SCRIPT GRAMMAR TEMPLATE Instructions GRAMMAR TEMPLATE Instructions ... ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ధ న ప ఫ బ భ మ య

GIST GROUP.CDAC. SCRIPT GRAMMAR FOR TELUGU 1

SCRIPT GRAMMAR TEMPLATE

Instructions

Please read through these instructions before you fill in the template:

1. This template will contain information especially as to shapes which will need to be filled out by hand.

2. Please print out the template and fill it in completely.

3. Once it is complete, please have it validated by an expert.

4. Subsequent to the validation, please get the document checked and validated by the State Government or the statutory certifying

body in your State.

5. Insofar as Section 8 is concerned, please note the following:

1. LIGATURES:

Dead ligatures i.e. ligatures which are dysfunctional in the language will not be used

CHC cases will be tested and checked.

2. VARIANTS

Variants shall be handled in the script grammar and where two variants exist concurrently for the same shape and are deemed

as viable, one of them shall be entered in the template and the other shall be provided separately as a variant.

Uniformity shall be maintained i.e. all stacked variants will be bunched together whereas the non-stacked variant will be

grouped together.

6. Items such as the History of the Language and the evolution of the script shall be supplied in shape of an Appendix.

7. Other points

ZWJ/ZWNJ

Consortium members were requested to determine exactly where these 2 characters are to be used and send a list for onward

transmission to DIT


0. 1. Name of Expert Prof. G. Uma Maheshwar Rao, HoD Centre for Applied Linguistics and Translation Studies

0.2.Name of Evaluator Dr. A. Pandaiah, Deputy Director, Telugu Akademi

1. Name of the language and its representation in the 3 letter mnemonic

Name of the Language:TELUGU

Alpha-3 code:TEL

2. Name of the statutory board governing the language

The name and address /tel number/email of the statutory body

Telugu Akademi

3-5-895, Himayath Nagar

Ph: 040-23225215, 23225359

Hyderabad – 500029

Andhra Pradesh

A scanned/hard copy of the statutes laid down. (Please append)

3. Identification of the writing system(s) used to inscribe the given language

The name(s) of the script system(s) used.

TELUGU SCRIPT

4. Short Historical Picture of the Language and the Script used.

PLEASE PROVIDE THE DATA IN APPENDIX.


5. Modifications brought to the writing system by a given language in terms of addition of characters and deprecation

of other characters.

You need to enumerate here the character set of the language preferably as per the sorting order.

CONSONANTS

ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ

VOWELS

ఁ ఁ ઃ అ ఆ ఇ ఈ ఉ ఊ ఋ ౠ ఌ ౡ ఎ ఏ ఐ ఒ

MATRAS

ఁశ ఁష ఁస ఁహ ఁ ఁ ఁ ఁఽ ఁా ఁఽ ఁ ఁ ఁ

DIACRITICS (chandrabindu,Anuswar, Visaraga)

ఁ ఁ ఁ


NUMERALS

ౢ ౣ ౦ ౧ ౨ ౩ ౪ ౫

OTHERS

A copy of the Telugu Unicode Page is appended for your kind information.

6. The structure of the writing system of the language

Tick whichever is appropriate: Abjad √Abugida.

7. Rule ordering of the characters within the syllable (only for abugidas)

NO description needed. Unless the script does not obey ISCII syllable rules

Can the Anuswara be followed by a Visarga: NO


8. Script Pertinent Description of the syllabic clusters

8.1. BASIC SET OF CHARACTERS

The basic set of characters has been provided in this inventory.

These are arranged as per their class: CONSONANT / VOWEL / MATRAS / DIACRITICS

The allographs are presented at the end.

INSTRUCTIONS

In case you do not see any issues just tick the VALID box. In case you see issues tick invalid and provide the necessary

correction for the combination in question.

In case a particular character is not used in your script, please cross it out

In case you feel a particular character from your script has been left out, please specify the same.

8.1.1. CONSONANT SET: VALID / INVALID

Basic Consonants arranged as per their vargas

ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ఴ ళ వ


Nukta Consonants INVALID NOT USED IN TELUGU

8.1.2.VOWEL SET:

అ ఆ ఇ ఈ ఉ ఊ ఋ ౠ ఌ ౡ ఎ ఏ ఐ ఒ

8.1.3. MATRA SET

ఁశ ఁష ఁస ఁహ ఁ ఁ ఁ ఁఽ ఁా ఁఽ ఁ ఁ ఁ


Active Catenator(s) i.e. Displaced Matra(s):

CATENATOR POSITION EXAMPLE

Telugu Vowel Sign AI Top and Bottom ఁఽ

8.1.4. DIACRITICS

ఁ Arasunna/chandrabindu

ఁ : Anuswar

ఁ Visarga

Avagraha which is rarely used has also been omitted.

8.1.5.1. ALLOGRAPHS OF భ

NOTE: Both rafars and rakars will be automatically generated out in the CHC list. The present inventory is just for validating

the different forms that exist in your script.

