of the Town with Special Emphasis on the Problem of the Ancient Water Levelsrsquo Mesopotamia 12 (1977) p 111-152bErgAmini g lsquopreliminary Report on the 1987 Season of Excavations at Babylon Iraqrsquo Sumer 46 (1994-1995) p 30-34bErgEr p-r Die neubabylonischen Koumlnigsinschriften Koumlnigsinschriften des ausgehendenbabylonischenReiches(626-539aChr)(AOAT 41) Neukirchen-Vluyn 1973bErlin A EnmerkarandEnsuḫkešdannaASumerianNarrativePoem (Occasional PublicationsoftheBabylonianFund 2) Philadelphia 1979bErnhArDy G DionysiusPeriegetesGraeceetLatinecumvetustiscommentariisetinterpretationibusexrecensioneetcumannotatione 2 delen Hildesheim ndash New York 1974bErnAys J Theophrastosrsquo SchriftuumlberFroumlmmigkeit EinBeitrag zurReligionsgeschichte Berlijn 1866bErVE H DasAlexanderreichaufprosopographischerGrundlageIDarstellungMuumlnchen 1926bEtEgh G lsquoOn Eudemus Fr 150 (Wehrli)rsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 337-357bichlEr B amp rollingEr r lsquoDie Haumlngenden Gaumlrten zu Ninive ndash Die Loumlsung eines Raumltselsrsquo in rollingEr R (ed) VonSumerbisHomerFestschriftfuumlrManfredSchretterzum60Geburtstagam25Februar2004 (AOAT 325) Muumlnster 2005 p 153-218biDEz J amp cumont F Lesmages helleacuteniseacutes Zoroastre Ostanegraves et Hystaspe drsquoapregraves la traditiongrecque 2 delen Parijs 1938biggs rD Inscriptions from Al-Hiba-Lagash The first and second seasons (Bibliotheca Mesopotamica 3) Malibu CA 1976bilDE p Flavius Josephusbetween JerusalemandRomeHis lifehisworksand their importance(JournalfortheStudyofthePseudepigraphaSupplementseries2)Sheffield 1988bing JD A History ofCiliciaduringtheAssyrianperiod PhD Indiana University Ann Arbor MI 1969

624

BiBliografie

bing JD lsquoTarsus A Forgotten Colony of Lindosrsquo JournalofNearEasternStudies 30 (1971) p 99-109birot m lsquoles chroniques lsquoassyriennesrsquo de Marirsquo Mari 4 (1985) p 219-242blAck JA lsquothe New Year Ceremonies in Ancient Babylon lsquoTaking Bel by the handrsquo and a Cultic Picnicrsquo Religion 11 (1981) p 39-59blAck JA lsquoEn-ḫedu-ana not the author of the Temple Hymnsrsquo NABU 2002 nr 4blAck JA amp grEEn AGodsdemonsandsymbolsofAncientMesopotamiaAnillustrateddictionaryIllustrationsbyTessaRickards Londen 1992blAck JA et al lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1983-1985 Nebuchadnezzar IIrsquos Cross-country Wall North of Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 1 (1987) p 3-46bloch h DieQuellendesFlaviusJosephusinseinerArchaumlologie Leipzig 1879boArDmAn J lsquoTarsus Al-Mina and Greek Chronologyrsquo JournalofHellenicStudies 85 (1965) p 5-15Boumlck b amp maacuterquEz roWE i lsquomm 818 A New LB Fragment of Atra-hasīs Irsquo AulaOrientalis 17-18 (1999-2000) p 167-177boumlmEr F UntersuchungenuumlberdieReligionderSklaveninGriechenlandundRom 3DiewichtigstenKultedergriechischenWelt (Forschunger zurantikenSklaverei 143) Stuttgart 1990boEr E lsquoKlaudios Ptolemaios 66) IIrsquo RE 23 (1959) kol 1793-1839boumlrkEr-klaumlhn J lsquoDer bīt ḫilāni im bīt šaḫūri des Assur-Tempelsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 70 (1980) p 258-273boumlrkEr-klaumlhn J Altvorderasiatische Bildstelen und vergleiche Felsreliefsmit einem Beitrag vonAdelheidShunnar-Misera1Text2Tafeln(BaghdaderForschungen 4) Mainz am Rhein 1982boiy T LateAchaemenidandHellenisticBabylon (OLA 136) Leuven 2004boiy t BetweenHighandLowAChronologyoftheEarlyHellenisticPeriod(Oikumene StudienzurantikenWeltgeschichte 5) Frankfurt am Main 2007boiy T lsquoBetween the royal administration and local elite The pāḫātu in Hellenistic Babylonia as epistatesrsquo AnabasisStudiaClassicaetOrientalia 1 (2010) p 49-57boiy t lsquoRoyal and satrapal Armies in Babylonia during the second Diadoch War The Chronicle of the Successors on the Events during the seventh Year of Philip Arrhidaeus (=317316 BC)rsquo JournalofHellenicStudies 130 (2010) p 1-13boll F et al CataloguscodicumastrologorumGraecorum 20 delen Brussel 1898-1953boll F Sphaera Neue griechische Texte und Untersuchungen zur Geschichte der Sternbilder Leipzig 1903boll F lsquoKritodamos 3)rsquo RE 11 (1922) kol 1928-1930 BollAck J amp lAks A EpicureagravePythoclegraves Sur la cosmologie et lespheacutenomegravenesmeacuteteacuteorologiques (Cahiers dephilologie 3) Rijssel 1977BongEnAAr AcVm amp hAring bJJ lsquoEgyptians in Neo-Babylonian Sipparrsquo JournalofCuneiformStudies 46 (1994) p 59-72boncquEt J Diodorus Siculus (II 1-34) over Mesopotamieuml een historische kommentaar(VerhandelingenvandeKoninklijkeAcademievoorWetenschappenLetterenenSchoneKunstenvanBelgieumlKlassederLetteren jrg 49 122) Brussel 1987borgEr r DieInschriftenAsarhaddonsKoumlnigsvonAssyrien(AfOBeih9) Graz 1956

625

BiBliografie

borgEr r lsquoWeiteres Material zu V R 50-51rsquo JournalofCueneiformStudies 21 (1967) p 1-17borgEr R lsquoGeheimwissenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 188-191borgEr r Handbuch der Keilschriftliteratur 3 delen Berlijn 1967-1975borgEr r lsquoVier Grenzsteinurkunden Merodachbaladans I von Babylonienrsquo Archiv fuumlrOrientforschung 23 (1970) p 1-26borgEr R lsquoDie Beschwoumlrungsserie bītmēseri und die Himmelfahrt Henochsrsquo JournalofNearEasternStudies 33 (1974) p 183-196borgEr R lsquoZur Koumlnigsliste aus Urukrsquo ArchivfuumlrOrientforschung25 (1974-1977) p 165ndash166borgEr r lsquokoumlnig Sanheribs Ehegluumlckrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 6 (1988) p 5-11BorgEr r BeitraumlgezumInschriftenwerkAssurbanipalsDiePrismenklassenABC=KDEGHJundTsowieandereInschriftenMiteinemBeitragvonAFuchs Wiesbaden 1996boriAuD J-y HyginFablesTexteeacutetabliettraduit(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1997bosWorth AB lsquoThe Historical Setting of Megasthenesrsquo Indicarsquo ClasicalPhilology 91 (1996) p 113-127boucheacute-lEclErcq Lrsquoastrologiegrecque Parijs 1899botteacutero J lsquoLa creacuteation de lrsquoHomme et sa nature dans le Poegraveme drsquoAtraḫasicircsrsquo in SocietiesandLanguagesoftheAncientNearEastStudiesinHonourofIMDiakonoff Warminster 1982 p 24-32botteacutero J lsquoLes morts et lrsquoau-delagrave dans les rituels en accadien contre lrsquoaction des revenantsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie73 (1983) p 153-203 botteacutero J MythesetritesdeBabylone(BibliothegravequedelrsquoEcoledeshauteseacutetudesScienceshistoriquesetphilologiques 328) Genegraveve 1985botteacutero J MeacutesopotamieLrsquoeacutecriturelaraisonetlexdieux Parijs 1987botteacutero J LrsquoeacutepopeacuteedeGilgamešLegrandhommequinevoulaitpasmourirTraduitdelrsquoakkadienetpreacutesenteacute Parijs 1992 botteacutero J amp krAmEr sn LorsquelesdieuxfaisaientlrsquohommeMythologiemeacutesopotamienne Parijs 1989boWEn Ac amp toDD rb CleomedesrsquoLecturesonAstronomyATranslationofTheHeavens withanIntroductionandCommentary(Hellenistic Culture andSociety 42) Berkeley ea 2004boWmAn RA lsquoAnu-uballit-KefalonrsquoAmericanJournalofSemiticLanguagesandLiteratures 56 (1939) p 231-243boycE m A HistoryofZoroastrianismIIUndertheAchaemenians (HandbuchderAltorientalistik I81 22A) Leiden ndash Keulen 1982boycE M lsquoThe Lady and the Scribe Some further reflections on Anāhit and Tīrrsquo in DuchEsnE-guillEmin et al (eds)AGreenLeafBarg-esabzPapersinhonourofJesAsmussen Acta Iranica 28 (1988) p 277-282boycE m amp chAumont ml amp biEr c lsquoAnāhīdrsquo EncyclopaediaIranica 1 (1985) p 1003-1011 boycE M amp grEnEt F AHistory of Zoroastrianism III Zoroastrianism underMacedonian andRomanRuleWithaContributionbyRBeck (HandbuchderOrientalistik I81 22) Leiden ea 1991

626

BiBliografie

boysEn c FlaviiIosephiexversioneLatinaantiquaediditcommentariocriticoinstruxit prolegomena indicesque addidit C Boysen VI De Iudaeorum vetustate sive contra Apionem libri II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 37) Wenen 1898brAck-bErnsEn L ZurEntstehungderbabylonischenMondtheorieBeobachtungund theoretischeBerechnungvonMondphasen (Boethius 40) Stuttgart 1997brAunD D amp Wilkins J (eds) Athenaeus andHisWorld ReadingGreek Culture in the RomanEmpire Exeter 2000brEAstED JH AncientrecordsofEgyptHistoricaldocumentsfromtheearliest timestothe PersianconquestCollectededitedandtranslatedwithcommentary 5 delen New York 1906-1907brEgstEin LB Seal-use in fifth century BC Nippur Iraq A Stduy of Seal selection and sealingpracticesintheMurašucircArchive PhD Ann Arbour MI 1993briAnt p lsquoDons des terres et des villes lrsquoAsie Mineure dans le contexte acheacutemenidersquo RevuedesEtudesAnciennes 87 (1985) p 53-71briAnt p FromCyrus toAlexanderAHistory of the PersianEmpire TranslatedbyPTDaniels Winona Lake IN 2002briAnt P Alexander the Great and his Empire A short Introduction Translated by A Kuhrt Princeton ndash Oxford 2010BrinkmAn JA lsquomerodach-Baladan IIrsquo in StudiesPresentedtoALOppenheim Chicago 1964 p 6-53brinkmAn JAAPoliticalHistoryofPost-KassiteBabylonia1158-722BC(AnOr43) Rome 1968brinkmAn JA ACatalogue of Cuneiform Sources Pertaining to SpecificMonarchs of theKassiteDynasty (MaterialsandStudiesforKassiteHistory 1) Chicago 1976brinkmAn JA lsquoCuneiform Texts in the St Louis Public Libraryrsquo in EichlEr BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg (AOAT 25) Neukirchen-Vluyn 1976 p 41-57brinkmAn JA lsquoKandalānursquoRlA 5 (1976-1980) p 368-369brinkmAn JA lsquoKassitenrsquo RlA 5 (1976-1980) p 464-473brinkmAn JA lsquoAppendix mesopotamian Chronology of the Historical Periodrsquo in oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977 p 335-348brinkmAn JA Prelude to empire Babylonian society and politics 747-626 BC (OccasionalpublicationsoftheBabylonianFund7)Philadelphia1984brinkmAn JA lsquoMarduk-apla-iddina IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 375brinkmAn JA lsquoMarduk-zākir-šumi IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 379brinkmAn JA lsquothe Akkadian Words for ldquoIoniardquo and ldquoIonianrdquorsquo in sutton rF Jr (ed) DaidalikonStudiesinMemoryofRVSchoderWauconda IL 1989 p 53-71BrinkmAn JA lsquothe Babylonian Chronicle Revisitedrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) LingeringoverWordsStudiesinAncientNearEasternLiteratureinHonorofWilliamLMoran Atlanta GA 1990 p 73-104brinkmAn JA lsquoMeerlandrsquo RlA 8 (1993-1997) p 6-10brinkmAn JA lsquoMušēzib-Mardukrsquo RlA 8 (1993-1997) p 455brinkmAn JA lsquoBabylonia in the shadow of Assyria (747ndash626 BC)rsquo CAH 322 (1994) p 1-68

627

BiBliografie

brinkmAn JA lsquoNabonassarrsquo RlA 9 (1998-2001) p 5-6brinkmAn JA lsquoNabopolassarrsquoRlA 9 (1998-2001) p 12-16brinkmAn JA lsquoNergal-ušēzibrsquoRlA 9 (1998-2001) p 228 brinkmAn JA amp DAllEy S lsquoA Royal Kudurru from the Reign of Aššur-nādin-šumirsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 78 (1988) p 76-98 BrinkmAn JA amp kEnnEDy DA lsquoDocumentary Evidence For the Economic Base of Early Neo-Babylonian Societyrsquo JournalofCuneiformStudies 35 (1983) p 1-90britton JP amp WAlkEr CBF lsquoA 4th Century Babylonian Model for Venus BM 33552rsquo Centaurus 34 (1991) p 97-118 broDErsEn k Abriss der Seleukidengeschichte (Syriake 45232-70369) Text und Kommentar(MuumlnchenerArbeitenzurAltenGeschichte 1)Munchen 1989broDErsEn k ReisefuumlhrerzudenSiebenWeltwundernPhilonvonByzanzundandere antikeTexteZweisprachigeAusgabeeingeleitetuumlbersetztunderlaumlutert Baden-Baden 1992broDErsEn k DieSiebenWeltwunderLegendaumlreKunst-undBauwerkederAntike Munchen 1996brooks E W EliaemetropolitaeNisibeni Opus chronologicum Pars Prior Interpretatus est EWBrooks (CorpusscriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersioSeries TertiaTomus VII) Rome ea 1910brosius M lsquoArtemis Persike and Artemis Anaitisrsquo in Brosius m amp kuhrt A StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis (AchaemenidHistory 11) Leiden 1998 p 227-238brosius M lsquoKeeping Up with the Persians Between Cultural Identity and Persianization in the Achaemenid Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean(IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 135-149broWn D MesopotamianPlanetaryAstronomy-Astrology (Cuneiform Monographs 18) Groningen 2000buitEnWErF r BookIIIoftheSibyllineOraclesanditsSocialSetting Leiden 2003burgEss R W lsquoThe dates and editions of Eusebiusrsquo Chronici canones and Historia Ecclesiasticarsquo JournalofTheologicalStudies48 (1997) p 471ndash504burstEin SM The Babyloniaca of Berossus (SourcesfromtheAncientNearEast 15) Malibu CA 1978burton A DiodorusSiculusBookIACommentary Leiden 1972butlEr SAL MesopotamianConceptions ofDreamsandDreamRituals (AOAT 258) Muumlnster 1998ČAğirgAn G amp LAmbErt Wg lsquothe Late Babylonian Kislīmu Ritual for Esagilrsquo Journal ofCuneiformStudies 43-45 (1991-1993) p 89-106cAgni l LrsquoepopeadiErra (Studi semitici 34) Rome 1969cAgni l ThePoemofErra(SourcesfromtheAncientNearEast 13) Malibu CA 1977cAlmEyEr P lsquoKentaurrsquo RlA 5 (1976-1980) p 569-570cAncik h amp schnEiDEr h (eds) DerneuePaulyEnzyklopaumldiederAntike 19 delen Stuttgart 1996-2003cAplicE r lsquoNamburbi Texts in the British Museum Vrsquo Orientalia NS 40 (1971) p 133-183cArDAuns BM TerentiusVarro Antiquitates RerumDivinarum I Die Fragmente Wiesbaden 1976

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

621

BIBlIografIe

Abou-AssAF A amp borDrEuil p amp millArD Ar LastatuedeTellFekheryeetsoninscriptionbilingueassyro-arameacuteenne(EacutetudesAssyriologiquesEacuteditionsRecherche surlescivilisations 7) Parijs 1982ADAms r mcc LandbehindBaghdadAhistoryofsettlementontheDiyalaplains Chicago 1965ADlEr W TimeimmemorialArchaichistoryanditssourcesinChristianchronographyfromJuliusAfricanustoGeorgeSyncellus (DumbartonOaksStudies 26) Washington DC 1989ADlEr W amp tuFFin p TheChronographyofGeorgeSynkellosAByzantineChronicleofUniversalHistoryfromtheCreationTranslatedwithIntroductionandNotes Oxford 2002AhAroni y TheLandoftheBibleAHistoricalGeographySecondRevisedEditionTranslatedfromtheHebrewandEditedbyAFRainey londen 1979AhmED ss SouthernMesopotamiainthetimeofAshurbanipal (Studies inAncientHistory 2) Den Haag ndash Parijs 1968Al-JADir W lsquoUne bibliothegraveque et ses tablettes dans le quartier sacreacute de Sipparrsquo Archeologia 224 (1987) p 18-27Al-rAWi Fnh lsquoNabopolassarrsquos Restoration Work on the Wall Imgur-Enlil at Babylonrsquo Iraq 47 (1985) p 1-13Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library I The ldquoWeidner Chroniclerdquo A Supposititious Royal Letter concerning a Visionrsquo Iraq 52 (1990) p 1-13Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library X A Dedication of Zabaya of Larsarsquo Iraq 64 (2002) p 247-248Al-rAWi Fnh amp gEorgE Ar lsquoTablets from the Sippar Library III Two royal Counterfeitsrsquo Iraq 56 (1994) p 135-148Al-rAWi Fnh amp gEorgE AR lsquoTablets from the Sippar Library XIII Enuma Anu Ellil XXrsquo Iraq 68 (2006) p 23-57AlstEr B The instructions of Suruppak A Sumerian proverb collection (Mesopotamia 2) Kopenhagen 1974AlstEr B lsquoSumerianPoemsaboutEarlyRulersrsquo OrientaliaLovaniensiaPeriodica 21 (1990) p 5-25AlstEr Blsquoilu awilum we-e i-la ldquoGods Menrdquo versus ldquoMan Godrdquo Punning and the Reversal of Patterns in the Atrahasis Epicrsquo in Abusch T (ed) RichesHiddeninSecretPlacesAncientNearEasternStudiesinMemoryofThorkildJacobsen Winona Lake IN 2002 p 35-40AlstEr B amp VAnstiphout H lsquoLahar and Ashnan Presentation and Analysis of a Sumerian Disputationrsquo ActaSumerologica 9 (1987) p 1-43 AnDErson g TheSecondSophisticACulturalPhenomenonintheRomanEmpireLonden ndash New York 1993AnDrAE WDieStelenreiheninAssur(AusgrabungenderDeutschenOrient-GesellschaftinAssurABaudenkmaumllerausassyrischerZeit 3 ndash WVDOG 24)Leipzig 1913AngEli bErtinElli mg lsquoI Romani oltre lrsquoEufrate nel II secolo dC (le province di Assiria di Mesopotamia e di Osroene)rsquo ANRW II91 (1976) p 3-45AshEri DErodotoLestorie1LibriILaLidiaelaPersiaIntroduzionetestoecommentariodiDavidAsheriTraduzionediVirginioAntelami Milaan 1988

622

BiBliografie

AshEri D lsquoGeneral introductionrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 1-56AshEri D lsquoBook Irsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 57-218AttingEr P lsquoEnki et Ninbursagarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 74 (1984) p 1-52AuchEr JB EusebiiPamphili CaesariensisepiscopiChroniconbipartitum Venetieuml 1818AuJAc G DenysdrsquoHalicarnasseOpusculesrheacutetoriques4ThucydideSecondelettreagraveAmmeacuteeTexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1991bAchmAnn W FelsreliefsinAssyrienBawianMaltaiundGunduumlk (WVDOG 52) Leipzig 1927bAkhouchE B Lrsquoastrologieagrave-Rome(Bibliothegravequedrsquoeacutetudesclassiques 29) Leuven 2002bArclAy JMG AgainstApion (Flavius Josephus Translation and commentary 10) Leiden ea 2007bAr-kochVA b Pseudo-HecataeusOntheJewsLegitimizingtheJewishDiaspora (Hellenistic Culture andSociety 21) Berkeley ea 1996bArton TS Ancientastrology Londen 1994bAttini l lsquoLes systegravemes deacutefensifs agrave Babylonersquo Akkadica 104-105 (1997) p 24-57bAumgArtEn Ai ThePhoenicianHistoryofPhiloofByblosACommentary (Eacutetudes preacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 89) Leiden 1981bEAuliEu p-A TheReignofNabonidusKingofBabylon556-539BC (Yale Near Eastern Researches 10) New Haven ndash Londen 1989bEAuliEu p-A lsquoAntiquarian Theology in Seleucid Urukrsquo ActaSumerologica 14 (1992) p 47-75bEAuliEu P-A lsquoNew Light on Secret Knowledge in Late Babylonian Culturersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 82 (1992) p 98-111bEAuliEu p-A lsquoThe Historical Background of the Uruk Prophecyrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 41-52bEAuliEu P-A lsquoThe fourthyear of hostilities in the landrsquo BaghdaderMitteilungen 28 (1997) p 367-394bEAuliEu p-A lsquoBarsquou-asītu and Kaššaya Daughters of Nebuchadnezzar IIrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 174-201bEAuliEu P-A lsquoThe BabylonianManintheMoonrsquo JournalofCuneiformStudies 51 (1999) p 91-100bEAuliEu p-A lsquoThe Descendants of Sicircn-lēqi-unninnirsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschrift fuumlr JoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 1-16bEAuliEu P-A lsquoEa-dayān Governor of the Sealand and Other Dignitaries of the Neo-Babylonian Empirersquo JournalofCuneiformStudies 54 (2002) p 99-123bEAuliEu P-A lsquoThe god Amurru as emblem of ethnic and cultural identityrsquo in VAn solDt Wh (ed) Ethnicity in AncientMesopotamia Papers Read at the 48th Rencontre AssyriologiqueInternationaleLeiden1-4July2002(UitgavenvanhetNederlandsInstituutvanhetNabijeOostenteLeiden 102) Leiden 2005 p 33-46

623

BiBliografie

bEAuliEu P-A lsquoBerossus on late Babylonian historyrsquo OrientalStudiesSpecialIssue2006 p 116-149bEAuliEu P-A BEAULIEU P-A lsquoDe lrsquoEsagil au Mouseion lrsquoorganisation de la recherche scientifique au IVe siegravecle avant J-Crsquo in BRIANT P amp JOANNEgraveS F (eds) Latransitionentrelrsquoempireacheacutemeacutenideetlesroyaumeshelleacutenistiques(vers350-300avJ-C)ActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFrancepar laldquoChairedrsquohistoireet civilisationdumondeacheacutemeacutenideetde lrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)22-23novembre2004(Persika9) Parijs 2006 p 17-36 bEAuliEu P-A lsquoThe Astronomers of the Esagil Temple in the Fourth Century BCrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsa JoyfulHouseAssyriologicalStudies inHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 5-22bEEr lsquoKoile Syriarsquo RE 11 (1921) kol 1050-1052bEgg CT amp spilsbury P Judean Antiquities Books 8-10 (Flavius Josephus Translation and commentary 5) Leiden ea 2001bEnito CA ldquoEnkiandNinmahrdquoandldquoEnkiandtheWorldOrderrdquo Philadelphia 1969bErgAmini g lsquoLevels of Babylon Reconsidered A Re-examination of the Stratigraphical Outlines of the Town with Special Emphasis on the Problem of the Ancient Water Levelsrsquo Mesopotamia 12 (1977) p 111-152bErgAmini g lsquopreliminary Report on the 1987 Season of Excavations at Babylon Iraqrsquo Sumer 46 (1994-1995) p 30-34bErgEr p-r Die neubabylonischen Koumlnigsinschriften Koumlnigsinschriften des ausgehendenbabylonischenReiches(626-539aChr)(AOAT 41) Neukirchen-Vluyn 1973bErlin A EnmerkarandEnsuḫkešdannaASumerianNarrativePoem (Occasional PublicationsoftheBabylonianFund 2) Philadelphia 1979bErnhArDy G DionysiusPeriegetesGraeceetLatinecumvetustiscommentariisetinterpretationibusexrecensioneetcumannotatione 2 delen Hildesheim ndash New York 1974bErnAys J Theophrastosrsquo SchriftuumlberFroumlmmigkeit EinBeitrag zurReligionsgeschichte Berlijn 1866bErVE H DasAlexanderreichaufprosopographischerGrundlageIDarstellungMuumlnchen 1926bEtEgh G lsquoOn Eudemus Fr 150 (Wehrli)rsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 337-357bichlEr B amp rollingEr r lsquoDie Haumlngenden Gaumlrten zu Ninive ndash Die Loumlsung eines Raumltselsrsquo in rollingEr R (ed) VonSumerbisHomerFestschriftfuumlrManfredSchretterzum60Geburtstagam25Februar2004 (AOAT 325) Muumlnster 2005 p 153-218biDEz J amp cumont F Lesmages helleacuteniseacutes Zoroastre Ostanegraves et Hystaspe drsquoapregraves la traditiongrecque 2 delen Parijs 1938biggs rD Inscriptions from Al-Hiba-Lagash The first and second seasons (Bibliotheca Mesopotamica 3) Malibu CA 1976bilDE p Flavius Josephusbetween JerusalemandRomeHis lifehisworksand their importance(JournalfortheStudyofthePseudepigraphaSupplementseries2)Sheffield 1988bing JD A History ofCiliciaduringtheAssyrianperiod PhD Indiana University Ann Arbor MI 1969

624

BiBliografie

bing JD lsquoTarsus A Forgotten Colony of Lindosrsquo JournalofNearEasternStudies 30 (1971) p 99-109birot m lsquoles chroniques lsquoassyriennesrsquo de Marirsquo Mari 4 (1985) p 219-242blAck JA lsquothe New Year Ceremonies in Ancient Babylon lsquoTaking Bel by the handrsquo and a Cultic Picnicrsquo Religion 11 (1981) p 39-59blAck JA lsquoEn-ḫedu-ana not the author of the Temple Hymnsrsquo NABU 2002 nr 4blAck JA amp grEEn AGodsdemonsandsymbolsofAncientMesopotamiaAnillustrateddictionaryIllustrationsbyTessaRickards Londen 1992blAck JA et al lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1983-1985 Nebuchadnezzar IIrsquos Cross-country Wall North of Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 1 (1987) p 3-46bloch h DieQuellendesFlaviusJosephusinseinerArchaumlologie Leipzig 1879boArDmAn J lsquoTarsus Al-Mina and Greek Chronologyrsquo JournalofHellenicStudies 85 (1965) p 5-15Boumlck b amp maacuterquEz roWE i lsquomm 818 A New LB Fragment of Atra-hasīs Irsquo AulaOrientalis 17-18 (1999-2000) p 167-177boumlmEr F UntersuchungenuumlberdieReligionderSklaveninGriechenlandundRom 3DiewichtigstenKultedergriechischenWelt (Forschunger zurantikenSklaverei 143) Stuttgart 1990boEr E lsquoKlaudios Ptolemaios 66) IIrsquo RE 23 (1959) kol 1793-1839boumlrkEr-klaumlhn J lsquoDer bīt ḫilāni im bīt šaḫūri des Assur-Tempelsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 70 (1980) p 258-273boumlrkEr-klaumlhn J Altvorderasiatische Bildstelen und vergleiche Felsreliefsmit einem Beitrag vonAdelheidShunnar-Misera1Text2Tafeln(BaghdaderForschungen 4) Mainz am Rhein 1982boiy T LateAchaemenidandHellenisticBabylon (OLA 136) Leuven 2004boiy t BetweenHighandLowAChronologyoftheEarlyHellenisticPeriod(Oikumene StudienzurantikenWeltgeschichte 5) Frankfurt am Main 2007boiy T lsquoBetween the royal administration and local elite The pāḫātu in Hellenistic Babylonia as epistatesrsquo AnabasisStudiaClassicaetOrientalia 1 (2010) p 49-57boiy t lsquoRoyal and satrapal Armies in Babylonia during the second Diadoch War The Chronicle of the Successors on the Events during the seventh Year of Philip Arrhidaeus (=317316 BC)rsquo JournalofHellenicStudies 130 (2010) p 1-13boll F et al CataloguscodicumastrologorumGraecorum 20 delen Brussel 1898-1953boll F Sphaera Neue griechische Texte und Untersuchungen zur Geschichte der Sternbilder Leipzig 1903boll F lsquoKritodamos 3)rsquo RE 11 (1922) kol 1928-1930 BollAck J amp lAks A EpicureagravePythoclegraves Sur la cosmologie et lespheacutenomegravenesmeacuteteacuteorologiques (Cahiers dephilologie 3) Rijssel 1977BongEnAAr AcVm amp hAring bJJ lsquoEgyptians in Neo-Babylonian Sipparrsquo JournalofCuneiformStudies 46 (1994) p 59-72boncquEt J Diodorus Siculus (II 1-34) over Mesopotamieuml een historische kommentaar(VerhandelingenvandeKoninklijkeAcademievoorWetenschappenLetterenenSchoneKunstenvanBelgieumlKlassederLetteren jrg 49 122) Brussel 1987borgEr r DieInschriftenAsarhaddonsKoumlnigsvonAssyrien(AfOBeih9) Graz 1956

625

BiBliografie

borgEr r lsquoWeiteres Material zu V R 50-51rsquo JournalofCueneiformStudies 21 (1967) p 1-17borgEr R lsquoGeheimwissenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 188-191borgEr r Handbuch der Keilschriftliteratur 3 delen Berlijn 1967-1975borgEr r lsquoVier Grenzsteinurkunden Merodachbaladans I von Babylonienrsquo Archiv fuumlrOrientforschung 23 (1970) p 1-26borgEr R lsquoDie Beschwoumlrungsserie bītmēseri und die Himmelfahrt Henochsrsquo JournalofNearEasternStudies 33 (1974) p 183-196borgEr R lsquoZur Koumlnigsliste aus Urukrsquo ArchivfuumlrOrientforschung25 (1974-1977) p 165ndash166borgEr r lsquokoumlnig Sanheribs Ehegluumlckrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 6 (1988) p 5-11BorgEr r BeitraumlgezumInschriftenwerkAssurbanipalsDiePrismenklassenABC=KDEGHJundTsowieandereInschriftenMiteinemBeitragvonAFuchs Wiesbaden 1996boriAuD J-y HyginFablesTexteeacutetabliettraduit(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1997bosWorth AB lsquoThe Historical Setting of Megasthenesrsquo Indicarsquo ClasicalPhilology 91 (1996) p 113-127boucheacute-lEclErcq Lrsquoastrologiegrecque Parijs 1899botteacutero J lsquoLa creacuteation de lrsquoHomme et sa nature dans le Poegraveme drsquoAtraḫasicircsrsquo in SocietiesandLanguagesoftheAncientNearEastStudiesinHonourofIMDiakonoff Warminster 1982 p 24-32botteacutero J lsquoLes morts et lrsquoau-delagrave dans les rituels en accadien contre lrsquoaction des revenantsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie73 (1983) p 153-203 botteacutero J MythesetritesdeBabylone(BibliothegravequedelrsquoEcoledeshauteseacutetudesScienceshistoriquesetphilologiques 328) Genegraveve 1985botteacutero J MeacutesopotamieLrsquoeacutecriturelaraisonetlexdieux Parijs 1987botteacutero J LrsquoeacutepopeacuteedeGilgamešLegrandhommequinevoulaitpasmourirTraduitdelrsquoakkadienetpreacutesenteacute Parijs 1992 botteacutero J amp krAmEr sn LorsquelesdieuxfaisaientlrsquohommeMythologiemeacutesopotamienne Parijs 1989boWEn Ac amp toDD rb CleomedesrsquoLecturesonAstronomyATranslationofTheHeavens withanIntroductionandCommentary(Hellenistic Culture andSociety 42) Berkeley ea 2004boWmAn RA lsquoAnu-uballit-KefalonrsquoAmericanJournalofSemiticLanguagesandLiteratures 56 (1939) p 231-243boycE m A HistoryofZoroastrianismIIUndertheAchaemenians (HandbuchderAltorientalistik I81 22A) Leiden ndash Keulen 1982boycE M lsquoThe Lady and the Scribe Some further reflections on Anāhit and Tīrrsquo in DuchEsnE-guillEmin et al (eds)AGreenLeafBarg-esabzPapersinhonourofJesAsmussen Acta Iranica 28 (1988) p 277-282boycE m amp chAumont ml amp biEr c lsquoAnāhīdrsquo EncyclopaediaIranica 1 (1985) p 1003-1011 boycE M amp grEnEt F AHistory of Zoroastrianism III Zoroastrianism underMacedonian andRomanRuleWithaContributionbyRBeck (HandbuchderOrientalistik I81 22) Leiden ea 1991

