Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
saoc
ari
saoc
ari
piramid
ebi
piramid
ebi
klasi VkiTxvis done – 5.2teqstis tipi – sainformacio-SemecnebiTi
Semdgeneli – nensi parksi
saqarTvelos dawyebiTi ganaTlebis proeqti (G-PriEd) madlobas uxdis lela qistaurs, rezo gogias, nugzar arCe maSvils da eliso rexviaSvils, romlebmac paata papavas xelmZRvanelobiT mniSvnelovani wvlili Seitanes am wignebis momzadebaSi. gansakuTrebuli madloba qalbaton medea kakaCias (USAID) gawe uli daxmarebisTvis.
am masalis momzadeba SesaZlebeli gaxda amerikeli xalxis keTili nebiTa da aSS saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mxardaWeriT. masalebis Sinaarsze pasuxismgebelia SemdgenelTa jgufi da igi ar warmoadgens aSS saerTaSoriso ganviTarebis saagentosa da aSS mTavrobis azrs. Ees masala momzadda aSS saerTaSoriso ganviTarebis saagentos dawyebiTi ganaTlebis proeqtis farglebSi, romelic xorcieldeba saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministrosTan erTad.
saocari
piramidebi
saocari
piramidebi
2
rogor iwyeboda piramidebis mSenebloba?
bevrma ar icis, rom egviptis piramidebi sinamdvileSi faraonTa akldamebia. Turme faraonebs sjerodaT, rom gardacvalebis Semdegac dasWirdebodaT sagnebi, romelTac sicocxleSi iyenebdnen! amitomac agebdnen rac SeiZleba did akldamebs da avsebdnen maT sursaTiT, aRWurvilobiTa da ganZiT...
pirvel piramidebs ar hqondaT iseTive gluvi zedapiri da uzado wyoba, romelsac dRes xedaven egvipteSi Casuli turistebi. faraonebis adreuli akldamebi Tixis lodebiT naSenebi erTsarTuliani oTxkuTxa Senobebi iyo, romlebsac mastabas eZaxdnen. dRes egviptis udabnoebSi mravladaa mimofantuli uZvelesi mastabebis nangrevebi.
Semdeg, 5000 wlis winaT, erT mSvenier dRes, SesaniSnav xuroTmoZRvars, saxelad imhotefs, brwyinvale idea ewvia: akldamis aSenebisas erTi Senoba meore Senobis Tavze Semoedga. TiToeuli Semdgomi
mefe joseris safexurovani piramida
3
mastaba mis wina mastabaze odnav mcire zomis unda yofiliyo. imhotefma Seqmna pirveli egvipturi piramida, romelic dRes „mefe joseris safexu-rovani piramidis“ saxeliTaa cnobili.
joseris Semdgomma faraonma moisurva, rom misi akldama kidev ufro STambeWdavi yofiliyo, da xuroTmoZRvrebs ubrZana, axali tipis piramida SeeqmnaT. nagebobas safexurebis nacvlad gluvi zedapiri unda hqonoda. pirvelma gluvzedapirianma piramidam didxans ver gaZlo, gareTa kedlebi male CamoeSala. faraonma Tavis xuroTmoZRvars ubrZana, kidev erTxel ecada. xuroTmoZRvari isev problemis winaSe aRmoCnda. piramidis mSeneblobis procesSi igi mixvda, rom waxnagebis kuTxe Zalze daxrili iyo. Tu mSeneblobas aseve gaagr Ze lebdnen, piramida kvlav Camoingreoda. magram gonierma xuroTmoZRvarma gamosavali ipova, man Secvala waxnagis daxris kuTxe da ngrevac Tavidan aicila. es piramida „texili piramidis“ saxeliTaa cnobili.
texili piramida
4
faraoni mainc ukmayofilo iyo. mas undoda, yvela drois udidesi akldama hqonoda. maSin xuroTmoZRvarma Seqmna piramida, romlis zedapirsac ar daamaxinjebda kuTxe. faraons sabolood eRirsa misTvis esoden sasurveli didi akldama. xuroTmoZRvris mier ostaturad daproeqtebuli „wiTe-li piramida“ dResac myarad dgas. mis mSeneblobaze ufro meti qva daixarja, vidre gizas yvelaze didi piramidis mSeneblobaze.
