Kocatep e Tip Dergisi(200 1), 2, 71-78 The Medical of Journal Kocatepe 200 1, Afy on Koc atepc Universitesi

SAGLIKLI YENiOOGANLARDA KOROON KANI TSH VE rtnotn HORMON OUZEYLERi

I Ayse Binnur ERBAGCI, 2Sadrettin PEN<;E, 'Necat YILMAZ, 3Halime Hamm PENCE

Gaz iantep Oniversi tesi TIp Fakii ltesi 'Biyokimya ve Klini k Biyokimya, 2Fizyoloj i Anab ilim Dah , Gaziantep )Atatiirk Onivc rsi tes i TIp Fakiiltesi, Biyokimya Anab ilim Dah , Erzurum.

OZET:Kordon kam intrauterin yasa rna ait ozellikler ve de gum travrnasmm etkileri yam sira yenidog amn saghk ve hastahk durumunu da yans itmaktadtr, Fetal gelisim ve doku farkhl asrnasmda rol oynayan tiroid horm onlan ve Tiroid Stimulan Hormon 'un (TSH) kordon kam diizeylerinin bilinmesi fetal metabolizmanm anlasilrnasi ve konjenital hipoti roidi zm erken tarnsma altematif bir yaklasim getirebilme olasihgt nedeniyle onem kazanmaktadir. Calrsmarruzda normal degum ile ve son adet tarihine gore hesaplanan ges tasyon yasina go re miadmda dogan (38 -40 hafta) sag hkh 202 yenidoganda (98 Kl 104 E) kordon kam TSH, total tiroksin (TT4 ) , serbes t tiroksin (IT4) , total triiyodotironin (TT)), serbest triiyodotiron in (IT)) diizeyler i kemiluminesans yontemle saptandi. Uretici firmamn erisk inler icin onerdigi referans degerler ile karsilastmldigmda kordon karunda saptadrgirruz TT 4, Ff4 , TSH referans degerler i yiiksek, FT ) degerleri diisiik, TT ) alt smm dusiik, iist sirun yiiksek bulundu. immunolum inometrik yontemle saptanan TSH, Radyo immun Ana liz (RIA) ile saptanan TT ), TT 4 ve direkt equilibrium diy aliz ile saptanan Ff), Ff4 referans degerler ile karsilasun ldrgmda sonuclanrmzm yenidogan doneminden dusiik oldugu, kordon karund a saptanan dege rlerden de farklihk gos terdigi goriildu. Cinsiyetler arasmda anlamh farkhlik saptanmadi (p>0.05) . Fetal doku, plasenta ve uteru sta tip III 5'­monodeiyodinaz aktiv itesinin yiiksekligi , fetusta periferik tirok sin metabolizmasmin farklrlr gi, fetal hipofizin TT/e duyarlihgmdaki aza lma ve tiroks in baglayrci globulin diizeyind eki degisikl iklerin kordon kanmda saptanan farkli tiroid hormon patemine yol acabilecegi diistlniildti . Referans degerler olusturulmasinda ve kullamlrnasmda yontemsel farkhhklann ve referans birey seciminin onemli faktorler oldu gu sonucuna vanldi . Bulgulanrm z miadinda dogan, saglikh bebeklerin kemiluminesans yontemle saptanan kordon kant tiroid horm on ve TSH diizeyleri icin fikir olusturrnaktadir. [Anahtar kelim eler: kemiluminesans , kord on karn, tiroid hormonlan , TSH ]

ABSTRACT: Cord blood reflects health and disease of the newb orn as well as features of the intrauterine life and effe cts of partu rition traum a. Cord blood co ncentrations of Thyroid Stimulating Horm one (TSH) and thyroid horm ones that contribute to fetal tissue accretion and different iation provide insight into fetal thyroid metabolism and may offer an alternative approach for ea rly diagnosis of congenital hypoth yroidism. In this study cord blood TSH, total thyroxine (TT4 ) , free thyroxine (IT4) , total triiodoth yronin e (TT)), free triiodothyronine (IT3) concentrations of health y, term (38-40 wee ks according to the last menstru al period) 202 newborns (98 F/l04 M) were determined by a chemiluminescence method . Our cord blood reference ranges of TSH, TT4,

