Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
tIcf k¿°m¿
]©m-bØv hIp∏v
]ucm-h-Im-i- tcJ
POURAVAKASHA REKHA(Malayalam)
First Edition : September 2011
Copies : 5000
Edited & Published byK.R. Muraleedharan IAS
Director of PanchayatsGovernment of KeralaThiruvananthapuram - 695 033
Printed atGramalakshmi MudralayamKanjikode West P.O.Palakkad
©All rights reserved
For free circulation only
""\n߃ I≠n- p-≈-Xn¬ h®v G‰hpw Zcn-{Z-\m-b,G‰hpw \n -lm-b-\mb a\p-jys‚ apJwk¶-ev]n®v t\m°p-I. F∂n´v \n߃sNøm-\p-t±-in-°p∂ Imcyw Abmƒ°v
GsX-¶nepw coXn-bn¬ {]tbm-P-\-s∏-SptamF∂v kzbw tNmZn®p t\m°p-I.''
D≈S°w
t]Pv
Ah-Xm-cnI 5
BapJw 7
tIcfØnse ]©mbØpIƒ 9
]©mbØv UbdIvStd‰v 13
Pn√m Hm^okpIƒ 32
{Kma ]©mbØpIƒ 39
{Kmak` 51
alm-flm-Km-‘n tZiob {KmaoW sXmgn-ep-d∏p ]≤-Xn 54
kzcmPv t{Sm^n 56
]©m-bØv hIp-∏ns‚ {]kn-≤o-I-c-W-߃ 57
hnhcmhImi \nbaw 58
]©m-bØv `-c-W-hp-ambn _‘-s∏´ a‰p ÿm]\߃ 60
Xt±ikzbw`cW hIp∏v sh_vssk‰v 66
]©m-bØv h-Ip-∏nse kn.-bp.Pn samss_¬ t^m¨ \º-dp-Iƒ 67
{Kma-]-©m-b-Øp-I-fpsS t]cpw t^m¨ \ºdpw 68
A\p_‘w
i. Xt±ikzbw`cW ÿm]\ßfpsS FÆhpw hm¿UpIfpw 94
ii. Xt±ikzbw`cWÿm]\ßfnse kwhcWhm¿UpIƒ 95
iii. Xt±ikzbw`cW ÿm]\ßfnse {]knU‚ v/ sNb¿am≥ /
tab¿ ÿm\w kwhcWw 95
iv. ]©mbØv cmPv : {][m\ \nbaßfpw N´ßfpw 96
Ah-Xm-cnI
P\\w apX¬ Pohn-Xm¥yw hsc-bp≈ hnhn[ a\p-jym-h-ÿ-Iƒ
]©m-b-Øp-ambn _‘-s∏-´n-cn-°p-∂p. ]©m-b-Øns‚ GsX-¶nepw tcJ-bn¬
Hcn-°-se-¶nepw Dƒs∏- n- n-√mØ Hcp ]uc\pw D≠m-hn-√. 1960- se tIc-f ]©m-
bØv BIvSv 1962-˛¬ \ne-hn¬ h∂-tXm-sS-bmWv kwÿm-\Øv ]©m-bØv
kw-hn-[m-\-Øn\v GIoIrX cq]w ssIh-∂-Xv. 1993 G{]n-en¬ `c-W-L-S\
t`Z-KXn sNøp-I-bp-≠m-bn. AX-\p-k-cn®v ]©m-b-Øo-cmPv ÿm]\-߃°v
`c-W-L-S\m ]Zhn e`n-®p. XpS¿∂v 1994-˛¬ tIcf ]©m-b-Øv cmPv BIvSv
\nehn¬ h∂-tXmsS ]©m-b-Øns‚ Npa-X-e-Iƒ hy‡-ambn \n¿Δ-Nn-°-s∏´p.
{XnXe kwhn-[m\w \S-∏n-em-bn. BXy-¥nI e£yw alm-flm-Km-‘n-bpsS
kz]v\-am-bn-cp∂ {Kma-kz-cmPv k^e-am-°pI F∂-Xp-X-s∂-bm-Wv.
]©m-b-Øn\v Gs‰Sp-°m≥ Ign-bm-ØXpw \S-∏m-°m≥ Ign-bm-Ø-Xp-amb
Hcp ]≤-Xn-bp-an√ F∂-XmWv hmkvX-hw. kmaq-ln-I-am-I-s´, kmt¶-Xn-I-amIs´,
kmwkvIm-cn-I-am-Is´ GXpw ]©m-b-Øns‚ IpS-°o-gn¬ Dƒs∏-Sp-Ømw.
tkh-\-cw-KØpw ]©m-b-Øns‚ {]h¿Ø\ hym]vXn hfsc hep-Xm-Wv.
]©m-bØv kwhn-[m-\-Øn¬ Hcp ]uc\v Ah-Im-i-s∏-´Xv Fs¥ms°
F∂Xv Ah-\-dn -bm≥ Ah-Im-i-ap-≠m-°pI {]mY-anI I¿Ø-hy-am-Wv.
kpXmcyX Dd-∏m-°p∂ Hcp {]{In-b-bm-Wn-Xv. tkh-\-Zm-Xm-sh∂ \ne-bn¬
]©m-b-Øp-Iƒ°v IqSp-X¬ P\-Io-bX ssIh-cn-°m≥ e`n-°p∂ Ah-kcw
IqSn-bm-Wn-Xv.
Gsd hne-s∏´ Cu ]ucm-h-Im-i-tcJ Xøm-dm-°m≥ ap≥ssI-sb-SpØ
]©m-bØv Ub-d-IvS¿ {io. sI.-B¿. apc-fo-[-c-s\bpw AXv bmYm¿∞y--am-°p-
∂-Xn\v ]n¥pW \¬Inb At±-l-Øns‚ kl-{]-h¿Ø-I-scbpw Rm≥
A`n-\-μn-°p-∂p.
]©m-bØv hIp-∏ns‚ Npa-Xe F∂n¬ \n£n-]vX-am-bn-cn-°p∂ Cu
L´Øn¬ ]ucmh-Im-i-tcJ {]kn≤o-I-cn°p∂p F∂-Xn¬ Gsd A`nam\hpw
Nmcn-Xm¿∞y-hp-ap-≠v.
Xncp-h-\-¥-]pcw tUm. Fw.-sI. ap\o¿26-˛8-˛2011 ]©mbØv kmaq-ly-t£a hIp-∏p-a{¥n
BapJw
]©m-b-Øp-Iƒ°v `c-W-L-S\m ]Zhn \¬Inb 73-˛mw t`Z-K-Xn-bpsS A¥-k-Øbv°
\p-kr-X-ambn hm°nepw A¿∞-Ønepw A[n-Im-c-hn-tI-{μo-I-cWw \S-∏n-em-°nb kwÿm\-
amWv tIcfw. `c-W-L-S\m t`Z-K-Xn-bpsS Nph-Sp-]n-Sn®v tIcfw cq]w \¬Inb ]©m-b-Øv
cmPv BIvSpw N´-ßfpw hntI-{μo-Ir-X-`-c-WsØ kpÿn-c-am-°p-∂Xpw ]uc-∑m-cpsS Ah-
Im-i-߃°v \nb-a-]-cn-c£ \¬Ip-∂-Xp-amWv. P\-]-¶m-fnØ Bkq-{X-W-Ønepw hnI-k\-
Ønepw temI-Øn-\p-Xs∂ amXr-I-bmb tIc-f-Ønse {Kma-]-©m-b-Øp-Iƒ hn]p-e-amb
A[n-Im-c-ß-fmepw hn`-h-ß-fmepw im‡o-I-cn-°-s∏-´ncn-°p-∂p. P\-ß-fpsS t£ssa-iz-cy-
ß-fnepw kmaq-lnI kpc-£n-X-Xz-Ønepw Poh-k-‘m-c-W-Øn-\p≈ am¿§-߃ hnI-kn-∏n-
°p-∂-Xnepw tkh-\-Zm-Xm-hmbpw Nme-I-i-‡n-bm-bpw h¿Øn-°m≥ kwÿm-\sØ {Kma
-]-©m-b-Øp-Iƒ°v Ign™n-´p≠v.
B[p-\nI P\m-[n-]Xy kaq-l-Øn¬ DXvIr-jvShpw KpW-ta-∑-bp-≈Xpw {]Xn-⁄m-
_≤hpw kpXm-cy-hp-amb Hcp `c-W-{I-a-amWv P\-߃ Imw£n-°p-∂Xv. AØcw Hcp `cW-
{Iaw Dd-∏p-h-cp-Øp-∂-Xn-\p≈ D]m-[n-I-fn¬ {][m-\-s∏´ H∂mWv ]ucmh-Im-i -tcJ. Hmtcm
`c-W-ÿm-]-\-ß-fnepw \n¿Æ-bn-°-s∏´ coXn-bn¬ ]uc-∑m¿°v e`y-am-Ip∂ hnhn-[-bn\w
tkh-\-ßfpw Ah-bpsS hyh-ÿ-I-fpw Ah e`y-am-°p∂ ka-b-]-cn-[nbpw kw_-‘n®
hnh-c-߃ Dƒs∏-SpØn {]kn-≤o-I-cn-°p∂ tcJ-bmWv ]ucm-h-Imi tcJ. `c-W-cw-KØv
Imcy-£-aX Dd-∏p-h-cpØn \nb-am-\p-k-c-Whpw ka-b-_-‘n-X-hp-ambn tkh-\-߃ {]Zm\w
sNbvXv kmaqly\oXnbpw `c-W-kp-Xm-cy-Xbpw ssIh-cn-°p-I-bmWv CXn-eqsS e£y-
an-Sp-∂-Xv.
tIc-f-Ønse {Kma-]-©m-b-Øp-Iƒ hf-sc-°mew apºp-Xs∂ ]ucm-h-Imi tcJ {]kn-
≤o-I-cn-®n-´p≠v. ]©m-bØv hIp-∏ns‚ Hcp ka-{K-amb ]ucm-h-Im-i -tcJ {]kn-≤o-I-cn-°p-
∂Xv BZy-am-bn-´mWv. ]©m-bØv Ub-d-IvS-td-‰nepw Pn√m Hm^o-kmb sU]yq´n Ub-d-IvS-
dm-^o-knepw {Kma-]-©m-b-Øp-I-fnepw s]mXp-P-\-߃°v e`n-°p∂ tkh-\-ß-fmWv {][m\-
ambpw Cu tcJ-bn¬ Dƒs∏Sp-Øn-bncn-°p-∂Xv. Hmtcm ÿm]-\-ßfpw \¬Ip∂ tkh-\-
ß-fpsS ka-b-{Iaw hyXy-kvX-am-b-Xn-\m¬ A°mcyw Cu tcJ-bn¬ Dƒs∏-Sp-Øn-bn-´n√.
`c-W-kp-Xm-cy-Xbpw Imcy-£-a-Xbpw Dd-∏m-°n-s°m≠v am{Xta c-W-kw-hn-[m-\-߃°v
P\m-`n-emjw km£m-Xv°-cn-°m\mIq. ]©m-b-Øp-h-Ip-∏nepw {Kma-]-©m-b-Øp-I-fnepw
\S-∏n-em°n hcp∂ C˛Kth-W≥kv, {^≠m-^okv XpS-ßn-b kwhn-[m\߃ Cu tcJbn¬
hy‡-am-°n-bn-´p≈ tkh-\-e-`yX Imcy-£-a-am-°p-sa∂v {]Xo-£n-®p-sIm≠v ]ucm-h-Im-i-
tcJ s]mXp-P-\-k-a£w ka¿∏n-°p∂p.
sI. B¿. apcfo[c≥ IAS
]©mbØv UbdIvS¿
9
]©m-bØv hIp∏v
tIcfØnse ]©mbØpIƒ
C¥ybn¬ A[nImchntI{μoIcWØns‚ ASnÿm\Øn¬ P\]¶mfnØ P\m[n
]XyØns‚ A\ymZriamb \ho\ hyhÿ km£mXvIcn® kwÿm\amWv tIcfw.
hntI{μoIcW `cW{Iaw A¿∞]q¿Æambn ChnsS \S∏nem°s∏´p. {]mtZinI k¿°m
cpIfpsS im‡oIcWØneqsS km[mcW P\ßfpsS im‡oIcWØn\v klmbn°p∂
hyhÿ F∂mWv hntI{μoIcW `cW{Iaw \n¿hNn°s∏´ncn°p∂Xv. Cu alØmb
{]{Inbbn¬ ]©mbØv hIp∏v Hcp \n¿ÆmbI ]¶v hln®pt]mcp∂p. tIcf kwÿm\w
cq]oIrXambXp apXep≈ kwÿm\sØ ]©mbØv cmPv k{ºZmbØns‚ A©p
]Xn‰m≠ntesd°mesØ Ncn{Xw s]mXpth Zo]vXhpw kam\XIfn√mØ hn[w amXrIm
]chpamWv.
sFIytIcfw cq]oIrXamb 1956 \hw_¿ H∂n\p ap≥]v hyXykvX Xt±ikzbw`cW
hyhÿIfmWv Xncp˛sIm®n, ae_m¿ {]tZißfn¬ \nehnep≠mbncp∂Xv. Xncphn
XmwIq¿˛sIm®n {]tZißfn¬ XncphnXmwIq¿˛sIm®n≥ ]©mbØv BŒpw ae_mdn¬
a{Zmkv hnt√Pv ]©mbØv BIvSpambncp∂p {]m_eyØnep≠mbncp∂Xv. kzX{¥`mcX
Øns‚ `cWLS\bpsS \n¿t±iI XXzßfn¬ 40˛mw A\pt—Zw A\pkcn®v kwÿm\
k¿°mcpIƒ°mbncp∂p ]©mbØpIƒ kwLSn∏n°phm≥ A[nImcap≠mbncp∂Xv.
H∂mw ]©h’c ]≤XnImeØv tI{μk¿°m¿ \S∏m°nb kmaqlnI hnIk\
]cn]mSnIsf°pdn®v ]Tn°m≥ 1957˛¬ \nbp‡amb {io. _¬h¥v dmbv taØ IΩn‰nbpsS
dnt∏m¿´nsebpw H∂mw kwÿm\ `cW ]cnjvImc IΩn‰n dnt∏m¿´ntebpw ip]m¿iIƒ
Dƒs∏SpØn cq]w \¬Inb 1960˛se tIcf ]©mbØv BŒv 1962˛¬ {]m_eyØn¬
h∂tXmSp IqSn kwÿm\sØ ]©mbØpIfn¬ Hcp GIoIrX `cWhyhÿ D≠mbn.
A∂v \nehnep≠mbncp∂ tem°¬ t_mUokv hIp∏ns\ ]©mbØv hIp∏pw ap\nkn∏n¬
hIp∏pambn hn`Pn®p. 1962 P\phcn 19 \v ]©mbØv hIp∏v \nehn¬ h∂p.
1960˛se tIcf ]©mbØv BŒv Hcp GIXe ]©mbØv kwhn[m\amWv hyhÿ
sNbvXXv. Cu BIvSv {]Imcw cq]hXv°cn® 922 ]©mbØpIfnte°pw s]mXpsXc
s™Sp∏neqsS ]pXnb `cWkanXnIƒ 1964 P\phcn 1˛\v NpaXetb‰p. 1960˛se tIcf
]©mbØv BŒv {]Imcw 5 h¿jamWv sXcs™Sp°s∏´ cW kanXnbpsS Imemh[nsb
¶nepw 1964˛¬ A[nImcta‰ `cWkanXnIƒ GItZiw 16 h¿jw \ne\n∂p. c≠masØ
sXcs™Sp∏v \S∂Xv 1979 emWv. A©v h¿jImebfhv ]q¿Ønbm°n Ah 1984 sk]vXw
10
]ucm-h-Im-i-tcJ
_dn¬ ]ncn™pt]mbn. XpS¿∂v kvs]jy¬ B^ok¿ `cWambncp∂p. aq∂masØ sXc
s™Sp∏v 1988˛emWv \S∂Xv. Cu `cWkanXnIƒ \n›nXImemh[n Ign™v 9.2.1994
hsc XpS¿∂p. AXn\ptijw 1994˛se tIcf ]©mbØv cmPv \nba{]Imcw 1995 sk]vXw
_dn¬ ]pXnb `cWkanXnIƒ A[nImcta¬°p∂Xphsc AUvan\nkvt{S‰ohv IΩn‰nI
fpsS t\XrXzØnembncp∂p `cWw \SØnbncp∂Xv. GIXe ]©mbØp kwhn[m\
Øn\p ]Icw ZznXe ]©mbØv k{ºZmbw ({Kma XeØnepw Pn√mXeØnepw) ÿm]n°p
∂Xn\p≈ {iaØns‚ `mKambn 1964, 1967, 1971 h¿jßfn¬ \nbak`bn¬ _n√pIƒ
AhXcn∏n®ncp∂psh¶nepw hnhn[ ImcWßfm¬ Ahsbm∂pw \nbaambn amdnbncp∂n√.
F∂m¬ 1979 ¬ \nbak` ]m m°nb tIcf Pn√m cW _n√n\v 1980˛¬ cmjv{S]XnbpsS
AwKoImcw e`n®ncp∂psh¶nepw AXv \S∏m°p∂Xn\v Imehnfw_w D≠mbn. ]n∂oSv
1987˛¬ A[nImcØn¬ h∂ k¿°m¿ Pn√m `cW\nbaØn¬ t`ZKXn hcpØpIbpw
1991˛¬ Pn√m Iu¨knepIfnte°v sXcs™Sp∏v \SØpIbpw sNbvXp. 73˛mw cWLS\m
t`ZKXnbpsS hcthmsS kwÿm\Øv \nehnep≠mbncp∂ Pn√m Iu¨knepIsf k¿°m¿
]ncn®phn´p.
1993 G{]n¬ 24˛\v 73˛mw `cWLS\mt`ZKXn {]m_eyØn¬ h∂tXmSpIqSn ]©m
bØocmPv ÿm]\߃°v cWLS\m ]Zhn e`n®p. cWLS\m t`ZKXn°\pkrXambn
Bkq{XnX {Kma hnIk\Øn\pw Xt±i`cW Imcyßfn¬ h¿≤n® tXmXnep≈ P\
]¶mfnØw Dd∏phcpØp∂Xn\pw Xt±i`cW ÿm]\ßsf im‡oIcn°p∂Xn\pambn
\n¿Ωn® tIcf ]©mbØv cmPv BIvSv 23.4.1994˛\v {]m_eyØn¬ h∂p. Pn√m˛tªm°v˛
{Kma]©mbØpIƒ ASßnb {XnXe ]©mbØv kwhn[m\amWv Cu \nbaw hn`mh\w
sNøp∂Xv. Cu \nba{]Imcw 990 {Kma ]©mbØpIƒ cq]hXvIcn°pIbpw 1995
sk]v‰w_¿ amkØn¬ \S∂ s]mXpsXcs™Sp∏neqsS ]pXnb `cWkanXnIƒ
2˛10-˛1995-˛\v A[nImctaev°pIbpw sNbvXp.
1994˛se tIcf ]©mbØv cmPv BŒv {]Imcw {Kma ]©mbØpIƒ°v 27 A\nhmcy
NpaXeIfpw 14 s]mXphmb NpaXeIfpw 19 taJemSnÿm\Ønepff NpaXeIfpw \n¿Δ
lnt°≠Xp≠v. Xt±ikzbw`cW ÿm]\ßfpsS hn]peam°s∏´ NpaXeIƒ ^e{]Z
ambn \ndth‰p∂Xn\v 1995˛¬ hnhn[ hIp∏pIƒ°v Iognep≠mbncp∂ {]mtZinIXe
Hm^okpItfbpw DtZymKÿtcbpw k¿°m¿ Xt±i`cW ÿm]\߃°v ssIamdnbn
cp∂p. A[nImchntI{μoIcWØns‚ `mKambn `cWØn¬ P\]¶mfnØw Dd∏phcpØp
∂Xn\pw hntI{μoIrXmkq{XWw km≤yam°p∂Xn\pw th≠n HºXmw ]©h’c]≤Xn
°meØv, 1996 BKÃv 17˛\v P\Iobmkq{XW {]ÿm\Øn\v k¿°m¿ XpS°wIpdn®p.
H∏w kwÿm\Øns‚ ]≤Xn hnlnXØns‚ 30˛40 iXam\w XpI hnIk\ t£a {]h¿
Ø\߃°mbn Xt±ikzbw`cW ÿm]\߃°v A\phZn®p \¬IpIbpw sNbvXp.
_lpP\ kwLS\IfpsSbpw `cWÿm]\ßfpsSbpw P\ßfpsSbpw kao]\Ønepw
ImgvN∏mSnepw hnIkt\m∑pJhpw P\m[n]Xy]chpamb am‰w hcpØp∂Xn\v P\Iobm
kq{XWw hgnsh®p. P\]¶mfnØ Bkq{XWØns‚ Hcp ]pXnb ImeL´Øn\v hgn
Xpd°s∏´p. tIcf hnIk\ ]≤Xn F∂ t]cn¬ \S∏nem°nb 10˛mw ]©h’c ]≤Xn
Im¿jnI taJebnse Dev]mZ\ h¿≤\hv, {]IrXnhn`h amt\Pvsa‚ v, Jcamen\y \n¿
Ωm¿÷\w, sa®s∏´ tkh\w F∂nhbv°v Du∂¬ \¬In. {Kma ]©mbØpIfnse
A°u≠nwKv kwhn[m\w Imcy£aam°p∂Xn\v \S]SnIƒ kzoIcn®p. HºXpw ]Øpw
11
]©m-bØv hIp∏v
]©h’c ]≤XnIfpsS A\p`h߃ Dƒs°m≠v hntI{μoIrXmkq{XW {]{Inb
kpÿncam°p∂Xn\mWv 11˛mw ]©h’c]≤Xnbn¬ e£yan´ncn°p∂Xv. {Kma ]©mb
ØpIƒ°pam{Xambn 2011˛se tIcfm ]©mbØv sI´nS\n¿ΩmW N´ßƒ hn⁄m]\w
sNbvXXpw, ]©mbØpIfpsS A°u≠nwKv k{ºZmbw Imcy£aam°phm≥ 2011˛se
tIcf ]©mbØv cmPv (A°u≠vkv) N´ßƒ hn⁄m]\w sNbvXXpw {it≤bamWv.
tIcf ]©mbØv cmPv \nba{]Imcw `cWkanXnIfpsS Imemh[n 5 h¿jamWv.
Imt\jpamcnbpsS ASnÿm\Øn¬ {XnXe ]©mbØpIfpsS AwKkwJy \n¿Æbn°p∂
NpaXe ]©mbØv UbdIvS¿°mWv. 1995˛\ptijw 2000, 2005, 2010 F∂o h¿jßfn¬
]©mbØv sXcs™Sp∏pIƒ \S∂p. 1994˛se tIcf ]©mbØv cmPv BIvSv \nehn¬
h∂t∏mƒ 991 {Kma ]©mbØpIfmWv \nehnep≠mbncp∂Xv. XpS¿∂v Hmtcm L´Ønepw
{Kma ]©mbØpIƒ ap\nkn∏men‰nIfm°n am‰s∏SpItbm, Ahsb ap\nkn∏men‰n
Ifntem ap\nkn∏¬ tIm¿∏tdj\pIfntem ebn∏n°s∏SpItbm, hn`Pn®v ]pXnb {Kma
]©mbØpIƒ cq]oIcn°s∏SpItbm sNbvXn´p≈Xn\m¬ {Kma ]©mbØpIfpsS
FÆw hyXymks∏´ncp∂p. 1995˛¬ 990 Bbncp∂Xv 2000˛¬ 991 Bbpw 2005˛¬ 999 Bbpw
h¿≤n®p. 2010˛se s]mXp sXcs™Sp∏ns\ XpS¿∂v 978 {Kma ]©mbØpIfmWv \nehn¬
h∂Xv. CXn¬ CSp°n Pn√-bnse CSae°pSn {Kma ]©mbØv BZnhmkn P\XbpsS
D∂a\w e£yam°n kwLSn∏n® C¥ybnse BZysØ {Kma ]©mbØmWv.
1994˛se tIcf ]©mbØv cmPv BŒv 1995,1999, 2000, 2001, 2005, 2009 F∂o h¿jßfn¬
t`ZKXn sNbvXncp∂p. CXn¬ 1999˛¬ A[nImchntI{μoIcW (sk≥)IΩn‰nbpsSbpw
kwÿm\ sXcs™Sp∏v IΩojs‚bpw kwÿm\ [\Imcy IΩojs‚bpw ip]m¿i
IfpsS ASnÿm\Øn¬ BsIbp≈ 285 hIp∏pIfn¬ \q‰nbt©mfw hIp∏pIfn¬ ka{K
amb t`ZKXnIfmWv hcpØnbXv. k¿°mcn\v Xt±i`cW ÿm]\ßfpsS taep≠mbncp∂
H´pan° \nb{¥Wßfpw Dt]£n®psIm≠v Ahsb kzbw`cWÿm]\ßfm°n am‰p∂
Xn\v 1999˛se t`ZKXnIƒ CShcpØn.
]©m-b-Øp-I-fnse hf¿®-bvs°m-∏w, ]©mbØv hIp-∏n-sebpw ]©m-b-Øp-I-fnsebpw
Poh-\-°m-cpsS LS-\-bnepw am‰-ß-fp-≠m-bn. hIp-∏nse Poh-\-°m¿ k¿°m¿ Poh-\-°m-
cm-bn-cp-∂-t∏mƒ ]©m-b-Øp-I-fn¬ FIvkn-Iyq- ohv Hm^o-k¿am¿ Hgn-sI-bp≈ Poh-\-°msc
]©m-bØv `c-W-k-an-Xn-I-fmWv \nb-an-®n-cp-∂-Xv. ]©m-bØv hIp-∏n¬ ]©m-bØv Ub-d
IvS¿ A≤y-£\pw At±-lsØ klm-bn-°m≥ tPmbn‚ v Ub-d-IvS¿amcpw taJ-em-X-e-Øn¬
sU]yq´n Ub-d-IvS¿am-cpw Pn√m-X-e-Øn¬ Unkv{SnIvSv ]©m-bØv Hm^o-k¿amcpw Xmeq
°p-X-e-Øn¬ Xmeq°v ]©m-b-Øm-^o-k¿am-cpamWv D≠m-bn-cp-∂-Xv. ]©m-b-Øp-I-fnse
Poh-\-°m¿°v {]tXyI tkh-\-hy-h-ÿ-bpƒs°m-≈p∂ BZysØ N´-߃ 1967˛se
]©m-bØv FÃm-ªn-jvsa‚ v N´ß-fm-Wv. 1˛4- 1977 se ]©m-bØv tIma¨ k¿Δokv dqƒkv
\ne-hn¬ hcp∂-Xp-hsc ]©m-b-Øp-I-ƒ Hmtcm bqWn-‰m-bn-cp-∂p. 1980 apX¬ ]©m-b-Ønse
Poh-\-°msc ]n.-F-kv.kn apJm¥-c-amWv \nban®p-h-cp-∂-Xv. 3˛2- 1987 apX¬ tIma¨ k¿Δokv
Poh\°msc k¿°m¿ Poh-\-°m-cmbn AwKo-I-cn-®p.
]©m-bØv hIp-∏nse an\n-Ão-cn-bn¬ Poh-\-°m-scbpw ]©m-bØv tIma¨ k¿Δo-
knse Poh-\-°m-scbpw kwtbm-Pn-∏n-®p-sIm≠v 1˛1-˛1990 ap≥Ime {]m_-ey-tØm-Sp-IqSn
16-˛6-˛1994 ¬ tIcf ]©m-bØv kt_m¿Un-t\‰v dqƒkv ]pd-s∏-Sp-hn-®p. AtXm-Sp-IqSn
12
]ucm-h-Im-i-tcJ
I≠n-P‚ v Poh-\-°m-scm-gn-sI-bp≈ ]©m-bØv Poh-\-°mcpw hIp-∏nse Kk-‰Uv Poh-\-
°m-scm-gn-sI-bp≈ Poh-\-°mcpw tIcf ]©m-bØv kt_m¿Unt\‰v k¿Δo-kns‚ `mK
-am-bn. FIvkn-Iyq-´ohv Hm^o-k¿ XkvXn-I-Iƒ sk{I-´dn XkvXnI-I-fmbn ]p\¿\m-a-IcWw
sNbvXp.
1996˛¬ taJ-em-Sn-ÿm-\-Øn-ep-≠m-bn-cp∂ sU]yq´n Ub-d-IvS-dm-^o-kp-Iƒ F√m Pn√-
I-fnepw cq]o-I-cn-®p. Unkv{SnIvSv ]-©m-bØv Hm^o-k¿ XkvXnI ]©m-bØv Akn-Â v
Ub-d-IvS¿ F∂v ]p\¿\m-a-I-cWw sNbvXp. Xmeq°v ]©m-bØv Hm^o-kp-Iƒ \n¿Ø-em-
°n. 1998˛¬ ]©m-bØv Akn- v Ub-d-IvS-dpsS \nb-{¥-W-Øn¬ s]¿t^m-a≥kv BUn‰v
Soap-Iƒ cq]o-I-cn-®n-cp-∂p. Chsb 2001 apX¬ ko\n-b¿ kq{]-≠p-am-cpsS t\XrXz-Øn¬
s]¿t^m-a≥kv BUn‰v bqWn-‰p-I-fm°n ]p\x-{I-ao-I-cn-®p. 2009˛¬ ]©m-bØv hIp-∏n¬
AUoj-W¬ Ub-d-IvS¿ XkvXnI krjvSn-®p. 2010˛¬ kvs]jy¬ t{KUv sk{I-´dn
XkvXn-I-Iƒ kt_m¿Un-t\‰v k¿Δokn¬ \n∂pw tÉv k¿Δo-kn-te°v am‰n.
kwÿm\ _P‰n¬ \n›bn®n´p≈ hnIk\ ^≠pw, s]mXp Bhiy^≠pw, sabn‚
\≥kv ^≠pw ]©mbØpIƒ°p hnXcWw sNøpI; {Kma ]©mbØpIfnse ]≤Xn
Bkq{XWw, \n¿ΔlWw F∂nhbnse ]ptcmKXn bYmkabw hnebncpØn am¿§\n¿t±i
߃ \¬IpI; tI{μmhnjvIrX ]≤XnIƒ am\Zfi߃ ]men®v {Kma]©mbØpIfn¬
\S∏nem°p∂psh∂v Dd∏phcpØpI; P\{]Xn\n[nIƒ°pw Poh\°m¿°pw Bhiyamb
]cnioe\w \¬IpI, Kh¨sa‚ns\bpw {Kma ]©mbØpIsfbpw Ip´nbnW°p∂ Hcp
IÆnbmbn h¿Øn°pI XpSßnb sshhn≤yam¿∂Xpw hn]peambXpamb ]pXnb NpaXe
Iƒ \n¿Δln°p∂hcmbn ]©mbØp hIp∏pta[mhnbpw DtZymKÿcpw amdn°gn™ncn
°pIbmWv.
kmaq-ly-\o-Xn-bn-e-[n-jvTn-X-amb kmº-ØnI hnI-k\w Dd-∏m-°pI F∂ e£y
km£mXv°mcw hn`mh\w sNøp∂ 73-˛mw `cWLS\m t`Z-K-Xnsb XpS¿∂v ]m m-°nb
tIcf ]©m-b-ØocmPv \nbaØns‚bpw A[nImc hntI{μoIcWØns‚bpw ^eambn
tIc-f-Øn-ep-≠mb kmºØnI kmaq-lnI hf¿® s]mXpsh sa®s∏´XmsW∂v ]T\߃
hy‡am°nbncn°p∂p. ]m¿∏nSw, ipNnXzw, IpSnsh≈w, sshZypXn, kwLIrjn, arK-kw-
c-£Ww XpSßnb taJeIfn¬ tIcfw ssIhcn® ]ptcmKXn cmPyØn\p amXrIbmWv.
]ptcmKat\m∑pJambn h¿≤n® tXmXn¬ A[nImc ssIam‰w \SØn ]©mbØocmPv
kwhn[m\w \S∏m°nbXn\v tI{μ ]©mbØocmPv a{¥mebw \SØnb AhtemI\Øn¬
2009˛10, 2010˛11 h¿jß-fn¬ tIcfØn\v XpS¿®bmbn H∂mw ÿm\w e`n-®Xv tIc-f-Ønse
]©m-b-Øo-cmPv k{º-Zmbw kpi-‡-amWv F∂p-≈-Xn-\p≈ km£y-]-{X-am-Wv. 1960˛Ifnse
Npcpßnb NpaXeIfn¬\n∂pw a\pjyPohnXØn¬ Bh-iy-amb tkh-\-ß-fpsS 90
iX-am-\hpw {]Zm\w sNøp-∂ tkh\ZmXmhmbpw hnIk\{]{Inbbnse \n¿ÆmbI
]¶mfnbmbpw {Kma ]©mbØpIƒ ssIh-cn® hf¿®bv°v kaImeo\ kaqlw km£yw
hln°p∂p.
13
]©m-bØv hIp∏v
]©mbØv UbdIvStd‰v
]©mbØv UbdIvSdmWv ]©mbØv hIp∏ns‚ ta[mhn. kwÿm\sØ P\\
acW cPnkvt{Sjs‚ No^v cPnkv{Smdpw lnμp hnhml cPnkvt{Sjs‚ cPnkv{Sm¿ P\depw
2008˛se tIcf hnhml߃ cPnÿ sNø¬ (s]mXp) N´ßƒ {]Imcw apJycPnkv{Sm¿
P\depw ]©mbØv UbdIvSdmWv. IqSmsX, ]©mbØphIp∏ns‚ {]kn≤oIcWß
fmb ]©mbØv cmPv amknIbpsSbpw ]©mbØv ssKUns‚bpw FUn‰dpamWv. Xncph
\¥]pcØv ]ªnIv Hm^okv _n¬UnwKvknemWv ]©mbØv UbdIvStd‰v {]h¿Øn
°p∂Xv.
NpaXem\n¿ΔlWØn¬ ]©mbØv UbdŒsd Xmsg]dbp∂ DtZymKÿ¿ klm
bn°p∂p.
AUojW¬ ]©mbØv UbdIvS¿ & hnPne≥kv Hm^ok¿ :
kvs]jy¬ t{KUv sk{I´dn, Pq\nb¿ kq{]≠v, {Kma ]©mbØv sk{I´dn,
slUv¢m¿°v F∂nhcpsS \nba\w, ÿewam‰w, s{]mt_j≥, eohv A\phZn
°¬, taev]d™ F√m DtZymKÿ¿°pw FXncmb A®S° \S]SnIƒ, A\p
hZ\obamb ]cn[n°phnt[bambn [\Imcy A[nImc߃.
tPmbn‚ v UbdIvS¿ (`cWw) :
A°u≠‚ v, bp.Un. ¢m¿°v, ssS∏nÃv, sset{_dnb≥, ss{Uh¿ XpSßnb t\m¨
Kk‰Uv Poh\°mcpsS \nba\w, ÿewam‰w, s{]mtamj≥, eohv A\phZn°¬,
]©mbØv UbdIvStd‰nse Poh\°mcpsS s]≥j≥, s]≥j≥ B\pIqey߃
apXembh. ]©mbØv hIp∏nse tÉv ]ªnIv C≥^¿taj≥ Hm^ok¿.
tPmbn‚ v UbdIvS¿ (hnIk\w) :
{Kma ]©mbØpIƒ°p≈ hnIk\^≠v, sabn‚\≥kv ^≠v, P\d¬
]¿∏kv ^≠v F∂o ^≠pIfpsS hnXcWw, {Kma ]©mbØpIfnse ]≤Xn
Bkq {XWw, \n¿ΔlWw, AhbpsS ]ptcmKXn tamWn‰dnwKv, tI{μ˛kwÿm\m
hnjvIrX ]≤XnIfpsS \SØn∏pw tamWn‰dnwKpw.
14
]ucm-h-Im-i-tcJ
]©
m-bØ
v Ub
-d-I
vS¿
tP
mb
n-‚v U
b-dI
vS¿
(hnI
-k\
w)
AU
ojW
¬ ]
©m-b
Øv U
b-d-I
vS¿
]©
mbØ
v hI
p∏v : L
S\
tP
mb
n-‚v U
b-dI
vS¿
(`-c-W
w)
ko\
n-b¿ ^
n\m≥
kv
Hm^
o-k¿
em Hm^
o-k¿
sU
]yq´n N
o^v cP
n-kv{S
m¿
A°
u≠
vkv
Hm^
o-k¿
AU
van-\
nkvt{S
‰oh
v
Ak
n-Â
v
]©
m-b
Øv sU
]yq´n
Ub
-d-I
vS¿ (14)
]©
m-b
Øv A
kn-Ã
‚v
Ub
-d-I
vS¿ (14)
Pq\
n-b¿ k
q{]
≠v
bp.-U
n./F
¬.-U
n. ¢
m¿°
v,
ssS∏
n-Ãv, ss{U
h¿,
¢mk
v t^
m¿ P
oh-\
-°m¿,
I≠
n-P‚
v P
oh-\
-°m¿
Pq\
n-b¿ k
q{]
≠v
bp.-U
n./F
¬.-U
n. ¢
m¿°
v
¢mk
v t^
m¿ P
oh-\
-°m¿
Pq\
n-b¿ k
q{]
≠v
bp.-U
n./F
¬.-U
n. ¢
m¿°
v
¢mk
v t^
m¿ P
oh-\
-°m¿
ko\
n-b¿ k
q{]
≠v/se
bvk
¨ Hm^
o-k¿
Pq\
n-b¿ k
q{]
≠v
s^
b¿tI
m∏
n k
q{]
≠v
tI
m¨
^nU
≥j
y¬ A
kn-Ã
‚v
bp.-U
n./F
¬.-U
n. ¢
m¿°
v
bp.U
n/F
¬.-U
n. ssS∏
nÃv
ss{U
h¿
¢mk
vt^
m¿/^
pƒssSw
Fwtπ
m-b
okv
s]
¿t^
m-a≥
kv B
Un‰
v
kq∏
¿ssh
-k-¿am¿ (6
6)
kvs]
jy¬
t{K
Uv sk
{I-´dn (4
27)
Pq\
n-b¿ k
q{]
≠v/s
k{I
-´dn
(551)
sl
Uv ¢
m¿°
v/A
°u-≠
‚v
bp.-U
n. ¢
m¿°
v, F
¬.-U
n. ¢
m¿°
v, sse
t{_
-dnb
≥,
km\
n-´dn C
≥k
vs]
-IvS¿, ¢
mk
v t^
m¿ P
oh-\
-°m¿,
I≠
n-P‚
v P
oh-\
-°m¿
]ª
n-kn‰
n Hm^
o-k¿
15
]©m-bØv hIp∏v
sU]yq´n No^v cPnkv{Sm¿ :
P\\ acWßfpsSbpw hnhmlßfpsSbpw cPnkvt{Sj≥ kw_‘n® NpaXeIƒ
ko\n-b¿ ^n\m≥kv Hm^ok¿ : (sk{I´dntb‰nse ^n\m≥kv hIp∏n¬ \n∂pw
\nban°s∏Sp∂ DtZymKÿ≥)
[\Imcyhnjb߃.
em Hm^ok¿ : (sk{I´dntb‰nse \nba hIp∏n¬ \n∂pw \nban°s∏Sp∂ DtZymKÿ≥.)
\nbaImcy߃.
A°u≠vkv Hm^ok¿ :
tIcf ]©mbØv Fwtπmbokv s{]mhnU‚ v ^≠v kw_‘n® NpaXeIƒ.
AUvan\nkvt{S‰ohv Akn v :
FtÉv Hm^ok¿, s]mXphmb ImcyßfpsS NpaXeIƒ.
]ªnkn‰n Hm^ok¿ :
]©mbØv cmPv amknI, ]©m-bØv ssKUv XpS-ßnb {]kn-≤o-I-c-W-ß-fpsS
A-kn- v FUn-‰¿. ]{X°pdn∏pIfpw a‰pw kw_‘n® NpaXe.
Hmtcm Pn√bnepw ]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿ Pn√m Hm^okdmbn sU]yq´n Ub
dIvSdpsS Hm^okv {]h¿Øn°p∂p. ]©mbØv Akn v UbdIvS¿ Pn√m s]¿t^ma≥kv
BUn‰v Hm^okdmbn Hcp {]tXyI hn`mKhpw Pn√m Hm^okn¬ {]h¿Øn°p∂p. Pn√m
s]¿t^ma≥kv BUn‰v B^okdpsS \nb{¥WØn¬ Hmtcm Pn√bnepw {Kma ]©mbØp
IfpsS FÆØn\v B\p]mXnIambn 3 apX¬ 6 hsc s]¿t^ma≥kv BUn‰v bqWn‰pIƒ
{]h¿Øn°p∂p.
NpaXeIƒ]©mbØv hIp∏n¬ s]mXpP\߃°v tkh\w {]Zm\w sNøp∂Xv {Kma ]©mb
ØpIƒ aptJ\bmWv. A[nImc hntI{μoIcWØnepw hntI{μoIrXmkq{XWØnepw
{Kma]©mbØpIfn¬ A¿∏nXamb A\nhmcy NpaXeIƒ \ndth‰p∂Xnepw {Kma
]©mbØpIsf {]m]vXcm°p∂Xn\pw k¿°mcn\pw {Kma ]©mbØpIƒ°pw at[y Hcp
""s^knent‰‰dpsS'' ]¶mWv {][m\ambpw ]©mbØv hIp∏v \n¿Δln®phcp∂Xv. k¿°m¿
A\phZn°p∂ hnIk\^≠v, s]mXp Bhiy^≠v, sabn‚\≥kv ^≠v, temI_m¶v
[\klmbw (sI.F¬.Pn.Fkv.Un.]n) XpSßnb ^≠pIƒ {Kma ]©mbØpIƒ°v
hnXcWw sNøpI, kwÿm\sØ F√m P\\˛acW˛hnhml cPnkvt{Sj\pIfpw
\nba{]Imcw \S°p∂psh∂v Dd∏phcpØpI, {Kma ]©mbØpIfpsS ss_emIƒ AwKo
Icn°pI, {Kma ]©mbØpIƒ°v Bhiyamb Poh\°msc \¬IpI, Poh\°m¿
s°Xnscbp≈ ]cmXnIfnt∑¬ hIp∏pXe \S]SnIƒ kzoIcn°pI XpSßnbhbmWv
{][m\ NpaXeIƒ.
16
]ucm-h-Im-i-tcJ
NpaXeIƒ kw_‘n® A[nI hnhc߃ NphsS tN¿°p∂p.
