การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

โดย นางสาวณชดาภา นาคพงศ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต แผน ก แบบ ก 2

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2561

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

โดย นางสาวณชดาภา นาคพงศ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต แผน ก แบบ ก 2

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2561

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

RISK ANALYSIS BY USING FINANCIAL RATIO FOR THE CONSTRUCTION COMPANIES IN THE STOCK EXCHANGE OF THAILAND

By

MISS Nichadapa NAKPONG

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Master of Business Administration (MASTER OF BUSINESS ADMINISTRATION

PROGRAM) Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2018 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

4

หวขอ การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

โดย ณชดาภา นาคพงศ สาขาวชา หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต แผน ก แบบ ก 2 อาจารยทปรกษาหลก รองศาสตราจารย ดร. ธนนทรฐ รตนพงศภญโญ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต

คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.จไรรตน นนทานช)

พจารณาเหนชอบโดย

ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร. เกรกฤทธ อมพะวต ) อาจารยทปรกษาหลก (รองศาสตราจารย ดร. ธนนทรฐ รตนพงศภญโญ ) ผทรงคณวฒภายนอก (ผชวยศาสตราจารย ดร. พรธดา วเศษศลปานนท )

ง

บทคด ยอภาษาไทย

60602318 : หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต แผน ก แบบ ก 2 ค าส าคญ : การวเคราะหความเสยง, อตราสวนทางการงน, ธรกจรบเหมากอสราง

นางสาว ณชดาภา นาคพงศ: การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : รองศาสตราจารย ดร. ธนนทรฐ รตนพงศภญโญ

งานวจยนมวตถประสงค 1) เพอพยากรณความเสยงดวยอตราสวนทางการเงนท

ส าคญ 2) เพอศกษาความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการของธรกจ 3) เพอเปรยบเทยบผลประกอบการของธรกจกบดชนการลงทนภาคเอกชน กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ กลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

การวจยครงน เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) ใชวธเกบรวบรวมขอมลทตยภม แบงเปน ขอมลทวไปและมาตรฐานบญชของธรกจรบเหมากอสราง ขอมลดานการเงน ขอมลราคาปดหลกทรพยของแตละบรษทในกลมตวอยางยอนหลง ขอมลดานสถตจากตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย น าขอมลทไดมาวเคราะหค านวณหาคาความเสยงของหลกทรพย (โอกาสจะลมละลาย) โดยใชสมการแบบจ าลอง Altman Z-Score Model (Non – Manufacturing firm) ในการวเคราะหความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการใชการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน และ การเปรยบเทยบผลประกอบการกบดชนการลงทนภาคเอกชนโดยการน าการขอมลดานการเงนและขอมลทางสถต สรางกราฟเปรยบเทยบ

ผลการวจยพบวา 1) บรษททอยในกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยมระดบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) คอนขางต า 2) อตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการมระดบความสมพนธไปในทศทางเดยวกนทระดบนยส าคญ 0.01 3) ผลประกอบการกบดชนการลงทนภาคเอกชนเคลอนไหวไปในทศทางเดยวกน

ขอเสนอแนะจากงานวจย คอ การวเคราะหความเสยง ควรเลอกใชแบบจ าลองใหเหมาะสมกบประเภทธรกจ และควรพฒนาเปนแบบจ าลองระยะยาว ใหสอดคลองกบโครงสรางธรกจในประเทศไทย

จ

ฉ

บทคด ยอภาษาอ งกฤษ

60602318 : Major (MASTER OF BUSINESS ADMINISTRATION PROGRAM) Keyword : risk analysis, financial ratio, construction company

MISS NICHADAPA NAKPONG : RISK ANALYSIS BY USING FINANCIAL RATIO FOR THE CONSTRUCTION COMPANIES IN THE STOCK EXCHANGE OF THAILAND THESIS ADVISOR : ASSOCIATE PROFESSOR TANINRAT RATTANAPONGPINYO, Ph.D.

The objectives of this research were 1) to predict the risk level by using significant financial ratios 2) to study the relationship between financial ratios and financial performance 3) to compare the financial performance and the private investment index. In this study, the samples were the construction companies listed on Stock Exchange of Thailand.

This research were a quantitative research based on secondary data, by collecting data methods, divided into general information and accounting standards of the construction business, financial information, the previous closing price of securities information, statistical data. The collected data were analyze to find the risk level of securities (the probability of bankruptcy) by using the Altman Z-Score Model (Non-Manufacturing firm) simulation model. To analyze the relationship between financial ratios and financial performance the researcher used Pearson's correlation coefficient. And compared the financial performance with the private investment index by using graphs figure.

The results showed that 1) The risk level of the construction companies listed on the Stock Exchange of Thailand (the probability of bankruptcy) is fairly low. 2) Financial ratios and financial performance have a correlation in the same direction with significant level at 0.01. 3) Financial performance and the Private Investment Index are vary in the same direction.

The research is suggestions was the method of risk analysis should select the model which is suitable for any business type, then develop it be a long-term model to apply with the business structure of Thailand economy

ซ

ก ต ต ก รรมประก าศ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธครงนส าเรจสมบรณไดดวยความกรณาเปนอยางยงของ รองศาสตราจารย ดร.ธนนทรฐ รตนพงศภญโญ ทกรณาสละเวลา และ ทมเทเวลา แรงกาย แรงใจ เปนอยางมากในการใหความร ใหค าแนะน า สงสอน ใหการดแล คอยเปนก าลงใจ ชวยชแนะปรบปรงแกไข และขอคดเหนตาง ๆ อนเปนประโยชนอยางยง อกทงยงชวยแกไขปญหาตาง ๆ จนวทยานพนธครงนส าเรจไดดวยด จงขอกราบขอบพระคณในความกรณาดวยความส านก ความซาบซง และความประทบใจของผวจยเปนอยางยง

ผวจยของกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.เกรกฤทธ อมพะวต ประธานกรรมการ

สอบวทยานพนธ และ ผชวยศาสตราจารย ดร.พรธดา วเศษศลปานนท กรรมการสอบวทยานพนธ ในความกรณาใหความร ใหค าแนะน าสงสอน ชวยชแนะปรบปรงแกไข เพอใหวทยานพนธครงนส าเรจสมบรณดวยดยงขน

สดทายน ผวจยขอขอบพระคณมารดา บดา และ ครอบครว ซงเปดโอกาสใหไดรบการศกษา

เลาเรยน คอยชวยเหลอ ใหก าลงใจผวจยเสมอมา และขอขอบคณเพอน ๆ รอบขางทกทาน ทคอยใหก าลงใจ และชวยเหลอในดานตาง ๆ

ณชดาภา นาคพงศ

ฌ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................ ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ...................................................................................................................... ฉ

กตตกรรมประกาศ ............................................................................................................................ ช

สารบญ .............................................................................................................................................ฌ

สารบญตาราง ................................................................................................................................... ฎ

สารบญภาพ ...................................................................................................................................... ฏ

บทท 1 บทน า ................................................................................................................................... 1

1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา ................................................................................... 1

2. วตถประสงคของการวจย ......................................................................................................... 5

3. สมมตฐานการวจย ................................................................................................................... 5

4. ขอบเขตของการวจย ................................................................................................................ 6

5. กรอบแนวคดของการวจย ........................................................................................................ 8

6. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย ................................................................................. 10

7. ค าส าคญและนยามศพท ......................................................................................................... 10

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ .................................................................................... 13

1.แนวคดเกยวกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ................................................................... 13

2. แนวคดทเกยวกบความเสยงและการบรหารความเสยง ........................................................... 25

3.แนวคดเกยวกบการวเคราะหงบการเงนและอตราสวนทางการเงน .......................................... 35

4. แบบจ าลองการทดสอบคะแนนของ Altman Z-Score Model ................................................. 45

5. แนวคดเกยวกบลกษณะของกจการ ธรกจ รบเหมากอสราง การบญชและการเงนเพอการกอสราง ................................................................................................................................ 50

ญ

6.เครองชภาวะเศรษฐกจ (Economic indicator) .......................................................................... 73

7.งานวจยทเกยวของ ................................................................................................................... 79

บทท 3 วธการด าเนนการวจย ......................................................................................................... 84

1. ขนตอนการด าเนนการวจย ...................................................................................................... 84

2. ระเบยบการวจย....................................................................................................................... 85

3. ประชากรและกลมตวอยาง ..................................................................................................... 86

4. ตวแปรในการศกษา ................................................................................................................ 86

5. เครองมอทใชในการวจย ......................................................................................................... 88

6. การเกบรวบรวมขอมล ............................................................................................................ 90

7. การวเคราะหขอมล .................................................................................................................. 92

บทท 4 ผลการวจย .......................................................................................................................... 94

บทท 5 สรป อภปรายผล และ ขอเสนอแนะ ................................................................................. 102

1. สรปผลการวจย .................................................................................................................... 102

2. การอภปรายผล .................................................................................................................... 103

3. ขอเสนอแนะ ........................................................................................................................ 107

รายการอางอง ................................................................................................................................ 110

ประวตผเขยน ................................................................................................................................ 115

ฎ

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 แสดงการแบงกลมอตสาหกรรมในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ปรบปรงลาสด 2558) ............................................................................................................................................... 21

ตารางท 2 แสดงค านยามของแตละระดบในการประเมนความเสยหาย ........................................... 28

ฏ

สารบญภาพ

หนา ภาพท 1 แสดงกรอบแนวคดในการศกษาวจยส าหรบวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงน ........................................................................................................................................ 8

ภาพท 2 แสดงกรอบแนวคดในการศกษาวจยความสมพนธของอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการ ...................................................................................................................................... 9

ภาพท 3 ดดแปลงภาพแสดงการระดมเงนทนจากผมเงนลงทนสวนเกนไปยงผตองการใชเงนลงทน ......................................................................................................................................................... 22

ภาพท 4 แสดงการตดสนใจตามแบบจ าลองการพยากรณภาวะลมละลายของธรกจ ........................ 47

ภาพท 5 กราฟแสดงคาเฉลยของดชนระดบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) ................................. 96

ภาพท 6 กราฟแสดงพนทของระดบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) ............................................. 96

ภาพท 7 ภาพแสดงความสมพนธของอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ................................................................................................................................................ 98

ภาพท 8 กราฟแสดงผลประกอบการ(ก าไร / ขาดทนสทธ) ............................................................. 99

ภาพท 9 กราฟแสดงดชนการลงทนภาคเอกชน (หลงปรบฤดกาล)................................................ 100

ภาพท 10 กราฟแสดงรอยละการเปลยนแปลงดชนการลงทนภาคเอกชน (หลงปรบฤดกาล) ........ 100

ภาพท 11 กราฟแสดงผลประกอบการเปรยบเทยบรอยละการเปลยนแปลงดชนการลงทนภาคเอกชน (หลงปรบฤดกาล) ....................................................................................................... 101

1

บทท 1

บทน า

1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ระบบเศรษฐกจ ประกอบดวยหลายสวนทมความสมพนธ ระบบการเงน หรอ ตลาดการเงน กเปนสวนหนงของระบบเศรษฐกจ และยงมความสมพนธกนกบตลาดอนๆทตองอยรวมกนของ

ระบบเศรษฐกจ ทงตลาดแรงงาน ตลาดสนคาและบรการ การเปลยนแปลงของแตละตลาดจงมผลตอตลาดอนๆ ท าใหระบบเศรษฐกจเกดการเปลยนแปลง ซงการมองระบบเศรษฐกจ อาจตองพจารณาถงการรวมตวกนของหนวยเศรษฐกจ เชน การแบงเปนครวเรอน การแบงเปนธรกจ และรฐบาล (ศนยสงเสรมการพฒนาความรตลาดทน, 2557)

การประกอบธรกจมปจจยหลายประการทผประกอบการจะตองค านงถง ในโอกาสทางธรกจ การเปลยนแปลงของตลาด ความไมแนนอนทางธรกจ เรยกวา “ความเสยง” โดยความหมายของความเสยง คอ ความไมแนนอน ความไมร ในสถานการณบางอยางวาจะเกดขน หรอ ไมเกดขน ความเสยงในการประกอบธรกจสามารถสงผลกระทบทางลบใหกบธรกจในระยะยาวได เมอความเสยงอยในกรอบของธรกจ “ความเสยงทางธรกจ” จงเปนความไมแนนอนทผประกอบการจะคาด

เดาสถานการณทเกดขนไดอยางแนชดและผลกระทบทจะสรางความเสยหายตอธรกจ ความเสยงในเรองเดยวกนสงผลตอธรกจทแตกตางกน ขนอยกบการเตรยมพรอมกบมอ และ การบรหารความเสยงของผประกอบการ ซงความเสยงมสาเหตการเกดขนทงจากปจจยภายนอกธรกจ วฒนธรรม การเมอง กฎหมาย เศรษฐกจ การแขงขน และปจจยภายในธรกจ ขดความสามารถขององคกร นโยบาย โครงสราง เปนตน (Moneywecan, 2562)

ในป 2557 ประเทศไทยเกดการเปลยนแปลงทางการเมองสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ การลงทน การชะลอตวของกจกรรมทางการคา มการประเมนวา ดชนตลาดหลกทรพยจะอยภาวะขาลงประมาณ 6 เดอน มการปรบตวลดลงของดชนปจจบน 20% - 30% ตางประเทศลดระดบความนาเชอมน หลงจาก 2 ป ของการเปลยนแปลงทางการเมอง การเตบโตของธรกจดขนระดบ 3.2 –

2

3.5% ภาคการลงทน และ การทองเทยวดขน การประมล การจดซอจดจาง e – bidding โปรงใสในโครงการของรฐบาลและรฐวสาหกจขยายตวเพมขน 29.8% ในสวนการลงทนของภาคเอกชนฟนตว อยางชาๆ รฐบาลยงมการเปลยนแปลงภาษ การสนบสนนการเกบภาษทดนและสงปลกสรางเพอลด

ความเหลอมล าทางเศรษฐกจ การลดภาษเงนไดบคคลธรรมดา และ ภาษนตบคคลเพอยกขดความสามารถในการแขงขน การขยายกจการ กระตนการท างาน แตถงอยางไรการจะพฒนาเศรษฐกจในระยะยาว การขยายตวของเศรษฐกจประเทศตองอยกบระบบประชาธปไตย ในการมเสถยรภาพทางความคด การสรางสรรคเพอใหเกดนวตกรรม ความเปนอสระของธนาคารกลาง และ ความเขมแขงของสถาบน (ประชาไท, 2559)

ธรกจหนงทไดรบผลกระทบและมความส าคญกบระบบเศรษฐกจของประเทศกคอ ธรกจรบเหมากอสราง ซงมผลตอการจางงานและการเชอมโยงกบธรกจตางๆ เชน ธรกจการขายวสดและอปกรณกอสราง ธรกจอสงหารมทรพย ซงธรกจรบเหมากอสรางมสดสวนเฉลยของผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (Gross Domestic Product หรอ GDP) อยทประมาณรอยละ 8.5 ตอป โดยสามารถ

แบงธรกจรบเหมากอสรางภายในประเทศแบงเปนหลกใหญได 2 ประเภท คอ ธรกจรบเหมากอสรางของภาครฐบาล และ ธรกจรบเหมากอสรางของภาคเอกชน คดเปนสดสวน 55 : 45 (นรตศย ทมวงษา, 2560-62)

ธรกจรบเหมากอสรางของภาคเอกชนในป 2560 มการทรงตว การลงทนหดตวรอยละ 1.1

เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน การลงทนของกลมพฒนาโครงการอสงหารมทรพย ธรกจคาปลก และกลมอตสาหกรรม มความระมดระวงมากขน สะทอนใหเหนการหดตวของภาคเอกชน คดเปนมลคาประมาณ 131,182 ลานบาท (รอยละ 3.1) โดยงานกอสรางภาคเอกชนจะมการกระจกตวในการกอสรางทอยอาศย โดยคดเปนสดสวนรอยละ 55 ของมลคาการกอสรางภาคเอกชนทงหมด โดยบรษทรบเหมากอสรางทมศกยภาพทางดานการเงน และ การจดการทด จะไดรบงานโครงการ

ใหญๆ ผ ประกอบการรายยอยจะไดรบงานทมลคาไมมากนก และแมวาการลงทนของผประกอบการธรกจรบเหมากอสรางจะไมมการเปลยนแปลงมากนก แตตวของอตสาหกรรมธรกจกอสรางมการเปลยนแปลงคอนขางมาก (ศนยวจยกสกร, 2560)

ธรกจรบเหมากอสรางของภาครฐบาลสมพนธกบนโยบายของภาครฐบาล งานกอสรางของ

ภาครฐบาลแบงออกเปน การสรางโครงสรางพนฐานของประเทศ คดเปนสดสวนรอยละ 70 ของงานกอสรางภาครฐบาล การกอสรางอาคาร เชน การสรางอาคารทพกของขาราชการ การปรบปรง

3

บ ารงรกษา สาธารณปโภค เชน โครงการบรหารจดการทรพยากรน า การปรบปรงระบบไฟฟา ประปา เปนตน ซงในธรกจรบเหมากอสรางทงของภาครฐบาลและภาคเอกชนสวนใหญผรบเหมา กอสรางทไดรบงานจะเปนรายใหญ ซงไดเปรยบทงทางดานการเงน การพฒนาเทคนค และ

เทคโนโลย จงท าใหเกดความช านาญเฉพาะดานอยางตอเนอง สวนผประกอบการธรกจรบเหมากอสรางขนาดเลก (SME) จะมโอกาสไดรบงานผานทางการเปนผรบเหมาชวง (Sub – Contract) (K SME Analysis, 2560)

จากการคาดการณงานกอสรางของภาครฐชวงป 2560 - 2562 จะมการเตบโตสงจากเมกะ

โปรเจคต มโครงการทส าคญ เชน โครงการรถไฟฟารางคชวงลพบร - ปากน าโพ ชวงมาบกะเบา - ชมทางถนนจระ โครงการมอเตอรเวย สายบางปะอน - จ.นครราชสมา สายบางใหญ – กาญจนบร เปนตน และภาครฐยงมการลงทนโครงการขนาดเลก เชน โครงการพฒนาแหลงน าขนาดเลก งานซอมแซมเสนทางคมนาคม จากปรมาณงานทเพมขนนเปนปจจยใหธรกจรบเหมากอสราง มงานตลอดตอเนอง นอกจากงานธรกจรบเหมากอสรางภายในประเทศแลว การขยายธรกจกอสรางของ

ไทย ยงขยายไปยงประเทศเพอนบาน ประเทศกมพชา สปป.ลาว และเมยนมา เนองจากเปนชวงของการเรงพฒนาประเทศ จงไดมการขยายโครงสรางพนฐาน การสรางถนน การสรางทอยอาศยขนาดใหญ จงเปนชองทางในการขยายฐานการลงทน (นรตศย ทมวงษา, 2560-62)

อยางไรกตามในภาพรวมธรกจรบเหมากอสรางทผานมามการชะลอตวทงมลคาการลงทน

ของภาครฐบาล และ เอกชน ทลดลงรอยละ -2.3 และ -0.8 ตามล าดบ อาจเปนผลมาจากความลาชาในการประมลโครงการ หรอ แมแตปจจยเสยงตางๆของ ธรกจรบเหมากอสราง เชน การเปลยนแปลงทางการเมอง การเบกจายงบประมาณของภาครฐทลาชา ท าใหรายไดของผประกอบการไมเปนไปตามเปาหมาย การขาดแหลงเงนทนหมนเวยน ทสถาบนการเงนระมดระวงการใหสนเชอ การขาดแคลนแรงงานภาคกอสราง การใชแรงงานมตนทนสงขนจากการบรหาร

จดการแรงงานตางดาวป 2560 และ ภาวะทางเศรษฐกจ จงกอใหเกดการระมดระวงในการลงทนของผประกอบการ (สวนเศรษฐกจรายสาขา ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจและเศรษฐกจฐานราก, 2561)

จากปจจยเสยงทรมลอมธรกจรบเหมากอสราง สภาวะเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ หรอแมแตปจจยภายนอกประเทศ ลวนสงผลตอภาคธรกจ ทงทางดานการเจรญเตบโต ความเสยงของ

ธรกจทไมเปนไปตามเปา การขาดสภาพคลองในการด าเนนธรกจ การช าระหนทลาชากวาก าหนด จงเปนความเสยงทบรษทจะลมเหลวทางการเงน และถงการลมละลายได ซงบรษททจดทะเบยนใน

4

ตลาดหลกทรพย กอาจจะตองฟนฟกจการ หรออาจจะถกเพกถอนออกจากตลาดหลกทรพยได การดแลสขภาพทางการเงนจงชวยในการวางแผน การควบคมเพอปองกน ชวยบรรเทาความเสยหายทอาจจะเกดขนได สงผลยงผมสวนไดเสยทกสวน และ ระบบเศรษฐกจของประเทศ

วธหนงของการวเคราะหความเสยงในการเตอนภยความลมเหลวทางการเงน นนกคอ การ

วเคราะหงบการเงน โดยใชแบบจ าลองเพอพยากรณความเสยงความลมเหลวทางการเงน ในเมองไทยมนกวชาการหลายทานสนใจ และ ศกษาแบบจ าลองของ Dr. Edward I Altman Z-Score Model เชน กสมา ถรตนคยาภรณ (2549) ไดศกษา แบบจ าลองของ Z-Score Model เพอใชท านายภาวะความลมเหลวทางการเงนของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย ชวงป พ.ศ. 2544 - 2547 กญญาลกษณ ณ รงส (2548) ไดศกษา การพยากรณความลมเหลวทางการเงนของวสาหกจขนาด

กลางและขนาดยอมในประเทศไทย ประวทย ตนตรา จนต (2543) ไดศกษา งบการเงนเพอหาสญญาณเตอนภยธรกจ เปนตน แบบจ าลองของ Z-Score Model เปนการวเคราะหงบโดยใชความรทางการเงนทไมซบซอนเกนไป (อรวรรณ บญบชาไชย และ นนทชย สาสดออง , 2559) ขอมลทน ามาวเคราะหอตราสวนทางการเงน จะประกอบทง งบก าไรขาดทน (Income Statement) งบดล หรอ งบแสดงฐานะทางการเงน (Balance Sheet) ท าการวเคราะหอตราสวนทาง

การเงน (Financial Ratio Analysis) หลงจากการวเคราะหอตราสวนทางการเงนแลว สงส าคญอกประการหนงคอการวเคราะหความออนไหว (Sensitivity Analysis) เพอดตวแปรของธรกจทส าคญ เมอกจการเปลยนแปลงไป เชน เมอราคาขายเปลยนแปลงไป เพมขน หรอ ลดลง สาเหตจากการแขงขน การเปลยนแปลงของปรมาณการขาย การเปลยนแปลงตนทนของวตถดบ รวมถงการเปลยนแปลงของโครงสรางภาษตางๆ ซงสงผลกระทบตนทน ก าไร และ ผลตอบแทนของกจการ

(อารกษ ราษฎรบรหาร, 2546)

ผบรหารองคกรจงจ าเปนตอง ใชขอมลการวเคราะหการเงนเหลานมาชวยในการตดสนใจ การบรหารความเสยง ประเมนความเสยง ดความสมพนธของขอมลทางการเงน เปรยบเทยบยอนหลงหลายๆป ของอตราสวนนน ๆ เพอเปรยบเทยบความแขงแกรง ความออนแอในธรกจ และ

เปรยบเทยบกบองคกรอน คแขงขน ในอตสาหกรรม หรอ ธรกจเดยวกน เปรยบเทยบความสามารถในการท าก าไร ฐานะทางการเงนตางกนอยางไร ซงประเทศไทยจดเปนกลมประเทศเกดใหม มความเสยงสงในการเกดภาวะลมละลาย การใชแบบจ าลองคะแนนในตลาดหลกทรพยเกดใหม (Emerging Market Score Model) โดย Z-Score Model หรอทนยมเรยกวา Altman Z-Score Model

5

ซงเปนวธทมชอเสยง ใชเทคนคการแยกแยะ (Discriminant Analysis) เพอพยากรณความยงยากทางการเงน (Financial Distress) และภาวะลมละลาย (Bankruptcy) เพอเปนเครองมอในการวดสถานะปจจบนของกจการ สามารถเปนสญญาณเตอนภยทางธรกจในอนาคตใหกบผม สวนไดเสย

(ผบรหาร ผถอหน นกลงทน) การประเมนความเสยงจากการลมละลายของธรกจได (ศภกตต ภกดศรศกดา และ ธนนทรฐ รตนพงศภญโญ, 2555)

จากทกลาวมาขางตนนนเปนเหตผลทผวจยสนใจศกษาการวเคราะหความเสยงดวยเครอง มออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยใชสมการแบบจ าลองของ Z – Score ส าหรบบรษท ทไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) ของ Dr. Edward I Altman ซงผวจยคาดวาการวจยนจะเปนประโยชนอยาง

มากกบผมสวนไดเสย หรอผเกยวของกบธรกจ ทจะเตรยมรบมอ หรอ ประเมนการตดสนใจ กบสถานการณตางๆ ทจะเกดขนในอนาคต โดยยงสามารถเสรมสรางภมคมกนในธรกจได

2. วตถประสงคของการวจย

2.1 เพอพยากรณความเสยงดวยอตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 - 2560 โดยใชสมการแบบจ าลองของAltman Z-Score Model 2.2 เพอศกษาความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการ(ก าไร / ขาดทนสทธ) ของธรกจรบเหมากอสรางในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 - 2560 2.3 เพอเปรยบเทยบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสราง ทจดทะเบยนในตลาด

หลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 - 2560 กบดชนการลงทนภาคเอกชนของป 2557 - 2560

3. สมมตฐานการวจย

การวเคราะหความสมพนธของผลประกอบการดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557- 2560 ม

สมมตฐานทสมพนธกบงานวจยดงน 3.1 อตราสวนความคลองตว มความสมพนธกบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557- 2560 โดยมความสมพนธในทศทาง

6

เดยวกน กลาวคอ อตราสวนความคลองตว เปนการใชวดสภาพคลองของธรกจ เมอธรกจมความคลองตว ผลประกอบการจะเปนบวก และ ความเสยงในการลมละลายจะนอยลง

3.2 เงนทนสะสมจากแหลงภายใน มความสมพนธกบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 - 2560 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน กลาวคอ เงนทนสะสมจากแหลงภายใน ใชวดการสะสมของเงนทนของกจการ เมอธรกจมศกยภาพในการขยายกจการ ผลประกอบการจะเปนบวก และ ความเสยงในการลมละลายจะนอยลง

3.3 ความสามารถในการท าก าไร มความสมพนธกบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 - 2560 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน กลาวคอ ความสามารถในการท าก าไร ใชวดความสามารถในการท าก าไรของ

กจการ เมอธรกจสามารถสรางผลตอบแทนไดสง ผลประกอบการจะเปนบวก และ ความเสยงในการลมละลายจะนอยลง

3.4 สดสวนโครงสรางทางการเงน มความสมพนธกบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 – 2560 โดยมความสมพนธ

ในทศทางเดยวกน กลาวคอ สดสวนโครงสรางทางการเงน ใชวดมลคาตลาดของกจการอยในระดบทนาเปนหวงหรอไม เมอมลคาตลาดสงกวาหนสนรวม ผลประกอบการจะเปนบวก และ ความเสยงในการลมละลายจะนอยลง

4. ขอบเขตของการวจย

การวจยครงนเปนการศกษาเพอการวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ในชวงป พ.ศ. 2557 - 2560 ซงครอบคลมเฉพาะบรษทรบเหมากอสรางทมขนาดสนทรพยรวมมากกวา หรอ เทากบ 11,000 ลานบาทเทานน (หนงหมนหนงพนลานบาท) ในระบบฐานขอมลของ SETSMART เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative research) โดยมขอบเขตการวจยดงน

7

4.1 ขอบเขตดานเนอหาของการศกษา

งานวจยนใชขอมลทตยภม (Secondary Data) จากงบการเงน ทปรากฏในรายงานทางการเงน มาค านวณอตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยชวงระหวางป 2557 - 2560 เปนรายไตรมาส ตงแตไตรมาสท 1 ของป 2557 ถง ไตรมาสท 4 ของป 2560 จ านวน 16 ไตรมาส ซงเปนกลมส าคญทมผลตอระบบเศรษฐกจของเทศ ทงยงเปนกลมทรบงานจากภาครฐ ในการกอสรางโครงสรางพนฐานของประเทศ

4.2 ขอบเขตดานตวแปร 4.2.1 ตวแปรทใชในการศกษาประกอบดวยตวแปรอสระ (Independent Variable) คอ อตราสวนทางการเงนทคาดวาจะมผลกบความเสยงทจะเกดภาวะลมละลายทางการเงน โดยการน าขอมลของแตละบรษทมาค านวณตามสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model ส าหรบ

บรษททไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) โดยมตวแปรอสระดงตอไปน 4.2.1.1 อตราสวนความคลองตว มาจากการค านวณของ เงนทนหมนเวยน / สนทรพยรวม (Working Capital to Total Assets) เปนขอมลรายไตรมาสตงแตไตรมาสท 1 ของป 2557 ถง ไตรมาสท 4 ของป 2560 4.2.1.2 เงนทนสะสมจากแหลงภายใน มาจากการค านวณของ ก าไรสะสม / สนทรพยรวม (Retained Earnings to Total Assets) เปนขอมลรายไตรมาสตงแตไตรมาสท 1 ของป

2557 ถง ไตรมาสท 4 ของป 2560 4.2.1.3 ความสามารถในการท าก าไร มาจากการค านวณของ ก าไรกอนหกดอกเบยและภาษ / สนทรพยรวม (Earnings before Interest and Taxes to Total Assets) เปนขอมลรายไตรมาสตงแตไตรมาสท 1 ของป 2557 ถง ไตรมาสท 4 ของป 2560 4.2.1.4 สดสวนโครงสรางทางการเงน มาจากการค านวณของ มลคาตลาด

ของหนสามญ / มลคาตามบญชของหนสนรวม (Market Capitalization to Equity to Book Value of Total Debts) เปนขอมลรายไตรมาสตงแตไตรมาสท 1 ของป 2557 ถง ไตรมาสท 4 ของป 2560 4.2.2 ตวแปรตาม (Dependent Variable) ในการศกษาตามวตถประสงคขอท 1 คอความเสยง (โอกาสทกจการจะเกดภาวะลมละลายในทางการเงน) ค านวณจากสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model และแสดงโดยคา Z

8

4.2.3 ตวแปรตามในการศกษาตามวตถประสงคขอท 2 คอ ผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

5. กรอบแนวคดของการวจย

ในการศกษานเพอวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบ เหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย มกรอบแนวคด ทมงเนนในการ ศกษาวจยคาดชนวดความเสยงในโอกาสจะลมละลายของกจการ รวมถงศกษาแนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ เพอน าผลการศกษามาประมวลผลเปนขอมลในการตดสนใจของผมสวนไดเสย ในการลงทน ส าหรบธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย สามารถสรางเปนกรอบแนวคดส าหรบวดระดบความเสยง ดงภาพท 1

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

1.อตราสวนความคลองตว

2.เงนทนสะสมจากแหลงภายใน ความเสยง

3.ความสามารถในการท าก าไร (โอกาสจะลมละลาย)

4.สดสวนโครงสรางทางการเงน

ภาพท 1 แสดงกรอบแนวคดในการศกษาวจยส าหรบวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงน

กรอบแนวคดส าหรบวดระดบความเสยงตามภาพท 1 สามารถเขยนตวแปรเปนฟงกชนเพอแสดงความสมพนธของตวแปรอสระตางๆ กบความเสยงของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนใน

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไดดงน

Z = ƒ( WKC/TA,RET/TA,EBI/TA,MKC/TL)

โดยก าหนดให

Z คอ คะแนนดชนวดภาวะลมละลายของธรกจซงมาจากการค านวณโดยใชตามสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model

9

WKC/TA คอ อตราสวนความคลองตว

RET/TA คอ เงนทนสะสมจากแหลงภายใน

EBI/TA คอ ความสามารถในการท าก าไร

MKC/TL คอ สดสวนโครงสรางทางการเงน

จากฟงกชนขางตนสามารถเขยนเปนสมการค านวณ ในการหาคา Z โดยตามสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model ส าหรบบรษททไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) มสมการดงน

Z = 6.5X1 + 3.26 X2 + 6.72 X3 + 1.05 X4

ในการทดสอบความสมพนธ ระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการ (ก าไร /

ขาดทนสทธ) ของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 - 2560 ผวจยไดทบทวนวรรณกรรมทเกยวของและสามารถเขยนเปนกรอบแนวคดในการศกษาความสมพนธของอตราสวนทางการเงน กบ ผลประกอบการ ไดดงภาพท 2

1.อตราสวนความคลองตว

(WKC/TA)

2.เงนทนสะสมจากแหลงภายใน

(RET/TA) ผลประกอบการ

3.ความสามารถในการท าก าไร (ก าไร / ขาดทนสทธ)

(EBI/TA)

4.สดสวนโครงสรางทางการเงน

(MKC/TL)

ภาพท 2 แสดงกรอบแนวคดในการศกษาวจยความสมพนธของอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการ

10

6. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย

1. ไดทราบถงระดบความเสยงของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย จากการใชสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model

2. ไดทราบถงความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการ ซงไดมาจากการค านวณวดคาความความสมพนธ ตามวธทางสถต ของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

3. ไดทราบถงการเปรยบเทยบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย กบ ดชนการลงทนภาคเอกชนระหวาง ป 2557 - 2560

4. ไดทราบถงแนวทางประกอบการตดสนใจของผประกอบการ ผมสวนไดเสย ของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เพอการวเคราะห การวางแผน การประกอบการตดสนใจในเชงธรกจ

5. ผลงทนสามารถใชเปนเครองมอตรวจสขภาพทางการเงน เพอประกอบการพจารณาวาง

แผนการลงทน และหลกเลยงการลงทนทมความเสยง

7. ค าส าคญและนยามศพท

1. กจการธรกจกอสราง (Construction) หมายถง กจการทประกอบการงานกอสรางทอย

อาศยและสงปลกสราง การกอสรางขนาดใหญ หรอระบบสาธารณปโภค รวมถงใหบรการรบเหมาตกแตงภายในการใหค าปรกษาโครงการกอสราง ระบบวศวกรรม และงานออกแบบทเกยวกบบรการรบเหมากอสราง ทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

2. บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (The Listed Companies)

หมายถง บรษท กจการ ทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ตามเงอนไข ขอก าหนด การยอมรบ และ การถกเพกถอนหลกทรพยจดทะเบยน

3. ตลาดหลกทรพย (The Stock Exchange of Thailand : SET) หมายถง ตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทย

4. อตราสวนทางการเงน (Financial Ratio Analysis) หมายถง การวเคราะหความสมพนธ

ระหวางรายการหนงกบรายการหนง โดยเปรยบเทยบขอมลในอดต

11

5. การวเคราะหงบการเงน หมายถง การใชเครองมอตางๆ ในการประเมนการด าเนนงาน

ของกจการ โดยการพจารณาจากงบการเงน เพอใหทราบถงฐานะและความมนคงของบรษทนนๆ ในการประกอบการตดสนใจ การลงทน

6. เครองชภาวะเศรษฐกจ (Economic Indicators) หมายถง เครองมอส าหรบวเคราะหภาวะ

เศรษฐกจในสาขาตาง ๆ

7. ดชนการลงทนภาคเอกชน (Private Investment Index: PII) เปนตวชวดทศทางการลงทน

ของภาคเอกชน มดวยกน 5 องคประกอบ ไดแก พนทไดรบอนญาตกอสรางทวประเทศ ดชนการ

จ าหนายวสดกอสรางในประเทศ (รวมถงปรมาณการจ าหนายคอนกรตและ กระเบอง) มลคาการน าเขาสนคาทน ณ ราคาคงท (การน าเขาสนคาราคาทน ณ ราคาคงท รวมถงหมวดการเครองบน เรอ หวจกรรถไฟ และแทนขด ของภาคเอกชน) ปรมาณจ าหนายรถยนตเชงพาณชย มลคาการจ าหนายเครองจกรและอปกรณในประเทศ ณ ราคาคงท

