K to 12 Curriculum Guide - fape.org.ph · PDF fileK to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 3 Deskripsyon ng Batayang ... sariling kultura, gayundin ang iba’t

K to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 1

Republic of the Philippines Department of Education

DepEd Complex, Meralco Avenue Pasig City

December 2012

K to 12 Curriculum Guide

FILIPINO

(Grade 7 to Grade 8)


K to 12 Curriculum: Overall Goal, Desired Outcomes, Content and Standards

FILIPINO


Deskripsyon ng Batayang Konseptuwal na Balangkas sa Pagtuturo ng Filipino K-12

Pangkalahatang layunin ng Kurikulum ng K to 12 ang makalinang ng isang buo at ganap na Pilipinong may kapaki - pakinabang na

literasi.

Kaugnay nito, layunin ng pagtuturo ng Filipino na malinang ang (1) kakayahang komunikatibo, (2) replektibo / mapanuring pag-iisip, (3)

pagpapahalagang pampanitikan ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng mga babasahin at teknolohiya tungo sa pagkakaroon ng pambansang

pagkakakilanlan, kultural na literasi, at patuloy na pagkatuto upang makaagapay sa mabilis na pagbabagong nagaganap sa daigdig.

Sa ikatatamo ng mithiing ito, kailangan ng mga kagamitang pampagtuturo ng mga guro bilang suporta sa kurikulum na magmumula sa

administrasyon, ahensiyang panlipunan, pribado at publiko, pamahalaang lokal, midya, tahanan at iba pang sektor ng lipunan.

Isinaalang-alang sa pagbuo ng kurikulum ang pangangailangang panlipunan, lokal at global na pamayanan, maging ang kalikasan at

pangangailangan ng mga mag-aaral. Pinagbatayan din ang mga legal na batas pang-edukasyon, at mga teoryang pilosopikal ng edukasyon at

wika nina Jean Piaget (Developmental Stages of Learning), Leo Vygotsky (Cooperative Learning), Jerome Bruner (Discovery Learning), Robert

Gagne (Heirarchical Learning ), David Ausubel (Interactive/Integrated Learning),Cummins (Basic Interpersonal Communication Skills-BICS at

Cognitive Academic Language Proficiency Skills-CALPS at ng ating pambansang bayaning si Dr. Jose P. Rizal na nagsabing “nasa kabataan

ang pag-asa ng bayan”. Isinaalang-alang din ang nasa Banal na aklat na gintong aral na “Ituro sa bata ang wastong landas upang sa pagtanda

ay hindi siya mawawala”. Dahil ang Filipino ay nasa disiplina ng wika, pinagbatayan ang mga teorya sa kalikasan at pagkatuto ng wika, mga

teorya / simulain sa pagsusuring panliterasi at mga pagdulog sa pagtuturo ng wika (W1, W2, W3) at pagtuturo ng mga akdang pampanitikan at

tekstong palahad.


Mga Pamantayan sa Filipino K-12 A. Pamantayan sa Programa (Core Learning Area Standard):

B. Pangunahing Pamantayan ng Bawat Yugto (Key Stage Standards):

K – 3 4 – 6 7 – 10 11 – 12

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo, mapanuring pag-iisip sa wikang katutubo (MT) at Filipino sa tulong ng mga lokal na babasahin at teknolohiya upang mapaunlad ang sarili at mapahalagahan ang sariling kultura

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagahang pampanitikan sa tulong ng iba’t ibang anyo ng panitikan at teknolohiya upang makaangkop at makibahagi sa pag-unlad ng tahanan at pamayanan

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa tulong ng mga akdang pampanitikang rehiyonal, pambansa, saling-tekstong Asyano at pandaigdig at teknolohiya upang matamo ang kultural na literasi

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa tulong ng iba’t ibang disiplina at teknolohiya upang magkaroon ng akademikong pag-unawa

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa pamamagitan ng

iba’t ibang babasahin at teknolohiya tungo sa pagkakaroon ng pambansang pagkakakilanlan, kultural na literasi at patuloy na pagkatuto upang

makaagapay sa mabilis na pagbabagong nagaganap sa daigdig.


Pamantayan sa Bawat Baitang (Grade Level Standards):

Grade Level Pamantayan sa Bawat Baitang

K Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahan sa pagpapahayag ng iniiisip at damdamin sa wikang katutubo at ang kahandaan sa pagbasa at pagsulat upang makilala ang sarili at matutong makisalamuha sa kapwa.

Grade 1 Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip sa wikang katutubo sa pamamagitan ng mga lokal na babasahin at teknolohiya upang magkaroon ng malawak na pag-unawa sa sarili at kapwa at pagpapahalagang kultural.

Grade 2

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip sa pamamagitan ng iba’t ibang teksto/ babasahing lokal at teknolohiya upang magkaroon ng mapag-usisang pag-iisip at makalahok sa gawaing pangkaunlaran ng pamayanan.

Grade 3 Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip sa pamamagitan ng iba’t ibang teksto/ babasahin upang magkaroon ng malawak na pag-unawa sa mga pangyayari sa pamayanan.

Grade 4

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa pamamagitan ng iba’t ibang teksto/ babasahin at teknolohiya upang magkaroon ng malawak na kamalayan sa kaganapan sa kapaligiran at makalahok sa gawaing pagpapaunlad ng pamayanan.

Grade 5

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa pamamagitan ng iba’t ibang teksto/ babasahing lokal at pambansa upang mapangalagaan at mapahalagahan ang kagandahan ng kapaligiran.

Grade 6 Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa pamamagitan ng iba’t ibang anyo ng panitikang lokal at pambansa upang makapag-ambag sa pagkakamit ng maunlad at makatarungang bansa


BAITANG 7-10

(Filipino)

Pamantayan ng Programa (Program Standard) - Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa

at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at mga akdang pampanitikang rehiyunal, pambansa, saling-

akdang Asyano at pandaigdig tungo sa pagtatamo ng kultural na literasi.

Pamantayan para sa Baitang 7 - Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at

pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at akdang pampanitikang rehiyunal upang maipagmalaki ang

sariling kultura, gayundin ang iba’t ibang kulturang panrehiyon.


pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at akdang pampanitikang pambansa upang maipagmalaki ang

kulturang Pilipino.


pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at saling-akdang Asyano upang mapatibay ang pagkakakilanlang

Asyano.


pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at saling-akdang pandaigdig tungo sa pagkakaroon ng

kamalayang global.


K to 12 Filipino 7

PROGRAM STANDARD (PAMANTAYAN NG PROGRAMA)

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at mga akdang pampanitikang rehiyunal, pambansa, saling-akdang Asyano at pandaigdig tungo sa pagtatamo ng kultural na literasi.

KEY STAGE STANDARD Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa tulong ng mga akdang pampanitikang rehiyonal, pambansa, saling-tekstong Asyano at pandaigdig at teknolohiya upang matamo ang kultural na literasi

GRADE LEVEL STANDARD (PAMANTAYAN PARA SA BAITANG 7)

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at akdang pampanitikang rehiyunal upang maipagmalaki ang sariling kultura, gayundin ang iba’t ibang kulturang panrehiyon.