IT4 were higher , IT) were lower, lower and upp er limit s of TT 3 were lower and higher respec tively than adult reference ranges supplied by the manufacturer. Comp ared with reference limits of immun olumiometric (TS H), radio immun e analytic (TT 4, TT 3) and direct equilibrium dialysis methods, our cord blood reference ranges were lower than the newborn and var iably different from cord blood . A significant difference was not observed between sexes (p>0.05). High type III 5'monodeiodin ase activity in fetal tissue, placenta and preg nant uteru s, differences of periferic thyro xine metabolism in fetu s, limited sensitivity of the fetal pituitary to thyroxine and variation of thyroxine bindin g globulin concentrations may lead to different pattern of thyroid horm ones in cord blood . Me thodology and selec tion of refe rence individuals is important for estab lishment of

7 1

,1,1,111 · r ~ J t l~_'-' •

reference ranges. Our results may provide insight to healthy term newborns' cord blood TSH and thyroid hormone concentrations. [Key Words: chemiluminescense, cord blood, thyroid hormones, TSH ]

ctats

Kordon kam fetal yasama ait ozellikleri ve degum travmasmm etkilerini tasimakla birlikte yenidoganm saghk ve hastaltk durumunu da yansitmaktadtr. Bu nedenle, ozellikle erken tanmm onem kazandigi hastaltklar acismdan kordon kam ile ilgili normal verilerin olusturulmasi gercgi duyulur (1).

Fetusta dolasimdaki tiroid hormon paterni eriskindekinden farkltltk gosterir, Fetal serumda tiroid stimulan hormon (TSH), total tiroksin (IT4 ) , serbest tiroksin (IT4) . total ve serbest triiyodotironin (IT]. IT]) dtizeyleri gestasyonel yasla artarak hipofiz ve tiroid bezlerinin maturasyonunu yansitmaktadir. Artan TSH varhgmda tiroid hormon dUzeylerinin de yUkselmesi fetal hipofizde negatif feed-back etkinin smirh oldugunu veya hipotalamustan tirotropin-salgrlauci hormon (TRH) stimulasyonu ile dengelendigini diisiindiirmektcdir (2). Fetal TSH I IT4 molar oranIan gestasyonel yasla azalrnaktadir . Bu oran gebeligin orta donemindeki fetusta 15 iken miadmda yenidoganda 4.7 ve eriskinde 0.97'ye diismektedir. Degum sirasinda sogukla indUklenen TRH-TSH piki 2-20 haftada yeniden dengeye ulasrnaktadir. Postnatal olgunlasma fazi cocukluk ve ergenlik donerninde IT4 sekresyon hizmda progresifbir azalma gostermekte ve olasrhkla azalan TRH sekresyonundan kaynaklanmaktadir (3).

Konjenital hipotiroidizme ortalama her 3000·4000 canIt dogumda bir rastlamlmakta, erken hormon replasman tedavisi ile yoI acabileccgi geri domisumsuz norolojik hasar onlenebilmektedir. Gelismis ulkelerde konjenital hipotiroidizmin erken tarusi amaciyla tararna programlan olusturulmustur. Kuzey Amerika tilkelerindeki programlar genelIikIe ilk basamak oIarak IT4 anaIizini « %10-20), sonraki asamada TSH analizini kapsarnaktadrr. Avrupa iiIkeleri ve Japonya'da ise ilk basamak TSH analizi (>40mIUIL), IT4

72

olcurnleri ile desteklenmektedir. Ultrasensitif TSH oleum yontemlerinin gelisimi ile tiim tarama programlan primer TSH analizini esas almaya baslarmstir. Tedavinin izlenmesinde ise IT4 diizeyleri daha erken yamt verdigi icin tercih edilmektedir (1).

Dogurndan soma TSH diizeylerinin yukselerek 30. dakikada pik yaptigi, ilk 24 saatte hizh daha soma yavaslayarak dU~tUgii ve yaklasik besinci giinde duraganlasngi bilinmektedir (4). Bu nedenle en erken ornek almu besinci gunle smrrlanmaktadir. Ancak tiroid dis: hastahklar da degum sonrasi hormon duzeylerini etkiIeyebilmektedir. Degum sonrasi adaptasyon sorunlan olan bebeklerde besinci giin TSH diizeyleri saglikh bebeklere oranla dusuk bulunmustur (5). Dilsiik ve cok dusuk degum agrrlikh bebeklerde ise TSH yuksek, TT 4 diizeyleri diisiik seyretmektedir. Bu bebeklerde dtlsiik TT 4 konsantrasyonlannm dusiik tiroksin baglayan globulin diizeylerinden kaynaklandigi dusunulmektcdir ve hipotiroidizm tarnsmm teyit edilmesi icin 2., 4., 6. haftalarda testlerin tekrar edilmesi onerilmistir (6,7) . Kordon kam TSH ve IT4

dtizeylerinin bolgesel iyot eksikligi olan yorelerde farkhhk gosterdigi ve profilaktik iyot tedavisi icin biyolojik bir indeks olusturabilecegi ileri surulmustur (8).

