JohnC.Maxwell

Họctừvấpngãđểtừngbướcthànhcông

BảnquyềntiếngViệt©CôngtyCổphầnSáchAlpha,2015Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach

Ngườibiquannhìnthấykhókhăntrongmỗicơhội,cònngườilạcquannhìnthấycơhội

trongmỗikhókhăn

-SirWinstonChurchill

Thànhcôngvàthấtbạichỉđơnthuầnlànhữngđiểmmốcnốitiếpnhautrongcuộcsốngđểtôi luyện nên sự trưởng thành của con người. Thất bại giúp con người đúc kết được kinhnghiệmđểvươntớichiếnthắngvàkhiếnnhữngthànhcôngđạtđượcthêmphầnýnghĩa.

Khôngcóailuônthànhcônghaythấtbại,tuyệtđốithôngminhhaydạikhờ,tấtcảđềuphụthuộcvàonhậnthức,tưduytíchcựchaytiêucựccủamỗingười.NhưchínhtrịgiangườiAnh,SirWinston Churchill, từng nói, “Người bi quan nhìn thấy khó khăn trongmỗi cơ hội, cònngườilạcquannhìnthấycơhộitrongmỗikhókhăn”.Sẽcónhữngngườibịámảnhbởithấtbại,bịchúngbủavây,chelấpnhữngcơhộidẫntớithànhcông.Tuynhiên,đừngsavàovũnglầybiquanđó,thấtbạilàmộtlẽtựnhiênvàlàmộtphầntấtyếucủacuộcsống.Đólàmộtđiềubạnkhôngthểtránhkhỏi,nếukhôngmuốnnóithựcsựlàtrảinghiệmmàbạnnêncótrongđời.Vìvậy,hãythấtbạimộtcáchtíchcực.

TrongcuốnHọctừvấpngãđểtừngbướcthànhcông,JohnC.Maxwellđãchỉchochúngtacáchđểkiểmsoátđượccảmxúcvàsuynghĩcủabảnthânmỗikhicómộtviệcdiễnrangoàimongđợi.Cuốnsáchchứađựngnhữnglờikhuyên,bàihọccũngnhưnhữngvídụminhhọathựctiễnđểminhchứngchochânlý“Thấtbạilàmẹthànhcông”.Thấtbạichínhlàbànđạpvữngchắcnhấttạođàđưabạnvươntớithànhcôngmộtcáchnhanhchóng.Sựsợhãi, lúngtúng,biquannhữnglúcvấpngãchỉlàmmọiviệctồitệhơn.Tháiđộsống,sựnhìnnhậnđúngđắnvềquanniệmthắng-bạimớichínhlàyếutốcốtlõitạonênthànhcông.Qua15bàihọcgiúpthayđổitháiđộcũngnhưcáchnhìnnhậnđểchuyểnbạithànhthắngtrongcuốnsáchnày,bạnsẽđượctôiluyệnmộtcáchnhuầnnhuyễnvàkhaipháđượcsựtíchcựcởbảnthân,đểrồinhậnrarằng,thấtbạikhôngphải làkẻthù,màlàmộttrợthủđắclực,mộtngườibạnđồnghànhcủachúngtatrênconđườnghướngtớithànhcông.

Trântrọnggửitớibạnđọccuốnsáchvôcùnglýthúnày!

Tháng11năm2014

CôngtyCổphầnSáchAlpha

Vươntớithànhcôngđíchthực

Trongcácbuổinóichuyệntrênkhắpcảnước,mọingười thườnghỏi tạisao tôi lạiviếtsách.ĐólàcâutôiđượchỏirấtnhiềulầnvàtôimuốngửitớibạncâutrảlờitrướckhicácbạnđọcchươngđầutiêncủaHọctừvấpngãđểtừngbướcthànhcông.

Tôiđãdànhcảcuộcđờiđểgiatănggiátrịchoconngười.Đólàlýdotôinhậnlờigiảngdạytạicáchộinghị,ghiâmbàigiảngbằngbăngcassette,dựngvideođàotạovàviếtsách.ĐócũnglàlýdotôisánglậpratổchứcInjoyGroup.Tôimuốnnhìnthấymọingườithànhđạt.TôimuốnnhìnthấynhữngngườitôiquenbiếtvươnđếnthànhcôngĐÍCHTHỰC.

Đểđạtđượcthànhcông,tôitintưởngrằngmỗingườichỉcầnđến4yếutố,gọitắtlàREAL.

Mốiquanhệ(Relationships):Kỹnăngcầnthiếtnhấtđểthànhcôngsựhòađồngvớinhữngngườikhác.Điềunàytácđộngđếnmọikhíacạnhcuộcsốngcủamỗingười.Cácmốiquanhệsẽhỗtrợhoặccảntrởbạn.

Sự trangbị (Equipping):Một trongnhữngbàihọcquan trọngnhấtmà tôihọcđược là:nhữnggìgầngũinhấtvớibạnsẽxácđịnhmứcđộthànhcôngcủabạn.Bạnchỉcóthểbiếnướcmơvĩđạicủamìnhthànhhiệnthựcvớisựhỗtrợcủamộtđộinhóm.

Tháiđộ(Attitude):Tháiđộcủamộtngườiquyếtđịnhcáchhọđốidiệnvớicuộcsốnghằngngày.Tháiđộ,cònquantrọnghơncảnănglực,nósẽxácđịnhđịavịcủabạn.

Khảnănglãnhđạo(Leadership):Mọiviệctiếntriểnhaythấtbạiđềudokhảnănglãnhđạo.Nếubạnmongmuốnảnhhưởngcánhânthựcsựlanrộng,cáchduynhấtlàphảinângcaokỹnănglãnhđạo.

Nếuchọnđọcbấtkỳcuốnsáchnàocủatôi,bạnsẽnhậnthấyrằngnộidungsáchđềuhướngtớiviệcbồidưỡngthêmgiátrịcủamộttrongbốnlĩnhvựcnày.Tôiviếtcuốnsáchnàyđểthayđổitháiđộcủabạntrướcthấtbại.Hãyđọc,tiếpthuvàđểnógiúpbạnbiếnsailầmthànhnềntảngthànhcông.Tôihyvọngrằngcuốnsáchnàysẽmangđếnnhiềugiátrịchocuộcsốngcủabạn.

1.KHÁCBIỆTLỚNNHẤTGIỮANGƯỜITHÀNHCÔNGVÀKẺTẦMTHƯỜNG

Tấtcảchúngtađềutừngthấtbại,ítnhấtđócũnglànhữngtrảinghiệmmàchúngtacó.

_J.M.Barrie_

Điềugìtạonênngườithànhcôngvượttrội?Tạisaocóngườiliêntụcthăngtiếntrongkhinhữngngườikháclạilaodốckhôngphanh?Bạncóthểnghĩđólàdomaymắnhayphépmàu,haymộttêngọikhác,tùybạn.Nhưngsựthậtlàvẫncómộtsốngườiđạtđượcnhữngthànhquảđángkinhngạcdùgặpphảinhữngtrởngạitolớn.Họlọtvàonhóm5côngtycódoanhsốbánhàngcaonhấttoànquốcdùđãbịmấtđivàikháchhànglớn.Họkhéoléotìmracáccáchtănglợinhuậnchobộphậncủamìnhtrongtìnhtrạngbịcắtgiảmngânsách.Họvẫngiànhđượctấmbằngtốtnghiệpkhiđanglànhữngôngbố,bàmẹđơnthân.Họkhámpháracơhộikinhdoanhtuyệtvờikhiđồngnghiệpkhôngnhậnra.Họtuyểnchọnđượcmộtnhânviêntiềmnăngdùanhtacóbềngoàikhôngmấyấntượng.Dùởđâu,họcũngcóthểhiệnthựchóađượcmọiviệc.

NGUỒNGỐCCỦATHÀNHCÔNG

Điềugìlàmnênsựkhácbiệt?Tạisaovẫncóngườitạorađượcnhiềuđiềukỳdiệu?Cóphảivì…

Nềntảnggiađình?Đượcsinhravàlớnlêntrongmộtgiađìnhcănbảnlàmộtđiềuthậtđángđểbiếtơn,nhưngđókhôngphảilàchỉsốđángtincậyđểđolườngthànhcông.Trongsốnhữngngườithànhcông,cũngcónhiềungườixuấtthântừmộtgiađìnhkhônghạnhphúc.Sựgiàucó?Nhữngngườithànhcônglớnthườnglạixuấtthântừgiađìnhtrunglưu,thậmchítầnglớphạlưu.Giàucókhôngphảilàchỉsốđolườngthànhtíchxuấtsắcvànghèokhổcũngkhôngphảinguyênnhândẫnđếnthànhtíchkémcỏi.Cơhội?Cơhộilàmộtyếutốrấtđặcbiệt.Haingườicónăngkhiếu,tàinăngvànguồnlựcgiốngnhaucùngnhìnnhậnmộthoàncảnh,cóngườithấyđượccơhộilớn,trongkhingườikialạikhông.Cơhộinằmởcáchnhìnnhậncủamỗingười.Đứchạnh?Đâykhôngphảilàchìakhóađểthànhcôngdùtôiđãtừngmongnhưvậy.Tôitừngbiếtrấtnhiềungườiđứchạnhnhưngchỉtạorađượcnhữngđiềunhỏbé.Vàtôicũngtừnggặpmộttênduthủduthựclạitrởthànhôngchủlớn.Thiếusựthửthách?ĐãtừngcómộtHelenKeller1vượtquanhữngkhuyếttậtkhủngkhiếphaymộtViktorFrankl2cóthểsốngsótsaunhữngkinhhoàngtộtđộ.Vìthế,đâycũngkhôngphảilàlýdochosựthấtbại.

Khôngyếutốnàokểtrênlàchìakhóacủathànhcông.Khisuynghĩkỹhơnmộtchút,tôinhậnrarằngyếutốngăncáchgiữangườiđạtđượcthànhcôngvànhữngngườikhácchínhlàcáchhọnhậnthứcvàphảnứngtrướcthấtbại.Khôngyếutốnàokháccótácđộngtươngtựtớikhảnăngđạtđượcvàhoànthànhđiềumongmuốntrongtâmtrívàtráitimcủaconngười.

NHỮNGĐIỀUBẠNCHƯABAOGIỜĐƯỢCHỌCỞTRƯỜNG

CầuthủbóngđáKyleRoteJr.từngnóirằng:“Rõràngcórấtnhiềucáchđểtrởthànhngườichiếnthắngnhưngchỉcómộtconđườngduynhấtđểlàmngườithuacuộc,đólàkhôngvượtquathấtbạikhiđươngđầuvớinó”.Mọingườiđãnhìnnhậnvàđốidiệnvớithấtbạirasao–liệuhọcólàmchủkhảnăngvượtquathấtbạivàtiếptụctiếnlên–điềunàycótácđộngtớimọikhíacạnhtrongcuộcsốngcủahọ.Tuynhiên,khôngphảiaicũngcóthểsởhữukhảnăngnày.Phầnlớnmọingườiđềukhôngbiếtphảibắtđầurènluyệntừđâu.

Ngaycảnhữngngườitíchcựccũngcầnmộtkhoảngthờigiandàiđểhọccáchnhìnnhậnthấtbạitheohướngtíchcực.Chẳnghạnnhưtôithườngđượcbiếtđếnlàngườirấttíchcực.CuốnsáchTheWinningAttitude(tạmdịch:Tháiđộchiếnthắng)củatôiđãđượcinvàtáibảntrongsuốt15năm.Tuyvậy,tôikhônghẳnlàngườilúcnàocũngcókhảnăngvươnlêntừthấtbại.Trướcđây,tôikhôngđượcchuẩnbịsẵnsàngchođiềuđó.Đóchắcchắnkhôngphảilàthứmàtôivàkểcảtrẻemngàynayđượcdạyởtrường.Thựctế,trườnghọcthườnglàmtăngcảmxúctiêucựccủaconngườivànhữngsuynghĩvềsựthấtbại.

Dướiđâylàtháiđộcủatôitrướcđâyvềthấtbại.Liệubạncónhữngtrảinghiệmtươngtựnhưtôikhông?

1.Sợthấtbại.Ngàyđầutiêntôibướcvàolớpvớitưcáchsinhviênnămnhất,vịgiáosưgiảngdạymônlịchsửvănminhđãdõngdạctuyênbố:“Mộtnửalớpsẽbịtrượtmônhọcnày”.

Phảnứngđầutiêncủatôilàsợhãi!Tínhđếnthờiđiểmđó,tôichưatừngtrượtmộtmônnào.Vàtôikhôngmuốncómộtthấtbạiđượcbáotrướcnhưvậy.CâuhỏiđầutiêntôitựhỏibảnthânlàGiáosưmuốnđiềugì?Trườnghọctrởthànhmộttròchơivàtôimuốngiànhchiếnthắng.

Tôinhớmìnhđãdành83ngàyhọcthuộcđểchuẩnbịchobàikiểmtramônhọcnàybởithầygiáochorằngnếucóthểtríchdẫnngàythánglàbạnđãcóthểnắmvữngkiếnthức.TôiđạtđiểmAchobàikiểmtranhưngchỉ3ngàysau,tôiđãquênsạchkiếnthức.Tôinỗlựcđểtránhsựthấtbạimàtôisợhãinhưngtôichưathựcsựthànhcông.

2.Hiểulầmvềthấtbại.Khicònnhỏ,tôinghĩrằngthấtbạiđượcđolườngbằngtỷlệphầntrăm.65%hoặcthấphơnlàtỷlệcủathấtbại.70%hoặccaohơnlàtỷlệcủathànhcông.Tuynhiên,suynghĩđókhônggiúpíchđượcgìchotôi.Thấtbạikhôngphảilànhữngconsố,mộtbàikiểmtrahaynhữngsựkiệnriênglẻmàlàmộtquátrình.

3.Khôngchuẩnbịchothấtbại.Khitốtnghiệpđạihọc,tôiđứngtrongnhóm5sinhviênđứngđầulớp.Điềuđóthựcrakhôngcónhiềuýnghĩa.Tôitừnghọchànhrấtchămchỉvàđãthulượmđượcvôvànkiếnthức.Tuynhiên,tôiđãkhôngchuẩnbịchonhữngđiềuđangchờđợimìnhkhirờikhỏighếnhàtrường.

Tôipháthiệnrađiềuđókhinhậncôngviệcđầutiên.Tôitrởthànhmụcsưtrongmộtnhàthờnhỏởnôngthônvàlàmviệcrấtchămchỉ.Tôilàmtấtcảnhữnggìmọingườicóthểmongđợiởtôivàhơnthếnữa.Nhưngthànhthậtmànói,tôiquantâmtớiviệckhiếnmọingườithíchtôikhitôigiúpđỡhọhơn.

Theoquyđịnhcủanhàthờnơitôilàmviệc,mỗinămgiáodânsẽbỏphiếuđểquyếtđịnhxemmụcsưcóđượcphéptiếptụccôngviệchiệntạihaykhông.Mộtsốngườimàtôibiếtthíchkhoekhoangvềsốphiếunhấttrítuyệtđốinhậnđượctừngườidân.Tôicũnghyvọngrằngmìnhsẽnhậnđượcsốphiếunhấttrítuyệtđối.Kếtquảngoàisứctưởngtượng:31phiếunhấttrí,1phiếukhôngvà1phiếutrắng.Tôithựcsựsuysụp.

Saukhitrởvềnhà,tôigọiđiệnchochacủamình,mộtcựumụcsư,nhàquảnlýkhuvựctronggiáopháikiêmhiệutrưởngcủamộttrườngđạihọc.

Tôithanthở:“Chaơi!Conkhôngthểtinnổi.Conđãlàmviệcrấtchămchỉ.Conlàmmọithứcóthể.”Tôibắtđầurơinướcmắt.“Aiđóđãbỏphiếutrắngvàmuốnconrờikhỏinhàthờ!Mộtphiếutrắngcũngchẳngkhácnàomộtphiếuphảnđối.Concónêntừbỏvàtớimộtnhàthờkháckhông?”

Thậtbấtngờ,tôinghethấymộttiếngcườivangtừphíađầudâybênkia:“Không,contraiạ,hãycứởđó,”chatôivừanóivừacười.“Đóchínhlàláphiếutuyệtnhấtmàconnhậnđược.”

“Rõràngcórấtnhiềucáchđểtrởthànhngườichiếnthắngnhưngchỉcómộtconđườngduynhấtđểlàmngườithuacuộc,đólàkhôngvượtquathấtbạikhiđươngđầuvớinó.”

–KyleRoteJr.

MỘTKHÓAHỌCMỚI

Lúcđó,tôinhậnracáchnhìnphithựctếcủamìnhvềthànhcôngvàthấtbại.Bấtkểlàchuyệngì,nhữngtrảinghiệmởtrườngđạihọcđãcủngcốthêmchotôinhữngquanniệmsailầmvềthấtbại.Saunhiềunămgiúpđỡcácnhàlãnhđạotrưởngthànhvàpháttriển,tôihiểurằnghầuhếtmọingườiđềumắcphảisailầmtươngtự.

TrêntạpchíLeadershipMagazine,J.WallaceHamiltontừngphátbiểu:“Sốvụtựtử,nghiệnrượuvàthậmchímộtsốchứngbệnhsuynhượcthầnkinhngàycàngtănglàbằngchứngchothấynhiềungườiđangđượcrènluyệnđểthànhcông,trongkhihọ

cầnđượctôiluyệnđểthấtbại.Thấtbạicònphổbiếnhơnthànhcông,nghèokhóhiệnhữunhiềuhơngiàucóvàthấtvọngcònthườnggặphơnmãnnguyện.”

Rènluyệnđểthấtbại!Đólàmộtquanniệmtuyệtvờivàđólàýtưởngthôithúctôiviếtcuốnsáchnày.Ngaylúcnày,bạnđangcócơhộithamgiamộtlớphọcmàbạnchưatừngđượchọcởtrường.Tôimuốngiúpbạnrènluyệnđểthấtbại.Tôimuốnbạnhọcđượccáchdũngcảmđươngđầuvớithấtbạivàvượtquanóbằngmọigiá.Bởitrongcuộcsống,vấnđềkhôngnằmởviệcbạncógặpphảitrắctrởhaykhôngmàlàcáchbạngiảiquyếtcácvấnđề.Bạnsẽvươnlêntừthấtbạihaysẽlùibướctrướcthấtbại?

“Nhiềungườiđangđượcrènluyệnđểthànhcông,trongkhihọcầnđượctôiluyệnđểthấtbại.Thấtbạicònphổbiếnhơnthànhcông,nghèokhóhiệnhữunhiềuhơngiàucóvàthấtvọngcònthườnggặphơnmãnnguyện.”

–J.WallaceHamilton

CÁCHĐƯƠNGĐẦUVỚITRỞNGẠI

Khinghĩtớinhữngngườicóthểnhìnthấyvàđónđầunhữngkhókhăntrướcmắt,ngườiđầutiênxuấthiệntrongtâmtrítôilàMaryKayAsh.Côđãtựgâydựngđượctậpđoàncủariêngmình.Trongsuốt4đến5nămqua,tôicónhiềucơhộinóichuyệnvớinhữngngườilàmviệctrongcáccôngtymỹphẩmcủacôvềkhảnănglãnhđạo.Thựctế,khitôitổchứccáccuộchộinghị,hộithảotrongcảnước,chuyêngiatưvấnMaryKayđãnhiềulầntớithamdự.

TôirấtngưỡngmộMaryKayvìcôđãvượtquanhiềutrởngạitrongsựnghiệpvàchưabaogiờđểthấtbạikhiếnmìnhchùnbước.CôngviệcđầutiêncủaMaryKaylàbánhànggiántiếp(Indirectsales)vàcôđãkháthànhcông.Tuynhiên,côcũngnhậnrarằngthậtkhóđểmộtphụnữthànhcôngtronggiớikinhdoanh,đặcbiệtlàgiaiđoạnnhữngnăm50,60củathếkỷXX,thậmchílàsau25nămthànhcôngcủamình.Côchobiết:

TôiđãlàmviệctheocáchriêngđểtrởthànhmộtthànhviênthuộcHộiđồngQuảntrịgồmtoànnamgiớicủacôngtydùchođộingũbánhàngcủachúngtôiđềulànữ.Cácýkiếncủatôikhôngcóchútgiátrịnào.Tôiliêntụcnghethấyngườitanói:“MaryKay,hãysuynghĩnhưmộtphụnữđi!”Tôicảmthấybịchốibỏquágaygắtnênquyếtđịnhthôiviệc.

Tuynhiên,thờigiannghỉviệccủacôkhôngkéodài.Khoảngmộtthángsau,côđãcóđịnhhướngmới.Côđãsẵnsàngbắtđầucôngviệckinhdoanhcủariêngmình.Nếugặpphảitrởngạithìđóchínhlànhữngtrởngạimàcôtựmangđếnchobảnthân.Côquyếtđịnhkinhdoanhmỹphẩmvàtạoracơhộilàmviệcchophụnữ.Cômuacôngthứclàmđẹptừcáchãngmỹphẩmdanhtiếngnhấtmàcôtừngbiết,lậpkếhoạchtiếpthịvàchuẩnbịthànhlậpcôngty.

GIANNAN!

Khônglâusau,côđãvấpphảitrởngạiđầutiên.Khicôtớigặpluậtsưđểthỏathuậnthểchếpháplýchocôngty,anhtađãxúcphạmcôvàdựđoántrướcthấtbại.“MaryKay,”anhtanói,“nếumuốnvứttiềntiếtkiệm,côcứđithẳngrathùngrác.Nhưvậysẽđơngiảnhơnnhiềusovớinhữnggìcôđangdựđịnhlàm”.Kếtoáncủacôcũngnóivớicônhữnglờitươngtự.

Bỏngoàitainhữnglờicanngăn,côvẫntiếptụcdựđịnhcủamình.Côđầutư5.000đô-la−tấtcảsốtiềnmàcôdànhdụmđược−vàocôngviệckinhdoanhmới.Côđểchồngphụtráchmảnghànhchínhtrongkhicôtấtbậtchoviệcchuẩnbịcácsảnphẩm,thiếtkếbaobì,viếttàiliệuđàotạovàtưvấntuyểndụng.Họđãtạonênmộtbướctiếnphithường.Nhưngthậtkhôngmay,mộtthángtrướckhicôngtyđivàohoạtđộng,chồngcôquađờisaumộtcơnđautimngaytạibànăn.

Hầuhếtmọingườiđềuchấpnhậnthấtbạivàrútluimàkhôngthểtiếptụcgắnggượngsaubiếncốđó.Song,MaryKayvẫnkhôngngừngnỗlựcvàđãđưacôngtycủamìnhvàohoạtđộngngày13/9/1963.Hiệnnay,côngtycódoanhthuhàngnămlênđếntrên1tỷđô-la,với3.500nhâncôngvà500.000chuyênviêntưvấnbánhàngtrựctiếptạihơn29thịtrườngtrêntoànthếgiới.MaryKayAshđãbấtchấphoàncảnhkhókhănvớimuônvàntrởngạivàgiankhổđểgặtháiđượcthànhcông.

CÂUHỎIPHITHỰCTẾ

Đếntuổitrưởngthành,mộttrongnhữngcâuhỏitôithườngnghethấytừnhữngdiễngiảtruyềnđộnglựclà:“Nếukhảnăngthấtbạibịloạibỏ,bạnsẽnỗlựcđểđạtđượcđiềugì?”

Vớitôi,đâycóvẻlàmộtcâuhỏithúvị.Cólúc,nónhắcnhởtôiluônhướngtớinhữngđiềucóthểxảyratrongcuộcsống.Saunày,tôinhậnrarằngđóthựcsựlàmộtcâuhỏitẻnhạt.Bởinóđẩytưduymỗingườivàoconđườnglầmlạc.Bạnkhôngthểđạtđượcthànhcôngnếuchưatừngnếmtrảithấtbại.Vớitôi,mộtcâuhỏihayhơnlà:Nếunhậnthứcvàcáchphảnứngvớithấtbạicủabạnthayđổi,bạnsẽnỗlựcđểđạtđượcđiềugì?

Tôikhôngbiếtbạnđangphảiđốimặtvớinhữngtrởngạinàotrongcuộcsống.Songtrởngạinàocũngđềukhôngphảilàvấnđề.Vấnđềquantrọnglàcuộcđờibạncóthểthayđổinếubạnsẵnsàngnhìnnhậnthấtbạitheomộtcáchkhác.Bạncótiềmnăngvượtquamọikhókhăn,sailầmhoặcrủiro.Tấtcảnhữnggìbạnphảilàmlàhọccáchtiếnlêntừthấtbại.Nếubạnđãsẵnsàng,hãytiếptụcđọcnhữngtrangsauvàhànhđộng!

Nếunhậnthứcvàcáchphảnứngvớithấtbạicủabạnthayđổi,bạnsẽnỗlựcđểđạtđượcđiềugì?

Bướcđầutiênđểtiếnlêntừthấtbại:Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữakẻtầmthườngvàngườithànhcông.

Hãyquansátcáchnhữngngườithànhcôngđốidiệnvớinhữngtrảinghiệmtiêucực,bạncóthểhọcđượcnhiềuđiềuvềcáchtiếnlêntừthấtbại.Dướiđâylàbảngthốngkêphânbiệtđâulànhữnghànhđộngdẫnđếnthấtbại,đâulàcáchđểhọchỏitừnhữngthấtbại:

Hãynhớlạithấtbạibạnmớitrảiquagầnđây.Bạnđãphảnứngrasao?Vấnđềcủabạnnangiảiđếnđâukhôngquantrọng,bởichìakhóađểvượtquakhókhănkhôngnằmởviệcthayđổihoàncảnhmàởsựthayđổicủachínhbảnthânbạn.Nếusẵnsànglàmđiềuđó,nghĩalàbạncóthểđươngđầuvớithấtbại.Từbâygiờ,hãycamkếtsẽlàmbấtcứđiềugìđểtiếnlêntừthấtbại.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữakẻtầmthườngvàngườithànhcông.

ĐỊNHNGHĨALẠITHẤTBẠIVÀTHÀNHCÔNG

2.ĐỊNHNGHĨAMỚIVỀTHẤTBẠIVÀTHÀNHCÔNG

Sựkhácbiệtgiữavĩnhânvàkẻtầmthườnglàcáchmỗingườinhìnnhậnsailầm.

—NelsonBoswell

Ngày6/8/1999,tạisânMontreal,mộtcầuthủbóngchàychuyênnghiệpdichuyểntớivịtríchốtnhà3vàtiếptụcbịloạimộtlầnnữa–lầnthứ5.113trongsựnghiệpchơibóngchuyênnghiệpcủaanh.Córấtnhiềusailầmtạivùngđứngđánhbóng(batter’sbox4)màkhôngcócúđánhthànhcôngnào!Nếumộtcầuthủliêntụcbịloại,trungbìnhkhoảng4lượtđánhbóngmỗitrận,anhtasẽphảichơi8mùagiải(1.278trậnliêntiếp)màkhôngđượcchạytớichốtsố1(firstbase)!

Sautrậnđấu,cầuthủnọhẳnsẽnảnlònglắm?Không.Liệuanhcónghĩanhđãthấtbạivớichínhmìnhhayvớiđộicủaanh?Không.Vàođầutrậnđấunày,khixuấthiệnlầnđầutiêntạigônnhà,cầuthủnàyđãđạtđượcmộtkỳtíchđặcbiệt,điềumàchỉcó21cầuthủtronglịchsửbóng chày đạt được. Anh đã có cú đánh thành công thứ 3.000. Cầu thủ này chính là TonyGwynncủađộiSanDiegoPadres.

Suốttrậnđấu,Tonyđãthựchiệnthànhcông4/5cúđánhbóng.Nhưngđókhôngphảilàthànhtíchthườngthấycủaanh,anhthườngđánhhỏng2trên3cú.Nhữngkếtquảnàydườngnhưkhôngđángkhíchlệnhưngnếuamhiểuvềbóngchày,bạnsẽnhậnrarằngkhảnăngTonychắcchắnthànhcông1trong3lầnthửđãđưaanhtrởthànhcầuthủđánhbóngxuấtsắcnhấttrongthếhệcủaanh.VàTonynhậnrarằngđểtạonênnhữngcúđánhbóngthànhcông,anhphảitrảiquarấtnhiềulầnbịloại.

TôitừnglàngườihâmmộTonyGwynntrongsuốthơnmộtthậpkỷ.KhisốngởSanDiego,tôiđãxemanhchơitrậnđầutiênvàtiếptụcquantâmhơntớisựnghiệpcủaanh.Tôimuốnđượctậnmắtxemtrậnđấukhianhthựchiệncúđánhbóngthànhcôngthứ3.000–mộtchiếncôngtuyệtvời.

VàongàyngườitakỳvọngTonyđạtđượckỳtíchvĩđạiđó,tôivừamớikếtthúcbàigiảngvềkhảnănglãnhđạotạimộthộinghịởChicagovàphảitiếptụcgiảngtạiPhiladelphiavàongàyhômsau.Tuyvậy,tôiđãphảiđổivémáybayvàgọirủcậuconrểSteve,ngườisẽcómặttronghộinghịtiếptheovớitôi,đicùng.ChúngtôiđãlênngaychuyếnbaytớiMontrealđểkịpxemtrậnđấu.

Trongsuốthành trình, tôibiết lịch trìnhcủamìnhsẽ rất sát saonhưng theo tính toán,chúngtôivẫncóthểtheođúnglịchtrình.Mọithứcóvẻrấtổnchotớikhirakhỏimáybay,Stevegặptrụctrặcvớicácthủtụchảiquan.Từnggiâyquađi,tôigầnnhưchắcchắnchúngtôisẽbỏlỡcúđánhđầutiêncủaTony.Khichúngtôitớiđượcsânvậnđộng,Tonyđãđánhxongcúđánhthứ3.000trongsựnghiệp.

BẠNĐỊNHNGHĨATHẾNÀOVỀTHẤTBẠI?

KhinhậnrarằngchúngtôicóthểbỏlỡkhoảnhkhắclịchsửcủaTony,chúngtôiđãtừbỏ?Không.Khitớisânvậnđộngvàbiếtrằngđãquátrễ,chúngtôisẽquayvềnhà?Không.Chúngtôiđãrấtvuivẻkhitrởthànhmộtphầncủangàyđángnhớđó.VàgiốngnhưTony,chúngtôikiên trì theo dõi hết trận đấu, được xem những cú đánh thành công của anh là sự tưởngthưởngxứngđángchochúngtôi.Vàonhữngphútcuốicủatrậnđấu,khiTonyđánhhỏngmộtquảlênkhánđài,tôiđãnhặtđược.Vàituầnsau,chínhTonyđãkýtặngtôivàotráibóngđó.Tôiđãcómộtmónquàlưuniệmvềquảbóngthànhcôngthứ3.000củaanhấyvàgiữgìnnóchotớitậnbâygiờ.

Mộttrongnhữngvấnđềlớnnhấtcủaconngườikhiđươngđầuvớithấtbạilàhọđưaraphánxétquánhanhvềnhữngtìnhhuốngtrongcuộcsốngvàgánchochúnglàthấtbại.Thayvàođó,họnênmởrộngtâmtríhơn.CũnggiốngnhưTonyGwynn,đừngvìmộtlượtbịloạimànghĩmình làkẻ thấtbại.Tonyxemxét tìnhhuống trongbối cảnhrộng lớnhơn.Viễncảnhtươnglaiđãgiúpanhkiêntrìtớicùng.Nómanglạisựgắnbólâudài.Vàsựgắnbóđótraochoanhcơhộithànhcông.

THẤTBẠIKHÔNGPHẢILÀ…

Thayđổiquanniệmvềthấtbạisẽgiúpbạnkiêntrìvàcuốicùngsẽđạtđượcnhữngkhátvọngcủabảnthân.Vậy,bạnnênđánhgiánhưthếnàovềthấtbại?Hãybắtđầutừviệcphântíchkỹhơn7quanniệmsailệchvềthấtbại:

1.Ngườitathườngnghĩmìnhcóthểnétránhđượcthấtbại

Aicũngđềuphảitrảiquathấtbại,lạclốivàmắcsailầm.Hơn250nămtrước,AlexanderPopeđãtừngnói:“Conngườiaicũngcólúcphạmsailầm”.Thựcchất,ôngchỉgiảithíchmộtcâunóiquenthuộctrongthờikỳLaMãtừ2.000nămtrước.Chođếnnay,nộidungcâunóivẫnkhôngcógìthayđổi:Làconngười,aicũngsẽmắcphảinhữngsailầm.

CólẽbạnđãquáquenthuộcvớiĐịnh luậtMurphyvàNguyêntắcPeter.Gầnđây, tôiđãkhámphárathứgọilàQuyluậtcủaConngười.Tôinghĩrằngcácquytắcdướiđâysẽchỉrarằngchúngtacũngnhưbaongườikhác,đềukhônghoànhảovàcầnhọchỏitừnhữngsailàmcủamình:

Quytắc1:Bạnsẽhọcđượcnhữngbàihọc.Quytắc2:Khôngcónhữngsailầm,chỉcónhữngbàihọc.Quytắc3:Mộtbàihọcsẽđượclặplạinhiềulầnchotớikhibạnhọcđượcnó.Quytắc4:Nếubạnkhônghọcnhữngbàihọcdễ,chúngsẽngàycàngkhóhơn.Quytắc5:Bạnsẽbiếtmìnhđãhọcđượcmộtbàihọckhihànhđộngcủabạnthayđổi.

NhàvănNormanCousinsđãđúngkhinói rằng: “Conngười, vềbảnchất làkhônghoànhảo.”Hãythừanhậnviệcbạnsẽmắcphảinhữngsailầm.

2.Ngườitathườngnghĩrằngthấtbạilàmộtsựkiện

Khilớnlên,tôiđãnghĩrằngthấtbạithườngậpđếntrongmộtkhoảnhkhắc.Vídụtiêubiểunhấttôicóthểliêntưởngtớilàkhitôilàmbàikiểmtra.Nếunhậnđiểmkém,nghĩalàtôiđãthấtbại.Nhưngmớiđây,tôilạipháthiệnrarằngthấtbạilàmộtquátrình.Nếubạnlàmmộtbàikiểmtradởtệ,khôngcónghĩalàbạnthấtbạitạithờiđiểmđó.Điểmkémchỉrarằngbạnđãxaolãngsuốtcảquátrìnhchuẩnbịchobàikiểmtra.

Năm1997,tôiđãviếtcuốnsáchgợimởmộtcáinhìnbaoquátvềthànhcông,TheSuccessJourney(tạmdịch:Hànhtrìnhthànhcông).Trongđó,tôiđịnhnghĩathànhcôngquanhữngđặcđiểmsau:

Biếtrõmụctiêutrongcuộcsống;Trưởngthànhđểnắmgiữtiềmnăng;Gieomầmgiốngđemlạilợiíchchongườikhác.

Cuốnsáchđưaraluậnđiểmrằngthànhcôngkhôngphảilàđíchđến.Thựcchất,đólàmộthànhtrìnhmàbạnphảitrảiqua.Thấtbạicũngtươngtựnhưvậy.Đókhôngphảilànơibạntới,cũngkhôngphảilàmộtsựkiệnđơnlẻ.Đólàcáchbạnhànhxửtrongcuộcsốngtrongmộtthờigiandài.Khôngaicóthểkếtluậnrằngmìnhđãthấtbạichođếncuốiđời.Thậmchí,đếnlúcđó,conngườivẫnđangtiếptụchànhtrìnhcủamình.

3.Ngườitathườngnghĩrằngthấtbạilàyếutốkháchquan

Khibạnmắcsailầm–chẳnghạnnhưtínhsaivàiconsốquantrọng,trễhạn,phávỡthỏathuận,khôngquantâmđếnconcái,v.v…−điềugìsẽxácnhậnrằnghànhđộngđólàmộtthấtbại?Bạnnhìnvàotầmcỡvấnđềgâyrahaysốtiềnmàbạnhoặccơquanphảitiêutốn?Cóphảithấtbạilàmứcđộtứcgiậncủasếpbạnhaysựchỉtríchtừcácđồngnghiệp?Trênthựctế,thấtbạikhôngđượcxácđịnhbằngnhữngcáchđó.Chínhbạn làngườiduynhấtcó thểgánchonhữnggìbạnlàmlàthấtbại.Đólàmộtquanđiểmchủquan.Chínhtháiđộvàcáchbạnứngphóvớinhữngsailầmsẽkếtluậnliệuhànhđộngcủabạncóphảilàthấtbạihaykhông.

TheogiáosưchuyênngànhquảntrịkinhdoanhLisaAmoscủaĐạihọcTulane,trungbình,cácdoanhnhântrảiqua3,8lầnthấtbạitrướckhiđạtđượcthànhcôngtrongsựnghiệpkinhdoanh.Họkhôngthoáichíbởinhữngtrởngại,lỗilầmhaysaisót.Bởihọkhôngcoinhữngtrởngạiđólàthấtbại.Họnhậnrarằngbabướctiếnvàhaibướclùibằngvớimộtbướctiến.Vàkếtquảlà,họđãvươnlêntrởthànhngườithànhcông.

Bạnlàngườiduynhấtcóthểgánchonhữnggìbạnlàmlàthấtbại.

4.Ngườitathườngnghĩthấtbạilàkẻthù

Đasốmọingườiđềucốtránhxathấtbạinhưxalánhbệnhdịch.Họsợhãinó,tuynhiên,nếukhôngvượtquanghịchcảnhthìsẽkhôngbaogiờtiếntớiđượcthànhcông.HuấnluyệnviênbóngrổnhànghềMỹ,RickPitino,khẳngđịnh:“Thấtbạithậttuyệtvời.Tấtcảnhữngkiến

thứctôihọcđượcvềnghềhuấnluyệnđềuxuấtpháttừnhữngsailầm.”

Nhữngaicoithấtbạinhưkẻthùlànhữngngườiphảimiễncưỡngtìmmọicáchđểchinhphụcnó.HerbertV.Brocknowtinrằng:“Mộtđồngnghiệpkhôngbaogiờmắcsailầmsẽhọcsailầmtừnhữngđồngnghiệpkhác.”Khiquansátbấtcứngườithànhcôngvượttrộinào,bạnsẽpháthiệnrahọđềukhôngcoisailầmlàkẻthù.Điềunàyluônđúngtrongmỗinỗlựccủahọ.NhànghiêncứuâmnhạcEloiseRistadnhấnmạnhthêm:“Khichúngtachophépmìnhthấtbại,đồngnghĩavớiviệcchúngtacấpchomìnhtấmvéđểtrởthànhngườixuấtsắc.”

5.Ngườitathườngnghĩrằngthấtbạilàđiềukhôngthểđảongược

Ngườixưacócâu:“Dùbạncóđánhđổbaonhiêusữacũngkhôngquantrọngbằngviệcbạnđánhmấtcảconbò.”Nóicáchkhác,sailầmkhôngphảilàkhôngthểđảongược.Hãythugọnmọithứvàotầmnhìncủabạn.Nhữngrắcrốinảysinhtừviệcbạnchỉnhìnvàolysữatrànmàkhôngnhìnvàobứctranhrộnglớnhơn.Ngườinàonhìnnhậnthấtbạimộtcáchđúngđắnsẽcóthểvượtquathấtbạimộtcáchdễdàng.

Sailầmkhôngkhiếnhọtừbỏ.

Thànhcôngkhônglàmhọchủquan.

Mỗisựkiện,dùtốthayxấu,đềulàmộtbướcnhỏtronghànhtrìnhcuộcsống.TomPetersđãthừanhận:“Nếunhữngđiềungớngẩnkhôngxảyrathìnhữngđiềuthôngtuệcũngsẽkhôngxuấthiện.”

6.Ngườitathườngnghĩrằngthấtbạilàđiềuđángxấuhổ

Sailầmkhôngphảilàmộtvếttíchvĩnhviễn.TôithíchquanđiểmcủanguyênThượngnghịsĩSamErvinJr.khiôngđưaranhậnxét:“Sựthấtbạicũnghữuíchkhôngkémgìthànhcôngtrongviệckhuấyđộngtinhthầnvàđẩylùinhữnghãnhdiện.”Đólàcáchchúngtacầnkhinhìnnhậnvềthấtbại.

Khibạnmắcsailầm,đừngđểchúnglàmbạnthoáichí.Vàbạncũngđừngnghĩrằngthấtbạilàmộtđiềuđángxấuhổ.Hãybiếnmỗilầnthấtbạithànhmộtbướctiếndẫntớithànhcông.

Trungbìnhcácdoanhnhântrảiqua3,8lầnthấtbạitrướckhiđạtđượcthànhcôngtrongsựnghiệpkinhdoanh.

7.Ngườitathườngnghĩrằngthấtbạilàmộthồikết

Ngaycảkhitrướcmắtlàmộtthấtbạithêthảm,nócũngkhôngthểngănbạnthànhcông.CâuchuyệncủaSergioZymanlàmộtvídụđiểnhình.ÔnglàcốvấncủaNewCoke−mộtsảnphẩmbị chuyên giamarketing RobertMcMath đánh giá là thất bại lớn nhấtmọi thời đại.Zyman,ngườikháthànhcôngtrongviệcdẫndắtDietCoke, tinrằngCoca-Colacầncóhànhđộngtáobạođểđảongượctìnhtrạngthịtrườngmàhọgâydựngsuốt20nămđangbịsuygiảmkhiđốithủPepsixuấthiện.Giảiphápcủaônglàngừngcungcấploạiđồuốngđãquen

thuộctronggần100nămqua,thayđổicôngthứcvàđưarathịtrườngsảnphẩmmớivớitêngọiNewCoke.Độngtháinàytrởthànhthảmbạikéodài79ngàytrongnăm1985vàlàmcôngtythiệthạiđến100triệuđô-la.VàđólàlýdovìsaoZymanrờikhỏicôngty.

Song,rắcrốicủaZymanvớiNewCokekhônglàmôngnảnchí.Nhiềunămsauđó,khiđượchỏiliệusựmạohiểmđócóphảilàmộtsailầm,Zymantrảlời:“Không,chắcchắnlàkhông.”

“Mộtsailầm,mộtsơsuấthaysựđổvỡư?Đóphảilàmộttừkhác,”ôngtrảlời.“Bâygiờ,nếubạnnóivớitôirằng,‘Chiếnlượccủaôngkhônghiệuquả’,tôisẽnói,‘Vâng,nóhoàntoànkhônghiệuquả.’Nhưngtoànbộhoạtđộngđãkếtthúcmộtcáchtíchcực.”Cuốicùng,sựtrởlạicủaCoca-ColaClassicđãkhiếnchocôngtytrởnênmạnhmẽhơn.

ĐánhgiácủaZymanđãđượcRobertoGoizueta,CựuChủtịchkiêmGiámđốcĐiềuhànhcủaCoca-Cola,xácnhận.ÔnggọiZymanquaytrởlạiCoca-Colavàonăm1993.“Hãyđánhgiácáckếtquả,”Goizuetanói:“Chúngtôitrảtiềnđểtạorakếtquả.Chúngtôikhôngtrảtiềnchođiềuđúngđắn.”

Cácbướcđitớithànhcông

TẤTCẢPHỤTHUỘCVÀOCÁCHNHÌNNHẬNCỦABẠN

Nếubạncóxuhướngxemxétthànhcôngvàthấtbạimộtcáchcựcđoancũngnhưápđặtvàonhữngsựkiệnđặcbiệttrongcuộcsốngcủamình,thìhãycốgắngđặtchúngtrongmộtbốicảnhtươisáng.Khilàmđượcđiềuđó,bạnsẽthấuhiểutriếtlýcủaThánhPaul,rằng:“Tôiđãhọcđượccáchsốngthỏamãntrongbấtcứhoàncảnhnào.”Câunóinàythểhiệnquyếttâmdùtừngbịđắmtàu,bịđánhđập,bịnémđávàbịcầmtùnhưngvượttrêntấtcả,đứctincủaThánhPaulđãgiúpôngkiênđịnhvớiquanđiểmcủamình.Ônghiểurằngchỉcầnlàmnhữngviệccầnphảilàm,dùbịngườikhácđánhgiálàthànhcônghaythấtbạicũngkhôngquáquantrọng.

Cuộcsốngcủamỗingườiđượclấpđầybởinhữnglỗisaivàtrảinghiệmtiêucực,nhưnghãynhớrằng:

Lỗisaitrởthànhsailầmkhichúngtalĩnhhộivàphảnứngvớichúngmộtcáchsailệch.Sailầmtrởthànhthấtbạikhichúngtatiếptụcphảnứngvớichúngmộtcáchsailệch.

Nhữngngườitiếnlêntừthấtbạicóthểcoinhữnglỗisaihayhoàncảnhtiêucựcnhưmộtphầntấtyếucủacuộcsống,họchỏitừchúngvàvượtquachúng.Họkiêntrìđếncùngđểđạtđượcmụctiêucủacuộcđờimình.

WashingtonIrvingđãtừngnói: “Nhữngngườicó trí tuệvĩđạisốngcómụctiêu,những

ngườicònlạichỉcónhữngthèmmuốn.Nhữngbộócthấpkémbịkhuấtphụctrướcnhữngrủiro,nhưngnhữngtrítuệvĩđạivượtlêntrênchúng.”

Sựthậtđángbuồnlàmọiconđườngdẫntớithànhcôngđềuphảibăngquavùngđấtcủathấtbại.Songtintốtlàbấtcứaicũngcóthểvượtquađượcthấtbại.Nhiềungườinhầmtưởngquátrìnhvươnlêntừthấtbạilàdễdàng.ThomasEdisonđãquansáttháiđộcủamọingườivàđáplạinhưsau:

Thấtbạilàvấnđềcủalòngkiêuhãnh.Conngườikhônglàmviệcchămchỉbởitrongniềmkiêuhãnhcủahọ,họhìnhdungvềmộtthànhcôngkhôngcầnđếnsựnỗlực.Đasốmọingườiđềutinrằngvàomộtngàynàođó,họsẽthứcdậyvàthấyrằngmìnhđanggiàucó.Thựctế,họđãđúngmộtnửabởihọvẫnphảithứcdậy.

Aitrongchúngtacũngđềuphảilựachọn.Chúngtasẽngủvùiđểtránhgặpphảithấtbạihaysẽthứcdậyvàtâmniệmrằng:Thấtbạiđơngiảnchỉlàcáigiámàchúngtaphảitrảđểđạttớithànhcông.Nếuhọcđượccáchchấpnhậnđịnhnghĩamớivềthấtbại,chúngtasẽtựtintiếnvềphíatrướcvàgặtháiđượcthànhcôngtừthấtbại.

Lỗisaitrởthànhsailầmkhichúngtalĩnhhộivàphảnứngvớichúngmộtcáchsailệch.Sailầmtrởthànhthấtbạikhichúngtatiếptụcphảnứngvớichúngmộtcáchsai

lệch.

TIẾNVỀPHÍATRƯỚCTHEODẤUCHÂNBIKỊCH

Mộtbữatốinọ,tôiđượcnghemộtcâuchuyệnhayvềcáigiámàmộtngườiphảitrảđểđạttớithànhcông.Mọichuyệnbắtđầukhitôisắpxếpchohaingườibạngặpnhau.Nămngoái,khibiệnhộchohãngbánhAuntieAnne’s,tôicócơhộinóichuyệnvớinhàsánglậpAnneBeilercủahãngnày.Khiđó,côcónhắctớimộttrongnhữngthầntượngcủacôlàTruettCathy,nhàsánglậpchuỗinhàhàngChick-fil-A.

“Côcómuốngặpanhấykhông?”tôihỏi.

“Anhbiếtanhấysao?”Annehỏilại,thoángchútngạcnhiên.

“Chắcchắnrồi”,tôitrảlời.KhichúngtôichuyểnTheINJOYGrouptớiAtlantanăm1997,Truettvàcontraicủaanh,DanCathyđãgiúpđỡchúngtôirấtnhiều.“Họlànhữngngườibạntuyệtvời.Tôisẽsắpxếpđểchúngtaăntốicùngnhau.”

Ngaysauđó,tôilênlịchhẹnvàchẳnglâusau,vợtôi–MargaretvàtôiđãmờiTruettCathy,Anne,JonasBeiler,DanvàRhondaCathycùngdùngbữatối.Chúngtôiđãcónhữnggiâyphútthậtđặcbiệt.TôingạcnhiênkhiAnnevàDan(ChủtịchcủaChick-fil-A)côngkhaitraođổivớinhaunhữngthôngtinkinhdoanhcủadoanhnghiệpmình.

Tôirấthàilòngvìhọđãcómốiliênhệthânthiết.Nhưngvớitôi,điểmđángnhớcủabữatốiđólàđượcngheTruettCathykểcâuchuyệnkhianhmớibắtđầukinhdoanhnhàhàngvà

conđườngthànhlậpChick-fil-A.

MỌICHUYỆNBẮTĐẦUNHƯTHẾNÀO?

SaukhingheTruettkểvềtuổithơcủaanh,tôinhậnrarằnganhsinhrađểtrởthànhdoanhnhân.Hồihọclớp2,anhđãpháthiệnramìnhcóthểmuamộtthùng6lonCokevớigiá25xu,bánlạivớigiá5xumỗilonvàthuđượckhoảnlợinhuận20%.Khônglâusau,anhmuanướcngọttheothùng,chovàotủlạnhvàbánlạiđểtăngdoanhthu,lợinhuậncủamình.Khithờitiếttrởlạnh,đồuốngbánchậmhơn,anhchuyểnsangbántạpchí.Vàonămtuổi11,anhbắtđầugiúpngườihàngxómgiaobáo.Năm12tuổi,anhđãcómộtlượngkháchhàngnhậnbáoriêngcủamình.

Giốngnhưnhiềuchàngtraitrẻthờiđó,Truettnhậpngũ.Năm1945,khivừagiảingũ,anhđãsẵnsàngnắmbắtcơhội.MộtđiềugìđóđãthôithúcanhmởcửahàngvàướcmơcủaanhlàlàmviệcvớiBen,anhtraicủaanh.Saukhitìmhiểuđôichútvềkinhdoanh,họdànhdụmđượcmộtsốtiềnlàmvốn,chọnđịađiểm,xâynhàhàngvàkhaitrươngvớitêngọiDwarfGrill(sauđóđổithànhDwarfHouse)ởHapeville,bangGeorgia,phíanamAtlanta.Cửahàngmởcửacảtuần24/24nênkhốilượngcôngviệcnhiềuvượtsứctưởngtượng,đồngthờinócũngđãđemlạilợinhuậnngaytừtuầnđầutiên.Nhưngkhôngbaolâu,Truettđãphảiđốidiệnvớinhữngthấtbạilớnđầutiên.

THẤTBẠIBITHẢM

Chỉbanămsaungàykhaitrươngcửahàng,trênđườngtớiChattanooga,Tennessee,máybaytưnhânchởhaingườianhcủaTruettgặpnạn.Cảhaiđềuquađời.Mấtđingườiđồnghànhtrongkinhdoanhđãlàmộtkhókhăn,mấtđihaingườiruộtthịtlàđiềucựckỳkhủngkhiếp.Truettđãvôcùngsuysụp.Saukhivượtquacúsốctinhthầnđó,anh“đơnthươngđộcmã”hànhđộng.Mộtnămsau,anhtrảlợitứcchoEunice,ngườivợgóacủaBen.Mộtnămsaunữa,anhmởcửahàngthứhai.

Tớithờiđiểmđó,mọithứđãbắtđầukhảquan.Mộtđêmnọ,anhbịđánhthứcbởimộtcuộcđiệnthoạibáocửahàngthứhaicủaanhgặphỏahoạn.Khianhtớinơi,cửahàngđãbịcháyrụi.Tồitệhơnnữalàanhhoàntoànkhôngcóbảohiểm.

Trongnhiềutuần,Truettphảiđốimặtvớitìnhtrạngsuynhược.Anhpháthiệnmìnhcókhốiutrongđạitràngvàphảiphẫuthuậtcắtbỏngay.Đốivớianh,đâylàkhoảngthờigiankhôngthểtồitệhơnđượcnữa.Thayvìgâydựnglạicửahàng,anhphảilàmtớihaicuộcphẫuthuật,anhthậmchícònkhôngđượcđilạitrongvàitháng.

BIẾNCHANHTHÀNHNƯỚCCHANH…VÀSANDWICHGÀ

Mộtdoanhnhânnăngđộngsẽlàmgìkhiphảinằmliệttrêngiườngbệnhsuốtmấythángtrời?NếulàTruettCathy,anhấycóthểnghĩraýtưởngtrịgiáhàngtriệuđô-la.ThờigianmàTruettdànhđểnghĩvềnhữngkhoảnhoahồngđãtruyềnchoanhcảmhứngthửnghiệmnhữngkháiniệmmới.Thịtgàlàmónănưathíchcủaanhvàmónănnàyđãlàmộtphầnquantrọng

trongthựcđơncủaDwarfHouse.Cómộtthờigian,nhàhàngcủaanhđưamónứcgàkhôngxươngvàothựcđơn.Anhbănkhoăntựhỏi:“Điềugìsẽxảyranếulấyứcgà,tẩmướpvàchiênvừachíntới,rồinhétvàochiếcbánhmìnhỏđãcóđầyđủgiavị?”CâutrảlờilàsựrađờicủachiếcsandwichChick-fil-Avàlàbướckhởiđầucủamộtchuỗicửahàngtưnhânlớnnhấtthếgiới.

Ngàynay,mónsandwichgàlàphátminhnổitiếngcủaTruetttrongnềncôngnghiệpđồănnhanh.Chick-fil-Amởhơn900nhàhàngtrêncảnướcvàcótrụsởchínhrộnghơn200.000m2tọalạctrênhơn29héc-tanằmởphíanamAtlanta.Đếnnăm2000,côngtyđạtmứcdoanhthu1tỷđô-lavà làmộttrongnhữngdoanhnghiệpkinhdoanhnhàhànghoạtđộngthànhcôngnhất,bánrahàngtriệuchiếcsandwichgàvàvôsốlítnướcchanhvắttươingon.Doanhnghiệpnàyvẫnđangtiếptụcphát triểnkhôngngừng.Tuynhiên,nhữngđiềunàysẽkhôngthểtrởthànhhiệnthựcnếuTruettCathykhôngnếmtrảithấtbại,kiênđịnhvớimụctiêuvànhậnrarằngvàitrảinghiệmtiêucựckhônggâyrathấtbại.

ThomasEdisonchorằng:“Ngườithấtbạitrongcuộcsốnglàngườikhôngnhậnrakhoảngcáchgiữahọvớithànhcôngđãrấtgầnkhiquyếtđịnhtừbỏ.”Nếucóthểthayđổicáchnhìnnhậnvềthấtbại,bạnsẽlấylạiđượcsứcmạnhđểtiếptụccuộcđua.Hãytiếpnhậnmộtđịnhnghĩamớivềthấtbại,coithấtbạilàcáigiáphảitrảchosựpháttriển.Nhưvậy,bạnđãđặtmìnhvàothếchủđộngđểtiếnlêntừthấtbại.

Ngườithấtbạitrongcuộcsốnglàngườikhôngnhậnrakhoảngcáchgiữahọvớithànhcôngđãrấtgầnkhiquyếtđịnhtừbỏ.

–ThomasEdison

Bướcthứ2đểtiếnlêntừthấtbại:Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại

Làmthếnàođểbạntựhọcđượcđịnhnghĩamớivềthấtbạivàpháttriểnmộtquanđiểmkhácbiệtvềmốiliênhệgiữathấtbạivàthànhcông?Đólàbằngcáchmắcsailầm.ChuckBraunlàmviệcchoHệthốngKếtnốiÝtưởng(IdeaConnectionSystems)khuyếnkhíchhọcviênnghĩkhácthôngquaviệcsửdụnghạnmứcsailầm.Anhcungcấpchohọcviênhạnmứclà30sailầmsửdụngchomỗikhóađàotạo.Nếuhọcviênsửdụnghếtconsố30đó,anhtasẽnhậnđược30sailầmkhác.Kếtquảlà,cáchọcviênnghĩvềsailầmmộtcáchhoàntoànmớimẻvàbắtđầuthoảimáihọchỏi.

Khibạnnhậndựánhaynhiệmvụmới,hãytựđịnhrachomìnhmộthạnmứcvàcốgắngsửdụngchúngtrướckhinhiệmvụhoànthành.Hãynhớ,sailầmkhôngdẫnđếnthấtbại.Chúngchỉđơnthuầnlàgiáphảitrảcủanhữngthànhtíchtrênhànhtrìnhđiđếnthànhcôngcủabạn.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông.

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại.

3.NẾUĐÃTỪNGTHẤTBẠI,BẠNCÓPHẢILÀKẺTHẤTBẠIKHÔNG?

Thấtbạikhôngquátồitệnếunókhôngtấncôngvàotráitim.Thànhcôngquátuyệthảonếunókhôngtìmlêntrínão.