RAFARS


top rafar భక భత

RAKARS

bottom rakar భర

side rakar క్ర చ్ర

8.1.5.2. Any other Allographs. Please mention below with substantiating evidence.

8.1.6. PUNCTUATION MARKERS

Please specify the punctuation markers specific to the character set omitting the markers taken from the Latin set such as . , ; :

“ ( ) [ ] etc.

8.1.7. NUMERALS/DIGITS

Please specify the numbers for your script. Is the following VALID/ INVALID

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ౢౣ౦౧౨౩౪౫


If not valid please give the correct form/forms

Please specify if the English (Latino-Arabic set: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9) is used in official communications

8.1.8.

OTHER SYMBOLS (religious, currency markers etc. included in Unicode)

8.2. CONSONANT+MATRA COMBINATIONS

This set is divided into three parts:

CM:The combination of Consonant and Matra

CMD(Anuswara) i.e. Consonant+Matra+ Anuswara

In case you do not see any issues just tick the VALID box. In case you see issues tick invalid and provide the necessary

correction for the combination in question.

Please do not forget that some combinations are dead clusters but are still needed by the font designer to generate out the

grammar.

In case you feel a particular Consonant+Matra combination has been left out, please specify the same.

In case a particular character combination is not used in your script, please cross it out

We e ded e dd V e ఌ ౡ in the inventory since they are rarely used.


0

8.2.1.CM: VALID / INVALID ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁశ కశ ఔ౭ గశ ఖ౭ గ౯ ఙ౬ చ౬ చ ఛ౭ జ ఁష కూ ఖి గ ఘి గౄ ఖ ఖే ఖ ఛ జృ ఁస కై ఖీ గ ఘీ గొ ఖె ఖై ఖొ ఛ జ ఁహ ఓౖ ఔహ క ఖ ఖృ ఘహ ఙహ ఖో ఛ జౠ ఁ ఓౚ ఔ క ఖ ఖౄ ఘ ఙ ఖౌ ఛ జౡ ఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ

ఁఽ క౧ ఔ౧ గ౧ ఘ గ౨ ఙఽ చఽ చ౧ ఛ౩ జ౪ ఁా క౸ ఔ౸ గ౸ ఘ಄ గ౹ ఙా చా చ౸ ఛ౺ జ౻ ఁఽ క౧ಈ ఔ౧ై గ౧ಈ ఘై గ౨ ఙఽ చఽ చ౧ ఛ౩ ై జ౪ ైఁ కొ ఔొ గొ ఖు గొ ఙొ చొ చొ ఖ్ జొ ఁ కౌ ఔ గ్ ఖూ గ ఙో చో చ ఖ జ ఁ కౌ ఔౌ గౌ ఖ్ గ ఙ చ చౌ ఛౌ జ


1

ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁశ ఝ౮ జశ ఝ౬ ఞ౬ డ౬ ట౬ ఠ౬ డ౬ ఢ౬ ణ౬ ఁష ఝౄ జ ఝు ఞు డ ఖ ఠ్ డ్ ఢ్ ఖ ఁస ఝొ జ ఝే ఞే డో ఖ ఠ డ ఢ ఖ ఁహ ఝ ఞౕ ట ఠ డ ఢ ణహ తహ థహ దహ ఁ ఝౘ ఞౙ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద

ఁఽ ఝ జ౧ ఝఽ ఞఽ డ౫ టఽ ఠఽ డఽ ఢఽ ణ౦ ఁా ఝಃ జ౸ ఝా ఞా డ౼ టా ఠా డా ఢా ణ౷ ఁఽ ఝ జ౧ಈ ఝఽ ఞఽ డ౫ టఽ ఠఽ డఽ ఢఽ ణ౦ ఁ ఝొ జొ ఝ ఞ డొ టొ ఠ డ ఢ ణొ ఁ ఝో జ్ ఝ ఞ డో టో ఠ డ ఢ ణో ఁ ఝ జౌ ఝ ఞ డ ట ఠ డ ఢ ణ


2

ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ ఁశ ఖశ ఖశ ౮ ద౮ ఫ౭ బ౭ శ మశ య౭ ప ఫశ బశ యౖశ యశ యౘ ఁష తష థష ఖౕ ఖ ఖౙ న మె యౌ య య య భష మష యి ఁస తస థస ఖౖ ఖౘ ఖౚ న మౌ య్ య య యౕ భస మస యీ ఁహ ధౢ నౢ ప ఫ బ భౕ మహ యౖ ర ఱౢ య ళ ఴహ వ ఁ ధౣ నౣ ప ఫ బ భౙ మ యౚ ర ఱౣ య ళ ఴ వ ఁ ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ ఁ ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ

ఁఽ త థ ౬ ద౬ ధ౭ న౮ ౧ మ౯ య ప ఫ౦ బ భ మ య ఁా తಅ థಅ ౽ ద౽ ధ౾ న౿ ౸ మಀ యಁ పಂ ఫ౷ బಆ భಅ మಅ యಇ ఁఽ త థ ౬ ద౬ ధ౭ై న౮ ై ౧ಈ మ౯ య పై ఫ౦ బಈ భ మ యై ఁ ఖొ ఖొ ొ దొ ఖ యొ ొ మొ యొ పొ ఫొ బొ యౖొ యొ వొ