8. ตวแบบ Altman Z-Score Model หมายถงแบบจ าลองทใชอตราสวนทางการเงน 4 ตว

ส าหรบกจการทไมไดผลตสนคา (Non-Manufacturing) ไดแก อตราสวนความคลองตว เงนทนสะสมจากแหลงภายใน ความสามารถในการท าก าไร สดสวนโครงสรางทางการเงน

9. อตราสวนความคลองตว (Working Capital to Total Assets) หมายถง ตวชวดสภาพ

คลองของกจการ ทด าเนนงาน ค านวณไดจากการน าสนทรพยหมนเวยน (Total Current Assets) ลบ ดวยหนสนหมนเวยน (Total Current Liabilities) ตอ สนทรพยรวม ถาอตราสวนนมสง กจการมสภาพคลองทด

10. เงนทนสะสมจากแหลงภายใน (Retained Earning to Total Assets) หมายถง ตวชวด

ความสามารถในการมเงนทนสะสมในการขยายกจการ ซงก าไรสะสมเปนการสะสมของก าไรตงแตกจการเรมด าเนนการถงปจจบน กรณกจการเพมเรมด าเนนการก าไรสะสมกอาจจะไมมากนก ซงถา

อตราสวนนสงสามารถขยายธรกจไดโดยไมตองกยม หรอ เพมทน

11. ความสามารถในการท าก าไร (Earning Before Interest and Tax to Total Assets) หมายถง

ตวชวดความสามารถในประกอบธรกจ การประกอบกจการ เปนการวดประสทธภาพในการบรหาร

สนทรพยของกจการเพอกอใหเกดรายได โดยไมค านงถงภาษและปจจยทางการเงน ซงถาอตราสวนนสง บงบอกไดถงการบรหารสนทรพยทมประสทธภาพของกจการ

12. สดสวนโครงสรางทางการเงน (Market Capitalization to Equity to Book Value of Total

Liabilities) หมายถง ตวชวดความออนแอทางการเงนในการกอหน โดยรวมทงหนสนระยะสน

12

และ หนสนระยะยาว เปนภาระหนททางกจการตองใชคนตามก าหนดเวลา โดยเปรยบเทยบกบมลคาของหนสามญและมลคาของหนบรมสทธ ตามราคาทเตมใจตกลงซอขายกนขณะเวลานน ถามลคาตลาดลดลงต ากวาหนสนรวม ถอวากจการอยในวกฤตทางการเงน หรอ อาจเรยกไดวา

อตราสวนนแสดงความเสยงทอาจเกดจากภาระผกพนของกจการ

13. มลคาตลาด (Market Capitalization) หมายถง มลคาของหลกทรพยหนงในตลาด

หลกทรพยแหงประเทศไทย ซงในงานวจยนใชสตรการค านวณของตลาดหลกทรพยแหงประเทศ

ไทย

14. สนทรพยรวม (Total Assets) หมายถง สนทรพยทกจการมอย ทงสนทรพยหมนเวยน

สนทรพยไมหมนเวยน ซงในงานวจยนใชในการค านวณหาคาเฉลยถวงน าหนกเพอวดขนาด

สนทรพย

15. ความเสยง (Risk) หมายถง โอกาสจะลมละลายในทางการเงน เปนคาดชนวดภาวการณ

ลมละลายของกจการ ซงเปนสตรการค านวณของ Altman Z-Score Model ส าหรบกจการทไมได

ผลตสนคา

16. ผลประกอบการ หมายถง ก าไร หรอ ขาดทน ในชวงระยะเวลารอบบญชทกจการจดท า

งบการเงน เพอแสดงถงผลการด าเนนงานของกจการ

17. กจการทไมใชภาคการผลต (Non-Manufacturing) หมายถง กจการบรการ ซอมาขายไป

ประกอบดวย การคาสง การกอสราง การจดการและบรการสนบสนน การขนสงและคลงสนคา การคาปลก เกษตรกรรม การขด การปาไม การประมงและการลาสตว บรการการศกษา การท า

เหมองแร คมนาคม ศลปะบนเทงและสนทนาการ การดแลสขภาพและความชวยเหลอทางสงคม สาธารณปโภค และ อน ๆ

13

บทท 2

วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาการวจยเรอง “การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย” ผวจยไดคนควาแนวคด

ทฤษฎ ตลอดจนเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอเปนเครองมอในการศกษา โดยประกอบดวยแนวคดและทฤษฎทเกยวของดงตอไปน

1. แนวคดเกยวกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

2. แนวคดเกยวกบความเสยงและการบรหารความเสยง 3. แนวคดเกยวกบการวเคราะหงบการเงนและอตราสวนทางการเงน 4. แบบจ าลองการทดสอบคะแนนของ Altman Z-Score Model 5. แนวคดเกยวกบลกษณะของธรกจรบเหมากอสราง การบญชและการเงนเพอการ

กอสราง 6. เครองชภาวะเศรษฐกจ และรายงานเศรษฐกจชวงป 2557 - 2560

7. งานวจยทเกยวของ

1.แนวคดเกยวกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ตลาดการเงน (Financial Market) คอ ตลาดทเกดขนตามววฒนาการของระบบเงน ท าหนาทในการเชอมโยงผทมเงนออมและผทตองการเงน เปนการเปลยนเงนออมเปนการลงทน (สมาล (อณหนนทน) จวะมตร, 2547)

ตลาดการเงน คอตวกลางทางการเงน ทใหผทตองการระดมทนจากสนทรพยทางการเงนไดท าการสรางสนทรพยทางการเงนออกขาย เชน หนบรมสทธ หนสามญ หนก และ วอแรนต เปนตน เพอหาเงนทนจากผทตองการลงทน หรอหาผลตอบในสนทรพยทางการเงน (หลกทรพยจดการกองทน เอมเอฟซ)

14

จากความหมายทกลาวมา ตลาดการเงน หมายถง ตวกลางในระดมทนหรอสนทรพยจากการออม เพอใหไดผลตอบแทนทางการเงน ตลาดการเงนแบงเปนประเภทตามเกณฑการน าสนทรพยออกขาย ตลาดการเงนแบงได 2 ประเภท

ตลาดแรก (Primary Market) หมายถง ผระดมทนสรางสนทรพยทางการเงนออกขายเปนครงแรก และ ขายใหผทมเงนทนโดยตรงโดยไมผานคนกลาง เชน การซอขายหนใหม (Initial Public Offering : IPO) ซงเปนการลงทนทแทจรง เพราะผทระดมทนเปนผทตองการใชเงนและใชเงนท าธรกรรมทางเศรษฐกจ

ตลาดรอง (Secondary Market) หมายถง การระดมทนทผานจากตลาดแรกมาแลว ซงไมไดเปนการซอขายสนทรพยทางการเงนออกใหมทแสดงถงผเปนเจาหน หรอ เจาของ แตเปนการ

เปลยนมอผถอครองสนทรพยทางการเงน เพอชวยใหผถอครองในตลาดแรกนนสามารถเปลยนสนทรพยเปนเงนทน เพอชวยเสรมสภาพคลองได

ธรกรรมทางการเงนในตลาดแรกนน เกดขนครงเดยว แตธรกรรมทางการเงนในตลาดรองนนเกดขนไดหลายครง จงสงผลใหการเงนสะสมในตลาดรองเพมมากขนเรอยๆ ตวอยางตลาดรองทางการเงนของไทยไดแก ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (The Stock Exchange of Thailand :

SET) เปนตน ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ในป 2517 ไดมการประกาศใชพระราชบญญตตลาด

หลกทรพยแหงประเทศไทย มวตถประสงคเพอเปนแหลงกลางส าหรบการซอขายหลกทรพย สงเสรมการออม การระดมทนภายในประเทศ และมการแกไขปรบปรงในป 2518 เกยวกบขอกฎหมาย เพอใหเหมาะสม และ มชอวา ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ใชภาษาองกฤษใน

ขณะนนคอ (Securities Exchange of Thailand) มการเปดซอขายหลกทรพยอยางเปนทางการ ในวนท 1 มกราคม 2534 มการเปลยนชอภาษาองกฤษ “The Stock Exchange of Thailand : SET” โดยเรมการเปดซอขายครงแรกเมอวนท 30 เมษายน 2535 ด าเนนการภายใต พ.ร.บ. หลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 เปนตนมา ไดก าหนดมาตรการตางๆ สงเสรมการพฒนาตลาดอยางตอเนอง เชน การจดตงกระดานซอขายหลกทรพยส าหรบผลงทนตางประเทศ พฒนาการซอขายหนโดยใชมารจนทตองด ารงไว มการขยายเวลาการซอขายในชวงบายออกไปอกครงชวโมง (ชวงเชา

10.00 น. – 12.30 น. ชวงบาย 14.30 น. -16.30 น.) ในป 2537 กอตงบรษท ศนยรบฝากหลกทรพย (ประเทศไทย) เปนศนยกลางการช าระราคาและสงมอบหลกทรพย ประกนการช าระราคาและสงมอบหลกทรพยทกรายการทเกดขนในการซอขายผานตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย นอกจากน

15

ยงมการจดท าดชนราคาหน SET50 Index เพอใชเปนสนคาอางองในตราสารอนพนธ รวมถงการพฒนาดชน SET100 ขนใชในป 2548 บรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ

1. บรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ซงเปนธรกจขนาดใหญ มมลคาทนช าระแลวหลงการเสนอขายหนตอประชาชนไมต ากวา 300 ลานบาท มคณสมบตตามทตลาดหลกทรพยฯ ก าหนด 2. บรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย เอม เอ ไอ (Market for Alternative Investment : MAI) มมลคาทนช าระแลวหลงการเสนอขายหลกทรพยตอประชาชนต ากวา 20 ลานบาท เปนธรกจขนาดกลาง และ ขนาดเลก รวมถงธรกจใหมทมศกยภาพในการเตบโตสง (ศนยสงเสรมการพฒนา

ความรตลาดทน, 2557) ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไดจดกลมอตสาหกรรม ( Industry Group) ในป 2547 โดยดชนกลมอตสาหกรรมในตลาดหลกทรพย เปนการค านวณราคาหนสามญแตละกลมธรกจ จดแบงเปนหมวดธรกจ เพอใหมความกระชบและชดเจน และเปนการจดรวมหมวดธรกจ (Sector)ในธรกจทสอดคลองกนมาอยดวยกน โดยมรายละเอยดดงน

โครงสรางหมวดอตสาหกรรม 8 กลม หมวดธรกจ 28 หมวด ปรบปรงลาสดในป 2558 ดงตารางดานลาง

กลมอตสาหกรรม หมวดธรกจ ค าอธบายโดยสงเขป 1. กลมเกษตรและอตสาหกรรมอาหาร(Agro & Food Industry)

ธรกจการเกษตร (Agribusiness)

ธรกจทเพาะปลก ปศสตว ประมง ปาไม แปรรป ช าแหละ เกบรกษาสนคาเกษตร ตวแทนจ าหนายผลตผลทางการเกษตร

อาหารและเครองดม (Food & Beverage)

ผลตอาหารโดยแปรรปจากผลตผลทางการเกษตร รานอาหาร ผผลตเครองดมตางๆ

16

กลมอตสาหกรรม หมวดธรกจ ค าอธบายโดยสงเขป 2. กลมสนคาอปโภคบรโภค (Consumer Products) ธรกจเกยวกบการผลต ตวแทนจ าหนายสนคาเพอการอปโภคบรโภคทงทเปนสนคาจ าเปนและสนคาฟ มเฟอย

แฟชน (Fashion)

เปนผผลต ออกแบบ ตวแทนจ าหนายสนคา -เครองนงหม รองเทา เครองหนง -เจยระไน แปรรปอญมณ เครองประดบ -ผลตวตถดบเชนเสนใย เสนดาย

ของใชครวเรอนและส านกงาน (Home & Office Products)

เกยวกบสนคาประเภทของใชครวเรอน ส านกงาน -ผผลต ตวแทนจ าหนายในครวเรอน เชน เฟอรนเจอร ของตกแตงบาน -อปกรณสองสวาง เครองใชไฟฟา -ของใชส านกงาน ปากกา แฟม

ของใชสวนตวและเวชภณฑ (Personal Products & Pharmaceuticals)

ผผลตและตวแทนจ าหนาย -สนคาอปโภคสวนตว เชนเครองส าอาง น าหอม ผาออม -ยา เครองมอทางการแพทย ไบโอเทคโนโลยตางๆ

3. กลมธรกจทางการเงน (Financials)

ธนาคาร (Banking)

ผประกอบการธรกจธนาคาร พ.ร.บ.การธนาคารพาณชยและ กฎหมายทเกยวของ รวมถงกจการทตงขนในลกษณะเดยวกนภายใตกฎหมายพเศษ

17

กลมอตสาหกรรม หมวดธรกจ ค าอธบายโดยสงเขป ผบรการทางการเงนประเภทตาง ๆ

เงนทนและหลกทรพย (Financial & Securities)

บรษทเงนทน ลสซง เชาซอ บตรเครดต แฟกเตอรง บรษทผใหบรการดานธรกจหลกทรพย

ประกนภยและประกนชวต (Insurance)

ผประกอบธรกจตาม พ.ร.บ. ประกนภยและประกนชวต และกจการในลกษณะเดยวกน

4. กลมสนคาอตสาหกรรม (Industrials) ธรกจเกยวกบการผลต การจดจ าหนาย วตถดบในหลายอตสาหกรรมขนตน ขนกลาง เครองมอ เครองจกรในการผลต รวมถงอตสาหกรรมยานยนต

ยานยนต (Automotive)

ประกอบดวยธรกจ -ผลตประกอบรถยนต ยานยนต -ผลต จ าหนาย ประกอบชนสวนอะไหลรถ -จ าหนายและศนยจ าหนายรถยนตมอ1 มอ2

วสดอตสาหกรรมและเครองจกร (Industrial Materials & Machine)

ประกอบดวย -ผลต จ าหนายเครองจกรหนก เบา -สวนประกอบพนฐานเครองใชไฟฟา -วสดดบทใชในอตสาหกรรม

บรรจภณฑ (Packaging)

ผลต และ จ าหนายบรรจภณฑ สวนประกอบ วสดทใชผลตบรรจภณฑ

กระดาษและวสดการพมพ (Paper & Printing Material)

ผผลตและตวแทนจ าหนาย -เยอกระดาษ ผลตภณฑกระดาษ -หมกส าหรบใชในการพมพ

ปโตรเคมและเคมภณฑ ผผลตและตวแทนจ าหนาย

18

กลมอตสาหกรรม หมวดธรกจ ค าอธบายโดยสงเขป (Petrochemicals & Chemicals)

-สนคาในอตสาหกรรมปโตรเคม เมดและผงพลาสตก ผลตภณฑพลาสตกขนรป -เคมภณฑแปรรป สารเคม

เหลก (Steel)

ผผลตและแปรรป จ าหนายผลตภณฑเหลก สวนประกอบจากเหลก เชน สเตนเลส

5. กลมอสงหารมทรพยและกอสราง (Property & Construction) กลมอตสาหกรรมทเกยวกบการผลตวสดกอสราง ผพฒนาและบรหารอสงหารมทรพย รวมถงบรการกอสรางและวศวกรรม

วสดกอสราง (Construction Materials)

ผผลตและจ าหนายวสดกอสราง วสดตกแตง รวมถงสขภณฑ

บรการรบเหมากอสราง (Construction Services)

ผใหบรการและใหค าปรกษา -การกอสรางทอยอาศย สงปลกสราง อาคารชด นคมอตสาหกรรม ศนยการคา ถนน สะพาน รบเหมาตกแตงภายใน -ใหค าปรกษาโครงการกอสราง และ วศวกรรม งานออกแบบเกยวกบบรการรบเหมากอสราง

พฒนาอสงหารมทรพย (Property Development)

ประกอบดวย -ผพฒนาอสงหารมทรพย เพอขาย ใหเชา บรการจดการเกยวกบอสงหารมทรพย เชน นตบคคลอาคารชด หมบาน ทดน -ตวแทน นายหนา ใหเชา อสงหารมทรพย

19

กลมอตสาหกรรม หมวดธรกจ ค าอธบายโดยสงเขป กองทนรวมอสงหารมทรพยและกองทรสตเพอการลงทนในอสงหารมทรพย (Property Fund & Real Estate Investment Trusts)

-กองทนรวมหรอกองทรสตทมวตถประสงคน าเงนไปลงทนในอสงหารมทรพย รายไดมาจาก คาเชา ดอกเบย ก าไรจาการซอขายอสงหารมทรพย

6.กลมทรพยากร (Resources) ธรกจเกยวกบการแสวงหา หรอ จดการทรพยากร เชน การผลต และ จดสรรเชอเพลง พลงงาน เหมองแร

พลงงานและสาธารณปโภค (Energy & Utilities)

ผประกอบธรกจเกยวกบ -ผลต ส ารวจ ขดเจาะ กลน ตวแทนจ าหนายพลงงาน ธรรมชาต เชน กาซธรรมชาต -ผใหบรการสาธารณปโภค เชน ไฟฟา ประปา แกส

เหมองแร (Mining)

ผส ารวจ ผท าเหมอง ถลงแร ตวแทนจ าหนายแร ทงโลหะ และ อโลหะ

7.กลมบรการ (Services) ธรกจในสาขาบรการตางๆ ยกเวนบรการทางการเงน บรการดานสารสนเทศ เทคโนโลย บรการทจดไวในกลมหรอหมวดธรกจอนแลว

พาณชย (Commerce)

พจารณาจาก 2 ปจจย -ผใหบรการจ าหนายคาปลก คาสง ทงทมหนารานและไมมหนาราน -เปนสนคาขนสดทายของผบรโภค

การแพทย (Health Care Services)

ใหบรการทางการแพทย ทนต -แพทย ศลยกรรม ฟนฟสขภาพ

สอและสงพมพ (Media & Publishing)

ผผลตและตวแทนจ าหนาย -สอดานตางๆ บนเทง ดนตร โรงภาพยนตร โรงละคร/ผ กระจายภาพและเสยง สถาน

20

กลมอตสาหกรรม หมวดธรกจ ค าอธบายโดยสงเขป วทย โทรทศน/ผลต จดท าสอโฆษณา -สอสงพมพ โรงพมพ ผผลตหนงสอวารสาร สงพมพอนๆ

บรการเฉพาะกจ (Professional Services)

ใหบรการเฉพาะดาน ไมไดระบในหมวดธรกจ เชน การศกษา ใหบรการบ าบดของเสย

การทองเทยวและสนทนาการ (Tourisms & Leisure)

-ผประกอบการโรงแรม ทพก ใหบรการดานการทองเทยว -ผประกอบกจการเพอการพกผอน เชน สนทนาการ

ขนสง และโลจสตกส (Transportation & Logistics)

ประกอบดวย -การขนสงทกชองทาง เชนทางอากาศ(สนามบน สายการบน) ทางน า (ทาเรอ บรษทเดนเรอ) ทางรถไฟ ทางบก -รบฝากสนคา ใหเชาคลงสนคา

8.กลมเทคโนโลย (Technology) ธรกจเกยวกบสนคาเทคโนโลย ทงชนตน ชนกลาง ชนสดทาย และผ ใหบรการทางเทคโนโลย การสอสาร

ชนสวนอเลกทรอนกส (Electronic Components)

ผลตชนสวนอเลกทรอนกสในเครองใชไฟฟา หรออปกรณอเลกทรอนกสทวไป

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information & Communication Technology)

-ผใหบรการเทคโนโลยเกยวกบการจดขอมล การสอสาร เชนผใหบรการเครอขายโทรคมนาคม ดาวเทยม เคเบล ระบบ IT

21

กลมอตสาหกรรม หมวดธรกจ ค าอธบายโดยสงเขป -ผลต ใหบรการตดตงคอมพวเตอร เมนเฟรม Server -ผลต จ าหนายอปกรณเทคโนโลย ผพฒนาซอฟตแวร

ตารางท 1 แสดงการแบงกลมอตสาหกรรมในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ปรบปรงลาสด 2558) ทมา : www.set.or.th/th/regulations/simplified regulations/industry_sector_p1.html

ดชน SET 50 (SET50 Index) เปนการถวเฉลยของมลคาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย จะค านวณจากราคาหนทจดทะเบยนจ านวน 50 บรษททมมลคาทนค านวณตามราคาขาย (Market Capitalization) สง สภาพคลองในการซอขายสง วนฐานทใชในการเปรยบเทยบ คอ 16 สงหาคม 2538 โดยจะมการทบทวนทก 6 เดอน ดชนตลาดหลกทรพย กบ SET50 มคา สมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient)

สงมาก โดยในอดตทงสองมคาประมาณ 0.9996 นนคอ การเคลอนไหวทง 2 ดชนไปในทศทางเดยวกน ในอตราสวนทเทากน โดยหลกทรพยทน ามาค านวณ SET50 เกอบเปนตวแทนของตลาดทงหมด เนองจากหลกทรพยทง SET50 ทน ามาค านวณดชน SET50 มมลคารวมตามตลาดสงเปนหลกทรพยทมผสนใจลงทน ดชน SET100 (SET100 Index) ก าหนดขนมาเพอใชว ดระดบราคาของหลกทรพย

เชนเดยวกบ ดชนตลาดหลกทรพย และ SET50 โดยจะเปนการน าบรษทจดทะเบยนขนาดใหญ มสภาพคลองสง 100 อนดบแรกมาค านวณเปนดชน ซง 50 อนดบแรกจะเปนบรษทใน SET50 บทบาทของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตอการพฒนาเศรษฐกจ มภาระหนาท ส าคญดงน

1. ระดมเงนทนระยะยาว เพอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ 2. ด าเนนงานอยางมระบบ มประสทธภาพ โปรงใส ยตธรรม

3. คมครอง ดแล ผลประโยชนของผลงทน 4. สงเสรมการพฒนาตลาดทนโดยรวมของประเทศ

22

บทบาทในการจดสรรเงนออมและการระดมเงนทนระยะยาว โดยตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เปนตวกลางส าคญของตลาดการเงนไทย ในการซอขายหลกทรพย กลไกในการออม หรอ เงนทนสวนเกน (Pooling of Resources) จากภาคครวเรอนสภาคการผลต (Transfer and

Allocation of Resources) ผมเงนออมจะมแรงจงใจและทางเลอกมากขน เมอเงนออมผานกลไกของตลาด กอใหเกดโอกาสในการระดมเงนทนระยะยาว สนบสนนการพฒนาธรกจและระบบเศรษฐกจ การลงทนใหมๆ การขยายกจการ มผลโดยตรงตอกจกรรมทางเศรษฐกจ ในเรองของการผลต การจางงาน ระดบราคาสนคาในตลาด การคาระหวางประเทศ หรอ การเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศโดยรวม

ผตองการเงนลงทน สถาบนการเงน ผมเงนลงทนสวนเกน

ตลาดการเงน

ภาพท 3 ดดแปลงภาพแสดงการระดมเงนทนจากผมเงนลงทนสวนเกนไปยงผตองการใชเงนลงทน ทมา : ตลาดการเงนและการลงทนในหลกทรพย พ.ศ.2557

ตลาดหลกทรพย เปนศนยกลางในการซอขาย และ แลกเปลยนหลกทรพย ทงหนสามญ หนบรมสทธ หนก หนวยลงทน เปนตน ผลงทนสามารถเปลยนหลกทรพยทจดทะเบยนเปนเงนสด ในราคาทเหมาะสมตามกลไกของตลาด ชวยในการเสรมสภาพคลองของผถอครองหลกทรพย ซงเปนสงจงใจใหผออมเขามาลงทน โดยจะมโอกาสไดรบผลตอบแทนจากการลงทน เชน ก าไรจากการขายหลกทรพย เงนปนผล หรอ ดอกเบย เปนตน สภาพคลองของการหมนเวยนหลกทรพย และ การ

ออม สงผลดตอตลาดการเงน น าไปสการหมนเวยนของเงนในตลาดมสวนในการสงเสรมกจกรรมตอเศรษฐกจและการเตบโต ในการเปนแหลงระดมทนการเงนระยะยาว การเปนศนยกลางการซอขายแลกเปลยนหลกทรพยทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ท าใหอปสงค และอปทานของตลาดสะทอนออกมาตามความเปนจรงของความตองการตามกลไกตลาด เนองจาก

23

กจกรรมทดยอมสงผลตอความตองการของผลงทนท าใหราคาหลกทรพยทออกโดยกจกรรมนนปรบสงขนตามความตองการของผลงทน

ประโยชนตอการปรบโครงสรางทางการเงนของธรกจ การระดมทนผานตลาดหลกทรพย เปนทางเลอกหนงนอกเหนอจากการกยมจากสถาบนการเงนทวไป สามารถระดมเงนทนระยะยาวเพอใชในการด าเนนการ การลงทน ตามความตองการ โดยไมตองกงวลเกยวกบภาระดอกเบยเงนก และ สดสวนหนสนเมอเทยบกบสวนของเจาของ การพงพาแหลงเงนกเพยงอยางเดยวมผลตอความเสยง ความมนคงในฐานะเจาของกจการ เมอสดสวนหนสนเพมขนเรอย ๆ สภาพคลองของกจการ

ตอความสามารถในการช าระหนอาจมผลกระทบได การระดมทนผานทางแหลงเงนทนจากตลาดทนเปนการเพมสดสวนของผถอหน ท าใหอตราสวนหนสนตอสวนของผถอ (Debt/Equity Ratio) อยในระดบทเหมาะสมกบสภาพการด าเนนธรกจ ชวยใหตนทนทางการเงนอยในระดบต ากวาการกยมปกต ทงยงไดรบสทธประโยชนจากการเปนบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวยในการยกระดบการบรหาร การด าเนนธรกจ ภาพลกษณของกจการ และสทธประโยชน

ทางภาษอากรดวย กจการทสนใจเขามาระดมทนในตลาดหลกทรพย สามารถเลอกระดมทนในรปแบบทหลากหลายทเหมาะสมกบโครงสรางทางการเงนของธรกจ และ ความตองการของผลงทน เชน การออกหลกทรพยทเปนประเภทหน หนสามญ หนบรมสทธ หนก ใบส าคญแสดงสทธ เพอระดมทนจากผถอหน ผลงทน ประชาชนทวไป ท าใหกจการมความยดหยนในการบรหารโครงสรางทางการเงน

ดชนชการพฒนาทางเศรษฐกจของประเทศ ตลาดหลกทรพยเปนแหลงระดมเงนทน เปนท

สนใจของธรกจ จดสรรเงนทนระยะยาวใหภาคธรกจตางๆ กอใหเกดการขยายตวในตลาดทนและระบบเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ จะสงเกตไดวา ภาวการณซอขายหลกทรพย หรอ การด าเนนงานของตลาดหลกทรพย สมพนธ และ มความส าคญ ทสะทอนถงความตองการเพอการลงทนของภาคธรกจ รวมถงความเชอมนของผลงทนทมตอการขยายตว ศกยภาพทางธรกจในการหนนการพฒนาเศรษฐกจ หรอ จะกลาวไดวา การพฒนา และ ภาวะของตลาดหลกทรพยฯ เปนดชน

ชการพฒนาเศรษฐกจของประเทศทส าคญ (ศนยสงเสรมการพฒนาความรตลาดทน, 2557) ตลาดหลกทรพยกบภาวะเศรษฐกจ การเคลอนไหวราคาหลกทรพยในตลาดหลกทรพยสามารถบอกทศทางของภาวะเศรษฐกจได กลาวคอ ราคาหนสามญมกจะเปลยนแปลงไปตามภาวะเศรษฐกจ แตระยะเวลาจะบอกลวงหนาจะเรวหรอชา คอการมองยอนกลบ มการคาดคะเนวาภาวะเศรษฐกจจะเปนอยางไรในอนาคต ราคาหนจะเปลยนแปลงไปตามการคาดนนลวงหนาทคาดไว

24

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจะมหนาททางเศรษฐกจโดยคราวๆ วาเปนสถาบนทระดมเงนทนระยะยาว เปนศนยกลางใหผประกอบการคา อตสาหกรรม ผทตองการกยมเงน กบผทตองการลงทน ผทตองการใหกเงน ไดมการตดตอสมพนธกน โดยผตองการกยมเงนจะออกเปนตราสารของตนเอง

เชน หนก หนทน พนธบตร ออกมาจ าหนาย โดยผทตองการลงทน ผใหกเงน จะไดรบผลตอบแทนเชน ดอกเบย เงนปนผล เปนตน ดงนนหนาททางเศรษฐกจของตลาดหลกทรพยไดแก

1. ตลาดหลกทรพย เปนแหลงเงนทนระยะยาวใหธรกจ เงนทนแหลงใหญ คอ เงนออม ทงของนตบคคล หรอ บคคลธรรมดา โดยตลาดจะท าหนาทในการดงเงนออมนนมารวมกนเพอใหผ ประกอบธรกจสามารถหาแหลงเงนทนไดงายขน ไมตองพงการกเงนอยางเดยว ขจดปญหาความยงยากในการหาเงนทนในชวงทกจการตองการขยายตว และเปนการชวยใหผทมเงนออมแตไมรวา

จะเอาเงนออมไปท าอะไรนอกจากการฝากเงน ท งยงเปนการเคลอนยายทรพยากรทนทเกดประโยชนมากทสด

2. ตลาดหลกทรพย ท าหนาทเคลอนยายทนอยางมประสทธภาพ คอ การซอขายหลกทรพย นนกคอหนประเภทตางๆ ในราคาทยตธรรมใหความเสมอภาคกบทกคน นบวาเปนการเคลอนยายทนทมประสทธภาพและรวดเรว

3. ตลาดหลกทรพย ท าหนาทสงเสรมใหมการออมเพมขน ผลประโยชนทไดรบจากตลาดหลกทรพยในการออมทเพมขน ชวยใหผออมรสกไดเปนเจาของกจการในธรกจทสนใจ ท าใหผ ออมพยายามออมเงนเพอมาลงทนในหลกทรพยตางๆ เปลยนแนวคดเดมในการออมทอยในรปของการสะสมทอง เงน เครองประดบ ซงไมไดชวยใหระบบเศรษฐกจงอกเงยขน มความคลองตวทนอยกวา

4. ตลาดหลกทรพย ท าหนาทเพมปรมาณเงนทน จากการทตลาดหลกทรพยแบงออกไดเปน 2 ประเภท นนคอ ตลาดแรก หรอ ตลาดหลกทรพยออกใหม (Primary Market) ซงจ าหนายหลกทรพยออกใหมทไมเคยมการซอขายมากอน และ ตลาดรอง (Secondary Market) เปนการซอขายหลกทรพยทเคยผานการซอขายมาแลว บรษทใดมความนาเชอถอในตลาด การออกหลกทรพย ในการระดมทนจะงายและคลองตว สามารถเพมทนไดงาย ผลผลตจากการประกอบการทเพมขนของธรกจนนจะขายผลผลตออกไปท าใหไดเงนเพมขนเพอลงทนตอไป อนเปนการสรางเงน สราง

งาน ในระบบเศรษฐกจ เศรษฐกจขยายตว ประชาชนไดรบผลดดวย 5. ตลาดหลกทรพย ท าหนาทดงผสนใจในการเกงก าไรเขามาสตลาดทน ผทชอบเกงก าไร

จากการซอขายทดน เครองประดบ ทอง โดยการซอทงไวผานระยะเวลาชวงหนงทราคาสงขน เพอ

25

ขายเกงก าไรจากสวนตางของราคา ลวนแตไมเกดการเพมผลผลตในระบบเศรษฐกจ ตลาดหลกทรพย หรอ ตลาดรอง จะชวยดงผทนยมเกงก าไรหนมาลงทนในหลกทรพยในลกษณะก าไรสวนทน (Capital Gains) เปนก าไรทเกดจากการซอหลกทรพยราคาถก และ ขายในราคาทสงกวา

เปนเงนไดทไมตองเสยภาษ จงชวยในการระดมทนจากกลมคนนมากอใหเกดประโยชนตอระบบเศรษฐกจโดยรวม (คณะกรรมการกลมผลตชดวชาการ การลงทน, 2529)

จากการศกษาแนวคดและทฤษฏทเกยวของกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ผวจยพบวา ตลาดหลกทรพยเปนกลไกทส าคญหลายประการ ทงเรองการระดมทนของหลกทรพยตางๆ รวมทงเปนตวกลางในการชวยใหระบบเศรษฐกจของประเทศขยายตว ผวจ ยจงสนใจในความ ส าคญของตลาดหลกทรพยกบทมตอความสมพนธกบธรกจทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหง

ประเทศไทยโดยมงเนนไปทธรกจรบเหมากอสรางซงเปนธรกจทเกยวของทงภาครฐและเอกชน ซงจะกลาวถงในแนวคดและทฤษฏทเกยวของกบธรกจรบเหมากอสรางตอไป

2. แนวคดทเกยวกบความเสยงและการบรหารความเสยง

ความเสยง (Risk) หมายถง ความไมแนนอน โอกาส หรอ เหตการณทท าใหแผนงาน การด าเนนงานไมบรรลตามวตถประสงคสงผลกระทบตอองคกรทางดานการเงน ผลกระทบทางดาน

ชอเสยง ผลกระทบทางดานภาพลกษณ (ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย, 2557) ความเสยง (Risk) หมายถง เหตการณทอาจจะมผลลพธทเกดขนจรงเบยงเบนไมตรงกบ

ผลลพธทคาดหวง ไมวาการเบยงเบนจะเปนไปในทางทดหรอไม (สนต กระนนทน, 2546) จากความหมายทกลาวมาขางตน พอสรปไดวา ความเสยง หมายถง ความไมแนนอนของ

เหตการณ ทเกดขนจรง กบผลลพธทคาดการณไวมการเบยงเบนไปในทศทางทคาดไว ซงการ

เบยงเบนไปในทางทไมด ยอมสงผลกระทบกบกจการทจะกอใหเกดความลมเหลวในการบรหารดานตาง ๆ ซงสงผลตอการลมเหลวทางดานการเงนดวยเชนกน

การบรหารความเสยง คอ กระบวนการทปฏบตโดยคณะกรรมการ ผบรหาร บคลากรในองคกร เพอชวยการก าหนดกลยทธ แนวทาง และการด าเนนงาน โดยการบรหารความเสยงไดรบการออกแบบเพอใหสามารถบงชเหตการณ สถานการณทอาจมผลกระทบตอองคกร สามารถจดการ

ความเสยงใหอยในระดบทองคกรยอมรบได เพอใหไดรบความมนใจอยางสมเหตสมผล ในการบรรลเปาหมายขององคกร

26

กระบวนการบรหารความเสยง มการก าหนดขนตอนและวธการในการบรหารความเสยงเพอความเปนไปอยางมระบบ ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ตลท.) ไดก าหนดขนตอนส าคญในการบรหารความเสยง 8 ขนตอน ประกอบดวย

1. สภาพแวดลอมภายในองคกร (Internal Environment) 2. การก าหนดวตถประสงค(Objective Setting) 3. การบงชเหตการณ (Event Identification) 4. การประเมนความเสยง (Risk Assessment) 5. การตอบสนองความเสยง (Risk Response) 6. กจกรรมการควบคม (Control Activities)

7. ขอมลและการตดตอสอสาร (Information and Communication) 8. การตดตาม (Monitoring)

1. สภาพแวดลอมภายในองคกร (Internal Environment) เปนพนฐานส าคญส าหรบกรอบการบรหารความเสยง ซงมอทธตอการก าหนดเปาหมาย กจการ การบงช การประเมน และการจดการความเสยง

2. การก าหนดวตถประสงค(Objective Setting) การก าหนดวตถประสงคทชดเจนใหสอดคลองกบเปาหมายเชงกลยทธและความเสยงททางองคกรยอมรบ โดยการบรหารจดการใหอยในกรอบของ Risk Appetite และ Risk Tolerance 3. การบงชเหตการณ (Event Identification) ควรตองพจารณาปจจยความเสยงในทกดาน เชน ความเสยงดานกลยทธ การเงน บคลากร การปฏบตงาน กฎหมาย ภาษอากร ระบบงาน

สงแวดลอม ความสมพนธระหวางเหตการณทอาจเกดขน แหลงความเสยงทงจากสภาพแวดลอมภายในและสภาพแวดลอมภายนอกองคกร