—GrantlandRice

Trongmộtcuộcphỏngvấncáchđâynhiềunăm,DavidBrinkleyđãhỏiNhàtưvấnchuyênmụcAnnLandersvềcâuhỏimàbàthườngxuyênnhậnđượctừđộcgiả.Câutrảlờicủabàlà:“Chuyệngìxảyravớitôivậy?”

CâutrảlờicủaLandershélộnhiềuđiềuvềbảntínhconngười.Nhiềungườiphảivậtlộnvớicảmgiácmìnhlàkẻthấtbạivàđiềuthiệtthòinhấtlàhọnghingờchínhbảnthân.Xoayquanhcảmxúcvàmốinghingờnàylàmộtcâuhỏilớn:Tôicóphảilàkẻthấtbạikhông?Đâylàmộthiểmhọabởitôichorằngđiềuđóđồngnghĩavớiviệcngườitasẽkhôngtinrằngmộtngườicóthểvừalàkẻthấtbại,vừacókhảnăngtiếnlêntừthấtbại.

Dườngnhưcácnhàtưvấnchuyênmục(nhưAnnLanders)vànhữngcâybúthàihướcđềunhậnrarằngcóđượccáinhìntíchcựcvềbảnthânlàđiềuquantrọnggiúpbạnvượtquanhữngnghịchcảnhvàsailầm.ErmaBombeck,ngườiphụtráchchuyênmụchàihướchằngtuần,đãhiểurấtrõvềýnghĩacủasựkiêntrìvàkhảnăngtiếnlêntừthấtbạimàkhôngnghĩrằngthấtbạilàmộtbảnchấtcánhân.

TỪNHÂNVIÊNTẠPVỤTRỞTHÀNHGƯƠNGMẶTTRANGBÌACỦATẠPCHÍTIME

ConđườngmàErmaBombeckđãđilàmộtconđườnggậpghềnhngaytừnhữngngàyđầukhởinghiệp.Côtiếpxúcvớingànhbáochítừkhicòntrẻ.Côngviệcđầutiêncủacô làmộtnhânviêntạpvụcủatờJournal-Herald.KhilàsinhviêncủaĐạihọcOhio,mộtnhânviêntưvấnđãkhuyêncô:“Hãyquêncôngviệcviếtláchđi.”Côkhướctừlờikhuyênđó,chuyểntớiĐạihọcDaytonvàtốtnghiệpvàonăm1949.Khônglâusauđó,côbắtđầucôngviệcviếtláchchomụcTinbuồnvàcáctrangtindànhchophụnữ.

Cũngtrongnămđó,taiươngậptớicuộcsốngcủacô.Khilậpgiađình,mơướclớnnhấtcủacôlàđượclàmmẹnhưngcácbácsĩđềunóirằngcôkhôngthểcócon.Côcótừbỏmơướcvàcoinhưđólàthấtbạicủabảnthânmình?Không,côvàchồngđãtìmhiểucácthôngtinvềthủtụcnhậnconnuôivàhọnhậnnuôimộtbégái.

Hainămsau,Ermabấtngờmangthainhưngđiềuđókhiếncôgặpnhiềukhókhăn.Trong4nămtrời,cômangthai4lầnnhưngchỉgiữđược2lần.

Năm1964,ErmathuyếtphụccácbiêntậpviêncủatờKettering-OakwoodTimes,mộttờbáonhỏtrongkhuphố,giaochocôviếtmụcChuyệnhàihướchằngtuần.Dùchỉđượctrả3đô-laítỏichomỗibàiđượcđăngnhưngcôvẫntiếptụcviết.Chínhcôngviệcnàyđãmởramộtcánhcửamớichocô.Vàonămsau,côđượcmờiviếtchuyênmục3lầnmộttuầnchotờbáo

trướcđâycôđãtừnglàmviệc,tờJournal-Herald.Đếnnăm1967,chuyênmụccủacôđượcbiếtđếnvàápdụngchohơn900tờbáokhác.

Nhưvậy,Ermađãviếtchuyênmụchàihướcđượchơn30năm.Trongsuốtthờigianđó,côđãxuấtbản15cuốnsáchvàđượcđánhgiálàmộttrong25phụnữcóảnhhưởngnhấttạiHoaKỳ,thườngxuyênxuấthiệntrêncácchươngtrìnhtruyềnhìnhnhưChàobuổisáng,đượctônvinhtrêntrangbìaTạpchíTime,nhậnđượcvôsốcácdanhhiệu(nhưHuychươngcủaHộichốngungthưHoaKỳ)vàđượctrao15bằngdanhdự.

NHỮNGCHIASẺVỀKHÓKHĂNCỦAErma

Tuynhiên,trongsuốtkhoảngthờigianđó,ErmaBombeckđãtrảiquanhiềuthửtháchvàtrởngạikhủngkhiếp, trongđócóbệnhungthưvú,phẫuthuậttuyếnvúvàsuythận.Côđãkhôngngầnngạichiasẻquanđiểmcủamìnhvềnhữngtrảinghiệmtrongcuộcđời:

Tôiđãđinóichuyệntrongnhiềubuổilễtraobằngđạihọc,vàtôinóivớimọingườirằngnhữngthăngtrầmtrongcuộcsốngcủatôiđềubắtđầutừnhữngthấtbạichứkhôngphảitừnhữngthànhcông,vínhư:mộttuyểntậpnhữngbàiviếthàihướcchỉbánđược2bảnởBeirut,mộtbộphimthựctếhàihướcchỉdiễnratrongnháymắtởngôinhàcủachúngtôi,mộtvởkịchvềBroadwaykhitôichưatừngđượctậnmắtnhìnthấyBroadway,buổikýtặngsáchchỉvỏnvẹncó2người:mộtlàngườihướngdẫnsửdụngnhàvệsinhcôngcộngvàngườikiamuốnmuachiếcbànlàmviệc.

Điềubạnphảinóivớibảnthânlà:“Mìnhkhôngphảilàngườithấtbại.Mìnhchỉthấtbạiởmộtvàiviệcmàthôi.”Điềuđósẽtạorasựkhácbiệtlớn…Cuộcsốngcánhânvàsựnghiệptựanhưnhữngconđườngbăngquađầmlầy.Tôimấtcon,chamẹquađời,bịungthưvàlolắngrấtnhiềuchobọntrẻ.Bíquyếtlàhãyđặttấtcảtrongmộtviễncảnhtươisáng,vàđólàđiềutôivẫnlàmtrongcuộcsống.

QuanniệmđóđãgiúpErmaBombecksốngvớitháiđộtíchcực.Điềuđócũnggiúpcôtiếptụctheođuổicôngviệcviếtlách,dùcôphảitrảiquanhữngthấtvọng,nhữngnỗiđau,nhữngcaphẫuthuậtvàchạythậnhằngngàytớitậnkhiErmatừtrần,hưởngthọ69tuổi.

Điềubạnphảinóivớibảnthânlà:“Mìnhkhôngphảilàngườithấtbại.Mìnhchỉthấtbạiởmộtvàiviệcmàthôi.”

MỖITHIÊNTÀIĐỀUCÓTHỂTỪNGLÀ“KẺTHẤTBẠI”

Ngườithànhcônglàngườitừngthấtbạinhưngchưabaogiờtựcoimìnhlàkẻthấtbại.WolfgangMozart−mộttrongnhữngnhàsoạnnhạcthiêntàitừngbịHoàngđếFerdinandphêphánrằngvởnhạckịchTheMarriageofFigarowas(ĐámcướicủaFigaro)“quáphôtrương”vàâmnhạc“quáồnào”.HọasĩVincentvanGogh,tácgiảcủanhữngbứctranhđạtđượcconsốkỷlụckhiđemđấugiá,chỉbánđược1bứctranhkhicònsống.Khicònnhỏ,ThomasEdison,nhàphátminhcónhiềuphátkiếnnhấttronglịchsử,từngbịxemlàkhôngthểgiáodụcđược.Và Albert Einstein, nhà tư tưởng vĩ đại nhấtmọi thời đại, cũng từng bị thầy hiệu trưởng

Munichnhậnxétrằngôngsẽ“khôngbaogiờlàmđượcđiềugìtotátcả”.

Tôinghĩrằng,nóimộtcáchthậntrọng,tấtcảnhữngngườiđạtđượcthànhcôngvĩđạiđềucónhiềulýdođểtinrằnghọlàkẻthấtbại.Nhưngbấtchấpnhữngđiềuđó,họvẫnkiêntrì.Khiđốimặtvớinghịchcảnh,bịtừchốihaythấtbại,họvẫntiếptụctintưởngvàochínhmìnhvàchốibỏsuynghĩtiêucực.

Tấtcảnhữngngườiđạtđượcthànhcôngvĩđạiđềucónhiềulýdođểtinrằnghọlàkẻthấtbại.

TIẾNLÊNTỪTHẤTBẠIKHÔNGCÓNGHĨALÀĐẶTLÒNGTỰTRỌNGSAICHỖ

Suốt20nămqua,quaquátrìnhtheodõi,cácnhàgiáodụcHoaKỳnhậnthấyđiểmbàithicủahọcsinhđangkémdầnvàniềmsaymêhọchànhcũnggiảmsútvàhọđangcốgắngtìmracáchđảongượcxuhướngnày.Mộtgiảthiếtphổbiếnchorằngcáchtốtnhấtđểcảithiệnkhảnăngcủahọcsinhlàkíchthíchlòngtựtrọngcủachúng.Khitheodõinhữnghọcsinhđạtthànhtíchcao,cácnhàgiáodụcđềuthấycácemsởhữusựtựtin,nênhọđưaragiảthuyếtrằngnếuhọcứxâydựnglòngtựtrọng,nhữnghọcsinhsẽcókhảnăngtựbắtkịp.Nhưngcáchtiếpcậnđóđãbịphảnbác.Cácnhànghiêncứupháthiệnrarằngnếuchỉđơnthuầnxâydựng“cáitôi”chonhữnghọcsinhđó,nósẽgâyranhiềuđiểmtiêucực:Chúngsẽdửngdưngvớisựxuấtsắc,khôngcókhảnăngvượtquanghịchcảnhvàdễcónhữngphảnứngtiêucựcvớingườiphêbìnhchúng.

Hiệntại,tôiđánhgiárấtcaoviệckhenngợimọingười,đặcbiệtlàtrẻem.Thựctế,tôichorằngconngườiluônsốngtheomứcmongđợicủangườixungquanh.Nhưngtôicũngtinrằngnhữnglờikhenngợiphảicăncứtrêncơsởsựthật.Bạnkhôngcầnnóinhữnglờihayýđẹpnhưngsáorỗngvớingườikhác.Dướiđâylàcáchmàtôithườngsửdụngđểkhuyếnkhíchvàdẫndắtngườikhác:

CoitrọngconngườiKhenngợinhữngnỗlựcTưởngthưởngchonhữngthànhquả

Tôisửdụngphươngphápnàyvớitấtcảmọingười,kểcảbảnthânmình.Khilàmviệc,tôisẽchỉthưởngbảnthânchođếnkhicôngviệchoànthành.Khitiếpnhậnmộtnhiệmvụhaydựán,tôicốgắnghếtsứcvàkhôngbậntâmtớikếtquảđạtđược.Tôikhôngquantâmxemmìnhthấtbạiởđâuhaymắcbaonhiêusailầmvàcũngkhôngđểchúnglàmgiảmgiátrịcủabảnthân.Giốngnhưcâuchâmngônquenthuộc:“Thượngđếsửdụngnhữngngườithấtbại–bởivìngoàihọrasẽchẳngcònaikhác.”

Giốngnhiềungười, tôi đã cómộtkhoảng thời giankhókhănđể giữ tinh thần tích cực,tránhxasuynghĩmìnhlàkẻthấtbại.Bạnnênnhớmộtđiềurằng:Bạncóthểtựnuôidưỡngtháiđộtíchcựcchochínhmình,bấtkểtronghoàncảnhnào,bạnđềucóthểtìmlạichínhmìnhhoặcconngườitrướckiacủabạn.

7NĂNGLỰCCẦNCÓĐỂTIẾNLÊNTỪTHẤTBẠI

Dướiđâylà7nănglựccủangườithànhcông,nhữngngườichophépmìnhthấtbạinhưngkhôngcoiđólàbảnchấtcủacánhânvàtiếptụctiếnvềphíatrước:

1.Ngườithànhcôngbácbỏsựbácbỏ

AuthorJamesAllentừngnói:“Theonghĩađen,mộtngườiđànônglànhữnggìanhtanghĩ.Tínhcáchlàtổnghợpcủatấtcảcácsuynghĩcủaanhta.”Đólàlýdotạisaoviệcđảmbảochonhữngsuynghĩcủabạnluônđiđúnghướnglàđiềurấtquantrọng.

Cónhữngngườikhôngchịutừbỏ,vẫntiếptụccốgắngvìhọkhôngcăncứvàocáckếtquảđạtđượcmàđánhgiágiátrịbảnthân.Họcóýthứctựnhậnthứcvềchínhbảnthânmình.Thayvìnói:“Tôilàkẻthấtbại”,họsẽnói:“Tôiđãquênđiềugìđó”hay“Tôivừamắcsailầm”.

NhàtâmlýhọcMartinE.Seligmantinrằngchúngtacóhailựachọnkhiđốidiệnvớithấtbại,đólàchấpnhậnhoặcthanthở.“Conngườithườngđổlỗichochínhmìnhkhihọthấtbại…họnghĩmìnhbấttàivôdụng,”Seligmannói.“Nhữngngườiđổlỗichohoàncảnhbênngoàikhôngđánhmấtlòngtựtrọngtrướcsựtấncôngcủacáctìnhhuốngxấu.”Đểgiữđượccáinhìnđúngđắn,hãychịutráchnhiệmvớinhữnghànhđộngcủabạnvàđừngcoithấtbạilàbảnchấtcánhân.

2.Ngườithànhcôngcoithấtbạichỉlàtạmthời

Nhữngngườicánhânhóathấtbạithườngcoirắcrốinhưmộtcáihốmàhọbịkẹtlạivĩnhviễntrongđó.Songngườithànhcôngcoimọikhókhănchỉlàtạmthời.TrườnghợpcủaTổngthốngHoaKỳHarryS.Trumanlàmộtvídụ.Năm1922,ởđộtuổi38,ôngnợnầnchồngchấtvàlâmvàocảnhthấtnghiệp.Năm1945,ônglàmộttrongnhữngnhàlãnhđạocótầmảnhhưởnglớnnhấttrênthếgiới,nắmgiữchứcvụcaonhấtđấtnước.Nếucoithấtbạilàvĩnhviễn,chắcchắnôngsẽkhôngthểtiếptụccốgắngvàtintưởngvàotiềmnăngcủachínhmìnhnữa.

Vớingườithànhcông,thấtbạichỉlàmộtsựkiệncábiệt,khôngphảilà“cănbệnh”kinhniên.

3.Ngườithànhcôngcoithấtbạilàmộtsựkiệncábiệt

TácgiảLeoBuscagliatừngnóivềsựngưỡngmộmàôngdànhchochuyêngianấuănJuliaChild:“Tôirấtthíchphongtháicủacôấy.Côấynóirằng:‘Tốinaychúngtasẽlàmmónbánhsoufflé!’ Rồi cô ấyđập trứng, đánh trứng, làm rớt xuống sànnhà…nhữngđiềunàymới tựnhiênlàmsao!Sauđó,côấylấychiếcsouffléđặtvàolòvisóngvàquayratròchuyệnvớicácbạntronggiâylát.Cuốicùng,khichiếcbánhra,nóđãxẹplépnhưchiếcbánhkếp.Tuyvậy,thayvìhoảngsợvàkhóclóc,côấycườivànói:‘Ồ,bạnkhôngthểchắcchắnlúcnàocũngthànhcôngvớimónnày.Chúccácbạnngonmiệng!’”

Vớingườithànhcông,thấtbạichỉ làmộtsựkiệncábiệt,khôngphảilà“cănbệnh”kinh

niên.Thấtbạicũngkhôngphảilàbảnchấtcánhân.Nếubạnmuốnthànhcông,đừngđểbấtcứsựkiệncábiệtnàoảnhhưởngtớicáchbạnnhìnnhậnchínhmình.

4.Ngườithànhcôngcónhữngkỳvọngthựctế

Thànhtíchmongmuốnđạtđượccànglớnthìviệcchuẩnbịtinhthầnđểvượtquanhữngtrởngạivàlòngkiêntrìsuốtmộtchặngđườngdàicàngphảilớnlaohơn.Nếumuốntảnbộdọckhuphốnhàbạn,bạngầnnhưkhôngcầnnỗlực,nhưngnếumụctiêucủabạnlàleolênđỉnhEverestthìcâuchuyệnsẽhoàntoànkhác.Bạnphảitốnnhiềuthờigian,côngsứcvàtrítuệmớivượtquađượcthấtbại.Bạnphảiđónnhậnmỗingàyvớinhữngkỳvọngvừasứcvàkhôngđểcảmxúccủabạnbịtổnthươngkhimọithứkhôngdiễnramộtcáchhoànhảo.

Nhữnggìdiễnravàongàykhaimạcgiảibóngchàynăm1954đãminhchứngchoquanđiểmnày.HaiđộiMilwaukeeBravesvàCincinnatiRedsgiaođấu,tânbinhtrongmỗiđộiđềucócơhộithểhiệntrongsuốttrậnđấu.TânbinhchơichođộiReds,JimGreengrass,đạt4cúđúpvàgiúpđộicủaanhgiànhchiếnthắngvớitỉsố9-8.TânbinhcủađộiBraves,HankAaron,chẳng có cúđánh thành côngnào trong5 lầnđánhbóng.Tuynhiên,Aaron saunày lại trởthànhcầuthủghiđiểmnhiềunhấttronglịchsửbóngchày.

Chắcchắnanhrấtthấtvọngvớiphầnthểhiệnhômđónhưnganhkhôngnghĩmìnhlàkẻthấtbại.Anhđãtậpluyệnvấtvảsuốtmộtthờigiandàivàkhôngtừbỏmộtcáchdễdàng.

5.Ngườithànhcôngtậptrungvàođiểmmạnh

Mộtcáchkhácmàngườithànhcôngtựgiúpmìnhtránhkhỏisựcánhânhóathấtbạilàtậptrungvàođiểmmạnhcủabảnthân.BobButera−CựuChủtịchđộikhúccôncầuNewJerseyDevils−từngđượchỏivềnhữngtốchấtlàmnênnhàvôđịch.Ôngtrảlời:“Điềukhácbiệtgiữangườithắngvàkẻthualàngườithắngluôntậptrungvàonhữngđiềuhọcóthểlàmthayvìnhữngđiềuhọkhôngthể làm.Nếumộtngười là taysúngcừkhôi,chứkhôngphảimộtvậnđộngviêntrượtbănggiỏi,anhtasẽchỉnghĩvềbắnsúng–chứkhôngbaogiờnghĩvềchuyệntrượtbăng.Hãyghinhớđiềunàyvìthànhcôngcủabạn.”

Nếuđiểmyếuthuộcvềđặcđiểmtínhcách,bạncầnchúýnhiềuhơn.Hãy tập trungcảithiệnđiểmyếuđóchođếnkhibạnthànhcông.Mặtkhác,điềuchắcchắnnhấtcủamụctiêutiếnlêntừthấtbạilàpháttriểnvàpháthuytốiđathếmạnhcủabạn.

6.Ngườithànhcôngthayđổiconđườngđiđếnthànhcông

Trong cuốn The Psychology of Achievement (tạm dịch: Tâm lý học thành công), BrianTracyviếtvề4triệuphú−nhữngngườitrởnêngiàucóởđộtuổi35.Họđãdànhtâmsứccủamìnhchokhoảng17doanhnghiệptrướckhitìmramộtdoanhnghiệpđểđưahọđếnđỉnhcao.Họvẫntiếptụccốgắngvàthayđổichođếnkhitìmthấyđiềuphụcvụtốiưuchobảnthân.

Người thànhcôngsẵnsàngthayđổiphươngthứcgiảiquyếtvấnđề.Đó làđiềuvôcùngquantrọngtrongtừngbướcđicủacuộcđời,chứkhôngriênggìtrongkinhdoanh.Vídụnhư,

nếubạnhâmmộcácgiảiđấuđiềnkinh,chắcchắnbạnrấtthíchxemcácvậnđộngviêntranhtàiởnộidungnhảycao.Tôiluônbịbấtngờbởinhữngđộcaomàcácvậnđộngviênđạtđượctrongcácgiảiđấuđó.Nhữnggiảiđấuvàonhữngnăm60củathếkỷXXthậtsựthúvị.Thểthaođãtrảiquanhữngthayđổilớnlaovềkỹthuật,chophépcácvậnđộngviênphávỡkỷlụccũvàthiếtlậpkỷlụcmới.

Ngườimởđườngchosựthayđổiđó làDickFosbury.Trướckia,vậnđộngviênsửdụngphươngphápgiạngchânđểnhảycao,hướngmặtvềphíaxà,đưamộttayvàmộtchânvềphíatrướckhinhảyquaxà.Fosburypháttriểnkỹthuậtnhảybằngcáchđưađầuvàlưngquaxà.PhươngphápnàyđượcđặttênlàFosburyFlop.

Pháttriểnkỹthuậtnhảycaomớilàmộtchuyện,khiếnchonóđượcmọingườichấpnhậnlạilàchuyệnkhác.Fosburychobiết:“Tôiđãnghemọingườinóihếtlầnnàyđếnlầnkhácrằngtôisẽkhôngthànhcôngđâu,rằngtôikhôngthểcạnhtranhđượcvàđơngiảnlàkỹthuậtnàykhôngthểápdụngđược.Tấtcảnhữnggìtôicóthểlàmlànhúnvaivànói:‘Rồimọingườisẽthấy.’”

VàFosburygiànhđượchuychươngvàngtrongThếvậnhộiMexiconăm1968,phávỡkỷlụcOlympictrướcđóvàlậpkỷlụcthếgiớimớinhờkỹthuậtnhảycaocủaanh.Từđó,gầnnhưtoànbộcácvậnđộngviênnhảycaotrênthếgiớiđềusửdụngkỹthuậtnàycủaanh.Đểđạtđượcmụctiêucủamình,Fosburyđãthayđổiphươngphápnhảycao,khôngđểnhữnglờibàntáncủangườikháckhiếnanhnghĩmìnhlàkẻthấtbại.

7.Ngườithànhcôngđềuđứngdậysauthấtbại

Tấtcảnhữngngườithànhcôngđềucókhảnăngđứngdậysaunhữngsailầm,thấtbại.NhàtâmlýhọcSimoneCarutherstừngnói,“Cuộcsốnglàmộtchuỗinhữngkếtquả.Đôikhi,kếtquảđóđúngnhưnhữnggìbạnmuốn.Thật tuyệtvời.Hãynhìnnhận lạinhữngđiềubạnđã làmđúng.Tuynhiên,đôikhi,kếtquảlạikhôngnhưbạnmongmuốn,nhưngđiềuđócũngvẫnthậttuyệtvời.Hãynhìnnhậnlạinhữngđiềubạnđãlàmvàkhônglặplạilầnnữa.”Đólàchìakhóađểđứngdậysauthấtbại.

Ngườithànhcôngcóthểtiếptụctiếnvềphíatrướcbấtkểđiềugìxảyra.Họcóthểlàmđượcđiềuđóbởihọluônnhớrằngthấtbạinàykhôngbiếnhọthànhkẻthấtbại.Đừngcoithấtbạilàbảnchấtcánhân.Đólàcáchđểbạnthoátkhỏithấtbại.

NGƯỜICỰTUYỆTTRỞTHÀNHKẺTHẤTBẠI

MộttrongnhữngcâuchuyệnhaynhấtmàtôitừngnghevềngườicựtuyệttrởthànhkẻthấtbạilàDaniel“Rudy”Ruettiger,mộtcậubéliềulĩnhmuốnchơichođộibóngNotreDame.Cậulàconcảtrongmộtgiađìnhlaođộngnghèocó14ngườicon,từnhỏRudyđãyêuthểthao.Khicònhọctrunghọc,cậudànhtấtcảchobóngđá,lòngnhiệthuyếtcủacậuthậmchícònlớnhơncảvócdángcủamình.Vớichiềucao1m70,nặng85kg,dườngnhưcậusinhrakhôngphảidànhchomônthểthaonày.

GIẤCMƠCỦARUDY

Cũngnhưnhữnghọcsinhsắptốtnghiệpkhác,cậubắtđầumơướcđượccómặtvàrasântrongđộihìnhcủaNotreDame.Tuynhiên,Rudylạiphảiđốidiệnvớivấnđềvềđiểmsố.CậuchỉxếphạngD,tốtnghiệptrườngtrunghọcvớimứcđiểmtrungbình.

Vàinămsau,Rudyđổisanghướngkhác.Cậuthửtheohọctrườngcaođẳnghệ2nămtrongmột học kỳ nhưng đã trượt ởmọimôn học. Cậu dành 2 năm để đi làm tại nhàmáy điệnCommonwealthEdisonởJoliet–côngviệcmàcậunghĩsẽgắnbócảđời.Sauđó,cậuphụcvụ2nămtronghảiquân,hóarađâylạichínhlàbướcngoặtchocuộcđờicậu.Đólànơicậupháthiệnranănglựccủamình.

Saukhihoànthànhnghĩavụquânsự,cậutrởlạiJolietvàlạilàmviệcchonhàmáyđiện.CậucàngquyếttâmtớiNotreDamehơnmặcchosựchỉtríchcủagiađình,bạnbèvàđồngnghiệp.CậubiếtrằngmìnhkhôngphảilàkẻthấtbạivàcậusẽtìmraconđườngđểđitớiSouthBend.

TẠONÊNMỘTBƯỚCTIẾN

Rudybỏviệc,chuyểntớiSouthBendvàxoayxởđểvàoCaođẳngHolyCross−trườngcaođẳngcộngđồngcóliênkếtđạihọc.Cậutheohọccaođẳng2nămvàgiànhđượcsốđiểmtrungbìnhlà4,0trongmỗihọckỳchotớikhiNotreDamethunạpcậu.Rudyđãbướcchânvàongôitrườngmơướcởđộtuổi26–8nămsaukhitốtnghiệptrunghọc.

2nămsau,cậurờitrườngvàđượcthamgiađộibóng.Rudylàngườitậpluyệnchămchỉnhấttrongđội,vàmộtnămsau,cậuđãthoátkhỏivịtríhạngchótđểvươnlênvịtrítop6cầuthủđứngđầuđộidựbị.Cậuluônnỗlựcluyệntậpvàtrongtrậnđấucuốicùngcủamùagiải,Rudyđãthựchiệnđượcướcmơchơibóngcủamình.

CƠHỘICUỐICÙNGCỦARUDY

RudyRuettigerchỉđượcchơimộthiệptrongtrậncuốicùngcủamùagiảivớivaitròtiềnvệ.Nhưngđóvẫnchưaphảilànhữnggìthựctếdiễnra.

“Thựctế,tôicóhaicơhộiđểtrởthànhtiềnvệ”,Rudynói.“Tronghiệpđầutiên,tôiđếnmuộn. Tôi đã rất lo lắng và không thể làm chủđược trậnđấu. Tôi nghĩmìnhđã thất bại.”Nhưngmộtlầnnữa,Rudyđãkhôngđểthấtbạihạgụcmình.

“Khitráibóngvừalăn,tôiđãkhôngcònlomìnhthấtbại.Tôiđãtừngthấtbạivàtôibiếtlýdotạisao.Đólàcáchđểloạitrừnỗisợhãi.Hãycứtiếptụchọchỏiđếnkhibạncóđủsựtựtinđểthểhiệnkhicócơhội.Khigiànhđượcbónglầncuốicùng,tôiđãthựchiệnnhữngbướcdẫnbóngmàtôiđãluyệntậptrongtâmtrí,vượtquanhữngcầuthủkhácvàvàovaimộttiềnvệ.”

Sautrậnthắng,cảđộiđưaRudyrakhỏisânvàlàmlễănmừng.RudynóiđólàvinhdựduynhấtmàmộtcầuthủtrongđộibóngNotreDameđượcnhận.

Giờđây,Rudylàmộtdiễngiảtruyềnđộnglựcvàcũngchínhlàngườihỗtrợthựchiệnbộphimvềmình,Rudy.Dĩnhiên,điềuđókhôngdễdànggìvớianh.Anhphảimất6nămthamgiadựngphim.(Íthơn2nămsovớithờigiananhvàođượcNotreDame!)

MọingườiởHollywoodđãnóivớianh:“AnhkhôngphảiPaulHorninghayJoeMontana.”Rudyđồngývớiđiềuđó.Anhgiải thích: “Chỉcómộtngườinhưhọ.Nhưngsẽcómột triệungườinhưtôi.”

ĐólàđiềuvôcùngtuyệtvờitrongcâuchuyệnvềRudy.AnhkhôngcónănglựcthiđấunhưMichaelJordan,cũngkhôngcótàinăngthiênbẩmnhưMozart,VanGogh,Edison,hayEinsteinmàchỉ làmộtngườibình thường–giốngnhưbaongười.Lýdoduynhấtđểanh trở thànhngườithànhcôngđólàanhkhiếnthấtbạitrởnêndễchịuhơn.Anhđãhọcđượcrằngtrảiquabaonhiêulầnthấtbạikhôngquantrọng,quantrọnglàđừngđểnóbiếnbạnthànhkẻbạitrận.

Bướcthứ3đểtiếnlêntừthấtbại:

Bứtmìnhrakhỏithấtbại

Nếunghĩchínhmìnhlàmộtkẻthấtbại,bạncóthểpháhỏngbảnthânbởinhữngsuynghĩtiêucực.Hãynhìnvàoquãngđờibạnđãtrảiqua,khinhữngthấtbạiliêntiếplặplạivàthựchiệnnhữngđiềudướiđây:

Xácđịnhkỳvọngcủabạntronggiaiđoạnnày.Hãyviếtchúngra.Chúngcóthựctếhaykhông?Bạnkỳvọngmọithứđềuhoànhảo?Bạnkỳvọngsẽđạtđượcthànhcôngngaytừlầnđầutiên?Bạnnghĩmìnhsẽvấpphảibaonhiêulỗilầmtrướckhithànhcông?Hãythayđổinhữngkỳvọngcủabạn.Tìmranhữngphươngpháplàmviệcmới.Suynghĩtìmraítnhất20hướngđimớivàthửítnhấtmộtnửatrongsốđó.Tậptrungvàođiểmmạnhcủabạn.Bạncóthểsửdụngnhữngkỹnăngtốtnhấtvàđiểmmạnhcủacánhânnhưthếnàonhằmtốiđahóanhữngnỗlựccủabảnthân?Camkếtđứngdậysauthấtbại.Bấtkểbạnđãvấpngãbaonhiêulần,hãylấylạitinhthầnvàbướctiếp.

Đừngchờđợiđếnkhibạncảmthấykháhơnmớitiếnvềphíatrước.Hãyhànhđộngtheocáchcủabạnđểcảmthấymọiviệctrởnêntốthơn.Đólàcáchduynhấtđểbắtđầusuynghĩtíchcựcvềchínhbạn.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữakẻtầmthườngvàngườithànhcông.

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại.

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại.

4.BẠNĐÃQUÁTUỔIĐỂKHÓC,NHƯNGTHẬTĐAUKHỔKHIPHẢICƯỜI

Nỗisợhãitrởthànhsựthựckhichúngtasợhãi.

—VictorFrankl

HầuhếtmọingườiđềutừngnghevềanhemnhàWright−haingườithợchếtạoxeđạpđãtiênphongthửnghiệmchuyếnbaygắnđộngcơcóngườiláivàođầuthếkỷXX.NhữngtìnhtiếtxungquanhchuyếnbayđầutiêncủaOrvillevàWilburWrightvàongày17/12/1903làmộtcâuchuyệnthúvị.Nhưngcóthểbạnkhôngbiếtrằngtrướcđó,anhemnhàWrightkhôngphảilànhữngngườicótiếngtăm,khôngcóbằngđạihọccũngkhôngphải lànhàlãnhđạotrongngànhhàngkhông.NgườiđượckỳvọngsẽđưađượcchiếcmáybayđầutiênvàokhôngtrunglàTiếnsỹSamuelP.Langley−giáosưtoánhọc,nhàthiênvănhọcrấtuytín.Tạithờiđiểmđó,ôngđanglàGiámđốccủaViệnSmithsonian.Langleycònlànhàtưtưởng,nhàkhoahọckiêmnhàphátminhlỗilạc.Ôngđãxuấtbảnmộtsốcôngtrìnhquantrọngvềkhíđộnglựchọcvàsởhữuýtưởngvềchuyếnbaycóngườilái.Trongthựctế,nửasaunhữngnăm90củathếkỷXIX,ôngđãthựchiệnthínghiệmrộngrãivớicácmôhìnhmáybaykhôngngườiláicỡlớnvàđãđạtđượcthànhcôngkhávangdội.

ĐƯỢCỦYTHÁCĐỂTHÀNHCÔNG

Năm1898,LangleytìmcáchtiếpcậnBộChiếntranhHoaKỳnhằmxintàitrợthiếtkếvàxâydựngchiếcmáybaycóthểđưaconngườilênkhôngtrung.Ôngđãnhậnđược50.000đô-la−mộtkhoảntiềnkhổnglồvàothờiđiểmđó.Langleyđãđiđúnghướng.Năm1901,ôngthửnghiệmthànhcôngmáybaykhôngngườiláichạybằngxăng:Đólàdấumốcđầutiêntronglịchsử.KhitranhthủnhậnđượcsựhỗtrợcủaCharlesManley,kỹsưđãchếtạorađộngcơmớinhẹvàmạnhmẽdựatrênthiếtkếcủaStephenBalzar,thànhcôngdườngnhưđãnằmtrongtầmtay.

Ngày8/10/1903,Langleychờđợicôngtrìnhcủamìnhđơmhoakếttrái.Trướcánhmắttòmòcủagiớibáochívànhữngngườidõitheo,CharlesManleymặcmộtchiếcáovest,sảinhữngbướcdàivàleolênchỗngồicủaphicôngtrênchiếcmáybaymangtênGreatAerodrome.Độngcơtolớnấyđượcgắntrênmộtbệphóngđặcbiệtđểđưanóvàokhôngtrung.Nhưngkhithửcấtcánh,mộtphầncủachiếcAerodromegặp trục trặc,vàchiếcmáybayrơixuốngđộsâu4,8msovớimựcnướcbiển,cáchnhàthuyềnkhoảng45,7m.

ĐãcórấtnhiềulờichỉtríchcaynghiệtdànhchoLangley.MộtbàibáotrêntờNewYorkTimesđãviết:

NỗlựcđưachiếcmáybaybayvàokhôngtrungcủaLangley làmộtthấtbạinựccườivàkhôngmấybấtngờ.Đểchiếcmáybaynàythựcsựbayđược,cólẽcầnđếnsựthamgiacủarấtnhiềunhàtoánhọc,kỹsưtrongvòng10triệunămnữa…Dùchovấnđềnàythuhútđượcsựchúýcủamọingười,nhưngvớimộtngườibình thường,điềuđódườngnhưmang tính lợinhuậnnhiềuhơn.

ĐỐIMẶTVỚITHẤTBẠI

Lanleyđãkhôngđểthấtbạihaynhữnglờichỉtríchđólàmmìnhnhụtchí.8tuầnsau,vàođầutháng12,anhvàManleyđãsẵnsàngchomộtchuyếnbaythửnghiệmkhác.HọtạoramộtsốthayđổiđángkểchochiếcAerodrome,vàmộtlầnnữaManleyleovàokhoanglái,sẵnsànglàmlênlịchsử.Nhưngtainạnmộtlầnnữalạixảyra.Lầnnày,dâycápđỡcánhbịtuộtkhimáybayxuấtphát,vàchiếcAerodromerơitrênđườngbayvàlaoxuốngsông.Manleysuýtchútnữađãthiệtmạng.

NgườitagọichiếcAerodromelà“SựđiênrồcủaLangley”vàbảnthânLangleybịcáobuộclàđãlãngphítàisảncông.TờNewYorkTimesviết:“ChúngtôihyvọngrằngTiếnsỹLangleysẽkhônglàmtổnhạidanhhiệunhàkhoahọcvĩđạicủamìnhbằngviệctiếptụclãngphíthờigianvàtiềnbạcvàonhữngcuộcthửnghiệmkhícầunữa.”Vàđúnglàôngđãkhôngthựchiệnthêmcuộcthửnghiệmnàonữa.

Vềsau,Langleychobiết:“Tôivừakếtthúcmộtphầnviệcdườngnhưmangdấuấnđặcbiệtcủacánhântôi–việcchứngminhtínhthựctếcủamộtđộngcơbay.Tronggiaiđoạntiếptheo,việcphát triển thươngmạivàđưaý tưởngnàyvào thực tiễn, có lẽnên trôngđợiởnhữngngườikhác.”Nóicáchkhác,Langleyđãtừbỏ.Ôngđãtừbỏmụctiêutheođuổiđộngcơbaysuốtmấychụcnămquamàchưamộtlầnnhìnthấychiếcmáybaythửnghiệmthànhcông.Chỉvàingàysau,OrvillevàWilburWright,nhữngngườikhôngđượcđàotạobàibản,khôngcótiếngtămvàbấtkỳquỹtàitrợnào,đãđưachiếcmáybaycủahọmangtên“FlyerI”bayquacáccồncátởKittyHawk,NorthCarolina.

HAIKHUNGCẢNH

TácgiảJ.I.Packerđãchỉrarằng:“Mộtkhoảnhkhắcchiếnthắngtuyệtvờikhiếnconngườicảmthấykhôngcógìlàkhókhăn;mộtgiâyphútthấtbạilạikhiếnconngườicảmthấynhưmọithứđãsụpđổ.Nhưngkhôngcócảmgiácnàolàthựctế,cũngkhôngcósựkiệnnàođúngvớinhữnggìtacảmnhận.”

AnhemnhàWrightđãkhôngdừnglạiởthànhcôngcủamình.Thànhtựuvôgiávàotháng12/1903khôngkhiếnhọthỏamãn.Họtiếptụcthínghiệmvàlàmviệc,cộngđồngcũngcôngnhậnnhữngthànhquảđó.Ngượclại,saunhữnggiâyphútthấtbại,Langleynghĩrằngmọithứđãkếtthúc.Ôngtừbỏmọinghiêncứucủamình.Hainămsau,ôngđộtquỵvàquađờimộtnămsauđó.Ngàynay,khiaiaicũngbiếtđếntêntuổicủaanhemnhàWright,thìLangleylạichỉđượcnhớtớibởisốítngườiquantâmtớingànhhàngkhông.

THẤTBẠIĐIỀUKHIỂNBẠNBẰNGCẢMXÚC

Điều xảyđến với cuộcđời của Samuel Langley cũng xuất hiện trong cuộc sống của rấtnhiềungườihiệnnay.Họchophépthấtbạiđiềukhiểncảmxúcbảnthânvàchínhthấtbạiđãngăncảnhọđạtđượcướcmơ.

Hãyđốidiệnvớinó.Thấtbạicóthểgâyrachobạnnhữngđauđớncảvềthểxáclẫntinhthần.Nhìnmụctiêucủamìnhthấtbạithậtsựlàđiềuđauđớn.Vànếunhiềungườinhạobángnỗiđaucủabạn,mọithứsẽcàngtrởnêntồitệhơn.Bướcquantrọngđầutiênđểđứngvữngtrướcthấtbạilàđừngcoinólàchuyệncủacánhânbạn–hãychắcchắnrằngthấtbạiđókhôngbiếnbạntrởthànhkẻthấtbại.Nhưngkhôngchỉcóthế.Vớinhiềungười,nỗiđaukhithấtbạidẫntớisựsợhãi,vàhọbắtđầutrởthànhngườithườngxuyênnói:“Mìnhđãquálớnđểkhóc,nhưngthậtđaukhổđểcóthểcười.”Đólàkhiconngườibịmắckẹttrongsợhãi.Vànếunỗisợhãilớndầnlên,bạnsẽkhôngthểtiếnlêntừthấtbại.

Điềuquantrọngnhấtđểđứngvữngtrướcthấtbạilàđừngcoinólàcâuchuyệncủacánhânbạn.

VÒNGLUẨNQUẨNMÀBẠNKHÔNGMUỐNBƯỚCCHÂNVÀO

Hãyquansátxemđiềugìsẽxảyranếuaiđókhôngthểvượtquanỗisợhãitrướcthấtbạivàmắckẹttrongvòngtrònsợhãi.

Nhữngtrảinghiệmtiêucựctrướcđâykhiếnconngườicàngsợthấtbạihơnngaytừkhibắttaythựchiện.Vídụnhưnếuhồinhỏ,aiđóđãtừngthấtbạikhitớitừngnhàbánkẹođểgâyquỹchotrườnghọcthìkhilớnlên,anhtadễbịrơivàotìnhhuốngtươngtựvàbịsựsợhãitấncôngliêntục.

Sựthấtbạithuởnhỏtạoranỗisợhãi.Nỗisợbịtừchốisẽtạorasựngưngtrệ.Vìkhôngtiếp tụchànhđộng,bạnsẽkhôngcóđượckinhnghiệmcánhânđểgiảiquyết tìnhhuống−trongkhiđó làchìakhóađểhọccáchvượtquacáctrởngại trongtương lai.Việcthiếutrảinghiệmsẽdẫntớimấtkhảnănggiảiquyếtcáctìnhhuốngtươngtựvànỗisợhãi lạikhôngngừngtănglên.Nỗisợđócàngtồntạilâu,ngườiđósẽcànggặpkhókhăntrongviệcphávỡvòngluẩnquẩnnày.

NỖISỢTHẤTBẠICẢNTRỞQUÁTRÌNHVƯƠNLÊN

Sựngưngtrệ,kếtquảtấtyếukhiaiđómắckẹttrongvòngtrònsợhãicónhiềudạngthứckhácnhau.Dướiđâylà3dạngphổbiếnnhấtmàtôiquansátđược:

1.Tìnhtrạngtêliệt

Đối vớinhiềungười, nỗi sợ thấtbại khiếnhọnhư tê liệt hoàn toàn.Họkhông còn thửnghiệmbấtkỳđiềugìvìchúngđềucóthểdẫntớithấtbại.TổngthốngHarryS.Trumanđưaraquanđiểm:“Sựhiểmnguylớnnhấtmàchúngtaphảiđốimặtlàsựtêliệtvìnhữngbănkhoănvàsợhãi.Mốinguyhiểmnàyxảyrabởinhữngngườikhôngkiênđịnhvàcườinhạovàohyvọng.Nóxảyrabởinhữngngườinhânrộngsựhoàinghi,ngờvựcvàcốgắnglàmmùquángconngười,nótriệttiêucơhộiđểconngườilàmnênđiềukỳdiệu.”Nhữngngườiđểnỗisợhãilàmtêliệtlàngườitừbỏmọihyvọngđểcóthểtiếnlênphíatrước.

2.Sựtrìhoãn

Mộtvàingườikháckéodàihyvọngcóthểtiếntriểnnhưnglạikhôngbaogiờtheođuổinó.Ngườicótínhtrìhoãnsẽrấtkhóđểpháttriển.VictorKiamđãgọinhữngngườiđólàkẻámsátcơhộitựnhiên.

Sựtrìhoãnđánhcắpthờigian,năngsuấtlàmviệcvàtiềmnăngcủaconngười.TổngthốngJohnF.Kenedyđãtừngnói:“Cónhữngmốinguyhiểmvàgiáphảitrảchomộtchươngtrìnhhànhđộng,nhưngchúngcòníthơnrấtnhiềusovớisựnguyhiểmvàcáigiálâudàiphảitrảcủaviệckhônghànhđộng.”Sựtrìhoãnlàcáigiáquácaophảitrảchonỗisợhãitrướcthấtbại.

3.Khôngcómụcđích

TomPeters,đồngtácgiảcuốnsáchInSearchofExellence(tạmdịch:Kiếmtìmsựhoànhảo)nhấnmạnhrằngkhôngcógìvôdụnghơnmộtngườitớicuốingàytựcatụngbảnthânvànói:“Ôi,mìnhlàmcảngàymàkhôngvướngmộtlỗinào.”Đóchínhlànhữnggìmàngườisợthấtbạilàm.Thayvìtheođuổinhữngmụctiêugiátrị,họchỉtìmcáchtrốntránhsựđauđớndosailầm.Vàtrongquátrìnhchuyểntiếp,họkhôngnhậnrabấtkỳcơhộinàomàđánglẽhọphảimộtlầncóđược.

Khinỗisợthấtbạikếthợpvớisựthụđộng,ngườirơivàovòngluẩnquẩncủasợhãisẽbộclộthêmnhữngphảnứngtiêucực:

Tựthươnghạibảnthân.Anhtacảmthấyphảixinlỗichínhmình.Vàthờigiantrôiqua,anhtacàngtrởnênthiếutráchnhiệmvớiđộìngàycànglớnvàbắtđầunghĩmìnhlàmộtnạnnhân.Tựbàochữa.Mộtngườicóthểvấpngãnhiềulầnnhưnganhtavẫnkhôngthấtbạichotớikhianhtanhờaiđóđẩyngãmình.Thựctế,ngườitạorasailầm,sauđóđưaralờibàochữachomìnhlàđãtạothêmsailầmlầnnữa.Mộtngườicóthểphávỡvòngtrònsợhãichỉbằngviệcnhậntráchnhiệmchohànhvicủamình.Tiêutốnnănglượngsaichỗ.Nỗisợhãichianhỏtâmtrívàkhiếnngườitathiếutậptrung.Nếuđitheonhiềuhướngtạicùngmộtthờiđiểm,anhtasẽkhôngđitớiđâucả.Nócũnggiốngnhưđạpchângacủamộtchiếcxekhinóchưađượckhởiđộngvậy.Mấthyvọng.Nếungườiđótiếptụctheođuổimụctiêucủabảnthân,nỗisợhãikhôngnguôivàsựthụđộngsẽlấyđihyvọngcủaanhta.NhàthơHenryWadsworthLongfellowđãmôtảtìnhhuốngnày:“Mấthyvọnggiốngnhưmặttrờilặn.Ánhsángcuộcsốngsẽchẳngcòn.”

PHÁVỠVÒNGLUẨNQUẨN

Nhữngaimuốnthoátkhỏivòngluẩnquẩncủanỗisợhãithườngcảmthấytộilỗivìsựbịđộngtrongviệcthayđổicủabảnthân.Nhưngmộttrongnhữnglýdomàhọvẫnbịmắckẹttrongvòngluẩnquẩnđólàsựtậptrungnănglượngvàosaichỗ.Họbiếtrằngnỗisợchínhlàsứcmạnhcủavòngtrònnênhọtinrằngchỉcầnloạibỏnỗisợhãilàcóthểphávỡđượcvòngluẩnquẩnấy.Tuynhiên,hầuhếtmọingườikhôngthểlàmđượcđiềuđó.Nỗisợhãilàkhôngthểtránhkhỏi.Khôngcóliềuthuốcnhiệmmàunàocóthểcuốnnóđi.Vàbạnkhôngthểđợichotớikhicóđộnglựcđểbắtđầucôngviệc.Đểchếngựđượcnỗisợhãi,bạnphảitrảiquanỗisợvàhànhđộngbằngmọigiá.

Mộtvàinămtrước,khingồitrongphòngchờbácsĩ,tôiđọcquavàiđoạntrongmộttạpchí

yhọcmôtảcuộcchiếnđểhànhđộng:

Chúngtanghenóngàynàyquangàykhác:thởdài,thởdài,thởdài.

Tôikhôngcóđộnglựcđể…[giảmcân,kiểmtrađườnghuyết…]

Vàchúngtanghecácbácsĩcũngthởdàikhikhôngthểthúcgiụcbệnhnhântiểuđườngsinhhoạtđiềuđộvìsứckhỏecủachínhhọ.

Chúngtôicótinmớichobạn.Độnglựckhôngtớivớibạnnhưánhsángvànócũngkhôngphảilàthứmàngườikháccóthểtặngbạnhayápđặtlênbạn.Tấtcảnhữngýtưởngđộnglựcchỉlàmộtcáibẫy.Hãyquênnóđi.Bạnchỉviệcthựchiệnnó.Tậpluyện,giảmcân,kiểmtranồngđộmáu,haybấtkỳviệcgì.Hãylàmmàkhôngcầnđếnđộnglực.Đóchínhlàlúcđộnglựcđếnvớibạn,giúpbạntiếptụchànhđộngmộtcáchdễdànghơn.

Độnglựcgiốngnhưtìnhyêuvàhạnhphúc.Khibạnchủđộngcamkếtlàmviệcnàođó,độnglựcsẽtớivàtiếpthêmsứcmạnhchobạnngaycảkhibạndườngnhưkhôngmongnótớinữa.

BácsĩtâmlýtrườngHarvardJeromeBrunertừngnói:“Cóvẻnhưbạnnênhànhđộngđểbảnthâncócảmhứnghơnlàđitìmcảmhứngtrướckhihànhđộng.”Vìthế,hãyhànhđộng!Dùlàviệcgìthìbạncũngnênlàm,phảihànhđộngngaythôi.

TIẾNLÊN,TẠOĐÀ,MẮCLỖIVÀVƯỢTQUA

NhàsoạnkịchGeorgeBemardShawchorằng:“Mộtcuộcđờitạoracácsailầmkhôngchỉđángtôntrọnghơnmàcònhữuíchhơnmộtcuộcđờikhônglàmgìcả.”Đểvượtquanỗisợhãivàphávỡvòngluẩnquẩn,bạncầnthừanhậnmìnhdànhrấtnhiềuthờigiantrongđờiđểgâyrasailầm.Tinkhôngvuichobạnlànếuthụđộngtrongthờigiandài,việckhởiđộnglạilàrấtkhó.Tintốtlàngaykhibạnbắtđầutiếnlên,mọithứsẽtrởnêndễdànghơn.

Nếucóthểhànhđộngvàtiếptụcmắcsai lầm,bạnsẽcókinhnghiệm.Đó là lýdoTổngthốngTheodoreRooseveltnói:“Aikhôngmắcsailầmsẽkhôngcósựtiếnbộ.”Hơnnữa,trảinghiệmđócòngiúpbạnítmắclỗihơn.Kếtquảlànỗisợhãicủabạnsẽítdầnđi.Tuynhiên,bạnphảihànhđộngđểcócảmhứng,đừngchờđợinhữngcảmxúctíchcựcđưabạntiếnvềphíatrước.

MộtcâuchuyệnngụngônchâuPhiđãthểhiệnrấttốtýtưởngnày:

MỗisángởchâuPhi,mộtconlinhdươngthứcdậy.Nóbiếtrằngnóphảichạynhanhhơnsưtửnếukhôngmuốnbịănthịt.Mỗisáng,consưtửthứcdậy.Nóbiếtrằngnóphảiđuổiđượcconlinhdươngchậmnhất,nếukhôngnósẽbịchếtđói.

Bạnlàsưtửhaylinhdươngkhôngquantrọng,khimặttrờimọctốtnhấtbạnnênchạythậtnhanh.

Nếuluôngặpkhókhănđểtiếnlêntừthấtbại,bạncầnphảitiếnlên,chodùđiềugìngăn

bạnlạihayđãbạnđãởthếbịđộngbaolâu.Cáchduynhấtđểphávỡvòngluẩnquẩnlàđốimặtvớinỗisợhãivàhànhđộng,dùlàviệcnhỏbéhaytầmthường.

Cóvẻnhưbạnnênhànhđộngđểbảnthâncócảmhứnghơnlàtìmcảmhứngtrướckhihànhđộng.

–JeromeBruner

NGƯỜIGIỎINHẤTCŨNGSẼCÓLÚCBẾTẮC

Có rất nhiều người không thành công bịmắc kẹt trong vòng luẩn quẩn của sự sợ hãi.Nhưngđiềutươngtựcũngxảyravớinhữngngườigắtháiđượcthànhcôngvượttrội.Vídụ,khitìmhiểucuộcđờicủanhàsoạnnhạcGeorgeFrederickHandel,bạnsẽthấymộtngườithànhcôngtừngcảmthấybảnthânmắckẹttrongsựlạchậuvàmongmuốnthoátkhỏinómộtcáchtuyệtvọng.

Handellàmộtthiêntàiâmnhạc.DùchochaôngmuốnôngtheohọcngànhLuật,nhưngtừkhicònnhỏ,ôngđãhoàntoànbịâmnhạcmêhoặc.Năm17tuổi,ôngtổchứcmộtbuổihòanhạctạinhàthờởHalle,quêhươngmình.Mộtnămsau,ôngtrởthànhnghệsĩviolinvàchơiđàn clavico tại nhà hát của hoàngđếởHamburg.Năm21 tuổi, ông là bậc thầy đàn phím.Chuyểnsangsángtác,ôngnhanhchóngtrởnênnổitiếngvàkhônglâusauđượcchỉđịnhlàmnhạctrưởngchỉhuydànnhạccủađếhầuHanover(sauđótrởthànhVuaGeorgeIcủanướcAnh.)KhichuyểntớiAnh,tiếngtămcủaôngnhanhchónglanrộng.Ởtuổi40,ôngđãnổitiếngkhắpthếgiới.

VẬNMAYĐẢONGƯỢC

Mặcdùtàigiỏivàrấtnổitiếng,ôngvẫnphảiđốimặtvớimộttaihọa.CuộccạnhtranhvớinhữngnhạcsĩđốithủngườiAnhngàycàngkhốcliệt.Khángiảdễthayđổivàđôikhiquaylưngvớicácmàntrìnhdiễncủaông.Vàôngthườngxuyêntrởthànhnạnnhâncủanhữnglànsóngthayđổichínhtrịcủathờiđại.Đôilần,ôngcảmthấybảnthânđangtrênbờvựcsụpđổ.Bịtừchốivàthấtbạiđãđểlạichoôngnỗiđauthậtkhóchịuđựngnổi,đặcbiệtlàsaunhữngthànhcôngvangdộitrướcđó.

Sauđó,ônggặpthêmvấnđềvềsứckhỏe.Ôngbịtaibiếnmạchmáuvàđộtquỵ.Cănbệnhôngkhôngthểsửdụngđược4ngóntayởbàntayphải.Mọinỗlựcphụchồicũngchỉkhiếnôngthêmchánnản.Năm1741,Hadelquyếtđịnh rútvềnghỉngơi,dùmớiở tuổi56.Ôngsốngtrongchánnản,khốnkhổvànợnầnchồngchấtvàđinhninhsẽbịbỏtùvìkhoảnnợđó.Ngày8/4,ôngtổchứcmộtbuổihòanhạccuốicùngnhưngvìchánnảnvàtựthươnghạibảnthân,ôngđãtừbỏ.

CẢMHỨNGTIẾNLÊNPHÍATRƯỚC

Nhưngđến tháng8nămđó,điềukỳ lạđã xảy ra.Mộtngườibạngiàu có tên làCharlesJenningstớithămHandelvàđưaôngmộtbảnnhạcđượcviếtdựatrêncuộcđờicủaChúa.Tác

phẩmđóđãhấpdẫnHandle−đủđểthúcgiụcônghànhđộng.Ônglạibắtđầuviết.Vàngaylậptức,cảmhứnglạiùavề.Chutrìnhcủasựthụđộngtrongôngđãbịphávỡ.Suốt21ngày,ôngviếtkhôngngừngnghỉ.Sauđó,ôngdànhrathêm2ngàynữađểhoànthànhbảnphốinhạc.Trong vòng 24 ngày, ông đã hoàn thành 260 trang bản thảomà ông đặt tên là bản nhạcMessiah.

Ngàynay,MessiahđượccoilàkiệttácđỉnhcaotrongsựnghiệpcủaHandel.NgàiNewmanFlower,mộttrongsốnhữngtácgiảviếtvềtiểusửcủaHandel,nóivềtácphẩmMessiahnhưsau:“NhìnvàosựđồsộcủaMessiahvàkhoảngthờigianngắnmànóđượcsángtác,tácphẩmvẫncònsứcsống,cólẽlàvĩnhcửu,làkỳcônglớnnhấttronglịchsửsángtácnhạc.”

Khicảmthấyvượtquađượcnhữngnỗiđautinhthầndothấtbại,quákhứtốtđẹphaytồitệcủabạnkhôngcònquantrọng.Điềuquantrọngduynhấtlàbạndámđốimặtvớisựsợhãivàhànhđộng.Làmđượcđiềuđólàbạnđãchomìnhcơhộiđểcóthểtiếnlêntừthấtbại.

Bướcthứ4đểtiếnlêntừthấtbại:

Hànhđộngvàgiảmbớtnỗisợhãi

Mụctiêucốtyếunàođưabạntớithànhcôngnhưngbạnđangsợbịcảntrởlúcnày?

…………………..…………………..…………………..

…………………..…………………..…………………..

Cáchduynhấtđểmọi thứ suôn sẻ làđốimặt vớinỗi sợhãi vàhànhđộng.Hãyviết ranhữngnỗisợhãicủabạnđikèmvớihànhđộng:

…………………..…………………..…………………..

…………………..…………………..…………………..