3

ఁ ఖో ఖో ో దో మో యో ్ మో యో పో ఫో బో యౖో యో ఁ ఖ ఖ ద ఫ్ బౌ ౌ మౌ యౌ పౌ ఫ బౌ యౖ య వ

8.2.2. CM+CHANDRABINDU: VALID ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁశఁ కశ ఔ౭ గశ ఖ౭ గ౯ ఙ౬ చ౬ చ ఛ౭ జ ఁషఁ కూ ఖి గ ఘి గౄ ఖ ఖే ఖ ఛ జృ ఁసఁ కై ఖీ గ ఘీ గొ ఖె ఖై ఖొ ఛ జ ఁహఁ ఓౖ ఔహ క ఖ ఖృ ఘహ ఙహ ఖో ఛ జౠ ఁఁ ఓౚ ఔ క ఖ ఖౄ ఘ ఙ ఖౌ ఛ జౡ ఁఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁ ఁ

ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ

ఁఽఁ క౧ ఔ౧ గ౧ ఘ గ౨ ఙఽ చఽ చ౧ ఛ౩ జ౪ ఁాఁ క౸ ఔ౸ గ౸ ఘ಄ గ౹ ఙా చా చ౸ ఛ౺ జ౻


4

ఁఽ ఁ క౧ಈ ఔ౧ై గ౧ಈ ఘై గ౨ ఙఽ చఽ చ౧ ఛ౩ై జ౪ై ఁ ఁ కొ ఔొ గొ ఖు గొ ఙొ చొ చొ ఖ్ జొ ఁ ఁ కౌ ఔ గ్ ఖూ గ ఙో చో చ ఖ జ ఁ ఁ కౌ ఔౌ గౌ ఖ్ గ ఙ చ చౌ ఛౌ జ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁశఁ ఝ౮ జశ ఝ౬ ఞ౬ డ౬ ట౬ ఠ౬ డ౬ ఢ౬ ణ౬ ఁషఁ ఝౄ జ ఝు ఞు డ ఖ ఠ్ డ్ ఢ్ ఖ ఁసఁ ఝొ జ ఝే ఞే డో ఖ ఠ డ ఢ ఖ ఁహఁ ఝ ఞౕ ట ఠ డ ఢ ణహ తహ థహ దహ ఁఁ ఝౘ ఞౙ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁఁ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁ ఁ

ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద


5

ఁఽఁ ఝ జ౧ ఝఽ ఞఽ డ౫ టఽ ఠఽ డఽ ఢఽ ణ౦ ఁాఁ ఝಃ జ౸ ఝా ఞా డ౼ టా ఠా డా ఢా ణ౷ ఁఽ ఁ ఝ జ౧ಈ ఝఽ ఞఽ డ౫ టఽ ఠఽ డఽ ఢఽ ణ౦ ఁ ఁ ఝొ జొ ఝ ఞ డొ టొ ఠ డ ఢ ణొ ఁ ఁ ఝో జ్ ఝ ఞ డో టో ఠ డ ఢ ణో ఁ ఁ ఝ జౌ ఝ ఞ డ ట ఠ డ ఢ ణ ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ ఁ ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ ఁశఁ

ఖశ ఖశ ౮ ద౮ ఫ౭ బ౭ శ మశ య౭ ప ఫశ బశ యౖశ యశ యౘ

ఁషఁ

తష థష ఖౕ ఖ ఖౙ న మె యౌ య య య భష మష యి

ఁసఁ

తస థస ఖౖ ఖౘ ఖౚ న మౌ య్ య య యౕ భస మస యీ


6

ఁహఁ

ధౢ నౢ ప ఫ బ భౕ మహ యౖ ర ఱౢ య ళ ఴహ వ

ఁఁ

ధౣ నౣ ప ఫ బ భౙ మ యౚ ర ఱౣ య ళ ఴ వ

ఁఁ

ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ

ఁ ఁ


ఁఽఁ

త థ ౬ ద౬ ధ౭ న౮ ౧ మ౯ య ప ఫ౦ బ భ మ య

ఁాఁ

తಅ థಅ ౽ ద౽ ధ౾ న౿ ౸ మಀ యಁ పಂ ఫ౷ బಆ భಅ మಅ యಇ

ఁఽ ఁ

త థ ౬ ద౬ ధ౭ై న౮ై ౧ಈ మ౯ య పై ఫ౦ బಈ భ మ యై

ఁ ఖొ ఖొ ొ దొ ఖ బ ొ మొ యొ పొ ఫొ బొ యౖొ యొ వొ


7

ఁ ఁ ఁ ఁ

ఖో ఖో ో దో మో యో ్ మో యో పో ఫో బో యౖో యో హో

ఁ ఁ

ఖ ఖ ద ఫ్ బౌ ౌ మౌ యౌ పౌ ఫ బౌ యౖ య వ

8.2.3. CM+ANUSWARA: VALID ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁశఁ కశ ఔ౭ గశ ఖ౭ గ౯ ఙ౬ చ౬ చ ఛ౭ జ ఁషఁ కూ ఖి గ ఘి గౄ ఖ ఖే ఖ ఛ జృ ఁసఁ కై ఖీ గ ఘీ గొ ఖె ఖై ఖొ ఛ జ ఁహఁ ఓౖ ఔహ క ఖ ఖృ ఘహ ఙహ ఖో ఛ జౠ ఁఁ ఓౚ ఔ క ఖ ఖౄ ఘ ఙ ఖౌ ఛ జౡ ఁఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ


8

ఁ

ఁఽఁ క౧ ఔ౧ గ౧ ఘ గ౨ ఙఽ చఽ చ౧ ఛ౩ జ౪

ఁాఁ క౸ ఔ౸ గ౸ ఘ಄ గ౹ ఙా చా చ౸ ఛ౺ జ౻ ఁఽ ఁ క౧ಈ ఔ౧ై గ౧ಈ ఘై గ౨ ఙఽ చఽ చ౧ ఛ౩ై జ౪ై ఁ ఁ కొ ఔొ గొ ఖు గొ ఙొ చొ చొ ఖ్ జొ ఁ ఁ కౌ ఔ గ్ ఖూ గ ఙో చో చ ఖ జ ఁ ఁ కౌ ఔౌ గౌ ఖ్ గ ఙ చ చౌ ఛౌ జ


9

ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁశఁ ఝ౮ జశ ఝ౬ ఞ౬ డ౬ ట౬ ఠ౬ డ౬ ఢ౬ ణ౬ ఁషఁ ఝౄ జ ఝు ఞు డ ఖ ఠ్ డ్ ఢ్ ఖ ఁసఁ ఝొ జ ఝే ఞే డో ఖ ఠ డ ఢ ఖ ఁహఁ ఝ ఞౕ ట ఠ డ ఢ ణహ తహ థహ దహ ఁఁ ఝౘ ఞౙ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁఁ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁ ఁ


ఁఽఁ ఝ జ౧ ఝఽ ఞఽ డ౫ టఽ ఠఽ డఽ ఢఽ ణ౦ ఁాఁ ఝಃ జ౸ ఝా ఞా డ౼ టా ఠా డా ఢా ణ౷ ఁఽ ఁ ఝ జ౧ಈ ఝఽ ఞఽ డ౫ టఽ ఠఽ డఽ ఢఽ ణ౦ ఁ ఁ ఝొ జొ ఝ ఞ డొ టొ ఠ డ ఢ ణొ ఁ ఁ ఝో జ్ ఝ ఞ డో టో ఠ డ ఢ ణో


0

ఁ ఁ ఝ జౌ ఝ ఞ డ ట ఠ డ ఢ ణ

ధ న ప ఫ బ భ మ

య ర ఱ ల ళ ఴ వ

ఁ ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ ఁశఁ

ఖశ ఖశ ౮ ద౮ ఫ౭ బ౭ శ మశ య౭ ప ఫశ బశ యౖశ యశ యౘ

ఁషఁ తష థష ఖౕ ఖ ఖౙ న మె

యౌ య య య భష మష యి

ఁసఁ తస థస ఖౖ ఖౘ ఖౚ న మౌ

య్ య య యౕ భస మస యీ

ఁహఁ

ధౢ నౢ ప ఫ బ భౕ మహ యౖ ర ఱౢ య ళ ఴహ వ

ఁఁ


ఁఁ


ఁ ఁ



1

ఁఽఁ త థ ౬ ద౬ ధ౭ న౮ ౧ మ౯ య ప ఫ౦ బ భ మ య

ఁాఁ తಅ థಅ ౽ ద౽ ధ౾ న౿ ౸ మಀ యಁ పಂ ఫ౷ బಆ భಅ మಅ యಇ

ఁఽ ఁ త థ ౬ ద౬ ధ౭ై న౮ై ౧ಈ మ౯ య పై ఫ౦ బಈ భ మ యై

ఁ ఁ ఖొ ఖొ ొ దొ ఖ యొ ొ మొ యొ పొ ఫొ బొ యౖొ యొ వొ

ఁ ఁ ఖో ఖో ో దో మో యో ్ మో యో పో ఫో బో యౖో యో హో

ఁ ఁ

ఖ ఖ ద ఫ్ బౌ ౌ మౌ యౌ పౌ ఫ బౌ యౖ య వ

8.2.4. CM+VISARGA: VALID ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁశఁ కశ ఔ౭ గశ ఖ౭ గ౯ ఙ౬ చ౬ చ ఛ౭ జ


2

ఁషఁ కూ ఖి గ ఘి గౄ ఖ ఖే ఖ ఛ జృ ఁసఁ కై ఖీ గ ఘీ గొ ఖె ఖై ఖొ ఛ జ ఁహఁ ఓౖ ఔహ క ఖ ఖృ ఘహ ఙహ ఖో ఛ జౠ ఁఁ ఓౚ ఔ క ఖ ఖౄ ఘ ఙ ఖౌ ఛ జౡ ఁఁ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఁ ఁ

ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ

ఁఽఁ క౧ ఔ౧ గ౧ ఘ గ౨ ఙఽ చఽ చ౧ ఛ౩ జ౪ ఁాఁ క౸ ఔ౸ గ౸ ఘ಄ గ౹ ఙా చా చ౸ ఛ౺ జ౻ ఁఽ ఁ క౧ಈ ఔ౧ై గ౧ಈ ఘై గ౨ ఙఽ చఽ చ౧ ఛ౩ై జ౪ై ఁ ఁ కొ ఔొ గొ ఖు గొ ఙొ చొ చొ ఖ్ జొ ఁ ఁ కౌ ఔ గ్ ఖూ గ ఙో చో చ ఖ జ ఁ ఁ కౌ ఔౌ గౌ ఖ్ గ ఙ చ చౌ ఛౌ జ

ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద


3

ఁశఁ ఝ౮ జశ ఝ౬ ఞ౬ డ౬ ట౬ ఠ౬ డ౬ ఢ౬ ణ౬ ఁషఁ ఝౄ జ ఝు ఞు డ ఖ ఠ్ డ్ ఢ్ ఖ ఁసఁ ఝొ జ ఝే ఞే డో ఖ ఠ డ ఢ ఖ ఁహఁ ఝ ఞౕ ట ఠ డ ఢ ణహ తహ థహ దహ ఁఁ ఝౘ ఞౙ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁఁ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ఁ ఁ


ఁఽఁ ఝ జ౧ ఝఽ ఞఽ డ౫ టఽ ఠఽ డఽ ఢఽ ణ౦ ఁాఁ ఝಃ జ౸ ఝా ఞా డ౼ టా ఠా డా ఢా ణ౷ ఁఽ ఁ ఝ జ౧ಈ ఝఽ ఞఽ డ౫ టఽ ఠఽ డఽ ఢఽ ణ౦ ఁ ఁ ఝొ జొ ఝ ఞ డొ టొ ఠ డ ఢ ణొ ఁ ఁ ఝో జ్ ఝ ఞ డో టో ఠ డ ఢ ణో ఁ ఁ ఝ జౌ ఝ ఞ డ ట ఠ డ ఢ ణ

ధ న ప ఫ బ భ మ

య ర ఱ ల ళ ఴ వ


4

ఁ ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ

ఁశఁ ఖశ ఖశ ౮ ద౮ ఫ౭ బ౭ శ మశ య౭ ప ఫశ బశ యౖశ యశ యౘ ఁషఁ తష థష ఖౕ ఖ ఖౙ న మె యౌ య య య భష మష యి ఁసఁ తస థస ఖౖ ఖౘ ఖౚ న మౌ య్ య య యౕ భస మస యీ ఁహఁ ధౢ నౢ ప ఫ బ భౕ మహ యౖ ర ఱౢ య ళ ఴహ వ ఁఁ


ఁఁ ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ ఁ ఁ

ధ న ప ఫ- బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ

ఁఽఁ త థ ౬ ద౬ ధ౭ న౮ ౧ మ౯ య ప ఫ౦ బ భ మ య ఁాఁ తಅ థಅ ౽ ద౽ ధ౾ న౿ ౸ మಀ యಁ పಂ ఫ౷ బಆ భಅ మಅ యಇ ఁఽ ఁ త థ ౬ ద౬ ధ౭ై న౮ై ౧ಈ మ౯ య పై ఫ౦ బಈ భ మ యై ఁ ఁ ఖొ ఖొ ొ దొ ఖ యొ ొ మొ యొ పొ ఫొ బొ యౖొ యొ వొ ఁ ఁ ఖో ఖో ో దో మో యో ్ మో యో పో ఫో బో యౖో యో హో ఁ ఁ ఖ ఖ ద ఫ్ బౌ ౌ మౌ యౌ పౌ ఫ బౌ యౖ య వ


5

Combinations with Anuswara followed by a Visarga are not provided because it is not a valid combination in Telugu.

8.3. CONSONANT+CONSONANT CLUSTERS

8.3.1.CHC

This is by far the most important inventory and comprises the basic 2 consonant conjuncts of the script. At present all the

conjunct shapes you see are provided by the existing font for your script.

INSTRUCTIONS:

In case a particular character is not used in your script, please cross it out

Please do not forget that some combinations are dead clusters but are still needed by the font designer to generate out

the grammar.

In case you see a shape which you deem to be non valid, please cross out the existing shape and replace it by the shape you

think should be representative.

Please do NOT forget that the conjunct shapes should be in conformity with norms laid down by the statutory bodies of your

state.

