Tytuł oryginalny: Puppies For Dummies®, 3rd Edition · 2014. 7. 16. · 10 Wychowanie szczeniÈt dla bystrzaków „Daj” ........................................................................................................................................188

Tytuł oryginalny: Puppies For Dummies®, 3rd EditionTłumaczenie: Olga KwiecieńISBN: 978-83-246-8851-7

Original English language edition Copyright © 2012 by John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.All rights reserved including the right of reproduction in whole or in part any form. This translation published by arrangement with Wiley Publishing, Inc.

Oryginalne angielskie wydanie © 2012 by John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.Wszelkie prawa, włączając prawo do reprodukcji całości lub części w jakiejkolwiek formie, zarezerwowane. Tłumaczenie opublikowane na mocy porozumienia z Wiley Publishing, Inc.

Translation copyright © 2014 by Helion S.A.

Wiley, the Wiley logo, For Dummies, the Dummies Man logo, A Reference for the Rest of Us!, The Dummies Way, Dummies Daily, The Fun and Easy Way, Dummies.com, Making Everything Easier, and related trade dress are trademarks or registered trademarks of John Wiley and Sons, Inc. and/or its affiliates in the United States and/or other countries. Used under License.

Wiley, the Wiley logo, For Dummies, the Dummies Man logo, A Reference for the Rest of Us!, The Dummies Way, Dummies Daily, The Fun and Easy Way, Dummies.com, Making Everything Easier, i związana z tym szata graficzna są markami handlowymi John Wiley and Sons, Inc. i/lub firm stowarzyszonych w Stanach Zjednoczonych i/lub innych krajach. Wykorzystywane na podstawie licencji.

Polish language edition published by Wydawnictwo Helion. Copyright © 2014.

All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any information storage retrieval system, without permission from the Publisher.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniej-szej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficz-ną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.

Fotografia na okładce została wykorzystana za zgodą Shutterstock.

Drogi Czytelniku!Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres http://dlabystrzakow.pl/user/opinie/wyszb3Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

Wydawnictwo HELION ul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwicetel. 32 231 22 19, 32 230 98 63e-mail: [email protected]: http://dlabystrzakow.pl

Printed in Poland.

• Kup książkę• Poleć książkę • Oceń książkę

• Księgarnia internetowa• Lubię to! » Nasza społeczność

http://helion.pl/page54976~rt/wyszb3

http://helion.pl/page54976~rf/wyszb3

http://helion.pl/page54976~ro/wyszb3

http://dlabystrzakow.pl/page54976~/

http://ebookpoint.pl/r/E37AT

Spis tre ciO autorce ......................................................................................................................15

Podzi kowania od autorki .............................................................................................17

Wst p ............................................................................................................................19O ksi ce .........................................................................................................................................19Konwencje zastosowane w ksi ce ......................................................................................................20Czego nie czyta ...............................................................................................................................20Naiwne za o enia ..............................................................................................................................20Jak podzielona jest ksi ka .................................................................................................................21

Cz I. Wybór psa do kochania przez ca e ycie ............................................................................21Cz II. Troska o codzienne potrzeby szczeni cia ..........................................................................21Cz III. Szkolenie pozytywne ......................................................................................................21Cz IV. Nauka dobrych manier ..................................................................................................22Cz V. Tworzenie planu dobrej opieki ........................................................................................22Cz VI. Dekalogi ......................................................................................................................22

Ikony wykorzystane w ksi ce .............................................................................................................22Co dalej ...........................................................................................................................................23

Cz I. Wybór psa do kochania przez ca e ycie ...... 25Rozdzia 1. Szczeni ca mi o : podejmowanie wszystkich wa nych decyzji ................27

Przegl d ras i ró nych mo liwo ci ......................................................................................................28Jak pomóc szczeni ciu przystosowa si do nowej rodziny? ...................................................................29

Rozumienie punktu widzenia szczeni cia ........................................................................................29Z socjalizacj nie mo na przesadzi ...............................................................................................30Wychowywanie szczeniaka razem z dzie mi ....................................................................................30

Dostosowywanie szkolenia do faz rozwoju szczeniaka ...........................................................................30Wiedza o tym, co Ci czeka ...........................................................................................................31Nauczenie szczeniaka komend, które powinien zna i kocha ...........................................................32Konsekwencja ..............................................................................................................................32

Jak radzi sobie z codziennymi irytuj cymi drobiazgami— a tak e z powa niejszymi problemami ........................................................................................33

Troska o zdrowie ..............................................................................................................................34

Kup książkę Poleć książkę



6 Wychowanie szczeni t dla bystrzaków

Rozdzia 2. Wybór szczeni cia pasuj cego do Twojego stylu ycia ............................. 35Spe nianie marze : odkrycie, czego naprawd chcesz ...........................................................................35

Odpowiednie nastawienie .............................................................................................................36Rozwa anie swojego stylu ycia i osobowo ci ..................................................................................37Interpretacja odpowiedzi ...............................................................................................................39

Twój dom i rodzina ...........................................................................................................................42Ja i mój cie .................................................................................................................................43Ze szczeniakiem jest nas troje ........................................................................................................43Rodzina z ma ymi dzie mi ............................................................................................................44Rodzina ze starszymi dzie mi ........................................................................................................45Ca a mena eria (inne zwierz ta) ....................................................................................................45

Rozdzia 3. Przegl d ras: wybór w a ciwego psa dla Ciebie ........................................ 49Czy wolisz psa rasowego, czy miesza ca? ...........................................................................................50

Wiedza p yn ca z tradycji: pies rasowy ...........................................................................................50Wigor miesza ców: kundelki .........................................................................................................51B d na topie: modne miesza ce (designer dogs) ...........................................................................51

Wybór szczeni cia z siedmiu grup ras .................................................................................................52Dla aktywnych: psy my liwskie ......................................................................................................53W pogoni za szcz ciem: psy go cze ..............................................................................................54Mi o do pracy: psy pracuj ce ......................................................................................................55Wszystko w gar ci: psy pasterskie ..................................................................................................56Nos we w asnych sprawach: teriery ................................................................................................57Wielka osobowo w ma ym opakowaniu: miniaturowe psy do towarzystwa ......................................59Wszystkiego po trochu: psy niemy liwskie .......................................................................................60

Rozdzia 4. Gdzie znale w a ciwego szczeniaka? ..................................................... 63Podj cie decyzji, sk d wzi szczeniaka ..............................................................................................64

Kupno szczeni cia od hodowcy .....................................................................................................64Amatorska hodowla domowa .........................................................................................................66Szczeni ze schroniska ..................................................................................................................66Znalezienie szczeniaka przez internet .............................................................................................67Odwiedziny w sklepach zoologicznych ...........................................................................................69

Poznanie i ocena szczeni cia ..............................................................................................................70Czego mo esz si spodziewa , odwiedzaj c szczeni ta .....................................................................70Ocena osobowo ci szczeni t ..........................................................................................................71Badanie temperamentu szczeniaka .................................................................................................73

Je li zdecydujesz si na starsze szczeni ...............................................................................................78Wybór ród a ...............................................................................................................................78Testowanie starszych szczeni t ......................................................................................................79




Spis tre ci 7

Cz II. Troska o codzienne potrzeby szczeni cia ..... 81Rozdzia 5. Przygotowywanie domu ..............................................................................83

Pierwsze zakupy ...............................................................................................................................83Miski ...........................................................................................................................................83Klatka .........................................................................................................................................84Bramka ........................................................................................................................................85Kojec ...........................................................................................................................................85Zabawki, ko ci i smako yki ............................................................................................................86Pos anie .......................................................................................................................................87Obro e i smycze na pocz tek .........................................................................................................88Identyfikator .................................................................................................................................89

Smycze i obro e szkoleniowe ..............................................................................................................89Obro e i szelki .............................................................................................................................89Nauka chodzenia na smyczy ..........................................................................................................93

Rozdzia 6. Przygotowywanie si na pierwsze dni i tygodnie ........................................95Przygotowywanie si na przybycie szczeniaka ......................................................................................95

Przygotowywanie miejsca do odpoczynku .......................................................................................96Zabezpieczanie strefy zabaw .........................................................................................................96Baza ............................................................................................................................................97Miejsce do karmienia ....................................................................................................................98Wyznaczenie drogi .......................................................................................................................98

Podró do domu ...............................................................................................................................98Zapoznawanie z domownikami ..........................................................................................................99

Komitet powitalny ........................................................................................................................99Jak uspokoi dzieci? ......................................................................................................................99Zapoznawanie z innymi zwierz tami ............................................................................................100Przyjació zapro innego dnia ......................................................................................................103

Czego mo esz si spodziewa podczas pierwszych tygodni? ................................................................104Jak przetrwa pierwsze 24 godziny? .............................................................................................104Pierwszy tydzie w nowym domu: okres przystosowawczy .............................................................105Rozwój wi zi w ci gu pierwszego miesi ca ...................................................................................106

Tworzenie wi zi ze szczeniakiem ......................................................................................................108Sk d wiedzie , kiedy wzi malucha na r ce, a kiedy nie? ..............................................................108Jak radzi sobie z l kami? ............................................................................................................109

Zrozumienie podstawowych potrzeb Twojego szczeni cia ..................................................................109Jedzenie .....................................................................................................................................110Picie ..........................................................................................................................................111Sen ............................................................................................................................................111Za atwianie potrzeb fizjologicznych .............................................................................................112Zabawa .....................................................................................................................................112

Nauczycielu, naucz si sam: czyli jak musisz wyszkoli najpierw sam siebie .........................................112Poznanie i modyfikacja w asnej osobowo ci ..................................................................................113Nigdy nie obwiniaj szczeniaka .....................................................................................................113Rozpoznawanie wyj tkowej osobowo ci swojego szczeni cia ..........................................................114





Rozdzia 7. Komunikacja ze szczeni ciem .................................................................. 115Jak nauczy szczeniaka, by Ci rozumia ? .........................................................................................115

Wykorzystywanie mocy wzmocnie pozytywnych ..........................................................................115Zach caj zamiast zniech ca .......................................................................................................116J zyk polski dla obcokrajowców ....................................................................................................117

Po wi czas na s uchanie i uczenie si psiego ...................................................................................118Rozmowa oczami .......................................................................................................................119Komunikacja za po rednictwem mowy cia a ..................................................................................119Opanowanie tonu g osu ..............................................................................................................122

Rozdzia 8. Socjalizacja szczeniaka ............................................................................ 123Jak uspokoi szczeniaka w nowej sytuacji? .........................................................................................123

Dawanie szczeni ciu przyk adu do na ladowania ..........................................................................124Jak radzi sobie z ró nymi reakcjami szczeniaka? ..........................................................................124

Uczenie szczeniaka, by akceptowa wszystkich ludzi ..........................................................................126Socjalizacja szczeni cia w wieku od 6 do 14 tygodni .....................................................................126Kszta towanie starszych szczeni t .................................................................................................127Zapoznawanie szczeniaka z ró nymi lud mi .................................................................................129

Przyzwyczajanie szczeniaka do ró nych yciowych niespodzianek .......................................................130Spotkania z innymi zwierz tami ...................................................................................................131Radzenie sobie ze zmianami pogodowymi ....................................................................................131Nieznane przedmioty ..................................................................................................................132Przyzwyczajanie do ró nych d wi ków .........................................................................................132Nowe miejsca .............................................................................................................................133

Rozdzia 9. ycie w prawdziwym wiecie: dzieci, podró e i inne przygody ................ 135Pozytywne interakcje pomi dzy dzie mi i szczeni tami .......................................................................135

Kierowanie relacjami dziecko – pies .............................................................................................136Uczenie dzieci i szczeni t wzajemnego szacunku ...........................................................................138

ycie w s siedztwie .........................................................................................................................142Szanuj swoich s siadów ..............................................................................................................142Zostawanie samemu w domu .......................................................................................................142Sprz tanie po szczeniaku ............................................................................................................143Jak poradzi sobie z instynktem pogoni .........................................................................................144

Przystosowywanie si do zmian w yciu ............................................................................................145Przeprowadzka do nowego domu ................................................................................................145

a oba po stracie kogo bliskiego .................................................................................................146Z dzieckiem jest Was troje: powi kszenie rodziny .........................................................................147

Jak poradzi sobie z dwoma szczeni tami ..........................................................................................149Wycieczki ze szczeniakiem ...............................................................................................................151

Jak si spakowa na krótki wyjazd ................................................................................................151Podró samolotem ......................................................................................................................151W drog ! Podró samochodem ....................................................................................................152Przybycie na miejsce ...................................................................................................................154




Spis tre ci 9

Cz III. Szkolenie pozytywne ............................. 155Rozdzia 10. Potrzeba ca ej wioski, by wychowa szczeniaka ....................................157

Praca zespo owa: zapewnianie sobie pomocy przyjació i rodziny ........................................................157Jak sprawi , by rodzina i przyjaciele post powali wobec szczeniaka konsekwentnie? .........................158Urz dzanie wn trz .....................................................................................................................158

Nauka dobrych manier od pierwszego dnia .......................................................................................159Wczesny etap nauki czysto ci .......................................................................................................159Wyeliminowanie skakania przy powitaniu .....................................................................................159Nauczenie szczeniaka, by trzyma si z dala od sto u .....................................................................160Kszta towanie dobrych nawyków dotycz cych gryzienia .................................................................160

Potrzeba ca ej wioski: zapewnienie sobie pomocy z zewn trz ..............................................................161Weterynarz ................................................................................................................................161Wyprowadzacz psów ..................................................................................................................161Psi fryzjer ..................................................................................................................................162Dzienna opieka nad psem ...........................................................................................................162Przedszkole dla szczeni t ............................................................................................................163

Rozdzia 11. U ywanie bajeranckich narz dzi i sprytnych gad etów ...........................165Podkre lanie dobrych nawyków z odrobin pob a ania ......................................................................166

Pojemniki ze smako ykami ...........................................................................................................166Saszetka na smako yki .................................................................................................................168

Radosne szkolenie klikerowe ............................................................................................................169„Fotografowanie” chwili ..............................................................................................................169Klik i smako yk — ma e stwo na ca e ycie .................................................................................170Praktyczne wykorzystanie klikera .................................................................................................170

Target — pomoc w komunikacji wizualnej ........................................................................................173Wskazywanie .............................................................................................................................173Wska nik ...................................................................................................................................176Targety ......................................................................................................................................177Papier do targetowania ...............................................................................................................178

Rozdzia 12. Lekcje dla szczeni t w ka dym wieku .....................................................181Pierwsze lekcje: szczeni w wieku od 8 do 12 tygodni ........................................................................182

U ywanie imienia .......................................................................................................................182Pocz tek nauki chodzenia na smyczy ............................................................................................182Fundamenty pod „siad” i „okej” ..................................................................................................183Chodzenie po schodach ...............................................................................................................183

Demoniczne dwulatki: szkolenie szczeni cia w wieku od 12 do 16 tygodni ..........................................184„[Imi ], uwa aj” ........................................................................................................................184„Idziemy” ..................................................................................................................................185„Siad” .......................................................................................................................................185„Waruj” ....................................................................................................................................186„Stój” ........................................................................................................................................188





„Daj” ........................................................................................................................................188„Czekaj” i „okej” .......................................................................................................................189„Przepraszam” ...........................................................................................................................189

Praca ze starszym szczeniakiem — w wieku od 16 do 24 tygodni .......................................................190Dalsza nauka dobrych manier ......................................................................................................190Co tydzie nowe s owo ................................................................................................................190

wiczenia w okresie dojrzewania: w wieku od 6 do 9 miesi cy ...........................................................199Rozmowa z nastolatkiem .............................................................................................................200Dalsza nauka najwa niejszych pi ciu komend ...............................................................................201

Surowe wychowanie — w wieku od 9 do 12 miesi cy ........................................................................203

Rozdzia 13. Grzeczne szczeni na zewn trz i w domu ............................................... 205Rezygnacja z bramek i klatek ...........................................................................................................205

Prowadzenie ..............................................................................................................................206Kotwiczenie ...............................................................................................................................208Uwi ........................................................................................................................................209

Ding-dong! Nauka dobrych manier, gdy zadzwoni dzwonek u drzwi ..................................................211Nauczenie szczeniaka, by radzi sobie z zostawaniem w samotno ci i powrotem domowników do domu .....212

Wychodzenie z domu: to nic strasznego .......................................................................................213Powrót do domu: grunt to spokój .................................................................................................213

Jak zachowa swój talerz tylko dla siebie ...........................................................................................213Spokojne podró e samochodem .......................................................................................................214

Wsiadanie do samochodu ............................................................................................................214Wysiadanie z samochodu ............................................................................................................215Choroba lokomocyjna i l k ..........................................................................................................215

Publiczny wizerunek Twojego szczeniaka: wyj cie w wiat .................................................................216Kontrolowanie dzikusa ................................................................................................................217Dodawanie pewno ci siebie przestraszonemu szczeniakowi ............................................................218Przydatne komendy „pod spód” i „do ty u” .................................................................................219

Poznawanie nowych przyjació : zapoznawanie szczeni cia z innymi psami ..........................................220Kontrola podczas poznawania innych psów ..................................................................................220Zabawy z innymi szczeni tami ....................................................................................................220

Zapoznawanie szczeni cia z lud mi .................................................................................................221Pi podstawowych zasad ...........................................................................................................221Zapoznawanie z dzikusem ..........................................................................................................222Zapoznawanie z l kliwym szczeniakiem .......................................................................................222

Spokojne wchodzenie do budynków .................................................................................................222

Rozdzia 14. ycie bez smyczy .................................................................................... 225Przygotowywanie mentalne do kontroli bez smyczy ............................................................................225

Przygotowywanie psychiczne przewodnika ...................................................................................226Przygotowywanie psychiczne szczeniaka .......................................................................................226

Zakup odpowiedniego sprz tu i w a ciwe korzystanie z niego .............................................................227Smycz automatyczna ...................................................................................................................228Smycz do ci gni cia po domu ......................................................................................................229Króciak ......................................................................................................................................229




Spis tre ci 11

Smycz szkoleniowa .....................................................................................................................230D uga linka ................................................................................................................................231

Ocena reakcji szczeniaka .................................................................................................................232Szkolenie entuzjastycznego odkrywcy ...........................................................................................232Prowadzenie bardziej nie mia ego szczeniaka ...............................................................................232

Awaryjne „waruj” ...........................................................................................................................233Kiedy mo esz zaufa swojemu szczeniakowi

i inne najcz ciej zadawane pytania dotycz ce szkolenia bez smyczy ................................................234

Cz IV. Nauka dobrych manier .......................... 237Rozdzia 15. Udana nauka czysto ci ...........................................................................239

Wybór miejsca do za atwiania si .....................................................................................................239Ustalenie planu dnia .......................................................................................................................241

Ogólne wskazówki ......................................................................................................................241Toaletowy rozk ad dnia ...............................................................................................................242Konsekwencja ............................................................................................................................245

Nauczenie szczeniaka, by komunikowa potrzeb za atwienia si .........................................................245Szybkie sposoby na unikanie wpadek i radzenie sobie, gdy si zdarz .................................................247

Rozdzia 16. Radzenie sobie z typowymi problemami wychowawczymi ......................249Klucz do dobrej korekty ...................................................................................................................249Przerywanie niszczycielskich zap dów ..............................................................................................250

Jedna g ówna zabawka plus niespodzianki ....................................................................................250Zazdro o zdobycz ....................................................................................................................251Gorzki p yn — i to du o .............................................................................................................251Korekty odpowiednie do wieku ....................................................................................................251U ywanie pojemników ze smako ykami, gdy przy apiesz pupila na gor cym uczynku .......................254Spokojnie po egnaj si z tym, co szczeniak zniszczy .....................................................................255

Kontrolowanie podgryzania i podszczypywania .................................................................................255Szczeni ta m odsze ni 16 tygodni ...............................................................................................256Szczeni starsze ni 16 tygodni ....................................................................................................256

Jak poradzi sobie ze szczeni cym z odziejstwem? ..............................................................................257Koniec napa ci na odzie ............................................................................................................258Jak uspokoi szczeniaka goni cego za dzie mi ...............................................................................258

Uziemi rado nie skacz cego szczeniaka ...........................................................................................258Prosz o uwag ! .........................................................................................................................259Te chc zobaczy , co jest na blacie! ............................................................................................259Ta kanapa wygl da na bardzo wygodn .......................................................................................260

Jak pokona opór przed chodzeniem na smyczy .................................................................................262Kupi e sobie ci gnik… ..............................................................................................................262…albo osio ka ............................................................................................................................263

Jak skupi na sobie uciekiniera .........................................................................................................264





Chyba potrzebuj pomocy! ..............................................................................................................264Szkolenie indywidualne ...............................................................................................................264Szkolenie grupowe ......................................................................................................................265Wykorzystanie ksi ek i filmów ....................................................................................................265

Rozdzia 17. Radzenie sobie z ekstremalnymi reakcjami ........................................... 267Uciszenie wiecznego szczekacza .......................................................................................................267

Szczekanie na wszystko i wszystkich .............................................................................................268Szczekanie w samochodzie ..........................................................................................................269Szczekanie, by zwróci na siebie uwag lub zaprotestowa .............................................................270

Opanowywanie kopania ..................................................................................................................270Jak zniech ci do zachowa kopulacyjnych ........................................................................................271Radzenie sobie z l kiem separacyjnym ..............................................................................................272Jak poradzi sobie ze szczeniakiem, który popuszcza mocz pod wp ywem ekscytacji? ............................274

Rozdzia 18. Rozpoznawanie zachowa agresywnychi sposoby radzenia sobie z nimi ................................................................................. 275

Zrozumienie, czym jest pewno siebie (a czym nie jest) ....................................................................275Dlaczego mój pies jest tak asertywny w stosunku do mnie? .............................................................276Czy zachowanie asertywne to co z ego? .......................................................................................276Czy asertywne zachowanie mo e si pojawi znienacka? ................................................................277

Wychowywanie asertywnego szczeniaka ............................................................................................278Jak zdusi w zarodku agresywne zachowania asertywnych szczeni t .....................................................279

Ocena problemu .........................................................................................................................280Zapobieganie ró nym formom agresji ...........................................................................................281Szukanie pomocy ........................................................................................................................288

Cz V. Tworzenie planu dobrej opieki ...................289Rozdzia 19. Odpowiednie ywienie szczeni cia ........................................................ 291

Wszystko o ywieniu szczeni t: podstawowe informacje o karmie ........................................................291Ocena podstawowych sk adników ................................................................................................292Jak czyta etykiety? .....................................................................................................................296Alergie pokarmowe i psy o specjalnych potrzebach ywieniowych ...................................................298

Podj cie decyzji na temat karmienia szczeniaka .................................................................................299Karma mokra czy sucha ..............................................................................................................299Posi ki domowe ..........................................................................................................................300BARF — czyli surowe mi so i ko ci ...........................................................................................301Kuchnia organiczna ....................................................................................................................302

Rozdzia 20. Opieka zdrowotna i pomoc w nag ych wypadkach ................................. 303Ruch to zdrowie ..............................................................................................................................304

Dostosowywanie aktywno ci do wieku ..........................................................................................304Wiek, rasa i poziom energii .........................................................................................................305Gry i zabawy ..............................................................................................................................306




Spis tre ci 13

Piel gnacja szczeni cia ....................................................................................................................308Jak sprawi , by k piel by a przyjemno ci .....................................................................................309

atwe szczotkowanie ..................................................................................................................310Codzienna piel gnacja i sprawdzanie stanu zdrowia ......................................................................310

Regularne wizyty kontrolne ..............................................................................................................314Rozpoznawanie i leczenie alergii ......................................................................................................315Kastracja i sterylizacja .....................................................................................................................316Wypadki si zdarzaj : jak im zapobiega i jak post powa , gdy do nich dojdzie ...................................317

Ochrona szczeni cia w domu .......................................................................................................317Podstawowe zasady pierwszej pomocy .........................................................................................318

Rozdzia 21. Typowe szczeni ce przypad o ci ............................................................323Paso yty zewn trzne ........................................................................................................................323

Pch y .........................................................................................................................................323Kleszcze ....................................................................................................................................325

wierzbowce ..............................................................................................................................327Schodzimy w g b: paso yty wewn trzne ..........................................................................................328

Dirofilarioza — robak sercowy ....................................................................................................328Inne paso yty wewn trzne ...........................................................................................................329

Kontrola chorób dzi ki szczepieniom ................................................................................................330Najwa niejsze szczepionki ...........................................................................................................330Szczepienia opcjonalne ...............................................................................................................331

Inne typowe problemy zdrowotne .....................................................................................................333Z bkowanie ...............................................................................................................................333Kaszel .......................................................................................................................................334Zatkane gruczo y odbytowe .........................................................................................................334Ospa o ....................................................................................................................................334Biegunka ...................................................................................................................................334Zaparcie ....................................................................................................................................335Wymioty ....................................................................................................................................335Gazy .........................................................................................................................................335

Cz VI. Dekalogi ............................................... 337Rozdzia 22. Dziesi (plus jedna) najlepszych sztuczek,które rozbawi publiczno ........................................................................................339

Uk on ............................................................................................................................................339Podaj ap ......................................................................................................................................340Pa-pa .............................................................................................................................................340Przybij pi tk .................................................................................................................................341Turlaj si ........................................................................................................................................341Skok przez przeszkod .....................................................................................................................342Skakanie przez obr cz .....................................................................................................................343Popro adnie .................................................................................................................................343





Zdech pies ....................................................................................................................................344Czas na obowi zki: zamykanie drzwi i turlanie pi ki ...........................................................................345

Zamykanie drzwi lub szuflady .....................................................................................................345Turlanie pi ki .............................................................................................................................346

Rozdzia 23. Dziesi wietnych zabaw ..................................................................... 347Gra w butelk .................................................................................................................................347Aport na dwie zabawki ....................................................................................................................347Szuranie piszcz c zabawk .............................................................................................................348

owienie ryb ..................................................................................................................................348Uciekaj cy aport .............................................................................................................................349Zabawa w chowanego .....................................................................................................................349Daj (albo pu ) ...............................................................................................................................350We ...............................................................................................................................................350Czworono ny listonosz ....................................................................................................................351Superpi ka ......................................................................................................................................351

Skorowidz .................................................................................................................. 353




Rozdzia 3

Przegl d ras:wybór w a ciwego psa

dla CiebieW tym rozdziale:

Psy rasowe i miesza ce. Co sprawia, e ró ne rasy s wyj tkowe?

asne, niemal wszystkie psy uwielbiaj psie ciasteczka i drapanie za uszami, jednakpodobie stwa na tym si ko cz . Ró ne psy postrzegaj wiat w odmienny sposób.Niektóre uwielbiaj kontakt z cz owiekiem, inne s bardziej niezale ne. Cz lubi

harmider i aktywno , jak wnosz ma e dzieci, podczas gdy innym zupe nie niewydaje si to zabawne. Niektóre witaj go ci jak dawno niewidzianych przyjació ,podczas gdy inne traktuj ich jak miertelnych wrogów. Niektóre rasy lubi ciszi samotno , inne niszcz sprz ty w mieszkaniu, gdy zbyt d ugo zostaj same.Która charakterystyka bardziej Ci odpowiada?

Czy na sam my l o wyborze odpowiedniej rasy lub miesza ca ras czujesz, e w g owiekr ci Ci si z ekscytacji? A mo e nadmiar opcji Ci przyt acza? Niezale nie od tego,czy rozwa asz pudla miniaturowego, wy a weimarskiego czy beagle’a, ten rozdziaprzedstawi Ci niektóre ró nice mi dzy psami i wyja ni, jak ich cechy wp yn na Twojeycie (jedyne podobie stwo mi dzy nimi to liczba posiadanych przez nie z bów — ich

poziom energii, wymagania piel gnacyjne i podatno na szkolenie s zupe nie inne!).

W tym rozdziale dowiesz si wszystkiego o rasach psów i o tym, co si dzieje, gdy zmieszasi je ze sob , dzi ki czemu b dziesz wiedzie , jakie szczeni by oby dla Ciebie najlepsze.Ka dy szczeniak jest wspania y z genetycznego punktu widzenia i mimo e rasowypsiak jest bardziej przewidywalny, miesza ce cechuj si tzw. wigorem miesza ców(heterozj ). Znalezienie rasy, która ma predyspozycje budz ce Twój podziw, jak teustalenie, jakie rasy z o y y si na Twojego miesza ca, pozwala Ci lepiej przewidziejego wygl d, zachowanie i potrzeby.

Sprawienie sobie szczeni cia to co wi cej ni krótkotrwa a ekscytacja. Radosnepodniecenie ulatnia si do szybko, a Ty zostajesz z obowi zkami szkolenia, opiekii piel gnacji na kolejne dziesi lub wi cej lat — jednocze nie jednak Twoje ycie stajesi bogatsze!

J




50 Cz I: Wybór psa do kochania przez ca e ycie

Czy wolisz psa rasowego, czy miesza ca?Wszystkie psy, niezale nie od tego, z jakiego kraju pochodz , maj zestaw genów— specyficzny kod genetyczny — który przes dza o ich cechach, poczynaj c od kolorusier ci i kszta tu ogona, poprzez brzmienie ich szczekania i reakcj na nieznajomych.Podobnie jak my czymy w sobie cechy naszych rodziców, tak samo ma to miejscew przypadku psów. Ka dy zbiór psów o podobnych cechach czy te zestawie genównazywamy ras . Pierwsz decyzj , jak musisz podj , jest to, czy chcesz psa rasowego,miesza ca okre lonych ras, czy kundelka. Poni ej poznasz ró nice pomi dzy tymi typami.

Wiedza p yn ca z tradycji: pies rasowyGdy kupujesz rasowego psa, kupujesz potomka zwierz t o okre lonych cechachi genetycznym pochodzeniu. Na przestrzeni lat powstawa y ró ne rasy psów poprzezkrzy owanie ze sob czworonogów o okre lonym wygl dzie lub cechach u ytkowych(na przyk ad umiej tno ci pasienia, polowania, ci gni cia ci arów, aportowania lub poprostu towarzyszenia cz owiekowi). Ten sposób hodowli zapewnia przewidywalnozarówno wygl du, jak i zachowania potomstwa.

Obecnie na ca ym wiecie zarejestrowanych jest ponad 420 ras. Bycie psem rasowymjest niczym przynale no do ekskluzywnego klubu: tylko psy o podobnym wygl dziei zainteresowaniach s przyjmowane w poczet cz onków. Ka da rasa zosta a stworzonaprzez cz owieka, by pe ni okre lon funkcj . Wprawdzie wi kszo psów ju nie pracujew dziedzinie, do której rasa zosta a wyhodowana, jednak mi o nicy ras wci oddaj sihodowli i sprzeda y szczeni t wpisuj cych si w okre lon tradycj . Wybór psa rasowegopozwala Ci przewidzie wielko , wag i upodobania Twojego przysz ego towarzysza.

Zazwyczaj w a ciciele psów nale cych do „klubu” pozwalaj im na rozmna ania sitylko z psami, które równie do niego nale — innymi s owy, jedynie z rodowodowymipsami tej samej rasy. Mimo e klub mo e by du y, ró norodno cech w kolejnympokoleniu jest ograniczona. Oczywi cie je li cz onek danego klubu z amie zasadyi po czy si z przedstawicielem innej rasy, potomstwo takiej pary to kundelkilub miesza ce (co omawiam w kolejnym podrozdziale).

Jakie s inne ró nice pomi dzy psami rasowymi a miesza cami? Psy rasowe s dro sze— zazwyczaj jest to koszt od kilkuset do kilku tysi cy z otych (w tym drugim przypadkuchodzi raczej o zwierz ta po wyj tkowo utytu owanych rodzicach, którzy maj du eosi gni cia na wystawach).

Gdy decydujesz si na psa rasowego, musisz by wiadomy ryzyka wyst pieniaokre lonych chorób. Ka da rasa ma sk onno do pewnych przypad o ci, na przyk addysplazji stawów biodrowych, infekcji skórnych, chorób uszu, wad serca lubnieprawid owej budowy powiek. W rozdziale 4. pisz o najwa niejszych pytaniach,które powiniene zada potencjalnemu hodowcy swojego psa: ta lista obejmuje tekwestie zdrowotne, by móg zrobi wszystko, co mo liwe, by kupi zdrowegoszczeniaka.




Rozdzia 3: Przegl d ras: wybór w a ciwego psa dla Ciebie 51

Wigor miesza ców: kundelkiKundelki s równie zdolne do mi o ci i oddania jak psy rasowe. Cz sto te bywajzdrowsze ze wzgl du na wi ksz ró norodno genetyczn . Zazwyczaj takie szczeni tas wynikiem „wpadki” i s rozdawane za darmo lub oddawane do schronisk. Oczywi ciekundelki s równie urocze co psy rasowe. Niektórzy twierdz te , e s m drzejszei fizycznie zdrowsze ze wzgl du na zjawisko wigoru miesza ców.

Wigor miesza ców to termin, który odnosi si do puli genetycznej kundelkówi miesza ców. cz c dwie zupe nie ró ne rasy, otrzymujemy wi ksz liczb mo liwychcech. Zwolennicy tego typu hodowli twierdz , e miesza ce s zdrowsze z uwagina wi ksz liczb mo liwych kombinacji genów. Tworz c miesza ce, zak ada si ,e geny warunkuj ce zdrowie s dominuj ce, a ze wzgl du na wi ksz liczb mo liwo ci

genetyczny potencja psa jest lepszy. Czy ja wierz w t teori ? Oczywi cie!

Ze wzgl du na to, e psy rasowe maj ograniczon liczb genów, ich wygl d nie ró nisi z pokolenia na pokolenie. Soft-coated wheaten terrier zawsze ma kolor pszenicyw ró nych odcieniach. Je li t ras zmieszamy z czekoladowym labradorem, szczeni tab d mia y ró ny kolor sier ci. Ze wzgl du na to, e rasy te maj ró ny typ sier ci,ka de szczeni mo e mie wyj tkowy i niepowtarzalny wygl d.

B d na topie: modne miesza ce(designer dogs)Najnowszym hitem w psim wiecie s miesza ce okre lonych ras. Aby je stworzy ,hodowcy celowo cz dwa rasowe psy, by stworzy now , unikaln ras . Wszystkozacz o si od próby wyhodowania hipoalergicznych psów przewodników dzi ki

czeniu pudli olbrzymich z labradorami. Powsta a mieszanka zosta a nazwana labradoodlei mimo e nie przyj y si jako psi przewodnicy, zapocz tkowa y powszechn modna tzw. designer dogs. Obecnie hodowcy tworz mieszanki wszelkich mo liwychrozmiarów i kszta tów, a lista nowych „ras” si ga niemal 100. Oto kilka przyk adów:

Nazwa nowej rasy Od jakich ras pochodzi

Cavachon Cavalier King Charles Spaniel i Bichon Frise

Chiweenie Chihuahua / jamnik

Doodleman Pinczer Doberman i pudel

Jack-A-Bee Jack Russell terier i beagle

Labernese Labrador retriever i berne ski pies pasterski

Pomimo American Eskimo Dog / Pomeranian

Puggle Mops i beagle

Shorgi Corgi i shih tzu

Torkie Toy fox terrier i Yorkshire terrier

Zuchon Shih Tzu i bichon frise





Te modne mieszanki cz sto kosztuj du o wi cej ni rasowe psy lub kundelki (ok.2000 euro). Zastanawiasz si , jakim cudem ludzie sprzedaj miesza ce za tak olbrzymiepieni dze? Sekret kryje si w tym, e ludzie, którzy je hoduj , ho duj przekonaniuo wigorze miesza ców. Dobry hodowca wybiera zdrowych przedstawicieli dwóch rasi stara si stworzy swoj lini hodowlan , która dziedziczy zdrowe cechy po obojgurodzicach.

Na przyk ad puggle (mops i beagle) ma d u sz kuf ni mops, dzi ki czemu bezw tpienia jest zdrowszy. Je li chodzi o charakter, to wi kszo nabywców ma nadziej ,e w tej mieszance nieco z agodzi si beaglow tendencj do w szenia i ucieczek, a za

to b dzie si ona charakteryzowa a odrobin wi ksz podatno ci na szkolenie ni ta,jak zwykle maj mopsy.

Je li zastanawiasz si nad tego typu miesza cem, to pami taj, e tak naprawd nie mo eszby pewny, jakiego psa dostaniesz. W przypadku psa rasowego mo na przewidzie jegowielko , wag i charakter. W przypadku miesza ca mamy do czynienia z przypadkowmieszank cech rodziców. Je li zastanawiasz si nad kupnem której z tych ras o zabawnychnazwach, powiniene lubi obydwie rasy, które bior udzia w jej tworzeniu. Twójpupil mo e mie wygl d jednej z nich i charakter drugiej.

Wybór szczeni cia z siedmiu grup rasW tym podrozdziale omawiam niektóre z najpopularniejszych ras uznawanych przezAmerican Kennel Club (AKC). Mimo e nie jest to jedyna organizacja zrzeszaj cahodowców psów rasowych, jest to najwi ksza taka organizacja w Stanach Zjednoczonych.Nadrz dn organizacj kynologiczn w Europie jest FCI (Fédération CynologiqueInternationale). Jedyn polsk organizacj kynologiczn zrzeszon w FCI jest Zwi zekKynologiczny w Polsce.

AKC dzieli rasy psów na siedem grup1. Ka d z nich omówi szczegó owo w tej cz ciksi ki. Ka da grupa zawiera rasy o podobnych pop dach lub zastosowaniu. Mimo eposzczególne rasy w obr bie grupy nieco si ró ni , cz je pewne ogólne podobie stwa.

Wzorce ras i przepisy ustalone przez organizacje kynologiczne wykorzystywane s dooceniania psów na wystawach i reguluj sprawy hodowlane. Ka dego roku w Polsceorganizowanych jest kilkadziesi t wystaw o randze krajowej lub mi dzynarodowej.Najlepsi przedstawiciele swoich ras otrzymuj tytu Best of Breed i mog konkurowao tytu zwyci zcy grupy (BOG — Best of Group), a ci z kolei o tytu najpi kniejszegopsa wystawy (BIS — Best in Show). Wystawy odbywaj si na ca ym wiecie,do najs ynniejszych nale Westminster Dog Show w Stanach Zjednoczonych,organizowana od 1877 roku, i angielski Crufts, organizowany od 1891 roku. Jedyniegonitwa Kentucky Derby ma d u sz tradycj (po raz pierwszy odby a si w 1875roku). Wygranie tytu u najpi kniejszego psa wystawy na której z nich jest ogromnymzaszczytem dla hodowcy i w a ciciela psa.

1 Stosowany w Europie podzia jest nieco inny: FCI dzieli rasy na 10 grup zgodnie z ich pierwotn

funkcj . Mimo e poszczególne rasy mog by nieco inaczej kwalifikowane wed ug podzia u AKCi FCI (np. jamniki w podziale FCI stanowi osobn grup i nie s zaliczane do tropowców, leczdo norowców), nie ma to wi kszego znaczenia dla czytelnika, poniewa istotne jest zwrócenieuwagi na najbardziej typowe cechy i potrzeby danej grupy psów — przyp. t um.





Dla aktywnych: psy my liwskiePsy z tej grupy zosta y wyhodowane, by pomaga cz owiekowi w polowaniu, wyp aszaj cukryt w zaro lach zwierzyn i przynosz c ustrzelone przez my liwych ptactwo.Obecnie ma o prawdopodobne, by zdobywa w ten sposób mi so na obiad, ale niemów tego swojemu psu. Te psy uwielbiaj aportowa i wietnie im s u y aktywny stylycia i towarzystwo w a ciciela. Nie zmieni si w kanapowce tylko dlatego, e zdobywasz

swoje po ywienie w inny sposób. Je li nie ma adnych kaczek, które mog obyzaaportowa , lub ba antów, które mog yby wystawi , wystarcz Twoje kapciealbo go b siedz cy na parapecie.

Je li zapewni si im dostateczn ilo ruchu, towarzystwa i szkolenia, to nie ma grupypsów, która mia aby pogodniejsz natur i lepsz zdolno akceptacji yciowejprzypadkowo ci i chaosu. Je li jednak nie maj pod dostatkiem ruchu i szkolenia,mog sta si nadaktywne i niszczy wszystko, co im wpadnie w z by.

Do tej grupy zaliczane s cztery typy psów, które wymieniam poni ej, podaj c przyokazji przyk ady konkretnych ras:

wy y

wy e niemiecki krótkow osy

wy e niemiecki szorstkow osy

wy e w gierski vizsla

wy e weimarski

gryfon Korthalsa

aportery

Chesapeake Bay retriever

curly-coated retriever

flat-coated retriever

golder retriever

labrador retriever

setery

spaniel breto ski

seter angielski

seter szkocki Gordon

seter irlandzki

spaniele

cocker spaniel ameryka ski

ameryka ski spaniel dowodny

clumber spaniel

cocker spaniel angielski

springer spaniel angielski





field spaniel

irlandzki spaniel dowodny

Sussex spaniel

springer spaniel walijski

Mimo e te lojalne i radosne psy maj zas u on reputacj doskona ych psów rodzinnych,potrzebuj stymulacji zarówno fizycznej, jak i umys owej. Nie s w stanie wytrzymawielu godzin w samotno ci, poniewa to, podobnie jak brak odpowiedniej dawkiruchu, wprowadza je w niepokój. Nieszcz liwy pies z tej grupy jest nadaktywny,impulsywny i sk onny do niszczenia przedmiotów. To nie jest dobre po czenie— zw aszcza dla Twojej kanapy i stolika.

W pogoni za szcz ciem: psy go czePsy z tej grupy to radosne psy, które my l tylko o jednym — ich fascynacja polowaniemgna je przez ycie i umo liwia im znalezienie w nim mnóstwa rozrywek. Nawet je li nieinteresuje Ci polowanie na lisy ani gonienie za sarnami czy dzikami, Twój szczeniakna pewno b dzie to uwa a za sens ycia.

Psy go cze pierwotnie pracowa y w sforze (para psów) lub z ai (kilka psów) i cenionoje za umiej tno pod ania za zwierzyn bez polegania na wskazówkach cz owieka.W rezultacie te przyjazne psy lubi ycie rodzinne i inne psy, jednak s dostatecznieniezale ne, by potrafi dobrze si bawi bez towarzystwa cz owieka.

Poni ej znajdziesz typy psów go czych wraz z przyk adami konkretnych ras:

psy na grub zwierzyn :

elkhound

rhodesian ridgeback

tropowce:

american foxhound

baset

black and tan coonhound

bloodhound

jamnik

foksterier szorstkow osy

beagle

otterhound

Petit basset Griffon Vendeen

go czy polski

ogar polski





charty:

chart afga ski

chart rosyjski borzoj

greyhound

podenco z Ibizy

wilczarz irlandzki

pies faraona

chart perski saluki

deerhound

whippe

chart polski

Charty trzeba trzyma na smyczy na otwartym terenie, poniewa ich instynkt pogonijest wci bardzo silny, a nie b dziesz w stanie dogoni takiego psa. Co wi cej, nale yje intensywnie socjalizowa z popularnymi zwierz tami domowymi (takimi jak koty,ptaki czy króliki) we wczesnym wieku, w przeciwnym wypadku mog je potraktowajako swój obiad, gdy zobacz je przebiegaj ce przez mieszkanie.

Mi o do pracy: psy pracuj cePsy z tej grupy mia y ró ne zastosowanie, jednak jednoczy je mi o do pracy.Niezale nie od tego, czy maj stró owa , ci gn sanki lub wózek, broni przewodnika,ratowa ton cych czy pracowa w policji — uwielbiaj mie co do roboty.

Wi kszo psów z tej grupy to psy du e, jednak je li s szkolone w odpowiedni sposóbi zapewni im si odpowiedni ilo zaj cia, to potrafi si przystosowa do ka dychwarunków. Je li mieszkasz na wsi, nie mo esz puszcza takiego psa luzem po okolicy,bo sam znajdzie sobie zaj cie. Dobrze przystosowuj si do mieszkania w mieszkaniu,je li maj odpowiedni liczb spacerów i mo liwo wybiegania si .

Poni ej typy psów wchodz cych w sk ad tej grupy wraz z przyk adami poszczególnych ras:

psy poci gowe:

berne ski pies pasterski

du y szwajcarski pies pasterski

psy stró uj ce:

akita

owczarek anatolijski

bulmastif

dog niemiecki

du y pies pirenejski

komondor





kuvasz

mastif

rottweiler

psy obronne:

bokser

doberman

sznaucer olbrzymi

sznaucer redni

psy ratownicze:

nowofundland

portugalski pies wodny

bernardyn

psy zaprz gowe:

alaskan malamute

samoyed

siberian husky

Psy te maj grube futro z obfitym podszerstkiem, przez co obficie liniej i nie nadaj sido mieszkania w ciep ym klimacie. Je li uwielbiasz upa y, wybierz inne rasy, poniewate mog by nieszcz liwe w takich warunkach.

Dobrze si zastanów nad swoj sytuacj , zanim zdecydujesz si na psa stró uj cego.Wychowywanie dzieci i psa jest dostatecznie du ym wyzwaniem. Psy o silnyminstynkcie terytorialnym mog traktowa swoje zadanie zbyt powa nie, broni c dziecii domu przed wszystkimi, których postrzegaj jako intruzów — poczynaj c odprzyjació , poprzez cz onków dalszej rodziny, pracowników czy nawet inne dzieci. Psyte podatne s na stres, je li w ich otoczeniu panuje zbyt wielkie zamieszanie. Je li serceci gnie Ci do tych ras, musisz bardzo powa nie potraktowa kwesti ich szkolenia.

Wszystko w gar ci: psy pasterskieRasy psów pasterskich powsta y w okresie rozwoju rolnictwa, kiedy ich umiej tno cizacz y by wyj tkowo cenione przez w a cicieli du ych stad owiec i byd a. Ludziew o yli wiele pracy w odpowiednie ukszta towanie tych umiej tno ci u poszczególnychras z tej grupy. Mimo e obecnie te umiej tno ci nie s ju tak cenione, psy pasterskiewci zachowuj si w charakterystyczny sposób, jaki dyktuje im instynkt: na przyk adz braku owiec mog próbowa zagania dzieci.

Je li zapewni si im odpowiednie szkolenie i du o zaj cia, s to bardzo oddane psy.Samce po wykastrowaniu nie maj tendencji do w ócz gostwa. Poni ej znajdziesztypy psów sk adaj ce si na t grup , wraz z przyk adami konkretnych ras:





psy zaganiaj ce i do byd a:

Australian cattle dog

briard

bouvier des Flandres

Welsh corgi cardigan i pembroke

psy owczarskie:

owczarek australijski

bearded collie

owczarek belgijski mallinois

owczarek belgijski tervueren

owczarek belgijski groenendael

border collie

owczarek szkocki collie

owczarek niemiecki

owczarek staroangielski

puli

owczarek szetlandzki

Je li psom pasterskim nie zapewni si uj cia dla ich instynktów, mog si u nichrozwin zachowania obsesyjne, takie jak okr anie sto u lub gonienie szybkoporuszaj cych si obiektów, jak samochody lub biegacze. Psy zaganiaj ce pozbawioneodpowiedniego zaj cia mog biega w kó ko po ogrodzie, a wydepcz w nim cie ki.Psy owczarskie musz by poddane szkoleniu, w przeciwnym razie mog uzna dziecilub innych domowników za owce, których trzeba pilnowa . Psy do byd a s powa ne,silne i mocno zbudowane i maj sk onno do takich zachowa jak podgryzaniepo kostkach domowników.

Nos we w asnych sprawach: terieryRasy z tej grupy zosta y wyhodowane albo do t pienia szkodników, albo do walkz innymi zwierz tami dla sportu. Z tego wzgl du s one ci te i uparte, a tak e bardzosamodzielne. Ze wzgl du na fakt, e nie atwo zrobi na nich wra enie, a tak e przezich wrodzon fantazj , nie s to najlepsze psy dla osób, które lubi wszystko kontrolowa .Mimo e lubi ludzkie towarzystwo i porz dny spacer, powinny chodzi na smyczylub znajdowa si na ogrodzonym terenie, poniewa maj sk onno do w ócz gostwai polowania.

