Embed Size (px)
Citation preview
Journal of Applied Sociology
26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015
pp. 29-32
Received: 15.03.2014 Accepted: 02.09.2014
Social Happiness and Social Participation
Fatemeh Golabi*
Assistant Professor, Department of Social Sciences, University of Tabriz, Iran
Nazila Akhshi
MA. student of Sociology, Islamic Azad University of Tabriz, Iran * Corresponding author, e-mail: [email protected]
Introduction Social happiness is part of the social welfare component and depends more on social and economic determinants than
on psychological and medical interventions. Meanwhile, it is one of the core concepts of sustainable development.
Being happy is just one of the desirable wishes of life in every society. A nation is fresher and certainly wealthier
when its citizens are happy. In this type of society, citizens have optimistic attitudes towards life and things around
them. From 2000 onwards, variables such as happiness, hope in future, pleasure and satisfaction have been included
as key variables in UN debates to determine level of developments in countries. This phenomenon is measured by the
density of social networks and relationships, in many studies is associated with social health and happiness (Kawachi,
2008). Durkheim showed that suicide rates in populations with low levels of participation and social cohesion were
more than cohesive communities (Halpern, 2005). Theorists argue that when people reach to a desired location or
target, they become happy. According to Lerner, new communities are participatory societies in which modernization
process is advanced, a move from traditional society to participatory society is inevitable. In this view, economic
participation means increased activity in the market and an increase in income, political participation means
participation in elections, cultural participation means utilization of mass media and emotional involvement means
empathy and psychological mobility (Lerner 1969: 86).
Materials & Methods
This is quantitative study based on survey. We used
Descriptive statistics and indicators such as dispersion
and mean, standard deviation, minimum and maximum
scores. For inferential statistics and to test the
hypotheses, we used Pearson's correlation coefficient
and analysis of variance. Also for explaining the social
happiness variable, a stepwise multiple regression
equation was used. Research population include all
students of Azad University, branch of Ardebil, whose
total number was 10223 at the year 2012-1213, of
whom a sample of 370 individuals was selected using
stratified random sampling method.
Discussion of Results & Conclusions
The results of the research show that there is a
significant relationship between participation and
happiness, which is in line with the results of other
empirical investigations by Akbarpourbeny and
colleagues (2011), Eliasi (2002) and Neshatdoost et al.
(2009) and Haller and Hadlr (2006). Similar to
Hezarjarib and Astinfeshan research (2010), social
happiness in our study was in a moderate level. At the
same time, this research is in line with safari's research
(2010) regarding lack of a significant relationship
between discipline and marital status with social
happiness.
Likewise, the results emphasize the lack of a
significant difference between males and females in
social participation and happiness. But Similar to
Eddington and Showmen's research (2004), female
subjects seem to be happier than male ones. In this
study, the three dimensions of participation, and
collaborative spirit have a greater impact on social
happiness, which is in line with the results of Larson
(2000) and Peterson (2000). By looking at different
aspects of happiness, it becomes clear that respondents
obtain high scores in personal dimension, but in social
dimension this score is lower. This is consistent with
Lyubomirsky and colleagues’ research (2005).
Keywords: Social Happiness, Social Participation,
Objective Participation, Subjective Participation, Spirit
of Participation
References
Abbaszadeh, M. et al. (2012) “Types of Capital,
Missing Link in Explaining Happiness of
Students.” Journal of Social Welfare, Vol.
13, No. 51, p 215-244.
Journal of Applied Sociology, 26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015 30
Abrahams, J.H. (1987) “Foundations of Sociology.”,
translated by Hassan Pouyan, Tehran:
Chappakhsh Pub.
Akbarpourbeny, M. et al. (2011) “The Relationship
between Religious Beliefs and Happiness,
Vitality and Mental Health of Female
Employees.” Qom University. Journal of
Culture in the Islamic University, No.1, P
102.
Alizadeh Aghdam, M. (2011) “A sociological Study of
Factors Affecting on Happiness among
Students and Strategies for its Increase.”
University of Tabriz, Research Department.
Study Background and Strategies for Social
Happiness in Iran. Tehran, Anbari, M.
(2012) Supreme Council of Cultural
Revolution.
Almond, G. A. Powell, B.J. (2001) “Participation and
Political Presence of Citizens.”, translated
by A. Tayyeb. Political & Economic
Ettelaat, Vol. 7-8(serial164), No.164, P 136-
147.
Anbari, M. Haggi, S. (2014) “Study of Individual and
Social Factors Affecting Women's Social
happiness, Case Study: Women in Rural and
Urban areas of Delijan.”, Journal of Applied
Sociology, twenty-five years, Serial No. 53,
No. 1, P. 1-26..
Argyle, M. & Lu, L. (1990) “The Happiness of
Extroverts.” Personality and Individual
Differences, Vol. 11, P 1011-1017.
Azkia, M. Ghaffari, G. (2001) “The Relationship
between Trust and Social Participation in
Rural Areas of Kashan”, Nameh-ye Olum- E
Ejtemai: Journal of Social Science, Spring
& Summer, No. 9(17), P 31-3.
Balverdi, T. & Balverdi, Z. M. (2012) “Study of
Affecting Factors on the Spirit of Students
Participatory and Influencing Effects, (Case
Study: Islamic Azad Universities).” Iranian
Journal of Sociology, Vol. 13, No. 4, P 57-
82.
Birou, A. (1981) “Culture of Social Sciences.”
Translated by B. Sarookhani, Tehran:
Keyhan Pub.
Bradbern, N. & Caplovits, D. (1965) “Reports on
Happiness.” Chicago: Aldine.
Carr, A. (2004) “Positive Psychology.” Hove and New
York: Brunner – Rutledge.
Diener, E. (2005) “Most People Are Pretty Happy, But
There Is Cultural Variation.” The Inughuit,
the Amish, and the Maasai, Journal of
Happiness Studies, Vol. 6, P 205–226.
Diener, E. Biswas-Diener, R. (2001) “Income and
Subjective Well-being: Will Money make us
Happy?” Social Indicators Research, Vol.
57, P 119-169.
Diener, E. Nickerson, C. Lucas, R. E. & Sandvik, E.
(2000) “The Direction of Influence between
Income and Subjective Well-being.”
Urbana-Champaign: Illinois.
Diener, E. Suh, E. M. Lucas, R. E. and Smith, H. E.
(1999) “Subjective Well-being: Three
Decades of Progress”, Psychological
Bulletin, vol. 125, P 276 – 302.
Durkheim, E. (1990) “The Social Division of Labor”,
Translated by A. Tayyib, Tehran, Bookstore
of Babel Pub.
Eddington, N. & Shuman, R. (2004) “Subjective Well-
being.” Presented by Continuity Psychology
Education.
Eliasi, H. (2002) “Factors Influencing Militia Students'
Happiness.” Journal of Mobilization
Studies, Vol. 9, No. 33, P 15-34
Friedenberg, E. (1983) “Coming of Age in America.”
New York: Pantheon Books.
Ghasemi, M. (2002) “Factors Affecting Participation in
Rural Development Projects.” Journal of
Planning Management and Planning
Organization, Vol. 2, No. 4, P78-111.
Gourin, G. Veroff, J. & Feld, S. (1960) “American's
View on Their Mental Health.” New York:
Basic Books.
Haller, M. & Hadler, M. (2006) “How Social Relations
and Structures Can Produce Happiness and
Unhappiness.” International Comparative
Analysis. Social Indicators Research, vol.
75(2), P 169-216.
Halpern, D. (2005) “Social Capital”: Polity Press.
Hezarjaribi, J. et al. (2010) “Examine the Concept of
Social Happiness and its Effective Factors
(Central Province)”, Social Development &
Welfare Planning, vol. 2, No. 3, P 31 - 72.
Higgins, E.T. (1987) “Safe-Discrepancy: A Theory
Relating Self and Affect,” Psychological
Review. Vol. 94, No. 3, P 319-340.
Holub, R. (1999) “Jürgen Habermas: Critic in the
Public Sphere.” Translated by H. Bashiriieh.
Tehran, Ney Pub.
Huntington, S. (1991) “Political Order in Changing
Societies.” Translated by M. Solasi. Tehran.
Elm Pub.
Inglehart, R. (1990) “Cultural Shift in Advanced
Industrial Society.” Princeton, NJ:
Prenceton University.
Inglehart, R. (1994) “Cultural Shift in Advanced
Industrial Society.”, translated by Maryam
Votr, Tehran: Kavir Pub.
Jafari, E. Abedi, M.R Liaghatdar, M.J. (2004)
“Happiness in Isfahan Medical University
Students and Its Affecting Factors”, Teb VA
Tazkiyeh. vol. 13, No. 3, P 15-23.
Social Happiness and Social Participation
31
Chalabi, M. (2009) “Experimental Study of Personality
in Iran.” Tehran. Research Institute of
Culture, Art and Communication.
Kawachi, I. Subramanian, V. Kim, D. (2008) “Social
Capital and Health”, New York: Springer.
Larson, R.W. (2000) “Toward a Psychology of Positive
Youth Development.” American
Psychologist, vol. 55. (1), P 170-183.
Lerner, D. (1964) “The Passing Traditional
Society”, New York: The McMillan Com.
Lyubomirsky, S. Sheldon, M. K. & Schkade, D. (2005)
“Pursuing Happiness: The Architecture of
Sustainable Change.” Review of General
Psychology, Vol.9, No. 2, P 111-131.
Maslow, A.H. (2002). “Living in Here and Now: The
Art of Transcendental Living.” Translation:
M. Milani, Tehran: Fararavan pub.
Michalos, A. C. (1991) “Global Report on Student
Well-being.”, New York: Springer.
Mirshahjafari, E. et al. (2002). “Happiness and
Affecting Factors.” Advanced in Cognitive
Science, No. 3, P 50-58.
MirshahJafari, E. et al. (2004) “Evaluation of
Happiness of Students and Associated
Factors.” Isfahan University: Research
Projects.
Montiers, J. (2004) “Global Equity Strategy: If it make
you Happy.” The Psychology of the
Happiness: 1-8.
Moussavi, M. (1385) “Social Participation One of the
Components of Social Capital.” Journal of
Social Welfare, vol.6, No. 23, P 67-92.
Myers, D. & Diener, L. (1996) “The Pursuit of
Happiness,” Scientific America, No. 274, P
45.
Neshatdoost, H. T. et al. (2009) “Determination the
Factors Influencing Employees'
Happiness.”, Journal of Applied Sociology,
vol.20, No. 1 (33), P 118-105.
Peterson, C. (2000) “The Future of Optimism.”
American Psychologist, No. 55(1), P 44-55.
Rabbani, R. Rabbani, A. Abedi, M. and Ganji, M.
(2007) “Culture of Happiness: Empirical and
Theoretical Approach of Households Living
in Isfahan.” Journal of Cultural Studies and
Communication, No. 3(8), P 41-78.
Rahman, M. (1993). “People's Self- Development:
Perspectives on Participatory Action
Research: A Journey through Experience”,
London: Zed Books.
Rezai, A. (1995) “Social Participation, Means or
Purpose by Developing.” Political &
Economic Ettelaat, vol. 11(109-110), P 63-
54.
Safari, SH. (2010) “Study of Happiness and its
Relationship with Demographic Variables
among Students.” Journal of Modern
Industrial / Organizational Psychology, vol.
1, No. 2, P 79-86.
Schultz, D. (1990) “The Psychology of Perfection.”,
translated by G. Khoshdel. Tehran: No Pub.
Seligman, M. (2002) “Authentic Happiness: Using the
New Positive Psychology to Realize Your
Potential for Lasting Fulfillment.” New
York: Free Press.
Sharma, A. Verma, S. Verma, C. & Malhotra, D.
(2010) “Stress and Burn out as Predictors of
Job Satisfaction among Lawyers.” European
Journal of Social Sciences, No. 14 (3), P
348-359.
Turner, J. et al. (1981) “The Emergence of Sociological
Theory.” Translated by A. Lahsaiizade. Vol.
I, Tehran, Farhang Pub.
Tavassoli, GH. (2010) “Sociological Theory.”, Tehran,
Samt Pub, Second edition.
Veenhoven, R. (1993) “Happiness as an Indicator in
Social Policy Evaluation”, Essays on Social
Policy Research. Mark Wanderval.
Zare Shahabadi, A. et al. (2012) “The Relationship
between Job Satisfaction and Social
Happiness of Middle School Teachers in
Jiroft”, Journal of Applied Sociology, vol.
23, No. 4 (48), P 165-188.
Zohour, A. & Fekri, A. (2004) “Study of Student
Vitality (Management and Medical
Information Sciences).” Medical Sciences
University of Iran (Sabzevar). Journal of
Medical Sciences, vol. 11, No.1, P 46-54.