Tiroid hormonlannm fetal gelisimle ilgisi de arastmlrmsnr, Kiz bebeklerde kordon karu IT] dUzeylerinin buyume hormonu (BH) ile negatif, bas cevresi, agirlrk ve boy ile pozitif korelasyonu saptanrrus, BH'unun perinatal gelisim sirasmda IT] aracrligr ile biiyiimeyi yavaslanci bir etkisi olabilecegi ileri siirtilmtlstur (9) .

Bu calismada, saghkh miadmda yenidoganlarda kordon kam TSH ve tiroid hormon diizeyleri icin referans degerlerin olusturulmasi arnaclanrmsur.

GEREC VE YONTEM

Bu cahsrna Oeak 1997 ile Oeak 1998 tarihleri arasmda Erzurum Numune Hast anesi Kadm Hastaliklan ve Degum Kliniginde dogan saghkl: 202 bebekte (98 KlI04 E) yaprlrrusnr, Normal degum ile ve son adet tarihine gore hesaplanan gestasyon yasma gore miadinda dogan (38-40 hafta) bebekler cahsma kapsarnma almmrsnr. Gebelik donemi ve travay sirasinda fetusu etkileyebilecek komplikasyon (kanama, preeklampsi , eklampsi, intrauterin veya perinatal asfiksi vb.) gelisen bebekler cahsma disi tutulmustur. Travay sirasinda alman kordon karn omekleri serumIan aynstmlarak calrsma tar ihine dek ­70°C'ta saklandi. TSH, TT 4, IT3, IT4, IT3 diizeyleri kemiluminesans yonternle (ACS-180 plus) saptandi.

Veriler ortalama ± orta larnanin standart hatasi (OSH) olaraksunuldu. Gruplar arasi karsilasnrmalarda bagrmsiz gruplarda student-t

testi kullaruldi. iki yonlii p<0.05 degerleri anlamlt kabul edildi. Normal dagihma uygunluk X2 testi ile saptandi . Referans degerler uc degerlerin anlmasmdan soma %95 interpersantil araltk yonterni ile belirlendi . En buyuk veya en kucuk iki veri (veya eleman sayrsmm %5' inden az sayidaki veri gruplan) arasindaki fark 0 analizdeki veri dagilmumn 1/3'iinii astigmda uc deger olarak kabul edildi. istatistiksel analizlerde ve grafiklerin hazirlanmasmda Med-Calc (Mariakerke, Belc ika) istatistiksel program paketi kullarnldi.

BULGULAR

Cahsrna grubunu olusturan miadmda dogmus, saghkh 98 kiz ve 104 erkek yenidoganm bas cevresi, boy ve agirlrklan, plasenta agtrhg: ve plasenta caplan arasmda anlamlt farkltltk saptanmarmsnr (p>0 .05) (Tablol) .

Tablo 1. KlZ ve erkek yenidoganlann bas cevresi, boy ve agirhklan, plasenta aglrhgl ve plasenta caplan (Ort±OSH).

Klz (n :98) Erkek (n:l04)

Bas cevresi (em) 34.8±0.24 35 .I±O.26

Boy (em) 49 .6±0.29 50 .I±O.23

Agirhk (g) 3l41±7l 3257±59

Plasenta aglrltgl (g) 585±21.9 599±19.6

Plasenta capt (em) l8.4±O.3 19.3±O.4

•e r Kiz ve erkek yenidoganlann kordon eriskinler icin onerdigi referans degerlerdenI kanmda sap tanan TT 3, IT4, FI\ , Fr4, TSH yuksek, FI'3 degerleri diisiik, TT 3 alt smm

diizeyleri einsiyete bagh farkltltk diisiik, iist smin yiiksek bulunmustur, gostermemektedir (p>O.05) . immunoluminometrik yonternle saptanan TSH,