Nie zdziw si , je li terier na Ciebie warknie lub ods oni z by, gdy Ty (lub ktokolwiekinny) si gniecie po jego misk lub ko . Jest to naturalna reakcja nazywana bronieniemzasobów i przypomina troch zachowanie dziecka, które nie chce si dzieli swojulubion zabawk z innymi. Inne rasy maj ce sk onno do takich zachowa to niektórepsy pracuj ce, go cze i przedstawiciele ras miniaturowych. Sugestie, jak poradzi sobiez tym problemem, znajdziesz w rozdziale 18.





Jak du y jest du y pies?Psy wyst puj w ró nych rozmiarach i kszta tach.Niestety podzia psich wielko ci nie ogranicza sijedynie do „du y” albo „ma y”. Poni sza tabela po-zwoli Ci zrozumie , jak du e naprawd s rasyopisywane jako olbrzymie i jak ma e s psy miniatu-

rowe — na wypadek gdyby by o Ci to do czego-kolwiek potrzebne.

Wzrost oznacza miar od pod ogi do k bu (czylimiejsca, gdzie cz si opatki) doros ego psa.

Wielko Wzrost Waga

Ma e Do 25 cm Od 1 do 10 kg

rednie 25 – 50 cm 10 – 25 kg

Du e 50 – 68 cm 25 – 45 kg

Olbrzymie Ponad 68 cm Ponad 45 kg

Poni ej znajdziesz dwa typy terierów i przyk ady typowych dla nich ras.

psy do walk:

American staffordshire terrier

bulterier

bulterier miniaturowy

Staffordshire bulterier

teriery my liwskie:

Airedale terrier

Australian terrier

Bedlington terrier

Border terrier

Cairn terrier

Dandie Dinmont terrier

foksterier g adko- i szorstkow osy

terier irlandzki

Kerry Blue terrier

Jack Russel terrier

Lakeland terrier

Manchester terrier

Norfolk terrier

Norwich terrier

terier szkocki





Sealyham terrier

Skye terrier

Soft-coated wheaten terrier

terier walijski

West Highland White terrier

Mimo e rasy hodowane do walk maj za sob niechlubn przesz o , wi kszo cihodowców uda o si wyeliminowa u nich sk onno do bójek. Intensywna socjalizacjapomo e ugruntowa przyjacielskie podej cie do innych psów i zwierz t.

Niestety niektórzy w a ciciele wci wykorzystuj te psy do nielegalnych walk psów.Zazwyczaj nie przejmuj si przy tym ich sterylizacj czy kastracj (to zmniejszy obyich ci to w bójce) i cz sto je zaniedbuj . W rezultacie zdarza si , e takie psy rozmna ajsi w niekontrolowany sposób, a ich geny mog wp yn na ca populacj rasy,zwi kszaj c w niej agresywne sk onno ci. Gdy wybierasz psa z tej grupy, prze ledjego histori i porozmawiaj z hodowc lub poprzednim w a cicielem o ich filozofiihodowli i charakterze rodziców szczeniaka.

Wielka osobowo w ma ym opakowaniu:miniaturowe psy do towarzystwaTe urocze miniaturki zwykle pochodz od swoich wi kszych krewniaków. Mimo emog by bezproblemowymi kanapowcami, u wielu z nich wci silnie odzywaj sicechy przodków. Na przyk ad pinczer miniaturowy, daleki krewny dobermana, wcijest czujnym psem stró uj cym, który zawiadamia o wizycie go ci, zanim jeszcze zdzapuka do drzwi.

Rasy wchodz ce w sk ad tej grupy:

pinczer ma pi

gryfonik belgijski

Cavalier King Charles spaniel

Chihuahua

grzywacz chi ski

English Toy spaniel

hawa czyk

charcik w oski

japo ski chin

malta czyk

pinczer miniaturowy

papillon

peki czyk





pomeranian

mops

shih tzu

silky terrier

Toy Manchester terrier

pudel miniaturowy i toy

Yorkshire terrier

Oceniaj c poszczególne rasy, przyjrzyj si ich pochodzeniu. Mimo e ró ni sirozmiarem od swoich przodków, mog mie zupe nie podobne genetyczne sk onno ci.Nie rezygnuj ze szkolenia tylko ze wzgl du na to, e wygl daj jak zabawki. Je li b dzieszje zasypywa czu o ciami, niczego nie wymagaj c, rozwinie si u nich swoisty „kompleksNapoleona”, który mo e si objawia uporczywym jazgotaniem, znaczeniem moczemi cz sto agresj . Móg by si zdziwi , jakie szkody jest w stanie wyrz dzi piesek wa cyniespe na trzy kilo.

Rasy miniaturowe s ze swojej natury delikatne. Mimo e niektóre psy z tej grupy snieco bardziej masywne (jak na przyk ad mops lub Cavalier King Charles Spaniel),wszystkie s niewielkie, szczególnie jako szczeni ta. Uwa aj na nie w pobli u wi kszychpsów i dzieci. Ma e dzieci mog niechc cy skrzywdzi szczeni , traktuj c je jak pluszowzabawk .

Wszystkiego po trochu: psy niemy liwskieW tej grupie znajduj si wszystkie rasy, które trudno by o zakwalifikowa gdziekolwiekindziej. Przyk adem mog by dalmaty czyki, które hodowane by y do biegania zapowozem, a podczas postoju mia y le e pod powozem i pilnowa jego i koni przedw ócz gami. Keeshond, norweska rasa, mia za zadanie towarzyszy ludziom podczasmorskich podró y i zawiadamia ich, gdy dzia o si co niepokoj cego. Mimo epochodzenie psów w tej grupie jest ró ne, czy je ch towarzyszenia cz owiekowiwe wszystkich jego dzia aniach.

Do tej grupy zaliczamy mi dzy innymi takie rasy jak:

American Eskimo Dog

Bichon frisé

Boston terrier

buldog

shar-pei

chow-chow

dalmaty czyk

szpic fi ski

buldo ek francuski





keeshond

lhasa apso

lwi piesek

pudel standardowy

shipperke

shiba inu

spaniel tybeta ski

terier tybeta ski








Skorowidz

Aagility, 306agresja, 33, 60, 109, 126, 174,

275, 279, 280dominacyjna, 281, 282idiopatyczna, 282, 287leczenie, 288owcza, 285

obronna, 284ocena zagro enia, 280terytorialna, 282, 283, 286

wywo ana frustracj , 283w stosunku do innych

psów, 286wywo ana l kiem, 285zapobieganie, 281

Airedale terrier, Patrz: terierairedale

AKC, 64, Patrz: AmericanKennel Club

akita, 55alaskan malamute, 56alergen, 315alergia, 315, 321alergia pokarmowa, 298American Eskimo Dog, 60American foxhound, 54American Kennel Club, 52American staffordshire terrier,

58anafilaksja, 321aporter, 53aportowanie, 53, 116Australian cattle dog, 57Australian terrier, 58

Bbabeszjoza, 327baset, 54baza, 97beagle, 51, 52, 54bearded collie, 57Bedlington terrier, 58bernardyn, 56berne ski pies pasterski, 51, 55Best in Show, Patrz: BISBest of Breed, 52Best of Group, Patrz: BOGBichon frisé, 51, 60biegunka, 334BIS, 52black and tan coonhound, 54bloodhound, 54BOG, 52bokser, 56Border collie, 57Border terrier, 58borelioza, 327, 332Boston terrier, 60bouvier des Flandres, 57bramka, 85, 96branie na r ce, 108briard, 57bronienie zasobów, 57, 280, 282buciki, 131buldog, 60buldo ek francuski, 61bulmastif, 55bulterier, 58

miniaturowy, 58burza, 131

CCairn terrier, Patrz: terier

Cairncavachon, 51Cavalier King Charles Spaniel,

Patrz: spaniel Cavalier KingCharles

charakter, 65test, 65, 73, 74, 79

charcik w oski, 59chart, 55, 305

afga ski, 55perski saluki, 55polski, 55rosyjski borzoj, 55

Chesapeake Bay retriever, 53chihuahua, 51, 59chiweenie, 51choroba, 40

dróg moczowych, 244genetyczna, 64, 66, 69lokomocyjna, 215nerek, 312odkleszczowa, 327serca, 312uszu, 50

chow-chow, 60chów krewniaczy, 64clumber spaniel, 53cocker spaniel

ameryka ski, 53angielski, 53

collie, 57corgi, 51, 57Crufts, 52curly-coated retriever, 53





czerwona strefa, 126, 132, 284czesanie, 308, 310czujno , 121

Ddalmaty czyk, 60, 305Dandie Dinmont terrier, 58deerhound, 55designer dog, 51dirofilarioza, 328, 334doberman, 51, 56, 59dog niemiecki, 55dojrzewanie, 199, 201, 203dominacja, 276, 279doodleman Pinczer, 51dorastanie, 31, 79, 123, 126,

127, 182, 184, 267, 304du y pies pirenejski, 55du y szwajcarski pies

pasterski, 55dysplazja biodrowa, 64dysplazja stawów biodrowych,

50dzieci w czanie w szkolenie,

135, 138d wi ki, 132

Eelkhound, 54English Toy spaniel, 59erlichioza, 327

Ffajerwerki, 132FCI, 52, 64Fédération Cynologique

Internationale, Patrz: FCIfield spaniel, 54flaga czerwona, 33flat-coated retriever, 53flyball, 307foksterier

g adkow osy, 58szorstkow osy, 54, 58

frisbee, 307fryzjer, 162futro, 56

Ggiardioza, 329, 333G ówny Inspektorat

Weterynaryjny, 152golden retriever, 46, 53, 280go czy polski, 54greyhound, 55gruczo y odbytowe, 334gryfon Korthalsa, 53gryfonik belgijski, 59grzywacz chi ski, 59

Hhawa czyk, 59heterozja, Patrz: mieszaniec

wigorhotel, 46

Iidentyfikator, 88, 89imi , 105, 167, 171, 182infekcja skórna, Patrz: skóra

infekcjainstynkt, 109

pogoni, 140, 144, 171, 214,285, 348, 349, 351dzieci, 140, 285koty, 144samochody, 144

stró owania, 287

JJack Russel terrier, 58Jack-A-Bee, 51jackpot, 170jamnik, 51, 54japo ski chin, 59jedzenie, 110, 292

domowe, 300organiczne, 302pora, 110surowe mi so, 301

jo-jo, 212

Kkaganiec z chusty, 318karma dla psów doros ych, 299karma dla szczeni t, 291, 296

hipoalergiczna, 298holistyczna, 292kategorie, 292marketowa, 292mokra, 299, 300organiczna, 302pó mokra, 300Premium, 292sk adniki, 292

bia ko, 293, 298konserwanty, 295laktoza, 295minera y, 296t uszcze, 295w glowodany, 294, 298witaminy, 295

sucha, 299wysokobia kowa, 294

karmienie, Patrz: jedzeniemiejsce, 98

kastracja, 316kaszel, 334

kenelowy, 332k panie, 308, 309keeshond, 61Kerry Blue terrier, 58klatka, 84, 93, 96, 117, 153, 209kleszcz, 323, 325, 332

choroby odkleszczowe, 327kliker, 32, 145, 166, 168, 169,

176, 185, 227wycofywanie, 172wykorzystywanie, 170

kojec, 85, 143, 209, 273kokcydioza, 329kolczatka, 92komenda, 32, 105, 106, 109, 184

auto, 117biegaj, 110brzuszek, 158buziaczki, 116, 137, 158, 256czekaj, 129, 133, 142, 174,

177, 187, 189, 202, 208,211, 214, 229, 231




Skorowidz 355

cze , 138, 340daj, 141, 171, 188, 347, 350daj ap , 340do mnie, 32, 167, 174, 177,

196, 197, 198, 229, 231,347nauka, 197

do rodka, 117do ty u, 129, 187, 218, 219,

222, 285dobry pies, 197dotknij, 174dó , 117drzemka, 108, 110, 111, 117,

344gazeta, 107, 110, 117, 159,

240g odny, 110g os, 246góra, 117hop, 342idziemy, 133, 177, 185idziemy kopa , 270id , 174id do, 177id si przywita , 174jedzenie, 110k piel, 309klatka, 110ko o-hop, 343ko , 107, 110, 251miejsce, 107, 110na bok, 145, 187na dwór, 107, 110, 117, 158,

159na miejsce, 158naprzód, 187nauka, 172nie, 32, 33, 142, 144, 145,

193, 202, 229nauka, 194

nieznana, 117okej, 183, 187, 197, 208oznaczaj ca niew a ciwe

zachowanie, 138, 142,144, 145, 160, 229

pa-pa, 340pif-paf, 344

pi ka, 107, 110, 116, 139, 352pod spód, 129, 218, 219podziel si , 167popro adnie, 344pospiesz si , 110, 159powtarzanie, 122przepraszam, 189, 208, 281przybij pi tk !, 341przynie zabawk , 158przywitaj si , 127siad, 128, 138, 158, 171, 172,

174, 178, 183, 185, 187,197, 202, 208, 229

siusiu, 110spokój, 107, 208, 214stój, 187, 188turlaj si , 341uk o si , 339uwa aj, 184waruj, 128, 171, 177, 178,

186, 187, 202, 229, 231,282awaryjne, 233, 234

we , 350woda, 110wydawanie, 120, 122wyjd , 174za mn , 32, 128, 132, 142,

144, 177, 182, 190, 201,208, 214, 218, 229, 231

zabawka, 110, 139zdech pies, 344zosta , 32, 128, 132, 133,

174, 178, 197, 218, 229nauka, 194

zostaw, 144komondor, 55kompleks Napoleona, 60konsekwencja, 32kopanie, 270kopulacji próby, 141, 221, 271korekta, 92koronawiroza, 332koszt utrzymania, 40ko ci do gryzienia, 86, 87kotwiczenie, 209króciak, 227, 229ksi eczka zdrowia, 68

kufa, 52krótka, 40

kundel, 50, 51, 67kuvasz, 56

Llabernese, 51labradoodle, 51labrador, 51

retriever, 51labrador retriever, 53Lakeland terrier, 58leptospiroza, 332l k, 121, 285, Patrz: reakcja

l kowaseparacyjny, 33, 143, 212, 272

ekstremalny, 209, 273lhasa apso, 61linka, 88, Patrz te : smycz

d uga, 88, 93, 146, 201, 228,231, 233

do zabawy, Patrz: linkad uga

krótka, 93, 148, 206, 227, 229lizanie na komend , 116lwi piesek, 61

a cuszek zaciskowy, 92upie w druj cy, 328

Mmalta czyk, 59Manchester terrier, 58masa serca, 320mastif, 56mierzenie temperatury, 313mieszaniec, 66

okre lonych ras, 50, 51, 69wigor, 49, 51

mikroczip, 88miska, 83, 98, 110, 111mops, 51, 52, 60motywacja, 87





Nnagroda, 87

zmienny schemat, Patrz:zmienny schematnagradzania

nauka, 106, 108, 112, 117, 123,158, 181, 199, 201, 203asertywno ci, 278, 279bez smyczy, 225, 232, 234,

235chodzenia na smyczy, 182chodzenia po schodach, 183czysto ci, 105, 132, 159, 171,

182, 239, 241, 244, 247dobrych manier, 159, 184,

190, 205, 211, 213, 214,216, 221, 239, 249, 251,257, 267, 269, 270, 275,278, 279

go cie, 211imienia, 167, 171, 182komunikowania si , 115,

117, 118, 119kontakt wzrokowy, 117,

118, 119kontakty z dzie mi, 99, 135,

137, 138, 258kontakty z lud mi, 99, 136,

158, 159, 216, 221, 222miejsca publiczne, 216, 217,

218mowa cia a, 115, 118, 119,

120narodziny dziecka, 147, 148nawyki dotycz ce gryzienia,

160nowej komendy, 172przedszkole, 163targetowanie, 173ton g osu, 122wchodzenie do budynków,

222wyeliminowanie skakania

przy powitaniu, 159za atwianie si , 112zostawania, 93, 160zostawania w samotno ci,

142, 212

nicienie, 329, 330Norfolk terrier, 58Norwich terrier, 59nos, 311nosówka, 331, 334nowofundland, 56nu eniec, 328

Oobgryzanie mebli, 105oble ce, 329, 330obrona, 121obro a, 88, 89, 99, 116, 182

antyszczekowa, 268elektryczna, 179, 265, 277korekcyjna, 92lekka, 89pó zaciskowa, 92przeciwpchelna, 324szkoleniowa, 32, 89, 92, 144,

228uzdowa, 89, 90, 91, 103,

126, 131, 133, 138, 193,257, 262, 284

z kolcami, Patrz: kolczatkaoczy, 121, 310

trzecia powieka, 310odchody, 293oddychanie problemy, 40odpchelne zapalenie skóry, 324odpr enie, 121ogar polski, 54ogon, 121okienko socjalizacyjne, Patrz:

socjalizacja okienkooparzenie, 322opieka dzienna nad psem, 162osobowo , 37, 40, 113, 114,

Patrz te : charakter,temperamentcz owieka, 113rodzaj, 71

ospa o , 334otterhound, 54owczarek, 305

anatolijski, 55australijski, 57belgijski

groenendael, 57mallinois, 57tervueren, 57

niemiecki, 57staroangielski, 57szetlandzki, 40, 57, 227szkocki collie, 57

Ppapier do targetowania,

Patrz: target papierpapillon, 60parainfluenza, 332parwowiroza, 331paso yty

wewn trzne, 328, 329zewn trzne, 323

pazury, 312, 314pch a, 323peki czyk, 60pembroke, 57Petit basset Griffon Vendeen, 54picie, 111piel gnacja, 40, 41, 308

codzienna, 310pierwsza pomoc, 318pies

do walk, 305faraona, 55go czy, Patrz: rasa go czamy liwski, Patrz: rasa

my liwskana du zwierzyn , 305na gryzonie, 305obronny, Patrz: rasa

obronnaowczarski, Patrz: rasa

owczarskapasterski, Patrz: rasa

pasterskapoci gowy, Patrz: rasa

poci gowapolicyjny, 179pracuj ce, Patrz: rasa

pracuj caprzewodnik hipoalergiczny,

51rasowy, 50




Skorowidz 357

ratowniczy, Patrz: rasaratownicza

stró uj cy, Patrz: rasastró uj ca, Patrz: rasastró uj ca

wielko , 58zaganiaj cy, Patrz: rasa

zaganiaj cazaprz gowy, Patrz: rasa

zaprz gowapinczer ma pi, 59pinczer miniaturowy, 59p yn przeciwko gryzieniu, 251poczucie bezpiecze stwa, 108podenco z Ibizy, 55podgryzanie, 57, 100, 106, 109,

110, 118, 127, 166, 221, 242,245, 255, 256, 277

podró , 46, 151d uga, 153do domu, 98potrzebne wyposa enie, 151przybycie do celu, 154samochód, 152, 214

trudno ci, 215wsiadanie, 214wysiadanie, 215

samolot, 151podszczypywanie, 255podszerstek, 56pogotowie weterynaryjne, 161pokazywanie z bów, 102polecenie, Patrz: komendapomeranian, 51, 60pomimo, 51popuszczanie moczu, 274portugalski pies wodny, 56,

305pos anie, 87postawa

pawia, 120, 122potrzeba

ruchu, 40potrzeby, 109, 110

fizjologiczne, Patrz:za atwianie si

sygnalizowanie, Patrz:sygnalizowanie potrzeb

powiekibudowa

nieprawid owa, 50poziom

energii, 306poziom energii, 305problemy

z oddychaniem, 40prowadzenie, 206przedszkole dla szczeni t, 163przeprowadzka, Patrz: stres

przeprowadzkapudel, 51

miniaturowy, 60, 305olbrzymi, 51standardowy, 61toy, 60

puggle, 51, 52puli, 57punkt nacisku, 187pysk, 121

Rrasa, 28, 35, 49, 50, 126, 305

do walk, 58, 59go cza, 54, 57, 227, 305grupy, 52miniaturowa, 57, 59, 131,

305wielko , 58

my liwska, 41, 53, 58, 270,280

obronna, 41, 56, 179, 305olbrzymia, 58, 77owczarska, 57pasterska, 47, 55, 56, 57,

280, 284poci gowa, 55, 280, 305pó nocna, 227pracuj ca, 55, 57ratownicza, 56stró uj ca, 55, 56, 280, 284,

305wzorzec, 64zaganiaj ca, 57, 305zaprz gowa, 56

reakcjaagresywna, 221

nag a, 287

aktywna, 121, 125, 128, 129l kowa, 121, 124, 125, 129,

133, 174, 207, 209, 218,285korygowanie, 133nag a, 287samochód, 215

l kowo agresywna, 287obronna, 109, 121, 125,

128, 133spokojna, 121, 124, 125

retriever, 53, 74rhodesian ridgeback, 40, 54robak sercowy, 328rottweiler, 46, 56roztocza, 327

Ssamoyed, 56Sealyham terrier, 59sen, 111serce

masa , 320wada, 50

seter, 53, 305angielski, 53irlandzki, 53szkocki Gordon, 53

sfora, 54shar-pei, 60shiba inu, 61shih tzu, 51, 60shipperke, 61shorgi, 51shorkie, 69siberian husky, 29, 46, 56sier , 40, 41silky terrier, 60skakanie, 258, 259, 277, Patrz

te : zasada cztery apy naziemina blat kuchenny, 259na kanap , 260

skomlenie, 281skóra

infekcja, 50podra nienia, 40zapalenie, 324





Skye terrier, 59smako yki, 87, 103, 116, 117,

144, 170, 173, 184, 227, 254pojemnik, 166, 167saszetka na pasek, 168

smycz, 32, 88, 117, 139, 148,Patrz te : linkaautomatyczna, 93, 146, 227,

228bardzo krótka, Patrz:

króciakdo ci gni cia po domu,

Patrz: linka krótkado samochodu, 93, 153nauka chodzenia, 93opór przed chodzeniem, 262szkoleniowa, 89, 93, 205,

228, 230treningowa, 85uwalnianie, 225, 234, 235

socjalizacja, 30, 43, 59, 68, 69,73, 78, 79, 123, 126, 127,129, 130, 272, 285, 304braki, 286dzieci, 135, 137, 138okienko, 123s siedzi, 142

Soft-coated wheaten terrier, 59spaniel, 53, 59, 305

breto ski, 53Cavalier King Charles, 40,

59, 60clumber, 53dowodny

ameryka ski, 53irlandzki, 54

tybeta ski, 61springer spaniel

angielski, 53walijski, 54

Staffordshire bulterier, 58sterylizacja, 316Stra dla Zwierz t, 65strefa czerwona, 126, 132, 284stres, 56, 108, 145

narodziny dziecka, 147, 148przeprowadzka, 145a oba, 146

Sussex spaniel, 54

sygnalizowanie potrzeb, 106, 112sygna optyczny, 197syndrom odzi bez steru, 277szarpanie odzie y, 139szczekanie, 41, 171, 267, 277, 281

by zaprotestowa , 270by zwróci na siebie uwag ,

270na wszystko, 268w samochodzie, 269

szczepienia, 65, 66, 152, 314, 330obowi zkowe, 331opcjonalne, 331przypominaj ce, 314

szczotkowanie, 41szelki, 88, 89

przeciwko ci gni ciu, 89,90, 131, 193, 262

samochodowe, 93, 153szkoleniowe, 116

szkolenie, 41, 112, 117, 181,190, 199, 201, 203bez smyczy, 225, 232, 234,

235grupowe, 265, 266indywidualne, 264, 266trener, 264, 265z ksi ek, 265

sznaucerolbrzymi, 56redni, 56

szpic fi ski, 61sztuczka

pa-pa, 340podaj ap , 340popro adnie, 343przybij pi tk , 341skok przez obr cz, 343skok przez przeszkod , 342turlaj si , 341turlanie pi ki, 346uk on, 339zamykanie drzwi, 345zdech pies, 344

sztuczne oddychanie, 320szybki myk, 259

nieg, 131wierzb uszny, 327wierzbowce, 327wierzbowiec ludzki, 328wietlica dla psów, 162, 163

Ttaniec z psem, 307target, 32, 145, 173, 351

papier, 174, 178p aski, 177stacjonarny, 174wska nik, 176

tasiemiec psi, 329temperament, 65, 280terier, 47, 57, 58, 60, 74, 227,

270, 280Airedale, 40, 58Cairn, 40, 58irlandzki, 58Jack Russell, 51my liwski, 58silky, 60szkocki, 59toy fox, 51tybeta ski, 61walijski, 59Yorkshire, 51

torebka do zbieraniaodchodów, 87, 142, 143,217, 248

torkie, 51Towarzystwo Opieki nad

Zwierz tami, 65Toy Manchester terrier, 60tworzenie wi zi, 108

Uubranko, 131udar cieplny, 322ugryzienie przez owady, 321uk szenie przez w a, 321uszy, 194, 311

choroba, 50u dlenie, 321




Skorowidz 359

Wwada serca, Patrz: serce wadawahanie, 121warczenie, 102, 280, 282, 287

na niemowl , 149warowanie, 171warunkowanie zachowa , 167,

168, 169, 172Welsh corgi cardigan, 57West Highland White terrier, 59Westminster Dog Show, 52weterynarz, 161, 223, 314whippe, 55wielko , 37wigor miesza ców, Patrz:

mieszaniec wigorwilczarz irlandzki, 55w osog ówki, 329wskazywanie, 173, 197

palcem, 174wska nik, 174w cieklizna, 331wybór szczeniaka, 35, 37wygl d, 40wymioty, 161, 335wyprowadzacz psów, 161wy e

niemieckikrótkow osy, 53, 305szorstkow osy, 53

weimarski, 53w gierski vizsla, 53

wzmocnienie pozytywne, 89,106, 115

YYorkshire terrier, 60

Zzabawa, 112, 304, 306

agility, 306aport na dwie zabawki, 347czworono ny listonosz, 351daj, 350edukacyjna, 167flyball, 307frisbee, 307gdzie jest auto?, 216

owienie ryb, 348miejsce, 96pi k , 112, 116powoduj ca agresj , 280rozpoznawanie nazywanych

przedmiotów, 112superpi ka, 351szuranie piszcz c zabawk ,

348szybkie siad, 167taniec z psem, 307uciekaj cy aport, 349uciekanie i przywo ywanie,

167w butelk , 347w chowanego, 349w imiona, 167we , 350z dwiema pi kami, 112zamra anie, 138

zabawki, 86, 99, 116, 117, 136,139dziecka, 148oddawanie, 141

zachowanie, 40w a ciwe, 106

zad awienie, 319zakup

para szczeni t, 273szczeniaka, 63, 70

amatorska hodowladomowa, 66, 71

od hodowcy, 64, 71, 78para, 73, 149przez internet, 67w sklepie zoologicznym,

69, 70, 71, 79, 246ze schroniska, 66, 71, 79

wyposa enia, 83bramka, Patrz: bramkaklatka, Patrz: klatkakojec, Patrz: kojecko ci do gryzienia, Patrz:

ko cimiska, Patrz: miskaobro a, Patrz: obro apos anie, Patrz: pos aniesmycz, Patrz: smyczszelki, Patrz: szelkizabawki, Patrz: zabawki

za atwianie si , 106, 108, 110,112, 117, 142, 154, 159, 171,239, 244, 247k opoty, 132komunikowanie potrzeb, 245miejsce, 239, 240, 246na dworze, 98, 240na gazety, 98, 240plan dnia, 241, 242, 243popuszczanie moczu, 274

zaparcie, 335zasada

chyba zbiera si na deszcz, 136czterema apami na ziemi, 348cztery apy na ziemi, 129,

136, 160, 211, 259targetowania, 173

zasady, 158zatrucie pokarmowe, 318zdrowie, 303z by, 300, 312

kamie , 312mleczne, 333wymiana na sta e, 249, 250,

333zima, 131z aja, 54zmienny schemat nagradzania,

172znaczenie moczem, 60znaczenie terenu moczem, 284zuchon, 51Zwi zek Kynologiczny

w Polsce, 43, 52zwierz ta

inne, 41, 42, 45, 46, 97, 100,103, 154koty, 102, 144, 273psy, 46, 71, 101, 220, 235,

273, 286

mija zygzakowata, 321ywienie, 291

alergia pokarmowa, 298jedzenie domowe, 300mi so surowe, 301organiczne, 302potrzeby specjalne, 298woda, 297








http://program-partnerski.helion.pl/page54976~/

Documents

Tytuł oryginalny: Puppies For Dummies®, 3rd Edition · 2014. 7. 16. · 10 Wychowanie szczeniÈt dla bystrzaków „Daj” ........................................................................................................................................188