క్ ఖ్ గ్ ఘ్ ఙ్ చ్ ఛ్ జ్ ఝ్ ఞ్ ఓ ఓక ఔక కక ఖక గక ఘక ఙక చక ఛక జక ఔ ఓఖ రఖ కఖ ఱఖ గఖ ఘఖ లఖ చఖ ళఖ జఖ


6

క ఓగ రగ కగ ఱగ గగ ఘగ లగ చగ ళగ జగ ఖ ఓఘ రఘ కఘ ఱఘ గఘ ఘఘ లఘ చఘ ళఘ జఘ గ ఓఙ రఙ కఙ ఱఙ గఙ ఘఙ లఙ చఙ ళఙ జఙ ఘ ఓచ ఔచ కచ ఖచ గచ ఘచ ఙచ చచ ఛచ జచ ఙ ఓఛ ఔఛ కఛ ఖఛ గఛ ఘఛ ఙఛ చఛ ఛఛ జఛ చ ఓజ రజ కజ ఱజ గజ ఘజ లజ చజ ళజ జజ ఛ ఓఝ రఝ కఝ ఱఝ గఝ ఘఝ లఝ చఝ ళఝ జఝ జ ఓఞ రఞ కఞ ఱఞ గఞ ఘఞ లఞ చఞ ళఞ జఞ ఝ ఓట రట కట ఱట గట ఘట లట చట ళట జట ఞ ఓఠ రఠ కఠ ఱఠ గఠ ఘఠ లఠ చఠ ళఠ జఠ ట ఓడ రడ కడ ఱడ గడ ఘడ లడ చడ ళడ జడ ఠ ఓఢ రఢ కఢ ఱఢ గఢ ఘఢ లఢ చఢ ళఢ జఢ డ ఓణ రణ కణ ఱణ గణ ఘణ లణ చణ ళణ జణ ఢ ఓత రత కత ఱత గత ఘత లత చత ళత జత ణ ఓథ రథ కథ ఱథ గథ ఘత లథ చథ ళథ జథ త ఓద రద కద ఱద గద ఘద లద చద ళద జద థ ఓధ రధ కధ ఱధ గధ ఘధ లధ చధ ళధ జధ ద ఓన ఔన కన ఖన గన ఘన ఙన చన ఛన జన


7

ధ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ న ఓప ఔప కప ఖప గప ఘప ఙప చప ఛప జప ఓఫ ఔఫ కఫ ఖఫ గఫ ఘఫ ఙఫ చఫ ఛఫ జఫ ప ఓబ ఔబ కబ ఖబ గబ ఘబ ఙబ చబ ఛబ జబ ఫ ఓభ ఔభ కభ ఖభ గభ ఘభ ఙభ చభ ఛభ జభ బ ఓమ ఔమ కమ ఖమ గమ ఘమ ఙమ చమ ఛమ జమ మ ఓఱ రఱ కఱ ఱఱ గఱ ఘఱ లఱ చఱ ళఱ జఱ

య ఓల రల కల ఱల గల ఘల లల చల ళల జల ర ఓళ ఔళ కళ ఖళ గళ ఘళ ఙళ చళ ఛళ జళ ఱ ఓఴ ఔఴ కఴ ఖఴ గఴ ఘఴ ఙఴ చఴ ఛఴ జఴ ల ఓవ ఔవ కవ ఖవ గవ ఘవ ఙవ చవ ఛవ జవ ళ క్ష రశ కశ ఱశ గశ ఘశ లశ చశ ళశ జశ ఴ ఓష ఔష కష ఖష గష ఘష ఙష చష ఛష జష వ ఓస రస కస ఱస గస ఘస లస చస ళస జస Set 2 ట్ ఠ్ డ్ ఢ్ ణ్ త్ థ్ ద్ ధ్ న్ ఓ ఝక ఞక టక ఠక డక ఢక ణక తక థక దక


8

ఔ ఝఖ ఞఖ టఖ ఴఖ డఖ ఢఖ వఖ తఖ శఖ దఖ క ఝగ ఞగ టగ ఴగ డగ ఢగ వగ తగ శగ దగ ఖ ఝఘ ఞఘ టఘ ఴఘ డఘ ఢఘ వఘ తఘ శఘ దఘ గ ఝఙ ఞఙ టఙ ఴఙ డఙ ఢఙ వఙ తఙ శఙ దఙ ఘ ఝచ ఞచ టచ ఠచ డచ ఢచ ణచ తచ థచ దచ ఙ ఝఛ ఞఛ టఛ ఠఛ డఛ ఢఛ ణఛ తఛ థఛ దఛ చ ఝజ ఞజ టజ ఴజ డజ ఢజ వజ తజ శజ దజ ఛ ఝఝ ఞఝ టఝ ఴఝ డఝ ఢఝ వఝ తఝ శఝ దఝ జ ఝఞ ఞఞ టఞ ఴఞ డఞ ఢఞ వఞ తఞ శఞ దఞ ఝ ఝట ఞట టట ఴట డట ఢట వట తట శట దట ఞ ఝఠ ఞఠ టఠ ఴఠ డఠ ఢఠ వఠ తఠ శఠ దఠ ట ఝడ ఞడ టడ ఴడ డడ ఢడ వడ తడ శడ దడ ఠ ఝఢ ఞఢ టఢ ఴఢ డఢ ఢఢ వఢ తఢ శఢ దఢ డ ఝణ ఞణ టణ ఴణ డణ ఢణ వణ తణ శణ దణ ఢ ఝత ఞత టత ఴత డత ఢత వత తత శత దత ణ ఝథ ఞథ టథ ఴథ డథ ఢథ వథ తథ శథ దథ త ఝద ఞద టద ఴద డద ఢద వద తద శద దద థ ఝధ ఞధ టధ ఴధ డధ ఢధ వధ తధ శధ దధ


