Embed Size (px)
Citation preview
สอประกอบการสอนในวชาเขยนแบบวศวกรรมจรพงศ กสวทยอำานวยภาควชาวศวกรรมเครองกล คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยE-mail : [email protected]
บทคดยอบทความนำาเสนอตวอยางสอประกอบการสอน และวธสาธตสอเหลานประกอบการบรรยาย วตถประสงคหลกของสอคอ เพอชวยใหนสตสามารถเชอมโยงหลกการและรายละเอยดทอธบายในสไลดประกอบคำาบรรยายกบสถานการณจรง เมอสงเกตบรรยากาศในหองเรยนพบวาการสาธตทำาใหนสตสนใจเนอหามากขน และทำาใหนสตมสวนรวมมากขนในการตอบคำาถามทผสอนถาม เมอเปรยบเทยบผลการประเมนการสอนในเทอมนกบเทอมกอนหนาพบวา แนวทางการสอนดงกลาวสามารถทำาใหการเรยนรของนสตดขน
คำาสบคนเขยนแบบวศวกรรม, สอประกอบการสอน
Teaching Materials for Engineering Drawing Course
Jirapong KasivitamnuayDepartment of Mechanical Engineering, Faculty of Engineering,Chulalongkorn University E-mail [email protected]
ABSTRACTThe article presents some teaching materials and shows how to use them in lectures. The main purpose of these materials is to help students relate the principles and details described in the presentation slides to real life situations. From an observation, demonstrations increased the students’ interest in lessons and increased their interactions. Comparison the assessment results in this semester with those in the previous semester found that this approach improved the students’ learning capability.
KEYWORDS
Engineering drawing, Teaching material
1. บทนำา คณาจารยผสอนวชาเขยนแบบวศวกรรมเบองตนคงทราบดอยแลววา
การสอนนสตกลมใหญ (100 คน ขนไป) จำาเปนตองมวธดงความสนใจของนสต และวธชวยนสตซงเรยนรไดชากวาสามารถตดตามเนอหาไดทน ผเขยนพยายามแกปญหา (หรอปรบปรงการสอน) โดยอาศยความเชอวา ถาทำาใหนสตทราบวาสงทตนเองกำาลงเรยนอยนนเปนสวนหนงของความรทเขาตองใชในการประกอบอาชพวศวกรรม หรออยางนอยทสดถาทำาใหนสตมองเหนความเชอมโยงระหวางความรทกำาลงเรยนกบสงของหรอเหตการณทอยรอบตวเขาไดแลว นสต (ทตองการประกอบวชาชพวศวกรรมในอนาคต) จะเกดความสนใจเนอหาวชามากขน ซงอาจจะตอเนองไปสความสนใจศกษาดวยตวเอง