3.1 สภาพแวดลอมภายนอกองคกร เปนองคประกอบตางๆ ทอยภายนอกองคกร มอทธพลตอวตถประสงค เปาหมายขององคกร วฒนธรรม การเมอง กฎหมาย ขอบงคบ การเงน

เทคโนโลย เศรษฐกจ สภาพแวดลอมในการแขงขนในการแขงขนในประเทศ และตางประเทศ

3.2 สภาพแวดลอมภายในองคกร สงตางๆทอยภายในองคกรและมอทธตอเปาหมายขององคกร ขดความสามารถขององคกร ในดานทรพยากร ความร เงนทน เวลา บคลากร

27

กระบวนการเทคโนโลย กระบวนการตดสนใจทงทเปนทางการและไมเปนทางการ นโยบาย กลยทธ วฒนธรรมองคกร

ตลาดหลกทรพยไดจ าแนกประเภทของความเสยงออกเปน 4 ประเภท

1. ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk) ความเสยงทเกยวของกบการก าหนดกลยทธ แผนการด าเนนงาน และน าแผนงานดงกลาวไปปฏบตไมเหมาะสม และยงรวมถงการ

เปลยนแปลงปจจยทงภายในและภายนอกองคกร สงผลกระทบตอการก าหนดกลยทธใหเปนไปตามวตถประสงคหลก และแผนการด าเนนงาน

2. ความเสยงดานการปฏบตการ (Operation Risk) ความเสยงดานการปฏบตงาน

ของแตละกระบวนการ กจการภายในองคกร รวมถงความเสยงทเกยวของกบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ เพอใหการปฏบตงานบรรลเปาหมาย ซงความเสยงดานการปฏบตการจะสงผลตอประสทธภาพของกระบวนการท างาน ใหบรรลวตถประสงคหลกขององคกร

3. ความเสยงทเกยวของกบการบรหารทางการเงน (Financial Risk) ความเสยงท

เกยวของกบการบรหารจดการทางการเงน อาจเปนความเสยงทเกดจากปจจยภายใน การจดการดานสภาพคลอง ดานเครดต ดานเงนลงทน หรอจากปจจยภายนอก การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ การเมอง การเงน หรอ คสญญาไมสามารถปฏบตตามภาระผกพนตามทตกลงกนได

4. ความเสยงทเกยวของกบการปฏบตตามกฎระเบยบ (Compliance Risk) ความ

เสยงทเกยวของกบการปฏบตตามกฎระเบยบ ขอบงคบของหนวยงาน คณะกรรมการก ากบหลกทรพย ขอกฎหมายตางๆ ทเกยวกบการด าเนนธรกจของกลมตลาดหลกทรพย ซงสงผลตอภาพลกษณขององคกร

4. การประเมนความเสยง (Risk Assessment) แบงเปน 2 กระบวนการ ประกอบดวย

4.1 การวเคราะหความเสยง พจารณาสาเหตและแหลงทมาของความเสยงผลกระ- ทบทางบวกและทางลบ พจารณาปจจยทมผลกระทบและโอกาสทอาจจะเกดขน ในการวเคราะห

28

ควรพจารณาถงมาตรการจดการความเสยงทด าเนนการอย ณ ปจจบน รวมถงประสทธผลของมาตรการนน

4.2 การประเมนความเสยง จะเปรยบเทยบระดบความเสยงทไดจากการวเคราะห เทยบกบระดบความเสยงทยอมรบได (Risk Appetite) ในกรณทระดบความเสยงทอยในระดบทยอมรบไดของเกณฑการยอมรบความเสยง ความเสยงดงกลาวจะไดรบการจดการทนท

ระดบความเสยหาย (Impact) ระดบความเสยหายจากเหตการณความเสยงแบงเปน 5 ดาน

1. ผลกระทบดานการเงน

2. ผลกระทบดานชอเสยงและภาพลกษณองคกร

3. ผลกระทบตอการไมปฏบตตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ

4. ผลกระทบตอบคลากรส าคญของตลาดหลกทรพย

5. ผลกระทบตอความลาชาในการด าเนนงานโครงการส าคญ

แตละดานแบงเปน 5 ระดบ โดยก าหนดนยามในแตละระดบดงน

ระดบ ความหมาย 5 วกฤต

4 มนยส าคญ

3 ปานกลาง

2 นอย

1 ไมเปนนยส าคญ

ตารางท 2 แสดงค านยามของแตละระดบในการประเมนความเสยหาย ทมา : กรอบการบรหารความเสยงองคกร (ERM Framework) ฉบบเผยแพรทางเวบไซต หลงจากไดรบผลการประเมนแลว ฝายบรหารความเสยง จะด าเนนการดงน

29

1. วเคราะหและสรปผลการประเมนผล จดล าดบความส าคญของประเดนความเสยง

2. น าเสนอผลการประเมนตอทประชมคณะผบรหารเพอคดเลอกประเดนความ

เสยงทตองจดการ ด าเนนการจดหามาตรการความเสยงเพมเตมจากปจจบน 3. น าเสนอประเดนความเสยงและมาตรการตางๆ เพอจดการดแลเพมเตมตอคณะ

กรรมการบรหารความเสยง คณะกรรมการตรวจสอบ และคณะกรรมการตลาดหลกทรพย 5. การตอบสนองความเสยง (Risk Response) โดยในการคดเลอกแนวทางจดการความเสยงทเหมาะสม จะค านงความเสยงทยอมรบได กบตนทนทเกดขน เปรยบเทยบประโยชนทจะไดรบ รวมถงขอกฎหมาย ขอก าหนดอน ๆ ทเกยวของ

ระดบความเสยงทยอมรบได คอ ระดบความเสยงทตลาดหลกทรพยฯ ยอมรบได โดยยงคงใหองคกรสามารถด าเนนธรกจ และบรรลเปาหมาย วตถประสงคทวางไว แนวทางในการจดการความเสยง

1. การหลกเลยง (Avoid) เปนการด าเนนการเพอหลกเลยงเหตการณทกอใหเกดความเสยงมกใชกบความเสยงทรนแรงสง ไมสามารถหาวธจดการใหอยในระดบทยอมรบได

2. การรวมจดการ (Share) เปนการรวมหรอถายโอนความเสยงทงหมด หรอ บางสวนไปยงบคคล / หนวยงานภายนอกองคกร ใหชวยรบภาระความเสยงแทน การซอกรมธรรมประกนภย

3. การลด (Reduce) เปนการจดหามาตรการ เพอลดโอกาสเกดเหตการณความเสยง หรอ ลดผลกระทบทอาจเกดขนใหอยในระดบทยอมรบได การเตรยมแผนฉกเฉน (Contingency

plan) 4. การยอมรบ (Accept) ความเสยงทเหลออยในปจจบนเปนความเสยงทยอมรบ

ได โดยไมตองด าเนนการใดๆ เพอลดโอกาส หรอ ผลกระทบทอาจเกดขน มกใชกบความเสยงทตนทนของมาตรการจดการสงไมคมกบประโยชนทไดรบ

6. กจกรรมการควบคม (Control Activities) คอ นโยบายและกระบวนการปฏบตงาน เพอใหมนใจไดวาการจดการความเสยงอยในระดบทยอมรบได ปองกนไมใหเกดผลกระทบตอ

เปาหมายองคกร กจกรรมควบคมแบงเปน 4 ประเภท 6.1 การควบคมเพอปองกน (Preventive Control) ไมใหเกดความเสยงและขอผดพลาดตงแตแรก

30

6.2 การควบคมเพอใหตรวจพบ (Detective Control) เพอใหคนพบขอผดพลาดทไดเกดขนแลว 6.3 การควบคมโดยการชแนะ (Directive Control) สงเสรม หรอ การกระตนให

ส าเรจตามวตถประสงค 6.4 การควบคมเพอการแกไข (Corrective Control) เพอแกไขขอผดพลาดทเกดขน และปองกนไมใหเกดขนซ าอกในอนาคต

7. ขอมลและการตดตอสอสาร (Information and Communication) การบรหารความเสยงผบรหารควรใชขอมลทงในอดตและปจจบน ขอมลในอดตจะแสดงแนวโนมของเหตการณและชวยคาดการณในการปฏบตงานในอนาคต ขอมลปจจบนจะชวยใหผบรหารพจารณาความเสยงทเกดขน

ในกระบวนการ สายงาน หนวยงาน เพอชวยใหสามารถปรบเปลยนกจกรรมการควบคม เพอใหความเสยงอยในระดบทยอมรบได

8. การตดตาม (Monitoring) กระบวนการบรหารความเสยงทด าเนนการภายในตลาดหลกทรพยฯ มความจ าเปนตองไดรบการสอสารถงการประเมนความเสยง การควบคม ความคบหนาในการบรหารความเสยง ดแลตดตามแนวโนมของความเสยง รวมถงเหตการณผดปกต

เพอใหมนใจดงน 8.1 เจาของความเสยง (Risk Owner) มการตดตามสถานการณ วเคราะห และบรหารความเสยงอยภายใตความรบผดชอบอยางสม าเสมอ เหมาะสม 8.2 ความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงค ไดรบการรายงานถงความคบหนาในการบรหารความเสยง แนวโนมความเสยงตอผรบผดชอบและคณะกรรมการบรหาร

ความเสยง 8.3 ระบบการควบคมมความเพยงพอ เหมาะสม มประสทธภาพสามารถปฏบตงานไดจรง เพอปองกน หรอ ลดความเสยงทอาจเกดขน ปรบปรงแกไขการควบคมภายในอยเสมอ เพอใหสอดคลองกบสถานการณ หรอ การเปลยนแปลงทเกดขน

ฝายจดการควรวเคราะห ตดตามการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายในและภายนอก รวมถงการเปลยนแปลงในความเสยงทอาจเกดขน สงผลใหตองมการทบทวนการจดการความเสยง

และ การล าดบความส าคญ เพอใชในการทบทวนกรอบบรหารความเสยงโดยรวม (ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย, 2557)

การพจารณาความเสยงทเกยวกบดานการเงน แยกออกเปนประเดนตาง ๆ ไดดงน

31

1. ความเสยงทางธรกจ (Business Risk) 2. ความเสยงทางการเงน (Financial Risk) 3. ความเสยงเกยวกบอตราดอกเบย (Interest Rate Risk)

4. ความเสยงในอ านาจซอ (Purchasing Power Risk) 5. ความเสยงของอตราผลตอบแทนจากการลงทน (Reinvestment Rate Risk)

1. ความเสยงทางธรกจ (Business Risk) เปนความเสยงจากกระแสเงนทเกดขนจากการด าเนนงาน ทงทางดานรบ และดานจายไมเปนไปตามทคาดการณไว ความไมแนนอนของกระแสเงนสดรบอาจเกดจากการเปลยนแปลงของสภาวะเศรษฐกจ การแขงขน การคาดการณกบคแขง ราคาขาย ปรมาณการขายทแตกตางจากการประมาณไว กระแสเงนสดจาย เปนความเสยงทเกดขน

ทางดานตนทนในการด าเนนงานทเปลยนแปลงไป ทงตนทนคงทและตนทนผนแปร ซงการเลอกใชตนทนคงทในอตราทแตกตางกนจะมความเสยงทตางกน จะเปนความเสยงในดานการด าเนนงาน (Operation Risk) ดงนนความเสยงทางธรกจจงเกดจากความเสยงทางดานการขาย ประกอบกบความเสยงทางดานการด าเนนงาน เปนผลใหกระแสเงนสดทคาดการณไวคลาดเคลอนได

2. ความเสยงทางการเงน (Financial Risk) เปนความเสยงทเกยวกบวธการจดการหาเงนมา

ใชในการด าเนนงาน ยงมการกยมมากเทาใด ภาระผกพนทางการเงน การช าระดอกเบยและเงนตนคนกจะสงตาม ความเสยงกจะมอตราสง ความเสยงทางการเงนประกอบดวย 2.1 ความเสยงทธรกจนนๆ ไมสามารถช าระดอกเบยและเงนตนคน เมอครบก าหนด (default risk หรอ credit risk) การทธรกจไมสามารถช าระหนไดตามก าหนดหมายถง

2.1.1 ความไมสามารถจายดอกเบยไดตามก าหนด 2.1.2 ความไมสามารถจายเงนตนคนไดตามก าหนด 2.1.3 ความไมสามารถกนเงนกองทนเพอไถถอนหนกคนไดตามก าหนด 2.1.4 ความไมสามารถท าตามเงอนไขตางๆ ทระบไวในสญญาการกยม หรอสญญาหนก 2.1.5 การลมละลาย

ในกรณทธรกจมการลงทนในหนกของธรกจอนใดกตาม ยงลงทนดวยจ านวนเงนมากเทา ใด ความเสยงทางการเงนของธรกจจะยงสง ผบรหารการเงนควรมความรอบคอบในการพจารณาความเสยงทางการเงนไมใหสงเกนไป

32

2.2 ความเสยงเกยวกบอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ การพจารณาทางการเงน โดยเฉพาะการลงทน ตองประมาณการเกยวกบกระแสเงนสดทจะเกดจากการลงทนในอนาคต เพอน ามาเปรยบเทยบกบตนทนของการลงทนนน ๆ ในกรณของการลงทนทกระแสเงน

สดในอนาคตเปนเงนตราสกลอน (เงนตราตางประเทศ) ผลงทนตองเผชญกบความเสยงในอตราแลกเปลยนของเงนสกลเหลานนทเรยกวา “Currency risk” ความเสยงทางการเงนประกอบดวยความเสยงในการช าระภาระผกพนตามก าหนด และ ความเสยงเกยวกบเงนตราตางประเทศ จะสงหรอต า สวนหนงกขนอยกบความเสยงทางธรกจดวย ดงนนความเสยงทางธรกจและความเสยงทางการเงนตางมความสมพนธระหวางกน และตางกมความส าคญในการท าใหกระแสเงนสดทงรบและจายเปนไปตามทคาดการณไวหรอไม เพยงใด

บางครงเรยกความเสยงทง 2 ประเดนวา เปนความเสยงเกยวกบกระแสเงนสด (Cash Flow Risk) 3. ความเสยงเกยวกบอตราดอกเบย (Interest Rate Risk) หมายถง การเปลยนแปลงมลคา

(ราคาตลาด) ของสนทรพย หรอ อตราผลตอบแทนเมออตราดอกเบยเปลยนแปลงไป อตราดอกเบยเปนพนฐานในการก าหนดอตราผลตอบแทนและเปนอตราสวนลดทใชในการพจารณาคาปจจบนของเงนสดทจะไดรบในอนาคต เมออตราสวนนมการเปลยนแปลง การลงทนใดๆ ทขนอยกบการ

ก าหนดอตราสวนลดนจะมการเปลยนแปลงไปดวย นอกจากการเปลยนแปลงของอตราดอกเบยจะสงผลกระทบตอมลคาการลงทนแลว ความเสยงในเรองของอตราดอกเบยเปนเรองส าคญส าหรบการตดสนใจเกยวกบตราสารหน เพราะตราสารหนสวนมากมอตราดอกเบยระบไวแนนอนตลอดระยะเวลาตามอายของตราสารหนนนๆ

4. ความเสยงเกยวกบอ านาจซอ (Purchasing Power Risk) หมายถง ความเสยงทระดบราคา

โดยทวไปอาจสงขนกวาทคาดไว ถาผซอไดท าสญญากบผขายเรองราคาไวกอนทระดบราคาจะสงขน ผซอจะไดรบประโยชนจากการเพมขนของระดบราคา ในกรณการหาเงนทน ถากจการหาเงนทนโดยออกหนกระยะยาวอตราดอกเบยทระบไวตายตว เมอระดบราคาสงขน ธรกจผออกหนก จะไดรบประโยชนจากการเพมขนของระดบราคา ผลงทน หรอ ผใหกจะเสยประโยชนเพราะจะไดรบดอกเบยและเงนตนคนในมลคาทลดลง ความเสยงเกยวกบอ านาจซอเปนความเสยงทกระแสเงนสดทจะเกดขนในอนาคตอาจมคา

ลดลง เพราะภาวะเงนเฟอและผลตอบแทนทไดรบจากการลงทนไมสามารถชดเชยไดเพยงพอ ผบรหารตองเขาใจถงความเสยงเกยวกบอ านาจซอทงในแงของการตดสนใจเพอชวยในการพจารณาขอมลของความเสยงในอ านาจซอทมตอกระแสเงนสดทจะเกดขนในอนาคต

33

5. ความเสยงเกยวกบอตราผลตอบแทนจากการลงทนตอ (Reinvestment Rate Risk) กระแสเงนสดทไดรบจากการลงทนในระยะแรก ๆ ควรถกน าไปลงทนตอ อตราผลตอบแทนทไดจากการน ากระแสเงนสดทไดไปลงทนตอ เรยกกนวา “อตราผลตอบแทนจากการลงทนตอ” ความเสยงใน

อตราผลตอบแทนจากการลงทนตอจะเกยวของกบการลงทนในหนสามญและหนก ยงตองค านงถงการพจารณาการลงทนในสนทรพยอนดวย การลงทนในการผลตสนคาใหม การลงทนในเครองจกรตาง ๆ เพอไดรบกระแสเงนสดจากการลงทนนน ๆ ในอนาคต ซงมโอกาสมากทอตราผลตอบแทนจากการลงทนตอในแตละชวงเวลาทเกดขนจรงแตกตางจากทประมาณการณ ยงขนาดกระแสเงนสดตาง ๆ ทไดรบตลอดอายการลงทนมากเทาใด อตราความเสยงในเรองของอตราผลตอบแทนจากการลงทนกจะยงสงเทานน และเปนอกปจจยทควรน ามาพจารณา (สมาล (อณห

นนทน) จวะมตร, 2547) การด าเนนธรกจอาจมหลาย ๆ ค าทมความหมายในทศทางเดยวกน ทหมายถงปญหาทน าไปสการลมสลายขององคกรธรกจ เรมตงแตระดบออนไปจนถงระดบรนแรง ตวอยางของการใชค าทเรยกนน 1.ความลมเหลวทางธรกจ (Failure)

2.การขาดสภาพคลอง (Insolvency) 3.การผดนดช าระหนตามภาระผกพน (Default) 4.การลมละลาย (Bankruptcy) 1. การลมเหลวของธรกจ (Failure) ในความหมายของบางกลม คอ บรษทลม ไมสามารถด าเนนกจการตอไปได หรอ ความลมเหลวในการไมบรรลวตถประสงคทตงเอาไว ซงใน

แงมมของการเงน เรยกวา ความหมายเชงเศรษฐกจ ใหนยามของความลมเหลวการด าเนนธรกจวา 1.1 หมายถงอตราผลตอบแทนทเกดขนจรง จากการด าเนนธรกจหรอด าเนนโครงการลงทนใด ๆ โดยพจารณาถงระดบความเสยง (Risk-adjusted return) ต ากวาผลตอบแทนทไดในการด าเนนโครงการลงทน หรอ การประกอบกจการในลกษณะทเหมอนกน โดยเฉพาะในกรณทมความเสยงเทากน 1.2 อตราผลตอบแทนเฉลยจากการด าเนนธรกจ หรอ อตราผลตอบแทน

จากการด าเนนโครงการลงทนใด ๆ มคาต ากวาตนทนของเงนทนถวเฉลย หรอ อาจหมายถงความวาการขาดทนทางการเงน

34

สงทควรสงเกต คอ อาจนบไดวาธรกจประสบความลมเหลว แมวายงไมไดถกบงคบในคดความใด ๆ อนเกดจากการผดช าระหนตามภาระผกพน ความลมเหลวในการด าเนนธรกจ ตามความหมายทางเศรษฐกจน มความหมายออนทสดในการพจารณาถงปญหาทเกดขนจาก

การด าเนนธรกจ 4 ปญหา 2. การขาดสภาพคลอง (Insolvency) โดยทว ๆ ไปมความหมายในการขาดกระแสเงนสด หรอ ไมสามารถเปลยนสนทรพยทมอยโดยเฉพาะสนทรพยหมนเวยน ใหกลายเปนกระแสเงนสด เพอน าไปช าระหนตามภาระผกพนทางการเงนทมตอบคคลภายนอก การขาดสภาพคลองอาจจะเปนสาเหตเรมตนของการน าไปสภาวะลมละลายทางธรกจทหนกขนไป การขาดสภาพคลองทน าไปสการลมละลายขององคกรธรกจ อาจจะเปนเพราะวา มลคาของหนสนโดยรวม มสง

กวามลคาของสนทรพยรวม แนวคดนอาจพจารณาวา สวนของเจาของ (Equity) กคอ Call option (Call option คอ ตราสารสทธ) ทมสนทรพยพนฐาน (Underlying assets) คอ มลคาของบรษท (Value of firm) โดยมราคาตลาดของหนสนเปนราคาสทธ (Exercise price) 3. การผดนดช าระหนตามภาระผกพน (Default) คอ การขาดความสามารถในการเปลยนสนทรพยเปนเงน แลวน าไปช าระหนตามภาระผกพนทางการเงน พจารณาองคประกอบของ

การผดนดช าระหนไดวา 3.1 เปนความสมพนธระหวางเจาหนและลกหน ซงตกลงภาระผกพนและสทธ (Obligation and claims) ระหวางกนมาตงแตตน 3.2 การผดนดช าระหน เกดขนเมอลกหนขาดความสามารถในการปฏบตตามขอตกลง นอกเหนอจากการผดช าระจากกระแสเงนสด ยงอาจเกดการผดนดทางเทคนค

(Technical default) ลกหนไมสามารถปฏบตตามขอตกลงระหวางกนได การผดนดช าระหน จากการขาดสภาพคลองในกระแสเงนสด หรอ เปนการผดนดทางเทคนค อาจท าใหเกดเหตการณลกลามขนได หากไมสามารถประนประนอมกบเจาหนรายทผดนดได จะท าใหเจาหนรายอนทแมลกหนจะไมไดผดนด ไดรบสทธปองกนตวเองในการทจะเรยกใหลกหนช าระหน หากเจาหนรายทลกหนผดนด ไดน าคดขนสศาล หากมการลกลามดงกลาวนน อาจท าใหองคกรลมละลายไดในทสด

4. การลมละลาย (Bankruptcy) เปนภาวะทเกดขนหลงสดและรนแรงทสดของภาวะขดของทางการเงน โดยนยของกฎหมายทพดทวไป 2 มาตราคอ 4.1 การลมละลาย ช าระบญช และเลกกจการ

35

4.2 การปรบโครงสรางองคกร แนวคดของการเกดกระบวนการปรบโครงสราง หรอ การปลอยใหลมละลายกคอ มลคาทแทจรงขององคกรมากกวามลคาของการเลกกจการ แลวน าทรพยสนขายทอดตลาด ผบรหาร หรอ เจาขององคกรจะพยายามท ากระบวนการ

ปรบโครงสรางองคกร ไมใหเกดการลมละลาย (สนต กระนนทน, 2546)

จากการศกษาแนวคดและทฤษฏทเกยวกบความเสยงและการบรหารความเสยง ผวจยพบวาความเสยงมแหลงทมาไดทงสภาพแวดลอมภายในองคกร และ สภาพแวดลอมภายนอกองคกร ทเปนสาเหตส าคญทกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ โดยความเสยงหนงทอาจท าใหลมเลกกจการ

ได นนคอความเสยงทางดานการเงน ผวจยจงสนใจน าความเสยงทางดานการเงนนนมาเปนตวแปรตามส าหรบการวเคราะหวเคราะหความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) ดวยอตราสวนทางการเงน

3.แนวคดเกยวกบการวเคราะหงบการเงนและอตราสวนทางการเงน

งบการเงน (Financial Statement) คอ รายงานทางการเงนทส าคญ มอย 2 ประเภท คอ งบดล และ งบก าไรขาดทน เพอแสดงฐานทางดานการเงนของธรกจ (สมยศ นาวการ และ ผสด รมาคม, 2520) งบการเงน (Financial Statement) คอ ขอมลการด าเนนงานและฐานะทางการเงนของบรษทนนๆ ในชวงระยะเวลาหนงๆ การวเคราะหงบและแปลความหมายจงเปนประโยชนตอผมสวนได

เสย และคแขง ทจะน าขอมลนนไปประกอบการตดสนใจ ซงงบการเงนจะถกจดท าตามขนตอนและวธการทางบญช ผวเคราะหงบจงตองมความเขาใจในตวเลข แปลความหมายออกมาไดอยางถกตอง งบการเงนทน ามาวเคราะหควรอยในรปประจ างวดทผานการรบรองจากผสอบบญชรบอนญาต นนคอ งบการเงนทอยในรปรายงานประจ าป ซงจะมสาระส าคญตางๆ ทงรายงานผสอบบญช งบการเงน หมายเหตประกอบงบ ขอมลเกยวกบการด าเนนงานของกจการโดยสรปตลอดป รายงานคณะกรรมการบรษท ผถอหนและสดสวนผถอหน ฯ ซงงบการเงนทจะน ามาวเคราะหประกอบดวย

2 สวน (สมาล (อณหะนนทน) จวะมตร, 2546) จากความหมายทกลาวมาขางตน พอสรปไดวา งบการเงน คอ ขอมลแสดงการผลการด าเนนงานของกจการในชวงระยะเวลาหนง สวนท1 รายงานแสดงขอมลทางการเงน 1.งบดล (Balance Sheet) เปนแสดงฐานะทางการเงนของธรกจ ณ วนใดวนหนง ทระบไว

ปกตจะเปน วนสนงวด สนไตรมาส สนป โดยในงบดลจะบอกถงสวนของเจาของ หนสน ทลงทน

36

ในสนทรพยอยางไร จงเ กยวกบของกบรายการ 3 ประเภท คอ สนทรพย (Assets) หนสน (Liabilities) สวนของผถอหน (Equity or Net Worth) 2. งบก าไรขาดทน (Income Statement) เปนงบทแสดงรายงานทางการคา ในระยะเวลา

งวดบญชหนงๆ ผลตางระหวางรายไดและคาใชจายคอผลของการด าเนนงานของงวดบญชนนๆ ถารายไดมากกวาคาใชจาย คอ ก าไร ในทางตรงกนขามถารายไดนอยกวาคาใชจาย คอขาดทน การวเคราะหงบการเงน ในการบรหารธรกจ การก าหนดเปาหมาย การบรหารองคการ การวางแผนงาน นโยบายของบรษท สาเหตแหงทงความส าเรจและความลมเหลว ลวนตองอาศยขอมลเกยวกบงบการเงน งบการเงนเปนการสรปผลการด าเนนงาน และฐานะทางการเงนของธรกจนนๆ การ

วเคราะหและแปลความหมายของงบการเงน จะชวยใหผบรหารสามารถพจารณาจดแขง จดออนของบรษทได สามารถพจารณาการด าเนนงานของธรกจวาเปนไปตามแผนทวางไว ชวยในการหาสาเหตทไมเปนไปตามตามแผนทก าหนด ดงนนการวเคราะหงบการเงนคอ วธการคนหาขอเทจจรงเกยวกบฐานะทางการเงนและผลการด าเนนงานของธรกจ การวเคราะหงบการเงนจงเปนเครองมอเบองตนในการรจกกบธรกจ ผทสนใจในการวเคราะหงบการเงนจงมหลายกลม ดงน

1. เจาหน สนใจทจะวเคราะหงบการเงน เพอพจารณาความสามารถในการช าระหน สมรรถภาพในการหาก าไร การใชไปของเงนทน เพอวเคราะหถงความตองการเงนทน 2. ผลงทนทวไป สนใจทจะวเคราะหงบการเงน เพอพจารณาสมรรถภาพในการหาก าไร แนวโนมการท าก าไร อตราผลตอบแทนและความเสยง 3. ผบรหาร สนใจทจะวเคราะหงบการเงน เพอพจารณาการด าเนนงานและฐาน

ทางการเงนของธรกจ ซงตองอาศยการวเคราะหอยางละเอยด เพอพจารณาในการเกดปญหาและโอกาส ชวยในการวางแผนงานตอไป 4. หนวยงานรฐบาล สนใจทจะวเคราะหงบการเงน เพอพจารณานโยบายตางๆ ทเปนประโยชนตอผประกอบธรกจ ผบรโภค สงคม และประเทศโดยรวม 5. นกวชาการ สนใจทจะวเคราะหงบการเงน เพอศกษาและใหขอมลเสนอแนะ การจดท าขอมลเพอศกษา วจยทเปนประโยชนใหแกการศกษา วงการธรกจ และผทสนใจทวไป

สามารถสรปเปนประโยชน และ จดมงหมายของการวเคราะหงบการเงน ไดดงน 1. เพอเปนเครองมอในการกลนกรองในการตดสนใจเบองตน ในการเรองของการลงทน

37

2. เปนเครองมอชวยในการพยากรณฐานะทางการเงนและผลการด าเนนงานของกจการ ในอนาคต การเปลยนแปลงตางๆ ทสงผลกระทบตอธรกจ 3. เพอเปนขอมลในการคด วเคราะห แกไขปญหา ทงฐานะการเงน และปญหา

อนๆ 4. เพอเปนขอมลในการประเมนผลการด าเนนงาน การปฏบตงาน ขนตอนในการวเคราะหงบการเงน ขนแรก ก าหนดเปาหมายของการวเคราะหใหชดเจน วเคราะหในฐานะของอะไร เพอใคร ตองการประโยชนจากการวเคราะห และผลการวเคราะหไปใชอยางไร ขนทสอง รวบรวมขอมลของการด าเนนงานและฐานะทางการเงนของธรกจท

ตองการวเคราะหใหเพยงพอ ขนทสาม ขอมลตางๆทรวบรวมไดจดใหอยในรปแบบเดยวกน เพอประโยชนในการเปรยบเทยบ ขนทส เลอกวธและเครองมอทจะใชในการวเคราะหใหเหมาะสมกบเปาหมายของการวเคราะหทตองการ

วธวเคราะหทางการเงนทส าคญประกอบดวย 1. วธการเปรยบเทยบงบการเงน (Common Size) 2. วธการวเคราะหอตราสวนทางการเงน (Ratios) 3. วธการวเคราะหแนวโนม (Trend) 4. วธการวเคราะหงบแสดงการเคลอนไหวของเงนทน หรอ งบแสดงแหลง

ทมาและการใชไปของเงนทน (The Source & Uses of Funds Statement) ขนทหา แปลความหมายจากผลการวเคราะห ขนทหก สรปขอมลตางๆ แสดงความเหน และการเสนอแนะ เพอการตดสนใจ ขอมลทใชในการวเคราะห 1. งบก าไรขาดทน 2. งบดล

3. งบก าไรสะสม 4. งบแสดงทมาและการใชไปของเงนทน วธวเคราะหอตราสวนทางการเงน (Financial Ratios)

38

อตราสวนทางการเงน คอ การน าตวเลขทางการเงนมาพจารณา เปรยบเทยบ วเคราะหฐานะทางการเงนและผลการด าเนนงานของธรกจในเวลาทแตกตางกนของธรกจเดยวกน และในเวลาเดยวกนของธรกจตางๆ ในอตสาหกรรมเดยวกน จงเปนวธทน าขอมลทางการเงนตางๆ

มาค านวณใหรปแบบทเปนมาตรฐานเดยวกน ดงนนอตราสวนทางการเงนจงเปนขอมลพนฐานทใหค าตอบกบผวเคราะหเกยวกบผลการด าเนนงานและฐานทางการเงนของกจการ การเปรยบเทยบทชวยใหการวเคราะหทางการเงนไดผลตองเปรยบเทยบอตราสวนทางการเงน 2 แบบ คอ 1. การเปรยบเทยบอตราสวนทางการเงนของธรกจเดยวกนแตในระยะเวลาตางๆ กน ทงในอดตจนถงปจจบนและในอนาคต 2. การเปรยบเทยบอตราสวนทางการเงนของกจการหนงกบกจการอนในอตสา-

หกรรมเดยวกน ในชวงเวลาเดยวกน อตราสวนของกจการอนๆ ในอตสาหกรรมเดยวกนคอ “อตราสวนเฉลยของอตสาหกรรม หรอ อตราถวเฉลยของอตสาหกรรม” มาจากการค านวณงบการเงนของกจการทประกอบธรกจในอตสาหกรรมเดยวกน น ามาถวเฉลยดวยวธการทางคณตศาสตร ซงในตางประเทศมหนวยงานทจดท าอตราสวนโดยเฉลยของอตสาหกรรม เชน DUN&BRADSTREET, ROBERT MORRIS ASSOCIATES เปนตน

ประเภทของอตราสวนทางการเงนเพอใหการวเคราะหอตราสวนทางการเงนไดผลครบ ถวน จงแบงอตราสวนทางการเงนออกเปน 4 กลมดงน 1. อตราสวนสภาพคลอง (Liquidity Ratio) เปนอตราสวนทแสดงความสามารถในการช าระหนระยะสนของกจการพจารณาจากเงนสดและสนทรพยทใกลเงนสดทกจการมอยในขณะ หนง วาเพยงพอตอการจายช าระหนระยะสนหรอภาระผกพนระยะสนดวย

1.1 อตราสวนทนหมนเวยน (Current Ratio) = สนทรพยหมนเวยน

หนสนหมนเวยน (เทา)

1.2 อตราสวนทนหมนเวยนเรว (Quick Ratio) สนทรพยบางรายการไมมความสามารถในการเปลยนเปนเงนสดไดคลองตว เชน สนคาคงเหลอ ถาตองการใหเหนสามารถในการช าระหนระยะสนของกจการไดชดเจนยงขน ควรพจารณาสนทรพยทสามารถเปลยนเปนเงนสดไดเรว เชน เงนสด ลกหน หลกทรพยทเปนเปลยนเปนเงนสดไดงาย ค านวณไดดงน อตราสวนหมนเวยนเรว (Quick Ratio) =

39

สนทรพยหมนเวยน − สนคาคงเหลอ

หนสนหมนเวยน (เทา)

2. อตราสวนแสดงสมรรถภาพในการด าเนนงานหรอความสามารถในการบรหารสน - ทรพย (Activity Ratio) เปนอตราสวนทใชวดประสทธภาพของการบรหารสนทรพยทกอใหเกด

รายได เชน กจการทใชเงนลงทนสนทรพยรวม 10 ลานบาท กอใหเกดรายได 50 ลานบาท เปนตน การประเมนประสทธภาพการใชสนทรพยตาง ๆ ทกจการลงทนไป วาสนทรพยทลงทนไปแตละประเภทใชน าไปกอใหเกดรายไดมากนอยเพยงใด โดยแยกการพจารณาตามสนทรพยและประเภทตงแตลกหน สนคาคงเหลอ สนทรพยประจ า ตลอดจนสนทรพยรวม ค านวณไดดงน

2.1 อตราการหมนเวยนของลกหน (Account receivable turnover) อตราสวนการหมนเวยนของลกหน =

คาขายเชอ

ลกหน (รอบ)

ระยะเวลาเฉลยในการเกบเงนจากลกหน =

จ านวนวนในงวดบญช

อตราการหมนเวยนของลกหน (วน)

หรอ ระยะเวลาเฉลยในการเกบหน =

ลกหน

คาขายเชอ/360วน (วน)

ระยะเวลาเฉลยในการเกบเงนจากลกหนทค านวณไดจากขอมลงบการเงนเปนผลการ ด าเนนงานทเกดขนจรงมประโยชนในการประเมนผลการบรหารสนเชอของกจการ สามารถน าระยะเวลาเกบหนเฉลยทค านวณไดเปรยบเทยบกบระยะเวลาการใหสนเชอแกลกหนทกจการก าหนดนโยบายสนเชอได 2.2 อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (Inventory turnover) เปนการประเมน

ประสทธภาพในการบรหารสนคาคงเหลอ ประเมนไดจากการหมนเวยนของเงนทลงทนในรป

40

สนคาคงเหลอวาสามารถหมนเวยนไดกรอบ กอใหเกดคาขายไดกเทาของเงนทลงทนไป ค านวณไดดงนคอ

อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ =

ตนทนสนคาทขายสนคาคงเหลอ

(รอบ)

ระยะเวลาการเกบสนคาคงเหลอเฉลย = จ านวนวนในงวดบญช

อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (วน)

2.3 อตราการหมนเวยนของสนทรพยประจ า (Fixed asset turnover) เปนอตราสวนทชวยพจารณาประสทธภาพในการบรหารสนทรพยประจ า ค านวณไดดงน