9

ద ఝన ఞన టన ఠన డన ఢన ణన తన థన దన ధ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద న ఝప ఞప టప ఠప డప ఢప ణప తప థప దప ఝఫ ఞఫ టఫ ఠఫ డఫ ఢఫ ణఫ తఫ థఫ దఫ ప ఝబ ఞబ టబ ఠబ డబ ఢబ ణబ తబ థబ దబ ఫ ఝభ ఞభ టభ ఠభ డభ ఢభ ణభ తభ థభ దభ బ ఝమ ఞమ టమ ఠమ డమ ఢమ ణమ తమ థమ దమ మ ఝఱ ఞఱ టఱ ఴఱ డఱ ఢఱ వఱ తఱ శఱ దఱ

య ఝల ఞల టల ఴల డల ఢల వల తల శల దల ర ఝళ ఞళ టళ ఠళ డళ ఢళ ణళ తళ థళ దళ ఱ ఝఴ ఞఴ టఴ ఠఴ డఴ ఢఴ ణఴ తఴ థఴ దఴ ల ఝవ ఞవ టవ ఠవ డవ ఢవ ణవ తవ థవ దవ ళ ఝశ ఞశ టశ ఴశ డశ ఢశ వశ తశ శశ దశ ఴ ఝష ఞష టష ఠష డష ఢష ణష తష థష దష వ ఝస ఞస టస ఴస డస ఢస వస తస శస దస


0

Set 3 ప్ ఫ్ బ్ భ్ మ్ య్ ర్ ఱ్ ల్ ళ్ వ్ శ్ ష్ స్ హ్ ఓ ధక నక క పక ఫక బక భక మక యక రక ఱక లక ళక ఴక వక

ఔ ధఖ షఖ ఖ సఖ ఫఖ బఖ భఖ మఖ యఖ రఖ ఱఖ లఖ ళఖ ఴఖ వఖ

క ధగ షగ గ సగ ఫగ బగ భగ మగ యగ రగ ఱగ లగ ళగ ఴగ వగ ఖ ధఘ షఘ ఘ సఘ ఫఘ బఘ భఘ మఘ యఘ రఘ ఱఘ లఘ ళఘ ఴఘ వఘ గ ధఙ షఙ ఙ సఙ ఫఙ బఙ భఙ మఙ

యఙ రఙ ఱఙ లఙ ళఙ ఴఙ వఙ

ఘ ధచ నచ చ పచ ఫచ బచ భచ మచ యచ రచ ఱచ లచ ళచ ఴచ వచ

ఙ ధఛ నఛ ఛ పఛ ఫఛ బఛ భఛ మఛ యఛ రఛ ఱఛ లఛ ళఛ ఴఛ వఛ

చ ధజ షజ జ సజ ఫజ బజ భజ మజ యజ రజ ఱజ లజ ష్జ ఴజ వజ ఛ ధఝ షఝ ఝ సఝ ఫఝ బఝ భఝ మఝ యఝ రఝ ఱఝ లఝ ళఝ ఴఝ వఝ జ ధఞ షఞ ఞ సఞ ఫఞ బఞ భఞ మఞ యఞ రఞ ఱఞ లఞ ళఞ ఴఞ వఞ ఝ ధట షట ట సట ఫట బట భట మట యట రట ఱట లట ళట ఴట వట ఞ ధఠ షఠ ఠ సఠ ఫఠ బఠ భఠ మఠ యఠ రఠ ఱఠ లఠ ళఠ ఴఠ వఠ ట ధడ షడ డ సడ ఫడ బడ భడ మడ యడ రడ ఱడ లడ ళడ ఴడ వడ ఠ ధఢ షఢ ఢ సఢ ఫఢ బఢ భఢ మఢ యఢ రఢ ఱఢ లఢ ళఢ ఴఢ వఢ


1

డ ధణ షణ ణ సణ ఫణ బణ భణ మణ యణ రణ ఱణ లణ ళణ ఴణ వణ ఢ ధత షత త సత ఫత బత భత మత యత రత ఱత లత ళత ఴత వత

ణ ధథ షథ థ సథ ఫథ బథ భథ మథ యథ రథ ఱథ లథ ళథ ఴథ వథ

త ధద షద ద సద ఫద బద భద మద యద రద ఱద లద ళద ఴద వద

థ ధధ షధ ధ సధ ఫధ బధ భధ మధ యధ రధ ఱధ లధ ళధ ఴధ వధ ద ధన నన న పన ఫన బన భన మన యన రన ఱన లన ళన ఴన వన ధ ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ న ధప నప ప పప ఫప బప భప మప యప రప ఱప లప ళప ఴప వప ధఫ నఫ ఫ పఫ ఫఫ బఫ భఫ మఫ యఫ రఫ ఱఫ లఫ ళఫ ఴఫ వఫ ప ధబ నబ బ పబ ఫబ బబ భబ మబ యబ రబ ఱబ లబ ళబ ఴబ వబ ఫ ధభ నభ భ పభ ఫభ బభ భభ మభ యభ రభ ఱభ లభ ళభ ఴభ వభ బ ధమ నమ మ పమ ఫమ బమ భమ మమ యమ రమ ఱమ లమ ళమ ఴమ వమ భ ధర నర ర పర ఫర బర భర మర యర రర ఱర లర ళర ఴర వర మ ధఱ షఱ ఱ సఱ ఫఱ బఱ భఱ మఱ యఱ రఱ ఱఱ లఱ ళఱ ఴఱ వఱ

ప్ ఫ్ బ్ భ్ మ్ య్ ర్ ఱ్ ల్ ళ్ వ్ శ్ ష్ స్ హ్

య ధల షల ల సల ఫల బల భల మల యల రల ఱల లల ళల ఴల వల ర ధళ నళ ళ పళ ఫళ బళ భళ మళ యళ రళ ఱళ లళ ళళ ఴళ వళ


2

ఱ ధఴ నఴ ఴ పఴ ఫఴ బఴ భఴ మఴ యఴ రఴ ఱఴ లఴ ళఴ ఴఴ వఴ ల ధవ నవ వ పవ ఫవ బవ భవ మవ యవ రవ ఱవ లవ ళవ ఴవ వవ ళ ధశ షశ శ సశ ఫశ బశ భశ మశ యశ రశ ఱశ లశ ళశ ఴశ వశ ఴ ధష నష ష పష ఫష బష భష మష యష రష ఱష లష ళష ఴష వష వ ధస షస స సస ఫస బస భస మస యస రస ఱస లస ళస ఴస వస

As you must have noticed, a majority of CHC forms are generated out by the half form of the Consonant+the full form of the next

c . O y fe f m d bey u e d f m e e c fu c ju c . uc f m e e med “de ”

Please help out by listing the deviant forms

8.3.2 CONSONANT+CONSONANT+CONSONANT CLUSTERS

CHCHC e.g. మసత ీ

These are not very common and you will have to identify them yourself. Please provide the shapes generated out in this

combination. These must be unique. Or else it will be assumed that the first Consonant takes the half form and is apposed to

the next two consonants already defined in the set CHC above

శళట ర అఴత ీ

బశఴత ీ

ఴ ఴకఢ

అఴలమఢ


3

8.3.3. CONSONANT+CONSONANT+CONSONANT+CONSONANT CLUSTERS: CHCHCHC

These are very rare and you will have to identify them yourself. Please provide the shapes generated out in this combination.

These must be unique. Or else it will be assumed that the first Consonant takes the half form and is apposed to the next three

consonants already defined in the set CHCHC above

బశభగ్య ఘిర 9. COLLATION ORDER OF THE CHARACTERS: LEXICAL / DICTIONARY SORTING ORDER

List all the basic characters of the language in the expected sort-order. A sample sort order is provided below. Please provide

an exhaustive collation order for your language. If there is any change in the sort order, please specify:

ఁ ఁ ઃ అ ఆ ఇ ఈ ఉ ఊ ఋ ౠ ఌ ౡ ఎ ఏ ఐ ఒ ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ఴ వ ఁశ ఁష ఁస ఁహ ఁ ఁ ఁ ఁఽ ఁ ాఁఽ ఁ ఁ ఁ 10. HOMOGRAPHIC IDENTITIES WITHIN THE CHARACTER SET.

Please provide a list of look alikes. Each set of homographs will be proposed as a pair. In extreme cases even three

homographs are permissible Add more columns if so required.

a. Unique characters

HOMOGRAPH1 HOMOGRAPH2 HOMOGRAPH3

b. Conjunct characters.


4

COMPOSING

CONSONANTS

RESULTING

HOMOGRAPH

COMPOSING

CONSONANTS

RESULTING

HOMOGRAPH

11. .Compliance with Unicode.

i. Is the character set compliant with Unicode: YES / NO

ii. If not identify the characters which should be proposed to the Unicode consortium with substantiating

evidence.

T e c c e “ “ be dded U c de. T e [z ] / / was there in old Telugu, if someone

wants to transliterate Malayalam/Tamil word it has to be there.

12. ZWJ/ZWNJ

Please provide all such cases where you feel that ZWJ/ZWNJ is a must e.g.

NONE

ZWJ is not required.

ZWNJ:

ద౮భత్ యో ఓ ధౣమఝర్ కూ ఇన్ ధౢట్ దహ

Documents

SCRIPT GRAMMAR TEMPLATE Instructions GRAMMAR TEMPLATE Instructions ... ఓ ఔ క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ధ న ప ఫ బ భ మ య