MDO bespreking Intensive careThiamine: zin en onzin

Paul BrusseeFellow intensive care5-7-2018

Man 33 jaar• Reden van opname:• Val van trap na alcoholintoxicatie• Letsels: • Schedelfracturen, • Meerdere contusiehaarden, • Traumatisch SAB en subduraal bloed• Open mandibulafractuur rechts

Man• Opname voor neurologie met conservatief beleid• MKA reconstrueert mandibula• ivm mogelijk chronische alcoholabusus gestart met:

Thiamine*• Thiamine is wateroplosbaar (vitamine B1)

• Aanwezig in (volkoren)granen, vlees, soyabonen, noten, bonen (bier?)

• Dagelijks 1,1mg intake nodig

• Thiamine moet omgezet worden in actief thiaminepyrofosfaat (Mg2+)

• Cofactor in pyruvaatdehydrogenase

• Essentieel in omzetting pyruvaat naar acetyl-CoA en NADH

• Cofactor in alfa-ketoglutaraat dehydrogenase

• Essentieel in de citroenzuurcyclus

• Tevens van rol bij instandhouding GABA levels

• Cofactor in pentose fosfaat pathway

• Essentieel in productie NADPH (steroid-, vetzuur-, aminozuur,

neurotransmitter en glutathion synthese)

• --> Essentieel in energiehuishouding, celmetabolisme en neurale functie

StatPearls, Martel et al, 26 dec 2018

Thiaminedeficientie*• Veroorzaakt door insufficient dieet• 30-80% van alcoholisten heeft thiaminetekort

• Gevolgen thiaminedeficiëntie: • Wernicke-encefalopathie • Syndroom van Korsakov• Polyneuropathie• BeriBeri (nat en droog)

• Vaak klinische openbaring bij onttrekking van alcohol

*NHG huisartsenstandaard

Thiaminedeficientie behandeling• Bij alcoholist zonder symptomen (1): • 4dd 25mg oraal

• Preventie alcoholonthouding (2)• 4dd 25mg oraal

• Verdenking alcoholonthouding• 4dd 75mg oraal

• Verdenking alcoholonttrekkingsdelier• Thiamine 1dd 100mg iv

• Bij Wernicke/Korsakoff/BeriBeri*:• 3dd 500mg iv gedurende 3 dagen

(1) NHG standaard (2) CBO richtlijn ”stoornissen in het gebruik van alcohol

Thiamine toediening, maakt het uit?

• Wateroplosbaar vitamine

• Volledig renaal geklaard

• Overdoseren leid nooit tot intoxicatie

• Per dosering enteraal is er slechts 4-8mg opnamecapaciteit

Thiamine toediening, maakt het uit?

…Echter, farmacotherapeutisch kompas:

Thiamine toediening, maakt het uit?

• …Echter, NTVG (Brinkman et al, NTVG, 2017):• Een anafylactische reactie is zeer zeldzaam (incidentie 1:250.000)• Indien er maximaal 500mg in 30minuten wordt toegediend

• …Echter, Lareb• 2 meldingen van ernstige reacties sinds 1996

Take Home

• Thiamine zit niet in bier

• Ter voorkoming van alcoholonttrekking volstaat een lagere doses

• De enterale toedieningsweg verdient de voorkeur

• Intraveneuze toediening is veilig, mits langzaam