Terugblik 2013

December 2013

Platform Nederlandse Luchtvaart

Terugblik 2013 1

Voorwoord

Door PNL directeur Joris Vlaming

Vriendelijke groet,

Joris Vlaming

Directeur PNL

Omnis exitus initium novum.

U leest de laatste publicatie die onder de naam Platform Nederlandse Luchtvaart (PNL) geschreven is.

Daarmee komt een einde aan de stichting die 15 jaar lang beleidsmakers, politici en journalisten helder en

deskundig informeerde over luchtvaart.

Luchtvaart is van ruim 16 miljoen Nederlanders. Of het nu via de bloemen op tafel, medicatie of

onderdelen van een smartphone is, via een zakelijke of studiereis, of via die vakantie naar de zon, iedere

Nederlander is verbonden met luchtvaart. Hoe we luchtvaart kunnen inpassen in onze leefomgeving, zodat

omwonenden en natuur op een verantwoorde wijze beschermd worden, vraagt om een maatschappelijke

discussie. En dat vraagt om feiten.

PNL zag daarom 15 jaar geleden het levenslicht. Dat feiten delen niet gemakkelijk is, wijst het verleden

uit. Ben je te objectief, dan word je saai en geef je een politicus of journalist geen informatie om mee te

scoren. Komt je mening te duidelijk naar voren, dan loop je het risico dat je de steun van je achterban

verliest. Combineer dat met een financiële afhankelijkheid om een stafteam te kunnen onderhouden en u

leest in een notendop de uitdagingen van 15 jaar PNL.

Het is wellicht dan ook niet verwonderlijk dat een stichting als PNL de activiteiten moet staken. Toch doet

het pijn. PNL stond los van de stichting zelf voor een gedachtegoed. PNL stond voor een discussie over de

waarde van luchtvaart. PNL stond voor een sector die op het wereldtoneel een voorbeeldfunctie vervult,

wat te danken is aan Nederlands ondernemerschap. Wil je die voorbeeldfunctie blijven vervullen, dan moet

je blijven discussiëren. Een debat in de politiek, geprikkeld door journalisten, op basis van goede

informatie.

Omdat ik geloof in Nederlands ondernemerschap en onze drive om een verschil te maken, ben ik niet bang

dat dit gedachtegoed verdwijnt. Uit de vele reacties en steunbetuigingen van afgelopen weken, blijkt dat

velen van ons de waarde van luchtvaart in Nederland zien. Naast het vliegen zal ik me dan ook blijven

inzetten voor dit gedachtegoed. Samen met u!

Bedankt voor alle steun en wat mij betreft geen afscheid maar tot ziens.

Terugblik 2013 2

Inhoudsopgave

Bron foto: Schiphol Group

Team 3

Locatie 4

Website 4

Social media 5

Nieuwsbrief 5

Fact sheets 6

Feiten op een rij 13

Symposium 14

Bijeenkomst provincie Flevoland en gemeenten 15

Advisering overheid 15

Onze donateurs 16

Onze sponsoren 16

Terugblik 2013 3

Team

Staf

Het stafteam had sinds 2012 een nieuwe samenstelling en bestond uit Joris Vlaming (sinds 1 april

2012 directeur) en Marlous Schouten (sinds 1 juni 2012 projectleider). Daarnaast zijn de TU Delft

stagiair Ferrie Förster (december 2012 tot en met juni 2013) en HvA stagiaires Joran Hoogenberg

(januari tot en met juli 2013) en Bas van Olffen (augustus 2013 tot heden) bij PNL werkzaam

geweest.

Bestuur

Het bestuur bleef in 2013 ongewijzigd. Voor 2014 stond een tweetal nieuwe bestuursleden klaar om

het team te versterken.

Joris Vlaming

Directeur

Marlous Schouten

Projectleider

Hans Bakker (Algemeen

directeur Amsterdam RAI) Matthijs de Haan (Director

Holland Space Cluster)

Maarten Haverkamp (secretaris

samenwerkingsproject NS-ProRail) Bob Mulder (Emeritus

hoogleraar TU Delft)

Rudy Stroink (Urban Pilot)

Terugblik 2013 4

Locatie

In augustus 2013 verhuisde PNL van de Atoomclub naar het kantoor van SADC in The Outlook op

Schiphol.

Website

Vanaf januari 2013 was de nieuwe website van PNL, www.platformluchtvaart.nl, online gegaan. Via

deze website gaf PNL informatie via fact sheets, nieuwsberichten en werden er directe links naar

sociale mediakanalen gegeven.

Bron foto: Schiphol Group

Terugblik 2013 5

Social media

PNL was vanaf half juli 2012 actief geworden in social media, zoals Facebook, Twitter en LinkedIn.

PNL stelde zich hiermee op als kennisbron en bevorderde de luchtvaartdiscussie. Het aantal volgers

groeide gestaag, zo had PNL op Twitter 952 volgers.

http://www.facebook.com/PNLsocial|https://twitter.com/PNLsocial|Group: Platform Nederlandse Luchtvaart

Nieuwsbrief

Daarnaast had PNL de nieuwsbrief van een nieuwe opmaak voorzien. De ruim 1300 lezers

reageerden zeer enthousiast.

Terugblik 2013 6

Fact sheets

PNL wilde politiek & publiek helder, deskundig & betrouwbaar informeren over luchtvaart. Daarom was PNL fact sheets gaan ontwikkelen. Hieronder

geven we een overzicht. In 2013 had PNL in totaal 16 fact sheets gemaakt. De volledige fact sheets zijn te downloaden op onze website

www.platformluchtvaart.nl/factsheets

Fact sheet Alderstafel

Sinds december 2006 kent het Nederlandse luchtvaartbeleid de Alderstafel voor de luchthaven Schiphol. Dit

is een overleg tussen de luchtvaartsector, de rijksoverheid, regionale en lokale bestuurders en bewoners

onder voorzitterschap van Hans Alders. In de loop der jaren is de samenstelling van de Alderstafel Schiphol

enkele keren gewijzigd en zijn er verschillende adviezen naar buiten gebracht. PNL presenteert een fact

sheet voor politiek, media en publiek om een overzicht te geven van wat er de afgelopen jaren is gebeurd,

wie de huidige deelnemers aan de Alderstafel Schiphol zijn en welke ontwikkelingen voor de deur staan.

Fact sheet Beveiliging

Amsterdam Airport gaat centrale security in de gehele terminal invoeren om het reis- en verblijfcomfort

voor reizigers en de efficiency te vergroten en de wachttijden bij de gates te verkorten. In plaats van de

controles aan de gate komen er op vijf locaties centrale security doorgangen: drie in de vertrekhallen en

twee voor transferpassagiers. Ook op Eindhoven Airport is in de onlangs gerealiseerde uitbreiding van de

terminal speciale aandacht gegeven aan het security gebied. Enerzijds door voldoende ruimte (m2) te

creëren voor het proces en anderzijds door de materiaalkeuze en locatie (hoger en veel daglicht) om zo de

beleving voor passagiers en de werkomstandigheden voor het personeel te optimaliseren.In de fact sheet

Beveiliging gaat PNL bovendien in op vragen als waarom er beveiliging is en waar regels over beveiliging

zijn vastgelegd. Daarnaast gaan we in op wie er verantwoordelijk zijn voor de beveiliging en geven we een

aantal voorbeelden van beveiligingsmaatregelen.

Terugblik 2013 7

Fact sheet Brandstofplanning

In de media en de politiek worden vragen gesteld of luchtvaartmaatschappijen als Ryanair en KLM

voldoende brandstof meenemen tijdens een vlucht en welke vrijheid een gezagvoerder heeft om te

handelen. PNL presenteert daarom de fact sheet Brandstofplanning om duidelijk te maken hoe

brandstofplanning in de luchtvaart werkt. In de luchtvaart wordt wereldwijd een vaste formule gebruikt om

te bepalen hoeveel brandstof er meegenomen wordt tijdens de vlucht. Op deze manier zijn er verschillende

veiligheidsmarges ingebouwd, om te voorkomen dat de brandstof opraakt. In de nieuwe fact sheet geeft

PNL weer hoe de minimale hoeveelheid brandstof die voor vertrek bij een vlucht meegenomen moet

worden, is opgebouwd.

Fact sheet CROS

Ferrie Förster, student Technische Bestuurskunde aan de TU Delft heeft voor zijn afstudeeronderzoek een

inventarisatie gemaakt van het Nederlandse luchtvaartbeleidsproces. Daarbij heeft hij specifiek gekeken

naar het beleidsproces voor de ontwikkeling van de luchthaven Schiphol. Eerder presenteerde PNL de ‘fact

sheet Alderstafel’, ditmaal komt PNL met een fact sheet om een overzicht te geven van wat de Commissie

Regionaal Overleg luchthaven Schiphol (CROS) precies doet, wie de huidige deelnemers zijn en welke

ontwikkelingen voor de deur staan.

Terugblik 2013 8

Fact sheet Duurzaamheid

Luchtvaart geeft mensen de mogelijkheid om te werken, wonen, studeren of vakantie te vieren waar ook

ter wereld (People). Kennisuitwisseling, diensten- en goederenverkeer en werkgelegenheid dragen bij aan

economische groei (Profit). Maar luchtvaart veroorzaakt ook emissie en geluid, wat een negatieve impact

heeft op omwonenden van een luchthaven en op het milieu (Planet). De uitdaging ligt in het in balans

brengen van deze 3 P’s, dan pas spreken we van duurzame luchtvaart. Om de uitdagingen van emissie en

geluid te begrijpen, beginnen we in de fact sheet Duurzaamheid met een omschrijving van deze twee

onderwerpen. Vervolgens geven we een overzicht van een aantal duurzame initiatieven die door

luchthavens, luchtvaartmaatschappijen, vliegtuigfabrikanten, kennisinstellingen en vanuit

samenwerkingsverbanden met de overheid in Nederland worden toegepast.

Fact sheet Eén Europees luchtruim

De Europese Unie wil één Europees luchtruim ontwikkelen, ook wel Single European Sky genoemd. Lidstaten

van de Europese Unie hebben echter de deadline van 4 december 2012 gemist om de luchtruimblokken te

implementeren. Eurocommissaris voor Vervoer Siim Kallas heeft daarom onlangs een aantal voorstellen

gedaan om sneller tot één Europees luchtruim te komen. Ondanks dat het lastig lijkt om tot één Europees

luchtruim te komen, biedt het voordelen. Zo kunnen vluchttijden korter worden en brandstofkosten en CO2

worden bespaard. In de fact sheet Eén Europees luchtruim geeft PNL weer wat er bedoeld wordt met één

Europees luchtruim en waarom er naartoe wordt gewerkt. Daarnaast behandelt PNL de Luchtruimvisie en

waarom deze visie is opgesteld. Als laatste gaat de fact sheet in op de toekomst van het Europese

luchtruim en wordt er een tijdlijn weergegeven.

Terugblik 2013 9

Fact sheet Emissiehandel

De luchtvaartsector werd 1 januari 2012 opgenomen in het bestaande Europese systeem van emissiehandel

(EU-ETS). Sindsdien kwam er weerstand van met name landen buiten de Europese Unie, zoals de Verenigde

Staten, Rusland en China. Het Europees Parlement heeft naar aanleiding daarvan op 16 april 2013 het

voorstel van de Europese Commissie goedgekeurd om EU-ETS-verplichtingen voor een jaar uit te stellen

voor vluchten van en naar landen buiten de Economische Ruimte. Tijdens de algemene vergadering van de

Internationale Burgerluchtvaartorganistie (ICAO) van 24 september tot 4 oktober 2013 is echter toch

overeenstemming bereikt over de totstandkoming van een mondiaal systeem. Er is afgesproken dat dit

systeem in 2020 wordt ingevoerd. PNL geeft in de fact sheet onder meer weer wat emissiehandel is en

waarom er een Europees emissiehandelsysteem voor luchtvaart is ingesteld. Daarnaast gaat PNL in op problemen die optreden bij ETS en legt begrippen als ‘backloading’ en ‘carbon leakage’ uit.

Fact sheet Geluid

Vliegtuigen zijn prachtige uitvindingen: kisten van 560 ton die honderden passagiers door de lucht

vervoeren. Net als auto’s, treinen en brommers, veroorzaken vliegtuigen ook geluid. Dat geluid kan worden

ervaren als geluidshinder. Maar wat is geluid nou eigenlijk? En wat is het verschil tussen geluidsbelasting en

geluidshinder? PNL legt dat uit in de fact sheet Geluid. Aan de Alderstafel wordt momenteel gesproken over

het nieuwe normen- en handhavingsstelsel voor luchthaven Schiphol. Dit stelsel is gebaseerd op strikt

geluidspreferent baangebruik. Hierbij worden de start- en landingsbanen gebruikt die zorgen voor de

minste geluidshinder voor de omgeving. Verder zijn er aan de Alderstafel nog tal van maatregelen genomen

om geluidshinder verder te reduceren. In de loop van 2013 zal definitieve besluitvorming over het nieuwe

normen- en handhavingsstelsel plaatsvinden door de Alderstafel.

Terugblik 2013 10

Fact sheet Luchtruimclassificatie en -indeling

Het Nederlandse luchtruim is klein, maar druk. Het luchtruim gaat daarom op een andere manier ingericht

worden. De Europese Unie wil bovendien één Europees luchtruim ontwikkelen, ook wel Single European Sky

genoemd (zie ook PNL fact sheet Eén Europees luchtruim). Totdat de Single European Sky werkelijkheid is,

wordt de huidige classificatie en indeling van het Nederlandse luchtruim aangehouden. Maar hoe zit de

huidige classificatie en indeling van het Nederlandse luchtruim op dit moment in elkaar? In de fact sheet

Luchtruimclassificatie en -indeling geeft PNL een overzicht van de verschillende luchtruimklasses.

Daarnaast gaat PNL in op de verschillende lagen in het luchtruim waarbij het lage luchtruim het eerst aan

bod komt om vervolgens omhoog te werken. Wat zijn de kenmerken van een CTR, TMA, CTA en een UTA?

De antwoorden op deze vragen staan centraal in deze fact sheet.

Fact sheet Onbemande luchtvaartuigen

RPA, UAV, drone of onbemand luchtvaartuig; wat zijn het en waar worden ze voor ingezet? Deze en andere

vragen staan centraal in de fact sheet Onbemande luchtvaartuigen. In de fact sheet behandelen we

verschillende toepassingsmogelijkheden, zoals de toepassing van onbemande luchtvaartuigen om foto- en

filmopnamen vanuit de lucht te maken, bijvoorbeeld tijdens de troonwisseling in 2013 in de Nieuwe Kerk in

Amsterdam. Ook komen militaire toepassingen aan bod. We zetten de relevante regelgeving, die in juli

2013 gewijzigd is, op een rij, gaan in op het aspect veiligheid en werpen een blik op de toekomst.

Terugblik 2013 11

Fact sheet Ontwikkelingen Nederlandse en grensluchthavens

In de fact sheet Ontwikkelingen Nederlandse en grensluchthavens brengt PNL de historische ontwikkeling

van de afgelopen 15 jaar op het gebied van vliegtuigbewegingen, passagiers en vracht van Nederlandse

luchthavens en grensluchthavens in kaart. Deze ontwikkelingen worden beeldend weergegeven in

grafieken. Daarnaast geeft PNL een rangschikking van de luchthavens die in 2012 de meeste

vliegtuigbewegingen/passagiers/vracht hadden. Opvallend is dat Brussels South Charleroi Airport de laatste

jaren op het gebied van vliegtuigbewegingen en passagiers sterk is gegroeid. Ook Eindhoven Airport laat op

deze terreinen een flinke toename zien.

Fact sheet Passagiersrechten

Op 13 maart 2013 heeft de Europese Commissie voorgesteld om de Europese regelgeving uit 2004 met

betrekking tot passagiersrechten te veranderen. Het voorstel verduidelijkt onder meer grijze zones in de

Europese Verordening over passagiersrechten. Zo is het begrip 'buitengewone omstandigheden' niet

duidelijk gedefinieerd in de huidige Verordening. Het Europese Hof van Justitie heeft in november 2009

bepaald dat er niet alleen bij annulering maar ook bij vertraging recht is op een financiële compensatie.

Dit is alleen mogelijkbij een vertraging langer dan drie uur en er geen sprake is van buitengewone

omstandigheden. In het nieuwe voorstel verruimt de Commissie deze tijdsdrempel en verduidelijkt de

definitie van buitengewone omstandigheden. In de fact sheet Passagiersrechten geeft PNL een overzicht

van de ontwikkelingen van de afgelopen jaren op het gebied van rechten voor luchtreizigers.

In de fact sheet Passagiersrechten geeft PNL een overzicht van de ontwikkelingen van de afgelopen

jaren op het gebied van rechten voor luchtreizigers.

Terugblik 2013 12

Fact sheet Schiphol in internationaal perspectief

In deze fact sheet vergelijkt PNL de historische ontwikkeling van de afgelopen jaren op het gebied van

vliegtuigbewegingen, passagiers en vracht van Schiphol met de belangrijkste internationale luchthavens.

Deze ontwikkelingen worden beeldend weergegeven in grafieken. Daarnaast geeft PNL een rangschikking

van de luchthavens die in 2012 de meeste vliegtuigbewegingen / passagiers / vracht hadden. Schiphol staat

sinds lange tijd in de top 20 op het gebied van vliegtuigbewegingen / passagiers / vracht wereldwijd. Dit is

een goede prestatie, aangezien Schiphol hiervoor vergeleken is met ruim 1500 commerciële luchthavens.

Opvallend is dat de Chinese luchthaven Beijing sterk is gegroeid. Op Europees niveau behoort Schiphol tot

de top 5. Ook op het gebied van kwaliteit scoort Schiphol goed. In de fact sheet laten we een rangschikking

zien van de beste luchthavens. Schiphol heeft in 2013 de World Airport Award gewonnen voor de beste

luchthaven van Europa. Daarnaast staat Schiphol op plaats 3 van de beste luchthavens wereldwijd.

Fact sheet Stedelijke ontwikkeling, bedrijvigheid en natuur rondom Schiphol

In deze fact sheet brengt PNL de ruimtelijke ontwikkeling rondom Schiphol in kaart op het gebied van

woningen, bedrijfskantoren en natuur. Tot het gebied rondom Schiphol wordt de Metropoolregio

Amsterdam (MRA) gerekend. De MRA bestaat uit 36 gemeenten in de provincies Noord-Holland en

Flevoland. De ontwikkelingen worden beeldend weergegeven door middel van kaarten.

In de fact sheet wordt onder meer ingegaan op het verschil in ontwikkeling op het gebied van inwoners en

woningvoorraad. Ook is aandacht besteed aan de redenen waarom bedrijven zich juist in de MRA vestigen.

Daarnaast gaat PNL in op welke gebieden onder de Ecologische Hoofdstructuur en de Natura 2000 vallen.

Terugblik 2013 13

Fact sheet Veiligheid

2012 was het veiligste jaar ooit in de luchtvaart. Ten opzichte van andere vervoersmiddelen is luchtvaart

bovendien de meest veilige vorm van transport. Om inzicht te bieden in het veiligheidsniveau van de

luchtvaart en de inspanningen die dagelijks geleverd worden om dit mogelijk te maken, presenteert PNL de

Fact sheet Veiligheid. In 2012 zijn wereldwijd 414 mensen omgekomen door een vliegtuigongeval. In het

wegverkeer vallen elk jaar ongeveer 1,24 miljoen slachtoffers. Ondanks het relatief hoge veiligheidsniveau

in de luchtvaart, wordt er nog steeds aandacht besteed aan verbetering. Het idee dat het nóg veiliger kan,

blijft een belangrijke drijfveer in de luchtvaart. Zo heeft de Rijksoverheid in de Beleidsagenda

Luchtvaartveiligheid 2011-2015 opgenomen hoe de veiligheid van de burgerluchtvaart in de periode 2011-

2015 kan verbeteren. De fact sheet toont met feiten aan dat luchtvaart de meest veilige vorm van

transport is en het veiligheidsniveau toeneemt. Ook worden er voorbeelden van initiatieven gegeven.

Fact sheet Vogelaanvaringen

Maandag 4 maart 2013 leidde een botsing tussen een Airbus A319 van Easyjet en enkele kolganzen tot een

voorzorgslanding op Schiphol. Elk jaar worden er wereldwijd ruim 20.000 botsingen tussen vogels en

vliegtuigen geregistreerd. In 2012 hebben er op luchthaven Schiphol 7 vogelaanvaringen per 10.000

vliegtuigbewegingen plaatsgevonden. Vogelaanvaringen kunnen zorgen voor het afbreken van de start,

voorzorgslandingen, noodlandingen en voor vliegtuigongelukken. In de fact sheet Vogelaanvaringen

behandelt PNL het probleem en de initiatieven die al zijn ontwikkeld om het aantal vogelaanvaringen te

verminderen.

Terugblik 2013 14

Feiten op een rij

2012: wereldwijd 414 mensen omgekomen

door een vliegtuigongeval. In het wegverkeer

vallen elk jaar ongeveer 1,24 miljoen

slachtoffers

Eén Europees luchtruim: vlucht duurt

gemiddeld 8 tot 14 minuten korter, per vlucht

gemiddeld 300 tot 500 kilogram brandstof en

945 tot 1575 kilogram CO2 bespaard

2012: 8 incidenten met onbemande

luchtvaartuigen in Nederland gemeld

2012: 130,604 klachten ingediend over

geluidshinder rondom Schiphol

Vergelijking Nederlandse en grensluchthavens

2012: Brussels South Charleroi Airport meeste

vliegtuigbewegingen en passagiers. Köln Bonn

Airport meeste vracht

2012: Schiphol in top 20 op het gebied van

vliegtuigbewegingen/passagiers/vracht

wereldwijd. Op Europees niveau behoort

Schiphol tot de top 5.

Extra vliegtuigbewegingen Aldersadviezen:

Schiphol: 510.000 in 2020, Eindhoven: 10.000

in 2015 en 15.000 in 2020, Lelystad: 25.000 in

2015 en 20.000 in 2020

2012: 7 vogelaanvaringen per 10.000

vliegtuigbewegingen op Schiphol

Financiële compensatie passagier bij

vertraging: Heden: > 3u. Voorstel EC: >5u

vluchten < 3500 km, >9u vluchten 3500- 6000

km en > 12u langere vluchten

Nederlandse luchtruim: 7 klasses (A t/m G) en

indeling in 4 lagen (Control Zones, Terminal

Manoeuvring Areas, Amsterdam Control Areas

en Upper Control Areas)

In plaats van de security-doorgangen bij de

gates, komen er op vijf locaties centrale

security-doorgangen: in alle drie de

vertrekhallen en twee voor transferpassagiers.

Opbouw minimale hoeveelheid brandstof: taxi,

trip, contingency, alternate, final reserve,

additional en extra fuel

Terugblik 2013 15

Symposium

Naast het informeren van politiek & publiek was het verbinden van

stakeholders in de luchtvaart, zoals kennisinstellingen, de overheid,

sectorpartijen, maar ook omwonenden een belangrijke taak van PNL.

Op 19 september 2013 had PNL daarom het symposium ‘Luchtvaart leert van

luchtvaart’ in de RAI in Amsterdam gehouden.

Luchtvaart leert van

luchtvaart

Op 19 september 2013 vond

in de RAI het PNL

symposium ‘Luchtvaart

leert van luchtvaart’ plaats.

Hierbij waren ruim 100

deelnemers vanuit onder

meer de overheid, de

luchtvaartsector en

kennisinstellingen

aanwezig. Het doel van het

symposium was om

kennisuitwisseling tussen de

overheid, de

luchtvaartsector en

kennisinstellingen te

stimuleren.

Na het welkomstwoord van

Joris Vlaming (directeur

PNL) was het woord aan Rob

Huyser (directeur

Luchtvaart ministerie

Infrastructuur en Milieu).

Na deze presentatie

begonnen de workshops die

werden gegeven onder

leiding van prominente

moderators. Tijdens de

workshops stond één van de

volgende thema’s centraal:

‘Beleid leert van sector en

kennis’, ‘Sector leert van

beleid en kennis’ en ‘Kennis

leert van beleid en sector’.

Tijdens de plenaire

terugkoppeling werd door

de moderators samengevat

wat de conclusies bij hun

groepen waren.

De dag werd afgesloten met

een netwerkborrel, waarbij

de deelnemers elkaar weer

opzochten om de discussie

voort te zetten.

Een uitgebreider verslag van

het symposium vindt u op

de website

www.platformluchtvaart.nl

Terugblik 2013 16

Bijeenkomst provincie Flevoland en gemeenten

De belangrijkste taak van PNL was het informeren van politiek & publiek.

Dat deden we niet alleen door het maken van fact sheets, maar ook door

voorlichting te geven over luchtvaartgerelateerde onderwerpen aan

bestuurders en beleidsmakers van provincies en gemeenten. PNL was door

provincie Flevoland gevraagd om een bijeenkomst over geluid en

geluidshinder te houden op 18 oktober 2013.

Advisering overheid

PNL had tevens input geleverd voor de studie van het ministerie van

Infrastructuur en Milieu ‘Handboek externe- en infrastructuurkosten

verkeer’/ ‘De prijs van een reis’. Dit is een studie naar de maatschappelijke

kosten van het verkeer.

Geluid en geluidshinder

Op 18 oktober heeft Platform Nederlandse Luchtvaart (PNL) een expertbijeenkomst georganiseerd over geluid en geluidshinder voor bestuurders en beleidsmakers van de provincie Flevoland en de betrokken gemeenten. De centrale vraag tijdens deze bijeenkomst was: ‘Hoe leg je als provincie of gemeente het aspect geluidshinder uit aan belangengroepen en omwonenden/inwoners en hoe past dit onderwerp binnen de bredere context van de ontwikkeling van een luchthaven?’ Jaap Lodders (gedeputeerde provincie Flevoland) en Jaap Ree (programmamanager provincie Flevoland) openden de bijeenkomst. Joris Vlaming (directeur PNL) gaf een inleiding over het aspect geluidshinder. Maarten Kroesen (assistent professor TU Delft) heeft tijdens deze bijeenkomst een begrippenkader en een wetenschappelijke achtergrond gegeven van de begrippen ‘geluid’ en ‘geluidshinder’. Wim Blom (beleidsonderzoeker Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)) is ingegaan op regelgeving en beleidsopties in vergelijking met andere luchthavens. Een uitgebreider verslag van deze bijeenkomst vindt u op de website www.platformluchtvaart.nl

Terugblik 2013 17

Onze donateurs

PNL had in 2013 1224 donateurs. Samen leverden zij een belangrijke financiële bijdrage aan PNL.

Donateurs ontvingen maandelijks per e-mail een nieuwsbrief waarin PNL ze op de hoogte hield van

fact sheets en alle activiteiten van PNL.

Onze sponsoren

PNL kon niet bestaan zonder sponsoren. Naast dat zij in 2013 een financiële bijdrage leverden,

zorgden zij ook voor draagvlak.

Aircraft Fuel Supply Maastricht Aachen Airport

ANVR Multi Pilot Simulations

Arkefly NLR

Aviation Consultancy Holland (ACH) Pentapex

Eindhoven Airport RTV Filmprodukties

Groningen Airport Eelde Robin Radar Systems

Inter Aviation Services SADC

Kamer van Koophandel Amsterdam Seppe Airport

KLM Van de Kamp auto- en motorrijschool

Lelystad Airport VNC

LVNL Vrienden Maastricht Aachen Airport

Terugblik 2013 18

Dit is een uitgave van:

Platform Nederlandse Luchtvaart

www.platformluchtvaart.nl

December 2013

Bron foto voorblad: Schiphol Group (verkeerstoren en

gebouw The Outlook)