DOMAIN (KAKAYAHAN)

Pamantayang Pangnilalaman (Content Standard)

Pamantayan sa Pagganap (Performance Standard)

Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa mga impormasyon, konteksto, at epekto ng suprasegmental sa kahulugan ng tekstong napakinggan

Ang mag-aaral ay nakapagbabahagi ng sariling pagpapakahulugan/ interpretasyon sa tekstong napakinggan

Ang mag-aaral ay...

Nakapagbibigay-hinuha sa

konteksto ng pinakikinggan ayon sa

lugar, kausap at paksa

Nakapagbibigay ng paksa ng

tekstong napakinggan

Nakalilikom ng mahahalagang

impormasyon mula sa tekstong

napakinggan

Nakasasagot sa mga tanong

tungkol sa tekstong napakinggan

Nakapagbibigay-hinuha sa

kalalabasan ng mga pangyayari ng


DOMAIN (Kakayahan)

Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggan tekstong pakikinggan

Nakapagsasaayos ng mga ideya

o impormasyong napakinggan

Nakapaglalahad ng mga detalye

ng tekstong napakinggan

Nakapaglalahad ng

magkakasunod-sunod at

magkakaugnay na pangyayari ng


Nakabubuo ng mga tanong batay sa tekstong napakinggan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa media (radyo, telebisyon, pahayagan, at iba pa) bilang isa sa mga pagkukunan ng mahahalagang impormasyon

Ang mag-aaral ay nakapagsasalaysay ng ilang napapanahong paksa/isyu na may kaugnayan o batay sa napakinggang media

Nakalilikom ng mahahalagang

impormasyon mula sa media

(radyo, telebisyon, pahayagan, at

iba pa)

Nakapagtatala ng mga detalye ng

napakinggang

mediaNakapagbibigay ng sariling

kuro-kuro, saloobin at pananaw

tungkol sa napakinggan


DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan


Ang mag-aaral ay... tungkol sa napakinggang media

Nakapagpapaliwanag ng

kabuluhan ng napakinggang

media

Nakapaglalahad ng mga

napapanahong isyu mula sa

napakinggang media

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa kahalagahan ng suprasegmental (tono, antala, haba at diin), at mga di-pasalitang palatandaan (non-verbal clues) sa pagpapahayag ng damdamin/saloobin, pananaw at iba pa

Ang mag-aaral ay

nakapagpapahayag ng sariling

damdamin/saloobin batay sa


Nakapagpapaliwanag ng

kahalagahan ng paggamit ng

suprasegmental (tono, antala,

haba at diin), at mga di-

pasalitang palatandaan (non-

verbal clues) sa tekstong

napakinggan

Nakapagbibigay-hinuha sa mga

detalye sa tekstong napakinggan

batay sa paraan ng pagsasalita

Nakapaglalahad ng saloobin/damdamin at pananaw ng mga nagsasalita sa tekstong napakinggan batay sa paraan ng pagsasalita



Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa iba’t ibang paraan ng pakikinig

Ang mag-aaral ay nakapagbabahagi ng paraan kung paano niya nauunawaan ang kaniyang pinakikinggan

Ang mag-aaral ay...

Nakapagpapakita ng sariling

paraan ng pakikinig sa mga

teksto

Pagsasalita

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng

pag-unawa sa iba’t ibang uri ng teksto

(naglalarawan, nagsasalaysay,

naglalahad, at nangangatuwrian)

Ang mag-aaral ay

nakapagpapahayag ng sariling

damdamin/saloobin at pananaw

tungkol sa ilang napapanahong isyu

o paksa

Nakabubuo ng mga pahayag na

naglalarawan, nagsasalaysay,

naglalahad, at nangangatuwiran

Nakapaglalarawan ng mga: o bagay sa paligid o pangyayari

Nakapagsasalaysay ng mga:

o pangyayari tungkol sa sariling buhay

o pangyayari tungkol sa buhay ng ibang tao

Nakapaglalahad ng mga katuwiran

mula sa nakuhang detalye

Nakapagpapahayag ng

damdamin, ideya, opinyon, at

mensahe gamit ang malilinaw na

pangungusap



Pagsasalita

Nakapagpapahayag ng damdamin tungkol sa mga tauhan sa akda

Nakapagbibigay-puna sa

mga ginawa at desisyon ng mga tauhan sa akda

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas

ng pag-unawa sa maayos na

pagsusunod-sunod ng mga

pangyayari/ideya sa paraang pasalita

Ang mag-aaral ay

nakapagsasalaysay ng mga

pangyayari/ sariling karanasan o

karanasan ng iba sa masining na

paraan

Nakapagsasalita nang may

maayos na pagkakasunod-sunod

ng mga pangyayari/ideya

Nakapagpapamalas ng

organisadong pag-iisip sa

pagsasalita

Nakapag-iisa-isa ng mga ideya at

pangyayari upang makuha ang

nilalaman ng akda

Nakapagsasalaysay ng mga

pangyayari sa isang akda

Nakapagsasaayos ng mga

pahayag tungkol sa mga

pangyayari sa paligid

Nakapagsasalaysay ng mga

pangyayari sa sariling buha



Pagsasalita

Ang mag-aaral ay

nakapagpapamalas ng pag-unawa sa

iba’t ibang paraan ng paglalahad ng

mga katuwiran

Ang mag-aaral ay

nakapaglalahad ng mga

katuwiran batay sa isang

napapanahong isyu o paksa

Nakapagbibigay-katuwiran kaugnay ng

mga napapanahong isyu o paksa

Nakapaglalahad ng sariling

opinyon/pananaw/pangangatuwiran nang

may kaayusan, kaisahan ay kabuuan

Ang mag-aaral ay


iba’t ibang paraan ng paglalahad ng

mga nasaliksik na impormasyon

Ang mag-aaral ay ay

nakapaglalahad ng mga

nasaliksik na imoormasyon

Nakapag-uulat tungkol sa nasaliksik

Nakapanghihikayat sa pamamagitan ng

pananalita

Nakagagamit ng simbolismo para

pagyamanin ang mga ipinahahayag

Pag-unawa sa Binasa Ang mag-aaral ay


pagpapakahulugan sa mga kaisipan

sa teksto at akdang pampanitikan

Ang mag-aaral ay nakapag-

uugnay ng pinakamalapit na

sariling karanasan o karanasan

ng iba sa mga karanasang

inilahad sa binasa

Nakagagamit ng dating kaalaman at karanasan

sa pag-unawa at pagpapakahulugan sa mga

kaisipan sa teksto at akdang pampanitikan

Nakapagbibigay-kahulugan sa mga salita sa isang akda batay sa:

o pagkakagamit sa pangungusap o denotasyon/konotasyon o tindi ng pagpapakahulugan



Pag-unawa sa Binasa o kasingkahulugan at kasalungat na kahulugan

o kontekstuwal na pahiwatig

Nakapagpapaliwanag sa pagkakasunod-

sunod ng mga pangyayari sa isang akda

Nakapaglalahad ng pangunahing ideya ng

teksto

Nakapagbibigay ng sariling hinuha sa

kahihinatnan ng mga pangyayari sa teksto

Nakapagbubuod ng tekstong binasa sa tulong ng mga pangunahin at pantulong na kaisipan

Nakapag-uugnay ng pinakamalapit na sariling karanasan o karanasan ng iba sa mga karanasang inilahad sa binasa

Ang mag-aaral ay


mga pangunahing elemento (tauhan,

tagpuan, banghay) ng alamat at

kuwentong bayan

Ang mag-aaral ay nakalilikha ng

sariling alamat na naglalarawan

ng kultura ng kaniyang sariling

lugar/rehiyon

Nasusuri ang mga elemento ng alamat at

kuwentong bayan

Natutukoy ang karaniwang tema ng mga

alamat at kuwentong bayan

Nakapaglalarawan sa karaniwang katangian

ng mga tauhan ng mga alamat at kuwentong

bayan



Nakapaglalarawan sa mga katangian ng mga

tagpuan ng mga akdang binasa

Nakapagsasalaysay ng banghay (mga

pangyayari) sa kuwento

Nakapaghahambing ng mga katangian ng mga tauhan sa kuwento

Nakapagsusuri sa mga katangian at papel na

ginagampanan ng bawat tauhan sa kuwento

(pangunahing tauhan, pantulong na tauhan,

at iba pang pantulong na tauhan)

Nakapagpapaliwanag sa kaangkupan ng

mga ikinikilos ng tauhan batay sa kaniyang

mga katangian

Nakapagpapaliwanag sa kaangkupan ng

tagpuan sa paksa ng kuwento

Nakapaghahambing sa motif ng mga alamat

at kuwentong bayan

Nakapagbibigay ng haka sa kahalagahan ng

mga alamat at kuwentong bayan sa mga

sinaunang lipunan



Pag-unawa sa Binasa

Ang mag-aaral ay


kasiningan, pangyayari, motibo ng

may-akda at bisa ng akdang binasa

Ang mag-aaral ay

nakapagmumungkahi ng

solusyon sa ilang suliranin sa

kasalukuyan gamit ang kaisipang

hatid ng akdang binasa

Nakapaglalahad ng mungkahing solusyon, kongklusyon, paniniwala at bisa ng akda sa sarili

Nakapagbibigay ng mga opinyon tungkol sa mga akdang binasa

Nakapagbabahagi ng bisang pandamdamin

ng akda

Nakapagbibigay ng sariling hinuha sa

kahihinatnan ng mga pangyayari sa akda

Nakapagbibigay-halaga sa kasiningan at

kabuluhan ng mga tekstong binasa ayon sa

pamantayang pansarili

Nakapangangatuwiran sa kaangkupan ng

pagiging makatotohanan at di-

makakatohanan ng binasang akda

Nakapagbibigay-hinuha sa pangyayari,

kaalaman at pakay/motibo ng may akda

Nakagagamit ng mga kaisipang inilahad sa

teksto sa pagpapaliwanag o pagpapahayag

ng ibang bagay na nasa labas ng teksto



Pag-unawa sa Binasa Ang mag-aaral ay


iba’t ibang akdang pampanitikang

rehiyunal

Ang mag-aaral ay

nakapaghahambing ng kultura ng

iba’t ibang rehiyon batay sa uri ng

kanilang panitikan

Nakapaghahambing ng iba’t ibang akdang pampanitikang rehiyunal

Nakapagpapaliwanag sa mga katangian ng panitikan na natatangi sa bawat rehiyon:

o wika o tema at paksa o tauhan o tagpuan o kaisipan

nakapaglalarawan ng mga natatanging

aspetong pangkultura na nagbibigay-hugis sa

mga panitikan ng bawat rehiyon (halimbawa:

heograpiya, uri ng pamumuhay, at iba pa)

nakapagpapaliwanag sa pagkakatulad at

pagkakaiba ng mga tema at paksa ng mga

panitikan mula sa iba’t ibang rehiyon



nakapagbibigay ng haka kung bakit

nagkakaiba o nagkakatulad ang mga

panitikan ng iba’t ibang rehiyon sa Pilipinas

Naiisa-isa ang katangian ng relasyon ng tao sa

lipunan na inilalahad sa akda

Nasusuri ang mga elemento at sosyo-historikal

na konteksto ng binabasang akda

Nakapagbibigay-halaga sa mga anyo ng

panitikan alinsunod sa isang payak ngunit

malinaw na kasaysayang pampanitikan ng

Pilipinas

Pagsulat Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas

ng mag-aaral ang pag-unawa sa

tekstong naglalarawan,

nagsasalaysay, naglalahad at

nangangatuwiran

Ang mag-aaral ay nakasusulat

ng talata kaugnay ng paksa

Nakagagamit ng iba’t ibang kakayahan at

estratehiya upang mabisang makapagsulat para

sa iba’t ibang layon

Nakapagpapaliwanag sa kaibahan ng

pasalita at pasulat na paraan ng wika na

may tuon sa kani-kanilang katangian

Nakapaglalahad ng mga katangian ng

pasulat na paraan ng wika



Napag-iiba-iba ang pasalita at pasulat na paaan ng wika

Nakapaglalarawan gamit ang payak na

panuring (pang-uri at pang-abay)

Nakabubuo ng matatalinghagang

paglalarawan gamit ang mga idyoma at

tayutay

Nakasusulat ng tekstong paglalarawan,

nagsasalaysay, naglalahad at

nangangatuwiran

Nakapaglalahad ng mga dapat tandaan sa

pagsulat ng mabisang talata (mekaniks at

kayarian ng talata)

Napag-iiba-iba ang payak at masining na

paglalarawan sa pamamagitan nang

paggamit ng panuring

Napag-iiba-iba ang payak at masining na

paglalarawan sa pamamagitan nang

paggamit ng mga idyoma at tayutay



Nakapagpapahayag ng damdamin, ideya,

opinyon, at mensahe gamit ang malilinaw

na pangungusap

Nakasusulat ng simple at organisadong

talata

Pagsulat Ang mag-aaral ay


balita bilang isang uri ng tekstong

nagsasalaysay


ng balita batay sa ilang

napapanhong isyu o paksa

Nakasusulat ng tekstong nagsasalaysay

Nakapagpapaliwanag sa mga katangian

ng tekstong nagsasalaysay

Nakasusuri ng halimbawa ng tekstong

nagsasalaysay

Nakapagpapaliwanag sa mga katangian

ng balita

Nakapagpapaliwang sa mga hakbang sa

pagsulat ng balita

Nakasusulat ng balita tungkol sa ilang

pangyayari sa mga tekstong binasa



Pagsulat Ang mag-aaral ay


mga elemento at hakbang sa pagsulat

ng suring papel


ng suring papel ng isang nabasa,

napakinggan o napanood na

akdang pampanitikan

Nakasusulat ng sanaysay na may

kaayusan, kaisahan at kabuuan

Nakasusulat ng suring papel sa isang akda

Ang mag-aaral ay


mga bahagi at hakbangin sa pagsulat

ng pamanahong papel


ng pamanahong papel kaugnay

ng napiling paksa

Nakasusulat ng pananaliksik

Nakapagpapaliwanag sa mga bahagi

ng pananaliksik

Nakapaglalahad ng mga paraan ng

pananaliksik

Nakahahanap ng mga angkop at iba’t

ibang pagkukunan ng impormasyon

upang mapagtibay ang mga

pinaninindigan, mabigyang-bisa ang mga

pinaniniwalaan, at makabuo ng mga

kongklusyon

Nakapaghahambing sa mga primarya at

sekundaryang pinagkukunan ng

impormasyon



Tatas Ang mag-aaral ay


wastong gamit ng wika, pabigkas man

o pasalita

Ang mag-aaral ay nakababasa,

nakasusulat at nakapagsasalita,

nakapanonood nang may

katatasan gamit ang wastong

gramatika/retorika

Nakagagamit nang wastong wika, pabigkas

man o pasulat

Nakapaghahambing ng pormal at

impormal na Filipino

Nakapagsusuri ng mahahalagang detalye

ng napanood, napakinggan, o nabasang

impormasyon (media literacy)

Nakapagtataya kung ang napakinggan,

napanood o nabasa ay may kabuluhan at

kredibilidad

Gagap ang gramatika at bokabularyong

Filipino



Pakikitungo sa Wika at Panitikan

Ang mag-aaral ay


makabuluhang tanong at ideya sa iba’t

ibang paraan, para sa iba’t ibang

sitwasyon

Ang mag-aaral ay

nakapagpapahayag ng mga

makabuluhang tanong at ideya sa

iba’t ibang paraan, para sa iba’t

ibang sitwasyon

Nakapagpapahayag ng mga makabuluhang

tanong at ideya sa iba’t ibang paraan, para sa

iba’t ibang sitwasyon

Estratehiya sa Pananaliksik

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas

ng pag-unawa sa mga primarya at


impormasyon

Ang mag-aaral ay nakahahanap

ng mga angkop at iba’t ibang

pagkukunan ng impormasyon


pinaninindigan, mabigyang-bisa

ang mga pinaniniwalaan, at

makabuo ng mga kongklusyon

Nakagagamit ng iba’t ibang kakayahan at

kasangkapan bilang tulong sa pag-aaral

Nakahahanap ng mga angkop at iba’t

ibang pagkukunan ng impormasyon


pinaninindigan, mabigyang-bisa ang mga

pinaniniwalaan, at makabuo ng mga

kongklusyon

Nakapaghahambing sa mga primarya at


impormasyon


K to 12 Filipino 8

PROGRAM STANDARD (PAMANTAYAN NG PROGRAMA)

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at mga akdang pampanitikang rehiyunal, pambansa, saling-akdang Asyano at pandaigdig tungo sa pagtatamo ng kultural na literasi.

KEY STAGE STANDARD

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, replektibo/ mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan sa tulong ng mga akdang pampanitikang rehiyonal, pambansa, saling-tekstong Asyano at pandaigdig at teknolohiya upang matamo ang kultural na literasi

GRADE LEVEL STANDARD

(PAMANTAYAN PARA SA BAITANG 8)

Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo, mapanuring pag-iisip, at pag-unawa at pagpapahalagang pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at akdang pampanitikang pambansa upang maipagmalaki ang kulturang Pilipino.

DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang Pangnilalaman

(Content Standard) Pamantayan sa Pagganap (Performance Standard)

Batayang Kasanayan

Pag-unawa sa Napakinggan Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kasanayan sa pag-unawa, pagpapakahulugan, pagsususuri at pagbibigay-halaga sa mga kaisipan o paksang napakinggan.

Ang mag-aaral ay nakalilikha ng isang komik istrip na nagpapakita ng kanilang pag- unawa sa tekstong napakinggan.

Natutukoy ang mga makabuluhang talasalitaan na ginagamit sa mga usapang napakinggan. Nabibigyang-kahulugan ang mga salitang narinig batay sa paraan ng pagsasalita (tono, diin, paghinto at intonasyon) Natutukoy ang mga puntong binibigyang-diin o halaga ng tagapagsalita. Natutukoy ang paksang pangungusap sa napakinggang pahayag. Nakikinig nang mabuti upang:

matukoy ang layunin ng napakinggang ulat at/o babasahin

masagot ang mga tanong matukoy ang mahahalaga at di-

mahahalagang pangyayari




masabi ang pagkakaugnay-ugnay ng mga pangyayari

masabi ang sanhi at bunga ng mga pangyayari

mapatunayan ang kawastuhan ng impormasyon

mataya ang saloobin , haka o opinyon at argumentong napakinggan.

Nakikilala ang mga pangkomunikatibong gamit ng mga pahayag batay sa sitwasyon, layunin at sa gumagamit ng wika. Nakalililkha ng isang’ artwork” na nagpapakita ng kanyang pag-unawa sa napakinggan.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayan sa proseso ng pakikinig na may pag-unawa gamit ang berbal at di-berbal na paraan ng pagtugon.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng talata ukol sa kanilang pag-unawa at pagbabahagi ng kanilang damdamin sa teksto o pahayag na napakinggan.

Naibibigay ang buod ng akdang napakinggan. Naipapahayag ang sariling damdamin ukol sa mga impormasyong napakinggan. Naisasagawa nang mahusay ang proseso ng pakikinig na may pag-unawa gamit ang berbal at di-berbal na paraan ng pagtugon.

Natutukoy ang mga panawag-hudyat na ginagamit ng nagsasalita upang:

magpatuloy huminto nang bahagya tumigil at magwakas




Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayan sa mapanuring pakikinig.

Ang mag-aaral ay nakapagbabahagi ng sariling interpretasyon at opinyon sa tekstong napakinggan

Natutukoy ang kontradiksyon/kasalungat sa napakinggang pahayag. Nagpapamalas ng kakayahang suriin ang teksto o diskursong napakinggan. Natutukoy ang di-sapat na impormasyon at iba pang pagpapakahulugan ng nagsasalita. Napag-iiba-iba ang katotohanan sa mga hinuha, opinyon at personal na interpretasyon ng nagsasalita at ng nakikinig. Naiuugnay ang pinapaksa ng nagsasalita sa iba pang paksa at karanasan. Nakabubuo ng makabuluhang tanong batay sa napakinggan. Nakabubuo ng sariling pananaw tungkol sa isang napapanahong isyu batay sa napakinggang impormasyon, ideya o mensahe

Muling nasasabi o naisusulat sa sariling pamamaraan ang mga napakinggang pahayag, mensahe at teksto.

Naisasaayos ang mga ideya o impormasyon mula sa narinig na teksto o diskurso.

Nakapaghahambing ng katotohanan sa mga hinuha, opinyon at personal na interpretasyon ng nagsasalita at nakikinig.

Naihahambing ang sariling saloobin sa saloobin ng nagsasalita.



Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayang makagawa ng angkop na pagtugon sa pinakinggang usapan/talakayan

Ang mag-aaral ay nakapag-oorganisa ng isang talakayan, programa o positibong pagkilos na ukol sa programa o talakayang napakinggan.

Nakasusuri ng de-kahon at progresibong katuwiran. Nakapagbibigay ng sariling kuro-kuro, pananaw, kontradiksyon o saloobin sa narinig. Nakabubuo ng sariling pananaw tungkol sa isang napapanahong isyu batay sa napakinggang impormasyon, ideya o mensahe. Nakabubuo ng mahahalagang punto sa napakinggang impormasyon, ideya o mensahe. Nakukuha ang iba’t ibang tala mula sa napakinggan sa pamamagitan ng:

ugnayang pamaksa

pagsulat kung ano ang narinig

ugnayang –sunuran

pagbibigay-diin

rebisyon Gumawa ng isang kampanya o programa na magsusulong ng positibong reaksyon gamit ang multi media sa mga isyung natalakay sa programang napakinggan.

Mapalawak at mapayaman ang sariling interes sa pakikinig sa mga tekstong na nangangailangan ng mas mataas na antas ng pag-unawa.



Pasasalita at Katatasan (Fluency)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng mga kaalaman at kasanayan sa paggamit ng Filipino sa pakikipagtalastasang pasalita ayon sa sitwasyon, pangangailangan at pagkakataon.

Ang mag-aaral ay nakalalahok sa usapang angkop sa iba’t ibang sitwasyon at naisasalaysay ang mga bagay na narinig, nabasa at napanood.

Nagagamit ang angkop at magalang na pananalita sa pakikipag-usap. Naipapahayag nang mabisa ang mga kaalaman/palagay at saloobin sa pamamagitan ng:

tono o lakas ng tinig

bilis ng pagsasalita

paghinto o pagpigil

diin

intonasyon Nagagamit nang wasto ang mga bahagi ng panalita.

Nabubuo at nagagamit nang wasto ang mga pangngalang hango sa pandiwa sa pakikipag-usap sa kapwa

Nasasabi ang pagkakaiba ng gamit ng mga pang-uring nagkakahawig ang kahulugan sa pagpapakilala sa sarili.

Natutukoy at naihahambing ang pang-uring panlarawan at pamilang sa pagpapakilala ng tao bagay o pangyayari.

Nagagamit sa makabuluhang pangungusap ang mga pang-uring panlarawan at pamilang

Natutukoy ang mga panuring sa pagbibigay ng magandang saloobin sa ibang tao. Nagagamit ang iba’t ibang uri ng pangungusap. Nagagamit ang ilang kataga o ingklitik na angkop sa pagsagot sa mga tanong.




Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayan upang mapagyaman ang mga natatamong kaalaman at kakayahan sa paglinang ng pangangailangang pangkomunikatibo.

Ang mag-aaral ay nakapagpapaliwanag ng kanyang ideya at iba pang impormasyon ukol sa napapanahong isyu o paksa.

Naipapaliwanag ang mga impormasyon at naiuulat ang kahalagahan ng mga ito.

May kakayahang mangatwiran sa mga napapanahong isyu sa lipunan.

Gumagamit ng mga angkop na simbolo, imahen at pahiwatig sa pananalita.

Higit na bihasang nakagagamit ng epektibo’t mapanghikayat na pananalitâ.

Nagagamit ang kasanayan sa pagkuha ng impormasyon sa iba’t ibang paraan tulad ng pagbabasa, pakikipanayam atbp.

Nailalahad nang maayos at mabisa ang mga nalikom na datos sa pananaliksik. Nasasabi ang pagkakaiba ng tuwiran at di-tuwirang pahayag. Nagagamit ang magkakaugnay na pahayag sa pagbibigay ng sanhi at bunga ng mga pangyayari. Nakabubuo ng isang maayos at may kaisahang ulat/sanaysay, at/o katha sa magkakaugnay na pangungusap.




Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng mga kaalamang gramatikal at retorikal na makakatulong sa pagtamo ng mabisang pasalitang pangkomunikatibo

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng kanyang damdamin, sariling opinyon at nakapagpapalitang-kuro upang mahikayat ang kausap na pakinggan ang kanyang pananaw.

Nagagamit ang mga angkop na salita sa:

pagtanggi

pagtanggap

pagpapahayag ng argumento

pag-iisa-isa

pagbibigay ng opinyon

pagbibigay ng proposisyon

pagbibigay ng alternatibo

pagtutulad ng ideya

paglalagom




Nagagamit ang salita/pangungusap ayon sa pormalidad ng pagkagamit nito Nabibigyang-kahulugan ang mga pahayag/pangungusap na na nagbibigay-pahiwatig. Nakabubuo ng mga pangungusap na:

nagpapaliwanag

nangangatwiran

nagsasalaysay

naglalarawan

Nakakapagsasagawa ng panayam. Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kahusayan sa pagsasalita tungo sa mabisang komunikasyon.

Ang mag-aaral ay nakapamumuno sa talakayan at anumang uri ng palatuntunan.

Nagagamit nang wasto ang angkop na istratehiya sa :

pagbubukas ng usapan

paglipat at pagbalik ng usapan

pagtatapos ng usapan

Nakapagpapahayag nang wasto ng mga pag-aalinlangan/pag-aatubili/pasubali. Naipaliwanag ang pagpagkakasunud-sunod ng mga hakbang sa pagsasagawa ng isang gawain




Nailalahad ang mga pagpapasya batay sa mga patunay at katwiran. Naipapahayag nang maayos ang matinding reaksyon sa bagay na di maunawaan at nagugustuhan. Nailalahad nang maayos ang pansariling pananaw, opinyon at saloobin. Namumuno sa isang pormal na pagtitipon o palatuntunan. Nakapagbigay ng pahayag ukol sa isang paksa sa isang pormal ng okasyon.

Pag-unawa sa Binasa (Paglinang ng Talasalitaan)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa sa tekstong binasa

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng maikling talata ukol sa mga akdang binasa.

Naibibigay ang buod ng akdang binasa Nakapagbibigay ng mungkahi, sariling pananaw at paghahambing ng sariling karanasan sa nabasang akda. Napauunlad ang sariling kakayahang umunawa sa binasang akda sa pamamagitan ng pagkilala sa kahulugan ng mga salita ayon sa:

pagtutulad o pagkakakaiba kasingkahulugan/katulad ng

kahulugan kasalungat na kahulugan

talinghaga at idyoma/sawikain




pagbabagong naganap sa salita dahil sa: Paglalapi Pag-uulit

Tindi o antas ng kahulugang ipinahahayag (klino/clining)

Di-lantad na kahulugan ng salita (contextual clues) sa pamamagitan ng:

halimbawa paliwanag pag-uugnay sa sariling karanasan pahiwatig kontekstong pinaggamitan mga salita /pahayag na pamilyar o

pambansa (antas ng wika)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang maiangkop ang kahusayan sa pagbasa sa layunin at antas ng kahirapan ng tekstong binasa.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng isang sanaysay o komposisyon batay sa tekstong kanyang binasa at sinuri.

Naibibigay ang buod ng akdang binasa sa malikhaing pamamaraan. Nakapagbibigay ng mungkahi, sariling pananaw at paghahambing ng sariling karanasan sa nabasang akda. Nakapagbibigay hinuha/kahulugan sa mga matalinghagang pahayag. Nasasabi ang bisa sa akda ng piniling salita, pangungusap ayon sa kahulugang:

likas

tago




matalinghaga atbp.

Naibibigay ang mga bahaging nagpapahayag ng mga:

talinghaga

larawang-diwa

pagpapatungkol (reperensya)

Naiuugnay ang mga kaisipang nakapaloob sa akda batay sa mga nangyayari sa:

sarili

pamilya

pamayanan

lipunan

daigdig

Nabibigyang-puna ang istilong ginamit ng may akda Nakikilala ang mga bahagi ng akda na nagpapakita ng kapangyarihan ng tao batay sa kanyang:

kilos

gawi/ugali

paniniwala

paninindigan




Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang makapagsuri, makapagbigay-kahulugan at nakakapaghahambing ng impormasyong inilalahad sa iba’t ibang tekstong binasa ukol sa mga napapanahong paksa.

Ang mag-aaral ay nakalilikom, nakahahanap, nakapag-uuri at nakapaglalagom ng mahahalagang impormasyon mula sa iba’t ibang sanggunian at media upang makasulat ng isang lathalain.

Nahahanap/natutukoy at nalalagom ang mahalagang impormasyon para sa sariling pagpapakahulugan sa daigdig na kanyang ginagalawan.

Naiisa-isa ang katangian ng relasyon ng tao sa lipunan na inilalahad sa mga akda.

Nakapagpapamalas ng kakayahang bumasa at sumuri ng tekstong binasa.

Nailalahad ang mga halimbaw,patunay at iba't ibang damdamin ng tekstong binasa.

Nakapaglalahad ng sariling kongklusyon, paniniwala, pagbabago sa sarili at epekto ng mga akda di lamang para sa sarili kundi para sa nakararami.

Nabibigyang-puna ang estilong ginamit ng may akda.

Naiuugnay ang mga kaisipang nakapaloob sa akda batay sa mga nangyayari sa:

sarili pamilya pamayanan lipunan daigdig




Nakapagpapatunay na ang mga pangyayari sa mga akda ay maaaring mangyari sa hinaharap.

Natatalakay ang mga tradisyunal na balangkas, kalakaran, ideya, paniniwala na nakapaloob sa bawat akdang binasa.

Nalilinaw ang pagpapahalaga sa

pantay na papel ng babae at lalaki sa lipunan.

Naiisa-isa ang mga epekto ng iba’t ibang isyu na ating hinaharap

Nakapagbibigay ng kuro-kuro at mungkahi ukol sa alinman sa mga sunod-sunod na paksa gaya ng: o Bio-diversity o Pagbabago-bago ng Klima o Disaster Risk Reduction o HIV and Drug Prevention o Consumer Education o Education for Sustainable

Development o Peace Education o Karapatang Pambata at

kanilang Responsibilidad o Intellectual Copyright Laws o Adolescent Reproductive

Health o Kaligtasan ng Tao, Batas

Trapiko at ang mga Pilipino



o Information and

Communication Technology


Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang makapag-suri, makapag-bigay-kahulugan at nakakapaghahambing ng impormasyong inilalahad sa iba’t ibang tekstong binasa ukol sa isang/ilang mga napapanahong paksa.

Ang mag-aaral ay nakalilikom, nahahanap, nakapag-uuri at nakapaglalagom ng mahahalagang impormasyon mula sa iba’t ibang sanggunian at media upang makasulat ng isang pangulong tudling o editoryal.

Nababasa nang masidhi ang aralin nang mapili ang angkop na mga detalye ng mga ito para sa isang tiyak na layunin. Naipamamalas ang kakayahang maiangkop ang bilis sa pagbasa sa layunin at antas ng kahirapan ng babasahin. Nakapagpapamalas ng kakayahang bumasa at sumuri ng tekstong binasa. Naipamamalas ang kakayahang maipaliwanag ang mga mahahalagang punto ng mga artikulo o tekstong binasa. Napayayaman ang mga kakayahan at kaalamang nagbibigay-diin sa tiyakang karanasan upang mahinuha ang kahulugan ng bawat tekstong binasa. Natutukoy ang mahahalagang punto/ideya para mabuod o malagom ang:

buong teksto isang tiyak na ideya batayang ideya

Nasusuri ang seleksiyon para matukoy ang impormasyong kailangan sa isang simpleng /payak na pananaliksik.



Nakahahalaw para makuha ang: diwa o mahalagang ideya ng

teksto pangkalahatang impresyon sa

teksto/pahayag Nakapagpapatunay na ang mga pangyayari sa mga akda ay maaaring mangyari sa hinaharap. Natatalakay ang mga luma, tradisyunal na balangkas, kalakaran, ideya, paniniwala na nakapaloob sa bawat akdang binasa.

Nalilinaw ang pagpapahalaga sa pantay na papel ng babae at lalaki sa lipunan.

Naiisa-isa ang mga epekto ng iba’t ibang isyu na ating hinaharap

Nakapagbibigay ng kuro-kuro at suhestiyon ukol sa alinman sa mga sumusunod na paksa: o Bio-diversity o Pagbabago-bago ng Klima o Disaster Risk Reduction o HIV and Drug Prevention o Consumer Education o Education for Sustainable

Development o Peace Education o Karapatang Pambata at

kanilang Responsibilidad o Intellectual Copyright Laws o Adolescent Reproductive

Health o Kaligtasan ng Tao, Batas

Trapiko at ang mga Pilipino



o Information and

Communication Technology

Pagsulat at Komposisyon Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang pumili ng angkop na gramatika at retorika upang maipahayag nang pasulat ang sariling kaisipan, opinyon at damdamin.

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng sariling kaisipan, opinyon at damdamin nang pasulat gamit ang angkop na gramatika at retorika.

Naisasaalang-alang ang mga kasanayan sa paggamit ng Filipino sa pagsulat ng talata

Nakasusulat ng talata na binubuo ng magkakaugnay na mga pangungusap na nagpapahayag ng isang buong palagay o kaisipan

Nakabubuo ng talata na may wastong paglulugar (sintaks) ng paksang pangungusap sa:

unahan malapit sa unahan katapusan di tuwirang nakalahad

Nagagamit ang iba’t ibang teknik sa pagpapalawak ng paksa:

depinisyon paghahalimbawa pagsusuri paghahawig o pagtutulad sanhi at bunga

Naisasaayos ang mga pangungusap sa loob ng talata upang magkaroon ng kaisahan sa pamamagitan ng:



Pagsulat at Komposisyon

pag-aayos ng mga detalye na lohikal ang pagkakasunud-sunod

paggamit ng mga ekspresyong transisyunal

paglalahad ng mga pangungusap nang may magkatulad na pagkakabuo

Napalulutang ang pangunahing ideya at iba pang pansuportang ideya sa pamamagitan ng:

paglulugar ng mahahalagang kaisipan sa unahan o hulihan ng talata

pagsasaayos ng mga detalye mula sa di-makahulugan tungo sa pinaka-makahulugan

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang pumili ng angkop na gramatika at retorika upang maipahayag nang pasulat ang sariling kaisipan, opinyon at damdamin.

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng sariling kaisipan, opinyon at damdamin sa isang orihinal na komposisyon gamit ang angkop na gramatika at retorika.

Naipakikita ang kasanayan sa pagsulat ng komposisyon

Naisasaalang-alang ang sariling karanasan at kawilihan sa pagpili ng paksa.

Naisasagawa ang angkop na paraan ng paglilista ng paksa.

Nailalahad nang maayos ang mga kaisipan upang malinaw na makita sa target na awdyens/mambabasa ang ugnayan ng mga ito sa loob ng talata sa pamamagitan ng:

kronolohikal na pagkakasunod-sunod lohikal na pagkakasunod-sunod

patungo sa di alam; tangi patungo sa kalahatan; payak patungo sa pagiging masalimuot at mula sa abstrak patungong kongkrit

pag-aayos batay sa kahalagahan ng mga ideya


DOMAIN (Kakayahan) Pamantayang

Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan


Nakabubuo ng isang balangkas upang maipakita nang malinaw ang sariling ideya at intension sa pagbuo ng komposisyon.

Nakapipili ng pamagat na may dating ng pagiging orihinal at may pang-akit sa target na mambabasa.

Nagagamit ang iba't ibang estratehiya sa pangangalap ng ideya sa pagsulat tulad ng panayam, brainstorming, pananaliksik at panonood.

Nakapagsasagawa ng rebisyon kung kinakailangan

Nagagawang kawili-wili ang panimula ng komposisyon sa pamamagitan ng isang: kaakit-akit na pahayag napapanahong sipi o banggit anekdota serye ng mga tanong at iba pa

Nawawakasan ang komposisyon nang may pangkalahatang impresyon sa pamamagitan ng: pagbubuod makabuluhang obserbasyon kaisipang hango sa binuong komposisyon konklusyon




Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang pumili ng angkop na gramatika at retorika upang maipahayag nang pasulat ang sariling kaisipan, opinyon at damdamin na batay sa mga impormasyong nakalap.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng isang lathalain ng sumusunod sa wastong estruktura at angkop na gramatika at retorika.

Naisasaalang-alang ang mga kailanganin sa pagsulat ng isang lathalain.

Nakapipili ng isang napapanahong paksa.

Nakapagtatala ng mga kinakailangang impormasyon.

Nakapagpapangkat-pangkat ng mga magkakaugnay na ideya at impormasyon.

Napalalawak ang mga kaisipang kaugnay ng paksa.

Nakabubuo ng maayos na balangkas

Nakabubuo ng isang: makatawag-pansing panimula mabisang wakas

Nagagamit ang iba't ibang estratehiya sa pangangalap ng ideya sa pagsulat tulad ng panayam, brainstorming, pananaliksik at panonood.

Nakapagsasagawa ng rebisyon kung kinakailangan.

Nakasusulat ng kathambuhay batay sa mga tiyak na katangian nito.

Nakapagtatala ng mahahalagang impormasyon.

Nakabubuo ng kathambuhay.



Naipakikita ang kasanayan sa pagsulat ng isang tiyak na uri ng paglalahad. Nababanggit nang wasto ang may-akda, personalidad, organisasyon o grupo na nagpapatunay sa datos o impormasyong nagbibigay kredibilidad sa mga kaisipan at opinyong ipinahahayag sa kanyang lathalain.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang magpahayag ng kanyang opinyon na nakakapag-ganyak/nakakakumbinse sa mga mambabasa.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng isang editoryal/pangulong tudling nang sumusunod sa wastong estruktura at angkop na gramatika at retorika.

Naisasaalang-alang ang mga kailanganin sa pagsulat ng isang editoryal o pangulong tudling.

Nakapipili ng isang napapanahong paksa.

Nakapag-uuri-uri ng editoryal batay sa mga tiyak na katangian nito.

Nakikilala ang mga tiyak na pamantayan sa pagsulat ng editorial.

Nakasusulat ng tiyak na uri ng editorial.

Nakapagtatala ng mga kinakailangang impormasyon.

Nakapagpapangkat-pangkat ng mga magkakaugnay na ideya at impormasyon.

Napalalawak ang mga kaisipang kaugnay ng paksa.

Nakabubuo ng maayos na balangkas

Nakabubuo ng isang:

makatawag-pansing panimula mabisang wakas



Nagagamit ang iba't ibang estratehiya sa pangangalap ng ideya sa pagsulat tulad ng panayam, brainstorming, pananaliksik at panonood. Nakapagsasagawa ng rebisyon kung kinakailangan.

Naipakikita ang kasanayan sa pagsulat ng isang tiyak na uri ng paglalahad. Naibabanggit nang wasto ang may-akda, personalidad, organisasyon o grupo na nagpapatunay sa datos o impormasyong nagbibigay kredibilidad sa mga kaisipan at opinyong ipinahahayag sa kanyang editoryal o lathalain.

Wastong Gamit ng Gramatika

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng wastong pagpapahayag ng pasalita o pasulat gamit ang wastong gramatika at retorika.

Ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng kanyang ideya gamit

ang wastong estruktura at angkop na gramatika at retorika.

Nakatitiyak sa diwa o mensahe ng ulat na narinig sa tulong ng mga pananda. Nakabubuo ng pangungusap na :

nagpapaliwanag nangangatwiran nagsasalaysay naglalarawan

Nakapagpapahayag ng iba’t ibang damdamin/layunin gamit ang wastong tono o intonasyon. Nakagagamit ng mga wastong pananda sa pagpapahayag ng kilos.




Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang pangkomunikatibo gamit ang wastong gramatika at retorika.

Ang mag-aaral ay nakapagpapaliwanag ng kanyang saloobin at opinyon gamit ang wastong gramatika at retorika

Natutukoy sa loob ng pangungusap ang mga kumplemento at pokus ng pandiwa tulad ng:

kumplemento/pokus tagatanggap/benepaktibo

kumplemento/pokus gamit: instrumental kumplemento/pokus direksyunal kumplemento/pokus sanhi: kusatibo atbp.

Nakasusulat ng mga pangungusap na walang paksa nang maayos at wasto. Nakagagamit nang wasto ng mga pang-uring pamilang. Nagagamit nang wasto ang pang-abay na panang-ayon/pananggi para sa mga positibo at negatibong pahayag. Nakabubuo nang wastong mga tanong na kailangan sa talata.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng wastong pagpapahayag ng mga natutuhang konsepto ng pasulat.

Ang mag-aaral ay nakakapagpahayag ng mga kaisipan, ideya, opinyon ng pasulat gamit ang wastong gramatika at retorika

Nakagagamit ng maayos ang mga katagang pang-abay o ingklitik. Naisasaalang-alang ang mga panuring na ginagamit sa modipikasyon ng pangungusap.




Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng mga kasanayang pangkomunikatibo, pasalita man o pasulat

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kasanayan sa pakikipagtalastasan (pasalita o pasulat) na tugma sa anumang okasyon.

Nakasusulat ng mga pangngusap gamit ang wastong pananda at bantas Nagagamit nang wasto ang mga panghalip. Naiaangkop ang wastong gamit ng aspekto ng pandiwa.

Estratehiya sa Pananaliksik (Pag-aaral)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng ng wastong paggamit ng modernong estilo ng pagdodokumento ng mga impormasyon mula sa aklat at internet

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng komposisyon, gamit ang wastong pagdodokumento ng datos na kanilang nakalap.

Nagagamit ang “features” ng “MS Application” ng computer upang mailapat nang mabilis at maayos ang bibliograpi o “Works cited” Naisasaayos ang teksto/pahayag sa pamamagitan ng pag-alis ng mga inuulit, labis o walang kaugnayang impormasyon. Nakukuha ang mga mahahalagang datos o impormasyon mula sa aklat, pahayagan, magasin, dokumentaryo, panayam o internet. Nabubuo ang tiyak na pagpapasiya sa pamamagitan ng paghahambing ng ipinahahayag na mga kaisipan sa loob ng mga datos o impormasyong nakalap ng :

pamantayang pansarili, pamantayang galing sa guro, ibang babasahin at mga pahayag mula sa mga awtoridad o personalidad.



Estratehiya sa Pananaliksik (Pag-aaral)

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang gumamit ng impormasyon at talang nalikom mula sa iba’t ibang lawak ng pag-aaral/pananaliksik.

Ang mag-aaral ay nakasusulat ng pormal na sanaysay batay sa impormasyong nakalap gamit ang tamang pamamaraan ng pananaliksik.

Naisasaalang-alang ang mga kakailanganing impormasyon o datos sa pagsulat ng sanaysay. Nagagamit ang wastong pamamaraan ng “in-text citation”. Nagpapakita ng pagpapahalaga at paggalang sa impormasyong pagmamay-ari ng mga may-akda.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang mangalap ng impormasyon upang makasulat ng piling lathalain

Ang mag-aaral ay nakakabuo ng piling lathalain na batay sa impormasyong nakalap gamit ang tamang pamamaraan ng pananaliksik.

Naisasaalang-alang ang mga kakailanganing impormasyon o datos sa pagsulat ng lathalain. Naisusulat nang wasto at may lohikal na pagkakasunod-sunod ang mga impormasyon. Nagagamit nang wasto ang mga bantas gaya ng panipi at tuldok.

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kakayahang mangalap ng impormasyon upang makasulat ng iba’t ibang klase ng artikulong pampahayagan

Ang mag-aaral ay nakakabuo ng piling editoryal o pangulong tudling na batay sa impormasyong nakalap gamit ang tamang pamamaraan ng pananaliksik.

Naisasaalang-alang ang mga kailanganin impormasyon o datos sa pagsulat ng editoryal. Naisusulat ang opinyon batay sa mga tunay na datos at di sa mga haka-haka lamang.


DOMAIN Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap Batayang Kasanayan

Pagsusuri ng Florante at Laura

Ang mag-aaral ay nakapagpapamalas ng kasanayan sa pagbasa ng akda upang hanguin ang mahahalagang aspeto nito na maaring mapagkunan ng mahahalagang kaisipan at aral na maari nating magamit sa suliraning pangkasalukuyan.

Ang mag-aaral ay nakakapag-pahayag ng kanyang ideya ukol sa mahahalagang aral ng akda.

Natitiyak ang kaligirang pangkasaysayan ng akda sa pamamagitan ng:

pagtukoy sa mga kalagayan sa panahong isinulat ang akda

pagpapatunay ng pag-iral ng kondisyong ito sa kabuuan o ilang bahagi ng akda

pagtukoy sa layunin ng may-akda sa pagsulat ng akda

pagsusuri sa epekto ng akda pagkaraang isinulat ito hanggang sa kasalukuyan.

Nalilinaw ang kakaibang katangian ng akda sa pamamagitan ng:

pagbubuod sa akda pagtiyak sa mga elementong makikita sa

akda kaugnay ng kinabibilangan nitong genre ( awit o romansang metrikal )

pagtukoy sa mga papel na ginagampanan ng mga tauhan sa akda

pagbibigay-kahulugan sa mga: o matalinghagang kaisipan o tayutay o simbolo

paglalahad ng pangunahing kaisipan ng bawat kabanata

pagtalunton sa mga pangyayari at tunggaliang naganap sa akda

pagtiyak sa tagpuan pagtukoy sa wakas ng akda



Nasusuri ang mga kaisipang inilahad (Diyos, bayan, kapwa, magulang):

Naiisa-isa ang mga kaisipang ito gaya ng: o pagmamahal o pagtataksil o katapatan o pamamalakad/pamamahala sa bansa o atbp.

Natutukoy ang mga bahaging tumitiyak sa mga

kasipang ito

Natitiyak ang kabuluhan ng mga kaisipang ito kaugnay ng mga karanasang: o pansarili o pampamilya o pangkomunidad o pambansa o pandaigdig

Naipahahayag ang pansariling paniniwala at

pagpapahalaga sa mga kaisipang ito sa pamamagitan ng pagsang-ayon o pagsalungat

Nasusuri ang akda batay sa iba’t ibang lapit at pananaw sa panunuring pampanitikan

Naiisa-isa ang mga elementong romantiko na pangunahing katangian ng akda

Napatutunayan ang ilang elementong

klasismo, naturalismo, romantisismo sa ilang bahagi ng akda

Natitiyak ang ilang mga bahagi ng pagiging

makatotohanan ng akda sa pamamagitan ng pag-uugnay ng ilang pangyayari sa kasalukuyan



Naipakikita nang lubusan ang pagkakaroon ng malalim na pagkaunawa sa akda upang mapahalagahan ito.

Nailalahad nang pasalita o pasulat man ang mga pansariling damdamin tungkol sa akda na may kaugnayan sa:

o mga hilig/interes o kawilihan o kagalakan/kasiglahan o pagkainip/pagkayamot o pagkatakot o pagkapoot o pagkaaliw/pagkalibang o atbp.

Naipakikita ang pakikiisa at pakikisangkot sa

mga tauhan at pangyayari sa akda sa pamamagitan ng mga malikhaing paraan:

o biswal o awdyo o pagtatanghal

Nakapagbibigay ng sariling puna o reaksyon sa

kahusayan ng may-akda sa paggamit ng salita at mga kaukulang pagpapakahulugan sa akda



Nabibigyang-pansin ang artistikong kakayahan

ng may-akda sa paggamit ng mga salitang naglalarawan sa akda

Nakapaglalarawan sa mga tauhan at pangyayari sa tulong ng imahinasyon.

Natutukoy sa akda ang mga: o tradisyong katutubo at pambansa o pananaw panrelihiyon o kaugnay na pangyayari sa kasaysayan o kaugnay na pangyayari sa kasalukuyan

Naihahambing ang akda sa ilang katulad na

akdang: o nabasa o napanood o napag-aralan sa klase

Nakagagawa ng pagtatasa sa akda sa

pamamagitan ng: o pagsusuri sa pagiging makatotohanan/

di- makatotohan ng akda o pagbibigay ng sariling solusyon sa

suliranin ng tauhan

Nakabubuo ng sariling pagwawakas sa akda batay sa:

o posibilidad ng mga pangyayari o kilos ng mga tauhan o sariling mga paniniwala, kaisipan at

pagpapahalaga o mga tunay na pangyayari sa buhay

Documents

K to 12 Curriculum Guide - fape.org.ph · PDF fileK to 12 Curriculum Guide version as of December 2012 FILIPINO 3 Deskripsyon ng Batayang ... sariling kultura, gayundin ang iba’t