erTerTi Semdgomi faraonis xuroTmoZRvari safexurovani piramidis amSeneblis, imhotefis SviliSvili iyo. man daaproeqta piramida, romelsac daxvewili, SesaniSnavad gamoyvanili waxnagebi hqonda da simaRliT cas swvdeboda. rodesac piramidis mSenebloba dasrulda, misi simaRle 146 metrs aRwevda! es piramida 3800 wlis ganmavlobaSi iyo adamianis xeliT Seqmnili yvelaze maRali nageboba. Zveli msoflios Svid saocrebaTagan erTerTi swored es wiTeli piramidaa. gamoangariSebulia, rom igi 2,3 milioni lodisaganaa agebuli da 5,9 milion tonas iwonis.
wiTeli piramida
5
egviptis piramidebs Soris turistTa yvelaze did yuradRebas ipyrobs gizas didi piramidebi. igi yvelaze saxelganTqmulia im nagebobaTa Soris, rac ki odesme adamianis xeliT aRmarTula dedamiwaze. mas kacobrioba jer kidev uZvelesi droidan icnobs. xufus (xeofsis) didi piramida „Zveli samyaros saocrebaTagan“ Cvenamde moRweuli erTaderTi Zeglia. egviptis udabnoebSi samasze meti piramidaa. zogi maTgani sanaxevrod ukve qviSaSia Camarxuli, magram Cvidmeti piramida kvlav myarad dgas agebidan ukve 5000 wlis Semdegac.
saxelganTqmuli giAzaAs piramidebi
6
rogor Sendeboda piramidebi?
egviptologebs1 mravali wlis ganmavlobaSi ainteresebdaT, rogor aaSenes uZveles dros aseTi saocari, srulyofili nagebobebi. Zvel mSeneblebs xom ar gaaCndaT Tanamedrove samSeneblo teqnologia, Tumca mainc SeZles Seudarebeli konstruqciebis Seqm na! piramidebi imdenad kargadaa agebuli, rom zogierTs isini ucxoplanetelTa naxelavad miaCnia!
didi xnis ganmavlobaSi egviptologebi mcdarad fiqrobdnen, rom piramidebs monebs aSenebinebdnen da mSeneblobas mravali weli sWirdeboda. dRes dadasturebulad miiCneven, rom piramidebs aSenebd nen ara monebi, aramed fermerebi. maSin, rodesac maT mindvrebs wyaluxvi nilosi tboravda, fermerebi piramidebis mSeneblobaze eZebdnen samuSaos. aseve cnobilia, rom fermerebs gasamrjelosac uxdidnen, Tumca ara fuliT, aramed sursaTiTa da tanisamosiT. fermerebs, Cveulebriv, kargad epyrobodnen da arc iZulebiT amuSavebdnen.
mravali wlis winaT arqeologebma piramidebis maxloblad gaTxares piramidis mSeneblebis sofeli. kedlis warwerebi mogviTxrobs, Tu rogor unazRaurebdnen Sromas muSebs da rogor epyrobodnen maT. arqeologebma aRmoaCines saxabazo, romelsac mSromelebisTvis dReSi 20000 puris gamocxoba SeeZlo. maT aseve miagnes eqimebis mier fermerebis mkurnalobis damadasturebel artefaqtebs.2 muSebis soflis aRmoCeniT isic SevityveT, rom piramidebi adamianebma aages da ara ucxoplanetelebma!
1 egviptologebi – mecnierebi, romlebic Zvel egviptes swavloben.
2 artefaqti – adamianis mier damzadebuli nivTi.
7
berketis gamoyeneba lodebis gadasatanad
egviptologebi amtkiceben, rom mSeneblebi granitis an kirqvis uzarmazari lodebis piramidis gverdeb ze asazidad mravalsafexurian pandusebs3 iyenebdnen. lodis Tavis adgilze mosaTavseblad brinjaos an rkinis berkets xmarobdnen. yvelaze rTuli samuSaosTvis, didi lodebis pandusebze asaTrevad, cxovelebs, kerZod, xarebs iyenebdnen.