626

BiBliografie

boysEn c FlaviiIosephiexversioneLatinaantiquaediditcommentariocriticoinstruxit prolegomena indicesque addidit C Boysen VI De Iudaeorum vetustate sive contra Apionem libri II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 37) Wenen 1898brAck-bErnsEn L ZurEntstehungderbabylonischenMondtheorieBeobachtungund theoretischeBerechnungvonMondphasen (Boethius 40) Stuttgart 1997brAunD D amp Wilkins J (eds) Athenaeus andHisWorld ReadingGreek Culture in the RomanEmpire Exeter 2000brEAstED JH AncientrecordsofEgyptHistoricaldocumentsfromtheearliest timestothe PersianconquestCollectededitedandtranslatedwithcommentary 5 delen New York 1906-1907brEgstEin LB Seal-use in fifth century BC Nippur Iraq A Stduy of Seal selection and sealingpracticesintheMurašucircArchive PhD Ann Arbour MI 1993briAnt p lsquoDons des terres et des villes lrsquoAsie Mineure dans le contexte acheacutemenidersquo RevuedesEtudesAnciennes 87 (1985) p 53-71briAnt p FromCyrus toAlexanderAHistory of the PersianEmpire TranslatedbyPTDaniels Winona Lake IN 2002briAnt P Alexander the Great and his Empire A short Introduction Translated by A Kuhrt Princeton ndash Oxford 2010BrinkmAn JA lsquomerodach-Baladan IIrsquo in StudiesPresentedtoALOppenheim Chicago 1964 p 6-53brinkmAn JAAPoliticalHistoryofPost-KassiteBabylonia1158-722BC(AnOr43) Rome 1968brinkmAn JA ACatalogue of Cuneiform Sources Pertaining to SpecificMonarchs of theKassiteDynasty (MaterialsandStudiesforKassiteHistory 1) Chicago 1976brinkmAn JA lsquoCuneiform Texts in the St Louis Public Libraryrsquo in EichlEr BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg (AOAT 25) Neukirchen-Vluyn 1976 p 41-57brinkmAn JA lsquoKandalānursquoRlA 5 (1976-1980) p 368-369brinkmAn JA lsquoKassitenrsquo RlA 5 (1976-1980) p 464-473brinkmAn JA lsquoAppendix mesopotamian Chronology of the Historical Periodrsquo in oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977 p 335-348brinkmAn JA Prelude to empire Babylonian society and politics 747-626 BC (OccasionalpublicationsoftheBabylonianFund7)Philadelphia1984brinkmAn JA lsquoMarduk-apla-iddina IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 375brinkmAn JA lsquoMarduk-zākir-šumi IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 379brinkmAn JA lsquothe Akkadian Words for ldquoIoniardquo and ldquoIonianrdquorsquo in sutton rF Jr (ed) DaidalikonStudiesinMemoryofRVSchoderWauconda IL 1989 p 53-71BrinkmAn JA lsquothe Babylonian Chronicle Revisitedrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) LingeringoverWordsStudiesinAncientNearEasternLiteratureinHonorofWilliamLMoran Atlanta GA 1990 p 73-104brinkmAn JA lsquoMeerlandrsquo RlA 8 (1993-1997) p 6-10brinkmAn JA lsquoMušēzib-Mardukrsquo RlA 8 (1993-1997) p 455brinkmAn JA lsquoBabylonia in the shadow of Assyria (747ndash626 BC)rsquo CAH 322 (1994) p 1-68

627

BiBliografie

brinkmAn JA lsquoNabonassarrsquo RlA 9 (1998-2001) p 5-6brinkmAn JA lsquoNabopolassarrsquoRlA 9 (1998-2001) p 12-16brinkmAn JA lsquoNergal-ušēzibrsquoRlA 9 (1998-2001) p 228 brinkmAn JA amp DAllEy S lsquoA Royal Kudurru from the Reign of Aššur-nādin-šumirsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 78 (1988) p 76-98 BrinkmAn JA amp kEnnEDy DA lsquoDocumentary Evidence For the Economic Base of Early Neo-Babylonian Societyrsquo JournalofCuneiformStudies 35 (1983) p 1-90britton JP amp WAlkEr CBF lsquoA 4th Century Babylonian Model for Venus BM 33552rsquo Centaurus 34 (1991) p 97-118 broDErsEn k Abriss der Seleukidengeschichte (Syriake 45232-70369) Text und Kommentar(MuumlnchenerArbeitenzurAltenGeschichte 1)Munchen 1989broDErsEn k ReisefuumlhrerzudenSiebenWeltwundernPhilonvonByzanzundandere antikeTexteZweisprachigeAusgabeeingeleitetuumlbersetztunderlaumlutert Baden-Baden 1992broDErsEn k DieSiebenWeltwunderLegendaumlreKunst-undBauwerkederAntike Munchen 1996brooks E W EliaemetropolitaeNisibeni Opus chronologicum Pars Prior Interpretatus est EWBrooks (CorpusscriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersioSeries TertiaTomus VII) Rome ea 1910brosius M lsquoArtemis Persike and Artemis Anaitisrsquo in Brosius m amp kuhrt A StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis (AchaemenidHistory 11) Leiden 1998 p 227-238brosius M lsquoKeeping Up with the Persians Between Cultural Identity and Persianization in the Achaemenid Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean(IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 135-149broWn D MesopotamianPlanetaryAstronomy-Astrology (Cuneiform Monographs 18) Groningen 2000buitEnWErF r BookIIIoftheSibyllineOraclesanditsSocialSetting Leiden 2003burgEss R W lsquoThe dates and editions of Eusebiusrsquo Chronici canones and Historia Ecclesiasticarsquo JournalofTheologicalStudies48 (1997) p 471ndash504burstEin SM The Babyloniaca of Berossus (SourcesfromtheAncientNearEast 15) Malibu CA 1978burton A DiodorusSiculusBookIACommentary Leiden 1972butlEr SAL MesopotamianConceptions ofDreamsandDreamRituals (AOAT 258) Muumlnster 1998ČAğirgAn G amp LAmbErt Wg lsquothe Late Babylonian Kislīmu Ritual for Esagilrsquo Journal ofCuneiformStudies 43-45 (1991-1993) p 89-106cAgni l LrsquoepopeadiErra (Studi semitici 34) Rome 1969cAgni l ThePoemofErra(SourcesfromtheAncientNearEast 13) Malibu CA 1977cAlmEyEr P lsquoKentaurrsquo RlA 5 (1976-1980) p 569-570cAncik h amp schnEiDEr h (eds) DerneuePaulyEnzyklopaumldiederAntike 19 delen Stuttgart 1996-2003cAplicE r lsquoNamburbi Texts in the British Museum Vrsquo Orientalia NS 40 (1971) p 133-183cArDAuns BM TerentiusVarro Antiquitates RerumDivinarum I Die Fragmente Wiesbaden 1976

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

622

BiBliografie

AshEri D lsquoGeneral introductionrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 1-56AshEri D lsquoBook Irsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 57-218AttingEr P lsquoEnki et Ninbursagarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 74 (1984) p 1-52AuchEr JB EusebiiPamphili CaesariensisepiscopiChroniconbipartitum Venetieuml 1818AuJAc G DenysdrsquoHalicarnasseOpusculesrheacutetoriques4ThucydideSecondelettreagraveAmmeacuteeTexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1991bAchmAnn W FelsreliefsinAssyrienBawianMaltaiundGunduumlk (WVDOG 52) Leipzig 1927bAkhouchE B Lrsquoastrologieagrave-Rome(Bibliothegravequedrsquoeacutetudesclassiques 29) Leuven 2002bArclAy JMG AgainstApion (Flavius Josephus Translation and commentary 10) Leiden ea 2007bAr-kochVA b Pseudo-HecataeusOntheJewsLegitimizingtheJewishDiaspora (Hellenistic Culture andSociety 21) Berkeley ea 1996bArton TS Ancientastrology Londen 1994bAttini l lsquoLes systegravemes deacutefensifs agrave Babylonersquo Akkadica 104-105 (1997) p 24-57bAumgArtEn Ai ThePhoenicianHistoryofPhiloofByblosACommentary (Eacutetudes preacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 89) Leiden 1981bEAuliEu p-A TheReignofNabonidusKingofBabylon556-539BC (Yale Near Eastern Researches 10) New Haven ndash Londen 1989bEAuliEu p-A lsquoAntiquarian Theology in Seleucid Urukrsquo ActaSumerologica 14 (1992) p 47-75bEAuliEu P-A lsquoNew Light on Secret Knowledge in Late Babylonian Culturersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 82 (1992) p 98-111bEAuliEu p-A lsquoThe Historical Background of the Uruk Prophecyrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 41-52bEAuliEu P-A lsquoThe fourthyear of hostilities in the landrsquo BaghdaderMitteilungen 28 (1997) p 367-394bEAuliEu p-A lsquoBarsquou-asītu and Kaššaya Daughters of Nebuchadnezzar IIrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 174-201bEAuliEu P-A lsquoThe BabylonianManintheMoonrsquo JournalofCuneiformStudies 51 (1999) p 91-100bEAuliEu p-A lsquoThe Descendants of Sicircn-lēqi-unninnirsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschrift fuumlr JoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 1-16bEAuliEu P-A lsquoEa-dayān Governor of the Sealand and Other Dignitaries of the Neo-Babylonian Empirersquo JournalofCuneiformStudies 54 (2002) p 99-123bEAuliEu P-A lsquoThe god Amurru as emblem of ethnic and cultural identityrsquo in VAn solDt Wh (ed) Ethnicity in AncientMesopotamia Papers Read at the 48th Rencontre AssyriologiqueInternationaleLeiden1-4July2002(UitgavenvanhetNederlandsInstituutvanhetNabijeOostenteLeiden 102) Leiden 2005 p 33-46

623

BiBliografie

bEAuliEu P-A lsquoBerossus on late Babylonian historyrsquo OrientalStudiesSpecialIssue2006 p 116-149bEAuliEu P-A BEAULIEU P-A lsquoDe lrsquoEsagil au Mouseion lrsquoorganisation de la recherche scientifique au IVe siegravecle avant J-Crsquo in BRIANT P amp JOANNEgraveS F (eds) Latransitionentrelrsquoempireacheacutemeacutenideetlesroyaumeshelleacutenistiques(vers350-300avJ-C)ActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFrancepar laldquoChairedrsquohistoireet civilisationdumondeacheacutemeacutenideetde lrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)22-23novembre2004(Persika9) Parijs 2006 p 17-36 bEAuliEu P-A lsquoThe Astronomers of the Esagil Temple in the Fourth Century BCrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsa JoyfulHouseAssyriologicalStudies inHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 5-22bEEr lsquoKoile Syriarsquo RE 11 (1921) kol 1050-1052bEgg CT amp spilsbury P Judean Antiquities Books 8-10 (Flavius Josephus Translation and commentary 5) Leiden ea 2001bEnito CA ldquoEnkiandNinmahrdquoandldquoEnkiandtheWorldOrderrdquo Philadelphia 1969bErgAmini g lsquoLevels of Babylon Reconsidered A Re-examination of the Stratigraphical Outlines of the Town with Special Emphasis on the Problem of the Ancient Water Levelsrsquo Mesopotamia 12 (1977) p 111-152bErgAmini g lsquopreliminary Report on the 1987 Season of Excavations at Babylon Iraqrsquo Sumer 46 (1994-1995) p 30-34bErgEr p-r Die neubabylonischen Koumlnigsinschriften Koumlnigsinschriften des ausgehendenbabylonischenReiches(626-539aChr)(AOAT 41) Neukirchen-Vluyn 1973bErlin A EnmerkarandEnsuḫkešdannaASumerianNarrativePoem (Occasional PublicationsoftheBabylonianFund 2) Philadelphia 1979bErnhArDy G DionysiusPeriegetesGraeceetLatinecumvetustiscommentariisetinterpretationibusexrecensioneetcumannotatione 2 delen Hildesheim ndash New York 1974bErnAys J Theophrastosrsquo SchriftuumlberFroumlmmigkeit EinBeitrag zurReligionsgeschichte Berlijn 1866bErVE H DasAlexanderreichaufprosopographischerGrundlageIDarstellungMuumlnchen 1926bEtEgh G lsquoOn Eudemus Fr 150 (Wehrli)rsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 337-357bichlEr B amp rollingEr r lsquoDie Haumlngenden Gaumlrten zu Ninive ndash Die Loumlsung eines Raumltselsrsquo in rollingEr R (ed) VonSumerbisHomerFestschriftfuumlrManfredSchretterzum60Geburtstagam25Februar2004 (AOAT 325) Muumlnster 2005 p 153-218biDEz J amp cumont F Lesmages helleacuteniseacutes Zoroastre Ostanegraves et Hystaspe drsquoapregraves la traditiongrecque 2 delen Parijs 1938biggs rD Inscriptions from Al-Hiba-Lagash The first and second seasons (Bibliotheca Mesopotamica 3) Malibu CA 1976bilDE p Flavius Josephusbetween JerusalemandRomeHis lifehisworksand their importance(JournalfortheStudyofthePseudepigraphaSupplementseries2)Sheffield 1988bing JD A History ofCiliciaduringtheAssyrianperiod PhD Indiana University Ann Arbor MI 1969

624

BiBliografie

bing JD lsquoTarsus A Forgotten Colony of Lindosrsquo JournalofNearEasternStudies 30 (1971) p 99-109birot m lsquoles chroniques lsquoassyriennesrsquo de Marirsquo Mari 4 (1985) p 219-242blAck JA lsquothe New Year Ceremonies in Ancient Babylon lsquoTaking Bel by the handrsquo and a Cultic Picnicrsquo Religion 11 (1981) p 39-59blAck JA lsquoEn-ḫedu-ana not the author of the Temple Hymnsrsquo NABU 2002 nr 4blAck JA amp grEEn AGodsdemonsandsymbolsofAncientMesopotamiaAnillustrateddictionaryIllustrationsbyTessaRickards Londen 1992blAck JA et al lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1983-1985 Nebuchadnezzar IIrsquos Cross-country Wall North of Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 1 (1987) p 3-46bloch h DieQuellendesFlaviusJosephusinseinerArchaumlologie Leipzig 1879boArDmAn J lsquoTarsus Al-Mina and Greek Chronologyrsquo JournalofHellenicStudies 85 (1965) p 5-15Boumlck b amp maacuterquEz roWE i lsquomm 818 A New LB Fragment of Atra-hasīs Irsquo AulaOrientalis 17-18 (1999-2000) p 167-177boumlmEr F UntersuchungenuumlberdieReligionderSklaveninGriechenlandundRom 3DiewichtigstenKultedergriechischenWelt (Forschunger zurantikenSklaverei 143) Stuttgart 1990boEr E lsquoKlaudios Ptolemaios 66) IIrsquo RE 23 (1959) kol 1793-1839boumlrkEr-klaumlhn J lsquoDer bīt ḫilāni im bīt šaḫūri des Assur-Tempelsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 70 (1980) p 258-273boumlrkEr-klaumlhn J Altvorderasiatische Bildstelen und vergleiche Felsreliefsmit einem Beitrag vonAdelheidShunnar-Misera1Text2Tafeln(BaghdaderForschungen 4) Mainz am Rhein 1982boiy T LateAchaemenidandHellenisticBabylon (OLA 136) Leuven 2004boiy t BetweenHighandLowAChronologyoftheEarlyHellenisticPeriod(Oikumene StudienzurantikenWeltgeschichte 5) Frankfurt am Main 2007boiy T lsquoBetween the royal administration and local elite The pāḫātu in Hellenistic Babylonia as epistatesrsquo AnabasisStudiaClassicaetOrientalia 1 (2010) p 49-57boiy t lsquoRoyal and satrapal Armies in Babylonia during the second Diadoch War The Chronicle of the Successors on the Events during the seventh Year of Philip Arrhidaeus (=317316 BC)rsquo JournalofHellenicStudies 130 (2010) p 1-13boll F et al CataloguscodicumastrologorumGraecorum 20 delen Brussel 1898-1953boll F Sphaera Neue griechische Texte und Untersuchungen zur Geschichte der Sternbilder Leipzig 1903boll F lsquoKritodamos 3)rsquo RE 11 (1922) kol 1928-1930 BollAck J amp lAks A EpicureagravePythoclegraves Sur la cosmologie et lespheacutenomegravenesmeacuteteacuteorologiques (Cahiers dephilologie 3) Rijssel 1977BongEnAAr AcVm amp hAring bJJ lsquoEgyptians in Neo-Babylonian Sipparrsquo JournalofCuneiformStudies 46 (1994) p 59-72boncquEt J Diodorus Siculus (II 1-34) over Mesopotamieuml een historische kommentaar(VerhandelingenvandeKoninklijkeAcademievoorWetenschappenLetterenenSchoneKunstenvanBelgieumlKlassederLetteren jrg 49 122) Brussel 1987borgEr r DieInschriftenAsarhaddonsKoumlnigsvonAssyrien(AfOBeih9) Graz 1956

625

BiBliografie

borgEr r lsquoWeiteres Material zu V R 50-51rsquo JournalofCueneiformStudies 21 (1967) p 1-17borgEr R lsquoGeheimwissenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 188-191borgEr r Handbuch der Keilschriftliteratur 3 delen Berlijn 1967-1975borgEr r lsquoVier Grenzsteinurkunden Merodachbaladans I von Babylonienrsquo Archiv fuumlrOrientforschung 23 (1970) p 1-26borgEr R lsquoDie Beschwoumlrungsserie bītmēseri und die Himmelfahrt Henochsrsquo JournalofNearEasternStudies 33 (1974) p 183-196borgEr R lsquoZur Koumlnigsliste aus Urukrsquo ArchivfuumlrOrientforschung25 (1974-1977) p 165ndash166borgEr r lsquokoumlnig Sanheribs Ehegluumlckrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 6 (1988) p 5-11BorgEr r BeitraumlgezumInschriftenwerkAssurbanipalsDiePrismenklassenABC=KDEGHJundTsowieandereInschriftenMiteinemBeitragvonAFuchs Wiesbaden 1996boriAuD J-y HyginFablesTexteeacutetabliettraduit(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1997bosWorth AB lsquoThe Historical Setting of Megasthenesrsquo Indicarsquo ClasicalPhilology 91 (1996) p 113-127boucheacute-lEclErcq Lrsquoastrologiegrecque Parijs 1899botteacutero J lsquoLa creacuteation de lrsquoHomme et sa nature dans le Poegraveme drsquoAtraḫasicircsrsquo in SocietiesandLanguagesoftheAncientNearEastStudiesinHonourofIMDiakonoff Warminster 1982 p 24-32botteacutero J lsquoLes morts et lrsquoau-delagrave dans les rituels en accadien contre lrsquoaction des revenantsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie73 (1983) p 153-203 botteacutero J MythesetritesdeBabylone(BibliothegravequedelrsquoEcoledeshauteseacutetudesScienceshistoriquesetphilologiques 328) Genegraveve 1985botteacutero J MeacutesopotamieLrsquoeacutecriturelaraisonetlexdieux Parijs 1987botteacutero J LrsquoeacutepopeacuteedeGilgamešLegrandhommequinevoulaitpasmourirTraduitdelrsquoakkadienetpreacutesenteacute Parijs 1992 botteacutero J amp krAmEr sn LorsquelesdieuxfaisaientlrsquohommeMythologiemeacutesopotamienne Parijs 1989boWEn Ac amp toDD rb CleomedesrsquoLecturesonAstronomyATranslationofTheHeavens withanIntroductionandCommentary(Hellenistic Culture andSociety 42) Berkeley ea 2004boWmAn RA lsquoAnu-uballit-KefalonrsquoAmericanJournalofSemiticLanguagesandLiteratures 56 (1939) p 231-243boycE m A HistoryofZoroastrianismIIUndertheAchaemenians (HandbuchderAltorientalistik I81 22A) Leiden ndash Keulen 1982boycE M lsquoThe Lady and the Scribe Some further reflections on Anāhit and Tīrrsquo in DuchEsnE-guillEmin et al (eds)AGreenLeafBarg-esabzPapersinhonourofJesAsmussen Acta Iranica 28 (1988) p 277-282boycE m amp chAumont ml amp biEr c lsquoAnāhīdrsquo EncyclopaediaIranica 1 (1985) p 1003-1011 boycE M amp grEnEt F AHistory of Zoroastrianism III Zoroastrianism underMacedonian andRomanRuleWithaContributionbyRBeck (HandbuchderOrientalistik I81 22) Leiden ea 1991

626

BiBliografie

boysEn c FlaviiIosephiexversioneLatinaantiquaediditcommentariocriticoinstruxit prolegomena indicesque addidit C Boysen VI De Iudaeorum vetustate sive contra Apionem libri II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 37) Wenen 1898brAck-bErnsEn L ZurEntstehungderbabylonischenMondtheorieBeobachtungund theoretischeBerechnungvonMondphasen (Boethius 40) Stuttgart 1997brAunD D amp Wilkins J (eds) Athenaeus andHisWorld ReadingGreek Culture in the RomanEmpire Exeter 2000brEAstED JH AncientrecordsofEgyptHistoricaldocumentsfromtheearliest timestothe PersianconquestCollectededitedandtranslatedwithcommentary 5 delen New York 1906-1907brEgstEin LB Seal-use in fifth century BC Nippur Iraq A Stduy of Seal selection and sealingpracticesintheMurašucircArchive PhD Ann Arbour MI 1993briAnt p lsquoDons des terres et des villes lrsquoAsie Mineure dans le contexte acheacutemenidersquo RevuedesEtudesAnciennes 87 (1985) p 53-71briAnt p FromCyrus toAlexanderAHistory of the PersianEmpire TranslatedbyPTDaniels Winona Lake IN 2002briAnt P Alexander the Great and his Empire A short Introduction Translated by A Kuhrt Princeton ndash Oxford 2010BrinkmAn JA lsquomerodach-Baladan IIrsquo in StudiesPresentedtoALOppenheim Chicago 1964 p 6-53brinkmAn JAAPoliticalHistoryofPost-KassiteBabylonia1158-722BC(AnOr43) Rome 1968brinkmAn JA ACatalogue of Cuneiform Sources Pertaining to SpecificMonarchs of theKassiteDynasty (MaterialsandStudiesforKassiteHistory 1) Chicago 1976brinkmAn JA lsquoCuneiform Texts in the St Louis Public Libraryrsquo in EichlEr BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg (AOAT 25) Neukirchen-Vluyn 1976 p 41-57brinkmAn JA lsquoKandalānursquoRlA 5 (1976-1980) p 368-369brinkmAn JA lsquoKassitenrsquo RlA 5 (1976-1980) p 464-473brinkmAn JA lsquoAppendix mesopotamian Chronology of the Historical Periodrsquo in oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977 p 335-348brinkmAn JA Prelude to empire Babylonian society and politics 747-626 BC (OccasionalpublicationsoftheBabylonianFund7)Philadelphia1984brinkmAn JA lsquoMarduk-apla-iddina IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 375brinkmAn JA lsquoMarduk-zākir-šumi IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 379brinkmAn JA lsquothe Akkadian Words for ldquoIoniardquo and ldquoIonianrdquorsquo in sutton rF Jr (ed) DaidalikonStudiesinMemoryofRVSchoderWauconda IL 1989 p 53-71BrinkmAn JA lsquothe Babylonian Chronicle Revisitedrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) LingeringoverWordsStudiesinAncientNearEasternLiteratureinHonorofWilliamLMoran Atlanta GA 1990 p 73-104brinkmAn JA lsquoMeerlandrsquo RlA 8 (1993-1997) p 6-10brinkmAn JA lsquoMušēzib-Mardukrsquo RlA 8 (1993-1997) p 455brinkmAn JA lsquoBabylonia in the shadow of Assyria (747ndash626 BC)rsquo CAH 322 (1994) p 1-68

627

BiBliografie

brinkmAn JA lsquoNabonassarrsquo RlA 9 (1998-2001) p 5-6brinkmAn JA lsquoNabopolassarrsquoRlA 9 (1998-2001) p 12-16brinkmAn JA lsquoNergal-ušēzibrsquoRlA 9 (1998-2001) p 228 brinkmAn JA amp DAllEy S lsquoA Royal Kudurru from the Reign of Aššur-nādin-šumirsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 78 (1988) p 76-98 BrinkmAn JA amp kEnnEDy DA lsquoDocumentary Evidence For the Economic Base of Early Neo-Babylonian Societyrsquo JournalofCuneiformStudies 35 (1983) p 1-90britton JP amp WAlkEr CBF lsquoA 4th Century Babylonian Model for Venus BM 33552rsquo Centaurus 34 (1991) p 97-118 broDErsEn k Abriss der Seleukidengeschichte (Syriake 45232-70369) Text und Kommentar(MuumlnchenerArbeitenzurAltenGeschichte 1)Munchen 1989broDErsEn k ReisefuumlhrerzudenSiebenWeltwundernPhilonvonByzanzundandere antikeTexteZweisprachigeAusgabeeingeleitetuumlbersetztunderlaumlutert Baden-Baden 1992broDErsEn k DieSiebenWeltwunderLegendaumlreKunst-undBauwerkederAntike Munchen 1996brooks E W EliaemetropolitaeNisibeni Opus chronologicum Pars Prior Interpretatus est EWBrooks (CorpusscriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersioSeries TertiaTomus VII) Rome ea 1910brosius M lsquoArtemis Persike and Artemis Anaitisrsquo in Brosius m amp kuhrt A StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis (AchaemenidHistory 11) Leiden 1998 p 227-238brosius M lsquoKeeping Up with the Persians Between Cultural Identity and Persianization in the Achaemenid Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean(IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 135-149broWn D MesopotamianPlanetaryAstronomy-Astrology (Cuneiform Monographs 18) Groningen 2000buitEnWErF r BookIIIoftheSibyllineOraclesanditsSocialSetting Leiden 2003burgEss R W lsquoThe dates and editions of Eusebiusrsquo Chronici canones and Historia Ecclesiasticarsquo JournalofTheologicalStudies48 (1997) p 471ndash504burstEin SM The Babyloniaca of Berossus (SourcesfromtheAncientNearEast 15) Malibu CA 1978burton A DiodorusSiculusBookIACommentary Leiden 1972butlEr SAL MesopotamianConceptions ofDreamsandDreamRituals (AOAT 258) Muumlnster 1998ČAğirgAn G amp LAmbErt Wg lsquothe Late Babylonian Kislīmu Ritual for Esagilrsquo Journal ofCuneiformStudies 43-45 (1991-1993) p 89-106cAgni l LrsquoepopeadiErra (Studi semitici 34) Rome 1969cAgni l ThePoemofErra(SourcesfromtheAncientNearEast 13) Malibu CA 1977cAlmEyEr P lsquoKentaurrsquo RlA 5 (1976-1980) p 569-570cAncik h amp schnEiDEr h (eds) DerneuePaulyEnzyklopaumldiederAntike 19 delen Stuttgart 1996-2003cAplicE r lsquoNamburbi Texts in the British Museum Vrsquo Orientalia NS 40 (1971) p 133-183cArDAuns BM TerentiusVarro Antiquitates RerumDivinarum I Die Fragmente Wiesbaden 1976

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

623

BiBliografie

bEAuliEu P-A lsquoBerossus on late Babylonian historyrsquo OrientalStudiesSpecialIssue2006 p 116-149bEAuliEu P-A BEAULIEU P-A lsquoDe lrsquoEsagil au Mouseion lrsquoorganisation de la recherche scientifique au IVe siegravecle avant J-Crsquo in BRIANT P amp JOANNEgraveS F (eds) Latransitionentrelrsquoempireacheacutemeacutenideetlesroyaumeshelleacutenistiques(vers350-300avJ-C)ActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFrancepar laldquoChairedrsquohistoireet civilisationdumondeacheacutemeacutenideetde lrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)22-23novembre2004(Persika9) Parijs 2006 p 17-36 bEAuliEu P-A lsquoThe Astronomers of the Esagil Temple in the Fourth Century BCrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsa JoyfulHouseAssyriologicalStudies inHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 5-22bEEr lsquoKoile Syriarsquo RE 11 (1921) kol 1050-1052bEgg CT amp spilsbury P Judean Antiquities Books 8-10 (Flavius Josephus Translation and commentary 5) Leiden ea 2001bEnito CA ldquoEnkiandNinmahrdquoandldquoEnkiandtheWorldOrderrdquo Philadelphia 1969bErgAmini g lsquoLevels of Babylon Reconsidered A Re-examination of the Stratigraphical Outlines of the Town with Special Emphasis on the Problem of the Ancient Water Levelsrsquo Mesopotamia 12 (1977) p 111-152bErgAmini g lsquopreliminary Report on the 1987 Season of Excavations at Babylon Iraqrsquo Sumer 46 (1994-1995) p 30-34bErgEr p-r Die neubabylonischen Koumlnigsinschriften Koumlnigsinschriften des ausgehendenbabylonischenReiches(626-539aChr)(AOAT 41) Neukirchen-Vluyn 1973bErlin A EnmerkarandEnsuḫkešdannaASumerianNarrativePoem (Occasional PublicationsoftheBabylonianFund 2) Philadelphia 1979bErnhArDy G DionysiusPeriegetesGraeceetLatinecumvetustiscommentariisetinterpretationibusexrecensioneetcumannotatione 2 delen Hildesheim ndash New York 1974bErnAys J Theophrastosrsquo SchriftuumlberFroumlmmigkeit EinBeitrag zurReligionsgeschichte Berlijn 1866bErVE H DasAlexanderreichaufprosopographischerGrundlageIDarstellungMuumlnchen 1926bEtEgh G lsquoOn Eudemus Fr 150 (Wehrli)rsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 337-357bichlEr B amp rollingEr r lsquoDie Haumlngenden Gaumlrten zu Ninive ndash Die Loumlsung eines Raumltselsrsquo in rollingEr R (ed) VonSumerbisHomerFestschriftfuumlrManfredSchretterzum60Geburtstagam25Februar2004 (AOAT 325) Muumlnster 2005 p 153-218biDEz J amp cumont F Lesmages helleacuteniseacutes Zoroastre Ostanegraves et Hystaspe drsquoapregraves la traditiongrecque 2 delen Parijs 1938biggs rD Inscriptions from Al-Hiba-Lagash The first and second seasons (Bibliotheca Mesopotamica 3) Malibu CA 1976bilDE p Flavius Josephusbetween JerusalemandRomeHis lifehisworksand their importance(JournalfortheStudyofthePseudepigraphaSupplementseries2)Sheffield 1988bing JD A History ofCiliciaduringtheAssyrianperiod PhD Indiana University Ann Arbor MI 1969