Kiểmtralạidanhsáchtrênvàchấpnhậnsựthậtrằngbạnđangsợhãi.Xácđịnhbướcđầutiênbạncóthểbắtđầulàmđểđạtđượcmụctiêuđó.Khôngquantrọngmụctiêuđónhỏhaylớn.Hãythựchiện.Nếubạnthấtbại,hãylàmlại lầnnữa.Hãycốgắngchotớikhibạnhoànthànhbướcđầutiênđó.Sauđó,tínhtiếpđếnbướctiếptheo.

Hãynhớrằnggầnnhưkhông thểđợi cảmhứngđếnrồimớihànhđộng.Bạnphảihànhđộngtheocáchcủamìnhđểkhơidậycảmhứng.Cáchduynhấtđểvượtquanỗisợlàhànhđộng.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông.

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại.

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại.

4.Hãyhànhđộngvàgiảmbớtnỗisợhãitrongbạn.

5.TÌMLỐITHOÁTTRÊNĐẠILỘTHẤTBẠI

Thờiđiểmmộtcâuhỏilóelêntrongtâmtrí,bạnthấymìnhđangnắmgiữvàxửlýnó.Giâyphútđólàdobạnlựachọn.Vìthế,bạncầnhọccáchđitheoconđườngđúngđắn.Vìthế,bạncầnhọccáchtrởthànhngườikiênquyếtvàkhôngdodự.Vìvậy,bạncầnxâydựngcátính.

—H.VanAnderson

CácchuyêngiakinhdoanhGaryHamelvàC.K.Prahaladđãnghiêncứumộtthínghiệmđượctiếnhànhtrênmộtnhómkhỉ.Đólàmộtcâuchuyệnsinhđộngvềthấtbại.

4chúkhỉđượcđưavàomộtcănphòngcómộtcâysàocaođặtởchínhgiữa.Trênđỉnhsàotreomộtbuồngchuối.Mộtconkhỉtrongsốđóbắtđầuleolênsào,nhưngkhivừađưatayrađểlấymộtquảchuối,conkhỉbịténướclạnhvàongười.Nókêurélênvàvộivàngleoxuốnggốc,từbỏnỗlựctìmthứcăn.Từngconkhỉlầnlượtthửlấychuốinhưngđềubịhấtnướclạnh.Saunhiềunỗlực,cuốicùng,chúngtừbỏ.

Sauđó,cácnhànghiêncứuđưamộttrong4conkhỉrakhỏiphòngvàthaythếbằngmộtconkhỉmới.Khiconkhỉmớitớibắtđầuleolênsào,baconkhỉkiatúmlấyvàkéonóxuốngđất.

Saukhicốgắngtrèolêncâysàovàilầnvàbịnhữngconkháckéoxuống,cuốicùngconkhỉđócũngtừbỏvàkhôngbaogiờthửtrèocâysàođómộtlầnnàonữa.

Cácnhànghiêncứuthaythếlầnlượttừngcontrongsốnhữngconkhỉbanđầu,vàmỗikhimột conmớiđược thả vàophòng, nó lại bị những conkhác kéo xuống trước khi lấyđượcnhữngquả chuối.Tới khi trongphòngkhông có connào từngbị hắtnước lạnhnhưngvẫnkhôngconnàodámtrèolênngọnsào,dùkhôngbiếtlýdo.

ĐỪNGĐỂBẢNTHÂNGIỐNGNHỮNGCONKHỈKIA

Thậtkhôngmay,nhữngngườithườngxuyêngặpthấtbạilạicósựtươngđồngvớinhữngchúkhỉkia.Họlặplạisailầmhếtlầnnàytớilầnkhácmàkhôngtìmđượclýdo.Vàhệquảlà,họkhôngbaogiờđiđếntậncùngnơimàtôigọilàđạilộthấtbại.Ngườitathườngnói:Nếucứlàmcôngviệcbạnvẫnlàm,bạnsẽluônnhậnđượccáimàbạnvẫnnhậnđược.

Hãyđốimặtvớithấtbại.Mọingườiđềucóxuhướngđitheolốimòn,vàbấtkỳainghĩrằngthấtbạilàđiềukhôngthểtránhkhỏisẽvôcùngkhókhănđểthoátkhỏiđạilộthấtbại.Nếubạncảm thấy cũngnhưmột trong sốnhững conkhỉ trong thí nghiệmkia, không thểđạt đượcnhữngđiềumìnhtrôngđợinhưngkhôngbiếttạisao,thìhãytìmhiểunhữngkiểuthấtbạimàconngườithườngmắcphảivàgiảiphápđểtháogỡchúng.

Nếucứlàmcôngviệcbạnvẫnlàm,bạnsẽluônluônnhậnđượccáimàbạnvẫnnhậnđược.

MỌITHỨBẮTĐẦUTHẬTTỒITỆ

Thứdẫnlốichoconngườiđivàođạilộthấtbạilàmộtsailầmthườnggặphaymộtsựkhởiđầutệhại.Tuynhiên,mọingườitrongđạilộđókhôngnghĩrằngđólàdolỗicủahọ.Họgiốngnhưnhữngngườiláixegiảithíchvềcácvụtainạnliênquantớimình:

“Khitôiđiđếngiaolộ,mộthàngràomọclên,chekhuấttầmnhìncủatôi.”“Mộtchiếcxenàođókhôngbiếttừđâulaorađâmvàoxecủatôivàbiếnmất.”“Cộtđiệnthoạixuấthiệnquáđộtngột.Tôiđãcốgắngláichệchđườngkhinóxuấthiệntrướcmũixecủatôi.”“Đểtránhđâmvàochiếcxeởphíatrước,tôilaovàongườiđibộ.”“Ngườiđibộkhôngbiếtchạyhướngnào,vìvậytôiđãđâmvàoanhta.”

Rấtnhiềungườitrênđạilộthấtbạimắcphảisailầmnhưnghọđềutừchốithừanhận.Họcoimọivậtcảntrởhaylỗilầmđềulàdongườikhác.Vàhệquảlà,họthườngcómộtsốcáchphảnứngsau:

Giậndữ

Mộtcáchphảnứngthườngthấyvớithấtbạilàsựgiậndữ.Conngườidùchỉmắcmộtlỗinhỏnhưng lạiphảnứngvới tháiđộgiậndữ tháiquá, gây ra sự thấtvọngchobản thânvànhữngngườixungquanh.

Nhữngcơnnónggiậnmấtkiểmsoátkhiến”chuyệnbéxérato”.TácgiảngườiAnh,CharlesBuxton,đãtừngnói:

“Bản thân sự nóng giận đã làmột tai họa. Không gì đau khổ hơn là cảm giác đau khổ.Nhữnglờigiậndữcủaanhtasẽđầuđộcchínhanhtanhiềuhơnbấtcứaiphảichịuđựnganhta.”Nếumộtngườikhôngkhốngchếđượccơngiậndữcủamìnhthìnósẽkhốngchếlạianhta.

Cheđậy

Cốgắngcheđậynhữngsailầmcánhânlàbảnnăngtựnhiêncủaconngười.

NicholasLeesonlàmviệcchoBarings,mộtngânhàngcủanướcAnh.Anhquảnlý lượngtiềnlớncủangânhàngvớimongmuốnkiếmđượcnhiềulợinhuậnthôngquahoạtđộngđầutưvàocasino.CáchxửlýcủaLeesongâyranhữngtổnthấtlớn,nhưnganhcheđậychúngvàtạoranhữngkhoảngiaodịchmạohiểmhơnđểcốgắngtựbùđắp.Cácnhàphântíchnóirằngviệcđógiốngnhưtròđánhcượctrongcờbạc,đượcăncảngãvềkhông.VấnđềlàLeesontiếptụckếhoạchvôvọngcủamìnhvàngàycàngngậptrongthualỗ.Cuốicùng,nhữnghànhđộngcủaanhđãkhiếnBaringsthiệthại1,3tỷđô-la.Anhkhiếnmộttrongnhữngngânhàngpháttriểnlâubềnnhấttrênthếgiớiphảiphásản.

H.Stanleytừngnói:“Đừnglãngphínănglượngđểcốcheđậysựthấtbại.Hãyhọchỏitừnhữngthấtbạicủabảnthânvàsẵnsàngchothửtháchtiếptheo.”Nếukhôngthấtbại,bạnsẽkhôngthểpháttriểnđược.”Bấtkỳaimuốnthoátkhỏiđạilộthấtbạiphảithừanhậnthấtbại

chứkhôngphảicheđậynó.

Đừnglãngphínănglượngđểcốgắngcheđậythấtbại.Hãyhọctừthấtbạicủabảnthânvàtiếntớithửtháchtiếptheo.Bạncóthểthấtbại.Nếubạnkhôngthấtbại,bạn

khôngthểpháttriển.

–H.StanleyJudd

Vộivàng

Nhữngngườiđặcbiệtngoancốđôikhicốbỏ lạikhókhănphíasaubằngcách làmviệcchămchỉvàtíchcựchơn,nhưngkhôngthayđổihướnglàm.Họgiốngnhưngườiđangcốgắngđểchobằngđượcnhữngcáichốtvuôngvàotronglỗtròn.Dùcóchămchỉđếnđâu,họcũngsẽkhôngnhậnđượcthànhquảnhưmongđợi.

WilliamDeanSingleton,đồngquảntrịMedianewsGroupInc.,đãdiễnthuyếtvềxuhướngnày:“Cóquánhiềungườikhimắcphảisailầm,chỉngoancốlàmchobằngđượcvàcuốicùnglặplạisailầm.Tôitinvàophươngchâm:‘Cốgắngvàtiếptụccốgắng’nhưngtheomộtcáchkhácđólà:‘Cốgắng,sauđódừnglạivàsuynghĩ.Sauđó,cốgắnglạilầnnữa.’”

Chốicãi

Bạnđãtừngnóichuyệnvớiaiđómàkhianhtanóiramộtnhậnxétthiếusuynghĩ,ngaylậptức,bạnnóichoanhtabiếtrằnganhtađãsaichưa?Tuynhiên,kểcảkhibạnnóirađiềuđóthìanhtacũngvẫnchốicãivàcốgắngbiệnminh.Đólànhữnggìmàngườihaychốicãithườnglàm.

“Cóquánhiềungười,khimắcphảisailầm,chỉngoancốlàmchobằngđượcvàcuốicùnglặplạisailầm.Tôitinvàophươngchâm:‘Cốgắngvàtiếptụccốgắng’nhưngtheomộtcáchkhácđólà:‘Cốgắng,sauđódừnglạivàsuynghĩ.Sauđó,cốgắnglạilầnnữa.’”

–WilliamDeanSingleton

Khiconcủatôicònnhỏ,tôivàvợtôiđềunhậnthấycậucontraicủachúngtôithườnghaylấpliếmmỗikhithằngbélàmđiềugìsai.Sauđó,nócốchốicãivàcheđậymọichuyện.Tôivẫnnhớtháiđộkhóchịutrongcáchnóivàsựphủnhậndứtkhoátcủanóvềviệcănkẹosô-cô-la,trongkhimặtvẫncòndínhkẹo.Magaretvàtôiđãrấtvấtvảđểcậubébỏđượcthóinày.

TướngPeytonC.Marchđãnhậnđịnh:“Bấtkỳngườiđànôngnàocũngbảovệnhữnggìmàanhtacholàđúng,nhưngphảilàmộtngườicótầmvócmớidámthừanhậnsailầmngaylậptứcmàkhôngdodự.”Giờđây,cậucontraicủatôiđãtrưởngthànhvàdámthừanhậnkhilàmnhữngviệcsailầm.Điềuđóthựcsựrấttốtbởikhôngaisẽcóthểthoátkhỏiđạilộthấtbạinếucứcốchốicãisựthật.

90%nhữngngườithấtbạikhôngthựcsựthuacuộc.Chỉđơngiảnlàhọtừbỏcuộcchơi.

–PaulJ.Meyer

Từbỏ

Nếuởtrênđạilộthấtbạiquálâu,bạnsẽđichậmlại.ChuyêngiapháttriểnconngườiPaulJ.Meyernói:“90%nhữngngườithấtbạikhôngthựcsựthuacuộc.Chỉđơngiảnlàhọtừbỏcuộcchơi.”

ĐỂTIẾNLÊNTỪTHẤTBẠI,HÃYTHỨCTỈNH

Chỉcómộtgiảiphápchosựùntắctrênđại lộthấtbại làthứctỉnhvàtìmđườnglui.Đểthoátkhỏiconđườngvớinhữngchuỗithấtbạiliêntiếp,đầutiênngườiđóphảinóiđược3từkhónhất:“Tôiđãsai.”Anhtaphảimởtođôimắt,thừanhậnsai lầm,chịutráchnhiệmchonhữnghànhđộngvàquanđiểmsaicủamình.Mỗithấtbạibạntrảinghiệmlàmộtngãbatrênconđường.Đólàcơhộiđểhànhđộng,họchỏitừsailầm,vàbắtđầulại.

PeterDrucker,chuyêngiahàngđầuthếgiớivềtưvấnquảntrị,đãnói:“Mộtngườicànggiỏisẽcàngmắcnhiềusailầm,sailầmcàngnhiềukhianhtathửlàmnhữngcôngviệcmớimẻ.Tôisẽkhôngbaogiờgiaomộtcôngviệcquantrọngchomộtngườikhôngmắcsailầm…”Sailầmsẽtrảiđườngchobạnđitớithànhcông.

Vàinămtrước,khitôicóbàiphátbiểutạimộtsựkiệncókhoảnghơn50.000người,tôiđãchiasẻmộtsốđiềuđượcviếtbởiPortiaNelson.Nólàmộttrongsốnhữngphầnđượckhángiảtạiđóhỏinhiềunhất.Câuchuyệncótênlà“Tựsựtrong5chươngngắn”,môtảquátrìnhthoátkhỏiđạilộthấtbại:

Chương1:Tôiđibộdướiphố.Cómộtcáihốsâutrênđường.Tôingãxuốngđó.Tôiđãlạc.Tôikhôngthểlàmgìđược.Đókhôngphảilỗicủatôi.Tôisẽkhôngbaogiờtìmđượcđườngra.

Chương2.Tôiđibộdướiphố.Cómộtcáihốsâutrênđường.Tôiđãgiảvờkhôngnhìnthấynó.Tôiđãngãmộtlầnnữa.Tôikhôngthểtinmìnhlạingãcùngmộtchỗ,nhưngđókhôngphảilàlỗicủatôi.Vàtôilạimấtrấtlâumớithoátrađược.

Chương3.Tôiđibộtrêncùngconđườngđó.Cómộtcáihốsâu.Tôinhìnthấynóởđó.Vậymàtôivẫnngãxuống.Đólàmộtthóiquen.Tôibiếtmìnhđangởđâu.Đólà lỗicủatôi.Tôithoátrangoàingaylậptức.

Chương4.Tôiđibộcùngconđườngđó.Cómộtcáihốsâuvàtôiđivòngquanó.

Chương5.Tôichọnconđườngkhácđểđi.

Cáchduynhấtđểthoátkhỏiđạilộthấtbạivàđếnvùngđấtmớicủathànhcônglànhậntoànbộtráchnhiệmvớibảnthânvềsailầmcủamình.MichaelKorda,trưởngbanbiêntậpcủaNhàxuấtbảnSimon&Schuster,đãbàytỏ:“Thànhcôngởbấtkỳlĩnhvựcnàocũngđòihỏiởbạntinhthầntráchnhiệm…Phẩmchấtquantrọngnhấtmànhữngngườithànhcôngđềucólà

khảnăngđảmnhậntráchnhiệm.”

“Thànhcôngởbấtkỳlĩnhvựcnàocũngđòihỏiởbạntinhthầntráchnhiệm…Phẩmchấtquantrọngnhấtmànhữngngườithànhcôngđềucólàkhảnăngđảmnhậntrách

nhiệm.”

–MicRhaelKorda

NĂNGLỰCQUANTRỌNGNHẤT:CÓTRÁCHNHIỆM

Cuộcchiếngiữanhậnvàkhôngnhậntráchnhiệmxảyrabêntrongmỗiconngười.Hiếmcótàinăng,sựthôngminhhaycơhộinàotạorasựkhácbiệttrongviệcliệungườiđósẽnghiêngvềbênnào.ĐiềuđóthuộcvềtínhcáchvàcũnglàlýdoStewartB.Johnsonnhấnmạnh:“Nhiệmvụcủachúngtatrongcuộcsốngkhôngchỉlàvượttrênnhữngngườikhác,màcònlàvượtquachínhmình−đểphávỡkỷlụccủachínhmình,đểhômnayvượtxangàyhômqua.”

Cóthểnóikhiconngườipháttriểntínhcáchsâusắchơn,họdámgánhváctráchnhiệmvàbắtđầuhọchỏitừthấtbại.Điềunàyđượcthểhiệnquanhữngthànhtíchcánhân.MộtvídụvềChrisChandlerởđộiAtlantaFalcons tạimùagiảiNFL(LiênđoànBóngbầudụcquốcgia–NationalFootballLeague)saukhichuyểntớiGeorgiasẽminhhọachođiềunày.

Chandlerlàmộttiềnvệtừngcólịchsửchuyểntừđộibóngnàytớiđộibóngkhác.TrướckhichơichoAtlanta,anhđãchơicho5độibóngkháctrongvòng9năm,vàchưabaogiờlàcầuthủxuấtsắc.NhưngmọithứbắtđầuthayđổivớianhởPhoenix,nơianhđãgặpJerryRhome.

“Ởnhữngđộitrướcđây,tôikhôngthựcsựquantâmtớibấtcứđiềugì,”Chandlernóivềsựnghiệpcủamình.Cáchanhnhìnnhậnvềgiảibóngảnhhưởngtớisựsẵnsàngnhậnlấynhữngtráchnhiệmvìsựthiếuthànhcôngbảnthân.“TôitừngnghĩNFLquáchínhtrịvàtôisẵnsàngtừbỏ.Jerryđãđemlạichotôitinhthầnthiđấu,anhtadạytôiphảichơinhưthếnào.Anhấykhiếnmọithứvuivẻtrởlại.”

Rhomelàmđượcđiềuđóbằngcáchnào?AnhchỉnóivớiChandlersựthật.“Saumùagiải,tôi nói với anh ấy rằng anh ấy có rất nhiều khả năng, nhưng lại không được huấn luyện,”Rhomenói,“Tôiđãquyếtđịnhdànhthờigianđểlàmviệccùnganhấy.”

Đầutiên,Chandlerđãphảnđối.Anhmongđợimọingườisẽthayđổitheophongcáchvàkhảnăngcủaanh.Nhưngsauđó,anhđãthayđổitưduyvàchấpthuậnlờiđềnghịcủaRhome.Vớisựgiúpđỡ,luyệntậpchămchỉvàsựsẵnsàngthayđổibảnthânhơnlàchờđợingườikhácthayđổi,ChandlerđãtrởthànhmộttrongnhữngtiềnvệtốtnhấttạiNFL,giúpđộianhlọtvàoSuperBowl(trậnchungkếtgiànhchứcvôđịchhàngnămcủaNFL)năm1999.

CONĐƯỜNGKHÁCDẪNĐẾNSỰNỔITIẾNG

Khôngphảiaicũnghọcđượccáchnhậntráchnhiệmchonhữnghànhđộngcủahọ.Mộttrongnhữngcâuchuyệnkháclạmàtôitừngbiếtvềmộtngườitrênđạilộthấtbạilàchuyện

củaRosieRuiz.Vàonăm1980,côlàngườiphụnữđầutiêncánđíchtrongcuộcđuaBostonMarathon, lọtvào top3ngườiphụnữchạynhanhnhất tính tới thờiđiểmđó.Nhưngkể từkhoảnhkhắccôkếtthúcchặngđua,mọingườitỏranghingờvề“chiếnthắng”củacô.

Ngườibấtngờnhất là JacquelineGareau.Dù chưa từng chiến thắngmột cuộcđuanào,nhưngGareauđãluyệntậpsuốt3nămtrời.Trongcuộcđuađó,côđãvượttrướcnhữngngườiphụnữkhác,cóvẻnhưcôsẽchiếnthắng.Nhưngchỉcáchđíchkhoảngmộtdặm,mộtngườiphụnữkhácbấtngờxuấthiệnphíatrướccô.ĐólàRuiz,ngườiđãcánđíchtrướccôvàgiànhchiếnthắng.

Ngaylậptức,mọingườixônxao.

“Tôithấycóđiềugìđóđángnghi,”BillRodgers,vôđịchgiảiđuanamnói.AnhtanóirằngRuizcóthânhìnhụcịchvàkhôngđủsứcđểtrởthànhvậnđộngviênchạyviệtdã.Hơnnữa,cuốichặngđua,côấykhôngcóvẻmệtmỏi,khôngranhiềumồhôivàkhôngdùngđúngthuậtngữcủamônchạykhiđượcphỏngvấn.

Hộiđồngtổchứcđãxônxaovàbắtđầuđiềutra.HọnhậnraRuizkhôngđủđiềukiệnđểthamgia cuộcđuaBostonMarathonvì đã gian lận trong giải đuaNewYorkMarathon.HọphỏngđoánrằngtrongcuộcđuatạiBoston,Ruizđãnhảyvàonhómvậnđộngviênmộtdặmtrướcvạchđích,khôngtinrằngcôđãvượtquanhữngngườiphụnữkhác.

Hộiđồngđuasauđóđãloạicô,vàmộttuầnsau,họtraochoGareauhuychươngvàng.

TIẾPTỤCĐITRÊNĐẠILỘ

Điềungạcnhiênlàthậmchímộtnămsauđó,Ruizvẫnchưahọchỏiđượcgìtừsailầmcủamình.Tạichặngđua10kmtạiMiami,GareauđãgặpRuizvàlàmrõmọichuyện.Gareaunhắclại:“Tôihỏi,‘TạisaocôlạilàmthếtạiBoston?’Vàcôấytrảlời:‘Ồ,tôiđãchạyđấychứ.’Vìthế,tôikhôngthểtiếptụcnóichuyệnvớicôấymộtlầnnàonữa.”

HainămsausựxuấthiệntạicuộcđuaBostonMarathon,Ruizđãbịbắtvìtộiăncắptiềnvàséccủaôngchủ.Mộtnămsau,côbịkếttộivìcốtìnhbán2kgmatúychomộtcảnhsátcảitrang.

JosiahStampnói:“Chúngtacóthểdễdàngnétránhtráchnhiệmcủamình,nhưngkhôngthểnétránhhậuquảcủanhữngtráchnhiệmđó.”

Chúngtacóthểdễdàngnétránhtráchnhiệmcủamình,nhưngkhôngthểnétránhhậuquảcủanhữngtráchnhiệmđó.

–SirJosiahStamp

Bướcthứ5đểTiếnlêntừthấtbại:

Thayđổicáchphảnứngvớithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm

Hãyxemxétthậtnghiêmtúcthấtbạigầnđâymàbạnchorằngkhôngphảilàlỗicủamình.Hãytìmnhữngđiềuchưatốttrongthấtbạiđóvànhậntráchnhiệm.

Khibắtđầunghĩtheohướngđâulàtráchnhiệmcủamình,bạnsẽcóthayđổi.Vàthayđổitưduy–cáchbạnsuynghĩvềthấtbại–làbướctiếptheođểtiếnlêntừthấtbạivàcũnglàchủđềtiếptheocủacuốnsách.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông.

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại.

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại.

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn.

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm.

BẠNCÓTHỂTHAYĐỔITƯDUYKHÔNG?

6.DÙBẠNGẶPCHUYỆNTHÌTHẤTBẠIVẪNLUÔNLÀVẤNĐỀCỦACHÍNHBẠN

Cuộcsốngkhôngđơngiảnlànắmlấymộtbàntaygiỏigiang.Cuộcsốnglàchơiđẹpbằngmộtbàntaydởtệ.

—DanishSaying

Khihọcđượccáchnhậntráchnhiệmvềphầnmình,dámnhìnthẳngvàonhữngvấnđềvàsailầmcủabảnthân,cónghĩalàbạnđãchuẩnbịchuđáohơnđểvượtquathấtbại.Nhưngđiềugìsẽxảyranếunhữngkhókhănlớnlaomàbạnphảiđốimặtkhôngdobạntạonênvàkhôngnằmtrongtầmkiểmsoátcủabạn?

Trongcuộcsống,conngườikhôngbaogiờdễdàngkhuấtphụctrướcthấtbạivàtừbỏkhinguyênnhânlàdonhữnghoàncảnhkhókhănbênngoài.Nhưngcuốicùng,dùkhókhănđólàgì,dùbảnthântạonênhayhoàncảnhbênngoàimanglại,thấtbạivẫndochúngtagâyra.Nóhoàntoànlàvấnđềcủachínhbạn.HãycùngxemxétcâuchuyệncủaGregHorn.

Vàomùaxuânnăm1999,NhàxuấtbảnThomasNelsonmờitôitớinóichuyệntạinhiềuthànhphốtrênkhắpđấtnướctronghànhtrìnhgiớithiệusách.MộttrongsốnhữngđiểmdừngchâncủatôitrongchuyếnđilàthànhphốLexington,bangKentucky.VàđólànơitôiđãgặpGreg Horn, chủ nhân của Payless Food Center, một siêu thị ở thành phố Cynthiana, bangKentucky.Gregđãkểchotôimộtcâuchuyệnkhótin,mộtbằngchứngchothấy:điềugìxảyravớibạnkhôngquantrọng,quantrọnglàbạnứngxửvớinórasao.

ĐƯƠNGĐẦUVỚITHIÊNTAI

Ngày1/3/1997,GregrờibangKentuckyvàbaytớithànhphốBossier,bangLouisianađểthamdựhộinghịlãnhđạokéodài2ngàycủatôi.Saukhihộinghịkếtthúc,anhrasânbayđểtrởvềnhà,mangtheonhữngbănkhoănvềviệclàmthếnàođểápdụngnhữngkiếnthứccóđượctừbuổiđàotạolãnhđạo.

KhitớicửaSt.LouisđểchuẩnbịlênmáybayvềLexingtonthìchuyếnbaybấtngờbịhoãndothờitiếtởKentuckykháxấu.Sauđó,GregbịmắckẹtởcửaSt.Louiscảmộtđêm.Anhkhôngquábậntâmvềđiềunàyvìanhlàmộtkháchdulịchdàydạnkinhnghiệmvàđãkháquenvớiviệcgặpphảitrụctrặctrênđườngđi.Sánghômsau,anhđãbắtchuyếnbayđầutiênđểvềnhà.

ChỉkhiđặtchântớiLexington,Gregmớithựcsựthấyrõmứcđộảnhhưởngmàthờitiếtgâyra.ĐitừsânbayvềhướngCynthiana,anhnhậnthấyảnhhưởngcủatrậnmưađãkhiếnchuyếnbaycủaanhbịhủy.LũtrênsôngLickingtrànquaCynthiana,cácngânhàngởđâyngậptrongbiểnnước.Anhbắtđầuthấylolắngchosiêuthịcủamình.Anhcốgắngđithậtnhanhvềnhàvàcầumongmọithứđềuổn.

VÀTINĐÁNGBUỒNLÀ…

Khi về tới nơi, đứng cách siêu thị 200m,Greg chỉ cònnhìn thấymái nhà và hàng chữ:PAYLESS FOOD CENTER. Tất cả đều ngập trong biển nước. Greg ở với chị gái của anh tạiLexingtontrong3ngàyđểđợinướcrútvàsuynghĩxemmìnhsẽlàmgìtiếptheo.Anhgọichođạilýbảohiểmcủamìnhvàpháthiệnramộtđiềutồitệhơn:anhđóngmọiloạibảohiểm,ngoạitrừ,bảohiểmlũlụt.Vàđiềunàycónghĩalàsẽkhôngcókhoảncứutrợtàichínhnàohết.

THIỆTHẠINẶNGNỀ

5ngàysaukhicơnlũquađi,Gregmớicóthểvàođượcbêntrongsiêuthị.Tấtcảđềubịpháhủyhoàntoàn.Anhđứnggiữa500.000đô-langậpnướcvàkhohàngđổnát.Chiếcmáytínhtiềndínhđầynướcbùn,chiếctủlạnhcỡlớntrịgiá500bảngAnhđãbịnướclũlàmđổnghiêng.Cảnhtượnglộnxộnấykhiếnngườitamuốnbướcrakhỏiđóngaylậptứcvàkhôngbaogiờquaylạinữa.

Gregnói:“Vàothờiđiểmđó,tôiđãcómộtsựlựachọn.”Anhcóthểtừbỏvàchấpnhậnđểsựnghiệpkinhdoanhcủamìnhthấtbại.NhưngGregđãkhônglàmthế.“Tôicóthểtuyênbốphásản.Nhưngtôikhôngmuốnlàmđiềuđó.Tôinhớlạinhữngnguyêntắcmìnhđãhọcđượctrong2ngàytạihộinghịlãnhđạo:khôngphảiđiềugìxảyravớibạnmàlàbạnnghĩgì.Nhưnglàmthếnàođểgiảiquyếtvấnđề.Khivấpngã,tôicầnbiếtcáchđứnglên.Tôiquyếttâmvượtquathửtháchnày,”Gregnóithêm.

Họđãphảicầntới22chiếcxetảimớichuyểnhếtđượcđồđạc,hànghóahỏngđi.Gregvànhânviêncủaanhlàmviệckhẩntrương,khôngkểgiờgiấcđểtubổlạicửahàng.Gregđãphảibỏđi1triệuđô-la,nhưnganhsẽlạivẫnmởcửađượcsiêuthịPaylessFoodCentercủamình.Anhlàmtấtcảnhữngviệcđóchỉtrong16ngày.Thậtlàmộtđiềukỳdiệu.

ĐÁNHGIÁTÁCĐỘNG

BạnđánhgiánhưthếnàovềsứctànphácủatrậnlũvớisiêuthịcủaGregHorn?Bạncóthểướclượngthiệthạibằngtiềnhaythờigianngưngtrệ.Bạncũngcóthểđánhgiácơnlũquanhữngtácđộngcảmxúc,tinhthầnmànógâyravớiGreg.NhưngGreglạikhuyếnkhíchbạnđánhgiánóbằngcuộcsốngcủanhữngngườikhác:“Khảnăngmởcửatrởlạitrongvòng21ngàygiúp80ngườiđượcquaylạilàmviệc,rấtnhiềungườitrongsốđóbịảnhhưởngnặngnềbởitrậnlũ.”

GregHornlàhìnhmẫuvềmộtconngườibiếtcáchtiếnlêntừthấtbại.Rấtnhiềungườimongmuốnlàmchủhoàncảnhcuộcsốngcủamình,nhưngsựthậtlàchúngtakhôngthểxácđịnhđượcđiềugìsẽxuấthiệntrênđườngđời.Chúngtakhôngthểthayđổiđượcnhữngquânbàitrongtay,vấnđềlàcáchchúngtachơinó.ĐólàđiềumàGregđãlàm.Anhcóthểđểcơnlũchônvùisiêuthịvàsựnghiệpcủamình.Nhưngthayvàođó,anhđãbiếnnóthànhđộnglực–chonhânviên,chocộngđồngvàchochínhbảnthân.“Tôimởsiêuthịnàyvớimongmuốntạoảnhhưởngtớimọingười.Trướcđây,tôiđãlàmviệcchohãngsô-cô-laHersheyvàsởhữumộtmảnhđất1,2triệuđô-la.Cuộcsốngcủatôikháổnnhưngnhưvậylàchưađủ.”

Kểtừsaucơnlũ,anhnhậnđượcnhiềugiảithưởngvàđượcchứngnhậnlàthươngnhâncủanămdophòng thươngmạiđịaphương trao tặng.Và anhđangdùngnhững trảinghiệmcóđượctrongtrậnlũđểbắtđầusựnghiệpdiễngiảtạođộnglựccủamình.HầunhưtuầnnàoGregcũngcómộtbuổinóichuyệnđểtruyềnđithôngđiệpkhíchlệmọingười.

ĐạitướngNamPhi,JanChristiaanSmuts,từngnói:“Mộtngườikhôngbịđánhbạibởiđốithủmàbởichínhanhta”.Nhữngkhókhăndohoàncảnhmanglạikhôngphảilàvấnđềquyếtđịnh.Cuộcchiếnlớnnhấtbạnphảiđốimặtđólàchốnglạithấtbạidiễnrabêntrongmình.Bạnchiếnđấutrongtrậnchiếnnàynhưthếnào?Bạnnênbắtđầubằngcáchnuôidưỡngtháiđộđúngđắn.

Mộtngườikhôngbịđánhbạibởiđốithủmàbởichínhanhta.

–JanChristianSmuts

NGHĨSAO,NHẬNVẬY

ĐịnhluậtMurphyphátbiểurằng,“Nếumộtđiềuxấucóthểxảyra,thìnósẽxảyravàcóthểxảyravàothờiđiểmtệnhất!”VàcảđịnhluậtPetercũngchohay,“Conngườiluônkhôngngừngpháttriểnmứcđộkémcỏicủamình.”Cảhaiđềuđượcviếtravớitháiđộbiquan.Mộtcâunói tương tựđã trở thànhquy luật tronghànhđộng của conngười: “Sớmmuộngì thìchúngtacũngđạtđượccáimìnhmuốn.”

Câuhỏiđặtralà:Quyluậtcủatháiđộconngườilàlạcquanhaybiquan?Hãysuynghĩvềcâutrảlờicủabạn.Phảnứngcủabạnchothấytháiđộcủabạn.Nếumongđợinhữngđiềutồitệtrongcuộcsống,cólẽbạnsẽnóirằngquyluậtnàyđượcviếtbởimộtngườibiquan.Nếubạnlàmộtngườicócáchnhìntíchcực,cóthểcâutrảlờicủabạnlà“lạcquan”vìniềmtinvàoviễncảnhđạtđượcđiềumìnhmongđợiđangkhíchlệbạn.Tháiđộcủabạnquyếtđịnhcáchnhìncủabạn.

THÁIĐỘTÍCHCỰC:YẾUTỐTHENCHỐTĐẦUTIÊNĐỂĐIỀUGÌĐÓXẢYRATRONGBẠN

Yếutốđầutiênđểgiànhchiếnthắngtrongcuộcchiếnnộitâmchốnglạithấtbạilàmộttháiđộtíchcực.GiáosưTâmlýhọcMartinSeligmanthuộctrườngĐạihọcPennsylvaniađãnghiêncứungườilaođộngtrong30ngànhcôngnghiệpkhácnhauvànhậnxétrằng:“Nhữngngườiquaytrởlạilàmviệclànhữngngườilạcquan.”

Hãyđốimặtvớinó.Khôngphảiaicũngsẵncómộttinhthầnlạcquan.Mộtvàingườisinhrađãluônnhìnthấynhữngđiềurắcrối,khókhănnhiềuhơnlànhữngđiềutốtđẹp.Nhưngchodùthếnào,bạnvẫncóthểtrởthànhmộtconngườilạcquanhơn.Làmthếnàođểnuôidưỡngtinhthầnlạcquanđó?Câutrảlờilàbạncầnhiểubímậtcủasựhàilòng.Mộtkhiđãkhámphárađượcđiềuđóthìdùbấtkểchuyệngìxảyra,bạnvẫncóthểvượtquavàtintưởngvàođiềutốtđẹpbạnnhìnthấytrongmọihoàncảnh.

Ngàynay,sựhài lòngkhôngphải làmộtkháiniệmphổbiến.Nềnvănhóacủachúngtathựcsựkhôngkhuyếnkhíchýnghĩvềsựhàilòng.Mọingườiluônbịthôithúcbởithôngđiệp:“Cáibạnđangcólàkhôngđủ.Bạncầnnhiềuhơnthế-mộtngôinhàlớnhơn,mộtchiếcxetốthơn,mức lươngcaohơn,nhữngbộquầnáođẹphơn,v.v…”Mộtdanhsáchdàivô tận.Tuynhiên,biếthàilòngthựcsựlàđiềucầnthiếtđểcóthểđươngđầuvớithấtbại.

Córấtnhiềuquanniệmsailầmvềsựhàilòng.Dướiđâylàmộtvàiquanniệmkhôngsai(quanniệmsainằmphíasautừ“không”):

1.Khôngkìmnéncảmxúc

Tấtcảchúngtađềutừngtrảiquanhữngcảmxúctiêucực.BạnnghĩGregHorncảmthấythếnàokhinhìnthấycửahàngcủamìnhchìmdướigần2mnước?Mặcdùkhôngmuốncảmxúccủamìnhtrởnênhỗnloạnnhưngbạncũngkhôngnêncốgắngkìmnénnó.Phủnhậnnókhônggiúpbạntrởnênthanhthảnhơn.Cảmxúccủabạncuốicùngcũngsẽbộclộra,ngaycảkhibạnđãcốgắngchôngiấuchúng.

Nếubạncốgắngđènéncảmxúccủamìnhnhưmộtchiếnlượcđểđạtđượcsựhàilòngthìbạncóthểkếtthúcnótheocáchcủamộtngườiđànônglớntuổiđangnằmtrongbệnhviện,cậnkềvớicáichết.Ngườiđànôngđãsuynghĩrấtnhiềutrong2tuần,ngườivợthủychunglúcnàocũngởcạnhông.Trongnhữnggiâyphúttỉnhtáocuốicùng,ôngthìthào:“Emyêu,emđãcùnganhvượtquamọiquãngthờigiantồitệ.Khianhbịđuổiviệc,emđãởđóđểđộngviênanh.Khichúngtamấtnhà,emvẫnkhôngrờibỏanh.Emởđâykhicôngviệckinhdoanhcủaanhđổbểvàkhisứckhỏecủaanhbắtđầuxuốngdốc.”

“Vâng,anhyêu,”ngườivợmỉmcườitrảlời.

“Embiếtkhông,emthậtlàmộtngườikémmaymắn”,ôngnói.

Kìmnéncảmxúcsẽkhôngdẫntớisựhàilòng.

2.Khôngduytrìtìnhtrạnghiệntạicủabạn

Chacủatôilàmộtmụcsưtrongnhiềunăm,ôngthườngkểcâuchuyệnvềngườinôngdânởmộttrongnhữngnhàthờcủamình.Ngườinôngdânấytừchốicảithiệnbảnthân,dùchađãcốgắngkhíchlệvàkhuyênnhủnhưngvẫnkhôngthayđổiđượcgì.Phảnứngcủangườinôngdânvớichalầnnàocũnggiốngnhau:“Tôikhôngcónhiềucảitiếnnhưngtôilàngườidàydạnkinhnghiệm.”

Mộtngàynọ,chatôiláixequanôngtrạicủangườinôngdânvànhìnthấychiếcmáykéocủaôngtabịmắckẹttrongbùn.Dùôngtađãlàmđủmọicáchnhưngchiếcmáykéovẫnkhôngnhúcnhích.

Saukhicốthêmlầnnữamàkhôngkhôngcóchútkhảquannào,ôngtabắtđầuchửirủa.Đúnglúcđó,chatôihạcửaxexuốngvàlalớnvớiôngta:“Tuyệt,ôngkhôngcónhiềucảitiến

nhưngôngthựcsựlàngườirấtgiàukinhnghiệm.”

Hàilòngkhôngcónghĩalàthỏamãnvớimộttìnhtrạngtồitệ.Nóđơngiảnlàbạncómộttháiđộtíchcựckhilàmviệctheocáchcủamìnhđểthoátkhỏitìnhtrạngđó.KhiGregHornnhìnthấycửahàngcủamìnhbịngập,anhđãkhôngchấpnhậnthấtbạivàđãkhôngtừbỏ.Anhlàmnhữngđiềutốtnhấtcóthểchonóvàlàmtheocáchcủaanh.

3.Khôngvươntớiđịavị,quyềnlựcvàcủacải

Trongvănhóacủachúngta,quánhiềungườitinrằngsựhàilòngđếntừviệccóđượccủacảivậtchấthayđịavịquyềnlực.Nhưngchúngkhôngphảilàchìakhóadẫntớisựmãnnguyệnthựcsự.Nếubạnbịcámdỗ,tinrằngchúngmanglạisựhàilòngthựcsựthìhãynhớđếncâunóicủaJohnD.Rockefeller.Khimộtnhàbáohỏiôngrằnggiàucóbaonhiêulàđủ,nhàtriệuphú,mộttrongnhữngngườigiàucóvàquyềnlựcnhấtthếgiớitrảlời:“Chỉmộtchútnữathôi.”

Sựhàilòngđếntừmộttháiđộtíchcựccónghĩalà:

Tintưởngvàonhữngđiềutốtđẹpnhất–khôngphảiđiềutồitệnhất.Giữtinhthầnlạcquan–ngaycảkhibạnbịđánhbại.Nhìnragiảipháptrongmọivấnđề–khôngphảinhữngvấnđềtrongmọigiảipháp.Tintưởngvàobảnthân–ngaycảkhinhữngngườikháctinrằngbạnthấtbại.Luôngiữhyvọng–ngaycảkhinhữngngườikhácnóiđãhếthyvọng.

Dùchuyệngìxảyra,tháiđộtíchcựcluônxuấthiệntừbêntrong.Hoàncảnhvàsựhàilòngcủabạnkhôngliênquangìtớinhau.

HÀNHĐỘNGTÍCHCỰC:YẾUTỐTHENCHỐTCÒNLẠIĐỂĐIỀUGÌĐÓXẢYRATRONGBẠN

Bạnkhôngthểchiếnthắngtrongtrậnchiếnnộitâmchốnglạithấtbạinếuthiếumộttháiđộtíchcựcmàsựhàilòngmanglại.Nhưngnếusuynghĩtíchcựcvàkhônglàmgìcả,bạnsẽkhôngthểvượtquathấtbại.Bạnphảisuynghĩ,vừahànhđộngmộtcáchtíchcực.

Mộtvàingườigặpkhókhănvìtậptrungsựchúývàonhữngđiềuvượtquátầmkiểmsoátcủamình.ChuyêngialãnhđạoFredSmithnóirằngchìakhóađểhànhđộngtíchcựclànhậnthứcđượcsựkhácnhaugiữavấnđềvàthựctếcuộcsống.Vấnđềlàđiềucóthểgiảiquyết.Thựctếcủacuộcsốnglàđiềuphảichấpnhận.Vídụ,đốivớiGregHorn,cơnlũlàmộtthựctế.Anhkhônglãngphíthờigiancânnhắcxemđiềugìsẽxảyranếuanhđặtcửahàngcủamìnhởmộtnơikhác(bởikhôngcửahàngtạphóanàotrongthànhphốbịngậplụt).Khôngcóbảohiểmlũ lụt làmộtthựctế.Nhưvậy,sựthật làanhkhôngthểmởlạicửahàngcủamìnhchỉtrongvàingày.NhưngGregđãtậptrungvàonhữngvấnđềanhcóthểgiảiquyết,cũngnhưlàmthếnàođểgomđủsốtiềnsửachữa,muahàngmới,làmthếnàođểdọnsạchđốnglộnxộnrakhỏicănnhàvàlàmthếnàođểmởcửakinhdoanhtrởlạinhanhnhấtcóthể.Anhđặtsựchútâmvàomộtvàiđiềutốtđẹp,giữtinhthầnlạcquannhấtcóthểvàthựchiệnnhữnghànhđộngtíchcực.

Vấnđềlàđiềucóthểgiảiquyết.Thựctếcủacuộcsốnglàđiềuphảichấpnhận.

TRẠNGTHÁITÂMLÝ

Thấtbạilàvấnđềnộitại.Thànhcôngcũngvậy.Nếumuốnthànhcông,trướctiênbạncầnchiếnthắngcuộcchiếnnộitâmcủabảnthân.Bạnkhôngnênđểnhữngthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếntâmtrạngcủabạn.Bạncóthểkhôngbiếtmìnhsốngđượcđếnbaonhiêutuổi,nhưngbạncóthểlàmchủđượcsựsâusắctrongcuộcđờicủamình.Bạnkhôngthểtạonênnhữngđườngnéttrêngươngmặtcủabảnthânnhưngbạncóthểtạonênsắctháichonó.Bạnkhôngthểkiểmsoátthờitiếtnhưngbạncóthểkiểmsoátđượclượngoxycầnchonãobộ.Tạisaophảilolắngnhữngđiềubạnkhôngthểlàmchủkhimàbạncóthểgiữchobảnthânbậnrộnbằngviệckiểmsoátnhữngđiềunằmtrongtầmtaycủamình?

Tôitừngđọcmộtbàiviếtvềsứcmạnh,lòngcanđảmvàsựdẻodaicủangườiNaUy.MộtsốnhàthámhiểmvĩđạinhấtlịchsửđềulàngườiNaUy.Bấtluậnthờitiếtkhắcnghiệtrasao,hoàncảnhkhókhănđếnđâu,họluônkiêntrìtheođuổimụctiêutớicùng.

KhảnăngấyđãtrởthànhmộtphầnvănhóacủangườiNaUy.Đólàđấtnướccủanhữngconngườiđammêkhámphá,sốngtrênvànhđaicủaBắcCựclạnhgiá.NgườiNaUycómộtcâunóibộclộrõquanđiểmsốngcủamình:“Thờitiếtkhôngtồi,chỉcóáoquầntồithôi.”

NGƯỜIĐÀNÔNGĐỂTHẤTBẠIBÊNNGOÀI

Ngaylậptức,bạncóthểnói:“Đólàtấtcảnhữngđiềutốtlànhvàđẹpđẽchoanh,John.Anhkhôngtrảiquanhữngđiềutôiphảitrảiqua.CâuchuyệncủaGregHornkhônggiốngtôi.Tấtcảnhữnggìanhtamấtlàtiền!”

Nếuvẫnthấykhócóthểtinrằngthấtbạithựcsựlàvấnđềnộitại,bạncầnphảinghecâuchuyệnvềmộtvàingườiđãgiữtháiđộcủangườichiếnthắngkhivượtquanhữnghoàncảnhnghiệtngãnhất.

TênanhấylàRogerCrawford,khitôiviếtcuốnsáchnày,anhđã40tuổi.Anhlàmcôngviệccủamộttưvấnviênvàmộtdiễngiả.Anhđãviếtđược2cuốnsáchvàđidọcđấtnướcđểlàmviệcvới500côngty,cáchiệphộiquốcgiavàliênbang,cáckhuhọcchánh.

Đólànhữngtrảinghiệmkhôngtồi.Nhưngnếuchúngkhônggâyấntượngvớibạn,hãyxemtiếpnhữngđiềusauđây.Trướckhi trở thànhmột tưvấnviên,anh là thànhviên trongđộitenniscủatrườngĐạihọcLoyolaMarymountvàsauđótrởthànhmộtvậnđộngviêntennischuyênnghiệpdoHiệphộiTennisChuyênnghiệpHoaKỳchứngnhận.VàbạnchắcchắnsẽthayđổiquanđiểmkhitôinóiRogerkhôngcótayvàchỉcómộtchân.

TÀNNHƯNGKHÔNGPHẾ

RogerCrowfordsinhravớicănbệnhthiếungónbẩmsinh.KhimẹRogermangthaianh,bácsĩđãpháthiệncómộtngóncáiđangmọcratừcẳngtayphải,mộtngóncáivàmộtngón

taykhácmọcratừcẳngtaytráicủaanh.Anhkhôngcóbàntay.Haichânvàcánhtaybịcongắn,chânphảicủaanhnhỏhơnbìnhthườngvìchỉcó3ngón.(Bênchânnàyđãbịcắtbỏkhianh5tuổi).Nhiềubácsĩ,giáosưnóivớichamẹRogerrằnganhsẽkhôngbaogiờđilạiđược,sẽkhôngthểtựchămsócbảnthânvàkhôngthểcómộtcuộcsốngbìnhthường.

Khibìnhtĩnhtrởlạisaucúsốcđó,chamẹRogerđãquyếttâmdànhchocontrainhữngcơhộitốtnhấtđểsốngbìnhthườngnhưbaođứatrẻkhác.Họluônkhiếnanhcảmnhậnđượctìnhyêu thương, để trở nênmạnhmẽ và phát triển khả năng tự lập. “Con chỉ trở thành ngườikhuyếttậtnếuconmuốnnhưvậy”,chaanhthườngnóivớianhnhưvậy.

Khianhđủlớn,họgửianhvàomộttrườngcônglậpchínhquyvàchoanhthamgiacácmônthểthao.Chamẹkhuyếnkhíchanhlàmmọithứmàanhmongmuốn.Vàhọdạyanhcáchsuynghĩtíchcực.

“Điềuchamẹtôikhôngbaogiờlàmlàđểtôicảmthấyhổthẹnvìbảnthânhaynhậnđượcsựưuáicủamọingườivìkhuyếttậtcủamình,”anhnói.

NẾUANHẤYCÓTHỂLÀMĐƯỢC…

Rogertrântrọngnhữnglờiđộngviênvàsựrènluyệnanhnhậnđượctừchamẹ,nhưngtôikhôngnghĩrằnganhấythựcsựhiểuýnghĩahaytầmvóccủanhữngthànhtíchmàanhđạtđượcchođếnkhianhvàođạihọcvàtiếpxúcvớimộtvàingườimuốngặpanh.Anhnhậnđượcmộtcuộcđiệnthoạitừmộtngườiđànông,ngườiđãđọcvềnhữngtrậnvôđịchtenniscủaanhvàRogerđồngýgặpôngtaởmộtnhàhànggầnđó.KhiRogerđứnglênbắttayngườiđànông,anhpháthiệnramộtngườinữacóđôitaygầnnhưgiốnghệtanh.Rogertrởnênvuisướngvìanhnghĩmìnhđãtìmđượcaiđógiốnganhnhưnggiàdặnhơn,ngườicóthểlàmthầycủaanh.Nhưng saukhi nói chuyệnvớingười lạ này trongmột vài phút, anhnhận ramìnhđã lầm.Rogergiảithích:

Thayvàođó,tôinhìnthấymộtconngườivớisựcaynghiệt,tháiđộbiquan,trúttấtcảsựthấtbạivàchánnảnlênthânthểcủaanhta.

Chẳngbaolâutôinhậnrarằngcuộcsốngvàquanđiểmcủachúngtôiquákhácbiệt…Anhtachưabaogiờgiữđượcviệclàmlâudàivàtinchắcđiềunàylàdo“sựphânbiệtđốixử”–chứkhôngphảivìanhtathườngxuyênđếnmuộn,haynghỉlàmvàthiếutráchnhiệmtrongcôngviệc.Quanđiểmcủaanhtalà,“Cuộcđờimangnợtôi”vàcuộcđờikhôngchấpnhậnanh.Anhtatừnggiậndữvớitôivìtôikhôngchiasẻvớinỗituyệtvọngđó.

Chúngtôigiữliênlạctrongmộtvàinăm,chođếnkhimộtýnghĩlóelêntrongtôi:dùmộtphépmàunàođóbấtngờmangtớichoanhtamộtcơthểhoànhảothìsựkhổsởvànhữngthấtbạicủaanhtacũngkhôngthayđổi.Anhtasẽvẫndậmchântạichỗtrongcuộcđờimình.

Ngườiđànôngđóđãchấpnhậnđểthấtbạixâmchiếmtừbêntrong,trongkhiRogerđãlàmchủđượcnghệthuậttiếnlêntừthấtbại.

…THÌBẠNCŨNGCÓTHỂ

CóthểnghịchcảnhtrongcuộcđờibạnkhôngđếnmứckhókhănnhưRogerCrawford.Vàđólàlýdovìsaocâuchuyệncủaanhấytạonhiềuđộnglựcđếnnhưvậy.Rogerluônnghĩrằng:“Nhữngkhiếmkhuyếtchỉcóthểbiếntathànhtàntậtnếutachophépchúnglàmnhưthế.Điềunàykhôngchỉđúngvớinhữngngườikhuyếttậtmàcònđúngvớicảmxúcvàtríthôngminhcủaconngười.Tôitinrằngnhữnggiớihạnthựcsựvàlâudàiđượchìnhthànhtừtrongsuynghĩ,khôngphảitừcơthểcủachúngta.”Nóicáchkhác,dùđiềugìxảyra,thấtbạivẫnlàmộtvấnđềđếntừbêntrong.

Nhữngkhiếmkhuyếtchỉcóthểbiếntathànhtàntậtnếutachophépchúnglàmvậy.Điềunàykhôngchỉđúngvớinhữngngườikhuyếttậtmàcònđúngvớicảmxúcvàtríthôngminhcủaconngười.Tôitinrằngnhữnggiớihạnthựcsựvàlâudàiđượchình

thànhtừtrongsuynghĩ,khôngphảitừcơthểcủachúngta.

–RogerCrawford

Bướcthứ6đểtiếnlêntừthấtbại:

Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn

Điềugìtrongcuộcsốngmàbạncoilànguồngốccủasựchánnảnvàthấtbại?Hãynghĩvềcácnguyênnhânvàliệtkênhữngđiềukhiếnbạnđauđầu,khổsở,nhữngtrởngạivàvấnđềliênquanvớinó:

Khókhăn

Hànhđộngcầnlàm

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Bâygiờ,hãyxemxéttừngvấnđềvàlựachọnxemvấnđềnàolàthựctếtrongcuộcsốngcủabạn(điềubạnphảichấpnhậnvàvượtquanó)hayvấnđềnàođòihỏihànhđộngtíchcựccủabạn.Vớithựctếtrongcuộcsống,hãyviếttừ“thựctế”vàobêncạnhvàxácđịnhbằngtháiđộ lạcquandùđó lànghịchcảnh,nhưRogerCrawfordđã làm.Vớinhữngvấnđềcầnhànhđộng,hãyviếtvàocộtbênphảiđiềubạnphảilàmđểtạonênnhữngđiềutíchcựcthayđổicuộcsốngcủabạn.Sauđó,tựhứavớibảnthânsẽthựchiệnchúngbằngtấtcảsựhứngkhởi.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông.

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại.

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại.

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn.

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm.

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn.

7.CÓPHẢIQUÁKHỨĐANGGIỮCUỘCSỐNGCỦABẠNLÀMCONTIN?

Chúatạorathờigianđểcónơichôngiấunhữngthấtbạitrongquákhứ.

—JamesLong

Khirảnhrỗi,tôirấtthíchchơigolf.Tôichơikhônggiỏi,nhưngđãkháhơnngàyxưarấtnhiều.Tôibắtđầuchơigolflúc22tuổi,vàgiảnhưtôibắtđầuchơitừlúc5tuổi,cólẽbâygiờtôiđãlàmộttaygolfcừkhôirồi.Aimàbiếtđược?Nhưngđiềuđókhôngquantrọng,tôihạnhphúcvìtôibắtđầubiếtchơigolf.NgườiđãkhơidậyniềmyêuthíchcủatôiđốivớimônthểthaonàychínhlàArnoldPalmer.

TRƯỚCTIGERWOODS

ArnoldPalmerlàmộttrongnhữngvậnđộngviênvĩđạicủathếkỉXX,làngườiđãthựcsựđưabộmôngolfchuyênnghiệptrởnênphổbiến.VinScullynóirằng:“Trongmônthểthaodànhchogiớithượnglưu,ôngấyđãtạonênmộtkỳtích.”Đólàlýdokhiếnmộtngười,saunàylàtaygolfchuyênnghiệpRoccoMediate,đãnóivớiPalmertrongđámđôngreohòsuốtmùagiảiHoaKỳmởrộngtrướccủaôngrằng:“Ôngbiếntấtcảnhữngđiềunàythànhkhảthi.”KhinóivềPalmer,TigerWoodschỉdiễnđạtmột câuđơngiản: “Ôngấy làngười tôimuốn trởthành.”

RấtnhiềungườiởđộtuổicủatôiđãcócảmhứngchơigolftừArnoldPalmer,cũngnhưviệcmônthểthaonàyngàycàngphổbiếnlànhờcóTigerWoods.Palmerlàtaygolfchuyênnghiệpxuấtsắc.GiốngnhưWoods,ôngbắtđầuchơigolfkhicònlàmộtđứatrẻ.Vàkhilớnlên,ôngđãthực hiện gần hết những việc cần làm trong sân golf. (Cha của ông làmột tay golf chuyênnghiệpvàlàngườiđưađườngchỉlốichoông).

Palmerđãhoạtđộngtronglànggolfchuyênnghiệphơn40nămvàgiành92danhhiệuvôđịch,61giảitrongsốđólàgiảiPGATourHoaKỳ.Từnăm1960đếnnăm1963,ônglàtaygolfsốmộtthếgiớivàthốnglĩnhPGAvới29danhhiệu.Tàinăngđóđãgiúpôngtrởthành“Nhânvậtthểthaocủanăm”dotạpchíSportsIllustratedbìnhchọnvàonăm1960và“Vậnđộngviêncủathậpniên”dohãngtinAPbìnhchọn.Quanđiểmthựctế,tínhcáchhàihướcvàkhảnăngchơigolfđángkinhngạccủaPalmerđãthuhútlượnglớnkhángiả,nhữngngườicóthểtheodõiôngchinhphụctừlỗgolfnàyđếnlỗgolfkhác.Saunày,họđượcgọilà“ĐộiquânArnie”vàdườngnhưhọcóthểtheoôngđibấtcứđâuđểcócơhộinhìnthấy“Vuagolf”thiđấu.

NGAYCẢSAILẦMLỚNNHẤT

Bấtkỳgolfthủnàocũngcóthểcómộtlỗgolfkhôngtốt–ngaycảmộtvậnđộngviênlừngdanhkỳcựunhưArnoldPalmer.Chìakhóađểvượtquatròchơinàylàquênđinhữngcúđánhtồitệcủabạn.Đócóthểlàviệckhókhăn–đặcbiệtlàcáilỗgolftồitệấycủabạnđãănsâuvàotrínhớaiđó.

CâuchuyệnxảyravàomùagiảiLosAngelesmởrộngnăm1961,khiPalmerđangởđỉnhcaocủasựnghiệp.Trongpar-55ởlỗthứ9, lầnđánhcuốicùngtrongngày,Palmerđãđánhđượcmộtđườngbóngkhámạnhvớinỗlựcđưabóngvàovùnglỗgônbằngcúgạtbóngthứhaicủamình.Ôngsẽđứngđúngvịtríđểcốgắngđạtmộtđiểmbirdie6,thựchiệnmộtcúgạtgầnhơntớinhữngngườidẫnđầu.

Vớigậythứba,Palmerđánhvớiniềmtinđâylàmộtcúđánhđẹp.Nhưngquảbóngđãliệngsangbênphải,đâmvàomộtcáicộtvàlănrangoàiđườngbiêngiớihạnphạmviđiềukhiểnbóng.Palmerthảmộtquảbóng,nhậnmộtcúđánhphạtđềnvàthửlại.Lầnnày,bóngcủaôngmócsangtráivàbayvàođườngđẩybóng.Ônglạithảmộtquảbóngvànhậnmộtcúđánhphạtđền.Ôngđãlặplạiquátrìnhđánhbóngrangoàiđườngbiênrấtnhiềulần.Cuốicùng,ôngđãđẩyđượcquảbóngvàokhuvựclỗgolfsau10cúđánh.Ôngcũngmấttới2cúđánhnữavớichiếcputter7đểđưabóngvàolỗ.Trongtrậnđấuđó,ôngtrởthànhngườighibànthảmhạiđếnnỗibịloạikhỏitrậnđấu.

ĐÀITƯỞNGNIỆMCHOTHẤTBẠI?

Ngàynay,sauhơn40năm,nếubạnđếnlỗthứ9ởsângolfRanchoPark,LosAngeles,bạnsẽthấymộttấmbảngbằngđồngghirằng:“Thứ6,ngày6/1/1961,ngàyđầutiêncủagiảiLosAngelesmởrộnglầnthứ35,ArnoldPalmer,golfthủcủanăm,vậnđộngviênchuyênnghiệpcủanăm,đãphảiđánh12gậyđểđưabóngvàolỗgolfnày.”

Vàocuốinăm1990,tôiđãcócơhộiquansátArnoldPalmerchơigolf.ĐólàlầnởcâulạcbộBayHill,thànhphốOrlando.Tôiđangchơivớibạnmình,Larry,vàhaicặpđấutrướcchúngtôitựnhậnmìnhlànhững“ôngvua”.Nhưthườnglệ,tôiphátbóngtừlỗthứhaiđếnlỗcuốicùngvàlàmộtcúxoáytráicựcdở.Nóbayquasátđườngbónglănvàbaythẳngvàomộtngườichơigolfkhác.Quábấtngờ,tôikêulớn“Dừnglại”vàngaylậptứcnhậnrangườidínhbóngkhôngaikhácchínhlàPalmer.Rấtmaylàôngấycúiđầu.

6thángsau,tôinhậnđượcláthưnàytrongemail:

CâulạcbộgolfBayHillcủaArnoldPalmer

Ngày12/2/1997

TiếnsỹJohnMaxwell

INJOY

ElCajon,California

Johnthânmến,

ThaymặtchobảnthânvàtoànbộnhânviêncủaCâulạcbộBayHill,chúngtôixinchúcanhsinhnhậtlầnthứ50hạnhphúc.LàngườisánglậpCâulạcbộ,tôigửianhlờimờicánhântới

thamgiachuỗichươngtrìnhdànhchongườichơinghiệpdưcaotuổicủacâulạcbộ.Đượcđóntiếpanhlàniềmvinhhạnhcủachúngtôi.

Jonh,tôicómộtlưuýnhỏ–khianhgầnnhưlấyđicáiđầucủatôitronglỗthứ17vàocuốitháng11,tôiđãcómộtấntượngtrongđầurằng,“Cúswing8đóchắcchắnlàcủamộtngườiđànôngcóđầyđủđiềukiệnthamgiavòngthiđấudànhchongườicaotuổi.”Vàkhinhìnvàohồsơcủacácthànhviên,tôibiếttôiđãkhônglầm.Cúswingđộcđáonày,cùngvớisinhnhậtlầnthứ50giúpanhđủđiềukiệntrởthànhthànhviênưutúcủacâulạcbộngườicaotuổicủachúngtôi.Tạicâulạcbộ,anhhãyyêucầugiảmgiáchongườicaotuổi.Tôiđảmbảorằnganhsẽkhôngcầnphảiđặtchứngminhthư.Cácnhânviênluôntựhàovềkhảnăngnhậndiệnngườicaotuổiquamàutóc,khuônmặtvàcácđặcđiểmriêngcủahọ.Nếutấtcảvẫnsai,chỉcầnchohọthấycúswingcủaanh.Điềuđósẽchứngminhtấtcả!

Mộtlầnnữa,chúcmừngsinhnhật,JohnMaxwell!

Luôngiữcúswingnhé,

ArnoldPalmer.

Nhữnggolfthủgiỏikhôngdừnglạiởnhữngthànhtíchtồi–trừkhihọchỉgiữmongmuốntrởthànhtaygolfgiỏitrongsuynghĩ.VàđiềuđóluônđúngvớiArnoldPalmer.Mộtlần,khiđượchỏivềkếtquảcủamìnhtronglỗgolfthứ9tạigiảimởrộngkia,ôngnói:“Tấmbảngchếttiệtđósẽởđókhálâusaukhitôirađi.Nhưngbạncầnphảibỏchúnglạiphíasau.Lầnđánhtiếptheocủabạncóthểtốthoặctồinhưlầnđánhtrước–nhưngbạnsẽluôncócơhộikhác.”

QUÁKHỨTÁCĐỘNGTỚIHIỆNTẠINHƯTHẾNÀO?

Điềukhiếnmộttaygolfchuyênnghiệpvượtquathấtbạivàtrởthànhmộtngườithànhcônglàkhảnăngbỏquákhứlạiphíasauvàtiếnlên.Phẩmchấtđóđặttavàovịtrítíchcựcđểgiảiquyếtnhữngkhókhăntronghiệntạicùngvớisựnhiệttình.

Ngượclại,mộtngườikhôngthểvượtquanhữngđaukhổvàthấtbạilàngườibịquákhứgiữlàmcontin.Thựctế,tronghơn30nămlàmviệcvớimọingười,tôichưagặpngườinàothànhcôngmàluônchămchămnhìnvàonhữngthấtbạitrongquákhứ.

Mộtvàinămtrướcđây,tôinghebạntôi,ChuckSwindoll,kểcâuchuyệnvềconvẹtđuôidàiChippie.Anhnóirằngnhữngvấnđềcủaconchimđãbắtđầukhicôchủquyếtđịnhdọnsạchbụibẩnvàlôngởđáylồngbằngmáyhútbụi.Khicótiếngđiệnthoại,côchủchạyđinhấcmáy,và–bạnđoánxem–chỉmộttiếnghuỵchvàtiếnggiórít,Chippieđãbiếnmất.

Côchủnọnhanhchóngtắtchiếcmáyhútvàmởtúichứabụira.Chippieđãbịngấttrongđó.CôvộivãđặtChippievàobồntắm,mởvòinướcchảymạnhnhấtvàđểconchimvào.

Đúnglúcđó,cônhậnramìnhđanglàmchomọichuyệntệhạihơn.Cônhanhchóngquaysangchiếcmáysấy tóc.Convẹtnhỏbịướtnhẹp, runrẩy tronghơigiócủachiếcmáysấy.

Chuckkếtthúccâuchuyệnbằngcâunói:“Chippiekhônghótnhiềunữa…”

NgườikhôngthểchiếnthắngquákhứcũngchỉgiốngnhưChippie.Họchấpnhậnđểnhữngđiềutồitệđãquaámảnhcuộcsốngcủamìnhtronghiệntại.Cóvẻnhưtôiđangbìnhthườnghóanhữngđiềuđãxảyravớibạntrongquákhứ.Nhưngkhông.Tôibiếtrằngconngườiphảichịuđựngnhữngtấnbikịchthựcsựtrongthếgiớikhônghoànhảonày.Họbịmấtđingườithân–đôikhiởtrongnhữnghoàncảnhvôcùngkhủngkhiếp.Cóngườibịungthư,AIDSvàcácbệnhsuynhượckhác.Cóngườibịkẻkháclạmdụng.Sonngbikịchsẽkhôngthểngăncảnmộtconngườicócáchnhìntíchcực,khôngngừnglaođộngvàsốngtrọntừngkhoảnhkhắctrongcuộcđờimình.Mộtngườisinhravớinhữngkhuyếttậtvàquyếtđịnhrằngthếgiớinàymangnợanhta, trongkhiđó,ngườikháclạibướctiếpđểtrởthànhvậnđộngviêntennischuyênnghiệp.Mộtngườimắccănbệnh thếkỷAIDS từbỏcuộcsống trongđaukhổ, trongkhiđó,ngườikháclạixâydựngsựnghiệpvàsốnghạnhphúcbêngiađình.

Chodùquákhứcóđentốiđếnđâuthìtacũngkhôngnhấtthiếtphảiđểnóámảnhquãngđờicònlạicủamình.

Thựctế,tronghơn30nămlàmviệcvớimọingười,tôichưagặpngườinàothànhcôngmàluônchămchămnhìnvàonhữngthấtbạitrongquákhứ.

DẤUHIỆUCỦASỰTHẤTBẠITRƯỚCQUÁKHỨ

Theokinhnghiệmcủa tôi,những rắc rối trongquákhứ tácđộngđếnconngười theo2cách:hoặclàmbạnsuysụphoặctạonênđộtphá.5đặcđiểmsaulànhữngdấuhiệuchothấyconngườikhôngvượtđượcquanhữngkhókhăncủaquákhứ:

1.Sựsosánh

Nếubạnngheaiđóliêntụcnóivềkhókhănhọđãgặpphảivàrằngchúngnhiềuhơnbấtkỳai,thìrấtcóthểhọđangchophépmìnhbịquákhứgiamgiữ.PhươngchâmcủahọcũngtươngtựnhưQuentinCrisptừngnói:“Đừngcốgắngchạytheongườikhác.Hãykéohọxuốngngangtầmvớibạn.Điềunàyđơngiảnhơnnhiều.”

2.Sựthỏahiệp

Mộtđặcđiểmkháccủangườibịmắckẹttrongquákhứlàsựthỏahiệp:tinvàonhữnglýdochínhđángđểkhôngvượtquakhókhăntrongquákhứ.Sựthỏahiệpngăncảnhọtìmragiảiphápchovấnđềcủamình.Nhữnglờingụybiện,dùcómạnhmẽtớiđâucũngkhôngbaogiờdẫntớithànhcông.

Nhữngrắcrốitrongquákhứtácđộngđếnconngườitheo2cách:hoặclàmbạnsuysụphoặctạonênbướcđộtphá.

3.Sựcôlập

Nhưđãđềcập,mộtvàingườikhépmìnhvìnhữngtổnthươnghọphảichịuđựngtrongquá

khứ.Đốivớimọingười,điềuđógiốngnhưmộtphảnxạtựvệ.NhàvănC.S.Lewisđãkhẳngđịnh:“Chúngtasinhrakhôngnơinươngtựa.Ngaykhibắtđầucóýthức,chúngtađãkhámphárasựcôđơn.Chúngtacầnnhữngngườikhác,cảvềthểchất,tìnhcảmlẫntrítuệ.Chúngtacầnhọnếuchúngtamuốnbiếtbấtkỳđiềugì,ngaycảvềchínhbảnthânchúngta”.

5.Sựhốitiếc

Mộtchướngngạivậtquantrọngđốivớicuộcsốnghiệntạilàmcạnkiệtsứclựccủaconngườiđólàsựhốitiếc.

Bạntôi,DwightBainđãgửichotôimộte-mailvớicáitên“ThànhphốHốitiếc”,đểkểlạimộtcâuchuyện:

Tôikhônglênkếhoạchcụthểchochuyếndulịchnămnay,nhưngtôivẫnthấymìnhsắpxếphànhlývàlênđường.Điềunàythậtđángsợ.Tôiđangtrênmộtchuyếnđiđầytộilỗi.

Tôiđãđặtvécủahãnghàngkhông“Giánhư”.Tôikhôngkiểmtrahànhlýcủamình–tấtcảmọingườiđềumangtheohànhlýlênmáybay–vàphảikéonóđinhiềudặmtrênsânbaycủa“ThànhphốHốitiếc”.Tôicóthểnhìnthấymọingườitừkhắpnơitrênthếgiớicùngởđóvớitôi.Họìạchbướcđidướisứcnặngcủanhữngchiếctúidohọtựtaychuẩnbị.

Tôibắtmộtchuyếntaxitới“KháchsạnGợinhắcQuákhứ”.Ngườiláixecàisốlùitrongcảchuyếnđivềvàluônnhìnlạiphíasauđầylolắng.Tớinơi,tôinhìnthấymộtphòngkhiêuvũ,nơisựkiệncủatôisẽđượctổchức:BữatiệcTiếcnuốiThườngniên.Khiđăngkýthamgia,tôinhìnthấytấtcảnhữngđồngnghiệpcũđãcótêntrongdanhsáchkháchmời:

Giađình”hoànhảo”–Giánhư,Cóthể,Cólẽ

Cảhaingườibạn“Cơhội”–“Bỏlỡ”và“Đánhmất”

Tấtcảnhững“Ngàyhômqua”–nhiềukhôngkểxiết,tấtcảđềucónhữngcâuchuyệnbuồnđểchiasẻ.

Những“Giấcmơtanvỡ”và“Thấthứa”cólẽcũngởđâycùngvớinhữngngườibạncủahọ:“Đừngđổlỗichotôi”và“Khôngthểdừnglại”.

Vàtấtnhiên,trongnhữnggiờgiảitrí,khôngthểthiếungườikểchuyệntrứdanh“Đólàlỗicủahọ”.

Vìđãchuẩnbịchoviệcởđâymộtđêmthậtdàinêntôinhậnthấychỉmộtngườicósứclựcđểđưatấtcảbọnhọvềnhàvàgiảitánbữatiệc,đólàtôi.Tấtcảnhữngđiềutôiphảilàmquayvềhiệntạivàchàođónmộtngàymới!

Nếubạnthấymìnhđangbướclênmộtchuyếnbaytới“ThànhphốHốitiếc”,hãynhìnnhậnđólàmộthànhtrìnhdobạntựđặtchỗvàbạncóthểhủybỏbấtkỳlúcnàomàkhônghềmấtphítổn.Ngườiduynhấtcóthểlàmđiềuđóchỉcómìnhbạn.

5.Sựđaukhổ

Ngườikhôngvượtquanhữngrắcrốivàđaukhổtrongquákhứcuốicùngsẽtrởnênđaukhổhơn.Đólàhệquảtấtyếucủaviệckhônggiảiquyếtnhữngvếtthươngcũvàbikịchđãqua.

WesRoberts,ChủtịchTrungtâmLifeEnrichment từngkhuyênrằng: “Conngườikhôngcầnphảilànạnnhâncònsótlạicủaquákhứ.”Nhưngnếulàmnhưvậy,họsẽtrởthànhtùnhânchonhữngcảmxúccủachínhmình.“Thườngkhitrưởngthành,nhữngnhàtùnàylàcácchứngnghiện–nghiệnlàmviệc,nghiệnrượu,nghiệnăn.Chúngtatựtayđưamìnhvàotù.”Nóicáchkhác,chúngtachấpnhậnđểquákhứgiamgiữmình.

Đừngquantâmbạnđãtrảiquachuyệngì,hãynhớlấyđiềunày:

Cóngườicóquákhứtốtđẹphơnbạnvàlàmchonótệđi.Cóngườicóquákhứtồitệhơnbạnvàlàmchonótươiđẹplên.Hoàncảnhthựcsựcóliênquantớiviệcbạnvượtquanhữngtrảinghiệmcủacánhân.Tổnthươngtrongquákhứcóthểlàmbạnđaukhổhơnhaytốtđẹplên–sựlựachọnlàởbạn.

ĐỘTPHÁ:LỰACHỌNTHAYTHẾCHOSỰTHẤTBẠI

Tấtcảnhữngkhókhănlớnmàbạnphảiđốimặttrongcuộcsốnggiốngnhưngãbađường.Bạnchọnconđườngmàmìnhsẽbướcđi,hướngtớisựthấtbạihoặcsựđộtphá.

DickBiggs,mộtnhàtưvấn,ngườigiúpcáccôngtytrongtop500côngtylớnnhấtnângmứclợinhuậnvàtăngnăngsuất,chorằngtấtcảchúngtađềucónhữngtrảinghiệmkhônggiốngnhau.Kếtquảlà,mộtvàingườichỉđơnthuầntồntạivàchấpnhậntrạngthái“ngưnglạivàchấmdứtmọihoạtđộng”.Ôngnóitiếp:

Mộttrongnhữngthầygiáotốtnhấtcủasựkiêncườnglànhữngbướcngoặttrongcuộcđời.Hãyhyvọngtrảiqua3-9bướcngoặthoặc“nhữngthayđổilớnlao”trongcuộcsốngcủabạn.Những sự chuyển tiếp này có thể là những trải nghiệmhạnh phúc…hay khoảng thời giankhôngmấyvuivẻnhưmấtviệc, lyhôn, thất tình, thâmhụttàichínhhaycácvấnđềvềsứckhỏe.

Cácbướcngoặtcóthểmanglạimộttầmnhìnxa,đólàkhảnăngnhìnranhữngthayđổiquantrọngtrongcảcuộcđờibạnvàđểthờigianchữalànhvếtthươngtrongquákhứ.

Bằngviệchọc từnhữngbướcngoặt,bạncó thểphát triển theochiềusâuhơn trongsựnghiệpvàcuộcsốngcủamình.

Nếubạncónhữngtổnthươngtồitệ,vậyhãybắtđầubằngviệcnhậnthứcnỗibuồn,sựđaukhổhaybấtkỳmấtmátnàobạnđãtừngtrảiqua.Tiếpđó,hãythathứchonhữngngườiliênquan,kểcảbạn,nếucần.Điềuđósẽgiúpbạntiếnlên.(Nếukhôngthểthựchiệnđiềuđómộtmình,bạnhãynhờchuyêngiagiúpđỡ).

Tôihiểurằngrấtkhóđểbướcquagiaiđoạnnày,nhưngbạncóthểlàmđược.Chỉcầnnghĩrằng,ngàyhômnaycóthểlàngàybạnbiếnquákhứđauthươngcủamìnhthànhmộtbướcđộtphátrongtươnglai.Đừngđểbấtkỳđiềugìtrongquákhứgiamgiữbạn.

Tấtcảnhữngkhókhănlớnbạnphảiđốimặttrongcuộcsốnggiốngnhưngãbađường.Bạnchọnconđườngmàmìnhsẽbướcđi,hướngtớisựthấtbạihoặcsựđộtphá.

GIẤCMƠVẪYGỌIVỀPHƯƠNGĐÔNG

SơFrancesCabriniluônmanghànhlýrấtgọnnhẹkhiđidulịch.Tháng3/1889,khivịsơ39tuổiấyrờikhỏichiếcthuyềntạiđảoEllis,côvẫnđangsuynghĩvềnhiệmvụcủamình:giúpđỡthànhlậpmộttrạitrẻmồcôi,mộttrườnghọcvàmộttuviệnởNewYork.Côkhôngbậntâmvềbấtkỳvấnđềnàotrongquákhứcủamình,mặcdùcôđãtrảiquarấtnhiềuchuyện.

FrancescaLodi-Cabrini sinhraở thị trấnLombardy,Sant’Angelo, Italy.Vìbị sinhnon2thángnêncôluônlàđứatrẻốmyếunhấttronglàng.Lên6tuổi,côđãướcmuốntrởthànhmộtnhàtruyềngiáotạiTrungQuốc.Tuyvậy,mọingườiđềuchếnhạoướcmơcủacô.ChịgáiRosađãgiễucợtLodi-Cabrini:“Giớitruyềngiáosẽkhôngbaogiờchấpnhậnmộtconbésuốtngàynayốmmaiđauđâu”.

Năm12tuổi,côlậplờithềgiữtrinhtiếtvàđếntuổi18,độtuổiđạtyêucầutốithiểu,cônộpđơnvàotuviệnnữDaughtersoftheSacredHeart,nhưngcôđãbịloạivìsứckhỏequáyếu.

ĐiềuđókhônglàmCabrinitừbỏướcmơtớitruyềngiáoởchâuÁ.Côbắtđầuluyệntậpđểtăngcườngsứckhỏevàchứngtỏnănglựcbảnthân.Côdạyhọcchonhữngđứatrẻ,chămsócmộtngườigiàtronglàng.Vàkhidịchđậumùatrànđến,côđãchămsócgiađìnhvànhữngngườibạnvượtquabệnhtậtchođếnkhichínhcôcũngbịngãbệnh.Saukhihồiphục,côtiếptụcgửiđơnxinvàotuviện.Nhưngmộtlầnnữa,côlạibịtừchối.

MỘTBƯỚCTIẾN

6nămsau,cuốicùngCabrinicũngđượcchấpnhậnlàmnữtu.CônghĩrằngđólàdấumốcquantrọngđưacôtiếngầnhơntớiướcmơđượcphụngsựởTrungQuốc.Nhưngcôđãphảitrảiquathêmnhiềuđaukhổ.Cảchavàmẹcôđềuquađờitrongcùngmộtnăm.Sauđó,Cabriniđượcphâncôngdạyởtrườnghọcđịaphươngthayvìmộttrườngởnướcngoài.KhicôđăngkývàonhữngtổchứckháccósứmệnhphụngsựởchâuÁ,côđãbịloại.Khônglâusau,côđượcphân công tới trông coimột trại trẻmồ côinhỏởCodogno,một thị trấn cáchnhà côhơn80km.Côđãmất6nămmònmỏiởtrạimồcôiđótrướckhinóbịđóngcửa.

KhithấycôvẫnmơướcvềchuyếnđitớichâuÁ,vịtrưởngtuviệnđãnóivớicôrằngnếumuốnthamgiavàođộitruyềngiáo,cônêntựthànhlậpmộtDòngloviệctruyềngiáo.Cabrinicùng7nữtutrẻởtrạitrẻmồcôinọđãsánglậpDòngnữtruyềngiáoThánhtâm(MissionarySistersoftheSacredHeart)vàonăm1880.

Trongsuốt8nămsauđó,côxâydựngđộitruyềngiáo,thànhlậpcáctổchứcởMilan,Rome

vàmộtsốthànhphốkhácởÝ.

Côđãcốgắng tìmmộtđịađiểmởchâuÁ,nhưngĐứcGiáohoàngLeoXIIIđãđánhdấuchấmhếtchogiấcmơtruyềngiáoởchâuÁcủaCabrini.Ôngnóivớicô: “Khôngđivềphíađông,nhưnghãyđivềphía tây.Consẽ tìm thấyvôvàncôngviệcđể làmởHoaKỳ”.Côcónhiệmvụgiúpđỡthànhlậpmộttrạitrẻmồcôi,mộttrườnghọcvàmộttuviệnởthànhphốNewYork.

HÀNHTRÌNHVỀPHÍATÂY

GiấcmơmàcôấpủsuốtcuộcđờilàđượcphụngsựởchâuÁđãtanvỡ.Tấtcảđãnằmlạiphíasaucô, trênđấtÝ, tổấmduynhấtmàcôtừngbiết.Nhưngcôkhôngphải làngườichophépquákhứgiamgiữmình.

Trong29nămsauđó,côđãdânghiếnhếttàinăngvàtâmhuyếtchonhiệmvụgiúpđỡngườidânởcácnướcchâuMỹ.Vàcôđãvượtquarấtnhiềutrởngạiđểlàmđượcđiềuđó.KhitớiNewYork,cômớiđượcbiếtkếhoạchxâydựngtrạitrẻmồcôi,trườnghọcvàtuviệnđãthấtbạivàrằngcônênquaytrởlạiÝ.Nhưngcôđãgiảiquyếtnhữngvấnđềgặpphảivàthànhlậpđượccáccơsởnhưkếhoạchđãđịnh.

Khôngbậntâmtớinhữngkhókhănphảiđốimặt,Cabriniliêntụcvượtquachúng.Cabrinimấtvàonăm1917, thọ67tuổi.Vàothờiđiểmđó,bàđãxâydựngđượchơn70bệnhviện,trườnghọcvàtrạitrẻmồcôiởnhiềunướcnhư:HoaKỳ,TâyBanNha,Pháp,AnhvàNamMỹ.

ẢnhhưởngcủaCabrinirấtlớnlao.BàlàMẹTeresa–ngườihộitụnhữngphẩmchấtcủalòngtừbi,canđảm,sựkiêntrìvàkhảnănglãnhđạo.NhưngCabrinisẽkhôngbaogiờlàmnênđiềukhácbiệtnếubàchophépquákhứvâyhãmmình.Thayvìthanthởvềướcmơtanvỡvànhữngđaukhổcủamìnhkhicòntrẻ,bàđãbướctiếpvàlàmmọiviệccóthểđểphụngsựChúa.Tôihyvọngbạncũngcóthểlàmđượcnhưthế.

Bướcthứ7đểtiếnlêntừthấtbại:

Nóilờitạmbiệtvớingàyhômqua

Đểtiếnlênphíatrước,bạnphảihọccáchtạmbiệtnhữngđaukhổ,bikịchcủangàyhômqua.Bạnkhôngthểxâydựngmộtđàitưởngniệmchonhữngvấnđềtrongquákhứvàtiếptụcthấtbại.

Hãydànhthờigianđểghiranhữngsựviệctiêucựctrongquákhứcóthểkìmhãmbạn:

Vớimỗisựkiệnmàbạnliệtkê,hãyđitheocácbướcsau:

1.Nhậndiệnsựđaukhổ

2.Chấpnhậnsựmấtmát

3.Thathứchongườikhác

4.Thathứchochínhbảnthân

5.Tậptrungthoátrakhỏisựkiệnđóvàtiếnlên

Điềugìxảyđếnvớibạnkhôngquantrọng,hãycanđảmvượtquanó.Bạnsẽkhôngthểcómộthiệntạitươiđẹpnhấtnếuchưanóitạmbiệtvớiquákhứ.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông.

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại.

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại.

4.Hãyhànhđộngvàgiảmbớtnỗisợhãitrongbạn.

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm.

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn.

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua.

8.NGƯỜIĐANGTẠONÊNNHỮNGLỖILẦMNÀYLÀAI?

Thấtbạilàcơhộilớnnhấtđểtôibiếtmìnhthựcsựlàai.

—JohnKillinger

Đôikhithànhcônglớnchỉđếnnhưkếtquảcủamộtgiaiđoạnthấtbại,mànhờnó,bạnhiểuđượcmìnhthựcsựlàai.ĐólàtrườnghợpcủaJohnJamesAudubon,ngườiđượclấytênđểđặtchotổchức:HiệphộiAudubonQuốcgia(theNationalAudubonSociety).Cuộcsốngcủaôngđầyrẫysựrắcrốivàtiếntriển,đấutranhvàthànhcông,thấtbạivàphôtrương.

KHỞIĐẦUCỦAAUDUBON

AudubonlàcontraicủamộtthuyềntrưởngngườiPháp.ÔngsinhraởHaitinhưnglạilớnlêntạiPháp.CậubéAudubonđượcgiáodụctrongmộtmôitrườngchuẩnmựcnhưnglạilàmộthọcsinhlơđễnhvớiviệchọcnhất.Vìthiếukỷluậtnênnăm14tuổi,cậubịgửitớitrườngquânsự,nhưngđâycũngkhôngphảilàmôitrườngthíchhợpđểcậupháttriển.Niềmđammêthựcsựcủacậulàsănbắnvàvẽcácloàichim.

18tuổi,AudubonchuyểntớiHoaKỳ.Chacủaanhđãnhậnthấycơhộiởvùngđấtmớimẻấy.AudubondừngchânởbangPennsylvaniavàchuyểnhẳntớiởtrongmộtngôinhàcủachaanh.Ởmôitrườngmới,anhđãmàigiũađượcnhữngkỹnăngcủamộttiềuphu.Anhtiếptụcsănbắnvàvẽthếgiớihoangdãnhưngđiềunàykéodàikhônglâukhianhgặpvàkếtthânvớimộtgiađìnhhàngxóm,giađìnhBakewells.Họđãcótácđộngquantrọngđếncuộcsốngcủaanh.Đầutiên,anhđemlòngyêuLucy,mộttrongsốcáccôcongáicủahọ.Sauđó,năm1807,anhbắtđầu làmviệc trongphòng tàivụcủacông tynhậpkhẩuBenjaminBakewell.Đólàkhởiđầuchovựcthẳmtrongsựnghiệpkinhdoanhcủaanh.

SỰNGHIỆPKINHDOANH

LầnđầutưmạohiểmđầutiêncủaAudubonlàphânphốithuốcnhuộmmàuchàm.Nóđãtiêutốncảmộtgiatàinhỏcủaanh.Làmviệcởcácdoanhnghiệpnhậpkhẩumộtthờigiannhưngkhôngthànhcông,Audubonquyếtđịnhthửsứcvớingànhthươngmạibánlẻ.Quacácmốiquanhệcủacha,anhbắttayvớiFerdinandRozier,mộtdoanhnhântrẻngườiPháp,vàcảhaiđivềphíatâytớithànhphốLouisville,bangKentucky,bênbờsôngOhio.

Họxâydựngsựnghiệpkinhdoanhvàthànhcôngkhôngđángkể.Rozierbềnbỉkinhdoanh,trongkhiAudubonlạicósựhiếukỳvớinguồnnănglượngkhôngbaogiờcạnvàtàinăngnghệthuật.Rozierlàmthungântrongcửahàng,cònAudubonlangthangtớinhữngmiềnquêđểsănbắn.

Trongsuốtthờigianđó,đónggópnổibậtchosựnghiệpkinhdoanhcủaAndubonlànhữngchuyếnđicủaanhtớithànhphốPhiladelphiavàNewYorkđểmuahànghóachocửahàng.Nhờvậy,anhcócơhộiđểquansátcácvùngnôngthôn.Trongmộtchuyếnđi,anhđãquaylạiPennsylvania,cướiLucyBakewellvàđưacôcùngtớiLouisville.

Haingườilàmviệccùngnhaumộtthờigian,nhưngtrướckhiviệckinhdoanhgặpkhókhănvềtàichính,AudubonđãbánphầntàisảncủaLucytronggiađìnhcôvàtrảhếtnợ.

LÀMNÊNNHỮNGTHAYĐỔI

Sauđó,nhómquyếtđịnhrằngmộtđịađiểmmớicóthểgiúphọthoátkhỏikhókhănnênhọđãtớiquậnHenderson,bangKentucky.Họởđó6thángvàrồilạichuyểnđếnbênbờsôngMississippi.Saurấtnhiềukhókhăn,họđãmởđượcmộtcửahàngởthànhphốSte.Genevieve,bangMissouri,mộtkhuđịnhcưcủangườiCanadagốcPháp.

Cũngnhưtrướcđó,Audubonkhôngmấyvuivẻvớicôngviệckinhdoanhvàdànhphầnlớnthờigianđểsănbắncũngnhưvẽ.Saumộtthờigianngắn,anhbáncổphầntrongcửahàngvàrồiđườngainấyđi.Rozierđãduytrìsựnghiệpkinhdoanhvàtrởnênrất thành công, còn Audubon tìm kiếmmột cơ hội khác. Người viết về tiểu sử của Audubon, John Chancellor, khẳng định:“Audubontinrằngôngấynênkiêntrìtrongkinhdoanh,cònsănbắn,đóngkhungvàvẽchimthìgiữlạinhưmộtsởthích,đammêcánhân.”

THÊMNHIỀUTHẤTBẠI

Hơn10nămsauđó,Audubonvướngphảimộtloạtcácvụđầutưmạohiểmbấtthành.Năm1811,anhquyếtđịnhquaylạivớingànhkinhdoanhnhậpkhẩu.Anhvàvợ,ThomasWoodhouseBakewell,thànhlậpmộtcơsởủyquyềnởNewOrleansđểnhậpkhẩuhànghóatừnướcAnh.ĐángtiếclàhọđãlàmđiềuđóvàomộtngàytrướckhicuộcchiếntranhHoaKỳ–Anhquốcnổravàonăm1812.Vìthế,côngviệckinhdoanhcủahọcũngđổbể.AudubonvàanhvợquaylạilàmviệctrongngànhbuônbánhànghóaởHenderson,Kentucky.Họcũngđạtđượcmộtsốthànhcông,nhưngsauđóhọđãcómộtquyếtđịnhkinhdoanhtồitệkhác.Họlựachọnmởmộtxưởngcưabằnghơinướcvànhàmáyxayởmộtnơikhôngphùhợp.Năm1819,họbịphásản.

Trongsuốtnhữngnămthángđó,có2điềukhôngthayđổitrongcuộcsốngcủaAudubon,đólàsănbắnvànghệthuật.Bâygiờ,anhphảidựavàocả2đểtồntại.Câysúngsăncủaanhmanglạithứcănchogiađình,vàanhvẽchândungtheoyêucầuđểcóthêmthunhập.Đúnglàngườiđịnhkhôngbằngtrờitính,sởthíchcánhânlạitrởthànhphươngtiệncứugiúpanh.

QUYẾTĐỊNHTHAYĐỔI

Năm1820,Audubonđãcómột“ýtưởnglớn”.AnhquyếtđịnhtạomộtbộsưutậpđồsộgồmcácbảnintấtcảcácloàichimởHoaKỳdựatrênnhữngbứctranhanhđãvẽ.Chúngsẽcókíchthướcnhưthậtvàđượcđặttrongmôitrườngtựnhiên.Trongnhữngnămtiếpsauđó,anhđãđivàvẽnhiềubứctranhvềchimđểgópthêmvàobộsưutậpcủamình.Lúcđó,Lucylàmgiasưkiêmcôgiáodạytrẻtạinhà.

Năm1826,saukhiđãthuthậpđủtàiliệu,anhđáptàutớiLiverpool,Anh,vàngaylậptứcgặtháinhữngthànhcônglớn.AnhviếtthưchoLucy:“Anhđượcđónnhậnnồngnhiệtởkhắpmọinơi,nhữngviệclàmcủaanhđượccangợivàngưỡngmộ.Tráitimtộinghiệpcủaanhcuốicùngcũngđượcnhẹnhõmsaubaonămrốibời,vìgiờđây,anhbiếtmìnhđãkhônglàmviệcmộtcáchvôích”.

AudubonbắtđầuhợptácvớinhàđiêukhắcRobertHavellvàhọcùngnhaukhởisựbằngviệcinnhữngloàichimđộcđáocủaHoaKỳ,với100bảnvẽmàukhổlớn.(CácbảnvẽđượctậphợpthànhcuốnBirdsofAmerica).Audubonđãviếtvềsựnỗlựcđó:“Aicóthểtinđượcrằngmộtngườithâncôthếcô,mộtngườimớiđặtchântớinướcAnh,chẳngcóbạnbègì,vớigiatàimangtheochỉđủchomộtchuyếndulịchngắnngày,lạicóthểhoànthànhviệcxuấtbảncuốnsáchnày?”

Việcxuấtbảnsáchcủaanhcuốicùngcũnggiúpanhổnđịnhvềmặttàichính,khiếnanhnổitiếngkhắpchâuÂuvàHoaKỳ.Đãcótổngcộng200ấnbảnđượcinkểtừcuốnsáchđầutiênđó.Ngàynay,cuốnsáchđượcxemnhưmộtkiệttác.BảngốccuốnBirdsofAmericađãđượcbánvớigiá1.000đô-lavàonhữngnăm1820,tươngđương5triệuđô-labâygiờ!

VẤNĐỀNẰMỞBẢNTHÂN

JohnJamesAudubonđãkhôngthànhcôngtrongphầnlớncuộcđờicủamình.Phảitớinăm35tuổi,ôngmớitìmravấnđềnằmởchínhmình.Ôngđãlàmộtdoanhnhânkémcỏivàkhôngcóduyênvớinghềbuônbán.Khôngbiếtbaolầnôngthayđổiđịađiểm,cộngsựlàmănhayloạihìnhkinhdoanh.Chođếnkhihiểuvàthayđổibảnthânmình,ôngmớicócơhộithànhcông.NhàtruyềngiáoD.L.Moody,khiđượchỏivềngườimanglạichoôngnhiềurắcrốinhất,ôngđãtrảlờirằng:“TôigặprắcrốivớiDwightL.Moodynhiềuhơnbấtkìngườinào.”ChủchươngtrìnhtruyềnhìnhJackPaatcũnglặplạicùngmộtsuynghĩnhưthế:“Nhìnlại,cuộcđờitôigiốngnhưmộtcuộcđuadàiđầytrởngại,màtôichínhlàtrởngạilớnnhấtcủanó.”Nếuliêntụcgặpphảirắcrốihoặcphảiđốimặtvớinhữngtrởngại,bạnnênkiểmtrađểđảmbảorằngbạnkhôngphảilàmộtvấnđề.

VÌSAOCHÚNGTAKHÔNGTHAYĐỔI?

Conngườikhôngmuốnthừanhậnmìnhcầnphảithayđổi.Vànếusẵnsàngthayđổithìhọthườngtậptrungvàonhữngthayđổivềhìnhthức.NhưEmersonđãnóirằng:“Conngườiluônsẵnlòngđểsốngnhưngkhôngbaogiờsống.”Tuynhiên,bấtcứaimuốnsốngtrongmộtthếgiớitốtđẹphơnđềucầnsẵnsàngthayđổichínhmình.BácsĩtâmthầnRudolfDreikurs,GiámđốcBệnhviệnAlfredAdler,Chicago,nhậnxét:“Chúngtacóthểthayđổitoànbộcuộcsốngcủamìnhvàtháiđộcủanhữngngườixungquanhmộtcáchđơngiảnbằngviệcthayđổichínhmình.”

Vìsaoconngườidodựtrướcthayđổinhưvậy?Tôinghĩmộtsốngười,giốngnhưAudubon,tinrằnghọđượcyêucầuđitheo

mộtconđườngriêngvìnhiềulýdo–ngaycảkhinókhôngphùhợpvớinăngkhiếuvàtàinăngcủahọ.Vàkhikhônglàmviệctrongnhữnglĩnhvựclàthếmạnhcủamình,họsẽlàmmộtcáchkémcỏi.Nhữngngườikháckhôngtựnhậnthứcđượcvàthậmchíkhôngbiếtđâulàđiểmmạnhcủahọ.NhưBenFranklinđãtừngghinhận:“Có3thứvôcùngkhóuốnđólàthép,kimcươngvàhiểubảnthânmình”.

AlexandreDeschapelleslàmộtkỳthủxuấtsắc.Khitrậnđấutrởnênquyếtliệthơn,ôngquyếtđịnhmìnhsẽchỉchơivớiđốithủkhingườinàymuốnloạimộttrongsốnhữngcontốtcủaôngvàsauđóthựchiệnbướcđiđầutiên.Bằngcáchđó,ôngsẽkhôngnhìnthấybấtkỳđiềutồitệnàoxảyra.Nếuthua,ôngcóthểnóirằngôngđãởthếbấtlợi.Nếuthắng,ôngcóvẻnhưlàcótàihơn.Ngàynay,cácnhàtâmlýhọcgọiđólàtưduy“HànhđộngtáobạokiểuDeschapelles”.

Chúngtacóthểthayđổitoànbộcuộcsốngcủamìnhvàtháiđộcủanhữngngườixungquanhmộtcáchđơngiảnbằngviệcthayđổichínhmình.

–RudoftDreikurs

THAYĐỔITƯDUYCỦABẠNCHẲNGCÓGÌLÀSAICẢ

NhàtâmlýhọcSheldonKopptừngnói:“Tấtcảcáccuộcchiếnquantrọngđềudiễnratừnộitại”.Conngườitiếnhànhcuộcchiếnlớnnhấtchốnglạichínhnhữngsailầmvàthấtbạicủahọ.Trongnhiềunăm,JohnJamesAudubonphảicoiniềmmongướcđượcchộplấykhẩusúngsănvàtậpgiấyvẽrồibiếnmấtvàonhữngcánhrừngnhưmộtsailầmvìôngnghĩmìnhnênbắttayvàoviệckinhdoanh.Nhưngkhinhậnrakhẩusúngsănvàtậpgiấymớilànhữngcôngcụtrongsựnghiệpkinhdoanhcủamình,mọithứđãtrởnênsángrõ.

GarryMarshall,nhàsảnxuấttruyềnhìnhkiêmđạodiễnphim,mộtngườiluôntựnhậnmìnhlàkémpháttriển,đãtrảiquanhiềuthấtbạihơnnhữngđiềuôngchiasẻvềchúng.Bạncólẽđãquenvớimộtsốthànhcôngcủaôngnhư:bộphimtruyềnhìnhPrettyWomanand,TheOddCouple,LaverneandShirleyvàHappyDays.NhưngrấtcóthểbạnkhôngbiếtđượcmộtsốnỗlựckháccủaôngnhưBlansky’sBeauties,MeandtheChimp.Chúngđềulànhữngbộphimbomtấn.

Marshallnhậnthấyrằng:“Hầuhếtmọingườiđềucốtìnhhạthấpnhữngthiếusóthoặcphủnhậnchúnghoàntoàn.Cáchhaynhấtlàhãynói:’Đúng,tôiđãthấtbại.Nhưngngaytừbâygiờ,tôisẽnỗlựcđểthànhcông’.Đừngbiếnnhữngsailầmcủabạnthànhchướngngạivật.Hãytiếptụctiếnlênphíatrước.”

Tấtcảcáccuộcchiếnquantrọngđềudiễnratừnộitại.

BƯỚCVỀPHÍATRƯỚCHAYBƯỚCSANGNGANG

NhânvậtJeanValjeantrongtácphẩmNhữngngườikhốnkhổcủaVictorHugođãtuyênbố:“Chếtkhôngcógìđángsợ.Khôngbaogiờđượcsốngmớilàđiềukhủngkhiếp”.Điềuđócũnggiốngngườitừchốinhữngthiếusótbêntrongcủamình,chônvùichúngvàsauđócốgắnggiảbộnhưchúngkhôngtồntại.Đểcócơhộipháthiệnranhữngkhảnăngtiềmẩncủamình,bạnphảibiếtmìnhlàaivàđốimặtvớinhữngthiếusótcủabảnthân.Đểlàmđượcđiềuđó,bạnhãythựchiệncácbướcsau:

1.Nhìnnhậnbảnthânmộtcáchrõràng

VịgiámmụcFultonSheenđãnói:“Hầuhếtchúngtakhôngmuốnnhìnthấutâmcanmình,điềuđócũnggiốngnhưviệcchúngtakhôngmuốnmởmộtbứcthưbáotinxấu.”Nhiềungườinhìnnhậntấtcảlàtồitệvàphủnhậnđiềutốtđẹp,hoặcthấytấtcảlàtốtđẹpvàphủnhậnđiềutồitệ.Đểtìmthấynhữngkhảnăngtiểmẩnởbảnthân,bạncầnnhìncảhaikhíacạnh.

2.Trungthựcthừanhậnthiếusótcủabảnthân

Bạnphảichịutráchnhiệmvềnhữnghànhđộngcủamìnhđểvượtquathấtbại.Vàtấtnhiên,bạncũngcầnthúnhậnđiềumìnhkhôngthểlàm(dựatrênkỹnăng),khôngnênlàm(dựatrêntàinăng),vàkhôngphảilàm(dựatrêncátính).Dùđiềuđóthườngkhôngdễdàng.

3.Vuivẻkhámpháthếmạnhcủabạn

Làmviệcdựatrênthếmạnhlàbướctiếptheotrongquátrìnhnày.Khôngaiđạtđượcướcmơkhilàmviệcngoàikhảnăngthiênbẩmcủamình.Đểtrởnênxuấtsắc,hãylàmđiềumàbạncókhảnănglàmtốt.

4.Nhiệthuyếtvớinhữngthếmạnh

GiốngnhưAudubon,bạnsẽchỉtiếnbộkhinhiệttìnhpháttriểnnhữngkhảnăngthiênbẩm.Bạnsẽchạmtớikhảnăngtiềmẩncủamìnhtrongtươnglainếubạncốnghiếnhếtmìnhđểpháttriểnbảnthântừhômnay.Hãynhớrằng,đểthayđổithếgiới,đầutiênbạnphảithayđổibảnthân.

NGƯỜIĐÓLÀAI?

MộttrongnhữngcâuchuyệnhaynhấtvềsựthayđổimàtôibiếtlàvềmộtcánhânliênquanrấtmậtthiếtđếntôitrongTậpđoànINJOY.Khitôiviếtcuốnsáchvànghĩvềnhữngcâuchuyệntôinênkểthìngườitrợlýcủatôi,LindaEggers,đãđưaragợiý.Cônghĩrằngcâuchuyệncủacôcóthểgiúpbạnhiểuđượcảnhhưởngcủaviệcthayđổibảnthântớicuộcsống.

NếutừngnghetôithuyếttrìnhthìrấtcóthểbạnđãnghetôinóivềLinda.TôitinrằngLindalàtrợlýđiềuhànhtốtnhấttrongcảnước,nhưngtôiluônkhôngnhậnrađiềuđóởcô.Vàinămtrởlạiđây,chúngtôiđãtrảiquamộtkhoảngthờigiankhókhăntronglịchsửpháttriểncủatậpđoàn.Vàchúngtôilàmviệccùngnhaunhưbâygiờcũnglàmộtminhchứngmạnhmẽchothấysựsẵnsàngvàkhảnăngnhìnnhậnbảnthânmộtcáchnghiêmkhắc,thựchiệnmộtsốthayđổitrongcuộcsốngvàtrởthànhkiểungườimàbảnthânmơước.

Lindabắtđầulàmviệcchotôivàogiữanhữngnăm1980,khitôiđangphụtráchnhàthờSkylineởSanDiegovớitưcáchmụcsưcaocấp.ĐócũnglàthờigiantôihìnhthànhINJOYvớisựgiúpđỡcủamộtbằnghữu−DickPeterson.Vềsau,chúngtôihoạtđộngvớinguồntàichínhkháeohẹpvà“nhânviên”củachúngtôichỉgồmvàitìnhnguyệnviên:Lindavàchồngcủacô,Patrick.

Đểtrởnênxuấtsắc,hãylàmđiềumàbạnlàmtốt.

–SheldonKopp

SỰTRỢGIÚPTẠONÊNMỘTĐỘI

SaukhiLindalàmviệcchotôimộtthờigian,tôimờicôthamgiahộithảocủamìnhởmiềnnamCalifornia.Trongsuốtthờigianhộithảođó,LindanhậnrarằngcôthấymìnhđượcmờithamgiavàoINJOY,giúpđỡtôitrangbịchonhữngmụcsưđểhọtrởthànhnhữngngườidẫnđườngtốthơn.Côđãđếngặptôisauhộinghịvàchiasẻsuynghĩvớitôi.KhiINJOYđãđủlớnmạnh,côđượcthăngchứclàmnhânviênchínhthứcvàngaylậptứctrởthànhmộtnhânviêncóuytín,dướisựlãnhdạocủaDickPeterson(hiệnlàGiámđốcĐiềuhànhkiêmChủtịchHộinghịvànguồnlựcTậpđoànINJOY).Lindahoànthànhmọiviệcđượcgiao,đồngnghĩavớiviệccôđảmtráchhầuhếtmọicôngviệc.Côđãquảnlývănphòng,nhânsự,kếtoánvàthậmchílàhỗtrợpháttriểnsảnphẩm.Cùngvớisựpháttriểncủachúngtôi,côcũngtrưởngthànhhơnvànhậnnhữngtrọngtráchlớnhơn.Đầunhữngnăm1990,côtrởthànhcánhtayphảiđắclựccủaDick.

MẮCSAILẦM

Mộtngàykia,Lindabấtngờxintừchức.Côthôngbáotrước2tuầnvànghỉviệc.Côkhôngđưarabấtcứlờigiảithíchnào,chỉđơngiảnlàrờibỏchúngtôi.Dickvàtôiđãthựcsựbịsốc.

Vàituầnsauđó,tôithấyLindalàmthưkýchomộtngườibạncủatôi.Tôirấtngạcnhiênvìcôluônđammêvớinhữngloạicôngviệcmàchúngtôigiaochocôvàcóvẻkhôngvuivớicôngviệchiệntạilàngồigõvànhậpnhữngdữliệunhàmchán.

Sauđó,mộtsốđiềuxảyrathậmchícònkhiếntôingạcnhiênhơnnữa.TôinghenóirằngLindakhôngưagìtôivàINJOY.Côkhônglàmđiềugìácýnhưnglạiđưaranhữnglờichỉtríchcaynghiệt.Vàđiềuđókhiếntôirấtbuồnbởitôiđãluônquýmếncô.

DickthuêmộtngườithaythếvịtrícủaLinda.9thángsau,tôinhậnđượcmộtcuộcđiệnthoạicủaLinda,cônóimuốngặptôi.Hômấy,côđếnvănphòngcủatôivàbắtđầukhóc.Côxinlỗivìnhữnglờilẽtiêucựccôđãnói.Vàrồicôkểchotôilýdocôbỏviệc

cùngnhữngđiềukhiếncôtrởnêncaynghiệtnhưvậy.“Côngviệcquánặngnềvàcăngthẳng,khiếntôikiệtsức.Tôinghĩchẳngcóaiquantâmtớitôi.Bâygiờ,tôimớinhậnramìnhnêntớichỗDickhoặcđếngặpôngvànóivớiôngvềcảmgiáccủamình.Nhưngtôiđãquákiêungạođểchấpnhậnđầuhàng.Vìvậy,tôibắtđầuthấymìnhthậtđángthương.John,tôivôcùngxinlỗi.”Lindanóirằngchỉsaumộtthánglàmcôngviệcmới,cônhậnramìnhđãphạmmộtsailầmlớn,rằngcônênởlạiINJOY.

“Côđịnhlàmgìbâygiờ?”tôihỏi.

“Tôikhôngbiếtnữa.Tôikhôngthểtiếptụclàmcôngviệchiệntạivìtôilàmquákém.Tôinghĩmìnhsẽtìmmộtviệcgìđókhác.”

“CôcónghĩđếnviệcquayvềINJOYkhông?”,tôihỏi.

“Ôngnghĩlàôngcóthểtintưởngtôimộtlầnnữasao?”,côđáplại.

“Tôikhôngbiết...,”tôinói.

Saungàyhômđó,DickkểvớitôirằngLindađãgặpvàxinlỗianh.Côcũngxinlỗingườichủhiệntạicủamình.Dickvàtôitraođổikhálâuvàanhđềnghịchocôđilàmtrởlạivớimộtvịtríkhác.Chỉcònmộtvịtríduynhấtcòntrốngvàothờiđiểmđólàtrảlờiđiệnthoạivàthưtừ.ĐiềuđólàmộtkhókhănvớiLinda,nhưngcôchấpnhận.Trong3năm,Lindađãlàmviệcchămchỉvàlàmtấtcảnhữnggìđượcyêucầuvớisựxuấtsắcvàtháiđộtíchcực.Theothờigian,côbắtđầuphụgiúpDicknhiềuhơn.

TẠONÊNSỰKHÁCBIỆT

KhitôitừchứcmụcsưởSkylinenăm1995đểdànhtoànbộthờigiancủamìnhchoTậpđoànINJOY,tôicầnmộttrợlýmới.VàmộttrongsốnhữngngườitôicânnhắclàLindavàtôithựcsựmuốnLindatrởthànhtrợlýcủamình.

SaukhiLindabắtđầulàmviệctrởlại,côkểchotôimộtvàiđiềukháthúvị.“TừnhữngngàyđầutrởlạilàmviệcởSkylinevàonăm1986,tôiluôntinrằngmộtngàynàođó,tôisẽtrởthànhtrợlýcủangài.Vànghĩrằngmìnhgầnnhưđãđểtuộtmấtcơhộiđó!Mộtngàytôinhìnmìnhtronggươngvànhậnratôicầnlàmđiềugìđóđểthayđổicuộcsốngcủamình–bắtđầutừtháiđộsống.Nếukhông,tôisẽkhôngbaogiờnhậnđượccơhộiđểlàmcôngviệcmàtôitinrằngChúađãsắpđặtchotôi.”

Giờđây,tôimớilàngườingạcnhiêntrướcnhữngđiềucôcóthểlàm.Vàmỗilầntôitruyềnđộnglựctớibấtcứai,côluônlàvídụsánggiánhất.

Khiđọccâuchuyệnnày,nếubạnkhôngthấyhàilòngvớicôngviệchiệntại,hoàncảnhgiađìnhhaycuộcsốngthìviệcđầutiênlàhãyxemxétđiềubạncóthểthayđổiởbảnthântrướckhicốgắngthayđổihoàncảnhcủabạn.Vàhãythừanhậnrằng:

Khônghiểuđiềumìnhmuốnlàvấnđềcủanhậnthức.

Khôngtheođuổiđiềumìnhmuốnlàvấnđềcủađộnglực.

Khôngđạtđượcđiềumìnhmuốnlàvấnđềcủalòngkiêntrì.

Nếubạnbiếtbạnlàai,hãylàmnhữngđiềuthayđổimàbạnphảilàmđểhọchỏivàpháttriển,sauđósửdụngtấtcảnhữnggìbạncóđểvươntớiướcmơcủabạn,bạncóthểđạtđượcbấtkỳđiềugìmàtráitimbạnmongmuốn.

Bướcthứ8đểtiếnlêntừthấtbại:Hãythayđổichínhbạnvàthếgiớisẽthayđổitheo.

SamPeeplesJr.nóirằng:“Nhữnghoàncảnh,sựkiệntrongcuộcsốngvànhữngngườixungquanhtôikhôngkhiếncótácđộnghìnhthànhnênconngườitôi,nhưnglạichotôibiếtmìnhlàai.”Hãydànhmộtchútthờigianđểkhámpháxembạnlàaibằngcáchkiểmtranhữngđiểmmạnhvàđiểmyếucủabạn.

Đầutiên,hãyliệtkêmộtcáchrõràngnhữngđiểmyếuhoặcthiếusót:

Điểmyếucủatôi

Quansátchínhmình:

Quansáttừnhữngngườithânthiết:

Quansáttừnhữngngườikhác:

Nhữngđiểmyếuđòihỏiphảithayđổi.Nếumộtvàiđiềuliệtkêởtrênthuộcphạmtrùquanđiểmhoặctínhcách,bạncầnlàmnhưLindaEggers.Nếuđiểmyếumàbạnliệtkêlàdothiếukỹnănghaynănglựcnàođóthìbạncầnđiềuchỉnhnhữngưutiên,mụctiêuhoặcnghềnghiệpcủamình.

Bâygiờ,hãynghĩvềnhữngđiểmmạnhcủabạn.Liệtkênhữngtàinăng,năngkhiếu,cơhộivànguồnlựcmàbạnsởhữu:

Điểmmạnhcủatôi

Năngkhiếu:

Kỹnăng:

Cơhội:

Nguồnlực:

Lậpmộtkếhoạchchophépbạnpháthuynhữngthếmạnhvàtốiđahóatiềmnăngcủabảnthân.Nênnhớrằng,bạnkhôngthểthayđổibảnthântrừkhibạnthayđổitừnộitại.Hãythayđổibảnthânvàcảthếgiớicủabạnsẽthayđổi.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông.

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại.

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại.

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn.

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm.

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn.

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua.

8.Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo.

9.VƯỢTQUABẢNTHÂN–MỌINGƯỜIĐỀULÀMVẬY

Đừngđểbịmắckẹttrongcáitôicủabạn,vìngaylậptứcnósẽbiếnthànhmộtnhàtù.

—BarbaraWard

Nhữngngườimongmuốntiếnlêntừthấtbạiphảingừngtựđềcaobảnthânvàhướngtớiviệcgiúpđỡngườikhác.Bạncóthểgọiquátrìnhnàylàvượtquabảnthân.Mộtvàinămtrước,tôi xemmột bộ phim tuyệt vời có tênMr. Holland’s Opus (tạm dịch: Nhạc phẩm củaMr.Holland).Bộphimđãminhhọarõnétchocảquátrìnhnày.

BẮTĐẦUBẰNGMỘTLỜICẢMƠN

KịchbảncủabộphimđượcviếtbởiPatrickSheaneDuncan.Ôngđãnảyraýtưởngchobộphimnàyvàongàyôngbịkẹtxe.Lúcđó,ôngnghemộtbảntintrênđàiphátthanhvềviệccắtgiảmcácchươngtrìnhhọcvàsốlượnggiáoviênởbangCalifornia.

“Tôichợtnhậnracácthầycôgiáoquantrọngvớicuộcđờimìnhnhưthếnào.Vàđiềuquantrọngnhấtchúngtacóthểlàmvớitưcáchcủanhữngngườilớnlàgiáodụcconcái.”Duncannhớtớimộtcôgiáođặcbiệt–ngườiđãtạonênmộtđiềukhácbiệttrongcuộcsốngcủaông.“Cônổitiếnglàngườikeokiệtvàkhótínhnhấttrườngtrunghọccủatôi.Nhưngcôđãmuachotôinhữngcuốnsáchvàchotôinhữngbộquầnáocủacontraicôkhianhkhôngmặcvừachúngnữa.Mr.Holland’sOpuslàtôimónquàdànhtặngcôvànhữngđồngnghiệpcủacôtrongsựnghiệpcaoquýấy”.

HÀNHTRÌNHCỦAMỘTNGƯỜIĐÀNÔNG

BộphimlàcâuchuyệnkểvềGlennHolland(doRichardDreyfussthủvai),mộtnhạcsĩtrẻ,ngườiluônkhátkhaotạonênmộtnhạcphẩmđểđời.Nhưngkhiviệckiếmtiềntrởnênkhókhănhơnvàanhcầnphảichămlochogiađình,anhmiễncưỡnglàmcôngviệccủamộtthầygiáo.Côngviệcvốnchỉlàtạmthờiấylạigắnbóvớianhsuốtcảcuộcđời.Anhpháthiệnrasựkhátkhaochiasẻtìnhyêuâmnhạccủamìnhtớicáchọctrò.Vàcùngvớiquátrìnhđó,anhkhámphárađượcbảnthânmình.

ĐiểmmấuchốtmàbộphimhướngđếnlàkhiHollandbịthôiviệcdochínhsáchcắtgiảmgiáoviên,lúcnàyôngmớichợtnhậnramìnhđãởtuổitrungniên.ÔngbiếtmìnhđãđểtuộtmấtcơhộiđểtớiNewYorkvàmangtheobảngiaohưởngmàôngđãviếttrongthờigianrảnhsuốt20nămqua.Chánnảnvàbấtlực,ôngnghĩmìnhđãlãngphícảcuộcđời.

Ôngthựcsựthấtvọngvàgầnnhưrơivàođaukhổkhirờilớphọc.Ôngchậmrãiđixuốngcuốihộitrườngvàchuẩnbịbướcrakhỏingôitrường.Nhưngôngnghethấymộtâmthanhtrongkhánphòng.Khiquaylại,ôngpháthiệnrahàngtáhọcsinhmàcuộcsốngcủahọđãthayđổitrongsuốtthờigianônggiảngdạy.Nhómhọcsinhđóbaogồmcảthốngđốctiểubang,cuộcsốngcủahọđãcónhữngthayđổiquantrọngvàtrởnêntốtđẹphơndướisựhướngdẫn

củaông.

NGƯỜIBÌNHTHƯỜNGLÀMNÊNNHỮNGĐIỀUPHITHƯỜNG

Đạođiễnbộphimnày,StephenHerek,bịMr.Holland’sOpuslôicuốnvìkịchbảnphimthựcsựkhiếnôngxúcđộng.Ôngthừanhậnrằng:“Nóđãkhiếntôiphảirơilệ.Rấthiếmtácphẩmkhiđọclạikhiếntôixúcđộngnhưvậy.Đâycũnglàcâuchuyệnvềcáchmàmộtconngườicóthểgâyảnhhưởngđếnrấtnhiềungườivànhữngthứliênquantớicuộcsốngcủahọmộtcáchrấtđặcbiệt.”

Nhiềungườitinrằngviệcảnhhưởngtớicuộcsốngcủangườikhácchỉcóthểthựchiệnbởimộtnhómngườicónăngkhiếuđặcbiệt.Tuynhiên,bấtkỳngườibìnhthườngnào–giốngnhưGlennHollandtrongbộphim–đềucóthểtạonênnhữngảnhhưởngtíchcựctrongcuộcsốngcủangườikhác.

Mộtsốngườikhôngthànhcôngnóivớichínhmìnhrằngngaykhihọđạtđượcthànhcônglớnhoặckhámpháratàinăngbíẩnnàođó,họsẽchútâmtớiviệctạonênđiềukhácbiệttrongcuộcsốngcủanhữngngườikhác.Nhưngnhiềungườiđấutranhvớinhữngthấtbạinhưvậyvìhọkhôngnghĩđếnaingoàibảnthân.Họlolắngvềnhữngđiềungườikhácnghĩvềmình.Họtranhgiànhđểđảmbảochắcchắnrằngkhôngaigiỏihơnhọ.

Nhiều năm trước, tôi có đọcmột bài báo về nhà quản lý đội New York Yankees, BillyMartin.Bàiviếtmiêutảônglàmộtngườiđãhànhđộngtheocáchđó.Tácgiảnóirằngtrongnhữngnămgầnđây,cựucầuthủbóngchàynàyđãmấtkhánhiềucôngsứctiênđoánvềđốithủvàđẩylùinhữngâmmưuảotưởngchốnglạiông.Tôikhôngbiếtđiềunàythậtđếnmứcnàonhưngtôibiếtrằng:MartinđãđượcthuêvàbịsathảikhỏivịtríquảnlýYankeesnhững5lần.

TôinhớmộtlầncùngchatớitrậnđấucủaLiênđoànBóngbầudụcQuốcgiaởSanDiego.KhinhữngcầuthủcủađộiChargers(TheSanDiegoChargers)tậphợplại,ôngghévàotaitôivànói:“John,concónghenóivềanhchàngsắprờikhỏitrậnbóngkhông?Mỗilầnđộibóngtậphợplại,anhtalạinghĩhọđangnóivềmình!”

Nếubạnliêntụctậptrungsứclựcvàsựchútâmvàobảnthânmìnhthìtôicómộtlờinhắngửitớibạn:Vượtquabảnthânđi–mọingườiđềulàmvậy.

Nếubạncónhữngthấtbạilặpđilặplạivàbạndànhphầnlớnthờigian,sứclựcđểtìmkiếmvịtrísốmột,bạncóthểcầnphảihọccáchsuynghĩmới–nghĩtớinơimànhữngngườikhácđếntrước.Nếubạnnghingờrằngbảntínhíchkỷđangngăncảnbạnđạtđượcnhữngmụctiêuvàướcmơcủamình,bạncóthểcầnphảithayđổivàcảithiệncáchtiếpcậnthànhcôngcủamình.

Nhiềungườiđấutranhvớinhữngthấtbạinhưvậyvìhọkhôngnghĩđếnaingoàibảnthân.

ĐỪNGCHỈTẬPTRUNGVÀOCHÍNHMÌNH

Trướchết,bạncầnnghĩchonhữngngườikháchơn làbản thânmình.Một trongnhữngnguyênnhânchínhdẫnđếnsuynghĩtiêucựcvàsuynhượctinhthầnlàdoviệcchỉquantâmtớibảnthân.Sựíchkỷkhôngchỉlàmtổnthươngnhữngngườixungquanhmàcòntổnthươngchínhbảnthânngườiđó.Họthấtbạivìsựíchkỷkhiếnhọnảysinhtinhthầntiêucực.

HầuhếtmọingườikhihỏibácsĩKarlMenninger:“Tôiphảilàmgìkhicảmthấymìnhcótriệuchứngsuynhượctinhthần?”đềungạcnhiênkhiMenningertrảlời:“Hãyrakhỏinhàvàtìmmộtaiđócầngiúpđỡvàlàmđiềugìđóđểgiúpđỡhọ.”

Mộtngườibạncủatôi,KevinMyers,chỉrarằng:“Hầuhếtmọingườiđềuthấyquábấtankhichođimộtcáigìđó.”Tôitinrằngđiềuđólàđúng.Phầnlớnnhữngngườitậptrungtấtcảsựquantâmvàobảnthânđềucảmthấyhọđangthiếuthốntrongcuộcsốngvàcốgắnglấylạinó.Vídụ,đâylàmộtsốnhucầuvànhữngkhíacạnhtácđộngthườngxuấthiệnkhihọđangcảmthấythiếu:

Nhucầuthầmkín

Nếuthiếu,tôicảmthấy…

Quyềnsởhữu

Bấtan

Giátrị

Thấpkém

Nănglực

Khôngthỏađáng

Mụcđích

Tầmthường

Pháttriểntinhthầnluônbiếtchođi,nhưMenningerđãgửigắmtrongcâunóitrên,giúptavượtquacảmgiácthiếuthốnmộtcáchtíchcựcvàlànhmạnh.ĐólàlýdokhiếnMenningertinrằng:“Ngườihàophóngthườnghiếmkhimắcbệnhvềtinhthần.”Mộtngườisẽbớttậptrungvàobảnthânmìnhnếuanhtacốgắnggiúpđỡaiđó.

Ngườihàophóngthườnghiếmkhimắcbệnhvềtinhthần.

–KarlMenninger

NGỪNGVIỆCQUÁCOITRỌNGBẢNTHÂN

Trongnhữnghộinghịchuyênđềcủamình,tôilàmviệcvớikhánhiềulãnhđạo.Tôinhậnthấyrằngrấtnhiềungườitrongsốhọquantrọnghóabảnthânmình.Tấtnhiên,khôngchỉcómìnhhọ.Tôicũnggặpnhiềungườicóquánhiềunỗituyệtvọngvàbiquan.Họcầnđơngiảnhóamọichuyện.Dùcôngviệccủabạnquantrọngnhưthếnào,đócũngkhôngphảilàlýdođểquantrọnghóachínhmình.

Cáchđâyvàituần,tôiđếnÚcđểgiảngvềtưchấtcủangườilãnhđạochohàngnghìndoanh

nhân.Tôiđãnóichohọvềviệcnhiềungườithườngnghĩbảnthânhọquantrọnghơncảtầmvócthựctế.Tôinóivớimọingườirằngvàongàytôimất,mộttrongsốnhữngngườibạnmụcsưtốtcủatôisẽtặngtôimộtbàiđiếuvăntuyệthayvàkểnhữngcâuchuyệnhàihướcvềtôi.Nhưng20phútsauđó,điềuquantrọngnhấttrongđầuôngấysẽ làcốgắngtìmmónsaladkhoaitâyởbữaănsauđámtangcủatôi.Bạncầncóóchàihướcvềnhữngđiềunày–đặcbiệtlàkhibạnlàmviệcvớimọingười.DiễnviênhàiVictorBorgeđãnói,“Tiếngcườilàkhoảngcáchngắnnhấtgiữahaingười”.

KhiTổngthốngGeorgeBushnhậnđượcthôngtinrằngcócôngtysẽbánbộthẻbàiinhìnhtổngthốngchotrẻem,ôngđãnóirằng,“TôikhôngdámhỏirằngbạncầnmấytrămthẻhìnhGeorgeBushđểđổiđượcmộtthẻinhìnhMichaelJordan”.

Đừnggiữbảnthânquánghiêmtúc,hãydànhchomìnhvànhữngngườixungquanhmộtphútthưgiãn.Nênnhớrằngmộtnụcườibằng10thangthuốcbổ.

BẮTĐẦUBẰNGCÁCHĐẶTĐỘINHÓMLÊNHÀNGĐẦU

Ngàynay,bạnsẽđượcngherấtnhiềuvềsựíchkỷcủacácvậnđộngviênchuyênnghiệp.Nhữnglờichỉtríchgầnđâytrởnênđặcbiệtgaygắtđốivớicáccầuthủbóngrổnhànghềvìcóquánhiềucầuthủmangtâmlýluôncoimìnhlàsố1.NhữngngườichỉtríchthườngchỉrasựkhácnhautrongtrậnđấugiữacácđộibóngrổnamvàcácđộibóngrổnữtrongThếVậnhộinăm1996.Sốlượngnhữngcầuthủtàinăngtrongcácđộinamlớnhơnnhiềusovớiđộinữ,nhưngđôilúc,cáccầuthủcùngmộtđộilạigặpkhókhănkhichơicùngnhau.Trongkhiđó,cáccầuthủnữthựcsựxácđịnhđượccáchphốihợpănýtrongtrậnđấu.

Khitrậnđấutrởnênquyếtliệt,sựíchkỷlàmchomộtđộibónggầnnhưkhôngthểgiànhchiếnthắng.MaymắnlànhữngcâuchuyệnvềNBA(NationalBasketballAssociation–HộiliênhiệpBóngrổQuốcgia)khôngchỉcósựíchkỷvàthấtbại.ĐộivôđịchNBAnăm1999−SanAntonioSpurs–đãchiếnthắngvìcónhữngcầuthủtốtnhấtvàbiếttầmquantrọngcủaviệcđánhgiáđúngnănglựcbảnthân.

Vớichiềucao2m16,DavidRobinsonlàtrungtâmcủađộiSpurs.Trong10nămthiđấuởNBA, Robinson đã kịpmang về tất cả các loại giải thưởng dành chomột cầu thủ bóng rổchuyênnghiệp:Cầuthủcủanăm(1990),Giảiphụchồiphongđộ(1991),Cầuthủphòngngựcủanăm(1992),Cầuthủchặnbóngsố1(1992),Cầuthủghibànsố1(1994)vàCầuthủđắtgiánhất(1995).Anhcũngchơi trongđộihìnhxuấtsắcnhấtcủaNBAtới8 lần.Anhđượcbìnhchọnlàmộttrong50cầuthủbóngrổvĩđạinhấttronglịchsửNBA.

Mặcdùđạtrấtnhiềudanhhiệucánhân,RobinsonvẫnkhônggiànhđượcchứcvôđịchNBA–chođếnmùagiảinăm1999.Anhđãtừbỏnhữngquảtấncôngvàhỗtrợmộtcầuthủkhác,TimDucan,đểanhấytrởthànhmộtngườihùng.

Trongsuốtnhữngvòngđấuloạitrựctiếpcủamùagiải1999,AveryJohnson,đồngđộicủaanh,đãbìnhluận,“ĐiềumàchúngtôithấyởDavidRobinsonlàthànhviênlàmviệcnhómxuấtsắc,mộtngườichiếnthắngxuấtsắcnhất.Anhấyđãvượtkhỏicáitôicánhânvàtrởthànhmột

cầuthủvìlợiíchchungcủatoànđội.”

Năm1999,Robinsonđạtmứcđiểmtrungbìnhthấpnhấttrongsựnghiệpcủamình.Quanđiểmcủaanhlà,“Tôinhậnrađộicủatôicầntôiđểphòngthủvàsẵnsàngphảncôngnhiềuhơn.Đểtrởthànhmộtđộibónghoànchỉnh,tấtcảchúngtôikhôngcầnaicũngphảighibàn.Vàtôihàilòngvớiđiềuđó.”Kếtquảcủasựkìmhãmcáitôicánhânđểđặtđộibónglêntrênbảnthânmìnhlàthànhcôngchotấtcảcácthànhviêntrongđội.Đâylàmộtbàihọcquýbáunếubạnmuốnchiếnthắngvàvượtquathấtbại.

LIÊNTỤCGIATĂNGGIÁTRỊCHONGƯỜIKHÁC

Khimọingườinghĩvềbạn,họtựnóivớimình:“Cuộcsốngcủatôitốtđẹphơnvìngườiđó”hay“Cuộcsốngcủatôitồitệhơnvìngườiđó”?Phảnứngcủahọcóthểlàcâutrảlờichocâuhỏiliệubạncólàmtăngthêmgiátrịchongườikháckhông.Vàinămtrướcđây,khitớiAtlanta,chúng tôiđãgặpmộtvàingườibạnmới,HowardvàDorisBowen.Cáchđâykhông lâu, vợchồngtôithamdựmộtbữatiệcsinhnhậtcủaDoris.Córấtnhiềungườithamgiabữatiệc,họđềucóquanhệkhátốtđẹpvớiDoris.Chúngtôicùngnhaulắngnghetừngngườinóivềnhữngđiềukhácbiệtmàcôđãlàmtrongcuộcsốngcủahọ.

Dorislàmộtngườibạnnhiệttình.Saumộtcơnđautimvàotháng12/1998,tôiphảivàobệnhviệnliêntụcđểlàmkiểmtra.DorisđãgáclạimọiviệcđểởbênMargaretcảngàykhivợtôiđangrấtlolắng,mặcdùchúngtôichỉmớigặpDorisđôilần.Doristhườnglàmrấtnhiềuviệcchongườikhác.Côthựcsựlàmộtngườibạntuyệtvời.

Sau khi tất cảmọi người tại bữa tiệc đã nói với Doris rằng cô quan trọng với họ đếnnhườngnào,Dorisđứnglênvànói,“Niềmmongmuốnsuốtcuộcđờitôilàmọingườicảmthấytốthơnkhibiếttôi.Cảmơnvìđãchotôicảmgiácmìnhlàmđượcmộtđiềugìđókhácbiệt.”

Đểđạtđượcthànhcôngcủariêngmình,bạnnêncốgắnggiúpđỡngườikhác.Đólàlýdobạntôi,ZigZiglarnóirằng,“Bạncóthểđạtđượcmọiđiềubạnmuốntrongcuộcsốngnếubạngiúpngườikhácđạtđượcnhữngđiềuhọmuốn”.Làmthếnàođểbạnlàmđượcđiềuđó?Làmthếnàođểbạncóthểngừngtậptrungvàocánhânmìnhvàbắtđầugiatănggiátrịchonhữngngườikhác?Bạncóthểlàmđiềuđóbằngcáchthựchiệnnhữngđiềusau:

1.Đặtngườikháclênvịtríđầutiêntrongsuynghĩcủabạn

Khigặpmọingười,điềuđầutiênbạnnghĩđếnlàhọsẽnghĩgìvềbạnhaybạncóthểlàmgìđểhọcảmthấythoảimáihơn?Ởnơilàmviệc,bạncốgắngđểđồngnghiệpvànhânviêncócáinhìntốthơnvềmìnhhaylolắngvềviệcbạncóthểgánhkhoảnnợhaykhông?Khibạntraođổivớicácthànhviêntronggiađình,điềuthúvịnàocủahọkhiếnbạnsuynghĩ?

Câutrảlờicủabạnthểhiệnviệcbạnđặttráitimmìnhởđâu.Đểlàmgiatănggiátrịchongườikhác,bạncầnbắtđầubằngviệcđặtngườikháclêntrướcbảnthânmình.Nếucóthểlàmđượcđiềuđó,bạnsẽcókhảnăngđặthọlênvịtríđầutiêntronghànhđộngcủabạn.

Khibiếtnhữngđiềucógiátrịđốivớimọingười,bạncóthểgiatănggiátrịchohọ.

2.Tìmrađiềumàngườikháccần

Làmsaocóthểgiatănggiátrịchongườikhácnếubạnkhôngbiếtđiềumàhọquantâm?Hãylắngnghehọ.Hỏihọnhữngvấnđềhọgặpphảivàlưuýđếnchúng.Nếubạncóthểkhámphárahọdànhbaonhiêuthờigianvàtiềnbạcchochúng,bạnsẽbiếthọcoitrọngđiềugì.Vàkhibiếtnhữngđiềucógiátrịđốimọingười,bạncóthểgiatănggiátrịchohọ.

3.Đápứngnhucầuđóbằngsựxuấtsắcvàhàophóng

Bướccuốicùnglàyêucầumộthànhđộngcụthể.Mộtkhibạnbiếtnhữngvấnđềhọgặpphải,hãylàmđiềutốtnhấtcóthểđểđápứngnhucầucủahọvớisựxuấtsắcvàhàophóng.Hãychođinhữngđiềutốtnhấtcóthểmàkhôngcầnsuynghĩđếnviệcmìnhđượcnhậnlạinhữnggì.

TổngthốngCalvinCoolidgetinrằng,“Khôngdoanhnghiệpnàocóthểtồntạiđơnđộc.Nóphục vụ nhu cầu lớn nào đó, cung cấp dịch vụ rộng khắp, không phải cho bản thân doanhnghiệp,màchonhữngngườikhác.Nếuthiếunhữngđiềunày,doanhnghiệpsẽkhôngthuđượclợinhuậnvàcũngkhôngthểtồntại.”

Khôngdoanhnghiệpnàocóthểtồntạiđơnđộc.Nóphụcvụnhucầulớnnàođó,cungcấpdịchvụrộngkhắp,khôngphảichobảnthândoanhnghiệp,màchonhữngngườikhác.Nếuthiếunhữngđiềunày,doanhnghiệpsẽkhôngthuđượclợinhuậnvàcũng

khôngthểtồntại.

ĐẰNGSAUCÁCVĨNHÂN

Khinghĩđếnmộtsốnhânvậtđángchúýtronglịchsử,ngườiquantâmtớinhữngnhucầucủangườikhácvàthựchiệnhoànhảocácdịchvụthìmộttrongnhữngngườiđầutiênxuấthiệntrongtâmtrítôilàJohnWesley,ngườikhởixướngPhongtràoGiámlýtạiAnhthếkỉXVIII.ÔnglànhàlãnhđạođãcốnghiếncảcuộcđờichosựnghiệpphụngsựChúa.Nhưngtôinghĩrằngaiđótronggiađìnhôngcòncóđứchysinhnhiềuhơnông.Thựctế,đểtạonênsựthànhcôngcủaông,khôngthểthiếusựhậuthuẫncủamẹông,SusannaWesley.Làngườiconthứ24trongmộtgiađìnhkhásungtúcởLondonnăm1669,SusannarấtthôngminhvàlàcongáicưngcủagiáosĩSamuelAnnesley.Mặcdùvàothờiđó,ởAnh,phụnữthườngkhôngđượchọcchínhquynhưngSusannađãnhậnđượcsựhướngdẫnđặcbiệttừchamìnhvàđượcphéptheovàophònghọccủaôngkhinhữngngườiđànôngnổitiếngtậphợpđểtranhluậnvềtriếthọcvàcácsốbáomớira.KếtquảlàSusannanắmđượcrấtnhiềuthôngtinvàcómộttrítuệsắcbén.

SusannađãkếthônvớiSamuelWesley,mộtgiáosĩtrẻđượcđánhgiálàuyênbácnhấtthờikỳđó.Khônglâusau,Susannahạsinhđứaconđầulòngvànhữngđứatrẻkháclầnlượtrađời.Song,nhữnghyvọngcủahọlạilớnhơnkhảnăngcủahọvàhọđãmấttớigần15nămsauhônlễđểcóthểlàmchủtươngđốitìnhhìnhtàichínhgiađình.

ẢNHHƯỞNGTỚINHỮNGNHÂNVẬTCÓTẦMẢNHHƯỞNG

Trongthờikỳđó,phụnữthuộctầnglớptrunglưukhônglàmviệcngoàixãhội,tuynhiên,Susannalạilàmviệcnhiềuhơncảmộtngườilàmtoànthờigian.Bàdànhtoàntâmtoànsứcđểchămsócgiađình.Bàlàmviệcnhà,quảnlýtàichính(chồngSusannalàngườiquảnlýtàichínhkhá tồi)và trôngcoikhu trang trạinhỏcủagiađình.Ngaycảkhi chabàbịđưa tớinhà tùLincolnCastle,bàvẫnrấtkiêncường.Vàbàlàmđiềuđókhiliêntụcsinhembé,đâylàđiềurấtbìnhthườngvào thờiđó.Trongsuốt21năm,bàđãsinh19ngườiconnhưngchỉ10ngườitrongsốhọsốngsót.

MặcdùSusannaWesleylàngườiquánxuyếnmọicôngviệctronggiađình,nhưngnhiệmvụquantrọngnhấtcủabàlàdạycácconhọc.6giờmỗingày(trừChủnhật),bàdànhtấtcảtâmhuyếtvàoviệcdạy3ngườicontraivà7ngườicongáiđạođứcvàkiếnthức.

Khibàkhoảng60tuổi,contraibà,John,đãđềnghịbàchiasẻphươngphápcủamìnhbằngviệcghichéplại.Bàtrảlời:

Mẹkhôngmuốnviếtbấtcứđiềugìvềcáchgiáodụccủamình.Mẹnghĩ,nókhôngthểgiúpaiđóhiểuđượcmẹ,ngườiđãsốngmộtcuộcsốngẩndậttrongnhiềunăm,đãquenvớiviệcdùngthờigianvàsựquantâmđểnuôidạyconcái.Khôngaicóthể,ngoạitrừnhữngngườixuấtgialàmtheophươngphápcủamẹvànếucóthìrấtítngườicóthểhysinhhơn20nămtuổixuântrongđờivớimụcđíchchínhlàgiữgìntâmhồncủacácconhọ,điềumàhọnghĩrằngsẽkhôngquákhóđểthựchiện.

Bàđãcómộthànhđộngcaocảđếnkhótinvàtrongquátrìnhthựchiện,bàđãtừbỏmộtđiềulớnlao,đólà20nămtuổixuâncủamình.Tuynhiên,sựhysinhcủabàđãđượcđềnđáp.Charleslàmộtgiáosĩcótầmảnhhưởngvàđượcđánhgiálàmộttrongnhữngngườiviếtbàithánhcavĩđạinhấtmọithờiđại.VàJohnđượccoilànhânvậtđịnhhướngtưtưởngchongườidânAnhhơnbấtkỳngườinàokháccùngthếhệ.ẢnhhưởngcủaôngtrongđạoTinLànhvẫncònkhárõrệt.BạnkhôngthểdànhchogiađìnhmìnhkhoảngthờigiannhiềunhưSusannaWesleyđãdànhchogiađìnhbà.Nhưngđiềuquantrọnglàbạndànhtấtcảnhữnggìbạncóthểchonhữngngườiquantrọngvớibạn.Vàbạnchỉcóthể làmđiềuđókhibạnhọcđượccáchvượtquabảnthânmình.Hãyquantâmnhiềuhơntớinhữnggìmàbạncóthểchođihơnlàthứbạncóthểnhậnlạivìsựchođimộtcáchchânthànhlàđiềucaoquýnhấttrongcuộcsống.

Bướcthứ9đểtiếnlêntừthấtbại:

Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình

Nếubảntínhíchkỷđangngănbạnvượtquachínhmình,hãyxemxéttháiđộcủabạnvàquyếtđịnhthựchiệnnhữngđiềungườikháccầnnhưmộtưutiêntrongcuộcsốngcủabạn.Bạncóthểbắtđầubằngviệctựhỏinhữngcâuhỏisauđâyhằngngày,khithứcdậyhoặctrướckhiđingủ:

Tôiđangdànhcuộcsốngcủamìnhchoai?Ailàngườitôiđanggiúpđỡmàhọkhôngthểgiúpđỡlạitôi?Ailàngườitôiđangnângđỡkhianhtakhôngthểtựgiúpmình?Ailàngườitôigiúpđỡhằngngày?

Nếuhằngngày,bạncóthểhànhđộngvớimụcđíchgiúpđỡnhữngngườikháctrongtâmtrí,bạncóthểsẽđưangayrađượcnhữngcâutrảlờicụthểvàquảquyếtchonhữngcâuhỏinày.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua

8.Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo

9.Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình

Đónnhậnthấtbạinhưmộtngườibạn

10.ĐÚCKẾTNHỮNGLỢIÍCHTÍCHCỰCTỪNHỮNGTRẢINGHIỆMTIÊUCỰC

Thấtbạilàkhibạnvấpngã,nhưngkhôngthuđượcbàihọckinhnghiệmnào.

—ElbertHubband

HainghệsĩDavidBaylesvàTedOrlandkểvềthầygiáomỹthuậtvàcuộcthửnghiệmhệthốngchấmđiểmdànhcho2nhómsinhviêncủaông.Đólàmộtcâuchuyệnvềnhữnglợiíchcủathấtbại.

Ngàykhaigiảng,giáoviêndạylàmgốmthôngbáosẽchialớpthành2nhóm.Nhómphíabêntráixưởnggốmđượcđánhgiádựatrêntiêuchí“sốlượng”sảnphẩmlàmravànhómphíabênphảidựavàotiêuchí“chấtlượng”.Phươngphápcủathầyrấtđơngiản:trongngàylênlớpcuốicùng,ôngsẽmangtheomộtchiếccânvàcânthànhquảcủanhóm“sốlượng”:cácsảnphẩmnặng22kgsẽđạtđiểmA,khoảng18kgđạtđiểmB,v.v...Tuynhiên,đốivớinhómsinhviênđượcđánhgiádựatrên“chất lượng”,họchỉcầntạoramộtsảnphẩmhoànhảođểcóđượcđiểmA.Đếnngàyđánhgiá,mộtviệcbấtngờđãxảyra:nhữngsảnphẩmcóchấtlượngtốtnhấtlạithuộcvềnhómđượcchấmđiểmdựatrênsốlượng.Dườngnhưtrongkhinhóm“sốlượng”bậnrộnvớiviệcsảnxuấtsảnphẩmvàhọchỏitừnhữngsaisótcủabảnthân,thìnhóm“chấtlượng”lạingồivànghiêncứuvềsựhoànhảo.Cuốicùng,họđãphôtrươngnhữnghọcthuyếtvàmộtđốngđấtsétvôhồnnhiềuhơnlàthểhiệnnhữngnỗlựccủamình.

Chodùmụctiêucủabạnthuộclĩnhvựcnào,cáchduynhấtđểbạncóthểtiếnvềphíatrướclàthấtbạisớm,thấtbạithườngxuyênvàtiếnlêntừthấtbại.

THỰCHIỆNMỘTHÀNHTRÌNH

Tôidạykỹnănglãnhđạochohàngnghìnngườimỗinămtạirấtnhiềuhộinghị.Vàmộttrongnhữngđiềutôilolắngnhấtlàsẽcóaiđótrởvềsaukhithamgiasựkiệnvàkhôngcógìthayđổitrongcuộcsốngcủahọ.Họthíchthúthamgiahộithảonhưnglạikhôngthểápdụngbấtkỳýtưởngnàođượcđưara.Tôiluônnóivớimọingười,“Chúngtađánhgiáquácaosựkiệnvàđánhgiáquáthấpquátrình.Mọiướcmơtrởthànhhiệnthựcđềubắtnguồntừsựcốnghiếnchocảmộtquátrình.”

Conngườithườngcóxuhướngtiếntớisựtrìtrệ.Đólàlýdokhiếnviệcpháttriểnbảnthângặptrởngại.Nhưngđócũnglàlýdonhữngkhókhănlạinằmởtâmđiểmcủamọithànhcông.Quátrìnhđạtđượcthànhcôngđềutrảiquanhữngthấtbạilặpđilặplạivàliêntụccốgắngđểleolênđượcvịtrícaohơn.Hầuhếtmọingườisẽmiễncưỡngchấpnhậnrằngmìnhcầnphảivượtquakhókhănđểđạtđượcthànhcông.Họsẽcôngnhậnhọphảitrảiquanhữngbiếncốđểtạonênsựtiếnbộ.Nhưngtôitinrằngthànhcôngchỉtớikhibạntiếnđượcmộtbướcxahơntrongsuynghĩ.Đểđạtđượcgiấcmơ,bạncầnđónnhậnthửtháchvàcoithấtbạinhưmộtphần tất yếu của cuộc sống. Nếu không thất bại, bạn sẽ không thực sự tiến lên phía

trước.

NHỮNGÍCHLỢICỦAKHÓKHĂN

Nhàtâmlýhọc,TiếnsỹJoyceBrotherskhẳngđịnh:“Ngườikhaokhátthànhcôngphảihọccáchnhìnnhậnthấtbạilàđiềucóích,nhưmộtphầntấtyếutrênconđườngtớivinhquang.”Hãychấpnhậnkhókhănvàkiênnhẫnvượtquanó.

1.Khókhăntạonênsứcbật

Khôngcógìtrongcuộcsốngtạonênsứcbậtlớnnhưkhókhănvàthấtbại.MộtnghiêncứucủatạpchíTimevàogiữanhữngnăm1980đãmôtảsựhồiphụckhótincủamộtnhómngườimấtviệc3lầnvìnhàmáyđóngcửa.Cácbácsĩtâmlýchorằnghọsẽchánnản,nhưngngượclại,họlạcquanmộtcáchđángkinhngạc.Khókhănđãthựcsựtạonênlợithế.Vìhọđãtừngmấtviệcvàtìmkiếmđượccôngviệckhácítnhất2lầnnênhọcókhảnănglàmchủkhókhăntốthơnnhữngngườichỉlàmchomộtcôngtyvàrơivàotìnhtrạngthấtnghiệp.

2.Khókhăntạonênsựtrưởngthành

Khókhăn có thểkhiếnbạn tốthơnnếubạnkhông thất vọngvìnó, bởinó thúcđẩy sựtrưởngthành.NhàsoạnkịchngườiMỹ,WilliamSaroyan,đãnói,“Nhữngngườigiỏiđượctrảinghiệmthôngquathấtbại.Bạnbiếtđấy,chúngtathuđượcrấtítkiếnthứctừthànhcông.”Thếgiớiluônluônxoayvần,sựchínchắnvàlinhhoạtngàycàngtrởnênquantrọng.Nhữngphẩmchấtnàycóđượcbằngcáchvượtquacáckhókhăn.GiáosưJohnKotterthuộctrườngKinhdoanhHarvardchorằng,“Tôihìnhdungmộtbanchấphành20nămtrướcđangthảoluậnvềmộtứngviênchovịtrícôngviệccao:‘Anhtagặpthấtbạilớnkhi32tuổi!’Nhữngngườikhácsẽnói:‘Đólàmộtdấuhiệuxấu!’,Tôilạitưởngtượngđếnmộtbanchấphànhtươngtựcủahiệntại,đangcânnhắcmộtứngcửviênvànói:‘Điềutôilolắnglàanhtachưabaogiờthấtbại!’”Nhữngvấnđềmàchúngtaphảiđốimặtvàvượtquagiúpchúngtachuẩnbịtinhthầntrướcnhữngkhókhănsắptới.

3.Thấtbạigiúpbạnvượtquanhữngranhgiớicủakếtquảđãđạtđược

LloydOgilviekểcâuchuyệnvềmộtngườibạnthờithơấucủamình,mộtdiễnviênxiếc.Anhbạnnàyđãmiêutảvềcáchthứchọcđuxànhưsau:

Khibiếttấmlướiởdướisẽgiữbạn,bạnsẽkhônglolắngvềchuyệntrượtngã.Điềuđócónghĩalàbạncóthểtậptrungvàoviệctậpđuxà,chứkhôngphảilàviệcngã,bởitrướcđâybạnđãngãrấtnhiềulần.Điềuđókhiếnbạntinrằngkhungđỡđủkhỏevàchắcchắnđểđỡbạn.Kếtquảcủaviệcngãvàđượcđỡbởitấmlướilàmộtsựtựtinkỳlạvàsựtáobạotrongđuxà.Bạnngãíthơn.Mỗilầnngãlàmộtlầngiúpbạndámmạohiểmhơn.

Chotớikhimộtngườihọcđượctừkinhnghiệmrằnganhtacóthểsốngsótquanhữngkhókhăn,anhtalưỡnglựđểkhôngvấpphảinhữnglỗiquenthuộcvìkhôngsuynghĩkỹ,vượtquaranhgiớicủanhữngkếtquảđãđượcđịnhhìnhhaytháchthứcchínhmìnhđểbộclộhếtgiới

hạntựnhiêncủabảnthân.Thấtbạikhiếnconngườinhìnnhậnlạibảnthân.

4.Khókhăntạoranhữngcơhộilớnhơn

Tôi tin rằngviệc loạibỏvấnđề sẽ làmgiớihạnkhảnăngcủachúng ta.Mọi chủdoanhnghiệpmàtôitừnggặpcórấtnhiềucâuchuyệnvềnhữngkhókhăngặpphảivànhữngđiềukhôngmaymắn.Nhữngtrởngạinàylạimởracánhcửadẫntớimộtcơhộilớnhơn.Vídụ,năm1978,BernieMarcus,contraicủamộtthợmộcnghèongườiNgatạiNewark,NewJersey,đãbịsathảikhỏiHandyDan,mộtnhàbánlẻphầncứng.ĐiềuđóđãthúcđẩyMarcuscộngtácvớiArthurBlankđểgâydựngsựnghiệpriêngcủamình.Năm1979,họmởcửahàngđầutiêntạiAtlanta,Georgia.CửahàngcótênTheHomeDepot.Ngàynay,TheHomeDepotđãcótrên760cửahàngvớihơn157.000laođộng,mởrộnggiaodịchtoàncầu,vàmỗinămdoanhsốbánhàngđạttới30tỷđô-la.TôichắcchắnBernieMarcuskhôngvuivẻgìkhibịsathảikhỏiHandyDan,nhưngnếuanhtakhôngbịsathảithìliệuanhtacóđạtđượcthànhcôngnhưngàyhômnay?

5.Khókhănthúcđẩysángtạo

Khảnăngđổimớilàcốtlõicủasựsángtạo–mộtyếutốkhôngthểthiếutrongthànhcông.GiáosưtrườngĐạihọcHouston,JackMatsonnhậnrađiềuđóvàpháttriểnthànhmộtkhóahọcmàsinhviêncủaônggọilà“Thấtbại101”.Trongkhóahọcđó,Matsongiaochocácsinhviênxâydựngmẫusảnphẩmchưatừngđượcbán.Mụctiêucủaônglàđểsinhviêncânbằngkhókhănvớisángkiếnvì thấtbại thựcsự.Theocáchđó,họsẽ tựdo thửnghiệmnhữngýtưởngmới.“Họhọccáchđểlàmlạivàsẵnsàngđểthửthêmlầnnữa,”Matsonnói.Nếumuốnthànhcông,bạnphảihọccáchđiềuchỉnhphươngthứcthựchiệncủabạnvàcốgắngthêmlầnnữa.Khókhăngiúpbạnpháttriểnđượckhảnăngđó.

6.Khókhănđemtớinhữnglợiíchkhôngngờ

Ngườibìnhthườnggâyramộtsailầmvàlậptứcnghĩrằngđólàthấtbại.Nhưngnhữngcâuchuyệnthúvịnhấtvềthànhcôngcóthểtìmthấytừlợiíchkhôngngờcủasailầm.Vídụ,hầuhếtmọingườiđềuquenthuộcvớicâuchuyệncủaEdisonvàchiếcmáyhát:Ôngđãphátminhranótrongkhiđangcốgắngđểsángtạothứgìđóhoàntoànkhác.HayxàphòngIvorycóthểnổivìnóđểtrongmáytrộnquálâuvàcórấtnhiềukhôngkhítrànvào?HaygiấyănScottrađờikhimộtchiếcmáysảnxuấtgiấyvệsinhépquánhiềulớpgiấyvớinhau?

HoraceWalpoletừngnói:“Trongkhoahọc,sailầmluônđitrướcchânlý.”ĐiềuđóđãxảyravớinhàhóahọcChristianFriedrichSchönbein.Mộtngàynọ,anhlàmviệctrongnhàbếp−nơimàvợanhnghiêmcấmanhbướcchânvào–làmthínghiệmvớiaxitsulfuricvàaxitnitric.Khianhvôtìnhlàmtrànhỗnhợpramặtbànbếp,anhđãnghĩrằngmìnhsẽgặprắcrốilớnnếuvợanhpháthiệnra.Anhvộivàngvớlấytạpdềbằngvảicotton,lauchỗbẩnvàhơcáitạpdềlênlửachokhô.

Bấtngờ,cómộttiếngnổlớn.Nguyênnhândocenlulozotrongcottonđãbịnitrơhóa.Vôtình,Schönbeinđãsángchếranitrocellulose−chấtcháykhôngkhóiđượcgọilàthuốcsúng.

Anhđãbánsángchếnàyvàthuđượcrấtnhiềutiền.

Trongkhoahọc,sailầmluônđitrướcchânlý

7.Khókhăntạođộnglực

Nhiềunămtrước,BearBryantdẫndắtCrimsonTide,độibóngchàycủatrườngĐạihọcAlabama.Khichỉcòn2phútcuốihiệp4,độinàyđãdẫntrước6điểm,Bryantđưatiềnvệvàosânvớichỉdẫnchơicầmchừngchođếnkhihếtgiờ.

Khivàosân,cầuthủtiềnvệnói,“Huấnluyệnviênmuốnchúngtachơicầmchừng,nhưngđólànhữnggìđộibạnđangmongđợi.Hãydànhchohọmộtsựngạcnhiên.”Vàanhtagọiđólàmộttrậnđấuđẹp.

Khicầuthủnàyquaylạivànémbóng,hậuvệcánh,ngườivôđịchchạynướcrút,đónbóngvàchạytớiphíacuốisân,hyvọngghiđiểm.Cầuthủtiềnvệ,vốndĩkhôngđượcbiếttớilàmộtrunner9tốt,chạytheongaysauhậuvệvàcảnphátừphíasauởkhuvực5m.Nỗlựccủaanhđãcứucảtrậnđấu.

Khitrậnđấukếtthúc,vịhuấnluyệnviênđộibạntiếntớiBearBryantvànói,“Tiềnvệcủaôngkhôngphảilàrunnerxuấtsắc,nhưngcóchuyệngìxảyravớianhtavậy?Anhtakhiếncầuthủcótốcđộtốthơncủachúngtôitụtlạiphíasau!”

Bryanttrảlời,“Cầuthủcủaanhchạyvì6điểm.Còntiềnvệcủatôichạyvìcuộcsốngcủaanhta.”

Khôngcógìtạonhiềuđộnglựcchoconngườinhưkhókhăn.VậnđộngviênlặnOlympicPatMcCormickđã thảo luậnvềquanđiểmnày, “Tôinghĩrằng thấtbại làmột trongnhữngđộnglựclớnnhất.Sauthấtbạicủabảnthânnăm1948,tôibiếttôicóthểthựcsựthiđấutốtnhưthếnào.Thấtbạiđóđãkhiếntôitậptrungcaođộvàoviệcluyệntậpvàđạtđượccácmụctiêucủamình.”Sauđó,McCormickđãgiành2huychươngvàngOlympics tạiHelsinkinăm1952và2huychươngkháctạiMelbourne4nămsauđó.

Nếucóthểgượngdậysaunhữnghoàncảnhkhókhăn,bạnsẽkhámpháranhữnglợiíchtíchcựctừchúng.Điềuđógầnnhưlàmộtchânlý.Bạnphảisẵnsàngđốidiệnvớinhữngkhókhănmàmìnhphảitrảiquabằngmộttâmthếthoảimáivàcởimở.

Nếubạnliêntụcgặpthấtbạitrongsựnghiệp,hãynghĩtớisựchínchắnđangđượctíchtụbêntrongmình.BillVaughanchorằng,“Trongtròchơicuộcđời,bạncànggặpthấtbạisớm,chúngcànggiúpbạnyêntâmhơntrướcáplựccủaviệckhôngđượcphépthấtbại.”

CÒNĐIỀUGÌTỒITỆHƠNTHẾ?

MộttrongsốnhữngcâuchuyệnkỳlạnhấtvềchiếnthắngkhókhănvàđạtđượcthànhcônglàvềJoseph,mộtngườiDoThái.Anhlàngườiconthứ7trong12ngườiconcủamộtgiađìnhTrungĐônglàmnghềbuônbánthúnuôi.Khilàmộtthiếuniên,Josephthườngxalánhnhững

ngườianhemcủamình.Đầutiên,anhlàmộttrongsốnhữngngườiconđượcchayêuquýnhất.Thứhai,anhthườngmáchvớichabấtcứlúcnàocácanhchămsócđàncừukhôngtốt.Vàthứba,anhmắcsailầmkhinóivớicácanhmìnhrằngmộtngàynàođóanhsẽđượcquảnlýhọ.MộttrongsốnhữngngườianhcủaJosephđãmuốngiếtanh,nhưngngườianhcả,Reuben,đãngănhọ làmđiềuđó.Vìvậy,khiReubenkhôngcómặtởđó,nhữngngườianhkhácđãbánJosephlàmnôlệ.

Cuốicùng,JosephlàmviệcởAiCậptrongngôinhàcủađộitrưởngđộibảovệ,mộtngườiđànôngtênlàPotiphar.Nhờnhữngkỹnănglãnhđạovàquảntrị,Josephnhanhchóngnângcaouytín,vàkhôngbaolâu,anhđãquảnlýtấtcảcôngviệctronggiađình.Anhđãlàmnhữngđiềutốtnhấttronghoàncảnhtồitệnhất.Nhưngsauđó,mọithứtrởnêntồitệ.Vợcủachủnhàcốgắngquyếnrũanh.Khianhtừchối,côtađãvukhốnganhxâmhạivàbáovớiPotipharbắtJosephvàotù.

TỪNÔLỆTHÀNHTÙNHÂN

Vàothờiđiểmđó,Josephthựcsựrơivàohoàncảnhvôcùngkhókhăn.Bịcáchlykhỏigiađình,sốngởmộtvùngđấtxalạ,anhtrởthànhmộtnôlệvàcònbịcầmtù.Nhưngmộtlầnnữa,anhđãcốgắnghếtmình tronghoàncảnhkhắcnghiệt.Không lâusau,ngườiquảnngụcđểJosephquảnlýnhữngtùnhânkhácvàcáchoạtđộnghằngngàycủanhàtù.

Josephgặpmộtngườibạntù,mộtngườibưngbê,từnglàviênchứcởtòaánPharaoh.VàJosephgiúpanhtađượcthảtựdobằngcáchgiảiđápgiấcmơcủaconngười.Khithấyôngtacóvẻhàmơnmình,Josephđãđưaralờiđềnghịkhiôngtaquaylại.

“Khimọithứtốtđẹpvớiông,mongôngkhôngquêntôivàdànhchotôimộtânhuệ:hãyđềcậpvấnđềcủatôivớitòaPharaohvàđềnghịthảtôi.TôiđãbịépbuộcrakhỏivùngđấtcủangườiDoTháivàthậmchí,tôicònbịvàotùoan.”

Josephđãhyvọngvàchờđợingàyngườiđótrởlạitừphiêntòamangtinanhđượcthatội.Nhưnghainămtrôiqua,ngườiđànôngđócũngchỉnhớtớianhvìPharaohmuốncóaiđógiảiđápđượcgiấcmơ.

CUỐICÙNGCŨNGĐƯỢCTƯỞNGTHƯỞNG

JosephđãgiảimãđượccácgiấcmơcủaPharaoh.Vàbởianhđóđãthểhiệnđượcsựthôngtháicủamình,PharaohđãđểJosephquảnlýcảmộtvươngquốc.NhờkhảnănglãnhđạocủaJoseph,việc lênkếhoạchvàhệthống lưutrữ lươngthựckhinạnđóihoànhhànhtạiTrungĐôngđãcóhiệuquảkhi7nămsauđó,hàngnghìnngườiđãthoátkhỏinạnđói,baogồmcảchínhgiađìnhcủaJoseph.KhicácanhtraitớiAiCậpđểtránhnạnđói−20nămsaukhiJosephbịbánlàmnôlệ−họđãnhậnraemtraimìnhkhôngchỉcònsống,màcònlàngườicóquyềnlựcthứhaitạivươngquốchùngmạnhnhấtthếgiới.

Josephkhôngbaogiờtừbỏhyvọngvàlýtưởng.Anhkhôngnhữngkhônghậnthùnhữngngườianhtraimìnhmàcònnóivớicácanhsaukhichahọquađờirằng,“Cácanhcóýđịnhhại

tôi,nhưngChúađãcódụngýtốtkhiđểnhữngđiềunàyxảyra,đểcứusốngrấtnhiềungườikhác.”Anhđãtìmthấynhữnglợiíchtíchcựctrongtrảinghiệmcủabảnthân.VànếuJosephcóthểlàmđượcthìchúngtacũngcóthể.

Bướcthứ10đểTiếnlêntừthấtbại:

Tìmralợiíchtrongmỗitrảinghiệmtồitệ

Đólàkhảnăngnắmlấythờigianđểpháttriểnvàcốgắngtraudồibảnthân.Bạncóthểbắtđầubằngcáchnghĩvềtrởngạilớnnhấtmàbạnđãgặptrướcđâyvàliệtkênhữnghệquảtíchcựcđãxảyrahoặccóthểxảyra.Hãythựchiệnngaytừbâygiờ:

Trởngạilớn:

Lợiíchxuấthiện:

1.

2.

3.

Lợiíchcóthểxuấthiện:

1.

2.

3.

Khibạnhọcđượccáchvượtquamộtsựkiệntrongquákhứ,bướctiếptheolàhọccáchlàmnhưkhibạngặpkhókhăn.Trongtuầntới,khibạngặpphảivấnđề,trởngại,haythấtbại,hãydànhchútthờigianvàocuốingàyđểtómlượclạinhữngđiềutốtđẹpcóthểtớitừviệcđó.Vàcốgắngduytrìtưduytíchcựckhitiếnvềphíatrước,nhưvậybạnmớicóthểluônmởlòngđểđónnhậnlợiíchcủathấtbại.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua

8.Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo

9.Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình

10.Tìmkiếmlợiíchtrongmỗitrảinghiệmtồitệ

11.MẠOHIỂMLÀCÁCHDUYNHẤTĐỂBẠNTIẾNLÊNTỪTHẤTBẠI

Trongkhingườinàyngạingầnvìcảmthấykémcỏithìngườikháclạibậnrộntạoranhữngsailầmvàtrởnênhoànhảohơn.

–HenryC.Link

Thờiđạinàocũngcónhữngnhàthámhiểmtuyệtvời,nhữngngườisẵnsàngđốimặtvớinguyhiểmđểkhámphámiềnđấtmới.Độnglựcđểhọcóthểchinhphụclãnhthổmớichínhlàsựmạohiểm.Phicôngđầutiêntrênthếgiới,CharlesLindbergh,nhấnmạnh,“Tôikhôngtinvàoviệcđánhcượcmộtcáchxuẩnngốc,nhưngchúngtasẽkhôngthểđạtđượcđiềugìnếukhôngđánhcượcvàilần.”

Sựmạohiểmlàmộttròvuivàmangtínhchủquan.Ýtôilàmộtngườicóthểchơitròlaomìnhxuốngtừmộttòanhàcaotầngchỉvớimộtsợidâybuộcvàochân,nhưnglạicoiviệcnóitrướcđámđôngnhưmộtsựmạohiểmtháchthứccáichết.Vớingườikhác,việcdiễnthuyếtlạikhôngphảilàmộtmốilongại.Bạnđánhgiáđâulàhoạtđộngđángđểmạohiểm?Dựatrênsựsợhãicủabản thân?Không,bạncó thể làmmộtsốviệcmàbạnsợ.Dựa trênxácxuấtcủathànhcông?Tôikhôngnghĩđólàmộtcâutrảlờihay.Sựmạohiểmkhôngđượcđánhgiádựatrênsựsợhãinógâyrachobạnhayxácsuấtthànhcông,màbằnggiátrịcủamụctiêu.

Sựmạohiểmkhôngđượcđánhgiádựatrênsựsợhãinógâyravớibạnhayxácsuấtthànhcông,màbằnggiátrịcủamụctiêu.

CÔẤYLÀNHÀTHÁMHIỂM?

Cómộtcâuchuyệnvềmộtngườidámmạohiểmđểđạtđượcmụctiêuđánggiávớibảnthân.Khicôlớnlên,khôngcódấuhiệunàochothấyngàynàođóMilliesẽtrởthànhmộtnhàthámhiểmvĩđại.CôsinhratạiKansasnăm1897vàlàmộtđứatrẻhaytòmò.Côrấtthôngminhvàgiỏikhoahọc.Côthíchđọcsáchvàngâmthơ.Côcũngthíchchơithểthao,đặcbiệtlàbóngrổvàtennis.

SaukhinhậnraảnhhưởngcủachiếntranhđếnnhữngngườilínhtừngphụcvụtạichâuÂutrongsuốtThếchiếnI,Milliemuốnlàmmộtđiềugìđóđểgiúpđỡhọ.Côđãquyếtđịnhhọclàmytávàtrongsuốtthờikỳchiếntranh,côlàmộtytáquânđộitạiCanada.Khichiếntranhkếtthúc,côtrởthànhsinhviênYkhoatạiĐạihọcColumbiaởNewYork.Năm1920,saukhikếtthúcnămhọcđầutiên,côvềthămgiađìnhởLosAngeles.ĐólàlầnđầutiêncôđimáybaytớiDaughertyFieldtạiLongBeach,California.Vàcôđãbịthuhút.“Ngaykhichúngtôirờikhỏimặtđất, tôibiếtrằngmìnhphảihọc láimáybay,”cônói.Côđãkhôngbaogiờquaytrở lạitrườngYnữa.

NHỮNGCUỘCMẠOHIỂMTÁOBẠO

ĐólàbướckhởiđầuthựcsựchocuộcsốngmớicủaMillie.Millielàtênmàgiađìnhgọicô,

còntênthậtcủacôlàAmeliaEarhart.Ngaylậptức,côbắtđầulàmviệcđểcóthểkiếmđược1.000đô-lachitrảchoviệchọcláimáybayvàkhôngbaolâu,côđãnhậphọctạiAnitaSnookvàtrởthànhmộtnữphicôngthámhiểm.

Họcláimáybaykhônghềdễ−ítnhấtlàvớiEarhart.Côđãnhiềulầnthấtbạinhưngvẫnkiêntrì.Nhiềunămsauđó,côđãchiasẻvớichồngmìnhquanđiểmvềviệcbaynhưsau:“Emnhậnthứcđượcmayrủi…Emmuốnlàmđiềuđóbởiemmuốnnhưvậy.Phụnữphảicốgắnglàmnhữngviệcnhưngườiđànôngcóthểlàm.Khihọthấtbại,sựthấtbạiđóphảilàmộtthửtháchvớinhữngngườikhác.”

Năm1921,Earhartthựchiệnchuyếnbaymộtmìnhđầutiên.Mộtnămsau,côđãthiếtlậpvàikỷlụctrongngànhhàngkhông(vềđộbaycaonhất.)Côláimáybaybởisởthíchbaycủamình,nhưngtấtnhiêncôcũngcónhữngmụcđíchkhác.Côđangcốgắngmởđườngchonhữngngườikhác.“Thamvọngcủatôilànhữngkếtquảluyệntậpnàysẽtrởthànhmónquàtuyệtvờichotươnglaicủangànhhàngkhôngthươngmạivàchonhữngngườiphụnữmuốnláimáybaytrongtươnglai.”

Trongsuốtkhóahọcláimáybay,Earhartđãlậpđượcmộtsốkỷlụcvàtrởthànhngườiđầutiêntrongnhiềulĩnhvực:

1928:HànhkháchnữđầutiênvượtĐạiTâyDươngbằngmáybay1929:NgườiphụnữđầutiênthamgiaHiệphộiPhicông1930:Kỷlụctốcđộ292,5km/htrongmộtchặngbay3km1931:Ngườiđầutiênlậpkỷlụcvềđộcaobằngmáybaylênthẳng(trựcthăngđờiđầu)ởđộcao5,62km1932:NgườiphụnữđầutiênbaymộtmìnhvượtĐạiTâyDương1935:NgườiđầutiênbaymộtmìnhmàkhôngdừnglạinghỉgiữachặngtừOakland,CaliforniađếnHonolulu,Hawaii

THÊMMỘTSỰMẠOHIỂMLỚN

Năm1935,AmeliaEarharttrởthànhmộtphicôngđẳngcấpthếgiớivàđãlàmrấtnhiềuđiềuđểthựchiệnmụctiêucủacôlàtiênphongchonữgiớiđồngthờihợppháphóathươngmạihàngkhông.Côchắchẳnphảitintưởngvàophươngchâmcủanhữngngườithànhcôngvĩđại:“Nếulầnđầutiênbạnđãthànhcông,hãythửsứcvớinhữngcôngviệckhóhơn”bởicôđãquyếtđịnhbắttayvàocuộcphiêulưulớnnhấtcủabảnthân:bayvòngquanhthếgiới.Kỳtíchđóđãtừngđượcthựchiệnbởimộtngườiđànông,nhưngEarhartcódựđịnhláimáybaygầnđườngxíchđạovàlậpkỷlụcchuyếnbaydàinhất:46.670km.

Tháng3/1935,côbắtđầuhànhtrình.ChặngđầutiêncôbaytừOaklandtớiHawaii.NhưngkhicấtcánhtừLukeFieldgầnTrânChâuCảng,mộtbánhcủamáybayphátnổ,máybaybịrơivàhưhỏngnặng.Tuythấtbạinhưngcôkhôngtừbỏ.ChiếcmáybaycủacôđãđượcchuyểntớiCaliforniađểsửachữavàcôlênkếhoạchcholầnthửnghiệmtiếptheo.

Hainămsauđó,vàotháng6/1937,EarhartkhởiđộnglạichuyếnduhànhquanhthếgiớitheođườngbờbiểnvềhướngĐông.Cônói,“Tôicảmgiácmìnhsẽcómộtchuyếnbaytuyệt

hơnhàngloạtcácchuyếnbaykháccủatôivàtôihyvọngđólàchuyếnbaynày.Dùsaođinữa,khikếtthúcchuyếnbaynày,tôiđãcóýđịnhtừbỏnhữngchuyếnbaydàimangtính‘biểudiễn’này”. Tới cuối tháng 5, cô và hoa tiêu của mình, Frederick Noonan, đã bay được khoảng35.405km.KhicấtcánhtừNewGuineavàongày2/7,họtrànđầyhyvọngbởihọchỉcòncáchmụctiêuhơn11.000kmnữa.Nhưnghọđãkhôngbaogiờquaylại,dùtàuhảiquânHoaKỳđãtíchcựctìmkiếm,nhưngkhôngtìmthấybấtkỳdấuvếtnàocủahọhaychiếcmáybay.

CÁIGIÁCỦASỰMẠOHIỂM

NếucóaiđóđượcnóichuyệnvớiEarharttrongnhữnggiờphútcuốicùngcủacô,tôitinrằngcôkhôngchothấybấtkỳsựhốitiếcnàovìnhữnggìcôđãnỗlựcthựchiện.Côtừngnói,“Đôikhi,phụnữnêntựlàmnhữngviệcmàđànôngtừnglàm,thậmchícảnhữngviệcchínhđànôngcũngchưatừng làm.Nhữngđiềuđósẽ làmnênconngườihọ,vàcó thểđộngviênnhữngngườiphụnữkhácsuynghĩcũngnhưhànhđộngđộclậphơn.Nhữngsuynghĩđólàlýdokhiếntôimuốnthựchiệnnhữnggìtôimuốnlàm.”

Đểđạtđượcnhữngmụctiêugiátrị,bạnbuộcphảimạohiểm.AmeliaEarharttinvàođiềuđó,vàlờikhuyêncủacôrấtđơngiảnvàcụthể,“Hãyquyếtđịnhmụctiêuđócóđángđểmạohiểmhaykhông.Nếucó,hãyquẳnggánhlođi.”

Sựthựclàmọithứtrongcuộcsốngđềucầnmạohiểm.Nếubạnmuốntránhmọirủirothìđừnglàmbấtkỳviệcnàodướiđây:

Khôngđiôtô–ôtôgâyra20%sốtainạnchếtngười.

Khôngdulịchbằngđườnghàngkhông,đườngsắt,hayđườngthủy–16%tấtcảtainạnlàdonhữnghoạtđộngnày.

Khôngđibộtrênphố–15%tainạnxảyraởđây.

Khôngởnhà–17%tainạnxảyraởđó.

Tôikhôngtinrằngđịnhmệnhvẫnđếnvớiconngườidùchúngtacóhànhđộngthếnàochăngnữa;nhưngtôitinrằngđịnhmệnhsẽđếnnếuchúngtakhônghànhđộng.

–G.K.Chesterton

Trong cuộc sống, khôngnơi nào an toàn, khônghoạt độngnào không tiềmẩn sựnguyhiểm.HelenKeller,tácgiả,diễngiảvàlàngườiủnghộngườikhuyếttậtkhẳngđịnh:“Antoànlàđiềukhôngtưởng.Trốntránhnguyhiểmtrongthờigiandàicũngkhôngantoànhơnđốidiệnvớinólàbao.Cuộcsốnglàmộtchuyếnphiêulưumạohiểmhoặckhônglàmgìcả.”

Mọithứtrongcuộcsốngđềunguyhiểm.Sựthậtlàbạncónguycơthấtbạinếucốgắngliềumìnhđểlàmvìsợbỏlỡnó.Nhưngbạncũngcónguycơthấtbạinếucứđứngyênvàkhôngthửđiềugìđómớimẻ.G.K.Chestertontừngviết,“Tôikhôngtinrằngđịnhmệnhvẫnđếnvớiconngườidùchúngtacóhànhđộngthếnàochăngnữa;nhưngtôitinrằngđịnhmệnhsẽđếnnếu

chúngtakhônghànhđộng.”Bạncàngítmạohiểm,xácsuấtthấtbạicủabạncàngcao.Trớtrêuthay,bạncàngmạohiểm−vàthấtbại−bạncàngcónhiềucơhộithànhcông.

Tôichorằng,khiđốidiệnvớimạohiểm,có2kiểungười:Ngườikhôngdámthửnhữngđiềumớivàngườikhôngdámbỏlỡchúng.

Kiểungườikhông-dám-thử

Kiểungườikhông-dám-bỏ-lỡ

1.Từchốicáccơhội

2.Hợplýhóatráchnhiệmcánhân

3.Liệtkênhữngđiềukhôngthể

4.Làmgiảmsựnhiệttình

5.Xemxétkhuyếtđiểmbảnthân

6. Chùn bước trước thất bại của nhữngngườikhác

7.Từchốichitrảchiphícánhân

8.Thaythếmụctiêubằngsựhàilòng

9.Vuimừngvìkhôngthấtbại

10.Nghỉngơitrướckhihoànthành

11.Từchốilãnhđạo

1.Tìmkiếmcáccơhội

2.Hoànthànhtráchnhiệm

3.Tìmđếnnhữngđiềukhôngthể

4.Thổibùnglênngọnlửanhiệthuyết

5.Đốidiệnvớinhữngkhuyếtđiểmcủabảnthân

6.Chỉranguyênnhântạisaongườikhácthấtbại

7.Chitrảtiềnchocáchsốngcủabảnthân

8.Tìmkiếmsựhàilòngtrongmụctiêu

9.Sợhãisựvôdụng,khôngphảithấtbại

12.Khôngthayđổi

13.Lặplạivấnđề

14.Suynghĩlạicamkếtcủabảnthân

15.Đảongượcquyếtđịnh

10.Hoànthànhtrướckhinghỉngơi

11.Tuântheongườilãnhđạo

12.Buộcphảithayđổi

13.Tìmkiếmnhữnggiảipháp

14.Thựchiệnnhữngcamkếtbảnthân

15.Hoànthiệnquyếtđạocủamình

Khẩu hiệu: Tôi thích cố gắng với nhữngthứgiảnđơnvàthànhcônghơnlàthửđiềugìđólớnlaovàcóthểthấtbại.

Khẩuhiệu:Tôimuốncốgắngthửviệcgìđólớn lao và thất bại hơn là cố gắng làm nhữngđiềubìnhthườngvàthànhcông.

Nếumuốntăngtỷlệthànhcông,bạnphảinắmlấycáccơhội.

NHỮNGCẠMBẪYKHIẾNCONNGƯỜIQUAYLƯNGVỚISỰMẠOHIỂM

Nếusựmạohiểmcónhữngphầnthưởngtiềmnăngtuyệtvời,tạisaomọingườilạikhôngcoinónhưmộtngườibạn?Tôitinrằngđólàdohọsẽrơivàomộttrong6cáibẫysaukhigặpthấtbại:

1.Lúngtúng

Xétchocùng,khôngaimuốnmìnhtrởnêntệhại.Vàsựthấtbạihiểnhiệntrênkhuônmặtbạnnếubạnmạohiểm,cólẽbạnsẽtựthấylúngtúng.

Hãyvượtquanó.Cáchduynhấtđểbạntrởnêntốtđẹphơnlàbướclênphíatrướcdùlýdokhiếnbạnthấtbạilàgì,ngaycảkhinhữngbướcđikhôngvữngkhiếnbạnvấpngã.Tiếnbộdùchỉmộtchútcũngtốthơnlàkhôngcótiếnbộnào.Thànhcôngđếntừrấtnhiềubướcnhỏ.Nếubạnvấpngãởmộtbướcnhỏnàođóthìđókhôngphảilàvấnđề.Đừngtừbỏ.Hãychấpnhậnthấtbạivàvượtquachúng.

2.Hợplýhóavấnđề

Dànhđủthờigianđểxácthựcnhucầuvànhucầusẽbiếnmất.

–Quyluậtthứ5vềsựtrìhoãncủaED

Nhữngngườimắcvàocạmbẫythứhai−hợplýhóavấnđềthườngđoántrướcmọithứmìnhlàmvàkhihọchuẩnbịhànhđộng,họtựnhủ,“Cólẽđiềuđókhôngquantrọngđếnthế”.Nhưngsựthật,nếubạnchờđợiđủlâu,sẽkhôngcòngìquantrọngcả.Hoặcnhưquyluậtthứ5củaEdvềtrạngtháitrìhoãn,“Dànhđủthờigianđểxácthựcnhucầuvànhucầusẽbiếnmất.”

SydneyJ.Harrisnóirằng,“Sựhốitiếcvìnhữngđiềuchúngtađãlàmcóthểdầnmờphaitheothờigian,cònhốitiếcvìnhữngđiềuchúngtađãkhônglàmmớithậtsựkhônnguôi.”Nếumạohiểmvàthấtbại,bạnsẽíthốitiếchơnlàkhônglàmbấtkỳđiềugìvàthấtbại.

3.Mongđợiviểnvông

Vìmộtsốlýdonàođó,nhiềungườinghĩrằngmọithứtrongcuộcsốngđềurấtdễdàng,vàkhihọpháthiệnrathànhcôngđòihỏiphảicốgắng,họsẽtừbỏ.Nhưngthànhcôngchỉđếnkhibạnchămchỉ.

Hãy suynghĩ về câu cáchngônLatin, “Nếukhông cógió, hãy tự chèo thuyền.”Khibạnchuẩnbịmạohiểm,đừngtrôngđợimộtcơngióthuậnchiều.Hãybắtđầuvớitưduyrằngbạnphảitựchèothuyền,vàsauđónếunhậnđượcsựgiúpđỡ,đósẽlàmộtsựngạcnhiêntuyệtvời.

Nếukhôngcógió,hãytựchèothuyền.

—CáchngônLatin

4.Cạmbẫyvềsựcôngbằng

NhàtâmlýhọcM.ScottPeckđãviếttrongcuốnsáchTheRoadLessTravel(tạmdịch:Conđườngítngườiqua),“Cuộcsốngđầykhókhăn”,điềumàôngđangmuốnnhắcđếnlàsựbấtcôngvốncócủacuộcsống.Rấtnhiềungườikhôngbaogiờnhậnrasựthậtđó.Thayvìnhậnbiếtsựbấtcôngvàtiếptụctiếnbước,họdànhcôngsứccốgắngkiếmtìmsựcôngbằng.Họnóivớibảnthân,“Tôikhôngnênlàngườilàmviệcđó”.

DickButlerbổsungýkiếnnày,“Cuộcsốngđã,đangvàsẽkhôngbaogiờcôngbằng.Hãydừngthanvãn,vàbướcrangoài,đểmọichuyệnxảyđếnvớibạn.”Mongmuốnkhôngphảimạohiểmsẽchẳnglàmchomọichuyệndễdànghơnmàcònkhiếnmọithứtrởnênkhókhănhơn.Quanđiểmcủabạnvềthựctếlàdobạnlựachọn.

5.Cạmbẫythờigian

DonMarquis,một nhà vănnổi tiếng, người có khiếuhài hước, thườngđượcbiết tới làngườihaytrìhoãn.MộtngườibạnbiếttínhcủaMarquisđãhỏicáchđểôngluônhoànthànhcôngviệctrongngàycủamình.“Rấtđơngiản”,Marquistrảlời.“Tôichỉvờnhưđólàviệchômqua.”

Nhiềungườihaynghĩrằngsẽcómộtkhoảngthờigianhoànhảođể làmmọi thứvàđókhôngphảilàlúcnày.Vìthế,họchờđợi.NhưngJimStovallkhuyên,“Đừngnênchờtấtcảđèntínhiệuchuyểnsangmàuxanhtrướckhibạnrờikhỏinhà.”Nếuchờđợithờikhắchoànhảođó,bạnsẽphảichờđợimãimãi.Càngđợi,bạnsẽcàngmệtmỏi.Williambàytỏ:“Khôngcógìmệtmỏinhưmộtcôngviệccòndởdang.”Đừngđemthờigianrađểbiệnminhchosựtrìtrệ.

6.Cạmbẫycảmhứng

Aiđó từngnói, “Bạnkhôngcầnmộtkhởiđầu tuyệtvời,nhưngphảibắtđầuđể trởnêntuyệtvời.”Nhiềungườichờđợicảmhứngtrướckhisẵnsàngbướcđivàđươngđầuvớisựmạohiểm.Tôithấyđiềuđóđặcbiệtđúngvớinhữngngườicónăngkhiếunghệthuật.NhưngnhưnhàsoạnkịchOscarWildenóikhiđượchỏivềsựkhácbiệtgiữangườichuyênnghiệpvànghiệp dư. Câu trả lời là người nghiệp dư viết những gì anh ta cảm thấy thích; còn ngườichuyênnghiệpthìviếtmọithứ.

BillGlassđưaralờikhuyên,“Khibạncảmthấysángsuốthoặccócảmhứng,hãylàmviệcgìđótrongvòng24giờ−hoặclàbạnsẽkhôngbaogiờlàmgìđượcvớicảmhứngđó.”

BẠNĐANGHÀNHĐỘNGĐỦMẠOHIỂM?

Khixemxétcáchsống,hãyxembạncóđủmạohiểmhaykhông–khôngphảisựmạohiểmmùquángmàlàsựmạohiểmthôngminh.Thậmchí,nếukhôngrơivào1trongsố6cạmbẫymàtôivừanêu,bạncólẽvẫnđangchơimộtcáchquáantoàn.Hãynhìnvàonhữngsailầmcủa

bảnthân.

FletcherL.Byromnói:

Hãyđảmbảorằngbạnđặtramộtconsốhợplýchonhữngsailầm.Tôibiếtđiềuđólàtựnhiênvớimộtsốngười,nhưngcóquánhiềulãnhđạosợmắcsaisót.Họnguyêntắchóatổchứccủamìnhbằngnhữngcuộckiểmtra,ngăncản,từchốicảitiếnvàcuốicùng,họsẽđánhmấtnhữngcơhộituyệtvờiđểđưacôngtytăngtrưởng.Vìthế,hãynhìnvàonhữngghichépcủabạnvànếubạncóthểnhìnđếntậncuốinămvàkhôngthấycóbấtkỳmộtsailầmnào,tôisẽnói,“ngườianhem,bạnđãkhôngcốgắngchotấtcảnhữnggìbạnđánglẽnêncốgắng”.

Nếubạnđangthànhcôngtrongmọiviệc,đólàvìbạnchưathúcđẩybảnthântớinhữngviệcđủkhókhăn.Vàđiềuđónghĩalàbạnđangkhôngđủmạohiểm.

MỘTKIỂUMẠOHIỂMKHÁC

Bạncóthểthấykhócómối liênhệgiữabạnvớinhữngnhàthámhiểmvànhữngngườiphiêulưuvĩđạitronglịchsửnhưAmeliaEarhart.Nhữngmạohiểmmàhọđươngđầucóthểquákhácbiệtvớihoàncảnhsốngcủabạn.Nếuvậy,bạncầnbiếtvềcuộcsốngcủanhữngngườigiốngbạnhơnnhưngsẵnsàngmạohiểm.

JosephLister,mộtbácsĩđượcsinhratạiAnhnăm1827.Khibắtđầuhọcnghề,phẫuthuậtđốivớianhlàmộtcôngviệckhárùngrợn.

VàogiữathếkỉXIX,nếukhôngmaybịthươngvàcầnphảiphẫuthuật,bạnsẽđượcđưađếnkhuđiềutrịriêngcủabệnhviện,nơiđượcxâyngăncáchvớikhuđiềutrịchínhđểcácbệnhnhânkháckhônglolắngvìnhữngtiếnglahét.(Khiđó,thuốcgâymêchưaphổbiến.)Bạnsẽđượcbuộcvàomộtchiếcbàn,phíadướilàmộtchậucátđượcdùngđểhứngmáu.

Cuộcphẫuthuậtcủabạnsẽđượcthựchiệnbởimộtbácsĩvàmộtnhómngườiquansátcùngtrợlý.Dụngcụmàbácsĩsửdụngsẽđượclấyratừmộtngănkhéogầnđó,chúngchưađượckhửtrùngtừcuộcphẫuthuậttrước.Vànếuvịbácsĩđómuốnnghỉtaykhiđangphẫuthuật,anhtacóthểngậmdaomổbằngrăng.

Cơhộisốngsótsauphẫuthuậtcóthểchỉnhỉnhhơn50%mộtchút.Nếubạnkhôngmayphảiphẫuthuậttrongmộtbệnhviệnquânđội,cơhộisốngsẽgiảmxuốngcòn10%.Nóivềthựctrạngphẫuthuậtthờikỳđó,mộtbácsĩđãviết,“NgườiđànôngnằmtrênbànmổcóxácsuấtchếtcaohơnmộtngườilínhAnhtrênchiếntrườngWaterloo.”

QUYẾTĐỊNHTẠONÊNSỰKHÁCBIỆT

Giốngnhưnhữngbácsĩphẫuthuậtkhácvàothờikỳđó,Listerrấtđaulòngvềtỷlệbệnhnhântửvong,nhưnganhkhôngtìmđượcnguyênnhân.Tuynhiên,anhđãkhámpháramộtcáchđểcứuđượcnhiềubệnhnhânhơn.

SángkiếnlớnđầutiêncủaListerxuấthiệnsaukhianhđượcngườibạnThomasAnderson,

một nhà hóa học, tặng chomột số bài viết. Đó là những bài viết của nhà khoa học LouisPasteur.Trongđó,nhàkhoahọcngườiPhápnàyđãđưaraquanđiểmrằngnguyênnhângâyrachứnghoạitửkhôngphảilàkhôngkhí,màlàvikhuẩnvàvitrùngtrongkhôngkhí.Listernghĩrằngnhữngýkiếnnàyrấtđángchúý.Vàanhgiảthiếtnếuvikhuẩncóhạibịloạibỏ,cácbệnhnhâncủaanhsẽcócơhộitránhđượchoạitử,nhiễmtrùngmáuvànhữngbệnhnhiễmtrùnggâytỷlệtửvongcao.

SỰĐỔIMỚIBIẾNANHTHÀNHKẺBỊRUỒNGBỎ

Vớinhữnghiểubiếtngàynaycủachúng tavềvi trùngvàvikhuẩn,nhữngý tưởngcủaListerdườngnhưđãtrởthànhkiếnthứcphổthông.Nhưngkhiđó,ýtưởngcủaanhbịcholàcựcđoạn−kểcảnhữngthànhviêntrongcộngđồngybácsĩ.VàkhiListerbàytỏquanniệmnàyvớicácbácsĩphẫuthuậtcótaynghềkhác,anhđãbịmắngnhiếc,chếnhạovàbịtừchối.Mỗingàylàmviệc,anhlạibịvâyquanhbởilờisỉnhụcvàchỉtríchtànnhẫntừcácđồngnghiệp.DùbịcácđồngnghiệpchỉtríchvàbảntínhvốnhiềnlànhnhưngListerkhôngchịutừbỏ.Anhtiếptụccôngviệccủamình,thựchiệnnghiêncứuởnhà.Saumộtkhoảngthờigiandài,anhvàvợlàmviệctạiphòngthínghiệmmàhọtạoratrongbếp,anhtintưởngmấuchốtcủavấnđềlàtìmracáchđểtiêudiệtnhữngconvikhuẩnđó.

Cuốicùng,Listerchắcchắnđólàaxitcarbolic,chấtđượcsửdụngđểlàmsạchhệthốngnướccốngtrongthànhphốCarlisle.Nghiêncứubanđầucủaanhđãhoànthànhvàsẵnsàngđểthửnghiệm.Nhưngđiềuđósẽcầntớimộtsựmạohiểmkhác,lớnhơnsovớisựchỉtríchtừnhữngđồngnghiệp−anhphảithửnghiệmvớiaxitcarbolictrênmộtbệnhnhâncònsống,màkhôngbiếtđiềuđócóthểgiếtchếtanhtahaykhông.

SỰMẠOHIỂMLỚNHƠN

Listerquyếtđịnhchờđợicho tớikhianh tìmđượcngười thíchhợp.Đósẽphải làmộtngườigầnnhưsắpchết.Anhđãtìmđượcbệnhnhânđóvàongày12/8/1865.Mộtcậubé11tuổibịxengựađâmđượcmangvàobệnhviện.Châncậubéđãbịthươngrấtnặng,xươnggãylồirangoàidavàvếtthươngđókhiếncậubéchỉchịuđượchơn8tiếng.Bệnhnhânrơivàotìnhtrạngnàythườngkhôngthểsốngsótđược.

Listerđãsửdụngaxitcarbolicđểrửasạchvếtthương,bộdụngcụvàmọithứliênquantrựctiếpvớibệnhnhâncủaanh.Anhcũngdùngbăngngâmkhửtrùngbằngdungdịchaxitđểbóvếtthương.Sauđó,anhchờđợi.Mộtngày,haingày,bangày,rồibốnngàytrôiqua.Anhvuimừngkhônxiếtkhibệnhnhânkhônghềcódấuhiệusốthaynhiễmkhuẩnmáu.Sau6tuần,cậubéđãcóthểđilại.Tronghainăm1865và1866,anhđãchữacho11bệnhnhânvớinhữngvếtthươngnặngvàkhôngmộtaibịnhiễmtrùng.Trongkhitiếptụcchữatrịnhữngcabệnhmới,anhlạinghiêncứuđểcảithiệnphươngphápcủamình,tìmkiếmchấtkhửtrùngtốthơn.

THÀNHQUẢCỦASỰMẠOHIỂM

Năm1867,Lister côngbốnhữngkhámphá củaanh trongkhi vẫn cónhiều chuyêngiangànhycườinhạoanh.Sauhơnmộtthậpkỷ,anhtuyêntruyềnnghiêncứucủamìnhvàkhuyến

khíchcácbácsĩkhácthựchành.Cuốicùng,vàonăm1881,16nămsaukhithànhcôngvớibệnhnhânđầutiên,tạihộinghịYtếThếgiớitổchứctạiLondon,cácybácsĩđãcôngnhậnnghiêncứucủaanh.Họgọicôngviệcanhlàmlàsựtiếnbộlớnnhấtmàngànhphẫuthuậttừnglàm.Tháng8/1883,anhđãđượcphongchức.Năm1897,anhđãtrởthànhmộtnamtướchiệpsĩ.Ngàynay,nếucóbấtcứvấnđềgìcầnđếnphẫuthuật,bạnđãnợbácsĩJosephmộtlờicámơn.Sựmạohiểmcủaanhđãđảmbảoantoànchobạn.

NhữngmạohiểmcủaListercóthểkhônghàonhoángnhưcủaAmeliaEarhart,nhưngđiềuđókhôngquantrọng.Cáimàanhđạtđượclàmộtthànhtựucánhântuyệtvờivàđemlạilợiíchchonhiềungườikhác.Anhkhôngbaogiờbằnglòngvớithànhcôngvàluôncốgắnglàmđiềukhókhănhơn,liềulĩnhhơn.Đóchínhlàvấnđề.Bạnmạohiểmbởibạnmuốnđạtđượcmụctiêu.Đólàkhíacạnhkháccủaviệctiếnlêntừthấtbại.

Bướcthứ11đểtiếnlêntừthấtbại:

Nếubạnthànhcôngngaytừlầnđầutiên,hãythửđiềugìđókhóhơn

Sẵnlòngchấpnhậnsựmạohiểmlớnhơnlàchìakhóaquantrọngđểđạtđượcthànhcôngvàbạncóthểngạcnhiênvìđiềunàygiảiquyếtđược2kiểukhókhănrấtkhácnhau.

Đầutiên,bạnphảithiếtlậpmụctiêuchobảnthân,sauđó,bạncầnsẵnsànghơnđểnắmlấycơhội.Conđườngđạttớimụctiêucaohơnkhôngbaogiờbằngphẳng.

Ngượclại,nếubạncảmthấybảnthânđangtrongtìnhhuốngkhôngthểđạtđượcnhiềutrongsốcácmụctiêuthìcóthểbạnđangchơiquáantoàn.Mộtlầnnữa,câutrảlờilàsựsẵnlòngđónnhậnnhữngmạohiểmlớnhơn.(Thậtđángmỉamaikhihaitháicựclạigặpnhauởđiểmmạohiểm.)

Hãynghĩtớimụctiêulớntrướcmắtcủabạn.Viếtrakếhoạchmàbạnmuốnthựchiện.Sauđó,xemxétkếhoạchcủabạncóđủnguyhiểmhaychưa.Nếuchưa,hãytìmmộtvàibướctrongquátrìnhđócóthểđẩynhanhtiếnđộ,cóthêmlựachọnvàgiatăngcơhộithànhcông.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua

8.Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo

9.Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình

10.Tìmkiếmlợiíchtrongmỗitrảinghiệmtồitệ

11.Nếubạnthànhcôngngaytừlầnđầutiên,hãythửsứcvớinhữngviệckhóhơn

12.KẾTTHÂNVỚITHẤTBẠI

Nhữnggìgâyđauđớnđềumanglạigiátrị.

–BenjaminFranklin

Ýtưởngthấtbạitrởthànhngườibạnthânthiếtcóvẻkỳlạvớibạn.Tuynhiên,thấtbạicóthểtrởthànhbạnhaythùđềudobạnlựachọn.Nếulầnthấtbạinàobạncũngchánnảnbuồnbãthìthấtbạisẽtồntạinhưkẻthùcủabạn.Song,nếubạnquyếtđịnhhọchỏitừnhữngthấtbại,sauđóthuđượclợiíchthựcsựtừchúngthìthấtbạilạitrởthànhmộtngườibạnkháhữuích.Nếubạntiếptụcsửdụngthấtbạilàmđònbẩyđểthànhcông,thìthấtbạisẽlàngườibạntuyệtvờinhấtmàbạncó.Tôisẽgiảithíchrõhơnđiềumuốnnói.

ĐÓNNHẬNBIKỊCH

Bạnsẽcảmthấyrasaonếumộtsựviệcxảyrakhiếnbạnphảitrảgiábằngchiếcmũi,mộtnửatayphảivàtấtcảcácđầungóntaytrái?Tôiđoánrằngbạnsẽkhôngthểcóđượccảmxúctíchcực.NhưngđiềuđóđãxảyravớibácsĩBeckWeathers.Ôngcoinhữngmấtmátđónhưsựkiệnvạchrõranhgiớitrongcuộcđờicủamình−sựkiệnxoaychuyểnmọithứxungquanhông.

TrongmộtbuổiphỏngvấncủaBảntinthờisựtốitrênkênhCBS,ôngtrảlời,“Tấtnhiênlàtôimuốntaymìnhtrởlạibìnhthườngrồi.Nhưngtôicómuốntaymìnhbìnhthườngtrởlạiđểquayvềtôicủangàyxưakhông?CâutrảlờilàKhông.”

Điềugìkhiếnmộtngườiđànôngsẵnlòngchấpnhậnnhữngkhuyếttậtkhủngkhiếpnhưvậy?CâutrảlờicóthểtìmthấytrênđỉnhEverest.BeckWeatherslàmộttrongsốnhữngngườiđãởtrênđỉnhnúiđótrongsuốttrậnbãotuyết.Mộttainạnxảyravàonăm1996khicơnbãocướpđimạngsốngcủa12người.

TRẢINGHIỆMKINHHOÀNGTRÊNĐỈNHNÚI

KhiWeatherschinhphụcđỉnhEverest,ôngđã49tuổi.Tínhđếnthờiđiểmđó,ôngđãcókinhnghiệmleonúitrongsuốt10năm.Vàôngđãlãngphícuộcđờimìnhvìđiềuđó.Ôngthừanhậnrằng:

Tôirấttiếckhoảngthờigianxagiađình.Đóthựcsựlàmộtsựíchkỷ…Tôinhậnramìnhđãkhẳngđịnhbảnthânbằngviệcleonúivàkhôngquantâmtớinhữngđiềucònlạitrongcuộcsốngcủamình.Đó làmộtmụctiêuquá lớnvàkhôngcóđiểmdừng.Bạncómộtngàyhạnhphúcvìtớiđíchvàsauđóbạnlạilênkếhoạchchochuyếnđitiếptheo.

Weathersdànhrấtnhiềuthờigianđểchuẩnbịchochuyếnđitiếptheo.TrướckhichinhphụcđỉnhEverest,ôngđãtừngleolên6trongsố7đỉnhnúicaonhấtcủacáclụcđịa.Vàvớimỗicuộcleonúi,ôngđềuphảiănuốngmộtcáchthiếuthốn.

ĐốivớihànhtrìnhleolênđỉnhEverest,WeathersđãgianhậpnhómthámhiểmdoRobHalldẫnđầu.Trướckhiđộilêntớiđỉnh,cóđộcaokhoảng7,92km,Weathersđãlàmrấttốt,dùchotrờilạnhthấuxươngvàkhôngkhíloãng(lượngoxybằng1/3sovớivùngngangmặtnướcbiển).Nhưngkhiđoànlêngầntớiđỉnhvàongày10/5,Weathersnhậnraônggặpphảimộtrắcrối.Mộtvàinămtrướcđó,ôngđãlàmphẫuthuậtmởgiácmạc.Độcaokhiếnthấukínhtrongmắtôngphẳnghơnvàôngkhôngnhìnđược.

BỊBỎLẠICHỜCHẾT

Thờiđiểmđó,quyếtđịnhthôngminhnhấtlàđểWeathersởlạivàchờgianhậpđoànkhiđoànxuốngnúi.NhưngsựthấtvọngcủaWeatherssớmvụttắtvìđiềukiệnthờitiếtvôcùngtồitệ.

Một trậnbão tuyếtnhanhchóngphủ lấpcảngọnnúi, làmnhiệtđộgiảmxuốngkhoảng-50°Cvớisứcgiógiậtlênđến112km/h.Khitrậnbãotới,Weathersđãbịbỏlạitrênnúi.Nhiềugiờtrôiqua,ôngrơivàotìnhtrạnghônmêvìthânnhiệtgiảm.

NhữngngườibạnleonúiđãtìmkiếmWeatherssuốtnhiềugiờ.Đếnrạngsángngày11/5,họmớitìmthấyôngbịvùitrongtuyếtvàthởrấtyếuớt.Họbiếtôngsắptắtthở,nênđểôngởlạiđóvàquaytrởlạitrại,gọibáochovợôngrằngôngđãchết.

Khôngmộtaicóthểsốngsótkhirơivàotìnhtrạnghônmêvìthânnhiệtgiảm−ngoạitrừBeckWeathers.Bằngcáchnàođó,ôngđãtỉnhlại,đứngdậyvàtìmđườngtrởvềtrại.Chiếcáocủaôngkhôngđượckéokhóa,khuônmặtxạmđếnmứckhôngthểnhậnravìtêcóngvàcánhtayphảilộrangoàiđãbịđôngcứng,chuyểnsangmàutrắngđá.

SỐNGLẠI!

Thậmchí,sausựtrởlạiphithườngcủaông,vẫnkhôngainghĩWeatherscóthểsốngsót.Nhưngôngđãcốgắngvượtqua.TrởvềnhàởDallas,ôngđượcchămsócytếchuđáo.Trảiqua10cuộcphẫuthuật,bácsĩcắtđicácngóntaytrái,cánhtayphảiđếngầnkhuỷuvàlàmlạimũibằngcáchsửdụngmôtừcácbộphậnkháccủacơthể.

Sautấtcảnhữngchuyệnnày,Weathersđãcómộtquátrìnhhọchỏicơbản.Ôngtinrằngmìnhđãđánhđổicánhtayđểlấynhữngthứcógiátrịhơn−bàihọcvềbảnthân,nhữnggiátrịriêngvàcuộcsống.Ôngkhẳngđịnh:

Tôigiờđâycólẽhạnhphúchơnrấtnhiềusaunhữnggìđãtrảiqua.Tôicóhàngloạtnhữngđiềuưutiênkhác.Bạnsẽkhôngthểbiếtbạnlàaichotớikhibạnthựcsựtrảiquamộtkỳkiểmtra.Bạnhọcđượcnhiềuđiềutừthấtbạihơnlàthànhcông.

QuanđiểmcủaBeckWeathersđểlạisuyngẫmnhiềuhơnlàsựbiếtơnvìđãsốngsóttrongmộtbikịchmàđánglẽôngđãbịhạgục.Ôngthểhiệntinhthầnhọchỏi−điềuchophépôngthayđổiđểcuộcsốngtốthơn.Ôngđãtiếnlêntừthấtbạibằngviệcbiếngiankhổthànhngười

bạntốtnhấtcủamình.

ĐÓLÀMỘTQUANĐIỂM

ThậtmaymắnlàbạnkhôngbịbỏlạichờchếttrênđỉnhEverestđểcócơhộihọccáchlàmbạnvớithấtbại.Bạncóthểlàmđiềuđómộtcáchantoànngaytrongngôinhàcủamình.Tấtcảyếutốbạncầnlàmộttháiđộđúngđắn.

Tháiđộ củabạnvới thấtbạiquyếtđịnhmứcđộcủa thấtbại sauđó.Cómộtvàingườikhôngbaogiờhiểuđiềuđó.VídụnhưJohnH.Holiday,ngườisánglậpvà làchủbútcủatờIndianapolisNews.Mộtngàynọ,ôngnổi cơn tambành trongvănphòng chỉđể tìmcho rangườiđãviếttừ“height”thành“hight”.VàkhimộtnhânviênsolạibảngốcvàgiảithíchrằngchínhHolidaylàngườiđãlàmđiềuđó,câuchốngchếcủaHolidaylà,“Chà,nếuđólàdotôiviếtthìnóchắcchắnphảiđúng.”Vàtờbáođãviếtsaitừđótheocáchcủaôngtasuốt30nămsau.NhưLouisArmstrongđãbàytỏmộtcáchchâmbiếm,“Bạnkhôngthểnóichuyệnvớinhữngngườikhônghiểubiết.”

Tháiđộcủabạnvớithấtbạiquyếtđịnhmứcđộcủathấtbạisauđó.

Sựhamhọchỏilàmộttháiđộ,mộtcáchtưduyđượcphátbiểunhưsau,“Tôibiết(haytôinghĩlàmìnhbiết)baonhiêukhôngquantrọng,quantrọnglàtôicóthểhọcđượcgìtừhoàncảnhnày.”Cáchsuynghĩnhưvậycóthểgiúpbạnchuyểntừkhókhănthànhthuậnlợi.

Bạncóthểtrởthànhngườichiếnthắngdùtrongnhữnghoàncảnhkhókhănnhất.SydneyHarristómtắtnhữngyếutốcủamộttưduyhamhọchỏinhưsau,“Mộtngườichiếnthắngbiếtanhtacầnphảihọcthêmbaonhiêu,ngaycảkhianhtađượcngườikhácđánhgiálàchuyêngia.Mộtkẻthấtbạimuốnđượcmọingườiđánhgiálàtàigiỏitrướckhianhtahọcđủđểbiếtmứcđộhiểubiếtcủaanhtaítđếnmứcnào.”

Tácgiảsáchkinhtế,JimZabloski,viết:

Tráivớiquanniệmphổbiến,tôicoithấtbạilàmộtđiềucầnthiếttrongkinhdoanh.Nếubạnkhôngthấtbạiítnhất5lầnmộtngàythìcóthểlàbạnlàmchưađủ.Cànglàm,bạnsẽcàngthấtbại.Càngthấtbại,bạncànghọcđượcnhiềuđiều.Họcđượccàngnhiều,bạnsẽnhậnđượccàngnhiều.Nếubạnlặplạimộtsailầm2hay3lần,cónghĩalàbạnđangkhôngtựrútrađượcbàihọctừnó.Bạnphảihọctừchínhnhữngsailầmcủabảnthânvàcảsailầmcủanhữngngườiđitrước.

Khảnănghọctậptừsailầmcógiátrịkhôngchỉtrongkinhdoanh,màtrongmọikhíacạnhcủacuộcsống.Nếusốngđểhọchỏi,bạnsẽluônsẵnsànghọcđểsống.

CÁCHHỌCHỎITỪTHẤTBẠIVÀSAILẦMCỦABẠN

WilliamBolithođãphânbiệtngườikhônngoanvàkẻkhờkhạonhưsau,“Điềuquantrọngnhấttrongcuộcsốnglàkhôngtínhtoánnhữnggìchúngtathuđược.Chỉnhữngkẻngốcmới

làmnhưvậy.Điềuthậtsựquantrọnglànhữnggìthuđượctừthấtbạicủabảnthân.Điềuđóđòihỏisựthôngminhvàtạonênsựkhácbiệtgiữangườinhạybénvàkẻngốcnghếch.”

Bấtkỳaicũngcóthểbiếnthấtbạithànhbạnbèbằngviệcduytrìlònghamhọchỏivàsửdụngkỹnănghọchỏitừthấtbại.Đểchuyểnnhữngmấtmátthànhlợiích,hãytựhỏinhữngcâuhỏidướiđâymỗikhibạnrơivàotìnhcảnhkhókhăn:

1.Điềugìgâyrathấtbại:dohoàncảnh,dongườikháchaydobảnthân?

Bạnkhôngthểbiếtkhảnăngcủabảnthântrừkhibạnlàmtấtcảnhữnggìmìnhcóthểvànhậnrađiềugìlàsai.Nếukhôngxácđịnhđượcthấtbại,mọithứsẽdễdànghơnnếubạncóthểtáchbiệtchúngthànhtừngnhóm.

Mọithứđổvỡtừđâu?Bạnđãbaogiờrơivàotìnhhuốngkhôngthểgiànhchiếnthắng?Cóaikhácgâyrakhókhănchobạnchăng?Bạncómắcsailầmkhông?KhiBeckWeathersđánhgiátrảinghiệmleođỉnhEverestsausựkiệnđó,ôngđãnhậnranhữngquyếtđịnhsailầmdẫntớithấtbại.Ônggiảithích:“Khibạnđiquáxa,mứcđộngudốtsẽcàngcao.”

Luônbắtđầuquátrìnhhọchỏibằngviệccốgắngchỉragốcrễcủavấnđề.

Mộtngườichiếnthắngbiếtanhtacầnphảihọcthêmbaonhiêu,ngaycảkhianhtađượcngườikhácđánhgiálàchuyêngia.Mộtkẻthấtbạimuốnđượcmọingườiđánhgiálàtàigiỏitrướckhianhtahọcđủđểbiếtmứcđộhiểubiếtcủaanhtaítđếnmứcnào.

—SydneyHarris

2.Điềuxảyrathựcsựlàmộtthấtbại,haychỉlàvấpngãtạmthời?

Bạncầntáikhẳngđịnhnhữnggìxảyracóthựcsựlàmộtthấtbạihaykhông.Điềubạnnghĩlàlỗicủamìnhcóthểlàsựtheođuổinhữngkỳvọngkhôngtưởng.Vấnđềkhôngphảilàbạncótrôngđợivàobảnthânhoặcaikháchaykhông,nếumụctiêukhôngthựctếvàbạnbỏquanó,đókhôngphảilàmộtthấtbại.

Đểbạncócáchnhìnrõhơnvềvấnđềnày,hãynghemộtcâuchuyệnvềtácgiảcủaBachànglínhngựlâm,AlexandreDumas.

Nhàtiểuthuyếttranhluậngaygắtvớimộtngườibạncủaôngvàngườinàyđãtháchthứcngườikiađấusúng.CảDumasvàbạnôngđềulànhữngxạthủcừkhôivàhọsợrằngnếutháchđấu,cảhaisẽchết.Vìthế,họquyếtđịnhrútthămđểquyếtđịnhxemaisẽtựsát.Dumasbốcphảiláthămtựtử.

Ôngthởdài,cầmlấykhẩusúng,đibộvàothưviệnvàđóngcửa,đểlạiphíasaulàmộtnhómbạnđangđầyvẻlolắng.Mộtlátsau,cótiếngsúngnổvanglêntừthưviện.CácbạnôngvộivàngchạyvàophòngvàDumasvẫnđứngđóvớikhẩusúngngắnđangbốckhóitrongtay.

“Điềukỳlạđãxảyra”,Dumasnói,“tôiđãbắntrượt.”

Khibạnđánhgiácácvấnđềcủabảnthân,hãycốgắnghọchỏiDumas:Đừngchophépmộtmongmuốnkhôngthựctếgiếtchếtbạn.

3.Nhữngthànhcôngnàonằmtrongsựthấtbại?

Tục ngữ có câu: “Ngọc khôngmài không sáng, người không rèn không nên.” Ẩn trongnhữngthấtbạimàbạnphảiđươngđầu,luônlàmộtviênđáquýtiềmtàngcủathànhcông.Đôikhi,nókhócóthểtìmthấy.Nhưngbạncóthểkhámpháranếusẵnlòngtìmkiếmnó.

WarrentWiersbe,bạntôitừngnói,“Ngườithựctếlàngườiduytâmđãđiqualửavàđượcgọtgiũa.Ngườiđanghilàkẻduytâmđiqualửavàbịthiêucháy.”Đừngđểngọnlửacủakhókhănbiếnbạntrởthànhkẻđanghi.Hãychỉchophépnógọtgiũabạn.

Ngườithựctếlàngườiduytâmđãđiqualửavàđượcgọtgiũa.Ngườiđanghilàkẻduytâmđiqualửavàbịđốtcháy.

—WarrantWiersbe

4.Tôicóthểhọcđượcgìtừnhữngchuyệnđãxảyra?

TôithíchđọcbộtruyệntranhhàiNhữnghạtđậucủaCharlesSchulz.MộttrongnhữngcâuchuyệntôiyêuthíchlàchuyệnCharliexâydựngmộtlâuđàicáttuyệtđẹpởbãibiển.Khicậubéđứnglênđểchiêmngưỡngtácphẩmcủamình,độtnhiênmộtđợtsónglớncuốnsậpthànhquảđó.Nhìnvàođốngcátmàtrướcđólàsựsángtạocủamình,cậubénói:“Chắcchắncómộtbàihọcởđây,nhưngmìnhkhôngbiếtnólàgì.”

Đólàcáchmàrấtnhiềungườidùngđểđốimặtvớikhókhăn.Họtrởnênhoangmangvàbỏlỡviệchọchỏitừnhữngtrảinghiệmnày.Tuyvậy,luôncócáchđểhọctừthấtbạivàsailầm.NhàthơLordByronđãchỉrarằng,“Khókhănlàconđườngđầutiêndẫntớichânlý.”

GiámđốcnhàhàngWolfgangPucktừngnói, “Tôihọcđượcnhiềuđiềutừmộtnhàhàngkinhdoanhthualỗhơnlàtừnhữngnhàhàngđãthànhcông.”

Sẽthậtkhóđểđưarahướngdẫnchungvềviệclàmsaođểhọchỏitừnhữngsailầmbởimọitìnhhuốngđềukhônggiốngnhau.Song,nếubạnduytrìđượctinhthầnhọchỏinhưmộtquátrìnhvàcốgắnghọcmọiđiềucóthểvềviệcbạnnênlàmkhácđi,bạnsẽtựtiếnbộ.Khimộtngườicótưduyđúng,mọichướngngạiđềulàtrảinghiệmcủachínhngườiđó.

5.Liệutôicóbiếtơntrảinghiệmkhông?

Mộtcáchđểduytrìtinhthầnhọchỏilànuôidưỡngquanđiểmvềsựbiếtơn,ngaycảkhiphảiđốimặtvớisựtuyệtvọnglớnlao.

Vídụ,mộtvậnđộngviênchạynướcrútngườiMỹEddieHartđãlỡnhịpchạyđàởcựlychạy100mtạiOlympics1972diễnraởMunich.Kếtquảlàanhđãđánhmấtcơhộigiànhhuy

chươngvàngcánhân.Nhưngcáchnhìnnhậncủaanhvềtrảinghiệmđórấttíchcực.Anhnói,“Khôngphảimọithứbạntheođuổiđềucóthểđạtđược.Đócólẽlàbàihọcquantrọngđầutiêntôihọcđượctừviệcbỏlỡcuộcđua.Cónhiềulúc,trongcuộcsống,bạnkhôngthểthăngtiếnhaylàmđượccôngviệcmàbạnmuốn.Bạnphảihọccáchchungsốngvớithấtbại.Cácmônđiềnkinhmangnhiềuýnghĩavìnóchứađựngcảchiếnthắnglẫnchiếnbại.Trướckhibạncóthểthựcsựlàngườichiếnthắng,bạnphảibiếtlàmthếnàođểthấtbại.”

Hartđãrấttrântrọnghuychươnganhgiànhđượcởđộichạytiếpsứcvàbàihọcchungsốngvớinhữngthấtbại.Khibạngặpthấtbại,hãycốgắngtậpluyệnđượccáchtrântrọngthấtbạiđó.

6.Làmthếnàođểtôicóthểbiếnđiềunàythànhthànhcông?

TácgiảWilliamMarstonviết,“Nếucómộtnhântốđơnlẻnàođótạonênđượcthànhcôngtrongcuộcsốngthìđólàkhảnăngcânbằngtừthấtbại.Mọingườithànhcôngmàtôibiếtđềucóđượcthànhcôngnhờkhảnăngphântíchthấtbạivàhọchỏilợiíchthựctếtừnóđểthayđổitronglầntiếptheo.”

Việcxácđịnhnguyênnhândẫntớisailầmtrongmộthoàncảnhrấtcóýnghĩa.Song,phântíchnhữngbướctiếptheovàchỉracáchbiếnnóthànhlợithếlàmộtsựsángtạokhácbiệtđểtiến lên từ thấtbại.Đôikhi, lợi ích tới từviệchọchỏimộtvàiđiềusẽgiúpbạn tránhkhỏinhữngsailầmtươngtựtrongtươnglai.Cókhi,nólàmộtsựkhámphátìnhcờ,vínhưmáyhátcủaEdisonhaythuốcsúngkhôngkhóicủaSchönbein.Nếuđãsẵnsàngcốgắng,bạncóthểthườngxuyêntậndụngđượcđiềugìđógiátrịtừbấtkỳtaihọanào.

7.Aicóthểgiúptôi?

Có2kiểuhọc:trảinghiệm−họctừchínhsailầmcủabảnthânvàsuyluận−rútrabàihọctừsai lầmcủanhữngngườikhác.Tôikhuyênbạnnênhọctừsai lầmcủangườikhácnhiềunhấtcóthể.

Học từ sai lầm của bạn luôn dễ hơn với sự giúp đỡ củamột người chỉ dẫn giàu kinhnghiệm.Saukhitạoranhiềuđiềungớngẩn,tôiđãxinlờikhuyêntừnhiềungười:bốtôi,JackHayford,ElmerTownsvàvợtôi(ngườiluônsẵnsàngchiasẻquanđiểmriêngvềnhữngsailầmcủatôi).

Tìmkiếmlờikhuyêntừngườithíchhợplàđiềurấtquantrọng.Tôitừngnghecâuchuyệnvềmộtchínhtrịviênmớiđượcbổnhiệm.Ởvănphòngmớicủamình,khingồivàobànlàmviệclầnđầutiên,anhthấyngườitiềnnhiệmđưaanh3láthưvớilờinhắnchỉmởchúngkhiđãđườngcùng.

Khôngbaolâu,ngườiđógặprắcrốivớiáplựccôngviệcvàanhquyếtđịnhmởláthưđầutiên.Trongđóghi:“Đổlỗichongườitiềnnhiệmcủabạn.”Vàanhtađãlàmnhưvậy.

Mộtthờigianngắnsau,mọithứtrởnêntrơntruhơn.Nhưngvàithángsauđó,anhlạigặp

rắcrối,vìthếanhmởláthưthứ2.Trongđóghi:“Táicơcấu”vàđólànhữnggìanhđãlàm.

Điềuđóđemlạiyênổndàihạnhơn.Nhưnganhchưabaogiờgiảiquyếtvàcoiđólàvấnđềcủachínhmìnhnênanhlạigặpkhókhăn,vàlầnnàykhókhăncònlớnhơntrước.Tronglúctuyệtvọng,anhmởláthưcuốicùngra.Trongđóghi,“Hãychuẩnbịbaláthư.”

Hãytìmkiếmlờikhuyên,nhưngphảichắcchắnrằnglờikhuyênđóđếntừmộtngườitừngtìmkiếmđượcthànhcôngtừnhữngthấtbạicủahọ.

8.Bâygiờtôiphảilàmgì?

Khi đã suy nghĩ chín chắn, bạn cần phải biết được việc cần làm tiếp theo. Trong cuốnEveryone’saCoach(tạmdịch:Mọingườiđềulàhuấnluyệnviên),DonShulavàKenBlanchardchỉrarằng,“Việchọchỏiđượcđịnhnghĩalàsựthayđổitronghànhvi.Bạnchưahọcđượcgìchotớikhibạnhànhđộngvàsửdụngnó.”

NGỌNNÚICẦNLEOCỦARIÊNGMÌNH

Chúngtacóthểhọctừbấtkỳtrảinghiệmtồitệnàovàvìthế,đểchuyểnnóthànhmộttrảinghiệmtốt,bạnnêntạorasựthayđổiquantrọngtrongcuộcsốngcủamình.Trongnhiềunăm,tôiđãgiảngdạyvàiđiềumàtôinghĩchúngcóthểđemlạisựthấuhiểusâusắcvềchủđềsựthayđổi:

Mọingườithayđổikhihọ…

Đủđauđớnđểphảithayđổi,

Họcđủnhữngđiềuhọmuốn,và

Nhậnđủnhữnggìhọcóthểnhận.

Tôiđãcócơhộikiểmđịnhsựthậtcâunóiđóvàongày18/12/1998.TrongbữatiệcGiángsinhcủacôngty,tôicảmthấyđaungựcdữdộivàkhuỵungã.Đólàmộtcơnđautimnghiêmtrọng.Vàmớiđây,cácbácsĩđãnóivớitôirằngnếucơnđautimđóxảyra4nămtrước,nócóthểđãgiếtchếttôi.Cácbácsĩkhoatimmớichỉápdụngcáchđâykhônglâucôngnghệđãgiúpbảovệmạngsốngchotôi.

Việchọchỏiđượcđịnhnghĩalàsựthayđổitronghànhvi.Bạnchưahọcđượcgìchotớikhibạnhànhđộngvàsửdụngnó.

—DonShula&KenBlanchard

ĐIỀUTÔINHẬNĐƯỢC

Cơnđautimđóthựcsựlàmộttrảinghiệmbấtngờ,nhưngtôicảmthấyChúavẫnưuáitôi.Córấtnhiềubácsĩgiỏixungquanhtôivàhọđãkhôngchỉcứusốngtôimàcòngiúptôitránh

khỏimọitổnthươngvềtim.Vàtôiđãhọcđượcrấtnhiềutừviệcđónhư:

Hãynóivớinhữngngườiquantrọngtrongcuộcsốngcủabạnrằngbạnyêuhọnhưthếnàovìbạncóthểkhôngbaogiờcócơhộinóiđiềuđónữa.TôitinrằngcôngviệccủatôitrênthếgiớinàychưakếtthúcvàChúađãtạochotôicơhộiđểhoànthành.Tôiphảithayđổithóiquensốngvìsứckhỏecủabảnthân,chấtlượngcủacuộcsốngvànhữnggìtôimuốnlàmtrongtươnglai.

BácsĩMarshallđãnóivớitôingườisốngsótsaucơnđautimvàhọcđượctừnósốnglâuhơnvàkhỏemạnhhơnnhữngngườikhôngbaogiờbịđau tim.Tôiquyếtđịnhhọc từ trảinghiệmnày.Tôiđãthayđổithóiquenănuốngcủabảnthân.Tôitậpthểdụchằngngàyvàcốgắngsốngmộtcuộcsốngcânbằnghơn.

MarkTwaintừngnói,“Cáchduynhấtđểbạnkhỏemạnhlàănnhữnggìbạnkhôngmuốn,uốngnhữngthứbạnkhôngthíchvàlàmnhữngviệcbạnkhôngmuốnlàm.”

Tôiphảicôngnhậnrằngđôikhiđólàmộttrởngại,nhưngtôivẫnkiêntrìthựchiện.Khiviếtnhữngđiềunày,tôiđãthựchiệnđúngchếđộănvàtậpthểdụcđãđượchơnmộtnăm.Vàtôisẽkhôngdừnglại.“Đừngđểsựhọchỏichuyểnthànhkiếnthức,hãybiếnchúngthànhhànhđộng”(JimRohn).Tôitinrằnghànhđộngtôiđanglàmbâygiờsẽgiúptôicócuộcsốngvuivẻcùngvợconvàcáccháutươnglai.Nósẽchophéptôitiếptụcnhiệmvụcủamìnhhàngchụcnămnữa.

Đừngđểsựhọchỏichuyểnthànhkiếnthức,hãybiếnchúngthànhhànhđộng.

—JimRohn

BạnkhôngnhấtthiếtphảichịumộtcơnđautimhaybịchônvùitrongcơnbãotuyếttrênđỉnhEverestđểbiếnthấtbạithànhngườibạnthânthiết.Tấtcảnhữnggìbạnphảilàmlàduytrìtráitimvàtinhthầnhọchỏisaumỗilầnthấtbại.

Bướcthứ12đểtiếnlêntừthấtbại:

Họctừtrảinghiệmtồitệvàbiếnnóthànhmộttrảinghiệmtốt

Phântíchmộtthấtbạigầnđâybằngcáchsửdụngnhữngcâuhỏiđượcđưaratrongchươngnày:

1.Điềugìdẫntớithấtbại:hoàncảnh,mộtngườikhác,haychínhbảnthânbạn?

2.Điềunàythựcsựlàmộtthấtbại,haychỉlàsailầmtạmthời?

3.Nhữngthànhcôngnàonằmtrongsựthấtbại?

4.Tôicóthểhọcđượcgìtừnhữngviệcđãxảyra?

5.Tôicóbiếtơntrảinghiệmkhông?

6.Làmsaođểtôichuyểnthấtbạithànhthànhcông?

7.Aicóthểgiúptôi?

8.Bâygiờtôiphảilàmgì?

Dànhthờigianđểviếtlạinhữngđúckếtcủabạn,nhữnggìbạnhọcđượctừsựphântíchcủabảnthânvàhànhđộngbạncầnthựchiệnđểchuyểnthấtbạithànhthànhcông.Chiasẻquansátvớiaiđótincậy–ngườicóthểkhuyênvàgiúpbạnquyếtđịnhđúngđắn.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua

8.Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo

9.Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình

10.Tìmkiếmlợiíchtrongmỗitrảinghiệmtồitệ

11.Nếubạnthànhcôngngaytừlầnđầutiên,hãythửsứcvớinhữngviệckhóhơn

12.Họctừtrảinghiệmtồitệvàbiếnnóthànhmộttrảinghiệmtốtđẹp

13.TRÁNH10LÝDOHÀNGĐẦUDẪNĐẾNTHẤTBẠI

XinChuahaygiupconthoatkhoinhưngngươichưatưngphamphaisailamnaocungnhưngươimaccungmotsailamđenlanthứhai.

–Dr.WilliamMayo

Toikhongđatnhieuniemtinvaosưmayman.Toinghırangmoiviecdienraducoketquatothaykhong,đeuphuthuocvaohanhđongcuamoingươi.Toitinranghauhetmaymanđươctaoranhơsưchamchı,tưgiacchaphanhkyluat,kientrıbenbıvasưưutienphattriennhancachhangngay.Tuynhien,motvainamtrươcđay,saukhiđocquamotbaibaotrentơLosAngelesTimes,toidươngnhưđathayđoisuynghıvesưmayman.Baibaoviet:

Bihatrakhoixe,biphutınh,bithươngnangtrongvutainanxehơiroiconbicươpgiat,LawrenceHanrattybigoila“Friday”(thứSáu)bởilàngườiđànôngkémmaymắnnhấtNewYork.

Suytchetvıđiengiattrongmottainanơcongtrươngxaydưngnam1984,LawrenceHanrattybihonmetrongnhieutuanlien.Ongconkhongcoluatsưbaovechoyeucauboithươngtienbaohiemthươngtatcuamınh.Vugiatđienkhien1ngươibitươcquyenluatsư,2ngươitưvongvavơHanrattyđabotroncungvơiluatsưcuabata.

Saunhieunamchongchoivơibenhtimvabenhgan,otocuaHanrattylaibiphahongtrongvutainannamngoai.Khicanhsatrờikhỏihiệntrườngvụtainạn,ôngtiếptụcbịchặnvàcướptàisản.

“Tôitựnhủvớibảnthânrằngđểbiếtđượcsứcchịuđựngcủamình,tôicònphảitrảiquabaonhiêuthửtháchtrongđờinữađay?”HanrattychiasevơitơNewYorkDailyNewssaukhitraiquahơn10namđauđơn,baivietđươcđangtrentrangnhatvơitieuđe:“Bannghımınhthatxuixeo?Haygap…Larrykemmayman.”

Nhưthevanchưađu,Hanrattychobietcongtybaohiemmuoncatphuclơiboithươngtainanlaođongcuaongvachunhadọasẽtốngkhứôngrađường.

Bisuynhươcvakhosơvıchưngsơkhoangtrong,Hanrattyphaithơbangbınhoxyvauong42vienthuoctrơtim,ganmoingay.NhưngvơisưgiupđơcuahangxomvaUyvienHoiđongLapphapNewYork,ongvankhongbocuocchođenbaygiơ.

“Đừngtừbỏhyvọng,”ôngnói.

TôinghĩrằngnhữnggìLawrenceHanrattyphảitrảiquakhôngphảilàđiểnhìnhcủahầuhếtnhữngngườiliêntụcthấtbạihaynhưngngươithươngxuyenphaiđoimatvơinghichcanh.Bơihauhetnhưnglolang,phienmuonchungtaphaiđoimatchınhlakếtquảcủanhữnghànhđộngtiêucựccủachínhchúngta.Đóchínhlàlỗicủachúngta.

10CÁCHĐỂMỖINGƯỜITÌMRACONĐƯỜNGRIÊNGCỦAMÌNH

Nhieungươibirơivaođiemmukhinhınnhanvebanthan.Thınhthoang,điemmuayrơivaonhưngđiemmanh,nhưngngươithatbaithươngchınhınthayđiemyeucuabanthan.Vađochınhlanguyennhangayranhưnglolang,phienmuon.Neukhongbietmınhđanggapphaivanđegı,bancungkhongthelamgıđegiaiquyetno.

Toimuonchıchocacbannhưnggıtoiđaquansatđươcve10lydodanđenthatbai.Khiđoc,bannencocachnhıncơimơ,cogangnhınlaimınhvanhanrathieusotcuabanthan.Haytımranhưngvanđebanthươngxuyengapphaitrongcuocsong.Khiđoc,bancothetımrađươcgotchanAsin10cuamınh.Vıvay,đưngtoithieuhoanhưngtonthươngtinhthanmađiemyeucothegâyra.

1.Kỹnănggiaotiếpứngxửvàtạolậpquanhệkém

Trơngailơnnhatđethanhcongtheotoichınhlasưkemhieubietcuaconngươi.Cachđayıtlau,tơWallStreetJournalcođangbaivelydocacgiamđocđieuhanhthatbai.Lydođautienlananglưccanhanđelienkethieuquavơinhưngngươikhac.

Haingaytrươc,toinoichuyenvơimotsongươivanghehothanphienvevieckhonggianhđươchơpđongkinhdoanhtrongkhigiathautang.“Thatbatcong”,motngươinoivơitoi,“tatcanhưngbenlienquanđeuquenbietnhauvachungtoikhongcocơhoi.Đayđunglachınhtri”.Nhưngnhưnggıanhtamieutatieptheokhongphailachınhtrimachınhlamoiquanhe.

TacgiaCaroleHyattvaLindaGottliebchırarangnhưngngươithatbaitrongcongviecthươngđoloicho“hethongchınhtri”khienhothatbai.Nhưngthưcte,nhưnggıhogoilachınhtrichılasưtươngtacthươngxuyengiưamoingươivơinhau.HyattvaGottliebkhẳngđịnh:

Hauhetsưnghiepcuachungtađeucolienquantơingươikhac.Cothe,kienthưcchuyenmoncuabantotnhưngbanvanthieukienthưcxahoi,khananglangnghe,thongcamvơingươikhac,traođoinhanxetđecungtrơnentothơn.

Neumoingươikhongthıchban,hocothekhienbanthatbai...Matkhac,bancothethoatrakhoinhưngsailamnghiemtrongneubancokienthưcxahoi…Motsailamchacchancothegiupbantienxahơntrenconđươngsưnghiepneucaptrencuabannghıbanxưlytınhhuongmotcachchuyennghiepvacotrachnhiem.

Bancamthaythenaokhilamvieccungmoingươi?Banlangươithatthavađangtincayhaylangươilientucgayraracroi?Banchamchulangnghehaylamvieckhactrongkhitrochuyen?Bancomongđơingươikhacthoamanmongươc,kehoachvacongvieccuamınhhaytımcachđegapgơmoingươidưatrencacđieukiencuaho?

Thànhphầnquantrọngnhấttrongcôngthứcthànhcônglàbiếtcáchchungsốngvớimọingười.

—TheodoreRoosevelt

Neukhonghoccachsonghoathuanvơimoingươi,banseluonphaitranhđauđethanhcong.Renluyenkynanggiaotiepưngxưvataolapquanhelasưcmanhgiupbantienxahơnbatkykynangnaokhac.Moingươithıchhơptacvơinhưngngươihocamthayhơp.TongthongTheodoreRooseveltđanoi,“Thanhphanquantrongnhattrongcongthưcthanhconglabietcachchungsongvơimoingươi.”

2.Tháiđộtiêucực

Toiđaxembophimhoathınhkevemotngươixemboichıtay.Khiconghiencưulongbantaycuangươiđo,coaynoi,“Anhsexuixeo,đaukho,ngheotungchođennam30tuoi”.

“Đươc,”ngươiđanongtralơiđayhyvong,“vayđieugısexayrakhitoi30tuoi?”

Côtrảlời:“Sauđó,anhsẽquenvớinó.”

Phan ưng cuaban trươc cac tınhhuong trong cuoc songgiupban comoi thưđeđatđươchanhphuc va thanh cong.W.ClementStonekểcâuchuyệnvềmộtcôdâutrẻcùngchồngtớisamạcCaliforniatrongThếchiếnII.

DolơnlenơmienĐongnensamaclanơivocungheolanhvahoangvangđoivơico.Viectımđươcchoơlađieukhonghededangchutnao.Nơitruanduynhathocothetımthaylamotchiecleuganngoilangcuanhưngngươidađo,khongmotaitronglangbietnoitiengAnh.Cođamatratnhieuthơigianơđomotmınh,chơđơitrongcainongoibưcmoingay.

Khingươichongvangnhamotthơigiandai,cođavietthưchomevanoirangcomongđươctrơvenha.Motvaingaysau,conhanđươcthưhoiam:

Haingườinhìntừsongsắtnhàtù,

Motngươinhınthaybun,conngươikhacthaynhưngvısao.

Nhưnglơinayđagiupngươiphunưtrenhınnhanmoithưroranghơn.Cothecokhongthayđoiđươchoancanhcuamınhnhưngcocothetưhoanthienbanthanđephuhơpvơihoancanhay.Coketbanvơihangxomlanhưngngươidađovabatđau

cungholamviec,detvai,lamđogom.Codanhthơigianđekhamphasamacvaveđepcuano.Thatbatngơ,cođasongtrongmotthegiơimơivachıcomotthưduynhatthayđoiđochınhlathaiđocuaco.

Neuhoancanhthươngxuyenlambanthatvong,thıcoleđolalucbancanthayđoi,nhưngkhongphailathayđoingoaicanhmachınhlathaiđocuaban.Neubancothehoccachtaoranhưngtınhhuongtotnhat,bancotheloaibonhưngtrơngaingancachbanđenvơinhưnggiacmơcuamınh.

3.Khôngphùhợp

Macduđautienchungtanenxemxetthaiđokhikhongthıchthuvơitınhhuongđo,nhưngđoikhisưthayđoitrươcmoihoancanhcung lađieuhơp ly.Đoikhi, trongmotsotrươnghơp,khanang,sơ thıch, tınhcachhaygia trikhongphuhơpco the languyennhanchınhdanđenthatbailientiep.

Mot vı du tuyet vơi co theđươc tım thay trong cuoc đơi cuanha san xuatphimDavidBrown.Ongbatđau lamviec taiCorporateAmericavabisathai3lanvơinhưngcongvieckhacnhau,đenkhiongnhanracuocsongtapthekhongphuhơpvơimınh.SaukhilamviecơHollywood,ongbisathaisaukhitiencưmotbophimthatbai.Sauđo,ongtrơthanhPhoTongbientaptaiThưvienNewAmerican,nhưngmot lannưa, ong laibi sa thaidomauthuanvơiđongnghiep.Tieptheo, ongquaytrơ laiTwentiethCenturyFoxlamviec,nhưng6namsau,onglaibisathaicungvơichutichcuaFoxlaRichardZanuck.

Brownxemlaithaiđo lamvieccuamınhvanhanrasưthangthanvacachđinhhươngruirocuaongkhongphuhơpvơinhưngquyđinhtainơimaongđatưnglamviec.Quanhieungươiphutrachtrongcongtykımhamkhanangphattriencuaong.Macduongđathatbaiơvitrıđieuhanhcongty,nhưngonglairatthanhcongkhitheođuoiytươngriengcungvơiongchuculaZanuck.OngvaZanuckđatieptucsanxuatratnhieubophimnoitieng,trongđococaJaws−bophimgathaiđươcnhieuthanhcôngvangdộitạicácphòngbánvélớn.

Motvaiđieutrongcuocsongcothekhienbannanlonghơnlaviecbimackettrongcongviechaytrongcongtykhongphuhơpvơimınh.Banlamotlanhđaocongtynhưnglaithıchđươcơnhanuoidayconcai?Banlakysưnhưnglaimuontrơthanhmucsư?Banlanhaquanlydoanhnghiepnhưngtưtươngtienbolaithayđoiratcham?Hayđanhgialaichınhmınhvatınhhınhhientai.Neunothưcsưkhongphuhơp,haynghıđenviectaorasưthayđoi.

4.Thieutaptrung

Thatbaixayrakhimotngươikhongtaptrung.Hayđetoiminhhoaquacauchuyensauđay.Ngayno,motthươnggiađentiemhoađeđathoatangngươibannhandipkhaitrươngdoanhnghiepmơi.Chucưahangdoquabanbiunenđanhamlankhiđienthongtinvaophieukhachhang.

Homsau,ongđendưtieckhaitrươngvanhınthayvonghoalơncotenmınhcungdongchư:“Vơilongthươngcamvatiecnuoisausac.”Ongđarattưcgianvagoichochucưahang,“Chuyengıđaxayravay?Cocobietlavonghoađokhientoibematnhưthenaokhong?”

“Toithanhthatxinloi”ngươichucưahangnoi,“toiđacomotchutnhamlan.Nhưngnoconkhongtebanglanghoakiađươcđatơnhatanglevơilơichuc,“Nhưngđieutotđepnhatseđenvơiban.”

Batcưaicungcothemacsailam.Nhưngngươithieutaptrunggapkhokhankhongphaivıhoquabanronmavınhưngưutiencuahođatkhongđungcho,langphıthơigianvatiemlưc.

Neuchuyenhetviecnayđenvieckhacmavankhongthaybatkysưtienbonao,haykhongtheđatđươcmucđıch,batkebanđanolưcrasao,hayxemlaisưctaptrungcuaban.Khongaicothetienlenmakhongcono.

5.Thieucamketvơibanthan

Neukhongconhưngcamket,bansekhongtheđatđươcbatcưđieugıcogiatri.JohannWolfgangvonGoetheđacomotbaidienthuyetvetamquantrongcuacamket,“Khimotngươilamviecvılơicamketvơingươikhac,hocothesedodư,thayđoidanđentrơngai,kemhieuquatrongcongviec.Nhưngkhingươiaytưcamketvơibanthanthıhohoantoancothelamchuđươc

nhưngvanđenaysinhtưquyetđinhcuamınh,giaiquyetđươcmoisưcobatngơ,nhanđươcsưunghocuamoingươivasưgiupđỡvềmặtvậtchấtmàkhôngaidámmơtới.”

Lancuoicunggapthatbai,banđangưngcogangvıthatbaihaybanthatbaivıngưngcogang?Mưcđocamketcuabantơiđâu?

Banđaconghienmoithưmınhcochocongviecchưa?Banđatienđươcbaoxa?Banđađulieulınhđeđambaobanseđemlaichomınhnhưngthưtotnhatchưa?

Neuđatantamvơicongviecthıthatbaikhongconghıalabansekhongbaogiơthanhcong.Nochıconghıarangbansematthemnhieuthơigianhơn.Camketsegiupbandamtienlentưthatbaichođenkhibanđatđươcmuctieucuamınh.

6.Thieuthienchıđethayđoi

Colekethulơnnhatcantrơchungtađatmuctieu,phattriennhancachvathanhcongchınhlasưcưngnhac,thieulinhhoat.Motsongươidươngnhưquachımđamtrongquakhưvakhongtheđoimatvơihientai.

Cachđaykhonglau,motngươibanđagưichotoi“10chienlươchangđauđeđoiphovơimotconngưachet”.Toinghırangđaylamotdanhsachchienlươckhahaihươc:

1.Muamotcayroidachachơn.

2.Thayngườicưỡingựa(tayđua).

3.Lapmotuybanđenghiencưuvengưa.

4.Thanhlapmotđoiđehoisinhconngưa.

5.Gưibantinnoibotuyenborangconngưachưahanđachet.

6.Chitienthuenhacovantımra“vanđethưcsư”.

7.Đongyenvaiconngưachetlaivơinhauđetangtocđovahieuquatrongcuocđua.

8.Viếtlạiđịnhnghĩachuẩncủamộtconngựamạnhmẽ,đầykhílực.

9.Tuyenborangconngưaayđakhahơn,nhanhhơnvarehơnkhinođachet.

10.Tăngcườnggiámsát“conngựachết”đó.

Toicarangđaylalanđautienbannhınthaynhưng“chienlươc”nay.Tuynhien,chıcoduynhatmotcachgiaiquyetvanđethựcsựhiệuquả,đólàkhiconngựacủabạnđãkiệtsức,tốthơnhếtbạnhãyxuốngngựa.

TruyentranhCalvinvaHobbesđamieutasinhđongcachmaratnhieungươitrongchungtacamnhanđươcsư thayđoi.Calvinvabanhonhoibonglaonhanhxuongdoctrenchiecxengưacuacaube.Calvinhetlen:“Tơlơnlenbangsưthayđoi.”

Thatngacnhien,Hobbesnoi,“Cauư?Chınhcauđabobưasanghomquachıvımechocauıtmưtvaobanhmınương.”

CalvinnhınthangHobbesvagiaithıch,“Tơlơnlennhơvieckhienngươikhacthayđoi.”

Cothebankhongthıchthayđoiđethanhcong,nhưngbancanphaisansangchapnhanno.Thayđoilachatxuctacchosưpháttriểnnhâncách.Nóđưabạnthoátrakhỏilốimòn,đemlạichobạnmộtkhởiđầumớivàtạocơhộiđểbạnnhìnlạihướngđicuamınh.Neuchonglaisưthayđoi,tưclabanđangthưcsưchonglaithanhcong.Hayhoccachthayđoihoacbansechungsongsuotđơivơithatbai.

Mẫusốchungcủathànhcôngnằmởviệchìnhthànhthóiquenlàmnhữngđiềumàthấtbạikhôngmuốnlàm.

-AlbertGray

7.Tưduylàmtắt

Mottrơngaithươnggapcuathanhcongđochınhlakhatkhaotımraloitatdanđenthanhcong.Tuynhien,nhưngloitataysekhongbaogiơmanglaiketqualaudai.Napoleontưngnoi,“Chienthangsethuocvengươikientrı,benbınhat.”

Hauhetmoingươicoxuhươngđanhgiathapgiatricuathơigian.Thưcte,thơigiancothegiupchungtađatđươcnhưngđieugiatri.Tuynhien,đethanhcong,banphaisansangdanhthơigianxưngđangchocongviec.Sau20namnolưclamviec,JamesWattđahoanthienđongcơhơinươccuamınh.8namlamvieckhongkengayđem,WilliamHarveychưngminhđươccachthưcdongmaulưuthongtrongcơtheconngươi.Vacungmatthem25namnưađenganhytecongnhannghiencưucuaong.

Lamtattrongcongvieclamotdauhieuronhatcuasưthieukiennhanvaythưckyluatkem.Nhưngneusansangtheođuoicongviecđencung,bancothetaorađotpha.ĐocungchınhlalydoAlbertGraynoi:“Cotloicuathanhcongnamơviechınhthanhthoiquenlamnhưngđieumanhưngngươihươngđensưthatbaikhongmuonlam”.

Neulientucđưaranhưngquyetđinhphuthuocvaotamtrang,camhưngcuabanthan,thıbancanphaithayđoiphươngthưclamviec.Cachtotnhatđeđatracactieuchuanlayeucautrachnhiem.Hauquanghiemtrongtrongvieckhongtuantheotieuchuangiupbantaptrunghơn.Khitieuchuanmơiđươcđưaratainơilamviec,banhaythưchienchungvađưngđebianhhươngbơitamtrang.Đieuđosegiupbanđiđunghương.

Ythưckyluatlamotđưctınhtaonenthanhcongthongquaviecrenluyenvathưchanh.NhatamlyhocJosephMancusichorang:“Ngươithanhcongthưcsưlangươiluonhochoiđelamnhưngvieckhongxayramotcachtưnhien.Thanhcongthưcsưnamơviecvươtquanoisơhaihayaccamvahanhđongbatchapnhưngđieuđo.”

8.Dựavàotàinăngcánhân

Tàinăngđangđượcđánhgiáquácao.Tấtnhiên,khôngphảilàtàinăngkhôngđánggiá,nhưngnếuchỉcótàinăngthôithìchưađuđegiupmotngươivươtquanhưngthatbaitrongcuocsong.Hơnnưa,ythưclamviecmanhmekethơpvơitainangsegiongnhưchiếcbuồmđượcnogió.Nósẽlướtđinhanhhơn!

Nhưngnghesyxuatsacđeuhieuđươcđieunay,macdumotsonghesılamtươngrangtainangcanhansegiuphovươtquathatbai.DavidBaylesvaTedOrlandgiaithıch:

Ngaycaơnhưngthơiđiemthuanlơinhat,tainangvanchılamothangso.Nhưngngươichıdưavaotainangmakhongrenluyen,phattrienthıcothenhanhchongđatđươcđınhcaonhưngcungnhanhchongbimơnhat.Nhưngcauchuyenvethanđongamnhac5tuoitochưcbieudienđaphobientrongdưluan,nhưngbanrathiemkhiđocđươcnhưngcauchuyenvesưcogangkhongngưngnghıđetrơthanhđươcnhưMozartmamoingươivanbiet.VanđeladuMozartcosơhưuđươctainangthienphunao,ongcunglamotnghesıđahoctapvalamviecvocungnghiemtucvabangcachđo,ongđacaithienbanthan.

Bancangsơhưutainangkietxuat,bancangconhieukhananglethuocvaonovaboquasưcancuđecaithienbanthan.Neuđangcónhữngsuynghĩtiêucực,hãytựđặtrachomìnhmộtkếhoạchpháttriểnđểcóthểtậndụngtốiđatàinăngtrờiban.

9.Thieuthongtin

Nhữngnhàquảnlýthànhcôngđềucóchungkhảnăngđưaraquyếtđịnhquantrọngdựatrênlượngthôngtingiớihạn.Ngoàira,họđềucókhảnăngthuthậptintứcchínhxácđểsửdụngchoviệcđánhgiávấnđề.TướngDouglasMacArthurđãhiểurõđiềunàyvàkhẳngđịnh,“Giảsửchỉcó5%báocáotìnhbáochínhxácthìbíquyếtcủamộtchỉhuygiỏilàtìmrađược5%đó.”

Khinhipđocuacuocsongvakinhdoanhtanglen,đongnghıavơiviecnhưngkhokhantrongthuthapvađanhgiathongtincungtheođotanglen.CuonsachbanchaynhatBusiness@theSpeedofThought(tamdich:Tocđotưduykinhdoanh)cuaBill

Gatesđươcvietđegiaiquyetvanđenay.

MotvıduvenhưngquyetđinhsailamđươcđưaradưatrencơsơthieuthongtinlacauchuyenmualaiRolls-RoyceMotorCars.VolkswagenvaBMWcanhtranhđemuađươcRolls-RoycetưVickersPLC.Volkswagenđamuađươccongtysanxuatotohangsangnayvơigia780trieuđo-la.Nhưngsaukhiviecmuabanketthuc,Volkswagenphathienrađieubatngơ.Volkswagenlachusơhưucongty,nhưnglaikhongcoquyensưdungthươnghieuRolls-Royce−caitenbieutrưngchonhưngchiecxesangtrongtrentoanthegiơi.ThươnghieuRolls-RoyceđươcđangkybơcongtyRolls-RoycePLC,motcongtyhangkhongvutru.Tehơn,Rolls-RoycePLClaithuocsơhưucuaBMW.Dovay,BMWmơichınhlahangnhanđươcgiayphepsưdungthươnghieunay.

10.Khôngcómụctiêu

Nguyênnhânquantrọngcuốicùngcủasựthấtbạilàkhôngcómụctiêu.DonMarquiscảmthấyrằng,“Chúngtađangởmộtthếgiơinơimaconngươikhongbiethomuongıvasansangvươtquagiankhođeđatđươcđieuđo.”

JoeL.Grif ithtinrang,“Muctieuchınhlamotgiacmơhưuhanvethơigian”.Ratnhieungươikhongcomuctieubơihokhongdammơươcvaketquala,hokhongcokhatkhaohaymongmuongı.Khimieutavemınh,bancanphainhınlaibanthanvacogangxacđinhlydomınhcomattrencuocđơinay.Motkhitımrađươclydo,bansebietmınhphailamgı.

Chúngtađangởmộtthếgiớinơimàconngườikhôngbiếthọmuốngìvàsẵnsàngvượtquagiankhổđểđạtđượcđiềuđó.

—DonMarquis

Neunhanrađiemyeucuabanthan,bancanphailamgıđođethayđoivacuocđơicuabancungtheođothayđoi.Toiđachưngkienđieuđoxayraratnhieulanơnhưngngươiluonkhatkhaothanhcong.

ĐẶTRAMỤCTIÊUTRƯỚCMỌINGƯỜI

MottrongnhưngngươitoitintươngnhatơINJOYGrouplangươibantotcuatoi,DanReiland.Anhayvatoiđalamvieccungnhausuot17nam.Tronghơnmotthapkyqua,DanlacanhtayphaicuatoiơGiaoHoiSkylinevơitưcachmucsưđieuhanh.Toikhongthethanhcongneuthieusưtrơgiupcuaanhay.KhitoitưchưcmucsưđetrơthanhlanhđaocuaINJOYGroup,toiđađưaanhayđicung.AnhayhienđanglaPhoChutichphutrachvephattrienlanhđaovasưtangtrươngcuanhathơơINJOY.

Danlangươicotınhtochưccaovaluondochetsưcđeđatđươcmuctieuđatra.Nhưngcungnhưnhieungươikhac,điemmanhcuaDancungchınhlađiemyeucuaanhay.Bơituysongcomucđıch,nhưnganhaylaikhongphailangươitaodưngđươccacmoiquanhetot.

TIẾPTỤCCÔNGVIỆCTRONGQUÁKHỨ

Banđau,Danlamotthưctapvien.Toivannhơngayanhaybatđaulamviectaicongty.Trongkhitoiđangđưngơtiensanhcuavanphongvanoichuyenvơimotsongươi,Danbươcvaotưbaiđauxevơichieccapđươcsapxepngannapcuamınh.Anhayđingangquachungtoivakhongnoimotlơinao.Danbươcxuonghanhlangroiđithangvaophongmınh.

Toixinpheprơikhoinhomnoichuyenvađitheoanhay.Danđatchieccapxuongbanlamviec,vakhiquaylai,anhratngacnhiênkhithấytôiđangđứngđó.

“Dan”toinoi,“Anhđanglamgıvay?Anhđiquachungtoivakhongbuongmotlơinao.”

“Vâng,tôicórấtnhiềuviệcphảilàm,”Dantrảlời,lôiramộtđốnggiấytờ.

“Dan,”toinhınvaomatanhayvanoi,“anhchıvưamơinhanviecthoi.”Toimuonanhayhieuranganhaynenđengapngươilãnhđạođầutiên.

TẠORANHỮNGTHAYĐỔI

Motnamsauđo,Danvatoilamvieccungnhau.Toitưvanchoanhayvecackynanggiaotiepưngxưvataolapmoiquanhe.Danlamviecratchamchı,nolưchetmınhđecaithienbanthan.Moinamtroiqua,anhaycangtienbohơn.Baygiơ,neugapDan,bansenghırangkhananglamvieccuaanhayvơimoingươilamotđiemmanhtưnhienbơianhaylamquatot.Hiennay,Danlamottrongnhưngmucsưtrươngxuatsacnhatcanươc.Vaneutoiconhiemvukhokhanđoihoimotngươicokynangđacbietđethưchien,ngươitoiselưachonkhongaikhacchınhlaDan.Vađieuđocothetrơthanhhienthưcbơianhayluonsansangphattrienvathayđoi.Anhaytımrađiemyeucuamınhvabiennotrơthanhđiemmanh.

Neunolưchetmınhđevươtquathatbaivađatđươcthanhcongvưngbenthıbancanphaiquyettamhanhđongnhưvay.Lamviecdưatrennhưngđiemyeucuamınh,sechıkhienbanbươcluivakhongthenoitrươcđươcbanseđiđươcbaoxa.

Bươcthư13đetienlentưthatbai:

Khắcphụcyếuđiểmkhiếnbạnkhôngthểtiếnbộ

Moingươiđeuconhưngyeuđiem.Haynhınlai10lydohangđaudanđenthatbaivaxacđinhxembancođanglamviecvơimottrongnhưnglydođokhong.(Hoacbancotheđưaramotlydonaokhacvơinhưngđieuđươclietkeơtrenkhong).

Haybatđaucaithienchınhmınhbangcachnoichuyenvơimotngươibanđangtincay.Yeucaungươibanaygiupbanđanhgianhưngmatyeucuaban.Sauđo,hayđatkehoachphattrienđebienđiemyeuđothanhthemanh.Kehoachđocothebaogomviecđocsach,thamgiacackhoahoc,caccuochoithaohoactımmotngươitưvangiaukinhnghiem.Xacđinhbienkehoachđothànhhànhđộngvàgắnbóvớinótrongkhoảngmộtnăm.

Ketthuchanhtrınh,hayquaylaihoingươiđagiupbanđanhgiabanthanvesưtienbocuabanthan.Neuvancanphaicaithien,haybatđaugiaiđoanphattrienthư2,tieptuctheođuoivacogang.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua

8.Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo

9.Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình

10.Tìmkiếmlợiíchtrongmỗitrảinghiệmtồitệ

11.Nếubạnthànhcôngngaytừlầnđầutiên,hãythửsứcvớinhữngviệckhóhơn

12.Họctừtrảinghiệmtồitệvàbiếnnóthànhmộttrảinghiệmtốtđẹp

13.Khắcphụcyếuđiểmkhiếnbạnkhôngthểtiếnbộ

14.SỰKHÁCBIỆTNHỎGIỮATHẤTBẠIVÀTHÀNHCÔNGSẼTẠONÊNSỰKHÁCBIỆT

LỚN

Khôngcóchỗchothấtbạinếuchúngtacốgắngkhôngngừng.Khôngcóchỗchosựthuacuộcnếuchúngtanỗlựcvượtquanhữngràocảncốhữuđểđạttớimụctiêu.

–KenHubbard

Hầuhếtnhữngngườikhôngthànhcôngđềutinrằngcósựngăncáchlớngiữahọvàthànhcông.Trongthâmtâm,họemìnhsẽkhôngbaogiờcóthểvượtquađượcngăncáchđóvàthựchiệnđượcướcmơ.Nhưnggiữathànhcôngvàthấtbạikhôngcóquánhiềukhácbiệtvàchínhsựkhácbiệtnhỏđósẽtạonênsựkhácbiệtlớn.Vậyđiềugìtạorasựkhácbiệt?

BẮTĐẦUCUỘCCHIẾNKHÓKHĂN

NgườidânHoaKỳđềubiếtđếncửahàngbáchhóaMacynhờvàocuộcdiễuhànhnhânngàyLễTạơnvàbộphimMiracleon34thStreet(tạmdịch:Điềukỳdiệutrênconphố34)nổitiếng.Nhưnghiếmaibiếtđượcngườiđãsánglậpracửahàngđónăm1858làR.H.Macy.

Làcontraicủamộtthuyềntrưởng,MacysinhraởNantuckettronglúcnghềđánhbắtcávoiđanghưngthịnh.Côngviệcđầutiêncủaônglàtheotàusăncávoikhimới15tuổi.Ôngđãtrảiqua4nămtrêntàu,khámpháthếgiớivớinhữnghànhtrìnhxađếntậnNewZealand.KhitrởvềHoaKỳ,tổngsốtiềnmàôngkiếmđượcnhờviệcđitheotàusăncálà500đô-la.Saukhikếtthúcviệcđibiển,Macylàmmộtsốcôngviệcvặtvàhọcviệctrongmộtcửahànginấn.Tuynhiên,côngviệcnàychỉkéodài6tháng.Khátkhaocủaôngkhôngdừnglạiởviệccungcấpcácdịchvụinấn.

MẠOHIỂMTRONGNGÀNHBÁNLẺ

Đólàkhiôngquyếtđịnhthửsứcsanglĩnhvựcbánlẻ.Vớikhoảntiềntiếtkiệmđượcsauthờigianđibiển,ôngđãmởcửahàngnhỏbánkimchỉởBoston.Ônglàmviệcrấtchămchỉ,nhưngcôngviệckinhdoanhđãthấtbạichỉtrongvòngmộtnăm.

Nămsauđó,Macylạithửsứcmộtlầnnữa.Ôngmởcửahàngchuyênbánđồkhô,chủyếulàcácmặthàngchâuÂumualạitừcácthươngvụđấugiá.Mộtlầnnữa,tuyrấtchịuthươngchịukhó,nhưngôngvẫnthấtbại.Nămsau,ôngquyếtđịnhhợptáccùngvớingườianhrểlàSamuelS. Houghton, người đã thành lập Houghton & Dutton ở Boston. Mặc dù, làm việc cùngHoughtongiúpMacyhọchỏiđượcrấtnhiềuđiều,nhưngsaumộtnăm,ôngquyếtđịnhphảithayđổi.

TIẾNVỀPHÍATÂYƯ,CHÀNGTRAITRẺ?

R.H.MacyvàanhtraiCharlesnghenóivềviệckhaithácvàngởCalifornia,vàhọquyếtđịnhtiếnvềphíaTây,thửsứctronglĩnhvựckhaithácmỏvàng.Tuythấtbạinhưngngaylậptứchọ

nhậnracơhộikiếmtiềnbằngcáchbánhàngchocácthợmỏ.Cùngvới2đốitáckhác,họmởMacy&CompanyởMarysville,mộtthịtrấnởphíaBắcSacramento.Côngviệclàmăntiếntriểnkhátốtchođếnkhivàngđượckhaitháchếtvàcácthợmỏrờiđinơikhác.Vìvậy,họbáncửahàngchođốithủcạnhtranhvàquayvềphíaĐông.

MacytiếptụcmạohiểmkhimởcửahàngbánđồkhôtạiHaverhill,Massachusetts,mộtthịtrấnphíabắccủaBoston.Mỗilầnkinhdoanh,ônglạihọcđượcmộtvàiđiều.Vàôngbắtđầuxâydựngtriếtlýđộcđáovềthươngmại.Tạicửahàngmớinhất,Macygiớithiệunhữngsángkiếnmàsaunàysẽtrởthànhthươnghiệucủaông:Niêmyếtgiácốđịnhtrongkhicáccửahàngkháckhimuaphảimặccả,muabánchỉbằngtiềnmặtvàrấtchútrọngđếnquảngcáo.Thậmchí,chínhôngđãviếtbảnthảovàthiếtkếquảngcáonhờkinhnghiệmtừkhicònlàmviệctạicửahànginấn.

Thậtkhôngmay,dokhôngthựchiệnđượcdựđịnhtronglầnkinhdoanhnàynênôngquyếtđịnhđóngcửa,chodùôngkhônghẳnđãthấtbại.Mộtnămsau,Macymởmộtcửahàngkhác,bánhàngvớigiárẻnhấtthịtrấn.Tuynhiên,bấtchấpnhữngđổimới,nhữngquảngcáothôngminhvàsựchămchỉlàmviệc,côngviệckinhdoanhcủaôngvẫnkhôngthànhcông.Sau3nămvậtlộntrongthịtrấnnhỏbénày,Macyphảinhượngcửahàngvàtuyênbốphásản.

TẠORASỰTHAYĐỔI

Mộtthờigiansau,Macyquyếtđịnhchuyểnsanglàmmôigiớichứngkhoán,sauđólàmôigiớibấtđộngsản.ÔngchuyểntớiWisconsinđểtheođuổicơhội,nhưngcuộckhủnghoảngtàichínhnămđóđãlàmtiêutanhyvọngtạorađiềugìđóthựcsựlớnlao.

Mặcdùvậy,ôngcũngđạtđượcthànhcôngnhonhỏvàkiếmđượcmộtkhoảntiền.NhữngcơhộilớncủaMacyởWisconsincũnghiếmdầnnênmộtngườibạnđãthuyếtphụcôngthửquayvềdịchvụbánlẻ.Vìvậy,ôngquaytrởlạiphíaTây.

Ôngđã thử5ngànhnghềkhácnhau: săncávoi,bán lẻ, khai thácvàng,môigiới chứngkhoánvàmôigiớibấtđộngsản.Vàđâysẽlàlầncốgắngthứ7củaôngtrongngànhbánlẻ.Ôngđãrấtđuốisứcdùlúcấymớichỉ35tuổi.

ÔngquyếtđịnhthửvậnmaycủamìnhởManhattan.Vàđâylànơiđãtạorasựkhácbiệtlớn.RồisauđólàởNewYork−thànhphốlớnnhấtHoaKỳ,vớidânsố950.000người,diệntíchrộnggấp100lầnsovớiHaverhillvàvẫnđangkhôngngừngpháttriển.Năm1858,R.H.Macyđãmởmộtcửahàngđồkhôđượctranghoàngđẹpmắt.Chỉsaumộtnăm,cửahàngđãcótổngdoanhthulà80.000đô-laMỹ.Vàonhữngnăm1870,doanhthutrungbìnhcủacửahànglêntớihơn1triệuđô-lamỗinăm.

CHAĐẺCỦANGÀNHBÁNLẺ

Khicôngviệckinhdoanhphát triển,Macyđã thựchiệnmộtcuộccáchmạnghóa trongngànhbánlẻbằngcáchđưaravàvậndụngnhiềusángkiếnmới.

ĐưarakháiniệmtrungtâmmuasắmhiệnđạiNiêmyếtgiáchuẩntrongkinhdoanhthaychoviệcmặccảMuavàbánmộtsốlượnghànghóalớnđểcómứcgiáthấphơnchokháchhàngGiớithiệuquảngcáobánlẻhiệnđạiBổnhiệmnữgiámđốcđầutiêntronglịchsửkinhdoanhbánlẻ

Năm1877,MacyquađờitrongmộtchuyếncôngtácởchâuÂu.Tuynhiên,sựnghiệpkinhdoanhcủaôngvẫncònsốngmãivàsẽtiếptụcmanglạinhữngđổimớiđốivớithịtrườngbánlẻ.Hiệntại,côngtyđãcótới191cửahàngMacy.Đâylàcôngsứccủamộtconngườikiêntrì,khôngbaogiờchịutừbỏướcmơ.

SỨCMẠNHCỦASỰBỀNBỈ

BạncóthểdễdàngnhậnraphẩmchấtgiúpMacyvượtquahếtthấtbạinàyđếnthấtbạikhácđóchínhlàsựkiêntrì.Đóchínhlàsựkhácbiệtnhỏtạorasựkhácbiệtlớngiúpconngườitiếnlêntừthấtbại.Sựkiêntrìgiúptạonênsựkhácbiệtlớngiữanhữngngườiđạtđượcthànhcôngvớinhữngngườichỉdámmơước.

Khôngcóđiềugiátrịnàođếnmộtcáchdễdàng.Cáchduynhấtđểtiếnlêntừthấtbạivàthựchiệnđượcướcmơchínhlànuôidưỡngsựkiêntrìvàbềnbỉ.Nhữngphẩmchấtnàycóthểhọcđược,mộtphầnbằngcáchpháttriểncácthóiquenthôngquanhữngcamkết.Nhưngđểbắtđầunuôidưỡngnhữngphẩmchấtnày,bạncầnmộtchiếnlược.Vàđólànhữnggìtôimuốngửiđếnbạn−mộtkếhoạchgồm4yếutốđểtiếpcậnmụctiêusẽkhuyếnkhíchkhảnăngchịuđựngvàsựdẻodaikhiđốimặtvớithấtbại.

Điềugiúpbạnvượtquanhữngnghịchcảnh,khônggìkhácchínhlàhiểuđượcýnghĩacủamụctiêumàmìnhđangtheođuổi.Đóchínhlànguyênliệutạonênsứcmạnhcủasự

kiêntrì,bềnbỉ.

1.Đặtramụctiêu

Điềugiúpbạnvượtquanhữngnghịchcảnh,khônggìkhác,chínhlàhiểuđượcýnghĩacủamụctiêumàmìnhđangtheođuổi.Đóchínhlànguyênliệutạonênsứcmạnhcủasựkiêntrì,bềnbỉ.

NhàtưvấnkinhdoanhPaulStoltzđãlàmmộtnghiêncứuvềđiềugiúpcánhântiếptụcvượtquanhữngthấtbại.TheoStoltz,phầnquantrọngnhấtcủasựbềnbỉđólà:

Xácđịnhđượcngọnnúibạncầnchinhphục,mụcđíchcủabạntrongcuộcsống,đểnhữngviệcbạnlàmtrởnêncóýnghĩa.Mỗingày,tôitiếpxúcvớirấtnhiềungười,nhiềungườicócáchleonúihoàntoànsailầm,nhiềungườiđãdànhhơn20nămtrờiđểlàmnhữngthứkhôngphảimụcđíchthựcsựcủahọ.Bấtchợt,họngoảnhlạivàthầmhỏi:“Tôiđãlàmđượcnhữnggì?”

Hãyluônnhớrằngquyếttâmđạtđượcthànhcôngquantrọnghơntấtthảy.

-AbrahamLincoln

Nếulàngườisốngcómụcđích,bạnsẽcóđịnhhướngđểvượtquanghịchcảnh.Tuynhiên,nếubạnkhôngphảilàngườinhưvậythìcóthểbạncầnmộtsựtrợgiúp.Nhữngbướcsauđâysẽgiúpbạnnuôidưỡngniềmkhátkhaocủamình:

HãyởbênnhữngngườicókhátvọnglớnKhôngbằnglòngvớihiệntạiTìmkiếmmộtmụctiêuthôithúcbảnthânĐặtcượctàisảnquantrọngnhấtcủabạnvàomụctiêuđóTưởngtượngcảmgiáckhithựchiệnđượcmụctiêuđó

Nếulàmtheochiếnlượcnày,cóthểbạnchưathểngaylậptứctìmramụcđíchcuốicùngcủamình,nhưng ítnhấtbạncũngbắtđầutiếndầntheohướngđó.Vàđómới làđiềuquantrọng.NhưAbrahamLincoln từngnói, “Hãy luônnhớrằngquyết tâmđạtđược thànhcôngquantrọnghơntấtthảy”.Sựquyếttâmđóđếntừcảmgiáccómụcđích.

2.Đừngbaobiện

Nhàkhoahọcnôngnghiệp,GeorgeWashingtonCarver,đãghinhận,“99%thấtbạilàcủanhữngngườicóthóiquenbaobiện.”

Chỉriênglòngđammêsẽkhôngđủđểgiúpbạnvượtquathấtbại.Bạnphảitừbỏthóiquenbaobiệnvàtiếptụctiếnlênphíatrước,nhưnhữnggìR.H.Macyđãlàm.

CómộtcâuchuyệnvềDeanRhodes,mộtngườiđànôngđãbỏlỡrấtnhiềucơhội,dùvậy,ôngkhônghềbaobiệnchonhữngthiếusótcủamìnhhaythanvãnvềnhữngđiềuđánglẽôngcóthểlàm.RhodesđãgặpDaveThomasmộtthờigiandàitrướckhiDavbắtđầukinhdoanhvớithươnghiệuWendy’sđầutiên.Rhodesthừanhậnôngluôncócảmgiácrằngmộtngàynàođó,Thomas“cóthểlàmnênchuyện”.Tuynhiên,khicócơhộiđầutưvàoWendy’s,ônglạitừchối.

Sauđó,RhodesgặpColonelSandersvàcócơhộimuachứngkhoántạicôngtycủaSanderstrướckhinóbịquốchữuhóa.Thếnhưng,ôngđãtừchốivìbấtđồngquanđiểmvớiSanders.

KhiRhodeskinhdoanhthiếtbịnhàhàng,nhữngnhânviênbánhàngvẫnluôncốgắngmờichào,thuyếtphụcôngmuanhữngthiếtbịcủahọ.MộttrongsốhọlàRayKroc.RhodeschorằngKroclàmộtngườithúvị.Tuynhiên,ôngđãquyếtđịnhkhôngđầutưvàomộtcôngtynhỏnhưMcDonald’s.

Nỗlựcchỉthựcsựđượcđềnđápkhitakhôngtừbỏnó.

–NapoleonHill

Vàinămsau,ônggặpmộtluậtsưđếntừTâyBắcTháiBìnhDương.NgườiđànôngnàyđềnghịRhodesđầutưvàocôngtymáytínhmớimởcủacontraiôngta.Nócómộtcáitênhàihước:Microsoft.VàRhodesđãtừchối.

Hầuhếtmọingườisẽvòđầubứttóc,phànnànkhibỏlỡmộttrongnhữngcơhộitrênvàtìmcáchbaobiệnchonhữnglýdokhiếnmìnhbỏquachúng,nhưngRhodeskhônglàmvậy.Ôngđãnhìnthẳngvàonhữngsailầmcủamìnhvàtậptrungtheođuổiướcmơcũngnhưcơhộichotươnglai.Cuốicùng,ôngđãđứngởvịtríthứ289trongdanhsách400doanhnhânthànhcôngnhấtHoaKỳdotạpchíForbesbìnhchọn.

Dùbạnđãbỏlỡbaonhiêucơhộivàmắcphảibaonhiêusailầm,đừngbaogiờtìmcáchbaobiệnchúng.Hãychấpnhận,thậmchílàcắnrăngchịuđựngchúng,chịutráchnhiệmhoàntoànvớinhữngviệcmìnhđãlàmvàtiếptụccốgắng.

3.Nuôidưỡngđộnglực

Khôngđiềugìgiúpmộtngườikiêntrìtheođuổicôngviệccủamìnhbằngmộtđộnglựctốt.Đólà lýdotạisaonhiềucôngtyluônápdụngđiềunàyvớicácnhânviêncủamình.WalterElliotđãnói,“Sựkiêntrìkhôngphảilàmộtcuộcđuaviệtdã,nólàsựtiếpnốicủavôvànnhữngcuộcđuangắn”.Nếubạnmuốnkhẳngđịnhgiátrịcủabảnthânbằngviệctạorađộnglựcđểgiànhchiếnthắngtrongnhữngcuộcđuangắnthìviệcđạtđượcmộtmụctiêudàihạncũngchẳngmấykhókhăn.

Khinuôidưỡngđộnglựcchochínhmình,cầnghinhớnhữngđiềusau:

ChỉtưởngthưởngbảnthânsaukhiđạtđượcmụctiêuChiaquátrìnhdàihạnthànhnhiềugiaiđoạnđểcóthểđạtđượcnhiềuthànhcônghơnThamgiacùngnhữngngườikhácđểtăngtráchnhiệmvàkhiếnthànhcôngtrởnênthúvịhơn

Nhữnggìbạnchọnđểkhuyếnkhíchbảnthântùythuộcvàobạn.Tuynhiên,nóphảiphùhợpvớimụctiêu.Đừngtreogiảithưởngquálớnchomộtmụctiêunhỏ,nếukhông,bạnsẽlàmgiảmđammêđểtiếptục.

4.Nuôidưỡngquyếttâm

NapoleonHilltừngnói,“Nỗlựcchỉthựcsựđượcđềnđápkhitakhôngtừbỏ”.Đểkiêntrìtheođuổiđiềugìđótrongmộtthờigiandài,bạnphảiluônnuôidưỡngquyếttâmtừchínhbêntrongconngườimình.

ĐôđốcPearyđãcốgắngđểđặtchânlênBắcCực7lần,phảiđếnlầnthửthứ8,ôngmớiđạtđượcmụcđích.

OscarHammersteinđãcó5chươngtrìnhlưudiễnthấtbạikéodàigần6tuần,chotớikhicóOklahoma–chươngtrìnhkéodài269tuầnvàgiúpôngthuvề7triệuđô-la.

NhàvănhuyềnthoạingườiAnh,JohnCreasey,đãnhận743lờitừchốixuấtbảntrướckhicuốnsáchđầutiêncủaôngđượcin.Cuốicùng,ôngđãxuấtbản560đầusáchvàbánrahơn60triệubản.

VậnđộngviênđuangựaEddyArcarođãthấtbạitrong250cuộcđuatrướckhianhgiànhđượcchiếnthắngđầutiên.

AlbertEinstein,EdgarAllanPoevàJohnShelleyđãtừngbịđuổikhỏitrườngvìnhậnthứcchậm.

Hãyhọchỏiđểtrởthànhmộtngườitựquyếtđịnhcuộcđờimình.Truyềncảmhứngchochínhmìnhbằngcâuchuyệnvềnhữngconngườikhôngngạithửthách,dámthấtbạivàkhôngngừngvươnlên.

ĐIỀUBẤTNGỜTRONGLỄGIÁNGSINH

LầnđầutiêntôigặpônglàtrongbuổibiểudiễnGiángsinhcủanhàthờ.Nhữngchươngtrìnhbiểudiễnnàyluônlàsựkiệnlớn.Mỗinăm,chúngtôiphảithựchiện24chươngtrìnhnhưthếtronghơn3tuầntrướchơn2.000khángiả.

Khinóichuyệnvớinhữngnghệsĩtrướcmỗimàntrìnhdiễn,tôinhậnthấycuộctròchuyệngiữahọthựcsựthúvị.

“Orvalởđây.Orvalngồilẫnvớikhángiả.”Tôicóthểnghethấyhọnóichuyệnvớinhaunhưthế.Tôiđãnghĩđiềuđóthậttốt.OrvalButcherlàngườithànhlậpnhàthờSkyline,vàtôilấylàmvuimừngvìngườitaháohứcđưavàochươngtrìnhmộtmàntrìnhdiễntuyệtvờicủaông.

Khibướcrasânkhấuđểmởđầuchươngtrình,tôiđãnhậnramộtngườingồingayhàngghếđầu,mộtngườiđànôngcao,gầyvớimáitóchoarâmlượnsóng,cặpkính,dâyđeoquầnvànơđỏ.Thìra,khôngphảinhữngngườitrongcánhgàkiađangnóivềOrvalButchernhưtôivẫntưởngmàhọđãnhìnthấyOrvilleRedenbachertrongđámđôngkhángiảngồiđây!

KHÔNGTHỂTRÔNGMẶTMÀBẮTHÌNHDONG

TôiđãbiếtOrvilleRedenbachernhiềunăm.Ônglúcnàocũngrạngrỡvàvuitươinhưkhixuấthiện trongnhững chương trìnhquảng cáo trên tivi.Ông cũng làmộtngười rấtphóngkhoáng.Mộtnăm2lần,Orvilletặngtôivàgiađìnhnhữnghộpbỏngngô,đượcchởđếnnhàbằngxetải.

HầuhếtkhinhìnOrvilleRedenbacher trêntruyềnhình,mọingườiđềunghĩông làdiễnviênđóngvaimộtdoanhnhân.Ôngnhậpvaiđạtđếnmứcngườitangỡrằngđólàconngườithậtcủaông.Tuynhiên,Orvilleđãchiasẻvớibáochírằngchínhôngđãpháttriểnthươnghiệubỏngngôvàcáchôngđãlàmđiềuđó.Đólàbàihọcvềsựkiêntrì.

NGƯỜINÔNGDÂNINDIANA

Redenbachersinhnăm1907trongmộttrangtrạitạiquậnJackson,tiểubangIndiana,cáchBrazilvàidặmvềphíaNam.Năm12tuổi,ôngbắtđầukinhdoanhbỏngngôcùngnhiềucôngviệckhác.Cũngtrongthờigianđó,vụmùatạitrangtrạigiúpôngkiếmđược150đô-lamỗitháng.Ôngdồnhếtkhoảntiềnđóchoviệchọcđạihọcsaunày.

Năm1924,ôngtốtnghiệptrunghọcvàtrởthànhngườiđầutiêntronggiađìnhđạtđượcthànhtíchnày.ÔngnhậnđượcgiấynhậphọccủaHọcviệnquânsựWestPoint.Tuynhiên,RedenbacherđãtừchốivàtheohọcĐạihọcPurdue.Khátvọngcủaôngchínhlàtrởthànhmộtkỹsưnôngnghiệp.Đâylàkhoảngthờigianthựcsựkhókhăn.Xuấtthântrongmộtgiađìnhlàmnghềnôngđồngnghĩavớiviệckinhtếkhôngdưgiả.Vìthế,Redenbacherđãlàmviệcchămchỉ,thậmchílàmrấtnhiềuviệclặtvặttrongcáctrườngđạihọccủaBộNôngnghiệp,gồmmộtsốthínghiệmvớibỏngngôlai.Ôngđãnhiềulầncóýđịnhbỏhọc,nhưngôngvẫntiếptụckiêntrì.Trongmộtbứcthưgửichovợ,ôngđãviếtrõlýdokhiếnôngkhôngtừbỏ:

Anhluônmongmuốnbọntrẻtựhàovìcómộtngườichađãtốtnghiệpđạihọc…

Anhsợrằngnếubỏvềkhiđó,mọingườisẽnghĩanhkhôngđủđiểmlênlớphoặccóthểanhđãbịđuổikhỏitrường.Vàmộtlýdokháclàbởianhđãnóivớitấtcảngườithâncủamìnhrằnganhsẽtốtnghiệpđạihọc…Haikỳnghỉhèđầutiên,anhdườngnhưkhôngmuốntrởlạitrườngnhưngmọithứvẫnđangtiếpdiễn,vàcứthếkhimùathuđến,anhlạitrởlạitrườngPurdue.

Năm1928,ôngnhậnđượcbằngcửnhânnôngnghiệp.

NHỮNGCƠHỘIMỚI

GiáoviênlàcôngviệcđầutiênRedenbacherlàm.Nhưngmộtnămsau,ôngtrởthànhkỹsưnôngnghiệp,nhậnlờiđềnghịlàmquảnlýchotrangtrạiPrincetontừCôngtyKhaithácmỏPrincetonvàonăm1940.Với12.000mẫuđất(tươngđương4.800ha),đâylàtrangtrại lớnnhấtIndiana.Ởđó,mộtlầnnữa,ônglạilàmthínghiệmvớibỏngngôlai.

Trong 10 năm, Redenbacher quản lý thành công công việc kinh doanh của Princeton.Nhưng,năm1950,ôngvàbạncủamình,CharlieBowman,quyếtđịnhcùngnhautựkinhdoanhbằngviệcmuaCôngtygiốngGeorgeF.Chester&Son.Redenbacherđãrấtthànhcôngvàôngtiếptụcdànhthờigianpháttriểngiốngngôlaicủamình.Đểcácbạncóthểhìnhdungratầmquantrọngcủacôngviệcđó,hãynghenhữnglờichiasẻcủacháutraiông,GaryRedenbacher:

Ôngnộitôilàmộtngườilàmviệckhôngbiếtmệtmỏi.Nhữngngườiđãtừngcốgắnglaigiốngbấtkỳmộtloàicâynàođềuhiểuđólàvấnđềcủalòngquyếttâmvàkiêntrì.Hãytưởngtượngthếnày,côngviệccủabạnlàthụphấnchotừngcây.Vàbạnphảithụphấnchokhoảng150.000câymớicóthểbằngnhữnggìôngnộitôiđãlàmtrongmỗinăm.Mặcdùphảithựchiệnlaigiốnghàngvạnlầnnhưvậynhưngôngnộikhôngbaogiờđánhmấtmụctiêucủamình,đólàsảnxuấtraloạibắprangbơngonhơn,chấtlượnghơn.

THÀNHCÔNGCUỐICÙNGCŨNGGÕCỬA

Vàonăm1965,Redenbacherđãchoramắtthànhcôngloạibỏngngôlaicủamình.Bỏngngôcủaônghấpdẫnhơntấtthảycácloạikhácvềsốlượngnổ,khảnăngnổvàhươngvị.Nhưngtrậnchiếnvẫnchưachấmdứt,ôngvẫnphảimấtthêm10nămnữađểbiếnbỏngngôcủaông

trởthànhthươnghiệubánchạynhấttrênthếgiới.VàđólàlúcôngvàCharlieBowmanbánthươnghiệuchoHunt-WessonFoods.

Nếu lựachọntừbỏcôngviệc tìmkiếmmónbỏngngôtuyệtvời thìRedenbacherchẳngthấycógìkhókhăncả.Mặcdùđã67tuổi,nhưngôngvẫnchưathànhcôngtrongviệctiếpthịsảnphẩmđó.Nhưngvớimơướcvàlòngquyếttâmtheođuổi,ôngsẽkhôngbaogiờbỏcuộc.Khiđượchỏivềtriếtlýcủamình,ôngnói:“Tôiđãthựchiệntheocácnguyêntắccổđiểnđơngiản.Đólà:khôngbaogiờbỏcuộc.Khôngbaogiờđượchàilòng.Ngoancường.Kiêntrì.Liêmchínhlàđiềubắtbuộc.Bấtcứđiềugìcógiátrịđềulàgiátrịcủasựphấnđấuhếtsứcmình.Đóthựcsựlàtấtcảnhữnggìcầnthiếtđểđạtđượcthànhcông.Khôngcócôngthứckỳdiệunàocả.”

Hãykiêntrì,bềnbỉ,rồibạnsẽthànhcông.

Bướcthứ14đểtiếnlêntừthấtbại:

Hiểuđượcrằngkhôngcóquánhiềusựkhácbiệtgiữathấtbạivàthànhcông

Hãydànhthờigianviếtragiấcmơcủabạnvàlýdotạisaobạnmongmuốnthựchiệnnó.Sauđó,viếttấtcảnhữngđiềumàbạnsẽsẵnsàngvượtquađểđạtđượcvàtấtcảnhữngsailầmbạncóthểmắcphảikhitheođuổinó.

Khilàmnhưvậy,bạnsẽchuẩnbịtinhthầntrướcchonhữngvấnđềsắptới.Vàđiềuđósẽgiúpbạnkiêntrìhơn.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua

8.Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo

9.Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình

10.Tìmkiếmlợiíchtrongmỗitrảinghiệmtồitệ

11.Nếubạnthànhcôngngaytừlầnđầutiên,hãythửsứcvớinhữngviệckhóhơn

12.Họctừtrảinghiệmtồitệvàbiếnnóthànhmộttrảinghiệmtốtđẹp

13.Khắcphụcyếuđiểmkhiếnbạnkhôngthểtiếnbộ

14.Hiểurằngkhôngcóquánhiềukhácbiệtgiữathấtbạivàthànhcông

15.NHỮNGĐIỀUCẦNLÀMKHITRỞLẠISAUGIÁNĐOẠN

Kinhnghiệmkhôngphảilànhữngđiềuxảyravớibạn.Kinhnghiệmlàđiềubạnđúckếtquanhữnggìxảyravớimình.

–AldousHuxley

Ray Kroc, ngươi sang lap McDonald, đa tưng trıch dan cau noi cua Tong thong CalvinCoolidge:

Khôngcógìtrênthếgiớinàycóthểthaythếlòngkiêntrì.Khôngphảilànăngkhiếu,vìđãkhongthieunhưngtamgươngconangkhieumavanthatbai.Khongphailathientai,vıthientàimàkhôngđượccôngnhậncũngchỉlànhữnggiaithoại.Khôngphảilàgiáodục,vìthếgiớinàycóquánhiềungườicóhọcthứcbịlãngquên.Chỉlòngkiêntrìvàsựquyếttâmlàcóquyềnlựctuyệtđối.

Toisephaiphanđoiphatbieunayvısưkientrıtuyquantrong,nhưngnokhongphailachıakhoaduynhatđethanhcong.Toinghırangđethanhcong,bankhongchıcansưkientrımacancothemđieugıđohơnthenưa.

KHÔNGCHƠITRÒCHƠIVỚITHÀNHCÔNG

Cothenoi,đolanhưnggıMiltonBradleyđalam.Ongđabietmınhphailamgıđecothetranhđươcnhưngthatbailientiep.Nam1856,ơtuoi20,ongbatđausưnghiepvơicongvieccuamotngươiphachoa.Nam1860,ongđakiemđutienđemuamotchiecmayinvabatđausưnghiepkinhdoanh,đongthơitưđamnhanvitrıthơinthachban.

Ytươngvesanphamtuyetvơiđautiencua ongla lammotbưcthachbaninhınhTongthongAbrahamLincolnvưađaccư.Ngaysaukhisanphamcuaongđươcđưarathitrương,cưahangcua ong“ngap”trongnhưngđơnđathang.Congvieccua ongsevantieptucphattrienchođenkhiviTongthongmơiđaccư.Nhưngonggapphaimotvanđe:banincuaonglamotngaiLincolnmayraunhannhui,trongkhivitongthongmơilaicorau.Bradleygannhưbiphásản.

Trongkhiđangcốgắngđốimặtvớithấtbạithêthảmđầutiêntrongđời,Bradleyđãquyếtđịnhthửbánsảnphẩmkháclàtròchơi.Khicònnhỏ,chamẹôngđãsửdụngđồchơilàcôngcụđedaydoconcai.OngđađưaraytươngvetrochơimaonggoilaCheckeredGameofLife,trochơidayvecacgiatriđaođưc.Ongthietketrochơivainthanhcacbansao.ĐolatrochơitrongnhađautienđươcintaiMy.Sanphamnaybanratchay.Namđautien,ongđabanđươc40.000bản!

SỰTẬPTRUNGVÀKẾHOẠCHMỚI

ĐólàthànhcôngđầutiêngiúpBradleycóhướngđimớitrongcuộcđời.Ôngchuyểnsựchú

ycuamınhsanglınhvưcsanxuatđochơivacacsanphamkhackıchthıchphattrientrıtuevatruyenđatkienthưctrongkhivancothegiupngươichơigiaitrı.Đautien,đochılanhưngtrochơi,nhưngkhonglausau,ongcoyđinhmơrongsanglınhvưcgiaoducmơiđươcgoila“giaoducmamnon”.Bradleynhanthaytiemnangcuanganhnayvacacthitrươngtiemnangđoivơinguontailieuđegiangday.OngmuontrơthanhngươiđautienơHoaKyincactailieuvebachocmamnonbangtiengAnh.Ongmuonsanxuatranhưngkhoixephınh,vatdungnghethuatvaratnhieumathangkhac.Dưđinhtaoracactailieuchobacmamnonlasưtaptrunghangđaucuaong.

Tuynhiên,nhữngđốitáckinhdoanhcủaônglạiphảnđốiđiềunày.Côngtyđanghoạtđộngtrongthơikysuythoaikinhte,neutaptrungquanhieunguonlưcvaomotlınhvưcmơinhưvaysecoruirocao,cothekhiencongtyphaingưnghoatđong.Bradleyđakhongnanlong.Ongvantieptucthưchienkehoachcuamınh,cuoicung,ongđađatđươcthanhcongđangchuý.

“Toiđađattatcaniemtincuamınhvaođo.”Bradleychobiet,“Niemtinvaothanglơicuoicunggiuptoivươtquanhưngnamđautuyetvongkhiđoitackinhdoanh,motsobanbevabảngcânđốikếtoánnămđềuchốnglạitôi.”

Trong thời gian đó, Bradley trở thànhmột trong những người khởi xướng quan trọngthành lậptrườngmẫugiáo.Ôngđãsảnxuấtrấtnhiềutài liệuvàthậmchíxuấtbảntạpchíKindergartenReviewcotamanhhươnglơn.Ongđataorasưkhacbiettrongcuocsongcuahangtrieutreem.

KẾHOẠCHTRỞLẠI

Cothebansevantieptuckientrıvacokhanangđưngdaysaukhibiđanhguc,nhưngbansecamthaymetmoi,buonbakhimotlannưakhongđatđươcbatkytienbonao.Bansecamthấycảthểchấtvàtinhthầnđềubịkiệtquệ.Nếuvậy,bạncầnphảilàmnhiềuhơnthế.Mộtkếhoạchsẽgiúpbạnxácđịnhđượcnhữnggìcầnlàmsaukhigượngdậytừnhữngthấtbại.Hãythửlàmtheocácbướcsau:

Hoanthienmuctieucuaban

Trongchươngcuốicùng,tôisẽviếtvềtầmquantrọngcủamụctiêuvàviệcthựchiệnnó.Bươctieptheolagiaiquyetmuctieurorangmabanmuonthưchien.Khibươcvaotranđau,cácvõsĩquyềnanhđặtmụctiêurấtcụthể:hạgụcđốithủ.MiltonBradleyđãđạtđượcmụctieu:sanxuatsanphamdanhchohocsinhmamnon.Bancanxacđinhmuctieucuamınhlagı.Bancothenhanrađieunay:

MụctiêusẽđịnhhìnhkếhoạchKếhoạchđịnhhướnghànhđộngHànhđộngsẽthuđượckếtquảKếtquảmanglạithànhcông

Nếukhônghoànthànhmụctiêu,bạnsẽkhôngcóđủkhảnăngđểchuyểnthấtbạithànhthành công. GeorgeMatthewAdams khẳng định, “Trong cuộc sống, chúng ta chỉ đạt đượcnhưngthưmachungtatheođuoi,cogang,sansanghysinh.Tothơnlađatmuctieuchonhưnggıbanmuon,conhơnlaviecbanđatđươcnhưngthưkhongphai lamuctieucuabanthan,nhưngthưmabankhongmuon.Neuđukiennhanđethưchienmongmuoncuabanthanthıchacchanbanseđatđươcthanhqua,khongcomuctieunaolakhongthethưchien.”

Sapxepkehoach

BenjaminFrankintừngnói,“Khôngchuẩnbịnghĩalàchuẩnbịchothấtbại.”Khôngcógìđảmbảorằngkếhoạchbạnđãhìnhdungsẽđượcthựchiệnđúngnhưvậy,nhưngnếubạnxaolãngtrongviệclậpkếhoạchthìcơhộithànhcôngcủabạnsẽrấtmongmanh.

Khôngchuẩnbịnghĩalàchuẩnbịchothấtbại.

-BenjaminFranklin

NhavanVictorHugotinrang,“Nhưngngươimamoisangđeulenkehoachnhưngvieccanthưchientrongngayvatheođuoinođencungsevươtquanhưngracroicuacuocsongbanronnhat.Nhưngneukhongxacđinhkehoach,khongsapxepthơigianchonhưngviecbatngơapđen,honloansenhanhchongngưtri.”ĐocunglađieukhongthetranhcaivelydomatieuthuyetgiangươiTayBanNhaMigueldeCervantesđaviet,“Ngươinaochuanbitotchotranđấutứclàđãthắngđượcmộtnửatrận.”

Hanhđongđeđanhbainguycơthatbai

Chı lenkehoachthoisekhongmanglaithanhcong.Phanconlaicuatranchienđenvơithanhcongđochınhlahanhđong.ConradHiltonchobiet,“Thanhcongdươngnhưđươcketnốivớihànhđộng.Nhữngngườithànhcônglànhữngngườiliêntụchànhđộng.”

Tienvephıatrươcbangviecthưchienkehoachvachacchanrangviecthưchienseluonganlienvơinhưngruiro.Đolađieutotvıkhonggiatrinaocotheđatđươcmakhongcoruiro.Banphaiđatmınhtrenconđươngvươntơimuctieucuoicung.LarryOsbornetưngnoiveruiro:“Ngươilanhđaothanhcongphơtlơcacquytacmotcachkhonngoanvanambatcơhoi.Nhữngcâuchuyệncủahọchắcchắnbaogồmthờiđiểmquyếtđịnhhoặckếhoạchchủchốtkhiđốimặtvớirủirođángkểđểtừđótạoranhữngđộtphá.”

Ngườilãnhđạothànhcôngphớtlờcácquytắcmộtcáchkhônngoanvànắmbắtcơhội.Nhữngcâuchuyệncủahọchắcchắnbaogồmthờiđiểmquyếtđịnhhoặckếhoạch

chủchốtkhiđốimặtvớirủirođángkểđểtừđótạoranhữngđộtphá.

—LarryOsborne

Đónnhậnnhữngsailầm

Đenđay,banđanhanrarangsailamlađieukhongthetranhkhoi.Đolanhưngdauhieu

chothaybanđangbươclenmottamcaomơi,khơiđaucongviecmơivatienbohơn.TucngưAnhcocau,“Ngươikhongmacsailamcunglangươichưabaogiơlamđieugı.”Cachduynhatđebantienvephıatrươclachapnhansailamnhưmotphantrongcuocsongcuaban,hoctưnhưngsailamvadandancaithien.

Vượtlênbằngýchícủabảnthân

Batcưkhinaobandamđoimatvơisailamvacogangtienvephıatrươcbatkekhokhanđenđaulamotlanbanđươcthưthachvenghilưc.Secoluctưbolađieudedanghơntieptuc,thừanhậnbảnthânkhônglàmđượclà lựachọnhấpdẫnhơnđàosâunghiêncứu.Vàtrongnhữngkhoảnhkhắcđó,nghịlựccóthểlàthứduynhấtgiúpbạnbướctiếp.

Saukhibiđanhbai,banseconghilưcđeđưnglenvađuthongminhđelapkehoachchosưtrơlaivađonglưcđehanhđong.Bancanhieurangmınhsetraiquamottrongnhưngkhoanhkhacquyetđinhđovanosequyetđinhbanlangươithanhconghayketronchay.Haychuanbichothơikhacquantrongnayvanhan thưcđươcnosapxayra,đieuđose lamtangcơhoichienthangcuaban.

Liêntụcđánhgiásựtiếnbộcủabảnthân

Bangviectraiquanhưngkhoangthơigiankhokhanvavươtquasailam,bancocơhoiđehọchỏivàrútkinhnghiệmchobảnthân.WilliamKnudsonđãnóimộtcáchhàihướcrằng,“Kinhnghiệmlàbiếtđượcnhiềuđiềubạnkhôngnênlàm.”

Moingươikhongthıchthưanhansailamcuamınh,nhưngđolanhưnggıchungtacanlamđểđạtđượcthànhcông.KatiePaine,ChủtịchCôngtyDelahayeMedialinkchohay,“Vănhoádoanhnghiệpdạychúngtachegiấusailầm,hoặcđổlỗichongườikhácthayvìthừanhận.Vàhauhettoanthenhanvienvanhưngngươiđanhgiadưankhongthưcsưbonhieucongsưcđepháthiệnrasailầm.Nếuđợichođếnkhihoànthànhdựánrồitiếnhànhràsoát,chúngtasẽquênđinhữngsailầmcủamìnhhoặchìnhthànhsựthùhằnvớiđồngnghiệpkhác.Dùthếnào,chúngtacũngmấtđimộtcơhộihọctập.”

Pháttriểncácchiếnlượcmớiđểthànhcông

LesterThurlowchỉrarằng,“Mộtthếgiớicạnhtranhcó2khảnăngchobạnlựachọn:Bạncóthểthuacuộc,hoặcnếumuốngiànhchiếnthắng,bạnphảithayđổi.”Mộtkhiđặtrakếhoạchvatienhanhthưchien,bansekhonghoanthanhđươc.Thưctelaneumuonthanhcong,bansekhôngbaogiờhoànthànhđượckếhoạch.Thànhcônglàmộthànhtrình,mộtquátrìnhliêntục.Vàdùcólàmviệcchămchỉđếnđâu,bạncũngkhôngthểtạorakếhoạchhoànhảohoặcthựchiệnnómàkhôngmắcsailầm.Nhưngđólàchuyệnbìnhthường.

Thatbailadaumocquantrongtrenhanhtrınhđenvơithanhcong.Moikhilenkehoach,ruiro,thatbai,đanhgialai,đieuchınh,bancocơhoikhactothơnđebatđaulai.Ơtuoi67,khiphongthınghiemcuaThomasEdisonbi thieu trui ongđanoi, “CamơnChua.Vay la tatcanhữngsailầmcủachúngconđãđãthànhđốngtrotàn.Bâygiờ,chúngconlạicóthểbắtđầutừ

đầu.”

VIÊNNGỌCQUÝCỦATHÁIBÌNHDƯƠNG

Bắtđầulạitừđầulàđiềukhôngdễdàng,nhưngítnhấtnóchắcchắncóthểmanglạikếtquađangkinhngac.ToiđahieuroveđieunaytrongmotchuyenđiđenchauAvaomuathunăm1999.Trongvòng10ngày,mộtnhómcácnhàlãnhđạovàtôiđiđếnẤnĐộ,HongKong,Úc,SingaporevaPhilippinesđegiangdaychocaclanhđaocuamoinươc.

Điểmdừngchânyêuthíchcủatôitrongchuyếnđi làSingapore.Thậtkhótin.Đâylàđấtnướchiệnđạinhất thếgiới.Chúng tôi thamdựmột tourdu lịchcủa thànhphốSingapore,hươngdanvienSusannaFoođagiơithieuratnhieuveđatnươcnay.Tongsanphamquocnoinam1998la84tyđo-la,tongsanlươngquocgiabınhquanđaungươila22.800đo-la,caothư9thegiơi.Vơidientıchkhoang697,25km2,SingaporechıbangmotphannamdientıchđaoRhode!

BỊĐÁNHGỤC

Banđau,SingaporelamotphancuavươngquocSrivijayaSumatra,nhưngsauđotrơthanhthuocđiacuaĐequocAnhvaonam1826.Tronghơnmottheky,nothuocsưcaitricuaAnhvachỉbịgiánđoạnkhiNhậtBảnchiếmđóngtrongThếchiếnII.

Sauchientranh,khiAnhcongnhannenđoclapcuanhieunươcthuocđiathuocđechecu,ngườidânSingapoređãbắtđầusuynghĩvềnềnđộclậpcủahọ.Tuynhiên,Singaporekhôngcótainguyenthiennhienvakinhnghiemtrongviecthanhlapchınhphu.Ngươidankhaokhatđượcđộclập,nhưngvănhóacủahọvẫnlàvănhóathuộcđịa.Vàtrênhết,nạnphânbiệtchủngtộctồntạikhắpnơi.

Nam1959,Singapoređađươccongnhanlaquocgiađoclap.Nhưngđatnươcnayđakhongtandunghieuquađieunay.ĐolakhichınhphuquyetđinhhyvonglơnnhatcuaholagianhapLiênbangMalaysiavàhọđãthựchiệnđiềunàyvàonăm1963.Tuynhiên,ngườidânMalaysiakhông hòa thuận với người dân Singapore, và sau 2 năm, Malaysia cắt đứt quan hệ vớiSingapore.Lãnhđạođấtnước,ThủtướngLýQuangDiệu,cảmthấyrằngSingaporebịcôlậpvàcoratıthyvongơtươnglai.Chıcomotvieccothelamlatưlamviecđethoatrakhoitınhtrangkhungkhiepnay.

HƯỚNGTỚITƯƠNGLAIBẰNGMỘTKẾHOẠCH

LýQuangDiệuđãlậprađượcmộtkếhoạch.Ônglànhàlãnhđạotrẻmớichỉ42tuổi,vàkhonggiongnhưhauhetđonghươngcuamınh,ongđươchochanhbaiban.Ongbietrangsưthayđổilàcóthể,nhưngsẽcầncảmộtthếhệđểlàmđiềuđó.Mụctiêucủaônglàkiếnthiếtnướcnhà–mộtquốcgiađangởThếgiớithứ3–trởthànhnướccócácđiềukiệnnhưcácnướcpháttriểnkhác.Vàđâylàcáchôngđãquyếtđịnhđểthựchiệnđiềuđó:

1.Pháttriểncôngnghiệp.Mụctiêuđầutiêncủaônglàpháttriểncácngànhcôngnghiệp,

tạocôngănviệclàmchonhữngngườitrìnhđộthấp,đểmọingườiđềucóviệclàm.

2.Xâynhàởcộngđồng.Ôngmuốncảithiệnchấtlượngsốngcủangườidânvàtruyềncảmhưnglaođongchoho.Hoseđươcchuyenđennhưngngoinhatothơn,nhưnghophaitratienchoviệcđó.

3.Mọingườiđượcđếntrường.Cáchduynhấtđểđấtnướcpháttriểnlànângcaonhậnthứccủangườidân.Ôngsẽkiếntạomộtnềngiáodụcphùhợpvớitấtcảmọingười.

4.Thietlaphethongnganhang.VơimucđıchbienSingaporetrơthanhtrungtamtaichınhcủachâuÁ.

5.Thuhútdulịchquốctế.Singaporesẽtrởthànhmộtđiểmđếnkinhdoanhvàdulịchvớimộtsânbayđẳngcấpthếgiới.

MuctieucuaThutươngratđangtrantrongvakehoachthıđaythamvong.Quyettamhetmınhđeđatđươcnhưnggıongmơươc,nhưngongvancansưgiupđơđethưchienđươckehoạchđó.ÔngcóýđịnhnhờđếnsựhỗtrợtừLiênHợpQuốc.Vàmặcdùtổchứcnàysẵnsànggiúpđỡthìmọithứvẫnkhôngdiễnrasuônsẻngaylầnđầutiên.TiếnsĩAlbertWinsemius−cốvấncôngnghiệpvàkinhtếcủaLiênHợpQuốc,cóchuyếnviếngthămSingaporevàphảithốtlenrang,“Thathonloan.Nhưngcuocđınhcongxayrakhongromucđıch,baođongdienramỗingàyvàởkhắpnơi.”

NhưngLýQuangDiệuvàngườidânSingaporevẫnkiêntrì.Đầutiên,họvayđượcvàitrămtriệuđô-latừNgânhàngThếgiới,vàtừcácnướcnhưAnhvàNhậtBản.Tiếptheo,họthuêcácchuyêngiatừkhắpnơitrênthếgiớiđểgiúpđỡ,lựachọnkỹlưỡngcácđạidiệnlànhữngquốcgiađứngđầuvềtừnglĩnhvực:

NhậtBảnvàĐức:Cốvấnkỹthuậtđểthànhlậpnhàmáy.ThụyĐiểnvàHàLan:Cácchuyêngiavềngânhàngvàtàichính.Israel:Cốvấnquânđội.NewZealandvàÚc:Cốvấnvềlựclượngkhôngquânvàhảiquân.

Sauđó,họchophéphơn200côngtytừMỹvàNhậtBản,baogồmGeneralElectric,IBM,Hewlett-Packard,Philips,Sony,Mitsubishi,Caterpillar,TexasInstruments,MobilOilvànhữngquốcgiakhácvàođầutư.

ĐấtnướcSingaporetiếptụcđổithay.ConngườiSingaporetiếptụctiếnvềphíatrướcvàhọrấtquantâmđếnviệcchođithứgìđó.HọđãdốclònggiúpđỡBosnia,Zimbabwe,ThổNhĩKỳ,ViệtNam,ĐôngTimorvàKuwait.HọhiểuđượcđiềuđócầnthiếtđếnthếnàovàsẵnsànglênđườngtớibấtcứnơinàoLiênHợpQuốcyêucầu.

Cólẽtrongtấtcảnhữngđấtnướcvàthànhphốtôitừngđặtchântới,khôngnơiđâucóthểlàminhchứngrõnétýnghĩacủaviệcthấtbạiđểtiếnvềphíatrướcnhưquốcđảonày.

Bướcthứ15đểtiếnlêntừthấtbại:

Đứngdậy,vượtquavàbướctiếp

Chắcchắnmộtnhiệmvụlớnlaonàođóvẫnđợibạnởphíatrước.Cólẽbạncảmthấyhoànthànhnólàyếutốthenchốtđểthựchiệnmụctiêuđãđềra,nhưngbạnlạiengạikhilàmđiềuđó.Phảichăngbạnlolắngmìnhsẽkhôngthểvượtquanhữngthấtbạichựcchờtrênđườngđi?

Hãylênkếhoạchthựchiệnnó.Đừngquávộivàngmộtcáchnôngnổi(nếuđãtừngthửvàthấtbạimột lần, bạnhẳnđãkhôngnóngvộinhư thế).Hãynạp lạinăng lượngvà sửdụngnhữngchiếnlượctrongchươngnàyđểtiếnvềphíatrước:

HoànthànhmụctiêuSắpxếpkếhoạchHanhđongđeđanhbainguycơthatbaiĐónnhậnnhữngsailầmVượtlênbằngýchícủabảnthânLiêntụcđánhgiásựtiếnbộcủabảnthânPháttriểncácchiếnlượcmớiđểthànhcông

Nếucólòngquyếttâm,hãylàmviệccókếhoạchvàtiếptụcđứngdậysaumỗilầnngãgục,bạnhoàntoàncóthểđạtđượcmụctiêucũngnhưướcmơcủamình.

Cácbướcđểtiếnlêntừthấtbại:

1.Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông

2.Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại

3.Bứtmìnhrakhỏithấtbại

4.Hãyhànhđộngvàgiảmnỗisợhãitrongbạn

5.Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm

6.Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn

7.Nóitạmbiệtvớingàyhômqua

8.Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo

9.Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình

10.Tìmkiếmlợiíchtrongmỗitrảinghiệmtồitệ

11.Nếubạnthànhcôngngaytừlầnđầutiên,hãythửsứcvớinhữngviệckhóhơn

12.Họctừtrảinghiệmtồitệvàbiếnnóthànhmộttrảinghiệmtốtđẹp

13.Khắcphụcyếuđiểmkhiếnbạnkhôngthểtiếnbộ

14.Hiểurằngkhôngcóquánhiềukhácbiệtgiữathấtbạivàthànhcông

15.Đứngdậy,vượtquavàbướctiếp

16.BẠNĐÃSẴNSÀNGĐỂTIẾNLÊNTỪTHẤTBẠI

Thấtbạilàsựxácnhậncủathànhcông.Nócóthểlàkhởiđầucủamộtdựánkinhdoanhmới,giốngnhưmộtđứatrẻtậpđi;nóphảingãnhiềulầntrướckhihọcđượcthêmmộtkỹnăng.Thấtbạicũnglàbiểuhiệncủathànhcôngmàbạnhướngtới.Trongmộtgiảiđấu,khimộtvậnđộngviênnhảysàophảibỏcuộcởmộtmứcsàonàođó,điềuđóchothấyanhtađãđixađếnđâu.Thấtbạiđótrởthànhđiểmxuấtphátchonỗlựctiếptheocủaanhta,chứngtỏrằngthấtbạiđókhôngphảilàhồikết!

–DaveAnderson

Thattuyet,trongcuonsachnay,banđabietđươc15bươcđetienlentưthatbaivatoiđattronniemtinvaonhưngbươcnay.Tuynhiên,chúngcóthểsẽchẳngcónghĩalýgìvớibạnchotớikhibạnnhìnthấychúnghiệnhữutrongcuộcđờicủamộtaiđómàbạncholàcónhiềuđiểmtươngđồngvớibảnthân.

DavelàmộtdoanhnhânmàtôitừnggặptạihộinghịvềnghệthuậtlãnhđạokhithamgiathuyếtgiảngởKenosha,Wisconsin.Tôisẽkểchocácbạnmộtchútvềcâuchuyệncủaanhấy.Trongđó,tôisẽchỉracóbaonhiêusựkiệntrongđờianhấytươngứngvơinhưngbươcđetienlentưthatbaimatoiđatrınhbaytrongcuonsachnay.

HãybắtđầuvớibảnlýlịchcủaDave

Giátrịtàisản:

30triệuđô-la

Họcvấn:

ThạcsĩĐạihọcHarvard

Chứcvụhiệntại:

ChủtịchCôngtyFamousDave’sofAmerica(gồmhơn3.000nhânviên)

Doanhthuhàngnăm:41,6triệuđô-la

Tìnhtrạnghônnhân:

Đãkếthônvàcó2con

Nhữngđiểmnổibậttrongsựnghiệp:

SánglậpvàcổphầnhóaCôngtyFamousDave’sofAmerica

(CổphiếuIPOcógiámởcửalà6,25đô-lavàgiákếtthúclà11,25đô-latrongngàyđầutiên)

ĐồngsánglậpvàcổphầnhóanhàhàngRainForestCafé

ĐạtdanhhiệuDoanhnhânmớicủanămdoErnst&Youngbìnhchọn.

NguyêngiámđốcvàPhóChủtịchĐiềuhànhcủatổchứcđượctạpchíFortuneđánhgiálà“CôngtytăngtrưởngnhanhnhấtHoaKỳ”.

ThamgianhómnghiêncứucủaTổngthốngJimmyCartervềcácvấnđềmànhữngcổđôngthiểusốgặpphảitrongcácdoanhnghiệpnhỏvàthamgiaỦybanCácnềnkinhtếvùngdànhriêngchothổdânHoaKỳdoTổngthốngRonaldReagansánglập.

Tạorahơn18.000việclàmtrongsuốtsựnghiệpcủamìnhdựavàotầmnhìn,nănglựclãnhđạovàkhảnăngnhìnracơhội.

NgườisánglậpkiêmchủtịchQuỹTàinăngMino-Giizhigdànhchotrẻemdântộcthiểusốthiệtthòi(phầnquàđầutiênđượctraođitrịgiá1,4triệuđô-la)

Cốvấnkinhdoanh,ChươngtrìnhThạcsĩQuảntrịKinhdoanh(MBA)củatrườngCarlsonthuộcĐạihọcMinnesota.

Mộtbảnlýlịchhếtsứcấntượng,chưakểrấtnhiềugiảithưởngcấpđịaphươngcũngnhưquốcgiatronglĩnhvựckinhdoanhvàẩmthực.Bêncạnhđó,Davecòngặtháiđượcnhiềuthànhtựuvớivaitròlàmộtthợbạcvànhàsưutầmđồcổ.ĐểthấuhiểuvàtrântrọngnhữngthànhquảcủaDave,bạncầnphảibiếtthêmvềnhữngthấtbạicủaanhấy.

MỘTTHIẾUNIÊNBÌNHTHƯỜNG

Tốtnghiệptrunghọcnăm1971,DaveAndersoncũnggiốngnhưbaothiếuniên18tuổikhác,mơhồvềtươnglaicủamình.Khôngphảilàngườiquảnggiao,anhđãnghĩđếnmộtcôngviệccóthểlàmngoàitrờivàgầngũivớithiênnhiên,mộtcôngviệcliênquanđếnđộngvậthoangdãhaychămsócrừngbởianhmangtrongmìnhdòngmáucủathổdânBắcMỹ.AnhchọnĐạihọcCôngnghệMichigantạiHoughton,bangMichiganvàbắtđầucuộcsốngsinhviênnhưbaongườikhác,vẫnlànhữngbàitậptrênlớp,thờikhóabiểukíntuầnvàtiệctùngcuốituần.

VÀCƠHỘIĐẾN…

Vàokỳnghỉgiữanămthứnhất,anhtrởlạiChicagothămgiađình,vàmộtngườibạnđãgọiđiệnchoanh.

“Daveà”,anhbạnhỏi“Cậucómộtbộvestđúngkhông?”

“Đúngvậy”,Davetrảlời.Anhđãlớnlênvớinhữngbuổilễtrongnhàthờvàvàothờiđó,ngườitamặcvestđểđilễ.

“Vậythìhãymặcnóvàorồitớsẽđếnđóncậu”,ngườibạnnói.

Họđãcùngđitớibuổituyểndụngnhânviênbánhàng,mặthàngcầnbánlàmộtloạidầubảodưỡngdànhchođộngcơôtô.Davekhônghamthíchmáymóc,nênanhkhôngmấyhứngthúvớiphầntrìnhbàyvềkỹthuật.Song,anhthựcsựấntượngvớingườithuyếttrìnhcótênZigZiglar,ngườiđãnóivớianhvàtấtcảcácứngviênthamgiabuổituyểndụngrằng,“Nếutinvàobảnthânvàcóniềmđammê,bạnsẽthànhcông”.

Trướcđó,Davechưabaogiờđượcnghebấtcứđiềugìnhưthế.Chamẹyêuthươnganh,nhưnghọkhôngbiếtnhiềuvềcáchtruyềnđộnglựctíchcựcvàhọkhôngphảilàngườilàmkinhdoanh.Chaanhlàcôngnhânxâydựng,mộtngườilaođộngcầnmẫnvàluônkhuyếnkhíchcontrainốinghiệpmình.

Đêmđó,Davenóivớichamẹvềcơhộilàmnhânviênbánsảnphẩm.Khicôngtytổchứcbuổituyểndụngtiếptheo,Davequaytrởlại,lầnnàyanhđicùngchamình.Vớichaanh,đâydườngnhưlàmộtcơhộiđầytriểnvọngvàtấtnhiênôngmuốnnhìnthấycontraimìnhthànhcông.Vìlẽđó,ôngđãbỏra2.500đô-la–sốtiềnmàôngphảilaođộngvấtvảmớikiếmđược,đểmuasảnphẩmgiúpDavebắtđầucôngviệckinhdoanh.

CÔNGVIỆCKINHDOANHĐẦUTIÊN

DavekhôngbaogiờquaylạiĐạihọcCôngnghệMichigannữa.Lầnđầutiêntrongđời,anhcómộtướcmơmàanhtintưởngtuyệtđối.Anhmuốnlàmộtngườithànhcôngvàtạodựngthànhcôngtrongkinhdoanh.Vàithángsauđó,anhlàmviệccậtlựcđểcóthểbánloạidầubảodưỡngkia,nhưngđiềuđóchẳngkhácnàođâmđầuvàotường.Dùcốgắngđếnđâu,anhvẫnchẳngthểkhiếnmọiviệctiếntriển.

Thếnhưngẩnchứatrongthấtbạicayđắngđầutiênấylạichínhlànhữnghạtmầmcủathànhcông.(Bước15:Đứngdậy,vượtquavàbướctiếp).Thứnhất,anhcóhyvọng.Anhtinmìnhcóthểthànhcông.(Bước6:Đừngđểthấtbạidongoạicảnhảnhhưởngđếnbạn).Thứhai,khichaDavemuasảnphẩmchoanh,Daveđãtrảiquamộtkhóahọclãnhđạokéodài5ngày,điềumàanhnóirằngđãthayđổicuộcđờianh.(Bước10:Tìmkiếmlợiíchtrongmỗitrảinghiệmtồitệ).AnhcũngđượcZigZiglartặng6cuốn

băng,anhnghechúnghàngđêmtrướckhiđingủtrongnhiềuthángliền(Bước8:Thayđổichínhmìnhvàthếgiớisẽthayđổitheo).Ướcmơtronganhkhôngbịdậptắtvàanhsẽkhôngđểthấtbạiđóquậtngãmình.(Bước1:Xácđịnhđiểmkhácbiệtlớnnhấtgiữangườibìnhthườngvàngườithànhcông).Chỉlàanhkhôngnhậnrathànhcôngvớicôngviệckinhdoanhđó.

Sauthấtbạicủavụkinhdoanhdầubảodưỡngđộngcơôtô,DavechuyểnquabánđồthểthaobánthờigianchohãngEddieBauer.Mùathunăm1972,anhghidanhvàoĐạihọcRooseveltởChicago.Vàinămsauđó,anhtốtnghiệpvớihọcbạchichítđiểm0vànhữngôđiểmbỏtrống.Dùkhátkhaocảithiệnđượcbảnthânnhưnganhlạithiếunăngkhiếutrongviệchọchành.Thêmvàođó,nhữngđòihỏidonhiềudựánkinhdoanhđặtracũngkhiếnanhkhóđạtđượctâmnguyệnhoànthànhconđườnghọcvấncủamình.

DỰÁNKINHDOANHMỚI

Cũngvàomùathunăm1972,Daveđãnảyraýtưởngkinhdoanhmới.Mặcdùcơhộikinhdoanhdầuphụgiatrướcđâykhôngpháthuyhiệuquảnhưngnóđãkhíchlệanhsuynghĩnhưmộtdoanhnhân.(Bước2:Họcđịnhnghĩamớivềthấtbại).Ýtưởngcủaanhlàtạoravàbánnhữngvườnhoathunhỏ.Anhdànhdụmvàiđô-lavàmuanguyênliệuđểlàmmộtsốbảnmẫu.Sauđó,anhnóichuyệnvớicácnhàbán lẻ, cốgắng thuyếtphụchọmuasảnphẩmcủamình.Daveđãcóchút thànhcôngbanđầuvới JamesAshner,chủcửahànghoaRichardLangeFlorist.ÔngtanóivớiDave,“Chúngtrôngđẹpđấy.Cứđểchotôimộttáloạinày,mộttáloạinàyvàmộttáloạinàynữa”,vừanóiôngvừachỉtayvàonhữngloạiưngý.Davevôcùngsửngsốt:“Sốtiềnkhálớnđấy”,anhnói,trongđầunhẩmtínhnhanhchiphínguyênvậtliệu.“Saoôngkhônglấymỗiloạimộtchiếcnhỉ?”“Không”,Ashnertrảlời,“Tôimuốnmộttáloạinày,mộttáloạinàyvàmộttáloạinàynữa.”

“Ôngchắclàkhôngmuốnlấymỗiloạimộtchiếcchứ?”,Davehỏimộtcáchrụtrè.

Anhtínhrằngnếucóthểbánvàgiaohàngmộtvàimẫutrước,anhsẽcóđủtiềnđểmuanguyênliệu.

“Không”,Ashnerđápngắngọn.

Cuốicùng,Daveđànhgiảithích:“Tôikhôngthểđápứngyêucầumỗiloạimộttácủaôngđược.Tôikhôngđủtiềnđểmuanguyênliệu.”

“Chà,cậucóvẻlàmộtchàngtraitrungthực.Nếutôithanhtoántrướcchocậuthìsao?”,Ashnernói.Ônggọitrợlýcủamìnhởphòngkếbênvànói,“hãyviếtchochàngtrainàymộttấmséc.”

Davelặngngười.Vàiphútsau,trongtayanhlàtấmséclớnnhấtanhmàanhtừngđượccầm.Mộttấmséctrịgiá736,35đô-la.

THÊMMỘTKHOẢNLỜI

ĐólàngàyDavebắtđầucôngviệckinhdoanhvớinhữngngườibánhoacủamình.Suốt7nămsauđó,vàodịpNgàycủamẹhayNgàylễTìnhnhân,khinhữngnhàbánlẻ−đốitácđặthàngcủaanhbậnrộnnhất,anhlạiđếncửahàngcủahọ,giúphọquétdọn,lausạchtủmátvàlàmnhữngviệcvặt.Ởtuổi21,anhđãlàđốitáccủatấtcảcáccửahànghoalớntrongthànhphốChicago.Cuốinhữngnăm20tuổi,anhcảmthấyđólàmộtthànhcôngcựckỳtolớn.

Khoảngthờigianđó,bạnanh–mộtchủcửahànghoacócontraihọcởĐạihọcNamIllinois,đãnảyraýtưởngkiếmbộntiền.Cuốinhữngnăm70,sinhviênđạihọcthườngthíchtrangtríphòngmìnhbằngcâycảnh.BạncủaDavetínhrằnghọcóthểmuacâyvớigiárẻtừnhữngngườitrồnghoaởFlorida,thuêđịađiểmcủahộisinhviênvàođầukỳhọcmùathuvàbánlạiđểthuvềlợinhuậnkhổnglồ.Vàhọđãlàmnhưvậy.HọláixetảiđếnFloridarồiquayvềvớichiếcxechởđầycây.Làmvậy,họcóthểbỏqua2khâutrunggiantrongquátrìnhlấyhàng,địnhgiábánchomỗiloạicâymàvẫnbánđượcchúngvớigiáthấphơngiángoàicửahàng.Chỉtrongvòng2ngày,họđãkiếmđược20.000đô-la!(Bước11:Nếubạnthànhcôngngaytừlầnđầutiên,hãythửsứcvớinhữngviệckhóhơn).

ĐỔVỠMỘTLẦNNỮA…

Vìsựthànhcôngvangdộicủaphivụkinhdoanhlầntrước,họthửlạilầnnữavớiquymôlớnhơn.MộtchinhánhmớicủachuỗicửahàngK-MartdựkiếnđượcmởtạiPontiac,bangIllinoisvàotháng10,họliềnđăngkýmộtgianhàngđểbáncâyởđó.

DavecùngngườibạnlạiđếnFloridavàmangvề2xetảiđầyắpcây.Họthuêmộtrạplớn,bàitrígianhàngvàđầutư4máyđếmtiềnđểphụcvụkháchhàng.Nhưngngàyhômđóđãxảyramộtđiềukỳlạ.Xuấthiệnmộtđámsươngmùlạvàtrờibắtđầumưaphùn,chẳngbaolâusaucơnmưađãbaotrùmtrêndiệnrộngvàtrờiđộtngộttrởlạnh.Tiếpđó,mưatuyếtxuấthiệnvàsauđótuyếtrơi.Mùađôngđãđếnsớm,cáccâynonnhiệtđớikhôngthểthíchnghiđược.Phivụnàyngốncủahọ20.000đô-lakiếmđượctừlầnkinhdoanhtrướccùngnhiềuchiphíkhác.

CơnbãocũngảnhhưởngđếncôngviệckinhdoanhcủarấtnhiềuđốitáccủaDave.Vìvậy,nhiềukháchhàngcủaanhkhôngnhữngkhôngmuahàngmàcònkhôngtrảanhsốtiềnnợchonhữngđơnhàngđãnhận.LạithêmviệcthualỗởK-Mart,tấtcảkhiếnanhkhôngthểvựcdậy.Anhđãđệđơnxinphásản.

TÌMKIẾMNHỮNGTHẾMẠNHMỚI

Saukhithualỗtrongkinhdoanh,Davetìmmộtcôngviệcmớiđểtrangtrảicuộcsống.Đãhơnmộtlầnanhphảicầmcốnữtrangcủavợđểtrảtiềnthuênhà,2lầnanhđứngxếphàngnộpđơnxintrợcấpthấtnghiệp,thếnhưngcả2lầnanhđềubướcra,quyếtkhôngbaogiờnhậndùchỉlàmộtxutừchínhphủ.Anhtiếptụctìmkiếmcôngviệc.Từtrướcđếnnayanhluônlàmviệcvìniềmyêuthíchnênanhmuốntìmmộtcôngviệccóthểđemvàođótinhthầnkinhdoanhcủamình,đồngthờicũnglàcôngviệccóthểgiúpanhcảithiệnbảnthân.Anhlýgiảirằngnhữngngườithànhcôngđềucókỹnănggiaotiếpứngxửvàtạolậpmốiquanhệtuyệtvờivàanhcảmthấymìnhcầnphảinângcaonănglựchợptáctrongcôngviệcvớimọingườihơnnữa.(Bước13:Khắcphụcyếuđiểmkhiếnbạnkhôngthểtiếnbộ).Haimongmuốnđócủaanhnóilênmộtđiều:Davecầnchọncôngviệcbánhàngvàđiềuđókhiếnanhlosợ.Nỗisợthấtbạitronglĩnhvựcbánhàngđangbủavâylấyanh.

AnhquyếtđịnhđầuquânchocôngtyAmericanCanchuyêncungứngcốcDixie,khăngiấyMarathonvàkhănănchocácnhàhàng.(Bước4:Hãyhànhđộngvàgiảmbớtnỗisợhãitrongbạn).Đểtạobướckhởiđầu,anhđãnhậnkhuvựckhóbánhàngnhất.Banđêm,khitrongnhàkhôngcóai,anhthườngluyệntậpcáchnói,cườivàthậmchílàtậpbắttayvớichínhmìnhtronggương.Banngày,anhlàmviệcthậtchămchỉ.Anhtinvàosựkiêntrìbềnbỉcùngcácnguyêntắctươngtựmàanhđúckếtđượckhicònkinhdoanhcâycảnh.(Bước14:Hiểurằngkhôngcóquánhiềukhácbiệtgiữathấtbạivàthànhcông).Anhđãphạmrấtnhiềusailầm,bịtừchốinhiềulầnvàtừngđểthâmhụtdoanhthu,nhưnganhvẫnlàmviệchăngsayvàkhôngngừnghọchỏi.Trongvòng6tháng,anhđãbiếnkhuvựcbánhàngvốnởvịtrícuốibảngvươnlênvịtrísốmộtcôngty.Anhđãhọcđượcrấtnhiềutừbướcđiđầutiênđó.Anhnhậnra“Đểđếnđượcvớithànhcông,bạnphảinếmrấtnhiềutráiđắngcủathấtbại.Càngthấtbạinhiềubaonhiêu,bạncàngthànhcôngvangdộibấynhiêu.”Anhcũnghiểurằngnhữngthấtbạitrongquákhứchẳngthểnàođeobámanhcảđời.(Bước3:Bứtmìnhrakhỏithấtbại).“Saukhicôngviệckinhdoanhcâycảnhthualỗ,tôiđãquaylạimộtvàicôngtymàtôitừnglàmviệctrướcđây,”Davenói.“Tấtcảnhữnggìtôicóthểnghĩtrongđầulàhàngngànđô-lamàtôinợhọkhiđệđơnxinphásản.Nhưnghọkhôngquantâmđếnđiềuđó.Họlạinghĩ‘Chúngtôiđãxóanợchoanhtừnhiềunămtrướcrồi.Bêncạnhđó,trongsuốtkhoảngthờigianhợptáckinhdoanhvớianh,chúngtôiđãkiếmđượcnhiềuhơnsốnợđórấtnhiều’.(Bước7:Nóitạmbiệtvớingàyhômqua).Bạnbiếtđấy,nếubạntrungthựcvàthừanhậnthấtbại,mọingườisẽthathứchobạn.Họsẽmuốngiúpđỡnếubạncótráchnhiệmvớichínhbảnthânmình”.(Bước5:Thayđổicáchphảnứngkhithấtbạibằngviệcnhậnlấytráchnhiệm).

CƠHỘILẠIMỈMCƯỜI?

Năm1982,bộlạccủaDaveđãliênhệvớianh.ĐólàtổchứcLacCourteOriellesLakeSuperiorcủathổdânOjibwaởphíaTâyBắcWisconsin,lúcđóđanglàmănthualỗ.NhậnranănglựckinhdoanhcủaDave,họđãđềnghịanhtrởthànhGiámđốcĐiềuhànhchotổchức.Điềuđóđồngnghĩavớiviệcanhphảiphụtráchrấtnhiềucôngtyvàcácnhómlợiíchbaogồmmộtkhutrồngnamviệtquất,mộtcửahànginấn,vàmộtcôngtyxâydựng.Trongkhoảng3nămdẫndắtcáccôngtycủabộlạc,anhđãnângmứctổngdoanhthutừ3,9triệuđô-lalênthànhhơn8triệuđô-la.

Nhờthànhcôngvớibộtộccủamình,DaveđượcTổngthốngReaganvinhdanhtrongỦybancácNềnkinhtếvùngdànhriêngchothổdânHoaKỳ(CommissiononIndianReservationEconomies).Nhiềutổchứcdoanhnghiệpcũngnhưcáctổchứcchínhquyềnbangvàđịaphươngtônvinhanh,mờianhngồivàoghếhộiđồngthuộcnhiềulĩnhvựcnhưdulịchhaypháttriểndoanhnghiệp củadân tộc thiểu số.Khoảng thời gianđó, do giúpđỡ rấtnhiềungười, anhđãnhậnđượchọcbổngBushLeadershipFellowshipdoQuỹBushFoundationởSt.Paul,bangMinnesotatraotặngchonhữngcánhâncóthànhtựunổibật.ĐócũnglàcáchmàanhbướcvàocánhcổngĐạihọcHarvardkhikhôngcóbằngcửnhântrongtayvàhọcbạthìvôcùngtệ.

Vàinămsaukhitốtnghiệp,anhtiếptụclàmviệcchoMilleLacsTribe.Daveđãgiúphọtạorahàngngàncôngănviệclàm,gầnnhưxóahẳnđượctỷlệthấtnghiệpcaongấtngưởngtrướcđâyvàgópphầngâydựngnêncôngtyđượctạpchíFortuneghinhậnlà

côngtycómứctăngtrưởngnhanhnhấtHoaKỳ.Mặcdùgặtháiđượcthànhcôngtrongrấtnhiềulĩnhvực,nhưngDavevẫnchưathựchiệnđượcbấtcứđiềugìliênquanđếnniềmđammêthựcsựcủamình:ẩmthực.

THEOĐUỔIĐAMMÊ

TìnhyêucủaDavedànhchoẩmthựcđượcnhennhómtừkhianhcònlàmộtchúbé.ChaanhlàmộtthợđiệnlàmviệctạinhiềucôngtrườngtrongthànhphốChicago.Thỉnhthoảng,ôngvẫnmangvềnhàmộtítsườntừquánthịtnướngngoàiphốmàmộtđồngnghiệpcủaônggiớithiệu.

Khiđượcthưởngthứcmiếngsườnđầutiêntrongđời,anhngaylậptứcbịhươngvịcủanómêhoặc.Khiđủtuổiđilàm,Daveđãbắtđầucáimàanhgọilà“cuộctìmkiếmmónthịtnướnghoànhảo”.Trongnhữngchuyếncôngtácdọcđấtnước,Daveđềuhỏithămngườidânđịaphươngđểtìmđếnnhàhàngngonnhấtởmỗinơianhđặtchântới.

“Tôiđãxuôingượckhắpcácconđường,từngngõnhỏtrênđấtnướcnàyđểtìmkiếmnhữngmónănngon”,Davehàohứngkể.“Tôiđãcómặtởmọingócngách,từnhữnggianbếpngoàiphố,nhữngngõhẻmtrongkhuphốcổ,đếnnhữngngôinhànằmtrênđườngquốclộhaynhữngnhàhànghảohạng.Saumỗilầnthamdựhộinghị,tôilạibiếnmấtkhiếncácđồngnghiệpkhôngkhỏithắcmắcvềhànhtungcủatôi.Tôiđếnnhiềuquánănngonnhấttrongthịtrấn,gọitấtcảcácmóntrongthựcđơnvàthưởngthứcchúng.Sauđó,tôivềnhàvàvàobếpđểthửchếbiếncácmónđó.”

Năm1994,DavevàngườibạnsánglậpmộtnhàhàngmangtênRainForestCafé.Nhờkinhdoanhnhàhàngphátđạt,Davetrởnêngiàucó.AnhtríchmộtphầntiềnđểmuamộtkhunghỉdưỡngnhỏởHayward,tiểubangWisconsin.Tạiđây,Davechoxâynhàhàngmàanhhằngmơước:mộtnhàhàngphụcvụnhữngmónsườntuyệthảo.NhàhàngDave’sFamouslàmộtthànhcôngvangdội.Chẳngmấychốc,anhđãmởthêmnhàhàngDave’sFamousthứhai,rồithứba.

Chínhtạithờiđiểmđó,anhgầnnhưđãphảiđốimặtvớiquãngthờigiantămtốinhấtvàtrởngạilớnnhấttrongcuộcđời.Đóchínhlàbảnthânanh.

DAVETIẾPNHẬNĐIỀUTRỊ

Năm1995,giađìnhvàbạnbèđãbuộcphảicanthiệpvàocuộcsốngcủaDave.Nóicáchkhác,họmuốngiúpanhđấutranhvớithóinghiệnrượu.Từkhicònhọcđạihọcchođếntậnlúcbướcvàogiớikinhdoanh,anhvẫnkhôngtừbỏđượcthóiquenchèchénnày.KhinhữngngườithâncủaDavephảiđánhthứcanhkhianhngủquêntrênsànnhà,anhđãbiếtmìnhcầnphảithayđổi.Daveđãđiềutrịchứngnghiệnrượuvàkểtừđó,anhkhôngcònchìmđắmtrongnhữngcơnsaynữa.

“Mấuchốtđểvượtquaviệcđiềutrịvàcairượuthànhcôngchínhlàchấpnhậnrằngbạnđanggặpvấnđềvớichứngnghiệnrượu,biếtmìnhđangởđâuvàtiếnlênphíatrướctừchínhxuấtphátđiểmđó,”Davekhẳngđịnh.“Nhữngngườitừngphảitrảiquađiềutrịnhưngkhôngđủsứccainghiệnlàbởihọnghĩhọđúng.Họsẽkhôngchịutráchnhiệmvớichínhmình.Chìakhóađểthayđổichínhthừanhậnsai.”

Davehiểurằngmìnhcầnthayđổivàanhđãnhậnthấyrấtnhiềuthayđổibêntrongchínhconngườimìnhkểtừkhianhquaytrởlạicuộcsốngbìnhthường.Giờđây,tinhthầnhọchỏivàsựpháttriểnkhôngngừngchínhlànhữngdấuấnnổibậttrongcuộcđờianh.(Bước12:Họctừtrảinghiệmtồitệvàbiếnnóthànhmộttrảinghiệmtốtđẹp).

“Tôinhậnramìnhkhôngthểcứchèchénvớibạnbèrồitựmìnhthayđổi.Nếutôiquaylạiquánbarnơitôivẫnthườnguốngvàsaymềm,tôibiếtsẽvẫnthấynhữngconngườiđó.Họkhôngthayđổichútnào.Còntôithìđãđổikhácrấtnhiềutrong4nămqua.”

KHÔNGCHỈLÀCÂUCHUYỆNVỀDAVE

Khitôiviếtcuốnsáchnày,Daveđãsởhữu24nhàhàngtrong5tiểubangvàviệckinhdoanhcủaanhvẫnrấtpháttriển.Đểcóthànhcôngnhưngàyhômnay,anhđãphảivượtquavôvàntrởngạicùngánhmắthoàinghicủabiếtbaongười.

BiểuđồtăngtrưởngcủaDave’sFamous

“Khitôikhởinghiệp,nhiềungườinóivớitôirằngnhàhàngcủatôisẽchẳngbaogiờtrụđượcởthànhphốnày,”Davekểlại.“Họnói:‘Minneapoliskhôngphảilàthánhđịacủađồnướng.Việckinhdoanhsẽkhôngthểcókếtquả’.Vâng,ngàyhômnaytôiđãsởhữu13nhàhàngởMinneapolis.”

NhữngthànhcôngcủaDavethậtkhótin,nhưngđiềuđặcbiệthơncảchínhlàanhhiểurằngthànhcôngấykhôngchỉdànhchobảnthânanhmàcònchonhữngngườikhácnữa.BằngchứnglàQuỹTàinăngMino-GiizhigdànhchotrẻemdântộcthiểusốthiệtthòidoDavesánglập,quahoạtđộngcủaCôngtyDave’sFamous.Anhkhẳngđịnh:“Chúngtôikinhdoanhnhằmthayđổicuộcsốnghơnlàđơnthuầnbánsườnnướng”.(Bước9:Vượtquabảnthânvàbắtđầuchođichínhmình).

Đểhoànthànhtâmnguyệnchođi,DavepháttriểnĐạihọcHogHeaven−nơinhữngngườiquảnlýmớiđượchọccáckỹnăng,kỹthuậtvàkiếnthứcgiúphọthànhcôngởDave’sFamous.Nhưnghọcònhọcnhữngđiềuquantrọnghơnthế.Davenóivớitấtcảbọnhọ:“ĐâykhôngphảichuyệnvềDaveAnderson.Đâylàcơhộicủachínhbạn.”

Điềucốtlõitrongcơhộichínhlàbiếtcáchtiếnlêntừthấtbại.Davegiảithích:“Trườnghọcluôndạychúngtacácngànhhọcchuyênmônnhưtoánhọcvàkhoahọc,nhưnglạikhôngchotanhữngbàihọcvềtinhthần.Điềuhọnêndạylàcáchđểgiảiquyếtvấnđề.Hằngngày,bạnsẽgặpphảinhữngvấnđềkhiếnbạnmệtmỏi,kiệtsức.Thậmchí,mộtsốngườitrongchúngtagầnnhưrơivàotìnhtrạngrốiloạntinhthần.Tuynhiên,đểthànhcông,bạnphảimởlòngtrướcmọivấnđề.Bạnphảisẵnsàngđónnhậnthấtbại.Khibướclênnhữngnấcthangthànhcôngcũnglàlúcbạngặpphảinhiềuvấnđềhơn.Bạncànglêncao,vấnđềcànglớn.Tuynhiên,nhữngngườinổitrộinhấtlạichínhlànhữngngườiđãtrảiquanhữngquãngthờigiankhókhănnhất.Họchorằngnhữngvùngbiểnlặngsẽkhôngthểtôiluyệnbạnthànhmộtthủythủcừkhôi.”

Đểthànhcông,bạnphảimởlòngtrướcmọivấnđề.Bạnphảisẵnsàngđónnhậnthấtbại.Khibướclênnhữngnấcthangthànhcôngcũnglàlúcbạnsẽgặpphảinhiềuvấnđềhơn.

—DaveAnderson

VùngbiểntrongquákhứcủaDavechắcchắnchưabaogiờngừngdậysóngvàchắchẳncũngsẽkhôngbaogiờtĩnhlặngtrongtươnglai.Nhưngđiềuđókhôngkhiếnanhchùnbước.Khókhăn,trắctrởthựcralạichínhlàcơhộichomỗingười.

Davenhấnmạnh:“Tôiluônnóivớinhânviêncủamìnhrằng,‘Mọingườiđaphầnluôntrốntránhvấnđề.Nếubạnmuốntiếnvềphíatrước,hãytớigặpsếpcủabạnvànói‘Ngàigặpvấnđềgìsao?Hãychiasẻvớitôi.’Thayvìchạytrốnkhỏirắcrối,hãytheođuổichúngđếncùng.Nếubạnlàmđượcđiềuđó,tôidámchắcnósẽthayđổicuộcđờibạn!Đólàcáchbạntiếnvềphíatrước,đốimặtvàgiảiquyếtmọivấnđề.”

ĐÃĐẾNLÚCBẠNSẴNSÀNG

DaveAndersonđãmắcnhiềulỗilầmhơn,chịuđựngnhiềunghịchcảnhhơn,vượtquanhiềukhókhănhơnvàtrảiquanhiềuthấtbạihơnhầuhếtnhữngngườimàbạnđãtừnggặp.Song,anhấycũnggặtháiđượcnhiềuthànhcônghơn.VànhưZigZiglar,đãnói,“DaveAndersonchỉvừamớibắtđầuthôi”.

Lầntới,nếubạnthấymìnhđangghentỵvớinhữngthànhcôngmàngườikhácđạtđược,hãynghĩrằnghọcólẽđãphảitrảiquanhiềugiantruânmàbạnkhôngthểbiếtđượcnếuchỉnhìnbềngoài.

Nếumuốnđạtđượcướcmơcủamình–ýtôilàthựcsựchạmvàochúngchứkhôngphảilàmơmộnghãohuyềnhaychỉnóisuông–thìbạnphảibướcravàđónnhậnthấtbại.Bạncóthểthấtbạingaytừlầnđầuhaythấtbạiliêntục,nhưngđóluônlànhữngthấtbạiđẩybạntiếnvềphíatrước.Hãybiếnnhữnglỗilầmcủabạntrởthànhbànđạpđưabạntớithànhcông.

Trongquátrìnhhoànthiệncuốnsáchnày,tôiđãgửichoDavebảnthảođầutiênvềcâuchuyệncủaanhđểchắcchắnrằng

nhữngchitiếttôiviếtđềuđúngsựthật.Vàingàysau,anhgửichotôimộtghichúvớinộidung,“Từtrướctớinay,tôichưatừngthấycâuchuyệnnàovềcuộcđờimìnhsángrõđếnnhưvậy.Cuộcđời−đólàmộtđiềutuyệtvờimàtôichưabaogiờtừbỏ.”

Giơđay,khiđabietthenaolatienvephıatrươc,bancungsekhongphaibocuocnưa.Toicauchucmaymanseđenvơiban.Haycưươcmơvahaycưthatbaiđeđatđenthanhcong!

CHÚTHÍCH

1.HelenKeller(1880-1968):Tuykhiếmthính,khiếmthịnhưngbàđãtrởthànhnữvănsĩ,nhàhoạtđộngxãhội,diễngiảnổitiếngngườiHoaKỳ.

2.ViktorFrankl(1905-1997)từnglàtùnhântrạitậptrungnhưngsauđóđãphấnđấutrởthànhmộtnhàthầnkinhhọcnổitiếng.

3.Cầuthủcủađộitấncôngkhicóbóngphảichạyquabốnchốt,chốtcuốicùnglàchốtnhà(Homeplate).Khitớichốtnhà,họghiđượcmộtđiểm.

4.Batter’sbox (Vùngđứngđánhbóng):Cầu thủđánhbóng (batter) thuộcđội tấncôngđứngtrongbatter’sboxtheothứtựđãđăngkýđểđánhbóng.

5.Par-5làmộttrongbađiểmchuẩnđểtínhsốđiểmcộngdồncủamộtsângolf.Hốgolfpar-5cóchiềudàitừ450-550m,nếungườichơivới5lầnđánhmàcóthểđưabóngtừvịtríphátbóngvàolỗthìđượctínhlà1điểmpar.

6.Birdielàsốđiểm-1,tứclàngườichơiđánhíthơnmộtgậysovớisốgậyquyđịnhđểđưabóngvàolỗđó.PalmerđạtđiểmBirdiekhiôngchỉđánh4gậylàđãđưabóngvàolỗgônpar-5.

7.Loạigậynàykhánhẹ,chuyêndùngđểđánhbóngvàolỗ.

8.Làcúxoaygậybaogồmcácchuyểnđộngtrước,trongvàsaukhigậybạntiếpxúcvớibóng.

9.Runnerlàcầuthủvừađánhbóng,sauđóchạyvềphíagôn.

10.CâungạnngữnổitiếngdựatheoThầnthoạiHyLạp.Ýchỉđiểmyếucủamỗiconngười.Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach