ñú×Ü ß øødïÿÙ úød öÙød øàê`Öø Ýø â ê ï ...ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2016/TU_2016... · 2017. 10. 17. · Academic Years 2016 ABSTRACT Spore number

Ref. code: 25595709032618GTVRef. code: 25595709032618GTV

ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโต ของยางพารา 4 พนธ

โดย

นางสาวภรญา ชมภผว

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร วทยาศาสตรมหาบณฑต (เทคโนโลยการเกษตร)

ภาควชาเทคโนโลยการเกษตร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปการศกษา 2559 ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร


ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโต ของยางพารา 4 พนธ

โดย

นางสาวภรญา ชมภผว

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

วทยาศาสตรมหาบณฑต (เทคโนโลยการเกษตร) ภาควชาเทคโนโลยการเกษตร

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2559

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร


EFFECT OF ARBUSCULAR MYCORRHIZAL FUNGI ON GROWTH OF FOUR RUBBER CULTIVARS

BY

MISS PHIRAYA CHOMPHUPHIW

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF SCIENCE (AGRICULTURAL TECHNOLOGY)

DEPARTMENT OF AGRICULTURAL TECHNOLOGY FACULTY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY

THAMMASAT UNIVERSITY ACADEMIC YEAR 2016

COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY


(1)

หวขอวทยานพนธ ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของยางพารา 4 พนธ

ชอผเขยน นางสาวภรญา ชมภผว ชอปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต (เทคโนโลยการเกษตร) สาขาวชา/คณะ/มหาวทยาลย เทคโนโลยการเกษตร

วทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม

ผชวยศาสตราจารย ดร.พกตรเพญ ภมพนธ รองศาสตราจารย ธญพสษฐ พวงจก

ปการศกษา 2559

บทคดยอ การส ารวจเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทมประสทธภาพดตอยางพารา คอ Acaulospora sp. และ Glomus sp. ในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT251 และ RRIT 408 ของจงหวดจนทบร (พนทปลกยางเดม) และหนองคาย (พนทปลกยางใหม) พบวา พนทปลกยางพาราในจงหวดจนทบร มเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารามากกวาพนทจงหวดหนองคาย และ ดนทปลกยางพาราพนธ BPM 24 มเชอราอารบสคลารไมคอร ไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารามากกวาพนธอน ส าหรบผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของยางพาราพนธเศรษฐกจส าคญ โดยวางแผนการทดลองแบบ 2 x 4 Factorial in CRD จ านวน 3 ซ า ประกอบดวย 2 ปจจย คอ (1) เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา (ไมใสและใสเชอรา) และ (2) พนธยางพารา (BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408) ยายกลายางพาราลงปลกในกระถางจนกระทงอาย 12 เดอน ผลการทดลอง พบวา ยางพาราพนธ RRIT 251 และ RRIT 408 มการเจรญเตบโตดกวาพนธ BPM 24 และ RRIM 600 และเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามการเขาอยอาศยในรากของยางพาราพนธ BPM 24, RRIT 251 และ RRIT 408 มากกวาพนธ RRIM 600 อยางไรกตาม การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามผลท าใหการเจรญเตบโตของยางพาราทกพนธเพมขน โดยปฏสมพนธรวมของพนธยางพารากบเชอราอารบส คลารไมคอรไรซาไมมผลตอการเจรญเตบโตของยางพารา ดงนน ผลการทดลองจงชใหเหนวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชวยสงเสรมการเจรญเตบโตของยางพาราไดทกพนธ ค าส าคญ: เชอราอารบสคลารไมคอรไรซา, ยางพารา


(2)

Thesis Title EFFECT OF ARBUSCULAR MYCHORRHIZAL FUNGI ON GROWTH OF FOUR RUBBER CULTIVARS

Author Miss Phiraya Chomphuphiw Degree Master of Science (Agricultural Technology) Major Field/Faculty/University Department of Agricultural Technology

Faculty of Science and Technology Thammasat University

Thesis Advisor Thesis Co-Advisor

Assistant ProfessorPhakpenPoomipan, Ph.D. Associate ProfessorThanpisitPhuangchik

Academic Years 2016

ABSTRACT

Spore number of effective arbuscular mycorrhizal (AM) fungi for rubber, Acaulospora sp. and Glomus sp., were determinated in area which planted 4 varieties of rubber, BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 and RRIT 408 of 2 provinces including Chanthaburi and Nongkhai. The highest effective AM spore number was found in rubber plantation of Chanthaburi and BPM 24. Then, study on effect of AM fungi on growth of economic rubber varieties was undertaken in 2 x 4 factorial in CRD with 3 replications, consisting 2 factors; (1) Effective AM fungi for rubber (without and with) and (2) rubber varieties (BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 and RRIT 408). Seedling was planted in pot for 12 months. The results showed that each rubber variety had difference growth rate. RRIT 251 and RRIT 408 grew better than BPM 24 and RRIM 600. The AM colonization in roots of BPM 24, RRIT 251 and RRIT 408 were higher than RRIM 600. However, adding AM fungi had resulted in increasing growth of all rubber varieties. Interaction between rubber variety and AM fungi did not effect on the growth of rubber. Therefore, the results had indicated that AM fungi can promote the growth of all rubber varieties. Keyword: arbuscular mycorrhizal fungi, rubber


(3)

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไปดวยด เนองจากผวจยไดรบความชวยเหลอ ดแลเอาใจใสเปนอยางดจากหลายๆ ฝาย โดยเฉพาะอาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก คอ ผชวยศาสตราจารย ดร.พกตรเพญ ภมพนธ ซงทานไดใหความร ค าแนะน า และขอคดเหนตางๆ อนเปนประโยชนอยางยงในการท าวจย อกทงยงชวยแกปญหาตางๆ ทเกดขนระหวางการด าเนนงาน ทงยงชวยตรวจทาน แกไขเลมวทยานพนธฉบบนจนกระทงวทยานพนธเลมนเสรจสมบรณ ขอขอบคณ รองศาสตราจารย ธญพสษฐ พวงจก อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ทกรณาใหค าแนะน าตลอดจนตรวจทานและแกไขเลมวทยานพนธน ขอขอบคณ รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ชคตระการ ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ และ อาจารย ดร.เพชรดา ปนใจ กรรมการสอบวทยานพนธ ทไดกรณาใหขอเสนอแนะ แกไข และใหแนวคดตางๆ ทเปนประโยชนตอวทยานพนธฉบบน

ขอขอบคณ คณปวณา ทองเหลอง ศนยวจยขาวโพดและขาวฟางแหงชาต คณะเกษตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร ทใหความอนเคราะหในการจดหาดนชดดนปากชองมาใหใชในงานวจย และศนยวจยยางฉะเชงเทรา ทใหความอนเคราะหในการจดหาเมลดพนธยางพารามาใหใชในการท าวจย ตลอดจนขอขอบคณบคคลและหนวยงานตางๆ ทใหความชวยเหลออกมาก ทผวจยไมสามารถกลาวนามไดหมดในทน ผวจยรสกซาบซงในความกรณาและความปรารถนาดของทกทานเปนอยางยง

ขอขอบคณ คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต ทได มอบทนเรยนดบณฑตศกษา ปงบประมาณ 2557-2558

สดทายน ผวจยขอขอบพระคณบดามารดา และครอบครว ซงเปดโอกาสใหไดรบการศกษาเลาเรยน ตลอดจนคอยชวยเหลอและใหก าลงใจผวจยเสมอมาจนส าเรจการศกษา

ภรญา ชมภผว


(4)

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย (1)

บทคดยอภาษาองกฤษ (2)

กตตกรรมประกาศ (3)

สารบญตาราง (10)

บทท 1 บทน า 1

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงค 3 1.3 ขอบเขตของการวจย 3 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 5

2.1 ยางพารา 5 2.1.1 ลกษณะทางพฤกษศาสตร 6

2.1.1.1 ราก 6 2.1.1.2 ล าตน 6 2.1.1.3 ชนนอกสดของล าตน 6 2.1.1.4 ใบ 7 2.1.1.5 ชอดอกและดอก 7 2.1.1.6 ดอกตวผ 7 2.1.1.7 ผลและเมลด 7 2.1.1.8 เมลด 7


(5)

2.1.2 พนธยางพารา 8

2.1.2.1 กลม 1 พนธยางผลผลตน ายางสง 8 (1) พนธสถาบนวจยยาง 251 (RRIT 251) 8 (2) พนธบพเอม 24 (BPM 24) 9 (3) พนธอารอารไอเอม 600 (RRIM 600) 9 (4) พนธสถาบนวจยยาง 408 (RRIT 408) 10 2.1.2.2 กลม 2 พนธยางผลผลตน ายางและเนอไมสง 10 (1) พนธพบ 235 (PB 235) 10 (2) พนธ พบ 255 (PB 255) 11 2.1.2.3 กลม 3 พนธยางผลผลตเนอไมสง 11 (1) พนธฉะเชงเทรา 50 (RRIT 402) 11 (2) พนธ AVROS 2037 12

2.1.3 พนธยางทเหมาะสมของแตละเขตพนท 12

2.1.3.1 พนทปลกยางเดม 12 (1) เขตภาคใตฝงตะวนตก 12 (2) เขตภาคใตตอนกลาง 12 (3) เขตภาคใตตอนใต 13 (4) เขตชายแดนภาคใต 13 (5) เขตตอนกลางของภาคตะวนออก 13 (6) เขตชายแดนภาคตะวนออก 13 2.1.3.2 พนทปลกยางใหม 13 (1) พนททมปรมาณฝนมากกวา 1,600 มลลเมตร/ป 13 (2) พนททมปรมาณฝนนอยกวา 1,600 มลลเมตร/ป 14

2.1.4 ธาตอาหารทจ าเปนส าหรบยางพารา 14 2.1.4.1 ไนโตรเจน (N) 14 2.1.4.2 ฟอสฟอรส (P) 15 2.1.4.3 โพแทสเซยม (K) 15 2.1.4.4 แมกนเซยม (Mg) 15 2.1.4.5 โบรอน (B) 15 2.1.4.6 ธาตอาหารอนๆ 15


(6)

2.2 ไมคอรไรซา 16

2.2.1 ลกษณะส าคญของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 17

2.2.2 การพฒนาเขาสรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 18

2.2.2.1 การงอกของชนสวนของเชอรา 18 2.2.2.2 การแทงเสนใยเขาสรากพช 19 2.2.2.3 การสรางเสนใยรา 19 2.2.2.4 การเกดอารบสคลและเวสเคลในชนคอรเทกซของรากพช 19 2.2.2.5 การแพรกระจายของเสนใยราในรากและในดนรอบราก 19 2.2.2.6 การสรางสปอร 20

2.2.3 ปจจยทมผลตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 20

2.2.3.1 พชอาศย 20 2.2.3.2 แสง 20 2.2.3.3 อณหภม 21 2.2.3.4 ความเปนกรดดางของดน 21 2.2.3.5 ความชนของดน 21 2.2.3.6 ปรมาณธาตอาหารในดน 22 2.2.3.7 สารเคม 23

2.3 ประโยชนของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 23 2.4 ผลของชนดและสายพนธพชตอประสทธภาพของเชอราไมคอรไรซา 29

บทท 3 วธการวจย 33

3.1 การทดลองท 1 การส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 33

ทมประสทธภาพดตอยางพาราในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

3.1.1 พนทศกษา 33

3.1.2 การเกบตวอยางดนและการเตรยมตวอยาง 34

3.1.3 การเกบบนทกผลการทดลอง 34

3.1.3.1 การประเมนจ านวนของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทม 34 ประสทธภาพดตอยางพาราในดนบรเวณเขตราก


(7)

3.1.3.2 การวเคราะหสมบตของดน 34 (1) การวเคราะหเนอดน 34 (2) การวเคราะหความเปนกรด-ดางของดน (pH) 35 (3) การวเคราะหอนทรยวตถในดน 35 (4) การวเคราะหปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชนในดน 36

3.2 การทดลองท 2 การศกษาประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 37

ตอการเจรญเตบโตของยางพาราพนธเศรษฐกจส าคญ 4 พนธ 3.2.1 การวางแผนการทดลอง 37

3.2.2 การเตรยมหนวยทดลอง 37 3.2.2.1 การเตรยมดน 37 3.2.2.2 การเตรยมกระถาง 37 3.2.2.3 การเตรยมกลายางพารา 37 3.2.2.4 การเตรยมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 38

3.2.3 การจดหนวยทดลองและการปฏบตดแลหนวยทดลอง 38 3.2.4 การเกบบนทกผลการทดลอง 39

3.2.4.1 ความสง และขนาดเสนผานศนยกลาง 39 3.2.4.2 น าหนกแหงสวนเหนอดนและน าหนกแหงราก 39 3.2.4.3 ปรมาณฟอสฟอรสทงหมดในสวนเหนอดนและราก 39 3.2.4.4 ประเมนการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก 40 3.2.4.5 ประเมนจ านวนประชากรและชนดของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 41

3.2.5 การวเคราะหขอมลทางสถต 41 3.3 สถานทท าการทดลอง 41

3.4 ระยะเวลาทดลอง 41

บทท 4 ผลและวจารณผลการทดลอง 42

4.1 ผลการวจย 42


(8)

4.1.1 การทดลองท 1 การส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 42 ทมประสทธภาพดตอยางพาราในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24,

RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 4.1.1.1 พนทศกษา 42 4.1.1.2 สมบตของดน 42 4.1.1.3 จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพด 42 ตอยางพารา

4.1.2 การทดลองท 2 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโต 44 ของยางพาราพนธเศรษฐกจ

4.1.2.1 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลาง 44 ล าตน เมออาย 4 เดอน 4.1.2.2 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลาง 45

ล าตน เมออาย 8 เดอน 4.1.2.3 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลาง 46

ล าตน เมออาย 12 เดอน 4.1.2.4 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสง เมออาย 4 เดอน 48 4.1.2.5 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสง เมออาย 8 เดอน 49 4.1.2.6 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสง เมออาย 12 เดอน 50 4.1.2.7 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงสวนเหนอดน 51 4.1.2.8 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงราก 53 4.1.2.9 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงทงหมด 55 4.1.2.10 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรส 55

ในสวนเหนอดน 4.1.2.11 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรสในราก 57 4.1.2.12 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรสทงหมด 58 4.1.2.13 การเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก 60


(9)

4.1.2.14 จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในดนปลก 60 ยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 เมออาย 4, 8 และ 12 เดอน

4.2 วจารณผล 62 4.2.1 การทดลองท 1 การส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 62

ทมประสทธภาพดตอยางพาราในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

4.2.2 การทดลองท 2 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโต 63 ของยางพาราพนธเศรษฐกจ บทท 5 สรปผลการศกษาวจย 67

5.1 การทดลองท 1 การส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 67 ทมประสทธภาพดตอยางพาราในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

5.2 การทดลองท 2 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโต 67 ของยางพาราพนธเศรษฐกจ เอกสารอางอง 68 ประวตผเขยน 80


(10)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1. ชนดของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา 33 2. สมบตของชดดนปากชอง 38 3. จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา 44 ในพนทปลกยางพาราพนธเศรษฐกจ 4. เสนผานศนยกลางล าตนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 46 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 4 เดอน 5. เสนผานศนยกลางล าตนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 47 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 8 เดอน 6. เสนผานศนยกลางล าตนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 48 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 12 เดอน 7. ความสงของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 49 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 4 เดอน 8. ความสงของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 51 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 8 เดอน 9. ความสงของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 52 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 12 เดอน 10. น าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 53 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 11. น าหนกแหงรากของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ 54 RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

12. น าหนกแหงทงหมดของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ 56 RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 13. ปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, 57 RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 14. ปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 58 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา


(11)

15. ปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 59 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 16. การเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากของยางพาราพนธ 61 BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 17. จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ในดนปลกยางพาราพนธ BPM 24, 61 RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 4, 8 และ 12 เดอน


1

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา ยางพารา (Hevea brasiliensis L.) เปนพชทมบทบาทส าคญตอเศรษฐกจและการพฒนาประเทศอยางมาก และมบทบาทส าคญตอชวตและความเปนอยของเกษตรกรชาวสวนยางกวา 1 ลานคน เพราะยางพาราเปนพชเศรษฐกจทท ารายไดใหประเทศสงทสด และนบเปนพชทสรางอาชพใหกบภาคเกษตรและภาคเอกชนไดเปนจ านวนมาก (นชนารถ และคณะ, 2548; 2550) โดยในป พ.ศ. 2557 ประเทศไทยสามารถท ารายไดจากการสงออกผลตภณฑยางพาราและผลตภณฑไมยางพาราประมาณ 244,686 ลานบาท (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2557) ซงในปจจบนประเทศไทยยงคงเปนประเทศทมการสงออกยางธรรมชาตมากทสดในโลกดวย โดยมสดสวนการการสงออกยางพาราของประเทศไทยประมาณรอยละ 40 ของการผลตยางพาราธรรมชาตของโลก (นชนารถ และคณะ, 2548; 2550) รองลงมาคอ ประเทศอนโดนเซยและประเทศเวยดนามซงมสดสวนรอยละ 27.6 และ 8.0 ตามล าดบ (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2557) โดยตลาดยางพาราของประเทศไทยสวนใหญเปนประเทศทมความเจรญทางอตสาหกรรม เชน สหรฐอเมรกา จน ญปน เกาหลใต และมาเลเซย ส าหรบลกษณะสนคายางทสงออก ไดแก ยางแผนรมควน ยางแทง น ายางขน ผลตภณฑยาง เชน ถงมอยาง ยางรดของ ทอยาง และยางรถยนต เปนตน อกทงยงใชไมยางแปรรปและเฟอรนเจอรไมยางอกดวย (มานะชย, 2549) ดงนนยางพาราจงมความส าคญตอประเทศไทยในหลายดาน ทงดานเศรษฐกจ ดานสงคม และดานการรกษาสภาพแวดลอม ยางพาราเปนพชทท ารายไดใหกบประเทศเปนจ านวนมาก โดยในป พ.ศ. 2553 (เดอนมกราคมถงเดอนพฤษภาคม) มมลคาการสงออกยางธรรมชาต จ านวน 94,508 ลานบาท ซงเพมขนรอยละ 91.45 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนในป พ.ศ. 2552 ชวยกระจายรายไดของเกษตรกรทประกอบอาชพท าสวนยางพาราจ านวนมากกวา 6 ลานคน ทวประเทศ และท าใหเกษตรกรมรายไดทแนนอนและเพมขน ทางดานสงคม ยางพาราเปนพชทท าใหเกดการสรางงานและอาชพในชนบท จงสามารถชวยลดและแกปญหาการเคลอนยายแรงงานจากชนบทสสงคมเมอง และสงผลใหเกดความเขมแขงของชมชน ดานอตสาหกรรมยางพารา เนองจากผลตภณฑยางพาราหลายประเภทถกน ามาใชในชวตประจ าวนของคนทวโลก เชน ยางรถยนต และเครองมอแพทย เปนตน (หากมการผลตผลตภณฑใหมๆ เชน เขอนยาง หรอใชยางพาราท าพนถนน กจะท าใหมการใชยางพารามากขน ซงจะท าใหยางพารามมลคาเพมสงขน) อตสาหกรรมถงมอยาง ซงมการขยายตวไดดจากความตองการถงมอยางในตลาดโลกทมอยางตอเนอง อนเปนผลมาจากกระแสความ


2

วตกกงวลตอการรกษาสขภาพอนามยของผบรโภค อตสาหกรรมไมยางพารา ซงเปนอตสาหกรรมทเปนอนาคตของประเทศไทย เนองจากประเทศตางๆ เกอบทวโลกมการปดปาท าใหเกดการขาดแคลนไมในการอปโภค จงสงผลใหผลตภณฑจากไมยางพาราเปนทตองการและสรางรายไดเขาประเทศไดมากขนและการสงออกมแนวโนมเพมมากขนทกปดวย โดยในเดอนเมษายน พ.ศ. 2553 ประเทศไทยสงออกไมยางพาราและเฟอรนเจอรจากไมยางพารา คดเปนมลคา 1,454.80 ลานบาท (ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร, 2558) นอกจากน การปลกยางพารายงมความส าคญในดานการรกษาสภาพแวดลอม ชวยเพมพนทสเขยวของประเทศ สงผลใหสภาพแวดลอมดขน (มานะชย, 2549) เนองจากยางพาราเปนพชทมอายมากกวา 20 ป มพนทปลกทวประเทศมากกวา 12.3 ลานไร กระจายอยทวทกภาคของประเทศไทย ยางพาราจงเปนพชทดแทนปาไมทมจ านวนลดลงอยางตอเนอง อกทงภายในสวนยางพารายงสามารถปลกพชรวมชนดอนๆ จงท าใหเกดความหลากหลายทางชวภาพมากขน (ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร, 2558) อยางไรกตาม ในปจจบนความตองการใชยางพาราของโลกขยายตวอยางตอเนอง โดยเฉพาะอตสาหกรรมผลตยางรถยนตของจนทขยายตวอยางรวดเรว (ธมลวรรณ และ จนทวรรณ, 2556) จงท าใหมความจ าเปนทจะตองใชปยเคมในการเพาะปลกยางพาราเพอเพมผลผลตใหเพยงพอแกความตองการในการใชยางพาราของโลก แตกระบวนการผลตปยเคมของประเทศไทยตองใชวตถดบทน าเขาจากตางประเทศทงหมด ท าใหสญเสยเงนเปนจ านวนมาก (วรศ และคณะ, 2556) การน าเขาปยเคมมแนวโนมเพมขน โดยในป พ.ศ. 2552 มการน าเขา 3,833,072 ตน คดเปนมลคา 42,666 ลานบาท และมการน าเขาเพมขนอยางตอเนองจนถงป พ.ศ. 2556 ซงมการน าเขา 5,638,891 ตน คดเปนมลคา 72,259 ลานบาท (ส านกวจยเศรษฐกจการเกษตร, 2558) ในปจจบนมการศกษาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ซงเปนกลมเชอราดนทอาศยอยรวมกบรากพชโดยไมท าอนตรายใหกบพช (สทศน และคณะ, 2540) มงานวจยทเกยวกบเชอราอาบสคลารไมคอรไรซากบพชหลากหลายชนด ไดรายงานวาเชอราอาบสคลารไมคอรไรซามความสามารถในการชวยเพมพนทผวรากพชในการดดน าและธาตอาหารโดยเฉพาะธาตฟอสฟอรส ชวยสงเสรมการเจรญเตบโตและการรอดชวตของพช เชน เพมความทนทานตอความแหงแลง ความเคม ลดการท าลายของศตรพชในระบบรากพชและชวยลดปรมาณของเมลดวชพชได โดยเชอราอาบสคลารไมคอรไรซาจะท าหนาทเสมอนเปนตวกลางทท าใหเกดการเคลอนยายธาตอาหารจากดนมาสพช โดยมเสนใยทแพรกระจายในดนท าหนาทในการดดซบธาตอาหารแลวล าเลยงเขาสเสนใยในรากพช เพอสงใหกบพชท าใหพชไดรบธาตอาหารเพมขน ท าใหพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในรากมการเจรญเตบโตดกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศย (พกตรเพญ, 2556) นอกจากน ยงมรายงานการศกษาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมผลตอการเพมปรมาณธาตอาหารทดแทนปยฟอสฟอรสและปยชนดอนๆ รวมทงเพมการเจรญเตบโตของพชหลายชนด เชน รายงาน


3

ของ Mohammad and Malkawi (2004) พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชวยเพมการดดซบฟอสฟอรสของขาวสาลในดนทมฟอสฟอรสต า (50 และ 100 กโลกรม/แฮกแตร) รวมทงชวยเพมการดดซบธาตเหลก สงกะส และทองแดงอกดวย [ในหญา Vulpia ciliate พบวา การใชเชอราอาบสคลารไมคอรไรซามผลตอการหมนเวยนประชากรหญา Vulpia ciliate โดยพบวา การใชยาฆาเชอรา Benomyl ใสในดนท าใหการเขาอยอาศยของเชอราเวสสคลาร-อาบสคลารไมคอรไรซาในรากหญาลดลง พชจงถกเชอโรคเขาท าลายไดมากขน สงผลใหความอดมสมบรณและการตดดอกออกเมลดของหญาลดลงถง 50 เปอรเซนต (Sieverding, 1991) Chen et al. (2013) พบวา ตนกลาแตงกวาทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Funneliformis mosseae มน าหนกสดและน าหนกแหงสงกวาตนกลาทไมไดใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา นอกจากน การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซายงสามารถเพมปรมาณสาร secondary metabolites ไดแก phenols, flavonoids, lignin, กจกรรม DPPH และสารประกอบ phenolics อยางมนยส าคญทางสถต เมอเทยบกบตนกลาทไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เปนตน จากทกลาวมานนจะเหนไดวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชวยเพมการเจรญเตบโต ผลผลต และการดดซบธาตอาหารใหกบพชไดด ดงนน การทดลองนจงมวตถประสงคเพอส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา ในบรเวณรากของยางพาราในกลมทใหผลผลตน ายางสง ไดแก BPM 24, RRIM 600, RRIT 251และ RRIT 408 โดยเปรยบเทยบระหวางพนทปลกยางเดมและพนทปลกยางใหม และ ประเมนประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของยางพาราพนธเศรษฐกจส าคญ 4 พนธ ไดแก BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

1.2 วตถประสงค

1. เพอส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยาง พาราในบรเวณรากของยางพารา 4 พนธ ไดแก BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ในพนทปลกยางเดม จงหวดจนทบร และพนทปลกยางใหม จงหวดหนองคาย

2. เพอประเมนประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการการเจรญเตบโตของยางพาราพนธเศรษฐกจส าคญ 4 พนธ ไดแก BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

1.3 ขอบเขตการวจย

ส ารวจเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามประสทธภาพดตอยางพารา คอ Acaulospora sp. และ Glomus sp. โดยเกบตวอยางดนจากพนทปลกยางพารา 4 พนธ ไดแก BPM 24, RRIM


4

600, RRIT 251 และ RRIT 408 ในพนทปลกยางพารา 2 พนท ไดแก พนทปลกยางเดม จงหวดจนทบร และ พนทปลกยางใหม จงหวดหนองคาย รวมทงประเมนประสทธภาพของเชอราอารบส คลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของยางพารา 4 พนธ ไดแก BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ท าใหทราบจ านวนของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราทมอยในบรเวณเขตรากของยางพาราพนธเศรษฐกจส าคญ 4 พนธ คอ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

2. ท าใหทราบถงประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ตอการเจรญเตบโตของยางพารา 4 พนธ คอ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ซงจะเปนประโยชนตอการเลอกใชเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาใหเหมาะสมกบพนธยางพารา ทงนนเพอเพมประสทธภาพการปลกยางพารา ลดตนทน และเพมผลผลตได


5

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

2.1 ยางพารา ยางพารา (Hevea brasiliensis L.) เปนพชตระกล Euphorbiaceae (นชนารถ และคณะ, 2548) มถนก าเนดมาจากแถบลมน าอเมซอน ประเทศบราซล ทวปอเมรกาใต (มานะชย, 2549) กอนป 2000 ชาวอนเดยนแดงในอเมรกากลางไดใชประโยชนจากตนยาง โดยน าไปใชท า รองเทาดวยวธจมเทาลงในภาชนะบรรจน ายางดบหลายๆ ครงจนไดรองเทาทมความหนาตามตองการและยงน าไปใชในการท าผากนฝน ขวดปากแคบใสน า ลกบอลส าหรบการละเลนตางๆ จนกระทงในป พ.ศ. 2036 ครสโตเฟอร โคลมบส เดนทางไปอเมรกาครงท 2 ชาวจนวทรวมเดนทางไปดวยไดพบวาชาวพนเมองของเกาะไฮตใชยางท าลกบอลส าหรบเลนเกมสตางๆ จงไดน ายางไปปลกในยโรป ตอมา ยางไดมสวนเขาไปเกยวของกบชวตประจ าวนของมนษยมากขน ความส าคญของยางพาราจงมมากขนท าใหเนอทการปลกยางพาราเพมขนและขยายออกไปเรอยๆ จนกระทงประเทศองกฤษไดน ายางเขาไปปลกในเอเชย โดยทดลองปลกครงแรกทประเทศอนเดยและไดขยายตอไปยงอนโดนเซย สงคโปร มาเลเซย และไทย

ส าหรบประเทศไทย พระยารษฏานประดษฐ มหศรภกด (คอซมบ ณ ระนอง) ไดน ายางพาราเขามาปลกเปนครงแรกเมอประมาณป พ.ศ. 2442-2444 โดยน ายางจากรฐเปรค ประเทศมาเลเซย มาปลกทอ าเภอกนตง จงหวดตรง ในป พ.ศ. 2454 นายปม ปณศร (ตอมาไดเปนหลวงราชไมตร) ไดซอเมลดยางพาราจากประเทศมาเลเซย 80 บาท ไปปลกทหม 6 ต าบลคมบาง อ าเภอเมอง จงหวดจนทบร ในเนอทประมาณ 100 ไร นบเปนการแพรกระจายยางพาราเขาสภาคตะวนออกเปนครงแรก ซงตอมาเจาอาวาสวดคมบาง (พระครเพมพทยากร) ซงเปนชาวอ าเภอแกลง จงหวดระยอง ไดน าเมลดยางจากสวนของหลวงราชไมตร ไปปลกทวดปากร า อ าเภอแกลง จงหวดระยอง ท าใหยางแพรขยายไปปลกยงทตางๆ ในภาคตะวนออกทวไป โดยเฉพาะใน 5 จงหวดทส าคญ ไดแก ฉะเชงเทรา ระยอง ชลบร จนทบร และตราด ในป 2521 ไดเรมปลกยางกนอยางจรงจงตามหลกวชาการในแหลงปลกยางใหมภาคตะวนออกเฉยงเหนอโดยไดทดลองปลกทจงหวดหนองคาย บรรมย และจงหวดสรนทร ซงผลส าเรจของการปลกในพนทดงกลาวไดกระตนใหเรมงานวจยและพฒนาการปลกยางในเขตแหงแลง เมอวนท 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 คณะรฐมนตรไดมมตอนมตใหกระทรวงเกษตรและสหกรณด าเนนโครงการปลกยางพารา เพอยกระดบรายไดและความมนคงใหแกเกษตรกรในแหลงปลกยางใหม ระยะท 1 ในเนอท 1,000,000 ไร ในป 2547-2549 แบงเปน


6

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 700,000 ไร และภาคเหนอ 300,000 ไร ในปจจบนประเทศไทยมพนทปลกยางพาราทงหมดประมาณ 12.62 ลานไร โดยกระจายอยในภาคใตรอยละ 90 สวนทเหลออกรอยละ 10 กระจายอยในภาคตะวนออก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคเหนอ สามารถสรางอาชพทมนคงใหเกษตรกรมากกวา 6 ลานคน ปจจบนประเทศไทยไดเลอนฐานะจากการเปนผน าเขามา เปนประเทศผผลตและสงออกยางอนดบ 1 ของโลก โดยผลผลตยางพาราทเกษตรกรผลตไดจะถกน าไปแปรรปเบองตนเปนวตถดบส าหรบอตสาหกรรมทเกยวของกบผลตภณฑตางๆ ไดแก ยางแผนรมควน ยางแทง น ายางขน และอนๆ วตถดบจากอตสาหกรรมยางบางสวนถกน าไปใชผลตเปนผลตภณฑยางชนดตางๆ เชน ยางยานพาหนะ ถงมอยาง ผลตภณฑทางการแพทยและอนๆ ในประเทศ นอกจากนนสงออกไปยงตางประเทศ (วนเลศ และคณะ, 2548)

2.1.1 ลกษณะทางพฤกษศาสตร 2.1.1.1 ราก เปนระบบรากแกว (tap root system) เมอน าเมลดไปเพาะพบวา ตนกลาอาย 1 เดอน จะเจรญใหรากแกว (primary root หรอ tap root) รากนจะเจรญเตมทและหยงลกลงไปในดนไดถง 2.50 เมตร เมอยางพารามอาย 3 ป รากแกวจะมรากแขนง (secondary root หรอ lateral root) แตกออกมาแผกระจายออกไปดานขางในระดบผวดน มความยาวประมาณ 7-10 เมตร ในระยะทตนยางมอาย 1-3 ป เมอตนยางอาย 4-8 ป รากแขนงทแตกออกมาจากสวนบนของรากแกวจะเรมออนแอและมการแตกรากแขนงทบรเวณสวนลางของรากแกวมาก แตจะมขนาดสนและมรากขนออน (root hair) แตกออกมา 2.1.1.2 ล าตน ยางพาราเปนไมเนอออนอายยน ความสงเมอตนยางโตเตมทประมาณ 30-40 เมตร ล าตนตรงมลกษณะคลายรปกรวยเมอปลกดวยวธการเพาะเมลด หรอเปนรปทรงกระบอกเมอปลกดวยตนตดตา การแตกกงของยางแตละพนธท าใหเกดทรงพมทแตกตางกน ซงใชเปนลกษณะในการจ าแนกพนธยาง (clone) 2.1.1.3 ชนนอกสดของล าตน คอ เปลอก (bark) หนาประมาณ 0.65-1.50 เซนตเมตร แตโดยปกตหนา 1.00-1.10 เซนตเมตร ขนอยกบอายและพนธ เปลอกประกอบไปดวยกลมเนอเยอชนดตางๆ ชนนอกสด คอ ชนคอรก (cork layer) ถดจากชนคอรกเขาไปเปนชนของ cork cambium ชนเปลอกแขง (hard bark) ทม stone cell และทอน ายาง (latex vessel) ชนในสดของเปลอกคอ ชนเปลอกออน (soft bark) ซงบรเวณทชนเปลอกแขงตอเชอมกบชนเปลอกออนจะมทอน ายางมากและหนาแนนทสด ซงทอน ายางเหลานจะเวยนขนสยอดของล าตนทวนแบบเขมนาฬกาท ามมประมาณ 3.5 องศากบแนวดง ยกเวนบางพนธททอน ายางเวยนตามเขมนาฬกา ถดจากเปลอกเขาไปจนถงกลางล าตนเปนชนของทอล าเลยง (vascular cambium) เนอไม (wood หรอ xylem) และแกนกลางล าตน (pith)


7

2.1.1.4 ใบ เปนใบประกอบแบบ trifoliolate คอ มใบยอย 3 ใบ ยกเวนบางพนธอาจมใบยอย 4-5 ใบ การเกดของใบจะเวยนเปนเกลยว (spiral) กานใบ (petiole) ยาวประมาณ 15 เซนตเมตร กานใบยอย (petiolule) แตละอนมความยาวประมาณ 0.5-2.5 เซนตเมตร ตวใบมรปรางตางกนไปขนอยกบพนธ ใบออนมสมวงเงนและคอยๆ เขยวจดขนเมอโตเตมท ผวใบดานบนเปนสเขยวเขมและดานลางตรงสวนทใบยอยกบกานใบตอกนจะมตอมน าหวาน (extrafloral nectary) 3 ตอม ซงจะผลตน าหวานออกมาในชวงทตนยางผลดใบ เหนอรอยแผลหลงจากทใบรวงจะพบตา 2 ชนด คอ ตาขาง (lateral หรอ axillary bud) คอตาทชวยในการแตกกง มลกษณะคลายรปใบโพธหวกลบและตาดอก (flower bud) คอตาทจะเจรญเปนดอก มลกษณะเปนรปวงแหวน ตาทงสองชนดน ถาชนดใดปรากฏ อกชนดจะไมปรากฏใหเหน

2.1.1.5 ชอดอกและดอก ยางพาราเปนพชทมทงดอกตวผและดอกตวเมยอยบนชอดอกเดยวกน เรยกวา monoecious ชอดอกเปนแบบ panicle รปรางคลายปรามด เกดตามมมใบบรเวณปลายกงแขนง โดยเกดพรอมกบการแตกใบใหมภายหลงการผลดใบ รปรางของชอดอกคลาย ปรามด ดอกมสเหลองออนหรอสขาวขนกบพนธ กานดอก (pedicel) สน มตอมน าหวาน (nectary gland) อยทฐานดานนอกของกลบเลยง (sepal) ทมสวนโคนเชอมตดกน (calyx tube) มปลายแยกออกเปนแฉกรปสามเหลยมจ านวน 5 แฉก 2.1.1.6 ดอกตวผ มขนาดเลกกวาดอกตวเมย และมจ านวนมากกวาดอกตวเมยประมาณ 60-80 เทา ในชอดอกหนงๆ ภายในมเกสรตวผ (stamen) 10 อน เมอดอกบานจะเหนละอองเกสรตวผ (pollen) สเหลองและมเมอกเหนยวจบอย ดอกตวเมยประกอบดวยรงไข (ovary) กานเกสรตวเมย (style) ทสน และยอดเกสรตวเมย (stigma) ดอกตวเมยเกดทปลายสดของกงแขนงชอดอก

โดยธรรมชาตยางพาราเปนพชผสมขาม ชวงการบานของดอกนานประมาณ 2 สปดาห ดอกตวผบางสวนจะบานกอน 1 วน และรวงหลน หลงจากนน ดอกตวเมยจะบานอย 3-5 วน 2.1.1.7 ผลและเมลด ผลเปนแบบ capsule จะโตเตมทหลงจากผสมเกสรแลวประมาณ 2-3 เดอน ผลจะแกเตมทเมออายประมาณ 4-6 เดอนหลงการผสมเกสร ผลแกจะแตกออก เมลดจะดดตวออกไปไดไกลถง 15 เมตร ยางตนหนงๆ จะใหผลประมาณ 50 ผล แตละผลม 3 เมลด

2.1.1.8 เมลด เปนรปไขประกอบดวยเยอหมเมลด (seed coat หรอ testa) เอนโดสเปรม (endosperm) ถดจากเอนโดสเปรมเขาไปเปนใบเลยง (cotyledon) และแกนตนออน (embryonic axis) เมลดยางพาราจะมอายประมาณ 20 วนเทานน เพราะหลงจากหลนจากตนจะเสอมความงอกลงอยางรวดเรว (รงสฤษด และชศกด, 2541)


8

2.1.2 พนธยางพารา ในป 2549 ประเทศไทยมพนทปลกยางทงสน 14,338,046 ไร เพมขนจากป

2548 ซงมพนท 13,595,818 ไร รอยละ 5.46 โดยภาคใตมพนทปลกยางมากทสด 10,955,548 ไร รองลงมาคอภาคตะวนออกรวมภาคกลาง 1,644,704 ไร ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1,539,623 ไร และภาคเหนอ 198,171 ไร โดยพนทกรดยางไดสวนใหญรอยละ 85 อยในภาคใต (สขม และคณะ, 2550) พนธยางพาราทใชปลกนนมเปนจ านวนมาก การเลอกพนธยางพารามาปลกควรค านงถงวตถประสงคของการปลก การใหผลผลต การเจรญเตบโต และความเหมาะสมกบสภาพพนท พนธยางพาราทสถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร แนะน าใหปลกในป พ.ศ. 2546 แบงออกเปน 3 กลม ตามวตถประสงคของการปลก (มานะชย, 2549) ดงน กลม 1 พนธยางผลผลตน ายางสง เปนพนธทใหผลผลตน ายางสงเปนหลก กลม 2 พนธยางผลผลตน ายางและเนอไมสง เปนพนธทใหผลผลตน ายางสงและมการเจรญเตบโตด ลกษณะล าตนตรง ใหปรมาตรเนอไมในสวนล าตนสง และกลม 3 พนธยางผลผลตเนอไมสง เปนพนธทใหผลผลตเนอไมสงเปนหลก มการเจรญเตบโตดมาก ลกษณะล าตนตรง ใหปรมาตรเนอไมในสวนล าตนสง เหมาะส าหรบเปนพนธทจะปลกเปนสวนปาเพอการผลตเนอไม (นชนารถ และคณะ, 2548) ตวอยางพนธยางพาราทไดรบการแนะน าใหปลกโดยสถาบนวจยยาง คอ 2.1.2.1 กลม 1 พนธยางผลผลตน ายางสง (1) พนธสถาบนวจยยาง 251 (RRIT 251) มแหลงก าเนดในประเทศไทย โดยการคดเลอกพอแมพนธมาจากสวนของ นายซว บญไผ อยท ต าบลปรกหน อ าเภอนาทว จงหวดสงขลา ลกษณะประจ าพนธ ทรงฉตรใบเปนรปกรวย มขนาดใหญ ใบมรปรางปอมปลายใบ ขอบใบเปนคลน ใบมสเขยวแก เสนใบมสเขยวออน ใบเมอสมผสจะรสกหยาบกระดาง กานใบยาว แตความยาวของกานใบยอยปานกลาง ในระยะยางออนล าตนจะคด ทรงพมมขนาดใหญ แตกกงมากทงกงขนาดกลางและขนาดใหญ การแตกกงไมสมดล เรมผลดใบคอนขางชา ระยะกอนเปดกรดและระหวางกรดมการเจรญเตบโตปานกลาง ขนาดของล าตนทงแปลงมความสม าเสมอ ท าใหมจ านวนตนเปดกรดมาก มจ านวนตนทแสดงอาการเปลอกแหงนอย มความตานทานโรคเสนด าในระดบด และตานทานโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora โรคราแปง โรคใบจดนน และโรคราสชมพในระดบปานกลาง ผลผลตเนอยาง 10 ปกรดเฉลย 457 กโลกรม/ไร/ป สงกวาพนธ RRIM 600 รอยละ 57 แตในชวงผลดใบปรมาณผลผลตจะลดลงเลกนอย ยางพนธ RRIT 251 น สามารถปลกไดในพนททวไป ยกเวน พนทลาดชน พนททมหนาดนตน พนททมระดบน าใตดนสง และพนทลมแรง เนองจากทรงพมมขนาดใหญและการแตกกงไมสมดล


9

(2) พนธบพเอม 24 (BPM 24) เปนพนธยางทมแหลงก าเนดในประเทศอนโดนเซย เกดจากการผสมระหวางพนธ GT 1 กบ AVROS 1734 ลกษณะประจ าพนธ ทรงฉตรใบลกษณะเปนรปกรวยตด ใบมรปรางปอมกลางใบ ลกษณะล าตนตรง ทรงพมมขนาดปานกลางเปนรปกรวย แตกกงมาก กงมขนาดปานกลาง มการทงกงนอย พมใบคอนขางทบ เรมผลดใบเรวและทยอยผลดใบ ระยะกอนเปดกรดและระหวางกรดมการเจรญเตบโตปานกลาง ความสม าเสมอของขนาดของล าตนทงแปลงปานกลาง มจ านวนตนทแสดงอาการเปลอกแหงปานกลาง มความตานทานตอโรคเสนด าและโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora ในระดบด ตานทานโรคราแปง โรคใบจดนน และโรคราสชมพในระดบปานกลาง ผลผลตเนอยาง 10 ปกรดเฉลย 335 กโลกรม/ไร/ป สงกวาพนธ RRIM 600 รอยละ 41 หากใชสารเคมเรงน ายางผลผลตจะเพมขนเลกนอย แตในชวงผลดใบปรมาณผลผลตจะลดลงปานกลาง ยางพนธ BPM 24 สามารถปลกไดในพนททวไป และปลกไดในพนททมการระบาดของโรคเสนด าและโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora พนทลาดชน พนททมหนาดนตน พนททมระดบน าใตดนสง และพนททมความชนสง (3) พนธอารอารไอเอม 600 (RRIM 600) มแหลงก าเนดในประเทศ มาเลเซย เกดจากการผสมระหวางพนธ Tjir 1 กบ PB 86 ลกษณะประจ าพนธ ทรงฉตรใบเปนรปกรวย มขนาดเลก ใบมสเขยวอมเหลอง ใบมรปรางปอมปลายใบ แผนใบเรยบมน ปลายใบเปนตงแหลม ขอบใบเรยบ เมอสมผสจะรสกนม เสนใบมสเหลองอมเขยว กานใบตรงและยาวปานกลาง ในระยะสองปแรกล าตนจะมลกษณะตรงแตเรยวเลก แตกกงชา กงทแตกจะคอนขางยาวและลกษณะการแตกเปนมมแหลม ทรงพมมขนาดปานกลาง เรมผลดใบเรว ระยะกอนเปดกรดและระหวางกรดมการเจรญเตบโต ปานกลาง ความสม าเสมอของขนาดของล าตนทงแปลงปานกลาง มจ านวนตนทแสดงอาการเปลอกแหงนอย ออนแอตอโรคราสชมพ และออนแอมากตอโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora และโรคเสนด า มความตานทานตอโรคราแปงและโรคใบจดนนในระดบปานกลาง ผลผลตเนอยาง 10 ปกรดเฉลย 289 กโลกรม/ไร/ป หากใชสารเคมเรงน ายางผลผลตจะเพมขนในระดบปานกลาง ในชวงผลดใบผลผลตทางภาคใตลดลงเลกนอย แตจะลดลงมากในพนทแหงแลง ยางพนธ RRIM 600 สามารถปลกไดในพนททวไปและพนทลาดชน แตไมควรปลกในพนททมโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora โรคเสนด า และโรคราสชมพระบาดรนแรง พนททมระดบน าใตดนสง และพนททมหนาดนตน (มานะชย, 2549)


10

(4) พนธสถาบนวจยยาง 408 (RRIT 408) มแหลงก าเนดในประเทศไทย เกดจากการผสมระหวางพนธ PB 5/51 กบ RRIC 101 ลกษณะประจ าพนธ รปทรงล าตนตรง ลกษณะกลม (กรรณการ และนภาวรรณ, 2554) ทรงพมมขนาดใหญเปนรปกรวย พมใบไมทบมาก แตกกงมากทงขนาดใหญและขนาดกลาง การแตกกงสมดล ทยอยผลดใบ (กรมวชาการเกษตร, 2558) ระยะกอนเปดกรดมการเจรญเตบโตดมากท าใหเปดกรดไดเรว แมวาในชวงเรมปลกจะมขนาดล าตนคอนขางจะต ากวาทกพนธเนองจากความพรอมของการขยายพนธ ในระยะแรกมขนาดล าตนสม าเสมอกนด ท าใหมจ านวนตนเปดกรดมาก ตานทานตอโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora และใบจดกางปลาในระดบด ตานทานตอโรคราแปง โรคเสนด า และโรคราสชมพในระดบปานกลาง มจ านวนตนเสยหายจากภาวะแลงนอย ผลผลตเนอยางแหงพนธ RRIT 408 น ใหผลผลตสงมากตงแตระยะแรกของการกรดเชนเดยวกบพนธ RRIT 251 โดยใหผลผลตเฉลยระหวาง 216.6–352.4 กโลกรม/ไร/ป สงกวาพนธ RRIM 600 ระหวางรอยละ 63–77 (กรรณการ และนภาวรรณ, 2554) ผลผลตเนอยางแหงในพนทปลกยางใหมใหผลผลต 8 ปกรดเฉลย 352 กโลกรม/ไร/ป สงกวาพนธ RRIM 600 รอยละ 62 เมอกระตนใหมการสงเคราะหน ายางเพมมากขนโดยใชระบบกรดทมจ านวนวนกรดมากหรอใชสารเคมเรงน ายาง จะท าใหตนยางแสดงอาการเปลอกแหงไดงาย ดงนน ไมแนะน าใหใชระบบกรดทมจ านวนวนกรดมากกบตนยางพนธน ตนยางพนธ RRIT 408 นสามารถปลกไดในพนททมขอจ ากด เชน พนทลาดชน พนททมระดบน าใตดนสง 2.1.2.2 กลม 2 พนธยางผลผลตน ายางและเนอไมสง (1) พนธพบ 235 (PB 235) มแหลงก าเนดในประเทศมาเลเซย เกดจากการผสมระหวางพนธ PB S/78 กบ PB 5/51 ลกษณะประจ าพนธ ทรงฉตรใบเปนรปกรวย มขนาดใหญ ใบมรปรางปอมกลางใบ สเขยวอมเหลอง ปลายใบเรยวแหลม แผนใบขรขระเปนมน เสนกลางใบนนมองเหนเดนชดและเสนใบมสเขยวออน ระยะยางออนจะแตกกงเรวมาก มกงขนาดเลกจ านวนมากและทยอยทงกงดานลาง เมออายมากขนจะเหลอกงขนาดกลาง 4-5 กงในระดบสง ลกษณะการแตกกงไมสมดล ลกษณะล าตนตรงด ระยะกอนเปดกรดมการเจรญเตบโตดมาก ท าใหเปดกรดไดเรว ความสม าเสมอของขนาดล าตนทงแปลงด ท าใหมจ านวนตนเปดกรดมาก สวนการเจรญเตบโตของล าตนระหวางกรดปานกลาง มจ านวนตนทแสดงอาการเปลอกแหงคอนขางมาก สามารถตานทานตอโรคราสชมพในระดบด ตานทานตอโรคเสนด าและโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora ในระดบปานกลาง และออนแอตอโรคราแปงและโรคใบจดนนมาก ผลผลตเนอยาง 10 ปกรดเฉลย 330 กโลกรม/ไร/ป หากใชสารเคมเรงน ายาง ผลผลตจะเพมขนเลกนอย ในชวงผลดใบผลผลตลดลงปานกลาง


11

ส าหรบผลผลตเนอไมเปนดงนคอ ในชวงตน ยางอาย 6, 15 และ 20 ป จะใหผลผลตเนอไมสวนล าตน 0.10, 0.30 และ 0.41 ลกบาศกเมตร/ตน คดเปน 6.75, 22.34 และ 28.09 ลกบาศกเมตร/ไร ตามล าดบ ยางพนธ BP 235 สามารถปลกไดในพนททวไป ยกเวน พนทลาดชน พนททมหนาดนตน และ พนททมระดบน าใตดนสง (2) พนธ พบ 255 (PB 255) มแหลงก าเนดในประเทศมาเลเซย เกดจากการผสมระหวางพนธ PB 5/51 กบ PB 32/36 ลกษณะประจ าพนธ ทรงฉตรใบเปนรปครงวงกลม มขนาดใหญ ใบมรปรางปอมกลางใบ ปลายใบเรยวแหลม แผนใบเรยบ ไมเปนมน ขอบใบหยกถ เสนกลางใบนนมองเหนเดนชด เสนใบมสเขยวอมเหลอง ลกษณะล าตนตรง ระยะยางออนจะแตกกงเรว แตกกงขนาดเลกจ านวนมาก พมใบทบ ทรงพมมขนาดใหญเปนรปกลม เรมผลดใบคอนขางชา ระยะกอนเปดกรดมการเจรญเตบโตดและระหวางกรดมการเจรญเตบโตปานกลาง ตานทานโรคเสนด าและโรคราแปงระดบปานกลาง แตออนแอตอโรคราสชมพ โรคใบจดนน และโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora ผลผลตเนอยาง 10 ปกรดเฉลย 318 กโลกรม/ไร/ป หากใชสารเคมเรงน ายาง ผลผลตจะเพมขนปานกลาง สวนในชวงผลดใบผลผลตลดลงปานกลาง ส าหรบผลผลตเนอไมเปนดงนคอ ในชวงตนยางอาย 6, 15 และ 20 ป จะใหผลผลตเนอไมสวนล าตน 0.10, 0.28 และ 0.39 ลกบาศกเมตร/ตน คดเปน 6.26, 21.57 และ 27.24 ลกบาศกเมตร/ไร ตามล าดบ ยางพนธ PB 255 สามารถปลกไดในพนททวไป ทงในพนทลาดชน พนททมหนาดนตน และพนททมระดบน าใตดนสง ยกเวนพนททมโรคราสชมพ โรคใบจดนน และโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora ระบาดรนแรง 2.1.2.3 กลม 3 พนธยางผลผลตเนอไมสง (1) พนธฉะเชงเทรา 50 (RRIT 402) มแหลงก าเนดในประเทศไทย เปนพนธทเกดจาก RRIC 110 ill. (RRIC 110 ill. หมายถง เมลดทเกบจากตนแมพนธ RRIC 110 ทเกดจากการผสมขามตามธรรมชาต) ลกษณะประจ าพนธ ทรงฉตรใบเปนรปกรวยโปรงและมขนาดเลก ใบมสเขยวเขม ใบมรปรางปอมปลายใบ แผนใบเปนมน ขอบใบเรยบ ล าตนกลมใหญและตรง ทรงพมมขนาดคอนขางใหญ ลกษณะกลม ในชวงยางออนจะแตกกงขนาดกลางและขนาดเลกจ านวนมาก การแตกกงอยในระดบสง การแตกกงสมดล ตานทานโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora และโรคราแปงระดบปานกลาง ตานทานโรคใบจดนนระดบด ในชวงทตนยางมอาย 6 ป มขนาดเสนรอบวงล าตน 51.6 เซนตเมตร ใหผลผลตเนอไมสวนล าตน 0.11 ลกบาศกเมตร/ตน หรอคดเปน 7.76 ลกบาศกเมตร/ไร


12

เนองจากยางพนธฉะเชงเทรา 50 มรปทรงล าตนตรงและกลมท าใหมปรมาตรไมในสวนทอนซงมาก จงเหมาะตอการน าไปใชในอตสาหกรรมเฟอรนเจอร ยางพนธฉะเชงเทรา 50 สามารถปลกไดในพนททวไป (2) พนธ AVROS 2037 มแหลงก าเนดในประเทศอนโดนเซย จากการผสมระหวางพนธ AVROS 256 กบ AVROS 352 ลกษณะประจ าพนธ ทรงฉตรใบเปนรปครงวงกลม ใบมรปรางปอมปลายใบ ในชวงยางออนจะแตกกงขนาดเลกจ านวนมาก แตกกงไมสมดล พมใบทบ ทงกงเลกคอนขางเรว เมออายมากเหลอกงขนาดใหญ 1-2 กงในระดบสง ท าใหทรงพมโปรง รปทรงล าตนตรง ลกษณะกลม ท าใหมปรมาตรไมในสวนทอนซงมาก แตในชวงทอายมากตนมกจะโคงในสวนยอด การเจรญเตบโตของล าตนดมาก จงใหผลผลตเนอไมสง เปนพนธทตานทานตอโรคใบจดนนและโรครา สชมพไดด ตานทานตอโรคราแปงระดบปานกลาง แตออนแอตอโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora ในชวงทตนยางอาย 6, 15 และ 20 ป มขนาดเสนรอบวงล าตน 50.1, 78.1 และ 86.9 เซนตเมตร ตามล าดบ ใหผลผลตเนอไมสวนล าตน 0.10, 0.31 และ 0.43 ลกบาศกเมตร/ตน หรอคดเปน 7.22, 23.07 และ 28.90 ลกบาศกเมตร/ไร ตามล าดบ 2.1.3 พนธยางทเหมาะสมของแตละเขตพนท พนทปลกยางสามารถแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ 2.1.3.1 พนทปลกยางเดม หมายถง พนททมสภาพแวดลอมเหมาะสมตอการปลกยาง ประกอบดวยพนทภาคใตและภาคตะวนออกซงสามารถแบงออกเปนเขตพนทตางๆ ไดดงน

(1) เขตภาคใตฝงตะวนตก ประกอบดวย จงหวดระนอง พงงา ภเกต พนทสวนใหญของจงหวดกระบ ตอนเหนอของจงหวดตรง และตอนใตของจงหวดสราษฏรธาน พนทในเขตนมจ านวนวนฝนตกระหวาง 161-227 วน/ป ปรมาณน าฝนอยระหวาง 2,000-5,000 มลลเมตร/ป และอาจมลมแรงในบางพนทของจงหวดภเกต ดงนนการเลอกพนธยางเพอปลกในเขตน จงควรเปนพนธยางทมความตานทานตอโรคเสนด า โรคใบจดนน และโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora ไดแก พนธสถาบนวจยยาง 251 (RRIT 251) สถาบนวจยยาง 226 (RRIT 226), BPM 1, BPM 24, PB 260, RRIC 110 และฉะเชงเทรา 50 เปนตน โดยเลอกพนธยางดงกลาวมาปลกตามวตถประสงคของการปลก (2) เขตภาคใตตอนกลาง ประกอบดวย จงหวดชมพร นครศรธรรมราช พทลง ดานตะวนออกและสวนกลางของจงหวดสราษฏรธาน ดานตะวนออกของจงหวดกระบ ตรง (ยกเวนทางตอนเหนอ) และจงหวดสงขลา (ยกเวนบรเวณชายแดนทตดตอกบมาเลเซย) พนทในเขต


13

เหลานจะมจ านวนวนฝนตก 183-195 วน/ป ปรมาณน าฝนอยระหวาง 1,800-2,600 มลลเมตร/ป สามารถปลกยางพาราไดทกพนธทแนะน า (3) เขตภาคใตตอนใต ประกอบดวย จงหวดปตตาน ยะลา และนราธวาส (ยกเวนบรเวณทอยตดเขตชายแดนของมาเลเซย) ในพนทเขตนจะมจ านวนวนฝนตก 159-174 วน/ป ปรมาณน าฝนอยระหวาง 2,000-3,000 มลลเมตร/ป แตในบางพนทมปรมาณน าฝนมากจงอาจมปญหาการระบาดของโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora โรคเสนด า และโรคใบจดนน และในบางพนทอาจมลมแรง พนธยางทแนะน าใหปลกในเขตน ไดแก พนธสถาบนวจยยาง 251 (RRIT 251) สถาบนวจยยาง 226 (RRIT 226), BPM 24, PB 235, PB 260, ฉะเชงเทรา 50 และ BPM 1 ยกเวนในบางพนททมลมแรงไมควรปลกยางพนธ RRIT 251 (4) เขตชายแดนภาคใต ประกอบดวย จงหวดสตล บางสวนของจงหวดสงขลา ยะลา และนราธวาสทมบรเวณชายแดนตดกบมาเลเซย ซงในพนทเขตนจะมจ านวนวนฝนตกระหวาง 165-200 วน/ป มปรมาณน าฝนอยระหวาง 2,500-3,000 มลลเมตร/ป เปนพนททมการแพรระบาดของโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora โรคเสนด า และโรคราสชมพ พนธยางทแนะน าใหปลกในเขตน ไดแก พนธ RRIT 251, BPM 24, RRIC 110 และ PB 260 เปนตน ยกเวนพนทปลกทมลมแรงไมควรปลกยางพนธ RRIT 251 และ RRIC 110 (5) เขตตอนกลางของภาคตะวนออก ประกอบดวย จงหวดชลบร ระยอง และฉะเชงเทรา ซงมฝนตกนอยคอมจ านวนวนฝนตก 119-128 วน/ป ปรมาณน าฝนอยระหวาง 1,200-1,500 มลลเมตร/ป เปนเขตทสามารถปลกยางไดทกพนธทแนะน า (6) เขตชายแดนภาคตะวนออก ประกอบดวย จงหวดจนทบรและตราด มปรมาณน าฝนและจ านวนวนฝนตกใกลเคยงกบเขตฝงตะวนตกของภาคใต คอมปรมาณน าฝนระหวาง 2,500-3,500 มลลเมตร/ป มจ านวนวนฝนตก 170-193 วน/ป เปนเขตทมโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora และโรคเสนด าระบาดอยางรนแรง พนธยางทแนะน าใหปลกในเขตน ไดแก พนธ RRIT 251, RRIT 226, BPM 24, PB 260, RRIC 110, ฉะเชงเทรา 50 และ BPM 1 เปนตน 2.1.3.2 พนทปลกยางใหม หมายถง พนทปลกทขยายออกไปจากแหลงปลกยางเดมเปนพนททมสภาพแวดลอมไมคอยเอออ านวยตอการปลกยางมากนก ปจจบนไดขยายพนทปลกยางใหมออกไปในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอ ซงในเขตพนทดงกลาวสามารถแบงพนทปลกยางออกเปน 2 ลกษณะตามปรมาณน าฝนดงน (1) พนททมปรมาณฝนมากกวา 1,600 มลลเมตร/ป ในเขตพนทนสวนใหญมปรมาณน าฝนอยระหวาง 1,600-2,400 มลลเมตร/ป มจ านวนวนฝนตกระหวาง 118-149 วน/ป แตในบางปอาจมปรมาณฝนตกมากและอาจมปญหาการระบาดของโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora โรคเสนด า โรคราสชมพ และโรคใบจดนน แตการระบาดจะมความรนแรงนอยกวา


14

ในพนทภาคใต เนองจากการกระจายตวของฝนอยในชวงทแคบกวาจงท าใหลดการระบาดของโรคใบรวงทเกดจากเชอ Phytophthora ลงได ซงในเขตพนทนสามารถปลกยางไดทกพนธทแนะน า (2) พนททมปรมาณฝนนอยกวา 1,600 มลลเมตร/ป ในเขตพนทนสวนใหญมปรมาณน าฝนอยระหวาง 1,056-1,599 มลลเมตร/ป มจ านวนวนฝนตกระหวาง 102-145 วน/ป ซงการทมปรมาณฝนนอยนท าใหมผลกระทบโดยตรงตอการปลกสรางสวนยางในชวงระยะปแรก เพราะจะท าใหอตราการรอดตายของยางปลกใหมต า ตนยางเกดแผลไหมเนองจากถกแสงแดดเผา การเจรญเตบโตชา ใหผลผลตนอย และอาจมการระบาดของโรคราแปงและโรคใบจดนน ดงนนจงควรเลอกปลกยางในชวงเวลาทเหมาะสมและดแลรกษาอยางด ในเขตพนทนสามารถปลกยางไดทกพนธทแนะน า ยกเวนพนธ RRIT 226 และ PB 235 ไมควรปลกในพนททมการระบาดของโรคราแปงรนแรง และในพนททดนมความสมบรณต า เปนดนลกรง หรอมชนดนดาน ไมควรปลกยางพนธ RRIT 251, BPM 24 และ BPM 1 (มานะชย, 2549) 2.1.4 ธาตอาหารทจ าเปนส าหรบยางพารา ธาตอาหารเปนองคประกอบของสวนตางๆ และท าหนาทตางกนในพช ในการกรดยางจะมการสญเสยธาตอาหารบางสวนไปกบน ายาง โดยน ายาง 1 ตน จะสญเสยธาตไนโตรเจน 20 กโลกรม ฟอสฟอรส 5 กโลกรม โพแทสเซยม 25 กโลกรม และแมกนเซยม 5 กโลกรม หากไมมการใสปยชดเชยธาตอาหารทเสยไปจะท าใหขาดความสมดลของธาตอาหารในดน มผลใหความอดมสมบรณของดนลดลง (นชนารถ และคณะ, 2550) ยางพารามความตองการธาตอาหารตางๆ ในปรมาณทแตกตางกน ธาตอาหารทยางพาราตองการในปรมาณมาก เรยกวา ธาตอาหารหลก ไดแก ไนโตรเจน ฟอสฟอรส และโพแทสเซยม ธาตอาหารทยางพาราตองการในปรมาณนอยลงมาจากธาตอาหารหลก เรยกวา ธาตอาหารรอง ไดแก แคลเซยม แมกนเซยม และก ามะถน และธาตอาหารทตองการในปรมาณนอยมาก เรยกวา ธาตอาหารเสรม ไดแก เหลก แมงกานส สงกะส ทองแดง โบรอน โมลบดนม และคลอรน ส าหรบธาต คารบอน ไฮโดรเจน และออกซเจน ยางพาราจะไดรบจากอากาศและน าอยางเพยงพอแลว บทบาท หนาท และอาการขาดธาตอาหารทส าคญของยางพาราเปนดงน 2.1.4.1 ไนโตรเจน (N) มความส าคญตอการเจรญเตบโตและการใหน ายางของตนยางพารา (มานะชย, 2549) เปนสวนประกอบส าคญของกรดอะมโนโปรตน นวคลโอไทด และคลอโรฟลล ซงสารประกอบเหลานมความส าคญตอการเจรญเตบโตของพช ยางพาราตองการไนโตรเจนในปรมาณมาก ซงมไนโตรเจนมอยในใบประมาณรอยละ 3-4 ของน าหนกใบแหง หากยางพาราขาดไนโตรเจนจะท าใหใบยางมสเหลองและมขนาดเลก ตนยางออนจะมทรงพมเลก แคระแกรน ถาเปนตนยางทกรดไดแลวจะใหน ายางนอย


15

2.1.4.2 ฟอสฟอรส (P) มความส าคญในการสรางโปรตนและสารใหพลงงาน มหนาทเกยวกบการถายเทพลงงาน ซงเปนกระบวนการทางสรรวทยาทส าคญ เปนสวนประกอบทส าคญของอะดโนซนไตรฟอสเฟต (ATP) นวคลโอไทด และฟอสโพลปด (นชนารถ และคณะ, 2548) นอกจากนยงเปนธาตทชวยใหระบบรากมการเจรญเรวขน และชวยใหรากดดโพแทสเซยมไดมากขนดวย ดนโดยทวไปจะมธาตฟอสฟอรสต า ดงนนตนยางพาราทขาดธาตฟอสฟอรสจะชะงกการเจรญเตบโต ล าตนและใบเปนสมวง มใบนอยและใหน ายางนอย (มานะชย, 2549) 2.1.4.3 โพแทสเซยม (K) มบทบาทส าคญตอกระบวนการเคลอนยายธาตอาหารและสารบางชนด ควบคมการเปดปดปากใบ การกระตนการท างานของเอนไซม จงมบทบาทตอผลผลตของพชมาก พชทขาดโพแทสเซยมจะมตนแคระแกรน สเขยวซด ปลายใบแกจะแหงหรอเปนจดสน าตาล ใบออนจะพบจดประสแดงหรอสน าตาลระหวางเสนใบ ท าใหผลผลตและคณภาพน ายางลดลง 2.1.4.4 แมกนเซยม (Mg) เปนสวนประกอบของคลอโรฟลล มหนาทส าคญในกระบวนการใชกาซคารบอนไดออกไซด นอกจากนยงเปนตวกระตนการท างานของเอนไซมเชนเดยว กบแคลเซยม (นชนารถ และคณะ, 2548; มานะชย, 2549) การขาดแมกนเซยมจะท าใหใบพชมสเหลอง จะเกดทใบแกกอน โดยขอบใบและบรเวณระหวางเสนใบจะมสเหลองหรอแดง ถาเกดรนแรงใบแกตอนลางอาจแหงตายได ตนยางจะชะงกการเจรญเตบโต และมผลตอการใหน ายางทนอยลง 2.1.4.5 โบรอน (B) มหนาทส าคญในการสราง การใช และการเคลอนยายสารทเกยวของกบกระบวนการตางๆ ทางสรรวทยา การขาดโบรอนจะแสดงในสวนทก าลงเจรญ เชน ตาออนทเพงเกดจะแตกเปนกระจก พชบางชนดลกษณะใบจะขาดไมสมบรณ และคณภาพของผลผลตไมสมบรณ ในตนยางพาราจะท าใหมการเจรญเตบโตของตนยางลดลง ใบยางมรปรางบดเบยว ถาขาดรนแรงปลายยอดอาจตายได (นชนารถ และคณะ, 2548) 2.1.4.6 ธาตอาหารอนๆ ไดแก แคลเซยม (Ca) ก ามะถน (S) เหลก (Fe) แมงกานส สงกะส (Zn) ทองแดง (Cu) โมลบดนม (Mo) คลอรน (Cl) เปนตน ในตนยางพาราไมคอยพบอาการขาดธาตอาหารเหลานบอยนก หากมการใสปยไนโตรเจน ฟอสฟอรส โพแทสเซยม และแมกนเซยมในอตราทเหมาะสม ยกเวนในดนทเปนกรดหรอดางจดจะท าใหความเปนประโยชนของธาตสงกะสลดลง ในดนพรหรอดนทรายอาจมการขาดธาตทองแดง เปนตน (มานะชย, 2549)


16

2.2 ไมคอรไรซา (mycorrhizal) ไมคอรไรซา คอ การด ารงชวตรวมกนแบบพงพาอาศย (symbiosis) ระหวางรากบรากพชชนสง (พกตรเพญ, 2556) ซงเรยกราทอยรวมกบรากพชนวา “ราไมคอรไรซา” (mycorrhizal fungi) (ยงยทธ และคณะ, 2551) ลกษณะความสมพนธแบบพงพาอาศยกนนพบไดกบพชทเจรญเตบโตบนดนทวๆ ไป โดยพบประมาณ 80 เปอรเซนต ของพชทงหมดยกเวนพชตระกล Brassicaceae และ Chenopodiaceae เทานน ซงการด ารงชวตรวมกนแบบพงพาอาศยนท าใหรากบพชไดรบประโยชนรวมกน โดยเสนใยราทอยภายนอกรากจะท าหนาทในการดดซบธาตอาหารจากดนแลวล าเลยงสงไปใหกบพช ในขณะเดยวกนพชจะใหสารประกอบคารบอนจ าพวกน าตาลแกรา (พกตรเพญ, 2556) เมอแบงราไมคอรไรซาตามลกษณะทางสญฐานวทยา โดยทวไปแลวราไมคอรไรซาทเปนทรจกกนมอย 2 ชนดใหญๆ (สรสทธ, 2535) คอ (1) ราเอกโตไมคอรไรซา (ectomycorrhizal fungi) เชอรากลมนเปนพวกทสรางเสนใยแบบทมผนงกนตามขวาง (septate hypha) ลกษณะโครงสรางของรากพชทมราเอกโตไมคอรไรซาประกอบดวยเสนใย hypha ทประสานตวกนและหอหมรอบๆ รากพชไว (สมจตร, 2549) ใยราบางสวนชอนไชเขาไปในผนงเซลลของเนอเยอชนผว epidermis และคอรเทกซ (Turk et al., 2006) ซงเปนบรเวณทมการแลกเปลยนสารอาหารระหวางเชอรากบรากพชอาศย ใยราบางสวนทยนออกนอกรากชวยในการดดน าและธาตอาหารใหแกพช ราเอกโตไมคอรไรซาเกดทบรเวณสวนปลายของรากแขนงขนาดเลก และเกดไดดบรเวณดนชนบนทมอนทรยวตถในปรมาณมาก ราเอกโตไมคอรไรซาจะเขาสรากของพชอาศยไดโดยเสนใยสมผสกบรากทยงออนอย เพมจ านวนเสนใยบรเวณผวของรากและเจรญเขาไปภายในราก โดยเจรญอยระหวางเซลลของรากพช รากทมราเอกโตไมคอรไรซาจะมลกษณะสนและแตกแขนงมาก (สมจตร, 2549) ราเอกโตไมคอรไรซาพบในรากพชประมาณ 2000 ชนด สวนใหญเปนไมปา เชน สน (ยงยทธ และคณะ, 2551) ยคาลปตส โมก มะคา ยาง ตะเคยน เตง รง และโสน เปนตน (สมจตร, 2549) ราชนดนสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา อยตระกลเดยวกบเชอเหด เมอเชอนแกเตมทกจะเกด fruiting body ขนเหนอพนดน (สรสทธ, 2535) เชอรากลมนสามารถเลยงบนอาหารเลยงเชอได แตการทจะท าใหเชอราชนดนเจรญจนครบวงจรจนถงการรวมตวของเสนใยและสรางเปนดอกเหด (fruiting body) ยงจ าเปนตองอยรวมกบรากพชอาศยและมสภาพแวดลอมทเหมาะสม เหดทเปนราเอกโตไมคอรไรซาบางชนดกนได (edible mushroom) บางชนดเปนเหดมพษ (poisonous mushroom) บางชนดสรางดอกเหดอยเหนอดน บางชนดสรางดอกเหดอยใตดน เหดทเปนราเอกโตไมคอรไรซา เชน เหดตบเตา เหดเผาะ เหดแดง เหดหลม เหดกอนกรวดหรอเหดหวเขา เปนตน (สมจตร, 2549)


17

(2) ราเอนโดไมคอรไรซา (endomycorrhizal fungi) เชอรากลมนด ารงชวตแบบ obligate symbiosis กบพชหลายชนด ดงนนจงไมสามารถเพาะเลยงบนอาหารเลยงเชอได การเพมปรมาณเชอราชนดนนยมท าในกระถางปลกทมพชอาศยเจรญอย (Morton and Redecker, 2001) ราเอนโดไมคอรไรซามเสนใยราสวนแรกอยรอบๆ ราก (external hyphae) สวนทสองอยในผนงเซลลของเนอเยอชนผว epidermis และคอรเทกซ และสวนทสามแทรกเขาไปในเซลลของคอรเทกซ แลวพฒนาปลายใยราเปนโครงสรางแลกเปลยนอาหาร (ยงยทธ และคณะ, 2551) เสนใยราทเจรญออกมานอกรากมบทบาทในการชวยดดซบน าและธาตอาหารใหแกพช เสนใยรามทงแบบทอยภายในเซลลของรากพช (intracellular hypha) และแบบทอยระหวางเซลลของรากพช (intercellular hyphae) เสนใยทอยภายในเซลลรากมโครงสรางพเศษทเรยกวา arbuscule ซงมลกษณะเปนเสนใยทแตกแขนงมากและมกแตกแขนงแบบแยกสองแฉก (dichotomous branching) และสมผสชดกบเยอหมเซลลของพช เพอการแลกเปลยนสารอาหารกนระหวางเชอราและพชอาศย สวนเสนใยแบบทอยระหวางเซลลของรากพช มกพบโครงสรางทเรยกวาเวสเคล (vesicle) ทมลกษณะเปนถงคอนขางกลมหรอรขนาดเลกอยปลายเสนใยหรอระหวางเสนใย อาจมการสรางเวสเคลไดทงภายในเซลลและระหวางเซลลของรากพช ท าหนาทในการเกบสะสมอาหารของเชอรา จงมการเรยกไมคอรไรซาแบบนวา ราเวสควลา อารบสคลารไมคอรไรซา (vesicular arbuscular mycorrhizal fungi) หรอทนยมใชชอวา VAM (Morton and Redecker, 2001) หากมเฉพาะอารบสคล (arbuscule) กเรยกวา ราอารบสคลารไมคอรไรซา (arbuscular mycorrhizal fungi) หรอทนยมใชชอยอวา AM fungi พบรากลมนอยกบรากไมปาและพชเศรษฐกจหลายชนด (ยงยทธ และคณะ, 2551) การสรางสปอรของเชอรากลมนมกจะสรางนอกราก และบางครงมการสรางสปอรภายในราก สปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดใหญเมอเปรยบเทยบกบขนาดสปอรของไมคอรไรซากลมอน สปอรมบทบาทในการสะสมอาหารและขยายพนธ นอกจากนลกษณะทางสณฐานของสปอรยงใชในการตรวจสอบชนดของเชอราเหลานไดดวย ดงนนการตรวจสอบเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทอยในรากตองผานกระบวน การยอมสรากแลวน าไปตรวจสอบใตกลางจลทรรศน (สมจตร, 2549)

2.2.1 ลกษณะส าคญของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซา จะประกอบไปดวยกลมของเสนใยทเจรญอยรอบๆ รากพช และอาจจะยนออกมาจากรากประมาณ 1 เซนตเมตร เสนใยมลกษณะสานกนเปนรางแห ชวยเพมพนทในการดดซบธาตอาหารและน าใหแกพช ภายในเสนใยราจะไมมผนงกน มหลายนวเคลยส เสนใยราในดน ม 2 ชนด คอเสนใยราหลก มขนาดทคอนขางใหญ เสนผานศนยกลางของเสนใยประมาณ 8-12 ไมโครเมตร บางครงมขนาดใหญถง 20 ไมโครเมตร ทปลายของเสนใยมการแตกแขนงกงกานสาขาแบบ dichotomous ผนงบางคลายขนรากของพช และกลมเสนใยขนาดเลก


18

ทมอายสน แตกกงกานสาขามากมายออกดานขางคลายรากพช แทรกตวไปตามอนภาคของอนทรยวตถ ท าหนาทดดธาตอาหารใหแกเชอรา เมออาหารหมดไซโตพลาสซมจะเคลอนทไปยงเสนใยหลกและสรางผนงมาปดกนท าใหเสนใยราขนาดเลกเหยวสลายไป เสนใยทอยภายนอกรากนยงสามารถสานตวกนเปนรางแหเพมพนทในการดดธาตอาหาร (Mosse, 1981) เมอเสนใยราเจรญเขาสรากพชผานชน epidermis เขาไปยงชนคอรเทกซ โดยเสนใยราจะเจรญทงภายในเซลลและระหวางเซลล ซงพบวามการเจรญหลายลกษณะ เชน เจรญมวนเปนวง (coil หรอ check) หรอแตกกงกานสาขาแบบ dichotomous ออกไปรอบๆ ทกทศทางคลายกงไม เรยกวา อารบสคล (Harley and Smith, 1983) ท าหนาทแลกเปลยนสารอาหารระหวางเซลลพชกบเชอรา (ณฐวรางค, 2530) อารบสคลเกดขนใหเหนไดภายใน 3 วนหลงจากเชอเจรญเขาสรากแลว มอายสนประมาณ 1-2 สปดาห หลงจากนนผนงกจะสลายไป บางสวนของไซโตพลาสซมจะไหลกลบไปยงเสนใยราหลก บางสวนสลายไปและประกอบขนเปนไซโตพลาสซมของเซลลรากพช (ธงชย, 2546) ตอมาเชอราจะสรางเวสเคล ลกษณะรปรางคอนขางกลมหรอรทสวนปลายหรอระหวางเสนใยรา ภายในจะประกอบไปดวยหยดไขมน (lipid droplets) จ านวนมาก เปนโครงสรางทใชเกบสะสมอาหารของเชอรา เมอผวนอกของเซลลชนคอรเทกซเกดฉกขาด เวสเคลจะหลดออกมาจากเนอเยอรากเขาสดน ซงตอมาอาจจะงอกเปนเซลลใหมไดและท าหนาทเปนสวนขยายพนธของเชอราตอไปได หรอบางครงอาจมการสรางสปอรภายในเวสเคลกลายเปน sporangia ได (Gerdemann, 1968) โดยทวไปเวสเคลจะเกดขนหลงจากการสรางอารบสคลแลวและสวนใหญจะเกดทรากแขนงมากกวารากอนๆ ซงอารบสคลและเวสเคลนจะมลกษณะแตกตางกนไปตามชนดของเชอรา (Mosse, 1981) และเกดขนมากหลงการใสปยจลธาตทเปนโลหะ ไดแก เหลก ทองแดง สงกะส และแมงกานส สวนการพกตวของสปอร (resting spore) เปนโครงสรางพเศษของเชอราทสรางขนมา เพอใชในการพกตวเมอมสภาพแวดลอมทไมเหมาะสม ซงจะมรปรางและขนาดทแตกตางกนและเมอมสภาพแวดลอมทเหมาะสมจะเกดการงอกของสปอรและเจรญเขาสรากพชทเหมาะสมตอไปได (ธงชย, 2546) 2.2.2 การพฒนาเขาสรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ในการแลกเปลยนฟอสเฟตและน าตาลระหวางพชใหอาศย (host) กบเชอรานนมความส าคญเปนอยางยง เนองจากพชจ านวนมากจะไดรบ inorganic phosphorus (Pi) เขาสคอรเทกซของรากซงคอนขางแกดวยวธน โดยการเขาสรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (ยงยทธ, 2543) สามารถแบงออกไดเปนระยะดงน 2.2.2.1 การงอกของชนสวนของเชอรา เมอสภาพแวดลอมตางๆ ในดนเหมาะสมสปอรในดนจะงอกและเจรญเปนเสนใยออกมาจากสปอรเขาหารากพชทอยใกลเคยง พชแตละชนดอาจมสารปลดปลอยออกมาจากรากพช (root exudate) ทแตกตางกน องคประกอบของสารเหลานนชกน าใหเชอราอารบสคลารไมคอรไรซางอกและเจรญเขาหารากพชตอไป (Barea, 1986)


19

2.2.2.2 การแทงเสนใยเขาสรากพช ใยราจะเจรญในแนวขนานกบราก จากนนจะสราง appressoria เพอไวยดเกาะกบรากพช (ยงยทธ, 2543) มกเกดกบรากขนออนหรอรากแขนงออนทหางจากปลายรากประมาณ 0.5-1 เซนตเมตร (Mosse and Hepper, 1975) 2.2.2.3 การสรางเสนใยรา เมอเชอรามการสรางโครงสรางของ appressoria ทผวราก จากนนเชอราจะแตกแขนงเสนใยราสอดแทรกเขาไปในเซลลผวรากชน epidermis และ คอรเทกซ แตในสวนของพชทมคลอโรฟลลจะไมมกลมของเสนใยรานเจรญอย (Bowen, 1987) ซงทเซลลผวรากใยราจะอยระหวางเซลลเทานน สวนเซลลของคอรเทกซจะมใยราแทรกเขาไปในเซลลแลวสรางโครงสรางพเศษทเรยกวา อารบสคล (arbuscule) และ เวสเคล (vesicle) ขน (ยงยทธ, 2543) 2.2.2.4 การเกดอารบสคลและเวสเคลในชนคอรเทกซของรากพช อารบสคลจะสรางขนหลงจากเสนใยราแทงเขาไปเจรญในรากพชแลวประมาณ 2-3 วน อารบสคลจะมลกษณะเปนเสนใยทแตกกงกานแบบ dichotomous มขนาดตงแต 0.3-1.0 ไมโครเมตร ซงจะถกลอมรอบดวย plasmalemma ของเซลลรากพชและมอนเตอรแฟเชยล เมตรกซ (interfacial matrix) เปนตวเชอม ท าใหเกดการแลกเปลยนสารอาหารระหวางเชอรากบเซลลรากพช อารบสคลจะมชวตอยไดประมาณ 1-2 สปดาห หลงจากนนจะสลายตวไป หลงจากอารบสคลสลายไป พบวามการสรางเวสเคลตรงบรเวณปลายเสนใยหรอเซลลบรเวณหนงของเสนใยโปงออก ท าใหมรปรางคอนขางกลมหรอร มขนาดตงแต 30-100 ไมโครเมตร (Cox and Tinker, 1976) ท าหนาทในการเกบสะสมอาหารในรปของ ลปดในเซลลชนคอรเทกซ (มหาวทยาลยสรนาร, 2556) จ านวนและขนาดของเวสเคลจะแตกตางกนตามชนดของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา แตเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาบางชนดไมสรางเวสเคล (Cox and Tinker, 1976) 2.2.2.5 การแพรกระจายของเสนใยราในรากและในดนรอบราก เสนใยราจะมการเจรญออกไปตามผวราก รวมทงเจรญออกไปในดนขยายเสนใยใหกวางขวางขนและสรางจดทเขาสรากพชในต าแหนงใหม (มหาวทยาลยสรนาร, 2556) ใยราทอยภายนอกรากจะทอดยาวและแตกแขนงเปนอนมากสรางเครอขายของกระจกใยรา (mycelium) ทสมผสไดไกลและทวถงกวารากพช (ยงยทธ, 2543) ชวยดดธาตอาหารตางๆ ทงธาตอาหารหลก ธาตอาหารรอง และจลธาตอนๆ เขาไปในพช (ดวงใจ, 2546) โดยเฉพาะฟอสฟอรส เมอใยราดด inorganic phosphorus (Pi) ดวยกลไกการสบโปรตรอนมาได จะท าการแปรสภาพ Pi ใหกลายเปนอนภาคโพลฟอสเฟต (PPi) แลวสงไปทางกระแสไซโทพลาซมมาตามใยราจนถงอารบสคล เอนไซมโพลฟอสฟาเทส (polyphosphatase) ในอารบสคลจะยอย PPi ใหกลายเปน Pi แลวถายโอนใหเซลลราก และเยอหมเซลลของรากกดด Pi สงไปเซลลอนดวยกลไกทใช H+-ATPase ขณะเดยวกนอารบสคลกจะดดน าตาลโมเลกลเลกซงมในเซลลรากอยแลวหรอขนสงมาจากเซลลขางเคยงไวโดยอาศยพลงขบเคลอนโปรตรอน ซงเกดจากกลไกการสบโปรตรอน (ยงยทธ, 2543)


20

2.2.2.6 การสรางสปอร หลงจากมการเขาสรากพชไดประมาณ 3 เดอน เชอราจะสรางสปอรแบบไมใชเพศ (asexual spore) ในดน ซงสปอรอาจสรางขนแลวเกดในลกษณะเปนสปอรเดยวๆ หรอรวมกนเปนกลมทเรยกวา สปอโรคารป (sporocarp) สปอรจะมขนาดตงแต 50-600 ไมโครเมตร มผนงหนาและอาจมไดหลายชน ภายในเตมไปดวยเมดไขมนทเกบสะสมอย (กนกวรรณ, 2546) 2.2.3 ปจจยทมผลตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 2.2.3.1 พชอาศย การเขาสเซลลรากพชโดยเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาแตละชนดมความจ าเพาะตอระบบรากของพชอาศย Ocampo et al. (1979) ศกษาผลของพชอาศยตอการตดเชอของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในพช 10 ชนด คอ ขาวบารเลย ผกกาดหอม ขาวโพด หอมหวใหญ มนฝรง กะหล าปล ผกคะนา oilseed, rape, swede และ sugar beet โดยใชเชอ Glomus fasciculatum และ Gigaspora margarita พบวา กะหล าปล ผกคะนา oilseed rape และ swede ไมมการตดเชอในราก ซงพชดงกลาวอยใน family Cruciferae (ชอวงศใหม Brassicaceae) เนองจากพชในตระกลนมรากใหญและมรากฝอยนอย ท าใหมผลตอการเขาสรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา การศกษาของ Boyetchko and Tewari (1990) กลาวถงการเขาสรากพชชนดตางๆ ของ Glomus dimorphicum พบวา การเขาสรากพชและลกษณะทางสณฐานของเชอรา Glomus dimorphicum ในรากพชมลกษณะแตกตางกนไปตามชนดของพช และพบวาการเขาสรากพชของขาวบารเลยอยในระดบต า แตในพชตระกลถวอลฟลฟากบหอมจะมการเขาสรากพชอยในระดบสง และการเขาสรากพชนจะสงทสดใน red clover และขาวโพด ซงเปนพชทมผลตอการสรางสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาไดมากขน (Struble and Skipper, 1988) สวนรายงานของ Vivekanadau and Fixen (1991) ศกษาถงระบบการปลกพชทมผลตอการเขาอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในขาวโพดพบวา ระดบการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาในขาวโพดจะมคาสงสดเมอพนทนนเคยมการปลกถวเหลองมากอน และระดบการเขาอยอาศยในรากพชมคาต าสดเมอมการปลกขาวบารเลยมากอน 2.2.3.2 แสง เปนปจจยทส าคญในการสงเคราะหแสงพช ซงเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตองการคารบอนทไดจากการสงเคราะหแสงของพช การพฒนาของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะขนอยกบศกยภาพการสงเคราะหแสงและการเคลอนยาย photosynthate ไปยงรากของพช รายงานของ Son et al. (1988) ศกษาผลของความเขมของแสงตอการเจรญในสวนของราก การตดเชอในราก และการดดฟอสฟอรสในหอมหวใหญ พบวา การปลกพชในสภาวะทมความเขมของแสงต า การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าให R/S ratio ต าลง (R คอ ปรมาณหรอชวมวลของจลนทรยในบรเวณ Rhizoshphere, S คอ ปรมาณหรอชวมวลของจลนทรยในดนปราศจากรากพช) เมอเปรยบเทยบกบการไมใสเชอ พชทมการตดเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มความตองการ


21

photosynthate มากกวาพชทไมมเชอ นอกจากน ยงมการศกษาความสมพนธระหวางความเขมแสง อณหภมดน ตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Glomus fasciculatus ใน sudan grass โดยอยในสภาวะของความเขมของแสง อณหภมดน ปรมาณของฟอสฟอรสทแตกตางกน พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาลดลงเมอมการใสฟอสฟอรสเพมขน โดยมผลมากทสดเมออยในสภาวะทมความเขมแสงต า แตความเขมแสงไมมผลตอการเกดเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทไมมการใสฟอสฟอรส สาเหตทการใสฟอสฟอรสมผลยบยงการเกดเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เพราะในสภาพดงกลาวรากมการปลดปลอยน าตาลในปรมาณทนอยลง ซงการลดลงของน าตาลทปลดปลอยโดยรากอาจมสาเหตมาจากการลดลงของน าตาลในเซลลดวย (บงอร, 2545) 2.2.3.3 อณหภม อณหภมมอทธพลตอการเพมปรมาณและการสรางสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (Bagyaraj, 1991) ในสภาวะทมอณหภมต าจะมผลท าใหการสรางสปอรหรอการงอกของสปอรต า และในสภาวะทมอณหภมสงการสรางสปอรหรอการงอกของสปอรจะมประสทธ ภาพเพมมากขนและยงเพมการตดเชอในเซลลรากพชในระยะแรกของการปลกอกดวย (Saito and Muramoto, 2002) Smith and Read (1997) พบวา ทอณหภม 18 องศาเซลเซยส การตดเชอราจะนอยกวา 10 เปอรเซนต แตถาอณหภมสงขน การตดเชอราจะเพมขนเปน 57-80 เปอรเซนต โดยอณหภมในดนทมความเหมาะสมตอการเจรญและประสทธภาพของการเขาอยอาศยในรากของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาคอ 25-30 องศาเซลเซยส (Sieverding, 1991) ขณะท James et al. (2002) กลาววา อณหภมทเหมาะสมตอการเจรญไดดของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาอยในชวง 18-40 องศาเซลเซยส ซงอณหภมทเหมาะสมทจะท าใหเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเจรญไดด เปนปจจยส าคญระหวางความเขมแสงและปรมาณคารบอนตอรากพช และสวนมากเชอราหลายชนดจะเจรญไดดในอณหภมทใกล 30 องศาเซลเซยสเชนกน 2.2.3.4 ความเปนกรดดางของดน พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาม ประสทธภาพในการเจรญรวมกบรากพช ในชวงความเปนกรดดางของดนทมความเหมาะสมแตกตางกน เชน เชอรา Glomus fasciculatum มเปอรเซนตการตดเชอราในรากเพมมากขนทระดบความเปนกรดดาง 4.5-5.5 (Heijne et al., 1996) ขณะท Wang et al. (1993) พบวา เชอราไมคอรไรซา Glomus caledonium, Glomus albidum, Glomus macrocarpum, Glomus etunicatum, Glomus fasciculatum, Glomus sp. (hyaline reticulate), Glomus sp. (multiple-walled), Acaulospora spp. และ Scutellospora calospora มการเขาอยอาศยในขาวโอตและมะเขอเทศในดนทมระดบความเปนกรดดาง 5.5-7.5 สวนเชอราพวก Glomus tenue จะพบการเขาอยอาศยในรากพชทง 2 ชนด เมอดนมระดบความเปนกรดดางเทากบ 7.5 2.2.3.5 ความชนของดน เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถเจรญไดดในความชนหลายชวง ไมวาจะเปนในดนทเปยกชน ดนทน าทวมไมถง (Bagyaraj, 1991) ความชนของ


22

ดนมผลตอเปอรเซนตของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากและการสรางสปอรของเชอรา ถาดนแหงหรอแฉะเกนไป จะมผลท าใหเปอรเซนตของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากและการสรางสปอรของเชอราลดลง การสรางสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามมากทสดเมอมการรดน าใหพชวนละครง และการสรางสปอรจะลดลง 90 เปอรเซนต เมอมการใหน าแกพชสปดาหละครง (สมจตร, 2549) รายงานของ Jasper et al. (1993) ไดศกษาถงการอยรอดของเชอรา อารบสคลารไมคอไรซาในดนทแหงแลงและความสมพนธในการสรางสปอรในดนทแหงแลงของเสนใยเชอรา Scutellospora calospora และ Acaulospora laevis พบวา เสนใยเชอรา Scutellospora calospora ลดลง สวนเสนใยเชอรา Acaulospora leavis จะมชวตอยรอดไดนานถง 6 เดอน แตถาเรมมการสรางสปอรความมชวตรอดจะลดลงอยางรวดเรว ส าหรบการศกษาของ Daniels and Trape (1980) พบวา สปอรของเชอรา Glomus epigaeum งอกไดดเมอดนมความชนอยระหวาง field capacity และการงอกของสปอรจะลดลงเมอดนมความชนอยในระดบต ากวา field capacity และ Fidelibus et al. (2000) กลาวถงผลของความชนในดนทมตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากพชตระกลสม Citrus volkameiana พบวา มการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก 64 เปอรเซนต เมอดนมความชนอยางตอเนอง และ 43 เปอรเซนต เมอปลอยใหดนแหงเปนชวงๆ นอกจากน รายงานของ Youpensuk et al. (2004) ไดส ารวจเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทบรเวณรอบระบบรากของตนตองแตบ (Macaranga denticulate) ทอ าเภอสบเมย จงหวดแมฮองสอน พบวา เชอรานสรางสปอรปรมาณมากในฤดฝนและพบสปอรมปรมาณนอยลงในฤดแลง 2.2.3.6 ปรมาณธาตอาหารในดน เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในพชจะเกดขนไดดในสภาพดนทมความอดมสมบรณต า ถาปรมาณฟอสฟอรสในดนมมาก จะมผลท าใหเปอรเซนตการเขาอยอาศยในรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาลดนอยลง สวนไนโตรเจนมผลทงการเพมและลดเปอรเซนตของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก (สมจตร, 2549) เมอมปรมาณธาตอาหารในดนต า เสนใยของเชอราทอยกบรากพชจะชอนไชเขาไปในดน ชวยดดธาตอาหารโดยเฉพาะธาตฟอสฟอรส ท าใหพชทมเชอราอยจะไดรบฟอสฟอรสในปรมาณทเพยงพอ นอกจากนเชอราอารบส คลารไมคอรไรซา ยงชวยปองกนไมใหฟอสฟอรสทละลายออกมาถกตรงโดยปฏกรยาทางเคมของดน เพราะตวเชอราจะชวยดดซบเกบไวในสวนทเรยกวา อารบสคล และเวสเคล ทอยในเซลลพช และพบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซามผลตอการเจรญเตบโตของกงตอนสมเขยวหวานสายพนธตางๆ และพชตระกลสมบางชนด เชน มะนาวและสมโอ ทมการใสปยไนโตรเจนและฟอสฟอรสในระดบทแตกตางกน โดยพบวา การใสปยไนโตรเจนและฟอสฟอรสในปรมาณมากจะท าใหศกยภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในการสงเสรมการเจรญของตนสมลดลง (สมจตร , 2550)


23

2.2.3.7 สารเคม การใชสารเคมทใชในการเกษตรทวไป เชน ยาฆาเชอรา ยาฆาไสเดอนฝอย ยาฆาแมลง เปนตน ไมไดมความเฉพาะเจาะจงในการก าจดศตรพชเทานน แตยงมผลตอเชอรากลมอนทมประโยชนตอการเจรญเตบโตของพช (Vyas, 1988) รวมทงมผลกระทบตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา รายงานของ Sreenivasa and Bagyaraj (1989) ศกษาผลของยาปราบศตรพชตอการเขาอยอาศยในรากและจ านวนสปอรของเชอรา Glomus fasciculatum ในกระถางเพาะเลยงเชอ พบวา แคพแทน (captan) และคาโบฟแรน (carbofuran) ทระดบความเขมขน 125.0 และ 145.5 มลลกรม ตอสวนผสมทงหมด 2.5 ลตร สามารถเพมปรมาณการเขาอยอาศยในรากและจ านวนสปอรของเชอรา นอกจากนยงชวยยบยงการปนเปอนของเชอราชนดอนๆ และไสเดอนฝอยได ส าหรบสารเคมก าจดเชอราพวกคลอโรทาโลนล (chlorothalonil) ทตกคางในดนนาน 12.5 สปดาห จะท าใหเชอรา Glomus fasciculatum ออนแอลงมาก รายงานของ Sukarno et al. (1996) กลาวถงสารเคมก าจดเชอรา 3 ชนด ไดแก Aliette, Benlate และ Ridomil พบวา สารเคมทง 3 ชนดนมผลในการลดเปอรเซนตของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก และสารเคมทมผลในการยบยงมากทสด คอ Benlate รองมาคอ Aliette และ Ridomil ตามล าดบ Larsen et al. (1996) พบวา benomyl มผลในการยบยงการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาและลดการดดซบฟอสฟอรสในแตงกวา นอกจากน สารรมควนดน methyl bromide ยงสามารถยบยงการสรางตวของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาและการดดซบฟอสฟอรสในพชหลายชนด เชน ขาวโพด (Jawson et al., 1993) ฝาย หวหอม พรก (Afek et al., 1991) ถวเหลอง (Buttery et al. 1988) พรกไทย (Hass et al., 1987) ขาวสาล (Menge, 1982) และมนฝรง (Brown et al., 1974) เชนเดยวกน 2.3 ประโยชนของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมอเทยบสดสวนมวลชวภาพของจลนทรยดนชนดตางๆ จะพบวาชวมวลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามสดสวนสงมากถง 50 เปอรเซนต ของมวลชวภาพจลนทรยดนทงหมด ดงนนความหนาแนนของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา จงมอทธพลตอทงทางการเกษตรและสงแวดลอมเปนอยางมาก เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าหนาทเสมอนเปนตวกลางทท าใหเกดการเคลอนยายธาตอาหารจากดนมาสพช โดยมเสนใยทแพรกระจายในดนท าหนาทในการดดซบธาตอาหารแลวล าเลยงเขาสเสนใยในรากพชเพอสงใหกบพชท าใหพชไดรบธาตอาหารเพมขน เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชวยเพมการดดซบธาตอาหารตางๆ เชน ไนโตรเจน โพแทสเซยม แคลเซยม แมกนเซยม คอปเปอร เหลก และสงกะส อยางไรกตามฟอสฟอรสเปนธาตอาหารพชทเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถดดซบใหกบพชไดมากกวาธาตอนๆ พชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในรากจะไดรบฟอสฟอรสมากขน สงผลท าใหพชมการเจรญเตบโตเพมขนไปดวย ฟอสฟอรสมกเกด


24

ปฏกรยากบเหลก อะลมเนยม และแคลเซยม ท าใหอยในรปทไมเปนประโยชนตอพช การเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากและเสนใยราทแพรกระจายอยอยางหนาแนนในดน ท าหนา ทเสมอนรากเปนการเพมพนทในการดดซบฟอสฟอรสใหกบพชไดอกทาง (พกตรเพญ, 2556) อตราการเคลอนทของฟอสเฟตในรากพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มคาโดยประมาณ 17×10-14 โมล/เซนตเมตร/วนาท มากกวาในพชปกตซงมอตราการเคลอนทของฟอสเฟตภายในรากพชประมาณ 3.6×10-14 โมล/เซนตเมตร/วนาท (Son et al., 1988) ซงสามารถลดระยะเวลาทฟอสฟอรสเคลอนทมายงราก จงท าใหพชสามารถดดซบฟอสฟอรสไดในปรมาณทมากและรวดเรวขน (Mosse, 1973) การดดซบฟอสฟอรสโดยเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจงมประสทธภาพสงกวาการดดซบผานทางระบบรากพช พชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในรากจงไดรบฟอสฟอรสมากกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก (พกตรเพญ, 2556) รายงานการประเมนประสทธภาพในการทดแทนปยฟอสฟอรสของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Glomus sp. ส าหรบขาวโพดเลยงสตวทปลกในชดดนปากชองทมการตรงฟอสฟอรส พบวา อตราปยฟอสฟอรสท 75, 50 และ 25 เปอรเซนต ของอตราปยฟอสฟอรสต าทสดทท าใหขาวโพดมการเจรญเตบโตสงทสดรวมกบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา และการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเพยงอยางเดยว มผลท าใหความสง น าหนกแหง และปรมาณฟอสฟอรสของขาวโพดไมมความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบกบ 100 เปอรเซนต ของอตราปยฟอสฟอรสต าทสดทท าใหขาวโพดมการเจรญเตบโตสงทสด จงสรปไดวาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Glomus sp. สามารถทดแทนปยฟอสฟอรสในดนทมการตรงฟอสฟอรสไดทงหมด (พกตรเพญ, 2557) เชอราอารบสคลารไมคอรไรซายงสามารถดดธาตอนๆ ใหแกพชไดอก เชน การใสเชอรา Gigaspora margarita ใหกบตนกลาทอ พบวา ตนกลาทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะมความเขมขนของฟอสฟอรส โพแทสเซยม และสงกะสภายในตนสงกวาตนกลาทไมมการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศย (Rutto et al., 2002) การศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตและการใชไนโตรเจนและฟอสฟอรสของขาวไรและถวเขยวทปลกในระบบปลก intercropping พบวา ขาวและถวเขยวทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณไนโตรเจนในตนเพมขน 83.72 และ 64.83 เปอรเซนต และในรากเพมขน 53.76 และ 41.29 เปอรเซนต ตามล าดบ ขณะทปรมาณของธาตเหลกในตนและรากของถวเขยวเพมขน 223.08 และ 60.19 เปอรเซนต ตามล าดบ (XIAO et al., 2010) นอกจากน รายงานของ Mardukhi et al. (2011) ศกษาชนดของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไดแก Glomus mosseae, Glomus etunicatum และ Glomus intraradices ตอการดดซบธาตอาหารของขาวสาลสายพนธทแตกตางกน พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเพมความเขมขนของธาตอาหาร ไดแก ฟอสฟอรส แคลเซยม แมกนเซยม แมงกานส คอปเปอร เหลก สงกะส และคลอรน ในขาวสาลไดอยางมนยส าคญ อยางไรกตาม ดนทมฟอสฟอรสอยในปรมาณสงจะยบยงประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอร


25

ไรซา ดงเชนรายงานของ Lu et al. (1994) ศกษาถงผลการตอบสนองของเชอ Glomus versiforme ทเจรญอยในบรเวณรากขาวโพดเมอมการเตมปยฟอสฟอรสในระดบตางๆ พบวา การปลกขาวโพดในกระถางทเตมฟอสฟอรสในอตราสง ท าใหรากขาวโพดทมเชอรามความยาวรากนอยกวาทมการเตม ฟอสฟอรสในอตราทต า ส าหรบการปลกขาวโพดในแปลงทดลอง พบวา ปรมาณของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาลดลงอยางชาๆ เมอมการเตมปยฟอสฟอรสลงไปอก จนในทสดพบวาการเขาอาศยในรากขาวโพดของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในบรเวณทเตมปยฟอสฟอรสมปรมาณต ากวาบรเวณทไมมการเตมปยฟอสฟอรส (สมจตร, 2549) ดนทมการตรงฟอสฟอรสหรอมปรมาณฟอสฟอรสต า จะเพมประสทธภาพการเขาอยอาศยในรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Mortimer et al. (2008) ศกษาความสมพนธแบบ tripartite symbiosis ระหวางปมรากพชตระกลถว เชอราอารบสคลารไมคอรไรซา และพชอาศย ทฟอสฟอรสระดบสง (2 มลลโมลาร) และต า (1 มลลโมลาร) พบวา การเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในระยะแรก จะไประงบการเจรญเตบโตของปมรากถว ท าใหอตราการสงเคราะหแสงและอตราการหายใจในพชสงขน แตเมอมการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาถงระดบทสงทสด ท าใหประสทธภาพของฟอสฟอรสเพมขนโดยเฉพาะภาย ใตสภาพทมฟอสฟอรสต า ตามมาดวยการพฒนาของปมรากถว การเจรญเตบโตของพช และการตรงไนโตรเจนทเพมขน การสงสรมการเจรญเตบโตของพช พชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะเจรญเตบโตไดดกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (ศรณยา, 2541) รายงานของ Azizah and Martin (1992) พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซามผลตอปรมาณธาตอาหารในล าตนทเกดใหมของทอนพนธโกโก เมอมการปลกเชอรา Scutellospora sp. รวมกบเชอ Glomus sp. ในสายพนธโกโกทขยายพนธดวยการตดตา กงตอน และการปกช า ทอนพนธโกโกมน าหนกแหงของตนและเสนผานศนยกลางล าตนเพมขน และทอนพนธทขยายพนธดวยการตดตาและกงตอนทมเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาเจรญรวมดวยจะมปรมาณของฟอสฟอรสในตนเพมขน สวนทอนพนธทขยายพนธดวยวธ ตดตา มความเขมขนของแคลเซยมในสวนยอดสงขนเมอเทยบกบทอนพนธทไมมเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซา Janos et al. (2001) ศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการสงเสรมการเจรญเตบโตของตนลนจทขยายพนธดวยกงตอน พบวา ภายหลงจากทปลกเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาได 120 วน เชอราชวยสงเสรมการเจรญเตบโตทางดานความสงและการสรางใบ รวมถงท าใหมน าหนกแหงของสวนเหนอดนสงกวาตนทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาถง 39 เปอรเซนต Frey and Schuepp (1993) ศกษาความสามารถของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา โดยใสเชอ Glomus intraradices ใหแกขาวโพดและใหปยไนโตรเจนในรปของ (15NH4)2SO4 พบวา ตนขาวโพดทมการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามการเจรญเตบโตและมปรมาณของ 15N มากกวาตนทไมมการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา นอกจากน ยงมรายงานของ Maddox and Soileaue (1991) ทศกษาผล


26

ของการใชปยฟอสเฟตกบการใชปนขาวในการปรบปรงดน และการปลกเชออารบสคลารไมคอรไรซา Glomus fasciculatum และ Glomus etunicayum ตอถวเหลองทปลกในดนกรด พบวา ถวเหลองทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะมน าหนกเมลดสงสด โดยทมการใสปยฟอสเฟต 20 มลลกรม/ดน 1 กโลกรม สวนการใสปนขาวในทกๆ อตราใหผลผลตไมแตกตางกน นอกจากนการปลกเชอ Glomus etunicayum ชวยลดอตราการตายและปองกนการเกดโรคใบไหมของถวเหลองในดนทไมเตมปนขาว และยงพบวาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทงสองชนดชวยเพมการดดธาตอะลมนมของรากและปรมาณอะลมนมทสกดไดในดนมปรมาณเพมขน และรายงานของ Rajan et al. (2000) ศกษาประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 9 สปชร ทมตอการเจรญเตบโตของตนกลาสก พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชวยการเจรญของตนกลาสกไดมากกวาทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาอาศยรวมอยดวย เชอราทมประสทธภาพมากทสดตอการเจรญเตบโตของตนกลาสก ไดแก Glomus leptotrichum การผลตฮอรโมนพชบางชนดจะไปกระตนการเจรญเตบโตของพช เชน ออกซน ไซโตไคนน และจบเบอเรลลน เปนตน (Gopinathan and Raman, 1992) โดยหนงในฮอรโมนพชทสนนษฐานวาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาอาจจะสงเคราะหขนมา คอ ฮอรโมนจบเบอเรลลค แอซด (GA3) โดยพบวาปรมาณฮอรโมนจบเบอเรลลค แอซด ในรากกลามะละกอทมเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซามปรมาณมากกวารากกลามะละกอทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา โดยรากกลามะละกอทไดรบเชอ Glomus aggregatum และ Gigaspora sp. มแนวโนมจะมปรมาณฮอรโมน จบเบอเรลลค แอซด ในรากสงกวารากกลามะละกอทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชนดอน และพบวาปรมาณฮอรโมนจบเบอเรลลค แอซด ในรากกลามะละกอเพมขนเมอไดรบเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซา แมวาไมมผลท าใหอตราการเจรญเตบโตของกลามะละกอเพมขน แตมแนวโนมวากลามะละกอทมเชออารบสคลารไมคอรไรซาเจรญอยดวย จะมอตราการเจรญเตบโตทางดานความสง ขนาดเสนผานศนยกลางล าตน และปรมาณธาตอาหารในล าตน โดยเฉพาะธาตฟอสฟอรสและโพแทสเซยมเพมขน ปรมาณฮอรโมนจบเบอเรลลค แอซด ทเพมขนในรากมะละกอทไดรบเชอรา อารบสคลารไมคอรไรซา สนนษฐานวาเกดจากการทเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสรางขนเพอเพมประสทธภาพในการน าคารโบไฮเดรตจากพชไปใช (ดวงใจ, 2546) นอกจากน เชอราอารบสคลารไมคอรไรซายงท าใหพชมความทนทานตอสภาพแวดลอมทไมเหมาะสม เชน ความแหงแลง ความเคม เปนตน และชวยลดการท าลายของศตรพชในระบบรากพช อกทงยงมบทบาทตอการอนรกษดนและการลดการปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซดจากดนสชนบรรยากาศอกดวย ในดานความทนทานตอความแหงแลง พบวา พชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาอาศยอยจะทนทานตอการขาดน าไดดกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในราก เนองจากเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชวยดดซบน าใหกบพชผานทางเสนใยราทแพรกระจาย


27

ในดน ซงเสนใยเหลานมขนาดเลกมาก จงสามารถดดซบน าจากชองบรรจน าขนาดเลกไดดกวารากพช นอกจากนความทนทานตอการขาดน าของพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก ยงเปนผลมาจากการลดอตราการคายน าของพช เมอเกดความเครยดจากการขาดน า พชทมเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาในรากจะมการสะสมสารโพรลนในเซลลมากขน เพอรกษาปรมาณน าในเซลลไวตามกลไก osmotic adjustment ท าใหศกยน าในพชลดลง ดงนนการคายน าจงลดลงดวย (พกตรเพญ, 2556) มการศกษาการยายตนกลาพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา พบวา ไมมอาการเหยวหรออาจจะมอาการเหยวนอยกวาตนกลาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (Huang et al., 1985) และ Kothari et al. (1990) พบวา ตนขาวโพดทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามอตราการดดน าและมพนทใบมากกวาตนทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ท าใหพชทนความแลงไดมากขน เชนเดยวกบรายงานของ Tang and Chen (1999) ทศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสามารถในการตานทานตอสภาพแหงแลง พบวา เสนใยเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามบทบาทส าคญตอการเพมขนของน าหนกสดและชวยลดอาการเหยวจากการขาดน า ท าให Hippophae rhamnoides มความตานทานตอสภาพเครยดจากการขาดน าไดด ในดานความทนทานตอความเคม โซเดยมและคลอรนทมปรมาณมากในดนเคมท าใหเกดความเปนพษตอพช โดยสงผลเสยหายตอการสงเคราะหเอนไซมและโปรตน รวมทงมผลตอกระบวนการสงเคราะหแสงและการหายใจของพช และพบวาโซเดยมและคลอรนในดนเคมจะท าใหเกดความไมสมดลของการดดซบและการเคลอนยายธาตอาหารในพช สงผลเสยหายตอการเจรญ เตบโตและผลผลตของพชดวยเชนกน พชจะมกลไกปองกนตวเองเมอไดรบความเครยดจากความเคมโดยการสะสมสารอนทรยในเซลล เพอท าใหแรงดนออสโมซสภายในเซลลลดลง (osmotic adjustment) เพอปองกนการสญเสยน าออกจากเซลลหรอการเกดปรากฏการณ plasmolysis จนอาจท าใหเกดความเสยหายตอเซลลรากพช ภายใตสภาวะความเครยดเนองจากความเคม พบวาพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในราก มการสะสมสารอนทรยในเซลลมากกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศย ซงเปนผลท าใหพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในรากสามารถทนทานตอความเคมไดด ในแงของสภาวะความไมสมดลของธาตอาหารในดนอนเนองมาจากความเคม ซงโดยปกตแลวพชทเจรญเตบโตอยภายใตสภาวะความเคมจะดดซบธาตอาหารไดนอยลง เพราะธาตอาหารมกอยในรปทไมเปนประโยชนตอพช แตพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในรากจะยงคงไดรบธาตอาหารจากการท างานของเสนใยรานอกรากพช จงท าใหเกดความทนทานจากสภาวะเครยดเนองจากความเคม (พกตรเพญ, 2556) รายงานของ Gu et al. (2000) ศกษาถงการทนตอสภาพดนเคมของตนขาวโพดทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา โดยท าการปลกตนขาวโพดในกระถางทดลองทมดนในระดบความเคมตางๆ กน ดนทมเกลอ (NaCl) 1 กรม/


28

ดน 1 กโลกรม มผลยบยงการเจรญของตนขาวโพดทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามากกวาตนทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ในดานความทนทานตอการเกดโรคพชทางระบบราก และการเขาท าลายของไสเดอน ฝอย (พกตรเพญ, 2556) พชจะมปฏกรยาการตอบสนองตอการเขาสรากพชของเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาคลายกบปฏกรยาการตอบสนองตอการเขาสรากพชของเชอสาเหตโรคพช โดยจะมการแสดงออกของยนตานทาน (defence gene) ท าใหเกดปฏกรยาการตานทานตางๆ ของพช ซงในระยะแรกของการเขาสรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา จะเปนปฏกรยาการตานทานอยางออนๆ แตในระยะตอมาเมอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเจรญภายในรากพชมากขน เชน การสรางอารบสคลจะเหนยวน าใหพชมความตานทานตอการเขาท าลายของเชอสาเหตโรคพชมากขน (Garcia-Garrido and Ocampo, 2002) ชวยใหพชมความตานทานตอโรคทางระบบรากได (Yoram and Douds, 2000) ความทนทานตอการเกดโรคพชทางระบบรากและการเขาท าลายของไสเดอนฝอย มผลมาจากความสามารถของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในการครอบครองบรเวณเขตรากพชและการแขงขนเพอการเขาอยอาศยในรากพช จงท าใหเชอสาเหตโรคพชและไสเดอนฝอยมโอกาสในการเขาท าลายเซลลรากพชไดนอยลง (พกตรเพญ, 2556) เชอราอารบสคลารไมคอรไรซายงสงผลท าใหลกษณะทางกายภาพและสณฐานวทยาของพชเปลยนแปลงไป (Reid, 1990) เชน รากพชจะมความแขงแรงเพมมากขน เพราะรากทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะมการสรางลกนนเพมขน ท าใหเชอสาเหตโรคพชเขาท าลายไดยาก Sharma et al. (1992) ไดกลาวถงความสมพนธระหวางเชอราอารบสคลารไมคอรไรซากบการเกดโรคพชวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถเปลยนแปลงรปแบบการซมผานของสารตางๆ ออกมาภายนอกรากเพอเพมกจกรรมการยอยสลายไคตน พชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาอาศยอยจะมความตานทานตอเชอโรคทอยในดนได ดงนนพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจงมความตานทานโรคพชไดมาก ซงมประโยชนในการควบคมโรคพชโดยชววธ (biological control) ไดอกทางหนง รายงานของ Eke et al. (2016) ไดกลาวถงความสามารถของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ในการชวยลดผลกระทบจากการเขาท าลายของเชอสาเหตโรคพช แสดงใหเหนวา Glomus intraradices, Glomus hoi, Gigaspora margarita, และ Scutellospora gigantea สามารถลดระดบความรนแรงในการเกดโรคและการตดเชอสาเหตโรคพช Fusarium solani ในถว (Phaseolus vulgaris L.) ไดอยางมนยส าคญเมอมการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากพช นอกจากนยงพบวา phenols และ flavonoids รวมทงกจกรรมของ Phenylalanine Ammonia Lyase (PAL) เกดขนหลงจากการเขาอยอาศยของเชอรา แสดงใหเหนถงการสรางความแขงแรงของระบบภมคมกนของพชในการตอตานเชอโรคทเพมขนเมอมการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากพช


29

ในดานการอนรกษดน พบวาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามบทบาทตอการรกษาโครงสรางของดนใหมความคงทนตอการกรอนดนได เนองจากเสนใยรานอกรากพชมการแพรกระจายอยางหนาแนนในดน ทงยงสามารถผลต glycoprotein ทเรยกวา glomalin ทท าหนาทเสมอนกาวเชอมเสนใยรากบอนภาคดนใหตดกนอยางหนาแนน ดงนนเสนใยรานอกรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา จงเปรยบเสมอนโครงขายของเสนใยขนาดใหญทท าหนาทในการเชอมอนภาคของดนใหเกดการรวมตวเปนเมดดนจงสามารถรกษาโครงสรางของดนใหมความคงทนแขงแรงไดด และในดานลดการปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซดจากดนสชนบรรยากาศ กาซคารบอนไดออกไซดถกน ามาใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสงของพช และเมอพชเสอมสภาพเปนเศษซากพชตองอาศยกจกรรมการยอยสลายของจลนทรยดน ซงจะท าใหเกดการหมนเวยนสารประกอบคารบอนทอยในพชมาสดน และเมอจลนทรยดนตายลงไป อนทรยคารบอนในเซลลจลนทรยจะเปลยนเปนกาซคารบอน ไดออกไซดระเหยสชนบรรยากาศอกครง จลนทรยจงเปนตวแปรส าคญทท าใหเกดการสะสมอนทรยคารบอนในดน และการแปรสภาพของอนทรยคารบอนใหเปลยนเปนกาซคารบอนไดออกไซดสชนบรรยากาศ เชอราอารบสคลารไมคอรไรซามบทบาทในการดดซบกาซคารบอนไดออกไซดจากชนบรรยากาศผานกลไกการด ารงชวตแบบพงพาอาศย โดยพบวาการใชระยะเวลาในการล าเลยงสาร ประกอบคารบอนจากการสงเคราะหดวยแสงของพช (photosynthate) มาใหกบเชอราอารบสคลารไมคอรไรซานนเกดขนอยางรวดเรว (ภายใน 1 ชวโมง) และแสงของพชถกน ามาใชในการแลกเปลยนธาตอาหารกบเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาประมาณ 4-20 เปอรเซนต ของทงหมด หมายความวากาซคารบอนไดออกไซดจากชนบรรยากาศทพชตรงไดสวนหนง ถกเปลยนมาอยในรปอนทรยคารบอนในเสนใยเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เสนใยนอกรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาม ความหนาแนนประมาณครงหนงของชวมวลจลนทรยดนทงหมดและยงมความคงทนตอการยอยสลาย เชอราอารบสคลารไมคอรไรซา จงมบทบาทในการชวยลดการปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซดจากดนสชนบรรยากาศได ซงเปนการบรรเทาปญหาสภาวะภมอากาศทเปลยนแปลงในปจจบนไดอกทางหนง (พกตรเพญ, 2556)

2.4 ผลของชนดและสายพนธพชตอประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ส าหรบรายงานวจยทเกยวของกบการใชเชอราอาบสคลารไมคอรไรซารรวมกบการปลกยางพาราสายพนธตางๆ นน ยงมอยคอนขางนอย เชน รายงานของ สทศน และคณะ (2540) พบวา สามารถปลกเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในยางพาราได โดยเฉพาะการปลกเชอหลงจากทระบบรากยางมการพฒนาดแลว จะไดผลดกวาเมอปลกเชอตงแตตนตอตายงมอายนอย ทงนเชออาจตองรอรากขนออนนานเกนไป ท าใหสญหายไปเนองจากการชะลาง หรอสภาพแวดลอมไมเหมาะสมจนตาย


30

ไปกอนทจะไดเขาสรากขนออน อยางไรกตาม ไดมการศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของพชอนๆ อกหลายชนด เชน การศกษาในตนกลา sweetgum (Liquidambar styraciflua) พบวา ตนกลาทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะมน าหนกสดมากกวาตนกลาทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาถง 40 เทา (Powell and Bagyaraj, 1986) จ าเนยร และ ธนกจ (2558) ศกษาอทธพลของปยฟอสฟอรสตอการพงพาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Acualospora morrowiae ของพรกในวสดปลกทใสปยฟอสฟอรส 6 ระดบ คอ 0, 20, 40, 50, 60 และ 80 กโลกรม/ไร เปรยบเทยบกบตนพรกทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา พบวา ในทกระดบของปยฟอสฟอรสทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ท าใหพรกมความสง น าหนกแหงสวนเหนอดน น าหนกแหงราก จ านวนผลตอตน น าหนกผลสดตอตน และการดดธาตฟอสฟอรสเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต ซงเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสงผลใหน าหนกผลผลตเพมขนเฉลย 44.5 เปอรเซนต เชนเดยวกบรายงานของ มลชย (2541) ทศกษาผลของเชอราเวสสคลาร-อารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของปอแกว (Hibiscus sabdariffa var. altissima) และการเขาท าลายปอแกวของไสเดอนฝอยรากปม Meloidogyne incognita พบวา เชอราเวสสคลาร-อารบสคลารไมคอรไรซาทง 6 ชนด จะชวยท าใหความสง น าหนกสด และน าหนกแหงของปอแกวมากกวาตนทไมไดปลกเชอราอยางมนยส าคญทางสถต และพบวาการปลกเชอราเวสสคลาร-อารบสคลารไมคอรไรซามผลตอการลดจ านวนกลมไขไสเดอนฝอยรากปม Meloidogyne incognita อตราการเกดปม และเปอรเซนตดชนการเขาท าลายอยางมนยส าคญ ศภธดา และชฎาพร (2557) ศกษาผลของการปลกขาวพนธสนปาตอง 1 ภายใตการใหน าสองรปแบบคอ แบบทวมขง และแบบระดบความชนของดน 0.3 บาร โดยเปรยบเทยบระหวางการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา และการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Glomus geosporum, Glomus etunicatum และ Acaulospora foveata พบวา ขาวทปลกภายใตการใหน าทงสองรปแบบทมการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชนดตางๆ นน มแนวโนมของน าหนกแหงสงกวาขาวทไมมการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา โดยเฉพาะเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซา Acaulospora foveata ท าใหขาวมน าหนกแหงตนและการดดซบสงกะสสงทสด ในรายงานของ สมบญ และสาล (2535) ศกษาความสมพนธระหวางเชอราเวสสคลาร-อารบสคลาร ไมคอรไรซา ไรโซเบยมและปยฟอสฟอรสระดบตางๆ ในถวเขยว พบวา การใสเชอไรโซเบยมรวมเชอราเวสสคลาร-อารบสคลารไมคอรไรซา จะเพมการดดธาตไนโตรเจน ฟอสฟอรส โพแทสเซยม และเพมการเจรญเตบโตของถวเขยวมากกวาตนพชทใสเชอไรโซเบยม หรอใสเชอราเวสสคลาร-อารบส คลารไมคอรไรซาอยางเดยว โดยเฉพาะอยางยงในดนทมธาตฟอสฟอรสทเปนประโยชนตอพชต า นอกจากน Bhatti et al. (2013) รายงานวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทง 3 สปชร (Glomus mosseae, Acaulospora laevis และ Gigaspora sp.) รวมทง Trichoderma viride มผลท าให Dianthus caryophyllus Linn. มการเจรญเตบโตทดขนหลงจาก 45 และ 90 วนของการใสเชอ


31

ใหกบพช และรายงานของ Ortas (2012) ทศกษาผลของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอผลผลต การดดซบธาตอาหาร และประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในพชหลายชนด พบวา ในพชตระกลพรก-มะเขอ ตระกลถว และตระกลแตง มการตอบสนองทดตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา และพชทมการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มการดดซบธาตอาหารไดสงกวาพชทไมมการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา และรายงานของ Srinivasan and Govindasamy (2014) ศกษาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 9 สายพนธ ตอการเจรญเตบโตของ Catharanthus roseus โดยการวเคราะหพฤกษเคมใน Catharanthus roseus พบวา Glomus aggregatum และ Glomus fasciculatum สามารถสนบสนนศกยภาพการเจรญเตบโตในดานการใหผลผลตแก Catharanthus roseus ไดดกวาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสายพนธอน จากงานวจยของ พกตรเพญ (2555) พบวา สายพนธพชมการตอบสนองตอการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาแตกตางกน โดยพบวา ขาวโพดเลยงสตวและขาวโพดหวานมการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในการสงเสรมการเจรญเตบโต และดดซบฟอสฟอรสมากกวาขาวโพดฝกออน ทงนความแปรปรวนของการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถพบไดในพชชนดอนดวยเชนกน ยกตวอยางเชน งานทดลองของ Tawaraya et al. (2001) ทไดท าการเปรยบเทยบการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (Glomus fasciculatum) ของตนหอม 27 ชนด พบวา การพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ตอการเจรญเตบโตของตนหอมมความแปรปรวนอยระหวาง 73-95 เปอรเซนต ผลการทดลองลกษณะนพบไดเชนกนในการทดสอบการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาของขาวสาล (Zhu et al., 2001) ถวเหลอง (Khalil et al., 1994) ถวลสง (Rao et al., 1990) และผกกาด (Jackson et al., 2002) และรายงานการศกษาผลของการใสปยชวภาพเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตและผลผลตของไผ ไดแก ไผกมซง (Bambusa beecheyana) ไผตงลมแลง (Bambusa beecheyana) ไผซางหมน (Dendrocalamus sp.) และไผซางนวล (Dendrocalamus membranaceus) พบวา การใสปยชวภาพเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ท าใหขนาดเสนผานศนยกลางล าของไผซางหมนเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต แตไมมผลตอไผชนดอน นอกจากน การใสปยชวภาพท าใหความสามารถในการเขาอยอาศยในรากพชอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทพบทงในชนดนบนและลางบรเวณรากไผทกชนดเพมขน และท าใหปรมาณอนทรยคารบอนในชนดนลางบรเวณรากไผตงลมแลงเพมขน (นาฏยา และคณะ, 2556) อกทงยงมรายงานของ Legay et al. (2016) ทไดท าการประเมนพช 3 สปชร ทมลกษณะแตกตางกนในดานการหมนเวยนธาตอาหาร โดย Festuca paniculata (Schinz and Tellung) เปนสปชสทมการหมนเวยนธาตอาหารชา ขณะท Dactylis glomerata ( L. ) มการหมนเวยนธาตอาหารทเรวกวา และ Bromus erectus (Hudson) เปนกลางระหวางสองสปชส ตอการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา พบวา Festuca paniculata มการเขาอย


32

อาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสงทสด ขณะท Bromus erectus พบต าสด ทงนอาจจะเปน ไปไดวา ความแปรปรวนของการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะขนอยกบความตองการธาตอาหาร ประสทธภาพการดดใชธาตอาหารของพชแตละชนด และการแพรกระจายของระบบรากพชนนๆ (พกตรเพญ, 2555)


33

บทท 3 วธการวจย

3.1 การทดลองท 1 การส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพ ดตอยางพาราในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 3.1.1 พนทศกษา เกบตวอยางดนเพอประเมนจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทมประสทธภาพดตอยางพาราในดนบรเวณรากของยางพารา 4 พนธ คอ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ใน 2 พนท ไดแก พนทปลกยางเดม จงหวดจนทบร (ศนยวจยยางจนทบร ตงอยท 35 หม 7 ต าบลฉมน อ าเภอมะขาม จงหวดจนทบร) และ พนทปลกยางใหม จงหวดหนองคาย (ศนยวจยยางหนองคาย ตงอยท 209 หม 8 ต าบลพระบาทนาสงห อ าเภอรตนวาป จงหวดหนองคาย) เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา ตามการศกษาของกรมวชาการเกษตร ม 2 ชนด คอ เชอรา Acaulospora sp. และ Glomus sp. ซงจากการศกษาลกษณะทาง spore morphology ตามวธการของ Abbott (1982) พบลกษณะของสปอร ดงแสดงในตารางท 1 ตารางท 1 ชนดของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา

ชนด รปภาพสปอร ค าอธบายลกษณะสปอร

Acaulospora sp.

สปอรมรปรางกลม สเหลองเขมจนถงน าตาลออน มผนงสปอร 1 ชน

Glomus sp.

สปอรมรปรางกลม สน าตาลเขม มผนงสปอร 1-2 ชน มเสนใยลกษณะโคงตดกบสปอร


34

3.1.2 การเกบตวอยางดนและการเตรยมตวอยาง สมเกบตวอยางดนบรเวณเขตรากยางพารา โดยเกบดนทความลก 0-20 เซนตเมตร รวบรวมตวอยางดนทงหมดใสถงพลาสตก ปดปากถง และเกบบนทกขอมลพนทศกษา หลงจากนนน าตวอยางดนมาผงใหแหงในทรม คลกเคลาดนใหเขากน แบงตวอยางดนออกเปน 2 สวน โดยสวนท 1 ส าหรบใชในการประเมนจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในดน และ สวนท 2 วเคราะหสมบตทางเคมของดน ไดแก เนอดน, ความเปนกรด-ดางของดน, ปรมาณอนทรยวตถ และปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชน 3.1.3 การเกบบนทกผลการทดลอง

3.1.3.1 การประเมนจ านวนของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธ ภาพดตอยางพาราในดนบรเวณเขตราก

น าตวอยางดนมาแยกสปอรออกจากดนตามวธ wet sieving and sucrose centrifugation โดยน าตวอยางดน 20 กรม ใสลงในขวดพลาสตกขนาด 120 มลลลตร พรอมกบเตมน าปรมาณ 30 มลลลตร ปดฝาและเขยาเพอท าลายโครงสรางของดน จากนนน ามาผานตะแกรงขนาด 250, 100 และ 50 ไมครอน ซงวางซอนกนอย แลวใชขวดฉดน า ฉดไลสปอรใหลอยขนขางตะแกรงแลวจงเทใสในหลอดทดลอง น าของเหลวพรอมหลอดทดลองทไดไปปนเหวยงทความเรวรอบ 2000 รอบ/นาท เปนเวลา 5 นาท จากนนเทสารละลายดานบนทงและเตมสารละลาย 50 เปอรเซนต sucrose 30 มลลลตร ตอมาน าไปปนเหวยงทความเรวรอบ 2000 รอบ/นาท เปนเวลา 1 นาท จากนนน าของเหลวทไดใสลงใน suction funnel ทมกระดาษกรองวางอย เพอแยกของเหลวกบสปอรออกจากกน น ากระดาษกรองทมสปอรตดอยมาตรวจหาสปอรภายใตกลองจลทรรศนชนด dissecting microscope เพอประเมนจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (Daniels and Skipper, 1982) 3.1.3.2 การวเคราะหสมบตของดน ไดแก (1) การวเคราะหเนอดน โดยวธ Hydrometer method โดยน าตวอยางดนมาก าจดอนทรยวตถดวยไฮโดรเจนเปอรออกไซด รอนดนในน าผานตะแกรง 2 มลลเมตร ลางดนดวยน าท าใหดนแหง ชงตวอยางดนทได แลวน าไปท าเปนสารแขวนลอยในน าดวยการใสสารสงเสรมการกระจายของอนภาคดน (dispersion agent) เชน สารละลายแคลกอน (calgon solution) 5 เปอรเซนต ปนสารแขวนลอยดวยเครองปน ถายของผสมลงในกระบอกตวงแบบตกตะกอน (sedimentation cylinder) ใหหมดแลวหยอนไฮโดรมเตอรลงไปโดยตงเวลาอานท 40 วนาท และ 2 ชวโมง อานอณหภม คาทอานไดท 40 วนาทเปนปรมาณของกลม ทรายแปง และ ดนเหนยว และ แคลกอน รวมกน สวน 2 ชวโมงเปนปรมาณของกลมขนาดของดนเหนยว และแคลกอน โดยการวดอณหภม (t1) เมอจบเวลาได 40 วนาท จงอานคาจากไฉโดรมเตอร (R1) (จะตองหยอน


35

ไฮโดรมเตอรลงในตวอยางกอนถงเวลาอานคาประมาณ 10 วนาท) ตงทงไวเปนเวลา 2 ชวโมง จง วดอณหภม (t2) และอานคาจากไฮโดรมเตอร (R2) อกครง ซงอณหภมทงหมดวดเปนองศาฟาเรนไฮต จากนนน าเอาผลการทดลองไปหาเปอรเซนตของ ทราย ทรายแปง และดนเหนยว โดยใชสตรการค านวณ ดงน B40 = b1+0.20 (tb1-68) เมอ B40 คอ คา blank ทแกอณหภมแลว ทเวลา 40 วนาท B2 = b2+0.20 (tb2-68) เมอ B2 คอ คา blank ทแกอณหภมแลว ทเวลา 2 ชวโมง R40 = R1+0.20 (t1-68) เมอ R40 คอ คาทแกอณหภมแลวจากตวอยางดนทเวลา 40 วนาท R2 = R2+0.20 (t2-68) เมอ R2 คอ คาทแกอณหภมแลวจากตวอยางดนทเวลา 2 ชวโมง จากนนน าคาทไดไปแทนคาในสตร เพอหาเปอรเซนตของ ทราย ทรายแปง และดนเหนยว ดงน (ในกรณใชตวอยางดนหนก 100 กรม)

ทราย (เปอรเซนต) = 100 - (R40-B40) ทรายแปง (เปอรเซนต) = (R40-B40) - (R2-B2) ดนเหนยว (เปอรเซนต) = (R2-B2) จากนนน าขอมลทไดไปหาประเภทของเนอดน โดยอาศยไดอะแกรม

สามเหลยมใชเกณฑการแบงขนาดอนภาคดงน ทรายมขนาดของ effective diameter 0.05-2.00 มลลเมตร ทรายแปงมขนาดของ effective diameter 0.002-0.05 มลลเมตร ดนเหนยวมขนาดของ effective diameter เลกกวา 0.002 มลลเมตร (2) การวเคราะหความเปนกรด-ดางของดน (pH) ดวยวธ Electrometric method โดยชงตวอยางดนขนาด 2 มลลเมตร จ านวน 10 กรม ใสลงใน Beaker ขนาด 100 มลลลตร เตมน ากลนลงไป 10 มลลลตร ใชแทงแกวคนใหเขากนประมาณ 30 นาท จากนนท าการวด pH ดวย pH meter (3) การวเคราะหอนทรยวตถในดน โดยใชวธของ Walkley and Black (1934) ชงตวอยางดนทบดอยางละเอยด ขนาด 0.5 มลลเมตร น าหนก 0.5 กรม ใสตวอยางดนลงใน Erlenmeyer flask ขนาด 250 มลลลตร เตมน ายา dichromate 1N ไป 5 มลลลตร จากนนเตมกรดซลฟวรค เขมขนลงไป 10 มลลลตร โดยเรว แกวง flask ไปรอบๆ เบาๆ เพอใหน ายากบดนเขากนประมาณ 1-2 นาท แลวตงทงไวใหท าปฏกรยากนเปนเวลา 30 นาท เมอครบเวลาเตมน ากลนลงไป 15 มลลลตร และหยด indicator ลงไป 3 หยด ไตเตรท soil suspension ดวยน ายา ferrous sulfate จนกระทงถงจด end point คอ จดทสของ suspension เรมเปลยนจากสเขยวเปนน าตาลปนแดง จดบนทกปรมาณของน ายา ferrous sulfate เพอน ามาค านวณปรมาณอนทรยคารบอนในดน จากนนน าขอมลทไดมาค านวณปรมาณอนทรยวตถ ดงน


36

เปอรเซนตอนทรยคารบอน (Organic carbon, O.C.) = 10 x (B-S) x 100 x 100 x 3 x 100 x N B x 77 x 1000 x W

เปอรเซนตอนทรยวตถ (Organic matter, O.M.) = % O.C. x 1.724

เมอ B = ปรมาณ FAS ทใชในการไตเตรท Blank (มลลลตร) S = ปรมาณ FAS ทใชในการไตเตรทตวอยาง (มลลลตร) W = น าหนกดนทใช (กรม) N = ความเขมขนของ K2Cr2O7 (หนวย normality)

(4) การวเคราะหปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชนในดน โดยใชน ายาสกด Bray II ซงเรมจากการชงดนตวอยาง ทรอนผานตะแกรงขนาด 2 มลลเมตร จ านวน 2.5 กรม ใสลงในขวดพลาสตก เตมน ายาสกด Bray II ลงไป 25 มลลลตร ปดผาแลวน าไปใสเครองเขยาทความเรว 250 รอบ/นาท เปนเวลา 1 นาท เอาสารละลายดนทไดมากรองดวยกระดาษกรองเบอร 4 เกบ aliquot ไวในขวดพลาสตกทสะอาดขนาด 120 มลลลตร จากนนน า aliquot ของดนตวอยาง 10 มลลลตร ใสลงใน volumetric flask ทมความจ 25 มลลลตร เตม reagent B ลงไป 4 มลลลตร ปรบปรมาตรดวยน ากลนจนครบ 25 มลลลตร เขยาใหเขากน ทงไวประมาณ 10 นาท แลวอานคาการดดกลนแสง (absorbance) ดวยเครอง spectrophotometer ทความยาวคลน 882 นาโนเมตร แลวน าขอมลทไดมาค านวณหา Aavailable P (มลลกรม/กโลกรม) โดยเทยบกบกราฟมาตรฐาน (standard curve) โดยการท า standard curve ไดจากการเตรยมน ายามาตรฐาน phosphate ใหมความเขมขน 5 มลลกรมฟอสฟอรส/ลตร โดยใช standard phosphate 50 มลลกรมฟอสฟอรส/ลตร มาเจอจางลง 10 เทา จากนนดดมา 0, 1, 2, 3, 4 และ 5 มลลลตร ใสลงใน volumetric flask ขนาด 25 มลลลตร แลวเตม reagent B ลงไป 4 มลลลตร ปรบปรมาตรดวยน ากลนจนครบ 25 มลลลตร เขยาใหเขากน วางทงไวประมาณ 10 นาท เรมอานคาการดดกลนแสง (absorbance) ของ standard phosphate ดวย spectrophotometer ทความยาวคลน 882 นาโนเมตร และน ามา Plot กราฟระหวางคา absorbance กบความเขมขนของ phosphorus ซงจะออกมาเปน standard curve ทจะน ามาใชในการประเมนปรมาณฟอสฟอรสในตวอยางดน โดยมสตรการค านวณ ดงน


37

ปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชน (มลลกรม/กโลกรม) = B x DF (sample) x X A

เมอ A = น าหนกของตวอยางดน (กรม) B = น ายาสกด (มลลลตร) X = คาทอานไดเมอวดคาเทยบกบ standard set 3.2 การทดลองท 2 การศกษาประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบ โตของยางพาราพนธเศรษฐกจส าคญ 4 พนธ 3.2.1 การวางแผนการทดลอง วางแผนการทดลองแบบ 2x4 factorial in completely randomized design จ านวน 3 ซ า ประกอบดวย 2 ปจจย ไดแก (1) เชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไดแก ไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (NM) และใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (AM) (2) พนธยางพารา ไดแก BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

ดงนนสงทดลองจะมทงหมด จ านวน 8 สงทดลอง ไดแก (1) NM + BPM 24 (2) NM + RRIM 600 (3) NM + RRIT 251 (4) NM + RRIT 408 (5) AM + BPM 24 (6) AM + RRIM 600 (7) AM + RRIT 251 และ (8) AM + RRIT 408 3.2.2 การเตรยมหนวยทดลอง 3.2.2.1 การเตรยมดน ท าการเกบตวอยางชดดนปากชอง โดยเกบดนทระดบความลก 0-20 เซนตเมตร น าดนมาผงใหแหงในทรม แยกเศษพชออก น าไปอบทอณหภม 100 องศาเซลเซยส เปนเวลา 8 ชวโมง สลบกบทงใหเยนเปนเวลา 8 ชวโมง จ านวน 2 รอบ เพอท าลายสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตามธรรมชาต โดยสมบตของดนแสดงในตารางท 2 ซงเปนดนทมปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชนในดนต า ทงนนเพอใหเหนผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในการสงเสรมการเจรญเตบโตและการดดซบฟอสฟอรสไดชดเจน 3.2.2.2 การเตรยมกระถาง ใชกระถางพลาสตกสน าตาล ขนาดเสนผานศนย กลางปากกระถาง 20 นว พรอมจานรองกระถาง เชดท าความสะอาดกระถางดวยส าลชบ 10 เปอรเซนต clorox 3.2.2.3 การเตรยมกลายางพารา น าเมลดยางพาราทง 4 พนธ คอ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 มาแชในน าสะอาด แลวเพาะลงในขยมะพราวทผานการอบฆาเชอดวย autoclave ท 120 องศาเซลเซยส ความดน 15 ปอนด/ตารางนว เปนเวลา 15 นาท ดแลรด


38

น าเปนเวลา 2 สปดาห จากนนยายกลาปลกลงในถงเพาะช าทใสดนขยไผทผานการอบฆาเชอดวย autoclave แลว ดแลรดน าสม าเสมอจนกระทงกลายางเรมแตกฉตรท 2 ทอายประมาณ 2 เดอน จงยายปลกลงกระถางทดลองทเตรยมไวขางตน 3.2.2.4 การเตรยมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ใชเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา ของกรมวชาการเกษตร โดยมจ านวนสปอรของ Acaulospora sp. และ Glomus sp. จ านวน 25 สปอรตอดน 1 กรม

ตารางท 2 สมบตของชดดนปากชอง สมบตดน ผลวเคราะห

เนอดน 1 ดนเหนยว

สดสวนอนภาคดนเหนยว (เปอรเซนต) 71 สดสวนอนภาคทรายแปง (เปอรเซนต) 13 สดสวนอนภาคทราย (เปอรเซนต) 16 คาความเปนกรด-ดาง 2 4.37 ปรมาณอนทรยวตถในดน 3 (เปอรเซนต) 1.95 ปรมาณฟอสฟอรสทงหมดในดน 4 (มลลกรม/กโลกรม) 228.33 ปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชน 5 (มลลกรม/กโลกรม) 18 ปรมาณโพแทสเซยมทสกดได 6 (มลลกรม/กโลกรม) 42 ปรมาณแคลเซยมทสกดได 6 (มลลกรม/กโลกรม) 1,423 ปรมาณแมกนเซยมทสกดได 6 (มลลกรม/กโลกรม) 140 ความจในการแลกเปลยนประจบวก 7 (เซนตโมล/กโลกรม) 20.13

1 pipette method 2 1:1, Soil:H2O 3 Walkley and Black method 4 Vanadate-Molybdate method 5 Bray II, Ascorbic method 6 KH4OAc, pH 7.0 7 1M NH4OAc pH 7.0 method 3.2.3 การจดหนวยทดลองและการปฏบตดแลหนวยทดลอง บรรจดนลงในกระถางๆ ละ 20 กโลกรม ใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 100 กรม ตามแผนการทดลอง ยายกลายางพาราแตละพนธปลก 1 ตนตอกระถาง วางกระถางทดลองไวในโรงเรอนพลาสตก จนกลายางอายครบ 1 ป ท าการใสปยเมอกลายางอาย 4 และ 6 เดอนหลงปลก ใสปยไนโตรเจนในรปยเรย ในอตรา 50 กโลกรม/ไร โดยแบงใส 2 ครง ปยโพแทสเซยมในรป KCl ใน


39

อตรา 50 กโลกรม/ไร ปยแคลเซยมในรป CaCl2 ในอตรา 10 กโลกรม/ไร และปยแมกนเซยมในรป MgSO4 ในอตรา 10 กโลกรม/ไร ตามล าดบ ใหน า ก าจดแมลงและวชพชโดยวธกล 3.2.4 การเกบบนทกผลการทดลอง ดงน 3.2.4.1 ความสง และขนาดเสนผานศนยกลางล าตน วดความสงและเสนผานศนยกลางล าตน เมอยางพารามอาย 4, 8 และ 12 เดอน โดยความสงวดจากโคนตนบรเวณเหนอรากจนถงใบทกางออกเตมทใบสดทาย และวดขนาดเสนผานศนยกลางวดบรเวณโคนตนยางพาราเหนอรากยางพาราขนมา 10 เซนตเมตร 3.2.4.2 น าหนกแหงสวนเหนอดนและน าหนกแหงราก เมอยางพาราอาย 1 ป ตดสวนเหนอดนและสวนของรากทงหมดเปนชนเลกๆ ใสลงในถงกระดาษส าหรบอบตวอยางพช น าเขาตอบลมรอนทอณหภม 65 องศาเซลเซยส จนกระทงน าหนกแหงคงท หลงจากนนชงน าหนกแหงสวนเหนอดนและสวนของราก 3.2.4.3 ปรมาณฟอสฟอรสทงหมดในสวนเหนอดนและราก เมอตวอยางพชแหงดแลว น าไปบดใหละเอยด รอนตวอยางผานตะแกรง 0.2 มลลเมตร จากนนท าการวเคราะหปรมาณฟอสฟอรสทงหมดในพชโดยวธ colorimetry (ทศนย และจงรกษ, 2542) ดงน การยอยตวอยางพช ชงตวอยางพช 1.0 กรม ใสลงใน Kjeldahl tube แลวเตม digestion mixture 5 มลลลตร (เตรยม Blank ควบคไปดวย) จากนนน า Kjeldahl tube ใสลงใน Block digestion ภายใตตดดควน (Fume hood) โดยตงอณหภมเรมตนท 150 องศาเซลเซยส แลวจงปรบเพมเรอยๆ คราวละ 50 องศาเซลเซยส จนถง 350 องศาเซลเซยส ภายใน 2 ชวโมง เมอไดสารละลายใส วางทงไวจนเยนตวลงแลวปรบปรมาตรดวยน ากรองเปน 50 มลลลตร เขยาใหสารละลายในหลอดและน ากรองรวมเปนเนอเดยวกน จากนนกรองดวยกระดาษกรองเบอร 5 เกบ aliquot ทไดนในขวดพลาสตกท าสตวอยางโดยการปเปต aliquot 3 มลลลตร ใสในหลอดทดลองขนาด 25 มลลลตร เตมน ากลน 3 มลลลตร เตม 5 เปอรเซนต Ammonium molybdate 1 มลลลตร และ 0.25 เปอรเซนต Ammomiun vanadate 1 มลลลตร จากนนเขยาใหเขากน ทงไวประมาณ 20 นาท เพอใหเกดปฏกรยาโดยสมบรณ แลวจงน าไปวดคาการดดกลนแสงดวย Spectrophotometer ทความยาวคลน 440 นาโนเมตร ท าการบนทกคาการดดกลนแสง (absorbance) ของแตละตวอยาง การเตรยมสารละลายมาตรฐาน เตรยม standard phosphate 7 series ดงน 0, 2.5, 5.0, 7.5, 10.0, 12.5 และ 15.0 ppm โดยเตรยมไดจากการปเปต 50 ppm standard P ปรมาตร 0, 0.4, 0.8, 1.2, 1.6, 2.0 และ 2.4 มลลลตร ลงในหลอดทดลองขนาด 25 มลลลตร ตามล าดบ หลงจากนนเตมน ากลน 3.0, 2.6, 2.2, 1.8, 1.4, 1.0 และ 0.6 มลลลตร ลงในแต


40

ละ series เพอปรบปรมาตรใหครบ 3 มลลลตร แลวเตม blank อก 3 มลลลตร จากนน เตม 5 เปอรเซนต Ammonium molybdate 1 มลลลตร และ 0.25 เปอรเซนต Ammomiun vanadate 1 มลลลตร เขยาใหเขากน ทงไวประมาณ 20 นาท เพอใหเกดปฏกรยาโดยสมบรณ แลวจงน าไปวดคา absorbance ดวย spectrophotometer ทความยาวคลน 440 นาโนเมตร ท าการบนทกคา absorbance ของแตละ series เพอน าขอมลนไป plot graph เพอใชในการเปรยบเทยบกบตวอยางตอไป การค านวณความเขมขนของฟอสฟอรส (P ppm) ในตวอยางไดมาจากการน าคา absorbance ของตวอยางมาเปรยบเทยบกบกราฟฟอสฟอรสมาตรฐาน เมอทราบคา P ppm ของตวอยางแลว น าคาทไดมาคณกบน าหนกแหง จะไดปรมาณฟอสฟอรสทงหมด (P content, มลลกรม/กโลกรม) 3.2.4.4 ประเมนการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก โดยแบงตวอยางรากยางพารากอนทจะน าไปอบใหแหง เพอหาน าหนกแหงของราก จากขอ 2 ออกมาประมาณครงหนงของรากทงหมดน าไปยอมสรากตามวธการของ Philips and Hayman (1970) โดยน าตวอยางรากยางพารามาลางใหสะอาด ใสขวดแกวทมฝาปดสนท ยอมสราก โดยเตมสารละลาย 10 เปอรเซนต KOH ใหทวมราก แชจนกระทงรากใส จงเทสารละลายทงจนหมด จากนนลางรากดวยน าใหสะอาด 2-3 ครง เตม Alkaline H2O2 solution ใหทวมรากทงหมด นาน 60 นาท จากนนเทสารละลายดงกลาวทงจนหมด แลวลางรากดวยน าใหสะอาด 2-3 ครง แชรากดวย HCl solution นาน 15 นาท จากนนเท HCl solution ทงแลวเตม Trypan blue solution (C. I. 23850, Ajex Finechem) ประมาณ 8 ชวโมง หรอจนกวาจะตดส จงเท Trypan blue solution ออก แลวเกบรากทยอมสแลวไวใน Lactic acid solution น ารากทยอมสแลวมาประเมนการเขาอยอาศยในรากของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (AM colonization) ตามวธของ McGonigle et al. (1990) และค านวณเปอรเซนตการอยอาศยของเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาในราก ตามวธการของ Trouvelet et al. (1985) ดงน

เปอรเซนต AM colonization = [(95 x n5) + (70 x n4) + (30 x n3) + (5 x n2) + (1 x n1)]/N เปอรเซนต AM colonization = เปอรเซนตการเขาสรากของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา n5 = จ านวนรากทมการเขาอยอาศยในรากมากกวา 90 เปอรเซนต n4 = จ านวนรากทมการเขาอยอาศยในราก 51-90 เปอรเซนต n3 = จ านวนรากทมการเขาอยอาศยในราก 11- 50 เปอรเซนต


41

n2 = จ านวนรากทมการเขาอยอาศยในรากนอยกวา 10 เปอรเซนต n1 = จ านวนรากทไมมการเขาอยอาศยในราก N = จ านวนรากทงหมดทใชในการประเมนการเขาอยอาศยในราก 3.2.4.5 ประเมนจ านวนประชากรและชนดของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา โดยท าการเกบตวอยางดน จากสงทดลองทมการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในชวงอายของตนยางพาราท 4, 8 และ 12 เดอน โดยน าดนมาแยกสปอรออกจากดนตามวธ wet sieving and sucrose centrifugation (Daniels and Skipper, 1982) โดยน าตวอยางดน 20 กรม ใสลงในขวดพลาสตกขนาด 120 มลลลตร พรอมกบเตมน าปรมาณ 30 มลลลตร ปดฝาและเขยาเพอท าลายโครงสรางของดน จากนนน ามาผานตะแกรงขนาด 250, 100 และ 50 ไมครอน ซงวางซอนกนอย แลวใชขวดฉดน า ฉดไลสปอรใหลอยขนขางตะแกรงแลวจงเทใสในหลอดทดลอง น าของเหลวพรอมหลอดทดลองทไดไปปนเหวยงทความเรวรอบ 2,000 รอบ/นาท เปนเวลา 5 นาท จากนนเทสารละลายใสดานบนทงและเตมสารละลาย 50 เปอรเซนต sucrose 30 มลลลตร ตอมาน าไปปนเหวยงทความเรวรอบ 2,000 รอบ/นาท เปนเวลา 1 นาท จากนนน าของเหลวทไดใสลงใน suction funnel ทมกระดาษกรองวางอย เพอแยกของเหลวกบสปอรออกจากกน น ากระดาษกรองทมสปอรตดอยมาตรวจหาสปอรภายใตกลองจลทรรศนชนด dissecting microscope เพอประเมนจ านวนประชากรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทงหมด 3.2.5 การวเคราะหขอมลทางสถต วเคราะหความแปรปรวน (ANOVA) และเปรยบเทยบคาเฉลยของแตละ ทรทเมนตดวยวธ Duncan’s multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 เปอรเซนต 3.3 สถานทท าการทดลอง โรงเรอนปลกพชทดลองและหองปฏบตการทางปฐพวทยา ภาควชาเทคโนโลยการเกษตร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต จงหวดปทมธาน

3.4 ระยะเวลาทดลอง

เรมท าการทดลองในเดอน สงหาคม 2557 และสนสดการทดลองประมาณเดอน มนาคม 2559 ใชระยะเวลา 1 ป 8 เดอน


42

บทท 4 ผลและวจารณผลการทดลอง

4.1 ผลการวจย 4.1.1 การทดลองท 1 การส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 4.1.1.1 พนทศกษา

พนทศกษาในจงหวดจนทบร (พนทปลกยางเดม) มอณหภมเฉลย 29.4 องศาเซลเซยส ปรมาณน าฝนรวม 2,929 มลลเมตร/ป และ พนทศกษาในจงหวดหนองคาย (พนทปลกยางใหม) มอณหภมเฉลย 25.6 องศาเซลเซยส ปรมาณน าฝนรวม 1,967 มลลเมตร/ป

4.1.1.2 สมบตของดน พนทศกษาในจงหวดจนทบร (พนทปลกยางเดม) มสมบตของดน คอ มเนอดนเปน Loamy sand ความเปนกรด-ดางของดน 4.5 ปรมาณอนทรยวตถในดนอยในระดบสง (2.98 เปอรเซนต) และปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชนในดนอยในระดบสง (29.72 มลลกรม/กโลกรม) พนทศกษาในจงหวดหนองคาย (พนทปลกยางใหม) มสมบตของดน คอ มเนอดนเปน Sandy clay ความเปนกรด-ดางของดน 4.6 ปรมาณอนทรยวตถในดนอยในระดบสง (2.50 เปอรเซนต) และปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชนในดนอยในระดบปานกลาง (11.15 มลลกรม/กโลกรม) 4.1.1.3 จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา

จากการประเมนจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทมประสทธภาพดตอยางพารา พบวา ในพนทปลกยางเดม จงหวดจนทบร มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารามากกวาในพนทปลกยางใหม จงหวดหนองคาย และ เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราพบมากในยางพาราพนธ BPM 24 (ตารางท 3) จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทมประสทธภาพดตอยางพาราทพบในบรเวณรากยางพาราพนธ BPM 24 ในพนทจงหวดจนทบร มจ านวน 855 สปอร/ดน


43

100 กรม ซงคดเปน 44 เปอรเซนตของจ านวนสปอรทงหมด โดยพบสปอรของเชอรา Acaulospora sp. จ านวน 520 สปอร/ดน 100 กรม (27 เปอรเซนต) และพบสปอรของเชอรา Glomus sp. จ านวน 335 สปอร/ดน 100 กรม (18 เปอรเซนต) สวนจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราทพบในบรเวณรากยางพาราพนธ BPM 24 ในพนทจงหวดหนองคาย มจ านวน 410 สปอร/ดน 100 กรม ซงคดเปน 46 เปอรเซนตของจ านวนสปอรทงหมด โดยพบสปอรของเชอรา Acaulospora sp. จ านวน 325 สปอร/ดน 100 กรม (36 เปอรเซนต) และพบสปอรของเชอรา Glomus sp. จ านวน 85 สปอร/ดน 100 กรม (9 เปอรเซนต) (ตารางท 3) จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทมประสทธภาพดตอยางพาราทพบในบรเวณรากยางพาราพนธ RRIM 600 ในพนทจงหวดจนทบร มจ านวน 210 สปอร/ดน 100 กรม ซงคดเปน 45 เปอรเซนตของจ านวนสปอรทงหมด โดยพบสปอรของเชอรา Acaulospora sp. จ านวน 145 สปอร/ดน 100 กรม (31 เปอรเซนต) และพบสปอรของเชอรา Glomus sp. จ านวน 65 สปอร/ดน 100 กรม (14 เปอรเซนต) สวนจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราทพบในบรเวณรากยางพาราพนธ RRIM 600 ในพนทจงหวดหนองคาย มจ านวน 400 สปอร/ดน 100 กรม ซงคดเปน 22 เปอรเซนตของจ านวนสปอรทงหมด โดยพบสปอรของเชอรา Acaulospora sp. จ านวน 285 สปอร/ดน 100 กรม (16 เปอรเซนต) และพบสปอรของเชอรา Glomus sp. จ านวน 115 สปอร/ดน 100 กรม (6 เปอรเซนต) (ตารางท 3) จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทมประสทธภาพดตอยางพาราทพบในบรเวณรากยางพาราพนธ RRIT 251 ในพนทจงหวดจนทบร มจ านวน 85 สปอร/ดน 100 กรม ซงคดเปน 55 เปอรเซนตของจ านวนสปอรทงหมด โดยพบสปอรของเชอรา Acaulospora sp. จ านวน 60 สปอร/ดน 100 กรม (39 เปอรเซนต) และพบสปอรของเชอรา Glomus sp. จ านวน 25 สปอร/ดน 100 กรม (16 เปอรเซนต) สวนจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราทพบในบรเวณรากยางพาราพนธ RRIT 251 ในพนทจงหวดหนองคาย มจ านวน 580 สปอร/ดน 100 กรม ซงคดเปน 29 เปอรเซนตของจ านวนสปอรทงหมด โดยพบสปอรของเชอรา Acaulospora sp. จ านวน 405 สปอร/ดน 100 กรม (20 เปอรเซนต) และพบสปอรของเชอรา Glomus sp. จ านวน 175 สปอร/ดน 100 กรม (9 เปอรเซนต) (ตารางท 3) จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทมประสทธภาพดตอยางพาราทพบในบรเวณรากยางพาราพนธ RRIT 408 ในพนทจงหวดจนทบร มจ านวน 250 สปอร/ดน 100 กรม ซงคดเปน 28 เปอรเซนตของจ านวนสปอรทงหมด โดยพบสปอรของเชอรา Acaulospora sp. จ านวน 165 สปอร/ดน 100 กรม (18 เปอรเซนต) และพบสปอรของเชอรา Glomus sp. จ านวน 85 สปอร/ดน 100 กรม (9 เปอรเซนต) สวนจ านวนสปอรของเชอรา


44

อารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราทพบในบรเวณรากยางพาราพนธ RRIM 600 ในพนทจงหวดหนองคาย มจ านวน 350 สปอร/ดน 100 กรม ซงคดเปน 30 เปอรเซนตของจ านวนสปอรทงหมด โดยพบสปอรของเชอรา Acaulospora sp. จ านวน 215 สปอร/ดน 100 กรม (18 เปอรเซนต) และพบสปอรของเชอรา Glomus sp. จ านวน 135 สปอร/ดน 100 กรม (12 เปอรเซนต) (ตารางท 3) ตารางท 3 จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราในพนทปลก ยางพาราพนธเศรษฐกจ

พนธยางพารา

พนท ศกษา

จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาทมประสทธภาพตอยางพารา (สปอร/ดน 100 กรม)

จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลาร

ไมคอรไรซาทงหมด (สปอร/ดน 100 กรม) Acaulospora Glomus รวม

BPM 24 จนทบร 520 335 855 1940 หนองคาย 325 85 410 895

RRIM 600 จนทบร 145 65 210 465 หนองคาย 285 115 400 1815

RRIT 251 จนทบร 60 25 85 155 หนองคาย 405 175 580 2010

RRIT 408 จนทบร 165 85 250 895 หนองคาย 215 135 350 1170

4.1.2 การทดลองท 2 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของ

ยางพาราพนธเศรษฐกจ 4.1.2.1 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตน เมออาย 4 เดอน จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เมออาย 4 เดอน กลาวคอ พนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.45±0.09 และ 0.39±0.04 เซนตเมตร พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอรา


45

อารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.49±0.10 และ 0.52±0.08 เซนตเมตร ยางพาราพนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.50±0.03 และ 0.50±0.06 เซนตเมตร และ พนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.67±0.05 และ 0.72±0.02 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 4) ปจจยของพนธยางพารา มผลตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของ ยางพารา เมออาย 4 เดอน อยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา ยางพาราพนธ RRIT 408 มขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารามากทสด เทากบ 0.70±0.04 เซนตเมตร รองลงมาคอพนธ RRIM 600 RRIT 251 และ BPM 24 ซงมขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.50±0.08 0.50±0.04 และ 0.42±0.07 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 4) ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไมมผลตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เมออาย 4 เดอน โดยพบวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนเฉลยเทากบ 0.53±0.14 เซนตเมตร ซงไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทท าใหยางพารามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนเฉลยเทากบ 0.53±0.11 เซนตเมตร (ตารางท 4) 4.1.2.2 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตน เมออาย 8 เดอน จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เมออาย 8 เดอน กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.77±0.11 และ 0.69±0.25 เซนตเมตร พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.55±0.04 และ 0.82±0.07 เซนตเมตร พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางของล าตนยางพารา เทากบ 0.71±0.01 และ 0.81±0.10 เซนตเมตร และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.86±0.14 และ 0.88±0.10 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 5) ปจจยของพนธยางพารา ไมมผลตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เมออาย 8 เดอน กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 มขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 0.73±0.18, 0.69±0.16, 0.76±0.09 และ 0.87±0.11 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 5)


46

ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไมมผลตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เมออาย 8 เดอน กลาวคอ การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนเฉลยเทากบ 0.80±0.15 เซนตเมตร ซงไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทท าใหยางพารามขนาด เสนผานศนยกลางล าตนเฉลยเทากบ 0.72±0.14 เซนตเมตร (ตารางท 5) ตารางท 4 เสนผานศนยกลางล าตนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 4 เดอน

พนธยางพารา เสนผานศนยกลางล าตน (เซนตเมตร)

เฉลย NM AM

BPM 24 0.45±0.09 1/ 0.39±0.04 0.42±0.07 B 2/ RRIM 600 0.49±0.10 0.52±0.08 0.50±0.08 B RRIT 251 0.50±0.03 0.50±0.06 0.50±0.04 B RRIT 408 0.67±0.05 0.72±0.02 0.70±0.04 A

เฉลย 0.53±0.11 0.53±0.14 P value พนธยางพารา <0.001 การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.831 พนธยางพารา x การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.451

C.V. (เปอรเซนต) 22.72 1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐาน 2/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวตงตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT 4.1.2.3 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลางล า ตน เมออาย 12 เดอน จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เมออาย 12 เดอน กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของล าตนยางพารา เทากบ 1.57±0.03 และ 2.04±0.03 เซนตเมตร พนธ RRIM 600


47

ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 1.51±0.21 และ 1.52±0.31 เซนตเมตร พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 1.70±0.12 และ 1.60±0.52 เซนตเมตร และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามขนาด เสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 1.56±0.56 และ 1.86±0.44 เซนตเมตร (ตารางท 6) ปจจยของพนธยางพารา ไมมผลตอขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เมออาย 12 เดอน กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 มขนาดเสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เทากบ 1.81±0.26, 1.51±0.24, 1.65±0.34 และ 1.71±0.48 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 6) ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไมมผลตอขนาด เสนผานศนยกลางล าตนของยางพารา เมออาย 12 เดอน กลาวคอ การใสเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาท าใหยางพารามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนเฉลยเทากบ 1.76±0.39 เซนตเมตร ซงไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ทท าใหยางพารามขนาดเสนผานศนยกลางล าตนเฉลยเทากบ 1.58±1.58 เซนตเมตร (ตารางท 6)

ตารางท 5 เสนผานศนยกลางล าตนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 8 เดอน


เฉลย NM AM

BPM 24 0.77±0.11 1/ 0.69±0.25 0.73±0.18 RRIM 600 0.55±0.04 0.82±0.07 0.69±0.16 RRIT 251 0.71±0.01 0.81±0.10 0.76±0.09 RRIT 408 0.86±0.14 0.88±0.10 0.87±0.11

เฉลย 0.72±0.14 0.80±0.15 P value พนธยางพารา 0.104 การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.124 พนธยางพารา x การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.129

C.V (เปอรเซนต) 19.22 1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐาน


48

ตารางท 6 เสนผานศนยกลางล าตนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 12 เดอน


เฉลย NM AM




4.1.2.4 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสง เมออาย 4 เดอน จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสงของยางพารา เมออาย 4 เดอน กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 44.50±4.50 และ 44.90±10.69 เซนตเมตร พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 39.83±5.55 และ 60.17±13.73 เซนตเมตร พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 59.70±9.04 และ 63.57±8.33 เซนตเมตร และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 73.17±6.60 และ 88.93±21.42 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 7)

ปจจยของพนธยางพารา มผลตอความสงของยางพาราเมออาย 4 เดอนอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา ยางพาราพนธ RRIT 408 มความสงของยางพารามากทสด เทากบ 81.05±16.60 เซนตเมตร รองลงมาคอพนธ RRIT 251 ซงมความสงของยางพารา เทากบ 61.63±8.06 เซนตเมตร และยางพาราทมความสงต าทสดคอพนธ BPM 24 ซงมความสงของยางพารา เทากบ 44.70±7.34 เซนตเมตร แตไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบ


49

ยางพารา พนธ RRIM 600 ซงมความสงของยางพาราเทากบ 50.00±14.55 เซนตเมตร (ตารางท 7) ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มผลตอความสงของ ยางพารา เมออาย 4 เดอนอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามความสงเฉลยเทากบ 64.39±20.59 เซนตเมตร ซงมคามากกวาการไมใสเชอรา อารบสคลารไมคอรไรซา ซงมความสงเฉลยเทากบ 54.30±14.85 เซนตเมตร (ตารางท 7)

ตารางท 7 ความสงของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและ ใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 4 เดอน

พนธยางพารา ความสง (เซนตเมตร)

เฉลย NM AM

BPM 24 44.50±4.50 1/ 44.90±10.69 44.70±7.34 C 2/ RRIM 600 39.83±5.55 60.17±13.73 50.00±14.55B C RRIT 251 59.70±9.04 63.57±8.33 61.63±8.06 B RRIT 408 73.17±6.60 88.93±21.42 81.05±16.60 A

เฉลย 54.30±14.85 B 3/ 64.39±20.59 A P value พนธยางพารา <0.001 การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.043 พนธยางพารา x การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.389

C.V (เปอรเซนต) 30.83 1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐาน 2/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวตงตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT 3/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวนอนตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT

4.1.2.5 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสง เมออาย 8 เดอน จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการ

ใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสงของยางพารา เมออาย 8 เดอน กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 105.25±25.25


50

และ 69.17±32.38 เซนตเมตร พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 67.63±17.73 และ 94.83±11.56 เซนตเมตร พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 86.17±14.46 และ 104.67±20.05 เซนตเมตร และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 102.83±30.07 และ 101.17±12.98 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 8)

ปจจยของพนธยางพารา ไมมผลตอความสงของยางพาราเมออาย 8 เดอน กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 มความสงของยางพาราเทากบ 87.21±32.64, 81.23±20.03, 95.42±18.63 และ 102.00±20.73 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 8)

ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไมมผลตอความสงของยางพาราเมออาย 8 เดอน กลาวคอ การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามความสงเฉลยเทากบ 92.46±23.01 เซนตเมตร แตไมมความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตกบการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ซงมความสงเทาเฉลยกบ 90.47±24.98 เซนตเมตร (ตารางท 8)

4.1.2.6 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสง เมออาย 12 เดอน จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการ

ใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอความสงของยางพารา เมออาย 12 เดอน กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 183.50±4.50 และ 188.00±23.00 เซนตเมตร พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 173.17±91.47 และ 168.33±24.01 เซนตเมตร พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพารา เทากบ 262.33±22.03 และ 267.00±20.00 เซนตเมตร และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามความสงของยางพาราเทากบ 197.33±53.52 และ 195.67±70.88เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 9) ปจจยของพนธยางพารา มผลตอความสงของยางพาราเมออาย 12 เดอนอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา ยางพาราพนธ RRIT 251 มความสงของยางพารามากทสด เทากบ 264.67±18.99 เซนตเมตร รองลงมาคอพนธ RRIT 408 ซงมความสงของยางพารา เทากบ 196.50±56.18 เซนตเมตร แตไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบความสงของยางพาราพนธ BPM 24 และ RRIM 600 ซงมความสงของยางพารา เทากบ 185.75±15.03 และ 170.75±59.87 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 9) ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไมมผลตอความสงของยางพาราเมออาย 12 เดอน กลาวคอ การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามความสง


51

เฉลยเทากบ 204.75±52.01 เซนตเมตร แตไมมความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตกบการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ซงมความสงเฉลยเทากบ 204.08±58.72 เซนตเมตร (ตารางท 9) ตารางท 8 ความสงของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและ ใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 8 เดอน


เฉลย NM AM

BPM 24 105.25±25.25 1/ 69.17±32.38 87.21±32.64 RRIM 600 67.63±17.73 94.83±11.56 81.23±20.03 RRIT 251 86.17±14.46 104.67±20.05 95.42±18.63 RRIT 408 102.83±30.07 101.17±12.98 102.00±20.73 เฉลย 90.47±24.98 92.46±23.01

P value พนธยางพารา 0.400 การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.826 พนธยางพารา x การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.098 C.V (เปอรเซนต) 25.70

1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐาน

4.1.2.7 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงสวนเหนอดน จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการ

ใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพารา กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 115.90±4.44 และ 160.49±12.74 เซนตเมตร พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอรา อารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 121.13±16.37 และ 139.14±1.49 เซนตเมตร พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 178.15±13.36 และ 185.21±9.91 เซนตเมตร และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 144.38±57.52 และ 180.99±19.78 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 10)


52

ปจจยของพนธยางพารา มผลตอน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพาราอยางมนย ส าคญทางสถต โดยพบวา ยางพาราพนธ RRIT 251 มน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพารามากทสด เทากบ 181.68±11.21 กรม รองลงมาคอยางพาราพนธ RRIT 408 และ BPM 24 ซงมน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพาราเทากบ 162.68±43.38 และ 138.20±25.87 กรม ตามล าดบ และยางพาราทมน าหนกแหงสวนเหนอดนต าทสดคอพนธ RRIM 600 ซงมน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 130.13±14.33 กรม (ตารางท 10)

ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มผลตอน าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพารา โดยพบวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพาราม น าหนกแหงสวนเหนอดนเฉลยเทากบ 166.46±22.04 กรม ซงมคามากกวาการไมใสเชอรา อารบสคลารไมคอรไรซาทท าใหยางพารามน าหนกแหงสวนเหนอดนเฉลย เทากบ 139.89±36.66 กรม อยางมนยส าคญทางสถตกบ (ตารางท 10) ตารางท 9 ความสงของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและ ใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 12 เดอน


เฉลย NM AM

BPM 24 183.50±4.50 1/ 188.00±23.00 185.75±15.03 B 2/ RRIM 600 173.17±91.47 168.33±24.01 170.75±59.87 B RRIT 251 262.33±22.03 267.00±20.00 264.67±18.99 A RRIT 408 197.33±53.52 195.67±70.88 196.50±56.18 B เฉลย 204.08±58.72 204.75±52.01

P value พนธยางพารา 0.018 การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.973 พนธยางพารา x การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.998

C.V (เปอรเซนต) 26.54 1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐาน 2/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวตงตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT


53

ตารางท 10 น าหนกแหงสวนเหนอดนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

พนธยางพารา น าหนกแหงสวนเหนอดน (กรม)

เฉลย NM AM

BPM 24 115.90±4.44 1/ 160.49±12.74 138.20±25.87 BC 2/ RRIM 600 121.13±16.37 139.14±1.49 130.13±14.33 C RRIT 251 178.15±13.36 185.21±9.91 181.68±11.21 A RRIT 408 144.38±57.52 180.99±19.78 162.68±43.38 AB

เฉลย 139.89±36.66 B 3/ 166.46±22.04 A P value พนธยางพารา 0.006 การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.014 พนธยางพารา x การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.515

C.V (เปอรเซนต) 21.25 1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐาน 2/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวตงตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT 3/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวนอนตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT

4.1.2.8 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงราก จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงรากของยางพารา กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 56.93±4.52 และ 58.56±6.13 เซนตเมตร พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 37.23±7.60 และ 53.27±10.55 เซนตเมตร พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 77.19±20.25 และ 69.26±5.59 เซนตเมตร และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 79.01±39.65 และ 63.36±27.78 เซนตเมตร ตามล าดบ (ตารางท 11)


54

ปจจยของพนธยางพารา มผลตอน าหนกแหงรากของยางพาราอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา ยางพาราพนธ RRIT 251 มน าหนกแหงรากของยางพารามากทสด เทากบ 73.22±13.98 กรม แตไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบยางพาราพนธ RRIT 408 ซงมน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 71.19±31.80 กรม รองลงมาคอพนธ BPM 24 ทมน าหนกแหงราก เทากบ 57.74±4.90 กรม และพนธทมน าหนกแหงรากของยางพาราต าทสดคอพนธ RRIM 600 ซงมน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 45.25±12.03 กรม (ตารางท 11) ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไมมผลตอน าหนกแหงรากของยางพารา กลาวคอ การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามน าหนกแหงรากเฉลยเทากบ 61.11±14.53 กรม แตไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบการไมใสเชอรา อารบสคลารไมคอรไรซาทท าใหยางพารามน าหนกแหงรากเฉลยเทากบ 62.59±26.28 กรม (ตารางท 11) ตารางท 11 น าหนกแหงรากของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ท ไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

พนธยางพารา น าหนกแหงราก (กรม)

เฉลย NM AM

BPM 24 56.93±4.52 1/ 58.56±6.13 57.74±4.90 AB 2/ RRIM 600 37.23±7.60 53.27±10.55 45.25±12.03 B RRIT 251 77.19±20.25 69.26±5.59 73.22±13.98 A RRIT 408 79.01±39.65 63.36±27.78 71.19±31.80 A เฉลย 62.59±26.28 61.11±14.53




55

4.1.2.9 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงทงหมด จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอน าหนกแหงทงหมดของยางพารา กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 172.83±8.96 และ 219.05±18.87 เซนตเมตร พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซามน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 158.35±8.77 และ 192.41±9.07 เซนตเมตร พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 255.34±31.14 และ 254.47±4.33 เซนตเมตร และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามน าหนกแหงรากของยางพารา เทากบ 223.39±97.17 และ 244.34±46.21 เซนตเมตร (ตารางท 12) ปจจยของพนธยางพารา มผลตอน าหนกแหงทงหมดของยางพาราอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา ยางพาราพนธ RRIT 251 มน าหนกแหงทงหมดของยางพารามากทสด เทากบ 254.90±19.89 กรม แตไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบยางพาราพนธ RRIT 408 ซงมน าหนกแหงทงหมดของยางพารา เทากบ 233.87±69.01 กรม และยางพาราทมน าหนกแหงทงหมดต าทสดคอพนธ RRIM 600 ซงมน าหนกแหงทงหมดของยางพารา เทากบ 175.38±20.29 กรม แตไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบยางพาราพนธ BPM 24 ซงมน าหนกแหงทงหมดของยางพารา เทากบ 195.94±28.55 กรม (ตารางท 12) ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไมมผลตอน าหนกแหงทงหมดของยางพารา กลาวคอ การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามน าหนกแหงทงหมดเฉลยเทากบ 227.57±33.20 กรม แตไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทท าใหยางพารามน าหนกแหงทงหมดเฉลยเทากบ 202.48±59.78 กรม (ตารางท 12)

4.1.2.10 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรสในสวน เหนอดน จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 0.014±0.01 และ 0.017±0.00 เปอรเซนต พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 0.018±0.00 และ 0.025±0.00 เปอรเซนต พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 0.020±0.01 และ 0.020±0.00


56

เปอรเซนต และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 0.019±0.00 และ 0.018±0.00 เปอรเซนต ตามล าดบ (ตารางท 13) ปจจยของพนธยางพารา ไมมผลตอปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 มปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 0.016±0.00, 0.021±0.01, 0.020±0.01 และ 0.018±0.00 เปอรเซนต ตามล าดบ (ตารางท 13) ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ไมมผลตอปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา โดยพบวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพาราเฉลยเทากบ 0.020±0.00 เปอรเซนต แตไมมความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตกบการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ซงมปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพาราเฉลยเทากบ 0.018±0.00 เปอรเซนต (ตารางท 13)

ตารางท 12 น าหนกแหงทงหมดของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

พนธยางพารา น าหนกแหงทงหมด (กรม)

เฉลย NM AM

BPM 24 172.83±8.96 1/ 219.05±18.87 195.94±28.55 BC 2/ RRIM 600 158.35±8.77 192.41±9.07 175.38±20.29 C RRIT 251 255.34±31.14 254.47±4.33 254.90±19.89 A RRIT 408 223.39±97.17 244.34±46.21 233.87±69.01 AB

เฉลย 202.48±59.78 227.57±33.20




57

ตารางท 13 ปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

พนธยางพารา ปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดน (เปอรเซนต)

เฉลย NM AM




4.1.2.11 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรสในราก จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพารา กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพารา เทากบ 0.018±0.00 และ 0.023±0.00 เปอรเซนต พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพารา เทากบ 0.017±0.00 และ 0.022±0.00 เปอรเซนต พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสในสวนเหนอดนของยางพารา เทากบ 0.019±0.00 และ 0.025±0.00 เปอรเซนต และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพารา เทากบ 0.017±0.00 และ 0.022±0.00 เปอรเซนต ตามล าดบ (ตารางท 14) ปจจยของพนธยางพารา ไมมผลตอปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพารา กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 มปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพารา เทากบ 0.020±0.00, 0.019±0.00, 0.022±0.00 และ 0.020±0.00 เปอรเซนต ตามล าดบ (ตารางท 14)


58

ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มผลตอปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพาราอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพาราเฉลยเทากบ 0.023±0.00 เปอรเซนต ซงมคามากกวาการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ซงมปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพาราเฉลยเทากบ 0.018±0.00 เปอรเซนต (ตารางท 14)

ตารางท 14 ปรมาณฟอสฟอรสในรากของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

พนธยางพารา ปรมาณฟอสฟอรสในราก (เปอรเซนต)

เฉลย NM AM


เฉลย 0.018±0.00 B 2/ 0.023±0.00 A P value พนธยางพารา 0.362 การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.002 พนธยางพารา x การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 0.971

C.V (เปอรเซนต) 19.09 1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐาน 2/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวนอนตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT

4.1.2.12 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรสทงหมด จากการทดลอง พบวา ไมมปฏสมพนธรวมระหวางพนธยางพารากบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพารา กลาวคอ ยางพาราพนธ BPM 24 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพารา เทากบ 0.016±0.00 และ 0.020±0.00 เปอรเซนต พนธ RRIM 600 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพารา เทากบ 0.018±0.00 และ 0.023±0.00


59

เปอรเซนต พนธ RRIT 251 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพารา เทากบ 0.020±0.00 และ 0.022±0.00 เปอรเซนต และพนธ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพารา เทากบ 0.018±0.00 และ 0.020±0.00 เปอรเซนต ตามล าดบ (ตารางท 15) ปจจยของพนธยางพารา ไมมผลตอปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยาง พารา กลาว คอ ยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 มปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพารา เทากบ 0.018±0.00, 0.021±0.00, 0.021±0.00 และ 0.019±0.00 เปอรเซนต ตามล าดบ (ตารางท 15) ปจจยของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มผลตอปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพาราอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหยางพารามปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพาราเฉลยเทากบ 0.021±0.00 เปอรเซนต ซงมคามากกวาการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ซงมปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพาราเฉลยเทากบ 0.018±0.00 เปอรเซนต (ตารางท 15) ตารางท 15 ปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทไมใสและใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

พนธยางพารา ปรมาณฟอสฟอรสทงหมด (เปอรเซนต)

เฉลย NM AM

BPM 24 0.016±0.00 1/ 0.020±0.00 0.018±0.00 RRIM 600 0.018±0.00 0.023±0.00 0.021±0.00 RRIT 251 0.020±0.00 0.022±0.00 0.021±0.00 RRIT 408 0.018±0.00 0.020±0.00 0.019±0.00 เฉลย 0.018±0.00 B 2/ 0.021±0.00 A


C.V (เปอรเซนต) 17.68 1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐาน 2/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวนอนตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT


60

4.1.2.13 การเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก จากการทดลอง พบวา พนธยางพารามผลตอการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากยางพารา โดยพบวา ยางพาราพนธ RRIT 408 มการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากยางพารามากทสด เทากบ 66.33±5.75 เปอรเซนต แตไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตกบยางพาราพนธ BPM 24 และ RRIT 251 ซงมการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก เทากบ 57.63±5.63 และ 48.67±14.65 เปอรเซนต และพนธทมการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากต าสดคอ RRIM 600 ซงมการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในราก เทากบ 17.97±8.37 เปอรเซนต (ตารางท 16)

4.1.2.14 จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในดนปลกยาง พาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 เมออาย 4, 8 และ 12 เดอน จากการทดลอง พบวา พนธยางพารามผลตอจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในดนทปลกยางพารา เมออาย 4 เดอน โดยพบวา ดนปลกยางพาราพนธ BPM 24 และ RRIT 408 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามากทสด เทากบ 710±73 และ 718±121 สปอรตอดน 100 กรม ตามล าดบ รองลงมาคอ RRIT 251 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เทากบ 545±86 สปอรตอดน 100 กรม และนอยทสด คอ RRIM 600 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เทากบ 477±69 สปอรตอดน 100 กรม (ตารางท 17) จากการทดลอง พบวา พนธยางพารามผลตอจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในดนทปลกยางพารา เมออาย 8 เดอน โดยพบวา ดนปลกยางพาราพนธ RRIM 600 และ RRIT 408 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามากทสด เทากบ 2208±127 และ 2210±113 สปอรตอดน 100 กรม ตามล าดบ รองลงมาคอ RRIT 251 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เทากบ 1593±216 สปอรตอดน 100 กรม และนอยทสด คอ BPM 24 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เทากบ 558±47 สปอรตอดน 100 กรม (ตารางท 17) จากการทดลอง พบวา พนธยางพารามผลตอจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในดนทปลกยางพารา เมออาย 12 เดอน โดยพบวา ดนปลกยางพาราพนธ RRIT 251 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามากทสด เทากบ 1847±163 สปอรตอดน 100 กรม รองลงมาคอ RRIM 600 และ BPM 24 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซา เทากบ 1408±87 และ 1263±103 สปอรตอดน 100 กรม ตามล าดบ และนอยทสด คอ RRIT 408 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เทากบ 580±100 สปอรตอดน 100 กรม (ตารางท 17)


61

ตารางท 16 การเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากของยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

พนธยางพารา การเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากยางพารา

(เปอรเซนต)

BPM 24 57.63±5.63 A 1/ RRIM 600 17.97±8.37 B RRIT 251 48.67±14.65 A RRIT 408 66.33±5.75 A

P value 0.001 C.V เปอรเซนต) 43.34

1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานตามดวยตวอกษรตวพมพใหญทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT ตารางท 17 จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ในดนปลกยางพาราพนธ BPM 24,

RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408 ทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา เมออาย 4, 8 และ 12 เดอน

พนธยางพารา จ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา

(สปอรตอดน 100 กรม) 4 เดอน 8 เดอน 12 เดอน

BPM 24 710±73 a 1/ 558±47 c 1268±103 c RRIM 600 477±69 b 2208±127 a 1408±87 b RRIT 251 545±86 ab 1593±216 b 1847±163 a RRIT 408 718±121 a 2210±113 a 580±100 d

P value 0.013 0.045 0.033 C.V. (เปอรเซนต) 22.5 18.7 24.9

1/ คาเฉลย±คาเบยงเบนมาตรฐานในแนวตงตามดวยตวอกษรตวพมพเลกทตางกน มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตท P < 0.05 โดยวธ DMRT


62

4.2 วจารณผล 4.2.1 การทดลองท 1 การส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราในพนทปลกยางพาราพนธ RRIT 251, BPM 24, RRIM 600 และ RRIT 408

การส ารวจเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารา คอ Acaulospora sp. และ Glomus sp. ในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT251 และ RRIT 408 ของจงหวดจนทบร (พนทปลกยางเดม) และหนองคาย (พนทปลกยางใหม) พบวา พนทปลกยางพาราทงสองจงหวดมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Acaulospora sp. มากกวา Glomus sp. อาจเนองมาจาก เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถเจรญรวมกบรากพชในชวงความเปนกรด-ดางของดนทมความเหมาะสมแตกตางกน พนทศกษาในจงหวดจนทบรและหนองคายมความเปนกรด-ดางของดนอยระหวาง 4.5-4.6 ซงจดวามความเปนกรดรนแรงมากถงกรดจดมาก ซง Acaulospora sp. เจรญไดดในสภาพดนกรดมากกวา Glomus sp. ดงเชนรายงานของ ออมทรพย และคณะ (2529) ซงไดศกษาการแพรกระจายของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในดนปลกถวลสง พบวา ในดนกรดทมระดบความเปนกรด-ดางของดน ระหวาง 3.5-5.5 พบเชอรา Acaulospora sp. มากกวาชนดอน ๆ นอกจากน Wang et al. (1993) ทพบวาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตางชนดกน มการเขาอยอาศยในขาวโอตและมะเขอเทศในดนทมระดบความเปนกรดดางของดนในระดบทแตกตางกน โดยพบวา เชอรา Glomus caledonium, Glomus albidum, Glomus macrocarpum, Glomus etunicatum, Glomus fasciculatum, Glomus sp. (hyaline reticulate), Glomus sp. (multiple-walled), Acaulospora spp. และ Scutellospora calospora มการเขาอยอาศยในขาวโอตและมะเขอเทศในดนทมระดบความเปนกรดดาง 5.5-7.5 สวนเชอราพวก Glomus tenue จะพบการเขาอยอาศยในรากพชทง 2 ชนด เมอดนมระดบความเปนกรด-ดางเทากบ 7.5 ขณะท Heijne et al. (1996) พบวาเชอรา Glomus fasciculatum มเปอรเซนตการตดเชอราในรากเพมมากขนทระดบความเปนกรดดาง 4.5-5.5 ดนทปลกยางพาราพนธ BPM 24 มเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารามากกวาพนธอน อาจเนองมาจากการเขาสเซลลรากพชของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาแตละชนดมความจ าเพาะตอระบบรากของพชอาศย สอดคลองกบรายงานของ พกตรเพญ (2555) พบวา สายพนธพชมการตอบสนองตอการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาแตกตางกน โดยพบวา ขาวโพดเลยงสตวและขาวโพดหวานมการพงพาตอเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาในการสงเสรมการเจรญเตบโตและดดซบฟอสฟอรสมากกวาขาวโพดฝกออน และรายงาน


63

ของ Boyetchko and Tewari (1990) ทกลาวถงการเขาสรากพชชนดตางๆ ของ Glomus dimorphicum พบวา การเขาสรากพชและลกษณะทางสณฐานของเชอรา Glomus dimorphicum ในรากพชมลกษณะแตกตางกนไปตามชนดของพช นอกจากน ยงมรายงานการศกษาผลของการใสปยชวภาพเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตและผลผลตของไผ ไดแก ไผกมซง (Bambusa beecheyana) ไผตงลมแลง (Bambusa beecheyana) ไผซางหมน (Dendrocalamus sp.) และไผซางนวล (Dendrocalamus membranaceus) พบวา การใสปยชวภาพเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาท าใหขนาดเสนผานศนยกลางล าของไผซางหมนเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต แตไมมผลตอไผชนดอน (นาฏยา และคณะ, 2556) อกทงยงมรายงานของ Legay et al. (2016) ทไดท าการประเมนพช 3 สปชร ทมลกษณะแตกตางกนในดานการหมนเวยนธาตอาหาร โดย Festuca paniculata (Schinz and Tellung) เปนสปชสทมการหมนเวยนธาตอาหารชา ขณะท Dactylis glomerata ( L. ) มการหมนเวยนธาตอาหารทเรวกวา และ Bromus erectus (Hudson) เปนกลางระหวางสองสปชส ตอการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา พบวา F. paniculata มการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสงทสด ขณะท B. erectus พบต าสด ทงนความแปรปรวนของการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถพบไดในพชชนดอนดวยเชนกน ยกตวอยางเชน งานทดลองของ Tawaraya et al. (2001) ทไดท าการเปรยบเทยบการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา (Glomus fasciculatum) ของตนหอม 27 ชนด พบวา การพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ตอการเจรญเตบโตของตนหอมมความแปรปรวนอยระหวาง 73-95 เปอรเซนต ผลการทดลองลกษณะนพบไดเชนกนในการทดสอบการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาของขาวสาล (Zhu et al., 2001) ถวเหลอง (Khalil et al., 1994) ถวลสง (Rao et al., 1990) และผกกาด (Jackson et al., 2002) ทงนอาจจะเปนไปไดวา ความแปรปรวนของการพงพาตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะขนอยกบความตองการธาตอาหาร ประสทธภาพการดดใชธาตอาหารของพชแตละชนด และการแพรกระจายของระบบรากพชนนๆ (พกตรเพญ, 2555)

4.2.2 การทดลองท 2 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของยางพาราพนธเศรษฐกจ พนธยางพาราไมมผลตอประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา โดยพบวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามผลท าใหน าหนกแหงสวนเหนอดน ปรมาณฟอสฟอรสในราก และปรมาณฟอสฟอรสทงหมดของยางพาราทกพนธเพมขนมากกวาไมใสเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซา ทงนเนองจาก เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถดดซบธาตฟอสฟอรสใหแกพชได โดยท าหนาทเสมอนเปนตวกลางทท าใหเกดการเคลอนยายธาตอาหารจากดนมาสพช เชอราอารบส คลารไมคอรไรซาจะแตกแขนงเสนใยราสอดแทรกเขาไปในเซลลผวรากและคอรเทกซ สรางอารบสคล


64

(ยงยทธ, 2543) ท าหนาทในการแลกเปลยนอาหารระหวางรากพชและรา หรอราบางชนดอาจมการสรางเวสเคล ท าหนาทในการเกบสะสมอาหารในรปของลปดในเซลลชนคอรเทกซ หลงจากราไดรบอาหารจากพชเสนใยรานอกรากพชกจะเจรญออกไปตามผวราก รวมทงเจรญออกไปในดนขยายเสนใยใหกวางขวางขน (มหาวทยาลยสรนาร, 2556) แตกแขนงสรางเครอขายของกระจกใยรา (mycelium) ทสมผสไดไกลและทวถงกวารากพช เมอใยราดด inorganic phosphorus (Pi) มาได จะท าการแปรสภาพ Pi ใหกลายเปนอนภาคโพลฟอสเฟต (PPi) แลวสงไปยงอารบสคล เอนไซมโพลฟอสฟาเทส (polyphosphatase) ในอารบสคลจะยอย PPi ใหกลายเปน Pi แลวถายโอนใหเซลลราก (ยงยทธ, 2543) ท าใหพชไดรบฟอสฟอรสเพมขน ซงการดดซบฟอสฟอรสโดยเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาน มประสทธภาพสงกวาการดดซบผานทางระบบรากพช ท าใหพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในรากไดรบฟอสฟอรสมากกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศย พชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจงเจรญดกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา สอดคลองกบรายงานของ จ าเนยร และธนกจ ( 2558) ทศกษาอทธพลของปยฟอสฟอรสทระดบตางๆ ตอการพงพาเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Acualospora morrowiae ของพรก พบวา ตนพรกทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในทกระดบของปยฟอสฟอรส มความสง น าหนกแหงสวนเหนอดน น าหนกแหงราก จ านวนผลตอตน น าหนกผลสดตอตน และการดดธาตฟอสฟอรสเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต Wulandari et al. (2016) ศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 3 สปชร คอ Rhizophagus clarus, Gigaspora decipiens และ Scutellospora sp. ตอการเจรญเตบโตของตนกามป (Albizia saman) และ Paraserianthes falcataria ทปลกในโรงเรอนและในพนทหลงการท าเหมองแร พบวา มปรมาณฟอสฟอรสในตนและน าหนกแหงเพมขน เสนผานศนยกลางล าตน ปรมาณไนโตรเจนและฟอสฟอรสในตน น าหนกแหงตน และอตราการอยรอดภายใตสภาพแปลงของตนกลาทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสงกวาในตนกลาทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา การ ศกษาในตนมะกอกทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา Glomus mosseae, Glomus intraradices หรอ Glomus claroideum พบวา ตนมะกอกมการเจรญเตบโตและไดรบไนโตรเจน ฟอสฟอรส และโพแทสเซยมเพมขน ทงในสภาพ non-saline media และ saline media นอกจากนยงเพมอตราการรอดตายหลงการยายปลกตนมะกอกอกดวย และพบวา Glomus mosseae เปนเชอราทมประสทธภาพมากทสดในการลดผลกระทบทเกดจากความเคม โดยมนสามารถเพมการเจรญเตบโตของตนมะกอกได 163 เปอรเซนต และการเจรญเตบโตของรากได 295 เปอรเซนต ในสภาพ non-saline media และ 239 เปอรเซนต (ตน) และ 468 เปอรเซนต (ราก) ในสภาพ saline media (Porras-Soriano et al., 2009) สมบญ และสาล (2535) ศกษาความสมพนธระหวางเชอรา อารบสคลารไมคอรไรซา ไรโซเบยม และปยฟอสฟอรสระดบตางๆ ในถวเขยว พบวา การใสเชอ ไรโซเบยมรวมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจะเพมการดดธาตไนโตรเจน ฟอสฟอรส โพแทสเซยม


65

และเพมการเจรญเตบโตของถวเขยวมากกวาตนทใสเชอไรโซเบยมหรอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาอยางเดยว โดยเฉพาะอยางยงในดนทมธาตฟอสฟอรสทเปนประโยชนตอพชต า รายงานของ เมธาวการณ และโสภณ (2554) ศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรซาชนดตางๆ ตอการเจรญเตบโตของออยในสภาพเรอนทดลอง พบวา เชอรา Glomus claroideum และ Glomus pastulatum สามารถสงเสรมการเจรญใหกบออยไดดทสด โดยท าใหออยมความสง น าหนกสดและน าหนกแหงของล าตนและรากออย และปรมาณธาตอาหารหลก (ไนโตรเจน ฟอสฟอรส โพแทสเซยม) สงกวาออยทไมไดปลกเชอราไมคอรไรซาอยางมนยส าคญทางสถต Janos et al. (2001) ศกษาผลของเชอรา อารบสคลารไมคอรไรซาตอการสงเสรมการเจรญเตบโตของตนลนจทขยายพนธดวยกงตอน โดยภายหลงจากทใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาได 120 วน พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาชวยสงเสรมการเจรญเตบโตทางดานความสงและการสรางใบ รวมถงท าใหมน าหนกแหงของสวนเหนอดนสงกวาตนทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาถง 39 เปอรเซนต อกทงการศกษาของ Li et al. (2015) พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถเพมการเจรญเตบโตและการสงเคราะหสารประกอบ phenolics ใน Poncirus trifoliate ไดอยางมนยส าคญทางสถต Powell and Bagyaraj (1986) พบวา ตนกลา sweetgum (Liquidambar styraciflua) ทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศย มน าหนกสดมากกวาตนกลาทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาถง 40 เทา มลชย (2541) ศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของปอแกว (Hibiscus sabdariffa var. altissima) และการเขาท าลายปอแกวของไสเดอนฝอยรากปม (Meloidogyne incognita) พบวา เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทง 6 ชนด ชวยท าใหความสง น าหนกสด และน าหนกแหงของปอแกว มากกวาตนทไมไดใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาอยางมนยส าคญทางสถต Ortas (2012) ศกษาผลของการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอผลผลต การดดซบธาตอาหาร และประสทธภาพของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในพชหลายชนด พบวา ในพชตระกลพรก-มะเขอ ตระกลถว และตระกลแตง มการตอบสนองทดตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา และพชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มการดดซบธาตอาหารไดสงกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา การศกษาการทดแทนปยฟอสฟอรสโดยเชอราอาบสคลารไมคอรไรซา ในดนทมการตรงฟอสฟอรส (ชดดนปากชอง) พบวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเพยงอยางเดยว และการใสปยฟอสฟอรส 75 50 และ 25 เปอรเซนต ของอตราปยฟอสฟอรสทท าใหขาวโพดมการเจรญเตบโตสงทสดรวมกบการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา มผลท าใหความสง น าหนกแหง และปรมาณฟอสฟอรสของขาวโพดไมแตกตางทางสถตกบการใสปยฟอสฟอรส 100 เปอรเซนต ของอตราปยฟอสฟอรสทท าใหขาวโพดมการเจรญเตบโตสงทสด ดงนน จงสรปไดวาเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซา Glomus sp. สามารถทดแทนปยฟอสฟอรสในดนทมการตรงฟอสฟอรสไดทงหมด (พกตรเพญ, 2557)


66

นอกจากธาตฟอสฟอรสแลว เชอราอารบสคลารไมคอรไรซายงสามารถดดซบธาตอาหารอนๆ ไดอกดวย เชน สงกะส ไนโตรเจน โพแทสเซยม แคลเซยม แมกนเซยม คอปเปอร และเหลก ซงธาตอาหารเหลานมผลตอการเจรญเตบโตของพช ท าใหพชทมเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซาเขาอยอาศยในรากมการเจรญเตบโตทเพมขนดวย (พกตรเพญ, 2556) สอดคลองกบรายงานของ Nakmee et al. (2016) ทศกษาขาวฟางทปลกเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา 10 สายพนธ พบวา ขาวฟางทปลกเชอ Acaulospora scrobiculata ผลตชวมวล น าหนกแหงเมลดขาว และการดดซบไนโตรเจนทงหมดในตนดทสด การดดซบฟอสฟอรสในตนสงทสดพบในขาวฟางทปลกเชอรา Acaulospora spinosa ขณะทตนขาวฟางทปลกเชอรา Scutellospora sp. พบวา มการ ดดซบโพแทสเซยมในตนสงทสด XIAO et al. (2010) ศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตและการใชธาตอาหารของขาวไรและถวเขยวทปลกในระบบ intercropping system พบวา ปรมาณไนโตรเจนของถวเขยวและขาวไรทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเพมขน 83.72 และ 64.83 เปอรเซนต ในตน และ 53.76 และ 41.29 เปอรเซนต ในราก ตามล าดบ ในขณะทปรมาณของธาตเหลกในตนและรากของถวเขยวเพมขน 223.08 และ 60.19 เปอรเซนต ตามล าดบ ปรมาณของไนโตรเจน ฟอสฟอรส และธาตเหลกในปมรากถวทปลกเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเพมขน 80.14 69.54 และ 39.62 เปอรเซนต ตามล าดบ และรายงานของ Mardukhi et al. (2011) ศกษาผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการดดซบธาตอาหารของขาวสาลสายพนธตางๆ ทปลกในสภาพแปลงปลกและโรงเรอน ทระดบความเคมแตกตางกน พบวา สายพนธขาวสาลมผลตอความเขมขนของธาตอาหารตางๆ อยางมนยส าคญทางสถตทงในสภาพแปลงปลกและโรงเรอน และในทงสองสภาพการทดลองนน เชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเพมความเขมขนของธาตอาหาร ไดแก ไนโตรเจน โพแทสเซยม ฟอสฟอรส แคลเซยม แมกนเซยม แมงกานส คอปเปอร เหลก สงกะส และคลอรน ไดอยางมนยส าคญทางสถต ดงนน พชทมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาจงเจรญไดดกวาพชทไมมเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาเขาอยอาศยในราก


67

บทท 5 สรปผลการศกษาวจย

5.1 การทดลองท 1 การส ารวจจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพาราในพนทปลกยางพาราพนธ BPM 24, RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

พนทปลกยางเดมในจงหวดจนทบร มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารามากกวาพนทปลกยางใหมในจงหวดหนองคาย และดนทปลกยางพาราพนธ BPM 24 มจ านวนสปอรของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาทมประสทธภาพดตอยางพารามากกวาพนธ RRIM 600, RRIT 251 และ RRIT 408

5.2 การทดลองท 2 ผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของยางพาราพนธเศรษฐกจ

ยางพาราแตละพนธจะมอตราการเจรญเตบโตแตกตางกน โดยพนธ RRIT 251 และ

RRIT 408 มการเจรญเตบโตดกวาพนธ BPM 24 และ RRIM 600 และเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามการเขาอยอาศยในรากของยางพาราแตละพนธแตกตางกนดวยเชนกน โดยพนธ BPM 24, RRIT 251 และ RRIT 408 มการเขาอยอาศยของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในรากมากกวาพนธ RRIM 600 แตการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามผลท าใหความสงของยางพาราทกพนธ เมออาย 4 เดอน เพมขนมากกวาการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา แตเมอยางพารามอายมากขน พบวาการใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาไมมผลตอความสงของยางพารา อยางไรกตาม การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซามผลท าใหน าหนกแหงสวนเหนอดน และปรมาณฟอสฟอรสทงหมดในยางพาราทกพนธเพมขนกวาการไมใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาอยางมนยส าคญทางสถต

ดงนน ผลการทดลองนจงชใหเหนวา การใสเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาสามารถเพมการเจรญเตบโตของยางพาราได โดยพนธยางพาราไมมผลตอประสทธภาพของเชอราอารบสคลาร ไมคอรไรซา


68

เอกสารอางอง กนกวรรณ ชฉตร. 2546. ผลของสารโพแทสเซยมคลอเรตตอเชอราอารบสคลารไมคอรไรซาในล าไย

(Euphoria longan). วทยานพนธปรญญาโท. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ. กรมวชาการเกษตร. 2558. ขอมลทวไปของพนธยางพารา. ระบบออนไลน http://cpppunyang9.

blogspot. com. (5 พฤศจกายน 2558) กรรณการ ธรวฒนสข และ นภาวรรณ เลขะวพฒน. 2554. วารสารยางพารา. 3: 1-56. จ าเนยร มส าล และ ธนกจ อนทะลา. 2558. อทธพลของปยฟอสฟอรสตอการพงพาเชอราอารบส

คลารไมคอรไรซาเพอการเจรญเตบโตและผลผลตของพรก. แกนเกษตร 43 (2) : 343-352. ณฐวรางค สงวนราชทรพย. 2530. ชนดและผลของเชอราเวสคลารอาบสคลาไมคอไรซาตอการ

เจรญเตบโตของกลาไมบางชนด. วทยานพนธปรญญาโท. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ.

ดวงใจ วยเจรญ. 2546. การผลตฮอรโมนจบเบอเรลลค แอซค (GA3) โดยเชอราเวสคลารอารบส คลารไมคอรไรซาในตนมะละกอ. วทยานพนธปรญญาโท. สาขาปฐพวทยา. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ.

ทศนย อตตะนนท และ จงรกษ จนทรเจรญสข. 2542. การวเคราะหดนและพช. ภาควชาปฐพวทยา. คณะเกษตร. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ธงชย มาลา. 2546. ปยอนทรยและปยชวภาพ: เทคนคการผลตและการใชประโยชน. มหาวทยาลย เกษตรศาสตร, กรงเทพฯ. 300 น.

ธนาคารแหงประเทศไทย. 2557. รายงานสถานการณสนคาเกษตร ป 2557 และแนวโนมป 2558. น. 10-13. กรงเทพฯ.

ธมลวรรณ ขวรมย และ จนทวรรณ คงเจรญ. 2556. การพฒนาระบบการประมวลผลและเชอมโยง ขอมลสงออกยาง, น. 164-183. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร. รายงานผลการวจย เรองเตม ประจ าป 2556. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, กรงเทพฯ.

นชนารถ กงพศดาร, พลชต บวแกว, สภาพร บวแกว, นชนาฏ ณ ระนอง, ไพรตน ทรงพานช, ประพาส รมเยน, ชมสนธ ทองมตร, จนทวรรณ คงเจรญ, เสยงชย เปรมกระสน และ จมพฏ สขเกอ. 2550. ขอมลวชาการยางพารา. พมพครงท 1. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, กรงเทพฯ. 148 หนา.


69

นชนารถ กงพสดาร, สภาพร บวแกว, กรรณการ ธรวฒนสข,อไร จนทรประทน, ศภมตร ลมปชย, พชต สพโชค และ นชนาฏ ณ ระนอง. 2548. เอกสารวชาการยางพารา. พมพครงท 2. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, กรงเทพฯ. 214 หนา.

นาฏยา แพทยพทกษ, ธญพสษฐ พวงจก และพกตรเพญ ภมพนธ. 2556. ผลของปยชวภาพราอารบส คลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของไผและปรมาณอนทรยคารบอนในดน. วารสาร วทยาศาสตรและเทคโนโลย. 6: 499-510.

บงอร แสนคาน. 2545. การตอบสนองของสตรอเบอรตอเชอราอาบสคลารไมคอรไรซาในพนท เกษตรกร. วทยานพนธปรญญาโท. สาขาปฐพศาสตร, มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม.

พกตรเพญ ภมพนธ. 2555. ผลของฟอสฟอรสในดนและชนดของขาวโพดตอการพงพาราอารบสคลาร ไมคอรไรซา. Thai Journal of Science and Technology. 1: 211-220. พกตรเพญ ภมพนธ. 2556. บทบาทของราอารบสคลารไมคอรไรซาตอพช ดน และสงแวดลอม. Thai

Journal of Science and Technology. 2: 91-101. พกตรเพญ ภมพนธ. 2557. การทดแทนปยฟอสฟอรสโดยราอารบสคลารไมคอรไรซาในดนทมการ

ตรงฟอสฟอรส. Thai Journal of Science and Technology. 3: 173-181. มลชย กตตศกดมนตร. 2541. ผลของเชอราเวสสคลาร-อาบสคลาร ไมคอรไรซาตอการเจรญของปอ

แกว (Hibiscus sabdariffa var. altissima) และการเขาท าลายปอแกวของไสเดอนฝอย รากปม Moloidogyne incognita. วทยานพนธปรญญาโท. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ.

มหาวทยาลยสรนาร. 2556. ปยชวภาพเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา. ระบบออนไลน http://personal.sut.ac.th/montarop/2013WEBSITE/School_of_Biotech/Blog/Entries/2013/9/14_ปยชวภาพ_files/3.%20ปยชวภาพไมคอรไรซา.pdf. (5 พฤศจกายน 2558)

มานะชย สงขวาทน. 2549. คมอการท าสวนยางพารา. พมพครงท 1. อกษรสยามการพมพ, กรงเทพฯ. 160 หนา.

เมธาวการณ พรหมลา และ โสภณ บญลอ. 2554. ชนดและผลของเชอราอารบสคลารไมคอรไรซา ตอ การเจรญเตบโตของออย. การประชมวชาการ มหาวทยาลยขอนแกน ประจ าป 2554 “การ พฒนาอนาคตชนบทไทย : ฐานรากทมนคงเพอการพฒนาประเทศอยางยงยน”.

ยงยทธ โอสถสภา. 2543. ธาตอาหารพช. พมพครงท 1. ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ. 424 หนา.

ยงยทธ โอสถสภา, อรรถศษฐ วงศมณโรจน และ ชวลต ฮงประยร. 2551. ปยเพอการเกษตรยงยน. พมพครงท 1. ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ. 519 หนา.


70

รงสฤษด กาวตะ และ ชศกด จอมพก. 2541. พฤกษศาสตรพชเศรษฐกจ. พมพครงท 1. ส านกพมพ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ. 220 หนา.

วนเลศ วรรณปยะรตน สมนก ศรทองฉม, ศกดา สขวบลย, วชร แซตง, นตยา บรรพจนทร จารวรรณ เฮยงมะณ และ วนย ชมบตร. 2548. เอกสารวชาการยางพารา. ส านกวจยและ พฒนาการจดการทดน กรมพฒนาทดน.

วรศ แคนคอง, ดารณ โกศยเสว, สภาพร ธรรมสระกล, มณฑกานธ สงบจต, ธมลวรรณ ขวรมย และ รชต เกงขนทด. 2556. การพฒนาคณภาพวสดปลกและการผลตยางพาราดวยปยชวภาพ ไมคอรไรซา, น. 184-215. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร. รายงานผลการวจยเรองเตม ประจ าป 2556. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, กรงเทพฯ.

ศภธดา อ าทอง และ ชฎาพร อปนนท. 2557. การใชเชอราอาบสคลาร ไมคอรไรซา เพอเพมการดด ซบสงกะสของขาว ภายใตการปลกขาวแบบใชอากาศ. วารสารแกนเกษตร. 42: 390-399.

ศรณยา จวรากรานนท. 2541. การส ารวจเชอราวเอไมคอรไรซาของทเรยนและการศกษา ประสทธภาพของเชอราวเอไมคอรไรซาในการสงเสรมการเจรญเตบโตของตนกลาทเรยนใน เรอนปลกพชทดลอง. วทยานพนธปรญญาโท. สาขาปฐพวทยา. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. กรงเทพฯ.

สมจตร อยเปนสข. 2549. ไมคอรไรซา. คณะวทยาศาสตร. มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม. 101 น. สมจตร อยเปนสข. 2550. ไมคอรไรซา (Mycorrhiza). คณะวทยาศาสตร. มหาวทยาลยเชยงใหม,

เชยงใหม. 69 น. สมบญ เตชะภญญาวฒน และ สาล ชนสถต. 2535. ความสมพนธระหวางเชอราเวสสคลาร-อาบสค

ลารไมคอไรซา ไรโซเบยม และระดบปยฟอสเฟสทมตอการเจรญเตบโตของถวเขยว. วารสาร วทยาศาสตร มก. 1: 15-26.

สรสทธ วชโรทยาน. 2535. คมอการปรบปรงดนและการใชปย. พมพครงท 1. ศนยการพมพพลชย, กรงเทพฯ. 337 หนา.

สขม วงษเอก, นชนารถ กงพสดาร, พลชต บวแกว, นชนาฏ ณ ระนอง, ไพรตน ทรงพานช, ประพาส รมเยน, ชมสนธ ทองมตร, จนทวรรณ คงเจรญ, เสยงชย เปรมกระสน และ จมพฏ สขเกอ. 2550. ขอมลวชาการยางพารา. พมพครงท 1. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศ ไทย, กรงเทพฯ. 148 หนา.

สทศน ดานสกลผล, สภาพร ธรรมสระกล, ออมทรพย นพอมรบด, สมยศ สนธรหส, สคนธ แสงแกว และ สเมธ พฤกษวรณ. 2540. ศกษาวธการปลกเชอว-เอไมคอรไรซากบยางพารา. รายงาน ผลการวจยยางพารา. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร.


71

ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร. 2558. ความส าคญของยางพาราตอการพฒนาเศรษฐกจและ สงคม. ระบบออนไลน http://www.arda.or.th/kasetinfo/south/para/history/ 01-10.php. (5 พฤศจกายน 2558)

ส านกวจยเศรษฐกจการเกษตร. 2558. ปรมาณและมลคาการน าเขาปยเคมสตรทส าคญป 2552- 2558. ระบบออนไลน http://www.oae.go.th/download/FactorOfProduct/Fertilizer _ value49-54.html, (1 กนยายน 2559)

ออมทรพย นพอมรบด, สมเพชร เจรญสข, อร วลลนวฒน และ เยนใจ วสวต. 2529. การส ารวจชนด และจ านวนสปอรวเอไมคอรไรซาในแปลงถวลสงบรเวณภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. รายงาน ประจ าป 2529. กองปฐพวทยา กรมวชาการเกษตร.

Abbott, L. K. 1982. Comparative anatomy of vesicular-arbuscular mycorrhizae formed on subterranean clover. Austral. J. Bot. 30: 485-499.

Afek, U., J. A. Menge and E. L. V. Johnson. 1991. Interaction among mycorrhizae, soil solarization and metalaxyl, and plants in the field. Phytopathology. 75: 655-671.

Azizah, C. H. and K. Martin. 1992. The vesicular-arbuscular (VA) mycorrhiza and its effect on growth of vegetatively propagated Theobroma cacao L. Plant and Soil. 144: 227-233.

Bagyaraj, D. J. 1991. Ecology of vesicular arbuscular mycorrhizae. pp.3-34. In D. K. Arora, G. Raj, K. G. Mukerji and G. R. Kundsen. Handbook of Applied Mycology. New York: Marcel Dekker. Inc.

Barea, J. M. 1986. Importance of hormones and root exudate in mycorrhizal phenomena. pp. 451-547. In V. Gianinaazzi – Pearson and S. Gianinazzi (eds.). Mycorrhizae–Physiology and Genetics. Proceedings First European Symposium on Mycotoxins. Dijon, Paris: INRA France.

Bhatti, S. K., A. Kumar, T. Rana and N. Kaur. 2013. Influence of AM fungi (Glomus mosseae, Acaulospora laevis and Gigaspora sp.) alone and in Combination with Trichoderma virideon Growth Responses and Physiological Parameters of Dianthus caryophyllus Linn. Advances in Bioresearch. 4: 13-20.

Bowen, G.D. 1987. The biology and physiology of infection and its development. pp.27–57. In G. R. Safir (ed.). Ecophysiology of VA Mycorrhizal Plant. Inc. Florida, USA: CRC. Press.


72

Boyetchko, S. M. and J. P. Tewari. 1990. Root colonization of differrent host by the vesicular arbusmycorrhiza fungus Glomus dimorphicum. Plant and Soil. 129: 1,131-1,136.

Brown, G., D. C. M. Corbett, G. A. Hide and R. M. Webb. 1974. Bromine residues in wheat crops grown in soil fumigated with methyl bromide. Pesticide Sci. 5: 25-29.

Buttery, B. R., S. J. Park, W. I. Findlay and B. N. Dhanvantari. 1988. Effects of fertilization and fertilizer on growth, yield, chemical composition and mycorrhizae in white bean and soybean. Plant Soil. 68: 677-686.

Chen, S., W. Jin, A. Liu, S. Zhang, D. Liu, F. Wang, X. Lin and C. He. 2013. Arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) increase growth and secondary metabolism in cucumber subjected to low temperature stress. Sci. Hort. 160: 222-229.

Cox, G. and P. B. Tinker. 1976. Translocation and transfer of nutrients in vesicular- arbuscular mycorrhizas. I. The arbuscule and phosphorus transfer: a quantitative ultrastructural study. New Phytol. 77: 371.

Daniels, B. A. and H. D. Skipper. 1982. Methods for the recovery and quantitative Estimation of propagules from soil. pp.29-36. In N.C. Schenck (Ed.). APS. Methods and Principles of Mycorrhizal Research.

Daniels, B. A. and J. M. Trape. 1980. Factors affecting spore germination of the vesicular-arbuscular mycorrhizal fungus Glomus epigaeus. Mycologia. 72: 457-471.

Eke, P., G. C. Chatue, L. N. Wakam, R. M. T. Kouipou, P. V. T. Fokou, F. F. Boyom. 2016. Mycorrhiza consortia suppress the fusarium root rot (Fusarium solani f. sp. Phaseoli) in common bean (Phaseolus vulgaris L.). Biological Control. 103: 240-250.

Fidelibus M. W., C. A. Martin., G. C. Wright and J. C. Stutz. 2000. Effect of arbuscular mycorrhizal (AM) fungal communities on growth of ‘Volkamer’ lemon in continually moist or periodically dry soil. Sci. Hort. 84: 127-140.

Frey, B. and H. Schuepp. 1993. Acquisition of nitrogen by external hyphae of arbuscular mycorrhizal gungi associated with Zae mays L. New Phytol. 124: 221-230.


73

Garcia-Garrido, J. M. and J. A. Ocampo. 2002. Regulation of the plant defence response in arbuscular mycorrhizal symbiosis. J. Exp. Bot. 53: 1377-1386.

Gerdemann, J. W. 1968. Vesicular-arbuscular mycorrhiza and plant growth. Ann. Rev. Phytopathol. 6: 397-418.

Gu, F., X. Li, F. Zhang and L. shengxiu. 2000. Effects of arbuscular mycorrhizal gungus on P nutrition and the growth of corn under NaCl stress conditions. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 97: 2668-2673.

Gopinathan, S. and N. Raman. 1992. Indole 3-acetic acid production by Ectomycorrhizal fungi. Indian J. of Exp. Biol. 30: 142–143.

Harley, J. L. and S. E. Smith. 1983. Mycorrhizal Symbiosis. London: Academic Press. 483 p.

Hass, J. H., B. Bar-Yosef, J. Krikun, R. Barak, T. Markovits and J. Kramer. 1987. Vesicular- arbuscular mycorrhizal fungus infestation and phosphorus fertigation to overcome pepper stunting after methyl bromide fumigation. Agron. J. 79: 905-910.

Heijne, B., D. Van Dam, G. W. Heil and R. Bobbink. 1996. Acidification effect on Vesicular arbuscular mycorrhizal (VAM) infection, growth and nutrient uptake of established heathland herb species. Plant and Soil. 179: 197-206.

Huang, R. S., W. K. Smith and R. S. Yost. 1985. Influence of vesicular-arbuscular mycorrhiza on growth, water relations, and leaf orientation in Leucaena leucocephala (Lam.) De Wit. New Phytol. 99: 229-243.

Jackson, L. E., D. Miller and S. E. Smith. 2002. AM colonization and growth of wild and cultivated lettuce in response to nitrogen and phosphorus. Sci. Hort. 94: 205-218.

James, A. E., P. T. Rygiewicz, L. S. Watrud and P. K Donnelly. 2002. Influence of adverse soil condition on the formation and function of Arbuscular mycorrhizas. Advances Environ. 7: 123-138.

Jasper, D. A., L. K. Abbott and A. D. Robson. 1993. The survival of infective hyphae of vesicular–arbuscular mycorrhizal fungi in dry soil: an interaction with sporulation. New Phytol. 124: 473-479.


74

Janos, D. P., M. S. Schroeder, B. schaffer and J. H. Crane. 2001. Inoculation with arbuscular mycorrhizal fungi enhances growth of Litchi chinensis Sonn. Trees after propagation by air-layering. Plant and Soil. 233: 85-94.

Jawson, M. D., A. J. Franzlubbers, D. K. Galusha and R. M. Aiken. 1993. Soil fumigation within monoculture and rotations: response of corn and mycorrhizae. Agron. J. 85: 1174-1180.

Khalil, S., T. E. Loynachan and M. A. Tabatabai. 1994. Mycorrhizal dependency and nutrient uptake by improved and unimproved corn and soybean cultivars. Agron. J. 86: 949-958.

Kothari, S. K., H. Marchner and E. George. 1990. Effect of VA mycorrhizal fungi and rhizosphere microorganisms on root and shoot morphology, growth and water relations on maize. New Phytol. 116: 303-311.

Larsen, J. L., I. Thingstrup, I. Jakobsen and S. Rosendahl. 1996. Benomyl inhibits phosphorus transport but not fungal alkaline phosphatase activity in a Glomus-cucumber symbiosis. New Phytol. 132: 127-133.

Legay, N., F. Grassein, M. N. Binet, C. Arnoldi, E. Personeni, S. Perigon, F. Poly, T. Pommier, J. Puissant, J. C. Clément, S. Lavorel and B. Mouhamadou. 2016. Plant species identities and fertilization influence on arbuscular mycorrhizal fungal colonisation and soil bacterial activities. Appl. Soil Ecol. 98: 132–139.

Li, J., X. He, H. Li, W. Zheng, J. Liu and M. Wang. 2015. Arbuscular mycorrhizal fungi increase growth and phenolics synthesis in Poncirus trifoliate under iron deficiency. Sci. Hort. 183: 87-92.

Lu, S., P. G. Braunberger and M. H. Miller. 1994. Response of vesicular-arbuscular mycorrhizal of maize to various rates of P addition to different rooting zones. Plant and Soil. 158: 119-128.

Maddox, J. J. and J. M. Soileau. 1991. Effect of phosphate fertilization, lime amendments and inoculation with VA-mycorrhizal fungi on soybeans in an acid soil. Plant and Soil. 134: 83-93.


75

Mardukhi, B., F. Rejali, G. Daei, M. R. Ardakani, M. J. Malakouti and M. Miransari. 2011. Arbuscular mycorrhizas enhance nutrient uptake in different wheat genotypes at high salinity levels under field and greenhouse conditions. C. R. Biologies. 334: 564-571.

McGonigle, T. P., M. H. Miller, D. G. Evans, G. L. Fairchild and J. A. Swan. 1990. A new method which gives an objective measure of colonization of roots by vesicular-arbuscular mycorrhizal fungi. New Phytol. 115: 495-501.

Menge, J.A. 1982. Effect of soil fumigants on vesicular-arbuscular fungi. Phytopathology. 72: 1125-1132.

Mohammad, M. J. and H. I. Malkawi. 2004. Root, Shoot and Nutrient Acquisition Responses of Mycorrhizal and Nonmycorrhizal Wheat to Phosphorus Application to Highly Calcareous Soil. Asian J. Plant Sci. 3: 363-369.

Mortimer, P. E., M. A. Pérez-Fernández and A. J. Valentine. 2008. The role of arbuscular mycorrhizal colonization in the carbon and nutrient economy of the tripartite symbiosis with nodulated Phaseolus vulgaris. Soil. Biol. Biochem. 40: 1019–1027.

Morton, J. B. and D. Redecker. 2001. Two new families of Glomales, Archaeosporaceae and Paraglomaceae, with two new genera Archaeospore and Paraglomus, based on concordant molecular and morphological characters. Mycologia. 93: 181-195.

Mosse, B. and C. Hepper. 1975. Vescicular – arbuscular mycorrhizal infections in root organ cultures. Physiol. Plant Pathol. 5: 215.

Mosse, B. 1973. Advances in the study of vesicular-arbuscular mycorrhiza. Annual Review Phytopathology. 11: 171-196.

Mosse, B. 1981. Vesicular-Arbuscular Mycorrhiza Research for Tropical Agriculture. Hawaii. Human Resources. 194 p.

Nakmee, P. S., S. Techapinyawat and S. Ngamprasit. 2016. Comparative potentials of native arbuscular mycorrhizal fungi to improve nutrient uptake and biomass of Sorghum bicolor Linn. Agri. and Natural. Res. 50: 173-178.


76

Ocampo, J. A., J. Martin And D. S. Hayman. 1979. Influence of plant interactions on vesicular-arbuscular mycorrhizal infections. I. Host and non-host plant grown together. New Phytol. 84: 27-35.

Ortas, I. 2012. The effect of mycorrhizal fungal inoculation on plant yield, nutrient uptake and inoculation effectiveness under long-term field conditions. Field Crops Research. 125: 35-48.

Phillips, J. M. and D. S. Hayman. 1970. Improved procedures for clearing roots and staining parasitic and vesicular-arbuscular mycorrhizal fungi for rapid assessment of infection. Trans. Brit. Mycol. Soc. 55: 158-161.

Porras-Soriano, A., M. L. Soriano-Martín, A. Porras-Piedra and R. Azcón. 2009. Arbuscular mycorrhizal fungi increased growth, nutrient uptake and tolerance to salinity in olive trees under nursery conditions. J. Plant Physiol. 166: 1350-1359.

Powell, C. L. and D. J. Bagyaraj. 1986. VA Mycorrhiza. CRC Press, Inc., United States of America. 234 p.

Rajan, S. K., B. J. D. Reddy and D. J. Baryaraj. 2000. Screening of arbuscular mycorrhizal fungi for their symbiotic efficiency with Tectona grandis. Forest Ecol. Manag. 126: 91-95.

Rao, P. S. K., K. V. B. R. Tilak and V. Arunachalam. 1990. Genetic variation for VA Mycorrhiza-dependency phosphate mobilization in groundnut (Arachis hypogaea L.). Plant and Soil. 122: 137-142.

Reid, C. P. P. 1990. The Rhizosphere Mycorrhizas. pp.281-308. In The Rhizosphere. J. M. Lynch Chichester: John Wiley&Son.

Rutto, K. L., F. Mizutani and K. Kadoya. 2002. Effect of root-zone flooding on mycorrhizal and non-mycorrhiza peach (Prunus persica Batsch) seedlings. Sci. Hort. 94: 285-295.

Saito, M. and T. Muramoto. 2002. Inoculation with arbuscular mycorrhizal fungi: the status quo in Japan and the future prospects. Plant and Soil. 244: 237-279.

Sharma, A. K., B. N. Johri and S. Gianinazzi. 1992. Vesicular-arbuscular mycorrhizae in relation to plant disease. World J. Microbiol. Biotechnol. 8: 559-563.


77

Sieverding, E. 1991. Vesicular-Arbuscular Mycorrhiza Management in Tropical Agrosystem. Germany: GTZ GmbH. 371 p.

Sieverding, E. 1991. Vesicular-Arbuscular Mycorrhiza Management in Tropical Agrosystem. pp.29-36. In N.C. Schenck (Ed.). APS. GTZ GmbH. Germany. Research.

Smith, S. E. and D. J. Read. 1997. Mycorrhizal Symbiosis. 2nd ed. London: Academic Press. 605 p.

Son, C. L., F. A. Smith and S. E. Smith. 1988. Effect of light intensity on root growth, mycorrhizal infection and phosphate uptake in onion (Allium cepa L.). Plant and Soil. 111: 183-186.

Sreenivasa, M. N. and D. J. Bagyaraj. 1989. Use of pesticides for mass production of vesicular-arbuscular mycorrhizal inoculum. Plant and Soil. 119: 127-132.

Srinivasan, R. and C. Govindasamy. 2014. Influence of native arbuscular mycorrhizal fungi on growth, nutrition and phytochemical constituents of Catharanthus roseus (L.) G. Don. J. Coast. Life Med. 2: 31-37.

Struble, J. E. and H. D. Skipper. 1988. Vesicular-arbuscular mycorrhizal spore production as influenced by plant species. Plant and Soil. 109: 277-280.

Sukano N., F. A. Smith, S. E. Smith and E. S. Scott. 1996. The effect of fungicides on vesicular-arbuscular mycorrhizal symbiosis II. The effect on area of interface and efficiency of P uptake and transfer to plant. New Phytol. 132: 583-592.

Son, C. L., F. A. Smith and S. E. Smith. 1988. Effect of light intensity on root growth, mycorrhizal infection and phosphate uptake in onion (Allium cepa L.). Plant and Soil. 111: 183-186.

Tang, M. and H. Chen. 1999. Effect of arbuscular mycorrhizal fungi alkaline phosphatase activities on Hippophae rhamnoides drought-resistance under water stress conditions. Trees. 14: 113-115.

Tawaraya, K., K. Tokairin and T. Wagatsuma. 2001. Dependence of Allium fistulosum cultivars on the arbuscular mycorrhizal fungus, Glomus fasciculatum. Appl. Soil. Ecol. 17: 119-124.


78

Trouvelet, A., J. L. Kough and V. Gianinazzi – Pearson. 1985. Mesure du taux de Mycorrhization VA d’un systeme radiculaire. Recherche de methodsd’Estimationayant une signification fonctionelle.pp.217-221. In V. Gianinazzi-Pearson and S. Gianinazzi (Eds.). Physiological and Genetical Aspects of Mycorrhizae. INRA, Paris, France.

Turk, M. A., T. A. Assaf, K. M. Hameed and A.M. AI-Tawaha. 2006. Significance of Mycorrhizae. World J. Agric. Sci. 2: 16-20.

Vivekanadau, M. and P. E. Fixen. 1991. Cropping systems effects on mycorrhizal colonization, early growth, and phosphorus uptake of corn. Soc. J. Am. Soil. Sci. 55: 136-142.

Vyas, S. C. 1988. Soil microorganisms and their activities. Nontarget Effects of Agricultural Fungicides. CRC Press, FL, Boca Raton. 258-275.

Walkley, A. and I. A. Black. 1934. An examination of the Degtjareff method for determining organic carbon in soil: Effect of variations in digestion conditions and of inorganic soil constituents. Soil Sci. 63:251-263.

Wang, G. M., D. P. Stribley, P. B. Tinker and C. Walker. 1993. Effect of pH on arbuscular mycorrhiza I. Field observations on the long-term liming experiments at Rothamsted and Wobum. New Phytol. 124: 456-472.

Wulandari, D., Saridi, W. Cheng and K. Tawaraya. 2016. Arbuscular mycorrhizal fungal inoculation improves Albizia saman and Paraserianthes falcataria growth in post-opencast coal mine field in East Kalimantan, Indonesia. Forest Ecol. Manag. 376: 67-73.

XIAO, T., Q. YANG, W. RAN, G. XU and Q. SHEN. 2010. Effect of Inoculation with Arbuscular Mycorrhizal Fungus on Nitrogen and Phosphorus Utilization in Upland Rice-Mungbean Intercropping System. Agric. Sci. China. 9: 528-535.

Yoram, K. and D. D. Douds. 2000. Arbuscular Mycorrhiza: Physiology and Function. Kluwer Academic. Netherland: Kluwer Academic Publishers. 372 p.

Youpensuk S., P. Lumyong, B. Dell and B. Rerkasem. 2004. Arbuscular mycorrhizal fungi in the rhizosphere of Macaranga denticulate Muell. Arg., and their effect on the host plant. Agr. Syst. 60: 239-246.


79

Zhu, Y. G., S. E. Smith, A. R. Barritt and F.A. Smith. 2001. Phosphorus efficiencies and mycorrhizal responsiveness of old and modern wheat cultivars. Plant Soil. 237: 249-255.


80

ประวตผเขยน

ชอ นางสาวภรญา ชมภผว วนเดอนปเกด 9 กรกฎาคม 2534 วฒการศกษา ปการศกษา 2556: วทยาศาสตรบณฑต (เทคโนโลยการเกษตร)

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทนการศกษา ปงบประมาณ 2557-2558: ทนเรยนดบณฑตศกษา

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ผลงานทางวชาการ พกตรเพญ ภมพนธ, สมชาย ชคตระการ, วรภทร ลคนทนวงศ, ชวนทร ปลมเจรญ, ภรญา ชมภผว

และ อรประภา เทพศลปวสทธ. 2559. การเปรยบเทยบระหวางปยเคมและปยอนทรยคณภาพสงตอคณภาพขาวพนธสพรรณบร 1. วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย. 5 (พเศษ): 753-764.

ภรญา ชมภผว, พกตรเพญ ภมพนธ, ธญพสษฐ พวงจก และ ปวณา ทองเหลอง. 2560. ผลของรา อารบสคลารไมคอรไรซาตอการเจรญเตบโตของยางพาราพนธเศรษฐกจ. Thai Journal of Science and Technology. 6 (1): 79-88.

Documents

ñú×Ü ß øødïÿÙ úød öÙød øàê`Öø Ýø â ê ï ...ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2016/TU_2016... · 2017. 10. 17. · Academic Years 2016 ABSTRACT Spore number