Journal of Applied Sociology, 26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015 32
شناسي كاربردي جامعه
4991 پاييز ،ومس ، شماره(59)، شماره پياپي ششمسال بيست و
44/6/4999 :تاريخ پذيرش 41/44/4994 :تاريخ دريافت
461-499 صص
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
اجتماعي دانشگاه تبريز استاديار، گروه علومفاطمه گالبي،
تبريز آزاد اسالمي واحد شناسي دانشگاه ارشد جامعه يكارشناس دانشجوينازيال اخشي،
چکیده
پژوهش از نوع پيماايش و جامعاه آمااري آ روش . شود در اين پژوهش به بررسي رابطه بين مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي پرداخته مي
براي تعياين حجام . نفر است 41449هستند كه تعداد آنها برابر با 94-94كليه دانشجويا دانشگاه آزاد اسالمي واحد اردبيل در سال تحصيلي
هاا، پرسشانامه ابزار گاردآوري داده . نداي انتخاب شد گيري تصادفي طبقه نفر دانشجو به شيوه نمونه 971نمونه از فرمول كوكرا استفاده شد و
ز بوده كه در مورد متغير نشاط اجتماعي با پنج بعد از پرسشنامه استاندارد آكسفورد استفاده شده و پرسشنامه مشاركت اجتمااعي باا ساه بعاد ا
دسات يز از طريق آلفااي كرونبااب باه روايي پرسشنامه از طريق اعتبار صوري و محتوايي و پايايي آ ن. نوع پرسشنامه محقق ساخته بوده است
دهد كه ميزا نشاط اجتمااعي نتايج تحقيق حاضر نشا مي. تجزيه و تحليل شد SPSSافزار آماري دست آمده با استفاده از نرم اطالعات به. آمد
روحيه مشاركتي و در ابعااد نشااط در ابعاد مشاركت اجتماعي . در حدّ متوسط به باال و ميزا مشاركت اجتماعي در حدّ متوسط به پايين است
ميزا نشاط اجتماعي با مشاركت اجتمااعي و . دهند اجتماعي بعد رضايت از خود بيشترين ميانگين را در بين دانشجويا به خود اختصاص مي
دار نشاجويا معناي دار بود؛ ولي مشاركت و نشاط اجتماعي براساس جان،، وضاعيت تلهال دا گانه آ داراي همبستگي مستقيم معني ابعاد سه
تر بوده و دانشجويا فني در بين دانشجويا مورد مطالعه از كمترين ميازا نشااط هاي علوم انساني و پزشکي با نشاط دانشجويا رشته. نبودند
مشاركت اجتمااعي گانه درصد از تغييرات متغير نشاط اجتماعي از روي ابعاد سه 47در نهايت، تحليل رگرسيو نشا داد كه . برخوردار بودند
. همچنين، وجود روحيه مشاركتي بيشترين تلثير را در ميزا نشاط اجتماعي دانشجويا دارا بوده است. قابل تبيين است
.نشاط اجتماعي، مشاركت اجتماعي، مشاركت ذهني، مشاركت عيني، روحيه مشاركتي: ها كلید واژه
19411164164: نويسنده مسؤول Email: [email protected]
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 411
مقدمه
رود و ي به شمار ماي هاي رفاه اجتماع لفهؤنشاط اجتماعي از م
بيش از ماداخالت پزشاکي و رواناي باه عوامال اجتمااعي و
اقتصادي وابسته بوده و در عين حال، يکي از مفاهيم محاوري
هاي سازما به بعد در بحث 4111از سال . توسعه پايدار است
ياافتگي كشاورها، متغيرهااي ملل براي تعيين ساطو توساعه
رضايتمندي افراد جامعه نياز نشاط، اميد به آينده، خشنودي و
به عنوا يك متغير كليدي وارد محاسبات شده است؛ باه ايان
صورت كه اگر مردم يك جامعه احساس نشااط، خشانودي و
يافتاه تلقاي توا آ جامعاه را توساعه رضايتمندي نکنند، نمي
. دهنده اهميت نشاط و شادي در جامعه اسات اين نشا . نمود
با ميازا نشااط اجتمااعي در جامعاه متغيرها و عوامل زيادي
مرتبط هستند كه از ميا آنها، ميزا مشاركت اجتمااعي متغيار
هاي توسعه، رفااه و بهزيساتي مهم تلثيرگذار بر موفقيت برنامه
اين پديده كه به وسيله تراكم شابکه اجتمااعي و .جامعه است
شاود، در بساياري از مطالعاات باا روابط افاراد سانجيده ماي
، 4كااوایي و همکاارا ) نشاط افراد جامعه مرتبط است سالمت و
توجه به شبکه روابط و مشاركت اجتماعي و نقاش آ . (4115
تااوا از قاار نااوزدهم در كااار در نشاااط اجتماااعي را مااي
هااي وي نشا داد كه نارب . شناساني یو دوركيم ديد جامعه
هااي داراي سااطا پاايين مشاااركت و خودكشاي در جمعياات
جتماعي، بيشتر و در اجتماعات منسجم، كمتار اسات انسجام ا
.(4115، 4هالپر )
نشاط در فرايند رابطه فرد با جامعه و گاروه تحقاق پيادا
كند؛ در غير ايان صاورت، از من ار ناایر بيروناي، نشااط مي
هاااي اي از كيفيااات روحااي و هيجااا یياازي جااز مجموعااه
ش، اگر ايان كيفياات فار بخا . انگيز فردي نخواهد بود طرب
واجد معاني اجتماعي و اهداف جمعاي نباشاند، تعريفاي جاز
. آمياز نخواهناد داشات برخي حاالت نابهنجار روحاي جناو
بنابراين، نشاط اجتماعي هما ساطا برخاورداري از مواها
1 kawachi 2 Halpern
زندگي عمومي همراه با اقناع ذهني و اجماع عيني است؛ يعني
ندبايد تعريف فردي و بيروناي از نشااط باا هام مقاار باشا (. 95: 4994عنبري، )
نشاط از من ر اجتماعي، عضاوي از » : عنبري معتقد است
خااانواده و یاااریوب مفهااومي كيفياات زناادگي، رضااامندي
اجتماعي، امنيت اجتماعي، سالمت اجتماعي، رفتارهاي جمعي
ايان مفااهيم باه ناوعي متناایر باا نشااط و . و فراغت اسات
ين توصايف، وي نشااط با ا. (11: 4994عنبري، ) شادماني هستند
اجتماعي را سطحي از رضامندي اجتماعي تاومم باا رفتارهااي
هاا داند و تمامي اين مؤلفاه شادمانانه و احساس خوشبختي مي
در ايان راساتا، باه تعرياف شادزيساتي . تعريف جمعي دارند
شود كه مفهومي اجتماعي است و در مقايسه افراد باا اشاره مي
.دهد همديگر خود را نشا مي
ماؤثرترين و تارين مهام از يکاي عنوا به اجتماعي نشاط
از عمومي رضايت احساس گسترش در اجتماعي هاي شاخص
و عمومي اعتماد رشد سازنده، اجتماعي تعامالت بسط زندگي،
دهاه ینادين جانبه اجتماعي به شامار رفتاه و همه مشاركت
اجتماعي تحقيقات در اي رشته بين موضوعي عنوا به كه است
نشااط عماومي وضاعيت .اسات پيادا كارده اي وياژه اهميت
ینادا آمارهاا و شاواهد اساتناد باه امروز ايرا در اجتماعي
اهميات واساطه باه و راساتا هماين در. بخش نيست رضايت
توساعه كاال هاي برنامه موفقيت در مسلله اين تلثير و موضوع
را صاراحتا دولات توساعه یهارم برنامه 97ماده ب پايدار، بند
هااي كاهش آساي و پيشگيري من ور به تا است كرده مکلف
گساترش و بساط باراي جاامعي طر تهيه به نسبت اجتماعي
تعمياق اجتمااعي، اميادواري، اعتمااد شاادابي، نشاط، روحيه
مركاز ) نماياد اقادام اجتمااعي هنجارهااي و ديناي هاي ارزش
(.44: 4991ايرا ، سالمت افکارسنجي
خواهد مي اي جامعه اگر كه است اين ،نمايد مي مسلم آنچه
الزمه برسد، خود هاي انساني آرما به و كند پيشرفت و توسعه
توا مي زماني و است شاداب و نشاط شهرونداني با داشتن آ
و نشااط با مردم آحاد تمامي كه رسيد نشاط اجتماعي كمال به
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
414
فاهادا باه تاوا مي نشاط با و شاداب جامعه با .باشند شاداب
...و اجتمااعي، فرهنگاي سياساي، مختلاف هاي حوزه در مهم
باه آ از توانناد مي همواره جامعه گيرا تصميم و يافت دست
عوامال و متغيرهااي . نمايناد بهينه اساتفاده فرصت يك عنوا
زيادي بر نشاط اجتماعي تلثيرگذارند كه يکي از ايان عوامال،
ر امور جامعه مشاركت اجتماعي افراد و باالخص دانشجويا د
(. 65: 4955موسوي، ) است
در تحقياق خاود بار ( 4115) و همکاارا 4ليوبوميرسکي
اند كه شاادي و نشااط از ساه روي نشاط به اين نتيجه رسيده
، شرايط (درصد سهم 51) عوامل ژنتيکي: اند جزء تشکيل شده
هااي آگاهانااه و فعاليات ( درصاد ساهم 41حادود ) محيطاي
ين اساس، عوامل اصلي كه روي سطا بر ا(. درصد 11حدود )
نقطاه ثابات، : دائمي شادي تلثير خواهناد داشات، عبارتناد از
من اور از (. با نيت قبلي) هاي آگاهانه شرايط زندگي و فعاليت
نقطه ثابت، سهم معين و ثابتي از شادي است كه از والدين باه
جاازء دوم . (9: 4111، 4ماونتير ) رسااد و ماوروثي اساات ارث ماي
است كه فرد در آ زندگي كرده و محيط جغرافياايي شرايطي
ليوبوميرساکي و همکاارا ، ) شاود و فرهنگي منطقه را شاامل ماي
هايي است جزء سوم، دسته وسيعي از فعاليت. (491-495: 4115
تفااوت . دهند و يا در فکر انجام آ هساتند كه مردم انچام مي
ي و جزء دوم و سوم اين اسات كاه جازء دوم تقريباا تصاادف
هاي آگاهانه اسات كاه در اتفاقي است؛ ولي جزء سوم فعاليت
(. 444-419: هما ) اختيار خود فرد است
هااي رفتااري، شاناختي و اين بعد به سه حاوزه فعاليات
هاا از ايان فعاليات . (5: 4111ماونتير، ) گردد داوطلبانه تقسيم مي
سوي افراد جامعه هدفدار باوده، در تاالش باراي رسايد باه
تواند سطا گيرد و مي ف فردي و حتي جمعي صورت مياهدا
تار در جامعاه گرايي و هيجا و نشاط را در سطا وساي فعال
. باال ببرد
هاااي شااادماني در جهااا در بااين آمارهاااي پايگاااه داده
1 Lyubomirsky 2 Montier
از 54 دهد كه ايرا با نماره نشا مي 4115تا 4995هاي سال
ردياف جزو كشاورهاي متوساط از لحااا شاادي و در 411
ممالکي یو فيليپين، هند، لهستا و كارده جناوبي قارار دارد
هاي انجام شاده در اين راستا، نتايج بررسي(. 1: 4955موسوي، )
كاه روي ( 4959) در داخل كشور توسط جعفري و همکاارا
تن از دانشجويا دانشگاه علوم پزشاکي اصافها و باا 6159
شا داده است كاه در استفاده از تست آكسفورد انجام گرفته، ن
54/15ميانگين نشااط در باين دانشاجويا 57مقياس صفر تا
بر ( 4959) پژوهش ديگر كه توسط یهور و فکري. بوده است
تاان از دانشااجويا در شااهر تهاارا انجااام شااده، 919روي
نتاايج . باوده اسات 14دهناده مياانگين نشااط برابار باا نشا
اني در باين جواناا دهد كه نشااط و شاادم مطالعات نشا مي
یندا مطلوب نبوده و باه خااطر برخاي فشاارهاي رواناي و
باه )ها قرارگرفته، دیار افسردگي هستند اجتماعي تحت آسي
(4991نقل از عليزاده اقدم،
. اي هساتند هاي انساني هر جامعه جوانا به عنوا سرمايه
ي در اين ميا ، دانشجويا به لحاا برخورداري از توا و انرژ
اي بر آينده جامعه داشته باشد؛ فراوا ، قادرند تلثير تعيين كننده
هاي آ را قشار دانشاجويا گروه نزيرا در هر جامعه پوياتري
دهناد و شاادابي ايان قشار تاا حاد زياادي الزماه تشکيل مي
عنصر مهام در . سالمت و شادي بسياري از آحاد جامعه است
ين موضاوع اسات اين جريا كس شناخت عوامل مرتبط با ا
. گذارد و اين امر، بر ضرورت بررسي نشاط اجتماعي صحه مي
با بررسي آحاد جامعه از ابعاد جساماني، رواناي و اجتمااعي،
توا به ميزا نشاط اجتماعي پي برد؛ زيرا نشاط اجتمااعي مي
گاذاري افاراد در به نوعي، كارايي فردي اسات و باه سارمايه
فتن مناب موجود در اين روابط روابط اجتماعي و در اختيار گر
مشاااركت . كنااد در سااطا جامعااه و كساا بااازده كمااك مااي
اجتماعي از عوامال مارتبط باا نشااط دانشاجويا اسات كاه
اي در افازايش ياا كااهش آ در جامعاه تواند سهم عماده مي
. داشته باشد
امروزه ضرورت و اهميت مشاركت واقعي دانشجويا در
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 414