3 pandusi – daqanebuli sibrtye, romelsac akeTeben kibis magivrad da iyeneben nivTebis an satransporto saSualebebis gadasaadgileblad.
lodebis gadaadgileba zemoT pandusis meSveobiT
8
egviptologebi irwmunebian, rom piramidebis aSenebas ufro naklebi dro sWirdeboda, vidre dRemde miaCndaT. rogorc Cans, piramidis ferdze arc imdeni mTliani lodis atana uxdebodaT, rogorc adre fiqrobdnen arqeologebi. mTliani lodis garSemo `jibeebis~ amosavsebad xSirad qvebsa da qviSas iyenebdnen. Tumca giganti piramidis aSenebas oci weli mainc sWirdeboda!
piramidebis agebuleba da mdebareoba
piramidis saZirkveli yovelTvis zusti kvadrati iyo. gizas didi piramidis simaRle 140 metrze metia. misi kvadratuli fuZis gverdi 230 metris sigrZisaa, xolo farTobi aTi fexburTis stadionisas aRemateba! piramidis SigniT temperatura mudmivia, dedamiwis zedapiris saSualo temperaturas, 20OCs utoldeba.
miuxedavad imisa, rom egviptelebs ar hqondaT standartizebuli sazomi, didi piramidis zomebi saocari sizustiTaa gaangariSebuli. sigrZis gasazomad isini iyenebdnen boWkovan zonars. gizas piramidaSi yvelaze didi cdomileba, 20 santimetri, misi 230metriani fuZis erTerT gverdze aRiniSneba. egviptelebi ukiduresi sizustiT aSenebdnen brtyel fundamentsac: fuZis samxreTaRmosavleTi kuTxe mxo lod erTi santimetriTaa maRali CrdilodasavleT kuTxeze.
saSualo zomis piramidis awonas Tu SeZlebT, igi daaxloebiT 5,400,000 tona gamova. saSualo zomis
9
qvis lodi ori msubuqi manqanis wonisaa (2,5 tona). yvelaze didi lodi (igi gizas piramidebs Soris yvelaze patara piramidis nawilia) daaxloebiT 285 tonas iwonis. es 200dan 250mde msubuqi manqanis wonaa.
dRes gizas didi piramida mTeli sami kilometriT ufro samxreTiT dgas im adgilidan, sadac Tavdapirvelad aaSenes. es 4500 wlis ganmavlobaSi miwis nelnela gadaadgilebam gamoiwvia. egviptis yvela piramida mdinare nilosis dasavleTiT mdebareobs. Zveli religiis Tanaxmad, dasavleTi gardacvlilTa miwad iTvleboda.
uzarmazari piramidebis SigniT aris sakuWnaoebi, Sida ezoebi da saidumlo gasasvlelebi. piramidebis SigniT aseve mravladaa dekoraciebiT SeniRbuli satyuarebi im yaCaRebis dasaWerad, romlebic piramidebSi SeRwevasa da maT gaZarcvas cdilobdnen. yaCaRebs marTlac hqondaT piramidebSi SeRwevis mizezi. isini xom ganZiT iyo savse!
piramidis mSeneblebi cdilobdnen, gaecurebinaT momavali mZarcvelebi. isini blokavdnen gasasvlelebs da lesavdnen maT. qurdebi galesili kedlis mongrevis Semdeg qvas waawydebodnen da xaxamSrali rCebodnen. akldamaSi Sesasvleli gza damaluli karis miRma iwyeboda.
bevri ubeduri SemTxvevis gamo dRes piramidebze cocva akrZalulia. axla amisTvis saWiroa specialuri nebarTva, romlis mopovebac sakmaod rTulia.
10
piramidis qalaqebi
amitom mravalwliani mSeneblobis ganmavlobaSi piramidis garSemo mTeli qalaqi aRmocendeboda xolme. am qalaqebs piramidis qalaqebs uwodebdnen. yvelas, vinc piramidis mSeneblobaze muSaobda, faraoni saxls aZlevda. adamianebs Sromas nivTebiT, sakvebiT da saxlebiT unazRaurebdnen. faraonis colebsa da Svilebsac hqondaT sakuTari momc ro piramidebi, romlebic mefis didi piramidis Soriaxlo iyo aSenebuli.
piramidis dasrulebis Semdeg mis garSemo ga Senebuli qalaqi arsebobas ganagrZobda. am qalaqis macxovrebelTagan zogi piramidis momvle lis an mebaRis samuSaos asrulebda. sxvebi xabazebi, kalaTebis mwvnelebi, xelosnebi iyvnen, romlebic sxva moqalaqeebisTvis saWiro saqonels qmnidnen.
piramidis qalaqis modeli. da axloebiT aseT qalaqSi
cxovrobda piramidis mSeneblobaSi CarTuli yvela muSa