อตราการหมนเวยนของสนทรพยประจ า = คาขาย

สนทรพยประจ าสทธ (เทา)

2.4 อตราการหมนเวยนของสนทรพยรวม (Total asset turnover) เปนการพจารณาโดยรวมถงการบรหารเงนลงทนในสนทรพยทงหมดของกจการทน ามาใชในการด าเนนงานเพอกอใหเกดรายได ค านวณไดดงน อตราการหมนเวยนของสนทรพยรวม =

คาขายสนทรพยรวม

(เทา)

3. อตราสวนแสดงสภาพเสยง (Leverage Ratio) เปนกลมอตราสวนทค านวณขนเพอเปนขอมลชวยในการพจารณาสภาพเสยงของกจการ ซงมสาเหตมาจาก 2 ประการ ไดแก

1. ความเสยงทเกดขนจากภาระหนสน (Leverage ratio) เปนความเสยงทเกดขนจากนโยบายการจดหาเงนทนของกจการ วเคราะหจากรายการทประกอบกนทางดานหนสนและสวนของผถอหนในงบดล

41

2. ความเสยงทเกดขนจากคาใชจายประจ าทสง (Coverage ratio) คาใชจายประจ า หมายถง คาใชจายส าคญทตองจายตามภาระผกพน สวนใหญ คอ ดอกเบยจาย คาเชา และ การจายช าระคนเมอครบก าหนด วเคราะหไดจากขอมลในงบก าไรขาดทน

3.1 อตราสวนหนสน (Debt ratio) พจารณาขนาดของเงนทนจากเจาหนทมอยในกจการ ค านวณไดดงน อตราสวนหนสน =

หนสนทงหมดสนทรพยรวม x 100

(%)

3.2 อตราสวนหนสนระยะยาวตอเงนทนระยะยาวทงหมด (Long-term debt to total

capitalization) แสดงถงสดสวนของเงนทนจากหนสนระยะยาวทใชเปนแหลงเงนทนประจ าของธรกจ สวนเงนทนระยะยาว หมายถง เงนทนจากแหลงประจ าทงหมดของกจการ ไดแก หนสนระยะยาว หนบรมสทธ และสวนของผถอหน ค านวณไดดงน

อตราสวนหนสนระยะยาวตอเงนทนระยะยาวทงหมด =

หนสนระยะยาวรวม

หนสนระยะยาว + หนบรมสทธ + สวนของผถอหน

3.3 อตราสวนหนสนตอสวนของผถอหน (Debt to Equity ratio) เปนการพจารณาสดสวนของหนสนทงสนเมอเทยบกบสวนของผถอหน ค านวณไดดงน อตราสวนหนสนตอสวนของผถอหน =

หนสนรวมสวนของผถอหน

วตถประสงคของการค านวณอตราสวนนในแงผถอหนเพอพจารณาภาระผกพนทงหมดทบรษทมตอผมสทธเรยกรองในสนทรพยของบรษทกอนผถอหน กรณทบรษทมหนบรมสทธเปนแหลงเงนทนดวย เนองผถอหนบรมสทธในการเรยกรองเพอการช าระหนกอนผถอหนสามญ จงควรรวมผถอหนบรมสทธเปนสวนหนงของหนสนรวมดวย

อตราสวนส าหรบวเคราะหความเสยงของกจการทเกดจากคาใชจายประจ าประกอบดวยอตราสวนตางๆ ดงน

42

3.4 อตราสวนแสดงความสามารถในการจายดอกเบย (Interest coverage ratio หรอ Times interest earned ratio) เปนการแสดงความสามารถในการจายช าระดอกเบยจากภาระผกพนทางการเงนทส าคญ คอ ดอกเบยจาย วเคราะหวาบรษทมรายไดกอนหกดอกเบยจายเปนกเทา

ของภาระดอกเบยทตองจายในแตละงวด ค านวณไดดงน อตราสวนแสดงความสามารถในการจายดอกเบย =

ก ำไรกอนดอกเบยและภำษ

ดอกเบยจำย (เทำ)

ความสามารถในการจายดอกเบยและเงนตน = กรณเงนตนครบก าหนดตองจายคนในงวดนน

ก าไรสทธหลงหกภาษ + ดอกเบยจาย

ดอกเบยจาย + เงนตนทตองจายคนในงวดนน

3.5 อตราสวนแสดงความสามารถในการจายคาใชจายประจ า (Fixed charge coverage ratio หรอ Cash flow overall coverage ratio) เปนการแสดงถงขนาดของกระแสเงนสดจากการด าเนนงานวามมากนอยเพยงใดเมอเทยบกบคาใชจายประจ าของกจการในงวดนนๆ คาใชจายประจ า เชน ดอกเบยจาย คาเชา เงนปนผลหนบรมสทธ ถาอตราสวนนสงแสดงวา กจการมกระแสเงนสดมากพอส าหรบการจายคาใชจายประจ า ค านวณไดดงน อตราสวนแสดงความสามารถในการจายคาใชจายประจ า =

ก าไรหลงภาษ + ดอกเบยจาย + คาเชา + คาเสอมราคาคาใชจายประจ าวน

(เทา)

หรอ

ก าไรสทธหลงหกภาษ + ดอกเบยจาย + คาเชา + คาเสอมราคา

ดอกเบยจาย + คาเชา + เงนปนผลหนบรมสทธ + เงนตนครบก าหนดช าระคน (เทา)

4. อตราสวนแสดงสมรรถภาพในการหาก าไร (Profitability Ratios) อตราสวนกลมนแสดงประสทธภาพในการด าเนนงานทงหมดของกจการ ทงการขาย การลงทน สามารถพจารณาไดเปน 2 สวนคอ สวนท 1 อตราสวนแสดงสมรรถภาพในการหาก าไรทเกยวกบการขาย

43

สวนท 2 อตราสวนแสดงสมรรถภาพในการหาก าไรทเกยวกบการลงทน 4.1 อตราสวนก าไรเบองตนตอคาขาย (Gross Profit Margin) ค านวณไดดงน

คาขายสทธ − ตนทนสนคาขาย

คาขายสทธ (%)

4.2 อตราสวนก าไรสทธตอคาขาย (Net Profit Margin) หรออตราผลตอบแทนจากการขาย แสดงถงอตรารอยละของก าไรทบรษทหาไดจากการด าเนนงานหลงหกคาใชจายทงหมดรวมถงภาษ ค านวณไดดงน

ก าไรสทธหลงหกภาษคาขาย x 100

การพจารณาอตราสวนทง 2 อตราสวนนจะชวยในการพจารณาการด าเนนงานของกจการ

ถาอตราสวนก าไรเบองตนตอคาขายมอตราคงทตลอดหลายงวดทผานมา แตอตราสวนก าไรสทธตอคาขาย หรออตราผลตอบแทนจากการขายต าลงเรอยๆ ในชวงระยะเวลาเดยวกน แสดงไดวา คาใชจายในการขาย คาใชจายในการบรหาร คาใชจายมอตราสงขน ตองวเคราะหรายละเอยดของคาใชจายตางๆ เพอจะทราบถงสาเหตทท าใหก าไรสทธลดลง ถาอตราก าไรเบองตนตอคาขายลดลงเรอยๆ แสดงเบองตนวา ตนทนในการผลตมสดสวนเพมขนเมอเทยบกบคาขาย อาจเกดการ

เปลยนแปลงในราคาขายและการบรหารงานทมประสทธภาพนอยลง ซงตองมการหาสาเหตตอไป สวนท 2 อตราสวนแสดงสมรรถภาพในการหาก าไรทเกยวกบการลงทน มอตราสวนดงน 4.3 อตราสวนผลตอบแทนจากการลงทน (Return on Investment = ROI) เปนการพจารณาถงอตราก าไรทกจการไดรบจากการลงทนทงหมดในงวดนนๆ ค านวณไดดงน

ก าไรสทธหลงหกภาษสนทรพยรวม X 100

(%)

ถามองในแงผลงทน อตราสวนนแสดงถงประสทธภาพในการบรหารเงนทนทงหมดของผบรหารบรษท และผลงทนสามารถใชพจารณาเปรยบเทยบเพอการตดสนใจลงทนเบองตนได

44

การวเคราะหอตราสวนทางการเงนผวเคราะหควรเขาใจถงปญหาและขอจ ากดในการวเคราะห พอสรปไดดงน 1. การจดอตสาหกรรมทเหมาะสมใหกบกจการทท าธรกจหลายประเภท ขอมล

จะมปญหาในการพจารณาวาธรกจดงกลาวควรอยในอตสาหกรรมใด 2. ปญหาขอมลอตราสวนอตสาหกรรมถวเฉลย เปนอตราสวนเฉลยของอตสาห- กรรมเปนตวเลขทไดมาจากการค านวณโดยประมาณ เปนตวเลขพนฐานทวๆ ไปมากกวาทจะเปนคาเฉลยจากอตราสวนของกจการทงหมดในอตสาหกรรม 3. วธการทางบญชทแตกตางกนของธรกจตางๆ ทจะน ามาวเคราะหเปรยบเทยบ เชน วธการประเมนมลคาสนคาคงเหลอทท าใหหลายวธ

4. ขอมลในอดตกบภาวะเงนเฟอ ขอมลทปรากฏในงบการเงนเปนขอมลทเกดจากวธการทางบญช โดยเฉพาะมลคาของสนทรพยจะถกบนทกตามราคาตนทน เมอเวลาผานไปมลคาสนทรพยเหลานนจะสงขน ในสวนทมภาวะเงนเฟอ มลคาสนทรพยตาง ๆ จะสงขนขณะทมลคาในงบดลเปนมลคาในอดตทคอนขางต ากวามลคาตลาด การวเคราะหอตราสวนตางๆ ทเกยวของกบรายการน จงตองค านงถงและระมดระวงในการวเคราะห

5. รายการพเศษอนๆ ทปรากฏในงบการเงน ในการวเคราะหผลการด าเนนงานของบรษท ผสนใจทวไปจะใหความส าคญกบ 2 รายการสดทายในงบก าไรขาดทน (สทธ) แตอกรายการหนงทควรใหความสนใจคอรายการทไดเกดขนโดยปกตทกงวด เกดพเศษเฉพาะงวดใดงวดหนง เชนการขายสนทรพย สมรรถภาพในการหาก าไรของกจการควรประเมนจากก าไร (ขาดทน) กอนรายการพเศษอน

6. การวเคราะหธรกจทการด าเนนงานมลกษณะเปนฤดกาล การวเคราะหงบการ เงนเปนการวเคราะหในชวงระยะเวลาใดเวลาหนงจะไมแสดงถงผลท เกดขนจรงในชวงการด าเนนงานตางๆ ดงนนควรใชมลคาโดยเฉลยของงวดนนๆ มากกวาจะใชมลคาปลายงวดเพยงจ านวนเดยว 7. การสรปผลการวเคราะหอตราสวนทางการเงน ควรพจารณาอตราสวนทางการ เงนหลาย ๆ อตราสวนประกอบกน ผลทไดจะแสดงถงสงทผดปกตทตองน ามาวเคราะหเพอหาขอ

มลอน ๆ เพมเตมส าหรบวางแผนธรกจตอไป จากการศกษาแนวคดและทฤษฏเกยวกบการวเคราะหงบการเงนและอตราสวนทางการเงน

ผวจยพบวาการวเคราะหงบการเงนดวยอตราสวนทางการเงน เปนขอมลทส าคญตอธรกจรบเหมา

45

กอสรางเปนอยางมาก ดวยอตราสวนทางการเงน และ การว เคราะหรวมกนน นจะแสดงถงประสทธภาพในดานตางๆ ของธรกจ ผวจยจงน ามาสรางเปนกรอบแนวคดในการวจยครงน

4. แบบจ าลองการทดสอบคะแนนของ Altman Z-Score Model

ระบบการใหคะแนน Altman Z-Score นนถกตพมพและเผยแพรตอสาธารณะเปนครงแรกในป 1968 โดยเปนผลงานชนส าคญของ Prof. Edward Altman ศาสตราจารยดาน Finance ท New

York University Stern’s School of Business เรมตนมากจากแนวคดทตองการสรางมาตราวดเชงปรมาณ (Quantitative Measure) จากขอมลทางบญชทสามารถน ามาใชในการชวดและคาดเดาความเสยงวาบรษทนนๆ จะอยในภาวะลมละลายหรอไม (Bankruptcy) ผลการทดสอบเชงวชาการทใชขอมลทางบญชในสหรฐอเมรกาต งแตป ค.ศ.1970 – 1999 พบวา Altman Z- Score สามารถคาดการณการลมละลายของบรษทภายในระยะเวลา 1 ป จากเวลาทประเมนไดถง 80 – 90 % มอตราการผดพลาด (บรษททไมไดมการลมละลายตามคาด) อยทประมาณ 15 – 20 %

หลงจากป ค.ศ. 1985 เปนตนมา Altman Z – Score ไดรบการยอมรบอยางกวางขวางของผ ตรวจสอบบญช (Accounting Audit) ทปรกษาทางการเงนของบรษทเอกชน, ศาล, และระบบการพจารณาอนมตการกยมของธนาคาร

Altman Z – Score ในรปแบบ Original ถกสรางมาเพอใชในการประเมนบรษททเปนผผลตสนคา (Manufacturing Firm) ทมสนทรพยมากกวา 1 ลานดอลลาหสหรฐขนไป แตหลงจาก Prof. Edward Altman ไดท าการพฒนาตอยอดและปรบปรง Altman Z – Score ใหสามารถน าไปใชประเมนบรษททไมไดเปนผผลตสนคา (Non – Manufacturing Firm) โดยการตดตวแปรทใชในสตร

บางตวออกไปและท าการเปลยนแปลงคาสมประสทธ (Coefficient) ของสตร

ขอจ ากดของสมการแบบจ าลองของ Altman Z – Score คอการไมสามารถน าไปวเคราะหหรอประเมนบรษททท าธรกจเกยวกบการเงน เชน ธนาคาร บรษททอยในกลม Finance การเงน ได

เนองจากความแตกตางในการบนทกบญช ความสามารถในการ Leverage เงนทน, ตนทนรวม การจดการแหลงเงนทนตาง ๆ (ทมงานวจยระบบการลงทน, 2560)

สมการแบบจ าลองของ Altman Z – Score ประกอบดวยอตราสวนยอยทงหมด 5 อตราสวน ในแตละสวนนนจะมการพจารณาขอมลทางบญชในปจจยตางๆทสามารถบงชถงการพจารณาฐานะ

46

ทางการเงน ทมความเสยงตอการลมละลาย (Bankruptcy) โดยปจจยทน ามาพจารณาจะมคาสมประสทธ (Coefficient) สะทอนถงน าหนกทแตกตางกนของแตละปจจย โดยขอมลทใชในการค านวณสมการแบบจ าลองของ Altman Z – Score ลวนเปนขอมลทสามารถหาไดในงบการเงน (งบ

แสดงฐานะทางการเงน และ งบก าไรขาดทนเบดเสรจ)

สตร Altman Z – Score Original Formula (1968) ค านวณไดดงน

Z = 1.2X1 + 1.4X2 + 3.3X3 + 0.6X4 + 0.99X5

X1 = Working Capital / Total Assets

X2 = Retained Earnings / Total Assets

X3 = EBITDA / Total Assets

X4 = Market Value of Equity / Total Liabilities

X5 = Revenues / Total Assets

Altman Z – Score เปนสตรทมาจากการวเคราะหคาและอตราสวนจากงบการเงนซงถาในกรณทบรษทมการเปลยนแปลง (Revised) หรอ ตกแตงบญชอาจท าใหคา Z ทไดผดเพยนไป

โดย X1 คออตราสวนเงนทนหมนเวยน (Working Capital) ตอสนทรพยรวม (Total Assets)

ซงเปนตวชวดถงสภาพคลองของบรษทในการด าเนนงาน โดยเงนทนหมนเวยนนนค านวณมาจากการน าสนทรพยหมนเวยน (Total Current Assets) หกลบดวนหนสนหมนเวยน (Total Current Liability)

X2 คอ อตราสวนก าไรสะสม (Retained Earning) ตอสนทรพยรวม ซงสามารถวดไดวา

บรษทไดมการสะสมเงนทนไวส าหรบการขยายกจการหรอไม ถาอตราสวนนสง หมายถง บรษทมศกยภาพในการลงทนขยายกจการดวยเงนทนของตวเองโดยไมตองท าการกยมหรอเพมทน

X3 คอ อตราสวนรายไดกอนดอกเบยและภาษตอสนทรพยรวม เปนการหา Return on

Assets แบบทไมน าดอกเบยและภาษเขามาค านวณ เนองจากอาจท าใหเกดความคลาดเคลอนได

47

X4 คอ อตราสวนของมลคาตลาด (Market Capitalization) กบหนสนรวม (Total Liability) เปนสวนทประเมนวามลคาตลาดของบรษท และ หนสนรวมปจจบนอยในระดบทนาเปนหวงหรอไม เนองจากมลคาตลาดของบรษทลดลงต ากวาหนสนรวม ถอวาบรษทวกฤตทางการเงน

X5 คอ อตราสวนรายไดตอสนทรพยรวม หรอ ทเรยกวา Assets Turn Over Ratio สามารถน าไปพจารณาประสทธภาพของบรษทในการใชสนทรพยเพอกอใหเกดรายได

ส าหรบ X5 ในกรณดงเดมนนค านวณจาก Net Sale / Total Assets แตในบางกรณบรษทไมมแหลงรายไดอนนอกจากการขายสนคาโดยใชตวแปร Revenues แทน

คา Z มากกวา 3.0 หมายถง บรษทมความมนคงทางการเงน

คา Z ระหวาง 2.7 – 3.0 หมายถง บรษทมความมนคงทางการเงนแตควรระมดระวง

คา Z ระหวาง 1.8 – 2.7 หมายถง มความเปนไปไดทบรษทจะลมละลายหรอตองเพมทน

ภายใน 2 ป

คา Z นอยกวา 1.8 หมายถง มความเปนไปไดสงทบรษทจะลมละลาย หรอ ตองการเพมทน

จดตดสนใจในการพจารณาคา Z – score

การใชแบบจ าลอง Z - Score เรมตนดวยการค านวณอตราสวนตาง ๆ แลวน าไปแทนคาในสมาการเพอหา Z – score แลวจงน าเอา Z – Score นนไปเปรยบเทยบคาวกฤต โดยทยงคา Z – Score สงเทาใด กหมายความวาโอกาสของการลมละลายขององคกรมนอย

1.81 2.67

Distress Gray area Non Distress

ภาพท 4 แสดงการตดสนใจตามแบบจ าลองการพยากรณภาวะลมละลายของธรกจ ทมา : ดดแปลงมาจากพนฐานการเงน สนต กระนนทน, 2546

48

คา Z – Score ทค านวณไดมานน ตกอยในสวนใด สามารถแปลความหมายได ดงน คา Z – Score มคามากกวา 2.67 หมายถง องคกรธรกจนน มสขภาพทด มโอกาสนอยท

องคกรธรกจนนจะตกอยในภาวะลมละลาย หรอ อยในภาวะขดของทางการเงน

คา Z – Score ทอยในชวง 1.81 – 2.67 (Gray area) สขภาพองคกรไมชดเจน ยากทจะพยากรณถงอนาคตวาจะตกอยในความยากล าบากทางการเงนหรอจะไมมปญหาทางการเงน คา Z – Score มคานอยกวา 1.81 หมายถง คาดไดวามโอกาสคอนขางสงทจะประสบภาวะยากล าบาก หรอ ภาวะขดของทางการเงน (สนต กระนนทน, 2546)

ในป 1985 Prof. Altman มการปรบปรงสตรดงเดมเพอทจะไดค านวณคา Z – Score ส าหรบบรษททไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) มสตรค านวณดงน

Z = 6.5X1 + 3.26 X2 + 6.72 X3 + 1.05 X4

ในการปรบปรงน Altman ท าการตด X5 ซงกคอ อตราสวนรายไดตอสนทรพยรวมหรอ Assets Turn Over Ratio และเปลยนคาสมประสทธ (Coefficient) เพอใหสอดคลอง โดยสงผลใหการแปรผลลพธของคา Z มการเปลยนแปลงเลกนอย

คา Z มากกวา หรอ เทากบ 2.9 หมายถง บรษทมความมนคงทางการเงน

คา Z ระหวาง 1.23 – 2.9 หมายถง บรษทมความมนคงทางการเงนแตควรระมดระวง

คา Z นอยกวา 1.23 หมายถง มความเปนไปไดสงทบรษทจะลมละลาย หรอ ตองเพมทน

การวดประสทธภาพของ Altman Z – Score กคอ การทดสอบวา แบบจ าลองนนใชในการพยากรณเปรยบเทยบกบเหตการณทเกดขนจรงเปนอยางไรบาง เกณฑทใชในการตดสนแบบจ าลองใชไดดหรอไมนน ไมไดวดจากจ านวนกรณทถกตองของการพยากรณ แตเปนตนทนทเกดขนจาก

การพยากรณผดพลาดตองต า สรปไดวา แบบจ าลองทดตองใหคา Type – I error ทต า เพราะในการพยากรณการลมละลายของธรกจนน Type – I error มตนทนทสงกวา Type - II error

Altman (1993) และ Khanna and Poulsen (1995) แสดงใหเหนวา ตนเหตของการเกดภาวะขดของทางการเงนขององคกร มหลายสาเหตประกอบดวย

49

1.การกระท าทจรตของผบรหาร (Dishonesty)

2.การขาดความช านาญในงาน (Incompetence)

3.การบรหารงานผดพลาดของผบรหาร (Mismanagement)

4.ผบรหารตดสนใจผดพลาด (Poor judgment)

การพยากรณภาวะลมละลายขององคกร

1. การลมละลายขององคกรอาจเกดจากสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจออนตว ท าใหองคกรไดรบผลกระทบอยางรนแรง จดไดวาเปนความเสยงทเปนระบบ ไมสามารถหลกเลยงได (Systematic risk) การหลกเลยงไมไดดงกลาวเปนการหลกเลยงไมไดโดยปราศจากตนทน แตยงสามารถลดลงได โดยมตนทน หรอเรยกวา การปองกนความเสยง (Hedging)

2. จากสภาพแวดลอมทองคกรไดรบผลกระทบโดยไมสามารถควบคมสภาพแวดลอมเหลา นนได อกปจจยทส าคญ คอ ปจจยภายในองคกรเอง หากองคกรมความเขมแขง องคกรกจะสามารถปองกนตนเองได ไมประสบปญหาถงขนลมละลาย

กจการทไมใชภาคการผลตสนคา (Non – Manufacturing) สถาบน Institute for Supply Management (ISM) เปนสมาคมทเกาแกและใหญทสดในโลก

ซงกอตงขนในป 2458 มเปาหมาย คอ

1. สรางความประทบใจใหโลกธรกจดวยความส าคญของฟงกชนการจดซอ เพอความเปน อยทดทางเศรษฐกจ

2. สงเสรมกระตนใหบคลากรปรบปรงตวเองและมสวนรวมมากขนในการพฒนากบบรษท ทพวกเขาใหบรการ

ISM เปนสมาคมการศกษาทไมแสวงหาก าไรของสหรฐอเมรกา ใหบรการแกบรษทและองคกรทมความสนใจการจดการดานอปทาน โดยใหการศกษาอบรมคณสมบตสงพมพขอมล ปจจบนมสมาชก 50,000 ราย ใน 90 ประเทศ ขอมลและรายงานของสถาบนมความส าคญเพมขนอยางมนยส าคญ จงไดรบการจดอนดบในความนาเชอถอทสดของเศรษฐกจ และเปนรายงาน ขอมล ทส าคญตอสภาวะเศรษฐกจของประเทศสหรฐ จากการส ารวจระดบชาตครงท 2 ของผจดการจดซอ

50

ทตดตามการเปลยนแปลงในภาคการผลต (Manufacturing) และ ไมใชภาคการผลต (Non – Manufacturing) สมาคมจะท าการรายงาน ดชนรวมของธรกจ ในวนท าการแรกของแตละเดอน ผานทางเวปไซสของ ISM (Wikipedia, 2019)

ISM Non – Manufacturing Index เปนดชนจากการส ารวจผบรหารดานการจดซอและจดหาของบรษททไมใชภาคการผลตมากกวา 400 แหง ภายใน 60 สาขาทวประเทศ ในการตดตามขอมลทางเศรษฐกจ การวดแนวโนมการจางงาน ราคา และ ค าสงซอใหม กจการทางธรกจ โดยดชนมคาส าหรบการใหขอมลเชงลกเกยวกบเงอนไขทางธรกจซงอาจมผลกระทบตอผลผลตและแรงกด ดนเงนเฟอ เปนมมมองรายละเอยดเกยวกบเศรษฐกจสหรฐ ชวยใหนกวเคราะหคาดการณแนวโนมทางเศรษฐกจในระยะยาว นกลงทนไดรบรายละเอยดเพมเตมเกยวกบปจจยทมผลตอการเตบโตของ

ผลผลตโดยรวม และอตราเงนเฟอ กจการ ธรกจ ทไมใชภาคการผลตสนคา ตาม ISM ประกอบดวย ศลปะบนเทงและสนทนา

การ การขนสงและคลงสนคา การดลแลสขภาพและความชวยเหลอทางสงคม การคาปลก สาธารณปโภค บรการทพกและอาหาร บรการวทยาศาสตรและเทคนค บรการใหขอมล รฐประศาสนศาสตร บรการอน ๆ เชน การเงนและการประกนภย การเชาและการเชาซอ การคาสง

เกษตรกรรม การขด การปาไม การประมงและการลาสตว บรการการศกษา การกอสราง การจดการและบรการสนบสนน การท าเหมองแร คมนาคม การคาปลก และ อน ๆ (Investopedia, 2018)

จากการศกษาเกยวกบสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model ผวจยเลอกทจะใชอตราสวนทางการเงนจากแบบจ าลอง ซงเปนแบบจ าลองเพอใชในการวเคราะหความอยรอดของธรกจ (โอกาสจะลมละลาย) การเกดปญหาทางการเงนความเสยงทอาจเกดภาวะลมละลาย ซงใน

งานวจยนเลอกใชสมการแบบจ าลองของ Altman Z – Score ส าหรบกจการทไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) โดยน ามาเปนตวแปรอสระส าหรบการวเคราะหกบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) และ ผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ซงเปนตวแปรตาม

5. แนวคดเกยวกบลกษณะของกจการ ธรกจ รบเหมากอสราง การบญชและการเงนเพอการกอสราง

ค านยามความหมายตามพระราชบญญตการจดซอจดจาง และ บรหารงานพสดภาครฐ พ.ศ. 2560 งานกอสราง หมายความวา งานกอสรางอาคาร งานกอสรางสาธารณปโภค หรอ สงปลกสรางอนใด และ การซอมแซม ปรบปรง ตอเตม การรอถอน หรอ การกระท าอนทมลกษณะท านอง

51

เดยวกนตออาคาร สาธารณปโภค หรอ สงปลกสรางดงกลาว รวมทงงานบรการทรวมอยในงานกอสรางนนดวย แตมลคางานบรการนนตองไมสงกวามลคาของงานกอสรางนนๆ เกยวกบกรณการซอมแซม ตอเตม ปรบปรง รอถอน ทถอเปนงานกอสรางตามนยมาตรา 4 หมายความถงกรณ

ดงตอไปน การปรบปรง หมายถง การแกไข การกระท า หรอ การด าเนนการ เพอใหสงกอสรางทไดกอสรางไวแลวยงคงสภาพเดม หรอ การท าใหมสภาพทดยงขน การรอถอน หมายถง งานรอถอน หรอ การด าเนนการอนใด เพอการน าสวนประกอบของการกอสรางอนเปนโครงสรางทงหมดออกไป การตอเตม หมายถง การดดแปลง การเพมเตม เปลยนแปลง การลดและขยาย ซงม

ลกษณะของขอบเขตแบบ รปทรง สดสวน น าหนก เนอทของโครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของสงกอสรางนนผดไปจากเดม แตกตองไมใชเปนกรณของการซอมแซม การซอมแซม หมายถง การซอม การด าเนนการ การเปลยนแปลงสวนประกอบของโครงสรางของสงกอสรางนนๆ หรอ สงกอสรางทงหมดใหคงอยสภาพเดม หรอ การใชงานไดตามปกตดงเดม

ซงทกลาวมาทง การปรบปรง การรอถอน การตอเตม การซอมแซม จ าเปนตองผานการรบรองจากผไดรบอนญาตประกอบวชาชพ และ มการควบคมการปฏบตงานตลอดระยะเวลาของการด าเนนงานนนๆ (คณะกรรมการวนจฉยปญหาการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ, 2561)

ความหมายและขอบเขตของงานกอสราง

ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 15 มนาคม 2555 ไดจ าแนกธรกจของงานกอสรางทางราชการออกเปน ประเภทหลก ไดแก งานกอสรางอาคาร งานกอสรางทาง การกอสรางสะพาน และทอเหลยม และงานกอสรางชลประทาน งานกอสรางทตองค านวณราคากลางงานกอสราง หมายถง กจกรรม การกระท า การประกอบ การตดตง หรอ การด าเนนการอนใด เพอกอใหเกดเปนสงกอสราง ซงไดแก อาคาร โครงสราง ระบบสาธารณปโภค หรอสงใด ทมลกษณะคงทนถาวรและใชประโยชนได รวมทง การ

รอถอน การปรบปรง การตอเตม การซอมแซม ดวย จากขอมลของกรมพฒนาธรกจการคา (ณ วนท 21 กนยายน 2553) กจการธรกจกอสรางท

ไดจดทะเบยนเปนนตบคคล จ านวนทงสน 74,965 ราย แบงเปนธรกจ 4 กลม ดงน

52

1. การเตรยมสถานทกอสราง 624 ราย 2. การกอสรางและวศวกรรมโยธา 61,965 ราย 3. การตดตงภายในอาคาร 10,606 ราย

4. งานตกแตงอาคารใหสมบรณ 1,770 ราย โดยกจการทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ในกลมอตสาหกรรมอสงหารมทรพย และ การกอสราง จ านวน 53 บรษท สวนใหญประกอบธรกจอสงหารมทรพย และเปนกจการ บรษทกอสรางประมาณ 10 กวาบรษท

การแบงกลมผประกอบกจการธรกจกอสราง (Constructor) ในประเทศไทยจะแบงลกษณะของผประกอบการกจการธรกจกอสรางตามลกษณะของการรบงาน สามารถแบงออกไดเปน 2

กลมหลก คอ ผประกอบการ / ผรบเหมางานของภาครฐ และผรบเหมางานภาคเอกชน ซงจะมวธการคดราคางานทแตกตางกน

1. การรบงานภาครฐของผประกอบการรบเหมา จะมการแบงยอยไปตามชนดของงานทรบและเงนทนจดทะเบยน เชน กรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม (รอยละ 47.34 ของงบงานกอสรางทงหมด) แบงผประกอบการทรบงานเพอขอจดทะเบยนเปนผรบเหมางานกอสรางชนตางๆ 3 กลม

หลก คอ กลมกอสรางทาง กลมกอสรางสะพาน และกลมบ ารงทาง ประกอบดวย 5 ขน ตามความสามารถในการลงทน (ทนจดทะเบยนทช าระมลคาหนแลว) ซงเปนเงอนไขในการจดชนของผประกอบการ คอ ชนพเศษ, ชนท 1, ชนท 2, ชนท 3, และชนท 4 โดยตองมทนจดทะเบยนขนต า 400, 100, 20, 10, และ 5 ลานบาท ตามล าดบ 2. การรบงานภาคเอกชนของผประกอบการกจการรบเหมา สามารถแบงออกเปน 3 กลม

หลก ตามลกษณะของงานกอสรางดงน งานโยธา (ถนน สะพาน ฯลฯ) อาคาร (ทอยอาศย / ส านกงาน) งานระบบ (ไฟฟา ประปา การบ าบดน าเสย ทอ ฯลฯ) ผประกอบการสวนใหญจะเปนประเภททมการจดทะเบยนเปนบรษทจ ากดโดยมลกษณะของธรกจเปนกจการเดยวไมมสาขา และเปนบรษทขนาดเลกเปนสวนใหญ (ส านกการคาบรการและการลงทน กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, 2554)

ในการส ารวจอตสาหกรรมกอสราง พ.ศ. 2557 เปนการส ารวจครงท 4 ครงลาสด มการ

จดท าทก 5 ปไดกลาวถงลกษณะการด าเนนการของอตสาหกรรมกอสราง อตสาหกรรมกอสราง 1 แหง สามารถด าเนนกจการไดหลายลกษณะ ทงเปนแบบรบเหมา

เฉพาะคาแรงงาน รบงานและด าเนนการเองทงหมด การจางเหมาหรอใหผอนชวยด าเนนการ

53

บางสวน และการรบชวงงานจากผรบเหมาอน ระยะเวลาในการด าเนนกจการของอตสาหกรรมกอสรางสวนใหญด าเนนกจการระหวาง 10 – 19 ป รอยละ 42.3 และมากกวา 20 ป ขนไป รอยละ17.8 โดยทนจดทะเบยนตงแต 50 ลานบาทขนไป มรอยละ 7.9 วงเงนรบเหมากอสรางทวประเทศ

สวนใหญทมวงเงนรบเหมากอสรางตงแต 50 ลานบาทขนไป มรอยละ 4.5 มลคาการกอสราง คาใชจาย และ มลคาในการด าเนนกจการ ทวทงประเทศมมลคาในการกอสรางหรอรายรบในการด าเนนกจการป 2556 รวมทงสน 445,277.41 ลานบาท ในจ านวนนเปนคาใชจาย 299,237.30 ลานบาท และมลคาเพม 145,990.11 ลานบาท ซงหากพจารณาจากมลคาเพมของการกอสรางจ าแนกตามหมยอยอตสาหกรรมกอสรางพบวา มลคาเพมสวนใหญมาจากการกอสรางอาคาร 86,256.26 ลานบาท คดเปนรอยละ 59.1 รองลงมาเปนการกอสรางถนนและรถไฟ 19,303.70 ลานบาท คดเปนรอย

ละ 13.2 พจารณาความสมพนธของอตสาหกรรมกอสรางจะมความสมพนธกบดานการจางงาน

คาตอบแทนของลกจาง และความสมพนธกบนโยบายภาครฐบาล โดยอตสาหกรรมกอสรางทวประเทศ รอยละ 9.1 มการรบงานจากภาครฐบาล รอยละ 50 หรอ มากกวาในสดสวนสงทสด รอยละ 52.9 (ส านกสถตแหงชาต, 2558)

เมอพจารณารายไดของผประกอบการกจการธรกจรบเหมากอสราง ขนาดใหญ 5 อนดบแรก ในชวง 9 เดอนแรกของป 2560 พบวามรายไดรวมอยท 101,594 ลานบาท หากพจารณาจากยอดขายทรอรบรรายได (backlog) ทเปนรายไดในอก 3 - 5 ป มอยจ านวน 554,810 ลานบาท สะทอนใหเหนถงผลประกอบการทเตบโตจากสนป 2559 ทม backlog 457,000 ลานบาท สะทอนใหเหนถงรายไดททยอยเขามาในอนาคต ทงนจากปรมาณงานกอสราง การเขาไปรบงานโครงการ

ลงทนโครงสรางพนฐานของประเทศในกลม CLM ไดแก กมพชา สปป.ลาว และเมยนมา สงผลดตอธรกจรบเหมากอสรางทงระบบ โดยเฉพาะผประกอบการรบเหมากอสรางรายใหญ อาท CK, ITD, STEC, TTCL และ UNIQ โดยจะม backlog เพมขน 200,000 – 300,000 ลานบาท โครงการกอสรางโครงสรางพนฐานทคาดวาจะเปดประมล ในป 2561 -รถไฟฟา 8 สาย -รถไฟฟาสายสแดงบางซอ – มกกะสน – หวล าโพง

-รถไฟไฮสปดกรงเทพฯ – พษณโลก, กรงเทพฯ – ระยอง, กรงเทพฯ – โคราช, กรงเทพฯ – หวหน -รถไฟทางคเฟส 2 และทางคสายใหม -ทางดวน 3 สาย