اجتماعي، اقتصاادي، سياساي تمامي سطو و جوان مختلف
و فرهنگي براي دستيابي به يك توسعه پويا و كامال بار هاي
جانباه از انديشمندي پوشيده نيست؛ یرا كه اين مشاركت همه
تفاوتي، تکروي و عدم ح، تعاو و تحار و تمايال باه بي
تاالمين مناااب محاادود و شخصااي در ميااا اعضاااي جامعااه
دهاد، همبساتگي و را كاهش ميها كند، نابرابريجلوگيري مي
كند و در نهايت، موج رضاايتمندي و وحدت را تقويت مي
تجهيز دانشجويا به نشاط . گردد نشاط اجتماعي در جامعه مي
شاود و آناا اجتماعي، باعث ايمني آنها در برابر مشکالت مي
توانند با شارايط متغيار زنادگي، انطبااب يابناد و به راحتي مي
بناابراين، افازايش نشااط . امعه داشته باشاند نقشي مفيد در ج
. شود هاي اجتماعي مي اجتماعي باعث كاهش آسي
هاي زنادگي مطلاااوب از شاخصه کييتنها بااود شاد
تار باشاد، مطماناا بانشااط در جامعه اسات و هار قادر ملتاي
افااراد امعااه،نااوع ج نيا دارد و در ا شااااترييرفاااه ب احسااس
خاود راماو يپ اماور زنادگي و نسابت باه نانهينگرشي خوشب
فارد يشناخت از ابعاد روا يکي ينشاط و شاد ،در واق . دارند
و نشااط يشااد يدارا يفرد و جامعه هنگام و و جامعه است
و ساو كيا از يو رفااه يشتيمع يها خواهند بود كه شاخص
يآ جامعااه از ساااو ياسيو س يعلم ،يفرهنگ يها شاخص
كم در ساطا دست اي بوده برخوردار يقبول از رشد قابل ،گريد
آوري شايا يااد . (4951ازكيا و غفاري، ) قرار گرفته باشد يمطلوب
كيا ياجتمااع و نشااااط رابطه مشاركت اجتمااعي كه است
تيصارفا معلاول وضاع ينبوده و نشاط و شاد هيکسويرابطه
گريکاد يبار ديا ترد يبا ،ريا دو متغ نيا. فعال در جامعه نيست
جامعاه باا . مؤثرناد گريکاد يبار ،واكنش داشته رابطه كنش و
افاراد آ شاکوفا ياست كاه اساتعدادها يا جامعااه ،نشاااط
و ارمغاا آورد به آحاد آ جامعه يرا برا تيشود و رفاه و امن
هاي رسمي و غيررسامي جامعاه بادو افراد آزادنه در فعاليت
بناابراين، تحقياق . هي گونه اغراضاي شاركت داشاته باشاند
ضر در ن ر دارد ميزا نشاط اجتماعي و مشاركت اجتماعي حا
گياري را در بين دانشجويا دانشگاه آزاد واحد اردبيال انادازه
نمايد و همچنين، رابطه ايان دو مفهاوم را باا هماديگر ماورد
.بحث و بررسي قرار دهد
ادبیات نظری
نقاش و اسات فارد زنادگي در اساسي خلقيات از يکي نشاط
.كناد ايفاا ماي او و اجتماعي رواني حيات یوبیار در مهمي
گاذرا نحاوه دربااره فارد داوري یگاونگي از عبارت نشاط
و فارد شخصي ادراكات از متلثر داوري اين نوع .است زندگي
تبياين، سابك بار كاه اسات مثبت عواطف و احساسات تجربه
. گذارد مي اثر او گيري تصميم و قضاوت
اسات و هماواره تمايال انسا اساسا موجودي اجتماعي
وقتااي افااراد در . دارد بااا ديگاارا ارتباااط داشااته باشااد
هايي كه بر سرنوشت آنها تالثير گيري ها و تصميم سازي تصميم
گذارد، مشاركت كنند، از احساس كارآيي و خود اثر بخشي مي
بااليي برخوردار بوده، خود را فردي مفيد و داراي آزادي عمل
همچناين، . كنناد جامعه تلقاي ماي و داراي قدرت انتخاب در
گياري از توانمنادي ديگارا گردياده، مشاركت موج بهاره
اين امر به نوباه خاود، . دهد همدلي و صميميت را افزايش مي
. به افزايش سطا شادي و نشاط در جامعه كمك خواهد كرد
نشاط اجتماعي قبل از هر یيزي بر روابط اجتماعي افراد
براين، نشااط اجتمااعي در عاين اينکاه بنا. گذارد اثر مثبت مي
متلثر از ميزا باالي مشاركت در جامعه است، باه تعاامالت و
مشاااركت اجتماااعي بيشااتر نيااز منجاار شااده، زمينااه را بااراي
. سازد همبستگي و انسجام اجتماعي باال در جامعه فراهم مي
سازد كه شادي، فعاليات فارد مطر مي( 4999) 4ونهوو
و روابااط اجتماااعي و سياسااي را تسااهيل انگياازد را باار مااي
شود نگرش افراد به محيط پيرامو همچنين سب مي. نمايد مي
به ) تر شده، در تعارضات اجتماعي زودتر به توافق برسند مثبت
(.446: 4994زاده و همکارا ، نقل از عباس
پانج قالا در را انسااني اساسي نيازهاي ،4مازلو آبراهام
مازلو در سلسله مراتباي كاه . است نموده بندي دسته عمده نياز
1 Veenhoven 2 Maslow
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
419
در را« نياااز بااه خودشااکوفايي» ،بااراي نيازهااا در ن اار گرفتااه
افاراد در مرحلاه ،اوباه ن ار . دهاد ماي باالترين مرتبه قارار
خودشکوفايي، يك حا، شاادي تاوام باا آراماش را تجرباه
پديااداري را نيازهااا مااازلو، .(99: 4956 شااجاعي،) كننااد مااي
بر مبتني را نيازها اين رف ولي كند؛ مي تلقي يروان –انگيزشي
ماازلو، ن ار از .داناد ماي اجتمااعي هااي شرط پيش و روابط
نشاد ياا شد برآورده موج اجتماعي شرايط و ها موقعيت
رفتارهاي و ها نگرش موجد خود، نوبه اين به و شود مي نيازها
ردهبارآو كاه گفت توا مي رو، اين از. گردد مي فرد در خاصي
اجتمااعي سااختار باا فارد راباط حلقاه نيازها، نشد يا شد
فقاط بشار ابتدايي نيازهاي» :گويد مي باره اين در مازلو. است
آنا طريق از و جامعه يعني بشر؛ افراد ساير دست به تواند مي
(.154: 4954 مازلو،) «گردد ارضا
دو از تاوا ماي را نشاط و شادماني مورد در مازلو ن ريه
از ديگاري و وابساته متغير جهت از: داد قرار توجه مورد دبع
ن رياه تحقيق، وابسته متغير جهت از. مستقل متغيرهاي جهت
كماك نشااط بار ماؤثر هااي شاخص تعيين در تواند مي مازلو
ابناد ي ماي تحقق زماني اي مرحله هر در نيازها اين .بکند مهمي
ديااد يو. باشااند شااده باارآورده نيازهااا قباال مرحلااه در كااه
كاه اسات معتقد او. دارد انسا ماهيت به نسبت اي خوشبينانه
و مهربااني شاادماني، اميادواري، باراي فطاري استعداد انسا
و محايط توساط باياد ها ويژگي اين اين حال، با. دارد محبت
را انساا اصالي آرماا و هادف ماازلو . يابند پرورش جامعه
(.445: 4969 ،4ت،شول) داند مي شکوفايي خود براي وي تقالي
كنند كاه هدف بحث مي و نياز ارضاي ن ريه صاحبن را
موقعيات ساوي يابند كاه باه افراد زماني به شادماني دست مي
. مورد ن رشا حركت كنند و يا به هادف ارزشامندي برساند
هاي مختلفاي ديگر محققا اين ايده را گسترش دادند و درجه
. قوه را با هم يکاي كردناد اي بالاز ديگر استانداردهاي مقايسه
دارد كاه احسااس شاادماني باه درجاات س اذعا ماي وميکال
هاي مختلف، مانند اينکه شخص یه یياز مختلفي از شاخص
1 Schultz
خواهد، یه یيازي در گذشاته داشاته اسات و اينکاه یاه مي
، 4ميکاالوس ) وابساته اسات ،یيزي در ارتبااط باا ديگارا دارد
هااي موجاود باين آنچاه بيا كرد كه تفااوت 9نزيهيگ .(4994
باه ،با آنچه در واقعيت هست ،شخص از خود در ذهنش دارد
با (.4957هيگيناز، ) شودهاي منفي در فرد منجر ميتجربه هيجا
شود كاه گيري مي نياز و هدف نتيجه يهاي ارضا مطالعه ن ريه
شاناختي و كاهش تنش و رضايت بيولوژيك و نيازهااي روا
.ه آينده خواهند بوداهداف، دليل اميدواري ب
مثبات اعماال هاي دارد كه هيجا اذعا مي 1فردريکسو
اي را كه در آنها بحثي از برد و باخت وجاود نادارد غيرمعامله
دهد كه تجارب و اين ن ريه را ینين بسط مي. دهدافزايش مي
بلکاه باه ،شاود تلثيرات مثبت نه تنها باعث بهزيستي فارد ماي
بساياري از .كناد نياز كماك ماي رشد و توسعه شخصيت وي
منفي مانند عصبانيت و اضطراب به تفکار و عمال هاي هيجا
مثبت به گسترده شد اعمال هاي اما هيجا ؛شودآني منجر مي
-گساترش ايان منااب تفکار .شاود و تفکر آني افراد منجر مي
هاايي را باراي سااختن منااب شخصاي اي فرصتعمل لح ه
در عاو پتانسايلي را باراي رشاد كناد كاه پايدار فراهم مي
وسيله ايجاد يك حالات فناري رو باه هشخصيتي نه تغيير آ ب
فرايند .شودباال مثبت از هيجا ، شناخت و عمل را موج مي
براي ؛تاوري ساخت و گسترش در باال نمايش داده شده است
شود كه در اجتمااع وجود آمد اشتياب مي هلذت باعث ب ،مثال
از طريق بازي لذت، بنابراين. ار يا نقشي بپردازدفرد به قبول ك
هاي حمايت اجتماعي را استحکام بخشاد تواند شبکه كرد مي
شاود و ياا توليد علم و هنر منجار ماي به و از طريق خالقيت
تواناد در حال مشاکالت روزماره باا خالقيات اينکه فرد ماي
.( 49: 4111، 5كار) بيشتري برخورد كند
ه عنوا واقعيتي اجتمااعي ريشاه در مشاركت اجتماعي ب
فرايندي اسات كاه باا گذشات شته، زندگي اجتماعي انسا دا
2 Michalos 3 Higgins 4 Fredrickson 5 Carr
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 411
اياده مشااركت در مفهاوم خاود از . زما دگرگو شده است
گيارد كاه خاود داراي مباحث مربوط به دموكراسي ماياه ماي
در دوره جديد با توجاه باه نقشاي كاه . اي استسابقه ديرينه
هاي مختلاف حياات اجتمااعي حوزهبراي عامليت انساني در
مشاركت در اشکال اجتماعي، سياسي، فرهنگي ،شوندقايل مي
و حتي رواني مورد توجه سياساتگذارا اجتمااعي، سياساي و
يکي از مراكزي كه به عنوا بستر و. فرهنگي قرار گرفته است
شاهر و زنادگي ،شاود مشااركتي شاناخته ماي ساز رفتارزمينه
(.76: 4955موسوي، ) شهري است
كانش ياا عمال مشااركتي گفتاه باه مشاركت اجتمااعي
شود كه عامل با توجه به انت ارات افراد ديگار آ را انجاام مي
دارد كه فضاي اجتمااعي ینين ويژگي ما را بر آ مي. دهدمي
مشااركت باه . كنايم مطالعه و بررسي اين عمل و مشاركت را
نخسات :سات عنوا يك عمل از ن ار فارد داراي دو جنباه ا
به . نمايدهايي فرد را به انجام عمل ترغي مياينکه یه انگيزه
در افاراد ( هاا محار )هاايي یه نيات و انگيازه ،عبارت ديگر
گردد تا آنها به طور فعال در امري مشاركت نمايناد موج مي
توا به عناوا ماان عمال هايي را مي-كه فقدا ینين انگيزه
م اينکه فرد یقدر نسبت به عمل دو ؛مشاركت به حساب آورد
مورد مشاركت آگاهي دارد و یه ميزا عدم آگاهي او نسابت
گاردد به اين عمل موج خاودداري او از شاركت در آ ماي (.455: 4971بيرو، )
،دوركيم، همبستگي را از نوع روابط عاطفي مثبت دانساته
نقاش حقيقاي ،به ن ر دوركيم. بردنام مي« ح، همبستگي» از
سيم كاار اجتمااعي ايان اسات كاه مياا دو ياا یناد نفار تق
دوركايم، باه نقاش (.57: 4969دوركايم، ) همبستگي ايجااد كناد
همبستگي اجتماعي در گسترش و تقويت ارتباطات اجتمااعي
معتقد است هر جا همبستگي اجتمااعي نيرومناد ،اشاره نموده
د م خواهد بوه عامل نيرومندي در نزديك كرد افراد به ،باشد
هااي هاي آنا و بيشاتر كارد فرصات و باعث تشديد تماس
هار یاه ،به عباارت ديگار . شا با يکديگر خواهد شدارتباط
تار باشاند، رواباط گونااگو خاود را باا افراد جامعه همبساته
كنناد جمعي با گروه بيشتر حفظ مييکديگر يا در حالت دسته (. 496: 4969آبراهامز، )
ي ن رياه انساجام اجتمااعي ترنر در توضيا جهات اصال
از دياادگاه دوركاايم، سااؤال انسااجام يااا : نويسااددوركاايم مااي
:له مرتبط استلهمبستگي اجتماعي به یند مس
یگونه افراد براين احساس كه تعلق بر يك جم اجتماعي -4
شوند؟ساخته مي ،بزرگتري دارند
هاي آناا باه طريقاي موجا یگونه تمايالت و خواسته -4
شود؟در جم مي مشاركت آنا
و ديگار واحادهاي اجتمااعي باا هاي افرادیگونه فعاليت -9
( 954: 4971ترنر، ) شوند؟يکديگر هماهنگ و مطابقت داده مي
هااي اجتمااعي پارسونز معتقد است هرگااه در موقعيات
هاي ایهاري فرد معطوف به ديگرا باشد، به همکاري و كنش
باالي انسجام زماني اسات سطا . انجامدانسجام با ديگرا مي
در . هاي افراد اخالقي و معطوف به ياك جما باشاد كه كنش
وليت و وفاداري در قباال ديگارا و جامعاه ؤمس ،هااين كنش
.رسداعالي خود مي به حدّ
در یهاریوب ن ام عمال كنشگر گریه ،به ن ر پارسونز
امااا عماال او جنبااه ارادي و عقالنااي دارد و داراي ؛كناادمااي
باه ن ار ،در واقا . ت و اختيار و نيروي ارزشيابي استخالقي
پارسونز دو نوع روش يا شيوه عمل در برابر فارد وجاود دارد
هاي شخصي اساتوار اسات و ديگاري كه يکي براساس انگيزه
باه اعتقااد او، در . عملي كه بر منااف اجتمااعي متکاي اسات
باا گيرد كه منطباق تحليل نهايي، فرد همواره راهي را پيش مي
هااي انگيازه ،باه عباارت ديگار .خواست ن ام اجتماعي است
ابد و باه يهاي موجود ن ام اجتماعي انطباب ميفردي با ارزش
كانش ،درعين حال. ماندهمين داليل ن ام اجتماعي پايدار مي
اجتماعي جنبه عقالني دارد و افراد همواره تماميت و هدفي را
(.414: 4959 توسلي،) كننددر رفتار خود دنبال مي
هاي تحکيم روابط انساني از طرياق مشااركت يکي از راه
اي كه در آ ، ميزا مشاركت، همکااري جامعه. گردد ميسر مي
دوستي بين افراد باال باشد، در اين جامعه افاراد در عاين و نوع
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
415
انجام كارهااي شخصاي، در پيشابرد كارهااي ديگار و انجاام
جويي ناوعي ين مشاركتا. هاي جمعي مشاركت دارند فعاليت
احساس رضايت و انرژي مثبت نسبت به خاود و پيراماو در
افراد ايجاد كرده و در نتيجه ميزا نشاط و شادي را در ساطا
شادي و خرسندي تك تك افراد جامعاه در . برد جامعه باال مي
اي تحقاق يافتاه، كام و كياف شبکه مبادالت بين ن ام جامعاه
ضايت و خشنودي آنهاا از خاود و شادماني افراد با احساس ر
(.6: 4955یلبي، ) گردد پيرامو خود ميسر مي
در یاریوب ن ام شخصيتي پارسونز، یهار بعد تعرياف
اين . گرايي، نژندگرايي، بعد انسجامي و شناختي برو : شود مي
ابعاد در ارتباط با ن ام اقتصادي، سياسي، فرهنگي و اجتمااعي
باين فارد و جامعاه بار قارار بر ايان اسااس، ارتبااط . هستند
گراياي، ناوعي گاردد و باراي مثاال، طباق خصالت بارو مي
تواناد احساس مشاركت جويي باه لحااا عيناي و ذهناي ماي
توانناد در وجود داشته باشد و از طريق اين خصلت، افراد ماي
تعامل با ديگرا نوعي احساس مثبت پيدا كرده، در جامعه نياز
ايند و در اين امر به نوباه خاود اين احساس مثبت را ايجاد نم
ساز شادماني افراد را در جامعه و در نتيجه پيدايش نشاط زمينه
(.7: 4955یلبي، ) سازد اجتماعي را فراهم مي
غارب كه نوسازي اجتماعي و فرهنگي را در 4اينگلهارت
را با يغربكشورهاي افزايش مشاركت در ،مطالعه نموده است
يالت و اطالعات سياساي، تغييار سطا تحص يسه عامل ارتقا
هااي هنجارهاي حاكم بر مشاركت زناا و تغييار در اولويات
ارزشي كه تلكيد كمتر بر نيازهاي آني طبيعاي داشاته و برحاق
باه ن ار .ده اسات كرتبيين ،ورزندابراز ن ر تلكيد بيشتري مي
-وي متغيرهاااي تحصاايالت رساامي، موقعياات اجتماااعي
هااي ارتبااطي، عات، مهاارت اقتصادي، سطو مهارت و اطال
هاي سازماني در ویاايف اجتمااعي و هاي شغلي، شبکهتجربه
.(4979 ،اينگلهارت) اندسياسي بر افزايش مشاركت تلثير داشته
نيز از مشااركت اجتمااعي ساه تفساير اوكلي و مارسد
: اندارائه داده
1 Ingelhart
؛هاي عموميشركت داوطلبانه مردم در برنامه -4
حساسااات مااردم و افاازايش در و تااوا باارانگيختن ا -4
؛شهروندي
گياري، اجارا و ساهيم شاد دخالت در فرايندهاي تصميم -9
. (45: 4954قاسمي، ) عامه مردم در مناف
جامعه جديد يك جامعه مشااركتي اسات و ،4لرنربه ن ر
-حركت از جامعه سنتي به جامعاه مشااركت ،فراگرد نوسازي
ر حوزه اقتصادي باه فعاليات مشاركت د ،به ن ر وي. جوست
در بازار و افزايش درآماد، مشااركت سياساي باه شاركت در
هاي جمعي گيري از رسانهانتخابات، مشاركت فرهنگي به بهره
در . شودو مشاركت رواني به همدلي و تحر رواني منجر مي
انديشه لرنر بين متغيرهاي شهرنشيني، تحصيالت، دسترسي به
لرنار، ) دراركت ارتباط متقابل وجود داهاي گروهي و مشرسانه
مشاركت را به عنوا يکي از متغيرهااي مهام ر، لرن. (56: 4969
هاي آرود و معتقد است زمينهدر توسعه و تجدد به حساب مي
آمااادگي ذهنااي، شهرنشاايني، : انجااام مشاااركت عبارتنااد از
لرنر معتقاد اسات ،به عبارت ديگر. تحصيالت و سنتي نبود
اي به وجود خواهد آمد كه مشاركت وسعه در جامعهپتانسيل ت
اجتماعي و سياساي و وساايل ارتبااط جمعاي در حاد نسابتا
(.91: 4951، ازكيا)بااليي در آ جامعه فراهم شده باشد
پردازا نوسازي است كاه در مادل از ديگر ن ريه 9ليپست
پديده مشاركت يا ،كوشد براساس متغيرهاي اجتماعيخود مي
هااي اجتمااعي هاي مختلف را در پاويش شاركت گروهعدم م
معتقد است در كليه كشورها ميزا مشاركت در وي. تبيين كند
هاي تحصايل كارده، يندهاي اجتماعي در ميا مردا ، گروهافر
ال و نيز افراد داراي منزلات و نسشهرنشينا ، افراد ميا ، متلهال
شاوراها هاا، احازاب، سانديکاها و اعضاي ساازما ،همچنين
(.54:4951، ازكيا و غفاري) بيشتر است
معتقد است كه توساعه و مشااركت نيازمناد 1هانتينگتو
از ن ار وي انساا . گيري شخصيت و انسا نوگراسات شکل
2 Lerner 3 Lipset 4 Hantington
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 416
سنتي، هميشه توقا سااكن باود ، عادم تغييار در طبيعات و
هااي ها و طرز تلقاي ولي انسا نوين با نگرش ؛جامعه را دارد
او امکا هر تغييار و دگرگاوني را قباول . روست همختلفي روب
(.51: 4971هااانتينگتو ، ) دهااددارد و خاود را بااا آنهااا وفااق مااي
هانتينگتو ، همچنين رابطه متغيرهاي همبستگي گروهي، سطا
هاااي تحصاايالت، ساان و مياازا مشاااركت در انااواع انجماان
از ديدگاه . ده استكرداوطبانه و مشاركت اجتماعي را بررسي
هااي اجتمااعي بااالتر، باه نتينگتو و نلسو ، كس منزلتها
هاي معطوف باه نوبه خود در فرد احساس توانمندي و نگرش
هااي هااي دساتگاه گياري ن بار تصاميم شات توانايي تالثير گذا
كناد و ايان عوامال ذهناي در اجتماعي و عمومي را ايجاد مي
هاي اجتمااعي ياا تواند مشوب مشاركت در فعاليتمجموع مي
منزلات اجتمااعي بااالتر و ،در اين حالات . امور سياسي باشد
احساس توانايي و مؤثر بود از ن ر اجتمااعي و سياساي، باه
هااي اجتمااعي و عنوا متغيرهااي ميااني، مشاوب مشااركت
از ن ار آناا ، از مياا متغيرهااي . آياد سياسي به حساب ماي
منزلتي، سطا تحصيالت فرد بيشاترين تالثير را بار مشااركت
.اجتماعي و سياسي فرد دارد
ضمن تلكيد بر تحصيالت، درآمد و رتباه 4آلموند و پاول
شغلي افراد در تعياين پايگااه اقتصاادي و اجتمااعي آناا در
پايگااه اقتصاادي و اجتمااعي بار مشااركت هايخصوص اثر
هااي بيشاتر پاژوهش . دارناد سياسي و اجتماعي افراد بيا مي
شاهروندا تحصايل كارده، دهاد كاه صورت گرفته نشا مي
احتماال ،اي بيشاتر هااي حرفاه مند از مهاارت ثروتمند و بهره
. بيشتري دارد كه واجاد ايساتارهاي مشااركت جوياناه باشاند
كه اين گونه افاراد در زنادگي خصوصاي يهايمناب و مهارت
ویيفه يا ضرورت حکم كه آورند در موارديدست مي خود به
. سهولت به مشاركت اجتماعي بکشاندتواند آنها را به مي ،كند
تر در جامعه معموال در ها شهروندا مرفهدر نتيجه اين بررسي
ندهسات تار مقايسه با شهروندا كمتر مرفه، در سياسات فعاال
. (414:4951پاول، و آلموند)
1 Almond & Verba
هااي جهاا حوزه عمومي را يکي از مقولهنيز 4هابرماس
كناد كاه او استدالل ماي .دانديعني جامعه بورژوايي مي ؛مدر
اي از ارتباطات است كه براي خلاق حوزه عمومي اساسا شبکه
ها مبادله معاني بين افراد و گروه برايو ايجاد فضاي اجتماعي
عماومي بارخالف حاوزه . كنناد از كنش ارتباطي اساتفاده ماي
نهادهايي كه تحت سلطه خارجي قرار دارند و يا داراي روابط
از اصااول مشاااركت و ن ااارت ،قاادرت درونااي هسااتند
(.46: 4975، 9هوالب) دهددموكراتيك، نويد مي
:سات از ا مضمو اصلي در اكثر آثاار هابرمااس عباارت
جامعاه »از ياك ي روشان ه سايماي ئا مشاركت در تدوين و ارا
اي كاه در آ امکاناات و تساهيالت جامعهيعني ؛«جهاني بهتر
گي همگاا بيشتري براي سعادت، شادكامي، صالا و همبسات
من ور هابرماس براساس امکاناات و ،طور كلي هب. فراهم باشد
؛هاا و مجاام مادني اسات ها، انجمنتسهيالت وجود سازما
اي ميا دولت و ترين ابزار واسطهها مهمگونه سازما ا اينزير
افراد جامعه هستند كه به عنوا پتانسايل جامعاه باراي تحقاق
دموكراسي منوط باه مشااركت شوند؛ زيرادموكراسي تلقي مي
شهروندا است و مشااركت شاهروندا نياز در قالا یناين
(.64: 4971رضايي، ) پذير استهايي امکا انجمن
پیشینه تجربي تحقیق
در ادامه تحقيق حاضر به برخي از تحقيقات تجربي داخلاي و
خاارجي كااه بااه نشاااط، مشاااركت و عواماال ماارتبط بااا آنهااا
:شود ره مياند، اشا پرداخته
2 Habermas 3 Holub
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
417
خالصه پیشنه تجربي تحقیق -1جدول
نتايج پژوهش (نويسندگان) نويسنده
ارتقاي پايگااه اقتصاادي اجتمااعي در . تر از زنا مجرد، همسر فوت كرده و مطلقه هستند زنا متلهل با نشاط (4999) عنبري و حقي
.اي داشته است رنشينا سهم عمدهافزايش ميزا نشاط اجتماعي دخيل بوده و در تعيين نشاط اجتماعي شه
نشاط اجتماعي در بين زنا متفاوت بوده و وض تلهل و ساطا تحصايالت نياز بار ميازا نشااط اجتمااعي (4994) آبادي و همکارا زارع شاه
.تلثيرگذار هستند
.باشد تلثيرگذار افرادي شاد و نشاط بر توانديم مشاركت (4991) محمدي توكلي و اكبر پوربني
. دار نيسات در نماره شاادكامي معناي تفااوت تفاوت افراد مجرد و متلهل، زنا و مردا و افاراد باا ماذه م (4959) صفري
.دار نبود نمره شادكامي معني هاي مختلف تحصيلي در تفاوت ميا افراد در رشته ،همچنين
ي هاا تيا ، رضايت از خانواده، ايما قلبي به خادا، فعال ينيب ن شادكامي كاركنا و رضايت از زندگي، خوشيب (4955) و همکارا دوست نشاط
. هنري، ارتباط معنادار وجود دارد اجتماعي و
در مجموع سه متغيار امياد باه آيناده، ارضااي نيااز عااطفي و . شدهنشاط اجتماعي در سطا متوسط ارزيابي (4955)فشا هزارجريبي و آستين
.از تغييرات متغير نشاط اجتماعي را تبيين كنندي اند حدود نيم ستهمقبوليت اجتماعي توان
كاه مياانگين بعاد احساساي شاادي يا باه گوناه ؛بوده 49/56 ميزا شادي سرپرستا خانوار در شهر اصفها (4956)رباني و همکارا
. بوده است 14/55و ميانگين بعد اجتماعي آ 55/59، ميانگين بعد شناختي 97/59