Saglikh 202 yenidogamn kordon kam Radyo immun Analiz (RIA) ile saptanan TT 3,

hormon diizeylerinin dagrhrru Tab lo 2 'de ve IT4 ve direkt equilibrium dializ ile saptanan Sekil 1-5 ' te, uc dcgcrlerin atilmundan soma Ff3, FI'4 referans degerler ile 2.5 ve 97 .5 persantillerle saptanan referans karsi lastmldigmda yenidogan donernine gore araliklar Tablo 3 'te goriilmektedir. tum referans sirurlann diisiik oldugu , kordon Cahsmarmzda kordon kanmda saptanan TT4, kamnda saptanan degerlerden de farklthk FI'4, TSH referans degerleri iiretiei firmanm gosterdigi gortilmiistiir (1)

73

Tablo 2. KIZ ve erkek yenidoganlann kordon kanmda saptanan total triiyordotironin (TT 3), total tirok sin (IT4) , serbest triiyordotironin (Ff3) , serbest tiroksin (Ff4) , tiroid stimulan hormon (TSH) diizeylerinin dagihrn ozellikleri .

____.. Ortalama

KIZ (n:9 8) SO

Erkek (n:104) O rt a l a~~ SO '-Xr - -

IT3 (nmol/l) 1.32 0.89 1.33 0.78 p<O.OOOI IT4 (ug/dl) 12.2 3.8 12.7 3.1 p>0 .05 Ff3 (pmol/I) 2.10 0.67 2.14 0.76 p<O.OOI Ff4 (ng/dl) 1.47 0.28 1.51 0.25 p>0.05

TSH (mUll) 7.2 3.8 8.5 6.4 p<O.OOOI

Tablo 3. KIZ ve erkek yenidoganlann kordon karu total triiyordotironin (TT 3), total tiroksin (IT4), serbest triiyordotironin (Ff3) , serbest tiroksin (Ff4) , tiroid stimulan hormon (TSH) duzeyleri icin kemiluminesans analiz ve %95 interpersantil arahk yontemi ile saptanan referans degerlerin yenidogan ve eriskin referans degerleri ile karsil astmlmasi .

---------_. KIZ (n:98) Erkek (n:104) "Kordon Kam "Yenidogan "Eriskin 2.5 -97.5 2.5-97.5 pers. Referans Referans arahk Referans

pers. ara hk arahk

IT3 (nmol/I) 0 .54-4.15 0.59-3.88 0.08-2.17* 1.54- 11.4* 0.92-2.78 TT4(ug/dl) 4.8-20.7 6.1-19.8 7.4- 13.0* 11.8-22.6* 4 .5-10 .9 Ff3 (pmol/I) 1.36-3.92 1.34-4.35 0.2-6 .0** 3.54-6.50" 3.54-6.5 Ff4 (ng/dl) 0.95-1.96 0.86-1.87 1.7-4 .0** 2.2 -5.3** 0.8-1 .5

TSH (mUll) 1.5-16.3 1.7-24.7 --~ -- . ------. -----. -", ..

2.3-13 .2*** ---­ -- --_._.__..._0_-­0.35-5 .351.0-39 .0***

a (1) b iiretici firmanm olusturdugu eriskin referans degerleri (kemiluminesans analiz) *Direkt equilibrium dializ ile saptanrms referans degerler **RIA (Radyo immun An aliz) ile saptanrrns referans degerler ***immunoluminometrik analiz ile saptanrms referans degerler

",r .-._- _..­ -r-­':1

!"": !.':

!;; ~ J: -',¥ ' ~. ~

-.1

<; r - t -.-L

~~I-· ..------~~ '- 1 ,J ~ i

~ I ~ III

_ _II ~ Ii r :

'L===-__...__"- -'"-'- . coLLJC__I! c , ~-+L1~.LU .....4J:=J.~.J ! ', . :: : , , ; :; rj I t! ib j oli " ~ 3 . I ~ .j ," o 1 t;· '.1 1 r: -: r, 1. 4 -t ;- :' '~I

7( , I f. ~ r ~· j""~I , I '~ : r ··' l : . '.ll " w ' •.- t

Sekil la- Saglikh kiz yenidoganlanmn kordon Sekil Ib- Saghkh erkek yenidoganlann kordon karn TT 3 diizeylerinin dagilmu, kant TT 3 diizeylerinin dagihrru .

74

.. .. ._ .~., - ~

",r-"'-'" J" I

I

! I

i .I

[IJctJ~

'

r ­ ; ­

.­ I I I, I

I:WITLi

! -

I~

t l f A : ! .. : J ) ;11

Sekil 2a - Sag hkh kiz yenidoganlann kordon Seki lzb- Sag hkh erkek yenidoganlann karn TT4 diizeylerinin dagrhrm. kordon karn TT 4 diizeylerinin dagihrm.

~' . .-, - "" n 1 . - - - -;. :.r --' ' -'- - ­:.''' 1.'ji , r,; ! , . ,·1 .!

,

• ' :1 . II •

i ~ I II .. :

!- 'I mm ;I=--L~ UJUJebw=_

'';J " , ', : ". I ~ , • ~ "

SERBEST T3 (pmol/ I)

---_ ..__._- --, I I I:~] :I

i ! ;

lml~ !lWl ! ~:~DCJ ; ~ ~I~ , ,I i; ~ ~, 4 (I l. ' . «. J

Sekll 3a- Saghkli kiz yenidoganlann kordon Sekil 3b- Sag hkl i erkek yenidoganlann karn IT) diizeylerinin dagihmi. kordon kam IT) diizey lerinin dagihrm.

IJ[

::1 ~. "'t ~ t

"': ~J "

III I "I

<'

.. I[O-l-J :Lcurn 1 0

Sekil 4a - Saghkh kiz yenidoganlann kordon Sekil 4b- Saghkh erkek yenidoganlann kant IT4 diizeylerinin dagihrm. kordon karn IT4 diizey lerinin dagihrm.

1 I-I I

!

w~ - .-.---'._... -­

.

- I ­

..

'rnrn .' [ .. .:

_....~ _..

75

----- -

~ ~

"j

~ , ~', J • • i

;1 ~~ ch~WWWmrn[DrnD-6 ..c ~ (. ~. ... (j .,. ".0 l7 H ~ I.- I!.: 1( '

1~i l , "",1I ,1,

Sekil 5a- Saglikh kiz yenidoganlann kordon kam TSH diizeylerinin dagihrm.

TARTI1>MA

Tiroid hormonlan fetal biiyiime, gelisme ve doku farkhlasmasmda onernli rol oynar. Tiroid hormonlannm hiicre ici reseptorlerle birleserek aktif transkripsiyon faktorleri olusturdugu, boylece gen ifadesinin diizenlenmesinde yer aldrgi bilinmektedir (10). Fetusun gelisiminde ise ozellikle merkezi sinir sistemi, doku biiyiimesi ve akciger maturasyonuna etkileri dikkat cekmektedir (11 -13).

Fetal hipotalamus-hipofiz-tiroid aksi maternal akstan bagimsiz olarak gelisir ancak, iyotlu substratlann saglanmasinda maternal­plasental sisteme bagtmhdir. Anne plazma iyodunun yam sira TT 4'iin plasental deiyodinizasyonu ile iyotlu substratlar saglamr, Fetal kordon karundaki TT 4 diizeyinin yaklasik %30' u maternal TT/ten kaynaklanmaktadir (14).

Cahsmanuzda kordon kanmda saptanan referans diizeylerin eriskinler icin beklenen degerlerden farkhhgr fetal dokularda tip III 5' ­monodeiyodinaz aktivitesinin yiiksek olusundan kaynaklanabilir (15). Tip III 5' ­monodeiyodinaz TT4 ve TT/ii inaktive ederek gebeligin gee doneminde maternal aktif tiroid hormonlanmn fetusu etkilemesini engeller (16). Plasenta ve gebe uteruslar da tip III 5' ­monodeiyodinaz kaynagi olarak bildirilmistir. Degum ile bu olu sumlardan aynhs tiroid metabolizmasmda meydana gelen postnatal degisikliklerin bir kismma aciklik

~...--- - --.....__.------- - -- "- ­"t

i ~ ..~

I .) !i ,. ­ ,. ­

~ ' I

~ .j 'l

:.! -L.lm ~W_~IIRll_noL!!__,lj .!: ,.1 ~ W I:l :~ . I ~. / 1 .....J :'1,

f :::..... u....L ~ I

Sekil 5b- Saghkh erkek yenidoganlann kordon karu TSH diizeylerinin dagihrru.

getirmektedir (15,17). Kordon karunda TSH, TT4, fT4 diizeylerinin ve TSH/ fT4 orarunm yiiksek olusu fetal hipofizin tiroid hormonlanna duyarhligmdaki farkltltk ile aciklanmaktadrr (2,3). Reverse triiyodotironin diizeylerinin kordon kanmda cok yiiksek olusu, yenidogan doneminde diismeye baslayarak yaklasik . bir yasmda eriskin diizeylerine ulasmasi periferik TT4 metabolizrnasmdaki farkhhgi gostermektedir. Tiroksin baglayan globulin konsantrasyonlan da kordon karn ve yenidoganda eriskinden yiiksektir (1,4). Degum sonrasmda TRH ile indiiklenen TSH pikinin tiroid hormon diizeylerinde artisa yol acmasi nedeni ile sonuclanmizm yenidoganlar icin saptanan refcrans degerlerden dusiik olmasi beklenen bir bulgudur (1,4). Fetal donemde insiilin benzeri biiyiime faktoni -I (IGF-I), 0-2 yas doneminde tiroid hormonlan, • cocukluk donerninde BH ve ergenlik doneminde 'cinsiyct horrnonlannm biiyiime iizerine en etkili endokrin faktorler oldugu bilinmektedir. Bu da yenidoganlarda tiroid hormonlanrun fetal donemi yansitan kordon karu diizeylerinden yiiksek olmasinm fizyolojik onemini gostermektedir (13).

Kordon karn TSH ve tiroid hormon diizeyleri icin yeterli veriye rastlamlamarrus ve sonuclann celiskili oldugu gorillrniistiir. Kordon kanmda sap tan an referans degerlerin

tara stirma gruplan arasinda farkhlik gosterdigi hatta aym arastirmacilan n yillar icinde farklt sonuclar bildirdigi goriilmiistiir (5,18,19). Benzer farkhhklara kaynak kitaplarda da &

76

I

rastlarulmaktadir. Ornegin 1986 yihnda 0.46­1.08 nmol/L olarak saptanan kordon kam TT3

referans arahgi 1999 yilmda 0.08-2.17 nmollL olarak degistirilmistir (1,20). Bu farkhhk hormon analizlerinde spesifik monoklonal antikor teknoloj isinin, duyarh ve farkh oleum tekniklerinin gelistirilmesi ve kullamlmasma bagh oldugu kadar kordon kam icin referans birey secimindeki zorl uklardan da kaynaklanabilir. Ciinkii fetal ozelliklerin yarn sira anne, plasenta ve degum ile ilgili cesitli faktorler honnon duzeylerini etkileyebilir (25). Degum sonrasi uzun siireli takip ile bebegin saghkh oldugunun teyit edilmesi de onerilebilir,

Cahsmarmzda yiiksek duyarhliklan ve otomasyona uygun olmalan nedeni ile son yillarda klinik laboratuarlarda yaygm olarak kullamlan kemiluminesans yontem kullaml­rrustir. Yenidoganlann ve plasentalanrun normal gelisimi antropometrik olcumlerle teyit edilmistir, Saptanan referans degerlerin farkhligmm yontemsel farkhhklardan kaynaklanabilecegi diisuntilmektedir.

Bulgulanrmz fetal tiroid metaboliz­masirun yenidogan ve eriskinden farkh oldugunu, bu donemde cinsiyete bagh degisim gorulmedigini desteklemektedir (22). Saptanan degerler hastahk veya hastahklar icin aymci tam degeri olusturmamakla birlikte, miadinda dogan, saghkh bebeklerin kemiluminesans yontemle saptanan kordon kam tiroid honnon diizeyleri icin fikir olusturmaktadir.

KAYNAKLAR

1­ Whitley RJ.: Thyroid function; In Burtis C.A., Ashwood E.R. (eds). Tietz textbook of clinical chemistry, Philadelphia: WB Saunders Company. 1496-1529,1999.

2­ Thorpe-Beeston J.G., Nicolaides K.H., Felton C.V. et al.: Maturation of the secretion of thyroid honnone and thyroid­stimulating hormone in the fetus. N Engl J Med 324:523-6,1991.

3­ Fisher D.A., Nelson lC., Carlton E.I., et al.: Maturation of human hypothalamic­pituitary-thyroid function and control. Thyroid 10:229-34, 2000.

77

4- Vanderschueren-Lodeweyckx M.: Thyroid function tests; In Ranke M.B. (ed). Diagnostics of Endocrine function in children and adolescents, Hiedelberg: Johann Arnbrosius Barth Verlag, 107­127, 1996.

5- Wiedemann G., Jonetz-Mentzel L.: Reference ranges for thyrotropin in the serum of full-term neonates-compared with the ranges for full-term neonates with various post-partal adaptation disorders, and preterm neonates. Eur J Clin Chern Biochem 31:35-9,1993.

6- Frank J.E., Faix J.E., Hermos RJ., et al.: Thyroid function in very low birth weight infants:effects on neonatal hypothyroidism screening. J Pediatr 128 :548-54, 1996.

7- Klein R.Z., Carlton E.I., Faix J.E., et al.: Thyroid function in very low birth weight infants. Clin Endocrinol 47 :411-7,1997.

8- Rajatanavin R, Unachachak K, Winichakoon P, et al.: Thyroid 7:599­604,1997.

9- Tan D., Pence S., Tan M.: The prenatal attenuation of brain/body development through interactions between growth hormone, triiodothyronin and testosterone during prenatal development of female neonates. Int J Neurosci 95: 237-45, 1998.

10- Beyersmann D.: Regulation of mammalian gene expression. EXS 89: 11­29,2000.

11- Fowden A.L.: Endocrine regulation of fetal growth. Reprod Fertil Dev7:351­63,1995.

12- Mendelson C.R., Boggaram V.: Hormonal control of the surfactant systemin fetal lung. Annu Rev Physiol 53:415-40, 1991.

13- Ezzat S, Laks D, Oster J, et al.: Growth hormone regulation in primary fetal and neonatal rat pituitary cell cultures:the role of thyroid hormone. Endocrinology 128:937-43,1991.

14- FIsher D.A.: Fetal thyroid function: diagnosis and management of fetal

thyroid disorders. Clin Obstet Gynecol 40:16-31,1997.

15- Santini F., Chiovata L., Ghirri P., et aJ.: Serum iodothyronins in the human fetus and the newborn: evidence for an important role of placenta in fetal thyroid hormone homeostasis. J Clin Endocrinol Metab 84:493-8, 1999.

16- Kohrle 1.: Transfer and metabolism of thyroid gland hormones in the placenta. Acta Med Austriaca 24:138-43,1997.

17- Galton VA, Martinez E, Hernandez A, et al. : Pregnant rat uterus expresses high levels of the type 3 iodothyronin deiodinase. J Clin Invest 103:979-87, 1999.

18- Sajous C; Goto M., Fitzgerald M., et al.: Cord blood thyrotropin screening for hypothyroidism. Three years' experience on the Island of Saint Lucia. Ann Clin Lab Sci 21-426-9,1991.

19- Ojule A.C., Osotimehin B.O. : Maternal and neonatal thyroid status in Saki, Nigeria. Afr J Med Sci 27:57-61,1998.

20- Chattoraj s.c., Watts N.B.: Endocrinology; In Tietz N.W. (ed). Textbook of clinical chemistry, Philadelphia: WB Saunders Company., 997-1171, 1986.

21- Novaes Junior M., Biancalana M.M ., Garcia S.A., et al.: Elevation of cord

blood TSH concentration in newborn infants of mothers exposed to acute povidone iodine during delivery. Endocrinol Invest 17:805-8, 1994.

22- Lu F.L., Yau K.l., Tsai K.S., et aJ.: Longitidunal study of serum free thyroxine and thyrotropin levels by Ichemiluminescent immunoassay during infancy. Taiwan Erh Ko I Hsueh Hui Tsa Chih 40:255-7,1999.

Yazarlar: A. B. ERBAGCI: Gaziantep Oniversitesi TIp Fakultesi Biyokimya ve KJinik Biyokimya, Anabilim Dah, Gaziantep S. PEN<;:E: Gaziantep Oniversitesi TIp Fakiiltesi, Fizyoloji Anabilim Dah, Gaziantep N. YILMAZ: Gaziantep OniversitesiTIp Fakiiltesi Biyokimya ve Klinik Biyokimya, Anabilim Dah, Gaziantep H. H. PEN<;:E: Atatiirk Oniversitesi TIp Fakiiltesi, Biyokimya Anabilim Dah, Erzurum • Yazrsrna Adrcsi: Yard. 009. Dr. Sadrettin Pence Gaziantep Universitesi TIp Fakiiltesi, Fizyoloji Anabilim Dah, TR-27310, Gaziantep, TUrkiye. Tlf:+90 342 3601200/3170 Fax :+90 342 3601617 E-mail:nakip@hotmail.com

.­

78