624

BiBliografie

bing JD lsquoTarsus A Forgotten Colony of Lindosrsquo JournalofNearEasternStudies 30 (1971) p 99-109birot m lsquoles chroniques lsquoassyriennesrsquo de Marirsquo Mari 4 (1985) p 219-242blAck JA lsquothe New Year Ceremonies in Ancient Babylon lsquoTaking Bel by the handrsquo and a Cultic Picnicrsquo Religion 11 (1981) p 39-59blAck JA lsquoEn-ḫedu-ana not the author of the Temple Hymnsrsquo NABU 2002 nr 4blAck JA amp grEEn AGodsdemonsandsymbolsofAncientMesopotamiaAnillustrateddictionaryIllustrationsbyTessaRickards Londen 1992blAck JA et al lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1983-1985 Nebuchadnezzar IIrsquos Cross-country Wall North of Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 1 (1987) p 3-46bloch h DieQuellendesFlaviusJosephusinseinerArchaumlologie Leipzig 1879boArDmAn J lsquoTarsus Al-Mina and Greek Chronologyrsquo JournalofHellenicStudies 85 (1965) p 5-15Boumlck b amp maacuterquEz roWE i lsquomm 818 A New LB Fragment of Atra-hasīs Irsquo AulaOrientalis 17-18 (1999-2000) p 167-177boumlmEr F UntersuchungenuumlberdieReligionderSklaveninGriechenlandundRom 3DiewichtigstenKultedergriechischenWelt (Forschunger zurantikenSklaverei 143) Stuttgart 1990boEr E lsquoKlaudios Ptolemaios 66) IIrsquo RE 23 (1959) kol 1793-1839boumlrkEr-klaumlhn J lsquoDer bīt ḫilāni im bīt šaḫūri des Assur-Tempelsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 70 (1980) p 258-273boumlrkEr-klaumlhn J Altvorderasiatische Bildstelen und vergleiche Felsreliefsmit einem Beitrag vonAdelheidShunnar-Misera1Text2Tafeln(BaghdaderForschungen 4) Mainz am Rhein 1982boiy T LateAchaemenidandHellenisticBabylon (OLA 136) Leuven 2004boiy t BetweenHighandLowAChronologyoftheEarlyHellenisticPeriod(Oikumene StudienzurantikenWeltgeschichte 5) Frankfurt am Main 2007boiy T lsquoBetween the royal administration and local elite The pāḫātu in Hellenistic Babylonia as epistatesrsquo AnabasisStudiaClassicaetOrientalia 1 (2010) p 49-57boiy t lsquoRoyal and satrapal Armies in Babylonia during the second Diadoch War The Chronicle of the Successors on the Events during the seventh Year of Philip Arrhidaeus (=317316 BC)rsquo JournalofHellenicStudies 130 (2010) p 1-13boll F et al CataloguscodicumastrologorumGraecorum 20 delen Brussel 1898-1953boll F Sphaera Neue griechische Texte und Untersuchungen zur Geschichte der Sternbilder Leipzig 1903boll F lsquoKritodamos 3)rsquo RE 11 (1922) kol 1928-1930 BollAck J amp lAks A EpicureagravePythoclegraves Sur la cosmologie et lespheacutenomegravenesmeacuteteacuteorologiques (Cahiers dephilologie 3) Rijssel 1977BongEnAAr AcVm amp hAring bJJ lsquoEgyptians in Neo-Babylonian Sipparrsquo JournalofCuneiformStudies 46 (1994) p 59-72boncquEt J Diodorus Siculus (II 1-34) over Mesopotamieuml een historische kommentaar(VerhandelingenvandeKoninklijkeAcademievoorWetenschappenLetterenenSchoneKunstenvanBelgieumlKlassederLetteren jrg 49 122) Brussel 1987borgEr r DieInschriftenAsarhaddonsKoumlnigsvonAssyrien(AfOBeih9) Graz 1956

625

BiBliografie

borgEr r lsquoWeiteres Material zu V R 50-51rsquo JournalofCueneiformStudies 21 (1967) p 1-17borgEr R lsquoGeheimwissenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 188-191borgEr r Handbuch der Keilschriftliteratur 3 delen Berlijn 1967-1975borgEr r lsquoVier Grenzsteinurkunden Merodachbaladans I von Babylonienrsquo Archiv fuumlrOrientforschung 23 (1970) p 1-26borgEr R lsquoDie Beschwoumlrungsserie bītmēseri und die Himmelfahrt Henochsrsquo JournalofNearEasternStudies 33 (1974) p 183-196borgEr R lsquoZur Koumlnigsliste aus Urukrsquo ArchivfuumlrOrientforschung25 (1974-1977) p 165ndash166borgEr r lsquokoumlnig Sanheribs Ehegluumlckrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 6 (1988) p 5-11BorgEr r BeitraumlgezumInschriftenwerkAssurbanipalsDiePrismenklassenABC=KDEGHJundTsowieandereInschriftenMiteinemBeitragvonAFuchs Wiesbaden 1996boriAuD J-y HyginFablesTexteeacutetabliettraduit(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1997bosWorth AB lsquoThe Historical Setting of Megasthenesrsquo Indicarsquo ClasicalPhilology 91 (1996) p 113-127boucheacute-lEclErcq Lrsquoastrologiegrecque Parijs 1899botteacutero J lsquoLa creacuteation de lrsquoHomme et sa nature dans le Poegraveme drsquoAtraḫasicircsrsquo in SocietiesandLanguagesoftheAncientNearEastStudiesinHonourofIMDiakonoff Warminster 1982 p 24-32botteacutero J lsquoLes morts et lrsquoau-delagrave dans les rituels en accadien contre lrsquoaction des revenantsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie73 (1983) p 153-203 botteacutero J MythesetritesdeBabylone(BibliothegravequedelrsquoEcoledeshauteseacutetudesScienceshistoriquesetphilologiques 328) Genegraveve 1985botteacutero J MeacutesopotamieLrsquoeacutecriturelaraisonetlexdieux Parijs 1987botteacutero J LrsquoeacutepopeacuteedeGilgamešLegrandhommequinevoulaitpasmourirTraduitdelrsquoakkadienetpreacutesenteacute Parijs 1992 botteacutero J amp krAmEr sn LorsquelesdieuxfaisaientlrsquohommeMythologiemeacutesopotamienne Parijs 1989boWEn Ac amp toDD rb CleomedesrsquoLecturesonAstronomyATranslationofTheHeavens withanIntroductionandCommentary(Hellenistic Culture andSociety 42) Berkeley ea 2004boWmAn RA lsquoAnu-uballit-KefalonrsquoAmericanJournalofSemiticLanguagesandLiteratures 56 (1939) p 231-243boycE m A HistoryofZoroastrianismIIUndertheAchaemenians (HandbuchderAltorientalistik I81 22A) Leiden ndash Keulen 1982boycE M lsquoThe Lady and the Scribe Some further reflections on Anāhit and Tīrrsquo in DuchEsnE-guillEmin et al (eds)AGreenLeafBarg-esabzPapersinhonourofJesAsmussen Acta Iranica 28 (1988) p 277-282boycE m amp chAumont ml amp biEr c lsquoAnāhīdrsquo EncyclopaediaIranica 1 (1985) p 1003-1011 boycE M amp grEnEt F AHistory of Zoroastrianism III Zoroastrianism underMacedonian andRomanRuleWithaContributionbyRBeck (HandbuchderOrientalistik I81 22) Leiden ea 1991

626

BiBliografie

boysEn c FlaviiIosephiexversioneLatinaantiquaediditcommentariocriticoinstruxit prolegomena indicesque addidit C Boysen VI De Iudaeorum vetustate sive contra Apionem libri II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 37) Wenen 1898brAck-bErnsEn L ZurEntstehungderbabylonischenMondtheorieBeobachtungund theoretischeBerechnungvonMondphasen (Boethius 40) Stuttgart 1997brAunD D amp Wilkins J (eds) Athenaeus andHisWorld ReadingGreek Culture in the RomanEmpire Exeter 2000brEAstED JH AncientrecordsofEgyptHistoricaldocumentsfromtheearliest timestothe PersianconquestCollectededitedandtranslatedwithcommentary 5 delen New York 1906-1907brEgstEin LB Seal-use in fifth century BC Nippur Iraq A Stduy of Seal selection and sealingpracticesintheMurašucircArchive PhD Ann Arbour MI 1993briAnt p lsquoDons des terres et des villes lrsquoAsie Mineure dans le contexte acheacutemenidersquo RevuedesEtudesAnciennes 87 (1985) p 53-71briAnt p FromCyrus toAlexanderAHistory of the PersianEmpire TranslatedbyPTDaniels Winona Lake IN 2002briAnt P Alexander the Great and his Empire A short Introduction Translated by A Kuhrt Princeton ndash Oxford 2010BrinkmAn JA lsquomerodach-Baladan IIrsquo in StudiesPresentedtoALOppenheim Chicago 1964 p 6-53brinkmAn JAAPoliticalHistoryofPost-KassiteBabylonia1158-722BC(AnOr43) Rome 1968brinkmAn JA ACatalogue of Cuneiform Sources Pertaining to SpecificMonarchs of theKassiteDynasty (MaterialsandStudiesforKassiteHistory 1) Chicago 1976brinkmAn JA lsquoCuneiform Texts in the St Louis Public Libraryrsquo in EichlEr BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg (AOAT 25) Neukirchen-Vluyn 1976 p 41-57brinkmAn JA lsquoKandalānursquoRlA 5 (1976-1980) p 368-369brinkmAn JA lsquoKassitenrsquo RlA 5 (1976-1980) p 464-473brinkmAn JA lsquoAppendix mesopotamian Chronology of the Historical Periodrsquo in oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977 p 335-348brinkmAn JA Prelude to empire Babylonian society and politics 747-626 BC (OccasionalpublicationsoftheBabylonianFund7)Philadelphia1984brinkmAn JA lsquoMarduk-apla-iddina IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 375brinkmAn JA lsquoMarduk-zākir-šumi IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 379brinkmAn JA lsquothe Akkadian Words for ldquoIoniardquo and ldquoIonianrdquorsquo in sutton rF Jr (ed) DaidalikonStudiesinMemoryofRVSchoderWauconda IL 1989 p 53-71BrinkmAn JA lsquothe Babylonian Chronicle Revisitedrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) LingeringoverWordsStudiesinAncientNearEasternLiteratureinHonorofWilliamLMoran Atlanta GA 1990 p 73-104brinkmAn JA lsquoMeerlandrsquo RlA 8 (1993-1997) p 6-10brinkmAn JA lsquoMušēzib-Mardukrsquo RlA 8 (1993-1997) p 455brinkmAn JA lsquoBabylonia in the shadow of Assyria (747ndash626 BC)rsquo CAH 322 (1994) p 1-68

627

BiBliografie

brinkmAn JA lsquoNabonassarrsquo RlA 9 (1998-2001) p 5-6brinkmAn JA lsquoNabopolassarrsquoRlA 9 (1998-2001) p 12-16brinkmAn JA lsquoNergal-ušēzibrsquoRlA 9 (1998-2001) p 228 brinkmAn JA amp DAllEy S lsquoA Royal Kudurru from the Reign of Aššur-nādin-šumirsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 78 (1988) p 76-98 BrinkmAn JA amp kEnnEDy DA lsquoDocumentary Evidence For the Economic Base of Early Neo-Babylonian Societyrsquo JournalofCuneiformStudies 35 (1983) p 1-90britton JP amp WAlkEr CBF lsquoA 4th Century Babylonian Model for Venus BM 33552rsquo Centaurus 34 (1991) p 97-118 broDErsEn k Abriss der Seleukidengeschichte (Syriake 45232-70369) Text und Kommentar(MuumlnchenerArbeitenzurAltenGeschichte 1)Munchen 1989broDErsEn k ReisefuumlhrerzudenSiebenWeltwundernPhilonvonByzanzundandere antikeTexteZweisprachigeAusgabeeingeleitetuumlbersetztunderlaumlutert Baden-Baden 1992broDErsEn k DieSiebenWeltwunderLegendaumlreKunst-undBauwerkederAntike Munchen 1996brooks E W EliaemetropolitaeNisibeni Opus chronologicum Pars Prior Interpretatus est EWBrooks (CorpusscriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersioSeries TertiaTomus VII) Rome ea 1910brosius M lsquoArtemis Persike and Artemis Anaitisrsquo in Brosius m amp kuhrt A StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis (AchaemenidHistory 11) Leiden 1998 p 227-238brosius M lsquoKeeping Up with the Persians Between Cultural Identity and Persianization in the Achaemenid Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean(IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 135-149broWn D MesopotamianPlanetaryAstronomy-Astrology (Cuneiform Monographs 18) Groningen 2000buitEnWErF r BookIIIoftheSibyllineOraclesanditsSocialSetting Leiden 2003burgEss R W lsquoThe dates and editions of Eusebiusrsquo Chronici canones and Historia Ecclesiasticarsquo JournalofTheologicalStudies48 (1997) p 471ndash504burstEin SM The Babyloniaca of Berossus (SourcesfromtheAncientNearEast 15) Malibu CA 1978burton A DiodorusSiculusBookIACommentary Leiden 1972butlEr SAL MesopotamianConceptions ofDreamsandDreamRituals (AOAT 258) Muumlnster 1998ČAğirgAn G amp LAmbErt Wg lsquothe Late Babylonian Kislīmu Ritual for Esagilrsquo Journal ofCuneiformStudies 43-45 (1991-1993) p 89-106cAgni l LrsquoepopeadiErra (Studi semitici 34) Rome 1969cAgni l ThePoemofErra(SourcesfromtheAncientNearEast 13) Malibu CA 1977cAlmEyEr P lsquoKentaurrsquo RlA 5 (1976-1980) p 569-570cAncik h amp schnEiDEr h (eds) DerneuePaulyEnzyklopaumldiederAntike 19 delen Stuttgart 1996-2003cAplicE r lsquoNamburbi Texts in the British Museum Vrsquo Orientalia NS 40 (1971) p 133-183cArDAuns BM TerentiusVarro Antiquitates RerumDivinarum I Die Fragmente Wiesbaden 1976

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

624

BiBliografie

bing JD lsquoTarsus A Forgotten Colony of Lindosrsquo JournalofNearEasternStudies 30 (1971) p 99-109birot m lsquoles chroniques lsquoassyriennesrsquo de Marirsquo Mari 4 (1985) p 219-242blAck JA lsquothe New Year Ceremonies in Ancient Babylon lsquoTaking Bel by the handrsquo and a Cultic Picnicrsquo Religion 11 (1981) p 39-59blAck JA lsquoEn-ḫedu-ana not the author of the Temple Hymnsrsquo NABU 2002 nr 4blAck JA amp grEEn AGodsdemonsandsymbolsofAncientMesopotamiaAnillustrateddictionaryIllustrationsbyTessaRickards Londen 1992blAck JA et al lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1983-1985 Nebuchadnezzar IIrsquos Cross-country Wall North of Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 1 (1987) p 3-46bloch h DieQuellendesFlaviusJosephusinseinerArchaumlologie Leipzig 1879boArDmAn J lsquoTarsus Al-Mina and Greek Chronologyrsquo JournalofHellenicStudies 85 (1965) p 5-15Boumlck b amp maacuterquEz roWE i lsquomm 818 A New LB Fragment of Atra-hasīs Irsquo AulaOrientalis 17-18 (1999-2000) p 167-177boumlmEr F UntersuchungenuumlberdieReligionderSklaveninGriechenlandundRom 3DiewichtigstenKultedergriechischenWelt (Forschunger zurantikenSklaverei 143) Stuttgart 1990boEr E lsquoKlaudios Ptolemaios 66) IIrsquo RE 23 (1959) kol 1793-1839boumlrkEr-klaumlhn J lsquoDer bīt ḫilāni im bīt šaḫūri des Assur-Tempelsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 70 (1980) p 258-273boumlrkEr-klaumlhn J Altvorderasiatische Bildstelen und vergleiche Felsreliefsmit einem Beitrag vonAdelheidShunnar-Misera1Text2Tafeln(BaghdaderForschungen 4) Mainz am Rhein 1982boiy T LateAchaemenidandHellenisticBabylon (OLA 136) Leuven 2004boiy t BetweenHighandLowAChronologyoftheEarlyHellenisticPeriod(Oikumene StudienzurantikenWeltgeschichte 5) Frankfurt am Main 2007boiy T lsquoBetween the royal administration and local elite The pāḫātu in Hellenistic Babylonia as epistatesrsquo AnabasisStudiaClassicaetOrientalia 1 (2010) p 49-57boiy t lsquoRoyal and satrapal Armies in Babylonia during the second Diadoch War The Chronicle of the Successors on the Events during the seventh Year of Philip Arrhidaeus (=317316 BC)rsquo JournalofHellenicStudies 130 (2010) p 1-13boll F et al CataloguscodicumastrologorumGraecorum 20 delen Brussel 1898-1953boll F Sphaera Neue griechische Texte und Untersuchungen zur Geschichte der Sternbilder Leipzig 1903boll F lsquoKritodamos 3)rsquo RE 11 (1922) kol 1928-1930 BollAck J amp lAks A EpicureagravePythoclegraves Sur la cosmologie et lespheacutenomegravenesmeacuteteacuteorologiques (Cahiers dephilologie 3) Rijssel 1977BongEnAAr AcVm amp hAring bJJ lsquoEgyptians in Neo-Babylonian Sipparrsquo JournalofCuneiformStudies 46 (1994) p 59-72boncquEt J Diodorus Siculus (II 1-34) over Mesopotamieuml een historische kommentaar(VerhandelingenvandeKoninklijkeAcademievoorWetenschappenLetterenenSchoneKunstenvanBelgieumlKlassederLetteren jrg 49 122) Brussel 1987borgEr r DieInschriftenAsarhaddonsKoumlnigsvonAssyrien(AfOBeih9) Graz 1956

625

BiBliografie

borgEr r lsquoWeiteres Material zu V R 50-51rsquo JournalofCueneiformStudies 21 (1967) p 1-17borgEr R lsquoGeheimwissenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 188-191borgEr r Handbuch der Keilschriftliteratur 3 delen Berlijn 1967-1975borgEr r lsquoVier Grenzsteinurkunden Merodachbaladans I von Babylonienrsquo Archiv fuumlrOrientforschung 23 (1970) p 1-26borgEr R lsquoDie Beschwoumlrungsserie bītmēseri und die Himmelfahrt Henochsrsquo JournalofNearEasternStudies 33 (1974) p 183-196borgEr R lsquoZur Koumlnigsliste aus Urukrsquo ArchivfuumlrOrientforschung25 (1974-1977) p 165ndash166borgEr r lsquokoumlnig Sanheribs Ehegluumlckrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 6 (1988) p 5-11BorgEr r BeitraumlgezumInschriftenwerkAssurbanipalsDiePrismenklassenABC=KDEGHJundTsowieandereInschriftenMiteinemBeitragvonAFuchs Wiesbaden 1996boriAuD J-y HyginFablesTexteeacutetabliettraduit(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1997bosWorth AB lsquoThe Historical Setting of Megasthenesrsquo Indicarsquo ClasicalPhilology 91 (1996) p 113-127boucheacute-lEclErcq Lrsquoastrologiegrecque Parijs 1899botteacutero J lsquoLa creacuteation de lrsquoHomme et sa nature dans le Poegraveme drsquoAtraḫasicircsrsquo in SocietiesandLanguagesoftheAncientNearEastStudiesinHonourofIMDiakonoff Warminster 1982 p 24-32botteacutero J lsquoLes morts et lrsquoau-delagrave dans les rituels en accadien contre lrsquoaction des revenantsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie73 (1983) p 153-203 botteacutero J MythesetritesdeBabylone(BibliothegravequedelrsquoEcoledeshauteseacutetudesScienceshistoriquesetphilologiques 328) Genegraveve 1985botteacutero J MeacutesopotamieLrsquoeacutecriturelaraisonetlexdieux Parijs 1987botteacutero J LrsquoeacutepopeacuteedeGilgamešLegrandhommequinevoulaitpasmourirTraduitdelrsquoakkadienetpreacutesenteacute Parijs 1992 botteacutero J amp krAmEr sn LorsquelesdieuxfaisaientlrsquohommeMythologiemeacutesopotamienne Parijs 1989boWEn Ac amp toDD rb CleomedesrsquoLecturesonAstronomyATranslationofTheHeavens withanIntroductionandCommentary(Hellenistic Culture andSociety 42) Berkeley ea 2004boWmAn RA lsquoAnu-uballit-KefalonrsquoAmericanJournalofSemiticLanguagesandLiteratures 56 (1939) p 231-243boycE m A HistoryofZoroastrianismIIUndertheAchaemenians (HandbuchderAltorientalistik I81 22A) Leiden ndash Keulen 1982boycE M lsquoThe Lady and the Scribe Some further reflections on Anāhit and Tīrrsquo in DuchEsnE-guillEmin et al (eds)AGreenLeafBarg-esabzPapersinhonourofJesAsmussen Acta Iranica 28 (1988) p 277-282boycE m amp chAumont ml amp biEr c lsquoAnāhīdrsquo EncyclopaediaIranica 1 (1985) p 1003-1011 boycE M amp grEnEt F AHistory of Zoroastrianism III Zoroastrianism underMacedonian andRomanRuleWithaContributionbyRBeck (HandbuchderOrientalistik I81 22) Leiden ea 1991

626

BiBliografie

boysEn c FlaviiIosephiexversioneLatinaantiquaediditcommentariocriticoinstruxit prolegomena indicesque addidit C Boysen VI De Iudaeorum vetustate sive contra Apionem libri II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 37) Wenen 1898brAck-bErnsEn L ZurEntstehungderbabylonischenMondtheorieBeobachtungund theoretischeBerechnungvonMondphasen (Boethius 40) Stuttgart 1997brAunD D amp Wilkins J (eds) Athenaeus andHisWorld ReadingGreek Culture in the RomanEmpire Exeter 2000brEAstED JH AncientrecordsofEgyptHistoricaldocumentsfromtheearliest timestothe PersianconquestCollectededitedandtranslatedwithcommentary 5 delen New York 1906-1907brEgstEin LB Seal-use in fifth century BC Nippur Iraq A Stduy of Seal selection and sealingpracticesintheMurašucircArchive PhD Ann Arbour MI 1993briAnt p lsquoDons des terres et des villes lrsquoAsie Mineure dans le contexte acheacutemenidersquo RevuedesEtudesAnciennes 87 (1985) p 53-71briAnt p FromCyrus toAlexanderAHistory of the PersianEmpire TranslatedbyPTDaniels Winona Lake IN 2002briAnt P Alexander the Great and his Empire A short Introduction Translated by A Kuhrt Princeton ndash Oxford 2010BrinkmAn JA lsquomerodach-Baladan IIrsquo in StudiesPresentedtoALOppenheim Chicago 1964 p 6-53brinkmAn JAAPoliticalHistoryofPost-KassiteBabylonia1158-722BC(AnOr43) Rome 1968brinkmAn JA ACatalogue of Cuneiform Sources Pertaining to SpecificMonarchs of theKassiteDynasty (MaterialsandStudiesforKassiteHistory 1) Chicago 1976brinkmAn JA lsquoCuneiform Texts in the St Louis Public Libraryrsquo in EichlEr BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg (AOAT 25) Neukirchen-Vluyn 1976 p 41-57brinkmAn JA lsquoKandalānursquoRlA 5 (1976-1980) p 368-369brinkmAn JA lsquoKassitenrsquo RlA 5 (1976-1980) p 464-473brinkmAn JA lsquoAppendix mesopotamian Chronology of the Historical Periodrsquo in oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977 p 335-348brinkmAn JA Prelude to empire Babylonian society and politics 747-626 BC (OccasionalpublicationsoftheBabylonianFund7)Philadelphia1984brinkmAn JA lsquoMarduk-apla-iddina IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 375brinkmAn JA lsquoMarduk-zākir-šumi IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 379brinkmAn JA lsquothe Akkadian Words for ldquoIoniardquo and ldquoIonianrdquorsquo in sutton rF Jr (ed) DaidalikonStudiesinMemoryofRVSchoderWauconda IL 1989 p 53-71BrinkmAn JA lsquothe Babylonian Chronicle Revisitedrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) LingeringoverWordsStudiesinAncientNearEasternLiteratureinHonorofWilliamLMoran Atlanta GA 1990 p 73-104brinkmAn JA lsquoMeerlandrsquo RlA 8 (1993-1997) p 6-10brinkmAn JA lsquoMušēzib-Mardukrsquo RlA 8 (1993-1997) p 455brinkmAn JA lsquoBabylonia in the shadow of Assyria (747ndash626 BC)rsquo CAH 322 (1994) p 1-68

627

BiBliografie

brinkmAn JA lsquoNabonassarrsquo RlA 9 (1998-2001) p 5-6brinkmAn JA lsquoNabopolassarrsquoRlA 9 (1998-2001) p 12-16brinkmAn JA lsquoNergal-ušēzibrsquoRlA 9 (1998-2001) p 228 brinkmAn JA amp DAllEy S lsquoA Royal Kudurru from the Reign of Aššur-nādin-šumirsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 78 (1988) p 76-98 BrinkmAn JA amp kEnnEDy DA lsquoDocumentary Evidence For the Economic Base of Early Neo-Babylonian Societyrsquo JournalofCuneiformStudies 35 (1983) p 1-90britton JP amp WAlkEr CBF lsquoA 4th Century Babylonian Model for Venus BM 33552rsquo Centaurus 34 (1991) p 97-118 broDErsEn k Abriss der Seleukidengeschichte (Syriake 45232-70369) Text und Kommentar(MuumlnchenerArbeitenzurAltenGeschichte 1)Munchen 1989broDErsEn k ReisefuumlhrerzudenSiebenWeltwundernPhilonvonByzanzundandere antikeTexteZweisprachigeAusgabeeingeleitetuumlbersetztunderlaumlutert Baden-Baden 1992broDErsEn k DieSiebenWeltwunderLegendaumlreKunst-undBauwerkederAntike Munchen 1996brooks E W EliaemetropolitaeNisibeni Opus chronologicum Pars Prior Interpretatus est EWBrooks (CorpusscriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersioSeries TertiaTomus VII) Rome ea 1910brosius M lsquoArtemis Persike and Artemis Anaitisrsquo in Brosius m amp kuhrt A StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis (AchaemenidHistory 11) Leiden 1998 p 227-238brosius M lsquoKeeping Up with the Persians Between Cultural Identity and Persianization in the Achaemenid Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean(IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 135-149broWn D MesopotamianPlanetaryAstronomy-Astrology (Cuneiform Monographs 18) Groningen 2000buitEnWErF r BookIIIoftheSibyllineOraclesanditsSocialSetting Leiden 2003burgEss R W lsquoThe dates and editions of Eusebiusrsquo Chronici canones and Historia Ecclesiasticarsquo JournalofTheologicalStudies48 (1997) p 471ndash504burstEin SM The Babyloniaca of Berossus (SourcesfromtheAncientNearEast 15) Malibu CA 1978burton A DiodorusSiculusBookIACommentary Leiden 1972butlEr SAL MesopotamianConceptions ofDreamsandDreamRituals (AOAT 258) Muumlnster 1998ČAğirgAn G amp LAmbErt Wg lsquothe Late Babylonian Kislīmu Ritual for Esagilrsquo Journal ofCuneiformStudies 43-45 (1991-1993) p 89-106cAgni l LrsquoepopeadiErra (Studi semitici 34) Rome 1969cAgni l ThePoemofErra(SourcesfromtheAncientNearEast 13) Malibu CA 1977cAlmEyEr P lsquoKentaurrsquo RlA 5 (1976-1980) p 569-570cAncik h amp schnEiDEr h (eds) DerneuePaulyEnzyklopaumldiederAntike 19 delen Stuttgart 1996-2003cAplicE r lsquoNamburbi Texts in the British Museum Vrsquo Orientalia NS 40 (1971) p 133-183cArDAuns BM TerentiusVarro Antiquitates RerumDivinarum I Die Fragmente Wiesbaden 1976

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

625

BiBliografie

borgEr r lsquoWeiteres Material zu V R 50-51rsquo JournalofCueneiformStudies 21 (1967) p 1-17borgEr R lsquoGeheimwissenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 188-191borgEr r Handbuch der Keilschriftliteratur 3 delen Berlijn 1967-1975borgEr r lsquoVier Grenzsteinurkunden Merodachbaladans I von Babylonienrsquo Archiv fuumlrOrientforschung 23 (1970) p 1-26borgEr R lsquoDie Beschwoumlrungsserie bītmēseri und die Himmelfahrt Henochsrsquo JournalofNearEasternStudies 33 (1974) p 183-196borgEr R lsquoZur Koumlnigsliste aus Urukrsquo ArchivfuumlrOrientforschung25 (1974-1977) p 165ndash166borgEr r lsquokoumlnig Sanheribs Ehegluumlckrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 6 (1988) p 5-11BorgEr r BeitraumlgezumInschriftenwerkAssurbanipalsDiePrismenklassenABC=KDEGHJundTsowieandereInschriftenMiteinemBeitragvonAFuchs Wiesbaden 1996boriAuD J-y HyginFablesTexteeacutetabliettraduit(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1997bosWorth AB lsquoThe Historical Setting of Megasthenesrsquo Indicarsquo ClasicalPhilology 91 (1996) p 113-127boucheacute-lEclErcq Lrsquoastrologiegrecque Parijs 1899botteacutero J lsquoLa creacuteation de lrsquoHomme et sa nature dans le Poegraveme drsquoAtraḫasicircsrsquo in SocietiesandLanguagesoftheAncientNearEastStudiesinHonourofIMDiakonoff Warminster 1982 p 24-32botteacutero J lsquoLes morts et lrsquoau-delagrave dans les rituels en accadien contre lrsquoaction des revenantsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie73 (1983) p 153-203 botteacutero J MythesetritesdeBabylone(BibliothegravequedelrsquoEcoledeshauteseacutetudesScienceshistoriquesetphilologiques 328) Genegraveve 1985botteacutero J MeacutesopotamieLrsquoeacutecriturelaraisonetlexdieux Parijs 1987botteacutero J LrsquoeacutepopeacuteedeGilgamešLegrandhommequinevoulaitpasmourirTraduitdelrsquoakkadienetpreacutesenteacute Parijs 1992 botteacutero J amp krAmEr sn LorsquelesdieuxfaisaientlrsquohommeMythologiemeacutesopotamienne Parijs 1989boWEn Ac amp toDD rb CleomedesrsquoLecturesonAstronomyATranslationofTheHeavens withanIntroductionandCommentary(Hellenistic Culture andSociety 42) Berkeley ea 2004boWmAn RA lsquoAnu-uballit-KefalonrsquoAmericanJournalofSemiticLanguagesandLiteratures 56 (1939) p 231-243boycE m A HistoryofZoroastrianismIIUndertheAchaemenians (HandbuchderAltorientalistik I81 22A) Leiden ndash Keulen 1982boycE M lsquoThe Lady and the Scribe Some further reflections on Anāhit and Tīrrsquo in DuchEsnE-guillEmin et al (eds)AGreenLeafBarg-esabzPapersinhonourofJesAsmussen Acta Iranica 28 (1988) p 277-282boycE m amp chAumont ml amp biEr c lsquoAnāhīdrsquo EncyclopaediaIranica 1 (1985) p 1003-1011 boycE M amp grEnEt F AHistory of Zoroastrianism III Zoroastrianism underMacedonian andRomanRuleWithaContributionbyRBeck (HandbuchderOrientalistik I81 22) Leiden ea 1991

626

BiBliografie

boysEn c FlaviiIosephiexversioneLatinaantiquaediditcommentariocriticoinstruxit prolegomena indicesque addidit C Boysen VI De Iudaeorum vetustate sive contra Apionem libri II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 37) Wenen 1898brAck-bErnsEn L ZurEntstehungderbabylonischenMondtheorieBeobachtungund theoretischeBerechnungvonMondphasen (Boethius 40) Stuttgart 1997brAunD D amp Wilkins J (eds) Athenaeus andHisWorld ReadingGreek Culture in the RomanEmpire Exeter 2000brEAstED JH AncientrecordsofEgyptHistoricaldocumentsfromtheearliest timestothe PersianconquestCollectededitedandtranslatedwithcommentary 5 delen New York 1906-1907brEgstEin LB Seal-use in fifth century BC Nippur Iraq A Stduy of Seal selection and sealingpracticesintheMurašucircArchive PhD Ann Arbour MI 1993briAnt p lsquoDons des terres et des villes lrsquoAsie Mineure dans le contexte acheacutemenidersquo RevuedesEtudesAnciennes 87 (1985) p 53-71briAnt p FromCyrus toAlexanderAHistory of the PersianEmpire TranslatedbyPTDaniels Winona Lake IN 2002briAnt P Alexander the Great and his Empire A short Introduction Translated by A Kuhrt Princeton ndash Oxford 2010BrinkmAn JA lsquomerodach-Baladan IIrsquo in StudiesPresentedtoALOppenheim Chicago 1964 p 6-53brinkmAn JAAPoliticalHistoryofPost-KassiteBabylonia1158-722BC(AnOr43) Rome 1968brinkmAn JA ACatalogue of Cuneiform Sources Pertaining to SpecificMonarchs of theKassiteDynasty (MaterialsandStudiesforKassiteHistory 1) Chicago 1976brinkmAn JA lsquoCuneiform Texts in the St Louis Public Libraryrsquo in EichlEr BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg (AOAT 25) Neukirchen-Vluyn 1976 p 41-57brinkmAn JA lsquoKandalānursquoRlA 5 (1976-1980) p 368-369brinkmAn JA lsquoKassitenrsquo RlA 5 (1976-1980) p 464-473brinkmAn JA lsquoAppendix mesopotamian Chronology of the Historical Periodrsquo in oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977 p 335-348brinkmAn JA Prelude to empire Babylonian society and politics 747-626 BC (OccasionalpublicationsoftheBabylonianFund7)Philadelphia1984brinkmAn JA lsquoMarduk-apla-iddina IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 375brinkmAn JA lsquoMarduk-zākir-šumi IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 379brinkmAn JA lsquothe Akkadian Words for ldquoIoniardquo and ldquoIonianrdquorsquo in sutton rF Jr (ed) DaidalikonStudiesinMemoryofRVSchoderWauconda IL 1989 p 53-71BrinkmAn JA lsquothe Babylonian Chronicle Revisitedrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) LingeringoverWordsStudiesinAncientNearEasternLiteratureinHonorofWilliamLMoran Atlanta GA 1990 p 73-104brinkmAn JA lsquoMeerlandrsquo RlA 8 (1993-1997) p 6-10brinkmAn JA lsquoMušēzib-Mardukrsquo RlA 8 (1993-1997) p 455brinkmAn JA lsquoBabylonia in the shadow of Assyria (747ndash626 BC)rsquo CAH 322 (1994) p 1-68

627

BiBliografie

brinkmAn JA lsquoNabonassarrsquo RlA 9 (1998-2001) p 5-6brinkmAn JA lsquoNabopolassarrsquoRlA 9 (1998-2001) p 12-16brinkmAn JA lsquoNergal-ušēzibrsquoRlA 9 (1998-2001) p 228 brinkmAn JA amp DAllEy S lsquoA Royal Kudurru from the Reign of Aššur-nādin-šumirsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 78 (1988) p 76-98 BrinkmAn JA amp kEnnEDy DA lsquoDocumentary Evidence For the Economic Base of Early Neo-Babylonian Societyrsquo JournalofCuneiformStudies 35 (1983) p 1-90britton JP amp WAlkEr CBF lsquoA 4th Century Babylonian Model for Venus BM 33552rsquo Centaurus 34 (1991) p 97-118 broDErsEn k Abriss der Seleukidengeschichte (Syriake 45232-70369) Text und Kommentar(MuumlnchenerArbeitenzurAltenGeschichte 1)Munchen 1989broDErsEn k ReisefuumlhrerzudenSiebenWeltwundernPhilonvonByzanzundandere antikeTexteZweisprachigeAusgabeeingeleitetuumlbersetztunderlaumlutert Baden-Baden 1992broDErsEn k DieSiebenWeltwunderLegendaumlreKunst-undBauwerkederAntike Munchen 1996brooks E W EliaemetropolitaeNisibeni Opus chronologicum Pars Prior Interpretatus est EWBrooks (CorpusscriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersioSeries TertiaTomus VII) Rome ea 1910brosius M lsquoArtemis Persike and Artemis Anaitisrsquo in Brosius m amp kuhrt A StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis (AchaemenidHistory 11) Leiden 1998 p 227-238brosius M lsquoKeeping Up with the Persians Between Cultural Identity and Persianization in the Achaemenid Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean(IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 135-149broWn D MesopotamianPlanetaryAstronomy-Astrology (Cuneiform Monographs 18) Groningen 2000buitEnWErF r BookIIIoftheSibyllineOraclesanditsSocialSetting Leiden 2003burgEss R W lsquoThe dates and editions of Eusebiusrsquo Chronici canones and Historia Ecclesiasticarsquo JournalofTheologicalStudies48 (1997) p 471ndash504burstEin SM The Babyloniaca of Berossus (SourcesfromtheAncientNearEast 15) Malibu CA 1978burton A DiodorusSiculusBookIACommentary Leiden 1972butlEr SAL MesopotamianConceptions ofDreamsandDreamRituals (AOAT 258) Muumlnster 1998ČAğirgAn G amp LAmbErt Wg lsquothe Late Babylonian Kislīmu Ritual for Esagilrsquo Journal ofCuneiformStudies 43-45 (1991-1993) p 89-106cAgni l LrsquoepopeadiErra (Studi semitici 34) Rome 1969cAgni l ThePoemofErra(SourcesfromtheAncientNearEast 13) Malibu CA 1977cAlmEyEr P lsquoKentaurrsquo RlA 5 (1976-1980) p 569-570cAncik h amp schnEiDEr h (eds) DerneuePaulyEnzyklopaumldiederAntike 19 delen Stuttgart 1996-2003cAplicE r lsquoNamburbi Texts in the British Museum Vrsquo Orientalia NS 40 (1971) p 133-183cArDAuns BM TerentiusVarro Antiquitates RerumDivinarum I Die Fragmente Wiesbaden 1976

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

626

BiBliografie

boysEn c FlaviiIosephiexversioneLatinaantiquaediditcommentariocriticoinstruxit prolegomena indicesque addidit C Boysen VI De Iudaeorum vetustate sive contra Apionem libri II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 37) Wenen 1898brAck-bErnsEn L ZurEntstehungderbabylonischenMondtheorieBeobachtungund theoretischeBerechnungvonMondphasen (Boethius 40) Stuttgart 1997brAunD D amp Wilkins J (eds) Athenaeus andHisWorld ReadingGreek Culture in the RomanEmpire Exeter 2000brEAstED JH AncientrecordsofEgyptHistoricaldocumentsfromtheearliest timestothe PersianconquestCollectededitedandtranslatedwithcommentary 5 delen New York 1906-1907brEgstEin LB Seal-use in fifth century BC Nippur Iraq A Stduy of Seal selection and sealingpracticesintheMurašucircArchive PhD Ann Arbour MI 1993briAnt p lsquoDons des terres et des villes lrsquoAsie Mineure dans le contexte acheacutemenidersquo RevuedesEtudesAnciennes 87 (1985) p 53-71briAnt p FromCyrus toAlexanderAHistory of the PersianEmpire TranslatedbyPTDaniels Winona Lake IN 2002briAnt P Alexander the Great and his Empire A short Introduction Translated by A Kuhrt Princeton ndash Oxford 2010BrinkmAn JA lsquomerodach-Baladan IIrsquo in StudiesPresentedtoALOppenheim Chicago 1964 p 6-53brinkmAn JAAPoliticalHistoryofPost-KassiteBabylonia1158-722BC(AnOr43) Rome 1968brinkmAn JA ACatalogue of Cuneiform Sources Pertaining to SpecificMonarchs of theKassiteDynasty (MaterialsandStudiesforKassiteHistory 1) Chicago 1976brinkmAn JA lsquoCuneiform Texts in the St Louis Public Libraryrsquo in EichlEr BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg (AOAT 25) Neukirchen-Vluyn 1976 p 41-57brinkmAn JA lsquoKandalānursquoRlA 5 (1976-1980) p 368-369brinkmAn JA lsquoKassitenrsquo RlA 5 (1976-1980) p 464-473brinkmAn JA lsquoAppendix mesopotamian Chronology of the Historical Periodrsquo in oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977 p 335-348brinkmAn JA Prelude to empire Babylonian society and politics 747-626 BC (OccasionalpublicationsoftheBabylonianFund7)Philadelphia1984brinkmAn JA lsquoMarduk-apla-iddina IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 375brinkmAn JA lsquoMarduk-zākir-šumi IIrsquo RlA 7 (1987-1990) p 379brinkmAn JA lsquothe Akkadian Words for ldquoIoniardquo and ldquoIonianrdquorsquo in sutton rF Jr (ed) DaidalikonStudiesinMemoryofRVSchoderWauconda IL 1989 p 53-71BrinkmAn JA lsquothe Babylonian Chronicle Revisitedrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) LingeringoverWordsStudiesinAncientNearEasternLiteratureinHonorofWilliamLMoran Atlanta GA 1990 p 73-104brinkmAn JA lsquoMeerlandrsquo RlA 8 (1993-1997) p 6-10brinkmAn JA lsquoMušēzib-Mardukrsquo RlA 8 (1993-1997) p 455brinkmAn JA lsquoBabylonia in the shadow of Assyria (747ndash626 BC)rsquo CAH 322 (1994) p 1-68

627

BiBliografie

brinkmAn JA lsquoNabonassarrsquo RlA 9 (1998-2001) p 5-6brinkmAn JA lsquoNabopolassarrsquoRlA 9 (1998-2001) p 12-16brinkmAn JA lsquoNergal-ušēzibrsquoRlA 9 (1998-2001) p 228 brinkmAn JA amp DAllEy S lsquoA Royal Kudurru from the Reign of Aššur-nādin-šumirsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 78 (1988) p 76-98 BrinkmAn JA amp kEnnEDy DA lsquoDocumentary Evidence For the Economic Base of Early Neo-Babylonian Societyrsquo JournalofCuneiformStudies 35 (1983) p 1-90britton JP amp WAlkEr CBF lsquoA 4th Century Babylonian Model for Venus BM 33552rsquo Centaurus 34 (1991) p 97-118 broDErsEn k Abriss der Seleukidengeschichte (Syriake 45232-70369) Text und Kommentar(MuumlnchenerArbeitenzurAltenGeschichte 1)Munchen 1989broDErsEn k ReisefuumlhrerzudenSiebenWeltwundernPhilonvonByzanzundandere antikeTexteZweisprachigeAusgabeeingeleitetuumlbersetztunderlaumlutert Baden-Baden 1992broDErsEn k DieSiebenWeltwunderLegendaumlreKunst-undBauwerkederAntike Munchen 1996brooks E W EliaemetropolitaeNisibeni Opus chronologicum Pars Prior Interpretatus est EWBrooks (CorpusscriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersioSeries TertiaTomus VII) Rome ea 1910brosius M lsquoArtemis Persike and Artemis Anaitisrsquo in Brosius m amp kuhrt A StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis (AchaemenidHistory 11) Leiden 1998 p 227-238brosius M lsquoKeeping Up with the Persians Between Cultural Identity and Persianization in the Achaemenid Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean(IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 135-149broWn D MesopotamianPlanetaryAstronomy-Astrology (Cuneiform Monographs 18) Groningen 2000buitEnWErF r BookIIIoftheSibyllineOraclesanditsSocialSetting Leiden 2003burgEss R W lsquoThe dates and editions of Eusebiusrsquo Chronici canones and Historia Ecclesiasticarsquo JournalofTheologicalStudies48 (1997) p 471ndash504burstEin SM The Babyloniaca of Berossus (SourcesfromtheAncientNearEast 15) Malibu CA 1978burton A DiodorusSiculusBookIACommentary Leiden 1972butlEr SAL MesopotamianConceptions ofDreamsandDreamRituals (AOAT 258) Muumlnster 1998ČAğirgAn G amp LAmbErt Wg lsquothe Late Babylonian Kislīmu Ritual for Esagilrsquo Journal ofCuneiformStudies 43-45 (1991-1993) p 89-106cAgni l LrsquoepopeadiErra (Studi semitici 34) Rome 1969cAgni l ThePoemofErra(SourcesfromtheAncientNearEast 13) Malibu CA 1977cAlmEyEr P lsquoKentaurrsquo RlA 5 (1976-1980) p 569-570cAncik h amp schnEiDEr h (eds) DerneuePaulyEnzyklopaumldiederAntike 19 delen Stuttgart 1996-2003cAplicE r lsquoNamburbi Texts in the British Museum Vrsquo Orientalia NS 40 (1971) p 133-183cArDAuns BM TerentiusVarro Antiquitates RerumDivinarum I Die Fragmente Wiesbaden 1976

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

627

BiBliografie

brinkmAn JA lsquoNabonassarrsquo RlA 9 (1998-2001) p 5-6brinkmAn JA lsquoNabopolassarrsquoRlA 9 (1998-2001) p 12-16brinkmAn JA lsquoNergal-ušēzibrsquoRlA 9 (1998-2001) p 228 brinkmAn JA amp DAllEy S lsquoA Royal Kudurru from the Reign of Aššur-nādin-šumirsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 78 (1988) p 76-98 BrinkmAn JA amp kEnnEDy DA lsquoDocumentary Evidence For the Economic Base of Early Neo-Babylonian Societyrsquo JournalofCuneiformStudies 35 (1983) p 1-90britton JP amp WAlkEr CBF lsquoA 4th Century Babylonian Model for Venus BM 33552rsquo Centaurus 34 (1991) p 97-118 broDErsEn k Abriss der Seleukidengeschichte (Syriake 45232-70369) Text und Kommentar(MuumlnchenerArbeitenzurAltenGeschichte 1)Munchen 1989broDErsEn k ReisefuumlhrerzudenSiebenWeltwundernPhilonvonByzanzundandere antikeTexteZweisprachigeAusgabeeingeleitetuumlbersetztunderlaumlutert Baden-Baden 1992broDErsEn k DieSiebenWeltwunderLegendaumlreKunst-undBauwerkederAntike Munchen 1996brooks E W EliaemetropolitaeNisibeni Opus chronologicum Pars Prior Interpretatus est EWBrooks (CorpusscriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersioSeries TertiaTomus VII) Rome ea 1910brosius M lsquoArtemis Persike and Artemis Anaitisrsquo in Brosius m amp kuhrt A StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis (AchaemenidHistory 11) Leiden 1998 p 227-238brosius M lsquoKeeping Up with the Persians Between Cultural Identity and Persianization in the Achaemenid Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean(IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 135-149broWn D MesopotamianPlanetaryAstronomy-Astrology (Cuneiform Monographs 18) Groningen 2000buitEnWErF r BookIIIoftheSibyllineOraclesanditsSocialSetting Leiden 2003burgEss R W lsquoThe dates and editions of Eusebiusrsquo Chronici canones and Historia Ecclesiasticarsquo JournalofTheologicalStudies48 (1997) p 471ndash504burstEin SM The Babyloniaca of Berossus (SourcesfromtheAncientNearEast 15) Malibu CA 1978burton A DiodorusSiculusBookIACommentary Leiden 1972butlEr SAL MesopotamianConceptions ofDreamsandDreamRituals (AOAT 258) Muumlnster 1998ČAğirgAn G amp LAmbErt Wg lsquothe Late Babylonian Kislīmu Ritual for Esagilrsquo Journal ofCuneiformStudies 43-45 (1991-1993) p 89-106cAgni l LrsquoepopeadiErra (Studi semitici 34) Rome 1969cAgni l ThePoemofErra(SourcesfromtheAncientNearEast 13) Malibu CA 1977cAlmEyEr P lsquoKentaurrsquo RlA 5 (1976-1980) p 569-570cAncik h amp schnEiDEr h (eds) DerneuePaulyEnzyklopaumldiederAntike 19 delen Stuttgart 1996-2003cAplicE r lsquoNamburbi Texts in the British Museum Vrsquo Orientalia NS 40 (1971) p 133-183cArDAuns BM TerentiusVarro Antiquitates RerumDivinarum I Die Fragmente Wiesbaden 1976

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

628

BiBliografie

cArDAuns b Marcus Terentius Varro Einfuumlhrung in sein Werk (Heidelberger Studienhefte zurAltertumswissenschaft) Heidelberg 2001cAsAbonnE o LaCiliciea lrsquoepoqueachemenide (Persika 3) Parijs 2004cAsAburi mc lsquoThe AllegedMesopotamian ldquolentrdquo The Hemerology for Tešrītursquo StudiEpigraficieLinguisticisulVicinoOrienteantico 17 (2000) p 13-29cAsADio g lsquoEudemo di Rodi un pioniere della storia delle religioni tra Oriente e Occidentersquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagniNapels 2000 p 1355-1375cAVignEAux A lsquoLe temple de Nabucirc ša harecirc Rapport preacuteliminaire sur les textes cuneacuteiformesrsquo Sumer 37 (1981) p 118-126cAVignEAux A lsquoshulgi Nabonide et les Grecsrsquo in SEFAti y et al (eds) laquoAnExperiencedScribwhoneglectsnothingraquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJ Klein bethesda MD 2005 p 63-72 cAVignEAux A amp Al-rAWi Fnh Gilgameš et la mort Textes de Tell Haddad VI (CuneiformMonographs 19) Groningen 2000cAVignEAux A amp krEbErnik M lsquoNin-šud-anarsquo RlA 9 (1998-2001) p 500chAbot J-p ChroniquedeMichelleSyrienPatriarchejacobitedrsquoAntiche(1166-1199)EacutediteacuteepourlapremiegraverefoisettraduiteenfrancaisparJ-BChabot 4 delen Parijs 1899-1910chAbot J-b Chronicaminora Pars secunda Edidit E-W Brooks Interpretatus est I-B Chabot (Corpus scriptorumchristianorumOrientaliumScriptoresSyriVersio SeriesTertiaTomus IV) Parijs ndash Leipzig 1904chArlEs MP lsquoIntroductory Remarks on the Cerealsrsquo Bulletin on Sumerian Agriculture 1 (1984) p 17-31chArlEs MP lsquoAn Introduction to the Legumes and Oil Plants of Mesopotamiarsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 39-61chArlEs MP lsquoOnions Cucumbers and the Date Palm An Introduction to the Cultivation of Alliaceae Cucurbitaceae and Fruitrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 1-21chArpin D amp ziEglEr n MarietleProche-Orientagravelrsquoeacutepoqueamorrite (Florilegium marianum 5 MeacutemoiresdeNABU 6) Parijs 2003chilDs W lsquothe Human Animal The Near East and Greecersquo in pADgEtt Jm (ed) TheCentaurrsquosSmileTheHumanAnimalinEarlyGreekArt New Haven ndash Londen 2003 p 49-70ciVil M lsquoTexts and Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 15 (1961) p 79-80ciVil M lsquoThe Sumerian Flood Storyrsquo in lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīs TheBabylonianStoryoftheFlood Oxford 1969 p 138-145 en p 167-172ciVil M lsquoLes limites de lrsquoinformation textuellersquo inLrsquoarcheacuteologiedelrsquoIraqdudeacutebutdelrsquoeacutepoqueneacuteolithique agrave 333 avant notre egravere Perspectives et limites de lrsquointerpeacutetation anthropologique desdocumentsParis13-15juin1978 Parijs 1980 p 225-232clAnciEr p lsquoLes scribes sur parchemin du temple drsquoAnursquo RevuedrsquoAssyriologie 99 (2005) p 85-104clAnciEr p lsquoLa Babylonie helleacutenistique aperccedilu drsquohistoire politique et culturellersquo Topoi 15 (2007) p 21-74clAnciEr PLesbibliothegravequesenBabyloniedansladeuxiegravememoitieacuteduIermilleacutenaireavJ-C(AOAT 363) Muumlnster 2009

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

629

BiBliografie

clAnciEr P lsquoCuneiform culturersquos last guardians The old urban notability of Hellenistic Urukrsquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 752-773 clArkE K MakingTimeforthePastLocalHistoryandthePolis Oxford ndash New York 2008clAryssE W lsquoGreeks and Egyptians in the Ptolemaic Army and Administrationrsquo Aegyptus 65 (1985) p 57-66clAryssE W lsquoptolemaeiumlsch Egypte Een maatschappij met twee gezichtenrsquo HandelingenvandeKoninklijkeZuidnederlandseMaatschappijvoorTaal-enLetterkundeenGeschiedenis 45 (1991) p 21-38clAryssE W lsquoGreek loan-words in demoticrsquo in VlEEming s (ed) AspectsofdemoticlexicographyActs of the second international conference for demotic studies Leiden 19-21 September 1984 Leuven 1987 p 9-33cohEn mE TheCulticCalendarsoftheAncientNearEast Bethesda MD 1993cohEn SJD JosephusinGalileeandRomeHisvitaanddevelopmentasahistorian Leiden 1979cohn L lsquoDiogenianos 4)rsquo RE 5 (1903) kol 778-783colE SW Nippur in Late Assyrian Time c 755-612 BC (State Archives of Assyria Studies 4) Helsinki 1996collins JJ lsquoThe Sibylline Oracles (Second Century BC ndash Seventh Century ADrsquo in chArlEsWorth JH (ed) The Old Testament Pseudepigrapha I Apocalyptic literature andTestaments Garden City 1983 p 317-472collombErt P lsquoReligion eacutegyptienne et culture grecque lrsquoexemple de Διοσκουρίδηςrsquo Chronique drsquoEgypte 75 (2000) p 47-63collon D lsquoA Hoard of Sealings from Urrsquo in boussAc M-F amp inVErnizzi A (eds) Archives et Sceaux du MondeHelleacutenistique (BCHSuppl 29) Athene 1994 p 65-84cook sA et al (eds) TheImperialCrisisandRecoveryAD193-324(CAH 12) Cambridge 1939coopEr Js TheReturnofNinurtatoNippuran-gimdiacutem-maUtilizingMaterialspreparedbyEBergmann(AnOr 52) Rome 1978coopEr Js lsquoApodotic Death and the Historicity of the Historical Omensrsquo in AlstEr b (ed) Death inMesopotamia Papers read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 99-105coopEr JS TheCurseofAgade (TheJohnHopkinsNearEasternStudies 13) Baltimore ndash Londen 1983corcorAn TH SenecaNaturalesQuaestionesIIBooks4-7WithanEnglishtranslationSenecaintenvolumes7(TheLoebClassicalLibrary) Londen 1972cornElius F lsquoBerossos und die altorientalische Chronologiersquo Klio 35 (1942) p 1-16corograve p Prebende templari in etagrave seleucide (History of the Ancient Near EastMonographs 8) Padua 2005cotton HM amp Eck W lsquoJosephusrsquo Roman Audience Josephus and the Roman Elitesrsquo in EDmonDson J amp mAson S amp riVEs J (eds) FlaviusJosephusandFlavianRome Oxford 2005 p 37-52coWlEy A AramaicPapyrioftheFifthCenturyBCWithTranslationandNotes Oxford 1923

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

630

BiBliografie

crAig JA AssyrianandBabylonianReligiousTextsPrayersOraclesHymnsampcCopiedfromtheoriginalTabletspreservedintheBritishMuseumandautographed I Leipzig 1895crokE B lsquoThe Origins of the Christian World Chroniclersquo in crokE B amp EmmEtt AM (eds) HistoryandHistoriansinLateAntiquity Sydney ea 1983 p 116-131cumont F lsquoAntiochus drsquoAthegravenes et Porphyrersquo in Meacutelanges Bidez (Annuaire de lrsquoinstitut dephilologieetdrsquohistoireorientales 2) Brussel 1934 p 135-156DrsquoAgostino F NabonedoAddaGuppiildesertoeildioLunaStoriaideologiaepropagandanellaBabiloniadelVIsecaC(Quadernidiorientalistica 2) Pisa 1994DAibEr h AetiusArabusDieVorsokratikerinarabischerUumlberlieferung(Akademieder WissenschaftenundderLiteraturVeroumlffentlichungenderorientalischenKommission 33) Wiesbaden 1980DAllEy SlsquoForeign Chariotry and Cavalry in the Armies of Tiglath-Pileser III and Sargon IIrsquo Iraq 47 (1985) p 31ndash48DAllEy S MythsfromMesopotamiaCreationTheFloodGilgameshandOthersTranslated withanIntroductionandNotes Oxford ndash New York 1989DAllEy S lsquoBabylon and the Hanging Gardens Cuneiform and Classical Sources Reconciledrsquo Iraq 56 (1994) p 45-58DAllEy s lsquoStatues of Marduk and the Date of EnūmaElišrsquo AltorientalischeForschungen 24 (1997) p 162-171DAllEy s TheLegacyofMesopotamia Oxford ea 1998DAllEy S lsquoSennacherib and Tarsusrsquo AnatolianStudies 49 (1999) p 73-80DAllEy S lsquoWhy Did Herodotus not Mention the Hanging Gardens of Babylonrsquo in DEroW P amp pArkEr R (eds) HerodotusandhisWorldEssaysfromaConferenceinMemoryofGeorgeForrest Oxford 2003 p 171-189DAnDAmAyEV mA lsquoEgyptians in Babylonia in the 6th-5th Centuries BCrsquo in chArpin D amp JoAnnegraves J (eds) LacirculationdesbiensdespersonnesetdesideacuteesdansleProche-Orientancien(CRRAI 38) Parijs 1992 p 321-325DAnDAmAyEV MA Iranians inAchaemenidBabylonia (Bibliotheca Persica 6) Costa Mesa CA ndash New York 1992DAnDAmAyEV mA lsquoCyrus iii Cyrus II the Greatrsquo EncyclopaediaIranica 6 (1993) p 516-521DAnDAmAyEV mA lsquoThe Latest Evidence for Nebuchadnezzar IIIrsquos Reignrsquo NABU 1993 nr 11DAnDAmAyEV MA lsquoThe Earliest Evidence for Nebuchadnezzar IVrsquos Reignrsquo NABU 1995 nr 34DAnDAmAyEV mA lsquoNabonid(Nabucirc-nārsquoid) ArsquoRlA 9 (1998-2001) p 6-11DA riVA r TheNeo-BabylonianRoyalInscriptionsAnIntroduction (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 4) Muumlnster 2008DAVilA JR lsquoTheFloodHeroasKingandPriestrsquo JournalofNearEasternStudies 54 (1995) p 199-214DE brEuckEr G lsquoBerossos and the Mesopotamian Temple as Centre of Knowledge during the Hellenistic Periodrsquo in mAcDonAlD AA amp tWomEy mW amp rEinink GJ (eds) LearnedAntiquityScholarship and Society in theNear-East theGreco-RomanWorld and the EarlyMedievalWestLeuven 2003 p 13-23DE brEuckEr g lsquoAbydenos (685)rsquo in BrillrsquosNewJacobyOnline 2010

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

631

BiBliografie

DE cAllAtAyuml g Annus Platonicus A Study of World Cycles in Greek Latin and Arabic Sources (PublicationsdelrsquoinstitutorientalistedeLouvain 47) Louvain-La-Neuve 1996DE Jong A TraditionsoftheMagiZoroastrianisminGreekandLatinLiterature(ReligionsintheGraeco-RomanWorld 133) Leiden ea 1997DEJong Ellis m lsquoObservations on Mesopotamian Oracles and Prophetic Texts Literary and Historiographic Considerationsrsquo JournalofCuneiformStudies 41 (1989) p 127-186DEl montE gF TestidallaBabiloniaEllenisticaITestiCronografici (StudiEllenistici 9) Pisa 1997DEl montE g amp tischlEr J DieOrts-undGewaumlssernamenderhethitischenTexte (RGTC 61) Wiesbaden 1978DEmirJi MS lsquoWhere are the Hanging Gardensrsquo Sumer 37 (1981) p 56-61DE mEulEnAErE hh lsquola statue du geacuteneacuteral Djed-Ptah-Iouf-Ankh (Caire JE 36949)rsquo in BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 63 (1965) p 19-33DEn boEFt J et al PhilologicalandhistoricalcommentaryonAmmnianusMarcellinusXXIV Leiden ea 2002DEpAuW m ACompaniontoDemoticStudies (PapyrologicaBruxellensia 28) Brussel 1997DEpuyDt l lsquoThe Time of Death of Alexander the Great 11 June 323 BC ca 400-500 PMrsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 117-135DEsiDEri p amp JAsink Am CiliciaDallrsquoetagravediKizzuwatnaallaconquistamacedone (UniversitagravedegliStudidiTorinoFondodistudiParini-Chirio 1) Turijn 1990DhormE E lsquoLa megravere de Nabonidersquo RevuedrsquoAssyriologie 41 (1947) p 1-21DiAkonoFF i lsquoArtemidi Anaeiti anestesen The Anaeitis-Dedications in the Rijksmuseum van Oudheden at Leyden and Related Material from Eastern Lydia A Reconsiderationrsquo Babesch 54 (1979) p 139-174Dicks Dr EarlyGreekAstronomytoAristotle (AspectsofGreekandRomanLife) Londen 1970DiEls h lsquochronologische Untersuchungen uumlber Apollodors Chronikarsquo RheinischesMuseum 31 (1876) p 1-54DiEls H DoxographiGraecicollegitrecensuitprolegomenisindicibusqueinstruxitHDiels Berlijn 1879DiEls h LaterculiAlexandriniauseinemPapyrusptolemaumlischerZeit(Abhandlungenderkoumlniglichpreussischen Akademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Classe 19042) Berlijn 1904DiEls H amp krAnz W DieFragmentederVorsokratikergriechischunddeutsch 3 delen Berlijn ea 1951-1952DiEtrich m lsquoBabylonische Sklaven auf der Schreiberschule Anspielungen auf ṭupšarrūtundashLehrvertraumlge in OIP 11483 und YOS 19110rsquo in VAn solDt Wh et al (ed) VeenhofAnniversaryVolumeStudiesPresentedtoKlaasRVeenhofontheOccasionofhisSixty-FifthBirthday (PIHANS 99) Leiden 2001 p 67-81DillEry J lsquoGreek Historians of the Near East Cliorsquos ldquoOtherrdquo Sonsrsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography 2 delen Malden MA ea 2007 p 221-230DinDorF l ChroniconpaschaleAdexemplarVaticanum (CorpusscriptorumhistoriaeByzantinae 10) Bonn 1832DirVEn lA lsquoA Revision of the Relief depicting the Battle against Tiamat from the Temple of Bel in Palmyrarsquo WeltdesOrients 28 (1997) p 96-116

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

632

BiBliografie

DirVEn lA palmyrenesinDura-EuroposAStudyinReligiousInteractioninRomanSyria Leiden 1999Doumlpp s lsquoSaturnalien und lateinische Literaturrsquo in Doumlpp S (ed) KarnevaleskePhaumlnomeneinantikenundnachantikenKulturenundLiteraturen Trier 1993 p 145-177DoumlrriE H amp bAltEs M DerPlatonismusim2und3JahrhundertnachChristusBausteine73-100TextUumlbersetzung Kommentar (Der Platonismus in derAntike 3) Stuttgart ndash Bad Cannstatt 1993DonbAz F lsquoTwo Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and the Karamanmarasz Museumsrsquo AnnualReviewoftheRoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 8 (1990) p 5-24DonbAz F lsquoA Brick Inscription of Nabonidus from Harranrsquo Annual Review of the RoyalInscriptionsofMesopotamiaProject 9 (1991) p 10-12 DorAn r lsquopseudo-Eupolemusrsquo in chArlEsWorth J H (ed) The Old Testament Pseudepigrapha II Expansions of the ldquoOldTestamentrdquo and legendswisdomandphilosophical literature prayerspsalmsandodesfragmentsoflostjudeo-hellenisticworks Londen 1985 p 873-882DorAn rlsquoThe Jewish Hellenistic Historians Before Josephusrsquo ANRW II201 (1987) p 246ndash297DorAnDi t lsquoqualche Aspetto Controverso della Biografia di Eudemo di Rodirsquo in boDnaacuter i amp FortEnbAugh WW (eds) EudemusofRhodes (RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 11) New Brunswick ndash Londen 2002 p 39-57Dossin g lsquoLa glose Sarachero drsquoHesychiusrsquo BulletindelaclassedeslettresetdessciencesmoralesetpolitiquesdelrsquoAcademieRoyaledeBelgiqueseacuterie5 57 (1971) p 381-399Doty lt CuneiformArchivesfromHellenisticUruk PhD Ann Arbor MI 1977Doty lt lsquoNikarchos and Kephalonrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 95-118DoughErty rp NabonidusandBelshazzarAStudyof theClosingEventsof theNeo-BabylonianEmpire (YOS 15) New Haven 1929DoughErty rp TheSealandofAncientArabia (YOS 19) New Haven 1932DrEWs r TheGreekaccountsofEasternhistory Washington DC 1973DrEWs R lsquoThe Babylonian Chronicles and Berossusrsquo Iraq 37 (1975) p 39-55DrEWs R lsquoReview The ldquoChroniclerdquo of Eusebius and Greek Chronographic Tradition by Alden A Mosshammerrsquo Classical Philology 77 (1982) p 178-183DriJVErs hJW lsquoJakob von Edessarsquo TRE 16 (1987) p 468-470DrogE AJ lsquoJosephus between Greeks and Romansrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 115-142Drost-AbgAriAn lsquoEin neuer Fund zur armenischen Version der Eusebius-Chronikrsquo in WAllrAFF m (ed) JuliusAfricanusunddiechristlicheWeltchronikBerlijn 2006 p 255-262DroWEr Es TheMandaeansofIraqandIranTheirCultsCustomsMagicLegendsandFolklore Oxford 1937Duumlring I Aristotlersquos Protrepticus An Attempt at Reconstruction (Studia Graeca et LatinaGothoburgensia 12) Gotenburg 1961

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

633

BiBliografie

Du mEsnil Du buissonR lsquoLe bas-relief du combat de Becircl contre Tiamat dans le temple de Becircl agrave Palmyrersquo Annales Archeacuteologiques Arabes Syriennes 26 (1976) p 83-92EbEling E TodundLebennachdenVorstellungenderBabylonier Berlijn 1931EbEling E lsquoAmurru 2rsquo RlA 1 (1932) p 101-103 EbEling E lsquoAšratursquo RlA 1 (1932) p 169EDEl E lsquoAmasis und Nebukadrezar IIrsquo GoumlttingerMiszellen 29 (1978) p 13-20EDElstEin L amp kiDD IG PosidoniusITheFragments (CambridgeClassicalTextsandCommentaries 13) Cambridge 1972EDDy S K TheKingisdeadStudiesintheNearEasternResistancetoHellenism334-1BC Lincoln 1961EDzArD DO lsquoKiš A Philologischrsquo RlA 5 (1976-1980) p 607-613EDzArD Do DieOrts-undGewaumlssernamenderZeitder3DynastievonUr (RGTC 2) Wiesbaden 1974EDzArD DO DieOrts-undGewaumlssernamenderpraumlsargonischenundsargonischenZeit (RGTC 1) Wiesbaden 1977EDzArD DO lsquoMartu (Mardu) A Gottrsquo RlA 7 (1987-1990) p 433-438EFFE B StudienzurKosmologieundTheologiederAristotelischenSchriftldquoUumlberdiePhilosophierdquo (Zetema 50) Munchen 1970EilErs W Semiramis Entstehung und Nachhall einer altorientalischen Sage (OumlsterreichischeAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 2742) Wenen 1971ElAyi p amp cAVignEAux A lsquoSargon II et les Ioniensrsquo OriensAntiquus 18 (1979) p 59-75Ellis RS FoundationDepositsinAncientMesopotamia New Haven ndash Londen 1968Ellison ERAStudyofDietinMesopotamia(c3000-600BC)andAssociatedAgriculturalTechniquesandMethodsofFoodPreparation 2 delen Londen 1978EmEliAnoV VV lsquoThe Calendar Date of the Flood in Cuneiform Textsrsquo NABU 1999 nr 43 EngEls J AugusteischeOikumenegeographieundUniversalhistorieimWerkStrabonsvonAmaseia(Geographicahistorica 12) Stuttgart 1999 EphArsquoAl l lsquoldquoArabsrdquo in Babylonia in the 8th Century BCrsquo Journal of the American OrientalSociety 94 (1974) p 108-115EphArsquoAl l lsquoThe Western Minorities in Babylonia in the 6th-5th Centuries BC Maintenance and Cohesionrsquo Orientalia NS 47 (1978) p 74-90EphrsquoAl i TheAncientArabsNomadsontheBordersoftheFertileCrescent9th-5thCenturiesBC Jeruzalem ndash Leiden 1982EphrsquoAl I lsquoSyria-Palestine under Achaemenid Rulersquo CAH 42 (1988) p 139-164Epping J amp strAssmAiEr Jn lsquoNeue babylonische Planeten-Tafelnrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 6 (1891) p 217-244 ErbsE h TheosophorumGraecorumFragmentaIterumrecensuitHErbse (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1995ErzEn A KilikienbiszumEndederPerserherrschaft Leipzig 1940FADhil A amp hilgErt m lsquoThe Cultic Lament lsquoa gal-gal buru14 su-sursquo in a Manuscript from the lsquoSippar Libraryrsquo ZeitschriftfuumlrOrient-Archaumlologie 1 (2008) p 154ndash193

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

634

BiBliografie

FADhil A amp hilgErt M lsquoVerwandelt meine Verfehlungen in Gutes Ein šigucirc-Gebet an Marduk aus dem Bestand der laquoSippar-Bibliothekraquorsquo in bArJAmoVic g et al (eds) AkkadeisKingACollectionofPapersbyFriendsandColleaguesPresentedtoAageWestenholzontheOccasionofhis70thBirthday15thofMay2009 (PIHANS118) Leiden 2011 p 93-109FADhil A amp pEttinAto G lsquoInno ad Hammurabi da Sipparrsquo OrientisAntiquiMiscellanea 2 (1995) p 173-187FAhD t lsquoibn Waḥšiyyarsquo EncyclopaediaofIslam 3 Leiden 1969 p 963-965FAhD T lsquoMateacuteriaux pour lrsquohistoire de lrsquoagriculture en Irak Al-filacircḥan-nabaṭiyyarsquo in spulEr B (ed) Wirtschaftsgeschichte desvorderenOrients inislamischerZeit I (Handbuch derOrientalistik 1 Abt 6 Band 6 Absch) Leiden 1977 p 276-377FAhD T Lrsquoagriculture nabateacuteenne Eacutedition critique 2 delen (Publication de lrsquoInstitut franccedilais deDamas122-123)Damascus1993-1995FAlEs Fm lsquoNarrative and Ideological Variations in the Account of Sargonrsquos Eight Campaignrsquo in cogAn M amp EphrsquoAl I (eds) AhAssyriahellip StudiesinAssyrianHistoryandAncientNear EasternHistoriographyPresented toHTadmor (Scripta Hierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 129-147FAlkEnstEin A TopographievonUrukIUrukzurSeleukidenzeit (ADFU 3) Leipzig 1941FArbEr-FluumlggE g DerMythosldquoInannaundEnkirdquounterbesondererBeruumlcksichtigungderListederme (StudiaPohl 10) Rome 1973FArbEr(-FluumlggE) g lsquomersquo RlA 7 (1987-1990) p 610-613FElDmAn LHJosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationIXJewishAntiquitiesBooksXVIII-XXGeneralindextovolumesI-IX(LoebClassicalLibrary)Cambridge MA 1965FElDmAn LH lsquoAbraham the Greek Philosopher in Josephusrsquo Transactions of the American Philological Association 99 (1968) p 143-156FElDmAn lh lsquoUse Authority and Exegesis of Mikra in the Writings of Josephusrsquo in MULDER MJ amp SYSLING H (eds) MikraTextTranslationReadingandInterpretationoftheHebrewBibleinAncientJudaismandearlyChristianity Assen ea 1988 p 455-518FElDmAn LH JosephustheBibleandhistory Leiden 1989FElDmAn LH lsquoJosephusrsquo Portrait of Mosesrsquo Jewish Quarterly Review 82 (1991-1992) p 285-328 en 83 (1992-1993) p 7-50 en p 301-330FElDmAn lh JewandGentileintheancientworldAttitudesandinteractionsfromAlexandertoJustinianPrinceton 1993FElDmAn lhJosephusrsquosinterpretationoftheBible (HellenisticCultureandSociety 27) Berkeley ea 1998FElDmAn lh JudeanAntiquities Books 1-4 (Flavius JosephusTranslation and commentary 3) Leiden ea 2000FErrArA AJ lsquoAn Inscribed Stone Slab of Nebuchadrezzar IIrsquo JournalofCuneiformStudies 27 (1975) p 231-232FinkEl IL lsquoBilingual Chronicle Fragmentsrsquo JournalofCuneiformStudies 32 (1980) p 65-80FinkEl IL lsquoAdad-apla-iddina Esagil-kīn-apli and the Series SAGIGrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis M amp gErArDi P (eds) AScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 143-159

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

635

BiBliografie

FinkEl IL lsquoMuššursquouQutāru andthescribe Tanittu-Bēlrsquo Aula Orientalis 9 (1991) [FS Miguel Civil] p 91-104FinkEl IL lsquoThe Lament of Nabucirc-šuma-ukīnrsquo in rEngEr J (ed) BabylonFocusmesopotamischerGeschichte Wiege fruumlher Gelehrtsamkeit Mythos in der Moderne 2 Internationales Colloquiumder Deutschen Orient-Gesellschaft 24-26 Maumlrz 1998 in Berlin (Colloquien der Deutschen Orient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 323-341FinkEl IL lsquoOn Late Babylonian Medical Trainingrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 137-223FinkElstEin JJ lsquoThe Antediluvian Kings A University of California Tabletrsquo Journal ofCuneiformStudies 17 (1963) p 39-51FinkElstEin JJ lsquoMesopotamian Historiographyrsquo Proceedings of the American PhilosophicalSociety 107 (1963) p 461-472FinkElstEin JJ lsquoThe Genealogy of the Hammurapi Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 20 (1966) p 95-118FinkElstEin JJ lsquoEarly Mesopotamia 2500-1000 BCrsquo in lAssWEll HD amp lErnEr D amp spEiEr H (eds) PropagandaandCommunicationinWorldHistoryITheSymbolicInstrumentinEarlyTimes Honolulu 1979 p 50-110FitzmyEr JA amp kAuFmAn SA AnAramaicBibliographyPartIOldOfficialandBiblicalAramaic Baltimore ndash Londen 1992FlEmbErg J bdquoVenusarmatardquoStudienzurbewaffnetenAphroditeindergriechisch-roumlmischenKunst Uppsala 1989FontAinE J AmmienMarcellinHistoire IV(LivresXXIII-XXV)1egraverepartieTexteeacutetabliet traduitCommentaire (Collections desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977FormAn JJ pAlgEn O AAboE A lsquoReview The Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 59 (1968) p 91-93FornArA cW TheNatureofHistoryinAncientGreeceandRome Berkeley ea 1983ForsbErg s Near Eastern Destruction Datings as Sources for Greek and Near Eastern Iron AgeChronologyArchaeologicalandhistoricalstudiesThecasesofSamaria(722BC)andTarsus(696BC)(Boreas 19) Uppsala 1995FostEr br lsquoWisdom and the Gods in Ancient Mesopotamiarsquo Orientalia NS 43 (1974) p 344-354FostEr BR lsquoNaram-Sin in Martu and Maganrsquo Annual Review of the Royal Inscriptions ofMesopotamiaProject 8 (1990) p 25-44 FostEr BJ BeforetheMusesAnAnthologyofAkkadianLiterature Bethesda MD 2005FostEr bJ AkkadianLiteratureoftheLatePeriod (GuidestotheMesopotamianTextualRecord 2) Muumlnster 2007FoWlEr RL EarlyGreekMythography ITexts Oxford 2000FoWlEr R lsquoEarly Historiēand Literacyrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 95-115FrAhm E EinleitungindieSanherib-Inschriften (AfOBeih 26) Wenen 1997FrAhm E lsquoOn Some Recently Published Late Babylonian Copies of Royal Lettersrsquo NABU 2005 no 43

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

636

BiBliografie

FrAmE g Babylonia689-627BCAPoliticalHistory(PIHANS 69) Istanboel 1992FrAmE G RulersofBabyloniaFromtheSecondDynastyofIsintotheendofAssyriandomination(1157-612BC)(RIMB 2) Toronto ea 1995FrAmE g amp gEorgE Ar lsquoThe royal Libraries of Nineveh New Evidence for King Ashurbanipalrsquos Tablet Collectingrsquo Iraq 67 (2005) p 265-284FrAncEschi F lsquoCensorino e Varronersquo Aevum 28 (1954) p 393-418FrAsEr PM PtolemaicAlexandria 3 delen Oxford 1972FrAynE D OldBabylonianPeriod(2003-1595BC)(RIME 4) Toronto 1990FrAynE D SargonidandGutianPeriods(2334-2113BC)(RIME 2) Toronto ea 1993FrAynE D amp gEorgE L lsquoThe ldquoRakesrsquosrdquo Progress A Phantom King of Kishrsquo NABU 1990 nr 30FrEEDy ks amp rEDForD Db lsquoThe Dates in Ezechiel in Relation to Biblical Babylonian and Egyptian Sourcesrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 90 (1970) p 462-485FrEuDEnthAl J AlexanderPolyhistorunddievonihmerhaltenenRestejuumldischerundsamaritanischerGeschichtswerke(HellenistischeStudien1)Breslau 1874FriEDrich H-V ThessalosvonTrallesgriechischundlateinisch (BeitraumlgezurklassischenPhilologie 28) Meisenheim am Glan 1968Fuchs A DieInschriftenSargonsIIausKhorsabad Goumlttingen 1993Fuchs A lsquoWar das neuassyrische Reich ein ldquoMilitaumlrstaatrdquorsquo in mEissnEr B amp schmitt O amp sommEr M (eds) Krieg ndash Gesellschaft ndash Institutionen Beitraumlge zu einer vergleichendenKriegsgeschichte Berlijn 2005 p 35-60gAllAghEr WR SennacheribrsquoscampaigntoJudahNewstudies (StudiesintheHistoryandCultureoftheAncientNearEast 18) Leiden ea 1999gAltEr HD Der Gott EaEnki in der akkadischen Uumlberlieferung Eine Bestandsaufnahme desvorhandenenMaterials Graz 1983gArciacuteA mArtiacutenEz F amp tigchElAAr EJC TheDeadSeaScrollsStudyEditionI1Q1-4Q273 Leiden ea 1997gArsiEl m BiblicalNamesALiteraryStudyofMidrashicDerivationsandPuns Bar-Ilan 1991gAschE h (ed) lsquoḤabl Aṣ-Ṣaḫr 1986 Nouvelles fouilles Lrsquoouvrage deacutefensif de Nabuchodonosor II au nord de Sipparrsquo NorthernAkkadProjectReports 2 (1989) p 23-70gAschE H (ed) lsquoThe Persian Gulf Shorelines and the Karkheh Karun and Jarrahi Rivers A Geo-Archaeological Approachrsquo Akkadica 125 (2004) p 141-215 Akkadica 126 (2005) p 1-43 Akkadica 128 (2007) p 1-72gAstEr m ThechroniclesofJerahmeelortheHebrewBiblehistorialebeingacollectionofapocryphalandpseudo-epigraphicalbooksdealingwiththehistoryoftheworldfromthecreationtothedeathofJudasMaccabeusTranslatedforthefirsttimefromanuniquemanuscriptintheBodleianLibrary Londen 1899gEhrkE H-J lsquoMyth History and Collective Identity Uses of the Past in Ancient Greece and Beyondrsquo in LurAghi n (ed) TheHistorianrsquosCraftintheAgeofHerodotus Oxford 2001 p 286-313gEllEr MJ lsquoThe Last Wedgersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 87 (1997) p 43ndash95

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

637

BiBliografie

gEllEr M J lsquoThe Aramaic Incantation in Cuneiform Script (AO 6489 = TCL 658)rsquo JaarberichtExOrienteLux35-36(1997-2000) p 128-146gEllEr mJ lsquoIncipits and Rubricsrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) Wisdom Gods andLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 225-258gEllEr mJ lsquoCorrectionsrsquo NABU2001 nr 101gEllEr mJ lsquoGraeco-Babylonian Utukkū Lemnūtursquo NABU 2008 nr 33gElzEr H SextusJuliusAfricanusunddiebyzantinischeChronographieIDieChronographiedesJuliusAfricanusII1DieNachfolgerdesJuliusAfricauusII2Nachtraumlge Leipzig 1880-1898gEorgE AR lsquoSennacherib and the TabletofDestiniesrsquo Iraq 48 (1986) p 133-146gEorgE Ar lsquoBabylonian Texts from the Folios of Sidney Smith Part Onersquo RevuedrsquoAssyriologie 82 (1988) p 139-162gEorgE AR lsquoBoekbespreking Jan van Dijk Literarische Texte aus Babylonrsquo Bibliotheca Orientalis 46 (1989) p 378-384gEorgE Ar BabylonianTopographicalTexts (OLA 40) Leuven 1992gEorgE AR lsquoBabylon Revisited Archaeology and Philology in Harnessrsquo Antiquity 67 (1993) p 734-746gEorgE AR HouseMostHighTheTemplesofAncientMesopotamia (Mesopotamian Civilizations 5) Winona Lake IN 1993gEorgE Ar lsquoFour Temple Rituals from Babylonrsquo in GEorgE Ar amp FinkEl il (eds) WisdomGodsandLiteratureStudiesinAssyriologyinHonourofWGLambert Winona Lake IN 2000 p 259-299gEorgE AR TheBabylonianGilgameshEpicIntroductionCriticalEditionandCuneiformTexts 2 delen Oxford 2003gEorgE Ar amp Al-rAWi Fnh lsquotablets from the Sippar Library II TabletII of the Babylonian Creation Epicrsquo Iraq 52 (1990) p 149-157gEorgE AR amp Al-rAWi Fnh lsquoTablets from the Sippar Library VI Atra-hasisrsquo Iraq 58 (1996) p 147-190gEorgE AR amp llop J Die babylonisch-assyrischen Beziehungen und die innere Lage Assyriens in der Zeit der Auseinandersetzung zwischen Ninurta-tukulti-Assur und Mutakkil-Nusku nach neuen keilschriftlichen Quellenrsquo Archiv fuumlr Orientforschung 48-49 (2003) p 1-23gErArDi p lsquoDeclaring War in Mesopotamiarsquo ArchivfuumlrOrientforschung 33 (1986) p 30-38gErbEr c EinBilddesJudentumsfuumlrNichtjudenvonFlaviusJosephusUntersuchungenzurseinerSchriftContraApionem (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 40) Leiden 1997gErbEr M lsquoDie Inschrift H(arran) 1Ab und die neubabylonische Chronologiersquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 88 (1998) p 72-93gErckE A L Annaei Senecae Naturalium quaestionum libros VIII edidit A Gercke (Opera quaesupersunt 2)(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart 1986gEschE PD Schulunterricht inBabylonien imersten JahrtausendvChr (AOAT 275) Muumlnster 2001giAngrAnDE g lsquoEmendations to Josephus Flaviusrsquo ContraApionemrsquo ClassicalQuarterly NS 12 (1962) p 108-117

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

638

BiBliografie

giAnotti GF lsquoNota critico-testuale a Ios ContraApionemI 139rsquo Lexis 20 (2002) p 123-132 gibbs sl greekandRomanSundials (YaleStudiesintheHistoryofScienceandMedicine 11) New Haven ndash Londen 1976glAssnEr J-J lsquoInanna et les mersquo in DEJong Ellis M (ed) NippurattheCentennialPapersreadatthe35eRencontreAssyriologiqueInternationalePhiladelphia1988(OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 55-86glAssnEr J-J lsquoles temps de lrsquoHistoire en Meacutesopotamiersquo in DE pury A amp roumlmEr t amp mAcchi J-D (eds) IsraeumllconstruitsonhistoireLrsquohistoriographiedeuteacuteronomisteagravelalumiegraveredesrecherchesreacutecentes(LeMondedelaBible 34) Genegraveve 1996 p 167-189glAssnEr J-J lsquoLrsquohistorien meacutesopotamien et lrsquoeacuteveacutenementrsquo Metis 12 (1997) p 97-117glAssnEr J-J MesopotamianChronicles(WritingsfromtheAncientWorld 19) Atlanta GA 2004glAssnEr J-J lsquoWho Were the Authors before Homer in Mesopotamiarsquo Diogenes 494 (2002) p 87-92glAssnEr J-J lsquoLa date de composition de la chronique de la monarchie unersquo in SEFAti y et al (eds) ldquoAnExperiencedScribewhoneglectsnothingrdquoAncientNearEasternStudiesinHonorofJKlein Bethesda MD 2005 p 138-141gmirkin R Berossus andGenesisManetho andExodusHellenistic histories and the date of thePentateuch(LibraryofHebrewBibleOldTestamentStudies433)New York ea 2006goEtzE A lsquoCuneiform Inscriptions from Tarsusrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 59 (1939) p 1-16golDmAn H lsquoThe Site of the Iron Agersquo in EAD (ed) ExcavationsatGoumlzluumlKuleTarsusIIITextTheIronAge Princeton 1963 p 3-17gooDmAn m lsquoJosephusrsquo Treatise Against Apionrsquo in EDWArDs M amp GooDmAn m amp pricE s (eds) ApologeticsintheRomanEmpirePagansJewsandChristians Oxford 1999 p 45-58goulEt r CleacuteomegravedeTheacuteorieeacuteleacutementaire(ldquoDemotucircularicorporumcaelestiumrdquo)Textepreacutesenteacutetraduitetcommenteacute(Histoiredesdoctrinesdelrsquoantiquiteacuteclassique 3) Parijs 1980gourmElEn L Keacutekrops le roi-serpent Imaginaire atheacutenien repreacutesentations de lrsquohumain et delrsquoanimaliteacuteenGregraveceancienne(CollectiondrsquoeacutetudesanciennesSeacuteriegrecque129)Parijs 2004grAF G GeschichtederchristlichenarabischenLiteratur2DieSchriftstellerbiszurMittedes15Jahrhunderts Vaticaanstad 1947grAFton A lsquoInvention of Traditions and Traditions of Invention in Renaissance Europe The Strange Case of Annius of Viterborsquo in grAFton A amp blAir A (eds) TheTransmissionofCultureinEarlyModernEurope Philadelpia 1990 p 8-38grAyson AK lsquoThe Walters Art Gallery Sennacherib Inscriptionrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 20 (1963) p 83-96 grAyson Ak lsquoChronicles and the Akītu Festivalrsquo in FinEt A (ed) ActesdelaXVIIeRencontreAssyriologiqueInternationaleUniversiteacuteLibredeBruxelles30juinndash4juillet1969 (CRRAI 17) Ham-sur-Heure (1970) p 160-170grAyson Ak AssyrianRoyalInscriptionsIFromtheBeginningtoAshur-resha-ishiI(RecordsoftheAncientNearEast) Wiesbaden 1972grAyson Ak Assyrian and Babylonian Chronicles (Texts from Cuneiform Sources 5) Locust Valley NY 1975

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

639

BiBliografie

grAyson AK BabylonianHistorical-LiteraryTexts (TorontoSemiticTextsandStudies 3) Toronto ndash Buffalo 1975grAyson Ak lsquoldquoRead the Stele which I hellip have written for Posterityrdquo The Idea of Historyrsquo in grAyson Ak amp rEDForD r (eds) papyrusandTablet Englewood Cliffs NJ 1978 p 79-91grAyson Ak lsquoHistories and Historians of the Ancient Near East Assyria and Babyloniarsquo Orientalia NS 49 (1980) p 140-194grAyson AK lsquoKoumlnigslisten und Chroniken B Akkadischrsquo RlA 6 (1980-1983) p 77-135grAyson Ak lsquoAssyria Sennacherib and Esarhaddon (704-669 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 103-141grAyson Ak lsquoAssyrian civilizationrsquo CAH 322 (1991) p 194-228grAyson Ak AssyrianrulersoftheearlyfirstmilleniumBCI(1114-859BC) (RIMA 2) Toronto 1991grAyson Ak AssyrianRulersoftheEarlyFirstMillenniumBCII(858-745BC) (RIMA 3) Toronto ea 1996grAziAni S TestieditiedineditidatatialregnodiBardiya(522aC)(Annalin67Supplemento 51 (1991) fasc 2) Napels 1991grEEn A lsquoNeo-Assyrian Apotropaic Figures Figurines Rituals and Monumental Art with Special Reference to the Figures from the Excavations of the British School of Archaeology in Iraq at Nimrudrsquo Iraq 45 (1983) p 87-96grEEn A lsquoA Note on the Assyrian ldquoGoat-fishrdquo ldquoFish-manrdquo and ldquoFish-womanrdquorsquo Iraq 53 (1986) p 25-30GrEEn A lsquoThe Lion-Demon in the Art of Mesopotamia and Neighbouring Regionsrsquo BaghdaderMitteilungen 17 (1986) p 141-254grEEn A lsquomischwesen B Archaumlologie Mesopotamienrsquo RlA 8 (1993-1997) p 246-264grEEnFiElD JC lsquoBabylonian-Aramaic Relationshiprsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelle Wechselbeziehungen im AltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 471-482griFFith Fl CatalogueofDemoticPapyriintheJohnRylandsLibraryManchesterWithFacsimilesand Complete Translations III Key-List Translations Commentaries and Indices Hildesheim ndash New York 1972gronEbErg b lsquoDie sumerisch-akkadische InannaIštar Hermaphroditesrsquo WeltdesOrients 17 (1986) p 25-46gronEbErg BRM LobderIštarGebetundRitualandiealtbabylonischeVenusgoumlttinTanattiIštar (Cuneiform Monographs 8) Groningen 1997gross n Senecas Naturales Quaestiones Komposition naturphilosophische Aussagen und ihreQuellen (Palingenesia 27) Stuttgart 1989gruEn Es HeritageandHellenismTheReinventionofJewishTradition (Hellenistic CultureandSociety 30) Berkeley ea 1998gunDEl W amp gunDEl hg Astrologumena Die astrologische Literatur in die Antike (SudhoffsArchiv 6) Wiesbaden 1966hAiDEr pW lsquoGriechen im Vorderen Orient und in Aumlgypten bis ca 590 vChrrsquo in ulF C (ed) WegezurGenesegriechischerIdentitaumltDieBedeutungderfruumlharchaumlischenZeitBerlijn1996 p 59-115

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

640

BiBliografie

hAllo WW lsquoBeginning and End of the Sumerian King List in the Nippur Recensionrsquo JournalofCuneiformStudies 17 (1963) p 52-57hAllo WW lsquoOn the Antiquity of Sumerian Literaturersquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 83 (1963) p 167-176hAllo WW lsquoAntediluvian Citiesrsquo JournalofCuneiformStudies 23 (1970) p 57-66hAllo WW lsquoThe Nabonassar Era and other Epochs in Mesopotamian Chronology and Chronographyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A ScientificHumanistStudiesinMemoryofAbrahamSachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 175-190HAnig r lsquoTatian und Justin Ein Vergleichrsquo VigiliaeChristianae 53 (1999) p 31-73hAnsEn g lsquoDas letzte Werk des Josephus und seine Textgestaltrsquo in kAlms JU (ed) InternationalesJosephus-KolloquiumAmsterdam2000 Muumlnster 2001 p 65-75HAnslik R lsquoPlinius 6) Plinius der Aumllterersquo RE 21 (1951) p 271-439HArDing p AndrotionandtheAtthisTheFragmentsTranslatedwithIntroductionandCommentary Oxford 1996HArDing p lsquoLocal History and Atthidographyrsquo in mArincolA J (ed) A Companion to GreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 80-88hArnAck A Die Chronologie der altchristlichen Litteratur bis Eusebius II Die Chronologie derLitteraturvonIrenaeusbisEusebius Leipzig 1904hAul M DasEtana-EposEinMythosvonderHimmelfahrtdesKoumlnigsvonKiš (Goumlttinger ArbeitsheftezuraltorientalischenLiteratur 1) Goumlttingen 2000hAVEt E MeacutemoiresurladatedeseacutecritsquiportentlesnomsdeBeacuteroseetdeManeacutethon Parijs 1873hAWkins JD lsquoḪilakkursquo RlA 4 (1972-1975) p 402-403 hEckEl W Whorsquoswho in theAge ofAlexander theGreat Prosopography ofAlexanderrsquos Empire Oxford 2006hEckEr k lsquoKleinere Schoumlpfungserzaumlhlungenrsquo TUAT III4 (1994) p 603-611hEibErg IL SimpliciiInAristotelisdecaelocommentaria (Commentaria inAristotelemGraeca 7) Berlijn 1894hEiDEl A lsquothe Meaning of Mummu in Akkadian Literaturersquo JournalofNearEasternStudies 7 (1948) p 98-105hEimpEl W lsquoKursquoararsquo RlA 6 (1980-1983) p 256-257hElm PR ldquoGreeksrdquo in the Neo-Assyrian Levant and ldquoAssyriardquo in Early Greek Writers PhD Philadelphia 1980hElm r lsquoDe Eusebii in Chronicorum libro auctoribusrsquo Eranos 22 (1924) p 1-40hElm R EusebiosWerke7DieChronikdesHieronymusHieronymiChronicon(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 47) Berlijn 1956hEnkElmAn WFm lsquoPersians Medes and Elamites Acculturation in the Neo-Elamite periodrsquo in lAnFrAnchi G amproAF m amp rollingEr r (eds) ContinuityofEmpire()AssyriaMediaPersia (HANE Monographs 5) Padua 2003 p 181ndash231 hEnkElmAn WFm TheOtherGodsWhoAreStudiesinElamite-IranianAcculturationbasedonthePersepolisFortificationTexts (Achaemenid History 14) Leiden 2008

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

641

BiBliografie

hEnzE m The Madness of King Nebuchadnezzar The Ancient Near Eastern Origins and EarlyHistoryofInterpretationofDaniel4(JSJSuppl 61) Leiden 1999hirsch sW TheFriendshipoftheBarbariansXenophonandthePersianEmpire Hannover 1985hirschbErg h StudienzurGeschichteEsarhaddonsKoumlnigvonAssyrien(681-669) Ohlau i Schl 1932houmllschEr G lsquoIosephusrsquo RE 9(1916) kol 1934-2000hollADAy CR FragmentsfromHellenisticJewishAuthorsIHistorians Chico CA 1983holloWAy sW lsquoThe gišKakki Aššur and Neo-Assyrian Loyalty Oathsrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 239-266horoWitz W MesopotamianCosmicGeography (MesopotamianCivilizations8) Winona Lake IN 1998horsnEll mJA Theyear-namesoftheFirstDynastyofBabylon1Chronologicalmatterstheyear-namesystemandthedate-lists Hamilton 1999houston S amp bAinEs J amp coopEr J lsquoLast Writing Script Obsolescence in Egypt Mesopotamia and Mesoamericarsquo ComparativeStudiesinSocietyandHistory 45 (2003) p 430-479houWink tEn cAtE hJ The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera during theHellenisticPeriod Leiden 1961hoWArD-cArtEr t lsquoKuwaitrsquo RlA 6 (1980-1983) p 389-397 hrouDA B lsquoSome Remarks on the Topography of Babylonrsquo Sumer 41 (1986) p 14-15 HrouDA b lsquoneue archaumlologische Taumltigkeiten in Babylonrsquo in kolDEWEy r amphrouDA b DaswiedererstehendeBabylonFuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990 p 303hruškA b lsquoZur letzten Bearbeitung des Erraeposrsquo ArchivOrientaacutelni 42 (1974) p 354-365huizingA J lsquoA Definition of the Concept of Historyrsquo in klibAnsky R amp pAton HJ (eds) PhilosophyampHistoryEssayspresentedtoECassirer Oxford 1936 p 1-10hungEr h BabylonischeundassyrischeKolophone (AOAT 2) Neukirchen-Vluyn 1968hungEr h AstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaVLunarandPlanetaryTextsincludingmaterialsbyAJ Sachswithanappendixby JMSteele (OumlsterreichischeAkademiederWissensvhaftenPhilosophisch-historischeKlasseDenkschriften 299) Wenen 2001hungEr h amp pingrEE D MULAPINAnastronomicalCompendiuminCuneiform (AfOBeih 24) Horn 1989hungEr H amp pingrEE D AstralsciencesinMesopotamia(HandbuchderOrientalistik 1AbtDerNaheundderMittlereOsten 44) Leiden 1999huxlEy g lsquoAristarchus of Samos and Graeco-Babylonian Astronomyrsquo GreekRomanByzantineStudies 5 (1964) p 123-131hylDAhl N lsquoHinrichtungrsquo RAC 15 (1989) kol 342-365IsmArsquoil ks lsquotablets from the Sippar library Dating for two Sumerian kingsrsquo Sumer 50 (1999-2000) p 1-2isrAElstAm J amp slotki JJ LeviticusChaptersI-XIXtranslatedbyiSRAeLSTAM ChaptersXX-XXXVIItranslatedbySlotki (FrEEDmAn H amp simon M (eds) Midrash Rabbah 4) Londen 1939izrErsquoEl s TheAmarnaScholarlyTablets (CuneiformMonographs 9) Groningen 1997

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

642

BiBliografie

IzrErsquoEl S AdapaandtheSouthWind (Mesopotamian Civilizations 10) Winona Lake IN 2001JAcob c lsquoAthenaeus the Librarianrsquo in brAunD D amp Wilkins J (eds) AthenaeusandHisWorldReadingGreekCultureintheRomanEmpire 2002 p 85-110JAcob-rost L amp FrEyDAnk H lsquoSpaumltbabylonische Rechtsurkunden aus Babylon mit aramaumlischen Beischriftenrsquo ForschungenundBerichteStaatlicheMuseenzuBerlin 14 (1972) p 7-35JAcobsEn T TheSumerianKingList (AssyriologicalStudies 11) Chicago 1939JAcobsEn T lsquoThe Eridu Genesisrsquo JournalofBiblicalLiterature100 (1981) p 513-529JAcoby F ApollodorsChronikEineSammlungderFragmente (Philologische Untersuchungen 16) Berlijn 1902JAcoby F lsquoUeber die Entwicklung der griechischen Historiographie und den Plan einer neuen Sammlung der griechischen Historikerfragmentersquo Klio 9 (1909) p 80-122JAcoby F lsquoHerodotosrsquo RE Suppl 2 (1913) kol 205-520JAcoby F lsquoKarystiosrsquoRE 10 (1919) kol 2254-2255JAcoby F lsquoKtesias 1)rsquo RE 11 (1922) kol 2032-2073JAcoby F DieFragmentedergriechischenHistoriker 15 delen Berlijn 1923-1958JAcoby F AtthisTheLocalChroniclesofancientAthens Oxford 1949JAnssEn c BābiltheCityofWitchcraftandWineTheNameandFameofBabyloninMedievalArabicGeographicalTexts (Mesopotamian HistoryandEnvironment SeriesIMemoirs 2) Gent 1995JAsink Am lsquoI greci in Cilicia nel perindo neo-assirorsquo Mesopotamia24 (1989) p 117-128JEnsEn P DerAramaumlischeBeschwoumlrungstextinspaumltbabylonischerKeilschriftTextescuneacuteiformesVINr58UmschriftundUumlbersetzungvorlaumlufigeMitteilung Marburg 1924JErEmiAs A lsquoDie sogenannten Kedorlaomer-Texte Sp III 2 Sp 158 + Sp II 962 Sp II 987rsquo Mitteilungen derVorderasiatisch-Aumlgyptischen Gesellschaft 21 (1917) p 69-97JEyEs U lsquoDeath and divination in the Old Babylonian periodrsquo in AlstEr b (ed) DeathinMesopotamiaPapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980p 107-121JoAnnegraves F lsquoKaššaia fille de Nabuchodonosor IIrsquo RevuedrsquoAssyriologie 73 (1980) p 183-184JoAnnegraves F ArchivesdeBorsippaLa familleEa-ilucircta-bacircniEacutetudedrsquoun lotdrsquoarchives familiales enBabylonie du VIIIe au Ve siegravecle av J-C (Eacutecole pratique des hautes eacutetudes IVe section ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 25) Genegraveve 1989JoAnnegraves F lsquoLes deacutebuts de lrsquoeacutepoque helleacutenistique agrave Larsarsquo in breacuteniquEt C amp kEpinski-lEcomtE C (eds) Eacutetudes meacutesopotamiennes RecueildetextesoffertsagraveJean-LouisHuot Parijs 2001 p 249-264JonEs HL StraboTheGeographyWithanEnglishTranslation 8 delen (TheLoebClassicalTexts) Cambridge MA ndash Londen 1917-1932JonkEr G The Topography of Remembrance The Dead Tradition and Collective Momory inMesopotamia (StudiesintheHistoryofReligions 68) Leiden ea 1995JoosEn JC amp WAssink JH lsquoAllegoresersquo RAC 1 (1950) kol 283-293JursA M lsquoNeues aus der Zeit des Bardiasrsquo NABU 1993 nr 19JursA m DasArchivdesBēl-rēmanni(PIHANS 86) Leiden 1999

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

643

BiBliografie

JursA m lsquoFlorilegium babyloniacum Neue Texte aus hellenistischer und spaumltachaumlmenidischer Zeitrsquo in Wunsch c (ed) MiningtheArchives FestschriftforChristopherWalkerontheOccasionofHis60thBirthday (Babylonische Archive 1) Dresden 2002 p 107-130JursA m lsquoDieSoumlhneKudurrusunddieHerkunftder neubabylonischen Dynastiersquo RevuedrsquoAssyriologie 101 (2007) p 125-136JursA m lsquoEine Familie von Koumlnigskaufleuten judaumlischer Herkunftrsquo NABU 2007 nr 22 JursA m lsquoThe Transition of Babylonia from the Neo-Babylonian Empire to Achaemenid Rulersquo in CRAWFORD H (ed) RegimeChangeintheAncientNearEastandEgyptFromSargonofAgadetoSaddamHussein(ProceedingsoftheBritishAcademy 136) Oxford 2007 p 73-94JursA M lsquoDer neubabylonische Hof rsquo in JAcobs B amp rollingEr R (eds) DerAchaumlmenidischeHofTheAchaemenidCourtAktendes2InternationalenKolloquiumszumThemabdquoGriechischeundlateinischeUumlberlieferungundAltvorderasienrdquoLandgutCastelenbeiBasel23ndash25Mai2007(ClassicaetOrientalia 2) Wiesbaden 2010 p 67-106 JursA m lsquocuneiform Writing in Neo-Babylonian Temple Communitiesrsquo in RADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 184-204JursA M amp WAErzEggErs C lsquoOn aspects of taxation in Achaemenid Babylonia New evidence from Borsipparsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) Organisation des pouvoirs et contactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 237-270kaumlmmErEr TR šimamilkaInduktionundReceptiondermittelbabylonischeDichtungvonUgaritEmrundTellel-lsquoAmrna (AOAT 251) Muumlnster 1998KAhn ch TheArtandThoughtofHeraclitusAnEditionoftheFragmentswithTranslationandCommentary Cambridge ea 1979kAibEl G Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri XV 3 delen (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1887-1890kArst J Eusebius Werke 5 Die Chronik aus dem Armenischen uumlbersetzt mit TextkritischemCommentar(DieGriechischenChristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 20) Leipzig 1911kArst J amp lEhmAnn-hAupt cF lsquoBuzantarsquoKlio 26 (1933) p 363-367kAtzEnstEin hJ TheHistoryofTyreFromtheBeginningoftheSecondMillenniumBCEuntiltheFalloftheNeo-BabylonianEmpirein538BCE Jeruzalem 1973kAuFmAn S TheAkkadianInfluencesonAramaic (Assyriological Studies 19) Chicago ndash Londen 1974kAuFFmAnn lsquoArtemidoros 35)rsquo RE 2 (1895) kol 1332-1334kEEs H lsquoSesostrisrsquo RE IIA (1923) kol 1861-1876kEnt rg Old Persian Grammar Texts Lexicon 2de ed (American Oriental Series 33) New Haven 1953kEsslEr k lsquoZu den Keilschriftlichen Quellen des 21 Jahrtausends v Chr uumlber Dilmunrsquo in potts Dt (ed) DilmunNewStudiesintheArchaeologyandEarlyHistoryofBahrain (BBVO 2) Berlijn 1983 p 147-160kEsslEr K lsquoBemerkungen zum Militaumlrwesen im Hellenistischen Babylonienrsquo Isimu 2 (1999) p 173-182

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

644

BiBliografie

kiEnAst b IškaršeacutelebiDieSerievomFuchs(FAOS 22) Stuttgart 2003king lW ChroniclesconcerningEarlyBabylonianKingsincludingRecordsoftheEarlyHistoryoftheKassitesandtheCountryoftheSeaIITextsandTranslations Londen 1907king LW Babylonian boundary-stones and memorial-tablets in the British Museum Londen 1912kirk gs amp rAVEn JE amp schoFiElD m The Presocratic Philosophers A critical Historywith aSelectionofTexts 2de editie Cambridge ea 1983klEinguumlnthEr A ΠΡΩΤΩΣΕΥΡΕΤΗΣUntersuchungenzurGeschichteeinerFragestellung (PhilologusSuppl 261) Leipzig 1935knobloch J lsquoEineetymologischeFabelimSintflutberichtbeiBerossosrsquo Glotta 63 (1985) p 1koch K lsquoGottes Herrschaft uumlber das Reich des Menschen Daniel 4 im Licht neuer Fundersquo in VAn DEr WouDE AS (ed) TheBookofDanielintheLightofNewFindings Leuven 1993 p 77-119koch-WEstEnholz U MesopotamianastrologyAnintroductiontoBabylonianandAssyriancelestialdivination Kopenhagen 1995 koumlchEr F lsquoDer babylonische Goumlttertypentextrsquo MitteilungendesInstitutsfuumlrOrientforschung 11 (1953) p 57-107koumlnig FW DiePersikadesKtesiasvonKnidos (AfO Beih 18) Graz 1972kolbE D DieReliefprogrammereligioumls-mythologischenCharaktersinneu-assyrischenPalaumlstenDieFigurentypenihreBenennungundBedeutung Frankfurt am Main ndash Bern 1981kolDEWEy R DieTempelvonBabylonundBorsippanachdenAusgrabungendurchdieDeutscheOrient-Gesellschaft (WVDOG 15) Leipzig 1911kolDEWEy r Das Ischtar-Tor in Babylon nach den Ausgrabungen durch die Deutsche Orient-Gesellschaft (WVDOG 32) Leipzig 1918kolDEWEy r amp hrouDA b Daswieder erstehendeBabylon FuumlnfteuumlberarbeiteteunderweiterteAuflage Munchen 1990kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonErsterTeilDieSuumldburg (WVDOG 54) Leipzig 1931kolDEWEy R amp WEtzEl F (ed) DieKoumlnigsburgenvonBabylonZweiterTeilDieHauptburgundderSommerpalastNebukadnezarsinHuumlgelBabil (WVDOG 55) Leipzig 1932Komoroacuteczy g lsquoBerosos and the Mesopotamian Literaturersquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 21 (1973) p 125-152komoroacuteczy G lsquoUmmān-mandarsquo ActaAntiquaAcademiaeScientiarumHungaricae 25 (1977) p 43-67KottsiEpEr i lsquopapyrus Amherst 63rsquo in lorEtz O Die Koumlnigspsalmen Die altorientalisch-kanaanaumlischeKoumlnigstraditioninjuumldischerSichtTeil1Ps202172101und144(Ugaritisch-BiblischeLiteratur 6) Muumlnster 1988 p 55-75kottsiEpEr I lsquoDie Geschichte und die Spruumlche des Weisen Achiqarrsquo TUAT III2 (1991) p 320-347 krAhmAlkoV cr lsquoThe Historical Setting of the Adon Letterrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 197-198

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

645

BiBliografie

krAmEr sn lsquoAspects of Mesopotamian Society Evidence from the Sumerian Literary Sourcesrsquo in klEngEl H (ed) BeitraumlgezursozialenStrukturdesaltenVorderasien (SchriftenzurGeschichteundKulturdesaltenOrients 1) Berlijn 1971 p 1-13krAus FRW lsquoZur Liste der aumllteren koumlnige von Babylonianrsquo Zeitschrift fuumlrAssyriologie 50 (1952) p 29-60krAus FRW lsquoIm Schmaumlhgedicht auf Nabonid (note breve)rsquo RevuedrsquoAssyriologie 68 (1974) p 92-93krEbErnik M lsquoMum(m)u Vrsquo RlA 8 (1993-1997) p 415-416krEbErnik M lsquoNinlilrsquo RlA 9 (1998-2001) p 452-461KrEbErnik m lsquogeschlachtete Gottheiten und ihre Namenrsquo in lorEtz o et al (eds) ExMesopotamiaetSyriaLuxFestschriftfuumlrManfredDietrichzuseinem65Geburtstag (AOAT 281) Muumlnster 2002 p 289-298krEbErnik M lsquoEin aramaumlischer Text in griechischer Schriftrsquo in ArnolD W amp bobzin h (eds)bdquoSprichdochmitdeinenKnechtenaramaumlischwirverstehenesrdquoFestschriftfuumlrOttoJastrowzum60Geburtsag Wiesbaden 2002 p 425-428kroll lsquoIuba 3)rsquo RE 9 (1916) kol 2395-2397kroll W lsquoApollonios von Myndos 114)rsquo RESuppl 5 (1931) kol 45kroll W lsquoNechepsorsquoRE 16 (1935) kol 2160-2167kroll W lsquoPetosirisrsquo RE 19 (1937) kol 1165 kuumlhn CGClaudiiGalenioperaomnia (MedicorumGraecorumoperaquaeexstant 1-20) 20 delen Leipzig 1821-1833kuglEr FX Sternkunde und Sterndienst in Babel Assyriologische astronomische undastralmythologische Untersuchungen II Babylonische Zeitordnung und aumlltere Himmelskunde Muumlnster 1912kuhrt A lsquoBerossusrsquo Babyloniaka and Seleucid Rule in Babyloniarsquo in kuhrt A amp shErWin-White S (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander (Londen 1987) p 32-56Kuhrt A lsquobabylonia from Cyrus to Xerxesrsquo CAH 42 (1988) p 112-138kuhrt A lsquoAlexander and Babylonrsquo in sAncisi-WEErDEnburg H (ed) Therootsofthe EuropeantraditionProceedings ofthe1987Groningen Achaemenidhistoryworkshop (AchaemenidHistory 5) Leiden 1990 p 121-130kuhrt A lsquoNabonidus and the Babylonian Priesthoodrsquo in bEArD m amp north J (eds) PaganPriestsReligionandPowerintheAncientWorld Londen 1990 p 117-155kuhrt A TheAncientNearEastFromearliesttimestoAlexanderrsquosconquest 2 delen Londen 1995kuhrt A lsquoThe Seleucid Kings and Babylonia New Perspectives on the Seleucid Realm in the Eastrsquo in bilDE P et al (eds) AspectsofHellenisticKingship(StudiesinHellenisticCivilization 7) Aarhus 1996 p 41-54kuhrt A lsquoBoekbespreking Wallenfels R Uruk Hellenistic Seal Impressions in the Yale Babylonian Collection I Cunieform Tabletsrsquo Bibliotheca Orientalis 56 (1999) p 449-454kuhrt A lsquoThe palace(s) of Babylonrsquo in niElsEn i (ed) TheRoyalPalaceInstitutionintheFirstMillenniumBCRegionalDevelopmentandCultural InterchangebetweenEastandWest Aarhus 2001 p 77-93

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

646

BiBliografie

kuhrt A lsquoBabylonrsquo in bAkkEr EJ amp DE Jong I J F amp VAn WEEs h (eds) Brillrsquos CompaniontoHerodotus Leiden ndash Boston 2002 p 475-496kuhrt A lsquoGreeksrsquoandlsquoGreecersquo inMesopotamianandPersianPerspectivesALectureDeliveredatNewCollegeOxfordon7thMay2001(JLMyresMemorialLectures 21) Oxford 2002kuhrt A ThePersianEmpire Londen ndash New York 2007kuhrt A amp shErWin-WhitE S lsquoAspects of Seleucid Royal Ideology The Cylinder of Antiochus I from Borsipparsquo JournalofHellenicStudies 111 (1991) p 71-86kWAsmAn t amp pArpolA s Legal transactionsof theRoyalCourtofNineveh ITiglath-Pileser IIIthroughEsarhaddon (SAA 6) Helsinki 1991lAbAt R LePoegravemebabyloniendelaCreacuteation Parijs 1935lAbAt R Uncalendrierbabyloniendestravauxdessignesetdesmois(seriesIqqurIcircpuš) (BibliothegravequedelrsquoeacutecoledeshauteseacutetudesIVesectionScienceshistoriquesetphilologiques 321) Parijs 1965lAbAt r lsquohemerologienrsquo RlA 4 (1972-1975) p 317-323 lAboW D Flavius Josephus Contra Apionem Buch I Einleitung Text Textkritische ApparatUumlbersetzungundKommentar Stuttgart 2005LAmbErt Wg lsquoAn Address of Marduk to the Demonsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 17 (1954-1956) p 310-321LAmbErt Wg lsquoTwo Notes on Šurpursquo ArchivfuumlrOrientforschung 19 (1959-1960) p 122lAmbErt Wg lsquoA Catalogue of Texts and Authorsrsquo JournalofCuneiformStudies 16 (1962) p 59-77lAmbErt WG lsquoThe Reign of Nebuchadnezzar I A Turning Point in the History of Ancient Mesopotamian Religionrsquo in mccullough WS (ed) TheSeedofWisdomEssaysinHonourofTJMeek Toronto 1964 p 3-13lAmbErt WG BabylonianWisdomLiterature Oxford 1967lAmbErt WG lsquoEnmeduranki and Related Mattersrsquo JournalofCuneiformStudies 21 (1967) p 126-138lAmbErt Wg lsquoAnother Look at Hammurabirsquos Ancestorsrsquo Journal of Cuneiform Studies 22 (1968-1969) p 1-2LAmbErt Wg lsquoDestiny and Divine Intervention in Babylon and Israelrsquo in TheWisdomofTradition (OudtestamentischeStudieumln 17) Leiden 1972 p 65-72lAmbErt WG lsquoA New Fragment from a List of Antediluvian Kings and Mardukrsquos Chariotrsquo in bEEk MA et al (eds) SymbolaeBiblicaeetMesopotamicaeFranciscoMarioTheodoriodeLiagreBoumlhldedicatae Leiden 1973 p 271-280LAmbErt Wg lsquoThe House of the First Sealand Dynastyrsquo JournalofCuneiformStudies 26 (1974) p 208-210lAmbErt WG lsquoThe Seed of Kingshiprsquo in gArElli P (ed) Lepalaisetlaroyauteacute(ArcheacuteologieetCivilisation) (CRRAI 19) Parijs 1974 p 427-440lAmbErt WG lsquoBerossus and Babylonian Eschatologyrsquo Iraq 38 (1976) p 171-173lAmbErt WG lsquoKatunnarsquo RlA 5 (1976-1980) p 488lAmbErt WG lsquoNabucirc Hymns on Cylindersrsquo in hruškA B amp komoroacuteczy G (eds) Festschrift Lubor Matoush II Boedapest 1978 p 75-111lAmbErt Wg TheBackgroundofJewishApocalyptic Londen 1978

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

647

BiBliografie

lAmbErt Wg lsquoNew Fragments of Babylonian Epicsrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 27 (1980) p 71-82lAmbErt WG lsquoThe twenty-oneldquoPoulticesrdquorsquo Anatolian Studies 30 (1980) p 77-S3lAmbErt WG lsquoKosmologiersquo RlA 6 (1980-1983) p 218-222LAmbErt Wg lsquoNinurta Mythology in the Babylonian Epic of Creationrsquo in hEckEr K amp sommErFElD W Keilschriftliche Literaturen Ausgewaumlhlte Vortraumlge der XXXII RencontreAssyriologiqueInternationaleMuumlnster8-1271985 (BBVO 6) Berlijn 1986 p 55-60lAmbErt Wg lsquoNiṣir or Nimušrsquo RevuedrsquoAssyriologie 80 (1986) p 185-186lAmbErt Wg lsquoEnuma Elischrsquo TUAT III4 (1994) p 565-602lAmbErt WG lsquoThe Fall of the Cassite Dynasty to the Elamites An historical epicrsquo in gAschE H et al (eds) Cinquante-deuxreflexionssurleProche-OrientancienoffertesenhommageagraveLeacuteonDeMeyer (MesopotamianHistoryandEnvironmentOccasionalPublications 2) Leuven 1994 p 67-72lAmbErt WG lsquoSome new Babylonian wisdom literaturersquo in DAy J amp GorDon rp amp WilliAmson hgm (eds) WisdominancientIsraelEssaysinhonourofJAEmerton Cambridge 1995 p 30-42lAmbErt WG lsquoProcessions to the Akītu Housersquo RevuedrsquoAssyriologie 91 (1997) p 49-80lAmbErt WG lsquoThe Assyrian Recension of Enūma Elišrsquo In WAEtzolDt H amp hAuptmAnn H (eds) AssyrienimWandelderZeiten (CRRAI 39) (HSAO 6) Heidelberg 1997 p 77-79lAmbErt WG amp millArD AR Atra-hasīsTheBabylonianStoryoftheFloodWiththeSumerianFloodStorybyMCivil Oxford 1969lAmbErt Wg amp pArkEr sb EnumaElištheBabylonianEpicofCreationThecuneiformtextTextestablishedbyWGLambertandcopiedoutbySBParkerOxford 1966lAnDsbErgEr b lsquoDie Basaltstele Nabonids von Erski-Harranrsquo in igDEmir U (ed) HalilEdhemhacirctırakitabı InmemoriamHalilEdhem I Ankara 1947 p 115-151lAnDsbErgEr B amp bAuEr T lsquoZu neuveroumlffentlichten Geschichtsquellen der Zeit von Asarhaddon bis Nabonidrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 37 (1927) p 61-98LAnDsbErgEr b amp kinniEr Wilson JV lsquothe Fifth Tablet of EnumaElišrsquo JournalofNearEasternStudies 20 (1961) p 154-179lAnFrAnchi G lsquoThe Ideological and Political Impact of the Assyrian Imperial Expansion on the Greek World in the 8th and 7th Centuriesrsquo in Aro S amp Whiting RM (eds)TheHeirsofAssyriaProceedingsoftheOpeningSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldinTvaumlrminneFinlandOctober8-111998(MelammuSymposia 1) Helsinki 2000 p 7-31lAngDon S DieneubabylonischenKoumlnigsinschriften (VAB 4) Leipzig 1912lAngDon s TheBabylonianEpicofCreationRestoredfromtherecentlyrecoveredTabletsofAššurTranscriptionTranslationampCommentary Oxford 1923lAngDon S lsquoThe Chaldean Kings before the Floodrsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1923 p 251-259lAngDon S lsquoThe Babylonian and Persian Sacaearsquo JournaloftheRoyalAsiaticSociety 1924 p 65-72lAquEur R lsquoSynkellosrsquo RE IVA (1932) kol 1388-1410

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

648

BiBliografie

lAssErE F Die Fragmente desEudoxos von Knidos Herausgegeben uumlbersetzt und kommentiert (TexteundKommentare 4) Berlijn 1966lAttE K lsquoTodesstrafersquo RE Suppl 7 (1940) kol 1599-1619lAyArD Ah InscriptionsintheCuneiformCharacterfromAssyrianMonuments Londen 1851lEFEbVrE MG LetombeaudePetosiris1PartieDescription Caiumlro 1924lEhmAnn G lsquoReview ME Faiumlz Lrsquoagronomie de la Meacutesopotamie antique Analyse du ldquolivre de lrsquoagriculture nabateacuteennerdquo de Qucirctacircmaumlrsquo Journal of the Economic and Social History of theOrient 40 (1997) p 117-122lEhmAnn-hAupt cF lsquoDie Dynastien der babylonischen Koumlnigsliste und des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 135-163lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo Chronologie und die keilinschriftlichen Neufundersquo Klio 16 (1920) p 178-186 en p 242-301lEhmAnn-hAupt CF lsquoNeue Studien zu Berossosrsquo Klio 22 (1929) p 125-160lEhmAnn-hAupt CF lsquoBerossosrsquo RlA2 (1937) p 1-17 lEichty E TheOmenSeriesŠummaIzbu(TCS 4) Locust Valley NY 1970lEichty E lsquoEsarhaddonrsquos Letter to the Godsrsquo in CogAn m amp EphrsquoAl i (eds) AhAssyriaStudiesinAssyrianHistoryandAncientNearEasternHistoriographyPresentedtoHayimTadmor (ScriptaHierosolymitana 33) Jeruzalem 1991 p 52-57LEichty E amp WAlkEr cbF lsquoThree Babylonian Chronicle and Scientific Textsrsquo in FrAmE g (ed) FromtheUpperSeatotheLowerSeaStudiesontheHistoryofAssyriaandBabyloniainHonourofAKGrayson WiththeAssistanceofLWilding (UitgavenvanhetNederlandsInstituutvoorhetNabijeOostenteLeiden 101) Leiden 2004 p 203-212lEnDlE o Einfuumlhrung in die griechische Geschichtsschreibung Von Hekataios bis Zosimos Darmstadt 1992lEnFAnt D CteacutesiasdeCnideLaPerseLrsquoIndeAutresfragmentsTexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 2004lEnFAnt D lsquoGreek Historians of Persiarsquo in mArincolA J (ed) ACompaniontoGreekandRomanHistoriography Malden MA ea 2007 p 200-209LEnschAu t lsquoSemiramisrsquo RE Suppl 7 (1940) kol 1204-1212lEVi DEllA ViDA g lsquoPseudo-Beroso siriacorsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 7-43LEVi DEllA ViDA g lsquoNota a RSO III 7 ssrsquo RivistadegliStudiOrientali 3 (1910) p 611-612LEVi DEllA ViDA G LadottrinaeiDodiciLegatidiStomathalassaUnoscrittodiermetismopopolareinsiriacoe inarabo (AttidellaAcademiaNazionaledeiLinceiMemorieClassediScienzemoralistoricheefilologiche ser 8 38) Rome 1951 lEVinE LD lsquoSennacheribrsquos Southern Front 704-689 BCrsquo Journal of Cuneiform Studies 34 (1982) p 28-58lEVinson Jr amp WAgnEr Jr lsquoIntroduction The Character and Context of Josephusrsquo ContraApionemrsquo in FElDmAn LH amp lEVinson JR (eds) Josephusrsquo Contra Apionem Studies in itsCharacter andContext (Arbeiten zurGeschichte des antiken JudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 1-48lEVy sJ lsquoTwo Cylinders of Nebuchadnezzar II in the Iraq Museumrsquo Sumer3 (1947) p 4-18

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

649

BiBliografie

liEbig m lsquoAššur-etel-ilāni Sin-šum-līšir Sin-šar-iškun und die Babylonische Chronikrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 90 (2000) p 281-284lightFoot JL Lucian On the Syrian Goddess Edited with Introduction Translation andCommentary Oxford 2003lightFoot Jl TheSibyllineOracles Oxford 2007linssEn mJh TheCultsofUrukandBabylonThetempleritualtextsasevidenceforHellenisticcultpractices Amsterdam 2002linton cm FromEudoxus toEinsteinAHistoryofMathematicalAstronomy Cambridge ea 2004lipiński E TheAramaeansTheirAncientHistoryCultureReligion (OLA 100) Leuven ea 2000litkE RL AReconstructionoftheAssyro-BabylonianGod-ListsANdA-NU-UMandANANUŠAacuteAMĒLI (Texts from the Babylonian Collection 3) New Haven 1998liVingstonE A MysticalandMythologicalExplanatoryWorksofAssyrianandBabylonianScholars Oxford 1986liVingstonE A Courtpoetryandliterarymiscellanea(SAA 3) Helsinki 1989lloyD Ab HerodotusBookIICommentary99-182 Leiden ea 1988lloyD AB lsquoManetho and the thirty-first dynastyrsquo in bAinEs J et al (eds) PyramidStudiesandotheressayspresentedtoIESEdwards Londen 1988 p 154-160 lloyD A lsquoBook IIrsquo in AshEri D amp lloyD A amp corcEllA A AcommentaryonHerodotusBooksI-IVEditedbyOMurrayandAMoreno Oxford ea 2007 p 218-378Loumlhr WA lsquoPeratesrsquo DictionaryofGnosis p 939-940long AA lsquoAstrology Arguments pro and contrarsquo in bArnEs J et al (eds) Science andSpeculationStudiesinHellenisticTheoryandPractice Cambridge ea 1982 p 165-192longmAn t iii FictionalAkkadianAutobiographyAGenericComparativeStudy Winona Lake IN 1991longmAn t iii lsquothe Adad-guppi Autobiographyrsquo in hAllo WW (ed) TheContextofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 477-479lorAux N NeacutedelaterreMytheetpolitiqueagraveAthegravenes Parijs 1996luckEnbill DD lsquoThe Ashur Version of the Seven Tablets of Creationrsquo American JournalofSemiticLanguagesandLiterature 38 (1922) p 12-35luckEnbill DD TheAnnalsofSennacherib (OIP 2) Chicago 1924luckEnbill DD AncientrecordsofAssyriaandBabylonia 2 delen Chicago 1926-1927mAAss E Aratea Berlijn 1892mAAss E Commentariorum in Aratum Reliquiae collegit recensuit prolegomenis indicibusqueinstruxitEMaass EditioalteraexeditioneanniMDCCCXCVIIIlucisopeexpressa Berlijn 1958 [= 1898]mAcDoWEll DM AthenianHomicideLawintheAgeoftheOrators Manchester 1963mcEWAn GJP PriestandTempleinHellenisticBabylonia (FAOS 4) Wiesbaden 1981mcEWAn gJp TextsfromHellenisticBabyloniaintheAshmoleanMuseumwithnotesonthesealimpressionsbythelateBBuchanan (OECT 9) Oxford 1982mAcginnis J lsquoThe Use of Writing Boards in the Neo-Babylonian Temple Administration at Sipparrsquo Iraq 64 (2002) p 217-236

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

650

BiBliografie

mAchinist p amp tADmor H lsquoHeavenly wisdomrsquo in cohEn ME amp snEll DC amp WEisbErg DB (eds) TheTabletandtheScrollNearEasternStudiesinHonorofWilliamWHallo Bethesda MD 1993 p 146-151mAheacute A amp mAheacute J-p MoiumlsedeKhoregraveneHistoiredelrsquoArmenieNouvelletraductiondelrsquoarmeacutenienclassique(drsquoapregravesVictorLanglois)avecuneintroductionetdesnotes Parijs 1993mAi A amp zohrAb J EusebiiPamphiliChronicorumcanonumlibriduoOpusexHaicainocodice Milaan 1818 mAlAisE m lsquoSeacutesostris Pharaon de leacutegende et drsquohistoirersquo ChroniquedrsquoEacutegypte 41 (1966) p 244-272mAlbrAn-lAbAt F LrsquoarmeacuteeetlrsquoorganisationmilitairedelrsquoAssyriedrsquoapregravesleslettresdesSargonidestrouveacuteesagraveNinive(EcolepratiquedeshauteseacutetudesSection4ScienceshistoriquesetphilologiquesIIHauteseacutetudesorientales 19) Genegraveve ea 1982mAlbrAn-lAbAt F lsquoSection 4 Inscription assyrienne (No 4001)rsquo in yon M (ed) Kitiondanslestextes(Kition-Bamboula 5) Parijs 2004 p 345-354mAlitz J DieHistoriendesPoseidonios (Zetemata 79) Munchen 1983mAnsFElD J lsquoProvidence and the Destruction of the Universe in Early Stoic Thought With Some Remarks on the ldquoMysteries of Philosophyrdquorsquo in VErmAsErEn mJ (ed) Studiesin Hellenistic Religions (Eacutetudes preacuteliminaires aux religions orientales dans lrsquoempire romain 78) Leiden 1979 p 129-188mAnsFElD J amp runiA Dt AeumltianaTheMethodandIntellectualContextofaDoxographerITheSources (Philosophia antiqua 73) Leiden ea 1997mArAqtEn M lsquoDer AfkalApkallu im arabischen Bereich eine epigraphische Untersuchungrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr Joachim Oelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 263-283mArcus R JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationVIJewishAntiquitiesBooksIX-XI(LoebClassicalLibrary) Cambridge MA 1927mArcoVich m lsquoherakleitos 10)rsquo RESuppl 10 (1965) kol 246-320mArcoVich M Hippolytus Refutatio omnium haeresium (Patristische Texte und Studien 25) Berlijn ndash New York 1986mArcoVich M TatianiOratioadGraecosTheophiliAntiocheniAdAutolycum (PatristischeTexteundStudien 43-44) Berlijn ea 1995 mArincolA J lsquoGenre convention and innovation in Greco-Roman historiographyrsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 281-324 mArkoWski h lsquoZu Antipater von Tarsosrsquo PhilologischeWochenschrift 58 (1938) p 560-589mArkWArt J DasersteKapitelderGāpāuštavatī(Jasna43) Orientalia 50 (1930)mArshAll PK HyginiFabulae (Bibliotheca scriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Stuttgart ndash Leipzig 1993mArtin J HistoiredutextedesPheacutenomegravenesdrsquoAratos Parijs 1956mArtin J ScholiainAratumvetera (BibliothecascriptorumGraecorumet RomanorumTeubneriana) Stuttgart 1974

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

651

BiBliografie

mArtini lsquoEudoros 10)rsquo RE 6 (1907) kol 915-916 mAsArAcchiA E GiulianoimperatoreContraGalilaeosIntroduzionetestocriticoetraduzione(Testiecommenti 9) Rome 1990mAttilA RTheKingrsquosMagnatesAStudyoftheHighestOfficialsoftheNeo-AssyrianEmpire(SAAS 11) Helsinki 2000mAul sm lsquoLa fin de la tradition cuneacuteiforme et les ldquoGraeco-Babyloniacardquorsquo CahiersduCentreGGlotz 6 (1995) p 3-17mAul sm lsquoNos 2-18 Bilingual (Sumero-Akkadian) Hymns from the Seleucid-Arsacid Periodrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 11-116 mAurAch g SenecaLebenundWerk Darmstadt 1991mAyEr W lsquoSargons Feldzug gegen Urartu ndash 714 vChr Text und Uumlbersetzungrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 115 (1983) p 65-132mAyEr W lsquoEin Mythos von der Erschaffung des Menschen und des Koumlnigsrsquo Orientalia NS 56 (1987) p 57-68mAyEr W lsquonabonids Herkunftrsquo in DiEtrich M amp lorEtz O (eds) Dubsaranta-menStudienzur Altorientalistik Festschrift fuumlrWHPh Roumlmer zur Vollendung seines 70 Lebensjahres UnterMitwirkungvonTEBalke (AOAT 253) Muumlnster 1998 p 245-261mEiEr g DieassyrischeBeschwoumlrungssammlungMaqlucirc(AfOBeih2) Berlijn 1937mEiEr G lsquoStudien zur Beschwoumlrungsammlung Maqlucircrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 21 (1966) p 70-81mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusDeJoodseOorlogUitmijnleven Baarn 1992mEiJEr FJAM amp WEs MA Flavius JosephusDeoudegeschiedenisvande Joden IBoek I-VII Baarn ndash Antwerpen 1996mEiJEr FJAM amp WEs MA FlaviusJosephusTegendeGrieken Amsterdam ndash Leuven 1999mEissnEr b lsquoEine assyrische Abbildung der haumlngenden Gaumlrten der Semiramisrsquo WienerZeitschriftfuumlrdieKundedesMorgenlandes 12 (1898) p 272-274mEissnEr b amp rost p Die BauinschriftenSanheribs Leipzig 1893mEissnEr B HistorikerzwischenPolisundKoumlnigshofStudienzurStellungderGeschichtsschreiberindergriechischenGesellschaftinspaumltklassischerundfruumlhhellenistischerZeit(Hypomnemata99)Goumlttingen 1992mEistEr k DiegriechischeGeschichtsschreibungVondenAnfaumlngenbiszumEndedesHellenismus Stuttgart ea 1990mElVillE sW TheRoleofNaqiaZakutuinSargonidPolitics (SAAS 9) Helsinki 1999mEnDEls D lsquoThe Polemical Character of Manethorsquos Aegyptiacarsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven 1990 p91-110mEnu b lsquoLe tombeau de Peacutetosiris Nouvel examenrsquo BulletindelrsquoInstitutfranccedilais drsquoarcheacuteologieorientale 94 (1994) p 311-327mEyEr E lsquoAmytisrsquo RE 1 (1893) kol 2014MEyEr E lsquoAstyages 2)rsquo Re 2 (1896) kol 1865mEyEr E lsquoDas chronologische System des Berossosrsquo Klio 3 (1903) p 131-134

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

652

BiBliografie

MichAloWski p lsquoKoumlnigsbriefersquo RlA 6 (1980-1983) p 51-59michAloWski P lsquoHistory as Charter Some Observations on the Sumerian King Listrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 237-248

michAloWski P lsquoPresence at the Creationrsquo in Abusch t amp huEhnErgArD J amp stEinkEllEr p (eds) Lingering overWords Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor ofWilliam LMoran Atlanta GA 1990 p 381-396michAloWski p lsquoCommemoration Writing and Genre in Ancient Mesopotamiarsquo in KrAus CS (ed) TheLimitsofHistoriographyGenreandNarrativeinAncientHistoricalTexts(Mnemosyne Suppl 191) Leiden ea 1999 p 69-90 millEr mc AthensandPersiainthefifthcenturyBCAstudyinculturalreceptivityCambridge ea 1997mirhADy Dc lsquoDicaearchus of Messana The Sources Text and Translationrsquo in FortEnbAugh WW amp schuumltrumpF E (eds) DicaearchusofMessanaTextTranslationandDiscussion(RutgersUniversityStudiesinClassicalHumanities 10) New Brunswick ndashLonden 2001 p 1-142mittAg PF lsquoZu den Quellen der ExpositiototiusmundietgentiumEin neuer Periplusrsquo Hermes 134 (2006) p 338-351mogEnEt J amp tihon A Le ldquoGrand Commentairerdquo de Theacuteon drsquoAlexandrie aux Tables Faciles dePtoleacutemeacuteeLivre1HistoireduTexteeacuteditioncritiquetraductionrevuesetcompleacuteteacuteesparATihon CommentaireparATihon (StudieTesti 315) Vaticaanstad 1985momigliAno A lsquoSu una battaglia tra Assiri c Grecirsquo Athenaeum NS 12 (1934) p 412-416mommsEn T lsquoDie armenischen Handschriften der Chronik des Eusebiosrsquo Hermes 30 (1895) p 321-338monAt P FirmicusMaternusMathesisLivresI-IITexteeacutetabliettraduit(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1992montzkA H lsquoDie Quellen zu den assyrisch-babylonischen Nachrichten in Eusebiosrsquo Chronikrsquo Klio 2 (1902) p 351-405mookErJi rk lsquoThe Foundation of the Mauryan Empirersquo in nilAkAntA sAstri kA (ed) History ofIndiaIITheMauryasampSatavahanas325BCndashAD300 2de ed New Delhi 1987 p 1-19morEAu J lsquoEusebius von Caesarearsquo RAC 6 (1966) kol 1052-1088mosshAmmEr AA TheChronicleofEusebiusandGreekchronographicTradition Lewisburg PA 1979mosshAmmEr AA Georgii Syncelli ecloga chronographica (Bibliotheca scriptorumGraecorum etRomanorumTeubneriana) Leipzig 1984mrAs k EusebiusWerke81DiePraeparatioEvangelicaEinleitungdieBucherIbisX2bearbeiteteAuflagevonEdesPlaces(DiegriechischenchristlichenSchriftstellerdererstenJahrhunderte 431) Berlijn 1982muumlllEr c Fragmenta historicorum Graecorum II collegit disposuit notis et prolegomenisillustravitindicibusinstruxitCarolusMullerus Parijs 1878muumlllEr ggW lsquoAkkadische Unterweltsmythenrsquo TUAT III4 (1994) p 760-801muumlllEr KE Geschichte der antiken Ethnographie und ethnologischen Theoriebildung Vonden Anfaumlngen bis auf die byzantinischen Historiographen Teil I (Studien zur Kulturkunde 29) Wiesbaden 1972

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

653

BiBliografie

murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Pharaonic Kingshiprsquo JournalofEgyptianArchaeology 56 (1970) p 141-171murrAy O lsquoHerodotus and Hellenistic Culturersquo ClassicalQuarterly NS 22 (1972) p 200-213nArsquoAmAn n lsquoChronology and History of the Late Assyrian Empire (631-619 BC)rsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 81 (1991) p 243-267nAgEl W lsquoWo lagen die lsquoHaumlngenden Gaumlrtenrsquo in Babylonrsquo MitteilungenderDeutschenOrient-Gesellschaft 110 (1978) p 19-28nAgEl W ninusundSemiramisinSageundGeschichteIranischeStaatenund ReiternomadenvorDarius (BerlinerBeitraumlgezurVor-undFruumlhgeschichte NF 2) Berlijn 1982nAshEF k DieOrts-undGewaumlssernamendermittelbabylonischenundmittelassyrischenZeit (RGTC 5) Wiesbaden 1982nAsir M lsquoThe so-called Summer Palace (Nebuchadnezzarrsquos Life Palace)rsquo Sumer 35 (1979) p 158-159nEimAn D lsquoUrbi- ldquoIrregularsrdquo or ldquoArabsrdquorsquo Jewish Quarterly Review 60 (1969-1970) p 237-258nEmEt-nEJAt K lsquoAn Administrative Text about Writing Boards (557 BCE)rsquo BaghdaderMitteilungen 31 (2000) p 249-258nEsbitt M lsquoObstundGemuumlse B Archaumlobotanischrsquo RlA 10 (2003-2005) p 26-30nEugEbAuEr o TheExactSciencesinAntiquity 2de ed Providence 1957nEugEbAuEr o lsquothe Survival of Babylonian Methods in the Exact Sciences of Antiquity and Middle Agesrsquo ProceedingsoftheAmericanPhilosophicalSociety 107 (1963) p 528-535nEugEbAuEr o AHistoryofAncientMathematicalAstronomy (StudiesintheHistoryofMathematicsandPhysicalSciences 1) 3 delen Berlijn ea 1975nEugbEbAuEr o amp sAchs A lsquoSome Atypical Astronomical Cuneiform Texts IIrsquo Journal ofCuneiformStudies 22 (1966) p 92-113nEugEbAuEr o amp VAn hoEsEn hb Greek Horoscopes (Memoirs of the American PhilosophicalSociety 48) Philadelphia 1959 nEumAnn H lsquoHistorische Keilschrifttexte im Kestner-Museum Hannover II Nebukadnezar IIrsquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 319-330niEmEyEr HG lsquoPhoenician or Greek Is there a reasonable way out of the Al Mina debatersquo AncientWestandEast 3 (2004) p 38-50niEsE b FlaviiIosephiOperaediditetapparatucriticoinstruxitBenedictusNiese 7 delen Berlijn 1887-1896 niEsE b lsquoJosephusrsquo in hAstings J EncyclopaediaofReligionandEthics 7 (1928) p 569-579nilsson MP lsquoSaturnaliarsquo RE IIA (1921) kol 201-211nimms cF amp stEinEr rc lsquoA paganized Version of Psalm 20 2-6 from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety 103 (1983) p 261-274NissinEn m ReferencestoProphecyinNeo-AssyrianSources (SAAS 7) Helsinki 1998oAtEs J lsquothe fall of Assyria (635-609 BC)rsquo CAH 322 (1991) p 162-193oDED B MassDeportationsandDeporteesintheNeo-AssyrianEmpire Wiesbaden 1979

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

654

BiBliografie

oDED b lsquoObservations on the IsraeliteJudaean Exiles in Mesopotamia during the Eighth-Sixth Centuries BCErsquo in VAn lErbErghE k amp schoors A (eds) ImmigrationandEmigrationwithintheAncientNearEastFestschriftELipiński (oLA 65) leuven 1995 p 205-212oElmAnn F HeraclitusQuaestionesHomericaeedideruntSocietatisphilologaeBonnensissodalesprolegomenascripsitFOelmann(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1910 oElsnEr J lsquoWar Nippur Sitz einer spaumltbabylonischen Astronomenschulersquo Wisschenschaftliche Zeitschrift der Friedrich-Schiller-UniversitaumltJena 205 (1971) p 141-149oElsnEr J lsquonochmals ldquoHipparenum (Plinius nat hist VI 123) = Nippurrsquorsquorsquo AltorientalischeForschungen 9 (1982) p 259-262oElsnEr J MaterialienzurbabylonischenGesellschaftundKulturinhellenistischerZeit (Assyriologia 7) Boedepest 1986oElsnEr J lsquoVon Assurbanipal zu Nabopolassar ndash das Zeugnis der Urkundenrsquo in BOumlCK B amp CANCIK-KIRSCHBAUM CE amp RICHTER T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 643ndash 666oElsnEr J lsquoVon Iqīša und einigen anderen spaumltgeborenen Babyloniernrsquo in GRAZIANI S (ed) StudisulVicinoOrienteanticodedicatiallamemoriadiLuigiCagni Napels 2000 p 797-814oElsnEr J bdquoSie ist gefallen sie ist gefallen Babylon die groszlige Stadtrdquo Vom Ende einer Kultur(Sitzungsberichte der Saumlchsichen Akademie der Wissenschaften Philologisch-historische Klasse 1381) Stuttgart ndash Leipzig 2002oElsnEr J lsquoHellenization of Babylonian Culturersquo in pAnAino A amp pEttinAto G (eds) IdeologiesasInterculturalPhenomenaProceedingsoftheThirdAnnualSymposiumoftheAssyrianandBabylonianIntellectualHeritageProjectHeldatChicagoUSAOctober27-312000 (Melammu Symposia 3) Milaan 2002 p 183-196oElsnEr J lsquoAus den sumerischen literarischen Texten der Hilprecht-Sammlung Jena Der Text der Tummal-Chronikrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds)LiteraturPolitikund Recht in Mesopotamien Festschrift fuumlr Claus Wilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14)Wiesbaden 2003 p 209-224oElsnEr J lsquoCuneiform Archives in Hellenistic Babylonia Aspects of Content and Formrsquo in brosius M (ed) AncientArchivesandArchivalTraditionsConceptsofRecord-KeepingintheAncientWorld(OxfordStudiesinAncientDocuments) Oxford 2003 p 284-301 oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neu- und spaumltbabylonischen Tontafelnrsquo WeltdesOrients 36 (2006) p 27-71oElsnEr J lsquoAramaumlische Beischriften auf neubabylonischen Ziegelnrsquo ZeitschriftderDeutschenMorgenlaumlndischenGesellschaft 157 (2007) p 293-298oltrAmArE P SeacutenegravequeQuestionsnaturellesTomeII(LivresIV-VII) (CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1929 oppEnhEim Al Letters fromMesopotamiaOfficialBusinessandPrivateLettersonClayTabletsfromTwoMillenniaTranslatedandwithanIntroductionChicago 1967oppEnhEim AL AncientMesopotamiaPortraitofaDeadCivilizationRevedbyEReiner Chicago 1977pAnitschEk P lsquoNuma Pompilius als Schuumller des Pythagorasrsquo GrazerBeitraumlge 17 (1990) p 49-65

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

655

BiBliografie

pArkE hW SibylsandSibyllineProphecyinClassicalAntiquity Londen-New York 1988pArkEr BJ lsquoThe Earliest Known Reference to the Ionians in the Cuneiform Souresrsquo AncientHistoryBulletin 14 (2000) p 69-77pArkEr RA amp DubbErstEin WH BabylonianChronology626BC-AD75 Providence RI 1956PArpolA s neo-Assyrian Toponyms Programming and Computer Printing by K Koskenniemi (AoAT 6) neukirchen-Vluyn 1970pArpolA s Letters fromAssyrianScholars to theKingsEsarhaddonandAssurbanipal Part IIAIntroductionandAppendixes Kevelaer ea 1971PArpolA s lsquoA letter from Šamaš-šumu-ukīn to Esarhaddonrsquo Iraq 34 (1972) p 21-34pArpolA S lsquoThe Murderer of Sennacheribrsquo in AlstEr B (ed) DeathinMesopotamia PapersreadattheXXVIeRencontreAssyriologiqueInternationale (Mesopotamia 8) Kopenhagen 1980 p 171-182pArpolA S LettersfromAssyrianScholarstotheKingsEsarhaddonandAssurpanipal IICommentaryandAppendices (AOAT 52) Neukirchen-Vluyn 1983pArpolA s amp rADnEr k amp bAkEr hD (eds) TheProsopographyoftheNeo-AssyrianEmpire 6 delen Helsinki 1998-2011pEArcE lE lsquoThe scribes and Scholars of Ancient Mesopotamiarsquo in sAsson JM (ed) CivilizationsoftheAncientNearEast IV Peabody MA 1995 p 2265-2278pEArcE lE lsquoThe Number-Syllabary Textsrsquo JournaloftheAmericanOrientalSociety116 (1996) p 453-474pEArcE lE lsquono 54 A late Babylonian Number-Syllabaryrsquo in spAr I amp lAmbErt WG (eds) LiteraryandScholasticTextsoftheFirstMillenniumBC (CTMMA 2) Turnhout 2005 p 222-229pEArcE l E lsquoNew Evidence for Judeans in Babyloniarsquo in lipschits o amp oEming m (eds) JudahandtheJudeansinthePersianPeriodWinona Lake IN 2006 p 399-411pEArcE lE amp Doty lt lsquothe Activities of Anu-belšuni Seleucid Scribersquo in mArzAhn J amp NEumAnn h (ed) Assyriologica et Semitica Festschrift fuumlr JoachimOelsner anlaumlszliglich seines 65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AoAT 252) muumlnster 2000 p 331-341pEArson L The LostHistories ofAlexander theGreat (Philological Monographs of theAmericanPhilologicalAssociation 20) Oxford 1960pEDErseacuten O ArchivesandLibrariesintheAncientNearEast1500-300BC Bethesda MD 1998pErry EG HymnenundGebeteanSin (Leipziger semitistische Studien 24) Leipzig 1907PEttinAto g Das altorientalische Menschenbild und die sumerischen und akkadischenSchoumlpfungsmythen (AbhandlungenderHeidelbergerAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 19711) Heidelberg 1971pEttinAto G SemiramisHerrinuumlberAssurundBabylonBiographie Zuumlrich ndash Munchen 1988 [Italiaans origineel Semiramide Milaan 1985]picchioni SA IlpoemettodiAdapa (Assyriologia 6) Boedapest 1981pillingEr r DasMartyriumdesHeiligenDasius(TextUumlbersetzungundKommentar)(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Sitzungsberichte 517) Wenen 1988pingrEE D lsquoAstronomy and Astrology in India and Iranrsquo Isis54 (1963) p 229-246

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

656

BiBliografie

pingrEE D Hephaestionis ThebaniApotelesmaticorum libri tres (Apotelesmatica1) (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1973 pingrEE D lsquoPetosiris Pseudo-rsquo DictionaryofScientificBiography 10 (1974) p 547-549pingrEE D lsquoThessalus Astrologusrsquo in grAnz FE amp kristEllEr PO (eds) CatalogustranslationumetcommentariorumMediaevalandRenaissanceLatinTranslationsandCommentariesAnnotatedListsandGuides 3 Washington 1976 p 83-86pingrEE D lsquoAntiochus and Rhetoriusrsquo ClassicalPhilology 72 (1977) p 203-223pingrEE D lsquomesopotamian Astronomy and Astral Omens in Other Civilizationsrsquo in nissEn HJ amp rEngEr J (eds) Mesopotamien und seine Nachbarn Politische und kulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr (CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 613-631pingrEE D VettiiValentisAntiocheniAnthologiarumlibrinovem (BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana) Leipzig 1986pingrEE D FromAstralOmenstoAstrologyFromBabylontoBīkāner (SerieOrientaleRoma 78) Rome 1997pironti g EntrecieletguerreFiguresdrsquoAphroditeenGregraveceancienne(KernosSuppl 18) Luik 2007 poEbEl A MiscellaneousStudies (Assyriological Studies 14) Chicago 1947poumlhlmAnn E EinfuumlhrungindieUumlberlieferungsgeschichteundindieTextkritikderantikenLiteraturIAltertum 2de ed Darmstadt 2003 pongrAtz-lEistEn b Ina šulmi īrub Die kulttopographische und ideologische Programmatik derakītu-ProzessioninBabylonienundAssyrienim1JahrtausendvChr(BaghdaderForschungen16) Mainz am Rhein 1994portEn B lsquoThe Identity of King Adonrsquo BiblicalArchaeologist 44 (1981) p 36-52portEr bn Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddonrsquos Babylonian Policy(MemoriesoftheAmericanPhilosophicalSociety 208) Philadelphia 1993portEr BN lsquoThe Importance of Place Esarhaddonrsquos Stelae at Til Barsip and Samrsquoalrsquo in Abusch T et al (eds) HistoriographyintheCuneiformWorld (CRRAI 451) Bethesda MD 2001 p 373-390postgAtE J n TaxationandConscriptionintheAssyrianEmpire (StudiaPohl Series maior 3) Rome 1974postgAtE JN lsquoNotes on Fruit in Cuneiform Sourcesrsquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 115-144postgAtE JN lsquoThe Assyrian army in Zamuarsquo Iraq62 (2000) p 89-108potts DT TheArabianGulfinAntiquityIFromPrehistorytotheFalloftheAchaemenidEmpireIIFromAlexandertheGreattotheComingofIslam Oxford 1990potts DT lsquoNortheastern Arabia in the Later Pre-Islamic Erarsquo in bouchArlAt R amp sAllEs J-F (eds) ArabieorientaleMeacutesopotamieetIranmeacuteridionaldelrsquoageduFeraudeacutebutdelapeacuteriodeislamique(EditionsRecherchesurlesCivilisationsMeacutemoire 37)Parijs1984 p 85-143poWEll JE lsquoGreek Timekeepingrsquo ClassicalReview 54 (1940) p 69-70poWEll MAlsquoObstundGemuumlse A I Mesopotamienrsquo RlA 10 (2003-2005) p 13-22pritchArD Jb Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament Third Edition withSupplement Princeton 1969

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

657

BiBliografie

pritchEtt WK DionysiusofHalicarnassusOnThucydidesEnglishtranslationbasedontheGreektextofUsener-Radermacherwithcommentary (Campus 146) Berkeley ea 1975rADnEr k lsquosalmanassar V in den NimrudLettersrsquo ArchivfuumlrOrientforschung 50 (20034) p 95-104rADnEr K lsquoEsarhaddonrsquos expedition from Palestine to Egypt in 671 BCE A trek through Negev and Sinairsquo in bonAtz D amp czichon R amp krEppnEr FJ (eds) FundstellenGesammelteSchriftenzurArchaumlologieundGeschichteAltvorderasiensadhonoremHartmutKuumlhne Wiesbaden 2008 p 305-314 rADnEr K lsquoThe stele of Sargon II of Assyria at Kition A focus for an emerging Cypriot identityrsquo in rollingEr R et al (eds) Interkulturalitaumlt inderAltenWeltVorderasienHellasAumlgyptenunddievielfaumlltigenEbenendesKontakts (Philippika 34) Wiesbaden 2010 p 429-449rAJAk t lsquoJosephus and the ldquoArchaeologyrdquo of the Jewsrsquo JournalofJewishStudies 33 (1982) p 465-477rAJAk t JosephusThehistorianandhissocietyLonden 1983rApisArDA cA CensorinidedienataliliberadQCaerelliumPrefazionetestocriticotraduzioneecommento(edizioniesaggiuniversitaridifilologiaclassica 47) Bologna 1991rAssAm h AsshurandtheLandofNimrodbeinganAccountoftheDiscoveriesmadeintheAncientRuins of Nineveh Asshur Sepharvaim Calah Babylon Borsippa Cuthah and Van including aNarrative of different Journeys in Mesopotamia Assyria Asia Minor and Koordistan with anIntroductionbyRWRogers new York ndash Cincinnati 1897rEADE JE lsquoAssyrian Architectural Decoration Techniques and Subject-Matterrsquo BaghdaderMitteilugen 10 (1979) p 17-49 rEADE JE lsquoAssyrian eponyms kings and pretenders 648-605 BCrsquo Orientalia NS 67 (1998) p 255-265rEADE JE lsquoEarly British Excavations at Babylonrsquo in rEngEr J (ed) Babylon FocusmesopotamischerGeschichteWiegefruumlherGelehrtsamkeitMythosinderModerne2InternationalesColloquiumderDeutschenOrient-Gesellschaft24-26Maumlrz1998inBerlin (ColloquienderDeutschenOrient-Gesellschaft 2) Saarbruumlcken 1999 p 47-65rEADE JE lsquoAlexander the Great and the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 62 (2000) p 195-217rEArDon bp lsquoThe Second Sophisticrsquo in trEADgolD W (ed) RenaissancesBeforetheRenaissanceCulturalRevivalsofLateAntiquityandtheMiddleAges Stanford 1984 p 23-41rEDForD Db EgyptCanaanandIsraelinAncientTimes Princeton 1992rEhm lsquoEpigenes 17)rsquo RE 6 (1907) kol 65-66rEiFFErschEiD A CSuetoniTranquilipraeterCaesarumlibrosreliquiae Leipzig 1860rEinAch T FlaviusJosegravepheContreApionTexteeacutetablietannoteacuteparTheacuteodoreReinachtraduitparLeacuteonBlum (CollectionsdesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1930rEinhArDt K lsquoPoseidonios 3)rsquo RE 22 (1953) kol 558-826REinEr E lsquoThe Etiological Myth of the ldquoSeven Sagesrdquorsquo Orientalia NS 30 (1961) p 1-11rEinEr E lsquonew Light on Some Historical Omensrsquo in bittEl k amp houWink tEn cAtE phJ amp rEinEr E (eds) AnatolianStudiesPresentedtoHGGuumlterboumlck ontheOccasionofhis65thBirthday (PIHANS 35) Istanboel 1974 p 257-261

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

658

BiBliografie

rEinEr E enūmaAnuEnlilTablet63TheVenusTabletofAmmişaduqa inCollaborationwithDPingree(BabylonianPlanetaryOmens1 BibliothecaMesopotamica 21) Malibu CA 1975rEinEr E Your thwarts in pieces your mooring rope cut Poetry from Babylonia and Assyria(MichiganStudiesintheHumanities5)Ann Arbour MI 1985rEmpEl J amp yoFFEE n lsquoThe End of the Cycle Assessing the Impact of Hellenization on Mesopotamian Civilizationrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum EC amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger (AOAT 267) Muumlnster 1999 p 384ndash398rEnFrEW JM lsquoCereals Cultivated in Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 1 (1984) p 32-44rEnFrEW JM lsquoPulses Recorded from Ancient Iraqrsquo BulletinonSumerianAgriculture 2 (1985) p 67-72rEnFrEW JM lsquoFruits from Ancient Iraq ndash The Palaeoethnobotanical Evidencersquo BulletinonSumerianAgriculture 3 (1987) p 157-162rEnz J DiealthebraumlischenInschriftenTeil1TextundKommentar(HandbuchderalthebraumlischenEpigraphik 1) Darmstadt 1995rEynolDs F lsquoStellar Representations of Tiāmat and Qingu in a Learned Calendar Textrsquo in VAn lErbErghE k amp VoEt g (eds) LanguagesandCultures inContactAttheCrossroadsofCivilizationsintheSyro-MesopotamianRealmProceedingsofthe42ndRAI(OLA 96) Leuven 1999 p 369-378rhoDEs pJ lsquoThe Atthidographersrsquo in VErDin H amp schEpEns G amp DE kEysEr E (eds) PurposesofHistoryStudiesinGreekHistoriographyfromthe4thtothe2ndCenturiesBC (StudiaHellenistica 30) Leuven p 73-81riEss E lsquoNechepsonis et Petosiridis fragmenta magicarsquo in Philologus Suppl 6 (1891-1893) p 325-394ricE m TheArchaeologyoftheArabianGulfc5000-323BC Londen ndash New York 1994riEDWEg c PythagorasLebenLehreNachwirkungEineEinfuumlhrung Munchen 2002rinzEmA AJ lsquoDe eerste geschiedschrijvers van Groningenrsquo in BoErsmA JW amp VAn DEn broEk JFW amp oFFErmAn gJD (eds) Groningen1040ArcheologieenoudstegeschiedenisvandestadGroningen Bedum 1990 p 217-234Rittig D Assyrisch-babylonischeKleinplastikmagischerBedeutungvom13-6JhvChr (MuumlnchenerVorderasiatischeStudien 1) Munchen 1977rittigD lsquoMenschenstierrsquo RlA 8 (1993-1997) p 61-62roAF M lsquoNabonid B Archaumlologischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 11-12RobErt c DiegriechischeHeldensageIIDieNationalheroen Berlijn 1921robErtson D S lsquoThe Evidence for GreekTimekeepingrsquo ClassicalReview54 (1940) p 180-182robinson TM HeraclitusFragmentsATextandTranslationwithaCommentary (ThePhoenixPre-Socratics 2 PhoenixSuppl 22) Toronto ea 1987robson E lsquoSecrets de famille precirctre et astronome agrave Uruk agrave lrsquoeacutepoque helleacutenistiquersquo in JAcob c (ed) LeslieuxdesavoirVolume1Espacesetcommunauteacutes Parijs 2007 p 440-461robson E lsquoThe Production and Dissemination of Scholarly Knowledgersquo in rADnEr K amp robson E (eds) HandbookofCuneiform Culture Oxford 2011 p 557-576roccA-sErrA g CensorinusLejournatalTraductionannoteacutee (Histoiredesdoctrines delrsquoantiquiteacuteclassique 5) Parijs 1980

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

659

BiBliografie

rochA-pErEirA MH PausaniaeGraeciaedescriptioIIILibriIX-XIndices(BibliothecascriptorumGraecorumetRomanorumTeubneriana)Leipzig 1981rochbErg(-hAlton) F lsquoTCL 613 Mixed Traditions in Late Babylonian astrologyrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 77 (1987) p 207-228RochbErg(-hAlton) F Aspects of Babylonian Celestial Divination The Lunar Eclipse Tablets ofEnūmaAnuEnlil (AfOBeih 22) Horn 1988rochbErg(-hAlton) F lsquoElements of the Babylonian Contribution to Hellenistic Astrologyrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 108 (1988) p 51ndash62rochbErg(-hAlton) F lsquothe Babylonian Astronomical Diariesrsquo Journal ofthe AmericanOrientalSociety 111 (1991) p 323-332rochbErg(-hAlton) F Babylonian Horoscopes (TransactionsoftheAmericanPhilosophicalSociety 88) Philadelphia 1998rochbErg F lsquoScribes and Scholars The ṭupšar Enūma Anursquo in mArzAhn J amp nEumAnn h (eds) AssyriologicaetSemiticaFestschriftfuumlrJoachimOelsneranlaumlszliglichseines65Geburtstagesam18Februar1997unterMitarbeitvonAFuchs (AOAT 252) Muumlnster 2000 p 359-375rochbErg F TheHeavenlyWritingDivinationHoroscopyandAstronomyinMesopotamianCulture Cambridge 2004rochbErg F lsquoA Babylonian Rising-Times Scheme in Non-Tabular Astronomical Textsrsquo in burnEtt c et al (eds) Studies in theHistoryof theExactSciences inHonourofDavidPingree (Islamic PhilosophyTheologyandScienceTextsandStudies 54) Leiden ndash Boston 2004 p 56-94roumlllig W lsquoGriechenrsquo RlA 3 (1957-1971) p 643-647Roumlllig W lsquoErwaumlgungen zu neuen Stelen Koumlnig Nabonidsrsquo Zeitschrift fuumlr Assyriologie 54 (1964) p 218-260roumlllig W lsquoliteratur sect 4 Uumlberblick uumlber die akk Literaturrsquo RlA 7 (1987-1990) p 48-66roumlmEr Whp lsquoDie sumerische Koumlnigslistersquo TUAT I4 (1984) p 328-337roumlmEr WHP lsquoDie Flutgeschichtersquo TUAT III1 (1990) p 448-458rollEr DW lsquoMegasthenes (715)rsquo BrillrsquosNewJacobyOnline 2011rollingEr R Herodots babylonischer Logos Eine kritische Untersuchung derGlaubwuumlrdigkeitsdiskussion an Hand ausgewaumlhlter Beispiele Historische Paralleluumlberlieferungndash Argumentationen ndash Archaumlologischer Befund ndash Konsequenzen fuumlr eine Geschichte Babylons inpersischerZeit (Innsbrucker Beitraumlge zurKulturwissenschaft Sonderheft 84) Innsbruck 1993rollingEr R lsquoThe Ancient Greeks and the Impact of the Ancient Near East Textual evidence and historical perspective (ca 750-650 BC)rsquo in Whiting RM (ed) MythologyandMythologiesMethodologicalApproachestoInterculturalInfluences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 233-264rollingEr r lsquoZu Herkunft und Hintergrund er in altorientalischen Texten genannten lsquoGriechenrsquorsquo in rollingEr r amp luthEr A amp WiEsEhoumlFEr J (eds) GetrennteWegeKommunikationRaumundWahrnehmunginderAltenWelt Frankfurt am Main 2007 p 259-330rollingEr R amp hEnkElmAn WFM lsquoNew observations on lsquoGreeksrsquo in the Achaemenid Empire according to the cuneiform texts from Babylonia and Persepolisrsquo in briAnt P amp chAuVEAu M (eds) OrganisationdespouvoirsetcontactsculturelsdanslespaysdelrsquoempireacheacutemeacutenideActesducolloqueorganiseacuteauCollegravegedeFranceparlaldquoChairedrsquohistoireetcivilisationdumondeacheacutemeacutenideetdelrsquoempiredrsquoAlexandrerdquoetleldquoReacuteseauinternationaldrsquoeacutetudesetderecherchesacheacutemeacutenidesrdquo(GDR2538CNRS)9-10novembre2007(Persika14) Parijs 2010 p 331-352

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

660

BiBliografie

rollingEr R amp korEnJAk m lsquoAddikritušu Ein namentlich genannter Grieche aus der Zeit Asarhaddons (680-669 v Chr) Uumlberlegungen zu ABL 140rsquo AltorientalischeForschungen 28 (2001) p 325-337rougeacute J Expositiototiusmundietgentium(eacuteditiontraductioncommentaire) Parijs 1966roWlAnD ID amp hoWE TN Vitruvius Ten Books on Architecture Translation by ID RowlandCommentaryandIllustrationsbyTNHoweWithadditionalCommentarybyIDRowlandandMJDewar Cambridge ea 1999rugE W lsquoKydnosrsquo RE Suppl 4 (1924) kol 1124rzAch A lsquoSibyllenrsquo RE IIA (1923) kol 2073-2103 rzAch A lsquoSibyllinische Orakelrsquo RE IIA (1923) kol 2103-2183 sAchs A lsquoA Classification of the Babylonian Astronomical Tablets of the Seleucid Periodrsquo JournalofCuneiformStudies 2 (1948) p 271-290sAchs A lsquoBabylonian Observational Astronomyrsquo in HODSON FR (ed) The Place ofAstronomyintheAncientWorldAjointSymposiumoftheRoyalSocietyandtheBritishAcademy(PhilosophicalTransactionsRoyalSocietyofLondon A 276) Londen 1974 p 43-50sAchs A lsquoThe latest datable cuneiform tabletsrsquo in EICHLER BL (ed) KramerAnniversaryVolumeCuneiformStudiesinHonorofSamuelNoahKramerwiththeAssistanceofJWHeimerdingerAringWSjoumlberg(AOAT25)Neukirchen-Vluyn 1976 p 379ndash398sAchs AJ amp hungEr HAstronomicalDiariesandRelatedTextsfromBabyloniaIDiariesfrom652BCto262BCIIDiariesfrom261BCto165BCIIIDiariesfrom164BCto61BC(OumlsterreichischeAkademie der Wissenschaften Philosophisch-historische Klasse Denkschriften 195 210 247) Wenen 1988 1989 1996sAchs A amp WisEmAn DJ lsquoA babylonian King List of the Hellenistic Periodrsquo Iraq 16 (1954) p 202-211sAck RH Amel-Marduk562-560BCAStudybasedonCuneiformOldTestamentGreekLatinandRabbinicalSources(AOAT 4) Neukirchen-Vluyn 1972sAck rh lsquoNebuchadnezzar and Nabonidus in Folklore and Historyrsquo Mesopotamia 17 (1982) p 67-131sAck RH lsquoThe Nabonidus Legendrsquo RevuedrsquoAssyriologie 77 (1983) p 59-67sAck RH NeriglissarndashKingofBabylon (AOAT 236) Neukirchen-Vluyn 1996sAck rh lsquoNabonidus of Babylonrsquo in young gD amp chAVAlAs mW amp AVErbEck rE (eds) CrossingBoundaries andLinkingHorizons Studies inHonor ofMCAstour onHis 80th Birthday Bethesda MD 1997 p 455-473sAck rh ImagesofNebuchadnezzarTheEmergenceofaLegendSecondRevisedandExpandedEdition Selinsgrove ea 2004sAggs HWF TheNimrudLetters1952 (CTN 5) Londen 2001sAllAbErgEr W amp WEstEnholz A Mesopotamien Akkade-Zeit undUr III-Zeit (Orbis Biblicus etOrientalis 1603) Freiburg CH ndash Goumlttingen 1999sAllmAnn K lsquoCensorinusrsquo lsquoDe die natalirsquo Zwischen Rhetorik und Wissenschaftrsquo Hermes 111 (1983) p 233-248sAlonEn A Die Fischerei im alten Mesopotamien nach sumerisch- akkadischen Quellen EinelexikalischeundkulturgeschichtlicheUntersuchung(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 166) Helsinki 1970

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

661

BiBliografie

sAlonEn A VoumlgelundVogelfangimaltenMesopotamien(Annales Academiae Scientiarum Fennicae Ser B 180) Helsinki 1973sAmbursky s ThePhysicalWorldoftheGreeksTranslatedfromtheHebrewbyMDagut Princeton 1987sAmuEl AE GreekandRomanchronologyCalendarsandyearsinclassicalantiquity (HandbuchderAltertumswissenschaft 17) Muumlnchen 1972sAncisi-WEErDEnburg H lsquoThe death of Cyrus Xenophonrsquos Cyropaedia as a source for Iranian historyrsquo in DuchEsnE-guillEmin J amp lEcoq p (eds) PapersBoyceII ActaIranica 25 (1985) p 459-472sAunEron s amp yoyottE J lsquoSur la politique palestinienne des rois saiumltesrsquo VetusTestamentum 2 (1952) p 131-136sAycE Ah LecturesontheOriginandGrowthofReligionasillustratedbytheReligionoftheancientBabylonians (TheHibbertLectures 1887) Londen 1887schAlit A lsquoJosephus Flaviusrsquo EncyclopaediaJudaica 10 (1971) p 251-265schAuDig H DieInschriftenNabonidsvonBabylonundKyrosrsquodesGroszligensamtdeninihremUmfeldentstandenenTendenzschriftenTextausgabeundGrammatik(AOAT 256) Muumlnster 2001schAuDig H lsquoThe Colophon of the Sippar Text of the ldquoWeidner Chroniclerdquorsquo NABU 2009 nr 15schEEr lsquoThe Past in a Hellenistic Present Myth and Local Traditionrsquo in ERSKINE A (ed) ACompaniontotheHellenisticWorld Malden MA ea 2003 p 216-231schEpEns G lsquoAncient Greek city histories Self-definition through history writingrsquo in DEmoEn K (ed) TheGreekCityfromAntiquitytoPresentHistoricalRealityideologicalConstructionliteraryrepresentation Leuven ndash Parijs 2001 p 3-25schEpEns G amp DElcroix K lsquoAncient paradoxography origin evolution production and receptionrsquo in PEcErE O amp strAmAgliA A (eds) Laletteraturadiconsumonelmondogreco-latinoAttidelconvegnointernazionaleCassino14-17settembre1994 Cassino 1996 p 373-460schilling R PlinelrsquoAncienHistoireNaturelleLivreVIITexteeacutetablitraduitetcommenteacute(CollectiondesUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1977schironi F FromAlexandriatoBabylonNearEasternLanguagesandHellenisticEruditionintheOxyrhynchusGlossary(POxy1802+4812) Berlijn ndash New York 2009Schmidt E lsquoDie Griechen in Babylon und das Weiterleben ihrer Kulturrsquo Archaumlologischer Anzeiger 56 (1941) p 786-814schmiDtkE F AsarhaddonsStatthalterschaftinBabylonienundseineThronsbesteigunginAssyrien681vChr(AOTU I2) Leiden 1916schmiDtkE F lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo Orientalistische Literaturzeitung 21 (1918) kol 169-171schmitt R lsquoLabynetosrsquoRlA 6 (1980-1983) p 411-412schmitt R TheBisitun InscriptionsofDarius theGreatOldPersianText (Corpus InscriptionumIranicarumIInscriptionsofAncientIran1TheOldPersianInscriptionsTexts 1) Londen 1991schnAbEl P Berossosunddiebabylonisch-hellenistischeLiteratur Leipzig ndash Berlijn 1923schoEnE A EusebiChronicorumliberpriorediditASchoeneArmeniamversionemLatinefactamadlibrosmanuscriptosrecensuitHPetermannGraecafragmentacollegitetrecognovitappendiceschronographicassexadjecitASchoene(EusebiChronicorumlibriduo I) Berlijn 1875

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

662

BiBliografie

schrADEr E amp zimmErn H amp WincklEr H KeilinschriftenunddasAlteTestamentDritteAuflageMitAusdehnungaufdieApokryphenPseudepigraphenunddasNeueTestament Berlijn 1905schrAmm W lsquoWar Semiramis assyrische Regentinrsquo Historia 21 (1972) p 513-521schrEckEnbErg h DieFlavius-Josephus-TraditioninAntikeundMittelalter (ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums 5) Leiden 1972schrEckEnbErg h RezeptionsgeschichtlicheundtextkritischeUntersuchungenzuFlaviusJosephus(ArbeitenzurLiteraturundGeschichtedeshellenistischenJudentums10)Leiden 1977schrEckEnbErg h lsquoText Uumlberlieferung und Textkritik von Contra Apionemrsquo in FElDmAn lh amp lEVinson Jr (eds) JosephusrsquoContraApionemStudiesinitsCharacterandContext (ArbeitenzurGeschichtedesantikenJudentumsunddesUrchristentums 34) Leiden ea 1996 p 49-82schrEckEnbErg h lsquoJosephusrsquo RAC 18 (1998) kol 761-801schroEDEr O lsquoDas Pantheon der Stadt Uruk in der Seleukidenzeit auf Grund von Goumltterlisten und theophoren Personennamen in Kontrakten dieser Zeitrsquo SitzungsberichtederkoumlniglichpreussischenAkademiederWissenschaftenPhilosophisch-historischeKlasse 49 (1916) p 1180-1196SchroEDEr O lsquoEin Bericht uumlber die Erneuerung des Ašur-Tempels unter Sanheribrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 23 (1920) kol 241-246schroEDEr g amp DEs plAcEs E eusegravebe de Ceacutesareacutee La preacuteparation eacutevangelique Livres VIII-IX-XIntroductiontraductionetnotesdeslivresVIIIetXparGSchroederetEdesPlacesdulivreIXparEdesPlaces(Sourceschreacutetiennes 369) Parijs 1991schuumlrEr E TheHistoryoftheJewishPeopleintheAgeofJesusChrist(175BC-AD135)RevisedandeditedbyVermegravesGetal III1 Edinburgh 1986schuol m DieCharakeneEinmesopotamischesKoumlnigreichinhellenistisch-parthischerZeit (OriensetOccidens 1) Stuttgart 2000schWArtz E lsquoAbydenosrsquo RE 1 (1893) kol 129schWArtz E lsquoAlexandros von Milet 88)rsquo RE 1 (1893) kol 1449-1452schWArtz E lsquoApollodoros von Athen 61)rsquo RE 1 (1893) kol 2855ndash2886schWArtz E lsquoBaton7)rsquo RE 3 (1897) kol 143-144 schWArtz E lsquoBerossos 4)rsquo RE 3 (1897) kol 309-316schWArtz E lsquoEusebios 24)rsquo RE 6 (1907) kol 1370-1439schWArz FF lsquoDie Griechen und die Maurya-Dynastiersquo in AlthEim F amp stiEhl R (eds) GeschichteMittelasiens im Altertum Berlijn 1970 p 267-316schWArtz J Pseudo-HesiodeiaRecherchessurlacompositionladiffusionetladisparitionanciennedrsquooeuvresattribueacuteesagraveHeacutesiode Leiden 1960schWArtz s JosephusandJudaismfrom70to100oftheCommonEraPhDAnn Arbor MI 1985schWArtz S JosephusandJudaeanPolitics(ColumbiaStudiesintheClassicalTradition18)Leiden ea 1990schWinDErski D Die alt- und reichsaramaeischen Inschriften (Fontes et subsidia ad Bibliampertinentes2) Berlijn 2004scurlock J amp Al-rAWi F lsquoA Weakness for Hellenismrsquo in guinAn AK et al (eds) IfaManbuildsaJoyfulHouseAssyriologicalStudiesinHonorofErleVerdunLeichty (Cuneiform Monographs 31) Leiden ndash Boston 2006 p 357-382

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

663

BiBliografie

sEiDl U Die babylonischen Kudurru-Reliefs Symbole mesopotamischer Gottheiten (OBO 87) Freiburg 1989SEminArA S LaversioneaccadicadelLUGAL-ELatecnicababilonesedellatraduzionesulsumericoelesueregole (Materialiperilvocabolario sumerico 8) Rome 2001SEux m-J epithegravetesroyalesakkadiennesetsumeacuteriennes Parijs 1967sEyrig H lsquoAntiquiteacutes syriennesrsquo Syria 15 (1934) p 155-186shAkED S lsquoEschatology i In Zoroastrianismrsquo EncyclopaediaIranica 8 (1994) p 565-569shEA Wh lsquoSennacheribrsquos Second Palestinian Campaignrsquo Journal ofBiblical Literature 104 (1985) p 401-418ShErWin-WhitE SM AncientCosAnhistoricalStudyfromtheDorianSettlementtothe ImperialPeriod (Hypomnemata 51) Goumlttingen 1978shErWin-WhitE S lsquoSeleucid Babylonia A Case Study for the Installation and Development of Greek Rulersquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE s (eds) HellenismintheEastTheinteractionofGreekandnon-GreekcivilisationsfromSyriatoCentralAsiaafterAlexander Londen 1987 p 1-31shErWin-WhitE sm amp kuhrt A FromSamarkhand to SardisAnewApproach to the SeleucidEmpire Londen 1993shrimpton GS HistoryandMemory inAncientGreeceWithanAppendixonHerodotusrsquoSourceCitations by GS Shrimpton amp KM Gillis (McGill-Queenrsquos Studies in the History of Ideas 23) Montreal ea 1997siEgEloVaacute J lsquoEin hethitisches Fragment des Atra-hasis Eposrsquo ArchivOrientaacutelniacute 38 (1970) p 135-139sirinElli J LesvueshistoriquesdrsquoEusegravebedeCeacutesareacuteedurantlapeacuteriodepreacuteniceacuteenne Dakar 1961sJoumlbErg A TheCollectionoftheSumerianTempleHymns (TextsfromCunieformSources3) Locust Valley NY 1969SlanSki KE lsquoClassification historiography and monumental authority The Babylonian entitlement narucircs (kudurrus)rsquo Journal of Cuneiform Studies 52 (2000) p 95-114smAllEy b EnglishFriarsandAntiquityintheEarlyFourteenthCentury Oxford 1960smElik kAD lsquoThe lsquoomina mortisrsquo in the Histories of Alexander the Greatrsquo in Talanta 10-11 (1978-1979) p 92-111sollbErgEr E CorpusdesInscriptionsldquoroyalesrdquopreacutesargoniquesdeLagaš Parijs 1956solbErgEr E lsquoThe Cruciform Monumentrsquo JaarberichtexOrienteLux 20 (1968) p 50-70SommErFElD W Der AufstiegMarduks Die StellungMarduks in der babylonischen Religion deszweitenJahrtausendsvChr (AOAT 213) Neukirchen-Vluyn 1982soubirAn J Vitruve De lrsquoarchitecture Livre IXTexte eacutetabli traduit et commenteacute (Collection desUniversiteacutesdeFrance) Parijs 1969SpAlingEr A lsquoEgypt and Babylonia A Survey (C 620 BC ndash 550 BC)rsquo StudienzuraltaumlgyptischenKultur 5 (1977) p 221-244spEisEr EA lsquoAncient Mesopotamiarsquo in bAinton rh et al TheIdeaofHistoryintheAncientNearEast(AOS 38) New Haven ndash Londen 1955 p 35-76stAmbAugh JE Sarapis under the early Ptolemies (Eacutetudes preacuteliminaries aux religions orientalesdanslrsquoempireromain 25) Leiden 1972

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

664

BiBliografie

stArr i lsquothe Place of the Historical Omens in the System of Apodosesrsquo BibliothecaOrientalis 43 (1986) p 628-642stEin O lsquoMegasthens 2)rsquo RE 15 (1931) kol 230-326stEinEr RC lsquoPapyrus Amherst 63 A New Source for the Language Literature Religion and History of the Aramaeansrsquo in gEllEr MJ amp grEEnFiElD JC amp WEitzmAn MP (eds) StudiaAramaicaNew Sources andNewApproaches Papers Delivered at the London Conference of TheInstituteofJewishStudiesUniversityCollegeLondon26th-28thJune1991 (JournalofSemiticStudiesSuppl 4)New York 1995 p 199-207stEinEr RC lsquoThe Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo in hAllo WW (ed) The Context ofScriptureICanonicalCompositionsfromtheBiblicalWorldLeiden ea 1997 p 309-327stEinEr rc amp nimms cF lsquoAshurbanipal and Shamash-shum-ukin A Tale of Two Brothers from the Aramaic Text in Demotic Scriptrsquo Revuebiblique 92 (1985) p 60-81stEinkEllEr P lsquoAn Ur III Manuscript of the Sumerian King Listrsquo in sAllAbErgEr W amp Volk k amp zgoll A (eds) LiteraturPolitikundRechtinMesopotamienFestschriftfuumlrClausWilcke (Orientalia Biblica et Christiana 14) Wiesbaden 2003 p 267-292stEphEns WE BerosusChaldaeus Counterfeit andfictive editors of the early sixteenth century PhD Cornell University 1979stEphEnson Fr amp WAlkEr cbF (eds) HalleyrsquosCometinHistory Londen 1985stErling GE HistoriographyandSelf-DefinitionJosephusLuke-ActsandApologeticHistoriography(NovumTestamentumSuppl 64) Leiden ndash New York 1992stErn m GreekandLatinAuthorsonJewsandJudaismEditedwithIntroductionsTranslationsandCommentaryVolumeOneFromHerodotustoPlutarch Jeruzalem 1974stErn m amp murrAy o lsquoHecataeus of Abdera and Theophrastus on Jews and Egyptiansrsquo JournalofEgyptianArchaeology 59 (1973) p 159-168stEVE M-J lsquoInscriptions des Acheacutemeacutenides agrave Suse (fin)rsquo Studia Iranica 4 (1975) p 7-26stEVEnson DWW lsquoA proposal for the Irrigation of the Hanging Gardens of Babylonrsquo Iraq 54 (1992) p 35-55stol m lsquoThe Moon as seen by the Babyloniansrsquo in mEiJEr DJW (ed) NaturalPhenomenaTheirMeaningDepictionandDescriptionintheAncientNearEast Amsterdam 1992 p 245-277stolpEr MW EntrepreneursandEmpireTheMurašucircArchivetheMurašucircFirmandPersianRuleinBabylonia(PIHANS 54) Leiden 1985stolpEr mW lsquoRegistration and taxation of slaves in Achaemenid Babyloniarsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 79 (1989) p 80-101stolpEr mW lsquoMesopotamia 482-330rsquo CAH622 (1994) p 234-260stolpEr MW lsquoLurindu the Maiden Bēl-ittannu the Dreamer and Artaritassu the Kingrsquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum cE amp richtEr t (eds) MunusculaMesopotamicaFestschriftfuumlrJohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 591-598strEck KM Assurbanipal und die letzten assyrischen Koumlnige bis zumUntergangeNinivehrsquos 2TexteDieInschriftenAssurbanipalsundderletztenassyrischenKoumlnige(VAB7)Leipzig 1916strEck MP ZahlundZeitGrammatikderNumeraliaunddesVerbalsystemsimspaumltbabylonischen (CuneiformMonographs 5) Groningen 1995strEck mp lsquoNaqīrsquoarsquo RlA 9 (1998-2001) p 165

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

665

BiBliografie

strEck mp lsquoNebukadnezar II A Historischrsquo RlA 9 (1998-2001) p 194-201strEck mp lsquoNebukadnezar III und IVrsquo RlA 9 (1998-2001) p 206strEck MP lsquoNiṣirrsquoRlA 9 (1998-2001) p 589-590strEck MP lsquoOannesrsquo RlA 10 (2003-2005) p 1-2strobEl k lsquoZeitgeschichte unter den Antoninen Die Historiker des Partherkrieges des Lucius Verusrsquo ANRW II 342 (1994) p 1315-1360stuumlckElbErgEr A amp grAsshoFF Klaudios ptolemaios Handbuch der Geographie Einleitung TextUumlbersetzungIndex Basel 2006susEmihl F GeschichtedergriechischenLiteraturinderAlexandrinerzeit 2 delen Leipzig 1891-1892sWoboDA A P NigidiiFigulioperumreliquiaecollegitemendavitenarravitquaestionesNigidianaspraemisitASwoboda Amsterdam 1964szAboacute aacute amp mAulA E Enklima ndashἜγκλιμα Untersuchungen zur Fruumlgeschichte der griechischenAstronomieGeographieundderSehnentafeln Athene 1982tAllqVist KL Neubabylonisches Namenbuch (Acta Societatis Scientiarum Fennicae 322)Helsinki 1905tAllqVist KL AkkadischeGoumltterepitheta Helsinki 1938tADmor H lsquoThe Campaigns of Sargon II of Assur A Chronological-Historical Studyrsquo JournalofCuneiformStudies 12 (1958) p 22-40 en p 77-100tADmor h lsquoAddendumrsquo bij D MEnDEls lsquoThe Five Empires A Note on a Propagandistic Toposrsquo AmericanJournalofPhilology 102 (1981) p 338-339tADmor h lsquoThe Aramaization of Assyria Aspects of Western Impactrsquo in nissEn H-J amp rEngEr J (eds) MesopotamienundseineNachbarnPolitischeundkulturelleWechselbeziehungenimAltenVorderasienvom4bis1JahrtausendvChr(CRRAI 25) (BBVO 12) Berlijn 1982 p 449ndash470tADmor h TheInscriptionsofTiglath-PileserIIIKingofAssyriaCriticalEditionwithIntroductionsTranslationsandCommentary Jeruzalem 1994tADmor H lsquoNabopalassar and Sin-shum-lishir in a Literary Perspectiversquo in mAul SM (ed) Festschrift fuumlr R Borger zu seinem 65 Geburtstag am 24Mai 1994 tikip santakkimala bašmuhellip (CuneiformMonographs 10) Groningen 1998 p 353-357tADmor h amp lAnDsbErgEr b amp pArpolA s lsquothe Sin of Sargon and Sennacheribsrsquo last Willrsquo StateArchivesofAssyriaBulletin 3 (1989) p 3-51taumlckholm u lsquoTarsis Tartessos und die Saumlulen des Heraklesrsquo OpusculaRomana 5 (1965) p 143-200taumlckholm U lsquoNeue Studien zum Tarsis-Tartessosproblemrsquo Opuscula Romana 10 (1974) p 41-57tAlon p lsquoEnūma Eliš and the Transmission of Babylonian Cosmology to the Westrsquo in Whiting RM (ed) Mythology and Mythologies Methodological Approaches to Intercultural Influences (MelammuSymposia 2) Helsinki 2001 p 265-277tArn WW TheGreeksinBactriaandIndia3rdedUpdatedwithaprefaceandnewbibliographybyFLHolt Chicago 1985tAVErniEr J lsquoAtraḫasis en Anatoliersquo LeMuseacuteon 123 (2010) p 7-18

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

666

BiBliografie

thAckErAy HSJ JosephusinninevolumesWithanEnglishtranslationITheLife-AgainstApionIIThe JewishWarBooks I-III IV JewishAntiquitiesBooks I-IV (LoebClassicalTexts) Londen ndash Cambridge MA 1926 1927 1930thAckErAy HSJ Josephusthemanandthehistorian New York 1929thomAs F lsquoSargon II der Sohn Tiglat-Pilesers IIIrsquo in DiEtrich m amp lorEtz o (eds) Mesopotamica-Ugaritica-Biblica Festschrift fuumlr K Bergerhof (AOAT 232) Kevelaer 1993 p 465-470thompson DJ Memphis under the Ptolemies Princeton 1988thompson rc ADictionaryofAssyrianBotany Londen 1949Thomson rW MosesKhorenatsrsquoiHistoryoftheArmeniansTranslationandCommentaryontheLiterarySources Cambridge MA ndash Londen 1978thomson rW TheHistoryofŁazarPrsquoarpecrsquo(ColumbiaUniversityPrograminArmenianStudiesOccasionalPapersandProceedings4)Atlanta GA 1991thomson RW AbibliographyofclassicalArmenianliteratureto1500AD (Corpus Christianorum) Turnhout 1995thurEAu-DAngin F RituelsAccadiens Parijs 1921thurEAu-DAngin F lsquoLa fin de lrsquoempire assyrienrsquo RevuedrsquoAssyriologie 22 (1925) p 27-29thurn J IoannisMalalaeChronographia(CorpusfontiumhistoriaeByzantinae35)Berlijn 2000tigAy JH TheEvolutionoftheGilgameshEpic Philadelphia 1982timm s lsquokoumlnig Hesion II von Damaskusrsquo WeltdesOrients 24 (1993) p 55-84tihon A LeldquoPetitCommentairerdquodeTheacuteondrsquoAlexandrieauxTablesFacilesdePtoleacutemeacuteeLivre IHistoiredutexteeacuteditioncritiquetraduction Vaticaanstad 1978toDD RB lsquoThe Title of Cleomedesrsquo Treatisersquo Philologus 129 (1985) p 250-261toDD r Cleomedis Caelestia (Meteora) (Bibliotheca scriptorum Graecorum et RomanorumTeubneriana) Leipzig 1990toDD SC lsquoHow to Execute People in Fourth-Century Athensrsquo in huntEr V amp EDmonDson J (eds) Law andSocialStatusinClassicalAthens Oxford 2000 p 31-51tolini g lsquoQuelques eacuteleacutements concernant la prise de Babylone par Cyrus (octobre 539 av J-C)rsquo AchaemenidResearchinTextsandArchaeology 2005 003tomAschEk W lsquoDerbikesrsquoRE 5 (1903) kol 237-238toomEr gJ lsquoHipparchus and Babylonian Astronomyrsquo in lEichty E amp DEJong Ellis m amp gErArDi p (eds) A Scientific Humanist Studies in Memory of Abraham Sachs (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 9) Philadelphia 1988 p 353-362toulmin S lsquoThe Astrophysics of Berossos the Chaldeanrsquo Isis 58 (1967) p 65-76troiAni L lsquoContributo alla problematica dei rapporti fra storiografia greca e storiografia vicino-orientalersquo Athenaeum NS 61 (1983) p 427-438troiAni l Duestudidistoriografiaereligioneantiche (BibliotecadiAthenaeum 10) Como 1988TruumlDingEr k StudienzurGeschichtedergriechisch-roumlmischenEthnographie Basel 1918 tubAch J lsquoDerBeginnderSintflutnachBerossosrsquo Philologus 142 (1998) p 114-122tuplin c lsquoXenophonrsquos Cyropaedia Education and fictionrsquo in sommErstEin AH amp AthErton c (eds) EducationinFiction (NottinghamClassicalliteratureStudies 4) (Bari 1997) p 65-162

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77

667

BiBliografie

tuplin C lsquoThe seasonal migration of Achaemenid kings A report on old and new evidencersquo in brosius M amp kuhrt A (eds) StudiesinPersianHistoryEssaysinMemoryofDavidMLewis(Achaemenid History 11) Leiden 1998 p 63-114tuplin c lsquoThe Limits of Persianization Some Reflections on Cultural Links in the Persian Periodrsquo in gruEn ES (ed) CulturalIdentityintheAncientMediterranean (IssuesampDebates) Los Angeles 2011 p 150-182uEhlingEr C lsquoNisrochrsquo DDD p 1186-1190 ulrich J Euseb von Caesarea und die Juden Studien zur Rolle der Juden in der Theologie desEusebiusvonCaesarea(PatristischeTexteundStudien49) Berlijn 1998UngEr E BabylonDieheiligeStadtnachderBeschreibungderBabylonier 2de ed Berlijn 1931ungEr E lsquoEridursquo RlA 2 (1937) p 464-470UngnAD A lsquoDie Ermordung Sanheribsrsquo OrientalistischeLiteraturzeitung 20 (1917) kol 358-359ungnAD A lsquoDer Ort der Ermordung Sanheribsrsquo ZeitschriftfuumlrAssyriologie 35 (1924) p 50-51usEnEr H MAnnaeiLucaniCommentaBernensia (Scholia inLucaniBellumcivile 1) Leipzig 1869usEnEr H lsquoVergessenes IIrsquo RheinischesMuseum 28 (1873) p 392-403VAn burEn ED TheFaunaofAncientMesopotamiaasRepresentedinArt (AnOr 18) Rome 1939VAn DE miEroop m TheancientMesopotamiaCity Oxford ea 1997VAn DE miEroop m lsquothe Government of an Ancient Mesopotamian City What we know and why we know so littlersquo in WAtAnAbE k (ed) PriestsandOfficialsintheAncientNearEastPapersoftheSecondColloquiumontheAncientNearEastndashTheCityanditsLifeheldattheMiddleEastCultureCenterinJapan(MitakaTokyo)March22-241996 Heidelberg 1999 p 139-161 VAn DE miEroop M lsquoLiterature and political discourse in Ancient Mesopotamia Sargon II of Assyria and Sargon of Agadersquo in boumlck B amp cAncik-kirschbAum CE amp richtEr T (eds) MunusculaMesopotamicaFestschrift fuumlr JohannesRenger(AOAT267) Muumlnster 1999 p 327-339VAn DE miEroop m lsquoA tale of Two Cities Nineveh and Babylonrsquo Iraq 66 (2004) p 1-5VAn DEr horst pW ChaeremonEgyptianPriestandStoicPhilosopherTheFragments collectedandtranslatedwithexplanatorynotes (Eacutetudespreacuteliminairesauxreligionsorientalesdanslrsquoempireromain 101) Leiden ea 1987VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Temple during the Macedonian and Parthian Dominationrsquo BibliothecaOrientalis 42 (1985) p 541-562VAn DEr spEk rJ grondbezitinhetSeleucidischerijk Amsterdam 1986VAn DEr spEk RJ lsquoThe Babylonian Cityrsquo in kuhrt A amp shErWin-WhitE S (eds) Hellenismin the East The interaction ofGreek andnon-Greek civilisations fromSyria to CentralAsia afterAlexander Londen 1987 p 57-74VAn DEr spEk RJ lsquoNippur Sippar and Larsa in the Hellenistic Periodrsquo in DEJong Ellis M (ed) Nippur at theCentennial PapersReadat the 35eRencontreAssyriologique InternationalePhiladelphia1988 (OccasionalPublicationsoftheSamuelNoahKramerFund 14) Philadelphia 1992 p 235-260VAn DEr spEk RJ lsquoNew Evidence on Seleucid Land Policyrsquo in sAncisi-WEErDEnburg HWAM et al (eds) DeAgriculturaInMemoriamPieterWillemdeNeeve Amsterdam 1993 p 61-77