54

-สถานขนสง 3 โครงการ -ทาเรอแหลมฉบงเฟส 3 -ทาเรอเฟอรเชอมอาวไทยตอนบน

-รถเมลไฟฟาจ านวน 200 คน -ระบบบรหารตวรวม -ปรบปรงระบบล าเลยงกระเปาสมภาระสนามบนสวรรณภม รวมเปนจ านวน 1,661,103.6 ลานบาท ทมา : ประชาชาตธรกจ (สวนเศรษฐกจรายสาขา ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจและเศรษฐกจฐานราก, 2561)

การบญชและการเงนเพอการกอสราง

การลงทนในการกจการ สนทรพยเปนสงทผประกอบการตองจดหาเพอด าเนนกจกรรม โดยการลงทนในสนทรพยจะแบงเปน 2 ประเภท

1. การลงทนในสนทรพยถาวร (Non-current Assets) เปนสนทรพยทอายการใชงานหลายป

เชน โรงงาน เครองจกร ตลอดจนอปกรณตางๆ ทใชในกระบวนการผลตสนคาหรอบรการซงจ าเปนตองมไวตลอดระยะเวลาทยงด าเนนกจการอย

2. การลงทนในสนทรพยหมนเวยน เชน เงนสด ลกหน และสนคาคงเหลอ ซงเปนทรพยสนทสามารถเปลยนเปนเงนสดไดภายใน 1 ป หรอ ภายในรอบการด าเนนงานปกต (Normal Operation

Cycle) กลาวคอ ระยะเวลาทเรมจากการแปรรปจากเงนสดเปนสนคาคงเหลอ และ จากสนคาคงเหลอกลบมาเปนเงนสดอกครงหนง

โดยทวไปสนทรพยหมนเวยนของกจการรบเหมากอสราง จะประกอบดวย เงนสดและเงนฝากธนาคาร ลกหนการคา ลกหนเงนประกนผลงานตามสญญากอสรางทถงก าหนดช าระในหนงป

เงนใหกยมระยะสนและเงนทดรองแกกจการทเกยวของกน วสดคงเหลอ และสนทรพยหมนเวยนอนเปนตน (คณะกรรมการกลมผลตชดวชาการบญชและการเงนเพองานกอสราง, 2544)

การจดหาเงนทนของกจการธรกจรบเหมากอสราง

โครงสรางทางการเงน หมายถง แหลงเงนทนทจดหามาเพอลงทนในสนทรพยตางๆ จะประกอบดวยหนสนหมนเวยน หนสนระยะยาว และสวนของผถอหน โดยหนสนหมนเวยนจดเปน

55

แหลงเงนทนระยะสน สวนหนสนระยะยาวและสวนของผถอหนจดเปนแหลงเงนทนระยะยาว และโครงสรางเงนทนจดเปนแหลงเงนทนระยะยาว กลาวไดวา โครงสรางเงนทนจดเปนสวนหนงของโครงสรางทางการเงน

หลกเกณฑการพจารณาการด าเนนกจการธรกจกอสราง

กจการธรกจรบเหมากอสรางเปนการด าเนนงานภายใตแผนงานทจดอยในรแบบของ

“โครงการ” เปนกจการมการก าหนดชวงเวลาของกจกรรมทชดเจนทงการเรมตนและสนสด เชน การก าหนดโครงการกอสราง การจดเตรยมแผนงาน การบรหารงาน การบรหารเงนทนหมนเวยน การควบคมงานและการตดตาม จดเปนธรกจทมความเสยงสง จ าเปนตองศกษาความเปนไปไดของโครงการ การบรหารโครงการกอสราง การจดการดานเงนทนหมนเวยนของโครงการใหสอดคลองและเหมาะสม เพอผลประโยชนหลงจากการด าเนนงานโครงการสนสดลง

การพจารณาการด าเนนกจการธรกจกอสรางประกอบดวย

1. คณสมบตของผประกอบการธรกจกอสราง

2. ผลการด าเนนงานทผานมา

3. การพจารณารายละเอยดโครงการ

1. คณสมบตของผประกอบการกจการธรกจกอสราง

1.1 โครงสรางองคกรนบเปนสวนส าคญทจะน าพาใหกจการไปสความส าเรจ องค

กรทดจะชวยในการด าเนนงานใหมความคลองตว สวนใหญโครงสรางของธรกจกอสรางนนจะประกอบดวย สายงานหลก และสายงานสนบสนน

สายงานหลก จะมหนาทเกยวของกบการด าเนนงานโครงการกอสรางโดยตรง เชน

วศวะกร ผควบคมงาน คนงานตางๆ ในโครงการ สวนสายงานสนบสนนจะชวยใหสายงานหลกด าเนนงานใหบรรลผล ไดแก ฝายการบญช-การเงน ฝายธรการ เปนตน

1.2 ความรความสามารถและประสบการณ ผประกอบการธรกจกอสราง จะตองมความรและประสบการณเปนอยางด สามารถเลอกใชเทคโนโลยสมยใหมในการลดตนทน การเลอก

วสดอปกรณ ในการปฏบตงานไดตรงตามขอก าหนด

56

1.3 ชอเสยงและความส าเรจในงานทผานมา ประวตการท างานทผานมาจะสามารถชใหเหนถงความสามารถ คณภาพในการด าเนนงาน มความรบผดชอบ แมวางานนนจะเกดปญหา เกดความเสยหาย หรอมผลขาดทนกตาม

2. ผลการด าเนนงานทผานมา

2.1 ลกษณะของงานและมลคางานทผานมา พจารณาถงผลงาน ลกษณะงาน และ

การด าเนนงานทผานมา เพอน ามาเปรยบเทยบกบงานปจจบน ประเมนศกยภาพของงานทจะรบดวย

2.2 จ านวนและปรมาณงานทก าลงด าเนนงานในปจจบน ผประกอบการธรกจกอสรางตองพจารณาถงศกยภาพของตนเองในการรบงานพจารณาถงปรมาณงานระยะเวลาทท างาน และเงนทนหมนเวยนในปจจบน เพยงพอตอการด าเนนงานทมอย หรอ งานใหมทจะรบในการ

ด าเนนการดวย

2.3 ความพรอมของบคลากรในองคกร ในธรกจรบเหมากอสราง จะมความสมพนธกบงานราชการ หรอ หนวยงานทตองตดตอ สถาบนการเงน บรษท / รานคาวสด

อปกรณในการกอสราง ผวาจาง จงจ าเปนตองจดหาบคลากรใหเพยงพอกบการด าเนนงาน

2.4 ความพรอมของเครองมอและเครองจกร ในธรกจรบเหมากอสรางจะมเครองจกรหลากหลายประเภททเหมาะสมกบงานแตกตางกน จงตองรจกและเลอกใชเครองจกรใหเหมาะสมกบงานเพอความรวดเรวในการท างาน และ สามารถลดตนทนในการกอสรางงานนนๆได

ในการเชา หรอ ซอเครองจกรทใชในการด าเนนงานเพอใหเกดประโยชนสงสด ผประกอบการธรกจกอสรางจะตองซอเครองจกรทสามารถใชไดในงานทว ๆ ไป และเชาเครองจกรส าหรบงานเฉพาะคราว หรอ งานกรณพเศษ การเชาซอเครองมอเครองจกรสามารถผอนช าระกบทางสถาบนการเงน โดยสถาบนการเงนจะพจารณาตรวจสอบภาระผกพน หรองวดการผอนช าระของเครองจกรกบทางสถาบนการเงนประกอบดวย

3. การพจารณารายละเอยดโครงการ

3.1 ประเภทโครงการ โครงการกอสรางมมากมายหลายขนาด โครงการขนาดเลก มกจะมการกอสราง หรอ เทคนคไมสลบซบซอน ระยะเวลาการกอสรางสน เชน การกอสรางบาน

57

จดสรร อาคารพาณชย การกอสรางโรงงานอตสาหกรรม เปนตน สวนโครงการขนาดใหญ ใชเงนทน มระยะเวลาการกอสรางนานมากกวา 3 ป ใชเทคนคการกอสรางแบบพเศษ วสดกอสรางบางรายการตองน าเขาจากตางประเทศ เชนโครงการกอสรางรถไฟฟาใตดน การวางทอกาซธรรมชาตใต

ทะเลดงนนการพจารณาโครงการกอสรางตองละเอยด และ ชดเจน เพอประโยชนทไดรบเปนส าคญ

3.2 เจาของโครงการ (ผวาจาง) จะแบงออกเปน 2 ประเภท คอ เจาของโครงการกอสรางภาครฐ และ เจาของโครงการภาคเอกชน ในกรณของเจาของโครงการภาคเอกชน จะตองพจารณาถงสถานะทางการเงน แหลงทมาของเงนทนทจะน ามาช าระงานกอสราง หรอ สถาบน

การเงนทสนบสนน เปนตน ในสวนของเจาของโครงการภาครฐ ควรพจารณาถงระยะเวลา การจายเงนคางวดงาน ทผประกอบการจะไดรบ หากหนวยงานราชการช าระเงนคางวดงานลาชา หรอจดสรรการแบงจายเงนคางวดงานทไมเหมาะสม จะท าใหผประกอบการขาดสภาพคลองทางการเงน และ ไมสามารถด าเนนงานตามโครงการกอสรางได

3.3 สถาบนการเงน ในการด าเนนงานโครงการกอสราง ผประกอบการตองมแหลงเงนทนทมาสนบสนน ควรพจารณาถง นโยบายทางสถาบนการเงนทสนบสนนสนเชอใหแกผประกอบการธรกจกอสราง ใหสามารถด าเนนงานไดอยางตอเนอง รวมทงตองมเงนส ารองไวใชในกรณฉกเฉนดวย เพราะการไมมแหลงเงนทนสนบสนนในการกอสรางผประกอบการอาจประสบปญหาทางการเงน โครงการอาจหยดด าเนนการ กอใหเกดความเสยหายได

3.4 ทตงโครงการ ผประกอบการกจการธรกจกอสรางจะตองไปตรวจสอบสถานทตงโครงการ เพอพจารณา และ ศกษารายละเอยดโครงการ เชน ทต งโครงการ ทพกคนงาน แรงงานทองถน เครองจกร พจารณาถงแวดลอมในการขนสง การคมนาคม ภยธรรมชาต ตาม

ฤดกาล เพอทเตรยมแกไขปญหาทอาจเกดขนได

3.5 สญญาวาจาง เปนสญญาการกอสรางทบนทกขอตกลงระหวางผวาจางและผประกอบการธรกจกอสราง ในการก าหนดเงอนไข และ ขอตกลงตาง ๆ เชนการ ระยะเวลาการด าเนนงาน การเบกเงนลวงหนา การเบกจายเงนคางวดงาน การค าประกนสญญา รายละเอยดการหก

เงนจายลวงหนา การหกเงนประกนผลงาน การหกเงนคนค าประกนผลงาน การตรวจสอบและควบคมการท างาน คาปรบกรณการผดสญญา เปนตน โดยสวนใหญงานกอสรางจะมรายละเอยดคอนขางเยอะ ผประกอบการธรกจกอสรางอาจไมสามารถท าไดเองทงหมด หรอ งานบางประเภท

58

อาจตองใชผเชยวชาญเฉพาะทาง เขามาชวยในการด าเนนงาน ผทเขามารบชวงงาน จะเรยกวา “ผรบเหมาชวง” หรอ “ผรบเหมายอย” ซงจะตองมการพจารณาถงคณสมบต ฐานะทางการเงน ดวย

3.6 การด าเนนงานโครงการ ผประกอบการกจการธรกจกอสรางจะตองพจารณารายละ เอยด เพอใหเกดความผดพลาดนอยทสด การวางแผนทด การควบคมงาน การตรวจสอบงาน การก าหนดงบประมาณใหสอดคลองและเพยงพอในการด าเนนงาน ระบบบญช และ การเงน ทชดเจน

3.7 ตนทนโครงการ ประกอบดวย คาวสดอปกรณกอสราง คาแรงงาน เครองมอ เครองจกร คาใชจายในการด าเนนงานและบรหาร ภาษ ดอกเบยจาย คาธรรมเนยมธนาคาร เปนตน ซงผประกอบการธรกจกอสรางจะตองมความช านาญในการประเมนราคาวสดกอสราง คาแรงงาน คาใชจายอนๆ เพอทราบตนทนของโครงการสงผลตอก าไรในการด าเนนงานของแตละโครงการ

3.8 ประมาณการกระแสเงนสดรบ – จาย (Cash Flow Projection) เปนเครองมอทางการเงนทส าคญ แสดงใหเหนถงแหลงทมาและการใชไปของเงนทน รวมถงกระแสเงนสดรบจาย ในชวงระยะเวลาหนง โดยการประมาณการกระแสเงนสดรบ-จาย ยงแสดงใหเหนถงนโยบายทางการเงน และการบรหารสวนทน หรอ สวนของเจาของ เงนกยมกรรมการ เงนก ยมธนาคาร

รายรบคางวดแตละงวด

แหลงเงนทนของกจการธรกจรบเหมากอสราง สามารถแบงออกเปน

1. แหลงเงนทนระยะสน (Short – term Loans) คอ เงนทนทกจการไดมาจากการกอหนระยะสน ก าหนดไมเกน 1 ป ซงจะน าไปใชเปนเงนทนหมนเวยน หรอ การลงทนในสนทรพยหมนเวยน ทสามารถเปลยนสภาพเปนเงนสดไดภายในระยะเวลา 1 ป สามารถแบงไดดงน

1.1 เครดตทางการคา คอ การทผขายใหสนคา หรอ บรการกอนการช าระเงน โดยยงไมตองช าระเงน

1.2 สนเชอจากสภาบนการเงน ไดแก ธนาคารพาณชย บรษทเงนทน บรษทหลกทรพย บรษทเครดตฟองซเอร

59

1.3 สนเชอนอกระบบ เปนตลาดการเงนทมอยทวไป ไมมหนวยงานมาควบคม ดแล ไมตองผานขนตอนการวเคราะหสนเชอจากสถาบนการเงน ไดแก การกยมระหวางบคคล การเลนแชร การขายลดเชคหรอตวเงนระหวางบคคลหรอธรกจทไมผานสถาบนการเงน

2. แหลงเงนทนระยะปานกลาง (Intermediate – term Financing) คอ การจดหาเงนทนทมก าหนดการช าระคนเกน 1 ป แตไมเกน 5 ป โดยจะน าไปลงทนในลกหน สนคา การจดหาเครองจกร หรอขยายกจการ การช าระหนควรมาจากรายไดจากการด าเนนงาน โดยแหลงเงนทนทส าคญ ไดแก ธนาคารพาณชย บรษทประกนชวต บรษทเงนทน สถาบนการเงนของรฐบางแหง เชน บรรษท

เงนทนอตสาหกรรมขนาดยอม เปนตน

3. แหลงเงนทนระยะยาว หมายถง เงนทไดจากการกอหน ทมก าหนดการคนเกน 5 ป และเงนทไดจากสวนของผถอหน ไดแก การออกหนทน หนสามญ และ หนบรมสทธ ซงจะน าไปลงทน

ในสนทรพยถาวร เชน การสรางโรงงาน การซอทดน เปนตน

ตราสารหน คอ สญญากยมทผกออกใหกบผใหกโดยระบรายละเอยดและเงอนไขเกยวกบการกยมนนๆ ซงจะมทออกโดยรฐบาล หรอ รฐวสาหกจ เรยกวา พนธบตร ถาออกโดยภาคเอกชน เรยกวา หนก ซงสามารถออกไดเฉพาะบรษททจดทะเบยน “มหาชน” เทานน การออกตราสารหน

จะชวยใหเกดประโยชนตอระบบเศรษฐกจของประเทศ และ ผออกตราสารสามารถระดมทนไดโดยตรง จงมตนทนทางการเงนทต ากวาการกยมจากสถาบนการเงน

ตราสารทน จดเปนแหลงเงนทนระยะยาว ไดแก หนสามญ (Common Stock) และ หนบรมสทธ (Preferred Stock) โดยหนสามญเปนหลกทรพยทกจการออกมาเพอรวบรวมเงนทนไปใช

ในการด าเนนงานของกจการ โดยแบงออกเปนหน ๆ ละ เทา ๆ กน มสทธออกเสยงในการประชม หากมปรมาณหนมากพอ มสทธควบคมการบรหารงานของกจการได โดยผถอหนจะไดรบผลตอบแทนในรปเงนปนผล ในสวนของหนบรมสทธ เปนหนทนแบงออกเปนหน ๆละเทา ๆ กน ผถอหนบรมสทธไมมสทธในการออกเสยงเลอกคณะกรรมการบรหารงาน แตมสทธในการเรยกหนคน สามารถแปรสภาพจากหนบรมสทธเปนหนสามญได ผถอหนบรมสทธไดรบผลตอบแทน

เปนเงนปนผล ในกรณการเลกกจการ ผถอหนบรมสทธจะไดสทธในการช าระหนคนทนไดกอนหนสามญ แตหลงหนก จงมความเสยงนอยกวาหนสามญ

สนเชอทธนาคารใหบรการแกผประกอบการธรกจกอสราง แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

60

1. สนเชอทมใชเงนสด (Non-cash Credit) หมายถง การทธนาคารใหสนเชอโดยยงไมจายเงนใหแกลกคา แตธนาคารมภาระผกพนในการชดใชกรณลกคาผดเงอนไขในสญญาทธนาคารรบรอง หรออาวล ธนาคารจะไดรบคาตอบแทนเปน “คาธรรมเนยม” สนเชอทไมใชเงนสด

ประกอบดวย

1.1 หนงสอรบรองเครดต หรอ ฐานะทางการเงน (Financial Status Certificate) ผประกอบการธรกจกอสรางจะขอใหธนาคารออกหนงสอรบรองวงเงนทไดรบจากธนาคาร เพอขอสทธจดทะเบยนเปนผประกอบการกอสราง ตามระเบยบของหนวยงานราชการ

1.2 หนงสอสนบสนนทางการเงน (Financial Support Certificate) หนวยงานของทางราชการจะก าหนดใหผประกอบการธรกจกอสรางน าหลกฐานหนงสอสนบสนนทางการเงนมาประกอบในการยนซองประกวดราคา โดยธนาคารเปนผใหการสนบสนนทางการเงนในการออก

หนงสอรบรองการใหวงเงนสนเชอ ในวงเงนไมต ากวารอยละ 30 ของราคากลาง วาสามารถด าเนนงานกอสรางไดเสรจตามระยะเวลาทก าหนดไวตามสญญา

1.3 หนงสอค าประกนการยนซองประกวดราคา (Bid Bond) การประกวดราคาของหนวยงานราชการ ผประกอบการตองยนหลกประกน อาจอยในรปของเงนสด เชคทธนาคารรบรอง

การจาย (Certified Cheque) Cashier’s Cheque หรอ หนงสอค าประกนทออกโดยธนาคาร ในวงเงนประกนประมาณรอยละ 3 - 10 ของมลคางาน ระยะเวลาการประกน 60- 90 วน นบแตวนประมลงาน เมอผประกอบการกอสรางไดรบการตดสนใหเปนผชนะการประกวดราคา หากไมมาท าสญญาจางในระยะเวลาทก าหนด เจาของโครงการมสทธรบหลกประกนได

1.4 หนงสอค าประกนการปฏบตตามสญญา (Performance Bond) เมอผประกอบ การธรกจกอสรางไดรบงานประมล เจาของโครงการ หรอ ผวาจาง จะเรยกใหมาท าสญญา วางหนงสอประกนการปฏบตงาน เปนประกนกบผวาจางประมาณรอยละ 5 - 10 ของมลคางานตามสญญาจาง การค าประกนจะมอายตลอดระยะเวลาการท างานตามสญญาจาง และอาจตองค าประกนผลการท างานอกประมาณ 1 - 2 ป ตามสญญาระบ

1.5 หนงสอค าประกนการรบเงนลวงหนา (Advance Payment Guarantee) ผประ กอบการธรกจกอสรางสามารถเบกเงนคางานลวงหนาไดประมาณรอยละ 10-15 ของมลคาตามสญญาจาง เพอน าไปหมนเวยนในการด าเนนงานโครงการนนๆ โดยผประกอบการธรกจกอสราง

61

จะตองจดหาหนงสอค าประกนของธนาคารมาวางเปนหลกประกนการคนใหแกเจาของโครงการ หรอ เจาของโครงการจะหกเงนในการสงมอบงานของผประกอบการธรกจกอสรางในอตราประ มาณรอยละ 15 ในแตละงวดกได

1.6 หนงสอประกนผลงาน (Retention Guarantee) งานกอสรางบางโครงการ อาจก าหนดเงอนไขการหกเงนคางานตามการสงมอบในแตละงวดประมาณรอยละ 10 เพอประกนผลงานทสงมอบ เจาของโครงการจะคนเงนประกนทหกเกบไวใหแกผประกอบการธรกจกอสรางในงวดสดทาย

1.7 หนงสอค าประกนการซอมแซม (Maintenance Guarantee) ผประกอบการธรกจกอสรางจะตองออกหนงสอประกนการซอมแซมสวนทช ารดภายหลงการกอสรางใหกบหนอยงานเอกชน หรอ หนวยงานราชการบางแหง หลงจากสงมอบงานเสรจแลว (งานราชการสวน

ใหญไมคอยมเพราะใชหนงสอค าประกนสญญาแทน)

1.8 หนงสอค าประกนการจายคาวสดกอสราง หรอ คาบรการ (Supplier’s Credit Guarantee) ผประกอบการธรกจกอสรางจะไดรบวงเงนเครดตจากผจ าหนายวสดกอสราง ในการสงซอวสดกอสราง เชน เหลก ปนซเมนต เสาคอนกรต เปนตน โดยผประกอบการธรกจกอสราง

จะตองออกหนงสอค าประกนเตมจ านวนวงเงนเครดตใหแกผจ าหนาย เมอผประกอบการธรกจกอสรางไดรบวสดกอสรางแลวอาจจะจายตวเงนลงวนทลวงหนา ตามขอตกลงอาจไมเกน 90 วน ใหแกผจ าหนาย หรอ การวางหนงสอค าประกนการใชไฟฟาในการด าเนนงานแทนการวางเงนสดได

1.9 เลตเตอรออฟเครดต (Letter of Credit : L/C) และ ทรสตรซท (Trust Receipt : T/R) ผประกอบการธรกจกอสรางทสงวสดกอสราง ทงภายในประเทศ หรอตางประเทศลวงหนาเพอปองกนการขาดแคลนวตถดบ การเปลยนแปลงทางดานราคา การรอการผลต ในการซอวสดกอสรางในประเทศ ขอใหธนาคารเปดเลตเตอรออฟเครดตภายในประเทศ (Domestic Letter of Credit หรอ DL/C) การสงซอวตถดบจากตางประเทศ ขอใหธนาคารเปดเลตเตอรออฟเครดต (Letter

of Credit หรอ L/C) ใหแกผจ าหนายโดยมการระบเงอนไขขอตกลงระหวางกน เชนราคาวสด เวลาและสถานทสงมอบ ก าหนดการจายเงน เมอผจ าหนายสงมอบวสดแลว ผประกอบการธรกจกอสรางจะตองตดตอธนาคารเพอท าทรสตรซท (Trust Receipt : T/R) เพอน าวสดกอสรางไปด าเนนการกอสราง ธนาคารจะท าหนาทเปนผรบรองการจายเงนของผประกอบการธรกจกอสราง

62

1.10 การรบรองตวเงน (Acceptance) การอาวลตวเงน (Aval) ผจ าหนายวสด อาจใหเครดตแกผประกอบการธรกจกอสรางดวยการรบตวเงนทรบรองโดยธนาคาร ระยะเวลาไมเกน 90 วน เมอตวเงน Aval ครบก าหนด ผจ าหนายจะใชวธการเรยกเกบเงน เชนเดยวกบฝากธนาคาร

เรยกเกบเชค

2. สนเชอทเปนเงนสด แบงออกเปน

2.1 วงเงนเบกเงนเกนบญช (O/D) และเงนกระยะสนในรปตวสญญาใชเงน (P/N) ในการประกอบการธรกจกอสรางจ าเปนตองใชเงนทนหมนเวยนจ านวนมาก เพอเปนคาใชจายตางๆ โดยเฉพาะในชวงแรกกอนการไดรบเงนคาจางงวดแรก เชน คาแรง คาว สดกอสราง เครองจกร การขนยายอปกรณเปนตน ธนาคารจะพจารณาการใหสนเชอวงเงนเบกเงนเกนบญช การกเงนระยะสนในรปตวสญญาใชเงนเพอใหเพยงพอกบการด าเนนงานโครงการได

2.2 วงเงนขายลดตวสญญาใชเงนตามมลคาการสงมอบงวดงาน (Discounted P/N Against Billing) หลงจากการสงมอบงานผประกอบการธรกจกอสรางตองรอการเบกจายเงนงวด บางโครงการอาจใชเวลานานท าใหขาดเงนทนหมนเวยน ในการด าเนนงานโครงการงวดถดไป ธนาคารอาจใหความชวยเหลอดวยการรบซอลดตวสญญาใชเงน อาจใชหลกฐานการตรวจรบมอบ

งานจากผวาจางมาประกอบการพจารณา

2.3 วงเงนกยม (Term Loan) วงเงนกนใชส าหรบการซออปกรณกอสรางขนาดใหญ เชน Tower Crane รถเครน รถบดถนน เปนตน กรณการกทงโครงการ (Project Financing) จะมเงอนไขการช าระคนตามการรบเงนแตละงวด และช าระหนปดวงเงนเมอสนสดโครงการ

การตดตามการควบคมการใชสนเชอของสถาบนการเงน ผด าเนนการโครงการจะตองจดสรรบรหารทรพยากรตางๆ ใหเหมาสมและเกดประโยชนสงสด มการจดท ารายงาน (Report) หรอ แผนภม (Chart) เพอแสดงความคบหนาของงาน สวนใหญจะก าหนดใหเขาใจงายม

สาระส าคญครบถวน ควบคมโครงการจากตารางปฏบตงาน (Works Schedule) ประมาณการกระแสเงนสดรบ – จาย (Cash Flow Forecast) ในแตละโครงการตองก าหนดเงอนไขการช าระหน ทสอดคลองตามประมาณการรายรบ – จายของโครงการ ภาระหนทสนบสนนจะตองไดรบคนเสรจสนเมอเสรจโครงการ ภายใตหลกการดงน

63

1. การพจารณาสนบสนนวงเงนสนเชอ ธนาคารจะแยกพจารณาตามแตละโครงการ (Project by Project)

2. การตดตามควบคมวงเงนสนเชอ หรอ เงอนไขการช าระหน ตองสอดคลองกบงบประมาณรายรบ – จาย หรอสรปวา การช าระหนคนมาจากรายไดของโครงการ

3. เมอด าเนนการโครงการเสรจ หรอ ปดโครงการเรยบรอยแลว ภาระหนทสนบสนน

จะตองช าระคนเสรจสนพรอมกนดวย

มาตรฐานทางบญช เรอง สญญากอสราง

สญญากอสราง หมายถง สญญาทท าขนเฉพาะ เพอกอสรางสนทรพยรายการเดยว เชน สะพาน ตก เขอน ทอสงน ามน ถนน เรอ อโมงค หรอ สนทรพยหลายรายการทสมพนธกนอยางใกลชด พงพาอาศยกนดานการออกแบบ การใชเทคโนโลย หนาท วตถประสงคในการใชงานขนสดทาย เชน สญญากอสรางโรงกลนน ามน สญญากอสรางโรงงานและอปกรณ (สภาวชาชพบญช, ราชกจจานเบกษา, 2559)

สญญาคงท หมายถง สญญากอสรางทมการตกลงราคาคงท หรอดวยอตราคงทตอหนวยผลผลตทระบในสญญา บางกรณราคา หรอ อตราทตกลงกนขนอยกบการเปลยนแปลงของตนทนตามเงอนไขทระบ

สญญาตนทนบวกสวนเพม หมายถง สญญากอสรางซงกจการจะไดรบคนตนทนบวกสวนเพมซงสวนเพมนนเปนอตรารอยละของตนทนดงกลาว รายไดคากอสราง ตองประกอบดวย 1. จ านวนรายไดเมอเรมแรกตามทตกลงไวในสญญา

2. จ านวนเงนทเกยวของกบการเปลยนแปลงสญญาอนเกดจากการดดแปลงงาน การเรยกรองคาชดเชย การจายเงนเพอจงใจ หากเปนไปตามเงอนไขทกขอ 2.1 อยในขอบเขตของการเปนไปไดทคอนขางแนนอนทจะใหเกดรายได และ 2.2 สามารถวดมลคาไดอยางนาเชอถอ 3. กจการตองวดมลคารายไดคากอสราง ดวยมลคายตกรรมของสงตอบแทนทได

รบ หรอ ทคางรบ การวดมลคารายไดจะถกกระทบจากความไมแนนอนตาง ๆ ในอนาคต ขนอยกบ

64

เหตการณนน ๆ กจการจงตองทบทวนประมาณการเมอเหตการณเกดขน หรอ ความไมแนนอนนนหมดไป รายไดคากอสรางในแตละงวดอาจเพมขน หรอ ลดลง ดงตอไปน

3.1 กจการและลกคาอาจตกลงดดแปลงงาน หรอ ตกลงเกยวกบความเสยหายทท าใหรายไดคากอสรางในแตละงวดเพมขน หรอ ลดลง จากทเคยตกลงกนไว

3.2 รายไดทตกลงกนไวตามสญญาราคาคงทอาจเพมขน เนองจากการเพม

ขนของตนทนซงเปนไปตามขอก าหนดในสญญา

3.3 จ านวนรายไดคากอสรางลดลงเนองจากคาปรบทเกดจากความลาชาทไมสามารถปฏบตงานใหแลวเสรจตามสญญา ซงเปนความผดของกจการผรบเหมากอสราง

3.4 สญญาคงทก าหนดจากราคาคงทตอหนวยของผลผลตซงท าใหรายไดกอสรางเพมขนเมอจ านวนหนวยผลตเพมขน

4. การดดแปลงงานตามค าสงของลกคาท าใหขอบเขตงานสญญาเปลยนแปลงไป ซงอาจท าใหรายไดคากอสรางเพมขน หรอ ลดลง เชน การเปลยนแปลงรายละเอยด หรอ การออกแบบของสนทรพย การเปลยนแปลงระยะเวลาของสญญา จ านวนเงนทเกยวของกบการดดแปลงงานจะรวมเปนรายไดคากอสรางกตอเมอเปนไปตามเงอนไขทกขอตอไปน 4.1 เปนไปไดคอนขางแนนอนทลกคาจะอนมตการดดแปลงและจ านวนรายไดทเกดขนจากการดดแปลงนนๆ

4.2 สามารถวดมลคาของจ านวนรายไดไดอยางนาเชอถอ 5. คาชดเชย หมายถง จ านวนเงนทกจการผรบเหมากอสรางจะเรยกเกบจากลกคา หรอ บคคลทสาม เพอเรยกคนตนทนทไมไดระบในสญญา เชน คาชดเชยทเกดจากลกคาท าใหการกอสรางลาชา ความผดพลาดในการก าหนดรายละเอยด การออกแบบ หรอ การดดแปลงงานทมขอโตแยงกนอย การวดมลคารายไดทเกดจากการชดเชยมความไมแนนอนสงและมกขนอยกบผลการ

เจรจา ดงนนการจะรบรรายไดคาชดเชยเปนรายไดคากอสรางกตอเมอเปนไปตามเงอนไขทกขอดงตอไปน 5.1 มการเจรจาถงขนตกลงท าใหมความเปนไปไดคอนขางแนทลกคาจะ รบผดชอบตอการเรยกรองนน และ

65

5.2 เปนไปไดคอนขางแนทลกคาจะยอมรบจ านวนเงนนนและเปนจ านวนเงนทสามารถวดมลคาไดอยางนาเชอถอ

6. จ านวนเงนทจายเพอการจงใจ หมายถง เงนจ านวนเพมเตมทกจการไดรบหากผลงานเปนไปตามมาตรฐาน หรอ สงกวาทก าหนด เชน สญญาอาจระบวาหากท างานเสรจกอนก าหนดสญญาจะมการจายเงนใหแกผรบเหมากอสรางเพอเปนการจงใจ กจการจะรวมเงนจงใจนเปนรายไดคากอสรางไดกตอเมอเปนไปตามเงอนไขทกขอตอไปน

6.1 งานกอสรางแลวเสรจจนถงขนทมความเปนไปไดคอนขางแนนอนทผลงานจะเปนไปตามมาตรฐานทก าหนดไว หรอ สงกวา และ

6.2 สามารถวดมลคาของเงนทจายใหเพอการจงใจไดอยางนาเชอถอ

ตนทนการกอสราง ประกอบดวยทกขอตอไปน

1. ตนทนทเกยวของโดยตรงกบงานกอสรางตามสญญา

2. ตนทนทเกยวของกบงานกอสรางทวไป ซงสามารถปนสวนใหกบงานกอสรางตามสญญา และ

3. ตนทนอนทสามารถเรยกจากผวาจางไดภายใตเงอนไขสญญากอสราง

4. ตนทนทเกยวของโดยตรงกบงานกอสรางตามสญญารวมถงรายการตอไปน

4.1 ตนทนคาแรงงานและคาควบคมงานทเกดขน ณ สถานทกอสราง

4.2 ตนทนวสดทใชในการกอสราง

4.3 คาเสอมราคาของอาคารและอปกรณทใชในงานกอสราง

4.4 ตนทนในการยายอาคาร เครองจกร และวสดไปหรอกลบจากสถานท

กอสราง

4.5 ตนทนในการเชาอาคารและอปกรณ

4.6 ตนทนในการออกแบบและการใหความชวยเหลอดานเทคนคทเกยว ของโดยตรงกบสญญางานกอสราง

66

4.7 ประมาณการตนทนในการแกไขและประกนผลงานซงรวมตนทนในการรบประกนทคาดวาจะเกดขน

4.8 คาชดเชยทบคคลทสามเรยกรอง

5. ตนทนทเกยวของกบกจกรรมการกอสรางโดยทวไปทสามารถปนสวนใหกบ งานกอสรางตามสญญารวมถงรายการตอไปน

5.1 คาประกนภย

5.2 ตนทนการออกแบบและการใหความชวยเหลอดานเทคนคซงไมเกยว

ของโดยตรงกบงานกอสรางตามสญญา และ

5.3 คาโสหยการกอสราง

6. ตนทนอนทสามารถเรยกเกบจากผวาจางอาจรวมถงตนทนคาบรหารงานทวไป และตนทนในการพฒนาทกจการสามารถเรยกเกบตามเงอนไขทระบไวในสญญา

7. ตนทนทไมเกยวของกบการกอสรางและไมสามารถปนสวนใหกบงานกอสราง

ไดไมน าไปรวมเปนตนทนของสญญากอสราง ตนทนดงกลาวรวมถง

7.1 ตนทนการบรหารทวไปซงการเรยกช าระคนไมระบในสญญา

7.2 ตนทนในการขาย

7.3 ตนทนในการวจยและพฒนาซงการเรยกช าระคนไมระบในสญญา

7.4 คาเสอมราคาของอาคารและอปกรณทไมไดใชงานไมไดน ามาใชในการกอสรางดงกลาว

8. ตนทนการกอสรางรวมถงตนทนทเกยวของกบงานกอสรางในชวงเวลาตงแตท

กจการแนใจวาไดรบงานแนนอนจนกระทงงานกอสรางนนแลวเสรจตามสญญา อยางไรกตามตนทนทเกยวของโดยตรงกบสญญากอสรางซงเคยเกดขนเพอประกนวากจการไดรบงานกอสรางจะถอเปนตนทนกอสรางหากสามารถระบตนทนดงกลาวไดอยางชดเจน สามารถวดมลคาไดอยางนา เชอถอ มความเปนไปไดคอนขางแนนอนทกจการจะไดรบงานกอสรางนน ถากจการเคยรบรตนทน

67

ทเกดขนเพอประกนวากจการจะไดรบงานกอสรางเปนคาใชจายในงวดทเกดขน หากในงวดตอมากจการไดรบงานกอสรางนนกจการตองไมน าตนทนนนกลบมารวมเปนตนทนกอสราง

การรบรรายไดคากอสรางและตนทนกอสราง

1. เมอกจการสามารถประมาณผลของงานกอสรางตามสญญาไดอยางนาเชอถอ กจการตองรบรรายไดและตนทนการกอสรางทเกยวของกบสญญากอสรางเปนรายไดและคาใชจาย

อางองจากขนความส าเรจของงานกอสราง ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน กจการตองรบรผลขาด ทนทคาดวาจะเกดขนจากงานกอสรางตามสญญาเปนคาใชจายทนท

2. ในกรณสญญาเปนสญญาคงท กจการสามารถประมาณผลของงานกอสรางตามสญญาไดอยางนาเชอถอกตอเมอเปนไปตามเงอนไขทกขอตอไปน

2.1 รายไดคากอสรางทงสนสามารถวดมลคาไดอยางนาเชอถอ

2.2 มความเปนไปไดคอนขางแนนอนทกจการจะไดรบประโยชนเชงเศรษฐกจทเกยวของกบงานกอสราง

2.3 ตนทนทจะจายจนกระทงงานกอสรางแลวเสรจตามสญญาสามารถวดมลคาไดอยางนาเชอถอ และขนความส าเรจของงานกอสราง ณ วนสนรอบระยะเวลาสามารถ

ประมาณไดอยางนาเชอถอ และ

2.4 ตนทนทเกยวของกบงานกอสรางสามารถระบไดอยางชดเจนและวดมลคาไดอยางนาเชอถอ ท าใหกจการสามารถเปรยบเทยบตนทนการกอสรางทเกดขนจรงกบตนทนทประมาณการไว

3. ในกรณสญญากอสรางเปนสญญาตนทนบวกเพม กจการสามารถประมาณผล งานกอสรางตามสญญาไดอยางนาเชอถอเมอเปนไปตามเงอนไขทกขอตอไปน

3.1 เปนไปไดคอนขางแนทกจการจะไดรบประโยชนเชงเศรษฐกจทเกยว ของกบงานกอสราง และ

3.2 ตนทนทเกยวของกบงานกอสรางสามารถระบไดอยางชดเจนและวด

มลคาไดอยางนาเชอถอ ไมวากจการจะเรยกตนทนคนจากผวาจางหรอไม

68

4. การรบรรายได และ คาใชจายโดยอางองกบขนความส าเรจของสญญางานกอ สราง เรยกวา วธอตราสวนของงานทท าเสรจ เปนการจบครายไดคากอสรางกบตนทนการกอสรางทเกดขนตามขนความส าเรจของงานกอสรางท าใหรายไดและคาใชจายมความสมพนธกนตามอตรา

สวนของงานทส าเสรจ

5. ภายใตอตราสวนของงานทท าเสรจ กจการรบรรายไดคากอสรางเปนรายไดในก าไรหรอขาดทนในรอบระยะเวลาบญชทท าการกอสราง โดยกจการมกรบรตนทนการกอสรางเปนคาใชจายในก าไร หรอขาดทนในรอบระยะเวลาบญชทท าการกอสราง ตนทนการกอสรางทงสน

ตามสญญาสวนทคาดวาจะสงเกนกวารายไดคากอสรางทงสนตามสญญารบรเปนคาใชจายทนท

6. กจการรบเหมากอสรางอาจมตนทนการกอสรางทเกดขน ซงเกยวของกจกรรมกอสรางทท าในอนาคต ใหรบรเปนสนทรพยหากมความเปนไปไดคอนขางแนทกจการจะไดรบ

ตนทนนนคน ตนทนนนถอเปนจ านวนเงนทกจการจะไดรบจากลกคา จดประเภทเปนงานระหวางกอสราง

7. กจการสามารถประมาณผลของงานกอสรางตามสญญาไดอยางนาเชอถอเมอมความเปนไปไดคอนขางแนทกจการจะไดรบประโยชนเชงเศรษฐกจทเกยวของกบงานกอสรางนน

อยางไรกตาม เมอมความไมแนนอนเกดขนเกยวกบจ านวนเงนทเรยกเกบไดซงน าไปรวมเปนรายไดตามสญญากอสราง

8. ตามปกตกจการสามารถประมาณการไดอยางนาเชอถอหลงการท าสญญาทระบถงรายการทกขอตอไปน

8.1 สทธตามกฎหมายของคสญญาแตละฝายในสนทรพยทกอสราง

8.2 สงตอบแทนทจะแลกเปลยนกน และ

8.3 ลกษณะและเงอนไขการช าระเงน

ตามปกต กจการจะมการจดท างบประมาณและรายงานทางการเงนทมประสทธผล เมอมเหตจ าเปนกจการตองทบทวนและปรบปรงประมาณการรายไดคากอสรางและตนทนคา กอ สรางตามความคบหนาของงานกอสราง การทบทวนและปรบปรงประมาณการนไมถอเปนเหตทแสดงวากจการไมสามารถประมาณผลงานของงานกอสรางตามสญญาไดอยางนาเชอถอ

69

9. กจการอาจก าหนดขนความส าเรจของงานกอสรางไดหลายลกษณะโดยใชวธทสามารถวดผลงานทท าไดอยางนาเชอถอ วธทใชขนอยกบลกษณะของสญญาซงอาจรวมวธใดวธหนงตอไปน

9.1 อตราสวนของตนทนการกอสรางทเกดขนของงานทท าเสรจจนถงปจจบนกบประมาณการตนทนกอสรางทงสน

9.2 การส ารวจเนองานทไดท าแลว หรอ

9.3 การส ารวจอตราสวนของงานกอสรางทท าเสรจกบงานกอสราง ทง หมดตามสญญาโดยพจารณาการส ารวจกายภาพ

ทงนคางวดงานและเงนรบลวงหนาจากลกคาไมสะทอนถงปรมาณงานทท าเสรจ

10. เมอกจการก าหนดขนความส าเรจของงานกอสรางโดยอางองกบตนทนการกอ

สรางทเกดขนจรงจนถงปจจบน เปนตนทนทสะทอนใหเหนถงงานทท าเสรจเทานน ตวอยางตนทนการกอสรางทไมน ามารวมเปนตนทนทเกดขนจนถงปจจบนไดแก

10.1 ตนทนกอสรางทเกยวของกบการด าเนนการกอสรางในอนาคต เชน ตนทนของวสดทไดสงไปสถานทกอสรางแตยงไมไดน าไปใช หรอ วสดทไดเตรยมไวเพอใชใน

งานกอสรางแตยงไมไดน าไปใช เวนแตวสดดงกลาวไดจดท าขน สรางขน โดยเฉพาะงานกอสรางนน และ

10.2 กจการตองรบรตนทนกอสรางทเกดขนในระหวางงวดเปนคาใชจาย กจการตองรบรผลขาดทนทคาดวาจะเกดขนจากงานกอสรางเปนคาใชจายทนท

11. ในชวงแรกของการกอสราง กจการมกไมประมาณผลของงานกอสรางตามสญญาไดอยางนาเชอถอ แตอาจมความเปนเปนไปไดคอนขางแนทกจการจะไดรบตนทนการสรางทเกดขนคน กจการตองรบรรายไดเพยงไมเกนจ านวนตนทนการกอสรางทเกดขนซงเปนจ านวนท

สามารถเรยกคนจากลกคาได เมอกจการไมสามารถประมาณผลของการกอสรางไดอยางนาเชอถอจะไมมการรบรก าไร แตอาจมความเปนไปไดคอนขางแนทตนทนการกอสรางทงสนตามสญญาจะสงกวารายไดทงสนตามสญญา ใหกจการรบรจ านวนทสงกวาเปนคาใชจายทนท

70

12. กจการตองรบรตนทนการกอสรางตามสญญาทไมมความเปนไปได คอนขางแนทจะเรยกคนจากผวาจางได เปนคาใชจายทนท

13. กจการตองรบรตนทนการกอสรางทไมมความเปนไปไดคอนขางแนทจะเรยกคนจากผวาจางได เปนคาใชจายทนท สถานการณทไมมความเปนไปไดคอนขางแนในการเรยกคนตนทนทเกดขนจากลกคาซงกจการจ าตองรบรเปนคาใชจายทนทไดแก

13.1 สญญาทไมมผลบงคบตามกฎหมายอยางสมบรณเนองจากมขอสงสยอยางมากเกยวกบความถกตองของสญญา

13.2 งานกอสรางตามสญญาจะส าเรจหรอไม ขนอยกบการตดสนคด หรอ การตความตามกฎหมาย

13.3 งานกอสรางทเกยวของกบอสงหารมทรพยทอาจเวยนคนหรอยดคน

13.4 ลกคาไมสามารถปฏบตตามภาระผกพนในสญญากอสราง หรอ

13.5 กจการผรบเหมากอสรางไมสามารถปฏบตตามใหเสรจสน หรอ บรรลภาระผกพนตามสญญากอสรางได

14. เมอความไมแนนอน ซงท าใหกจการไมสามารถประมาณผลของงานกอสรางไดอยางนาเชอถอไดหมดไป กจการตองรบรรายไดและคาใชจายทเกยวของกบงานกอสรางตามขอก าหนด

การรบรขาดทนทคาดวาจะเกดขน

1. เมอมความเปนไปไดคอนขางแนทตนทนการกอสรางทงสนจะสงกวารายไดคากอสรางทงสน กจการตองรบรผลขาดทนทคาดวาจะเกดขนทนท

2. ผลการขาดทนดงกลาวไมค านงวา

2.1 งานกอสรางสญญาไดเรมแลวหรอไม

2.2 ขนความส าเรจของงานกอสราง หรอ

71

2.3 จ านวนก าไรทคาดวาจะเกดขนจากสญญากอสรางอน ซงไมถอเปนสญญากอสรางเดยวกน

การเปดเผยขอมล

1. กจการตองเปดเผยขอมลทกกรณตอไปน

1.1 จ านวนรายไดคากอสรางทรบรเปนรายไดระหวางงวด

1.2 วธทใชในการก าหนดรายไดคากอสรางทรบรเปนรายไดระหวางงวด และ

1.3 วธทใชในการก าหนดขนตอนความส าเรจของงานระหวางกอสราง

2. กจการตองเปดเผยขอมลตอไปนเกยวกบสญญางานกอสรางทอยระหวางท า ณ

สนรอบระยะเวลารายงาน

2.1 จ านวนของตนทนทเกดขนและก าไรทรบร (หกดวยขาดทนทรบร) จนถงปจจบน

2.2 จ านวนเงนรบลวงหนา และ

2.3 จ านวนเงนประกนผลงาน

3. เงนประกนผลงาน หมายถง จ านวนเงนงวดทเรยกเกบทยงไมไดรบช าระ จนกวาจะเปนไปตามเงอนไขทระบไวในสญญาทเกยวของกบการจายเงนดงกลาว หรอ จนกวาจะกจการผรบงานจะท าการแกไขขอบกพรองของงานกอสรางใหแลวเสรจ เงนงวดทเรยกเกบ หมายถง จ านวนเงนทกจการผรบงานเรยกเกบจากลกคาส าหรบงานทไดท าตามสญญาแลว ไมวาเงนนน

ลกคาจะไดจายแลวหรอไมกตาม เงนรบลวงหนาหมายถง จ านวนเงนทกจการผรบงานไดรบกอนการเรมปฏบตงานทเกยวของ

4. กจการตองแสดงรายการทกขอตอไปน

4.1 จ านวนเงนทงสนทกจการมสทธเรยกรองจากลกคา ส าหรบงานกอ สรางทกสญญาเปนสนทรพยของกจการ และ

72

4.2 จ านวนเงนทงสนทลกคามสทธเรยกรองจากกจการ ส าหรบงานกอ สรางทกสญญาเปนหนสนของกจการ

5. จ านวนเงนทงสนทกจการมสทธเรยกรองจากลกคา ส าหรบงานกอสรางตามสญญาเปนจ านวนสทธของ

5.1 ตนทนทเกดขนบวกดวยก าไรทรบร หกดวย

5.2 ผลรวมของขาดทนทรบรและเงนงวดทเรยกเกบ

ส าหรบงานกอสรางทอยระหวางท าทกสญญา ซงตนทนทเกดขนบวกดวยก าไรทรบร (หก

ดวยขาดทนทรบร) มจ านวนเกนกวาเงนงวดทเรยกเกบ

6. จ านวนเงนทงสนทลกคามสทธเรยกรองจากกจการ ส าหรบงานกอสรางตามสญญาเปนจ านวนเงนสทธของ

6.1 ตนทนทเกดขนบวกดวยก าไรทรบร หกดวย

6.2 ผลรวมของขาดทนทรบรและเงนงวดทเรยกเกบ

ส าหรบงานกอสรางทอยระหวางท าทกสญญาซงเงนงวดทเรยกเกบมจ านวนเกนกวาตนทนทเกดขนบวกดวยก าไรทรบร (หกดวยขาดทนทรบร)

7. กจการตองเปดเผยหนสนทอาจเกดขนและสนทรพยทอาจเกดขนตามขอก าหนดทระบในมาตรฐานการบญช ฉบบท 37 ( ปรบปรง 2559) เรองการประมาณการหนสนทอาจเกดขน และสนทรพยทอาจเกดขนจากรายการตางๆ (เมอมประกาศใช) เชนตนทนในการรบประกนผลงาน การเรยกรองคาเสยหาย คาปรบ หรอผลขาดทนอนๆ ทอาจเกดขน

จากการศกษาแนวคดเกยวกบลกษณะของธรกจรบเหมากอสราง การบญชและการเงนเพอการกอสราง ผวจยพบวาธรกจรบเหมากอมลกษณะความสมพนธกบภาครฐบาล และ ภาคเอกชน เปนธรกจทเกยวของกบเศรษฐกจของประเทศ ทงมวธการจดท างบ การจดประเภทในหมวดหมของงบการเงนทมความเฉพาะเจาะจง แตกตางไปจากธรกจทวไป ผวจ ยจงสนใจลงทนในหลกทรพยธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ดงนนผวจยจง

เลอกศกษางานวจยทเกยวของกบธรกจรบเหมากอสราง

73

6.เครองชภาวะเศรษฐกจ (Economic indicator)

ดชนและเครองภาวะเศรษฐกจจดท าเพอใชเปนเครองมอส าหรบวเคราะหภาวะเศรษฐกจในสาขาตาง ๆ ประกอบดวย ดชนพองเศรษฐกจและดชนชน าเศรษฐกจ ดชนการอปโภคบรโภคภาคเอกชน ดชนการลงทนภาคเอกชน ดชนคาปลก ดชนคาสง ดชนผลตภาพแรงงาน เครองชภาวการณ ทองเทยว ดชนราคาทอยอาศย เครองชธรกจอสงหารมทรพย ดชนคาเงนบาท และดชนความเชอมนภาคธรกจ (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2018)

ปจจยหลกๆทสงผลตอภาวะเศรษฐกจ 1. สภาวะทางการเมอง ความมนคงทางการเมองเปนตวบงชความมนคงและเสถยรภาพทางเศรษฐกจ การเมองมความมนคงมาก นโยบายทางการเงนและการคลงทชดเจน นกลงทนแตละประเทศจะเขามาลงทนในประเทศไทยมากขน การสรางงานและการจางแรงงานกเพมขนท าใหเศรษฐกจในอนาคตดขนราคาทรพยสนกดขนดวย 2. อตราการขยายตวทางเศรษฐกจ มความสมพนธในทศทางเดยวกบราคาหลกทรพยใน

ตลาดหลกทรพย เนองจากการขยายตวทางเศรษฐกจท าใหผลประกอบการของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยดขนเปนการจงใจใหนกลงทนเขามาลงทนในบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยมากขน 3. อตราดอกเบย เปนปจจยทเกยวเนองกบภาวะเศรษฐกจโดยตรง อตราดอกเบยจะมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกบภาวะตลาดหลกทรพย การลงทน อตสาหกรรมทไดรบ

ผลกระทบจะเปนอตสาหกรรมกอสราง และ กลมบนเทง รวมทงหลกทรพยทประกอบธรกจเกยวกบสนคาฟมเฟอย โดยเมอดอกเบยสงขน อตราผลตอบแทนจากการลงทนในตลาดเงนสงขน ในขณะทความเสยงในการถอเงนเพอเกงก าไร มนอยกวาการลงทนในตลาดหลกทรพย การเปลยนแปลงอตราดอกเบยมผลกระทบตอเงนไหลเขาออกของเงนทนจากตางประเทศดวย 4. ราคาน ามนในตลาดโลก มผลกระทบในทศทางตรงขามกบราคาหลกทรพย แตสงผล

ในหนกลมพลงงาน เนองจาก หลกทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยกลมพลงงานมขนาดใหญทสด และมการกระจกตวในกลมนมาก ท าใหราคาน ามนมผลกระทบในทศทางเดยวกนกบราคาดชนหลกทรพย และราคาน ามนยงมผลกระทบตออตราเงนเฟอและอตราดอกเบย 5. อตราการแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ จะมผลเฉพาะอตสาหกรรมทตองพงพาวตถดบจากตางประเทศและอตสาหกรรมทสงสนคาไปตางประเทศ สงผลตอดลบญชเดนสะพด

74

อยางไรกตาม อตราแลกเปลยนยงมผลกระทบตอกระแสเงนทนระยะสนทเขามาเพอเกงก าไร ในตลาดอตราแลกเปลยน ตราสารหน และตลาดหน ท าใหมความไมแนนอน มความผนผวนสงขน 6. อตราเงนเฟอ เงนเฟอเกดขนเมอราคาสนคาตางๆ มการปรบตวสงขน แตจรงๆ แลว

ภาวะเงนเฟอไมจ าเปนวาสนคาทกตวตองปรบราคาสงขนทงหมด อาจเปนสนคาบางรายการบางชนดทมราคาสง แตบางชนดราคาอาจลดลง แตสงทส าคญ คอ ราคารวมทงหมดโดยเฉลยสงขน (ปราย, 2009) การวเคราะหเศรษฐกจ คอ การวเคราะหการขยายตวของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product) หรอ GDP จะมการวเคราะหเปนรายไตรมาส โดยขอมล GDP รายไตรมาสจะมความลาชากวาปจจบนประมาณ 2 เดอน จงเปนขอมลเศรษฐกจทมลกษณะตามหลงภาวะ

เศรษฐกจทเกดขน (Lagging Indicator) จงมความจ าเปนทจะตองหาขอมลเครองชวดภาวะเศรษฐกจทมาชวยบงชภาวะเศรษฐกจในปจจบน เพอการวเคราะหสถานการณเศรษฐกจในการวางแผนทางธรกจ เครองชภาวะเศรษฐกจ (Economic Indicator) มท งแบบ เครองชเศรษฐกจแบบพอง (Coincident Economic Indicator) ทบงชภาวะเศรษฐกจปจจบน และ เครองชน าภาวะเศรษฐกจ

(Leading Economic Indicator) ทบงชแนวโนมภาวะเศรษฐกจในอนาคต โดยปจจบนมหนวยงานตางๆ จ าท าขอมลเครองชภาวะเศรษฐกจหลายแหง ขอมลสวนใหญมาจากหลายหนวยงาน เชน ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) เปนขอมลทเนนภาคการเงน และดลการช าระเงน ส านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) เปนขอมลรายไดและรายจายภาครฐ ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร เปนผลผลตและราคาสนคา เกษตร ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม เ ปนขอมลผลผลต

ภาคอตสาหกรรม และ กระทรวงพาณชย เปนขอมลดานราคาสนคา ดชนการลงทนภาคเอกชน (Private Investment Index หรอ PII) ดชนการลงทนภาคเอกชน (PII) ธนาคารแหงประเทศ ไทย (ธปท.) จดท าขนตงแต พ.ศ.2542 เพอใชตดตามภาวะและประเมนแนวโนมการลงทนภาคเอกชน (Real Private Investment: IPR) เปนประจ าทกเดอน เพอใหสามารถสะทอน IPR ไดใกลเคยงทสด ประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก

1. พนทไดรบอนญาตกอสรางทวประเทศ (เฉลยเคลอนท 9 เดอน) 2. ดชนการจ าหนายวสดกอสรางในประเทศ (ประกอบดวย ยอดจ าหนายปนซเมนต

ซเมนตพอรตแลนด ซเมนตผสม และ ซเมนตอน ๆ ) ปนเมด คอนกรตผสมเสรจ เสาเขมคอนกรต

75

พนส าเรจรปคอนกรต อฐบลอก ทอซเมนต เครองสขภณฑ กระเบองปพน – บผนง กระเบองซเมนตใยหนลอนค และ กระเบองหลงคา

3. มลคาการน าเขาสนคาทน ณ ราคาคงท (การน าเขาสนคาราคาทน ณ ราคาคงท รวมถง

หมวดการเครองบน เรอ หวจกรรถไฟ และแทนขด ของภาคเอกชน) 4. ปรมาณจ าหนายรถยนตเชงพาณชย (ยกเวนรถจกรยานยนต และ รถยนตนงสวนบคคล

ไมกน 7 คน 5. มลคาการจ าหนายเครองจกรและอปกรณในประเทศ ณ ราคาคงท แตละองคประกอบ จะใชขอมลทปรบฤดกาลและเฉลยเคลอนท 3 เดอน ยกเวนพนทรบ

อนญาตกอสรางซงเฉลยเคลอนท 9 เดอน เปนดชนชภาวะอปสงคภายในประเทศทส าคญอกตวหนง

ทชทศทางการลงทนของภาคธรกจ เปนขอมลกจกรรมบางประเภททสามารถจดเกบไดรวดเรวและคดเลอกแลววาเปนตวแทน (proxy) ทชสภาวะการขยายตวหรอหดตวของการลงทนโดยภาคเอกชนหรอธรกจไดอยางมนยยะส าคญ (ทมเศรษฐกจมหภาค, 2558)

จากการศกษาแนวคด และ ปจจยเกยวกบ เครองชภาวะเศรษฐกจ และ ดชนการลงทน

ภาคเอกชน ผวจยพบวาดชนการลงทนภาคเอกชนมความสมพนธกบการเตบโตของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ผวจยจงน ามาสรางเปรยบเทยบหาความสมพนธทเกดขน เพออภปรายผลการวจยครงน

รายงานสถานการณทางเศรษฐกจชวงป 2557 - 2560

รายงานภาวะเศรษฐกจไทย ป 2560 เศรษฐกจไทยป 2560 ขยายตวรอยละ 3.9 ตามการสงออกและการทองเทยว สอดคลองกบเศรษฐกจโลกทฟนตวชดเจนกระจายตวมากขน อปสงคใน

ประเทศขยายตวคอยเปนคอยไป แรงขบเคลอนเศรษฐกจจากภาครฐชะลอตวจากปกอน เศรษฐกจไทยขยายตวไดดโดยไดรบแรงขบจากการสงออกสนคาทงในประเภทสนคาและตลาด ตามเศรษฐกจของประเทศคคาและปรมาณการคาโลกทขยายตว การขยายก าลงการผลต การยายฐานการผลตมาในประเทศไทยชวงกอนหนาการสงออก บรการขยายตวตามจ านวนนกทอง เทยวทเพมขนในเกอบทกสญชาต แรงขบเคลอนเศรษฐกจจากภาครฐชะลอการลงทนจากปกอน

เนองจากมบางโครงการลาชาจากแผนทงขอจ ากดดานประสทธภาพการเบกจาย ปญหาการเขาพนท ภาวะฝนตกหนก การบรโภคภาคเอกชนคอยเปนคอยไป และความเชอมนครวเรอนทปรบตวดขน แตโดยรวมปจจยสนบสนนการบรโภคภาคเอกชนยงไมแขงแกรง หนครวเรอนยงสง รายไดครว

76

เรอนนอกภาคเกษตรกรรมบางสวนไดรบผลกระทบจากการจางงานทลดลง ดานการลงทนภาค เอกชนมแนวโนมดขนจากปกอนสอดคลองกบการขยายตวดานการสงออก และ ความเชอมนของผประกอบการทปรบดขน แตการลงทนภาคเอกชนยงอยในระดบต า ผประกอบการบางสวนยงมก า

ลงการผลตสวนเกนเหลออยและบางสวนรอความชดเจนของ พ.ร.บ. เขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก (EEC) ซงประกาศใชบงคบเปนกฎหมายกลางเดอนกมภาพนธป 2561 แรงขบเคลอนเศรษฐกจจากภาครฐชะลอลงจากปกอน เนองจากไดเรงเบกจายไปแลวในปกอน รวมทงผลของ พ.ร.บ. การจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ. 2560 ทท าใหใชระยะเวลาเพมขน ประกอบกบมบางโครงการลาชาจากแผนงานจากขอจ ากดดานประสทธภาพการเบกจาย ปญหาการเขาพนท รวมถงสภาพอากาศแปรปรวนและฝนทตกหนก อยางไรกด การลงทน

ในโครงสรางพนฐานบางโครงการสามารถด าเนนการไดตอเนอง เชน รถไฟฟาสายสสม โครงการกอสรางทางหลวงพเศษ เปนตน การลงทนภาคเอกชนมแนวโนมดขนจากปกอนโดยเฉพาะการลงทนของกลมธรกจทเกยวของกบภาคการสงออกสนคาแตโดยรวมยงอยในระดบต าสอดคลองกบความเชอมนของผประ กอบการทปรบตวดขนเปนการลงทนในหมวดเครองจกรและอปกรณสอดคลองกบการน าเขาสนคา

ทนขณะทการลงทนในหมวดกอสรางหดตวจากปกอนเลกนอย ทงนกยงเปนผลจากทผประกอบ การบางสวนยงมก าลงการผลตเหลออย ขณะทบางสวนกรอความชดเจนของ พ.ร.บ. เขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก (EEC) คาดวาในระยะขางหนา การลงทนโครงสรางพนฐานของภาครฐและการด าเนนการโครงการ EEC ทชดเจนขนหลงสภานตบญญตมความเหนชอบราง พ.ร.บ. เมอวนท 8 กมภาพนธ 2561 จะชวยกระตนใหการลงทนภาคเอกชนเพมขนได (ธนาคารแหงประเทศไทย,

2560) รายงานภาวะเศรษฐกจไทย ป 2559 การลงทนภาคเอกชนคอนขางทรงตวจากปกอน กระจกตวอยในภาคบรการและสาธารณปโภคโดยเฉพาะธรกจพลงงานทดแทน ขณะทการลงทนในภาค อตสาหกรรมฟนตวเฉพาะอตสาหกรรมอเลกทรอนกส เครองใชไฟฟา ยานยนตและชนสวน โดยในป 2559 การลงทนภาคเอกชนเปนปแรกททรงตว หลงจากทหดตวตดตอกน 3 ป โดยยงกระจกตวในภาคบรการ เชน รานอาหาร และ ธรกจการคาทเตบโตดตามภาคการทองเทยว ธรกจพลงงาน

ทดแทนไดรบผลด จากนโยบายการสงเสรมจากภาครฐการลงทนในอตสาหกรรม เหลานสะทอนจากการขยายตวของยอดจ าหนายเครองจกรในประเทศ โดยเฉพาะเครองท าความเยนปรมาณการน าเขาสน คาทนโดยเฉพาะเครองก าเนดไฟฟา และ หมอแปลงไฟฟา ส าหรบการลงทนดานการ

77

กอสรางโดยรวมขยายตวเลกนอยจากระยะเดยวกนของปกอน เนองจากตนปมมาตรการสงเสรมความเปนอย ประกอบกบในชวงครงปหลงการกอสรางทอยอาศยปรบตวดขนสอดคลองกบภาวะอสงหารมทรพยทผประกอบการทยอยการเปดโครงการทอยอาศยแนบราบ

การลงทนภาครฐในโครงสรางพนฐานทมมลคาและความชดเจนมากขน รวมถงมาตรการสงเสรมการลงทนทมการตออายมาตรการจนถงป 2560 การฟนตวตอเนองของภาคเอกชนสงออกจะเปนปจจยสนบสนนความเชอมนใหภาคเอกชนลงทนเพมขน ภาคอสงหารมทรพยในป 2559 ชะลอตวจากปกอนตามภาวะเศรษฐกจทฟนตวแบบคอยเปนคอยไป มาตรการสงเสรมกระตนภาคอสงหารมทรพยสงผลใหอปสงคเรงขนชวคราว แตหลงมาตรการสนสดลงในเดอนเมษายน ป 2559 อปสงคกปรบตวลดลง สถาบนการเงนปฏเสธการให

สนเชอมากขนตามภาวะความกงวลเกยวกบภาระหนทอยในระดบสง อปสงคโดยรวมจงชะลอลง ส าหรบผประกอบการอสงหารมทรพย มการปรบตวเพอตอบสนองอปสงคทเพมขนตามมาตรการเนนการขายทอยอาศย โดยเฉพาะทอยอาศยแนวราบทขยายตวไดเปนครงแรกในรอบ 4 ป ซงสวนใหญเปนประเภททาวนเฮาส ขณะทอาคารชดเปดใหมยงคงหดตวเปนปท 3 (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2559)

รายงานภาวะเศรษฐกจไทย ป 2558 เศรษฐกจฟนตวอยางคอยเปนคอยไป ขยายตวรอยละ 2.8 แรงขบเคลอนหลกมาจากการใชจายภายในประเทศ การเรงเบกจายภาครฐพรอมออกมาตรการตางๆ การบรโภคภาคเอกชนขยายตวไดเพราะไดรบปจจยสนบสนนจากรายไดครวเรอนนอกภาคเกษตร ราคาน ามนทลดลงตอเนอง แตมปจจยถวงจากจากหนทสง รายไดครวเรอนภาคเกษตรทอยในระดบต าเพราะผลกระทบจากภยแลง การสงออกสนคาทหดตว ดานปรมาณทไดรบผลกระทบ

จากเศรษฐกจของประเทศคคาหลกทชะลอตว การเรงซอรถยนตในประเทศชวงปลายปกอนการปรบขนภาษสรรพสามตในป 2559 อปสงคในประเทศฟนตวอยางคอยเปนคอยไป และการสงออกทซบเซา สงผลใหการลงทนภาคเอกชนหดตว แมจะปรบตวดในไตรมาสสดทายแตยงจ ากดเฉพาะบางธรกจ ไดแก การลงทนในหมวดโทรคมนาคมเพอขยายโครงขายหลงการประมลคลนความถ 4G และหมวดพลงงานทดแทนจากนโยบายของภาครฐ การลงทนภาคเอกชนหดตวตดกนเปนปท 3 เนองจากก าลงการผลตสวนเกนของธรกจยง

เพยงพอ แมการใชจายในประเทศจะทยอยฟนตวตามการใชจายทงของภาครฐและครวเรอน แตโดยรวมกไมสามารถชดเชยการสงออกได สอดคลองกบสนเชอภาคธรกจเพอลงทนในสนทรพยถาวรทขยายตวเลกนอย การระดมทนผานตราสารทน และ ตราสารหนทชะลอลง การลงทนดาน

78

การกอสรางคอนขางทรงตว ขยายตวเลกนอยในชวงครงปแรกสะทอนจากพนทรบอนญาตกอสรางประเภททอยอาศยทเพมขนเลกนอย มการหดตวเลกนอยในชวงครงปหลง การลงทนในโครงสรางพนฐานขนาดใหญของภาครฐสวนใหญลาชากวาทก าหนดไว

ภาคอสงหารมทรพยในป 2558 ชะลอลงจากปกอน ตามเศรษฐกจทฟนตวอยางชาๆ การปลอยสนเชอทระมดระวง ผบรโภคชะลอการตดสนใจ ท าใหผประกอบการชะลอการเปดโครงการใหม เนนขายทอยอาศยทเหลอในตลาดแทน (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2558) รายงานภาวะเศรษฐกจไทย ป 2557 มการขยายตวเพยงรอยละ 0.7 จากปกอน เนองจากขอจ ากดจากปจจยภายในประเทศ และ ภายนอกประเทศ สถานการณการเปลยนแปลงทางการเมองสงผลกระทบตอการด าเนนงานบางสวนของภาครฐ หนครวเรอนทสงขน ความระมดระวงในการ

ปลอยสนเชอการสงออกสนคาฟนตวชาตามอปสงคตางประเทศทขยายตวคอยเปนคอยไป โดย เฉพาะประเทศจน ญปน และ กลมยโรป ในชวงครงปหลงภาครฐกลบมาด าเนนการเบกจายงบประมาณไดตามปกต มการขยายการลงทนของธรกจโทรคมนาคม แตการฟนตวของเศรษฐกจยงเปนไปไดอยางชาๆ ความเชอมนนกทองเทยวยงไมกลบมา ธรกจสวนใหญยงชะลอการลงทน รอการฟนตวของเศรษฐกจและรอภาครฐลงทนในโครงสรางพนฐาน

การลงทนภาคเอกชนหดตวอยางตอเนองจากปกอน การลงทนทงในเครองจกรและการกอสราง เพราะความไมแนนอนจากสถานการณทางการเมอง หนวยงานราชการบางแหงไมสามารถด าเนนการไดตามปกต การสงออกฟนตวชา ธรกจชะลอการลงทน เพอรอความชดเจน จากสถานการณทางการเมองและเศรษฐกจ การลงทนในชวงครงปหลงดขนเทยบกบครงปแรก ส าหรบการลงทนดานการกอสรางมสญญาณฟนตว ธรกจทยอยเปดตวโครงการใหมโดยเฉพาะอาคารชด

ตามแนวรถไฟฟา แตการลงทนในหลายอตสาหกรรมยงต ากวาปกต หลายธรกจยงรอความชดเจนของนโยบายรฐบาลและโครงการลงทนของภาครฐ ภาคอสงหารมทรพยหดตวจากปกอนลดลงทงทางดานอปสงคและอปทาน ตามความกงวลของสถานการณทางการเศรษฐกจและการเมอง สถาบนการเงนระมดระวงการใหสนเชอผประกอบ การปรบตวโดยเปดขายโครงการทมขนาดเลก และเลอนการเปดขายบางโครงการ ชวงครงปหลงสถานการณทางเศรษฐกจและการเมองปรบตวดขน สงผลใหตลาดอสงหารมทรพยโดยรวมฟนตว

ไดบาง สะทอนความเชอมนทดขนของผประกอบการในธรกจน (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2557)

79

7.งานวจยทเกยวของ

อรรถพงศ พระเชอ (2561) ไดศกษา ตวแบบพยากรณบรษทจดทะเบยนทอาจถกเพกถอนจากตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย การศกษาครงนมวตถประสงคเพอ พฒนาตวแบบพยากรณบรษทจดทะเบยนทอาจถกเพกถอนจากตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยใชวธทางสถตการวเคราะหความถดถอยโลจสตก ประชากร 430 บรษท ตวแปรตามคอสถานะของบรษทตามประกาศตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในป พ.ศ. 2559 ตวแปรอสระ ไดแก อตราสวนทางการเงน

จ านวน 19 อตราสวนของป พ.ศ. 2558 (ปกอนทจะถกเพกถอน) ผลการศกษาพบวา ตวแบบพยากรณประกอบดวยตวแปรอสระจ านวน 3 ตวแปร ไดแก อตราสวนหนสนรวมตอสนทรพยรวม (TLTA) อตราสวนสนทรพยหมนเวยนตอสนทรพยรวม (CATA) และอตราสวนก าไรกอนดอกเบยและภาษเงนไดตอสนทรพยรวม (EBTA) มความสามารถพยากรณลวงหนา 1 ป ไดถกตองรอยละ 99.53 พยากรณลวงหนา 2 ป ไดถกตองรอยละ 98.60 และพยากรณลวงหนา 3 ป ไดถกตองรอยละ 97.21

ชยาภรณ มงคงเสรชย (2560) ไดศกษา การวเคราะหความลมเหลวทางการเงนของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย กรณศกษากลมอตสาหกรรมยานยนต การศกษาครงนมวตถประสงค เพอศกษาถงการน าอตราสวนทางการเงนมาใชในการวเคราะหแนวโนมสภาพของบรษทในกลมอตสาหกรรมยานยนตทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และ เพอศกษาความแมนย าของแบบจ าลองการวเคราะหภาวะความลมเหลวทางการเงนของ Altman

ส าหรบบรษทอตสาหกรรมยานยนตทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ผลการศกษาพบวา คาคะแนนมาตรฐาน (EM – Score) ตามทฤษฎการพยากรณความลมเหลวของ Altman บรษทในกลมอตสาหกรรมยานยนตทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยสวนใหญนนจดอยในกลม Safe Zone) รอยละ 85.08 กลาวคอ บรษทกลมนไมเสยงตอการภาวะลมละลายภายใน 1 - 2 ปนคอนขางแนนอน และระดบความถกตองจากการวเคราะหกบ

สถานะปจจบนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยกลมอตสาหกรรมยานยนต การพยากรณความลมเหลวทางการเงนของ Altman พยากรณไดถกตองคดเปนรอยละ 92.38 Panrod Tidathip (2017) ไดศกษา การวเคราะหความเสยงจากภาวะลมละลายโดยใชอตราสวนทางการเงนของ บรษทพฒนาอสงหารมทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย การศกษาครงนมวตถประสงค เพอวเคราะหระดบความเสยง (ภาวะลมละลาย) ของบรษทพฒนาอสงหารมทรพยแหงประเทศไทย และ เพอศกษาความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนและ

80

ความเสยง (β) กลมตวอยางคอ บรษท พฒนาอสงหารมทรพย 55 แหงในตลาดหลกทรพยแหง

ประเทศไทย โดยใชโมเดล Z-Score ของ Altman เปนเครองมอในการวจยและว เคราะหความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบความเสยง (β) ตามสมประสทธสหสมพนธของ

เพยรสน ผลการศกษาพบวา ระดบความเสยงในบรษทเหลานมความเสยงตอการลมละลายต ามาก และ ความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบความเสยง (β) อยในระดบปานกลาง เงนทน

หมนเวยนของ บรษทหารดวยสนทรพยรวม ก าไรสะสมของบรษทหารดวยสนทรพยรวม ก าไรกอนดอกเบยและภาษหารดวยสนทรพยรวม และ ยอดขายของบรษทหารดวยสนทรพยรวม มความเกยวของกบความเสยง (β) ในลกษะตรงกนขาม ขณะทมลคาตลาดของสวนของเจาของและหน

บรมสทธหารดวยหนสน มความเกยวของกบความเสยง (β) ในลกษณะเดยวกน

อรวรรณ บญบชาไชย และ นนทชย สาสดออง (2559) ไดศกษา วเคราะหความนาจะเปนของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตอภาวะลมเหลวทางการเงนโดยใช Z-Score Model การศกษาครงนมวตถประสงค เพอศกษาความนาจะเปนของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตอภาวะลมเหลวทางการเงนโดยใช Z- Score Model ขอมลทใช

ในการศกษามาจากกลมอตสาหกรรมทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ยกเวนกลมธรกจการเงน ประกอบดวยหมวดธนาคาร เงนทนและหลกทรพย ประกนภยและประกนชวต โดยเกบขอมลในระหวางป พ.ศ. 2550 - 2554 ผลการศกษาพบวา บรษทเซนทรลอตสาหกรรมกระดาษ จ ากด (มหาชน)(CPICO) มอตราสวนทางการเงนต าสดประกอบดวย อตราสวนเงนทนหมนเวยนตอสนทรพยรวม อตราสวน

ก าไรสะสมตอสนทรพยรวม อตราสวนก าไรกอนดอกเบยและภาษตอสนทรพยรวม อตราสวนราคาหนสามญตามบญชตอหนสนรวม และบรษท เคเทค คอนสตรคชน จ ากด (มหาชน) (KTECH) มอตราสวนทางการเงนต าสดประกอบดวย อตราสวนก าไรกอนดอกเบยและภาษตอสนทรพยรวม อตราสวนราคาหนสามญตามบญชตอหนสนรวม ซงบรษททงสองแหงนมความเปนไปไดสงมากทจะเกดภาวะลมละลาย จากการใช Z-Score Model ในป พ.ศ. 2550 - 2554

พรปวณ วงศพรอมสข (2559) ไดศกษา การพยากรณความลมเหลวทางการเงนของบรษทพฒนาอสงหารมทรพย ทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย การศกษาครงนมวตถประสงค เพอสรางแบบจ าลองส าหรบการคาดการณโอกาสทจะเกดความลมเหลวทางการเงนลวงหนา 2 ป ของบรษทพฒนาอสงหารมทรพยทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

81

โดยใชอตราสวนทางการเงนในการพยากรณ ระหวางป พ.ศ. 2543 – 2550 โดยก าหนดตวแทนบรษทพฒนาอสงหารมทรพยทลมเหลวทางการเงน 20 บรษท ซงอยในหมวดฟนฟการด าเนนงาน (REHABCO) และตวแทนบรษทพฒนาอสงหารมทรพยทไมลมเหลวทางการเงน จ านวน 41 บรษท

ซงอยในหมวดการด าเนนงานปกต (NON – REHABCO) ผลการศกษาพบวา การวเคราะหแบบ Binary Logistic Regression มความเชอมนระดบรอยละ 95 มตวแปรอสระ 2 ตวทมความสามารถในการพยากรณความลมเหลวทางการเงนไดอยางมนยส าคญ ไดแก อตราสวนทนตอหนสนรวม (ETL) และ ลอการทมของสนทรพยรวม (LnTA) แบบจ าลองนไดก าหนด Cutting Point ท 0.4 ท าใหแบบจ าลองมความสามารถในการพยากรณไดถกตองรอยละ 90.29 มความผดพลาดแบบ Type I error รอยละ 12.20 และความผดพลาดแบบ Type

II error รอยละ 8.67

ภรณทพย ชรอด (2557) ไดศกษาเรอง การพยากรณความลมเหลวทางการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย การศกษาครงนมว ตถประสงค เพอทดสอบความสามารถในการพยากรณความลมเหลวทางการเงนของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยระหวางป พ.ศ. 2551 - 2556 ใชแบบจ าลอง EM-Score ของ Altman (1995) และ

พฒนาแบบจ าลองการพยากรณความลมเหลวทางการเงนดวยวธการวเคราะหจ าแนกประเภท (MDA) และดวยวธการถดถอยแบบโลจท (Logit) เพอเปรยบเทยบหาแบบจ าลองทเหมาะสมกบบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ผลการศกษาพบวา แบบจ าลอง EM – Score มความสามารถในการพยากรณความลมเหลวถกตองเฉลยรอยละ 96.10 แบบจ าลองทพฒนาดวยวธการวเคราะหจ าแนกประเภท(MDA) และ

แบบจ าลองทพฒนาดวยวธการถดถอยแบบโลจท มความถกตองในการพยากรณรอยละ 96.33 และรอยละ 97.27 ตามล าดบ แบบจ าลอง EM – Score มความผดพลาดในการจ าแนกกจการทเขาขายถกเพกถอน (Type I error) ต าสด และแบบจ าลองทพฒนาดวยเทคนควเคราะหถดถอยแบบโลจท มความผดพลาดในการจ าแนกกจการทไมเขาขายถกเพกถอน (Type II error) ต าทสด ศภกตต ภกดศรศกดา และ ธนนทรฐ รตนพงศภญโญ (2555) ไดศกษาเรอง การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของบรษททอยในกลมพฒนาอสงหารมทรพยใน

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย การศกษาครงนมวตถประสงค เพอวเคราะหความเสยง (โอกาสทกจการจะลมละลาย) เพอศกษาความสมพนธของอตราสวนทางการเงนกบคาความเสยง (β) ของ

82

บรษททอยในกลมพฒนาอสงหารมทรพยทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดยสมมาจากประชากรทงหมด จ านวน 5 บรษท การศกษาครงนใชขอมลทตยภม ผลการศกษาพบวา บรษททอยกลมพฒนาอสงหารมทรพยทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทยมระดบความเสยง (โอกาสทกจการจะลมละลาย) คอนขางต า และความสมพนธของอตราสวนทางการเงนกบคาความเสยง (β) อยในระดบทต า โดยอตราสวนทางการเงนกบคา

ความเสยง (β) มความสมพนธกน เอกสทธ เขมงวด (2554) ไดศกษาเรอง การศกษาความแมนย า และ พฒนาตวแบบ

Altman’s EM-Score Model ส าหรบการพยากรณความลมเหลวทางการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย การศกษาครงนมวตถประสงค 1)เพอทดสอบความแมนย าของตวแบบ Altman’s EM- Score Model ในฐานะตวบงชความลมเหลวทางการเงนลวงหนา 1 ปและ 2 ป 2) เพอพฒนาตวแบบ Altman’s EM – Score Model โดยเพมอตราสวนทางการเงน 2 อตราสวน ไดแก อตราสวนกระแสเงนสดจาการด าเนนงานตอหนสนรวม อตราสวนหนสนรวมตอสนทรพยรวม รวมกบอตราสวนทางการเงนเดม โดยเทคนคการวเคราะหจ าแนกกลม และเทคนคการ

วเคราะหถดถอยโลจสตก 3) เพอเปรยบเทยบความแมนย าในการพยากรณความลมเหลวทางการเงนลวงหนา 1 ป และ 2 ป กอนทบรษทจะประสบความลมเหลวทางการเงนโดยเปรยบเทยบความสามารถในการพยากรณระหวางตวแบบ Altman’s EM – Score Model และตวแบบทผวจยพฒนาขนมาใหม ผลการศกษาพบวา ตวแบบ Altman’s EM – Score มความสามรถในการพยากรณสถานะ

ของบรษทลวงหนา 1 ป และ 2 ป ไดถกตองเฉลยรอยละ 95.0 และ รอยละ 93.33 ตามล าดบ แตมความสามารถแมนย านอยกวา สมาการจ าแนกกลมซงเปนผลมาจากการพฒนาตวแบบ โดยใชเทคนคการวเคราะหจ าแนกกลมทสามารถพยากรณไดถกตองเฉลย รอยละ 98.3 และ รอยละ 93.3 และสมการ Logistic Response Function ซงเปนผลมาจากการพฒนาตวแบบโดยใชเทคนคการวเคราะหความถดถอยโลจสตกทมความแมนย ามากทสดรอยละ 100.0 และรอยละ 96.67 ตามล าดบ จากงานวจยทเกยวของ ผวจยมความเหนวา เปนงานวจยทศกษาเกยวกบการวเคราะหความ

เสยง (โอกาสลมละลาย) ดวยอตราสวนทางการเงน และความสมพนธของคาความเสยง (β) ทมความสมพนธกบอตราสวนทางการเงน ของกจการทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศ

ไทย ณ ชวงเวลาหนง โดยใชสมการโมเดล Z-Score ของ Altman เปนเครองมอในการวจยและวเคราะหขอมล เพอหาความเสยง และความสมพนธของคาความเสยง (β) ระหวางตวแปรอสระท

83

มผลตอตวแปรตาม ทางผวจยจงมความเหนวาสามารถน ามาใชเปนแนวทางในการศกษาส าหรบงานวจยฉบบน ผลทไดสามารถน าไปประยกตใชในการวางแผนการตรวจสขภาพทางการเงนของกจการ และประกอบการตดสนใจในเชงธรกจ

84

บทท 3

วธการด าเนนการวจย

ในการด าเนนการวจยเรอง “การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย” เปนการวจยเชงประมาณ (Quantitative Research) โดยมตวแปรอสระเปนอตราสวนทางการเงน และขอมลในงบการเงน ผวจยไดก าหนดวตถประสงคเพอวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทอยในหมวดกลมอสงหารมทรพยและกอสราง หมวดธรกจบรการ

รบเหมากอสราง ทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

เพอใหการด าเนนการวจยน าไปสค าตอบของวตถประสงคทก าหนดไว ผวจยไดด าเนนการ

วจยตามขนตอนตอไปน

1. ขนตอนการด าเนนการวจย

เพอแนวทางส าหรบการด าเนนการวจยตามวตถประสงคของการวจย ผวจยไดก าหนดราย ละเอยดและขนตอนการด าเนนการวจยออกเปนขนตอนดงน

ขนตอนท 1 การจดเตรยมโครงการ

การจดเตรยมกระบวนการด าเนนการวจย ดวยการศกษาการวเคราะหความเสยงดวยเครอง มออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศ

ไทยในชวงป พ.ศ. 2557 – 2560 โดยการศกษาจากเอกสาร ขอมล สถต รายงานการวจย เอกสารรายงาน เอกสารเผยแพรของหนวยงานตาง ๆ วรรณกรรมทเกยวของกบการวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เพอการจดท าโครงรางการวจย การสรางเครองมอ การปรบปรง การแกไขขอบกพรองของเครองมอภายใตการชแนะ การแนะน า จากอาจารยทปรกษา แลวจงเสนอโครงราง

งานวจยตอสาขาวชา เพอขออนมตจากบณฑตวทยาลยตอไป

85

ขนท 2 การด าเนนการวจย

ผวจยน าเครองมอทใชในการวจย ซงไดผานการตรวจสอบคณภาพโดยวเคราะหความเทยงดานเนอหาและความเชอมนจากขอมลทเกบรวบรวมได และวเคราะหขอมลทางสถต แปรผล แลว

เขยนรายงานผลการวจย

ขนท 3 การรายงานผลการวจย

เปนขนตอนการจดท ารายการวจย น าเสนอผควบคมวทยานพนธ เพอตรวจสอบความ

ถกตอง ปรบปรง แกไขขอบกพรองตามค าแนะน าของคณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ เมอท าการแกไขเรยบรอยแลว จงจดท ารายงานฉบบสมบรณน าเสนอตอบณฑตวทยาลยตอไป

2. ระเบยบการวจย

ผวจยไดก าหนดรายละเอยดเกยวกบวธการวจย ประกอบดวย การวางแบบแผนการวจย การก าหนดกลมประชากร กลมตวอยาง การเลอกกลมตวอยาง และตวแปรทจะศกษา เครองมอทใชในการวจย การสรางเครองมอในการวจย การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะห โดยมรายละเอยดดงน

2.1.การวางแบบแผนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยใชกลมตวอยางบรษทท

อยในกลมอตสาหกรรมกลมอสงหารมทรพยและกอสราง หมวดธรกจบรการรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

2.2. ประชากร

ในการศกษาครงนเปนกลมอตสาหกรรมกลมอสงหารมทรพยและกอสราง หมวดธรกจ

บรการรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และยงมการซอ – ขายหลกทรพย ในชวงป พ.ศ. 2557 – 2560 มจ านวน 19 บรษท ซงตอไปนเรยกวา ธรกจรบเหมากอสราง โดยน าขอมลมาจาก SETSMART (SET Market Analysis and Reporting Tool) เปนบรการระบบขอมลตลาดหลกทรพยฉบบออนไลน ผลตโดยตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

86

3. ประชากรและกลมตวอยาง

ในการศกษาครงน กลมตวอยางทใชเปนบรษทธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ในชวงป พ.ศ. 2557 - 2560 ไดท าการวดขนาดธรกจดวยสนทรพยรวม (Total Assets) ของบรษทในงบการเงน (Financial Statement) โดยก าหนดเงอนไขวาจ านวนของสนทรพยรวมทงหมดตองมากกวา 11,000 ลานบาท (หนงหมนหนงพนลานบาท) ซงมจ านวน 5 บรษท คดเปนสดสวนรอยละ 76.12 ของหมวดธรกจรบเหมากอสรางทงหมดทจดทะเบยนในตลาด

หลกทรพยแหงประเทศไทย ประกอบดวย

1. บรษท ช.การชาง จ ากด จ ากด (มหาชน) (CK) 2. บรษท อตาเลยนไทย ดเวลอปเมนต จ ากด (มหาชน) (ITD) 3. บรษท ซโน-ไทย เอนจเนยรงแอนดคอนสตรคชน จ ากด (มหาชน)

(STEC) 4. บรษท ททซแอล จ ากด (มหาชน) (TTCL) 5. บรษท ยนค เอนจเนยรง แอนด คอนสตรคชน จ ากด (มหาชน)

(UNIQ)

โดยน าบรษททวดขนาดธรกจดวยสนทรพยรวมตามเงอนไขได 5 บรษทดงกลาวแลว ท า

การหาคาเฉลยถวงน าหนกเพอใชแทนคาบรษทในของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

4. ตวแปรในการศกษา

ตวแปรทใชในการวจยครงน ประกอบดวยตวแปรอสระ และ ตวแปรตาม ประกอบดวยรายละเอยดดงน

4.1 ตวแปรอสระเปนตวแปรทใชในการวเคราะหความเสยง ของบรษททอยในธร กจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

4.1.1 อตราสวนความคลองตว (Working Capital to Total Assets) เปน

อตราสวนทใชวดสภาพคลองของกจการทด าเนนงาน เปนพนฐานของการวเคราะหปญหาทางการ เงนของธรกจ สามารถค านวณไดจากการน าสนทรพยหมนเวยน (Total Current Assets) ซงเปน

87

แหลงทใชไปของเงนทนระยะสนของกจการ ลบ ดวยหนสนหมนเวยน (Total Current Liabilities) ซงเปนแหลงทมาของเงนทนระยะสนตอ สนทรพยรวม (Total Assets) ถาอตราสวนนมสง กจการมสภาพคลองทด

4.1.2 เงนทนสะสมจากแหลงภายใน (Retained Earning to Total Assets) เปนอตราสวนทชวดความสามารถในการมเงนทนสะสมในการขยายธรกจ ซงก าไรสะสมเปนการสะสมของก าไรตงแตธรกจเรมด าเนนการถงปจจบน แตไมสามารถแสดงถงอายของการด าเนนงานของกจการทแตกตางกน กรณธรกจอยในชวงเรมด าเนนการก าไรสะสมกอาจจะไมมากนก แตกไม

สามารถน ามาเปนขอแมในการทไมถกจดอยในกลมภาวะความเสยงเมอเทยบกบกจการทกอตงมานานซงถาอตราสวนนต ามความเสยงสงเชนกน ถาอตราสวนนสงกจการสามารถขยายธรกจไดโดยไมตองกยม หรอ เพมทน

4.1.3 ความสามารถในการท าก าไร (Earning Before Interest and Tax to Total Assets) เปนอตราสวนทใชวดความสามารถในการด าเนนงานของกจการ ซงผบรหารน า

สนทรพยของกจการไปด าเนนการเพอกอใหเกดรายได โดยไมน าดอกเบยเงนกและภาษมาค านวณ สามารถเชอมโยงไปถงภาวะความเสยงของกจการไดมสาเหตส าคญจากการทกจการมสดสวนหนสนมากกวาสนทรพยทแทจรง ซงถาอตราสวนนสง บงบอกไดถงการบรหารสนทรพยทมประสทธภาพ

4.1.4 สดสวนโครงสรางทางการเงน (Market Capitalization to Equity to Total Liabilities) เปนอตราสวนทใชวดความออนแอของภาระผกพนทางการเงน โดยรวมทงหนสน

ระยะสน และ หนสนระยะยาวเปนภาระหนททางกจการตองใชคนตามก าหนดเวลาโดยเปรยบเทยบกบมลคาของหนสามญและมลคาของหนบรมสทธ ตามราคาทเตมใจตกลงซอขายกนขณะเวลานน อตราสวนนแสดงวามลคาสนทรพยของกจการ (สวนของเจาของบวกดวยเจาหน) ถามมลคาตลาดลดลงต ากวาหนสนรวม ถอวาบรษทอยในวกฤตทางการเงนมความเสยงทกจการจะลมละลาย หรอ อาจเรยกไดวาอตราสวนนแสดงความเสยงทอาจเกดจากภาระผกพนของกจการ

4.2 ตวแปรตาม คอ ความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) (Z) และคาความสมพนธในผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ของกจการ ของหมวดธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ส าหรบการศกษาความสมพนธตามวตถประสงคขอท 2 ผวจยไดใชอตราสวนทางการเงนทง 4 อตราสวน ตามขอ 4.1.1 ถง 4.1.4 และผลประกอบการแสดงโดยก าไรสทธ มาท าการทดสอบ

88

ความสมพนธโดยคาสถตสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient: r) ทงนเนองจากผลการทดสอบเบองตนของผวจยพบวา คา Z (โอกาสทจะลมละลาย) กบ ผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทน) มความสมพนธกนคอนขางสง แสดงโดยคา r เทากบ 0.95 ณ ระดบนยส าคญ 0.01

5. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวย 5.1 อตราสวนทางการเงน (Financial Ratio) จากสมการแบบจ าลองของ Altman Z – Score Model ส าหรบบรษททไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) ประกอบดวยอตราสวนทางการเงนทใชวเคราะหจ านวน 4 อตราสวน ประกอบดวย 5.1.1 อตราสวนความคลองตว (Working Capital to Total Assets)

5.1.2 เงนทนสะสมจากแหลงภายใน (Retained Earning to Total Assets) 5.1.3 ความสามารถในการท าก าไร (Earning Before Interest and Tax to Total Assets) 5.1.4 สดสวนโครงสรางทางการเงน (Market Capitalization to Equity to Total Liabilities)

5.2 คาความเสยง ค านวณไดจากสมการทยดตามแบบจ าลองการทดสอบคะแนนของ Altman Z- Score Model ส าหรบบรษททไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) มสมการการค านวณดวย Z = 6.5X1 + 3.26 X2 + 6.72 X3 + 1.05 X4 5.3 คาความสมพนธของผลประกอบการ(ก าไร / ขาดทนสทธ)โดยใชการหาคาสหสมพนธ คอ ความสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient) ( r) เพอว ด

ความสมพนธระหวาง 2 ตวแปร การหาคาสมประสทธ r มสตรดงน

89

r = (Xi-X) (Yi-Y)

(Xi-X)2 (Yi-Y)2

r = คาสมประสทธสหสมพนธ

x, y = ตวแปรทตองการหาคาความสมพนธ

โดยคาสมประสทธสหสมพนธ (r) ทไดจากสมการขางตน จะวดความสมพนธ 2 ตวแปรทเปนตวแปรเชงปรมาณ มระดบการวดตงแตมาตราชวง (interval scale) คาสมประสทธ r มคาอย

ระหวาง 0 ถง 1.00 คา 0 แสดงวาไมมความสมพนธ คา 1.00 แสดงวามความสมพนธกนสงสดหรอสมบรณ (Perfect correlation) เครองหมายบวก และลบแสดงทศทางของความสมพนธคอเครองหมายบวกแสดงวา ตวแปร 2 ตว แปรผนไปในทศทางเดยวกน สวนเครองหมายลบแสดงวาตวแปร 2 ตว แปรผนแบบ ผกผนกนคอ แปรผนในทศทางตรงกนขามกน

โดยคาความเสยง และคาความสมพนธ (r) ในแตละหลกทรพยจะมการค านวณหาคาเฉลยโดยวธการถวงน าหนกดวยสนทรพยรวม (Total Assets) ของแตละหลกทรพยดงน

Z = ( Z1W1 + Z2W2 + Z3W3 + Z4W4 + Z5W5 ) / (W1 + W2 + W3 + W4 + W5 )

Z คอ คาความเสยงของบรษททอยในกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

Z1 คอ คาความเสยง ของ บรษท ช.การชาง จ ากด (มหาชน) (CK)

Z2 คอ คาความเสยง ของ บรษท อตาเลยนไทย ดเวลอปเมนต จ ากด (มหาชน) (ITD)

Z3 คอ คาความเสยง ของ บรษท ซโน-ไทย เอนจเนยรงแอนดคอนสตรคชน จ ากด (มหาชน) (STEC)

Z4 คอ คาความเสยง ของ บรษท ททซแอล จ ากด (มหาชน) (TTCL)

Z5 คอ คาความเสยง ของ บรษท ยนค เอนจเนยรง แอนด คอนสตรคชน จ ากด (มหาชน) (UNIQ)

90

W1 คอ มลคาของสนทรพยรวม ของ บรษท ช.การชาง จ ากด (มหาชน) (CK)

W2 คอ มลคาของสนทรพยรวม ของ บรษท อตาเลยนไทย ดเวลอปเมนต จ ากด (มหาชน) (ITD)

W3 คอ มลคาของสนทรพยรวม ของ บรษท ซโน-ไทย เอนจเนยรงแอนดคอนสตรคชน จ ากด (มหาชน) (STEC)

W4 คอ มลคาของสนทรพยรวม ของ บรษท ททซแอล จ ากด (มหาชน) (TTCL)

W5 คอ มลคาของสนทรพยรวม ของ บรษท ยนค เอนจเนยรง แอนด คอนสตรคชน จ ากด

(มหาชน) (UNIQ)

และคาความสมพนธ (r) กบผลประกอบการ (Y) โดย y ในแตละหลกทรพยจะมการค านวณหาคาเฉลยโดยวธการถวงน าหนกดวยสนทรพยรวม (Total Assets)

X1y1 คอ ความสมพนธของอตราสวนความคลองตว กบ ผลประกอบการ

X2 y1 คอ ความสมพนธของเงนทนสะสมจากแหลงภายใน กบ ผลประกอบการ

X3 y1 คอ ความสามารถในการท าก าไร กบ ผลประกอบการ

X4 y1 คอ สดสวนโครงสรางทางการเงน กบ ผลประกอบการ

5.4 การเปรยบเทยบอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 - 2560 กบดชนการลงทนภาคเอกชนของป 2557 - 2560 โดยการค านวณหาคารอยละการเปลยนแปลงดชนการลงทนภาคเอกชนของแตละไตรมาส ตงแตไตรมาสท 1 ของป พ.ศ. 2557 ถง ไตรมาสท 4 ของป พ.ศ. 2560 แสดงคากราฟ

เปรยบเทยบทศทางความสมพนธ ในผลประกอบการ กบ ดชนการลงทนภาคเอกชน โดยใชการหาคาสหสมพนธคอ ความสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient) (r) เพอว ดความสมพนธระหวาง 2 ตวแปร

6. การเกบรวบรวมขอมล

ในการวจยครงนใชวธการรวบรวมขอมลทตยภม (Secondary Data) ประกอบดวย

91

6.1 ขอมลทวไปเกยวกบลกษณะธรกจรบเหมากอสราง การเกบรวบรวมขอมลทวไปของลกษณะธรกจรบเหมากอสราง เปนการสรางความเขาใจเกยวกบลกษณะของธรกจรบ เหมากอสราง โดยการรวบรวมจากแหลงขอมลหลายแหลง ไดแก วทยานพนธ วารสาร ต าราเรยน

ขอมลออนไลน และเอกสารทเกยวของของหนวยงานทงภาครฐบาลและเอกชน 6.2 ขอมลทางดานการเงน เปนงบการเงนประจ าปชวงปพ.ศ. 2557 - 2560 ทยงม

การซอ – ขายหลกทรพย ทงหมดของธรกจรบเหมากอสรางเพอก าหนดขนาดธรกจจากงบแสดงฐานะทางการเงน (งบดล) และ งบการเงนประจ าชวงป พ.ศ. 2557 - 2560 ในกลมตวอยางธรกจรบเหมากอสราง ส าหรบงบการเงนแตละป ไดแก งบแสดงฐานะทางการเงน งบก าไรขาดทน ใชขอมลเปนรายไตรมาส เกบขอมลจาก www.setsmart.com/ism/login.jsp ซงเปนขอมลทกจการทจด

ทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจะตองสงขอมลรายงบการเงนใหกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยซงจะมงบรายไตรมาส งบรายป และขอมลราคาปดของหลกทรพยเปนรายไตรมาสโดยใชวนท าการสดทายของไตรมาสนน ๆ โดยน าขอมลมาจาก www.siamchart.com ซงเปนขอมลเกยวกบราคาปดในแตละวนของหลกทรพย และ สามารถแสดงราคาปดของหลกทรพยยอนหลงได

6.3 ขอมลทางสถต ส านกสถต ฝายสถตและการจดการขอมล ธนาคารแหงประเทศไทย เกยวกบการคนหา สบคน เครองชภาวะเศรษฐกจทส าคญ (Key Economic Indicators) ของดชนการลงทนภาคเอกชน (Private Investment Index หรอ PII) เกยวกบแนวโนมการลงทนของภาคเอกชน โดยเกบขอมลจาก ธนาคารแหงประเทศไทย ทมความถของขอมลเปนรายเดอน รวบรวมขอมลเฉลยเปนรายไตรมาส ชวงป พ.ศ. 2557 - 2560 และค านวณคารอยละการ

เปลยนแปลงของดชนการลงทนภาคเอกชน โดยขอมลบางสวนธนาคารแหงประเทศไทยมการปรบปรงการเกบขอมลโดยใชปฐาน 2553 และปรบปรงวธการค านวณลาสดในป พ.ศ. 2558

ในการวจยเรองการวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจ

รบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในครงน เมอมการเกบรวบรวมขอมลเรยบรอยแลว จะน าขอมลไปประมลผล โดยใชคอมพวเตอร โปรแกรมส าเรจรปสรางเปนกระดาษท าการ (Spread Sheet) เพอใชในการวเคราะหและค านวณอตราสวนตางๆ สรางแผนภมกราฟเสน พรอมทงการประมวลผลโดยการใช โปรแกรมส าเรจรปวเคราะหสถตทางสงคมศาสตร เพอใชในการหาคาความสมพนธของตวแปร

92

7. การวเคราะหขอมล

การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ประกอบดวย 7.1 การก าหนดขนาดธรกจ ในกลมกจการธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในชวงป พ.ศ. 2557 - 2560 โดยการน าขอมลในงบการเงนมาก าหนดขนาดธรกจดวยสนทรพยรวมทแสดงอยในงบแสดงฐานะทางการเงน โดยใชคอมพวเตอร

โปแกรมส าเรจรป สรางกระดาษท าการเพอก าหนดขนาดธรกจจากสนทรพยรวม 7.2 การค านวณหาคาความเสยงโดยใชสมการตามแบบของ Altman Z – Score Model เพอวเคราะหหาความเสยงโดยใชคอมพวเตอร โปรแกรมส าเรจรป สรางเปนกระดาษท าการเพอใชในการวเคราะหและการค านวณอตราสวนตาง ๆ เพอหาคาความเสยงของหลกทรพย 7.3 การวเคราะหความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงน และ ผลประกอบ การของธรกจรบเหมากอสราง(กลมตวแทน) โดยใชการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยร

สน (Pearson’s Correlation Coefficient) โดยใชคอมพวเตอร โปรแกรมส าเรจรปวเคราะหสถตทางสงคมศาสตร เพอวเคราะหหาคาความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงน และ ผลประกอบการ โดยท คาสมประสทธสหสมพนธ (r) อยระหวาง -1.00 ถง 1.00 ตวแปรจะสมพนธกนสง ปานกลาง หรอ ต า ตามเกณฑดงน

สมพนธกนสง r ≥ 0.80 หรอ r ≤ -0.80

สมพนธกนปานกลาง 0.50 r 0.80 หรอ -0.80 r -0.50

สมพนธกนนอย -0.5 ≤ r ≤ 0.50

หากคา r มคามากกวา 0 แลวจะเปนความสมพนธทางบวก หากคา r มคานอยกวา 0 แลวจะเปน ความสมพนธทางลบ

7.4 การวเคราะหความสมพนธระหวางดชนการลงทนภาคเอกชน และ ผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสราง(กลมตวแทน) โดยรวบรวมขอมลความถของดชนการลงทนภาคเอกชนรายเดอนของธนาคารแหงประเทศไทย ค านวณหาคาเฉลยใหเปนรายไตรมาส ชวงปพ.ศ. 2557 - 2560 และค านวณคารอยละการเปลยนแปลงของดชนการลงทนภาคเอกชน รายไตรมาส ตงแตไตรมาสท 1 ของป พ.ศ. 2557 ถงไตรมาสท 4 ของป พ.ศ. 2560 โดยใชคอมพวเตอร

93

โปรแกรมส าเรจรป สรางกระดาษท าการเพอค านวณขอมลเฉลยรายไตรมาส น าขอมลมาสรางเปนแผนภมกราฟเสน น าไปเปรยบเทยบกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) และการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient) โดยใชคอมพวเตอร

โปรแกรมส าเรจรปวเคราะหสถตทางสงคมศาสตร เพอวเคราะหหาคาความสมพนธระหวางผลประกอบการ และ ดชนการลงทนภาคเอกชนคารอยละการเปลยนแปลงของคาดชนการลงทนภาคเอกชน

94

บทท 4

ผลการวจย

ในการวจยเรอง “การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย” เปนการวจยเพอวเคราะหระดบของความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) และไดศกษาความสมพนธระหวางอตราสวนทาง

การเงนกบผลประกอบ (ก าไรขาดทนสทธ) ของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยการศกษาจากอตราสวน 4 อตราสวน ซงประกอบดวย อตราสวนความคลองตว เงนทนสะสมจากแหลงภายใน ความสามารถในการท าก าไร สดสวนโครงสรางทางการเงน โดยการวเคราะหระดบความเสยงการค านวณจากสมการยดตามแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model (Non-Manufacturing) ในการหาความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผล

ประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) และการเปรยบเทยบผลประกอบการกบดชนการลงทนภาคเอกชน โดยวธการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient)

ในสวนการพยากรณความเสยงดวยอตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจด

ทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ชวงป 2557 -2560 โดยใชแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model ผลการค านวณจากสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model (Non-Manufacturing) สามารถแสดงผลการค านวณของระดบความเสยง จากสมาการไดดงน

Z = 6.5X1 + 3.26 X2 + 6.72 X3 + 1.05 X4

โดยท Z = คอ คะแนนดชนการวดภาวะความเสยงของธรกจ ซงไดมาจากการ

ค านวณของสมการทดสอบคะแนน Altman Z-Score Model

WKC/TA คอ อตราสวนความคลองตว

RET/TA คอ เงนทนสะสมจากแหลงภายใน

95

EBI/TA คอ ความสามารถในการท าก าไร

MKC/TL คอ สดสวนโครงสรางทางการเงน

โดยคะแนนดชน คา Z มากกวา หรอ เทากบ 2.9 หมายถง บรษทมความมนคงทางการเงน

คา Z ระหวาง 1.23 – 2.9 หมายถง บรษทมความมนคงทางการเงนแตควรระมดระวง

คา Z นอยกวา 1.23 หมายถง มความเปนไปไดสงทบรษทจะลมละลาย หรอ ตองเพมทน

จากกราฟทค านวณในโปรแกรมส าเรจรป โดยหาคาเฉลยดวยวธการถวงน าหนก แปลผลโดยน าคาคะแนนมาตรฐานของสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model ส าหรบบรษททไมไดผลตสนคา (Non-Manufacturing) ทค านวณไดมาเปรยบเทยบและใหความหมายตามสมการแบบจ าลองของ Altman Z-Score Model ส าหรบบรษททไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) แสดงใหเหนวาระดบความเสยงของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทยสวนใหญอยในเกณฑ 1.23 – 2.90 ซงอยในชวงบรษทมความมนคงทางการเงนแตควรระมดระวง (Gray zone) โดยจะมชวงตงแตไตรมาส 2 ป พ.ศ. 2558 ทมคาเกณฑสงกวา 2.90 ซงเปนชวงคาเกณฑทสงสด อยในชวงบรษทมความมนคงทางการเงน (Safe zone) ซงเปนผลมาจากการพนตวของเศรษฐกจอยางคอยเปนคอยไป โดยมแรงขบเคลอนหลกมาจากการใชจายภายใน ประเทศ ทงการใชจายภาครฐทเรงเบกจายตลอดปพรอมกบการออกมาตราตาง ๆ เพอชวยสนบสนนการเตบโตของเศรษฐกจ รวมถงความเชอมนททยอยฟนตว แตจะมชวงไตรมาสท 3 ถง ไตรมาสท

4 ของ พ.ศ. 2560 ทคาความเสยง (Z) ลดลงอยางตอเนอง โดยไตรมาสท 4 มคาเกณฑทนอยทสด คอ 1.49 แตยงไมถงกบลงไปอยในชวงมความเปนไปไดสงทบรษทจะลมละลาย หรอ ตองเพมทน (Distress zone) ซงเปนผลจากแรงขบเคลอนเศรษฐกจจากภาครฐชะลอลง การลงทนภาครฐทหดตว เนองจากมบางโครงการลาชาจากแผนทงขอจ ากดดานประสทธภาพการเบกจาย ปญหาการเขาพนท ผประกอบการบางสวนยงมก าลงการผลตสวนเกนเหลออย แสดงใหเหนวาธรกจรบเหมากอสรางท

จดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยมระดบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) ของคาเกณฑ ทอยในระดบบรษทมความมนคงทางการเงนแตควรระมดระวง ดงภาพท 5 และ ภาพท 6

96

ภาพท 5 กราฟแสดงคาเฉลยของดชนระดบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย)

ภาพท 6 กราฟแสดงพนทของระดบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย)

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

Z - Score Model

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

Z - Score Model

นอยกวา1.23

1.23 -2.9

2.9 ขนไป

97

ในสวนของความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงน กบ ผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ซงประมวลผลโดยใชคอมพวเตอร โปรแกรมส าเรจรป ในการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน หาความสมพนธของอตราสวนทางการเงนแตละตวกบผลประกอบการ

(ก าไร / ขาดทนสทธ) ดงน

อตราสวนความคลองตวกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ค านวณหาคาสหสมพนธ (r) ได 0.85 แสดงใหเหนวามความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบผลประกอบการ ในระดบความสมพนธทสง และสอดคลองกบสมมตฐานทวาอตราสวนความคลองตวมความสมพนธ

กบผลประกอบการของบรษททอยในกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในทศทางเดยวกน

เงนทนสะสมจากแหลงภายในกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ค านวณ

หาคาสหสมพนธ (r) ได 0.20 แสดงใหเหนวามความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบผลประกอบ การ ในระดบความสมพนธทต า และสอดคลองกบสมมตฐานทวาเงนทนสะสมจากแหลงภายในกบผลประกอบการของบรษททอยในกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในทศทางเดยวกน

ความสามารถในการท าก าไรกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ค านวณหาคาสหสมพนธ (r) ได 0.82 แสดงใหเหนวามความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบผลประกอบการ ในระดบความสมพนธทสง และสอดคลองกบสมมตฐานทวาความสามารถในการท าก าไรมความ สมพนธกบผลประกอบการของบรษททอยในกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในทศทางเดยวกน

สดสวนโครงสรางทางการเงนกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) ค านวณ หาคาสหสมพนธ (r) ได 0.89 แสดงใหเหนวามความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบผลประกอบ การ ในระดบความสมพนธทสง และสอดคลองกบสมมตฐานทวาสดสวนโครงสรางทางการเงนมความสมพนธกบผลประกอบการของบรษททอยในกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนใน

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในทศทางเดยวกน ดงภาพท 7

98

ภาพท 7 ภาพแสดงความสมพนธของอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ)

ในสวนของการเปรยบเทยบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย กบ ดชนการลงทนภาคเอกชน ซงประมวลผลโดยใชคอมพวเตอร โปรแกรมส าเรจรปวเคราะหสถตทางสงคมศาสตร ในการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน หาความสมพนธเพอเปรยบเทยบผลประกอบการกบดชนการลงทนภาคเอกชน โดยการค านวณจากรอยละการเปลยน แปลงของดชนการลงทนภาคเอกชน ดงน

ระดบความสมพนธในการเปรยบเทยบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยกบดชนการลงทนภาคเอกชน อยในเกณฑ 0.44 แสดงใหเหนวามความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบผลประกอบการอยางมนยส าคญ แตยงไมถง 0.50 ขนไป เนองจากดชนการลงทนภาคชน ค านวณจากองคประกอบ 5 องคประกอบ ไดแก พนทรบ

อนญาตกอสรางทวประเทศ ปรมาณจ าหนายวสดกอสรางในประเทศ มลคาการน าสนคาทน ณ ราคาคงท ยอดจดทะเบยนยานยนตใหมเพอการลงทน และ มลคาการจ าหนายเครองจกรและอปกรณในประเทศ ณ ราคาคงท ซงดชนการลงทนภาคเอกชนขนอยกบหลายปจจย ภาครฐจงตองเขามามบทบาทชวยกระตนเศรษฐกจ การทภาครฐลงทนเพมขนรอยละ 1 จะสงผลกระตนใหการลงทน

99

ภาคเอกชนเพมขนเฉลยรอยละ 0.12 – 0.13 รวมทงมผลตอตวแปรอน ๆ ในระบบเศรษฐกจ ดงภาพท 8 ถง ภาพท 11

หากน าขอมลในชวงป พ.ศ. 2557 - 2560 ผลการเปรยบเทยบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยกบดชนการลงทนภาคเอกชน ความ สมพนธไปในทศทางเดยวกน แตกมปจจยเชงสถาบน(Institutional Factors) เชน ความชดเจน และ ความตอเนองของนโยบายภาครฐ เขามามอทธพลอยางยงตอความเชอมนของภาคเอกชน เชน ความชดเจนของ พ.ร.บ. เขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก (EEC) ซงผานรางเพอ

ประกาศใชบงคบเปนกฎหมายเมอกลางเดอนกมภาพนธ ป 2561 จงมความเปนไปไดทในชวงปไตรมาสท 2 ของพ.ศ. 2561 ความสมพนธของผลประกอบการเปรยบเทยบกบดชนการลงทนภาคเอกชนจะมแนว โนมสมพนธไปในทศทางเดยวกนมากขน ดงภาพท 11

ภาพท 8 กราฟแสดงผลประกอบการ(ก าไร / ขาดทนสทธ)

771,079.30

839,009.95

1,151,262.901,208,694.46

1,307,433.24

1,659,072.39

1,391,899.11

1,189,717.43

996,072.50

728,616.26

655,434.21

673,463.88

573,575.99

584,126.11

661,788.25

211,159.63

Q1/57Q2/57Q3/57Q4/57Q1/58Q2/58Q3/58Q4/58Q1/59Q2/59Q3/59Q4/59Q1/60Q2/60Q3/60Q4/60

ผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทน)

100

ภาพท 9 กราฟแสดงดชนการลงทนภาคเอกชน (หลงปรบฤดกาล)

ภาพท 10 กราฟแสดงรอยละการเปลยนแปลงดชนการลงทนภาคเอกชน (หลงปรบฤดกาล)

131.1130.5

132.90

130.9

133.4 133.5

131.3

133.4

136.5

132.2

130.5

133.8

140.6

135 135.2 135.2

Q1/57Q2/57Q3/57Q4/57Q1/58Q2/58Q3/58Q4/58Q1/59Q2/59Q3/59Q4/59Q1/60Q2/60Q3/60Q4/60

ดชนการลงทนภาคเอกชน (หลงปรบฤดกาล)

-1.79

0.46

4.24

1.711.90

2.30

-1.13

1.83

2.46

-0.90-0.61

0.23

3.06

2.19

3.68

0.97

Q1/57Q2/57Q3/57Q4/57Q1/58Q2/58Q3/58Q4/58Q1/59Q2/59Q3/59Q4/59Q1/60Q2/60Q3/60Q4/60

ดชนการลงทนภาคเอกชน (รอยละการเปลยนแปลง)

101

ภาพท 11 กราฟแสดงผลประกอบการเปรยบเทยบรอยละการเปลยนแปลงดชนการลงทนภาคเอกชน (หลงปรบฤดกาล)

771,079.30

839,009.95

1,151,262.90

1,208,694.461,307,433.24

1,659,072.39

1,391,899.11

1,189,717.43 996,072.50

728,616.26

655,434.21673,463.88

573,575.99

584,126.11

661,788.25

211,159.63

-1.79

0.46

4.24

1.711.90

2.30

-1.13

1.83

2.46

-0.90-0.61

0.23

3.06

2.19

3.68

0.97

-3.00

-2.00

-1.00

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

0.00

200,000.00

400,000.00

600,000.00

800,000.00

1,000,000.00

1,200,000.00

1,400,000.00

1,600,000.00

1,800,000.00

ผลประกอบการเปรยบเทยบดชนการลงทนภาคเอกชน

ก าไร/ขาดทน % การเปลยนแปลง

102

บทท 5

สรป อภปรายผล และ ขอเสนอแนะ

1. สรปผลการวจย

เนองจากธรกจรบเหมากอสรางมบทบาทส าคญทสมพนธกบนโยบายของภาครฐบาล การ

สรางโครงสรางพนฐานของประเทศ การลงทนของภาคเอกชน การกอสรางทอยอาศย ยงมผลตอการจางงานและการเชอมโยงกบธรกจตางๆ ธรกจรบเหมากอสรางใหผลตอบแทนทสงในระยะยาว ผทมเงนทนแมไมมความช านาญกใหความสนใจในการลงทนในหลกทรพยของกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ดงนนการวเคราะหความเสยงดวยเครอง มออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศ

ไทยจะเปนประโยชนกบนกลงทนทเขามาลงทนในหลกทรพยกลมธรกจรบเหมากอสรางเพอน าไปประกอบการตดสนใจ การวจยครงนมว ตถประสงคเพอวเคราะหระดบความเสยง ศกษาความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการ และ เปรยบเทยบผลประกอบการกบเครองชภาวะเศรษฐกจดชนการลงทนภาคเอกชน ของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

โดยการศกษานศกษาจาก 4 อตราสวนส าหรบธรกจทไมไดผลตสนคา ประกอบดวย อตราสวนความคลองตว เงนทนสะสมจากแหลงภายใน ความสามารถในการท าก าไร สดสวนโครงสรางทางการเงน ซงขอมลทน ามาใชในการวเคราะหเปนงบการเ งน และ ราคาปดของหลกทรพย รายไตรมาส ตงแตไตรมาสท 1 ของป พ.ศ. 2557 ถง ไตรมาสท 4 ของป พ.ศ. 2560 เปน

ระยะเวลา 16 ไตรมาส โดยใชสมการตามแบบของ Altman Z-Score Model ในธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เพอหาระดบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย)

การศกษาความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการของธรกจ

รบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยวธการวเคราะหสมประสทธ

103

สหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient) และใชโปรแกรมคอมพวเตอร โปรแกรมส าเรจรปชวยในการค านวณ

การเปรยบเทยบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยกบดชนการลงทนภาคเอกชนโดยน าขอมลมาจาก ธนาคารแหงประเทศไทย เกยวกบการคนหา สบคน เครองชภาวะเศรษฐกจทส าคญ (Key Economic Indicators) ของดชนการลงทนภาคเอกชน(Private Investment Index หรอ PII) ใชขอมลหลงปรบฤดกาล และใชโปรแกรมคอมพวเตอรโปรแกรมส าเรจรป ชวยในการสรางกราฟเปรยบเทยบ และวธการวเคราะห

สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient)

จากการวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทางการเงนของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในครงน ท าใหผวจยพบวา บรษททอยในกลม

ธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยมระดบความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) คอนขางต า คอ อยในระดบทบรษทมความมนคงทางการเงนแตควรระมดระวง และมความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการในระดบสงโดยปจจยทง 3 ประกอบ ดวยอตราสวนความคลองตว ความสามารถในการท าก าไร สดสวนโครงสรางทางการเงน และมความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบการในระดบต า โดยปจจยนน คอ เงนทนสะสมจากแหลงภายใน โดยปจจยทง 4 ประกอบดวย อตราสวนความคลองตว เงนทนสะสม

จากแหลงภายใน ความสามารถในการท าก าไร สดสวนโครงสรางทางการเงนกบผลประกอบการมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนทระดบนยส าคญ 0.01 การเปรยบเทยบผลประกอบการกบดชนการลงทนภาคเอกชน มความสมพนธไปในทศทางเดยวกน

2. การอภปรายผล

ระดบความเสยงของบรษททอยในกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยมคาสงสดท 2.93 และสวนใหญมคาเฉลยอยในเกณฑ 1.23 ถง 2.9 ซงอยในชวงบรษทมความมนคงทางการเงนแตควรระมดระวง (Gray zone) แสดงใหเหนวาบรษทในกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดยเฉลยมฐานะการเงนทมนคงและไมเสยงในการลมละลายแตกควรระมดระวง ซงเปนผลมาจากการฟนตวของ

104

เศรษฐกจอยางคอยเปนคอยไป โดยมแรงขบเคลอนหลกมาจากการใชจายภายในประเทศ ทงการใชจายภาครฐทเรงเบกจายตลอดปพรอมกบการออกมาตราตาง ๆ เพอชวยสนบสนนการเตบโตของเศรษฐกจ รวมถงความเชอมนททยอยฟนตว แตในไตรมาสท 4 ของ ป พ.ศ. 2560 มคาเกณฑต าสด

ท 1.49 แตยงไมถงกบลงไปอยในชวงมความเปนไปไดสงทบรษทจะลมละลาย หรอ ตองเพมทน (Distress zone) ซงเปนผลจากแรงขบเคลอนเศรษฐกจจากภาครฐชะลอลง เนองจากมบางโครงการลาชาจากแผนทงขอจ ากดดานประสทธภาพการเบกจาย ปญหาการเขาพนท บางสวนรอความชดเจนของ พ.ร.บ. เขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก (EEC) ซงผานรางเพอประกาศใชบงคบเปนกฎหมายเมอกลางเดอนกมภาพนธ ป 2561 ซงสอดคลองกบงานวจยของ Panrod T. (2017) ทไดท าการศกษาเรอง การวเคราะหความเสยงจากภาวะลมละลายโดยใชอตราสวนทางการเงนของ บรษทพฒนา

อสงหารมทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยใชแบบจ าลองทดสอบคะแนนของ Altman Z – Score เปนเครองมอในการวจย โดยน าเอาคาคะแนนมาตรฐานของแบบจ าลองการทดสอบคะแนน ในการแบงระดบความเสยงในการลมละลายของบรษทพฒนาอสงหารมทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ศกษาพบวา บรษทพฒนาอสงหารมทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยมระดบความเสยงต า ซงบรษทพฒนาอสงหารมทรพยดงกลาว กอยในกลม

อตสาหกรรมเดยวกนกบบรษทรบเหมากอสรางตามการจดโครงสรางหมวดอตสาหกรรมของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ในสวนความสมพนธของอตราสวนทางการเงนกบผลประกอบ (ก าไร / ขาดทนสทธ) การ

จากงานวจยน

อตราสวนความคลองตวมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) อตราสวนความคลองตวน เปนอตราสวนทใชวดสภาพคลอง โดยสวนใหญมกจะใชเปนพนฐานในการวเคราะหปญหาทางการเงนของธรกจ โดยการค านวณไดจากผลตางระหวางสนทรพยหมนเวยน ซงเปนแหลงทใชไปของเงนทนระยะส น และ หนสนหมนเวยนซงเปนแหลงทมาของเงนทนระยะสนตอสนทรพยรวม

เงนทนสะสมจากแหลงภายในมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) อตราสวนเงนทนสะสมจากแหลงภายในน เปนอตราสวนทใชวดความสามารถในการสะสมก าไรตลอดชวงเวลาทประกอบธรกจตงแตอดต และ ใชวดการสะสมของเงนทนของกจการ เมอธรกจมศกยภาพในการขยายกจการ อตราสวนนไมสามารถแสดงถงอายในการ

105

ด าเนนงานของกจการทแตกตางกน นนคอ กจการทเรมกอตงมกจะมอตราสวนนต าเนองจากระยะเวลาในการสะสมก าไรคอนขางสน แตไมสามารถใชเปนขอแมทจะท าใหไมถกจดอยภาวะลมละลายเมอเปรยบเทยบกบกจการทกอตงมานานแลว

ความสามารถในการท าก าไรมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) อตราสวนความสามารถในการท าก าไรน เปนอตราสวนทใชวดความสามารถในการบรหารกจการ ซงใชวดประสทธภาพทแทจรงในการทผบรหารน าสนทรพยของกจการไปบรหารเพอกอใหเกดรายได โดยไมน าภาษและดอกเบยอนใดทเกดจากภาระในการกยมเงนเขามาเกยวของ

ถาอตราสวนนสง หมายถง ความสามารถในการจดการสนทรพยทมประสทธภาพ แตถาอตราสวนนต า แสดงถงความสามารถในการจดการสนทรพยทไรประสทธภาพ สามารถเชอมโยงไปถงภาวะลมละลายของกจการได เนองโอกาสในการเกดภาวะลมละลายของกจการนนมสาเหตส าคญมาจากทกจการมสดสวนของหนสนเกนกวามลคาของสนทรพยทแทจรง ซงมลคานสามารถอธบายไดจากความสามารถในการสรางรายไดของกจการ

สดสวนโครงสรางทางการเงนมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) อตราสวนสดสวนโครงสรางทางการเงน เปนอตราสวนทเปนตวชวดความออนแอทางการเงนในการกอหน โดยรวมทงหนสนระยะสน และ หนสนระยะยาว เปนภาระหนททางกจการตองใชคนตามก าหนดเวลา โดยเปรยบเทยบกบมลคาของหนสามญ และ มลคาของหน

บรมสทธ ตามราคาทเตมใจตกลงซอขายกนขณะเวลานน อตราสวนนแสดงวามลคาตลาดของบรษท และ หนสนรวมปจจบนอยในระดบทนาเปนหวงหรอไม เนองจากมลคาตลาดของบรษทลดลงต ากวาหนสนรวม ถอวาบรษทวกฤตทางการเงน หรออาจเรยกไดวาอตราสวนนแสดงความเสยงอนจะเกดจากภาระผกพนของกจการ

จากผลการวจยแสดงใหเหนวาอตราสวนทางการเงนทง 4 อตราสวนเปนไปตามสมมตฐานของงานวจยในครงน อตราสวนทางการเงน 3 อตราสวน ทมระดบความสมพนธกบผลประกอบการมากทสดจากการวเคราะหผล คอ อตราสวนสดสวนโครงสรางทางการเงน เปนอตราสวนทเปนตวชวดความออนแอทางการเงนในการกอหน อตราสวนความคลองตว เปนพนฐานในการวเคราะหปญหาทางการเงนของธรกจ อตราสวนความสามารถในการท าก าไร เปนอตราสวนทใชว ด

ความสามารถในการบรหารกจการ ตามล าดบ อตราสวนทง 3 นสะทอนถงผลประกอบการมากทสด อตราสวนทมความสมพนธนอยทสด คอ เงนทนสะสมจากแหลงภายใน อตราสวนนไม

106

สามารถแสดงถงอายในการด าเนนงานของกจการทแตกตางกน โดยท ง 4 อตราสวนมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน เปนไปตามสมมตฐานของงานวจยในครงน สอดคลองกบงานวจยของ ศภกตต ภกดศรศกดา (2554) ไดศกษาเรองการวเคราะหความเสยงดวยเครองมอ

อตราสวนทางการเงนของบรษททอยในกลมพฒนาอสงหารมทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยศกษาความสมพนธของอตราสวนทางการเงนกบคาความเสยง (β) ศกษาพบวา

อตราสวนทางการเงน 5 อตราสวน ประกอบดวย อตราสวนความคลองตว เงนทนสะสมจากแหลงภายใน ความสามารถในการท าก าไร สดสวนแหงภาระผกพนทางการเงน และ ความสามารถในการใชประโยชนจากสนทรพยของธรกจ กบคาความเสยง (β) มความสมพนธกน ซงคาความเสยง

ดงกลาว กสะทอนถงผลประกอบการนนเอง

การเปรยบเทยบผลประกอบการกบเครองชว ดภาวะเศรษฐกจของดชนการลงทนภาคเอกชน จากงานวจยน

ระดบความสมพนธในการเปรยบเทยบผลประกอบการของธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยกบเครองชวดภาวะเศรษฐกจของดชนการลงทนภาค เอกชนอยในเกณฑ 0.44 แสดงใหเหนวามความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบผลประกอบการอยางมนยส าคญ แตยงไมถง 0.50 ขนไป เนองมาจากดชนการลงทนภาคเอกชนมองคประกอบ 5 องคประกอบ ไดแก พนทรบอนญาตกอสรางทวประเทศ ปรมาณจ าหนายวสดกอสรางในประเทศ

มลคาการน าสนคาทน ณ ราคาคงท ยอดจดทะเบยนยานยนตใหมเพอการลงทน และ มลคาการจ าหนายเครองจกรและอปกรณในประเทศ ณ ราคาคงท แตในชวงป พ.ศ. 2560 ความสมพนธของผลประกอบการกบเครองชวดภาวะเศรษฐกจของดชนการลงทนภาคเอกชนค านวณคารอยละการเปลยนแปลงมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนนอยลง เนอง จากปจจยเชงสถาบน (Institutional Factors) เชน ความชดเจนและความตอเนองของนโยบายภาครฐ มอทธพลอยางยงตอความเชอมนของภาคเอกชน เชน ความชดเจนของ พ.ร.บ. เขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก (EEC)

จากผลงานวจยการเปรยบเทยบผลประกอบการกบดชนการลงทนภาคเอกชนค านวณคามความสมพนธไปในทศทางเดยวกน แตมชวงป พ.ศ. 2560 ทมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนนอยลง เนองจากนโยบายการลงทนของทางภาครฐทมความความสมพนธในดชนการลงทนภาค เอกชนโดยเฉพาะการลงทนในโครงสรางพนฐานขนาดใหญ ปจจยความชดเจนและความตอเนองของนโยบายภาครฐ เชน ความชดเจนของ พ.ร.บ. เขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก (EEC) ซงผานราง

เพอประกาศใชบงคบเปนกฎหมายเมอกลางเดอนกมภาพนธ ป 2561 จงมความเปนไปไดทในชวงป

107

ไตรมาสท 2 ของพ.ศ. 2561 ความสมพนธของผลประกอบการเปรยบเทยบกบดชนการลงทนภาคเอกชนจะมแนวโนมสมพนธไปในทศทางเดยวกนมากขน ซงจากผลงานวจยนแสดงใหเหนดวยวาผลประกอบการธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยเปน

ตวชวดหลกภาวะเศรษฐกจ ทงแผนการลงทนของภาครฐทจะเกดขนในอนาคตมลกษณะโครงการและบรบททางเศรษฐกจทแตกตางไปจากอดต โดยเฉพาะการยกระดบโครงสรางพนฐานขนาดใหญหลายดานทสอดรบกน อาท ระบบคมนาคมขนสง สาธารณปโภค โดยเฉพาะในพนทเขตเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก การมงเนนการลงทนในโครงสรางพนฐานทจ าเปน เพอสรางสภาพแวดลอมทเออตอการลงทนภาคเอกชนในระยะยาว การสรางความชดเจนและความมนใจดานนโยบาย และผลกดนใหเกดการลงทนตอเนองตามแผน การใหความส าคญกบการลงทนดาน Physical

infrastructure และดาน soft infrastructure ควบคกนไป จะชวยกระตนการลงทนภาคเอกชนใหขยายตวไดตอเนองในระยะตอไป

3. ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการศกษาครงนแบงออกเปน 2 สวน ประกอบดวย

1.ขอเสนอแนะจากการวจย

1.1 จากผลการวจย โดยใชสมการยดตามแบบจ าลองการทดสอบคะแนนของ Altman Z-Score Model ในรปแบบ Original ถกสรางมาเพอใชในการประเมนบรษททเปนผผลตสนคา (Manufacturing firm) โดยมการใชอตราสวนทางการเงน 5 อตราสวน และมการพฒนาแบบจ าลองการทดสอบคะแนนเพอประเมนส าหรบบรษททไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing firm) โดยมการใชอตราสวนทางการเงน 4 อตราสวน มการตดอตราสวนบางอตราสวนออก และ เปลยนคาสมประสทธ (Coefficient) เพอใหสอดคลอง ซงการใชแบบจ าลองการทดสอบคะแนน

ของ Altman Z – Score Model จะเปนประโยชนอยางมากจะตองเลอกใชแบบจ าลองทดสอบคะแนนใหเหมาะสมกบประเภทธรกจทท าการหาคาความเสยง การใชแบบจ าลองทดสอบคะแนนทไมตรงกบประเภทธรกจจะไดคาความเสยงทคลาดเคลอนสงผลตอการวเคราะหขอมล

1.2 จากผลการวจย ผประกอบการ ควรใหความส าคญกบอตราสวนทสะทอนถงระดบความสมพนธสงทสดทมตอผลประกอบการ คอ อตราสวนสดสวนโครงสรางทางการเงน

108

เปนอตราสวนทเปนตวชวดความออนแอทางการเงนในการกอหน อตราสวนความคลองตว เปนพนฐานในการวเคราะหปญหาทางการเงนของธรกจ อตราสวนความสามารถในการท าก าไร เปนอตราสวนทใชวดความสามารถในการบรหารกจการ ตามล าดบ และมความสมพนธไปในทศทาง

เดยวกน

1.3 จากผลการวจย การศกษากลมธรกจรบเหมากอสราง ความสมพนธระหวางอตราสวนทางการเงน และผลประกอบการ (ก าไร / ขาดทนสทธ) มความสมพนธกนสง ประกอบดวย อตราสวนความคลองตว ความสามารถในการท าก าไร สดสวนโครงสรางทางการเงน

สวนอตราสวนเงนทนสะสมจากแหลงภายใน มความสมพนธต า นกลงทน หรอ ผมสวนเกยวของควรศกษาขอมลเพมเตม ในสวนของอตราสวนทางการเงนอนๆ กอนการลงทน เชน อตราสวนแสดงสภาพเสยง (Leverage Ratio) ใชค านวณเพอเปนขอมลชวยในการพจารณาสภาพเสยงของกจการ และ อตราสวนวดประสทธภาพในการด าเนนงาน เปนตน

ขอจ ากดในการวจยครงน

สมการแบบจ าลองของ Altman Z – Score Model ทมสนทรพยมากกวา 1 ลานดอลลาหสหรฐขนไป เปนลกษณะโครงสรางทางเศรษฐกจของสหรฐอเมรกา ทมลกษณะโครงสราง

เศรษฐกจทแตกตางจากประเทศไทย ท าใหการวเคราะหขอมลอาจไดคาทคลาดเคลอนไป และ อกขอจ ากดหนง คอ ไมสามารถน าไปใชประเมนบรษททท าธรกจทเกยวของกบการเงน เชน บรษททอยในกลมของธนาคารได เนองจากความแตกตางจากวธการบนทกรายไดและตนทนรวมถงการจดการแหลงเงนทนตาง ๆ

2.ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

2.1 เนองจากการใชสมการแบบจ าลองของ Altman Z – Score Model ในการวจยครงนมลกษณะโครงสรางทางเศรษฐกจพนฐานของสหรฐอเมรกา ทแตกตางกบลกษณะโครงสราง

ทางเศรษฐกจของประเทศไทย ดงนนในการวจยครงตอไปผสนใจควรพฒนา หรอเลอกใชแบบจ าลองทเหมาะสมกบลกษณะเศรษฐกจของประเทศไทย และมการแยกตามประเภทธรกจทหลากหลาย เพอใหการประเมนผลสอดคลองกบประเภทธรกจ

2.2 ในการวจยครงนมการน าอตราสวนทางการเงนมาใช 4 อตราสวน จากสมการ

แบบจ าลองของ Altman Z-Score Model ส าหรบบรษททไมไดผลตสนคา (Non – Manufacturing

109

firm) ดงนนในการวจยครงตอไปผทสนใจอาจจะพจารณาน าอตราสวนทางการเงนอน หรอ ตวแปรอสระอนทอาจมผลตอการพยากรณความเสยง (โอกาสจะลมละลาย) เขามาใชในการพฒนาตวแบบใหมความเหมาะสมกวาน

2.3 ในการวจยครงนเปนการศกษาในภาพรวม แบบจ าลองทใชในการวจยเปนแบบจ าลองระยะสน ดงนนในการวจยครงตอไปผสนใจอาจจะพฒนาเปนแบบจ าลองระยะยาว หรอ อาจจะเพมชวงเวลาในการเกบขอมล ของบรษทธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เพอใหผลการวเคราะหมความถกตองมากขน

2.4 ในการวจยครงน ผลการวจยแสดงใหเหนวาบรษทกลมธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยมระดบความเสยงโอกาสจะลมละลาย คอนขางต า ซงเกดจากการเฉลยของบรษทในกลมตวอยาง 5 บรษท ทมการซอ – ขายของหลกทรพยตอเนอง

ผสนใจจะศกษาในครงตอไปอาจจะเพมขนาดกลมตวอยาง ของบรษทธรกจรบเหมากอสรางทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยเพอความสมบรณมากขน

110

รายก ารอ างอ ง

รายการอางอง

Investopedia. (2018). ISM Non - Manufacturing Index. Retrieved from https://www.investopedia.com/terms/i/ism-nonmfg.asp

K SME Analysis. (2560). แรงหนนจากภาครฐดน SME กอสรางสดใส. ศนยวจยกสกรไทย. Retrieved from www.kasikornbank.com/th/business/sme/KSMEKnowledge/article/KSMEAnalysis/Documents/GovernmentSupport.pdf

Moneywecan. (2562). การบรหารความเสยงของผประกอบธรกจ. Retrieved from https://www.moneywecan.com/risk-management/business-risk-management

Panrod Tidathip. (2017). Bankruptcy risk Analysis using Financial Ratios for Companies of Property Development Sector in The Stock Exchange of Thailand. Social Sciences, Humanities, and Arts, 17(1), 149-160.

Wikipedia. (2019). Institue for Supply Management. Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/Institute_for_Supply_Management

คณะกรรมการกลมผลตชดวชาการ การลงทน. (2529). การลงทน (พมพครงท 1 ed.). กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

คณะกรรมการกลมผลตชดวชาการบญชและการเงนเพองานกอสราง. (2544). การบญชและการเงนเพองานกอสราง

(พมพครงท1 ed.). นนทบร: ส านกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. คณะกรรมการวนจฉยปญหาการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ. (2561). "ขอความเขาใจนยามความหมาย

งานกอสราง ตามพระราชบญญตการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ. 2560". ชยาภรณ มงคงเสรชย. (2560). การวเคราะหความลมเหลวทางการเงนของบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทย กรณศกษากลมอตสาหกรรมยานยนต. สงคมศาสตรปรทรรศน, 6(2), 55-68. ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2557). กรอบการบรหารความเสยงองคกร (ERM Framework). Retrieved

from http://www.set.or.th/th/about/overview/files/Risk_2015.pdf

ทมงานวจยระบบการลงทน. (2560). Altman Z - Score อาวธลบของนกลงทน. Retrieved from http://www.siamquant.com/altman-z-score

ทมเศรษฐกจมหภาค. (2558). การปรบปรงดชนการลงทนภาคเอกชน. Retrieved from https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/EconomicIndices/DocLib_EconomicIndex/Revision_PII_th_feb15.pdf

111

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2018). ดชนและเครองชภาวะเศรษฐกจ. Retrieved from https://www.bot.or.th/Thai/Statistics/EconomicAndFinancial/Pages/StatEconomicIndices.aspx

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2557). ประเดนเศรษฐกจในรอบป 2557. Retrieved from https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/AnnualReport/AnnualReport/annual_Y57_T.pdf

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2558). รายงานภาวะเศรษฐกจไทย ป 2558. Retrieved from https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/AnnualReport/AnnualReport/Annual_Y58_T.pdf

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2559). รายงานภาวะเศรษฐกจไทย ป 2559. Retrieved from https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/AnnualReport/AnnualReport/Annual_Y59_T.pdf

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2560). รายงานภาวะเศรษฐกจไทย ป 2560. Retrieved from https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/AnnualReport/AnnualReport/AnnualReport2560.pdf

นรตศย ทมวงษา. (2560-62). แนวโนมธรกจ / อตสาหกรรม, ธรกจรบเหมากอสราง ป 2560-62. Krungsri Research. Retrieved from www.krungsri.com/bank/getmedia/0c1192bb-680c-4910-af61-2a4f6fc0f582/IO_Construction_Contractor_

ประชาไท. (2559). ประเมนเศรษฐกจไทย 2 ป หลงรฐประหาร การเตบโตยงไมเตมศกยภาพ. Retrieved from https://www.prachatai.com/journal/2016/05/66032

ปราย. (2009). เครองชภาวะเศรษฐกจ (Economic indicator). Retrieved from https://salamanderr.wordpress.com/author/salamanderr

พรปวณ วงศพรอมสข. (2559). "การพยากรณความลมเหลวทางการเงนของบรษทพฒนาอสงหารมทรพยทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย". ปรญญามหาบณฑต คณะพาณชยศาสตรและการบญช

มหาวทยาลยธรรมศาสตร., ภรณทพย ชรอด. (2557). "การพยากรณความลมเหลวทางการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหง

ประเทศไทย". วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาบญช มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, ศภกตต ภกดศรศกดา และ ธนนทรฐ รตนพงศภญโญ. (2555). "การวเคราะหความเสยงดวยเครองมออตราสวนทาง

การเงนของบรษททอยในกลมพฒนาอสงหารมทรยพในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย". Paper presented at the การประชมวชาการบณฑตศกษาระดบชาต/นานาชาต เสนอทมหาวทยาลยศลปากร.

112

ศนยวจยกสกร. (2560). งานออกแบบโครงการกอสรางคกคกสวนกระแสลงทนชะลอตว. Retrieved from www.kasikornbank.com/th/business/sme/KSMEKnowledge/article/KSMEAnalysis/Pages/Construction-Design.aspx

ศนยสงเสรมการพฒนาความรตลาดทน. (2557). ตลาดการเงนและการลงทนในหลกทรพย (พมพครงท 19 ed.). กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง.

ราชกจจานเบกษา, เลม 133 ตอนพเศษ 259 ง C.F.R. (ราชกจจานเบกษา, 2559). สมยศ นาวการ และ ผสด รมาคม. (2520). การบรหารธรกจ (พมพครงท 1 ed.). กรงเทพฯ: ดวงกมล. สวนเศรษฐกจรายสาขา ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจและเศรษฐกจฐานราก. (2561). ธรกจรบเหมากอสราง. Sunries -

Sunset Industry. สนต กระนนทน. (2546). ความรพนฐานการเงน : หลกการ เหตผล แนวคด และการวเคราะห (พมพครงท 1 ed.).

กรงเทพฯ: เฟองฟา พรนตง. ส านกการคาบรการและการลงทน กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. (2554). บรการกอสรางและบรการทางวศกรรม

ทเกยวเนอง.

ส านกสถตแหงชาต. (2558). การส ารวจอตสาหกรรมกอสราง พ.ศ. 2557 ทวราชอาณาจกร (Vol. 7). กรงเทพฯ: เทกซ แอนด เจอรนล พบลเคชน.

สมาล (อณหนนทน) จวะมตร. (2547). การบรหารการเงน เลม 1 (พมพครงท 3 ed.). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมาล (อณหะนนทน) จวะมตร. (2546). การบรหารการเงน เลม 2 (พมพครงท 2 ed.). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

หลกทรพยจดการกองทน เอมเอฟซ. ทนศพทการเงน / ตลาดการเงน. Retrieved from www.mfcfund.com/php/th/topic/Financial-Market-molika.pdf

อรรถพงศ พระเชอ. (2561). ตวแบบพยากรณบรษทจดทะเบยนทอาจถกเพกถอนจากตลาดหลกทรพยแหงประเทศ

ไทย. WMS Journal of Management, 7(2), 8-12. อรวรรณ บญบชาไชย และ นนทชย สาสดออง. (2559). "วเคราะหความนาจะเปนของบรษททจดทะเบยนในตลาด

หลกทรพยแหงประเทศไทยตอภาวะความลมเหลวทางการเงนโดยใช Z-Score Model". Paper presented at the เอกสารประกอบการประชมวชาการ เรอง นวตกรรมและงานวจยกลไกพฒนาประเทศ, เสนอทวทยาลยสยาม

อารกษ ราษฎรบรหาร. (2546). การบรหารการเงน : Money Machine (พมพครงท 1 ed.). กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง.

113

เอกสทธ เขมงวด. (2554). "การศกษาความแมนย า และพฒนาตวแบบ Altman's EM-Score Model ส าหรบการพยากรณความลมเหลวทางการเงนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย". ปรญญา

มหาบณฑต บรหารธรกจ มหาวทยาลยกรงเทพ,

114

115

ประวต ผ เ ข ยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล นางสาวณชดาภา นาคพงศ วน เดอน ป เกด 8 เมษายน 2522 สถานทเกด ต าบลทามะกา อ าเภอทามะกา จงหวดกาญจนบร วฒการศกษา ระดบปรญญาตร SAINT JOHN'S UNIVERSITY คณะการจดการทวไป

ระดบอาชวศกษา วทยาลยอาชวศกษานครปฐม คณะบญช

ทอยปจจบน 202 หม 1 ต าบลหวยพล อ าเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม