39
PAGSASALING PAGSASALING WIKA WIKA

PAGSASALIN

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: PAGSASALIN

PAGSASALINGPAGSASALINGWIKAWIKA

Page 2: PAGSASALIN

When you touch me like thisAnd when you told me like that

I just have to admit that it’s all coming back to me

When I touch you like thatAnd I hold you like that

It’s so hard to believe that it’s all coming back to me

Page 3: PAGSASALIN

It’s all coming back, it’s coming back to me now

There were moments of goldAnd there were flashes of light

There were things I’d never do againBut then they always seemed right

There were nights of endless pleasureIt was more than any lovers in love

Baby, baby…

Page 4: PAGSASALIN

‘Pag hipo mo ‘kong gan’toAt sabi sa ‘ki’y ganyan

Aaminin ko na lahat bumabalik sa akin

‘Pag hipo kitang gan’to‘Pag hawak kitang ganyan

‘Di makapaniwalang lahat bumabalik sa akin

Page 5: PAGSASALIN

Bumabalik na, bumabalik na sa ‘kin ngayon

May panahon ng ginto at may mga silaw ng ilaw

May gawaing ayoko pero parang laging tama

May gabing puro ligayaSobra sa pinagbabawal ng batas

Sanggol, sanggol…

Page 6: PAGSASALIN

Katuturan at KalikasanKatuturan at Kalikasan Ang pagsasaling-wika ay tulad ng paglilipat ng kaluluwa ng isang nilalang sa katawan ng isang patay (Wilamowitz, sa Bernales, 2002).

Page 7: PAGSASALIN

Translation is a process by which a spoken or written utterance takes place in one language which is intended to convey the same meaning as previously existing utterance in another language (Rabin, 1958).

Page 8: PAGSASALIN

Translation consists in producing in the target language the closest natural equivalent of the message of the source language, first in meaning and second in style (Nida, 1959, 1966).

Page 9: PAGSASALIN

Ang pagsasaling-wika ay paglilipat sa pinagsasalinang-wika ng pinakamalapit na katumbas sa diwa at estilong nasa wikang isinasalin (Bernales, 2002).

Page 10: PAGSASALIN

Mga Katangiang Dapat Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Isang TagasalinTaglayin ng Isang Tagasalin

• Sapat na kaalaman sa dalawang wikang kasangkot sa pagsasalin

• Sapat na kaalaman sa paksa ng tekstong isasalin

• Sapat na kaalaman sa kultura ng dalawang bansa/lugar na kaugnay sa pagsasalin

Page 11: PAGSASALIN

Ilang Simulain sa PagsasalinIlang Simulain sa Pagsasalin•Bawat wika ay nakaugat sa

kultura ng mga taong likas na gumagamit nito.

Halimbawa:- as white as a snow

Page 12: PAGSASALIN

•Bawat wika ay may kanya-kanyang natatanging kakanyahan.Halimbawa:- Jose is a good student. (S + P)

- Si Jose ay isang mabuting mag-aaral. (Paksa + Panaguri)

- Isang mabuting mag-aaral si Jose. (Panaguri + Paksa)

Page 13: PAGSASALIN

• Hindi kailangang ilipat sa pinagsasalinang wika ang kakanyahan ng wikang isinasalin.Halimbawa- Pedro saw a movie.

- Si Pedro ay nanood ng sine. Nanood ng sine si Pedro. Nanood si Pedro ng sine. Sine ang pinanood in Pedro.

Page 14: PAGSASALIN

•Nagkakaroon lamang ng tiyak na kahulugan ang isang salita kapag ito’y nagiging bahagi ng parirala o pangungusap.

Halimbawa: - old (clothes, acquaintances,

woman) - mga lumang damit, mga dating

kakilala, matandang babae

Page 15: PAGSASALIN

- Laging isaisip ang pagtitipid ng mga salita sa pagsasalin.

Halimbawa: Tell the children to return to their

seats. Di-matipid: Sabihin mo sa mga bata

na bumalik sila sa kanilang upuan. Matipid: Paupuin mo ang mga bata.

Page 16: PAGSASALIN

Mga Lapit sa Pagsasaling Mga Lapit sa Pagsasaling Ingles Filipino Ingles Filipino • Gamitin ang kasalukuyang leksikon

ng Filipino bilang panumbas sa mga salitang Ingles.

Halimbawa: attitude pag-uugali, saloobin

rule tuntuninability kakayahan

wholesale pakyawan west kanluran

Page 17: PAGSASALIN

• Kumuha ng mga salita mula sa iba’t ibang katutubong wika ng Pilipinas.

Halimbawa: hegemony gahum (Cebuano) imagery haraya (Tagalog) husband bana (Hiligaynon) holy war jihad (Muslim)

Page 18: PAGSASALIN

PanghihiramPanghihiram• Hiramin nang walang pagbabago

ang mga:1. pangngalang pantangi.

Halimbawa: John Valenzuela Coke Qantas Airlines First Quarter Storm

Page 19: PAGSASALIN

2. Salitang katutubo na may natatanging kahulugang kultural.

Halimbawa: caňao (Ifugao) hadji (Maranao) masjid (Maguindanao) vakul (Ivatan) ifun (Ibanag) azan (Tausug)

Page 20: PAGSASALIN

3. Salitang hindi konsistent ang ispeling sa bigkas.

Halimbawa: buoquet champagne

jogging plateau rendezvous ambiance

Page 21: PAGSASALIN

4. Mga salitang sayantipik at teknikal.

Halimbawa: carbohydrates chlorophyll cell phone axiom xylem zoom vertebrate quartz x-ray enzyme joules vertigo infrared cortex

Page 22: PAGSASALIN

5. Mga simbulong pang-agham, akronim at pormula.

Halimbawa: Fe NaCl cm CHED

6. Salitang may internasyunal na anyong kinikilala at ginagamit.

Halimbawa: taxi fax

Page 23: PAGSASALIN

• Baybayin sa Filipino ang salita ayon sa pagkakabigkas nito sa wikang Kastila.

Halimbawa: cheque cheque tseke liter litro litro liquid liquido likido

education educacion edukasyonper cent por ciento porsyento

Page 24: PAGSASALIN

• Baybayin sa Filipino ang salita kung paano binibigkas sa wikang Ingles.Halimbawa:centripetal sentripetalparticipant partisipant

census sensus quarter kwarter taxonomi taksonomi computer kompyuter

Page 25: PAGSASALIN

Tumbasang C, Q, Tumbasang C, Q, Ň at XŇ at XHalimbawa:magnetiC magnetiKCentral SentraleQuipment eKWipmentQuota KotabaŇera baNYeraeXam eKSam

Page 26: PAGSASALIN

Tumbasang C, F, V at ZTumbasang C, F, V at ZHalimbawa:Actor AKtorFacilitator FaSiliteytorFraternity FraternitisubJect sabJekJournal JornalVolume VolyuminteractiVe interaktiVmagaZine magaZinZipper Ziper

Page 27: PAGSASALIN

• Hiramin nang walang pagbabago ang mga salitang hiniram din ng Ingles sa ibang wika.

Halimbawa: glasnost (Ruso) blitskrieg (Aleman) spaghetti (Italyano) grand prix (Pranses) de facto (Latin) tsunami (Hapon)

Page 28: PAGSASALIN

• Lumikha ng bagong salita. Halimbawa: satulawit tapsilog punlay tatsulok binhisipan Lagusnilad hulidap layogenik bantayog Japayuki banyuhay condotel

Page 29: PAGSASALIN

Pagsasaling PaidyomatikoPagsasaling Paidyomatiko• May mga idyomang maaaring

isalin nang paliteral. Halimbawa: at the tip of the tongue golden voice born with a silver spoon silver screen

Page 30: PAGSASALIN

•Karamihan sa mga idyoma ay HINDI maaaring isalin nang paliteral.

Halimbawa: bread and butter dressed to kill keeping a skeleton in the closet blowing one’s own horn burning the midnight oil hand to mouth existence word of honor

Page 31: PAGSASALIN

Eupemismo sa PagsasalinEupemismo sa PagsasalinHalimbawa:Sex - pakikipagtalikRest room – palikuranSperm – punlayPenis – ari ng lalakiVagina – ari ng babaeMenstruation – buwanang bisita ng

mga babae

Page 32: PAGSASALIN

Mga Konsiderasyon Bago Mga Konsiderasyon Bago MagsalinMagsalin

• Layunin• Mambabasa• Anyo• Paksa• Pangangailangan

Page 33: PAGSASALIN

Mga Posibleng Kahinaan ng Mga Posibleng Kahinaan ng SalinSalin

• May dagdag na diwa ang salin.• Kulang ang diwa ng salin.• Mali/Iba ang diwa ng salin.• May bahaging malabo ang kahulugan

kaya’t nagkakaroon ng higit sa isang kahulugan.

• Hindi nauunawaan ng pinag-uukulang mambabasa ang salin.

Page 34: PAGSASALIN

Movie Titles You Don’t Want Movie Titles You Don’t Want to Translate in Tagalogto Translate in Tagalog

• Black Hawk Down (Ibong Maitim sa Ibaba)• Dead Man’s Chest (Dodo ng Patay)• I Know What You Did Last Summer (Oy…Aminin)• Million Dollar Baby (Milyong Pisong Sanggol)• The Blair Witch Project (Ang Proyekto ng Bruhang

si Blair)• Mary Poppins (Si Mariang Putok)• Snakes on a Plane (Nag-ahasan sa Ere)• The Postman Always Rings Twice (Ang Kartero

Kapag Dumutdot Laging Dalawang Beses)• Sum of All Fears (Takot Mo, Takot Ko, Takot

Nating Lahat)

Page 35: PAGSASALIN

Movie Titles You Don’t Want Movie Titles You Don’t Want to Translate in Tagalogto Translate in Tagalog

• Swordfish (Talakitok)• Pretty Woman (Ganda ng Lola Mo)• Robinhood and the Men in Tights (Si Robinhood at

ang mga Felix Bakat)• Four Weddings and a Funeral (Kahit na Apat na

Beses ka pang Magpakasal, Mamamatay ka rin)• The Good, The Bad and the Ugly (Ako, Ikaw,

Kayong Lahat)• Harry Potter and the Sorcerer’s Stone (Adik si

Harry, Tumira ng Shabu)• Click (Isang Pindot ka Lang)• Brokeback Mountain (Bumigay sa Bundok)

Page 36: PAGSASALIN

Movie Titles You Don’t Want Movie Titles You Don’t Want to Translate in Tagalogto Translate in Tagalog

• The Day of the Dead (Ayaw Tumayo)• Water World (Basang-basa)• There’s Something About Mary (May Kwan sa Ano

ni Maria)• Employee of the Month (Ang Sipsip)• Resident Evil (Ang Biyenan)• Kill Bill (Kilitiin sa Bilbil)• The Grudge (Lintik lang ang Walang Ganti)• Nightmare Before Christmas (Binangungot sa

Noche Buena)• Never Been Kissed (Pangit Kasi)• Gone in 60 Seconds (One Round, Tulog)

Page 37: PAGSASALIN

Movie Titles You Don’t Want Movie Titles You Don’t Want to Translate in Tagalogto Translate in Tagalog

• The Fast and the Furious (Ang Bitin, Galit)

• Too Fast, Too Furious (Kapag Sobrang Bitin, Sobrang Galit)

• Dude, Where’s My Car (Dong, Anong Level Unit Tayo Nag-park?)

• Beauty and the Beast (Ang Asawa Ko at ang Nanay Niya)

• The Lord of the Rings (Ang Alahero)

Page 38: PAGSASALIN

How do I live without you?I want to know.

How do I breath without youIf you ever go?

How do I ever, ever survive?How do I? How do I?

Oh I do I live?

Page 39: PAGSASALIN

Paano pa mabubuhayKung wala ka?

Paano pa hi…hinga‘Pag lumisan ka na?

Paano na ‘ko? Paano kaya?Paano pa? Paano na, sinta.