ผเขยนและอาจารย ดร. นพนธ วรรณโสภาคย ไดรวมกนพฒนาสอประกอบการสอนในรปสไลด powerpoint 1 และเรมนำามาใชงานตงแตภาคปลายของปการศกษา 2547 ถดจากนนราวภาคตนของปการศกษา 2550 อาจารยนพนธกเขยนเอกสารคำาสอนทสอดคลองกบแผนทการเรยนรของวชาน [1] เสรจ การประเมนผลการสอนเมอสนเทอมพบวา สอประกอบการสอนดงกลาวสามารถทำาใหนสตเกดความสนใจเนอหามากขน และเขาใจเนอหาไดงายขนเมอเทยบกบการใชกระดานดำาและแผนใสเปนหลก [1] อยางไรกตาม รปภาพและการเคลอนไหวในสไลดโดยเฉพาะอยางยงรปภาพทวาดแทนวตถสามมต (หรอวาดใหรบรเปนสามมต) นนแททจรงกยงเปนเพยงรปสองมต ดงนนเพอใหนสตเขาใจความเชอมโยงระหวางเนอหากบสงรอบตว (หรอสามารถพฒนาทกษะการคดและเรยนร) ไดดขน ผเขยนคดวาถานำาวตถจรงมาประกอบการสอนนาจะชวยใหบรรลเปาหมายดงกลาวได อกทงตอนนหองเรยนกม visualizer ทำาใหผเขยนสามารถจำาลองเหตการณการมองวตถสามมตไดสะดวกขนอยางมาก และทำาใหไมตองสรางวตถทมขนาดใหญ (เพอใหมองเหนทงหอง) ดวย
บทความนสรปกจกรรมการเรยนการสอนในหองบรรยาย ของภาคการศกษาตน ปการศกษา 2551 บทความจะเนนเกยวกบสอประกอบการสอนแบบตาง ๆ ทผเขยนและผรวมสอนสรางขน วธน ำาสอเหลานมาใชเพอใหนสตเหน 1) ความเชอมโยงระหวางเนอหากบสงรอบตว 2) ความตางและความเหมอนของเนอหาทเรยนกบสงทพบในแบบวศวกรรมจรง และ 3) เพอเพมปฏ สมพนธก บน สตผ านการถาม -ตอบในหองเรยน หรอชวยเปล ยนบรรยากาศ อยางไรกด สอการสอนทจะกลาวถงกไมไดครอบคลมเนอหาทกบท จงยงไมสามารถแกปญหาการเรยนรของนสตไดอยางบรบรณ
1 ด า ว น โ ห ล ด ไ ฟ ล ไ ด ท http://pioneer.netserv.chula.ac.th/~kjirapon/
2. การจดการเรยนการสอน2.1 เนอหาวชา
เนอหาวชาแบงเปน 12 บท คอ 1) บทนำา (หลกการฉายภาพ 2 เครองมอเขยนแบบและการเลอกซอ มาตรฐานการเขยนแบบ การคดตวอกษร 3 การสเกตชภาพมอเปลา) 2) วธใชเครองมอเขยนแบบ และเรขาคณตประยกต 3) หลกการฉายภาพออโธกราฟฟก 4) การเขยนแบบภาพออโธกราฟฟก 5) การสเกตชภาพพกทอ-เรยล 6) การอานแบบภาพออโธกราฟฟก 7) การบอกมตและหมายเหต 8) สญนยมในการเขยนภาพออโธ-กราฟฟก 9) การเขยนแบบภาพตด 10) สญนยมของการเขยนภาพตด 11) การเขยนแบบสลกเกลยว 12) การเขยนแบบภาพประกอบ
2.2 สอประกอบการสอนและการนำาไปใชงาน2.2.1 กลองกระดาษ
กลองกระดาษรปทรงตาง ๆ ซงพบจากแผนคล ในรปท 1 สามารถใชประกอบการสอนไดหลายแบบ รายละเอยดจะกลาวในหวขอยอยตอไป
2.2.1.1 ความจำาเปนของแบบ (หรอการเขยนแบบ)ผเขยนเขาเร องโดยยกสถานการณวานสตตองการชนสวน ซงมรป
รางและขนาดเหมอนกลองกระ-ดาษทเหน จากนนจงอธบายวาปญหาแรกทพบกคอเราจะใชวธใดทจะสอสารกบผทสรางชนสวนน แนนอนเราอาจจะทำาแบบจำาลองเหมอนจรง (แตใชวสดชนดอน) แลวใหผสรางวดขนาดจากแบบจำาลองทเราเอาไปใหกได แตแนนอนวธนไมสะดวก จากนนจงบรรยายวาแบบทางวศวกรรมเปนทางเลอกหลกในการสอสาร ซ งเกยวของกบวธจดการขอมลสามมต (พกดตาง ๆ บนวตถ) ใหกลายเปนขอมลบนแผนกระดาษสองมต
2.2.1.2 ภาพฉายออโธกราฟฟกในบทท 3 ผเขยนเกร นวา บทเรยนวนนคอหวใจของวชาเขยนแบบ
เพราะเปนหลกการถายทอดขอมลสามมตไปสส อสองมตไมวาจะเปนแผนกระดาษหรอจอคอมพวเตอร หลงจากอธบายหลกการฉายภาพและการเกดภาพฉายออโธกราฟฟกของจด เสน ระนาบ ในสไลดแลว กอนจะอธบายการ
2 เนอหานอธบายอกครงในบทท 3 “หลกการฉายภาพออโธกราฟฟก”3 ปจจบนความสำาคญของการคดตวอกษรเหลอเพยงสามารถอานไดงาย ไมเขมงวดเรองสดสวนของตวอกษร และนำาหนกตวอกษรเหมอนสมยกอน
เขยนภาพฉายของวตถในสไลดตอไป ผเขยนจะคนจงหวะดวยการนำากลองกระดาษไปวางบน visualizer แลวนำาแผนอะครลกใส (ตวแทนของฉากรบภาพ) มาคนระหวางกลองกบกลองกระดาษ โดยใหระนาบของแผนอะครลกตงฉากกบทศการสองของกลอง (ซงเทยบเทากบทศการมองวตถ) จากนนกนำาปากกาเขยนแผนใสมาลากเสนบนแผนอะครลกตามขอบของระนาบทมองเหน (ในทศการมองนน) พรอมกบอธบายวานก คอหลกการฉายภาพออโธ-กราฟฟก ซงนำาไปสการเกดภาพฉายออโธกราฟฟก
นอกจากนผเขยนยงเปลยนลกษณะการวางตวของกลองกระดาษ (สมพทธกบกลอง) เพอใหเหนวาลกษณะของภาพฉายออโธกราฟฟกขนกบการวางตวสมพทธระหวางวตถกบฉากรบภาพ และภาพฉายดงกลาวอาจแสดงขนาดจรงและรปรางจรงของระนาบบางระนาบของวตถ หรออาจปรากฏเปนภาพสามมต กอนจะสรปวาภาพทงสองชนดนใชในการสอสารกบผผลตช นสวน แตภาพชนดแรกนยมมากกวาเพราะใหขอมลท ชดเจน อยางไรกด ขอมลของวตถไมสามารถบรรจไดอยางสมบรณในภาพฉายววนนววเดยว และนกคอทมาของภาพฉายออโธกราฟฟกหลายวว
ผเขยนใชรปท 2 ซงแสดงภาพฉายออโธกราฟฟกบนกลองแกว (ตอนนนใชกระดาษทบ) เพอแสดงใหนสตเหนวาไดภาพฉายแลวยงไมจบกระบวนการ ตองคลกลองแกวออกใหแบนราบ เพอจะไดนำาไปแสดงบนสอ สองมตได นอกจากนยงเนนเรองตำาแหนงสมพทธของววดวย
2.2.1.3 สวนประกอบของวตถ และการเกดเสนในภาพฉายออโธกราฟฟก
รปท 1กลองกระดาษ
(ก) (ข)
(ค) (ง)
หลงจากบรรยายโดยใชสไลดวาสวนประกอบของวตถมอะไรบาง (มม ขอบ ระนาบ ฯลฯ) แลว ผเขยนกนำากลองกระดาษไปแสดงบน visualizer แลวถามนสตวาสวนนคออะไร เนองจากคำาถามนไมคอยยาก นสตกตอบไดอยางมนใจ และชวยกระตนความสนใจได
นอกจากจะถามสวนประกอบของวตถแลว ผเขยนยงเนนใหนสตพจารณาวาขอบ (ทผเขยนช และนสตเหนจากจอภาพ) เกดจากอะไร เชน เกดจากระนาบ ก ตดกบระนาบ ข เปนตน เพราะวาความเขาใจสวนนเกยวของกบการมหรอการไมมเสนในภาพฉายออโธกราฟฟก
2.2.1.4 ชนดของระนาบหลงจากบรรยายชนดของระนาบและหลกการพจารณาชนดของ
ระนาบดวยสไลดแลว ผเขยนจะเลอกกลองกระดาษมา 1 กลอง (สมมตวาเปนรป 1(ง)) และกำาหนดใหนสตพจารณาระนาบทกำาหนดสกระนาบหนง (สมมตวาเปนระนาบสฟา) จากนนผเขยนจะจดวางวตถใหมองเหนภาพววดานหนา ดานขาง และดานบน พรอมกบถามวาระนาบทเราสนใจปรากฏเปนอะไรในการมอง 3 ววน กอนจะถามวาตกลงระนาบนนเปนระนาบชนดอะไร อยางไรก ด ผ เขยนกนำาโจทยในตำาราเรยน (ทเปนภาพพกทอเรยล) ไปถามเพมเตมดวย เพราะวากลองกระดาษมรปรางไมซบซอน
รปท 2การฉายภาพบนกลองแกว และก า ร ค ล ก ล อ งแกวเพอใหไดภาพออโธกราฟฟก
(ก) (ข)
(ค) (ง)
2.2.1.5 เสนประหลงจากนสตเขาใจแลววาระนาบตดกนทำาใหเกดขอบ และขอบจะถก
แสดงดวยเสน (หรอจดขนกบการวางตวของขอบเทยบกบทศการมอง) ในภาพออโธกราฟฟก ผเขยนแสดงวตถรปท 1(ค) แลวชทขอบซงอยตรงทเปนขนบนได กอนจะถามวาขอบนมอยจรงหรอไม นสตจะตอบวาม จากนนกจดวางวตถในลกษณะทมองไมเหนขอบดงกลาว กอนจะสรปวาขอบนนมอยจรงแตมองไมเหน จงตองมการกำาหนดสญลกษณ (หรอลกษณะของเสน) ดวยเสนประเพอแทนสงทมอยจรงแตมองไมเหน เพราะถาแสดงเฉพาะสงทมองเหนแลวขอมลในภาพออโธกราฟฟกกจะไมสมบรณ (หรอตความเปนวตถรปทรงอนไปได)
2.2.1.6 ภาพฉายในววชวยผเขยนใชกลองกระดาษรปท 1(ข) รวมกบแผนใสเพออธบายการเขยน
ภาพฉายออโธกราฟฟกในววชวย ดงแสดงในรปท 3 เร มแรกผเขยนยกสถานการณวา วตถชนนมการป มโลโก (เปนรอยบม) บนระนาบสเหลอง หากใชกลองแกวแบบเดมมาครอบวตถไว เราจะไมเหนขนาดและรปรางจรงของโลโกได จากนนจงอธบายวธการแกปญหา ซงเร มจากการมองตงฉากกบระนาบสเหลอง และการบนทกสงทมองเหนบนระนาบใส (รปท 3(ก)) จากนนจงคอย ๆ คลกลองแกวใหแบน (รปท 3(ข) และ (ค))
2.2.1.7 การสเกตชภาพพกทอเรยลในบทท 5 ผเขยนอธบายวา ถาเหนเสนตรง (หรอเสนโคง) คใด ๆ ใน
ภาพออโธกราฟฟกทขนานกนหรอซอนกนแลว เสนเหลานนจะยงขนานกน
รปท 3การสอนเร องภาพฉายออโธกราฟฟกหลายววในววชวย
(ก) (ข)
(ค)
เสมอแมจะมองวตถจากทศทางอน ๆ ดงนนในกรณเฉพาะทเราสนใจคอ การสเกตชภาพไอโซเมตรก กจะไดวาเสนเหลานนตองขนานกน จากนนผเขยนกยกตวอยางภาพออโธกราฟฟกของกลองกระดาษในรปท 4(ก) โดยชใหเหนวาเสน A, B เปนเสนขนานกนเมอมองจากววบน เสน C, D เปนเสนขนานกนเมอมองจากววหนา ดงนนเมอจดวางวตถใหมองเหนเปนภาพพกทอเรยล ไมวาวตถจะวางตวอยางไรเสนเหลานกยงขนานกนอยเชนเดม ดงรป 4(ข) ความจรงนจะชวยเตอนนสตระหวางทสเกตชภาพพกทอเรยล เพอใหไดรปรางของภาพถกตอง
2.2.1.8 การเขยนภาพตดในบทท 9 อาจารยสวทย บญยวนชกล ไดกรณาทำากลองกระดาษท
แยกสวนได (รปท 5) ใหผเขยนใชสอนเรองการเขยนภาพตด รายละเอยดของกลองเหมอนกบภาพออโธกราฟฟกในสไลด หลงจากทผเขยนบรรยายสไลดดงกลาวแลวกจะแสดงขนตอนในสไลดซ ำา แตคราวนอธบายโดยใชกลองกระดาษ เรมตนใหนสตมองกลองกระดาษจากมมมองทเหนววหนาและววบน และบอกใหนสตเทยบสงทเหนกบภาพออโธกราฟฟกทฉายอยบนจอ จากนนอธบายวา cutting plane line จะอย คนละววก บภาพต ด (section view) อยางในกรณน cutting plane line อยววบน แตภาพตดจะอยววหนา (ทตองเนนกเพราะมนสตจำานวนหนงเขยน cutting plane line ทววภาพตด!!!) กลองกระดาษนยงชวยยำาวาแมจะมขอบ A และ B เนองจากการเปลยนทศทางของ cutting plane แตเราจะไมแสดงขอบเหลานในววภาพตด
รปท 4กลองกระดาษ
สำาหรบ แสดงใหเหนวา
เสนทขนานกนในภา
พออโธ
(ก) (ข)
C
D
AB
CD
AB
รปท 5กลองกระดาษแ ย ก ส ว น ไ ด ส ำา ห ร บ ส อ น(ก) (ข)
AB
2.2.2 ทอพวซในบทท 8 จะมสไลดรปทรงกระบอกเจาะร 2 กรณ คอ 1) รมขนาดเสน
ผานศนยกลางใกลกบขนาดเสนผานศนยกลางของทรงกระบอก และ 2) รม ขนาดเสนผานศนยกลางนอยเมอเทยบกบขนาดเสนผานศนยกลางของทรงกระบอก กอนจะอธบายสไลดซงเปนภาพเคลอนไหวแสดงการวาดภาพออโธกราฟฟกววหนา ววขาง และววบน ผเขยนจะใหนสตดทอพวซเจาะรทงสองกรณในรปท 6 เพอใหเหนวาววหนาเหนรเปนวงกลม (แมวาจะเจาะบนผวโคง) ววบนเหนเปนวงแหวนและเหนขอบรเปนเสนประลากจากวงกลมวงนอกไปยงวงใน สวนววดานขางถารใหญจะเหนขอบขางเวาตรงตำาแหนงร แตถารเลกจะเหนวาขอบขาง(แทบ)ไมเปลยนแปลง จากนนผเขยนจะสรปวา convention ทจะกลาวถงใชไดกบกรณหลง สวนรายละเอยดจะเปนอยางไรใหดภาพออโธ-กราฟฟกของกรณรใหญกอน หลงจากอธบายภาพเคลอนไหวในสไลดกรณรใหญแลว ผเขยนกอธบาย convention ของกรณรเลก และยำาอกคร งวามนใกลเคยงกบสงทปรากฎจรง
2.2.3 วตถทม fillet, round และ runoutในบทท 8 จะมสไลดเร อง runout ผเขยนจะอธบายเพยงแควา
runout เกดจากอะไร และความพยายามทจะแทน runout ดวยเสนในแบบ จากนนจงแสดงวตถทม fillet, round และ runout (รปท 7) แลวตงคำาถามขณะทชตรง round (หรอ fillet) วาตรงนเรยกวาอะไร ตอมาจงพยายามชใหเหนวา round กบ fillet คอย ๆ กลนกนจนหายไปทงค สวนทคอย ๆ กลนกนกคอ runout กรณน round มรศมความโคงมากกวา fillet ดงนน runout จงเปนเสนโคงทหบเขาหากน ซงเหมอนกบตวอยางในสไลด ผเขยนยงอธบายเพมเตมวา fillet, round และ runout นนพบมากในชนงานหลอ
รปท 6ท อ พ ว ซ เ จ า ะ ร ส ำา ห ร บ ส อ นเ ร อ ง convention
(ก) ภาพดานหนา (ข) ภาพดานขาง
2.2.4 เครองมอเจาะรในบทท 11 มเนอหาการเขยนแบบรชนดตาง ๆ ผเขยนจะนำาเครองมอ
เจาะร ไดแก ดอกสวาน ดอก countersink (รปท 8) เปนตน มาแสดงรวมกบภาพของรทปรากฏในแบบ แลวเนนวาภาพของรในแบบมรปรางเหมอนเคร องมอทใชท ำาร อยางไรกด รทเจาะดวยดอกสวานในแบบจะมมมยอดกรวยเทากบ 120 องศา ซงตางจากมมจรงคอ 119 องศา
2.2.5 สลกเกลยวในบทท 11 มเน อหาการเขยนแบบสวนหวของโบลท และการใช
สญลกษณแทนเกลยว สงทนสตมกจะนกภาพไมออกคอ การทำา chamfer ทหวของโบลทซงทำาใหเกดพนผว A ในรปท 9(ก) ผเขยนจะแสดงขนตอนการวาดดวยสไลดกอน แลวสลบมาแสดงวตถจรง พรอมกบเนนวาเรากำาลงวาดแบบทคลายคลงกบสงทปรากฏจรง อกปญหาหนงคอ thread runout (รปท 9(ข)) หลงจากอธบายวธวาด runout ในแบบ และความหมายของ runout วาแสดงความลกของเกลยวทคอย ๆ นอยลงจนกระทงหายไป (กลนไปกบลำาตวทไมมเกลยวของโบลท) แลวผเขยนกแสดงวตถจรงและชตำาแหนง runout
2.2.6 แบบรายละเอยดและชนสวนจรงในบทท 12 ผเขยนนำาแบบรายละเอยดและชนสวนจรงในรปท 10 4 มา
ใหนสตด เพอแสดงวาขอมลทผวาดแบบระบในแบบตองครบถวนและถกตองเพอใหผผลตสามารถสรางชนสวนได จากนนจงคอย ๆ อธบายวาสงทเรยนถกนำาไปใชอยางไร เชน ขอมลใน title block แสดงสเกล ชอชนสวน วสด ฯลฯ การบอกขนาด การแสดงภาพตด (ผเขยนถามนสตวาภาพตดในแบบเปนชนดอะไร) การเขยน enlarge view และการเขยน partial side view เปนตน
4 ไดรบความอนเคราะหจาก ผศ.สวทย บญยวนชกล
รปท 7วตถท ม fillet, round แ ล ะ
round
fillet
runout
ในเรองการเขยนแบบภาพประกอบ ผเขยนนำาตวอยางอปกรณและแสดงแบบภาพประกอบ (รปท 11) มาใหน สตด จากนนก อธบายวาแบบภาพประกอบนนเหมอนกบอปกรณทกประการ ดงนนการวาดแบบภาพ ประกอบกคอการประกอบชนสวนทละชนบนกระดาษวาดแบบนนเอง อยางไรกดการวาดแบบจำาเปนตองประยกตเทคนคภาพตดเพอใหทราบวาชนสวนสวมหรอยดกนอยางไรไดชดเจน ผเขยนอธบายเพมอกวาแบบภาพประกอบสามารถใชตรวจสอบวามตของชนสวนยอย ๆ ถกตองหรอไม และเมอประกอบเสรจแลวอปกรณจะมขนาด และขอบเขตใชงานเทาใด
รปท 8ด อ ก
รปท 9โ บ ล ท ห ว ห ก(ก) (ข)
A
runout
รปท 10แ บ บ ร า ยละเอยดสำาหรบผลตชนสวนและช น ส ว น จ ร ง ท (ก) (ข)
รปท 11แ บ บ ภ า พป ร ะ ก อ บ แ ล ะอปกรณจรง
2.2.7 แบบจรง และแบบในแคตาลอกในบทสญนยมการเขยนแบบภาพตด ผเขยนนำาแบบในรปท 125 ไปให
นสตด แลวตงคำาถามอยางเชน ภาพววหนาในแบบเปน aligned view หรอไม เปนภาพตดหรอไม ถาเปนภาพตดทำาไมไมแสดง section line หลงจากนนผเขยนจะบรรยายวาสงทนสตเรยนกบสงทใชงานนนมเปาหมายทางการสอสารเหมอนกน แตอาจใชสญลกษณหรอขอความตางกน สงทเหมอนกนในภาพรวมกคอ แบบจะมรปและขอความ ม title block ผเขยนชทการบอกมต C0.5 แลวถามนสตวาคออะไร มองเหนชดไหม กอนจะสรปวาขอความทเขยนในแบบนนมความสำาคญ เพราะวาเมอรปภาพไมชดเจนหรอคลาดเคลอนไปบาง (เชน มมยอดกรวยของดอกสวาน) กไมเปนไร เพราะผอานแบบจะยดขอความเปนหลก ผเขยนยงชทการบอกมต 3-R9 แลวถามนสตวา 3 นาจะหมายถงอะไร (คำาตอบคอ จำานวน round) กอนจะเทยบกบสงทสอนคอ R9, 3 places แมจะเขยนตางกนแตเปาหมายเหมอนกน ผเขยนลองถามนสตวา R2~3 คอขนาดของอะไร (คำาตอบคอ round) เขยนอยางนตองการขนาดรศมเทาใด (คำาตอบคอ 2 ถง 3 มม) กอนจะสรปวาการไมเจาะจงตวเลขเชนนแสดงวา round นเกยวของนอยกบการใชงานจงไมตองสรางใหแมนยำา (ซงจะไปเพมตนทนการผลต)
ในบทการเขยนแบบใชงาน ผเขยนแสดงแบบในแคตาลอก (รปท 13) [2] ใหนสตเหน แลวตงคำาถามวาภาพทเหนประยกตเทคนคการตด section หรอไม ถาประยกตแลวใชเทคนคการแสดงภาพตดแบบใด ภาพตดทแสดงม section line หรอไม ถาไมมพจารณาจากอะไรจงแนใจวาเปนภาพตด จากนนกถามนสตวาภาพทเหนประกอบขนจากชนสวนชนเดยวหรอไม ถาไมใช สง
5 ไดรบความอนเคราะหไฟลจากคณปรชา พนสทธรางกร บรษท พ.ซ. ดไซนเทค จำากด
นนาจะเปนแบบภาพประกอบใชไหม สงเกตไหมวาชนสวนแตละชนอย ณ ตำาแหนงใชงาน มการใชสญนยมละการเขยนสลกเกลยว (ขวามอของภาพตด) มการบอกขนาดเปนสญลกษณรวมกบตารางบอกตวเลข การบอกขนาดในแบบภาพประกอบไมไดบอกละเอยดจนผลตได แตจะบอกเฉพาะขนาดทเกยวกบการใชงานอปกรณน
2.2.8 มาตรฐานการเขยนแบบในบทนำา ผ เขยนนำามาตรฐานการเขยนแบบ เชน มอก, JIS, ISO
เปนตน ไปใหนสตเหน เพอยกตวอยางวาแตละประเทศจะมมาตรฐานของตนเอง จดมงหมายทเกยวกบการสอสารนนเหมอนกนทกมาตร-ฐาน แตรายละเอยดอาจแตกตางกน เชน มาตรฐาน ANSI กำาหนดวา ขดสนของเสนผาน
รปท 12ต ว อ ย า ง แ บ บจรง
รปท 13แ บ บ ใ น แ ค ต าลอก
(ก) (ข)
ศนยกลางตองตดกนทจดศนยกลางของวงกลม แตในมาตรฐาน JIS กำาหนดวาขดยาวตองตดกน เปนตน แมวารายละเอยดดงกลาวจะตางกน แตจดมงหมายเหมอนกนคอแสดงจดศนยกลางของวงกลมหรอสวนโคง นอกจากนยงยกตวอยางเอกสารขององคกรขนาดใหญทมมาตรฐานการเขยนแบบของตวเอง ในรปท 14 6
3. เรองอน ๆผเขยนใชเวลา 2-3 นาทแรก เลาวาบทเรยนวนนเรองอะไร เกยวของกบบท
กอนหนาอยางไรโดยใชแผนทการเรยนรของรายวชา เฉลยการบานและชประเดนทนสตทำาผดพลาด บางครงจะเพมการเลาเรองหรอการถามคำาถามทไมเกยวกบวชาน หรอนำาขอความทนาสนใจมาใหนสตอานอกสกเลกนอย เพอใหนสตไดเหนมมมองอน ๆ ดวย และบอยครงทสามารถดงความสนใจของนสตได
ขอความทนาสนใจ ไดแก พระราชดำารสของในหลวง คำากลาวของนกปรชญา คำาเทศนาของพระ ขอคดของผใหญในสงคมทไดรบการนบถอ ค ำาแนะนำาการเรยน เปนตน สวนคำาถามทผเขยนชอบถามใหนสตเกบไปคด ไดแก คณรไหมการศกษาคออะไร คณคดวาการศกษาคอการลงทนใชหรอไม เพราะอะไร คณเหนดวยไหมวาถาทกคนทำาดทสดเพอตวเองแลวสงคมกจะดทสด เพราะอะไร ถาพรงนเรามเทคโนโลยดกวานอก 100 เทาของวนน คณคดวาเราจะแกปญหาทประสบอยไดหรอไม คณคดวาการใชเหตผลชวยแกปญหาตาง ๆ ไดเสมอหรอไม เพราะอะไร คนญปนนอยคนมากทกนขาวไมหมดจาน แตคนไทยสวนมากกนขาวไมหมดจาน คณคดวาเร องนเกยวของกบการพฒนาประเทศหรอไม เปนตน6 ด า ว น โ ห ล ด ไ ด ท http://www.everyspec.com/NASA/NASA+-+GSFC/GSFC+(General)/ NASA_Dwg_Std_Manual_GSFC_X_673_64_1F_32/
รปท 14ภ า พ ป ก ข อ งมาตรฐานการเขยนแบบของ
ผเขยนจะยำาเสมอวา วชาเขยนแบบทางวศวกรรมไมใชวชาวาดรป (ทศนศลป) แตมนคอการสอสารขอมล (สวนใหญ) ในเชงกราฟฟก เสนตาง ๆ ในแบบเกดจากความพยายามถายทอดรายละเอยดของวตถ
4. ผลการประเมนรปแบบการสอนของปการศกษา 2551 ภาคตน ทกลาวไปนนถอวา
ประสบความสำาเรจ เพราะเมอเปรยบเทยบกบผลการประเมนของปการศกษา 2550 ภาคตน ดงแสดงในตารางท 1 จะเหนวาทกรายการไดรบคะแนนเฉลยสงขน สวนรายการทผเขยนคดวาประสบความส ำาเรจอยางมากคอ รายการท 4, 5, 9 และ 15
5. สรปบทความนำาเสนอตวอยางสอประกอบการสอนและวธสาธตสอเหลานรวม
กบการบรรยาย จากการสงเกตบรรยากาศในหองเรยนพบวา นสตใหความสนใจและตดตามเนอหามากขน และมสวนรวมมากขนในการตอบคำาถาม ผลการประเมนการสอนพบวาวธการทกลาวไปชวยปรบปรงการสอนใหดขน
ตารางท 1คะแนนประเมนผลการเรยนการสอน
รายการประเมน 2550 ตน (1)
2551 ตน
1. ความเหมาะสมของหนงสอหรอตำารา 3.790.16
4.570.12
2. ความเหมาะสมของเอกสารประกอบการสอน 4.620.11
4.820.08
3. ความเหมาะสมของการบาน การทดสอบยอย และขอสอบ
3.900.14
4.260.15
4. ความเขาใจเกยวกบความเชอมโยงระหวางภาคทฤษฎกบการประยกตใชความร
3.830.14
4.210.13
5. ความสำาคญ และความนาสนใจของเนอหา 4.030.13
4.460.13
6. ความชดเจนในการตอบคำาถามของอาจารย 4.080.14
4.470.13
7. ความสามารถในการสรางแนวคดประยกตจากการบรรยาย และ/หรอการตอบคำาถามของอาจารย
3.570.16
4.220.15
8. ความสามารถทำาเขาใจความคดหลกของเนอหา 3.800.16
4.060.16
9. การเรยนในหองเรยนชวยใหเขาใจเนอหารวดเรว กวางขวาง และลกซงเพยงใด
4.010.15
4.330.14
บรรณานกรม[1] จรพงศ กสวทยอำานวย, “ประสบการณการปรบปรงการเรยนการสอนวชาเขยนแบบ
วศวกรรมเบองตน,” สมมนาทางวชาการ วศวศกษา ครงท 5 โรงแรมแอมบาสเดอรซตจอมเทยน พทยา จงหวดชลบร, วนท 3-5 พฤษภาคม 2550, หนาท 1-6.
[2] KITZ Stainless Steel Valves Catalog NO 406-E, หนาท 16-17.