P\\˛acW cPnkvt{Sj≥
1969 se tI{μ P\\˛acW cPnkvt{Sj≥ \nbaw \nehn¬ h∂tXmSpIqSn C¥ybn¬
P\\acW cPnkvt{Sj\v Hcp GIoIrX \nbaw D≠mbn. 1.4.1970 apXemWv kwÿm\Øv
\n¿_‘nX P\\˛acW cPnkvt{Sj≥ \nehn¬ h∂Xv. Cu \nbaØn\\pkcn®p≈
N´ßƒ 1.7.1970 apX¬ kwÿm\Øv {]m_eyØn¬ h∂p. 2000 B≠n¬ N´ßƒ ka{K
ambn ]cnjvIcn°pIbp≠mbn. {Kma]©mbØpIƒ, ap\nkn∏men‰nIƒ, ap\nkn∏¬
tIm¿∏tdj\pIƒ, It‚m¨sa‚ v F∂nhbmWv {]mtZinI cPnkvt{Sj≥ bqWn‰pIƒ.
P\\hpw acWhpw kw`hZnhkw apX¬ 21 ZnhkØn\p≈n¬ {]mtZinI cPnkvt{Sj≥
bqWn‰n¬ dnt∏m¿´v sNtø≠XmWv. CXv \nbam\pkcWw \n¿_‘amWv. \n›nX Znhkw
Ign™m¬ kw`hZnhkw apX¬ 30 Znhkw hsc c≠p cq] ]ngsbmSp°nbpw Hcph¿jw
hsc ]©mbØpIfn¬ ]©mbØv sU]yq´n UbdIvSdpsSbpw \Kck`Ifn¬ \Kck`m
sk{I´dnbpsSbpw A\phmZtØmSpIqSn A©p-cq] ]ngsbmSp°nbpw AXn\ptijw
_‘s∏´ k_vUnhnjW¬ aPnkvt{S´ns‚ (B¿.Un.H./k_vIfŒ¿) A\phmZtØmsS
]Øp-cq] ]ngsbmSp°nbpw P\\˛acW߃ cPnÿ sNømhp∂XmWv. Ip´nbpsS t]cv
tN¿°msX cPnÿ sNbvX P\\ßfn¬ Hcp h¿jØn\Iw kuP\yambpw AXn\ptijw
5 cq] te‰v o HSp°nbpw t]cv tN¿°mhp∂XmWv. P\\˛acW cPnkvt{Sj≥ ASnÿm\
tcJbmbXn\m¬ `mhnbn¬ CjvSm\pkcWw XncpØepIƒ hcpØm≥ IgnbpIbn√.
AXn\m¬ P\\˛acW cPnkvt{Sj\v icnbmbpw hy‡ambpw hnhc߃ \evIp∂psh∂v
Dd∏phcpØWw. ]©mbØv UbdIvSdmWv P\\˛acW cPnkvt{Sjs‚ kwÿm\ No^v
cPnkv{Sm¿. ]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿amcmWv Pn√m cPnkv{Sm¿am¿.
1970 G{]n¬ H∂mw XobXn°papºp≈ P\\ cPnkvt{Sj\n¬ t]cptN¿°p∂Xn\v
No^v cPnkv{SmdpsS A\paXn BhiyamWv. C{]Imcw t]cv tN¿°p∂Xn\mbn tem°¬
cPnkv{Sm¿ apºmsI At]£Iƒ \¬tI≠Xpw tem°¬ cPnkv{Sm¿ Xmsg]dbp∂
tcJIƒ Dƒs∏SpØn No^v cPnkv{Sm¿°v s{]mt∏mk¬ ka¿∏nt°≠XpamWv. (tkh\we`n-°p∂ ka-b-]-cn[n ˛ 7 Znhkw)
1. 5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºv ]Xn®v No^v cPnkvv{Sm¿°v ka¿∏n°p∂ At]£Iƒ
(amXm]nXm°fpsSbpw Ip´nIfpsSbpw).
2. cPnkv{Sm¿ km£ys∏SpØnb P\\cPnkvt{Sjs‚ icn∏I¿∏v.
3. kvIqƒtcJbpsS km£ys∏SpØnb icn∏I¿∏v.
4. amXm]nXm°ƒ°v P\n®n´p≈ F√m Ip´nIfpsSbpw t]cv, P\\XobXn, P\\
{Iaw, Pohn®ncn°p∂pthm C√tbm F∂nh hy‡am°p∂ \n›nX t^mdØn
ep≈ kXyhmMvaqew.
5. cPnkv{SmdpsS hniZamb At\zjWdnt∏m¿´pw ip]m¿ibpw.
P\\ acW cPnkvt{Sj\pIfnse XncpØepIƒ°v No^v cPnkv{Sm¿°v tem°¬
cPnkv{Sm¿ ka¿∏n°p∂ s{]mt∏mkepIfn¬ Xmsg]dbp∂ tcJIƒ Dƒs∏SptØ≠
XmWv. (tkh\w e`n-°p∂ ka-b-]-cn[n ˛ 7 Znhkw)
1. 5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºv ]Xn®v No^v cPnkv{Sm¿°p ka¿∏n°p∂ At]£.
2. cPnkv{Sm¿ km£ys∏SpØnb P\\ acW cPnkvt{Sj≥ icn∏I¿∏v.
17
]©m-bØv hIp∏v
3. kvIqƒtcJbpsS km£ys∏SpØnb icn]I¿∏v.
4. P\\w/acWw dnt∏m¿´psNbvX hy‡nbpsS At]£(hy‡n Pohn®ncn∏ns√¶n¬
AXv kw_‘n® kXyhmMvaqew).
5. amXm]nXm°ƒ°v P\n®n´p≈ F√m Ip´nIfpsSbpw t]cv, P\\ XobXn, P\\
{Iaw, Pohn®ncn°p∂pthm C√tbm F∂nh hy‡am°p∂ \n›nX mdØnep≈
kXyhmMvaqew (P\\ cPnkvt{Sj\nse XncpØepIƒ°v).
6. P\\acW cPnkv{SmdpsS hniZamb At\zjW dnt∏m¿´pw ip]m¿ibpw.
7. t]cv XncpØp∂Xn\v dh\yq A[nImcnIfn¬ \n∂p≈ km£y]{Xw.
8. c≠v Kk‰Uv DtZymKÿcn¬ \n∂p≈ Un¢tdj≥.
9. Bip]{XnIfn¬ \n∂v dnt∏m¿´v sNbvX tIkpIfn¬ XncpØen\v Bip]{Xn
A[nImcnIfpsS Xncpج IØpw P\\ cPnkvt{Sj\nse XncpØepIƒ°v
ssK\nIv cPnÃdns‚ km£ys∏SpØnb ]I¿∏pw.
10. XncpØs∏tS≠ hnhcw sXfnbn°p∂ a‰v B[nImcnI tcJIfpsS km£y
s∏SpØnb ]I¿∏v.
lnμp hnhml cPnkvt{Sj≥
1955 se C¥y≥ lnμphnhml \nba{]Imcw kwÿm\Øv \S°p∂ F√m
hnhmlßfpw AXmXv {Kma]©mbØv ap\nkn∏¬˛tIm¿∏tdj≥ Hm^okpIfn¬ cPnÿ
sNømhp∂XmWv. 1957 se tIcf lnμphnhml cPnkvt{Sj≥ N´ßƒ 20.5.1959 apXemWv
\nehn¬ h∂Xv. AXn\m¬ Cu XobXn°p apºp≈ hnhml߃ cPnÿ sNømhp∂X√.
hnhmlw \S∂v 15 Znhk߃°p≈n¬ _‘s∏´ Xt±i ÿm]\Øn¬ cPnÿ sNøp∂
Xn\v N´ßƒ hyhÿ sNøp∂p≠v. \n›nX 15 ZnhkØn\ptijw 15 Znhkw IqSn aXnbmb
ImcWßfn¬ tem°¬ cPnkv{Sm¿°p Xs∂ ImeXmakw am∏m°n hnhmlw cPnÿ
sNømhp∂XmWv. AXn\v tijap≈ cPnkvt{Sj\pIƒ \SØp∂Xn\v Pn√m cPnkv{SmdpsS
(]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿) A\phmZw BhiyamWv. cPnkvt{Sj\pIfn¬ h∂n´p≈
kmchØmb sX‰pIƒ XncpØp∂Xn\v cPnkv{Sm¿ P\demb ]©mbØv UbdIvSdpsS
A\paXn BhiyamWv. AXn\mbn tem°¬ cPnkv{Sm¿am¿ Pn√m cPnkv{Sm¿ aptJ\
Xmsg]dbp∂ tcJIƒ Dƒs°m≈p∂ s{]mt∏mk¬ ka¿∏nt°≠XmWv. (tkh\we`n-°p∂ ka-b-]-cn[n ˛ 7 Znhkw)
1. tIm¿´v^o Ãmºv ]Xn®v No^v cPnkv{Sm¿°v ka¿∏n°p∂ At]£.
2. hnhml cPnkvt{Sjs‚ km£ys∏SpØnb ]I¿∏v.
3. icnbmb hnhc߃ Dƒs°m≈p∂ tcJIƒ.
4. cPnkv{SmdpsS dnt∏m¿´v/ip]m¿i
2008˛se tIcf hnhml߃ cPnÿ sNø¬ (s]mXp) N´ßƒ
tIcf kwÿm\Øv \S°p∂ F√m hnhmlßfpw aXt`Zsat\y cPnÿ sNøp∂Xn
\mbn _lp:kp{]owtImSXn \n¿t±iØns‚ ASnÿm\Øn¬ 29.02.2008 apX¬ {]m_ey
Øn¬ kwÿm\ k¿°m¿ 2008 se tIcf hnhml߃ cPnÿ sNø¬ (s]mXp) N´ßƒ
18
]ucm-h-Im-i-tcJ
]pds∏Sphn®p. 1969 se P\\ acW cPnkvt{Sj≥ BIv‰v {]Imcap≈ P\\ acW
cPnkv{Sm¿amcmWv hnhml(s]mXp)tem°¬ cPnkv{Sm¿am¿. ]©mbØv UbdIvS¿ hnhml
(s]mXp) apJy cPnkv{Sm¿ P\depw ]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿am¿ hnhml (s]mXp)
cPnkv{Sm¿ P\d¬amcpamWv.
hnhmlØn¬ G¿s∏´ I£nIƒ hnhml cPnkvt{Sj\p≈ satΩm hnhmlXobXn
apX¬ 45 ZnhkØn\Iw tem°¬ cPnkv{Sm¿°v ka¿∏nt°≠XmWv. AtXmsSm∏w cPn
kvt{Sj≥ ^okmbn 100 cq] HSpt°≠XpamWv. ]´nI-PmXn, ]´nI-h¿§ßfn¬s∏´hcpw
Zmcn{ZytcJbv°p Xmsgbp≈hcpw cPnkvt{Sj≥ ^okmbn 10 cq] HSp°nbm¬ aXnbmIpw.
cPnkvt{Sj≥ \SØn°gn™m¬ AXns‚ sXfnhnte°mbn 5 {]hrØnZnhkØn\Iw
Hcp k¿´n^n°‰v At]£I\v \¬Ip∂XmWv. CXn\v 20 cq] ^okv HSp°Ww. CXp
IqSmsX, 25 cq] ^okv klnXw At]£n®m¬ GsXmcmƒ°pw cPnÃdnse GsXmcp
Dƒ°pdn∏ns‚bpw {]k‡`mKw ASßp∂ k¿´n^n°‰v e`n°pw. hnhmlw \S∂v 45
ZnhkØn\p tijw Hcp h¿jw hsc \qdp cq] ]ng CuSm°nbpw Hcp h¿jØn\p tijw
cPnkv{Sm¿ P\dens‚ A\paXntbmsS 250 cq] ]ng CuSm°nbpw hnhmlw cPnÿ sNøm
hp∂XmWv. tem°¬ cPnkv{Sm¿°v kzta[bmtbm, _‘s∏´ I£nIfpsS At]£bntem
cPnÃdnse GsX¶nepw Dƒ°pdn∏v, cq]Øntem kmcmwiØntem sX‰msWt∂m hymP
ambn tN¿ØXmsWt∂m t_m≤ys∏´m¬ XncpØpItbm d±m°pItbm sNøp∂Xn\pw
N´ßfn¬ hyhÿbp≠v. kmchØmb XncpØepIƒ \SØp∂Xn\p≈ A\phmZw
\¬Ip∂Xn\p≈ A[nImchpw cPnkv{Sm¿ P\-d-en\mWv. dnhnj≥ At]£Iƒ hnhml
(s]mXp) apJy cPnkv{Sm¿ P\-d-en-\mWv ka¿∏nt°≠Xv.
{Kma ]©mbØpIƒ°p≈ hnIk\ ^≠v hnXcWw
kwÿm\ _P‰ns‚ A\p_‘w IV-¬ {Kma ]©mbØpIƒ°v hIbncpØnbn´p≈
hnIk\^≠ns‚ hnXcWw ]©mbØv UbdIvStd‰v apJm¥camWv \SØp∂Xv. 2011˛12
h¿jw apX¬ hnIk\^≠ns‚ P\d¬ hnlnXw \memw kwÿm\[\Imcy IΩojs‚
]pXp°nb am\ZfißfpsS ASnÿm\ØnemWv \¬Inhcp∂Xv. Hmtcm Xt±ikzbw`cW
ÿm]\Ønsebpw P\ßfpsS PohnX \nehmcØnse C√mbvabpsS tXmXn\v Imcyamb
{]m[m\yw \¬Inbn´p≠v. ]´nIPmXn ]´nIh¿§ hn`mK߃, a’y_‘\hpambn _‘
s∏´v Pohn°p∂ sXmgnemfnIƒ F∂nhcpsS P\kwJybmWv CXn\mbn apJyambpw ]cn
KWn®n´p≈Xv. hoSv, ÿew, I°qkv, IpSnsh≈w, sshZypXn F∂o ASnÿm\ kuIcy
߃t]mepw C√mØ IpSpw_ßfpsS FÆsØbmWv C√mbvabpsS tXmXv Is≠Øm
\mbn am\Zfiam°nbn´p≈Xv.
]´nIPmXn ]´nIh¿§w HgnsIbp≈ P\kwJy ˛ 50% shbnt‰Pv
C√mbvabpsS tXmXv ˛ 30% shbnt‰Pv
\nIpXn ]ncnhns‚ Imcy£aX ˛ 10% shbnt‰Pv
hnkvXo¿Æw ˛ 10% shbnt‰Pv
P\d¬ hnlnXtØmsSm∏w {]tXyI LSI ]≤Xn, ]´nIh¿§ D]]≤Xn F∂nh
bv°pw kwÿm\ ]≤Xn hnlnXØns‚ \n›nX iXam\w XpI \¬Inhcp∂p. hnIk\
^≠v 10 KUp°fmbmWv ]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿am¿ apJm¥cw {Kma ]©mb
ØpIƒ°v \¬Inhcp∂Xv.
19
]©m-bØv hIp∏v
{Kma ]©mbØpIƒ°p≈ s]mXp Bhiy ^≠v hnXcWw
kwÿm\Øns‚ X\Xv \nIpXn hcpam\Øns‚ 3.5 iXam\w XpIbmWv Xt±i
kzbw`cW ÿm]\߃°v s]mXp Bhiy ^≠mbn \¬Inhcp∂Xv. {Kma ]©mbØp
Iƒ°p≈ s]mXp Bhiy ≠v k¿°m¿ \n›bn®n´p≈{]Imcw ]©mbØv UbdIvStd‰v
apJm¥cw hnXcWw sNøp∂p. 12 KUp°fmbn´mWv XpI hnXcWw sNøp∂Xv. s]mXp
Bhiy ^≠v ]©mbØns‚ X\Xp hcpam\ambn IW°m°p∂p.
{Kma ]©mbØpIƒ°p≈ sabn‚\≥kv ^≠v hnXcWw
kwÿm\Øns‚ X\Xv \nIpXn hcpam\Øns‚ Hcp \n›nX iXam\w XpI {Kma
]©mbØpIfnse tdmUpIfpsSbpw tdmUnXc BkvXnIfpsSbpw kwc£WØn\mbn
\¬Inhcp∂p. Hmtcm {Kma ]©mbØn\pw \¬Iphm≥ \n›bn°s∏´n´p≈ XpI 10 KUp°
fmbn ]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿am¿ apJm¥cw hnXcWw \SØp∂p.
Hmtcm {Kma ]©mbØn\pw e`nt°≠ hnIk\ ^≠v, s]mXp Bhiy^≠v,
kwc£W ^≠v F∂nh Hmtcm h¿jsØbpw kwÿm\ _P‰ns‚ A\p_‘w IV-¬
tN¿Øncn°p∂p.
{Kma ]©mbØpIfn¬ tIkpIfpsS \SØn∏v :\nbtam]tZjvSm°ƒ°p≈ ^okv \¬Ip∂Xn\v AwKoImcw
{Kma ]©mbØn\pth≠n tIkpIƒ \SØp∂Xn\pw \nbtam]tZiw \¬Ip∂Xn
\pambn A`n`mjIsc G¿s∏SpØp∂Xn\pw Ah¿°v \n›nX ]cn[n°phnt[bambn okv
\¬Ip∂Xpw kw_‘n® hyhÿIƒ 2003 se tIcf ]©mbØv cmPv (tIkpIfpsS
\SØn∏pw \nbtam]tZjvSm°ƒ°v ^okv \¬Iepw) N´ßfn¬ Dƒs∏SpØnbn´p≠v.
k¶o¿Æamb \nba{]iv\߃ ASßnbn´p≈Xpw tIkv \SØn∏n\v hfscb[nIw
\nba]cn⁄m\w Bhiyap≈Xpamb Hcp tIkns‚ ImcyØn¬ _‘s∏´ A`n`mjI\v
]©mbØv Xocpam\n°p∂ {]Imcw ]cn[nbn¬ Ihn™ ^okv ]©mbØv UbdŒdpsS
ap≥Iq´nbp≈ AwKoImcØn\p hnt[bambn A\phZn°mhp∂XmWv. CXn\mbn Xmsg
]dbp∂ tcJIƒ, {Kma ]©mbØv sk{I´dn, ]©mbØv sU]yq´n UbdŒ¿ aptJ\
]©mbØv UbdŒ¿°v ka¿∏nt°≠XmWv.
(i) ]©mbØv kanXn Xocpam\w.
(ii) {Kma ]©mbØv sk{I´dnbpsS dnt∏m¿´v.
(iii) hn[n\ymbØns‚ ]I¿∏v.
(iv) ^okv kw_‘n®v A`n`mjI≥ \¬Ip∂ tcJbpsS ]I¿∏v.
(v) A∏o¬ tIkpIfn¬ Pn√m Kh¨sa‚ v πoUdpsS \nbtam]tZiØns‚ ]I¿∏v.
{Kma ]©mbØpIfn¬ AdhpimeIƒ ÿm]n°phm≥ {]tXyI [\klmbw
]Xns\m∂mw ]≤Xn°mebfhn¬ F√m {Kma]©mbØpIfpw Hcp ipNnXz ]≤Xn
Xømdm°Wsa∂pw AXn¬ hrØnbpw shSn∏pap≈ Iim∏pimeIƒ ÿm]n°p∂Xn\p≈
\S]Sn kzoIcn°Wsa∂pw k¿°m¿ \njv°¿jn®n´p≠v. AdhpimeIfpsS A`mhw
A\[nIrX Iim∏n\pw ipNnXzan√mØ amwk hnev]\bv°pw CSbm°p∂tXmsSm∏w
{Kma]©mbØn\v e`yamtI≠ hcpam\hpw \jvSs∏SpØp∂p. _lp. tIcf sslt°mSXn
20
]ucm-h-Im-i-tcJ
bpsS 10.12.2008, 08.07.2009, 12.08.2009 F∂o XobXnIfnse DØchpIƒ {]Imcw F√m
Xt±i kzbw`cW ÿm]\ßfpw \ho\ AdhpimeIƒ ÿm]n°p∂Xn\p≈ \S]Sn
ssIs°mt≈≠Xp≠v. AdhpimeIƒ ÿm]n°p∂Xn\p≈ ]≤Xn \n¿t±i߃°v am¿§
\n¿t±ihpw kmt¶XnIm\paXnbpw \evIp∂Xv kwÿm\ ipNnXzanj\mWv. kwÿm\sØ
{Kma]©mbØpIfn¬ AdhpimeIƒ ÿm]n°p∂Xn\v t{]m’ml\w F∂ \nebn¬
k¿°m¿ [\klmbw \¬Ip∂p≠v. [\klmbØn\p≈ At]£ ]©mbØv UbdIvS¿
°mWv \¬tI≠Xv.
AdhpimeIƒ ÿm]n°p∂Xn\v kz¥ambn `qanbp≈ {Kma ]©mbØn\v \ne-hn¬
20 e£w cq]bmWv A\phZn°p∂Xv. ]©mbØv kanXn Xocpam\w klnXw ]©mbØv
sU]yq´n UbdIvS¿ apJm¥cw {Kma ]©mbØv At]£ ka¿∏nt°≠XmWv.
{Kma ]©mbØpIfn¬ s]mXpivaim\w ÿm]n°phm≥ {]tXyI [\klmbw
1994˛se tIcf ]©mbØv cmPv BIvSv -{]Imcw ivaim\ßfpw ih∏dºpIfpw ÿm]n
°pIbpw kwc£n°pIbpw sNøpI F∂Xv {Kma]©mbØpIfpsS A\nhmcy NpaXe
bmWv. 11˛mw ]≤Xn Imebfhn¬ F√m {Kma]©mbØpIfnepw Hcp ipNnXz ]≤Xn Xøm
dm°Wsa∂pw AXn¬ ih∏dºpIfpw ivaim\ßfpw ÿm]n°p∂Xn\p≈ ]cn]mSn D≠m
bncn°Wsa∂pw k¿°m¿ \njv°¿jn®n´p≠v. {Kma]©mbØv {]tZisØ Bhiy߃
\ndtht‰≠Xpw {Kma{]tZisØ Xmak°m¿°v Bhiyamb tkh\߃ sNtø≠Xpw
{Kma]©mbØns‚ I¿ØhyamWv. 1998˛se tIcf ]©mbØv cmPv (ihw adhv sNøm\pw
Zln∏n°phm\pap≈ ÿe߃) N´ßƒ {]Imcw ihw adhv sNøm\pw Zln∏n°phm\pw
th≠{X hyhÿ \nehnens√¶n¬ ]©mbØpIƒ°v Pn√m IfIvSdpsS ap≥Iq¿ A\p
hmZtØmsS AXn\p≈ `qan ]©mbØv ^≠n¬ \n∂pw sNehv sNbvXv G¿s∏SpØmhp
∂Xpw Ah D]tbmKn°p∂Xn\v ]©mbØv \n›bn°p∂ hmSIbpw ^okpw NpaØmhp
∂XpamWv. \nehn¬ 507 {Kma]©mbØpIfn¬ s]mXpivaim\w D≠v. kwÿm\sØ
apgph≥ {Kma]©mbØpIfnepw ivaim\߃ ÿm]n°p∂Xn\v t{]m’ml\sa∂ \ne
bn¬ k¿°m¿ [\klmbw \¬Ip∂p≠v. [\klmbØn\p≈ At]£Iƒ ]©mbØv
UbdIvS¿°mWv \¬tI≠Xv. s]mXpivaim\w \n¿Ωn°p∂Xn\v \ne-hn¬ 10 e£w
cq]bmWv [\klmbambn A\phZn°p∂Xv. ]≤Xn \S∏m°p∂Xn\v {Kma ]©mbØn\v
kz¥ambn `qan D≠mbncnt°≠Xpw \n¿ΔlWØn\v hn\ntbmKn°m\mhiyamb A[nI
XpI D≠mth≠XpamWv. CtXImcyØn\v ap≥Imeßfn¬ [\klmbw e`n® {Kma
]©mbØpIsf ]cnKWn°p∂X√.
{Kma ]©mbØpIfpsS ss_emIƒ°v AwKoImcw
1994 se tIcf ]©mbØv cmPv BŒntebpw at‰sX¶nepw \nbaØntebpw hyhÿ
Iƒ°pw N´ßƒ°pw hnt[bambn ]©mbØpIfpsS \nba]camb NpaXeIƒ \ndth‰p
∂Xn\v ss_emIƒ (tjm∏nwKv tImwπIvkpIƒ, s^dn k¿Δokv, {KŸimeIƒ, am¿°‰p
Iƒ, h≠nØmhfw, ]cky\nIpXn, IpSnsh≈hnXcWw XpSßnbh) D≠m°mhp∂XmWv.
amXrImss_embv°v A\pkrXambn {Kma ]©mbØv kanXnIƒ ]m m°p∂ ss_em
Iƒ°v AwKoImcw \¬Ip∂Xv ]©mbØv UbdŒdmWv. ss_embpsS 3 ]I¿∏pIfpw
ss_em IcSv AwKoIcn®psIm≠pw {Kma ]©mbØv kanXn ssIs°m≠ Xocpam\ßfpsS
21
]©m-bØv hIp∏v
]I¿∏pw, sk{I´dnbpsS km£y]{Xhpw, ss_e {]kn≤oIcn® t\m´okns‚ km£ys∏Sp
Ønb ]I¿∏pw klnXw ]©mbØp sU]yq´n UbdIvSdpsS ip]m¿itbmSpIqSn ]©m
bØv UbIvS¿°p ka¿∏nt°≠XmWv.
D]tbmKiq\yamb sI´nS߃ teew sNbvXvs]mfn®p \o°w sNøp∂Xn\p≈ A\paXn
{Kma ]©mbØns‚ DSaÿXbnep≈Xpw D]tbmKiq\yhpamb sI´nS߃ teew
sNbvXv s]mfn®p\o°w sNøp∂Xn\p≈ A\paXn \¬Ip∂Xv ]©mbØv UbdŒdmWv.
{Kma ]©mbØv sk{I´dnbpsS dnt∏m¿´v, ]©mbØv kanXn Xocpam\w, F¬.Fkv.Pn.Un
F©n\ob¿ \¬Ip∂ aqey\n¿Æb km£y]{Xw, Ime∏g°w \n¿Æbn®psIm≠p≈
km£y]{Xw F∂nh ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdpsS ip]m¿iklnXw ka¿∏nt°≠
XmWv. 1 e£w cq] hsc aqey\n¿Æbw D≈ sI´nSßfpsS teeØn\v ]©mbØv
UbdIvS¿ A\paXn \¬Ip∂p. AXnepw Db¿∂ XpIbp≈hbv°v k¿°m¿ A\paXn
BhiyamWv.
hr£ßfpsS teew
{Kma]©mbØns‚ DSaÿXbnep≈ ÿeØv A]ISmhÿbn¬ \nev°p∂
ac߃ teew sNbvXp apdn®pam‰p∂Xn\v ]©mbØv UbdŒdmWv A\paXn \¬Ip∂Xv.
]©mbØv kanXn Xocpam\w, sk{I´dnbpsS dnt∏m¿´v, h\whIp∏nse £aXbp≈
DtZymKÿ¿ \¬Inb aqey\n¿Æb km£y]{Xw F∂nh klnXw ]©mbØv sU]yq´n
UbdŒdpsS ip]m¿itbmsS At]£ ka¿∏nt°≠XmWv.
]©mbØv UbdIvStd‰nse hnhn[ sk£\pIfpwAh ssIImcyw sNøp∂ hnjbßfpw
F sk£≥
F 1 ˛ ko‰v
F√m ]WanS]mSpIfpw, I≠nP≥kn XpIIƒ ]n≥hen°epw \¬Iepw, Cw{]Ãv,
^manen s_\n^n‰v kvIow, sNehn\߃ {Sjdn IW°pIfpambn dn°¨knentbj≥
\Sج, ]©mbØv UbdIvStd‰nse Poh\°mcpsS sI.]n.C.]n.F^v kw_‘amb
tPmenIƒ, tImSXn / klIcW ÿm]\w a‰v ÿm]\߃ F∂nhbv°v XpI CuSm°n
\evI¬, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ apX-em-b-h.
F 2 ˛ ko‰v
]©mbØv UbdIvStd‰nse F√m t\m¨ Kk‰Uv DtZymKÿcptSbpw iºf
_n√pIƒ, IpSn»nI iºf _n√pIƒ F∂nh Xømdm°pI, sse^v C≥jpd≥kv, tÉv
sse^v C≥jpd≥kv, P\d¬ t{]mhnU‚ v ^≠v, `h\ \n¿ΩmW hmbv], tamt´m¿
ssk°nƒ AUzm≥kv F∂nhbpsS dn°hdn kw_‘n® IW°pIƒ kq£n°pI, tPmen,
iºfw, _m≤yX/_m≤yXm clnX k¿´n^n°‰pIƒ, tem¨ dn°hdn, Kk‰Uv DtZymK
ÿcpsSbpw Hm^oknse t\m¨ Kk‰Uv DtZymKÿcpsSbpw bm{Xm∏Sn _n√pIƒ Xøm
22
]ucm-h-Im-i-tcJ
dm°¬, A\p-_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬, Pn.sF.Fkv, Biometric card, SPARK, LPC,Kk‰Uv Hm^ok¿amcpsS Last pay bill XpSßnbh.
F 3 ˛ ko‰v
A°u≠‚ v P\dens‚ ]©mbØv UbdIvStd‰nse BUn‰pw AXv kw_‘amb
F√m XpS¿ \S]SnIfpw, BZmb \nIpXn, sXmgn¬ \nIpXn, tIzm¿t´gvkv, tamt´m¿ ssk°nƒ
AUzm≥kv, emÃv t{KUv Poh\°mcpsS s]¨a°ƒ°pff hnhml [\klmbhmbv],
Poh\°mcpsS P\d¬ s{]mhnU‚ v ≠v, sI.]n.C.]n.F v F∂nhbn¬ \n∂pff ap≥Iqdp
Iƒ, hmbv]Iƒ t¢mj¿/hmbv]Iƒ°pff _n√pIƒ, ]©mbØv hIp∏nse F√m Poh\
°mcpsSbpw hmbv]m At]£Iƒ kzoIcn°epw XpIbpsS Xncn®Shpw A\p-_‘ cPnÃ
dpIƒ kq£n°¬ XpSßnbh.
_n sk£≥
_n 1 ˛ ko‰v
P\\˛acW cPnkvt{Sj≥, hnhml cPnkvt{Sj≥ F∂nh kw_‘amb Xncph\¥
]pcw, sIm√w, ]Ø\wXn´ Pn√Ifn¬ \n∂pff A\paXn At]£Ifpw ]cmXnIfpw,
P\\˛acW cPnkvt{Sj≥, hnhml cPnkvt{Sj≥ F∂nh kw_‘n® \nba߃, N´ßƒ
hm¿jnI dnt∏m¿´v, XpSßnb F√m s]mXphmb hnjbßfpw, ]cntim[\Iƒ, {]NcWw,
skan\mdpIƒ, A\pImenI߃, tbmK߃ F∂nhbpw.
_n 2 ˛ ko‰v
P\\ acW cPnkvt{Sj≥, hnhml cPnkvt{Sj≥ F∂nhbpambn _‘s∏´ ]me°mSv
ae∏pdw, tImgnt°mSv, IÆq¿, hb\mSv, Imk¿tKmUv F∂o Pn√Ifnse F√m hnjbßfpw.
_n 3 ˛ ko‰v
P\\ acW cPnkvt{Sj≥, hnhml cPnkvt{Sj≥ F∂nhbpambn _‘s∏´ Be∏pg,
tIm´bw, CSp°n, FdWmIpfw, Xriq¿ Pn√Ifnse F√m hnjbßfpw _n sk£\pambn
_‘s∏´ s]mXp hnjbßfpw.
_n 4 ˛ ko‰v
]©mbØpIfpsS `cW dnt∏m¿´v Xømdm°pI, ÿnXn hnhc IW°pIƒ tiJcn
°pI, AhtemI\w sNøpI apXembhbpw AXpambn _‘s∏´ cPnÃdpIƒ kq£n
°epw, sk≥kkv kw_‘amb hnjbßfpw.
kn sk£≥
kn 1 ˛ ko‰v
hr£ßfpsS teew, sI´nSßfpsS teew, N¥ teew, tjm∏nwKv tImπIvknse apdnI
fpsS teew XpSßnbh kw_‘n®v {Kma ]©mbØpIfn¬ \n∂pw e`n°p∂ At]£
Ifn≥taep≈ XpS¿\S]Sn, sI´nS \n¿ΩmW \nbaØns‚ ]cn[nbnepw a‰pap≈ ]cmXn
Ifnt∑ep≈ s]mXp\S]SnIƒ, {Kma ]©mbØpIƒ°v KURDFC bn¬ \n∂v hmbv] FSp
°p∂Xn\v k¿°m¿ A\paXn e`yam°¬, aW¬ teehpambn _‘s∏´ hnjb߃
XpSßnbh.
23
]©m-bØv hIp∏v
kn 2 ˛ ko‰v
Pemib ]pdtºm°pIfpsS \nb{¥Ww kw_‘n® hnjb߃, tdmUp ]pdtºm°p
Iƒ, IpØI ]m´w, `qan hnebv°phm߬, `qan ssIam‰w F∂nh kw_‘n® \S-]-Sn-
Iƒ XpS-ßn-bh.
kn 3 ˛ ko‰v
sI´nS \nIpXn, sXmgn¬ \nIpXn, sse{_dn skkv, sI´nS \n¿ΩmW/ \nb{¥W
N´ßƒ kw_‘n® \S]SnIƒ, tImì tkm¨ sdKptej≥ F∂nhbpw AXpambn
_‘s∏´ hnhctiJcWhpw a‰pw.
kn 4 ˛ ko‰v
hnt\mZ \nIpXn, ImgvN \nIpXn F∂nhbpambn _‘s∏´ \S]SnIƒ, Un & H,
ssek≥k,v ]n.F^v.F, Adhpime, ao‰v Ãmƒ, \nbak`m ]cnÿnXn IΩn‰n, ssek≥kv,
s^dn k¿Δokv XpSßnbh.
kn 5 ˛ ko‰v
hmSI \nb{¥WN´ßfpambn _‘s∏´ hnjb߃, ss_emIfpsS AwKoImcw,
]©mbØv cmPv BIvSnepw N´ßfnepapff t`ZKXnIƒ, {Kma ]©mbØpIƒ {]kn≤oIcn
°p∂ ]ucmhImi tcJIƒ tiJcn°¬, samss_¬ Sh¿, ss]XrI {]m[m\yapff
kzØpIƒ, πmÃn°v \ntcm[\w, {Kma ]©mbØpIfpsS \nbahncp≤amb Xocpam\߃
kw_‘n® XpS¿\S]SnIƒ XpSßnbh.
kn 6 ˛ ko‰v
{Kma ]©mbØpIfpsS Bÿm\am‰w, t]cv am‰w, B^okpIƒ°v ÿe kuIcyw
G¿s∏Spج, {Kma ]©mbØpIfpsS ]p\¿hn`P\w, AXn¿Øn \n¿Æbw, {Kma ]©m
bØpIfpsS BkvXn _m[yXIƒ Xn´s∏Spج, s]mXpacmaØv ]WnIƒ, tdmUv ssI
am‰w, s]mXpivaim\w, tdmUv kpc£ XpSßnbh.
Un sk£≥
Un 1 ˛ ko‰v
tImgnt°mSv Pn√bnse Poh\°m¿s°Xncmb ]cmXnIƒ, A®S° \S]SnIƒ,
A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬, B\pImenI߃, ]©mbØv UbdIvStd‰nse
Poh\°m¿s°Xncmb ]cmXnIƒ, A®S° \S]SnIƒ, ]©mbØv UbdIvStd‰nsebpw
]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿ Hm^okpIfnsebpw ]©mbØv Akn v UbdIvS¿
Hm^okpIfnsebpw {]Xnamk {]h¿Ø\w hnebncpج, _nkn\kv tÉvsa‚ v, {]h¿
Ø\mhtemI\w XpSßnbh.
Un 2 ˛ ko‰v
FdWmIpfw, Xriq¿, Pn√Ifnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°m¿s°Xncmb ]cmXn
Iƒ, A®S° \S]SnIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
Un 3 ˛ ko‰v
Xncph\¥]pcw Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°m¿s°Xncmb ]cmXnIƒ,
A®S° \S]SnIƒ A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
24
]ucm-h-Im-i-tcJ
Un 4 ˛ ko‰v
ae∏pdw, ]me°mSv Pn√Ifnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°m¿s°Xncmb ]cmXnIƒ,
A®S° \S]SnIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
Un 5 ˛ ko‰v
tIm´bw Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°m¿s°Xncmb ]cmXnIƒ, A®S°
\S]SnIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
Un 6 ˛ ko‰v
]Ø\wXn´, hb\mSv Pn√Ifnse Poh\°m¿s°Xncmb A®S° \S]SnIƒ,
A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
Un 7 ˛ ko‰v
sIm√w Pn√bnse Poh\°m¿s°Xncmb A®S° \S]SnIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ
kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
Un 8 ˛ ko‰v
CSp°n, IÆq¿ Pn√Ifnse Poh\°m¿s°Xncmb A®S°\S]SnIƒ, A\p_‘
cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
Un9 ˛ ko‰v
Be∏pg, Imk¿tKmUv Pn√Ifnse Poh\°m¿s°Xncmb A®S° \S]SnIƒ,
A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
C sk£≥
C 1 ˛ ko‰v
kvs]jy¬ t{KUv sk{I´dn, ]ªnkn‰n Hm^ok¿ XkvXnIIfnse Poh\°mcpsS
\nba\w, ÿew am‰w, ko\ntbmdn‰n Dƒs∏sSbpff F√m tkh\ Imcyßfpw hyh
lmcßfpw A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°epw a‰pw.
C 2 ˛ ko‰v
Pq\nb¿ kq{]≠v, sebvk¨ Hm^ok¿ F∂o XkvXnIIfnse Poh\°mcpsS
\nba\w, ÿew am‰w, ko\ntbmdn‰n Dƒs∏sSbpff F√m tkh\ Imcyßfpw A\p_‘
cPnÃdpIƒ kq£n°epw a‰pw.
C 3 ˛ ko‰v
slUv ¢m¿°v XkvXnIbnse Poh\°mcpsS \nba\w, ÿew am‰w, ko\ntbmdn‰n
Dƒs∏sSbp≈ F√m tkh\ Imcyßfpw A\p_‘cPnÃdpIƒ kq£n°epw a‰pw.
C 4 ˛ ko‰v
bp.Un ¢m¿°v XkvXnIbnse \nba\w, ÿew am‰w XpSßnbh.
C 5 ˛ ko‰v
bp.Un. ¢m¿°v XkvXnIbnepff Poh\°mcpsS \nba\w, ÿew am‰w F∂nh
HgnsIbpff bp.Un ¢m¿°pamcpsS tkh\Imcyßfpw ko\ntbmdn‰n F∂nhbpw HutZym
KnI `mj kw_‘n® \S]SnIfpw a‰pw.
25
]©m-bØv hIp∏v
C 6 ˛ ko‰v
F¬.Un ¢m¿°v XkvXnIbnse \nba\w, ÿew am‰w F∂nh kw_‘n® \S]SnIfpw
ko\ntbmdn‰n HgnsIbpff tkh\Imcyßfpw a‰pw.
C 7 ˛ ko‰v
]©mbØv hIp∏nse Poh\°mcpsS tkh\ Imcyw kw_‘n® \S]-Sn-Iƒ,
\nthZ\߃, XpS¿ A\phmZw, B{inX \nba\w, a‰p ko‰pIfnte°v \n¿t±in®n´n√mØ
Poh\°msc kw_‘n® F√m tkh\ Imcyßfpw. a‰p hIp∏pIfn¬ \n∂papff F©n
\obdnwKv hn`mKØn¬s∏´Xpw A√mØXpamb Poh\°mcpsS ]p\¿hn\ymkhpw a‰pw.
C 8 ˛ ko‰v
{Kma ]©mbØv sk{I´dn XkvXnIbnse \nba\w, ÿew am‰w, ko\ntbmdn‰n,
Dƒs∏sSbpff F√m tkh\ Imcyßfpw A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°epw a‰pw.
C 9 ˛ ko‰v
sset{_dnb≥, \gvkdn kvIqƒ So®¿, km\n´dn C≥kvs]IvS¿, Bb, anUvssh^v,
\gvknwKv Akn v, ^m¿aknÃv, I≠nP‚ v Poh\°m¿ F∂nhcpsS \nba\w, ÿew
am‰w, ko\ntbmdn‰n Dƒs∏sSbpff tkh\ Imcy߃, Fkv.kn / Fkv.‰n hn`mKØnepff
hcpsS \nba\w kw_‘n®v {]Xnamk/hm¿jnI AhtemI\ dnt∏m¿´v XpS-ßnbh.
C 10 ˛ ko‰v
tIm¨^nU≥jy¬ Akn v, s^b¿ tIm∏n kq{]≠v, ssS∏nÃv, ss{Uh¿, ]yq¨
F∂nhcpsS \nba\w, ÿew am‰w, ko\ntbmdn‰n Dƒs∏sSbpff F√m tkh\ Imcyßfpw
a‰p ko‰pIfn¬ NpaXes∏SpØnbn´n√mØ Poh\°mcpsS tkh\ Imcyßfpw.
C 11 ˛ ko‰v
]©mbØv hIp∏nse Kk‰Uv hn`mKw DtZymKÿcpsS tkh\Imcy߃, A\p_‘
cPnÃdpIƒ kq£n°¬, Un.]n.kn tbmK߃ XpS-ßnbh.
C 12 ˛ ko‰v
UbdIvStd‰nse F¬.Un ¢m¿°v, bp.Un ¢m¿°v F∂nhcpsS \nba\w, eohv A\phZn
°¬, C≥{Insa‚ v, lb¿ t{KUv, k¿Δokv cPnÿ kq£n°¬ a‰p tkh\ Imcy߃,
AUvan\nkvt{Sj≥ dnt∏m¿ v Xømdm°p∂Xn\v FÃmªnjvsa‚pambn _‘s∏´ hnhc߃
Xømdm°¬, ]pXnb XkvXnI krjvSn°¬ kw_‘n® \S]SnIƒ. IqSmsX F¬.Un
¢m¿°v XkvXnIbpsS ko\ntbmdn‰n enÃv Xømdm°¬, {]tamj≥ enÃv Xømdm°¬,
Ce£≥ tPmenIƒ, "C' sk£\pambn _‘s∏´ a‰p s]mXp hnjb߃.
C 13 ˛ ko‰v
A°u≠‚pamcpsS \nba\w, ÿew am‰w, ko\ntbmdn‰n, hyhlmc߃ Dƒs∏sS
bpff F√m tkh\ Imcyßfpw A\p-_‘ cPn-Ã-dp-Iƒ kq£n°epw a‰pw.
26
]ucm-h-Im-i-tcJ
F^v skIvj≥
F^v 1 ˛ ko‰v
]©mbØv hIp∏ns‚ _UvP‰v, AUojW¬ HmXssdtkj≥, ^≠ns‚ ]p\¿
hn\ntbmKw, kd≠¿ Hm^v tkhnwKvkv, shbvkv B‚ v ao≥kv, k_vPIv‰v IΩn‰n, FÃnta‰v
IΩn‰n F∂nhbv°pff t\m´v Xømdm°epw, A\p_‘ {]h¿Ø\ßfpw, Atem´vsa‚ v
cPnÃdpIƒ FgpXn kq£n°¬, tI{μ/kwÿm\ [\Imcy IΩoj≥ kw_‘n® hnjb
߃ ss^\m≥kv sk£\pambn _‘s∏´ s]mXp hnjb߃, F^v sk£-\nse a‰v
ko‰pIƒ°v NpaXe \evImØ hnjb߃ XpSßnbh.
F^v 2 ˛ ko‰v
]©mbØv hIp∏nse F√m Poh\°mcpsSbpw saUn°¬ do˛Cwt]gvkvsa‚ v, {Kma
]©mbØpIƒ°p≈ sabn‚\≥kv ^≠v, sdbn¬sh seh¬ t{ImknwKv {Km‚ v, ]©mb
ØpIƒ°pff hmbv]Iƒ, {Kma ]©mbØpIƒ KWA bv°v \evtI≠ XpI kw_‘n
®pff \S]SnIƒ, cPnÃdpIƒ kq£n°¬, {Kma ]©mbØpIfnse hnhn[ tdmUpIfpsS
hnhctiJcWw XpSßnbh.
F^v 3 ˛ ko‰v
πm≥ / t\m¨ πm≥ C\Øn¬ e`n°p∂ {Km‚pIfpsS hchv sNehv, ]ªnIv A°u
≠vkv IΩn‰n dnt∏m¿´v, ]≤XntbXc {Km‚ v / a‰v ^≠pIfpsS do I¨knentbj≥
kw_‘n®pff F√m \S]SnIfpw cPnÃdpIƒ FgpXn kq£n°epw, P\d¬ ]¿∏kv
^≠v kw_‘amb \S]SnIfpw a‰pw.
Pn sk£≥
Pn 1 ˛ ko‰v
{Kma ]©mbØpIfpsS ^≠n¬ \n∂pff sNeh\phmZw, tIm¨^d≥kpIfpw ao‰nw
KpIfpw, temI _m¶v klmbtØmsS \S∏nem°nb km\nt‰j≥ ]≤XnIfpsS XpS¿
\S]Sn, {Kma ]©mbØpIfnse hml\ßfpsS teew, kzcmPv h≥, amthen tÃmdpIƒ,
tIkp-I-fpsS \S-Øn-∏n\v \nb-tam-]-tZ-jvSm-°ƒ°v ^okv \¬Ip-∂-Xn-\p≈ AwKo-Imc
\S-]-Sn-Iƒ apX-embh.
Pn 2 ˛ ko‰v
{Kma ]©mbØpIfpsS \nIpXn ]ncnhv AhtemI\w, hm¿jnI [\Imcy ]{XnI,
Unam‚ v & If£≥ tÉvsa‚ v, \nbak`m tNmZyßfpsS hnXcWw, cPnÿ kq£n°¬,
\nIpXn ]ncnhpambn _‘s∏´ B\pImenI߃, ]©mbØp Zn\mtLmjw, anI® ]©m
bØns\ sXcs™Sp°¬, tdmUv tdmfdpIƒ, Pn sk£\nse a‰v ko‰pIƒ°p \evIn
bn´n√mØ s]mXpImcy߃, kp\man, t^m¿ πkv Imºbn≥, tkmjy¬ dnbmen‰n tjm,
]©m-bØv hIp∏v ]ucm-h-Imi tcJ XpSßnbh.
Pn 3 ˛ ko‰v
]©mbØv UbdŒtd‰nte°p≈ tÃj\dn km[\߃, ^md߃, cPnÃdpIƒ,
a‰v D]IcW߃ F∂nhbpsS hmßepw hnXcWhpw, D]tbmKiq\yamb km[\kma{Kn
Iƒ ssIsbmgn°¬, B^okv sI´nSw, sSent^m¨, mIvkv, Iºyq´¿, A\p_‘hnjb
߃, B^okv sdt°m¿UpIfpsS kq£n∏pw ssIImcyhpw, hml\߃ kw_‘n®
Imcy߃, tÃm¿ ]¿t®kv kw_‘n® hnjb߃, kn.-bp.-Pn. knwIm¿Uv XpSßnbh.
27
]©m-bØv hIp∏v
F®v sk£≥
F®v 1 ˛ ko‰v
]©mbØv UbdIvSdpsS B^okn¬ \n∂v hncan°p∂ DtZymKÿcpsSbpw Xncp
h\¥]pcw, sIm√w, tImgnt°mSv Pn√Ifn¬ Kk‰Uv XkvXnIIfn¬ \n∂v hncan°p∂
hcpsSbpw s]≥j≥ kw_-‘n® \S]SnIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS
ßnbh.
F®v 2 ˛ ko‰v
]me°mSv, hb\mSv, Be∏pg Pn√Ifn¬ Kk‰Uv XkvXnIIfn¬ \n∂v hncan°p∂
Poh\°mcpsS s]≥j≥ kw_-‘n® \S]SnIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬.,
{Kma]©mbØpIfn¬ tkh\a\pjvTn°p∂ Poh\°mcpsS s]≥j≥ tIm¨{Sn_yqj≥
XpI HSp°nbXv kw_‘n® hnhc߃, dn´b¿ sNøp∂ Poh\°mcpsS hnhc߃, s]≥
j≥ sk£\nse a‰pko‰pIsf NpaXes∏SpØnbn´n√mØ tPmenIƒ, A\p_‘ cPn
ÃdpIƒ kq£n°¬ XpSßnbh.
F®v 3 ˛ ko‰v
CSp°n, Xriq¿, IÆq¿, Imk¿tKmUv Pn√Ifnse Kk‰Uv XkvXnIIfn¬ \n∂v
hncan°p∂hcpsS s]≥j≥ kw_-‘n® \S]SnIƒ. A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬
XpSßnbh.
F®v 4 ˛ ko‰v
]Ø\wXn´, tIm´bw, FdWmIpfw, ae∏pdw Pn√Ifnse Kk‰Uv XkvXnIIfn¬
\n∂v hncan°p∂hcpsS s]≥j≥ kw_-‘n® \S]SnIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n
°¬ XpSßnbh.
sP sk£≥
sP 1 ˛ ko‰vhntI{μoIrXmkq{XWw, ]≤Xn cq]oIcWw, ]ptcmKXn AhtemI\w, hnIk\ {]h¿
Ø\ßfpambn _‘s∏´ IΩn‰nIƒ, kwÿm\Xe I¨kƒt´‰ohv IΩn‰n kw_‘n®
hnjb߃, ]≤Xn XpI hnXcWhpw hn\ntbmKhpw, {Kma ]©mbØpIfpsS hm¿jnI
]≤XnIfpsS hnhcw tiJcn°¬, BkvXn cPnÿ, k¿Δin£m A`nbm≥, km¥z\
NnIn’, GIPmeIw XpSßnbh.
sP 2 ˛ ko‰vtI{μmhnjvIrX ]≤XnIƒ, D]m[nclnX ^≠v, Im¿jnI sXmgn¬Zm\ ]≤XnIƒ,
`h\ \n¿ΩmW ]≤XnIƒ, knUvtIm, _n.]n.F¬ k¿tΔ, km£-c-X XpSßnbh.
sP 3 ˛ ko‰v]©m-bØv s]mXp sXc-s™-Sp-∏v, {]kn-U‚ v, sshkv {]kn-U‚ v, Ãm‚nwKv IΩn‰n
sXc-s™-Sp-∏p-Iƒ, ]©m-bØv {]kn-U‚p-am-scbpw `c-W-k-an-Xn-sbbpw kw_-‘n® hnh-
c-߃ Xøm-dm-°p-I, Pn√m ]©m-bØwK-ß-fpsS kzØp-hn-h-cw, {Kma/tªm°v/Pn√m ]©m-
bØv P\-{]-Xn-\n-[n-I-fp-ambn _‘-s∏´ s]mXp-hn-j-b-߃, Pn√m Bkq-{XW kan-Xn,
s]mXp-{]-h¿ØI Agn-aXn \ntcm-[-\w, {Kma ]©m-bØv {]kn-U‚ v, sshkv {]kn-U‚ v,
Ãm‚nwKv IΩn‰n sNb¿am≥, AwK-߃ F∂n-h¿s°-Xn-sc-bp≈ Agn-aXn Btcm-]-W-߃,
Fw.F≥.-B¿.-C.-Pn.-Fkv XpS-ßn-b-h.
28
]ucm-h-Im-i-tcJ
sP 4 ˛ ko‰vB¿.-sF.-Un.-F^v ]≤XnIƒ, kmaqly kpc£nXXz ]≤XnIfpw t£a s]≥j
\pIfpw, IpSpw_{io, kºq¿Æ km£cX, kmaqlyt£aw, h\nXm inipt£aw, AwK\
hmSnIƒ F∂nh kw_‘n® NpaXeIƒ, 11 C\]cn]mSnIƒ, h\w, RSBY, AABY, NABARDXpSßnbh.
sP 5 ˛ ko‰vIºyq´¿h¬°cWw, `cW]cnjv°mchpambn _‘s∏´ hnjb߃ BtcmKy
ipNnXz ]≤XnIƒ, {^≠m^okv amt\Pvsa‚ v, MGP, NRHM, Jcamen\y kwkvIcWw
XpSßnbh..
sP 6 ˛ ko‰vhntI-{μo-IrXmkq{XW ]≤Xnbpambn _‘s∏´v Xncph\¥]pcw apX¬ FdWmIpfw
hscbp≈ 7 Pn√Ifnse ]cmXnIfpw \nbak`m kanXnbpambn _‘s∏´ hnjbßfpw
{]kvXpX Pn√Ifnse ]≤Xn {]h¿Ø\ßfpsS `uXnI-]ptcmKXn hnhc߃ Xømdm°n
kq£n°¬, {]kvXpX Pn√Ifnse {]tXyIm\paXn°p≈ At]£Iƒ, kvt]m¿Svkv &
bqØv sh¬s^b¿, ^njdokv, tIctfm¬khw, £ochnIk\w, arKkwc£Ww XpS
ßnbh.
sP 7 ˛ ko‰vhntI-{μo-IrXmkq{XW ]≤Xnbpambn _‘s∏´v Xr»q¿ apX¬ Imk¿tKmUv hsc
bp≈ 7 Pn√Ifnse ]cmXnIfpw \nbak`mkanXnbpambn _‘s∏´ hnjbßfpw
{]kvXpX Pn√Ifnse ]≤Xn{]h¿Ø\ßfpsS `uXnI ]ptcmKXn hnhc߃ Xømdm°n
kq£n°¬, {]tXyIm\paXn°p≈ At]£Iƒ, kmwkvImcnI ÿm]\߃, [¿Ω
ÿm]\߃, hnZym`ymk ÿm]\߃, IpSn-sh≈ ]≤XnIƒ, Poh\°mcpsS/P\{]Xn
\n[nIfpsS ]cnioe\w, sF.Fw.Pn, `qK¿`Pew XpSßnb hnjbßfpw.
F¬ sk£≥
F¬ 1 ˛ ko‰v
tImSXntIkpIƒ kw_‘amb \S]SnIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°pI,
em Hm^ok¿ \n¿t±in°p∂ ^bepIƒ ssIImcyw sNøpI, hnhn[ \nbak`m kanXn
Iƒ°p≈ adp]Sn, GtIm]\w XpSßnbh.
BUn‰v tamWn´dnwKv sk¬ (Fw)
Fw 1 ˛ ko‰v
\nbak`bpsS tem°¬ ≠v A°u≠vkv IΩn‰n kw_‘amb F√m hnjbßfpw
BUn‰v kw_‘amb a‰p s]mXphnjbßfpw.
Fw 2 ˛ ko‰v
Ct‚W¬ BUn‰v, {Kma]©mbØpIsf kw_‘n®p≈ kn & F.-PnbpsS dnt∏m¿´p-
Ifn≥ta¬ XpS¿\S]SnIƒ, BUn‰v tamWn‰dnwKv IΩ‰nIƒ, XpS¿\S]SnIƒ XpSßnbh..
Fw 3 ˛ ko‰v
k¿°mcns‚ [\Imcy hIp∏v ]cntim[\mhn`mKw {Kma]©mbØpIfn¬ \SØp∂
]cntim[\IfpsS dnt∏m¿´nt∑ep≈ \S]Sn, tÃm¿ ]¿t®kv Un∏m¿´vsa‚ v {Kma-]©mb
ØpIfn¬ \SØp∂ C≥kvs]£≥ dnt∏m¿´nt∑-ep≈ XpS¿\S]SnIƒ, {Kma-]©mbØp
29
]©m-bØv hIp∏v
IfpsS hm¿jnI [\Imcy]{XnI F¬.-F v.Fbv°p ka¿∏n°¬, hnhctiJcWw, BUn‰v
tIkpIƒ, ]cmXnIƒ XpS-ßn-bh.
Fw 4 ˛ ko‰v
tem°¬ ^≠v BUn‰v dnt∏m¿´pIfn≥ta¬ XpS¿\S]SnIƒ kzoIcn°pI, Nm¿Pv /
k¿Nm¿Pv t\m´okv/km£y]{Xw XpS¿\S]Sn kzoIcn°¬, cPnÿ kq£n°¬, dh\yq
dn°hdn hgn XpI CuSm°nbXv kw_‘n® hnhc߃, {Kma]©mbØpIfnse BUn‰v
H_vP£≥ km[qIcWw kw_‘n®p≈ At]£Iƒ, {Kma]©mbØpIfpsS BUn‰v
XS ߃°v k¿°mcn¬ \n∂pw km[qIcWw e`n°p∂Xn\p≈ s{]mt∏mkepIfn¬
XpS¿\S]Sn kzoIcn°¬, Pn√m˛kwÿm\ BUn‰v tamWn´dnwKv IΩ‰n XpSßnbh.
Fw 5 ˛ ko‰v
A°u≠‚ v P\dens‚ BUn‰v dnt∏m¿´pIƒ, s]¿t^ma≥kv BUn‰v dnt∏m¿´pIƒ,
kn & F.PnbpsS Xt±ikzbw`cW ÿm]\ßsfkw_‘n® kamlrX dnt∏m¿ v, BUn‰v
Nm¿Pv F∂nhbn¬ XpS¿\S]Sn kzoIcn°¬, BUn‰v sk£\nse a‰p ko‰pIsf NpaXe
s∏SpØnbn´n√mØ hnjb߃ XpS-ßn-bh.
]n sk£≥
]n 1 ˛ ko‰v
]ªnkn‰n Hm^okdpsS NpaXeIfn¬ klmbn°pI. ]©mbØv cmPv, ]©mbØv
ssKUv {]kn≤oIcWhpambn _‘s∏´ \S-]-Sn-Iƒ, cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßnbh.
]n 2 ˛ ko‰v
hnhcmhImi \nba-{]Imcw e n°p∂ At]£Ifnt∑ep≈ \S]SnIƒ, b¬ AZmeØv,
]ªnkn‰n Hm^okdpsS NpaXeIfn¬ klmbn°pI XpSßnbh.
]n.-F^v sk£≥
]n.F^v 1 ˛ ko‰v
IÆq¿, Imk¿tKmUv Pn√Ifnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.-F^v
kw_‘amb tPmenIƒ, A\p-_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpSßnbh.
]n.F^v 2 ˛ ko‰v
ae∏pdw Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.F^v kw_‘amb tPmen
Iƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 3 ˛ ko‰v
tIm´bw Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.F^v kw_‘amb tPmen
Iƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 4 ˛ ko‰v
Xncph\¥]pcw Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.F^v. kw_‘amb
tPmenIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 5 ˛ ko‰v
Xriq¿ Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.F^v. kw_‘amb tPmen
Iƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
30
]ucm-h-Im-i-tcJ
]n.F^v 6 ˛ ko‰vsIm√w Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.F^v. kw_‘amb tPmen
Iƒ, A°u≠‚ v P\depambp≈ IW°pIƒ, ]n.F^nse a‰v ko‰pIfn¬ \evInbn´n√mØ hnjb߃ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 7 ˛ ko‰vtImgnt°mSv, hb\mSv Pn√Ifnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.-F v kw_‘
amb tPmenIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 8 ˛ ko‰vFdWmIpfw Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.-F^v kw_‘amb
tPmenIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 9 ˛ ko‰vCSp°n Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.F v kw_‘amb tPmenIƒ,
A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 10 ˛ ko‰vBe∏pg Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.-F^v kw_‘amb tPmen
Iƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 11 ˛ ko‰v]me°mSv Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.-F^v kw_‘amb tPmen
Iƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
]n.F^v 12 ˛ ko‰v]Ø\wXn´ Pn√bnse ]©mbØv hIp∏v Poh\°mcpsS ]n.-F^v kw_‘amb
tPmenIƒ, A\p_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
s^b¿tIm∏n sk£≥ (F^v.kn.)
s^b¿tIm∏n ˛ ko‰v 1IØpIfpw X]m¬ Dcp∏SnIfpw ta¬ hnemk°m¿°v bYmhn[n Abbv°pI, A\p-
_‘ cPnÃdpIƒ kq£n°¬ XpS-ßn-bh.
s^b¿tIm∏n ˛ ko‰v 2IØpIfpw Dcp∏SnIfpw ta¬hnemk°m¿°v bYmhn[n Abbv°pI, A\p-_‘
cPnÃdpIƒ IrXyambn FgpXn kq£n°¬ XpSßnbh.
s^b¿tIm∏n kq{]-≠ns‚ ta¬t\m-´-Øn¬ IØp-I-fp-sSbpw tcJ-I-fp-sSbpw s^b¿tIm∏n Xøm-dm-°p-∂-Xn\v ssS∏nwKv hn`mKw {]h¿Øn-°p-∂p.
Unk{Sn_yqj≥ ˛ ko‰v 1X]men¬ \º¿ ]Xn®p cPnÃdn¬ tN¿Øp bYm-k-abw sk£\pIfn¬ \¬IpI,
cPnÃdpIƒ kq£n°pI XpS-ßn-bh-.
Unkv{Sn_yqj≥ ˛ ko‰v 2X]men¬ \º¿ ]Xn®p cPnÃdn¬ tN¿Øp bYm-k-abw sk£\pIfn¬ \¬IpI,
cPnÃdpIƒ kq£n°pI XpS-ßn-bh-.
C.Pn. ko‰v (F®v. 4)
C˛KthW≥kpambn _‘s∏´ F√m Imcyßfpw.
31
]©m-bØv hIp∏v
]©m-bØv Ub-d-IvS-td‰vHm^okv: 0471-˛2321054
^mIvkv: 0471-˛2321350, 0471-˛2321280, 2323286, 2321053C˛-sa-bn¬: [email protected]
Hm^okv hkXn
sI.-B¿. apc-fo-[-c≥, sF.-F.-F-kv. 0471-˛2323286 0471˛2313446
]©mbØv Ub-d-IvS¿(A-∏-te‰v AtXm-dn‰n, hnh-cm-h-Imi \nb-aw) 94471832
Cu∏≥ {^m≥knkv 0471-˛2321350 0471˛2726526
AUojW¬ ]©mbØv Ub-d-IvS¿ C˛sabn¬: [email protected]
sP. kZm-\-μ≥ 0471-˛2321053 0471˛2222109
tPmbn‚ v Ub-d-IvS¿ (`cW hn`m-Kw) & C˛sabn¬: [email protected]ÿm\ ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿
tXmakv cmP≥ 0471-˛2321054 0481-˛2574016
tPmbn‚ v Ub-d-IvS¿ (hnI-k\ hn`m-Kw)
Fw. keo\m _ohn 0471-˛2321056 9495365315
ko\n-b¿ n\m≥kv Hm^o-k¿
\ko¿ lpssk≥. F®v 0471-˛2321038 9249103530
em Hm^o-k¿ C˛sabn¬: [email protected]
F.-sI. ssieP 0471-˛2321280 0481-˛2570005
sU]yq´n No v cPn-kv{Sm¿ C˛sabn¬: [email protected]
Fkv. \qlp 0471-˛2321054 9495482459
AUvan-\n-kvt{S-‰ohv Akn-Â v
sI. A¿÷p\≥ 0471-˛2461043 9446555006
A°u≠vkv Hm^o-k¿ C˛-sa-bn¬: [email protected]
Pn. lcn-Ir-jvW≥ 0471-˛2321053 0471-˛2356555
]ªn-kn‰n Hm^o-k¿ C˛-sa-bn¬: [email protected]
ta¬hn-emkw :
]©m-bØv Ub-d-IvS-td‰v]ªnIv B^okv _n¬UnwKvkv
ayqknbw ]n.-H.Xncp-h-\-¥-]pcw 695033
32
]ucm-h-Im-i-tcJ
Pn√m B^okpIƒ
]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿
]©mbØv hIp∏n¬ Pn√mXeØn¬ ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdpsS Hm^okv
{]h¿Øn°p∂p. Pn√bnse {Kma ]©mbØpIfpsS {]h¿Ø\ßfpsS s]mXphmb ta¬
t\m´w hln°pI, {]h¿Ø\߃°v Bhiyamb am¿§\n¿t±i߃ \¬IpI F∂o
{][m\NpaXeIƒ IqSmsX Xmsg]dbp∂ NpaXeIfpw ]©mbØv sU]yq´n UbdIvS¿
\n¿Δln°p∂p.
✠ {Kma ]©mbØpIƒ°v k¿°m¿ A\phZn°p∂ hnIk\ ^≠v, sabn‚\≥kv
^≠v, s]mXp Bhiy^≠v apXemb ^≠pIƒ bYmkabw {Kma ]©mbØp
IfpsS {Sjdn A°u≠nte°v se‰¿ Hm^v AtXmdn‰n aptJ\ \¬IpI, ]≤Xn
{]h¿Ø\ßfpsS ]ptcmKXn AhtemI\w sNøpI.
✠ ]©mbØnse sk{I´dnamcpsSbpw Poh\°mcpsSbpw HutZymKnI {]h¿Ø\
߃ hnebncpØpI, am¿§\n¿t±i߃ \¬IpI, ÿew am‰ßƒ \S∏m°pI,
apXembh.
✠ P\\˛acW cPnkvt{Sj≥ \nbaØn\pw N´ßƒ°pw A\pkrXambn Pn√m
cPnkv{SmdpsS NpaXe \n¿Δln°pI.
✠ 2008˛se tIcf hnhml߃ cPnÿ sNø¬ (s]mXp) N´ßƒ {]Imcw hnhml
(s]mXp) cPnkv{Sm¿ P\dens‚ NpaXeIƒ \n¿Δln°pI.
✠ {Kma ]©mbØpIƒ s]mXp BhiyØn\mbn ÿew hnebvs°Sp°ptºmƒ AXv
]cntim[n®v ÿeØns‚ A\ptbmPyX km£ys∏SpØpI.
✠ hnhcmhImi \nba{]Imcw {Kma ]©mbØpIfpsSbpw Un.Un.]n. B^okns‚
bpw A∏o¬ A[nImcnbmbn {]h¿Øn°pI.
✠ Pn√mXe IqSnbmtemN\ kanXnbpsS I¨ho\dmbn {]h¿Øn°pI.
✠ Pn√mXe BUn‰v tamWn´dnwKv IΩn‰nbpsS I¨ho\dmbn {]h¿Øn°pI.
NpaXem \n¿ΔlWØn¬ ]©mbØv sU]yq´n UbdIvSsd, ]©mbØv Akn v
UbdIvS¿, s]¿t^ma≥kv BUn‰v kq∏¿sshk¿am¿, Pq\nb¿ kq{]≠pam¿ XpSßnb
DtZymKÿ¿ klmbn°p∂p.
33
]©m-bØv hIp∏v
]©mbØv sU]yq´n UbdŒdpsS B^okn¬ \n∂pw]uc-∑m¿°v e`n-°p∂ tkh-\-߃
{Ia e`n°p∂\n_‘\Iƒ ^okv
\nbaw/
\w. tkh\w N´ßƒ
1. P\\w cPnÿ sNøp
∂Xn\p≈ A\paXn
(30 ZnhkØn\p≈n¬
cPnÿ sNøphm≥
IgnbmXncp∂h Hcp
h¿jØn\ p≈ n¬
cPnÿ sNøm\p≈
A\paXn)
Xmsg]dbp∂ tcJIƒ klnXw
tem°¬ cPnkv{Sm¿ aptJ\ At]£
ka¿∏n°Ww.1. P\\ dnt∏m¿´vv˛ 2 ]I¿∏v
2. kXyhmMvaqew (Kk‰Uv Hm^ok¿/
t\m´dn ]ªnIv apºmsI H∏n v km£ys∏SpØnbXv)
3. P\\ kabsØ ta¬hnemkw sXfn
bn°p∂ tcJ.4. bYmkabw cPnÿ sNømXncp∂Xn
\p≈ ImcWw hy‡am°nbpw cPnÿ
sNøm≥ A\paXn tXSnbpw sIm≠p≈At]£.
5. t\m¨ Ash-bvse-_n-en‰n k¿´n
^n-°‰v.6. At\zjW dnt∏m¿´v ip]m¿i
klnXw tem°¬ cPnkv{Sm¿ ka¿∏n
°Ww.(Bhiyamb t^md߃ {Kma ]©mb
Øm^okn¬ e`n°pw).
A t ] £
bn¬ 5 cq]
bpsS tIm¿ v
^o Ãmºv
]Xn°Ww.
A \ p a X n
e`n®tijw
{Kma ]©m
b Ø n ¬
A©v cq]
te‰v ^o
HSp°Ww.
tIcf
P\-\- -
a-cW
cPn-kvt{S-j≥
N -߃
1999
2. P\\ cPnÃdn¬ t]cp
tN¿°p∂Xn\p≈
A\paXn. (P\\ cPn
Ãdnsebpw kvIqƒ
tcJbnsebpw P\\
XobXnIƒ XΩn¬
]ØpamkØne[nIw
hyXymkap≈ kw`h
ßfn¬ am{Xw)
_‘s∏´ tem°¬ cPnkv{Sm¿ aptJ\
ka¿∏nt°≠ tcJIƒ:˛
1. P\\ cPnÃdn¬ t]cptN¿°p∂Xn\p
th≠nbp≈ amXm]nXm°fpsS
At]£ (\n›nX amXrIbn¬).
2. kvIqƒ tcJbpsS ]I¿∏v.
3. P\n® Ip´n-I-fpsS P\-\-Xo-b-Xnbpw
P\-\-{I-ahpw tcJ-s∏-Sp-Ønb \n›nX
amXr-I-bn-ep≈ amXm-]n-Xm-°-fpsS kXy-
hm-Mvaqew.
4. Pn√m cPnkv{Sm¿°p≈ At]£.
5. P\-\-{I-a-Øn¬ ImWn-®n-´p≈ P\\
XobXn sXfn-bn-°p-∂-Xn\v P\\ k¿´n-
^n-°-‰v, kvIqƒ tcJ, Bip-]{Xn tcJ,
tdj≥ Im¿Uv apX-em-b-h-bn¬ GXn-s‚-
sb-¶nepw H∂ns‚ km£y-s∏-Sp-Ønb
]I¿∏v.
6. tem°¬ cPnkv{SmdpsS hniZamb
At\zjW dnt∏m¿´pw ip]m¿ibpw
(t^md߃ {Kma ]©mbØv Hm^o
kn¬ e`n°pw).
A t ] £
bn¬ 5 cq]
bpsS tIm¿ v
^o Ãmºv
]Xn°Ww.
A \ p a X n
e`n®tijw
{Kma ]©m
b Ø n ¬
A©v cq]
te‰v ^o
HSp°Ww.
tIcf
P\-\- -
a-cW
cPn-kvt{S-j≥
N -߃
1999
34
]ucm-h-Im-i-tcJ
3. acWw cPnÿ sNøp
∂Xn\p≈ A\paXn
(30 ZnhkØn\p≈n¬
cPnÿ sNøm≥ Ign
bmØh Hcp h¿j
Øn\p≈n¬ cPnÿ
sNøm\p≈ A\paXn.
_‘s∏´ tem°¬ cPnkv{Sm¿ aptJ\
ka¿∏nt°≠ tcJIƒ:˛
1. acW dnt∏m¿´v ˛ 2 ]I¿∏v.
2. kXyhmMvaqew (Kk‰Uv Hm^ok¿/
t\m´dn ]ªnIv apºmsI H∏n v km£y
s∏SpØnbXv.)
3. acWkabsØ ta¬hnemkw sXfn
bn°p∂ tcJ.
4. Pn√m cPnkv{Sm¿°p≈ At]£.
5. t\m¨ Ashbvse_n-en‰n k¿´n
-^n-°‰v.
6. At\zjW dnt∏m¿´pw ip]m¿ibpw
klnXw tem°¬ cPnkv{Sm¿ At]£
ka¿∏n°Ww. (t^md߃ {Kma ]©m
bØv B^okn¬ e`n°pw).
A t ] £
bn¬ 5 cq]
bpsS tIm¿ v
^o Ãmºv
]Xn°Ww.
A \ p a X n
e`n®tijw
{Kma ]©m
b Ø n ¬
A©v cq]
te‰v ^o
HSp°Ww.
tIcf
P\-\- -
a-cW
cPn-kvt{S-j≥
N -߃
1999
4. lnμp hnhml߃
cPnÿ sNøp∂Xn
\p≈ A\paXn (30
Z nhkØn\p≈n¬
{Kma ]©mbØn¬
cPnÿ sNøm≥ Ign
bmØ kw`h߃)
_‘s∏´ tem°¬ cPnkv{Sm¿ aptJ\
ka¿∏nt°≠ tcJIƒ:˛
1. hnhml dnt∏m¿´v ˛ 2 ]I¿∏v.
2. Pn√m cPnkv{Sm¿°p≈ At]£.
3. hnhmlw \S∂Xv kw_‘n® sXfn
hpIƒ, tcJIƒ.
4. ZºXnIfpsS P\\ ÿew, Ct∏mg
sØ hnemkw, {]mbw, c£nXm°fpsS
t]cv F∂nh sXfnbn°p∂ tcJIƒ.
5. ZºXnIƒ cPnkvt{Sj≥ bqWn‰n\v
]pdØv XmakamsW¶n¬ Ah¿ Hcp
an®v Ignbp∂p F∂ km£y]{Xw (Kk
‰Uv DtZymKÿ\n¬ \n∂v).
6. {Kma ]©mbØv sk{I´dnbpsS
At\zjW dnt∏m¿´pw ip]m¿ibpw
klnXw At]£n°Ww. (hnhml
XobXn, ÿew, lnμpXzw, lnμpaXm
Nmc{]Imcw \S∂ hnhmlw, Ct∏mgpw
ZºXnamcmbn XpScp∂p F∂nh dnt∏m¿
´n¬ D≠mhWw).
A t ] £
bn¬ 5 cq]
bpsS tIm¿ v
^o Ãmºv
]Xn°Ww.
1957- se
tIcf
lnμp-
hn-hml
cPn-kvt{S-j≥
N -߃
5. hnhml߃ (s]mXp)
cPnÿ sNøp∂Xn
\p≈ A\paXn (Hcp
h¿jØn\p≈n¬ hn
hmlw cPnÿ sNøp
∂Xn\p≈ satΩmdm
≠w b¬ sNbvXn´n
√mØ kw`h߃°v)
tem°¬ cPnkv{Sm¿ aptJ\ ka¿∏n
t°≠ tcJIƒ :˛
1. hnhmlw cPnÿ sNøp∂Xn\p≈
satΩmdm≠w 2 ]I¿∏v.
2. hnhmlw \S∂Xv sXfnbn°p∂ tcJ
Iƒ (As√¶n¬) hnhml (s]mXp) N´
ßfnse A\p_‘w˛2 ep≈ {]Jym
]\w.
3. P\\ XobXn sXfnbn°p∂Xn\p≈
tcJIƒ.
At]£bn¬5 cq]bpsStIm¿´ v ^oÃmºv ]Xn°Ww. ]ng-bmbn250 cq]bpwcPn-kvt{S-j≥^o 100 cq]bpw{Kma- ]©mbØn¬ HSp°Ww.
2008- se
tIcf
hnhm-l-߃
cPn-ÿ
sNø¬
(s]m-Xp)
N -߃
35
]©m-bØv hIp∏v
4. `mcym`¿Øm°∑mcpsS t^mt´mIƒ
satΩmdm≠Øns‚ c≠p ]I¿∏nepw
H´n°Ww.
5. hnhml cPnkv{Sm¿ P\den\p≈
At]£.
6. hnhml (s]mXp) cPn
Ãdnse XncpØep
Iƒ°v A\paXn
(t]cv, hb v, XobXn
apXemb kmchØmb
Dƒ°pdn∏pIfnse
XncpØepIƒ°v)
tem°¬ cPnkv{Sm¿ aptJ\ ka¿∏n
t°≠ tcJIƒ :˛
1. Xncpج hcpØp∂Xn\v th≠n
bp≈ hniZamb At]£.
2. XncpØs∏tS≠ hnhcßfpsS \nP
ÿnXn sXfnbn°p∂Xn\p≈ tcJIƒ.
3. {Kma ]©mbØn¬ \n∂pw e`n®
hnhml km£y]{XØns‚ 2 ]I¿∏v.
A t ] £
bn¬ 5 cq]
bpsS tIm¿ v
^o Ãmºv
]Xn°Ww.
A \ p - a X n
e`n® tijw
100 cq] {Kma
]©m-b-Øn
¬ HSp°Ww.
2008- se
tIcf
hnhm-l-߃
cPn-ÿ
sNø¬
(s]m-Xp)
N -߃
8. 2005˛se hnhcmhImi
\nbaw {]Imcap≈
BZy A∏o¬ ({Kma
]©mbØv sk{I´dn,
]©mbØv AknÃ
‚ v UbdŒ¿ F∂nh¿
°v \¬Inb At]£
bn≥taep≈ A∏oep
Iƒ am{Xw.)
1. A∏o¬ At]£.
2. {Kma ]©mbØv sk{I´dnt°m,
]©mbØv Akn v UbdŒ¿t°m
\¬Inb At]£bpsSbpw Ahcn¬
\n∂pw e`n® ckoXnt‚bpw ]I¿∏p
Iƒ.
3. At]£Iƒ°v adp]Sntbm hnhctam
Fs¥¶nepw e`n®n´ps≠¶n¬ AXn
s‚ ]I¿∏v.
4. adp]Sn e`n® XobXn apXtem adp]Sn
e`nt°≠nbncp∂ XobXn apXtem 30
ZnhkØn\p≈n¬ A∏o¬ ka¿∏n
°Ww.
C√ 2005˛se
hnh-cm-h-Imi
\nbaw
hIp∏v 19.
7. hnhml (s]mXp)
tem°¬ cPnkv{Sm
dpsS Xocp-am-\-Øn-s\-
Xn-sc-bp≈ A∏o¬
1. A∏o¬ At]£.
2. tem-°¬ cPn-kv{Sm-dpsS Xocp-am-\-
Øns‚ ]I¿∏v.
3. A∏o-en\v B[m-c-amb tcJ-I-fpsS
]I¿∏v.
4. tem°¬ cPn-kv{Sm-dpsS Xocp-am\w
Adn-bn® XobXn apX¬ aq∂p-amk Ime-
b-f-hn-\p-≈n¬ ka¿∏n-°-Ww.
C√ 2008- se
tIcf
hnhm-l-߃
cPn-ÿ
sNø¬
(s]m-Xp)
N -߃
36
]ucm-h-Im-i-tcJ
]©mbØv Akn-Â v UbdŒdpsS B^okn¬ \n∂pw]uc-∑m¿°v e`n-°p∂ tkh-\-߃
{Ia e`n°p∂\n_‘\Iƒ ^okv
\nbaw/
\w. tkh\w N´ßƒ
1. hnhcmhImi \nba
{]Imcw ]©mbØv
sU]yq´n UbdŒdp
sSbpw Akn v U
bdŒdpsSbpw B^o
kpIfn¬ \n∂pap≈
hnhcw.
hnhcw e`n
°p∂Xn\p≈
hy‡amb
At]£.
1. At]£ ^okv 10 cq].
2. e`n°p∂ hnhc߃°p≈
^okv.
i. Hmtcm t]Pn\pw 2 cq] hoXw (F4
sskkv t]∏¿).
ii. a‰p≈hbv°v bYm¿∞ sNehv.
iii. tcJIfpsS ]cntim[\bv°v
BZysØ Hcp aWn°qdn\v okn√.
AXpIgn™p≈ Hmtcm 30 an\n
´n\pw 10 cq] hoXw.
Zmcn{ZytcJ°v Xmsgbp≈ IpSpw_
Ønse AwKamsWWv sXfnbn°m≥
tªm°v Uhe]vsa‚ v Hm^okdn¬
\nt∂m ]©mbØv / ap\nkn∏¬ /
ap\nkn∏¬ tIm¿∏tdj≥ sk{I´
dnbn¬ \nt∂m D≈ km£y]{Xw
lmPcm°p∂]£w okv _m[I
a√.
2005 se
hnhcmhImi
\nbahpw
N´ßfpw
]©mbØv Akn v UbdŒ¿
s]¿t^ma≥kv BUn‰v Pn√m Hm^okdmWv ]©mbØv Akn v UbdŒ¿. {Kma
]©mbØpIfpsS s]¿t^ma≥kv HmUn‰v \SØp∂Xn\v ta¬t\m´w \SØpIbpw dnt∏m¿
´pIfnt∑¬ \nbam\pkrX \S]SnIƒ kzoIcn°pIbpw AXv tÉv s]¿t^ma≥kv BUn‰v
B^ok¿°pw ]©mbØv UbdŒ¿°pw k¿°mcnte°pw dnt∏m¿´p sNøpI, hm¿jnI
s]¿t^ma≥kv HmUn‰v dnt∏m¿ v Xømdm°n kwÿm\ s]¿t^m¿a≥kv HmUn‰v Hm^ok¿°v
ka¿∏n°pI, tem°¬ ≠v HmUn‰v hIp∏v, A°u≠‚ v P\d¬, tÃm¿ ]¿t®kv ]cntim
[\mhn`mKw, [\Imcy hIp∏ns‚ ]cntim[\mhn`mKw apXembh \SØp∂ BUn‰ns‚bpw
]cntim[\bpsSbpw dnt∏m¿´pIfnt∑¬ XpS¿\S]Sn kzoIcn°p∂Xn\v Bhiyamb am¿§
\n¿t±i߃ {Kma]©mbØpIƒ°v \¬IpI, ]ptcmKXn hnhcw tiJcn®v k¿°mcn\pw
]©mbØv UbdŒ¿°pw \¬IpI F∂nh-bmWv {][m\ NpaXeIƒ.
hnhcmhImi \nba{]Imcw ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okntebpw Akn v
UbdŒdm^okntebpw kwÿm\ ]ªnIv C≥^¿taj≥ B^ok¿ ]©mbØv Akn
 v UbdŒ¿ BWv. NpaXem \n¿ΔlWØn¬ At±lsØ s]¿t^ma≥kv BUn‰v
kq∏¿sshk¿, Pq\nb¿ kq{]≠v XpSßnb DtZymKÿ¿ klmbn°p∂p.
37
]©m-bØv hIp∏v
s]¿t^m-a≥kv BUn‰v
Xt±-i-kzbw`-cW ÿm]-\-߃°v 1997˛-98 apX¬ hm¿jnI ]≤-Xn-bn¬ Dƒs∏-SpØn
h¿≤n® tXmXn¬ ^≠v A\p-h-Zn-®-Xns\ØpS¿∂v hnIk\]chpw P\t£aIchpw
{]mtZinI kºZvhyhÿ sa®s∏SpØp∂Xn\pap≈ {]h¿Ø\߃ Xt±ikzbw`cW
ÿm]\߃ Gs‰SpØv \SØnhcp∂p. Ahbn¬ \n£n]vXamb NpaXeIfpw Ahsb
`ctaev]n® kmºØnIhpw \nb{¥W]chpamb A[nImcßfpw \nba߃°pw N´ßƒ
°pw am¿§\n¿t±i߃°pw A\pkrXambn Imcy£aambpw ^e{]Zambpw \n¿Δln
°pIbpw hn\ntbmKn°pIbpw sNøp∂pt≠m F∂v hnebncpØp∂Xn\pw ]mI∏ngIƒ
Ds≠¶n¬ Ah ]cnlcn°m≥ bYmkabw \n¿t±i߃ \¬Ip∂Xn\pw Hcp ]pXnb
BUn‰v kwhn[m\Øn\v 1997˛se ]©mbØv cmPv (]cntim[\mcoXnbpw BUn‰v kwhn
[m\hpw) N´ßfneqsS cq]w \¬IpIbp≠mbn. {]kvXpX N´ßfneqsS kwÿm\Xe
Øn¬ Hcp s]¿t^ma≥kv BUn‰v AtXmdn‰n \nehn¬ h∂p. Xt±i kzbw`cWhIp∏v
sk{I´dnbmWv s]¿t^ma≥kv BUn‰v AtXmdn‰n. At±lsØ klmbn°m≥ ko\nb¿
sU]yq´n A°u≠‚ v P\dens‚ ]Zhnbnep≈ Hcp DtZymKÿs\ kwÿm\ s]¿t^m
a≥kv BUn‰v B^okdmbn \nban®n´p≠v. aq∂v amkØnsemcn°¬ Xt±i kzbw`cW
ÿm]\ßpsS `cW]chpw kmºØnIhpamb \S]SnIƒ AhtemI\w sNbvXv icnbmb
`cWw Dd∏phcpØpIbmWv s]¿t^ma≥kv BUn‰ns‚ I¿Øhyw.
]©m-bØv hIp-∏n¬ s]¿t^m-a≥kv BUn‰v Pn√m B^o-k-dmb ]©m-bØv Akn-
 v Ub-d-IvS-dpsS \nb-{¥-W-Øn¬ Hmtcm Pn√-bnepw s]¿t^m-a≥kv BUn‰v kq∏¿
ssh-k-dpsS t\Xr-Xz-Øn¬ s]¿t^m-a≥kv BUn‰v bqWn-‰p-Iƒ {]h¿Øn-°p-∂p. ]©m-
bØv hIp-∏n¬ BsI 66 s]¿t^m-a≥kv BUn‰v bqWn-‰p-I-fm-Wp-≈-Xv.
]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿ Hm^o-kp-Iƒ
ta¬hnem-khpw t^m¨ \º-dpw
1 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
knhn¬ tÃj≥, IpS∏\°p∂v ]n. H.
Xncph\¥]pcw
2 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
knhn¬ tÃj≥, It®cn ]n. H.
sIm√w
3 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
]Ø\wXn´
4 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
knhn¬ tÃj≥, Be∏pg
5 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
IfŒtd‰v ]n.H., tIm´bw
ta¬hnemkw t^m¨ C -sa-bn¬
0471-2731212 [email protected]
0474-2794961 [email protected]
0468-2222561 [email protected]
0477-2251599 [email protected]
0481-2560282 [email protected]
38
]ucm-h-Im-i-tcJ
6 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
sXmSp]pg ]n.H., CSp°n
7 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
Im°\mSv ]n.H., FdWmIpfw
8 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
knhn¬ tÃj≥, Aøt¥mƒ ]n.H.
Xr»q¿
9 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
knhn¬ tÃj≥, ]me°mSv
10 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
knhn¬ tÃj≥, bp.]n. ln¬ ]n.H.
ae∏pdw
11 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
knhn¬ tÃj≥, tImgnt°mSv
12 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
Iev]‰. ]n.H., hb\mSv
13 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
knhn¬ tÃj≥ ]n.H., IÆq¿
14 ]©mbØv sU]yq´n UbdŒdm^okv
_n. tªm°v, II ^vtfm¿, knhn¬
tÃj≥, hnZym\K¿, ImkdtKmUv
0486-2222846 [email protected]
0484-2422219 [email protected]
0487-2360616 [email protected]
0491-2505374 [email protected]
0483-2734838 [email protected]
0495-2371799 [email protected]
04936-202634 [email protected]
0497-2707903 [email protected]
04994-255782 [email protected]
1 Xncph\¥]pcw
2 sIm√w
3 ]Ø\wXn´
4 Be∏pg
5 tIm´bw
6 CSp°n
7 FdWmIpfw
8 Xr»q¿
9 ]me°mSv
10 ae∏pdw
11 tImgnt°mSv
12 hb\mSv
13 IÆq¿
14 ImkdtKmUv
Pn√ t^m¨ C -sa-bn¬
0471-2733593 [email protected]
0474-2794961 [email protected]
0468-2222207 [email protected]
0477-2252784 [email protected]
0481-2583506 [email protected]
04862-222815 [email protected]
0484-2422216 ekm. [email protected]
0487-2360354 [email protected]
0491-2505155 [email protected]
0483-2734984 [email protected]
0495-2371916 [email protected]
04936-202663 [email protected]
0497-2700081 [email protected]
04994-255803 [email protected]
]©m-bØv Akn-Â v Ub-d-IvS¿/Pn√m s]¿t^m-a≥kv BUn‰v Hm^o-kpIƒ
39
]©m-bØv hIp∏v
{Kma- ]-©m-bØv
1994˛se tIcf ]©mbØv cmPv BIvSv 4˛mw hIp∏v (1)˛mw D]hIp∏v {]Imcw
k¿°m-cn\v Hmtcm {KmaØnt\m {KmaßfpsS Iq´Ønt\m Hcp {Kma]©mbØv cq]oIcn°m
hp∂XmWv. kwÿm\Øv \nehn¬ 978 {Kma ]©mbØpIfmWv D≈Xv. P\kwJym\p]m
XnIambn Hmtcm {Kma ]©mbØnepw 13 apX¬ 23 hsc \ntbmPIafießfp≠v. P\t£a
Imcyßfnepw \nba]camb NpaXeIfnepw am{Xa√ Bkq{XWw, hnIk\w, ipNnXzw,
BtcmKyw, hnZym`ymkw XpSßnb P\PohnXØns‚ kakvX taJeIfnepw {Kma]©m
bØv AXns‚ NpaXeIƒ \n¿Δln®psIm≠v \nesIm≈p∂p. 73˛mw `cWLS\m t`Z
KXnbpw 1994˛se tIcf ]©mbØv cmPv BIvSpw A\p_‘ N´ßfpw hn]peamb tXmXn¬
A[nImcßfpw hn`hßfpw hnjbßfpw {Kma]©mbØpIƒ°v ssIamdnbn´p≠v. tIcf
Ønse Xt±ikzbw`cW ÿm]\߃ C∂v {]mtZinI k¿°mcpIfmWv. kab_‘nX
ambpw \oXn]q¿Δambpw hnhn[ tkh\߃ P\߃°v e`yam°p∂Xn\pw Xt±ikzbw
`cW ÿm]\ßsf P\kulrZ]cam°p∂Xn\pw C KthW≥kv, {^≠v Hm^okv amt\Pv
sa‚ v kwhn[m\w Dƒs∏sSbp≈ \qX\ ]cn]mSnIƒ {Kma]©mbØpIfn¬ \S∏nem°n
hcnIbmWv.
{Kma ]©mbØv AwKßsf kΩXnZmbI¿ thms´Sp∏neqsS t\cn´v sXcs™Sp
°p∂p. C{]Imcw sXcs™Sp°s∏Sp∂ AwKßfn¬ \n∂pw {]knU‚ns\bpw sshkv
{]knU‚ns\bpw qcn]£mSnÿm\Øn¬ sXcs™Sp°p∂p. Hmtcm {Kma ]©mbØnepw
hnhn[ NpaXeIƒ°mbn [\Imcyw, hnIk\w, t£aImcyw, BtcmKyhpw hnZym`ymkhpw
F∂o hnjbßfn¬ 4 Ãm‚nwKv IΩn‰nIƒ cq]oIcn®n´p≠v. Hcp ]©mbØnse F√m
AwKßfpw GsX¶nepw Hcp Ãm‚nwKv IΩn‰nbn¬ AwKambncn°pw. [\Imcy Ãm‚nwKv
IΩn‰nbpsS sNb¿am≥ sshkv {]knU‚mWv. {]knU‚ v F√m Ãm‚nwKv IΩn‰nIfnepw
thm´hImian√mØ A\utZymKnI AwKambncn°pw. {]knU‚ v A≤y£\mbpw Ãm‚nwKv
IΩn‰n sNb¿am≥am¿ AwKßfmbpw Hcp ÃnbdnwKv IΩn‰n cq]oIcn°p∂Xn\pw \nba
Øn¬ hyhÿbp≠v. ]©mbØns‚ \n¿ΔlWm[nImcn ]©mbØv {]knU‚pw apJy
\n¿ΔlW DtZymKÿ≥ sk{I´dnbpamWv.
{Kma ]©mbØpIƒ°v 27 A\nhmcyNpaXeIfpw 14 s]mXphmb NpaXeIfpw
taJemSnÿm\Øn¬ 19 NpaXeIfpw \n¿Δlnt°≠Xp≠v.
40
]ucm-h-Im-i-tcJ
{Kma ]©mbØpIfpsS A\nhmcyNpaXeIƒ
1. sI´nS \n¿ΩmWw \nb{¥n°pI.
2. s]mXpÿe߃ Itø‰w sNøs∏SmsX kwc£n°pI.
3. ]cºcmKX IpSnsh≈ t{kmX pIƒ kwc£n°pI.
4. Ipfßfpw a‰p Pekw`cWnIfpw kwc£n°pI.
5. {Kma]©mbØns‚ NpaXebnep≈ Peam¿§ßfpw I\mepIfpw ]cnc£n°pI.
6. Jcamen\y߃ tiJcn°pIbpw IsømgnbpIbpw sNøpI, {Zhamen\yw \o°w sNbvXv
{IaoIcn°pI.
7. t]amcnaqeap≠mIp∂ sh≈w Hgp°n°fbpI.
8. ]cnÿnXn BtcmKyc£Iam°n kwc£n°pI.
9. s]mXpam¿°‰pIƒ ]cn]men°pI.
10. kmw{IanI tcmKhmlnIsf \nb{¥n°pI.
11. arKßfpsS Iim∏v, amwkw, a’yw, Ffp∏Øn¬ tISphcp∂ a‰v £yhkvXp F∂nh
bpsS hn¬∏\ apXembh \nb{¥n°pI.
12. `£WimeIsf \nb{¥n°pI.
13. `£WØn¬ ambw tN¿°p∂Xv XSbpI.
14. tdmUpIfpw a‰v s]mXpapXepIfpw kwc£n°pI.
15. sXcphphnf°pIƒ IØn°pIbpw Ahsb ]cn]men°pIbpw sNøpI.
16. tcmK{]Xntcm[ \S]SnIƒ kzoIcn°pI.
17. tcmK{]Xntcm[Øn\pw \nb{¥WØn\pambn tZiobXeØnepw kwÿm\XeØnep
ap≈ X{¥ßfpw ]cn]mSnIfpw ^e{]Zambn \S∏m°pI.
18. ih∏dºpIfpw ivaim\ßfpw ÿm]n°pIbpw kwc£n°pIbpw sNøpI.
19. A]ISIchpw AklyIchpamb hym]mc߃°v ssek≥kv \¬IpI.
20. P\\hpw acWhpw cPnÿ sNøpI.
21. Ipfn°ShpIfpw Ae°pIShpIfpw ÿm]n°pI.
22. ISØpIƒ G¿s∏SpØpI.
23. hml\߃ ]m¿°v sNøp∂Xn\p≈ Xmhf߃ G¿s∏SpØpI.
24. bm{X°m¿°mbn shbv‰nwKv sjÕpIƒ \n¿Ωn°pI.
25. s]mXpÿeßfn¬ aq{X∏pcbpw I°qkpw, Ipfnÿeßfpw G¿s∏SpØpI.
26. tafIfpsSbpw D’hßfpsSbpw \SØn∏v {IaoIcn°pI.
27. hf¿Øp\mbv°ƒ°v ssek≥kv \¬IpIbpw Ae™p \S°p∂ \mbv°sf C√mbva
sNøpIbpw sNøpI.
41
]©m-bØv hIp∏v
{Kma ]©mbØpIƒ°v ssIamdnb ÿm]\߃
tIcf ]©m-b-Øv cmPv BIvSns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ hnhn[ hnjb taJ-e-I-fn-em-bn
{XnXe ]©m-b-Øp-Iƒ sshhn-[y-am¿∂ Npa-X-e-Ifpw D-Ø-c-hm-Zn-Ø-ßfpw \n¿Δ-ln®p
hcn-I-bm-Wv. Irjn, hyh-km-bw, arK-kw-c-£-Ww, s]mXp-P-\m-tcm-Kyw, hnZym-`ym-kw, ASn-
ÿm\ kuIcy hnI-k\w F∂nßs\ kmaqly Pohn-X-Øns‚ F√m taJ-e-I-fnepw CS
-s]-Sp∂ {Kma -]-©m-b-Øp-Isf AXns‚ Npa-Xem \n¿Δ-l-W-Øn\v {]m]vX-am-°p-∂-Xn\pth≠n
GXm\pw ÿm]-\-߃ 1995-˛epw XpS¿∂p≈ h¿j-ß-fnepw k¿°m¿ ssIam-dn-bn-cp∂p.
1. Irjn hIp∏v: AXmXpÿesØ Irjn`h≥.
2. arKkwc£W hIp∏v: AXmXpÿesØ sh‰dn\dn k_vsk‚¿, sh‰dn-\dn
Unkvs]≥k-dn, sh‰-dn-\dn Bip-]-{Xn.
3. £oc hnIk\hIp∏v: Hcp Ubdn FIvÃ≥j≥ Hm^ok¿ XkvXnIbpw A\p_‘
XkvXnIIfpw (Cu bqWn‰v tªm°p]©mbØp {]tZisØ GsX¶nepw Hcp {Kma
]©mbØn\p ssIam‰w sNtø≠Xpw AXv tªm°v ]©mbØp {]tZisØ F√m
{Kma ]©mbØnepw {]h¿Ønt°≠XpamWv.)
4. a’y_‘\ hIp∏v: a’y-`-h\pw AXnse ^njdokv k∫v C≥kvs]Œ¿ XkvXn
Ibpw (Bhiyamb {Kma ]©mbØn¬ am{Xw).
5. {Kma hnIk\ hIp∏v: 2 hnt√Pv FIvÃ≥j≥ B^ok¿ XkvXnIIfpw B^okpw.
6. kmaqlyt£a hIp∏v: AXmXpÿesØ tUsIb¿ sk‚dpIfpw AwK≥hmSnIfpw.
7. ]´nIPmXn hnIk\ hIp∏v: AXmXpÿesØ _mehmSnIƒ, _mehmSn˛Iw˛
^oUnwKv sk‚¿, kokW¬ tUsIb¿ sk‚¿ tUm¿sa‰dn.
8. ]´nIh¿§ hnIk\ hIp∏v: AXmXpÿesØ _mehmSnIƒ, saUn°¬ bqWn‰v,
\gvkdn kvIqfpIƒ, anUvssh^dn sk‚dpIƒ, Bbp¿thZ Unkvs]≥kdnIƒ.
9. BtcmKy hIp∏v: AXmXp ÿesØ {]mY-an-Im-tcmKy tI{μ-߃, Kh¨sa‚ v
Unkvs]≥kdnIƒ.
10. Bbp¿thZ hIp∏v: AXmXp ÿesØ Kh¨sa‚ v Bbq¿thZ Unkvs]≥kdn/
Bip]{Xn.
11. tlmantbm∏Xn hIp∏v: AXmXp ÿesØ Kh¨sa‚ v tlmantbm Unkvs]≥kdn/
Bip]{Xn.
12. s]mXphnZym`ymk hIp∏v: AXmXp ÿesØ Kh¨sa‚ v temh¿ ss{]adn
kvIqfpIƒ.
* 1˛1-˛2008 apX¬ \ne-hn¬ h∂ Xt±i kzbw-`-cW F©n-\o-b-dnwKv hnwKmWv {Kma
]©m-b-Øp-I-fpsS s]mXp-am-c-aØp ]Wn-I-fpsS Npa-Xe \n¿Δ-ln-°p-∂-Xv.
C∂v ]uc-∑m¿°v Ahiyw e`n-t°≠ tkh-\-ß-fpsS `qcn-`m-Khpw {]Zm\w sNøp∂Xv
{Kma ]©m-b-Øp-I-fm-Wv. kwÿm-\sØ Hmtcm {Kma ]©m-bØpw Ah ]uc-∑m¿°v
e`y-am-°p∂ tkh-\-ßfpw Ah-bpsS hyh-ÿ-Ifpw ka-b-]-cn-[nbpw Dƒs∏-Sp∂ ]ucm-h
Imi tcJ {]kn-≤-s∏-Sp-Øn-bn- p-≠v. {Kma ]©mbØpIƒ ]uc∑m¿°v \¬Ip∂ tkh\ß
fpsS kab{Iaw Hmtcm ]©mbØpIfnepw hyXykvXamWv. {Kma ]©m-b-Øp-Iƒ ]uc-
∑m¿°v \¬In-h-cp∂ s]mXp-hmb tkh-\-߃ NphsS tN¿°p-∂p.
42
]ucm-h-Im-i-tcJ
{Ia\w.
tkh\ßfpsShnhcw
At]£nt°≠hn[w
\n_‘\IƒASbvt°≠
^okv
1 P\\ cPnkvt{S
j≥ (1969-˛se
P\-\ -˛ -a -cW
cPn-kvt{S-j≥
BIvSv)
P\\w \S∂ {]tZ-i-Ønse {Kma]-©mb-Øn¬ At]-£n-°-Ww.21 Znh-k-Øn-\Iw At]-£n-°p-∂-h¿°v kuP-\y-ambnk¿´n- n-°‰v e`n-°pw. aXn-bmb Imc-W-ap-s≠-¶n¬30 Znhkw hsc cPn-ÿsNømw.
P\\ XobXn
apX¬ 21 Znhkw
hsc kuP\yw.
AXn -\p -tijw
30 Znhkw hsc
2 cq] te‰v ^o.
{Kma]-©m-b-Øp-Ifn¬ \n∂p e`n-°p∂ tkh-\-߃ kw_-‘n® hnh-c-߃
ho´n¬ h®v \S∂ P\-\-am-sW-¶n¬ Krl-\m-Y\pwBip-]-{Xn-bn¬h®v \S-∂-Xm-sW-¶n¬ Bip-]{XnA[n-IrXcpw a‰p ÿm]-\-ß-fn-em-sW-¶n¬ ÿm]\DS-abpw ]©mbØn¬ \n∂pw kuP\yambn e`n°p∂ \n›nX t^mdØn¬21 ZnhkØn\Iw dnt∏m¿ vsNøWw.
2 P\\ cPnÃdn¬ t]cp tN¿°¬ (P\\wcPn-ÿ sNbvX-t∏mƒ t]c vtN¿Øn´n -√msb¶n¬ am{Xw)(1969- se P\-\-˛- a-cW cPn-kvt{S-j≥ BIvSv)
A©p cq]bpsS tIm¿´v
^o Ãmºv ]Xn®v \n¿±njvS
t^mdØn¬ amXm]nXm
°ƒ kwbp‡ambn At]
£n°Ww.
Bdp hb v Ign™m¬Ip´n-I-fpsS P\-\-{Iaw sXfn -bn -°p∂ amXm-]n -Xm-°-fpsS kXy{]-kvXm-h\,kvIqƒ k¿´n^n°‰vF∂nh lmPcm°Ww.
Hcp h¿jwhsc
kuP\yw. XpS¿
∂v 5 cq] te‰v
^o.
3 acW cPnkv
t{Sj≥ (1969-
˛se P\-\ -˛
-a-cW cPn-kvt{S-
j≥ BIvSv)
ho´n¬ h®v \S∂ acW-am-sW-¶n¬ Krl\m-Y\pwBip-]-{Xn-bn¬h®v \S-∂-Xm-sW-¶n¬ Bip-]{XnA[n-IrXcpw a‰p ÿm]-\-ß-fn-em-sW-¶n¬ ÿm]\DS-abpw Akzm -`m -hnIacWam-sW-¶n¬ _‘-s∏´ t]meokv Hm^o-kdpw]©mbØn¬ \n∂pwkuP\yambn e`n°p∂\n›nX t^mdØn¬ 21ZnhkØn\Iw dnt∏m¿´vsNøWw.
acWw \S∂ {]tZ-i-Ønse{Kma-]-©m-b-Øn¬ At]-£n-°-Ww. 21 Znh-k-Øn-\Iw At]-£n-°p-∂-h¿°vkuP-\y-ambn k¿´n- n-°‰ve`n°pw.aXn-bmb Imc-W-ap-s≠-¶n¬30 Znhkw hsc cPn-ÿsNømw.
acW XobXn
apX¬ 21 Znhkw
hsc kuP\yw.
AXn -\p -tijw
30 Znhkw hsc
2 cq] te‰v ^o.
4 P\\w/acWw
Xmakn®p cPn
ÿ sNø¬
(1969- se P\-\-
˛ a-cW cPn-kv
t{Sj≥ BIvSv)
A©p cq]bpsS tIm¿´v^o Ãmºv ]Xn®v \n¿±njvS t^mdØn¬/ sh≈-I-S-em-kn¬ P\\w/acWw\S∂ {Kma-]-©m-b-Øn¬At]£n°Ww. P\\/acW dnt∏m¿´v \n¿±njvSt^md-Øn¬ \¬I-Ww.
P\-\/-a-cW XobXn apX¬30 Znhkw Ign™v 1 h¿jwhsc Pn√m cPnkv{Sm¿°pwHcp h¿jw Ign™v dh\yqUnhn-j-W¬ Hm^o-k¿°pwkw`hw sshIn cPnÿsNøm\pff ImcWw ImWn°p∂ At]£, Kk‰Uv Hm^ok¿/t\m´dn ]ªnIv km£ys∏SpØnb kXyhmMvaqewF∂nhbpw lmP-cm-°Ww.
30 Znhkw apX¬
Hcp h¿jw hsc
5 cq]. Hcp h¿j
Øn\p apIfn¬
10 cq] te‰v ^o.
43
]©m-bØv hIp∏v
5 P\\/acWk¿´n^n°‰v
At]£Is‚ t]cn¬ hmßnb ]Øp cq]bn¬ IpdbmØ XpIbv°pff ap{Z]{Xw lmP-cm-°Ww.
sXc®n¬^okvHcp h¿jtØ°v 2 cq], ]I¿∏v ^okv 5 cq].
A©p cp]bpsS tIm¿´v^o Ãmºv ]Xn®v At]£n°Ww.
6 t\m¨ Ashb v e _ n e n ‰ nk¿´n^n°‰ v(P\-\w/-a-cWwc -Pnÿ sNbvXn- n-s√-¶n¬)(1969- se P\-\-˛-a-cW cPn-kvt{S-j≥ BIvSv)
A©p cp]bpsS tIm¿´v^o Ãmºv ]Xn®v P\\w/acWw \S∂ {]tZiØnse {Kma]-©mb-Øn¬At]-£n-°-Ww.
P\\w/acWw \S∂ ka-bsØ Xma-k-ÿ-ew, P\\w/acWw \S∂ ÿew F∂n-hsXfn-bn-°p-∂-Xn-\m-h-iy-amb tcJ-Iƒ lmP-cm-°-Ww. A√m-Ø-]£w t]meokv shcn-^n-t°-js‚ASn-ÿm-\-Øn¬ am{Xtak¿´n-^n-°‰v \¬Ip-∂Xv]cn-K-Wn-°p-I-bp-≈q.
sXc®n¬^okvHcp h¿jtØ°v 2 cq], k¿´n^n°‰v 2 cq].
7 ZsØ-Sp-°p∂
Ip´n-I-fpsS cPn-
kvt{S-j≥
P\\ cPn-kv{Sm¿°v At]
£ \¬IWw
Ip´nbpsS P\\w cPnÿsNbvXn´ns√¶n¬ ZsØSp°¬ A\phZn® tImSXnDØchns‚ ]I¿∏v klnXw AwKoIrX AtUm]vj≥ GP≥kn ÿnXnsNøp∂ cPnkvt{Sj≥ bqWn‰n¬ At]£n °Ww. 2008\hw_¿ 22˛\v apºv ZsØSpØ tIkpIfn¬ P\\wcPnÿ sNbvXn´ns√¶n¬ZsØSp°m≥ A\phZn®tImSXn DØchns‚ ASnÿm\Øn¬ ZsØSpØamXm]nXm°fpsS At]£ {]Imcw Ah¿ ÿncXmakam°nb ÿesØcPnkvt{Sj≥ bqWn‰n¬At]£n°Ww.
At]-£n®v ]c-am-h[n 10 Znh-k-Øn-\Iw k¿´n-^n-°‰v \evIp-∂-XmWv.
8 h n t Z - i Ø p
\S∂ P\-\-ß-
fpsS cPn-kvt{S-
j≥
1956 se kn‰n-k¨ (C≥Uy≥ tIm¨kpte-‰-p-I-fnse cPn-kvt{S-j≥) N -߃{]Imcw C≥Uy≥ ]uc∑mcpsS C≥Uybv°p shfn-bn-ep≈ F√m P\-\-hpw- a-c-Whpw C≥Uy≥ tIm¨kpte‰pIfn¬ cPn-ÿ sNøm-hp-∂-Xm-Wv.
Ip´nbpsS amXm]nXm°ƒC≥Uybn¬ ÿnchmkam°Wsa∂ Dt±iytØmSpIqSn C≥Uybn¬ Xncns®Ønb XobXn apX¬ 60ZnhkØn\Iw AhcpsSC¥ybnse XmakÿesØ bqWn‰n¬ At]£n°Ww. Ip´nbpsS P\\wkw_‘n® tcJtbmsSm∏wC¥ybn¬ ÿncXmakam°m≥ Dt±in°p∂p F∂kXyhmMvaqew 100 cq]bn¬ IpdbmØ hnebp≈aq{Z]{XØn¬ H∏n´v lmPcm°Ww.
44
]ucm-h-Im-i-tcJ
12 hnhml cPn-kvt{Sj≥(2008- setIcf hnhml߃ cPnÿsNø¬(s]mXp)N -߃){]Imcw
hnhmlw \S∂ XobXnapX¬ 45 ZnhkØn\-IwsatΩm-dm≠w \¬I-Ww. 45Znh-k-Øn-\p-tijw Hcph¿jw hsc ap≥]d™tcJIƒs°m∏w hnhmlw\S-∂Xv kw_-‘n®v cPn-kv{Sm¿°v t_m≤y-am-Ip∂sXfnhv As√-¶n¬ t^mdw\º¿ 2˛¬ D≈ km-£y-]-{Xhpw (MP/MLA/]©m-bØwKw/Kk-‰Uv Hm^o-k¿\¬Inb km£y-]{Xw).Hcp h¿jØn\p-tijap≈-hbv°v cPnkv{Sm¿ P\-d-emb ]©m-bØv sU]yq´nUbd-IvSdpsS A\p-a-Xn-°p≈ At]£bpw D≠m-bn-cn-°-Ww. A\p-aXn e`n®tijw cPn-kvt{S-j≥ \S-Øp-∂-Xm-Wv.
cPn -k vt {S -j≥^okv 100 cq].]ng 45 Znh-k-Øn-\p-tijw 1h¿jw hsc 100cq]. Hcp h¿j-Øn-\p-tijw ˛250 cq]. k¿´n-^n-°‰v 20 cq].A[nI k¿´n- n-°‰v ˛ 25 cq].
\n›nX t^md-Ønep≈satΩmdm-≠-Øns‚ c≠v]I¿∏p-Iƒ h[qhc-∑mcpwc≠v km£n-Ifpw H∏n´v(`mcy-bp-sSbpw `¿Øm-hns‚bpw ]mkv-t]m¿´v sskkn-ep≈ t^mt´m ]Xn-®n-cn-°-Ww), `mcy-bp-sSbpw`¿Øm-hn-s‚bpw Hmtcmt^mt´m-Iƒ thsd-bpw.aXm-Nmc{]Im-c-am-sW-¶n¬/Ãm‰yq-´dn \nb-a-{]-Im-c-am-sW-¶n¬ km£y-]-{Xw,-h-b v sXfn-bn-°p∂ tcJ,F∂nh klnXw hnhmlw\S∂ {]tZ-i-Ønse {Kma-]-©m-b-Øn¬ At]-£n-°-Ww.
9 hnhml cPnkvt{Sj≥(1955 se lnμp-hn-hml BIvSv
- {]-Imcw)
\n›nX t^mdØnepffdnt∏m¿´v, hnhmlnXcmbnF∂pffXn\pff sXfnhv,(hnhmlw \S∂ ÿm]\Øn¬ \n∂p≈ km£y]{Xw apX-em-bh), {]mbwsXfnbn°p∂ tcJ.
hnhmlw \S∂ {]tZ-i-Ønse {Kma-]-©m-bØn¬ hnhmlw \S∂v 15 ZnhkØn\Iw dnt∏m¿´v sNøWw.aXnbmb ImcWßfps≠¶n¬ 30 Znhkwhsc cPnÿ sNømw. c≠v km£nIƒ thWw. hcs‚/h[phns‚ BZy hnhmlas√¶n¬ ap≥ hnhmlw HgnhmbXns‚/th¿]ncn™Xns‚ \nba]camb tcJIƒ lmPcm°Ww.
10 hnhmlw Xmakn®p cPnÿsNø¬ :30 Znh-k-Øn\vtij-ap-≈h(1955 se lnμp-hn-hml BIvSv{]-Imcw)
\n›nX t^md-Øn-ep≈dnt∏m¿´v, sshIn cPnÿsNøm\pff ImcWw ImWn°p∂ 5 cq] tIm¿´v ^oÃmºv ]Xn® tem°¬ cPn-kv{Sm¿°pw Pn√m cPn-kv{Sm¿°pap≈ At]£, hnhmlnXcmbn F∂p≈Xn\pff sXfnhv (hnhmlw \S∂ÿm]\Øn¬ \n∂p≈km£y]{Xw apX-em-bh),{]mbw sXfnbn°p∂ tcJ.
hnhmlw \S∂ {]tZ-i-Ønse {Kma-]-©m-b-Øn¬ At]-£n-°-Ww. c≠v km£nIƒ thWw. hcs‚/h[phns‚ BZy hnhmlas√¶n¬ ap≥ hnhmlw HgnhmbXns‚/th¿]ncn™Xns‚ \nba]camb tcJIƒlmPcm°Ww.
11 hnhml k¿´n^n°‰v (1955se lnμp -hn-hml BIvSv\SØnb cPn-kvt{S-j≥)
A©p cq]bpsS tIm¿ v oÃmºv ]Xn® sh≈ IS-em-kn-ep≈ At]£.
At]-£-Is‚ t]cn¬ hmßnb ]Øp cq]-bn¬ Ipd-bmØ XpI-bv°p≈ ap{Z-]{Xw lmP-cm-°Ww.
k¿´n-^n-°-‰n\v10 cq].
C√
C√
45
]©m-bØv hIp∏v
13 Cμn-cm-Km‘n
tZiob
hm¿≤IyIme
s]≥j≥ :
{]Xnamkw
300 cq]
\n¿±njvS t^mdØnepff
At]£bpsS c≠p ]I¿
∏pIƒ. {]mbw sXfnbn°p
∂Xn\p≈ tcJ/saUn
°¬ Hm^okdpsS k¿´n
^n°‰v, tdj≥ Im¿Uns‚
]I¿∏v.
65 hb n\p apIfn¬ {]m
bw. BPL IpSpw-_-Øn¬
AwK-am-bn-cn-°Ww. a‰p
s]≥j\pIƒ hmßp∂h
cmIcpXv. ap∂p h¿jambn
tIcfØn¬ Xmakn°p∂
hcmIWw. hr≤kZ\Øn
tem, icWmebØntem
At¥hmknbmbnc n°
cpXv. bmNIhrØn sXmgn
embn kzoIcn®hcmIcpXv.
14 AKXn s]≥
j≥ (hn[h
Iƒ°pw
hnhml
tamNnX¿°pw)
{]Xnamkw
300 cq]
\n¿±njvS t^mdØnepff
At]£bpsS c≠p ]I¿
∏pIƒ. tdj≥ Im¿Uns‚
]I¿∏v, ¿Ømhns‚ acW
k¿´n^n°‰v/hnhm-l-tam-Nn-
X-bm-sW∂v sXfn-bn-°p∂
tcJ. Ggp h¿jambn `¿
Ømhns\°pdn®v bmsXmcp
hnhchpan√mØh¿ AXp
kw_‘n® hnt√-Pm- o-k-
dpsS km£y-]-{Xw lmPcm
°Ww.
IpSpw_ hm¿jnI hcpam
\w {Kma-{]-tZ -i-ßfn¬
20,000 cq]bn¬ IhnbcpXv.
a‰p s]≥j\pIƒ hmßp
∂hcmIcpXv. c≠p h¿j
ambn tIcfØn¬ Xmakn
°p∂hcmIWw. bmNIhr
Øn sXmgnembn kzoIcn®
hcmIcpXv.
15 hnIemwK s]≥j≥ (hnIemwK¿, AwKsshIeyw kw`hn®h¿, imco-cn-I, am\knIsh√p-hn-fn-Iƒt\cn-Sp-∂-h¿){]Xnamkw 300 cq]
\n¿±njvS t^mdØnepff
At]£bpsS c≠p ]I¿
∏pIƒ, AwK-ssh-Ieyw
sXfn-bn-°p∂ tcJ, tdj≥
Im¿Uns‚ ]I¿∏v.
IpSpw_ hm¿jnI hcpam
\w 20,000 cq]bn¬ Ihnb
cpXv.
16 I¿jI sXmgn
emfn s]≥j≥
{]Xnamkw 300 cq]
\n¿±njvS t^mdØnepff
At]£bpsS c≠p ]I¿
∏pIƒ. tdj≥ Im¿Uns‚
]I¿∏v, qkzØns‚ hnhc
߃, I¿jI sXmgnemfn
t£a\n[nbn¬ AwKambn
cp∂Xns‚ km£y]{Xw,
{]mbw sXfnbn°p∂ tcJ
(Xncn®dnb¬ Im¿Uv/P\\
k¿´ n^ n°‰ v /k vI qƒ
k¿´n^n°‰v/saUn°¬
k¿´n^n°‰v).
tIcfØn¬ ]Øph¿j
ambn ÿncXmakambncn
°Ww, 60 hb v XnI™n
cn°Ww. IpSpw_ hm¿
jnI hcpam\w 11,000 cq]
bn¬ IhnbcpXv.
46
]ucm-h-Im-i-tcJ
17 50 hb n\p
apIfn¬ {]mb
apff Ahnhm
lnXIƒ°pff
s]≥j≥:
{]Xnamkw
300 cq]
\n¿±njvS t^mdØnepffAt]£bpsS c≠p ]I¿∏pIƒ. {]mbw, hnhmlnXbs√∂pffXv sXfnbn°p∂ k¿´n^n°‰pIƒ,tdj≥ Im¿Un-s‚bpw Xncn-®-dn -b¬ Im¿Un-s‚bpw]I¿∏v.
IpSpw_ hm¿jnI hcp
am\w 20,000 cq]bn¬ Ihn
bcpXv. kwÿm\Øv ÿnc
Xmakambncn°Ww.
18 sXmgn¬ clnX
thX\w:
{]Xnamkw
120 cq]
\n¿±njvS t^mdØnepffAt]£bpsS c≠p ]I¿∏pIƒ. Fkv.Fkv.F¬.kn_p°v, Fwtπmbvsa‚ vIm¿Uv, tdj≥ Im¿Uns‚]I¿∏p-Iƒ, {Sm≥kv^¿k¿´n- n-°-‰v F∂nh lmPcm°Ww. Fkv.-F-kv.-F¬.-kntbm XØp-ey-amb ]co-£tbm ]mkm-I-Ww. [hn-I-ew-K¿, Fkv.kn/Fkv.SnF∂n-h¿°v Fkv.-F-kv. -F¬.kn tXm‰mepw At]-£n-°mw. (\n-›nX hb vIgn™v Fkv.-F-kv.-F¬.kn ]co£ am{Xw FgpXntXm‰-h¿°v _m[-I-a-√) ].
hm¿jnI hcpam\w 12,000cq]bn¬ IhnbcpXv. At]£I\v kz¥ambn 100 cq]bn¬ IqSpX¬ {]Xnamkhcpam\ap≠mIcpXv. cPnkvt{Sj≥ bYmImew ]pXp°nbncn°Ww. 18 hb n\p tijw XpS¿®bmbnaq∂v h¿jw cPnkvt{Sj≥D≠m-bn-cn-°Ww (Aw-K-ssh-I-ey-ap-≈-h¿°v c≠vh¿jw), 35 hb v IgnbcpXv. hnZym¿∞n Bbncn°cpXv. At]-£n-°p-∂-Xn\v sXm´papºp≈ aq∂ph¿jØn-\p-≈n¬ Hcp h¿jtam AXn¬ IqSp-XtemIme-b-f-hn¬ XpS¿®-bmbntPmen-bp-≠m-bn-cp∂m¬A¿l-X-bp-≠mhn√.
19 km[p°fmbhn[hIfpsSs]¨a°fpsShnhmlØn\p≈ [\klmbw
\n¿±njvS t^mdØnepffAt]£bpsS c≠p ]I¿∏pIƒ hnhmlØn\p 30Znhkw apºv \¬IWw.(At]£IbpsS `¿Ømhns‚ acW k¿´n^n°‰v,hnhmlnXbmIp∂ s]¨Ip´nbpsS P\\ k¿´n^n°‰v, hcs‚ km£y]{Xw,tdj≥ Im¿Uns‚ ]I¿∏vXpSßnbh klnXw).
hm¿jnI hcpam\w 20,000cq]bn¬ IhnbcpXv. ap∂ph¿jambn tIcfØn¬Xmakn°p∂hcmIWw.s]¨Ip- n-bpsS t]cn-ep≈hkvXp, B`-c-Ww, ]WwapX-em-bh 6000 cq]-bn¬Ihn-bm≥ ]mSn-√.
20 sI´nS \n¿ΩmW {]h¿ØnI ƒ ° p ≈s]¿a n‰ pIƒ(tIcf ]©mbØv sI´nS\ n ¿ Ω m WN´ßƒ 2011)
\n¿±njvS t^mdØn¬ 5cq]bpsS tIm¿ v o Ãmºv]Xn®v At]£n°Ww.1. hkvXphns‚ B[mc
Øns‚ ]I¿∏v2. `q\nIpXn HSp -°nb
ckoXv3. ssIhimhImi k¿´n
^n°‰ns‚ ]I¿∏v.4. \n¿ΩmW {]hrØn
bpsS πm\pIƒ.5. At]£ o (sjUyqƒ I)
tIcf ]©mbØv sI´nS \n¿ΩmW N´ßƒ,2011, sjUyqƒ II{ ] I m c a p ≈s]¿an‰v ^o.
47
]©m-bØv hIp∏v
21 sXcphnt\mSv
tN¿∂ aXn¬/
`nØn/ then/
InW¿ F∂o
{]h¿Øn°p
≈ s]¿an‰p
Iƒ (tIcf
] © m b Ø v
sI´nS \n¿Ωm
W N´ßƒ 2011)
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp
]Xn® sh≈°Semkn
ep≈ At]£.
1. DSaÿmhImiw sXfn
bn°p∂ {]amWw
2. ssk‰v πm≥
3. At]£ o
(sjUyqƒ I)
sI.-]n.-_n.-B¿.
2011 sjUyqƒ
II {]Imcw
s]¿an‰v ^o.
22 sI´nS\n¿Ωm
Ww ˛ s]¿an‰v
Imemh[n \o
´¬ /]pXp°¬
(tIcf ]©m
bØv sI´nS
\n¿ΩmW N´
߃ 2011)
1. s]¿an‰v \¬Inb Xob
Xn apX¬ 3 h¿jtØ
°v km[pX.
2. 5 cq] tIm¿ v o Ãmºv
]Xn® sh≈°Semkn
ep≈ At]£.
3. s]¿an‰pw AwKoIrX
πm\pw klnXw
4. ]pXp°p∂Xn\v Imem
h[n Ign™v Hcp h¿
jØn\Iw ka¿∏n
°Ww.
\o´p∂Xn\v km[pXm
Imemh[n Ah-km-\n-°p-
∂-Xn\papºv At]£
ka¿∏n °Ww.
23 sXcphnt\mSp
t N ¿ ∂ p ≈
aXn¬/`nØn/
then/InW¿
s]¿an‰v Imem
h[n \o´¬/
]pXp°¬
(tIcf ]©m
bØv sI´nS
\n¿ΩmW N´
߃ 2011)
aXn¬ /`nØn
1. s]¿an‰ v \¬Inb
XobXn apX¬ Hcp
h¿jw hsc km[pX.
2. InWdn\v \¬Inb
XobXn apX¬ 2 h¿jw
km[pX.
3. 5 cq] tIm¿´v ^o ]Xn
∏n®v sh≈°Semkn
ep≈ At]£.
4. s]¿an‰ v Imemh[n
Xocp∂Xn\v apºv At]
£n°Ww.
sI.]n._n.B¿
2011 {]Imcw
1. sI´nS \n¿
ΩmW s]¿
an‰v \o´p∂
Xn\v s]¿an‰v
^obpsS 10%.
2. ] pXp°p∂
Xn\v s]¿an‰v
^obpsS 50%.
sI.]n._n.B¿
2011 {]Imcw
s]¿an‰v obpsS
50%.
tIcf ]©m-b-Øv sI´nS \n¿ΩmW N´ßƒ {]Imcw {Kma ]©mbØpIsf Im‰Kdn I,
Im‰Kdn II F∂nßs\ Xcw Xncn®n´p≠v. c≠v Im‰-K-dn-I-fp-sSbpw ]©m-b-Øp-I-fpsS
hnhcw 26.2.2011 se Pn.H.(Fw.Fkv) \º¿˛64/2011/Xkz`h k¿°m¿ DØchv {]Imcw
{]kn-≤o-I-cn-®n´p≠v. ]©mbØpIfn¬ 300 N.-ao-‰¿ hsc hnkvXo¿Æap≈ hmk-Kr-
l-߃°pw 150 N.-ao-‰¿ hsc hnkvXo¿Æ-ap≈ A2, F hn`mKw sI´n-S-߃, ]uƒ{Sn
^mw, sXmgp-Øv, ]c-º-cm-K-X- I-b¿ \n¿ΩmW bqWn‰v, ssIØdn bqWn-‰v, Iip-h≠n
bqWn‰v F∂n-hbv°pw (c≠v \ne hsc am{Xw) s]¿an‰v Bh-iy-an-√. F∂m¬ \n¿ΩmWw
Bcw-`n-°p-∂-Xn\v \n¿±njvS ^md-Øn¬ sk{I-´-dn°v Adn-bn∏v \¬I-Ww. B[m-c-
Øns‚ ]I¿∏v, ssIh-im-h-Imi k¿´n-^n-°‰v F∂nh lmP-cm-°-Ww.
48
]ucm-h-Im-i-tcJ
24 sI´nS DSaÿmhImik¿´n^n°‰v.
26 sI´nS DSaÿmhImiwssIam‰wsNø¬:2011 setIcf ]©m-bØv cmPv(hkvXp \nIp-Xnbpw tkh\D]-\n-Ip-Xnbpwk¿Nm¿÷pw)N -߃
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp]Xn® shff°Semknepff At]£.
sI´nS\º¿ At]£bnepw B[mcØnepw D≠mIWw. B[mcØn¬ sI´nS\º¿ tcJs∏SpØnbn´ns√¶n¬, Sn \º¿ sI´nSwÿnXn sNøp∂p F∂hnt√Pm^okdpsS km£y]{Xw. kwbp-‡m-t]£Cs√-¶n¬ cPn-ÿ {]Im-c-ap≈ DS-a-ÿ\v cPn-tÃUvt\m´okv Ab®v Bt£]w]cn -K -Wn -®m -b n - c n°pwA¥na Xocp-am\w ssIs°m≈p-∂Xv
A vsa‚ v cPnÃdnep≠mbncn°Ww. sI´nS\º¿ ImWn®ncn°Ww.F¥mhiyØn\mWv k¿´n^n°‰v F∂v hy‡am°nbncn°Ww.
25 Xma-k-°m-c-\m-sW-∂p≈ k¿´n-^n-°‰v
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp]Xn® shff°Semknepff At]£. kz¥who´n-e√ Xma-k-sa-¶n¬hmSI Icm¿ As√-¶n¬DS-a-bpsS kΩ-X-]-{Xw.
Xma-kn-°p∂ {Kma-]-©m-b-Øn¬ At]-£n-°-Ww.sI´n-S-\-º¿ ImWn-®n-cn-°-Ww. Bhiyw hy‡-am-°nbn-cn-°-Ww. km[m-cW Xma-k-°m-c-\m-bn-cn-°-Ww.
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp]Xn® shff°Semknepff Ccp-I-£n-I-fp-sSbpwkwbp‡ At]£. ssIam‰w kw_‘n® A ¬tcJ/B[mcw (HdnPn\epw]I¿∏pw), hkvXp ssIhi°mc≥ acWs∏s´¶n¬A\¥cmhImi k¿´n^n°‰v, `q\n-IpXn HSp-°nbtcJ.
27 NpaØnb
sI´nS \nIpXn
bnt∑epff
A∏o¬
1996 se tIcf
]©m-bØv cmPv
(\nIp-Xn\n¿Æb
hpw CuSm°epw
A∏oepw)
N -߃
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp
]Xn®v shff°Semkn
epff At]£.
sk{I´dn NpaØnb \nIp
Xn A[nIamsW∂p ]dbp
∂Xn\pff ImcWw ImWn
®v, NpaØnb \nIpXn HSp
°n, ckoXns‚ ]I¿∏v
klnXw 30 ZnhkØn\Iw
[\Imcy Ãm‚nwKv IΩ‰n
°mWv A∏o¬ \¬tI-≠Xv.
28 sI´nS\nIpXn
Hgnhm°¬:
2011 setIcf ]©m-bØv cmPv(hkvXp \nIp-Xnbpw tkh\D]-\n-Ip-Xnbpwk¿Nm¿÷pw)N -߃
sI´nS \nIpXn X≥h¿jw
hscbpffXv AS®pXo¿
Øncn°Ww. \nIpXn Hgn
hm°p∂Xn\pff ImcW
߃ sXfnhp klnXw Im
Wn®ncn°Ww.
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp
]Xn®v shff°Semkn
epff At]£.
49
]©m-bØv hIp∏v
29 s]mfn®pam‰nbsI´nSØns‚\nIpXnHgnhm°¬:2011 setIcf ]©m-bØv cmPv(hkvXp \nIp-Xnbpw tkh\D]-\n-Ip-Xnbpwk¿Nm¿÷pw)N -߃
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp
]Xn®v shff°Semkn
epff At]£.
sI´nS\º¿ ImWn®ncn°Ww. sI´nS \nIpXn X≥h¿jw hscbpffXv AS®pXo¿Øncn°Ww.
30 H g n ™ p I n S°p∂XpaqewsI´nS \nIpXnCfhpsNø¬:2011 setIcf ]©m-bØv cmPv(hkvXp \nIp-Xnbpw tkh\D]-\n-Ip-Xnbpwk¿Nm¿÷pw)N -߃
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp
]Xn®v shff°Semknep
ff At]£. sI´nS \º¿ImWn®ncn°Ww. sI´nS\nIpXn X≥h¿jw hscbpffXv AS®p Xo¿Øncn°Ww.
GsX-¶nepw A¿≤ h¿jØn¬ 60 Znh-ktam AXn-¬ IqSp-Xtem Hgn™pwhmS-I-bv°pw sImSp-°msXInS-∂n´ps≠¶n¬ am{Xw.Hcp {]tXyI XobXn apX¬ sI´nSw HgnbpIbpw hmSIbv°v sImSp°mXncn°pIbpw sNøpsa∂v sk{I´dn°v ap≥Iq´n t\m´okv \¬Inbncn°Ww. t\m´okns‚Imemh[n AXv sImSp°p∂ A¿≤h¿jtØ°vam{Xambncn°pw.
31 s]¿an-‰n-√mØ\n¿ΩmWw/hyXn-bm\w/sI´nS\n¿ΩmW {Ia -h¬°-cWw:2011 setIcf ]©m-bØv cmPv(sI nS\n¿ΩmW)N -߃
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp]Xn® \n›nX t^mdØnepff At]£. B-[m-c-Øns‚ ]I¿∏v, ssIh-im-h-Imi k¿´n-^n-°‰v,ssk‰v πm\pw a‰-\p-_‘πm\p-Ifpw. AwKo-IrXπm\n¬ \n∂pw hyXn-bm-\-ap -s≠-¶n¬ AwKo-IrXπm\pw e`n® s]¿an‰pw^okv HSp-°nb tcJ-bpw.
N´ßƒ°v A\p-kr-X-am-bn-cn-°-Ww.
32 sI´nSØns‚
GPv k¿´n^n
°‰v
5 cq] tIm¿´v ^o Ãmºp]Xn® shff°Semknepff At]£. sI´nS\º¿ImWn®ncn°Ww. sI´nS\nIpXn X≥h¿jw hscbpffXv AS®pXo¿Øncn°Ww.
sI´nS \n¿ΩmWØn\pe`n® A\phmZ]{XnI,\n¿ΩmWw ]q¿Ønbm°nbXobXn, \nIpXn NpaØnbXobXn, km£y]{XwF¥mhiyØn\msW∂hnhcw apXembh ImWn®ncn°Ww.
50
]ucm-h-Im-i-tcJ
33 ^mIvSdnIƒ, hyhkmb ÿm]\߃, h¿°vtjm∏pIƒ XpSßnbh Bcw`n°p∂Xn\p≈ssek-≥kv(tI -cf ]©m-bØv cmPv BIvSv,1996 se tIcf]©mbØv cmPv(B-]¬°-chpwAk-lyhpambhy m]m - c -߃°pw ^mIvS -dn -Iƒ°pw ssek≥kv \¬I¬)N -߃
5 cq] tIm¿´v ^oÃmºp ]Xn® \n¿±njvS t^mdØnepff At]£. (sI´nSw hmSIbv°msW¶n¬ DSabpsSkΩX]{Xw)
ÿeØns‚ tcJ (HdnPn\epw ]I¿∏pw), ]pc-bnSw/sI´n-S-Øns‚ πm\pw a‰\p--_‘πm\p-Ifpw, a‰p ÿm]\ßfn¬ \n∂pw e`nt°≠p∂\ncmt£] ]{X߃ (DZm:-˛s]meyqj≥ I¨t{Smƒt_m¿Uv, BtcmKy hIp∏v,sshZypXn hIp∏v, ^b¿t^mgvkv, mIvSdn C≥kvs]-IvS¿, ssa\nwKv & Pntbm-f-Pn,h\w hIp-∏v, FIvkvtπm-kohvssek≥kv XpSßn -bh),i‡ntbm \n¿ΩmW b{¥tam b{¥-km-a-{Kntbm kw_-‘n®v ]©m-bØv Bh-iy-s∏-Sp∂ hnh-c-߃.
N´ßƒ {]Imcw
34 hym]mc ÿm]\Øn\pffssek≥kv(tI-cf ]©m-bØv cmPv BIvSv,1996 se tIcf]©mbØv cmPv(B-]¬°-chpwAk-lyhpambhy m] m - c -߃°pw ^mIvS -dnIƒ°pw s s ek≥kv \¬I¬)N -߃
5 cq] tIm¿´v o
Ãmºp ]Xn®
\n›nX t^mdØn
epff At]£.
]pXpXmbn Bcw`n°phm≥30 Znhkw apºv At]£\¬IpI. sI´nSw kw_‘n® tcJ (hmSI sI´nSamsW¶n¬ kΩX]{Xw,hmSINo´v). ssek≥kv]pXp°p∂Xn\v kmºØnI h¿jw Ahkm\n°p∂Xn\v Hcp amkw apºv ]gbssek≥kns‚ ]I¿∏v klnXw At]£ \¬IWw.
N´ßƒ {]Imcw
35 ]∂n, ]´n F∂nhsb hf¿Øp∂Xn\pffssek≥kv1998 se tIcf ]©mbØvcmPv(]-∂n-Iƒ°pw ]´n -Iƒ°pwssek≥kv \¬I¬)N -߃
5 cq] tIm¿´v ^oÃmºp ]Xn® shff°SemknepffAt]£. {]mbw,\ndw F∂n-h ImWn-®n-cn-°-Ww.
{]Xntcm[ IpØnhbv]v \S
ØnbXns‚ k¿´n^n°‰v
At]£tbmsSm∏ap≠m
IWw.
36 kzImcy Bip
]{XnIƒ, ]mcm
saUn°¬ ÿm
]\߃/Sy q
t´mdnb¬ ÿm
] \߃ XpS
ßnbhbpsS
cPnkvt{Sj≥
N´ßƒ {]Imcw
5 cq] tIm¿´v ^o
Ãmºp ]Xn® \n
›nX t^mdØnep
ff At]£. ÿm
]\w Bcw`n°p∂
Xn\v 15 Znhkw apºv
At]£ \¬ IWw.
sI´nSw kw_‘n® tcJ (hmSI
sI´nSamsW¶n¬ kΩX]{Xw,
hmSINo´v) apXembh D≠mbncn
°Ww. cPnkvt{Sj≥ ]pXp°p∂
Xn\v kmºØnI h¿jw Ahkm
\n°p∂Xn\v Hcp amkw apºv
]gb ssek≥kns‚ ]I¿∏v kln
Xw \n›nX t^mdØn¬ At]
£ \¬IWw.
tI-cf ]©m-bØv cmPv
BIvS v , 1997 se tIcf]©mbØv cmPv (kzImcyBip]-{Xn-I-fp-sSbpw kzImcy ]mcm -sa -Un -°¬ÿm]-\-ß-fp-sSbpw cPn-kvt{S-j≥) N´-߃, 1999 setIcf ]©mbØv cmPv(Syqt´m -d n -b¬ ÿm]\ßfpsS cPn-kvt{S-j≥) N´-߃ {]Imcw
Ipdn∏v: At]-£-tbm-sSm∏w lmP-cm-°p∂ tcJ-I-fpsS ]I¿∏p-Iƒ Ak¬ ImWn®p t_m≤y-
s∏-Sp-Øp-Itbm km£y-s∏-Sp-Øn-btXm Bbn-cnt°-≠-Xm-Wv.
51
]©m-bØv hIp∏v
{Kmak`
P\m[n]XyØns‚bpw A[nImc hntI{μoIcWØns‚bpw ASnÿm\ inebmWv
{Kmak`. P\߃°v `cWØn¬ t\cn´v ]¶mfnØw e`n°p∂ GI `cWLS\m kwhn
[m\amWnXv. almflmKm‘n hn`mh\w sNbvX {KmakzcmPv F∂ k¶ev]w bmYm¿∞y
am°p∂Xn\p≈ Hcp D]m[nbmWv {Kmak`.
Hcp {Kma ]©mbØns‚ \ntbmPI afiew ASnÿm\am°nbmWv {Kmak` cq]o
Icn®n´p≈Xv. 978 {Kma ]©mbØpIfnembn 16680 {Kmak`IfmWv tIcfØnep≈Xv.
Hcp \ntbmPI afieØnse apgph≥ kΩXnZmbIcpw B {Kmak`bnse AwKßfmWv.
_‘s∏´ {Kma ]©mbØwKamWv {Kmak`m I¨ho\¿. {Kma]©mbØv {]knU‚ v
A≤y£\mbncn°pw. {Kma]©mbØv \n›bn°p∂ ÿeØmWv tbmKw tNtc≠Xv.
aq∂pamkØnsemcn°¬ F∂ IW°n¬ h¿jØn¬ 4 {]mhiysa¶nepw {Kmak` tbmKw
tNcWw. {Kmak` Dƒs°m≈p∂ {]tZisØ {]Xn\n[oIcn°p∂ tªm°v/Pn√m ]©m
bØv AwKtØbpw \nbak`mwKtØbpw \n¿_‘ambpw {Kmak`m IWho\¿ £Wn
t°≠XmWv. BsI {Kmak`mwKßfpsS 10% BWv Izmdw. 10 iXam\Øne[nIw kΩXn
ZmbI¿ tcJmaqew Bhiys∏´m¬ c≠v km[mcW tbmK߃°nSbn¬ Hcp {]tXyI
tbmKhpw tNtc≠Xp≠v. {Kmak`bpsS tbmKw 3 amkØnsemcn°¬ hnfn®pIq´p∂Xn¬
XpS¿®bmbn c≠pXhW hogvNhcpØnbm¬ _‘s∏´ AwKØns‚ AwKXzw \jvSam
Ip∂XmWv. kΩXnZmbI¿°v X߃ sXscs™SpØ {]Xn\n[nbpambn h¿jØn¬ \mep
{]mhiysa¶nepw apJmapJw kwhZn°m≥ {Kmak` Ahkcap≠m°p∂p. ap≥h¿jsØ
hnIk\]cn]mSnIsfbpw \S∏ph¿jØn¬ Gs‰Sp°m\pt±in°p∂ hnIk\ ]cn]mSn
Isfbpw CXn\pth≠nhcp∂ sNehns\bpw kw_‘n® Hcp dnt∏m¿´pw ap≥ h¿jsØ
hm¿jnI IW°pIfpsS Hcp tÉvsa‚pw `cW\n¿ΔlWm[nImcÿs‚ Hcp dnt∏m¿´pw
BZytbmKØn¬ {Kmak` apºmsI hbvt°≠XmWv. {Kmak`IfpsS ip]m¿iIƒ°pw
\n¿t±i߃°pw {XnXe ]©mbØpIƒ A¿lamb ]cnKW\ \evtI≠XmWv. {Kmak`
Iƒ°v {]tXyI NpaXeIfpw \nbaØn¬ hyhÿ sNbvXn´p≠v. hnhn[ t£a ]≤XnIƒ
°p≈ KpWt`m‡m°sf sXscs™Sp°m\p≈ NpaXe {Kmak`Iƒ°mWv. {Kmak`
Xømdm°p∂ KpWt`m‡r enÃntem ap≥KW\m{IaØntem am‰w hcpØm≥ ]mSn√. {Kma
k`bneqsSbmWv {Kma ]©mbØpIfpsS ]≤XnIƒ DcpØncnbp∂Xv. ]≤Xnbmkq{XW
Ønepw \n¿ΔlWØnepw aqey\n¿ÆbØnepw {Kmak`Iƒ°v \n¿ÆmbIamb ÿm\w
52
]ucm-h-Im-i-tcJ
\nbaw hyhÿ sNbvXn´p≠v. AXn\m¬ {Kmak`Iƒ°v ]©mbØpIsf KpWIcambpw
amXrIm]cambpw \bn°m≥ Ignbpw.
{Kmak`bpsS {][m\ NpaXeIƒ
1. ]©mbØns‚ hnIk\ ]≤XnIƒ Bhnjv°cn°p∂Xn\mhiyamb hniZmwi߃
tiJcn°p∂Xn\pw kamlcn°p∂Xn\pw klmbn°pI.
2. {Kma{]tZiØv \S∏mt°≠ ]≤XnIfpsSbpw hnIk\]cn]mSnIfpsSbpw \n¿t±i
߃°v cq]w \evIpIbpw ap≥KW\ \n¿t±in°pIbpw sNøpI.
3. hnIk\ {]h¿Ø\߃ \SØp∂Xn\mhiyamb kuIcy߃, klmb߃, k∂≤
tkh\w F∂nh \evIpI.
4. sXcphphnf°pIƒ, IpSnsh≈Øn\p≈ s]mXpSm∏pIƒ, s]mXpInWdpIƒ, s]mXp
ipNoIcW kwhn[m\߃ XpSßnbh ÿm]n°p∂Xv kw_‘n®v \n¿t±i߃
\evIpI.
5. ipNnXzw, ]cnÿnXn kwc£Ww, aen\oIcW\nb{¥Ww XpSßnb s]mXpXmev]cy
ap≈ kwKXnIsf kw_‘n®v Adnhp ]Icp∂Xn\mhiyamb ]≤XnIƒ Bhnjv°
cn°pIbpw AgnaXn, hymPhpw Ir{Xnahpamb CS]mSpIƒ XpSßnb kmaqlnI
Xn∑Iƒs°Xnsc Pm{KX ]men°pIbpw sNøpI.
6. s]mXpP\߃°nSbn¬ sFIyhpw kulm¿±hpw hf¿ØpI. BfpIfn¬ k∑t\m
`mhw hf¿Øp∂Xn\mbn Iem˛ImbnI tafIƒ kwLSn∏n°pI.
7. ]©mbØns‚ hnIk\ {]h¿Ø\߃ \SØp∂ KpWt`m‡rIΩn‰nIsf \nco£n
°pIbpw klmbn°pIbpw sNøpI.
8. k¿°mcn¬ \n∂pw e`n°p∂ s]≥j≥, k_vknUn F∂nht]mep≈ hnhn[Xcw t£a
klmb߃ e`n°p∂ BfpIfpsS A¿lX ]cntim[n°pI.
9. {Kmak`bpsS {]tZiØv \S∏nem°m≥ Dt±in°p∂ ]WnIsf kw_‘n®v FÃnta‰p
IfpsS hniZamb hnhc߃ tiJcn°pI.
10. ASpØ aq∂v amkØn\p≈n¬ _‘s∏´ DtZymKÿ≥ A\pjvTnt°≠ tkh\
ßfpw sNøm\pt±in°p∂ {]h¿Ø\ßfpw kw_‘n® hnhc߃ e`yam°pI.
11. {Kmak`m {]tZisØ kw_‘n®v ]©mbØv FSpØn´p≈ Hmtcm Xocpam\Øns‚bpw
bp‡n AdnbpI.
12. {Kmak`bpsS Xocpam\߃ kw_‘n®v FSpØn´p≈ XpS¿\S]SnIsf°pdn®pw
GsX¶nepw Xocpam\w \S∏nem°nbn´n√msb¶n¬ AXn\p≈ hniZamb ImcWßsf
°pdn®pw AdnbpI.
13. ipNoIcW {]{InbIfn¬ {Kma]©mbØnse Poh\°mcpambn klIcn°pIbpw
N∏pNhdpIƒ \o°w sNøp∂Xn\v k∂≤tkh\w \evIpIbpw sNøpI.
14. {Kmak`bpsS {]tZisØ ip≤PehnXcWw, sXcphv hnf°v IØn°¬ F∂o kwhn
[m\ßfnse t]mcmbvaIƒ Is≠Øn ]cnlmcam¿§ßƒ \n¿t±in°pI.
15. {Kmak`m {]tZisØ kv°qfpIfnse A≤ym]I˛c£mI¿Ør kwLS\IfpsS
{]h¿Ø\ßfn¬ klmbn°pI.
53
]©m-bØv hIp∏v
16. s]mXpP\mtcmKy {]h¿Ø\ßfn¬, {]tXyIn®v tcmK{]Xntcm[Ønepw IpSpw_t£a
{]h¿Ø\ßfnepw klmbn°pI. IqSmsX, ImemImeßfn¬ \n¿Æbn°s∏Smhp∂
a‰p NpaXeIfpw \n¿Δ-ln-°pI.
{Kmak`bpsS {][m\ DØchmZnØz߃
1. hnIk\hpw t£ahpw kw_‘n® {]h¿Ø\ßsf°pdn®p≈ hnhc߃ {]Ncn
∏n°pI.
2. BtcmKyhpw km£cXbpw kw_‘n®Xpw AXpt]msebp≈ hnIk\]camb a‰v
kab_‘nX ]cn]mSnIfnepw ]s¶Sp°pIbpw AXn\mbn {]NmcWw \SØpIbpw
sNøpI.
3. BhiykmaqlnI˛kmºØnI ASnÿm\ tcJIƒ tiJcn°pI.
4. hnIk\{]h¿Ø\ßfpsS ]ptcmKXnsb kw_‘n® hnhc߃ tiJcn®v \evIpI.
5. \nIpXn \¬Ip∂Xn\pw hmbv] Xncn®Sbv°p∂Xn\pw ]cnÿnXn ipNoIcWw sa®
s∏SpØp∂Xn\pw kaqlØn¬ sFIyw \ne\n¿Øp∂Xn\pambn [m¿ΩnIamb am¿§
߃ Ahew_n°pI.
6. ]©mbØns‚ [\mKaam¿§ßƒ h¿≤n∏n°p∂Xn\mbn {]mtZinIambn hn`hkam
lcWw \SØpI.
7. k∂≤ kwLßsf∂ \nebn¬ hnIk\ {]h¿Ø\ßfpsS ta¬t\m´w hln°pI.
8. kmw{IanI tcmK߃, {]IrXnt£m`߃ apXembh D≠mbm¬ s]s´∂v hnhcw
\¬Iphm\p≈ kwhn[m\ßfp≠m°pI.
54
]ucm-h-Im-i-tcJ
alm-flm-Km‘n tZiob {KmaoWsXmgn-ep-d∏v ]≤Xn
alm-flm-Km‘n tZiob {KmaoW sXmgnepd∏v \nbaw AhnZKv≤ ImbnI sXmgn¬
sNøm≥ k∂≤Xbp≈, {]mb]q¿Ønbmb AwKßfp≈, GsXmcp {KmaoW IpSpw_
Øn\pw Hcp kmºØnI h¿jØn¬ 100 ZnhksØ sXmgn¬ Dd∏p \¬Ip∂p. {KmaoW
taJebnse P\ßfpsS kmaqlnI kmºØnI ]ptcmKXnbpw kmaqly kaXzhpw Dd∏m
°pI, {]mtZinIamb sXmgn¬, hcpam\w F∂nh h¿≤n∏n°pI, kv{Xo˛]pcpj AkaXzw
Ipdbv°pI, XpeytPmen°v XpeythX\w, \Kcßfnte°p≈ IpSntb‰w XSbpI, aÆv˛
Pew, ssPhkºØv, ]cnÿnXn F∂nhbpsS kwc£Ww Dd∏m°n Im¿jnI taJe
i‡ns∏SpØpI, Zcn{ZP\hn`mKßfpsS Bhmk tI{μßfpsS ]mcnÿnXnI timjWw
XSbpI, sXmgnseSp°p∂hcn¬ kwLt_m[hpw kmaqlnI t_m[hpw hf¿Øn Iq´mbva
Dd∏phcpØpI, CSØ´pImcpsSbpw IcmdpImcpsSbpw NqjWØn¬ \n∂v sXmgnseSp°p
∂hsc kwc£n°pI XpSßnbhbpw sXmgnepd∏v ]≤XnbpsS e£yßfmWv. ÿmbnbmb
Zmcn{Zy eLqIcWØn\p≈ Cu km≤yXIfmWv alm-flm-Km‘n tZiob {KmaoW
sXmgnepd∏v ]≤Xnsb ap≥Ime sXmgn¬Zm\ ]≤XnIfn¬ \n∂pw hyXykvXam°p∂Xv.
khntijXIƒ
� an\naw Iqen Dd∏p\¬Ip∂p � {]h¿ØnbpsS BsI sNehn¬ thX\LSIw 60%
¬ Ipdbm≥ ]mSn√. km[\ kma{KnIfpw hnZKv≤˛A¿≤ hnZKv≤ sXmgnemfnIfpsS Iqen
AS°w 40 iXam\Øn¬ A[nIcn°m≥ ]mSn√ � IcmdpIm¿ ]mSn√ � b{¥ßƒ
D]tbmKn°p∂Xnep≈ \nb{¥Ww � thX\Øn\v B\p]mXnIambn BkvXnIƒ
krjvSn°Ww � ]≤Xn Bkq{XWØn¬ {XnXe ]©mbØpIƒ°v apJy]¶v �
\n¿ΔlWw ]q¿Æambpw {Kma]©mbØpIƒ aptJ\.
hyhÿIfpw AhImißfpw
� AhnZKv≤ ImbnIm≤zm\w sNøm≥ k∂≤Xbp≈hcpw ]©mbØn¬ ÿnc
Xmak°mcpambncn°Ww � 18 hbkv ]q¿Ønbmbncn°Ww (Db¿∂ {]mb]cn[ntbm,
F.]n.F¬/_n.]n.F¬ hnthN\tam C√) � {Kma]©mbØn¬ cPnkvt{Sj\v At]£n®v
15 ZnhkØn\Iw sXmgn¬ Im¿Uv e`n°pw � Ipd™Xv 14 ZnhktØ°v sXmgnen\v
55
]©m-bØv hIp∏v
At]£n°Ww � tPmen°v ap≥Iqdmbpw At]£n°mw � At]£ e`n®v 15 ZnhkØn\Iw
sXmgn¬ � sXmgn¬ \¬Ins°m≠p≈ Adnbn∏v tcJmaqew \¬IWw � 7 Znhkw
IqSptºmƒ Iqen, ]camh[n 14 ZnhkØn\Iw As√¶n¬ 1936˛se t]bvsa‚ v Hm^v thPkv
BIvSv A\pkcn®v \jvS]cnlmcw � BsI sXmgnens‚ 1/3 kv{XoIƒ°v � IpSpw_
Øn\v ]camh[n 100 Znhkw sXmgn¬ � 5 Intemao‰dn\p≈n¬ tPmen As√¶n¬ 10%
A[nIw Iqen � IpSn°m\p≈ sh≈w, hn{ia kuIcyw, {]Yaip{iqjm kuIcyw F∂nh
]WnbnSßfn¬ D≠mbncn°Ww � ]cn°v ]‰nbm¬ kuP\y NnIn’ � A]IS acWw/
ÿnc AwKsshIeyØn\v \jvS]cnlmcw � sXmgnemfnIfpsS 6 hb n¬ Xmsgbp≈
Ip´nIƒ°v ]cn]me\ kuIcyw (Ipd™Xv 5 t]¿) � Ip´n°v sXmgn¬ ÿeØph®v
A]ISw ]‰nbm¬ kuP\y NnIn’.
Gs‰Spt°≠ {]h¿ØnIfpsS ap≥KW\m{Iaw
1. Pekwc£Whpw ags°mbvØpw.
2. h\kwc£Whpw acwh®p]nSn∏n°epw AXphgn hcƒ® XSbepw.
3. PetkN\ tXmSpIƒ Dƒs∏sSbp≈ PetkN\ ]≤XnIƒ.
4. ]´nIPmXn˛]´nIh¿§ hn`mKØn¬s∏´h¿, Zmcn{ZytcJbv°v Xmsgbp≈h¿, `q]cnjv
IcWØneqsS `qan e`n®h¿, sF.F.ssh KpWt`m‡m°ƒ, 5 G°¿ hsc `qan-
bp≈ sNdp-InS ]cn-anX I¿j-I¿ F∂nhcpsS qanbn¬ PetkN\ kuIcyw, tlm¿´n
°ƒ®¿ πmt‚j≥, a‰p `qhnIk\ ]cn]mSnIƒ.
5. Ipf߃ hrØnbm°¬ apXemb ]cºcmKX Pet{kmX pIfpsS ]p\¿\n¿ΩmWw.
6. `qhnIk\w.
7. sh≈s°´p≈ {]tZißfn¬ Agp°pNm¬ \n¿Ωn°p∂Xpƒs∏sSbp≈ sh≈s∏m°
\nb{¥W {]h¿Ø\ßfpw a‰p kwc£W {]h¿Ø\ßfpw.
8. {Kma߃ XΩn¬ _‘n∏n°p∂Xn\v GXp Imemhÿbnepw D]tbmKtbmKyamb
tdmUpIfpsS \n¿ΩmWw. (BsI ]≤Xn sNehns‚ 10%˛¬ A[nIcn°m≥ ]mSn√)
9. tªm°v, {Kma-]-©m-b-Øp-I-fnse ]›m-Øe kuI-cy hnI-k-\-Øn-\mbn bYm-{Iaw
25 e£w, 10 e£w cq] hoXw sNe-h-gn-®p≈ `mcXv \n¿Ωm¨, cmPo-hvKm‘n tkh
tI{μ \n¿ΩmWw.
10. kwÿm\ k¿°mcpIfpambp≈ IqSnbmtemN\Iƒ°v tijw tI{μKh¨sa‚ v
hn⁄m]\w sNbvX a‰v GXv tPmenbpw.
56
]ucm-h-Im-i-tcJ
kzcmPv t{Sm^n
A[nImchntI{μoIcWØnepw hntI{μoIrXmkq{XWØnepw Hcp hnkvabamWv
tIcfØnse Xt±ikzbw`cW ÿm]\߃. ]e Xt±i`cW ÿm]\ßfpw BtcmKy
Icamb a’ckz`mhtØmsSbmWv `cWhnIk\t£a{]h¿Ø\߃ \SØnhcp∂Xv.
Cu cwKØv anI®{]IS\w ImgvNhbv°p∂ ]©mbØpIsf BZcn°p∂Xv Cu ÿm]\
߃°v IqSpX¬ IcpØp]Icpsa∂pw amXrIm]camb {]h¿Ø\w ImgvNhbv°m≥ klm
bn°psa∂pw k¿°m¿ hnebncpØnbXns‚ ASnÿm\ØnemWv F√mh¿jhpw anI®
Xt±ikzbw`cW kYm]\ßsf sXcs™SpØv BZcn°m≥ Xocpam\n®Xv. 1995˛96 h¿jw
apX¬ anI® {Kma]©mbØpIsf kwÿm\XeØnepw Pn√mXeØnepw sXcs™SpØv
t{Sm^nbpw Iymjv Ahm¿Upw km£y]{Xhpw \¬In BZcn®p hcp∂p. almflPn hn`mh\w
sNbvX {KmakzcmPns\ A\pkvacn®psIm≠v 1996˛97 apX¬ t{Sm^n°v "kzcmPv' F∂v
\maIcWw sNbvXp.
kwÿm\XeØn¬ anI® {Kma]©mbØn\v kzcmPv t{Sm^nbpw 25 e£w cq]
{]tXyI ]≤Xn klmb[\ambpw e`n°pw. Pn√mXeØn¬ H∂mw ÿm\w t\Sp∂
{Kma]©mbØpIƒ°v kzcmPv t{Sm^nbpw ]≤Xn klmb[\ambn 10 e£w cq] hoXhpw
e`n°pw. c≠mw ÿm\w t\Sp∂ ]©mbØpIƒ°v km£y]{Xhpw IqSmsX {]tXyI
]≤Xn klmb[\ambn 5 e£w cq] hoXhpw e`n°p∂XmWv.
kwÿm\XeØn¬ anI® {]h¿Ø\Øn\vkzcmPv t{Sm^n e`n® {Kma]©mbØpIƒ
1995˛96 I™n°pgn Be∏pg
1996˛97 h≈n°p∂v ae∏pdw
1997˛98 ]oent°mSv ImkdtKmUv
1998˛99 XncpamdmSn FdWmIpfw
1999˛2000 Imt¶m¬˛Be∏Sº IÆq¿
2000˛01 Ah∂q¿ Xr»q¿
2001˛02 ]\ßmSv tImgnt°mSv
2002˛03 s]cnßc ]Ø\wXn´
2003˛04 amßm nSw IÆq¿
2004˛05 amßm nSw IÆq¿
2005˛06 ASm v Xr»q¿
2006˛07 sNdnb\mSv Be∏pg
2007˛08 s\Spº\ sIm√w
2008˛09 ASm v Xr»q¿
2009˛10 s\Spº\ sIm√w
h¿jw {Kma]©mbØns‚ t]cv Pn√ h¿jw {Kma]©mbØns‚ t]cv Pn√
57
]©m-bØv hIp∏v
]©m-bØv hIp-∏ns‚ {]kn-≤o-I-c-W-߃
]©m-bØv cmPv (amknI)
aq∂mw ]©-h-’-c-]-≤-Xn-°m-eØv tI{μ-k¿°m¿ {]kn-≤o-I-cn®v h∂n-cp∂ ]©m-
bØv cmPv amkn-I-bpsS {]mtZ-inI ]Xn-∏p-Iƒ Xt±-i-`m-j-bn¬ {]kn-≤-s∏-Sp-Ø-W-sa∂v
\n¿t±-in-®-Xn-s\-Øp-S¿∂v 1961 BKÃv amkw apX¬ ae-bm-f-Øn¬ ]©m-bØv cmPv amkn-
I-bpsS {]kn-≤o-I-cWw Bcw-`n®p. tIc-f-Øn¬ i‡-amb ]©m-bØv `c-W-Øn\v XpS°w
Ipdn-®-t∏mƒ ]©m-bØv cmPv amknI ]©m-bØv `c-W-Øns‚ `mK-ambn amdp-Ibmbn-
cp∂p. {Kma- `-c-W-sØ-°p-dn-®p≈ \nb-a-߃, N´-߃, am¿§-\n¿t±-i-߃ B[n-Im-cn-I-X-
bp-≈Xpw ImenI {]m[m-\y-hp-ap≈ teJ-\-߃, ]T-\-߃, o®-dp-Iƒ, hnIk\ dnt∏m¿´p-
Iƒ, hm¿Ø-Iƒ, hni-Zo-I-c-W-߃ XpS-ßn-b-h-bmWv {][m-\-ambpw amkn-I-bn¬ {]kn-≤-
s∏-SpØnhcp-∂Xv. ]©m-bØv kan-Xn-Iƒ°pw DtZym-K-ÿ-∑m¿°pw s]mXp-P-\-߃°pw
]©m-bØp `c-W-sØ-°p-dn®v IqSp-X¬ Ah-t_m[w krjvSn-°p-∂-Xn\v klm-b-I-amWv
Cu amknI. {Kma-hn-I-k\ {]h¿Ø-\-ßfpw t£a-{]-h¿Ø-\-ßfpw Imcy-£-a-ambn \n¿Δ-
ln-°p-∂-Xn\v Cu amknI Du¿÷w ]I-cp∂p. tIc-f-Ønse F√m P\-{]-Xn-\n-[n-Iƒ°pw
Xt±i ÿm]\-ß-fnse sk{I-´-dn-am¿°pw hIp-∏p-ambn _‘-s∏´ DtZym-K-ÿ¿°pw ]©m-
bØvcmPv e`y-am-°p-∂p-≠v. IqSmsX 120/˛ cq] hm¿jnI hcn-kwJy AS-bv°p∂ s]mXp-P-
\-߃°pw ]©m-bØv cmPv e`n-°pw. hcn-°m-cm-Im≥ B{K-ln-°p-∂-h¿ FUn-‰¿/]©m-
bØv Ubd-IvS¿, ]©m-bØv cmPv amkn-I, ]©m-bØv Ub-d-IvS-td-‰v, ayqknbw ]n.-H.,
Xncp-h\-¥-]pcw-˛33 F∂ hnem-k-Øn¬ hcnkwJy ]©m-bØv Ub-d-IvSdpsS t]cn¬ aWn-
tbm¿U-dmtbm UnUn Btbm Abbvt°-≠-XmWv.
]©m-bØv ssKUv
tIc-f-Ønse Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-\-ßsf kw_-‘n®v s]mXp-hmbn Adn-tb≠
Imcy-߃, ÿm]-\-߃ apJm-¥cw \S-∏m-°p∂ hnhn[ tI{μ-˛kw-ÿm\ ]cn-]m-Sn-I-sf-
°p-dn-®p≈ ASn-ÿm\ hnh-c-߃, Xt±i `c-W-hp-ambn _‘-s∏´ hIp-∏p-Isfbpw ÿm]-
\-ßsfbpw kw_-‘n® hnh-c-߃ XpS-ßn-bh Dƒs∏-SpØn ]©m-bØv ssKUv F√m
h¿jhpw {]kn-≤o-I-cn-°p∂p. ssKUv s]mXp-P-\-߃°v 100 cq]bv°v (\nIpXn Dƒs∏sS)
e`y-amWv. ]©m-bØv Ub-d-IvS-td-‰nepw ]©m-bØv U]yq´n Ub-d-IvS¿ B^o-kp-I-fn-ep-
amWv XpI HSp-t°≠Xv.
58
]ucm-h-Im-i-tcJ
hnh-cm-h-Imi \nbaw 2005
s]mXp A[n-Im-c-ÿm-]-\-ß-fpsS ssIh-i-ap≈ hnh-c-߃ F√m ]uc-∑m¿°pw e`y-
am-°p-∂-Xn\pw s]mXp A[n-Im-c-tI-{μ-ß-fpsS {]h¿Ø-\-Øn¬ kpXm-cy-X-bpw hnizm-ky-
Xbpw h¿≤n-∏n-°p-∂-Xn\pw P\-ß-tfm-Sp≈ DØ-c-hm-ZnØw \ne-\n¿Øp-∂-Xn\pw Agn-aXn
\n¿Ωm¿÷\w sNøp-∂-Xn-\p-ap≈ hnh-cm-h-Imi \nbaw 2005 HIvtSm_¿ 12 apX¬ {]m_-
ey-Øn¬ h∂p. `c-W-L-S\m {]Im-ctam temI-k-`-bp-sStbm \nb-a-k-`-I-fp-sStbm \nbaw
hgntbm k¿°m¿ hn⁄m-]\w hgntbm \ne-hn¬h-∂tXm cq]o-I-cn-°-s∏-´tXm Bb F√m
A[n-Im-cnIfpw ÿm]-\ßfpw k¿°m-cn¬ \n∂pw GsX¶nepw Xc-Øn¬ klm-b-[\w
e`n-°p∂ k¿°m¿ CXc kwL-S-\-Ifpw Cu \nb-a-Øns‚ ]cn[n-bn¬ hcpw. k¿°m¿ÿm-
]-\-߃, k¿°m¿ klm-b-[\w \¬Ip∂ ÿm]-\-߃ F∂n-h-bpsS A[o-\-X-bn-ep≈
Hcp tPmen-tbm {]am-Wtam tcJtbm ]cn-tim-[n-°p-∂-Xn-\p≈ Ah-Im-iw, tcJ-bp-sStbm
{]am-W-Øn-s‚tbm Ipdn-∏p-Itfm kw£n-]vXtam FSp-°¬, km£y-s∏-Sp-Ønb ]I¿∏p-
Iƒ FSp-°¬, GXp ]Zm¿∞-Øn-s‚bpw km£y-s∏-Sp-Ønb kmºnfp-Iƒ FSp-°¬, Iw]yq-
´-dntem AXp-t]m-ep≈ a‰p Ce-Ivt{Sm-WnIv kwhn-[m-\-ß-fntem tiJ-cn-®p-sh-®n-´p≈ hnhc-
߃, {]n‚ v Hu´p-Iƒ, vtfm∏n-Iƒ, UnkvIp-Iƒ, tS∏p-Iƒ, hoUntbm Imk-‰p-Iƒ apXemb
cq]Øn¬ ]I¿∏mbn e`n-°m\pw GsXmcp ]uc\pw Ah-Im-i-ap-s≠∂v \nbaw hyhÿ
sNøp∂p.
F√m k¿°m¿ Hm^o-kp-I-fnepw ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿am-scbpw Akn v
]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿am-scbpw \ntbm-Kn-®n-´p-≠v. GsX-¶nepw Hcp Imcy-sØ-
°p-dn®v hnhcw e`n-t°-≠-h¿ 10 cq] ^okv klnXw _‘-s∏´ ]ªnIv C≥^¿ta-j≥
Hm^o-k¿°v At]£ \¬I-Ww. tcJm-aq-etam Ce-Ivt{Sm-WnIv am[yaw hgntbm At]£
\¬Imw. At]£ FgpXn \evIm≥ Ign-bmØ hy‡n ]d-bp∂ Imcy-߃ tcJ-s∏-SpØn
At]£ Xøm-dm-°p-∂-Xn\v ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿ klm-bn-°-Ww. At]-£-
I≥ hnhcw tXSp-∂Xv F¥n-\m-sW∂v shfn-s∏-Sp-tØ-≠-Xn√. _‘-s∏-Sp-∂-Xn-\p≈
hnemkw am{Xta At]-£-bn¬ ImWn-t°-≠-Xp≈q. hnh-c-ßfpw tcJ-Ifpw e`n-°p-∂-Xn-
\p≈ ^okp-Iƒ k¿°m¿ \n›-bn-®n-´p-≠v. Zmcn-{Zy-tc-Jbv°v Xmsg-bp-≈-hsc Ah sXfn-
bn-°p-∂-Xn-\q≈ tcJ-Iƒ lmP-cm-°p∂]£w \n¿±njvS ^okv CuSm-°p-∂-Xn¬ \n∂pw
Hgn-hm-°nbn´p≠v.
59
]©m-bØv hIp∏v
At]£ e`n®v 30 Znh-k-Øn-\Iw ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿ At]-£-I\v
hnhcw \¬I-Ww. Akn-Â v ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ Hm^o-k¿ hgn e`n® At]£-bm-
sW-¶n¬ 35 Znh-k-Øn-\Iw hnhcw \¬In-bm¬ aXn. F∂m¬ hy‡n-bpsS Poh-s\tbm
kzmX-{¥y-sØtbm _m[n-°p∂ hnh-c-amWv Bh-iy-s∏-Sp-∂-sX-¶n¬ AXv 48 aWn-°q-dn-
\Iw \¬In-bn-cn-°-Ww. Bh-iy-s∏-Sp∂ hnhcw e`n-°p-∂n-s√-¶ntem A]q¿Æhpw Ahm-
kvX-h-hpamb hnh-c-amWv In´n-b-sX-¶ntem A°m-cy-Øn¬ ]cm-Xn-bp≈ hy‡n°v A∏o¬
kwhn-[m-\hpw \nb-a-Øn¬ hn`m-h\w sNbvXn´p≠v. \nbaw A\p-im-kn-°pw-hn[w hnhcw
\¬Ip-∂n-s√-¶n¬ _‘-s∏´ DtZym-K-ÿ-s\-Xnsc in£-W\-S-]-Sn-Ifpw \nbaw hyhÿ
sNøp-∂p. kwÿm\ C≥^¿taj≥ IΩn-j-\mWv hnh-cm-h-Imi \nbaw \S-∏n-em°p-∂Xpw
Ah-bnse ]cm-Xn-Iƒ Xo¿∏m-°p-∂Xpw in£m-\-S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°p-∂-Xp-amb A[n-Im-c-
ÿm\w. Xncph-\-¥-]pcw ]p∂≥ tdmUn-emWv IΩn-js‚ Bÿm-\w.
hnhcmhImi \nba{]Imcap≈ hnhcßfpw tcJIfpw e`n°p∂Xn\p≈^okpIfpsS hnhcw
1. hIp∏v 7(1) {]Imcw
(F) hnhc߃ F4 hen∏Ønep≈ t]∏dn¬ e`n°p∂Xn\v Hmtcm t]Pn\pw : 2 cq]
(_n) hen∏w IqSpXep≈ t]∏dn¬ hnhc߃ e`n°p∂Xn\v : AXn\p≈ bYm¿∞ sNehv
(kn) kmºnfpIfpw tamUepIfpw e`n°p∂Xn\v : AXn\p≈ bYm¿∞ hne/sNehv
(Un) tcJIfpsS ]cntim[\bv°v : BZysØ Hcp aWn°qdn\v ^okn√
AXn\ptijap≈ Hmtcm 30 an\n‰n\pw AXns‚ AwiØn\pw 10 cq] hoXw.
2. hIp∏v 7(5)
(F) kn.Un, ^vtfm∏n XpSßnb CeIvt{SmWnIv cq]Øn¬ hnhc߃ e`n°p∂Xn\v
(Hmtcm∂n\pw) : 50 cq]
(_n) {]n‚Uv cq]Øn¬ hnhc߃ e`n°p∂Xn\v (Hmtcm t]Pn\pw) : 2 cq]
]ªnIv C≥^¿ta-j≥ B^o-k¿am¿
]©m-bØv Ub-d-IvS-td-‰n¬ tPmbn‚ v Ub-d-IvS¿ (`-c-Ww) tÉv ]ªnIv C≥^¿
ta-j≥ B^okdpw "kn' skIv-j≥ ko\n-b¿ kq{]≠v Akn v tÉv ]ªnIv C≥^¿
taj≥ B^o-kdpw ]©m-bØv Ub-d-IvS¿ A∏-te‰v AtXm-dn-‰n-bp-am-Wv.
Pn√m-Xe-Øn¬ ]©m-bØv Akn-Â v Ub-d-IvS¿ tÉv ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ B^o-
kdpw ]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿ Hm^o-knse "Pn' skIv-j≥ kq{]≠v Akn v
tÉv ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ B^o-kdpw ]©m-bØv sU]yq´n UbdIvS¿ A∏-te‰v AtXm-
dn-‰n-bp-am-Wv.
{Kma ]©m-bØpI-fn¬ sk{I-´dn tÉv ]ªnIv C≥^¿ta-j≥ B^o-kdpw Pq\n-b¿
kq{]≠v/slUv ¢m¿°v/ko\n-b¿ bp.Un ¢m¿°v Akn v tÉv ]ªnIv C≥^¿ta-j≥
B^okdpw ]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿ A∏-te‰v AtXm-dn-‰n-bp-am-Wv.
60
]ucm-h-Im-i-tcJ
]©m-bØv c-W-hp-ambn _‘s∏´ a‰p ÿm]-\-߃
Xt±i kzbw- -cW ÿm]-\-߃°p -th-≠n-bp≈ Hmw_p-Uvkvam≥
Xt±i kzbw- -cW ÿm]-\-ß-fnse {]kn-U‚ v Dƒs∏-sS-bp≈ c-W-k-anXnbwK-ßfpw
DtZym-K-ÿ-∑mcpw Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-\-ß-fn-tebv°v t\cnt´m A√m-sXtbm \ntbm-
Kn-®n-´p-≈Xpw ÿew-am-‰-s∏´Xp-amb DtZym-K-ÿ-∑mcpw `c-W-]-c-amb I¿Ø-hy-߃ \n¿Δ-
ln-°p-tºm-gp-≠m-tb-°m-hp∂ Agn-aXn, Zp¿`-c-Ww, {Ia-t°-Sp-Iƒ F∂n-h-sb-°p-dn-®p≈
]cm-Xn-Iƒ \nb-am-\p-krXw At\z-jn®v Bh-iy-amb \S-]-Sn-sb-Sp-°p-I-bmWv Xt±i kzbw-
`-cW ÿm]-\-߃°p-th-≠n-bp≈ Hmw_p-Uvkvams‚ Npa-X-e. ]cm-Xn-Iƒ GsXmcp
hy‡n°pw CS-\n-e-°m-cs‚ klm-b-an-√msX Hmw_p-Uvkvam≥ sk{I-´-dn°p apºmsI
t\cnt´m, cPn-tÃUv/km[m-cW X]m¬ hgntbm \¬Im-hp-∂-Xm-Wv. sh≈-°-S-em-kn¬ Fgp
Xnb ]cm-Xn-tbm-sSm∏w icn-bmbn ]qcn-∏n® t^mdw "F' (]Øp-cq-]-bpsS tIm¿´p^o Ãmºv
H´n-®Xv), ]cm-Xn-bpsS ]I¿∏p-Iƒ (F-Xn¿I-£n-I-fpsS FÆw + c≠v) F∂nhbpw ka¿∏n-
°Ww. tIcf ]©m-b-Øv-cm-Pv \nb-a-Øn-sebpw Hmw_p-Uvkvam≥ (]-cmXn At\z-jW hnNm-
c-Wbpw tkh\ hyh-ÿ-I-fpw) N´-ß-fn-sebpw hyh-ÿ-Iƒ ]men-®n-´n-√mØ ]cm-Xn ]cn-
K-Wn-°p-∂-X-√.
Hmw_p-Uvkvams‚ kn‰n-ßp-Iƒ Xncp-h-\-¥-]p-c-Øp≈ Hm^o-knepw Fd-Wm-Ip-fw,
Xriq¿, tImgn-t°mSv Pn√m Bÿm-\-ß-fnepw \S-Øn-h-cp-∂p. ]Øp-cq-]-bpsS tIm¿´p^o
Ãmºn-\p≈ sNe-shm-gn®v a‰v bmsXmcp hn[-Øn-ep≈ ^okp-Ifpw I£n-I-fn¬ \n∂pw
CuSm-°p-Ibn√. tIkp-ambn _‘-s∏´ GsXmcp hy‡n°pw Hmw_p-Uvkvam\p apºmsI
A`n- m-j-I-s‚-tbm, a‰p ]c-k-lm-bw- Iq-Sm-sXtbm t\cn´pw \n¿ -b-ambpw lmP-cm-Ip-∂Xn\pw
Xß-fpsS hmZ-K-Xn-Iƒ Ah-X-cn-∏n®v ]cn-lmcw tXSp-∂-Xn\pw Ign-bpw.
hnemkw : Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-\-߃°pth-≠n-bp≈ Hmw_p-Uvkvam≥
km^eyw tImwπ-Ivkv (\memw \ne)
{SnUm _n¬Unw-Kvkv
bqWn-th-gvkn‰n ]n.H.
Xncp-h-\-¥-]pcw ˛ 695034
t^m¨: 0471- 2333542, 2333541
sh_vssk‰v: www.ombudsmanlsgiker.gov.in
61
]©m-bØv hIp∏v
Xt±i kzbw- -cW ÿm]-\-߃°p- th-≠n-bp≈ ss{S_yq-W¬
Xt±i kzbw- -cW ÿm]-\-ß-fpsS Xocp-am-\-߃s°-Xn-cmbn A∏o¬, dnhn-j≥ F∂nh
]cn-K-Wn-°p-Ibpw Xo¿∏p I¬∏n-°p-I-bp-amWv Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-\-߃°p th≠n
\nb-an-®n-´p≈ ss{S_yq-W-ens‚ NpaXe. Pn√m PUvPn-bpsS ]Z-hn-bn-ep≈ Hcp \oXn-\ymb
DtZym-K-ÿ-\mWv ss{S_yq-W-embn \nb-an-°-s∏-Sp-∂Xv. IqSmsX Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-
\-ß-fpsS GsX-¶nepw Xocp-am-\-Øns‚ \nb-a-km-[p-Xsb ]‰ntbm \ne-\n¬∏ns\ ]‰ntbm
k¿°m-cn¬ \n∂pw e`n-°p∂ ]cm-a¿i-Øn-t∑¬ A`n-{]mbw \¬Im\pw ss{S_yq-W-ens\
A[n-Im-c-s∏-Sp-Øn-bn- p≠v. l¿Pn-Iƒ GXv DØ-c-hn\v FXn-sc-bp-≈-XmtWm AXns‚ XobXn
apX¬ 30 Znh-k-Øn-\Iw t^mdw knbn¬ \¬IWw. Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-\-ß-fn¬
A∏o¬ ^b¬ sNbvXv 60 Znh-k-Øn-\Iw Xocp-am-\-am-ImØ kwKXnI-fn¬ 90 Znh-k-Øn-
\Iw ss{S_yq-W-en¬ l¿Pn \¬In-bm¬ aXn-bmIpw. l¿Pn-tbm-sSm∏w l¿Pn-bp-sSbpw
AXp-ambn _‘-s∏´ tcJ-I-fp-sSbpw km£y-s∏-Sp-Ønb Hmtcm ]I¿∏pw l¿Pn-bn¬ F{X
FXn¿I-£n-I-fpt≠m A{Xbpw km£y-s∏-Sp-Ønb ]I¿∏p-Ifpw ss{S_yq-W¬ apºmsI
t\cnt´m cPn-ÿ sNbvX X]m-emtbm \¬Imw. l¿Pn-tbm-sSm∏w 50/- cq] okmbn ss{S_yq-
W-ens‚ Hm^o-kntem Xncp-h-\-¥-]p-cØv amdm≥ Ign-bp∂ Un.Un. Btbm HSp-°m-hp-∂-
XmWv. Xncp-h-\-¥-]p-c-ØmWv ss{S_yq-W-ens‚ Bÿm\w.
hnemkw: sk{I-´dn, Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-\-߃°v th≠n-bp≈ ss{S_yq-W¬
{SnUm _n¬UnwKvkv, saUn-°¬ tImtfPv ]n.H., Xncp-h-\-¥-]pcw, t^m¨: 0471-˛2448394
kwÿm\ --sX-c-s™-Sp∏v IΩo-j≥ (SEC)
C-¥y≥ c-W-L-S-\-bpsS 243(-sI) A-\p-t—-Z-{]-Imcw kwÿm-\sØ Xt±-i-kz-bw-`cW
ÿm]-\-ß-fn-te°v sXc-s™-Sp∏v \S-Øm-\mbn cq]-h-XvI-cn® ÿm]-\-amWv kwÿm\
sXc-s™-Sp∏v IΩo-j≥. ]©m-bØvcmPv-˛-ap-\n-kn-∏m-en‰n \nb-a-ß-fnse hyh-ÿ-Iƒ
{]Imcw kwÿm\ sXc-s™-Sp∏v IΩo-js‚ t\cn-´p≈ \nb-{¥-W-Ønepw ta¬t\m-´-Øn-
ep-amWv Xt±-i-kz-bw- -cW ÿm]-\-ß-fn-te°v sXc-s™-Sp∏v \S°p-∂Xv. A©v h¿j°mem-
h[n ]q¿Øn-bm-Ip∂ apdbv°v F√m Xt±-ikzbw`-cW ÿm]-\-ß-fn-te°pw s]mXp-sXc-
s™-Sp∏v \SØp∂-Xn\p-]p-dsa AwK-ß-fpsS ÿm\Øv D≠m-Ip∂ BI-kvanI H-gn-hp-
Iƒ \nI-Øm-\p≈ sXc-s™-Sp∏pw IΩo-j-\mWv \SØp∂-Xv. `c-W-L-S-\m-]-c-amb -Np-a-X-
e-Iƒ°p-]p-dsa Xt±-i-`-cW \nb-a-߃ {]Imcw IΩo-j\v \¬I-s∏´ A[n-Im-c-߃ hn\n-
tbm-Kn-®mWv Xt±-i-ÿm-]-\-ß-fnse A≤y-£-˛D]m-≤y£ ÿm\-ß-fn-te-°pw Ãm‚nwKv
IΩn‰n AwK-߃, sNb¿am≥ F∂o ÿm\-ß-fn-te°pw sXc-s™-Sp∏v \S-Øp-∂-Xv. A≤y-
£-∑m¿°pw D]m-≤y-£-∑m¿°p-sa-Xn-sc-bp≈ Ahn-izmk{]tab N¿® kw_-‘n® \S]Sn
-Ifpw IΩo-j≥ A[n-Im-c-s∏-Sp-Øp∂ DtZym-K-ÿ-\mWv \nb-{¥n-°p-∂Xv. sXc-s™-Sp∏n¬
a’-cn-°p∂ ÿm\m¿∞n-Iƒ sXc-s™-Sp∏v IW°p-Iƒ Npa-X-e-s∏-Sp-Ønb DtZym-K-ÿ\v
bYm-k-abw ka¿∏n°p-∂-Xn¬ hogvN hcp-Øp-∂-h¿s°-Xnsc \S-]Sn kzoI-cn-°p-∂Xn\pw
IΩo-j\v A[n-Im-c-ap-≠v. AwK-ß-fpsS Atbm-KyX kw_-‘n® X¿°-ß-fnepw Iqdp-am‰
\ntcm-[\ \nb-a-{]-Imcw IΩo-j≥ apºmsI ^b¬ sNøp∂ l¿Pn-I-fnepw Xocp-am-\-saSp-
°p-∂-Xn\v A¿≤ PpUo-jy¬ A[n-Imc-ÿm-\-ambpw IΩo-j≥ {]h¿Øn-®p-h-cp-∂p.
t^m¨: 0471˛2338157, 2328158, sh_vssk‰v: www.election.ker.orgCsa-bn¬: [email protected].
62
]ucm-h-Im-i-tcJ
kwÿm\ [\-Imcy IΩo-j≥ (SFC)
C¥y≥ `c-W-L-S-\-bpsS 243 sF, ssh F∂o A\p-t—-Z-߃ {]Imcw A©p-h¿jw
IqSp-tºmƒ Hmtcm kwÿm-\Øpw [\-Imcy IΩo-js\ \nb-an-°-W-sa∂v hyhÿ sNbvXn-
cn-°p∂p. Cu hyh-ÿ-Iƒ \S-∏m-°p-∂-Xn\v Bh-iy-amb \nb-a-߃ tIcf ]©m-bØvcmPv
\nb-a-Ønepw tIcf ap\n-kn-∏m-en‰n \nb-a-Ønepw Dƒs°m-≈n-®n-´p≠v. Xt±-i-`-cW ÿm]-
\-ß-fpsS kmº-ØnI ÿnXn Ah-tem-I\w sNbvXp-sIm≠v kwÿm-\hpw Xt±-i-`-cW
ÿm]-\-ßfpw XΩn¬ hn`-h-߃ ]¶p-sh-bv°p-∂Xv kw_-‘n®pw Xt±-i-`-cW ÿm]-\-
߃°v hnI-k\ {]h¿Ø-\-ßfpw A\n-hmcy Npa-X-e-Ifpw \n¿Δ-ln-°p-∂-Xn-\m-h-iy-amb
hn`-h-e-`yX Dd-∏p-h-cp-Øp-∂Xp kw_-‘n®pw Kh¨sa‚n\v ip]m¿i-Iƒ ka¿∏n-°p-∂-
Xn-\p-th-≠n-bmWv kwÿm\ [\-Imcy IΩo-js\ AXXv kwÿm\ k¿°m-cp-Iƒ \nb-
an-°p-∂Xv. 1994, 1999, 2004, 2009 F∂o h¿j-ß-fn¬ kwÿm-\Øv [\-Imcy I-Ωn-j-\p-
Isf cq]o-I-cn-°p-Ibpw k¿°m-cn\v dnt∏m¿´v ka¿∏n-°p-Ibpw sNbvXn-cp-∂p.
tIcf C≥Ãn-‰yq v Hm v tem°¬ AUvan-\n-kvt{S-j≥ (KILA)
Xt±ikzbw`cW hIp∏n\v Iogn¬ 1990˛¬ tIcfØnse Xt±ikzbw`cW ÿm]\
ßfpsS kmºØnI klmbtØmsS cq]w \evInb kzbw`cW ÿm]\amWv "Ine.'
Xt±ikzbw`cW ÿm]\ßfnse P\{]Xn\n[nIƒ°pw DtZymKÿ¿°pw hnhn[ hIp∏p
Ifn¬ \n∂pw Xt±ikzbw`cW ÿm]\߃°v ssIamdnb LSI ÿm]\ßfnse Poh\
°m¿°pw kmaqly{]h¿ØI¿°pw ]cnioe\w \¬IpI F∂XmWv "Ine'bpsS apJy
DØchmZnXzw. A[nImc hntI{μoIcWhpambpw {]mtZinImkq{XWhpambpw s]mXp
`cWhpambpw _‘s∏´ ]T\˛KthjW {]h¿Ø\߃ Gs‰Sp°pIbpw CXpambn
_‘s∏´ \nba\n¿ΩmWØn\pw \bcq]oIcWØn\pamhiyamb hnZKv≤ D]tZihpw
klmbhpw \evIpIbpw "Ine'bpsS DØchmZnXzamWv. Xt±ikzbw`cW ÿm]\ßfpsS
`cW\n¿ΔlWhpambn _‘s∏´ kwib\nhmcWØn\p≈ sl¬∏v sse≥ kwhn
[m\hpw "Ine'bpsS t\XrXzØn¬ {]h¿Øn®phcp∂p. Xriq¿ apf-¶p-∂-Øp-Im-hn-emWv
Bÿm-\w. t^m¨: 0487-˛2201312, sh_vssk‰v: www.kilaonline.org.
IpSpw-_{io
Zmcn-{Zy-\n¿Ωm¿÷\w e£yan´psIm≠v 1998-˛¬ kwÿm\ Xt±ikzbw`cW hIp∏v
BhnjvIcn® \qX\ kwhn[m\amWv IpSpw_{io kwÿm\ Zmcn{Zy \n¿Ωm¿÷\ anj≥.
C°m-e-b-fhn\p≈n¬ IpSpw_{iobpsS {]h¿Ø\w i‡hpw hn]peam°pIbpw, kmº
ØnI˛kmaq-lnI˛kv{Xo im‡o-I-cWw F∂ e£yw km£mXvI-cn-°p-∂-Xn\v kv{XoIfpsS
IcpØp‰ kwLS\bmbn hf-cp-Ib-pw sNbvXp.
kmºØnIambn ]nt∂m°w \n¬°p∂ 37.37 e£w IpSpw_߃ IpSpw_{iobn¬
AwKßfmWv. IpSpw_ßfn¬ \n∂pw Hmtcm h\nX Dƒs∏Sp∂ 204734 Ab¬°q´ßƒ
cq]oIcn°pIbpw Chsb GtIm]n∏n®p sIm≠v 17551 Gcnbm Uhe]vsa‚ v skmssk‰n
Ifpw 1061 IΩyqWn‰n Uhe]vsa‚ v skmssk‰nIfpw Dƒs∏Sp∂ IpSpw_{io kwLS\m
kwhn[m\w Xt±ikzbw`cW ÿm]\ßfn¬ cq]oIcn®n´p≠v.
t^m¨: 0471- 2554714/15/16/17
Csa-bn¬: [email protected]. sh_vssk‰v: www.kudumbasree.org.
63
]©m-bØv hIp∏v
C≥^¿taj≥ tIcf anj≥ (IKM)
kwÿm-\sØ apgp-h≥ Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-ß-fnepw C˛KthW≥kv \S-∏m-
°p-I-sb∂ e£y-tØmsS 1999 PqWn¬ C≥^¿ta-j≥ tIcf anj≥ cq]o-I-cn®p. Xt±-i-
kz-bw-`-cW ÿm]-\-߃, Xt±-i-kz-bw-`-cW hIp-∏ns‚ Pn√m-Xe Hm^o-kp-Iƒ, kwÿm\
Bkq-{XW t_m¿Uv, Pn√m πm\nwKv Hm^o-kp-Iƒ F∂nh XΩn¬ ]c-kv]cw _‘n-∏n-
°p∂ Iºyq-´¿ irwJe ÿm]n-°p-Ibpw hnhn[ Xe-ß-fnse Iºyq-´¿h¬°-cWw ]q¿Øo-
I-cn-®v C˛-Kth-W≥kv \S-∏m-°p-I-bpamWv C≥^¿ta-j≥ tIcf anjs‚ ZuXyw. CXns‚
`mK-ambn hnhn[Xe-ß-fn-ep≈ Xt±-ikzbw-`-cWÿm]-\-ß-fn¬ hn\y-kn-°p-∂-Xn-\p≈
tkm^v‰vshb¿ Bπn-t°-j-\p-Iƒ cq]-I¬]\ sNbvXv hn-I-kn-∏n-°pIbpw Iºyq-´¿h¬°-
c-W-Øn\v apt∂mSn-bmbn ap≥ImetcJ-Iƒ Iºyq-´¿h¬°-c-W-Øn\v k÷-am-°p-Ibpw
Poh-\-°msc Cu ta-J-e-I-fn¬ ]cn-io-en-∏n-°p-Ibpw sNbvXp. ss]e‰v ASn-ÿm-\-Øn¬
tkm^v‰vshb-dp-Iƒ {]h¿Øn∏n®v hnP-bn-°p∂ apdbv°v ]n∂oSv F√m Xt±i ÿm]-\-
ß-fnepw Ah hn\y-kn-°p-∂ coXn-bmWv C≥^¿ta-j≥ tIcf anj≥ ssIs°m≠phcp-
∂-Xv. t^m¨: 0471-˛2592230, sh_vssk‰v: www.infokerala.org.
ipNnXz anj≥amen-\y-ap‡ tIcfw F∂ e£yw km£m-XvI-cn-°p-∂Xn\v Xt±-i-kz-bw-`cW ÿm]-
\-ßsf {]m]vXcm-°p--∂Xn\v th≠ ]cn-]m-Sn-Iƒ Bkq-{XWw sNbvXp \S-∏n-em-°p--∂Xn-
\mWv ipNnXz anj≥ cq]o-I-cn-®n-´p-≈-Xv. {Kma {]tZißfnse tI{μmhnjvIrX ]≤Xnbmb
kºq¿Æ ipNnXz b⁄w ]cn]mSn \S∏nem°n h∂ncp∂ GP≥knbmb tIcf tSm´¬
km\nt´j≥ B‚ v sl¬Øv anj\pw kwÿm\ k¿°mcns‚ Jcamen\y ]cn]me\ ]cn
]mSnIƒ°v t\XrXzw \¬Inh∂ncp∂ GP≥knbmb ¢o≥ tIcf anj\pw kwtbmPn∏n®p
sIm≠v 2008-˛¬ ipNnXz anj≥ cq]oIcn®p. ipNnXz A\p-io-e-\-ß-fmb a\p-jy-hn-k¿÷y
\n¿Ωm¿÷-\w, Jc-˛-{Zh-am-en\y ]cn-]m-e-\w, IpSn-sh≈ ipNn-Xzw, hy‡n-K-X-˛-km-aq-ly-˛-
ÿm-]\ ipNnXzw, ]cn-kc ipNnXzw Ch-bn¬ ]q¿Æ t\´w ssIh-cn-°pI F∂-XmWv
ipNn-Xz-an-js‚ Dt±-iw. t^m¨: 0471-˛2327730, sh_vssk‰v: www.sanitation.kerala.gov.in.
tIcf tem°¬ Kh¨sa‚ v k¿Δokv sUen-hdn t{]mPIvSvA[n-Im-c-hn-tI-{μo-I-cW {]{Inb hyh-ÿm-]nXam°p-∂-Xn\pw Xt±-i-kz-bw`-cW
ÿm]-\-ß-fpsS {]h¿Ø\w sa®-s∏-Sp-Øp-∂-Xn\p-ambn tIcf k¿°m¿, temI _m¶v
klm-b-tØmsS cq]w sImSp-Øn-cn-°p∂ ]≤-Xn-bmWv tIcf tem°¬ Kh¨sa‚ v k¿Δokv
sUenhdn t{]mPIvSv (sI.-F¬.-Pn.-F-kv.--Un-.]n). t{]mP-IvSns‚ AS-¶¬ XpI 1195.8 tImSn
cq]-bm-Wv. CXn¬ kwÿm\ k¿°m-cns‚ hnlnXw 276 tImSn cq-]-bm-Wv. tIc-f-Ønse
978 {Kma-]-©m-b-Øp-Ifpw 60 ap\n-kn-∏m-en-‰n-I-fp-amWv ]≤-Xn-bpsS KpW-t`m-‡m-°ƒ. -{Kma
]-©m-b-Øp-Ifpw ap\n-kn-∏m-en-‰n-Ifpw e`y-am-°p∂ tkh-\-ß-fpsS \ne-hm-chpw KpW-ta-
∑bpw sa®-s∏-Sp-Øp-∂-Xn-\mbn aqe-[\ BkvXn-Iƒ kr-jvSn-°p-∂-Xn\pw ]cn-]m-en-°p-∂-
Xn-\p-ambn \¬Ip∂ s]¿t^m-a≥kv {Km‚ v, Imcy-tijn hnI-k-\w, k¿-°m¿ Xe-Øn-ep≈
tamWn-‰-dnw-Kv, t{]mPIvSv amt\-Pvsa‚pw \n¿Δl-Whpw F∂o \mep LS-I-ß-fmWv ]≤-Xn-
°p≈Xv. Xncp-h-\-¥-]pcw ]\-hnf-bnemWv Hm^okv {]h¿Øn-°p-∂-Xv.
t^m¨: 0471-˛233011, 233013.
64
]ucm-h-Im-i-tcJ
tIcf \Kc {Kma hnIk\ [\Imcy tIm¿∏tdj≥ (KURDFC)
tIcfØnse Xt±i kzbw-`-cW ÿm]-\-ß-fpsS hnIk\ ]≤XnIƒ°v hmbv]m
[\klmbw \¬Ip∂ tIcf k¿-°m¿ ÿm]-\-amWv tIcf \Kc {Kma hnI-k\ [-\
Imcy tIm¿∏-td-j≥ (KURDFC). kmº-Øn-I-ambn \ne-\n¬°p∂ ]≤-Xn-Iƒ°v AS-¶¬
XpI-bpsS 75% hsc hmbv] A\p-h-Zn-°p-∂-Xm-Wv. Xt±-i kzbw-`-cW ÿm]-\-ß-fpsS
hnI-k\ ]≤-Xn-Iƒ°v hmbv]m [\-klmbw \¬IpI F∂-XmWv tIm¿∏-td-js‚ {][m\
{]h¿Ø\ e£yw. IqSmsX ]≤Xn Bhn-jvI-cn-°p-∂-Xn\pw \S∏-n-em-°p-∂-Xn\pw kmt¶-
Xn-Ihpw A√m-Ø-Xp-amb klm-b-ßfpw am¿§-\n¿t±-i-ßfpw \¬Ip-I, Xt±-i-kz-bw--`-cW
ÿm]-\-ß-fp-ambn kl-I-cn®v ]≤-Xn-Iƒ \S-∏n-em-°pI F∂n-hbpw {]h¿Ø\ e£y-ß-
fm-Wv. tIm¿∏-td-js‚ \nb-{¥Ww 11 AwK-ß-fp≈ Ub-d-IvS¿ t_m¿Un¬ \n£n-]vX-
amWv. tIm¿∏-td-j≥ BZm-b-I-chpw BZm-b-I-c-a-√m-Ø-Xp-amb ]≤-Xn-Iƒ°v hmbv]m [\-
k-lmbw \¬Inh-cp-∂p. tIm¿∏tdjs‚ slUv B^okpw cPnkvt{SUv B^okpw Xncp
h\¥]pcØv hgpXbv°mSv {Sm≥kv Shdn¬ {]h¿Øn®p hcp∂p.
t^m¨: 0471-˛2321857, sh_vssk‰v: www.kurdfc.org.
tIcf dqd¬ Fwtπm-bvsa‚ v B‚ v sh¬s -b¿ skmssk‰n (KREWS)
{Kmao-W-ta-J-e-bn¬ IqSp-X¬ sXmgn-e-h-k-c-߃ krjvSn-°p-∂-Xn\v ]©m-bØp hIp-
∏ns‚ Iogn¬ 1986-˛¬ Xncp-h-\-¥-]pcw Bÿm-\-ambn Bcw-`n® skmssk-‰n-bmWv tIcf
dqd¬ Fwtπm-bvsa‚ v B‚ v sh¬s -b¿ skmssk‰n. skmssk-‰n-bpsS ssZ\w-Zn\ `cWw
\nb-{¥n-°p-∂Xv 15 AwK-߃ Dƒs∏´ Ubd-IvS¿ t_m¿UmWv. k¿°m¿ \ma-\n¿t±iw
sNøp∂ {]kn-U‚ v, sshkv {]knU‚ v, amt\-PnwKv Ub-d-IvS¿, Pn√-I-fnse ]©m-bØp
{]kn-U‚p-am-cn¬ \n∂pw P\-d¬ Iu¨kn¬ sXc-s™-Sp-°p∂ Ggpt]¿, Hcp hy‡nKX
AwKw, k¿°m¿ \ma-\n¿t±iw sNøp∂ 4 t]¿ XpS-ßn-b-h¿ Dƒs∏-´-XmWv Ub-d-IvS¿
t_m¿Uv. ]©m-bØv UbdIvSdmWv skmssk‰nbpsS amt\-PnwKv Ub-d-IvS¿. ]©m-bØv
tPmbn‚ v Ub-d-IvS¿ tIU-dn-ep≈ DtZym-K-ÿ\mWv skmssk-‰n-bpsS sk{I´dn. Hmtcm
Pn√-bn¬ \n∂pw c≠v F∂ {Ia-Øn¬ ]©m-bØp {]kn-U‚p-am-cn¬ \n∂pw sXc-s™-Sp-
°s∏-Sp∂ 28 t]¿, k¿°m¿ \ma-\n¿t±iw sNøp∂ 11 t]¿, Ub-d-IvS¿ t_m¿Uv AwK-
߃ XpS-ßn-b-h¿ Dƒs∏´ P\d¬ Iu¨knemWv skmssk-‰n-bpsS s]mXp-hmb {]h¿Ø\w
\nb-{¥n-°p-∂Xv.
skmssk-‰n-bpsS BZy kwcw-`-sa∂ \ne-bn¬ ]me-°mSv Pn√-bn¬ I©n-t°mSv {Kma-
e£van ap{Zm-ebw F∂ t]cn¬ B[p-\nI kuI-cy-ß-tfm-sS-bp≈ Hcp Hm^vsk‰v {]n‚nwKv
{]kv 1988 apX¬ {]h¿Ø-\-am-cw-`n®p. kwÿm\sØ ]©m-b-Øp-I-fn¬ \n∂pw aqe-[\w
tiJ-cn-®p-sIm≠v Bcw-`n® Cu ÿm]\w kwÿm-\sØ ]©m-bØv˛ap\n-kn-∏¬ ÿm]-
\-߃°p≈ md-ßfpw cPn-Ã-dp-Ifpw A®-Sn®p \evIn-h-cp∂p. ]©m-bØvcmPv amkn-Ibpw
]©m-bØv hnI-k\ ssKUpw A®-Sn®p \evIp-∂Xpw Cu ÿm]-\-amWv. {Kma-e£van
ap{Zm-e-b-Øns‚ c≠m-aXv bqWn‰v Xncp-h-\-¥-]pcw Pn√-bn¬ I√n-bq-cn¬ 2010 BKÃv amkw
DZvLm-S\w sNbvXp. h\n-X-Iƒ°v _p°v _b‚nwKv, {]n‚nwKv XpS-ßn-b-h-bn¬ ]cn-io-e\w
\¬In-h-cp∂ tI{μ-ambpw {Kma-e£van ap{Zm-ebw {]h¿Øn-°p∂p. kwÿm-\sØ Xt±i
kzbw-`-cW ÿm]-\-ß-fnse sXcp-hp-hn-f-°p-Iƒ°m-h-iy-amb _ƒ_p-Iƒ, Syq_p-Iƒ,
65
]©m-bØv hIp∏v
a‰p sshZypX D]I-c-W-߃ F∂nh DXv]m-ZIcn¬ \n∂pw t\cn´v hmßn anX-amb \nc°n¬
Xt±-i-`-cW ÿm]-\-߃°v hnX-cWw sNøp-∂-Xn-\p≈ ]≤-Xn- ]ptcm-K-an-°p-Ibm-Wv.
CXns‚ mK-ambn Imk-d-tKmUv Pn√-bnse koXmw-tKmfn In≥{^m ]m¿°n¬ Hcp tKmUu¨
\n¿ΩmWw ]q¿Øn-bm-°n-bn-´p≠v.
t^m¨: 0471-˛2462064, sh_vssk‰v: www.krews.co.in.
tIcf {Kma ]©m-bØv Atkm-kn-tb-j≥
tIc-f-Ønse {Kma -]-©m-b-Øp-I-fpsS kwÿm-\-Xe kwL-S-\-bm-WnXv. kwÿm-\sØ
{Kma]©m-b-Øp-I-fpsS GIo-Ir-Xhpw Du¿÷-kz-e-hp-amb {]h¿Ø\w e£y-am-°n-bmWv
Cu kwL-S-\bv°v cq]w \evIn-bn-´p-≈Xv. {Kma -]-©m-bØv {]kn-U‚p-am-cn¬ \n∂p-amWv
CXns‚ `mc-hm-ln-Isf sXc-s™-Sp-°p-∂Xv. Cu kwL-S-\-bpsS Bÿm\w Xncp-h-\-¥-
]p-cØv {io. Al-ΩZv Ipcn-°¬ kvamcI aμn-cØnemWv (]©m-bØv `h≥). k¿°m-cn
s‚bpw {Kma-]-©m-b-Øp-I-fp-sSbpw kl-I-c-W-tØmsS \n¿Ωn-®n-´p≈ ]©m-bØv `h-\n¬
hn]p-e-amb kuI-cy-ß-fp≈ Hcp BUn-t‰m-dn-bhpw a‰v Hm^okv Xma-k-ku-I-cy-ßfpw an\n-
tIm¨^-d≥kv lmfp-ap≠v. BUn-t‰m-dn-bhpw an\n tIm¨^-d≥kv lmfpw s]mXp-P-\-߃
°v hmS-Ibv°v e`y-amWv.
t^m¨: 0471- 2325185.
66
]ucm-h-Im-i-tcJ
Xt±i kzbw- -cW h-Ip∏v sh_vssk‰v (www.lsg.kerala.gov.in)
Xt±i kzbw-`-cW hIp-∏n-s\bpw Xt±i kzbw`c-W- ÿm]\-ß-sfbpw Ipdn-®p≈
B[n-Im-cn-I-amb hnh-c-߃ e`y-am-°p∂ ka-{K-amsbmcp sh_vssk‰mWv www.lsg.kerala.gov.in. A[n-Imc hntI{μo-I-c-W-Øns‚bpw hntI-{μo-Ir-Xm-kq-{X-W-Øn-s‚bpw apJy hnhc
t{kmX- mbpw Xt±i kzbw`-cW ÿm]-\-ß-fpsS hnhck©-b-ambpw hn`m-h\w sNbvXn-
´p≈ Hcp e£-tØmfw t]Pp-I-fp≈ Cu sh_vssk‰v aebmf`mjbn¬ km[mcW°m¿°v
{]m]yamb coXnbnemWv Xømdm°nbncn°p∂Xv. tIcfØnse 1209 Xt±i`cW ÿm]\
ßtfbpw kw_‘n® `qanimkv{X]chpw Ncn{X]chpw P\kwJym]chpamb hniZmwi
ßfpw kmaqly˛kmºØnI Ahÿ kw_‘n® hnhcßfpw CXn¬ e`yamWv. Hmtcm
Xt±i`cW ÿm]\ßfnepw \nehnep≈ Xncs™Sp°s∏´ P\{]Xn\n[nIfpsS hy‡n
]camb hniZmwißfpw Dƒs∏SpØnbn´p≠v.
{]mtZinI `cW\n¿ΔlWhpambn _‘s∏´ BIvSpIƒ, N´ßƒ, k¿°m¿ DØc
hpIƒ F∂nh sh_vssk‰n¬ Dƒs°m≈n®n´p≠v. Xt±ikzbw`cW hIp∏v, ]©mbØv,
\KcImcy UbdIvStd‰pIƒ, {Kma-hn-I-k\ IΩn-j-W-td‰v F∂n-h-bpsS kl-I-c-W-tØmsS
Imem-Im-e-ß-fn¬ h-cp∂ am‰-߃ Iq´n-t®¿Øv sh_vssk‰v ]cn-]m-en-°p-∂Xv C≥^¿
taj≥ tIcf anj-\mWv. Xt±i`cW hIp∏pambn _‘s∏´ F√m ÿm]\ßtfbpw
kw_‘n® hnhc߃ Dƒs∏SpØpIbpw AhbpsS sh_vssk‰pambn t\cn´v en¶v sNøp
∂Xn\p≈ kuIcyw G¿s∏SpØpIbpw sNbvXn´p≠v. Xt±i`cW ÿm]\ßfnse sS≠dp
Iƒ {]kn≤oIcn°p∂Xn\p≈ kuIcyhpw CXnep≠v. ]©mbØv/\K-c-Imcy h-Ip∏v
Poh\°mcpsS ]n.F^v. hnhc߃, ÿew-am‰ hnh-c-߃, Xt±i ÿm]\ßfpsS ]Øpw
]Xn-s\m∂pw ]©h’c]≤XnIfpsS t{]mPIvSv Xncn-®p≈ IW°pIƒ F∂nhbpw Cu
sh_vssk‰n¬ e`yamWv. Un.]n.kn A\paXn \¬Inb t{]mPIvSpIfpsS hnhc߃,
kwÿm\ C≥^¿taj≥ C≥{^mkv{SIvN¿ aptJ\ dnt∏m¿´p sNøp∂p. ]≤Xn sNehp
hnhcßfpw A∏t∏mƒ sh_vssk‰n¬ e`yam°m≥ kwhn[m\w Hcp°nbn´p≠v.
P\-\- -a-cW k¿- n- n-°-‰p-Iƒ Hm¨sse\n¬P\-\-˛-a-cW k¿-´n-^n-°-‰p-Iƒ e`y-am-°p∂ Hm¨sse≥ kwhn-[m\w www.cr.lsgkerala.
gov.in F∂ sh_vssk-‰n-¬ e`y-amWv. sh_vssk‰v hgn \¬Ip∂ C -t]-bvsa‚ v kwhn-[m-
\hpw C∂v \ne-hn¬ h∂n- p-≠v, hkvXp-\n-IpXn hni-Zmw-i-߃ www.tax.lsgkerala.gov.in F∂
sh_vssk‰n¬ e`y-am-Wv. ap-\n-kn-∏m-en-‰n-I-fpsS q]-S-߃ http:gis.lsg.kerala.in ¬ Hm¨sse-
\mbn ImWp-∂-Xn\pw {]n‚ vsNøp-∂-Xn\pw kuIcyw Hcp-°n-bn-´p-≠v. AXXv ]©m-b-Øp-
IfpsS t]cnep≈ sh_vssk‰pIƒ k÷-am-bn-°-gn-™p. Cu kw-hn-[m\w www.lsg.kerala.gov.in F∂ sh_vssk-‰n¬ Xt±ikzbw`cW ÿm]-\-ß-fpsS sh_vssk-‰p-Iƒ F∂
io¿j-I-Øn¬ e`y-am-Wv. sh_vssk‰nse hnhcßsf kw_‘n® A`n{]mb߃°pw
hnhc߃ tN¿°p∂Xn\pw Xmsg∏dbp∂ t^m¨ \ºcntem, C˛sabnentem Xt±i
ÿm]\߃°v _‘s∏Smhp∂XmWv.
t^m¨: 0471 -2595832, 2595833, mIvkv: 0471- 2590111, C˛sabn¬ : [email protected]
67
]©m-bØv hIp∏v
Pn√ ]©m-bØv sU]yq´n Ub-d-IvS¿ ]©m-bØv Akn-Â v Ub-d-IvS¿
Xncp-h-\-¥-]pcw 9496040610 9496040611
sIm√w 9496041700 9496041701
]Ø-\w-Xn´ 9496042600 9496042601
Be-∏pg 9496043600 9496043601
tIm´bw 9496044600 9496044601
CSp°n 9496045010 9496045011
Fd-Wm-Ipfw 9496045700 9496045701
Xriq¿ 9496046010 9496046011
]me-°mSv 9496047100 9496047101
ae-∏pdw 9496047780 9496047781
tImgn-t°mSv 9496048100 9496048101
hb-\mSv 9496048300 9496048301
IÆq¿ 9496049001 9496049002
Imk¿tImSv 9496049700 9496049701
]©m-bØv hIp-∏nse {][m-\- DtZymKÿ-cpsSt¢mkvUv bqk¿ {Kq∏v samss_¬ t^m¨ \º-dp-Iƒ
]©m-bØv Ub-d-IvS-td‰v
]©mbØv Ub-d-IvS¿ 9496040600
AUojW¬ ]©mbØv Ub-d-IvS¿ 9496040601
tPmbn‚ v Ub-d-IvS¿ (`cWw) 9496040602
tPmbn‚ v Ub-d-IvS¿ (hnI-k\w) 9496040603
ko\n-b¿ ^n\m≥kv Hm^o-k¿ 9496040606
em Hm^o-k¿ 9496040607
sU]yq´n No^v cPn-kv{Sm¿ 9496040605
A°u≠vkv Hm^o-k¿ 9496040604
AUvan-\n-kvt{S-‰ohv Akn-Â v 9496040608
Pn√m Hm^o-kp-Iƒ
68
]ucm-h-Im-i-tcJ
{Kma ]©m-b-Øp-IfpsS t]cpw t^m¨ \ºdpwC sa-bn¬ A{U- pw
{Kma]©m-bØv Hm^okv {]kn-U‚ v sk{I- dn C -sa-bn¬
]md-»me tªm°v
]md-»me
Im-tcmSv
Ipf-Øq¿
sN¶¬
Xncp-]pdw
]qΔm¿
s]cpw-I-S-hnf tªm°vsh≈-dS
Ip∂-Øp-Im¬
sIm√-bn¬
s]cp¶-S-hnf
Bcy-t¶mSv
H‰-ti-J-c-aw-Kew
I≈n-°mSv
Aºqcn
AXn-b-∂q¿ tªm°vAXn-b-∂q¿
Im™n-cw-Ipfw
Icpw-Ipfw
tIm´p-Im¬
shßm-\q¿
t\aw tªm°vamd-\-√q¿
_me-cm-a-]pcw
]≈n-®¬
ae-bn≥Iogv
hnf-∏n¬
hnf-hq¿°¬
I√n-bq¿
t]mØ-≥tImSv tªm°vt]mØ≥tImSv
awK-e-]pcw
A≠q¿t°mWw
ITn-\w-Ipfw
Agq¿
sh≈-\mSv tªm°vIm´m-°S
0471-2202033 9496040612 9496040613 [email protected] 9496040614 9496040615 [email protected] 9496040616 9496040617 [email protected] 9496040618 9496040619 [email protected] 9496040620 9496040621 [email protected] 9496040622 9496040623 [email protected]
0471-2242042 9496040624 9496040625 [email protected] 9496040626 9496040627 [email protected] 9496040628 9496040629 [email protected] 9496040630 9496040631 [email protected] 9496040632 9496040633 [email protected] 9496040634 9496040635 [email protected] 9496040636 9496040637 [email protected] 9496040638 9496040639 [email protected]
0471-2222367 9496040640 9496040641 [email protected] 9496040642 9496040643 [email protected] 9496040644 9496040645 [email protected] 9496040646 9496040647 [email protected] 9496040648 9496040649 [email protected]
0471-2298354 9496040650 9496040651 [email protected] 9496040652 9496040653 [email protected] 9496040654 9496040655 [email protected] 9496040656 9496040657 [email protected] 9496040658 9496040659 [email protected] 9496040660 9496040661 [email protected] 9496040662 9496040663 [email protected]
0471-2419238 9496040664 9496040665 [email protected] 9496040666 9496040667 [email protected] 9496040668 9496040669 [email protected] 9496040670 9496040671 [email protected] 9496040730 9496040731 [email protected]
0471-2290337 9496040672 9496040673 [email protected]
Xncp-h-\-¥-]pcw Pn√
69
]©m-bØv hIp∏v
sh≈-\mSv
]qh-®¬
Bcy-\mSv
hnXpc
Ip‰n-®¬
Dg-a-e-bv°¬
sXmfn-t°mSv
s\Sp-a-ßmSv tªm°vIc-Ipfw
Acp-hn-°c
shºmbw
B\mSv
]\-hq¿
hma-\-]pcw tªm°vhma-\-]pcw
amWn-°¬
s\√-\mSv
]p√-ºmd
\μn-tbmSv
s]cn-ß-Ωe
I√d
]mtßmSv
Infn-am-\q¿ tªm°v]pfn-amØv
Ic-hmcw
\K-cq¿
]g-b-Ip-∂p-Ω¬
Infn-am-\q¿
\mhm-bn-°pfw
aS-hq¿
]≈n-°¬
Nnd-bn≥Iogv tªm°vNnd-bn≥Iogv
IS-bv°m-hq¿
h°w
A©p-sXßv
Ingp-hnew
apZm-°¬
h¿°e tªm°vsh´q¿
sNdp-∂n-bq¿
CSh
Ce-I-a¨
sNΩ-cpXn
aW-ºq¿
H‰q¿
0472-2882034 9496040674 9496040675 [email protected] 9496040676 9496040677 [email protected] 9496040678 9496040679 [email protected] 9496040680 9496040681 [email protected] 9496040682 9496040683 [email protected] 9496040684 9496040685 [email protected] 9496040686 9496040687 [email protected]
0471-2372046 9496040688 9496040689 [email protected] 9496040690 9496040691 [email protected] 9496040692 9496040693 [email protected] 9496040694 9496040695 [email protected] 9496040696 9496040697 [email protected]
0472-2835034 9496040698 9496040699 [email protected] 9496040700 9496040701 [email protected] 9496040702 9496040703 [email protected] 9496040704 9496040705 [email protected] 9496040706 9496040707 [email protected] 9496040708 9496040709 [email protected] 9496040710 9496040711 [email protected] 9496040712 9496040713 [email protected]
0470-2836252 9496040714 9496040715 [email protected] 9496040716 9496040717 [email protected] 9496040718 9496040719 [email protected] 9496040720 9496040721 [email protected] 9496040722 9496040723 [email protected] 9496040724 9496040725 [email protected] 9496040726 9496040727 [email protected] 9496040728 9496040729 [email protected]
0470-2640334 9496040732 9496040733 [email protected] 9496040734 9496040735 [email protected] 9496040736 9496040737 [email protected] 9496040738 9496040739 [email protected] 9496040740 9496040741 [email protected] 9496040742 9496040743 [email protected]
0470-2602380 9496040744 9496040745 [email protected] 9496040746 9496040747 [email protected] 9496040748 9496040749 [email protected] 9496040750 9496040751 [email protected] 9496040752 9496040753 [email protected] 9496040754 9496040755 [email protected] 9496040756 9496040757 [email protected]
70
]ucm-h-Im-i-tcJ
Hm®nd tªm°vHm®ndIpe-ti-J-c-]pcwXgh¢m∏\Be-∏mSvsXmSn-bq¿imkvXmw-tIm´ tªm°vssa\m-K-∏≈nimkvXmw-tIm´shÃv I√Siqc-\mSv kuØvt]mcp-hgnIp∂-Øq¿iqc-\mSv t\m¿Øvsh´n-°-he tªm°vDΩ-∂q¿sh´n-°-he
taene
ssaew
Ipf-°S
]hn-t{X-izcw]Ø-\m-]pcw tªm°vhnf-°pSnXe-hq¿]nd-h-¥q¿]´mgn hS-t°-°c]´mgn]Ø-\m-]pcwA©¬ tªm°vIpf-Øq-∏pgGcq¿Ae-b-a¨A©¬CS-ap-f-bv°¬Ic-hm-fq¿sX∑eBcy¶mhvsIm´m-c-°c tªm°vshfnbw]qb-∏≈nIco{]Fgp-tIm¨
s\Sp-h-Øq¿
sIm´m-c-°c
0476-2690232 9496041702 9496041703 [email protected] 9496041704 9496041705 [email protected] 9496041706 9496041707 [email protected] 9496041708 9496041709 [email protected] 9496041712 9496041713 [email protected] 9496041714 9496041715 [email protected]
0476-2847741 9496041710 9496041711 [email protected] 9496041716 9496041717 [email protected] 9496041718 9496041719 [email protected] 9496041720 9496041721 [email protected] 9496041722 9496041723 [email protected] 9496041724 9496041725 [email protected] 9496041726 9496041727 [email protected]
0474-2492026 9496041728 9496041729 [email protected] 9496041730 9496041731 [email protected] 9496041732 9496041733 [email protected] 9496041734 9496041735 [email protected] 9496041736 9496041737 [email protected] 9496041738 9496041739 [email protected]
0475-2322026 9496041740 9496041741 [email protected] 9496041742 9496041743 [email protected] 9496041744 9496041745 [email protected] 9496041746 9496041747 [email protected] 9496041748 9496041749 [email protected] 9496041750 9496041751 [email protected]
0475-2317526 9496041752 9496041753 [email protected] 9496041754 9496041755 [email protected] 9496041756 9496041757 [email protected] 9496041758 9496041759 [email protected] 9496041760 9496041761 [email protected] 9496041762 9496041763 [email protected] 9496041764 9496041765 [email protected] 9496041766 9496041767 [email protected]
0474-2462021 9496041768 9496041769 [email protected] 9496041770 9496041771 [email protected] 9496041772 9496041773 [email protected] 9496041774 9496041775 [email protected] 9496041776 9496041777 [email protected] 9496041778 9496041779 [email protected]
sIm√w Pn√
71
]©m-bØv hIp∏v
Nn‰p-ae tªm°vs]cn-\mSv
Ip≠d
CuÃv I√S
t]cbw
a¨t{Sm-Xp-cpØv
]\bw
Xr°-S-hq¿
Xr°-cph
Nhd tªm°vsX°pw-`mKw
Nhd
tXh-e-°c
]∑\
\o≠-Ic
apJ-Øe tªm°vaø-\mSv
Cfº≈q¿
Xrt°m-hn¬h´w
sIm‰¶c
s\Spº\
CØn-°c tªm°v]qX-°pfw
I√p-hm-Xp-°¬
NmØ-∂q¿
BZn-®-\-√q¿
Nnd-°c
NS-b-aw-Kew tªm°vNnXd
IS-bv°¬
NS-b-aw-Kew
C´n-h
shfn-\-√q¿
Cf-amSv
\ne-ta¬
IpΩnƒ
0474-2552688 9496041780 9496041781 [email protected] 9496041782 9496041783 [email protected] 9496041784 9496041785 [email protected] 9496041786 9496041787 [email protected] 9496041788 9496041789 [email protected] 9496041790 9496041791 [email protected] 9496041802 9496041803 [email protected] 9496041804 9496041805 [email protected]
0476-2882340 9496041792 9496041793 [email protected] 9496041794 9496041795 [email protected] 9496041796 9496041797 [email protected] 9496041798 9496041799 [email protected] 9496041800 9496041801 [email protected]
0474-2555266 9496041806 9496041807 [email protected] 9496041808 9496041809 [email protected] 9496041810 9496041811 [email protected] 9496041812 9496041813 [email protected] 9496041822 9496041823 [email protected]
0474-2512267 9496041814 9496041815 [email protected] 9496041816 9496041817 [email protected] 9496041818 9496041819 [email protected] 9496041820 9496041821 [email protected] 9496041824 9496041825 [email protected]
0474-2429524 9496041826 9496041827 [email protected] 9496041828 9496041829 [email protected] 9496041830 9496041831 [email protected] 9496041832 9496041833 [email protected] 9496041834 9496041835 [email protected] 9496041836 9496041837 [email protected] 9496041838 9496041839 [email protected] 9496041840 9496041841 [email protected]
0469-2685234 9496042602 9496042603 [email protected] 9496042604 9496042605 [email protected] 9496042606 9496042607 [email protected] 9496042608 9496042609 [email protected] 9496042610 9496042611 [email protected] 9496042612 9496042613 [email protected] 9496042614 9496042615 [email protected]
]Ø-\w-Xn´ Pn√
a√-∏≈n tªm°vB\n-°mSv
Ihn-bq¿
sIm‰-\mSvI√q-∏md
tIm´m-߬
Ip∂-¥m\w
a√-∏≈n
72
]ucm-h-Im-i-tcJ
]pfn-°ogv tªm°vIS{]
Ip‰q¿
\ncWw
s\Sp{ºw
s]cn-ßc
tImbn{]w tªm°vAbn-cq¿
Cc-hn-t]-cq¿
tImbn{]w
tXm -∏p-g-t»cn
Fgpa-‰q¿
]pd-a‰w
Ce-¥q¿ tªm°vHma-√q¿
sN∂o¿°c
Ce-¥q¿
sNdp-tIm¬
tImg-t©cn
a√-∏p-g-t»cn
\mc-ßm\w
dm∂n tªm°vdm∂n- -]-g-h-ßmSn
dm∂n
dm∂n- -A-ßmSn
dm∂n- -s]-cp\mSv
hS-t»-cn-°c
Nn‰m¿
koX-tØmSv
\mdm-Ww-aqgn
sh®q-®nd
tIm∂n tªm°vtIm∂n
Acp-hm-∏pew
{]amSw
ssae{]
h≈n-t°mSv
XÆn-tØmSv
ae-bm-e-∏pg
]¥fw tªm°v]¥fw sXt°-°c
]¥fw
Xpº-a¨
Ipf-\S
Bd-∑pf
sagp-then
0469-2610246 9496042616 9496042617 [email protected] 9496042618 9496042619 [email protected] 9496042620 9496042621 [email protected] 9496042622 9496042623 [email protected] 9496042624 9496042625 [email protected]
04735-230226 9496042626 9496042627 [email protected] 9496042628 9496042629 [email protected] 9496042630 9496042631 [email protected] 9496042632 9496042633 [email protected] 9496042634 9496042635 [email protected] 9496042636 9496042637 [email protected]
0468-2350237 9496042638 9496042639 [email protected] 9496042640 9496042641 [email protected] 9496042642 9496042643 [email protected] 9496042644 9496042645 [email protected] 9496042646 9496042647 [email protected] 9496042648 9496042649 [email protected] 9496042650 9496042651 [email protected]
04735-226257 9496042652 9496042653 [email protected] 9496042654 9496042655 [email protected] 9496042656 9496042657 [email protected] 9496042658 9496042659 [email protected] 9496042660 9496042661 [email protected] 9496042662 9496042663 [email protected] 9496042664 9496042665 [email protected] 9496042666 9496042667 [email protected] 9496042668 9496042669 [email protected]
0468-2242223 9496042670 9496042671 [email protected] 9496042672 9496042673 [email protected] 9496042674 9496042675 [email protected] 9496042676 9496042677 [email protected] 9496042678 9496042679 [email protected] 9496042680 9496042681 [email protected] 9496042682 9496042683 [email protected]
04734-228498 9496042684 9496042685 [email protected] 9496042686 9496042687 [email protected] 9496042688 9496042689 [email protected] 9496042704 9496042705 [email protected] 9496042706 9496042707 [email protected] 9496042708 9496042709 [email protected]
73
]©m-bØv hIp∏v
]d-t°mSv tªm°vG\m-Zn-aw-Kew
GdØv
Ggw-Ipfw
IS-º-\mSv
Ie-™q¿
sImSp-a¨
]≈n-°¬
04734-276031 9496042690 9496042691 [email protected] 9496042692 9496042693 [email protected] 9496042694 9496042695 [email protected] 9496042696 9496042697 [email protected] 9496042698 9496042699 [email protected] 9496042700 9496042701 [email protected] 9496042702 9496042703 [email protected]
0478-2872828 9496043602 9496043603 [email protected] 9496043604 9496043605 [email protected] 9496043606 9496043607 [email protected] 9496043608 9496043609 [email protected] 9496043610 9496043611 [email protected]
0478-2872234 9496043612 9496043613 [email protected] 9496043614 9496043615 [email protected] 9496043618 9496043619 [email protected] 9496043620 9496043621 [email protected] 9496043622 9496043623 [email protected] 9496043624 9496043625 [email protected] 9496043626 9496043627 [email protected]
0478-2813185 9496043616 9496043617 [email protected] 9496043628 9496043629 [email protected] 9496043630 9496043631 [email protected] 9496043632 9496043633 [email protected] 9496043634 9496043635 [email protected]
0477-2258030 9496043638 9496043639 [email protected] 9496043640 9496043641 [email protected] 9496043642 9496043643 [email protected] 9496043636 9496043637 [email protected]
0477-2272033 9496043644 9496043645 [email protected] 9496043646 9496043647 [email protected] 9496043648 9496043649 [email protected] 9496043650 9496043651 [email protected] 9496043652 9496043653 [email protected]
0477-2212261 9496043654 9496043655 [email protected] 9496043656 9496043657 [email protected] 9496043658 9496043659 [email protected]
ssX°m-´p-t»cn tªm°vAcq°p‰n
tN∂w]≈n-∏pdw
]mWm-h≈n
s]cp-ºfw
ssX°m-´p-t»cn
]´-W-°mSv tªm°vAcq¿
Fgp-]p∂
IpØn-b-tXmSv
tImSw-Xp-cpØv
Xpd-hq¿
] -W-°mSv
hb-em¿
I™n°pgn tªm°vIS-°-c-∏≈n
I™n-°pgn
tN¿Øe sX°v
XÆo¿ap°w
amcm-cn-°pfw hS°v
BcymSv tªm°vBcymSv
aÆ-t©cn
amcm-cn-°pfw sX°v
aplΩ
Aº-e-∏pg tªm°vAº-e-∏pg sX°v
Aºe-∏pg hS°v
]p∂{] sX°v
]p∂{] hS°v
]pd-°mSv
Nº-°pfw tªm°vFSXz
ssI\-Icn
Nº-°pfw
Be-∏pg Pn√
74
]ucm-h-Im-i-tcJ
XIgn
Xe-hSn
s\Sp-apSn
shfn-b-\mSv tªm°vImhmew
]pfn-¶p∂v
\oew-t]-cq¿
ap´m¿
cma-¶cn
shfn-b-\mSv
sNß-∂q¿ tªm°vBe
sNdn-b-\mSv
Xncp-h≥h-≠q¿
]m≠-\mSv
]pen-bq¿
_p[-\q¿
apf-°pg
sh◊Wn
lcn-∏mSv tªm°vIm¿Øn-I-∏≈n
Icp-hm‰
Ipam-c-]pcw
sNdp-X\
Xr°p-∂-∏pg
]≈n-∏mSv
hob-]pcw
lcn-∏mSv
amth-en-°c tªm°vsN∂n-Øe˛
Xrs∏-cp-¥pd
sN´n-Ip-f-ßc
Xg-°c
amth-en-°c˛
sXt°-°c
am∂m¿
`c-Wn-°mhv tªm°vNp\-°c
\qd-\mSv
]me-ta¬
`c-Wn-°mhv
amth-en-°-c- -
Xm-a-c-°p-fw-
h≈n-Ip∂w
apXp-Ipfw tªm°vBdm´p]pg
0477-2274253 9496043660 9496043661 [email protected] 9496043662 9496043663 [email protected] 9496043664 9496043665 [email protected]
0477-2747240 9496043666 9496043667 [email protected] 9496043668 9496043669 [email protected] 9496043670 9496043671 [email protected] 9496043672 9496043673 [email protected] 9496043674 9496043675 [email protected] 9496043676 9496043677 [email protected]
0479-2369465 9496043678 9496043679 [email protected] 9496043680 9496043681 [email protected] 9496043682 9496043683 [email protected] 9496043684 9496043685 [email protected] 9496043686 9496043687 [email protected] 9496043688 9496043689 [email protected] 9496043692 9496043693 [email protected] 9496043694 9496043695 [email protected]
0479-2485706 9496043696 9496043697 [email protected] 9496043698 9496043699 [email protected] 9496043700 9496043701 [email protected] 9496043704 9496043705 [email protected] 9496043706 9496043707 [email protected] 9496043708 9496043709 [email protected] 9496043710 9496043711 [email protected] 9496043712 9496043713 [email protected]
0479-2325396 9496043714 9496043715 [email protected] 9496043716 9496043717 [email protected] 9496043718 9496043719 [email protected]
0479-2328305 9496043720 9496043721 [email protected] 9496043690 9496043691 [email protected]
0479-2379536 9496043722 9496043723 [email protected] 9496043724 9496043725 [email protected] 9496043726 9496043727 [email protected] 9496043728 9496043729 [email protected]
0479-2370038 9496043730 9496043731 [email protected] 9496043732 9496043733 [email protected]
0479-2488240 9496043734 9496043735 [email protected]
75
]©m-bØv hIp∏v
I≠-√q¿
IrjvW-]pcw
Nntßmen
tN∏mSv
tZhn-Ip-f-ßc
]Øn-bq¿
apXp-Ipfw
0479-2430254 9496043736 9496043737 [email protected] 9496043738 9496043739 [email protected] 9496043702 9496043703 [email protected] 9496043740 9496043741 [email protected] 9496043742 9496043743 [email protected] 9496043744 9496043745 [email protected] 9496043746 9496043747 [email protected]
tIm´bw Pn√
ssh°w tªm°vXe-bmgw
sNºv
ad-h≥Xp-cpØv
‰n.-hn.- ]pcw
sh®q¿
DZ-b-\m-]pcw
ISp-Øp-cpØn tªm°vISp-Øp-cpØn
I√d
apf-°pfw
Rogq¿
Xe-tbm-e-∏-dºv
sh≈q¿
G‰p-am-\q¿ tªm°vXncp-hm¿∏v
G‰p-am-\q¿
Abva\w
AXn-cºpg
B¿∏q-°c
\o≠q¿
Ipa-cIw
Dg-hq¿ tªm°vIS-πm-a‰w
ac-ßm- p-]≈n
ImW-°mcn
shfn-b-∂q¿
Ipd-hn-e-ßmSv
Dg-hq¿
cma-]pcw
am™q¿
fmew tªm°v`c-W-ßm\w
Icq¿
sImgp-h-\m¬
IS-\mSv
04829-222391 9496044602 9496044603 [email protected] 9496044604 9496044605 [email protected] 9496044606 9496044607 [email protected] 9496044608 9496044609 [email protected] 9496044610 9496044611 [email protected] 9496044612 9496044613 [email protected]
04829-282280 9496044614 9496044615 [email protected] 9496044616 9496044617 [email protected] 9496044620 9496044621 [email protected] 9496044622 9496044623 [email protected] 9496044624 9496044625 [email protected] 9496044626 9496044627 [email protected]
0481-2382266 9496044704 9496044705 [email protected] 9496044628 9496044629 [email protected] 9496044630 9496044631 [email protected] 9496044632 9496044633 [email protected] 9496044634 9496044635 [email protected] 9496044636 9496044637 [email protected] 9496044698 9496044699 [email protected]
04822-251232 9496044638 9496044639 [email protected] 9496044640 9496044641 [email protected] 9496044642 9496044643 [email protected] 9496044644 9496044645 [email protected] 9496044648 9496044649 [email protected] 9496044650 9496044651 [email protected] 9496044652 9496044653 [email protected] 9496044618 9496044619 [email protected]
04822-236232 9496044654 9496044655 [email protected] 9496044656 9496044657 [email protected] 9496044658 9496044659 [email protected] 9496044660 9496044661 [email protected]
76
]ucm-h-Im-i-tcJ
ao\-®n¬
aptØmen
Cucm-‰p-t]´ tªm°vtaep-Imhv
aq∂n-ehv
]q™m¿
Cucm-‰p-t]´
]q™m¿- -
sX-t°-°c
Xe-∏ew
Xot°mbn
Xe-\mSv
XnS-\mSv
]mºm-Sn tªm°vaW¿ImSv
AI-e-°p∂w
Fen-°pfw
Iqtcm-∏S
]mºmSn
]≈n-°-tØmSv
ao\Sw
InS-ßq¿
]≈w tªm°vAb¿°p∂w
]pXp-∏≈n
]\-®n-°mSv
hnP-b-]pcw
Ipdn®n
amS-∏≈n tªm°vamS-∏≈n
]mbn-∏mSv
Xrs°m-Sn-Øm\w
hmg-∏≈n
hmI-Øm\w
hmgq¿ tªm°vNnd-°-Shv
Ißg
s\Sp¶p∂w
sh≈m-hq¿
hmgq¿
Idp-I-®m¬
Im™n-c-∏≈n tªm°vFcp-taen
Im™n-c-∏≈n
Iq´n-°¬
aWn-ae
04822-236337 9496044662 9496044663 [email protected] 9496044664 9496044665 [email protected]
04822-219028 9496044666 9496044667 [email protected] 9496044668 9496044669 [email protected] 9496044670 9496044671 [email protected] 9496044672 9496044673 [email protected]
04822-272171 9496044674 9496044675 [email protected] 9496044676 9496044677 [email protected] 9496044678 9496044679 [email protected] 9496044680 9496044681 [email protected] 9496044682 9496044683 [email protected]
0481-2372828 9496044708 9496044709 [email protected] 9496044684 9496044685 [email protected] 9496044686 9496044687 [email protected] 9496044688 9496044689 [email protected] 9496044690 9496044691 [email protected] 9496044692 9496044693 [email protected] 9496044694 9496044695 [email protected] 9496044646 9496044647 [email protected]
0481-2542327 9496044696 9496044697 [email protected] 9496044700 9496044701 [email protected] 9496044702 9496044703 [email protected] 9496044706 9496044707 [email protected] 9496044712 9496044713 [email protected]
0481-2472031 9496044714 9496044715 [email protected] 9496044716 9496044717 [email protected] 9496044718 9496044719 [email protected] 9496044720 9496044721 [email protected] 9496044722 9496044723 [email protected]
04828-221376 9496044724 9496044725 [email protected] 9496044726 9496044727 [email protected] 9496044728 9496044729 [email protected] 9496044730 9496044731 [email protected] 9496044732 9496044733 [email protected] 9496044710 9496044711 [email protected]
04828-210337 9496044734 9496044735 [email protected] 9496044736 9496044737 [email protected] 9496044738 9496044739 [email protected] 9496044740 9496044741 [email protected]
77
]©m-bØv hIp∏v
ap≠-°bw
]md-tØmSv
tImcp-tØmSv
04828-272490 9496044742 9496044743 [email protected] 9496044744 9496044745 [email protected] 9496044746 9496044747 [email protected]
04864-222160 9496045012 9496045013 [email protected] 9496045014 9496045015 [email protected] 9496045016 9496045017 [email protected] 9496045018 9496045019 [email protected] 9496045020 9496045021 [email protected]
0486-5252279 9496045022 9496045023 [email protected] 9496045024 9496045025 [email protected] 9496045026 9496045027 [email protected] 9496045028 9496045029 [email protected] 9496045030 9496045031 [email protected] 9496045032 9496045033 [email protected] 9496045034 9496045035 [email protected] 9496045036 9496045037 [email protected]
9496045038 9496045039
0486-8236262 9496045040 9496045041 [email protected] 9496045042 9496045043 [email protected] 9496045044 9496045045 [email protected] 9496045046 9496045047 [email protected] 9496045048 9496045049 [email protected] 9496045050 9496045051 [email protected] 9496045052 9496045053 [email protected]
04862-245339 9496045054 9496045055 [email protected] 9496045056 9496045057 [email protected] 9496045058 9496045059 [email protected] 9496045060 9496045061 [email protected] 9496045062 9496045063 [email protected] 9496045064 9496045065 [email protected] 9496045066 9496045067 [email protected]
0486-2239210 9496045068 9496045069 [email protected] 9496045070 9496045071 [email protected] 9496045072 9496045073 [email protected] 9496045074 9496045075 [email protected] 9496045076 9496045077 [email protected] 9496045078 9496045079 [email protected]
CSp°n Pn√
ASn-amen tªm°vASn-amen
sIm∂-ØSn
ss_k¨hmen
sh≈-Øq-h¬
]≈n-hm-k¬
tZhn-Ipfw tªm°vad-bq¿
aq∂m¿
Im¥-√q¿
h -hS
im¥≥]md
Nn∂-°-\m¬
am¶pfw
tZhn-Ipfw
CS-a-e-°pSn
s\Spw-I≠w tªm°v]mºm-Spw-]md
tk\m-]Xn
Icp-Wm-]pcw
cmPm-°mSv
s\Sp¶≠w
DSp-º≥tNme
cmP-Ip-amcn
Cfw-tZiw tªm°vhÆ-∏pdw
DSp-º-∂q¿
tImSn-°pfw
Be-t°mSv
sh≈n-bm-a‰w
Icn-a-Æq¿
IpS-b-Øq¿
CSp°n tªm°vCSp-°n- -
I-™n-°pgn
hmØn-°pSn
Ad-°pfw
Imam£n
hmg-tØm∏v
acn-bm-]pcw
78
]ucm-h-Im-i-tcJ
I´-∏\ tªm°vI -∏\
D∏p-Xd
h≠≥taSv
Im©n-bm¿
Cc- -bm¿
Aø-∏≥tIm-hn¬
N°p-]≈w
sXmSp-]pg tªm°vIpam-c-aw-Kew
ap´w
CS-sh´n
Icn-¶p∂w
aW-°mSv
]pd-∏pg
AgpX tªm°vs]cp-h-¥m\w
Ipafn
sIm°-bm¿
]ocp-taSv
Ge-∏md
h≠n-s∏-cn-bm¿
04868-272235 9496045080 9496045081 [email protected] 9496045082 9496045083 [email protected] 9496045084 9496045085 [email protected] 9496045086 9496045087 [email protected] 9496045088 9496045089 [email protected] 9496045090 9496045091 [email protected] 9496045092 9496045093 [email protected]
04862-200687 9496045094 9496045095 [email protected] 9496045096 9496045097 [email protected] 9496045098 9496045099 [email protected] 9496045100 9496045101 [email protected] 9496045102 9496045103 [email protected] 9496045104 9496045105 [email protected]
04869-280330 9496045106 9496045107 [email protected] 9496045108 9496045109 [email protected] 9496045110 9496045111 [email protected] 9496045112 9496045113 [email protected] 9496045114 9496045115 [email protected] 9496045116 9496045117 [email protected]
0484-2518568 9496045702 9496045703 [email protected] 9496045704 9496045705 [email protected] 9496045706 9496045707 [email protected] 9496045708 9496045709 [email protected] 9496045710 9496045711 [email protected]
0484-2670478 9496045712 9496045713 [email protected] 9496045714 9496045715 [email protected] 9496045716 9496045717 [email protected] 9496045718 9496045719 [email protected]
0484-2615698 9496045720 9496045721 [email protected] 9496045722 9496045723 [email protected] 9496045724 9496045725 [email protected] 9496045726 9496045727 [email protected] 9496045728 9496045729 [email protected] 9496045730 9496045731 [email protected] 9496045732 9496045733 [email protected]
0484-2462237 9496045734 9496045735 [email protected]
Fd-Wm-Ipfw Pn√
]d-hq¿ tªm°vtNμ-aw-Kew
tIm´p-h≈n
Ggn-°c
hS-t°-°c
Nn‰m-‰p-Ic
Be-ßmSv tªm°vIcp-am-eq¿
hcm-∏pg
Be-ßmSv
ISp-ß-√q¿
A¶-amen tªm°vaq°-∂q¿
Xpd-hq¿
a™{]
Idp-Ip‰n
Aøºpg
Im™q¿
ImeSn
ae-bm-‰q¿-
\oeo-izcw
79
]©m-bØv hIp∏v
Iqh-∏-Sn tªm°vAi-a-∂q¿
apS-°pg
thßq¿
cmb-aw-Kew
H°¬
Iqh-∏Sn
hmg-°pfw tªm°vshtßme
hmg-°pfw
Ing-°-ºew
Nq¿Æn-°c
FS-Øe
IogvamSv
CS-∏≈n tªm°vIS-a-°pSn
tNcm-\-√q¿
apf-hp-ImSv
Ff¶p-∂-∏pg
ssh∏n≥ tªm°vRmd-bv°¬
\mb-c-ºew
FS-h-\-°mSv
]≈n-∏pdw
Ipgp-∏n≈n
]≈p-cpØn tªm°vsN√m\w
Ipº-fßn
Ipºfw
apf-¥p-cpØn tªm°vDZ-bw-t]-cq¿
apf-¥p-cpØn
tNm‰m-\n-°c
FS-°m- p-h-b¬
Bº-√q¿
aWoSv
hS-hp-tImSv tªm°v]qØr°
Xncp-hm-Wn-bq¿
hS-hp-tImSv
]pØ≥Ipcniv
agp-h-∂q¿
sF°-c-\mSv
Ip∂-Øp\mSv
tImX-aw-Kew tªm°vss]tßm´q¿
0484-2658245 9496045736 9496045737 [email protected] 9496045738 9496045739 [email protected] 9496045740 9496045741 [email protected] 9496045742 9496045743 [email protected] 9496045744 9496045745 [email protected] 9496045746 9496045747 [email protected]
0484-2522432 9496045748 9496045749 [email protected] 9496045750 9496045751 [email protected] 9496045752 9496045753 [email protected] 9496045754 9496045755 [email protected] 9496045756 9496045757 [email protected] 9496045758 9496045759 [email protected]
0484-2430344 9496045760 9496045761 [email protected] 9496045762 9496045763 [email protected] 9496045764 9496045765 [email protected] 9496045772 9496045773 [email protected]
0484-2492351 9496045766 9496045767 [email protected] 9496045768 9496045769 [email protected] 9496045770 9496045771 [email protected] 9496045774 9496045775 [email protected] 9496045776 9496045777 [email protected]
0484-2247450 9496045778 9496045779 [email protected] 9496045780 9496045781 [email protected] 9496045782 9496045783 [email protected]
0484-2792063 9496045784 9496045785 [email protected] 9496045786 9496045787 [email protected] 9496045788 9496045789 [email protected] 9496045790 9496045791 [email protected] 9496045792 9496045793 [email protected] 9496045836 9496045837 [email protected]
0484-2760262 9496045794 9496045795 [email protected] 9496045796 9496045797 [email protected]
0484-2730033 9496045798 9496045799 [email protected] 9496045800 9496045801 [email protected] 9496045802 9496045803 [email protected] 9496045804 9496045805 [email protected]
0485-2252334 9496045806 9496045807 [email protected]
80
]ucm-h-Im-i-tcJ
s\√n-°pgn
]n≠n-a\
tIm´-∏Sn
Ih-f-ßmSv
hmc-s∏´n
Ioc-ºmd
t]mØm-\n-°mSv
]√m-cn-aw-Kew
Ip´-ºpg
]mºm-°pS tªm°vCe™n
]ndhw
Xncp-am-dmSn
IqØm-´p-Ipfw
]me-°pg
]mºm-°pS
cma-aw-Kew
]md-°-Shv tªm°v{ioaq-e-\-Kcw
]pØ≥th-en-°c
sNß-a-\mSv
s\Sp-ºm-t»cn
]md-°-Shv
Ip∂p-Ic
aqhm-‰p-]pg tªm°vBthmen
Bc-°pg
hmfIw
]mbn{]
I√q¿°mSv
Bb-h\
a™-≈q¿
amdmSn
0485-2822490 9496045808 9496045809 [email protected] 9496045810 9496045811 [email protected] 9496045812 9496045813 [email protected] 9496045814 9496045815 [email protected] 9496045816 9496045817 [email protected] 9496045818 9496045819 [email protected] 9496045820 9496045821 [email protected] 9496045822 9496045823 [email protected] 9496045824 9496045825 [email protected]
0485-2257352 9496045826 9496045827 [email protected] 9496045828 9496045829 [email protected] 9496045830 9496045831 [email protected] 9496045832 9496045833 [email protected] 9496045834 9496045835 [email protected] 9496045838 9496045839 [email protected] 9496045840 9496045841 [email protected]
0484-2600554 9496045842 9496045843 [email protected] 9496045844 9496045845 [email protected] 9496045846 9496045847 [email protected] 9496045848 9496045849 [email protected] 9496045850 9496045851 [email protected] 9496045852 9496045853 [email protected]
0485-2260243 9496045854 9496045855 [email protected] 9496045856 9496045857 [email protected] 9496045858 9496045859 [email protected] 9496045860 9496045861 [email protected] 9496045862 9496045863 [email protected] 9496045864 9496045865 [email protected] 9496045866 9496045867 [email protected] 9496045868 9496045869 [email protected]
0487-2530028 9496046012 9496046013 [email protected] 9496046014 9496046015 [email protected] 9496046016 9496046017 [email protected] 9496046018 9496046019 [email protected] 9496046020 9496046021 [email protected]
0488-5242021 9496046022 9496046023 [email protected] 9496046024 9496046025 [email protected] 9496046026 9496046027 [email protected]
Xriq¿ Pn√
Nmh-°mSv tªm°vIS-∏pdw
Hcp-a-\-bq¿
]p∂-bq¿
]p∂-bq¿°pfw
hS-t°-°mSv
sNmΔ-∂q¿ tªm°vNq≠¬
sNmΔ-∂q¿
IS-h-√q¿
81
]©m-bØv hIp∏v
I≠m-W-t»cn
Im´Im-ºm¬
t]m¿°pfw
IS-tßmSv
theq¿
hS-°m-t©cn tªm°vtZi-aw-Kew
Fcp-a-s∏´n
ap≠-Øn-t°mSv
ap≈q¿°c
sX°pw-Ic
hc-hq¿
hS-°m-t©cn
]g-b-∂q¿ tªm°vtNe-°c
h≈-tØmƒ \K¿
sIm≠mgn
]m™mƒ
]g-b-∂q¿
Xncp-hn-ezm-ae
H√q-°c tªm°vamS-°-Ød
\S-Ød
]mW-t©cn
]pØq¿
]pg-bv°¬ tªm°vtImegn
ASm´v
Ah-Wq¿
ssI∏-dºv
apfw-Ip-∂-Øp-Imhv
tXmfq¿
ap√-t»cn tªm°vFf-h≈n
ap√-t»cn
]mh-d´n
sh¶n-Sßv
Xfn-°pfw tªm°vGß-≠n-bq¿
hmSm-\∏n≈n
Xfn-°pfw
\m´nI
he-∏mSv
A¥n-°mSv tªm°vAcn-ºq¿
A¥n-°mSv
Xm∂yw
0488-5235024 9496046028 9496046029 [email protected] 9496046030 9496046031 [email protected] 9496046032 9496046033 [email protected] 9496046038 9496046039 [email protected] 9496046048 9496046049 [email protected]
0488-4277338 9496046034 9496046035 [email protected] 9496046036 9496046037 [email protected] 9496046040 9496046041 [email protected] 9496046042 9496046043 [email protected] 9496046044 9496046045 [email protected] 9496046046 9496046047 [email protected] 9496046050 9496046051 [email protected]
0488-4252037 9496046052 9496046053 [email protected] 9496046054 9496046055 [email protected] 9496046056 9496046057 [email protected] 9496046058 9496046059 [email protected] 9496046060 9496046061 [email protected] 9496046062 9496046063 [email protected]
0487-2695537 9496046066 9496046067 [email protected] 9496046068 9496046069 [email protected] 9496046070 9496046071 [email protected] 9496046072 9496046073 [email protected]
0487-2200271 9496046064 9496046065 [email protected] 9496046074 9496046075 [email protected] 9496046078 9496046079 [email protected] 9496046080 9496046081 [email protected] 9496046082 9496046083 [email protected] 9496046084 9496046085 [email protected]
0487-2642260 9496046086 9496046087 [email protected] 9496046088 9496046089 [email protected] 9496046090 9496046091 [email protected] 9496046092 9496046093 [email protected]
0487-2290274 9496046094 9496046095 [email protected] 9496046096 9496046097 [email protected] 9496046098 9496046099 [email protected] 9496046100 9496046101 [email protected] 9496046102 9496046103 [email protected]
0487-2311263 9496046076 9496046077 [email protected] 9496046104 9496046105 [email protected] 9496046106 9496046107 [email protected]
82
]ucm-h-Im-i-tcJ
Nmgq¿
aW-eq¿tN¿∏v tªm°vAhn-Wn-t»cn
tN¿∏v]mdfw
h√-®nd
sImS-Ic tªm°vAf-K-∏-\-K¿
sImS-Ic
a‰-Øq¿s\≥a-Wn-°c
]pXp-°mSv
Xr°q¿hc-¥-c-∏n≈n
Ccn-ßm-e-°pS tªm°vImdfwIm´q¿
apcn-bmSv
]d-∏q-°csh≈m-ß-√q¿ tªm°v]Sn-bq¿
]qaw-Kew]pØ≥Nnd
sh≈m¶-√q¿
thfq-°caXn-eIw tªm°vFS-Øn-cpØn
ssI∏-aw-KewaXn-eIw
s]cn-™\w
{io\m-cm-b-W-]pcwFS-hn-eßv
Gdn-bmSv
amf tªm°vBfq¿
A∂-a-\S
Ipgq¿amf
s]mø
Nme-°pSn tªm°vImSp-Ip‰n
tImS-t»cn
sImc´ntaeq¿
]cn-bmcw
AXn-c-∏n≈n
0487-2271294 9496046108 9496046109 [email protected] 9496046110 9496046111 [email protected]
0487-2352781 9496046112 9496046113 [email protected] 9496046114 9496046115 [email protected] 9496046116 9496046117 [email protected] 9496046118 9496046119 [email protected]
0480-2751372 9496046120 9496046121 [email protected] 9496046122 9496046123 [email protected] 9496046124 9496046125 [email protected] 9496046126 9496046127 [email protected] 9496046128 9496046129 [email protected] 9496046130 9496046131 [email protected] 9496046132 9496046133 [email protected]
0480-2885421 9496046134 9496046135 [email protected] 9496046136 9496046137 [email protected] 9496046138 9496046139 [email protected] 9496046140 9496046141 [email protected]
0480-2845279 9496046142 9496046143 [email protected] 9496046144 9496046145 [email protected] 9496046146 9496046147 [email protected] 9496046148 9496046149 [email protected] 9496046150 9496046151 [email protected]
0480-2877259 9496046152 9496046153 [email protected] 9496046154 9496046155 [email protected] 9496046156 9496046157 [email protected] 9496046158 9496046159 [email protected] 9496046160 9496046161 [email protected] 9496046162 9496046163 [email protected] 9496046164 9496046165 [email protected]
0480-2720242 9496046166 9496046167 [email protected] 9496046168 9496046169 [email protected] 9496046170 9496046171 [email protected] 9496046172 9496046173 [email protected] 9496046174 9496046175 [email protected]
0480-2719628 9496046176 9496046177 [email protected] 9496046178 9496046179 [email protected] 9496046180 9496046181 [email protected] 9496046182 9496046183 [email protected] 9496046184 9496046185 [email protected] 9496046186 9496046187 [email protected]
83
]©m-bØv hIp∏v
XrØme tªm°vB\-°c
Nmen-t»cn
I∏q¿
\mK-e-t»cn
]´n-Ød
Xncp-an-‰-t°mSv
XrØme
]´mºn tªm°vsIm∏w
Ipep-°-√q¿
apXp-X-e
Hmß-√q¿
]´mºn
]cp-Xq¿
Xncp-th-K-∏pd
hnf-bq¿
H‰-∏mew tªm°vs\√mb
h√-∏pg
Aº-e-∏md
A\-ß-\Sn
Nf-hd
se°n-Sn- t]-cq¿
hmWn-bw-Ipfw
Xr°tScn
{ioIr-jvW-]pcw tªm°vsN¿∏pf-t»cn
IS-º-gn-∏pdw
Icn-ºpg
]qt°m-´p-Imhv
{ioIr-jvW-]pcw
sh≈n-t\gn
Imc-°p-dn»n
aÆm¿°mSv tªm°vAe-\-√q¿
Icnº
tImt´m-∏mSw
Ipa-cw-]p-Øq¿
Im™n-c-∏pg
aÆm¿°mSv
X®-\m- p-Ic
X®-ºmd
sX¶c
04662-254240 9496047102 9496047103 [email protected] 9496047104 9496047105 [email protected] 9496047106 9496047107 [email protected] 9496047108 9496047109 [email protected] 9496047110 9496047111 [email protected] 9496047112 9496047113 [email protected] 9496047114 9496047115 [email protected]
04662-262225 9496047116 9496047117 [email protected] 9496047118 9496047119 [email protected] 9496047120 9496047121 [email protected] 9496047124 9496047125 [email protected] 9496047126 9496047127 [email protected] 9496047128 9496047129 [email protected] 9496047130 9496047131 [email protected] 9496047134 9496047135 [email protected]
04662-287241 9496047122 9496047123 [email protected] 9496047132 9496047133 [email protected] 9496047136 9496047137 [email protected] 9496047138 9496047139 [email protected] 9496047140 9496047141 [email protected] 9496047142 9496047143 [email protected] 9496047144 9496047145 [email protected] 9496047156 9496047157 [email protected]
04662-282238 9496047146 9496047147 [email protected] 9496047148 9496047149 [email protected] 9496047150 9496047151 [email protected] 9496047152 9496047153 [email protected] 9496047154 9496047155 [email protected] 9496047158 9496047159 [email protected] 9496047162 9496047163 [email protected]
04924-262235 9496047160 9496047161 [email protected] 9496047164 9496047165 [email protected] 9496047166 9496047167 [email protected] 9496047168 9496047169 [email protected] 9496047170 9496047171 [email protected] 9496047172 9496047173 [email protected] 9496047174 9496047175 [email protected] 9496047176 9496047177 [email protected] 9496047178 9496047179 [email protected]
]me-°mSv Pn√
84
]ucm-h-Im-i-tcJ
A -∏mSn tªm°vAKfn
]pXq¿
tjmf-bq¿
]me-°mSv tªm°vtIc-f-t»cn
tImßmSv
a¶c
aÆq¿
ap≠q¿
]dfn
]ncm-bncn
Ipg¬aμw tªm°vtIm´mbn
IpØ-∂q¿
Ipg¬aμw
amØq¿
s]cp-tßm-´p-Ip-dp»n
tX¶p-dp»n
IÆmSn
Nn‰q¿ tªm°vFe-∏p≈n
s]m¬∏p≈n
Fcp-tغXn
sImgn-™m-ºmd
\t√-∏n≈n
s]cp-am´n
hS-I-c-∏Xn
sIm√-t¶mSv tªm°v] -t©cn
sIm√-t¶mSv
sImSp-hm-bq¿
apX-e-aS
]pXp-\-Kcw
hS-h-∂q¿
s]cp-shºv
s\∑md tªm°vAbn-eq¿
taem¿tImSv
s\√n-bmw-]Xn
Fe-h-t©cn
s\∑md
]√-t»\
h≠mgn
Be-Øq¿ tªm°vBe-Øq¿
04924-254231 9496047180 9496047181 [email protected] 9496047182 9496047183 [email protected] 9496047184 9496047185 [email protected]
0491-2840254 9496047188 9496047189 [email protected] 9496047190 9496047191 [email protected] 9496047192 9496047193 [email protected] 9496047194 9496047195 [email protected] 9496047196 9496047197 [email protected] 9496047198 9496047199 [email protected] 9496047200 9496047201 [email protected]
04922-285244 9496047202 9496047203 [email protected] 9496047204 9496047205 [email protected] 9496047206 9496047207 [email protected] 9496047208 9496047209 [email protected] 9496047210 9496047211 [email protected] 9496047212 9496047213 [email protected] 9496047214 9496047215 [email protected]
04912-583230 9496047276 9496047277 [email protected] 9496047278 9496047279 [email protected] 9496047216 9496047217 [email protected] 9496047218 9496047219 [email protected] 9496047220 9496047221 [email protected] 9496047224 9496047225 [email protected] 9496047226 9496047227 [email protected]
04923-232244 9496047222 9496047223 [email protected] 9496047228 9496047229 [email protected] 9496047230 9496047231 [email protected] 9496047232 9496047233 [email protected] 9496047234 9496047235 [email protected] 9496047236 9496047237 [email protected] 9496047282 9496047283 [email protected]
04923-244274 9496047238 9496047239 [email protected] 9496047240 9496047241 [email protected] 9496047242 9496047243 [email protected] 9496047244 9496047245 [email protected] 9496047246 9496047247 [email protected] 9496047248 9496047249 [email protected] 9496047262 9496047263 [email protected]
04922-222398 9496047250 9496047251 [email protected]
85
]©m-bØv hIp∏v
Fcn-a-bq¿
Imh-t»cn
Ing-°-t©cn
]pXp-t°mSv
Xcq¿
hS-°-t©cn
IÆ{º
ae-ºpg tªm°vae-ºpg
AI-tØ-Ø-d
]pXp-∏-cn-bmcw
acpX tdmUv
]pXp-t»cn
sImSpºv
04922-210376 9496047252 9496047253 [email protected] 9496047254 9496047255 [email protected] 9496047256 9496047257 [email protected] 9496047258 9496047259 [email protected] 9496047260 9496047261 [email protected] 9496047264 9496047265 [email protected] 9496047266 9496047267 [email protected]
04912-815148 9496047268 9496047269 [email protected] 9496047270 9496047271 [email protected] 9496047272 9496047273 [email protected] 9496047274 9496047275 [email protected] 9496047280 9496047281 [email protected] 9496047186 9496047187 [email protected]
04931-206536 9496047784 9496047785 [email protected] 9496047786 9496047787 [email protected] 9496047790 9496047791 [email protected] 9496047792 9496047793 [email protected] 9496047794 9496047795 [email protected] 9496047798 9496047799 [email protected]
0483-2891104 9496047802 9496047803 [email protected] 9496047804 9496047805 [email protected] 9496047806 9496047807 [email protected] 9496047808 9496047809 [email protected] 9496047810 9496047811 [email protected] 9496047812 9496047813 [email protected] 9496047814 9496047815 [email protected] 9496047816 9496047817 [email protected] 9496047848 9496047849 [email protected]
04931-200260 9496047818 9496047819 [email protected] 9496047822 9496047823 [email protected] 9496047826 9496047827 [email protected] 9496047828 9496047829 [email protected] 9496047830 9496047831 [email protected] 9496047834 9496047835 [email protected]
0483-2850249 9496047836 9496047837 [email protected] 9496047838 9496047839 [email protected] 9496047840 9496047841 [email protected] 9496047842 9496047843 [email protected]
ae-∏pdw Pn√
\ne-ºq¿ tªm°vNmen-bm¿
Np¶-Ød
aqtØSw
hgn-°-Shv
FS-°-c
t]mØp-I√v
sImt≠m´n tªm°vtNte{º
sNdp-Imhv
sImt≠m´n
]≈n-°¬
hmg-bq¿
hmg-°mSv
]pfn-°¬
s\Sn-bn-cp∏v
apXp-h-√q¿
h≠q¿ tªm°vaºmSv
]m≠n-°mSv
t]mcq¿
Xr°-e-tßmSv
Xncp-hmen
h≠q¿
Acn-t°mSv tªm°vDu¿ßm- ncn
Imh-\q¿
Iogp]-dºv
]pev∏‰
86
]ucm-h-Im-i-tcJ
Not°mSv
Aco-t°mSv
Ipgn-aÆ
FS-hÆ
ae-∏pdw tªm°vtImUq¿
B\-°bw
samd-bq¿
s]m∑f
]qt°m-´q¿
HXp-°p-߬
Imfn-Imhv tªm°vA-a-c-ºew
Icp-fmbn
Imfn-Imhv
tNm°mSv
Icp-hm-c-°p≠v
XpΔq¿
FS-∏‰
s]cn-¥¬aÆ tªm°vBen-∏-dºv
Gew-Ipfw
taem-‰q¿
Iogm-‰q¿
Xmsg-t°mSv
sh -Øq¿
]pem-a-t¥mƒ
Aßm-Sn-∏pdw
a¶S tªm°vIpdph
a¶S
a°-c-∏-dºv
aq¿°-\mSv
Iq´n-e-ßmSn
]pg-°m- ncn
Ip‰n-∏pdw tªm°vBX-h-\mSv
FS-bq¿
Ccn-ºn-fnbw
amdm-°c
Ip‰n-∏pdw
hfm-t©cn
Iev]-I-t©cn
thßc tªm°vF.-B¿. \K¿
FS-cn-t°mSv
]d-∏q¿
0483-2725235 9496047844 9496047845 [email protected] 9496047846 9496047847 [email protected] 9496047850 9496047851 [email protected] 9496047824 9496047825 [email protected]
0483-2868756 9496047890 9496047891 [email protected] 9496047852 9496047853 [email protected] 9496047854 9496047855 [email protected] 9496047858 9496047859 [email protected] 9496047860 9496047861 [email protected] 9496047910 9496047911 [email protected]
04931-260222 9496047782 9496047783 [email protected] 9496047788 9496047789 [email protected] 9496047796 9496047797 [email protected] 9496047800 9496047801 [email protected] 9496047820 9496047821 [email protected] 9496047832 9496047833 [email protected] 9496047864 9496047865 [email protected]
04933-205223 9496047862 9496047863 [email protected] 9496047866 9496047867 [email protected] 9496047868 9496047869 [email protected] 9496047870 9496047871 [email protected] 9496047872 9496047873 [email protected] 9496047874 9496047875 [email protected] 9496047882 9496047883 [email protected] 9496047892 9496047893 [email protected]
04933-242215 9496047876 9496047877 [email protected] 9496047878 9496047879 [email protected] 9496047880 9496047881 [email protected] 9496047884 9496047885 [email protected] 9496047886 9496047887 [email protected] 9496047888 9496047889 [email protected]
0494-2615615 9496047894 9496047895 [email protected] 9496047896 9496047897 [email protected] 9496047898 9496047899 [email protected] 9496047900 9496047901 [email protected] 9496047902 9496047903 [email protected] 9496047904 9496047905 [email protected] 9496047938 9496047939 [email protected]
0494-2490358 9496047906 9496047907 [email protected] 9496047908 9496047909 [email protected] 9496047912 9496047913 [email protected]
87
]©m-bØv hIp∏v
sX∂-e
thßc
IÆ-aw-Kew
DucIw
Xncq-c-ßmSn tªm°vXncq-c-ßmSn
tX™n-∏ew
]c-∏-\-ßmSn
h≈n-°p∂v
ap∂n-bq¿
\∂{º
s]cp-h-≈q¿
Xm\q¿ tªm°vs]cp-a-Æ-¢mcn
sNdn-b-ap≠w
Hgq¿
Xm\m-fq¿
hf-h-∂q¿
Xm\q¿
s]m≥ap≠w
\nd-a-cp-Xq¿
Xncq¿ tªm°v]pd-Øq¿
Xe°mSv
Xr-{]-tßmSv
sh´w
Xncp-∂m-hmb
awKew
s]m∂m\n tªm°vXh-\q¿
h´w-Ipfw
FS-∏mƒ
ImeSn
s]cp-º-S∏v tªm°vBe-t¶mSv
amd-t©cn
\∂ap°v
s]cp-º-S∏v
shfnbt¶mSv
0494-2495235 9496047914 9496047915 [email protected] 9496047916 9496047917 [email protected] 9496047918 9496047919 [email protected] 9496047856 9496047857 [email protected]
0494-2460339 9496047920 9496047921 [email protected] 9496047922 9496047923 [email protected] 9496047924 9496047925 [email protected] 9496047926 9496047927 [email protected] 9496047928 9496047929 [email protected] 9496047930 9496047931 [email protected] 9496047932 9496047933 [email protected]
0494-2495900 9496047934 9496047935 [email protected] 9496047936 9496047937 [email protected] 9496047940 9496047941 [email protected] 9496047942 9496047943 [email protected] 9496047944 9496047945 [email protected] 9496047946 9496047947 [email protected] 9496047948 9496047949 [email protected] 9496047950 9496047951 [email protected]
0494-2563493 9496047952 9496047953 [email protected] 9496047954 9496047955 [email protected] 9496047956 9496047957 [email protected] 9496047958 9496047959 [email protected] 9496047960 9496047961 [email protected] 9496047962 9496047963 [email protected]
0494-2686249 9496047964 9496047965 [email protected] 9496047966 9496047967 [email protected] 9496047968 9496047969 [email protected] 9496047970 9496047971 [email protected]
0494-2650452 9496047972 9496047973 [email protected] 9496047974 9496047975 [email protected] 9496047976 9496047977 [email protected] 9496047978 9496047979 [email protected] 9496047980 9496047981 [email protected]
tImgn-t°mSv Pn√
hS-Ic tªm°vAgn-bq¿tNtdmSvGdm-ae
H©nbw
0496-2500101 9496048102 9496048103 [email protected] 9496048104 9496048105 [email protected] 9496048106 9496048107 [email protected] 9496048108 9496048109 [email protected]
88
]ucm-h-Im-i-tcJ
XqtWcn tªm°vsNIymSv
FS-t®cn
]pd-tacn
XqtWcn
hfbw
hmWnta¬
\mZm-]pcw
Ip∂p-Ω¬ tªm°vIp∂p-Ω¬
Imb-s°mSn
Imhnepw]md
Ip‰ymSn
acp-tXm-¶c
thfw
\cn-∏‰
tXmS-∂q¿ tªm°vBbt©cn
hneym-∏≈n
aWn-bq¿
Xncp-h-≈q¿
taeSn tªm°vXpd-bq¿
Iog-cn-bq¿
Xnt°mSn
]tømfn
ta∏-øq¿
t]cm{º tªm°vsNdp-h-Æq¿
s\m®mSv
Nß-tcmØv
ImbÆ
IqØmfn
t]cm{º
N°n- -∏md
_mep-t»cn tªm°v_mep-t»cn
\Sp-h-Æq¿
Dt≈ycn
tIm´q¿
DÆn-Ipfw
]\-ßmSv
Iqcm-®p≠v
]¥-em-b\n tªm°vAtØmfn
tNa-t©cn
0496-2572340 9496048110 9496048111 [email protected] 9496048112 9496048113 [email protected] 9496048114 9496048115 [email protected] 9496048116 9496048117 [email protected] 9496048118 9496048119 [email protected] 9496048120 9496048121 [email protected] 9496048124 9496048125 [email protected]
0496-2445049 9496048122 9496048123 [email protected] 9496048126 9496048127 [email protected] 9496048128 9496048129 [email protected] 9496048130 9496048131 [email protected] 9496048132 9496048133 [email protected] 9496048134 9496048135 [email protected] 9496048136 9496048137 [email protected]
0496-2580265 9496048138 9496048139 [email protected] 9496048140 9496048141 [email protected] 9496048142 9496048143 [email protected] 9496048144 9496048145 [email protected]
0496-2470059 9496048146 9496048147 [email protected] 9496048148 9496048149 [email protected] 9496048150 9496048151 [email protected] 9496048152 9496048153 [email protected] 9496048154 9496048155 [email protected]
0496-2775320 9496048156 9496048157 [email protected] 9496048158 9496048159 [email protected] 9496048160 9496048161 [email protected] 9496048162 9496048163 [email protected] 9496048164 9496048165 [email protected] 9496048166 9496048167 [email protected] 9496048168 9496048169 [email protected]
0496-2642039 9496048170 9496048171 [email protected] 9496048172 9496048173 [email protected] 9496048176 9496048177 [email protected] 9496048178 9496048179 [email protected] 9496048180 9496048181 [email protected] 9496048182 9496048183 [email protected] 9496048184 9496048185 [email protected]
0496-2672235 9496048174 9496048175 [email protected] 9496048186 9496048187 [email protected]
89
]©m-bØv hIp∏v
Acn-°pfw
aqSmSn
tNtßm-´p-Imhv
tNf-∂q¿ tªm°vIt°mSn
tNf-∂q¿
Im°q¿
\≥a≠
\cn-°p\n
Xe-°p-f-Øq¿
sImSp-h≈n tªm°vXncp-h-ºmSn
IqS-c™n
Ing-t°mØv
aS-hq¿
sImSp-h≈n
]pXp-∏mSn
Xma-c-t»cn
Hma-t»cn
I´n-∏md
tImS-t©cn
Ip∂-aw-Kew tªm°vsImSn-b-Øq¿
Ipcp-h- q¿
amhq¿
Imc-t»cn
Ipμ-aw-Kew
NmØ-aw-Kew
ap°w
s]cp-h-b¬
s]cp-aÆ
tImgn-t°mSv tªm°vIS-ep≠n
cma-\m- p-Ic
^tdm°v
Hf-hÆ
0496-2695327 9496048188 9496048189 [email protected] 9496048190 9496048191 [email protected] 9496048192 9496048193 [email protected]
0495-2265711 9496048194 9496048195 [email protected] 9496048196 9496048197 [email protected] 9496048198 9496048199 [email protected] 9496048200 9496048201 [email protected] 9496048202 9496048203 [email protected] 9496048204 9496048205 [email protected]
0495-2252059 9496048206 9496048207 [email protected] 9496048208 9496048209 [email protected] 9496048210 9496048211 [email protected] 9496048212 9496048213 [email protected] 9496048214 9496048215 [email protected] 9496048216 9496048217 [email protected] 9496048218 9496048219 [email protected] 9496048220 9496048221 [email protected] 9496048222 9496048223 [email protected] 9496048238 9496048239 [email protected]
0495-2209130 9496048224 9496048225 [email protected] 9496048226 9496048227 [email protected] 9496048228 9496048229 [email protected] 9496048230 9496048231 [email protected] 9496048232 9496048233 [email protected] 9496048234 9496048235 [email protected] 9496048236 9496048237 [email protected] 9496048240 9496048241 [email protected] 9496048242 9496048243 [email protected]
0495-2470227 9496048244 9496048245 [email protected] 9496048246 9496048247 [email protected] 9496048248 9496048249 [email protected] 9496048250 9496048251 [email protected]
hb-\mSv Pn√
am\-¥-hmSn tªm°vam\¥hmSn
sh≈-ap≠
Xncp-s\√n
sXm≠¿\mSv
FS-hI
Xhn-™m¬
04935-240253 9496048302 9496048303 [email protected] 9496048304 9496048305 [email protected] 9496048306 9496048307 [email protected] 9496048308 9496048309 [email protected] 9496048310 9496048311 [email protected] 9496048312 9496048313 [email protected]
90
]ucm-h-Im-i-tcJ
kp¬Øm≥_-tØcntªm°vao\-ßmSn
s\t∑\n
Aº-e-h-b¬
kp¬Øm≥
_tØcn
\q¸pg
I¬∏‰ tªm°vtIm -Ød
thß-∏≈n
sshØncn
ap´n¬
s]mgp-X\
Xcn-tbmSv
]Sn-™m-d-Ød
ta∏mSn
aqss∏-\mSv
]\-acw tªm°v]\-acw
]qXmSn
ap≈≥sIm√n
]p¬∏≈n
IWn-bm-º‰
04935-247236 9496048316 9496048317 [email protected] 9496048318 9496048319 [email protected] 9496048320 9496048321 [email protected]
04936-220240 9496048324 9496048325 [email protected] 94960483246 9496048327 [email protected]
04936-286644 9496048332 9496048333 [email protected] 9496048334 9496048335 [email protected] 9496048336 9496048337 [email protected] 9496048338 9496048339 [email protected] 9496048340 9496048341 [email protected] 9496048342 9496048343 [email protected] 9496048344 9496048345 [email protected] 9496048346 9496048347 [email protected] 9496048350 9496048351 [email protected]
04935-220772 9496048314 9496048315 [email protected] 9496048322 9496048323 [email protected] 9496048328 9496048329 [email protected] 9496048330 9496048331 [email protected] 9496048348 9496048349 [email protected]
IÆq¿ Pn√
]ø-∂q¿ tªm°vIp™n-aw-Kew
cma-¥fn
Imt¶m¬-˛
Be-∏-Sºv
Icn-sh-≈q¿˛
s]cfw
Fcaw- -Ip-‰q¿
s]cn-tßmw- -
h-b-°c
sNdp-]pg
I√ym-t»cn tªm°vsNdp-Xmgw
Gtgmw
amSmbn
am´q¬
sNdp-Ip∂v
I√ym-t»cn
IÆ-]pcw
\mdmØv
0497-2810225 9496049007 9496049008 [email protected] 9496049013 9496049014 [email protected]
0498-5280235 9496049017 9496049018 [email protected]
0498-5260235 9496049019 9496049020 [email protected] 9496049021 9496049022 [email protected]
0498-5236231 9496049023 9496049024 [email protected] 9496049025 9496049026 [email protected]
0497-2800259 9496049003 9496049004 [email protected] 9496049005 9496049006 [email protected] 9496049009 9496049010 [email protected] 9496049011 9496049012 [email protected] 9496049029 9496049030 [email protected] 9496049031 9496049032 [email protected] 9496049033 9496049034 [email protected] 9496049043 9496049044 [email protected]
91
]©m-bØv hIp∏v
Xfn-∏-dºv tªm°v]´phw
sNß-fmbn
Ipdp-am-Øq¿
]cn-bmcw
N∏m-c-∏-Shv
\Sp-hn¬
DZ-b-Kncn
Be-t°mSv
IS-∂-∏≈n˛
]mW-∏pg
Ccn°q¿ tªm°vCcn-°q¿
Fcpth»n
ae-∏´w
]øm-hq¿
Ip‰ym- q¿
aøn¬
{ioI-WvTm-]pcw
]Sn-bq¿
Dfn-°¬
IÆq¿ tªm°v]m∏n-\n-t»cn
Nnd-°¬
]≈n-°p∂v
]pgmXn
hf-]- Ww
Ago-t°mSv
FS-°mSv tªm°vsImf-t®cn
FS-°mSv
Ff-bm-hq¿
IS-ºq¿
tNtemd
sNºn-temSv
apt≠cn
s]c-f-t»cn
Xe-t»cn tªm°vA©-c-°≠n
apg-∏n-e-ßmSv
[¿ΩSw
Fc-t™mfn
]nW-dmbn
\yq amln
thßmSv
0460-2220124 9496049027 9496049028 [email protected] 9496049037 9496049038 [email protected] 9496049039 9496049040 [email protected] 9496049041 9496049042 [email protected] 9496049045 9496049046 [email protected] 9496049047 9496049048 [email protected] 9496049049 9496049050 [email protected] 9496049051 9496049052 [email protected]
0498-5277035 9496049015 9496049016 [email protected]
0460-2257023 9496049053 9496049054 [email protected] 9496049055 9496049056 [email protected] 9496049057 9496049058 [email protected] 9496049059 9496049060 [email protected] 9496049063 9496049064 [email protected] 9496049065 9496049066 [email protected] 9496049067 9496049068 [email protected] 9496049069 9496049070 [email protected] 9496049071 9496049072 [email protected]
0497-2786126 9496049035 9496049036 [email protected] 9496049073 9496049074 [email protected] 9496049075 9496049076 [email protected] 9496049077 9496049078 [email protected] 9496049079 9496049080 [email protected] 9496049081 9496049082 [email protected]
0460-2240230 9496049061 9496049062 [email protected] 9496049085 9496049086 [email protected] 9496049087 9496049088 [email protected] 9496049089 9496049090 [email protected] 9496049093 9496049094 [email protected] 9496049095 9496049096 [email protected] 9496049097 9496049098 [email protected] 9496049099 9496049100 [email protected]
0497-2851222 9496049083 9496049084 [email protected] 9496049091 9496049092 [email protected] 9496049101 9496049102 [email protected] 9496049103 9496049104 [email protected] 9496049109 9496049110 [email protected] 9496049117 9496049118 [email protected] 9496049135 9496049136 [email protected]
92
]ucm-h-Im-i-tcJ
IqØp-∏-dº tªm°vtIm´bw
Xr{]-tßm- q¿
Nn‰m-cn-∏-dºv
Ipt∂m-Øp-]-dºv
amßm- nSw
]mSyw
]m\q¿ tªm°vIXn-cq¿
sNm¢n
Icn-bmSv
s]cn-ßfw
samtIcn
]∂y-∂q¿
]m\q¿
Ccn´n tªm°vBdfw
Aø≥Ip∂v
Iog-√q¿
Xn√-t¶cn
IqSmfn
]mbw
Iogq¿- -Nm-h-t»cn
t]cm-hq¿ tªm°vIWn-®m¿
tIfIw
sIm´n-bq¿
apg-°p∂v
tImf-bmSv
ameq¿
t]cm-hq¿
0490-2361519 9496049107 9496049108 [email protected] 9496049125 9496049126 [email protected] 9496049127 9496049128 [email protected] 9496049129 9496049130 [email protected] 9496049131 9496049132 [email protected] 9496049133 9496049134 [email protected]
0490-2306564 9496049105 9496049106 [email protected] 9496049111 9496049112 [email protected] 9496049113 9496049114 [email protected] 9496049115 9496049116 [email protected] 9496049119 9496049120 [email protected] 9496049121 9496049122 [email protected] 9496049123 9496049124 [email protected]
0490-2450560 9496049137 9496049138 [email protected] 9496049139 9496049140 [email protected] 9496049141 9496049142 [email protected] 9496049143 9496049144 [email protected] 9496049145 9496049146 [email protected] 9496049147 9496049148 [email protected] 9496049149 9496049150 [email protected]
0490-2412065 9496049151 9496049152 [email protected] 9496049153 9496049154 [email protected] 9496049155 9496049156 [email protected] 9496049157 9496049158 [email protected] 9496049159 9496049160 [email protected] 9496049161 9496049162 [email protected] 9496049163 9496049164 [email protected]
Imk¿tImSv Pn√
at©-izcw tªm°vawK¬∏mSn
thm¿°mSn
]pØnsK
ao©
at©-izcw
ss]thfnsI
F∑-IsP
Imd-Up° tªm°vs_≈q¿
Ipw]-UsP
Imd-Up°
0499-8240221 9496049706 9496049707 [email protected] 9496049708 9496049709 [email protected] 9496049710 9496049711 [email protected] 9496049712 9496049713 [email protected] 9496049714 9496049715 [email protected] 9496049718 9496049719 [email protected] 9496049720 9496049721 [email protected]
04994-260073 9496049702 9496049703 [email protected] 9496049704 9496049705 [email protected] 9496049724 9496049725 [email protected]
93
]©m-bØv hIp∏v
Ip‰n-t°m¬
apfn-bm¿
tZew-]mSn
t_U-Up°
]c∏ tªm°v_fm¬
I≈m¿
tImtSmw- -t_-fq¿
]\-ØSn
CuÃv Ftfcn
shÃv Ftfcn
Io\m-\q¿˛
Icn-¥fw
Imk¿tImSv tªm°vIpºf
_Zn-b-Up°
sN¶f
sNΩ-\mSv
a[p¿
sam{Km¬˛
]pØq¿
Im™-ßmSv tªm°vDZpa
APm-\q¿
aSnss°
]≈n-°c
]p√q¿- s]-cnb
\ote-izcw tªm°vsNdp-h-Øq¿
Iøq¿˛Nota\n
]nen-t°mSv
Xr°-cn-∏q¿
]S∂
hen-b-]-dº
04994-205005 9496049726 9496049727 [email protected] 9496049728 9496049729 [email protected] 9496049730 9496049731 [email protected] 9496049736 9496049737 [email protected]
04672-242235 9496049746 9496049747 [email protected] 9496049748 9496049749 [email protected] 9496049750 9496049751 [email protected] 9496049756 9496049757 [email protected] 9496049764 9496049765 [email protected] 9496049768 9496049769 [email protected]
04672-235350 9496049772 9496049773 [email protected]
0499-8213033 9496049716 9496049717 [email protected] 9496049722 9496049723 [email protected] 9496049732 9496049733 [email protected] 9496049734 9496049735 [email protected] 9496049738 9496049739 [email protected]
0499-4232891 9496049740 9496049741 [email protected]
04672-236242 9496049742 9496049743 [email protected] 9496049744 9496049745 [email protected] 9496049752 9496049753 [email protected] 9496049754 9496049755 [email protected] 9496049758 9496049759 [email protected]
04672-260221 9496049760 9496049761 [email protected] 9496049762 9496049763 [email protected] 9496049766 9496049767 [email protected] 9496049770 9496049771 [email protected] 9496049774 9496049775 [email protected] 9496049776 9496049777 [email protected]
94
]ucm-h
-Im-i
-tcJ
1 Xncp-h-\-¥-]pcw 73 1299 11 155 1 26 4 147 1 100 90 1727
2 sIm√w 70 1274 11 153 1 26 3 102 1 55 86 1610
3 ]Ø-\w-Xn´ 54 811 8 106 1 17 3 99 66 1033
4 Be-∏pg 73 1186 12 158 1 23 5 186 91 1553
5 tIm´bw 73 1180 11 148 1 23 4 141 89 1492
6 CSp°n 53 814 8 104 1 16 1 35 63 969
7 Fd-Wm-Ipfw 84 1369 14 185 1 26 11 369 1 74 111 2023
8 Xriq¿ 88 1501 16 213 1 29 6 233 1 55 112 2031
9 ]me-°mSv 91 1542 13 182 1 29 4 150 109 1903
10 ae-∏pdw 100 1902 15 227 1 32 7 278 123 2439
11 tImgn-t°mSv 75 1335 12 169 1 27 2 91 1 75 91 1697
12 hb-\mSv 25 459 4 57 1 16 1 28 31 560
13 IÆq¿ 81 1345 11 155 1 26 6 244 99 1770
14 Imk¿tImSv 38 663 6 83 1 16 3 113 48 875
BsI 978 16680 152 2095 14 332 60 2216 5 359 1209 21682
A\p_‘w I
Xt±ikzbw- -cW ÿm]-\ßfpsS FÆhpw- hm¿UpIfpw
{Ia \
º-¿
Pn√
{Kma-
]-©mbØv
tªm°p
-]-©mbØv
Pn√m
]-©mbØvap\n-kn-∏m-en-‰n tIm¿∏-td-j≥ BsI
FÆ
w hm¿Up-
I-fpsS
FÆw
hm¿Up-
I-fpsS
FÆwFÆ
w hm¿Up-
I-fpsS
FÆw FÆ
w hm¿Up-
I-fpsS
FÆw FÆ
w hm¿Up-
I-fpsS
FÆw FÆ
w hm¿Up-
I-fpsS
FÆw FÆ
w
95
]©m-bØv hIp∏v
A\p_‘w III
Xt±-ikzbw- -cW ÿm]-\-ß-fnse{]kn-U‚ v/sNb¿am≥/tab¿ ÿm\w kwh-cWw
{Kma ]©mbØv 107 771 7753 8631 143 1004 9778 6902 16680
{Kma ]©mbØv
iXam\Øn¬ 0.64 4.62 46.48 51.74 0.86 6.02 58.62 41.38 100
tªm°v ]©mbØv 11 78 1018 1107 20 147 1274 821 2095
tªm°v ]©mbØv
iXam\Øn¬ 0.53 3.72 48.59 52.84 0.95 7.02 60.81 39.19 100
Pn√m ]©mbØv 2 18 149 169 3 17 189 143 332
Pn√m ]©mbØv
iXam\Øn¬ 0.6 5.42 44.88 50.9 0.9 5.12 56.93 43.07 100
tIm¿∏tdj≥ 0 47 134 181 0 44 225 134 359
tIm¿∏tdj≥
iXam\Øn¬ 0 13.09 37.33 50.42 0 12.26 62.67 37.33 100
ap\nkn∏men‰n 2 306 813 1121 1 265 1387 829 2216
ap\nkn∏men‰n
iXam\Øn¬ 0.09 13.81 36.69 50.59 0.05 11.96 62.59 37.41 100
BsI 122 1220 9867 11209 167 1477 12853 8829 21682iXam\w 0.56 5.63 45.51 51.7 0.77 6.81 59.28 40.72 100
ÿm]\w]´n-I-
h¿§w
kv{Xo
]´n-I
-PmXn
kv{Xo
kv{Xo
P\-d¬
kv{Xo
BsI
]´n-I-h¿§w
kv{Xo
HgnsI
]´n-I-PmXn
kv{Xo
HgnsI
kwh-cWw P\-d¬ BsI
A\p_‘w II
Xt±-ikzbw- -cW ÿm]-\-ß-fnse kwh-cW hm¿Up-Iƒ
ÿm]\w FÆw kv{Xo
kw-h-cWw
kwh-cWw
]´n-I-PmXn
kv{Xo
{Kma-]-©m-bØv 978 432 50 7 50 7 432
tªm°p-]-©m-bØv 152 67 8 1 8 1 67
Pn√m-]-©m-bØv 14 7 1 6
ap\n-kn-∏m-en‰n 60 28 2 2 28
tIm¿∏-td-j≥ 5 3 2
BsI 1209 537 61 8 60 8 535
]´n-I
-PmXn
]´n-I-
h¿§w
]´n-I-h¿§
kv{XoP\-d¬
96
]ucm-h-Im-i-tcJ
\nba߃
1. tIcf ]©mbØv cmPv BŒv, 1994.
2. The Cattle Tresspass Act, 1961.
3. The Cinemas (Regulation) Act, 1958.
4. The Local Authorities Entertainments Tax Act, 1961.
5. The Local Authorities Loans Act, 1963.
6. The Places of Public Resort Act, 1963.
7. The Madras Public Health Act, 1939.
8. The Travancore-Cochin Public Health Act, 1955.
9. The Registration of Births and Deaths Act, 1969.
10. tIcf tem°¬ ^≠v BUn‰v BŒv, 1994.
11. tIcf Xt±ikzbw`cW ÿm]\߃ (Iqdpam‰w \ntcm[n°¬) BŒv, 1999.
12. tIcf \ZoXoc kwc£Whpw aW¬hmc¬ \nb{¥Whpw BŒv, 2001.
13. hnhcmhImi \nbaw, 2005.
14. tZiob sXmgnepd∏p \nbaw, 2005.
15. tIcf Bbp¿thZ BtcmKytI{μ߃ (AwKoImc]{Xw \¬Iepw \nb{¥n°epw) BŒv, 2007.
16. tIcf s\¬h-b¬ XÆo¿ØS kwc-£W BIvSv, 2008.
17. hnZym-`ymk Ah-Imi \nb-aw, 2009.
N´ßƒ
1. Infectious Diseases (General) Rules, 1940 under Madras Public Health Act.
2. Infectious Diseases (Prevention of Infection Through Animals) Rules, 1940 under Madras Public
Health Act.
3. Protection and Examination of Sources of Water Supply Rules, 1940 under Madras Public
Health Act.
4. Public Health Regulation (Travancore-Cochin) prescribing qualifications for appointment to
various posts in Public Health Establishments of Panchayats.
5. Public Sanitary Convenience (Provision and Maintenance) Rules, 1940 under Madras Public
Health Act.
6. Rules for the protection from contamination of the sources of water supply and provision of
additional source or sources under Madras Public Health Act.
7. Rules for the provision of sanitary arrangements etc., during a Fair or Festival under Madras
Public Health Act.
8. Rules for vaccination in rural areas under Section 81 of Madras Public Health Act.
A\p_‘w IV
]©m-bØv cmPv : {][m\ \nb-a-ßfpw N -ßfpw
97
]©m-bØv hIp∏v
9. Rules prohibiting the travelling of persons other than a Medical Attendant etc., in a public
conveyance used for carrying a person suffering from a notified disease under Madras Public
Health Act.
10. Rules regarding Registration Fees of Lodging Houses under Madras Public Health Act.
11. Rules regarding the apportionment of cost of alteration or reconstruction of drains under Madras
Public Health Act.
12. Rules regarding the assignment of Public Health Establishment in cases of emergency under
Madras Public Health Act.
13. Rules regarding the service of notice for protection of water supply sources from contamination
etc. under Madras Public Health Act.
14. Rules relating to the prevention of spread of notified diseases by the transport of articles by
means of public conveyances under Madras Public Health Act.
15. The Building (Regularisation of Unauthorised Construction and Land Development) Rules, 1999.
16. The Cattle Tresspass Rules, 1962.
17. The Cinemas (Regulation) Rules, 1988.
18. The Kerala Hindu Marriage Registration Rules, 1957.
19. The Kerala Local Authorities Entertainments Tax Rules, 1962.
20. The Kerala Local Authorities Loan Rules, 1965.
21. The Lodging Houses (Upkeep and Maintenance) Rules, 1940 under Madras Public Health Act.
22. tIcf ]©mbØv cmPv (kΩXnZmbIcpsS cPnkvt{Sj≥) N´ßƒ, 1994.
23. tIcf ]©mbØv cmPv (AwKkwJy \n›bn°¬) N´ßƒ, 1994
24. tIcf ]©mbØv cmPv (ss_emIƒ D≠m°m\p≈ \S]Sn{Iaw) N´ßƒ, 1995.
25. tIcf ]©mbØv cmPv (Xncs™Sp∏v \SØn∏v) N´ßƒ, 1995.
26. tIcf ]©mbØv cmPv ({]knU‚ns‚bpw sshkv {]knU‚ns‚bpw Xncs™Sp∏v) N´ßƒ, 1995.
27. tIcf ]©mbØv cmPv (AwK߃, {]knU‚ v, sshkv {]knU‚ v F∂nhcpsS kXy
{]Xn⁄) N´ßƒ, 1995.
28. tIcf ]©mbØv cmPv ({Kmak`bpsS tbmKw hnfn®p Iq´p∂Xn\pw \SØp∂Xn\pap≈
\S]Sn) N´ßƒ, 1995.
29. tIcf ]©mbØv cmPv (ÿm\m¿∞nIsfbpw AwKßsfbpw Nne kwKXnIfn¬ Atbm
KyXbn¬ \n∂pw Hgnhm°n) N´ßƒ, 1995.
30. tIcf ]©mbØv cmPv (]©mbØns‚ tbmK \S]Sn{Iaw) N´ßƒ, 1995.
31. tIcf ]©mbØv cmPv ({]h¿Ø\ IΩn‰nIfpsSbpw tPmbn‚ v IΩn‰nIfpsSbpw cq]o
IcWhpw tbmK \S]Sn{Iaßfpw) N´ßƒ, 1995.
32. tIcf ]©mbØv cmPv (tkh\ \nIpXn) N´ßƒ, 1995.
33. tIcf ]©mbØv cmPv ({]Z¿i\ \nIpXn NpaØepw CuSm°epw) N´ßƒ, 1995.
34. tIcf ]©mbØv cmPv (P\{]Xn\n[nIƒ°p≈ HmWtddnbhpw _ØIfpw) N´ßƒ, 1995.
35. tIcf ]©mbØv cmPv (hkvXpssIam‰ \nIpXn) N´ßƒ, 1995.
98
]ucm-h-Im-i-tcJ
36. tIcf ]©mbØv cmPv (Cd°pÿe߃, hncmaÿe߃, h≠nØmhf߃, a‰p hml\
Ãm≥UpIƒ) N´ßƒ, 1995.
37. tIcf ]©mbØv cmPv (sXmgn¬ \nIpXn) N´ßƒ, 1996.
38. tIcf ]©mbØv cmPv (Icm¿) N´ßƒ, 1996.
39. tIcf ]©mbØv cmPv (B]¬°chpw Aklyhpamb hym]mc߃°pw ^mŒdnIƒ°pw
ssek≥kv \¬I¬) N´ßƒ, 1996.
40. tIcf ]©mbØv cmPv ({]knU‚ns‚bpw sk{I´dnbpsSbpw H∏pIfpsS ap{Z D]tbmKn°¬)
N´ßƒ, 1996.
41. tIcf ]©mbØv cmPv (\nIpXn \n¿Æbhpw CuSm°epw A∏oepw) N´ßƒ, 1996.
42. tIcf ]©mbØv cmPv (s]mXphmbtXm kzoImcyambtXm Bb \ocpdhIƒ, Ipf߃,
InWdpIƒ, a‰p Peam¿§ßƒ F∂nhbpsS D]tbmK \nb{¥Whpw \ntcm[\hpw) N´ßƒ, 1996.
43. tIcf ]©mbØv cmPv (A\mYt{]Xßfpw arKßfpsS ihicocßfpw adhpsNø¬)
N´ßƒ, 1996.
44. tIcf ]©mbØv cmPv (t\m´okpIƒ \¬tI≠ coXn) N´ßƒ, 1996.
45. tIcf ]©mbØv cmPv (Iim∏pimeIfpw Cd®n°SIfpw) N´ßƒ, 1996.
46. tIcf ]©mbØv cmPv (hn⁄m]\tam, t\m´otkm ]ckys∏SptØ≠ coXn) N´ßƒ, 1996.
47. tIcf ]©mbØv cmPv (]©mbØv ^≠v \nt£]n°epw ]n≥hen°epw) N´ßƒ, 1996.
48. tIcf ]©mbØv cmPv (Ip‰ßƒ cmPnbm°¬) N´ßƒ, 1996.
49. tIcf ]©mbØv cmPv (hnt√Pv B^ok¿am¿ \n¿Δlnt°≠ I¿Øhy߃) N´ßƒ, 1996.
50. tIcf ]©mbØv cmPv (s]mXpam¿°‰pIfpsSbpw kzImcyam¿°‰pIfpsSbpw \nb{¥Whpw
ssek≥kv \¬Iepw) N´ßƒ, 1996.
51. tIcf ]©mbØv cmPv (Itø‰w \o°w sNøepw A\[nIrXambn ssIhiw hbv°p∂Xn\v
]ng NpaØepw CuSm°epw) N´ßƒ, 1996.
52. tIcf ]©mbØv cmPv (DtZymKÿ≥amcpsS \nb{¥Ww) N´ßƒ, 1997.
53. tIcf ]©mbØv cmPv (kzImcy Bip]{XnIfpsSbpw kzImcy ]mcmsaUn°¬ ÿm]\ßfp
sSbpw cPnkvt{Sj≥) N´ßƒ, 1997.
54. tIcf ]©mbØv cmPv (s]mXpacmaØv ]WnIfpsS \SØn∏v) N´ßƒ, 1997.
55. tIcf ]©mbØv cmPv (]cntim[\mcoXnbpw BUn‰v kwhn[m\hpw) N´ßƒ, 1997.
56. tIcf ]©mbØv cmPv (Ip‰ßƒ hnNmcW sNøp∂Xn\v A[nImcs∏Spج) N´ßƒ, 1997.
57. tIcf ]©mbØv cmPv ({]thin°m\pw ]cntim[\ \SØm\pap≈ A[nImc߃°p≈
\nb{¥Wßfpw \n_‘\Ifpw) N´ßƒ, 1998.
58. tIcf ]©mbØv cmPv (s]mXpI°qkpIƒ, aq{X∏pcIƒ, Ipfnÿe߃ F∂nhbpsS
\n¿ΩmWhpw kwc£Whpw kzImcy ]cnkcßfnse ipNoIcWhpw) N´ßƒ, 1998.
59. tIcf ]©mbØv cmPv (hkqem°m≥ km[n°mØ XpIIƒ FgpXnØ≈¬) N´ßƒ, 1998.
60. tIcf ]©mbØv cmPv (sdt°m¿UpIfpsS kq£n∏pw ]I¿∏p\¬Iepw) N´ßƒ, 1998.
61. tIcf ]©mbØv cmPv (]∂nIƒ°pw ]´nIƒ°pw ssek≥kv \¬I¬) N´ßƒ, 1998.
62. tIcf ]©mbØv cmPv (IcmdpIm¿°pw ]m´°m¿°pw Ingnhv A\phZn°¬) N´ßƒ, 1998.
63. tIcf ]©mbØv cmPv (ihw adhpsNøm\pw Zln∏n°m\pap≈ ÿe߃) N´ßƒ, 1998.
64. tIcf ]©mbØv cmPv (Syqt´mdnb¬ ÿm]\ßfpsS cPnkvt{Sj≥) N´ßƒ, 1999.
99
]©m-bØv hIp∏v
65. tIcf Xt±ikzbw`cW ÿm]\߃°pth≠nbp≈ ss{S_yqW¬ N´ßƒ, 1999.
66. Xt±ikzbw`cWÿm]\߃°p th≠nbp≈ Hmw_pUvkvam≥ (]cmXn At\zjW
hnNmcWbpw tkh\hyhÿIfpw) N´ßƒ, 1999.
67. tIcf ]©mbØv cmPv (Ãm‚nwKv IΩn‰n) N´ßƒ, 2000.
68. tIcf ]©mbØv cmPv ({]knU‚nt‚tbm sshkv {]knU‚nt‚tbm AwKßfpsStbm
cmPn) N´ßƒ, 2000.
69. tIcf ]©mbØv cmPv (ASnÿm\ \nIpXnbn¬ \n∂p≈ {Km‚ v) N´ßƒ, 2001.
70. tIcf ]©mbØv cmPv (ZpcnXmizmk \n[n cq]oIcWhpw hn\ntbmKhpw) N´ßƒ, 2003.
71. tIcf ]©mbØv cmPv (\nbam\pkrXa√mØ {]tabßfnt∑¬ kzoIcnt°≠ \S]Sn{Iaw)
N´ßƒ, 2003.
72. tIcf ]©mbØv cmPv (tIkpIfpsS \SØn∏pw \nbtam]tZjvSm°ƒ°v okv \¬Iepw)
N´ßƒ, 2003.
73. tIcf ]©mbØv cmPv (]ucmhImi tcJ Xømdm°¬) N´ßƒ, 2004.
74. tIcf ]©mbØv cmPv (hkvXp B¿÷n°epw Isømgn°epw) N´ßƒ, 2005.
75. tIcf Xt±ikzbw`cW ÿm]\߃°pth≠nbp≈ (Uoenant‰j≥ IΩoj≥) N´ßƒ, 2005.
76. tIcf ]©mbØv cmPv (sXcs™Sp°s∏´ A[nImcnIfpw DtZymKÿ∑mcpw XΩnep≈
sXmgn¬]camb _‘hpw s]cpam‰hpw) N´ßƒ, 2007.
77. tIcf ]©mbØv cmPv (s]mXpP\mtcmKy ÿm]\߃°pth≠nbp≈ amt\PnwKv
IΩn‰nIƒ) N´ßƒ, 2010.
78. tIcf Xt±ikzbw`cW ÿm]\߃ (Iqdpamdnb AwK߃°v AtbmKyX I¬]n°¬)
N´ßƒ, 2000.
79. tI{μ C≥^¿taj≥ IΩoj≥ (A∏o¬ \S]Sn{Iaw) N´ßƒ, 2005.
80. hnhcmhImi (^okns‚bpw sNehns‚bpw {IaoIcWw) N´ßƒ, 2005& 2006.
81. A∏oent∑ep≈ \S]Sn{Iaw N´ßƒ, 2006.
82. tIcf sslt°mSXn N´ßƒ, 2006
83. Iogvt°mSXnIfpw ss{S_yqWepIfpw N´ßƒ, 2006.
84. tIcf \ZoXoc kwc£Whpw aW¬hmc¬ \nb{¥Whpw N´ßƒ, 2002.
85. tIcf tem°¬ ^≠v BUn‰v dqƒkv, 1996.
86. tIcf ]©mbØv _n¬UnwKv dqƒkv, 2011.
87. tIcf ]©mbØv cmPv (A°u≠vkv) N´ßƒ, 2011.
88. tIcf k¿Δokv N´ßƒ, 1958.
89. tIcf tÉv kt_m¿Unt\‰v k¿Δokv dqƒkv, 1958.
90. tIcf k¿°m¿ Poh\°mcpsS s]cpam‰ N´ßƒ, 1960.
91. tIcf knhn¬ k¿Δokv (XcwXncnhpw \nb{¥Whpw A∏oepw) N´ßƒ, 1960.
92. tIcf ]©m-bØv cmPv (h-kvXp-\n-Ip-Xnbpw tkh\ D]-\n-Ip-Xnbpw k¿Nm¿÷pw) N -߃, 2011.
93. tIcf XÆo¿ØS kwc-£W N´-߃, 2008.