. ضري همبستگي بااليي وجود دارد عامل اجتماعي و سطا نشاط و شادابيبين ت (4955)الياسي
. دانشجويا متلهل بيشتر از دانشجويا مجرد است ميزا شادماني در حد متوسط به پايين بوده و در (4959)جعفري و همکارا ميرشاه
.نقش دارد تعيين ميزا شادكامي افراد مساوي در ورعوامل شخصيتي، عوامل اجتماعي نيز به ط در كنار (4141) 4همکارا شارما و
دهاد كاه مشااركت هاي جهاني نشا ماي كشور در پيمايش ارزش 14نتايج تحقيق بر روي ميزا شادماني در (4116) 4هالر و هادلر
ناورآذر )اجتماعي در سطا خرد و مشاركت فرهنگي و اجتماعي در سطا گسترده بر شادماني تلثيرگذار است
4959)
مردا و زنا از ن ر شادي تفاوت كمي با هم داشتند، زنا جوا اندكي شادتر از مردا جوا بودند؛ ولاي در (4111) 9ادينگتو و شامن
اي از ارتباط بين تحصيالت و شادماني از همبساتگي بخش عمده. مقايسه با مردا مسن شادماني كمتري دارند
.شود شي ميتحصيالت با موفقيت شغلي و درآمد نا
داشاته، احساس امنيات بيشاتري ،افرادي كه شاد هستند. سالمت جسماني و رواني را بهبود بخشد تواندشادي و نشاط مي (4111) 5و پترسو ( 4111) 1الرسو
ایهاار ،كنناد ا زنادگي ماي ها و نسبت باه كسااني كاه باا آن بودهمشاركتي بيشتري گيرند، داراي روحيه تر تصميم مي آسا
.كنندمي ييت بيشتررضا
شکل دارد؛ به اين معني كه از جواني تا ميانه دهه یهال زنادگي، باا افازايش سان Uميزا شادي در طول عمر نموداري (4114) آرگايل
رساد كند و در افراد سالمند دوباره باه او خاود ماي يابد؛ ولي پ، از آ ، شروع به افزايش مي ميزا شادي فرد كاهش مي
(.416-415: 4955غالمزاده، )
و درآماد باين پااييني همبساتگي . دارد وجاود افاراد زندگي از رضايت و ها ملت ثروت بين بااليي همبستگي (4114) 6 بيسواس و دينر
از رضاايت افزايش به يافته، توسعه كشورهاي در باال اقتصادي رشد. دارد وجود ها ملت درو ذهني بهزيستي
افاراد زنادگي از رضاايت و درآماد بين بااليي همبستگي توسعه حال در ملل در. است منجر نشده افراد زندگي
.دارد وجود
1 Sharma 2 Haller & Hadler 3 Eddington & Shuman 4 Larson 5 Peterson 6 Diener & Biswas
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 415
افرادي كه از ن ر روابط اجتماعي مهارت بيشتري داشته و ارتباط بهتري با مردم دارناد، از افارادي كاه از ن ار (4111) پاتنام و همکارا
(.4954 ،به نقل از ميرشاه جعفري) تر هستند ا تر؛ ولي روابط اجتماعي مطلوبي ندارند، شادم مالي غني
بين درآمد و شادماني رابطه مثبتي وجود دارد؛ ولي اين ارتباط در بين اقشاار كام درآماد بيشاتر اسات؛ يعناي (4999) آرگايل
د در حاالي كاه در آما . گاذارد اي كه نيازهاي مادي افراد را برآورده سازد، بر شادماني تلثير ماي درآمد تا اندازه
(4954مير شاه جعفري، ) دهد بيش از حد نياز، شادماني و نشاط را افزايش نمي
روابط بين درآمد و رفاه ذهني اغل قوي است؛ ولي در تحليل یند متغيره، رابطاه باين درآماد و رفااه ذهناي (4994) 4جور
(4959به نقل از جعفري، ) شود كمتر مشاهده مي
ها زياد باشد، بر شادي و نشاط اجتماعي و گروهي با ميزا نشاط رابطه مستقيمي دارد و هریه فعاليتفعاليت (4994) و همکارا 4كوپر
(.4959به نقل از جعفري، )شود افراد افزوده مي
كاه رضاايت از در حاالي رضايت از وضعيت مسکن بيشترين تلثير را روي رضايت از زنادگي در كال دارد، (4994) 9ميکالوس
.(4979 اينگلهارت،به نقل از ) گذارد به بيشترين شکل بر شادكامي كلي تلثير ميهمسر و دوستا
عدم تلثير جنسيت در ميزا نشاط و شادماني (4991) اينگلهارت
(4959به نقل از جعفري، ) شود مشاركت اجتماعي موج افزايش سطا نشاط و عواطف مثبت مي (4967) 1فيليپ،
فعاليت و مشاركت اجتماعي و موقعيت اجتماعي نسبت به عوامل محيطي تلثير بيشتري بر شادماني افاراد دارد (4965) 5برادبر و كاپلوويتز
(.4959، جعفري)
هاي سني مختلف از سطو متفاوتي از نشااط گروه. كند با افزايش سن، ميزا نشاط شروع به كاهش يافتن مي (4961) و همکارا 6گورين
ساال داراي بيشاترين 91سال داراي كمترين نشاط و در مقابل، گاروه ساني زيار 55گروه باالي . برخوردارند
.مقدار نشاط هستند
1 George 2 Cooper 3 Michalos 4 Philips 5 Bradburn & Caplovits 6 Gurin
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
419
توا به متغيار با توجه به مباني ن ري و پيشينه تجربي مي
نشاط اجتماعي و مشاركت اجتماعي به عنوا متغيرهاي ماورد
.بررسي اشاره كرد
تعاريف مفهومي و عملیاتي
،ن و در عين حاال يتر جام (4999) هوو نيو :نشاط اجتماعي
بر اسااس . ن تعريف را از شادماني ارائه كرده استيتر ياتيعمل
شخص درباره قضاوتاين تعريف، شادماني به درجه يا ميزا
عباارت هبا . شاود يمطلوبيت كيفيت كل زندگي خود اطالب ما
شادماني به اين معناست كه فرد باه یاه ميازا زنادگي ،ديگر
(.54:4954ميرشاه جعفري، ) دوست دارد خود را
گوناگوني به كار بارده يها گيري نشاط روش براي اندازه
شادكامي آكسفورد جايگاه پرسشنامه ،شده است كه از آ ميا
اين ابازار . دارد و در یندين پژوهش به كار رفته است يا ژهيو
در ايان . ل و لو تهياه شاده اسات گايتوسط آر 4991در سال
گيري ميازا نشااط افاراد از پرسشانامه تحقيق نيز براي اندازه
كه فرد در اين يا و نمره اقتباس شده استشادكامي آكسفورد
.استبيانگر ميزا نشاط وي گرفته ، پرسشنامه
مشاركت اجتماعي در برگيرنده انواع :مشاركت اجتماعي
وهي به من ور دخالت در تعياين هاي فردي و گر مختلف كنش
سرنوشاات خااود و جامعااه و تاالثير نهاااد باار فرايناادهاي
تواناد در مشاركت مي. گيري درباره امور عمومي است تصميم
بعاد : سه سطا ذهني و عيني و روحيه مشاركتي مطار باشاد
ذهني مشاركت، هما تمايل به مشاركت اجتمااعي اسات كاه
. شود ساز در فرد ايجاد مي مينهدر نتيجه اعتماد و ساير عوامل ز
بعااد عينااي و رفتاااري مشاااركت اجتماااعي كااه بااه صااورت
كناد، هماا گيري باروز ماي عضويت، ن ارت، اجرا و تصميم
تعرياف باه توجه با مشاركت پيوند عيني افراد است و روحيه
«مشاركت در شد همگا درگير به از متقاعد است عبارت آ ،
و مشااركت به جامعه آحاد نياز ساحسا يعني. (4999 ،4رحماا )
جمعاي در راساتاي هااي تاالش ياافتن اولويات و اهميات
1 Rahman
خااص معنااي . اسات جامعاه عماومي نيازهاي به پاسخگويي
مشااركت كنشگرا در درگيرشد و متقاعد مشاركتي، روحيه
بلاوردي و ) درو ساازماني اسات هااي برناماه و هاا فعاليت در
(. 61: 4994 بلوردي،
در ،يانجمناا تيعضااو زا ياام قيااطر ي ازمشاااركت عيناا
عضويت يي دانشجوي هاتشکل در ا يدانشجو تيعضوي معنا
ي هاا تاااتر، گاروه ، گروهياسالم انجمن ،ييدانشجو جيبس در
و يورزشا ي هاا ميتا و هاا كتابخاناه، گاروه ،يبصار وي سمع
. شده استي ريگبرنامه اندازهفوبي فرهنگ يعلمي هاكانو
ش باين، براي تبيين رفتار، باياد ابتادا طبق مدل آيز و في
آمادگي و يا گرايش به بروز رفتار يا انجام عمال توجاه كارد؛
زيرا گرايش و آمادگي براي انجام رفتار، مقدم بر خود رفتار و
در بروز يك رفتار، قصاد و نيات باراي انجاام آ . عمل است
نيت نيز تاب دو متغيار گارايش باه رفتاار و . رفتار نهفته است
بر اين اساس مشااركت ذهناي باه معنااي . هنجار ذهني است
هااي گروهاي درگيري ذهني و عاطفي فرد نسبت به موقعيات
هااي انگيزد تاا باراي دساتيابي باه هادف است كه او را بر مي
در تعرياف عمليااتي مشااركت . گروهي ديگرا را ياري دهد
هاايي در بااره ميازا گارايش باه همکااري باا ذهني، ساؤال
هاي علمي، ميزا عالقه به فعاليت در كارهاي گروهي، انجمن
برناماه، عالقاه باه هااي فاوب عالقه باه مشااركت در فعاليات
هاي صنفي دانشجويي، عالقه و تمايال باه مشاركت در تشکل
... هاا و هاا و هماايش فعاليت در جهت برپايي مراسم، جشان
.مطر شده است
در مشااركت ) رهاهايي درب در قال گويهي مشاركت هيروح
ي هاا تشاکل در تيعضاو ،ييدانشاجو برنامهفوبي هاتيفعال
ي ريا گانادازه ...( ، داشاتن روحياه كاار گروهاي و ييدانشجو
.شود مي
شناسي روش
،يك مطالعه كاربردي و از ن ر زماا ،تحقيق از ن ر هدفاين
هاا ياك بررساي مقطعاي و از ن ار گاردآوري داده اي مطالعه
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 451
واباط باين متغيرهاا، از ناوع مطالعاات و از لحااا ر پيمايشي
جامعه آمااري پاژوهش حاضار شاامل كلياه . همبستگي است
هااي تحصايلي دانشجويا شاغل به تحصيل در تماامي رشاته
دانشگاه آزاد اسالمي واحد اردبيال در نيمساال اول تحصايلي
است كه تعداد دانشجويا آ طبق گازارش واحاد 94-4994
از ايان تعاداد . ورده شاده اسات نفر بارآ 41449آمار دانشگاه
در ايان تحقياق باراي . نفر ز هساتند 1671نفر مرد و 5519
برآورد حجم نمونه از فرمول كوكرا استفاده شد كه به شار
:زير است
n : حجم نمونه
: N نفر 41449= جامعه آماري
96 /4t= : 95ضري اطمينا%
15/1 = d : دقت احتمالي مطلوب
5/1= p :سبت صفت در جامعهن :p-4 =q
24/37022
2
pqtNd
pqNtn
های تحصیلي توزيع فراواني حجم نمونه به تفکیک رشته -2جدول
حجم نمونه زن مرد جامعه آماری زن مرد عنوان دانشکده 457 77 51 1959 4414 4444 علوم انساني 14 46 45 4445 745 141 علوم پايه 91 91 1 994 594 99 پزشکي
419 41 59 4551 561 4491 فني و مهندسي 49 5 44 517 415 499 هنر
46 5 5 151 441 496 كشاورزي 971 469 414 41449 1671 5519 كل
باه ايان . اي باوده اسات گياري از ناوع طبقاه شيوه نمونه
من ور، با تهيه آمار تعداد دانشجويا هر دانشکده باه تفکياك
جاام نمونااه كلااي تعااداد جنساايت سااعي شااد متناساا بااا ح
هاا پاسخگويا از هر دانشکده انتخاب شود و سپ، پرسشنامه
به صورت تصادفي در اختيار دانشاجويا هار دانشاکده قارار
. گرفت
تکنيك گردآوري اطالعات مورد نيااز از ناوع پرسشانامه
است كه بر مبناي یاریوب ن ري تحقياق، مطالعاات پيشاين
مه مربوط به متغير نشااط بخشي از پرسشنا. طراحي شده است
اجتماعي با استفاده از تست اساتاندارد شاادكامي آكسافورد و
پرسشنامه مربوط به متغير مشاركت اجتماعي به صورت محقق
هاا باه صاورت حضاوري و باا پرسشانامه . ساخته بوده است
ها پرسشنامه. مراجعه به دانشجويا در هر دانشکده تکميل شد
دهاي توساط ه بوده و بعد از پاساخ باز و بست هاي داراي سؤال
. آوري و پ، از كدگذاري وارد رايانه شد دانشجويا جم
براي توصيف متغيرهاي كيفي از درصد و فراواني و براي
هاي پراكندگي و مركزي از از شاخص توصيف متغيرهاي كمّي
ميانگين، انحراف استاندارد، حاداقل و حاداكثر اساتفاده : قبيل
و ضاري همبساتگي پيرساو هاا از فرضيه براي آزمو . شد
هااا و همچنااين، بااراي تبيااين نشاااط آزمااو تفاااوت ميااانگين
بين از رگرسيو یندگانه باه براساس متغيرهاي پيش اجتماعي
. روش گام به گام استفاده شده است
پرسشنامه با اساتفاده از آزماو هاي سنجش پايايي سؤال
ايان ضاري باه ا محاسبه آماري آلفاي كرونباب انجام شد تا ب
دامناه آلفااي كرونبااب از . ها پي برده شاود پايايي دروني گويه
اين ميا ، هریه ميازا آلفاا باه ياك صفر تا يك است كه در
ها براي سانجش دهنده قابليت اعتماد گويه نزديکتر باشد نشا
.مفهوم مورد ن ر است
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
454
در تحقیق جدول نتايج پايايي متغیرهای مورد مطالعه -3جدول
KMOو α واريانس تبیین شده α KMO تعداد گويه ابعاد متغیرها
مشاركت اجتماعي
54/11 55/1 75/1 5 روحيه مشاركتي91/1
91/1 59/61 75/1 54/1 9 مشاركت ذهني 11/55 91/1 59/1 49 مشاركت عيني
نشاط اجتماعي
99/55 91/1 94/1 6 رضايت از زندگي99/1
99/1
61/59 51/1 75/1 6 رضايت از خود 41/55 54/1 79/1 6 حرمت نف، 69/69 64/1 74/1 5 انرژي مثبت 51/61 65/1 67/1 6 خلق مثبت
رضاايت از ) اين پژوهش نشاط اجتمااعي در پانج بعاد در
زندگي، رضايت از خاود، حرمات نفا،، انارژي مثبات و خلاق
در مقيااس طياف ليکارت گوياه 49و به طاور كلاي، باا ( مثبتگويه، روحيه مشاركتي 9مشاركت ذهني با . سنجيده شده است
گوياه در قالا 49گويه و در نهايت، مشاركت عيناي باا 5با
. گيري شده است اندازه اي طيف ليکرت شش گزينه
های تحقیق يافته
های توصیفي يافته( الف
7/15) نفار 469، (نفار 971)در بررسي نمونه مورد مطالعه -
9/51) نفاار 414از دانشااجويا مااورد مطالعااه ز و ( درصااد .اند مرد بوده( درصد
از دانشجويا مورد مطالعه مجارد و ( درصد 9/59) نفر 947 -
.اند متلهل بوده( درصد 7/41) نفر 99
5/47) نفار 419، (نفار 971) از كل نمونه آماري مورد مطالعه -
علوم انساني، ( رصدد 1/14)نفر 457فني و مهندسي، ( درصد
علاوم ( درصاد 4/9) نفر 91علوم پايه، ( درصد 4/44) نفر 14
4/5)نفاار 49كشاااورزي و ( درصااد 9/1)نفاار 46پزشااکي، در ايان . در رشاته هنار باه تحصايل اشاتغال داشاتند ( درصد
پژوهش بيشترين تعداد پاساخگويا مرباوط باه رشاته علاوم
. انساني بوده است
در ساطا ( درصاد 4/9) نفار 44، در كل دانشجويا نموناه - 9/7) نفار 45كارشناساي، ( درصاد 5/55)نفار 945كاارداني،
نيز در ( درصد 6/1)نفر 4در سطا كارشناسي ارشد و ( درصد
.سطا دكترا مشغول به تحصيل بودند
ساال، كمتارين 91/44متوسط سن دانشجويا مورد مطالعه -
45ي كاه طاور سال بوده است؛ باه 96و بيشترين سن 45سن ساال، 41-44درصد باين 45سال، 41درصد دانشجويا زير
ساال سان 41درصد نياز بااالي 45و 44-41درصد بين 45
. داشتند
جدول توزيع پراكندگي میزان نشاط اجتماعي و ابعاد آن در بین دانشجويان -4جدول
یت متغیروضع زياد نسبتاً زياد نسبتاً كم كم حداقل و حداكثر میانگین متغیرها نسبتا زياد 9/41 6/54 4/49 1 49-415 91/95 نشاط اجتماعي
نسبتا كم 6/44 5/14 9/49 6/41 49-65 96/99 رضايت از زندگي نسبتا زياد 4/44 7/59 1/41 7/9 5-45 55/47 رضايت از خود نسبتا زياد 4/41 4/15 7/44 4/6 5-45 51/47 حرمت نف، نسبتا زياد 6/44 7/19 5/96 4/5 9-45 54/9 انرژي مثبت نسبتا زياد 1/49 4/99 9/41 4/7 9-45 51/41 خلق مثبت
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 454
شود كه متوسط مالح ه مي( 9)براساس اطالعات جدول
محاسبه شده كه 91/95ميزا نشاط اجتماعي دانشجويا برابر
، در مجماوع 415و حداكثر نماره 49با توجه به حداقل نمره
نشاط اجتماعي دانشجويا در حد متوسط توا گفت ميزا مي
در بين ابعاد پنج گانه نشاط اجتمااعي، بعاد . به باال بوده است
رضايت از زندگي در حدّ نسبتا كم و بقيه ابعاد در حادّ نسابتا
همچنين، در بين ابعاد نشااط، ميازا رضاايت از . زياد هستند
خود و حرمت نف، پاساخگويا در مقايساه باا ابعااد ديگار،
.درحدّ باالتري است
جدول توزيع پراكندگي مشاركت اجتماعي و ابعاد آن در بین دانشجويان -5جدول
وضعیت متغیر زياد نسبتاً زياد نسبتاً كم كم حداقل و حداكثر میانگین متغیرها نسبتا كم 6/4 5/45 4/49 5/51 44-74 99/96 مشاركت اجتماعي نسبتا زياد 9/45 4/56 9/46 4 7-14 57/91 روحيه مشاركتي نسبتا زياد 4/41 9/99 4/46 1/46 1-41 94/46 مشاركت ذهني نسبتا كم 6/4 5/45 4/49 5/51 44-74 51/95 مشاركت عيني
، مياازا ميااانگين (1)باار طبااق نتااايج مناادر در جاادول
باا توجاه باه 99/96مشاركت اجتماعي دانشاجويا برابار باا
نسابتا كام باوده و توزيا 74نمره و حداكثر 44حداقل نمره
دهناده ايان ها مربوط به مشاركت اجتماعي نشاا فراواني داده
است كه بيش از نيمي از پاساخگويا از مشااركت اجتمااعي
در باين ابعااد مشااركت اجتمااعي، بعاد . كمتري برخوردارند
روحيه مشاركتي و مشااركت ذهناي در حاد نسابتا بااال و در
توزيا . در حاد نسابتا پااييني هساتند مقابل مشااركت عيناي
ها مربوط به هريك از ابعاد به خوبي اين موضاوع فراواني داده
. دهد را نشا مي
تجزيه و برايهاي آماري مناس به من ور انتخاب آزمو
هااي گاردآوري شاده الزم اسات تاا ناوع توزيا تحليل داده
بي شود كه درها به لحاا نرمال بود پراكندگي آنا ارزيا سازه
اين مورد از آزمو اسميرنوف كولموگروف اساتفاده شاد كاه
15/1از داري آزمو فاوب در ماورد هار دو ساازه سطا معني
كاه توزيا نتيجاه گرفات تاوا ماي ،بناابراين .بزرگتر اسات
هاي پاارامتري ها نرمال است و آزمو سازه هاي هپراكندگي نمر
. اند استفاده شده مناس بوده
جدول نتايج آزمون اسمیرنوف كولموگروف -6دول ج
داری سطح معني آزمون میانگین تعداد ها سازه
619/1 797/1 91/95 971 نشاط اجتماعي 619/1 764/1 99/96 971 مشاركت اجتماعي
تحلیل استنباطي ( ب
متغيره بر اساس سطا سنجش متغيرهاي مساتقل در تحليل دو
از آزماو ( نشااط اجتمااعي ) هو وابسات ( مشاركت اجتمااعي )
نتاايج آزماو . ضري همبستگي پيرسو استفاده شاده اسات
دهد بين مشاركت اجتماعي و نشاط اجتمااعي رابطاه نشا مي
درصاد 5متوسط به پاييني برقرار بوده، ايان ارتبااط در ساطا
در بررسي رابطه بين مشاركت اجتماعي با ابعااد . معنادار است
، حرماات نفاا، و مشاااركت داراي پنجگانااه نشاااط اجتماااعي
بيشترين و رضايت از خود و مشاركت داراي كمتارين ارتبااط
. معنادار با هم هستند
در بررسي تلثير هرياك از ابعااد مشااركت اجتمااعي بار
:توا نتيجه گرفت كه نشاط اجتماعي و ابعاد آ مي
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
459
روحيه مشاركتي رابطه متوسطي با نشاط اجتمااعي داشاته و -
در . با همه ابعاد نشاط اجتماعي معناادار باوده اسات رابطه آ
اين ميا روحيه مشاركتي بر خلق مثبت تالثير بيشاتري داشاته
.است
مشاركت ذهني داراي ارتباط معنادار؛ ولي ضعيفي باا نشااط -
اجتماعي است و از بين ابعاد پنجگانه نشاط اجتمااعي باا ساه
نارژي مثبات بعد نشاط؛ يعني رضايت از خود، خلق مثبت و ا
داراي ارتباط معنادار و ضعيف باوده و ارتبااط آ باا دو بعاد
. ديگر نشاط اجتماعي معنادار نبوده است
رابطه مشاركت عيني باا نشااط اجتمااعي و هماه ابعااد آ -
. معنادار بوده؛ ولي اين روابط در حدّ متوسط به پاييني است
و ابعاد آن با نشاط اجتماعيهمبستگي بین میزان مشاركت اجتماعي -7جدول
انرژی مثبت خلق مثبت حرمت نفس رضايت از خود رضايت از زندگي نشاط اجتماعي متغیرها 941/1 مشاركت اجتماعي
111/1 449/1 116/1
457/1 144/1
467/1 111/1
499/1 114/1
496/1 111/1
415/1 روحيه مشاركتي111/1
491/1 111/1
911/1 111/1
444/1 111/1
955/1 111/1
491/1 111/1
965/1 مشاركت ذهني146/1
-
444/1 194/1
-414/1 116/1
494/1 144/1
415/1 مشاركت عيني111/1
414/1 116/1
445/1 144/1
491/1 111/1
475/1 114/1
449/1 111/1
متغيره به بررسي ارتباط بين متغيرهاي در ادامه تحليل دو
باا متغيار ( لهل و رشته تحصيليسن، جن،، وض ت) اي زمينه
نتاايج بررساي . پرداخته شاده اسات ( نشاط اجتماعي)وابسته
ارائاه شاده (7)معناداري يا عدم معناداري رواباط در جادول
تاوا گفات هریاه بر طبق مندرجات جدول زيار، ماي . است
رود، بر ميزا احسااس نشااط در باين ميزا سن افراد باال مي
الوه، افزايش سن بر احترام باه خاود و بع. شود آنها افزوده مي
در مقابال، بررساي . گاذارد مثبت بود خلقيات آنا تلثير ماي
رابطه سن با ميزا مشااركت و ابعااد آ تفااوت معنااداري را
توا گفات باا بااالرفتن سان تفااوتي در دهد و مي نشا نمي
.شود ميزا مشاركت و ابعاد مختلف آ مشاهده نمي
معناداري و يا عدم معناداري تفاوت در در ادامه پژوهش،
ميزا نشاط اجتماعي و ابعاد مختلاف آ در باين دانشاجويا
هاي تحصيلي مختلف از طريق آزمو آناليز واريان، باه رشته
دهاد ها نشا مي نتايج آزمو تفاوت ميانگين. اجرا گذاشته شد
هاي تحصيلي در ميزا نشااط اجتمااعي تفااوت كه بين رشته
درصاد معناادار 5داشته و اين تفاوت در سطا خطااي وجود
هااي ولي نتايج آزماو ، وجاود تفااوت در باين رشاته است؛
. كند تحصيلي مختلف در ميزا مشاركت را تلييد نمي
جدول نتايج آزمون آنالیز واريانس بین متغیرهای مستقل و وابسته -8جدول
خلق مثبت حرمت نفس نشاط اجتماعي متغیرها
r=0/120 سنSig=0/04
r= 0/129 Sig=0/01
r= 0/112 Sig=0/03
رشته تحصيلي انرژی مثبت حرمت نفس رضايت از زندگي نشاط اجتماعي
F=2/969 Sig=0/02
F=3/362 Sig=0/01
F=2/688 Sig=0/03
F=3/180 Sig=0/01
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 451
همچنين، از بين ابعاد پنجگانه نشاط اجتماعي، تفاوت در
دگي، حرمت نف، و انارژي مثبات در باين بعد رضايت از زن
هاي تحصيلي مختلاف معناادار باوده، در دو دانشجويا رشته
. شود بعد ديگر نشاط اجتماعي تفاوت معناداري مشاهده نمي
های تحصیلي دانشجويان جدول میزان میانگین مشاركت و نشاط اجتماعي بر حسب تفاوت در رشته -9 جدول
انرژی مثبت حرمت نفس رضايت از زندگي نشاط اجتماعي مشاركت اجتماعي متغیرها
49/9 71/46 51/95 64/59 95/91 فني مهندسي
41/41 41/45 61/11 19/95 94/95 علوم انساني
44/9 67/46 49/14 79/95 47/91 علوم پايه
97/9 17/47 44/11 55/96 11/97 علوم پزشکي
61/9 56/47 56/95 99/91 46/95 علوم كشاورزي
75/9 19/47 44/99 41/95 45/95 هنر
كاه مياانگين متغيرهااي ( 9)با نگاهي اجمالي به جادول
هااي تحصايلي در باين دانشاجويا تحقيق را به تفکيك رشته
هااي تحصايلي تاوا گفات در باين رشاته دهد، ماي نشا مي
مهندساي از مشااركت -هااي فناي مختلف، دانشجويا رشاته
هااي متري نسبت به سااير رشاته اجتماعي و نشاط اجتماعي ك
تحصيلي برخوردار بوده و در ابعاد نشاط اجتمااعي نياز نماره
در مقابال، دانشاجويا . دهناد كمتري را به خود اختصاص مي
انساني و علاوم پزشاکي از مشااركت و نشااط هاي علوم رشته
.اجتماعي بااليي برخوردارند
اي و از آنجا كه متغير نشاط اجتمااعي در مقيااس فاصاله
صورت اسمي دوحالته سانجيده اسات، جنسيت دانشجويا به
لذا براي آزمو معناداري و عدم معنااداري تفااوت در ميازا
نشاط اجتماعي در باين دختارا و پسارا از آزماو تفااوت
نتاايج آزماو نشاا . استفاده شده است( T-Test) ها ميانگين
اعي باين دهد كه تفاوت معنااداري در ميازا نشااط اجتما مي
داري دخترا و پسرا دانشجو وجود ندارد؛ زيرا ساطا معناي
عادم تفااوت در دهناده اسات كاه نشاا 175/1آزمو برابار
.ميانگين نشاط اجتماعي دانشجويا دختر و پسر است
مقايسااه مياازا نشاااط اجتماااعي دانشااجويا براساااس
-Tآزمو تفاوت ميانگين مساتقل وضعيت تلهل آنا از طريق
Test نيز نشا داد كه هي گونه تفاوت معنااداري باين نشااط
اجتماعي و وضعيت تلهل دانشجويا وجود ندارد؛ زيرا سطا
عدم تفااوت دهنده بوده و نشا 574/1داري آزمو برابر معني
.در ميانگين نشاط اجتماعي و وضعيت تلهل دانشجويا است
بعااد به من ور تبيين نشاط اجتماعي دانشجويا براساس ا
استفاده شاده گانه مشاركت اجتماعي از رگرسيو یندگانه سه
طبق نتايج تحليل رگرسايوني در مجماوع ساه متغيار . است
بين وجود دارند كه ضري همبستگي یندگانه آنهاا باا پيش
و ضاري R= 147/1ميزا نشاط اجتماعي دانشجويا برابر
R =471/1تبيين برابر ايان دسات آماده از مقدار باه . است2
درصاد از وارياان، 47ضري بيانگر آ اسات كاه حادود
بين موجاود در معادلاه نشاط اجتماعي توسط متغيرهاي پيش
. گردد رگرسيوني تبيين مي
جدول نتايج ضريب همبستگي چندگانه -11جدول
اشتباه معیار برآورد ضريب تبیین ضريب همبستگي چندگانه
147/1 471/1 19/45
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
455
بین باقیمانده در شکل رگرسیوني به روش گام به گام يب متغیرهای پیشضرا -11جدول Sig T متغیرها ضرايب خام ضرايب استاندارد
Beta Std.Error B
مقدار ثابت 959/54 746/6 - 711/7 111/1
روحيه مشاركتي 419/4 494/1 949/1 549/6 111/1
مقدار ثابت 557/11 916/6 - 164/6 111/1
روحيه مشاركتي 464/4 189/1 298/1 134/6 111/1
مشاركت عيني 479/1 154/1 165/1 397/3 111/1
در روش تحليل رگرسيوني یندگانه به شيوه گام به گاام،
در گااام اول متغياار روحيااه مشاااركتي و در گااام دوم متغياار
مشاركت عيني وارد معادله رگرسيوني شاده و رابطاه آنهاا باا
از . ه عنوا متغيار وابساته بررساي شاد متغير نشاط اجتماعي ب
بين ابعاد مختلف مشاركت اجتماعي متغير مشااركت ذهناي از
معادله خاار و مشاخص گردياد كاه ايان بعاد از مشااركت
داري در تبيين تغييرات متغيار وابساته باه اجتماعي، تلثير معني
در مقايسه بين اين دو بعد مشااركت، بعاد . عهده نداشته است
بيشترين تلثير را بر 495/1ي با مقدار بتا برابر با روحيه مشاركت
. ميزا نشاط اجتماعي دانشجويا داشته است
گیری بحث و نتیجه
مهمي كه در دنياي امروز توجاه بساياري هاي يکي از موضوع
را به خود جل كارده، بحاث بهزيساتي ذهناي و سارزندگي
. احساس سرزندگي باا شاادكامي ارتبااط نزديکاي دارد . است
هدف تحقيق، بررسي ارتباط بين مشاركت اجتماعي بر ميازا
برخااي از . نشاااط اجتماااعي در بااين دانشااجويا بااوده اساات
صاحبن را معتقدند نشاط با مفاهيم شادماني، شادي، رضايت
آرگايل بر اين باور اسات . از زندگي و بهزيستي مترادف است
ماعي افاراد كه روابط اجتماعي تلثير بسيار زيادي بر نشاط اجت
دوركاايم هاام در ن ريااات خااود، حضااور افااراد در . دارد
. داناد هاي داوطلبانه را منبا رضاايت خااطر آنهاا ماي انجمن
. گاذارد مشاركت اجتماعي بر ميزا نشاط افراد جامعه اثار ماي
افرادي كه از ن ر روابط اجتماعي مهارت بيشتر دارناد و بهتار
نسبت به افرادي كه از ن ر توانند با مردم رابطه برقرار كنند، مي
تار تر؛ ولي روابط اجتماعي مطلوبي ندارند، با نشااط مالي غني
.هستند
دهند كه نشاط اجتمااعي هاي مطالعه حاضر نشا مي يافته
دانشجويا در حدّ متوسط به باال و مشاركت اجتماعي آنها در
همچنين، در باين ابعااد مشااركت . حدّ متوسط به پايين است
شاركتي و مشاركت ذهناي در حاد نسابتا بااال؛ ولاي روحيه م
در ابعااد نشااط . مشاركت عيني متوسط به پاايين باوده اسات
اجتماعي نيز به جز رضاايت از زنادگي در بقياه ابعااد نشااط
. اجتماعي نمره دانشجويا در حد متوسط به باال بوده است
تحقيق حاضر بر تلثيرگذاري مشاركت اجتماعي بر نشااط
گذارد و گوياي از آ است كه در بين ابعاد صحه مي اجتماعي
اي كنناده گانه مشاركت، روحيه مشاركتي نقش مهم و تعيين سه
در افزايش ميزا نشاط اجتمااعي در باين دانشاجويا داشاته
. است
هاي مطر شده دربااره ارتبااط نتايج تحقيق حاضر ن ريه
طاابق باا كناد و همچناين، م بين مشاركت و نشاط را تلييد مي
نتايج تحقيقات تجربي داخلي مانند اكبرپاور بناي و همکاارا
و ( 4955) دوست و همکارا و نشاط( 4955) ، الياسي(4991)
بر ارتباط ( 4116) تحقيقات خارجي مانند تحقيق هالر و هادلر
در . گاذارد و تلثير متقابل باين مشااركت و نشااط صاحه ماي
فشااا آسااتين تحقيااق حاضاار هماننااد تحقيااق هزارجريبااي و
ميزا نشاط اجتماعي در حادّ متوساط ارزياابي شاده ( 4959)
( 4959)در عين حال، همراستا با نتايج تحقياق صافري . است
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 456
در خصوص عدم تفاوت بين رشته تحصيلي و وض تلهل باا
نشاط اجتماعي و بر خالف نتايج برخاي از تحقيقاات، مانناد
( 4994) را آباادي و همکاا و زارع شاه(4999) عنبري و حقي
در خصوص ارتباط باين وضا تلهال باا مشااركت و نشااط
هما طور كه اينگلهارت در تحقياق خاود بار . اجتماعي است
هاي مادي و فرامادي در كشورهاي مختلف مطر روي ارزش
سازد، تحقيق حاضر نيز بر عدم تفاوت معنادار بين دختارا مي
يااد و پساارا دانشااجو در مشاااركت و نشاااط اجتماااعي تلك
، (4111) نمايد؛ ولي همانند نتايج تحقيق ادينگتو و شامن مي
در اين . سازد شادتر بود دخترا را نسبت به پسرا مطر مي
گانه مشاركت، روحيه مشااركتي تالثير تحقيق، در بين ابعاد سه
راستا با نتايج بيشتري بر نشاط اجتماعي داشته و اين نتيجه هم
اسات؛ باه ايان ( 4111) ترسو و پ( 4111) تحقيقات الرسو
مضمو كه افرادي كه داراي روحيه مشاركتي باااليي هساتند،
. شادتر بوده و احساس رضايت بيشتري دارند
دهاد، در باين هما طور كه نتايج تحقيق حاضر نشا مي
ابعاااد مشاااركت، بعااد روحيااه مشاااركتي و مشاااركت ذهنااي
ابال مشااركت هاي نشاط اجتماعي هساتند و در مق كننده تبيين
اي كنناده تواند در تبيين ميزا نشاط افراد نقش تعيين عيني نمي
رساد هماا طاور كاه در اين راستا باه ن ار ماي . داشته باشد
هاا و ن ام سازد، نوعي ناهماهنگي بين خرده پارسونز مطر مي
شود كه افاراد باه جااي ابعاد مختلف ن ام شخصيتي سب مي
هااي اجتمااعي باا ها و فعاليت املگرا بوده و در تع اينکه برو
ديگرا احساس مثبتي را تجربه كنند، با توجاه باه بااال باود
تفاااوتي، احساااس گروهااي و مياازا باااالي بااي اعتماااد درو
همبستگي كمتري با هم در جامعه دارند و اين بحثي است كاه
باه عباارت ديگار، افاراد از زاوياه . ساازد دوركيم مطار ماي
هاااي جمعااي داوطلبانااه احساااس ليااتمشاااركت عينااي و فعا
. كنند همبستگي نمي
در تحقيق حاضر، نگاهي به ابعاد مختلف نشاط به خاوبي
دهد كه افراد پاسخگو در ابعاد فردي سطا باااليي را نشا مي
نشا داده و در بعد جمعي؛ يعناي رضاايت از زنادگي، نماره
اياان نتيجااه همراسااتا بااا بحثااي اساات كااه . پاااييني دارنااد
سازند؛ مبني بار مطر مي( 4115) ميرسکي و همکارانشليوبو
هاي اجتماعي آگاهاناه اينکه بخشي از نشاط مربوط به فعاليت
ها زندگي افراد را معنادار سااخته، رضاايت است و اين تالش
. شود شا را سب مي آنها از زندگي
دهد كه روحيه تعااملي گيري به خوبي نشا مي اين نتيجه
پاذيري ويي در باين افاراد، احسااس مساؤوليت ج و مشاركت
نسبت به اطرافيا و محايط را در افاراد بااال بارده، باا ايجااد
بعد رضاايت از خاود در نشااط ) نگرش مثبت نسبت به خود
و احساااس تلثيرگااذاري باار پيرامااو احساااس ( اجتماااعي
. دهاد سرزندگي و نشاط را در بين افاراد جامعاه افازايش ماي
دانشجويا در حد متوسط و يا متوسط باه ميزا نشاط در بين
هااي شود؛ ولي در حاوزه مشااركت و فعاليات باال ارزيابي مي
اجتماعي دانشجويا به لحاا عيناي مشااركتي از خاود نشاا
دهناد، در حاالي كاه باه لحااا روحياه مشااركتي و نياز نمي
كنند؛ يعني افراد نشاط مشاركت ذهني نمره بااليي را كس مي
كنناد و رهگذر مشاركت اجتماعي عيني تلمين نماي خود را از
درصاد 47دهد، فقاط هما طور كه نتايج اين تحقيق نشا مي
از تغييرات نشاط اجتماعي توساط مشااركت اجتمااعي تبياين
اياان زنااگ خطااري اساات بااراي سياسااتگذارا و . گااردد مااي
هااي دولتمردا كاه متوجاه باشاند باا كااهش ميازا فعاليات
هااي ديگاري، ه و تعامل باين افاراد، مؤلفاه اجتماعي داوطلبان
تفااوتي و عادم همبساتگي و انساجام در انفعاال و باي : مانند
هاي ديگاري را موجا خواهاد جامعه افزايش يافته و آسي
. شد
بر اين اساس، الزم است مسؤوال و متوليا امور با توجه
به نتايج اين گونه تحقيقات بکوشند با فراهم ساختن شرايط و
هااي جمعاي جواناا و اساتفاده از ترها براي بروز فعاليات بس
هاا را هاي موجود و ح، مشاركت طلبي آناا ، زميناه پتانسيل
براي گسترش هار یاه بيشاتر ميازا نشااط و سارزندگي در
. تر فراهم سازند جامعه و رشد و توسعه آ در سطا وسي
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
457
منابع
ين اعتمااد و بررسي رابطاه با »(. 4951) .و غفاري، غ .ازكيا، م
مشاااركت اجتماااعي در نااواحي روسااتايي شااهر
، بهاار و تابساتا ، ش نامه علوم اجتمااعي ، «كاشا
. 94-9، صص (47پياپي)9
رتباااط ا»(. 4991) .م ي، تااوكلي محمااد و .م ،بنااي اكبرپااور
اعتقادات مذهبي با شادي، نشاط و ساالمت رواناي
فصاالنامه فرهنااگ در ، «كارمناادا ز دانشااگاه قاام
.446-414ص ،4، ش گاه اسالميدانش
ثر باار شااادكامي دانشااجويا ؤعواماال ماا» (.4955) .الياسااي، م
، 99، سال نهم، شمطالعات بسيج فصلنامه، «بسيجي
. 45-91صص
پيشرفته جامعهدر فرهنگي لتحو .(4979) .ر رت،ينگلهاا . كوير راتنتشاا: ا تهر ،ترو مريم :ترجمه ،صنعتي
حسن : ، ترجمهشناسي باني رشد جامعهم(. 4969) . آبراهامز،
. انتشارات یاپخش: پويا ، جلد اول، تهرا
مشاركت و حضاور سياساي (. 4951) .و پاول، ب .آلموند، اطالعات سياسي عليرضا طي ، :، ترجمهشهروندا
. 417-496، صص 461، ش اقتصادي
بررساااي روحياااه »(. 4994) .و بلاااوردي، ز .بلاااوردي، ط
شاجويا و عوامال ماؤثر بار آ جويي دان مشاركت
7هاي آزاد اسالمي منطقاه دانشگاه: مطالعه موردي)
سايزدهم، دورة ،ايرا شناسي جامعه مجلۀ، «(كشور
.54-57صص ،9 ش
باااقر : ، ترجمااهفرهنااگ علااوم اجتماااعي .(4971) .بياارو، آ
. انتشارات كيها : ساروخاني، تهرا
، شاناختي جامعاه پيدايش ن رياه (. 4971) .و ديگرا .ترنر،
: تهارا زاده، جلاد اول، عبادالعلي لهساائي : ترجمه
.یاپ فرهنگ
، سامت : تهرا ،هاي جامعه شناسي ريهن(. 4959. )غ ،توسلي
.ويرايش دوم
شاادماني در »(. 4959) .م ،دار لياقات و .م ،عابدي ؛.ا ،جعفري
دانشجويا دانشگاه علوم پزشکي اصفها ميازا و
-45صص ،9ش ،ط و تزكيه ، «ثر بر آ ؤعوامل م
49.
، بررسي تجربي ن اام شخصايت در ايارا (. 4955) .یلبي، م
. مؤسسه پژوهشي فرهنگ، هنر و ارتباطات :تهرا
:، ترجمااهدرباااره تقساايم كااار اجتماااعي(. 4969) .دوركاايم، ا
.نشر كتابسراي بابل: عليرضا طي ، تهرا
فرهنگ » (.4956). و گنجي، م .؛ عابدي، م.؛ رباني، ع.رباني، ر
رويکااردي ن ااري و تجربااي در زناادگي : و شااادي
، «روزمااره سرپرسااتا خااانوار در شااهر اصاافها
فصاالنامه انجماان ايرانااي مطالعااات فرهنگااي و .75-14، ص5ش، ارتباطات
مشااركت اجتمااعي، وسايله ياا هادف » .(4971) .رضايي، ع
، 419-441، ش اقتصادي اطالعات سياسي، «توسعه
. 69-51صص
بررساي » (.4994) .و حيادري، م .؛ تركا ، ر.آبادي، ا ارع شاهز
رابطه باين رضاايت شاغلي و نشااط اجتمااعي در
فصلنامه جامعه ، «دبيرا مقط متوسطه شهر جيرفت
1، سااال بيساات و سااوم، ش شناسااي كاااربردي
.455-465، زمستا ، صص (15پياپي)
گيتااي : ، ترجمااهشناسااي كمااال روا (.4969. )شااولت،، د
.نشر نو: دل، تهرا خوش
بررساي ميازا شاادكامي و ارتبااط آ باا » (.4959. )صفري، ش
، «شااناختي در بااين دانشااجويا متغيرهاااي جمعياات
، سال فصلنامه تازه هاي روا شناسي صنعتي، سازماني
.56-79، 4اول، ش
وضااعيت شااادابي دانشااجويا »(. 4959. )و فکااري، ع .یهااور، ع
ي پزشاکي دانشاگاه رساان دانشکده ماديريت و اطاالع
مجله دانشکده علاوم پزشاکي و ، «علوم پزشکي ايرا
، 4، سال ياازدهم، ش خدمات بهداشتي درماني سبزوار
.51-16ص
(. 4994) .عليپاور، پ ؛.كاوهي، ؛.اقدم، م عليزاده ؛.زاده، م عباس
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 455
هاا، حلقاه مفقاوده در تبياين شاادكامي انواع سارمايه »
، ساال سايزدهم، يفصلنامه رفاه اجتمااع ، «دانشجويا
. 411-445، صص 54ش
شاناختي، عوامال ماؤثر مطالعه جامعه(. 4991) .م ،اقدم عليزادهباار شااادي دانشااجويا دانشااگاه تبريااز و ارائااه
طار پژوهشاي موجاود ، راهکارهايي افازايش آ
. معاونت پژوهشي دانشگاه تبريز
هااا و راهکارهاااي نشاااط بررسااي زمينااه(. 4994) .عنبااري، مشاوراي عاالي انقاالب : ، تهارا عي در ايارا اجتما
. فرهنگي
بررسااي عواماال فااردي »(. 4999) .حقااي، س و. عنبااري، م
اجتماااعي مااؤثر باار نشاااط اجتماااعي زنااا ، مااورد
زنا مناطق شاهري و روساتايي شهرساتا : مطالعه
، ساال فصلنامه جامعاه شناساي كااربردي ، «دليجا
ل، بهار، ، شماره او(59)بيست و پنجم، شماره پياپي
.46-4صص
ثر ؤاقتصادي ما -بررسي عوامل اجتماعي» .(4954) .قاسمي، م
: هاي عمراناي بر ميزا مشاركت روستاييا در طر
، «مطالعه موردي بخاش مركازي شهرساتا كاشاا
.444-75ص ،1هشتم ، ش، سال روستا و توسعه
هناار زناادگي : زناادگي در اينجااا و اكنااو (.4954) .مااازلو، آ .نشر فرا روا : مهين ميالني، تهرا : رجمه، تمتعالي
هااي مشاركت اجتماعي يکاي از مولفاه » .(4955) .موسوي، م
فصالنامه علماي پژوهشاي رفااه ، «سرمايه اجتماعي
. 94-67، صص 49، سال ششم، ش اجتماعي
(. 4954) .ه ،دريکونااديو . م ،عاباادي ؛.جعفااري، ا ميرشاااه
هااي تاازه فصلنامه، «شادماني و عوامل مؤثر بر آ » .55 - 51 ص ،9، ش علوم شناختي
بررساي .(4959) .و لياقتادار، م .؛ عابدي، م.ميرشاه جعفري، امياازا شااادماني دانشااجويا دانشااگاه اصاافها و
، طاار پژوهشااي دانشااگاه عواماال همبسااته بااا آ
.اصفها
؛.؛ پاالهنااگ، .؛ مهرابااي، .؛ كالنتااري، م.دوساات، نشاااط
تعيااين عواماال »(. 4955) .او ساالطاني، .نااوري،
، «مؤثر بر شادكامي كاركناا شاركت فاوالد مباركاه
، ساال بيساتم، ش شناسي كااربردي فصلنامه جامعه
.445-415، بهار، صص (99پياپي )4
شستخود م اجودر سياسي ساما .(4971) .س ،هانتينگتو .علم نشر: ا تهر ،ثالثي محسن :ترجمه ، گرگود
بررساي مفهاوم » .(4955) .پ ،فشا آستين و .هزارجريبي،
مطالعاه ) ثر بارآ ؤشادكامي اجتمااعي و عوامال ما
ريزي رفاه و توساعه برنامه، «(موردي استا مركزي .74-94ص، 9، سال دوم، شاجتماعي
حساين :، ترجماه نقد در حاوزه عماومي (. 4975) .هوالب، ر
.نشر ني: بشيريه، تهرا Argyle, M. & Lu, L. (1990) "The Happiness of
Extroverts", Personality and Individual
Differences, Vol. 11, p 1011-1017.
Bradbern, N. & Caplovits, D. (1965) Reportes on
Happiness. Chicago: Aldine.
Carr, A. (2004) Positive Psychology, Hove and New
York: Brunner – Routledge.
Diener, E. (2005) "Most People Are Pretty Happy, But
There Is Cultural Variation: The Inughuit, the
Amish, and the Maasai", Journal of
Happiness Studies, Vol. 6, p 205–226.
Diener, E. Biswas-Diener, R. (2001) "Income and
Subjective Well-being: Will Money Make us
happy?", Social Indicators Research. No. 57,
p 119-169.
Diener, E. Nickerson, C. Lucas, R.E. & Sandvik, E.
(2000) The Direction of Influence between
Income and Subjective Well-being, Urbana-
Champaign: Illinois. Diener , E. Suh, E.M. Lucas, R.E. and Smith, H.E.
(1999) "Subjecvtive Well-being : Three
Decades of Progress", Psychological
Bulletine, Vol. 125, p 276 – 302.
Eddington, N. & Shuman, R. (2004) Subjective Well-
being. Presented by Continuity Psychology
Education.
Friedenberg, E. (1983) Coming of Age in America,
New York: Pantheon Books.
Haller, M. & Hadler, M. (2006) "How Social Relations
and Structures Can Produce Happiness and
Unhappiness: International Comparative
Analysis". Social Indicators Research, No.
75(2), p 169-216.
مشاركت اجتماعي و نشاط اجتماعي
459
Gourin, G. Veroff, J. & Feld, S. (1960) Americanʼs
View on Their Mental Health. New York:
Basic Books.
Halpern, D. (2005) Social Capital: Polity Press.
Higgins, E.T. (1987) "Seif-Descrepancy: A Theory
Relating Self and Affect", Psychological
Review. Vol. 94, No.3, p 319-340.
Inglehart, R. (1990) Cultural Shift in Advanced
Industerial Society, Princeton, NJ: Prenceton
University.
Kawachi, I. Subramanian, V. Kim, D. (2008) Social
Capital and Health, New York: Springer. Larson, R.W. (2000) "Toward a Psychology of Positive
Youth Development". American
Psychologist, Vol. 55. (1), p 170-183.
Lerner, D. (1964) The Passing Traditional Society, New
York: The McMillan Com.
Lyubomirsky, S. Sheldon, M.K. & Schkade, D. (2005)
"Pursuing Happiness: The Architecture of
Sustainable Change". Review of General
Psychology, Vol. 9, No. 2, p 111-131.
Michalos, A.C. (1991) Global Report on Student Well-
being, New York: Springer.
Montiers, J. (2004) "Global Equity Strategy: If It Makr
you Happy". The Psychology of the
Happiness, p 1-8.
Myers, D. & Diener, L. (1996) “The Pursuit of
Happiness”, Scientific America, No. 274, p
56.
Peterson, C. (2000) "The Future of Optimism".
American Psychologist, No. 55(1), p 44-55.
Rahman, M. (1993) People's Self- Development:
Perspectives on Participatory Action
Research: A Journey Through Experience,
London: Zed Books
Seligman, M. (2002) Authentic Happiness: Using the
New Positive Psychologh to Realize Your
Potential for Lasting Fulfillment. New York:
Free Press.
Sharma, A. Verma, S. Verma, C. & Malhotra, D.
(2010) "Stress and Burn out as Predictors of
Job Satisfaction among Lawyers". European
Journal of Social Sciences, No. 14 (3), p 348-
359.
Veenhoven, R. (1993) Happiness as an Indicator in
Social Policy Evaluation. Essayes on Social
Policy Research. Mark vanderval.
4991تابستا ، دوم ، شماره(55)، شماره پياپي ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 461
